CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="kn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ಕ್ಷೀರಪಥ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )knwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "೦\t೧\t೨\t೩\t೪\t೫\t೬\t೭\t೮\t೯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ಜನವರಿ","ಫೆಬ್ರವರಿ","ಮಾರ್ಚ್","ಏಪ್ರಿಲ್","ಮೇ","ಜೂನ್","ಜುಲೈ","ಆಗಸ್ಟ್","ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್","ಅಕ್ಟೋಬರ್","ನವೆಂಬರ್","ಡಿಸೆಂಬರ್"],"wgRequestId":"585d4a80-acbe-47ef-9d05-aa83263da95b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ಕ್ಷೀರಪಥ","wgTitle":"ಕ್ಷೀರಪಥ","wgCurRevisionId":1202372,"wgRevisionId":1202372,"wgArticleId":11547,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","All articles with dead external links","Articles with dead external links from ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022","Articles with invalid date parameter in template","Articles with permanently dead external links", "ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು","ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ","ಖಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ","ವಿಜ್ಞಾನ","ನಮ್ಮ ಸೌರಮಂಡಲ"],"wgPageViewLanguage":"kn","wgPageContentLanguage":"kn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ಕ್ಷೀರಪಥ","wgRelevantArticleId":11547,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false ,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q321","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.3"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Link_Edit","ext.gadget.ProveIt","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kn&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/1200px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="797"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/800px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="531"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/640px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="425"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ಕ್ಷೀರಪಥ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ಸಂಪಾದಿಸಿ" href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ (kn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅಣು ಫೀಡು" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ಕ್ಷೀರಪಥ rootpage-ಕ್ಷೀರಪಥ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಪಟ್ಟಿ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಪಟ್ಟಿ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಪಟ್ಟಿ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಂಚರಣೆ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಮುಖ್ಯ ಪುಟ ನೋಡಿ [z]" accesskey="z"><span>ಮುಖ್ಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%A6%E0%B2%BE%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ನೀವು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು, ಎಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು"><span>ಸಮುದಾಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%9A%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%A4_%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಪ್ರಸಕ್ತ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಿನ್ನಲೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ"><span>ಪ್ರಚಲಿತ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges" title="ವಿಕಿಯಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ. [r]" accesskey="r"><span>ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Random" title="ಯಾವುದಾದರು ಪುಟವೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸು [x]" accesskey="x"><span>ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪುಟ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BF" title="ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗ."><span>ಸಹಾಯ</span></a></li><li id="n-ಅರಳಿ-ಕಟ್ಟೆ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B2%B3%E0%B2%BF_%E0%B2%95%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%86"><span>ಅರಳಿ ಕಟ್ಟೆ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-kn.svg" style="width: 7.375em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ಒಂದು ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವಕೋಶ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-kn.svg" width="121" height="15" style="width: 7.5625em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ಹುಡುಕು</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" aria-label="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" autocapitalize="sentences" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ವಿಶೇಷ:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ಹುಡುಕು</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಗೋಚರ" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಗೋಚರ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kn.wikipedia.org&uselang=kn" class=""><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&returnto=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ" class=""><span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&returnto=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o" class=""><span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kn.wikipedia.org&uselang=kn"><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&returnto=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&returnto=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ಲಾಗ್ ಔಟ್ ಆದ ಸಂಪಾದಕರಿಗೆ ಪುಟಗಳು <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:MyContributions" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>ಕಾಣಿಕೆಗಳು</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:MyTalk" title="ಈ ip ವಿಳಾಸದಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಸಂಪಾದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ [n]" accesskey="n"><span>IP ಚರ್ಚಾಪುಟ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eಮರೆಮಾಡಲು\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"kn\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable style=\"background-color: #FFFFC2; color: #333; width: 100%; border: 2px solid #FFF; padding: 5px;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd colspan=\"2\" align=\"center\" style=\"text-align:center\"\u003Eಬರೆಯುವಾಗ ಕೀಲಿಮಣೆ ಐಕಾನ್ ಒತ್ತಿ ಕನ್ನಡ ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಅಥವಾ Ctrl+M ಒತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಈಗ ನೇರವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಬಹುದು! ವಿವರಗಳಿಗೆ \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%B0\" title=\"ಸಹಾಯ:ಲಿಪ್ಯಂತರ\"\u003Eಈ ಪುಟ ನೋಡಿ.\u003C/a\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ಪರಿವಿಡಿ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ಮುನ್ನುಡಿ</div> </a> </li> <li id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಎಂಬ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಎಂಬ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧</span> <span>ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಎಂಬ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಎಂಬ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ_ಸೌರಮಂಡಲದ_ಜನನ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ_ಸೌರಮಂಡಲದ_ಜನನ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨</span> <span>ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೌರಮಂಡಲದ ಜನನ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ_ಸೌರಮಂಡಲದ_ಜನನ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೌರಮಂಡಲದ ಜನನ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ_ಸೌರಮಂಡಲದ_ಜನನ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಆರಂಭಿಕ_ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆರಂಭಿಕ_ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨.೧</span> <span>ಆರಂಭಿಕ ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಆರಂಭಿಕ_ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಸೂರ್ಯನ_ಜನನ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸೂರ್ಯನ_ಜನನ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨.೨</span> <span>ಸೂರ್ಯನ ಜನನ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸೂರ್ಯನ_ಜನನ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಮತ್ತು_ವಿಶ್ವಅಥವಾ_ಜಗತ್ತು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಮತ್ತು_ವಿಶ್ವಅಥವಾ_ಜಗತ್ತು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೩</span> <span>ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಅಥವಾ ಜಗತ್ತು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಮತ್ತು_ವಿಶ್ವಅಥವಾ_ಜಗತ್ತು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ_ಮೇಲುನೋಟ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ_ಮೇಲುನೋಟ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೪</span> <span>ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಮೇಲುನೋಟ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ_ಮೇಲುನೋಟ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಗಾತ್ರ_ಮತ್ತು_ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಗಾತ್ರ_ಮತ್ತು_ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೫</span> <span>ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಗಾತ್ರ_ಮತ್ತು_ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಗಾತ್ರ_ಮತ್ತು_ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ತಾತ್ಪರ್ಯ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ತಾತ್ಪರ್ಯ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೫.೧</span> <span>ತಾತ್ಪರ್ಯ</span> </div> </a> <ul id="toc-ತಾತ್ಪರ್ಯ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಆಕರಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಆಕರಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೬</span> <span>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಆಕರಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಆಕರಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ರಚನೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ರಚನೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೭</span> <span>ರಚನೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ರಚನೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಕೇಂದ್ರ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಕೇಂದ್ರ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೮</span> <span>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಕೇಂದ್ರ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಪ್ರಭಾವಲಯ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರಭಾವಲಯ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೯</span> <span>ಪ್ರಭಾವಲಯ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರಭಾವಲಯ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಅನಿಲರೂಪದ_ಪ್ರಭಾವಲಯ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಅನಿಲರೂಪದ_ಪ್ರಭಾವಲಯ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೦</span> <span>ಅನಿಲರೂಪದ ಪ್ರಭಾವಲಯ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಅನಿಲರೂಪದ_ಪ್ರಭಾವಲಯ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಸೂರ್ಯನ_ಸ್ಥಾನ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸೂರ್ಯನ_ಸ್ಥಾನ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೧</span> <span>ಸೂರ್ಯನ ಸ್ಥಾನ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸೂರ್ಯನ_ಸ್ಥಾನ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಪರಿಭ್ರಮಣ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಪರಿಭ್ರಮಣ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೨</span> <span>ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಪರಿಭ್ರಮಣ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಪರಿಭ್ರಮಣ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಸಮೀಪದ_ನೀಹಾರಕ_ಮತ್ತು_ತಾರೆಗಳು:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಸಮೀಪದ_ನೀಹಾರಕ_ಮತ್ತು_ತಾರೆಗಳು:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೩</span> <span>ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸಮೀಪದ ನೀಹಾರಕ ಮತ್ತು ತಾರೆಗಳು:</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಸಮೀಪದ_ನೀಹಾರಕ_ಮತ್ತು_ತಾರೆಗಳು:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಈ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ_ಉದಯ_(ಮತ್ತು_ಅಂತ್ಯ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಈ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ_ಉದಯ_(ಮತ್ತು_ಅಂತ್ಯ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೪</span> <span>ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಉದಯ (ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯ)</span> </div> </a> <ul id="toc-ಈ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ_ಉದಯ_(ಮತ್ತು_ಅಂತ್ಯ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೫</span> <span>ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥ_ಮತ್ತು_ಇತರ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ_ಚಲನೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಕ್ಷೀರಪಥ_ಮತ್ತು_ಇತರ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ_ಚಲನೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೬</span> <span>ಕ್ಷೀರಪಥ ಮತ್ತು ಇತರ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ ಚಲನೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಕ್ಷೀರಪಥ_ಮತ್ತು_ಇತರ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ_ಚಲನೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೭</span> <span>ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ನೀಹಾರಕಗಳ_ವೇಗ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ನೀಹಾರಕಗಳ_ವೇಗ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೭.೧</span> <span>ನೀಹಾರಕಗಳ ವೇಗ</span> </div> </a> <ul id="toc-ನೀಹಾರಕಗಳ_ವೇಗ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಪ್ರಖರ_ಬೆಳಕಿನ_ಅವಳಿ_ನಕ್ಷತ್ರ_ಪತ್ತೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರಖರ_ಬೆಳಕಿನ_ಅವಳಿ_ನಕ್ಷತ್ರ_ಪತ್ತೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೮</span> <span>ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿನ ಅವಳಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಪತ್ತೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರಖರ_ಬೆಳಕಿನ_ಅವಳಿ_ನಕ್ಷತ್ರ_ಪತ್ತೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಮಬ್ಬು_ಉಪ_ತಾರಾಪುಂಜ_ಪತ್ತೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಮಬ್ಬು_ಉಪ_ತಾರಾಪುಂಜ_ಪತ್ತೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೯</span> <span>ಮಬ್ಬು ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜ ಪತ್ತೆ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಮಬ್ಬು_ಉಪ_ತಾರಾಪುಂಜ_ಪತ್ತೆ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಮಬ್ಬು ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜ ಪತ್ತೆ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಮಬ್ಬು_ಉಪ_ತಾರಾಪುಂಜ_ಪತ್ತೆ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ವಿವರ:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ವಿವರ:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೯.೧</span> <span>ವಿವರ:</span> </div> </a> <ul id="toc-ವಿವರ:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಉಪಯೋಗ:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಉಪಯೋಗ:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೯.೨</span> <span>ಉಪಯೋಗ:</span> </div> </a> <ul id="toc-ಉಪಯೋಗ:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-50ಕ್ಕೂ_ಹೆಚ್ಚು_ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#50ಕ್ಕೂ_ಹೆಚ್ಚು_ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೯.೩</span> <span>50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:</span> </div> </a> <ul id="toc-50ಕ್ಕೂ_ಹೆಚ್ಚು_ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಉಪ_ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಉಪ_ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೯.೪</span> <span>ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:</span> </div> </a> <ul id="toc-ಉಪ_ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಹೊಸ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ_ಶೋಧ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಹೊಸ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ_ಶೋಧ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨೦</span> <span>ಹೊಸ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ ಶೋಧ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಹೊಸ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ_ಶೋಧ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಅದ್ಭುತ_ಸೃಷ್ಟಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಅದ್ಭುತ_ಸೃಷ್ಟಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨೧</span> <span>ಅದ್ಭುತ ಸೃಷ್ಟಿ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಅದ್ಭುತ_ಸೃಷ್ಟಿ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ನೋಡಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ನೋಡಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨೨</span> <span>ನೋಡಿ</span> </div> </a> <ul id="toc-ನೋಡಿ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಆಧಾರ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಆಧಾರ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨೩</span> <span>ಆಧಾರ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಆಧಾರ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಉಲ್ಲೇಖಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨೪</span> <span>ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಉಲ್ಲೇಖಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ಕ್ಷೀರಪಥ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಷೆಯ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ. ೧೮೭ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-187" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">೧೮೭ ಭಾಷೆಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8B%D1%85%D1%83%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%B3%D1%8A%D0%BE" title="Шыхулъагъо – ಅಡೈಘೆ" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Шыхулъагъо" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="ಅಡೈಘೆ" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Melkweg" title="Melkweg – ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" lang="af" hreflang="af" data-title="Melkweg" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Milchstra%C3%9Fe" title="Milchstraße – ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Milchstraße" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9A%E1%88%8D%E1%8A%AA_%E1%8B%8C%E1%8B%AD" title="ሚልኪ ዌይ – ಅಂಹರಿಕ್" lang="am" hreflang="am" data-title="ሚልኪ ዌይ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ಅಂಹರಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Carrera_de_Sant_Chaime" title="Carrera de Sant Chaime – ಅರಗೊನೀಸ್" lang="an" hreflang="an" data-title="Carrera de Sant Chaime" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="ಅರಗೊನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगंगा – ಆಂಗಿಕಾ" lang="anp" hreflang="anp" data-title="आकाशगंगा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ಆಂಗಿಕಾ" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A9" title="درب التبانة – ಅರೇಬಿಕ್" lang="ar" hreflang="ar" data-title="درب التبانة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ಅರೇಬಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1_%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B4" title="مجر لكبش – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="مجر لكبش" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87" title="درب اللبانه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="درب اللبانه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%80%E0%A6%AA%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="হাতীপটি – ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" lang="as" hreflang="as" data-title="হাতীপটি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Cam%C3%ADn_de_Santiago_(galaxa)" title="Camín de Santiago (galaxa) – ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Camín de Santiago (galaxa)" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCd_Yolu" title="Süd Yolu – ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" lang="az" hreflang="az" data-title="Süd Yolu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88" title="سامان یولو – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سامان یولو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%88_%D1%8E%D0%BB%D1%8B" title="Ҡош юлы – ಬಶ್ಕಿರ್" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡош юлы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ಬಶ್ಕಿರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Muichstrossn" title="Muichstrossn – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Muichstrossn" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Pauk%C5%A1tiu_Taks" title="Paukštiu Taks – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Paukštiu Taks" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Milky_Way" title="Milky Way – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Milky Way" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях – ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" lang="be" hreflang="be" data-title="Млечны Шлях" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Млечны Шлях" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Jalan_Raya_Puti" title="Jalan Raya Puti – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Jalan Raya Puti" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B5%D0%BD_%D0%BF%D1%8A%D1%82" title="Млечен път – ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Млечен път" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगंगा – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="आकाशगंगा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B6%E0%A6%97%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A6%BE_%E0%A6%9B%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A6%A5" title="আকাশগঙ্গা ছায়াপথ – ಬಾಂಗ್ಲಾ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আকাশগঙ্গা ছায়াপথ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ಬಾಂಗ್ಲಾ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Hent_Sant-Jakez_(galaksienn)" title="Hent Sant-Jakez (galaksienn) – ಬ್ರೆಟನ್" lang="br" hreflang="br" data-title="Hent Sant-Jakez (galaksienn)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ಬ್ರೆಟನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mlije%C4%8Dni_put" title="Mliječni put – ಬೋಸ್ನಿಯನ್" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mliječni put" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ಬೋಸ್ನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Bima_Sakti" title="Bima Sakti – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Bima Sakti" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B8%D0%BD_%D0%B7%D2%AF%D0%B9%D0%B4%D1%8D%D0%BB" title="Тэнгэриин зүйдэл – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Тэнгэриин зүйдэл" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Via_L%C3%A0ctia" title="Via Làctia – ಕೆಟಲಾನ್" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Via Làctia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="ಕೆಟಲಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ti%C4%95ng-%C3%B2%CC%A4" title="Tiĕng-ò̤ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tiĕng-ò̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%B0" title="Чатакхийна тача – ಚಚೆನ್" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Чатакхийна тача" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ಚಚೆನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%95%DB%8E%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ڕێگای شیری – ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ڕێگای شیری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Strada_di_Roma" title="Strada di Roma – ಕೋರ್ಸಿಕನ್" lang="co" hreflang="co" data-title="Strada di Roma" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="ಕೋರ್ಸಿಕನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/K%C3%A2be_yolu" title="Kâbe yolu – ಕ್ರಿಮೀಯನ್ ಟರ್ಕಿಷ್" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Kâbe yolu" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ಕ್ರಿಮೀಯನ್ ಟರ್ಕಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Galaxie_Ml%C3%A9%C4%8Dn%C3%A1_dr%C3%A1ha" title="Galaxie Mléčná dráha – ಜೆಕ್" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Galaxie Mléčná dráha" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ಜೆಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B9%C4%83%D0%BA_%C3%87%D1%83%D0%BB%C4%95" title="Хуркайăк Çулĕ – ಚುವಾಶ್" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хуркайăк Çулĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ಚುವಾಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Galaeth_y_Llwybr_Llaethog" title="Galaeth y Llwybr Llaethog – ವೆಲ್ಶ್" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Galaeth y Llwybr Llaethog" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ವೆಲ್ಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/M%C3%A6lkevejen" title="Mælkevejen – ಡ್ಯಾನಿಶ್" lang="da" hreflang="da" data-title="Mælkevejen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ಡ್ಯಾನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Milchstra%C3%9Fe" title="Milchstraße – ಜರ್ಮನ್" lang="de" hreflang="de" data-title="Milchstraße" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Akeu" title="Akeu – ಡಿಂಕಾ" lang="din" hreflang="din" data-title="Akeu" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="ಡಿಂಕಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Kahke%C5%9Fan" title="Kahkeşan – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kahkeşan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Γαλαξίας – ಗ್ರೀಕ್" lang="el" hreflang="el" data-title="Γαλαξίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ಗ್ರೀಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Milky_Way" title="Milky Way – ಇಂಗ್ಲಿಷ್" lang="en" hreflang="en" data-title="Milky Way" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ಇಂಗ್ಲಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Lakta_Vojo" title="Lakta Vojo – ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Lakta Vojo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/V%C3%ADa_L%C3%A1ctea" title="Vía Láctea – ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" lang="es" hreflang="es" data-title="Vía Láctea" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Linnutee" title="Linnutee – ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" lang="et" hreflang="et" data-title="Linnutee" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Esne_Bidea" title="Esne Bidea – ಬಾಸ್ಕ್" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Esne Bidea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ಬಾಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="راه شیری – ಪರ್ಶಿಯನ್" lang="fa" hreflang="fa" data-title="راه شیری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ಪರ್ಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Linnunrata" title="Linnunrata – ಫಿನ್ನಿಶ್" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Linnunrata" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ಫಿನ್ನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Tsirgurada" title="Tsirgurada – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tsirgurada" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Maliwa_sucusucuya" title="Maliwa sucusucuya – ಫಿಜಿಯನ್" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Maliwa sucusucuya" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ಫಿಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Voie_lact%C3%A9e" title="Voie lactée – ಫ್ರೆಂಚ್" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Voie lactée" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ಫ್ರೆಂಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Moolkstruat" title="Moolkstruat – ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Moolkstruat" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Molkewei" title="Molkewei – ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Molkewei" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bealach_na_B%C3%B3_Finne" title="Bealach na Bó Finne – ಐರಿಷ್" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bealach na Bó Finne" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ಐರಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Vwa_lakt%C3%A9" title="Vwa lakté – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Vwa lakté" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Slighe_Chloinn_Uisnich" title="Slighe Chloinn Uisnich – ಸ್ಕಾಟಿಶ್ ಗೆಲಿಕ್" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Slighe Chloinn Uisnich" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="ಸ್ಕಾಟಿಶ್ ಗೆಲಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/V%C3%ADa_L%C3%A1ctea" title="Vía Láctea – ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Vía Láctea" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mborevi_Rape" title="Mborevi Rape – ಗೌರಾನಿ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mborevi Rape" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="ಗೌರಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%86%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B6%E0%AA%97%E0%AA%82%E0%AA%97%E0%AA%BE" title="આકાશગંગા – ಗುಜರಾತಿ" lang="gu" hreflang="gu" data-title="આકાશગંગા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="ಗುಜರಾತಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Raad_Mooar_Gorree" title="Raad Mooar Gorree – ಮ್ಯಾಂಕ್ಸ್" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Raad Mooar Gorree" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="ಮ್ಯಾಂಕ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ngi%C3%B9n-h%C3%B2" title="Ngiùn-hò – ಹಕ್" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Ngiùn-hò" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="ಹಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/H%C5%8Dk%C5%ABnohoaupuni" title="Hōkūnohoaupuni – ಹವಾಯಿಯನ್" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Hōkūnohoaupuni" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="ಹವಾಯಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%91%D7%99%D7%9C_%D7%94%D7%97%D7%9C%D7%91" title="שביל החלב – ಹೀಬ್ರೂ" lang="he" hreflang="he" data-title="שביל החלב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ಹೀಬ್ರೂ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगंगा – ಹಿಂದಿ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आकाशगंगा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ಹಿಂದಿ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Milky_Way" title="Milky Way – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Milky Way" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mlije%C4%8Dni_put" title="Mliječni put – ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mliječni put" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Vwa_lakte" title="Vwa lakte – ಹೈಟಿಯನ್ ಕ್ರಿಯೋಲಿ" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Vwa lakte" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ಹೈಟಿಯನ್ ಕ್ರಿಯೋಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tej%C3%BAtrendszer" title="Tejútrendszer – ಹಂಗೇರಿಯನ್" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tejútrendszer" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ಹಂಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" title="Ծիր Կաթին – ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ծիր Կաթին" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" title="Ծիր Կաթին – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ծիր Կաթին" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Via_Lactee" title="Via Lactee – ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Via Lactee" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bima_Sakti" title="Bima Sakti – ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" lang="id" hreflang="id" data-title="Bima Sakti" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Via_Galactic" title="Via Galactic – ಇಂಟರ್ಲಿಂಗ್" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Via Galactic" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ಇಂಟರ್ಲಿಂಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Nagririmpuok_a_Bitbituen" title="Nagririmpuok a Bitbituen – ಇಲ್ಲಿಕೋ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Nagririmpuok a Bitbituen" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ಇಲ್ಲಿಕೋ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Lakto-Voyo" title="Lakto-Voyo – ಇಡೊ" lang="io" hreflang="io" data-title="Lakto-Voyo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ಇಡೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Vetrarbrautin" title="Vetrarbrautin – ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" lang="is" hreflang="is" data-title="Vetrarbrautin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Via_Lattea" title="Via Lattea – ಇಟಾಲಿಯನ್" lang="it" hreflang="it" data-title="Via Lattea" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ಇಟಾಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3%E7%B3%BB" title="銀河系 – ಜಾಪನೀಸ್" lang="ja" hreflang="ja" data-title="銀河系" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ಜಾಪನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Milki_Wie" title="Milki Wie – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Milki Wie" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Bimasekti" title="Bimasekti – ಜಾವಾನೀಸ್" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Bimasekti" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ಜಾವಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ირმის ნახტომი – ಜಾರ್ಜಿಯನ್" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ირმის ნახტომი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ಜಾರ್ಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asif_n_igenwan" title="Asif n igenwan – ಕಬೈಲ್" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asif n igenwan" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="ಕಬೈಲ್" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8B%D1%85%D1%83%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%B3%D1%8A%D1%83%D1%8D" title="Шыхулъагъуэ – ಕಬರ್ಡಿಯನ್" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Шыхулъагъуэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="ಕಬರ್ಡಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/F%CA%8Awa_lak%C9%A9tee" title="Fʊwa lakɩtee – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Fʊwa lakɩtee" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D2%B1%D1%81_%D0%B6%D0%BE%D0%BB%D1%8B" title="Құс жолы – ಕಝಕ್" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Құс жолы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ಕಝಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%80%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%85%E1%9E%BB%E1%9F%86%E1%9E%B6%E1%9E%95%E1%9F%92%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%87%E1%9E%BE%E1%9E%84%E1%9E%97%E1%9F%92%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%99" title="កព្ចុំាផ្កាយជើងភ្នាយ – ಖಮೇರ್" lang="km" hreflang="km" data-title="កព្ចុំាផ្កាយជើងភ្នាយ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ಖಮೇರ್" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9A%B0%EB%A6%AC_%EC%9D%80%ED%95%98" title="우리 은하 – ಕೊರಿಯನ್" lang="ko" hreflang="ko" data-title="우리 은하" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="ಕೊರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%BE%D0%B9_%D0%B4%D0%B6%D0%BE%D0%BB" title="Къой джол – ಕರಚಯ್-ಬಲ್ಕಾರ್" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Къой джол" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="ಕರಚಯ್-ಬಲ್ಕಾರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Melechstroa%C3%9F" title="Melechstroaß – ಕಲೊಗ್ನಿಯನ್" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Melechstroaß" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="ಕಲೊಗ್ನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kadiz" title="Kadiz – ಕುರ್ದಿಷ್" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kadiz" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ಕುರ್ದಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Hyns_Sen_Jamys" title="Hyns Sen Jamys – ಕಾರ್ನಿಷ್" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Hyns Sen Jamys" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="ಕಾರ್ನಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%BE%D0%BB%D1%83" title="Саманчынын жолу – ಕಿರ್ಗಿಜ್" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Саманчынын жолу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ಕಿರ್ಗಿಜ್" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Via_lactea" title="Via lactea – ಲ್ಯಾಟಿನ್" lang="la" hreflang="la" data-title="Via lactea" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ಲ್ಯಾಟಿನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/M%C3%ABllechstrooss" title="Mëllechstrooss – ಲಕ್ಸಂಬರ್ಗಿಷ್" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Mëllechstrooss" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ಲಕ್ಸಂಬರ್ಗಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%A0%D0%B5%D1%85%D1%8A" title="Карванд Рехъ – ಲೆಜ್ಘಿಯನ್" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Карванд Рехъ" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ಲೆಜ್ಘಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Via_Letin" title="Via Letin – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Via Letin" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/M%C3%A8lkweeg" title="Mèlkweeg – ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" lang="li" hreflang="li" data-title="Mèlkweeg" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Strada_dl_lat" title="Strada dl lat – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Strada dl lat" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Via_L%C3%A0tea" title="Via Làtea – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Via Làtea" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%97%E0%BA%B2%E0%BA%87%E0%BA%8A%E0%BB%89%E0%BA%B2%E0%BA%87%E0%BB%80%E0%BA%9C%E0%BA%B7%E0%BA%AD%E0%BA%81" title="ທາງຊ້າງເຜືອກ – ಲಾವೋ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ທາງຊ້າງເຜືອກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ಲಾವೋ" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pauk%C5%A1%C4%8Di%C5%B3_Takas" title="Paukščių Takas – ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Paukščių Takas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Piena_Ce%C4%BC%C5%A1" title="Piena Ceļš – ಲಾಟ್ವಿಯನ್" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Piena Ceļš" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ಲಾಟ್ವಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BA%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%BE_%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE" title="Кайыккомбо Корно – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кайыккомбо Корно" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bima_Sakti" title="Bima Sakti – ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" lang="min" hreflang="min" data-title="Bima Sakti" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B5%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D1%82" title="Млечен Пат – ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Млечен Пат" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%97%E0%B4%82%E0%B4%97" title="ആകാശഗംഗ – ಮಲಯಾಳಂ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആകാശഗംഗ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="ಮಲಯಾಳಂ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%81" title="Тэнгэрийн заадас – ಮಂಗೋಲಿಯನ್" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Тэнгэрийн заадас" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="ಮಂಗೋಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगंगा – ಮರಾಠಿ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आकाशगंगा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ಮರಾಠಿ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bima_Sakti" title="Bima Sakti – ಮಲಯ್" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bima Sakti" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="ಮಲಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Triq_ta%27_Sant%27Anna" title="Triq ta' Sant'Anna – ಮಾಲ್ಟೀಸ್" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Triq ta' Sant'Anna" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="ಮಾಲ್ಟೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Carril_de_Santiago" title="Carril de Santiago – ಮಿರಾಂಡೀಸ್" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Carril de Santiago" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="ಮಿರಾಂಡೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%82%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%82%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AE" title="နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီ – ಬರ್ಮೀಸ್" lang="my" hreflang="my" data-title="နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ಬರ್ಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Citlalin_icue" title="Citlalin icue – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Citlalin icue" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Melkstraat" title="Melkstraat – ಲೋ ಜರ್ಮನ್" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Melkstraat" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ಲೋ ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Melkweg_(sternstelsel)" title="Melkweg (sternstelsel) – ಲೋ ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Melkweg (sternstelsel)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ಲೋ ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगङ्गा – ನೇಪಾಳಿ" lang="ne" hreflang="ne" data-title="आकाशगङ्गा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ನೇಪಾಳಿ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A5%87" title="मिल्की वे – ನೇವಾರೀ" lang="new" hreflang="new" data-title="मिल्की वे" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ನೇವಾರೀ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Melkweg_(sterrenstelsel)" title="Melkweg (sterrenstelsel) – ಡಚ್" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Melkweg (sterrenstelsel)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ಡಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mj%C3%B8lkevegen" title="Mjølkevegen – ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mjølkevegen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Melkeveien" title="Melkeveien – ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Melkeveien" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Milke-vie" title="Milke-vie – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Milke-vie" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/C%27m%C3%AEns_d%27Saint_Jacques" title="C'mîns d'Saint Jacques – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="C'mîns d'Saint Jacques" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Via_Lact%C3%A8a" title="Via Lactèa – ಒಸಿಟನ್" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Via Lactèa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ಒಸಿಟನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Xurree_Aannannoo" title="Xurree Aannannoo – ಒರೊಮೊ" lang="om" hreflang="om" data-title="Xurree Aannannoo" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ಒರೊಮೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%86%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%B6%E0%AC%97%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%97%E0%AC%BE" title="ଆକାଶଗଙ୍ଗା – ಒಡಿಯ" lang="or" hreflang="or" data-title="ଆକାଶଗଙ୍ଗା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ಒಡಿಯ" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%C3%86%D1%80%D1%84%C3%A6%D0%BD%D1%8B%D1%84%C3%A6%D0%B4" title="Æрфæныфæд – ಒಸ್ಸೆಟಿಕ್" lang="os" hreflang="os" data-title="Æрфæныфæд" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ಒಸ್ಸೆಟಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%BF%E0%A8%B2%E0%A8%95%E0%A9%80_%E0%A8%B5%E0%A9%87" title="ਮਿਲਕੀ ਵੇ – ಪಂಜಾಬಿ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮਿਲਕੀ ਵੇ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ಪಂಜಾಬಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Milky_Way" title="Milky Way – ಪಂಪಾಂಗಾ" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Milky Way" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="ಪಂಪಾಂಗಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Voe_lact%C3%A9e" title="Voe lactée – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Voe lactée" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna – ಪೊಲಿಶ್" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Droga Mleczna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ಪೊಲಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Stra_%C3%ABd_San_Giaco" title="Stra ëd San Giaco – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Stra ëd San Giaco" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%B9%D8%A7_%D8%B1%D8%A7%DB%81" title="چٹا راہ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="چٹا راہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="د شیدو لار – ಪಾಷ್ಟೋ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د شیدو لار" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="ಪಾಷ್ಟೋ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Via_L%C3%A1ctea" title="Via Láctea – ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Via Láctea" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Qullqaquyllur" title="Qullqaquyllur – ಕ್ವೆಚುವಾ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Qullqaquyllur" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ಕ್ವೆಚುವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Pharnovon" title="Pharnovon – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Pharnovon" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Calea_Lactee" title="Calea Lactee – ರೊಮೇನಿಯನ್" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Calea Lactee" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ರೊಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9F%D1%83%D1%82%D1%8C" title="Млечный Путь – ರಷ್ಯನ್" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Млечный Путь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ರಷ್ಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%B0" title="Молочна дорога – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Молочна дорога" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%A5-%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="क्षीरपथ-आकाशगङ्गा – ಸಂಸ್ಕೃತ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="क्षीरपथ-आकाशगङ्गा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="ಸಂಸ್ಕೃತ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D0%BD_%D0%A1%D0%B8%D0%B8%D0%B3%D1%8D" title="Халлаан Сиигэ – ಸಖಾ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Халлаан Сиигэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ಸಖಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9B%E1%B1%B3%E1%B1%A3%E1%B1%9F_%E1%B1%B0%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%9F%E1%B1%A8" title="ᱛᱳᱣᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ – ಸಂತಾಲಿ" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱛᱳᱣᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="ಸಂತಾಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Camminu_de_paza" title="Camminu de paza – ಸರ್ಡೀನಿಯನ್" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Camminu de paza" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ಸರ್ಡೀನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Jolu_di_San_J%C3%A0bbucu" title="Jolu di San Jàbbucu – ಸಿಸಿಲಿಯನ್" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Jolu di San Jàbbucu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="ಸಿಸಿಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Vatlant_Streit" title="Vatlant Streit – ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Vatlant Streit" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%BD_%DA%AA%D9%87%DA%AA%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کيرائين واٽ ڪهڪشان – ಸಿಂಧಿ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="کيرائين واٽ ڪهڪشان" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="ಸಿಂಧಿ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mlije%C4%8Dna_staza" title="Mliječna staza – ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mliječna staza" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%82%E0%B7%93%E0%B6%BB_%E0%B6%B4%E0%B6%AE%E0%B6%BA" title="ක්ෂීර පථය – ಸಿಂಹಳ" lang="si" hreflang="si" data-title="ක්ෂීර පථය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="ಸಿಂಹಳ" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Milky_Way" title="Milky Way – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Milky Way" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Galaxia_(Mlie%C4%8Dna_cesta)" title="Galaxia (Mliečna cesta) – ಸ್ಲೋವಾಕ್" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Galaxia (Mliečna cesta)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವಾಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Rimska_cesta_(galaksija)" title="Rimska cesta (galaksija) – ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Rimska cesta (galaksija)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Gwara_raKurumbi" title="Gwara raKurumbi – ಶೋನಾ" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Gwara raKurumbi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ಶೋನಾ" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Hyjplimja" title="Hyjplimja – ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Hyjplimja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D1%83%D1%82" title="Млечни пут – ಸೆರ್ಬಿಯನ್" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Млечни пут" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="ಸೆರ್ಬಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Molkstr%C3%A4ite" title="Molksträite – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Molksträite" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Bima_Sakti" title="Bima Sakti – ಸುಂಡಾನೀಸ್" lang="su" hreflang="su" data-title="Bima Sakti" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ಸುಂಡಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Vintergatan" title="Vintergatan – ಸ್ವೀಡಿಷ್" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vintergatan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="ಸ್ವೀಡಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Njia_Nyeupe" title="Njia Nyeupe – ಸ್ವಹಿಲಿ" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Njia Nyeupe" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="ಸ್ವಹಿಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%B5%E0%AE%B4%E0%AE%BF" title="பால் வழி – ತಮಿಳು" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பால் வழி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ತಮಿಳು" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A4" title="పాలపుంత – ತೆಲುಗು" lang="te" hreflang="te" data-title="పాలపుంత" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ತೆಲುಗು" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D2%B3%D0%B8_%D0%9A%D0%B0%D2%B3%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%BE%D0%BD" title="Роҳи Каҳкашон – ತಾಜಿಕ್" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Роҳи Каҳкашон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ತಾಜಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="ทางช้างเผือก – ಥಾಯ್" lang="th" hreflang="th" data-title="ทางช้างเผือก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ಥಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Akma%C3%BDany%C5%88_%C3%BDoly" title="Akmaýanyň ýoly – ಟರ್ಕ್‌ಮೆನ್" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Akmaýanyň ýoly" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ಟರ್ಕ್‌ಮೆನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Ariwanas" title="Ariwanas – ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Ariwanas" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/%C5%A0yt%C9%99_ro" title="Šytə ro – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Šytə ro" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu – ಟರ್ಕಿಶ್" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Samanyolu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ಟರ್ಕಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%B5%D0%BA_%D0%9A%D0%B0%D0%B7_%D0%AE%D0%BB%D1%8B" title="Киек Каз Юлы – ಟಾಟರ್" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Киек Каз Юлы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ಟಾಟರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D1%8D%D1%80_%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%83" title="Дээр оруу – ಟುವಿನಿಯನ್" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Дээр оруу" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="ಟುವಿನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D3%9E%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D0%B3%D1%81%D1%8E%D1%80%D0%B5%D1%81" title="Ӟазегсюрес – ಉಡ್‌ಮುರ್ಟ್" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Ӟазегсюрес" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ಉಡ್‌ಮುರ್ಟ್" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%89_%D8%B3%D9%89%D8%B3%D8%AA%D9%89%D9%85%DB%90%D8%B3%D9%89" title="سامانيولى سىستىمېسى – ಉಯಿಘರ್" lang="ug" hreflang="ug" data-title="سامانيولى سىستىمېسى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ಉಯಿಘರ್" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Чумацький Шлях – ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Чумацький Шлях" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D9%88%DB%92" title="ملکی وے – ಉರ್ದು" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ملکی وے" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ಉರ್ದು" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Somon_yo%CA%BBli" title="Somon yoʻli – ಉಜ್ಬೇಕ್" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Somon yoʻli" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ಉಜ್ಬೇಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Maidte" title="Maidte – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Maidte" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_H%C3%A0" title="Ngân Hà – ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ngân Hà" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Melkweg" title="Melkweg – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Melkweg" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Voye_Sint-Dj%C3%A5ke_(sitoelreye)" title="Voye Sint-Djåke (sitoelreye) – ವಾಲೂನ್" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Voye Sint-Djåke (sitoelreye)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ವಾಲೂನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gatasnon_nga_Agianan" title="Gatasnon nga Agianan – ವರಾಯ್" lang="war" hreflang="war" data-title="Gatasnon nga Agianan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ವರಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%93%B6%E6%B2%B3%E7%B3%BB" title="银河系 – ವು ಚೈನೀಸ್" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="银河系" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ವು ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A8_%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="მეშხურეშ შარა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მეშხურეშ შარა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%9C%D7%9B%D7%99%D7%92%D7%A2%D7%A8_%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%92" title="מילכיגער וועג – ಯಿಡ್ಡಿಶ್" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מילכיגער וועג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ಯಿಡ್ಡಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Dahmbwn" title="Dahmbwn – ಝೂವಾಂಗ್" lang="za" hreflang="za" data-title="Dahmbwn" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ಝೂವಾಂಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%93%B6%E6%B2%B3%E7%B3%BB" title="银河系 – ಚೈನೀಸ್" lang="zh" hreflang="zh" data-title="银河系" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3" title="銀河 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="銀河" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/H%C3%B4-khe" title="Hô-khe – ನಾನ್" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hô-khe" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="ನಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3" title="銀河 – ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" lang="yue" hreflang="yue" data-title="銀河" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UmZilafasimbe" title="UmZilafasimbe – ಜುಲು" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UmZilafasimbe" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ಜುಲು" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q321#sitelinks-wikipedia" title="ಇತರ ಭಾಷಾ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸು" class="wbc-editpage">ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ನಾಮವರ್ಗಗಳು"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟವನ್ನು ನೋಡಿ [c]" accesskey="c"><span>ಲೇಖನ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B3%86%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F:%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" rel="discussion" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ [t]" accesskey="t"><span>ಚರ್ಚೆ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಭಾಷಾ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಕನ್ನಡ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ನೋಟಗಳು"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=history" title="ಈ ಪುಟದ ಹಳೆಯ ಆವೃತ್ತಿಗಳು. [h]" accesskey="h"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಉಪಕರಣಗಳು</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=history"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಾಮಾನ್ಯ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:WhatLinksHere/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" title="ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಿಕಿ ಪುಟಗಳ ಪಟ್ಟಿ [j]" accesskey="j"><span>ಇಲ್ಲಿಗೆ ಯಾವ ಸಂಪರ್ಕ ಕೂಡುತ್ತದೆ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChangesLinked/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" rel="nofollow" title="ಈ ಪುಟದಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು [k]" accesskey="k"><span>ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:SpecialPages" title="ಎಲ್ಲಾ ವಿಶೇಷ ಪುಟಗಳ ಪಟ್ಟಿ [q]" accesskey="q"><span>ವಿಶೇಷ ಪುಟಗಳು</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&oldid=1202372" title="ಪುಟದ ಈ ಆವೃತ್ತಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಕೊಂಡಿ"><span>ಸ್ಥಿರ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=info" title="ಈ ಪುಟದ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಪುಟದ ಮಾಹಿತಿ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CiteThisPage&page=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&id=1202372&wpFormIdentifier=titleform" title="ಈ ಪುಟವನ್ನು ಹೇಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಈ ಪುಟವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%2595%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%25B7%25E0%25B3%2580%25E0%25B2%25B0%25E0%25B2%25AA%25E0%25B2%25A5"><span>ಪುಟ್ಟ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%2595%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%25B7%25E0%25B3%2580%25E0%25B2%25B0%25E0%25B2%25AA%25E0%25B2%25A5"><span>ಕ್ಯೂಆರ್ ಚಿತ್ರ ಇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//kn.wikipedia.org/s/70u" title="Copy this short link for sharing"><span>ಸಣ್ಣ ಯು.ಆರ್.ಎಲ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ಮುದ್ರಿಸು/ರಫ್ತು ಮಾಡು </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Book&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5"><span>ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=show-download-screen"><span>PDF ಎಂದು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&printable=yes" title="ಈ ಪುಟದ ಮುದ್ರಣ ಮಾಡಬಹುದಾದಂತ ಆವೃತ್ತಿ [p]" accesskey="p"><span>ಮುದ್ರಣ ಆವೃತ್ತಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ಇತರೆ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Milky_Way" hreflang="en"><span>ವಿಕಿಮೀಡಿಯಾ ಕಾಮನ್ಸ್</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q321" title="ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹ ಐಟಂಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿ [g]" accesskey="g"><span>ವಿಕಿಡಾಟಾ ವಸ್ತು</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಗೋಚರ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kn" dir="ltr"><div class="quotebox pullquote floatright" style="width:30%; ;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1144542">.mw-parser-output .quotebox{background-color:#F9F9F9;border:1px solid #aaa;box-sizing:border-box;padding:10px;font-size:88%;max-width:100%}.mw-parser-output .quotebox.floatleft{margin:.5em 1.4em .8em 0}.mw-parser-output .quotebox.floatright{margin:.5em 0 .8em 1.4em}.mw-parser-output .quotebox.centered{overflow:hidden;position:relative;margin:.5em auto .8em auto}.mw-parser-output .quotebox.floatleft span,.mw-parser-output .quotebox.floatright span{font-style:inherit}.mw-parser-output .quotebox>blockquote{margin:0;padding:0;border-left:0;font-family:inherit;font-size:inherit}.mw-parser-output .quotebox-title{background-color:#F9F9F9;text-align:center;font-size:110%;font-weight:bold}.mw-parser-output .quotebox-quote>:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .quotebox-quote:last-child>:last-child{margin-bottom:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:before{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" “ ";vertical-align:-45%;line-height:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:after{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" ” ";line-height:0}.mw-parser-output .quotebox .left-aligned{text-align:left}.mw-parser-output .quotebox .right-aligned{text-align:right}.mw-parser-output .quotebox .center-aligned{text-align:center}.mw-parser-output .quotebox .quote-title,.mw-parser-output .quotebox .quotebox-quote{display:block}.mw-parser-output .quotebox cite{display:block;font-style:normal}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .quotebox{width:100%!important;margin:0 0 .8em!important;float:none!important}}</style> <div class="quotebox-quote left-aligned" style=""><center><big><b>ಕ್ಷೀರಪಥ</b></big></center> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/220px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/330px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg/440px-ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2583" /></a><figcaption>(ESO-VLT-Laser-phot-33a-07 rsz) ಆಕಾಶಗಂಗೆ: ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಿಂದ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಕೇಂದ್ರದ ವೀಕ್ಷಣೆ-ಪಟ್ಟಿ ಬಾಹುಗಳ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</figcaption></figure> <ul><li>ವ್ಯಾಸ = 100-120 ಖ.ಮಾ. (31-37 ಕೆಪಿಸಿ)</li> <li>ವ್ಯಾಸವಿರವ ಸಾಧ್ಯತೆ= 150,000-180,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳು</li> <li>ದಪ್ಪ =1 ಖ.ಮಾ. (0.3 ಕೆಪಿಸಿ).</li> <li>ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ= 400 ಶತಕೋಟಿ (4×1011 ±2×1011)</li> <li>ಅತೀ ಪ್ರಾಚೀನ ತಾರೆ =13.6 Gyr/ಜ್ಯೊತಿರ್ವರ್ಷ</li> <li>ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ = 1.0–1.5×1012 M☉</li> <li>ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸೂರ್ಯನ ದೂರ= 27.2 ± 1.1 ಖ.ಮಾ (8.34 ± 0.34 ಕೆಪಿಸಿ)..</li> <li>ಸೂರ್ಯನ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲ= 240 ದಶಲ..ವ (ಋಣಾತ್ಮಕ ಆವರ್ತನ)</li> <li>ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲವು =50 ದಶಲ.ವ.</li> <li>ಪಟ್ಟಿ ಮಾದರಿ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲ =15-18 ದಶಲ.ವ.</li></ul> .</div> </div> <p><b>ಕ್ಷೀರಪಥ</b> (ಅಥವಾ <b>ಆಕಾಶಗಂಗೆ</b>) - ಇದು <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Local_Group" class="extiw" title="en:Local Group">ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮೂಹ</a>ದಲ್ಲಿರುವ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಒಂದು <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> (<a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B2%A3" class="mw-redirect" title="ತಾರಾಗಣ">ತಾರಾಗಣ</a>). <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5" title="ವಿಶ್ವ">ವಿಶ್ವ</a>ದಲ್ಲಿರುವ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> (ತಾರಾಗಣ)ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥವು ಒಂದು ಈ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿದೆ: ಕಾರಣ ಈ ಕ್ಷೀರಪಥವು ನಮ್ಮ <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8C%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%B2" title="ಸೌರಮಂಡಲ">ಸೌರಮಂಡಲ</a>ವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೀರಪಥವು (ಮಿಲ್ಕೀ ವೇ) ನಮ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ. ಎಂದರೆ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯಮಂಡಲ ಇರುವ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ - ಗ್ಯಲಾಕ್ಷಿ- ಇದರ ಹೆಸರು ಆಕಾಶಗಂಗೆ - ಕ್ಷೀರಪಥ. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಎಂಬ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B6.E0.B2.97.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B3.86_.E0.B2.8E.E0.B2.82.E0.B2.AC_.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B9.E0.B3.8D.E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.82.E0.B2.A1"></span>ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಎಂಬ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=1" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಎಂಬ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥವು ನಮ್ಮ ಸೌರವ್ಯೂಹವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> ಅಥವಾ <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ನೀಹಾರಿಕೆ">ನೀಹಾರಿಕೆ</a> (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ). '<b>ಮಿಲ್ಕೀ ವೇ'</b> ಪದ ಲ್ಯಾಟಿನ್'ನ 'ವಿಯಾ ಲಾಕ್ಟಿಯಾ' ಎಂದರೆ “ಹಾಲಿನ ವೃತ್ತ” (ಪದದ ಅನುವಾದ) ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಹೆಸರು ಕ್ಷೀರ/ಹಾಲು ಎಂಬ ಪದ ("ಮಿಲ್ಕಿ") ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಅದರ ಗೋಚರತೆಯನ್ನು ನೋಡಿ, ಮಂದವಾಗಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವ ಅದರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಥವಾ ಹಾಲು-ದಾರಿ/ಹಾಲಿನ ದಾರಿ, ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.</li> <li>ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು “ಆಕಾಶಗಂಗೆ” ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಆಕಾಶದಿಂದ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿಯುತ್ತಿರುವ ಗಂಗಾನದಿ /ಗಂಗಾಮಾತೆ ಎಂದು ಪ್ರಾಚೀನರು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಗಂಗೆಯು ವಿಷ್ಣುಸ್ವರೂಪ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮನ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವಳು. ನಂತರ ಬ್ರಹ್ಮನ ಕಲಶಸೇರಿ, ಕೈಲಾಸ ವಾಸಿಯಾದ ಶಿವನ ಜಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ನಂತರ ಭಗೀರಥನ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ ಭೂಮಿಗೆ ಹರಿಯುವಳು. ಹಾಗಾಗಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನರು ಈ ನಕ್ಷತ್ರಲೋಕದ ಬೆಳಕಿನ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಎಂದು ಕರೆದರು.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>೧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>ಭೂಮಿಯಿಂದ, ಕ್ಷೀರಪಥವು ಒಂದು ಬಾಗಿದ ಪಟ್ಟಿಯಂತೆ ಕಾಣುವುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ತಟ್ಟೆಯ ಆಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದು ನಾವು ಅದನ್ನು ಅದರೊಳಗಿಂದಲೇ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಗೆಲಿಲಿಯೊ ಗೆಲಿಲಿ ಮೊದಲು 1610 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ದೂರದರ್ಶಕದ ಮೂಲಕ ನೋಡಿ, ಇವು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಬೆಳಕಿನ ಪಟ್ಟಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. 1920 ರವರೆಗೆ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಕ್ಷೀರಪಥವು ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. 1920 ರಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಹ್ಯಾರ್ಲೊ ಶೇಪ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೆಬರ್ ಕುರ್ಟಿಸ್ ನಡುವಿನ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಚರ್ಚೆಯ ನಂತರ, ಎಡ್ವಿನ್ ಹಬಲ್‍ನು ಕ್ಷೀರಪಥ ಅನೇಕ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿದನು. ಅತ್ಯಂತ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 200 ಶತಕೋಟಿ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳಿವೆಯೆಂದು ಸಾದಿಸಿದನು.</li> <li>ಸೌರವ್ಯೂಹವು ಓರಿಯನ್'ನೀಹಾರಕದ ತೋಳಿನಲ್ಲಿ (ಆರ್ಮ್), ನಮ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವಾದ ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಥವಾ ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ 26,000 (30000 ಎಂದೂ ಹೇಳುವರು) ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. (8.0-8.6 ಕೆಪಿಸಿ ಪಾರ್ಸೆಕ್ಸ್) ದೂರದಲ್ಲಿರುವನು. ಅವನು ಓರಿಯನ್ ನೀಹಾರಿಕೆಯ ತೋಳಿನ ಒಳಬದಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಆಕಾಶಗಂಗೆಯು ನಮಗೆ ವೃತ್ತರೂಪವಾಗಿ ತೋರುವುದರಿಂದ ಸೌರಮಂಡಲವು ಅದರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಸಮೀಪವೇ ಇರಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಇದ್ದಲಿ ಆಕಾರದ ಆಕಾಶಗಂಗೆಯು ಕೇಂದ್ರತಲದಿಂದ 100 ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳಷ್ಟು೧ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಿದ್ದಾರೆ.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 200 ರಿಂದ 400 ಶತಕೋಟಿ ನಡುವೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಇವೆ; ಮತ್ತು ಅದು ಕನಿಷ್ಠ 100 ಶತಕೋಟಿ (ಬಿಲಿಯನ್) ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನಿಖರತೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕಡಿಮೆ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.</li></ul> <p><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>೨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>(ಸೂರ್ಯನ ಸ್ಥಾನ:<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.space.com/29270-milky-way-size-larger-than-thought.html">[೬]</a>]] </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg/220px-PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg/330px-PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg/440px-PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603.jpg 2x" data-file-width="1308" data-file-height="1308" /></a><figcaption>PIA19341-MilkyWayGalaxy-SpiralArmsData-WISE-20150603-ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಬಾಹುಗಳ ವಿವರ</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ_ಸೌರಮಂಡಲದ_ಜನನ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B6.E0.B2.97.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B3.86.E0.B2.AF.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B2.BF_.E0.B2.B8.E0.B3.8C.E0.B2.B0.E0.B2.AE.E0.B2.82.E0.B2.A1.E0.B2.B2.E0.B2.A6_.E0.B2.9C.E0.B2.A8.E0.B2.A8"></span>ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೌರಮಂಡಲದ ಜನನ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=2" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಕಾಶಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೌರಮಂಡಲದ ಜನನ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:NGC_6543_7662_7009_6826.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/NGC_6543_7662_7009_6826.jpg/220px-NGC_6543_7662_7009_6826.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/NGC_6543_7662_7009_6826.jpg/330px-NGC_6543_7662_7009_6826.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/NGC_6543_7662_7009_6826.jpg/440px-NGC_6543_7662_7009_6826.jpg 2x" data-file-width="525" data-file-height="525" /></a><figcaption>Catseyeandmore -ನಾಲ್ಕು ವಿವಿಧ ಗ್ರಹ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮೇಘ</figcaption></figure> <ul><li>ಸೌರವ್ಯೂಹವು, <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B6%E0%B2%97%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಆಕಾಶಗಂಗೆ">ಆಕಾಶಗಂಗೆ</a>ಯ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದ ದೊಡ್ಡ ಆಣ್ವಿಕ ಮೋಡದ (molecular cloud) ಗುರುತ್ವ ಕುಸಿತದಿಂದ 4,568 ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಈ ಆರಂಭಿಕ ಮೋಡ ಅನೇಕ <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%8B%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B7" title="ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ">ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ</a>ಗಳ ವಿಸ್ತಾರವಿದ್ದು ಬಹುಶಃ ಹಲವಾರು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿಗೆ ಜನ್ಮನೀಡಿತು. ಆಣ್ವಿಕ ಮೋಡಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿರುವಂತೆ, ಈ ಒಂದು ಮೋಡ ಅಲ್ಪ ಹೀಲಿಯಂ, ಬಹಳಷ್ಟು ಜಲಜನಕವನ್ನು ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಹಿಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕೂಡಿಕೊಂಡ ಭಾರವಾದ ಮೂಲವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ, ಪೂರ್ವ ಸೌರ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮೇಘ (pre-solar nebula) ಎಂದು ಹೆಸರುಳ್ಳ ಇದು ಸೌರವ್ಯೂಹ ಆಯಿತು. ಹೀಗೆ ಪತನಗೊಂಡ, ಕೋನೀಯ ಆವೇಗದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಕಾರಣ ಅದು ವೇಗವಾಗಿ ತಿರುಗಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಮಧ್ಯಭಾಗವು ಸುತ್ತಲಿನ ಚಪ್ಪಟೆಯಾಕಾರದ ಡಿಸ್ಕಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಬಿಸಿಯಾಯಿತು. ಸಂಕುಚಿಸುತ್ತಿರುವ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮೇಘ (ನೆಬ್ಯೂಲ) ವೇಗವಾಗಿ ತಿರುಗಲು, ಸಂಕೋಚನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಅದು ಸುಮಾರು 200 ಖ.ಮಾ.(1.5 ಲಕ್ಷ ಕಿ.ಮೀ.) ವ್ಯಾಸದ ಒಂದು ಭ್ರೂಣ-ಗ್ರಹ ತಟ್ಟೆ(ಪ್ರೊಟೊಪ್ಲಾನಟರಿ ಡಿಸ್ಕ್) ಆಯಿತು. ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ದಟ್ಟವಾದ ಬಿಸಿ ಭ್ರೂಣ-ತಾರೆ (ಪ್ರೋಟೊಸ್ಟಾರ್) ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಈ ದ್ರವ್ಯ ರಾಶಿಯಳ್ಳ ಅಗಾಧ ವಿಶಾಲ ತಟ್ಟೆಯಿಂದ (ಡಿಸ್ಕ್ನಿಂದ) ವೃದ್ಧಿಗೊಂಡು ಗ್ರಹಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧೂಳು ಮತ್ತು ಅನಿಲಗಳು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣದಿಂದ ಮತ್ತೂ ದೊಡ್ಡ ಕಾಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಲು ಪರಸ್ಪರ ಆಕರ್ಷಿಸಿತು. ಭ್ರೂಣ-ಗ್ರಹಗಳು (ಪ್ರೋಟೋಪ್ಲ್ಯಾನೆಟ್) ಆರಂಭಿಕ ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು ಎಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವೆಲ್ಲವೂ, ಗ್ರಹಗಳು, ಕುಬ್ಜ ಗ್ರಹಗಳು, ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಸಣ್ಣ ಕಾಯಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ವಿಲೀನಗೊಂಡಿತು ಅಥವಾ ನಾಶವಾದವು.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ಆರಂಭಿಕ_ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.B0.E0.B2.82.E0.B2.AD.E0.B2.BF.E0.B2.95_.E0.B2.B8.E0.B3.8C.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B3.82.E0.B2.B9.E0.B2.A6.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B2.BF"></span>ಆರಂಭಿಕ ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=3" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆರಂಭಿಕ ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಅವುಗಳು (ಬಿಸಿ ಭ್ರೂಣ-ತಾರೆ) ಹೆಚ್ಚಿನ ಕುದಿಯುವ ಬಿಂದುಗಳಿದ್ದುದರಿಂದ , ಕೇವಲ ಲೋಹಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕೇಟ್’ಗಳು ಸೂರ್ಯನ ಹತ್ತಿರ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಒಳ ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ಘನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬುಧ, ಶುಕ್ರ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಮಂಗಳ ಕಲ್ಲಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಲೋಹದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಸೌರ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮೇಘವು ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಭಾಗ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಘನರೂಪಿ ಗ್ರಹಗಳು ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಿಮ ರೇಖೆಗಿಂತ ಮೀರಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ದೈತ್ಯ ಗ್ರಹಗಳು (ಗುರು, ಶನಿ, ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ತು ನೆಪ್ಚೂನ್), ಮತ್ತಷ್ಟುದೂರ ಸರಿದವು. ಮಂಗಳ ಮತ್ತು ಗುರುಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೆಯ ನಡುವಿನ ಬಿಂದುವು ಹಿಮದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಘನವಸ್ತುವಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ತಂಪಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆ. ಈ ಗ್ರಹಗಳ ರೂಪುಗೊಂಡ ಮಂಜಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಗಟ್ಟಿಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ಲೋಹಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕೇಟ್’ಗಳ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಇತ್ತು. ಜಲಜನಕ ಮತ್ತು ಹೀಲಿಯಂ ಹಗುರವಾದ ಮತ್ತು ವಿಪುಲ ಅಂಶಗಳ ದೊಡ್ಡ ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಬೃಹತ್ತಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಗ್ರಹಗಳು ಪಡೆಯದೆ ಉಳಿದ ಅವಶೇಷಗಳು ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹ ಪಟ್ಟಿ ಕೈಪರ್ ಪಟ್ಟಿ, ಇಂತಹ ಮತ್ತು ಊರ್ಟ್'ಮೋಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಂಡವು.(‘ನೈಸ್’ರವರ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಹೊರ ಗ್ರಹಗಳು ವಿವಿಧ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ರೂಪುಗೊಂಡವು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಗುರುತ್ವದವು ಪರಸ್ಪರ ವರ್ತಿಸಿದವು, ಈ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳು ಪ್ರಸಕ್ತ ಕಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವಲಸೆಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಎಂಬ ವಿವರಣೆ ಇದೆ.)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ಸೂರ್ಯನ_ಜನನ"><span id=".E0.B2.B8.E0.B3.82.E0.B2.B0.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.A8_.E0.B2.9C.E0.B2.A8.E0.B2.A8"></span>ಸೂರ್ಯನ ಜನನ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=4" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸೂರ್ಯನ ಜನನ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg/420px-Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg.png" decoding="async" width="420" height="378" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg/630px-Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg/840px-Milky_Way_Arms_ssc2008-10.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="461" /></a><figcaption>ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ಸೌರವ್ಯೂಹ ಉಪಸ್ಥಿತವಿರುವ ಜಾಗ; ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ವೃತ್ತ ಸೂರ್ಯನ (ಸೌರವ್ಯೂಹದ) ಪ್ರದಕ್ಷಿಣ-ಕಕ್ಷೆ</figcaption></figure> <ul><li>ಹೀಗೆ ಘನೀಕರಿಸಿದ 50 ದಶಲಕ್ಷ ವರ್ಷಗಳ ಒಳಗೆ, ಜಲಜನಕದ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಭ್ರೂಣ ಸೂರ್ಯನ (ಪ್ರೋಟೊಸ್ಟಾರ್) ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷದ ಸಮ್ಮಿಳನ ಆರಂಭಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ತಾಪಮಾನ, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ದರ, ಒತ್ತಡ, ಇವು ಸಾಂದ್ರತೆಯ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸರಿಹೊಂದಿತು ಇದರಿಂದ ದ್ರವಸ್ಥಿತಿ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುವ ತನಕ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಉಷ್ಣ ಒತ್ತಡ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಗೆ ಸರಿಗಟ್ಟಿತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಸೂರ್ಯನು ಮುಖ್ಯ ಅನುಕ್ರಮ ತಾರೆಯಾದನು. ಮುಖ್ಯ ಅನುಕ್ರಮ ಹಂತ, ಆದಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಕೊನೆಯ ಹಂತದವರೆಗೆ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ 10 ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಸಮಯ ಹಿಡಿದಿದೆ. ಮತ್ತೆ ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಪೂರ್ವದ ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಿಗೆ ಅಳಿದುಳಿದ ಅವನ ಜೀವನ ಸೇರಿ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಹಿಡಿದಿದೆ. ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಹೊರಟ ಸೌರ ಮಾರುತವು ಹೆಲಿಯೋಸ್ಫಿಯರ್’ನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು; ಮತ್ತು ಅಳಿದುಳಿದ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಧೂಳನ್ನು ಪ್ರೊಟೊಪ್ಲಾನಟರಿ ಡಿಸ್ಕ್’ನಿಂದ ಅಂತರತಾರಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ದೂರ ಗ್ರಹಗಳ ರಚನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೂರ್ಯ ಈಗ ಪ್ರಮುಖಾನುಕ್ರಮ ಅನುಕ್ರಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಿಸಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗುತ್ತದೆ. ಆರಂಭಿಕ ಅದರ ಪ್ರಕಾಶ ಇಂದಿನದರ 70% ಆಗಿತ್ತು.</li></ul> <p><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>೩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>೪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಕಾಶಗಂಗೆ_ಮತ್ತು_ವಿಶ್ವಅಥವಾ_ಜಗತ್ತು"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B6.E0.B2.97.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B3.86_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.85.E0.B2.A5.E0.B2.B5.E0.B2.BE_.E0.B2.9C.E0.B2.97.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81"></span>ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಅಥವಾ ಜಗತ್ತು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=5" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಅಥವಾ ಜಗತ್ತು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ನಾವು <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ದ ಬಗೆಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ತೀಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದಾದರೆ , ಮೊದಲು <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5" title="ವಿಶ್ವ">ವಿಶ್ವ</a> ಅಥವಾ ಈ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%9C%E0%B2%97%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ಜಗತ್ತು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಜಗತ್ತು</a> (ಯೂನಿವರ್ಸ್). <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> ಅಥವಾ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ನೀಹಾರಕ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ನೀಹಾರಕ</a> (=ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ), ನಮ್ಮ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a> ಅಥವಾ <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B6_%E0%B2%97%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಆಕಾಶ ಗಂಗೆ">ಆಕಾಶ ಗಂಗೆ</a> (ಮಿಲ್ಕೀ ವೇ) ಇವುಗಳ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ಅಗತ್ಯ. <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ವನ್ನು <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5" title="ವಿಶ್ವ">ವಿಶ್ವ</a> ಅಥವಾ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%9C%E0%B2%97%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ಜಗತ್ತು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಜಗತ್ತು</a> ಎಂದು ತಪ್ಪು ತಿಳಿಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ನಾವು ಹಾಲಿ ಇರುವ ಈ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ವು ವಿಶಾಲ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಅನೇಕ ಕೋಟಿ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ವಿಶ್ವವೆಂದರೆ ಹಾಗೆ ಲಕ್ಷ-ಕೋಟಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಕೊಂಡ ಊಹಿಸಲೂ ಅಗದಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಜಗತ್ತು. ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶ ಶುಭ್ರ ವಾಗಿದ್ದಾಗ ಮೇಲಕ್ಕೆ ನೋಡಿದರೆ ಒಂದು ತಿಳಿ ಬಿಳಿಯ ಮೋಡದ ಸೆಲೆ ಆಕಾಶದ ಒಂದು ಕಡೆಯಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆಗೆ ಹರಿದಂತೆ ಕಾಣುವುದು. ಅದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮೋಡವಲ್ಲ ಅದೇ ನಮ್ಮ ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಯೆಂಬ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ದ (ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿ) ಪಾರ್ಶ್ವ ನೋಟ. ನಾವು ಅದರೊಳಗೇ ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ಅದನ್ನೂ ಮತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5" title="ವಿಶ್ವ">ವಿಶ್ವ</a>ದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿರುವ ಅನೇಕ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ಗಳು ನಮಗೆ ಬರಿಕಣ್ಣಿಗೆ ತಾರೆಗಳಂತೆ ಕಾಣುವುವು. </p> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Milky_Way_Arch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Milky_Way_Arch.jpg/600px-Milky_Way_Arch.jpg" decoding="async" width="600" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Milky_Way_Arch.jpg/900px-Milky_Way_Arch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Milky_Way_Arch.jpg/1200px-Milky_Way_Arch.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="1212" /></a><figcaption>fish-eye-mosaic shot at Paranal Observatory,Chile). ಪ್ರಕಾಶಮಾನ ಕಾಯ <a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9" class="mw-redirect" title="ಗುರುಗ್ರಹ">ಗುರುಗ್ರಹ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A7%E0%B2%A8%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%B6%E0%B2%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ಧನುರಾಶಿ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಧನುರಾಶಿ</a>ಯಲ್ಲಿದೆ.(<a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B6%E0%B2%97%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಆಕಾಶಗಂಗೆ">ಆಕಾಶಗಂಗೆ</a>ಯ) <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ದ ಉತ್ತರ ಕೆಳಗಿನ ಕಡೆ ಇದೆ.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ_ಮೇಲುನೋಟ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B6.E0.B2.97.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B3.86.E0.B2.AF_.E0.B2.AE.E0.B3.87.E0.B2.B2.E0.B3.81.E0.B2.A8.E0.B3.8B.E0.B2.9F"></span>ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಮೇಲುನೋಟ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=6" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಮೇಲುನೋಟ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg/220px-Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg" decoding="async" width="220" height="308" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg/330px-Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg/440px-Milky_Way_Night_Sky_Black_Rock_Desert_Nevada.jpg 2x" data-file-width="2912" data-file-height="4078" /></a><figcaption>ಧನುರಾಶಿಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ, ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಒಂದು ನೋಟ. ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಕೇಂದ್ರವೂ ಕಾಣುವುದು. ಶುಭ್ರ ಆಕಾಶವಿದ್ದಾಗ ನೆವೇಡಾದ ಬ್ಲ್ಯಕ್' ರಾಕ್'ಮರುಭೂಮಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುದು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಕಾಂತಿಯುತ ವಸ್ತು 'ಗುರು ಗ್ರಹ'</figcaption></figure> <ul><li>"ಕ್ಷೀರಪಥ" ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಕಮಾನುವಿನಂತೆ ಬಿಳಿ ಬೆಳಕಿನ ಒಂದು ಮಸುಕಾದ ಅಗಲ ಪಟ್ಟಿಯಂತೆ 30 ಡಿಗ್ರಿ ಯಷ್ಟು ಅಗಲ ಕಾಣುವುದು. ಇಡೀ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಬರಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವ ಎಲ್ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಕ್ಷೀರಪಥದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಈ ಅಗಲ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಗೆಹರಿಸಲಾಗದ ನಕ್ಷತ್ರ ಸಂಚಯವಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಸಮತಲದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ, (ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ) ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರಭೆ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಳಗಿನ ಗ್ರೇಟ್ ರಿಫ್ಟ್ ಮತ್ತು ಕೋಲ್’ಸ್ಯಾಕ್’(ಕಪ್ಪುಪರದೆ) ಪಟ್ಟಿಯು ದೂರದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಬೆಳಕನ್ನು ಅಂತರತಾರಾ ಧೂಳು ತಡೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಆ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಡ್ಡವಿರುವುದರಿಂದ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದನ್ನು ಆಕಾಶದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ‘ತಡೆಗಟ್ಟಿದ’(Zone of Avoidance) ವಲಯ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲ್ಮೈ ಹೊಳಪು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದರ ಗೋಚರತೆ ಬಹಳವಾಗಿ ಚಂದ್ರನ ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಅಥವಾ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥವನ್ನು ಕಾಣಲು ಪ್ರತಿ ಚದರ ಆರ್ಕ್’ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 20.2 ಪ್ರಮಾಣದ ಕತ್ತಲೆ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಯಾವಾಗ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಮಾಣದ ಸುಮಾರು +5,1 ಅಥವಾ +6,1 ಪ್ರಮಾಣದ ಕತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿವರವಾಗಿ ಇದು ಗೋಚರಿಸಲಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೀರಪಥ ವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಉಜ್ಜ್ವಲವಾದ ಬೆಳಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ ನಗರ ಅಥವಾ ಉಪನಗರದ ಸ್ಥಳದಿಂದ ನೋಡಲು ಕಷ್ಟ ಆದರೆ ಚಂದ್ರನು ಕ್ಷಿತಿಜದ ಕೆಳಗಿದ್ದಾಗ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ.</li> <li>ಭೂಮಿಯಿಂದ ನೋಡಿದಲ್ಲಿ, ಕ್ಷೀರಪಥದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ 30 ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ (ಗೋಚರವಾಗುವಷ್ಟು) ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರ ಧನು ರಾಶಿ (ಸ್ಯಾಗಿಟ್ಯಾರಿಯಸ್) ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜದ ಸಮೂಹದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಮಸುಕಾದ ಪಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಕಾಣುವುದು. ಧನು ರಾಶಿ ಬಳಿ ಬೆಳಕಿನ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯು ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿ ಔರಿಗಾ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ ಹತ್ತಿರ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಪಟ್ಟಿ, ನಂತರ ಮುಂದುವರಿದು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಸಮಾನ ಅರ್ಧಗೋಳಗಳಾಗಿ ಪುನಹ ಧನು ರಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಪಟ್ಟಿ ರಾತ್ರಿಯ ಆಕಾಶವನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಎರಡು ಸಮಾನ ಅರ್ಧಗೋಳಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ. .</li> <li>ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಸಮತಳವು ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತದ, ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆಯ ಸಮತಳಕ್ಕೆ 60 ಡಿಗ್ರಿ ಓರೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಸಮಭಾಜಕ ವೃತ್ತ ಸಂಬಂಧಿತವಾದ, ಇದು ಉತ್ತರದ ದೂರದ ಕಸಿಯೋಪಿಯಾ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜದವರೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ದೂರದ ದಕ್ಷಿಣದ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ ಕ್ರಕ್ಸ್' ದವರೆಗೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭೂಮಿಯ ವಿಷುವದ್ರೇಖೆಗೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತದ ರೇಖೆಗೆ ಓರೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯು 12<sup>h</sup> 49<sup>m</sup> (situated at right ascension 12<sup>h</sup> 49<sup>m</sup>), ಬಲಕ್ಕೆ ಓರೆಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಉತ್ತರ ಧ್ರುವ ಬೇರೆನಿಸೆಸ್ β ಕಾಮೆ ಬೆರೇನಿಸಿಸೆಸ್ ಬಳಿ, ಬಲಕ್ಕೆ + 27.4 ಓರೆಯಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದ ಹತ್ತಿರ ಸ್ಕಲ್ಪ್ ಟೋರಿಸ್ ಇದೆ. ಈ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ, ಕಾರಣ ರಾತ್ರಿ ವರ್ಷದ ಕೆಲವು ಕಾಲ, ಕ್ಷೀರಪಥದ ಪಟ್ಟಿ ಕೆಳಬಾಗದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಭೂಮಿಯ ಸುಮಾರು 65 ಡಿಗ್ರಿ ಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ 65 ಡಿಗ್ರಿ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ನೋಡುವ ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ, ಕ್ಷೀರಪಥ ದಿನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಲೆಯಮೇಲೆ ನೇರವಾಗಿ ಹಾದು ಹೋಗುವುದು.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>೫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>೬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಗಾತ್ರ_ಮತ್ತು_ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ"><span id=".E0.B2.97.E0.B2.BE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.B0_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B6.E0.B2.BF"></span>ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=7" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><b>ಸೂಚನೆ : M☉ = ಸೂರ್ಯನ ತೂಕ ಅಥವಾ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ {=M☉ = (1.98855±0.00025)×10<sup>30</sup> ಕೆ.ಜಿ};ಮುಂದೆ ಬರುವ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ತೂಕವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸೂರ್ಯನ ತೂಕದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ.ಸೂರ್ಯನ 10ರಷ್ಟು ತೂಕ ಹೇಳಲು:10 M☉-ಎಂದರೆ M=ಮಾಸ್=ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ; ☉=ಇದು ಸೂರ್ಯನ ಖಗೋಲ ಚಿನ್ಹೆ/ಗುರುತು. 4.5×10ಘಾತ+10 = 4.5ನ್ನು 10ಸೊನ್ನೆಗಳಿರುವ ಅಂಕೆಯಿಂದ ಗುಣಿಸಬೇಕು.ಸೂರ್ಯನ ತೂಕ ಭೂಮಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸುಮಾರು:ಸೂರ್ಯ=(M⊕)ಭೂಮಿಯ 3,32,946 ರಷ್ಟು.</b></dd></dl> <dl><dd><b>ದೂರವನ್ನು ಹೇಳಲು <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%8B%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B7" title="ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ">ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ</a>ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%8B%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B7" title="ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ">ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ</a>-ನೋಡಿ.</b></dd></dl> <ul><li>ಸೂರ್ಯನ ಆವಾಸವಾಗಿರುವ, ಪಟ್ಟಿ ಬಾಹುಗಳುಳ್ಳ ಈ ಕ್ಷೀರಪಥವು ಅಥವಾ ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಅಂದಾಜು 100,000-120,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ವ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದೆಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ 150,000-180,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ವ್ಯಾಸವಿರವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ. ಇದ್ದಲಿಯಾಕಾರದ ಇದರ ದಪ್ಪವು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು10,000<sup>೧</sup> ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷವು. ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಥವಾ ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಒಂದು ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ. ಕ್ಷೀರಪಥವು 100-400 ಶತಕೋಟಿ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.</li> <li>ತಾರೆಗಳು ಸೂರ್ಯನೂ ಸೇರಿ ಮತ್ತು ಅನಿಲಗಳು ಸುಮಾರು ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 220 (240೧) ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು (ಸೂರ್ಯನ ಕಕ್ಷೆಯ ಲೆಖ್ಖದಲ್ಲಿ) ಪರಿಭ್ರಮಣ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ಸೂರ್ಯನು ಒಂದು ಸುತ್ತು ಪರಿಭ್ರಮಣ ಮಾಡುವ ಕಾಲ 24 (25೧)ಕೋಟಿ (240 ಮಿಲಿಯನ್) ವರ್ಷಗಳು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಬಹಿರ್ಗೆಲ್ಯಾಕ್ಸೀಯ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳು ತಾರೆಗಳು, ಕಾಯಗಳು, ಅನಿಲಮೋಡಗಳು ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 600 ಕಿ.ಮೀ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ಷೀರಪಥ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಪರಿಭ್ರಮಣದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿವೆ.</li> <li>ಜೊತೆಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥವು ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ. ಇದರ ತಾರೆಗಳ ತಾಟು (ಡಿಸ್ಕ್) ಸುಮಾರು 100,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ (30 ಕೆಪಿಸಿ) ಮತ್ತು ದಪ್ಪ ಸರಾಸರಿ 1,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ (0.3 ಕೆಪಿಸಿ) ವಿಶಾಲತೆಯುಳ್ಳದ್ದು. ಉಂಗುರದ ತರಹದ ತಾರಾ-ತಂತು ಕ್ಷೀರಪಥದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಲೂ ಹೊದಿಕೆಯಂತೆ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಅಥವಾ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಕ್ಷೀರಪಥಕ್ಕೆ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಗೆ) ಸೇರಿದ ತಾರೆಗಳೇ ಇರಬಹುದು. ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದರ ವ್ಯಾಸ 150,000-180,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳಾಗುವುದು.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಅಂದಾಜುಗಳು ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ, ಅಂದಾಜು, 5.8×10<sup>11</sup> ಸೌರಗಳಾಗುತ್ತದೆ(M☉). ಅದು ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಬಹಳ ದೀರ್ಘ ಅಡಿಪಾಯದ ತಲರೇಖೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ ಅಳತೆಗಳು 2009 ರಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಹೊರ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ವೇಗವರ್ಧನೆ 254 ಕಿ.ಮೀ /ಸೆ, ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕಕ್ಷಕ ವೇಗವು ಕಕ್ಷೀಯ ತ್ರಿಜ್ಯದ ಒಳಗಿನ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ, ಈ ಕ್ಷೀರಪಥವು, ಸರಿಸುಮಾರು 160,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷದ ವ್ಯಾಸ (49 ಕೆಪಿಸಿ) ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಂದಾಜಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು, ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾದ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ 7×10<sup>11</sup> M☉, 160,000 ly (49 kpc) ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. 2010 ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಭಾವಲಯದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ರೇಡಿಯಲ್ ವೇಗದ ಮಾಪನದಂತೆ 80 ಕಿಲೊಪಾರ್ಸೆಕ್ಸ್’ ಅಂದರೆ 7×10<sup>11</sup> M☉. ಆಗುವುದು. 2014 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಇಡೀ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ 8.5×10<sup>11</sup> M☉,(ಮಾಸ್☉ಸೂರ್ಯ), ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದು ಆಂದ್ರೊಮಿಡಾ (ದೇವಯಾನಿ/ದ್ರೌಪದೀ) ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಬಹುತೇಕ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು (ಡಾರ್ಕ್ ಮ್ಯಾಟರ್), ಕೃಷ್ಣದ್ರವ್ಯವೆಂಬ ಅಪರಿಚಿತವಾದ ಮತ್ತು ಅದೃಶ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ, ಅದು ಇತರ ಪದಾರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣ ಪರಸ್ಪರ ಕಲನಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಕೃಷ್ಣದ್ರವ್ಯದ ಕುಳಿಯು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ) ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ನೂರು ಕಿಲೊಪಾರ್ಸೆಕ್ಸ್’ಗೂ ಮೀರಿದ ದೂರದವರೆಗೂ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಮಾನವಾಗಿ ಹರಡಿರುವುದು. ಕ್ಷೀರಪಥದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಾದರಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅದರ ಒಟ್ಟು ಸಾಮೂಹಿಕ 1–1.5×1012 M☉. ಎಂದು. ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು 4.5×10<sup>12</sup> M☉ ಅಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವುದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ್ದು ಒಟ್ಟು 0.8×10<sup>12</sup>M☉ ಇರುವುದಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.</li></ul> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:ESO_-_Milky_Way.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/ESO_-_Milky_Way.jpg/720px-ESO_-_Milky_Way.jpg" decoding="async" width="720" height="360" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/ESO_-_Milky_Way.jpg/1080px-ESO_-_Milky_Way.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/ESO_-_Milky_Way.jpg/1440px-ESO_-_Milky_Way.jpg 2x" data-file-width="6000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>ESO -ಇಡೀ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಖಗೋಳ ಒಳಗೊಂಡ ಈ ಭವ್ಯವಾದ 360 ಡಿಗ್ರಿ ವಿಹಂಗಮ ಚಿತ್ರ, ನಮ್ಮ ಪುಟ್ಟ ನೀಲಿ ಗ್ರಹವನ್ನು(ಭೂಮಿ) ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ಕಾಸ್ಮಿಕ್'ಖಭೌತ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವೈಭವದ ತಾರಾಮಂಡಲ(starscape) ಅತ್ಯಂತ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯ ಮೂರು ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬೃಹತ್'ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ವಿಸ್ತರಣೆ(GigaGalaxy zoom) ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ತಾತ್ಪರ್ಯ"><span id=".E0.B2.A4.E0.B2.BE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.AA.E0.B2.B0.E0.B3.8D.E0.B2.AF"></span>ತಾತ್ಪರ್ಯ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=8" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ತಾತ್ಪರ್ಯ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಎಲ್ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು 4.6×10<sup>10</sup> M☉ ಮತ್ತು 6.43×10<sup>10</sup>M☉ ನಡುವೆ ಇದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಅಂತರತಾರಾ ಅನಿಲ ಸಹ ಇದೆ, 90% ಜಲಜನಕ ಮತ್ತು 10% ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಹೀಲಿಯಂ,ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಭಾಗದಷ್ಟು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪರಮಾಣು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಆಣ್ವಿಕ ಜಲಜನಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉಳಿದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗ ಇರುವುದು ಕಂಡುಬರುವುದು. ಈ ಅನಿಲ ಒಟ್ಟು 10% ಮತ್ತು 15% ನಡುವೆ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು, ಅಂತರತಾ ಧೂಳು, ಅನಿಲದ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ 1%ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಇರುವುದು.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>೭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>೮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>೯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>೧೦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಆಕರಗಳು"><span id=".E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B3.80.E0.B2.B0.E0.B2.AA.E0.B2.A5.E0.B2.A6_.E0.B2.86.E0.B2.95.E0.B2.B0.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಆಕರಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=9" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಕ್ಷೀರಪಥದ ಆಕರಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 200 ರಿಂದ 400 ಶತಕೋಟಿ ನಡುವೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಇವೆ; ಮತ್ತು ಅದು ಕನಿಷ್ಠ 100 ಶತಕೋಟಿ (ಬಿಲಿಯನ್) ಗ್ರಹಗಳು ಹೊಂದಿದೆ. ನಿಖರತೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕಡಿಮೆ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಕಾರಣ ಅವುಗಳ ಪತ್ತೆ ಕಷ್ಟ.ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ 300 ಜೈತಿರ್ವರ್ಷಕ್ಕೂ(90 ಪಿಸಿ), ಹೆಚ್ಚು ದೂರದವು. ನೆರೆಯ ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ ಅಂದಾಜು ಒಂದು ಟ್ರಿಲಿಯನ್ (10<sup>12</sup>) ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಜಾಗವನ್ನು ತುಂಬುವುದು ‘’ಅಂತರತಾರಾ ಮಾಧ್ಯಮ’’. ಎಂಬ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಧೂಳು. ತಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದೆ. ಈ ತಟ್ಟೆಯು (ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ತಟ್ಟೆ-ಡಿಸ್ಕ್) ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿಗೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕನಿಷ್ಠ ದೂರದ ತ್ರಿಜ್ಯಹೊಂದಿದೆ. ಅನಿಲ ಪದರದ ದಪ್ಪ, ತಂಪು ಅನಿಲದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷಗಳಾದರೆ, ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಅನಿಲದ್ದು ಸಾವಿರಾರು ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ತಟ್ಟೆಯ (ಡಿಸ್ಕ್) ಅಂಚು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೊನಚು ತುದಿ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾಗಿ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಇವೆ. ಬದಲಿಗೆ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ, ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಸುಮಾರು 40,000 ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು (13 ಕೆಪಿಸಿ) ತ್ರಿಜ್ಯದ ನಂತರ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರಣ ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ. ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ತಟ್ಟೆಯ(ಡಿಸ್ಕ್) ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಗೊಂಚಲಿನ ವೃತ್ತಾಕಾರದ-ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಕುಳಿ ಬಾಹ್ಯದ ವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಎರಡು ನೀಹಾರಕಗಳ(ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ-ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ) ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಆಂತರ ತಾರಾಮೇಘಗಳ ಹತ್ತಿರದ ಅಂತರ (ಮೆಗೆಲ್ಯಾನಿಕ್ ಕ್ಲೌಡ್ಸ್) ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ) ಕೇಂದ್ರದಿಂದ 180,000. ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು (55 ಕೆಪಿಸಿ). ಕ್ಷೀರಪಥದ ಸಮಗ್ರ ದೃಶ್ಯ-ಪ್ರಮಾಣ ಸುಮಾರು -20,9 ರಷ್ಟು <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/absolute_visual_magnitude" class="extiw" title="en:absolute visual magnitude">ದೃಶ್ಯ-ಪ್ರಮಾಣ</a>ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>೧೧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>ಜನವರಿ 2013, ಕೆಪ್ಲರ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ ಹೊಂದಿರುವ ಐದು ಗ್ರಹದ ಸ್ಟಾರ್ ಕೆಪ್ಲರ್ -32 ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಕ್ಷೀರಪಥವು, 100-400 ಶತಕೋಟಿ ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಪ್ರತಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನವೆಂಬರ್ 4, 2013,ರಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ಕ್ಷೀರಪಥ ಒಳಗೆ ಸೂರ್ಯನ ತರಹದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಕುಬ್ಜಗಳನ್ನು ವಾಸಯೋಗ್ಯ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ, ಹಲವಾರು ಭೂಮಿ ಗಾತ್ರದ 40 ಶತಕೋಟಿ ಗ್ರಹಗಳು ಸುತ್ತುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು, ಕೆಪ್ಲರ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮಿಷನ್ ಮಾಹಿತಿ ಆಧಾರದಿಂದ ವರದಿಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಹತ್ತಿರದ ಇಂತಹ ಭೂಮಿಯ ಗಾತ್ರದ ಗ್ರಹಗಳು 12 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದು. ಅವು ಅನಿಲ ದೈತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹಲವಾರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಇರಬಹುದು. ಜೊತೆಗೆ ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಆಚೆಗೆ ಧೂಮಕೇತುಗಳು ಸಹ ಇರಬಹುದು, ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ಸಹ ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರಬಹುದು. ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದಾರೆ.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>೧೨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ರಚನೆ"><span id=".E0.B2.B0.E0.B2.9A.E0.B2.A8.E0.B3.86"></span>ರಚನೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=10" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ರಚನೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_(updated_-_annotated).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg/220px-Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg/330px-Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg/440px-Artist%27s_impression_of_the_Milky_Way_%28updated_-_annotated%29.jpg 2x" data-file-width="5600" data-file-height="5600" /></a><figcaption>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ವಿನ್ಯಾಸ- ಕಲಾವಿದನ ಕಲ್ಪನೆ; ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಬಾಹುಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ದಂಡ-ಪಟ್ಟಿ(updated - annotated)</figcaption></figure> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥವು ಪಟ್ಟಿ (ಸಲಾಕಿ-ದಂಡ)ಆಕಾರದ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದು ಕೇಂದ್ರದ ಮುದ್ರಿಕೆಯು, ಸುತ್ತಲೂ ಅನಿಲ, ಧೂಳು ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅನಿಲ, ಧೂಳು ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸುರುಳಿ ತೋಳಿನ ರಚನೆಗಳು ಲಾಗರಿದಮ್’ ನಿಯಮದಮತೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಳಗೆ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ವಿತರಣೆಯು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಡಿಲವಾಗಿ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡ ತೋಳುಗಳು, ಪಟ್ಟಿಕೇಂದ್ರದ ಸುರಳಿಯ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ (ಎಸ್.ಬಿಸಿ) ಹಬಲ್’ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ವರ್ಗೀಕರಣ ಕ್ರಮವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಅದು ಕೇವಲ ಸುರಳಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವಲ್ಲ. 1990 ರಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮೊದಲು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಬದಲಿಗೆ ಪಟ್ಟಿಕೇಂದ್ರದ ಸುರಳಿಯ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಿದ್ದರು. 2005ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಮಾನ ಸ್ಪಿಟ್ಜರ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕದ ಮೂಲಕ ಗಮನಿಸಿದ ನಂತರ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಹಿಂದೆ ಅಂದುಕೊಂಡದಕ್ಕಿಂತ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರ-ಪಟ್ಟಿಯು ದೊಡ್ಡದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿದರು.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಕ್ಷೀರಪಥದ_ಕೇಂದ್ರ"><span id=".E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B3.80.E0.B2.B0.E0.B2.AA.E0.B2.A5.E0.B2.A6_.E0.B2.95.E0.B3.87.E0.B2.82.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.B0"></span>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=11" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಮುಖ್ಯ ಲೇಖನ: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Galactic_Center" class="extiw" title="en:Galactic Center">ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಸೆಂಟರ್</a></li> <li>ಸೂರ್ಯನು ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೆಂದ್ರದಿಂದ 26,000-28,000 [[ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ (8.0-8.6 ಕೆಪಿಸಿ) ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಈ ದೂರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಆಧಾರಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅಥವಾ ಅಂದಾಜು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಮೌಲ್ಯಗಳು ನೀಡುವ, ವಿವಿಧ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು, ಪ್ರಮಾಣಿತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರಗಳ ಸೇವೆ ಆಯ್ದಕೊಂಡು, ಖಗೋಳೀಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು (ದೂರವನ್ನು) ಅಳೆಯುವ ಸಾಧನಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕೆಪಿಸಿ (ಸುಮಾರು 10,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ತ್ರಿಜ್ಯ)ಗಳ ವರೆಗೆ ‘ಉಬ್ಬು’ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಗೋಳಾಕಾರದಲ್ಲಿರುವಷ್ಟು ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಳೆಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ದಟ್ಟ ಸಾಂದ್ರತೆ ಇದೆ. ಇದು ಕ್ಷೀರಪಥಗಳು ವಿಲೀನವಾಗುವಾಗ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಘರ್ಷಣೆಯ ಕಾರಣ ರೂಪುಗೊಂಡ ಒಂದು “ಉಬ್ಬು’(ಗುಬುಟ). ಆಗ ಕ್ಷೀರಪಥಗಳ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿ ರೂಪುಗೊಂಳ್ಲುತ್ತದೆ; ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನ -ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ಉಬ್ಬು ರೂಪುಗೊಂಞಳ್ಳುತ್ತದೆ.</li></ul> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg/220px-Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg/330px-Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg/440px-Artist_impression_of_a_supermassive_black_hole_at_the_centre_of_a_galaxy.jpg 2x" data-file-width="5000" data-file-height="3125" /></a><figcaption>ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಕಪ್ಪು ಕುಳಿ: ಕಲಾವಿದ ಅನಿಸಿಕೆ.</figcaption></figure> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರದ (ಸ್ಯಾಗಿಟ್ಯಾರಿಯಸ್ ಎ ಸ್ಟಾರ್) ನಿಂದ ‘ರೇಡಿಯೋ ಸ್ಯಾಗಿಟ್ಯಾರಿಯಸ್ (ಎ)’ ಎಂಬ ತೀವ್ರ ರೇಡಿಯೋ ಮೂಲ(ಕಿರಣ) ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಕೇಂದ್ರದ ಸುತ್ತಲಿನ ವಸ್ತುಗಳ ಚಲನೆಯು ಸ್ಯಾಗಿಟ್ಯಾರಿಯಸ್ (ಎ’(ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ) ಭಾರಿ, ಸಾಂದ್ರೀಕೃತ ವಸ್ತುಗಳ ಆಶ್ರಯ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಈ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣವು ಅಲ್ಲಿ ಅತಿಶಕ್ತಿಶಾಲಿ <b>ಬೃಹತ್ ಕಪ್ಪು ಕುಳಿ</b> ಇರುವುದನ್ನು ಸುಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿಯ ಅಂದಾಜು (ಎಸ್'ಎಮಬಿಎಚ್) 4.1-4.5 ಸೂರ್ಯನ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ (ಸೌರ ತೂಕದ) ದಶಲಕ್ಷ ದಷ್ಟು ಇರಬಹುದು. ಎಸ್'ಎಮ್'ಬಿಎಚ್ ಸಂಚಯ ದರ ಒಂದು ಸಕ್ರಿಯ ಕ್ಷೀರಪಥದ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್’ನಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಅದು ಸುಮಾರು 1×10−5 M☉y−1 ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವಲೋಕನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/supermassive_black_hole" class="extiw" title="en:supermassive black hole">ಎಸ್’ಎಮ್’ಬಿಎಚ್</a> ಇದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>೧೩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>೧೪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>೧೫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>೧೬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಪ್ರಭಾವಲಯ"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AD.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B2.B2.E0.B2.AF"></span>ಪ್ರಭಾವಲಯ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=12" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರಭಾವಲಯ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ತಟ್ಟೆ (ಡಿಸ್ಕ್) ಹಳೆಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ತಾರಾ-ಗುಚ್ಛಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದ ಗೋಳಾಕಾರದ ಪ್ರಭಾವಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದರ 90% ಭಾಗ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ 100,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ (30 ಕೆಪಿಸಿ) ಒಳಗೆ ಇದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ತಾರಾಪುಂಜಗಳು ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ದೂರದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ 200,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿರುವುದೂ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ, ಅವು ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪಾಲ್ 4 ಮತ್ತು ಎ.ಎಮ್.1 ಎಂಬ ಗುಚ್ಚಗಳು. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಸಮೂಹಗಳ ಸುಮಾರು 40% ತಾರಾಪುಂಜಗಳು ಕ್ಷೀರಪಥವು ತಿರುಗುವ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅರ್ಥ,ವಕ್ರಗತಿಯ ಕಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನಕ್ಷತ್ರದ ಸುತ್ತ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಹ ಸುತ್ತುವ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಅಥವಾ ಅಂಡಾಕಾರದ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಕ್ಕೆ ಅಪಸವ್ಯ (ವಕ್ರಗತಿ) ಕಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಲೂಬಹುದು.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>೧೭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>ಉತ್ತರ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ವಿವರಣೆಗೆ ಸಿಲುಕದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಚದುರಿದ ಸಮೂಹ, ಕ್ಷೀರಪಥದ ಸುರುಳಿಯ ಭುಜದ ಸಮತಲದ ಲಂಬರೇಕೆಯ ಹತ್ತಿರ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು: 'ಒಂದು ಕುಬ್ಜ ನೀಹಾರಕ (ಚಿಕ್ಕ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ) ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ', ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಕ್ಕೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ‘ಕನ್ಯಾರಾಶಿಯ ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಸ್ಟ್ರೀಮ್’, ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅದು ಕನ್ಯಾರಾಶಿ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ 30,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ (9 ಕೆಪಿಸಿ) ದೂರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>೧೮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಅನಿಲರೂಪದ_ಪ್ರಭಾವಲಯ"><span id=".E0.B2.85.E0.B2.A8.E0.B2.BF.E0.B2.B2.E0.B2.B0.E0.B3.82.E0.B2.AA.E0.B2.A6_.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AD.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B2.B2.E0.B2.AF"></span>ಅನಿಲರೂಪದ ಪ್ರಭಾವಲಯ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=13" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಅನಿಲರೂಪದ ಪ್ರಭಾವಲಯ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಪ್ರಭಾವಲಯದ ಜೊತೆಗೆ ಬಿಸಿ ಅನಿಲದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಅನಿಲ ಪ್ರಭಾವಲಯದ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು 'ಚಂದ್ರ ಎಕ್ಸ್ ರೆ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ (ಅಬ್ಸರ್ವೇಟರಿ)', 'ಎಕ್ಸ್’ಎಮ್’ಎಮ್(ಘಿಒಒ)-ನ್ಯೂಟನ್ ಮತ್ತು ಸುಜುಕಿ' ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಒದಗಿಸಿದೆ. ಈ ಪ್ರಭಾವಲಯ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಮೆಗೆಲ್ಯಾನಿಕ್ (ಚಲಿಸುವ ಅಂತರ್’ಮೇಘ) ಮೋಡಗಳಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ನೂರಾರು ಸಾವಿರ ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷಗಳ ದೂರಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಬಿಸಿ ಅನಿಲರೂಪದ ಪ್ರಭಾವಲಯ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಟ್ಟು ತೂಕಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಭಾವಲಯ ಅನಿಲದ ಉಷ್ಣಾಂಶ 1 ದಶಲಕ್ಷ ಹಾಗು 2.5 ದಶಲಕ್ಷ ಕೆಲ್ವಿನ್ ಇದೆ.</li> <li>ದೂರದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ ಅವಲೋಕನಗಳು ಇವು ಕೆಲವೇ ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷದವಳಾಗಿದ್ದಾಗ ವಿಶ್ವದ ಆರನೇ ಒಂದು ಭಾಗ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಸ್ತುವಾದ ಕೃಷ್ಣದ್ರವ್ಯ (ಬ್ಯಾರಿಯೊನಿಕ್ ಮ್ಯಾಟರ್) ಇತ್ತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕ್ಷೀರಪಥದಂತಹ ಹತ್ತಿರದ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳ ವೀಕ್ಷಿಣೆ ಆಧರಿಸಿ ಆ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಸ್ತು ಈಗಿನ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಮಾತ್ರಾ ಇರುವುದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಪ್ರಭಾವಲಯದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಒಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲು ಸಾದ್ಯವಾದರೆ, ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕಾಣೆಯದ (ಇನ್ನು ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಗದ) ಸಾಮನ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಲೆಕ್ಕಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಬಹುದು(?).<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>೧೯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಸೂರ್ಯನ_ಸ್ಥಾನ"><span id=".E0.B2.B8.E0.B3.82.E0.B2.B0.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.A8_.E0.B2.B8.E0.B3.8D.E0.B2.A5.E0.B2.BE.E0.B2.A8"></span>ಸೂರ್ಯನ ಸ್ಥಾನ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=14" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸೂರ್ಯನ ಸ್ಥಾನ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Galactic_longitude.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Galactic_longitude.JPG/220px-Galactic_longitude.JPG" decoding="async" width="220" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Galactic_longitude.JPG/330px-Galactic_longitude.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Galactic_longitude.JPG/440px-Galactic_longitude.JPG 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1134" /></a><figcaption>Galactic longitude</figcaption></figure> <ul><li><b>ಕ್ಷೀರಪಥದ ಗಾತ್ರ</b>: ಸೂರ್ಯನ ಆವಾಸವಾಗಿರುವ, ಪಟ್ಟಿ ಬಾಹುಗಳುಳ್ಳ ಕ್ಷೀರಪಥವು ಅಂದಾಜು 100,000-120,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ವ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದೆಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ 150,000-180,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ವ್ಯಾಸವಿರವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ. ಇಡ್ಡಲಿಯಾಕಾರದ ಇದರ ದಪ್ಪವು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು10,000೧ ಜ್ಯೊತಿರ್ವಷವು. ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಥವಾ ಆಕಾಶಗಂಗೆ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ ಆಗಿದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥವು 100-400 ಶತಕೋಟಿ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.</li> <li><b>ವಾಸಯೋಗ್ಯ ವಲಯ:</b> ಸೌರವ್ಯೂಹವು ಓರಿಯನ್'ನೀಹಾರಕದ ತೋಳಿನಲ್ಲಿ (ಆರ್ಮ್),ನಮ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವಾದ ಕ್ಷೀರಪಥ ಅಥವಾ ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ 26,000 (30000 ಎಂದೂ ಹೇಳುವರು) ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. (8.0-8.6 ಕೆಪಿಸಿ ಪಾರ್ಸೆಕ್ಸ್) ದೂರದಲ್ಲಿರುವನು. ಅವನು ಓರಿಯನ್ ನೀಹಾರಿಕೆಯ ತೋಳಿನ ಒಳಬದಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಆಕಾಶಗಂಗೆಯುನಮಗೆ ವೃತ್ತರೂಪವಾಗಿ ತೋರುವುದರಿಂದ ಸೌರಮಂಡಲವು ಅದರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಸಮೀಪವೇ ಇರಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಇಡ್ಡಲಿ ಆಕಾರದ ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಕೇಂದ್ರತಲದಿಂದ 100 ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸೂರ್ಯನು, ಮತ್ತು ಸೌರವ್ಯೂಹ ಕ್ಷೀರಪಥದ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ) ವಾಸಯೋಗ್ಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಇದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಪರಿಭ್ರಮಣ"><span id=".E0.B2.B8.E0.B3.8C.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B3.82.E0.B2.B9.E0.B2.A6_.E0.B2.AA.E0.B2.B0.E0.B2.BF.E0.B2.AD.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AE.E0.B2.A3"></span>ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಪರಿಭ್ರಮಣ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=15" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಪರಿಭ್ರಮಣ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ತಾರೆಗಳು ಸೂರ್ಯನೂ ಸೇರಿ ಮತ್ತು ಅನಿಲಗಳು ಸುಮಾರು ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 220 (240<sup>೧</sup>) ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವೇಗದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವಾದ ಕ್ಷೀರಪಥ/ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸೂರ್ಯನ ಕಕ್ಷೆಯ ಲೆಖ್ಖದಲ್ಲಿ -ಸೌರವ್ಯೂಹ ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ ದಾರಿ) ಪರಿಭ್ರಮಣ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ಸೂರ್ಯನು ಒಂದು ಸುತ್ತು ಪರಿಭ್ರಮಣ ಮಾಡುವ ಕಾಲ 24 ಕೋಟಿ (240-25೧ ಮಿಲಿಯನ್) ವರ್ಷಗಳು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಬಹಿರ್ಗೆಲ್ಯಾಕ್ಸೀಯ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳು ತಾರೆಗಳು, ಕಾಯಗಳು, ಅನಿಲಮೋಡಗಳು ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 600 ಕಿ.ಮೀ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೆಂದ್ರವನ್ನು ಪರಿಭ್ರಮಣಮಾಡುತ್ತಿವೆ.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥದ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಟಿಕ್ ವರ್ಷ- ಅದರ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸುತ್ತಿಬರುವುದು) ಒಂದು ಪರಿಭ್ರಮಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಲು ಸೌರವ್ಯೂಹವು 240 ದಶಲಕ್ಷ (24 ಕೋಟಿ) ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದ., ಆದ್ದರಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ 18-20 ಕಕ್ಷೆಪರಿಭ್ರಮಣಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವರ ಉದಯವಾದ ಮೇಲೆ ಕ್ಷೀರಪಥದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಯ 1/1250 ಭಾಗದಷ್ಟು ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಚಲನೆ ಆಗಿದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಕೇಂದ್ರದ ಸುತ್ತುಬರಲು ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಕಕ್ಷಾ ವೇಗ ಸುಮಾರು 220 ಕಿ.ಮೀ. /ಸೆ.ಗೆ ಅಥವಾ ಬೆಳಕಿನ ವೇಗದ 0,073% ಆಗಿದೆ. ಸೂರ್ಯ/ಸೌರವ್ಯೂಹ ಹೆಲಿಯೋಸ್ಫಿಯರ್ನಲ್ಲಿ 84,000 ಕಿಮೀ / ಗಂ (52,000 ಮೈ/ಗಂ.) ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವೇಗದಲ್ಲಿ, ಇದು 1 ಖ.ಮಾ. (ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನದ ಘಟಕ) ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ/ 1 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ, (ಅಥವಾ 8 ದಿನಗಳ ಬೆಳಕಿನ ದೂರ ಪ್ರಯಾಣ) ಕ್ರಮಿಸಲು ಸೌರವ್ಯೂಹಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 1,400 ವರ್ಷಗಳ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೌರವ್ಯೂಹ ರಾಶಿಚಕ್ರದ ಸಮೂಹವ ಸ್ಕಾರ್ಪಿಯಸ್’ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದೆ.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>೨೦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಸೌರವ್ಯೂಹದ_ಸಮೀಪದ_ನೀಹಾರಕ_ಮತ್ತು_ತಾರೆಗಳು:"><span id=".E0.B2.B8.E0.B3.8C.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B3.82.E0.B2.B9.E0.B2.A6_.E0.B2.B8.E0.B2.AE.E0.B3.80.E0.B2.AA.E0.B2.A6_.E0.B2.A8.E0.B3.80.E0.B2.B9.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.95_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.A4.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B3.86.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81:"></span>ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸಮೀಪದ ನೀಹಾರಕ ಮತ್ತು ತಾರೆಗಳು:</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=16" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸಮೀಪದ ನೀಹಾರಕ ಮತ್ತು ತಾರೆಗಳು:"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:5_Local_Galactic_Group_(ELitU).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png/600px-5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png" decoding="async" width="600" height="600" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png/900px-5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png/1200px-5_Local_Galactic_Group_%28ELitU%29.png 2x" data-file-width="2953" data-file-height="2953" /></a><figcaption>5 ಸ್ಥಳೀಯ ನೀಹಾರಿಕೆಗಳ ಗುಂಪು;ಕೆಂಪು ಅಕ್ಷರದಲ್ಲಿರುವುದು ಕ್ಷೀರಪಥ- ಅದರ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಗೆ-ಬಿಳಿ ಪ್ರಕಾಶದ್ದು <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8A%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BE_%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ">ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ನೀಹಾರಕ</a>ವಿದೆ (ಎಲೈಟ್)ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ೨/೩ ಬಾರಿ ಚಿತ್ರದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ (ELitU)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನಿಂದ ಹತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%8B%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B7" title="ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ">ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ</a>ಗಳ ದೂರದ ಒಳಗೆ ಕೆಲವು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿವೆ. ಹತ್ತಿರದ ತ್ರಿವಳಿ ತಾರಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಲ್ಫಾಸೆಂಟುರಿ, ಸುಮಾರು 4.4 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಆಲ್ಫಾ ಸೆಂಟುರಿ ಎ, ಹಾಗು ಬಿ, <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನ ತರಹದ <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ನಕ್ಷತ್ರ">ನಕ್ಷತ್ರ</a>ಗಳು. ಅವು ನಿಕಟ ಜೋಡಿಯಾಗಿವೆ. ಸಣ್ಣ ಕೆಂಪು ಕುಬ್ಜ, ಪ್ರಾಕ್ಸಿಮ ಸೆಂಟುರಿ 0.2 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ಜೋಡಿಯನ್ನು ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ. <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನಿಗೆ ನಂತರದ ಹತ್ತಿರದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು 'ಕೆಂಪು ಕುಬ್ಜ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಸ್ಟಾರ್' (5.9 ಜ್ಯೋ.ವ.ದಲ್ಲಿ), ಇವುಗಳು ವುಲ್ಫ್ 359 (7.8 ಜ್ಯೋ.ವ.ದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಲಾಲಂಡೆ 21185.( 8.3 ಜ್ಯೋ.ವ.ದಲ್ಲಿ). ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಒಂಟಿಯಾಗಿರವ ಸೂರ್ಯನ ತರಹದ ನಕ್ಷತ್ರ 11.9 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ 'ಟಾವ್ ಸೇಟಿ'(Tau Ceti) . ಇದು <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಸುಮಾರು 80%; ಆದರೆ ಅದರ ಪ್ರಭೆ ಕೇವಲ 60% ಇದೆ. ಸೂರ್ಯನ ದೊಡ್ಡ ಹತ್ತಿರದ ನಕ್ಷತ್ರ ಸಿರಿಯಸ್ ಸುಮಾರು 8.6 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಸುಮಾರು ಸೂರ್ಯನ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಅದು ಮುಖ್ಯ 'ಅನುಕ್ರಮ ತಾರೆ' ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಒಂದು ಬಿಳಿ ಕುಬ್ಜ ಸಿರಿಯಸ್ ಬಿ ಸುತ್ತುತ್ತಿದೆ.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನಿಗೆ ಸಮೀಪವರ್ತಿಯಾದ ಮುಕ್ತ ತೇಲುವ ಗ್ರಹ-ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು 'ವಾಐಸ್, 0855-0714'. ಅದು 10 <a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9" class="mw-redirect" title="ಗುರುಗ್ರಹ">ಗುರುಗ್ರಹ</a>ದ ತೂಕಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಅದು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 7 <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%8B%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B7" title="ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ">ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ</a>ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8C%E0%B2%B0%E0%B2%B5%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%82%E0%B2%B9" class="mw-redirect" title="ಸೌರವ್ಯೂಹ">ಸೌರವ್ಯೂಹ</a>ದ ಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೆಗಳು ಸುಮಾರು ವೃತ್ತಾಕಾರದಲ್ಲಿವೆ. ಇತರ ತಾರಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅಲ್ಪ ಕಕ್ಷೀಯ ವಿಲಕ್ಷಣತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>೨೧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಈ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ_ಉದಯ_(ಮತ್ತು_ಅಂತ್ಯ)"><span id=".E0.B2.88_.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B9.E0.B3.8D.E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.82.E0.B2.A1.E0.B2.A6_.E0.B2.89.E0.B2.A6.E0.B2.AF_.28.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.85.E0.B2.82.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.AF.29"></span>ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಉದಯ (ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯ)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=17" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಉದಯ (ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯ)"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಕ್ಷೀರಪಥದ ರಚನೆಯು <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%AB%E0%B3%8B%E0%B2%9F" title="ಮಹಾಸ್ಫೋಟ">ಮಹಾಸ್ಫೋಟ</a>ದ ನಂತರ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿತ ಹರಡುವಿಕೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹಲವಾರು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕಸಾಂದ್ರತೆಯ (ಸ್ವಲ್ಪ-ಅಧಿಕ) ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಅಧಿಕಸಾಂದ್ರತೆಯು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ತಾರಾ ಪುಂಜಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿರುವ ಕೆಲವು ಅತಿ ಹಳೆಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಈ ಕ್ಷೀರಪಥ ರಚನೆಗೊಳ್ಳಲು ಮೂಲ ಕಾರಣ. ಈ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ತಾರಾಸಮೂಹಗಳು ಈಗಿರುವ ಕ್ಷೀರಪಥದ ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಪ್ರಭಾವಲಯದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. ಮೊದಲ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಜನ್ಮ ವಾದ ಕೆಲವು ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ,ಇದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದು ವೇಗವಾಗಿ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುವಷ್ಟು ಕ್ಷೀರಪಥವು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕೋನೀಯ ಆವೇಗದ ಕಾರಣ ಈ ಸ್ಥೂಲ ಗೋಳಾಕಾರದಲ್ಲಿರುವುದು ಒಂದು ತಟ್ಟೆಯ ಆಕಾರಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಲು ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಅಂತರತಾರಾ ಮಾಧ್ಯಮದ(ಅನಿಲ ಮೇಘ) ಉತ್ಪತ್ತಿಗೂ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ, ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ನಂತರದ ತಲೆಮಾರುಗಳ ಜನನದ ತಾರೆಗಳು ಈ ಸುರುಳಿ ಮುದ್ರಿಕೆಯಾಗಿ ರಚನೆಯಾದವು. <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸೂರ್ಯ">ಸೂರ್ಯ</a>ನೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿಯ <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ನಕ್ಷತ್ರ">ನಕ್ಷತ್ರ</a>ಗಳು, ಈ ಆಕಾಶಗಂಗೆಯೆಂಬ <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a>ದ ತಾಟನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ.</li></ul> <p><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>೨೨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>ಎರಡು ಚಿಕ್ಕ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ನೀಹಾರಕ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ನೀಹಾರಕ</a>ಗಳು ಮತ್ತು ಕುಬ್ಜ ನೀಹಾರಕಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಂಪಿನ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥವನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದು 14,000 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ವ್ಯಾಸದ ದೊಡ್ಡ ಮೆಗೆಲ್ಯಾನಿಕ್ ಮೋಡವು. ಕ್ಷೀರಪಥವನ್ನು ಸುತ್ತುವ ಕುಬ್ಜ ನೀಹಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕ್ಯಾನಿಸ್ ಮೇಜರ್ ಡ್ವಾರ್ಫ್ (ಸಮೀಪವಿರುವ), ಸ್ಯಾಗಿಟ್ಯಾರಿಯಸ್ ಡ್ವಾರ್ಫ್ ಅಂಡಾಕಾರದ ನೀಹಾರಕ, ಚಿಕ್ಕ ಕರಡಿ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಶಿಲ್ಪಿ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಸೆಕ್ಸ್ಟನ್ಸ್ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಫೋರ್ನಾಕ್ಸ್’ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಮತ್ತು ಲಿಯೋ (1) ಡ್ವಾರ್ಫ್. ಕ್ಷೀರಪಥದ ಚಿಕ್ಕ ಕುಬ್ಜ ನೀಹಾರಕಗಳು ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ 500 ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಇವೆ. ಈ ಭರವಸೆ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಡ್ರ್ಯಾಕೋ ಡ್ವಾರ್ಫ್, ಮತ್ತು ಲಿಯೋ 2 ಡ್ವಾರ್ಫ್ ಸೇರಿವೆ. ಇನ್ನೂ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಕ್ಷೀರಪಥಕ್ಕೆ ಬದ್ಧವಾದ ಕಂಡುಹಿಡಿಯದ ಕುಬ್ಜ ನೀಹಾರಕಗಳು ಇರಬಹುದು.</li> <li>ಈಗಿನ ಮಾಪನಗಳು <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8A%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BE" class="mw-redirect" title="ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ">ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ</a> ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜವು ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 100 ರಿಂದ 140 ಕಿಲೋಮೀಟರ್’ವೇಗದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು 3/ 4 ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ-ಕ್ಷೀರಪಥಗಳ ಘರ್ಷಣೆ ಆಗಬಹುದು. ಡಿಕ್ಕಿಯಾದ ವೇಳೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಪರಸ್ಪರ ಡಿಕ್ಕಿಯ ಅವಕಾಶ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ, ಬದಲಿಗೆ ಎರಡು ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು ಒಂದೇ ಅಂಡಾಕಾರದ ನೀಹಾರಕ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಯಶಃ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ತಟ್ಟೆಯಾಕಅರದ ನೀಹಾರಕ(ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ) ಆಗಬಹುದು. ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದು.</li></ul> <p><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>೨೩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>೨೪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>೨೫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ"><span id=".E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2.E0.B2.BE.E0.B2.A8.E0.B3.81.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AE.E0.B2.A3.E0.B2.BF.E0.B2.95.E0.B3.86"></span>ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=18" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಆಧಾರ:<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_the_formation_of_the_Universe" class="extiw" title="en:Timeline of the formation of the Universe">ವಿಶ್ವ ರಚನೆಯ ಕಾಲಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ</a></li> <li>'೦' ಯಲ್ಲಿ ಮಾನವ ವಿಕಾಸದ ಕಾಲ 6೦ ಲಕ್ಷ ವರ್ಷ; ಕೆಳಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆ ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲಘಟ್ಟಗಲನ್ನು ಗರುತಿಸಿದೆ.</li></ul> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <td colspan="4" style="background:#eee;"><center><b>ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕಾಲಾನುಕ್ರಮ ಪಟ್ಟಿ</b></center> </td></tr> <tr> <th>ಶತಕೋಟಿವರ್ಷ - : ಹಿಂದೆ)</th> <th>ಸ್ಥಿತಿ</th> <th>ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ</th> <th>ವಿವರ </th></tr> <tr bgcolor="#ddffdd"> <td>0</td> <td>ಜೀವನ</td> <td>ಜಮೀನು ಜೀವನ</td> <td>ಪ್ರಾಚೀನ ಮಾನವರು+ </td></tr> <tr bgcolor="#ddffdd"> <td>(-)1</td> <td>ಜೀವನ</td> <td>ಸಂಕೀರ್ಣ ಜೀವನ</td> <td>ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ </td></tr> <tr bgcolor="green"> <td></td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr bgcolor="sky blue"> <td>(-)2</td> <td>ಜೀವನ</td> <td></td> <td>ಆರಂಬಿಕಭೂಮಿ ಜೀವನ </td></tr> <tr bgcolor="sky blue"> <td>(-)3</td> <td>ಜೀವನ</td> <td>ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ</td> <td>ಆಮ್ಲಜನಕ </td></tr> <tr bgcolor="sky blue"> <td>(-)4</td> <td>ಜೀವನ</td> <td>ನೀರು</td> <td>ಆದಿ ಜೀವನ </td></tr> <tr bgcolor="sky blue"> <td>(-)5</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td>ಸೌರ ಮಂಡಲ</td> <td>ಆದಿ ಭೂಮಿಯ(-4.54) </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)6</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td>ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ವೇಗ</td> <td>ಆಲ್ಫಾ ಸೆಂಟುರಿ ರೂಪಗಳು </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)7</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td></td> <td>ಉತ್ತರ ಸ್ಟಾರ್ ರೂಪಗಳು </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)8</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td></td> <td> </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)9</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td></td> <td>ಕ್ಷೀರ ಪಥ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜ </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)10</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td></td> <td>ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು </td></tr> <tr bgcolor="Yellow"> <td>(-)11</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td>ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ವಿಸ್ತರಣೆ</td> <td>ಕ್ವೇಸಾರ್‍ಭ್ರೂಣತಾರೆ </td></tr> <tr bgcolor="#ffcccc"> <td>(-)12</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td></td> <td>ಆದಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ </td></tr> <tr bgcolor="#ffcccc"> <td>(-)13</td> <td>ಆದಿಯುಗ</td> <td>ಆದಿಮ ಬೆಳಕು</td> <td> </td></tr> <tr bgcolor="#ffcccc"> <td></td> <td>.</td> <td>.</td> <td>ಆದಿಮೂಲ ಗುರುತ್ವ </td></tr> <tr bgcolor="Red"> <td><b><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%8B%E0%B2%9F" class="mw-redirect" title="ಮಹಾಸ್ಪೋಟ">ಮಹಾಸ್ಪೋಟ</a></b></td> <td><b>1379.9 ± 0.021></b></td> <td><<b>ಕೋಟಿ ವರ್ಷ</b></td> <td><b>ಆದಿ ವಿಶ್ವ</b>← </td></tr> <tr bgcolor="Red"> <td colspan="4" style="background:#eee;"><center>ಆಕ್ಸಿಸ್ ಪ್ರಮಾಣ: ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳು.</center> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಕ್ಷೀರಪಥ_ಮತ್ತು_ಇತರ_ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ_ಚಲನೆ"><span id=".E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B3.80.E0.B2.B0.E0.B2.AA.E0.B2.A5_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.87.E0.B2.A4.E0.B2.B0_.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B9.E0.B3.8D.E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.82.E0.B2.A1.E0.B2.97.E0.B2.B3_.E0.B2.9A.E0.B2.B2.E0.B2.A8.E0.B3.86"></span>ಕ್ಷೀರಪಥ ಮತ್ತು ಇತರ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ ಚಲನೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=19" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಕ್ಷೀರಪಥ ಮತ್ತು ಇತರ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳ ಚಲನೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಕ್ಷೀರಪಥದ ಜೊತೆ ಹೋಲಿಸಲು ಆಕಾಶವಲಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಮಾಡಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ "ಮೆಚ್ಚಿನ" ಜಡತ್ವದ ನಿಯಮ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಕ್ಷೀರಪಥವು ವಿಶ್ವವಿಜ್ಞಾನದ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿನ ಉಲ್ಲೇಖಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವೇಗ (ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷ) ಹೊಂದಿದೆ.</li> <li>ಉಲ್ಲೇಖ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಒಂದು ನಿಯಮ ‘ಹಬಲ್ ಹರಿವು’(Hubble flow), ಕಾರಣ ಆಕಾಶವಲಯ/ಅಂತರ (ಸ್ಪೇಸ್) ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ/ನೀಹಾರಕ ಸಮೂಹಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟ ಚಲನೆ ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ/ನೀಹಾರಕಗಳು ಕ್ಷೀರಪಥ ಸೇರಿದಂತೆ ಸರಾಸರಿ ಹರಿವು ಸಂಬಂಧಿತವಾದ ವಿಶಿಷ್ಟ ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷವನ್ನು ವನ್ನುಹೊಂದಿವೆ. ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಗಳು ಪರಸ್ಪರ ದೂರಸರಿಯುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ (ಹಬಲ್-ನಿಯಮ)</li> <li>ಮತ್ತೊಂದು ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ ಹಿನ್ನಲೆಯಿಂದ (ಸಿಬಿಎಮ್)ಆಧಾರ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೀರಪಥವು 552 ±6 ಕಿ.ಮೀ./ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿದೆ. ಫೋಟಾನ್ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ 10.5 ಬಲ-ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ -24 ಡಿ.ವಿಷುವದಂಶ ಕಡೆಗೆ ಓರೆಯಾಗಿ , (ಎ2000ಯುಗ, ಹೈಡ್ರಾ ಕೇಂದ್ರದ ಬಳಿಗೆ) ಚಲಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಚಲನೆಯನ್ನು ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಬ್ಯಾಗ್ರೌಂಡ್'’ ಎಕ್ಸ್ಪ್ಲೋರರ್ ‘(ಮತ್ತು ವಿಲ್ಕಿನ್ಸನ್ ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ ಅನಿಸೊಟ್ರೊಪಿ ಪ್ರೋಬ್’ ಇಂತಹ ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಂದ ( ಸಿಎಮ್’ಬಿಗೆ- ಒಂದು ದ್ವಿಧ್ರುವಿ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ), ಗಮನಿಸಲಾಗಿದೆ. (ಅದರಲ್ಲಿನ ಫೋಟಾನ್ಗಳು ಸಮತೋಲನ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಚಲನೆಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ವರ್ಗಆಂಕ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅತಿಗೆಂಪು ಬಣ್ಣ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.?) <sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>೨೬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, <b>ಕ್ಷೀರಪಥವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮೂಹ ಚಲಿಸುವ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 630 ಕಿ.ಮೀ.ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿದೆ</b> ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಎಂದರೆ ಗಂಟೆಗೆ 2268000 ಕಿಮೀ.!! ಇದು ವಿಶ್ವ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿನೆ ಮಾಡುವ ವೇಗ. ಈ ವೇಗವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೂ ಶಂಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕ್ಷೀರಪಥವು, ಸಾಮಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವ ಗ್ರೇಟ್’ಅಟ್ರಾಕ್ಟರ್’ ಮತ್ತು ಇತರ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳ ಸಮೂಹದ ಮತ್ತು ಶೇಪ್ಲಿ ಸೂಪೆರ ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅವುಗಳ ಹಿಂದೆ ಓಡುತ್ತಿದೆ.</li> <li>ಕ್ಷೀರಪಥ ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಅವುಗಳ ಗುರುತ್ವಬಲದ ಸೆಳೆತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿರುವ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳ ಸಮೂಹವನ್ನು <b>ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಂಪು</b> ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಇವು, ಕನ್ಯಾರಾಶಿಯ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ ಗಂಪಿನ ಬಳಿ ಕೇಂದ್ರಿತವಾಗಿವೆ. ಗುರುತ್ವಬಲದ ಸೆಳೆತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರೂ ಈ ಗುಂಪು ಹಬಲ್ ಹರಿವಿನ ಭಾಗವಾಗಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 967 ಕಿ.ಮೀ.(ಗಂ.ಗೆ 34,81,200 ಕಿ.ಮೀ.ಅಥವಾ 21,75,750 ಮೈಲಿ)ವೇಗದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ದೂರ ಹೋಗುತ್ತಿವೆ, ಈ ವೇಗವು ಅವು 16.8 (ಪಿಸಿ) ಮಿಲಿಯನ್ ಪಾರ್ಸೆಕ್ಸ್ ನಷ್ಟು ಪರಸ್ಪರ ದೂರ ಇವೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದೂ ಈ ವೇಗ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಂಪು ಮತ್ತು ಕನ್ಯಾರಾಶಿ ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ನಡುವೆ ಇರುವ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>೨೭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.82.E0.B2.A1.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B3.8A.E0.B2.AE.E0.B2.BF.E0.B2.A1.E0.B2.BE_.E0.B2.97.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.BE.E0.B2.B2.E0.B2.BE.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B8.E0.B2.BF"></span><a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8A%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BE_%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ">ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=20" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ವಿವರವಾದ ಲೇಖನ/ಮುಖ್ಯ ಲೇಖನ :<a href="/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%9C" class="mw-redirect" title="ದೇವಯಾನಿ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ">ದೇವಯಾನಿ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ</a> ?</li> <li>ನಮಗೆ ಹತ್ತಿರದ <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8A%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BE_%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ">ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ</a> ಅಥವಾ <a href="/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%9C" class="mw-redirect" title="ದೇವಯಾನಿ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ">ದೇವಯಾನಿ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜ</a>ವೆಂಬ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಅಥವಾ ನೀಹಾರಕ (ಖಗೋಲಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರವೇಶಿಕೆ ಬರೆದ ಆರ್.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಯ್ಯನವರು ಅದಕ್ಕೆ ದ್ರೌಪದೀ ನೀಹಾರಕವೆಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.). ಇದು ನಮ್ಮಿಂದ 7,50,000(2,50,000?ವಿಕಿಯಲ್ಲಿ) ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ ದೂರದಲ್ಲಿರಬೇಕೆಂದು ಊಹಿಸಿದ್ದಾರೆ<sup>1</sup>.</li> <li><b>ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ</b>(ಗ್ರೀಕ್ ಪುರಾಣ) ಇಥಿಯೋಪಿಯನ್ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮತ್ತು ಕಾಸಿಯೋಪಿಯಾ (Cassiopeia) ಮಗಳು; ಅವಳನ್ನು ಒಂದು ಬಂಡೆಗೆ ಕಟ್ಟಿದ್ದರು. ಪೋಸಿಡಾನ್ನ ಕಳಿಸಿದ್ದ ಒಂದು ಸಮುದ್ರ ದೈತ್ಯಕ್ಕೆ ಅವಳನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅವಳನ್ನು ಪರ್ಸೀಯಸ್ ರಕ್ಷಿಸಿದ; ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಪತ್ನಿಯಾದಳು. ಈ ನೀಹಾರಿಕೆಗೆ ಅವಳ ಹೆಸರು.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>೨೮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg/600px-Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg" decoding="async" width="600" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg/900px-Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg/1200px-Andromeda_galaxy_Ssc2005-20a1.jpg 2x" data-file-width="8193" data-file-height="2410" /></a><figcaption>ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ಅದರ ಕಡೆಗೆ ನುಗ್ಗುತ್ತಿರುವ ಆಂಡ್ರೊಮಿಡಾ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಯ/ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಚಿತ್ರ; ಅತಿಗೆಂಪಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಿಟ್ಜರ್ ತೆಗೆದ, 24 ಮೈಕ್ರೋ (ಕ್ರೆಡಿಟ್:. ಎನ್ಎಎಸ್ಎ / ಜೆಪಿಎಲ್-ಕ್ಯಾಲ್ಟೆಕ್ನಿಂದ / ಕೆ ಗಾರ್ಡನ್, ಅರಿಜೋನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ನೀಹಾರಕಗಳ_ವೇಗ"><span id=".E0.B2.A8.E0.B3.80.E0.B2.B9.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.95.E0.B2.97.E0.B2.B3_.E0.B2.B5.E0.B3.87.E0.B2.97"></span>ನೀಹಾರಕಗಳ ವೇಗ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=21" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ನೀಹಾರಕಗಳ ವೇಗ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ನಮ್ಮ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಹತ್ತಿಪ್ಪತ್ತು ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ನೀಹಾರಕಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ನೀಹಾರಕಗಳು ದೂರಸರಿಯುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಬಹಳ ದೂರದ ನೀಹಾರಕಗಳ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಅದರ ವರ್ಣಪಟಲದಿಂದ ನಕ್ಷತ್ರ ವ್ಯೂಹವೆಂದು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ವರ್ಣರೇಖೆಗಳ ಸ್ಥಾನ ಪಲ್ಲಟದಿಂದ ನೀಹಾರಕಗಳ ದೃಷ್ಟಿ-ಪಥವೇಗಗಳನ್ನು ಗುಣಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ನೀಹಾರಕದ ದೂರವು ಎಷ್ಟು ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳೋ, ಸೆಕೆಂಡ್’ಒಂದಕ್ಕೆ ಅಷ್ಟೇ ಸಾವಿರ (1070ಮೈಲಿ) ಮೈಲಿಗಳ ವೇಗ; ಆ ವೇಗದಿಂದ ಅದು ನಮಗೆ ವಿಮುಖವಾಗಿ ಓಡುತ್ತಿರುವುದು. ಇದು 100ಅಂಗುಲದ ದೂರದರ್ಶೀನಿಯಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ನಿರ್ಧರವಾಗಿತ್ತು. ಪಾಲೋಮೋರ್ ಶೀಖರದ 200 ಅಂಗುಲ ವ್ಯಾಸದ ದೂರದರ್ಶಿನಿಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಹ್ಯಮಾಸನು 36 ಕೋಟಿ ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ನೀಹಾರಕವೊಂದು ಸೆಕೆಂಡೊಂದಕ್ಕೆ 38000 ಮೈಲಿಗಳ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಒಡಿಹೋಗುತ್ತಿದೆಯೆಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ದಿಗ್ಭ್ರಾಂತಿಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಚಂಡ ವೇಗ. ವಿಜ್ಷಾನಿಗಳು ಇದರ ಬಗೆಗೆ ಶಂಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಐನ್'ಸ್ಟೈನ್ ಮೊದಲಾದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ವಿಶ್ವವು ಹಿಗ್ಗುತ್ತಾ ಇದೆ, ಅದರಿಂದ ನೀಹಾರಕಗಳು ವಿಮುಖ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಕಾಣುವುದು,ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.<sup>1</sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಪ್ರಖರ_ಬೆಳಕಿನ_ಅವಳಿ_ನಕ್ಷತ್ರ_ಪತ್ತೆ"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.96.E0.B2.B0_.E0.B2.AC.E0.B3.86.E0.B2.B3.E0.B2.95.E0.B2.BF.E0.B2.A8_.E0.B2.85.E0.B2.B5.E0.B2.B3.E0.B2.BF_.E0.B2.A8.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.B0_.E0.B2.AA.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.86"></span>ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿನ ಅವಳಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಪತ್ತೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=22" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿನ ಅವಳಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಪತ್ತೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ನಮ್ಮ ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಗೆ (ಮಿಲ್ಕಿ ವೇ) ಸಮೀಪದ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದಲ್ಲಿರುವ ಗ್ಯಾಮಾ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಸೂಸುವ, ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಅವಳಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಮಂಡಲವನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ತಂಡ ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ‘ಎಲ್‌ಎಂಸಿ ಪಿ3’ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>೨೯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಮಬ್ಬು_ಉಪ_ತಾರಾಪುಂಜ_ಪತ್ತೆ"><span id=".E0.B2.AE.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.AC.E0.B3.81_.E0.B2.89.E0.B2.AA_.E0.B2.A4.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.AA.E0.B3.81.E0.B2.82.E0.B2.9C_.E0.B2.AA.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.86"></span>ಮಬ್ಬು ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜ ಪತ್ತೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=23" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಮಬ್ಬು ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜ ಪತ್ತೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>25 Nov, 2016</li> <li>ಟೋಕಿಯೊ: ನಮ್ಮ ತಾರಾಪುಂಜ (ಗೆಲಾಕ್ಸಿ) ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಯ ಪ್ರಭಾವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಮಬ್ಬಾದ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಯೊಂದನ್ನು (ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್‌ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ) ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ. ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಇದುವರೆಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿರುವ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳಲ್ಲೇ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಮಬ್ಬಾದ (ಟತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಳಕಿನ) ಕುಬ್ಜ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವರ್ಗೊ ತಾರಾ ಸಮೂಹವಿರುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲೇ ಈ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ‘ವರ್ಗೊ–1’ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ. ಜಪಾನಿನ ಟೊಹೊಕು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನಕಾರರು ಈ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಯನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಯ ಪ್ರಭಾವಲಯದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಪತ್ತೆಯಾಗದ ಹಲವು ಕುಬ್ಜ ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜಗಳು ಇರಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಶಂಕಿಸಿದ್ದಾರೆ.</li> <li>ಹಿಂದೆ ಇಂತಹ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವಾಗ 2.5 ಮೀಟರ್‌ಗಳಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಮೀಟರ್‌ಗಳವರೆಗೆ ವ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ದೂರದರ್ಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಮತ್ತು ಬೆಳಕಿನ ತೀವ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಪತ್ತೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ಜಪಾನಿನ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು 8.2 ಮೀಟರ್‌ ವ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಸುಬರು ದೂರದರ್ಶಕದ ಹೈಪರ್‌ ಸುಪ್ರೈ ಕ್ಯಾಮ್‌ (ಎಚ್‌ಎಸ್‌ಸಿ) ಬಳಸಿದ್ದರಿಂದ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕುಬ್ಜ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ವಿವರ:"><span id=".E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.B5.E0.B2.B0:"></span>ವಿವರ:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=24" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ವಿವರ:"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ವರ್ಗೊ–1: ಪತ್ತೆಯಾದ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ ಹೆಸರು</li> <li>2.8 ಲಕ್ಷ ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷ: ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಯು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಇರುವ ದೂರ</li> <li>ಸೇಗ್‌–1’: ಇದುವರೆಗೆ ಕಂಡು ಬಂದಿದ್ದ ಅತಿ ಮಬ್ಬಾದ ಕುಬ್ಜ ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ</li> <li>ಜಪಾನಿನ ಟೊಹೊಕು ವಿ.ವಿಯ ಡೈಸುಕೆ ಹೊಮ್ಮ ಎಂಬ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಸಾಶಿ ಚಿಬಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ‘ವರ್ಗೊ–1’ ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಉಪಯೋಗ:"><span id=".E0.B2.89.E0.B2.AA.E0.B2.AF.E0.B3.8B.E0.B2.97:"></span>ಉಪಯೋಗ:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=25" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಉಪಯೋಗ:"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯು ತಾರಾಪುಂಜಗಳ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಗಮಕ್ಕೆ ಕಪ್ಪು ದ್ರವ್ಯಗಳು (ಡಾರ್ಕ್‌ ಮ್ಯಾಟರ್‌) ಹೇಗೆ ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಹತ್ವದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಿವೆ ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ವಿಶ್ವಾಸ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="50ಕ್ಕೂ_ಹೆಚ್ಚು_ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:"><span id="50.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.95.E0.B3.82_.E0.B2.B9.E0.B3.86.E0.B2.9A.E0.B3.8D.E0.B2.9A.E0.B3.81_.E0.B2.97.E0.B3.86.E0.B2.B2.E0.B2.BE.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B8.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81:"></span>50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=26" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: 50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳು:"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಪ್ರಸ್ತುತ, ಆಕಾಶ ಗಂಗೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 50 ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 40 ಗೆಲಾಕ್ಸಿ ಮಬ್ಬಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಚದುರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇವುಗಳೆಲ್ಲ ‘ಕುಬ್ಜ ಅಂಡಗೋಳ (ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗೋಳಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಸ್ಥಿತಿ) ಗೆಲಾಕ್ಸಿ’ಗಳಾಗಿವೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಉಪ_ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:"><span id=".E0.B2.89.E0.B2.AA_.E0.B2.97.E0.B3.86.E0.B2.B2.E0.B2.BE.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B8.E0.B2.BF:"></span>ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=27" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಉಪ ಗೆಲಾಕ್ಸಿ:"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಇವು ಕೂಡ ತಾರಾಪುಂಜಗಳೇ. ಆದರೆ, ತಮಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ತಾರಾಪುಂಜಗಳ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತವೆ. ಈ ಸುತ್ತುವಿಕೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ತಾರಾಪುಂಜಗಳ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆ ಶಕ್ತಿ ಕಾರಣ.</li></ul> <p><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>೩೦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಹೊಸ_ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ_ಶೋಧ"><span id=".E0.B2.B9.E0.B3.8A.E0.B2.B8_.E0.B2.97.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.BE.E0.B2.B2.E0.B2.BE.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B2.B3_.E0.B2.B6.E0.B3.8B.E0.B2.A7"></span>ಹೊಸ <a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿ">ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿ</a>ಗಳ ಶೋಧ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=28" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಹೊಸ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಷಿಗಳ ಶೋಧ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg/220px-Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg/330px-Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg/440px-Galaxy_cluster_IDCS_J1426.jpg 2x" data-file-width="1719" data-file-height="1718" /></a><figcaption>ತಾರಾ ಪುಂಜಗಳ ಸಮೂಹ; ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತಾರಾ ಪುಂಜ; Galaxy cluster IDCS J1426 is located 10 billion light-years from Earth and weighs almost 500 trillion suns</figcaption></figure> <ul><li>ಇಸ್ರೋದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹ "ಆ್ಯಸ್ಟ್ರೋಸ್ಯಾಟ್‌' ಭೂಮಿಯಿಂದ 80 ಕೋಟಿ ಜ್ಯೋತಿ ರ್ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ದೂರವಿರುವ ವಿಶೇಷವಾದ ಕ್ಷೀರಪಥಗಳ ಅಥವಾ <b>ತಾರಾ ಪುಂಜಗಳ ಸಮೂಹ (ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿ ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌)</b>ದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ೨೦೧೮ರಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದೆ. ಅದು ನಮ್ಮ ಗ್ಯಾಲಕ್ಷಿ ಅಥವಾ ಕ್ಷೀರಪಥಕ್ಕಿಂತ ನೂರು ಪಟ್ಟು ದೊಡ್ಡದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>೩೧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>೩೨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಅದ್ಭುತ_ಸೃಷ್ಟಿ"><span id=".E0.B2.85.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.AD.E0.B3.81.E0.B2.A4_.E0.B2.B8.E0.B3.83.E0.B2.B7.E0.B3.8D.E0.B2.9F.E0.B2.BF"></span>ಅದ್ಭುತ ಸೃಷ್ಟಿ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=29" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಅದ್ಭುತ ಸೃಷ್ಟಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd>ಅಸದ್ವಾ ಇದಮಗ್ರ ಆಸೀತ್ |</dd> <dd>ತತೋ ವೈ ಸದಜಾಯತ ||</dd> <dd>ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವಂ ಕುರುತ |</dd> <dd>ತಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಸುಕೃತಮುಚ್ಯತ ಇತಿ ||</dd> <dd></dd> <dd>ತೈತ್ತರೀಯೋಪನಿಷತ್'ನ ಒಂದು ಪದ್ಯ</dd></dl> <p><b>ಭಾವಾರ್ಥ</b> </p><p>ಮೊದಲು ಇದು ಅಸತ್ತೇ (ಅವ್ಯಕ್ತ) ಆಗಿತ್ತು. ಅದರಿಂದಲೇ ಸತ್ (ವ್ಯಕ್ತವು) ಹುಟ್ಟಿತು. ಅದು ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಎನಿಸಿದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ನೋಡಿ"><span id=".E0.B2.A8.E0.B3.8B.E0.B2.A1.E0.B2.BF"></span>ನೋಡಿ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=30" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ನೋಡಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>೧. <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8C%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%B2" title="ಸೌರಮಂಡಲ">ಸೌರಮಂಡಲ</a></li> <li>೨. <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ">ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ</a></li> <li>೩. <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%8B%E0%B2%9F" class="mw-redirect" title="ಮಹಾಸ್ಪೋಟ">ಮಹಾಸ್ಪೋಟ</a></li> <li>೪<a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ನಕ್ಷತ್ರ">ನಕ್ಷತ್ರ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಆಧಾರ"><span id=".E0.B2.86.E0.B2.A7.E0.B2.BE.E0.B2.B0"></span>ಆಧಾರ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=31" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಆಧಾರ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>1.ಜಗತ್ತುಗಳ ಹುಟ್ಟು ಸಾವು; ಲೇಖಕ ಆರ್.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಯ್ಯ ಕಾವ್ಯಾಲಯ ಮೈಸೂರು.(೧೯೫೨):ಖಭೌತ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರವೇಶಿಕೆ, ಆರ್.ಎಲ್. ನರಸಿಂಹಯ್ಯ ಭೌತ ವಿಜ್ಞಾನ ಶಾಲೆ,ಸೆಂಟ್ರಲ್' ಕಾಲೇಜು ಬೆಂಗಳೂರು.ಪುಟ.೧೫೮.(ಖಭೌತ ವಿಜ್ಞಾನದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್' ಪದಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಪರ್ಯಾಯ ಪದಕ್ಕೆ ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದೆ).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"><span id=".E0.B2.89.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B3.87.E0.B2.96.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&action=edit&section=32" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256053">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">ಪುರಾಣ-ಭಾರತಕೋಶ-ಪು೧೬೮</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.space.com/29270-milky-way-size-larger-than-thought.html">http://www.space.com/29270-milky-way-size-larger-than-thought.html</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Boss, A. P.; Durisen, R. H. (2005). "Chondrule-forming Shock Fronts in the Solar Nebula: A Possible Unified Scenario for Planet and Chondrite Formation; <a rel="nofollow" class="external free" href="https://arxiv.org/abs/astro-ph/0501592">https://arxiv.org/abs/astro-ph/0501592</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">"Sun: Facts & Figures". NASA. Archived from the original on 2 January 2008. Retrieved 14 May 2009.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Crumey, Andrew (2014). "Human contrast threshold and astronomical visibility". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 442: 2600–2619.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Galaxies and how to observe them. Astronomers' observing guides. Springe <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://books.google.co.in/books?id=GZLnxIRHKvAC&pg=PA94&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">[೧]</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:Link rot (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)"><span title=" Dead link tagged ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022">permanent dead link</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">McMillan, P. J. (July 2011).</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">"Mass models of the Milky Way". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 414 (3): 2446–2457.<a rel="nofollow" class="external free" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2011MNRAS.414.2446M">http://adsabs.harvard.edu/abs/2011MNRAS.414.2446M</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">NASA-Smithsonian Education Forum on the Structure and Evolution of the Universe, at the Harvard Smithsonian Center for Astrophysics. Retrieved March 13, 2013."How Big is Our Universe: How far is it across the Milky Way?<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.cfa.harvard.edu/seuforum/howfar/across.html">[೨]</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Kafle, Prajwal Raj; et al. (October 2014). "On the Shoulders of Giants: Properties of the Stellar Halo and the Milky Way Mass Distribution". The Astrophysical Journal 794 (1): 17. arXiv:1408.1787. Bibcode:2014ApJ...794...59K. doi:10.1088/0004-637X/794/1/59</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Villard, Ray (January 11, 2012). "The Milky Way Contains at Least 100 Billion Planets According to Survey". HubbleSite.org. Archived from the original on July 23, 2014 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20140723213047/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/07/full/">[೩]</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">(January 11, 2012). "One or more bound planets per Milky Way star from microlensing observations"<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.pnas.org/content/110/48/19273.abstract">[೪]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160510022926/http://www.pnas.org/content/110/48/19273.abstract">Archived</a> 2016-05-10 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.latimes.com/science/la-sci-earth-like-planets-20131105-story.html">[೫]</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Gillessen, S.; et al. (2009). "Monitoring stellar orbits around the massive black hole in the Galactic Center"."Stellar populations in the Galactic bulge.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Modelling the Galactic bulge with TRILEGAL". Astronomy and Astrophysics</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2010AcA....60...55M">http://adsabs.harvard.edu/abs/2010AcA....60...55M</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.co.in/books?id=r_l5AK9DdXsC&lpg=PA34&redir_esc=y">https://books.google.co.in/books?id=r_l5AK9DdXsC&lpg=PA34&redir_esc=y</a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">"Effects of Tidal Shocks on the Evolution of Globular Clusters". The Astrophysical Journal 522</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://ned.ipac.caltech.edu/level5/Sept02/Keel/Keel7.html">https://ned.ipac.caltech.edu/level5/Sept02/Keel/Keel7.html</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256853">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210809205919/https://www.nasa.gov/mission_pages/chandra/news/H-12-331.html#.VzSKPtR974Y">"ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nasa.gov/mission_pages/chandra/news/H-12-331.html#.VzSKPtR974Y">the original</a> on 2021-08-09<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-07-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B3%8D+%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B2%B2%E0%B3%81&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nasa.gov%2Fmission_pages%2Fchandra%2Fnews%2FH-12-331.html%23.VzSKPtR974Y&rfr_id=info%3Asid%2Fkn.wikipedia.org%3A%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Garlick, Mark Antony (2002). The Story of the Solar System. Cambridge University. p. 46. I</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Overholt, A. C.; Melott, A. L.; Pohl, M. (2009). "Testing the link between terrestrial climate change and galactic spiral arm transit". The Astrophysical Journal 705 (2): L101–L103. arXiv:0906.2777.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">del Peloso, E. F. (2005). "The age of the Galactic thin disk from Th/Eu nucleocosmochronology. III. Extended sample". Astronomy and Astrophysics 440 (3)</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">"The Milky Way, an Exceptionally Quiet Galaxy: Implications for the Formation of Spiral Galaxies". The Astrophysical Journal 662 (1): 322–334.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Sergey E. Koposov, Vasily Belokurov, Gabriel Torrealba, N. Wyn Evans (10 March 2015). "Beasts of the Southern Wild. Discovery of a large number of Ultra Faint satellites in the vicinity of the Magellanic Clouds". The Astrophysical Journal 805: 130</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070108183824/http://www.news.utoronto.ca/bin/000414b.asp">Astrophysicist maps out our own galaxy's end</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Kogut, A.; et al. (1993). "Dipole anisotropy in the COBE differential microwave radiometers first-year sky maps".</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">"On the origin of the Local Group's peculiar velocity". The Astrophysical Journal 645 (2):</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">WordWeb</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1256853"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161001142800/http://www.prajavani.net/news/article/2016/10/01/441919.html">"ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿನ ಅವಳಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಪತ್ತೆ"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prajavani.net/news/article/2016/10/01/441919.html">the original</a> on 2016-10-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-10-01</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%96%E0%B2%B0+%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%B3%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%A8+%E0%B2%85%E0%B2%B5%E0%B2%B3%E0%B2%BF+%E0%B2%A8%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0+%E0%B2%AA%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prajavani.net%2Fnews%2Farticle%2F2016%2F10%2F01%2F441919.html&rfr_id=info%3Asid%2Fkn.wikipedia.org%3A%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1256853"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161129040809/http://www.prajavani.net/news/article/2016/11/25/454445.html">"ಮಬ್ಬು ಉಪ ತಾರಾಪುಂಜ ಪತ್ತೆ;25 Nov, 2016"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prajavani.net/news/article/2016/11/25/454445.html">the original</a> on 2016-11-29<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-12-02</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B2%AE%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B3%81+%E0%B2%89%E0%B2%AA+%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%9C+%E0%B2%AA%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%86%3B25+Nov%2C+2016&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prajavani.net%2Fnews%2Farticle%2F2016%2F11%2F25%2F454445.html&rfr_id=info%3Asid%2Fkn.wikipedia.org%3A%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.udayavani.com/kannada/news/interest-facts/306355/astronomers-study-the-merging-galaxy-cluster#Z5WWWmxQyEGgVSxZ.99">ಆ್ಯಸ್ಟ್ರೋಸ್ಯಾಟ್‌ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾದ ತಾರಾಪುಂಜಗಳ ಸಮೂಹ</a></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">["Galaxy cluster IDCS J1426". Retrieved 11 January 2016.]</span> </li> </ol></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಕ್ಷೀರಪಥ&oldid=1202372">https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಕ್ಷೀರಪಥ&oldid=1202372</a>" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Categories" title="ವಿಶೇಷ:Categories">ವರ್ಗಗಳು</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="ವರ್ಗ:Pages using the JsonConfig extension (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:All_articles_with_dead_external_links" title="ವರ್ಗ:All articles with dead external links">All articles with dead external links</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_dead_external_links_from_%E0%B2%85%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%8B%E0%B2%AC%E0%B2%B0%E0%B3%8D_2022&action=edit&redlink=1" class="new" title="ವರ್ಗ:Articles with dead external links from ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">Articles with dead external links from ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_invalid_date_parameter_in_template" title="ವರ್ಗ:Articles with invalid date parameter in template">Articles with invalid date parameter in template</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_permanently_dead_external_links&action=edit&redlink=1" class="new" title="ವರ್ಗ:Articles with permanently dead external links (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">Articles with permanently dead external links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%B5%E0%B3%86%E0%B2%AC%E0%B3%8D_%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B3%8D_%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%A8_%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು">ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%96%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B3%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ವರ್ಗ:ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ">ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%96%E0%B2%AD%E0%B3%8C%E0%B2%A4_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ವರ್ಗ:ಖಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ">ಖಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9E%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನ">ವಿಜ್ಞಾನ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%A8%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%AE_%E0%B2%B8%E0%B3%8C%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%B2" title="ವರ್ಗ:ನಮ್ಮ ಸೌರಮಂಡಲ">ನಮ್ಮ ಸೌರಮಂಡಲ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ಈ ಪುಟವನ್ನು ೩೦ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೩, ೧೧:೦೨ ರಂದು ಕೊನೆಯಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.</li> <li id="footer-info-copyright"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಕಾಮನ್ಸ್ ಅಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್-ಶೇರ್ ಅಲೈಕ್ ಪರವಾನಗಿ</a> ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯವು ಲಭ್ಯವಿದೆ ;ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿಯಮಗಳು ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ಬಳಕೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು</a> ನೋಡಿ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ಖಾಸಗಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿಲುವು</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%A8%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%AE_%E0%B2%AC%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%97%E0%B3%86">ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಬಗ್ಗೆ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%85%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%A4%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81">ಹಕ್ಕು ನಿರಾಕರಣೆಗಳು</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ಡೆವೆಲಪರ್‌ಗಳು</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kn.wikipedia.org">ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ಕುಕಿ ಹೇಳಿಕೆ</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">ಮೊಬೈಲ್ ವೀಕ್ಷಣೆ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4z62t","wgBackendResponseTime":255,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.291","walltime":"0.443","ppvisitednodes":{"value":975,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":12049,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2585,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":25579,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 256.564 1 -total"," 78.04% 200.210 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Reflist"," 47.35% 121.488 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite_web"," 18.43% 47.272 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Dead_link"," 16.20% 41.559 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Fix"," 15.11% 38.772 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Quote_box"," 14.47% 37.113 2 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Category_handler"," 2.57% 6.594 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Webarchive"," 2.42% 6.210 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Fix/category"," 1.25% 3.200 5 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.115","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3176678,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-648bd44df8-8m7t9","timestamp":"20241117152559","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c95\u0ccd\u0cb7\u0cc0\u0cb0\u0caa\u0ca5","url":"https:\/\/kn.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B7%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%AA%E0%B2%A5","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q321","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q321","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-01-15T02:48:58Z","dateModified":"2023-12-30T05:32:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/43\/ESO-VLT-Laser-phot-33a-07.jpg"}</script> </body> </html>