CINXE.COM

Քվարց - Վիքիպեդիա

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Քվարց - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"2026dd67-ee9a-4f1f-95c9-9efb3733453a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Քվարց","wgTitle":"Քվարց","wgCurRevisionId":9469287,"wgRevisionId":9469287,"wgArticleId":455506,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1: long volume value","CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)","Pages using ISBN magic links","Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով","Միներալներ","Արդյունաբերական միներալներ","Թանկարժեք քարեր", "Դիէլեկտրիկներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Քվարց","wgRelevantArticleId":455506,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q43010","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture" ,"bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc", "skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.gadget.relatedIcons&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/1200px-Quartz%2C_Tibet.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1203"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/800px-Quartz%2C_Tibet.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="802"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/640px-Quartz%2C_Tibet.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="642"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Քվարց - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Քվարց rootpage-Քվարց skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Ծագումնաբանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծագումնաբանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ծագումնաբանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծագումնաբանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բյուրեղի_կառուցվածք_և_հատկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բյուրեղի_կառուցվածք_և_հատկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Բյուրեղի կառուցվածք և հատկություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բյուրեղի_կառուցվածք_և_հատկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տարատեսակներ_ըստ_միկրոստրուկտուրայի" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տարատեսակներ_ըստ_միկրոստրուկտուրայի"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Տարատեսակներ ըստ միկրոստրուկտուրայի</span> </div> </a> <ul id="toc-Տարատեսակներ_ըստ_միկրոստրուկտուրայի-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տարատեսակներ_ըստ_գույների" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տարատեսակներ_ըստ_գույների"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Տարատեսակներ ըստ գույների</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Տարատեսակներ_ըստ_գույների-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Տարատեսակներ ըստ գույների subsection</span> </button> <ul id="toc-Տարատեսակներ_ըստ_գույների-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ամեթիստ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ամեթիստ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Ամեթիստ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ամեթիստ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Երկնագույն_քվարց" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երկնագույն_քվարց"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Երկնագույն քվարց</span> </div> </a> <ul id="toc-Երկնագույն_քվարց-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Դյումորտիերիտային_քվարց" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դյումորտիերիտային_քվարց"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Դյումորտիերիտային քվարց</span> </div> </a> <ul id="toc-Դյումորտիերիտային_քվարց-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ցիտրին" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ցիտրին"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Ցիտրին</span> </div> </a> <ul id="toc-Ցիտրին-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կաթնագույն_քվարց" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կաթնագույն_քվարց"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Կաթնագույն քվարց</span> </div> </a> <ul id="toc-Կաթնագույն_քվարց-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վարդագույն_քվարց" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Վարդագույն_քվարց"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Վարդագույն քվարց</span> </div> </a> <ul id="toc-Վարդագույն_քվարց-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծխագույն_քվարց" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծխագույն_քվարց"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Ծխագույն քվարց</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծխագույն_քվարց-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պրազիոլիթ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Պրազիոլիթ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8</span> <span>Պրազիոլիթ</span> </div> </a> <ul id="toc-Պրազիոլիթ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Արհեստական_և_սինթետիկ_քվարցներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արհեստական_և_սինթետիկ_քվարցներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Արհեստական և սինթետիկ քվարցներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արհեստական_և_սինթետիկ_քվարցներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հանքավայրեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Հանքավայրեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Հանքավայրեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Հանքավայրեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Սիլիցիումի_երկօքսիդի_այլ_միներալներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Սիլիցիումի_երկօքսիդի_այլ_միներալներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Սիլիցիումի երկօքսիդի այլ միներալներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Սիլիցիումի_երկօքսիդի_այլ_միներալներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Պատմություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պիեզոէլեկտրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պիեզոէլեկտրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Պիեզոէլեկտրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Պիեզոէլեկտրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Քվարց</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 96 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-96" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">96 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kwarts" title="Kwarts – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Kwarts" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Cuarz" title="Cuarz – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Cuarz" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%9C%E0%A4%BC" title="क्वार्टज़ – անգիկա" lang="anp" hreflang="anp" data-title="क्वार्टज़" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="անգիկա" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88_(%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86)" title="مرو (معدن) – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مرو (معدن)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Cuarzu" title="Cuarzu – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Cuarzu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kvars" title="Kvars – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Kvars" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Кварц" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кварц" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кварц" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%9C" title="क्वार्ट्ज – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="क्वार्ट्ज" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kvarc" title="Kvarc – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kvarc" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Quars" title="Quars – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Quars" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="کوارتز – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کوارتز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/K%C5%99emen" title="Křemen – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Křemen" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Quarz" title="Quarz – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Quarz" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Χαλαζίας – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Χαλαζίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Quartz" title="Quartz – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Quartz" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kvarco" title="Kvarco – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kvarco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cuarzo" title="Cuarzo – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Cuarzo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kuartzo" title="Kuartzo – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kuartzo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="کوارتز – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کوارتز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kvartsi" title="Kvartsi – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kvartsi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Quartz_(min%C3%A9ral)" title="Quartz (minéral) – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Quartz (minéral)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Grianchloch" title="Grianchloch – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Grianchloch" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Eit" title="Eit – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Eit" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cuarzo" title="Cuarzo – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cuarzo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Sa%CC%8Dk-y%C3%AEn" title="Sa̍k-yîn – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sa̍k-yîn" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%95%D7%A8%D7%A5" title="קוורץ – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="קוורץ" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="स्फटिक – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="स्फटिक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kvarc" title="Kvarc – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kvarc" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/K%C5%99emje%C5%84" title="Křemjeń – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Křemjeń" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kvarc" title="Kvarc – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kvarc" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Quarz" title="Quarz – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Quarz" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kuarsa" title="Kuarsa – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Kuarsa" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Quarco" title="Quarco – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Quarco" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kvars" title="Kvars – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Kvars" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Quarzo" title="Quarzo – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Quarzo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%9F%B3%E8%8B%B1" title="石英 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="石英" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%98" title="კვარცი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კვარცი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kuwar%C9%A9t%C9%A9s%C9%A9" title="Kuwarɩtɩsɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kuwarɩtɩsɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Kuarsa" title="Kuarsa – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Kuarsa" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Кварц" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9E%BB%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%82%E1%9E%98%E1%9F%90" title="បុស្សរាគម័ – քմերերեն" lang="km" hreflang="km" data-title="បុស្សរាគម័" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="քմերերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%AB%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%95_%E0%B2%B6%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B3%86" title="ಸ್ಫಟಿಕ ಶಿಲೆ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸ್ಫಟಿಕ ಶಿಲೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%84%9D%EC%98%81" title="석영 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="석영" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кварц" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Quarzum" title="Quarzum – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Quarzum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Quaarz_(Mineral)" title="Quaarz (Mineral) – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Quaarz (Mineral)" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kvarcas" title="Kvarcas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kvarcas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kvarcs" title="Kvarcs – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kvarcs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Vatokaranana" title="Vatokaranana – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Vatokaranana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Кварц" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ക്വാർട്ട്സ് – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ക്വാർട്ട്സ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kuarza" title="Kuarza – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kuarza" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Quartzo" title="Quartzo – միրանդերեն" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Quartzo" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="միրանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%9C%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA" title="သလင်းကျောက် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="သလင်းကျောက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwarts" title="Kwarts – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kwarts" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Q%C3%BCars" title="Qüars – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Qüars" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dhagaa_Cicala" title="Dhagaa Cicala – օրոմո" lang="om" hreflang="om" data-title="Dhagaa Cicala" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="օրոմո" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B7%C3%A6%D0%BD%D1%85%D1%8A%D0%B0%D0%B4%D1%83%D1%80" title="Дзæнхъадур – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Дзæнхъадур" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwarc" title="Kwarc – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kwarc" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%B9%D8%B2" title="کوارٹز – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کوارٹز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="کوارتز – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کوارتز" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Quartzo" title="Quartzo – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Quartzo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Qhisqa" title="Qhisqa – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Qhisqa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Cuar%C8%9B" title="Cuarț – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Cuarț" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Кварц" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Кварц" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Quarzu" title="Quarzu – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Quarzu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Quartz" title="Quartz – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Quartz" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kvarc" title="Kvarc – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kvarc" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%85%E0%B7%92%E0%B6%9F%E0%B7%94" title="පළිඟු – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="පළිඟු" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Quartz" title="Quartz – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Quartz" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kreme%C5%88" title="Kremeň – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kremeň" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kamena_strela" title="Kamena strela – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kamena strela" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kuarci" title="Kuarci – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kuarci" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Кварц" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kvarts" title="Kvarts – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kvarts" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="குவார்ட்சு – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="குவார்ட்சு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ควอตซ์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="ควอตซ์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Quartz" title="Quartz – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Quartz" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuvars" title="Kuvars – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kuvars" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%86" title="Кварц – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кварц" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kvars" title="Kvars – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kvars" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%A1ch_anh" title="Thạch anh – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thạch anh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kuwarso" title="Kuwarso – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Kuwarso" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%9F%B3%E8%8B%B1" title="石英 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="石英" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Quartz" title="Quartz – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Quartz" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%9F%B3%E8%8B%B1" title="石英 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="石英" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chio%CC%8Dh-eng" title="Chio̍h-eng – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chio̍h-eng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%9F%B3%E8%8B%B1" title="石英 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="石英" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43010#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;oldid=9469287" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&amp;page=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;id=9469287&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2594%25D5%25BE%25D5%25A1%25D6%2580%25D6%2581"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2594%25D5%25BE%25D5%25A1%25D6%2580%25D6%2581"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&amp;page=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Quartz" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43010" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;color:white; background-color: #7da7d9">Քվարց</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-property-id="P18" class="no-wikidata"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz,_Tibet.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/274px-Quartz%2C_Tibet.jpg" decoding="async" width="274" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/411px-Quartz%2C_Tibet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Quartz%2C_Tibet.jpg/548px-Quartz%2C_Tibet.jpg 2x" data-file-width="1592" data-file-height="1596" /></a></span></span><div><b>Քվարցի բյուրեղ, Տիբեթ</b></div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;color:white; background-color: #7da7d9">Ընդհանուր</th></tr><tr><th scope="row">Կատեգորիա</th><td><span data-wikidata-property-id="P31" class="no-wikidata">Սիլիցիումի երկօքսիդի միներալ<sup id="cite_ref-Mindat_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mindat-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B1%D6%87" title="Քիմիական բանաձև">Բանաձև</a> <br /><small>(կրկնվող միավորը)</small></th><td><span data-wikidata-property-id="P274" class="no-wikidata">SiO<sub>2</sub></span></td></tr><tr><th scope="row">Նիկել-Շտրունցի դասակարգում</th><td><span data-wikidata-property-id="P712" class="no-wikidata">4.DA.05 Օքսիդային միներալ</span></td></tr><tr><th scope="row">Դանա դասակարգում</th><td><span data-wikidata-external-id="75.01.03.01 (տեկտոսիլիկատներ)" class="no-wikidata" data-wikidata-property-id="P714">75.01.03.01 (տեկտոսիլիկատներ)</span></td></tr><tr><th scope="row">Միավոր</th><td>a = 4.9133 <a href="/w/index.php?title=Angstrom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Angstrom (դեռ գրված չէ)">Å</a>, c = 5.4053 Å; Z=3</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;color:white; background-color: #7da7d9">Նույնականացում</th></tr><tr><th scope="row">Գույն</th><td><span data-wikidata-property-id="P462" class="no-wikidata">Անգույնի, զանազան գույներ, սև</span></td></tr><tr><th scope="row">Շերտի գույն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q43010$a3a738e4-494c-e1fe-8f34-2bedaf45506f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P534"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%87" title="Սև">սև</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row">Բյուրեղի հատկություն</th><td>վեցանիստ պրիզմա, որը վերջանում է վեցանիստ բուրգով, մանրահատիկ, հոծ</td></tr><tr><th scope="row">Բյուրեղային համակարգ</th><td><span data-wikidata-property-id="P556" class="no-wikidata">α-քվարց՝ տրիգոնային բյուրեղային համակարգ, β-քվարց՝ հեքսագոնային բյուրեղային համակարգ</span></td></tr><tr><th scope="row">Թերթականություն</th><td>{0110} ոչ հստակ</td></tr><tr><th scope="row">Բեկում</th><td>Կոնխոիդալ</td></tr><tr><th scope="row">Դիմադրողականություն</th><td>Դյուրաբեկ</td></tr><tr><th scope="row">Մոոսի կարծրություն</th><td><span data-wikidata-property-id="P1088" class="no-wikidata">7, ոչ մաքուր տարատեսակներում 7-ից փոքր</span></td></tr><tr><th scope="row">Փայլ</th><td>Ապակեփայլ, երբ հոծ է՝ խեժի փայլով կամ խամրած</td></tr><tr><th scope="row">Շերտեր</th><td>Սպիտակ</td></tr><tr><th scope="row">Թափանցիկություն</th><td>Թափանցիկից մինչև համարյա անթափանց</td></tr><tr><th scope="row">Ձգողականություն</th><td>2.65 ոչ մաքուր տարատեսակները՝ 2.59–2.63</td></tr><tr><th scope="row">Օպտիկական հատկություններ</th><td>Միառանցք (+)</td></tr><tr><th scope="row">Բեկման ցուցանիշ</th><td>n<sub>ω</sub> = 1.543–1.545 <br />n<sub>ε</sub> = 1.552–1.554</td></tr><tr><th scope="row">Երկճառագայթաբեկում</th><td>+0.009</td></tr><tr><th scope="row">Պլեոքրոիզմ</th><td>Չունի</td></tr><tr><th scope="row">Հալման կետ</th><td>1670 °C (β <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%BF" title="Տրիդիմիտ">տրիդիմիտ</a>) 1713 °C (β <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%BF" title="Կրիստոբալիտ">կրիստոբալիտ</a>)</td></tr><tr><th scope="row">Լուծելիություն</th><td>Նորմալ պայմաններում անլուծելի</td></tr><tr><th scope="row">Այլ հատկանիշներ</th><td>Հեքսագոնալ բյուրեղային համակարգ</td></tr><tr><th scope="row">Ծանոթագրություններ</th><td><sup id="cite_ref-Mindat_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mindat-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Handbook_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Handbook-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Webmin_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Webmin-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Klein_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Klein-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">Ենթակատեգորիա</th><td><span data-wikidata-claim-id="q43010$59822b3c-4488-7652-7926-e754b402f482" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P279"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12550001" class="extiw" title="d:Q12550001">դիոքսոսիլիկատային հանքանյութեր</a></span><sup id="cite_ref-_d3839eb3c71f920e_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-_d3839eb3c71f920e-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></span>&#32;և&#32;<span data-wikidata-claim-id="Q43010$7E0D0205-6E99-4FF4-AB4E-470ECC640DED" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P279"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1277475" class="extiw" title="d:Q1277475">տեկտոսիլիկատներ</a></span></span></td></tr></tbody></table> <p><b>Քվարց,</b> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սիլիցիում">սիլիցիումի</a> ու <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Թթվածին">թթվածնի</a> ատոմներից բաղկացած միներալ, ատոմները գտնվում են սիլիցիում-թթվածնային <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%A5%D5%A4%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Տետրաեդր (դեռ գրված չէ)">տետրաեդրերի</a> (SiO<sub>4</sub> ) անընդհատ շարքում<sub>,</sub> ընդ որում ամեն թթվածնի ատոմ միացնում է երկու տետրաեդր, արդյունքում ընդհանուր քիմիական բանաձը՝ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" title="Սիլիցիումի երկօքսիդ">SiO<sub>2</sub></a>: Քվարցը <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D6%87" title="Երկրակեղև">երկրակեղևում</a> ամենատարածված միներալների շարքում երկրորդն է, առաջինը <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դաշտային սպաթներ">դաշտային սպաթն</a> է<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Քվարցի բյուրեղները քիրալ են և կարող են գոյություն ունենալ երկու ձևերով՝ նորմալ α քվարց և բարձրջերմաստիճանային β քվարց։ 573&#160;°C (846° К) ջերմաստիճանում տեղի է ունենում կտրուկ անցում α ձևից β ձևը։ Քանի որ անցումը ուղեկցվում է ծավալի նշանակալի փոփոխությամբ, այն կարող է հեշտությամբ քայքայել այն ապարները, որոնք համատեղ գտնվում են քվարցի հետ։ </p><p> Գոյություն ունեն քվարցի տարբեր տարատեսակներ, որոնցից մի քանիսը կիսաթանկարժեք քարեր են։ Հնագույն ժամանակներից, հատկապես <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Եվրասիա">Եվրասիայում</a>, ոսկերչական իրեր պատրաստելու համար քվարցի տարատեսակները ավելի լայնորեն էին կիրառվում քան այլ քարեր:</p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg/262px-Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg" decoding="async" width="262" height="349" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg/393px-Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg/523px-Quartz_crystals_on_section_of_limestone_core.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption>Կրաքարի մեջ սերտաճած քվարցի միներալ (վերևի աջ մասում), հեշտությամբ ճանաչվում է նրա վեցանիստ ձևը, այն հնարավոր չէ խազել պողպատով (նայել <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B8%D5%BD%D5%AB" title="Մոոսի">Մոոսի</a> սանդղակը)</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծագումնաբանություն"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Ծագումնաբանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Ծագումնաբանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#039;s source code: Ծագումնաբանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Քվարց բառը ծագում է <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմաներեն</a> <span class="unicode audiolink"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/De-Quarz.ogg" class="internal" title="De-Quarz.ogg"><i>Quarz</i></a></span> <span class="metadata audiolinkinfo"><small>(<a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D6%80" title="Վիքիպեդիա:Մեդիաֆայլեր">օգնություն</a> • <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:De-Quarz.ogg" title="Պատկեր:De-Quarz.ogg">ինֆո</a>)</small></span><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, որն ունի <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սլավոնական լեզուներ">սլավոնական</a> ծագում։ Առաջացել է <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%B0%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Լեհերեն">լեհական</a> դիալեկտում <i>kwardy</i> տերմինից, որին համապատասխանում է <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Չեխերեն">Չեխերեն</a> <i>tvrdý</i> տերմինը (կարծր)<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հին հունարեն">Հին հույները</a> քվարցն անվանում էին <i>κρύσταλλος (krustallos)</i>, որը ծագում է հին հունական <i>κρύος (kruos)</i> բառից և նշանակում է <i>սառցե ցուրտ</i>, քանի որ որոշ փիլիսոփաներ (նաև <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A5%D5%B8%D6%83%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%BD" title="Թեոփրաստես">Թեոփրաստեսը</a>), կարծում էին, որ այդ միներալը իրենից ներկայացնում է գերսառեցրած սառույց<sup id="cite_ref-Tomkieff_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tomkieff-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Այսօր <i>լեռնային բյուրեղապակի</i> տերմինն օգտագործվում է որպես ամենամաքուր քվարցի այլընտրանքային անուն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բյուրեղի_կառուցվածք_և_հատկություններ"><span id=".D4.B2.D5.B5.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.A5.D5.B2.D5.AB_.D5.AF.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.82.D6.81.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D6.84_.D6.87_.D5.B0.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Բյուրեղի կառուցվածք և հատկություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Բյուրեղի կառուցվածք և հատկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#039;s source code: Բյուրեղի կառուցվածք և հատկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Քվարցը պատկանում է <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Տրիգոնային համակարգ">տրիգոնային</a> բյուրեղային համակարգին։ Իդեալական բյուրեղն իրենից ներկայացնում է վեցանիստ <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B4%D5%A1" title="Պրիզմա">պրիզմա</a>, երկու ծայրերում՝ վեցանիստ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3_(%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B9%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Բուրգ (երկրաչափութիւն) (դեռ գրված չէ)">բուրգեր</a>։ Բնության մեջ քվարցի բյուրեղները հաճախ լինում են զույգված (զույգված աջակողմյան և ձախակողմյան բյուրեղներ), աղավաղված կամ այլ միներալների բյուրեղների հետ սերտաճած։ Լավ ձևավորված բյուրեղները սովորաբար առաջանում են «մահճակալի »մեջ, որտեղ կա աճելու համար անհրաժեշտ տարածություն։ Սովորաբար բյուրեղները մի ծայրով կպած են կաղապարին և միայն մեկ ծայրն է ավարտվում բուրգով, բայց և այնպես երկսայր բյուրեղներ նույնպես հանդիպում են, այնպիսի վայրերում, որտեղ հնարավոր է ազատ զարգանալ, աճել առանց որևէ բանի ամրացած լինելու, օրինալ՝ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BA%D5%BD" title="Գիպս">գիպսի</a> մեջ։ Քվարցի ժեոդները դրանք այնպիսի ագրեգատներ են, որոնք մոտավորապես գնդաձև են, լինում են տարբեր չափերի, իսկ նրա ներսում գտնվում են դեպի գնդի կենտրոն աճած քվարցի բյուրեղները։ </p><p>α քվարցը բյուրեղանում է <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Տրիգոնային համակարգ">տրիգոնային</a> բյուրեղային համակարգի բյուրեղագիտական <i>P</i>3<sub>1</sub>21 կամ <i>P</i>3<sub>2</sub>21 խմբում՝ կախված քիրալությունից։ Իսկ β քվարցը պատկանում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Հեքսագոնային համակարգ">հեքսագոնային</a> համակարգի <i>P</i>6<sub>2</sub>22 և <i>P</i>6<sub>4</sub>22 բյուրեղագիտական խմբին<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Այս բյուրեղագիտական խմբերը իրականում քիրալ են, նրանցից յուրաքանչյուրը պատկանում է 11 էնանտիոմորֆ զույգերի։ Ինչպես α, այնպես էլ β քվարցը հանդիսանում են քիրալ բյուրեղային կառուցվածքի օրինակներ, որոնք բաղկացած են աքիրալ բլոկներից՝ SiO<sub>4</sub> տետրաեդրերից։ α քվարցից β քվարց անցումն իրենից ներկայացնում է միայն տետրաեդրերի որոշակի պտույտ միմյանց նկատմամբ առանց նրանց միջև եղած կապերի փոփոխության։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:A-quartz.png" class="mw-file-description" title="α-քվարցի բյուրեղային կառուցվածքը (կարմիր գնդիկները՝ թթվածին, մոխրագույն գնդիկներ՝ սիլիցիում)"><img alt="α-քվարցի բյուրեղային կառուցվածքը (կարմիր գնդիկները՝ թթվածին, մոխրագույն գնդիկներ՝ սիլիցիում)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A-quartz.png/200px-A-quartz.png" decoding="async" width="200" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A-quartz.png/300px-A-quartz.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/A-quartz.png/400px-A-quartz.png 2x" data-file-width="618" data-file-height="561" /></a></span></div> <div class="gallerytext">α-քվարցի բյուրեղային կառուցվածքը (կարմիր գնդիկները՝ թթվածին, մոխրագույն գնդիկներ՝ սիլիցիում)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:B-quartz.png" class="mw-file-description" title="β-քվարց"><img alt="β-քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/B-quartz.png/174px-B-quartz.png" decoding="async" width="174" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/B-quartz.png/261px-B-quartz.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/B-quartz.png/348px-B-quartz.png 2x" data-file-width="518" data-file-height="596" /></a></span></div> <div class="gallerytext">β-քվարց</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տարատեսակներ_ըստ_միկրոստրուկտուրայի"><span id=".D5.8F.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D5.A8.D5.BD.D5.BF_.D5.B4.D5.AB.D5.AF.D6.80.D5.B8.D5.BD.D5.BF.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.AF.D5.BF.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.A1.D5.B5.D5.AB"></span>Տարատեսակներ ըստ միկրոստրուկտուրայի</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Տարատեսակներ ըստ միկրոստրուկտուրայի" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#039;s source code: Տարատեսակներ ըստ միկրոստրուկտուրայի"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Չնայած այն բանին, որ քվարցի շատ տարատեսակների անուններ պատմականորեն ծագել են հաշվի առնելով միներալի գույնը, ժամանակակից գիտական սխեմաներում անվանակարգումը արվում է հաշվի առնելով առաջին հերթին միներալի միկրոստրուկտուրան։ Կրիպտոբյուրեղային միներալների համար նրանց գույնը հանդիսանում է նույնականացման երկրորդային գործոն, չնայած այն հանդիսանում է հիմնական գործոն մակրոբյուրեղային տարատեսակների համար<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <table style="background: none"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:top;"> <table class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3&#124;"> <tbody><tr> <th colspan="3">Քվարցի հիմնական տարատեսակները </th></tr> <tr> <th>Տեսակ</th> <th>Գույն և նկարագրություն</th> <th>Թափանցիկություն </th></tr> <tr> <td>Հերքիմերյան ադամանդ</td> <td>Անգույն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">Լեռնային բյուրեղապակի</a></td> <td>Անգույն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">Ամեթիստ</a></td> <td>Մանուշակագույն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ամեթրին">Ամեթրին</a></td> <td>Մանուշակագույնից մինչև դեղին կամ նարնջագույն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td>Վարդագույն քվարց</td> <td>Վափդագույն, կարող է ցուցաբերել դիաստերիզմ</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Խալցեդոն">Խալցեդոն</a></td> <td>Կրիպտոբյուրեղային քվարցի և մոգանիտի խառնուրդ, տերմինը վերաբերում է <p>միայն սպիտակ և բաց դեղնավուն երանգներին, մնացած գույներն ունեն </p><p>իրենց սեփական անունները </p> </td> <td>Կիսաթափանցիկից անթափանց </td></tr> <tr> <td>Սերդոլիկ</td> <td>Կարմրանարնջագույն խալցեդոն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ավենտուրին">Ավենտուրին</a></td> <td>Փայլարի ներառումներով խալցեդոն, որը նրան տալիս է երփներանգություն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A3%D5%A1%D5%A9" title="Ագաթ">Ագաթ</a></td> <td>Բազմագույն գծավոր խալցեդոն</td> <td>Կիսաթափանցիկից անթափանց </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%95%D5%B6%D5%AB%D6%84%D5%BD" title="Օնիքս">Օնիքս</a></td> <td>Ագաթ, որի մեջ գծերը ուղիղ են և զուգահեռ</td> <td>Կիսաթափանցիկից անթափանց </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D5%BD" title="Հասպիս">Հասպիս</a></td> <td>Կրիպտոբյուրեղային քվարց, սովորաբար՝ կարմիրից մինչև դարչնագույն</td> <td>Անթափանց </td></tr> <tr> <td>Կաթնագույն քվարց</td> <td>Սպիտակավուն, կարող է ցուցաբերել դիաստերիզմ</td> <td>Կիսաթափանցիկից անթափանց </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A6" title="Ռաուխտոպազ">Ծխագույն քվարց</a></td> <td>Դարչնագույնից մոխրագույն</td> <td>Կիսաթափանցիկից անթափանց </td></tr> <tr> <td>Վագրի աչք</td> <td>Ոսկեգույնից մինչև կարմրադարչնագույն, ցուցաբերում է վազող լուսային էֆեկտ</td> <td>Կիսաթափանցիկ </td></tr> <tr> <td>Ցիտրին</td> <td>Դեղինից կարմրագույն, նարնջագույնից դարչնագույն, կանաչադեղնավուն</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td>Պրազոլիթ</td> <td>Խոտի կանաչ</td> <td>Թափանցիկ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%AC" title="Ռուտիլ">Ռուտիլային</a> քվարց</td> <td>Պարունակում է ռուտիլի ասեղանման ներառումներ</td> <td> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Դյումորտյերիտ">Դյումորտիերիտային</a> քվարց</td> <td>Պարունակում է մեծ քանակությամբ դյումորտիերիտի բյուրեղներ</td> <td> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-167895.jpg" class="mw-file-description" title="Հերքիմերյան ադամանդ"><img alt="Հերքիմերյան ադամանդ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Quartz-167895.jpg/133px-Quartz-167895.jpg" decoding="async" width="133" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Quartz-167895.jpg/200px-Quartz-167895.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Quartz-167895.jpg/266px-Quartz-167895.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="484" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հերքիմերյան <i>ադամանդ</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg" class="mw-file-description" title="Լեռնային բյուրեղապակի"><img alt="Լեռնային բյուրեղապակի" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg/133px-Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg" decoding="async" width="133" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg/200px-Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg/266px-Pure_Quartz_at_Senckenberg_Natural_History_Museum.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">Լեռնային բյուրեղապակի</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ametrin_from_Bolivia.jpg" class="mw-file-description" title="Ամեթրին"><img alt="Ամեթրին" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ametrin_from_Bolivia.jpg/133px-Ametrin_from_Bolivia.jpg" decoding="async" width="133" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ametrin_from_Bolivia.jpg/200px-Ametrin_from_Bolivia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ametrin_from_Bolivia.jpg/266px-Ametrin_from_Bolivia.jpg 2x" data-file-width="2540" data-file-height="1651" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ամեթրին">Ամեթրին</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:(61-365)_Can_you_imagine%3F_(5320329773).jpg" class="mw-file-description" title="Ամեթիստ"><img alt="Ամեթիստ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg/133px-%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg" decoding="async" width="133" height="89" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg/200px-%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg/266px-%2861-365%29_Can_you_imagine%3F_%285320329773%29.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">Ամեթիստ</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg" class="mw-file-description" title="Երկնագույն քվարց"><img alt="Երկնագույն քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg/127px-Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg" decoding="async" width="127" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg/190px-Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg/254px-Quartz-Magnesioriebeckite-118652.jpg 2x" data-file-width="488" data-file-height="500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Երկնագույն քվարց</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-46809.jpg" class="mw-file-description" title="Խալցեդոն"><img alt="Խալցեդոն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Quartz-46809.jpg/133px-Quartz-46809.jpg" decoding="async" width="133" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Quartz-46809.jpg/200px-Quartz-46809.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Quartz-46809.jpg/266px-Quartz-46809.jpg 2x" data-file-width="750" data-file-height="725" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Խալցեդոն">Խալցեդոն</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Citrine_1_(Russie).jpg" class="mw-file-description" title="Ցիտրին"><img alt="Ցիտրին" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Citrine_1_%28Russie%29.jpg/133px-Citrine_1_%28Russie%29.jpg" decoding="async" width="133" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Citrine_1_%28Russie%29.jpg/200px-Citrine_1_%28Russie%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Citrine_1_%28Russie%29.jpg/266px-Citrine_1_%28Russie%29.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ցիտրին</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-159385.jpg" class="mw-file-description" title="Վարդագույն քվարց"><img alt="Վարդագույն քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Quartz-159385.jpg/133px-Quartz-159385.jpg" decoding="async" width="133" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Quartz-159385.jpg/200px-Quartz-159385.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Quartz-159385.jpg/266px-Quartz-159385.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="516" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վարդագույն քվարց</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quarzo,_variet%C3%A0_prase,_da_avissalos,_grecia.JPG" class="mw-file-description" title="Պրազիոլիթ"><img alt="Պրազիոլիթ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG/133px-Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG" decoding="async" width="133" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG/200px-Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG/266px-Quarzo%2C_variet%C3%A0_prase%2C_da_avissalos%2C_grecia.JPG 2x" data-file-width="4632" data-file-height="3144" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Պրազիոլիթ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-159777.jpg" class="mw-file-description" title="Ռուտիլային քվարց"><img alt="Ռուտիլային քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Quartz-159777.jpg/133px-Quartz-159777.jpg" decoding="async" width="133" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Quartz-159777.jpg/200px-Quartz-159777.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Quartz-159777.jpg/266px-Quartz-159777.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="676" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%AC" title="Ռուտիլ">Ռուտիլային</a> քվարց</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-154679.jpg" class="mw-file-description" title="Ռեակտորային քվարց"><img alt="Ռեակտորային քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz-154679.jpg/133px-Quartz-154679.jpg" decoding="async" width="133" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz-154679.jpg/199px-Quartz-154679.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Quartz-154679.jpg/266px-Quartz-154679.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="782" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ռեակտորային քվարց</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 163px; height: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz-168661.jpg" class="mw-file-description" title="Ծխագույն քվարց"><img alt="Ծխագույն քվարց" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Quartz-168661.jpg/113px-Quartz-168661.jpg" decoding="async" width="113" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Quartz-168661.jpg/169px-Quartz-168661.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Quartz-168661.jpg/226px-Quartz-168661.jpg 2x" data-file-width="521" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A6" title="Ռաուխտոպազ">Ծխագույն քվարց</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տարատեսակներ_ըստ_գույների"><span id=".D5.8F.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D5.A8.D5.BD.D5.BF_.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB"></span>Տարատեսակներ ըստ գույների</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Տարատեսակներ ըստ գույների" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#039;s source code: Տարատեսակներ ըստ գույների"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Transparency.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Transparency.jpg/220px-Transparency.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Transparency.jpg/330px-Transparency.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Transparency.jpg/440px-Transparency.jpg 2x" data-file-width="2304" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Քվարցի բյուրեղը ցուցաբերում է թափանցիկություն</figcaption></figure> <p>Մաքուր քվարցը, որն ավանդաբար անվանում են <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">լեռնային բյուրեղապակի</a>, կամ թափանցիկ քվարց, իրենից ներկայացնում է անգույն, թափանցիկ կամ կիսաթափանցիկ բյուրեղ, հաճախ օգտագործվում է այլ քարեր քանդակելու նպատակով։ Տարածված գունավոր տարատեսակներն են ցիտրինը, վարդագույն քվարցը, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">ամեթիստը</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A6" title="Ռաուխտոպազ">ծխագույն քվարցը</a>, կաթնագույն քվարցը և այլն<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Քվարցի տարատեսակները դիտարկելիս կարևոր է մակրոբյուրեղային (անզեն աչքով տեսանելի առանձին բյուրեղներ) և միկրոբյուրեղային կամ կրիպտոբյուրեղայինն (բյուրեղային ագրեգատներ, որոնք երևում են միայն շատ խոշորացնելու դեպքում) տարատեսակների տարբերակումը։ Կրիպտոբյուրեղային տարատեսակները կամ կիսաթափանցիկ են, կամ՝ հիմնականում անթափանց, իսկ թափանցիկ տարատեսակները հակված են ունենալ մակրոբյուրեղային կառուցվածք։ <a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Խալցեդոն">Խալցեդոնը</a> իրենից ներկայացնում է սիլիկահողի միկրոբյուրեղային ձևը, որը բաղկացած է քվարցի և նրա մոնոկլինային պոլիմորֆ տարատեսակի՝ մոգանիտի, մանր սերտաճած բյուրեղիկներից<sup id="cite_ref-heany_1994_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-heany_1994-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Քվարցի անթափանց տարատեսակները հաճախ խառնուրդներ են պարունակում և ունենում են կոնտրաստ գծեր կամ նախշեր։ Դրանք են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A3%D5%A1%D5%A9" title="Ագաթ">ագաթը</a>, սերդոլիկը, <a href="/wiki/%D5%95%D5%B6%D5%AB%D6%84%D5%BD_(%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC)" title="Օնիքս (միներալ)">օնիքսը</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80" title="Արևաքար">հելիոտրոպը</a> (արևաքար) և յաշման (<a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D5%BD" title="Հասպիս">հասպիս</a>)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ամեթիստ"><span id=".D4.B1.D5.B4.D5.A5.D5.A9.D5.AB.D5.BD.D5.BF"></span>Ամեթիստ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Ամեթիստ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#039;s source code: Ամեթիստ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ամեթիստը քվարցի տարատեսակ է, որի գույնը տատանվում է վառ մանուշակագույնից մինչև մուգ կամ պղտոր մանուշակագույն երանգների մեջ։ Աշխարհի խոշորագույն հանքավայրերը գտնվում են <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայում</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մեքսիկա">Մեքսիկայում</a>, Ուրուգվայում, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ռուսաստան">Ռուսաստանում</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Նամիբիա">Նամիբիայում</a> և Մարոկոյում։ Երբեմն ամեթիստը և ցիտրինը աճում են մեկ բյուրեղում։ Այս դեպքում քարը անվանել են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ամեթրին">ամեթրին</a>։ Ամեթիստը գոյանում է այնպիսի վայրերում, որտեղ ապահոված է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթի</a> առկայություն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երկնագույն_քվարց"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.AF.D5.B6.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81"></span>Երկնագույն քվարց</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Երկնագույն քվարց" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#039;s source code: Երկնագույն քվարց"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Երկնագույն քվարցը պարունակում է կրոկիդոլիտի ներառումներ<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Երկնագույն քվարցի որոշակի որակական ցուցանիշների նկատմամբ մեծ հետաքրքրվածություն ունեն հատկապես Հնդկաստանի ու ԱՄՆ-ի կոլեկցիոներները։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Դյումորտիերիտային_քվարց"><span id=".D4.B4.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B8.D6.80.D5.BF.D5.AB.D5.A5.D6.80.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81"></span>Դյումորտիերիտային քվարց</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Դյումորտիերիտային քվարց" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edit section&#039;s source code: Դյումորտիերիտային քվարց"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Դյումորտիերիտի ներառումները հաճախ քվարցի բյուրեղին հաղորդում են երկնագույն երանգներով մետաքսանման բծեր, բացի դրանից հայտնվում են նաև այլ երանգներ՝ ծիրանագույն կամ մոխրագույն։ Դյումորտիերիտային քվարցը երբեմն շփոթում են երկնագույն քվարցի հետ, այն երբեմն կարող է ունենալ վառ կոնտրաստ գույներ և մուգ գունային զոնաներ բյուրեղի ամբողջ մակերևույթով<sup id="cite_ref-gemstone_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-gemstone-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ցիտրին"><span id=".D5.91.D5.AB.D5.BF.D6.80.D5.AB.D5.B6"></span>Ցիտրին</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Ցիտրին" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edit section&#039;s source code: Ցիտրին"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ցիտրինը քվարցի մի տարատեսակ է, որում գույները կարող են տատանվել բաց դեղինից մինչև դարչնագույն, պատճառը երկաթի խառնուրդներն են։ Բնական ցիտրինները հազվագյուտ են, ապրանքային ցիտրինի մեծ մասն իրենից ներկայացնում է ջերմամշակման ենթարկած <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">ամեթիստ</a> կամ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A6" title="Ռաուխտոպազ">ծխագույն քվարց</a>։ Բայց, ի տարբերություն բնական ցիտրինի, որն ունի քիչ պղտոր, շղարշված գույն, ջերմամշակման ենթարկած ամեթիստի բյուրեղը պարունակում է փոքրիկ հստակ գծեր։ </p><p>Կտրված ցիտրինի բյուրեղը և դեղին տոպազը գործնականում հնարավոր չէ անզեն աչքով տարբերել միմյանցից, բայց նրանք տարբերվում են իրենց կարծրությամբ։ <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիան</a> հանդիսանում է ցիտրինի արտադրության առաջատար պետությունը, հումքի մեծ մասը բերվում է Ռիու Գրանդի դու Սուլ նահանգից։ Ցիտրին անունը ծագել է լատիներեն <i>citrina</i> բառից, որը նշանակում է <i>դեղին</i>։ Երբեմն ցիտրինը և ամեթիստը կարող են գտնվել մեկ բյուրեղում, այս դեպքում բյուրեղն ստացել է ամեթրին անվանումը<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Սնահավատները համարում են, որ ցիտրինը բարգավաճում է բերում, այդ պատճառով այն երբեմն անվանում են «փողի քար», կամ «առևտրական քար&#160;»<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Ցիտրինը առաջին անգամ գնահատվել է որպես ոսկեդեղին քար <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հին Հունաստան">Հունաստանում</a> Ք.ա. 300-150 թվականներին, <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%AC%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հելլենականության դարաշրջան">հելլենականության դարաշրջանում</a>։ Մինչ այդ դեղին քվարցն օգտագործվում էր որպես զարդաքար և աշխատանքային գործիքներում, բայց չուներ մեծ պահանջարկ<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կաթնագույն_քվարց"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.A9.D5.B6.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81"></span>Կաթնագույն քվարց</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Կաթնագույն քվարց" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edit section&#039;s source code: Կաթնագույն քվարց"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կաթնագույն քվարցը բյուրեղային քվարցի ամենատարածված տարատեսակն է։ Սպիտակ գույնը պայմանավորված է բյուրեղում լուծված գազի կամ հեղուկի շատ մանր ներառումնով, որոնք բյուրեղագոյացման ժամանակ հայտնվում են բյուրեղացանցի մեջ<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Հետևաբար այս քվարցը քիչ արժեքավոր է, չի կարող կիրառվել օպտիկական նպատակներով և որպես որակյալ զարդաքար<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Վարդագույն_քվարց"><span id=".D5.8E.D5.A1.D6.80.D5.A4.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81"></span>Վարդագույն քվարց</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Վարդագույն քվարց" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edit section&#039;s source code: Վարդագույն քվարց"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սա քվարցի մի տարատեսակ է, որն ունի բաց վարդագույնից մինչև վարդակարմրավուն գունավորում։ Սովորաբար գունավորումը պայմանավորված է բյուրեղում <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Տիտան">տիտանի</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9" title="Երկաթ">երկաթի</a> կամ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B6" title="Մանգան">մանգանի</a> աննշան քանակների առկայությամբ։ Որոշ վարդագույն քվարցներ պարունակում են միկրոսկոպիական քանակություններով ռուտիլի ասեղներ, որոնք շարժվող լույսի պայմաններում ցուցաբերում են աստերիզմ։ Վերջերս կատարված <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ռենտգենակառուցվածքային վերլուծություն">ռենտգենոստրուկտուրային</a> հետազոտությունները ցույց են տվել, որ, հավանաբար այս քվարցի գույնը պայմանավորված է քվարցի բյուրեղում գտնվող <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Դյումորտյերիտ">դյումորտիերիտի</a> միկրոսկոպիկ թելիկներով<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Գոյություն ունի վարդագույն քվարցի հազվագյուտ տեսակ՝ բյուրեղային վարդագույն քվարց։ Համարվում է, որ նրա գույնը պայմանավորված է ֆոսֆատների կամ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Ալյումին">ալյումինի</a> հետքերով, որոնք գոյություն ունեն բյուրեղում։ Վարդագույն քվարցի գույնը զգայուն է լույսի նկատմամբ և ժամանակի ընթացքում կորում է գույնի ինտենսիվությունը։ Առաջին բյուրեղները գտնվել են <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պեգմատիտներ">պեգմատիտի</a> մեջ, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a> Մեն նահանգում, Ռումֆորդից ոչ հեռու գտնվող տարածքում և <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայի</a> Մինաս Ժերայս նահանգում<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ծխագույն_քվարց"><span id=".D4.BE.D5.AD.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81"></span>Ծխագույն քվարց</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Ծխագույն քվարց" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edit section&#039;s source code: Ծխագույն քվարց"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1" title="Ռա">Ծխագույն քվարցը</a> քվարցի մոխրագույն, կիսաթափանցիկ տարատեսակն է։ Նրա թափանցիկությունը տատանվում է համարյա լրիվ թափանցիկից մինչև համարյա լրիվ անթափանց դարչնամոխրագույն բյուրեղները։ Որոշները կարող են լինել նաև սև գույնի։ Կիսաթափանցիկությունը բյուրեղի մեջ գտնվող ազատ սիլիցիումի կողմից բնական ճառագայթման արդյունքն է։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Պրազիոլիթ"><span id=".D5.8A.D6.80.D5.A1.D5.A6.D5.AB.D5.B8.D5.AC.D5.AB.D5.A9"></span>Պրազիոլիթ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Պրազիոլիթ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edit section&#039;s source code: Պրազիոլիթ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Պրազիոլիթ (դեռ գրված չէ)">Պրազիոլիթը</a>, որը հայտնի է նաև որպես վերմարին, իրենից ներկայացնում է քվարցի կանաչ տարատեսակը։ 1950 թվականից համարյա ամբողջ բնական պրազիոլիթը արտահանվում է բրազիլական ոչ մեծ հանքավայրից, բայց այն հանդիպում է նաև Ներքին Սիլեզիայում և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%B0%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Լեհաստան">Լեհաստանում</a>։ Պրազիոլիթ կա նաև <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1" title="Կանադա">Կանադայում</a>, <a href="/wiki/%D5%95%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B8_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Օնտարիո (նահանգ)">Օնտարիո նահանգ</a>, Թանդեր Բեյ քաղաքում։ Պրազիոլիթը համարվում է հազվագյուտ միներալ։ Ամենականաչ քվարցը դա ջերմամշակման ենթարկած ամեթիստն է<sup id="cite_ref-Page_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Page-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արհեստական_և_սինթետիկ_քվարցներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.B0.D5.A5.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D6.87_.D5.BD.D5.AB.D5.B6.D5.A9.D5.A5.D5.BF.D5.AB.D5.AF_.D6.84.D5.BE.D5.A1.D6.80.D6.81.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արհեստական և սինթետիկ քվարցներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Արհեստական և սինթետիկ քվարցներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edit section&#039;s source code: Արհեստական և սինթետիկ քվարցներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Quartz_synthese.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Quartz_synthese.jpg/220px-Quartz_synthese.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Quartz_synthese.jpg/330px-Quartz_synthese.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Quartz_synthese.jpg/440px-Quartz_synthese.jpg 2x" data-file-width="7360" data-file-height="4912" /></a><figcaption>Հիդրոթերմալ սինթեզով ստացված սինթետիկ քվարց, 19սմ երկարությամբ, 127գ կշռով</figcaption></figure> <p>Քվարցի ոչ բոլոր տարատեսակներն են հանդիպում բնության մեջ։ Քվարցի որոշ թափանցիկ բյուրեղներ կարելի է մշակել <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B3%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%A9%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ջերմային ճառագայթում">ջերմային</a> կամ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B4%D5%B4%D5%A1_%D5%B3%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Գամմա ճառագայթներ">գամմա ճառագայթներով</a> այնպես որ այն գունավորվի, ինչպես չէր կարող կատարվել բնական ճանապարհով։ Այդպիսի մշակման նկատմամբ բյուրեղների ընկալունակ լինելը կախված է քվարցի հանքատեղերից<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <ul><li>Քվարցի պրազիոլիթ տարատեսակը, որը շատ հազվագյուտ հանքատեսակ է և ունի ձիթապտղի գույն, հիմնականում ստանում են քվարցի ջերմային մշակմամբ։</li> <li>Չնայած ցիտրին բնության մեջ գոյություն ունի, բայց և այնպես մեծ մասամբ ցիտրինները ոչ այլ ինչ են, եթե ոչ՝ ջերմային մշակման ենթարկած <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">ամեթիստ</a> կամ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B4%D5%A6%D5%A5%D5%BD_II_(%D5%84%D5%A5%D5%AE)" title="Ռամզես II (Մեծ)">ծխագույն քվարց</a>։</li> <li>Սերդոլիկը ենթարկում են ջերմային մշակման, որպեսզի նրա գույնը ավելի խորանա։</li> <li>Սինթետիկ քվարցը ստանում են ավտոկլավներում՝ հիդրոթերմալ պրոցեսների արդյունքում։ Ստացվում են խոշոր, անթերի միաբյուրեղներ, որոնք օգտագործում են արդյունաբերության տարբեր ոլորտներում։ <a href="/wiki/%D4%B6%D5%B4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF" title="Զմրուխտ">Զմրուխտները</a> ևս սինթեզում են այդ եղանակով։</li></ul> <p>Ինչպես և մյուս բյուրեղները, քվարցը ևս կարող է պատված լինել մետաղների գոլորշիներով՝ գեղեցիկ փայլ ապահովելու նպատակով։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Հանքավայրեր"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.B6.D6.84.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.B5.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>Հանքավայրեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Հանքավայրեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edit section&#039;s source code: Հանքավայրեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:ArideGranite1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/ArideGranite1.jpg/220px-ArideGranite1.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/ArideGranite1.jpg/330px-ArideGranite1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/ArideGranite1.jpg/440px-ArideGranite1.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="5472" /></a><figcaption>Գրանիտի ժայռ, մուգ գույնի նեղ շերտերը իրենցից ներկայացնում են քվարցի երակներ, որոնք գոյացել են գրանիտի մագմայի բյուրեղացման ավելի ուշ ստադիաներում: Երբեմն դրանց անվանում են հիդրոթերմալ զարկերակներ</figcaption></figure> <p>Քվարցը հանդիսանում է գրանիտի և այլ թթվային մագմատիկ ապարների որոշիչ բաղադրամասը։ Այն շատ տարածված է այնպիսի <a href="/wiki/%D5%86%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Նստվածքային ապար">նստվածքային ապարներում</a> ինչպիսիք են ավազաքարը և թերթաքարը։ Քվարցը ընդհանուր բաղադրամաս է նաև գնեյսի, քվարցիտի և այլ մետամորֆ ապարների մեջ։ Քվարցի հողմահարման պոտենցիալը անչափ փոքր է և, հետևաբար այն շատ տարածված է որպես մնացորդային միներալ գետերի նստվածքային շերտերում և մնացորդային հողերում։ </p><p>Երբ քվարցը բյուրեղանում է հալված <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A3%D5%B4%D5%A1" title="Մագմա">մագմայում</a>, ապա մրա մեծ մասը նստում է տաք <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%AC_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A5%D6%80" title="Հիդրոթերմալ հանքավայրեր">հիդրոթերմալ</a> երակներում կուտակումների ձևով, երբեմն նստում է այնպիսի ապարների հետ, ինչպիսիք են <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի">ոսկին</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A9" title="Արծաթ">արծաթը</a> և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղինձը</a>։ Քվարցի խոշոր բյուրեղներ գտնվել են մագմատիկ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պեգմատիտներ">պեգմատիտներում</a>։ Լավ ձևավորված բյուրեղների երկարությունը կարող է հասնել մի քանի մետրի, իսկ կշիռը՝ հարյուրավոր կիլոգրամների։ </p><p>Բնության մեջ հանդիպում են քվարցի գերմաքուր բյուրեղներ, որոնք օգտագործում են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կիսահաղորդիչներ">կիսահաղորդիչների</a> արտադրությունում սիլիցիումի սկավառակներ աճեցնելու համար։ Այդ բյուրեղները շատ թանկարժեք են և հազվագյուտ։ Գերմաքուր քվարցի հիմնական հանքավայրը գտնվում է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a> <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Հյուսիսային Կարոլինա">Հյուսիսային Կարոլինա նահանգի</a> <i>Spruce Pine Gem</i> հանքավայրում<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Քվարցի հանքավայրեր կան նաև <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Աստուրիա">Աստուրիայում</a>, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա">Իսպանիայում</a><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Քվարցի ամենախոշոր միաբյուրեղը հայտնաբերվել է <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայում</a>՝ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%BD" title="Գոյաս">Գոյաս</a> նահանգի <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իտապորան">Իտապորան</a> համայնքի մոտակայքում։ Նրա չափերը՝ 6.1×1.5×1.5&#160;մ և քաշը՝ ավելի քան 44 տոննա<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հայաստան">Հայաստանում</a> քվարցը տարածված է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Արարատի մարզ">Արարատի</a>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D6%82_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Լոռու մարզ">Լոռու</a>, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տավուշի մարզ">Տավուշի</a>, <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%81_%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Վայոց ձորի մարզ">Վայոց ձորի</a> մարզերում, ինչպես նաև <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%AD%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արցախի Հանրապետություն">Արցախի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Մարտակերտի շրջան">Մարտակերտի շրջանում</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Սիլիցիումի_երկօքսիդի_այլ_միներալներ"><span id=".D5.8D.D5.AB.D5.AC.D5.AB.D6.81.D5.AB.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.AB_.D5.A5.D6.80.D5.AF.D6.85.D6.84.D5.BD.D5.AB.D5.A4.D5.AB_.D5.A1.D5.B5.D5.AC_.D5.B4.D5.AB.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.AC.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Սիլիցիումի երկօքսիդի այլ միներալներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Սիլիցիումի երկօքսիդի այլ միներալներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edit section&#039;s source code: Սիլիցիումի երկօքսիդի այլ միներալներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%BF" title="Տրիդիմիտ">Տրիդիմիտը</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%BF" title="Կրիստոբալիտ">կրիստոբալիտը</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" title="Սիլիցիումի երկօքսիդ">սիլիցիումի երկօքսիդի</a> (SiO<sub>2</sub> ) բարձրջերմաստիճանային պոլիմորֆ ձևերն են, որոնք հանդիպում են սիլիցիումի բարձր բաղադրությամբ <a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%AD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80" title="Հրաբխային ապար">հրաբխային ապարների</a> հետ։</li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%BF" title="Տանզանիտ">Ցոիզիտը</a> SiO<sub>2</sub> -ի ավելի խիտ պոլիմորֆ տեսակ է, հայտնաբերվել է երկնաքարերի մեջ և այն մետամորֆ ապարներում, որոնք գոյանում են ավելի բարձր ճնշումների տակ, քան այն ճնշումը, որը բնութագրական է երկրակեղևին։</li> <li>Ստիշովիտը էլ ավելի խիտ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%80%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%B4_(%D5%A1%D5%B5%D5%AC_%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80)" class="mw-disambig" title="Պոլիմորֆիզմ (այլ կիրառումներ)">պոլիմորֆ</a> տարատեսակ է, առաջանում է բարձր ճնշումների ներքո, հայտնաբերվել է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80" title="Երկնաքար">երկնաքարերում</a>։</li> <li>Լեշատելիերիտը իրենից ներկայացնում է <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D6%80%D6%86_%D5%B6%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ամորֆ նյութեր (դեռ գրված չէ)">ամորֆ</a> <a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Քվարցապակի">քվարցապակի</a>՝ SiO<sub>2,</sub> որն առաջանում է քվարցավազի մեջ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AE%D5%A1%D5%AF" title="Կայծակ">կայծակի</a> հարվածի արդյունքում։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edit section&#039;s source code: Պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg/220px-Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg" decoding="async" width="220" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg/330px-Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg/440px-Ewer_birds_Louvre_MR333.jpg 2x" data-file-width="866" data-file-height="1276" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%96%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ֆաթիմյան խալիֆայություն">Ֆաթիմյան</a> սափոր, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">լեռնային բյուրեղապակի</a> (թափանցիկ քվարց), ոսկե կափարիչով </figcaption></figure> <p>Քվարցը շատ տարածված միներալ է և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ավստրալիացիներ">ավստրալիացի</a> բնիկների առասպելաբանության մեջ նույնականացվում է միստիկական <i>մաբան</i> կոչվող նյութի հետ։ Շատ երկրներում քվարցը օգտագործվել է դեռևս մինչպատմական ժամանակաշրջանում<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Եթե <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Արևելյան Ասիա">Արևելյան Ասիայում</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%B9%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մինչկոլումբոսյան Ամերիկա">մինչկոլումբոսյան Ամերիկայում</a> անհիշելի ժամանակներից <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D6%86%D6%80%D5%AB%D5%BF_(%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC)" title="Նեֆրիտ (միներալ)">նեֆրիտն</a> է եղել ամենաարժեքավոր <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%A5%D6%84_%D6%87_%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%A5%D6%84_%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80" title="Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր">կիսաթանկարժեք քարը</a>, ապա <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպայում</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Մերձավոր Արևելք">Մերձավոր Արևելքում</a> ավելի հաճախ օգտագործում էին քվարցի տարբեր տարատեսակներ ոսկերչական իրեր պատրաստելու և փորագրության համար։ Քվարցից պատրաստվում էին զարդաքարեր, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF" title="Սկահակ">սկահակներ</a> և այլ էքստրավագանտ անոթներ։ <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">Լեռնային բյուրեղապակուց</a> տարբեր տեսակի իրեր պատրաստելու ավանդույթը շարունակվեց մինչև 19-րդ դարի կեսերը, երբ դրանք որոշակիորեն դուրս եկան նորաձևությունից, բացառությամբ ոսկերչական իրերի։ </p> <p><br /></p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg/220px-Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg" decoding="async" width="220" height="302" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg/330px-Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg/440px-Milan_Jug_with_cut_festoon_decoration.jpg 2x" data-file-width="2456" data-file-height="3368" /></a><figcaption>Սափոր լեռնային բյուրեղապակուց, քանդակված <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%AC%D5%A1%D5%B6" title="Միլան">Միլանում</a>, 16-րդ դարի երկրորդ կես,<a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Վարշավայի ազգային թանգարան">Վարշավայի Ազգային թանգարան</a><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Հռոմեական նատուրալիստ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%A3" title="Պլինիոս Ավագ">Պլինիոս Ավագը</a> ենթադրում էր, որ քվարցը դա երկար ժամանակ սառեցրաց սառույցն է<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ <i>Կրիստալ</i> բառը ծագում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հունարեն">հունարեն</a> κρύσταλλος բառից, որը նշանակում է <i>սառույց</i>։ Պլինիոս Ավագը հաստատում էր իր գաղափարը վկայակոչելով այն «փաստը», որ քվարցը առաջանում է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BA%D5%A5%D6%80" title="Ալպեր">Ալպերի</a> սառցադաշտերի մոտակայքում և ոչ թե հրաբխային լեռներում, և, որ քվացից պատրաստված գնդերը սառեցնում են մարդկանց ձեռքերը։ Այս գաղափարը պահպանվեց մինչև 17-րդ դարը։ Պլինիոս Ավագը գիտեր նաև, որ քվարցի բյուրեղը լույսը տարրալուծում է սպեկտրի բոլոր գույների։ </p><p>17-րդ դարում քվարցի մասին <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AC%D5%BD_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D5%B6" title="Նիլս Ստենսեն">Նիլս Ստենսենի</a> հետազոտությունները ճանապարհ բացեցին ժամանակակից <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բյուրեղագիտություն">բյուրեղագիտության</a> համար։ Նա գտավ, որ քվարցի ձևից ու չափերից անկախ, նրա երկար պրիզմայաձև նիստերն իրար են միանում միշտ նույն, իդեալական 60° անկյան տակ<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Քվարցի պիեզոէլեկտրական հատկությունները հայտնաբերվեցին Ժակ և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%A5%D5%BC_%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB" title="Պիեռ Կյուրի">Պիեռ Կյուրիների</a> կողմից 1880 թվականին<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%80" title="Գեներատոր">Քվարցային գեներատորը</a> կամ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%80" title="Ռեզոնատոր">ռեզոնատորը</a> (օսցիլոգրաֆ) առաջին անգամ մշակվեց Ուոլթեր Գայթոն Կեդիի կողմից 1921 թվականին<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Ջորջ Վաշինգտոն Փիրսը կատարելագործեց քվարցային գեներատորը և 1923 թվականին ստացավ արտոնագիր<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Ուորեն Մորիսոնը ստեղծեց առաջին քվարցային ժամացույցը հիմնվելով Կեդիի և Փիրսի ստեգծած քվարցային գեներատորի գյուտին<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p><p>Սինթոտիկ քվարց ստանալու համար աշխատանքները սկսվեցին 19-րդ դարի կեսերին, երբ գիտնականները փորձում էին լաբորատոր պայմաններում ստանալ միներալներ՝ նմանակելով այն պայմանները, որոնցում գոյանում է բյուրեղը բնության մեջ։ </p><p>Գերմանացի երկրաբան Կարլ Էմիլ ֆոն Շաֆհոյթլը (1803–1890)<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> առաջինն էր, ով սինթեզեց քվարց 1845 թվականին։ Նա ստացավ միկրոսկոպիկ չափերի բյուրեղներ շուտեփուկի մեջ<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, բայց դրանց որակը և չափերը չէին համապատասխանում պահանջարկին<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg/220px-Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg" decoding="async" width="220" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg/330px-Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/Prototype_synthetic_quartz_autoclave_1959.jpg 2x" data-file-width="345" data-file-height="417" /></a><figcaption>Ավտոկլավում ստացված սինթետիկ քվարցի բյուրեղներ, 1959 թվական</figcaption></figure> <p>1930-ական թվականներին էլեկտրոնիկայի ոլորտը սկսեց կախված լինել քվարցի բյուրեղներից։ Համապատասխան բյուրեղներ ներկրվում էր <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայից</a>, բայց <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A8_%D4%B2%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը Բասկերի Երկրում">Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմը</a> խանգարեց մատակարարումը, այդ պատճառով որոշ երկրներ փորձում էին սինթեզել արտադրական մասշտաբների քվարց։ Գերմանացի միներալոլոգ Ռիչաչդ Նակենը (1884–1971) 1930-1940 թվականներին հասավ որոշակի հաջողությունների<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Պատերազմից հետո շատ լաբորատորիաներ փորձում էին սաճեցնել քվարցի խոշոր բյուրեղներ։ Միացյալ Նահանգներում բանակային ազդանշանային զորամասը պայմանագիր կնքեց <a href="/wiki/%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8" title="Օհայո">Օհայո</a> նահանգ, <a href="/wiki/%D5%94%D5%AC%D5%AB%D5%BE%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4_(%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8)" title="Քլիվլենդ (Օհայո)">Քլիվլենդի</a> <i>Bell Laboratories</i> և <i>Brush Development Company</i> լաբորատորիաների հետ Նակենի գլխավորությամբ աճեցվող քվարցի բյուրեղների առքի մասով<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>45<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Մինչև Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմը <i>Brush Development</i>-ը արտադրում էր <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%A7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2" class="mw-redirect" title="Պիեզոէլեկտրական բյուրեղ">պիեզոէլեկտրական բյուրեղներ</a> ձայնարկիչների համար։ Արդեն 1948-ին <i>Brush Development</i>-ը աճեցնում էր 3,8սմ (1,5դյույմ) տրամագծով բյուրեղներ, որոնք մինչ այսօր աճեցրած ամենախոշոր բյուրեղներն են<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ 1950 թվականից հիդրոթերմալ մեթոդով աճեցվող քվարցը արտադրվում էր արդյունաբերական մասշտաբներով, և այսօր ժամանակակից էլեկտրոնիկայում օգտագործվող գործնականում ամբողջ քվարցը իրենից ներկայացնում է սինթետիկ քվարց։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պիեզոէլեկտրականություն"><span id=".D5.8A.D5.AB.D5.A5.D5.A6.D5.B8.D5.A7.D5.AC.D5.A5.D5.AF.D5.BF.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պիեզոէլեկտրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Պիեզոէլեկտրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edit section&#039;s source code: Պիեզոէլեկտրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Քվարցի բյուրեղների որոշ տեսակներ ունեն պիեզոէլեկտրական հատկություններ, մեխանիկական լարում գործադրելիս նրանք զարգացնում են <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%AC" title="Էլեկտրական պոտենցիալ">էլեկտրական պոտենցիալ</a><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>47<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>։ Նախկինում քվարցի բյուրեղի այդ հատկությունը օգտագործում էին ֆոնոգրաֆի ձայնարկիչի մեջ։ Այսօր քվարցի պիեզոէլեկտրականության ամենատարածված կիրառումը քվարցային գեներատորն է։ Քվարցային ժամացույցը ծանոթ սարք է, որտեղ օգտագործվում է այդ միներալը։ Քվարցային գեներատորի ռեզոնանսային <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հաճախություն">հաճախությունը</a> փոփոխվում է մեխանիկական բեռնումով և այդ սկզբունքն օգտագործվում է շատ ճշգրիտ չափումների համար մասսայի շատ փոքր փոփոխությունների դեպքում։<br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edit section&#039;s source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Քվարցապակի">Քվարցապակի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Լեռնային բյուրեղապակի">Լեռնային բյուրեղապակի</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edit section&#039;s source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Mindat-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mindat_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mindat_1-1">1,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mindat.org/min-3337.html">Quartz</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051214053641/http://www.mindat.org/min-3337.html">Արխիվացված</a> 14 Դեկտեմբեր 2005 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Mindat.org. Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mineralienatlas.de/lexikon/index.php/MineralData?mineral=Quartz">Quartz page on Mineralien Atlas</a></span> </li> <li id="cite_note-Handbook-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Handbook_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFAnthony,_John_W.Bideaux,_Richard_A.Bladh,_Kenneth_W.Nichols,_Monte_C." class="citation book cs1 cs1-prop-long-vol">Anthony, John W.; Bideaux, Richard A.; Bladh, Kenneth W.; Nichols, Monte C. (eds.). «Quartz». <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rruff.geo.arizona.edu/doclib/hom/quartz.pdf"><i>Handbook of Mineralogy</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Vol.&#160;III (Halides, Hydroxides, Oxides). Chantilly, VA, US: Mineralogical Society of America. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0962209724" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0962209724"><bdi>0962209724</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100401032832/http://rruff.geo.arizona.edu/doclib/hom/quartz.pdf">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Quartz&amp;rft.btitle=Handbook+of+Mineralogy&amp;rft.place=Chantilly%2C+VA%2C+US&amp;rft.pub=Mineralogical+Society+of+America&amp;rft.isbn=0962209724&amp;rft_id=http%3A%2F%2Frruff.geo.arizona.edu%2Fdoclib%2Fhom%2Fquartz.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Webmin-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Webmin_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.webmineral.com/data/Quartz.shtml">Quartz</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061112152609/http://webmineral.com/data/Quartz.shtml">Արխիվացված</a> 12 Նոյեմբեր 2006 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Webmineral.com. Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-Klein-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Klein_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHurlbut,_Cornelius_S.Klein,_Cornelis1985" class="citation book cs1">Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/manualofmineralo00klei"><i>Manual of Mineralogy</i></a> (20&#160;ed.). <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-471-80580-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-471-80580-7"><bdi>0-471-80580-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Manual+of+Mineralogy&amp;rft.edition=20&amp;rft.date=1985&amp;rft.isbn=0-471-80580-7&amp;rft.au=Hurlbut%2C+Cornelius+S.&amp;rft.au=Klein%2C+Cornelis&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmanualofmineralo00klei&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-_d3839eb3c71f920e-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_d3839eb3c71f920e_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q3331189" data-entity-id="Q13417527"><i class="wef_low_priority_links"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Karl_Hugo_Strunz" class="extiw" title="de:Karl Hugo Strunz">Strunz&#160;K.&#160;H.</a>, <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ernest_Henry_Nickel" class="extiw" title="de:Ernest Henry Nickel">Nickel&#160;E.&#160;H.</a></i> Strunz Mineralogical Tables: Chemical-Structural mineral classification system. 9th edition&#160;<span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке գերմաներեն">(գերմ.)</span><span class="wef_low_priority_links"> — 9 — <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/E._Schweizerbart%E2%80%99sche_Verlagsbuchhandlung" class="extiw" title="de:E. Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung">E. Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung</a>, 2001. — <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9783510651887" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-510-65188-7</a></span></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAndersonAnderson2010" class="citation book cs1">Anderson, Robert S.; Anderson, Suzanne P. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=hDt5A2-km_wC"><i>Geomorphology: The Mechanics and Chemistry of Landscapes</i></a>. Cambridge University Press. էջ&#160;187. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1-139-78870-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1-139-78870-0"><bdi>978-1-139-78870-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Geomorphology%3A+The+Mechanics+and+Chemistry+of+Landscapes&amp;rft.pages=187&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-1-139-78870-0&amp;rft.aulast=Anderson&amp;rft.aufirst=Robert+S.&amp;rft.au=Anderson%2C+Suzanne+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DhDt5A2-km_wC&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://german.about.com/library/blvoc_gerloan.htm">German Loan Words in English</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070821200855/http://german.about.com/library/blvoc_gerloan.htm">Արխիվացված</a> 21 Օգոստոս 2007 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. German.about.com (2012-04-10). Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://en.oxforddictionaries.com/definition/quartz">«{title}»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171201043652/https://en.oxforddictionaries.com/definition/quartz">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 26-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%7Btitle%7D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fen.oxforddictionaries.com%2Fdefinition%2Fquartz&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Tomkieff-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tomkieff_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFTomkeieff,_S.I.1942" class="citation journal cs1">Tomkeieff, S.I. (1942). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minersoc.org/pages/Archive-MM/Volume_26/26-176-172.pdf">«On the origin of the name 'quartz'<span class="cs1-kern-right"></span>»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Mineralogical Magazine</i>. <b>26</b>: 172–178. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1180%2Fminmag.1942.026.176.04">10.1180/minmag.1942.026.176.04</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150904013105/http://www.minersoc.org/pages/Archive-MM/Volume_26/26-176-172.pdf">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Mineralogical+Magazine&amp;rft.atitle=On+the+origin+of+the+name+%27quartz%27&amp;rft.volume=26&amp;rft.pages=172-178&amp;rft.date=1942&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1180%2Fminmag.1942.026.176.04&amp;rft.au=Tomkeieff%2C+S.I.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.minersoc.org%2Fpages%2FArchive-MM%2FVolume_26%2F26-176-172.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Crystal Data, Determinative Tables, ACA Monograph No. 5, American Crystallographic Association, 1963</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gemselect.com/gem-info/quartz/quartz-info.php">«Quartz Gemstone and Jewelry Information: Natural Quartz - GemSelect»</a>. <i>www.gemselect.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170829171847/https://www.gemselect.com/gem-info/quartz/quartz-info.php">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 29-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.gemselect.com&amp;rft.atitle=Quartz+Gemstone+and+Jewelry+Information%3A+Natural+Quartz+-+GemSelect&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gemselect.com%2Fgem-info%2Fquartz%2Fquartz-info.php&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170827194835/http://www.minerals.net/gemstone/quartz_gemstone.aspx">«Quartz: The gemstone Quartz information and pictures»</a>. <i>www.minerals.net</i> (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minerals.net/gemstone/quartz_gemstone.aspx">օրիգինալից</a> 2017 թ․ օգոստոսի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.minerals.net&amp;rft.atitle=Quartz%3A+The+gemstone+Quartz+information+and+pictures&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.minerals.net%2Fgemstone%2Fquartz_gemstone.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-heany_1994-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-heany_1994_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHeaney1994" class="citation journal cs1">Heaney, Peter J. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rimg.geoscienceworld.org/cgi/content/abstract/29/1/1">«Structure and Chemistry of the low-pressure silica polymorphs»</a>. <i>Reviews in Mineralogy and Geochemistry</i>. <b>29</b> (1): 1–40. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724151910/http://rimg.geoscienceworld.org/cgi/content/abstract/29/1/1">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 26-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Reviews+in+Mineralogy+and+Geochemistry&amp;rft.atitle=Structure+and+Chemistry+of+the+low-pressure+silica+polymorphs&amp;rft.volume=29&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=1-40&amp;rft.date=1994&amp;rft.aulast=Heaney&amp;rft.aufirst=Peter+J.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Frimg.geoscienceworld.org%2Fcgi%2Fcontent%2Fabstract%2F29%2F1%2F1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mindat.org/min-26723.html">«Blue Quartz»</a>. Mindat.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170224211828/https://www.mindat.org/min-26723.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Blue+Quartz&amp;rft.pub=Mindat.org&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.mindat.org%2Fmin-26723.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-gemstone-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gemstone_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minerals.net/gemstone/dumortierite_gemstone.aspx">«The Gemstone Dumortierite»</a>. Minerals.net. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170506074639/http://www.minerals.net/gemstone/dumortierite_gemstone.aspx">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 6-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+Gemstone+Dumortierite&amp;rft.pub=Minerals.net&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.minerals.net%2Fgemstone%2Fdumortierite_gemstone.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mindat.org/min-1054.html">Citrine</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100502064111/http://www.mindat.org/min-1054.html">Արխիվացված</a> 2 Մայիս 2010 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Mindat.org (2013-03-01). Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">The Encyclopedia of Superstitions By Richard Webster, p.19</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thehealingchest.com/crystals-stones/citrine-meaning/">«{title}»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170818175635/http://thehealingchest.com/crystals-stones/citrine-meaning/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 18-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%7Btitle%7D&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fthehealingchest.com%2Fcrystals-stones%2Fcitrine-meaning%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHurrellJohnson" class="citation book cs1">Hurrell, Karen; Johnson, Mary L. (2016 թ․ դեկտեմբերի 15). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=KLSTDgAAQBAJ&amp;pg=PA97"><i>Gemstones: A Complete Color Reference for Precious and Semiprecious Stones of the World</i></a>. Book Sales. էջ&#160;97. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7858-3498-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7858-3498-4"><bdi>978-0-7858-3498-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Gemstones%3A+A+Complete+Color+Reference+for+Precious+and+Semiprecious+Stones+of+the+World&amp;rft.pages=97&amp;rft.pub=Book+Sales&amp;rft.isbn=978-0-7858-3498-4&amp;rft.aulast=Hurrell&amp;rft.aufirst=Karen&amp;rft.au=Johnson%2C+Mary+L.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DKLSTDgAAQBAJ%26pg%3DPA97&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.galleries.com/minerals/silicate/milky_qu/milky_qu.htm">Milky quartz at Mineral Galleries</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081219020818/http://www.galleries.com/minerals/silicate/milky_qu/milky_qu.htm">Արխիվացված</a> 19 Դեկտեմբեր 2008 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Galleries.com. Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mindat.org/show.php?id=3456">Rose Quartz</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090401031656/http://www.mindat.org/show.php?id=3456">Արխիվացված</a> 1 Ապրիլ 2009 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Mindat.org (2013-02-18). Retrieved 2013-03-07.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://minerals.caltech.edu/ge114/Lecture_Topics/Quartz/Index.htm">Colored Varieties of Quartz</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110719160220/http://minerals.caltech.edu/ge114/Lecture_Topics/Quartz/Index.htm">Արխիվացված</a> 19 Հուլիս 2011 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Caltech</span> </li> <li id="cite_note-Page-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Page_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.quartzpage.de/prasiolite.html">«Prasiolite»</a>. quarzpage.de. 2009 թ․ հոկտեմբերի 28. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110713052049/http://www.quartzpage.de/prasiolite.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 13-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Prasiolite&amp;rft.pub=quarzpage.de&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.quartzpage.de%2Fprasiolite.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Liccini, Mark, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gemsociety.org/article/treating-quartz-color/"><i>Treating Quartz to Create Color</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141223233321/http://www.gemsociety.org/article/treating-quartz-color/">Արխիվացված</a> 23 Դեկտեմբեր 2014 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <a href="/w/index.php?title=International_Gem_Society&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Gem Society (դեռ գրված չէ)">International Gem Society</a> website. Retrieved 22 December 2014</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFNelson,_Sue" class="citation news cs1">Nelson, Sue (2009 թ․ օգոստոսի 2). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8178580.stm">«Silicon Valley's secret recipe»</a>. BBC News. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090805092039/http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8178580.stm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 16-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Silicon+Valley%27s+secret+recipe&amp;rft.au=Nelson%2C+Sue&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Ftechnology%2F8178580.stm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mindat.org/loc-122679.html">«Caldoveiro Mine, Tameza, Asturias, Spain»</a>. mindat.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180212083356/https://www.mindat.org/loc-122679.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 15-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Caldoveiro+Mine%2C+Tameza%2C+Asturias%2C+Spain&amp;rft.pub=mindat.org&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.mindat.org%2Floc-122679.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFRickwood,_P._C.1981" class="citation journal cs1">Rickwood, P. C. (1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130825210420/http://www.minsocam.org/ammin/AM66/AM66_885.pdf">«The largest crystals»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>American Mineralogist</i>. <b>66</b>: 885–907 (903). Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minsocam.org/ammin/AM66/AM66_885.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2013 թ․ օգոստոսի 25-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 7-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=American+Mineralogist&amp;rft.atitle=The+largest+crystals&amp;rft.volume=66&amp;rft.pages=885-907+%28903%29&amp;rft.date=1981&amp;rft.au=Rickwood%2C+P.+C.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.minsocam.org%2Fammin%2FAM66%2FAM66_885.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lithicsireland.ie/phd_quartz_lithic_technology_chap_3.html">«Driscoll, Killian. 2010. Understanding quartz technology in early prehistoric Ireland»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170625005416/http://www.lithicsireland.ie/phd_quartz_lithic_technology_chap_3.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 25-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 19-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Driscoll%2C+Killian.+2010.+Understanding+quartz+technology+in+early+prehistoric+Ireland&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.lithicsireland.ie%2Fphd_quartz_lithic_technology_chap_3.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=BVcvAQAAIAAJ"><i>The International Antiques Yearbook</i></a>. Studio Vista Limited. 1972. էջ&#160;78. «Apart from Prague and Florence, the main Renaissance centre for crystal cutting was Milan.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+International+Antiques+Yearbook&amp;rft.pages=78&amp;rft.pub=Studio+Vista+Limited&amp;rft.date=1972&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DBVcvAQAAIAAJ&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Pliny the Elder, <i>The Natural History</i>, Book 37, Chapter 9. Available on-line at: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D37%3Achapter%3D9">Perseus.Tufts.edu</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121109044605/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D37%3Achapter%3D9">Արխիվացված</a> 9 Նոյեմբեր 2012 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaus Steno (Latinized name of Niels Steensen) with John Garrett Winter, trans., <i>The Prodromus of Nicolaus Steno's Dissertation Concerning a Solid Body Enclosed by Process of Nature Within a Solid</i> (New York, New York: Macmillan Co., 1916). On <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=5IYNAAAAYAAJ&amp;pg=PA272">page 272</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150904013105/https://books.google.am/books?id=5IYNAAAAYAAJ&amp;pg=PA272">Արխիվացված</a> 4 Սեպտեմբեր 2015 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Steno states his law of constancy of interfacial angles: "Figures 5 and 6 belong to the class of those which I could present in countless numbers to prove that in the plane of the axis both the number and the length of the sides are changed in various ways without changing the angles; … "</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCurie,_JacquesCurie,_Pierre1880" class="citation journal cs1">Curie, Jacques; Curie, Pierre (1880). «Développement par compression de l'électricité polaire dans les cristaux hémièdres à faces inclinées» &#91;Development, via compression, of electric polarization in hemihedral crystals with inclined faces&#93;. <i>Bulletin de la Société minérologique de France</i>. <b>3</b>: 90–93.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Bulletin+de+la+Soci%C3%A9t%C3%A9+min%C3%A9rologique+de+France&amp;rft.atitle=D%C3%A9veloppement+par+compression+de+l%27%C3%A9lectricit%C3%A9+polaire+dans+les+cristaux+h%C3%A9mi%C3%A8dres+%C3%A0+faces+inclin%C3%A9es&amp;rft.volume=3&amp;rft.pages=90-93&amp;rft.date=1880&amp;rft.au=Curie%2C+Jacques&amp;rft.au=Curie%2C+Pierre&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span>. Reprinted in: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCurie,_JacquesCurie,_Pierre1880" class="citation journal cs1">Curie, Jacques; Curie, Pierre (1880). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k30485/f296.image">«Développement, par pression, de l'électricité polaire dans les cristaux hémièdres à faces inclinées»</a>. <i>Comptes rendus</i>. <b>91</b>: 294–295. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121205083302/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k30485/f296.image">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 17-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Comptes+rendus&amp;rft.atitle=D%C3%A9veloppement%2C+par+pression%2C+de+l%27%C3%A9lectricit%C3%A9+polaire+dans+les+cristaux+h%C3%A9mi%C3%A8dres+%C3%A0+faces+inclin%C3%A9es&amp;rft.volume=91&amp;rft.pages=294-295&amp;rft.date=1880&amp;rft.au=Curie%2C+Jacques&amp;rft.au=Curie%2C+Pierre&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fgallica.bnf.fr%2Fark%3A%2F12148%2Fbpt6k30485%2Ff296.image&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCurie,_JacquesCurie,_Pierre1880" class="citation journal cs1">Curie, Jacques; Curie, Pierre (1880). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k30485/f385.image">«Sur l'électricité polaire dans les cristaux hémièdres à faces inclinées»</a> &#91;On electric polarization in hemihedral crystals with inclined faces&#93;. <i>Comptes rendus</i>. <b>91</b>: 383–386. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121205090430/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k30485/f385.image">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 17-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Comptes+rendus&amp;rft.atitle=Sur+l%27%C3%A9lectricit%C3%A9+polaire+dans+les+cristaux+h%C3%A9mi%C3%A8dres+%C3%A0+faces+inclin%C3%A9es&amp;rft.volume=91&amp;rft.pages=383-386&amp;rft.date=1880&amp;rft.au=Curie%2C+Jacques&amp;rft.au=Curie%2C+Pierre&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fgallica.bnf.fr%2Fark%3A%2F12148%2Fbpt6k30485%2Ff385.image&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCady,_W._G.1921" class="citation journal cs1">Cady, W. G. (1921). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_physical-review_1921-04_17_4/page/531">«The piezoelectric resonator»</a>. <i>Physical Review</i>. <b>17</b>: 531–533. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103%2FPhysRev.17.508">10.1103/PhysRev.17.508</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Physical+Review&amp;rft.atitle=The+piezoelectric+resonator&amp;rft.volume=17&amp;rft.pages=531-533&amp;rft.date=1921&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1103%2FPhysRev.17.508&amp;rft.au=Cady%2C+W.+G.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_physical-review_1921-04_17_4%2Fpage%2F531&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090104143758/http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/cady.html">«The Quartz Watch&#160;– Walter Guyton Cady»</a>. <i>The Lemelson Center, National Museum of American History</i>. <a href="/w/index.php?title=Smithsonian_Institution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smithsonian Institution (դեռ գրված չէ)">Smithsonian Institution</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/cady.html">օրիգինալից</a> 2009 թ․ հունվարի 4-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=The+Lemelson+Center%2C+National+Museum+of+American+History&amp;rft.atitle=The+Quartz+Watch+%E2%80%93+Walter+Guyton+Cady&amp;rft_id=http%3A%2F%2Finvention.smithsonian.org%2Fcenterpieces%2Fquartz%2Finventors%2Fcady.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPierce,_G._W.1923" class="citation journal cs1">Pierce, G. W. (1923). «Piezoelectric crystal resonators and crystal oscillators applied to the precision calibration of wavemeters». <i>Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences</i>. <b>59</b> (4): 81–106. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F20026061">10.2307/20026061</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/20026061">20026061</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Proceedings+of+the+American+Academy+of+Arts+and+Sciences&amp;rft.atitle=Piezoelectric+crystal+resonators+and+crystal+oscillators+applied+to+the+precision+calibration+of+wavemeters&amp;rft.volume=59&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=81-106&amp;rft.date=1923&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F20026061&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F20026061%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.au=Pierce%2C+G.+W.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090104145422/http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/pierce.html">«The Quartz Watch&#160;– George Washington Pierce»</a>. <i>The Lemelson Center, National Museum of American History</i>. <a href="/w/index.php?title=Smithsonian_Institution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smithsonian Institution (դեռ գրված չէ)">Smithsonian Institution</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/pierce.html">օրիգինալից</a> 2009 թ․ հունվարի 4-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=The+Lemelson+Center%2C+National+Museum+of+American+History&amp;rft.atitle=The+Quartz+Watch+%E2%80%93+George+Washington+Pierce&amp;rft_id=http%3A%2F%2Finvention.smithsonian.org%2Fcenterpieces%2Fquartz%2Finventors%2Fpierce.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090125110103/http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/clock.html">«The Quartz Watch&#160;– Warren Marrison»</a>. <i>The Lemelson Center, National Museum of American History</i>. <a href="/w/index.php?title=Smithsonian_Institution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smithsonian Institution (դեռ գրված չէ)">Smithsonian Institution</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/clock.html">օրիգինալից</a> 2009 թ․ հունվարի 25-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=The+Lemelson+Center%2C+National+Museum+of+American+History&amp;rft.atitle=The+Quartz+Watch+%E2%80%93+Warren+Marrison&amp;rft_id=http%3A%2F%2Finvention.smithsonian.org%2Fcenterpieces%2Fquartz%2Finventors%2Fclock.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">For biographical information about Karl von Schafhäutl, see German Wikipedia's article: <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Karl_Emil_von_Schafh%C3%A4utl" class="extiw" title="de:Karl Emil von Schafhäutl">Karl Emil von Schafhäutl</a> (in German).</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFvon_Schafhäutl" class="citation journal cs1">von Schafhäutl, Karl Emil (1845 թ․ ապրիլի 10). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/stream/gelehrteanzeige06wissgoog#page/n298/mode/1up">«Die neuesten geologischen Hypothesen und ihr Verhältniß zur Naturwissenschaft überhaupt (Fortsetzung)»</a> &#91;The latest geological hypotheses and their relation to science in general (continuation)&#93;. <i>Gelehrte Anzeigen</i>. <a href="/w/index.php?title=Munich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Munich (դեռ գրված չէ)">München</a>: im Verlage der königlichen Akademie der Wissenschaften, in Commission der Franz'schen Buchhandlung. <b>20</b> (72): 577–584. <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (դեռ գրված չէ)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/1478717">1478717</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Gelehrte+Anzeigen&amp;rft.atitle=Die+neuesten+geologischen+Hypothesen+und+ihr+Verh%C3%A4ltni%C3%9F+zur+Naturwissenschaft+%C3%BCberhaupt+%28Fortsetzung%29&amp;rft.volume=20&amp;rft.issue=72&amp;rft.pages=577-584&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F1478717&amp;rft.aulast=von+Schafh%C3%A4utl&amp;rft.aufirst=Karl+Emil&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fstream%2Fgelehrteanzeige06wissgoog%23page%2Fn298%2Fmode%2F1up&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span> From page 578: 5) <i>Bildeten sich aus Wasser, in welchen ich im Papinianischen Topfe frisch gefällte Kieselsäure aufgelöst hatte, beym Verdampfen schon nach 8 Tagen Krystalle, die zwar mikroscopisch, aber sehr wohl erkenntlich aus sechseitigen Prismen mit derselben gewöhnlichen Pyramide bestanden.</i> ( 5) There formed from water in which I had dissolved freshly precipitated silicic acid in a Papin pot [i.e., pressure cooker], after just 8&#160;days of evaporating, crystals, which albeit were microscopic but consisted of very easily recognizable six-sided prisms with their usual pyramids.)</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">Byrappa, K. and Yoshimura, Masahiro (2001) <i>Handbook of Hydrothermal Technology</i>. Norwich, New York: Noyes Publications. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/008094681X" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/008094681X">008094681X</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=-rYel1Q2HB8C&amp;pg=PA53">Chapter 2: History of Hydrothermal Technology</a>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">Nacken, R. (1950) "Hydrothermal Synthese als Grundlage für Züchtung von Quarz-Kristallen" (Hydrothermal synthesis as a basis for the production of quartz crystals), <i>Chemiker Zeitung</i>, <b>74</b>&#160;: 745–749.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHale1948" class="citation journal cs1">Hale, D. R. (1948). «The Laboratory Growing of Quartz». <i>Science</i>. <b>107</b> (2781): 393–394. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.107.2781.393">10.1126/science.107.2781.393</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Science&amp;rft.atitle=The+Laboratory+Growing+of+Quartz&amp;rft.volume=107&amp;rft.issue=2781&amp;rft.pages=393-394&amp;rft.date=1948&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.107.2781.393&amp;rft.aulast=Hale&amp;rft.aufirst=D.+R.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLombardi2011" class="citation journal cs1">Lombardi, M. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tf.nist.gov/general/pdf/2534.pdf">«The evolution of time measurement, Part 2: Quartz clocks &#91;Recalibration&#93;»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>IEEE Instrumentation &amp; Measurement Magazine</i>. <b>14</b> (5): 41–48. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1109%2FMIM.2011.6041381">10.1109/MIM.2011.6041381</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130527002612/http://tf.nist.gov/general/pdf/2534.pdf">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 30-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=IEEE+Instrumentation+%26+Measurement+Magazine&amp;rft.atitle=The+evolution+of+time+measurement%2C+Part+2%3A+Quartz+clocks+%5BRecalibration%5D&amp;rft.volume=14&amp;rft.issue=5&amp;rft.pages=41-48&amp;rft.date=2011&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1109%2FMIM.2011.6041381&amp;rft.aulast=Lombardi&amp;rft.aufirst=M.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ftf.nist.gov%2Fgeneral%2Fpdf%2F2534.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=pCQDAAAAMBAJ&amp;pg=PA148">"Record crystal,"</a> <i>Popular Science</i>, <b>154</b> (2)&#160;: 148 (February 1949).</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFForwood2011" class="citation book cs1">Forwood, Anthony K. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=a4Z1AgAAQBAJ&amp;pg=PA302"><i>They Would Be Gods</i></a>. Lulu.com. էջ&#160;302. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1-257-37362-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1-257-37362-8"><bdi>978-1-257-37362-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=They+Would+Be+Gods&amp;rft.pages=302&amp;rft.pub=Lulu.com&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-1-257-37362-8&amp;rft.aulast=Forwood&amp;rft.aufirst=Anthony+K.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3Da4Z1AgAAQBAJ%26pg%3DPA302&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;section=20" title="Edit section&#039;s source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="interProject" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Quartz#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Quartz">Մեդիա ֆայլեր</a></div><div class="interProjectTemplate plainlinks"> <table id="commonscat" class="toccolours zusterprojectsjab" style="margin:0.1em auto 0.1em auto; clear:both; width:100%;"> <tbody><tr> <td id="commonsinfopict" width="40"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="Վիիքպահեստ"><img alt="Վիիքպահեստ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td id="commonslink"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստ</a> նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել <b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Quartz?uselang=hy">Քվարց</a></b> կատեգորիայում։ </td></tr></tbody></table> </div> <div class="infobox sisterproject noprint wikisource-box" style="width: auto;" id="wikisource-box"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description" title="Վիքիդարանի պատկերանիշը"><img alt="Վիքիդարանի պատկերանիշը" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/50px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/75px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/100px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a><figcaption>Վիքիդարանի պատկերանիշը</figcaption></figure> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Վիքիդարան">Վիքիդարանում</a> կան նյութեր այս թեմայով՝<br /><b><span id="wikisource-ref" class="wikisource-box"><a href="https://hy.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Quartz" class="extiw" title="s:1911 Encyclopædia Britannica/Quartz">EB1911:Quartz</a></span></b> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140119002111/http://www.lixinsurface.com/">Quartz varieties, properties, crystal morphology. Photos and illustrations</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071120041430/http://www.minsocam.org/msa/collectors_corner/arc/silicanom.htm">Gilbert Hart, "Nomenclature of Silica", <i>American Mineralogist</i>, Volume 12, pages 383–395, 1927</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090107020810/http://invention.smithsonian.org/centerpieces/Quartz/inventors/index.html">«The Quartz Watch&#160;– Inventors»</a>. <i>The Lemelson Center, National Museum of American History</i>. <a href="/w/index.php?title=Smithsonian_Institution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smithsonian Institution (դեռ գրված չէ)">Smithsonian Institution</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://invention.smithsonian.org/centerpieces/quartz/inventors/index.html">օրիգինալից</a> 2009 թ․ հունվարի 7-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=The+Lemelson+Center%2C+National+Museum+of+American+History&amp;rft.atitle=The+Quartz+Watch+%E2%80%93+Inventors&amp;rft_id=http%3A%2F%2Finvention.smithsonian.org%2Fcenterpieces%2Fquartz%2Finventors%2Findex.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81" class="Z3988"></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071012101816/http://www.connogue.com/quartslab/html/terminology.html">Terminology used to describe the characteristics of quartz crystals when used as oscillators</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lithicsireland.ie/phd_quartz_lithic_technology_chap_1.html">Quartz use as prehistoric stone tool raw material</a></li></ul> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կաղապար:Սիլիցիումի երկօքսիդի միներալներ"><span title="Դիտել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կաղապարի քննարկում:Սիլիցիումի երկօքսիդի միներալներ (դեռ գրված չէ)"><span title="Քննարկել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" title="Սիլիցիումի երկօքսիդ">Սիլիցիումի երկօքսիդի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Միներալներ">միներալներ</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բյուրեղային</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D5%B8%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ցոեզիտ (դեռ գրված չէ)">Ցոեզիտ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%BF" title="Կրիստոբալիտ">Կրիստոբալիտ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A5%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կեատիտ (դեռ գրված չէ)">Կեատիտ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մոգանիտ (դեռ գրված չէ)">Մոգանիտ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Քվարց</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%B5%D6%86%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Սեյֆերտիտ (դեռ գրված չէ)">Սեյֆերտիտ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D5%AB%D5%B7%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ստիշովիտ (դեռ գրված չէ)">Ստիշովիտ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%BF" title="Տրիդիմիտ">Տրիդիմիտ</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կրիպտոբյուրեղային (դեռ գրված չէ)">Կրիպտոբյուրեղային</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Խալցեդոն">Խալցեդոն</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A5%D6%80%D5%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Չերթ (դեռ գրված չէ)">Չերթ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AE%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կայծքարային ապարներ">Կայծքարային ապարներ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D5%BD" title="Հասպիս">Հասպիս</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D6%80%D6%86_%D5%B6%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ամորֆ նյութեր (դեռ գրված չէ)">Ամորֆ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ֆուլգուրիտ (դեռ գրված չէ)">Ֆուլգուրիտ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%B7%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Լեշատելիերիտ (դեռ գրված չէ)">Լեշատելիերիտ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D5%BA%D5%A1%D5%AC" title="Օպալ">Օպալ</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Խառը</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D5%B9%D6%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Վագրի աչք (դեռ գրված չէ)">Վագրի աչք</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Հայտնի տեսակներ</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Խալցեդոն">Խալցեդոն</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A3%D5%A1%D5%A9" title="Ագաթ">Ագաթ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կարնելիան (դեռ գրված չէ)">Կարնելիան</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B8%D5%BA%D6%80%D5%A1%D5%A6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Քրիզոպրազ (դեռ գրված չէ)">Քրիզոպրազ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80" title="Արևաքար">Արևաքար</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D5%B6%D5%AB%D6%84%D5%BD_(%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC)" title="Օնիքս (միներալ)">Օնիքս</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%95%D5%BA%D5%A1%D5%AC" title="Օպալ">Օպալ</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%AB%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ֆիորիտ (դեռ գրված չէ)">Ֆիորիտ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A5%D5%B5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Գեյզերիտ (դեռ գրված չէ)">Գեյզերիտ</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a class="mw-selflink selflink">Քվարց</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ամեթիստ">Ամեթիստ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%A9%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ամեթրին">Ամեթրին</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Հերքիմեր ադամանդ (դեռ գրված չէ)">Հերքիմեր ադամանդ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A6" title="Ռաուխտոպազ">Ռաուխտոպազ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D5%B6%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%84%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ցնցումային քվարց (դեռ գրված չէ)">Ցնցումային քվարց</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%B8%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Պրազիլոտ (դեռ գրված չէ)">Պրազիլոտ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐84d8f4b96‐94b88 Cached time: 20241116000932 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.635 seconds Real time usage: 0.988 seconds Preprocessor visited node count: 2959/1000000 Post‐expand include size: 101365/2097152 bytes Template argument size: 3679/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 12/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 119827/5000000 bytes Lua time usage: 0.336/10.000 seconds Lua memory usage: 9065268/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 16/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 712.254 1 -total 42.35% 301.671 1 Կաղապար:Միներալ 41.04% 292.292 1 Կաղապար:Infobox 38.20% 272.074 1 Կաղապար:Ծանցանկ 36.41% 259.350 13 Կաղապար:Wikidata 13.82% 98.414 6 Կաղապար:Cite_book 7.68% 54.732 11 Կաղապար:Cite_journal 6.82% 48.594 13 Կաղապար:Cite_web 5.85% 41.680 1 Կաղապար:Silica_minerals 2.65% 18.871 10 Կաղապար:Webarchive --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:idhash:455506-0!canonical and timestamp 20241116000932 and revision id 9469287. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քվարց&amp;oldid=9469287">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քվարց&amp;oldid=9469287</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Միներալներ">Միներալներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D6%80%D5%A4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Արդյունաբերական միներալներ">Արդյունաբերական միներալներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B9%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%A5%D6%84_%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Թանկարժեք քարեր">Թանկարժեք քարեր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B4%D5%AB%D5%A7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Դիէլեկտրիկներ">Դիէլեկտրիկներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1:_long_volume_value" title="Կատեգորիա:CS1: long volume value">CS1: long volume value</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en-us)" title="Կատեգորիա:CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)">CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BF%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով">Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 6 Մարտի 2024-ի ժամը 04:35-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-qml49","wgBackendResponseTime":173,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.635","walltime":"0.988","ppvisitednodes":{"value":2959,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":101365,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3679,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":119827,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":16,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 712.254 1 -total"," 42.35% 301.671 1 Կաղապար:Միներալ"," 41.04% 292.292 1 Կաղապար:Infobox"," 38.20% 272.074 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 36.41% 259.350 13 Կաղապար:Wikidata"," 13.82% 98.414 6 Կաղապար:Cite_book"," 7.68% 54.732 11 Կաղապար:Cite_journal"," 6.82% 48.594 13 Կաղապար:Cite_web"," 5.85% 41.680 1 Կաղապար:Silica_minerals"," 2.65% 18.871 10 Կաղապար:Webarchive"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.336","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9065268,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype string of P274 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P274 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P712 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P714 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P462 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P534 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P556 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P1088 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P279 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q65551 from label: «Karl Hugo Strunz»\ntokenizeName: «Karl Hugo Strunz»: have «Im (x2) Fa» match\nGot person name of Q1356348 from label: «Ernest Henry Nickel»\ntokenizeName: «Ernest Henry Nickel»: have «Im (x2) Fa» match\nGot title of Q5322148 from label: «E. Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung»\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-84d8f4b96-94b88","timestamp":"20241116000932","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0554\u057e\u0561\u0580\u0581","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D6%80%D6%81","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43010","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43010","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-05-20T16:10:48Z","dateModified":"2024-03-06T04:35:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/14\/Quartz%2C_Tibet.jpg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10