CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Thiểm Tây – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"2ab8aa3f-db4f-4d0d-9698-02d707366b3b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Thiểm_Tây","wgTitle":"Thiểm Tây","wgCurRevisionId":71950074,"wgRevisionId":71950074,"wgArticleId":63349,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có các đối số formatnum không phải số","Pages using the Phonos extension","Lỗi CS1: liên kết ngoài","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Trang thiếu chú thích trong bài","Trang cần được biên tập lại","Bài có nhiều vấn đề","Settlement articles requiring maintenance","Bài viết có chữ Hán giản thể", "Bài viết có chữ Hán phồn thể","Thiểm Tây","Tỉnh Trung Quốc","Miền Tây Trung Quốc"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Thiểm_Tây","wgRelevantArticleId":63349,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q47974","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"}; RLPAGEMODULES=["ext.phonos.init","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/1200px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="795"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/800px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="530"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/640px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="424"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Thiểm Tây – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Thiểm_Tây rootpage-Thiểm_Tây skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Thi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Thi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Thi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Thi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Nguồn_gốc_tên_gọi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nguồn_gốc_tên_gọi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nguồn gốc tên gọi</span> </div> </a> <ul id="toc-Nguồn_gốc_tên_gọi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Văn_minh_Thượng_cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Văn_minh_Thượng_cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Văn minh Thượng cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Văn_minh_Thượng_cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_kỳ_Tiên_Tần" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_kỳ_Tiên_Tần"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Thời kỳ Tiên Tần</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_kỳ_Tiên_Tần-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Tần" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Tần"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Thời Tần</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Tần-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nhà_Hán" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nhà_Hán"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Nhà Hán</span> </div> </a> <ul id="toc-Nhà_Hán-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tam_Quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tam_Quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Tam Quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Tam_Quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tấn,_Ngũ_Hồ_thập_lục_quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tấn,_Ngũ_Hồ_thập_lục_quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Tấn, Ngũ Hồ thập lục quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Tấn,_Ngũ_Hồ_thập_lục_quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nam-Bắc_triều" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nam-Bắc_triều"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Nam-Bắc triều</span> </div> </a> <ul id="toc-Nam-Bắc_triều-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Tùy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Tùy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Thời Tùy</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Tùy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Đường" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Đường"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9</span> <span>Thời Đường</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Đường-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Ngũ_Đại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Ngũ_Đại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.10</span> <span>Thời Ngũ Đại</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Ngũ_Đại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Tống,_Hạ,_Kim,_Nguyên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Tống,_Hạ,_Kim,_Nguyên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.11</span> <span>Thời Tống, Hạ, Kim, Nguyên</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Tống,_Hạ,_Kim,_Nguyên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Minh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Minh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.12</span> <span>Thời Minh</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Minh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khởi_nghĩa_nông_dân_cuối_Minh,_đầu_Thanh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khởi_nghĩa_nông_dân_cuối_Minh,_đầu_Thanh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.13</span> <span>Khởi nghĩa nông dân cuối Minh, đầu Thanh</span> </div> </a> <ul id="toc-Khởi_nghĩa_nông_dân_cuối_Minh,_đầu_Thanh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_Thanh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_Thanh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.14</span> <span>Thời Thanh</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_Thanh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sau_năm_1911" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sau_năm_1911"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.15</span> <span>Sau năm 1911</span> </div> </a> <ul id="toc-Sau_năm_1911-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Địa_lý" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Địa_lý"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Địa lý</span> </div> </a> <ul id="toc-Địa_lý-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sinh_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sinh_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Sinh vật</span> </div> </a> <ul id="toc-Sinh_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nhân_khẩu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nhân_khẩu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Nhân khẩu</span> </div> </a> <ul id="toc-Nhân_khẩu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_đơn_vị_hành_chính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_đơn_vị_hành_chính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Các đơn vị hành chính</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_đơn_vị_hành_chính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kinh tế</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Văn_hóa-_Du_lịch" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Văn_hóa-_Du_lịch"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Văn hóa- Du lịch</span> </div> </a> <ul id="toc-Văn_hóa-_Du_lịch-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giao_thông" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giao_thông"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Giao thông</span> </div> </a> <ul id="toc-Giao_thông-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_trường_đại_học" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_trường_đại_học"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Các trường đại học</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_trường_đại_học-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ghi_chú" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Ghi chú</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Thiểm Tây</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 103 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-103" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">103 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Achinese" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Tiếng Achinese" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%B4%D9%8A" title="شنشي – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شنشي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%BE%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A6%BF" title="শাআনশি – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শাআনশি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Si%C3%A1m-sai-s%C3%A9ng" title="Siám-sai-séng – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Siám-sai-séng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D1%96" title="Шэньсі – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Шэньсі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D1%96" title="Шэньсі – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Шэньсі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A7%E0%BE%B2%E0%BD%A0%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8D" title="ཧྲའན་ཞི་ཞིང་ཆེན། – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཧྲའན་ཞི་ཞིང་ཆེན།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8A%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Шънси – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Шънси" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0en-si" title="Šen-si – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Šen-si" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%AF" title="Σαανσί – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Σαανσί" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C5%9Cen%C5%9Djio" title="Ŝenŝjio – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ŝenŝjio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شنشی – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شنشی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%99%9D%E8%A5%BF" title="陝西 – Tiếng Cám" lang="gan" hreflang="gan" data-title="陝西" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Tiếng Cám" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1m-s%C3%AE" title="Sám-sî – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sám-sî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EC%8B%9C%EC%84%B1_(%EC%84%AC%EC%84%9C%EC%84%B1)" title="산시성 (섬서성) – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="산시성 (섬서성)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%87%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%AB" title="Շենսի – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Շենսի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B6%E0%A5%80" title="शान्शी – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="शान्शी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Provinco_Shaanxi" title="Provinco Shaanxi – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Provinco Shaanxi" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%B8" title="Шэньси – Tiếng Ossetic" lang="os" hreflang="os" data-title="Шэньси" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Tiếng Ossetic" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%90%D7%90%D7%A0%D7%A9%D7%99" title="שאאנשי – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="שאאנשי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Tiếng Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98" title="შენსი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="შენსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Tiếng Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Xensia" title="Xensia – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Xensia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C5%A0aa%C5%86sji" title="Šaaņsji – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Šaaņsji" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/%C5%A0aansi" title="Šaansi – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Šaansi" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Senhszi" title="Senhszi – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Senhszi" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Шенси – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Шенси" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B7%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BF" title="ഷാങ്സി – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഷാങ്സി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B7%E0%A4%BE%27%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B6%E0%A5%80" title="षा'न्शी – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="षा'न्शी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98" title="შენსი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="შენსი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شنشی – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="شنشی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%81%EA%AF%A5%EA%AF%9F%EA%AF%81%EA%AF%A4" title="ꯁꯥꯟꯁꯤ – Tiếng Manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯁꯥꯟꯁꯤ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Tiếng Manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Si%C4%93ng-s%C4%83%CC%A4" title="Siēng-să̤ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Siēng-să̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%B8_%D0%BC%D1%83%D0%B6" title="Шэньси муж – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Шэньси муж" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%80" title="साङ्सी – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="साङ्सी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%99%9D%E8%A5%BF%E7%9C%81" title="陝西省 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="陝西省" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Shensi" title="Shensi – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Shensi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%88%E0%A8%A8%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%80" title="ਸ਼ੈਨਸ਼ੀ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸ਼ੈਨਸ਼ੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="شانسی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="شانسی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Xianxim" title="Xianxim – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Xianxim" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C5%9Een%C5%9Fi" title="Şenşi – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Şenşi" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Shaanxi_pruwinsya" title="Shaanxi pruwinsya – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Shaanxi pruwinsya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%B8" title="Шэньси – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Шэньси" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%B8" title="Шэньси – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Шэньси" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AA%D8%B3%D9%8A_%D8%B5%D9%88%D8%A8%D9%88" title="شانڪسي صوبو – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="شانڪسي صوبو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C5%A0aan%C5%A1i" title="Šaanši – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Šaanši" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8E%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="شێنسی – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شێنسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Шенси – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Шенси" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF_%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%A3%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="சென்சி மாகாணம் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சென்சி மாகாணம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%89%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="มณฑลฉ่านซี – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="มณฑลฉ่านซี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Шаанси – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Шаанси" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eensi" title="Şensi – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Şensi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D1%81%D1%96" title="Шеньсі – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Шеньсі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="شانسی – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="شانسی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%90%D9%86%D8%B4%D9%89_%D8%A6%DB%86%D9%84%D9%83%D9%89%D8%B3%D9%89" title="شېنشى ئۆلكىسى – Tiếng Uyghur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="شېنشى ئۆلكىسى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Tiếng Uyghur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Sanjsih" title="Sanjsih – Tiếng Choang" lang="za" hreflang="za" data-title="Sanjsih" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Tiếng Choang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A5nxi" title="Chånxi – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Chånxi" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%99%9D%E8%A5%BF%E7%9C%81" title="陝西省 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="陝西省" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Shaanxi" title="Shaanxi – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Shaanxi" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%99%95%E8%A5%BF%E7%9C%81" title="陕西省 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="陕西省" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%99%9D%E8%A5%BF" title="陝西 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="陝西" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%99%95%E8%A5%BF%E7%9C%81" title="陕西省 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="陕西省" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47974#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&oldid=71950074" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&id=71950074&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FThi%25E1%25BB%2583m_T%25C3%25A2y"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FThi%25E1%25BB%2583m_T%25C3%25A2y"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Thi%E1%BB%83m+T%C3%A2y"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%E9%99%95%E8%A5%BF" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://vi.wikivoyage.org/wiki/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" hreflang="vi"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47974" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="box-Nhiều_vấn_đề plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-multiple_issues compact-ambox" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><div class="mw-collapsible" style="width:95%; margin: 0.2em 0;"><b>Bài viết này có nhiều vấn đề.</b> Xin vui lòng giúp đỡ <b><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit">cải thiện nó</a></b> hoặc thảo luận về những vấn đề này trên <b><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Thảo luận:Thiểm Tây">trang thảo luận</a></b>. <div class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0.3em;"> <table class="box-Chú_thích_trong_bài plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết này <b>cần thêm <a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích nguồn gốc</a> để <a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%B4ng_tin_ki%E1%BB%83m_ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được">kiểm chứng thông tin</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Mời bạn giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit">hoàn thiện bài viết này</a> bằng cách bổ sung chú thích tới <a href="/wiki/Wikipedia:Ngu%E1%BB%93n_%C4%91%C3%A1ng_tin_c%E1%BA%ADy" title="Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy">các nguồn đáng tin cậy</a>. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 9/2024</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <table class="box-Cần_biên_tập plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết hoặc đoạn này <b>cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện</b>.<span class="hide-when-compact"> Bạn có thể giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit">cải thiện trang này</a> nếu có thể. Xem <a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Thảo luận:Thiểm Tây">trang thảo luận</a> để biết thêm chi tiết.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 9/2024</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> </div> </div></div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox geography vcard" style="width:22em;width:23em"><tbody><tr><th colspan="2" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;font-size:1.25em; white-space:nowrap"><span class="fn org">Thiểm Tây</span><br /><span class="nickname" style="font-size:78%"><b>陕西省<br />Thiểm Tây tỉnh</b></span></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#cddeff; font-weight:bold;"><span class="category">—  <a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Tỉnh (Trung Quốc)">tỉnh</a>  —</span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px">Chuyển tự tên</th></tr><tr style="display:none"><th colspan="2"> </th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;padding:0.7em 0.8em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/250px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/375px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg/500px-ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg 2x" data-file-width="3032" data-file-height="2008" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="maptable" style="text-align:center"><div style="display:table; width:100%; background:none;"> <div style="display:table-row"></div></div></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shaanxi_in_China_(%2Ball_claims_hatched).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg/250px-Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg/375px-Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg/500px-Shaanxi_in_China_%28%2Ball_claims_hatched%29.svg.png 2x" data-file-width="1181" data-file-height="940" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" style="text-align:center"><div class="center"><div style="width:250px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:250px;padding:0"><div style="position:relative;width:250px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:World_location_map_(equirectangular_180).svg" class="mw-file-description" title="Thiểm Tây trên bản đồ Thế giới"><img alt="Thiểm Tây trên bản đồ Thế giới" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/250px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/375px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/500px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png 2x" data-file-width="2521" data-file-height="1260" /></a></span><div style="position:absolute;top:30.963%;left:80.25%"><div style="position:absolute;left:-3px;top:-3px;line-height:0"><span typeof="mw:File"><span title="Thiểm Tây"><img alt="Thiểm Tây" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size:90%;line-height:110%;position:absolute;width:6em;top:-0.75em;right:4px;text-align:right"><div style="display:inline;padding:1px;float:right">Thiểm Tây</div></div></div></div></div></div></div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Quốc gia</th><td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Thủ phủ</th><td><a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q47974#P36" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left; padding: 0.5em;">Chính quyền<span style="font-weight:normal"></span></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • <a href="/wiki/B%C3%AD_th%C6%B0_T%E1%BB%89nh_%E1%BB%A7y_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Bí thư Tỉnh ủy (Trung Quốc)">Bí thư Tỉnh ủy</a></th><td><a href="/wiki/Tri%E1%BB%87u_Nh%E1%BA%A5t_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Triệu Nhất Đức">Triệu Nhất Đức</a> (赵一德)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • <a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng_Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n" title="Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân">Tỉnh trưởng</a></th><td><a href="/wiki/Tri%E1%BB%87u_C%C6%B0%C6%A1ng" title="Triệu Cương">Triệu Cương</a> (赵刚)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left; padding: 0.5em;">Diện tích<span style="font-weight:normal"></span></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • Tổng cộng</th><td>205,800 km<sup>2</sup> (79,500 mi<sup>2</sup>)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row">Thứ hạng diện tích</th><td><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c_theo_di%E1%BB%87n_t%C3%ADch" title="Danh sách đơn vị hành chính Trung Quốc theo diện tích">thứ 11</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left; padding: 0.5em;">Dân số <span style="font-weight:normal">(2018)</span></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • Tổng cộng</th><td>38,350,000</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • <a href="/wiki/M%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BB%99_d%C3%A2n_s%E1%BB%91" title="Mật độ dân số">Mật độ</a></th><td>181/km<sup>2</sup> (470/mi<sup>2</sup>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/M%C3%BAi_gi%E1%BB%9D" title="Múi giờ">Múi giờ</a></th><td><a href="/wiki/UTC%2B08:00" title="UTC+08:00">UTC+8</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q47974#P421" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><a href="/wiki/ISO_3166" title="ISO 3166">Mã ISO 3166</a></th><td class="nickname">CN-SN <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q47974#P300" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_k%E1%BA%BFt_ngh%C4%A9a" title="Thành phố kết nghĩa">Thành phố kết nghĩa</a></th><td><a href="/wiki/Ky%C5%8Dto" title="Kyōto">Kyōto</a>, <a href="/wiki/Ehime" title="Ehime">Ehime</a>, <a href="/wiki/Nara_(t%E1%BB%89nh)" title="Nara (tỉnh)">Nara</a>, <a href="/wiki/Kagawa" title="Kagawa">Kagawa</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q47974#P190" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_qu%E1%BB%91c_n%E1%BB%99i" class="mw-redirect" title="Tổng sản phẩm quốc nội">GDP</a> (<a href="/wiki/2018" title="2018">2018</a>)<br /> - trên đầu người</th><td>2.444 tỉ (369,3 tỉ USD) <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_t%E1%BB%87" title="Nhân dân tệ">NDT</a> (<a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c_theo_GDP" class="mw-redirect" title="Danh sách các đơn vị hành chính Trung Quốc theo GDP">thứ 15</a>)<br />63.717 (9.477 USD) <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_t%E1%BB%87" title="Nhân dân tệ">NDT</a> (<a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c_theo_GDP_tr%C3%AAn_%C4%91%E1%BA%A7u_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" class="mw-redirect" title="Danh sách các đơn vị hành chính Trung Quốc theo GDP trên đầu người">thứ 12</a>)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%89_s%E1%BB%91_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_con_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Chỉ số phát triển con người">HDI</a> (<a href="/wiki/2014" title="2014">2014</a>)</th><td>0,751 (<a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c_theo_HDI" class="mw-redirect" title="Danh sách các đơn vị hành chính Trung Quốc theo HDI">thứ 14</a>) — <span style="color:#090;">cao</span></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row">Các <a href="/wiki/D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Trung_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Dân tộc Trung Quốc">dân tộc</a> chính</th><td><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_H%C3%A1n" title="Người Hán">Hán</a>: 99,5%<br /><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_H%E1%BB%93i" title="Người Hồi">Hồi</a>: 0,4%</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BA%A1i_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Ngôn ngữ tại Trung Quốc">Ngôn ngữ và phương ngôn</a></th><td><a href="/w/index.php?title=Quan_tho%E1%BA%A1i_Trung_Nguy%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan thoại Trung Nguyên (trang không tồn tại)">Quan thoại Trung Nguyên</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_T%E1%BA%A5n" title="Tiếng Tấn">tiếng Tấn</a>, <a href="/wiki/Quan_tho%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_Nam" title="Quan thoại Tây Nam">Quan thoại Tây Nam</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Trang web</th><td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shaanxi.gov.cn">www.shaanxi.gov.cn</a> (<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n_gi%E1%BA%A3n_th%E1%BB%83" title="Chữ Hán giản thể">chữ Hán giản thể</a>)</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;text-align:left; font-size:smaller"><small>Nguồn lấy dữ liệu dân số và GDP: <br />《中国统计年鉴—2005》/ <i>Niên giám thống kê Trung Quốc 2005</i> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/7503747382" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 7503747382</a></small> <br /> <small>Nguồn lấy dữ liệu dân tộc: <br /> 《2000年人口普查中国民族人口资料》/ <i>Tư liệu nhân khẩu dân tộc dựa trên điều tra dân số năm 2000 của Trung Quốc</i> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/7105054255" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 7105054255</a></small></td></tr></tbody></table> <p><b>Thiểm Tây</b> (<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n_gi%E1%BA%A3n_th%E1%BB%83" title="Chữ Hán giản thể">giản thể</a>: <span lang="zh-Hans">陕西</span>; <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n_ph%E1%BB%93n_th%E1%BB%83" title="Chữ Hán phồn thể">phồn thể</a>: <span lang="zh-Hant">陝西</span>; <a href="/wiki/B%C3%ADnh_%C3%A2m_H%C3%A1n_ng%E1%BB%AF" title="Bính âm Hán ngữ">bính âm</a>: <i><span lang="zh-Latn">Shǎnxī</span></i>, <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/9\/92\/Zh-Shaanxi.ogg\/Zh-Shaanxi.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"ph\u00e1t \u00e2m"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"vi","wikibase":"","file":"Zh-Shaanxi.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Zh-Shaanxi.ogg/Zh-Shaanxi.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">phát âm</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Zh-Shaanxi.ogg" title="Tập tin:Zh-Shaanxi.ogg">ⓘ</a></sup></span>) là một <a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Tỉnh (Trung Quốc)">tỉnh</a> của <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_ho%C3%A0_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa">Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa</a>. Năm 2018, Thiểm Tây là tỉnh đông thứ mười sáu về số dân, đứng thứ mười lăm về kinh tế Trung Quốc với 38 triệu dân, tương đương với <a href="/wiki/Ba_Lan" title="Ba Lan">Ba Lan</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và GDP danh nghĩa đạt 2.444 tỉ NDT (369,3 tỉ USD) tương ứng với <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Về mặt chính thức, Thiểm Tây được phân thuộc vùng <a href="/wiki/T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tây Bắc Trung Quốc">Tây Bắc</a>. Thiểm Tây bao gồm nhiều phần của <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Ho%C3%A0ng_Th%E1%BB%95" title="Cao nguyên Hoàng Thổ">cao nguyên Hoàng Thổ</a> ở trung du <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, dãy <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_L%C4%A9nh" title="Tần Lĩnh">Tần Lĩnh</a> chạy ngang qua phần phía nam của tỉnh này. Giản xưng của Thiểm Tây là <i>Thiểm</i> hoặc <i>Tần</i>, tỉnh cũng được gọi là <a href="/wiki/Tam_T%E1%BA%A7n" title="Tam Tần">Tam Tần</a>. Tỉnh lị của Thiểm Tây là <a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nguồn_gốc_tên_gọi"><span id="Ngu.E1.BB.93n_g.E1.BB.91c_t.C3.AAn_g.E1.BB.8Di"></span>Nguồn gốc tên gọi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Nguồn gốc tên gọi”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nguồn gốc tên gọi"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biến thiên lịch sử và nguồn gốc địa danh Thiểm Tây có quan hệ với nhau. Ngày nay, ở Tây Nam <a href="/wiki/Thi%E1%BB%83m_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Thiểm (huyện)">huyện Thiểm</a> của tỉnh <a href="/wiki/H%C3%A0_Nam_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Hà Nam (Trung Quốc)">Hà Nam</a>, có một địa phương được gọi là Thiểm Nguyên (Thiểm Mạch). Những năm đầu <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Chu" title="Nhà Chu">nhà Chu</a>, <a href="/wiki/Chu_C%C3%B4ng_%C4%90%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Chu Công Đán">Chu công</a> và <a href="/wiki/Tri%E1%BB%87u_c%C3%B4ng_Th%C3%ADch" class="mw-redirect" title="Triệu công Thích">Triệu công</a> hoạch phân lãnh địa đất này, theo đó từ Thiểm về phía đông là đất của Chu công, từ Thiểm về phía tây là đất của Triệu công.<sup id="cite_ref-lstt_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đến thời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BB%91ng" title="Nhà Tống">Nhà Tống</a>, triều đình đã thiết lập <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y_l%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiểm Tây lộ (trang không tồn tại)">Thiểm Tây lộ</a>, lãnh địa xứ này ở phía tây của Thiểm Nguyên, vì vậy mới có tên là Thiểm Tây lộ. Trong một thời kỳ lịch sử lâu dài, Thiểm Tây được gọi tắt là "Tần". Trước thời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Nguy%C3%AAn" title="Nhà Nguyên">Nhà Nguyên</a>, Thiểm Tây không bao gồm các khu vực ở phía nam <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_L%C4%A9nh" title="Tần Lĩnh">Tần Lĩnh</a> như <a href="/wiki/H%C3%A1n_Trung" title="Hán Trung">Hán Trung</a>, <a href="/wiki/An_Khang" class="mw-redirect mw-disambig" title="An Khang">An Khang</a>. </p><p>Trong <a href="/wiki/B%C3%ADnh_%C3%A2m_H%C3%A1n_ng%E1%BB%AF" title="Bính âm Hán ngữ">bính âm Hán ngữ</a>, Thiểm Tây (shǎnxī) và Sơn Tây (shānxī) sẽ trở nên đồng âm nếu không thể hiện thanh điệu. Để tránh gây nhầm lẫn trong các ngôn ngữ khác, người ta xem Thiểm Tây là một trường hợp đặc biệt và sử dụng quy tắc của <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_Ng%E1%BB%AF_La_M%C3%A3_T%E1%BB%B1" class="mw-redirect" title="Quốc Ngữ La Mã Tự">Quốc Ngữ La Mã Tự</a> do <a href="/w/index.php?title=Tri%E1%BB%87u_Nguy%C3%AAn_Nhi%E1%BB%87m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Triệu Nguyên Nhiệm (trang không tồn tại)">Triệu Nguyên Nhiệm</a> (趙元任) đề ra, viết Thiểm Tây thành "Shaanxi". Mặc dù cách giải quyết này được sử dụng rộng rãi song không có quy định chính thức. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Văn_minh_Thượng_cổ"><span id="V.C4.83n_minh_Th.C6.B0.E1.BB.A3ng_c.E1.BB.95"></span>Văn minh Thượng cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Văn minh Thượng cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Văn minh Thượng cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg/220px-A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg/330px-A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg/440px-A-Tomb_of_Emperor_Huangdi_in_Shaanxi.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a><figcaption>Lăng mộ và tế đình tại <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_%C4%90%E1%BA%BF_l%C4%83ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng Đế lăng (trang không tồn tại)">Hoàng Đế lăng</a> ở <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_L%C4%83ng" title="Hoàng Lăng">Hoàng Lăng</a>, <a href="/wiki/Di%C3%AAn_An" title="Diên An">Diên An</a></figcaption></figure> <p>Khu vực Thiểm Bắc thuộc vùng trung thượng du <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, khu vực phía nam Tần Lĩnh thuộc vùng thượng du <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, <a href="/wiki/Quan_Trung" title="Quan Trung">Quan Trung</a> là những vùng phát địa quan trọng của nền văn minh Trung Hoa. Theo phân kỳ khảo cổ, khu vực Quan Trung từ xưa đã có các hoạt động của người Lam Điền (蓝田人, Homo erectus lantianensis). Trong các di chỉ <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%93_%C4%91%C3%A1_m%E1%BB%9Bi" title="Thời đại đồ đá mới">thời đại đồ đá mới</a>, có niên đại sớm nhất là thuộc về <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_L%C3%A3o_Quan_%C4%90%C3%A0i" title="Văn hóa Lão Quan Đài">văn hóa Lão Quan Đài</a> (khoảng 6000 TCN-5000 TCN), kế tiếp là thuộc <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_Ng%C6%B0%E1%BB%A1ng_Thi%E1%BB%81u" title="Văn hóa Ngưỡng Thiều">văn hóa Ngưỡng Thiều</a> (khoảng 5000 TCN-3000 TCN) nổi tiếng, sau đó là <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_Long_S%C6%A1n" title="Văn hóa Long Sơn">văn hóa Long Sơn</a> (khoảng 3000 TCN-2000 TCN). </p><p>Về mặt <a href="/wiki/Truy%E1%BB%81n_thuy%E1%BA%BFt" title="Truyền thuyết">truyền thuyết</a>, Thiểm Tây thời Thượng Cổ là đất Ung châu, là đất phát nguyên và đất an táng của <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_N%C3%B4ng" title="Thần Nông">Viêm Đế</a> và <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hoàng Đế">Hoàng Đế</a>, mà theo <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BB%91c_ng%E1%BB%AF_(s%C3%A1ch)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quốc ngữ (sách) (trang không tồn tại)">Quốc ngữ</a> thì Viêm Đế và Hoàng Đế đều là hậu duệ của <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFu_%C4%90i%E1%BB%83n" title="Thiếu Điển">Thiếu Điển</a>. Đồng thời trên địa bàn Thiểm Tây còn có Hoa Tư cổ quốc hoặc Hoa Tư thị ở khu vực Lam Điền của Tây An ngày nay. Hoa Tư thị là tổ tiên của dân tộc Trung Hoa, chữ Hoa Hạ và Trung Hoa bắt nguồn từ Hoa Tư thị (có thuyết nói là bắt nguồn từ <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A1_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoá Sơn (trang không tồn tại)">Hoá Sơn</a>, cũng thuộc Thiểm Tây).<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_kỳ_Tiên_Tần"><span id="Th.E1.BB.9Di_k.E1.BB.B3_Ti.C3.AAn_T.E1.BA.A7n"></span>Thời kỳ Tiên Tần</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Thời kỳ Tiên Tần”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời kỳ Tiên Tần"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Chu tộc nguyên là một bộ lạc cổ ở khu vực Quan Trung của Thiểm Tây. Theo <a href="/wiki/S%E1%BB%AD_k%C3%BD_T%C6%B0_M%C3%A3_Thi%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Sử ký Tư Mã Thiên">Sử ký</a>- Chu bản kỉ, thủy tổ của Chu tộc tên là <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_T%E1%BA%AFc" title="Hậu Tắc">Khí</a>, do giỏi canh nông nên được vua <a href="/wiki/Nghi%C3%AAu" title="Nghiêu">Nghiêu</a> cử làm Nông sư, được vua <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A5n" title="Thuấn">Thuấn</a> đặt hiệu là Hậu Tắc, phong cho đất Thai (邰)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>chú 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và ban cho họ Cơ. Ba đời sau, đến đời thủ lĩnh Cơ Công Lưu, ông đã dẫn tộc chúng di cư đến Phân Phụ (分阝)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>chú 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Chín đời sau đó, khoảng thế kỷ XII TCN, thời thủ lĩnh <a href="/wiki/C%E1%BB%95_C%C3%B4ng_%C4%90%E1%BA%A3n_Ph%E1%BB%A7" title="Cổ Công Đản Phủ">Cổ Công Đản Phủ</a>, người Chu vượt qua <a href="/w/index.php?title=S%C3%B4ng_T%E1%BA%A5t_Th%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sông Tất Thủy (trang không tồn tại)">sông Tất Thủy</a>, qua Lương Sơn, đến định cư trên vùng đất tươi đẹp và phì nhiêu phía bắc <a href="/wiki/S%C3%B4ng_V%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Sông Vị">Vị Hà</a> và chân núi phía nam Kỳ Sơn, thuộc vùng cao nguyên Hoàng Thổ, họ lấy tộc danh để đặt cho vùng đất này là Chu Nguyên<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>chú 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Cổ Công Đản Phủ chỉ huy tộc nhân khai khẩn đất đai, đào rãnh tiêu nước, trồng các loại cây lương thực, phát triển nông nghiệp, xây dựng miếu đường, cung điện, nhà ở, xây đắp tường thành. Bộ lạc Chu thiết lập nên chế độ quan lại, lập quân đội, nhiều lần đẩy lui các cuộc tấn công của những bộ lạc <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nhung" title="Tây Nhung">Nhung</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C4%90%E1%BB%8Bch" title="Bắc Địch">Địch</a>. Việc chính thức định quốc hiệu là Chu thể hiện việc người Chu đã tiến vào xã hội giai cấp, thời kỳ đầu của chế độ nô lệ.<sup id="cite_ref-lstt_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Yu_ji_you,_shaanxi_history_museum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg/220px-Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg/330px-Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg/440px-Yu_ji_you%2C_shaanxi_history_museum.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a><figcaption>Bình đựng rượu thời kỳ đầu Tây Chu, khai quật tại khu mộ Trúc Viên Câu, <a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Bảo Kê">Bảo Kê</a></figcaption></figure> <p>Đời thủ lĩnh thứ 15 của bộ lạc Chu là <a href="/wiki/C%C6%A1_X%C6%B0%C6%A1ng" title="Cơ Xương">Cơ Xương</a>, trong thời gian này, lực lượng của Chu quốc đã phát triển rất mạnh, chiếm toàn bộ <a href="/wiki/Quan_Trung" title="Quan Trung">bình nguyên Quan Trung</a>. Cơ Xương chuyển quốc đô từ Chu Nguyên đến đất Phong (沣)<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>chú 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sau khi Cơ Xương mất, con là <a href="/wiki/Chu_V%C5%A9_v%C6%B0%C6%A1ng" title="Chu Vũ vương">Cơ Phát</a> kế vị. Sau đó, Cơ Phát thiên đô đến đất Hạo (镐)<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>chú 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cơ Phát tôn <a href="/wiki/Kh%C6%B0%C6%A1ng_T%E1%BB%AD_Nha" title="Khương Tử Nha">Khương Tử Nha</a> làm thầy, trọng dụng em trai <a href="/wiki/Chu_C%C3%B4ng_%C4%90%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Chu Công Đán">Cơ Đán</a>, tiếp tục phát triển về phía đông. Sau khi chiến thắng trong <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_M%E1%BB%A5c_D%C3%A3" title="Trận Mục Dã">trận Mục Dã</a>, Chu quốc diệt <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Th%C6%B0%C6%A1ng" title="Nhà Thương">vương triều Thương</a> và lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Chu" title="Nhà Chu">vương triều Chu</a>. </p><p>Tây Chu là <a href="/wiki/Tri%E1%BB%81u_%C4%91%E1%BA%A1i_Trung_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Triều đại Trung Quốc">triều đại</a> đầu tiên trong <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Lịch sử Trung Quốc">lịch sử Trung Quốc</a> định đô tại địa bàn Thiểm Tây ngày nay. Thời Tây Chu, <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> Thiểm Tây, đặc biệt là kinh tế nông nghiệp đã có sự phát triển to lớn, nông cụ có sự cải tiến rõ rệt, xuất hiện các loại <a href="/wiki/Cu%E1%BB%91c_(n%C3%B4ng_c%E1%BB%A5)" title="Cuốc (nông cụ)">cuốc</a> thích hợp với việc canh tác nhanh và làm cỏ. Chế độ cach tác luân canh dần dần thay thế chế độ canh tác quảng canh. Người dân tại Thiểm Tây cũng bắt đầu sử dụng phân xanh và phân trộn, tạo lập một hệ thống mương thủy lợi hoàn chỉnh. </p><p>Từ sau thời <a href="/wiki/Chu_Chi%C3%AAu_V%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Chu Chiêu Vương">Chu Chiêu Vương</a>, vương triều Chu dần dần xuống dốc. Đặc biệt là <a href="/wiki/Chu_U_V%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Chu U Vương">Chu U Vương</a> hoang dâm vô đạo, thế nước nhanh chóng suy sụp. Do Chu U Vương phế bỏ Thân hậu và thái tử Nghi Cữu, năm thứ 11 thời Chu U Vương (771 TCN), <a href="/wiki/Th%C3%A2n_(n%C6%B0%E1%BB%9Bc)" title="Thân (nước)">Thân hầu</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>chú 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đã liên hiệp với <a href="/wiki/Khuy%E1%BB%83n_Nhung" title="Khuyển Nhung">hai tộc Khuyển, Nhung</a> công phá Hạo Kinh, giết U Vương, lập thái tử Nghi Cữu lên ngôi, tức <a href="/wiki/Chu_B%C3%ACnh_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Chu Bình Vương">Chu Bình Vương</a>. Năm sau, Chu Bình Vương thiên đô về phía đông, đến Lạc Ấp.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>chú 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Tần"><span id="Th.E1.BB.9Di_T.E1.BA.A7n"></span>Thời Tần</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Thời Tần”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Tần"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Terracottaarmyxx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Terracottaarmyxx.jpg/220px-Terracottaarmyxx.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Terracottaarmyxx.jpg/330px-Terracottaarmyxx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Terracottaarmyxx.jpg/440px-Terracottaarmyxx.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99i_qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A5t_nung" title="Đội quân đất nung">Chiến binh đất nung</a> tại <a href="/wiki/L%C4%83ng_m%E1%BB%99_T%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7y_Ho%C3%A0ng" title="Lăng mộ Tần Thủy Hoàng">Lăng mộ Tần Thủy Hoàng</a> ở <a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a></figcaption></figure> <p>Theo Sử ký- Tần bản kỷ, người Tần là hậu duệ của <a href="/wiki/Chuy%C3%AAn_H%C3%BAc" title="Chuyên Húc">Chuyên Húc</a>- con cháu của <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hoàng Đế">Hoàng Đế</a>, đã theo <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_V%C5%A9" title="Hạ Vũ">Hạ Vũ</a> bình thủy thổ, lại giúp vua <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A5n" title="Thuấn">Thuấn</a> chế ngự chim thú, được Thuấn ban cho họ "Doanh". Sau khi bộ lạc Chu nổi lên tại Quan Trung ở Thiểm Tây, người Tần thân thiện với Chu, từng được Chu vương giao cho việc chăn <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a>. <a href="/wiki/Chu_Hi%E1%BA%BFu_V%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Chu Hiếu Vương">Chu Hiếu Vương</a> thấy người Tần có công, phân phong cho đất Tần<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>chú 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> tộc hiệu là Tần Doanh, làm phụ dung cho nhà Chu. Khi Chu Bình Vương thiên đô về phía đông, <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_T%C6%B0%C6%A1ng_c%C3%B4ng" title="Tần Tương công">Tần Tương công</a> suất binh hộ tống, được Chu Bình Vương phong làm <a href="/wiki/Ch%C6%B0_h%E1%BA%A7u_nh%C3%A0_Chu" title="Chư hầu nhà Chu">chư hầu</a>, ban vùng đất phía tây Kỳ (岐)<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>chú 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sau khi Tần Tương công thụ phong, bắt đầu tiến hành chiến tranh lâu dài với các tộc <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nhung" title="Tây Nhung">Nhung</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C4%90%E1%BB%8Bch" title="Bắc Địch">Địch</a> để tranh đoạt Quan Trung, sau nhiều thập niên, cuối cùng đã củng cố địa vị thống trị tại Quan Trung. </p><p>Năm thứ nhất thời <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_%C4%90%E1%BB%A9c_c%C3%B4ng" title="Tần Đức công">Tần Đức công</a> (677 TCN), nước Tần dời quốc đô từ Bình Dương (平阳)<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>chú 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đến Ung (雍)<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>chú 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Ung là quốc đô của Tần trong vòng gần 300 năm. Năm thứ hai đời <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Hi%E1%BA%BFn_c%C3%B4ng" title="Tần Hiến công">Tần Hiến công</a> (383 TCN), Tần thiên đô về phía đông, đến Lịch Dương (栎阳)<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>chú 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Năm thứ 12 đời <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Hi%E1%BA%BFu_c%C3%B4ng" title="Tần Hiếu công">Tần Hiếu công</a> (350 TCN), Tần lại thiên đô đến <a href="/wiki/H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hàm Dương">Hàm Dương</a>. Sau khi Tần vương Doanh Chính (<a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7y_Ho%C3%A0ng" title="Tần Thủy Hoàng">Tần Thủy Hoàng</a>) kế vị vào năm 246 TCN, Tần tiến hành chiến tranh thống nhất Trung Quốc, mỗi lần xuất binh diệt một nước, cuối cùng diệt cả sáu nước. </p><p>Sau khi thống nhất Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng lại bắt 12 vạn hộ phú hào trong toàn quốc phải dời đến Hàm Dương, vì thế nhân khẩu tại đây nhanh chóng tăng lên gần một triệu, là thành thị lớn nhất thế giới lúc bấy giờ.<sup id="cite_ref-lstt_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thời <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_Qu%E1%BB%91c" title="Chiến Quốc">Chiến Quốc</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%A5y_(n%C6%B0%E1%BB%9Bc)" title="Ngụy (nước)">nước Ngụy</a> đã lập Thượng quận tại hạ du Lạc Hà, <a href="/wiki/S%E1%BB%9F_(n%C6%B0%E1%BB%9Bc)" title="Sở (nước)">nước Sở</a> lập Hán Trung quận tại trung du <a href="/wiki/H%C3%A1n_Th%E1%BB%A7y" title="Hán Thủy">Hán Giang</a>. Sau khi Tần thống nhất Trung Quốc, đã phân lãnh thổ của mình thành 36 quận. Khi đó, bắc bộ Thiểm Tây thuộc Thượng quận, trị sở đặt tại Phu Thi (肤施)<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>chú 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; nam bộ Thiểm Tây thuộc Hán Trung quận, trị sở đặt tại Nam Trịnh (南郑)<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>chú 14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ở lưu vực <a href="/wiki/S%C3%B4ng_V%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Sông Vị">Vị Hà</a> thiết lập Nội Sử, quản lý khu vực phụ cận kinh đô. </p><p>Trước và sau khi <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BA%A7n" title="Nhà Tần">Nhà Tần</a> thành lập, nông nghiệp vùng Quan Trung tương đối phát triển, đất đai được khai khẩn trên phạm vi lớn, việc nuôi <a href="/wiki/Tr%C3%A2u" title="Trâu">trâu</a> để cày trở nên phổ biến, đã xuất hiện cày sắt, hoàn thành xây dựng <a href="/w/index.php?title=K%C3%AAnh_Tr%E1%BB%8Bnh_Qu%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kênh Trịnh Quốc (trang không tồn tại)">kênh Trịnh Quốc</a> (鄭國渠)<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>chú 15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, tưới nước cho 4 vạn <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91o_l%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%95_Trung_Hoa#Diện_tích" title="Hệ đo lường cổ Trung Hoa">khoảnh</a> ruộng. Trong <a href="/wiki/L%C4%83ng_m%E1%BB%99_T%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7y_Ho%C3%A0ng" title="Lăng mộ Tần Thủy Hoàng">lăng mộ Tần Thủy Hoàng</a> ở Thiểm Tây, đã khai quật được <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99i_qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A5t_nung" title="Đội quân đất nung">đội quân đất nung</a>, <a href="/w/index.php?title=Xe_ng%E1%BB%B1a_%C4%91%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xe ngựa đồng (trang không tồn tại)">xe ngựa đồng</a> (銅車馬)<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và các binh khí. Thể hiện rằng thủ công nghiệp thời Tần đã có sự phát triển rất lớn. </p><p>Tháng 7 năm 210 TCN, Tần Thủy Hoàng qua đời trên đường tuần du tại Sa Khâu (沙丘)<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>chú 16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kỳ tử <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Nh%E1%BB%8B_Th%E1%BA%BF" title="Tần Nhị Thế">Hồ Hợi</a> kế vị, tức Nhị Thế hoàng đế.<sup id="cite_ref-Firsteselect_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Firsteselect-22"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tháng 7 năm 209 TCN, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BA%AFng" title="Trần Thắng">Trần Thắng</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Qu%E1%BA%A3ng" title="Ngô Quảng">Ngô Quảng</a> bắt đầu khởi nghĩa tại Đại Trạch <a href="/wiki/H%C6%B0%C6%A1ng_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Hương (Trung Quốc)">hương</a> (大澤鄉)<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>chú 17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; đến tháng 9 đến lượt <a href="/wiki/H%C3%A1n_Cao_T%E1%BB%95" title="Hán Cao Tổ">Lưu Bang</a> và <a href="/wiki/H%E1%BA%A1ng_V%C5%A9" title="Hạng Vũ">Hạng Vũ</a> khởi nghĩa riêng biệt tại huyện Bái<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>chú 18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và Ngô<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>chú 19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tháng 8 năm 207 TCN, tại Hàm Dương, <a href="/wiki/Tri%E1%BB%87u_Cao" title="Triệu Cao">Triệu Cao</a> giết hại Nhị Thế hoàng đế rồi tôn <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_T%E1%BB%AD_Anh" title="Tần Tử Anh">Tử Anh</a> làm vua Tần. Tháng 10 năm 207 TCN, Lưu Bang suất quân tiến theo đường Vũ Quan<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>chú 20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Lam Điền<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>chú 21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đến Bá Thượng<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>chú 22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Tử Anh đầu hàng, triều Tần diệt vong. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nhà_Hán"><span id="Nh.C3.A0_H.C3.A1n"></span>Nhà Hán</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Nhà Hán”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nhà Hán"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Western_Han_gold_discs,_Shaanxi_History_Museum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg/220px-Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg/330px-Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg/440px-Western_Han_gold_discs%2C_Shaanxi_History_Museum.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Kim bính thời Tây Hán, khai quật tại hương Đàm Gia ở Tây An</figcaption></figure> <p>Tháng 2 năm 206 TCN, Hạng Vũ tự lập làm Tây Sở Bá vương, lấy khu vực Quan Trung và Thiểm Bắc của Thiểm Tây phân phong cho ba danh hàng tướng của triều Tần; <a href="/wiki/Ch%C6%B0%C6%A1ng_H%C3%A0m" title="Chương Hàm">Chương Hàm</a> được phong làm Ung vương, đất đai từ Hàm Dương về phía tây, đóng đô tại Phế Khâu (廢丘)<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>chú 23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; <a href="/wiki/T%C6%B0_M%C3%A3_H%C3%A2n" title="Tư Mã Hân">Tư Mã Hân</a> được phong làm Tắc vương, đất đai ở phía đông Hàm Dương, đóng đô tại Lịch Dương (栎阳)<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>chú 24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%95ng_%E1%BA%BE" title="Đổng Ế">Đổng Ế</a> được phong làm Địch vương, đất đai ở Thiểm Bắc, đóng đô tại Cao Nô (高奴)<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>chú 25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do đó, Thiểm Tây còn mang danh là "Tam Tần". Còn vùng Hán Trung ở phía nam Tần Lĩnh thuộc về Hán vương Lưu Bang. Tháng 8 năm 206 TCN, quân của Hán vương Lưu Bang bí mật tiến đến Trần Thương (陳倉)<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>chú 26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, tập kích Quan Trung, Chương Hàm rút về cố thủ ở Phế Khâu (đến năm 205 TCN tự sát) còn Tư Mã Hân và Đổng Ế đầu hàng, toàn bộ Thiểm Tây thuộc quyền kiểm soát của Lưu Bang. </p><p>Sau đó, đến tháng 2 năm 202 TCN, Lưu Bang thiết lập nên triều <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%C3%A1n" title="Nhà Hán">Tây Hán</a>, xưng làm hoàng đế ở Phiếm Thủy (氾水)<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>chú 27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, tức <a href="/wiki/H%C3%A1n_Cao_T%E1%BB%95" title="Hán Cao Tổ">Hán Cao Tổ</a>. Đến tháng 5 cùng năm, Hán Cao Tổ nghe theo kiến nghị của <a href="/wiki/L%C3%A2u_K%C3%ADnh" title="Lâu Kính">Lâu Kính</a> (婁敬), <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_L%C6%B0%C6%A1ng" title="Trương Lương">Trương Lương</a> nên chuyển quốc đô triều Hán đến Quan Trung. Tiên đô nằm ở Lịch Dương (櫟陽)<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>chú 28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Đến năm thứ 7 đời Hán Cao Tổ (200 TCN), quốc đô triều Hán chuyển từ Lịch Dương đến <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An" title="Trường An">Trường An</a>, cũng gọi là Tây Hán kinh sư. </p><p>Thời Tây Hán, vùng thuộc quyền quản lý của Nội Sử thời Tần, tức lưu vực Vị Hà, được phân làm 3: <a href="/w/index.php?title=Kinh_tri%E1%BB%87u_du%E1%BA%ABn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh triệu duẫn (trang không tồn tại)">kinh triệu duẫn</a> quản lý khu vực phía nam Vị Hà; <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A3_b%E1%BA%B1ng_d%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tả bằng dực (trang không tồn tại)">tả bằng dực</a> quản lý khu vực phía bắc Vị Hà, trung hạ du Lạc Hà; <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%AFu_ph%C3%B9_phong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hữu phù phong (trang không tồn tại)">hữu phù phong</a> quản lý khu vực phía tây Hàm Dương ngày nay. Lịch sử gọi đây là "<a href="/w/index.php?title=Tam_ph%E1%BB%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tam phụ (trang không tồn tại)">Tam phụ</a>", trị sở đều ở thành Trường An. Thành <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An" title="Trường An">Trường An</a>, kinh đô của Tây Hán, nằm ở ngay phía tây bắc của Tây An ngày nay. Theo sử liệu ghi lại, chu vi thành Trường An là 65 <a href="/wiki/L%C3%BD_(%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_%C4%91o_l%C6%B0%E1%BB%9Dng)" title="Lý (đơn vị đo lường)">lý</a> (ước tính tương đương với 26 km), tường thành cao trên dưới 12 m, rộng 12-16 mét, việc thành cao và rộng như vậy được cho là để đối phó với lũ lụt do Vị Hà gây ra.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành Trường An có 16 cổng thành. Theo <a href="/wiki/H%C3%A1n_th%C6%B0" title="Hán thư">Hán thư</a>-Địa lý chí, vào năm 2 SCN, nhân khẩu trong thành Trường An có "80.800 hộ, 246.200 người". Một số chuyên gia hữu quan cho rằng con số này thấp so với thực tế, nếu lấy mỗi hộ có năm người thì dân trong thành phải trên 400 nghìn người.<sup id="cite_ref-lstt_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành Trường An là thành thị đại quy mô đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc, trên thế giới khi đó chỉ có <a href="/wiki/Roma" title="Roma">thành La Mã</a> là có thể so sánh được. </p><p>Thời Tây Hán là khoảng thời gian hưng thịnh của Thiểm Tây. Thời <a href="/wiki/H%C3%A1n_V%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hán Vũ Đế">Hán Vũ Đế</a> (140 TCN-88 TCN), quốc thế của triều Hán lên đến đỉnh cao. Ngoài sự phồn hoa của kinh thành Trường An, kinh tế nông nghiệp của Thiểm Tây cũng phát triển, chủ yếu là do phát triển sự nghiệp thủy lợi, cải thiện kỹ thuật nông nghiệp. Ở Quan Trung, trước sau đã đào các kênh Tào, Long Thủ, Lục Phụ, Bạch, Linh Chỉ và Thành Quốc, cũng như các đường dẫn nước tưới tiêu khác, hình thành một mạng lưới tưới tiêu ruộng đồng ở bình nguyên Quan Trung. Thời Hán Vũ Đế, đô úy <a href="/w/index.php?title=Tri%E1%BB%87u_Qu%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Triệu Quá (trang không tồn tại)">Triệu Quá</a> đã sáng tạo ra "đại điền pháp", sáng chế ra "lâu xa" (một loại công cụ gieo hạt có ba chân), ngẫu lê (một loại cày theo phương thức canh tác ba người hai trâu, thâm canh, lật đất, đắp bờ). </p><p>Năm 9 SCN, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_M%C3%A3ng" title="Vương Mãng">Vương Mãng</a> phế <a href="/wiki/Nh%C5%A9_T%E1%BB%AD_Anh" title="Nhũ Tử Anh">Nhũ Tử Anh</a>, lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%C3%A2n" title="Nhà Tân">nhà Tân</a>. Vương Mãng mang hoài bão phục cổ, tái tạo nền văn minh cổ xưa, xây dựng một thế giới lý tưởng.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông đã thực hiện hàng loạt cải cách ảnh hưởng toàn diện đến xã hội Trung Quốc khi đó. Tháng 2 năm 23, <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_L%E1%BB%A5c_L%C3%A2m" title="Khởi nghĩa Lục Lâm">Lục Lâm quân</a> ủng hộ <a href="/wiki/L%C6%B0u_Huy%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Lưu Huyền">Lưu Huyền</a> lên làm hoàng đế, đến tháng 9 thì công nhập Trường An, Vương Mãnh bị giết. Tháng 2 năm 24, Lưu Huyền thiên đô đến Trường An. Tháng 6 năm 25, <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_X%C3%ADch_Mi" title="Khởi nghĩa Xích Mi">Xích Mi quân</a> tại <a href="/wiki/Ho%C3%A1_%C3%82m" class="mw-redirect" title="Hoá Âm">Hoá Âm</a> đã ủng hộ lập <a href="/wiki/L%C6%B0u_B%E1%BB%93n_T%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Lưu Bồn Tử">Lưu Bồn Tử</a> làm hoàng đế, đến tháng 9 cùng năm công nhập Trường An, lật đổ Lưu Huyền. Sau khi Xích Mi quân làm chủ Trường An, do quân sĩ và số đông tướng sĩ của lực lượng này là nông dân thuần phác, nên bị lực lượng địa chủ rất thù địch,<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đóng kín cửa không nghênh đón và cấp lương. Xích Mi quân sau đó lại đầu hàng <a href="/wiki/H%C3%A1n_Quang_V%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hán Quang Vũ Đế">Lưu Tú</a>. </p><p>Tháng 6 năm 25, Lưu Tú thiết lập triều <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_H%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Đông Hán">Đông Hán</a> tại <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Lạc Dương">Lạc Dương</a>, tuy nhiên Quan Trung vẫn bảo lưu xưng hiệu "Tam phụ", Trường An duy trì danh nghĩa Kinh Triệu phủ, Hán Trung quận do Ích châu <a href="/wiki/Th%E1%BB%A9_s%E1%BB%AD" title="Thứ sử">thứ sử</a> tại <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_%C4%90%C3%B4" title="Thành Đô">Thành Đô</a> quản lý, Thiểm Bắc thuộc Tịnh châu thứ sử tại <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Nguy%C3%AAn,_S%C6%A1n_T%C3%A2y" title="Thái Nguyên, Sơn Tây">Tấn Dương</a> quản lý. </p><p>Cuối thời Đông Hán, năm 190, Quan Đông quân phiệt suy tôn <a href="/wiki/Vi%C3%AAn_Thi%E1%BB%87u" title="Viên Thiệu">Viên Thiệu</a> làm minh chủ, thảo phạt <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%95ng_Tr%C3%A1c" title="Đổng Trác">Đổng Trác</a>. Đổng Trác đem <a href="/wiki/H%C3%A1n_Hi%E1%BA%BFn_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hán Hiến Đế">Hán Hiến Đế</a> <a href="/wiki/H%C3%A1n_Hi%E1%BA%BFn_%C4%90%E1%BA%BF" title="Hán Hiến Đế">Lưu Hiệp</a> chạy về phía tây, đến Trường An. Tháng 4 năm 192, trong lúc chư hầu đang xung đột ở phía đông thì trong triều đình Trường An, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Do%C3%A3n" title="Vương Doãn">Vương Doãn</a> và <a href="/wiki/L%C3%A3_B%E1%BB%91" title="Lã Bố">Lã Bố</a> mưu sát Đổng Trác. Tháng 6 năm đó, bộ tướng của Đổng Trác là <a href="/wiki/L%C3%BD_Quy%E1%BA%BFt" class="mw-redirect" title="Lý Quyết">Lý Quyết</a>, <a href="/wiki/Qu%C3%A1ch_D%C4%A9" title="Quách Dĩ">Quách Dĩ</a>, <a href="/wiki/Ph%C3%A0n_Tr%C3%B9" title="Phàn Trù">Phàn Trù</a> công nhập Trường An. Năm 195, Lý Quyết, Quách Dĩ, Phàn Trù lại công sát lẫn nhau. Trong thời gian này, Thiểm Tây đã phải trải qua đại họa, "trong thành Trường An, không thể ngăn chặn đạo tặc, cướp bóc giữa ban ngày... người ăn thịt nhau, xương trắng lũy tích, xú uế đầy đường".<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tam_Quốc"><span id="Tam_Qu.E1.BB.91c"></span>Tam Quốc</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Tam Quốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tam Quốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg/220px-%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg/330px-%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg/440px-%E8%99%8E%E5%A4%B4%E6%A1%A5%E9%81%97%E5%9D%80_%E7%A2%91%E5%88%BB.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="2731" /></a><figcaption>đài kỷ niệm tại di chỉ Hổ Đầu Kiều ở phía tây Hán Trung, nơi <a href="/wiki/Ng%E1%BB%A5y_Di%C3%AAn" title="Ngụy Diên">Ngụy Diên</a> bị hành quyết</figcaption></figure> <p>Thời kỳ <a href="/wiki/Tam_Qu%E1%BB%91c" title="Tam Quốc">Tam Quốc</a>, vùng Quan Trung của Thiểm Tây thuộc quyền quản lý của Ung châu thuộc <a href="/wiki/T%C3%A0o_Ng%E1%BB%A5y" title="Tào Ngụy">Tào Ngụy</a>, trị sở đặt tại Trường An. Các huyện ở Thiểm Nam nằm ở phía đông của <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_Tuy%E1%BB%81n" title="Thạch Tuyền">Thạch Tuyền</a> thì thuộc Kinh châu<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>chú 29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> của Tào Ngụy. Khu vực tây bộ Thiểm Nam nằm dưới quyền quản lý của Ích châu<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>chú 30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> thuộc <a href="/wiki/Th%E1%BB%A5c_H%C3%A1n" title="Thục Hán">Thục Hán</a>. Các xứ ở Thiểm Bắc là lãnh địa của các tộc du mục. </p><p>Mùa xuân năm 228, <a href="/wiki/Gia_C%C3%A1t_L%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Gia Cát Lượng">Gia Cát Lượng</a> thống lĩnh 10 vạn đại quân xuất phát từ Hán Trung đi về hướng Bắc để <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%E1%BB%A5c-Ng%E1%BB%A5y_(228-234)" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thục-Ngụy (228-234)">chinh phạt Ngụy</a>. Ông loan tin rằng đại quân của Thục sắp sửa theo đường hẻm Tà Cốc đánh vào My Thành, đồng thời cử Triệu Vân, Đặng Chi đem một bộ phận binh lục đi chiếm Kỳ Cốc<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>chú 31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và làm ra vẻ như muốn đi theo đường Tà Cốc để tiến lên phía bắc, nhằm thu hút sự chú ý của quân Tào, trong khi đó Gia Cát Lượng tự mình dẫn quân chủ lực tiến phát theo đường Kỳ Sơn về hướng tây bắc. Trong chiến dịch này, quân Thục dụ hàng được danh tướng Ngụy là <a href="/wiki/Kh%C6%B0%C6%A1ng_Duy" title="Khương Duy">Khương Duy</a> gây xôn xao cả miền Quan Trung.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sau khi Gia Cát Lượng mất trong khi đang đem quân đánh Tào Ngụy, tướng <a href="/wiki/Kh%C6%B0%C6%A1ng_Duy" title="Khương Duy">Khương Duy</a> tiếp tục tiếp hành 9 lần <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%E1%BB%A5c-Ng%E1%BB%A5y_(247-262)" title="Chiến tranh Thục-Ngụy (247-262)">chinh phạt Trung Nguyên</a> trong các năm 247-262, chiến trường chính là hai tỉnh Cam Túc và Thiểm Tây ngày nay. Năm 263-264, khi quân Ngụy tiến hành <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%E1%BB%A5c-Ng%E1%BB%A5y_(263-264)" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thục-Ngụy (263-264)">chiến dịch</a> tiêu diệt Thục, họ phân thành ba mặt trận quân, trong đó mặt phía đông là cánh công kích chính, ban đầu tấn công Hán Trung từ Tà Cốc (斜谷)<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>chú 32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Lạc Cốc (駱谷), và Tử Ngọ Cốc (子午谷)<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>chú 33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sau đó, ba đội quân của mặt trận phía đông hội quân và tiếp tục tiến sâu vào đất Thục. </p><p>Trung hậu kỳ Đông Hán, người <a href="/wiki/Hung_N%C3%B4" title="Hung Nô">Hung Nô</a> di cư vào gần <a href="/wiki/Trung_Nguy%C3%AAn" title="Trung Nguyên">Trung Nguyên</a> hơn, nuôi ngựa trên <a href="/w/index.php?title=L%C3%A3_L%C6%B0%C6%A1ng_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lã Lương Sơn (trang không tồn tại)">Lã Lương Sơn</a> (呂梁山)<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>chú 34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và lưu vực <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Ph%E1%BA%A7n" title="Sông Phần">Phần Hà</a>. Đến thời <a href="/wiki/Tam_Qu%E1%BB%91c" title="Tam Quốc">Tam Quốc</a>, người <a href="/wiki/Hung_N%C3%B4" title="Hung Nô">Hung Nô</a> phân thành 5 bộ, số người đạt đến mấy chục vạn. Ngoài ra, trên địa bàn Thiểm Tây và Cam Túc còn có sự hiện diện của các tộc <a href="/wiki/Y%E1%BA%BFt" title="Yết">Yết</a>, <a href="/wiki/Ti%C3%AAn_Ti" title="Tiên Ti">Tiên Ti</a>, <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%C3%AA" title="Người Đê">Đê</a>, <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Kh%C6%B0%C6%A1ng" title="Người Khương">Khương</a>, sử gọi chung là <a href="/wiki/Ng%C5%A9_H%E1%BB%93_lo%E1%BA%A1n_Hoa" class="mw-redirect" title="Ngũ Hồ loạn Hoa">Ngũ Hồ</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tấn,_Ngũ_Hồ_thập_lục_quốc"><span id="T.E1.BA.A5n.2C_Ng.C5.A9_H.E1.BB.93_th.E1.BA.ADp_l.E1.BB.A5c_qu.E1.BB.91c"></span>Tấn, Ngũ Hồ thập lục quốc</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Tấn, Ngũ Hồ thập lục quốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tấn, Ngũ Hồ thập lục quốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thời Tây Tấn, Trường An là bồi đô của đế chế, Hàm Dương được đổi tên thành Linh Vũ. </p><p>Cuối năm 311, sau khi con trai của <a href="/wiki/L%C6%B0u_Th%C3%B4ng" title="Lưu Thông">Lưu Thông</a> là <a href="/wiki/L%C6%B0u_X%C3%A1n" title="Lưu Xán">Lưu Xán</a> chiếm Trường An, <a href="/wiki/L%C6%B0u_Di%E1%BB%87u" title="Lưu Diệu">Lưu Diệu</a> được giao phụ trách cai quản vùng Trường An, mặc dù vậy, sau đó ông đã để mất thành vào tay quân Tấn do <a href="/w/index.php?title=Kh%C3%BAc_Do%C3%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khúc Doãn (trang không tồn tại)">Khúc Doãn</a> (麴允) chỉ huy. Năm 313, <a href="/wiki/T%E1%BA%A5n_Ho%C3%A0i_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tấn Hoài Đế">Tấn Hoài Đế</a> bị quân <a href="/wiki/Hung_N%C3%B4" title="Hung Nô">Hung Nô</a> giết, tướng nhà Tấn là Diêm Đỉnh bàn với mọi người quyết định lập Tư Mã Nghiệp làm hoàng đế tại Trường An, tức là <a href="/wiki/T%E1%BA%A5n_M%E1%BA%ABn_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tấn Mẫn Đế">Tấn Mẫn Đế</a>. Tháng 8 năm 316, Lưu Diệu cho quân tiến vào Quan Trung, đến tháng 11, Tấn Mẫn Đế bị bắt, triều Tây Tấn cũng diệt vong. Nhờ công trạng này, Lưu Diệu được Lưu Thông phong làm Tần vương. </p><p>Sau khi lên ngôi hoàng đế <a href="/wiki/H%C3%A1n_Tri%E1%BB%87u" title="Hán Triệu">Hán</a>, năm 319, Lưu Diệu cải quốc hiệu thành "Triệu", sử gọi là "<a href="/wiki/H%C3%A1n_Tri%E1%BB%87u" title="Hán Triệu">Tiền Triệu</a>", do Bình Dương<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>chú 35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đã bị tàn phá, Lưu Diệu đã quyết định dời đô về Trường An. Trong thời kỳ Tiền Triệu, Quan Trung và Thương Lạc của Thiểm Tây nằm dưới quyền quản lý của nước này. </p><p>Cũng trong thời gian đó, vùng Thiểm Bắc do nước <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Tri%E1%BB%87u" title="Hậu Triệu">Hậu Triệu</a> chiếm cứ, khu vực thượng du <a href="/wiki/H%C3%A1n_Th%E1%BB%A7y" title="Hán Thủy">Hán Giang</a> do nước <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_H%C3%A1n" title="Thành Hán">Thành</a> chiếm giữ, khu vực từ <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_Tuy%E1%BB%81n" title="Thạch Tuyền">Thạch Tuyền</a> về phía đông thuộc quyền quản lý của triều <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BA%A5n" title="Nhà Tấn">Đông Tấn</a>. Năm 328, <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_L%E1%BA%B7c" title="Thạch Lặc">Thạch Lặc</a> (tộc <a href="/wiki/Y%E1%BA%BFt" title="Yết">Yết</a>) đã bắt sống Lưu Diệu tại Lạc Dương. Năm sau, Hậu Triệu tiến quân vào Quan Trung, nước Tiền Triệu diệt vong. </p><p>Năm 350, tận dụng thời cơ Hậu Triệu có nội loạn, thủ lĩnh <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%90%C3%AA" title="Người Đê">người Đê</a> là <a href="/wiki/Ph%C3%B9_H%E1%BB%93ng" title="Phù Hồng">Phù Hồng</a> đã tiến quân vào Quan Trung. Năm 351, con trai của Phù Hồng là <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Ki%E1%BB%87n" title="Phù Kiện">Phù Kiện</a> đã xưng làm "<a href="/wiki/Thi%C3%AAn_v%C6%B0%C6%A1ng" title="Thiên vương">Thiên vương</a>" tại Trường An, chính thức đoạn tuyệt với Tấn cùng Hậu Triệu và lập nước <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_T%E1%BA%A7n" title="Tiền Tần">Tiền Tần</a>. Năm 354, tướng <a href="/wiki/Ho%C3%A0n_%C3%94n" title="Hoàn Ôn">Hoàn Ôn</a> của Đông Tấn phối hợp cùng quân <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_L%C6%B0%C6%A1ng" title="Tiền Lương">Tiền Lương</a> để mở một chiến dịch lớn chống lại Tiền Tần. Hoàn Ôn đã tiến được đến vùng lân cận của Trường An, đánh bại mọi toán quân Tiền Tần trên đường hành quân. Tuy nhiên, do Phù Kiện đã dự đoán được cuộc tấn công của Tấn nên đã cho thu hoạch <a href="/wiki/L%C3%BAa_m%C3%AC" title="Lúa mì">lúa mì</a>, quân Đông Tấn bắt đầu cạn nguồn lương thảo và buộc phải rút lui vào cuối mùa hè cùng năm. </p><p>Năm 357, <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Ki%C3%AAn" title="Phù Kiên">Phù Kiên</a> trở thành Thiên vương Tiền Tần sau khi giết chết <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Sinh" title="Phù Sinh">Phù Sinh</a>, trị vì với sự giúp đỡ của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_M%C3%A3nh" class="mw-disambig" title="Vương Mãnh">Vương Mãnh</a>. Năm 370, sau khi Tiền Tần diệt được nước <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_Y%C3%AAn" title="Tiền Yên">Tiền Yên</a> của người <a href="/wiki/Ti%C3%AAn_Ti" title="Tiên Ti">Tiên Ti</a>, nghe theo kiến nghị của Vương Mãnh, Phù Kiên đã buộc các vương công của Tiền Tần và hơn 4 vạn người Tiên Ti đến vùng Trường An.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm sau, Phù Kiên lại buộc các cường hào ở Quan Đông (tức <a href="/wiki/B%C3%ACnh_nguy%C3%AAn_Hoa_B%E1%BA%AFc" title="Bình nguyên Hoa Bắc">bình nguyên Hoa Bắc</a>) và 15 vạn hộ các dân tộc phi Hán khác đến Trường An và vùng Quan Trung, kinh tế Quan Trung vì thế được khôi phục rõ rệt so với trước. </p><p>Tháng 3 năm 384, một thành viên hoàng tộc Tiền Yên là <a href="/wiki/M%E1%BB%99_Dung_Ho%E1%BA%B1ng" title="Mộ Dung Hoằng">Mộ Dung Hoằng</a> trú tại <a href="/wiki/Ho%C3%A1_%C3%82m" class="mw-redirect" title="Hoá Âm">Hoá Âm</a> đã tự xưng làm Ung châu mục, Tế Bắc vương, đến tháng 4, Mộ Dung Hoằng cải niên hiệu thành Yên Hưng, lịch sử gọi thế lực của Mộ Dung Hoằng là <a href="/wiki/T%C3%A2y_Y%C3%AAn_(n%C6%B0%E1%BB%9Bc)" title="Tây Yên (nước)">Tây Yên</a>. Sau khi người Tiên Ti nổi dậy, Phù Kiên đã cho thảm sát người Tiên Ti trong thành Trường An. Năm 385, sau khi Mộ Dung Hoằng bị giết, <a href="/wiki/M%E1%BB%99_Dung_Xung" title="Mộ Dung Xung">Mộ Dung Xung</a> kế vị và đã cho quân Tây Yên bao vây được Trường An, và thành này nhanh chóng rơi vào một nạn đói khủng khiếp. Ông cũng cho phép các binh sĩ của mình đi cướp phá vùng Quan Trung theo ý muốn. Trong năm, quân Tây Yên sau đó đã đánh bại được quân Tiền Tần và chiếm được Trường An. Mặc dù những người dân Tiên Ti của ông mong muốn được trở về quê hương ở phía đông, Mộ Dung Xung lại quyết định định cư tại Trường An do ông thích thành này và cũng do ông lo sợ trước thúc phụ <a href="/wiki/M%E1%BB%99_Dung_Th%C3%B9y" title="Mộ Dung Thùy">Mộ Dung Thùy</a>, người khi đó đã lập ra nước <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Y%C3%AAn" title="Hậu Yên">Hậu Yên</a>. Năm 386, người dân Tiên Ti của Tây Yên, dưới sự lãnh đạo của <a href="/wiki/M%E1%BB%99_Dung_Ngh%C4%A9" title="Mộ Dung Nghĩ">Mộ Dung Nghĩ</a>, gồm 40 vạn người cả nam lẫn nữ, đã từ bỏ Trường An và tiến về phía đông để trở về quê hương. </p><p><a href="/wiki/Di%C3%AAu_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Diêu Trường">Diêu Trường</a> vốn là một tướng của Tiền Tần, sau khi bại trận trước Tây Yên, do sợ bị trách phạt nên ông đã tập hợp những người Khương trong vùng và bắt đầu nổi loạn, Diêu Trường tự xưng tước hiệu "Vạn Niên Tần Vương" (萬年秦王), lập nước <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_T%E1%BA%A7n" title="Hậu Tần">Hậu Tần</a>. Diêu Trường sau đó tạm thời định đô tại Bắc Địa (北地)<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>chú 36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, chiếm được các thành ở bắc bộ Thiểm Tây hiện nay. Sau khi quân Tây Yên dời đi, Trường An đã lọt vào tay một tộc trưởng Hung Nô là Hác Nô (郝奴) trong một thời gian ngắn, song Hác Nô đã đầu hàng khi Diêu Trường tiến đến Trường An. Diêu Trường định đô tại Trường An và xưng làm hoàng đế. Trong thời gian tồn tại của Hậu Tần, Quan Trung và Thiểm Bắc thuộc quyền quản lý của nước này, còn vùng Thiểm Nam thì do triều đình Đông Tấn chiếm giữ. </p><p>Năm 407, một người Hung Nô là <a href="/wiki/H%C3%A1ch_Li%C3%AAn_B%E1%BB%99t_B%E1%BB%99t" title="Hách Liên Bột Bột">Hách Liên Bột Bột</a> đã phản lại Hậu Tần, lập ra nước <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_(th%E1%BA%ADp_l%E1%BB%A5c_qu%E1%BB%91c)" title="Hạ (thập lục quốc)">Hồ Hạ</a> tại Cao Bình (高平)<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>chú 37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Năm 409, Diêu Hưng đích thân dẫn quân đi đánh Hách Liên Bột Bột, song khi đến Nhị Thành (貳城)<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>chú 38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Diêu Hưng đã gần như rơi vào bẫy của Lưu Bột Bột, và trốn thoát sau khi quân Hậu Tần phải chịu thương vương lớn. Đến tháng 3 năm 413, Hách Liên Bột Bột đã xây dựng quốc đô tại thành Thống Vạn (統萬)<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>chú 39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Năm 418, Hách Liên Bột Bột đem đại quân tiến xuống phía nam, công hãm Hàm Dương, chiếm cứ Trường An, xưng làm hoàng đế và cải niên hiệu thành Xương Vũ.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 419, Hách Liên Bột Bột hoàn đô về Thống Vạn, để thái tử <a href="/w/index.php?title=H%C3%A1ch_Li%C3%AAn_H%E1%BB%99i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hách Liên Hội (trang không tồn tại)">Hách Liên Hội</a> trấn giữ Trường An. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nam-Bắc_triều"><span id="Nam-B.E1.BA.AFc_tri.E1.BB.81u"></span>Nam-Bắc triều</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Nam-Bắc triều”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nam-Bắc triều"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 426, quân <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Ng%E1%BB%A5y" title="Bắc Ngụy">Bắc Ngụy</a> công chiếm hai thành Thống Vạn và Trường An của Hạ. Tháng 4 năm 436, Bắc Ngụy tiêu diệt <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Y%C3%AAn_(Ng%C5%A9_H%E1%BB%93)" title="Bắc Yên (Ngũ Hồ)">Bắc Yên</a>, các chế độ ở biên cương cũng phải thần phục, do đó đã thống nhất phương Bắc Trung Quốc. </p><p>Sau khi <a href="/wiki/Cao_Hoan" title="Cao Hoan">Cao Hoan</a> tiếp cận kinh thành Lạc Dương, <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Ng%E1%BB%A5y_Hi%E1%BA%BFu_V%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF" title="Bắc Ngụy Hiếu Vũ Đế">Bắc Ngụy Hiếu Vũ Đế</a> đã chạy trốn về phía tây, gặp được quân của <a href="/wiki/V%C5%A9_V%C4%83n_Th%C3%A1i" title="Vũ Văn Thái">Vũ Văn Thái</a> trên đường và được hộ tống đến đại bản doanh của Vũ Văn Thái tại Trường An, định đô luôn tại đây. Khoảng tết năm 535, ông uống phải rượu có pha thuốc độc rồi qua đời và có vẻ chuyện này do các sát thủ của Vũ Văn Thái tiến hành. Năm 535, Vũ Văn Thái đã tôn Nam Dương vương <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ng%E1%BB%A5y_V%C4%83n_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tây Ngụy Văn Đế">Bảo Cự</a> làm hoàng đế, sử coi Bảo Cự là hoàng đế đầu tiên của <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ng%E1%BB%A5y" title="Tây Ngụy">Tây Ngụy</a>. Thời Tây Ngụy, Quan Trung và vùng thượng du Hán Giang của Thiểm Tây ngày nay do triều đại nay khống chế. </p><p>Năm 556, Vũ Văn Thái mất, con trai là <a href="/wiki/V%C5%A9_V%C4%83n_Gi%C3%A1c" class="mw-redirect" title="Vũ Văn Giác">Vũ Văn Giác</a> kế tập. Đến mùa xuân năm 557, Vũ Văn Giác cần danh hiệu hoàng đế để khẳng định quyền lực nên đã buộc <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ng%E1%BB%A5y_Cung_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tây Ngụy Cung Đế">Cung Đế</a> phải nhường ngôi, chấm dứt triều đại Tây Ngụy và lập nên triều đại <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Chu" title="Bắc Chu">Bắc Chu</a>. </p><p>Nhân <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Chu_V%C5%A9_%C4%90%E1%BA%BF" title="Bắc Chu Vũ Đế">Bắc Chu Vũ Đế</a> không may đột ngột lâm bệnh mất khi đang sung sức (578), <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Chu_Tuy%C3%AAn_%C4%90%E1%BA%BF" title="Bắc Chu Tuyên Đế">Bắc Chu Tuyên Đế</a> lên thay lại sa vào hưởng lạc, <a href="/wiki/T%C3%B9y_V%C4%83n_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Văn Đế">Dương Kiên</a> bắt đầu nắm lấy quyền điều hành triều đình Bắc Chu. Dương Kiên cũng tiêu diệt các lực lượng đối kháng, diệt các chư hầu hoàng tộc Bắc Chu, cuối cùng vào tháng 2 năm 581, Dương Kiên buộc <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Chu_T%C4%A9nh_%C4%90%E1%BA%BF" title="Bắc Chu Tĩnh Đế">Bắc Chu Tĩnh Đế</a> Vũ Văn Xiển thoái vị, lập ra nhà Tùy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Tùy"><span id="Th.E1.BB.9Di_T.C3.B9y"></span>Thời Tùy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Thời Tùy”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Tùy"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Sui_Wendi_Tang.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sui_Wendi_Tang.jpg/220px-Sui_Wendi_Tang.jpg" decoding="async" width="220" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sui_Wendi_Tang.jpg/330px-Sui_Wendi_Tang.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sui_Wendi_Tang.jpg/440px-Sui_Wendi_Tang.jpg 2x" data-file-width="868" data-file-height="1280" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%B9y_V%C4%83n_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Văn Đế">Tùy Văn Đế</a>, người đã thống nhất Trung Quốc sau vài thế kỷ phân liệt</figcaption></figure> <p>Đầu năm 589, quân Tùy tiêu diệt <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Nhà Trần (Trung Quốc)">Nam triều Trần</a>, thống nhất toàn cõi Trung Quốc. Tùy Văn Đế sau khi lên ngôi, muốn xây dựng lại thành Trường An như dưới thời Nhà Hán. Năm 582, theo thiết kế của thành viên hoàng tộc Bắc Chu cũ là <a href="/w/index.php?title=V%C5%A9_V%C4%83n_Kh%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vũ Văn Khải (trang không tồn tại)">Vũ Văn Khải</a> (宇文愷), bắt đầu từ ven phía nam của Long Thủ Nguyên (龙首原)<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>chú 40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> triều Tùy cho xây dựng thành mới Đại Hưng thành<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>chú 41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Cung thành là hạng mục được xây dựng trước của Đại Hưng thành, năm 583 thì triều Tùy thiên đô đến đó. Năm Đại Nghiệp thứ 9 thời <a href="/wiki/T%C3%B9y_D%E1%BA%A1ng_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Dạng Đế">Tùy Dạng Đế</a> (613), triều Tùy cho xây thành ngoại quách, Đại Hưng thành có bố cục rất quy chuẩn. Thành ngoại quách có hình dạng gần như hình vuông, dài 9.721 mét theo chiều đông-tây, dài 8.556 mét theo chiều bắc-nam, chu vi là 36,7 km, tổng diện tích thành nội là 84 km².<sup id="cite_ref-lstt_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đại Hưng thành có 9 cổng thành ở ba mặt đông, tây, nam. Trong thành nội có 14 đường phố theo hướng đông-tây và 11 đường phố theo hướng bắc-nam. </p><p>Thời Tùy, Tùy Văn Đế bỏ quận giữ lại châu, Tùy Dạng Đế sau đó lại đổi châu thành quận. Khi đó, Thiểm Tây được phân thành 17 quận (châu). Trong đó có 9 quận (châu) nằm hoàn toàn trên địa bàn Thiểm Tây ngày nay: Kinh Triệu (Ung châu)<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>chú 42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Bằng Dực (Đồng châu)<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>chú 43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Phù Phượng (Kì châu)<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>chú 44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Thượng quận (Phu châu)<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>chú 45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Điêu Âm (Thượng châu)<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>chú 46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Diên An (Diên châu)<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>chú 47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Thượng Lạc (Thương châu)<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>chú 48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Hán Trung (Lương châu)<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>chú 49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Tây Thành (Kim châu)<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>chú 50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Có 8 quận (châu) có một bộ phận nằm trên địa bàn Thiểm Tây ngày nay: Du Lâm (Thắng châu)<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>chú 51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Sóc Phương (Hạ châu)<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>chú 52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Diêm Xuyên (Diêm châu)<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>chú 53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Hoằng Hóa (Khánh châu)<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>chú 54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Bắc Địa (Bân châu)<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>chú 55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Hà Trì (Phượng châu)<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>chú 56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Thuận Chính (Hưng châu)<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>chú 57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Nghĩa Thành (Lợi châu)<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>chú 58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Năm 604, Dương Quảng giết phụ hoàng và hoàng huynh, đoạt lấy ngai vàng, tức <a href="/wiki/T%C3%B9y_D%E1%BA%A1ng_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Dạng Đế">Tùy Dạng Đế</a>. Tùy Dạng Đế thi hành chính sách tàn bạo, khiến các cuộc khởi nghĩa nông dân bùng nổ. Tháng 9 năm 617, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Cao_T%E1%BB%95" title="Đường Cao Tổ">Lý Uyên</a> từ nơi khởi binh tại <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Nguy%C3%AAn,_S%C6%A1n_T%C3%A2y" title="Thái Nguyên, Sơn Tây">Thái Nguyên</a> đã vượt qua Hoàng Hà, công chiếm Triều Ấp (朝邑)<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>chú 59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, đến tháng 11 thì công chiếm Trường An. Lý Uyên lập Đại vương <a href="/wiki/T%C3%B9y_Cung_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Cung Đế">Dương Hựu</a> làm hoàng đế, tức <a href="/wiki/T%C3%B9y_Cung_%C4%90%E1%BA%BF" title="Tùy Cung Đế">Tùy Cung Đế</a>, và tự lập mình làm đại thừa tướng. Tháng 5 năm 618, Lý Uyên bức Cung Đế phải thoái vị, bản thân xưng đế, lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Nhà Đường">triều Đường</a>, vẫn định đô tại Trường An. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Đường"><span id="Th.E1.BB.9Di_.C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng"></span>Thời Đường</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Thời Đường”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Đường"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ChinaTrip2005-110.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/ChinaTrip2005-110.jpg/220px-ChinaTrip2005-110.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/ChinaTrip2005-110.jpg/330px-ChinaTrip2005-110.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/ChinaTrip2005-110.jpg/440px-ChinaTrip2005-110.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Th%C3%A1p_%C4%90%E1%BA%A1i_Nh%E1%BA%A1n" title="Tháp Đại Nhạn">Tháp Đại Nhạn</a> tại Tây An, được xây dựng lần đầu vào năm 652, gắn liền với nhà sư <a href="/wiki/Huy%E1%BB%81n_Trang" title="Huyền Trang">Huyền Trang</a></figcaption></figure> <p>Nhà Đường vẫn sử dụng Đại Hưng thành ở Trường An từ thời Tùy, không ngừng xây dựng thêm. Vào tháng 3 và tháng 11 năm Vĩnh Huy thứ 5 đời <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Cao_T%C3%B4ng" title="Đường Cao Tông">Đường Cao Tông</a> (654), công bộ thượng thư <a href="/w/index.php?title=Di%C3%AAm_L%E1%BA%ADp_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diêm Lập Đức (trang không tồn tại)">Diêm Lập Đức</a> (閻立德) đã cho người trùng tu thành ngoại quách. Theo hệ thống đo lường ngày nay, thành ngoại quách của Trường An đời Đường kéo dài 9.500 mét từ đông sang tây, 8.470 mét từ bắc xuống nam, chu vi 35,5 km.<sup id="cite_ref-lstt_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành nội bao gồm cung thành, hoàng thành và khu cư trú của thị dân. Cung thành nằm ở phía bắc của chính giữa toàn thành, đầu thời Đường chỉ có một <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A1i_C%E1%BB%B1c_cung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thái Cực cung (trang không tồn tại)">Thái Cực cung</a> (Đại Hưng cung của Tùy trước đây), là nơi Đường Cao Tổ Lý Uyên và <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng" title="Đường Thái Tông">Đường Thái Tông</a> Lý Thế Dân cư trú trên 30 năm. Năm Trinh Quán thứ 8 (634), trên Long Thủ Nguyên thuộc Cấm Uyển ở góc đông bắc Cung thành, Đường Thái Tông đã cho xây dựng Vĩnh An cung, nhường cho <a href="/wiki/Th%C3%A1i_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_ho%C3%A0ng" title="Thái thượng hoàng">Thái thượng hoàng</a> (Lý Uyên) cư trú, năm sau đổi tên thành <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_Minh_cung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Minh cung (trang không tồn tại)">Đại Minh cung</a>. Năm Long Sóc thứ 2 (662) thời <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Cao_T%C3%B4ng" title="Đường Cao Tông">Đường Cao Tông</a>, triều đình bắt đầu mở rộng thêm Đại Minh cung, năm sau, Đường Cao Tông chuyển từ Thái Cực cung đến Đại Minh cung cư trú và xử lý chính sự. Kể từ đó, các hoàng đế Nhà Đường trú tại Đại Minh cung. Năm Khai Nguyên thứ 2 (714) thời <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Huy%E1%BB%81n_T%C3%B4ng" title="Đường Huyền Tông">Đường Huyền Tông</a>, vị hoàng đế này đã đổi nơi cư trú trước đây của ông thành <a href="/w/index.php?title=H%C6%B0ng_Kh%C3%A1nh_cung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hưng Khánh cung (trang không tồn tại)">Hưng Khánh cung</a>, tiến hành vài lần mở rộng. Hoàng thành nằm ở mặt nam của Cung thành, chiều đông-tây tương đương với Cung thành, phía bắc có Thừa Thiên môn với Cung thành, phía nam có Minh Đức môn với thành ngoại quách. </p><p>Thời Đường, triều đình lập thêm cấp đạo trên các đơn vị châu (quận). Toàn lãnh thổ Đại Đường lúc đầu được chia thành 10 đạo, khi đó khu vực Quan Trung và Thiểm Bắc của Thiểm Tây ngày nay thuộc <a href="/w/index.php?title=Quan_N%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BA%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan Nội đạo (trang không tồn tại)">Quan Nội đạo</a>, Thiểm Nam thuộc địa giới của Sơn Nam đạo. Đến trung kỳ Nhà Đường, toàn quốc được chia thành 15 đạo, Thiểm Tây khi đó phân thuộc quyền quản lý của 4 đạo. Kinh Kỳ đạo tách khỏi Quan Nội đạo, quản lý khu vực ở phía nam của một đường từ <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_V%C5%A9,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Trường Vũ, Hàm Dương">Trường Vũ</a> đến <a href="/wiki/H%C3%A0n_Th%C3%A0nh,_V%E1%BB%8B_Nam" title="Hàn Thành, Vị Nam">Hàn Thành</a>, khu vực phía đông của <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_T%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Phượng Tường">Phượng Tường</a>, có trị sở đặt tại Trường An. Quan Nội đạo do quan ở kinh thành quản lý từ xa. Khu vực phía đông An Khang thuộc Sơn Nam Đông đạo, trị sở đặt tại <a href="/wiki/T%C6%B0%C6%A1ng_D%C6%B0%C6%A1ng,_H%E1%BB%93_B%E1%BA%AFc" title="Tương Dương, Hồ Bắc">Tương Phàn</a> của <a href="/wiki/H%E1%BB%93_B%E1%BA%AFc" title="Hồ Bắc">Hồ Bắc</a> ngày nay. Khu vực từ An Khang về phía tây thuộc về Sơn Nam Tây đạo, trị sở đạo này đặt tại <a href="/wiki/H%C3%A1n_Trung" title="Hán Trung">Hán Trung</a> ngày nay. Thời Đường, có ba phủ nằm trên địa phận Thiểm Tây ngày nay, đó là Kinh Triệu phủ (trị sở tại Trường An), Phượng Tường phủ (trị sở tại huyện Phường Tường ngày nay), Hưng Nguyên phủ (trị sở tại Hán Trung ngày nay). </p><p>Thời Đường là khoảng thời gian cực thịnh của Trung Quốc cổ đại, cũng là khoảng thời gian phồn vinh nhất của Thiểm Tây trong thời cổ. Thời Đường, theo sử sách Trung Quốc thì nhân khẩu Trường An ở lúc cao nhất đã vượt quá 1 triệu người, trong khi các ước tính hiện đại cho rằng trong thành nội có 800.000–1.000.000 người.<sup id="cite_ref-population_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-population-74"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> là thành thị lớn nhất thế giới lúc bấy giờ. Thủ công nghiệp trong thành Trường An rất phát triển. Năm 1970, tại thôn Hà Gia ở Tây An, đã phát hiện được hai cái vại được chôn giấu, có trên cả nghìn vật phẩm, trong đó có 270 đồ vật bằng vàng hay bạc, được chế tác rất tinh xảo. Thời Đường, sản xuất đồ sứ đã trở thành một ngành sản xuất độc lập, <a href="/wiki/Tam_th%E1%BA%A3i" title="Tam thải">tam thải</a> (三彩) là một loại sản phẩm mới của nền công nghiệp gốm sứ, gốm xanh Diệu châu của Thiểm Tây rất có danh tiếng, được tìm thấy nhiều khi khai quật các lăng hoàng tộc và mộ quý tộc đời Đường. </p><p>Năm 755, bắt đầu nổ ra <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_An_S%E1%BB%AD" title="Loạn An Sử">loạn An Sử</a>. Tháng 6 năm 756, quân <a href="/wiki/An_L%E1%BB%99c_S%C6%A1n" title="An Lộc Sơn">An Lộc Sơn</a> công phá <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Quan" title="Đồng Quan">Đồng Quan</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Huy%E1%BB%81n_T%C3%B4ng" title="Đường Huyền Tông">Đường Huyền Tông</a> cùng thừa tướng <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Qu%E1%BB%91c_Trung" title="Dương Quốc Trung">Dương Quốc Trung</a> hốt hoảng, cùng <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Qu%C3%BD_Phi" class="mw-redirect" title="Dương Quý Phi">Dương Quý Phi</a> với 1.000 cấm binh bỏ Trường An rút về đất Thục. Quân phản loạn của An Lộc Sơn sau khi vào Trường An, đã tiến hành đốt phá, giết người, cướp của bừa bãi trong suốt ba ngày đêm, thành Trường An trở nên trống rỗng. Tháng 9 năm 757, danh tướng <a href="/wiki/Qu%C3%A1ch_T%E1%BB%AD_Nghi" title="Quách Tử Nghi">Quách Tử Nghi</a> (người Thiểm Tây) của Đường đã tái chiếm Trường An. Sau loạn An Sử, quốc thế Đại Đường dần dần suy giảm. Năm 881, <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_S%C3%A0o" title="Hoàng Sào">Hoàng Sào</a> dẫn quân <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_Ho%C3%A0ng_S%C3%A0o" title="Loạn Hoàng Sào">khởi nghĩa nông dân</a> đánh chiếm Trường An, tại Hàm Nguyên điện của Đại Minh cung, Hoàng Sào lên ngôi hoàng đế, đặt quốc hiệu là "Đại Tề". Tháng 2 năm 883, quý tộc <a href="/wiki/Sa_%C4%90%C3%A0" title="Sa Đà">Sa Đà</a> là <a href="/wiki/L%C3%BD_Kh%E1%BA%AFc_D%E1%BB%A5ng" title="Lý Khắc Dụng">Lý Khắc Dụng</a> đã dẫn quân tiến vào Quan Trung, họ đánh bại tướng Hoàng Nghiệp của Hoàng Sào ở Thạch Đê cốc, đến tháng 3 lại đánh bại <a href="/w/index.php?title=Tri%E1%BB%87u_Ch%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Triệu Chương (trang không tồn tại)">Triệu Chương</a> và <a href="/wiki/Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_Nh%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Thượng Nhượng">Thượng Nhượng</a> ở Lương Điền Pha, đến tháng 4 thì Hoàng Sào phải đưa quân rút khỏi Trường An. Nhờ công lao của Lý Khắc Dụng, triều Đường đã lấy lại được Trường An, song đến năm 904, <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_L%C6%B0%C6%A1ng_Th%C3%A1i_T%E1%BB%95" title="Hậu Lương Thái Tổ">Chu Ôn</a> đã ép <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Chi%C3%AAu_T%C3%B4ng" title="Đường Chiêu Tông">Đường Chiêu Tông</a> phải thiên đô đến Lạc Dương. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Ngũ_Đại"><span id="Th.E1.BB.9Di_Ng.C5.A9_.C4.90.E1.BA.A1i"></span>Thời Ngũ Đại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Thời Ngũ Đại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Ngũ Đại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 907, Chu Ôn tiếm vị Nhà Đường, lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%E1%BA%ADu_L%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Nhà Hậu Lương">nhà Hậu Lương</a>. <a href="/wiki/L%C3%BD_M%E1%BA%ADu_Trinh" title="Lý Mậu Trinh">Lý Mậu Trinh</a> vẫn dùng niên hiệu Thiên Hữu của <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Ai_%C4%90%E1%BA%BF" title="Đường Ai Đế">Đường Ai Đế</a>, đối kháng với Hậu Lương. Lý Mậu Trinh lấy Phượng Tường làm trung tâm, lập ra chính quyền cát cứ tại một phần Thiểm Tây, Cam Túc và Tứ Xuyên hiện nay, sử gọi là nước <a href="/wiki/K%E1%BB%B3" title="Kỳ">Kỳ</a>. Vì thế, Thiểm Tây khi đó phân thuộc hai chính quyền khác nhau. Nhà Hậu Lương đổi Kinh Triệu phủ thành Ung châu, thiết lập Đại An phủ tại Thiểm Tây. Năm 924, sau khi <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Hậu Đường">Hậu Đường</a> diệt Hậu Lương, Lý Mậu Trinh hướng Hậu Đường xưng thần, được hoàng đế Hậu Đường phong làm Tần vương. Từ đó đến hết thời Ngũ Đại, Thiểm Tây nằm trong quyền quản lý của các vương triều Trung Nguyên: <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Hậu Đường">Hậu Đường</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_T%E1%BA%A5n" title="Hậu Tấn">Hậu Tấn</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_H%C3%A1n" title="Hậu Hán">Hậu Hán</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Chu" title="Hậu Chu">Hậu Chu</a>. Hậu Đường đã đổi lại Đại An phủ thành Kinh Triệu phủ. Ngoài ra, trong thời Ngũ Đại, một bộ phận phía nam Thiểm Tây cũng từng nằm dưới quyền quản lý của nước <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_Th%E1%BB%A5c" class="mw-disambig" title="Tiền Thục">Tiền Thục</a> và sau đó là nước <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Th%E1%BB%A5c" title="Hậu Thục">Hậu Thục</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Tống,_Hạ,_Kim,_Nguyên"><span id="Th.E1.BB.9Di_T.E1.BB.91ng.2C_H.E1.BA.A1.2C_Kim.2C_Nguy.C3.AAn"></span>Thời Tống, Hạ, Kim, Nguyên</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Thời Tống, Hạ, Kim, Nguyên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Tống, Hạ, Kim, Nguyên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Th%C3%A1i_T%E1%BB%95" title="Tống Thái Tổ">Triệu Khuông Dận</a> sau đó đã tái thống nhất Trung Quốc, lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BB%91ng" title="Nhà Tống">Nhà Tống</a>. Thời Bắc Tống, triều đình đổi đạo thành lộ, trong đó, Thiểm Tây lộ đã được thành lập vào đầu thời Tống. Sau đó, phân chia hành chính lại có thay đổi, đại bộ phận Thiểm Tây quy thuộc quyền quản lý của <a href="/w/index.php?title=V%C4%A9nh_H%C6%B0ng_qu%C3%A2n_l%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vĩnh Hưng quân lộ (trang không tồn tại)">Vĩnh Hưng quân lộ</a><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>chú 60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. phía tây, nam của <a href="/wiki/L%C3%A2n_Du" title="Lân Du">Lân Du</a> và <a href="/wiki/Chu_Ch%C3%AD" title="Chu Chí">Chu Chí</a> đến <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Phượng, Bảo Kê">Phượng</a> và <a href="/wiki/L%C6%B0u_B%C3%A1" title="Lưu Bá">Lưu Bá</a> thuộc <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A7n_Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_l%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tần Phượng lộ (trang không tồn tại)">Tần Phượng lộ</a><sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>chú 61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Từ <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_B%C3%ACnh" title="Phật Bình">Phật Bình</a>, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A5n_Ba" title="Trấn Ba">Trấn Ba</a> về phía tây thuộc quyền quản lý của Lợi Châu lộ<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>chú 62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Khu vực phía đông của <a href="/wiki/Ninh_Thi%E1%BB%83m" title="Ninh Thiểm">Ninh Thiểm</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_Tuy%E1%BB%81n" title="Thạch Tuyền">Thạch Tuyền</a> thuộc về <a href="/w/index.php?title=Kinh_T%C3%A2y_Nam_l%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh Tây Nam lộ (trang không tồn tại)">Kinh Tây Nam lộ</a><sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>chú 63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Khu vực <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_M%E1%BB%99c" title="Thần Mộc">Thần Mộc</a>, <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A7_C%E1%BB%91c" title="Phủ Cốc">Phủ Cốc</a>, <a href="/wiki/Giai_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Giai (huyện)">Giai</a> thuộc về <a href="/w/index.php?title=H%C3%A0_%C4%90%C3%B4ng_l%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hà Đông lộ (trang không tồn tại)">Hà Đông lộ</a><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>chú 64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nhiều huyện nay thuộc <a href="/wiki/Du_L%C3%A2m" title="Du Lâm">Du Lâm</a> do <a href="/wiki/T%C3%A2y_H%E1%BA%A1" title="Tây Hạ">Tây Hạ</a> chiếm hữu. </p><p>Năm 1038, người <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_H%E1%BA%A1ng" title="Đảng Hạng">Đảng Hạng</a> dưới sự lãnh đạo của <a href="/wiki/T%C3%A2y_H%E1%BA%A1_C%E1%BA%A3nh_T%C3%B4ng" title="Tây Hạ Cảnh Tông">Lý Nguyên Hạo</a> đã thiết lập nên triều Tây Hạ, khống chế một bộ phận Thiểm Bắc. Trong nhiều thập kỷ, Tống và Hạ <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_T%E1%BB%91ng-H%E1%BA%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Tống-Hạ (trang không tồn tại)">khi chiến khi hòa</a>, Thiểm Bắc là một chiến trường chủ yếu. Từ năm 1040 đến 1042, <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A1m_Tr%E1%BB%8Dng_Y%C3%AAm" title="Phạm Trọng Yêm">Phạm Trọng Yêm</a> đã đứng đầu Vĩnh Hưng quân, cùng <a href="/w/index.php?title=H%C3%A0n_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hàn Kỳ (trang không tồn tại)">Hàn Kỳ</a> đảm nhận nhận chức vụ kinh lược an phủ chiêu thảo phó sứ Thiểm Tây, trợ giúp Hạ Tủng đánh Hạ, cai trị Diên châu (nay là Diên An); ngày nay ở dưới núi Gia Lĩnh tại Diên An vẫn còn nhiều di tích liên quan đến ông. Từ năm 1078 trở đi, <a href="/wiki/Th%E1%BA%A9m_Qu%C3%A1t" title="Thẩm Quát">Thẩm Quát</a> (沈括), một khoa học gia nổi tiếng, đã cai trị Doanh châu trong 4 năm, cai quản biên phòng Thiểm Bắc. </p><p>Năm 1127, <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Kim" title="Nhà Kim">Kim</a> diệt Bắc Tống, đến tháng 12 năm đó, quân Kim tiến công Quan Trung, rồi rút đi sau khi đã cướp bóc trên quy mô lớn. Tháng 8 năm 1128, quân Kim lại tấn công Quan Trung, từ đó, phần lớn Thiểm Bắc và phía đông Quan Trung thuộc quyền cai quản của Kim. Triều đình Kim đã thiết lập Kinh Triệu phủ lộ<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>chú 65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Phu Diên lộ<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>chú 66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ngoài ra còn có Phượng Tường lộ<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>chú 67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Khánh Nguyên lộ<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>chú 68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Hà đông bắc lộ<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>chú 69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Lợi Châu Tây lộ<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>chú 70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Lợi Châu Đông lộ<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>chú 71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong khi đó, khu vực nay thuộc Hoành Sơn, Tĩnh Biên, Định Biên và <a href="/wiki/Du_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Du Dương">Du Dương</a> của Du Lâm thuộc về Tây Hạ. </p><p>Năm 1206, hãn quốc Mông Cổ được thành lập, đến tháng 11 năm 1222, tướng <a href="/wiki/M%E1%BB%99c_Hoa_L%C3%AA" title="Mộc Hoa Lê">Mộc Hoa Lê</a> của Mông Cổ suất quân lần lượt chiếm lĩnh Đồng Châu<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>chú 72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/B%E1%BB%93_Th%C3%A0nh" title="Bồ Thành">Bồ Thành</a>. Tháng 6 năm 1230, quân Mông Cổ công phá Kinh Triệu (nay là Tây An) của Kim, đến tháng 10 thì chiếm Lĩnh Đồng (nay là Đại Lệ), Hoa và những nơi khác tại tây bắc Thiểm Tây. Tháng 4 năm sau, quân Mông Cổ đánh chiếm Phượng Tường, đến tháng 8 thì công phá Phượng Châu<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>chú 73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, chiếm Hưng Nguyên (nay là Hán Trung) và Dương Châu (nay là <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Dương (huyện)">Dương</a>). Năm 1234, Kim bị tiêu diệt. </p><p>Năm 1253, đại hãn Mông Cổ phân phong chư vương, Quan Trung trở thành đất phong của <a href="/wiki/H%E1%BB%91t_T%E1%BA%A5t_Li%E1%BB%87t" title="Hốt Tất Liệt">Hốt Tất Liệt</a>. Năm 1271, Hốt Tất Liệt thiên đô về Yên Kinh, đổi quốc hiệu thành "Nguyên". Năm 1272, Hốt Tất Liệt phong cho con trai thứ ba là <a href="/w/index.php?title=Mang_Ca_L%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mang Ca Lạt (trang không tồn tại)">Mang Ca Lạt</a> (忙哥剌) làm An Tây vương, lập phiên tại Thiểm Tây. Thời Nguyên, Trung Quốc phân thành các hành tỉnh, Thiểm Tây hành tỉnh có trị sở đặt tại Tây An ngày nay, quản lý toàn bộ Thiểm Tây ngày nay, cũng như khu vực phía đông Lan Châu của Cam Túc ngày nay và phía nam trung bộ <a href="/wiki/Ordos_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)" title="Ordos (thành phố)">Ngạc Nhĩ Đa Tư</a> của Nội Mông hiện nay. Đến giữa thời Nguyên, An Tây vương phủ bị phế trừ, An Tây lộ đổi tên thành Phụng Nguyên lộ. </p><p>Từ thời Tống đến thời Nguyên, kinh tế Thiểm Tây, đặc biệt là nông nghiệp, đã khôi phục và phát triển tương đối, điểm nổi bật là sự nghiệp thủy lợi. Những năm Khánh Lịch (1041-1048) thời <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Nh%C3%A2n_T%C3%B4ng" title="Tống Nhân Tông">Tống Nhân Tông</a>, diện tích ruộng được tưới đã tăng lên 6.000 <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91o_l%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%95_Trung_Hoa#Diện_tích" title="Hệ đo lường cổ Trung Hoa">khoảng</a> từ mức 2.000 khoảnh vào đầu thời Tống, đạt mức thời kỳ giữa Nhà Đường. Việc sử dụng <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu mỏ</a> và khai mỏ tại Thiểm Tây cũng bắt đầu trong thời Tống-Nguyên. Trong thời gian làm quan tại Thiểm Bắc, Thẩm Quát đã tiến hành khảo sát tường tận và kết luận "dầu mỏ rất nhiều, được tạo ra vô cùng trong lòng đất, không như gỗ <a href="/wiki/Chi_Th%C3%B4ng" title="Chi Thông">tùng</a> có thời kỳ và có thể cạn kiệt".<sup id="cite_ref-lstt_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Minh"><span id="Th.E1.BB.9Di_Minh"></span>Thời Minh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Thời Minh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Minh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg/220px-VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg/330px-VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg/440px-VM_5510_Xian_Bell_Tower.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Tháp chuông Tây An, được xây dựng vào năm 1384, nay trở thành biểu tượng của Tây An</figcaption></figure> <p>Tháng 3 năm l369, <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%90%E1%BA%A1t" title="Từ Đạt">Từ Đạt</a> đã dẫn quân <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Minh" title="Nhà Minh">Minh</a> tiến vào Thiểm Tây. Đến tháng 4, quân Minh chiếm được thành Phụng Nguyên, đổi Phụng Nguyên lộ thành Tây An phủ. Cũng trong tháng 4, quân Minh chiếm được Phượng Tường, tháng 5 chiếm được Diên An, đến tháng 8 thì bình định Thiểm Tây. </p><p>Trên cơ sở hệ thống hành tỉnh của triều Nguyên, ngoại trừ <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Bắc Kinh">Bắc Kinh</a> và <a href="/wiki/Nam_Kinh" title="Nam Kinh">Nam Kinh</a> ra, triều Minh chia Trung Quốc thành 13 bố chính sứ ti. <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y_th%E1%BB%ABa_tuy%C3%AAn_b%E1%BB%91_ch%C3%ADnh_s%E1%BB%A9_ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiểm Tây thừa tuyên bố chính sứ ti (trang không tồn tại)">Thiểm Tây thừa tuyên bố chính sứ ti</a> thời Minh quản lý toàn bộ tỉnh Thiểm Tây ngày nay, cộng thêm vùng phía đông <a href="/wiki/Gia_D%E1%BB%A5c_quan" title="Gia Dục quan">Gia Dục quan</a> của tỉnh Cam Túc ngày nay, đại bộ phận Ninh Hạ và Ngạc Nhĩ Đa Tư của Nội Mông hiện nay, khu vực phía đông <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Thanh_H%E1%BA%A3i" title="Hồ Thanh Hải">hồ Thanh Hải</a> của tỉnh <a href="/wiki/Thanh_H%E1%BA%A3i_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Thanh Hải (Trung Quốc)">Thanh Hải</a> ngày nay. Triều đình Nhà Minh cũng tiến hành phong vương lập phiên, trên địa phận của Thiểm Tây bố chính sứ ti có 7 phiên vương, trong đó có 3 phiên vương nằm trên địa bàn tỉnh Thiểm Tây ngày nay: năm Hồng Vũ thứ 10 (1378), phong Tần vương ở khu vực Tây An; năm Tuyên Đức thứ 9 (1429), phong Trịnh vương ở khu vực Phượng Tường; năm Thiên Khải thứ 7 (1627), phong Thụy vương ở khu vực Hán Trung. </p><p>Sau khi <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Chi%C3%AAu_T%C3%B4ng" title="Đường Chiêu Tông">Đường Chiêu Tông</a> thiên đô về Lạc Dương, thành ngoại quách và Cung thành của Trường An đã bị Chu Ôn phá hủy triệt để, đóng ba cổng thành của Hoàng thành, chỉ để lại Huyền Vũ môn ở phía bắc. Thời Minh, triều đình tiến hành xây dựng thành Tây An với quy mô lớn. Trong khoảng 1374-1378, đô đốc <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99c_Anh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộc Anh (trang không tồn tại)">Bộc Anh</a> (濮英) đã chủ trì việc mở rộng thành của thành Tây An. Tường thành hai mặt tây và nam được gia cố trên cơ sở tường thành của hoàng thành từ thời Đường, xây mới tường thành hai mặt đông và bắc, thành Tây An vì thế dài và rộng hơn so với Phụng Nguyên lộ thành của triều Nguyên. </p><p>Rạng sáng ngày 23 tháng 1 năm 1556, tại <a href="/wiki/Ho%C3%A1_Ch%C3%A2u_(khu)" class="mw-redirect" title="Hoá Châu (khu)">huyện Hoá</a> của tỉnh Thiểm Tây đã xảy ra <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BA%A5t_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y_1556" title="Động đất Thiểm Tây 1556">động đất 8 độ Richter</a>, thảm họa này đã giết chết xấp xỉ 830.000 người,<sup id="cite_ref-Int_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-Int-89"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ảnh hưởng lan rộng tới tận các tỉnh <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Nam" title="Hồ Nam">Hồ Nam</a> và <a href="/wiki/Giang_T%C3%B4" title="Giang Tô">Giang Tô</a><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Một khu vực rộng 840 kilômét (520 mi) đã bị phá hủy,<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và ở một số huyện có đến 60% cư dân thiệt mạng.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khởi_nghĩa_nông_dân_cuối_Minh,_đầu_Thanh"><span id="Kh.E1.BB.9Fi_ngh.C4.A9a_n.C3.B4ng_d.C3.A2n_cu.E1.BB.91i_Minh.2C_.C4.91.E1.BA.A7u_Thanh"></span>Khởi nghĩa nông dân cuối Minh, đầu Thanh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Khởi nghĩa nông dân cuối Minh, đầu Thanh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khởi nghĩa nông dân cuối Minh, đầu Thanh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Cuối thời Minh, triều đình trở nên hủ bại, đất nước mất mùa đói kém, người dân nhiều nơi nổi loạn, trong đó có Thiểm Tây. Tháng 11 năm 1628, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Gia_D%E1%BA%ADn" title="Vương Gia Dận">Vương Gia Dận</a> cùng bọn Ngô Duyên Quý tổ chức nạn dân ở <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A7_C%E1%BB%91c" title="Phủ Cốc">Phủ Cốc</a> khởi nghĩa, trước đó <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Nh%E1%BB%8B" title="Vương Nhị">Vương Nhị</a> cũng tổ chức một cuộc khởi nghĩa nông dân tại huyện <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_Th%E1%BB%A7y" title="Bạch Thủy">Bạch Thủy</a>. Đồng thời, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_T%E1%BA%A3_Qu%E1%BA%A3i" title="Vương Tả Quải">Vương Tả Quải</a> cũng kêu gọi hơn vạn người nổi dậy ở Nghi Xuyên. Ở huyện <a href="/wiki/An_T%E1%BA%AFc" title="An Tắc">An Tắc</a>, có cuộc khởi nghĩa của <a href="/wiki/Cao_Ngh%C3%AAnh_T%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Cao Nghênh Tường">Cao Nghênh Tường</a>. Năm 1636, Cao Nghênh Tường rơi vào ổ mai phục của Thiểm Tây tuần phủ <a href="/wiki/T%C3%B4n_Truy%E1%BB%87n_%C4%90%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Tôn Truyện Đình">Tôn Truyện Đình</a> ở Hắc Thủy Dục thuộc huyện <a href="/wiki/Chu_Ch%C3%AD" title="Chu Chí">Chu Chí</a>, thua trận bị bắt, giải về Bắc Kinh, bị xử <a href="/wiki/T%C3%B9ng_x%E1%BA%BBo" title="Tùng xẻo">lăng trì</a>. Tàn dư của cuộc khởi nghĩa Cao Nghênh Tường tôn <a href="/wiki/L%C3%BD_T%E1%BB%B1_Th%C3%A0nh" title="Lý Tự Thành">Lý Tự Thành</a> làm Sấm vương. Tháng 1 năm 1643, Lý Tự Thành lập chính quyền tại Tương Dương của Hồ Bắc, đến tháng 10 cùng năm, quân của Lý Tự Thành phân làm hai lộ tấn công Quan Trung, công phá thành Tây An, đến tháng 11 thì chiếm được Quan Trung và Thiểm Bắc. Tháng 1 năm 1644, Lý Tự Thành đổi Tây An thành Trường An, đặt hiệu là Tây Kinh, chính thức kiến quốc, đặt quốc hiệu là "<a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Thu%E1%BA%ADn" title="Đại Thuận">Đại Thuận</a>". Tháng 6 năm 1644, Lý Tự Thành thất bại trước liên quân giữa quân <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Thanh</a> và quân <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Tam_Qu%E1%BA%BF" title="Ngô Tam Quế">Ngô Tam Quế</a> nên đã phải rút từ Bắc Kinh về lại Tây An. Tháng 12 năm 1644, quân Thanh chiếm được Thiểm Bắc, đến tháng 1 năm sau thì công phá <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Quan" title="Đồng Quan">Đồng Quan</a>, Lý Tự Thành phải đưa quân qua <a href="/wiki/Lam_%C4%90i%E1%BB%81n,_T%C3%A2y_An" title="Lam Điền, Tây An">Lam Điền</a>, <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%A2u,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Châu, Thương Lạc">Thương Châu</a> để rút đến <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Qu%E1%BA%A3ng" class="mw-disambig" title="Hồ Quảng">Hồ Quảng</a>. Sau khi đánh bại quân của Lý Tự Thành, quân Thanh chiếm cứ toàn bộ Thiểm Tây vào tháng 2 năm 1645. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_Thanh"><span id="Th.E1.BB.9Di_Thanh"></span>Thời Thanh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Thời Thanh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời Thanh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Nhà Thanh</a>, triều đình phế bỏ xưng hiệu "bố chính sứ ti" của triều Minh, đổi sang gọi là hành tỉnh hoặc gọi tắt là tỉnh. Đầu thời Thanh, Thiểm Tây hành tỉnh quản lý toàn bộ Thiểm Tây ngày nay, cộng thêm các vùng phía đông của Cam Túc, Ninh Hạ và Thanh Hải ngày nay. Năm Khang Hy thứ 2 (1663), tách Thiểm Tây hữu chính sứ trú tại Củng Cương<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>chú 74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ba năm sau lại đổi thành Cam Túc bố chính sứ và dời đến trú tại Lan Châu. Tả bố chính sử ti vẫn trú tại Tây An, quản lý bốn phủ Tây An, Diên An, Phượng Tường, Hán Trung cùng Hưng An châu. Trong suốt thời Thanh, Tây An là thủ phủ của Thiểm Tây. Vào năm Đồng Trị thứ 6 (1649), triều Thanh lấy đông bắc bộ thành Tây An thời Minh để hình thành một thành phòng thủ, gọi là Mãn thành. </p><p>Nhiều người Hán đã từ Thiểm Tây di cư đến <a href="/wiki/T%C3%A2n_C%C6%B0%C6%A1ng" title="Tân Cương">Tân Cương</a> trong thời Thanh. Họ được phân loại là thương nhân nếu không mang thân phận nô lệ.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do Thiểm Nam còn nhiều đất trống, vùng đã thu hút người nhập cư trên quy mô lớn sau khi Hồ Bắc và Tứ Xuyên xảy ra nạn đói nghiêm trọng và mùa màng thất bát trong thập niên 1770. Đến đầu thế kỷ XIX, những người nhập cư đến từ Trung và Nam Trung Quốc đã chiếm đến 90% tại một số nơi ở Thiểm Nam. Trong khoảng thời gian 1796–1804, những người bất mãn với triều đình đã tiến hành <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_B%E1%BA%A1ch_Li%C3%AAn_gi%C3%A1o" title="Khởi nghĩa Bạch Liên giáo">Khởi nghĩa Bạch Liên giáo</a> ở vùng giáp ranh giữa Tứ Xuyên-Thiểm Tây-Hồ Bắc-Hà Nam, song bị quân Thanh đàn áp. </p><p>Trong khoảng thời gian 1853 đến 1868, đông bộ và nam bộ Thiểm Tây trở nên náo động do khởi nghĩa <a href="/wiki/Ni%E1%BB%87p_qu%C3%A2n" title="Niệp quân">Niệp quân</a>. Cuối thời Thanh, trong các năm 1862-1877, tại khu vực Cam Túc và Thiểm Tây nổ ra nổi dậy <a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a> trên quy mô lớn, còn gọi là <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_H%E1%BB%93i_Cam-Thi%E1%BB%83m_%C4%90%E1%BB%93ng_Tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khởi nghĩa người Hồi Cam-Thiểm Đồng Trị (trang không tồn tại)">khởi nghĩa người Hồi Cam-Thiểm Đồng Trị</a>, ảnh hưởng đến phần lớn tây bộ và bắc bộ Thiểm Tây. Mặc dù hoạt động nổi loạn và hành động trấn áp tại Thiểm Tây không nghiêm trọng như Cam Túc song nó đã khiến 600.000 người thiệt mạng.<sup id="cite_ref-ectt_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-ectt-95"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sau khi cuộc nổi loạn Hồi giáo kết thúc, Thiểm Tây lại bị một <a href="/wiki/N%E1%BA%A1n_%C4%91%C3%B3i" title="Nạn đói">nạn đói</a> nghiêm trọng do hạn hán kéo dài, tỉnh hầu như không có mưa từ năm 1876 đến năm 1878, và khi triều đình Nhà Thanh cố gắng khắc phục tình hình vào năm 1877 thì những yếu kém về hạ tầng giao thông đã cản trở hoạt động cứu trợ. Có thể đã có từ 4 đến 5 người chết đói chỉ tính riêng ở Thiểm Tây, một số huyện trong thung lũng Vị Hà màu mỡ mất trên 100.000 người mỗi huyện.<sup id="cite_ref-ectt_95-1" class="reference"><a href="#cite_note-ectt-95"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do các tai họa vào cuối thế kỷ XIX, Thiểm Tây đã trở thành nơi nhập cư của những người mong muốn có ruộng đất từ Tứ Xuyên và Hà Bắc. </p><p>Năm 1900, do ảnh hưởng từ <a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Ngh%C4%A9a_H%C3%B2a_%C4%90o%C3%A0n" title="Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn">phong trào Nghĩa Hòa Đoàn</a>, ở Thiểm Tây đã nổ ra hoạt động chống lại tôn giáo phương Tây, trong đó giáo án Yên Tử Biêm (thuộc huyện <a href="/wiki/Ninh_C%C6%B0%E1%BB%9Dng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Ninh Cường">Ninh Cường</a>), giáo án Tam Biên ở Tĩnh Biên, Định Biên và An Biên là hai cuộc đấu tranh chống lại giáo hội có quy mô lớn nhất. </p><p>Tháng 8 năm 1900, <a href="/wiki/Li%C3%AAn_qu%C3%A2n_t%C3%A1m_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Liên quân tám nước">Liên quân tám nước</a> tiến vào Bắc Kinh, <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_Hi_Th%C3%A1i_h%E1%BA%ADu" title="Từ Hi Thái hậu">Từ Hi Thái hậu</a> và <a href="/wiki/Quang_T%E1%BB%B1" title="Quang Tự">Quang Tự Đế</a> phải chạy về phía tây, đến ngày 26 tháng 10 thì đến Tây An. Sau khi ký kết <a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%81u_%C6%B0%E1%BB%9Bc_T%C3%A2n_S%E1%BB%ADu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Điều ước Tân Sửu (trang không tồn tại)">điều ước Tân Sửu</a>, Từ Hi bắt đầu khởi hành từ Tây An về kinh thành vào ngày 6 tháng 10 năm 1901.<sup id="cite_ref-lstt_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-lstt-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngày 10 tháng 10 năm 1911, <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_V%C5%A9_X%C6%B0%C6%A1ng" title="Khởi nghĩa Vũ Xương">khởi nghĩa Vũ Xương</a> bùng phát, ngày 22 tháng 10, <a href="/w/index.php?title=T%C3%A2n_qu%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tân quân (trang không tồn tại)">Tân quân</a> tại Tây An khởi nghĩa hưởng ứng, là cuộc khởi nghĩa hưởng ứng đầu tiên tại các tỉnh phía bắc Trung Quốc. Chiều ngày 23, quân khởi nghĩa công phá Mãn thành, Tây An về tay quân cách mạng. Ngày 27 tháng 10, chính phủ Thiểm Tây quân được thành lập, đến tháng 11 thì đại bộ phận tỉnh Thiểm Tây về tay quân cách mạng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sau_năm_1911"><span id="Sau_n.C4.83m_1911"></span>Sau năm 1911</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Sau năm 1911”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sau năm 1911"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG/220px-Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG/330px-Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG/440px-Yanan_Shaanxi_maoist_city_IMG_8453.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Đại lễ đường Trung ương Dương Gia Lĩnh của lực lượng cộng sản tại căn cứ ở Diên An</figcaption></figure> <p>Tới tận tháng 11 năm 1926, Thiểm Tây mới thuộc quyền quản lý của <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_Qu%E1%BB%91c_d%C3%A2n" title="Chính phủ Quốc dân">chính phủ Quốc dân</a>. Tháng 7 năm 1927, sau khi chính quyền tỉnh Thiểm Tây chính thức được thành lập, chế độ các huyện trong tỉnh dần dần được tổ chức lại, người đứng đầu mỗi huyện được gọi là huyện trưởng. Sau khi liên minh với chính phủ Quốc dân, quân phiệt <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_H%E1%BB%95_Th%C3%A0nh" title="Dương Hổ Thành">Dương Hổ Thành</a> (楊虎城) được bổ nhiệm làm chủ tịch tỉnh Thiểm Tây. Năm 1933, <a href="/wiki/Trung_Hoa_D%C3%A2n_Qu%E1%BB%91c_(1912-1949)" class="mw-redirect" title="Trung Hoa Dân Quốc (1912-1949)">Trung Hoa Dân Quốc</a> đổi Tây An thành Tây Kinh, nơi đây được định làm bồi đô của chính phủ Quốc dân. </p><p>Đầu thế kỷ XX, Thiểm Tây cũng bị thiệt hại từ những nạn đói định kỳ, diễn ra vào các năm 1915, năm 1921, và cuối cùng là năm 1928. Nạn đói cuối cùng cũng có tính chất nghiêm trọng giống như nạn đói 1877–78, người ta ước tính rằng Thiểm Tây đã có tới 3 triệu người chết vì đói, các dịch bệnh sau đó càng khiến số người chết tăng thêm hơn nữa.<sup id="cite_ref-ectt_95-2" class="reference"><a href="#cite_note-ectt-95"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, trong lúc này đã có một số hoạt động cứu giúp, Tổ chức cứu trợ quốc tế về nạn đói đã phục hồi hệ thống thủy lợi bỏ hoang ở thung lũng Vị Hà, trong khi <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_L%C5%A9ng_H%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Lũng Hải (trang không tồn tại)">đường sắt Lũng Hải</a> được kéo dài vào trong địa phận của tỉnh Thiểm Tây sẽ giúp vận chuyển đồ cứu trợ được nhanh hơn khi nạn đói tiếp tục xảy ra. </p><p>Sau thất bại của <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%99ng_ho%C3%A0_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt_Trung_Hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cộng hoà Xô viết Trung Hoa (trang không tồn tại)">Cộng hòa Xô viết Trung Hoa</a>, từ tháng 10 năm 1934 đến tháng 10 năm 1935, lực lượng của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Đảng Cộng sản Trung Quốc">Đảng Cộng sản Trung Quốc</a> đã phải tiến hành <a href="/wiki/V%E1%BA%A1n_l%C3%BD_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_chinh" title="Vạn lý Trường chinh">Vạn lý Trường chinh</a> gian khổ từ <a href="/wiki/Giang_T%C3%A2y" title="Giang Tây">Giang Tây</a> đến Thiểm Tây để lập căn cứ mới. Khi khởi đầu cuộc rút lui, Hồng quân Trung Quốc có hơn 86 nghìn người <sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, nhưng khi kết thúc cuộc Vạn lý Trường chinh, số Hồng quân sống sót chỉ còn ít hơn 7 nghìn.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Từ năm 1937, Diên An đã trở thành nơi đặt trụ sở các cơ quan đầu não của lực lượng cộng sản Trung Quốc. Nơi này đã trở thành trung tâm đào tạo chuyên sâu của các đảng viên và quân đội cộng sản. </p><p>Ngày 12 tháng 12 năm 1936, khi <a href="/wiki/T%C6%B0%E1%BB%9Fng_Gi%E1%BB%9Bi_Th%E1%BA%A1ch" title="Tưởng Giới Thạch">Tưởng Giới Thạch</a> đến Tây An, <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_H%E1%BB%8Dc_L%C6%B0%C6%A1ng" title="Trương Học Lương">Trương Học Lương</a> và <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_H%E1%BB%95_Th%C3%A0nh" title="Dương Hổ Thành">Dương Hổ Thành</a> đã tiến hành binh biến bắt giữ Tưởng Giới Thạch, nhằm gây áp lực buộc Tưởng hợp tác với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Đảng Cộng sản Trung Quốc">Đảng Cộng sản Trung Quốc</a> chống <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản">Nhật</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Địa_lý"><span id=".C4.90.E1.BB.8Ba_l.C3.BD"></span>Địa lý</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Địa lý”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Địa lý"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1_mount_hua_shan_china_2011.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/1_mount_hua_shan_china_2011.jpg/220px-1_mount_hua_shan_china_2011.jpg" decoding="async" width="220" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/1_mount_hua_shan_china_2011.jpg/330px-1_mount_hua_shan_china_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/1_mount_hua_shan_china_2011.jpg/440px-1_mount_hua_shan_china_2011.jpg 2x" data-file-width="4365" data-file-height="2064" /></a><figcaption>Núi Hoá Sơn ở phía nam thành phố <a href="/wiki/Ho%C3%A1_%C3%82m" class="mw-redirect" title="Hoá Âm">Hoá Âm</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Hanzhong_baoheriver.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Hanzhong_baoheriver.jpg/220px-Hanzhong_baoheriver.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Hanzhong_baoheriver.jpg/330px-Hanzhong_baoheriver.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Hanzhong_baoheriver.jpg/440px-Hanzhong_baoheriver.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="800" /></a><figcaption>Hồ chứa trên <a href="/w/index.php?title=Bao_H%C3%A0_(s%C3%B4ng)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bao Hà (sông) (trang không tồn tại)">Bao Hà</a> tại Hán Trung</figcaption></figure> <p>Thiểm Tây có tọa độ giới hạn trong 105°29′－111°15′ kinh Đông, 31°42′-39°35′ vĩ Bắc. Thiểm Tây giáp <a href="/wiki/S%C6%A1n_T%C3%A2y_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Sơn Tây (Trung Quốc)">Sơn Tây</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0_Nam_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Hà Nam (Trung Quốc)">Hà Nam</a> ở phía đông; giáp <a href="/wiki/Ninh_H%E1%BA%A1" title="Ninh Hạ">Ninh Hạ</a>, <a href="/wiki/Cam_T%C3%BAc" title="Cam Túc">Cam Túc</a> ở phía tây; giáp với <a href="/wiki/T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn" title="Tứ Xuyên">Tứ Xuyên</a>, <a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_Kh%C3%A1nh" title="Trùng Khánh">Trùng Khánh</a> ở phía nam; giáp với <a href="/wiki/H%E1%BB%93_B%E1%BA%AFc" title="Hồ Bắc">Hồ Bắc</a> ở phía đông nam; giáp với <a href="/wiki/N%E1%BB%99i_M%C3%B4ng" title="Nội Mông">Nội Mông</a> ở phía bắc. <a href="/w/index.php?title=Nguy%C3%AAn_%C4%91i%E1%BB%83m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nguyên điểm (trang không tồn tại)">Nguyên điểm</a> của đất liền Trung Quốc nằm ở trấn <a href="/w/index.php?title=V%C4%A9nh_L%E1%BA%A1c,_K%C3%ADnh_D%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vĩnh Lạc, Kính Dương (trang không tồn tại)">Vĩnh Lạc</a>, huyện Kính Dương của tỉnh Thiểm Tây.<sup id="cite_ref-tqtt_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-tqtt-98"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Diện tích Thiểm Tây là khoảng 205.800 km², <a href="/wiki/Chi%E1%BB%81u_d%C3%A0i" title="Chiều dài">chiều dài</a> bắc-nam là khoảng 870 km, <a href="/wiki/Chi%E1%BB%81u_d%C3%A0i" title="Chiều dài">chiều dài</a> đông-tây là khoảng 200–500 km.<sup id="cite_ref-tqtt_98-1" class="reference"><a href="#cite_note-tqtt-98"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thiểm Tây có hình dạng lãnh thổ hẹp và dài, địa thế cao ở nam và bắc, thấp ở trung gian. Thiểm Tây có nhiều loại địa hình: cao nguyên, núi non, đồng bằng, bồn địa. Có thể phân Thiểm Tây thành vùng <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Ho%C3%A0ng_Th%E1%BB%95" title="Cao nguyên Hoàng Thổ">cao nguyên Hoàng Thổ</a> ở Thiểm bắc, đồng bằng Quan Trung, vùng núi <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_L%C4%A9nh" title="Tần Lĩnh">Tần</a>-<a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_Ba_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Ba Sơn (trang không tồn tại)">Ba</a> và thung lũng <a href="/wiki/H%C3%A1n_Th%E1%BB%A7y" title="Hán Thủy">Hán Giang</a> ở Thiểm Nam. Trong đó, diện tích cao nguyên là 92.600 km², diện tích vùng núi là 74.100 km², diện tích vùng đồng bằng là 391.000 km².<sup id="cite_ref-tqtt_98-2" class="reference"><a href="#cite_note-tqtt-98"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các dãy núi chủ yếu tại Thiểm Tây là <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_L%C4%A9nh" title="Tần Lĩnh">Tần Lĩnh</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_Ba_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại Ba Sơn (trang không tồn tại)">Đại Ba Sơn</a>. Đoạn Tần Lĩnh trên địa phận Thiểm Tây có độ cao từ 1000-3000 mét với nhiều đỉnh núi nổi tiếng tại Trung Quốc như: <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A1_S%C6%A1n_(n%C3%BAi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoá Sơn (núi) (trang không tồn tại)">Hoá Sơn</a>, <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A1i_B%E1%BA%A1ch_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thái Bạch Sơn (trang không tồn tại)">Thái Bạch Sơn</a>, <a href="/wiki/Chung_Nam_S%C6%A1n" title="Chung Nam Sơn">Chung Nam Sơn</a>, <a href="/w/index.php?title=Ly_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ly Sơn (trang không tồn tại)">Ly Sơn</a>. Đại Ba Sơn nằm ở cực nam của Thiểm Tây với độ cao từ 1.500-2.000 mét. Vùng cao nguyên Hoàng Thổ ở Thiểm Bắc có độ cao từ 800-1.300 mét. Vùng đồng bằng Quan Trung kéo dài từ Bảo Kê về phía đông đến <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Quan" title="Đồng Quan">Đồng Quan</a> với độ cao trung bình là 520 mét.<sup id="cite_ref-ttg_99-0" class="reference"><a href="#cite_note-ttg-99"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Khu vực phía bắc Tần Lĩnh của Thiểm Tây thuộc lưu vực <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, chiếm 63,3% diện tích và 29% tổng lượng tài nguyên nước của Thiểm Tây. Các chi lưu của hệ thống Hoàng Hà tại Thiểm Tây chủ yếu có hướng bắc-nam: <a href="/w/index.php?title=S%C3%B4ng_Qu%E1%BA%ADt_D%C3%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sông Quật Dã (trang không tồn tại)">Quật Dã Hà</a>, <a href="/w/index.php?title=V%C3%B4_%C4%90%E1%BB%8Bnh_H%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vô Định Hà (trang không tồn tại)">Vô Định Hà</a>, <a href="/w/index.php?title=Di%C3%AAn_H%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diên Hà (trang không tồn tại)">Diên Hà</a>, <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_H%C3%A0" class="mw-disambig" title="Lạc Hà">Lạc Hà</a>, <a href="/w/index.php?title=K%C3%ADnh_H%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kính Hà (trang không tồn tại)">Kính Hà</a> (chi lưu của Vị Hà), <a href="/wiki/V%E1%BB%8B_H%C3%A0" title="Vị Hà">Vị Hà</a>. Khu vực phía nam Tần Lĩnh của Thiểm Tây thuộc lưu vực <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, chiếm 36,7% diện tích và 71% tổng lượng tài nguyên nước của Thiểm Tây. Các sông lớn thuộc hệ thống Trường Giang trên địa phận Thiểm Tây là <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Gia_L%C4%83ng" title="Sông Gia Lăng">Gia Lăng Giang</a>, <a href="/wiki/H%C3%A1n_Th%E1%BB%A7y" title="Hán Thủy">Hán Giang</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90an_Giang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đan Giang (trang không tồn tại)">Đan Giang</a>. Tổng lượng tài nguyên nước trung bình năm của Thiểm Tây là 41,649 tỷ m³, có năm lên đến 84,7 tỷ m³ song có năm chỉ được 16,8 tỷ m³.<sup id="cite_ref-ttg_99-1" class="reference"><a href="#cite_note-ttg-99"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tần Lĩnh, dãy núi phân định khí hậu phía bắc và Nam Trung Quốc, chạy dọc theo chiều đông-tây của Thiểm Tây. Thiểm Tây được phân thành ba vùng khí hậu, có sự khác biệt lớn giữa bắc và nam. Khu vực Thiểm Nam thuộc vùng khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, Quan Trung và đại bộ phận Thiểm Bắc thuộc vùng khí hậu ôn đới ấm, khu vực dọc theo <a href="/wiki/V%E1%BA%A1n_L%C3%BD_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Th%C3%A0nh" title="Vạn Lý Trường Thành">Vạn Lý Trường Thành</a> ở bắc bộ của Thiểm Bắc thuộc vùng ôn đới lạnh (ôn đới trung). Nhìn chung, khí hậu Thiểm Tây có đặc điểm là: <a href="/wiki/M%C3%B9a_xu%C3%A2n" title="Mùa xuân">mùa xuân</a> ấm và khô ráo, lượng <a href="/wiki/Gi%C3%A1ng_th%E1%BB%A7y" title="Giáng thủy">giáng thủy</a> khá thấp, nhiệt độ tăng nhanh song bất ổn định, nhiều gió cát; <a href="/wiki/M%C3%B9a_h%E1%BA%A1" class="mw-redirect" title="Mùa hạ">mùa hè</a> có nhiệt độ cao và nhiều mưa, song cũng có lúc tái khô hạn; <a href="/wiki/M%C3%B9a_thu" title="Mùa thu">mùa thu</a> mát dễ chịu với độ ẩm tương đối thấp, nhiệt độ hạ nhanh chóng; <a href="/wiki/M%C3%B9a_%C4%91%C3%B4ng" title="Mùa đông">mùa đông</a> rét lạnh lẽo và khô hanh, nhiệt độ thấp, có rất ít mưa tuyết. Nhiệt độ trung bình năm của Thiểm Tây là 13,7 °C, giảm dần từ nam đến bắc, từ đông sang tây: nhiệt độ trung bình năm của Thiểm Bắc là 7 °C-12 °C, nhiệt độ trung bình năm của Quan Trung là 12 °C-14 °C, nhiệt độ trung bình năm của Thiểm Nam là 14 °C-16 °C. Nhiệt độ trung bình tháng 1 của Thiểm Tây là -11 °C đến 3 °C, nhiệt độ trung bình tháng 7 là 21 °C-28 °C. Mỗi năm, Thiểm Tây có từ 160-250 ngày không có <a href="/wiki/S%C6%B0%C6%A1ng_mu%E1%BB%91i" title="Sương muối">sương giá</a>, nhiệt độ thấp kỷ lục là -32,7 °C, nhiệt độ cao kỷ lục là 42 °C.<sup id="cite_ref-tqtt_98-3" class="reference"><a href="#cite_note-tqtt-98"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lượng giáng thủy bình quân hàng năm của Thiểm Tây là 702,1 mm, biến đổi từ 340–1240 mm. Khoảng 60-70% lượng giáng thủy tập trung vào khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 10, thường gây nên lũ lụt, còn hai mùa xuân và hè thường bị hạn hán. Lượng giáng thủy tại Thiểm Tây giảm từ nam lên bắc: Thiểm Nam là vùng ẩm ướt, Quan Trung là vùng bán ẩm còn Thiểm Bắc là vùng bán khô hạn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sinh_vật"><span id="Sinh_v.E1.BA.ADt"></span>Sinh vật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Sinh vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sinh vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thiểm Tây có nhiều loài <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_x%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%91ng" title="Động vật có xương sống">động vật có xương sống</a> trên cạn hoang dã quý hiếm, tỉnh này hiện có 604 động vật hoang dã: 380 loài <a href="/wiki/Chim" title="Chim">chim</a>, 147 loài <a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_Th%C3%BA" title="Lớp Thú">thú</a>. Ngoài ra, Thiểm Tây còn có 77 loài lưỡng cư và bò sát. Trong số các loài động vật hoang dã tại Thiểm Tây, có 69 loài được xác định là <a href="/wiki/Lo%C3%A0i_nguy_c%E1%BA%A5p" title="Loài nguy cấp">loài nguy cấp</a>, <a href="/wiki/G%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_l%E1%BB%9Bn" title="Gấu trúc lớn">gấu trúc lớn</a>, <a href="/wiki/Rhinopithecus" class="mw-redirect" title="Rhinopithecus">voọc mũi hếch</a>, <a href="/wiki/Tr%C3%A2u_r%E1%BB%ABng_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng" title="Trâu rừng Tây Tạng">Trâu rừng Tây Tạng</a>, <a href="/wiki/Nipponia_nippon" class="mw-redirect" title="Nipponia nippon">Cò quăm mào Nhật Bản</a> và 16 loài khác được xếp vào danh mục động vật được bảo hộ cấp quốc gia tại Trung Quốc. </p><p>Thiểm Tây cũng có sự phong phú và đa dạng về chủng loại thực vật, Thiểm Tây có 12.266.700 ha đất rừng, tỷ lệ che phủ rừng đạt 41,4%. Diện tích rừng tự nhiên của Thiểm Tây là 5.494.300 ha, chủ yếu phân bố tại vùng núi Tần Lĩnh-Đại Ba Sơn, <a href="/wiki/Quan_S%C6%A1n" title="Quan Sơn">Quan Sơn</a>, <a href="/w/index.php?title=Ho%C3%A0ng_Long_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoàng Long Sơn (trang không tồn tại)">Hoàng Long Sơn</a> và <a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BB%81u_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiều Sơn (trang không tồn tại)">Kiều Sơn</a>. Vùng núi Tần Lĩnh-Đại Ba Sơn còn được gọi là "ngân hàng gen sinh vật" với 3.300 loài <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_h%E1%BA%A1t" title="Thực vật có hạt">thực vật có hạt</a> tự nhiên, chiếm 10% toàn Trung Quốc. Thiểm Tây có 30 loài thực vật quý hiếm và 800 loài cây có thể dùng làm dược liệu, <a href="/w/index.php?title=Mi_h%E1%BA%A7u_%C4%91%C3%A0o_Trung_Hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mi hầu đào Trung Hoa (trang không tồn tại)">mi hầu đào Trung Hoa</a> (<i>Actinidia chinensis</i>), <a href="/w/index.php?title=Hippophae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hippophae (trang không tồn tại)">sa cức</a> (<i>Hippophae</i>), <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_lam" title="Giảo cổ lam">giảo cổ lam</a>, <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%BA_T%C3%A2y_tr%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phú Tây trà (trang không tồn tại)">Phú Tây trà</a> là những nguồn tài nguyên thực vật có giá trị lớn. <a href="/wiki/T%C3%A1o_t%C3%A0u" title="Táo tàu">Táo tàu</a>, <a href="/wiki/%C3%93c_ch%C3%B3" class="mw-redirect" title="Óc chó">óc chó</a>, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A9u_tr%C6%A1n" title="Trẩu trơn">trẩu trơn</a> là các sản phẩm xuất khẩu truyền thống của Thiểm Tây. Các loài cây dùng làm dược liệu trên địa bàn Thiểm Tây như <a href="/wiki/Gastrodia_elata" title="Gastrodia elata">thiên ma</a> (<i>Gastrodia elata</i>), <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_tr%E1%BB%8Dng" title="Đỗ trọng">đỗ trọng</a> (<i>Eucommia ulmoides</i>), <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%95_h%E1%BA%A1nh_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khổ hạnh nhân (trang không tồn tại)">khổ hạnh nhân</a> (<i>Semen Armeniacae Amarum</i>), <a href="/wiki/Cam_th%E1%BA%A3o" title="Cam thảo">cam thảo</a> (<i>Glycyrrhiza uralensis</i>) có địa vị quan trọng tại Trung Quốc. Đến năm 2012, Thiểm Tây có 78 công viên rừng với tổng diện tích 304.800 ha.<sup id="cite_ref-lnt_100-0" class="reference"><a href="#cite_note-lnt-100"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vùng thảo nguyên của Thiểm Tây chủ yếu là thảo nguyên ôn đới, phân bố tại Thiểm Bắc, tạo điều kiện phát triển chăn nuôi gia súc. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nhân_khẩu"><span id="Nh.C3.A2n_kh.E1.BA.A9u"></span>Nhân khẩu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Nhân khẩu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nhân khẩu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="PieChartTemplate thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:202px"> <div style="background-color:white;margin:auto;position:relative;width:200px;height:200px;overflow:hidden;border-radius:100px;border:1px solid black"> <div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:0; top:0; border-width:0 200px 200px 0; border-color:Honeydew"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:45.623951722121px; border-width:0 0 54.376048277879px 83.924045265238px; border-bottom-color:DodgerBlue"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:54.153656713163px; border-width:0 0 45.846343286837px 88.871327250275px; border-bottom-color:FireBrick"></div> </div> <div class="thumbcaption"> <p>Tôn giáo tại Thiểm Tây<sup id="cite_ref-Wang2015_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wang2015-101"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144386">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:FireBrick; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADn_ng%C6%B0%E1%BB%A1ng_truy%E1%BB%81n_th%E1%BB%91ng_Trung_Hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tín ngưỡng truyền thống Trung Hoa (trang không tồn tại)">Tín ngưỡng truyền thống Trung Hoa</a> (7.58%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:DodgerBlue; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Kitô giáo</a> (1.57%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Honeydew; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> Tôn giáo khác hoặc không tôn giáo (90.85%)</div> </div> </div></div> <p>Theo số liệu cuối năm 2011, Thiểm Tây có 37,426 triệu nhân khẩu thường trú, tăng 74.000 so với năm trước, trong đó có 19,304 triệu nam giới (51,58%) và 18,122 triệu nữ giới (48,42%), <a href="/wiki/T%E1%BB%B7_l%E1%BB%87_gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh" title="Tỷ lệ giới tính">tỷ lệ giới tính</a> đạt 106,52, giảm so với 108,42 vào năm 2000. Số nhân khẩu thành thị của Thiểm Tây là 17,702 triệu người (47,3%), số nhân khẩu nông thôn là 19,724 triệu (52,7%). Số người trong độ tuổi 0-14 chiếm 15,28% tổng dân số, số người trong độ tuổi 15-64 chiếm 75,68% tổng dân số, số người trên 65% chiếm 9,04% tổng dân số của Thiểm Tây, tỉnh phải đối mặt với tình trạng lão hóa dân số nghiêm trọng. </p><p>Gần như tất cả những người ở Thiểm Tây là dân tộc Hán, với các nhóm biệt lập người Hồi ở vùng tây bắc (tiếp giáp với Ninh Hạ). Vùng <a href="/wiki/Quan_Trung" title="Quan Trung">Quan Trung</a>, nơi có thủ phủ của tỉnh Tây An, có dân cư đông đúc hơn so với phần phía bắc. Cư dân khu vực Thiểm Bắc nói <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_T%E1%BA%A5n" title="Tiếng Tấn">tiếng Tấn</a>, cư dân vùng Quan Trung nói phương ngữ Quan Trung của <a href="/w/index.php?title=Quan_tho%E1%BA%A1i_Trung_Nguy%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan thoại Trung Nguyên (trang không tồn tại)">Quan thoại Trung Nguyên</a>, cư dân Thiểm Nam nói phương ngữ Hán Trung của <a href="/wiki/Quan_tho%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_Nam" title="Quan thoại Tây Nam">Quan thoại Tây Nam</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_đơn_vị_hành_chính"><span id="C.C3.A1c_.C4.91.C6.A1n_v.E1.BB.8B_h.C3.A0nh_ch.C3.ADnh"></span>Các đơn vị hành chính</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Các đơn vị hành chính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các đơn vị hành chính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" class="mw-redirect" title="Danh sách các đơn vị hành chính Thiểm Tây">Danh sách các đơn vị hành chính Thiểm Tây</a></div> <p>Tỉnh Thiểm Tây có 9 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_c%E1%BA%A5p_th%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Địa cấp thị">địa cấp thị</a> và thành phố <a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a>. Đó là: </p> <table class="wikitable" style="font-size:90%; margin:auto;"> <tbody><tr> <th>Bản đồ </th> <th># </th> <th>Tên </th> <th>Thủ phủ </th> <th><a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">Chữ Hán</a><br /><a href="/wiki/B%C3%ADnh_%C3%A2m_H%C3%A1n_ng%E1%BB%AF" title="Bính âm Hán ngữ">Bính âm</a> </th> <th>Dân số (<a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_%C4%91i%E1%BB%81u_tra_nh%C3%A2n_kh%E1%BA%A9u_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_s%C3%A1u_(C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng điều tra nhân khẩu lần thứ sáu (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa) (trang không tồn tại)">2010</a>) </th> <th>Diện tích<br />(km²) </th> <th>Mật độ<br />(người/km²) </th></tr> <tr> <td rowspan="13"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shaanxi_prfc_map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Shaanxi_prfc_map.png/250px-Shaanxi_prfc_map.png" decoding="async" width="250" height="440" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Shaanxi_prfc_map.png 1.5x" data-file-width="284" data-file-height="500" /></a></span> </td></tr> <tr style="background:lightblue;"> <td colspan="7" style="text-align:center;"><b>— <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_ph%C3%B3_t%E1%BB%89nh" class="mw-redirect" title="Thành phố phó tỉnh">Thành phố cấp phó tỉnh</a> —</b> </td></tr> <tr> <td>1 </td> <td><a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a> </td> <td><a href="/wiki/V%E1%BB%8B_%C6%AF%C6%A1ng" title="Vị Ương">Vị Ương</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">西安市</span><br />Xī'ān Shì </td> <td>8.467.837 </td> <td>10.108 </td> <td>837,7 </td></tr> <tr style="background:lightblue;"> <td colspan="7" style="text-align:center;"><b>— <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_c%E1%BA%A5p_th%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Địa cấp thị">Địa cấp thị</a> —</b> </td></tr> <tr> <td>2 </td> <td><a href="/wiki/An_Khang" class="mw-redirect mw-disambig" title="An Khang">An Khang</a> </td> <td><a href="/wiki/H%C3%A1n_T%C3%A2n" title="Hán Tân">Hán Tân</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">安康市</span><br />Ānkāng Shì </td> <td>2.629.906 </td> <td>23.391 </td> <td>112,4 </td></tr> <tr> <td>3 </td> <td><a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Bảo Kê">Bảo Kê</a> </td> <td><a href="/wiki/V%E1%BB%8B_T%C3%A2n,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Vị Tân, Bảo Kê">Vị Tân</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">宝鸡市</span><br />Bǎojī Shì </td> <td>3.716.731 </td> <td>18.175 </td> <td>204,5 </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td><a href="/wiki/H%C3%A1n_Trung" title="Hán Trung">Hán Trung</a> </td> <td><a href="/wiki/H%C3%A1n_%C4%90%C3%A0i" title="Hán Đài">Hán Đài</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">汉中市</span><br />Hànzhōng Shì </td> <td>3.416.196 </td> <td>27.246 </td> <td>125,4 </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td><a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Lạc">Thương Lạc</a> </td> <td><a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%A2u,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Châu, Thương Lạc">Thương Châu</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">商洛市</span><br />Shāngluò Shì </td> <td>2.341.742 </td> <td>19.292 </td> <td>121,4 </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Xuy%C3%AAn" title="Đồng Xuyên">Đồng Xuyên</a> </td> <td><a href="/wiki/Di%E1%BB%87u_Ch%C3%A2u" title="Diệu Châu">Diệu Châu</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">铜川市</span><br />Tóngchuān Shì </td> <td>834.437 </td> <td>3.927 </td> <td>212,5 </td></tr> <tr> <td>7 </td> <td><a href="/wiki/V%E1%BB%8B_Nam" title="Vị Nam">Vị Nam</a> </td> <td><a href="/wiki/L%C3%A2m_V%E1%BB%8B" title="Lâm Vị">Lâm Vị</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">渭南市</span><br />Wèinán Shì </td> <td>5.286.077 </td> <td>13.134 </td> <td>402,5 </td></tr> <tr> <td>8 </td> <td><a href="/wiki/H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hàm Dương">Hàm Dương</a> </td> <td><a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_%C4%90%C3%B4" title="Tần Đô">Tần Đô</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">咸阳市</span><br />Xiányáng Shì </td> <td>4.894.834 </td> <td>10.196 </td> <td>480,1 </td></tr> <tr> <td>9 </td> <td><a href="/wiki/Di%C3%AAn_An" title="Diên An">Diên An</a> </td> <td><a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_Th%C3%A1p" title="Bảo Tháp">Bảo Tháp</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">延安市</span><br />Yán'ān Shì </td> <td>2.187.009 </td> <td>36.712 </td> <td>59,6 </td></tr> <tr> <td>10 </td> <td><a href="/wiki/Du_L%C3%A2m" title="Du Lâm">Du Lâm</a> </td> <td><a href="/wiki/Du_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Du Dương">Du Dương</a> </td> <td><span style="font-size:125%;">榆林市</span><br />Yúlín Shì </td> <td>3.351.437 </td> <td>42.920 </td> <td>78,1 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kinh_tế"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF"></span>Kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 2011, tổng GDP của Thiểm Tây đạt 1.239,13 tỉ <a href="/wiki/NDT" class="mw-redirect" title="NDT">NDT</a>, tăng trưởng 13,9% so với năm trước; cũng trong năm này GDP bình quân đầu người của Thiểm Tây đạt 33.142 NDT, tăng 13,7% so với năm trước. Năm 2011, trong cơ cấu kinh tế của Thiểm Tây <a href="/wiki/Khu_v%E1%BB%B1c_m%E1%BB%99t_c%E1%BB%A7a_n%E1%BB%81n_kinh_t%E1%BA%BF" title="Khu vực một của nền kinh tế">khu vực một</a> đạt giá trị 122,09 tỷ NDT, chiếm 9,8%; <a href="/wiki/Khu_v%E1%BB%B1c_hai_c%E1%BB%A7a_n%E1%BB%81n_kinh_t%E1%BA%BF" title="Khu vực hai của nền kinh tế">khu vực hai</a> đạt giá trị 683,627 tỷ NDT, chiếm 55,2%; <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5" title="Dịch vụ">khu vực ba</a> đạt giá trị 433,413 tỷ NDT, chiếm 35%. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2011 của Thiểm Tây là 14,623 tỷ USD, tăng 20,8% so với năm trước, trong đó kim ngạch xuất khẩu lên tới 7,011 tỷ USD, tăng 12,9%; kim ngạch nhập khẩu đạt 7,613 tỷ USD, tăng 29,2%, thâm hụt thương mại là 602 triệu USD. Tám ngành công nghiệp trụ cột của Thiểm Tây là năng lượng và hóa chất, sản xuất thiết bị, luyện kim màu, công nghiệp thực phẩm, chế phẩm khoáng sản phi kim, sản phẩm y dược, thiết bị điện tử, dệt may. Năm 2009, Thiểm Tây xếp thứ ba Trung Quốc về sản xuất than đá, khí thiên nhiên và dầu thô.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tận dụng lợi thế có một vài đại học và viện nghiên cứu hàng đầu ở <a href="/wiki/Mi%E1%BB%81n_T%C3%A2y_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Miền Tây Trung Quốc">miền Tây Trung Quốc</a>, Thiểm Tây cũng nắm giữ một vai trò lớn trong các ngành hàng không và vũ trụ, phần mềm, vật liệu mới đang nổi lên của Trung Quốc, tạo ra trên 50% <a href="/wiki/R%26D" class="mw-redirect" title="R&D">R&D</a> và thiết bị cho ngành công nghiệp hàng không thương mại nội địa. </p><p>Tài nguyên khoáng sản ở vùng Thiểm Bắc và Vị Bắc chủ yếu là <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, dầu mỏ, khí đốt, <a href="/wiki/B%C3%B4_x%C3%ADt" title="Bô xít">bô xít</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A1_v%C3%B4i" title="Đá vôi">đá vôi</a> làm <a href="/wiki/Xi_m%C4%83ng" title="Xi măng">xi măng</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A5t_s%C3%A9t" title="Đất sét">đất sét</a>, cùng các loại khoáng <a href="/wiki/Mu%E1%BB%91i_(h%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc)" title="Muối (hóa học)">Muối</a>, với chất lượng tốt. Vùng Quan Trung chủ yếu có: <a href="/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng">vàng</a>, <a href="/wiki/Molypden" class="mw-redirect" title="Molypden">molypden</a>, <a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_li%E1%BB%87u_x%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng" title="Vật liệu xây dựng">vật liệu xây dựng</a>, nước nóng dưới lòng đất, <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_kho%C3%A1ng" title="Nước khoáng">nước khoáng</a>. Vùng Tần Lĩnh-Đại Ba Sơn chủ yếu có các loại khoáng sản kim loại màu, kim loại quý, kim loại đen, và khoáng sản phi kim. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Văn_hóa-_Du_lịch"><span id="V.C4.83n_h.C3.B3a-_Du_l.E1.BB.8Bch"></span>Văn hóa- Du lịch</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Văn hóa- Du lịch”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Văn hóa- Du lịch"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Qianling.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Qianling.jpg/220px-Qianling.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Qianling.jpg/330px-Qianling.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Qianling.jpg/440px-Qianling.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/C%C3%A0n_l%C4%83ng" title="Càn lăng">Càn lăng</a>, lăng mộ của Võ Tắc Thiên và Đường Cao Tông</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A7n_khang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tần khang (trang không tồn tại)">Tần khang</a>, còn gọi là <a href="/w/index.php?title=Lo%E1%BA%A1n_%C4%91%C3%A0n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Loạn đàn (trang không tồn tại)">loạn đàn</a>, là một loại hình <a href="/w/index.php?title=H%C3%AD_kh%C3%BAc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hí khúc (trang không tồn tại)">hí khúc</a> của Trung Quốc bắt nguồn từ khu vực tây bắc của tỉnh Thiểm Tây.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Giai điệu của nó có nguồn gốc từ các vùng nông thôn của Thiểm Tây và Cam Túc.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tần khang là thể loại cổ nhất trong số <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_thanh_khang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tứ đại thanh khang (trang không tồn tại)">Tứ đại thanh khang</a> của hí kịch Trung Quốc. Tần khang từng bị <a href="/wiki/Khang_Hi" title="Khang Hi">Khang Hy Đế</a> cấm biểu diễn tại Bắc Kinh do nó được xem là "gợi dục", tuy nhiên người ta cho rằng lý do chính xác của việc này là vì Tần khang có yếu tố phê phán xã hội. <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADn_thi%C3%AAn_du&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tín thiên du (trang không tồn tại)">Tín thiên du</a> là một loại hình dân ca lưu truyền ở vùng nói tiếng Tấn, bao gồm cả Thiểm Bắc của Thiểm Tây, theo lối đối ứng và lặp lại theo chu kì, câu hát có thể ngắn hay dài. </p><p><a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A8m_th%E1%BB%B1c_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ẩm thực Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Ẩm thực Thiểm Tây</a> tận dụng lợi thế về mặt lịch sử khi là đất kinh kỳ của nhiều triều đại, kế thừa kỹ nghệ nấu nước cung đình cổ xưa, thu nhận tinh hoa từ các trường phái ẩm thực trên toàn Trung Quốc. Ẩm thực Thiểm Tây chế biến món ăn một cách tinh tế từ các nguyên liệu thông thường, được biết đến nhiều với các món từ <a href="/wiki/Th%E1%BB%8Bt_l%E1%BB%A3n" title="Thịt lợn">thịt lợn</a> hay thịt cừu non hoặc cừu trưởng thành. Ẩm thực Tứ Xuyên có vị mạnh, nhấn mạnh về các loại gia vị có hương vị gắt như <a href="/wiki/Mu%E1%BB%91i_%C4%83n" title="Muối ăn">muối</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%8Fi" title="Tỏi">tỏi</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0nh_t%C3%A2y" title="Hành tây">hành tây</a>, và <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A5m" title="Giấm">giấm</a>; đường hiếm khi được sử dụng. Ẩm thực của vùng Hán Trung có sự tương đồng với <a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A8m_th%E1%BB%B1c_T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ẩm thực Tứ Xuyên (trang không tồn tại)">ẩm thực Tứ Xuyên</a>. </p><p>Thiểm Tây là một tỉnh có tài nguyên du lịch lớn tại Trung Quốc, có 35.800 di tích, 151 <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87n_b%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng" title="Viện bảo tàng">bảo tàng</a>, 900.000 văn vật với mật độ dày đặc, đứng đầu cả nước. Thiểm Tây có các tàn tích kiến trúc thành cổ, cung điện cổ, miếu chùa cổ, lăng mộ cổ. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99i_qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A5t_nung" title="Đội quân đất nung">Đội quân đất nung</a> trong <a href="/wiki/L%C4%83ng_m%E1%BB%99_T%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7y_Ho%C3%A0ng" title="Lăng mộ Tần Thủy Hoàng">lăng mộ Tần Thủy Hoàng</a> còn được gọi là "kỳ quan thứ tám". <a href="/wiki/C%C3%A0n_l%C4%83ng" title="Càn lăng">Càn lăng</a> là nơi hợp táng của nữ hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc- <a href="/wiki/V%C3%B5_T%E1%BA%AFc_Thi%C3%AAn" title="Võ Tắc Thiên">Võ Tắc Thiên</a>, và <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_Cao_T%C3%B4ng" title="Đường Cao Tông">Đường Cao Tông</a> Lý Trị. <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%B9a_Ph%C3%A1p_M%C3%B4n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chùa Pháp Môn (trang không tồn tại)">Chùa Pháp Môn</a> ở <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Phong" title="Phù Phong">Phù Phong</a> là một ngôi chùa nổi tiếng của Phật giáo. Thành Tây An là thành cổ được bảo tồn hoàn chỉnh nhất tại Trung Quốc. Rừng bia Tây An là kho văn kiện bằng đá lớn nhất Trung Quốc. Ngoài ra, Thiểm Tây còn có các phong cảnh đẹp như Tây Nạc Hoá Sơn, <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A1c_H%E1%BB%93_Kh%E1%BA%A9u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thác Hồ Khẩu (trang không tồn tại)">thác Hồ Khẩu</a> trên Hoàng Hà, Bát Bách Lý Tần Xuyên rộng vô tận, vùng núi Tần-Ba tươi đẹp ở Thiểm Nam, khu phong cảnh <a href="/w/index.php?title=Li_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Li Sơn (trang không tồn tại)">Li Sơn</a> mang sắc thái truyền kì, đỉnh chính Thái Bạch Sơn của Tần Lĩnh có tuyết phủ trong sáu tháng. Đội quân đất nung và lăng Tần Thùy Hoàng là một <a href="/wiki/Di_s%E1%BA%A3n_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Di sản thế giới">di sản thế giới</a> của UNESCO, cùng với đó Thiểm Tây còn có 5 khu danh thắng phong cảnh cấp quốc gia: Hoá Sơn, Ly Sơn ở Lâm Đồng, <a href="/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_Thai_S%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiên Thai Sơn (trang không tồn tại)">Thiên Thai Sơn</a> ở Bảo Kê, Hoàng Đế lăng ở Diên An, khu danh thắng phong cảnh Hợp Dương Hợp Xuyên. Trong năm 2011, Thiểm Tây đã tiếp đón 184 triệu lượt du khách trong và ngoài nước.<sup id="cite_ref-ttg_99-2" class="reference"><a href="#cite_note-ttg-99"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giao_thông"><span id="Giao_th.C3.B4ng"></span>Giao thông</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Giao thông”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giao thông"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thiểm Tây có vị trí yết hầu về giao thông, nằm trên tuyến đường từ bình nguyên Hoa Bắc xuống các tỉnh ở <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tây Nam Trung Quốc">Tây Nam</a> như Tứ Xuyên, Trùng Khánh, Vân Nam, Quý Châu, cũng là đầu mối giao thông của khu vực tây bắc. Các tuyến đường sắt trọng yếu trên địa bàn Thiểm Tây: <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_chuy%C3%AAn_v%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_h%C3%A0nh_kh%C3%A1ch_Tr%E1%BB%8Bnh-T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt chuyên vận chuyển hành khách Trịnh-Tây (trang không tồn tại)">đường sắt chuyên vận chuyển hành khách Trịnh-Tây</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_L%C5%A9ng-H%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Lũng-Hải (trang không tồn tại)">đường sắt Lũng-Hải</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_B%E1%BA%A3o-Th%C3%A0nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Bảo-Thành (trang không tồn tại)">đường sắt Bảo-Thành</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_B%E1%BA%A3o-Trung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Bảo-Trung (trang không tồn tại)">đường sắt Bảo-Trung</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_Ninh-T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Ninh-Tây (trang không tồn tại)">đường sắt Ninh-Tây</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_T%C3%A2y-Khang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt Tây-Khang (trang không tồn tại)">đường sắt Tây-Khang</a>. Hệ thống đường sắt kéo dài từ bắc xuống nam, từ đông sang tây, nối Thiểm Tây với các tỉnh thành lân cận và với toàn quốc. Năm 2010, tỉnh Thiểm Tây có 8789 km đường sắt, vận chuyển 55.790.000 lượt người và 204.800.000 tấn hàng hóa. Cũng trong năm 2010, tỉnh Thiểm Tây có 147.461 công lộ, thực hiện vận chuyển 874.570.000 lượt khách và 771.230.000 tấn hàng hóa. Thiểm Tây có <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng_T%C3%A2y_An" title="Sân bay quốc tế Hàm Dương Tây An">sân bay quốc tế Hàm Dương Tây An</a> (thay thế <a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_T%C3%A2y_Quan_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay Tây Quan Tây An (trang không tồn tại)">sân bay Tây Quan Tây An</a> vào năm 1991<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), <a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_Ng%C5%A9_L%C3%BD_Ph%E1%BB%91_An_Khang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay Ngũ Lý Phố An Khang (trang không tồn tại)">sân bay Ngũ Lý Phố An Khang</a>, sau khi hoàn thành việc nâng cấp thì <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_Th%C3%A0nh_C%E1%BB%91_H%C3%A1n_Trung" title="Sân bay Thành Cố Hán Trung">sân bay Thành Cố Hán Trung</a> sẽ thay thế chức năng hàng không dân dụng của <a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_T%C3%A2y_Quan_H%C3%A1n_Trung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay Tây Quan Hán Trung (trang không tồn tại)">sân bay Tây Quan Hán Trung</a><sup id="cite_ref-carnoc_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-carnoc-106"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_Nh%E1%BB%8B_Th%E1%BA%ADp_L%C3%BD_B%E1%BA%A3o_Di%C3%AAn_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay Nhị Thập Lý Bảo Diên An (trang không tồn tại)">sân bay Nhị Thập Lý Bảo Diên An</a>, <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_Du_D%C6%B0%C6%A1ng_Du_L%C3%A2m" title="Sân bay Du Dương Du Lâm">sân bay Du Dương Du Lâm</a> đã thay thế <a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_T%C3%A2y_Sa_Du_L%C3%A2m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay Tây Sa Du Lâm (trang không tồn tại)">sân bay Tây Sa Du Lâm</a> từ năm 2008. Năm 2010, Thiểm Tây có 358 đường bay, trong đó có 17 đường bay quốc tế và 9 tuyến đến <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a> và <a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a>, vận chuyển được 7.830.000 lượt hành khách và 90.000 tấn hàng hóa.<sup id="cite_ref-ttg_99-3" class="reference"><a href="#cite_note-ttg-99"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_trường_đại_học"><span id="C.C3.A1c_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng_.C4.91.E1.BA.A1i_h.E1.BB.8Dc"></span>Các trường đại học</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Các trường đại học”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các trường đại học"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg/220px-Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg/330px-Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg/440px-Xi%27an_Jiao_Tong_University_Library.jpg 2x" data-file-width="5616" data-file-height="3744" /></a><figcaption>Thư viện Đại học Giao thông Tây An</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ChdUniversityLibrary.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/ChdUniversityLibrary.jpg/220px-ChdUniversityLibrary.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/ChdUniversityLibrary.jpg/330px-ChdUniversityLibrary.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/ChdUniversityLibrary.jpg/440px-ChdUniversityLibrary.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption>Đại học Trường An</figcaption></figure> <table border="0"><tbody><tr> <td valign="top"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_%C3%82m_nh%E1%BA%A1c_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Âm nhạc Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Âm nhạc Tây An</a> (西安音乐学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Mỹ thuật Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Mỹ thuật Tây An</a> (西安美术学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Th%E1%BB%83_d%E1%BB%A5c_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Thể dục Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Thể dục Tây An</a> (西安体育学院)</li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Giao_th%C3%B4ng_T%C3%A2y_An" title="Đại học Giao thông Tây An">Đại học Giao thông Tây An</a> (西安交通大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_t%C3%A2y_b%E1%BA%AFc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Công nghiệp tây bắc (trang không tồn tại)">Đại học Công nghiệp tây bắc</a> (西北工业大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_N%C3%B4ng-L%C3%A2m_t%C3%A2y_b%E1%BA%AFc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Khoa học-Kỹ thuật Nông-Lâm tây bắc (trang không tồn tại)">Đại học Khoa học-Kỹ thuật Nông-Lâm tây bắc</a> (西北农林科技大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_%C4%90i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Khoa học-Kỹ thuật Điện tử Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Khoa học-Kỹ thuật Điện tử Tây An</a> (西安电子科技大学)</li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An" title="Đại học Trường An">Đại học Trường An</a> (长安大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_t%C3%A2y_b%E1%BA%AFc_(Trung_Qu%E1%BB%91c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học tây bắc (Trung Quốc) (trang không tồn tại)">Đại học tây bắc</a> (西北大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Khoa học-Kỹ thuật Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Đại học Khoa học-Kỹ thuật Thiểm Tây</a> (陕西科技大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Di%C3%AAn_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Diên An (trang không tồn tại)">Đại học Diên An</a> (延安大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Khoa học-Kỹ thuật Kiến trúc Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Khoa học-Kỹ thuật Kiến trúc Tây An</a> (西安建筑科技大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Công nghệ Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Công nghệ Tây An</a> (西安理工大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Khoa học-Kỹ thuật Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Khoa học-Kỹ thuật Tây An</a> (西安科技大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Ngo%E1%BA%A1i_ng%E1%BB%AF_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Ngoại ngữ Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Ngoại ngữ Tây An</a> (西安外国语大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_C%C3%B4ng_tr%C3%ACnh_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Công trình Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Công trình Tây An</a> (西安工程大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B-Ph%C3%A1p_lu%E1%BA%ADt_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Chính trị-Pháp luật Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Chính trị-Pháp luật Tây An</a> (西北政法大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Công nghiệp Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Công nghiệp Tây An</a> (西安工业大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_D%E1%BA%A7u_kh%C3%AD_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Dầu khí Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Dầu khí Tây An</a> (西安石油大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_B%C6%B0u_%C4%91i%E1%BB%87n_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Bưu điện Tây An (trang không tồn tại)">Đại học Bưu điện Tây An</a> (西安邮电大学)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_T%C3%A0i_ch%C3%ADnh-Kinh_t%E1%BA%BF_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Tài chính-Kinh tế Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Tài chính-Kinh tế Tây An</a> (西安财经学院)</li></ul> </td><td valign="top"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_H%C3%A0ng_kh%C3%B4ng_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Hàng không Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Hàng không Tây An</a> (西安航空学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_S%C6%B0_ph%E1%BA%A1m_H%E1%BB%8Dc_Ti%E1%BB%81n_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Sư phạm Học Tiền Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Học viện Sư phạm Học Tiền Thiểm Tây</a> (陕西学前师范学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Y_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Y Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Y Tây An</a> (西安医学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt-Khoa_h%E1%BB%8Dc_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Nghệ thuật-Khoa học Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Nghệ thuật-Khoa học Tây An</a> (西安文理学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt-Khoa_h%E1%BB%8Dc_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Nghệ thuật-Khoa học Bảo Kê (trang không tồn tại)">Học viện Nghệ thuật-Khoa học Bảo Kê</a> (宝鸡文理学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Trung_y_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Trung y Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Học viện Trung y Thiểm Tây</a> (陕西中医学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Dân tộc Tây Tạng (trang không tồn tại)">Học viện Dân tộc Tây Tạng</a> (西藏民族学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_S%C6%B0_ph%E1%BA%A1m_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Sư phạm Hàm Dương (trang không tồn tại)">Học viện Sư phạm Hàm Dương</a> (咸阳师范学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Khoa_h%E1%BB%8Dc-K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Khoa học-Kỹ thuật Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Học viện Khoa học-Kỹ thuật Thiểm Tây</a> (陕西理工学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_S%C6%B0_ph%E1%BA%A1m_V%E1%BB%8B_Nam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Sư phạm Vị Nam (trang không tồn tại)">Học viện Sư phạm Vị Nam</a> (渭南师范学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Du_L%C3%A2m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Du Lâm (trang không tồn tại)">Học viện Du Lâm</a> (榆林学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_An_Khang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện An Khang (trang không tồn tại)">Học viện An Khang</a> (安康学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Thương Lạc (trang không tồn tại)">Học viện Thương Lạc</a> (商洛学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Phi%C3%AAn_d%E1%BB%8Bch_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Phiên dịch Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Phiên dịch Tây An</a> (西安翻译学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Ngo%E1%BA%A1i_s%E1%BB%B1_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Ngoại sự Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Ngoại sự Tây An</a> (西安外事学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_B%E1%BB%93i_Hoa_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Bồi Hoa Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Bồi Hoa Tây An</a> (西安培华学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_%C3%82u-%C3%81_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Âu-Á Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Âu-Á Tây An</a> (西安欧亚学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_T%C3%A2y_Kinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Tây Kinh (trang không tồn tại)">Học viện Tây Kinh</a> (西京学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_T%C6%B0_Nguy%C3%AAn_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Tư Nguyên Tây An (trang không tồn tại)">Học viện Tư Nguyên Tây An</a> (西安思源学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%ADu_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện Thương mậu Quốc tế Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Học viện Thương mậu Quốc tế Thiểm Tây</a> (陕西国际商贸学院)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Ph%C3%A1t_thanh-Truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Phát thanh-Truyền hình Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Đại học Phát thanh-Truyền hình Thiểm Tây</a> (陕西广播电视大学)</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">(nay là Tây Nam huyện <a href="/wiki/V%C5%A9_C%C3%B4ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Vũ Công">Vũ Công</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">nay là khu vực huyện <a href="/wiki/Tu%E1%BA%A7n_%E1%BA%A4p" title="Tuần Ấp">Tuần Ấp</a>, huyện <a href="/wiki/B%C3%A2n_(th%E1%BB%8B_x%C3%A3)" class="mw-redirect" title="Bân (thị xã)">Bân</a> của Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc vùng giáp ranh giữa huyện <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Phong" title="Phù Phong">Phù Phong</a> và huyện <a href="/wiki/K%E1%BB%B3_S%C6%A1n,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Kỳ Sơn, Bảo Kê">Kỳ Sơn</a> của Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">nay là khu vực thôn Mã Vương (马王村), huyện <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An,_T%C3%A2y_An" title="Trường An, Tây An">Trường An</a>, Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">nay là khu vực trấn Đầu Môn (斗门镇), huyện Trường An, Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">cha của Thân hậu, ông ngoại của thái tử Nghi Cữu</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">nay là <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Lạc Dương">Lạc Dương</a>, tỉnh Hà Nam</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc khu vực huyện <a href="/wiki/Thanh_Th%E1%BB%A7y,_Thi%C3%AAn_Th%E1%BB%A7y" title="Thanh Thủy, Thiên Thủy">Thanh Thủy</a> của tỉnh <a href="/wiki/Cam_T%C3%BAc" title="Cam Túc">Cam Túc</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">nay là huyện <a href="/wiki/K%E1%BB%B3_S%C6%A1n,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Kỳ Sơn, Bảo Kê">Kỳ Sơn</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện Kỳ Sơn, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_T%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Phượng Tường">Phượng Tường</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">nay là <a href="/wiki/Khu_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Khu (Trung Quốc)">khu</a> <a href="/wiki/L%C3%A2m_%C4%90%E1%BB%93ng,_T%C3%A2y_An" title="Lâm Đồng, Tây An">Lâm Đồng</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc nam bộ <a href="/wiki/Du_L%C3%A2m" title="Du Lâm">Du Lâm</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc <a href="/wiki/H%C3%A1n_Trung" title="Hán Trung">Hán Trung</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">hệ thống thủy lợi ở bình nguyên <a href="/wiki/Quan_Trung" title="Quan Trung">Quan Trung</a>, phía bắc Tây An, dẫn nước từ <a href="/w/index.php?title=K%C3%ADnh_H%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kính Hà (trang không tồn tại)">Kính Thủy</a> (泾水) về phía đông đến <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_Th%E1%BB%A7y" title="Lạc Thủy">Lạc Thủy</a> (洛水), cả hai đều là chi lưu phía bắc của <a href="/wiki/S%C3%B4ng_V%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Sông Vị">Vị Hà</a></span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_T%C3%B4ng" title="Quảng Tông">Quảng Tông</a>, tỉnh <a href="/wiki/H%C3%A0_B%E1%BA%AFc_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Hà Bắc (Trung Quốc)">Hà Bắc</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc đông nam khu <a href="/wiki/D%C5%A9ng_Ki%E1%BB%81u" title="Dũng Kiều">Dũng Kiều</a>, tỉnh <a href="/wiki/An_Huy" title="An Huy">An Huy</a></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_Ch%C3%A2u" title="Từ Châu">Từ Châu</a>, tỉnh <a href="/wiki/Giang_T%C3%B4" title="Giang Tô">Giang Tô</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text">nay là địa cấp thị <a href="/wiki/T%C3%B4_Ch%C3%A2u" title="Tô Châu">Tô Châu</a>, tỉnh Giang Tô</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Nam,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Nam, Thương Lạc">Thương Nam</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/Lam_%C4%90i%E1%BB%81n,_T%C3%A2y_An" title="Lam Điền, Tây An">Lam Điền</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc đông nam địa cấp thị Tây An, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc thành phố <a href="/wiki/H%C6%B0ng_B%C3%ACnh,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hưng Bình, Hàm Dương">Hưng Bình</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc khu Lâm Đồng, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc khu vực địa cấp thị <a href="/wiki/Di%C3%AAn_An" title="Diên An">Diên An</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc phía đông địa cấp thị Bảo Kê, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc phụ cận <a href="/wiki/T%C3%A0o_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Tào (huyện)">huyện Tào</a>, tỉnh <a href="/wiki/S%C6%A1n_%C4%90%C3%B4ng" title="Sơn Đông">Sơn Đông</a></span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc khu Lâm Đồng, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở châu này đặt tại huyện <a href="/wiki/T%C3%A2n_D%C3%A3" title="Tân Dã">Tân Dã</a>, tỉnh Hà Nam ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở châu này đặt tại địa cấp thị <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_%C4%90%C3%B4" title="Thành Đô">Thành Đô</a>, tỉnh <a href="/wiki/T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn" title="Tứ Xuyên">Tứ Xuyên</a> ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text">Nay thuộc địa bàn huyện <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%E1%BA%A1ch,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Thái Bạch, Bảo Kê">Thái Bạch</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text">nay ở phía nam của huyện <a href="/wiki/My,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="My, Bảo Kê">My</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text">nay ở phía nam địa cấp thị Tây An, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text">dãy núi nằm ở phía tây tỉnh <a href="/wiki/S%C6%A1n_T%C3%A2y_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Sơn Tây (Trung Quốc)">Sơn Tây</a>, phía tây dãy núi này là Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text">kinh đô của Hán, nay thuộc <a href="/wiki/L%C3%A2m_Ph%E1%BA%A7n" title="Lâm Phần">Lâm Phần</a>, tỉnh Sơn Tây</span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Xuy%C3%AAn" title="Đồng Xuyên">Đồng Xuyên</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/C%E1%BB%91_Nguy%C3%AAn" title="Cố Nguyên">Cố Nguyên</a>, khu tự trị dân tộc Hồi Ninh Hạ</span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc địa cấp thị Diên An, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc hương Hồng Đôn Giới (红墩界乡), huyện <a href="/wiki/T%C4%A9nh_Bi%C3%AAn" title="Tĩnh Biên">Tĩnh Biên</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text">một khu vực cao nguyên hoàng thổ ở biên phía bắc thành Trường An</span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text">do dưới thời Bắc Chu, Dương Kiên được phong làm Đại Hưng công</span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị Tây An, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_L%E1%BB%87" title="Đại Lệ">Đại Lệ</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_T%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Phượng Tường">Phượng Tường</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/Ph%C3%BA_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Phú (huyện)">Phú</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/Tuy_%C4%90%E1%BB%A9c,_Du_L%C3%A2m" title="Tuy Đức, Du Lâm">Tuy Đức</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị Diên An, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-62"><b><a href="#cite_ref-62">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc khu <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%A2u,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Châu, Thương Lạc">Thương Châu</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị Hán Trung, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị An Khang, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc <a href="/wiki/K%E1%BB%B3_(N%E1%BB%99i_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95)" title="Kỳ (Nội Mông Cổ)">kỳ</a> <a href="/wiki/Jung_Gar" title="Jung Gar">Chuẩn Cách Nhĩ</a>, khu tự trị Nội Mông Cổ</span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc phía bắc huyện <a href="/wiki/T%C4%A9nh_Bi%C3%AAn" title="Tĩnh Biên">Tĩnh Biên</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-67"><b><a href="#cite_ref-67">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_Bi%C3%AAn" class="mw-redirect mw-disambig" title="Định Biên">Định Biên</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/Kh%C3%A1nh_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Khánh Dương">Khánh Dương</a>, tỉnh Cam Túc</span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/Ninh_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Ninh (huyện)">Ninh</a>, tỉnh Cam Túc</span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Phượng, Bảo Kê">Phượng</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-71"><b><a href="#cite_ref-71">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc huyện <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A3c_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Lược Dương">Lược Dương</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Nguy%C3%AAn,_T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn" title="Quảng Nguyên, Tứ Xuyên">Quảng Nguyên</a>, tỉnh Tứ Xuyên</span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text">nay ở phía đông huyện <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_L%E1%BB%87" title="Đại Lệ">Đại Lệ</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-75"><b><a href="#cite_ref-75">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc Tây An</span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/Thi%C3%AAn_Th%E1%BB%A7y" title="Thiên Thủy">Thiên Thủy</a>, tỉnh Cam Túc</span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc Hán Trung</span> </li> <li id="cite_note-78"><b><a href="#cite_ref-78">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc Tương Phàn, tỉnh Hồ Bắc</span> </li> <li id="cite_note-79"><b><a href="#cite_ref-79">^</a></b> <span class="reference-text">trị sở nay thuộc địa cấp thị Thái Nguyên, tỉnh Sơn Tây</span> </li> <li id="cite_note-80"><b><a href="#cite_ref-80">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý các khu vực phía nam của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Xuy%C3%AAn" title="Đồng Xuyên">Đồng Xuyên</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_Th%C3%A0nh" class="mw-disambig" title="Hàn Thành">Hàn Thành</a>, phía đông của <a href="/wiki/C%C3%A0n_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Càn (huyện)">Càn</a>, <a href="/wiki/V%C5%A9_C%C3%B4ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Vũ Công">Vũ Công</a>, phía bắc của <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A5n_An" title="Trấn An">Trấn An</a>, <a href="/wiki/S%C6%A1n_D%C6%B0%C6%A1ng,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Sơn Dương, Thương Lạc">Sơn Dương</a>, trị sở thuộc Tây An của tỉnh Thiểm Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-81"><b><a href="#cite_ref-81">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý các khu vực từ phía bắc Kinh Triệu phủ lộ đến <a href="/wiki/M%E1%BB%85_Chi" title="Mễ Chi">Mễ Chi</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%AD_%C4%90an" title="Chí Đan">Chí Đan</a>, trị sở thuộc Diên An của tỉnh Thiểm Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-82"><b><a href="#cite_ref-82">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý khu vực phía tây Kinh Triệu, trị sở nay thuộc huyện Phường Tường của tỉnh Thiểm Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-83"><b><a href="#cite_ref-83">^</a></b> <span class="reference-text">khu vực các khu vực nay thuộc huyện <a href="/wiki/V%C4%A9nh_Th%E1%BB%8D,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Vĩnh Thọ, Hàm Dương">Vĩnh Thọ</a>, <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A7n_H%C3%B3a_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Thuần Hóa (huyện)">Thuần Hóa</a> về phía tây bắc, trị sở nay thuộc địa cấp thị <a href="/wiki/Kh%C3%A1nh_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Khánh Dương">Khánh Dương</a> của tỉnh Cam Túc</span> </li> <li id="cite_note-84"><b><a href="#cite_ref-84">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý khu vực nay thuộc các huyện Thần Mộc, Giai, Ngô Bảo, trị sở nay thuộc địa cấp thị Thái Nguyên của tỉnh Sơn Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-85"><b><a href="#cite_ref-85">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý khu vực nay thuộc các huyện Phượng, <a href="/wiki/L%C6%B0u_B%C3%A1" title="Lưu Bá">Lưu Bá</a>, Lược Dương, trị sở đặt tại huyện Lược Dương của tỉnh Thiểm Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-86"><b><a href="#cite_ref-86">^</a></b> <span class="reference-text">quản lý khu vực nay thuộc các huyện ở phía đông Lợi Châu Tây lộ, phía nam của Kinh Triệu phủ lộ, trị sở nay thuộc Hán Trung của tỉnh Thiểm Tây ngày nay</span> </li> <li id="cite_note-87"><b><a href="#cite_ref-87">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_L%E1%BB%87" title="Đại Lệ">Đại Lệ</a>, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-88"><b><a href="#cite_ref-88">^</a></b> <span class="reference-text">nay ở Tây Nam Bảo Kê, tỉnh Thiểm Tây</span> </li> <li id="cite_note-93"><b><a href="#cite_ref-93">^</a></b> <span class="reference-text">nay thuộc huyện <a href="/wiki/L%C5%A9ng_T%C3%A2y" title="Lũng Tây">Lũng Tây</a>, tỉnh Cam Túc</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71728118"><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldometers.info/world-population/">“Dân số thế giới”</a>. <i><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.worldometers.info/world-population/">https://www.worldometers.info/world-population/</a></i><span class="reference-accessdate">. Truy cập Ngày 26 tháng 9 năm 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=https%3A%2F%2Fwww.worldometers.info%2Fworld-population%2F&rft.atitle=D%C3%A2n+s%E1%BB%91+th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldometers.info%2Fworld-population%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Liên kết ngoài trong <code class="cs1-code">|website=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#param_has_ext_link" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://databank.worldbank.org/data/download/GDP.pdf">“GDP thế giới năm 2018”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Ngân hàng Thế giới</i><span class="reference-accessdate">. Truy cập Ngày 26 tháng 9 năm 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ng%C3%A2n+h%C3%A0ng+Th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi&rft.atitle=GDP+th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi+n%C4%83m+2018&rft_id=http%3A%2F%2Fdatabank.worldbank.org%2Fdata%2Fdownload%2FGDP.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-lstt-3">^ <a href="#cite_ref-lstt_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lstt_3-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130115121653/http://www.sxsdq.cn/sqgk/lsyg/">“历史沿革”</a>. 陕西省地方志编纂委员会. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sxsdq.cn/sqgk/lsyg/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 15 tháng 1 năm 2013<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E5%8E%86%E5%8F%B2%E6%B2%BF%E9%9D%A9&rft.pub=%E9%99%95%E8%A5%BF%E7%9C%81%E5%9C%B0%E6%96%B9%E5%BF%97%E7%BC%96%E7%BA%82%E5%A7%94%E5%91%98%E4%BC%9A&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sxsdq.cn%2Fsqgk%2Flsyg%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120717082643/http://gb.cri.cn/9223/2006/03/20/1266@954809.htm">“中华文化溯源：探寻神秘"华胥古国<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gb.cri.cn/9223/2006/03/20/1266@954809.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 17 tháng 7 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E4%B8%AD%E5%8D%8E%E6%96%87%E5%8C%96%E6%BA%AF%E6%BA%90%EF%BC%9A%E6%8E%A2%E5%AF%BB%E7%A5%9E%E7%A7%98%22%E5%8D%8E%E8%83%A5%E5%8F%A4%E5%9B%BD%22&rft_id=http%3A%2F%2Fgb.cri.cn%2F9223%2F2006%2F03%2F20%2F1266%40954809.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110715042526/http://vietnamese.cri.cn/chinaabc/chapter20/chapter200316.htm">“Vài nét về khai quật xe ngựa đồng Lăng Tần Thủy Hoàng”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://vietnamese.cri.cn/chinaabc/chapter20/chapter200316.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=V%C3%A0i+n%C3%A9t+v%E1%BB%81+khai+qu%E1%BA%ADt+xe+ng%E1%BB%B1a+%C4%91%E1%BB%93ng+L%C4%83ng+T%E1%BA%A7n+Th%E1%BB%A7y+Ho%C3%A0ng&rft_id=http%3A%2F%2Fvietnamese.cri.cn%2Fchinaabc%2Fchapter20%2Fchapter200316.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Firsteselect-22"><b><a href="#cite_ref-Firsteselect_22-0">^</a></b> <span class="reference-text">Sima Qian. Dawson, Raymond Stanley. Brashier, K. E. [2007] (2007). The First Emperor: Selections from the Historical Records. Oxford University Press. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0199226342" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-922634-2</a>, 9780199226344. pg 15 - 20, pg 82, pg 99.</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSchinz1996" class="citation book cs1">Schinz, Alfred (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=qhcRYkz-I3YC&source=gbs_navlinks_s"><i>The magic square: cities in ancient China</i></a>. Edition Axel Menges. tr. 428. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/3-930698-02-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/3-930698-02-1"><bdi>3-930698-02-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+magic+square%3A+cities+in+ancient+China&rft.pages=428&rft.pub=Edition+Axel+Menges&rft.date=1996&rft.isbn=3-930698-02-1&rft.aulast=Schinz&rft.aufirst=Alfred&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DqhcRYkz-I3YC%26source%3Dgbs_navlinks_s&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTrương_Chí_Quân1997" class="citation book cs1">Trương Chí Quân (1997). <i>Đời tư các vị hoàng đế</i>. Nhà xuất bản Văn hoá thông tin. tr. 38.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C4%90%E1%BB%9Di+t%C6%B0+c%C3%A1c+v%E1%BB%8B+ho%C3%A0ng+%C4%91%E1%BA%BF&rft.pages=38&rft.pub=Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+V%C4%83n+ho%C3%A1+th%C3%B4ng+tin&rft.date=1997&rft.au=Tr%C6%B0%C6%A1ng+Ch%C3%AD+Qu%C3%A2n&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTào_Hồng_Toại2004" class="citation book cs1">Tào Hồng Toại (2004). <i>Thời niên thiếu của các bậc đế vương</i>. Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. tr. 387.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Th%E1%BB%9Di+ni%C3%AAn+thi%E1%BA%BFu+c%E1%BB%A7a+c%C3%A1c+b%E1%BA%ADc+%C4%91%E1%BA%BF+v%C6%B0%C6%A1ng&rft.pages=387&rft.pub=Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+V%C4%83n+h%C3%B3a+th%C3%B4ng+tin&rft.date=2004&rft.au=T%C3%A0o+H%E1%BB%93ng+To%E1%BA%A1i&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_H%C3%A1n_th%C6%B0" title="Hậu Hán thư">Hậu Hán thư</a>, <a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/s:%E5%BE%8C%E6%BC%A2%E6%9B%B8/%E5%8D%B772" class="extiw" title="zh:s:後漢書/卷72">Đổng Trác liệt truyện</a></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKha_Xuân_Kiều,_Hà_Nhân_Học2003" class="citation book cs1">Kha Xuân Kiều, Hà Nhân Học (2003). <i>Những nhân vật quân sự nổi tiếng thế giới</i>. Hà Nội: Nhà xuất bản Thanh niên. tr. 103.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nh%E1%BB%AFng+nh%C3%A2n+v%E1%BA%ADt+qu%C3%A2n+s%E1%BB%B1+n%E1%BB%95i+ti%E1%BA%BFng+th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi&rft.place=H%C3%A0+N%E1%BB%99i&rft.pages=103&rft.pub=Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+Thanh+ni%C3%AAn&rft.date=2003&rft.au=Kha+Xu%C3%A2n+Ki%E1%BB%81u%2C+H%C3%A0+Nh%C3%A2n+H%E1%BB%8Dc&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/T%E1%BA%A5n_th%C6%B0" title="Tấn thư">Tấn thư</a>, Phù Kiện truyện (Tái ký, quyển 12)</span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/T%C6%B0_tr%E1%BB%8B_th%C3%B4ng_gi%C3%A1m" title="Tư trị thông giám">Tư trị thông giám</a>, các quyển 105, 106, 107</span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/T%E1%BA%A5n_th%C6%B0" title="Tấn thư">Tấn thư</a>, các quyển 117, 118</span> </li> <li id="cite_note-population-74"><b><a href="#cite_ref-population_74-0">^</a></b> <span class="reference-text">(a) Tertius Chandler, <i>Four Thousand Years of Urban Growth: An Historical Census</i>, Lewiston, New York: The Edwin Mellen Press, 1987. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0889462070" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-88946-207-0</a>. (b) <a href="/w/index.php?title=George_Modelski&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Modelski (trang không tồn tại)">George Modelski</a>, <i>World Cities: –3000 to 2000</i>, Washington, D.C.: FAROS 2000, 2003. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0967623014" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-9676230-1-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Int-89"><b><a href="#cite_ref-Int_89-0">^</a></b> <span class="reference-text">International Association of Engineering Geology International Congress. Proceedings. [1990] (1990). <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/906191664X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90-6191-664-X</a>.</span> </li> <li id="cite_note-90"><b><a href="#cite_ref-90">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kepu.ac.cn/english/quake/ruins/rns03.html">Science Museums of China</a> Museum of Earthquakes, Ruins of Hua County Earthquake (1556)</span> </li> <li id="cite_note-91"><b><a href="#cite_ref-91">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://deathby1000papercuts.com/2008/05/china-earthquake-chinas-histor-of-massive-quakes/">“China's History of Massive Earthquakes”</a>. ngày 12 tháng 5 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080514005335/http://deathby1000papercuts.com/2008/05/china-earthquake-chinas-history-of-massive-quakes/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 14 tháng 5 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 16 tháng 6 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=China%27s+History+of+Massive+Earthquakes&rft.date=2008-05-12&rft_id=http%3A%2F%2Fdeathby1000papercuts.com%2F2008%2F05%2Fchina-earthquake-chinas-histor-of-massive-quakes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><b><a href="#cite_ref-92">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.drgeorgepc.com/EarthquakesChina.html">Earthquake page of Dr. George P. C.</a></span> </li> <li id="cite_note-94"><b><a href="#cite_ref-94">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJames_A._Millward1998" class="citation book cs1">James A. Millward (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=MC6sAAAAIAAJ&pg=PA138&dq=han+enslaved+begs+turkestani#v=onepage&q=han%20enslaved%20begs%20turkestani&f=false"><i>Beyond the pass: economy, ethnicity, and empire in Qing Central Asia, 1759-1864</i></a>. Stanford University Press. tr. 138. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8047-2933-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8047-2933-6"><bdi>0-8047-2933-6</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Beyond+the+pass%3A+economy%2C+ethnicity%2C+and+empire+in+Qing+Central+Asia%2C+1759-1864&rft.pages=138&rft.pub=Stanford+University+Press&rft.date=1998&rft.isbn=0-8047-2933-6&rft.au=James+A.+Millward&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DMC6sAAAAIAAJ%26pg%3DPA138%26dq%3Dhan%2Benslaved%2Bbegs%2Bturkestani%23v%3Donepage%26q%3Dhan%2520enslaved%2520begs%2520turkestani%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ectt-95">^ <a href="#cite_ref-ectt_95-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ectt_95-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ectt_95-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDenis_C._Twitchett,_Victor_C._Falkenheim" class="citation web cs1"><a href="/wiki/Denis_C._Twitchett" title="Denis C. Twitchett">Denis C. Twitchett</a>, Victor C. Falkenheim. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/539905/Shaanxi/71533/The-early-modern-period">“Shaanxi”</a>. Encyclopædia Britannica<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Shaanxi&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.au=Denis+C.+Twitchett%2C+Victor+C.+Falkenheim&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F539905%2FShaanxi%2F71533%2FThe-early-modern-period&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-96"><b><a href="#cite_ref-96">^</a></b> <span class="reference-text">Mao Zedong, <i>On Tactics...</i>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/reference/archive/mao/works/1935/12_27.htm#n26">Note 26</a> retrieved 2007-02-17</span> </li> <li id="cite_note-97"><b><a href="#cite_ref-97">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFYang1990" class="citation book cs1">Yang, Benjamin (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/fromrevolutionto0000yang"><i>From Revolution to Politics: Chinese Communists on the Long March</i></a>. Westview Press. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/fromrevolutionto0000yang/page/233">233</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8133-7672-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8133-7672-6"><bdi>0-8133-7672-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=From+Revolution+to+Politics%3A+Chinese+Communists+on+the+Long+March&rft.pages=233&rft.pub=Westview+Press&rft.date=1990&rft.isbn=0-8133-7672-6&rft.aulast=Yang&rft.aufirst=Benjamin&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffromrevolutionto0000yang&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-tqtt-98">^ <a href="#cite_ref-tqtt_98-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tqtt_98-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tqtt_98-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tqtt_98-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130114221614/http://www.sxsdq.cn/sqgk/">“综合介绍”</a>. 陕西省地方志编纂委员会. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sxsdq.cn/sqgk/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 14 tháng 1 năm 2013<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E7%BB%BC%E5%90%88%E4%BB%8B%E7%BB%8D&rft.pub=%E9%99%95%E8%A5%BF%E7%9C%81%E5%9C%B0%E6%96%B9%E5%BF%97%E7%BC%96%E7%BA%82%E5%A7%94%E5%91%98%E4%BC%9A&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sxsdq.cn%2Fsqgk%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ttg-99">^ <a href="#cite_ref-ttg_99-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ttg_99-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ttg_99-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ttg_99-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120623093512/http://www.gov.cn/test/2012-04/05/content_2107094.htm">“陕西”</a>. 中央政府门户网站. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gov.cn/test/2012-04/05/content_2107094.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 23 tháng 6 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E9%99%95%E8%A5%BF&rft.pub=%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E6%94%BF%E5%BA%9C%E9%97%A8%E6%88%B7%E7%BD%91%E7%AB%99&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gov.cn%2Ftest%2F2012-04%2F05%2Fcontent_2107094.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-lnt-100"><b><a href="#cite_ref-lnt_100-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140820062611/http://www.snly.gov.cn/info/1261/4866.htm">“陕西森林公园简介”</a>. 陕西省林业厅. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.snly.gov.cn/info/1261/4866.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 20 tháng 8 năm 2014<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E9%99%95%E8%A5%BF%E6%A3%AE%E6%9E%97%E5%85%AC%E5%9B%AD%E7%AE%80%E4%BB%8B&rft.pub=%E9%99%95%E8%A5%BF%E7%9C%81%E6%9E%97%E4%B8%9A%E5%8E%85&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.snly.gov.cn%2Finfo%2F1261%2F4866.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Wang2015-101"><b><a href="#cite_ref-Wang2015_101-0">^</a></b> <span class="reference-text">China General Social Survey 2009, Chinese Spiritual Life Survey (CSLS) 2007. Report by: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://baylor-ir.tdl.org/baylor-ir/bitstream/handle/2104/9326/WANG-THESIS-2015.pdf?sequence=1">Xiuhua Wang (2015, p. 15)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150925123928/https://baylor-ir.tdl.org/baylor-ir/bitstream/handle/2104/9326/WANG-THESIS-2015.pdf?sequence=1">Lưu trữ</a> 2015-09-25 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-102"><b><a href="#cite_ref-102">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111008045729/http://thechinaperspective.com/topics/province/shaanxi-province/">“Shaanxi Province”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thechinaperspective.com/topics/province/shaanxi-province/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 8 tháng 10 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Shaanxi+Province&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thechinaperspective.com%2Ftopics%2Fprovince%2Fshaanxi-province%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-103"><b><a href="#cite_ref-103">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://portuguese.cri.cn/135/2008/02/08/1@83413.htm">“China promove programas diversificados durante o Festival da Primavera”</a>. <i><a href="/wiki/China_Radio_International" class="mw-redirect" title="China Radio International">China Radio International</a></i>. ngày 8 tháng 2 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=China+Radio+International&rft.atitle=China+promove+programas+diversificados+durante+o+Festival+da+Primavera&rft.date=2008-02-08&rft_id=http%3A%2F%2Fportuguese.cri.cn%2F135%2F2008%2F02%2F08%2F1%4083413.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-104"><b><a href="#cite_ref-104">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.people.com.cn/200701/14/eng20070114_341080.html">“Chinese opera The First Emperor transmitted live into theaters worldwide”</a>. <i><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Nh%E1%BA%ADt_b%C3%A1o" class="mw-redirect" title="Nhân dân Nhật báo">People's Daily</a></i>. ngày 14 tháng 1 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=People%27s+Daily&rft.atitle=Chinese+opera+The+First+Emperor+transmitted+live+into+theaters+worldwide&rft.date=2007-01-14&rft_id=http%3A%2F%2Fenglish.people.com.cn%2F200701%2F14%2Feng20070114_341080.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-105"><b><a href="#cite_ref-105">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140529051806/http://lib.sxsdq.cn/bin/mse.exe?seachword=&K=b&A=1&rec=134&run=13">“陕西年鉴1992”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lib.sxsdq.cn/bin/mse.exe?seachword=&K=b&A=1&rec=134&run=13">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 29 tháng 5 năm 2014<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E9%99%95%E8%A5%BF%E5%B9%B4%E9%89%B41992&rft_id=http%3A%2F%2Flib.sxsdq.cn%2Fbin%2Fmse.exe%3Fseachword%3D%26K%3Db%26A%3D1%26rec%3D134%26run%3D13&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-carnoc-106"><b><a href="#cite_ref-carnoc_106-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.carnoc.com/list/207/207401.html">“总投资5.8亿陕西汉中城固机场本月底改扩建”</a>. Carnoc. ngày 7 tháng 12 năm 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E6%80%BB%E6%8A%95%E8%B5%845.8%E4%BA%BF+%E9%99%95%E8%A5%BF%E6%B1%89%E4%B8%AD%E5%9F%8E%E5%9B%BA%E6%9C%BA%E5%9C%BA%E6%9C%AC%E6%9C%88%E5%BA%95%E6%94%B9%E6%89%A9%E5%BB%BA&rft.pub=Carnoc&rft.date=2011-12-07&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.carnoc.com%2Flist%2F207%2F207401.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AThi%E1%BB%83m+T%C3%A2y" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=Trung_Quốc&#124;link=Trung_Quốc_Phân_cấp_hành_chính_cấp_tỉnh_của_Cộng_hòa_Nhân_dân_Trung_Hoa" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_c%E1%BA%A5p_t%E1%BB%89nh_CHNDTH" class="mw-redirect" title="Bản mẫu:Đơn vị hành chính cấp tỉnh CHNDTH"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_c%E1%BA%A5p_t%E1%BB%89nh_CHNDTH&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Đơn vị hành chính cấp tỉnh CHNDTH (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_c%E1%BA%A5p_t%E1%BB%89nh_CHNDTH&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=Trung_Quốc&#124;link=Trung_Quốc_Phân_cấp_hành_chính_cấp_tỉnh_của_Cộng_hòa_Nhân_dân_Trung_Hoa" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc"><img alt="Trung Quốc" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_c%E1%BA%A5p_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa#Cấp_tỉnh" class="mw-redirect" title="Phân cấp hành chính Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa">Phân cấp hành chính cấp tỉnh</a> của <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Tỉnh (Trung Quốc)">Tỉnh</a> (22)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/An_Huy" title="An Huy">An Huy</a></li> <li><a href="/wiki/Cam_T%C3%BAc" title="Cam Túc">Cam Túc</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1t_L%C3%A2m" title="Cát Lâm">Cát Lâm</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFt_Giang" title="Chiết Giang">Chiết Giang</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0_B%E1%BA%AFc" title="Hà Bắc">Hà Bắc</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0_Nam_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Hà Nam (Trung Quốc)">Hà Nam</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_Nam" title="Hải Nam">Hải Nam</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BA%AFc_Long_Giang" title="Hắc Long Giang">Hắc Long Giang</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%93_B%E1%BA%AFc" title="Hồ Bắc">Hồ Bắc</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%93_Nam" title="Hồ Nam">Hồ Nam</a></li> <li><a href="/wiki/Giang_T%C3%A2y" title="Giang Tây">Giang Tây</a></li> <li><a href="/wiki/Giang_T%C3%B4" title="Giang Tô">Giang Tô</a></li> <li><a href="/wiki/Li%C3%AAu_Ninh" title="Liêu Ninh">Liêu Ninh</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%BAc_Ki%E1%BA%BFn" title="Phúc Kiến">Phúc Kiến</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_%C4%90%C3%B4ng" title="Quảng Đông">Quảng Đông</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%C3%BD_Ch%C3%A2u" title="Quý Châu">Quý Châu</a></li> <li><a href="/wiki/S%C6%A1n_%C4%90%C3%B4ng" title="Sơn Đông">Sơn Đông</a></li> <li><a href="/wiki/S%C6%A1n_T%C3%A2y" title="Sơn Tây">Sơn Tây</a></li> <li><a href="/wiki/Thanh_H%E1%BA%A3i" title="Thanh Hải">Thanh Hải</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Thiểm Tây</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn" title="Tứ Xuyên">Tứ Xuyên</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%A2n_Nam" title="Vân Nam">Vân Nam</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png" class="mw-file-description" title="Bản đồ hành chính Trung Quốc"><img alt="Bản đồ hành chính Trung Quốc" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png/180px-B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png" decoding="async" width="180" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png/270px-B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png/360px-B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%93_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Trung_Qu%E1%BB%91c.png 2x" data-file-width="736" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Khu_t%E1%BB%B1_tr%E1%BB%8B_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Khu tự trị (Trung Quốc)">Khu tự trị</a> (5)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ninh_H%E1%BA%A1" title="Ninh Hạ">Ninh Hạ</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_M%C3%B4ng" title="Nội Mông">Nội Mông</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_T%C3%A2y" title="Quảng Tây">Quảng Tây</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2n_C%C6%B0%C6%A1ng" title="Tân Cương">Tân Cương</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng_(khu_t%E1%BB%B1_tr%E1%BB%8B)" title="Tây Tạng (khu tự trị)">Tây Tạng</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_tr%E1%BB%B1c_thu%E1%BB%99c_trung_%C6%B0%C6%A1ng_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Thành phố trực thuộc trung ương (Trung Quốc)">Trực hạt thị</a> (4)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Bắc Kinh">Bắc Kinh</a></li> <li><a href="/wiki/Thi%C3%AAn_T%C3%A2n" title="Thiên Tân">Thiên Tân</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_H%E1%BA%A3i" title="Thượng Hải">Thượng Hải</a></li> <li><a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_Kh%C3%A1nh" title="Trùng Khánh">Trùng Khánh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_khu_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_(Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Đặc khu hành chính (Trung Quốc)">Đặc khu hành chính</a> (2)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/23px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/35px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/45px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/23px-Flag_of_Macau.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/35px-Flag_of_Macau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/45px-Flag_of_Macau.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tỉnh tranh chấp (1)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan_(t%E1%BB%89nh_c%E1%BB%A7a_Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Đài Loan (tỉnh của Trung Quốc)">Đài Loan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-size:80%;"><div><i>Xem thêm <a href="/wiki/V%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Vị thế chính trị Đài Loan">Vị thế chính trị Đài Loan</a></i></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Thiểm_Tây,_Cộng_hòa_Nhân_dân_Trung_Hoa" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Bản mẫu:Thiểm Tây"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Thiểm Tây (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Thiểm_Tây,_Cộng_hòa_Nhân_dân_Trung_Hoa" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Thiểm Tây</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa">Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Lịch sử</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Chính trị</a> • <a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế Thiểm Tây (trang không tồn tại)">Kinh tế</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%A2y_An" title="Tây An">Tây An</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%93" title="Liên Hồ">Liên Hồ</a>  •  <a href="/wiki/T%C3%A2n_Th%C3%A0nh,_T%C3%A2y_An" title="Tân Thành, Tây An">Tân Thành</a>  •  <a href="/wiki/Bi_L%C3%A2m" title="Bi Lâm">Bi Lâm</a>  •  <a href="/wiki/B%C3%A1_Ki%E1%BB%81u" title="Bá Kiều">Bá Kiều</a>  •  <a href="/wiki/V%E1%BB%8B_%C6%AF%C6%A1ng" title="Vị Ương">Vị Ương</a>  •  <a href="/wiki/Nh%E1%BA%A1n_Th%C3%A1p" title="Nhạn Tháp">Nhạn Tháp</a>  •  <a href="/wiki/Di%C3%AAm_L%C6%B0%C6%A1ng" title="Diêm Lương">Diêm Lương</a>  •  <a href="/wiki/L%C3%A2m_%C4%90%E1%BB%93ng,_T%C3%A2y_An" title="Lâm Đồng, Tây An">Lâm Đồng</a>  •  <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An,_T%C3%A2y_An" title="Trường An, Tây An">Trường An</a>  •  <a href="/wiki/Lam_%C4%90i%E1%BB%81n,_T%C3%A2y_An" title="Lam Điền, Tây An">Lam Điền</a>  •  <a href="/wiki/Chu_Ch%C3%AD" title="Chu Chí">Chu Chí</a>  •  <a href="/wiki/H%E1%BB%99_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Hộ (huyện)">Hộ</a>  •  <a href="/wiki/Cao_L%C4%83ng" title="Cao Lăng">Cao Lăng</a>  •  <a href="/w/index.php?title=Kh%C3%BAc_Giang_t%C3%A2n_khu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khúc Giang tân khu (trang không tồn tại)">Khúc Giang tân khu</a>  •  <a href="/w/index.php?title=Khu_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_cao_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu phát triển Công nghiệp công nghệ cao Tây An (trang không tồn tại)">Khu phát triển Công nghiệp công nghệ cao Tây An</a>*  •  <a href="/w/index.php?title=Khu_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_Kinh_t%E1%BA%BF_-_K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu phát triển Kinh tế - Kỹ thuật Tây An (trang không tồn tại)">Khu phát triển Kinh tế - Kỹ thuật Tây An</a>*  •  <a href="/w/index.php?title=Khu_c%E1%BA%A3ng_v%E1%BB%A5_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_T%C3%A2y_An&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu cảng vụ quốc tế Tây An (trang không tồn tại)">Khu cảng vụ quốc tế Tây An</a>*</div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="10" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><div style="padding-top: 5px; padding-right: 20px;"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:China-Shaanxi.png" class="mw-file-description" title="Thiểm Tây trong Trung Quốc"><img alt="Thiểm Tây trong Trung Quốc" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/China-Shaanxi.png/120px-China-Shaanxi.png" decoding="async" width="120" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/China-Shaanxi.png/180px-China-Shaanxi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/China-Shaanxi.png/240px-China-Shaanxi.png 2x" data-file-width="268" data-file-height="218" /></a><figcaption>Thiểm Tây trong Trung Quốc</figcaption></figure><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Terracotta_army_5256.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Terracotta_army_5256.jpg/120px-Terracotta_army_5256.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Terracotta_army_5256.jpg/180px-Terracotta_army_5256.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Terracotta_army_5256.jpg/240px-Terracotta_army_5256.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="675" /></a></span></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Xuy%C3%AAn" title="Đồng Xuyên">Đồng Xuyên</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Di%E1%BB%87u_Ch%C3%A2u" title="Diệu Châu">Diệu Châu</a>  •  <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_%C3%8Dch" title="Vương Ích">Vương Ích</a>  •  <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%C3%A0i" title="Ấn Đài">Ấn Đài</a>  •  <a href="/wiki/Nghi_Qu%C3%A2n" title="Nghi Quân">Nghi Quân</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Bảo Kê">Bảo Kê</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/V%E1%BB%8B_T%C3%A2n,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Vị Tân, Bảo Kê">Vị Tân</a>  •  <a href="/wiki/Kim_%C4%90%C3%A0i" title="Kim Đài">Kim Đài</a>  •  <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C6%B0%C6%A1ng" title="Trần Thương">Trần Thương</a>  •  <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_T%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Phượng Tường">Phượng Tường</a>  •  <a href="/wiki/K%E1%BB%B3_S%C6%A1n,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Kỳ Sơn, Bảo Kê">Kỳ Sơn</a>  •  <a href="/wiki/Ph%C3%B9_Phong" title="Phù Phong">Phù Phong</a>  •  <a href="/wiki/My,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="My, Bảo Kê">My</a>  •  <a href="/wiki/L%C5%A9ng,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Lũng, Bảo Kê">Lũng</a>  •  <a href="/wiki/Thi%C3%AAn_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thiên Dương">Thiên Dương</a>  •  <a href="/wiki/L%C3%A2n_Du" title="Lân Du">Lân Du</a>  •  <a href="/wiki/Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Phượng, Bảo Kê">Phượng</a>  •  <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%E1%BA%A1ch,_B%E1%BA%A3o_K%C3%AA" title="Thái Bạch, Bảo Kê">Thái Bạch, Bảo Kê</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hàm Dương">Hàm Dương</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_%C4%90%C3%B4" title="Tần Đô">Tần Đô</a>  •  <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_L%C4%83ng" title="Dương Lăng">Dương Lăng</a>  •  <a href="/wiki/V%E1%BB%8B_Th%C3%A0nh" title="Vị Thành">Vị Thành</a>  •  <a href="/wiki/H%C6%B0ng_B%C3%ACnh,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hưng Bình, Hàm Dương">Hưng Bình</a>  •  <a href="/wiki/Tam_Nguy%C3%AAn_(huy%E1%BB%87n_Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Tam Nguyên (huyện Trung Quốc)">Tam Nguyên</a>  •  <a href="/wiki/K%C3%ADnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Kính Dương">Kính Dương</a>  •  <a href="/wiki/C%C3%A0n,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Càn, Hàm Dương">Càn</a>  •  <a href="/wiki/L%E1%BB%85_Tuy%E1%BB%81n" title="Lễ Tuyền">Lễ Tuyền</a>  •  <a href="/wiki/V%C4%A9nh_Th%E1%BB%8D,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Vĩnh Thọ, Hàm Dương">Vĩnh Thọ</a>  •  <a href="/wiki/B%C3%A2n_(th%E1%BB%8B_x%C3%A3)" class="mw-redirect" title="Bân (thị xã)">Bân</a>  •  <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_V%C5%A9,_H%C3%A0m_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Trường Vũ, Hàm Dương">Trường Vũ</a>  •  <a href="/wiki/Tu%E1%BA%A7n_%E1%BA%A4p" title="Tuần Ấp">Tuần Ấp</a>  •  <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A7n_H%C3%B3a_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Thuần Hóa (huyện)">Thuần Hóa</a>  •  <a href="/wiki/V%C5%A9_C%C3%B4ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Vũ Công">Vũ Công</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/V%E1%BB%8B_Nam" title="Vị Nam">Vị Nam</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/L%C3%A2m_V%E1%BB%8B" title="Lâm Vị">Lâm Vị</a>  •  <a href="/wiki/Ho%C3%A1_%C3%82m" class="mw-redirect" title="Hoá Âm">Hoá Âm</a>  •  <a href="/wiki/H%C3%A0n_Th%C3%A0nh,_V%E1%BB%8B_Nam" title="Hàn Thành, Vị Nam">Hàn Thành</a>  •  <a href="/wiki/Ho%C3%A1_Ch%C3%A2u_(khu)" class="mw-redirect" title="Hoá Châu (khu)">Hoá Châu</a>  •  <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Quan_(huy%E1%BB%87n)" title="Đồng Quan (huyện)">Đồng Quan</a>  •  <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_L%E1%BB%87" title="Đại Lệ">Đại Lệ</a>  •  <a href="/wiki/B%E1%BB%93_Th%C3%A0nh" title="Bồ Thành">Bồ Thành</a>  •  <a href="/wiki/Tr%E1%BB%ABng_Th%C3%A0nh" title="Trừng Thành">Trừng Thành</a>  •  <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_Th%E1%BB%A7y" title="Bạch Thủy">Bạch Thủy</a>  •  <a href="/wiki/C%C3%A1p_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Cáp Dương">Cáp Dương</a>  •  <a href="/wiki/Ph%C3%BA_B%C3%ACnh,_V%E1%BB%8B_Nam" title="Phú Bình, Vị Nam">Phú Bình</a>  •  <a href="/w/index.php?title=Khu_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_cao_V%E1%BB%8B_Nam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu phát triển Công nghiệp công nghệ cao Vị Nam (trang không tồn tại)">Khu phát triển Công nghiệp công nghệ cao Vị Nam</a>*</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Di%C3%AAn_An" title="Diên An">Diên An</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_Th%C3%A1p" title="Bảo Tháp">Bảo Tháp</a>  •  <a href="/wiki/Di%C3%AAn_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Diên Trường">Diên Trường</a>  •  <a href="/wiki/Di%C3%AAn_Xuy%C3%AAn" title="Diên Xuyên">Diên Xuyên</a>  •  <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Tử Trường">Tử Trường</a>  •  <a href="/wiki/An_T%E1%BA%AFc" title="An Tắc">An Tắc</a>  •  <a href="/wiki/Ch%C3%AD_%C4%90an" title="Chí Đan">Chí Đan</a>  •  <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Kh%E1%BB%9Fi_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Ngô Khởi (huyện)">Ngô Khởi</a>  •  <a href="/wiki/Cam_Tuy%E1%BB%81n,_Di%C3%AAn_An" title="Cam Tuyền, Diên An">Cam Tuyền</a>  •  <a href="/wiki/Ph%C3%BA,_Di%C3%AAn_An" title="Phú, Diên An">Phú</a>  •  <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_Xuy%C3%AAn" title="Lạc Xuyên">Lạc Xuyên</a>  •  <a href="/wiki/Nghi_Xuy%C3%AAn" title="Nghi Xuyên">Nghi Xuyên</a>  •  <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_Long,_Di%C3%AAn_An" title="Hoàng Long, Diên An">Hoàng Long</a>  •  <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_L%C4%83ng" title="Hoàng Lăng">Hoàng Lăng</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%C3%A1n_Trung" title="Hán Trung">Hán Trung</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/H%C3%A1n_%C4%90%C3%A0i" title="Hán Đài">Hán Đài</a>  •  <a href="/wiki/Nam_Tr%E1%BB%8Bnh" title="Nam Trịnh">Nam Trịnh</a>  •  <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_C%E1%BB%91" title="Thành Cố">Thành Cố</a>  •  <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Dương (huyện)">Dương</a>  •  <a href="/wiki/T%C3%A2y_H%C6%B0%C6%A1ng" title="Tây Hương">Tây Hương</a>  •  <a href="/wiki/Mi%E1%BB%85n_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Miễn (huyện)">Miễn</a>  •  <a href="/wiki/Ninh_C%C6%B0%E1%BB%9Dng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Ninh Cường">Ninh Cường</a>  •  <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A3c_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Lược Dương">Lược Dương</a>  •  <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A5n_Ba" title="Trấn Ba">Trấn Ba</a>  •  <a href="/wiki/L%C6%B0u_B%C3%A1" title="Lưu Bá">Lưu Bá</a>  •  <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_B%C3%ACnh" title="Phật Bình">Phật Bình</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Du_L%C3%A2m" title="Du Lâm">Du Lâm</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Du_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Du Dương">Du Dương</a>  •  <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_M%E1%BB%99c" title="Thần Mộc">Thần Mộc</a>  •  <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A7_C%E1%BB%91c" title="Phủ Cốc">Phủ Cốc</a>  •  <a href="/wiki/Ho%C3%A0nh_S%C6%A1n,_Du_L%C3%A2m" title="Hoành Sơn, Du Lâm">Hoành Sơn</a>  •  <a href="/wiki/T%C4%A9nh_Bi%C3%AAn" title="Tĩnh Biên">Tĩnh Biên</a>  •  <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_Bi%C3%AAn" class="mw-redirect mw-disambig" title="Định Biên">Định Biên</a>  •  <a href="/wiki/Tuy_%C4%90%E1%BB%A9c,_Du_L%C3%A2m" title="Tuy Đức, Du Lâm">Tuy Đức</a>  •  <a href="/wiki/M%E1%BB%85_Chi" title="Mễ Chi">Mễ Chi</a>  •  <a href="/wiki/Giai_(huy%E1%BB%87n)" class="mw-redirect" title="Giai (huyện)">Giai</a>  •  <a href="/wiki/Ng%C3%B4_B%E1%BA%A3o" title="Ngô Bảo">Ngô Bảo</a>  •  <a href="/wiki/Thanh_Gi%E1%BA%A3n" title="Thanh Giản">Thanh Giản</a>  •  <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_Ch%C3%A2u" title="Tử Châu">Tử Châu</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/An_Khang" class="mw-redirect mw-disambig" title="An Khang">An Khang</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/H%C3%A1n_T%C3%A2n" title="Hán Tân">Hán Tân</a>  •  <a href="/wiki/H%C3%A1n_%C3%82m" title="Hán Âm">Hán Âm</a>  •  <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_Tuy%E1%BB%81n" title="Thạch Tuyền">Thạch Tuyền</a>  •  <a href="/wiki/Ninh_Thi%E1%BB%83m" title="Ninh Thiểm">Ninh Thiểm</a>  •  <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Tử Dương">Tử Dương</a>  •  <a href="/wiki/Lam_Cao" title="Lam Cao">Lam Cao</a>  •  <a href="/wiki/B%C3%ACnh_L%E1%BB%A3i,_An_Khang" title="Bình Lợi, An Khang">Bình Lợi</a>  •  <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A5n_B%C3%ACnh,_An_Khang" title="Trấn Bình, An Khang">Trấn Bình</a>  •  <a href="/wiki/Tu%E1%BA%A7n_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Tuần Dương">Tuần Dương</a>  •  <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_H%C3%A0" title="Bạch Hà">Bạch Hà</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Lạc">Thương Lạc</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%A2u,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Châu, Thương Lạc">Thương Châu</a>  •  <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_Nam" title="Lạc Nam">Lạc Nam</a>  •  <a href="/wiki/%C4%90an_Ph%C6%B0%E1%BB%A3ng_(huy%E1%BB%87n_Trung_Qu%E1%BB%91c)" class="mw-redirect" title="Đan Phượng (huyện Trung Quốc)">Đan Phượng</a>  •  <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_Nam,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Thương Nam, Thương Lạc">Thương Nam</a>  •  <a href="/wiki/S%C6%A1n_D%C6%B0%C6%A1ng,_Th%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1c" title="Sơn Dương, Thương Lạc">Sơn Dương</a>  •  <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A5n_An" title="Trấn An">Trấn An</a>  •  <a href="/wiki/T%E1%BA%A1c_Th%E1%BB%A7y" title="Tạc Thủy">Tạc Thủy</a></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Shaanxi?uselang=vi">Thiểm Tây</a></b></i>.</div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thiểm_Tây&oldid=71950074">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thiểm_Tây&oldid=71950074</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y" title="Thể loại:Thiểm Tây">Thiểm Tây</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:T%E1%BB%89nh_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Tỉnh Trung Quốc">Tỉnh Trung Quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Mi%E1%BB%81n_T%C3%A2y_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Miền Tây Trung Quốc">Miền Tây Trung Quốc</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_c%C3%A1c_%C4%91%E1%BB%91i_s%E1%BB%91_formatnum_kh%C3%B4ng_ph%E1%BA%A3i_s%E1%BB%91" title="Thể loại:Trang có các đối số formatnum không phải số">Trang có các đối số formatnum không phải số</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_the_Phonos_extension" title="Thể loại:Pages using the Phonos extension">Pages using the Phonos extension</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_ngo%C3%A0i" title="Thể loại:Lỗi CS1: liên kết ngoài">Lỗi CS1: liên kết ngoài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_thi%E1%BA%BFu_ch%C3%BA_th%C3%ADch_trong_b%C3%A0i" title="Thể loại:Trang thiếu chú thích trong bài">Trang thiếu chú thích trong bài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%E1%BA%A7n_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_bi%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_l%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trang cần được biên tập lại">Trang cần được biên tập lại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_nhi%E1%BB%81u_v%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81" title="Thể loại:Bài có nhiều vấn đề">Bài có nhiều vấn đề</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Settlement_articles_requiring_maintenance" title="Thể loại:Settlement articles requiring maintenance">Settlement articles requiring maintenance</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n_gi%E1%BA%A3n_th%E1%BB%83" title="Thể loại:Bài viết có chữ Hán giản thể">Bài viết có chữ Hán giản thể</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n_ph%E1%BB%93n_th%E1%BB%83" title="Thể loại:Bài viết có chữ Hán phồn thể">Bài viết có chữ Hán phồn thể</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 19 tháng 11 năm 2024, 13:33.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-hrkh7","wgBackendResponseTime":156,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.797","walltime":"1.007","ppvisitednodes":{"value":7294,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":148779,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11530,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":115235,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 772.233 1 -total"," 27.89% 215.360 2 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 27.68% 213.765 1 Bản_mẫu:Infobox_PRC_province"," 27.19% 209.955 1 Bản_mẫu:Thông_tin_khu_dân_cư"," 24.62% 190.160 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 16.37% 126.451 13 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 12.96% 100.069 1 Bản_mẫu:Đơn_vị_hành_chính_cấp_tỉnh_Trung_Quốc"," 12.66% 97.799 1 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 7.38% 57.023 1 Bản_mẫu:Nhiều_vấn_đề"," 5.46% 42.148 1 Bản_mẫu:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.324","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9034832,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-gm8xq","timestamp":"20241125065318","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Thi\u1ec3m T\u00e2y","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Thi%E1%BB%83m_T%C3%A2y","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47974","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47974","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-11-11T04:19:22Z","dateModified":"2024-11-19T13:33:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/db\/ISS016-E-9096_-_View_of_China.jpg","headline":"t\u1ec9nh c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c"}</script> </body> </html>