CINXE.COM

Republika Helwecka – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Republika Helwecka – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"67c2768b-208b-426b-bc4a-e9612cb7521e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Republika_Helwecka","wgTitle":"Republika Helwecka","wgCurRevisionId":74474442,"wgRevisionId":74474442,"wgArticleId":558929,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Państwo infobox","Szablon odn bez numeru strony","Historia Szwajcarii","Państwa historyczne w Europie"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Republika_Helwecka","wgRelevantArticleId":558929,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[], "wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74474442,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q206696","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/1200px-Karte_Helvetik_4.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="757"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/800px-Karte_Helvetik_4.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="505"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/640px-Karte_Helvetik_4.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="404"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Republika Helwecka – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Republika_Helwecka"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Republika_Helwecka"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Republika_Helwecka rootpage-Republika_Helwecka skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Republika+Helwecka" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Republika+Helwecka" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Republika+Helwecka" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Republika+Helwecka" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tło_polityczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tło_polityczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Tło polityczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Tło_polityczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Powstanie_Republiki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Powstanie_Republiki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Powstanie Republiki</span> </div> </a> <ul id="toc-Powstanie_Republiki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Akt_Mediacyjny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Akt_Mediacyjny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Akt Mediacyjny</span> </div> </a> <ul id="toc-Akt_Mediacyjny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Republika Helwecka</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 51 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-51" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">51 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Helvetische_Republik" title="Helvetische Republik – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Helvetische Republik" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8A%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="الجمهورية الهيلفيتية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الجمهورية الهيلفيتية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/R%C3%A8publica_h%C3%A8lvetica" title="Rèpublica hèlvetica – franko-prowansalski" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Rèpublica hèlvetica" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="franko-prowansalski" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Хелветска република – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хелветска република" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Rep%C3%BAblica_Helv%C3%A8tica" title="República Helvètica – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="República Helvètica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Helv%C3%A9tsk%C3%A1_republika" title="Helvétská republika – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Helvétská republika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Helvetische_Republik" title="Helvetische Republik – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Helvetische Republik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Helveetsia_vabariik" title="Helveetsia vabariik – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Helveetsia vabariik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%B2%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1" title="Ελβετική Δημοκρατία – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Ελβετική Δημοκρατία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Helvetic_Republic" title="Helvetic Republic – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Helvetic Republic" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Rep%C3%BAblica_Helv%C3%A9tica" title="República Helvética – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="República Helvética" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Helveta_Respubliko" title="Helveta Respubliko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Helveta Respubliko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Helveziar_Errepublika" title="Helveziar Errepublika – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Helveziar Errepublika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جمهوری هلوتی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جمهوری هلوتی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9publique_helv%C3%A9tique" title="République helvétique – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="République helvétique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Rep%C3%BAblica_Helv%C3%A9tica" title="República Helvética – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="República Helvética" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%97%AC%EB%B2%A0%ED%8B%B0%EC%95%84_%EA%B3%B5%ED%99%94%EA%B5%AD" title="헬베티아 공화국 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="헬베티아 공화국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%AC%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հելվետյան հանրապետություն – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հելվետյան հանրապետություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Republik_Helvetika" title="Republik Helvetika – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Republik Helvetika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Republica_Helvetic" title="Republica Helvetic – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Republica Helvetic" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%C3%A6" title="Гельветаг республикæ – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Гельветаг республикæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Repubblica_Elvetica" title="Repubblica Elvetica – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Repubblica Elvetica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A8%D7%A4%D7%95%D7%91%D7%9C%D7%99%D7%A7%D7%94_%D7%94%D7%94%D7%9C%D7%95%D7%95%D7%98%D7%99%D7%AA" title="הרפובליקה ההלווטית – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="הרפובליקה ההלווטית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Гельветика республика – karaczajsko-bałkarski" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Гельветика республика" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaczajsko-bałkarski" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ჰელვეციის რესპუბლიკა – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ჰელვეციის რესპუბლიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Гельвеция республикасы – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Гельвеция республикасы" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Respublica_Helvetica" title="Respublica Helvetica – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Respublica Helvetica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Helvetesch_Republik" title="Helvetesch Republik – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Helvetesch Republik" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Helvetijos_respublika" title="Helvetijos respublika – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Helvetijos respublika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Helv%C3%A9t_K%C3%B6zt%C3%A1rsas%C3%A1g" title="Helvét Köztársaság – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Helvét Köztársaság" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Хелветска Република – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хелветска Република" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Helvetische_Republiek" title="Helvetische Republiek – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Helvetische Republiek" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%A2%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="ヘルヴェティア共和国 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヘルヴェティア共和国" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_helvetiske_republikk" title="Den helvetiske republikk – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den helvetiske republikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Rep%C3%BAblica_Helv%C3%A9tica" title="República Helvética – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="República Helvética" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Republica_Elve%C8%9Bian%C4%83" title="Republica Elvețiană – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Republica Elvețiană" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Republica_helvetica" title="Republica helvetica – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Republica helvetica" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Гельветическая республика – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гельветическая республика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Helvetic_Republic" title="Helvetic Republic – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Helvetic Republic" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Helv%C3%A9tska_republika" title="Helvétska republika – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Helvétska republika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Helvetska_republika" title="Helvetska republika – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Helvetska republika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Хелветска република – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хелветска република" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Helvetska_Republika" title="Helvetska Republika – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Helvetska Republika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Helvetian_tasavalta" title="Helvetian tasavalta – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Helvetian tasavalta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Helvetiska_republiken" title="Helvetiska republiken – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Helvetiska republiken" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Helvetia_Cumhuriyeti" title="Helvetia Cumhuriyeti – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Helvetia Cumhuriyeti" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Гельветійська республіка – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Гельветійська республіка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Helvetica" title="Cộng hòa Helvetica – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cộng hòa Helvetica" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%B5%AB%E5%B0%94%E7%BB%B4%E8%92%82%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="赫尔维蒂共和国 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="赫尔维蒂共和国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Helveti_Ol%C3%B3m%C3%ACnira" title="Helveti Olómìnira – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Helveti Olómìnira" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B5%B7%E5%B0%94%E7%BB%B4%E7%AC%AC%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="海尔维第共和国 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="海尔维第共和国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q206696#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Republika_Helwecka" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Republika_Helwecka" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Republika_Helwecka"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Republika_Helwecka"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Republika_Helwecka" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Republika_Helwecka" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;oldid=74474442" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Republika_Helwecka&amp;id=74474442&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRepublika_Helwecka"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRepublika_Helwecka"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Republika+Helwecka"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Republika_Helwecka&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Helvetic_Republic" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q206696" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Republika Helwecka</div><div class="iboxt-2">République Helvétique<br />Helvetische Republik<br />Repubblica Elvetica</div> </caption> <tbody><tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"> <td colspan="2">1798–1803/1813 </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Sceau_Republique_helvetique.png" class="mw-file-description"><img alt="Godło" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sceau_Republique_helvetique.png/100px-Sceau_Republique_helvetique.png" decoding="async" width="100" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sceau_Republique_helvetique.png/150px-Sceau_Republique_helvetique.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Sceau_Republique_helvetique.png/200px-Sceau_Republique_helvetique.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="775" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_the_Helvetic_Republic_(French).svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg/100px-Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg/150px-Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg/200px-Flag_of_the_Helvetic_Republic_%28French%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/w/index.php?title=God%C5%82o_Republiki_Helweckiej&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Godło Republiki Helweckiej (strona nie istnieje)">Godło</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga_Republiki_Helweckiej" title="Flaga Republiki Helweckiej">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Ustr%C3%B3j_polityczny" title="Ustrój polityczny">Ustrój polityczny</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Republika" title="Republika">Republika</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Konstytucja" title="Konstytucja">Konstytucja</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Pierwsza_Konstytucja_Helwecka" title="Pierwsza Konstytucja Helwecka">Pierwsza Konstytucja Helwecka</a><br /><a href="/wiki/Druga_Konstytucja_Helwecka" title="Druga Konstytucja Helwecka">Druga Konstytucja Helwecka</a><br /><a href="/wiki/Akt_Mediacyjny" title="Akt Mediacyjny">Akt Mediacyjny</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Stolica" title="Stolica">Stolica</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Aarau" title="Aarau">Aarau</a> → <a href="/wiki/Lucerna" title="Lucerna">Lucerna</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data powstania </th> <td> <p><a href="/wiki/5_marca" title="5 marca">5 marca</a> <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data likwidacji </th> <td> <p><a href="/wiki/19_lutego" title="19 lutego">19 lutego</a> <a href="/wiki/1803" title="1803">1803</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja<br />•&#160;liczba&#160;ludności </th> <td> <p><br />1&#160;664&#160;832<br /><small>(1798)</small> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Nar%C3%B3d" title="Naród">Narody</a> i <a href="/wiki/Grupa_etniczna" title="Grupa etniczna">grupy etniczne</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Szwajcarzy" title="Szwajcarzy">Szwajcarska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/J%C4%99zyk_urz%C4%99dowy" title="Język urzędowy">Język urzędowy</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Francuski" class="mw-redirect" title="Francuski">francuski</a><br /><a href="/wiki/Niemiecki" class="mw-redirect" title="Niemiecki">niemiecki</a><br /><a href="/wiki/W%C5%82oski" class="mw-redirect" title="Włoski">włoski</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Religia" title="Religia">Religia</a> dominująca </th> <td> <p><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwo</a> </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Karte_Helvetik_4.png" class="mw-file-description" title="Mapa Republiki Helweckiej w 1802 roku"><img alt="Mapa opisywanego kraju" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/240px-Karte_Helvetik_4.png" decoding="async" width="240" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/360px-Karte_Helvetik_4.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Karte_Helvetik_4.png/480px-Karte_Helvetik_4.png 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1577" /></a></span><br />Mapa Republiki Helweckiej w 1802 roku </td></tr> <tr style="display:none;"> <th colspan="2">brak współrzędnych </th></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Helvetic_Republic" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Helvetic_Republic" class="extiw" title="commons:Category:Helvetic Republic">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Republika Helwecka</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">fr.</a>&#160;<em lang="fr">République Hélvetique</em>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a>&#160;<em lang="de">Helvetische Republik</em>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_w%C5%82oski" title="Język włoski">wł.</a>&#160;<em lang="it">Repubblica Elvetica</em>) – historyczne państwo, istniejące w latach 1798–1803, na terenie <a href="/wiki/Szwajcaria" title="Szwajcaria">Szwajcarii</a><sup id="cite_ref-CITEREFChwalba2008227_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFChwalba2008227-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-pwnB_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-pwnB-2">[2]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tło_polityczne"><span id="T.C5.82o_polityczne"></span>Tło polityczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Tło polityczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tło polityczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Okres od 1712 do 1798 przejawiał się w Szwajcarii zmniejszaniem i ograniczaniem praw mieszkańców <a href="/wiki/Kanton_(Szwajcaria)" title="Kanton (Szwajcaria)">kantonów</a>, przykładowo nie odbywały się przeprowadzane wcześniej <a href="/wiki/Referendum" title="Referendum">referenda</a>. <a href="/wiki/Monarchia_absolutna" title="Monarchia absolutna">Absolutyzm władzy</a>, sprawowanej często przez <a href="/wiki/Oligarchia" title="Oligarchia">oligarchiczne</a> rody, doprowadził do wielu wystąpień ludności w poszczególnych kantonach. Rozruchy miały miejsce w dolinie <a href="/wiki/Rodan" title="Rodan">Rodanu</a> (1790), w miastach: <a href="/wiki/Yverdon-les-Bains" title="Yverdon-les-Bains">Yverdon</a>, <a href="/wiki/Moudon" title="Moudon">Moudon</a>, <a href="/wiki/Vevey" title="Vevey">Vevey</a> i Ouchy (1791), w <a href="/wiki/Jura_(kanton)" title="Jura (kanton)">Jurze</a> (1792) oraz w miejscowościach nad <a href="/wiki/Jezioro_Zuryskie" title="Jezioro Zuryskie">Jeziorem Zuryskim</a> (1794). Niemałe znaczenie miała również <a href="/wiki/Rewolucja_francuska" title="Rewolucja francuska">rewolucja we Francji</a>. Duży wpływ na sprowadzanie do Szwajcarii haseł i idei rewolucyjnych mieli powracający do kraju <a href="/wiki/Najemnicy_szwajcarscy" title="Najemnicy szwajcarscy">najemnicy szwajcarscy</a>. Dodatkowo w zachodnim obszarze kraju dominował <a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">język francuski</a>, który ułatwiał przenikanie rewolucyjnych nowinek z Francji<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p><p>W <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryżu</a> swoją siedzibę miała <a href="/wiki/Emigracja" title="Emigracja">emigracja</a> szwajcarska. Od 1790 działał tam szwajcarski klub patriotyczny założony przez Jeana Nicolasa Castelliego. Wśród zwolenników zmian ustrojowych w kraju wyróżniali się m.in.: <a href="/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_C%C3%A9sar_de_La_Harpe" class="mw-redirect" title="Frédéric César de La Harpe">Frédéric César de La Harpe</a>, <a href="/wiki/Peter_Ochs" title="Peter Ochs">Peter Ochs</a> oraz Paul Usteri. W stolicy francuskiej w grudniu 1797 doszło do spotkania Petera Ochsa i Frédérica Césara de La Harpe’a z <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleonem Bonaparte</a>. Zostali oni poinformowani o planowanej inwazji wojsk francuskich, otrzymali również zadanie przygotowania w kraju powstania. Szwajcarscy rewolucjoniści zdawali sobie sprawę, że pomoc Francji jest im niezbędna w dokonaniu radykalnych zmian w ustroju Konfederacji Szwajcarskiej, gdyż sami nie mieli ku temu środków czy możliwości<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Powstanie_Republiki">Powstanie Republiki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Powstanie Republiki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Powstanie Republiki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:LaHarpe.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LaHarpe.jpg/160px-LaHarpe.jpg" decoding="async" width="160" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/LaHarpe.jpg 1.5x" data-file-width="228" data-file-height="269" /></a><figcaption>Frédéric-César de La Harpe</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg/160px-Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg" decoding="async" width="160" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg/241px-Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg/320px-Peter_Ochs_Revolutionsalmanach.jpg 2x" data-file-width="466" data-file-height="550" /></a><figcaption>Peter Ochs</figcaption></figure> <p>Pod koniec 1797 francuski <a href="/wiki/Dyrektoriat" title="Dyrektoriat">dyrektoriat</a> podjął uchwałę o zajęciu <a href="/wiki/Stara_Konfederacja_Szwajcarska" title="Stara Konfederacja Szwajcarska">Szwajcarii</a>. W styczniu 1798 w <a href="/wiki/Vaud" title="Vaud">Vaud</a> wybuchło powstanie. Jego mieszkańcy proklamowali niezależność od <a href="/wiki/Kanton_(Szwajcaria)" title="Kanton (Szwajcaria)">kantonu</a> <a href="/wiki/Berno_(kanton)" title="Berno (kanton)">Berno</a> i utworzenie Republiki Léman. Na pomoc wezwali wojska <a href="/wiki/I_Republika_Francuska" title="I Republika Francuska">Republiki Francuskiej</a> <sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. <a href="/wiki/5_marca" title="5 marca">5 marca</a> <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> siły francuskie wkroczyły na terytorium szwajcarskie. Jedynie kantony Berno, <a href="/wiki/Solura_(kanton)" title="Solura (kanton)">Solura</a> i <a href="/wiki/Fryburg_(kanton)" title="Fryburg (kanton)">Fryburg</a> podjęły próbę oporu, wobec czego cały kraj znalazł się pod panowaniem francuskim. </p><p><a href="/wiki/12_kwietnia" title="12 kwietnia">12 kwietnia</a> <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> w <a href="/wiki/Aarau" title="Aarau">Aarau</a> zebrało się 121 deputowanych z 10 kantonów. Podjęto uchwałę o rozwiązaniu <a href="/wiki/Stara_Konfederacja_Szwajcarska" title="Stara Konfederacja Szwajcarska">Starej Konfederacji Szwajcarskiej</a> i w jej miejsce utworzono Republikę Helwecką. Powołano 5-osobowy rząd o nieograniczonej władzy zwany dyrektoriatem wykonawczym, utworzono Wielką Radę i <a href="/wiki/Senat" class="mw-disambig" title="Senat">Senat</a>, uchwalono <a href="/wiki/Pierwsza_Konstytucja_Helwecka" title="Pierwsza Konstytucja Helwecka">nową konstytucję</a> opracowaną przez Petera Ochsa (nazywaną przez jego przeciwników <i>Książeczką Ochsa</i>), zniesiono <a href="/wiki/Dziesi%C4%99cina" title="Dziesięcina">dziesięcinę</a>, <a href="/wiki/Tortura" title="Tortura">tortury</a> i obowiązek przynależności <a href="/wiki/Cech" title="Cech">cechowej</a>, wprowadzono jednolite <a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">prawo miejskie</a> i <a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny" title="Podział administracyjny">podział kraju</a> na 23 <a href="/wiki/Kanton_(Szwajcaria)" title="Kanton (Szwajcaria)">kantony</a>. Z terytorium dawnej <a href="/wiki/Szwajcaria" title="Szwajcaria">Szwajcarii</a> odłączono <a href="/wiki/Genewa" title="Genewa">Genewę</a>, <a href="/wiki/Neuch%C3%A2tel_(kanton)" title="Neuchâtel (kanton)">Neuchâtel</a>, <a href="/wiki/Biel/Bienne" title="Biel/Bienne">Biel</a> i dolinę Valtellina<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p><p>Nową konstytucję przyjęto w <a href="/wiki/Vaud" title="Vaud">Vaud</a>. Natomiast <a href="/wiki/Bazylea_(kanton)" title="Bazylea (kanton)">kanton Bazylea</a> zaczął opracowywać następujące modyfikacje: zwiększenie praw kantonów, zmniejszenie pozycji dyrektoriatu względem parlamentu tudzież sądownictwa, ułatwienie rewizji konstytucji. Zmiany te zaaprobowały takie kantony jak: <a href="/wiki/Argowia" title="Argowia">Argowia</a>, <a href="/wiki/Berno_(kanton)" title="Berno (kanton)">Berno</a>, <a href="/wiki/Fryburg_(kanton)" title="Fryburg (kanton)">Fryburg</a>, <a href="/wiki/Obwalden" title="Obwalden">Obwalden</a>, <a href="/wiki/Solura_(kanton)" title="Solura (kanton)">Solura</a>, <a href="/wiki/Szafuza_(kanton)" title="Szafuza (kanton)">Szafuza</a> i <a href="/wiki/Zurych_(kanton)" title="Zurych (kanton)">Zurych</a>. Jednakże dalszym zmianom zapobiegli Francuzi, którzy obwieścili, że obowiązuje wyłącznie pierwotna wersja konstytucji projektu Ochsa i zabronione jest dokonywanie jakichkolwiek zmian. Przyjęcia nowej ustawy zasadniczej odmówiły kantony: <a href="/wiki/Appenzell_Innerrhoden" title="Appenzell Innerrhoden">Appenzell Innerrhoden</a>, <a href="/wiki/Glarus_(kanton)" title="Glarus (kanton)">Glarus</a>, <a href="/wiki/Nidwalden" title="Nidwalden">Nidwalden</a>, <a href="/wiki/Schwyz_(kanton)" title="Schwyz (kanton)">Schwyz</a>, <a href="/wiki/Uri_(kanton)" title="Uri (kanton)">Uri</a> oraz <a href="/wiki/Zug_(kanton)" title="Zug (kanton)">Zug</a><sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p><p>Wewnątrz kraju zaczęły wybuchać antyfrancuskie powstania. Po utworzeniu państwa kantony <a href="/wiki/Glarus_(kanton)" title="Glarus (kanton)">Glarus</a> i <a href="/wiki/Schwyz_(kanton)" title="Schwyz (kanton)">Schwyz</a> ogłosiły secesję. Przywódcą buntu był <a href="/wiki/Alois_von_Reding" title="Alois von Reding">Alois von Reding</a>, jednak jego oddziały zostały pokonane przez francuską armię w bitwie pod Rothenthurm 2 maja 1798. Nie powstrzymało to jednak oporu ludności; na terenie kraju zaczęła działać <a href="/wiki/Partyzantka" class="mw-redirect" title="Partyzantka">partyzantka</a>. Na początku <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> roku w kantonach <a href="/wiki/Uri_(kanton)" title="Uri (kanton)">Uri</a>, <a href="/wiki/Schwyz_(kanton)" title="Schwyz (kanton)">Schwyz</a>, <a href="/wiki/Ticino" title="Ticino">Ticino</a> i <a href="/wiki/Valais" title="Valais">Valais</a> wybuchło powstanie chłopskie. W 1799 Republika Helwecka stała się teatrem <a href="/wiki/II_koalicja_antyfrancuska" title="II koalicja antyfrancuska">wojny francusko-austriackiej</a>, a w lecie tego roku część jej ziem była przejściowo okupowana przez armię rosyjską pod dowództwem <a href="/wiki/Aleksandr_Suworow" title="Aleksandr Suworow">Aleksandra Suworowa</a><sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. Korzystając z zamieszek, do kraju wkroczyły wojska austriackie, zajmując <a href="/wiki/Gryzonia" title="Gryzonia">Gryzonię</a>. </p><p>W kraju nastąpiła <a href="/wiki/Anarchia" title="Anarchia">anarchia</a>. W styczniu <a href="/wiki/1800" title="1800">1800</a> roku zniesiono dyrektoriat i zastąpiono go Komitetem Rady Helweckiej. Wśród szwajcarskich polityków nastąpiła wyraźna polaryzacja na dwie grupy: unitarystów (zwolenników państwa jednolitego i niepodzielnego) tudzież federalistów (zwiększenia pozycji i uprawnień kantonów). Oba środowiska szukały wsparcia u Napoleona. Konflikt ten przekładał się na niespokojną sytuację w kraju i liczne <a href="/wiki/Zamach_stanu" title="Zamach stanu">zamachy stanu</a> (w styczniu i sierpniu 1800, październiku 1801 i kwietniu 1802)<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p><p>Elity szwajcarskie próbowały dokonać zmiany ustroju kraju, podejmując nieudane próby uchwalenia nowych konstytucji (z dnia 29 maja 1801 oraz 24 października 1801). Kolejny projekt ustawy zasadniczej pochodził z 27 lutego 1802, a 20 maja tego roku został poddany pod referendum. W jego wyniku został przyjęty pomimo tego, że zwolenników było mniej (72 453) niż jej przeciwników (92 423). Najprawdopodobniej do głosów zwolenników dodano głosy obywateli niebiorących udziału w głosowaniu (167 172)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[a]</a></sup>. Duże znacznie dla wprowadzenia w życie nowej ustawy zasadniczej miało też wycofanie z terenu Szwajcarii wojsk francuskich w lipcu 1802<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Akt_Mediacyjny">Akt Mediacyjny</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Akt Mediacyjny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Akt Mediacyjny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Karte_Mediation.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Karte_Mediation.png/242px-Karte_Mediation.png" decoding="async" width="242" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Karte_Mediation.png/363px-Karte_Mediation.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Karte_Mediation.png/484px-Karte_Mediation.png 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1570" /></a><figcaption>Republika Helwecka w latach 1803-1813</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Druga_Konstytucja_Helwecka" title="Druga Konstytucja Helwecka">Druga konstytucja helwecka</a> nie uspokoiła sytuacji w kraju, w którym wciąż dochodziło do zbrojnych wystąpień. Pod koniec lata 1802 wybuchło największe z nich nazwano je „wojną kijów” (Stecklikrieg), z uwagi na brak innej broni jej uczestników. Zamieszki te były spowodowane przez m.in. tragiczną sytuację ekonomiczną mieszkańców Republiki, spustoszenia dokonane przez siły francuskie, austriackie i rosyjskie tudzież przez podniesienie obciążeń fiskalnych. Dodatkowo wśród Szwajcarów był obecny silny partykularyzm kantonalny i chęć powrotu do dawnych uregulowań ustrojowych z czasów Starej Konfederacji. W tej sytuacji Napoleon Bonaparte w deklaracji z dnia 30 września 1802 zagroził ponowną interwencją zbrojną, gdyby nie istniała możliwość uspokojenia nastrojów społecznych. By zapobiec zbrojnej ingerencji, wskazał siebie jako mediatora pomiędzy przeciwnikami. W Paryżu zwołano zebranie Konstytuanty Szwajcarskiej (Consulta), a obrady rozpoczęto 10 grudnia 1802. W jej składzie znaleźli się przedstawiciele Senatu, który posiadał prawo do rewizji konstytucji. Niezależnie od faktu, że zwolenników centralizacji było więcej niż federalistów (stosunek 45 do 18), Napoleonowi udało się przeforsować swoją koncepcję nowego modelu ustrojowego Szwajcarii. 19 lutego 1803 wydał nową ustawę zasadniczą zwaną <a href="/wiki/Akt_Mediacyjny" title="Akt Mediacyjny">Aktem Mediacyjnym</a>, która była wzorowana na <a href="/wiki/Konstytucja_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Konstytucja Stanów Zjednoczonych">konstytucji</a> <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanów Zjednoczonych</a><sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-8" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. W przedmowie do Aktu Napoleon napisał do Szwajcarów: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p>Pogrążona w sporach Helwecja groziła rozpadem. Nie mogła sama znaleźć sposobu powrotu do porządku konstytucyjnego. Stara przychylność Narodu Francuskiego do tego godnego szacunku ludu, którego niedawno własną krwią bronił i przez swoje traktaty; jako niezależna siła chciał być uznany; to interes Francji i Republiki Włoskiej, której granica Szwajcarii dotyka; prośba Senatu; demokratycznych kantonów; w końcu życzenie całego Narodu Helweckiego zobligowało Nas, aby pełnić rolę Mediatora pomiędzy podzielonymi stronami [...]. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">Vermittlungsacte des Ersten Consuls der fränkischen Republik zwischen den Parteien, in welche Schweiz getheilt ist. Mediationsverfassung vom 19. Februar 1803</div> </div> <p>Mimo własnej konstytucji Szwajcaria nie była krajem w pełni samodzielnym i w tzw. „czasach Mediacji” pozostawała zależna od Francji do 1813<sup id="cite_ref-pwnB_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-pwnB-2">[2]</a></sup> w charakterze państwa stowarzyszonego jako luźny związek 19 kantonów. Żołnierze szwajcarscy w liczbie ok. 10 tys. wzięli udział w <a href="/wiki/Inwazja_na_Rosj%C4%99_(1812)" title="Inwazja na Rosję (1812)">inwazji na Rosję</a>, a po klęsce w <a href="/wiki/Bitwa_nad_Berezyn%C4%85_(1812)" title="Bitwa nad Berezyną (1812)">bitwie nad Berezyną</a> do ojczyzny wróciło ich ok. 700. Akt Mediacyjny był podstawą ustroju Szwajcarii niemal do końca 1813. Sytuacja zmieniła się pod koniec roku, gdy po klęsce Napoleona w <a href="/wiki/Bitwa_pod_Lipskiem" title="Bitwa pod Lipskiem">bitwie pod Lipskiem</a> <a href="/wiki/Koalicja_antyfrancuska" class="mw-disambig" title="Koalicja antyfrancuska">koalicja antyfrancuska</a> zażądała od Szwajcarii uchylenia tego aktu. Uczyniło to <a href="/wiki/Zgromadzenie_Federalne_(Szwajcaria)" title="Zgromadzenie Federalne (Szwajcaria)">Zgromadzenie Federalne</a> złożone z przedstawicieli dziesięciu kantonów uchwałą z dnia 29 grudnia 1813. Natomiast wcześniej, 18 listopada tegoż roku, ogłoszona została <a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_neutralne" title="Państwo neutralne">neutralność</a> Szwajcarii, którą ostatecznie potwierdzono 20 marca 1815 na <a href="/wiki/Kongres_wiede%C5%84ski" title="Kongres wiedeński">kongresie wiedeńskim</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[b]</a></sup>. Kongres zatwierdził także nowe granice Szwajcarii, przyłączając do jej terenów dolinę Valtellina i „jurajskie dystrykty niegdysiejszego <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo" title="Księstwo">księstwa</a> – <a href="/wiki/Diecezja" title="Diecezja">biskupstwa</a> <a href="/wiki/Bazylea_(kanton)" title="Bazylea (kanton)">Bazylei</a>”. Do Konfederacji jako kantony dołączyły też: Genewa, Neuchâtel i <a href="/wiki/Valais" title="Valais">Valais</a>. Nowym aktem prawnym regulującym ustrój Szwajcarii została Umowa Związkowa z 7 sierpnia 1815<sup id="cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-9" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBranecki2014-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony">&#8201;</span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Helwecja" title="Helwecja">Helwecja</a></li> <li><a href="/wiki/Helweci" title="Helweci">Helweci</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">"Rozwiązanie to najprawdopodobniej inspirowane było specyficzną interpretacją myśli J. J. Rousseau – z milczenia powszechnego należy przypuszczać zgodę ludu [...]". Maciej Aleksandrowicz, Republika Helwecka, [w:] Konstytucja. Ustrój polityczny. System organów państwowych, red. Stanisław Bożyk i Adam Jamróz, Białystok 2010, s. 13.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">"Podczas obrad Kongresu ukształtowała się opinia, że szansą rzeczywiście stabilnej i bezpiecznej egzystencji dla niewielkiej i silnie wewnętrznie zróżnicowanej Szwajcarii jest uzyskanie politycznej neutralności na gruncie międzynarodowym. Jeśli chodzi o strukturę wewnętrzną, to zdecydowano się na powrót do rozwiązań okresu Dawnej Konfederacji. Niemożliwe było już jednak całkowite przywrócenie stosunków sprzed 1798 r. [...]". Maciej Aleksandrowicz, System prawny Szwajcarii. Historia i współczesność, Białystok 2009, s. 53.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-CITEREFChwalba2008227-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFChwalba2008227_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFChwalba2008">Chwalba 2008 ↓</a></span>, s.&#160;227.</span> </li> <li id="cite_note-pwnB-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pwnB_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pwnB_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3910907"><i>Helwecka, Republika</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2020-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=unknown&amp;rft.atitle=Helwecka%2C+Republika&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3910907" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBranecki2014-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBranecki2014_3-9">j</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBranecki2014">Branecki 2014 ↓</a></span>.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFChwalba2008">Andrzej&#32;Chwalba:&#32;<i>Wiek XIX</i>.&#32;Warszawa&#58;&#32;Wydawnictwo Naukowe PWN,&#32;2008,&#32;seria&#58;&#32;Historia Powszechna. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788301160050" title="Specjalna:Książki/9788301160050">ISBN&#160;<span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-01-16005-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Wiek+XIX&amp;rft.aulast=Chwalba&amp;rft.aufirst=Andrzej&amp;rft.pub=Wydawnictwo+Naukowe+PWN&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.series=Historia+Powszechna&amp;rft.isbn=9788301160050"></span></cite></li> <li><cite class="citation journal" id="CITEREFBranecki2014">Tadeusz&#32;Branecki.&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://journals.umcs.pl/rh/rt/printerFriendly/240/0"><em>Szwajcaria w czasach Republiki Helweckiej (1798–1802) i Mediacji (1803–1813) – podstawy ustrojowe</em></a>.&#32;„RES HISTORICA”.&#32;37,&#32;2014.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Szwajcaria+w+czasach+Republiki+Helweckiej+%281798%E2%80%931802%29+i+Mediacji+%281803%E2%80%931813%29+%E2%80%93+podstawy+ustrojowe&amp;rft.jtitle=RES+HISTORICA&amp;rft.date=2014&amp;rft.volume=37&amp;rft.aulast=Branecki&amp;rft.aufirst=Tadeusz&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fjournals.umcs.pl%2Frh%2Frt%2FprinterFriendly%2F240%2F0"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Kraje_zale%C5%BCne_od_Francji_1792%E2%80%931815" title="Szablon:Kraje zależne od Francji 1792–1815"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Kraje_zale%C5%BCne_od_Francji_1792%E2%80%931815&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Kraje zależne od Francji 1792–1815 (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Kraje_zale%C5%BCne_od_Francji_1792%E2%80%931815&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Kraje i prowincje powstałe jako państwa zależne od <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a> 1792–1815</div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Od Republiki Francuskiej<br />1792-1804</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Republika_Alby_(1796%E2%80%931801)" title="Republika Alby (1796–1801)">Republika Alby</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Ankony" title="Republika Ankony">Republika Ankony</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Batawska" title="Republika Batawska">Republika Batawska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Bergamo" title="Republika Bergamo">Republika Bergamo</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Bolo%C5%84ska" title="Republika Bolońska">Republika Bolońska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Bouillonu" title="Republika Bouillonu">Republika Bouillonu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Republika_Brescia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Republika Brescia (strona nie istnieje)">Republika Brescia</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Cisalpi%C5%84ska" title="Republika Cisalpińska">Republika Cisalpińska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Cispada%C5%84ska" title="Republika Cispadańska">Republika Cispadańska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Cisre%C5%84ska" title="Republika Cisreńska">Republika Cisreńska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Connaught" title="Republika Connaught">Republika Connaught</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Cremy" title="Republika Cremy">Republika Cremy</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Republika Helwecka</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Liguryjska" title="Republika Liguryjska">Republika Liguryjska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Republika_Moguncji&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Republika Moguncji (strona nie istnieje)">Republika Moguncji</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Partenopejska" title="Republika Partenopejska">Republika Partenopejska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Republika_Pescary&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Republika Pescary (strona nie istnieje)">Republika Pescary</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Republika_Raurakia%C5%84ska&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Republika Raurakiańska (strona nie istnieje)">Republika Raurakiańska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Roda%C5%84ska" title="Republika Rodańska">Republika Rodańska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Rzymska_(XVIII_wiek)" title="Republika Rzymska (XVIII wiek)">Republika Rzymska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Subalpejska" title="Republika Subalpejska">Republika Subalpejska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konfederacja_Szwajcarska_(1803-1815)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Konfederacja Szwajcarska (1803-1815) (strona nie istnieje)">Konfederacja Szwajcarska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Transpada%C5%84ska" title="Republika Transpadańska">Republika Transpadańska</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Tybery%C5%84ska" title="Republika Tyberyńska">Republika Tyberyńska</a></li> <li><a href="/wiki/Vaud" title="Vaud">Vaud</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Od Cesarstwa Francuskiego<br />1804-1815</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Etrurii" title="Królestwo Etrurii">Królestwo Etrurii</a></li> <li><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Holandii" title="Królestwo Holandii">Królestwo Holandii</a></li> <li><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Neapolu" title="Królestwo Neapolu">Królestwo Neapolu</a></li> <li><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Westfalii" title="Królestwo Westfalii">Królestwo Westfalii</a></li> <li><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_W%C5%82och_(1805%E2%80%931814)" title="Królestwo Włoch (1805–1814)">Królestwo Włoch</a></li> <li><a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_Leyen" title="Księstwo Leyen">Księstwo Leyen</a></li> <li><a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_Warszawskie" title="Księstwo Warszawskie">Księstwo Warszawskie</a></li> <li><a href="/wiki/Prowincje_Iliryjskie" title="Prowincje Iliryjskie">Prowincje Iliryjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_W%C5%82oska_(1802%E2%80%931805)" title="Republika Włoska (1802–1805)">Republika Włoska</a></li> <li><a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Bergu" title="Wielkie Księstwo Bergu">Wielkie Księstwo Bergu</a></li> <li><a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Frankfurtu" title="Wielkie Księstwo Frankfurtu">Wielkie Księstwo Frankfurtu</a></li> <li><a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_W%C3%BCrzburga" title="Wielkie Księstwo Würzburga">Wielkie Księstwo Würzburga</a></li> <li><a href="/wiki/Wolne_Miasto_Gda%C5%84sk_(1807%E2%80%931814)" title="Wolne Miasto Gdańsk (1807–1814)">Wolne Miasto Gdańsk</a></li> <li><a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Re%C5%84ski" title="Związek Reński">Związek Reński</a></li> <li><a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_Kurlandii,_Semigalii_i_Piltynia" title="Księstwo Kurlandii, Semigalii i Piltynia">Księstwo Kurlandii, Semigalii i Piltynia</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:First_French_Empire_1812.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/First_French_Empire_1812.svg/200px-First_French_Empire_1812.svg.png" decoding="async" width="200" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/First_French_Empire_1812.svg/300px-First_French_Empire_1812.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/First_French_Empire_1812.svg/400px-First_French_Empire_1812.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="456" /></a></span><div style="white-space:nowrap; font-size: smaller;">Europa w 1812</div> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description">państwo historyczne</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/164756006">164756006</a></span>,&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/8167165272396810690005">8167165272396810690005</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n81035502">n81035502</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/1257385879">1257385879</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007554896305171">987007554896305171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3910907.html">3910907</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Helvetic-Republic">place/Helvetic-Republic</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2348985">2348985</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0032388.xml">0032388</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;oldid=74474442">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;oldid=74474442</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_Szwajcarii" title="Kategoria:Historia Szwajcarii">Historia Szwajcarii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pa%C5%84stwa_historyczne_w_Europie" title="Kategoria:Państwa historyczne w Europie">Państwa historyczne w Europie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_lokalizacyjne_%E2%80%93_brak_wsp%C3%B3%C5%82rz%C4%99dnych_%E2%80%93_Pa%C5%84stwo_infobox" title="Kategoria:Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Państwo infobox">Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Państwo infobox</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_odn_bez_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon odn bez numeru strony">Szablon odn bez numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 3 sie 2024, 18:38.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Republika_Helwecka&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rbglq","wgBackendResponseTime":162,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.541","walltime":"1.009","ppvisitednodes":{"value":5142,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":39014,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10008,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17018,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 663.785 1 -total"," 30.22% 200.582 1 Szablon:Państwo_infobox"," 26.29% 174.508 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 18.10% 120.156 1 Szablon:Kraje_zależne_od_Francji_1792–1815"," 17.72% 117.591 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 7.97% 52.911 1 Szablon:Infobox_dwie_grafiki"," 7.55% 50.101 1 Szablon:Infobox_2x2_dodaj"," 6.38% 42.367 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 5.74% 38.083 11 Szablon:Odn"," 5.57% 36.997 27 Szablon:Infobox_wiersz_dodaj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.313","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4334372,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P94'\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = \"preferowana lub zwykła\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n [\"group\"] = function#2,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\ninfobox może wyszukać współrzędne w wikidanych\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Państwo infobox\",\n [\"precision\"] = \"min\",\n}\nbrak punktów na mapę i współrzędnych, nadszedł czas na Wikidane\nbrak punktów na mapę nawet w Wikidanych\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-nh6wp","timestamp":"20241124194616","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Republika Helwecka","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Republika_Helwecka","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q206696","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q206696","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-07-15T18:21:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f6\/Karte_Helvetik_4.png"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10