CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Taksin – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"95ad3284-047a-42ec-82d7-7d0497708b3b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Taksin","wgTitle":"Taksin","wgCurRevisionId":70410045,"wgRevisionId":70410045,"wgArticleId":74489,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the Phonos extension","Nguồn CS1 tiếng Thái (th)","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bài viết có văn bản tiếng Thái","Bài viết có văn bản tiếng Trung Quốc","Bài viết có trích dẫn không khớp","Trang có sử dụng tập tin không tồn tại","Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng ISNI","Bài viết chứa nhận dạng LCCN", "Bài viết chứa nhận dạng SUDOC","Bài viết chứa nhận dạng Trove","Bài viết chứa nhận dạng VIAF","Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers","Vua bị giết","Vua Thái Lan","Vương triều Thonburi","Người Thái gốc Hoa","Mất năm 1782","Nhà thơ Thái Lan","Sinh năm 1734"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Taksin","wgRelevantArticleId":74489,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000, "wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q320097","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles": "ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.phonos.init","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1705"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG/800px-KingTaksinfromItalymuseum.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1137"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG/640px-KingTaksinfromItalymuseum.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="909"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Taksin – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Taksin"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Taksin"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Taksin rootpage-Taksin skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Taksin" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Taksin" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Taksin" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Taksin" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Trước_khi_đăng_cơ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Trước_khi_đăng_cơ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Trước khi đăng cơ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Trước_khi_đăng_cơ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Trước khi đăng cơ</span> </button> <ul id="toc-Trước_khi_đăng_cơ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thời_thiếu_niên_và_giáo_dục" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_thiếu_niên_và_giáo_dục"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Thời thiếu niên và giáo dục</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_thiếu_niên_và_giáo_dục-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_nghiệp_ban_đầu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_nghiệp_ban_đầu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Sự nghiệp ban đầu</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_nghiệp_ban_đầu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kháng_cự_và_độc_lập" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kháng_cự_và_độc_lập"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Kháng cự và độc lập</span> </div> </a> <ul id="toc-Kháng_cự_và_độc_lập-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lập_đô" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lập_đô"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Lập đô</span> </div> </a> <ul id="toc-Lập_đô-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Trị_vì" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Trị_vì"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Trị vì</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Trị_vì-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Trị vì</span> </button> <ul id="toc-Trị_vì-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tức_vị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tức_vị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Tức vị</span> </div> </a> <ul id="toc-Tức_vị-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Năm_quốc_gia_riêng_biệt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Năm_quốc_gia_riêng_biệt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Năm quốc gia riêng biệt</span> </div> </a> <ul id="toc-Năm_quốc_gia_riêng_biệt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chiến_tranh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chiến_tranh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Chiến tranh</span> </div> </a> <ul id="toc-Chiến_tranh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khuếch_trương_ra_ngoại_quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khuếch_trương_ra_ngoại_quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Khuếch trương ra ngoại quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Khuếch_trương_ra_ngoại_quốc-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cao_Miên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cao_Miên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Cao Miên</span> </div> </a> <ul id="toc-Cao_Miên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lào" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lào"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.2</span> <span>Lào</span> </div> </a> <ul id="toc-Lào-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đàng_Trong_và_Cao_Miên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Đàng_Trong_và_Cao_Miên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.3</span> <span>Đàng Trong và Cao Miên</span> </div> </a> <ul id="toc-Đàng_Trong_và_Cao_Miên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế,_văn_hóa_và_tôn_giáo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế,_văn_hóa_và_tôn_giáo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Kinh tế, văn hóa và tôn giáo</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinh_tế,_văn_hóa_và_tôn_giáo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_năm_cuối" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_năm_cuối"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Những năm cuối</span> </div> </a> <ul id="toc-Những_năm_cuối-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thái_Lan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thái_Lan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6.1</span> <span>Thái Lan</span> </div> </a> <ul id="toc-Thái_Lan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phương_Tây" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Phương_Tây"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6.2</span> <span>Phương Tây</span> </div> </a> <ul id="toc-Phương_Tây-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đại_Nam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Đại_Nam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6.3</span> <span>Đại Nam</span> </div> </a> <ul id="toc-Đại_Nam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cái_chết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cái_chết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6.4</span> <span>Cái chết</span> </div> </a> <ul id="toc-Cái_chết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Di_sản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Di_sản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Di sản</span> </div> </a> <ul id="toc-Di_sản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gia_đình" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gia_đình"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Gia đình</span> </div> </a> <ul id="toc-Gia_đình-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Taksin</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 42 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-42" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">42 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Taksin" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%A7%D9%83%D8%B3%D9%8A%D9%86" title="الجنرال تاكسين – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الجنرال تاكسين" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Taksin" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Taksin" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Taksin" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Taksin" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Taksin" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Taksin" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Taksin" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Taksin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Taksin" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%94%B1%EC%8B%A0" title="딱신 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="딱신" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%95%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="तकसिन महान – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तकसिन महान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Taksin" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A7%D7%A1%D7%99%D7%9F_%D7%94%D7%92%D7%93%D7%95%D7%9C,_%D7%9E%D7%9C%D7%9A_%D7%AA%D7%90%D7%99%D7%9C%D7%A0%D7%93" title="טקסין הגדול, מלך תאילנד – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="טקסין הגדול, מלך תאילנד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BD" title="Таксин – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Таксин" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%BB%E0%BA%A1%E0%BB%80%E0%BA%94%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BA%9E%E0%BA%A3%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%88%E0%BA%BB%E0%BB%89%E0%BA%B2%E0%BA%81%E0%BA%B8%E0%BA%87%E0%BA%97%E0%BA%BB%E0%BA%99%E0%BA%9A%E0%BA%B8%E0%BA%A3%E0%BA%B5" title="ສົມເດັດພຣະເຈົ້າກຸງທົນບຸຣີ – Tiếng Lào" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສົມເດັດພຣະເຈົ້າກຸງທົນບຸຣີ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Tiếng Lào" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Taksin_(rex_Siamensis)" title="Taksin (rex Siamensis) – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Taksin (rex Siamensis)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="ടാക്സിൻ – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ടാക്സിൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%A7%D9%83%D8%B3%D9%8A%D9%86" title="الجنرال تاكسين – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الجنرال تاكسين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%94" title="တာကသိန – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="တာကသိန" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Taksin" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%82%B7%E3%83%B3" title="タークシン – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="タークシン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Taksin" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Taksin" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%80%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%93" title="តាកស៊ីន – Tiếng Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="តាកស៊ីន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Tiếng Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Taksin" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Taksin" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BD_(%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D0%B8%D0%B0%D0%BC%D0%B0)" title="Таксин (король Сиама) – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Таксин (король Сиама)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Taksin" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Taksin" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Taksin" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BD" title="Таксин – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Таксин" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="تاکسین – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تاکسین" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Choang" lang="za" hreflang="za" data-title="Taksin" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Tiếng Choang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%84%AD%E6%98%AD" title="鄭昭 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="鄭昭" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Taksin" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%83%91%E6%98%AD" title="郑昭 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="郑昭" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Taksin" title="Taksin – Tiếng Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Taksin" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Tiếng Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%84%AD%E6%98%AD" title="鄭昭 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="鄭昭" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%84%AD%E6%98%AD" title="鄭昭 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="鄭昭" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q320097#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Taksin" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Taksin" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Taksin"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Taksin"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Taksin" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Taksin" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&oldid=70410045" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Taksin&id=70410045&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTaksin"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTaksin"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Taksin"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Taksin&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Taksin&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Taksin" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q320097" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" class="fn" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;background-color: #cbe; color:inherit; font-size: 125%">Taksin<br />ตากสิน</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center">Borommaracha IV<br />Quốc vương của Thonburi <div style="font-size:small;"></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="photo" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:KingTaksinfromItalymuseum.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG/200px-KingTaksinfromItalymuseum.JPG" decoding="async" width="200" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG/300px-KingTaksinfromItalymuseum.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KingTaksinfromItalymuseum.JPG/400px-KingTaksinfromItalymuseum.JPG 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1421" /></a></span><div style="padding:5px">Bức vẽ Quốc vương Taksin từ Bảo tàng quốc gia Roma.</div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;">Quốc vương Xiêm</th></tr><tr><th scope="row">Tại vị</th><td><a href="/wiki/28_th%C3%A1ng_12" title="28 tháng 12">28 tháng 12</a>, 1767 – <a href="/wiki/6_th%C3%A1ng_4" title="6 tháng 4">6 tháng 4</a>, 1782<br />14 năm, 99 ngày</td></tr><tr><th scope="row">Đăng quang</th><td>28 tháng 12 năm 1767</td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Uparaja" title="Uparaja">Phó vương</a></th><td><a href="/wiki/Inthraphithak" title="Inthraphithak">Inthraphithak</a></td></tr><tr><th scope="row">Tiền nhiệm</th><td><b>triều đại thành lập</b></td></tr><tr><th scope="row">Kế nhiệm</th><td><a href="/wiki/Buddha_Yodfa_Chulaloke" class="mw-redirect" title="Buddha Yodfa Chulaloke">Buddha Yodfa Chulaloke</a> (của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_tri%E1%BB%81u_Chakri" title="Vương triều Chakri">vương triều Chakri</a>)</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;">Thông tin chung</th></tr><tr><th scope="row">Sinh</th><td><span style="display:none">(<span class="bday">1734-04-17</span>)</span>17 tháng 4, 1734<br /><a href="/wiki/Ayutthaya_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)" title="Ayutthaya (thành phố)">Ayutthaya</a>, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ayutthaya" title="Vương quốc Ayutthaya">Vương quốc Ayutthaya</a></td></tr><tr><th scope="row">Mất</th><td>7 tháng 4, 1782<span style="display:none">(1782-04-07)</span> (47 tuổi)<br /><a href="/w/index.php?title=Cung_%C4%91i%E1%BB%87n_Wang_Derm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cung điện Wang Derm (trang không tồn tại)">Cung điện Wang Derm</a>, <a href="/wiki/Thon_Buri_(qu%E1%BA%ADn)" title="Thon Buri (quận)">Thon Buri</a>, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Thonburi" class="mw-redirect" title="Vương quốc Thonburi">Vương quốc Thonburi</a></td></tr><tr><th scope="row">Hậu duệ</th><td>30<sup id="cite_ref-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">Hoàng tộc</th><td><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Thonburi" class="mw-redirect" title="Vương quốc Thonburi">triều đại Thonburi</a></td></tr><tr><th scope="row">Thân phụ</th><td><a href="/w/index.php?title=Yong_Saetae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yong Saetae (trang không tồn tại)">Yong Saetae</a><sup id="cite_ref-Lintner,_p._112_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lintner,_p._112-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">Thân mẫu</th><td>Nok-lang (sau là Somdet Krom Phra Phithak Thephamat)</td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">Tôn giáo</a></th><td>Phật giáo</td></tr></tbody></table> <p><b>Taksin Đại đế</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Tiếng Thái">tiếng Thái</a>: <span lang="th">สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช</span>, <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_t%E1%BB%B1_ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i_sang_k%C3%BD_t%E1%BB%B1_Latinh" class="mw-redirect" title="Chuyển tự tiếng Thái sang ký tự Latinh">RTGS</a>: Somdet Phra Chao Taksin Maha Rat, <span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/7\/74\/Th-Taksin_the_Great.ogg\/Th-Taksin_the_Great.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"listen"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"vi","wikibase":"","file":"Th-Taksin the Great.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/74/Th-Taksin_the_Great.ogg/Th-Taksin_the_Great.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Play audio" title="Play audio" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label">listen</span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Th-Taksin_the_Great.ogg" title="Tập tin:Th-Taksin the Great.ogg">ⓘ</a></sup></span>) hay <b>Quốc vương Thonburi</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Tiếng Thái">tiếng Thái</a>: <span lang="th">สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี</span>, <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_t%E1%BB%B1_ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i_sang_k%C3%BD_t%E1%BB%B1_Latinh" class="mw-redirect" title="Chuyển tự tiếng Thái sang ký tự Latinh">RTGS</a>: Somdet Phra Chao Krung Thon Buri, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_gi%E1%BA%A3n_th%E1%BB%83" class="mw-redirect" title="Tiếng Trung giản thể">tiếng Trung giản thể</a>: 郑昭; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_ph%E1%BB%93n_th%E1%BB%83" class="mw-redirect" title="Tiếng Trung phồn thể">tiếng Trung phồn thể</a>: 鄭昭; <a href="/wiki/B%C3%ADnh_%C3%A2m_H%C3%A1n_ng%E1%BB%AF" title="Bính âm Hán ngữ">bính âm</a>: Zhèng Zhāo; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Tri%E1%BB%81u_Ch%C3%A2u" title="Tiếng Triều Châu">tiếng Triều Châu</a>: Dên Chao; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a>: Trịnh Quốc Anh - 鄭國英) (<a href="/wiki/17_th%C3%A1ng_4" title="17 tháng 4">17 tháng 4</a> năm <a href="/wiki/1734" title="1734">1734</a> – <a href="/wiki/7_th%C3%A1ng_4" title="7 tháng 4">7 tháng 4</a> năm <a href="/wiki/1782" title="1782">1782</a>) là quốc vương duy nhất của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Thonburi" class="mw-redirect" title="Vương quốc Thonburi">Vương quốc Thonburi</a>. Ông từng là một quý tộc ở <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ayutthaya" title="Vương quốc Ayutthaya">Vương quốc Ayutthaya</a> và sau đó là một nhà lãnh đạo lớn trong cuộc giải phóng Xiêm khỏi sự chiếm đóng của Miến Điện sau khi Ayutthaya thất thủ lần thứ nhì vào năm <a href="/wiki/1767" title="1767">1767</a>, và sau đó thống nhất Xiêm từ các quân phiệt. Do Ayutthaya hầu như bị tàn phá hoàn toàn, ông cho thiết lập Thonburi làm tân đô. Trong thời gian trị vì của ông, xảy ra các sự kiện nổi bật như các cuộc chiến tranh, chiến đấu đẩy lui các cuộc xâm chiếm mới của Miến Điện và chinh phục Vương quốc <a href="/wiki/Lanna" class="mw-redirect" title="Lanna">Lan Na</a> ở phía bắc, các tiểu quốc Lào, và uy hiếp một <a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Cao Miên</a> đã bị suy yếu. Ông bị chiến hữu lâu năm là <a href="/wiki/Buddha_Yodfa_Chulaloke" class="mw-redirect" title="Buddha Yodfa Chulaloke">Buddha Yodfa Chulaloke</a> hành quyết, người này lập nên <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_tri%E1%BB%81u_Chakri" title="Vương triều Chakri">Vương triều Chakri</a> cai trị Thái Lan cho đến nay. </p><p>Mặc dù chiến tranh diễn ra trong hầu hết thời gian sự nghiệp của Taksin, song ông dành sự quan tấm lớn đến chính trị, cai quản, kinh tế, và phúc lợi của quốc gia. Ông xúc tiến mậu dịch và duy trì quan hệ với ngoại quốc như <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Đại Thanh</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Anh</a>, và <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a>. Ông cho xây dựng đường giao thông và đào kênh. Bên cạnh việc khôi phục và cải tạo chùa, ông còn nỗ lực phục hưng văn học, và các loại hình nghệ thuật khác như kịch, hội họa, kiến trúc, và thủ công nghiệp. Ông cũng ban hành các quy định về việc thu thập và cải biên các văn bản khác nhau nhằm xúc tiến giáo dục và nghiên cứu tôn giáo. Nhằm công nhận công lao của ông với người Thái, sau này ông được truy phong tước <i>Maharaj</i> (<a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_%C4%90%E1%BA%BF" class="mw-redirect mw-disambig" title="Đại Đế">Đại Đế</a>). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trước_khi_đăng_cơ"><span id="Tr.C6.B0.E1.BB.9Bc_khi_.C4.91.C4.83ng_c.C6.A1"></span>Trước khi đăng cơ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Trước khi đăng cơ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trước khi đăng cơ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_thiếu_niên_và_giáo_dục"><span id="Th.E1.BB.9Di_thi.E1.BA.BFu_ni.C3.AAn_v.C3.A0_gi.C3.A1o_d.E1.BB.A5c"></span>Thời thiếu niên và giáo dục</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Thời thiếu niên và giáo dục”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời thiếu niên và giáo dục"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Taksin sinh ngày 17 tháng 4 năm 1734 (22 tháng 3 năm 2277 <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_l%E1%BB%8Bch" title="Phật lịch">Phật lịch</a>) tại <a href="/wiki/Ayutthaya_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)" title="Ayutthaya (thành phố)">Ayutthaya</a>. Cha của ông là Yong Saetae (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Tiếng Thái">tiếng Thái</a>: <span lang="th">หยง แซ่แต้</span>; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Trung</a>: <span lang="zh">鄭鏞</span>; <a href="/wiki/Phi%C3%AAn_%C3%A2m_H%C3%A1n-Vi%E1%BB%87t" title="Phiên âm Hán-Việt">Hán-Việt</a>: <span lang="vi">Trịnh Dung</span><sup id="cite_ref-zhengzhao_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-zhengzhao-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; tiếng Việt: Trịnh Yển, <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n#Việt_Nam" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65103167">.mw-parser-output .Hani{font-family:"Nom Na Tong","Han-Nom Gothic","Han-Nom Ming","HAN NOM A","HAN NOM B","TH-Khaai-TP0","TH-Khaai-TP2","TH-Khaai-PP0","TH-Khaai-PP2","TH-Sung-PP0","TH-Sung-PP2","TH-Sung-TP0","TH-Sung-TP2","TH-Sy-P0","TH-Sy-P2","TH-Ming-JP0","TH-Ming-JP2","Sun-ExtA","Sun-ExtB","Ming-Lt-HKSCS-UNI-H","Ming-Lt-HKSCS-ExtB","HanaMinA","HanaMinB","HanaMin","Source Han Sans TC","Source Han Sans SC","Source Han Sans","Source Han Sans K","Noto Sans CJK TC","Noto Sans CJK SC","Noto Sans CJK JP","Noto Sans CJK KR","MingLiU","MingLiU-ExtB","MingLiU_HKSCS","MingLiU_HKSCS-ExtB","SimSun","SimSun-ExtB","Arial Unicode MS","Lucida Sans Unicode","TITUS Cyberbit Basic","Code2000"}.mw-parser-output .cjkv-cd{font-family:"Han-Nom Gothic","Han-Nom Ming","Han-Nom Minh","TH-Khaai-TP2","TH-Khaai-PP2","TH-Ming-JP2","TH-Sung-PP2","TH-Sung-TP2","TH-Sy-P0","TH-Sy-P2","Sun-ExtB","MingLiU HKSCS-ExtB","Ming-Lt-HKSCS-ExtB","HanaMinB","Han-Nom Kai"}</style><span lang="vi" class="Hani" style="font-style: normal; font-size: 110%;">鄭偃</span><sup id="cite_ref-suluoc_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-suluoc-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), là một quan viên thu thuế,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> có gốc Triều Châu từ huyện <a href="/wiki/Tr%E1%BB%ABng_H%E1%BA%A3i" title="Trừng Hải">Trừng Hải</a>, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc.<sup id="cite_ref-Lintner,_p._112_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Lintner,_p._112-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mẹ của ông là Nok-iang (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Tiếng Thái">tiếng Thái</a>: <span lang="th">นกเอี้ยง</span>), bà là một người Thái (và sau được phong tước Somdet Krom Phra Phithak Thephamat).<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Do ấn tượng trước ông, <a href="/wiki/Danh_x%C6%B0ng_ho%C3%A0ng_gia_v%C3%A0_qu%C3%BD_t%E1%BB%99c_Th%C3%A1i_Lan" title="Danh xưng hoàng gia và quý tộc Thái Lan">Chao Phraya</a> Chakri (Mhud), người đương giữ chức Samuhanayok (สมุหนายก <i>tể tướng</i>) trong triều đại của vua <a href="/w/index.php?title=Boromakot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boromakot (trang không tồn tại)">Boromakot</a>, nhận nuôi ông và ban cho ông tên Thái là <b>Sin</b> (สิน)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nghĩa là tiền bạc hoặc của cải.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do có tên là Sin<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ông được sử Việt gọi theo tiếng Hoa là <b>Trịnh Tân</b> (鄭新)<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <b>Trịnh Quốc Anh</b> (鄭國英)<sup id="cite_ref-suluoc_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-suluoc-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <b>Trịnh Sinh</b> (鄭生)<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, còn sử Trung Quốc gọi là <b>Trịnh Tín</b> (鄭信)<sup id="cite_ref-zhengzhao_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-zhengzhao-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <b>Trịnh Chiêu</b> (鄭昭).<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Khi lên 7 tuổi, Sin được giao cho một nhà sư tên là Thongdee để bắt đầu tiếp nhận giáo dục trong chùa Wat Kosawat (วัดโกษาวาส), sau này là Wat Choeng Tha (วัดเชิงท่า).<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau bảy năm, cha nuôi gửi ông đi làm công việc của một tiểu đồng vương thất. Ông đã học thông thạo các ngoại ngữ như tiếng <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_M%C3%A2n_Nam" title="Tiếng Mân Nam">Mân Nam</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a> và một số ngôn ngữ ở <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hindi" title="Tiếng Hindi">Ấn Độ</a>. </p><p>Khi Sin cùng bạn của mình là <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Thong-Duang</a> còn là các chú tiểu, hai cậu bé kể rằng họ gặp một ông thầy bói <a href="/wiki/Hoa_ki%E1%BB%81u" title="Hoa kiều">người Hoa</a> và người này nói rằng bàn tay của cả hai cậu bé có đường chỉ tay may mắn và sẽ đều làm vua. Không ai cho rằng điều này là nghiêm túc, song cả hai về sau đều làm vua và Thong-Duang, tức <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Rama I</a>, trở thành người kế nhiệm của Taksin.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_nghiệp_ban_đầu"><span id="S.E1.BB.B1_nghi.E1.BB.87p_ban_.C4.91.E1.BA.A7u"></span>Sự nghiệp ban đầu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Sự nghiệp ban đầu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự nghiệp ban đầu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau ba năm làm sư, Sin tham gia phụng sự cho Quốc vương <a href="/wiki/Ekkathat" title="Ekkathat">Ekatat</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và là phó thống đốc thứ nhất rồi thống đốc của tỉnh <a href="/wiki/Tak_(t%E1%BB%89nh)" title="Tak (tỉnh)">Tak</a>,<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> do vậy mà ông được gọi là <i><a href="/wiki/Danh_x%C6%B0ng_ho%C3%A0ng_gia_v%C3%A0_qu%C3%BD_t%E1%BB%99c_Th%C3%A1i_Lan" title="Danh xưng hoàng gia và quý tộc Thái Lan">Phraya</a> Tak</i>, tức thống đốc tỉnh Tak<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tỉnh này gặp nguy hiểm từ Miến Điện vì giáp biên giới. Cũng do danh xưng Phraya Tak này mà các sách sử Việt Nam còn gọi Taksin là Phi Nhã Tân (丕雅新, "<a href="/wiki/Phraya" title="Phraya">Phraya</a> Sin")<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Năm 1764, quân Miến tấn công khu vực miền nam của Xiêm. Dưới quyền Muang Maha Noratha, quân Miến thắng lợi và tiến đến <a href="/wiki/Phetchaburi" title="Phetchaburi">Phetchaburi</a>, và tại đây phải đối diện với các binh sĩ Xiêm dưới quyền hai tướng quân là Kosadhibodhi và Phraya Tak (tức Taksin). Quân đội Xiêm đánh lui quân Miến về đèo Singkhorn. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg/220px-Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg" decoding="async" width="220" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg/330px-Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg/440px-Monument_of_King_Taksin_in_Wat_Kung_Tapao.jpg 2x" data-file-width="6922" data-file-height="9267" /></a><figcaption>Tượng Taksin ở Wat Kung Tapao.</figcaption></figure> <p>Năm 1765, khi quân Miến tấn công Ayutthaya, Phraya Tak tham gia phòng thủ kinh thành, nhờ vậy mà được ban tước "<i>Phraya Vajiraprakarn</i>" của tỉnh <a href="/wiki/Kamphaeng_Phet_(t%E1%BB%89nh)" title="Kamphaeng Phet (tỉnh)">Kamphaeng Phet</a>. Tuy nhiên, ông không có cơ hội đến cai trị tỉnh Kamphaeng Phet do chiến tranh lại nổ ra. Ông lập tức được triệu hồi để bảo vệ kinh thành. Trong hơn một năm, các binh sĩ Xiêm và Miến giao tranh ác liệt trong cuộc bao vây Ayutthaya. Trong thời gian này, Phraya Vajiraprakarn trải qua nhiều thất bại khiến ông nghi ngờ về giá trị các nỗ lực của bản thân. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kháng_cự_và_độc_lập"><span id="Kh.C3.A1ng_c.E1.BB.B1_v.C3.A0_.C4.91.E1.BB.99c_l.E1.BA.ADp"></span>Kháng cự và độc lập</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Kháng cự và độc lập”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kháng cự và độc lập"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngày 3 tháng 1 năm, 1766, trước khi Ayutthaya thất thủ, ông cùng 500 tùy tùng phá vòng vây của quân Miến để đến tỉnh <a href="/wiki/Rayong" title="Rayong">Rayong</a>, ở bờ đông của <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Th%C3%A1i_Lan" title="Vịnh Thái Lan">vịnh Thái Lan</a>.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hành động này chưa từng được giải thích thỏa đáng, do vương cung và quý tộc Ayutthaya nằm trên một đảo; cách Taksin và tùy tùng phá vây vẫn còn là điều bí ẩn. </p><p>Ngày 7 tháng 4 năm 1767, Ayutthaya hoàn toàn thất thủ trước quân Miến. Sau khi kinh đô thất thủ và quốc vương từ trần, Xiêm bị phân thành sáu phần, trong đó Sin kiểm soát vùng duyên hải phía đông. Cùng với Tong-Duang lúc này có tên mới là <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Chao Phraya Chakri</a>, ông cuối cùng tiến hành đẩy lui người Miến, đánh bại các đối thủ và tái thống nhất quốc gia.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sin lúc này được gọi là Hoàng tử Tak. </p><p>Thống đốc Chantaburi từ chối thương lượng hữu nghị, do vậy ông cùng tùy tùng đột kích và chiếm được thị trấn vào ngày 15 tháng 6 năm 1767, chỉ hai tháng sau khi Ayutthaya thất thủ.<sup id="cite_ref-DamrongRajanubhab385_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-DamrongRajanubhab385-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Quân đội của ông nhanh chóng gia tăng số lượng với những nam giới tại Chantaburi và <a href="/wiki/Trat_(t%E1%BB%89nh)" title="Trat (tỉnh)">Trat</a>, là hai tỉnh không bị cướp phá và bị suy giảm dân số do quân Miến,<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> một cách tự nhiên tạo thành cơ sở thích hợp cho ông để tiến hành chuẩn bị giải phóng tổ quốc.<sup id="cite_ref-warwood253_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-warwood253-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg/290px-%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg" decoding="async" width="290" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg/435px-%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg/580px-%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="639" /></a><figcaption>Taksin cưỡi ngựa chiến.</figcaption></figure> <p>Sau khi cướp phá hoàn toàn Ayutthaya, người Miến dường như không thể hiện sự quan tâm nghiêm túc trong việc chiếm giữ thủ đô của Xiêm, do họ chỉ để lại một số ít binh sĩ dưới quyền Tướng Suki để kiểm soát thành phố nay đã tan vỡ. Họ chuyển sự chú ý của mình về phía Bắc, nơi Miến Điện chịu sự đe dọa từ việc <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">Đại Thanh</a> xâm chiếm. Ngày 6 tháng 11 năm 1767, khi làm chủ được 5.000 binh sĩ và toàn bộ đều có sĩ khí cao, Taksin chỉ huy quân đội đi thuyền ngược sông Chao Phraya và chiếm <a href="/wiki/Thon_Buri_(qu%E1%BA%ADn)" title="Thon Buri (quận)">Thonburi</a> ở đối diện <a href="/wiki/Bangkok" class="mw-redirect" title="Bangkok">Bangkok</a> hiện nay, hành quyết thống đốc người Thái do Miến Điện phong là Thong-in.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau chiến thắng nhanh chóng này, ông táo bạo tấn công đại doanh của quân Miến tại Phosamton gần Ayutthya.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Quân Miến bị đánh bại, và Taksin khải hoàn Ayutthaya, bảy tháng sau khi thành phố thất thủ.<sup id="cite_ref-warwood253_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-warwood253-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lập_đô"><span id="L.E1.BA.ADp_.C4.91.C3.B4"></span>Lập đô</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Lập đô”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lập đô"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Taksin thực hiện những bước quan trọng nhằm thể hiện ông là một người kế nhiệm xứng đáng của vương vị. Ông được thuật là đã đối đãi thích hợp với dư đảng của vương tộc cũ, sắp xếp đại hỏa táng thi thể của Quốc vương <a href="/wiki/Ekkathat" title="Ekkathat">Ekatat</a>, và giải quyết vấn đề định đô.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Có thể Taksin nhận thấy rằng Ayutthaya bị tàn phá nghiêm trọng nên việc khôi phục nó về tình trạng cũ chắc chắc sẽ quá sức đối với nguồn lực của ông. Người Miến quá quen thuộc với các tuyến đường để tiến đến Ayutthaya, và trong trường hợp người Miến lại tiến công, thì binh sĩ của ông sẽ không thể đủ sức bảo vệ thành phố. Do vậy, ông lập đô tại Thonburi, là nơi gần biển hơn Ayutthaya.<sup id="cite_ref-Syamananda95_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Syamananda95-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngoài việc sẽ khó xâm nhập Thon Buri bằng đường bộ, sự lựa chọn này cũng sẽ ngăn chặn việc thu thập vũ khí và thiết bị quân sự của bất cứ ai có tham vọng biến bản thân thành một vương độc lập ở xa về thượng du <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Chao_Phraya" title="Sông Chao Phraya">sông Chao Phraya</a>.<sup id="cite_ref-DamrongRajanubhab385_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-DamrongRajanubhab385-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do <a href="/w/index.php?title=Thonburi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thonburi (trang không tồn tại)">Thonburi</a> là một đô thị nhỏ, quân sẵn có của Vương Tak, cả bộ binh và thủy binh, có thể tham gia xây dựng công sự, và nếu ông nhận thấy rằng không thể giữ nó trước một cuộc tấn công của kẻ thù, ông có thể đưa quân lên tàu và tiến hành triệt thoái đến Chantaburi.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Những thắng lợi trước các đối thủ quyền lực là nhờ năng lực chiến đấu như một chiến binh của Taksin. Ông thường ở tiền tuyến trong khi đấu với kẻ địch, nhờ vậy truyền sĩ khí cho binh sĩ để họ bất chấp nguy hiểm. Trong số những quan chức gắn vận mệnh với ông có hai cá nhân mà sau này đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong lịch sử Thái Lan, họ là hai người con của một quan chức mang tước Pra Acksonsuntornsmiantra (พระอักษรสุนทรเสมียนตรา), người anh là Tongduang (ทองด้วง) và sau thành lập vương triều Chakri, người em là <a href="/wiki/Maha_Sura_Singhanat" title="Maha Sura Singhanat">Boonma</a> (บุญมา) nắm giữ vị trí quyền lực số hai.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trước khi Ayutthaya thất thủ, Tongduang được phong tước <i>Luang</i> <i>Yokkrabat</i>, giữ chức giám sát vương thất, thống đốc tỉnh <a href="/w/index.php?title=Ratchaburi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ratchaburi (trang không tồn tại)">Ratchaburi</a>, còn Boonma có hiệu là Nai Sudchinda. Luang Yokkrabat (Tongduang) không có mặt lúc kinh thành Ayutthaya thất thủ, còn Nai Sudchinda (Boonma) thì đã đào thoát khỏi kinh thành. Tuy nhiên, khi Taksin tập hợp lực lượng tại Chantaburi, Nai Sudchinda đem những tùy tùng của mình gia nhập, giúp tăng cường lực lượng của Taksin, và được thăng làm Pra Mahamontri (พระมหามนตรี). Ngay sau khi đăng cơ, Taksin đảm bảo phụng sự của Luang Yokkrabut theo khuyến nghị của Pra Mahamontri và thăng người này là Pra Rajwarin (พระราชวรินทร์). Sau đó, do có công lao nên Pra Rajwarin được lập làm Chao Phraya Chakri<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, hạng tể tướng, và Pra Mahamontri được lập làm Chao Phraya Surasih<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-Syamananda95_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-Syamananda95-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trị_vì"><span id="Tr.E1.BB.8B_v.C3.AC"></span>Trị vì</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Trị vì”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trị vì"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tức_vị"><span id="T.E1.BB.A9c_v.E1.BB.8B"></span>Tức vị</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Tức vị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tức vị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:KingTaksin%27s_coronation.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/KingTaksin%27s_coronation.jpg/320px-KingTaksin%27s_coronation.jpg" decoding="async" width="320" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/KingTaksin%27s_coronation.jpg/480px-KingTaksin%27s_coronation.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/KingTaksin%27s_coronation.jpg/640px-KingTaksin%27s_coronation.jpg 2x" data-file-width="850" data-file-height="581" /></a><figcaption>Taksin Đại Vương lên ngôi, 28 tháng 12 năm 1767</figcaption></figure> <p>Ngày 28 tháng 12 năm 1767, ông lên ngôi quốc vương của <a href="/wiki/Xi%C3%AAm" class="mw-redirect" title="Xiêm">Xiêm</a> tại cung điện Wang Derm tại tân đô <a href="/wiki/Thon_Buri_(qu%E1%BA%ADn)" title="Thon Buri (quận)">Thonburi</a>.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông lấy danh xưng chính thức là <b>Boromraja IV</b> và "<b>Phra Sri Sanphet</b>", song được biết trong sử Thái là Quốc vương Taksin, một sự kết hợp giữa danh xưng phổ biến của ông là Phya Tak, và nguyên danh của ông là Sin, hoặc là Quốc vương của Thonburi, do ông là quân chủ duy nhất của kinh đô này. Khi làm lễ đăng cơ, ông 34 tuổi. Quốc vương chọn không trở về Ayutthaya mà lập đô tại Thonburi, vốn chỉ cách biển 20 km nên phù hợp hơn với thương nghiệp hàng hải, song không không có thời gian để kiến thiết nó thành một đại thành thị,<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> do hoàn toàn bận rộn với việc trấn áp các đối thủ bên trong và bên ngoại, cũng như khuếch trương lãnh thổ trong suốt triều đại của mình.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Năm_quốc_gia_riêng_biệt"><span id="N.C4.83m_qu.E1.BB.91c_gia_ri.C3.AAng_bi.E1.BB.87t"></span>Năm quốc gia riêng biệt</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Năm quốc gia riêng biệt”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Năm quốc gia riêng biệt"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau khi Ayutthaya thất thủ, Xiêm bị tan vỡ do thiếu quyền lực trung ương. Ngoài Quốc vương Taksin, còn có Vương tử Teppipit (con của Quốc vương Boromakot) thất bại trong một hành động nghi binh chống người Miến vào năm 1766 và tự lập là quân chủ tại <a href="/w/index.php?title=Phimai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phimai (trang không tồn tại)">Phimai</a>, nắm quyền thống trị các tỉnh miền đông gồm cả <a href="/wiki/Nakhon_Ratchasima" title="Nakhon Ratchasima">Nakhon Ratchasima</a> hay Khorat. Thống đốc <a href="/wiki/Phitsanulok" class="mw-redirect" title="Phitsanulok">Phitsanulok</a> có tên đầu là Ruang (เรือง) thì tự tuyên bố độc lập, lãnh thổ nằm dưới quyền kiểm soát của người này trải rộng đến tỉnh <a href="/wiki/Nakhon_Sawan" title="Nakhon Sawan">Nakhon Sawan</a>. Phía bắc của Phitsanulok là thị trấn Sawangburi (gọi là Fang trong tỉnh <a href="/wiki/Uttaradit_(t%E1%BB%89nh)" title="Uttaradit (tỉnh)">Uttaradit</a>), tại đây một hòa thượng tên là Ruan xưng vương, bổ nhiệm các hòa thượng khác làm những chỉ huy quân sự. Tại các tỉnh miền nam từ <a href="/w/index.php?title=Chumphon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chumphon (trang không tồn tại)">Chumphon</a> trở xuống, một Pra Palad giữ chức quyền thống đốc của <a href="/wiki/Nakhon_Si_Thammarat" title="Nakhon Si Thammarat">Nakhon Si Thammarat</a> tự tuyên bố độc lập và xưng vương.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sau khi thiết lập vững chắc căn cứ quyền lực của mình tại Thonburi, Quốc vương Taksin bắt đầu tiến hành "tái thống nhất" vương quốc, tiêu diệt các địch thủ địa phương. Sau khi bị Thống đốc Phitsanulok tạm thời đẩy lui,<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ông tập trung vào đánh bại người yếu nhất trước. Vương Teppipit tại Phimai bị dẹp yên và hành hình vào năm 1768.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vương của Nakhon Si Thammarat bị một người trung thành với Taksin là Thống đốc <a href="/wiki/Pattani" class="mw-redirect" title="Pattani">Pattani</a> bắt giữ,<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Taksin không những tha mà còn cho nhân vật này cư trú tại Thonburi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chiến_tranh"><span id="Chi.E1.BA.BFn_tranh"></span>Chiến tranh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Chiến tranh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chiến tranh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quốc vương <a href="/wiki/Hsinbyushin" title="Hsinbyushin">Hsinbyushin</a> của Miến chưa từng từ bỏ kế hoạch nhằm buộc Xiêm phải khuất phục, và ngay khi biết tin về việc lập Thonburi làm thủ đô của Taksin, vị quân chủ của Miến Điện lệnh cho Thống đốc <a href="/wiki/Dawei" title="Dawei">Tavoy</a> đi chinh phục Taksin vào năm 1767. Quân Miến tiến đến huyện Bangkung thuộc tỉnh <a href="/w/index.php?title=Samut_Songkram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samut Songkram (trang không tồn tại)">Samut Songkram</a> ở phía tây tân đô, song bị Taksin đánh tan.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, khi quân Thanh xâm nhập, Hsinbyushin quyết định triều hồi phần lớn binh sĩ nhằm kháng Thanh. </p><p>Sau khi dàn xếp hòa bình với quân Thanh, quân chủ Miến Điện phái một quân đội nhỏ khác gồm 5.000 binh sĩ đi tấn công Xiêm vào năm 1774. Tuy nhiên, họ bị người Xiêm bao vây hoàn toàn tại Bangkeo thuộc tỉnh <a href="/w/index.php?title=Ratchaburi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ratchaburi (trang không tồn tại)">Ratchaburi</a>, và cuối cùng do bị đói nên phải đầu hàng Taksin. Taksin có thể tàn sát họ, song thực tế ông để họ sống nhằm đề cao chí khí của người Thái.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Quân tiếp viện của Miến Điện cắm trại tại tỉnh <a href="/w/index.php?title=Kanchanaburi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kanchanaburi (trang không tồn tại)">Kanchanaburi</a> sau đó thu quân. Quốc vương Hsinbyushin vẫn cố gắng chinh phục Xiêm, và trong tháng 10 năm 1775, cuộc xâm chiếm lớn nhất của Miến Điện trong thời kỳ Thonburi bắt đầu dưới quyền <a href="/wiki/Maha_Thiha_Thura" title="Maha Thiha Thura">Maha Thiha Thura</a>, trong sử Thái được gọi là "Azaewunky". Nhân vật này thể hiện bản thân là một tướng quân hàng đầu trong khi giao tranh với quân Thanh và trong một cuộc nổi dậy gần đó của người Pegu (Mon).<sup id="cite_ref-wood265-266_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-wood265-266-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Battle_of_Bangkeo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Battle_of_Bangkeo.jpg/294px-Battle_of_Bangkeo.jpg" decoding="async" width="294" height="368" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Battle_of_Bangkeo.jpg/440px-Battle_of_Bangkeo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Battle_of_Bangkeo.jpg 2x" data-file-width="557" data-file-height="698" /></a><figcaption>Trận Bangkeo tại Ratchaburi</figcaption></figure> <p>Sau khi vượt qua biên giới Xiêm tại đèo Melamao, quân Miến hành quân hướng về <a href="/wiki/Phitsanulok" class="mw-redirect" title="Phitsanulok">Phitsanulok</a>, trên đường đi họ chiếm Phichai và <a href="/w/index.php?title=Sukhothai_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sukhothai (thành phố) (trang không tồn tại)">Sukhothai</a>. Quân Miến sau đó bao vây Phitsanulok đang do hai tướng quân anh em là Chao Phraya Chakri và Chao Phya Surasih bảo vệ, và do quân Xiêm kháng cự ngoan cường, quân Miến bị cản bên ngoài thành lũy trong khoảng 4 tháng.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hay tin về cuộc đột kích thành công của Chao Phraya Chakri khiến cho quân Miến phải rút vào trại, Azaewunky sắp xếp tiếp xúc với tướng quân này, Azaewunky ca ngợi chiến thuật của Chakri và khuyên Chakri lo cho bản thân, tiên đoán Chakri nhất định sẽ làm quốc vương. Bất kỳ nghi ngờ gì về việc Azaewunky âm mưu gây chia rẽ giữa Taksin và Chao Phraya Chakri nên được bỏ qua, do hai người cộng tác chặt chẽ trong các hành động quân sự sau đó.<sup id="cite_ref-wood265-266_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-wood265-266-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-DamrongRajanubhab493-495_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-DamrongRajanubhab493-495-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bất chấp nỗ lực của Taksin nhằm tấn công quân Miến từ phía hậu, Chao Phraya Chakri và Chao Phraya Surasih không thể giữ thành Phitsanulok lâu hơn do thiếu lương thực dự trữ. Sau khi tập hợp hầu hết dân cư, họ đột vây thành công và lập <a href="/wiki/Phetchabun" title="Phetchabun">Phetchabun</a> làm trị sở. Azaewunky dẫn quân vào thành bỏ hoang và cuối tháng 3 năm 1776, song sớm cũng phải đối mặt với tình hình thiếu hụt lương thực. Đương thời, Quốc vương mới của Miến Điện là <a href="/wiki/Singu_Min" title="Singu Min">Singu Min</a> lệnh cho Azaewunky rút khỏi lãnh thổ Xiêm, do vậy quân của Azaewunky dời đi, song tàn quân Miến tiếp tục chiến tranh cho đến khi họ bị đẩy lui khỏi Xiêm vào tháng 9 năm đó.<sup id="cite_ref-wood265-266_41-2" class="reference"><a href="#cite_note-wood265-266-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-DamrongRajanubhab493-495_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-DamrongRajanubhab493-495-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Theo ý kiến của Quốc vương Taksin, một khi <a href="/wiki/Chiang_Mai" class="mw-redirect" title="Chiang Mai">Chiang Mai</a> vẫn do người Miến cai trị thì phía bắc của Xiêm sẽ luôn bị người Miến xâm nhập. Điều kiện tiên quyết nhằm duy trì hòa bình trong khu vực là phải trục xuất hoàn toàn người Miến khỏi Chiang Mai.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 1771, Thống đốc của Miến của Chiang Mai đem quân về phía nam và bao vây <a href="/w/index.php?title=Amphoe_Phichai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amphoe Phichai (trang không tồn tại)">Phichai</a>, song bị đẩy lui. Taksin sau đó cho dò xét thực lực người Miến, và quân đội của ông không chuẩn bị một cuộc tấn công trực diện vào thành Chiang Mai. Sau khi gặp phải kháng cự ngoan cường của quân Miến, Taksin rút lui, có lẽ do tin vào một lời tiên tri cổ rằng cần hai lần nỗ lực để chiếm Chiang Mai.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thất bại của quân Miến trong việc chiếm Phichai mở đầu cho cuộc viễn chinh lần thứ nhì của Taksin nhằm vào Chaing Mai.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi một đạo quân Xiêm dưới quyền chỉ huy của Chao Phraya Chakri và Chao Phraya Surasih đến Lampang, hai quan viên hàng đầu Phraya Chaban và Phraya Kawila đã đào ngũ từ quân Miến để gia nhập bao vây Chaing Mai, không lâu sau Quốc vương Taksin đến nơi. Tháng 1 năm 1775, thành Chiang Mai thất thủ trước quân Xiêm, song thống đốc và chỉ huy của Miến Điện cùng gia đình chạy thoát. Trước khi dời về Thonburi, Taksin phong chức tước cho những người có công, Phraya Chaban được nhậm chức Thống đốc Chaing Mai và tước Phraya Wichienprakarn, còn Phraya Kawila và Phraya Waiwongsa lần lượt cai quản <a href="/wiki/Lampang" title="Lampang">Lampang</a> và <a href="/wiki/Lamphun" title="Lamphun">Lamphun</a>.<sup id="cite_ref-Wood,_các_trang_263-264_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wood,_các_trang_263-264-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Chao Phraya Chakri được lệnh ở lại thêm nhằm giúp họ bình định miền bắc, vốn gồm cả các quốc gia Lào. Tuy nhiên, Quốc vương Miến Điện nhìn nhận sự tồn tại của quốc gia Lào là <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Luang_Phrabang" title="Vương quốc Luang Phrabang">Vương quốc Luang Phrabang</a> và <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Vi%C3%AAng_Ch%C4%83n" title="Vương quốc Viêng Chăn">Vientiane</a> tạo thành cơ sở để duy trì quyền lực của Miến Điện ở xa về phía đông, nên cần phải đoạt lại Chiang Mai, và một đạo quân Miến gồm 6.000 binh sĩ được phái đi với nhiệm vụ này vào năm 1776. Quân Miến tiến vào thành, song bị một đạo quân Xiêm cứu viện dưới quyền Chao Phraya Surasih đuổi đi. Chaing Mai chịu tổn thất nghiêm trọng do các chiến dịch, dân số trong thành giảm mạnh và bị bần cùng hóa, và trong trường hợp Miến Điện lại tiến công, thành sẽ không thể tự thủ. Do những nguyên nhân này, Quốc vương Taksin bỏ thành và các dân cư còn lại trong thành được chuyển đến Lampang. Chiang Mai do đó trở thành một thành hoang và duy trì tình trạng này trong 15 năm.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong vài năm sau đó, Taksin nỗ lực giành quyền kiểm soát đối với <a href="/wiki/Chiang_Mai" class="mw-redirect" title="Chiang Mai">Chiang Mai</a>, và đặt Campuchia làm chư hầu của Xiêm từ năm 1779 sau các chiến dịch quân sự liên tiếp.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khuếch_trương_ra_ngoại_quốc"><span id="Khu.E1.BA.BFch_tr.C6.B0.C6.A1ng_ra_ngo.E1.BA.A1i_qu.E1.BB.91c"></span>Khuếch trương ra ngoại quốc</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Khuếch trương ra ngoại quốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khuếch trương ra ngoại quốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cao_Miên"><span id="Cao_Mi.C3.AAn"></span>Cao Miên</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Cao Miên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cao Miên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1769, Cao Miên lại chìm trong hỗn loạn do tranh đoạt vương vị giữa anh em vương thất, người anh là Quốc vương Ramraja (Non, sử Việt chép là <a href="/wiki/Ang_Nan" class="mw-redirect" title="Ang Nan">Nặc Nộn</a>), và người em là Ton (sử Việt chép là <a href="/wiki/Outey_II" title="Outey II">Nặc Tôn</a>). Ton được quân <a href="/wiki/Ch%C3%BAa_Nguy%E1%BB%85n" title="Chúa Nguyễn">chúa Nguyễn</a> Đại Việt viện trợ và giành thắng lợi, xưng là Quốc vương Narairaja, còn Non cầu viện Xiêm. Cuộc đấu tranh này tạo cơ hội cho Taksin khôi phục quyền bá chủ của Xiêm đối với Cao Miên như thời Ayutthaya. Một đạo quân được phái đi để hỗ trợ cựu vương Ramraja giành lại quyền lực, song không thành công.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lào"><span id="L.C3.A0o"></span>Lào</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Lào”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lào"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1777, quân chủ của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Champasak" title="Vương quốc Champasak">Vương quốc Champasak</a>, đương thời là một quốc gia độc lập giáp với biên giới phía đông của Xiêm, ủng hộ Thống đốc <a href="/w/index.php?title=Amphoe_Nang_Rong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amphoe Nang Rong (trang không tồn tại)">Nangrong</a> nổi loạn chống Taksin. Một đạo quân Xiêm dưới quyền <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Chao Phraya Chakri</a> được lệnh đi dẹp loạn, bắt và hành hình phản tặc. Đến khi nhận được quân tiếp viện dưới quyền Chao Phraya Surasih, Chao Phraya Chakri tiến về Champasak, quân chủ Champasak là Chao O cùng tể tướng bị bắt giữ và bị chặt đầu. Champasak được hợp nhất vào Xiêm, và Quốc vương Taksin rất hài lòng với sự chỉ đạo chiến dịch của Chao Phraya Chakri, và thăng cho vị tướng này tước <b><a href="/wiki/Danh_x%C6%B0ng_ho%C3%A0ng_gia_v%C3%A0_qu%C3%BD_t%E1%BB%99c_Th%C3%A1i_Lan" title="Danh xưng hoàng gia và quý tộc Thái Lan">Somdej Chao Phraya</a></b> <b>Mahakasatsuek Piluekmahima Tuknakara Ra-adet</b> (สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก พิลึกมหึมาทุกนคราระอาเดช)<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> - tước quý tộc cao nhất mà một người không thuộc huyết thống vương thất có thể đạt đến. </p><p>Trước đó, tại <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Vi%C3%AAng_Ch%C4%83n" title="Vương quốc Viêng Chăn">Vương quốc Vientiane</a>, một đại thần là Pra Woh nổi loạn chống lại quân chủ và chạy sang lãnh thổ Champasak, tại đây ông ta lập căn cứ tại Donmotdang gần thành phố Ubon hiện nay. Ông ta quy phục chính thức với Xiêm, song sau khi quân Xiêm rút đi thì ông ta bị quân Vientiane tấn công và tiêu diệt. Hành động này ngay lập tức bị Taksin nhìn nhận là một sự sỉ nhục lớn đối với ông, và theo lệnh của ông, Somdej Chao Phya Mahakasatsuek xâm chiếm Vientiane với một đạo quân 2 vạn vào năm 1778. Quân chủ của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Luang_Prabang" class="mw-redirect" title="Vương quốc Luang Prabang">Vương quốc Luang Prabang</a> ở trong tình trạng thù địch với quân chủ của Vientiane, quân chủ nước này quy phục Xiêm để đổi lấy an toàn cho bản thân, đưa quân của mình hội quân với Somdej Chao Phya Mahakasatsuek để bao vây thành Vientiane.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau một cuộc bao vây Vientiane kéo dài khoảng bốn tháng, người Xiêm chiếm được thành phố và đem tượng Phật lục bảo và <a href="/w/index.php?title=Phra_Bang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phra Bang (trang không tồn tại)">Phra Bang</a> đến Thonburi. Quốc vương Vientiane chạy thoát và sống lưu vong, hai vương quốc Luang Prabang và Vientiane trở thành nước phụ thuộc của Xiêm.<sup id="cite_ref-wyatt143_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-wyatt143-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Đàng_Trong_và_Cao_Miên"><span id=".C4.90.C3.A0ng_Trong_v.C3.A0_Cao_Mi.C3.AAn"></span>Đàng Trong và Cao Miên</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Đàng Trong và Cao Miên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đàng Trong và Cao Miên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1770, Quốc vương Taksin phát động chiến tranh chống <a href="/wiki/Ch%C3%BAa_Nguy%E1%BB%85n" title="Chúa Nguyễn">chúa Nguyễn</a> nhằm tranh đoạt quyền kiểm soát Cao Miên. Sau một số thất bại ban đầu, liên quân Xiêm-Miên <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Vi%E1%BB%87t%E2%80%93Xi%C3%AAm_(1771-1772)" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Việt–Xiêm (1771-1772)">đánh bại quân Nguyễn</a> vào năm 1771 và 1772.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup> Những thất bại này khiến kích động một cuộc nội loạn (<a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_T%C3%A2y_S%C6%A1n" class="mw-redirect" title="Khởi nghĩa Tây Sơn">khởi nghĩa Tây Sơn</a>) mà sau đó đã hất chúa Nguyễn khỏi quyền lực. Năm 1773, chúa Nguyễn làm hòa với Taksin, trao lại một số lãnh thổ mà họ kiểm soát tại Cao Miên.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tuy nhiên, năm 1771, dù được quân Xiêm đoạt lại vương vị Cao Miên cho mình song Narairaja rút đến phía đông quốc gia. Cuối cùng, Ramraja và Narairaja tiến đến một thỏa hiệp, theo đó người anh sẽ làm đệ nhất vương và người em sẽ làm đệ nhị vương hay Maha <a href="/wiki/Uparaja" title="Uparaja">Uparayoj</a>, và hoàng tử tên Tam là Maha Uparat cho đệ nhất và đệ nhị vương, thỏa hiệp này không làm thỏa mãn các bên. Tam bị ám sát, trong khi đệ nhị vương đột ngột từ trần. </p><p>Cho rằng Quốc vương Ramraja phải chịu trách nhiệm về những việc này, nhiều quan chức cao cấp dưới quyền lãnh đạo của Vương tử Talaha (Mu) nổi loạn, bắt và ném Ramraja xuống sông vào năm 1780. Talaha đưa <a href="/wiki/Ang_Eng" title="Ang Eng">Ang Eng</a> mới bốn tuổi làm quốc vương, còn bản thân thì làm nhiếp chính, song ông ra nghiêng quá nhiều về phía chúa Nguyễn, do đó xung đột với chính sách của Taksin là ủng hộ một nhân vật thân Xiêm trên vương vị Cao Miên. </p><p>Taksin do đó quyết định tiến hành xâm chiếm Cao Miên, một đạo quân Xiêm gồm 2 vạn binh sĩ dưới quyền Somdej Chao Phraya Mahakasatsuek tiến vào Cao Miên, và trong trường hợp chinh phục thành công sẽ đưa con của Taksin là Vương tử Intarapitak làm vương của Cao Miên. Với viện trợ từ chúa Nguyễn, vương tử Talana chuẩn bị kháng cự quân Xiêm tại <a href="/wiki/Phn%C3%B4m_P%C3%AAnh" title="Phnôm Pênh">Phnôm Pênh</a>, song trước khi bắt đầu giao tranh thì các rối loạn nghiêm trọng nổ ra tại Xiêm khiến cho Somdej Chao Phraya Mahakasatsuek (tức Chakri) quyết định vội vàng trở về Thonburi, sau khi trao quyền chỉ huy đạo quân cho em trai là Chao Phraya Surasih<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-Wood,_các_trang_263-264_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-Wood,_các_trang_263-264-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg/529px-1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg" decoding="async" width="529" height="366" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg/794px-1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg/1058px-1780_Raynal_and_Bonne_Map_of_Southeast_Asia_and_the_Philippines_-_Geographicus_-_Philippines-bonne-1780.jpg 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1731" /></a><figcaption>Bản đồ khu vực Đông Nam Á năm 1780.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinh_tế,_văn_hóa_và_tôn_giáo"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF.2C_v.C4.83n_h.C3.B3a_v.C3.A0_t.C3.B4n_gi.C3.A1o"></span>Kinh tế, văn hóa và tôn giáo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Kinh tế, văn hóa và tôn giáo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế, văn hóa và tôn giáo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau khi Taksin lập Thonburi làm kinh đô, nhân dân sống trong tình cảnh bần cùng, lương thực và trang phục khan hiếm. Quốc vương nhận thức được tình cảnh của các thần dân, do đó nhằm hợp pháp hóa yêu sách của bản thân đối với vương quốc, ông nhận định việc giải quyết các vấn đề kinh tế là ưu tiên chính. Ông trả giá cao mua gạo bằng tiền của mình để khiến các thương nhân ngoại quốc đem đến đủ lượng cần thiết cơ bản nhằm đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Sau đó, ông phân phối gạo và y phục cho toàn bộ các thần dân thiếu ăn của mình. Những người lưu tán trở về quê hương của họ, trạng thái bình thường được phục hồi. Kinh tế quốc gia dần được khôi phục.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Quốc vương Taksin phái ba đoàn sứ thần đến Đại Thanh vào năm 1767, đương thời hoàng đế là <a href="/wiki/C%C3%A0n_Long" title="Càn Long">Càn Long</a>. Đến năm 1772, Đại Thanh công nhận Taksin là quân chủ hợp pháp của Xiêm.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Văn bản từ năm 1777 viết rằng: <i>"Những hàng hóa quan trọng từ Xiêm là hổ phách, vàng, đá màu, quặng vàng tốt, bột vàng, đá bán quý, và chì cứng."</i> Đương thời, Quốc vương tích cực khuyến khích người Hoa đến định cư tại Xiêm, phần lớn là người Triều Châu,<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> một phần là nhằm hồi sinh nền kinh tế đang đình trệ<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và tăng cường lực lượng lao động địa phương trong thời điểm đó.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông hầu như phải đấu tranh liên tục trong hầu hết thời gian cai trị nhằm duy trì độc lập cho quốc gia. Do ảnh hưởng kinh tế của cộng đồng người Hoa di cư tăng lên theo thời gian, nhiều quý tộc bắt đầu quay sang chống lại ông vì việc liên minh với các thương nhân người Hoa. Theo một học giả, phe phản đối chủ yếu do các thành viên gia tộc <a href="/w/index.php?title=Bunnag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bunnag (trang không tồn tại)">Bunnag</a> lãnh đạo, đây là một gia tộc thương nhân-quý tộc có nguồn gốc Ba Tư, kế tập giữ chức bộ trưởng cảng và tài chính của Ayutthaya, hay còn gọi là Phra Klang<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các thuyền buồm của Xiêm đến thuộc địa <a href="/wiki/Surat" title="Surat">Surat</a> của Bồ Đào Nha tại <a href="/wiki/Goa" title="Goa">Goa</a>, Ấn Độ, tuy nhiên quan hệ ngoại giao chính thức chưa được thiết lập. Năm 1776, thuyền trưởng Anh Quốc <a href="/w/index.php?title=Francis_Light&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Light (trang không tồn tại)">Francis Light</a> gửi 1.400 súng kíp cùng các hàng hóa khác làm tặng phẩm cho Quốc vương Taksin. Sau đó, Thonburi đặt mua một số súng từ Anh. Các thư từ vương thất được giao đổi và đến năm 1777, thì Phó vương <a href="/wiki/Madras" class="mw-redirect" title="Madras">Madras</a> là George Stratton, gửi một kiếm vàng được trang hoàng bằng đá quý cho Taksin.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Năm 1770, những người bản địa tại <a href="/wiki/Terengganu" title="Terengganu">Terengganu</a> và <a href="/wiki/Jakarta" title="Jakarta">Jakarta</a> tặng cho Thaksin 2.200 súng săn. Đương thời, Hà Lan kiểm soát đảo <a href="/wiki/Java" title="Java">Java</a>.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Đồng thời, Taksin can dự sâu vào việc khôi phục pháp luật và trật tự trong vương quốc và thi hành một chương trình phúc lợi công cộng cho nhân dân. Những lạm dụng trong khi thực hành Phật giáo, và trong các hoạt động công cộng, được cải biến thích hợp, và thực phẩm cùng y phục cũng như các nhu yếu phẩm khác trong sinh hoạt được phân phối nhanh chóng cho những người có nhu cầu, đem lại cho ông sự tôn trọng và tình cảm của nhân dân.<sup id="cite_ref-Syamananda95_27-2" class="reference"><a href="#cite_note-Syamananda95-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Taksin cũng quan tâm đến các lĩnh vực nghệ thuật khác, trong đó có vũ đạo và kịch. Có bằng chứng rằng khi ông trấn áp phe của Chao Nakhon Si Thammarat vào năm 1769, ông đem về các nữ vũ công của Chao Nakhon. Cùng với các vũ công mà ông thu thập từ những nơi khác, họ được đào tạo và lập thành một đoàn kịch vương thất tại Thonburi theo mô hình Ayutthaya. Quốc vương viết bốn hồi từ <a href="/w/index.php?title=Ramakian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramakian (trang không tồn tại)">Ramakian</a> cho đoàn kịch vương thất nhằm diễn tập và biểu diễn.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Khi ông tiến về phía bắc đề trấn áp phái Phra Fang, ông thấy rằng các nhà sư ở miền bắc không nghiêm và vô kỷ luật. Ông mời những chức sắc từ kinh thành đến dạt cho những nhà sư này và đưa họ trở lại phù hợp với các giáo lý chính của Phật giáo. </p> <figure typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%E1%BA%A3i_l%C3%AAn&wpDestFile=Thonburi.jpg" class="new" title="Tập tin:Thonburi.jpg"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="448" data-height="448">Tập tin:Thonburi.jpg</span></a><figcaption>Vương quốc Thonburi.</figcaption></figure> <p>Việc quản lý <a href="/wiki/T%C4%83ng_%C4%91o%C3%A0n" title="Tăng đoàn">Tăng đoàn</a> trong thời kỳ Thonburi theo sau mô hình được thiết lập từ thời Ayutthaya,<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và ông cho phép những nhà truyền giáo người Pháp được vào Xiêm, và gió họ xây dựng một nhà thờ vào năm 1780. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Những_năm_cuối"><span id="Nh.E1.BB.AFng_n.C4.83m_cu.E1.BB.91i"></span>Những năm cuối</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Những năm cuối”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những năm cuối"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Về nguyên nhân Taksin bị giết và cướp ngôi có nhiều ý kiến. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thái_Lan"><span id="Th.C3.A1i_Lan"></span>Thái Lan</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Thái Lan”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thái Lan"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các sử gia Thái chỉ ra sự lạm quyền trong thu thuế, và quốc vương bắt đầu trở thành một người cuồng tín tôn giáo. Năm 1781, Taksin biểu thị những dấu hiệu bất an về tinh thần, ông tin rằng bản thân sau này sẽ thành Phật, hy vọng đổi màu máu của mình từ đỏ thành trắng. Khi ông bắt đầu thực hành thiền, ông thậm chí còn giảng đạo cho các nhà sư. Nghiêm trọng hơn, ông kích động chia rẽ Phật giáo Xiêm bằng cách yêu cầu các nhà sư phải công nhận ông là một sotapanna (tu đà hoàn)<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Những nhà sư từ chối không cúi đầu trước Taksin và thờ Taksin như thần sẽ bị giáng thân phận, và hàng trăm người từ chối thờ ông đã bị đánh đập và bị kết án lao động khổ sai.<sup id="cite_ref-wyatt143_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-wyatt143-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Căng thẳng kinh tế do chiến tranh là nghiêm trọng, do nạn đói lan rộng, nạn cướp bóc và tội phạm trở nên phổ biến. Những quan viên tham ô được tường thuật là có nhiều, bản thân Taksin cho hành quyết một số quan viên đó, bất mãn trong giới quan lại có thể thấy được. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Phương_Tây"><span id="Ph.C6.B0.C6.A1ng_T.C3.A2y"></span>Phương Tây</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Phương Tây”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phương Tây"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Một số sử gia cho rằng câu chuyện về việc ông bị "điên" có thể được dựng lên làm cớ để lật đổ ông. Tuy nhiên, những bức thư của một nhà truyền giáo người Pháp ở Thonburi vào đương thời hỗ trợ cho tường thuật về những hành vi dị thường của Taksin, theo đó "Ông (Taksin) giành toàn thời gian vào cầu nguyện, ăn chay, và thiền, nhằm sử dụng các cách thức này để có thể bay trong không trung." Tiếp đến, các nhà truyền giáo mô tả rằng trong một số năm ông rất bực tức trước các thần dân và người ngoại quốc cư trú hoặc đến giao dịch tại Xiêm, rằng ông mất trí và tàn nhẫn hơn trước, bỏ tù và tra khảo ngay cả thê thiếp và vương tử cùng các quan lại cấp cao, muốn họ nhận tội mà họ không phạm phải.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Đại_Nam"><span id=".C4.90.E1.BA.A1i_Nam"></span>Đại Nam</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Đại Nam”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đại Nam"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Còn theo <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Nam_th%E1%BB%B1c_l%E1%BB%A5c" title="Đại Nam thực lục">Đại Nam Thực Lục</a> của nhà Nguyễn thì: lúc xảy ra loạn Oan Sản (<a href="/w/index.php?title=Phraya_San&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phraya San (trang không tồn tại)">Phraya San</a>), hai anh em Chất Tri (<a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Chakri</a>) đang chiến đấu ở Cao Miên. Khi hay tin Trịnh Quốc Anh (Taksin) bắt giam vợ con của hai anh em, họ đã giảng hòa với tướng <a href="/w/index.php?title=Nguy%E1%BB%85n_H%E1%BB%AFu_Th%E1%BB%A5y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nguyễn Hữu Thụy (trang không tồn tại)">Nguyễn Hữu Thụy</a> của chúa Nguyễn. Người anh Chất Tri giao một ít binh lính lại cho em trai Sô Si (<a href="/wiki/Maha_Sura_Singhanat" title="Maha Sura Singhanat">Surasih</a>), còn mình thì dẫn đại quân về kinh thành, ngầm sai thủ hại sát hại Trịnh Quốc Anh rồi vu tội cho Oan Sản. Cuối cùng, Chất Tri giết luôn Oan Sản và tự lập làm vua. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cái_chết"><span id="C.C3.A1i_ch.E1.BA.BFt"></span>Cái chết</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Cái chết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cái chết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Một cuộc đảo chính nhằm loại bỏ Taksin khỏi vương vị do vậy đã diễn ra.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi đó có vị tướng ở thành Cổ Lạc làm phản, Taksin lệnh cho tướng Phraya San<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đi dẹp loạn. Nhưng Phraya San lại là anh trai của vị tướng làm loạn, hai anh em mới hợp nhau trở lại kinh thành đảo chính. Quân trong thành mở cổng cho Phraya San vào, Taksin bỏ trốn vào chùa nhưng bị bắt giam lại. Phraya San sai người báo cho <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Chakri</a> biết. </p><p>Khi chính biến nổ ra, Tướng quân <a href="/wiki/Buddha_Yodfa_Chulaloke" class="mw-redirect" title="Buddha Yodfa Chulaloke">Chao Phraya Chakri</a> đang chiến đấu tại Cao Miên, song nhanh chóng trở về kinh thành sau khi hay tin. Khi đến kinh thành, Tướng quân dập tắt chính biến bằng các vụ bắt giữ, điều tra và trừng phạt, thái bình được khôi phục tại kinh thành. </p><p>Theo biên niên sử vương thất Thái, Tướng quân Chao Phraya Chakri quyết định xử tử Taksin, ghi rằng khi được đưa đến điểm hành quyết, Taksin đòi tiếp kiến Tướng quân Chao Phraya Chakri song Tướng quân bác bỏ. Taksin bị chặt đầu trước pháo đài Wichai Prasit vào ngày 10 tháng 4 năm 1782, và thi thể của ông được an táng tại Wat Bang Yi Ruea Tai. Tướng quân Chao Phraya Chakri sau đó giành quyền kiểm soát thủ đô và xưng vương, thiết lập <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_tri%E1%BB%81u_Chakri" title="Vương triều Chakri">vương triều Chakri</a>.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một ghi chép khác thì viết rằng Tướng Chao Phraya Chakri lệnh hành quyết Taksin theo cách thức truyền thống của Xiêm tại Wat Chaeng: bằng cách bị đưa vào trong một túi bằng nhung và bị đánh đến chết bằng một gậy gỗ đàn hương.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Có một ghi chép viết rằng Taksin được bí mật đưa đến một cung điện nhằm tại vùng núi xa xôi của <a href="/wiki/Nakhon_Si_Thammarat" title="Nakhon Si Thammarat">Nakhon Si Thammarat</a> và ông sống tại đây cho đến năm 1825, và một người thế thân ông bị đánh đến chết.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tro của Taksin và vợ được đặt tại Wat Intharam (nằm tại Thonburi), chúng được đặt trong hai tháp hình nụ sen đứng trước đại sảnh cũ.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Quan điểm trái chiều về các sự kiện là Tướng quân Chakri thực sự muốn làm quốc vương và đã cáo buộc Taksin là người Hoa, nhằm hợp pháp hóa quân chủ mới là Phraya Chakri hay <a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Rama I</a>. Theo sử gia Nidhi Eoseewong, Taksin có thể được nhìn nhận là người khởi thủy, nhà lãnh đạo với phong cách mới, thúc đẩy 'phi tập trung hóa' vương quốc và một thế hệ quý tộc mới có nguồn gốc từ các thương nhân người Hoa, là những người trợ giúp chính cho ông trong chiến tranh.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trên một khía cạnh khác, Phraya Chakri và những người ủng hộ ông ta thuộc thế hệ 'cũ' gồm các quý tộc Ayutthaya, bất mãn trước những thay đổi. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Di_sản"><span id="Di_s.E1.BA.A3n"></span>Di sản</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Di sản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Di sản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wongwian_Yai.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Wongwian_Yai.jpg/220px-Wongwian_Yai.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Wongwian_Yai.jpg/330px-Wongwian_Yai.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Wongwian_Yai.jpg/440px-Wongwian_Yai.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Tượng Taksin Đại Vương tại Wongwian Yai</figcaption></figure> <p>Một số sử gia cấp tiến nhận định Taksin khác biệt với những quân chủ của Ayutthaya, về nguồn gốc, chính sách, và phong cách lãnh đạo của ông, chúng đại diện cho một tầng lớp mới. Trong thời kỳ Bangkok, trước <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Xi%C3%AAm_1932" title="Cách mạng Xiêm 1932">Cách mạng Xiêm 1932</a> thì Taksin không được tôn trọng cao độ như những quốc vương Xiêm khác do các vua nhà Chakri vẫn lo ngại tính hợp pháp chính trị của họ. Sau năm 1932, khi chế độ quân chủ chuyên chế nhường chỗ cho thời kỳ dân chủ, Taksin được tôn trọng hơn trước, trở thành một trong những anh hùng dân tộc. Điều này là do các nhà lãnh đạo đương thời như <a href="/wiki/Plaek_Pibulsonggram" class="mw-redirect" title="Plaek Pibulsonggram">Plaek Pibulsonggram</a> muốn tôn vinh và quảng cáo những câu chuyện về các nhân vật lịch sử nhất định trong quá khứ nhằm hỗ trợ cho chính sách của họ về chủ nghĩa dân tộc, bành trướng, và ái quốc. </p><p>Tượng Quốc vương Taksin được khánh thánh giữa Wongwian Yai tại Thonburi, tại giao lộ giữa các đường Prajadhipok/Inthara Phithak/Lat Ya/Somdet Phra Chao Taksin. Quốc vương được miêu tả tay phải cầm một thanh kiếm. Lễ khánh thành tượng được tổ chức vào ngày 17 tháng 4 năm 1954, và lễ bày tỏ tôn kính của vương thất được tổ chức vào ngày 28 tháng 12 hàng năm. Đương kim quốc vương chính thức đến để bày tỏ lòng kính trọng trước tượng Taksin.<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1981, Nội các Thái thông qua một nghị quyết truy tặng Taksin tước hiệu danh dự <i>Đại Vương</i>. Với mục đích tôn vinh những quân chủ Thái Lan trong lịch sử từng được tôn là "Đại vương", <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Th%C3%A1i_Lan" title="Ngân hàng Thái Lan">Ngân hàng Thái Lan</a> ban hành loạt tiền thứ 12 mang tên <b>loạt Đại Vương</b>, trong ba mệnh giá: 10, 20 và 100 <a href="/wiki/Baht" title="Baht">Baht</a>. Tượng Taksin Đại Vương tại công viên tiêu khiển Tungnachaey tại <a href="/w/index.php?title=Chanthaburi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chanthaburi (trang không tồn tại)">Chanthaburi</a> xuất hiện trên giấy bạc 20-Baht phát hành ngày 28 tháng 12 năm 1981.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngày ông đăng cơ, 28 tháng 12, là ngày chính thức để bày tỏ sự kính trọng với Taksin, song không phải ngày nghỉ công cộng. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Taksin_tomb.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Taksin_tomb.JPG/317px-Taksin_tomb.JPG" decoding="async" width="317" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Taksin_tomb.JPG/476px-Taksin_tomb.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Taksin_tomb.JPG/634px-Taksin_tomb.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Cổng lăng mộ Taksin ở Quảng Đông. Chữ Hán: 郑皇达信公园 Trịnh Hoàng Đạt Tín Công Viên (Công viên vua Trịnh Đạt Tín)</figcaption></figure> <p>Một lăng mộ gồm y phục của Quốc vương Taksin và một miếu thờ gia tộc được thành lập tại huyện Trừng Hải, Quảng Đông vào năm 1921. Người ta cho rằng một hậu duệ của Taksin Đại Vương đã gửi y phục của ông đến chôn tại đây nhằm phù hợp với phong tục Trung Hoa, điều này hỗ trợ tuyên bố rằng đây là quê hương của cha Taksin.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gia_đình"><span id="Gia_.C4.91.C3.ACnh"></span>Gia đình</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Gia đình”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Gia đình"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quốc vương Taksin có 21 con trai và chín con gái tên là:<sup id="cite_ref-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table> <tbody><tr valign="top"> <td> <ul><li>Vương tử Chui <small>(<a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_v%C6%B0%C6%A1ng_(Xi%C3%AAm)" title="Nhị vương (Xiêm)">Nhị vương</a> <a href="/wiki/Inthraphithak" title="Inthraphithak">Khun Intarapitak</a>)</small></li> <li>Vương tử Noi</li> <li>Vương tử Amphawan <small>(Mom Wan)</small></li> <li>Vương tử Thatsaphong <small>(<a href="/w/index.php?title=Phra_Phong_Narin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phra Phong Narin (trang không tồn tại)">Phra Phong Narin</a>)</small></li> <li>Vương tử Narenthra Ratchakuman <small>(<a href="/w/index.php?title=Phra_Narenthra_Racha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phra Narenthra Racha (trang không tồn tại)">Phra Narenthra Racha</a>)</small></li> <li>Vương tử Thatsaphai <small>(<a href="/w/index.php?title=Phra_Inthra_Aphai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phra Inthra Aphai (trang không tồn tại)">Phra Inthra Aphai</a>)</small></li> <li>Vương tử Suphanthuwong <small>(<a href="/wiki/Mom_Men" title="Mom Men">Mom Men</a>)</small></li> <li>Công chúa Pancha Papi</li> <li>Vương tử Sila</li> <li>Công chúa Komon</li> <li>Công chúa Buppha</li> <li>Vương tử Singhara</li> <li>Vương tử Lek</li> <li>Công chúa Samliwan <small>(<a href="/w/index.php?title=Chao_Chom_Manda_Samli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chao Chom Manda Samli (trang không tồn tại)">Chao Chom Manda Samli</a>)</small></li> <li>Vương tử Onnika <small>(<a href="/w/index.php?title=Nai_Nu_Dam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nai Nu Dam (trang không tồn tại)">Nai Nu Dam</a>)</small></li></ul> </td> <td> <ul><li>Công chúa Praphaiphak</li> <li>Công chúa Sumali</li> <li>Vương tử Thamrong</li> <li>Công chúa Lamang</li> <li>Công chúa Sangwan</li> <li>Vương tử Khanthawong</li> <li>Vương tử Mekhin</li> <li>Vương tử Isinthon</li> <li>Vương tử Bua</li> <li>Vương tử</li> <li>Vương tử Nu Daeng</li> <li>Công chúa Sut Chatri</li> <li>Vương tử Noi <small>(<a href="/w/index.php?title=Chao_Phraya_Nakhon_Si_Thammarat_(Noi_Na_Nakhon)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chao Phraya Nakhon Si Thammarat (Noi Na Nakhon) (trang không tồn tại)">Chao Phraya Nakhon Si Thammarat</a>)</small></li> <li>Vương tử Thong-in <small>(<a href="/wiki/Chao_Phraya_Nakhon_Ratchasima_(Thong-in_Na_Ratchasima)" title="Chao Phraya Nakhon Ratchasima (Thong-in Na Ratchasima)">Chao Phraya Nakhon Ratchasima</a>)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Taksin&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Taksin&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490-1">^ <a href="#cite_ref-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ_490_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFธำรงศักดิ์_อายุวัฒนะ" class="citation book cs1">ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. <i>ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช</i> (bằng tiếng Thái). Bangkok: สำนักพิมพ์บรรณกิจ. tr. 490. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/974-222-648-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/974-222-648-2"><bdi>974-222-648-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A&rft.place=Bangkok&rft.pages=490&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88&rft.isbn=974-222-648-2&rft.au=%E0%B8%98%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%8C+%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Lintner,_p._112-2">^ <a href="#cite_ref-Lintner,_p._112_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lintner,_p._112_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Lintner, p. 112</span> </li> <li id="cite_note-zhengzhao-3">^ <a href="#cite_ref-zhengzhao_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-zhengzhao_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">四十二梅居士, <i><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/zh:%E9%84%AD%E6%98%AD%E5%82%B3" class="extiw" title="s:zh:鄭昭傳">鄭昭傳</a></i></span> </li> <li id="cite_note-suluoc-4">^ <a href="#cite_ref-suluoc_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-suluoc_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Tr%E1%BB%8Dng_Kim" title="Trần Trọng Kim">Trần Trọng Kim</a>, <i><a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam_s%E1%BB%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Việt Nam sử lược">Việt Nam sử lược</a></i>, <a href="https://vi.wikisource.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam_s%E1%BB%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c/Quy%E1%BB%83n_II/T%E1%BB%B1_ch%E1%BB%A7_th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i/Ch%C6%B0%C6%A1ng_VI" class="extiw" title="s:Việt Nam sử lược/Quyển II/Tự chủ thời đại/Chương VI">Quyển II, Chương VI</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Parkes, p. 770</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">Wyatt, 140</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Người Xiêm trước thế kỉ 19 chưa sử dụng tên họ như Trung Quốc, Việt Nam.</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090303000030/http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp">“RID 1999”</a>. RIT. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2010</span>. <q>chọn สิ và vào สิน</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=RID+1999&rft.pub=RIT&rft_id=http%3A%2F%2Frirs3.royin.go.th%2Fdictionary.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">Chữ Sin trùng âm với các chữ Tín, Tân trong tiếng Hoa.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/H%C3%A0_Ti%C3%AAn_tr%E1%BA%A5n_Hi%E1%BB%87p_tr%E1%BA%A5n_M%E1%BA%A1c_th%E1%BB%8B_gia_ph%E1%BA%A3" title="Hà Tiên trấn Hiệp trấn Mạc thị gia phả">Hà Tiên trấn Hiệp trấn Mạc thị gia phả</a></i>, Bản A.39, Thư viện Hán Nôm, <a href="/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Nam_ch%C3%ADnh_bi%C3%AAn_li%E1%BB%87t_truy%E1%BB%87n" class="mw-redirect" title="Đại Nam chính biên liệt truyện">Đại Nam chính biên liệt truyện sơ tập</a></i>, quyển 32</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/Thanh_s%E1%BB%AD_c%E1%BA%A3o" title="Thanh sử cảo">Thanh sử cảo</a>, quyển 528</i></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://watchoengthar.igetweb.com/index.php?mo=10&art=224753">“Wat Choeng Thar's official website”</a>. Watchoengthar.igetweb.com<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Wat+Choeng+Thar%27s+official+website&rft.pub=Watchoengthar.igetweb.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwatchoengthar.igetweb.com%2Findex.php%3Fmo%3D10%26art%3D224753&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFพระราชวรวงศ์เธอ_กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์" class="citation book cs1">พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์. <i>สามกรุง</i> (bằng tiếng Thái). Bangkok: สำนักพิมพ์คลังวิทยา. tr. 54–58.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87&rft.place=Bangkok&rft.pages=54-58&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2&rft.au=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD+%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Sử Việt gọi là Phong vương (瘋王)</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Webster, 156</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Trong tiếng Thái, Lào, đơn vị tỉnh được gọi là Mường (tương tự khu vực Tây Bắc Việt Nam hiện nay). Do đó một số sách gọi Phraya Tak là chức Xã trưởng đất Mang Tát (茫薩).</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Người Xiêm trước thế kỉ 19 chưa sử dụng tên họ như Trung Quốc, Việt Nam. Phraya được dịch thành Phi Nhã, Tân là do tên Sin của Taksin.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJohn_Bowman" class="citation book cs1">John Bowman. <i>Columbia Chronologies of Asian History and Culture</i>. <a href="/w/index.php?title=Columbia_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Columbia University Press (trang không tồn tại)">Columbia University Press</a>. tr. 514. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-231-11004-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-231-11004-9"><bdi>0-231-11004-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Columbia+Chronologies+of+Asian+History+and+Culture&rft.pages=514&rft.pub=Columbia+University+Press&rft.isbn=0-231-11004-9&rft.au=John+Bowman&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">Eoseewong, p. 98</span> </li> <li id="cite_note-DamrongRajanubhab385-21">^ <a href="#cite_ref-DamrongRajanubhab385_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DamrongRajanubhab385_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 385</span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090622054412/http://www.crma.ac.th/histdept/archives/articles/king-tak-to-the-east.htm">“Art&Culture,100”</a> (bằng tiếng Thái). Crma.ac.th. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crma.ac.th/histdept/archives/articles/king-tak-to-the-east.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Art%26Culture%2C100&rft.pub=Crma.ac.th&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.crma.ac.th%2Fhistdept%2Farchives%2Farticles%2Fking-tak-to-the-east.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-warwood253-23">^ <a href="#cite_ref-warwood253_23-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-warwood253_23-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">W.A.R.Wood, p. 253</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 401-402</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 403</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 388</span> </li> <li id="cite_note-Syamananda95-27">^ <a href="#cite_ref-Syamananda95_27-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Syamananda95_27-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Syamananda95_27-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Syamananda, p. 95</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSunthorn_Phu2007" class="citation book cs1"><a href="/wiki/Sunthorn_Phu" title="Sunthorn Phu">Sunthorn Phu</a> (2007). <i>Nirat Phra Bart (นิราศพระบาท)</i> (bằng tiếng Thái). Kong Toon (กองทุน). tr. 123–124. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-974-482-064-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-974-482-064-8"><bdi>978-974-482-064-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nirat+Phra+Bart+%28%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%29&rft.pages=123-124&rft.pub=Kong+Toon+%28%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%29&rft.date=2007&rft.isbn=978-974-482-064-8&rft.au=Sunthorn+Phu&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">Prince Chula, p.74</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">Chao Phraya Chakri là danh hiệu có nhiều tướng Xiêm từng giữ như cha nuôi của Taksin, Rama I, <a href="/wiki/Chao_Phraya_Bodin_Decha" title="Chao Phraya Bodin Decha">Bodindecha</a>. Sử Việt gọi chung là Phi Nhã Chất Tri (丕雅質知), nhưng chủ yếu để chỉ Bodindecha. Người Xiêm trước thế kỉ 19 chưa sử dụng tên họ như Trung Quốc, Việt Nam.</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text">Sử Việt gọi là Phi Nhã Sô Si (丕雅芻癡).</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mybangkokholiday.com/attractions/palaces/">"Palaces in Bangkok"</a>. <i>Mybangkokholiday.com.'.' Truy cập 25 tháng 9 năm 2009.</i></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">Wyatt, p.141</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">Syamananda, p. 94</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">Wood, p. 254</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 414-415</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 418-419</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 423–424</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 411-414</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 462</span> </li> <li id="cite_note-wood265-266-41">^ <a href="#cite_ref-wood265-266_41-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wood265-266_41-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wood265-266_41-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Wood, các trang 265-266</span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 491-492</span> </li> <li id="cite_note-DamrongRajanubhab493-495-43">^ <a href="#cite_ref-DamrongRajanubhab493-495_43-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DamrongRajanubhab493-495_43-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 493-495</span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text">Wood, các trang 259-260</span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 435</span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 438</span> </li> <li id="cite_note-Wood,_các_trang_263-264-47">^ <a href="#cite_ref-Wood,_các_trang_263-264_47-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Wood,_các_trang_263-264_47-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Wood, các trang 263-264</span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 530</span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFNorman_G._Owen" class="citation book cs1">Norman G. Owen. <i>The Emergence Of Modern Southeast Asia</i>. National University of Singapore Press. tr. 94. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9971-69-328-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9971-69-328-3"><bdi>9971-69-328-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Emergence+Of+Modern+Southeast+Asia&rft.pages=94&rft.pub=National+University+of+Singapore+Press&rft.isbn=9971-69-328-3&rft.au=Norman+G.+Owen&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text">Wood, các trang 257-258</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, p. 427</span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text">Damrong Rajanubhab, các trang 531-532</span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text">Wood, p. 268</span> </li> <li id="cite_note-wyatt143-54">^ <a href="#cite_ref-wyatt143_54-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wyatt143_54-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Wyatt, p. 143</span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text">Barnes, p. 74</span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text">Thực ra là hai anh em Chakri trở về để dẹp loạn và cướp ngôi.</span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Thái)</b> Collected History Part 65. <a href="/wiki/Bangkok" class="mw-redirect" title="Bangkok">Bangkok</a>, 1937, p. 87</span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=8uDZzMQYlesC&pg=PA114&lpg=PA114&dq=King+taksin+qianlong&source=bl&ots=m5f54qtQTp&sig=B1TzPeJ5X8sHG-30bv5n3hC-g_g&hl=en&ei=zkCVStb9EYKOlQfex6GbDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3#v=onepage&q=King%20taksin%20qianlong&f=false"><i>A short history of China and... - Google Books</i></a>. Books.google.com<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+short+history+of+China+and...+-+Google+Books&rft.pub=Books.google.com&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D8uDZzMQYlesC%26pg%3DPA114%26lpg%3DPA114%26dq%3DKing%2Btaksin%2Bqianlong%26source%3Dbl%26ots%3Dm5f54qtQTp%26sig%3DB1TzPeJ5X8sHG-30bv5n3hC-g_g%26hl%3Den%26ei%3DzkCVStb9EYKOlQfex6GbDA%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26ct%3Dresult%26resnum%3D3%23v%3Donepage%26q%3DKing%2520taksin%2520qianlong%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text">Lintner, p. 234</span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text">Baker,Phongpaichit, p. 32</span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text">Editors of Time Out, p. 84</span> </li> <li id="cite_note-62"><b><a href="#cite_ref-62">^</a></b> <span class="reference-text">Handley, p. 27</span> </li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110428042214/http://library.du.ac.in/xmlui/bitstream/handle/1/3110/Ch05-Calendar%20of%20the%20madras%20despatches%201754-175(page.342-438).pdf?sequence=3">“The Madras Despatches, 1763-1764”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.du.ac.in/xmlui/bitstream/handle/1/3110/Ch05-Calendar%20of%20the%20madras%20despatches%201754-175(page.342-438).pdf?sequence=3">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> lưu trữ ngày 28 tháng 4 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Madras+Despatches%2C+1763-1764.&rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.du.ac.in%2Fxmlui%2Fbitstream%2Fhandle%2F1%2F3110%2FCh05-Calendar%2520of%2520the%2520madras%2520despatches%25201754-175%28page.342-438%29.pdf%3Fsequence%3D3&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110428042641/http://www.compuplan.nl/TH/journal/400yearsVOC.doc">“400 years Thai-Dutch Relation: VOC in Judea, Kingdom of Siam”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.compuplan.nl/TH/journal/400yearsVOC.doc">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 4 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=400+years+Thai-Dutch+Relation%3A+VOC+in+Judea%2C+Kingdom+of+Siam&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.compuplan.nl%2FTH%2Fjournal%2F400yearsVOC.doc&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text">Amolwan Kiriwat. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.library.umaine.edu/theses/pdf/KiriwatAX2001.pdf">Khon:Masked dance drama of the Thai Epic Ramakien</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110428042259/http://www.library.umaine.edu/theses/pdf/KiriwatAX2001.pdf">Lưu trữ</a> 2011-04-28 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.'.' Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2009.</i></span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text">Pattama Wattanapanich: The Study of the characteristics of the cour dance drama in the reign of King Taksin the Great, 210 các trang</span> </li> <li id="cite_note-67"><b><a href="#cite_ref-67">^</a></b> <span class="reference-text">Sunthorn Na-rangsi. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stc.arts.chula.ac.th/CJBS/Administration%20of%20the%20Thai%20Sangha.pdf">Administration of the Thai Sangha:past, present and fure</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120227144632/http://www.stc.arts.chula.ac.th/CJBS/Administration%20of%20the%20Thai%20Sangha.pdf">Lưu trữ</a> 2012-02-27 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.'.' Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2009.</i></span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCraig_J._Reynolds_(1920)" class="citation book cs1">Craig J. Reynolds (1920). <i>The Buddhist Monkhood in Nineteenth Century Thailand</i>. Cornel University.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Buddhist+Monkhood+in+Nineteenth+Century+Thailand&rft.pub=Cornel+University&rft.au=Craig+J.+Reynolds+%281920%29&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span>, p. 33</span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text">Journal of M. Descourvieres, (Thonburi). Dec.21, 1782; in Launay, <i>Histoire</i>, p. 309.</span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFRough_Guides2000" class="citation book cs1">Rough Guides (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/roughguidetosout00roug"><i>The Rough Guide to Southeast Asia</i></a>. <a href="/w/index.php?title=Rough_Guides&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rough Guides (trang không tồn tại)">Rough Guides</a>. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/roughguidetosout00roug/page/823">823</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1-85828-553-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/1-85828-553-4"><bdi>1-85828-553-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Rough+Guide+to+Southeast+Asia&rft.pages=823&rft.pub=Rough+Guides&rft.date=2000&rft.isbn=1-85828-553-4&rft.au=Rough+Guides&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froughguidetosout00roug&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><b><a href="#cite_ref-71">^</a></b> <span class="reference-text">Sử Việt ghi là Oan Sản (寃産) hoặc Phi Nha Văn Sản.</span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Nidhi_Eoseewong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nidhi Eoseewong (trang không tồn tại)">Nidhi Eoseewong</a>. (1986). <i>Thai politics in the reign of the King of Thon Buri.</i> Bangkok: Arts & Culture Publishing House. các trang 575.</span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text">Prida Sichalalai. (1982, December). "The last year of King Taksin the Great". <i>Arts & Culture Magazine</i>, (3, 2).</span> </li> <li id="cite_note-74"><b><a href="#cite_ref-74">^</a></b> <span class="reference-text">Wyatt, p. 145; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usmta.com/history-4.htm">Siamese/Thai history and culture–Part 4</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070820203758/http://www.usmta.com/history-4.htm">Lưu trữ</a> 2007-08-20 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-75"><b><a href="#cite_ref-75">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090912194914/http://www.thailandsworld.com/index.cfm?p=478">“see bottom of the page -item 7”</a>. Thailandsworld.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thailandsworld.com/index.cfm?p=478">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 12 tháng 9 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=see+bottom+of+the+page+-item+7&rft.pub=Thailandsworld.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thailandsworld.com%2Findex.cfm%3Fp%3D478&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text">Nidhi Eoseewong, p. 55</span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDonald_K._Swearer2004" class="citation book cs1">Donald K. Swearer (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/becomingbuddhari0000swea"><i>Becoming the Buddha: The Ritual of Image</i></a>. Princeton University Press. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/becomingbuddhari0000swea/page/n256">235</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0691114358" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0691114358"><bdi>0691114358</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Becoming+the+Buddha%3A+The+Ritual+of+Image&rft.pages=235&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=2004&rft.isbn=0691114358&rft.au=Donald+K.+Swearer&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbecomingbuddhari0000swea&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><b><a href="#cite_ref-78">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWararatSumit2012" class="citation web cs1">Wararat; Sumit (ngày 23 tháng 2 năm 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190518200615/https://www.bot.or.th/English/Banknotes/HistoryANdSeriesOfBanknotes/Pages/Banknote_Series12.aspx">“The Great Series”</a>. <i>Banknotes > History and Series of Banknotes > Banknotes, Series 12</i>. <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Th%C3%A1i_Lan" title="Ngân hàng Thái Lan">Ngân hàng Thái Lan</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bot.or.th/English/Banknotes/HistoryANdSeriesOfBanknotes/Pages/Banknote_Series12.aspx">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 18 tháng 5 năm 2019<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2013</span>. <q>20 Baht Back - Notification Date ngày 2 tháng 11 năm 1981 Issue Date ngày 28 tháng 12 năm 1981</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Banknotes+%3E+History+and+Series+of+Banknotes+%3E+Banknotes%2C+Series+12&rft.atitle=The+Great+Series&rft.date=2012-02-23&rft.au=Wararat&rft.au=Sumit&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bot.or.th%2FEnglish%2FBanknotes%2FHistoryANdSeriesOfBanknotes%2FPages%2FBanknote_Series12.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><b><a href="#cite_ref-79">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPimpraphai_Pisalbutr2001" class="citation book cs1">Pimpraphai Pisalbutr (2001). <i>Siam Chinese boat Chinese in Bangkok regend</i> (bằng tiếng Thái). Nanmee Books. tr. 93. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/974-472-331-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/974-472-331-9"><bdi>974-472-331-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Siam+Chinese+boat+Chinese+in+Bangkok+regend&rft.pages=93&rft.pub=Nanmee+Books&rft.date=2001&rft.isbn=974-472-331-9&rft.au=Pimpraphai+Pisalbutr&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATaksin" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <table class="wikitable succession-box noprint" style="margin:0.5em auto; font-size:95%;clear:both;"> <tbody><tr style="text-align: center;"> <td width="30%" valign="top" align="center" rowspan="1">Tiền nhiệm:<br /><b>Vua <a href="/wiki/Ekkathat" title="Ekkathat">Borommaracha V</a><br />(Suriyamarin / Ekkathat)<br />(của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ayutthaya#Danh_sách_các_vị_vua_Ayutthaya" title="Vương quốc Ayutthaya">Ayutthaya</a>)</b> </td> <td width="40%" style="text-align: center;" rowspan="1"><b>Vua Xiêm La</b><br />1767–1782 </td> <td width="30%" valign="top" align="center" rowspan="1">Kế nhiệm:<br /><b><a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Rama I</a><br />(<a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_tri%E1%BB%81u_Chakri" title="Vương triều Chakri">triều đại Chakri</a>)</b> </td></tr> </tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:King_Taksin?uselang=vi">Taksin</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Vua_Thái_Lan" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;border:1px; background: #F0DC82"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_Th%C3%A1i_Lan" title="Bản mẫu:Vua Thái Lan"><abbr title="Xem bản mẫu này" style="color:black">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_Th%C3%A1i_Lan" title="Thảo luận Bản mẫu:Vua Thái Lan"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này" style="color:black">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_Th%C3%A1i_Lan&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này" style="color:black">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Vua_Thái_Lan" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_vua_Th%C3%A1i_Lan" title="Danh sách vua Thái Lan">Vua Thái Lan</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Sukhothai" title="Vương quốc Sukhothai">Vương quốc Sukhothai</a><br /><span style="font-size:85%;">(1238–1438)</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Triều_Phra_Ruang" scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Phra Ruang</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Sri_Indraditya" title="Sri Indraditya">Sri Indraditya</a></li> <li><a href="/wiki/Ban_Mueang" title="Ban Mueang">Ban Mueang</a></li> <li><a href="/wiki/Ram_Khamhaeng" title="Ram Khamhaeng">Ram Khamhaeng</a></li> <li><a href="/wiki/Loe_Thai" title="Loe Thai">Loe Thai</a></li> <li><a href="/wiki/Ngua_Nam_Thum" title="Ngua Nam Thum">Ngua Nam Thum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahathammaracha_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahathammaracha I (trang không tồn tại)">Mahathammaracha I (Lue Thai)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahathammaracha_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahathammaracha II (trang không tồn tại)">Mahathammaracha II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahathammaracha_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahathammaracha III (trang không tồn tại)">Mahathammaracha III (Sai Lue Thai)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahathammaracha_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahathammaracha IV (trang không tồn tại)">Mahathammaracha IV (Ban Mueang)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ayutthaya" title="Vương quốc Ayutthaya">Vương quốc Ayutthaya</a><br /><span style="font-size:85%;">(1350–1767)</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Uthong</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Uthong" title="Uthong">Uthong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramesuan_(vua_Ayutthaya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramesuan (vua Ayutthaya) (trang không tồn tại)">Ramesuan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramrachathirat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramrachathirat (trang không tồn tại)">Ramrachathirat</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Suphannaphum</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Borommarachathirat_I" title="Borommarachathirat I">Borommarachathirat I</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thong_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thong Lan (trang không tồn tại)">Thong Lan</a></li> <li><a href="/wiki/Intharacha_(vua_Ayutthaya)" class="mw-redirect" title="Intharacha (vua Ayutthaya)">Intha Racha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Borommarachathirat_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borommarachathirat II (trang không tồn tại)">Borommarachathirat II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Borommatrailokkanat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borommatrailokkanat (trang không tồn tại)">Borommatrailokkanat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Borommaracha_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borommaracha III (trang không tồn tại)">Borommarachathirat III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramathibodi_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramathibodi II (trang không tồn tại)">Ramathibodi II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Borommarachathirat_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borommarachathirat IV (trang không tồn tại)">Borommarachathirat IV</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ratsadathirat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ratsadathirat (trang không tồn tại)">Ratsadathirat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chairachathirat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chairachathirat (trang không tồn tại)">Chairachathirat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yotfa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yotfa (trang không tồn tại)">Yotfa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Worawongsathirat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Worawongsathirat (trang không tồn tại)">Worawongsathirat</a> <span style="font-size:85%;">(tranh chấp)</span></li> <li><a href="/wiki/Maha_Chakkraphat" title="Maha Chakkraphat">Maha Chakkraphat</a></li> <li><a href="/wiki/Mahinthrathirat" title="Mahinthrathirat">Mahinthrathirat</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Sukhothai</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Mahathammarachathirat_(vua_Ayutthaya)" class="mw-redirect" title="Mahathammarachathirat (vua Ayutthaya)">Mahathammarachathirat</a></li> <li><a href="/wiki/Naresuan" title="Naresuan">Naresuan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekathotsarot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekathotsarot (trang không tồn tại)">Ekathotsarot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Si_Saowaphak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Si Saowaphak (trang không tồn tại)">Si Saowaphak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Songtham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Songtham (trang không tồn tại)">Songtham</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chetthathirat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chetthathirat (trang không tồn tại)">Chetthathirat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Athittayawong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Athittayawong (trang không tồn tại)">Athittayawong</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Prasat Thong</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Prasat_Thong" title="Prasat Thong">Prasat Thong</a></li> <li><a href="/wiki/Chai_(vua_Ayutthaya)" class="mw-redirect" title="Chai (vua Ayutthaya)">Chai</a></li> <li><a href="/wiki/Si_Suthammaracha" title="Si Suthammaracha">Si Suthammaracha</a></li> <li><a href="/wiki/Narai" title="Narai">Narai</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Ban Phlu Luang</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Phetracha" title="Phetracha">Phetracha</a></li> <li><a href="/wiki/Suriyenthrathibodi" title="Suriyenthrathibodi">Suriyenthrathibodi</a></li> <li><a href="/wiki/Thai_Sa" title="Thai Sa">Thai Sa</a></li> <li><a href="/wiki/Borommakot" title="Borommakot">Borommakot</a></li> <li><a href="/wiki/Uthumphon" title="Uthumphon">Uthumphon</a></li> <li><a href="/wiki/Ekkathat" title="Ekkathat">Ekkathat</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Thonburi" class="mw-redirect" title="Vương quốc Thonburi">Vương quốc Thonburi</a><br /><span style="font-size:85%;">(1767–1782)</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Triều_Thonburi" scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Thonburi</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Taksin</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Rattanakosin" title="Vương quốc Rattanakosin">Rattanakosin</a> / <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a><br /><span style="font-size:85%;">(1782–đến nay)</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Triều_Chakri" scope="row" class="navbox-group" style="border:2px solid #F0DC82; background:white; color:black;;width:1%;font-weight: normal; width:11em;">Triều Chakri</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Rama_I" title="Rama I">Rama I</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_II" title="Rama II">Rama II</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_III" title="Rama III">Rama III</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_IV" title="Rama IV">Rama IV</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_V" title="Rama V">Rama V</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_VI" title="Rama VI">Rama VI</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_VII" class="mw-redirect" title="Rama VII">Rama VII</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_VIII" class="mw-redirect" title="Rama VIII">Rama VIII</a></li> <li><a href="/wiki/Rama_IX" class="mw-redirect" title="Rama IX">Rama IX</a></li> <li><a href="/wiki/Vajiralongkorn" title="Vajiralongkorn">Rama X</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/19px-Icon_History.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/29px-Icon_History.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/38px-Icon_History.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Cổng thông tin:Lịch sử">Lịch sử</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/19px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/29px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/38px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Cổng thông tin:Châu Á">Châu Á</a></li></ul></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q320097#identifiers&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q320097#identifiers&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q320097#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/119022648">119022648</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_t%C3%AAn_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Định danh tên chuẩn quốc tế">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000090440907">0000 0000 9044 0907</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n78083246">n78083246</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/07240017X">07240017X</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Trove_(identifier)" class="extiw" title="en:Trove (identifier)">Trove</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/1053966">1053966</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/57877764">57877764</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"> <a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat Identities</a> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/57877764">57877764</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Taksin&oldid=70410045">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Taksin&oldid=70410045</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Vua_b%E1%BB%8B_gi%E1%BA%BFt" title="Thể loại:Vua bị giết">Vua bị giết</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Vua_Th%C3%A1i_Lan" title="Thể loại:Vua Thái Lan">Vua Thái Lan</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C6%B0%C6%A1ng_tri%E1%BB%81u_Thonburi" title="Thể loại:Vương triều Thonburi">Vương triều Thonburi</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Th%C3%A1i_g%E1%BB%91c_Hoa" title="Thể loại:Người Thái gốc Hoa">Người Thái gốc Hoa</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BA%A5t_n%C4%83m_1782" title="Thể loại:Mất năm 1782">Mất năm 1782</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_th%C6%A1_Th%C3%A1i_Lan" title="Thể loại:Nhà thơ Thái Lan">Nhà thơ Thái Lan</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_n%C4%83m_1734" title="Thể loại:Sinh năm 1734">Sinh năm 1734</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_the_Phonos_extension" title="Thể loại:Pages using the Phonos extension">Pages using the Phonos extension</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i_(th)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Thái (th)">Nguồn CS1 tiếng Thái (th)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Th%C3%A1i" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Thái">Bài viết có văn bản tiếng Thái</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Trung Quốc">Bài viết có văn bản tiếng Trung Quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_kh%C3%B4ng_kh%E1%BB%9Bp" title="Thể loại:Bài viết có trích dẫn không khớp">Bài viết có trích dẫn không khớp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_t%E1%BA%ADp_tin_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trang có sử dụng tập tin không tồn tại">Trang có sử dụng tập tin không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_ISNI" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng ISNI">Bài viết chứa nhận dạng ISNI</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_SUDOC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng SUDOC">Bài viết chứa nhận dạng SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_Trove" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng Trove">Bài viết chứa nhận dạng Trove</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_VIAF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng VIAF">Bài viết chứa nhận dạng VIAF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Wikipedia_articles_with_WorldCat-VIAF_identifiers" title="Thể loại:Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers">Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 6 tháng 7 năm 2023, 00:54.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Taksin&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rp9p7","wgBackendResponseTime":142,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.708","walltime":"0.933","ppvisitednodes":{"value":3631,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":83187,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2718,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":9,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":95170,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 802.272 1 -total"," 25.27% 202.740 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 15.93% 127.832 4 Bản_mẫu:Lang-th"," 14.44% 115.829 10 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 11.55% 92.674 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 11.28% 90.472 5 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 10.75% 86.264 1 Bản_mẫu:Thông_tin_nhân_vật_hoàng_gia"," 10.68% 85.713 1 Bản_mẫu:Vua_Thái_Lan"," 10.01% 80.320 1 Bản_mẫu:Infobox"," 8.75% 70.225 1 Bản_mẫu:If_then_show"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.399","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16129895,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-l8zbv","timestamp":"20241124214352","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Taksin","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Taksin","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q320097","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q320097","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-01-25T07:52:53Z","dateModified":"2023-07-06T00:54:37Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b8\/KingTaksinfromItalymuseum.JPG","headline":"Vua Xi\u00eam"}</script> </body> </html>