CINXE.COM

سووتان - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ckb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>سووتان - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ckbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","کانوونی دووەم","شوبات","ئازار","نیسان","ئایار","حوزەیران","تەممووز","ئاب","ئەیلوول","تشرینی یەکەم","تشرینی دووەم","کانوونی یەکەم"],"wgRequestId":"90e2ce11-b65d-413d-9b46-860cc1ddbb64","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"سووتان","wgTitle":"سووتان","wgCurRevisionId":1356527,"wgRevisionId":1356527,"wgArticleId":159253,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزییان ھەیە (en)","ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە","ھەموو ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە", "وتارەکان بە دەقی زمانی ئینگلیزی","دەروازەی زانست/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی کیمیا/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی ئەندازیاری/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی فیزیک/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی وزە/وتارە پەیوەندیدارەکان","ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە","پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە","Pages using the JsonConfig extension","ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزیی بریتانیایییان ھەیە (en-gb)","Pages using Lang-xx templates","کاردانەوە کیمیایییەکان"],"wgPageViewLanguage":"ckb","wgPageContentLanguage":"ckb","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"سووتان","wgRelevantArticleId":159253, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ckb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ckb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q133235","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.CommonsDirect","ext.gadget.cgiircbox","ext.gadget.markAdmins","ext.gadget.refToolbar" ,"ext.gadget.charinsert","ext.gadget.defaultsummaries","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.NotifCountTitle","ext.gadget.autosign","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ckb&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Et_baal.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Et_baal.jpg/800px-Et_baal.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Et_baal.jpg/640px-Et_baal.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="سووتان - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="دەستکاری" href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپیدیا (ckb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ckb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ckb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="فیدی Atom بۆ ویکیپیدیا" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-سووتان rootpage-سووتان skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">بۆ ناوەڕۆک بازبدە</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="پێڕستی سەرەکی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">پێڕستی سەرەکی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">پێڕستی سەرەکی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ڕێدۆزی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" title="سەردانی پەڕەی سەرەکی بکە [z]" accesskey="z"><span>دەستپێک</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%95%D9%88%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زانیاری پێشینە بەدەست بھێنە دەربارەی بۆنە ھەنووکەییەکان"><span>ڕووداوە ھەنووکەیییەکان</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%AA%D8%8C%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95_%DA%BE%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%DA%A9%DB%8C" title="پەڕەیەک بە هەڵکەوت نیشان بدە [x]" accesskey="x"><span>وتارێک بە ھەڵکەوت</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> ھەڵسوکەوت </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%95%DB%86%DA%A9" title="شوێنی تێگەیشتن"><span>یارمەتی</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA"><span>دەربارەی ویکیپیدیا</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%A7" title="سەبارەت بە پڕۆژەکە، چی دەتوانی بکەیت، لە کوێ شتەکان بدۆزیتەوە"><span>دەروازەی کۆمەڵگە</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="لیستی دوایین گۆڕانکارییەکان لەم ویکییەدا [r]" accesskey="r"><span>دوایین گۆڕانکارییەکان</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C"><span>پەڕەی پەیوەندی</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپیدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ckb.svg" style="width: 5.25em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ckb.svg" width="83" height="17" style="width: 5.1875em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%AF%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>گەڕان</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" aria-label="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" autocapitalize="sentences" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="تایبەت:گەڕان"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بگەڕێ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ڕواڵەت" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ڕواڵەت</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&amp;uselang=ckb" class=""><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&amp;returnto=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ" class=""><span>ھەژمار دروست بکە</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&amp;returnto=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o" class=""><span>بچۆ ژوورەوە</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ھەڵبژاردەی زیاتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ئامڕازە تاکەکەسییەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&amp;uselang=ckb"><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&amp;returnto=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ھەژمار دروست بکە</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&amp;returnto=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>بچۆ ژوورەوە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ئەو پەڕانەی بۆ ئەو دەستکاریکەرانەن کە لەدەرەوەن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" aria-label="زیاتر لەسەر دەستکاریکردن فێر بە"><span>زیاتر فێر بە</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%A8%DB%95%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%85" title="پێڕستی ئەو دەستکارییانەی لەم ناونیشانی ئای-پییەوە کراوە [y]" accesskey="y"><span>بەشدارییەکان</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%8E%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="لێدوان لەسەر دەستکارییەکان لەم ئایپی ئەدرەسەوە [n]" accesskey="n"><span>لێدوان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ناوەڕۆکەکان" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ناوەڕۆکەکان</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">بشارەوە</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">دەستپێک</div> </a> </li> <li id="toc-جۆرەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جۆرەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١</span> <span>جۆرەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جۆرەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی جۆرەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-جۆرەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تەواو_و_ناتەواو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تەواو_و_ناتەواو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.١</span> <span>تەواو و ناتەواو</span> </div> </a> <ul id="toc-تەواو_و_ناتەواو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سووتانی_ناتەواو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتانی_ناتەواو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢</span> <span>سووتانی ناتەواو</span> </div> </a> <ul id="toc-سووتانی_ناتەواو-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-یەکە_ئۆکسیدی_بەرھەم_ھاتوو_لەسووتانی_ناتەواودا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#یەکە_ئۆکسیدی_بەرھەم_ھاتوو_لەسووتانی_ناتەواودا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.١</span> <span>یەکە ئۆکسیدی بەرھەم ھاتوو لەسووتانی ناتەواودا</span> </div> </a> <ul id="toc-یەکە_ئۆکسیدی_بەرھەم_ھاتوو_لەسووتانی_ناتەواودا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کێشە_ھاوبەشەکان_لەگەڵ_سووتانی_ناتەواو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#کێشە_ھاوبەشەکان_لەگەڵ_سووتانی_ناتەواو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.٢</span> <span>کێشە ھاوبەشەکان لەگەڵ سووتانی ناتەواو</span> </div> </a> <ul id="toc-کێشە_ھاوبەشەکان_لەگەڵ_سووتانی_ناتەواو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سووتانی_لەسەرخۆ_:-" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتانی_لەسەرخۆ_:-"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٣</span> <span>سووتانی لەسەرخۆ :-</span> </div> </a> <ul id="toc-سووتانی_لەسەرخۆ_:--sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ھاوکێشە_کیمیایییەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ھاوکێشە_کیمیایییەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢</span> <span>ھاوکێشە کیمیایییەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ھاوکێشە_کیمیایییەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی ھاوکێشە کیمیایییەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-ھاوکێشە_کیمیایییەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سووتانی_ستۆکیۆمەتریکی_ھایدرۆکاربۆنێکی_ناو_ئۆکسجین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتانی_ستۆکیۆمەتریکی_ھایدرۆکاربۆنێکی_ناو_ئۆکسجین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.١</span> <span>سووتانی ستۆکیۆمەتریکی ھایدرۆکاربۆنێکی ناو ئۆکسجین</span> </div> </a> <ul id="toc-سووتانی_ستۆکیۆمەتریکی_ھایدرۆکاربۆنێکی_ناو_ئۆکسجین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سووتەمەنییەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتەمەنییەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣</span> <span>سووتەمەنییەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سووتەمەنییەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی سووتەمەنییەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-سووتەمەنییەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سووتەمەنییە_شلەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتەمەنییە_شلەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.١</span> <span>سووتەمەنییە شلەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-سووتەمەنییە_شلەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سووتەمەنی_گازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سووتەمەنی_گازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٢</span> <span>سووتەمەنی گازی</span> </div> </a> <ul id="toc-سووتەمەنی_گازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سەرچاوەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرچاوەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٤</span> <span>سەرچاوەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-سەرچاوەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ناوەڕۆکەکان" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">سووتان</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="بڕۆ بۆ وتارێک بە زمانێکی تر. بە ٨٩ زمان بەردەستە" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-89" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">٨٩ زمان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Verbranding" title="Verbranding – ئەفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Verbranding" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ئەفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Coraf" title="Coraf – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Coraf" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="احتراق – عەرەبی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="احتراق" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عەرەبی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Combusti%C3%B3n" title="Combustión – ئاستۆری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Combustión" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ئاستۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yanma" title="Yanma – ئازەربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Yanma" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ئازەربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Гарэнне – بیلاڕووسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Гарэнне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بیلاڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Penambusan_(kimia)" title="Penambusan (kimia) – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Penambusan (kimia)" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B5" title="Горене – بۆلگاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Горене" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بۆلگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A6%B9%E0%A6%A8" title="দহন – بەنگلادێشی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="দহন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بەنگلادێشی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Sagorijevanje" title="Sagorijevanje – بۆسنی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Sagorijevanje" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بۆسنی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Combusti%C3%B3" title="Combustió – كاتالۆنی" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Combustió" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="كاتالۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ho%C5%99en%C3%AD" title="Hoření – چێکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Hoření" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چێکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%C3%87%D1%83%D0%BD%D1%83" title="Çуну – چووڤاشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Çуну" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چووڤاشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Hylosgiad" title="Hylosgiad – وێلزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Hylosgiad" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="وێلزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Forbr%C3%A6nding" title="Forbrænding – دانماركی" lang="da" hreflang="da" data-title="Forbrænding" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانماركی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Verbrennung_(Chemie)" title="Verbrennung (Chemie) – ئەڵمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Verbrennung (Chemie)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ئەڵمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%8D%CF%83%CE%B7" title="Καύση – یۆنانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Καύση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یۆنانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Combustion" title="Combustion – ئینگلیزی" lang="en" hreflang="en" data-title="Combustion" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ئینگلیزی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Brulo" title="Brulo – ئێسپیرانتۆ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Brulo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ئێسپیرانتۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Combusti%C3%B3n" title="Combustión – ئیسپانی" lang="es" hreflang="es" data-title="Combustión" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ئیسپانی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/P%C3%B5lemine" title="Põlemine – ئیستۆنی" lang="et" hreflang="et" data-title="Põlemine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ئیستۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Errekuntza" title="Errekuntza – باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Errekuntza" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="احتراق – فارسی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="احتراق" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="فارسی" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Palaminen" title="Palaminen – فینلەندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Palaminen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فینلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Combustion" title="Combustion – فەرەنسی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Combustion" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فەرەنسی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/D%C3%B3_(imoibri%C3%BA)" title="Dó (imoibriú) – ئیرلەندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Dó (imoibriú)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ئیرلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Combusti%C3%B3n" title="Combustión – گالیسی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Combustión" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%A2%D7%99%D7%A8%D7%94" title="בעירה – عیبری" lang="he" hreflang="he" data-title="בעירה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عیبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A4%B9%E0%A4%A8" title="दहन – هیندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="दहन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هیندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Gorenje" title="Gorenje – كرواتی" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Gorenje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="كرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Reyaksyon_konbistyon" title="Reyaksyon konbistyon – کریولی هائیتی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Reyaksyon konbistyon" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="کریولی هائیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%89g%C3%A9s_(t%C5%B1zv%C3%A9delem)" title="Égés (tűzvédelem) – هەنگاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Égés (tűzvédelem)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="هەنگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4_(%D5%A5%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9)" title="Այրում (երևույթ) – ئەرمەنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Այրում (երևույթ)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ئەرمەنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pembakaran_(kimia)" title="Pembakaran (kimia) – ئیندۆنیزی" lang="id" hreflang="id" data-title="Pembakaran (kimia)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ئیندۆنیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%80_(%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0-%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81)" title="Дагар (физика-химе процесс) – ئینگووش" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Дагар (физика-химе процесс)" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ئینگووش" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kombusto" title="Kombusto – ئیدۆ" lang="io" hreflang="io" data-title="Kombusto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ئیدۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Bruni" title="Bruni – ئیسلەندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Bruni" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ئیسلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Combustione" title="Combustione – ئیتالی" lang="it" hreflang="it" data-title="Combustione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ئیتالی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E7%84%BC" title="燃焼 – ژاپۆنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="燃焼" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="აალება – گۆرجستانی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აალება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گۆرجستانی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Time%E1%B9%9B%C9%A3iwt" title="Timeṛɣiwt – کبائیلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Timeṛɣiwt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="کبائیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D1%83" title="Жану – کازاخی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жану" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="کازاخی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%89%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%A3_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%B8%E0%B2%A8" title="ಉಷ್ಣ ವಿಕಸನ – کاننادا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಉಷ್ಣ ವಿಕಸನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کاننادا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%B0%EC%86%8C" title="연소 – كۆری" lang="ko" hreflang="ko" data-title="연소" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="كۆری" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D2%AF%D0%B9%D2%AF%D2%AF" title="Күйүү – كرگیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Күйүү" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="كرگیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Verbrenning" title="Verbrenning – لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Verbrenning" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Degimo_reakcija" title="Degimo reakcija – لیتوانی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Degimo reakcija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Deg%C5%A1ana" title="Degšana – لێتۆنی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Degšana" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لێتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pembakaran" title="Pembakaran – مالیزی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pembakaran" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="ज्वलति – نێواری" lang="new" hreflang="new" data-title="ज्वलति" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نێواری" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Verbranding" title="Verbranding – هۆڵەندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Verbranding" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Forbrenning" title="Forbrenning – نەرویژیی نینۆرسک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Forbrenning" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نەرویژیی نینۆرسک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Forbrenning" title="Forbrenning – نەرویژیی بۆکمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Forbrenning" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نەرویژیی بۆکمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Combustion" title="Combustion – ئۆکسیتانی" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Combustion" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ئۆکسیتانی" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A6%E0%A8%B9%E0%A8%BF%E0%A8%A8" title="ਦਹਿਨ – پەنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਦਹਿਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پەنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Spalanie" title="Spalanie – پۆڵەندی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Spalanie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="پۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="احتراق – پەشتوو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="احتراق" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پەشتوو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Combust%C3%A3o" title="Combustão – پورتوگالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Combustão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پورتوگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Rawray" title="Rawray – کێچوا" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Rawray" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کێچوا" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ardere" title="Ardere – ڕۆمانی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ardere" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ڕۆمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="وتاری باش"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Горение – ڕووسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Горение" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%8B" title="Умайыы – ساخا" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Умайыы" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ساخا" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Cummustioni" title="Cummustioni – سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Cummustioni" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Boaldin" title="Boaldin – سامیی باکوور" lang="se" hreflang="se" data-title="Boaldin" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامیی باکوور" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sagorijevanje" title="Sagorijevanje – سێربۆكرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sagorijevanje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="سێربۆكرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Combustion" title="Combustion – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Combustion" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Horenie" title="Horenie – سلۆڤاكی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Horenie" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="سلۆڤاكی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gorenje_(kemija)" title="Gorenje (kemija) – سلۆڤێنی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gorenje (kemija)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="سلۆڤێنی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Djegia" title="Djegia – ئەڵبانی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Djegia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ئەڵبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Sagorevanje" title="Sagorevanje – سربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Sagorevanje" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="سربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/F%C3%B6rbr%C3%A4nning" title="Förbränning – سویدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Förbränning" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سویدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="எரிதல் – تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எரிதல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/pcyana_puniq" title="pcyana puniq – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="pcyana puniq" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%89" title="การเผาไหม้ – تایلەندی" lang="th" hreflang="th" data-title="การเผาไหม้" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kombustiyon" title="Kombustiyon – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kombustiyon" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yanma" title="Yanma – تورکی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yanma" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="تورکی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Горіння – ئۆكراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Горіння" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ئۆكراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="احتراق – ئۆردوو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="احتراق" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ئۆردوو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A1y" title="Cháy – ڤیەتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cháy" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ڤیەتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Paglarab" title="Paglarab – وارای" lang="war" hreflang="war" data-title="Paglarab" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارای" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Sawara" title="Sawara – وۆلۆف" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Sawara" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="وۆلۆف" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E7%83%A7" title="燃烧 – Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="燃烧" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%91%D7%A8%D7%A2%D7%A0%D7%95%D7%A0%D7%92" title="פארברענונג – ییدیش" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פארברענונג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ییدیش" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cgban%C3%A1" title="Ìgbaná – یۆرووبا" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìgbaná" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یۆرووبا" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E7%83%A7" title="燃烧 – چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="燃烧" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E7%87%92" title="燃燒 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="燃燒" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ji%C3%A2n-sio" title="Jiân-sio – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Jiân-sio" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%87%83%E7%87%92" title="燃燒 – کانتۆنی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="燃燒" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ukushisa" title="Ukushisa – زوولوو" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ukushisa" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زوولوو" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q133235#sitelinks-wikipedia" title="بەستەرەکانی نێوانویکی دەستکاری بکە" class="wbc-editpage">دەستکاریی گرێدانەکان</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="شوێنناوەکان"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بینینی پەڕەی ناوەڕۆک [c]" accesskey="c"><span>وتار</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98:%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="وتووێژ سەبارەت بە پەڕەی ناوەڕۆک [t]" accesskey="t"><span>وتووێژ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">کوردی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بینینەکان"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=history" title="وەشانەکانی پێشووی ئەم پەڕەیە [h]" accesskey="h"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامرازەکان" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ئامرازەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ئامرازەکان</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> کردەوەکان </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=history"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> گشتی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%95/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پێڕستی ھەموو پەڕەکانی ویکی کە بەستەر دراون بۆ ئێرە [j]" accesskey="j"><span>بەستەرەکان بە ئێرەوە</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:RecentChangesLinked/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="دوایین گۆڕانکارییەکان لەو پەڕانە کە بەگرەوە گرێ دراون [k]" accesskey="k"><span>گۆڕانکارییە پەیوەندیدارەکان</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ckb" title="پەڕگەکان بار بکە [u]" accesskey="u"><span>پەڕگەیەک بار بکە</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پێڕستی ھەموو پەڕە تایبەتەکان [q]" accesskey="q"><span>پەڕە تایبەتەکان</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;oldid=1356527" title="بەستەری ھەمیشەیی بۆ ئەم پێداچوونەوەیەی ئەم پەڕەیە"><span>بەستەری ھەمیشەیی</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=info" title="زانیاری زیاتر لەبارەی ئەم پەڕەیەوە"><span>زانیاریی پەڕە</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:CiteThisPage&amp;page=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;id=1356527&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="زانیاری سەبارەت بە چۆنیەتیی بە ژێدەر کردنی ئەم پەڕە"><span>ئەم پەڕەیە بکە بە ژێدەر</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بەستەری کورتکراوە بەدەست بێنە</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586"><span>کۆدی کیوئاڕ داگرە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چاپکردن/ھەناردەکردن </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86"><span>دروستکردنی کتێبێک</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=show-download-screen"><span>داگرتن بە PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;printable=yes" title="وەشانی چاپی ئەم پەڕەیە [p]" accesskey="p"><span>وەشانی ئامادەی چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> لە پڕۆژەکانی تر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Combustion" hreflang="en"><span>ویکیمیدیا کۆمنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q133235" title="بەستەر بۆ بەندی خەزێنەی دراوەی پەیوەندیدار [g]" accesskey="g"><span>بەندی ویکیدراوە</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ڕواڵەت</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">بشارەوە</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ckb" dir="rtl"><table class="box-ئاماژەی_زیاتر_پێویستە plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">ئەم وتارە <b>بۆ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86" title="ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون">سەلماندن</a> پێویستی بە ئاماژەی زیاتر بە سەرچاوەکان ھەیە</b>.<span class="hide-when-compact"> تکایە بە <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:Referencing_for_beginners" class="extiw" title="en:Help:Referencing for beginners">زیادکردنی سەرچاوە باوەڕپێکراوەکان</a> یارمەتیی <a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit">باشترکردنی ئەم وتارە</a> بدە. لەوانەیە بابەتە بێسەرچاوەکان بە ڕاست نەزاندرێن و لاببرێن.<br /><small><span class="plainlinks"><i>دۆزینەوەی سەرچاوە:</i>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=ویکیپیدیا&amp;q=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22&amp;num=50">"سووتان"</a>&#160;–&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&amp;q=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22+-ویکیپیدیا">ھەواڵەکان</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&amp;q=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22+site:news.google.com/newspapers&amp;source=newspapers">ڕۆژنامەکان</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&amp;q=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22+-ویکیپیدیا">کتێبەکان</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22">سکۆلار</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%22&amp;acc=on&amp;wc=on">جەیستۆر</a></span></small></span><small class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86" title="یارمەتی:لابردنی داڕێژەکانی ڕاگرتن">فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت</a></small>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Et_baal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Et_baal.jpg/220px-Et_baal.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Et_baal.jpg/330px-Et_baal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Et_baal.jpg/440px-Et_baal.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption>گڕەکان دروست دەبن لەئەنجامی سووتەمەنیێک کە دەسووتێت</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Regenerative_thermal_oxidizer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Regenerative_thermal_oxidizer.jpg/220px-Regenerative_thermal_oxidizer.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Regenerative_thermal_oxidizer.jpg/330px-Regenerative_thermal_oxidizer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Regenerative_thermal_oxidizer.jpg/440px-Regenerative_thermal_oxidizer.jpg 2x" data-file-width="1632" data-file-height="918" /></a><figcaption>کەرستەی کەمکردنەوەی پیس بوونی ھەوا کۆنتڕۆلی سووتان دەبەخشێتە پرۆسە پیشەسازییەکان</figcaption></figure> <p><b>سووتان</b> (بە <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زمانی ئینگلیزی">ئینگلیزی</a>: <span lang="en" dir="ltr">Combustion</span>) کارلێکێکی کیمیایی گەرمیدەرە لەنێوان سووتەمەنیێک (کەملێکەرەکە) و ئۆکسێنەرێک، بەشێوەیەکی ئاسایی ئۆکسجینی <a href="/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%88%D8%B4%DA%A9" title="تەوشک">بەرگە ھەوا</a>، کە بەرھەمی ئۆکسیدی و بەزۆری گازی دروست دەکات، لەتێکەڵەیەکدا ناودەبرێت بە دووکەڵ.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>١<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> سووتانی <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DA%AF%D8%B1" title="ئاگر">ئاگر</a> گڕێک دروست دەکات، و ئەو گەرمییەی کە بەرھەم ھاتوە دەتوانێ وا لە سووتانەکە بکات کە بەبەردەوامی سەربەستی ھەبێ. سووتان بە زۆری زنجیرەیەکی ئاڵۆزی کارلێکی سەرەتایی ئەتۆمەکانە. سوتەمەنییە ڕەقەکان٫ وەک <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="دار">دار</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%DA%B5%D9%88%D9%88%D8%B2" title="خەڵووز">خەڵووز</a>٫ سەرەتا بە کارلێکی شیبونەوە بە گەرمیدا تێەپەردەبێ بۆ بەرھەمھێنانی سووتەمەنی گازی سووتان دواتر گەرمییە داواکراوەکە دەبەخشێت بۆ بەرھەمھێنانی بڕێکی زۆرتر. بەزۆری سووتان تەواو گەرمە٫ کە <a href="/wiki/%DA%95%D9%88%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="ڕووناکی">ڕووناکی</a> داگیرساو لەسەر شێوەی ھەریەک گەشانەوە یان گڕێک بەرھەم دێت. نموونەیەکی سادە دەتوانرێ ببینرێ لە ناو سووتانی <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="ھایدرۆجین">ھایدرۆجین</a> و <a href="/wiki/%D8%A6%DB%86%DA%A9%D8%B3%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="ئۆکسجین">ئۆکسجین</a> بۆ ھەڵمی ئاو٫ کارلێکێک بە گشتی بە کاردێ بۆ تێکردنی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B4%DB%95%DA%A9" title="بزوێنەری مووشەک">بزوێنەری مووشەک</a>. ئەم کارلێکە kJ/mol 242 گەرمی بڵاودەکات و <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8E%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="ئێنتالپی">ئێنتاڵپی</a> کەم دەکاتەوە و بەوەشێوەیەش (لە پلەی گەرمی و پەستانی جێگیردا): </p> <dl><dd>2H<sub>2</sub>(g) + O<sub>2</sub>(g) → 2H<sub>2</sub>O(g)</dd></dl> <p>سووتانی سوتەمەنییەکی ئۆرگانیکی لە ھەوادا ھەردەم گەرمی دەرە چونکە بۆندە دوانییەکەی (O<sub>2</sub>) زۆر لاوازترە لە بۆندە دوانییەکانی تر یان جووتێک لە بۆندە تاکەکان، و لەبەر ئەوە پێکھێنانی بۆندە بەھێزەکان لە ناو بەرھەمەکانی سووتان <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%88" title="ئاو">H<sub>2</sub>O</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%86%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%A6%DB%86%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="کاربۆن دووئۆکسید">CO<sub>2</sub></a> دەبێت لە ئەنجام لە بڵاوکردنەوەی <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%95" title="وزە">وزە</a>. وزەکانی بۆندی ناو سووتەمەنییەکە تەنھا ڕۆڵی لاوەکی دەگێڕێ، لەوکاتەوەی کە ئەوان چوونیەکن لەگەڵ وزەی بۆندەکان کە لە نێو بەرھەمەکانی سووتاندان؛ بۆ نموونە، سەرجەمی وزەی بۆندەکانی (CH<sub>4</sub>) بە نزیکەیی چوونیەکە لەگەڵ (CO2). گەرمی سووتانەکە بە نزیکەیی -418 kJ بۆ مۆڵی (O<sub>2</sub>) بەکارھاتووە لە کارلێکی سووتاندا، و دەتوانرێ پێکھاتەی توخمی سووتەمەنییەکە بخەملێندرێ. </p><p>سووتانی ھان نەدراو لەناو ھەوادا پێویستی بە <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%95%DB%8C_%DA%AF%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="پلەی گەرمی">پلەی گەرمی</a> بەرزی یەکسانە، سووتانی تەواو ستۆکیۆمەتریکە(stoichiometric) </p><p>بە گوێرەی سووتەمەنییەکە، کە لەوێدا ھیچ سووتەمەنییەکی بە جێماو نییە، و بەشێوەیەکی خەیاڵی ھیچ شتێکی ئۆکسێنەر بەجێنەماوە. بە شێوەیەکی <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%95_%DA%AF%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="داینامیکە گەرمی">داینەمیکە گەرمی</a>، <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ھاوسەنگیی کیمیایی">ھاوسەنگی کیمیایی</a> سووتان لەناو ھەوادا بەڕادەیەکی ئێجگار زۆر دەکەوێتە لای (دەکەوێتە سەر) بەرھەمەکان. ھەرچەندە سووتانی تەواو ئەستەمە بە نزیکەیی ئەستەمە بۆ بەدەستھێنانی، لەو کاتەوەی ھاوسەنگییە کیمیایییەکە بە شێوەی پێویست نەگەیشتووە (بە دەست نەگەیشتووە)، یان لەوانەیە بەرھەمی نەسووتاوی تیابێت وەک کاربۆن مۆنۆکساید(CO)، ھایدرۆجین و ھەروەھا کاربۆنیش (کاربۆنی ڕەش یان خۆڵەمێش). بەم شێوەیە، بەشێوەیەکی گشتی دووکەڵی بەرھەمھاتوو ژەھراویە و کەمێک بەرھەمی ئۆکسیدبوو یان نەسووتاو دەگرێتەخۆ. ھەرسووتانێک لە پلەی گەرمی بەرز لەناو ھەوای بەرگە ھەوای زەوی، کە سەدا (٧٨)ی نایترۆجینە، ھەروەھا <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="نایترۆجین">نایترۆجین</a> چەندین ئۆکسیدی نایترۆجینی بری بچووک دروست دەکات، بە گشتی وەک (NOx) ئاماژەی پێدەکرێ، لەوکاتەوەی کە سووتانی نایترۆجین بەشێوەیەکی داینامیکە گەرمی لە پلەی گەرمی بەرز پەسەندی دەکات، نەوەک نزم. لەوکاتەوەی کە سووتان بەدەگمەن پاکە، لەوانەیە پاکردنەوەی گازی فرێدراوی دووکەڵ یان کاتەلیک کۆنڤێەرتەر لەلایەن یاساوە داوابکرێ. </p><p>ئاگر بەشێوەیەکی سرووشتی ڕوودەدات، کە داگیرساوە بەھۆی تریشقە لێدان یان بەھۆی بەرھەمەکانی <a href="/wiki/%DA%AF%DA%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="گڕکان">گڕکانی</a>. سووتان (ئاگر) یەکەمین کارلێکی کیمیایی کۆنتڕۆڵکراوبوو لەلایەن مرۆڤەوە دۆزراوەیەوە، لەسەر شێوەی ئاگری ھەوارگە یان ئاگرەخۆشە، و بەردەوام دەبێ بۆئەوەی ببێتە شێوازی سەرەکی بۆ مرۆڤایەتی بۆ بەرھەمھێنانی وزە. بەگشتی، سووتەمەنییەکە کاربۆنە، یان <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%86%D9%86" title="ھایدرۆکاربۆن">ھایدرۆکاربۆن</a> یان تێکەڵەیەکی ئاڵۆزە وەک دار کە کەمێک ھایدرۆکاربۆنی بە ئۆکسیدبووی تێدایە. ئەو وزە گەرمییە بەرھەم ھاتووە لە سووتانی سووتەمەنی بەردبووەکانەوە وەک خەڵووز یان <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%88%D8%AA" title="نەوت">نەوت</a>، یاخود لە سووتەمەنییە نوێبووەکان(renewable fuels) وەک داری ئاگر، کە دروێنەکراووە بۆ بەکارھێنانی ھەمەجۆری وەک، <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%95%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="پیشەسازی">پیشەسازی</a> یان گەرمکرنی نیشتیمانی (ناوەخۆ). ھەروەھا سووتان لەم دواییانەدا تاکە کارلێکە کە بەکاردێ بۆ ھێزپێدان بە مووشەکەکان. ھەروەھا سووتان بەکاردێ لە لەناوبردنی پاشماوەی بەفیڕۆچووی ھەردوو جۆری بەزیان و بێ زیان. </p><p>ئۆکسێنەرەکان بۆ سووتان توانای شاراوەی ئۆکساندنی بەرزی ھەیە و ئۆکسجینی بەرگەھەوا یان ئۆکسجینی بێخەوش دەگرێتەوە، یان <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%86%D8%B1" title="کلۆر">کلۆرین</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%86%D8%B1" title="فلۆر">فلۆرین</a>، کلۆرین تریفلۆرید، نیتریس ئۆکسید و نیتریک ئەسیدیش دەگرێتەوە. بۆنموونە <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="ھایدرۆجین">ھایدرۆجین</a> لە ناو کلۆرین دەسووتێ بۆ پێکھێنانی کلۆریدی ھایدرۆجین بە ئازادکردنی تایەتمەندی گەرمی و ڕووناکییەکەی سووتان. ھەرچەندە بەگشتی ھاننەدراوە، سووتان دەتوانێ ھانبدرێ بەھۆی پلاتنیۆم(<a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="پلاتین">پلاتین</a>) یان <a href="/wiki/%DA%A4%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DB%86%D9%85" title="ڤانادیۆم">ڤانادیۆم</a>، ھەروەک لەناو کرداری (پڕۆسەی) بەریەککەوتن.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>٢<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جۆرەکان"><span id=".D8.AC.DB.86.D8.B1.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>جۆرەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="دەستکاریکردنی بەش: جۆرەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تەواو_و_ناتەواو"><span id=".D8.AA.DB.95.D9.88.D8.A7.D9.88_.D9.88_.D9.86.D8.A7.D8.AA.DB.95.D9.88.D8.A7.D9.88"></span>تەواو و ناتەواو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="دەستکاریکردنی بەش: تەواو و ناتەواو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>تەواو</b> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Combustion_reaction_of_methane.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Combustion_reaction_of_methane.jpg/220px-Combustion_reaction_of_methane.jpg" decoding="async" width="220" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Combustion_reaction_of_methane.jpg/330px-Combustion_reaction_of_methane.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Combustion_reaction_of_methane.jpg/440px-Combustion_reaction_of_methane.jpg 2x" data-file-width="1009" data-file-height="451" /></a><figcaption>سووتانی میثاین، ھایدرۆکاربۆنێک</figcaption></figure> <p>لەسووتانی تەواودا، مادە کارلێکەرەکە دەسووتێ لە نێو ئۆکسجین، و ژمارەیەکی سووتانی بەرھەم بەرھەمدەھێنێ. کاتێک ھایدرۆکاربۆنێک دەسووتێ لە نێو ئۆکسجین، کارلێکەکە بەشێوەیەکی سەرەکی دوانەئۆکسیدی کاربۆن و ئاو بەرھەمدەھێنێ. کاتێک پێکھاتەکان دەسووتێنرێ، بەرھەمەکان بە پلەی یەکەم باوترین ئۆکسیدن. کاربۆن دوانە ئۆکسیدی کاربۆن دروست دەکات، <a href="/wiki/%DA%AF%DB%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF" title="گۆگرد">گۆگرد</a> دوانە ئۆکسیدی گۆگرد دروست دەکات، و <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D9%86" title="ئاسن">ئاسن</a> ئۆکسیدی ئاسن دروست دەکات. نایترۆجین بە مادەی زوو گڕگرتوو ڕەچاو ناکرێ کاتێک ئۆکسجین ئۆکسێنەرەکەیە، بەڵام بڕە کەمەکانی ئۆکسیدی نایترۆجینەکان ھەمەجۆرەکان (بە گشتی بە جۆری NOx ناولێنراوە) پێکدێت کاتێک ھەواکە ئۆکسێنەرەکەیە. </p><p>سووتان بەشێوەیەکی پێویست خوازراوی بەرزترین پلەی ئۆکساندن نییە، و سووتان دەکرێ ببێت بە پەیوەست بە پلەی گەرمی. بۆنموونە، گۆگردی ئۆکسیدی سیانی بە چەندێتی بەرھەم نەھاتووە بەھۆی سووتانی گۆگرد. جۆری NOx بە بڕێکی گرنگ دەردەکەوێ بە نزیکەی سەروی (١٬٥٤٠ °C)، و زیاتر بەرھەمدێت لەپلەی گەرمی بەرزتر. ھەروەھا بڕی (NOx) نەخشەیەکە لە جۆری ئۆکسجین. </p><p>لە زۆربەی بەکارھێنانەکانی پیشەسازی و لە ئاگردا، <a href="/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7" title="ھەوا">ھەوا</a> سەرچاوە <a href="/wiki/%D8%A6%DB%86%DA%A9%D8%B3%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="ئۆکسجین">ئۆکسجینە</a> (O2). لەھەوادا، ھەر مۆڵێکی ئۆکسجین تێکەڵکراوە بە نزیکەیی لەگەڵ (٣٫٧١) مۆڵی نایتۆجین. نایترۆجین لەناو سووتان جیانابێتەوە، بەڵام لە پلەی گەرمە بەرزەکان ھەندێک لە نایترۆجین دەگۆڕدرێ بە NOx (بەزۆری NO، لەگەڵ بڕی بچووکتر لە NO2). لەلایەکی ترەوە، کاتێک ئۆکسجینی بەشکردوو نییە بۆ سووتانی سووتەمەنییەکە بە تەواوی، ھەندێک <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%86%D9%86" title="کاربۆن">کاربۆنی</a> سووتەمەنییەکە دەگۆڕێ بۆ یەکەئۆکسیدی کاربۆن(CO) و ھەندێ لە ھایدرۆجینەکە بە کارلێکردویی دەمێنێتەوە. کۆمەڵەیەکی تەواوی زیاتر لە ھاوکێشەکان بۆ سووتانی ھایدرۆکاربۆنێکی نێو ھەوا، لەبەرئەوە، داوای حیسابێکی تر دەکات بۆدابەشکردنی ئۆکسجین لەنێوان کاربۆنەکە و ھایدرۆجینی نێو سووتەمەنییەکە. </p><p>بڕی ھەوای پێویست بۆ ڕوودانی سووتانی تەواو زانراوە بە ھەوای <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%DB%86%D8%B1%DB%8C" title="تیۆری">تیۆری</a>. ھەرچەندە، لەکرداردا، ھەوای بەکارھاتوو (2-3x) جاری ھەوای تیۆرییە.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>٣<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سووتانی_ناتەواو"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D8.AA.DB.95.D9.88.D8.A7.D9.88"></span>سووتانی ناتەواو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتانی ناتەواو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سووتانی ناتەواو ڕوودەدات کاتێک ئۆکسجینی تەواو نییە بۆ ئەوەی ڕێگەبە سووتەمەنییەکە بدات تاکو بەتەواوی کارلێک بکات بۆ بەرھەم ھێنانی دوانەئۆکسیدی کاربۆن و ئاو؛ و ھەروەھا ڕوودەدات کاتێ سووتانەکە بەخێرایی سارد دەکرێتەوە بەحەوزێکی گەرمی، ھەروەک ڕوێکی پتەو و تەڵەی بڵێسە (flame trap). </p><p>ئاو بەرھەمدێ لەڕێگای سووتانی تەواو؛ ھەرچۆنێک بێت، کاربۆن، یەکەئۆکسیدی کاربۆن، و/یان ھایدرۆکسید بەرھەمدێت لەجیاتی دووانە ئۆکسیدی کاربۆن. </p><p>بۆ زۆربەی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%DB%95%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C" title="سووتەمەنی">سووتەمەنیەکان</a>، ڕۆنی دیزڵ، <a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%DA%B5%D9%88%D9%88%D8%B2" title="خەڵووز">خەڵووز</a> یان دار، شیبونەوە بەگەرمی پێش سووتان ڕودەدات. لە سووتانی ناتەواودا بەرھەمەکانی کارلێکی شیبوونەوە بەگەرمی بە نەسووتاوی دەمێنێتەوە و دووکەڵەکە پیس دەکەن بە تەنۆلکەی زیانبەخش و گازەکان. نیمچەپێکھاتووە ئۆکسیدبووەکان بەھەمان شێوە نیگەرانیێکن؛ نیمچەئۆکسانی ئیثانۆڵ دەتوانێ ئاستیھاڵدیھایدی زیانبەخش بەرھەم بێنێ، و کاربۆنیش دەتوانێ یەکەیۆکسیدی ژەھراوی بەرھەم بھێنێ. </p><p>بەھۆی دیزایییەنەکانی ئامێرەکانی سووتان کوالێتی سووتان دەتوانرێ باشتر بکرێ، وەک سووتێنەر و بزوێنەری سووتانی ناوەکی. چاککردنی زیاتریش بەردەستە بەھۆی کاتەلیک (<a href="/w/index.php?title=Catalytic&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catalytic (ئەم پەڕەیە نییە)">catalytic</a>) دوای ئامێرە سووتانەکان (ھەروەک کاتەلیک کۆنڤێرتەر) یان بەھۆی ئەو بەشە ساردەیە گەڕاوەی گازی فڕێدراوەوە بۆ نێو کرداری سووتان. ئەم جۆرە ئامێرانە لەلایەن یاسادانانی ژینگەیییەوە بۆ ئۆتۆمبێل داواکراوە لەزۆر وڵاتان و لەوانەیە پێویستیش بکات بۆ ئامێری سووتانی گەورە، بۆ نموونە وێستگەی کارەبای گەرمی، بۆئەوەی بگات بە دەردانی ستاندارد. </p><p>پلەی سووتان دەتوانرێ بپێورێت و شیبکرێتەوە لەرێی ئامێری تاقیکردنەوە. بەڵێندەرانی (HVAC)، پیاوانی ئاگرھوژێنەوە و ئەندازیاران شیکەرەوەی سووتان بەکاردێنن بۆ تاقیکردنەوەی چوستی سووتێنەرێک لەماوەی کرداری سووتاندا. سەڕەڕای ئەوەش، دەتوانرێ بەم ڕێگایە چوستی بزوێنەرێکی سووتانی ناوەکی پێوانە بکرێ، و ھەندێک لە ھەرێمەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و ھەندێ لە <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شارەوانی">شارەوانییە</a> ناوەخۆکان شیکاری سووتان بەکاردێنن بۆ پێناسەکردن و ئەندازەکردنی چوستی گوێزەرەوەکان لەسەر ڕێگادا لە ڕۆژانی ئەمڕۆدا. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="یەکە_ئۆکسیدی_بەرھەم_ھاتوو_لەسووتانی_ناتەواودا"><span id=".DB.8C.DB.95.DA.A9.DB.95_.D8.A6.DB.86.DA.A9.D8.B3.DB.8C.D8.AF.DB.8C_.D8.A8.DB.95.D8.B1.DA.BE.DB.95.D9.85_.DA.BE.D8.A7.D8.AA.D9.88.D9.88_.D9.84.DB.95.D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D8.AA.DB.95.D9.88.D8.A7.D9.88.D8.AF.D8.A7"></span>یەکە ئۆکسیدی بەرھەم ھاتوو لەسووتانی ناتەواودا</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=4" title="دەستکاریکردنی بەش: یەکە ئۆکسیدی بەرھەم ھاتوو لەسووتانی ناتەواودا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یەکە ئۆکسیدی کاربۆن یەکێکە لە بەرھەمەکانی سووتانی ناتەواو. کاربۆن لە کارلێکی ئاسایی سووتاندا بەڕەڵا دەکرێت، کە کاربۆنی ڕەش و تۆز پێکدێنێت. لەو کاتەوەی کە یەکە ئۆکسیدی کاربۆن بە گازێکی ژەھراوی زانراوە، سووتانی تەواو پەسەندکراوە، ھەروەک لەوانەیە یەکە ئۆکسیدی کاربۆن ببێتە ھۆی کێشەی ھەناسەدان کاتێ کە ھەڵمژرا، کەلەو کاتەوەی شوێنی ئۆکسجین دەگرێ و لەگەڵ <a href="/wiki/%DA%BE%DB%8C%D9%85%DB%86%DA%AF%D9%84%DB%86%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="ھیمۆگلۆبین">ھیمۆگلۆبین</a> یەک دەگرێ. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="کێشە_ھاوبەشەکان_لەگەڵ_سووتانی_ناتەواو"><span id=".DA.A9.DB.8E.D8.B4.DB.95_.DA.BE.D8.A7.D9.88.D8.A8.DB.95.D8.B4.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86_.D9.84.DB.95.DA.AF.DB.95.DA.B5_.D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D8.AA.DB.95.D9.88.D8.A7.D9.88"></span>کێشە ھاوبەشەکان لەگەڵ سووتانی ناتەواو</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=5" title="دەستکاریکردنی بەش: کێشە ھاوبەشەکان لەگەڵ سووتانی ناتەواو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>کێشەی ژینگەیی</i>: ئەو ئۆکسیدانە لەگەڵ ئا و ئۆکسجین یەکدەگرێ لە نێو <a href="/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%88%D8%B4%DA%A9" title="تەوشک">بەرگەھەوادا</a>، ترشی نیتریک و ترشی <a href="/wiki/%DA%AF%DB%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF" title="گۆگرد">گۆگردیک</a> دروست دەکەن، کە دەگەڕێتەوە سەر ڕووی زەوی بەشێوەی نیشتنی ترش. یان «<a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%95_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ترشە باران">ترشە باران</a>». نیشتنی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B4" title="ترش">ترش</a> زیان بە زیندەوەرە ئاویەکان دەگەیێنێت و درەختەکان دەکوژێ. بەھۆی پێکھێنانی خۆراکە باوەڕپێکراوەکان کە کەمتر بەردەستە بۆ ڕوەکەکان ھەروەک <a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D9%84%D8%B3%DB%8C%DB%86%D9%85" title="کەلسیۆم">کالسیۆم</a> و <a href="/wiki/%D9%81%DB%86%D8%B3%D9%81%DB%86%D8%B1" title="فۆسفۆر">فۆسفۆڕ</a>، بەرھەمداری سیستەمی ژینگەیی و کێڵگە کەم دەکاتەوە. کێشەیەکی تری ھاوبەش لەگەڵ ئۆکسیدی نایترۆجین ئەوەیە کە ئەوان لەگەڵ(لەتەک) ھایدرۆکاربۆنە پیسکەرەکان، دەبنە ھۆ بۆ پێکھێنانی چینی ئۆزۆنی ترۆپۆسفیری (tropospheric ozone), پێکھاتەیەکی گەورەی سمۆگە (دووکەڵ و <a href="/wiki/%D9%85%DA%98" title="مژ">تەم</a> بەیەکەوە). </p> <dl><dd>کێشەکانی تەندروستی مرۆڤ:</dd></dl> <p>ھەڵمژینی یەکە ئۆکسیدی کاربۆن دەبێتە ھۆی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%A6%DB%8E%D8%B4%DB%95" title="سەرئێشە">سەرئێشە</a>، گێژبوون، <a href="/wiki/%DA%95%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95" title="ڕشانەوە">ڕشانەوە</a> و ھێڵنجدان. گەر ئاستەکانی یەکە ئۆکسیدی کاربۆن تەواو بەرزبوو، مرۆڤەکان بێھۆش دەبن یان دەمرن. خستنەڕوو بۆ کەمکردنەوە و ئاستی یەکە ئۆکسیدی کاربۆنی بەرز بۆ ماوەیەکی درێژی کات پۆزەتیڤانە بەیەکەوە بەستراون لەگەڵ مەترسی نەخۆشی دڵ. ئەو خەڵکانەی کە ڕزگاریان دەبێ لە ژەھراوییبونی توند بە (CO) لەوانە بە کێشەی تەندروستی درێژخایەن ئازار بچێژن. یەکە ئۆکسیدی کاربۆن دەمژرێتە ناو سییەکان کە دواتر دەلکێت لەگەڵ ھیمۆگلۆبینی خڕۆکە سوورەکانی ناو خوێنی <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%86%DA%A4" title="مرۆڤ">مرۆڤ</a>. کە ئەمەش تواناو و فراوانی <a href="/wiki/%D8%AE%DA%95%DB%86%DA%A9%DB%95%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1" title="خڕۆکەی سوور">خڕۆکە سوورەکانی</a> خوێن کەم دەکات بۆ ھەڵگرتنی ئۆکسجین بە سەرانسەری لەشدا. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سووتانی_لەسەرخۆ_:-"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.84.DB.95.D8.B3.DB.95.D8.B1.D8.AE.DB.86_:-"></span>سووتانی لەسەرخۆ&#160;:-</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=6" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتانی لەسەرخۆ :-"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سووتانی لەسەرخۆ شێوەیەکی بێ گڕی ھێواش و پلەی گەرمی نزمی سووتانە، بەردەوام دەبێ، بە گەرمی پەرەسەندوو کاتێک ئۆکسجین ڕاستەوخۆ ھێرش دەکاتە سەر ڕووی سووتەمەنیێک لە دۆخی خەستبوو. ئەمە بەشێوەیەکی نموونەیی کارلێکی سووتانی ناتەواوە. <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%AF%DB%95" title="ماددە">ماددە</a> پتەوەکان کەدەتوانن بەردەوامی بدەن بە کارلێکێکی سووتانی لەسەرخۆ کە <a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%DA%B5%D9%88%D9%88%D8%B2" title="خەڵووز">خەڵوز</a>، سلیلۆز، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="دار">دار</a>، <a href="/wiki/%D9%84%DB%86%DA%A9%DB%95" title="لۆکە">لۆکە</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%AA%D9%86" title="تووتن">تووتن</a>، خەڵوزی زۆنگاوەکان، کەفی دەسکرد، سووتانی <a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%95%D8%B1" title="پۆلیمەر">پۆڵیمەر</a>(polyurethane foam یش دەگرێتەوە) و تۆزیش دەگرێتەخۆ. نموونەی باوی دیاردەی سووتانی لەسەرخۆ وەک دەستپێکی ئاگری نیشتەنی (شوێنی نیشتەجێبوون) لەسەر کەل و پەلی ھەڵواسراوی ناوماڵ بەھۆی سەرچاوەیەکی گەرمی کەم (نموونە: <a href="/wiki/%D8%AC%DA%AF%DB%95%D8%B1%DB%95" title="جگەرە">جگەرە</a>، شۆتی وایەری کارەبا) ھەروەھا بەردەوامی سووتانی بارستایی چالاکی ئاگری گەورەی وەک (سووتانی دارستانەکان). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ھاوکێشە_کیمیایییەکان"><span id=".DA.BE.D8.A7.D9.88.DA.A9.DB.8E.D8.B4.DB.95_.DA.A9.DB.8C.D9.85.DB.8C.D8.A7.DB.8C.DB.8C.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>ھاوکێشە کیمیایییەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=7" title="دەستکاریکردنی بەش: ھاوکێشە کیمیایییەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سووتانی_ستۆکیۆمەتریکی_ھایدرۆکاربۆنێکی_ناو_ئۆکسجین"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B3.D8.AA.DB.86.DA.A9.DB.8C.DB.86.D9.85.DB.95.D8.AA.D8.B1.DB.8C.DA.A9.DB.8C_.DA.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AF.D8.B1.DB.86.DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.DB.86.D9.86.DB.8E.DA.A9.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D9.88_.D8.A6.DB.86.DA.A9.D8.B3.D8.AC.DB.8C.D9.86"></span>سووتانی ستۆکیۆمەتریکی ھایدرۆکاربۆنێکی ناو ئۆکسجین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=8" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتانی ستۆکیۆمەتریکی ھایدرۆکاربۆنێکی ناو ئۆکسجین"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بە گشتی، <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8E%D8%B4%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ھاوکێشەی کیمیایی">ھاوکێشەی کیمیایی</a> بۆ سووتانی ستۆکیۆمەتریکی ھایدرۆکاربۆنێکی نێو ئۆکسجین: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\ce {C_{\mathit {x}}H_{\mathit {y}}{}+{\mathit {z}}O2-&gt;{\mathit {x}}CO2{}+{\frac {\mathit {y}}{2}}H2O}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msubsup> <mtext>C</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mtext class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">x</mtext> </mrow> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mtext class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">y</mtext> </mrow> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> </mrow> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mtext class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">z</mtext> </mrow> </mrow> <msubsup> <mtext>O</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mo stretchy="false">&#x27F6;<!-- ⟶ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mtext class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">x</mtext> </mrow> </mrow> <msubsup> <mtext>CO</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> </mrow> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mtext class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">y</mtext> </mrow> <mrow> <mn>2</mn> <mspace width="thinmathspace" /> </mrow> </mfrac> </mrow> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mtext>O</mtext> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\ce {C_{\mathit {x}}H_{\mathit {y}}{}+{\mathit {z}}O2-&gt;{\mathit {x}}CO2{}+{\frac {\mathit {y}}{2}}H2O}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7dd4cf393f123f7b6cf6c3f4ba6780421d724596" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:32.648ex; height:4.843ex;" alt="{\displaystyle {\ce {C_{\mathit {x}}H_{\mathit {y}}{}+{\mathit {z}}O2-&gt;{\mathit {x}}CO2{}+{\frac {\mathit {y}}{2}}H2O}}}"></span></dd></dl> <p>کاتێک&#160;: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle z=x+{\frac {y}{4}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>z</mi> <mo>=</mo> <mi>x</mi> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mi>y</mi> <mn>4</mn> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle z=x+{\frac {y}{4}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/08cfd3ca6aa985f4ced97f61920326016766d155" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:10.355ex; height:4.843ex;" alt="{\displaystyle z=x+{\frac {y}{4}}}"></span>. </p><p>بۆ نموونە، سووتانی ستۆکیۆمەتریکی پڕۆپانی نێو ئۆکسجین: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\ce {{\underset {propane \atop (fuel)}{C3H8}}+{\underset {oxygen}{5O2}}-&gt;{\underset {carbon\ dioxide}{3CO2}}+{\underset {water}{4H2O}}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munder> <mrow> <msubsup> <mtext>C</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>8</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> </mrow> <mfrac linethickness="0"> <mtext>propane</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">(</mo> <mtext>fuel</mtext> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </mfrac> </munder> </mrow> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munder> <mrow> <mn>5</mn> <mspace width="thinmathspace" /> <msubsup> <mtext>O</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> </mrow> <mtext>oxygen</mtext> </munder> </mrow> <mo stretchy="false">&#x27F6;<!-- ⟶ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munder> <mrow> <mn>3</mn> <mspace width="thinmathspace" /> <msubsup> <mtext>CO</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> </mrow> <mrow> <mtext>carbon</mtext> <mtext>&#xA0;</mtext> <mtext>dioxide</mtext> </mrow> </munder> </mrow> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munder> <mrow> <mn>4</mn> <mspace width="thinmathspace" /> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mtext>O</mtext> </mrow> <mtext>water</mtext> </munder> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\ce {{\underset {propane \atop (fuel)}{C3H8}}+{\underset {oxygen}{5O2}}-&gt;{\underset {carbon\ dioxide}{3CO2}}+{\underset {water}{4H2O}}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f2ffff8173ad340db947c9b5432a9eaf513aa20e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -4.171ex; width:38.075ex; height:6.009ex;" alt="{\displaystyle {\ce {{\underset {propane \atop (fuel)}{C3H8}}+{\underset {oxygen}{5O2}}-&gt;{\underset {carbon\ dioxide}{3CO2}}+{\underset {water}{4H2O}}}}}"></span></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سووتەمەنییەکان"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.DB.95.D9.85.DB.95.D9.86.DB.8C.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>سووتەمەنییەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=9" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتەمەنییەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ماددەکان کە بەکرداری سووتاندا دەڕۆن ناودەبرێن بە سووتەمەنی. باوترین نموونەکان وەک <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="گازی سروشتی">گازی سروشتی</a>، پڕۆپان، <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%88%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D9%BE%DB%8C" title="نەوتی سپی">کیرۆسین</a>، دیزڵ، بەنزین، ڕەژوو، <a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%DA%B5%D9%88%D9%88%D8%B2" title="خەڵووز">خەڵووز</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="دار">دار</a>، .... ھتد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سووتەمەنییە_شلەکان"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.DB.95.D9.85.DB.95.D9.86.DB.8C.DB.8C.DB.95_.D8.B4.D9.84.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>سووتەمەنییە شلەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=10" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتەمەنییە شلەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سووتانی سووتەمەنییە شلێک لەڕاستیدا لەنێو دەوروبەرێکی ئۆکسێن لە دۆخی گازی ڕوودەدات. ئەوە ھەڵمەکەیە کەدەسووتێ نەوەک شلەکە. لەبەرئەمە، شلێک بەئاساییانە ئاگر دەگرێ تەنھا لە پلەیەکی گەرمی بەرزی خاڵی کڵپەکردن. خاڵی کڵپەکردنی سووتەمەنی شلێک نزمترین پلەی گەرمییە کە دەتوانێ شێوەیەکی سووتێنەری تێکەڵ لەگەڵ ھەوا پێکبھێنێت. کەمترین پلەی گەرمییە کە سووتەمەنی ھەڵمێنراوی تەواو ھەیە لەنێو ھەوادا بۆ دەستپێکردن بە سووتان. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سووتەمەنی_گازی"><span id=".D8.B3.D9.88.D9.88.D8.AA.DB.95.D9.85.DB.95.D9.86.DB.8C_.DA.AF.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>سووتەمەنی گازی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=11" title="دەستکاریکردنی بەش: سووتەمەنی گازی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سووتانی سووتەمەنییە گازییەکان لەوانەیە بە یەکێک لە چوار جۆرە جیاکەی سووتان ڕووبدات: گڕی بڵاوبوەوە، گڕی تێکەڵبوو، کارلێکی سووتانی خودی (ئۆتۆ)، یان وەک تەقینەوەیەک. لەڕاستیدا ئەو جۆرە سووتانەی کەڕوودەدات پشت دەبەستێتە سەر پلەی تێکەڵبووی پێشوو کە سوتەمەنییەکە و ئۆکسێنەرەکە تێکەڵکراون بۆ گەرمبوون لە پێشودا بۆنمونە تەقینەوەیەک (گڕێکی پەرشبوو) پێکدێت گەر سووتەمەنییەکە و ئۆکسێنەرەکە لەسەرەتاوە جیاکرابێتەوە، لەکاتێکدا گڕێکی تێکەڵبوو بەپێچەوانەوە پێکدێت. ھەروەھا، جۆری سووتانەکە پشت دەبەستێتە سەر <a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پەستان">پەستانەکە</a>: تەقینەوەیەک، بۆنمونە، کارلێکێکی سوتێنەری خودییە (ئۆتۆ) بەستراوە بە شەپۆڵێکی شۆکی بەھێز کەتایبەتمەندی پەستانی بەرز و خێرایی تەقینەوەی بەرز دەبەخشی. </p> <div class="mw-heading mw-heading1"><h1 id="سەرچاوەکان"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.86.D8.A7.D9.88.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>سەرچاوەکان</h1><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=12" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرچاوەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="bandeau-portail وێنۆچکەکان" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA" title="دەروازە:زانست"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/P_chemistry.svg/31px-P_chemistry.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/P_chemistry.svg/47px-P_chemistry.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/P_chemistry.svg/62px-P_chemistry.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA" title="دەروازە:زانست">دەروازەی زانست</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:کیمیا"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Picture_for_kurdish_wiki8654.png/28px-Picture_for_kurdish_wiki8654.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Picture_for_kurdish_wiki8654.png/42px-Picture_for_kurdish_wiki8654.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Picture_for_kurdish_wiki8654.png/56px-Picture_for_kurdish_wiki8654.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1280" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:کیمیا">دەروازەی کیمیا</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دەروازە:ئەندازیاری"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Speed1c.png/29px-Speed1c.png" decoding="async" width="29" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Speed1c.png/43px-Speed1c.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Speed1c.png/58px-Speed1c.png 2x" data-file-width="1181" data-file-height="1146" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دەروازە:ئەندازیاری">دەروازەی ئەندازیاری</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="دەروازە:فیزیک"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/25px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png" decoding="async" width="25" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/37px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/49px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png 2x" data-file-width="530" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="دەروازە:فیزیک">دەروازەی فیزیک</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D9%88%D8%B2%DB%95" title="دەروازە:وزە"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Crystal_energy.svg/29px-Crystal_energy.svg.png" decoding="async" width="29" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Crystal_energy.svg/44px-Crystal_energy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Crystal_energy.svg/59px-Crystal_energy.svg.png 2x" data-file-width="130" data-file-height="124" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D9%88%D8%B2%DB%95" title="دەروازە:وزە">دەروازەی وزە</a></span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1215796">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1314163">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/combustion">«combustion | Definition, Reaction, Analysis, &amp; Facts»</a>. <i>Encyclopedia Britannica</i> (بە ئینگلیزی)<span class="reference-accessdate">. لە ٢٥ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Encyclopedia+Britannica&amp;rft.atitle=combustion+%7C+Definition%2C+Reaction%2C+Analysis%2C+%26+Facts&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fscience%2Fcombustion&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/bitesize/topics/zypsgk7/articles/zcwxcj6">«What is combustion?»</a>. <i>BBC Bitesize</i> (بە ئینگلیزیی بریتانیایی)<span class="reference-accessdate">. لە ٢٥ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=BBC+Bitesize&amp;rft.atitle=What+is+combustion%3F&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fbitesize%2Ftopics%2Fzypsgk7%2Farticles%2Fzcwxcj6&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210214010814/http://www.auburn.edu/academic/forestry_wildlife/fire/combustion.htm">«The Combustion Process»</a>. <i>www.auburn.edu</i>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.auburn.edu/academic/forestry_wildlife/fire/combustion.htm">ڕەسەنەکە</a> لە ١٤ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٢٥ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.auburn.edu&amp;rft.atitle=The+Combustion+Process&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.auburn.edu%2Facademic%2Fforestry_wildlife%2Ffire%2Fcombustion.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;color:#000"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Combustion" class="extiw" title="commons:Category:Combustion">سووتان</a></b></i> تێدایە.</td></tr> </tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6b6c9bdc8b‐8j7gx Cached time: 20241103122312 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.422 seconds Real time usage: 0.615 seconds Preprocessor visited node count: 549/1000000 Post‐expand include size: 24812/2097152 bytes Template argument size: 508/2097152 bytes Highest expansion depth: 17/100 Expensive parser function count: 6/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 11095/5000000 bytes Lua time usage: 0.308/10.000 seconds Lua memory usage: 17709949/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 513.787 1 -total 37.39% 192.124 1 داڕێژە:سەرچاوەکان 33.24% 170.797 3 داڕێژە:بیرخستنەوەی_وێب 21.17% 108.755 1 داڕێژە:بە_ئینگلیزی 17.86% 91.753 1 داڕێژە:تووڵی_دەروازە 17.18% 88.266 1 داڕێژە:ئز 13.36% 68.637 1 داڕێژە:Ambox 5.95% 30.546 1 داڕێژە:Find_sources_mainspace 5.74% 29.469 1 داڕێژە:پۆلی_کۆمنز 4.44% 22.817 1 داڕێژە:کۆمنز --> <!-- Saved in parser cache with key ckbwiki:pcache:idhash:159253-0!canonical and timestamp 20241103122312 and revision id 1356527. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">وەرگیراو لە «<a dir="ltr" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=سووتان&amp;oldid=1356527">https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=سووتان&amp;oldid=1356527</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تایبەت:پۆلەکان">پۆلەکان</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_the_JsonConfig_extension&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages using the JsonConfig extension (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95_(en-gb)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پۆل:ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزیی بریتانیایییان ھەیە (en-gb) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزیی بریتانیایییان ھەیە (en-gb)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_Lang-xx_templates&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages using Lang-xx templates (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages using Lang-xx templates</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:کاردانەوە کیمیایییەکان">کاردانەوە کیمیایییەکان</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">پۆلە شاردراوەکان: <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95_(en)" title="پۆل:ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزییان ھەیە (en)">ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزییان ھەیە (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B1_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95" title="پۆل:ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە">ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B1_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە">ھەموو ئەو وتارانەی پێویستییان بە سەرچاوەی زیاتر ھەیە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%AF%DB%95%D9%82%DB%8C_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="پۆل:وتارەکان بە دەقی زمانی ئینگلیزی">وتارەکان بە دەقی زمانی ئینگلیزی</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی زانست/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی زانست/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی کیمیا/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی کیمیا/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی ئەندازیاری/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی ئەندازیاری/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی فیزیک/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی فیزیک/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D9%88%D8%B2%DB%95/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی وزە/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی وزە/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%88%DA%B5%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە">ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%D9%86%D8%B2_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%DB%86%D9%85%D8%A7%DA%B5%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%95%DA%AF%DB%95%DA%B5_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە">پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ئەم پەڕەیە دواجار لە ‏٠٥:١٥ی ‏١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ نوێ کراوەتەوە.</li> <li id="footer-info-copyright">دەق لەژێر <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> لەبەردەستە؛ لەوانەیە مەرجی تریشی پێوە ببێت. بۆ وردەکاری <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">مەرجەکانی بەکارھێنان</a> ببینە.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاسەتی تایبەتێتی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA">دەربارەی ویکیپیدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%95%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86">نابەرپرسییەکان</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">پەرەپێدەران</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ckb.wikipedia.org">ئامارەکان</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ڕوونکردنەوەی کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ckb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">بینینی مۆبایلی</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-8cmsp","wgBackendResponseTime":172,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.422","walltime":"0.615","ppvisitednodes":{"value":549,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":24812,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":508,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11095,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 513.787 1 -total"," 37.39% 192.124 1 داڕێژە:سەرچاوەکان"," 33.24% 170.797 3 داڕێژە:بیرخستنەوەی_وێب"," 21.17% 108.755 1 داڕێژە:بە_ئینگلیزی"," 17.86% 91.753 1 داڕێژە:تووڵی_دەروازە"," 17.18% 88.266 1 داڕێژە:ئز"," 13.36% 68.637 1 داڕێژە:Ambox"," 5.95% 30.546 1 داڕێژە:Find_sources_mainspace"," 5.74% 29.469 1 داڕێژە:پۆلی_کۆمنز"," 4.44% 22.817 1 داڕێژە:کۆمنز"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.308","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17709949,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6b6c9bdc8b-8j7gx","timestamp":"20241103122312","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0633\u0648\u0648\u062a\u0627\u0646","url":"https:\/\/ckb.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q133235","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q133235","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2019-11-28T18:00:48Z","dateModified":"2024-10-18T05:15:44Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3c\/Et_baal.jpg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10