CINXE.COM

Solution finale — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Solution finale — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"c982f641-4dfe-4c0b-a597-e0633b9113db","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Solution_finale","wgTitle":"Solution finale","wgCurRevisionId":221966110,"wgRevisionId":221966110,"wgArticleId":288497,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article court","Portail:Shoah/Articles liés","Portail:Judaïsme/Articles liés","Portail:Nazisme/Articles liés","Portail:Allemagne/Articles liés","Portail:XXe siècle/Articles liés","Portail:Époque contemporaine/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés","Portail:Histoire militaire/Articles liés","Bon article en allemand","Vocabulaire de la Shoah","Nazisme","Euphémisme"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Solution_finale","wgRelevantArticleId":288497,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":2000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q127013","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1726"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg/800px-Heydrich-Endlosung.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1151"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg/640px-Heydrich-Endlosung.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="921"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Solution finale — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Solution_finale"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Solution_finale"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Solution_finale rootpage-Solution_finale skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d&#039;articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Solution+finale" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Solution+finale" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Solution+finale" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Solution+finale" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Solution finale</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 55 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-55" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">55 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Finale_Oplossing" title="Finale Oplossing – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Finale Oplossing" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%8A%D8%B1" title="الحل الأخير – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الحل الأخير" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D9%8A%D8%B1" title="الحل الاخير – arabe égyptien" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الحل الاخير" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="arabe égyptien" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Son_h%C9%99ll" title="Son həll – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Son həll" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%B5%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%8F_%D0%B2%D1%8A%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%81" title="Окончателно решение на еврейския въпрос – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Окончателно решение на еврейския въпрос" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%82%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="চূড়ান্ত সমাধান – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="চূড়ান্ত সমাধান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Diskoulm_diwezha%C3%B1" title="Diskoulm diwezhañ – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Diskoulm diwezhañ" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kona%C4%8Dno_rje%C5%A1enje_%C5%BEidovskog_pitanja" title="Konačno rješenje židovskog pitanja – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Konačno rješenje židovskog pitanja" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Soluci%C3%B3_final" title="Solució final – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Solució final" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kone%C4%8Dn%C3%A9_%C5%99e%C5%A1en%C3%AD_%C5%BEidovsk%C3%A9_ot%C3%A1zky" title="Konečné řešení židovské otázky – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Konečné řešení židovské otázky" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage" title="Endlösung der Judenfrage – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Endlösung der Judenfrage" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bon article"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage" title="Endlösung der Judenfrage – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Endlösung der Judenfrage" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%9B%CF%8D%CF%83%CE%B7" title="Τελική Λύση – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Τελική Λύση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Final_Solution" title="Final Solution – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Final Solution" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Fina_solvo_de_juda_demando" title="Fina solvo de juda demando – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Fina solvo de juda demando" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Soluci%C3%B3n_final" title="Solución final – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Solución final" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Azken_irtenbidea" title="Azken irtenbidea – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Azken irtenbidea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه حل نهایی – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="راه حل نهایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Lopullinen_ratkaisu" title="Lopullinen ratkaisu – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Lopullinen ratkaisu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage" title="Endlösung der Judenfrage – frison occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Endlösung der Judenfrage" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frison occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuascailt_Dheiridh" title="Fuascailt Dheiridh – irlandais" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuascailt Dheiridh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Soluci%C3%B3n_final" title="Solución final – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Solución final" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A4%D7%AA%D7%A8%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A1%D7%95%D7%A4%D7%99" title="הפתרון הסופי – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="הפתרון הסופי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kona%C4%8Dno_rje%C5%A1enje" title="Konačno rješenje – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Konačno rješenje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D6%80%D6%81%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Հրեական հարցի վերջնական լուծում – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հրեական հարցի վերջնական լուծում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Solusi_Akhir" title="Solusi Akhir – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Solusi Akhir" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Lokalausnin" title="Lokalausnin – islandais" lang="is" hreflang="is" data-title="Lokalausnin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandais" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Soluzione_finale_della_questione_ebraica" title="Soluzione finale della questione ebraica – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Soluzione finale della questione ebraica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA%E5%95%8F%E9%A1%8C%E3%81%AE%E6%9C%80%E7%B5%82%E7%9A%84%E8%A7%A3%E6%B1%BA" title="ユダヤ人問題の最終的解決 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ユダヤ人問題の最終的解決" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9D_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="საბოლოო გადაწყვეტილება – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საბოლოო გადაწყვეტილება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EB%8C%80%EC%9D%B8_%EB%AC%B8%EC%A0%9C%EC%97%90_%EB%8C%80%ED%95%9C_%EC%B5%9C%EC%A2%85_%ED%95%B4%EA%B2%B0%EC%B1%85" title="유대인 문제에 대한 최종 해결책 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="유대인 문제에 대한 최종 해결책" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Galutinis_sprendimas" title="Galutinis sprendimas – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Galutinis sprendimas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="അന്തിമപരിഹാരം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അന്തിമപരിഹാരം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Penyelesaian_Terakhir" title="Penyelesaian Terakhir – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Penyelesaian Terakhir" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage" title="Endlösung der Judenfrage – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Endlösung der Judenfrage" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_endelige_l%C3%B8sning" title="Den endelige løsning – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den endelige løsning" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage" title="Endlösung der Judenfrage – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Endlösung der Judenfrage" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8D_%D8%AD%D9%84_%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="وروستۍ حل لاره – pachto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="وروستۍ حل لاره" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pachto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Solu%C3%A7%C3%A3o_final" title="Solução final – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Solução final" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Solu%C8%9Bia_final%C4%83" title="Soluția finală – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Soluția finală" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="article recommandé"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%B5%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B0" title="Окончательное решение еврейского вопроса – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Окончательное решение еврейского вопроса" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B7%80%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B1_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B6%B3%E0%B7%94%E0%B6%B8" title="අවසාන විසඳුම – cingalais" lang="si" hreflang="si" data-title="අවසාන විසඳුම" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalais" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Final_Solution" title="Final Solution – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Final Solution" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kone%C4%8Dn%C3%A9_rie%C5%A1enie_%C5%BEidovskej_ot%C3%A1zky" title="Konečné riešenie židovskej otázky – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Konečné riešenie židovskej otázky" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Dokon%C4%8Dna_re%C5%A1itev" title="Dokončna rešitev – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Dokončna rešitev" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zgjidhja_P%C3%ABrfundimtare" title="Zgjidhja Përfundimtare – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zgjidhja Përfundimtare" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%B5%D1%9A%D0%B5" title="Коначно решење – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Коначно решење" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Den_slutgiltiga_l%C3%B6sningen" title="Den slutgiltiga lösningen – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Den slutgiltiga lösningen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="การแก้ปัญหายิวครั้งสุดท้าย – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="การแก้ปัญหายิวครั้งสุดท้าย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Nihai_%C3%87%C3%B6z%C3%BCm" title="Nihai Çözüm – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nihai Çözüm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B5_%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B2%27%D1%8F%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F_%D1%94%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Остаточне розв&#039;язання єврейського питання – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Остаточне розв&#039;язання єврейського питання" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D9%84" title="حتمی حل – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حتمی حل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BA%A3i_ph%C3%A1p_cu%E1%BB%91i_c%C3%B9ng" title="Giải pháp cuối cùng – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giải pháp cuối cùng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A0%D7%93%D7%92%D7%99%D7%9C%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%A2_%D7%9C%D7%99%D7%99%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%92" title="ענדגילטיקע לייזונג – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ענדגילטיקע לייזונג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%80%E7%BB%88%E8%A7%A3%E5%86%B3%E6%96%B9%E6%A1%88" title="最终解决方案 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="最终解决方案" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q127013#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Solution_finale" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Solution_finale" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Solution_finale"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Solution_finale"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Solution_finale" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Solution_finale" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;oldid=221966110" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Solution_finale&amp;id=221966110&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSolution_finale"><span>Obtenir l&#039;URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSolution_finale"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Solution+finale"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Solution_finale&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:The_Holocaust" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q127013" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div id="softredirect" class="bandeau-container metadata homonymie hatnote softredirect"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Cet <a href="/wiki/Aide:Article_court" title="Aide:Article court">article court</a> présente un sujet plus développé dans&#160;: <a href="/wiki/Shoah" title="Shoah">Shoah</a>. </p> </div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Heydrich-Endlosung.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg/220px-Heydrich-Endlosung.jpg" decoding="async" width="220" height="316" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg/330px-Heydrich-Endlosung.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Heydrich-Endlosung.jpg/440px-Heydrich-Endlosung.jpg 2x" data-file-width="803" data-file-height="1155" /></a><figcaption>Lettre de suivi de <a href="/wiki/Reinhard_Heydrich" title="Reinhard Heydrich">Reinhard Heydrich</a> au diplomate allemand <a href="/wiki/Martin_Luther_(diplomate)" title="Martin Luther (diplomate)">Martin Luther</a> demandant une assistance administrative dans la mise en œuvre de la solution finale, 26 février 1942.</figcaption></figure> <p>La <b>Solution finale à la <a href="/wiki/Question_juive" title="Question juive">question juive</a></b> (en <a href="/wiki/Allemand" title="Allemand">allemand</a>&#160;: <span class="lang-de" lang="de"><i>Die Endlösung der Judenfrage</i></span>) est un <a href="/wiki/Euph%C3%A9misme" title="Euphémisme">euphémisme</a> du <a href="/wiki/Troisi%C3%A8me_Reich" title="Troisième Reich">Troisième Reich</a> pour le projet d'<a href="/wiki/Extermination" title="Extermination">extermination</a> des <a href="/wiki/Juifs" title="Juifs">Juifs</a> d'<a href="/wiki/Europe" title="Europe">Europe</a> pendant la <a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a>, appelé ultérieurement «&#160;<a href="/wiki/Shoah" title="Shoah">Shoah</a>&#160;» (<a href="/wiki/H%C3%A9breu" title="Hébreu">hébreu</a>&#160;: <span class="lang-he" lang="he" dir="rtl">שואה</span>, «&#160;catastrophe, anéantissement&#160;») par les historiens et <a href="/wiki/Survivant_de_la_Shoah" title="Survivant de la Shoah">survivants</a>. </p><p>Cette politique de <a href="/wiki/G%C3%A9nocide" title="Génocide">génocide</a> organisée et systématique débutant dans l'<a href="/wiki/Europe_sous_domination_nazie" title="Europe sous domination nazie">Europe sous domination nazie</a>, déjà amorcée à l'Est avec l'<a href="/wiki/Op%C3%A9ration_Barbarossa" title="Opération Barbarossa">Opération Barbarossa</a> par l'action des <i><a href="/wiki/Einsatzgruppen" title="Einsatzgruppen">Einsatzgruppen</a>,</i> qui ont ordre de tuer les juifs, est formulée en termes procéduraux et géopolitiques par les dirigeants nazis en <time class="nowrap" datetime="1942-01" data-sort-value="1942-01">janvier 1942</time> lors de la <a href="/wiki/Conf%C3%A9rence_de_Wannsee" title="Conférence de Wannsee">conférence de Wannsee</a>, tenue près de <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> et présidée par <a href="/wiki/Reinhard_Heydrich" title="Reinhard Heydrich">Reinhard Heydrich</a>. Elle donne notamment lieu à la mise en place d'une infrastructure déployée dans toute l'Europe occupée permettant l'arrestation, le transport et l'extermination en masse de ses victimes, ainsi que la collecte de leurs biens, et aboutit à la <a href="/wiki/Shoah_en_Pologne" title="Shoah en Pologne">mort de 90&#160;% des Juifs polonais</a> et des deux tiers de la population juive de l'Europe occupée par les nazis. </p><p>Les nazis recourent en effet à tout un langage codé spécifique qui leur servira à dissimuler leurs crimes dans les années suivantes&#160;: jusqu'à la fin, la déportation-extermination des Juifs sera ainsi désignée par l'euphémisme de «&#160;<a href="/wiki/R%C3%A9installation_%C3%A0_l%27Est" title="Réinstallation à l&#39;Est">réinstallation à l'Est</a>&#160;» ou d’«&#160;évacuation&#160;», le gazage massif comme un «&#160;traitement spécial&#160;» (<i><a href="/wiki/Sonderbehandlung" title="Sonderbehandlung">Sonderbehandlung</a></i>), les détenus livrés à l'<a href="/wiki/Extermination_par_le_travail" title="Extermination par le travail">extermination par le travail</a> comme des «&#160;pièces&#160;» (<i>Stück</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliographie">Bibliographie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Solution_finale&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Walter_Laqueur" title="Walter Laqueur">Walter Laqueur</a>: <i>Le terrifiant secret. La "solution finale" et l'information étouffée</i>, 2010, NRF-Gallimard, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2070131211" title="Spécial:Ouvrages de référence/2070131211"><span class="nowrap">2070131211</span></a>)</small>.</li> <li>Edouard Husson, <i>Heydrich et la solution finale</i>, Perrin, 2008, 492 p. (préface de Ian Kershaw, postface de Jean-Paul Bled).</li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Shoah" title="Modèle:Palette Shoah"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Shoah&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Shoah" title="Shoah">Shoah</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Par pays</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Shoah_en_Albanie" title="Shoah en Albanie">Albanie</a></li> <li><a href="/wiki/Juifs_d%27Allemagne_sous_le_Troisi%C3%A8me_Reich" title="Juifs d&#39;Allemagne sous le Troisième Reich">Allemagne</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Autriche" title="Shoah en Autriche">Autriche</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Belgique" title="Shoah en Belgique">Belgique</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Bi%C3%A9lorussie" title="Shoah en Biélorussie">Biélorussie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_dans_l%27%C3%89tat_ind%C3%A9pendant_de_Croatie" title="Shoah dans l&#39;État indépendant de Croatie">Croatie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Estonie" title="Shoah en Estonie">Estonie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_France" title="Shoah en France">France</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Gr%C3%A8ce" title="Shoah en Grèce">Grèce</a> <ul><li><a href="/wiki/Shoah_en_Gr%C3%A8ce_sous_occupation_bulgare" title="Shoah en Grèce sous occupation bulgare">en zone sous occupation bulgare</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Hongrie" title="Shoah en Hongrie">Hongrie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Italie" title="Shoah en Italie">Italie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Lettonie" title="Shoah en Lettonie">Lettonie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Lituanie" title="Shoah en Lituanie">Lituanie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_au_Luxembourg" title="Shoah au Luxembourg">Luxembourg</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Norv%C3%A8ge" title="Shoah en Norvège">Norvège</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_aux_Pays-Bas" title="Shoah aux Pays-Bas">Pays-Bas</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Pologne" title="Shoah en Pologne">Pologne</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Roumanie" title="Shoah en Roumanie">Roumanie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Russie" title="Shoah en Russie">Russie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Serbie" title="Shoah en Serbie">Serbie occupée</a></li> <li>Tchécoslovaquie <ul><li><a href="/wiki/Shoah_en_Boh%C3%AAme-Moravie" title="Shoah en Bohême-Moravie">Bohême-Moravie</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_dans_la_r%C3%A9gion_des_Sud%C3%A8tes" title="Shoah dans la région des Sudètes">région des Sudètes</a></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Slovaquie" title="Shoah en Slovaquie">Slovaquie</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Shoah_en_Ukraine" title="Shoah en Ukraine">Ukraine</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Camps</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><b><a href="/wiki/Centres_d%27extermination_nazis" title="Centres d&#39;extermination nazis">Centres d'extermination nazis</a></b></li> <li><a href="/wiki/Auschwitz" title="Auschwitz">Auschwitz</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_d%27extermination_de_Be%C5%82%C5%BCec" title="Centre d&#39;extermination de Bełżec">Bełżec</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_d%27extermination_de_Che%C5%82mno" title="Centre d&#39;extermination de Chełmno">Chełmno</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_Majdanek" title="Camp de Majdanek">Majdanek</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_d%27extermination_de_Sobib%C3%B3r" title="Centre d&#39;extermination de Sobibór">Sobibór</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_d%27extermination_de_Treblinka" title="Centre d&#39;extermination de Treblinka">Treblinka</a></li> <li><b>Camps de transit</b></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_concentration_d%27Amersfoort" title="Camp de concentration d&#39;Amersfoort">Amersfoort</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_Bolzano" title="Camp de Bolzano">Bolzano</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_Drancy" title="Camp de Drancy">Drancy</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_Gurs" title="Camp de Gurs">Gurs</a></li> <li><a href="/wiki/Kamp_Schoorl" title="Kamp Schoorl">Kamp Schoorl</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_rassemblement_de_Malines" title="Camp de rassemblement de Malines">Malines</a></li> <li><a href="/wiki/Risiera_di_San_Sabba" title="Risiera di San Sabba">Risiera di San Sabba</a></li> <li><a href="/wiki/Camp_de_regroupement_et_de_transit_de_Westerbork" title="Camp de regroupement et de transit de Westerbork">Westerbork</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Méthodes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Chambre_%C3%A0_gaz" title="Chambre à gaz">Chambre à gaz</a></li> <li><a href="/wiki/Einsatzgruppen" title="Einsatzgruppen">Einsatzgruppen</a></li> <li><a href="/wiki/Extermination_par_le_travail" title="Extermination par le travail">Extermination par le travail</a></li> <li><i><a href="/wiki/Gaswagen" title="Gaswagen">Gaswagen</a></i></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Unités nazies</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Inspection_des_camps_de_concentration" title="Inspection des camps de concentration">Inspection des camps de concentration</a></li> <li><a href="/wiki/SS-Totenkopfverb%C3%A4nde" title="SS-Totenkopfverbände">SS-Totenkopfverbände</a></li> <li><a href="/wiki/Einsatzgruppen" title="Einsatzgruppen">Einsatzgruppen</a></li> <li><i><a href="/wiki/Einsatzkommando" title="Einsatzkommando">Einsatzkommando</a></i></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Ghettos, pogroms et massacres</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><b><a href="/wiki/Ghettos_juifs_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Ghettos juifs pendant la Seconde Guerre mondiale">Ghettos</a></b></li> <li>(<a href="/wiki/Liste_des_ghettos_juifs_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Liste des ghettos juifs pendant la Seconde Guerre mondiale">liste</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ghettos_de_Bi%C3%A9lorussie_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Ghettos de Biélorussie pendant la Seconde Guerre mondiale">en Biélorussie</a></li> <li><a href="/wiki/Ghettos_juifs_en_Pologne_occup%C3%A9e_par_les_nazis" title="Ghettos juifs en Pologne occupée par les nazis">en Pologne</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Bia%C5%82ystok" title="Ghetto de Białystok">Białystok</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Budapest" title="Ghetto de Budapest">Budapest</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Cracovie" title="Ghetto de Cracovie">Cracovie</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Kovno" title="Ghetto de Kovno">Kovno</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Ghetto de Łódź">Łódź</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Lublin" title="Ghetto de Lublin">Lublin</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Lw%C3%B3w" class="mw-redirect" title="Ghetto de Lwów">Lwów</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Minsk" title="Ghetto de Minsk">Minsk</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Riga" title="Ghetto de Riga">Riga</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Siedlce" title="Ghetto de Siedlce">Siedlce</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Stanis%C5%82aw%C3%B3w" title="Ghetto de Stanisławów">Stanisławów</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Varsovie" title="Ghetto de Varsovie">Varsovie</a></li> <li><a href="/wiki/Ghetto_de_Vilnius" title="Ghetto de Vilnius">Vilnius</a></li> <li><b><a href="/wiki/Pogrom" title="Pogrom">Pogroms</a> et massacres</b></li> <li><i><a href="/wiki/Aktion_Erntefest" title="Aktion Erntefest">Aktion Erntefest</a></i></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Babi_Yar" title="Massacre de Babi Yar">Babi Yar</a></li> <li><a href="/wiki/Coup_d%27%C3%89tat_de_la_L%C3%A9gion_et_pogrom_de_Bucarest" title="Coup d&#39;État de la Légion et pogrom de Bucarest">Bucarest</a></li> <li><a href="/wiki/Pogrom_de_Ia%C8%99i" title="Pogrom de Iași">Iași</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Jedwabne" title="Massacre de Jedwabne">Jedwabne</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Kamenets-Podolski" title="Massacre de Kamenets-Podolski">Kamenets-Podolski</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_du_garage_Lietukis" title="Massacre du garage Lietukis">Lietukis</a></li> <li><a href="/wiki/Pogroms_de_Lviv_de_1941" title="Pogroms de Lviv de 1941">Lviv</a></li> <li><a href="/wiki/Massacres_d%27Odessa_(1941)" title="Massacres d&#39;Odessa (1941)">Odessa</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Poneriai" title="Massacre de Poneriai">Poneriai</a></li> <li><a href="/wiki/Massacre_de_Rumbula" title="Massacre de Rumbula">Rumbula</a></li> <li><a href="/wiki/Marches_de_la_mort_(Shoah)" title="Marches de la mort (Shoah)">Marches de la mort</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/R%C3%A9sistance_juive_pendant_la_Shoah" title="Résistance juive pendant la Shoah">Résistance</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Partisans_juifs" title="Partisans juifs">Partisans juifs</a></li> <li><b><a href="/wiki/Soul%C3%A8vements_de_ghettos_durant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Soulèvements de ghettos durant la Seconde Guerre mondiale">Soulèvements de ghettos</a></b></li> <li><a href="/wiki/Soul%C3%A8vement_du_ghetto_de_Bia%C5%82ystok" title="Soulèvement du ghetto de Białystok">Białystok</a></li> <li><a href="/wiki/Soul%C3%A8vement_du_ghetto_de_Varsovie" title="Soulèvement du ghetto de Varsovie">Varsovie</a></li> <li><a href="/wiki/Arm%C3%A9e_juive" title="Armée juive">Armée juive</a></li> <li><a href="/wiki/Juste_parmi_les_nations" title="Juste parmi les nations">Juste parmi les nations</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Shoah" title="Portail de la Shoah"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png/24px-Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png/36px-Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png/48px-Jude%2C_Gwiazda_Dawida%2C_Star_of_David%2C_Davidstern%2C_1940-1944_with_transparent_background.png 2x" data-file-width="1318" data-file-height="1318" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Shoah" title="Portail:Shoah">Portail de la Shoah</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Nazisme" title="Portail du nazisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg/40px-Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="37" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg/60px-Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg/120px-Reichsadler_Deutsches_Reich_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1297" data-file-height="846" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Nazisme" title="Portail:Nazisme">Portail du nazisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Seconde_Guerre_mondiale" title="Portail de la Seconde Guerre mondiale"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/40px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg" decoding="async" width="29" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/60px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg 1.5x" data-file-width="2098" data-file-height="1772" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Seconde_Guerre_mondiale" title="Portail:Seconde Guerre mondiale">Portail de la Seconde Guerre mondiale</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c9555c6d9‐c79lb Cached time: 20250325130626 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.156 seconds Real time usage: 0.239 seconds Preprocessor visited node count: 866/1000000 Post‐expand include size: 48087/2097152 bytes Template argument size: 11848/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 1/5000000 bytes Lua time usage: 0.061/10.000 seconds Lua memory usage: 3261480/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 179.902 1 -total 31.95% 57.478 1 Modèle:Portail 19.29% 34.701 1 Modèle:Article_court 18.12% 32.600 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 17.15% 30.861 1 Modèle:Méta_bandeau 16.66% 29.978 1 Modèle:Lang-de 15.85% 28.515 1 Modèle:Langue_avec_nom 12.52% 22.528 1 Modèle:Palette 12.23% 22.008 1 Modèle:Catégorisation_badges 11.25% 20.242 1 Modèle:Suivi_des_biographies --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:288497:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250325130626 and revision id 221966110. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Solution_finale&amp;oldid=221966110">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Solution_finale&amp;oldid=221966110</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Vocabulaire_de_la_Shoah" title="Catégorie:Vocabulaire de la Shoah">Vocabulaire de la Shoah</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Nazisme" title="Catégorie:Nazisme">Nazisme</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Euph%C3%A9misme" title="Catégorie:Euphémisme">Euphémisme</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_court" title="Catégorie:Article court">Article court</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Shoah/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Shoah/Articles liés">Portail:Shoah/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Juda%C3%AFsme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Judaïsme/Articles liés">Portail:Judaïsme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Nazisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Nazisme/Articles liés">Portail:Nazisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Allemagne/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Allemagne/Articles liés">Portail:Allemagne/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:XXe_si%C3%A8cle/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:XXe siècle/Articles liés">Portail:XXe siècle/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89poque_contemporaine/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Époque contemporaine/Articles liés">Portail:Époque contemporaine/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Seconde_Guerre_mondiale/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés">Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire_militaire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire militaire/Articles liés">Portail:Histoire militaire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Bon_article_en_allemand" title="Catégorie:Bon article en allemand">Bon article en allemand</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 10 janvier 2025 à 11:44.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Solution_finale" title="Spécial:Citer/Solution finale">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Solution_finale&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Solution finale</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>55 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-757665876d-c7zgp","wgBackendResponseTime":143,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.156","walltime":"0.239","ppvisitednodes":{"value":866,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":48087,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11848,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":1,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 179.902 1 -total"," 31.95% 57.478 1 Modèle:Portail"," 19.29% 34.701 1 Modèle:Article_court"," 18.12% 32.600 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 17.15% 30.861 1 Modèle:Méta_bandeau"," 16.66% 29.978 1 Modèle:Lang-de"," 15.85% 28.515 1 Modèle:Langue_avec_nom"," 12.52% 22.528 1 Modèle:Palette"," 12.23% 22.008 1 Modèle:Catégorisation_badges"," 11.25% 20.242 1 Modèle:Suivi_des_biographies"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.061","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3261480,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c9555c6d9-c79lb","timestamp":"20250325130626","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Solution finale","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Solution_finale","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q127013","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q127013","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-10T19:10:00Z","dateModified":"2025-01-10T10:44:46Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/47\/Heydrich-Endlosung.jpg","headline":"plan nazi pour le g\u00e9nocide du peuple juif"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10