CINXE.COM
ਹਰੀ ਚੰਦ - ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇਕ ਅਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਗਿਆਨਕੋਸ਼
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pa" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ਹਰੀ ਚੰਦ - ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇਕ ਅਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਗਿਆਨਕੋਸ਼</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )pawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","ਜਨਵਰੀ","ਫ਼ਰਵਰੀ","ਮਾਰਚ","ਅਪਰੈਲ","ਮਈ","ਜੂਨ","ਜੁਲਾਈ","ਅਗਸਤ","ਸਤੰਬਰ","ਅਕਤੂਬਰ","ਨਵੰਬਰ","ਦਸੰਬਰ"],"wgRequestId":"d70704a7-ca3b-48c0-8513-1f6096223a87","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ਹਰੀ_ਚੰਦ","wgTitle":"ਹਰੀ ਚੰਦ","wgCurRevisionId":666489,"wgRevisionId":666489,"wgArticleId":118781,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","CS1 errors: missing periodical","CS1 maint: extra punctuation","ਜਨਮ 1953","ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ"],"wgPageViewLanguage":"pa","wgPageContentLanguage":"pa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ਹਰੀ_ਚੰਦ","wgRelevantArticleId":118781,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pa","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5657116","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Numeral_converter","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging", "ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Hari_Chand.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1734"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Hari_Chand.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1156"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="925"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ਹਰੀ ਚੰਦ - ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇਕ ਅਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਗਿਆਨਕੋਸ਼"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pa.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ਸੋਧੋ" href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ (pa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਐਟਮ ਫ਼ੀਡ" href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BE_%E0%A8%A4%E0%A8%AC%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ਹਰੀ_ਚੰਦ rootpage-ਹਰੀ_ਚੰਦ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ਸਾਈਟ"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਮੁੱਖ ਮੀਨੂ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ਮੁੱਖ ਮੀਨੂ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ਮੁੱਖ ਮੀਨੂ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ਸਾਈਡਬਾਰ 'ਤੇ ਜਾਓ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ਲੁਕਾਓ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਮੁੱਢਲੇ ਸਫ਼ੇ 'ਤੇ ਜਾਓ [z]" accesskey="z"><span>ਮੁੱਖ ਸਫ਼ਾ</span></a></li><li id="n-ਸੱਥ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%B8%E0%A9%B1%E0%A8%A5"><span>ਸੱਥ</span></a></li><li id="n-ਹਾਲੀਆ-ਤਬਦੀਲੀਆਂ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BE_%E0%A8%A4%E0%A8%AC%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82"><span>ਹਾਲੀਆ ਤਬਦੀਲੀਆਂ</span></a></li><li id="n-ਹਾਲੀਆ-ਘਟਨਾਵਾਂ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%B2_%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82_%E0%A8%98%E0%A8%9F%E0%A8%A8%E0%A8%BE%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%82"><span>ਹਾਲੀਆ ਘਟਨਾਵਾਂ</span></a></li><li id="n-ਬੇਤਰਤੀਬ-ਸਫ਼ਾ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%B0%E0%A8%B2%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%82_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE"><span>ਬੇਤਰਤੀਬ ਸਫ਼ਾ</span></a></li><li id="n-ਮਦਦ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%A6%E0%A8%A6:%E0%A8%B8%E0%A8%AE%E0%A9%B1%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A9%80"><span>ਮਦਦ</span></a></li><li id="n-ਦਾਨ" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pa.wikipedia.org&uselang=pa"><span>ਦਾਨ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-ਵਿਕੀ_ਰੁਝਾਨ" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-ਵਿਕੀ_ਰੁਝਾਨ" > <div class="vector-menu-heading"> ਵਿਕੀ ਰੁਝਾਨ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ਵਧੇਰੇ-ਵੇਖੇ-ਜਾਣ-ਵਾਲੇ-ਸਫ਼ੇ" class="mw-list-item"><a href="http://top.hatnote.com/pa/wikipedia" rel="nofollow"><span>ਵਧੇਰੇ ਵੇਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਫ਼ੇ</span></a></li><li id="n-ਅਕਸਰ-ਪੁੱਛੇ-ਜਾਣ-ਵਾਲੇ-ਸਵਾਲ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%85%E0%A8%95%E0%A8%B8%E0%A8%B0_%E0%A8%AA%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%9B%E0%A9%87_%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%A3_%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A9%87_%E0%A8%B8%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%B2"><span>ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%96_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-pa.svg" style="width: 7.5em; height: 1.5625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ਇਕ ਅਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਗਿਆਨਕੋਸ਼" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pa.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%96%E0%A9%8B%E0%A8%9C%E0%A9%8B" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਖੋਜੋ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ਖੋਜ</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਖੋਜੋ" aria-label="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਖੋਜੋ" autocapitalize="sentences" title="ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਖੋਜੋ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ਖ਼ਾਸ:ਖੋਜੋ"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ਖੋਜੋ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ਨਿੱਜੀ ਸੰਦ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ਦਿੱਖ"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਫੋਂਟ ਦਾ ਆਕਾਰ, ਚੌਡ਼ਾਈ ਅਤੇ ਰੰਗ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਬਦਲੋ" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਦਿੱਖ" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ਦਿੱਖ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pa.wikipedia.org&uselang=pa" class=""><span>ਦਾਨ</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%96%E0%A8%BE%E0%A8%A4%E0%A8%BE_%E0%A8%AC%E0%A8%A3%E0%A8%BE%E0%A8%93&returnto=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਤੁਹਾਨੂੰ ਖ਼ਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ" class=""><span>ਖ਼ਾਤਾ ਬਣਾਓ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%B5%E0%A8%B0%E0%A8%A4%E0%A9%8B%E0%A8%82%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B0_%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%97%E0%A8%87%E0%A8%A8&returnto=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਪਰ ਇਹ ਕੋਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ [o]" accesskey="o" class=""><span>ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਵੋ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ਹੋਰ ਚੋਣਾਂ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਨਿੱਜੀ ਸੰਦ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ਨਿੱਜੀ ਸੰਦ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pa.wikipedia.org&uselang=pa"><span>ਦਾਨ</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%96%E0%A8%BE%E0%A8%A4%E0%A8%BE_%E0%A8%AC%E0%A8%A3%E0%A8%BE%E0%A8%93&returnto=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਤੁਹਾਨੂੰ ਖ਼ਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ਖ਼ਾਤਾ ਬਣਾਓ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%B5%E0%A8%B0%E0%A8%A4%E0%A9%8B%E0%A8%82%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B0_%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%97%E0%A8%87%E0%A8%A8&returnto=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਪਰ ਇਹ ਕੋਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਵੋ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ਬਾਹਰ ਹੋਏ ਸੰਪਾਦਕਾਂ ਲਈ ਸਫ਼ੇ <a href="/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%A6%E0%A8%A6:%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%A3-%E0%A8%AA%E0%A8%9B%E0%A8%BE%E0%A8%A3" aria-label="ਸੰਪਾਦਨ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣੋ"><span>ਹੋਰ ਜਾਣੋ</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%AE%E0%A9%87%E0%A8%B0%E0%A9%87_%E0%A8%AF%E0%A9%8B%E0%A8%97%E0%A8%A6%E0%A8%BE%E0%A8%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>ਯੋਗਦਾਨ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%AE%E0%A9%87%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A8%B0%E0%A8%9A%E0%A8%BE" title="ਇਸ IP ਪਤੇ ਤੋਂ ਹੋਈਆਂ ਸੋਧਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ [n]" accesskey="n"><span>ਗੱਲ-ਬਾਤ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ਸਾਈਟ"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ਸਮੱਗਰੀ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ਸਮੱਗਰੀ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ਸਾਈਡਬਾਰ 'ਤੇ ਜਾਓ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ਲੁਕਾਓ</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ਸ਼ੁਰੂਆਤ</div> </a> </li> <li id="toc-ਜੀਵਨ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ਜੀਵਨ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ਜੀਵਨ</span> </div> </a> <ul id="toc-ਜੀਵਨ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ਹਵਾਲੇ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ਹਵਾਲੇ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ਹਵਾਲੇ</span> </div> </a> <ul id="toc-ਹਵਾਲੇ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ਸਮੱਗਰੀ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸਾਰਣੀ ਨੂੰ ਟੌਗਲ ਕਰੋ" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸਾਰਣੀ ਨੂੰ ਟੌਗਲ ਕਰੋ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ਹਰੀ ਚੰਦ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲੇਖ 'ਤੇ ਜਾਓ। 7 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-7" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">7 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="هاري تشاند – ਅਰਬੀ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="هاري تشاند" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ਅਰਬੀ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%89_%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="هارى تشاند – ਅਰਬੀ (ਮਿਸਰੀ)" lang="arz" hreflang="arz" data-title="هارى تشاند" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ਅਰਬੀ (ਮਿਸਰੀ)" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Hari_Chand" title="Hari Chand – ਜਰਮਨ" lang="de" hreflang="de" data-title="Hari Chand" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ਜਰਮਨ" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hari_Chand" title="Hari Chand – ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ" lang="en" hreflang="en" data-title="Hari Chand" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Hari_Chand" title="Hari Chand – ਫਰਾਂਸੀਸੀ" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Hari Chand" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ਫਰਾਂਸੀਸੀ" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Hari_Chand" title="Hari Chand – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Hari Chand" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Hari_Chand" title="Hari Chand – ਵੋਲਾਪੂਕ" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Hari Chand" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ਵੋਲਾਪੂਕ" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5657116#sitelinks-wikipedia" title="ਅੰਤਰਭਾਸ਼ਾਈ ਕੜੀਆਂ ਸੋਧੋ" class="wbc-editpage">ਜੋੜ ਸੋਧੋ</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ਨਾਂ-ਥਾਂ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਸਮੱਗਰੀ ਸਫ਼ਾ ਵੇਖੋ [c]" accesskey="c"><span>ਸਫ਼ਾ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%97%E0%A9%B1%E0%A8%B2-%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%A4:%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="ਸਮੱਗਰੀ ਸਫ਼ੇ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ (ਸਫ਼ਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ) [t]" accesskey="t"><span>ਗੱਲਬਾਤ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਭਾਸ਼ਾ ਰੂਪ ਬਦਲੋ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ਪੰਜਾਬੀ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ਵੇਖੋ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6"><span>ਪੜ੍ਹੋ</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦਾ ਕੋਡ ਸੋਧੋ [e]" accesskey="e"><span>ਸੋਧੋ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=history" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਦੁਹਰਾਅ [h]" accesskey="h"><span>ਇਤਿਹਾਸ ਵੇਖੋ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਸੰਦ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ਸੰਦ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ਸੰਦ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ਸੰਦ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ਸਾਈਡਬਾਰ 'ਤੇ ਜਾਓ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ਲੁਕਾਓ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="ਹੋਰ ਚੋਣਾਂ" > <div class="vector-menu-heading"> ਕਾਰਵਾਈਆਂ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6"><span>ਪੜ੍ਹੋ</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦਾ ਕੋਡ ਸੋਧੋ [e]" accesskey="e"><span>ਸੋਧੋ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=history"><span>ਇਤਿਹਾਸ ਵੇਖੋ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ਆਮ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%95%E0%A8%BF%E0%A8%B9%E0%A9%9C%E0%A9%87_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A9%87_%E0%A8%87%E0%A9%B1%E0%A8%A5%E0%A9%87_%E0%A8%9C%E0%A9%8B%E0%A9%9C%E0%A8%A6%E0%A9%87_%E0%A8%B9%E0%A8%A8/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" title="ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ, ਜੋ ਇੱਥੇ ਜੋੜਦੇ ਹਨ [j]" accesskey="j"><span>ਇੱਥੇ ਕੀ ਆ ਕੇ ਜੁੜਦਾ ਹੈ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%9C%E0%A9%81%E0%A9%9C%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82_%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%86_%E0%A8%A4%E0%A8%AC%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" rel="nofollow" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਤੋਂ ਜੋੜੇ ਗਏ ਸਫ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਹਾਲੀਆ ਤਬਦੀਲੀਆਂ [k]" accesskey="k"><span>ਸਬੰਧਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8_%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A9%87" title="ਸਾਰੇ ਖ਼ਾਸ ਸਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ [q]" accesskey="q"><span>ਖ਼ਾਸ ਸਫ਼ੇ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&oldid=666489" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਇਸ ਸੋਧ ਲਈ ਸਥਾਈ ਕੜੀ"><span>ਪੱਕੀ ਕੜੀਆਂ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=info" title="More information about this page"><span>ਸਫ਼ਾ ਜਾਣਕਾਰੀ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:CiteThisPage&page=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&id=666489&wpFormIdentifier=titleform" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦਾ ਹਵਾਲੇ ਦੇਣ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ"><span>ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿਉ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fpa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A8%25B9%25E0%25A8%25B0%25E0%25A9%2580_%25E0%25A8%259A%25E0%25A9%25B0%25E0%25A8%25A6"><span>ਛੋਟਾ ਯੂਆਰਐੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:QrCode&url=https%3A%2F%2Fpa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A8%25B9%25E0%25A8%25B0%25E0%25A9%2580_%25E0%25A8%259A%25E0%25A9%25B0%25E0%25A8%25A6"><span>QR ਕੋਡ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//pa.wikipedia.org/s/215n" title="ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਛੋਟੀ ਕੜੀ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰੋ"><span>ਛੋਟਾ ਯੂਆਰਐੱਲ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ਛਾਪੋ / ਬਰਾਮਦ ਕਰੋ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%95%E0%A8%BF%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%AC&bookcmd=book_creator&referer=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6"><span>ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਬਣਾਓ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:DownloadAsPdf&page=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=show-download-screen"><span>PDF ਵਜੋਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&printable=yes" title="ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦਾ ਛਪਣਯੋਗ ਰੂਪ [p]" accesskey="p"><span>ਛਪਣਯੋਗ ਸੰਸਕਰਣ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5657116" title="ਡਾਟਾ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਕੜੀ ਜੋੜੋ [g]" accesskey="g"><span>ਵਿਕੀਡਾਟਾ ਆਈਟਮ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ਸਫ਼ੇ ਦੇ ਸੰਦ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ਦਿੱਖ"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ਦਿੱਖ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ਸਾਈਡਬਾਰ 'ਤੇ ਜਾਓ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ਲੁਕਾਓ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pa" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A8%A4%E0%A8%B8%E0%A8%B5%E0%A9%80%E0%A8%B0:Hari_Chand.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Hari_Chand.jpg/220px-Hari_Chand.jpg" decoding="async" width="220" height="318" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Hari_Chand.jpg/330px-Hari_Chand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Hari_Chand.jpg 2x" data-file-width="355" data-file-height="513" /></a><figcaption>ਹਰੀ ਚੰਦ - ਭਾਰਤੀ, 2 ਵਾਰ ਓਲੰਪੀਅਨ</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A8%A4%E0%A8%B8%E0%A8%B5%E0%A9%80%E0%A8%B0:Hari_Chand_(1_April_1953_-13_June_2022).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg/220px-Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg" decoding="async" width="220" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg/330px-Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg/440px-Hari_Chand_%281_April_1953_-13_June_2022%29.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2679" /></a><figcaption>ਹਰੀ ਚੰਦ (1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1953 -13 ਜੂਨ 2022))</figcaption></figure> <p><b>ਹਰੀ ਚੰਦ</b> (1 ਅਪ੍ਰੈਲ,1953 - 13 ਜੂਨ 2022)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਐਥਲੀਟ ਸੀ। ਲੰਬੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਦੌੜਾਕ ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੇ 1978 ਦੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 5,000 ਮੀਟਰ ਅਤੇ 10,000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੇ ਤਮਗ਼ੇ ਜਿੱਤੇ।<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ਜੀਵਨ"><span id=".E0.A8.9C.E0.A9.80.E0.A8.B5.E0.A8.A8"></span>ਜੀਵਨ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit&section=1" title="ਭਾਗ ਸੋਧ: ਜੀਵਨ"><span>ਸੋਧੋ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੇ ਪਿੰਡ ਘੋੜਾਵਾਹਾ ਦਾ ਜੰਮਪਲ਼ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ “ਪ੍ਰੰਪਰਾਗਤ ਖੇਡ ਵਿਰਸੇ” ਦੇ ਮਾਲਕ ਬਾਜ਼ੀਗਰਾਂ<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ਦੇ ਘਰ ਜਨਮਣ ਬਦੌਲਤ ਹਰੀ ਚੰਦ ਦੀਆਂ ਰਗ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟਸ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਦੌੜਦਾ ਸੀ। ਉਹਦਾ ਦਾਦਾ ਕਮਾਲ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ ਪਾਉਂਦਾ, ਉਹਨੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਰਤੱਵਾਂ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੰਗ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਦਾਦਾ ਸੋਲਾਂ ਹੱਥ ’ਤੇ ਨੰਗੀ ਤਲਵਾਰ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ, ਫਿਰ ਲੰਮੀ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਤਲਵਾਰ ਟੱਪਦਾ। ‘ਪਟੜੀ ਦੀ ਛਾਲ’ ਲਾਉਂਦਾ ਤਾਂ ਲੋਕ ਸਾਹ ਰੋਕ ਦੇ ਵੇਖਦੇ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਨਿੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਨਿੱਤ 500 ਡੰਡ ਕੱਢਦਾ ਅਤੇ 1000 ਬੈਠਕਾਂ ਮਾਰਦਾ। ਪਿਤਾ ਉਹਨੂੰ ਪਹਿਲਵਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੋਚਕੇ ਘੁਲਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਰਗਿਆਂ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲੈਂਦਾ। ਪਰ ਪਹਿਲਵਾਨੀ ਨੂੰ ਉਹਦਾ ਦਿਲ ਨਾਂਹ ਰੀਝਦਾ। ਮਨ ਦੌੜਨ ਨੂੰ ਲੋਚਦਾ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰੋਂ 5-6 ਸੌ ਮੀਟਰ ਦੀ ਵਿੱਥ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਖੰਭਾ ਸੀ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਸਵੇਰੇ ਮੰਜੇ ਤੋਂ ਉੱਠਦਿਆਂ ਹੀ ਖੰਭੇ ਤੱਕ ਸਿਰ-ਮੈਦਾਨ ਦੌੜਦਾ ਤੇ ਸਿਰ-ਮੈਦਾਨ ਦੌੜਕੇ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਹਦਾ ਨਿੱਤ ਦਾ ਕਸਬ ਸੀ ਤੇ ਇਹੋ ਉਹਦਾ ਸ਼ੌਕ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹੋ ਖੰਭਾ ਤੱਕ ਦੀ ਦੌੜ ਉਹਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣੀ। </p><p>ਹਰੀ ਚੰਦ ਦੇ ਪਿਤਾ ਡੇਢ ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਦਾਦੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਦਾ ਤਾਇਆ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਆਰੀ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਸੁਰਤ ਸਿਰ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦਾ ਭਾਰ ਉਹਦੇ ਸਿਰ ਆਣ ਪਿਆ ਤੇ ਉਹਦੀਆਂ ਬਾਜ਼ੀ ਪਾਉਣ ਦੀਆਂ ਰੀਝਾਂ ਦੱਬੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੱਬੀਆ ਰੀਝਾਂ ਨੇ ਹੀ ਹਰੀ ਚੰਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲਿਆ। ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਉਹ ਬੀ.ਐਸ.ਡੀ. ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਕੰਧਾਲਾਂ ਜੱਟਾਂ ’ਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡੋਂ ਇੱਕ ਮੀਲ ਦੂਰ ਹੈ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹਨੇ 1971 ’ਚ ਦਸਵੀਂ ਦਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਮੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਓਦੋਂ ਰੂਲ ਈ ਇਹੋ ਜੇ ਸੀ ਉਹਨੂੰ ਫੇਲ੍ਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਖ਼ੀਰ 1976 ਵਿੱਚ ਪਾਈਵੇਟ ਦਸਵੀਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਦੌੜਨਾ ਉਹਨੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਲਿਆ ਸੀ। ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ’ਚ 1500 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ 4 ਮਿੰਟ 17 ਸੈਕੰਡ ’ਚ ਲਾਈ ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ’ਚੋਂ ਫਸਟ ਆਇਆ। 800 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ 2.12 ਮਿੰਟ 'ਚ ਲਾ ਕੇ ਫ਼ਸਟ ਆਇਆ ਤੇ ਲੰਮੀ ਛਾਲ 18 ਫੁਟ,10 ਇੰਚ ਲਾਈ। ਛਾਲ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੱਧ ਲਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੌੜ ਲਾਈ ਕਰਕੇ ਘੱਟ ਲੱਗੀ। ਉਂਜ ਫ਼ਸਟ ਫੇਰ ਵੀ ਆ ਗਿਆ। ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ’ਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਉਹਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪ੍ਰਾਂਤ ਤੇ ਦੇਸ ਸਭ ਥਾਈਂ ਜਿੱਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। </p><p>ਹਰੀ ਚੰਦ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਅਥਲੀਟ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਉਹਦਾ ਕੱਦ ਸਿਰਫ਼ 5 ਫ਼ੁੱਟ,2 ਇੰਚ ਹੈ। ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਉਹਦਾ ਭਾਰ 48 ਕਿਲੋ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਆਫ਼ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ 52 ਕਿਲੋ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਪੂਰੇ ਅਰਾਮ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਉਹਦੀ ਨਬਜ਼ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 32 ਵਾਰ ਧੜਕਦੀ। ਏਨੀ ਹੌਲੀ ਨਬਜ਼ ਕਿਸੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਬੰਦੇ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ। ਡਾਕਟਰ ਉਹਦੀ ਨਬਜ਼ ਵੇਖ ਕੇ ਉਹਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਚੈਂਪੀਅਨ ਹੈ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। </p><p>ਉਹਦੇ ਪਿੰਡ ਘੋੜਾਬਾਹੇ ਦੇ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਦੌੜਾਕ ਨਵਾਬ ਸਿੰਘ (ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਦਾ ਰੱਖਿਆ 800 ਮੀਟਰ ਤੇ 1500 ਮੀਟਰ ਦੌੜਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਪੰਜਾਬ ਪਲੀਸ ਦੇ ਦੌੜਾਕਾਂ ਲਈ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਚਣੌਤੀ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ।) ਨੇ ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਪੁਲਸ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਾਣੀ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਦਸਵੀਂ ’ਚੋਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਉਹ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਲਾਉਣ ਲੱਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪੀ.ਏ.ਪੀ. ਜਲੰਧਰ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲ ਗਿਆ। ਉਥੇ ਉਹ ਭਰਤੀ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਬੀ.ਐਸ.ਐਫ. ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਗੌਲਿਆ ਹੀ ਨਾਂਹ। ਉਹਦੇ ਅੰਦਰ ਤਕੜਾ ਦੌੜਾਕ ਬਣਨ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਵੇਖਿਆ। ਅਖ਼ੀਰ ਉਹ ਸੈਂਟਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਪੁਲਸ ਵੱਲ ਗਿਆ। 1972 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੂਰਲ ਸਪੋਰਟਸ ਜੈਪੁਰ ਵਿਖੇ ਉਹਨੇ 5000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ 16 ਮਿੰਟ, 32 ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲਾਈ ਤਾਂ ਸੀ.ਆਰ.ਪੀ.ਐਫ਼.ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਹੈੱਡ-ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਭਰਤੀ ਕਰ ਲਿਆ। ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਉਹਨੂੰ 204 ਰੁਪਏ ਮਿਲਣ ਲੱਗੇ। </p><p>ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਰਤੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਅਗਸਤ ਤੋਂ 32 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਰੰਗਰੂਟੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਕੋਰਸ ਦੌਰਾਨ ਸੀ.ਆਰ.ਪੀ. ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਆ ਗਈਆਂ। 5000 ਮੀ. ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਚੰਦ ਮਸਾਂ ਛੇਵੇਂ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਆਇਆ। ਡੀ.ਆਈ.ਜੀ. ਨੇ ਭਰਤੀ ਕਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਝਾੜਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਪੈਸੇ ਲੈਕੇ ਮਾੜਾ ਮੁੰਡਾ ਭਰਤੀ ਕਰਾ ਲਿਆ। ਦਰਅਸਲ ਕੋਰਸ ਦੌਰਾਨ ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਦੌੜ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮਿਲਿਆ। ਕੋਰਸ ਕਰਨ ਪਿੱਛੋਂ ਉਹਨੂੰ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਬੋਝ ਪੈ ਗਿਆ। ਅਖੀਰ ਉਹਨੇ ਇਨਚਾਰਜ ਕਰਨਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੁੱਖ ਦੱਸਿਆ। ਕਰਨਲ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।1973 ਦੀਆਂ ਸੀ.ਆਰ.ਪੀ. ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਦੌੜ ’ਚੋਂ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਆਇਆ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ‘ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪੁਲਸ ਮੀਟ’ ਜੈਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਥੇ ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੇ 10,000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ 30 ਮਿੰਟ, 41 ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲਾ ਕੇ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ। ਦੌੜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਹਰੀ ਚੰਦ ਤੋਂ ਪੁਛਿਆ ਸੀ, “ਏਨਾ ਮਾੜਾ ਜਿਹਾ ਹੋ ਕੇ ਹੌਲਦਾਰ ਬਣਿਆ ਫਿਰਦੈਂ। ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਭਰਤੀ ਹੋਇਆਂ?” </p><p>ਹਰੀ ਚੰਦ ਕਹਿੰਦਾ, “ਦੌੜ ਲਾ ਕੇ ਦੱਸਾਂਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੌੜ ਦੇਖ ਲਿਓ।” </p><p>1974 ਵਿੱਚ ਉਹ ਓਪਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੀਟ ’ਚ ਸੈਕੰਡ ਆਇਆ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਹ ਸੀ.ਆਰ.ਪੀ. ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਥਲੀਟ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਹ 5000 ਤੇ 10,000 ਮੀਟਰ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਥਮ ਰਿਹਾ ਅਤੇ 1500 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਰਿਹਾ। </p><p>1975 ਵਿੱਚ ਉਹਨੇ ‘ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪੁਲਸ ਮੀਟ’ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਦੌੜਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਇਉਂ ਉਹਦੀ ‘ਧੰਨ ਧੰਨ’ ਹੋ ਗਈ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕੋਚਿੰਗ ਕੈਂਪ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਦੋਂ ਉਹ ਸਬ-ਇਨਸਪੈਕਟਰ ਸੀ ਤੇ ਉਹਦਾ ਨਵਾਂ-ਨਵਾਂ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਟਿਆਲੇ ਕੈਂਪ 'ਚੋਂ ਉਹ ਪਿੰਡ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ। ਐੱਨ.ਆਈ.ਐੱਸ. ਪਟਿਆਲੇ ਉਹ ਕੋਚਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਦਾ ਤੇ ਪਿੰਡ ਵਹੁਟੀ ਦੀਆਂ। ਉਹਦਾ ਮਨ ਦੋਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਸ਼ਟਲ ਵਾਂਗ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸਿਓਲ ਵਿੱਚ ‘ਏਸ਼ਿਆਈ ਅਥਲੈਟਿਕ ਮੀਟ’ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਬੜਾ ਵਧੀਆ ਮੌਕਾ ਸੀ। ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲੇ ਸਾਥੀ ਕਹਿੰਦੇ, “ਮਰ ਜਾ ਹੁਣ” ਪਿੰਡੋਂ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਂਦੀ, “ਆ ਜਾ ਹੁਣ।” </p><p>ਅਖ਼ੀਰ ਉਹਨੇ ਪਟਿਆਲੇ ਹੀ ਬਰੇਕਾਂ ਲਾ ਲਈਆਂ। ਪਿੰਡੋਂ ਉਹਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਘਿਉ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਤੇ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦੇ, “ਏਥੇ ਈ ਰਹੀਂ।" </p><p>ਸਿਓਲ ਵਿੱਚ 10 ਜੂਨ ਨੂੰ 10,000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਹੋਈ। ਮੂਹਰੇ <a href="/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BF%E0%A8%B5%E0%A8%A8%E0%A8%BE%E0%A8%A5_%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%98" title="ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਸਿੰਘ">ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਸਿੰਘ</a> ਲੱਗ ਗਿਆ ਤੇ ਮਗਰ ਹਰੀ ਚੰਦ। ਜਪਾਨੀ ਤੇ ਹੋਰ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ। ਚੌਧਵੇਂ ਚੱਕਰ ’ਚ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਤੋੜ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲੱਗਾ ਪਰ 20ਵੇਂ ਗੇੜੇ ਤੱਕ ਹਰੀ ਚੰਦ ਫਿਰ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਹਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਦੇ ਦਾਣੇ ਮੁੱਕ ਚੱਲੇ ਹਨ। 21ਵੇਂ ਚੱਕਰ ’ਚ ਉਹ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਨੂੰ ਕੱਟ ਗਿਆ। ਟਰੈਕ ਦੇ ਪੱਚੀ ਗੇੜਿਆਂ ਦੀ ਦੌੜ 29 ਮਿੰਟ, 12 ਸੈਕੰਡ ਵਿੱਚ ਲਾ ਕੇ ਉਹਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖ ਦਿਤਾ। ਸਿਓਲ ਵਿੱਚ ਹੀ 5000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਹਰੀ ਚੰਦ 14 ਮਿੰਟ, 2.4 ਸੈਕਿੰਡ ’ਚ ਪੂਰੀ ਕਰਕੇ ਤੀਜਾ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਰਿਹਾ। ਜੀਹਨੂੰ ਲੋਕ ਅਥਲੀਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਮਝਦੇ, ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਜੁਆਨਾਂ 'ਚੋਂ ਝੰਡੀ ਲੈ ਗਿਆ। 10 ਜੂਨ 1975 ਨੂੰ ਹੀ ਉਹਦੇ ਮਹਿਕਮੇ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਇਨਸਪੈਕਟਰ ਬਣਾ ਦਿਤਾ। </p><p>1976 ਵਿੱਚ ਉਹਨੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪੁਲਸ ਮੀਟ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਿਕਾਰਡ ਨਵੇਂ ਕਾਇਮ ਕੀਤੇ। ਫਿਰ ਉਹ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਉਲੰਪਿਕ(ਕੈਨੇਡਾ) ਦੇ ਕੈਂਪ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਉਲੰਪਿਕ ਟਰਾਇਲਾਂ ਸਮੇਂ ਉਹਨੇ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ 29 ਮਿੰਟ, 13.4 ਸੈਕੰਡ ਵਿੱਚ ਲਾਈ। ਮੌਂਟਰੀਅਲ ਦੀਆਂ ਉਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਸ਼ਕ ਹਰੀ ਚੰਦ ਕੋਈ ਸਥਾਨ ਤਾਂ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਪਰ ਉਥੇ ਉਹ 10,000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਸਮੇਂ 28 ਮਿੰਟ, 48.72 ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦੌੜਿਆ।।”<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ਹਵਾਲੇ"><span id=".E0.A8.B9.E0.A8.B5.E0.A8.BE.E0.A8.B2.E0.A9.87"></span>ਹਵਾਲੇ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&action=edit&section=2" title="ਭਾਗ ਸੋਧ: ਹਵਾਲੇ"><span>ਸੋਧੋ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r636460">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sports.ndtv.com/athletics/hari-chand-indias-long-distance-running-legend-dies-aged-69-3061803">Hari Chand, India's Long-Distance Running Legend, Dies Aged 69</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://punjabipedia.org/topic.aspx?txt=%E0%A8%8F%E0%A8%B6%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%88%20%E0%A8%96%E0%A9%87%E0%A8%A1%E0%A8%BE%E0%A8%82">ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ - ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ </a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r765793">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite class="citation journal cs1">"<span class="cs1-kern-left"></span>'ਸਚਿੱਤਰ ਕੌਮੀ ਏਕਤਾ' ਸੰਪਾਦਕ ਰਾਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭਾਟੀਆ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ,".</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%27%E0%A8%B8%E0%A8%9A%E0%A8%BF%E0%A9%B1%E0%A8%A4%E0%A8%B0+%E0%A8%95%E0%A9%8C%E0%A8%AE%E0%A9%80+%E0%A8%8F%E0%A8%95%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E2%80%99+%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%AA%E0%A8%BE%E0%A8%A6%E0%A8%95+%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%A6%E0%A8%B0+%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%98+%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%9F%E0%A9%80%E0%A8%86%2C+%E0%A8%A8%E0%A8%B5%E0%A9%80%E0%A8%82+%E0%A8%A6%E0%A8%BF%E0%A9%B1%E0%A8%B2%E0%A9%80%2C&rfr_id=info%3Asid%2Fpa.wikipedia.org%3A%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%A8%AB%E0%A8%B0%E0%A8%AE%E0%A8%BE:Cite_journal" title="ਫਰਮਾ:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%A6%E0%A8%A6:CS1_errors#missing_periodical" title="ਮਦਦ:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r765793"><cite id="CITEREFਸਰਵਣ1982" class="citation book cs1">ਸਰਵਣ, ਸਿੰਘ (1982). <i>“ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀ”</i>. ਪਟਿਆਲਾ।: ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ,.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E2%80%9C%E0%A8%AA%E0%A9%B0%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%AC%E0%A9%80+%E0%A8%96%E0%A8%BF%E0%A8%A1%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A9%80%E2%80%9D&rft.place=%E0%A8%AA%E0%A8%9F%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A5%A4&rft.pub=%E0%A8%AA%E0%A8%AC%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%95%E0%A9%87%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%A8+%E0%A8%AC%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%B0%E0%A9%8B%2C+%E0%A8%AA%E0%A9%B0%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%AC%E0%A9%80+%E0%A8%AF%E0%A9%82%E0%A8%A8%E0%A9%80%E0%A8%B5%E0%A8%B0%E0%A8%BF%E0%A8%B8%E0%A8%9F%E0%A9%80%2C&rft.date=1982&rft.aulast=%E0%A8%B8%E0%A8%B0%E0%A8%B5%E0%A8%A3&rft.aufirst=%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%98&rfr_id=info%3Asid%2Fpa.wikipedia.org%3A%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80+%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%A8%AB%E0%A8%B0%E0%A8%AE%E0%A8%BE:Cite_book" title="ਫਰਮਾ:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: extra punctuation (<a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:CS1_maint:_extra_punctuation&action=edit&redlink=1" class="new" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:CS1 maint: extra punctuation (ਸਫ਼ਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ)">link</a>)</span></span> </li> </ol></div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐r5498 Cached time: 20241124234445 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1] CPU time usage: 0.113 seconds Real time usage: 0.228 seconds Preprocessor visited node count: 192/1000000 Post‐expand include size: 5640/2097152 bytes Template argument size: 83/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 9509/5000000 bytes Lua time usage: 0.062/10.000 seconds Lua memory usage: 3043427/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 122.023 1 ਫਰਮਾ:ਹਵਾਲੇ 100.00% 122.023 1 -total 77.62% 94.718 1 ਫਰਮਾ:Cite_journal 4.96% 6.052 1 ਫਰਮਾ:Cite_book 1.41% 1.717 1 ਫਰਮਾ:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key pawiki:pcache:idhash:118781-0!canonical and timestamp 20241124234445 and revision id 666489. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਹਰੀ_ਚੰਦ&oldid=666489">https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਹਰੀ_ਚੰਦ&oldid=666489</a>" ਤੋਂ ਲਿਆ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A8%96%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8:%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82" title="ਖ਼ਾਸ:ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ">ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:CS1_errors:_missing_periodical&action=edit&redlink=1" class="new" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:CS1 errors: missing periodical (ਸਫ਼ਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ)">CS1 errors: missing periodical</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:CS1_maint:_extra_punctuation&action=edit&redlink=1" class="new" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:CS1 maint: extra punctuation (ਸਫ਼ਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ)">CS1 maint: extra punctuation</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:%E0%A8%9C%E0%A8%A8%E0%A8%AE_1953" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1953">ਜਨਮ 1953</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%A6%E0%A8%BE_%E0%A8%B2%E0%A9%8B%E0%A8%95" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ">ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">ਲੁਕਵੀਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%A3%E0%A9%80:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="ਸ਼੍ਰੇਣੀ:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰੀ ਸੋਧ 12 ਅਪਰੈਲ 2023 ਨੂੰ 09:06 ਵਜੇ ਹੋਈ।</li> <li id="footer-info-copyright">ਇਹ ਲਿਖਤ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License 4.0</a> ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਲਬਧ ਹੈ; ਵਾਧੂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਨਾਲ, ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀਆਂ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ਵਰਤਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ</a> ਅਤੇ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacy Policy</a> ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦੇ ਹੋ। Wikipedia® ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਨਾ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲ਼ੀ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਸੰਸਥਾ, ਇੰਕ.</a> ਦਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰਡ ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਹੈ।</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ਪਰਦਾ ਨੀਤੀ</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A9%87">ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਬਾਰੇ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A9%80%E0%A8%AA%E0%A9%80%E0%A8%A1%E0%A9%80%E0%A8%86:%E0%A8%86%E0%A8%AE_%E0%A8%A6%E0%A8%BE%E0%A8%85%E0%A8%B5%E0%A9%87">ਦਾਅਵੇ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ਆਚਾਰ ਜ਼ਾਬਤਾ</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ਵਿਕਾਸਕਾਰ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pa.wikipedia.org">ਅੰਕੜੇ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ਕੂਕੀ ਤਫਸੀਲਾਂ</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">ਮੋਬਾਈਲੀ ਦਿੱਖ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-c9h8r","wgBackendResponseTime":134,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.113","walltime":"0.228","ppvisitednodes":{"value":192,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":5640,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":83,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9509,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 122.023 1 ਫਰਮਾ:ਹਵਾਲੇ","100.00% 122.023 1 -total"," 77.62% 94.718 1 ਫਰਮਾ:Cite_journal"," 4.96% 6.052 1 ਫਰਮਾ:Cite_book"," 1.41% 1.717 1 ਫਰਮਾ:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.062","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3043427,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-r5498","timestamp":"20241124234445","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0a39\u0a30\u0a40 \u0a1a\u0a70\u0a26","url":"https:\/\/pa.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A8%B9%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9A%E0%A9%B0%E0%A8%A6","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5657116","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5657116","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2019-07-25T07:16:49Z","dateModified":"2023-04-12T09:06:21Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/44\/Hari_Chand.jpg"}</script> </body> </html>