CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="kk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Германия — Уикипедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"ymd","wgMonthNames":["","қаңтар","ақпан","наурыз","сәуір","мамыр","маусым","шілде","тамыз","қыркүйек","қазан","қараша","желтоқсан"],"wgRequestId":"7e3a2ca6-6e38-4e8d-9b15-8d4ea57b161f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Германия","wgTitle":"Германия","wgCurRevisionId":3376649,"wgRevisionId":3376649,"wgArticleId":4022,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер","Үлгі шақыруында көшірме аргумент қолданатын беттер","Алфавит бойынша мемлекеттер","Үлкен жиырмалыққа мүше елдер","Германия"],"wgPageViewLanguage":"kk","wgPageContentLanguage":"kk","wgPageContentModel":"wikitext" ,"wgRelevantPageName":"Германия","wgRelevantArticleId":4022,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q183","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform" ,"platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.gadget.FreezeTopRow":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.featured-articles-links", "ext.gadget.edittop","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.QuestionForm","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.gadget.FreezeTopRow&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/1200px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="720"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/800px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/640px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="384"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Германия — Уикипедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Уикипедия (kk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Уикипедия Atom желісі" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Германия rootpage-Германия skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Мазмұнға өту</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Басты мәзір" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Басты мәзір</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Басты мәзір</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">жасыру</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Шарлау </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру [z]" accesskey="z"><span>Басты бет</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%9A%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Жоба туралы, мұнда немен айналысуға болатыны туралы, қай жерде не бары туралы"><span>Қауымдастық порталы</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Осы уикидегі жуықтағы өзгерістер тізімі. [r]" accesskey="r"><span>Жуықтағы өзгерістер</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Соңғы бір айдағы басталған беттер тізімі, есім кеңістігі бойынша сүзгілеп көре аласыз."><span>Жаңа беттер</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BE%D2%9B" title="Кездейсоқ бет жүктеу [x]" accesskey="x"><span>Кездейсоқ бет</span></a></li><li id="n-videolesson" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Уикипедияны үйренуге қатысты YouTube-тағы видео сабақтар"><span>Видео сабақтар</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BD%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Анықтама табу орны."><span>Анықтама</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC" title="Уикипедия қатысушыларының форумы."><span>Форум</span></a></li><li id="n-general-discussion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Flow жұмыс легінде жұмыс істейтін Уикипедияның негізгі талқылау беті [4]" accesskey="4"><span>Талқылау легі</span></a></li><li id="n-telegram" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram" title="Қазақша Уикипедияға қатысты ең маңызды жаңалықтар мен мақалалар"><span>Телеграм арна</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D1%85%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Бұл беттегі қатені хабарлау"><span>Қателер туралы хабарлау</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Уикипедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-kk.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.1875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Қазақша ашық энциклопедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-kk.svg" width="117" height="11" style="width: 7.3125em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%86%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D1%83" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Іздеу</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Уикипедия жобасынан іздеу" aria-label="Уикипедия жобасынан іздеу" autocapitalize="sentences" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Арнайы:Іздеу"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Іздеу</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Жеке құралдар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрініс"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Көрініс" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Көрініс</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk" class=""><span>Демеу беру</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес." class=""><span>Тіркелу</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o" class=""><span>Кіру</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Басқа баптаулар" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Жеке құралдар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Жеке құралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Қатысушы мәзірі" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk"><span>Демеу беру</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Тіркелу</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Кіру</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Шыққан өңдеушілерге арналған беттер <a href="/wiki/%D0%96%D3%99%D1%80%D0%B4%D0%B5%D0%BC:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%83" aria-label="Өңдеу туралы көбірек білу"><span>көбірек білу</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%96%D0%BC" title="Бұл IP мекенжаймен жасаған өңдемелер тізімі [y]" accesskey="y"><span>Үлесім</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC" title="Бұл IP мекенжай өңдемелерін талқылау [n]" accesskey="n"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eжабу\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"kk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"width: 100% ! important; border: solid 1px lightblue; border-radius: 10px; font-size: 120%; text-align: center;\"\u003E\n\u003Cp\u003EҚұрметті оқырман, қазақша Уикипедияның \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/25px-Telegram_logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/38px-Telegram_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/50px-Telegram_logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"512\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003ETelegram арнасына\u003C/a\u003E жазыла аласыз\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Мазмұны" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Мазмұны</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">жасыру</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Кіріспе</div> </a> </li> <li id="toc-Тарихы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Тарихы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Тарихы</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Тарихы-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Тарихы суббөлімін көрсету/жасыру</span> </button> <ul id="toc-Тарихы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Германия_конфедерациясы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Германия_конфедерациясы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Германия конфедерациясы</span> </div> </a> <ul id="toc-Германия_конфедерациясы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Германия_империясы_және_оның_колониялары" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Германия_империясы_және_оның_колониялары"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Германия империясы және оның колониялары</span> </div> </a> <ul id="toc-Германия_империясы_және_оның_колониялары-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-География" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#География"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>География</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-География-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>География суббөлімін көрсету/жасыру</span> </button> <ul id="toc-География-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Жер_бедері" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Жер_бедері"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Жер бедері</span> </div> </a> <ul id="toc-Жер_бедері-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Өзендер_мен_көлдер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Өзендер_мен_көлдер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Өзендер мен көлдер</span> </div> </a> <ul id="toc-Өзендер_мен_көлдер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Климат" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Климат"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Климат</span> </div> </a> <ul id="toc-Климат-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ерекше_қорғалатын_табиғи_аумақтар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ерекше_қорғалатын_табиғи_аумақтар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар</span> </div> </a> <ul id="toc-Ерекше_қорғалатын_табиғи_аумақтар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Денсаулық_сақтау_ісі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Денсаулық_сақтау_ісі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Денсаулық сақтау ісі</span> </div> </a> <ul id="toc-Денсаулық_сақтау_ісі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Әкімшілік-аумақтық_бөлінісі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Әкімшілік-аумақтық_бөлінісі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Әкімшілік-аумақтық бөлінісі</span> </div> </a> <ul id="toc-Әкімшілік-аумақтық_бөлінісі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Халқы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Халқы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Халқы</span> </div> </a> <ul id="toc-Халқы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Мемлекеттік_құрылым" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Мемлекеттік_құрылым"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Мемлекеттік құрылым</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Мемлекеттік_құрылым-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Мемлекеттік құрылым суббөлімін көрсету/жасыру</span> </button> <ul id="toc-Мемлекеттік_құрылым-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Саяси_партиялар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Саяси_партиялар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Саяси партиялар</span> </div> </a> <ul id="toc-Саяси_партиялар-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Солшылдар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Солшылдар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.1</span> <span>Солшылдар</span> </div> </a> <ul id="toc-Солшылдар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Солшыл_центристтер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Солшыл_центристтер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.2</span> <span>Солшыл центристтер</span> </div> </a> <ul id="toc-Солшыл_центристтер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Центристер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Центристер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.3</span> <span>Центристер</span> </div> </a> <ul id="toc-Центристер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Оңшыл_центристтер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Оңшыл_центристтер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.4</span> <span>Оңшыл центристтер</span> </div> </a> <ul id="toc-Оңшыл_центристтер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Оңшылдар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Оңшылдар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.5</span> <span>Оңшылдар</span> </div> </a> <ul id="toc-Оңшылдар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Экономикасы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Экономикасы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Экономикасы</span> </div> </a> <ul id="toc-Экономикасы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Көлігі_мен_экологиясы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Көлігі_мен_экологиясы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Көлігі мен экологиясы</span> </div> </a> <ul id="toc-Көлігі_мен_экологиясы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Өмір_деңгейі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Өмір_деңгейі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Өмір деңгейі</span> </div> </a> <ul id="toc-Өмір_деңгейі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Қарулы_Күштер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Қарулы_Күштер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Қарулы Күштер</span> </div> </a> <ul id="toc-Қарулы_Күштер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Тағы_қараңыз" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Тағы_қараңыз"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Тағы қараңыз</span> </div> </a> <ul id="toc-Тағы_қараңыз-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дереккөздер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Дереккөздер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Дереккөздер</span> </div> </a> <ul id="toc-Дереккөздер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Мазмұны" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Мазмұнды көрсету/жасыру" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Мазмұнды көрсету/жасыру</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Германия</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Басқа тілдегі мақалаға өту. 306 тілде қолжетімді" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-306" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">306 тіл</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0" title="Германиа – абхаз тілі" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Германиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхаз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Jeureuman" title="Jeureuman – ачех тілі" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Jeureuman" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Германие – адыгей тілі" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Германие" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="адыгей тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – африкаанс тілі" lang="af" hreflang="af" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – неміс тілі (Швейцария)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="неміс тілі (Швейцария)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%95" title="ጀርመን – амхар тілі" lang="am" hreflang="am" data-title="ጀርመን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Germany" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – арагон тілі" lang="an" hreflang="an" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C3%9Eeodscland" title="Þeodscland – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Þeodscland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Jameni" title="Jameni – оболо тілі" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Jameni" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="оболо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – ангика тілі" lang="anp" hreflang="anp" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангика тілі" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="ألمانيا – араб тілі" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ألمانيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="араб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%93%DC%AA%DC%A1%DC%A2" title="ܓܪܡܢ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܓܪܡܢ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="ألمانيا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ألمانيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="المانيا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="المانيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%80" title="জাৰ্মানী – ассам тілі" lang="as" hreflang="as" data-title="জাৰ্মানী" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ассам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – астурия тілі" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – авар тілі" lang="av" hreflang="av" data-title="Германия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="авар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Germana" title="Germana – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Germana" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – авадхи тілі" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="авадхи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Alima%C3%B1a" title="Alimaña – аймара тілі" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Alimaña" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="аймара тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Almaniya" title="Almaniya – әзірбайжан тілі" lang="az" hreflang="az" data-title="Almaniya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="әзірбайжан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آلمان" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – башқұрт тілі" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Германия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башқұрт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – бали тілі" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Jerman" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="бали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Deitschland" title="Deitschland – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Deitschland" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Vuok%C4%ABt%C4%97j%C4%97" title="Vuokītėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Vuokītėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Германія – беларусь тілі" lang="be" hreflang="be" data-title="Германія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусь тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D1%87%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Нямеччына – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Нямеччына" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/D%C3%A8tslan" title="Dètslan – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Dètslan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – болгар тілі" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Германия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Jemani" title="Jemani – бислама тілі" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Jemani" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="бислама тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE" title="ဂျာမနီခမ်းထီ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဂျာမနီခမ်းထီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Alima%C9%B2i" title="Alimaɲi – бамбара тілі" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Alimaɲi" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="бамбара тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF" title="জার্মানি – бенгал тілі" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জার্মানি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%93%E0%BC%8D" title="འཇར་མན། – тибет тілі" lang="bo" hreflang="bo" data-title="འཇར་མན།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тибет тілі" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF" title="জার্মানি – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="জার্মানি" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Alamagn" title="Alamagn – бретон тілі" lang="br" hreflang="br" data-title="Alamagn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – босния тілі" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босния тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Jerman" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%8D%E1%A8%99%E1%A8%91%E1%A8%86%E1%A8%8A" title="ᨍᨙᨑᨆᨊ – бугис тілі" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨍᨙᨑᨆᨊ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="бугис тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Германи – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Германи" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – каталан тілі" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Alemania" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/D%C3%A1ik-gu%C3%B3k" title="Dáik-guók – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Dáik-guók" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%BE%D1%8C" title="Девтойчоь – шешен тілі" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Девтойчоь" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="шешен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – себуано тілі" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуано тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – чаморро тілі" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="чаморро тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%9B%E1%8F%A5" title="ᎠᏛᏥ – чероки тілі" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏛᏥ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="чероки тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Ma%27ev%C3%A9%27ho%27%C3%A9no" title="Ma'evé'ho'éno – шайен тілі" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Ma'evé'ho'éno" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="шайен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئەڵمانیا – сорани тілі" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەڵمانیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="сорани тілі" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – корсика тілі" lang="co" hreflang="co" data-title="Germania" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="корсика тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Almaniya" title="Almaniya – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Almaniya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bmecko" title="Německo – чех тілі" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Německo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Niemieck%C3%B4" title="Niemieckô – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Niemieckô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%A3%D0%BC%D1%8C%D1%86%D0%B8" title="Нѣмьци – шіркеулік славян тілі" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Нѣмьци" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="шіркеулік славян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Германи – чуваш тілі" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Германи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Almaen" title="Yr Almaen – валлий тілі" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Almaen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валлий тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="жақсы мақалалар"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – дат тілі" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дат тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – неміс тілі" lang="de" hreflang="de" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Almanya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Nimska" title="Nimska – төменгі лужица тілі" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Nimska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="төменгі лужица тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Jerman" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%96%DE%A6%DE%83%DE%AA%DE%89%DE%A6%DE%82%DE%AA%DE%88%DE%A8%DE%8D%DE%A7%DE%8C%DE%B0" title="ޖަރުމަނުވިލާތް – дивехи тілі" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޖަރުމަނުވިލާތް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="дивехи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%87%E0%BD%B1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%B2" title="ཇཱར་མ་ནི – дзонг-кэ тілі" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཇཱར་མ་ནི" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="дзонг-кэ тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Dzamanya" title="Dzamanya – эве тілі" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Dzamanya" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="эве тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία – грек тілі" lang="el" hreflang="el" data-title="Γερμανία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Germ%C3%A2gna" title="Germâgna – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Germâgna" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – ағылшын тілі" lang="en" hreflang="en" data-title="Germany" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ағылшын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Germanio" title="Germanio – эсперанто тілі" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Germanio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="жақсы мақалалар"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – испан тілі" lang="es" hreflang="es" data-title="Alemania" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Saksamaa" title="Saksamaa – эстон тілі" lang="et" hreflang="et" data-title="Saksamaa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – баск тілі" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alemania" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – парсы тілі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آلمان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="парсы тілі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Almaanya" title="Almaanya – фула тілі" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Almaanya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="фула тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Saksa" title="Saksa – фин тілі" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Saksa" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/S%27aksamaa" title="S'aksamaa – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="S'aksamaa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Jamani" title="Jamani – фиджи тілі" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Jamani" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фиджи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/T%C3%BDskland" title="Týskland – фарер тілі" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Týskland" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарер тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Allemagne" title="Allemagne – француз тілі" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Allemagne" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Alemagnes" title="Alemagnes – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Alemagnes" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Tj%C3%BCschl%C3%B6nj" title="Tjüschlönj – солтүстік фриз тілі" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Tjüschlönj" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="солтүстік фриз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Gjermanie" title="Gjermanie – фриуль тілі" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Gjermanie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фриуль тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/D%C3%BAtsl%C3%A2n" title="Dútslân – батыс фриз тілі" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Dútslân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="батыс фриз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Ghearm%C3%A1in" title="An Ghearmáin – ирланд тілі" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Ghearmáin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – гагауз тілі" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="гагауз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="德國" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lanlmangn" title="Lanlmangn – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lanlmangn" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/A%27_Ghearmailt" title="A' Ghearmailt – шотландиялық гэль тілі" lang="gd" hreflang="gd" data-title="A' Ghearmailt" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шотландиялық гэль тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – галисия тілі" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="آلمان" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Alem%C3%A1%C3%B1a" title="Alemáña – гуарани тілі" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Alemáña" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуарани тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B8%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3" title="𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐍃𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐍃𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%80" title="જર્મની – гуджарати тілі" lang="gu" hreflang="gu" data-title="જર્મની" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="гуджарати тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Ghermaan" title="Yn Ghermaan – мэн тілі" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Ghermaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэн тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jamus" title="Jamus – хауса тілі" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jamus" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="хауса тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Tet-koet" title="Tet-koet – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Tet-koet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Kelem%C4%81nia" title="Kelemānia – гавайи тілі" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kelemānia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="гавайи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A8%D7%9E%D7%A0%D7%99%D7%94" title="גרמניה – иврит тілі" lang="he" hreflang="he" data-title="גרמניה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – хинди тілі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди тілі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Germany" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – хорват тілі" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bmska" title="Němska – жоғарғы лужица тілі" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Němska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="жоғарғы лужица тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Almay" title="Almay – гаити тілі" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Almay" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаити тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/N%C3%A9metorsz%C3%A1g" title="Németország – венгр тілі" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Németország" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա – армян тілі" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գերմանիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Գերմանիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – интерлингва тілі" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Germania" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jereman" title="Jereman – ибан тілі" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jereman" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ибан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – индонезия тілі" lang="id" hreflang="id" data-title="Jerman" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – интерлингве тілі" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Germania" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="интерлингве тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/J%C3%A9man%E1%BB%8B" title="Jémanị – игбо тілі" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Jémanị" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="игбо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Tuitchilan" title="Tuitchilan – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Tuitchilan" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – илоко тілі" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Alemania" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илоко тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%86%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%85%D0%BA" title="Немций мохк – ингуш тілі" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Немций мохк" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ингуш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – идо тілі" lang="io" hreflang="io" data-title="Germania" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9E%C3%BDskaland" title="Þýskaland – исланд тілі" lang="is" hreflang="is" data-title="Þýskaland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – итальян тілі" lang="it" hreflang="it" data-title="Germania" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%94%AE%E1%92%AA%E1%93%82" title="ᔮᒪᓂ – инуктитут тілі" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᔮᒪᓂ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="инуктитут тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ – жапон тілі" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ドイツ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="жапон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Joermani" title="Joermani – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Joermani" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/dotygu%27e" title="dotygu'e – ложбан тілі" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="dotygu'e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – ява тілі" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Jerman" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ява тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია – грузин тілі" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გერმანია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Lalman" title="Lalman – кабил тілі" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Lalman" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабил тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D1%8D%D1%80%D0%BC%D1%8D%D0%BD" title="Джэрмэн – кабардин тілі" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Джэрмэн" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="кабардин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Caama" title="Caama – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Caama" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Jami%CC%B1ni" title="Jami̱ni – тьяп тілі" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Jami̱ni" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="тьяп тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Alemanyi" title="Alemanyi – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Alemanyi" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Jerman" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Nj%C4%A9r%C4%A9mani" title="Njĩrĩmani – кикуйю тілі" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Njĩrĩmani" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="кикуйю тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%BA%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="អាល្លឺម៉ង់ – кхмер тілі" lang="km" hreflang="km" data-title="អាល្លឺម៉ង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кхмер тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಜರ್ಮನಿ – каннада тілі" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜರ್ಮನಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннада тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%85%EC%9D%BC" title="독일 – корей тілі" lang="ko" hreflang="ko" data-title="독일" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корей тілі" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%BC%D1%83" title="Немечму – коми-пермяк тілі" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Немечму" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="коми-пермяк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – қарашай-балқар тілі" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Германия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="қарашай-балқар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8E%D8%B1%D9%85%D9%8E%D9%86%DB%8C" title="جَرمَنی – кашмир тілі" lang="ks" hreflang="ks" data-title="جَرمَنی" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмир тілі" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCtschland" title="Dütschland – кёльн тілі" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Dütschland" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="кёльн тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – күрд тілі" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Almanya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="күрд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – коми тілі" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Германия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="коми тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Almayn" title="Almayn – корн тілі" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Almayn" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корн тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – қырғыз тілі" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Германия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="қырғыз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – латын тілі" lang="la" hreflang="la" data-title="Germania" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Almania" title="Almania – ладино тілі" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Almania" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладино тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/D%C3%A4itschland" title="Däitschland – люксембург тілі" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Däitschland" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембург тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Германия" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – лезгин тілі" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Германия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Deutxland" title="Deutxland – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Deutxland" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Girimane" title="Girimane – ганда тілі" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Girimane" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="ганда тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – лимбург тілі" lang="li" hreflang="li" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбург тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – лигур тілі" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Germania" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="лигур тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Germania" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – Ломбард" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Germania" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Ломбард" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A9mani" title="Alémani – лингала тілі" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Alémani" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="лингала тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BB%80%E0%BA%A2%E0%BA%8D%E0%BA%A5%E0%BA%B0%E0%BA%A1%E0%BA%B1%E0%BA%99" title="ປະເທດເຢຍລະມັນ – лаос тілі" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດເຢຍລະມັນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаос тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="жақсы мақалалар"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vokietija" title="Vokietija – литва тілі" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vokietija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Vuoceja" title="Vuoceja – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Vuoceja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/V%C4%81cija" title="Vācija – латыш тілі" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vācija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/J%C3%A8rman" title="Jèrman – мадур тілі" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Jèrman" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="мадур тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – майтхили тілі" lang="mai" hreflang="mai" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="майтхили тілі" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Jerman" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Дойчмастор – мокша тілі" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Дойчмастор" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="мокша тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Alemaina" title="Alemaina – малагаси тілі" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Alemaina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагаси тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%8B%D1%87_%D0%AD%D0%BB" title="Немыч Эл – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Немыч Эл" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Tiamana" title="Tiamana – маори тілі" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tiamana" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маори тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – минангкабау тілі" lang="min" hreflang="min" data-title="Jerman" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="минангкабау тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија – македон тілі" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Германија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="ജർമ്മനി – малаялам тілі" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജർമ്മനി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман – моңғол тілі" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Герман" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="моңғол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%96%EA%AF%94%EA%AF%83%EA%AF%85%EA%AF%A4" title="ꯖꯔꯃꯅꯤ – манипури тілі" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯖꯔꯃꯅꯤ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="манипури тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – маратхи тілі" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – малай тілі" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Jerman" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C4%A0ermanja" title="Ġermanja – мальта тілі" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ġermanja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="мальта тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Almanha" title="Almanha – миранд тілі" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Almanha" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="миранд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဂျာမနီနိုင်ငံ – бирма тілі" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျာမနီနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бирма тілі" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Германия Мастор – эрзя тілі" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Германия Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="эрзя тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – мазандеран тілі" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آلمان" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандеран тілі" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – неаполитан тілі" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Germania" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неаполитан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/D%C3%BC%C3%BCtschland" title="Düütschland – төменгі неміс тілі" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Düütschland" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="төменгі неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Duutslaand" title="Duutslaand – төменгі саксон тілі" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Duutslaand" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="төменгі саксон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – непал тілі" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – невар тілі" lang="new" hreflang="new" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="невар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – нидерланд тілі" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – норвегиялық нюнорск тілі" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвегиялық нюнорск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – норвегиялық букмол тілі" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвегиялық букмол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Germania" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8A%DF%9F%DF%8F%DF%A1%DF%8A%DF%B2%DF%98%DF%8E%DF%AF" title="ߊߟߏߡߊ߲ߘߎ߯ – нко тілі" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߊߟߏߡߊ߲ߘߎ߯" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="нко тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Allemangne" title="Allemangne – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Allemangne" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Jeremane" title="Jeremane – солтүстік сото тілі" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Jeremane" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="солтүстік сото тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9%C3%A9sh_Bich%CA%BCahii_Bik%C3%A9yah" title="Béésh Bichʼahii Bikéyah – навахо тілі" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Béésh Bichʼahii Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="навахо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – ньянджа тілі" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Germany" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="ньянджа тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alemanha" title="Alemanha – окситан тілі" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alemanha" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Germuanii" title="Germuanii – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Germuanii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Jarmanii" title="Jarmanii – оромо тілі" lang="om" hreflang="om" data-title="Jarmanii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="оромо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%9C%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%A8%E0%AD%80" title="ଜର୍ମାନୀ – ория тілі" lang="or" hreflang="or" data-title="ଜର୍ମାନୀ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ория тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман – осетин тілі" lang="os" hreflang="os" data-title="Герман" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="осетин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%B0%E0%A8%AE%E0%A8%A8%E0%A9%80" title="ਜਰਮਨੀ – пенджаб тілі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜਰਮਨੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пенджаб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – пангасинан тілі" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="пангасинан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – пампанга тілі" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампанга тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – папьяменто тілі" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Alemania" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="папьяменто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alemanne" title="Alemanne – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alemanne" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Deitschland" title="Deitschland – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Deitschland" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Niemcy" title="Niemcy – поляк тілі" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Niemcy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="поляк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Almagna" title="Almagna – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Almagna" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جرمنی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Γερμανία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%D9%8A" title="جرمني – пушту тілі" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جرمني" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту тілі" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alemanha" title="Alemanha – португал тілі" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alemanha" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Alimanya" title="Alimanya – кечуа тілі" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Alimanya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – романш тілі" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Germania" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="романш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Jermaniya" title="Jermaniya – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Jermaniya" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ubudagi" title="Ubudagi – рунди тілі" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ubudagi" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="рунди тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – румын тілі" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Germania" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Ghermanii" title="Ghermanii – арумын тілі" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Ghermanii" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="арумын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Germanie" title="Germanie – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Germanie" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – орыс тілі" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Германия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орыс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%97%D0%BC%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%BE" title="Нїмецько – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Нїмецько" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubudage" title="Ubudage – киньяруанда тілі" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubudage" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="киньяруанда тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%83" title="शर्मण्यदेशः – санскрит тілі" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शर्मण्यदेशः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – саха тілі" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Германия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="саха тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%B1%E1%B1%A4" title="ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ – сантали тілі" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="сантали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Germ%C3%A0nia" title="Germània – сардин тілі" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Germània" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Girmania" title="Girmania – сицилия тілі" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Girmania" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сицилия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – шотланд тілі" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Germany" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%D9%8A" title="جرمني – синдхи тілі" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جرمني" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="синдхи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Duiska" title="Duiska – солтүстік саам тілі" lang="se" hreflang="se" data-title="Duiska" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="солтүстік саам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – серб-хорват тілі" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="серб-хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Lalman" title="Lalman – ташелхит тілі" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Lalman" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ташелхит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B5%E1%80%BB%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%99%E1%81%BC%E1%80%AE%E1%82%87" title="မိူင်းၵျႃႇမၼီႇ – шан тілі" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၵျႃႇမၼီႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="шан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="ජර්මනිය – сингал тілі" lang="si" hreflang="si" data-title="ජර්මනිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сингал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Germany" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nemecko" title="Nemecko – словак тілі" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nemecko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словак тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="جرمنی" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nem%C4%8Dija" title="Nemčija – словен тілі" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nemčija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Siamani" title="Siamani – самоа тілі" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Siamani" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="самоа тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Saksa" title="Saksa – инари саам тілі" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Saksa" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="инари саам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Jerumani" title="Jerumani – шона тілі" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Jerumani" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Jarmalka" title="Jarmalka – сомали тілі" lang="so" hreflang="so" data-title="Jarmalka" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="сомали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjermania" title="Gjermania – албан тілі" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjermania" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8A%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0" title="Њемачка – серб тілі" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Њемачка" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="серб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Doysrikondre" title="Doysrikondre – сранан тонго тілі" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Doysrikondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="сранан тонго тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IJalimane" title="IJalimane – свати тілі" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IJalimane" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="свати тілі" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Jeremane" title="Jeremane – оңтүстік сото тілі" lang="st" hreflang="st" data-title="Jeremane" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="оңтүстік сото тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/D%C3%BC%C3%BCtsklound" title="Düütsklound – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Düütsklound" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/J%C3%A9rman" title="Jérman – сундан тілі" lang="su" hreflang="su" data-title="Jérman" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – швед тілі" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швед тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ujerumani" title="Ujerumani – суахили тілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ujerumani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахили тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Mjymcy" title="Mjymcy – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Mjymcy" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Germany" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9C%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AE%A9%E0%AE%BF" title="ஜெர்மனி – тамил тілі" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஜெர்மனி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамил тілі" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Germany" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಜರ್ಮನಿ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಜರ್ಮನಿ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9B%E1%A5%AB%E1%A5%92%E1%A5%B0_%E1%A5%90%E1%A5%A6%E1%A5%B1_%E1%A5%9B%E1%A5%A3%E1%A5%B1_%E1%A5%98%E1%A5%A4%E1%A5%B1" title="ᥛᥫᥒᥰ ᥐᥦᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥤᥱ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥛᥫᥒᥰ ᥐᥦᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥤᥱ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="జర్మనీ – телугу тілі" lang="te" hreflang="te" data-title="జర్మనీ" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="телугу тілі" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – тетум тілі" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="тетум тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD" title="Олмон – тәжік тілі" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Олмон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тәжік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5" title="ประเทศเยอรมนี – тай тілі" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศเยอรมนี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%95" title="ጀርመን – тигринья тілі" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ጀርመን" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="тигринья тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Germani%C3%BDa" title="Germaniýa – түрікмен тілі" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Germaniýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="түрікмен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Almanij%C9%99" title="Almanijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Almanijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Siamane" title="Siamane – тонган тілі" lang="to" hreflang="to" data-title="Siamane" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="тонган тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Siamani" title="Siamani – ток-писин тілі" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Siamani" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ток-писин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – түрік тілі" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Almanya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="түрік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – тароко тілі" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Germany" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="тароко тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Jarimani" title="Jarimani – тсонга тілі" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Jarimani" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="тсонга тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – татар тілі" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Германия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – тумбука тілі" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Germany" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="тумбука тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – тви тілі" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Germany" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="тви тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Heremani" title="Heremani – таити тілі" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Heremani" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="таити тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – тувин тілі" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Германия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="тувин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – удмурт тілі" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Германия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмурт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%90%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%89%D9%8A%DB%95" title="گېرمانىيە – ұйғыр тілі" lang="ug" hreflang="ug" data-title="گېرمانىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ұйғыр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%87%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Німеччина – украин тілі" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Німеччина" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – урду тілі" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جرمنی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду тілі" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – өзбек тілі" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="өзбек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Zerm%C3%A0nia" title="Zermània – венеция тілі" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Zermània" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="венеция тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Saksanma" title="Saksanma – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Saksanma" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức – вьетнам тілі" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đức" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Duutsland" title="Duutsland – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Duutsland" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Deut%C3%A4n" title="Deutän – волапюк тілі" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Deutän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="волапюк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Almagne" title="Almagne – валлон тілі" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Almagne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валлон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – варай тілі" lang="war" hreflang="war" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Almaa%C3%B1" title="Almaañ – волоф тілі" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Almaañ" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="волоф тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9B%BD" title="德国 – қытай тілі (У)" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="德国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="қытай тілі (У)" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B8%D1%86%D3%99%D1%82%D3%99_%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%88%D0%B8%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%BD" title="Ниицәтә Немшин Орн – қалмақ тілі" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Ниицәтә Немшин Орн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="қалмақ тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IJamani" title="IJamani – кхоса тілі" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IJamani" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="кхоса тілі" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გერმანია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="таңдаулы мақалалар"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%99%D7%99%D7%98%D7%A9%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%93" title="דייטשלאנד – идиш тілі" lang="yi" hreflang="yi" data-title="דייטשלאנד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="идиш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/J%E1%BA%B9%CC%81m%C3%A1n%C3%AC" title="Jẹ́mánì – йоруба тілі" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Jẹ́mánì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="йоруба тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Dwzgoz" title="Dwzgoz – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Dwzgoz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Duutsland" title="Duutsland – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Duutsland" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%89%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⴰⵍⵉⵎⴰⵏ – марокколық стандартты тамазигхт тілі" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵍⵉⵎⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="марокколық стандартты тамазигхт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9B%BD" title="德国 – қытай тілі" lang="zh" hreflang="zh" data-title="德国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="қытай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="德國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tek-kok" title="Tek-kok – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tek-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – кантон тілі" lang="yue" hreflang="yue" data-title="德國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IJalimani" title="IJalimani – зулу тілі" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IJalimani" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулу тілі" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183#sitelinks-wikipedia" title="Тіларалық сілтемелерді өңдеу" class="wbc-editpage">Сілтемелерді өңдеу</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ат кеңістіктері"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Мазмұн бетін көру [c]" accesskey="c"><span>Бет</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83:%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" rel="discussion" title="Мағлұмат бетті талқылау [t]" accesskey="t"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Тіл нұсқасын ауыстыру" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">kk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Көріністер"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=edit" title="Бұл бет қорғалған.
Оның кодын көре аласыз. [e]" accesskey="e"><span>Кодын көру</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=history" title="Бұл беттін соңғы нұсқалары. [h]" accesskey="h"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Құралдар" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Құралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Құралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">жасыру</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Әрекеттер </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=edit"><span>Кодын көру</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=history"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Жалпы </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9C%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Мұнда сілтейтін барлық бет тізімі [j]" accesskey="j"><span>Мұнда сілтейтін беттер</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" rel="nofollow" title="Осы жерден сілтенген беттердің жуықтағы өзгерістері [k]" accesskey="k"><span>Қатысты өзгерістер</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Барлық арнайы беттер тізімі [q]" accesskey="q"><span>Арнайы беттер</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&oldid=3376649" title="Мына беттің осы нұсқасының тұрақты сілтемесі"><span>Тұрақты сілтеме</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=info" title="Бұл бет туралы көбірек мәлімет"><span>Бет ақпараты</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:CiteThisPage&page=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&id=3376649&wpFormIdentifier=titleform" title="Бұл беттен қалай дәйексөз алуға болатыны туралы мәлімет"><span>Беттен дәйексөз алу</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B5%25D1%2580%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B8%25D1%258F"><span>URL мекенжайын қысқарту</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B5%25D1%2580%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B8%25D1%258F"><span>QR код жүктеу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" > <div class="vector-menu-heading"> Баспа/экспорт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:DownloadAsPdf&page=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&action=show-download-screen"><span>PDF ретінде жүктеп алу</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Бұл беттің басып шығаруға арналған нұсқасы [p]" accesskey="p"><span>Басып шығару нұсқасы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Басқа жобаларда </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Deutschland" hreflang="en"><span>Ортаққор</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183" title="Сілтеме дерек қойма данасымен байланысқан [g]" accesskey="g"><span>Уикидерек элементі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрініс"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Көрініс</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">жасыру</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kk" dir="ltr"><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Географиялық координаттар">Координаттар</a>: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=kk&pagename=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&params=51_31_0_N_9_55_0_E_type:country_region:DE_scale:100000"><span class="geo-geo-dms"><span class="geo-dms"><span class="geo-dms" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары"><span class="latitude">51°31′00″ с. е.</span> <span class="longitude">9°55′00″ ш. б.</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-dec"><span class="geo-dec" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары">51.51667° с. е. 9.91667° ш. б.</span><span style="display:none"> / <span class="geo">51.51667; 9.91667</span></span></span></span></a> <sup class="geo-google noprint" title="Бұл жер Google картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=51.51667,9.91667&q=51.51667,9.91667&spn=0.1,0.1&t=h&hl=kk">(G)</a></sup> <sup class="geo-osm noprint" title="Бұл жер OpenStreetMap картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=51.51667&mlon=9.91667&zoom=12">(O)</a></sup> <sup class="geo-yandex noprint" title="Бұл жер Яндекс.Картах"><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.ru/maps/?ll=9.91667,51.51667&pt=9.91667,51.51667&spn=0.1,0.1&l=sat,skl">(Я)</a></sup></span></span></span><table class="infobox" cellspacing="0" cellpadding="2" border="0" style="width:280px;"> <tbody><tr> <td colspan="2" class="mergedtoprow" align="center" style="line-height:1.2em; font-size:1.2em; background-color:#cddeff;"><b>Германия Федеративтік Республикасы<br /><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <span lang="de"><i>Bundesrepublik Deutschland</i></span></b> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2"> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center; vertical-align:middle; width:150px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/135px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="135" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/203px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/270px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="text-align:center; vertical-align:middle; width:150px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Coat_of_arms_of_Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/100px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="100" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/150px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/200px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="396" data-file-height="510" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center" width="150"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D1%83%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия туы (мұндай бет жоқ)">Байрақ</a> </td> <td align="center" width="150"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B5%D0%BB%D1%82%D0%B0%D2%A3%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия елтаңбасы (мұндай бет жоқ)">Елтаңба</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2"><a href="/wiki/%D2%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Ұран">Ұран</a>: <i>«</i>Einigkeit und Recht und Freiheit<i>»</i><br /><i>«</i>Бірлік пен әділдік және бостандық<i>»</i> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2"><a href="/wiki/%D3%98%D0%BD%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Әнұран">Әнұран</a>: <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D3%99%D0%BD%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия әнұраны (мұндай бет жоқ)"><i>«Немістердің өлеңі<sup id="cite_ref-PresidentsOffice_1-0" class="reference"></sup></i></a><i><a href="#cite_note-PresidentsOffice-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a>»</i> <i>(<span class="unicode audiolink"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg" class="internal" title="German national anthem performed by the US Navy Band.ogg">тыңдау</a></span> <span class="metadata audiolinkinfo"><small>(<a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg" title="Сурет:German national anthem performed by the US Navy Band.ogg">ақп.</a>)</small></span>)</i> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2" width="300" style="padding:0px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:EU-Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/300px-EU-Germany.svg.png" decoding="async" width="300" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/450px-EU-Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/600px-EU-Germany.svg.png 2x" data-file-width="2045" data-file-height="1720" /></a></span><div style="top:0.3em;"><small><b>Германияның</b> орналасуы (қою жасыл):<br />— <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа">Еуропада</a> (ашық жасыл және қою сұр)<br />— <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы">Еуроодақта</a> (ашық жасыл)</small></div> </td></tr> <tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#eee;color:#000000">Тарихы </th></tr> <tr> <td><b>Құрылды</b> </td> <td><a href="/wiki/3_%D2%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD" title="3 қазан">3 қазан</a> <a href="/wiki/1990_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1990 жыл">1990 жыл</a> </td></tr> <tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#eee;color:#000000">Мемлекеттік құрылымы </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BC%D0%B8_%D1%82%D1%96%D0%BB" title="Ресми тіл">Ресми тілі</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">Неміс тілі</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%95%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Елорда">Елорда</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">Ірі қалалары</a></b> </td> <td>Берлин, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Гамбург">Гамбург</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8E%D0%BD%D1%85%D0%B5%D0%BD" title="Мюнхен">Мюнхен</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D1%91%D0%BB%D1%8C%D0%BD" title="Кёльн">Кёльн</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%84%D1%83%D1%80%D1%82" title="Майндағы Франкфурт">Майндағы Франкфурт</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D1%8E%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%84" title="Дюссельдорф">Дюссельдорф</a>, <a href="/wiki/%D0%A8%D1%82%D1%83%D1%82%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Штутгарт">Штутгарт</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Дортмунд">Дортмунд</a>, <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BD" title="Эссен">Эссен</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B9%D0%BF%D1%86%D0%B8%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лейпциг (мұндай бет жоқ)">Лейпциг</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D0%B0%D1%81%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%83_%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Мемлекеттік басқару формасы">Үкімет түрі</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Федерация">Федеративті</a><br /><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Парламенттік республика">парламенттік республика</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top; white-space:nowrap;"> <td><b><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D2%9B_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%96" title="Германия Федералдық президенті">Федералды президент</a><br /><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Германия Федералдық канцлері">Федералды канцлер</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA-%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Франк-Вальтер Штайнмайер">Франк-Вальтер Штайнмайер</a><br /> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%B0%D1%84_%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86" title="Олаф Шольц">Олаф Шольц</a> </td></tr> <tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#eee;color:#000000">Географиясы </th></tr> <tr style="white-space: nowrap;"> <td><b><a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%80_(%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F)" title="Жер (территория)">Жер аумағы</a></b><br /> • Барлығы<br /> • % су беті </td> <td><a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%80_%D0%B0%D1%83%D0%BC%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%82%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Жер аумағы бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі">Әлем бойынша 62-ші орын</a><br />357 386 км²<br />2,42 % </td></tr> <tr style="white-space:nowrap;"> <td><b><a href="/wiki/%D0%96%D2%B1%D1%80%D1%82" title="Жұрт">Жұрты</a></b><br /> • Сарап (<a href="/wiki/2021_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="2021 жыл">2021</a>)<br /> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%BD%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%83_%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B%D0%B7%D0%B4%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Қоныстану тығыздығы">Тығыздығы</a> </td> <td><br /><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 83 129 285<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> адам (<a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%82%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Халық саны бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі">17-ші</a>)<br />232 адам/км² (<a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B%D0%B7%D0%B4%D1%8B%D2%93%D1%8B_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Халық тығыздығы бойынша елдер тізімі">58-ші</a>) </td></tr> <tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#eee;color:#000000">Экономикасы </th></tr> <tr> <td style="white-space:nowrap;"><b><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D1%8B_%D1%96%D1%88%D0%BA%D1%96_%D3%A9%D0%BD%D1%96%D0%BC" title="Жалпы ішкі өнім">ЖІӨ</a></b> (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%B1%D1%96%D0%BB%D0%B5%D1%82_%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%96%D0%B3%D1%96" title="Аларман қабілет тепетендігі">АҚТ</a>)<br /> • Қорытынды (<a href="/wiki/2019_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="2019 жыл">2019</a>) <br /> • Жан басына шаққанда </td> <td><br /><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 4,444 трлн.<sup id="cite_ref-IMFWEODE_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEODE-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9A%D0%A8_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="АҚШ доллары">$</a> (<a href="/wiki/%D0%96%D0%86%D3%A8_(%D0%90%D2%9A%D0%A2)_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="ЖІӨ (АҚТ) бойынша елдер тізімі">5-ші</a>)<br /><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 53,566<sup id="cite_ref-IMFWEODE_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEODE-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9A%D0%A8_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="АҚШ доллары">$</a> (<a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D1%88%D0%B0%D2%9B%D2%9B%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%96%D0%86%D3%A8_(%D0%90%D2%9A%D0%A2)_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) бойынша елдер тізімі">18-ші</a>) </td></tr> <tr> <td style="white-space:nowrap;"><b><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D1%8B_%D1%96%D1%88%D0%BA%D1%96_%D3%A9%D0%BD%D1%96%D0%BC" title="Жалпы ішкі өнім">ЖІӨ</a></b> (номинал)<br /> • Қорытынды (<a href="/wiki/2019_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="2019 жыл">2019</a>)<br /> • Жан басына шаққанда </td> <td><br /><span style="color: red; font-size: larger;">▼</span> 3,863 трлн.<sup id="cite_ref-IMFWEODE_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEODE-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Доллар">$</a> (<a href="/wiki/%D0%96%D0%86%D3%A8_(%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BB)_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="ЖІӨ (номинал) бойынша елдер тізімі">4-ші</a>)<br /><span style="color: red; font-size: larger;">▼</span> 46,564<sup id="cite_ref-IMFWEODE_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEODE-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Доллар">$</a> (<a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D1%88%D0%B0%D2%9B%D2%9B%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%96%D0%86%D3%A8_(%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BB)_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) бойынша елдер тізімі">17-ші</a>) </td></tr> <tr> <td style="white-space:nowrap;"><b><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%96" title="Адам даму индексі">АДИ</a></b> (<a href="/wiki/2017_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="2017 жыл">2017</a>) </td> <td><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 0,936<sup id="cite_ref-HDI_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-HDI-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<span style="color:#090;">өте жоғары</span>) (<a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%96_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Адам даму индексі бойынша елдер тізімі">5-ші</a>) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BC" title="Этнохороним">Этнохороним</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Немістер">Немістер</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%B0" title="Валюта">Валютасы</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE" title="Еуро">Еуро</a> </td></tr> <tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#eee;color:#000000">Қосымша мәліметтер </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%96%D0%BE%D2%93%D0%B0%D1%80%D2%93%D1%8B_%D0%B4%D0%B5%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D0%B9%D0%BB%D1%96_%D2%AF%D0%B9%D1%88%D1%96%D0%BA" title="Жоғарғы деңгейлі үйшік">Интернет үйшігі</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=.de&action=edit&redlink=1" class="new" title=".de (мұндай бет жоқ)">.de</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/ISO_3166-1" title="ISO 3166-1">ISO коды</a></b> </td> <td>DE </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A5%D0%9E%D0%9A_%D0%BA%D0%BE%D0%B4%D1%8B_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="ХОК коды тізімі">ХОК коды</a></b> </td> <td>GER </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%84%D0%BE%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%B4%D1%8B_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Телефон коды бойынша елдер тізімі">Телефон коды</a></b> </td> <td>+49 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B0%D2%9B%D1%8B%D1%82_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%83%D1%96" title="Уақыт белдеуі">Уақыт белдеулері</a></b> </td> <td>+1 (+2 жазда) </td></tr> </tbody></table> <p><b>Германия</b> (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <span lang="de"><i>Deutschland</i></span> <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8" title="Халықаралық фонетикалық әліпби">ХФӘ</a>: [ˈdɔʏtʃlant]), ресми атауы – <b>Германия Федеративтік Республикасы</b> (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <span lang="de"><i>Bundesrepublik Deutschland</i></span>), <b>ГФР</b> (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <span lang="de"><i>BRD</i></span>) — <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Орталық Еуропа">Орталық Eуропада</a> 16 жеке не жартылай тәуелсіз федералдық жерлерден тұратын ел.<sup id="cite_ref-source1_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-source1-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Германия Федеративтік Республикасы - орталық <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа">Еуропада</a> орналасқан мемлекет. Кейбір түркі тілдерінде Алмания болып та аталады. Жер аум. 356,96 мың квадраттық км. 2023 жылғы қаңтардағы халық саны: 84,4 млн адам. Астанасы <a href="/wiki/1991_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1991 жыл">1991</a> жылдан <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a> қаласы (3,46 млн.). Халқының 94%-і <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Немістер">немістер</a> (<a href="/wiki/1998_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1998 жыл">1998</a>). Ресми тілі - <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">неміс тілі</a>. Халқының көпшілігі <a href="/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B" title="Христиандық">христиан дінінің</a> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Протестантизм">протестант</a> және <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Католицизм">католик</a> тармағын ұстанады. </p><p><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%82%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Халық саны бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі">Халық саны бойынша дүние жүзінде</a> 19-шы орында (<a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы">ЕО</a>-да 1-орын, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a> мен <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркияны</a> есепке алғанда <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа">Еуропада</a> 3-ші орын) және территориясы бойынша дүние жүзінде 62-ші орында (<a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа">Еуропада</a> 8-ші). </p><p>Германия 16 аймақтан (жерден) құралған федеративті <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Республика">республика</a>. Әр аймақтың өз <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Конституция">конституциясы</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="Парламент">парламенты</a> және үкіметі бар. Федеральдік президент арнайы шақырылған, <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3" title="Бундестаг">бундестаг</a> және ландтагтар (әр аймақтың <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="Парламент">парламенттері</a>) мүшелерінің бірде санынан құралған федеральдік жиналыста 5 жыл мерзімге сайланып отырады. </p><p>Президент мемлекет басшысы ретінде халықар. жиындарға қатысады, шет елдермен <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%80%D1%82" class="mw-redirect" title="Келісімшарт">келісімшарттарға</a> қол қояды, елшілерді, федеральдік соттарды тағайындайды, т.б. <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B3%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Елдегі (мұндай бет жоқ)">Елдегі</a> атқарушы билікті федеральдік канцлер жүргізеді. Жоғарғы заң шығарушы органы <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3" title="Бундестаг">бундестаг</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тарихы"><span id=".D0.A2.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Тарихы</h2></div> <p>Ежелгі германлар туралы алғашқы ескертулер ежелгі гректер мен римдіктердің еңбектерінде пайда болды. Германлар туралы алғашқы ескертулердің бірі 98 жылдан басталады. Оны римдік жылнамашы <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%82_%D0%9F%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B9" title="Тацит Публий Корнелий">Тацит</a> (лат. Tacitus) жасаған. Эльбаның шығысындағы қазіргі Германияның бүкіл территориясын Х ғасырға дейін славян тайпалары мекендеген. XII-XIV ғасырларға қарай бұл жерлер бірте-бірте «<a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%96_%D0%A0%D0%B8%D0%BC_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Қасиетті Рим империясы">Қасиетті Рим Империясы</a>» деп аталатын неміс мемлекетінің бір бөлігі болды. Бұл аумақтар бірнеше ғасырлар бойы неміс мемлекеттерінің құрамында болғандықтан, жергілікті славяндарды немістер бірте-бірте толығымен дерлік ассимиляцияға алды. Бұл процесс орта ғасырдың соңы мен жаңа заманның басына дейін, ал кейбір жерлерде соңғысымен бірге созылды. </p><p>Рим империясы ыдырағаннан кейін <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81_%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Батыс Еуропа">Батыс Еуропада</a> <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Франк мемлекеті">Франк мемлекеті</a> құрылды, ол үш ғасырдан кейін Ұлы Карлдың тұсында империяға айналды (800). Карл империясы бірқатар қазіргі мемлекеттердің, атап айтқанда Германияның аумақтарын қамтыды. Алайда Ұлы Карл империясы ұзақ өмір сүрмеді - бұл императордың немерелері оны өзара бөлісті, нәтижесінде үш патшалық құрылды - Батыс Франк (кейінгі Франция), Шығыс Франк (кейінгі Германия) және Орта Патшалық (жақында <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италияға</a>, Провансқа және <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Лотарингия">Лотарингияға</a> ыдырап кетті). </p><p>Дәстүр бойынша неміс мемлекетінің құрылған күні 962 жылдың 2 ақпаны болып есептеледі: бұл күні Шығыс Франк королі Отто I Римде тәж киіп, Қасиетті Рим императоры болды; Бұл империя алғашында феодалдық мемлекет болса, кейін ол тәуелсіз мемлекеттердің конфедерациясына айналды, олардың әрқайсысының өз әскері бар және өз теңгелері болды. XIV-XV ғасырларға қарай. бұрынғы тайпалық Франкония және Швабия герцогтігі көптеген уездерге, прелазияларға және т.б., Бавария мен Саксонияда ыдырап кетті, керісінше герцогтардың күшті билігі қайтадан қалпына келтірілді. Қасиетті Рим империясының басында сайлаушылар кеңесі сайлайтын император тұрды, жерлерді білдіретін орган – Рейхстаг (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем</a>. Reichstag) болды. Көптеген елдер таптық монархиялар болды. </p><p>Бұл жағдай 1806 жылға дейін, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD_%D0%91%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Наполеон Бонапарт">Наполеон I</a> қысымымен Қасиетті Рим империясының өмір сүруі тоқтатылып, оның императоры Аустрия императоры атағын ғана ала бастағанға дейін сақталды. Неміс мемлекеттерінің саны едәуір қысқарып, Рейн Одағы құрылды, ол да тәуелсіз мемлекеттерден тұратын конфедерация болды. Рейнландтың басында федералды президент болды, ол <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Француздардың императоры (мұндай бет жоқ)">француздардың императоры</a> болды, жеке мемлекеттерді білдіретін орган - Бундестаг (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем</a>. Bundestag). </p><p>Вена конгресі неміс мемлекеттерінің одан әрі бірігуіне ықпал етті, нәтижесінде 38 неміс мемлекетінен Германия конфедерациясы құрылды, ол да тәуелсіз мемлекеттер конфедерациясы болып қалды. Неміс одағын Габсбургтер әулетінен шыққан Аустрия империясының Кайзері болған федералды президент басқарды, жерлерді білдіретін орган Бундестаг болды. Монархиялық неміс мемлекеттерінің абсолюттік монархиядан конституциялық мемлекеттерге айналуы басталды – ландтагтардың өкілдерінің тұрақты емес жиналыстарынан тұрақты білікті парламенттерге айналуы. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Германия_конфедерациясы"><span id=".D0.93.D0.B5.D1.80.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B8.D1.8F_.D0.BA.D0.BE.D0.BD.D1.84.D0.B5.D0.B4.D0.B5.D1.80.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.8F.D1.81.D1.8B"></span>Германия конфедерациясы</h3></div> <p>1848 жылғы революциядан кейін ықпалы күшейіп келе жатқан Пруссия мен Аустрия империясы арасында қақтығыс басталды. Бұл 1866 жылғы соғысқа әкелді, онда Пруссия жеңіп, бірқатар неміс княздіктерін аннексиялады. Неміс конфедерациясы ыдырады. </p><p>1866 жылы 10 тамызда <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Солтүстік Германия Конфедерациясы">Солтүстік Германия Конфедерациясы</a> құрылды – <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Конституциялық монархия">конституциялық монархия</a>, біртұтас армия және біртұтас ақша жүйесі түріндегі басқару нысаны бар федеративтік мемлекет құрылды. 1867 жылы Солтүстік Германия Конфедирациясы конституциясы қабылданып, онда мемлекет басшыларынан құралған Федералдық кеңес және мажоритарлық жүйе бойынша 2 турда 3 жыл мерзімге халық сайлаған Рейхстаг құрылды. , заң шығарушы органдар ретінде және Пруссия королі мемлекет басшысы ретінде пайда болған Мемлекеттік Президент (нем. Reichspräsident) лауазымы. 2 турдағы мажоритарлық сайлау жүйесі көппартиялық жүйенің пайда болуына ықпал етті, ең ықпалды партия бірінші болып Пруссияның солтүстік-батыс провинцияларындағы Ұлттық-либералдық партия, солтүстік-шығыс провинциялардағы Германияның консервативтік партиясы және Германияның орталық партиясы болды. одақтың оңтүстік штаттары. 1870 жылы 10 желтоқсанда Рейхстаг Солтүстік Германия Конфедерациясын <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" class="mw-redirect" title="Германия империясы">Германия империясы</a> (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем</a>. Deutsches Reich) және Солтүстік Германия Конфедерациясының президентін Германия императоры (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем</a>. Deutscher Kaiser) деп атады. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Германия_империясы_және_оның_колониялары"><span id=".D0.93.D0.B5.D1.80.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B8.D1.8F_.D0.B8.D0.BC.D0.BF.D0.B5.D1.80.D0.B8.D1.8F.D1.81.D1.8B_.D0.B6.D3.99.D0.BD.D0.B5_.D0.BE.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D0.BA.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.BD.D0.B8.D1.8F.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Германия империясы және оның колониялары</h3></div> <p>Немістердің ұлттық өзіндік санасының өсуі неміс мәдениетінің, ғылымының және философиясының гүлденуіне әкелді. 19 ғасырда Германияда композитор <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%92%D0%B0%D0%B3%D0%BD%D0%B5%D1%80" title="Рихард Вагнер">Рихард Вагнер</a>, философ <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%80%D0%B8%D1%85_%D0%9D%D0%B8%D1%86%D1%88%D0%B5" title="Фридрих Ницше">Фридрих Ницше</a>, жазушы <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%80%D0%B8%D1%85_%D0%93%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D0%B5" title="Генрих Гейне">Генрих Гейне</a>, физиктер <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%80%D0%B8%D1%85_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86" title="Генрих Герц">Генрих Герц</a> пен <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Макс Планк">Макс Планк</a> және тағы басқалар сияқты атақты тұлғалар өмір сүрді. Немістер <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%91%D0%B5%D0%BD%D1%86" title="Карл Бенц">Карл Бенц</a> пен Готтлиб Даймлер автомобильді ойлап тапты. <a href="/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд">Зигмунд Фрейд</a> психоанализдің негізін қалады. </p><p>1914 жылы Германия <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%80%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%D0%B4%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%B6%D2%AF%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81" title="Бірінші дүниежүзілік соғыс">Бірінші дүниежүзілік соғысқа</a> кірді. 1918 жылы 4-9 қарашада Германияда <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BB%D1%8C_%D0%BA%D3%A9%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96" title="Киль көтерілісі">антимонархиялық көтеріліс</a> болды, көтерілісшілер кәсіпорын деңгейінде жұмысшылар кеңестерін құра бастады. 9 қарашада Кайзер <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерландыға</a> қашып кетті, онда ол көп ұзамай тақтан бас тартты, Германия империясы Германия Социалистік Республикасы болып жарияланды, 10 қарашада Берлин жұмысшы және солдат кеңестерінің жалпы жиналысы, сайланбалы уақытша мемлекеттік органдар – Үлкен Берлин жұмысшылары мен солдаттарының Атқарушы кеңесі және Халық Өкілдері Кеңесі, ГСПД және одан жақында бөлінген солшыл Германияның Тәуелсіз социал-демократиялық партиясы, халық өкілдері кеңесінің төрағалары социал-демократтар Фридрих Эберт, Филипп Шейдеман және тәуелсіз социал-демократтар Уго Газе болды. 1918 жылы 16-21 желтоқсанда конституцияны қабылдау үшін жұмысшылар және солдат кеңестерінің соңғы императорлық съезінде Германияның екінші ұлттық жиналысын, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D2%A3%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Кеңестік республика">Германия Социалистік Республикасының Орталық Кеңесін</a> шақыру туралы шешім қабылданды. уақытша парламент болып сайланды және халық өкілдері кеңесінің құрамы бекітілді. 1919 жылы 19 қаңтарда Германияның екінші ұлттық жиналысына сайлау өтті, онда ГСДП бірінші орын алды, ал 1919 жылы 10 ақпанда Уақытша императорлық билік туралы заң қабылданды, оған сәйкес Мемлекеттер комитеті (Штатенаусшусс) , жер үкіметтері сайлайды, ал Ұлттық жиналыс халық сайлайтын заң шығарушы органдарға айналды, мемлекет басшысы - Ұлттық жиналыс сайлайтын императорлық президент, атқарушы орган - императорлық министрлік тағайындалады. Император премьер-министрі және император министрлерінен тұратын император президенті. 1919 жылы 28 маусымда <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%B1%D0%B5%D0%B9%D0%B1%D1%96%D1%82_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Версаль бейбіт келісімі">Версальда бір жағынан Франция, Ұлыбритания және Америка Құрама Штаттары және екінші жағынан Германия арасында бейбітшілік келісіміне қол қойылды</a>, оған сәйкес соңғысының жеңілгені нақты айтылды. <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81_%D0%9F%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Батыс Пруссия (мұндай бет жоқ)">Батыс Пруссия</a> мен Познань <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польшаға</a>, Эльзас <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Францияға</a>, Эупен Бельгияға кетті, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B0%D1%80" title="Саар">Саар</a> жері Ұлттар Лигасының қарауына берілді, неміс әскери құрамалары Рейн провинциясынан шығарылды, нәтижесінде толығымен жою әрекеті жасалды. оны Германиядан бөліңіз. </p><p>1919 жылы 30 маусымда Германияның екінші Құрылтай жиналысы орталықтандырылмаған демократиялық <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Республика">республиканы</a> құру туралы Конституцияны қабылдады. Монархия жойылды, мемлекет басшысы қайта сайлану мүмкіндігімен 7 жыл мерзімге 2 турда халық сайлаған президент болды. Атқарушы билікті жүзеге асырған үкімет канцлер мен министрлер 4 жыл мерзімге пропорционалдық жүйе бойынша халық сайлаған парламенттің төменгі палатасы – Рейхстаг алдында саяси жауапты болды (жоғарғы палата рейхсрат деп аталды. пропорционалды сайлау жүйесі көппартиялық жүйенің сақталуына ықпал етті. </p><p>1920 жылдардың аяғы – 1930 жылдардың басында. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%84_%D0%93%D0%B8%D1%82%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Адольф Гитлер">Адольф Гитлердің</a> жетекшілігімен <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%82%D1%88%D1%8B%D0%BB-%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D0%B6%D2%B1%D0%BC%D1%8B%D1%81%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Ұлтшыл-социалистік неміс жұмысшы партиясы">Ұлттық социалистік неміс жұмысшы партиясы</a> (ҰСНЖП) ықпалға ие болды; 1933 жылы 14 шілдеде Германияда бірпартиялық жүйе құрылды - ҰСНЖП-тан басқа барлық партиялар (сол кезде канцлер оған кіретін) тыйым салынды. </p><p>1945 жылы <a href="/wiki/%D0%95%D0%BA%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%D0%B4%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%B6%D2%AF%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81" title="Екінші дүниежүзілік соғыс">Екінші дүниежүзілік соғыста</a> Германия жеңілгеннен кейін <a href="/wiki/1945%E2%80%941949_%D0%B6%D1%8B%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="1945—1949 жылдардағы Германия">ел оккупацияланды</a>: кеңес әскері шығыс жерлер мен провинцияларда, ағылшындар солтүстік-батыста, француздар оңтүстік-батыста, американдықтар оңтүстікте, ал Шығыс Пруссияның аз бөлігі және <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a> - Силезияның барлығы дерлік, Батыс Померания және Шығыс Пруссияның көп бөлігі. <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%82%D1%88%D1%8B%D0%BB-%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D0%B6%D2%B1%D0%BC%D1%8B%D1%81%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Ұлтшыл-социалистік неміс жұмысшы партиясы">ҰСНЖП</a>-қа тыйым салынды, оның үкіметі жойылды, бірақ жаңа жалпыгермандық үкімет ұзақ уақыт бойы құрылмады. 1949 жылы 8 мамырда Ландтагтар құрған Парламенттік Кеңес (Parlamentarischer Rat) Батыс оккупация аймақтарындағы мемлекеттер деп танылған Германия Федеративтік Республикасының (<a class="mw-selflink selflink">ГФР</a>) Негізгі Заңын қабылдап, 23 мамырда күшіне енді. Демократия қалпына келтірілді. Мемлекет басшысы штаттардың депутаттары мен делегаттарынан тұратын сайлаушылар алқасымен сайланған президент болып қала берді. Президент тағайындаған үкімет аралас жүйе бойынша халық сайлаған Бундестаг алдында жауапты болды (жоғарғы палата Бундесрат деп аталды). Жерлер де үлкен билікке ие болды. Аралас сайлау жүйесі екі партиялық жүйеге қарай жекелеген тенденциялардың пайда болуына әкелді. </p><p>Бұл конституцияны 5 шығыс штатының ландтагтары мен Германияның Социалистік Бірлік партиясы (ГСБП, бірігуі нәтижесінде пайда болған) өкілдері басым болған Берлиннің шығыс облыстары өкілдерінің округтік ассамблеялары мойындамады. Коммунистік және социал-демократиялық партиялар), олардың өкілдері Парламенттік Кеңеске шақырылмаған. Оның орнына 1949 жылы 7 қазанда өз конституциясы күшіне еніп, өз президенті сайланды, келесі жылы өзінің екі палаталы парламенті құрылды, өз үкіметі құрылды, ол басқа неміс мемлекетінің негізін қалады - <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Германия Демократиялық Республикасы">Германия Демократиялық Республикасы (ГДР)</a>. Сол 1949 жылы ГСБП басшылығын маркстік-лениндік топ өз қолына алды, даусыз сайлаулар енгізілді (ГСБПжәне басқа партиялар – Христиандық-демократиялық одақ, Либералдық-демократиялық партия, Ұлттық-демократиялық партия және Демократиялық шаруалар партиясы). Партия бірыңғай және жалғыз сайлау тізімін ұсынды), 1952 жылы ел кеңестендірілді (жер бөлінісі жойылды, өнеркәсіп ұлттандырылды), 1956 жылы ГДР кеңесшіл әскери <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%96_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B" title="Варшава келісімі ұйымы">Варшава келісімі ұйымына</a> қосылды. </p><p>Тек 1989 жылы ГСБП басшылығынан маркстік-лениндік топты алып тастау нәтижесінде даусыз сайлау балама сайлаумен ауыстырылды, ал 1990 жылы 3 қазанда Германия Федеративтік Республикасының Негізгі Заңы ұзартылды. шығыс жерлері мен ГДР өмір сүруін тоқтатты. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="География"><span id=".D0.93.D0.B5.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D1.84.D0.B8.D1.8F"></span>География</h2></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия географиясы (мұндай бет жоқ)">Германия географиясы</a></i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Жер_бедері"><span id=".D0.96.D0.B5.D1.80_.D0.B1.D0.B5.D0.B4.D0.B5.D1.80.D1.96"></span>Жер бедері</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Deutschland_topo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Deutschland_topo.jpg/220px-Deutschland_topo.jpg" decoding="async" width="220" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Deutschland_topo.jpg/330px-Deutschland_topo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Deutschland_topo.jpg/440px-Deutschland_topo.jpg 2x" data-file-width="2011" data-file-height="2654" /></a><figcaption>Германияның физикалық картасы</figcaption></figure> <p>Германияның солтүстік бөлігі - мұз дәуірінде қалыптасқан аласа жазық (<a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D0%B0%D0%B7%D1%8B%D2%93%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Солтүстік Германия жазығы (мұндай бет жоқ)">Солтүстік Германия жазығы</a>, ең төменгі нүктесі - Вильстермарштағы <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Amt_Wilstermarsch" class="extiw" title="de:Amt Wilstermarsch">Вильстермарше</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="неміс тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(нем.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вильстермарш (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> Нойендорф-Заксенбанд, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%81%D0%BE%D0%BB%D1%96%D0%BE%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D0%B8%D1%96%D0%BA%D1%82%D1%96%D0%BA" title="Абсоліоттік биіктік">теңіз деңгейінен</a> 3,54 м төмен). Солтүстік Германия жазығының бетінде ежелгі мұз басудың іздері - төменгі мореналық жоталар мен төбелердің тізбектері сақталған. Ойпаттың батыс бөлігін батпақты ойпаттар - батпақтар алып жатыр, олардың пайда болуы платформаның төмендеуімен байланысты. Елдің орталық бөлігінде орманды тау бөктері оңтүстіктен ойпаттарға іргелес, ал <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%96" title="Альпі">Альпі</a> оңтүстікте басталады. Германиядағы ең биік нүкте - <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%83%D0%B3%D1%88%D0%BF%D0%B8%D1%82%D1%86%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цугшпитце (мұндай бет жоқ)">Цугшпитце</a> тауы, 2962 <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D1%80" title="Метр">м</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Өзендер_мен_көлдер"><span id=".D3.A8.D0.B7.D0.B5.D0.BD.D0.B4.D0.B5.D1.80_.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D0.BA.D3.A9.D0.BB.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span>Өзендер мен көлдер</h3></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D3%A9%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия өзендері (мұндай бет жоқ)">Германия өзендері</a></i></div> <p>Германия арқылы көптеген өзендер ағып өтеді, олардың ең ірілері: </p> <ul><li>Рейн;</li> <li>Дунай;</li> <li>Эльба;</li> <li>Везер;</li> <li>Одер, өзендер каналдармен байланысты, ең атақты канал - Балтық пен Солтүстік теңіздерді байланыстыратын Киль каналы. Киль каналы Киль шығанағынан басталып, Эльба өзенінің сағасында аяқталады. Германиядағы ең үлкен көл - Констанс, оның ауданы 540 км² және тереңдігі 250 м.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Климат"><span id=".D0.9A.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.B0.D1.82"></span>Климат</h3></div> <p>Германия <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D2%A3%D1%8B%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82" title="Қоңыржай климат">қоңыржай климаттық</a> белдеуде орналасқан, солтүстігінде теңіз климаты, оңтүстігінде қоңыржай <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82" title="Континенттік климат">континенталды</a>. Бұл <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D0%B0_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D1%8B" title="Ауа райы">ауа райының</a> жиі құбылмалы болатындығымен байланысты. Жаздың ортасында жылы және шуақты болуы мүмкін, бірақ келесі күні суық түсіп, жаңбыр жаууы мүмкін. Шынында да экстремалды табиғи құбылыстар (қатты <a href="/wiki/%D2%9A%D2%B1%D1%80%D2%93%D0%B0%D2%9B%D1%88%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%9B" title="Құрғақшылық">құрғақшылық</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%BE" title="Торнадо">торнадо</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB" title="Дауыл">дауыл</a>, қатты <a href="/wiki/%D2%AE%D1%81%D1%96%D0%BA" title="Үсік">аяз</a> немесе <a href="/w/index.php?title=%D0%AB%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ыстық (мұндай бет жоқ)">ыстық</a>) салыстырмалы түрде сирек кездеседі. </p><p><a href="/wiki/%D0%A8%D1%96%D0%BB%D0%B4%D0%B5" title="Шілде">Шілденің</a> орташа температурасы тауларда +14-тен алқаптарда +22°C-қа дейін. <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D2%A3%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Қаңтар">Қаңтардың</a> орташа температурасы алқаптарда +4 бастап таулы жерлерде -5°C дейін. Жылдық орташа температура +5-+10°C құрайды. Германияда ең төменгі температура -46°C болды, мұндай көрсеткіш <a href="/wiki/XX_%D2%93%D0%B0%D1%81%D1%8B%D1%80" title="XX ғасыр">XX ғасырда</a> елдің оңтүстігінде, оның таулы бөлігінде теңіз деңгейінен 1601 м биіктікте координаттары шамамен ауданда тіркелді. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Географиялық координаттар">47ºс. е.</a> және <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Географиялық координаттар">12ºш. б.</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%83%D0%BD%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фунтензе (мұндай бет жоқ)">Фунтензе</a> көлінің жанында. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ерекше_қорғалатын_табиғи_аумақтар"><span id=".D0.95.D1.80.D0.B5.D0.BA.D1.88.D0.B5_.D2.9B.D0.BE.D1.80.D2.93.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.82.D1.8B.D0.BD_.D1.82.D0.B0.D0.B1.D0.B8.D2.93.D0.B8_.D0.B0.D1.83.D0.BC.D0.B0.D2.9B.D1.82.D0.B0.D1.80"></span>Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Herbst_am_Watzmann.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Herbst_am_Watzmann.jpg/220px-Herbst_am_Watzmann.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Herbst_am_Watzmann.jpg/330px-Herbst_am_Watzmann.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Herbst_am_Watzmann.jpg/440px-Herbst_am_Watzmann.jpg 2x" data-file-width="4729" data-file-height="3547" /></a><figcaption>Берхтесгаден ұлттық паркі</figcaption></figure> <p>Германияда 14 <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA" title="Ұлттық парк">ұлттық парк</a>, 19 <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D0%BE%D1%80%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D0%B4%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%B6%D2%AF%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Биосфералық қорықтардың дүниежүзілік желісі (мұндай бет жоқ)">биосфералық қорық</a>, 95 <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D1%82_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Табиғат паркі (мұндай бет жоқ)">табиғат паркі</a> және көптеген басқа қорғалатын табиғи аумақтар мен <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D1%82_%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%BA%D1%96%D1%88%D1%96" title="Табиғат ескерткіші">табиғат ескерткіштері</a> бар. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Денсаулық_сақтау_ісі"><span id=".D0.94.D0.B5.D0.BD.D1.81.D0.B0.D1.83.D0.BB.D1.8B.D2.9B_.D1.81.D0.B0.D2.9B.D1.82.D0.B0.D1.83_.D1.96.D1.81.D1.96"></span>Денсаулық сақтау ісі</h2></div> <p>Германияда денсаулық сақтау ісін 1949 жылы құрылған Денсаулық сақтау минитірлігі басқарды. Онда барлық еңбекшілер мен олардың отбасына тегін медициналық көмек көрсетіледі. 1970 жылы Германияда 190 мың төсектік 626 аурухана, 452 поликлиника, 828 амбулатория, 192 әйелдер консультациясы жұмыс істейді. Тұрақты және маусымдық яслилердегі орының саны 175 мың ға жетеді. 18 мың орында 178 санаторийлер мен курорттар және демалыс орындары жұмыс істейді. 1970 жылы 27,3 мың дәрігер, 7,3 мың тіс дәрігері, 2,9 мың фармацевттер мен 245 мың орта білімді медициналық қызметкер болды. </p><p>Осының барлығы халықтың медициналық жағдайын жақсартты. 1970 жылы әр мың адамға шаққанда баланың тууы 19,3, адамның өлімі, 14,1. Әрбір ірі туған баладан өлгені 18,8 болды. Орта есеппен мемлекеттегі адамдардың өмір ұзақтығы - ерлерде 67,8, әйелдерде 73,1 жас. Аурулардың ішінде ең көп кездесетіні жүрек-қан тамыр сырқаты мен <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96_%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BA" title="Қатерлі ісік">қатерлі ісік</a>тер. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Әкімшілік-аумақтық_бөлінісі"><span id=".D3.98.D0.BA.D1.96.D0.BC.D1.88.D1.96.D0.BB.D1.96.D0.BA-.D0.B0.D1.83.D0.BC.D0.B0.D2.9B.D1.82.D1.8B.D2.9B_.D0.B1.D3.A9.D0.BB.D1.96.D0.BD.D1.96.D1.81.D1.96"></span>Әкімшілік-аумақтық бөлінісі</h2></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Германия жерлері">Германия жерлері</a></i></div> <p>Германия – федеративті мемлекет болып табылады. Әкімшілік-аумақтық бөлінісіне қарай <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Германия жерлері">16 жерден</a> тұрады. Негізгі заңы – конституциясы 1949 жылғы 23 мамырда қабылданған. Елдің федералдық президенті Федералдық жиналыста бес жыл мерзімге сайланады. Қазіргі Федералдық президенті Кристиан Вульф, ол 2010 жылдың 2 шілдесінде сайланған. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_(nummeriert).svg" class="mw-file-description"><img alt="Германияның федералды жерлерінің картасы (нөмірленген).svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/220px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/330px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/440px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png 2x" data-file-width="592" data-file-height="801" /></a><figcaption>Германияның федералды жерлерінің картасы (нөмірленген)</figcaption></figure> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Жер</th> <th><a href="/wiki/%D0%95%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Елорда">Астанасы</a></th> <th>Жердің немісше атауы</th> <th>Астананың немісше атауы </th></tr> <tr> <td>1. <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD-%D0%92%D1%8E%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3" title="Баден-Вюртемберг">Баден-Вюртемберг</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%A8%D1%82%D1%83%D1%82%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Штутгарт">Штутгарт</a></td> <td>Baden-Württemberg</td> <td>Stuttgart </td></tr> <tr> <td>2. <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Бавария">Баварияның еркін мемлекеті</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8E%D0%BD%D1%85%D0%B5%D0%BD" title="Мюнхен">Мюнхен</a></td> <td>Freistaat Bayern</td> <td>München </td></tr> <tr> <td>3. <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a></td> <td>Berlin</td> <td>Berlin </td></tr> <tr> <td>4. <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Бранденбург">Бранденбург</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%82%D1%81%D0%B4%D0%B0%D0%BC" title="Потсдам">Потсдам</a></td> <td>Brandenburg</td> <td>Potsdam </td></tr> <tr> <td>5. <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_(%D0%B6%D0%B5%D1%80)" title="Бремен (жер)">Бремен еркін және Ганзалық қаласы</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Бремен">Бремен</a></td> <td>Freie Hansestadt Bremen</td> <td>Bremen </td></tr> <tr> <td>6. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Гамбург">Гамбург еркін және Ганзалық қаласы</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Гамбург">Гамбург</a></td> <td>Freie und Hansestadt Hamburg</td> <td>Hamburg </td></tr> <tr> <td>7. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BD" title="Гессен">Гессен</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%B1%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD" title="Висбаден">Висбаден</a></td> <td>Hessen</td> <td>Wiesbaden </td></tr> <tr> <td>8. <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3-%D0%90%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Мекленбург-Алдыңғы Померания">Мекленбург-Алдыңғы Померания</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BD" title="Шверин">Шверин</a></td> <td>Mecklenburg-Vorpommern</td> <td>Schwerin </td></tr> <tr> <td>9. <a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%96_%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Төменгі Саксония">Төменгі Саксония</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80" title="Ганновер">Ганновер</a></td> <td>Niedersachsen</td> <td>Hannover </td></tr> <tr> <td>10. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%A0%D0%B5%D0%B9%D0%BD-%D0%92%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%84%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Солтүстік Рейн-Вестфалия">Солтүстік Рейн-Вестфалия</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%94%D1%8E%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%84" title="Дюссельдорф">Дюссельдорф</a></td> <td>Nordrhein-Westfalen</td> <td>Düsseldorf </td></tr> <tr> <td>11. <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4-%D0%9F%D1%84%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%86" title="Рейнланд-Пфальц">Рейнланд-Пфальц</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%86" title="Майнц">Майнц</a></td> <td>Rheinland-Pfalz</td> <td>Mainz </td></tr> <tr> <td>12. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B0%D1%80" title="Саар">Саар</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B0%D1%80%D0%B1%D1%80%D1%8E%D0%BA%D0%BA%D0%B5%D0%BD" title="Саарбрюккен">Саарбрюккен</a></td> <td>Saarland</td> <td>Saarbrücken </td></tr> <tr> <td>13. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B5%D1%80%D0%BA%D1%96%D0%BD_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Саксония еркін мемлекеті">Саксония еркін мемлекеті</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD" title="Дрезден">Дрезден</a></td> <td>Freistaat Sachsen</td> <td>Dresden </td></tr> <tr> <td>14. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F-%D0%90%D0%BD%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82" title="Саксония-Анхальт">Саксония-Анхальт</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D0%B4%D0%B5%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Магдебург (мұндай бет жоқ)">Магдебург</a></td> <td>Sachsen-Anhalt</td> <td>Magdeburg </td></tr> <tr> <td>15. <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B2%D0%B8%D0%B3-%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%BD" title="Шлезвиг-Гольштейн">Шлезвиг-Гольштейн</a></td> <td>Киль</td> <td>Schleswig-Holstein</td> <td>Kiel </td></tr> <tr> <td>16. <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8E%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Тюрингия">Тюрингияның еркін мемлекеті</a></td> <td><a href="/wiki/%D0%AD%D1%80%D1%84%D1%83%D1%80%D1%82" title="Эрфурт">Эрфурт</a></td> <td>Freistaat Thüringen</td> <td>Erfurt </td></tr></tbody></table> <p>Жер аудандарға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Kreis</i>) және ауданға жатпайтын қалаларға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Kreisfreie Stadt</i>), Гамбург пен Берлин жерлері — қалалық округтерге (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Bezirk</i>), аудандар қалалар (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> Stadt) мен қауымдастықтарға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Gemeinde</i>), ауданнан тыс қалалар — қалалық аудандарға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Ortschaft</i>), Гамбург пен Берлин жерлерінің аудандары кварталдарға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Ortsteil</i>), қалалар, қауымдастықтар, округтер және кварталдар тұрғын аумақтарға (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Wohngebiet</i>) бөлінеді. Баварияның жер мен аудан арасындағы аралық байланысқа ие — әкімшілік округ (<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Неміс тілі">нем.</a> <i>Bezirk</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Халқы"><span id=".D0.A5.D0.B0.D0.BB.D2.9B.D1.8B"></span>Халқы</h2></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%85%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия халқы (мұндай бет жоқ)">Германия халқы</a></i></div> <p>Германия Федеративті Республикасы аумағы бойынша көршілес <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польшадан</a> сәл ғана үлкен, бірақ оның халқы екі есе көп. 2015 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Германияның тұрғындары 82 175 684 тұрғынды құрады. </p><p>Әлемдегі көптеген дамыған елдердегідей, Германияда туу коэффициенті төмен деңгейден төмен. 1972 жылдан бастап Германияда туу коэффициенті өлім деңгейінен төмендеді. </p><p>2015 жылы демографиялық даму келесідей болды. Туу коэффициенті - 8,98 ‰, өлім - 11,26 ‰, табиғи өсім (төмендеу) - -2,28 ‰, көші-қон балансы - 14,19 ‰.<sup id="cite_ref-destatis1_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-destatis1-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ауыл тұрғындары 10% -дан аз, Германия халқының 90% -ы қалаларда және оған жақын орналасқан урбанизацияланған аймақтарда тұрады. </p><p><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">Қала</a> тұрғындарының үлесі 73,12% құрайды.<sup id="cite_ref-:1_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ірі қалалардың халқы (31.12.2018<sup id="cite_ref-:2_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th> </th> <th>Қалалар </th> <th>31.12.2010<sup id="cite_ref-:1_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>31.12.2018<sup id="cite_ref-:2_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td>1 </td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a> (Berlin) </td> <td>3 460 725 </td> <td>3 644 826 </td></tr> <tr> <td>2 </td> <td><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Гамбург">Гамбург</a> (Hamburg) </td> <td>1 786 448 </td> <td>1 841 179 </td></tr> <tr> <td>3 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8E%D0%BD%D1%85%D0%B5%D0%BD" title="Мюнхен">Мюнхен</a> (München) </td> <td>1 353 186 </td> <td>1 471 508 </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9A%D1%91%D0%BB%D1%8C%D0%BD" title="Кёльн">Кёльн</a> (Köln) </td> <td>1 007 119 </td> <td>1 085 664 </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%84%D1%83%D1%80%D1%82" title="Майндағы Франкфурт">Майндағы Франкфурт</a> (Frankfurt am Main) </td> <td>679 664 </td> <td>753 056 </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td><a href="/wiki/%D0%A8%D1%82%D1%83%D1%82%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Штутгарт">Штутгарт</a> (Stuttgart) </td> <td>606 588 </td> <td>634 830 </td></tr> <tr> <td>7 </td> <td><a href="/wiki/%D0%94%D1%8E%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%84" title="Дюссельдорф">Дюссельдорф</a> (Düsseldorf) </td> <td>588 735 </td> <td>619 294 </td></tr> <tr> <td>8 </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B9%D0%BF%D1%86%D0%B8%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лейпциг (мұндай бет жоқ)">Лейпциг</a> (Leipzig) </td> <td>522 883 </td> <td>587 857 </td></tr> <tr> <td>9 </td> <td><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Дортмунд">Дортмунд</a> (Dortmund) </td> <td>580 444 </td> <td>587 010 </td></tr> <tr> <td>10 </td> <td><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BD" title="Эссен">Эссен</a> (Essen) </td> <td>574 635 </td> <td>583 109 </td></tr> <tr> <td>11 </td> <td><a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Бремен">Бремен</a> (Bremen) </td> <td>547 340 </td> <td>569 352 </td></tr> <tr> <td>12 </td> <td><a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD" title="Дрезден">Дрезден</a> (Dresden) </td> <td>523 058 </td> <td>554 649 </td></tr> <tr> <td>13 </td> <td><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80" title="Ганновер">Ганновер</a> (Hannover) </td> <td>522 686 </td> <td>538 068 </td></tr> <tr> <td>14 </td> <td><a href="/wiki/%D0%9D%D1%8E%D1%80%D0%BD%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3" title="Нюрнберг">Нюрнберг</a> (Nürnberg) </td> <td>505 664 </td> <td>518 365 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Мемлекеттік_құрылым"><span id=".D0.9C.D0.B5.D0.BC.D0.BB.D0.B5.D0.BA.D0.B5.D1.82.D1.82.D1.96.D0.BA_.D2.9B.D2.B1.D1.80.D1.8B.D0.BB.D1.8B.D0.BC"></span>Мемлекеттік құрылым</h2></div> <p>Германия парламенті екі палатадан – <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Бундесрат">Бундесрат</a> (жоғарғы) және <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3" title="Бундестаг">Бундестагтан</a> (төменгі) тұрады. Бундесратты жер үкіметі өкілдерінің 68 мүшесі құрайды. Егер федералдық президент болмаған немесе ол өзінің міндетін атқаруды мерзімінен бұрын тоқтатқан жағдайда мемлекет басшысының міндеті Бундесрат төрағасына көшеді. Ал <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3" title="Бундестаг">Бундестаг</a> төрт жыл мерзімге жасырын дауыс беру арқылы сайланған 736 депутаттан тұрады. Атқарушы билік – Федералдық үкіметтің құрамына германдық Бундестагта сайланған федералдық канцлер мен федералдық министрлер кіреді. Федералдық <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Канцлер">канцлер</a> мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын айқындайды. Алманияның қазіргі федералдық канцлері – <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%B0%D1%84_%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86" title="Олаф Шольц">Олаф Шольц</a>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg/280px-07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg" decoding="async" width="280" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg/420px-07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg/560px-07.08.21.Bundeskanzleramt.jpg 2x" data-file-width="6028" data-file-height="2076" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлиндегі</a> Германия федералдық канцлерінің кеңсесі</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg/200px-Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg" decoding="async" width="200" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg/300px-Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg/400px-Olaf_Scholz_2021_cropped.jpg 2x" data-file-width="1602" data-file-height="2157" /></a><figcaption>Федералды канцлер<br /><a href="/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%B0%D1%84_%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86" title="Олаф Шольц">Олаф Шольц</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Саяси_партиялар"><span id=".D0.A1.D0.B0.D1.8F.D1.81.D0.B8_.D0.BF.D0.B0.D1.80.D1.82.D0.B8.D1.8F.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Саяси партиялар</h3></div> <p>Германия Федеративті Республикасында бірқатар саяси партиялар қызмет етеді. </p><p>2021 жылы 26 қыркүйекте өткен Бундестаг сайлауында тиісті 736 орынның 206-ін Германияның Социал-демократиялық партиясы, 197-ін Христиан демократиялық одағы мен Христиан әлеуметтік одағы, 118-ін Жасыл партия, 92-сін Германияның еркін демократиялық партиясы, 83-ін Германия үшін балама, ал 39 орынды Солшыл партия алды. </p><p>Германиядағы табысты саяси партиялар мемлекеттік қаржыландыруды алады. 12 жыл бойы Бундестагқа қатысқан әр партияның арнайы қоры бар, оны толығымен мемлекет қаржыландырады. Мысал ретінде Германия социал-демократиялық партиясының Фридрих Эберт қорын айтуға болады. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Солшылдар"><span id=".D0.A1.D0.BE.D0.BB.D1.88.D1.8B.D0.BB.D0.B4.D0.B0.D1.80"></span>Солшылдар</h4></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Left_(Germany)" class="extiw" title="en:The Left (Germany)">Солшыл социалистік партия</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%88%D1%8B%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80_(%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F,_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Солшылдар (партия, Германия) (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — солшыл социалистік партия</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alliance_90/The_Greens" class="extiw" title="en:Alliance 90/The Greens">Одақ 90/Жасылдар</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B4%D0%B0%D2%9B_90/%D0%96%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Одақ 90/Жасылдар (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — экологиялық партия</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Солшыл_центристтер"><span id=".D0.A1.D0.BE.D0.BB.D1.88.D1.8B.D0.BB_.D1.86.D0.B5.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.B8.D1.81.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Солшыл центристтер</h4></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Social_Democratic_Party_of_Germany" class="extiw" title="en:Social Democratic Party of Germany">Германияның социал-демократиялық партиясы</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB-%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германияның социал-демократиялық партиясы (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — социал-демократиялық партия</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Центристер"><span id=".D0.A6.D0.B5.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.B8.D1.81.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Центристер</h4></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Free_Democratic_Party_(Germany)" class="extiw" title="en:Free Democratic Party (Germany)">Германияның еркін демократиялық партиясы</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%B5%D1%80%D0%BA%D1%96%D0%BD_%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германияның еркін демократиялық партиясы (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — либералды партия</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Оңшыл_центристтер"><span id=".D0.9E.D2.A3.D1.88.D1.8B.D0.BB_.D1.86.D0.B5.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.B8.D1.81.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Оңшыл центристтер</h4></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/CDU/CSU" class="extiw" title="en:CDU/CSU">ХДО/ХӘО</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%94%D0%9E/%D0%A5%D3%98%D0%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="ХДО/ХӘО (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span>: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christian_Democratic_Union_of_Germany" class="extiw" title="en:Christian Democratic Union of Germany">Германияның христиан-демократиялық одағы</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%85%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD-%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германияның христиан-демократиялық одағы (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — консервативті партия (<a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Бавария">Бавария жер бірлестігі</a> — <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christian_Social_Union_in_Bavaria" class="extiw" title="en:Christian Social Union in Bavaria">Христиан әлеуметтік одағы</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D0%B5%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Христиан әлеуметтік одағы (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span>)</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Free_Voters" class="extiw" title="en:Free Voters">Еркін сайлаушылар</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D1%80%D0%BA%D1%96%D0%BD_%D1%81%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%88%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Еркін сайлаушылар (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — орталық-оңшыл партия</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Оңшылдар"><span id=".D0.9E.D2.A3.D1.88.D1.8B.D0.BB.D0.B4.D0.B0.D1.80"></span>Оңшылдар</h4></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alternative_for_Germany" class="extiw" title="en:Alternative for Germany">Германия үшін балама</a><span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span><span class="link-ru metadata noprint" style="font-size:80%; margin-left:-1.7em; position: relative; top: -.4em;"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%AF%D1%88%D1%96%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия үшін балама (мұндай бет жоқ)">қаз.</a></span></span> — еуроскептикалық оң консервативтік партия</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Экономикасы"><span id=".D0.AD.D0.BA.D0.BE.D0.BD.D0.BE.D0.BC.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D1.81.D1.8B"></span>Экономикасы</h2></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Германия экономикасы">Германия экономикасы</a></i></div> <p>Германия экономикасы дамыған елдердің алдыңғы қатарынан орын алады. Негізгі салалары машина жасау, электр техникасы, металлургия, химия және фармацевтика өнеркәсібі, тағы басқа салалар ел экономикасының өркендеуіне қомақты үлес қосып келеді. Сонымен қатар, көлік инфрақұрылымы ерекше маңызға ие. Ірі 13 әуежай, 6,8 мың шақырымнан асатын ішкі су жолдары күндіз-түні жұмыс істейді. Бұған Солтүстік теңіздегі Гамбург пен Бремен, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D1%82%D0%B5%D2%A3%D1%96%D0%B7%D1%96" title="Балтық теңізі">Балтық теңізіндегі</a> Киль, Любек және Росток теңіз порттары қосылады. </p><p>Германияның сыртқы саудадағы әріптестеріне келсек, ең алдында <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> тұр. Одан соң импорт бойынша <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a>, Италия, Ұлыбритания, АҚШ, ал экспорт бойынша <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D2%9A%D0%A8" class="mw-redirect" title="АҚШ">АҚШ</a> және <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a> келеді. </p><p>Германия <a href="/wiki/%D0%91%D2%B0%D2%B0" class="mw-redirect" title="БҰҰ">БҰҰ</a> мен ЕҚЫҰ-ның жұмыстарына белсенді түрде қатысып жүр. Өз тараптарынан беделді бұл халықаралық ұйымдарға айтарлықтай қаржы және кадр ресурстарын бөліп отырады. Сондай-ақ, Германияның алдына қойған басым бағыттарының бірі – <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%80%D1%96%D0%BA%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D2%B0%D0%BB%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80_%D2%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D2%9A%D0%B0%D1%83%D1%96%D0%BF%D1%81%D1%96%D0%B7%D0%B4%D1%96%D0%BA_%D0%9A%D0%B5%D2%A3%D0%B5%D1%81%D1%96" title="Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі">БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне</a> мүше болу. Ал Германияның Орталық Азия елдеріне байланысты ұстанған саясаты айқын, ол – экономикалық салаларда мүмкіндігіне қарай ынтымақтастық жасау. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Көлігі_мен_экологиясы"><span id=".D0.9A.D3.A9.D0.BB.D1.96.D0.B3.D1.96_.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D1.8D.D0.BA.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D1.8F.D1.81.D1.8B"></span>Көлігі мен экологиясы</h2></div> <p>Германия сыртқа өнімдер шығару жөнінен дүние жүзінде 2-орын алады. Қазіргі заманғы Германияның экономикалық қуаты мен байлығының негізін өңдеуші <a href="/wiki/%D3%A8%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BA%D3%99%D1%81%D1%96%D0%BF" title="Өнеркәсіп">өнеркәсіп</a> құрайды. Оның көпшілік кәсіпорындары еуропалық <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%83%D1%8B%D1%80_%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ауыр индустрия (мұндай бет жоқ)">ауыр индустрия</a> орталықтарының бірі, елдің батысындағы Рурға шоғырланған. Тұрмыстық техникадан бастап зауыттық құрал- жабдықтарға дейінгі әр түрлі тауарлар өндіретін өңдеуші өнеркәсіп саласына елдегі жұмыс күшінің 25%-ы қамтылған. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BA%D3%99%D1%81%D1%96%D0%B1%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Германия өнеркәсібі (мұндай бет жоқ)">Германия өнеркәсібінің</a> жетекші салаларына қара және түсті металлургия, машина жасау, электрондық, химиялық және мұнай-химия кәсіпорындары жатады. Бұл өнеркәсіптік ел қоршаған ортаның ластануынан қатты зардап шегеді. Мысалы, Шварцвальдтағы бүкіл ормандардың жартысы дерлік <a href="/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D1%88%D2%9B%D1%8B%D0%BB_%D0%B6%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Қышқыл жауын (мұндай бет жоқ)">қышқыл жауындармен</a> зақымданған. Германия табиғатты қорғаумен байыпты түрде айналыса бастаған алғашқы батыс елдерінің бірі. Қазір "жасылдар" партиясының өкілдері <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Герман парламенті (мұндай бет жоқ)">герман парламенті</a> — бундестагтегі көпшілік орынды иемденіп отыр. "Жасылдар" партиясы мен табиғат қорғау ұйымдарының қысымымен Германия қоршаған ортаның жағдайына бақылауды қатал қолға алып, <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BC_%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Атом электр станциясы">атом электр станцияларын</a> жаба бастады. </p><p>Германия құрғақтағы, су және <a href="/wiki/%D3%98%D1%83%D0%B5_%D0%BA%D3%A9%D0%BB%D1%96%D0%B3%D1%96" title="Әуе көлігі">әуе көлігінің</a> тамаша жүйесіне ие. Тауарлар мен жолаушылардың көпшілігі автожолдар арқылы тасылады. </p><p>Германиядағы жолдардың жалпы ұзындыгы 650 000 км- ден астам (оның ішінде автострада жолдарының ұзындығы 11 400 км). Елдің көптеген ірі қалалары бір-бірімен 280 км \ caғ жылдамдықпен жүретін ICE ("Интерсити — Экспресс") пойыздары қатынайтын ұшқыр темір жолдар арқылы байланысқан. Ірі қалалардың арасындағы тұрақты авиарейстер бір сағаттан сәл астам уақытты алады. </p><p>Германияның ірі теңіз-сауда флоты бар. Бұл флоттың кемелері Бремен және елдің төртінші ірі қалалық агломерациясы әрі негізгі теңіз және өзен порты — <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Гамбург">Гамбург</a> сияқты порттардан әр түрлі бағыттарға аттанады.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өмір_деңгейі"><span id=".D3.A8.D0.BC.D1.96.D1.80_.D0.B4.D0.B5.D2.A3.D0.B3.D0.B5.D0.B9.D1.96"></span>Өмір деңгейі</h2></div> <p><a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D0%BD%D0%BA%D3%A9%D1%80%D1%96%D1%81_%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D1%83%D0%BC%D1%8B" title="Күнкөріс минимумы">Күнкөріс минимумы</a> жылына - 9168 еуроны құрайды. Тұрғын үй үшін ең төменгі стандарттар: бір адамға - 45 м², екі адамға - 60 м², үш адамға - 75 м² және т.б. </p><p>Еліміздегі <a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B5_%D2%9B%D0%B0%D0%B1%D1%96%D0%BB%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA" title="Әрекетке қабілеттілік">еңбекке қабілетті</a> халықтың 95% медициналық қызмет көрсету және дәрі-дәрмек сатып алу үшін сақтандырылған. </p><p>2019 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Германиядағы ең төменгі жалақы айына 1 557,00 евроны және сағатына 9,19 евроны (cалмағы) құрайды. 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап ең төменгі жалақы айына 1 584 еуро және сағатына 9,35 еуро (cалмағы) құрайды. 2017 жылдың төртінші тоқсанындағы жағдай бойынша Германиядағы орташа жалақы айына 3 771 еуро (cалмағы) және 2 315 еуро (таза) құрайды. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қарулы_Күштер"><span id=".D2.9A.D0.B0.D1.80.D1.83.D0.BB.D1.8B_.D0.9A.D2.AF.D1.88.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Қарулы Күштер</h2></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:German_frigate_L%C3%BCbeck_(F214)_underway_on_4_May_2009_(090504-N-1644C-357).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg/326px-German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg" decoding="async" width="326" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg/489px-German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg/652px-German_frigate_L%C3%BCbeck_%28F214%29_underway_on_4_May_2009_%28090504-N-1644C-357%29.jpg 2x" data-file-width="1494" data-file-height="1215" /></a><figcaption>Неміс Фрегат "Lübeck<b>"</b></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Leopard_2_A5_in_dust.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Leopard_2_A5_in_dust.jpg/329px-Leopard_2_A5_in_dust.jpg" decoding="async" width="329" height="247" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Leopard_2_A5_in_dust.jpg/494px-Leopard_2_A5_in_dust.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Leopard_2_A5_in_dust.jpg/658px-Leopard_2_A5_in_dust.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Leopard 2 A5 шаңда</figcaption></figure> <p>Германия <a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">НАТО-ға</a> мүше ел болып табылады, ол өз персоналының едәуір бөлігімен <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D2%93%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Ауғанстан">Ауғанстан</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Солтүстік Македония">Македония</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Косово">Косово</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали">Сомали</a> және т.б. елдерге бітімгершілік операцияларын жіберді. Неміс әскерлері Орталық және Батыс Африкадағы БҰҰ-ның көпұлтты күштерінің бір бөлігі болды. </p><p>2000 жылдан бері Бундесвердің сыртқы операциялары ел бюджетіне жыл сайын шамамен 1,5 миллиард еуроны түсіріп отыр. </p><p>2004 жылғы 10 қарашада Германияның қорғаныс министрі Питер Штрук қарулы күштерді реформалау жоспарларын жариялады, оған сәйкес бундесвердің қызмет көрсету бөлімшелерінде жұмыс істейтін әскери қызметкерлер мен азаматтық тұлғалардың саны үштен біріне (35 мың әскери қызметкер және 49 мың) қысқартылады. бейбіт тұрғындар жұмыстан шығарылады), Германия территориясындағы 105 тұрақты әскери гарнизон таратылады. </p><p>Қысқартумен қатар әскерге шақыру жүйесінде және оны пайдаланудың негізгі принциптерінде реформалар жүргізілді. 2011 жылдың 1 шілдесінен бастап неміс армиясына міндетті түрде шақыру тоқтатылды. Осылайша бундесвер толық кәсіби армияға көшті. </p><p>Әскерді пайдалану принциптерін реформалау бундесвер бекіністерінің жалпы саны 600-ден 400-ге дейін қысқаруын білдіреді. Бұл, ең алдымен, елдегі құрлықтағы күштердің базаларына әсер етеді. Қорғаныс министрлігі ауыр қаруланған жасақтарды Германия шекарасында ұстаудың мәнін көрмейді. Бүкіл әлем қазір мүмкін болатын Бундесвер операцияларының аймағы болып саналғандықтан, әскери базаларды Германиядан тыс жерде, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">НАТО-ның</a> негізгі соққы күштері орналасқан <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Шығыс Еуропа">Шығыс Еуропадағы</a> НАТО елдерінің аумағында сақтау дұрысырақ болады деп шешілді. жақын арада қайта орналастырылады. </p><p>Реформа барысында 2010 жылға қарай неміс әскерлері 3 түрге бөлінді: </p><p>Германияда орналасқан және командалық-басқару бөлімшелерінен, материалдық-техникалық қамтамасыз ету және қолдау қызметтерінен тұратын базалық күштер (170 мың); </p><p>әлемнің кез келген жерінде ұрыс қимылдарын жүргізуге арналған жедел әрекет ету күштері (55 мың адам); </p><p>бітімгершілік контингент (90 мың). </p><p>Тағы 10 мың әскери қызметкер Бундесвердің бас инспекторының тікелей бақылауында төтенше жағдай резервтерін жасақтайды. Үш корпустың әрқайсысында құрлық, әуе күштері, теңіз күштері, бірлескен қолдау күштері және медициналық қызмет бөлімшелері болады. </p><p>Жоғарыда айтылғандарға байланысты енді әскерге ауыр броньды машиналар мен артиллериялық жүйелер сатып алынбайды. Бұл жылдам әрекет ету күштеріне қойылған ұтқырлық талаптарының артуына байланысты. Бұл ретте Германия 180 Eurofighter Typhoon көп мақсатты жауынгерлік ұшағын сатып алады. </p><p>Қауіпсіздік күштерінің үйлестіруші органы Федералдық қауіпсіздік кеңесі (Bundessicherheitsrat) болып табылады, оның құрамына канцлер, канцлер кеңсесінің бастығы, сыртқы істер, ішкі істер, қорғаныс, қаржы, экономика және әділет министрлері кіреді. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тағы_қараңыз"><span id=".D0.A2.D0.B0.D2.93.D1.8B_.D2.9B.D0.B0.D1.80.D0.B0.D2.A3.D1.8B.D0.B7"></span>Тағы қараңыз</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D3%A9%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%96" title="Германия әкімшілік бөлінісі">Германия әкімшілік бөлінісі</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deutschland.de/en">www.deutschland.de</a> - Заманауи Германия туралы көп тілді портал</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дереккөздер"><span id=".D0.94.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.BA.D3.A9.D0.B7.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span>Дереккөздер</h2></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-PresidentsOffice-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PresidentsOffice_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i><a href="/w/index.php?title=Bundespr%C3%A4sidialamt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundespräsidialamt (мұндай бет жоқ)">Bundespräsidialamt</a></i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bundespraesident.de/DE/Amt-und-Aufgaben/Wirken-im-Inland/Repraesentation-und-Integration/repraesentation-und-integration-node.html">Repräsentation und Integration</a>  <span class="ref-info" title="неміс тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(нем.)</span>. — «Nach Herstellung der staatlichen Einheit Deutschlands bestimmte Bundespräsident von Weizsäcker in einem Briefwechsel mit Bundeskanzler Helmut Kohl im Jahr 1991 die dritte Strophe zur Nationalhymne für das deutsche Volk. [In 1991, following the establishment of German unity, Federal President von Weizsäcker, in an exchange of letters with Chancellor Helmut Kohl, declared the third verse [of the Deutschlandlied] to be the national anthem of the German people.]»  <small>Басты дереккөзінен <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160307221541/http://www.bundespraesident.de/DE/Amt-und-Aufgaben/Wirken-im-Inland/Repraesentation-und-Integration/repraesentation-und-integration-node.html">мұрағатталған</a> 7 наурыз 2016.</small> <small>Тексерілді, 8 наурыз 2016.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html">Städte (Alle Gemeinden mit Stadtrecht) nach Fläche, Bevölkerung und Bevölkerungsdichte am 31.12.2016</a>  <span class="ref-info" title="неміс тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(нем.)</span>.  DeStatus (<a href="/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:TranslateDate/de&action=edit&redlink=1" class="new" title="Үлгі:TranslateDate/de (мұндай бет жоқ)">Үлгі:TranslateDate/de</a>). <small>Тексерілді, 6 сәуір 2018.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/zensus-geschlecht-staatsangehoerigkeit-2021.html">Statistisches Bundesamt - Bevölkerungsstand</a> (German).</span></span> </li> <li id="cite_note-IMFWEODE-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-IMFWEODE_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IMFWEODE_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IMFWEODE_4-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IMFWEODE_4-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=46&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=134&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=">World Economic Outlook Database, October 2019</a>.  International Monetary Fund.</span></span> </li> <li id="cite_note-HDI-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HDI_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf">2018 Human Development Statistical Update</a>.  United Nations Development Programme (2018). <small>Басты дереккөзінен <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170322153238/http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf">мұрағатталған</a> 22 наурыз 2017.</small> <small>Тексерілді, 14 қыркүйек 2018.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-source1-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-source1_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Балалар энциклопедиясы, III-том</span> </li> <li id="cite_note-destatis1-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-destatis1_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/Indikatoren/LangeReihen/Bevoelkerung/lrbev04.html">Statistisches Bundesamt, Bevölkerung — Geborene und Gestorbene Deutschland, abgerufen am 22. Juli 2013</a>. <small>Басты дереккөзінен <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161221154814/https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/Indikatoren/LangeReihen/Bevoelkerung/lrbev04.html">мұрағатталған</a> 21 желтоқсан 2016.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-:1-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:1_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html">Städte (Alle Gemeinden mit Stadtrecht) nach Fläche, Bevölkerung und Bevölkerungsdichte am 31.12.2015, im Juli 2017 wegen korrigierter Fläche revidiert</a>. <small>Басты дереккөзінен <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170726103156/https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html">мұрағатталған</a> 26 шілде 2017.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-:2-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:2_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:2_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.destatis.de/DE/Themen/Laender-Regionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/05-staedte.xlsx?__blob=publicationFile">Städte (Alle Gemeinden mit Stadtrecht) nach Fläche, Bevölkerung und Bevölkerungsdichte am 31.12.2018</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Қазіргі дүние географиясы: Хрестоматия. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқу құралы. / Қ. Ахметов, Т. Увалиев, Г. Түсіпбекова. —Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D2%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B/9965362165" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9965-36-216-5</a></span> </li> </ol></div></div> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#e8e8ff;background:#D8D8D8;"><span style="float:left;width:6em;margin-right:0.6em"> </span><div style="font-size:114%">Германия</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;font-size:114%;"><div style="padding:0px;"> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BD%D1%96%D2%A3_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%82%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Еуропа мемлекеттерінің және тәуелді аймақтарының тізімі">Еуропа елдері</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#D8D8D8;"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B3%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Егемен мемлекет (мұндай бет жоқ)">Егеменді елдер</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорра</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия">Аустрия</a> • <a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан">Әзербайжан</a><sup>2</sup> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния және Герцеговина">Босния және Герцеговина</a> • <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Ватикан">Ватикан</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия">Грекия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a><sup>2</sup> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80" title="Кипр">Кипр</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстан</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%85%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%BD" title="Лихтенштейн">Лихтенштейн</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Мажарстан">Мажарстан</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова">Молдова</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%BE" title="Сан-Марино">Сан-Марино</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Солтүстік Македония">Солтүстік Македония</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a> • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> • <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a> • <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="7" style="width:1%;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/120px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/180px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/240px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="536" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#D8D8D8;"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Мойындалмаған және жартылай мойындалған мемлекеттер">Мойындалмаған және жартылай<br />мойындалған мемлекеттер</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%85%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Абхазия">Абхазия</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Косово">Косово</a> • <a href="/wiki/%D0%9E%D2%A3%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9E%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Оңтүстік Осетия">Оңтүстік Осетия</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80_%D0%A2%D2%AF%D1%80%D1%96%D0%BA_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Солтүстік Кипр Түрік Республикасы">Солтүстік Кипр</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Транснистрия">Транснистрия</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#D8D8D8;"><a href="/wiki/%D0%A2%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%9B" title="Тәуелді аймақ">Тәуелді аймақтар</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#D8D8D8"><div style="padding:0em 0.75em;">Дания</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B5%D1%80_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Фарер аралдары">Фарер аралдары</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#D8D8D8"><div style="padding:0em 0.75em;">Ұлыбритания</div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%94%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Акротири мен Декелия">Акротири мен Декелия</a><sup>1</sup> • <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Гернси">Гернси</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D0%B8%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Гибралтар">Гибралтар</a> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8_(%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB)" title="Джерси (арал)">Джерси</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8D%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Мэн аралы">Мэн</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#D8D8D8;">Арнайы әкімшілік аймақтар</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#D8D8D8"><div style="padding:0em 0.75em;">Финляндия</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Аланд аралдары">Аланд аралдары</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#D8D8D8"><div style="padding:0em 0.75em;">Норвегия</div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B8%D1%86%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%BD" title="Шпицберген">Шпицберген</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#D8D8D8;"><div><sup><small>1</small></sup> Негізінде Азияда. <sup><small>2</small></sup> Еуропа мен Азия арасында жүргізілген шекарасы бойынша негізінде немесе толықтай Азияда.</div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;width:6em;margin-right:0.6em"> </span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D1%82%D0%B5%D2%A3%D1%96%D0%B7%D1%96" title="Балтық теңізі">Балтық теңізі</a> бойындағы мемлекеттер</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><span class="nowrap" data-sort-value="Германия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink"><span class="wrap">Германия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Дания"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/22px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/33px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/44px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания"><span class="wrap">Дания</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Латвия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/22px-Flag_of_Latvia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/33px-Flag_of_Latvia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/44px-Flag_of_Latvia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия"><span class="wrap">Латвия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Литва"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва"><span class="wrap">Литва</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Польша"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша"><span class="wrap">Польша</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Ресей"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей"><span class="wrap">Ресей</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Финляндия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/22px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/33px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/44px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия"><span class="wrap">Финляндия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Швеция"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/22px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/33px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/44px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция"><span class="wrap">Швеция</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Эстония"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/22px-Flag_of_Estonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/33px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/44px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="630" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония"><span class="wrap">Эстония</span></a></span> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%9B_%D0%BC%D2%AF%D1%88%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%9B_%D0%BC%D2%AF%D1%88%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%9B_%D0%BC%D2%AF%D1%88%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы">Еуроодаққа</a> <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%9B%D2%9B%D0%B0_%D0%BC%D2%AF%D1%88%D0%B5_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Еуроодаққа мүше елдер тізімі">мүше елдер</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия">Аустрия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия">Грекия</a> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80" title="Кипр">Кипр</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Мажарстан">Мажарстан</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> • <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a> • <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a> </p><p><b>Ресми кандидаттар:</b> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Солтүстік Македония">Солтүстік Македония</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a> </p><p><b>Мүмкін кандидаттар:</b> <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния және Герцеговина">Босния және Герцеговина</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Косово">Косово</a> </p> </div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1%;padding:0px 0px 0px 7px"><div><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/55px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="55" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/83px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/110px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;width:6em;margin-right:0.6em"> </span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BA%D0%B5%D2%A3%D0%B5%D1%81%D1%96" title="Еуропа кеңесі">Еуропа кеңесі</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><b>Мүшелері:</b> <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия">Аустрия</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорра</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Армения">Армения</a> • <a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан">Әзербайжан</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния және Герцеговина">Босния және Герцеговина</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия">Грекия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80" title="Кипр">Кипр</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%85%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%BD" title="Лихтенштейн">Лихтенштейн</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Мажарстан">Мажарстан</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова">Молдова</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%BE" title="Сан-Марино">Сан-Марино</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Солтүстік Македония">Солтүстік Македония</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a> • <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a> • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> • <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a> • <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a> </p><p><b>Кандидаттар:</b> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a> </p><p><b>Бақылаушылар:</b> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары">АҚШ</a> • <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Ватикан">Ватикан</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Жапония">Жапония</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мексика">Мексика</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:G8" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:G8" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:G8&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%B5%D0%B3%D1%96%D0%B7%D0%B4%D1%96%D0%BA" title="Үлкен сегіздік">Үлкен сегіздік</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары">АҚШ</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Жапония">Жапония</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a> (мүшелігі тоқтатылған) • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> </p><p><b>Бақылаушы:</b> <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы">Еуропа одағы</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:G20" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:G20" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:G20&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D0%B6%D0%B8%D1%8B%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B" title="Үлкен жиырмалық">Үлкен жиырмалық</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары">АҚШ</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Аргентина">Аргентина</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Аустралия">Аустралия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бразилия">Бразилия</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы">Еуропа одағы</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Жапония">Жапония</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Индонезия">Индонезия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Корея Республикасы">Оңтүстік Корея</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9" title="Қытай">Қытай</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мексика">Мексика</a> • <a href="/wiki/%D0%9E%D2%A3%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Оңтүстік Африка Республикасы">ОАР</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%83%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Сауд Арабиясы">Сауд Арабиясы</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a> • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a> • <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Үндістан">Үндістан</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%8B%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%8B%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%8B%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%8B%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B" title="Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы">Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары">АҚШ</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Аустралия">Аустралия</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия">Аустрия</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a> • <a class="mw-selflink selflink">Германия</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия">Грекия</a> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Жаңа Зеландия">Жаңа Зеландия</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Жапония">Жапония</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Колумбия">Колумбия</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Корея Республикасы">Корея Республикасы</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Мажарстан">Мажарстан</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мексика">Мексика</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a> • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ұлыбритания">Ұлыбритания</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция">Франция</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B8%D0%BB%D0%B8" title="Чили">Чили</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a> • <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a> </p> </div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1%;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:OECD_Logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/50px-OECD_Logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/75px-OECD_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/100px-OECD_Logo.svg.png 2x" data-file-width="270" data-file-height="170" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D8D8D8;"><span style="float:left;width:6em;margin-right:0.6em"> </span><div style="font-size:114%"><a href="/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D2%A3%D1%96%D0%B7_%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%8B%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B_%D2%B1%D0%B9%D1%8B%D0%BC%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Қара теңіз экономикалық ынтымақтастығы ұйымы (мұндай бет жоқ)">Қара теңіз экономикалық ынтымақтастығы ұйымы</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <div style="text-align:center;""><b>Мүше елдер:</b></div> <p><span class="nowrap" data-sort-value="Албания"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/22px-Flag_of_Albania.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/33px-Flag_of_Albania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/44px-Flag_of_Albania.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания"><span class="wrap">Албания</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Армения"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Армения"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/22px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/33px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/44px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Армения"><span class="wrap">Армения</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Әзербайжан"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан"><span class="wrap">Әзербайжан</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Болгария"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/22px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/33px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/44px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария"><span class="wrap">Болгария</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Грекия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/22px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/33px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/44px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Грекия"><span class="wrap">Грекия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Грузия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия"><span class="wrap">Грузия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Молдова"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/22px-Flag_of_Moldova.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/33px-Flag_of_Moldova.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/44px-Flag_of_Moldova.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова"><span class="wrap">Молдова</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Румыния"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/22px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/33px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/44px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния"><span class="wrap">Румыния</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Ресей"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей"><span class="wrap">Ресей</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Сербия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/22px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/33px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/44px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия"><span class="wrap">Сербия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Түркия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия"><span class="wrap">Түркия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Украина"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина"><span class="wrap">Украина</span></a></span> </p> <div style="text-align:center;""><b>Қараушы елдер:</b></div> <p><span class="nowrap" data-sort-value="АҚШ"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Құрама Штаттары"><span class="wrap">АҚШ</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Аустрия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/22px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/33px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/44px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Аустрия"><span class="wrap">Аустрия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Беларусь"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь"><span class="wrap">Беларусь</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Германия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink"><span class="wrap">Германия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Израиль"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль"><span class="wrap">Израиль</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Италия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия"><span class="wrap">Италия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Мысыр"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/22px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/33px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/44px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр"><span class="wrap">Мысыр</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Польша"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша"><span class="wrap">Польша</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Словакия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/22px-Flag_of_Slovakia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/33px-Flag_of_Slovakia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/44px-Flag_of_Slovakia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия"><span class="wrap">Словакия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Тунис"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81" title="Тунис"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/22px-Flag_of_Tunisia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/33px-Flag_of_Tunisia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/44px-Flag_of_Tunisia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81" title="Тунис"><span class="wrap">Тунис</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Франция"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция"><span class="wrap">Франция</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Хорватия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/22px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/33px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/44px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия"><span class="wrap">Хорватия</span></a></span> • <span class="nowrap" data-sort-value="Чехия"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия"><span class="wrap">Чехия</span></a></span> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Германия&oldid=3376649">https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Германия&oldid=3376649</a>» бетінен алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арнайы:Санаттар">Санаттар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%88%D0%B0%D2%9B%D1%8B%D1%80%D1%83%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%BA%D3%A9%D1%88%D1%96%D1%80%D0%BC%D0%B5_%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D2%9B%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Санат:Үлгі шақыруында көшірме аргумент қолданатын беттер">Үлгі шақыруында көшірме аргумент қолданатын беттер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Санат:Алфавит бойынша мемлекеттер">Алфавит бойынша мемлекеттер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D2%AE%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D0%B6%D0%B8%D1%8B%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D2%9B%D0%B0_%D0%BC%D2%AF%D1%88%D0%B5_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Санат:Үлкен жиырмалыққа мүше елдер">Үлкен жиырмалыққа мүше елдер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Санат:Германия">Германия</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Жасырын санат: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:ISBN_%D1%81%D0%B8%D2%9B%D1%8B%D1%80%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96_%D2%9B%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Санат:ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер">ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Бұл беттің соңғы рет өзгертілген кезі: 2024 ж. қыркүйектің 17, 19:37.</li> <li id="footer-info-copyright">Мәтін <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясы</a> аясында қолжетімді; қосымша шарттар қолданылуы мүмкін. Бұл сайтты қолдану арқылы <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Қолдану шарты</a> және <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясатымен</a> келісесіз. Wikipedia® <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> коммерциялық емес ұйымының тіркелген сауда маркасы.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясаты</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B">Уикипедия туралы</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83">Жауапкершіліктен бас тарту</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртіп кодексі</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Әзірлеушілер</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kk.wikipedia.org">Статистикалар</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie мәлімдемесі</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобильді көрініс</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-j92nn","wgBackendResponseTime":239,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.018","walltime":"1.848","ppvisitednodes":{"value":9879,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":318278,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":41635,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":34,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9732,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1281.628 1 -total"," 72.25% 926.008 1 Үлгі:Мемлекет"," 28.79% 369.026 13 Үлгі:Wikidata"," 21.18% 271.481 1 Үлгі:Навигациялық_блок"," 14.97% 191.823 10 Үлгі:Навигациялық_кесте"," 14.17% 181.613 1 Үлгі:Мемлекет/Уикидерек"," 12.72% 163.059 7 Үлгі:Навигациялық_жол"," 9.16% 117.380 34 Үлгі:Байрақ"," 9.07% 116.183 1 Үлгі:Балтық_теңізі_бойындағы_мемлекеттер"," 6.86% 87.929 1 Үлгі:Қара_теңіз_экономикалық_ынтымақтастығы_ұйымы"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.282","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":18921764,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-pxddd","timestamp":"20241125115439","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0413\u0435\u0440\u043c\u0430\u043d\u0438\u044f","url":"https:\/\/kk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-10-10T16:15:34Z","dateModified":"2024-09-17T14:37:19Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/ba\/Flag_of_Germany.svg"}</script> </body> </html>