CINXE.COM
قتلهای زنجیره‌ای ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>قتلهای زنجیره‌ای ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"ab5f999b-fdce-4300-ab31-51e76bb6f517","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"قتلهای_زنجیره‌ای_ایران","wgTitle":"قتلهای زنجیره‌ای ایران","wgCurRevisionId":40358083,"wgRevisionId":40358083,"wgArticleId":16544,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای خطا در ارجاع","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی", "صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","صفحه‌های دارای پیوند مرده","صفحات دارای نام ارجاع تکراری","صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)","صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد","صفحات نیمه‌حفاظت‌شده ویکی‌پدیا در برابر خرابکاری","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","خطاهای یادکرد: شابک","آدم‌کش‌های زنجیره‌ای اهل ایران","آزار اهل اندیشه","اجرای عدالت سرخود در ایران","ایران در ۱۹۹۸ (میلادی)","پرونده‌های قضایی در ایران","ترورها","جرایم سازمان‌یافته","رسوایی‌های سیاسی در ایران","قتلهای زنجیره‌ای ایران", "قتلهای ناشناخته در ایران","کشتارها در ایران","کشته‌شدگان مرد","نقض حقوق بشر در ایران"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"قتلهای_زنجیره‌ای_ایران","wgRelevantArticleId":16544,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain": false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1739955","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="قتلهای زنجیره‌ای ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-قتلهای_زنجیره‌ای_ایران rootpage-قتلهای_زنجیره‌ای_ایران skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-افشای_قتلها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#افشای_قتلها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>افشای قتلها</span> </div> </a> <ul id="toc-افشای_قتلها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گمانه‌زنی‌های_نخستین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#گمانه‌زنی‌های_نخستین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>گمانه‌زنی‌های نخستین</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-گمانه‌زنی‌های_نخستین-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های گمانه‌زنی‌های نخستین</span> </button> <ul id="toc-گمانه‌زنی‌های_نخستین-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای_در_مطبوعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای_در_مطبوعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>پیگیری قتلهای زنجیره‌ای در مطبوعات</span> </div> </a> <ul id="toc-پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای_در_مطبوعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-روند_پیگیری_قتلها_توسط_نظام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#روند_پیگیری_قتلها_توسط_نظام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>روند پیگیری قتلها توسط نظام</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-روند_پیگیری_قتلها_توسط_نظام-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های روند پیگیری قتلها توسط نظام</span> </button> <ul id="toc-روند_پیگیری_قتلها_توسط_نظام-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کمیته_تحقیق_خاتمی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کمیته_تحقیق_خاتمی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>کمیته تحقیق خاتمی</span> </div> </a> <ul id="toc-کمیته_تحقیق_خاتمی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اطلاعیه_رسمی_وزارت_اطلاعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اطلاعیه_رسمی_وزارت_اطلاعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>اطلاعیه رسمی وزارت اطلاعات</span> </div> </a> <ul id="toc-اطلاعیه_رسمی_وزارت_اطلاعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برکناری_وزیر_اطلاعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برکناری_وزیر_اطلاعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>برکناری وزیر اطلاعات</span> </div> </a> <ul id="toc-برکناری_وزیر_اطلاعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دادگاه_قتلهای_زنجیره‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دادگاه_قتلهای_زنجیره‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>دادگاه قتلهای زنجیره‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-دادگاه_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تحلیل_رهبر_ایران_از_عوامل_در_جلسه_خصوصی_سران_قوا_به_روایت_شهبازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تحلیل_رهبر_ایران_از_عوامل_در_جلسه_خصوصی_سران_قوا_به_روایت_شهبازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>تحلیل رهبر ایران از عوامل در جلسه خصوصی سران قوا به روایت شهبازی</span> </div> </a> <ul id="toc-تحلیل_رهبر_ایران_از_عوامل_در_جلسه_خصوصی_سران_قوا_به_روایت_شهبازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-متهمان_و_محکومان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#متهمان_و_محکومان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>متهمان و محکومان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-متهمان_و_محکومان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های متهمان و محکومان</span> </button> <ul id="toc-متهمان_و_محکومان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-علی_فلاحیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#علی_فلاحیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>علی فلاحیان</span> </div> </a> <ul id="toc-علی_فلاحیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-قربانعلی_دری_نجف‌آبادی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قربانعلی_دری_نجف‌آبادی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>قربانعلی دری نجف‌آبادی</span> </div> </a> <ul id="toc-قربانعلی_دری_نجف‌آبادی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دستوردهندگان_احتمالی_قتلهای_زنجیره‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دستوردهندگان_احتمالی_قتلهای_زنجیره‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳</span> <span>دستوردهندگان احتمالی قتلهای زنجیره‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-دستوردهندگان_احتمالی_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سعید_امامی_(اسلامی)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#سعید_امامی_(اسلامی)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳.۱</span> <span>سعید امامی (اسلامی)</span> </div> </a> <ul id="toc-سعید_امامی_(اسلامی)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مصطفی_کاظمی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#مصطفی_کاظمی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳.۲</span> <span>مصطفی کاظمی</span> </div> </a> <ul id="toc-مصطفی_کاظمی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مهرداد_عالیخانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#مهرداد_عالیخانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳.۳</span> <span>مهرداد عالیخانی</span> </div> </a> <ul id="toc-مهرداد_عالیخانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خسرو_براتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#خسرو_براتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳.۴</span> <span>خسرو براتی</span> </div> </a> <ul id="toc-خسرو_براتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اعترافات_متهمان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اعترافات_متهمان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>اعترافات متهمان</span> </div> </a> <ul id="toc-اعترافات_متهمان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-افراد_پیگیر_و_درگیر_دربارهٔ_پرونده_قتلهای_زنجیره‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#افراد_پیگیر_و_درگیر_دربارهٔ_پرونده_قتلهای_زنجیره‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>افراد پیگیر و درگیر دربارهٔ پرونده قتلهای زنجیره‌ای</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-افراد_پیگیر_و_درگیر_دربارهٔ_پرونده_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های افراد پیگیر و درگیر دربارهٔ پرونده قتلهای زنجیره‌ای</span> </button> <ul id="toc-افراد_پیگیر_و_درگیر_دربارهٔ_پرونده_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-محمد_بلوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#محمد_بلوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>محمد بلوری</span> </div> </a> <ul id="toc-محمد_بلوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ناصر_زرافشان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ناصر_زرافشان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>ناصر زرافشان</span> </div> </a> <ul id="toc-ناصر_زرافشان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اکبر_گنجی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اکبر_گنجی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۳</span> <span>اکبر گنجی</span> </div> </a> <ul id="toc-اکبر_گنجی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عمادالدین_باقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عمادالدین_باقی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۴</span> <span>عمادالدین باقی</span> </div> </a> <ul id="toc-عمادالدین_باقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پرستو_فروهر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پرستو_فروهر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۵</span> <span>پرستو فروهر</span> </div> </a> <ul id="toc-پرستو_فروهر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روح‌الله_حسینیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روح‌الله_حسینیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۶</span> <span>روح‌الله حسینیان</span> </div> </a> <ul id="toc-روح‌الله_حسینیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عبدالله_شهبازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عبدالله_شهبازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۷</span> <span>عبدالله شهبازی</span> </div> </a> <ul id="toc-عبدالله_شهبازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-آثار_و_پیامدهای_پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#آثار_و_پیامدهای_پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>آثار و پیامدهای پیگیری قتلهای زنجیره‌ای</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-آثار_و_پیامدهای_پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های آثار و پیامدهای پیگیری قتلهای زنجیره‌ای</span> </button> <ul id="toc-آثار_و_پیامدهای_پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ادعای_متوقف_شدن_قتلها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ادعای_متوقف_شدن_قتلها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۱</span> <span>ادعای متوقف شدن قتلها</span> </div> </a> <ul id="toc-ادعای_متوقف_شدن_قتلها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-راه‌اندازی_دستگاه_اطلاعات_موازی_توسط_خامنه‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#راه‌اندازی_دستگاه_اطلاعات_موازی_توسط_خامنه‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۲</span> <span>راه‌اندازی دستگاه اطلاعات موازی توسط خامنه‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-راه‌اندازی_دستگاه_اطلاعات_موازی_توسط_خامنه‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ماجرای_کوی_دانشگاه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ماجرای_کوی_دانشگاه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۳</span> <span>ماجرای کوی دانشگاه</span> </div> </a> <ul id="toc-ماجرای_کوی_دانشگاه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مراسم_سالگرد_قربانیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مراسم_سالگرد_قربانیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۴</span> <span>مراسم سالگرد قربانیان</span> </div> </a> <ul id="toc-مراسم_سالگرد_قربانیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-شیوه‌های_ترور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#شیوه‌های_ترور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>شیوه‌های ترور</span> </div> </a> <ul id="toc-شیوه‌های_ترور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آمار_و_فهرست_نامهای_برخی_قربانیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#آمار_و_فهرست_نامهای_برخی_قربانیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>آمار و فهرست نامهای برخی قربانیان</span> </div> </a> <ul id="toc-آمار_و_فهرست_نامهای_برخی_قربانیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">قتلهای زنجیره‌ای ایران</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۶ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-6" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۶ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kettenmorde" title="Kettenmorde–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Kettenmorde" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chain_murders_of_Iran" title="Chain murders of Iran–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Chain murders of Iran" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Asesinatos_en_serie_de_Ir%C3%A1n" title="Asesinatos en serie de Irán–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Asesinatos en serie de Irán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Iranin_ketjumurhat" title="Iranin ketjumurhat–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Iranin ketjumurhat" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Catena_di_omicidi_in_Iran" title="Catena di omicidi in Iran–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Catena di omicidi in Iran" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran%27da_zincirleme_cinayetler" title="İran'da zincirleme cinayetler–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İran'da zincirleme cinayetler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1739955#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است. می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&oldid=40358083" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&id=40358083&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2582%25D8%25AA%25D9%2584%25E2%2580%258C%25D9%2587%25D8%25A7%25DB%258C_%25D8%25B2%25D9%2586%25D8%25AC%25DB%258C%25D8%25B1%25D9%2587%25E2%2580%258C%25D8%25A7%25DB%258C_%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2582%25D8%25AA%25D9%2584%25E2%2580%258C%25D9%2587%25D8%25A7%25DB%258C_%25D8%25B2%25D9%2586%25D8%25AC%25DB%258C%25D8%25B1%25D9%2587%25E2%2580%258C%25D8%25A7%25DB%258C_%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chain_murders_of_Iran" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1739955" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-pp-default" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#نیمه" title="این مقاله نیمه‌حفاظت‌شده شده‌است به دلیل خرابکاری"><img alt="صفحه نیمه‌حفاظت‌شده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/20px-Semi-protection-shackle.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/30px-Semi-protection-shackle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/40px-Semi-protection-shackle.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><p class="mw-empty-elt"> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vevent"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above summary" style="font-size:130%;">قتلهای زنجیره‌ای</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">موقعیت</th><td class="infobox-data location">داخل و خارج از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">تاریخ</th><td class="infobox-data">۱۳۶۹–۱۳۷۷</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">هدف</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مخالفان جمهوری اسلامی ایران">مخالفان جمهوری اسلامی ایران</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">کشته‌ها</th><td class="infobox-data">۸۰–۱۰۰۰</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">انگیزه</th><td class="infobox-data">سرکوب مخالفان و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جناح اصلاح‌طلبان">اصلاح طلبان</a></td></tr></tbody></table><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><td class="sidebar-top-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران"><img alt="نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/100px-Emblem_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="100" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/150px-Emblem_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/200px-Emblem_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="492" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-pretitle-with-top-image" style="background:#b3ccff;padding-top:0.4em;">بخشی از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ جمهوری اسلامی ایران">مجموعه مقاله‌های</a>:</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle navbox-title" style="padding-top:0;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ جمهوری اسلامی ایران">تاریخ جمهوری اسلامی ایران</a></th></tr><tr><th class="sidebar-heading navbox-abovebelow"> مقاله‌های اصلی</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7" title="انقلاب ۱۳۵۷">انقلاب ۱۳۵۷</a> • <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AB%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران">دوران تثبیت نظام</a>•<br /><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="گاهشمار تاریخ جمهوری اسلامی ایران">گاهشمار تاریخ</a>• <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ جمهوری اسلامی ایران">تاریخچه نظام</a>•<br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نظام جمهوری اسلامی ایران">نظام</a>• <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ ایران و عراق">جنگ ایران و عراق</a>•<br /><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی">دوران سازندگی</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی">دوران اصلاحات</a><br />• <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد">دوران اصول‌گرایی</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ریاست‌جمهوری حسن روحانی">دوران اعتدال</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ریاست‌جمهوری سید ابراهیم رئیسی">دوران حاکمیت یکدست</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان">دوران وفاق ملی</a></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="برنامه هسته‌ای ایران">مسئلهٔ هسته‌ای</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مذاکرات هسته‌ای ایران">مذاکرات هسته‌ای</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B6%DB%B9%DB%B6_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنیت">قطعنامه ۱۶۹۶</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنیت">قطعنامه ۱۷۳۷</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B7%DB%B4%DB%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت">قطعنامه ۱۷۴۷</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۸۰۳ شورای امنیت">قطعنامه ۱۸۰۳</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B8%DB%B3%DB%B5_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۸۳۵ شورای امنیت">قطعنامه ۱۸۳۵</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B2%DB%B9_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت">قطعنامه ۱۹۲۹</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B4_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۹۸۴ شورای امنیت">قطعنامه ۱۹۸۴</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA_%DA%98%D9%86%D9%88_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توافق موقت ژنو بر روی برنامه هسته‌ای ایران">توافق موقت ژنو</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%87%D9%85_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="تفاهم هسته‌ای لوزان">تفاهم هسته‌ای لوزان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="برنامه جامع اقدام مشترک">برجام</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B2%DB%B2%DB%B3%DB%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت">قطعنامه ۲۲۳۱</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">مسئلهٔ حقوق بشر</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">حقوق بشر</a><br /> <p><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق بشر</a><br /> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="متهمان نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">متهمان نقض حقوق بشر</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق دین‌ناباوران و نوکیشان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق دین‌ناباوران و نوکیشان</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق نویسندگان و شاعران در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق نویسندگان و شاعران</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق هنرمندان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق هنرمندان</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق دانشجویان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق دانشجویان</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق آموزگاران و استادان دانشگاه در جمهوری اسلامی ایران">آموزگاران و استادان دانشگاه</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق وکیلان، حقوق‌دانان و فعالان حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق وکیلان، حقوق‌دانان و فعالان حقوق بشر</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق کارگران در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق کارگران</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق روزنامه‌نگاران و خبرنگاران در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق روزنامه‌نگاران و خبرنگاران</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ربودن مخالفان سیاسی توسط جمهوری اسلامی ایران">ربودن مخالفان سیاسی</a> <br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق شهروندان بیگانه و دوتابعیتی در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق شهروندان بیگانه و دوتابعیتی</a>• <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C#اعدام_و_ترور" title="سازمان درفش کاویانی">ترور شدگان سازمان درفش کاویانی</a> <br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق زرتشتیان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق زرتشتیان</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق یهودیان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق یهودیان</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق مسیحیان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق مسیحیان</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق یارسانی‌ها در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق یارسانی‌ها</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق منداییان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق منداییان</a>• <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق ورزشکاران در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق ورزشکاران</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نقض حقوق دگرباشان جنسی در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق دگرباشان جنسی</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نقض حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق زنان</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق کودکان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق کودکان</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86#نقض_حقوق_شیطان‌پرستان_در_جمهوری_اسلامی" title="شیطان‌پرستی در ایران">نقض حقوق شیطان‌پرستان</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق اقلیت‌ها در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق اقلیت‌ها</a> <br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D8%B5%D9%86%D8%A7%D9%81_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق اصناف و گروه‌ها در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق اصناف و گروه‌ها</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زندانیان کشته‌شده در زندان‌های ایران">زندانیان کشته‌شده در زندان‌ها</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سنگسار در ایران">سنگسار</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دستگیری، زندان و شکنجه در جمهوری اسلامی ایران">دستگیری، زندان و شکنجه</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مصادره اموال پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران">مصادره اموال و دارایی‌ها</a><br /> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست روزنامه‌نگاران زندانی در ایران">روزنامه‌نگاران زندانی</a> • <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="واکنش‌ها به نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">واکنش‌ها به نقض حقوق بشر</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="روش‌ها و ابزارهای نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">روش‌ها و ابزارهای نقض حقوق بشر</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انقلاب فرهنگی ایران">انقلاب فرهنگی ایران</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراف اجباری در جمهوری اسلامی ایران">اعتراف اجباری</a> • <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آزار جنسی یا تجاوز به زندانیان در ایران">تجاوز جنسی به زندانیان</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بازداشت فعالان محیط زیست در ایران">بازداشت فعالان محیط زیست</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="شکنجه دولتی در ایران معاصر">شکنجه دولتی</a><br /> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="جمهوری اسلامی ایران و پرونده‌های تروریسم دولتی">پرونده‌های تروریسم دولتی</a><br /> <a class="mw-selflink selflink">قتلهای زنجیره‌ای</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران">گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7" title="اعدام‌های ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷">اعدام‌ها پس از انقلاب ۵۷</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%88_%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87" title="نقد رسیدگی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران به موارد ترور و شکنجه">نقد رسیدگی قوه قضائیه به ترور و شکنجه</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقد رهبر جمهوری اسلامی ایران">نقد رهبر</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="بمب‌گذاری آمیا">بمب‌گذاری آمیا</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="تواب‌سازی">تواب‌سازی</a> • </p> <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="فهرست ایرانیان تحت تحریم بین‌المللی به دلیل نقض حقوق بشر">ایرانیان تحریم‌شده به دلیل نقض حقوق بشر</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اعتصاب غذای گسترده زندانیان سیاسی">اعتصاب غذای ۱۴۰۰ زندانی سیاسی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انقلاب فرهنگی ایران">انقلاب فرهنگی ایران</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">اعتراضات</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7" title="تظاهرات ۱۷ اسفند ۱۳۵۷">اسفند ۱۳۵۷</a> <br /> <p><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کردها در ایران">شورش ۵۹–۱۳۵۷</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B4_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B9" title="تظاهرات ۱۴ اسفند ۱۳۵۹">اسفند ۱۳۵۹</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B2%DB%B5_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B0" title="تظاهرات ۲۵ خرداد ۱۳۶۰">۲۵ خرداد</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B3%DB%B0_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B0" title="تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰">۳۰ خرداد ۱۳۶۰</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B0_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شورش‌های دهه ۱۳۷۰ ایران">دهه ۷۰</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۳۷۸)">تیر ۱۳۷۸</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B9_%D8%AE%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="تظاهرات ۱۳۷۹ خرم‌آباد">شهریور ۱۳۷۹</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9_%DB%B2%DB%B2_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B5" title="تجمع ۲۲ خرداد ۱۳۸۵">۲۲ خرداد ۱۳۸۵</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B8)" title="روزشمار اعتراضات به انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)">روزشمار اعتراضات ۱۳۸۸</a> • <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران">اعتراضات ۹۰–۱۳۸۸</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B6" class="mw-redirect" title="اعتراضات در ایران در ۱۳۹۶">دی ۱۳۹۶</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85" title="اعتراضات گلستان هفتم">بهمن و اسفند ۱۳۹۶</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7" class="mw-redirect" title="اعتراضات در ایران در ۱۳۹۷">مرداد ۱۳۹۷</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتصابات سراسری ۱۳۹۸–۱۳۹۷ ایران">اعتصابات سراسری ۹۸–۱۳۹۷</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B8_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران">آبان ۱۳۹۸</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B8_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات دی ۱۳۹۸ ایران">دی ۱۳۹۸</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B9_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات ۱۳۹۹ سیستان و بلوچستان">اسفند ۱۳۹۹</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات ۱۴۰۰ ایران">اعتراضات ۱۴۰۰ ایران</a><br /> • (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتصابات کارگری ۱۴۰۰ ایران">اعتصابات کارگری</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات ۱۴۰۰ اصفهان">اصفهان</a>)<br /> </p> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات ۱۴۰۱ ایران">اعتراضات ۱۴۰۱ ایران</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">خیزش‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="خیزش ۱۴۰۱ ایران">خیزش ۱۴۰۱ ایران</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">جنبش‌های اجتماعی و سیاسی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جناح اصلاح‌طلبان">جنبش اصلاح‌طلبی (دوم خرداد)</a><br /> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B3%D8%A8%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش سبز ایران">جنبش سبز</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش دانشجویی ایران">جنبش دانشجویی</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش زنان ایران">جنبش زنان</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنبش آزادی‌خواهی مردم ایران">جنبش آزادی‌خواهی مردم ایران</a> </p> جنبش کارگری</div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">چالش‌های سیاسی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%DA%98%D9%87" title="کودتای نوژه">کودتای نوژه</a><br /> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="گروگان‌گیری در سفارت ایالات متحده آمریکا">بحران گروگان‌گیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B5%D8%AF%D8%B1" title="عزل سید ابوالحسن بنی‌صدر">برکناری بنی‌صدر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ماجرای مک‌فارلین">ماجرای ایران–کنترا</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C#برکناری_و_استعفا" title="حسینعلی منتظری">برکناری منتظری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B8)" title="برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۸)">برگزیدگی خامنه‌ای به رهبری</a> • <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="کنفرانس برلین">کنفرانس برلین</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%81_%D9%81%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="توقیف فله‌ای مطبوعات">توقیف فله‌ای مطبوعات</a> • <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AD_%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="لوایح دوگانه">لوایح دوگانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="جریان انحرافی">جنجال مشایی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="ادعای خانه‌نشینی یازده‌روزه محمود احمدی‌نژاد">جنجال مصلحی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انکار هولوکاست در ایران">انکار هولوکاست</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="استیضاح عبدالرضا شیخ‌الاسلامی">یکشنبهٔ سیاه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران">ترور شخصیت‌های هسته‌ای</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جنجال حقوق‌های نجومی">جنجال حقوق‌های نجومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7%DA%A9_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جنجال املاک نجومی">جنجال املاک نجومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحران اقتصادی ۱۳۹۹–۱۳۹۷ ایران">بحران اقتصادی ۱۳۹۹–۱۳۹۷</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="بحران خلیج فارس">بحران خلیج فارس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="حمله هوایی به فرودگاه بین‌المللی بغداد">ترور سلیمانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B7%DB%B5%DB%B2_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین">سرنگونی هواپیمای اوکراینی</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B2%DB%B5_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک ایران و چین">پیمان‌نامه ۲۵ ساله ایران و چین</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below navbox-abovebelow"> <small><b><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:تاریخ ایران (صفحه وجود ندارد)"><span style="color:#151B8D;">درگاه تاریخ ایران</span></a></b></small></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="الگو:تاریخ جمهوری اسلامی ایران"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:تاریخ جمهوری اسلامی ایران"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ جمهوری اسلامی ایران"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>قتلهای زنجیره‌ای</b>، به کشتار برخی از شخصیت‌های سیاسی و اجتماعیِ منتقد <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="نظام جمهوری اسلامی">نظام جمهوری اسلامی</a> در دههٔ هفتاد خورشیدی، در داخل و خارج از ایران، گفته می‌شود که به گفتهٔ برخی از منابع، با فتوای برخی از روحانیون بلندپایه و به دست پرسنل <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a> در زمان وزارت <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a> (وزیر اطلاعات دوران ریاست‌جمهوری <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اکبر هاشمی رفسنجانی">هاشمی رفسنجانی</a>) و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a> (اولین وزیر اطلاعات در دولت <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمد خاتمی">محمد خاتمی</a>) انجام شد.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-ایران_۲۱۶۸-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-BBC1_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC1-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این قتلها از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۷ ادامه داشتند. </p><p>وزارت اطلاعات در اطلاعیه‌ای، عوامل قتلها را شماری از پرسنل وزارت اطلاعات نامید که به گفته آنها «همکاران کج‌اندیش و خودسر» بودند که «که آلت دست عوامل پنهان و مطامع بیگانگان شده‌اند».<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد خاتمی">محمد خاتمی</a> رئیس‌جمهور وقت، تیمی خارج از وزارت اطلاعات و بدون حضور وزیر وقت را مسئول رسیدگی به پرونده کرد. این تیم پس از یک ماه تحقیق، دست داشتن مقامات بلندپایه وزارت اطلاعات در قتلها را اعلام و عوامل را دستگیر کرد. <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">دری نجف‌آبادی</a> وزیر وقت اطلاعات، بلافاصله توسط خاتمی برکنار و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1)" title="علی یونسی (سیاستمدار)">علی یونسی</a> جایگزین وی شد. </p><p>دادگاه قتلهای زنجیره‌ای پس از توقیف مطبوعات در بهار ۷۹، دستگیر و زندانی کردن روزنامه‌نگاران پیگیر موضوع (<a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عمادالدین باقی">عمادالدین باقی</a>) بدون حضور هیئت منصفه و در حالی که خانوادهٔ مقتولان در اعتراض به نحوهٔ رسیدگی در جلسات دادگاه، حضور نیافتند، با محکوم کردن عوامل وزارت اطلاعات به چند سال زندان، بسته شد.<sup id="cite_ref-bbc1_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc1-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-hamshahri_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> نیز که اعلام شده بود که متهم اصلی این پرونده است، به طرز مشکوکی در مدت بازداشت درگذشت.<sup id="cite_ref-:3_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گرچه در مجموع قتلها در طول چندین سال، اتفاق افتاده، قربانیان این قتلها بیش از ۸۰ نفر از نویسندگان، مترجمان، شاعران، کنش‌گرایان سیاسی و شهروندان عادی<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بودند که با روش‌های گوناگونی مانند تصادف خودرو، ضربات چاقو، تیراندازی در سرقت‌های مسلحانه و تزریق پتاسیم به منظور شبیه‌سازی حمله قلبی به قتل رسیدند.<sup id="cite_ref-عبادی_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-عبادی-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مجموعه این قتلها، در پاییز و زمستان سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۸ میلادی) و هنگام به قتل رسیدن <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="داریوش فروهر">داریوش فروهر</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="پروانه اسکندری">پروانه اسکندری</a> و سه نویسندهٔ مخالف نظام، در عرض ۲ ماه به عنوان یک بحران جدی مطرح شدند.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بسیاری بر این باورند که قتلها، به منظور ایجاد مانع برای تلاش <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمد خاتمی">محمد خاتمی</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جناح اصلاح‌طلبان">اصلاح‌طلبان</a> و پشتیبانانش، برای ایجاد فضای باز سیاسی و فرهنگی و برقراری <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی بیان">آزادی بیان</a> در کشور صورت گرفته‌اند<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و افرادی که در این زمینه مقصر شناخته شده‌اند، خود قربانیانی بودند که از مقامات بالای نظام دستور می‌گرفتند.<sup id="cite_ref-bbc2_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc2-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و طی سالهای متمادی در داخل وزارت اطلاعات، ساز و کاری رسمی تثبیت شده بود که هدف آن قتل مخفیانه و فراقانونی افرادی بود که این وزارتخانه، وجودشان را برای امنیت کشور مضر تشخیص می‌داد.<sup id="cite_ref-bastani1_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-bastani1-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با این وجود، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جناح اصولگرایان">بنیادگرایان</a> یا جناح حاکم در کشور، که مخالف جدی دگراندیشان و اصلاح‌طلبان محسوب می‌شوند، عاملان قتلها را «ابرقدرت‌های خارجی» و به‌خصوص <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> دانستند که از آن جمله می‌توان به اولین واکنش <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سید علی خامنه‌ای">سید علی خامنه‌ای</a> در نماز جمعهٔ تهران، که قتلها را به دشمنان خارجی منسوب کرد، اشاره کرد.<sup id="cite_ref-bbc2_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc2-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از این گفته‌ها، فیلمی از چند نفر از دستگیرشدگان قتلهای زنجیره‌ای برای مسئولان ارشد کشوری پخش شد که در آن حکایت از همکاری آنها با موساد، سیا و اف بی آی داشت، اما سپس با پخش شدن فیلم دیگری که نشان از شکنجه شدید این زندانیان برای اخذ اعترافات عجیب دارد، رسوایی دیگری برای دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی به وجود آمد.<sup id="cite_ref-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:4_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-:4-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلام (روزنامه)">روزنامهٔ سلام</a> در ۱۵ تیر ۱۳۷۸ نامهای محرمانه از سعید امامی را منتشر ساخت که با ذکر نام یکی از افرادی که بعدا کشته شد، خواستار اعمال محدودیت بیشتر برای وی شده بود. روزنامهٔ سلام به دلیل انتشار این نامهٔ تعطیل گشت که این نیز منجر به <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۳۷۸)">وقایع هجده تیر ۱۳۷۸</a> و بحران دیگری برای حاکمیت جمهوری اسلامی شد.<sup id="cite_ref-:3_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:03_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-:03-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مجموعه افشاگری‌ها که در روند قتلهای زنجیره‌ای در دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی رخ داد، منجر به این امر شد که هسته مرکزی قدرت کوشید در فرآیندی چندساله، سازمان اطلاعات سپاه را که مصون از ورود و نظارت دستگاه‌های انتخابی بود، در بسیاری از موارد جایگزین وزارت اطلاعات کند.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:4_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-:4-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بیش از دو دهه پس از وقوع قتلهای پاییز ۱۳۷۷ این موضوع، دوباره تازه شد. در سال ۱۳۹۸ اظهارات تازه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="مصطفی پورمحمدی">مصطفی پورمحمدی</a> و پاسخ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="محمد نیازی">محمد نیازی</a> به او، دوباره این ماجرا را به صدر خبرها برد. پورمحمدی، بیست سال بعد از آن زمان مطرح کرد که آن افراد، خودسر نبوده‌اند، و سخنان او با واکنش محمد نیازی-که در آن دوره رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح بود-روبه‌رو شد.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به هر روی، به گفته <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="مصطفی پورمحمدی">مصطفی پورمحمدی</a>، یکی از اعضای «هیئت مرگ (کمیته اعدام)» در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%AF%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B7" class="mw-redirect" title="اعدام دسته‌جمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷">قتل‌عام ۱۳۶۷</a>، قتلهای زنجیره‌ای خودسرانه نبوده؛ بلکه از درون نظام جمهوری اسلامی، انجام شده است.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از این رو همهٔ متهمان، با وجود گرفتن حکم کیفری، آزاد می‌باشند.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اگر چه <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="جناح اصلاح‌طلبان">اصلاح‌طلبان</a> نقش اصلی در افشا شدن این قتلها انجام دادند و حاصل کارشان نیز اطلاعیه پانزدهم دیماه وزارت اطلاعات شد ولی از سوی دیگر خود نیز عامل پنهان کردن بخش مهمی از حقیقت قتلهای زنجیره‌ای شدند<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و عملاً تمامی جوانب قتلهای زنجیره‌ای را آشکار نکردند و گستره آن را تا جای ممکن محدود کردند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="افشای_قتلها"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B4.D8.A7.DB.8C_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>افشای قتلها</h2></div> <p><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="داریوش فروهر">داریوش فروهر</a> (رهبر <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D9%84%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حزب ملت ایران">حزب ملت ایران</a>) و همسرش <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="پروانه اسکندری">پروانه اسکندری</a> عصر ۱ آذر سال ۱۳۷۷ در منزل شخصی‌شان واقع در محلهٔ فخرآباد تهران با ضربات چاقو به قتل رسیدند و جسدشان به نحو فجیعی مثله شد. به گفته برخی روزنامه‌نگاران پستان‌های پروانه اسکندری بریده شده بود. در روزهای ۱۲ و ۱۸ آذر، جسد دو نویسندهٔ دیگر <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87)" class="mw-redirect" title="محمد مختاری (نویسنده)">محمد مختاری</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" title="محمدجعفر پوینده">محمدجعفر پوینده</a> پس از چند روز بی‌خبری در جاده‌های اطراف شهر و جسد <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82" title="معصومه مصدق">معصومه مصدق</a> (نوه مصدق که تازه به کشور بازگشته بود) در منزل شخصی‌اش پیدا شد.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>با توجه به بازبودن نسبی فضای مطبوعاتی و سیاسی ایران در آن دوره نسبت به سالهای قبل، افشای این قتلها بازتاب‌هایی در داخل و خارج از کشور داشت و رسانه‌های بین‌المللی آن را چالشی بزرگ در مسیر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اصلاح‌طلبی در ایران">اصلاحات در ایران</a> دانستند.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="گمانه‌زنی‌های_نخستین"><span id=".DA.AF.D9.85.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D8.B2.D9.86.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.86.D8.AE.D8.B3.D8.AA.DB.8C.D9.86"></span>گمانه‌زنی‌های نخستین</h2></div> <p>تا پیش از روشن شدن نقش وزارت اطلاعات در قتلهای زنجیره‌ای و در کل دوره‌ای که رسانه‌های منتقد و اصلاح طلب احتمال دست داشتن نیروهای حکومتی در قتلها را مورد اشاره قرار می‌دادند، هیچ‌کدام از نشریات یا فعالان محافظه‌کار چنین احتمالی را مطرح نکرده بود. در طول همین مدت، گمانه زنی‌هایی گسترده در سطح نشریات و محافل محافظه کار ایران مطرح می‌شد که قتلها را به عاملانی غیر از وزارت اطلاعات ایران نسبت می‌دادند.<sup id="cite_ref-2BBC_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-2BBC-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمعیت موتلفه اسلامی">جمعیت مؤتلفه اسلامی</a> در روزنامه آریا در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۷۷ احتمال داد که قتلها نتیجه نوعی تصفیه‌های درون گروهی باشد. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%85%DA%A9%DB%8C" title="مسعود ده‌نمکی">مسعود ده‌نمکی</a> از چهره‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B2%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="انصار حزب‌الله">انصار حزب‌الله</a>، در روزنامه ایران در تاریخ ۲۳ آذر ۱۳۷۷، به نیروهای امنیتی و اطلاعاتی توصیه کرد که عاملان قتلها را از میان دگراندیشان پیدا کنند. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی">جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی</a> در ۲۶ آذر همان سال با صدور بیانیه‌ای باند <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_(%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سید مهدی هاشمی (پاسدار)">سید مهدی هاشمی</a> را یکی از متهمان احتمالی قتلها دانست، و سه هفته بعد در ۱۷ دی ۱۳۷۷، روزنامه کیهان خبری در مورد ارتباط یکی از دستگیرشدگان در رابطه با قتلهای زنجیره‌ای با باند مهدی هاشمی منتشر کرد. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="جمهوری اسلامی (روزنامه)">روزنامه جمهوری اسلامی</a> در ۲۳ آذر خبر داد که دستگاه‌های امنیتی ایران فهمیده‌اند که قتلها توسط دستگاه‌های جاسوسی خارجی و با هدف خدشه دار کردن چهره <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نظام جمهوری اسلامی ایران">نظام جمهوری اسلامی ایران</a> انجام شده است. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B1" title="محمدرضا باهنر">محمدرضا باهنر</a>، عضو هیئت رئیسه مجلس پنجم، اعلام کرد که عاملان قتلها یا به گروه مهدی هاشمی و جریانات قم ارتباط دارند یا به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان مجاهدین خلق ایران">سازمان مجاهدین خلق ایران</a> یا تحت تأثیر سرویس‌های اطلاعاتی خارجی بوده‌اند. روزنامه قدس وابسته به <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C" title="آستان قدس رضوی">آستان قدس رضوی</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="روزنامه جمهوری اسلامی">روزنامه جمهوری اسلامی</a> نیز سازمان مجاهدین خلق را متهم اصلی پرونده معرفی کردند. <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B9%D8%B3%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="حبیب‌الله عسگراولادی">حبیب‌الله عسگراولادی</a> در تحلیلی متفاوت، قتلهای زنجیره‌ای را کار <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="کرد">کردهای</a> طرفدار <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> و مخالفان <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="عبدالله اوجالان">عبدالله اوجالان</a> دانست. در ۲۱ دی همان سال، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روح‌الله حسینیان">روح‌الله حسینیان</a> در ادعایی خبرساز، عاملان قتلها را از طرفداران جناح اصلاح‌طلب و هواداران رئیس‌جمهور محمد خاتمی معرفی کرد.<sup id="cite_ref-2BBC_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-2BBC-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> در اعترافاتش گفته بود قتلهای زنجیره‌ای کار سپاه بوده است.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای_در_مطبوعات"><span id=".D9.BE.DB.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AC.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D9.85.D8.B7.D8.A8.D9.88.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>پیگیری قتلهای زنجیره‌ای در مطبوعات</h3></div> <p>قتلهای زنجیره‌ای از زمان برملا شدن تا سال‌ها بعد، فضای مطبوعاتی ایران را کاملاً تحت تأثیر خود قرار داد و نشریات زیادی از طیف‌های سیاسی گوناگون به این قتلها پرداخته و همچنان می‌پردازند. در حالی که نگاه مطبوعات اصلاح‌طلب به عاملان داخلی و حکومتی قتلها بود، روزنامه‌های راستگرا کوشیدند تا عوامل این قتلها را غیر حکومتی یا بنابر تحلیل مورد نظر رهبر ایران، آنها را عامل بیگانگان و دشمنان و مخالفان نظام جمهوری اسلامی معرفی کنند. </p><p>دو روزنامه <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="خرداد (روزنامه)">خرداد</a> و <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A8%D8%AD_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="صبح امروز">صبح امروز</a> بیشترین تحلیل‌ها و اخبار مربوط به ماجرای قتلهای زنجیره‌ای را منتشر کردند و در حالی که ابعاد گسترده این قتلها نمایان می‌شد، آن را به پرونده‌ای ملی تبدیل نمودند.<sup id="cite_ref-BBC_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سعید حجاریان">سعید حجاریان</a>، مدیرمسئول روزنامه خرداد می‌گوید که ما تلاش کردیم تا هیچ شماره‌ای از روزنامهٔ صبح امروز بدون مطلبی پیرامون قتلهای زنجیره‌ای منتشر نشود.<sup id="cite_ref-iranmania_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-iranmania-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> انتشار پیاپی اخبار و سلسله مقالاتی از <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عمادالدین باقی">عمادالدین باقی</a>، در این میان بسیار اثرگذار بود. </p><p>در ۸ آذر ۱۳۷۷، روزنامه <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="رسالت (روزنامه)">رسالت</a> خبر از دستگیری چند نفر در ارتباط با قتل فروهرها داد و آنها را از نزدیکان و افرادی که به خانه وی رفت‌وآمد داشته‌اند، معرفی کرد.<sup id="cite_ref-BBC_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>۱۰ آذر ۱۳۷۷، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حسین شریعتمداری">حسین شریعتمداری</a> در سرمقاله روزنامه <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="کیهان (روزنامه)">کیهان</a> نوشت که عاملان این جنایت را در میان دوستان و آشنایان فروهر هستند که افراد وابسته به جریان‌های مخالف نظام، عناصر ضدانقلاب، خبرنگاران رادیوها و رسانه‌های بیگانه بوده‌اند و رابطه قاتل یا قاتلان با سرویس‌های جاسوسی آمریکا و دنباله‌های داخلی آنها کشف خواهد شد.<sup id="cite_ref-BBC_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در ۲۴ آذر ۱۳۷۷، روزنامه کیهان به نقل از <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سید علی خامنه‌ای">سید علی خامنه‌ای</a> نوشت که دخالت مستقیم یا غیرمستقیم دشمن در این حوادث آشکار خواهد شد؛ و از اینکه عده‌ای نظام جمهوری اسلامی را در این قتلها شریک می‌دانند انتقاد کرد. </p><p>در ۱ دی ۱۳۷۷، روزنامه <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="جمهوری اسلامی (روزنامه)">جمهوری اسلامی</a> قتلها را با سازماندهی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سازمان سیا">سازمان سیا</a> دانست که هدف آن احیای <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کانون نویسندگان ایران">کانون نویسندگان</a> می‌باشد، تا بتوانند با گرفتن مجوزِ فعالیتِ مجدد، از این کانون به عنوان اهرم بزرگ فرهنگی غرب در این کشور استفاده کنند.<sup id="cite_ref-BBC_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۶ دی نیز همین روزنامه نوشت که این قتلها توطئه‌ای است که نیروهای امنیتی نظام، در معرض حمله قرار گیرند و به سهل‌انگاری، سوء مدیریت، ناتوانی و بی‌کفایتی متهم شوند. تا ساختار امنیتی کشور از حالت فعال خارج شده و در موضع انفعالی قرار گیرد. </p><p>در ۲ دیماه ۱۳۷۷، روزنامه <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="رسالت (روزنامه)">رسالت</a> با انتشار یادداشتی از <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدکاظم انبارلوئی (صفحه وجود ندارد)">محمدکاظم انبارلوئی</a> قتلهای زنجیره‌ای را کار عاملان <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="آژانس اطلاعات مرکزی">سازمان سیا</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="پنتاگون">پنتاگون</a> دانست که در پوشش گروه‌های توریستی به تهران رفت‌وآمد دارند. </p><p>در ۱۵ دیماه ۱۳۷۷، پس از انتشار اطلاعیه گروه <a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8" title="فدائیان اسلام ناب محمدی مصطفی نواب">فدائیان اسلام ناب محمدی مصطفی نواب</a> توسط روزنامه <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A8%D8%AD_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="صبح امروز">صبح امروز</a> و درخواست روزنامه <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلام (روزنامه)">سلام</a> برای شناسایی عوامل امنیتی داخلی دخیل در قتلها، وزارت اطلاعات با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد «معدودی از همکاران مسئولیت ناشناس، کج اندیش و خودسر این وزارت که بی شک آلت دست عوامل پنهان قرار گرفته و جهت مطامع بیگانگان دست به این اعمال جنایتکارانه زده‌اند».<sup id="cite_ref-BBC_31-4" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به گفته محمد بلوری دبیر وقت بخش حوادث روزنامه ایران که برای اولین بار از اصطلاح «قتلهای زنجیره‌ای» استفاده کرد، تا پیش از مقاله او که با شواهد و قرائن قتلها را به مسئولان وزارت اطلاعات منتسب کرد در میان تحلیل‌گران و صاحب‌نظران سیاسی هیچ‌کس گمان نمی‌کرد عامل قتلها عناصری از وزارت اطلاعات باشند.<sup id="cite_ref-:1_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="روند_پیگیری_قتلها_توسط_نظام"><span id=".D8.B1.D9.88.D9.86.D8.AF_.D9.BE.DB.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B7_.D9.86.D8.B8.D8.A7.D9.85"></span>روند پیگیری قتلها توسط نظام</h2></div> <p>در ۲۴ آذرماه ۱۳۷۷، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی خامنه‌ای">سید علی خامنه‌ای</a>، رهبر جمهوری اسلامی ایران، طی سخنرانی اظهار داشت که قتلها چه مستقیم چه غیرمستقیم به وسیله «<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="استکبار (صفحه وجود ندارد)">استکبار</a>» انجام شده است و افزود «قتل شهروندان، هرکسی که باشد، جنایتی است برخلاف امنیت ملی. همچنان‌که قبلاً نیز به دستگاه‌های دولتی از جمله وزارت کشور، وزارت اطلاعات و دستگاه قضائی گفته شده است، این دستگاه‌ها باید به‌طور جدی، قتلهای یک ماه اخیر را پیگیری کنند و تردیدی نیست که در این پیگیری، دخالت مستقیم یا غیرمستقیم دشمن در این حوادث آشکار خواهد شد.»<sup id="cite_ref-BBC_31-5" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کمیته_تحقیق_خاتمی"><span id=".DA.A9.D9.85.DB.8C.D8.AA.D9.87_.D8.AA.D8.AD.D9.82.DB.8C.D9.82_.D8.AE.D8.A7.D8.AA.D9.85.DB.8C"></span>کمیته تحقیق خاتمی</h3></div> <p>با توجه به حساسیت شدید جامعه نسبت به قتلها و وعدهٔ خاتمی برای مجازات عاملان آن، بلافاصله به دستور <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمد خاتمی">سید محمد خاتمی</a> رئیس‌جمهور وقت، کمیته‌ای ویژه، مرکب از <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1)" title="علی یونسی (سیاستمدار)">علی یونسی</a>، رئیس وقت <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="سازمان قضایی نیروهای مسلح">سازمان قضایی نیروهای مسلح</a>؛ سرمدی (که در منابع گوناگون، با نامهای ناصر،<sup id="cite_ref-BBCI_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBCI-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> حمید<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و علی،<sup id="cite_ref-BBC88_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC88-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از وی یاد شده است)، معاون وزیر اطلاعات، و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="علی ربیعی">علی ربیعی</a>، مسؤول اجرایی دبیرخانه <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="شورای عالی امنیت ملی">شورای عالی امنیت ملی</a>، مسئول پیگیری قتلها شدند.<sup id="cite_ref-BBC88_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBC88-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عبدالله ناصری مشاور وقت خاتمی در این مورد می‌گوید «افشاگر اصلی که به گوش آقای خاتمی و دولت و شورایعالی امنیت رساند، چندتن از مدیران اصلاح طلب وزارت اطلاعات بودند و بعضاً غیر مدیرانی که از نیروهای قدیمی وزارت اطلاعات بودند و آدم‌های سالم و اصلاح طلبی هم بودند. آنها گرای اولیه را دادند و بعد آقای خاتمی هیاتی تعیین کرد؛ ابتدا مسجل شد قتلهای زنجیره‌ای توسط ادارهٔ کل امنیت داخلی وزارت اطلاعات صورت گرفته و حتی آقای دری هم به‌طور ضمنی در جریان قرار گرفته بوده؛ بعد از قتل این افراد، علت اینکه علی‌رغم مخالفت‌ها، آقای خاتمی پا در کفش کرده و اصرار کرد که آقای دری نجف‌آبادی باید عزل شود هم همین بود.»<sup id="cite_ref-:22_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-:22-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>علی ربیعی یکی از اعضای کمیته تحقیق خاتمی پیرامون چگونگی شناسایی و دستگیری متهمان می‌گوید: «ما به افراد عمده این گروه یعنی <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> (اسلامی)، بدون تردید شک داشتیم و حدس قوی می‌زدیم که قتلها کار آن‌هاست؛ بنابراین برنامه‌ای در یک جلسه ریخته شد که من یقین داشتم به گوش سعید امامی (اسلامی) می‌رسد. در آن جلسه گفتیم که قرار است در چند روز آینده این افراد دستگیر شوند و اتفاقاً با آقای <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1)" title="علی یونسی (سیاستمدار)">یونسی</a> نیز هم‌نظر بودیم. بحث بازداشت به ضعیف‌ترین این حلقه، فشار وارد کرد و به نظر من موسوی حلقه ضعیف آنها بود. این‌ها می‌خواستند مسئله را سریع‌تر بگویند که بله این کار را که کردیم تشکیلاتی بود و این، آنها را شکست. ساعت حدود ۱۲ شب بود که بنده در منزل بودم و کسی زنگ زد و گفت با شما کار دارند. رفتم دم در و دیدم که بله! یکی از همین متهمان به در منزل آمده است. با وی قرار گذاشتم که فردا به اداره بیاید و بعد با هم صحبت کنیم. او صبح به اداره آمد و ماجرای قتلها را به من گفت. حدود سه ساعت از ۹ صبح تا یک بعد از ظهر بخشی از این مسائل را این فرد گفت. من همان‌جا به آقای خاتمی تلفن زدم که به نظر من قصه روشن و باز شده است. حداقل این است که بخش‌های عمده‌ای از حدسیات ما درست بوده و می‌توان آن را پیگیری قضایی کرد».<sup id="cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-ایران_۲۱۶۸-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>متهمان که از مقامات رده‌بالای <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a> بودند، برای تکمیل پرونده و محاکمه تحویل <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="سازمان قضایی نیروهای مسلح">سازمان قضایی نیروهای مسلح</a> شدند اما به درخواست سازمان مذکور، کمیتهٔ تحقیق خاتمی انحلال خود را اعلام نکرد.<sup id="cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-ایران_۲۱۶۸-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="علی ربیعی">علی ربیعی</a> در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان سال بعد اطلاعات بیشتری دربارهٔ انحلال کمیتهٔ تحقیق خاتمی ارائه داد: «در همان زمان جناب آقای <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="محمد نیازی">نیازی</a> با بنده صحبت کردند و ایشان فرمودند که اگر کمیته اعلام انحلال نماید، ما را با مشکل مواجه می‌کند. مردم تصور می‌کنند که رئیس‌جمهور پشت این پرونده نیست و با این جوی که در جامعه است، کار ما با مشکل مواجه می‌شود. شما این را اعلام نکنید. من نظر آقای نیازی را خدمت آقای رئیس‌جمهوری عرض کردم و در واقع آقای رئیس‌جمهوری هم متقاعد شدند که انحلال کمیته اعلام نشود.» </p><p>اما شواهد مانند انتخاب بازجویان سعید امامی و همسرش از سوی سعید حجاریان نشان می‌دهد که این کمیته تا مدت نامعلومی به کارش ادامه می‌داده است.<sup id="cite_ref-:0_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>روح‌الله حسینیان دربارهٔ سرنوشت کمیته تحقیق خاتمی می‌گوید: «بعد از یک سال از رسیدگی به این پرونده خود آقای خاتمی به این نتیجه رسید که آن گروه، جریان رسیدگی را منحرف کردند و گروه جدیدی را انتخاب کردند که اگر چه از نیروهای چپ وزارت اطلاعات بودند اما متدین بودند؛ گروه جدید دستور آزادی افراد بی‌گناه را صادر کرد و کیفرخواست جدیدی را ارائه داد و دادگاه هم حکم را در مورد موسوی و همکارانش اعمال کرد. پس از کشف این موضوع که گروه بازجویی اول انحرافی عمل کرده است، یونسی وزیر اطلاعات وقت در جلسه‌ای از طرف آقای خاتمی پیام آورد که این مسئله در هیئت دولت مطرح شده است اما ما جواب حسینیان را چه بدهیم و خاتمی خواهش کرده بود که من دیگر موضوع را پیگیری نکنم تا به آن رسیدگی شود. من هم در پاسخ به خاتمی پیغام فرستادم که ما هم به دنبال بحران نبودیم اما دوستان شما کاری کردند که انحراف پیش‌آمد و بدانید که من ساکت می‌شوم اما شما نمی‌توانید دوستان خود را ساکت کنید.»<sup id="cite_ref-:0_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هاشمی رفسنجانی در خاطرات ۲۰ بهمن سال ۱۳۷۸ (حدود یک سال پس از وقوع قتلها) از جلسه مشترک خود با آقایان امیر تهرانی و هاشم علوی از معاونان وقت وزارت اطلاعات می‌نویسد که در آن این افراد به هاشمی گفته بودند «اعترافات گروه قاتلان زنجیره‌ای در مورد جاسوسی و فساد اخلاقی و … واقعیت ندارند» و اینکه آنها از کیفیت پیگیری پرونده نگرانند.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بازجویان عزل‌شده پرونده قتلهای زنجیره‌ای با نامهای ربانی، باقری، جوادی، نیکان و قادری در جلسه‌ای با هاشمی رفسنجانی در ۱۰ خرداد ۱۳۷۹، مدعی درست بودن اعترافات جاسوسی و کارهای خلاف اخلاق گرفته شده از متهمین بودند.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اطلاعیه_رسمی_وزارت_اطلاعات"><span id=".D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.DB.8C.D9.87_.D8.B1.D8.B3.D9.85.DB.8C_.D9.88.D8.B2.D8.A7.D8.B1.D8.AA_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>اطلاعیه رسمی وزارت اطلاعات</h3></div> <p>بر اثر پافشاری رئیس‌جمهور وقت، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد خاتمی">محمد خاتمی</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی">وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی</a> در تاریخ <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5_%D8%AF%DB%8C" title="۱۵ دی">۱۵ دی</a> ۱۳۷۷ طی اطلاعیه‌ای که قبلاً نظیر آن در هیچ وزارت‌خانهٔ جمهوری اسلامی دیده نشده بود به صورت رسمی اعلام کرد که عده‌ای از اعضای آن وزارتخانه در طراحی قتلها دست داشته‌اند.<sup id="cite_ref-iranmania_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-iranmania-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> متن این اطلاعیه به شرح ذیل بود: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>وقوع قتلهای نفرت‌انگیز اخیر در تهران، نشان از فتنه‌ای دامن‌گیر و تهدیدی برای امنیت ملی داشته است. وزارت اطلاعات بنابه وظیفهٔ قانونی و به دنبال دستورهای صریح رهبری و ریاست جمهوری، کشف و ریشه‌کنی این پدیدهٔ شوم را در اولویت کاری خود قرار داد و با همکاری کمیتهٔ ویژهٔ تحقیق رئیس‌جمهوری، موفق گردید شبکهٔ مزبور را شناسایی، دستگیر و تحت تعقیب و پیگرد قانونی قرار دهد و با کمال تاسف، معدودی از همکاران مسئولیت ناشناس، کج‌اندیش و خودسر این وزارت که بی‌شک آلت دست عوامل پنهان قرار گرفته و در جهت مطامع بیگانگان دست به این اعمال جنایتکارانه زده‌اند، در میان آنها وجود دارند. این اعمال جنایتکارانه نه تنها خیانت به سربازان گمنام امام زمان (عج) محسوب می‌شود، بلکه لطمهٔ بزرگی به اعتبار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران وارد آورده است. وزارت اطلاعات ضمن محکوم کردن هر جنایت علیه انسان‌ها و هرگونه تهدید امنیت شهروندان و درک عمیق از ابعاد فراملی این فاجعه، عزم قاطع خود را در ریشه‌کنی عوامل و محرکان خشونت سیاسی و تضمین امنیت اعلام داشته و به امت شریف ایران اطمینان می‌دهد همان‌گونه که در فراز و نشیب‌های انقلاب اسلامی، حافظ امنیت و استقلال کشور و حقوق شهروندان بوده است، این‌بار نیز با تمام توان و امکانات خود بقایای باندهای منحرف و قانون‌ستیز را مورد هجوم قرار داده و سایر سرنخ‌های داخلی و خارجی این پروندهٔ پیچیده را برای دستیابی به دیگر عوامل این فتنه دنبال خواهد کرد.<sup id="cite_ref-hamshahri_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلام (روزنامه)">روزنامه سلام</a> یک روز قبل از انتشار این اطلاعیه، در یادداشتی، پشت پردهٔ قتلهای زنجیره‌ای را این‌چنین روایت کرده بود:<sup id="cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-ایران_۲۱۶۸-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>نمی‌توان تصور کرد افرادی از درون قدرت به مرحله‌ای از انحراف و ضلالت رسیده باشند که انجام جنایاتی از این نوع را مشروع بدارند و بپندارند با چنین جنایات و ظلم‌هایی می‌توان به اسلام و نظام اسلامی خدمت و آن را تقویت کرد.</p></blockquote> <p>به هر روی، به گفته <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="مصطفی پورمحمدی">مصطفی پورمحمدی</a>، یکی از اعضای «هیئت مرگ (کمیته اعدام)»<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%AF%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B7" class="mw-redirect" title="اعدام دسته‌جمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷">قتل‌عام ۱۳۶۷</a>، قتلهای زنجیره‌ای خودسرانه نبوده؛ بلکه از درون نظام جمهوری اسلامی، انجام شده است.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین همهٔ متهمان، با وجود گرفتن حکم کیفری، آزاد می‌باشند.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برکناری_وزیر_اطلاعات"><span id=".D8.A8.D8.B1.DA.A9.D9.86.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D9.88.D8.B2.DB.8C.D8.B1_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>برکناری وزیر اطلاعات</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dorri_najaf_Abadi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Dorri_najaf_Abadi.jpg/250px-Dorri_najaf_Abadi.jpg" decoding="async" width="250" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Dorri_najaf_Abadi.jpg/375px-Dorri_najaf_Abadi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Dorri_najaf_Abadi.jpg/500px-Dorri_najaf_Abadi.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="625" /></a><figcaption> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a> در سمنان، ۲۲ بهمن ۱۳۸۷</figcaption></figure> <p>بهمن ماه <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="قربانعلی دری نجف آبادی">قربانعلی دری نجف آبادی</a> وزیر اطلاعات وقت از سمت خود استعفا داد. نجف آبادی بارها در مصاحبه‌ها گفته بود که از قتلهای صورت گرفته توسط پرسنل وزارت اطلاعات، بی‌اطلاع است. دادستان <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="سازمان قضایی نیروهای مسلح">مجتمع قضایی نیروهای مسلح</a> تنی چند از مسولین عالی رتبهٔ وزارت اطلاعات را دستگیر کرد. از این افراد می‌توان به سعید امامی مشاور وزارت و معاون سابق امنیت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی (در زمان تصدی فلاحیان)، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a> معاون امنیت وزارت اطلاعات در زمان انجام قتلها و <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%B4" title="اکبر خوشکوش">اکبر خوشکوش</a> رئیس گروه ضربت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اشاره کرد.<sup id="cite_ref-BBC88_37-2" class="reference"><a href="#cite_note-BBC88-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>دری نجف‌آبادی بعدها خاطر نشان کرد: هنگامی که مسئولیت وزارت اطلاعات را به عهده گرفت، سعید امامی معاون بررسی وزارتخانه بود و به دلیل حساسیتی که نسبت به وی وجود داشت، او را از این سمت برکنار کرد و به وی حکم مشاور را داد و سپس <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a> (متهم دیگر پروندهٔ قتلها) را به آن دلیل که رابطهٔ نزدیکی با جبههٔ دوم خرداد و ستاد انتخاباتی خاتمی داشته با تأیید محمد خاتمی رئیس‌جمهور وقت به سمت معاونت خود برگزیده است.<sup id="cite_ref-BBC1_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBC1-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="عبدالله نوری">عبدالله نوری</a> درجلسه دادگاه خود، دری نجف‌آبادی را متهم به آگاه بودن از قتلها کرد.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بر اساس پرونده قتلهای زنجیره‌ای، از جمله داریوش و پروانه فروهر، قاتلان آنها در وزارت اطلاعات، آنان را طبق دستور سلسله مراتب خود کشته بودند و اینگونه عملیات را در وزارت اطلاعات «عادی» می‌دانستند. همچنین قاتلان فروهرها در فیش حقوقی رسمی خود اضافه‌کاری دریافت کرده و بعداً مورد تشویق اداری قرار گرفته بودند.<sup id="cite_ref-bastani1_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-bastani1-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قربانعلی دری نجف آبادی که پیشتر در هیئت دولت قسم خورده که قتلهای زنجیره‌ای کار نیروهای اطلاعاتی نیست، بار دوم پس از تأکید دستگیرشدگان عضو وزارت اطلاعات به اتهام قتلها، مبنی بر این که دستور قتلها را از وی گرفته بودند، با قید قسم جلاله از خود رفع اتهام کرد.<sup id="cite_ref-bastani1_17-2" class="reference"><a href="#cite_note-bastani1-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سید مصطفی کاظمی مشهور به موسوی که از او به عنوان سردسته متهمین قتلهای زنجیره‌ای نام برده می‌شود در یکی از جلسات بازجویی اعلام نمود که وزیر وقت اطلاعات (قربانعلی دری نجف‌آبادی) دستور قتلها را داده است. این مسئله تا حدی پیش‌رفت که قوه قضاییه جلسه‌ای برای مواجهه وزیر برکنار شده اطلاعات با موسوی تشکیل شد که به دلخوری نجف‌آبادی از قوه قضاییه انجامید.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> رهبر ایران در جلسه‌ای با هاشمی رفسنجانی از بازجویی و مواجهه قربانعلی دری نجف‌آبادی انتقاد کرد و اعلام نمود، به فردی که از سوی خاتمی برای رسیدگی انتخاب شده اعتماد ندارد.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دادگاه_قتلهای_زنجیره‌ای"><span id=".D8.AF.D8.A7.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AC.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>دادگاه قتلهای زنجیره‌ای</h3></div> <p>دادگاه متهمان قتلهای زنجیره‌ای بدون حضور خانوادهٔ مقتولان و وکلای آنها نیز به صورت غیرعلنی تشکیل شد و رئیس دادگاه اعلام کرد که پس از استماع نظر و استدلال معاون دادستان نظامی تهران، چون علنی بودن دادرسی را موجب اخلال در امنیت و نظم عمومی تشخیص داده، مستند به بند ۳ ماده ۳۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری و <a href="https://fa.wikisource.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86#اصل_یکصد_و_شصت_و_پنجم" class="extiw" title="s:قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران">اصل ۱۶۵ قانون اساسی</a>، قرار دادرسی غیرعلنی را صادر نموده است. </p><p>دادگاه در فاصله ۳ تا ۳۰ دی ۷۹ به صورت غیرعلنی و بدون حضور هیچ‌یک از وکلا یا اعضای خانوادهٔ مقتولان به ریاست محمدرضا عقیقی رئیس شعبهٔ دادگاه نظامی یک تهران برگزار شد. </p><p>با برگزاری ۱۲ جلسه دادگاه محرمانه و غیرعلنی در نهایت شعبهٔ یک دادگاه نظامی تهران به ریاست قاضی عقیقی در حکمی <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a> قائم مقام وقت معاونت امنیتی وزارت اطلاعات و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a> مدیرکل وزارت اطلاعات را به جرم آمریت و صدور دستور چهار فقره قتل به چهار بار حبس ابد محکوم کرد. </p><p>متهمان که از کارمندان وزارت اطلاعات بودند، در اعتراف‌های خود، قتلها را «حذف فیزیکی» خوانده‌اند که از طرف وزارت اطلاعات به آنها ابلاغ شده و تأکید کرده‌اند که جزو «وظایف سازمانی» آنان بوده است و بر اساس دستور و روال‌های از پیش مشخص‌شده عمل کرده‌اند.<sup id="cite_ref-:02_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:2_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-62"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عبدالله اسدی، کارمند وزارت اطلاعات، در نوشته‌های خود پس از دستگیری مورخ ۱۳۷۷/۱۰/۱۳ می‌گوید: «اینجانب به مقتضیات شغلی که دارم و طبق روال گذشته که در پرینت کاری که در وزارت برایم در نظر گرفته شده به جز موارد دستگیری، بازرسی و انتقال و ربایش و طراحی و هدایت عملیات، انجام حذف فیزیکی در برنامه کاری پیش‌بینی شده؛ لذا طبق روال گذشته فقط اجرای حکم داریوش فروهر و همسرش به ما محول شد و آنهم طبق دستور سلسله مراتب یعنی از سوی مسئول اداره و مدیرکل مربوط و ما هم از قدیم تا این حد را مجاز بودیم بدانیم به خاطر مسائل حفاظتی و امنیتی و طبق روال قبل که کار از سوی آنها ابلاغ می‌شد و سپس انجام می‌شد، این کار را هم به اتفاق برادران قبول کردیم.»<sup id="cite_ref-:02_61-1" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> محسنی، کارمند وزارت اطلاعات، در جلسه دادگاه مورخ ۱۵ تیر ۱۳۷۹ در مورد قتلهای صورت گرفته، می‌گوید: «کار حذف فیزیکی و دیگر کارها از قبیل دستگیری، انتقال متهم و مراقبت ثابت و غیره از سال ۱۳۷۰ در پرینت کاری از طرف وزارت برای ما مشخص شده بود و جزء وظایف قسمت ما بود.»<sup id="cite_ref-:2_62-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-62"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:02_61-2" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>علیرضا داوودی معروف به امیر اکبری، کارمند دیگر وزارت اطلاعات در دادگاه مورخ ۴ خرداد ۱۳۷۹ با قبول نکردن اتهام قتل می‌گوید: «اتهام را قبول ندارم. این امور در تشکیلات اطلاعات بسیار عادی است. تمام برادران در هر کاری که شرکت کنند با وضو بوده و با ذکر مأموریت انجام می‌دهند.» او همچنین تأکید می‌کند که: «این نوع مأموریت‌ها را تیم‌های بسیار انجام داده‌اند و برای آنها هم جوایز بزرگ دریافت کرده‌اند».<sup id="cite_ref-:02_61-3" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اصغر اسکندری معروف به سیاحی، یکی دیگر از کارمندان وزارت اطلاعات، در جلسه دادگاه مورخ ۱۳۷۹/۴/۱۵ در مورد قتل فروهرها می‌گوید: «این نمونه اقدام‌ها روال کار تشکیلات وزارت بوده و در نتیجه اقدامات مذکور بار اول اینجانب نیز نبوده. از چندین سال قبل از حذف‌های موسوم به قتلهای زنجیره‌ای ما با آن مأنوس بودیم تا حدی که در پیش‌بینی برنامه‌های سالانه شاخص‌ترین فعالیت‌های حذف و ربایش در نظر گرفته می‌شد و این امر هنوز به صورت مکتوب در اسناد تشکیلات باقی است.»<sup id="cite_ref-:02_61-4" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مصطفی قربان‌زاده معروف به هاشم، کارمند دیگر وزارت اطلاعات، در دادگاه در مورد قتل فروهرها ذکر می‌کند: «بنده تنها انجام دستور کرده‌ام. پس از حذف از منزل خارج شدیم و به محل کار مراجعه نمودیم. حتی به علت طولانی شدن کار، اضافه‌کاری آن شب را برای بنده محاسبه نموده و به همراه حقوق بنده توسط فیش حقوقی پرداخت شد.»<sup id="cite_ref-:02_61-5" class="reference"><a href="#cite_note-:02-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی روشنی (صفحه وجود ندارد)">علی روشنی</a> مسئول وقت حراست بهشت زهرای تهران به جرم مباشرت در قتل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87)" class="mw-redirect" title="محمد مختاری (نویسنده)">محمد مختاری</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="محمد جعفر پوینده">محمد جعفر پوینده</a> به دو فقره قصاص نفس و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمود جعفرزاده (صفحه وجود ندارد)">محمود جعفرزاده</a> عضو اداره عملیات وزارت اطلاعات را به جرم مباشرت در قتل داریوش فروهر به یک فقره قصاص نفس محکوم شدند. همچنین <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی محسنی (صفحه وجود ندارد)">علی محسنی</a> دیگر عضو ادارهٔ عملیات وزارت اطلاعات را به جرم مباشرت در قتل <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="پروانه اسکندری">پروانه اسکندری</a> (فروهر) به یک فقره قصاص نفس پس از پرداخت نصف دیهٔ کامل به قاتل محکوم شد. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حمید رسولی (صفحه وجود ندارد)">حمید رسولی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%DB%8C_(%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد عزیزی (وزارت اطلاعات) (صفحه وجود ندارد)">محمد عزیزی (وزارت اطلاعات)</a> از مدیران میانی وزارت اطلاعات هر دو به جرم آمریت و صدور دستور در راستای اجرای دو فقره قتل آقای داریوش فروهر و خانم اسکندری به دو فقره حبس ابد محکوم شدند. <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="خسرو براتی">خسرو براتی</a> به جرم معاونت در قتل به ده سال زندان و <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصغر سیاح (صفحه وجود ندارد)">اصغر سیاح</a> به شش سال زندان محکوم شدند و سایر متهمان شامل <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالفضل مسلمی (صفحه وجود ندارد)">ابوالفضل مسلمی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AB%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D8%B4%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدحسین اثنی‌عشر (صفحه وجود ندارد)">محمدحسین اثنی‌عشر</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی صفایی‌پور (صفحه وجود ندارد)">علی صفایی‌پور</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی ناظری (صفحه وجود ندارد)">علی ناظری</a> به دو و نیم تا چهار سال زندان محکوم شدند. </p><p>دادگاه ۳ نفر از اعضای بازداشت‌شدهٔ وزارت اطلاعات را تبرئه کرد و متهمان همگی به غیر از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="خسرو براتی">خسرو براتی</a> از اعضای رسمی وزارت اطلاعات بودند.<sup id="cite_ref-BBC88_37-3" class="reference"><a href="#cite_note-BBC88-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>با اعتراض وکلای متهمان قتلهای زنجیره‌ای رأی دادگاه در دیوان عالی کشور نقض شد<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و محمد عزیزی و علی روشنی در شعبهٔ پنجم دادگاه نظامی تهران به تغییر عنوان اتهام مواجه شدند. مجازات محکومان به قصاص نیز به دلیل آنچه گذشت خانوادهٔ مقتولان ذکر شد، به ۱۰ سال زندان کاهش یافت.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-65"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>امیر تهرانی، معاون وقت پارلمانی وزارت اطلاعات در دیداری با هاشمی رفسنجانی بیان نمود که وزارت اطلاعات از خانواده داریوش فروهر برای اعدامی‌های پرونده قتلهای زنجیره‌ای رضایت گرفته است.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تحلیل_رهبر_ایران_از_عوامل_در_جلسه_خصوصی_سران_قوا_به_روایت_شهبازی"><span id=".D8.AA.D8.AD.D9.84.DB.8C.D9.84_.D8.B1.D9.87.D8.A8.D8.B1_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D8.B2_.D8.B9.D9.88.D8.A7.D9.85.D9.84_.D8.AF.D8.B1_.D8.AC.D9.84.D8.B3.D9.87_.D8.AE.D8.B5.D9.88.D8.B5.DB.8C_.D8.B3.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D9.82.D9.88.D8.A7_.D8.A8.D9.87_.D8.B1.D9.88.D8.A7.DB.8C.D8.AA_.D8.B4.D9.87.D8.A8.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>تحلیل رهبر ایران از عوامل در جلسه خصوصی سران قوا به روایت شهبازی</h2></div> <p>سید علی خامنه‌ای در دی ۱۳۷۷، سه روز بعد از صدور بیانیه وزارت اطلاعات در تأیید دخالت نیروهایش در قتلها گفت «ممکن نیست» قتل‌هایی که اتفاق افتاده، «بدون یک سناریوی خارجی باشد». <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حسین باستانی">حسین باستانی</a>، تحلیل‌گر سیاسی در یادداشتی که در سال ۱۳۹۲ در بی‌بی‌سی فارسی منتشر شد؛ این تحلیل خامنه‌ای از واقعه را شروعی برای موفقیت محافظه کاران در به انحراف کشاندن این پرونده با استفاده از ابزار «<a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="ضداطلاعات">ضداطلاعات</a>» می‌داند. وی معتقد است که «این ابزار در ماه‌ها و سالهای پس از افشای نقش وزارت اطلاعات در قتلها، بخش بزرگی از افکار عمومی و حتی نخبگان را از «کلیدی‌ترین» جنبه‌های این پرونده منحرف کرد و در عوض، حواشی و شایعاتی گسترده را به عنوان «اطلاعات موثق» در حافظه عمومی ایرانیان جای داد. به عبارت دیگر «ضداطلاعات» هدایت شده از سوی نهادهای حکومتی، تعدادی بی شمار از دریافت کنندگان اطلاعات غلط را به این تصور رساند که همه چیز را در مورد این پرونده می‌دانند».<sup id="cite_ref-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <p><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبدالله شهبازی">عبدالله شهبازی</a> ادعا می‌کند که در شنبه اوّل خرداد ۱۳۷۸، جلسه‌ای خصوصی با حضور خامنه‌ای، سران سه قوه (خاتمی و ناطق نوری و محمد یزدی) و هاشمی رفسنجانی (رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام)، با حضور یونسی (وزیر اطلاعات) و نیازی (رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح) و سه تن مسئولان پرونده، برای رایزنی در مورد پیگیری قتلها تشکیل شد. در این دیدار رهبر ایران با توجه به جنجال‌ها بر سر قتل سعید امامی گفت (شهبازی صحبت‌های رهبر ایران را در این جلسه خصوصی اینگونه روایت می‌کند):</p><blockquote><p>ببینید، قبای دشمن لای در گیر کرده، گوشه‌ای از دزد در دست ماست و او دارد جنجال می‌کند تا ما رهایش کنیم. هنر اطلاعاتی این است که نگذارید و مسئله را ثابت کنید. شبهه آقای هاشمی که چطور ممکن است سه چهار نفر بتوانند براندازی کنند دو جور قابل فرض است: یکی اینکه چند نفر در اطلاعات نشسته‌اند تا اطلاعات را سرنگون کنند. یک فرض دیگر این است که یک سرویس اطلاعاتی و مغز متفکری دارد طراحی می‌کند برای براندازی. سه عنصر را پیدا کرده یا دوانده است. اگر این باشد همه این‌ها قابل فهم است. من برایم مسئله حل شده است. البته چیزهایی هست که ممکن است محکمه‌پسند نباشد. یک محکمه داخل دل آدم است که آدم استفتا می‌کند. این یک قضیه کوچک و عادی نیست. شما کشف کنید یا نکنید، کسی را دستگیر کنید یا نکنید، مسئله برای من قطعی است. لکن، برای دستگاه اطلاعاتی این مهم است که این بخش را در بیاورد… به‌نظرم می‌رسد تمام نیرو را باید روی صادق (<a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a>) متمرکز کنیم. موسوی (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)">مصطفی کاظمی</a>) را جذب کرده‌اند. اما صادق نفوذ کرده است. این نفوذی است. یکی از سررشته‌هایی که می‌توانید جلو بروید این آقاست و خیلی مهم است. این تیپ کار که انجام داده، جمع‌آوری کرده، خانه امن و تشکیل نیرو در آلمان داده، این کار یک سرویس است. برای ما که این کارها را نکرده. پس برای یک سرویس کرده که باید بگردید دنبال آن…<sup id="cite_ref-:042_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-:042-67"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p>شهبازی در ادامه می‌گوید که رهبر ایران در مورد علت مرگ سعید امامی به خاتمی می‌گوید: «احتمال دارد به او برسانند که خودت خودکشی کن تا تو را به بیمارستان برسانند و ما ترتیب نجات تو را می‌دهیم بعد آنجا او را بکشند. این احتمال را اگر ضعیف هم باشد نباید نادیده بگیرند.»<sup id="cite_ref-:042_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-:042-67"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="متهمان_و_محکومان"><span id=".D9.85.D8.AA.D9.87.D9.85.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D9.85.D8.AD.DA.A9.D9.88.D9.85.D8.A7.D9.86"></span>متهمان و محکومان</h2></div> <p>همهٔ متهمان، با وجود گرفتن حکم کیفری، آزاد می‌باشند.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="علی_فلاحیان"><span id=".D8.B9.D9.84.DB.8C_.D9.81.D9.84.D8.A7.D8.AD.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>علی فلاحیان</h3></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a></div> <p>علی فلاحیان در دو <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="دولت هاشمی رفسنجانی">دولت هاشمی رفسنجانی</a> برای مدت ۸ سال وزیر اطلاعات بود. او از آغاز انقلاب مناصب مهمی همچون حاکم شرع، دادستان دادسرای ویژه روحانیت، و قائم مقام وزارت اطلاعات را نیز عهده‌دار بوده است. فلاحیان سعید امامی را به معاونت امنیتی وزارت اطلاعات برگزید و به نظر می‌رسد که طرح «قتلهای درمانیcv» از جمله طرح‌های ساخته و پرداخته او بوده باشد.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در اسناد بازجویی سعید امامی آمده است: «من از آغاز انقلاب تا به امروز سرباز گوش به فرمان نظام مقدس اسلامی و مقام ولایت بوده و هستم، هیچگاه بدون کسب اجازه یا بدون دستورها مقامات عالی نظام کاری انجام نداده‌ام. حکم اعدام داریوش فروهر و پروانه اسکندری را به روال معمول همیشگی علی فلاحیان به من داد.» </p><p>احکام اعدام سایر محاربان قبلاً در زمان وزارت فلاحیان صادر شده بود. از مدت‌ها پیش قرار بر این بود که عوامل مؤثر فرهنگی وابسته که توطئه تهاجم فرهنگی را در ایران پیاده میکردند و جمعاً صد نفر بودند اعدام شوند. حکم حذف ۲۹ نفر از نویسندگان از مدت‌ها پیش مشخص و صادر شده بود که در مورد ۷ تن از آن عناصر، احکام در دوره وزارت علی فلاحیان اجرا شده بود.»<sup id="cite_ref-rahesabz.net_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-rahesabz.net-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قربانعلی_دری_نجف‌آبادی"><span id=".D9.82.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D9.86.D8.B9.D9.84.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.DB.8C_.D9.86.D8.AC.D9.81.E2.80.8C.D8.A2.D8.A8.D8.A7.D8.AF.DB.8C"></span>قربانعلی دری نجف‌آبادی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a></div> <p>در اسناد بازجویی سعید امامی آمده است: وقتی حکم اعدام فروهرها به ما ابلاغ شد پرسیدیم که تکلیف احکام معطل مانده اعضای <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کانون نویسندگان">کانون نویسندگان</a> چه می‌شود که حاج آقا دری نیز گفتند هرچه سریع‌تر اقدام شود بهتر است و این بار نیز مثل ماقبل انجام شد با فرق اینکه به جای ابلاغ از سوی فلاحیان امور از طریق حاج آقا دری نجف‌آبادی هماهنگ می‌شد. فلاحیان با وجود آنکه خود <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%B4%D8%B1%D8%B9" title="حاکم شرع">حاکم شرع</a> بود، اما معمولاً و در موارد حساس احکام حذف محاربان را شخصاً صادر نمی‌کرد. او این احکام را از <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%88%D9%82%D8%AA" class="mw-redirect" title="آیت‌الله خوشوقت">آیت‌الله خوشوقت</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="آیت‌الله مصباح">آیت‌الله مصباح</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیت‌الله خزعلی">آیت‌الله خزعلی</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیت‌الله جنتی">آیت‌الله جنتی</a> و گاهی” نیز از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="محسنی اژه‌ای">محسنی اژه‌ای</a> دریافت می‌کرد و به‌دست ما می‌داد. ما فقط به آقایان اخبار و اطلاعات می‌رساندیم و بعد هم منتظر دستور می‌ماندیم»<sup id="cite_ref-rahesabz.net_70-1" class="reference"><a href="#cite_note-rahesabz.net-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="شیرین عبادی">شیرین عبادی</a>، برندهٔ جایزهٔ صلح نوبل و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="فعال حقوق بشر">فعال حقوق بشر</a> در مصاحبه با روزنامهٔ <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87_%D8%AA%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="زود دویچه تسایتونگ (صفحه وجود ندارد)">زود دویچه تسایتونگ</a> گفته است که:<sup id="cite_ref-peiknet.com_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-peiknet.com-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> «من پس از انجام وظایف کاری به عنوان یک وکیل و همچنین زمانی که در عرصهٔ حقوق بشر فعال شدم، نامم در لیست مرگ رژیم قرار گرفت». وی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامهٔ آلمانی <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87_%D8%AA%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="زود دویچه تسایتونگ (صفحه وجود ندارد)">زود دویچه تسایتونگ</a> مبنی بر این که «موضوع لیست ترور چیست؟» گفت: «به‌طور اتفاقی، من با همکاران وکیلم در حال بررسی موضوع قتل نیروهای اپوزیسیون در ایران بودیم که ناگهان اسم خودم را در لیست ترورهای آینده مشاهده کردم. مسئولان دقت نکرده بودند که اسم من را از لیست موجود در پروند پاک کنند. لیست به امضاء وزیر اطلاعات وقت آقای <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a> مزین است. پس از انتشار لیست مذکور و آغاز اعتراضات زیاد، ایشان چاره‌ای جز استعفا نداشت».<sup id="cite_ref-peiknet.com_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-peiknet.com-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دستوردهندگان_احتمالی_قتلهای_زنجیره‌ای"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1.D8.AF.D9.87.D9.86.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D8.AD.D8.AA.D9.85.D8.A7.D9.84.DB.8C_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AC.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>دستوردهندگان احتمالی قتلهای زنجیره‌ای</h3></div> <p>در اسناد بازجویی سعید امامی آمده است: «<a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a> با وجود آنکه خود <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%B4%D8%B1%D8%B9" title="حاکم شرع">حاکم شرع</a> بود، اما معمولاً و در موارد حساس احکام حذف محاربان را شخصاً صادر نمی‌کرد. او این احکام را از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%88%D9%82%D8%AA" title="عزیزالله خوشوقت">عزیزالله خوشوقت</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="محمدتقی مصباح یزدی">محمدتقی مصباح یزدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="ابوالقاسم خزعلی">ابوالقاسم خزعلی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="احمد جنتی">احمد جنتی</a> و گاهی نیز از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="محسنی اژه‌ای">محسنی اژه‌ای</a> دریافت می‌کرد و به دست ما می‌داد. ما فقط به آقایان اخبار و اطلاعات می‌رساندیم و بعد هم منتظر دستور می‌ماندیم».<sup id="cite_ref-rahesabz.net_70-2" class="reference"><a href="#cite_note-rahesabz.net-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%8A" class="mw-redirect" title="عاليخاني">عالیخانی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)">کاظمی</a> برهه‌ای از محکومیت خود را در بند عمومی زندان اوین گذراندند. در این دوره، یک بار، کاظمی از <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="علی افشاری">علی افشاری</a> خواست که «به اتاق آنها برود تا چیزهایی را به اطلاع او برساند». علی افشاری پس از اخذ نظر موافق <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="احمد زیدآبادی">احمد زیدآبادی</a> (که او نیز در آن زمان در اوین زندانی بود) پس از صحبتی طولانی با کاظمی به نقل از او می‌گوید: «فتوای قتلهای زنجیره‌ای را <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%88%D9%82%D8%AA" title="عزیزالله خوشوقت">عزیز خوشوقت</a> امام جماعت مسجدی در سه‌راه طالقانی <i>از رده‌های بالا به آنها منتقل کرده‌است</i>.» زیدآبادی می‌نویسد که او نیز سوالات خود را از طریق <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%DB%8C" title="احمد باطبی">احمد باطبی</a> از این دو نفر می‌پرسیده‌است. اما عمده حرفی که از آنها می‌شنیده این بوده که «قتل دگراندیشان کارِ معمولِ همکارانِ آنها بوده و اظهار شگفتی میکردند که چرا این بار یقۀ آن دو نفر را گرفته اند!»<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عبدالله ناصری مشاور وقت خاتمی در این مورد می‌گوید «این برنامه‌ای بود که در وزارت اطلاعات و بیرون از وزارت اطلاعات مدیریت شده بود و آقای سعید امامی هم یکی از این افراد مطرح بود اما نهایتاً پرونده با قتل او در زندان از مسیر اصلی منحرف شد.»<sup id="cite_ref-:22_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-:22-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به گفته محمد بلوری دبیر وقت بخش حوادث روزنامه ایران که برای اولین بار قتلها را به عناصری در وزارت اطلاعات منسوب کرد، عاملان قتلها جزء اندک افرادی بودند که طی سالهای انقلاب نه با دلایل اعتقادی بلکه با انگیزه‌های قدرت‌طلبی به صف انقلابیون از جمله دستگاه اطلاعات نفوذ کرده بودند که بعضاً سابقه مجرمانه نیز داشتند.<sup id="cite_ref-:1_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="سعید_امامی_(اسلامی)"><span id=".D8.B3.D8.B9.DB.8C.D8.AF_.D8.A7.D9.85.D8.A7.D9.85.DB.8C_.28.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.DB.8C.29"></span>سعید امامی (اسلامی)</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a></div> <p><b>سعید امامی</b> با نام مستعار <b>سعید اسلامی</b> از مأموران بلندپایه <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران">وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران</a> و از معاونین <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a> از زمان وزارتش بود. او در زمان قتلهای زنجیره‌ای در وزارت اطلاعات مشاور بود. </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> پنجم بهمن ماه سال ۷۷ بازداشت شد ولی نام او و سایر متهمان بازداشت شده به رسانه‌ها راه نیافت تا آنکه آخرین روزهای خرداد ۷۸ اخباری از برخی از بازداشت شدگانی که سمت‌هایی در حد مدیرکل را در وزارت اطلاعات بر عهده داشتند در برخی از روزنامه‌ها انتشار یافت. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مصطفی پور محمدی">مصطفی پور محمدی</a> قائم مقام وزارت اطلاعات در جلسه خود با هاشمی رفسنجانی در تاریخ هجدهم بهمن ۱۳۷۷ ابتدا از نوشته شدن استعفای دری نجف‌آبادی و سپس از بازداشت سعید امامی [مشاور وزیر اطلاعات] و حمید رسولی [از مدیران وزارت اطلاعات] در رابطه با قتلهای زنجیره‌ای سخن به میان می‌آورد.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> رئیس وقت <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" class="mw-redirect" title="سازمان قضائی نیروهای مسلح">سازمان قضائی نیروهای مسلح</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> را یکی از چهار عامل اصلی قتلهای زنجیره‌ای معرفی کرد و گفت: «عاملان اصلی با توجه به تحقیقات انجام گرفته <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="خسرو براتی">خسرو براتی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> هستند.» نیازی کمترین مجازات سعید امامی را اعدام اعلام کرد و گفت: «با توجه به مدارک موجود و اعتراف‌های صریح سعید امامی، وی هیچ گونه راه فراری نداشت و اگر با این اتهامات به دادگاه می‌رفت حکم او اعدام بود.»<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>چند ماه بعد، در تاریخ <a href="/wiki/%DB%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="۳۱ خرداد">۳۱ خرداد</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۷۸ (خورشیدی)">۱۳۷۸ (خورشیدی)</a>، دادستان مجتمع قضایی نیروهای مسلح طی اطلاعیه‌ای مدعی شد که سعید امامی که بالاترین عضو و مسئول اصلی «قتلهای خودسرانه» معرفی شده بود، در <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="زندان اوین">زندان اوین</a>، هنگام استحمام، با خوردن <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%AA" class="mw-redirect" title="داروی نظافت">داروی نظافت</a>، خودکشی کرده است.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بسیاری احتمال دادند که او برای جلوگیری از افشای بسیاری از مسائل مربوط به وزارت اطلاعات و ارتباط آن با قتلها، در زندان کشته شده است.<sup id="cite_ref-iranteror_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-iranteror-76"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی دوستان سعید امامی از جمله <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روح‌الله حسینیان">روح‌الله حسینیان</a> ادعا کردند «سعید امامی کشته شد تا طراحی قتلها را به گردن او بیندازند.» بسیاری از اصلاح‌طلبان نیز مدعی شدند سعید امامی کشته شد تا آمران اصلی قتلهای زنجیره‌ای معرفی نشوند.<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ز نظر مورخ سیاسی، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبدالله شهبازی">عبدالله شهبازی</a> که سعید امامی را یک نفوذی با سابقه در دستگاه اطلاعات می‌داند قتل او به وسیله دیگر عناصر نفوذی وابسته به خارج انجام شد تا ارتباطات خارجی آنها لو نرود.<sup><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C#cite_note-:04-8" title="سعید امامی">[۸]</a></sup> </p><p>مطبوعات ایران، امامی را نه تنها در قتل فروهرها، مختاری، پوینده و شریف مسئول دانستند، بلکه از او به عنوان یکی از عوامل قتلهای دهه ۶۰ و ۷۰ شمسی شامل ترور <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی اکبر سعیدی سیرجانی">سعیدی سیرجانی</a>، واقعه <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماجرای اتوبوس ارمنستان">ماجرای اتوبوس ارمنستان</a> (عملیات ناموفق به دره افکندن اتوبوس حامل ۲۱ تن از نویسندگان و روشنفکران) و مرگ غیرمنتظره <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="احمد خمینی">احمد خمینی</a> فرزند <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="روح‌الله خمینی">روح‌الله خمینی</a> (بنیانگذار جمهوری اسلامی) نام بردند.<sup id="cite_ref-bbc1_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc1-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-iranteror_76-1" class="reference"><a href="#cite_note-iranteror-76"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="مصطفی_کاظمی"><span id=".D9.85.D8.B5.D8.B7.D9.81.DB.8C_.DA.A9.D8.A7.D8.B8.D9.85.DB.8C"></span>مصطفی کاظمی</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)">مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)</a></div> <p><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روح‌الله حسینیان">حسینیان</a> می‌گوید که <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)">مصطفی کاظمی</a> (موسوی) در اعترافاتش برنامه‌ریزی، دستور و مدیریت پروژه قتلها را پذیرفته است: «آقای موسوی همه جریان را پذیرفته، خودش دستور داده. برنامه ریخته و شخصاً مدیریت پروژه قتلها را هم پذیرفته است.» </p><p>او می‌گوید: «در این ماجرا، مدتی قبل از اینکه این قتلها شروع بشود، آقای موسوی خدمت آقای خاتمی می‌رسد، ناگفته نماند که برای معاونت امنیت هم از طرف ریاست جمهوری، آقای موسوی پیشنهاد شده بود به آقای دری که ایشان به عنوان معاون امنیت نصب شود اما به ادله مختلف پذیرفته نشد. اما به عنوان جانشین معاون امنیت منصوب شد. قبل از اینکه این قتلها به وقوع بپیوندد، ایشان خدمت رئیس‌جمهوری می‌رسد و مطلبی را اعلام می‌کند و می‌گوید که در وزارت اطلاعات، سناریویی در حال تدوین است و می‌خواهند عده‌ای را به قتل برسانند تا باعث سقوط دولت شما بشود. هنوز از قتلها خبری هم نبود و حتی با یکی از مشاورین ریاست جمهوری هم تماس تلفنی گرفته و این جریان را گفته که خوشبختانه نوارش موجود است و ضبط شده این مکالمه. بعد از مدتی قتلها شروع شد.»<sup id="cite_ref-:0_39-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="هاشمی رفسنجانی">هاشمی رفسنجانی</a> از سید محمد خاتمی در کتاب خاطرات خود این گونه نقل می‌کند که «مصطفی موسوی (کاظمی)، [جانشین] مدیر کل معاونت امنیت و تعدادی دیگر به ارتکاب قتلها به خاطر دفاع از اسلام و جلوگیری از خطرها اعتراف و ادعا کرده‌اند که آقای دری هم در جریان بوده، ولی آقای دری تکذیب می‌کند.»<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> رفسنجانی از دری نجف‌آبادی نقل می‌کند «موسوی برای حل مشکل خودش به دروغ گفته است دری مطلع بوده ویا موافقت کرده است. انتظار دارد که من و رهبری جلوی این ظلم را بگیریم»<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="مهرداد_عالیخانی"><span id=".D9.85.D9.87.D8.B1.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.B9.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.AE.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>مهرداد عالیخانی</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="خسرو_براتی"><span id=".D8.AE.D8.B3.D8.B1.D9.88_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.D8.AA.DB.8C"></span>خسرو براتی</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="خسرو براتی">خسرو براتی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اعترافات_متهمان"><span id=".D8.A7.D8.B9.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.81.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D8.AA.D9.87.D9.85.D8.A7.D9.86"></span>اعترافات متهمان</h2></div> <p>در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86" title="بهمن">بهمن</a> ۱۳۷۸، فیلم اعترافات شش تن از متهمان قتلهای زنجیره‌ای با حضور <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="نیازی">نیازی</a> رئیس <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="سازمان قضایی نیروهای مسلح">سازمان قضایی نیروهای مسلح</a> و عهده‌دار رسیدگی به پرونده قتلها، در جلساتی جداگانه برای <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سید علی خامنه‌ای">سید علی خامنه‌ای</a>، سران سه قوه و در جلسه غیر علنی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مجلس شورای اسلامی">مجلس</a> پنجم، برای نمایندگان پخش شد که عکس‌العمل‌های متفاوتی را دربرداشت. متهمان در این فیلم مدعی همکاری با <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C" title="اف‌بی‌آی">اف‌بی‌آی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سازمان سیا">سازمان سیا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="موساد">موساد</a> شده بودند.<sup id="cite_ref-hamshahri2036_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2036-80"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اغلب نمایندگان جناح چپ (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اصلاح‌طلبان ایران">اصلاح‌طلب</a>)، فیلم اعترافات را ابهام‌آمیز و فاقد ارزش حقوقی خواندند و پخش سراسری آن را نیز خلاف مصالح دانستند. برخی نمایندگان جناح راست نیز وابستگی این افراد به نهادهای خارجی را قبول نکردند. علیرضا غنی‌زاده، نماینده مردم ارومیه در مجلس پنجم در مورد فیلم نمایش داده‌شده اظهار کرد که در فیلم، متهمان اعتراف کردند که در تلاش برای ممانعت از پیگیری پروندهٔ قتلها، نزد مسئولان رفته تا اینگونه القا کنند که روند دستگیری‌ها، باعث ایجاد سستی در روحیهٔ نیروهای اطلاعاتی شده و موجب سوء استفاده مخالفان می‌شود، به همین دلیل با بمب‌گذاری در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="مشهد">مشهد</a>، قصد فراهم آوردن سوژهٔ تبلیغاتی این موضوع را داشتند. اما در مقابل این افراد، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، نیازی، ضمن تأکید بر واقعی بودن اعترافات و نبود هیچ‌گونه فشار برای اعتراف گرفتن از متهمان، از انتشار گسترده گوشه‌هایی از این فیلم در داخل و خارج از کشور، گلایه کرد.<sup id="cite_ref-hamshahri2036_80-1" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2036-80"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در خرداد ۱۳۸۰، فیلمی سه ساعته از مراحل بازجویی <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهیمه دری نوگورانی">فهیمه دری نوگورانی</a>، همسر سعید امامی و تعدادی دیگر از بازداشت شدگان پرونده قتلها منتشر شد و بخش‌هایی از آن بر روی اینترنت قرار گرفت. این فیلم، حکایت از شکنجه شدید این زندانیان برای اخذ اعترافات عجیب در مورد ضدیت با جمهوری اسلامی، ارتباط با سرویس‌های جاسوسی بیگانه و فسادهای گسترده جنسی داشت. بازجویان با تهدید و ضرب و شتم و نسبت دادن اتهامات اخلاقی درصدد اثبات ارتباط عاملان اجرایی قتلهای زنجیره‌ای با بیگانگان و سفر به اسرائیل بودند. تهیه‌کنندگان فیلم شکنجه متهمان قتلهای زنجیره‌ای طی نامهای به رئیس‌جمهور خاتمی در مرداد ۱۳۸۰، تأکید داشتند که بازجویی از متهمان به ویژه متهمان زن دارای صحنه‌های بسیار وحشتناک‌تر بوده که در فیلم موجود نیست.<sup id="cite_ref-BBCI_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBCI-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بی‌بی‌سی مدعی است علنی شدن این نحوه بازجویی از متهمان که نتیجه آن، انحراف پرونده بر مبنای صدها صفحه اعترافات ساختگی بود، با پیگیری‌های بعدی محمد خاتمی، منجر به دستگیری اعضای تیم بازجویی و سر تیم آنها به نام <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جواد عباسی کنگوری">جواد عباسی کنگوری</a> معروف به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="جواد آزاده">جواد آزاده</a> شد. از سوی دیگر محافظه کاران، تلاشی گسترده را برای کشف عوامل انتشار این فیلم آغاز کردند. در ادامه این تلاش بود که عده‌ای از مسئولان وزارت اطلاعات و از جمله، سرمدی (معاون امنیت داخلی وزارتخانه) به اتهام درز دادن فیلم شکنجه‌ها مورد بازجویی قرار گرفتند. در واکنشی جداگانه به انتشار فیلم شکنجه، در تابستان ۱۳۸۰ جواد آزاده و سایر اعضای تیم بازجویی، کتابچه‌ای محرمانه را که به «جزوه ۸۰ صفحه‌ای» معروف شد در سطح نهادهای حکومتی ایران توزیع کردند.<sup id="cite_ref-BBCI_35-2" class="reference"><a href="#cite_note-BBCI-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در ادامه فضایی که پس از انتشار فیلم شکنجه‌ها به وجود آمد، پرونده از تیم جواد آزاده گرفته شد و به گروه دیگری سپرده شد. سپس، برخی از دستگیرشدگان پرونده قتلها آزاد شدند و در عوض، جواد آزاده و همکارانش به زندان افتادند. تعدادی از بازداشت شدگان این پرونده پس از آزادی به <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D9%86%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کمیسیون اصل نود">کمیسیون اصل نود</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="مجلس ششم">مجلس ششم</a> مراجعه و اعلام کردند که در دوران بازداشت <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87" title="شکنجه">شکنجه</a> شدند.<sup id="cite_ref-BBC88_37-4" class="reference"><a href="#cite_note-BBC88-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با وجود اعترافات متهمان به جاسوسی، در حکم قضایی پرونده قتلها، هیچ‌کس به «جاسوسی»، «خیانت» یا «ارتباط با دولت متخاصم» متهم نشد؛ که نشان‌دهنده رویکرد تبلیغاتی این اعترافات است.<sup id="cite_ref-BBCI_35-3" class="reference"><a href="#cite_note-BBCI-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عبدالله ناصری مشاور وقت خاتمی در این مورد می‌گوید شخصی به نام «ج. الف» که یکی از عناصر قتلهای زنجیره ای بود تحت حفاظت و مصونیت یکی از نهادهای بالادستی قرار گرفت و مدیر اصلی پروژهٔ رسیدگی به پروندهٔ قتلها شد. ناصری می‌گوید که پس از کشتن سعید امامی «عملاً مسیر پرونده را با آوردن خانم سعید امامی به پرونده و گرفتن اعترافات اجباری عوض کردند که اول و آخر این پرونده بشود سعید امامی و او هم که از بین رفته و زنده نیست. همسرش هم اعترافات اجباری کرد، آن فیلم‌هایی که در فضای مجازی منتشر شد، تمام آن بازجویی‌ها توسط همین آقای «ج. الف» از همسر سعید امامی صورت گرفت.»<sup id="cite_ref-:22_38-2" class="reference"><a href="#cite_note-:22-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او می‌افزاید که «بعداً پرونده را کاملاً از دست دولت بیرون آوردند و به دست سازمان قضایی نیروهای مسلح افتاد. آقای خاتمی فقط چند نیروی اصلی این پروندهٔ قتل –مثل آقای «پ» یا آقای «الف» - این‌ها را دستور داد اخراج کنند، که این چهره‌های شاخص در جای دیگری به کار گرفته شدند.»<sup id="cite_ref-:22_38-3" class="reference"><a href="#cite_note-:22-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در مقابل <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبدالله شهبازی">عبدالله شهبازی</a> معتقد است انتشار گزینشی فیلم بازجویی‌ها حربهٔ عوامل قتلهای زنجیره‌ای برای انحراف پرونده و جلوگیری از افشاء ارتباطات خارجی عاملان بوده است. او توضیح می‌دهد که سه عضو اصلی تیم اول پیگیر پرونده در تحقیقات خود به شواهد تکان‌دهنده‌ای در مورد شخصیت و ارتباطات خارجی سعید امامی دست پیدا کردند. سعید امامی فردی متظاهر به مذهب اما از حیث اخلاقی منحرف بوده که به‌طور سری محافلی شبیه محافل شیطان‌پرستان برگزار می‌کرده و سفرهای مخفیانه‌ای به اسرائیل داشته است. سعید امامی بخشی از شبکه‌ای بزرگ‌تر بوده که در دستگاه‌ها و نهادهای ایران حضور داشتند. بعد از ارائه مستندات این گروه به مقامات عالی، انتشار گزینشی فیلم بازجویی‌ها و جنجال مطبوعات و جناح‌های سیاسی، باعث برکناری این تیم و مسکوت ماندن موضوع روابط خارجی سعید امامی می‌شود.<sup id="cite_ref-ReferenceB_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-81"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="افراد_پیگیر_و_درگیر_دربارهٔ_پرونده_قتلهای_زنجیره‌ای"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B1.D8.A7.D8.AF_.D9.BE.DB.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1_.D9.88_.D8.AF.D8.B1.DA.AF.DB.8C.D8.B1_.D8.AF.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D9.86.D8.AF.D9.87_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AC.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>افراد پیگیر و درگیر دربارهٔ پرونده قتلهای زنجیره‌ای</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="محمد_بلوری"><span id=".D9.85.D8.AD.D9.85.D8.AF_.D8.A8.D9.84.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>محمد بلوری</h3></div> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1)" title="محمد بلوری (روزنامه‌نگار)">محمد بلوری</a>، دبیر وقت بخش حوادث <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روزنامه ایران">روزنامه ایران</a> بود که با نوشتن مقاله‌ای تحلیلی در این روزنامه برای اولین بار قتلها را منتسب به عناصری در وزارت اطلاعات کشور کرد. او بعد از نوشتن این مقاله چند بار به وسیله وزارت اطلاعات احضار شد تا این که خود وزارت اطلاعات اعلام داشت که قتلها کار برخی از عناصر «خودسر» درون دستگاه موسوم به «تیم سعید امامی» بوده است.<sup id="cite_ref-:1_34-2" class="reference"><a href="#cite_note-:1-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ناصر_زرافشان"><span id=".D9.86.D8.A7.D8.B5.D8.B1_.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D9.81.D8.B4.D8.A7.D9.86"></span>ناصر زرافشان</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="ناصر زرافشان">ناصر زرافشان</a></div> <p><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="ناصر زرافشان">ناصر زرافشان</a> در اسفند ماه سال ۱۳۷۹ خورشیدی، پس از قبول وکالت خانواده‌های قربانیان قتلهای زنجیره‌ای، در اواخر آذر ۱۳۷۹، ۱۰ روز قبل از برگزاری دادگاه متهمان، به اتهام «افشای اسرار پرونده و تشویش اذهان عمومی» بازداشت شد و از سوی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="سازمان قضایی نیروهای مسلح">سازمان قضایی نیروهای مسلح</a> به ۵ سال زندان و ۵۰ ضربه شلاق محکوم شد.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_65-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-65"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اکبر_گنجی"><span id=".D8.A7.DA.A9.D8.A8.D8.B1_.DA.AF.D9.86.D8.AC.DB.8C"></span>اکبر گنجی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39598369">.mw-parser-output .quotebox{background-color:#F9F9F9;border:1px solid #aaa;box-sizing:border-box;padding:10px;font-size:88%;max-width:100%}.mw-parser-output .quotebox.floatleft{margin:.5em 1.4em .8em 0}.mw-parser-output .quotebox.floatright{margin:.5em 0 .8em 1.4em}.mw-parser-output .quotebox.centered{overflow:hidden;position:relative;margin:.5em auto .8em auto}.mw-parser-output .quotebox.floatleft span,.mw-parser-output .quotebox.floatright span{font-style:inherit}.mw-parser-output .quotebox>blockquote{margin:0;padding:0;border-right:0;font-family:inherit;font-size:inherit}.mw-parser-output .quotebox-title{text-align:center;font-size:110%;font-weight:bold}.mw-parser-output .quotebox-quote>:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .quotebox-quote:last-child>:last-child{margin-bottom:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:before{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" “ ";vertical-align:-45%;line-height:0}.mw-parser-output .quotebox-quote.quoted:after{font-family:"Times New Roman",serif;font-weight:bold;font-size:large;color:gray;content:" ” ";line-height:0}.mw-parser-output .quotebox .left-aligned{text-align:left}.mw-parser-output .quotebox .right-aligned{text-align:right}.mw-parser-output .quotebox .center-aligned{text-align:center}.mw-parser-output .quotebox .quote-title,.mw-parser-output .quotebox .quotebox-quote{display:block}.mw-parser-output .quotebox cite{display:block;font-style:normal}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .quotebox{width:100%!important;margin:0 0 .8em!important;float:none!important}}</style><div class="quotebox pullquote floatleft" style="width:300px; R;"> <blockquote class="quotebox-quote right-aligned" style=""> <p>«<b><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a>، کشیشان مسیحی[ای را] که نظام سیاسی ما را قبول نداشتند، به قتل رساند و به گردن مجاهدین انداخت. استدلال وزارت اطلاعات این بود که این کار، ما را از روحانیون مسیحی خلاص می‌کرد و در ضمن، سازمان مجاهدین را بی‌آبروتر می‌کرد</b>». (نوشته <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a> در <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="روزنامه آریا (صفحه وجود ندارد)">روزنامه آریا</a>)<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </blockquote> </div> <p><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a> که حیطهٔ کاری خود را به این پرونده و افشای رازهای این قتلها تخصیص داده بود، پس از مدتی با گسترش دایرهٔ کاری خود، دامنهٔ تحقیقاتش را به تمامی قتلهای مرموز «<a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4" title="دگراندیش">دگر اندیشان</a>» در سالهای قبل بسط داد. با الهام از یک داستان <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="بلوک شرق">بلوک شرق</a> اروپا، کتابی به نام «<a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عالیجنابان خاکستری (صفحه وجود ندارد)">عالیجنابان خاکستری</a>» نوشته «<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویتالی شنتالینسکی (صفحه وجود ندارد)">ویتالی شنتالینسکی</a>»،<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از اسامی رمز همچون «تاریک‌خانهٔ اشباح» برای محفل طراحان قتلها، استفاده کرد. طراحان قتلها را «عالیجنابان خاکستری» و اجراکنندهٔ آن را «شاه‌کلید» نامید. به باور او، دستورها از <i>تاریکخانه</i> به <i>شاه‌کلید</i> داده می‌شد و شاه‌کلید آن دستورها را برای اجرا، به سعید امامی که تنها یک مجری برای قتلها بوده است، ابلاغ می‌کرد.<sup id="cite_ref-iranmania_32-2" class="reference"><a href="#cite_note-iranmania-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در ماه آذر سال ۱۳۷۹، گنجی پس از زندانی شدن و هنگام حضور در دادگاه، علناً <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a>، وزیر اطلاعات سابق در دوران <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="هاشمی رفسنجانی">هاشمی رفسنجانی</a> را <i>شاه‌کلید</i> قتلهای زنجیره‌ای نامید و از روحانیون دیگری نیز نام برد، از جمله <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="محمدتقی مصباح یزدی">محمدتقی مصباح یزدی</a> که او را محرک و صادرکنندهٔ فتوای قتلها یا به اصطلاح، «مراد عالیجنابان خاکستری» خواند.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این اظهارات منجر به حملهٔ بنیادگرایان به وی و انکار نوشته‌های او توسط ایشان شد.<sup id="cite_ref-iranmania_32-3" class="reference"><a href="#cite_note-iranmania-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کتاب‌های «<a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%AD" title="تاریکخانه اشباح">تاریک‌خانهٔ اشباح</a>» و «<a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری</a>» به پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ ایران مبدل شده و در مدت شش ماه بیش از دویست هزار نسخه از آنان فروش رفت. بد نیست اشاره شود که منظور از عالیجناب سرخپوش هاشمی رفسنجانی بوده است. </p><p>در تاریخ <a href="/wiki/%DB%B7_%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="۷ دسامبر">۷ دسامبر</a> <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۱۰ (میلادی)">۲۰۱۰</a> میلادی، اکبر گنجی در مصاحبه‌ای با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="بخش فارسی بی‌بی‌سی">بخش فارسی بی‌بی‌سی</a> مدعی شد که «قتلهای زنجیره‌ای ایران پروژه‌ای حکومتی بود» و «خود آقای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="خامنه‌ای">خامنه‌ای</a> هم پشت آن بود و شروع کردند به ترور مخالفان در داخل و خارج کشور و تعداد زیادی از مخالفان را هم در خارج کشور ترور کردند».<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عمادالدین_باقی"><span id=".D8.B9.D9.85.D8.A7.D8.AF.D8.A7.D9.84.D8.AF.DB.8C.D9.86_.D8.A8.D8.A7.D9.82.DB.8C"></span>عمادالدین باقی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عمادالدین باقی">عمادالدین باقی</a></div> <p><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عمادالدین باقی">عمادالدین باقی</a> ضمن انتشار مقالات متعدد، کتاب «<a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تراژدی دموکراسی در ایران (صفحه وجود ندارد)">تراژدی دموکراسی در ایران</a>» را در دو جلد <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://gen.lib.rus.ec/book/index.php?md5=34C4B068D7D8BC66C21FD6219EF052C5">[۱]</a><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://gen.lib.rus.ec/book/index.php?md5=D0EC7E9EB30E183FA4E2732025E11899">[۲]</a> منتشر کرد و به بررسی چگونگی رویداد قتلهای زنجیره‌ای پرداخت که این کتاب توقیف و خود وی محاکمه شد. برگزاری دادگاه قتلها پس از توقیف گستردهٔ مطبوعات در بهار ۱۳۷۹ و در شرایطی که دو روزنامه‌نگار پیگیر قتلها هر دو در زندان بودند، انجام شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پرستو_فروهر"><span id=".D9.BE.D8.B1.D8.B3.D8.AA.D9.88_.D9.81.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.B1"></span>پرستو فروهر</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="پرستو فروهر">پرستو فروهر</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روح‌الله_حسینیان"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.AD.E2.80.8C.D8.A7.D9.84.D9.84.D9.87_.D8.AD.D8.B3.DB.8C.D9.86.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>روح‌الله حسینیان</h3></div> <p>در حالی که مقامات بلندپایهٔ جمهوری اسلامی حکم به «خودسر» بودن برخی از کارکنان وزارت اطلاعات و در راس آنان سعید امامی داده‌بودند و بر خودکشی سعید امامی تأکید میکردند و حتی روزنامهٔ منسوب به محافظه‌کاران، «<a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روزنامه کیهان">کیهان</a>»، ادعای سفر مخفیانه امامی را به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> مطرح نموده بود و سایر نشریات چون تهران تایمز، شبکهٔ جاسوسی امامی را مرتبط با آژانس یهود دانستند،<sup id="cite_ref-hamshahri2645_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2645-87"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روح‌الله حسینیان">روح‌الله حسینیان</a>، رئیس <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز اسناد انقلاب اسلامی">مرکز اسناد انقلاب اسلامی</a> به دفاع از سعید امامی پرداخت و فرضیهٔ خودکشی وی را رد کرده و عنوان داشت که او به قتل رسیده است. او در اولین گام، در گفتگویی با <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="کیهان (روزنامه)">روزنامه کیهان</a> ادعا کرد که «نیروهای مرتکب قتلها، از طرفداران جدی رئیس‌جمهوری بوده‌اند». و پس از مدت کوتاهی، به یک برنامهٔ زندهٔ تلویزیونی به نام «چراغ» دعوت شد و او در آن برنامه ادعای خود را تکرار نمود که با واکنش تند دولت محمد خاتمی به علی لاریجانی، رئیس وقت <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران">سازمان صدا و سیما</a> روبه‌رو شد و صدا و سیما نیز طی اطلاعیه‌ای انجام تخلف توسط برخی گردانندگان برنامهٔ چراغ را پذیرفت و حسینیان دیگر مجالی برای شرکت در برنامه‌ای از این دست نیافت. حسینیان همچنین در مجلس ختم امامی نیز شرکت نمود که با اعتراض برخی نمایندگان مجلس روبرو شد.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-hamshahri1863_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri1863-90"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ناطق نوری">ناطق نوری</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="رئیس مجلس">رئیس مجلس</a> وقت نیز در جلسه‌ای با <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2" title="جامعه روحانیت مبارز">روحانیت مبارز</a> شرق تهران تأکید کرد که افرادی به‌عنوان دگراندیش در <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a> نفوذ کرده و به‌دنبال تسویه حساب بودند. حسینیان اندکی بعد در سخنرانی جنجالی‌ای در مدرسهٔ علمیهٔ حقانی توضیحات بیشتری بیان کرد و مدعی شد که طراح قتلها موسوی از معاونین وزارت اطلاعات بوده و هدف او ایجاد تقابل بین رهبری و خاتمی و ایجاد فرصت برای جریان دوم خرداد برای تصاحب کامل قدرت بوده است.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او بر این باور است که بازجوهای اولیه که زیر نظر دولت بودند، پرونده را منحرف کرده‌اند و پس از رسیدگی‌های ابتدایی در دور جدید بازجویی‌ها بی‌گناهی سعید امامی مشخص شده بود. حسینیان خواهان بازشدن پرونده برای مشخص شدن ریشه‌های قتلها شد.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عبدالله_شهبازی"><span id=".D8.B9.D8.A8.D8.AF.D8.A7.D9.84.D9.84.D9.87_.D8.B4.D9.87.D8.A8.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>عبدالله شهبازی</h3></div> <p>اما <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبدالله شهبازی">عبدالله شهبازی</a>، ضمن محکوم کردن نظر اصلاح‌طلبان و حسینیان معتقد است سعید امامی به همراه دیگر متهمان به هیچ جناحی وابستگی حقیقی نداشته بلکه او از عوامل سابق <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9" title="ساواک">ساواک</a> در ایران و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C" title="اف‌بی‌آی">اف‌بی‌آی</a> در آمریکا بوده که در دوره انقلاب اسلامی از یک سازمان دانشجویی کمونیستی در آمریکا خارج و وارد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="انجمن اسلامی دانشجویان">انجمن اسلامی دانشجویان</a> ایرانی آمریکا می‌شود تا بتواند با تظاهر به مذهب بعداً به عنوان نفوذی سرویس‌های جاسوسی غربی در انقلاب اسلامی عمل کند. در مورد عالیخانی نیز به خویشاوندی او با <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D9%82%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی‌نقی عالیخانی">علی‌نقی عالیخانی</a> از مقامات سابق پهلوی اشاره می‌کند.<br />از نظر شهبازی، هدف این تیم از این قتلها به تبعیت از سرویس‌های غربی، ایجاد جنگ داخلی در ایران و ضربه زدن به حیثیت جمهوری اسلامی و دستگاه اطلاعات ایران بوده است. شهبازی نتایج تحقیقات تیم اول پیگیر پرونده قتلهای زنجیره‌ای را تکان‌دهنده توصیف کرد و گفت: «این تحقیقات دال بر انحراف جنسی امامی و شرکت او در محافل شیطان‌پرستی و سفرهای محرمانه‌اش به اسرائیل بوده است.» او همچنین تأکید کرد که انتشار گزینشی فیلم‌های بازجویی از همسر او با پیش‌بینی واکنش افکار عمومیِ ناآشنا با صحنه‌های بازجویی و همچنین قتل امامی، به وسیله عوامل نفوذی همکار او با هدف جلوگیری از لو رفتن ارتباطات خارجی آنها انجام شده است. شهبازی بدین ترتیب نظر رهبر ایران را در رابطه با عوامل اصلی قتلها تأیید می‌کند.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او همچنین معتقد است حادثهٔ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a> نیز با طراحی او و با هدف جلوگیری از عادی‌سازی روابط ایران با دولت آلمان و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حزب دموکرات کردستان ایران">حزب دموکرات کردستان</a> انجام شده است.<sup><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C#cite_note-28" title="سعید امامی">[۲۸]</a></sup> </p><p>در مقابل <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%B4" title="اکبر خوشکوش">اکبر خوشکوش</a>، دوست سعید امامی، این روایت شهبازی را داستان‌سرایی هدفمند می‌خواند و می‌گوید که «شهبازی برای سرپوش گذاشتن به روی جنایت و شکنجهٔ بعضی از مدیران وزارت اطلاعات که دستگیر شده بودند شروع کرد یک کیس بنام اسراییل و بهائیت درست کردن و برای انحراف از قتلهای زنجیره‌ای داستان‌های فراوانی سرودند و عاملان شکنجه و قتلها را تبرئه و شکنجه شده‌ها را عامل اسراییل و به بهائیت چسباندند.» او همچنین شهبازی را از منابع و مخبر وزارت اطلاعات می‌خواند که با حسین شریعتمداری همکاری می‌کند.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آثار_و_پیامدهای_پیگیری_قتلهای_زنجیره‌ای"><span id=".D8.A2.D8.AB.D8.A7.D8.B1_.D9.88_.D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.BE.DB.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AC.DB.8C.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>آثار و پیامدهای پیگیری قتلهای زنجیره‌ای</h2></div> <p>مقامات نظامی انفجار بمبی در شهر مشهد را به هواداران سعید امامی و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)" class="mw-redirect" title="مصطفی کاظمی (قاتل)">مصطفی کاظمی</a> نسبت دادند. این بمب‌گذاری به کشته شدن یک نفر و زخمی شدن دو تن دیگر انجامید.<sup id="cite_ref-hamshahri2036_80-2" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2036-80"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پیگیری قتلهای زنجیره‌ای و روشن شدن زوایای بیشتری از عملکرد وزارت اطلاعات توسط مطبوعات نقش مهمی در سرنوشت انتخابات <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="مجلس ششم">مجلس ششم</a> ایفا کرد. جناح راست که اکثریت مجلس را برای دو دوره در اختیار داشت در مجلس ششم به یک اقلیت ضعیف تبدیل شد و <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="هاشمی رفسنجانی">هاشمی رفسنجانی</a> (که قتلها و تخلفات <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a> در دوران وی روی داده بود) نیز نتوانست به مجلس راه یابد. خصوصاً مقالات و کتب اکبر گنجی و عمادالدین باقی که اندکی پیش از انتخابات منتشر و مورد استقبال گسترده قرار گرفت در شکست هاشمی رفسنجانی و کاندیدهای جناح راست مؤثر بود. </p><p>سابقهٔ فعالیت برخی از اصلاح‌طلبان در دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی در دههٔ شصت سبب شد که دامنهٔ افشاگری‌ها و پیگیری‌ها هیچگاه به سالهای دههٔ شصت (که اوج درگیری سیاسی و بعضاً نظامی جمهوری اسلامی و گروه‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اپوزیسیون">اپوزیسیون</a> بود و طی آن هزاران نفر از اپوزیسیون زندانی، شکنجه و اعدام شده و ده‌ها نفر از مقامات جمهوری اسلامی نیز توسط برخی از گروه‌های اپوزیسیون ترور و کشته شدند) کشیده نشود. مطبوعات اصلاح‌طلب تنها به افشای قتل‌هایی که در دوران ریاست جمهوری <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="هاشمی رفسنجانی">هاشمی رفسنجانی</a> روی داده بود پرداختند و خصوصاً از نزدیک شدن به واقعهٔ اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ به شدت پرهیز میکردند. علت عدم انتشار روزنامهٔ اصلاح طلب آریا مصاحبه‌ای با <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="عزت‌الله سحابی">عزت‌الله سحابی</a> اعلام شد که وی در آن ریشهٔ قتلهای زنجیره‌ای را در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B7" class="mw-redirect" title="اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷">اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷</a> دانسته بود. <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="حسینعلی منتظری">حسینعلی منتظری</a> تنها مقام حکومتی بود که به اعدام‌ها اعتراض کرد.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ادعای_متوقف_شدن_قتلها"><span id=".D8.A7.D8.AF.D8.B9.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AA.D9.88.D9.82.D9.81_.D8.B4.D8.AF.D9.86_.D9.82.D8.AA.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>ادعای متوقف شدن قتلها</h3></div> <p>در پی مشخص شدن نقش وزارت اطلاعات در قتلها <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد خاتمی">محمد خاتمی</a> گفت که قول می‌دهد چنین قتل‌هایی دیگر در این وزارتخانه تکرار نشود. <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حسین باستانی">حسین باستانی</a>، تحلیل‌گر بی‌بی‌سی فارسی مدعی است، توقف قتلهای زنجیره‌ای پس از ماجرا منطقاً معنایی جز این نداشت که فرایند حذف فیزیکی منتقدان در این وزارتخانه، پیش از آن با اطلاع حکومت در جریان بوده است.<sup id="cite_ref-BBCI_35-4" class="reference"><a href="#cite_note-BBCI-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="راه‌اندازی_دستگاه_اطلاعات_موازی_توسط_خامنه‌ای"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D8.AF.D8.B3.D8.AA.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D9.88.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B7_.D8.AE.D8.A7.D9.85.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>راه‌اندازی دستگاه اطلاعات موازی توسط خامنه‌ای</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سازمان اطلاعات موازی">سازمان اطلاعات موازی</a></div> <p>آن‌گونه که <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="محمد محمدی ری‌شهری">محمد محمدی ری‌شهری</a> در کتاب خاطرات خود نقل می‌کند <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="روح‌الله خمینی">روح‌الله خمینی</a> به <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="میر حسین موسوی">میر حسین موسوی</a> نخست‌وزیر وقت پیام داده بود که «در مورد همهٔ وزارتخانه‌ها هر کس را که خواستی منصوب کن اما در مورد وزارت اطلاعات با من هماهنگی کن.» از آن پس و در دوران <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی خامنه‌ای">علی خامنه‌ای</a> نیز این رویه حفظ شده و <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a> عملاً با نظر <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مقام رهبری در ایران">مقام رهبری در ایران</a> اداره می‌گردیده است. خاتمی نیز علی‌رغم پیروزی گسترده در انتخابات پست وزارت اطلاعات را به روحانی راستگرا (<a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a>) داد. پس از برکناری دری نجف‌آبادی در پی رویداد قتلهای زنجیره‌ای، گرچه خود او از اتهام دست داشتن در قتل کنار گذاشته شد اما برکنار گردید. با برکناری وی و اخراج برخی دیگر از عوامل سعید امامی از وزارت اطلاعات، کنترل خامنه‌ای بر این وزارت به حداقل رسید. <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی خامنه‌ای">خامنه‌ای</a> در پی آن <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی">حفاظت اطلاعات سپاه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%AC%D8%A7" class="mw-redirect" title="سازمان حفاظت اطلاعات ناجا">حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی</a>، حفاظت اطلاعات <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="قوه قضائیه">قوه قضائیه</a> را فعال کرده و از آن طریق به اعمال کنترل امنیتی خود ادامه داد. برخی منابع از کنترل شخص خاتمی و وزرایش توسط این نهادها خبر می‌دادند. اصلاح‌طلبان از عنوان «نهادهای موازی اطلاعاتی» برای این تشکلات استفاده کرده و خواستار برخورد با آن شدند گرچه در این زمینه به موفقیتی دست نیافته و بعضاً خود قربانی آن شدند.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ماجرای_کوی_دانشگاه"><span id=".D9.85.D8.A7.D8.AC.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.DA.A9.D9.88.DB.8C_.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.DA.AF.D8.A7.D9.87"></span>ماجرای کوی دانشگاه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B8_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" class="mw-redirect" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)">حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)</a></div> <p>در ۱۵ تیر ۱۳۷۸، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلام (روزنامه)">روزنامه سلام</a> نامهای از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a> که ۱۶ مهر ۱۳۷۷ نوشته شده بود، خطاب به <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a>، وزیر وقت اطلاعات را منتشر کرد. سعید امامی در این نامه از وضعیت فرهنگی کشور ابراز نگرانی کرده بود و از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a>، که چند روز بعد توسط وزرات اطلاعات کشته شد، نام برده بود. در پی انتشار این نامه، روزنامه سلام در <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8_%D8%AA%DB%8C%D8%B1" title="۱۸ تیر">۱۸ تیر</a> توقیف شد. شماری از دانشجویان <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دانشگاه تهران">دانشگاه تهران</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="کوی دانشگاه">کوی دانشگاه</a> تجمعی در اعتراض به توقیف «سلام» برگزار کردند. پلیس، مأموران امنیتی و نیروهای لباس شخصی شبانه به کوی دانشگاه تهران ریختند و دانشجویان را کتک زدند. دست کم یک نفر در این حمله کشته شد. <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمد خاتمی">سید محمد خاتمی</a> رئیس‌جمهور وقت، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B8_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" class="mw-redirect" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)">حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)</a> را «تاوان پیگیری پرونده قتلها» نامید.<sup id="cite_ref-BBC-TimeLine_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-TimeLine-103"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مراسم_سالگرد_قربانیان"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.B3.D9.85_.D8.B3.D8.A7.D9.84.DA.AF.D8.B1.D8.AF_.D9.82.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>مراسم سالگرد قربانیان</h3></div> <p>روز چهارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۸ مراسم بزرگداشت دو نویسنده از قربانیان قتلهای زنجیره‌ای در ایران به نامهای محمد مختاری و محمدجعفر پوینده به اجبار وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی لغو شد.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شیوه‌های_ترور"><span id=".D8.B4.DB.8C.D9.88.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AA.D8.B1.D9.88.D8.B1"></span>شیوه‌های ترور</h2></div> <p>در برخی منابع رسمی، شماری از روش‌های ترور و کشتار دگراندیشان عقیدتی و سیاسی اینگونه برشمرده شده است:<sup id="cite_ref-:5_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-:5-105"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ol><li>تزریق ماده سمی</li> <li>شیاف کردن <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="پتاسیم">پتاسیم</a><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>تصادف ساختگی</li> <li>(کاردآجین کردن با) چاقو</li> <li>خفه کردن با طناب<sup id="cite_ref-:5_105-1" class="reference"><a href="#cite_note-:5-105"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>تیراندازی با سلاح (دارای صداخفه‌کن)<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آمار_و_فهرست_نامهای_برخی_قربانیان"><span id=".D8.A2.D9.85.D8.A7.D8.B1_.D9.88_.D9.81.D9.87.D8.B1.D8.B3.D8.AA_.D9.86.D8.A7.D9.85.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D8.B1.D8.AE.DB.8C_.D9.82.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>آمار و فهرست نامهای برخی قربانیان</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران">گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق دین‌ناباوران و نوکیشان در جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق دین‌ناباوران و نوکیشان در جمهوری اسلامی ایران</a></div> <p>در برخی از منابع رسمی، آمار کشته‌شدگان در پروژه قتلهای زنجیره‌ای ایران را از ۳۰۰ (سیصد) تا بیش از ۱۰۰۰ (هزار) تن دانسته‌اند که ۱۸۰ تن از آنها فقط از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۷ ترور و کشته شده‌اند.<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قربانیانی که پروندهٔ قتل ایشان توسط دادگاه‌های ایران پیگیری شد و بعضاً به صدور حکم علیه مقامات وزارت اطلاعات انجامید:<sup id="cite_ref-bbc2_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-bbc2-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39598369"><div class="quotebox pullquote floatleft" style="width:300px; R;"> <blockquote class="quotebox-quote right-aligned" style=""> <p>«<b>درگذشت <a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4_%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="بکتاش آبتین">بکتاش آبتین</a> [بر اثر تأخیر در درمان]، ادامه <a class="mw-selflink selflink">قتلهای زنجیره‌ای</a> (دگراندیشان) توسط حکومت [جمهوری اسلامی] ایران است</b>». (بیانیهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کانون نویسندگان ایران">کانون نویسندگان ایران</a>).<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </blockquote> </div> <table class="wikitable" style="text-align:center"> <caption><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران">گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران</a> </caption> <tbody><tr> <th>ردیف</th> <th><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="پرتره">پرتره</a></th> <th>نام</th> <th>تاریخ قتل </th></tr> <tr> <th>۱ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MoBaghai.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/MoBaghai.jpg/80px-MoBaghai.jpg" decoding="async" width="80" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/MoBaghai.jpg/120px-MoBaghai.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/MoBaghai.jpg/160px-MoBaghai.jpg 2x" data-file-width="976" data-file-height="1345" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="مظفر بقایی">مظفر بقایی</a></td> <td>۲۷ آبان ۱۳۶۶ </td></tr> <tr> <th>۲ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kazem_Sami.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Kazem_Sami.jpg/80px-Kazem_Sami.jpg" decoding="async" width="80" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Kazem_Sami.jpg/120px-Kazem_Sami.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Kazem_Sami.jpg/160px-Kazem_Sami.jpg 2x" data-file-width="2168" data-file-height="2592" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کاظم سامی">کاظم سامی</a></td> <td>۲ آذر ۱۳۶۷ </td></tr> <tr> <th>۳ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg/80px-Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg" decoding="async" width="80" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg/120px-Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/Portrait_of_Abdul_Rahman_Ghassemlou_1940s.jpg 2x" data-file-width="148" data-file-height="181" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%84%D9%88" title="عبدالرحمان قاسملو">عبدالرحمان قاسملو</a></td> <td>۲۲ تیر ۱۳۶۸<sup id="cite_ref-:6_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>۴ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Soodmand.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/1c/Soodmand.jpg/80px-Soodmand.jpg" decoding="async" width="80" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/1c/Soodmand.jpg/120px-Soodmand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/1c/Soodmand.jpg/160px-Soodmand.jpg 2x" data-file-width="162" data-file-height="172" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%85%D9%86%D8%AF" title="حسین سودمند">حسین سودمند</a></td> <td>۲۲ آذر ۱۳۶۹ </td></tr> <tr> <th>۵ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Haik_Hovsepian_Mehr.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/8/82/Haik_Hovsepian_Mehr.jpg/79px-Haik_Hovsepian_Mehr.jpg" decoding="async" width="79" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/8/82/Haik_Hovsepian_Mehr.jpg/119px-Haik_Hovsepian_Mehr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/8/82/Haik_Hovsepian_Mehr.jpg/159px-Haik_Hovsepian_Mehr.jpg 2x" data-file-width="333" data-file-height="490" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1" title="هایک هوسپیان‌مهر">هایک هوسپیان‌مهر</a></td> <td>۳۰ دی ۱۳۷۲ </td></tr> <tr> <th>۶ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ahmad_MirAlaei.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Ahmad_MirAlaei.jpg/80px-Ahmad_MirAlaei.jpg" decoding="async" width="80" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Ahmad_MirAlaei.jpg/120px-Ahmad_MirAlaei.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/a/ad/Ahmad_MirAlaei.jpg/160px-Ahmad_MirAlaei.jpg 2x" data-file-width="276" data-file-height="361" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="احمد میرعلایی">احمد میرعلایی</a></td> <td>۲ آبان ۱۳۷۴ </td></tr> <tr> <th>۷ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tateos_Michaelian.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/2a/Tateos_Michaelian.jpg/80px-Tateos_Michaelian.jpg" decoding="async" width="80" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/2a/Tateos_Michaelian.jpg/120px-Tateos_Michaelian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/2a/Tateos_Michaelian.jpg/159px-Tateos_Michaelian.jpg 2x" data-file-width="436" data-file-height="564" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D9%88%D8%B3_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="طاطاوس میکائیلیان">طاطاوس میکائیلیان</a><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>۱۱ تیر۱۳۷۳ </td></tr> <tr> <th>۸ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sirjani.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Sirjani.jpg/80px-Sirjani.jpg" decoding="async" width="80" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Sirjani.jpg/120px-Sirjani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Sirjani.jpg/160px-Sirjani.jpg 2x" data-file-width="294" data-file-height="400" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی‌اکبر سعیدی سیرجانی">علی‌اکبر سعیدی سیرجانی</a></td> <td>۶ آذر ۱۳۷۳ </td></tr> <tr> <th>۹ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Siamak_sanjari.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/e/eb/Siamak_sanjari.jpg/80px-Siamak_sanjari.jpg" decoding="async" width="80" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/e/eb/Siamak_sanjari.jpg/120px-Siamak_sanjari.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/e/eb/Siamak_sanjari.jpg/160px-Siamak_sanjari.jpg 2x" data-file-width="263" data-file-height="340" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85%DA%A9_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B1%DB%8C" title="سیامک سنجری">سیامک سنجری</a></td> <td>۱۳ آبان ۱۳۷۵ </td></tr> <tr> <th>۱۰ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ghafar_hosseini.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/36/Ghafar_hosseini.jpg/80px-Ghafar_hosseini.jpg" decoding="async" width="80" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/36/Ghafar_hosseini.jpg/120px-Ghafar_hosseini.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/36/Ghafar_hosseini.jpg/160px-Ghafar_hosseini.jpg 2x" data-file-width="315" data-file-height="317" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="غفار حسینی">غفار حسینی</a></td> <td>۲۰ آبان ۱۳۷۵ </td></tr> <tr> <th>۱۱ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg/80px-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg" decoding="async" width="80" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg/120px-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg/160px-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C_1316_-_1375.jpg 2x" data-file-width="1038" data-file-height="1514" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C" title="احمد تفضلی">احمد تفضلی</a></td> <td>۲۴ دی ۱۳۷۵ </td></tr> <tr> <th>۱۲ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Reza_mazlouman.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/26/Reza_mazlouman.jpg/80px-Reza_mazlouman.jpg" decoding="async" width="80" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/26/Reza_mazlouman.jpg/120px-Reza_mazlouman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/2/26/Reza_mazlouman.jpg/160px-Reza_mazlouman.jpg 2x" data-file-width="187" data-file-height="297" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%85%D8%B8%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رضا مظلومان">رضا مظلومان</a> («کوروش آریامنش»)</td> <td>۷ خرداد ۱۳۷۵<sup id="cite_ref-:6_114-1" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>۱۳ </th> <td>فاقد <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="پرتره">رخ‌نگاره</a></td> <td><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فاطمه قائم‌مقامی">فاطمه قائم‌مقامی</a><sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>دی ۱۳۷۶ </td></tr> <tr> <th>۱۴ </th> <td>فاقد <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="پرتره">رخ‌نگاره</a></td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82" title="معصومه مصدق">معصومه مصدق</a><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>۴ اردیبهشت ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۱۵ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pirooz_Davani.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Pirooz_Davani.jpg/80px-Pirooz_Davani.jpg" decoding="async" width="80" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Pirooz_Davani.jpg/120px-Pirooz_Davani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Pirooz_Davani.jpg/160px-Pirooz_Davani.jpg 2x" data-file-width="455" data-file-height="625" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیروز دوانی">پیروز دوانی</a></td> <td>۳ شهریور ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۱۶ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hamid_hajizadeh.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/7/77/Hamid_hajizadeh.jpg/80px-Hamid_hajizadeh.jpg" decoding="async" width="80" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/7/77/Hamid_hajizadeh.jpg/120px-Hamid_hajizadeh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/7/77/Hamid_hajizadeh.jpg/160px-Hamid_hajizadeh.jpg 2x" data-file-width="280" data-file-height="356" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="حمید حاجی‌زاده">حمید حاجی‌زاده</a><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>۳۱ شهریور ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۱۷ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Karoon_hajizadeh.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6e/Karoon_hajizadeh.jpg/80px-Karoon_hajizadeh.jpg" decoding="async" width="80" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6e/Karoon_hajizadeh.jpg/120px-Karoon_hajizadeh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6e/Karoon_hajizadeh.jpg/160px-Karoon_hajizadeh.jpg 2x" data-file-width="244" data-file-height="303" /></a></span></td> <td>کارون حاجی‌زاده (فرزند ۹ ساله حمید حاجی زاده)</td> <td>۳۱ شهریور ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۱۸ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dariush_Forouhar.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Dariush_Forouhar.jpg/80px-Dariush_Forouhar.jpg" decoding="async" width="80" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Dariush_Forouhar.jpg/120px-Dariush_Forouhar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Dariush_Forouhar.jpg/160px-Dariush_Forouhar.jpg 2x" data-file-width="547" data-file-height="800" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="داریوش فروهر">داریوش فروهر</a></td> <td>۱ آذر ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۱۹ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Parvaneh_forouhar.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Parvaneh_forouhar.jpg/80px-Parvaneh_forouhar.jpg" decoding="async" width="80" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Parvaneh_forouhar.jpg/120px-Parvaneh_forouhar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Parvaneh_forouhar.jpg/160px-Parvaneh_forouhar.jpg 2x" data-file-width="200" data-file-height="262" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="پروانه اسکندری">پروانه اسکندری</a></td> <td>۱ آذر ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۲۰ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:M_pooyandeh.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/17/M_pooyandeh.jpg/80px-M_pooyandeh.jpg" decoding="async" width="80" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/17/M_pooyandeh.jpg/120px-M_pooyandeh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/1/17/M_pooyandeh.jpg/160px-M_pooyandeh.jpg 2x" data-file-width="280" data-file-height="355" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" title="محمدجعفر پوینده">محمدجعفر پوینده</a></td> <td>۱۸ آذر ۱۳۷۷ </td></tr> <tr> <th>۲۱ </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mohammad-Mokhtari.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b0/Mohammad-Mokhtari.jpg/80px-Mohammad-Mokhtari.jpg" decoding="async" width="80" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b0/Mohammad-Mokhtari.jpg/120px-Mohammad-Mokhtari.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b0/Mohammad-Mokhtari.jpg/160px-Mohammad-Mokhtari.jpg 2x" data-file-width="256" data-file-height="389" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a></td> <td>۲۲ آذر ۱۳۷۷ </td></tr> </tbody></table> <p>در فهرست قربانیان می‌بایست کشته‌شدگان <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a> که پرونده آن در دادگاه‌های آلمان پیگیری و به صدور حکم علیه مقامات وقت ایران انجامید را هم افزود: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D8%B4%D8%B1%D9%81%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="صادق شرفکندی">صادق شرفکندی</a><sup id="cite_ref-ReferenceA_121-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-121"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AD_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="فتاح عبدلی">فتاح عبدلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86" title="همایون اردلان">همایون اردلان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%87%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوری دهکردی (صفحه وجود ندارد)">نوری دهکردی</a><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p>همچنین ادعا شده که افراد دیگری نیز از قربانیان قتلهای زنجیره‌ای بوده‌اند که در فهرست زیر به ترتیب تاریخ قتلها گردآوری شده‌اند: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید محمود طالقانی">سید محمود طالقانی</a><sup id="cite_ref-ir.voanews.com_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-ir.voanews.com-123"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۹ شهریور ۱۳۵۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علیمراد داوودی">علیمراد داوودی</a><sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۰ آبان ۱۳۵۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%81%DB%8C%D9%82" title="شهریار شفیق">شهریار شفیق</a> (نوه <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="رضاشاه">رضاشاه</a>) (۱۶ آذر ۱۳۵۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌اکبر طباطبایی">علی‌اکبر طباطبایی</a> (۳۱ تیر ۱۳۵۹)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="غلامعلی اویسی">غلامعلی اویسی</a> و برادرش غلامحسین اویسی (۱۸ بهمن ۱۳۶۲)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_(%D8%AE%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86)" title="علی‌اکبر محمدی (خلبان)">علی‌اکبر محمدی</a>؛ بازیکن فوتبال و خلبان؛ تاریخ ترور: ۲۶ دی ۱۳۶۵، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-2" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>سید ابراهیم بیضایی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (تابستان ۱۳۶۶)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="مظفر بقائی">مظفر بقائی</a><sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۷ آبان ۱۳۶۶)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%DA%86%DB%8C%D8%AA%DA%AF%D8%B1" title="حمیدرضا چیتگر">حمیدرضا چیتگر</a> («حمید بهمنی»)؛ عضو بلندپایه حزب کارگر ایران؛ تاریخ و جای ترور: ۲۱ تیر ۱۳۶۶، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-3" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کاظم سامی">کاظم سامی</a><sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲ آذر ۱۳۶۷)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عطاالله بای‌احمدی (صفحه وجود ندارد)">عطاالله بای‌احمدی</a>؛ یکی از اعضای ارشد سازمان «درفش کاویانی»؛ تاریخ و جای ترور: ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-4" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%84%D9%88" title="عبدالرحمان قاسملو">عبدالرحمان قاسملو</a>؛ رهبر <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حزب دموکرات کردستان ایران">حزب دموکرات کردستان ایران</a> و عبدالله قادری‌آذر؛ تاریخ و جای ترور: ۲۲ تیر ۱۳۶۸، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a><sup id="cite_ref-ReferenceA_121-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-121"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A8%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ناصر سبحانی">ناصر سبحانی</a>؛ رهبر و از بنیان‌گذارانِ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%AF%D8%B9%D9%88%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="جماعت دعوت و اصلاح">اخوان‌المسلمین ایران</a>؛ تاریخ اعدام: ۲۸ اسفند ۱۳۶۸<sup id="cite_ref-NASER-S1_131-0" class="reference"><a href="#cite_note-NASER-S1-131"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="کاظم رجوی">کاظم رجوی</a>؛ تاریخ و جای ترور: ۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۹، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-5" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" title="سیروس الهی">سیروس الهی</a>؛ یکی دیگر از اعضای ارشد <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سازمان درفش کاویانی">سازمان درفش کاویانی</a>؛ تاریخ و جای ترور: ۱ آبان ۱۳۶۹، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-6" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%85%D9%86%D8%AF" title="حسین سودمند">حسین سودمند</a><sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۲ آذر ۱۳۶۹)</li> <li>سید خسرو بشارتی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۱۳۶۹)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF" title="عبدالرحمان برومند">عبدالرحمان برومند</a>؛ کنشگر سیاسی؛ تاریخ و جای ترور: ۲۹ فروردین ۱۳۷۰، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-7" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="شاپور بختیار">شاپور بختیار</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-8" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دبیرکل پیشین <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حزب ایران">حزب ایران</a>، عضو سابق <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جبهه ملی ایران">جبهه ملی ایران</a>، بنیانگذار <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نهضت مقاومت ملی ایران">نهضت مقاومت ملی ایران</a> و آخرین نخست‌وزیر ایران در دوره پهلوی؛ تاریخ و جای ترور: ۱۵ مرداد ۱۳۷۰، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a>؛ به همراه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87" title="سروش کتیبه">سروش کتیبه</a></li> <li>محمد تقی فلاح تفتی، همسرش منیژه زرسازگار و دو فرزند آنها (خرداد ۱۳۷۱)<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فریدون فرخزاد">فریدون فرخزاد</a> (۶ مرداد ۱۳۷۱)<sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عباس قلی‌زاده (صفحه وجود ندارد)">عباس قلی‌زاده</a>؛ یکی دیگر از اعضای بلندپایه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سازمان درفش کاویانی">سازمان درفش کاویانی</a>؛ تاریخ و جای ترور: ۵ دی ۱۳۷۱، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a>؛<sup id="cite_ref-:6_114-9" class="reference"><a href="#cite_note-:6-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="شمس‌الدین امیرعلائی">شمس‌الدین امیرعلائی</a> (۱۳۷۳)</li> <li>۲۶ نفر کشته و بیش از ۳۰۰ نفر زخمی در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="بمب‌گذاری در حرم امام رضا">بمب‌گذاری در حرم امام رضا</a><sup id="cite_ref-asriran_141-0" class="reference"><a href="#cite_note-asriran-141"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۳۰ خرداد ۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AC" title="مهدی دیباج">مهدی دیباج</a><sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۳ تیر ۱۳۷۳)</li> <li>حسین شاه جمالی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (مرداد ۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی‌اکبر سعیدی سیرجانی">علی‌اکبر سعیدی سیرجانی</a><sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۶ آذر ۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="حسین برازنده">حسین برازنده</a><sup id="cite_ref-rahesabz_144-0" class="reference"><a href="#cite_note-rahesabz-144"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۴ دی ۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سید احمد خمینی">سید احمد خمینی</a> (۲۵ اسفند ۱۳۷۳)</li> <li>زهره ایزدی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="حسین سرشار">حسین سرشار</a><sup id="cite_ref-seda_145-0" class="reference"><a href="#cite_note-seda-145"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۰ فروردین ۱۳۷۴)</li> <li>محمد باقر یوسفی ملقب به روانبخش<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (مهر ۱۳۷۴)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="احمد میرعلائی">احمد میرعلائی</a><sup id="cite_ref-ReferenceA_121-2" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-121"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲ آبان ۱۳۷۴)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%82_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="فاروق فرساد">فاروق فرساد</a><sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۷ بهمن ۱۳۷۴)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمد میرین صیاد (صفحه وجود ندارد)">احمد میرین صیاد</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (بهمن ۱۳۷۴)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="عبدالمالک ملازاده">عبدالمالک ملازاده</a> و مولوی عبدالناصر جمشیدزهی (۱۴ اسفند ۱۳۷۴)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B9%DB%8C" title="فخرالسادات برقعی">فخرالسادات برقعی</a> (۱۶ اسفند ۱۳۷۴)</li> <li>حسین شریفی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۶ فروردین ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="غزاله علیزاده">غزاله علیزاده</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%85%D8%B8%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رضا مظلومان">رضا مظلومان</a> (کوروش آریامنش)<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۷ خرداد ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماجرای اتوبوس ارمنستان">ماجرای اتوبوس ارمنستان</a> (عملیات ناموفق - ۱۶ مرداد ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%88" title="فرزین مقصودلو">فرزین مقصودلو</a> و خواهرزاده اش شبنم حسینی<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱ آبان ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85%DA%A9_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B1%DB%8C" title="سیامک سنجری">سیامک سنجری</a><sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۳ آبان ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="غفار حسینی">غفار حسینی</a> (۲۰ آبان ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="محمد ربیعی">ملامحمد ربیعی</a>، مشهور به ماموستا ربیعی (۱۱ آذر ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C" title="احمد تفضلی">احمد تفضلی</a><sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۴ دی ۱۳۷۵)</li> <li>منوچهر صانعی و همسرش فیروزه کلانتری<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۸ بهمن ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B2%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ابراهیم زال‌زاده">ابراهیم زال‌زاده</a> (۵ اسفند ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجتبی مهراسبی (صفحه وجود ندارد)">مجتبی مهراسبی</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۵ اسفند ۱۳۷۵)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%D8%A8%D8%AC%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالعزیز بجد (صفحه وجود ندارد)">عبدالعزیز بجد</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۱۳۷۵)</li> <li>زندانیان سیاسی آزاد شده در مشهد از جمله: جواد صفار، زهرا افتخاری، مرتضی علیان نجف‌آبادی، جلال مبین زاده، امیر غفوری، سید محمود میدانی (۱۳۷۵)</li> <li>مریم متقی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۵ فروردین ۱۳۷۷)</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیروز دوانی">پیروز دوانی</a><sup id="cite_ref-hamshahri2768_154-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2768-154"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۱۳۷۷)</li> <li>رستمی همدانیان<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (شهریور ۱۳۷۷)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81" title="مجید شریف">مجید شریف</a><sup id="cite_ref-hamshahri2768_154-1" class="reference"><a href="#cite_note-hamshahri2768-154"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۸ آبان ۱۳۷۷)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%DB%8C" title="جمشید پرتوی"> جمشید پرتوی</a> (۱۰ دی ۱۳۷۷)</li> <li>پرویز خاکسار<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۳ دی ۱۳۷۷)</li> <li>جواد امامی و همسرش سونیا آل‌یاسین<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۵ دی ۱۳۷۷)</li> <li>کریم جلی و همسرش فاطمه امامی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۶ دی ۱۳۷۷)</li> <li>محمد تقی زهتابی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (دی ۱۳۷۷)</li> <li>محمد ضیایی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (دی ۱۳۷۷)</li> <li>فلاح یزدی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (زمستان ۱۳۷۷)</li> <li>سعید قیدی (۱۳۷۸)</li> <li>فیروز نیما<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (فروردین ۱۳۷۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="عزت‌الله ابراهیم‌نژاد">عزت‌الله ابراهیم‌نژاد</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="فرشته علیزاده">فرشته علیزاده</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B1" title="تامی حامی‌فر">تامی حامی‌فر</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سعید زینالی">سعید زینالی</a> در <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B8%E2%80%93%DB%B2%DB%B3_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" class="mw-redirect" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸–۲۳ تیر ۱۳۷۸)">حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸–۲۳ تیر ۱۳۷۸)</a></li> <li>حامد مسیحا<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۵ شهریور ۱۳۷۸)</li> <li>حسین فتاح‌پور<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (آبان ۱۳۷۸)</li> <li>مهدی خانی‌پور<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۳۰ دی ۱۳۷۸)</li> <li>رضا ضیایی‌نیا<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۴ بهمن ۱۳۷۸)</li> <li>هادی تقی‌زاده<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۴ بهمن ۱۳۷۸)</li> <li>قاسم شفیعی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (بهمن ۱۳۷۸)</li> <li>فریدون فروهری<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (اسفند ۱۳۷۸)</li> <li>پروفسور نوری<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (زمستان ۱۳۷۸)</li> <li>شمس الدین کیانی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (فروردین ۱۳۷۹)</li> <li>رحمت‌الله پاداشی<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۶ مهر ۱۳۷۹)</li> <li>افشین شعبانیان<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> (۲۲ دی ۱۳۸۰)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C" title="زهرا کاظمی">زهرا کاظمی</a> (۲۰ تیر ۱۳۸۲)</li> <li>بهروز رحیمی (ریبین) (۲۴ تیر ۱۴۰۰)<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8" title="زهرا بنی‌یعقوب">زهرا بنی‌یعقوب</a><sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (۲۰ مهر ۱۳۸۶)</li> <li>برخی افراد <a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سپاه پاسداران انقلاب اسلامی">سپاه پاسداران انقلاب اسلامی</a> که مخالفان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ ایران و عراق">جنگ ایران و عراق</a> بودند یا سپاهی‌ها و روحانیون و طلبه‌هایی که طرفدار <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C" title="حسینعلی منتظری">حسینعلی منتظری</a> بودند (از اواخر سال ۱۳۶۶)<sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>کشتار برخی از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اهل سنت در ایران">سنی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بهائیان">بهائیان</a>، نوکیشان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مسیحی">مسیحی</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداناباوری">خداناباوران</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2></div> <div class="div-col columns column-count column-count-۳" style="column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3; آری"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران">گاهشمار قتلهای زنجیره‌ای ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="جمهوری اسلامی ایران و پرونده‌های تروریسم دولتی">جمهوری اسلامی ایران و پرونده‌های تروریسم دولتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران">نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="متهمان نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">متهمان نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="بمب‌گذاری آمیا">بمب‌گذاری آمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قتلهای محفلی کرمان">قتلهای محفلی کرمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اصلاح‌طلبان ایران">اصلاح‌طلبان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اصولگرایان ایران">اصولگرایان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سازمان اطلاعات موازی">سازمان اطلاعات موازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B2%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="انصار حزب‌الله">انصار حزب‌الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="امیر فرشاد ابراهیمی">امیر فرشاد ابراهیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8" title="فدائیان اسلام ناب محمدی مصطفی نواب">فدائیان اسلام ناب محمدی مصطفی نواب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%88_%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87" class="mw-redirect" title="رسیدگی قوه قضائیه ایران به موارد ترور و شکنجه">رسیدگی قوه قضائیه ایران به موارد ترور و شکنجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%B7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="نقض حقوق بشر طی مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه">نقض حقوق بشر طی مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%BE%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D9%82%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ناپدید شدن قهری">ناپدید شدن قهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="سازمان اطلاعات سپاه">سازمان اطلاعات سپاه</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/780813/siasi.htm#siasi10">محاکمه عبدالله نوری وزیر کشور در دوران قتلها و مدیر مسئول روزنامه اصلاح طلب خرداد</a> <i>(آنچه روزنامه خرداد در خصوص پرونده قتلها مطرح کرده پاسخگویی وزیر اطلاعات وقت است که هم قدرت داشته و هم ظاهراً فتوی صادر کرده، از نظر ما وزیر اطلاعات وقت باید بخاطر قتلها پاسخگو باشد چون امنیت ملی را به خطر انداخته…<b>-</b> روزنامه همشهری، ۱۱ آبان ۱۳۷۸)</i></span> </li> <li id="cite_note-ایران_۲۱۶۸-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-0">۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-1">۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-2">۲٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ایران_۲۱۶۸_2-3">۲٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-newspaper.com/1381/810410/html/file.htm">قتلهای زنجیره‌ای پرونده ناتمام ـ بخش اول</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111220032933/http://www.iran-newspaper.com/1381/810410/html/file.htm">بایگانی‌شده</a> در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه روزنامه ایران (شماره ۲۱۶۸ - سال هشتم - دوشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۱)</span> </li> <li id="cite_note-BBC1-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BBC1_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC1_3-1">۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2005/07/050720_mf_dori.shtml">روایت دادستان کل ایران از ارتباط یکی از عاملان قتلهای زنجیره‌ای با اصلاح طلبان</a> در وبگاه <i>بی‌بی‌سی فارسی</i></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFوزارت_اطلاعات_ایران1392" class="citation web">وزارت اطلاعات ایران (<bdi>۱۶ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran/2014/01/140105_l44_ministry_intelligence_serial_murders">«اطلاعیه وزارت اطلاعات ایران دربارهٔ 'قتلهای زنجیره‌ای<span class="cs1-kern-right">'</span>»</a>. <i>بی‌بی‌سی فارسی</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%87+%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%27%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%27&rft.date=1392&rft.au=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140105_l44_ministry_intelligence_serial_murders&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-bbc1-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bbc1_5-0">۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc1_5-1">۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2003/11/031122_l-mb-serialkillings.shtml">پیامد قتلهای زنجیره‌ای در عرصه سیاسی ایران</a> در وبگاه بی‌بی‌سی فارسی</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2004/11/041121_v-serial-killings.shtml">قتلهای زنجیره‌ای، پرونده‌ای در ابهام و فراموشی؟</a> بی‌بی‌سی</span> </li> <li id="cite_note-hamshahri-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-hamshahri_7-0">۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hamshahri_7-1">۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1377/771016/siasi.htm#siasi2">بیانیه وزارت اطلاعات پیرامون دست داشتن برخی از عوامل خود سر این وزارتخانه در قتلهای زنجیره‌ای و دستگیری آنان توسط کمیته تحقیق محمد خاتمی</a> روزنامه همشهری، ۱۳۷۷/۱۰/۱۶ صفحهٔ ۲</span> </li> <li id="cite_note-:3-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:3_8-0">۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_8-1">۸٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran/2009/11/091123_ag_emami">«سعید امامی، مردی که با داروی نظافت خودکشی کرد»</a>. <i>BBC News فارسی</i>. <bdi>۲۰۰۹-۱۱-۲۳</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۱-۰۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC+News+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%8C+%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C+%DA%A9%D9%87+%D8%A8%D8%A7+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C+%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%AA+%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%B4%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D8%AF&rft.date=2009-11-23&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan%2F2009%2F11%2F091123_ag_emami&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924040108/http://www.iran-bulletin.org/witness/infominlist.html">«Victims of serial killings by the information ministry (Abbridged from Enghelabe Eslami NO. 477) (from 1988–1999)»</a>. Iran Bulletin. <bdi>۲۰۰۰</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-bulletin.org/witness/infominlist.html">اصلی</a> در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۹ دسامبر ۲۰۱۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Victims+of+serial+killings+by+the+information+ministry+%28Abbridged+from+Enghelabe+Eslami+NO.+477%29+%28from+1988%E2%80%931999%29&rft.pub=Iran+Bulletin&rft.date=2000&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iran-bulletin.org%2Fwitness%2Finfominlist.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFسایت_مرز_پرگهر" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">سایت مرز پرگهر. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071124032705/http://www.marzeporgohar.org/old/main/ro/ro.php">"Roozbeh Farahanipour, A Brief Biography"</a>. <i>سایت مرز پرگهر</i> (به انگلیسی). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marzeporgohar.org/old/main/ro/ro.php">the original</a> on 24 November 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 May</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D9%85%D8%B1%D8%B2+%D9%BE%D8%B1%DA%AF%D9%87%D8%B1&rft.atitle=Roozbeh+Farahanipour%2C+A+Brief+Biography&rft.au=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D9%85%D8%B1%D8%B2+%D9%BE%D8%B1%DA%AF%D9%87%D8%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marzeporgohar.org%2Fold%2Fmain%2Fro%2Fro.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-عبادی-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-عبادی_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ebadi, Shirin, <i>Iran Awakening</i>, by Shirin Ebadi with Azadeh Moaveni, Random House New York, 2006, p. 131-2</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">«تخمین‌هایی که از تعداد قربانیان انجام شده است، متفاوت است، طبق «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marzeporgohar.org/old/main/ro/ro.php">مرز پرگوهر</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071124032705/http://www.marzeporgohar.org/old/main/ro/ro.php">بایگانی‌شده</a> در ۲۴ نوامبر ۲۰۰۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>» ۱۰۳ تن قربانیان قتلهای زنجیره‌ای بوده‌اند؛ ولی فقط جا و زمان قتل ۵۷ تن از آنان گزارش شده است و ۴۶ نفر دیگر ناپدید گشته و بعدها جسد تکه‌تکه شده آنان در نواحی مختلف حومه شهر، پیدا شده است؛ تعداد دقیق قربانیان مشخص نیست و شاید رقمی بالاتر از این باشد.»</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">«Killing of three rebel writers turns hope into fear in Iran" , Douglas Jehl, <i>New York Times</i>, December ۱۴, <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B8" title="۱۹۹۸">۱۹۹۸</a> p.A۶</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">«Killing of three rebel writers turns hope into fear in Iran" , Douglas Jehl, <i>New York Times</i>, Dec. 14, 1998 p.A6</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-newspaper.com/1381/810306/html/iranpo.htm#s116400">دوم خرداد در بزرگداشت اصلاحات</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090420003439/http://www.iran-newspaper.com/1381/810306/html/iranpo.htm#s116400">بایگانی‌شده</a> در ۲۰ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه روزنامه ایران (شماره ۲۱۳۶ - سال هشتم - دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۸۱)</span> </li> <li id="cite_note-bbc2-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bbc2_16-0">۱۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc2_16-1">۱۶٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc2_16-2">۱۶٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/2704023.stm">Iranian killers spared death penalty</a> BBC News, 29 January, 2003</span> </li> <li id="cite_note-bastani1-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bastani1_17-0">۱۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bastani1_17-1">۱۷٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bastani1_17-2">۱۷٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحسین_باستانی1392" class="citation web">حسین باستانی (<bdi>۲۳ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran/2014/01/140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence">«کاربرد 'ضداطلاعات' در هدایت ذهن ایرانیان؛ تجربه قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بی‌بی‌سی فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ مهر ۱۳۹۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF+%27%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%27+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%B0%D9%87%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://farsi.khamenei.ir/FA/Speech/detail.jsp?id=771018A">سخنرانی خامنه‌ای در نمازجمعه تهران ۱۳۷۷/۱۰/۱۸</a></span> </li> <li id="cite_note-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای_19-0">۱۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-کاربرد_'ضداطلاعات'_در_هدایت_ذهن_ایرانیان؛_تجربه_قتلهای_زنجیره‌ای_19-1">۱۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFباستانی،_حسین1392" class="citation web">باستانی، حسین (<bdi>۲۳ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran/2014/01/140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence">«کاربرد 'ضداطلاعات' در هدایت ذهن ایرانیان؛ تجربه قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بی‌بی‌سی فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF+%27%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%27+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%B0%D9%87%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%8C+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:4-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:4_20-0">۲۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:4_20-1">۲۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-46906435">«در وزارت اطلاعات چه می‌گذرد؟»</a>. BBC News فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۱-۰۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%AF%D8%B1+%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%DA%86%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%AF%D8%9F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-46906435&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:03-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:03_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200918172248/http://www.ghanoondaily.ir/fa/news/detail/43521/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF">«موسوی خویینی‌ها:نامه سعید امامی محرمانه نبود»</a>. <i>قانون</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ghanoondaily.ir/fa/news/detail/43521/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%3A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF">اصلی</a> در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳ ژانویه ۲۰۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86&rft.atitle=%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C+%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%3A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ghanoondaily.ir%2Ffa%2Fnews%2Fdetail%2F43521%2F%25D9%2585%25D9%2588%25D8%25B3%25D9%2588%25DB%258C-%25D8%25AE%25D9%2588%25DB%258C%25DB%258C%25D9%2586%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D9%2587%25D8%25A7%253A%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2587-%25D8%25B3%25D8%25B9%25DB%258C%25D8%25AF-%25D8%25A7%25D9%2585%25D8%25A7%25D9%2585%25DB%258C-%25D9%2585%25D8%25AD%25D8%25B1%25D9%2585%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%2587-%25D9%2586%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independentpersian.com/node/100031/دیدگاه/قتلهای-سیاسی-در-جمهوری-اسلامی؛-استثنا-یا-قاعده؟">«جمشید برزگر | قتلهای سیاسی در جمهوری اسلامی؛ استثنا یا قاعده؟»</a>. <i>ایندیپندنت فارسی</i>. <bdi>۲۰۲۰-۱۱-۲۱</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۱-۰۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%86%D8%AF%D9%86%D8%AA+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF+%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D8%B1+%7C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%9B+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%86%D8%A7+%DB%8C%D8%A7+%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87%D8%9F&rft.date=2020-11-21&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.independentpersian.com%2Fnode%2F100031%2F%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%2F%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%9B-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%86%D8%A7-%DB%8C%D8%A7-%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87%D8%9F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201021024622/https://www.jomhouriat.com/84327">«بازخوانی قتلهای زنجیره‌ای از لابه‌لای سخنان تازه مصطفی پورمحمدی و محمد نیازی»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jomhouriat.com/84327">اصلی</a> در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۹ آوریل ۲۰۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D9%84%D8%A7%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87+%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C+%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jomhouriat.com%2F84327&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49521760">«پورمحمدی: قتلهای زنجیره‌ای خودسرانه نبود، در سیستم، اتفاق افتاد»</a>. دویچه وله.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%3A+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%8C+%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82+%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF&rft.pub=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2Firan%2Fa-49521760&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-features-46249659">«چهره‌های پرونده قتلهای زنجیره‌ای چه می‌کنند؟»</a>. bbc.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%DA%86%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%9F&rft.pub=bbc&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-features-46249659&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independentpersian.com/node/198861/دیدگاه/قتلهای-زنجیره‌ای؛-پروژه-مشترک-اصولگرایان-و-اصلاح‌طلبان-درون-نظام">«قتلهای زنجیره‌ای؛ پروژه مشترک اصولگرایان و اصلاح‌طلبان درون نظام»</a>. independentpersian.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%9B+%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87+%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9+%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86+%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85&rft.pub=independentpersian&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.independentpersian.com%2Fnode%2F198861%2F%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%2F%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%9B-%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87-%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-newspaper.com/1380/801215/html/gozand.htm#s96375">معما بازخوانی یک پرونده</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081011072941/http://www.iran-newspaper.com/1380/801215/html/gozand.htm#s96375">بایگانی‌شده</a> در ۱۱ اکتبر ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه روزنامه ایران (شماره ۲۰۷۲ - سال هشتم - چهارشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۸۰)</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFJehl1998" class="citation news">Jehl، Douglas (<bdi>۱۹۹۸-۱۲-۱۴</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1998/12/14/world/killing-of-3-rebel-writers-turns-hope-to-fear-in-iran.html">«Killing of 3 Rebel Writers Turns Hope to Fear in Iran»</a> (به انگلیسی). The New York Times. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">شاپا</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0362-4331">0362-4331</a><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۹-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Killing+of+3+Rebel+Writers+Turns+Hope+to+Fear+in+Iran&rft.date=1998-12-14&rft.issn=0362-4331&rft.aulast=Jehl&rft.aufirst=Douglas&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1998%2F12%2F14%2Fworld%2Fkilling-of-3-rebel-writers-turns-hope-to-fear-in-iran.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-2BBC-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-2BBC_29-0">۲۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-2BBC_29-1">۲۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحسین_باستانی1392" class="citation web">حسین باستانی (<bdi>۱۵ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/131218_l39_file_political_murders_1377.shtml">«قتل فروهر کار کُردهای مخالف اوجالان بود!»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%82%D8%AA%D9%84+%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1+%DA%A9%D8%A7%D8%B1+%DA%A9%D9%8F%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81+%D8%A7%D9%88%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D9%88%D8%AF%21&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F131218_l39_file_political_murders_1377.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.salameno.com/news/22594673/سعید-امامی-گفت-قتل-های-زنجیره-ای-یا-کار-سپاه-است-یا-باند-سید">«سعید امامی گفت قتلهای زنجیره‌ای یا کار سپاه است یا باند سید مهدی هاشمی / دفاع پورمحمدی از دوستانش قابل فهم است»</a>. <i>سلام نو</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%D9%86%D9%88&rft.atitle=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%DA%AF%D9%81%D8%AA+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%DB%8C%D8%A7+%DA%A9%D8%A7%D8%B1+%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87+%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%DB%8C%D8%A7+%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AF+%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C+%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C+%2F+%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9+%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B4+%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84+%D9%81%D9%87%D9%85+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.salameno.com%2Fnews%2F22594673%2F%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%DA%AF%D9%81%D8%AA-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-BBC-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-0">۳۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-1">۳۱٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-2">۳۱٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-3">۳۱٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-4">۳۱٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_31-5">۳۱٫۵</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFجلال_یعقوبی1392" class="citation web">جلال یعقوبی (<bdi>۱۷ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140105_l44_serial_murders_newspaper.shtml">«۴۴ روز تاریخی مطبوعات ایران؛ از اولین قتل تا بیانیه وزارت اطلاعات»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DB%B4%DB%B4+%D8%B1%D9%88%D8%B2+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86+%D9%82%D8%AA%D9%84+%D8%AA%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87+%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84+%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140105_l44_serial_murders_newspaper.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-iranmania-32"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iranmania_32-0">۳۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iranmania_32-1">۳۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iranmania_32-2">۳۲٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iranmania_32-3">۳۲٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranmania.com/news/currentaffairs/features/dissidentmurders/default.asp">قتلهای زنجیره‌ای</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080530194436/http://www.iranmania.com/news/currentaffairs/features/dissidentmurders/default.asp">بایگانی‌شده</a> در ۳۰ مه ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه ایران مانیا</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFکمیته_پژوهش_انجمن_اسلامی_دانشگاه_پلی_تکنیک2008" class="citation web">کمیته پژوهش انجمن اسلامی دانشگاه پلی تکنیک (<bdi>۲۲ دسامبر ۲۰۰۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140108054955/http://www.asre-nou.com/php/view_print_version.php?objnr=1229">«بازخوانی قتلهای زنجیره‌ای»</a>. عصر نو. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asre-nou.com/php/view_print_version.php?objnr=1229">اصلی</a> در ۸ ژانویه ۲۰۱۴.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D9%86%D9%88&rft.date=2008-12-22&rft.au=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4+%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%BE%D9%84%DB%8C+%D8%AA%DA%A9%D9%86%DB%8C%DA%A9&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asre-nou.com%2Fphp%2Fview_print_version.php%3Fobjnr%3D1229&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:1-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_34-0">۳۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_34-1">۳۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_34-2">۳۴٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jamaran.ir/بخش-بازنشر-59/1064016-کشتاری-که-توسط-باند-سعید-امامی-انجام-می-گرفت-چگونه-به-قتل-های-زنجیره-ای-معروف-شد">«کشتاری که توسط باند سعید امامی انجام می‌گرفت چگونه به «قتلهای زنجیره‌ای» معروف شد؟»</a>. <i>پایگاه خبری جماران - امام خمینی - انقلاب اسلامی</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۵-۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86+-+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C+-+%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.atitle=%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%DA%A9%D9%87+%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7+%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AF+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA+%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87+%D8%A8%D9%87+%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%C2%BB+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81+%D8%B4%D8%AF%D8%9F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jamaran.ir%2F%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%B4%D8%B1-59%2F1064016-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85-%D9%85%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81-%D8%B4%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-BBCI-35"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BBCI_35-0">۳۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBCI_35-1">۳۵٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBCI_35-2">۳۵٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBCI_35-3">۳۵٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBCI_35-4">۳۵٫۴</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحسین_باستانی1392" class="citation web">حسین باستانی (<bdi>۲۳ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence.shtml">«کاربرد 'ضداطلاعات' در هدایت ذهن ایرانیان؛ تجربه قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF+%27%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%27+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%B0%D9%87%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140112_l39_file_serial_murders_counter-intelligence.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranglobal.info/node/49143">«اسامی 388 تن از جنایتکاران رژیم :معرفی آمران و عاملان»</a>. iranglobal.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C+388+%D8%AA%D9%86+%D8%A7%D8%B2+%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85+%3A%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C+%D8%A2%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%86&rft.pub=iranglobal&rft_id=https%3A%2F%2Firanglobal.info%2Fnode%2F49143&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-BBC88-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BBC88_37-0">۳۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC88_37-1">۳۷٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC88_37-2">۳۷٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC88_37-3">۳۷٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC88_37-4">۳۷٫۴</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFشهاب_نیکزاد1388" class="citation web">شهاب نیکزاد (<bdi>۲ آذر ۱۳۸۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/11/091123_ag_shn_chain_assassinations.shtml">«بازخوانی پرونده قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1388&rft.au=%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8+%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2009%2F11%2F091123_ag_shn_chain_assassinations.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:22-38"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:22_38-0">۳۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:22_38-1">۳۸٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:22_38-2">۳۸٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:22_38-3">۳۸٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ensafnews.com/217443/بازجویی‌های-انحرافی،-از-همسر-سعید-اما/">«بازجویی‌های انحرافی، از همسر سعید امامی تا نیلوفر بیانی | پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز»</a>. <i>انصاف نیوز</i>. <bdi>۱ اسفند ۱۳۹۸</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۵-۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D9%81+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft.atitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%8C+%D8%A7%D8%B2+%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%AA%D8%A7+%D9%86%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%81%D8%B1+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C+%7C+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D9%81+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft.date=1398&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ensafnews.com%2F217443%2F%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:0-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_39-0">۳۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_39-1">۳۹٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_39-2">۳۹٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFNews" class="citation web">News، پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fardanews.com/fa/news/175766/بازخواني-ماجراي-قتل‌هاي-زنجيره‌اي-در-پي-اظهار-علاقه-تاجزاده">«بازخوانی ماجرای قتلهای زنجیره‌ای در پی اظهار علاقه تاجزاده»</a>. پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۷-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%BE%DB%8C+%D8%A7%D8%B8%D9%87%D8%A7%D8%B1+%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%87+%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7+%7C+Farda+News&rft.aulast=News&rft.aufirst=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7+%7C+Farda&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fardanews.com%2Ffa%2Fnews%2F175766%2F%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%B2%D9%86%D8%AC%D9%8A%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%8A-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D9%8A-%D8%A7%D8%B8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۸، صفحهٔ ۷۶۶</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۹، صفحهٔ ۱۵۴</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tribunezamaneh.com/archives/104532">«اعضای هیئت مرگ در سال ۶٠و۶٧ چه کسانی بودند؟»</a>. tribunezamaneh.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B6%D9%A0%D9%88%DB%B6%D9%A7+%DA%86%D9%87+%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%9F&rft.pub=tribunezamaneh&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tribunezamaneh.com%2Farchives%2F104532&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-election-rohani">«انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کرده‌اند»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA+%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0%D8%9B+%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C+%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%B8%D8%B1+%D9%82%D9%88%D9%87+%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%87%D8%8C+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%B1%D8%A7+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF+%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85+%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fpersiannewsiran%2Firan-election-rohani&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/30597540.html">«رئیسی؛ از هیئت مرگ تا سودای رهبری»</a>. radiofarda.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%9B+%D8%A7%D8%B2+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%AA%D8%A7+%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C+%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C&rft.pub=radiofarda&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F30597540.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independentpersian.com/node/89111/خانواده‌های-اعدام‌شدگان-سال-۶۷-خواستار-روشن‌شدن-تمامی-حقیقت-شدند">«خانواده‌های اعدام‌شدگان سال ۶۷ خواستار روشن‌شدن تمامی حقیقت شدند»</a>. independentpersian.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B6%DB%B7+%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%86+%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA+%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF&rft.pub=independentpersian&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.independentpersian.com%2Fnode%2F89111%2F%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%DB%B6%DB%B7-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiozamaneh.com/668978/">«از بایگانی زمانه: دربارهٔ ابراهیم رئیسی، عضو هیئت مرگ، که دوباره می‌کوشد رئیس‌جمهوری شود»</a>. radiozamaneh.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%3A+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85+%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D8%B9%D8%B6%D9%88+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%D8%8C+%DA%A9%D9%87+%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%AF+%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%B4%D9%88%D8%AF&rft.pub=radiozamaneh&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiozamaneh.com%2F668978%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hra-news.org/2019/hranews/a-19516/">«ابراهیم رییسی، از اعضای "هیئت مرگ" رئیس قوه قضاییه شد»</a>. هرانا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85+%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C+%E2%80%9C%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%E2%80%9D+%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3+%D9%82%D9%88%D9%87+%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%87+%D8%B4%D8%AF&rft.pub=%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.hra-news.org%2F2019%2Fhranews%2Fa-19516%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranglobal.info/node/78584">«آینده رهبری ابراهیم رئیسی، عضو کمیته «هیئت مرگ» در جمهوری اسلامی»</a>. iranglobal.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87+%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85+%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D8%B9%D8%B6%D9%88+%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87+%C2%AB%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%C2%BB+%D8%AF%D8%B1+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.pub=iranglobal&rft_id=https%3A%2F%2Firanglobal.info%2Fnode%2F78584&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://negaam.news/جلسه-حسینعلی-منتظری-با-هیئت-مرگ-کسی-ر/">«جلسه حسینعلی منتظری با هیئت مرگ؛ کسی را که به کمتر از اعدام محکوم کرده‌اید به چه ملاک اعدام می‌کنید؟»</a>. negaam.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D8%A7+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%D8%9B+%DA%A9%D8%B3%DB%8C+%D8%B1%D8%A7+%DA%A9%D9%87+%D8%A8%D9%87+%DA%A9%D9%85%D8%AA%D8%B1+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%AF+%D8%A8%D9%87+%DA%86%D9%87+%D9%85%D9%84%D8%A7%DA%A9+%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%9F&rft.pub=negaam&rft_id=https%3A%2F%2Fnegaam.news%2F%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-45714102">«کشتار ۶۷؛ «هیئت مرگ» چه هیئتی داشت؟»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%DB%B6%DB%B7%D8%9B+%C2%AB%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%C2%BB+%DA%86%D9%87+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%9F&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-45714102&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://zagrospost.com/25106">«اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ چه کسانی بودند؟»</a>. zagrospost.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B0+%D9%88+%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B7+%DA%86%D9%87+%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%9F&rft.pub=zagrospost&rft_id=https%3A%2F%2Fzagrospost.com%2F25106&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/summer67/a-45249362">«روزی که هیئت مرگ را دیدیم»</a>. دویچه وله فارسی آلمان.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C+%DA%A9%D9%87+%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%B1%D8%A7+%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%85&rft.pub=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2Fsummer67%2Fa-45249362&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-54090005">«کشتار ۶۷ و سایه سی ساله‌اش بر مخالفان حکومت»</a>. bbc.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%DB%B6%DB%B7+%D9%88+%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%87+%D8%B3%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4+%D8%A8%D8%B1+%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86+%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA&rft.pub=bbc&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Fblog-viewpoints-54090005&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-human-rights-justice-16">«احتمال ریاست عضو «هیئت مرگ» اعدام‌های ۶۷ بر دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، قوت گرفت»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84+%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%D8%B9%D8%B6%D9%88+%C2%AB%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA+%D9%85%D8%B1%DA%AF%C2%BB+%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%DB%B6%DB%B7+%D8%A8%D8%B1+%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%8C+%D9%82%D9%88%D8%AA+%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fpersiannewsiran%2Firan-human-rights-justice-16&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiozamaneh.com/295312/">«تابستان ۶۷؛ پی‌جویی حقیقت (پرونده ویژه قتل‌عام زندانیان سیاسی در ایران)»</a>. radiozamaneh.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%DB%B6%DB%B7%D8%9B+%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C+%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA+%28%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87+%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85+%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%29&rft.pub=radiozamaneh&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiozamaneh.com%2F295312%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49521760">«پورمحمدی: قتلهای زنجیره‌ای خودسرانه نبود، در سیستم، اتفاق افتاد»</a>. دویچه وله.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%3A+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%8C+%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82+%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF&rft.pub=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2Firan%2Fa-49521760&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-features-46249659">«چهره‌های پرونده قتلهای زنجیره‌ای چه می‌کنند؟»</a>. bbc.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%DA%86%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%9F&rft.pub=bbc&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-features-46249659&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/780813/siasi.htm#siasi10">«گزارش دادگاه عبدالله نوری»</a>. روزنامه همشهری. <bdi>۱۳ آبان ۱۳۷۸</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ مهر ۱۳۹۸</bdi></span>. <q>آنچه روزنامه خرداد در خصوص پرونده قتلها مطرح کرده پاسخگویی وزیر اطلاعات وقت است که هم قدرت داشته و هم ظاهراً فتوا صادر کرده، از نظر ما وزیر اطلاعات وقت باید بخاطر قتلها پاسخگو باشد چون امنیت ملی را به خطر انداخته است… آیا تلاش نشد که پرونده قتلها در حد چند پرسنل عادی اطلاعات باقی بماند؟ آیا طرح اولیه آن نبود که نقش عاملان بر ملا نشود؟ آیا همه کوشش‌های فعلی صرف این نمی‌شود که مسئله از سعید امامی فراتر نرود و مسئله قتلها به همان چهار مقتول محدود بماند؟... وقتی در سالهای گذشته بسیاری قتلهای مشکوک مسکوت گذاشته شد… وقتی برخی دانشمندان شیعه و سنی به دلایل نامعلوم از بین رفتند چطور در برابر همه این فجایع کسی اعتراض و پیگیری نکرد؟... اما حال که محفل مطبوعات رسوایی محفل‌نشینان را به صدا درآورده‌اند برخی در صدد پاک کردن صورت مسئله هستند.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4+%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C&rft.pub=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C&rft.date=1378&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hamshahrionline.ir%2Fhamnews%2F1378%2F780813%2Fsiasi.htm%23siasi10&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۹، صفحهٔ ۱۹۸</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۹، صفحهٔ ۲۲۶</span> </li> <li id="cite_note-:02-61"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:02_61-0">۶۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:02_61-1">۶۱٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:02_61-2">۶۱٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:02_61-3">۶۱٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:02_61-4">۶۱٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:02_61-5">۶۱٫۵</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-features-46249654">«گزارش قتل فروهرها، به روایت پرستو فروهر»</a>. BBC News فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۱۱-۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4+%D9%82%D8%AA%D9%84+%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88+%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-features-46249654&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:2-62"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_62-0">۶۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_62-1">۶۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-features-46289064">«پرستو فروهر؛ بازخوانی دو گزارش از معاینه جسد پدر و مادرم»</a>. BBC News فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۱۱-۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88+%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%9B+%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88+%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4+%D8%A7%D8%B2+%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87+%D8%AC%D8%B3%D8%AF+%D9%BE%D8%AF%D8%B1+%D9%88+%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%85&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-features-46289064&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://akhbar.gooya.com/politics/archives/2004/11/019348print.php">گویا</a></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070303094939/http://www.iran-newspaper.com/1380/800528/html/iranews.htm#s41943">«Iran Newspaper»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-newspaper.com/1380/800528/html/iranews.htm#s41943">اصلی</a> در ۳ مارس ۲۰۰۷<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۴ دسامبر ۲۰۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Iran+Newspaper&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iran-newspaper.com%2F1380%2F800528%2Fhtml%2Firanews.htm%23s41943&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-bbc.co.uk-65"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_65-0">۶۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_65-1">۶۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/11/091123_ag_shn_chain_assassinations.shtml">بازخوانی پرونده قتلهای زنجیره‌ای، بی‌بی‌سی</a></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">یادداشت‌های روزانه هاشمی رفسنجانی ۱۳۸۰، چاپ روزنامه شرق، خاطرات دوشنبه ۱۸ تیر</span> </li> <li id="cite_note-:042-67"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:042_67-0">۶۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:042_67-1">۶۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shahbazi.org/Oligarchy/Hoseinian_Emami.htm">«شاقولی به‌نام آقای حسینیان»</a>. <i>عبدالله شهبازی</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.atitle=%D8%B4%D8%A7%D9%82%D9%88%D9%84%DB%8C+%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85+%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shahbazi.org%2FOligarchy%2FHoseinian_Emami.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/iran-features-46249659">«چهره‌های پرونده قتلهای زنجیره‌ای چه می‌کنند؟»</a>. bbc.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%DA%86%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%9F&rft.pub=bbc&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Firan-features-46249659&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFلاهیجی2010" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">لاهیجی (2010). <i>دموکراسی و حقوق بشر در ایران</i> (به انگلیسی). p. 320.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82+%D8%A8%D8%B4%D8%B1+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=320&rft.date=2010&rft.au=%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-rahesabz.net-70"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-rahesabz.net_70-0">۷۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-rahesabz.net_70-1">۷۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-rahesabz.net_70-2">۷۰٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rahesabz.net/story/52633/">سعید امامی: فلاحیان به من دستور حذف سید احمد خمینی را داد</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180215030739/http://www.rahesabz.net/story/52633/">بایگانی‌شده</a> در ۱۵ فوریه ۲۰۱۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. جرس. تاریخ انتشار: ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۱, ساعت ۲۱:۰۹</span> </li> <li id="cite_note-peiknet.com-71"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-peiknet.com_71-0">۷۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-peiknet.com_71-1">۷۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.peiknet.com/1387/02BAHMAN/16/PAGE/ABADI.htm">سخن گفتن از امنیت شوخی است وقتی وزیر امنیت لیست ترور امضاء می‌کند</a> (<i>پیک نت</i>)</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text">جلد چهارم خاطرات احمد زیدآبادی، ((بندی خانه رنج و رهایی))، صفحه ۶۶-۶۸ فایل پی‌دی‌اف</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی سال ۱۳۷۷، خاطرات یکشنبه ۱۸ بهمن، صفحهٔ ۷۱۱</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/11/091123_ag_shn_chain_assassinations.shtml">بازخوانی پرونده قتلهای زنجیره‌ای در بی‌بی‌سی</a></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060527104249/http://roozonline.com/01newsstory/012554.shtml">«روزآنلاین، ۲۴ آذر ۱۳۸۴، درخواست برکناری وزیران کشور و اطلاعات»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://roozonline.com/01newsstory/012554.shtml">اصلی</a> در ۲۷ مه ۲۰۰۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۶ آوریل ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%8C+%DB%B2%DB%B4+%D8%A2%D8%B0%D8%B1+%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B4%D8%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1+%D9%88+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&rft_id=http%3A%2F%2Froozonline.com%2F01newsstory%2F012554.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-iranteror-76"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iranteror_76-0">۷۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iranteror_76-1">۷۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranterror.com/content/view/33/52/">A Man Called Saeed Emami</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120911141729/http://www.iranterror.com/content/view/33/52/">بایگانی‌شده</a> در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> at <i>IranTerror Database</i></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text">همان</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی سال ۱۳۷۷، خاطرات پنجشنبه ۱۰ دی، صفحهٔ ۶۳۹</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی سال ۱۳۷۷، خاطرات یکشنبه ۱۳ دی، صفحهٔ ۶۴۲</span> </li> <li id="cite_note-hamshahri2036-80"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-hamshahri2036_80-0">۸۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hamshahri2036_80-1">۸۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hamshahri2036_80-2">۸۰٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/781105/siasi.htm#siasi3">اظهار نظر نمایندگان درباره پخش فیلم اعترافات باند سعید امامی</a> در وبگاه <i><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="روزنامه همشهری">روزنامه همشهری</a></i></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceB-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceB_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shahbazi.org/pages/Services6.htm">«معمای سعید امامی و «قتلهای زنجیره‌ای»»</a>. <i>عبدالله شهبازی</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.atitle=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%88+%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%C2%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shahbazi.org%2Fpages%2FServices6.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiofarda.com/content/f5_zarafshan_release_iran/383093.html">ناصر زرافشان آزاد شد</a></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiozamaneh.com/570002/">«کشیش‌هایی که به دست جمهوری اسلامی، ترور شدند»</a>. radiozamaneh.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%B4%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%DA%A9%D9%87+%D8%A8%D9%87+%D8%AF%D8%B3%D8%AA+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%8C+%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1+%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF&rft.pub=radiozamaneh&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiozamaneh.com%2F570002%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text">vitali shentalinsky</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130510193711/http://www.iran-press-service.com/articles_2000/dec_2000/ganji_named_fallahian_11200.htm">«GANJI IDENTIFIED FALLAHIAN AS THE "MASTER KEY" IN CHAIN MURDERS»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-press-service.com/articles_2000/dec_2000/ganji_named_fallahian_11200.htm">اصلی</a> در ۱۰ مه ۲۰۱۳<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۹ مه ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=GANJI+IDENTIFIED+FALLAHIAN+AS+THE+%22MASTER+KEY%22+IN+CHAIN+MURDERS&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iran-press-service.com%2Farticles_2000%2Fdec_2000%2Fganji_named_fallahian_11200.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2010/12/101207_ganji_serial_murders.shtml">اکبر گنجی: قتلهای زنجیره‌ای پروژه‌ای حکومتی بود</a>، بی‌بی‌سی فارسی</span> </li> <li id="cite_note-hamshahri2645-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-hamshahri2645_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1380/801119/siasi.htm#siasi5">گمانه‌زنی‌های جدید درباره قتلهای زنجیره‌ای</a> در وبگاه <i><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="روزنامه همشهری">روزنامه همشهری</a></i></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiofarda.com/Article/2007/04/25/f2_Hosseinian.html">روح‌الله حسینیان، پشت میز سابق سعید حجاریان!</a> در وبگاه رادیو فردا</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mojahedin-enghelab.net/ShowItem.aspx?ID=445&p=2">همه مردان حاکمیت یکدست</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071013185943/http://mojahedin-enghelab.net/ShowItem.aspx?ID=445&p=2">بایگانی‌شده</a> در ۱۳ اکتبر ۲۰۰۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران">سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران</a></span> </li> <li id="cite_note-hamshahri1863-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-hamshahri1863_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/780407/siasi.htm#siasi7">اعتراض نمایندگان مجلس به تحرکات تبلیغاتی دوستان سعید امامی</a> در وبگاه <i> <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" class="mw-redirect" title="همشهری (روزنامه)">روزنامه همشهری</a></i></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/HAMNEWS/1377/771101/siasi.htm#siasi4">در پاسخ به پیام رئیس‌جمهوری، رئیس صدا و سیما تخلف در برنامه تلویزیونی «چراغ» را پذیرفت</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090419015200/http://www.hamshahrionline.ir/HAMNEWS/1377/771101/siasi.htm#siasi4">بایگانی‌شده</a> در ۱۹ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه <i> <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" class="mw-redirect" title="همشهری (روزنامه)">روزنامه همشهری</a></i></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irdc.ir/news.asp?id=1177">سخنرانی حسینیان پیرامون قتلهای زنجیره‌ای</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120114140940/http://www.irdc.ir/news.asp?id=1177">بایگانی‌شده</a> در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sharifnews.com/?21377">سخنرانی جنجالی روح‌الله حسینیان در مورد قتلهای زنجیره‌ای</a> در وبگاه <i>شریف نیوز</i></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8702171115">«متن سخنان حسینیان دربارهٔ موضوع آفت‌های انقلاب اسلامی»</a>. خبرگزاری فارس. <bdi>۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۷</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%85%D8%AA%D9%86+%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9+%D8%A2%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.pub=%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3&rft.date=1387&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.farsnews.net%2Fnewstext.php%3Fnn%3D8702171115&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFعبدالله_شهبازی" class="citation web">عبدالله شهبازی. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.shahbazi.org/pages/Services6.htm">«سرویس‌های اطلاعاتی و انقلاب اسلامی ایران - قستم ششم: معمای سعید امامی و «قتلهای زنجیره‌ای»»</a>. <i>www.shahbazi.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۵-۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.shahbazi.org&rft.atitle=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+-+%D9%82%D8%B3%D8%AA%D9%85+%D8%B4%D8%B4%D9%85%3A+%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%88+%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%C2%BB&rft.au=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.shahbazi.org%2Fpages%2FServices6.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFعبدالله_شهبازی" class="citation web">عبدالله شهبازی. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shahbazi.org/Oligarchy/Hoseinian_Emami.htm">«شاقولی به نام آقای حسینیان»</a>. <i>سایت شخصی عبدالله شهبازی</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.atitle=%D8%B4%D8%A7%D9%82%D9%88%D9%84%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85+%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.au=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shahbazi.org%2FOligarchy%2FHoseinian_Emami.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ensafnews.com/135414/دعوا-بر-سر-قتلهای-زنجیره‌ای-میان-خوش/">«حملهٔ تند خوشکوشک به کتاب نیمه تمام عبدالله شهبازی»</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87%D9%94+%D8%AA%D9%86%D8%AF+%D8%AE%D9%88%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%B4%DA%A9+%D8%A8%D9%87+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87+%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ensafnews.com%2F135414%2F%D8%AF%D8%B9%D9%88%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3%D8%B1-%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%B4%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/524796.stm">Rogue group blamed for Iran bombing</a> November 17, 1999 BBC World</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140108054955/http://www.asre-nou.com/php/view_print_version.php?objnr=1229">«بازخوانی قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asre-nou.com/php/view_print_version.php?objnr=1229">اصلی</a> در ۸ ژانویه ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۲ ژوئن ۲۰۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asre-nou.com%2Fphp%2Fview_print_version.php%3Fobjnr%3D1229&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2004/04/printable/040419_a_nabavi_resignation_statement.shtml">متن کامل استعفانامهٔ بهزاد نبوی</a><i>(بی‌بی‌سی فارسی)</i></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.gooya.com/politics/archives/029239.php">«دربارهٔ سازمان اطلاعات موازی»</a>. گویا نیوز.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.pub=%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.gooya.com%2Fpolitics%2Farchives%2F029239.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.gooya.com/politics/archives/2008/10/077258.php">«پاسخی به ابراهیم یزدی، علی افشاری»</a>. گویا نیوز.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85+%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft.pub=%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.gooya.com%2Fpolitics%2Farchives%2F2008%2F10%2F077258.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-BBC-TimeLine-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC-TimeLine_103-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/131226_l45_chain_murderer_timeline.shtml">«گاهشمار قتل دگراندیشان»</a>. بی‌بی‌سی فارسی. <bdi>۲۰ دی ۱۳۹۲</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D8%A7%D9%87%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1+%D9%82%D8%AA%D9%84+%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F131226_l45_chain_murderer_timeline.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/iran-intelligence-cancels-writers-anniversary-with-threat-of-violence/30308726.html">««با تهدید وزارت اطلاعات»، مراسم قربانیان قتلهای زنجیره‌ای لغو شد»</a>. <i>رادیو فردا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۱۲-۰۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft.atitle=%C2%AB%D8%A8%D8%A7+%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF+%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%C2%BB%D8%8C+%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85+%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%84%D8%BA%D9%88+%D8%B4%D8%AF&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2Firan-intelligence-cancels-writers-anniversary-with-threat-of-violence%2F30308726.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:5-105"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:5_105-0">۱۰۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:5_105-1">۱۰۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31003925.html">«قتلهای زنجیره‌ای؛ پیام «خفه می‌کنیم» با «سخت‌کُشی» دگراندیشان»</a>. radiofarda.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%9B+%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85+%C2%AB%D8%AE%D9%81%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85%C2%BB+%D8%A8%D8%A7+%C2%AB%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%8F%D8%B4%DB%8C%C2%BB+%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86&rft.pub=radiofarda&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31003925.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.balatarin.com/permlink/2021/9/15/5663061">«اقرار یکی از همکاران سعید امامی: «علی اکبر سعیدی سیرجانی» با شیاف حاوی پتاسیم به قتل رسید/نامه او به خامنه ای»</a>. <i>بالاترین</i>. <bdi>۲۰۲۱-۰۹-۱۵</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۸-۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86&rft.atitle=%D8%A7%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1+%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%3A+%C2%AB%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1+%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%C2%BB+%D8%A8%D8%A7+%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%81+%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C+%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85+%D8%A8%D9%87+%D9%82%D8%AA%D9%84+%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%2F%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A7%D9%88+%D8%A8%D9%87+%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87+%D8%A7%DB%8C&rft.date=2021-09-15&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.balatarin.com%2Fpermlink%2F2021%2F9%2F15%2F5663061&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/terror-sulaymaniyah-kurdish-irag-behrooz-rahimi/31360492.html">«یک فعال سیاسی کرد ایرانی در کردستان عراق «ترور» شد»</a>. radiofarda.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DB%8C%DA%A9+%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D8%AF+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82+%C2%AB%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%C2%BB+%D8%B4%D8%AF&rft.pub=radiofarda&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2Fterror-sulaymaniyah-kurdish-irag-behrooz-rahimi%2F31360492.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/political-terror-iran-assasination-/3078438.html">«صفحه آخر: قتلهای زنجیره‌ای»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%D8%A2%D8%AE%D8%B1%3A+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2Fpolitical-terror-iran-assasination-%2F3078438.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/baktash-abtin-poet-prisoner-iran/6388350.html">«واکنش‌ها به درگذشت بکتاش آبتین؛ ادامه «قتلهای زنجیره‌ای» توسط حکومت ایران است»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%A8%D9%87+%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA+%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%9B+%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87+%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%C2%BB+%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7+%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2Fbaktash-abtin-poet-prisoner-iran%2F6388350.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/writer-baktash-abtin-funeral-human-rights/6388864.html">«خاکسپاری بکتاش آبتین تحت فشار نیروهای امنیتی؛ کانون نویسندگان: خانواده داغدیده آبتین را تنها نگذارید»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86+%D8%AA%D8%AD%D8%AA+%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1+%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%9B+%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%3A+%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86+%D8%B1%D8%A7+%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%A7+%D9%86%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2Fwriter-baktash-abtin-funeral-human-rights%2F6388864.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/baktash-abtin-funeral-/6388952.html?nocache=1">«گزارش صدای آمریکا از خاکسپاری بکتاش آبتین؛ شعار «مرگ بر دیکتاتور» و حضور گسترده نیروهای امنیتی»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4+%D8%B5%D8%AF%D8%A7%DB%8C+%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7+%D8%A7%D8%B2+%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%9B+%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1+%C2%AB%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%A8%D8%B1+%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%C2%BB+%D9%88+%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1+%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87+%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2Fbaktash-abtin-funeral-%2F6388952.html%3Fnocache%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/bektash-abtin-systematic-killing-political-prisoners-iran/6390722.html?nocache=1">«جمعی از زندانیان سیاسی: مرگ بکتاش آبتین مصداق «قتل سیستماتیک زندانیان سیاسی» در ایران است»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%3A+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86+%D9%85%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%82+%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9+%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%C2%BB+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2Fbektash-abtin-systematic-killing-political-prisoners-iran%2F6390722.html%3Fnocache%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ir.voanews.com/a/6392591.html?nocache=1">«ادامه واکنش‌ها به مرگ بکتاش آبتین؛ دیده‌بان حقوق بشر: نشان‌دهنده «وضعیت وخیم» زندانیان سیاسی در ایران است»</a>. voanews.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%A8%D9%87+%D9%85%D8%B1%DA%AF+%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%9B+%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82+%D8%A8%D8%B4%D8%B1%3A+%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87+%C2%AB%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA+%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85%C2%BB+%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&rft.pub=voanews&rft_id=https%3A%2F%2Fir.voanews.com%2Fa%2F6392591.html%3Fnocache%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:6-114"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:6_114-0">۱۱۴٫۰۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-1">۱۱۴٫۰۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-2">۱۱۴٫۰۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-3">۱۱۴٫۰۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-4">۱۱۴٫۰۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-5">۱۱۴٫۰۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-6">۱۱۴٫۰۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-7">۱۱۴٫۰۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-8">۱۱۴٫۰۸</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_114-9">۱۱۴٫۰۹</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">««قتلهای زنجیره‌ای» فرامرزی و خونین حکومت ایران»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C2%AB%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%C2%BB+%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C+%D9%88+%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86+%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«عبدالرحمان قاسملو»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%84%D9%88&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>اکبر گنجی</b>، روزنامه آریا. ۱۳ آذر ۱۳۷۷</span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«رضا مظلومان»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D8%B6%D8%A7+%D9%85%D8%B8%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحات ۵۷، ۶۲، ۷۰، ۹۶، ۱۱۹، ۱۲۹، ۱۸۴، ۲۰۲</span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201029051441/https://www.enghelabe-eslami.com/component/content/article/19-didgagha/maghalat/15005-2015-06-14-08-20-59.html">«معصومه مصدق آخرین قربانی قتلهای زنجیره‌ای؟»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enghelabe-eslami.com/component/content/article/19-didgagha/maghalat/15005-2015-06-14-08-20-59.html">اصلی</a> در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۶ ژانویه ۲۰۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87+%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82+%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%9F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.enghelabe-eslami.com%2Fcomponent%2Fcontent%2Farticle%2F19-didgagha%2Fmaghalat%2F15005-2015-06-14-08-20-59.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.gooya.com/politics/archives/2007/10/064354.php">«gooya news :: politics: تاوان دادخواهی؟ مسعود نقره کار»</a>. <i>news.gooya.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۸-۱۱-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=news.gooya.com&rft.atitle=gooya+news+%3A%3A+politics%3A+%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%9F+%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF+%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%87+%DA%A9%D8%A7%D8%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fnews.gooya.com%2Fpolitics%2Farchives%2F2007%2F10%2F064354.php&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-121"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_121-0">۱۲۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_121-1">۱۲۱٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_121-2">۱۲۱٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text">ناگفته‌ها در پرونده قتلهای زنجیره‌ای <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: برچسب <code><ref></code> نامعتبر؛ نام «ReferenceA» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/مراسم-یادبود-قربانیان-ترور-میکونوس-در-برلین/a-2449960">«مراسم یادبود قربانیان ترور میکونوس در برلین – DW – ۱۳۸۶/۱/۳۱»</a>. <i>dw.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۹-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=dw.com&rft.atitle=%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85+%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF+%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1+%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86+%E2%80%93+DW+%E2%80%93+%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B6%2F%DB%B1%2F%DB%B3%DB%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2F%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86%2Fa-2449960&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-ir.voanews.com-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ir.voanews.com_123-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code><ref></code> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>ir.voanews.com</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tarikhirani.ir/fa/news/3540/آیا-درگذشت-آیت-الله-طالقانی-مشکوک-بود-">«آیا درگذشت آیت‌الله طالقانی مشکوک بود؟»</a>. <i>تاریخ ایرانی</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۹-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.atitle=%D8%A2%DB%8C%D8%A7+%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA+%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%88%DA%A9+%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%9F&rft_id=http%3A%2F%2Ftarikhirani.ir%2Ffa%2Fnews%2F3540%2F%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%88%DA%A9-%D8%A8%D9%88%D8%AF-&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFدکتر_علیمراد_داودی" class="citation">دکتر علیمراد داودی، «مقدمه»، <i>الوهیت و مظهریت</i>، انتشارات مؤسسه معارف بهائی، ص. <bdi>۸</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AA+%D9%88+%D9%85%D8%B8%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%AA&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B8%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87+%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C&rft.au=%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1+%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF+%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«علی‌اکبر محمدی»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text">ناگفته‌ها در پرونده قتلهای زنجیره‌ای، صفحه ۹ تا ۱۱</span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«حمیدرضا چیتگر»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7+%DA%86%DB%8C%D8%AA%DA%AF%D8%B1&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text">خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۵ آذر ۱۳۶۷، مصاحبه مطبوعاتی سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور، وزیر کشور وقت</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«عطاالله بای‌احمدی»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%A8%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-NASER-S1-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NASER-S1_131-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranwire.com/fa/features/42913/">ناصر سبحانی، عالم اهل سنت؛ از رؤیای حکومت اسلامی تا اعدام</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران‌وایر">ایران‌وایر</a>.</span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«کاظم رجوی»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85+%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«سیروس الهی»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3+%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ir.voanews.com/content/iranian-converts-to-christianity-increase-house-churches-threat-islam/1246195.html">مسیحیت در ایران: جرم سیاسی ـ امنیتی</a> <i>(صدای آمریکا)</i></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«عبدالرحمان برومند»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.melliun.org/nehzat/n10/04/17brumand.htm">بیانیه نهضت مقاومت ملی ایران به‌مناسبت نوزدهمین سالگرد ترور عبدالرحمن برومند</a></span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«شاپور بختیار»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1+%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/43483/اسرار-جنایت-خیابان-پاسداران.html"> «اسرار جنایات خیابان پاسداران»</a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> مقدار <code class="cs1-code">|نشانی=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_url" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span>. همشهری. <bdi>۱۵ دی ۱۳۹۷</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰ می ۲۰۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1+%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C&rft.date=1397&rft_id=https%3A%2F%2Fnewspaper.hamshahrionline.ir%2Fid%2F43483%2F%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86.html+%E2%80%8F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحه ۱۸۲ تا ۱۸۴</span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/31599483.html">«عباس قلی‌زاده»</a>. رادیو فردا.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3+%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2F31599483.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-asriran-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-asriran_141-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091215093928/http://www.asriran.com/fa/pages/?cid=75726">«نگاهی به حادثه بمب‌گذاری در حرم امام رضا»</a>. عصرایران. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asriran.com/fa/pages/?cid=75726">اصلی</a> در ۱۵ دسامبر ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰ مهر ۱۳۸۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87+%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AD%D8%B1%D9%85+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%B1%D8%B6%D8%A7&rft.pub=%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asriran.com%2Ffa%2Fpages%2F%3Fcid%3D75726&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mojahedin.org/news/130199/یک-فهرست-دردآلود">یک فهرست دردآلود</a></span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحات ۵۲، ۵۹، ۶۰، ۶۵، ۷۳، ۷۴، ۹۰، ۹۷، ۱۰۴، ۱۲۵، ۱۳۳</span> </li> <li id="cite_note-rahesabz-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rahesabz_144-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171201033943/http://www.rahesabz.net/story/30446/">«چهاردهم دیماه، سالروز ترور حسین برازنده، از قربانیان قتلهای سیاسی»</a>. جنبش راه سبز. <bdi>۱۴ دی ۱۳۸۹</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rahesabz.net/story/30446/">اصلی</a> در ۱ دسامبر ۲۰۱۷<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ مهر ۱۳۹۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85+%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%B2+%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%8C+%D8%A7%D8%B2+%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.pub=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%B1%D8%A7%D9%87+%D8%B3%D8%A8%D8%B2&rft.date=1389&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rahesabz.net%2Fstory%2F30446%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-seda-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-seda_145-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFفروزان_جمشیدنژاد1393" class="citation web">فروزان جمشیدنژاد (<bdi>۲۲ خرداد ۱۳۹۳</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/arts/2014/06/140612_l41_music_cinema_sarshar_memorial.shtml">«حسین سرشار، صدایی که گم شد»</a>. <i>BBC News فارسی</i>. بی‌بی‌سی فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC+News+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%8C+%D8%B5%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%DA%A9%D9%87+%DA%AF%D9%85+%D8%B4%D8%AF&rft.date=1393&rft.au=%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86+%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Farts%2F2014%2F06%2F140612_l41_music_cinema_sarshar_memorial.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080729232529/http://www.komitedefa.org/sidor/sidan7.htm">«کمیته دفاع از حقوق بشر در ایران- سوئد www.komitedefa.org»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.komitedefa.org/sidor/sidan7.htm">اصلی</a> در ۲۹ ژوئیه ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۳ فوریه ۲۰۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87+%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9+%D8%A7%D8%B2+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82+%D8%A8%D8%B4%D8%B1+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-+%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF+www.komitedefa.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.komitedefa.org%2Fsidor%2Fsidan7.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eslahe.com/News/print/105/">نوگرا - شهید فاروق فرساد</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحه ۲۰۲ تا ۲۰۴</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۵، یکشنبه ۲۴ تیر</i>. ص. <bdi>۲۶۶</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%88+%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C+%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B5%D8%8C+%DB%8C%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87+%DB%B2%DB%B4+%D8%AA%DB%8C%D8%B1&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B6%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFنوریزاده" class="citation book">نوریزاده، علیرضا. <i>فلاحیان مردی برای همه فصول جنایت</i>. ص. <bdi>۸۹</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D9%87%D9%85%D9%87+%D9%81%D8%B5%D9%88%D9%84+%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B8%DB%B9%3C%2Fbdi%3E&rft.aulast=%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحات ۵۷، ۶۴، ۷۰، ۹۶، ۱۱۹، ۱۲۹، ۱۳۳، ۱۸۴، ۲۰۲</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFفرج_سرکوهی1392" class="citation web">فرج سرکوهی (<bdi>۱۴ دی ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140103_l45_chain_murderers_faraj_sarkouhi.shtml">«گفته‌های قاتلان از زبان قربانیان، چرایی قتلهای زنجیره‌ای»</a>. بی‌بی‌سی فارسی<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۵ دی ۱۳۹۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B2+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%8C+%DA%86%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1392&rft.au=%D9%81%D8%B1%D8%AC+%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2014%2F01%2F140103_l45_chain_murderers_faraj_sarkouhi.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/f12_shah_adjutant_killed_after_revolution/25273149.html">«آجودان شاه و مشاور محسن رفیقدوست که ۱۳ ضربه کارد خورد»</a>. <i>رادیو فردا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۲-۲۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft.atitle=%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87+%D9%88+%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1+%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D8%B1%D9%81%DB%8C%D9%82%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D9%87+%DB%B1%DB%B3+%D8%B6%D8%B1%D8%A8%D9%87+%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2Ff12_shah_adjutant_killed_after_revolution%2F25273149.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-hamshahri2768-154"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-hamshahri2768_154-0">۱۵۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hamshahri2768_154-1">۱۵۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/newspaper-arch/hamnews/1381/810412/siasi.htm#siasi2">میردامادی بار دیگر نیازی را به مناظره درباره قتلهای زنجیره‌ای فراخواند</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090420001129/http://www.hamshahrionline.ir/newspaper-arch/hamnews/1381/810412/siasi.htm#siasi2">بایگانی‌شده</a> در ۲۰ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> در وبگاه <i><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="روزنامه همشهری">روزنامه همشهری</a></i> (شماره ۲۷۶۸)</span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری، صفحهٔ ۶۴</span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060225095431/http://www2.dw-world.de/persian/iran/1.129377.1.html">«دویچه وله فارسی | DW.DE»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.dw-world.de/persian/iran/1.129377.1.html">اصلی</a> در ۲۵ فوریه ۲۰۰۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۵ ژوئیه ۲۰۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%7C+DW.DE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww2.dw-world.de%2Fpersian%2Firan%2F1.129377.1.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/terror-sulaymaniyah-kurdish-irag-behrooz-rahimi/31360492.html">«یک فعال سیاسی کرد ایرانی در کردستان عراق «ترور» شد»</a>. <i>رادیو فردا</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft.atitle=%DB%8C%DA%A9+%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D8%AF+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82+%C2%AB%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%C2%BB+%D8%B4%D8%AF&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2Fterror-sulaymaniyah-kurdish-irag-behrooz-rahimi%2F31360492.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071121135604/http://www.autnews.info/archives/1386,08,0005939">«خبرنامه امیرکبیر - اعتراض برخی از فرماندهان سپاه به کشته شدن زهرا بنی یعقوب در همدان»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.autnews.info/archives/1386,08,0005939">اصلی</a> در ۲۱ نوامبر ۲۰۰۷<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۵ نوامبر ۲۰۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1+-+%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6+%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87+%D8%A8%D9%87+%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87+%D8%B4%D8%AF%D9%86+%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7+%D8%A8%D9%86%DB%8C+%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.autnews.info%2Farchives%2F1386%2C08%2C0005939&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.gooya.com/politics/archives/2012/02/135475.php">"قتلهای زنجیره‌ای با قتل طرفداران منتظری در سپاه آغاز شد"، مسعود نقره کار</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2></div> <ul><li>کتاب <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="تاریکخانه اشباح">تاریکخانه اشباح</a> از <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a></li> <li>کتاب <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%BE%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری">عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری</a> از <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a></li> <li>کتاب <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناگفته‌ها در پرونده قتلهای زنجیره‌ای (صفحه وجود ندارد)">ناگفته‌ها در پرونده قتلهای زنجیره‌ای</a> از <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="علیرضا نوری زاده">علیرضا نوریزاده</a></li> <li><cite id="CITEREFلاهیجی2010" class="citation book">لاهیجی، عبدالکریم (<bdi>۲۰۱۰</bdi>). <i>دموکراسی و حقوق بشر در ایران (سومین دهه جمهوری اسلامی)</i>. خاوران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-2-912490-72-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-2-912490-72-3"><bdi>۹۷۸-۲-۹۱۲۴۹۰-۷۲-۳</bdi></a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> مقدار <code class="cs1-code">|شابک=</code> را بررسی کنید: checksum (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_isbn" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82+%D8%A8%D8%B4%D8%B1+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%28%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86+%D8%AF%D9%87%D9%87+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%29&rft.pub=%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=2010&rft.isbn=978-2-912490-72-3&rft.aulast=%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ir.voanews.com/content/political-terror-iran-assasination-/3078438.html">صفحه آخر: قتلهای زنجیره‌ای</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=9R5oLZ8TnWs"><span class="plainlinks">فیلم مستند «جنایت مقدس» ۴۳ دقیقه</span></a> در <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="یوتیوب">یوتیوب</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=IRS3PGgD0U8">پانزدهمین سالگرد قتلهای زنجیره‌ای</a> ویدئوی ۵۰ دقیقه‌ای <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی فارسی">بی‌بی‌سی فارسی</a> در <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="یوتیوب">یوتیوب</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="قتلهای_زنجیره‌ای_ایران" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="الگو:قتلهای زنجیره‌ای ایران"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:قتلهای زنجیره‌ای ایران"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:قتلهای زنجیره‌ای ایران"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="قتلهای_زنجیره‌ای_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">قتلهای زنجیره‌ای ایران</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">کشتگان رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="پروانه اسکندری">پروانه اسکندری</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="داریوش فروهر">داریوش فروهر</a> <small style="font-size:85%;">(۱ آذر ۱۳۷۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a> <small style="font-size:85%;">(۱۲ آذر ۱۳۷۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" title="محمدجعفر پوینده">محمدجعفر پوینده</a> <small style="font-size:85%;">(۱۸ آذر ۱۳۷۷)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">متهمان رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AB%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D8%B4%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدحسین اثنی‌عشر (صفحه وجود ندارد)">محمدحسین اثنی‌عشر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سعید امامی">سعید امامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="خسرو براتی">خسرو براتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمود جعفرزاده (صفحه وجود ندارد)">محمود جعفرزاده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حمید رسولی (صفحه وجود ندارد)">حمید رسولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی روشنی (صفحه وجود ندارد)">علی روشنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی صفایی‌پور (صفحه وجود ندارد)">علی صفایی‌پور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصغر سیاح (صفحه وجود ندارد)">اصغر سیاح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرداد عالیخانی">مهرداد عالیخانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد عزیزی (قاتل) (صفحه وجود ندارد)">محمد عزیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیره‌ای)">مصطفی کاظمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی محسنی (صفحه وجود ندارد)">علی محسنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالفضل مسلمی (صفحه وجود ندارد)">ابوالفضل مسلمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی ناظری (صفحه وجود ندارد)">علی ناظری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سام نیک طاها (صفحه وجود ندارد)">سام نیک طاها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84)&action=edit&redlink=1" class="new" title="مصطفی هاشمی (قاتل) (صفحه وجود ندارد)">مصطفی هاشمی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">کشته‌های نسبت‌داده‌شده<br />(فعالان سیاسی یا فرهنگی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید محمود طالقانی">سید محمود طالقانی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۹ شهریور ۱۳۵۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="علیمراد داودی">علیمراد داودی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۰ آبان ۱۳۵۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="مظفر بقائی">مظفر بقائی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۷ آبان ۱۳۶۶)</small></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کاظم سامی">کاظم سامی</a> <small style="font-size:85%;">(۴ آذر ۱۳۶۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی‌اکبر سعیدی سیرجانی">علی‌اکبر سعیدی سیرجانی</a> <small style="font-size:85%;">(۴ آذر ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سید احمد خمینی">سید احمد خمینی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۵ اسفند ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="شمس‌الدین امیرعلائی">شمس‌الدین امیرعلائی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="احمد میرعلائی">احمد میرعلائی</a> <small style="font-size:85%;">(۲ آبان ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="غفار حسینی">غفار حسینی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۰ آبان ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%81%D8%B6%D9%84%DB%8C" title="احمد تفضلی">احمد تفضلی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۴ دی ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B2%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ابراهیم زال‌زاده">ابراهیم زال‌زاده</a> <small style="font-size:85%;">(فروردین ۱۳۷۶)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیروز دوانی">پیروز دوانی</a> <small style="font-size:85%;">(۳ شهریور ۱۳۷۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="حمید حاجی‌زاده">حمید حاجی‌زاده</a> و کارون حاجی‌زاده <small style="font-size:85%;">(۳۱ شهریور ۱۳۷۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81" title="مجید شریف">مجید شریف</a> <small style="font-size:85%;">(۲۸ آبان ۱۳۷۷)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">کشته‌های نسبت‌داده‌شده<br />(فعالان دینی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A8%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ناصر سبحانی">ناصر سبحانی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۸ اسفند ۱۳۶۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%85%D9%86%D8%AF" title="حسین سودمند">حسین سودمند</a> <small style="font-size:85%;">(۱۲ آذر ۱۳۶۹)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی مظفریان (صفحه وجود ندارد)">علی مظفریان</a> <small style="font-size:85%;">(۱۱ مرداد ۱۳۷۱)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%81%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="احمد مفتی‌زاده">احمد مفتی‌زاده</a> <small style="font-size:85%;">(۲۰ بهمن ۱۳۷۱)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1" title="هایک هوسپیان‌مهر">هایک هوسپیان‌مهر</a> <small style="font-size:85%;">(۳۰ دی ۱۳۷۲)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D9%88%D8%B3_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="طاطاوس میکائیلیان">طاطاوس میکائیلیان</a> <small style="font-size:85%;">(۷ تیر ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AC" title="مهدی دیباج">مهدی دیباج</a> <small style="font-size:85%;">(۱۳ تیر ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد ضیائی (صفحه وجود ندارد)">محمد ضیائی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۲ تیرماه ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالعزیز اللهیاری (صفحه وجود ندارد)">عبدالعزیز اللهیاری</a> <small style="font-size:85%;">(۱۶ مهر ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="حسین برازنده">حسین برازنده</a> <small style="font-size:85%;">(۱۴ دی ۱۳۷۳)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%82_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="فاروق فرساد">فاروق فرساد</a> <small style="font-size:85%;">(۲۸ بهمن ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمد سیاد (صفحه وجود ندارد)">احمد سیاد</a> <small style="font-size:85%;">(بهمن ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالعزیز کاظمی بجد (صفحه وجود ندارد)">عبدالعزیز کاظمی بجد</a> <small style="font-size:85%;">(۱۶ آبان ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="ملامحمد ربیعی">ملامحمد ربیعی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۲ آذر ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="موسی کرمپور (صفحه وجود ندارد)">موسی کرمپور</a> <small style="font-size:85%;">(۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۰)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدابراهیم دامنی (صفحه وجود ندارد)">محمدابراهیم دامنی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۵ تیر ۱۳۸۰)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B9%DB%8C" title="سید ابوالفضل برقعی">سید ابوالفضل برقعی</a> <small style="font-size:85%;"> (۱۳۷۰)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="سید خلیل عالی‌نژاد">سید خلیل عالی‌نژاد</a> <small style="font-size:85%;">(۲۷ آبان ۱۳۸۰)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">کشته‌های نسبت‌داده‌شده<br />(دیگران)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C_(%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA)" title="سعید عقیقی (مارکسیست)">سعید عقیقی</a> <small style="font-size:85%;">(۵ اسفند ۱۳۵۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="بمب‌گذاری در حرم امام رضا">بمب‌گذاری در حرم امام رضا</a> (۳۰ خرداد ۱۳۷۳)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="حسین سرشار">حسین سرشار</a> <small style="font-size:85%;">(۲۰ فروردین ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B9%DB%8C" title="فخرالسادات برقعی">فخرالسادات برقعی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۶ اسفند ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%88" title="فرزین مقصودلو">فرزین مقصودلو</a> و شبنم حسینی <small style="font-size:85%;">(۱ آبان ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85%DA%A9_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B1%DB%8C" title="سیامک سنجری">سیامک سنجری</a> <small style="font-size:85%;">(۱۳ آبان ۱۳۷۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فاطمه قائم‌مقامی">فاطمه قائم‌مقامی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۰ دی ۱۳۷۶)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82" title="معصومه مصدق">معصومه مصدق</a> <small style="font-size:85%;">(۴ اردیبهشت ۱۳۷۷)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%DB%8C" title="جمشید پرتوی">جمشید پرتوی</a> <small style="font-size:85%;">(۱۰ دی ۱۳۷۷)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">ترورهای بیرون از ایران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%81%DB%8C%D9%82" title="شهریار شفیق">شهریار شفیق</a> <small style="font-size:85%;">(۱۶ آذر ۱۳۵۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌اکبر طباطبایی">علی‌اکبر طباطبایی</a> <small style="font-size:85%;">(۳۱ تیر ۱۳۵۹)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="غلامعلی اویسی">غلامعلی اویسی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غلامحسین اویسی (صفحه وجود ندارد)">غلامحسین اویسی</a> (یا حسین) <small style="font-size:85%;">(۱۸ بهمن ۱۳۶۲)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%DB%8C" title="بیژن فاضلی">بیژن فاضلی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۸ مرداد ۱۳۶۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_(%D8%AE%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86)" title="علی‌اکبر محمدی (خلبان)">علی‌اکبر محمدی</a> <small style="font-size:85%;">(۲۶ دی ۱۳۶۵)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%DA%86%DB%8C%D8%AA%DA%AF%D8%B1" title="حمیدرضا چیتگر">حمیدرضا چیتگر</a> <small style="font-size:85%;">(۲۹ اردیبهشت ۱۳۶۶)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%84%D9%88" title="عبدالرحمان قاسملو">عبدالرحمان قاسملو</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D8%B0%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالله قادری‌آذر (صفحه وجود ندارد)">عبدالله قادری‌آذر</a> (۲۲ تیر ۱۳۶۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2" title="غلام کشاورز">غلام کشاورز</a> <small style="font-size:85%;">(۴ شهریور ۱۳۶۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82_%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="صدیق کمانگر">صدیق کمانگر</a> <small style="font-size:85%;">(۱۳ شهریور ۱۳۶۸)</small></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="کاظم رجوی">کاظم رجوی</a> <small style="font-size:85%;">(۴ اردیبهشت ۱۳۶۹)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" title="سیروس الهی">سیروس الهی</a> <small style="font-size:85%;">(۱ آبان ۱۳۶۹)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF" title="عبدالرحمان برومند">عبدالرحمان برومند</a> <small style="font-size:85%;">(۲۹ فروردین ۱۳۷۰)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="شاپور بختیار">شاپور بختیار</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87" title="سروش کتیبه">سروش کتیبه</a> <small style="font-size:85%;">(۱۵ مرداد ۱۳۷۰)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فریدون فرخزاد">فریدون فرخزاد</a> <small style="font-size:85%;">(۱۶ مرداد ۱۳۷۱)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a> (<a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D8%B4%D8%B1%D9%81%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="صادق شرفکندی">صادق شرفکندی</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86" title="همایون اردلان">همایون اردلان</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AD_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="فتاح عبدلی">فتاح عبدلی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%87%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوری دهکردی (صفحه وجود ندارد)">نوری دهکردی</a>) <small style="font-size:85%;">(۲۶ شهریور ۱۳۷۱)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="عبدالمالک ملازاده">عبدالمالک ملازاده</a> <small style="font-size:85%;">(۱۴ اسفند ۱۳۷۴)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%85%D8%B8%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رضا مظلومان">رضا مظلومان</a> <small style="font-size:85%;">(۷ خرداد ۱۳۷۵)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">متهمان ترورهای بیرون از ایران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3_%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4" title="انیس نقاش">انیس نقاش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF_%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="داود صلاح‌الدین">داود صلاح‌الدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%84" title="عباس راحیل">عباس راحیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالرحمان بنی‌هاشمی (صفحه وجود ندارد)">عبدالرحمان بنی‌هاشمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی فلاحیان">علی فلاحیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="علی وکیلی‌راد">علی وکیلی‌راد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="فریدون بویراحمدی">فریدون بویراحمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="کاظم دارابی">کاظم دارابی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد آزادی (صفحه وجود ندارد)">محمد آزادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="محمد جعفری صحرارودی">محمد جعفری صحرارودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد یوسف امین (صفحه وجود ندارد)">محمد یوسف امین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">دیگر متهمان نسبت‌داده‌شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="روح‌الله حسینیان">روح‌الله حسینیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="قربانعلی دری نجف‌آبادی">قربانعلی دری نجف‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="غلامحسین محسنی اژه‌ای">غلامحسین محسنی اژه‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">شخصیت‌های مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C" title="فرج سرکوهی">فرج سرکوهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="ناصر زرافشان">ناصر زرافشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="شیرین عبادی">شیرین عبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هوشنگ گلشیری">هوشنگ گلشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%B2_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="فریبرز رئیس‌دانا">فریبرز رئیس‌دانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%85%D9%84%DA%A9" title="رضا ملک">رضا ملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مرتضی اصفهانی">مرتضی اصفهانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">نوشتارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3" title="ترور میکونوس">ترور میکونوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماجرای اتوبوس ارمنستان">ماجرای اتوبوس ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="برنامه هویت">برنامه هویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="بمب‌گذاری آمیا">بمب‌گذاری آمیا</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%AD" title="تاریکخانه اشباح">تاریکخانه اشباح</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B0%DA%A9%D8%B1_%D9%85%D8%B5%D8%A7%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%B4_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="مجلس شبیه در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین">مجلس شبیه در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%AF" title="دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند">دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="جنایت مقدس">جنایت مقدس</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:قتلهای زنجیره‌ای ایران">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جنبش_اصلاحات" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA" title="الگو:جنبش اصلاحات"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA" title="بحث الگو:جنبش اصلاحات"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جنبش اصلاحات"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جنبش_اصلاحات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اصلاح‌طلبان ایران">جنبش اصلاحات</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اهداف و رویدادهای مهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="اصلاح‌طلبی">اصلاح‌طلبی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="مردم‌سالاری دینی">مردم‌سالاری دینی</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="گفت‌وگوی تمدن‌ها">گفت‌وگوی تمدن‌ها</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی">دولت خاتمی</a> • <a class="mw-selflink selflink">قتلهای زنجیره‌ای</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B8_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8)" class="mw-redirect" title="حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)">حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸)</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_(%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B9)" class="mw-redirect" title="تظاهرات خرم‌آباد (شهریور ۱۳۷۹)">تظاهرات خرم‌آباد (شهریور ۱۳۷۹)</a> • <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D8%B4%D9%85_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دوره ششم مجلس شورای اسلامی">دوره ششم مجلس شورای اسلامی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B6)" title="انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۷۶)">۲ خرداد ۱۳۷۶</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B4)" title="انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۴)">انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۴)</a> • <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D9%86%D9%88%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کمیسیون اصل نود قانون اساسی مجلس شورای اسلامی">کمیسیون اصل نود</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C#مناقشه_در_افتتاح_فرودگاه" title="فرودگاه بین‌المللی امام خمینی">حمله سپاه به فرودگاه امام</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B9)" class="mw-redirect" title="سفر محمد خاتمی به ایتالیا (۱۹۹۹)">سفر محمد خاتمی به ایتالیا (۱۹۹۹)</a> • <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="کنفرانس برلین">کنفرانس برلین</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="تحصن و استعفاء جمعی از نمایندگان مجلس ششم">تحصن و استعفاء جمعی از نمایندگان مجلس ششم</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%AC%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D9%87%D8%B1" class="mw-redirect" title="نامهٔ جام زهر">نامهٔ جام زهر</a> •<a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B2)" class="mw-redirect" title="انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)">انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B4)" title="انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۵–۱۳۹۴)">انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۵–۱۳۹۴)</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C_(%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B4)" title="انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۳۹۴)">انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۳۹۴)</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86:_%DA%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان: گام دوم">فهرست امید</a>• <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="فراکسیون امید">فراکسیون امید</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">احزاب مهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2" title="مجمع روحانیون مبارز">مجمع روحانیون مبارز</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جبهه مشارکت ایران اسلامی">جبهه مشارکت ایران اسلامی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران">سازمان مجاهدین انقلاب</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="حزب اعتماد ملی">حزب اعتماد ملی</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="حزب کارگزاران سازندگی">حزب کارگزاران سازندگی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رهبران و شخصیت‌های مهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمد خاتمی">محمد خاتمی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="میرحسین موسوی">میرحسین موسوی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اکبر هاشمی رفسنجانی">اکبر هاشمی رفسنجانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="عبدالله نوری">عبدالله نوری</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سید محمد موسوی خوئینی‌ها">سید محمد موسوی خوئینی‌ها</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="علی مزروعی">علی مزروعی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مسعود پزشکیان">مسعود پزشکیان</a> • <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="صادق زیباکلام">صادق زیباکلام</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حسن روحانی">حسن روحانی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مصطفی کواکبیان">مصطفی کواکبیان</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی محمد دستغیب">علی محمد دستغیب</a>•<a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%B5%D8%A7%D9%86%D8%B9%DB%8C" title="یوسف صانعی">یوسف صانعی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81" title="محمدرضا عارف">محمدرضا عارف</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سعید حجاریان">سعید حجاریان</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C" title="بهزاد نبوی">بهزاد نبوی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="سید محمدرضا خاتمی">محمدرضا خاتمی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="مصطفی معین">مصطفی معین</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="مهدی کروبی">مهدی کروبی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اکبر گنجی">اکبر گنجی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="اکبر اعلمی">اکبر اعلمی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عمادالدین باقی">عمادالدین باقی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="عبدالله رمضان‌زاده">عبدالله رمضان‌زاده</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%DA%A9%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1" title="محسن کدیور">محسن کدیور</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%86" title="ماشاالله شمس‌الواعظین">ماشاالله شمس‌الواعظین</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی شمخانی">علی شمخانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عطاءالله مهاجرانی">سید عطاءالله مهاجرانی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B0)" class="mw-redirect" title="محمدعلی نجفی (سیاستمدار زاده ۱۳۳۰)">محدعلی نجفی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="علیرضا علوی‌تبار">علیرضا علوی تبار</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="مصطفی تاجزاده">مصطفی تاجزاده</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%DB%8C" title="عباس عبدی">عباس عبدی</a> •<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="احمد شیرزاد">احمد شیرزاد</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="علی مطهری">علی مطهری</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4" title="محمدرضا تابش">محمدرضا تابش</a>•<a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA_%D8%AC%D9%88" class="mw-redirect" title="فاطمه حقیقت جو">فاطمه حقیقت جو</a> • <a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7_%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="زهرا رهنورد">زهرا رهنورد</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="جعفر توفیقی">جعفر توفیقی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محسن میردامادی">محسن میردامادی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%87_%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الهه کولایی">الهه کولایی</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B9%DB%8C" title="فاطمه راکعی">فاطمه راکعی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="محسن آرمین">محسن آرمین</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محسن صفایی فراهانی">محسن صفایی فراهانی</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="حسن خمینی">حسن خمینی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%DB%8C%D9%84%D8%A7_%D8%AC%D9%84%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="سهیلا جلودارزاده">سهیلا جلودارزاده</a>• <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="جلال جلالی زاده">جلال جلالی زاده</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محسن میردامادی">محسن میردامادی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مجید انصاری">مجید انصاری</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مصطفی کواکبیان">مصطفی کواکبیان</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ابراهیم اصغرزاده">ابراهیم اصغرزاده</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%87_%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الهه کولایی">الهه کولایی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالواحد موسوی لاری">عبدالواحد موسوی لاری</a> •<a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی‌محمد غریبانی">علی‌محمد غریبانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%AC%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رسول منتجب‌نیا">رسول منتجب‌نیا</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D8%AD%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمدعلی ابطحی">محمدعلی ابطحی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسدالله بیات زنجانی">اسدالله بیات زنجانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D8%AA%D8%B4%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سید علی‌اکبر محتشمی‌پور">علی‌اکبر محتشمی‌پور</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="حسن حبیبی">حسن حبیبی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رسانه‌های مهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="جامعه (روزنامه)">جامعه</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلام (روزنامه)">سلام</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="توس (روزنامه)">توس</a></i> • <i><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B7_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="نشاط (روزنامه)">نشاط</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A8%D8%AD_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" class="mw-redirect" title="صبح امروز (روزنامه)">صبح امروز</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="خرداد (روزنامه)">خرداد</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="عصر آزادگان">عصر آزادگان</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D9%88" title="حیات نو">حیات نو</a></i> • <i><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" class="mw-redirect" title="هم‌میهن (روزنامه)">هم‌میهن</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="شرق (روزنامه)">شرق</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%A7" title="ایلنا">ایلنا</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خبرگزاری دانشجویان ایران">ایسنا</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DB%8C%D8%B2%D8%AF" title="آفتاب یزد">آفتاب یزد</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="آرمان امروز">آرمان امروز</a></i> • <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="اعتماد (روزنامه)">اعتماد</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حامیان (دائم یا مقطعی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA" title="دفتر تحکیم وحدت">دفتر تحکیم وحدت</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شورای فعالان ملی-مذهبی ایران">شورای فعالان ملی-مذهبی ایران</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نهضت آزادی ایران">نهضت آزادی ایران</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C" title="حسینعلی منتظری">حسینعلی منتظری</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87_%D9%82%D9%85" title="مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم">مجمع مدرسین و محققین حوزهٔ علمیهٔ قم</a>• <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="عبدالکریم سروش">عبدالکریم سروش</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="انجمن اسلامی مهندسان ایران (صفحه وجود ندارد)">انجمن اسلامی مهندسان ایران</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کانون_نویسندگان_ایران" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="الگو:کانون نویسندگان ایران"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:کانون نویسندگان ایران"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کانون نویسندگان ایران"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کانون_نویسندگان_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کانون نویسندگان ایران">کانون نویسندگان ایران</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:اعضای کانون نویسندگان ایران">اعضای<br />سرشناس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA_%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:اعضای هیئت مؤسس کانون نویسندگان ایران">هیئتِ<br />مؤسِّـس</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ol><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="سیمین دانشور">سیمین دانشور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مریم جزایری (صفحه وجود ندارد)">مریم جزایری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85" title="فریده فرجام">فریده فرجام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="غزاله علیزاده">غزاله علیزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="داریوش آشوری">داریوش آشوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="جلال آل‌احمد">جلال آل‌احمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="شمس آل‌احمد">شمس آل‌احمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC" title="هوشنگ ابتهاج">هوشنگ ابتهاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="نادر ابراهیمی">نادر ابراهیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="احمدرضا احمدی">احمدرضا احمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بهرام اردبیلی">بهرام اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81" title="احمد اشرف">احمد اشرف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="محمود اعتمادزاده">محمود اعتمادزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" title="بیژن الهی">بیژن الهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="عبدالله انوار">عبدالله انوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%DB%8C" title="رضا براهنی">رضا براهنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بهرام بیضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86" title="عباس پهلوان">عباس پهلوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="فریدون تنکابنی">فریدون تنکابنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B4%D9%85%D8%AA_%D8%AC%D8%B2%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حشمت جزنی (صفحه وجود ندارد)">حشمت جزنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی‌اصغر حاج‌سیدجوادی">علی‌اصغر حاج‌سیدجوادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="غفار حسینی">غفار حسینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="علی‌اصغر خبره‌زاده">علی‌اصغر خبره‌زاده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="منوچهر خسروشاهی (صفحه وجود ندارد)">منوچهر خسروشاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="اسماعیل خویی">اسماعیل خویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="اکبر رادی">اکبر رادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نصرت رحمانی">نصرت رحمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%A4%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="یدالله رؤیایی">یدالله رؤیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدرضا زمانی (صفحه وجود ندارد)">محمدرضا زمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="محمد زهری">محمد زهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="غلامحسین ساعدی">غلامحسین ساعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88" title="محمدعلی سپانلو">محمدعلی سپانلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="رضا سیدحسینی">رضا سیدحسینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="اسماعیل شاهرودی">اسماعیل شاهرودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منوچهر شیبانی">منوچهر شیبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="منوچهر صفا">منوچهر صفا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="سیروس طاهباز">سیروس طاهباز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C%D9%87" title="اسلام کاظمیه">اسلام کاظمیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سیاوش کسرایی">سیاوش کسرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%A9%D8%B3%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌اکبر کسمایی">علی‌اکبر کسمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="جعفر کوش‌آبادی">جعفر کوش‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85._%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="م. آزاد">محمود مشرف آزاد تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B4%D9%81%D9%82%DB%8C" title="سیروس مشفقی">سیروس مشفقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82" title="حمید مصدق">حمید مصدق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85" title="فریدون معزی مقدم">فریدون معزی مقدم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AB_%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="کیومرث منشی‌زاده">کیومرث منشی‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="نادر نادرپور">نادر نادرپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%D8%A7" title="اسماعیل نوری‌علا">اسماعیل نوری‌علا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هوشنگ وزیری">هوشنگ وزیری</a></li></ol> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دیگر</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="مصطفی رحیمی">مصطفی رحیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB" title="مهدی اخوان ثالث">مهدی اخوان ثالث</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1_%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%DB%8C" title="باقر مؤمنی">باقر مؤمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86" title="ناصر پاکدامن">ناصر پاکدامن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی‌اشرف درویشیان">علی‌اشرف درویشیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="نعمت میرزازاده">نعمت میرزازاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%B2_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="فریبرز رئیس‌دانا">فریبرز رئیس‌دانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="ناصر زرافشان">ناصر زرافشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="علی‌اکبر معصوم‌بیگی">علی‌اکبر معصوم‌بیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هوشنگ گلشیری">هوشنگ گلشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%85" title="باقر پرهام">باقر پرهام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C" title="سید علی صالحی">سید علی صالحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="جاهد جهانشاهی">جاهد جهانشاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C" title="فرج سرکوهی">فرج سرکوهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="حسین سناپور">حسین سناپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%88" title="احمد شاملو">احمد شاملو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="احمد حیدربیگی">احمد حیدربیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="منصور کوشان">منصور کوشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DA%A9" title="احمد کریمی حکاک">احمد کریمی حکاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%86%D8%AC%D9%85_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="منیژه نجم عراقی">منیژه نجم عراقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%A9_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4" title="روشنک داریوش">روشنک داریوش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="امین‌الله رضایی (صفحه وجود ندارد)">امین‌الله رضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سعید سلطان‌پور">سعید سلطان‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" title="محمدجعفر پوینده">محمدجعفر پوینده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سیمین بهبهانی">سیمین بهبهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="احمد میرعلائی">احمد میرعلائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منوچهر هزارخانی">منوچهر هزارخانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="محمد محمدعلی">محمد محمدعلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%DB%8C%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محسن یلفانی">محسن یلفانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%D8%A7" title="پرتو نوری‌علا">پرتو نوری‌علا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%DA%98%D9%86" title="کیوان باژن">کیوان باژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%AE%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رضا خندان مهابادی">رضا خندان مهابادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4_%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="بکتاش آبتین">بکتاش آبتین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%81%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:بیرون‌رفتگان از کانون نویسندگان ایران">بیرون‌رفتگان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC" title="هوشنگ ابتهاج">هوشنگ ابتهاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="محمود اعتمادزاده">محمود اعتمادزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بهرام بیضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="فریدون تنکابنی">فریدون تنکابنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سیاوش کسرایی">سیاوش کسرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی موسوی گرمارودی">علی موسوی گرمارودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%A2%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="فریدون آدمیت">فریدون آدمیت</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg" class="mw-file-description" title="آرم کانون نویسندگان ایران"><img alt="آرم کانون نویسندگان ایران" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d2/K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg/120px-K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg" decoding="async" width="120" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d2/K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg/180px-K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/d/d2/K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg/240px-K%C4%81nun-e_Nevisandeg%C4%81n-e_Ir%C4%81n.jpg 2x" data-file-width="299" data-file-height="323" /></a><figcaption>آرم کانون نویسندگان ایران</figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #dbe7ff;">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="شب‌های شعر گوته">شب‌های شعر گوته</a> <ul><li>«<a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%D8%A6%D8%A7%D8%AA%D8%B1_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" title="در موقعیت تئاتر و سینما">در موقعیت تئاتر و سینما</a>»</li> <li>«<a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D9%88_%D8%B9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B6_%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سانسور و عوارض ناشی از آن (صفحه وجود ندارد)">سانسور و عوارض ناشی از آن</a>»</li> <li>«<a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرهنگ و دیوان (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ و دیوان</a>»</li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87_%D8%B4%D8%A8" title="ده شب">ده شب</a></i></li></ul></li> <li>«<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_%DB%B1%DB%B3%DB%B4_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87" title="بیانیه ۱۳۴ نویسنده">بیانیه ۱۳۴ نویسنده</a>»</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماجرای اتوبوس ارمنستان">ماجرای اتوبوس ارمنستان</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%AF" title="دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند">دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند</a></i></li> <li><a class="mw-selflink selflink">قتلهای زنجیره‌ای ایران</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA_(%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C)" title="هویت (برنامه تلویزیونی)">هویت</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورای نویسندگان و هنرمندان ایران (صفحه وجود ندارد)">شورای نویسندگان و هنرمندان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AF)" title="کانون نویسندگان ایران (در تبعید)">کانون نویسندگان ایران (در تبعید)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="انجمن قلم ایران در تبعید (صفحه وجود ندارد)">انجمن قلم ایران در تبعید</a></li></ul> </div> </td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:کانون نویسندگان ایران">رده</a></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5dc468848‐hpth5 Cached time: 20241123080327 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.462 seconds Real time usage: 1.700 seconds Preprocessor visited node count: 14200/1000000 Post‐expand include size: 552487/2097152 bytes Template argument size: 19693/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 17/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 425810/5000000 bytes Lua time usage: 0.821/10.000 seconds Lua memory usage: 10730285/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1426.534 1 -total 55.84% 796.514 1 الگو:پانویس 39.92% 569.472 89 الگو:یادکرد_وب 7.86% 112.121 1 الگو:تاریخ_جمهوری_اسلامی_ایران 7.80% 111.265 8 الگو:گرداننده_رده 7.71% 110.042 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists 6.50% 92.664 30 الگو:مدرک 6.13% 87.466 1 الگو:ثابت 6.03% 86.047 4 الگو:Nocat 5.59% 79.802 4 الگو:تشخیص_فضای_نام_نمایش_همه --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:16544-0!canonical and timestamp 20241123080327 and revision id 40358083. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=قتلهای_زنجیره‌ای_ایران&oldid=40358083">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=قتلهای_زنجیره‌ای_ایران&oldid=40358083</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:آدم‌کش‌های زنجیره‌ای اهل ایران">آدم‌کش‌های زنجیره‌ای اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="رده:آزار اهل اندیشه">آزار اهل اندیشه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:اجرای عدالت سرخود در ایران">اجرای عدالت سرخود در ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:ایران در ۱۹۹۸ (میلادی)">ایران در ۱۹۹۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:پرونده‌های قضایی در ایران">پرونده‌های قضایی در ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="رده:ترورها">ترورها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%87" title="رده:جرایم سازمان‌یافته">جرایم سازمان‌یافته</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:رسوایی‌های سیاسی در ایران">رسوایی‌های سیاسی در ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:قتلهای زنجیره‌ای ایران">قتلهای زنجیره‌ای ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:قتلهای ناشناخته در ایران">قتلهای ناشناخته در ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:کشتارها در ایران">کشتارها در ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF" title="رده:کشته‌شدگان مرد">کشته‌شدگان مرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%82%D8%B6_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نقض حقوق بشر در ایران">نقض حقوق بشر در ایران</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9" title="رده:صفحه‌های دارای خطا در ارجاع">صفحه‌های دارای خطا در ارجاع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:صفحات دارای نام ارجاع تکراری">صفحات دارای نام ارجاع تکراری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="رده:صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)">صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد">صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:صفحات نیمه‌حفاظت‌شده ویکی‌پدیا در برابر خرابکاری">صفحات نیمه‌حفاظت‌شده ویکی‌پدیا در برابر خرابکاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DA%A9" title="رده:خطاهای یادکرد: شابک">خطاهای یادکرد: شابک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۴:۵۷ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-vthpd","wgBackendResponseTime":160,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.462","walltime":"1.700","ppvisitednodes":{"value":14200,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":552487,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19693,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":17,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":425810,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1426.534 1 -total"," 55.84% 796.514 1 الگو:پانویس"," 39.92% 569.472 89 الگو:یادکرد_وب"," 7.86% 112.121 1 الگو:تاریخ_جمهوری_اسلامی_ایران"," 7.80% 111.265 8 الگو:گرداننده_رده"," 7.71% 110.042 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 6.50% 92.664 30 الگو:مدرک"," 6.13% 87.466 1 الگو:ثابت"," 6.03% 86.047 4 الگو:Nocat"," 5.59% 79.802 4 الگو:تشخیص_فضای_نام_نمایش_همه"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.821","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":10730285,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-hpth5","timestamp":"20241123080327","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0642\u062a\u0644\u200c\u0647\u0627\u06cc \u0632\u0646\u062c\u06cc\u0631\u0647\u200c\u0627\u06cc \u0627\u06cc\u0631\u0627\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1739955","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1739955","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-11-25T21:41:09Z","dateModified":"2024-09-22T14:57:28Z","headline":"\u06a9\u0634\u062a\u0627\u0631 \u0628\u0631\u062e\u06cc \u0627\u0632 \u0634\u062e\u0635\u06cc\u062a\u200c\u0647\u0627\u06cc \u0633\u06cc\u0627\u0633\u06cc \u0648 \u0627\u062c\u062a\u0645\u0627\u0639\u06cc\u0650 \u0645\u0646\u062a\u0642\u062f \u0646\u0638\u0627\u0645 \u062c\u0645\u0647\u0648\u0631\u06cc \u0627\u0633\u0644\u0627\u0645\u06cc \u062f\u0631 \u062f\u0647\u0647\u0654 \u0647\u0641\u062a\u0627\u062f \u062e\u0648\u0631\u0634\u06cc\u062f\u06cc \u062f\u0631 \u062f\u0627\u062e\u0644 \u0648 \u062e\u0627\u0631\u062c \u0627\u0632 \u0627\u06cc\u0631\u0627\u0646"}</script> </body> </html>