Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης

<!DOCTYPE html> <html lang="el" class="vf-no-js"> <head> <link rel="shortcut icon" href="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/favicon/favicon.ico"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="180x180" href="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/favicon/apple-touch-icon.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="32x32" href="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/favicon/favicon-32x32.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="16x16" href="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/favicon/favicon-16x16.png"> <link rel="mask-icon" href="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/favicon/safari-pinned-tab.svg" color="#ffffff"> <meta name="msapplication-TileColor" content="#ffffff"> <meta name="theme-color" content="#ffffff"> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1"> <meta name="google-site-verification" content="zTTG8tkBva5M6gLMzV8W8Q5DnPZNJS1QC0jxss_q_L8" />  <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=UA-18009732-1"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'UA-18009732-1'); </script>  <meta class="swiftype" name="image" data-type="enum" content="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg" />   <meta name="twitter:card" value="summary" /> <meta name="twitter:url" value="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/" /> <meta name="twitter:title" value="Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης" /> <meta name="twitter:description" value="Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο,…" /> <meta name="twitter:image" value="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg" /> <meta name="twitter:site" value="@SciInSchool" />  <meta property="og:url" content="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/" /> <meta property="og:title" content="Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης" /> <meta property="og:description" content="Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο,…" /> <meta property="og:image" content="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg" /> <meta name='robots' content='index, follow, max-image-preview:large, max-snippet:-1, max-video-preview:-1' /> <style>img:is([sizes="auto" i], [sizes^="auto," i]) { contain-intrinsic-size: 3000px 1500px }</style> <link rel="alternate" hreflang="bg" href="https://www.scienceinschool.org/bg/article/2008/climate-bg/" /> <link rel="alternate" hreflang="hr" href="https://www.scienceinschool.org/hr/article/2009/climate-hr/" /> <link rel="alternate" hreflang="en" href="https://www.scienceinschool.org/article/2008/climate/" /> <link rel="alternate" hreflang="fr" href="https://www.scienceinschool.org/fr/article/2008/climate-fr/" /> <link rel="alternate" hreflang="de" href="https://www.scienceinschool.org/de/article/2008/climate-de/" /> <link rel="alternate" hreflang="el" href="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/" /> <link rel="alternate" hreflang="hu" href="https://www.scienceinschool.org/hu/article/2009/climate-hu/" /> <link rel="alternate" hreflang="it" href="https://www.scienceinschool.org/it/article/2008/climate-it/" /> <link rel="alternate" hreflang="mk" href="https://www.scienceinschool.org/mk/article/2008/climate-mk/" /> <link rel="alternate" hreflang="pt-pt" href="https://www.scienceinschool.org/pt-pt/article/2008/climate-pt-pt/" /> <link rel="alternate" hreflang="ro" href="https://www.scienceinschool.org/ro/article/2009/climate-ro/" /> <link rel="alternate" hreflang="ru" href="https://www.scienceinschool.org/ru/article/2008/climate-ru/" /> <link rel="alternate" hreflang="sr" href="https://www.scienceinschool.org/sr/article/2008/climate-sr/" /> <link rel="alternate" hreflang="es" href="https://www.scienceinschool.org/es/article/2009/climate-es/" /> <link rel="alternate" hreflang="x-default" href="https://www.scienceinschool.org/article/2008/climate/" />  <title>Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης – Science in School</title> <meta name="description" content="Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο, εξετάζει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι προκαλούν κλιματική αλλαγή." /> <link rel="canonical" href="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/" /> <meta property="og:locale" content="el_GR" /> <meta property="og:type" content="article" /> <meta property="og:title" content="Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης – Science in School" /> <meta property="og:description" content="Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο, εξετάζει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι προκαλούν κλιματική αλλαγή." /> <meta property="og:url" content="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/" /> <meta property="og:site_name" content="Science in School" /> <meta property="article:publisher" content="https://www.facebook.com/scienceinschool" /> <meta property="og:image" content="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg" /> <meta property="og:image:width" content="332" /> <meta property="og:image:height" content="247" /> <meta property="og:image:type" content="image/jpeg" /> <meta name="twitter:card" content="summary_large_image" /> <meta name="twitter:site" content="@SciInSchool" /> <script type="application/ld+json" class="yoast-schema-graph">{"@context":"https://schema.org","@graph":[{"@type":"WebPage","@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/","url":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/","name":"Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης – Science in School","isPartOf":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/#primaryimage"},"image":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg","datePublished":"2009-04-02T13:14:40+00:00","dateModified":"2009-04-02T13:14:40+00:00","description":"Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο, εξετάζει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι προκαλούν κλιματική αλλαγή.","breadcrumb":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/#breadcrumb"},"inLanguage":"el","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"el","@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/#primaryimage","url":"https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg","contentUrl":"https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8climate.jpg","width":332,"height":247,"caption":"issue8climate"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Home","item":"https://www.scienceinschool.org/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"SIS Articles","item":"https://www.scienceinschool.org/article/"},{"@type":"ListItem","position":3,"name":"Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https://www.scienceinschool.org/#website","url":"https://www.scienceinschool.org/","name":"Science in School","description":"scienceinschool.org","publisher":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https://www.scienceinschool.org/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"el"},{"@type":"Organization","@id":"https://www.scienceinschool.org/#organization","name":"Science in School","url":"https://www.scienceinschool.org/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"el","@id":"https://www.scienceinschool.org/#/schema/logo/image/","url":"https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2022/09/Logo_SIS_Finale.jpg","contentUrl":"https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2022/09/Logo_SIS_Finale.jpg","width":2517,"height":676,"caption":"Science in School"},"image":{"@id":"https://www.scienceinschool.org/#/schema/logo/image/"},"sameAs":["https://www.facebook.com/scienceinschool","https://x.com/SciInSchool","https://www.instagram.com/scienceinschool/","https://www.pinterest.de/ScienceinSchool/"]}]}</script>  <script nomodule src="https://polyfill.io/v3/polyfill.min.js?features=default"></script><script> /*! VF-WP */ // Toggle JavaScript class in <html> var $html = document.getElementsByTagName('html')[0]; $html.className = $html.className.replace(/(^|\s)vf-no-js(\s|$)/, '$1vf-js$2'); </script> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ window._wpemojiSettings = {"baseUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/72x72\/","ext":".png","svgUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/svg\/","svgExt":".svg","source":{"concatemoji":"https:\/\/www.scienceinschool.org\/wp-includes\/js\/wp-emoji-release.min.js?ver=6.7.1"}}; /*! This file is auto-generated */ !function(i,n){var o,s,e;function c(e){try{var t={supportTests:e,timestamp:(new Date).valueOf()};sessionStorage.setItem(o,JSON.stringify(t))}catch(e){}}function p(e,t,n){e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(t,0,0);var t=new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data),r=(e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(n,0,0),new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data));return t.every(function(e,t){return e===r[t]})}function u(e,t,n){switch(t){case"flag":return n(e,"\ud83c\udff3\ufe0f\u200d\u26a7\ufe0f","\ud83c\udff3\ufe0f\u200b\u26a7\ufe0f")?!1:!n(e,"\ud83c\uddfa\ud83c\uddf3","\ud83c\uddfa\u200b\ud83c\uddf3")&&!n(e,"\ud83c\udff4\udb40\udc67\udb40\udc62\udb40\udc65\udb40\udc6e\udb40\udc67\udb40\udc7f","\ud83c\udff4\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc62\u200b\udb40\udc65\u200b\udb40\udc6e\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc7f");case"emoji":return!n(e,"\ud83d\udc26\u200d\u2b1b","\ud83d\udc26\u200b\u2b1b")}return!1}function f(e,t,n){var r="undefined"!=typeof WorkerGlobalScope&&self instanceof WorkerGlobalScope?new OffscreenCanvas(300,150):i.createElement("canvas"),a=r.getContext("2d",{willReadFrequently:!0}),o=(a.textBaseline="top",a.font="600 32px Arial",{});return e.forEach(function(e){o[e]=t(a,e,n)}),o}function t(e){var t=i.createElement("script");t.src=e,t.defer=!0,i.head.appendChild(t)}"undefined"!=typeof Promise&&(o="wpEmojiSettingsSupports",s=["flag","emoji"],n.supports={everything:!0,everythingExceptFlag:!0},e=new Promise(function(e){i.addEventListener("DOMContentLoaded",e,{once:!0})}),new Promise(function(t){var n=function(){try{var e=JSON.parse(sessionStorage.getItem(o));if("object"==typeof e&&"number"==typeof e.timestamp&&(new Date).valueOf()<e.timestamp+604800&&"object"==typeof e.supportTests)return e.supportTests}catch(e){}return null}();if(!n){if("undefined"!=typeof Worker&&"undefined"!=typeof OffscreenCanvas&&"undefined"!=typeof URL&&URL.createObjectURL&&"undefined"!=typeof Blob)try{var e="postMessage("+f.toString()+"("+[JSON.stringify(s),u.toString(),p.toString()].join(",")+"));",r=new Blob([e],{type:"text/javascript"}),a=new Worker(URL.createObjectURL(r),{name:"wpTestEmojiSupports"});return void(a.onmessage=function(e){c(n=e.data),a.terminate(),t(n)})}catch(e){}c(n=f(s,u,p))}t(n)}).then(function(e){for(var t in e)n.supports[t]=e[t],n.supports.everything=n.supports.everything&&n.supports[t],"flag"!==t&&(n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&n.supports[t]);n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&!n.supports.flag,n.DOMReady=!1,n.readyCallback=function(){n.DOMReady=!0}}).then(function(){return e}).then(function(){var e;n.supports.everything||(n.readyCallback(),(e=n.source||{}).concatemoji?t(e.concatemoji):e.wpemoji&&e.twemoji&&(t(e.twemoji),t(e.wpemoji)))}))}((window,document),window._wpemojiSettings); /* ]]> */ </script> <link rel='stylesheet' id='pt-cv-public-style-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/content-views-query-and-display-post-page/public/assets/css/cv.css?ver=3.7.2' type='text/css' media='all' /> <style id='wp-emoji-styles-inline-css' type='text/css'> img.wp-smiley, img.emoji { display: inline !important; border: none !important; box-shadow: none !important; height: 1em !important; width: 1em !important; margin: 0 0.07em !important; vertical-align: -0.1em !important; background: none !important; padding: 0 !important; } </style> <style id='classic-theme-styles-inline-css' type='text/css'> /*! This file is auto-generated */ .wp-block-button__link{color:#fff;background-color:#32373c;border-radius:9999px;box-shadow:none;text-decoration:none;padding:calc(.667em + 2px) calc(1.333em + 2px);font-size:1.125em}.wp-block-file__button{background:#32373c;color:#fff;text-decoration:none} </style> <style id='global-styles-inline-css' type='text/css'> :root{--wp--preset--aspect-ratio--square: 1;--wp--preset--aspect-ratio--4-3: 4/3;--wp--preset--aspect-ratio--3-4: 3/4;--wp--preset--aspect-ratio--3-2: 3/2;--wp--preset--aspect-ratio--2-3: 2/3;--wp--preset--aspect-ratio--16-9: 16/9;--wp--preset--aspect-ratio--9-16: 9/16;--wp--preset--color--black: #000000;--wp--preset--color--cyan-bluish-gray: #abb8c3;--wp--preset--color--white: #ffffff;--wp--preset--color--pale-pink: #f78da7;--wp--preset--color--vivid-red: #cf2e2e;--wp--preset--color--luminous-vivid-orange: #ff6900;--wp--preset--color--luminous-vivid-amber: #fcb900;--wp--preset--color--light-green-cyan: #7bdcb5;--wp--preset--color--vivid-green-cyan: #00d084;--wp--preset--color--pale-cyan-blue: #8ed1fc;--wp--preset--color--vivid-cyan-blue: #0693e3;--wp--preset--color--vivid-purple: #9b51e0;--wp--preset--color--sis-green: #748f2e;--wp--preset--color--sis-orange: #eb9d28;--wp--preset--color--sis-blue: #256ec1;--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple: linear-gradient(135deg,rgba(6,147,227,1) 0%,rgb(155,81,224) 100%);--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan: linear-gradient(135deg,rgb(122,220,180) 0%,rgb(0,208,130) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange: linear-gradient(135deg,rgba(252,185,0,1) 0%,rgba(255,105,0,1) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red: linear-gradient(135deg,rgba(255,105,0,1) 0%,rgb(207,46,46) 100%);--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray: linear-gradient(135deg,rgb(238,238,238) 0%,rgb(169,184,195) 100%);--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum: linear-gradient(135deg,rgb(74,234,220) 0%,rgb(151,120,209) 20%,rgb(207,42,186) 40%,rgb(238,44,130) 60%,rgb(251,105,98) 80%,rgb(254,248,76) 100%);--wp--preset--gradient--blush-light-purple: linear-gradient(135deg,rgb(255,206,236) 0%,rgb(152,150,240) 100%);--wp--preset--gradient--blush-bordeaux: linear-gradient(135deg,rgb(254,205,165) 0%,rgb(254,45,45) 50%,rgb(107,0,62) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-dusk: linear-gradient(135deg,rgb(255,203,112) 0%,rgb(199,81,192) 50%,rgb(65,88,208) 100%);--wp--preset--gradient--pale-ocean: linear-gradient(135deg,rgb(255,245,203) 0%,rgb(182,227,212) 50%,rgb(51,167,181) 100%);--wp--preset--gradient--electric-grass: linear-gradient(135deg,rgb(202,248,128) 0%,rgb(113,206,126) 100%);--wp--preset--gradient--midnight: linear-gradient(135deg,rgb(2,3,129) 0%,rgb(40,116,252) 100%);--wp--preset--font-size--small: 14px;--wp--preset--font-size--medium: 20px;--wp--preset--font-size--large: 19px;--wp--preset--font-size--x-large: 42px;--wp--preset--font-size--extra-small: 13.99px;--wp--preset--font-size--regular: 16px;--wp--preset--font-size--extra-large: 32px;--wp--preset--spacing--20: 0.44rem;--wp--preset--spacing--30: 0.67rem;--wp--preset--spacing--40: 1rem;--wp--preset--spacing--50: 1.5rem;--wp--preset--spacing--60: 2.25rem;--wp--preset--spacing--70: 3.38rem;--wp--preset--spacing--80: 5.06rem;--wp--preset--shadow--natural: 6px 6px 9px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--deep: 12px 12px 50px rgba(0, 0, 0, 0.4);--wp--preset--shadow--sharp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--outlined: 6px 6px 0px -3px rgba(255, 255, 255, 1), 6px 6px rgba(0, 0, 0, 1);--wp--preset--shadow--crisp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 1);}:where(.is-layout-flex){gap: 0.5em;}:where(.is-layout-grid){gap: 0.5em;}body .is-layout-flex{display: flex;}.is-layout-flex{flex-wrap: wrap;align-items: center;}.is-layout-flex > :is(*, div){margin: 0;}body .is-layout-grid{display: grid;}.is-layout-grid > :is(*, div){margin: 0;}:where(.wp-block-columns.is-layout-flex){gap: 2em;}:where(.wp-block-columns.is-layout-grid){gap: 2em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-flex){gap: 1.25em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-grid){gap: 1.25em;}.has-black-color{color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-color{color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-color{color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-color{color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-black-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-black-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-vivid-cyan-blue-to-vivid-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple) !important;}.has-light-green-cyan-to-vivid-green-cyan-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan) !important;}.has-luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-orange-to-vivid-red-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red) !important;}.has-very-light-gray-to-cyan-bluish-gray-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray) !important;}.has-cool-to-warm-spectrum-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum) !important;}.has-blush-light-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-light-purple) !important;}.has-blush-bordeaux-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-bordeaux) !important;}.has-luminous-dusk-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-dusk) !important;}.has-pale-ocean-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--pale-ocean) !important;}.has-electric-grass-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--electric-grass) !important;}.has-midnight-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--midnight) !important;}.has-small-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--small) !important;}.has-medium-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--medium) !important;}.has-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--large) !important;}.has-x-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--x-large) !important;} :where(.wp-block-post-template.is-layout-flex){gap: 1.25em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-grid){gap: 1.25em;} :where(.wp-block-columns.is-layout-flex){gap: 2em;}:where(.wp-block-columns.is-layout-grid){gap: 2em;} :root :where(.wp-block-pullquote){font-size: 1.5em;line-height: 1.6;} </style> <link rel='stylesheet' id='wpml-blocks-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/dist/css/blocks/styles.css?ver=4.6.10' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='widgetopts-styles-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/widget-options/assets/css/widget-options.css?ver=4.0.7' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='wpml-legacy-horizontal-list-0-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/templates/language-switchers/legacy-list-horizontal/style.min.css?ver=1' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='parent-style-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/themes/vf-wp/style.css?ver=6.7.1' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='child-style-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/themes/vf-wp-sis/style.css?ver=1.0.0-beta.12' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='vf-sis-css' href='https://www.scienceinschool.org/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/css/styles.css?ver=1.0.0-beta.12' type='text/css' media='all' /> <link rel="https://api.w.org/" href="https://www.scienceinschool.org/el/wp-json/" /><link rel="alternate" title="JSON" type="application/json" href="https://www.scienceinschool.org/el/wp-json/wp/v2/sis-article/65891" /><link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" title="RSD" href="https://www.scienceinschool.org/xmlrpc.php?rsd" /> <meta name="generator" content="WordPress 6.7.1" /> <link rel='shortlink' href='https://www.scienceinschool.org/el/?p=65891' /> <link rel="alternate" title="oEmbed (JSON)" type="application/json+oembed" href="https://www.scienceinschool.org/el/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.scienceinschool.org%2Fel%2Farticle%2F2009%2Fclimate-el%2F" /> <link rel="alternate" title="oEmbed (XML)" type="text/xml+oembed" href="https://www.scienceinschool.org/el/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.scienceinschool.org%2Fel%2Farticle%2F2009%2Fclimate-el%2F&format=xml" /> <meta name="generator" content="WPML ver:4.6.10 stt:48,7,8,22,9,12,37,1,15,18,4,63,3,13,23,27,31,32,33,34,38,40,41,44,45,49,10,46,2,50,53,54;" /> <style type="text/css"> #wpadminbar { margin-top: 0px !important; } </style></head> <body class="sis-article-template-default single single-sis-article postid-65891 wp-embed-responsive sis-article-understand sis-article-legacy vf-wp-sis vf-wp-theme vf-body vf-stack vf-stack--400"> <header class="vf-global-header"> <a href="/" class="vf-logo"> <img class="vf-logo__image" src="/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/images/logo/scienceInSchool_logo.png" alt="Science in School" loading="eager">  </a> <nav class="vf-navigation vf-navigation--global vf-cluster"> <ul class="vf-navigation__list | vf-list--inline | vf-cluster__inner"> <li class="vf-navigation__item"> <a href="/contact" class="vf-navigation__link">Contact</a> </li> <li class="vf-navigation__item"> <a href="/newsletter" class="vf-navigation__link">Newsletter</a> </li> <li class="vf-navigation__item"> <a href="/search" class="vf-navigation__link">Search</a> </li> </ul> </nav> </header>  <nav class="vf-navigation vf-navigation--main | vf-cluster"> <ul class="vf-navigation__list | vf-list | vf-cluster__inner"> <li id="menu-item-255836" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-255836 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="/" class="vf-navigation__link">Home</a></li> <li id="menu-item-264566" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-264566 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/issue/issue-70/" class="vf-navigation__link">Current Issue</a></li> <li id="menu-item-352175" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352175 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/issue" class="vf-navigation__link">All Issues</a></li> <li id="menu-item-352177" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352177 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/?sis-article-types=inspire" class="vf-navigation__link">Inspire</a></li> <li id="menu-item-352179" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352179 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/?sis-article-types=understand" class="vf-navigation__link">Understand</a></li> <li id="menu-item-352181" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352181 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/?sis-article-types=teach" class="vf-navigation__link">Teach</a></li> <li id="menu-item-352183" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352183 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/events/" class="vf-navigation__link">Events</a></li> <li id="menu-item-352185" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352185 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/about-science-school/" class="vf-navigation__link">About</a></li> <li id="menu-item-352187" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352187 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/get-involved/" class="vf-navigation__link">Get involved</a></li> <li id="menu-item-352189" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-352189 vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item vf-navigation__item"><a href="https://www.scienceinschool.org/submit-article/" class="vf-navigation__link">Author guidelines</a></li> </ul> </nav>  <main class="tmpl-post"> <section class="embl-grid embl-grid--has-centered-content" id="an-id-for-anchor"> <div> </div> <div class=""> <nav class="vf-breadcrumbs | vf-u-margin__top--1200" aria-label="Breadcrumb"><ul class="vf-breadcrumbs__list | vf-list vf-list--inline"> <li class="vf-breadcrumbs__item"> <a href="https://www.scienceinschool.org/el/" class="vf-breadcrumbs__link" >Science in School</a></li> <li class="vf-breadcrumbs__item"> <a href="/issue" class="vf-breadcrumbs__link" >All Issues</a></li><li class="vf-breadcrumbs__item"><a href="/issue/Issue-8" class="vf-breadcrumbs__link">Issue 8</a></li> <li class="vf-breadcrumbs__item" aria-current="location"></li></ul></nav> <h1 class="vf-intro__heading vf-intro__heading--has-tag"> Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης <a href="/?sis-article-types=understand" class="vf-badge sis-badge--understand">Understand article</a> </h1> </div> </section> <div class="embl-grid embl-grid--has-centered-content"> <div> <aside class="vf-article-meta-information"> <div class="vf-meta__details"> <p class="vf-meta__date" style="color: #000;">Απρίλιος 2, 2009</p> <p class="vf-meta__topics"> <a href="/issue/Issue-8" class="vf-badge">Issue 8</a> </div> <div class="vf-meta__details"> <p class="vf-meta__topics" style="margin-top: 0.5rem;"><span style="color: #000;">Ages:</span> 14-16, 16-19</p> <p class="vf-meta__topics" style="margin-top: 1rem;"><span style="color: #000;">Topics: </span><a class="earth-science-understand"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-categories=earth-science-understand">Earth science</a>, <a class="science-and-society-understand"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-categories=science-and-society-understand">Science and society</a></p> <p class="vf-meta__topics" style="margin-top: 0.5rem;"><span style="color: #000;">Keywords: </span><a class="climate"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-editor-tags=climate">Climate</a>, <a class="climate-change"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-editor-tags=climate-change">Climate change</a>, <a class="co2"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-editor-tags=co2">CO2</a>, <a class="geography"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-editor-tags=geography">Geography</a>, <a class="global-warming"style="color: #707372;" href="https://www.scienceinschool.org/el/?sis-editor-tags=global-warming">Global warming</a></p> </div> <div class="vf-links vf-links--tight vf-links__list--s"> <p class="vf-links__heading" style="margin-top: 1rem;">Available languages</p> <ul class="vf-links__list vf-links__list--secondary | vf-list"><li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/bg/article/2008/climate-bg/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/bg.png" /> Български</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/hr/article/2009/climate-hr/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/hr.png" /> Hrvatski</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/article/2008/climate/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/en.png" /> English</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/fr/article/2008/climate-fr/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/fr.png" /> Français</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/de/article/2008/climate-de/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/de.png" /> Deutsch</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/el.png" /> Ελληνικα</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/hu/article/2009/climate-hu/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/hu.png" /> Magyar</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/it/article/2008/climate-it/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/it.png" /> Italiano</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/mk/article/2008/climate-mk/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/mk.png" /> македонски</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/pt-pt/article/2008/climate-pt-pt/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/pt-pt.png" /> Português</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/ro/article/2009/climate-ro/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/ro.png" /> Română</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/ru/article/2008/climate-ru/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/ru.png" /> Русский</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/sr/article/2008/climate-sr/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/sr.png" /> српски</a></li> <li class="vf-list__item"><a class="vf-list__link" href="https://www.scienceinschool.org/es/article/2009/climate-es/"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/es.png" /> Español</a></li> </ul> <p class="vf-text-body vf-text-body--4">See all articles in <a class="vf-link" href="https://www.scienceinschool.org/el/?post_type=sis-article"><img class="wpml-ls-flag" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/flags/el.png"> Ελληνικα </a></p> </div> </aside> </div> <div class="vf-content"> <div class="vf-author | vf-article-meta-info__author"> <p> <strong>Author(s): </strong> Rasmus Benestad <br /> </p> </div> <p style="font-size: 20px;"><strong>Μετάφραση: Βαγγέλης Κολτσάκης (Vangelis Koltsakis). Σε αυτό, το δεύτερο από δύο άρθρα, ο Rasmus Benestad ερευνητής του κλίματος από το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο,…</strong></p> <p>Είναι εξακριβωμένη η ύπαρξη ενός φυσικού φαινομένου θερμοκηπίου στη γη, το οποίο καθιστά τον πλανήτη κατοικήσιμο. Τι γίνεται λοιπόν με την περαιτέρω ανθρωπογενή αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας (anthropogenic global warming – AGW); Σε τελική ανάλυση, οι φυσικές μεταβολές στο κλίμα υπήρχαν πολύ πριν αρχίσει να επεμβαίνει ο άνθρωπος – για παράδειγμα σκεφτείτε τις εποχές των παγετώνων.</p> <figure class="image" style="float:right"><a href="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate3_large.jpg"><img decoding="async" class=" size-full wp-image-30322" alt="" height="200" src="http://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate3.jpg" width="200" /></a><figcaption><strong>Η μεταβολή στις συγκεντρώσεις<br /> του CO<sub>2</sub> στην ατμόσφαιρα (μαύρο,<br /> από MaunaLoa, Hawaii) και στη<br /> παγκόσμια μέση θερμοκρασία<br /> (T(2m) πορτοκαλί, αλλά χωρίς<br /> κλίμακα; Δεδομένα από NASAGISS).<br /> Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνσn</strong><br /> Χορηγία εικόνας από Rasmus Benestad</figcaption></figure> <p>Θεωρητικά, θα αναμένατε ότι η θερμοκρασία θα αυξανόταν εάν εμποδίζονταν η εκπομπή θερμότητας ενώ παρέμενε σταθερή η ποσότητα θερμότητας που έφτανε στη Γη. Η αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου (greenhouse gases – GHGs) έχει την ίδια επίδραση με τον περιορισμό της εκπομπής θερμότητας, δεδομένου ότι τα αέρια του θερμοκηπίου είναι διαφανή στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά αδιαφανή στην υπεριώδη, η οποία ακτινοβολείται από τη Γη στο διάστημα (και που με τον τρόπο αυτό η Γη εκπέμπει θερμότητα). Κατά συνέπεια, μια αύξηση στο φαινόμενο του θερμοκηπίου διαταράσσει την ισορροπία της ακτινοβολούμενης ενέργειας.</p> <p>Τα αρχικά <em>εμπειρικά</em> στοιχεία για μια επερχόμενη κλιματική αλλαγή περιλαμβάνουν μια ~30% συστηματική αύξηση στα επίπεδα του CO<sub>2</sub> σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα των 280 ppm (η μαύρη καμπύλη στο γράφημα δείχνει τα επίπεδα του CO<sub>2</sub> από το 1958). Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το CO<sub>2 </sub>προέρχεται από πηγές καυσίμων (απολιθωμάτων), καθώς οι αναλογίες ισοτόπων δείχνουν ότι ο C έχει εκτεθεί λιγότερο στην κοσμική ακτινοβολία.</p> <p>Όταν πρωτόνια της κοσμικής ακτινοβολίας συγκρούονται με το άζωτο-14 (επτά πρωτόνια και επτά νετρόνια στον πυρήνα) στον αέρα, παράγεται άνθρακας-14 (καθώς και άλλα ισότοπα όπως βηρύλλιο-10) μέσω της πυρηνικής αντίδρασης:</p> <p>14N + p → 14C + n</p> <p>Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρακας με χαμηλή αναλογία σε ισότοπα άνθρακα-14 πρέπει να προέρχεται από βαθιά στο έδαφος, όπου δεν φτάνει η κοσμική ακτινοβολία.</p> <p>Επιπρόσθετα, η αναλογία O2 προς N2 έχει ελαττωθεί. Αυτό αναμένεται από την αυξανόμενη καύση απολιθωμάτων, κατά την οποία το O2 ενώνεται με τον C σχηματίζοντας CO2. Οι ωκεανοί έχουν γίνει επίσης πιο όξινοι, οδηγώντας σε μια αύξηση στα επίπεδα του CO2 τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στους ωκεανούς.</p> <figure class="image" style="float:left"><img decoding="async" class=" size-full wp-image-30354" alt="" height="176" src="http://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate2.jpg" width="200" /><figcaption>Χορηγία εικόνας από iStockphoto<br /> / Rob Friedman</figcaption></figure> <p>Σε τελική ανάλυση, ο άνθρακας δε μπορεί αυθόρμητα να εξαφανιστεί από το πρόσωπο της Γης – κάτω από κανονικές συνθήκες, διατηρείται. Ως εκ τούτου, η καύση των καυσίμων απολιθωμάτων αναμένεται να παραγάγει ένα πλεόνασμα CO<sub>2</sub> στην ατμόσφαιρα, στους ωκεανούς ή/και στη βιόσφαιρα. Η εξαγωγή του απολιθωμένου άνθρακα βαθιά από το υπέδαφος, τον αφαιρεί από αυτές τις κρυμμένες αποθήκες και τον απελευθερώνει στην επιφάνεια της Γης, όπου και παραμένει.</p> <p>Σύμφωνα με την Fourth Assessment Report (AR4) του Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), η μέση παγκόσμια θερμοκρασία, μετρημένη από χιλιάδες ανεξάρτητα θερμόμετρα διασκορπισμένα σε όλη τη Γη, έχει αυξηθεί κατά 0.74 ± 0.18 ºC κατά τα τελευταία 100 έτη, και φαίνεται να συνεχίζει να αυξάνεται. Μερικές μελέτες μέσω δορυφόρων έχουν αναφέρει επίσης αλλαγές στα φασματικά χαρακτηριστικά της θερμότητας που ακτινοβολείται από τη γη, σχετιζόμενες με το αυξανόμενο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι μετρήσεις γεωτρήσεων κάτω από την επιφάνεια, που μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να καταγράψουν μεταβολές θερμοκρασίας, δείχνουν και αυτές επίσης ότι έχει υπάρξει μια θέρμανση.</p> <p>Η μέση στάθμη της θάλασσας παγκοσμίως αυξάνεται, και εξαιτίας του γεγονότος ότι το θερμότερο νερό έχει μεγαλύτερο όγκο και επειδή παγετώνες έχουν λειώσει. Έχει τεκμηριωθεί επίσης ότι οι περισσότεροι παγετώνες παγκοσμίως έχουν υποχωρήσει σε σχέση με τα τέλη του 19ου αιώνα. Η καλυμμένη από πάγο θάλασσα στην Αρκτική έχει ελαττωθεί από τότε που ξεκίνησαν σχετικές δορυφορικές μετρήσεις, αλλά και οι χιονοπτώσεις έχουν επίσης μειωθεί.</p> <p>Υπάρχουν επίσης στοιχεία από τον υδρολογικό κύκλο: σημάδια από συχνότερες και έντονες καταιγίδες και αλλαγές στις παροχές των ποταμών και στα στατιστικά των βροχοπτώσεων.</p> <p>Επιπρόσθετες εκθέσεις σχετικά με τις βιολογικές μεταβολές ταιριάζουν στην εικόνα μιας παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής. Αλλαγές στα όρια των δασωδών περιοχών, στα πλάτη και την πυκνότητα των δακτυλίων των δέντρων, στα κοράλλια, στα ιζήματα στους πυθμένες των θαλασσών και στους σταλαγμίτες δείχνουν το πώς το κλίμα έχει αλλάξει κατά το παρελθόν. Με βάση αυτούς τους δείκτες, η παρούσα θέρμανση φαίνεται να είναι ασυνήθης, τουλάχιστον κατά τα προηγούμενα 1000 έτη.</p> <h2>Αμφιβολίες?</h2> <p>Εκείνοι που αμφισβητούν την έννοια μιας παγκόσμιας θέρμανσης, αποκαλούνται <em>σκεπτικιστές κλίματος</em> και έχουν υποστηρίξει ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας είναι μια συνέπεια αλλαγών στον Ήλιο. Αλλά οι σύγχρονες μετρήσεις των κοσμικών ακτίνων, των ηλιακών κηλίδων και άλλων δεικτών που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την κατάσταση του ήλιου, δείχνουν ότι αυτός δεν έχει γίνει πιο ενεργός από όσο ήταν τη δεκαετία του ’50 (δείτε το διάγραμμα).</p> <p>Οι παραλλαγές στη συμπεριφορά του Ήλιου δεν θα απέκλειαν απαραίτητα το ρόλο των αερίων του θερμοκηπίου στην κλιματική αλλαγή. Εάν το κλίμα μας επρόκειτο να είναι ευαίσθητο σε μικρές αλλαγές στον Ήλιο, θα έπρεπε να επηρεάζεται εύκολα από τις αλλαγές στην ενεργειακή ισορροπία – ως εκ τούτου αυτό θα αποτελούσε έναν ισχυρότερο λόγο για να θεωρηθεί ότι οι μεταβολές στα αέρια του θερμοκηπίου θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια παγκόσμια κλιματική αλλαγή.</p> <p>Και άλλοι παράγοντες μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην ισορροπία της ακτινοβολίας, όπως οι αλλαγές στην τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο και στην ηλιακή δραστηριότητα. Τα ηφαίστεια είναι γνωστό ότι ελευθερώνουν προς την ανώτερη ατμόσφαιρα σωματίδια που εμποδίζουν το φως του Ήλιου. Τα φυσικά καθώς επίσης και τα ανθρωπογενή αερολύματα μπορεί επίσης να έχουν επίδραση σε ένα φαινόμενο ‘εξασθένισης’, που μειώνει το ποσό ενέργειας που φθάνει από τον Ήλιο στην επιφάνεια της Γης. Τα αερολύματα μπορεί επίσης να έχουν επιπτώσεις στην απώλεια γήινης θερμότητας – η καθαρή επίδραση εξαρτάται από τον τύπο των σωματιδίων, το μέγεθός τους, το υψόμετρο στο οποίο βρίσκονται και τη συγκέντρωσή τους.</p> <figure class="image" style="float:right"><a href="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate4_large.jpg"><img decoding="async" class=" size-full wp-image-30418" alt="" height="200" src="http://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate4.jpg" width="200" /></a><figcaption><strong>Σύγκριση μεταξύ των γαλαξιακών<br /> κοσμικών ακτίνων (GCRs, γκρίζο)<br /> και η παγκόσμια μέση<br /> θερμοκρασία (Τ (2m), μπλε). Αν και<br /> δεν υπάρχει καμία μακροπρόθεσμη<br /> τάση στη συμπεριφορά των GCR, η<br /> Τ(2m) έχει αυξηθεί. Κάντε κλικ<br /> στην εικόνα για μεγέθυνσn</strong><br /> Χορηγία εικόνας από Rasmus Benestad</figcaption></figure> <p>Οι αλλαγές στην επιφάνεια του εδάφους μπορούν επίσης να διαδραματίσουν έναν ρόλο, με την αλλαγή του τρόπου που ο πλανήτης ανακλά το φως καθώς επίσης και την ανταλλαγή της υγρασίας και της ενέργειας μεταξύ της επιφάνειας και της ατμόσφαιρας.</p> <p>Μερικοί σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας είναι μια παραίσθηση που οφείλεται στην επίδραση της αστικοποίησης. Εντούτοις, αυτό δεν εξηγεί το πώς οι περισσότεροι από τους ωκεανούς έχουν θερμανθεί και κοντά στην επιφάνεια αλλά και στα βάθη – όπου δεν υπάρχει καμία πόλη. Ούτε εξηγεί γιατί η μεγαλύτερη θέρμανση έχει συμβεί στην Αρκτική, την Αλάσκα και τη Σιβηρία. Εκτός αυτού, η αστική επιρροή στο αρχείο θερμοκρασιών έχει μελετηθεί και έχει ληφθεί υπόψη κατά την υπολογισμό του παγκόσμιου μέσου όρου.</p> <p>Ένα άλλο επιχείρημα που χρησιμοποιείται από τους σκεπτικιστές κλίματος είναι ότι οι δορυφορικές μετρήσεις της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα δε δείχνουν παρόμοια αύξηση της θερμοκρασίας όπως δείχνουν οι μετρήσεις που γίνονται στο έδαφος. Αυτή η απόκλιση οφειλόταν στα λάθη στην ανάλυση των δεδομένων από τους δορυφόρους – οι τάσεις όμως τώρα συμπίπτουν με τις μετρήσεις από το έδαφος.</p> <p>Άλλοι έχουν υποστηρίξει ότι η ατμόσφαιρά μας είναι ήδη αδιαφανής στην υπέρυθρη ακτινοβολία και ως εκ τούτου είναι κορεσμένη, οπότε η όποια επιπρόσθετη ποσότητα CO<sub>2</sub> δεν θα έχει σημαντική επίδραση. Εντούτοις, αρκεί κάποιος να κοιτάξει στην Αφροδίτη για να δει ότι η ατμόσφαιρα δεν μπορεί να κορεστεί τόσο εύκολα. Αυτό μπορεί επίσης να αποδειχθεί και θεωρητικά. Εκτός αυτού, δεν είναι σημαντική μόνο η επίδραση του CO<sub>2 </sub>καθώς υπάρχουν και άλλες σημαντικές διαδικασίες που μπορούν να επιδράσουν και μπορεί να ενισχύσουν (όπως πχ η υποχώρηση των παγετώνων ή η υγρασία στον αέρα) ή να μειώσουν (πχ τα χαμηλά σύννεφα) την εμφάνιση του φαινόμενου του θερμοκηπίου.</p> <p>Αλλά το κλίμα άλλαζε πάντα… Υπάρχουν μελετητές που υποστηρίζουν ότι το κλίμα μας έχει από τη φύση του μια περιοδικά επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά. Πώς ξέρουμε ότι η παρούσα θέρμανση δεν είναι παρά ένα μέρος μόνο ενός φυσικού κύκλου, όπως μια επαναφορά από μια σύντομη ψυχρή περίοδο;</p> <p>Μπορούμε να συναγάγουμε από τους νόμους της φυσικής ότι η μέση θερμοκρασία δεν αλλάζει αυθόρμητα, καθώς η ποσότητα της συνολικής ενέργειας πρέπει να παραμένει σταθερή. Στο παρελθόν, κάτι συγκεκριμένο προκάλεσε αλλαγές – είτε επρόκειτο για αλλαγές στην τροχιά της Γης, τη σύνθεση της ατμόσφαιρας, την ηλιακή δραστηριότητα, τα ηφαίστεια ή τις αλλαγές της επιφάνειας της Γης. Κανένας από αυτούς τους παράγοντ ες, εκτός από τις αλλαγές στις συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου, δε μπορεί να εξηγήσει την τρέχουσα θέρμανση. Ακόμη και οι αλλαγές το ίδιο στο σύστημα, όπως το φαινόμενο Ελ Νίνιο, μπορούν να είναι η αιτία για κάποιες μεταβολές, αλλά αυτές είναι πολύ μικρές σε σχέση με μεταβολές που οφείλονται σε εξωτερικά αίτια. Και ανεξάρτητα από την αιτία, υπάρχει πάντα μια φυσική εξήγηση για τις αλλαγές, είτε αυτές είναι εξωτερικές είτε εσωτερικές.</p> <p>Μπορούμε πραγματικά να εμπιστευθούμε τα μοντέλα για το παγκόσμιο κλίμα; Αυτά δεν είναι τέλεια, αλλά αποτελούν ακόμη το καλύτερο διαθέσιμο εργαλείο για προβλέψεις για το μέλλον. Ένα τέτοιο μοντέλο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα παζλ, όπου η μεγάλη εικόνα προκύπτει από τα μικρά κομμάτια συνολικά και κατά τρόπο συνεπή και οργανωμένο. Ενσωματώνει όλα όσα γνωρίζουμε για το κλίμα (φυσικούς νόμους και εμπειρικά δεδομένα) και παρέχει μια περιεκτική εικόνα μέσω μαθηματικών μεθόδων σε ισχυρούς υπολογιστές. Αν και μερικές εξισώσεις που περιγράφουν τις διαδικασίες δε μπορούν να λυθούν ακριβώς, οι προσεγγίσεις εντούτοις παρέχουν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα.</p> <h2>Προβλέψεις για το μέλλον</h2> <p>Τι μπορούμε να περιμένουμε από την ανθρωπογενή παγκόσμια θέρμανση; Οι μελέτες που δημοσιεύονται σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά έχουν συλλεχθεί και έχουν αξιολογηθεί στην έκθεση του IPCC, μέσω της οποίας παρουσιάζεται η κύρια εικόνα για το μέλλον.<br /> Σύμφωνα με την AR4, η ανθρωπογενής παγκόσμια θέρμανση είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε μια γενική θέρμανση, με μια εντονότερη επίδραση στην Αρκτική και πάνω από τις ηπείρους. Στις υποτροπικές περιοχές μπορεί να υπάρξουν περισσότερες ξηρασίες, αλλά στα μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη αναμένονται περισσότερες βροχές. Η έκθεση προβλέπει ότι θα υπάρξουν επίσης περισσότερες πλημμύρες και καταιγίδες. Παγετώνες μπορούν να λειώσουν, μειώνοντας τον εφοδιασμό σε πόσιμο νερό για ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού. Μια άνοδος της στάθμης των θαλασσών μπορεί να επιδράσει στις παράκτιες περιοχές και οι κάτοικοι κάποιων περιοχών μπορεί να αναγκαστούν να μετοικίσουν σε μεγαλύτερα υψόμετρα.</p> <p>Η εποχή των τυφώνων του 2005 παρήγαγε έναν πρωτοφανή – τουλάχιστον στη σύγχρονη εποχή – αριθμό τροπικών κυκλώνων στην Καραϊβική (Βόρειο Ατλαντικό), μερικοί από τους οποίους οδήγησαν σε θύματα και σοβαρές ζημιές. Θα υπάρξουν συχνότεροι ή ισχυρότεροι κυκλώνες και τυφώνες όταν ο κόσμος θα είναι θερμότερος; Και βιώνουμε τώρα μια αλλαγή στη δραστηριότητα των τροπικών κυκλώνων; Αυτή τη στιγμή, δε μπορούμε να είμαστε βέβαιοι, αν και υπάρχουν μερικές ενδείξεις ότι η ένταση των θυελλών μπορεί να αυξηθεί, και ότι έχει σημειωθεί μια ανοδική τάση στη δραστηριότητα που συνδέεται με τους εντονότερους τροπικούς κυκλώνες πάνω από κάποιες ωκεάνιες περιοχές.</p> <div class="sis-information-box"> <h2>Γραμμές συμπύκνωσης</h2> <div class="sis-information-content-box"> <figure class="image" style="float:left"><img decoding="async" class=" size-full wp-image-30450" alt="" height="208" src="http://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2008/04/issue8climate5.jpg" width="200" /><figcaption></figcaption></figure> <p>Αυτό το MERIS (MEdium Resolution Imaging Spectrometer) δείχνει μεγάλο μέρος της βορειοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβάνοντας περιοχές από Γερμανία, Σουηδία, Πολωνία και Δανία.</p> <p>Η επιμηκυμένη νέφωση γύρω από και στα ανατολικά της Δανίας, ιδιαίτερα ορατή πάνω από τη θάλασσα, είναι στην πραγματικότητα γραμμές συμπύκνωσης που σχηματίζονται από υδρατμούς από τα αεροπλάνα. Το πλήθος αυτών των γραμμών καταδεικνύει τη μεγάλη εναέρια κυκλοφορία στους ουρανούς. Θεωρείται ότι από τις γραμμές αυτές μπορούν να σχηματιστούν σύννεφα σε μεγάλο υψόμετρο, τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου.</p> <p>Οι εργασίες στο Data User Element (DUE) στο ESA αυτήν την περίοδο περιλαμβάνουν μελέτες των γραμμών συμπύκνωσης και των επιδράσεων που μπορεί αυτές να έχουν στην κλιματική αλλαγή.</p> </div> </div> <h2>Κοινωνικές πτυχές</h2> <p>Εκτός από τα επιστημονικά ζητήματα που αφορούν στην ανθρωπογενή παγκόσμια θέρμανση, υπάρχουν και ηθικές πτυχές, όπως το ότι ενώ τα πλούσια κράτη φέρουν το μεγαλύτερη μέρος της ευθύνης για τις αυξανόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, είναι τα λιγότερα επηρεασμένα από αυτές<sup><a href="#w1">w1</a></sup>. Υπάρχουν επίσης και ενεργειακά θέματα, καθώς και το ερώτημα εάν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να αντικαταστήσουν τα καύσιμα. Επιπλέον, οι οικονομικές εκτιμήσεις και οι πολιτικές επιλογές σχετικά με την κλιματική αλλαγή είναι στενά συνδεμένες με τις επιλογές σε θέματα ενέργειας και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.</p> <p>Η συζήτηση για το κλίμα μπορεί πράγματι να είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα σήμερα. Θα ήταν ντροπή εάν το ευρύτερο κοινό δεν θα μπορούσε να συμμετέχει σε αυτήν την συζήτηση λόγω έλλειψης κατανόησης των σχετικών θεμάτων. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό τα σχολεία να διδάσκουν τους μαθητές τους για το κλίμα και την κλιματική αλλαγή και οι πληροφορίες τους είναι εξακριβωμένες και ενημερωμένες.</p> <hr class="vf-divider"> <div class="vf-stack vf-stack--400"> <h3>Web References</h3><ul> <li><a id="w1" name="w1"></a>w1 –Για μια συζήτηση σχετικά με την πολιτική για την κλιματική αλλαγή, δείτε στο <a href="http://www.OpenDemocracy.net" target="_blank">www.OpenDemocracy.net</a></li> </ul> <div class="sis-reviewer-box"><h3>Review</h3><p>Ο καθένας έχει ακούσει για την κλιματική αλλαγή. Το θέμα εξετάζεται συχνά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά οι πληροφορίες που δίνονται είναι συχνά ελλιπείς ή προκατειλημμένες από τις πολιτικές απόψεις. Ως καθηγητές φυσικών επιστημών, πρέπει να παρέχουμε στους μαθητές τις σωστές πληροφορίες και τα όργανα για να αναπτύξουν σωστές στάσεις, βασισμένες στα γεγονότα και στοχεύοντας στον ενεργό πολίτη.</p> <p>Το δεύτερο από τα δύο άρθρα του Rasmus Benestad είναι πολύ χρήσιμο επειδή παρουσιάζει το θέμα με σαφήνεια και αντικειμενικά, εξετάζοντας τα στοιχεία για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.</p> <p>Συστήνω αυτό το άρθρο στους καθηγητές φυσικών επιστημών που είναι πρόθυμοι να ενημερωθούν σχετικά και στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται για τα γεγονότα και τα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με αυτό το θέμα. Το υλικό είναι επίσης ιδιαίτερα κατάλληλο για συζήτηση στην τάξη και για διεπιστημονική προσέγγιση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.</p> <div class=""sis-reviewer-name"><p>Giulia Realdon, Ιταλία</p> </div></div> <h3>License</h3> <div><a href="/copyright">CC-BY-NC-ND</a></div> <div> </div> </div> </div> <div class="vf-content"> <h3>Download</h3> <p><a href="https://www.scienceinschool.org/wp-content/uploads/2014/11/issue8_climate.pdf" class="vf-button vf-button--primary vf-button--sm" data-vf-google-analytics-region="PDF-Τι-γνωρίζουμε-για-το-κλίμα;-Ερευνώντας-τα-αποτελέσματα-της-ανθρωπογενούς-παγκόσμιας-θέρμανσης">Download this article as a PDF</a></p> <hr class="vf-divider"> <div class="social-box"> <svg aria-hidden="true" display="none" class="vf-icon-collection vf-icon-collection--social"> <defs> <g id="vf-social--linkedin"> <rect xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="5" height="14" x="2" y="8.5" rx=".5" ry=".5"/><ellipse xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" cx="4.48" cy="4" rx="2.48" ry="2.5"/><path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M18.5,22.5h3A.5.5,0,0,0,22,22V13.6C22,9.83,19.87,8,16.89,8a4.21,4.21,0,0,0-3.17,1.27A.41.41,0,0,1,13,9a.5.5,0,0,0-.5-.5h-3A.5.5,0,0,0,9,9V22a.5.5,0,0,0,.5.5h3A.5.5,0,0,0,13,22V14.5a2.5,2.5,0,0,1,5,0V22A.5.5,0,0,0,18.5,22.5Z"/> </g> <g id="vf-social--facebook"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="m18.14 7.17a.5.5 0 0 0 -.37-.17h-3.77v-1.41c0-.28.06-.6.51-.6h3a.44.44 0 0 0 .35-.15.5.5 0 0 0 .14-.34v-4a.5.5 0 0 0 -.5-.5h-4.33c-4.8 0-5.17 4.1-5.17 5.35v1.65h-2.5a.5.5 0 0 0 -.5.5v4a.5.5 0 0 0 .5.5h2.5v11.5a.5.5 0 0 0 .5.5h5a.5.5 0 0 0 .5-.5v-11.5h3.35a.5.5 0 0 0 .5-.45l.42-4a.5.5 0 0 0 -.13-.38z"/> </g> <g id="vf-social--twitter"> <path d="M18.244 2.25h3.308l-7.227 8.26 8.502 11.24H16.17l-5.214-6.817L4.99 21.75H1.68l7.73-8.835L1.254 2.25H8.08l4.713 6.231zm-1.161 17.52h1.833L7.084 4.126H5.117z"></path> </g> <g id="vf-social--youtube"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M20.06,3.5H3.94A3.94,3.94,0,0,0,0,7.44v9.12A3.94,3.94,0,0,0,3.94,20.5H20.06A3.94,3.94,0,0,0,24,16.56V7.44A3.94,3.94,0,0,0,20.06,3.5ZM16.54,12,9.77,16.36A.5.5,0,0,1,9,15.94V7.28a.5.5,0,0,1,.77-.42l6.77,4.33a.5.5,0,0,1,0,.84Z"/> </g> <g id="vf-social--instagram"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M17.5,0H6.5A6.51,6.51,0,0,0,0,6.5v11A6.51,6.51,0,0,0,6.5,24h11A6.51,6.51,0,0,0,24,17.5V6.5A6.51,6.51,0,0,0,17.5,0ZM12,17.5A5.5,5.5,0,1,1,17.5,12,5.5,5.5,0,0,1,12,17.5Zm6.5-11A1.5,1.5,0,1,1,20,5,1.5,1.5,0,0,1,18.5,6.5Z"/> </g> </defs> </svg> <div class="vf-social-links | vf-u-margin__bottom--800"> <h3 class="vf-social-links__heading"> Share this article </h3> <ul class="vf-social-links__list"> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" href="https://twitter.com/intent/tweet?text=Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης&url=https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/&via=embl"> <span class="vf-u-sr-only">twitter</span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--twitter" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--twitter"></use> </svg> </a> </li> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" href="https://www.facebook.com/sharer/sharer.php?u=https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/"> <span class="vf-u-sr-only">facebook</span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--facebook" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--facebook"></use> </svg> </a> </li> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" href="https://www.linkedin.com/sharing/share-offsite/?url=https://www.scienceinschool.org/el/article/2009/climate-el/&title=Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης"> <span class="vf-u-sr-only">linkedin</span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--linkedin" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--linkedin"></use> </svg> </a> </li> </ul> </div> </div> <div class="newsletterSignUp"> <hr class="vf-divider"> <h3 class="vf-text vf-text-heading--4 | newsletter-title">Subscribe to our <span class="vf-u-text--nowrap">newsletter</span> </h3> <form class="vf-form vf-form--search vf-form--search--responsive | vf-sidebar vf-sidebar--end" action="https://scienceinschool.us20.list-manage.com/subscribe/post?u=b07e55f20613237fa11593518&id=3cd3d0c178" method="post" id="mc-embedded-subscribe-form" name="mc-embedded-subscribe-form" class="validate" target="_blank" novalidate> <div class="vf-sidebar__inner"> <div class="vf-form__item"> <label class="vf-form__label vf-u-sr-only | vf-search__label" for="searchitem">Subscribe to our newsletter</label> <input type="search" name="EMAIL" placeholder="Enter your email" id="mce-EMAIL" class="vf-form__input">  <div style="position: absolute; left: -5000px;" aria-hidden="true"><input type="text" name="b_b07e55f20613237fa11593518_3cd3d0c178" tabindex="-1" value=""></div> </div> <div> <button type="submit" value="Subscribe" id="mc-embedded-subscribe" name="subscribe" class="vf-search__button | vf-button vf-button--primary vf-button--sm"> <span class="vf-button__text">Subscribe</span> <svg class="vf-icon vf-icon--search-btn | vf-button__icon" aria-hidden="true" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xmlns:svgjs="http://svgjs.com/svgjs" viewBox="0 0 140 140" width="140" height="140"> <g transform="matrix(5.833333333333333,0,0,5.833333333333333,0,0)"> <path d="M23.414,20.591l-4.645-4.645a10.256,10.256,0,1,0-2.828,2.829l4.645,4.644a2.025,2.025,0,0,0,2.828,0A2,2,0,0,0,23.414,20.591ZM10.25,3.005A7.25,7.25,0,1,1,3,10.255,7.258,7.258,0,0,1,10.25,3.005Z" fill="#FFFFFF" stroke="none" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round" stroke-width="0"></path> </g> </svg> </button> </div> </div> </form> </div> </div> </div> </main> <style> .social-box .vf-icon { fill: #000 !important; } .social-box .vf-social-links__item { background: #fff } .sis-u-background-dots.vf-u-fullbleed::before { background-position-x: -500px !important; } @media (max-width: 1023px) { .newsletterSignUp { display: none; } } </style> <footer class="vf-footer"> <div class="vf-footer__inner"> <div class="vf-grid vf-grid__col-4 | vf-u-margin__bottom--600"> <div class="vf-grid__col--span-2"> <h3 class="vf-text vf-text-heading--4 | newsletter-title">Subscribe to our <span class="vf-u-text--nowrap">newsletter</span> </h3> <form class="vf-form vf-form--search vf-form--search--responsive | vf-sidebar vf-sidebar--end" action="https://scienceinschool.us20.list-manage.com/subscribe/post?u=b07e55f20613237fa11593518&id=3cd3d0c178" method="post" id="mc-embedded-subscribe-form" name="mc-embedded-subscribe-form" class="validate" target="_blank" novalidate> <div class="vf-sidebar__inner"> <div class="vf-form__item"> <label class="vf-form__label vf-u-sr-only | vf-search__label" for="searchitem">Subscribe to our newsletter</label> <input type="search" name="EMAIL" placeholder="Enter your email" id="mce-EMAIL" class="vf-form__input">  <div style="position: absolute; left: -5000px;" aria-hidden="true"><input type="text" name="b_b07e55f20613237fa11593518_3cd3d0c178" tabindex="-1" value=""></div> </div> <button type="submit" value="Subscribe" id="mc-embedded-subscribe" name="subscribe" class="vf-search__button | vf-button vf-button--primary"> <span class="vf-button__text">Subscribe</span> <svg class="vf-icon vf-icon--search-btn | vf-button__icon" aria-hidden="true" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xmlns:svgjs="http://svgjs.com/svgjs" viewBox="0 0 140 140" width="140" height="140"> <g transform="matrix(5.833333333333333,0,0,5.833333333333333,0,0)"> <path d="M23.414,20.591l-4.645-4.645a10.256,10.256,0,1,0-2.828,2.829l4.645,4.644a2.025,2.025,0,0,0,2.828,0A2,2,0,0,0,23.414,20.591ZM10.25,3.005A7.25,7.25,0,1,1,3,10.255,7.258,7.258,0,0,1,10.25,3.005Z" fill="#FFFFFF" stroke="none" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round" stroke-width="0"></path> </g> </svg> </button> </div> </form> </div> </div> <p class="vf-footer__notice"> Supporting STEM teachers in inspiring their students and fostering positive attitudes towards the science that shapes our lives. </p> <section class="vf-footer__links-group"> <div class="vf-grid"> <div class="vf-links">  <ul class="vf-links__list | vf-list"> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/about-science-school">About Science in School</a> </li> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/about-eiroforum">About EIROforum</a> </li> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/imprint">Imprint and data policy</a> </li> </ul> </div> <div class="vf-links">  <ul class="vf-links__list | vf-list"> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/copyright">Copyright</a> </li> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/safety">Safety note</a> </li> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/disclaimer">Disclaimer</a> </li> </ul> </div> <div class="vf-links">  <ul class="vf-links__list | vf-list"> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/issue">Archive</a> </li> <li class="vf-list__item"> <a class="vf-list__link" href="/contact">Contact</a> </li> </ul> </div> <div class="vf-links">  <svg aria-hidden="true" display="none" class="vf-icon-collection vf-icon-collection--social"> <defs> <g id="vf-social--linkedin"> <rect xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="5" height="14" x="2" y="8.5" rx=".5" ry=".5" /> <ellipse xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" cx="4.48" cy="4" rx="2.48" ry="2.5" /> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M18.5,22.5h3A.5.5,0,0,0,22,22V13.6C22,9.83,19.87,8,16.89,8a4.21,4.21,0,0,0-3.17,1.27A.41.41,0,0,1,13,9a.5.5,0,0,0-.5-.5h-3A.5.5,0,0,0,9,9V22a.5.5,0,0,0,.5.5h3A.5.5,0,0,0,13,22V14.5a2.5,2.5,0,0,1,5,0V22A.5.5,0,0,0,18.5,22.5Z" /> </g> <g id="vf-social--facebook"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="m18.14 7.17a.5.5 0 0 0 -.37-.17h-3.77v-1.41c0-.28.06-.6.51-.6h3a.44.44 0 0 0 .35-.15.5.5 0 0 0 .14-.34v-4a.5.5 0 0 0 -.5-.5h-4.33c-4.8 0-5.17 4.1-5.17 5.35v1.65h-2.5a.5.5 0 0 0 -.5.5v4a.5.5 0 0 0 .5.5h2.5v11.5a.5.5 0 0 0 .5.5h5a.5.5 0 0 0 .5-.5v-11.5h3.35a.5.5 0 0 0 .5-.45l.42-4a.5.5 0 0 0 -.13-.38z" /> </g> <g id="vf-social--twitter"> <path d="M18.244 2.25h3.308l-7.227 8.26 8.502 11.24H16.17l-5.214-6.817L4.99 21.75H1.68l7.73-8.835L1.254 2.25H8.08l4.713 6.231zm-1.161 17.52h1.833L7.084 4.126H5.117z"></path> </g> <g id="vf-social--youtube"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M20.06,3.5H3.94A3.94,3.94,0,0,0,0,7.44v9.12A3.94,3.94,0,0,0,3.94,20.5H20.06A3.94,3.94,0,0,0,24,16.56V7.44A3.94,3.94,0,0,0,20.06,3.5ZM16.54,12,9.77,16.36A.5.5,0,0,1,9,15.94V7.28a.5.5,0,0,1,.77-.42l6.77,4.33a.5.5,0,0,1,0,.84Z" /> </g> <g id="vf-social--instagram"> <path xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" d="M17.5,0H6.5A6.51,6.51,0,0,0,0,6.5v11A6.51,6.51,0,0,0,6.5,24h11A6.51,6.51,0,0,0,24,17.5V6.5A6.51,6.51,0,0,0,17.5,0ZM12,17.5A5.5,5.5,0,1,1,17.5,12,5.5,5.5,0,0,1,12,17.5Zm6.5-11A1.5,1.5,0,1,1,20,5,1.5,1.5,0,0,1,18.5,6.5Z" /> </g> </defs> </svg> <div class="vf-social-links vf-social-links--outline"> <ul class="vf-social-links__list"> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" target="_blank" href="https://twitter.com/SciInSchool"> <span class="vf-u-sr-only"> twitter </span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--twitter" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--twitter"> </use> </svg> </a> </li> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" target="_blank" href="https://www.facebook.com/scienceinschool"> <span class="vf-u-sr-only"> facebook </span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--facebook" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--facebook"> </use> </svg> </a> </li> <li class="vf-social-links__item"> <a class="vf-social-links__link" href="https://www.instagram.com/scienceinschool/"> <span class="vf-u-sr-only">instagram</span> <svg aria-hidden="true" class="vf-icon vf-icon--social vf-icon--instagram" width="24" height="24" viewBox="0 0 24 24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" preserveAspectRatio="xMinYMin"> <use xlink:href="#vf-social--instagram"></use> </svg> </a> </li> </ul> </div> </div> </div> </section> <section class="vf-grid vf-cluster" style="--vf-cluster-alignment: center; --vf-cluster__item--flex: 25% 1 0;"> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="https://www.eiroforum.org/"> <svg viewBox="0 0 600 180" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" fill-rule="evenodd" clip-rule="evenodd" stroke-linejoin="round" stroke-miterlimit="1.414" width="185px" height="56px"> <g fill="#6E96BE" fill-rule="nonzero"> <path fill="#6E96BE" d="M311.35 70.17c-.09 0-.178-.033-.244-.1-1.06-1.08-2.243-2.17-3.534-3.237-.1-.084-.144-.217-.11-.344.034-.128.132-.224.257-.253l83.06-17.773c.102-.02.208.004.285.07 2.204 1.8 4.23 3.605 6.02 5.363.09.088.126.22.086.342-.036.12-.14.212-.265.234l-85.493 15.69c-.023.006-.04.006-.063.006zM297.52 59.973c-.057 0-.11-.015-.167-.044-1.298-.728-2.714-1.467-4.32-2.26-.126-.062-.2-.19-.192-.327.008-.136.1-.254.23-.3L364.48 32.06c.09-.03.185-.024.262.017 2.876 1.415 5.6 2.838 8.09 4.232.12.067.183.198.172.332-.016.136-.11.25-.24.29L297.624 59.96c-.035.01-.07.013-.104.013zM279.826 52.135c-.04 0-.08-.005-.118-.02-1.73-.61-3.656-1.238-5.882-1.922-.132-.04-.228-.155-.238-.29-.016-.133.05-.266.17-.332l55.592-31.128c.08-.044.18-.057.266-.027 3.906 1.2 7.084 2.234 10.012 3.255.13.044.22.164.23.3.006.136-.067.265-.19.326L279.98 52.1c-.05.024-.104.035-.152.035zM258.23 46.172c-.02 0-.048-.003-.073-.007-2.17-.46-4.52-.912-7.404-1.416-.125-.023-.23-.115-.265-.236-.037-.125-.004-.258.09-.346L287.782 8.61c.073-.073.184-.106.294-.088 3.892.692 7.69 1.424 11.292 2.172.13.027.23.123.258.248.033.127-.008.26-.106.346l-41.068 34.804c-.063.053-.14.08-.222.08zM233.175 42.35l-.033-.002c-2.222-.22-4.63-.417-7.368-.61-.106-.006-.207-.067-.265-.16-.06-.09-.067-.205-.026-.308l15.683-38.204c.057-.138.192-.223.338-.21 4.73.33 8.93.678 12.835 1.06.118.013.218.08.27.182.055.1.05.223-.005.322l-21.13 37.756c-.063.107-.177.173-.3.173zM199.427 41.21c-.17 0-.313-.122-.335-.29l-5.58-38.693c-.015-.098.015-.193.077-.267.06-.077.153-.12.25-.123 4.233-.112 8.19-.17 12.092-.18h.002c.186 0 .336.15.338.335l.574 38.754c0 .092-.033.178-.1.245-.062.065-.15.102-.242.102-2.148.005-4.396.044-7.066.12h-.01zM173.69 43.224c-.107 0-.21-.05-.276-.138L146.064 6c-.072-.098-.09-.225-.043-.335.05-.112.152-.19.273-.204 4.017-.514 8.085-.98 12.09-1.386.133-.013.258.05.328.167l22.074 37.677c.06.1.062.223.01.326-.05.103-.153.173-.27.184-2.076.21-4.235.464-6.792.795-.013.002-.028.002-.043.002zM149.218 47.795c-.07 0-.138-.022-.196-.062l-47.018-33.51c-.11-.076-.162-.21-.14-.34.027-.13.125-.234.254-.266 3.838-.947 7.662-1.825 11.366-2.612.103-.02.205.004.283.066l42.498 34.54c.104.085.147.217.118.344-.03.127-.133.226-.262.254-2.283.485-4.58 1.017-6.82 1.576-.027.007-.052.01-.082.01zM128.56 54.44c-.046 0-.093-.01-.135-.028l-64.82-27.91c-.127-.056-.207-.18-.204-.32 0-.137.086-.26.213-.31 3.4-1.372 6.813-2.663 10.138-3.838.087-.027.18-.024.262.015l60.63 29.497c.126.06.2.186.19.324-.006.137-.094.256-.225.302-1.966.692-3.96 1.448-5.92 2.244-.04.014-.083.024-.127.024zM112.163 62.854c-.03 0-.06-.004-.088-.01L33.717 41.725c-.13-.033-.224-.144-.246-.276-.02-.133.038-.265.15-.338 2.355-1.525 4.82-3.017 7.323-4.433.08-.047.178-.058.267-.032l75.48 22.842c.132.04.226.152.24.29.014.136-.052.266-.173.332-1.49.842-2.93 1.72-4.407 2.687-.054.035-.12.054-.187.054zM101.134 72.32c-.017 0-.03 0-.048-.003L12.92 59.465c-.125-.02-.227-.102-.272-.217-.042-.116-.02-.245.06-.34 1.49-1.76 3.078-3.468 4.716-5.07.08-.08.193-.11.298-.094l85.94 15.22c.126.02.23.11.266.232.04.124.006.254-.085.344-.798.78-1.575 1.627-2.447 2.66-.067.077-.16.12-.262.12zM95.505 82.734h-.017L2.536 78.732c-.103-.004-.2-.055-.26-.136-.06-.084-.082-.19-.056-.287.482-1.9 1.115-3.793 1.876-5.63.055-.137.19-.232.338-.21L96.46 79.2c.11.006.21.065.265.157.06.096.068.21.026.31-.342.838-.644 1.757-.92 2.813-.04.15-.175.254-.325.254zM3.02 98.378c-.152 0-.284-.098-.33-.243-.59-1.968-1.02-3.96-1.283-5.918-.015-.094.015-.19.077-.265.062-.074.155-.116.252-.118l93.312-1.942h.003c.174 0 .317.124.34.29.114.78.302 1.627.577 2.594.026.1.008.206-.052.29-.06.085-.154.137-.257.14l-92.623 5.17c-.006.002-.013.002-.016.002zM13.895 117c-.096 0-.188-.04-.254-.113-1.566-1.78-2.846-3.365-3.913-4.844-.07-.1-.084-.228-.037-.334.05-.115.15-.19.272-.203l89.514-11.136c.126-.012.247.04.32.14.62.867 1.357 1.776 2.25 2.78.084.096.11.226.067.344-.042.118-.147.204-.27.22l-87.898 13.145h-.05zM35.395 134.712c-.062 0-.127-.02-.18-.052-2.408-1.512-4.703-3.057-6.824-4.59-.107-.077-.16-.21-.135-.342.025-.13.125-.235.256-.265l80.942-19.372c.096-.02.2-.002.28.058 1.18.857 2.475 1.73 3.854 2.597.114.074.173.206.15.338-.017.132-.113.24-.242.278L35.48 134.7c-.027.008-.056.014-.085.014zM66.1 149.835c-.043 0-.084-.01-.124-.024-3.267-1.275-6.395-2.58-9.3-3.87-.124-.054-.205-.18-.2-.32 0-.135.087-.256.216-.308l68.092-26.53c.085-.03.18-.03.262.006 1.443.644 3.05 1.31 5.052 2.1.127.052.214.17.215.31.004.135-.077.26-.202.315L66.24 149.805c-.046.02-.093.03-.137.03zM104.236 161.637c-.027 0-.055-.002-.08-.01-3.778-.908-7.477-1.862-10.995-2.835-.127-.035-.223-.146-.243-.278-.02-.134.042-.267.156-.338l51.51-32.337c.08-.05.18-.065.27-.04 1.984.552 4.092 1.096 6.268 1.62.133.032.23.135.255.266.025.128-.026.263-.137.34l-46.806 33.55c-.057.04-.127.06-.196.06zM148.185 169.504l-.044-.002c-4.424-.548-8.465-1.105-12.354-1.703-.12-.02-.225-.104-.27-.222-.04-.116-.016-.247.065-.34l32.04-36.44c.074-.087.19-.126.306-.11 2.03.315 4.21.617 6.863.952.117.015.22.092.268.2.048.11.033.237-.032.335l-26.564 37.187c-.067.09-.17.142-.277.142zM195.034 172.942h-.01c-3.703-.09-7.685-.24-12.176-.46-.104-.003-.195-.055-.258-.14-.06-.08-.077-.188-.055-.287l10.145-38.54c.042-.157.19-.253.35-.253 2.86.15 5.087.243 7.213.298.096.003.186.048.25.12.062.073.09.17.077.266l-5.197 38.7c-.022.17-.17.296-.34.296z" /> </g> <g fill="#6E96BE"> <g fill-rule="nonzero"> <path fill="#036EAA" d="M576.525 116.256c-4.123 0-8.306 2.033-12.73 5.917-.592-3.884-3.104-5.917-7.287-5.917-4.127 0-8.31 2.033-12.79 5.978l-.18-5.26h-1.077v28.685h1.436v-22.17c5.02-3.884 8.368-5.86 12.314-5.86 4.12 0 6.27 2.094 6.27 6.635v21.395h1.436V123.49c5.02-3.884 8.368-5.86 12.312-5.86 4.123 0 6.274 2.094 6.274 6.635v21.395h1.436v-21.573c0-5.142-2.63-7.83-7.413-7.83m-45.416.716h-1.435v22.17c-5.26 3.885-8.784 5.86-12.91 5.86-4.422 0-6.574-2.092-6.574-6.635v-21.395h-1.43v21.575c0 5.138 2.626 7.827 7.706 7.827 4.3 0 8.666-2.03 13.385-5.974l.182 5.257h1.077v-28.684zm-29.165-.717h-1.137c-4.3 0-8.662 2.21-13.448 5.978l-.177-5.26h-1.077v28.685h1.438v-22.17c5.314-3.766 8.964-5.86 13.087-5.86h1.016l.3-1.374zm-38.247 1.374c8.13 0 11.057 3.347 11.057 13.687 0 10.337-2.928 13.685-11.057 13.685-8.13 0-11.057-3.348-11.057-13.685.002-10.34 2.93-13.687 11.058-13.687m0-1.374c-9.266 0-12.55 4.006-12.55 15.06 0 11.058 3.284 15.06 12.55 15.06 9.262 0 12.55-4.002 12.55-15.06 0-11.054-3.288-15.06-12.55-15.06m-15.18-11.952v-1.074c-2.03-.178-5.377-.24-7.05-.24-5.496 0-7.468 2.69-7.468 7.95v6.034l-5.2.3v1.016h5.2v27.37h1.43v-27.37h10.64v-1.315h-10.64v-6.034c0-4.9 1.737-6.634 6.516-6.634h6.573v-.002zM388.73 89.243c12.63 0 17.677 7.277 17.677 26.87s-5.047 26.87-17.678 26.87c-12.63 0-17.68-7.277-17.68-26.87 0-19.592 5.05-26.87 17.68-26.87m0-6.372c-18.665 0-25.35 8.17-25.35 33.245 0 25.07 6.685 33.243 25.35 33.243 18.662 0 25.254-8.17 25.254-33.243 0-25.075-6.592-33.244-25.255-33.244m-72.243 31.48V90.39c3.623 0 8.356-.092 13.834-.092 9.473 0 12.632 2.505 12.632 11.885 0 9.47-3.16 12.072-12.63 12.164h-13.835zm37.047 33.8l-6.22-20.243c-1.394-5.385-4.737-8.357-7.894-9.194v-.465c8.453-1.115 11.793-6.128 11.793-16.526 0-14.393-5.85-18.48-20.705-18.48-10.307 0-15.136.092-22.103.837v64.07h8.08v-26.837c3.528 0 8.17.096 14.114.096 4.27 0 6.87 1.854 8.54 6.682l5.668 20.06h8.726v-.002zM292.25 84.08h-8.172v64.07h8.173V84.08zm-21.263 57.29h-25.722c-3.807 0-5.57-1.858-5.57-6.22v-13.695h27.673v-6.592h-27.673V97.08c0-4.275 1.764-6.13 5.57-6.13h25.723l.37-6.407c-8.54-.56-18.29-.56-27.482-.56-7.522 0-12.257 4.272-12.352 11.146v41.968c.095 6.87 4.83 11.143 12.352 11.143 9.19 0 18.942 0 27.483-.556l-.373-6.313z" /> </g> <path fill="#036EAA" d="M238.637 172.205c-1.12 0-2.47-.02-4.28-.267l-.164-.022.12-.755.153.013c1.613.154 2.687.192 4.192.172 2.986-.052 3.855-.394 3.855-2.555 0-1.397-.6-2.096-1.938-2.266l-3.967-.486c-1.86-.224-2.69-1.21-2.69-3.196 0-2.994 1.45-3.313 4.498-3.27 1.548.026 3.216.135 4.572.296l.167.02-.123.75-.148-.01c-1.51-.1-3.103-.17-4.472-.194-2.54-.042-3.58-.044-3.58 2.41 0 1.74.727 2.182 1.814 2.31l3.967.49c1.866.24 2.813 1.298 2.813 3.147.002 3.18-1.896 3.415-4.79 3.415zM259.15 171.026c-.58.095-2.137.317-3.966.317-3.165 0-4.406-1.35-4.53-4.963h6.37c.874 0 1.516-.22 1.958-.67.522-.537.752-1.38.723-2.656-.05-2.31-1.66-3.485-4.788-3.485-3.743 0-5.204 1.76-5.204 6.282 0 4.53 1.563 6.377 5.4 6.377 1.28 0 3.4-.196 4.21-.448l.14-.045-.158-.737-.155.026zm-8.5-5.51c.055-3.73 1.19-5.06 4.292-5.06 2.602 0 3.783.82 3.827 2.66.028.95-.132 1.596-.5 1.97-.28.29-.687.43-1.247.43h-6.373zM267.593 171.938h-.912v-12.074h.763l.065 1.994c2.034-1.56 3.743-2.29 5.356-2.29h.667l-.194.89h-.545c-1.608 0-3.02.78-5.197 2.32v9.16zM288.867 159.864l-3.762 9.058-.91 2.153h-.107c-.155-.354-.3-.712-.448-1.072-.146-.354-.29-.71-.438-1.055l-3.79-9.083h-.988l4.93 11.8c.107.18.262.274.453.274h.665c.19 0 .345-.094.464-.297l4.825-11.554.096-.224h-.99v-.002z" fill-rule="nonzero" /> <path fill="#036EAA" d="M296.01 159.864h.91v12.074h-.91z" /> <path fill="#036EAA" d="M296.588 154.99h-.245c-.282 0-.45.172-.45.457v1.515c0 .287.168.458.45.458h.245c.284 0 .457-.17.457-.458v-1.515c0-.285-.173-.458-.457-.458zM311.158 159.57c-1.753 0-3.582.75-5.58 2.286l-.066-1.992h-.76v12.074h.91v-9.16c2.137-1.505 3.633-2.32 5.372-2.32 1.75 0 2.533.788 2.533 2.553v8.928h.91v-8.998c0-2.204-1.15-3.37-3.32-3.37zM332.765 159.864h-3.835c-.65-.198-1.436-.295-2.396-.295-3.318 0-4.863 1.21-4.863 3.81 0 1.334.4 2.278 1.225 2.88-.633.615-.948 1.446-.823 2.214.102.63.482 1.145 1.093 1.475l-.307.165c-1.416.772-1.677 1.775-1.677 3.473 0 2.58 1.482 3.54 5.477 3.54 3.882 0 5.325-.96 5.325-3.54 0-1.81-.425-2.87-2.68-3.27l-4.72-.833c-.86-.153-1.41-.508-1.58-1.026-.178-.52.034-1.187.56-1.8.74.32 1.742.48 2.972.48 3.327 0 4.812-1.162 4.812-3.762 0-1.184-.308-2.07-.937-2.692l2.235-.064.12-.758zm-2.334 3.514c0 2.057-1.125 2.896-3.896 2.896-2.806 0-3.95-.84-3.95-2.896 0-2.066 1.18-2.947 3.95-2.947 2.77 0 3.897.855 3.897 2.948zm-3.775 12.863c-3.37 0-4.567-.693-4.567-2.652 0-1.45.184-2.163 1.325-2.825l.766-.476 4.893.864c1.72.31 1.995.973 1.995 2.438 0 1.958-1.152 2.653-4.413 2.653zM356.74 171.026c-.58.095-2.133.317-3.962.317-3.166 0-4.406-1.35-4.53-4.963h6.363c.884 0 1.523-.22 1.96-.672.525-.535.76-1.38.727-2.654-.05-2.31-1.66-3.485-4.787-3.485-3.746 0-5.206 1.76-5.206 6.282 0 4.53 1.565 6.377 5.4 6.377 1.285 0 3.402-.196 4.21-.448l.14-.045-.163-.737-.15.026zm-8.496-5.51c.05-3.73 1.187-5.06 4.288-5.06 2.604 0 3.782.82 3.83 2.66.026.95-.138 1.597-.5 1.973-.282.288-.688.427-1.25.427h-6.368zM372.743 159.864v9.16c-2.042 1.505-3.473 2.32-5.128 2.32-1.752 0-2.53-.788-2.53-2.555v-8.926h-.913v8.998c0 2.205 1.15 3.368 3.32 3.368 1.683 0 3.43-.744 5.335-2.274l.064 1.983h.763v-12.075h-.91zM387.57 159.57c-1.615 0-3.32.727-5.357 2.288l-.066-1.994h-.764v12.074h.914v-9.16c2.18-1.54 3.593-2.32 5.198-2.32h.546l.2-.89h-.67zM398.64 159.57c-3.87 0-5.307 1.715-5.307 6.33 0 4.613 1.438 6.33 5.306 6.33 3.863 0 5.302-1.717 5.302-6.33 0-4.615-1.44-6.33-5.303-6.33zm0 11.774c-3.27 0-4.374-1.373-4.374-5.445 0-4.07 1.105-5.442 4.373-5.442 3.263 0 4.363 1.373 4.363 5.44 0 4.073-1.1 5.446-4.364 5.446zM416.63 159.57c-1.533 0-3.003.69-4.725 2.23l-.085-1.937h-.76v17.212h.91v-4.487c.005-.546.005-.995-.043-1.548 1.773.82 3.235 1.188 4.703 1.188 3.18 0 4.42-1.774 4.42-6.33 0-4.554-1.238-6.33-4.42-6.33zm0 11.774c-1.533 0-2.827-.394-4.658-1.123v-7.477c1.966-1.665 3.235-2.286 4.66-2.286 2.537 0 3.482 1.475 3.482 5.44 0 3.97-.945 5.447-3.483 5.447zM437.026 171.026c-.585.095-2.137.317-3.967.317-3.17 0-4.41-1.35-4.53-4.963h6.363c.878 0 1.52-.22 1.96-.67.53-.537.757-1.38.727-2.656-.052-2.31-1.663-3.485-4.787-3.485-3.747 0-5.207 1.76-5.207 6.282 0 4.53 1.565 6.377 5.402 6.377 1.283 0 3.4-.196 4.207-.448l.143-.045-.16-.737-.152.026zm-8.5-5.51c.052-3.73 1.19-5.06 4.287-5.06 2.604 0 3.785.82 3.83 2.66.028.95-.134 1.596-.5 1.97-.277.29-.687.43-1.25.43h-6.367zM450.075 159.57c-2.104 0-3.614.22-4.948.417l-.676.096-.163.022.12.76.157-.02c1.973-.25 3.924-.388 5.49-.388 1.7 0 2.527.835 2.527 2.553v1.503h-5.763c-1.893 0-2.978 1.067-2.978 2.926v1.52c0 1.984 1.173 3.124 3.222 3.124 2.167 0 4.436-1.23 5.562-2.23l.11 2.082h.757v-8.927c.003-2.283-1.146-3.44-3.415-3.44zm2.507 5.76v3.512c-1.227 1.153-3.562 2.332-5.406 2.332l-.108-.002c-1.52-.023-2.287-.768-2.287-2.21v-1.52c0-1.317.685-1.994 2.043-2.015l5.76-.096zM467.56 159.57c-1.753 0-3.58.75-5.58 2.286l-.066-1.992h-.76v12.074h.914v-9.16c2.135-1.505 3.63-2.32 5.367-2.32 1.75 0 2.527.788 2.527 2.553v8.928h.915v-8.998c0-2.204-1.146-3.37-3.316-3.37zM493.48 165.64l-3.967-.487c-1.088-.13-1.814-.57-1.814-2.312 0-2.198.817-2.416 2.836-2.416.23 0 .48.003.74.007 1.378.026 2.964.096 4.473.196l.145.01.13-.752-.167-.02c-1.36-.16-3.024-.27-4.573-.296-3.052-.045-4.498.278-4.498 3.27 0 1.988.832 2.974 2.687 3.197l3.967.486c1.346.17 1.94.872 1.94 2.267 0 2.16-.866 2.502-3.855 2.555-1.507.02-2.583-.018-4.192-.172l-.15-.012-.124.754.164.024c1.812.247 3.158.267 4.276.267 2.896 0 4.79-.236 4.79-3.416 0-1.847-.944-2.906-2.81-3.146zM511.73 171.02l-.158.034c-1.038.21-2.605.29-3.348.29-3.545 0-4.688-1.322-4.688-5.445 0-4.12 1.143-5.442 4.688-5.442.655 0 2.134.06 3.02.286l.15.036.243-.74-.156-.047c-1.005-.312-2.394-.424-3.35-.424-4.03 0-5.527 1.715-5.527 6.33 0 4.613 1.504 6.33 5.553 6.33 1.093 0 2.398-.152 3.58-.417l.158-.037-.165-.755zM519.026 154.99h-.25c-.282 0-.452.172-.452.457v1.515c0 .287.17.458.453.458h.25c.283 0 .45-.17.45-.458v-1.515c.002-.285-.166-.458-.45-.458z" fill-rule="nonzero" /> <path fill="#036EAA" d="M518.442 159.864h.915v12.074h-.915z" /> <path fill="#036EAA" d="M535.986 171.026c-.583.095-2.14.317-3.964.317-3.166 0-4.41-1.35-4.534-4.963h6.37c.878 0 1.52-.22 1.96-.67.522-.537.753-1.38.723-2.656-.05-2.31-1.663-3.485-4.784-3.485-3.746 0-5.208 1.76-5.208 6.282 0 4.53 1.563 6.377 5.4 6.377 1.282 0 3.403-.196 4.21-.448l.143-.045-.16-.737-.154.026zm-8.502-5.51c.056-3.73 1.19-5.06 4.293-5.06 2.602 0 3.784.82 3.828 2.66.03.95-.137 1.597-.5 1.973-.28.288-.686.427-1.246.427h-6.376zM553.237 171.938h-.91v-8.927c0-1.74-.804-2.552-2.527-2.552-1.738 0-3.236.814-5.374 2.32v9.16h-.91v-12.074h.757l.067 1.992c2.005-1.537 3.83-2.287 5.58-2.287 2.173 0 3.317 1.166 3.317 3.37v8.998zM565.81 172.23c-4.046 0-5.55-1.717-5.55-6.33 0-4.615 1.497-6.33 5.523-6.33.962 0 2.35.11 3.355.423l.158.048-.25.74-.146-.038c-.887-.225-2.36-.284-3.018-.284-3.548 0-4.68 1.322-4.68 5.44 0 4.124 1.132 5.446 4.68 5.446.74 0 2.307-.08 3.343-.29l.157-.033.174.756-.163.037c-1.182.265-2.49.416-3.584.416zM584.683 171.026c-.583.095-2.13.317-3.963.317-3.17 0-4.41-1.35-4.53-4.963h6.366c.88 0 1.52-.22 1.962-.67.52-.537.753-1.38.725-2.656-.05-2.31-1.665-3.485-4.795-3.485-3.743 0-5.198 1.76-5.198 6.282 0 4.53 1.56 6.377 5.4 6.377 1.28 0 3.4-.196 4.21-.448l.142-.045-.17-.737-.15.026zm-8.497-5.51c.055-3.73 1.188-5.06 4.29-5.06 2.602 0 3.78.82 3.83 2.66.025.95-.136 1.596-.5 1.973-.28.286-.69.427-1.25.427h-6.37z" fill-rule="nonzero" /> </g> </svg> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.cern.ch/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/https://www.embl.org/files/wp-content/uploads/logo-cern.png?width=80" width="55" alt="CERN" title="CERN" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.embl.org/"> <img src="https://www.embl.org/assets/embl-logo/assets/logo.svg" alt="European Molecular Biology Laboratory" title="European Molecular Biology Laboratory" loading="lazy" width="95"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.esa.int/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/https://www.embl.org/files/wp-content/uploads/logo-esa.png?width=140" width="95" alt="European Space Agency" title="European Space Agency" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.eso.org/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/https://www.embl.org/files/wp-content/uploads/logo-eso.jpeg?width=80" width="55" alt="European Southern Observatory" title="European Southern Observatory" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.esrf.eu/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/www.embl.org/files/wp-content/uploads/ESRF-LogoBaseline-RGB.png?width=80" width="55" alt="European Synchrotron Radiation Facility" title="European Synchrotron Radiation Facility" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.euro-fusion.org"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/https://www.embl.org/files/wp-content/uploads/logo-eurofusion.png?width=155" width="120" alt="EUROfusion" title="EUROfusion" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.xfel.eu/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/https://www.embl.org/files/wp-content/uploads/logo-xfel.jpeg?width=80" width="55" alt="European XFEL" title="European XFEL" loading="lazy"> </a> </div> <div class="sis-sponsor-logo"> <a target="_blank" href="http://www.ill.eu/"> <img src="https://acxngcvroo.cloudimg.io/v7/www.embl.org/files/wp-content/uploads/ill-new-logo.png?width=160" width="70" alt="Institut Laue-Langevin" title="Institut Laue-Langevin" loading="lazy"> </a> </div> </section> <p class="vf-footer__legal"> <span class="vf-footer__legal-text"><a class="vf-footer__link" href="https://www.eiroforum.org/">Published and funded by EIROforum</a>   ISSN 1818-0361</span> </p> </div> </footer><script type="text/javascript" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/content-views-query-and-display-post-page/assets/ie-fix/html5shiv.min.js?ver=3.7.0" id="pt-cv-html5shiv-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/content-views-query-and-display-post-page/assets/ie-fix/respond.js?ver=1.4.2" id="pt-cv-respond-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/themes/vf-wp/assets/scripts/jquery-3.4.1.min.js?ver=3.4.1" id="jquery-js"></script> <script type="text/javascript" id="pt-cv-content-views-script-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var PT_CV_PUBLIC = {"_prefix":"pt-cv-","page_to_show":"5","_nonce":"de2aa12f2e","is_admin":"","is_mobile":"","ajaxurl":"https:\/\/www.scienceinschool.org\/wp-admin\/admin-ajax.php","lang":"el","loading_image_src":"data:image\/gif;base64,R0lGODlhDwAPALMPAMrKygwMDJOTkz09PZWVla+vr3p6euTk5M7OzuXl5TMzMwAAAJmZmWZmZszMzP\/\/\/yH\/C05FVFNDQVBFMi4wAwEAAAAh+QQFCgAPACwAAAAADwAPAAAEQvDJaZaZOIcV8iQK8VRX4iTYoAwZ4iCYoAjZ4RxejhVNoT+mRGP4cyF4Pp0N98sBGIBMEMOotl6YZ3S61Bmbkm4mAgAh+QQFCgAPACwAAAAADQANAAAENPDJSRSZeA418itN8QiK8BiLITVsFiyBBIoYqnoewAD4xPw9iY4XLGYSjkQR4UAUD45DLwIAIfkEBQoADwAsAAAAAA8ACQAABC\/wyVlamTi3nSdgwFNdhEJgTJoNyoB9ISYoQmdjiZPcj7EYCAeCF1gEDo4Dz2eIAAAh+QQFCgAPACwCAAAADQANAAAEM\/DJBxiYeLKdX3IJZT1FU0iIg2RNKx3OkZVnZ98ToRD4MyiDnkAh6BkNC0MvsAj0kMpHBAAh+QQFCgAPACwGAAAACQAPAAAEMDC59KpFDll73HkAA2wVY5KgiK5b0RRoI6MuzG6EQqCDMlSGheEhUAgqgUUAFRySIgAh+QQFCgAPACwCAAIADQANAAAEM\/DJKZNLND\/kkKaHc3xk+QAMYDKsiaqmZCxGVjSFFCxB1vwy2oOgIDxuucxAMTAJFAJNBAAh+QQFCgAPACwAAAYADwAJAAAEMNAs86q1yaWwwv2Ig0jUZx3OYa4XoRAfwADXoAwfo1+CIjyFRuEho60aSNYlOPxEAAAh+QQFCgAPACwAAAIADQANAAAENPA9s4y8+IUVcqaWJ4qEQozSoAzoIyhCK2NFU2SJk0hNnyEOhKR2AzAAj4Pj4GE4W0bkJQIAOw=="}; var PT_CV_PAGINATION = {"first":"\u00ab","prev":"\u2039","next":"\u203a","last":"\u00bb","goto_first":"Go to first page","goto_prev":"Go to previous page","goto_next":"Go to next page","goto_last":"Go to last page","current_page":"Current page is","goto_page":"Go to page"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/plugins/content-views-query-and-display-post-page/public/assets/js/cv.js?ver=3.7.2" id="pt-cv-content-views-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.scienceinschool.org/wp-content/themes/vf-wp-sis/assets/scripts/scripts.js?ver=1.0.0-beta.12" id="vf-sis-scripts-js"></script> </body> </html>

CINXE.COM

Τι γνωρίζουμε για το κλίμα; Ερευνώντας τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς παγκόσμιας θέρμανσης – Science in School