CINXE.COM
بذرة - ويكيبيديا
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ar" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>بذرة - ويكيبيديا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )arwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","يناير","فبراير","مارس","أبريل","مايو","يونيو","يوليو","أغسطس","سبتمبر","أكتوبر","نوفمبر","ديسمبر"],"wgRequestId":"06a9cf12-bbd0-4df5-af81-530b1909be0c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"بذرة","wgTitle":"بذرة","wgCurRevisionId":69417607,"wgRevisionId":69417591,"wgArticleId":226684,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحات تستخدم امتداد JsonConfig","الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)","الاستشهاد بمصادر باللغة الفرنسية (fr)","قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك","بوابة علم الأحياء/مقالات متعلقة","بوابة علم النبات/مقالات متعلقة", "بوابة مطاعم وطعام/مقالات متعلقة","بذور (نبات)","تكاثر النبات","علم النبات","علم تشكل النبات","مصطلحات زراعية","نشاط جنسي نباتي"],"wgPageViewLanguage":"ar","wgPageContentLanguage":"ar","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"بذرة","wgRelevantArticleId":226684,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":69417591,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ar","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ar"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q40763","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.gadget.Site":"ready","ext.gadget.Font-Amiri":"ready","ext.gadget.palestineTheme":"ready","ext.gadget.WMP-icons":"ready","ext.gadget.HideExLinkIcon":"ready","ext.gadget.Urgent-fixes":"ready","ext.gadget.color-definition":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles" :"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.events-loader","ext.gadget.ArabicAds","ext.gadget.LoadJS","ext.gadget.searchlang","ext.gadget.NoRefCopy","ext.gadget.exlinks","ext.gadget.content-support-loader","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth" ,"ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ar&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.gadget.Font-Amiri%2CHideExLinkIcon%2CSite%2CUrgent-fixes%2CWMP-icons%2Ccolor-definition%2CpalestineTheme&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/1200px-Brown_Flax_Seeds.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/800px-Brown_Flax_Seeds.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/640px-Brown_Flax_Seeds.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="بذرة - ويكيبيديا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ar.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="عدل" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ويكيبيديا (ar)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ar.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="تلقيمة أتوم ويكيبيديا" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-بذرة rootpage-بذرة skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">انتقل إلى المحتوى</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="القائمة الرئيسة" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="القائمة الرئيسية" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">القائمة الرئيسية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">القائمة الرئيسية</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-encyclopedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-encyclopedia" > <div class="vector-menu-heading"> الموسوعة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="زر الصفحة الرئيسية [z]" accesskey="z"><span>الصفحة الرئيسة</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مطالعة سريعة لأهم الأحداث الجارية"><span>الأحداث الجارية</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="قائمة أحدث التغييرات في الويكي. [r]" accesskey="r"><span>أحدث التغييرات</span></a></li><li id="n-wrecentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A9"><span>أحدث التغييرات الأساسية</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> تصفح </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-subjects" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>المواضيع</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3_%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%B9"><span>أبجدي</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>بوابات</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="حمل صفحة عشوائية [x]" accesskey="x"><span>مقالة عشوائية</span></a></li><li id="n-Kiwix" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%83%D9%8A%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%B3"><span>تصفح من غير إنترنت</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%A9"><span>الصفحات الخاصة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-contributing" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-contributing" > <div class="vector-menu-heading"> مشاركة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%86%D8%A7"><span>تواصل مع ويكيبيديا</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="حيث تجد المساعدة"><span>مساعدة</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>الميدان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ويكيبيديا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ar.svg" style="width: 7em; height: 2.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ar.svg" width="105" height="22" style="width: 6.5625em; height: 1.375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A8%D8%AD%D8%AB" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا" aria-label="ابحث في ويكيبيديا" autocapitalize="sentences" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="أدوات شخصية"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغيير مظهر الصفحة، حجم الخط، العرض واللون" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="المظهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">المظهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar" class=""><span>تبرع</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال" class=""><span>إنشاء حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o" class=""><span>دخول</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="المزيد من الخيارات" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات شخصية" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">أدوات شخصية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="قائمة المستخدم" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar"><span>تبرع</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>إنشاء حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>دخول</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحات للمحررين الذين سجَّلوا خروجهم <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A9" aria-label="تعلَّم المزيد بخصوص التحرير"><span>تعلَّم المزيد</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="قائمة بتعديلات قام بها عنوان الآي بي [y]" accesskey="y"><span>مساهمات</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%D9%8A" title="نقاش حول التعديلات من عنوان الأيبي هذا [n]" accesskey="n"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="المحتويات" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">المحتويات</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">أخف</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">المقدمة</div> </a> </li> <li id="toc-شكل_البذرة" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شكل_البذرة"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>شكل البذرة</span> </div> </a> <ul id="toc-شكل_البذرة-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-أنواع_البذور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#أنواع_البذور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>أنواع البذور</span> </div> </a> <ul id="toc-أنواع_البذور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عملية_الإنبات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عملية_الإنبات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>عملية الإنبات</span> </div> </a> <ul id="toc-عملية_الإنبات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الأهمية_الإقتصادية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الأهمية_الإقتصادية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>الأهمية الإقتصادية</span> </div> </a> <ul id="toc-الأهمية_الإقتصادية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-المراجع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#المراجع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>المراجع</span> </div> </a> <ul id="toc-المراجع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="جدول المحتويات" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">بذرة</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="اذهب إلى المقالة في لغةٍ أخرى. مُتاحة في 119 لغة" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-119" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">119 لغة</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Saad" title="Saad – الأفريقانية" lang="af" hreflang="af" data-title="Saad" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="الأفريقانية" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Simient" title="Simient – الأراغونية" lang="an" hreflang="an" data-title="Simient" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="الأراغونية" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Semiente" title="Semiente – الأسترية" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Semiente" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="الأسترية" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Jatha" title="Jatha – الأيمارا" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Jatha" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="الأيمارا" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Toxum" title="Toxum – الأذربيجانية" lang="az" hreflang="az" data-title="Toxum" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="الأذربيجانية" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AE%D9%88%D9%85_(%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DA%AF%DB%8C)" title="توخوم (بیتگی) – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="توخوم (بیتگی)" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%BB%D0%BE%D2%A1" title="Орлоҡ – الباشكيرية" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Орлоҡ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="الباشكيرية" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Soot" title="Soot – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Soot" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Siekla" title="Siekla – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Siekla" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Pisog" title="Pisog – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Pisog" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Насенне – البيلاروسية" lang="be" hreflang="be" data-title="Насенне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="البيلاروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Насеньне – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Насеньне" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5" title="Семе – البلغارية" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Семе" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="البلغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="बीया – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बीया" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Paung" title="Paung – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Paung" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%9C" title="বীজ – البنغالية" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বীজ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="البنغالية" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Sjemenka" title="Sjemenka – البوسنية" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Sjemenka" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="البوسنية" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Llavor" title="Llavor – الكتالانية" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Llavor" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="الكتالانية" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%C4%AB-c%C4%AB" title="Cī-cī – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cī-cī" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Semeno" title="Semeno – التشيكية" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Semeno" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="التشيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%C4%83%D1%80%C4%83_(%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0)" title="Вăрă (ботаника) – التشوفاشي" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вăрă (ботаника)" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="التشوفاشي" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%B8_(plantedel)" title="Frø (plantedel) – الدانمركية" lang="da" hreflang="da" data-title="Frø (plantedel)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="الدانمركية" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Same_(Pflanze)" title="Same (Pflanze) – الألمانية" lang="de" hreflang="de" data-title="Same (Pflanze)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="الألمانية" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%80%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82" title="Σπόρος – اليونانية" lang="el" hreflang="el" data-title="Σπόρος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="اليونانية" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Seed" title="Seed – الإنجليزية" lang="en" hreflang="en" data-title="Seed" data-language-autonym="English" data-language-local-name="الإنجليزية" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Semo_(planto)" title="Semo (planto) – الإسبرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Semo (planto)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="الإسبرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Semilla" title="Semilla – الإسبانية" lang="es" hreflang="es" data-title="Semilla" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="الإسبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Seeme" title="Seeme – الإستونية" lang="et" hreflang="et" data-title="Seeme" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="الإستونية" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Hazi" title="Hazi – الباسكية" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Hazi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="الباسكية" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1" title="بذر – الفارسية" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بذر" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="الفارسية" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Siemen" title="Siemen – الفنلندية" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Siemen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="الفنلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Kawa" title="Kawa – الفيجية" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Kawa" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="الفيجية" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Graine" title="Graine – الفرنسية" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Graine" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="الفرنسية" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sied_(plant)" title="Sied (plant) – الفريزيان" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sied (plant)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="الفريزيان" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/S%C3%ADol" title="Síol – الأيرلندية" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Síol" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="الأيرلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Grenn" title="Grenn – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Grenn" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Semente" title="Semente – الجاليكية" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Semente" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="الجاليكية" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ta%27%E1%BB%B9i" title="Ta'ỹi – الغوارانية" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ta'ỹi" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="الغوارانية" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%A8%D7%A2_(%D7%91%D7%95%D7%98%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%94)" title="זרע (בוטניקה) – العبرية" lang="he" hreflang="he" data-title="זרע (בוטניקה)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="العبرية" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%9C" title="बीज – الهندية" lang="hi" hreflang="hi" data-title="बीज" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="الهندية" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Sjeme" title="Sjeme – الكرواتية" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Sjeme" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="الكرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Grenn" title="Grenn – الكريولية الهايتية" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Grenn" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="الكريولية الهايتية" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mag" title="Mag – الهنغارية" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mag" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="الهنغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%B4" title="Սերմ – الأرمنية" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սերմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="الأرمنية" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Semine" title="Semine – اللّغة الوسيطة" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Semine" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اللّغة الوسيطة" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biji" title="Biji – الإندونيسية" lang="id" hreflang="id" data-title="Biji" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="الإندونيسية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Semino" title="Semino – الإيدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Semino" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="الإيدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A6" title="Fræ – الأيسلندية" lang="is" hreflang="is" data-title="Fræ" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="الأيسلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Seme" title="Seme – الإيطالية" lang="it" hreflang="it" data-title="Seme" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="الإيطالية" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A8%AE%E5%AD%90" title="種子 – اليابانية" lang="ja" hreflang="ja" data-title="種子" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="اليابانية" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Wiji" title="Wiji – الجاوية" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Wiji" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="الجاوية" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ifes" title="Ifes – القبيلية" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ifes" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="القبيلية" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Isi_(Bagian_jak_tumbuh-tumbuhan)" title="Isi (Bagian jak tumbuh-tumbuhan) – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Isi (Bagian jak tumbuh-tumbuhan)" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D2%B1%D2%9B%D1%8B%D0%BC" title="Тұқым – الكازاخستانية" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Тұқым" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="الكازاخستانية" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%80%E0%B2%9C" title="ಬೀಜ – الكانادا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಬೀಜ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="الكانادا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%94%A8" title="씨 – الكورية" lang="ko" hreflang="ko" data-title="씨" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="الكورية" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%83%D0%BA" title="Урук – القيرغيزية" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Урук" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="القيرغيزية" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Semen" title="Semen – اللاتينية" lang="la" hreflang="la" data-title="Semen" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="اللاتينية" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Som_(Planz)" title="Som (Planz) – اللكسمبورغية" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Som (Planz)" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="اللكسمبورغية" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Momb%C3%B3to" title="Mombóto – اللينجالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mombóto" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="اللينجالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/S%C4%97kla" title="Sėkla – الليتوانية" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sėkla" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="الليتوانية" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/S%C4%93kla" title="Sēkla – اللاتفية" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Sēkla" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="اللاتفية" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5" title="Семе – المقدونية" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Семе" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="المقدونية" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" title="വിത്ത് – المالايالامية" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വിത്ത്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="المالايالامية" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%87%EA%AF%A6%EA%AF%92%EA%AF%83%EA%AF%A6%EA%AF%9F" title="ꯇꯦꯒꯃꯦꯟ – المانيبورية" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯇꯦꯒꯃꯦꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="المانيبورية" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%80" title="बी – الماراثية" lang="mr" hreflang="mr" data-title="बी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="الماراثية" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biji" title="Biji – الماليزية" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biji" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="الماليزية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%B1%E1%80%B7" title="မျိုးစေ့ – البورمية" lang="my" hreflang="my" data-title="မျိုးစေ့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="البورمية" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Semmenta" title="Semmenta – النابولية" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Semmenta" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="النابولية" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Zaod_(plaante)" title="Zaod (plaante) – السكسونية السفلى" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Zaod (plaante)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="السكسونية السفلى" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%89" title="बिउ – النيبالية" lang="ne" hreflang="ne" data-title="बिउ" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="النيبالية" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Zaad_(plant)" title="Zaad (plant) – الهولندية" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Zaad (plant)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="الهولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%B8" title="Frø – النرويجية نينورسك" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Frø" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="النرويجية نينورسك" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%B8" title="Frø – النرويجية بوكمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Frø" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="النرويجية بوكمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Grana" title="Grana – الأوكسيتانية" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Grana" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="الأوكسيتانية" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Sanyii" title="Sanyii – الأورومية" lang="om" hreflang="om" data-title="Sanyii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="الأورومية" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AC%E0%A9%80%E0%A8%9C" title="ਬੀਜ – البنجابية" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਬੀਜ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="البنجابية" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nasiono" title="Nasiono – البولندية" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nasiono" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="البولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C" title="بی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87" title="تخمونه – البشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تخمونه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="البشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Semente" title="Semente – البرتغالية" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Semente" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="البرتغالية" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Muru" title="Muru – كيشوا" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Muru" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="كيشوا" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/S%C4%83m%C3%A2n%C8%9B%C4%83" title="Sămânță – الرومانية" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sămânță" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="الرومانية" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Simin%C8%9B%C3%A2" title="Simințâ – الأرومانيان" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Simințâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="الأرومانيان" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D1%8F" title="Семя – الروسية" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Семя" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="الروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BF" title="धान्यानि – السنسكريتية" lang="sa" hreflang="sa" data-title="धान्यानि" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="السنسكريتية" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Simenza" title="Simenza – الصقلية" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Simenza" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="الصقلية" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Seed" title="Seed – الأسكتلندية" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Seed" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="الأسكتلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BB%D8%AC" title="ٻج – السندية" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٻج" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="السندية" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sjeme" title="Sjeme – صربية-كرواتية" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sjeme" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صربية-كرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Seed" title="Seed – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Seed" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Semeno_(rastlina)" title="Semeno (rastlina) – السلوفاكية" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Semeno (rastlina)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="السلوفاكية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Seme" title="Seme – السلوفانية" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Seme" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="السلوفانية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Mbeu" title="Mbeu – الشونا" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Mbeu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="الشونا" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Iniin" title="Iniin – الصومالية" lang="so" hreflang="so" data-title="Iniin" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="الصومالية" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Fara" title="Fara – الألبانية" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Fara" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="الألبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5" title="Семе – الصربية" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Семе" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="الصربية" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Siki" title="Siki – السوندانية" lang="su" hreflang="su" data-title="Siki" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="السوندانية" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%B6" title="Frö – السويدية" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Frö" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="السويدية" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mbegu" title="Mbegu – السواحلية" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mbegu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="السواحلية" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/sapaluma" title="sapaluma – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="sapaluma" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81" title="வித்து – التاميلية" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வித்து" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="التاميلية" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="విత్తనం – التيلوغوية" lang="te" hreflang="te" data-title="విత్తనం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="التيلوغوية" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Buto_ng_halaman" title="Buto ng halaman – التاغالوغية" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Buto ng halaman" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="التاغالوغية" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tohum" title="Tohum – التركية" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tohum" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="التركية" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Mbewu" title="Mbewu – السونجا" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Mbewu" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="السونجا" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%87%D8%B1%DB%87%D9%82" title="ئۇرۇق – الأويغورية" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئۇرۇق" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="الأويغورية" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Насіння – الأوكرانية" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Насіння" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="الأوكرانية" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AC" title="بیج – الأوردية" lang="ur" hreflang="ur" data-title="بیج" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="الأوردية" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Urug%CA%BBlik" title="Urugʻlik – الأوزبكية" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Urugʻlik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="الأوزبكية" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Samesa" title="Samesa – البندقية" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Samesa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="البندقية" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BA%A1t" title="Hạt – الفيتنامية" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hạt" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="الفيتنامية" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Grinne" title="Grinne – الولونية" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Grinne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="الولونية" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Lisu" title="Lisu – الواراي" lang="war" hreflang="war" data-title="Lisu" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="الواراي" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%8D%E5%AD%90" title="种子 – الوو الصينية" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="种子" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="الوو الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ceh" title="Ceh – الزهيونج" lang="za" hreflang="za" data-title="Ceh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="الزهيونج" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A8%AE%E5%AD%90" title="種子 – الصينية" lang="zh" hreflang="zh" data-title="種子" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%AD" title="Chí – مين-نان الصينية" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مين-نان الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B1%BD" title="籽 – الكَنْتُونية" lang="yue" hreflang="yue" data-title="籽" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="الكَنْتُونية" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40763#sitelinks-wikipedia" title="تعديل وصلات اللغات" class="wbc-editpage">عدل الوصلات</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="نطاقات"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="اعرض صفحة المحتوى [c]" accesskey="c"><span>مقالة</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4:%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" rel="discussion" title="نقاش صفحة المحتوى [t]" accesskey="t"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="غيّر لهجة اللغة" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">العربية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="معاينة"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&stable=1"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&stable=0&redirect=no" title="اعرض هذه الصفحة مع التغييرات المعلقة [v]" accesskey="v"><span>تعديلات معلقة</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=history" title="النسخ السابقة لهذه الصفحة [h]" accesskey="h"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">أدوات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">أدوات</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="المزيد من الخيارات" > <div class="vector-menu-heading"> إجراءات </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&stable=1"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&stable=0&redirect=no"><span>تعديلات معلقة</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=history"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عام </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7_%D9%8A%D8%B5%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%A7/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="قائمة بكل صفحات الويكي التي تصل هنا [j]" accesskey="j"><span>ماذا يصل هنا</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" rel="nofollow" title="أحدث التغييرات في الصفحات الموصولة من هذه الصفحة [k]" accesskey="k"><span>تغييرات ذات علاقة</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/ويكيبيديا:رفع" title="ارفع ملفات [u]" accesskey="u"><span>رفع ملف</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&oldid=69417591" title="وصلة دائمة لهذه النسخة من الصفحة"><span>وصلة دائمة</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=info" title="المزيد من المعلومات عن هذه الصفحة"><span>معلومات الصفحة</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF&page=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&id=69417591&wpFormIdentifier=titleform" title="معلومات عن كيفية الاستشهاد بالصفحة"><span>استشهد بهذه الصفحة</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AA%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B1&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D8%25B0%25D8%25B1%25D8%25A9"><span>احصل على مسار مختصر</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D8%25B0%25D8%25B1%25D8%25A9"><span>تنزيل رمز الاستجابة السريعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> طباعة/تصدير </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8&bookcmd=book_creator&referer=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9"><span>إنشاء كتاب</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&printable=yes" title="نسخة للطباعة لهذه الصفحة [p]" accesskey="p"><span>نسخة للطباعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> في مشاريع أخرى </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Seeds" hreflang="en"><span>ويكيميديا كومنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40763" title="وصلة إلى المادة المرتبطة في مستودع البيانات المركزي [g]" accesskey="g"><span>عنصر ويكي بيانات</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">المظهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">أخف</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>مفحوصة</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">حالة مراجعة الصفحة</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">هذه نسخة متحقق منها من هذه الصفحة</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="أغلق" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">هذه <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A9" title="ويكيبيديا:مراجعات معلمة">النسخة المستقرة</a>، <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B3%D8%AC%D9%84&type=review&page=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9">فحصت</a> في 27 يناير 2025. ثمة <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&oldid=69417591&diff=cur">تعديل معلق واحد</a> بانتظار المراجعة.<p><table id="mw-fr-revisionratings-box" class="flaggedrevs-color-1" style="margin: auto;" cellpadding="0"><tr><td class="fr-text" style="vertical-align: middle;">المستوى</td><td class="fr-value40" style="vertical-align: middle;">منظورة</td></tr></table></p></div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185648">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD" title="ويكيبيديا:توضيح"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/20px-Disambig_gray_RTL.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/30px-Disambig_gray_RTL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/40px-Disambig_gray_RTL.svg.png 2x" data-file-width="220" data-file-height="168" /></a></span>  لمعانٍ أخرى، طالع <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="بذرة (توضيح)">بذرة (توضيح)</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Brown_Flax_Seeds.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/300px-Brown_Flax_Seeds.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/450px-Brown_Flax_Seeds.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Brown_Flax_Seeds.jpg/600px-Brown_Flax_Seeds.jpg 2x" data-file-width="3504" data-file-height="2336" /></a><figcaption>بذور <a href="/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="كتان">الكتان</a> بنية اللون</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Autumn_Red_peaches.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Autumn_Red_peaches.jpg/220px-Autumn_Red_peaches.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Autumn_Red_peaches.jpg/330px-Autumn_Red_peaches.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Autumn_Red_peaches.jpg/440px-Autumn_Red_peaches.jpg 2x" data-file-width="2784" data-file-height="1896" /></a><figcaption>بذرة <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="دراق">الخوخ</a></figcaption></figure> <p><b>البذرة</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> في <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم النبات">علم النبات</a> هي وسيلة <a href="/wiki/%D8%AA%D9%83%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تكاثر النبات">تكاثر النبات</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="انتشار">وانتشاره</a> بالإضافة لكونها مخزنًا <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="طاقة">للطاقة</a> <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="طعام">والغذاء</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>البذرة هي <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%B6%D8%A9" title="بويضة">بويضة</a> مخصبة تكونت من <a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%B6" title="مبيض">مبيض</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="الزهرة">الزهرة</a>، وهي أساس <a href="/wiki/%D8%AA%D9%83%D8%A7%D8%AB%D8%B1" title="تكاثر">التكاثر</a> في <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="نبات">النباتات</a> الراقية وتبدأ منها حياة جيل جديد من النباتات. ويمكن تعريف البذرة على أنها نبات جنيني صغير في حالة <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D9%88%D9%86" title="طور السكون">السكون</a>، وتتكون البذرة من الجنين المحاط بغلاف يسمى القصرة، ومن كمية من الغذاء المدخر إما أن يكون مختزن في بعض أجزاء الجنين، أو منفصلًا عنه في نسيج خاص يسمى <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="سويداء البذرة">سويداء البذرة</a> (الإندوسبيرم)، وتوصف البذرة في الحالة الأولى بأنها لا إندوسبيرمية، وفي الحالة الثانية بأنها إندوسبيرمية. وفي البذرة اللاإندوسبيرمية يتم اختزان المواد الغذائية غالبًا في الفلقتين التين تبدوان ممتلئتين ضخمتين متشحمتين. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شكل_البذرة"><span id=".D8.B4.D9.83.D9.84_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D8.B0.D8.B1.D8.A9"></span>شكل البذرة</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit&section=1" title="عدل القسم: شكل البذرة"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Avocado_seed_diagram-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Avocado_seed_diagram-en.svg/220px-Avocado_seed_diagram-en.svg.png" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Avocado_seed_diagram-en.svg/330px-Avocado_seed_diagram-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Avocado_seed_diagram-en.svg/440px-Avocado_seed_diagram-en.svg.png 2x" data-file-width="720" data-file-height="500" /></a><figcaption>أجزاء بذرة <a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D9%88%D9%83%D8%A7%D8%AF%D9%88" title="أفوكادو">الأفوكادو</a> تظهر الغطاء المذدوج للجنين والجنين الداخلي</figcaption></figure> <p>أما <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%8A%D9%86" title="جنين">الجنين</a> فيتركب من نفس الأعضاء الأساسية التي يتركب منها النبات البالغ، وهي <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B0%D8%B1" title="جذر">الجذر</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="ساق نبات">والساق</a> <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82%D8%A9_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="ورقة نبات">والأوراق</a>، ولكن في صورة مصغرة للغاية، فيُسمى الجذر الجنيني بالجذير، والساق الجنينية بالريشة. ويختلف عدد الفلقات في النباتات <a href="/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D9%88%D8%B1" title="كاسيات البذور">المغطاة بالبذور</a> فتتكون البذرة في <a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D9%82%D8%A9" title="أحاديات الفلقة">أحاديات الفلقة</a> من بذرة واحدة (ومن هنا أتى الاسم) ومثال ذلك بذور <a href="/wiki/%D9%82%D9%85%D8%AD" title="قمح">القمح</a> <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A9_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" class="mw-redirect" title="ذرة (نبات)">والذرة</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%8A%D8%B1" title="شعير">الشعير</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D9%84%D8%A9" title="نخلة">النخيل</a>، وتتكون البذرة من فلقتين في <a href="/wiki/%D8%AB%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D9%82%D8%A9" title="ثنائيات الفلقة">ثنائيات الفلقة</a> مثل <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84" title="فول">الفول</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%B3" title="عدس">العدس</a> <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="فاصولياء">والفاصولياء</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B9" title="خروع">الخروع</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D9%86" title="قطن">القطن</a> ومعظم <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9_(%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81)" title="نوع (تصنيف)">الأنواع</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%AC%D8%B1%D8%A9" title="شجرة">الشجرية</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A8_%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D8%A9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ar/thumb/9/92/%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A8_%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D8%A9.jpg/220px-%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A8_%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D8%A9.jpg" decoding="async" width="220" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ar/9/92/%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A8_%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D8%A9.jpg 1.5x" data-file-width="272" data-file-height="284" /></a><figcaption>تركيب بذرة الذرة</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="أنواع_البذور"><span id=".D8.A3.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D8.B0.D9.88.D8.B1"></span>أنواع البذور</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit&section=2" title="عدل القسم: أنواع البذور"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تتكون البذور من تراكيب تسمى بويضات موجودة في الأزهار أو على مخاريط النبات. وقد صنّف علماء النبات البذور إلى مجموعتين رئيسيتين هما: <b>بذور مُغلفة</b> أو مغطاة، و <b>بذور عارية</b>. </p><p>تتكون البذور المغلَّفة في النباتات كاسيات البذور. والتي تكون بييضاتُها محصورة في تكوين داخل الزهرة يُسمى المبيض. وبزيادة نضج البذرة يتضخم المبيض مكونًا بذلك الثمرة التي تقوم بتوفير بعض الحماية للبذرة المتكوّنة. وفي بعض النباتات تتطور المبايض إلى <a href="/wiki/%D8%AB%D9%85%D8%B1%D8%A9" title="ثمرة">ثمار</a> غضة لحمية كما هو الحال في <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AD" title="تفاح">التفاح</a> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="دراق">الخوخ</a>. وتكون الثمار جافة في بعض النباتات الأخرى، كما في <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%84%D8%A7%D8%A1" title="بازلاء">البازلاء</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D8%AE%D8%A7%D8%B4_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="خشخاش (توضيح)">الخشخاش</a> مكونة <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="قرن نبات">قرنًا</a> أو <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A8%D8%A9_(%D8%AB%D9%85%D8%B1%D8%A9)" title="علبة (ثمرة)">علبة</a>. أما نباتات الحبوب مثل <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%8A%D8%B1" title="شعير">الشعير</a> <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A9_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" class="mw-redirect" title="ذرة (نبات)">والذرة</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%B2" title="أرز">الأرز</a> والقمح فتلتحم فيها البييضة مع المبيض مكوّنة الحبة الصُّلبة. </p><p>وتتكون البذور العارية في النباتات <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D9%88%D8%B1" title="عاريات البذور">عاريات البذور</a>. وفي هذا النوع من الأشجار والشجيرات، تتكون البييضات على السطح العلوي للحراشيف التي تكوّن المخاريط. وعاريات البذور لا تحتوي على مبايض، لذا لاتكون البذور فيها محاطة بأنسجة المبيض خلال فترة تكوينها. وعندما تنضج البذور تنغلق حراشيف المخاريط بعضها على بعض، موفرة بذلك بعض الحماية للبذرة.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عملية_الإنبات"><span id=".D8.B9.D9.85.D9.84.D9.8A.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D8.A5.D9.86.D8.A8.D8.A7.D8.AA"></span>عملية الإنبات</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit&section=3" title="عدل القسم: عملية الإنبات"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>إذا تم استنبات البذرة تمزقت <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%B1%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="القصرة (الصفحة غير موجودة)">القصرة</a> بالقرب من <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B0%D9%8A%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="الجذير (الصفحة غير موجودة)">الجذير</a> نتيجة لانتفاخ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%8A%D9%86" title="جنين">الجنين</a> وضغطه عليها واستطال <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B0%D9%8A%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="الجذير (الصفحة غير موجودة)">الجذير</a> وامتد في <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D8%A9" title="تربة">التربة</a> إلى أسفل ونمت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="السويقة">السويقة</a> تحت <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%82%D8%A9_(%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9)" title="فلقة (بذرة)">الفلقية</a> إلى أعلى حاملة معها الفلقتين والريشة وتكون تلك السويقة أول الأمر منحنية إلى أسفل فتحمي الريشة من الاحتكاك المباشر بالتربة ثم لاتلبث الفلقتان أن تظهرا فوق سطح التربة وعندئذ تستقيم السويقة وتنفرج الفلقتان فتتعرض الريشة للضوء والهواء وتضمر الفلقتان شيئا فشيئا ثم لا تلبثان أن تسقطا بعد أن يكون قد استنفد كل ما بهما من غذاء مدخر أثناء الأطوار الأولى للإنبات وفي الوقت نفسه تخضر الريشة وتكبر وتتميز فيها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="ساق">الساق</a> والأوراق الخضراء وبذلك تتحول تدريجيا إلى مجموع خضري كما يتفرع الجذير ويستمر في النمو تحت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6" title="الأرض">الأرض</a> حتى يتحول إلى مجموع جذري وهذا الإنبات يسمى بالإنبات الهوائي لأن الفلقتين تظهران في <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%8A" title="غلاف الأرض الجوي">الهواء</a> فوق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6" title="الأرض">سطح الأرض</a> . </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg/220px-Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg" decoding="async" width="220" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg/330px-Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg/440px-Taraxacum_sect._Ruderalia_MHNT.jpg 2x" data-file-width="2585" data-file-height="2510" /></a><figcaption>بذور الهندباء (achenes) يمكن أن تحمل إلى مسافات طويلة بواسطة الرياح.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الأهمية_الإقتصادية"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A3.D9.87.D9.85.D9.8A.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D8.A5.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF.D9.8A.D8.A9"></span>الأهمية الإقتصادية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit&section=4" title="عدل القسم: الأهمية الإقتصادية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تُستعمل البذور كمصدر غذائي أساسي للملايين من الناس في أرجاء المعمورة؛ فبذور حبوب الغلال مثل الذرة الشامية والشوفان والأرز والقمح، تُستخدم في منتجات غذائية كثيرة، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%B2" title="خبز">كالخبز</a> ورقائق الإفطار <a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D9%8A%D9%86" title="طحين">والدقيق</a>. وتُعتبر بذور النباتات <a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="بقولية">البقولية</a> مثل الفاصوليا والفول والبازلاء <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="فول سوداني">والفول السوداني</a> مصدرًا مهمًا للغذاء. </p><p>ويُستخرج <a href="/wiki/%D8%B2%D9%8A%D8%AA" title="زيت">زيت</a> الطعام النباتي من البذور، كالذرة الشامية والفول السوداني وفول الصويا <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3" title="دوار الشمس">وعباد الشمس</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D9%86" title="قطن">والقطن</a>. وبالإضافة إلى ذلك فإن بعض المنتجين يستخدمون هذه الزيوت في صناعة الزبدة النباتية وزيت السلطة <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="السمن الصناعي (الصفحة غير موجودة)">والسمن الصناعي</a>. كما أن المُنَكّهات والتوابل كالشبت والخردل والفلفل، تُستخلص أو تُحضّر من البذور. وتُستخدم البذور أيضًا في صناعة وإنتاج الجعة والقهوة والكاكاو ومشروبات أخرى. </p><p>وتُستخدم البذور أيضًا في صناعة الكثير من المنتجات غير الغذائية. فالزيوت الناتجة من البذور تُعتبر الجزء الرئيسي لمكونات المنظفات <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86" title="صابون">والصابون</a> والأصباغ والمُلَمّعات، وكذلك يُستعمل <a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="دقيق الذرة">دقيق الذرة</a> الناتج من سويداء الذرة في صناعة منتجات المواد اللاصقة والمتفجرة ومنتجات أخرى. كما أن معظم أعلاف الحيوانات تحتوي على الذرة الشامية والشوفان والحبوب الأخرى. وبعضُ البذور مثل بذور نبات <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="ست الحسن">ست الحسن</a> (البلادونة) <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B9" title="خروع">والخروع</a>، تُستخدم كمادة أساسية في صناعة بعض الأدوية. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="المراجع"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>المراجع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&action=edit&section=5" title="عدل القسم: المراجع"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68964954">.mw-parser-output .reflist-wrap{overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:36em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:28em}.mw-parser-output .reflist-columns-4{column-width:20em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist-wrap"><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68982381">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")left 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite id="CITEREFكورين_ستوكلي1993" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">كورين ستوكلي (1993)، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/STK1993ENAR"><i>معجم البيولوجيا المصور</i></a> (بالعربية والإنجليزية)، ترجمة: محمد أحمد شومان، مراجعة: محمد الدبس، بيروت: <a href="/wiki/%D8%A3%D9%83%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7_%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84" title="أكاديميا إنترناشيونال">أكاديميا إنترناشيونال</a>، ص. 32، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="مركز المكتبة الرقمية على الإنترنت">OCLC</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/956925244">956925244</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="ويكي بيانات">QID</a>:<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q125925418" class="extiw" title="d:Q125925418">Q125925418</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85+%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1&rft.place=%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%AA&rft.pages=32&rft.pub=%D8%A3%D9%83%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7+%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84&rft.date=1993&rft_id=info%3Aoclcnum%2F956925244&rft.au=%D9%83%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%86+%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%83%D9%84%D9%8A&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2FSTK1993ENAR&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381" /><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ARA1993ENFRAR"><i>المعجم الموحد لمصطلحات علم الأحياء</i></a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A5%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="قائمة إصدارات سلسلة المعاجم الموحدة">سلسلة المعاجم الموحدة</a> (8) (بالعربية والإنجليزية والفرنسية)، تونس: <a href="/wiki/%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8_%D8%AA%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%A8" title="مكتب تنسيق التعريب">مكتب تنسيق التعريب</a>، 1993، ص. 309، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="مركز المكتبة الرقمية على الإنترنت">OCLC</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/929544775">929544775</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="ويكي بيانات">QID</a>:<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q114972534" class="extiw" title="d:Q114972534">Q114972534</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF+%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%84%D9%85+%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1&rft.place=%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3&rft.series=%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AC%D9%85+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9+%288%29&rft.pages=309&rft.pub=%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8+%D8%AA%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%82+%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%A8&rft.date=1993&rft_id=info%3Aoclcnum%2F929544775&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2FARA1993ENFRAR&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text">الموسوعة المعرفية الشاملة <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mousou3a.educdz.com/البذرة/#2%22">البذرة. الموسوعة المعرفية الشاملة</a>. تاريخ الولوج 14 تشرين الثاني 2010. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110713044557/http://mousou3a.educdz.com:80/البذرة/">نسخة محفوظة</a> 13 يوليو 2011 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> </ol></div></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68124052">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="علم_النبات" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666671">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="قالب:علم النبات"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:علم النبات (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="علم_النبات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم النبات">علم النبات</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مجالات علم النبات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AA%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم تشريح النبات">علم تشريح النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%8A%D8%A6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم بيئة النبات">علم بيئة النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%83%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="مسرد مصطلحات شكلياء النبات">مسرد مصطلحات شكلياء النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="فيزيولوجيا النبات">فيزيولوجيا النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="جغرافيا نباتية">الجغرافيا النباتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="كيمياء نباتية">كيمياء نباتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم أمراض النبات">علم أمراض النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="علم النباتات اللاوعائية">علم النباتات اللاوعائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="علم الطحالب">علم الطحالب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="علم النباتات القديمة">علم النباتات القديمة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="نبات">مجموعات النبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="طحالب">طحالب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%A3%D8%B5%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="نباتات أصلية">نباتات أصلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="نباتات لاوعائية">نباتات لاوعائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="نباتات وعائية">نباتات وعائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="بذريات">بذريات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="نباتات سرخسية">نباتات لازهرية وعائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D9%88%D8%B1" title="عاريات البذور">عاريات البذور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D9%88%D8%B1" title="كاسيات البذور">كاسيات البذور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%83%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="مسرد مصطلحات شكلياء النبات">مسرد مصطلحات شكلياء النبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="نورة زهرية">نورة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="زهرة (نبات)">الزهرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="قنابة">قنابة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D9%86_(%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="شرعان (علم النبات)">شرعان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="تخت الزهرة">التخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="قلم الزهرة">القلم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%8A%D9%82" title="رحيق">رحيق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%A9" title="سداة">سداة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AD" title="حبوب اللقاح">حبوب اللقاح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%B3%D9%85" title="ميسم">ميسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%B9" title="متاع">متاع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%B1_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="خدر (نبات)">خدر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="نابتة عرسية">نابتة عرسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D9%88%D9%85" title="ترخوم">ترخوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%85%D8%B1%D8%A9" title="ثمرة">ثمرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A8%D8%A9_(%D8%AB%D9%85%D8%B1%D8%A9)" title="علبة (ثمرة)">العلبة</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بذرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%85%D8%B1%D8%A9_%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="ثمرة لبية">عوزة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%BA%D9%8A%D8%A9" title="نباتات بوغية">نباتات بوغية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="سويداء البذرة">سويداء البذرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%BA" title="بوغ">بوغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82%D8%A9_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="ورقة نبات">ورقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B6" title="بارض">بارض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B0%D8%B1" title="جذر">جذر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="ساق نبات">ساق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%BA%D8%B1_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="ثغر (نبات)">الثغور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%AC_%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="نسيج وعائي">نسيج وعائي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D8%A8" title="خشب">خشب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="خلية">خلية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%84%D9%88%D9%8A" title="جدار خلوي">جدار خلوي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AE%D8%B6%D9%88%D8%B1" title="يخضور">يخضور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="هرمون نباتي">هرمون نباتي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D9%86%D8%B9%D8%A9" title="صانعة">صانعة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="فيزيولوجيا النبات">فيزيولوجيا النبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A8_%D8%B6%D9%88%D8%A6%D9%8A" title="تركيب ضوئي">تركيب ضوئي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AA%D8%AD" title="نتح">نتح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تغذية النبات">التغذية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مواد نباتية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7" title="نشا">نشا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8%D9%8A%D9%86" title="حبوبين">حبوبين</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%83%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تكاثر النبات">تكاثر النبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%82%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AC%D9%8A%D8%A7%D9%84" title="تعاقب الأجيال">تعاقب الأجيال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="نابتة عرسية">نابتة عرسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%B3_%D8%B9%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="الجنس عند النبات">الجنس عند النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%A8%D9%8A%D8%B1" title="تأبير">تأبير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AE%D8%B5%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%AC" title="إخصاب مزدوج">إخصاب مزدوج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="إنبات">إنبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%A8%D9%8A%D8%B1_%D8%B0%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="تأبير ذاتي">تأبير ذاتي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="سدين">سدين</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="تطور النباتات">تطور النباتات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="علم الأحياء النمائي التطوري النباتي">علم الأحياء النمائي التطوري النباتي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D9%86%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="جدول زمني لتطور النبات">الجدول الزمني لتطور النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="منطقة الصلابة">منطقة الصلابة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="علم تصنيف النبات">تصنيف النبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A" class="mw-redirect" title="تصنيف حيوي">تصنيف حيوي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="اسم نباتي">الاسم النباتي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%B3%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="نظام تسمية النبات">نظام تسمية النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="مرتبة تصنيفية">مرتبة تصنيفية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B4%D8%A8%D8%A9" title="معشبة">معشبة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=IAPT&action=edit&redlink=1" class="new" title="IAPT (الصفحة غير موجودة)">IAPT</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/International_Association_for_Plant_Taxonomy" class="extiw" title="en:International Association for Plant Taxonomy"><sup class="reference" title="International Association for Plant Taxonomy (Q2247653)">[الإنجليزية]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=ICN&action=edit&redlink=1" class="new" title="ICN (الصفحة غير موجودة)">ICN</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/International_Code_of_Nomenclature_for_algae,_fungi,_and_plants" class="extiw" title="en:International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants"><sup class="reference" title="International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Q693148)">[الإنجليزية]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=ICNCP&action=edit&redlink=1" class="new" title="ICNCP (الصفحة غير موجودة)">ICNCP</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/International_Code_of_Nomenclature_for_Cultivated_Plants" class="extiw" title="en:International Code of Nomenclature for Cultivated Plants"><sup class="reference" title="International Code of Nomenclature for Cultivated Plants (Q941761)">[الإنجليزية]</sup></a></span>‏</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">الأهمية الاقتصادية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D8%A9" title="علم الزراعة">علم الزراعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D9%88%D8%B1" title="زراعة الزهور">زراعة الزهور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%A9" title="حراجة">حراجة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A9" title="بستنة">بستنة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B9_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوع مستنبت (الصفحة غير موجودة)">نوع مستنبت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%AA_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="مستنبت نباتي">مستنبت نباتي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قوائم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="قائمة مصطلحات علم النبات">مصطلحات علم النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%83%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="مسرد مصطلحات شكلياء النبات">مصطلحات شكلياء النبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="قائمة مختصرات أسماء علماء النبات">مختصرات أسماء علماء النبات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:علم النبات">تصنيف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:علم النبات">بوابة</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052" /></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-label="Navbox" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B6%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="ويكيبيديا:ضبط استنادي">ضبط استنادي</a>: وطنية <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q40763#identifiers" title="عدلها في ويكي بيانات"><img alt="عدلها في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4130859-1">الملف الاستنادي المتكامِل (GND)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85119543">مكتبة الكونغرس (LCNAF)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119383278">المكتبة الوطنية الفرنسية (BnF)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00572450">مكتبة البرلمان القومي الياباني (NDL)</a></span></li><li><span class="uid"><span class="explain" title="semena"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph125476&CON_LNG=ENG">قاعدة البيانات الوطنية التشيكية (NLCR AUT)</a></span></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/ar/authorities/987007529476305171">المكتبة القومية الإسرائيلية (J9U)</a></span></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68409654">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageleft{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68510355">.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow>b{display:block}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul{border-top:1px solid #aaa;padding:0.1em 0;width:217px;margin:0 auto}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul>li{min-height:25px;padding:0;margin:0}.mw-parser-output .sister-logo{display:inline-block;width:25px;line-height:25px;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .sister-link{display:inline-block;margin-left:2px;width:190px;vertical-align:middle}</style><div role="navigation" class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666675">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/22px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="22" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/33px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">في كومنز مواد ذات صلة بـ <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Seeds" class="extiw" title="c:Seeds"><b>بذرة</b></a>.</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68268331">.mw-parser-output .portalbox{padding:0;margin:0.5em 0;display:table;box-sizing:border-box;max-width:20ch;list-style:none}.mw-parser-output .portalborder{border:solid #aaa 1px;padding:0.1em;background:#f9f9f9}.mw-parser-output .portalbox-entry{display:table-row;font-size:85%;line-height:110%;height:1.9em;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox-image{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox-link{display:table-cell;padding:0.2em 0.2em 0.2em 0.3em;vertical-align:middle}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .portalleft{clear:left;float:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalright{clear:right;float:right;margin:0.5em 0 0.5em 1em}}.mw-parser-output #bandeau-portail{clear:both;line-height:1.9em;padding:3px;margin:2px 0;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);text-align:center;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}.mw-parser-output #liste-portail{padding:3px;text-align:center;margin-right:0;clear:both}.mw-parser-output #liste-portail li,.mw-parser-output #bandeau-portail li{display:inline}.mw-parser-output .bandeau-portail-element{white-space:nowrap;margin:auto 1.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-icone{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-texte>a:nth-child(1){font-weight:700}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail{width:242px;float:left;font-size:96%;text-align:right;margin:0;clear:left}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail li{margin-right:-17px}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .pane{background:transparent}}</style><ul role="navigation" aria-label="Portals" class="noprint bandeau-portail" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg/28px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg/42px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg/56px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:علم الأحياء">بوابة علم الأحياء</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Botany_P_icon.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/31px-Botany_P_icon.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/47px-Botany_P_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/62px-Botany_P_icon.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="450" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:علم النبات">بوابة علم النبات</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Foodlogo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Foodlogo.svg/32px-Foodlogo.svg.png" decoding="async" width="32" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Foodlogo.svg/48px-Foodlogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Foodlogo.svg/64px-Foodlogo.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="700" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%B9%D9%85_%D9%88%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="بوابة:مطاعم وطعام">بوابة مطاعم وطعام</a></span></li></ul></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">مجلوبة من «<a dir="ltr" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=بذرة&oldid=69417591">https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=بذرة&oldid=69417591</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD" title="ويكيبيديا:تصفح">تصنيفات</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D8%B0%D9%88%D8%B1_(%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA)" title="تصنيف:بذور (نبات)">بذور (نبات)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%AA%D9%83%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:تكاثر النبات">تكاثر النبات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:علم النبات">علم النبات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AA%D8%B4%D9%83%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:علم تشكل النبات">علم تشكل النبات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:مصطلحات زراعية">مصطلحات زراعية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B7_%D8%AC%D9%86%D8%B3%D9%8A_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="تصنيف:نشاط جنسي نباتي">نشاط جنسي نباتي</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">تصنيفات مخفية: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_JsonConfig" title="تصنيف:صفحات تستخدم امتداد JsonConfig">صفحات تستخدم امتداد JsonConfig</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9_(en)" title="تصنيف:الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)">الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9_(fr)" title="تصنيف:الاستشهاد بمصادر باللغة الفرنسية (fr)">الاستشهاد بمصادر باللغة الفرنسية (fr)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A3%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83" title="تصنيف:قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك">قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة علم الأحياء/مقالات متعلقة">بوابة علم الأحياء/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة علم النبات/مقالات متعلقة">بوابة علم النبات/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%B9%D9%85_%D9%88%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D9%85/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة مطاعم وطعام/مقالات متعلقة">بوابة مطاعم وطعام/مقالات متعلقة</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> آخر تعديل لهذه الصفحة كان يوم 27 يناير 2025، الساعة 23:22.</li> <li id="footer-info-copyright">النصوص متاحة تحت <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%86%D8%B5_%D8%B1%D8%AE%D8%B5%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D9%8A:_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D9%8A%D8%B5_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_4.0" title="ويكيبيديا:نص رخصة المشاع الإبداعي: النسبة-الترخيص بالمثل 4.0">رخصة المشاع الإبداعي الملزمة بنسبة العمل لمؤلفه وبترخيص الأعمال المشتقة بالمثل 4.0</a>؛ قد تُطبّق شروط إضافية. استخدامُك هذا الموقع هو موافقةٌ على <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Terms of Use">شروط الاستخدام</a> <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Privacy policy">وسياسة الخصوصية</a>. ويكيبيديا ® هي علامة تجارية مسجلة <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">لمؤسسة ويكيميديا</a>، وهي منظمة غير ربحية.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ar">سياسة الخصوصية</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B9%D9%86">حول ويكيبيديا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A5%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%85">إخلاء مسؤولية</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">القواعد السلوكية</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">المطورون</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ar.wikipedia.org">إحصائيات</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بيان تعريف الارتباطات</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ar.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نسخة للأجهزة المحمولة</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">بذرة</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>119 لغة</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>أضف موضوعًا</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-9d5f7b76b-4rd5w","wgBackendResponseTime":985,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.511","walltime":"0.795","ppvisitednodes":{"value":637,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":39273,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":292,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":24218,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":9,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 703.502 1 -total"," 42.63% 299.933 1 قالب:مراجع"," 38.31% 269.505 2 قالب:استشهاد_بويكي_بيانات"," 24.91% 175.265 1 قالب:علم_النبات"," 24.40% 171.664 1 قالب:شريط"," 11.59% 81.560 3 قالب:Ill-WD2"," 10.15% 71.382 1 قالب:روابط_شقيقة"," 9.73% 68.457 1 قالب:عن"," 6.64% 46.704 1 قالب:شريط_بوابات"," 5.61% 39.499 1 قالب:ضبط_استنادي"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.384","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6876348,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-9d5f7b76b-4rd5w","timestamp":"20250227231017","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0628\u0630\u0631\u0629","url":"https:\/\/ar.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40763","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40763","author":{"@type":"Organization","name":"\u0627\u0644\u0645\u0633\u0627\u0647\u0645\u0648\u0646 \u0641\u064a \u0645\u0634\u0627\u0631\u064a\u0639 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0624\u0633\u0633\u0629 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-09-17T16:41:09Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/56\/Brown_Flax_Seeds.jpg"}</script> </body> </html>