CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>شش - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"65b5a874-6d7f-4c8c-b82c-61ef56a96c2d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"شش","wgTitle":"شش","wgCurRevisionId":40584045,"wgRevisionId":40584045,"wgArticleId":252577,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای خطا در ارجاع","صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)","خطاهای یادکرد: تاریخ","CS1: بازه مختصر سال","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان", "جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","اعضاء (کالبدشناسی)","دستگاه تنفسی","شش","کالبدشناسی انسان بر پایه اندام","کالبدشناسی تنه"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"شش","wgRelevantArticleId":252577,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"ریه","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search": true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D8%B4%D8%B4","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7886","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready", "skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/1200px-Lungs_diagram_detailed.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1534"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/800px-Lungs_diagram_detailed.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1023"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/640px-Lungs_diagram_detailed.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="818"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="شش - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-شش rootpage-شش skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B4%D8%B4" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B4%D8%B4" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B4%D8%B4" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B4%D8%B4" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-ساختار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ساختار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>ساختار</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ساختار-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های ساختار</span> </button> <ul id="toc-ساختار-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آناتومی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آناتومی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>آناتومی</span> </div> </a> <ul id="toc-آناتومی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-میکروآناتومی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#میکروآناتومی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>میکروآناتومی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-میکروآناتومی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های میکروآناتومی</span> </button> <ul id="toc-میکروآناتومی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-بافت_همبند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بافت_همبند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>بافت همبند</span> </div> </a> <ul id="toc-بافت_همبند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اپیتلیوم_تنفسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اپیتلیوم_تنفسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>اپیتلیوم تنفسی</span> </div> </a> <ul id="toc-اپیتلیوم_تنفسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-راه_های_هوایی_برونش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#راه_های_هوایی_برونش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>راه های هوایی برونش</span> </div> </a> <ul id="toc-راه_های_هوایی_برونش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ناحیه_تنفسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ناحیه_تنفسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>ناحیه تنفسی</span> </div> </a> <ul id="toc-ناحیه_تنفسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آلوئول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آلوئول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۵</span> <span>آلوئول</span> </div> </a> <ul id="toc-آلوئول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-میکروبیوتا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#میکروبیوتا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۶</span> <span>میکروبیوتا</span> </div> </a> <ul id="toc-میکروبیوتا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دستگاه_تنفسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دستگاه_تنفسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۷</span> <span>دستگاه تنفسی</span> </div> </a> <ul id="toc-دستگاه_تنفسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رشد_و_توسعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رشد_و_توسعه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>رشد و توسعه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-رشد_و_توسعه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های رشد و توسعه</span> </button> <ul id="toc-رشد_و_توسعه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کمبود_ویتامین_آ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کمبود_ویتامین_آ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>کمبود ویتامین آ</span> </div> </a> <ul id="toc-کمبود_ویتامین_آ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اثربخشی_ورزش_در_درگیری_ریوی_ناشی_از_کرونا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اثربخشی_ورزش_در_درگیری_ریوی_ناشی_از_کرونا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>اثربخشی ورزش در درگیری ریوی ناشی از کرونا</span> </div> </a> <ul id="toc-اثربخشی_ورزش_در_درگیری_ریوی_ناشی_از_کرونا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کارکرد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کارکرد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>کارکرد</span> </div> </a> <ul id="toc-کارکرد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اهمیت_بالینی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اهمیت_بالینی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>اهمیت بالینی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اهمیت_بالینی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اهمیت بالینی</span> </button> <ul id="toc-اهمیت_بالینی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-التهاب_و_عفونت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#التهاب_و_عفونت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>التهاب و عفونت</span> </div> </a> <ul id="toc-التهاب_و_عفونت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تغییرات_خون_رسانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تغییرات_خون_رسانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>تغییرات خون رسانی</span> </div> </a> <ul id="toc-تغییرات_خون_رسانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بیماریهای_انسدادی_ریه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بیماریهای_انسدادی_ریه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۳</span> <span>بیماریهای انسدادی ریه</span> </div> </a> <ul id="toc-بیماریهای_انسدادی_ریه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بیماری‌های_تحدیدی_ریوی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بیماری‌های_تحدیدی_ریوی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۴</span> <span>بیماری‌های تحدیدی ریوی</span> </div> </a> <ul id="toc-بیماری‌های_تحدیدی_ریوی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرطان_ریه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سرطان_ریه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۵</span> <span>سرطان ریه</span> </div> </a> <ul id="toc-سرطان_ریه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اختلال_مادرزادی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اختلال_مادرزادی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۶</span> <span>اختلال مادرزادی</span> </div> </a> <ul id="toc-اختلال_مادرزادی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-معاینه_ریه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#معاینه_ریه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۷</span> <span>معاینه ریه</span> </div> </a> <ul id="toc-معاینه_ریه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آزمون‌های_عملکرد_ریه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آزمون‌های_عملکرد_ریه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۸</span> <span>آزمون‌های عملکرد ریه</span> </div> </a> <ul id="toc-آزمون‌های_عملکرد_ریه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-دیگر_جانداران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دیگر_جانداران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>دیگر جانداران</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دیگر_جانداران-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های دیگر جانداران</span> </button> <ul id="toc-دیگر_جانداران-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پرندگان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پرندگان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>پرندگان</span> </div> </a> <ul id="toc-پرندگان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">شش</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۷۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-170" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۷۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/S%27ueb" title="S'ueb–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="S'ueb" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Long" title="Long–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Long" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Lunge" title="Lunge–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Lunge" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B3%E1%88%9D%E1%89%A3" title="ሳምባ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ሳምባ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Polm%C3%B3n" title="Polmón–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Polmón" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A6%D8%A9" title="رئة–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="رئة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%AA%DC%90%DC%AC%DC%90" title="ܪܐܬܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܪܐܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%81%E0%A6%93%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%81%E0%A6%93" title="হাঁওফাঁও–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="হাঁওফাঁও" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pulm%C3%B3n" title="Pulmón–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Pulmón" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Opan" title="Opan–آتیکامکو" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Opan" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="آتیکامکو" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D1%83%D1%8A%D1%80%D1%83%D0%BB" title="Гьуърул–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Гьуърул" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Chuyma" title="Chuyma–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Chuyma" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/A%C4%9Fciy%C9%99r" title="Ağciyər–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Ağciyər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%BA%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%DB%8C%D8%B1" title="آغ‌جییر–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آغ‌جییر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BF%D0%BA%D3%99" title="Үпкә–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Үпкә" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Baga_(anatomiya)" title="Baga (anatomiya)–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Baga (anatomiya)" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%91%D0%B3%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Лёгкія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Лёгкія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%91%D0%B3%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Лёгкія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Лёгкія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8F%D0%BB_%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B1" title="Бял дроб–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Бял дроб" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%AB%E0%A7%81%E0%A6%B8" title="ফুসফুস–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ফুসফুস" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BC%8D" title="གློ་བ།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="གློ་བ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Skevent" title="Skevent–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Skevent" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Plu%C4%87a" title="Pluća–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pluća" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Rak" title="Rak–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Rak" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%88%D1%85%D0%B0%D0%BD" title="Уушхан–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Уушхан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Pulm%C3%B3" title="Pulmó–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Pulmó" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Hi%C3%A9_(k%C3%A9-gu%C4%83ng)" title="Hié (ké-guăng)–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Hié (ké-guăng)" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Baga_(anatomiya)" title="Baga (anatomiya)–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Baga (anatomiya)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%97%E1%8F%9B%E1%8E%B5%E1%8F%97%E1%8F%8D%E1%8F%99%E1%8F%97" title="ᏗᏛᎵᏗᏍᏙᏗ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏗᏛᎵᏗᏍᏙᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C_(%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85)" title="سی (ئەندام)–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سی (ئەندام)" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pl%C3%ADce" title="Plíce–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Plíce" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D3%B2%D0%BF%D0%BA%D0%B5" title="Ӳпке–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ӳпке" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ysgyfaint" title="Ysgyfaint–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ysgyfaint" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Lunge_(bredere_betydning)" title="Lunge (bredere betydning)–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Lunge (bredere betydning)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Sapu%C9%A3u" title="Sapuɣu–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Sapuɣu" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Lunge" title="Lunge–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Lunge" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ciger" title="Ciger–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ciger" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%AA%DE%87%DE%B0%DE%95%DE%A7%DE%89%DE%AD" title="ފުއްޕާމޭ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފުއްޕާމޭ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BD%CE%B5%CF%8D%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="Πνεύμονας–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Πνεύμονας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Palm%C3%B2%E1%B9%85" title="Palmòṅ–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Palmòṅ" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lung" title="Lung–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Lung" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Pulmo" title="Pulmo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Pulmo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pulm%C3%B3n" title="Pulmón–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Pulmón" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kopsud" title="Kopsud–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Kopsud" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Birika" title="Birika–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Birika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Keuhkot" title="Keuhkot–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Keuhkot" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4%C3%BC" title="Täü–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Täü" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Yatevuso" title="Yatevuso–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Yatevuso" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Poumon" title="Poumon–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Poumon" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Long" title="Long–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Long" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Scamh%C3%B3g" title="Scamhóg–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Scamhóg" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Poumon" title="Poumon–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Poumon" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Sgamhan" title="Sgamhan–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Sgamhan" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pulm%C3%B3n" title="Pulmón–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pulmón" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%91e%27%C3%A3vev%C3%BAi" title="Ñe'ãvevúi–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ñe'ãvevúi" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%AB%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%82" title="ફેફસાં–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ફેફસાં" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Huhu" title="Huhu–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Huhu" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Hi" title="Hi–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Hi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%99%D7%90%D7%94" title="ריאה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="ריאה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%B8" title="फुप्फुस–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="फुप्फुस" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Plu%C4%87a" title="Pluća–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pluća" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCd%C5%91" title="Tüdő–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tüdő" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%A5%D6%80" title="Թոքեր–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Թոքեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Pulmones" title="Pulmones–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Pulmones" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Paru-paru" title="Paru-paru–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Paru-paru" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Pulmon" title="Pulmon–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Pulmon" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Puvak" title="Puvak–اینوپیک" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Puvak" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="اینوپیک" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Bara" title="Bara–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Bara" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%85%D0%BA%D0%B0%D1%88" title="Пехкаш–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Пехкаш" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Pulmono" title="Pulmono–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Pulmono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Lunga" title="Lunga–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Lunga" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Polmone" title="Polmone–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Polmone" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%82%BA" title="肺–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="肺" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Long" title="Long–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Long" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/fepri" title="fepri–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="fepri" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Paru-paru" title="Paru-paru–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Paru-paru" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფილტვები–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ფილტვები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Turin" title="Turin–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Turin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/H%CA%8Bz%CA%8B%CA%8B" title="Hʋzʋʋ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Hʋzʋʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BA%D0%BF%D0%B5" title="Өкпе–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Өкпе" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6" title="ಶ್ವಾಸಕೋಶ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶ್ವಾಸಕೋಶ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%97%88%ED%8C%8C" title="허파–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="허파" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%D9%97%D8%B4" title="شوٗش–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="شوٗش" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BF%D0%BA%D3%A9" title="Өпкө–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Өпкө" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Pulmo" title="Pulmo–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Pulmo" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Long" title="Long–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Long" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D1%83%D1%82%D1%80%D1%83" title="Гьутру–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Гьутру" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B8%D0%B3%D0%B5%D1%80" title="Жигер–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Жигер" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Pulmon" title="Pulmon–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Pulmon" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/L%C3%B3nge" title="Lónge–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Lónge" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Lip%C3%BAl%C3%BAl%C3%BA" title="Lipúlúlú–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Lipúlúlú" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%AD%E0%BA%94" title="ປອດ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປອດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Plau%C4%8Diai" title="Plaučiai–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Plaučiai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Plau%C5%A1as" title="Plaušas–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Plaušas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Paru-paru" title="Paru-paru–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Paru-paru" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%84%D0%BD%D0%B5" title="Тевлафне–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Тевлафне" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Havokavoka" title="Havokavoka–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Havokavoka" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B2%D0%B8" title="Бели дробови–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Бели дробови" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%B6%E0%B4%82" title="ശ്വാസകോശം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശ്വാസകോശം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%88%D0%B3%D0%B8" title="Уушги–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Уушги" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%B8" title="फुफ्फुस–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="फुफ्फुस" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%B4%D1%8B" title="Шоды–هیل ماری" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Шоды" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="هیل ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Paru-paru" title="Paru-paru–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Paru-paru" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Pulmun" title="Pulmun–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Pulmun" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%86%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA" title="အဆုတ်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အဆုတ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D0%B2" title="Тевеляв–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Тевеляв" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DA%A9" title="پک–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="پک" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%8B" title="फोक्सो–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="फोक्सो" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%99" title="लुङ–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="लुङ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Long_(orgaan)" title="Long (orgaan)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Long (orgaan)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Lunge" title="Lunge–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Lunge" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Lunge" title="Lunge–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Lunge" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Palmon" title="Palmon–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Palmon" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AB%E0%A9%87%E0%A8%AB%E0%A9%9C%E0%A8%BE" title="ਫੇਫੜਾ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਫੇਫੜਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Bala" title="Bala–پانگاسینانی" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Bala" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="پانگاسینانی" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Baga" title="Baga–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Baga" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Pulmon" title="Pulmon–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Pulmon" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82uco" title="Płuco–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Płuco" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DA%BE%D9%BE%DA%BE%DA%91%DB%92" title="پھپھڑے–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پھپھڑے" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DA%96%D9%8A" title="سږي–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سږي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Pulm%C3%A3o" title="Pulmão–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Pulmão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Surq%27an" title="Surq'an–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Surq'an" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Pl%C4%83m%C3%A2n" title="Plămân–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Plămân" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Plimunu" title="Plimunu–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Plimunu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%91%D0%B3%D0%BA%D0%B8%D0%B5" title="Лёгкие–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лёгкие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%83" title="फुफ्फुसः–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="फुफ्फुसः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D2%A5%D0%B0" title="Тыҥа–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тыҥа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Prumone" title="Prumone–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Prumone" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Purmuna" title="Purmuna–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Purmuna" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Buffs" title="Buffs–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Buffs" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%A6%DA%A6%DA%99" title="ڦڦڙ–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڦڦڙ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Geahpp%C3%A1t" title="Geahppát–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Geahppát" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Plu%C4%87a" title="Pluća–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pluća" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Lung" title="Lung–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Lung" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/P%C4%BE%C3%BAca" title="Pľúca–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pľúca" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Plju%C4%8Da" title="Pljuča–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Pljuča" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Mapapu" title="Mapapu–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Mapapu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Sambab" title="Sambab–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Sambab" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mushk%C3%ABria" title="Mushkëria–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mushkëria" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D1%83%D1%9B%D0%B0" title="Плућа–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Плућа" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Bayah" title="Bayah–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Bayah" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Lunga" title="Lunga–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Lunga" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mapafu" title="Mapafu–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mapafu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/bala%27" title="bala'–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="bala'" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AF%88%E0%AE%AF%E0%AF%80%E0%AE%B0%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="நுரையீரல்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நுரையீரல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%8A%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఊపిరితిత్తులు–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ఊపిరితిత్తులు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D1%88" title="Шуш–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Шуш" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%94" title="ปอด–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ปอด" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Baga_(anatomiya)" title="Baga (anatomiya)–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Baga (anatomiya)" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Akci%C4%9Fer" title="Akciğer–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Akciğer" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BF%D0%BA%D3%99" title="Үпкә–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үпкә" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%86%D9%BE%D9%83%DB%95" title="ئۆپكە–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئۆپكە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%96" title="Легені–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Легені" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DA%BE%DB%8C%D9%BE%DA%BE%DA%91%DB%92" title="پھیپھڑے–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پھیپھڑے" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBpka" title="Oʻpka–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻpka" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Polmon" title="Polmon–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Polmon" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BB%95i" title="Phổi–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Phổi" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Lueg" title="Lueg–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Lueg" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Peumon" title="Peumon–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Peumon" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Baga_(anatomiya)" title="Baga (anatomiya)–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Baga (anatomiya)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%82%BA" title="肺–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="肺" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BE%D1%88%D0%B3" title="Оошг–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Оошг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Imiphunga" title="Imiphunga–خوسایی" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Imiphunga" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="خوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9F%E1%83%95%E1%83%98" title="ფიჟვი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ფიჟვი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%92" title="לונג–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="לונג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Bwt" title="Bwt–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Bwt" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%82%BA" title="肺–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="肺" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%82%BA" title="肺–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="肺" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/H%C3%AC_(kh%C3%AC-koan)" title="Hì (khì-koan)–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hì (khì-koan)" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%82%BA" title="肺–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="肺" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7886#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B4%D8%B4" rel="discussion" class="mw-redirect" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B4%D8%B4" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B4%D8%B4" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&oldid=40584045" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B4%D8%B4&id=40584045&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25D8%25B4"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25D8%25B4"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B4%D8%B4&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Lung" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7886" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D9%87&redirect=no" class="mw-redirect" title="ریه">ریه</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="background-color:dimgray; color: white"><i>شُش</i></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lungs_diagram_detailed.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/250px-Lungs_diagram_detailed.svg.png" decoding="async" width="250" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/375px-Lungs_diagram_detailed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Lungs_diagram_detailed.svg/500px-Lungs_diagram_detailed.svg.png 2x" data-file-width="510" data-file-height="652" /></a></span><div class="infobox-caption">ن ریه و مجاری تنفسی، هر لوب با رنگی متفاوت مشخص شده است.</div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #efefef">جزئیات</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" class="mw-redirect" title="دستگاه تنفس">دستگاه تنفس</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #efefef">شناسه‌ها</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین">لاتین</a></th><td class="infobox-data"><i>pulmo</i></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونانی باستان">یونانی</a></th><td class="infobox-data"><i>πνεύμων (pneumon)</i></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="سرعنوان‌های موضوعی پزشکی">MeSH</a></th><td class="infobox-data"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D008168">D008168</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="واژگان کالبدشناسی">TA98</a></th><td class="infobox-data"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ifaa.unifr.ch/Public/EntryPage/TA98%20Tree/Entity%20TA98%20EN/06.5.01.001%20Entity%20TA98%20EN.htm">A06.5.01.001</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="واژگان کالبدشناسی">TA2</a></th><td class="infobox-data"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ta2viewer.openanatomy.org/?id=3265">3265</a></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lungs_diagram_simple.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Lungs_diagram_simple.svg/220px-Lungs_diagram_simple.svg.png" decoding="async" width="220" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Lungs_diagram_simple.svg/330px-Lungs_diagram_simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Lungs_diagram_simple.svg/440px-Lungs_diagram_simple.svg.png 2x" data-file-width="483" data-file-height="581" /></a><figcaption>انگاره (طرح) شش انسان.</figcaption></figure> <p><b>شُش</b>، <b>جگر سفید</b> یا <b>ریه</b>، بخش اصلی دستگاه تنفس انسان و بسیاری از جانداران از جمله برخی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="ماهی">ماهی‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">گردش خون</a> است همچنین جداسازی <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="دی‌اکسید کربن">دی‌اکسید کربن</a> از جریان خون و دادن آن به هوا در یک فرایند تبادل گاز، از جمله دیگر کارهای شُش‌ها است. در هر گونهٔ جانوری ممکن است <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="تنفس فیزیولوژیک">تنفس</a> با کمک دستگاه <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87" title="ماهیچه">ماهیچه</a>ای دیگری صورت گیرد؛ پستانداران، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خزندگان">خزندگان</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پرنده">پرندگان</a> از ماهیچه‌های متفاوتی برای دم و بازدم استفاده می‌کنند. در <a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="چهاراندامان">چهاراندامان</a> اولیه فرایند تنفس به صورت <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="تنفس دهانی">تنفس دهانی</a> بود و هوا به کمک ماهیچه‌های حلقی درون بدن رانده می‌شد. این نوع دم و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%85" title="بازدم">بازدم</a> همچنان در میان <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دوزیستان">دوزیستان</a> دیده می‌شود. در انسان‌ها، ماهیچهٔ اصلی راندن هوا درون بدن، <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دیافراگم (کالبدشناسی)">دیافراگم</a> است. همچنین شُش‌ها نیز جریان هوا را برقرار می‌کنند تا صحبت کردن و صدا درآوردن در انسان ممکن باشد. </p><p>انسان‌ها دو شُش دارند که در <a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="حفره سینه‌ای">حفره سینه‌ای</a> درون <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="سینه">سینه</a> جای دارند. شش سمت چپ به دلیل همسایگی با قلب و داشتن فضای کمتر، از شُش سمت راست قدری کوچکتر است. دو شُش در مجموع ۱٫۳ کیلوگرم سنگینی دارند و البته شش راست سنگین تر است. شش‌ها بخشی از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه هوایی">راه هوایی</a> پایینی اند که آغاز آن در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a> است و به شاخه‌های <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">نایژه</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%DA%A9" title="نایژک">نایژک</a> می‌رسد که هوا را با <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85_(%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3)" title="دم (تنفس)">دَم</a> و از مسیر <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه هوایی">راه هوایی</a> به داخل می‌کشد. فرایند تبادل گاز در <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کیسه هوایی">کیسه هوایی</a> روی می‌دهد. دو شُش با هم، نزدیک به ۲۴۰۰ کیلومتر راه هوایی و ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کیسه هوایی">کیسه هوایی</a> دارند. هر شُش در یک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%AC%D9%86%D8%A8" title="پرده جنب">پرده جنب</a> جای گرفته که اجازه می‌دهد دیواره‌های بیرونی و درونی در هنگام تنفس روی هم لیز بخورند بدون آنکه اصطکاک زیادی پدید آید. پرده جنب دارای دو لایه می‌باشد که از جنس <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%87%D9%85%D8%A8%D9%86%D8%AF" title="بافت همبند">بافت همبند</a> است فضای آن را مایعی می‌پوشاند که فشار آن از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%B3%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="فشار اتمسفریک">فشار جو</a> کمتر است در نتیجه حتی در هنگام بازدم عمیق نیز باعث بازماندن شش‌ها می‌شود.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> همچنین این پرده، شش‌ها را به بخش‌هایی به نام <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A8" title="لوب">لوب</a> تقسیم می‌کند. شش راست، سه لوب و شش چپ، دو لوب دارد. خود لوب‌ها به بخش‌های کوچکتر تقسیم می‌شوند. </p><p><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%85" title="پارانشیم">بافت شش‌ها</a> می‌تواند در اثر شماری از <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="بیماری تنفسی">بیماری‌های تنفسی</a> آسیب ببیند از آن جمله می‌توان به <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88" title="سینه‌پهلو">سینه‌پهلو</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سرطان ریه">سرطان ریه</a> اشاره کرد. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B2%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="بیماری مزمن انسدادی ریه">بیماری‌های مزمن انسدادی ریه</a> مانند <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%AA" title="برونشیت">برونشیت</a> می‌توانند با عواملی مانند سیگار کشیدن یا قرارگیری در برابر <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="سمیت">مواد سمی</a> مانند <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="گرد زغال">گرد زغال</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%A8%D9%87_%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B2" title="پنبه نسوز">پنبه نسوز</a> و غبار <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1" title="بلور">بلور</a> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="سیلیسیم دی‌اکسید">سیلیسیم دی‌اکسید</a> مرتبط باشند. <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%AA" title="برونشیت">برونشیت</a> می‌تواند به <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه هوایی">راه هوایی</a> نیز آسیب بزند. </p><p>شش حالتی اسفنج گونه دارد به دلیل اینکه بیشتر آن را کیسه‌های هوایی فرا گرفته این کیسه‌ها به شش ساختاری اسفنج گونه می‌دهند. ششها قابلیت ارتجاعی دارند. </p><p>در شش‌ها <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="گلبول قرمز">گلبول‌های قرمز</a> خون <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" title="اکسیژن">اکسیژن</a> را دریافت می‌کنند و به دیگر <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته‌های‌</a> بدن می‌رسانند. ریه‌ها به شکل نیمه مخروطی هستند و قسمت‌های طرفی حفره سینه را پر می‌کنند. هرکدام از آن‌ها در داخل یکی از کیسه‌های جنب جای گرفته‌اند. قاعده شش‌ها روی <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85" title="دیافراگم">پرده دیافراگم</a> (ماهیچه‌ای که حفره سینه و حفره شکم را از هم جدا می‌کند) قرار گرفته و قله ریه‌ها مجاور دنده اول است. ریه کودکان صورتی رنگ است ولی ریه بزرگسالان به علت ذرات خارجی مثل دود و غبار وارد شده از راهِ تنفس خاکستری رنگ می‌باشد.ریه راست از ۳ قطعه (لوب) و ریه چپ از ۲ قطعه (لوب) تشکیل شده‌است. ریه راست کوتاه و قطور، و ریه چپ باریک و بلند است. <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%DA%A9" title="نایژک">نایژک‌ها</a> در ریه‌ها به گویچه‌های هوایی کوچکی به نام <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کیسه هوایی">کیسه هوایی</a> ختم می‌شوند. کیسه‌های هوایی دارای <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%B1%DA%AF" title="مویرگ">مویرگ‌های</a> فراوانی هستند و تعویض اکسیژن هوا با دی‌اکسید کربن خون داخل این حفره‌ها انجام می‌شود. به نام‌های ریه راست و چپ که هر ریه از دو یا سه <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A8" title="لوب">لوب</a> تشکیل شده‌است. <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7" title="هوا">هوا</a> از طریق <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">نایژه</a> وارد ریه می‌شود. خون از طریق <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرخرگ‌های ریوی (صفحه وجود ندارد)">سرخرگ‌های ریوی</a> وارد شش شده و از طریق سیاهرگ ریوی خون اکسیژن‌دار خارج می‌شود. شش دارای ماهیچه نمی‌باشد بلکه این ماهیچه‌های قفسه سینه است که شش را می‌پوشاند. پرده دیافراید در کارکرد آن مؤثر است بیشتر حجم شش را حباب‌ها پر کرده اند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ساختار"><span id=".D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1"></span>ساختار</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: ساختار"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="float:left;margin-left:10px"> <caption>لوب‌ها و بخش‌های برونکوپلمونری<sup id="cite_ref-pmid_1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid_1-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>ریه راست</th> <th>ریه چپ </th></tr> <tr> <td><b>Upper</b> <ul><li>Apical</li> <li>Posterior</li> <li>Anterior</li></ul> <dl><dt>Middle</dt></dl> <ul><li>Lateral</li> <li>Medial</li></ul> <dl><dt>Lower</dt></dl> <ul><li>Superior</li> <li>Medial</li> <li>Anterior</li> <li>Lateral</li> <li>Posterior</li></ul> </td> <td><b>Upper</b> <ul><li>Apicoposterior</li> <li>Anterior</li></ul> <p><b>Lingula</b> </p> <ul><li>Superior</li> <li>Inferior</li></ul> <p><b>Lower</b> </p> <ul><li>Superior</li> <li>Anteriomedial</li> <li>Lateral</li> <li>Posterior</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آناتومی"><span id=".D8.A2.D9.86.D8.A7.D8.AA.D9.88.D9.85.DB.8C"></span>آناتومی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: آناتومی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شش‌ها در <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حفره سینه (صفحه وجود ندارد)">حفره سینه</a> و در دو سوی <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A8" title="قلب">قلب</a> درون <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D8%B3%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="قفسه سینه">قفسه سینه</a> جای دارند. شش‌ها مخروطی شکل اند و در بخش بالایی باریک می‌شوند. بخش پایینی آن مقعر و گسترده‌است و بر روی سطح محدب <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دیافراگم (کالبدشناسی)">دیافراگم</a> جای گرفته‌است.<sup id="cite_ref-GRAYS_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-GRAYS-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بخش بالایی شش‌ها باریک می‌شود و در بالا ادامه می‌یابد تا به ریشهٔ گردن می‌رسد اندکی بالاتر از انتهای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%BA" title="جناغ">جناغی</a> دندهٔ نخست. بازهٔ گسترش شش‌ها داخل قفسهٔ سینه از نزدیکی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ستون مهره‌ها">ستون مهره‌ها</a> تا جلوی سینه است از بالا هم از بخش پایینی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a> تا دیافراگم است.<sup id="cite_ref-GRAYS_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-GRAYS-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شش چپ فضای مشترک با قلب دارد از این رو یک بخش دندانه مانند بر روی مرز آن تشکیل شده‌است که <b>شکاف قلبی شش چپ</b> نام دارد و فضای لازم برای قلب را تأمین می‌کند.<sup id="cite_ref-Betts_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Betts-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-GRAYS40TH_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-GRAYS40TH-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بخش پیشین و بیرونی شش‌ها رو به دنده‌ها است و دندانه‌های ملایم تری بر روی آن تشکیل شده‌است. سطح میانی شش‌ها رو به مرکز سینه است و روبروی قلب، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="عروق بزرگ">عروق بزرگ</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7_(%D9%86%D8%A7%DB%8C)" title="کارینا (نای)">کارینا</a> قرار دارد؛ جایی که نای دو شاخه می‌شود.(به نایژه ها تبدیل می شود.)<sup id="cite_ref-GRAYS40TH_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-GRAYS40TH-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="میکروآناتومی"><span id=".D9.85.DB.8C.DA.A9.D8.B1.D9.88.D8.A2.D9.86.D8.A7.D8.AA.D9.88.D9.85.DB.8C"></span>میکروآناتومی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: میکروآناتومی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ریه ها، بخشی از دستگاه تنفسی تحتانی، راه های هوایی برونش را در حالی که از نای منشعب می شوند، در خود جای می دهند. این راه های هوایی در نهایت به آلوئول ها منتهی می شوند که بافت عملکردی اولیه ریه را تشکیل می دهند. در داخل ریه ها، رگ های خونی، اعصاب و عروق لنفاوی وجود دارد. نای و برونش ها دارای شبکه های مویرگی لنفاوی در لایه های داخلی و میانی خود هستند، در حالی که برونش های کوچکتر دارای یک لایه از این کانال های لنفاوی هستند. با این حال، آلوئول ها کانال های لنفاوی ندارند. ریه ها دارای بزرگترین سیستم تخلیه لنفاوی در بین اندام ها هستند و در یک غشای سروزی به نام پلور احشایی قرار دارند. پلورا شامل لایه ای از بافت همبند سست متصل به داخل ریه است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بافت_همبند"><span id=".D8.A8.D8.A7.D9.81.D8.AA_.D9.87.D9.85.D8.A8.D9.86.D8.AF"></span>بافت همبند</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: بافت همبند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بافت همبند ریه که از فیبرهای الاستیک و کلاژن تشکیل شده است، برای عملکرد ریه بسیار مهم است. الاستین، یک پروتئین ماتریکس خارج سلولی برجسته، فیبرهای الاستیک را تشکیل می دهد و انعطاف پذیری و انعطاف پذیری لازم را برای کشش های مکرر در تنفس فراهم می کند. نواحی با استرس بالا، مانند دهانه ها و اتصالات آلوئولی، حاوی غلظت الاستین بالاتری هستند . این بافت همبند آلوئول ها را به هم متصل می کند تا پارانشیم ریه را تشکیل دهد که ساختاری اسفنج مانند دارد و دارای مسیرهای هوایی متصل به هم در دیواره های آلوئولی معروف به منافذ کوهن است <sup id="cite_ref-Pocock,_Gillian_2006_pp._315_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pocock,_Gillian_2006_pp._315-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اپیتلیوم_تنفسی"><span id=".D8.A7.D9.BE.DB.8C.D8.AA.D9.84.DB.8C.D9.88.D9.85_.D8.AA.D9.86.D9.81.D8.B3.DB.8C"></span>اپیتلیوم تنفسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: اپیتلیوم تنفسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اپیتلیوم تنفسی مجاری تنفسی تحتانی شامل نای، برونش ها و برونشیول ها را می پوشاند. از سلول های مژک دار، سلول های جامی، سلول های پایه، سلول های باشگاهی در برونشیول های انتهایی و ماکروفاژها تشکیل شده است. ترشح مایع سطح راه هوایی (ASL) توسط سلول های اپیتلیال و غدد زیر مخاطی حفظ می شود که بر کارایی پاکسازی موکوسیلیاری تأثیر می گذارد. سلول‌های عصبی غدد ریوی (PNECs)، که در حدود 0.5 درصد از جمعیت اپیتلیال وجود دارند ، در سراسر اپیتلیوم تنفسی، از جمله اپیتلیوم آلوئولار، یافت می‌شوند <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. آنها مواد شیمیایی مختلفی مانند سروتونین، دوپامین، نوراپی نفرین و محصولات پلی پپتیدی تولید می کنند. فرایندهای سیتوپلاسمی آنها به مجرای راه هوایی گسترش می یابد و به آنها اجازه می دهد تا تغییرات در ترکیب گاز دمیده شده را تشخیص دهند <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="راه_های_هوایی_برونش"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87_.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.87.D9.88.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A8.D8.B1.D9.88.D9.86.D8.B4"></span>راه های هوایی برونش</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: راه های هوایی برونش"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در راه‌های هوایی برونش، حلقه‌های نای نای کاملی از غضروف و صفحات غضروفی کوچک‌تری دارند که باز بودن خود را حفظ می‌کنند <sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. با این حال، نایژه ها برای حفظ غضروف بسیار باریک هستند و دیواره آنها عمدتاً از ماهیچه صاف تشکیل شده است. با باریک شدن آنها به برونشیول های تنفسی، محتوای عضلانی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد و این برونشیول های کوچکتر عمدتاً در اپیتلیوم پوشانده می شوند. عدم وجود غضروف در برونشیول های انتهایی، که به عنوان برونشیول های غشایی نیز شناخته می شوند، نامی جایگزین برای این ساختارها ارائه می دهد <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ناحیه_تنفسی"><span id=".D9.86.D8.A7.D8.AD.DB.8C.D9.87_.D8.AA.D9.86.D9.81.D8.B3.DB.8C"></span>ناحیه تنفسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: ناحیه تنفسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ناحیه هدایت کننده دستگاه تنفسی به برونشیول های انتهایی ختم می شود که به برونشیول های تنفسی منشعب می شوند و شروع ناحیه تنفسی را نشان می دهند. این ناحیه از آسین تشکیل شده است که از برونشیول های تنفسی، مجاری آلوئولی، کیسه های آلوئولی و آلوئول ها تشکیل شده است <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. قطر اسین ها تا 10 میلی متر می رسد .<sup id="cite_ref-Hochhegger_259–265_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hochhegger_259–265-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک لوبول ریوی اولیه که در دیستال برونشیول تنفسی قرار دارد شامل مجاری آلوئولی، کیسه‌ها و آلوئول‌ها می‌شود اما برونشیول‌های تنفسی را شامل نمی‌شود .<sup id="cite_ref-:0_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>واحد کوچکتر به نام لوبول ریوی ثانویه یا لوبول تنفسی از 30 تا 50 لوبول اولیه تشکیل شده است <sup id="cite_ref-:0_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. این کوچکترین جزء ریه است که بدون کمک قابل مشاهده است. هر لوبول توسط یک برونشیول انتهایی منشعب می شود که به برونشیول های تنفسی منشعب می شود، که آلوئول را در هر آسینوس تامین می کند و شاخه های شریان ریوی را همراهی می کند. سپتوم های داخل لوبولی و بین لوبولی به ترتیب آسین و لوبول ها را از هم جدا می کنند <sup id="cite_ref-Hochhegger_259–265_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hochhegger_259–265-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>برونشیول های تنفسی مجاری آلوئولی ایجاد می کنند که منجر به کیسه های آلوئولی حاوی دو یا چند آلوئول می شود. آلوئول ها دارای دیواره های نازکی هستند که انتشار سریع را امکان پذیر می کند و دارای گذرگاه های کوچک هوایی به نام منافذ کوهن است <sup id="cite_ref-Pocock,_Gillian_2006_pp._315_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Pocock,_Gillian_2006_pp._315-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آلوئول"><span id=".D8.A2.D9.84.D9.88.D8.A6.D9.88.D9.84"></span>آلوئول</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: آلوئول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>آلوئول ها، کیسه های هوایی کوچک در ریه ها، از دو نوع سلول تشکیل شده اند: سلول های آلوئولی و ماکروفاژهای آلوئولی. سلول های نوع I و II که به عنوان پنوموسیت نیز شناخته می شوند، دیواره و سپتوم آلوئول ها را می سازند. سلول های نوع I مسطح و نازک هستند و 95 درصد از سطح آلوئول را پوشش می دهند، در حالی که سلول های نوع II شکل مکعبی دارند و معمولا در گوشه های آلوئولی جمع می شوند <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. اگرچه شکل آنها متفاوت است، اما نسبت این دو نوع سلول تقریباً برابر است. </p><p>سلول‌های نوع I دیواره‌های آلوئولی و سپتوم‌ها را تشکیل می‌دهند و به دلیل دیواره‌های نازک‌شان تبادل گاز کارآمد را ممکن می‌سازند. آنها نمی توانند تقسیم شوند و برای تولید سلول جدید به سلول های نوع II وابسته هستند. از طرف دیگر، سلول های نوع II بزرگتر هستند و موادی مانند مایع پوشش اپیتلیال و سورفکتانت ریه تولید و ترشح می کنند. آنها می توانند در صورت نیاز تقسیم شده و به سلول های نوع I تبدیل شوند. </p><p>ماکروفاژهای آلوئولی نقش حیاتی در سیستم ایمنی دارند. آنها ناخالصی هایی مانند گلبول های قرمز را از آلوئول ها حذف می کنند و پاکیزگی و عملکرد ریه را حفظ می کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="میکروبیوتا"><span id=".D9.85.DB.8C.DA.A9.D8.B1.D9.88.D8.A8.DB.8C.D9.88.D8.AA.D8.A7"></span>میکروبیوتا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: میکروبیوتا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>میکروبیوتای ریه به جمعیت قابل توجهی از میکروارگانیسم های موجود در ریه ها اشاره دارد که با سلول های اپیتلیال راه هوایی در تعامل هستند. این تعامل ممکن است در حفظ تعادل در بدن بسیار مهم باشد. میکروبیوتای ریه در افراد سالم پیچیده و پویا است. با این حال، ترکیب آن می تواند در بیماری هایی مانند آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) تغییر کند. به عنوان مثال، بیماری انسدادی مزمن ریه ممکن است شاهد تغییر میکروبیوتا پس از عفونت راینوویروس باشد <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. از جمله جنس های قارچی رایج موجود در میکروبیوتای ریه می توان به کاندیدا، مالاسزیا، ساکارومایسس و آسپرژیلوس اشاره کرد <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دستگاه_تنفسی"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.AA.D9.86.D9.81.D8.B3.DB.8C"></span>دستگاه تنفسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: دستگاه تنفسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سیستم تنفسی تحتانی که شامل نای و ریه ها می شود، هوا را از حلق از طریق نای دریافت می کند که به نایژه های اولیه راست و چپ تقسیم می شود و هوا را به هر ریه می رساند <sup id="cite_ref-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. راه‌های هوایی به تدریج به برونشیول‌های کوچک‌تر منشعب می‌شوند که منجر به برونشیول‌های تنفسی و مجاری آلوئولی می‌شوند. تبادل گازی در آلوئول ها اتفاق می افتد که در آن اکسیژن به جریان خون منتشر می شود و دی اکسید کربن حذف می شود. مساحت کل تخمین زده شده ریه بین 50 تا 75 متر مربع است که اغلب به اندازه یک زمین تنیس بزرگ<sup id="cite_ref-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است . برونش ها در ناحیه رسانا توسط غضروف حمایت می شوند، در حالی که برونش ها توسط ماهیچه صاف احاطه شده اند. ناحیه هدایت کننده هوای استنشاقی را با استفاده از گل مژه برای پاکسازی مخاط گرم، مرطوب و تمیز می کند. گیرنده های کشش ریوی در عضله صاف به جلوگیری از تورم بیش از حد از طریق رفلکس هرینگ-بروئر کمک می کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رشد_و_توسعه"><span id=".D8.B1.D8.B4.D8.AF_.D9.88_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B9.D9.87"></span>رشد و توسعه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: رشد و توسعه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کمبود_ویتامین_آ"><span id=".DA.A9.D9.85.D8.A8.D9.88.D8.AF_.D9.88.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A2"></span>کمبود ویتامین آ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: کمبود ویتامین آ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A2" title="کمبود ویتامین آ">کمبود ویتامین آ</a></div> <p>ریه در حال رشد به ویژه در برابر تغییرات سطح <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A2" title="ویتامین آ">ویتامین A</a> آسیب‌پذیر است. کمبود ویتامین A با تغییرات در پوشش اپیتلیال ریه و در پارانشیم ریه ارتباط دارد که می‌تواند فیزیولوژی طبیعی ریه را مختل کرده و زمینه‌ساز بیماریهای تنفسی شود. کمبود شدید تغذیه ای ویتامین A منجر به کاهش تشکیل دیواره‌های آلوئولی (سپتوم) و تغییرات قابل توجه در اپیتلیوم تنفسی می‌شود. تغییرات در ماتریس خارج سلولی و محتوای پروتئین <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="غشای پایه">غشای پایه</a> ذکر شده‌است. ماتریس خارج سلولی کشش ریه را حفظ می‌کند. غشای پایه با اپیتلیوم آلوئولار همراه است و در سد خونی-هوایی مهم است. این کمبود با نقص عملکردی و حالات بیماری همراه است. ویتامین A در رشد آلوئولها که چندین سال پس از تولد ادامه می‌یابد، بسیار مهم است.<sup id="cite_ref-Timoneda_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Timoneda-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اثربخشی_ورزش_در_درگیری_ریوی_ناشی_از_کرونا"><span id=".D8.A7.D8.AB.D8.B1.D8.A8.D8.AE.D8.B4.DB.8C_.D9.88.D8.B1.D8.B2.D8.B4_.D8.AF.D8.B1_.D8.AF.D8.B1.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D8.B1.DB.8C.D9.88.DB.8C_.D9.86.D8.A7.D8.B4.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.DA.A9.D8.B1.D9.88.D9.86.D8.A7"></span>اثربخشی ورزش در درگیری ریوی ناشی از کرونا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: اثربخشی ورزش در درگیری ریوی ناشی از کرونا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نشان داده شده است هشت هفته تمرینات پیلاتس و پیلاتس در آب در افرادی که بیماری کرونا را همراه با درگیری شدید ریوی تجربه کردند به شکل معناداری عملکرد ریوی و کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشیده است.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کارکرد"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.DA.A9.D8.B1.D8.AF"></span>کارکرد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: کارکرد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" class="mw-redirect" title="دستگاه تنفس">دستگاه تنفس</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اهمیت_بالینی"><span id=".D8.A7.D9.87.D9.85.DB.8C.D8.AA_.D8.A8.D8.A7.D9.84.DB.8C.D9.86.DB.8C"></span>اهمیت بالینی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: اهمیت بالینی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="بیماری تنفسی">بیماری تنفسی</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="التهاب_و_عفونت"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AA.D9.87.D8.A7.D8.A8_.D9.88_.D8.B9.D9.81.D9.88.D9.86.D8.AA"></span>التهاب و عفونت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: التهاب و عفونت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88" title="سینه‌پهلو">سینه‌پهلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%DA%A9" title="التهاب نایژک">التهاب نایژک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="پلورزی">پلورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84" title="سل">سل</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تغییرات_خون_رسانی"><span id=".D8.AA.D8.BA.DB.8C.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D8.AE.D9.88.D9.86_.D8.B1.D8.B3.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>تغییرات خون رسانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: تغییرات خون رسانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="آمبولی ریه">آمبولی ریه</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بیماریهای_انسدادی_ریه"><span id=".D8.A8.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D8.B3.D8.AF.D8.A7.D8.AF.DB.8C_.D8.B1.DB.8C.D9.87"></span>بیماریهای انسدادی ریه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: بیماریهای انسدادی ریه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%85" title="آسم">آسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%AA" title="برونشیت">برونشیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="برونشکتازی">برونشکتازی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بیماری‌های_تحدیدی_ریوی"><span id=".D8.A8.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AA.D8.AD.D8.AF.DB.8C.D8.AF.DB.8C_.D8.B1.DB.8C.D9.88.DB.8C"></span>بیماری‌های تحدیدی ریوی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: بیماری‌های تحدیدی ریوی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="بیماری‌های تحدیدی ریوی">بیماری‌های تحدیدی ریوی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سرطان_ریه"><span id=".D8.B3.D8.B1.D8.B7.D8.A7.D9.86_.D8.B1.DB.8C.D9.87"></span>سرطان ریه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: سرطان ریه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سرطان ریه">سرطان ریه</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اختلال_مادرزادی"><span id=".D8.A7.D8.AE.D8.AA.D9.84.D8.A7.D9.84_.D9.85.D8.A7.D8.AF.D8.B1.D8.B2.D8.A7.D8.AF.DB.8C"></span>اختلال مادرزادی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: اختلال مادرزادی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%B2%D8%AC%D8%B1_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سندرم زجر تنفسی نوزادان">سندرم زجر تنفسی نوزادان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%82_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85" title="فتق مادرزادی دیافراگم">فتق مادرزادی دیافراگم</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="معاینه_ریه"><span id=".D9.85.D8.B9.D8.A7.DB.8C.D9.86.D9.87_.D8.B1.DB.8C.D9.87"></span>معاینه ریه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: معاینه ریه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="صداهای ریوی">صداهای ریوی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آزمون‌های_عملکرد_ریه"><span id=".D8.A2.D8.B2.D9.85.D9.88.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B9.D9.85.D9.84.DA.A9.D8.B1.D8.AF_.D8.B1.DB.8C.D9.87"></span>آزمون‌های عملکرد ریه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: آزمون‌های عملکرد ریه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="آزمون‌های عملکرد ریه">آزمون‌های عملکرد ریه</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دیگر_جانداران"><span id=".D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1_.D8.AC.D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>دیگر جانداران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: دیگر جانداران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پرندگان"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.86.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.86"></span>پرندگان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: پرندگان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ریه‌های پرندگان نسبتاً کوچک هستند، اما به ۸ یا ۹ کیسه هوا متصل هستند که در قسمت اعظم بدن گسترش یافته و به نوبه خود به فضاهای هوایی درون استخوان‌ها متصل می‌شوند. هنگام تنفس، هوا از طریق نای پرنده به داخل کیسه‌های هوا می‌رود. سپس هوا به‌طور مداوم از کیسه‌های هوایی در پشت، از طریق ریه‌ها، که اندازه آنها نسبتاً ثابت است، به طرف کیسه‌های هوا در جلو حرکت می‌کند و از اینجا هوا خارج می‌شود. این ریه‌ها با اندازه ثابت «ریه‌های گردش خون» نامیده می‌شوند، متمایزند از «ریه‌های شکمی» که در اکثر حیوانات دیگر یافت می‌شود.<sup id="cite_ref-AvResp_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-AvResp-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Maina2005_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Maina2005-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شش‌برداری">شش‌برداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%B4" title="آبشش">آبشش</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-pmid_1-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid_1_1-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code><ref></code>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>pmid 1</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-GRAYS-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-GRAYS_2-0">۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-GRAYS_2-1">۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFDrakeVoglMitchell2014" class="citation book cs1">Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Mitchell, Adam W.M. (2014). <i>Gray's anatomy for students</i> (3rd ed.). Edinburgh: <a href="/w/index.php?title=Churchill_Livingstone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Churchill Livingstone (صفحه وجود ندارد)">Churchill Livingstone</a>/<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="الزویر">الزویر</a>. pp. 167–174. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7020-5131-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7020-5131-9"><bdi>978-0-7020-5131-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gray%27s+anatomy+for+students&rft.place=Edinburgh&rft.pages=167-174&rft.edition=3rd&rft.pub=Churchill+Livingstone%2F%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%88%DB%8C%D8%B1&rft.date=2014&rft.isbn=978-0-7020-5131-9&rft.aulast=Drake&rft.aufirst=Richard+L.&rft.au=Vogl%2C+Wayne&rft.au=Mitchell%2C+Adam+W.M.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Betts-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Betts_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBetts2013" class="citation book cs1">Betts, J. Gordon (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cnx.org/content/m46676/latest/?collection=col11496/latest"><i>Anatomy & physiology</i></a>. pp. 787–846. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-938168-13-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-938168-13-0"><bdi>978-1-938168-13-0</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 August</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Anatomy+%26+physiology&rft.pages=787-846&rft.date=2013&rft.isbn=978-1-938168-13-0&rft.aulast=Betts&rft.aufirst=J.+Gordon&rft_id=http%3A%2F%2Fcnx.org%2Fcontent%2Fm46676%2Flatest%2F%3Fcollection%3Dcol11496%2Flatest&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-GRAYS40TH-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-GRAYS40TH_4-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-GRAYS40TH_4-1">۴٫۱</a></sup></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code><ref></code>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>GRAYS40TH</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-Pocock,_Gillian_2006_pp._315-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Pocock,_Gillian_2006_pp._315_5-0">۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pocock,_Gillian_2006_pp._315_5-1">۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Pocock, Gillian; Richards, Christopher D. (2006). <i>Human physiology : the basis of medicine</i> (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press. pp. 315–318. ISBN <bdi><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-19-856878-0" class="extiw" title="en:Special:BookSources/978-0-19-856878-0">978-0-19-856878-0</a></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLommel" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Lommel, A.Van (2001-06). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S152605420090126X">"Pulmonary neuroendocrine cells (PNEC) and neuroepithelial bodies (NEB): chemoreceptors and regulators of lung development"</a>. <i>Paediatric Respiratory Reviews</i> (به انگلیسی). <b>2</b> (2): 171–176. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1053%2Fprrv.2000.0126">10.1053/prrv.2000.0126</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Paediatric+Respiratory+Reviews&rft.atitle=Pulmonary+neuroendocrine+cells+%28PNEC%29+and+neuroepithelial+bodies+%28NEB%29%3A+chemoreceptors+and+regulators+of+lung+development&rft.chron=2001-06&rft.volume=2&rft.issue=2&rft.pages=171-176&rft_id=info%3Adoi%2F10.1053%2Fprrv.2000.0126&rft.aulast=Lommel&rft.aufirst=A.Van&rft_id=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS152605420090126X&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinberger, S; Cockrill, B; Mandel, J (2019). <i>Principles of pulmonary medicine</i> (Seventh ed.). Elsevier. p. 67. ISBN <bdi><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/9780323523714" class="extiw" title="en:Special:BookSources/9780323523714">9780323523714</a></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Hall, John (2011). <i>Guyton and Hall textbook of medical physiology</i> (12th ed.). Philadelphia: Saunders/Elsevier. ISBN <bdi><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4160-4574-8" class="extiw" title="en:Special:BookSources/978-1-4160-4574-8">978-1-4160-4574-8</a></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Abbott, Gerald F.; Rosado-de-Christenson, Melissa L.; Rossi, Santiago E.; Suster, Saul (November 2009). "<a href="//doi.org/10.1097/RTI.0b013e3181c1ab83" class="extiw" title="doi:10.1097/RTI.0b013e3181c1ab83">Imaging of Small Airways Disease</a>". <i>Journal of Thoracic Imaging</i>. <b>24</b> (4): 285–298.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinberger, Steven (2019). <i>Principles of Pulmonary Medicine</i>. Elsevier. p. 2. ISBN <bdi><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/9780323523714" class="extiw" title="en:Special:BookSources/9780323523714">9780323523714</a></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-Hochhegger_259–265-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Hochhegger_259–265_11-0">۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Hochhegger_259–265_11-1">۱۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHochheggerLangerIrionSouza" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Hochhegger, Bruno; Langer, Felipe W.; Irion, Klaus; Souza, Arthur; Moreira, José; Baldisserotto, Matteo; Pallaoro, Yana; Muller, Enrico; Medeiros, Tassia Machado. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://link.springer.com/10.1007/s00408-019-00214-7">"Pulmonary Acinus: Understanding the Computed Tomography Findings from an Acinar Perspective"</a>. <i>Lung</i> (به انگلیسی). <b>197</b> (3): 259–265. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs00408-019-00214-7">10.1007/s00408-019-00214-7</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0341-2040">0341-2040</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lung&rft.atitle=Pulmonary+Acinus%3A+Understanding+the+Computed+Tomography+Findings+from+an+Acinar+Perspective&rft.volume=197&rft.issue=3&rft.pages=259-265&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs00408-019-00214-7&rft.issn=0341-2040&rft.aulast=Hochhegger&rft.aufirst=Bruno&rft.au=Langer%2C+Felipe+W.&rft.au=Irion%2C+Klaus&rft.au=Souza%2C+Arthur&rft.au=Moreira%2C+Jos%C3%A9&rft.au=Baldisserotto%2C+Matteo&rft.au=Pallaoro%2C+Yana&rft.au=Muller%2C+Enrico&rft.au=Medeiros%2C+Tassia+Machado&rft_id=http%3A%2F%2Flink.springer.com%2F10.1007%2Fs00408-019-00214-7&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_12-0">۱۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_12-1">۱۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Goel, A. "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://radiopaedia.org/articles/primary-pulmonary-lobule?lang=gb">Primary pulmonary lobule</a>".</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Pawlina, W (2015). <i>Histology a Text & Atlas</i> (7th ed.). Wolters Kluwer Health. pp. 670–678. ISBN <bdi><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4511-8742-7" class="extiw" title="en:Special:BookSources/978-1-4511-8742-7">978-1-4511-8742-7</a></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHiemstraMcCrayBals" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Hiemstra, Pieter S.; McCray, Paul B.; Bals, Robert (2015-04). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://erj.ersjournals.com/lookup/doi/10.1183/09031936.00141514">"The innate immune function of airway epithelial cells in inflammatory lung disease"</a>. <i>European Respiratory Journal</i> (به انگلیسی). <b>45</b> (4): 1150–1162. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1183%2F09031936.00141514">10.1183/09031936.00141514</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0903-1936">0903-1936</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Respiratory+Journal&rft.atitle=The+innate+immune+function+of+airway+epithelial+cells+in+inflammatory+lung+disease&rft.chron=2015-04&rft.volume=45&rft.issue=4&rft.pages=1150-1162&rft_id=info%3Adoi%2F10.1183%2F09031936.00141514&rft.issn=0903-1936&rft.aulast=Hiemstra&rft.aufirst=Pieter+S.&rft.au=McCray%2C+Paul+B.&rft.au=Bals%2C+Robert&rft_id=http%3A%2F%2Ferj.ersjournals.com%2Flookup%2Fdoi%2F10.1183%2F09031936.00141514&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCuiMorrisGhedin2013" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Cui, Lijia; Morris, Alison; Ghedin, Elodie (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://genomemedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/gm467">"The human mycobiome in health and disease"</a>. <i>Genome Medicine</i> (به انگلیسی). <b>5</b> (7): 63. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1186%2Fgm467">10.1186/gm467</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1756-994X">1756-994X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Genome+Medicine&rft.atitle=The+human+mycobiome+in+health+and+disease&rft.volume=5&rft.issue=7&rft.pages=63&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.1186%2Fgm467&rft.issn=1756-994X&rft.aulast=Cui&rft.aufirst=Lijia&rft.au=Morris%2C+Alison&rft.au=Ghedin%2C+Elodie&rft_id=http%3A%2F%2Fgenomemedicine.biomedcentral.com%2Farticles%2F10.1186%2Fgm467&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRichardsonBowyerSabino2019" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Richardson, Malcolm; Bowyer, Paul; Sabino, Raquel (2019-04-01). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/mmy/article/57/Supplement_2/S145/5366908">"The human lung and Aspergillus: You are what you breathe in?"</a>. <i>Medical Mycology</i> (به انگلیسی). <b>57</b> (Supplement_2): S145–S154. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fmmy%2Fmyy149">10.1093/mmy/myy149</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1369-3786">1369-3786</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Medical+Mycology&rft.atitle=The+human+lung+and+Aspergillus%3A+You+are+what+you+breathe+in%3F&rft.volume=57&rft.issue=Supplement_2&rft.pages=S145-S154&rft.date=2019-04-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmmy%2Fmyy149&rft.issn=1369-3786&rft.aulast=Richardson&rft.aufirst=Malcolm&rft.au=Bowyer%2C+Paul&rft.au=Sabino%2C+Raquel&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Fmmy%2Farticle%2F57%2FSupplement_2%2FS145%2F5366908&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418_17-0">۱۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Stanton,_Bruce_M._2008_pp._418_17-1">۱۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Stanton, Bruce M.; Koeppen, Bruce A., eds. (2008). <i>Berne & Levy physiology</i> (6th ed.). Philadelphia: Mosby/Elsevier. pp. 418–422. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9780323045827" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-323-04582-7</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Pawlina, W (2015). <i>Histology a Text & Atlas</i> (7th ed.). Wolters Kluwer Health. pp. 670–678. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9781451187427" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4511-8742-7</a></span> </li> <li id="cite_note-Timoneda-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Timoneda_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTimonedaRodríguez-FernándezZaragozáMarín2018" class="citation journal cs1">Timoneda, Joaquín; Rodríguez-Fernández, Lucía; Zaragozá, Rosa; Marín, M.; Cabezuelo, M.; Torres, Luis; Viña, Juan; Barber, Teresa (21 August 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6164133">"Vitamin A Deficiency and the Lung"</a>. <i>Nutrients</i>. <b>10</b> (9): 1132. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3390%2Fnu10091132">10.3390/nu10091132</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6164133">6164133</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30134568">30134568</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nutrients&rft.atitle=Vitamin+A+Deficiency+and+the+Lung&rft.volume=10&rft.issue=9&rft.pages=1132&rft.date=2018-08-21&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6164133%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F30134568&rft_id=info%3Adoi%2F10.3390%2Fnu10091132&rft.aulast=Timoneda&rft.aufirst=Joaqu%C3%ADn&rft.au=Rodr%C3%ADguez-Fern%C3%A1ndez%2C+Luc%C3%ADa&rft.au=Zaragoz%C3%A1%2C+Rosa&rft.au=Mar%C3%ADn%2C+M.&rft.au=Cabezuelo%2C+M.&rft.au=Torres%2C+Luis&rft.au=Vi%C3%B1a%2C+Juan&rft.au=Barber%2C+Teresa&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6164133&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36189824/">Bagherzadeh-Rahmani, B., Kordi, N., Haghighi, A. H., Clark, C. C., Brazzi, L., Marzetti, E., & Gentil, P. (2022). Eight Weeks of Pilates Training Improves Respiratory Measures in People With a History of COVID-19: A Preliminary Study. Sports Health, 19417381221124601.‏</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://doi.org/10.1177/19417381221124601">https://doi.org/10.1177/19417381221124601</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36189824/">PMID 36189824</a></span> </li> <li id="cite_note-AvResp-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AvResp_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRitchson" class="citation web cs1">Ritchson, G. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190310220934/http://www.people.eku.edu/ritchisong/birdrespiration.html">"BIO 554/754 – Ornithology: Avian respiration"</a>. Department of Biological Sciences, Eastern Kentucky University. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.people.eku.edu/ritchisong/birdrespiration.html">the original</a> on 10 March 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-04-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=BIO+554%2F754+%E2%80%93+Ornithology%3A+Avian+respiration&rft.pub=Department+of+Biological+Sciences%2C+Eastern+Kentucky+University&rft.aulast=Ritchson&rft.aufirst=G&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.people.eku.edu%2Fritchisong%2Fbirdrespiration.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Maina2005-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Maina2005_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMaina2005" class="citation book cs1">Maina, John N. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=-wtoEg7fcjkC&q=neopulmonic+parabronchi&pg=PA66"><i>The lung air sac system of birds development, structure, and function; with 6 tables</i></a>. Berlin: Springer. pp. 3.2–3.3 "Lung", "Airway (Bronchiol) System" 66–82. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-3-540-25595-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-3-540-25595-6"><bdi>978-3-540-25595-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+lung+air+sac+system+of+birds+development%2C+structure%2C+and+function%3B+with+6+tables&rft.place=Berlin&rft.pages=3.2-3.3+%22Lung%22%2C+%22Airway+%28Bronchiol%29+System%22+66-82&rft.pub=Springer&rft.date=2005&rft.isbn=978-3-540-25595-6&rft.aulast=Maina&rft.aufirst=John+N.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D-wtoEg7fcjkC%26q%3Dneopulmonic%2Bparabronchi%26pg%3DPA66&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B4%D8%B4" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دستگاه‌ها_و_اندام‌های_مرتبط_در_بدن_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#9BC0F5;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="دستگاه‌ها_و_اندام‌های_مرتبط_در_بدن_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="دستگاه‌های زیستی">دستگاه‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="اندام">اندام‌های مرتبط</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کالبدشناسی انسان">در بدن انسان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه ماهیچه‌ای‌اسکلتی انسان">دستگاه<br /> ماهیچه‌ای‌استخوانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87" title="ماهیچه">ماهیچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%BE%DB%8C" title="زردپی">زردپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دیافراگم (کالبدشناسی)">حجاب حاجز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="استخوان‌بندی انسان">دستگاه استخوانی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="استخوان">استخوان‌ها</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88" title="استخوان بازو">استخوان بازو</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="استخوان بند انگشت">استخوان بند انگشت</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استخوان ران">استخوان ران</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%81%E2%80%8C%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="استخوان کف‌دستی">استخوان کف‌دستی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="استخوانچه‌های گوش">استخوانچه‌های گوش</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%81_%D9%BE%D8%A7" title="استخوان‌های کف پا">استخوان‌های کف پا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%86_%D9%BE%D8%A7" title="استخوان‌های مچ پا">استخوان‌های مچ پا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%86_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="استخوان‌های مچ دست">استخوان‌های مچ دست</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%88%D9%87" title="ترقوه">ترقوه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87" title="جمجمه">جمجمه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%BA" title="جناغ">جناغ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%DB%8C" title="درشت‌نی">درشت‌نی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دنده (کالبدشناسی)">دنده</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="زند زبرین">زند زبرین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="زند زیرین">زند زیرین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ستون مهره‌ها">ستون مهره‌ها</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="فک پایین">فک پایین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%DA%A9%DA%A9" title="کشکک">کشکک</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%DA%AF%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87" title="لگن خاصره">لگن خاصره</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%DB%8C" title="نازک‌نی">نازک‌نی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81" title="غضروف">غضروف‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84" title="مفصل">دستگاه مفصلی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مفصل رشته‌ای">مفصل‌های رشته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C" title="مفصل غضروفی">مفصل‌های غضروفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="مفصل زلاله‌ای">مفصل‌های زلاله‌ای</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه قلبی‌عروقی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>محیطی</i> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B1%DA%AF" title="سرخرگ">سرخرگ</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%B1%DA%AF" title="سیاهرگ">سیاهرگ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%DA%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%DB%8C" title="رگ لنفی">رگ لنفی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A8" title="قلب">قلب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="دستگاه لنفاوی">دستگاه لنفاوی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>اولیه</i> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">مغز استخوان</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B3" title="تیموس">آویشنک</a>)</span></li> <li><i>ثانویه</i> (<a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84" title="طحال">طحال</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="غدد لنفاوی">غدد لنفاوی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em">(<a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="مغز انسان">مغز</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%AE%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="طناب نخاعی">طناب نخاعی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="عصب محیطی">عصب محیطی</a>)، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه حسی">دستگاه حسی</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="چشم انسان">چشم</a>)</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4%DB%8C" title="دستگاه پوششی">دستگاه پوششی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="بافت زیرپوستی">بافت زیرپوستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پستان">پستان</a> (<a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="غده شیری">غده شیری</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">دستگاه ایمنی مغزاستخوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">دستگاه ایمنی لنفاوی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" class="mw-redirect" title="دستگاه تنفس">دستگاه تنفس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>بخش بالایی (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%AC%D8%B1%D9%87" title="حنجره">حنجره</a>)</span></li> <li>بخش پایینی (<a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ریه">ریه</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">نایژه</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">دستگاه گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دهان انسان">دهان</a> (<a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="غدد بزاقی">غدد بزاقی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a>)</span></li> <li><i>مجرای گوارشی بالا</i> (<a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="مری">مری</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="معده">معده</a>)</span></li> <li><i>مجرای گوارشی پایین</i> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="آپاندیس">آپاندیس</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87" title="راست‌روده">راست‌روده</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="روده باریک">روده باریک</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="روده بزرگ">روده بزرگ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="کون">مخرج</a>)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">جانبی</a></i> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="کبد">کبد</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="دستگاه صفراوی">صفرا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="لوزالمعده">لوزالمعده</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دستگاه ادراری">دستگاه ادراری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="دستگاه ادراری تناسلی">دستگاه ادراری تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87" title="کلیه">کلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="میزنای">میزنای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مثانه">مثانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="میزراه">میزراه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در زنان">در زنان</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="تخمدان">تخمدان</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%81%D8%AA_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جفت (کالبدشناسی)">جفت</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="رحم">رحم</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فرج</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در مردان">در مردان</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت مردی">آلت مردی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="بیضه">بیضه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="پروستات">پروستات</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="کیسه بیضه">کیسه بیضه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D9%86%DB%8C" title="کیسه منی">کیسه منی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="جزایر لانگرهانس">جزایر لانگرهانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="غده تیروئید">غده تیروئید</a> (سپردیس)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="غده پاراتیروئید">غده پاراتیروئید</a> (فراسپردیس)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="غده صنوبری">غده صنوبری</a> (رومغزی)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D9%81%D9%88%D9%82_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="غده فوق کلیوی">غده فوق کلیوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%BE%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2" title="هیپوفیز">هیپوفیز</a> (زیرمغزی)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اختلال_مادرزادی_malformations_and_deformations_of_دستگاه_تنفس" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه تنفس"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه تنفس (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه تنفس"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اختلال_مادرزادی_malformations_and_deformations_of_دستگاه_تنفس" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="اختلال مادرزادی">اختلال مادرزادی</a> malformations and deformations of <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" class="mw-redirect" title="دستگاه تنفس">دستگاه تنفس</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه هوایی">راه هوایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بینی انسان">بینی انسان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Choanal_atresia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Choanal atresia (صفحه وجود ندارد)">Choanal atresia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="فقدان بینی">فقدان بینی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%AC%D8%B1%D9%87" title="حنجره">حنجره</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Laryngeal_cyst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laryngeal cyst (صفحه وجود ندارد)">Laryngeal cyst</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laryngocele&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laryngocele (صفحه وجود ندارد)">Laryngocele</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="لارنگومالاسی">لارنگومالاسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه هوایی">راه هوایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a> and <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">نایژه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tracheomalacia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tracheomalacia (صفحه وجود ندارد)">Tracheomalacia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laryngotracheal_stenosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laryngotracheal stenosis (صفحه وجود ندارد)">Tracheal stenosis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bronchomalacia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bronchomalacia (صفحه وجود ندارد)">Bronchomalacia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tracheobronchomegaly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tracheobronchomegaly (صفحه وجود ندارد)">Tracheobronchomegaly</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4_(%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85)" class="mw-redirect" title="شش (اندام)">شش (اندام)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="برونشکتازی">برونشکتازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pulmonary_hypoplasia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulmonary hypoplasia (صفحه وجود ندارد)">Pulmonary hypoplasia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pulmonary_sequestration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulmonary sequestration (صفحه وجود ندارد)">Pulmonary sequestration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Congenital_cystic_adenomatoid_malformation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Congenital cystic adenomatoid malformation (صفحه وجود ندارد)">Congenital cystic adenomatoid malformation</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شش&oldid=40584045">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شش&oldid=40584045</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%D8%A1_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="رده:اعضاء (کالبدشناسی)">اعضاء (کالبدشناسی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="رده:دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%B4" title="رده:شش">شش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="رده:کالبدشناسی انسان بر پایه اندام">کالبدشناسی انسان بر پایه اندام</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%87" title="رده:کالبدشناسی تنه">کالبدشناسی تنه</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9" title="رده:صفحه‌های دارای خطا در ارجاع">صفحه‌های دارای خطا در ارجاع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="رده:صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)">صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1:_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="رده:CS1: بازه مختصر سال">CS1: بازه مختصر سال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86" title="رده:صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان">صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند">جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۹ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۳:۵۴ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-nv2q5","wgBackendResponseTime":208,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.607","walltime":"0.778","ppvisitednodes":{"value":3699,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":117250,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8581,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":9,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":63858,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 678.750 1 -total"," 40.81% 276.979 1 الگو:پانویس"," 18.93% 128.488 6 الگو:Navbox"," 17.50% 118.774 1 الگو:Infobox_anatomy"," 16.91% 114.768 3 الگو:Cite_book"," 16.33% 110.844 6 الگو:Cite_journal"," 16.09% 109.208 1 الگو:Infobox"," 16.09% 109.179 1 الگو:مدرک"," 15.97% 108.373 1 الگو:دستگاه‌ها_و_اندام‌های_بدن"," 15.05% 102.136 1 الگو:ثابت"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.369","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6735624,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-888c7967d-g54v5","timestamp":"20241112083014","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0634\u0634","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B4%D8%B4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7886","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7886","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-09-04T10:28:20Z","dateModified":"2024-11-09T13:54:45Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a1\/Lungs_diagram_detailed.svg","headline":"\u0627\u0632 \u0627\u0639\u0636\u0627\u06cc \u062f\u0633\u062a\u06af\u0627\u0647 \u062a\u0646\u0641\u0633 \u062f\u0631 \u0628\u0639\u0636\u06cc \u0627\u0632 \u062c\u0627\u0646\u062f\u0627\u0631\u0627\u0646"}</script> </body> </html>