CINXE.COM

تاریخ انگلستان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>تاریخ انگلستان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"84b2e0a5-db76-4e11-b32a-b9d4ec1855ce","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"تاریخ_انگلستان","wgTitle":"تاریخ انگلستان","wgCurRevisionId":40729432,"wgRevisionId":40729432,"wgArticleId":475972,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","تاریخ انگلستان","تاریخ بریتانیا بر پایه موضوع"], "wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"تاریخ_انگلستان","wgRelevantArticleId":475972,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11755949", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.6"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/1200px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/800px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/640px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="تاریخ انگلستان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-تاریخ_انگلستان rootpage-تاریخ_انگلستان skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-پیش_از_رومیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیش_از_رومیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>پیش از رومیان</span> </div> </a> <ul id="toc-پیش_از_رومیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عهد_رومیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عهد_رومیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>عهد رومیان</span> </div> </a> <ul id="toc-عهد_رومیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تهاجم_آنگلوساکسون‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تهاجم_آنگلوساکسون‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تهاجم آنگلوساکسون‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-تهاجم_آنگلوساکسون‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نورس‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نورس‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>نورس‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-نورس‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های نورس‌ها</span> </button> <ul id="toc-نورس‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پادشاهی_انگلستان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پادشاهی_انگلستان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>پادشاهی انگلستان</span> </div> </a> <ul id="toc-پادشاهی_انگلستان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بازگشت_دانمارکی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بازگشت_دانمارکی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>بازگشت دانمارکی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-بازگشت_دانمارکی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تهاجم_نورمن‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تهاجم_نورمن‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>تهاجم نورمن‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-تهاجم_نورمن‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دودمان_پلانتاژنه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دودمان_پلانتاژنه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>دودمان پلانتاژنه</span> </div> </a> <ul id="toc-دودمان_پلانتاژنه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سلسله_تئودور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سلسله_تئودور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>سلسله تئودور</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سلسله_تئودور-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های سلسله تئودور</span> </button> <ul id="toc-سلسله_تئودور-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-از_قدرت_یابی_هنری_هفتم_تا_خلع_ماری_اول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#از_قدرت_یابی_هنری_هفتم_تا_خلع_ماری_اول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>از قدرت یابی هنری هفتم تا خلع ماری اول</span> </div> </a> <ul id="toc-از_قدرت_یابی_هنری_هفتم_تا_خلع_ماری_اول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عصر_الیزابت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عصر_الیزابت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>عصر الیزابت</span> </div> </a> <ul id="toc-عصر_الیزابت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-انگلستان_در_سده_هفدهم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انگلستان_در_سده_هفدهم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>انگلستان در سده هفدهم</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-انگلستان_در_سده_هفدهم-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های انگلستان در سده هفدهم</span> </button> <ul id="toc-انگلستان_در_سده_هفدهم-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-توطئه_باروت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#توطئه_باروت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۱</span> <span>توطئه باروت</span> </div> </a> <ul id="toc-توطئه_باروت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دوران_میان_پادشاهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دوران_میان_پادشاهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۲</span> <span>دوران میان پادشاهی</span> </div> </a> <ul id="toc-دوران_میان_پادشاهی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-از_استرداد_سلطنت_تا_انقلاب_باشکوه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#از_استرداد_سلطنت_تا_انقلاب_باشکوه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۳</span> <span>از استرداد سلطنت تا انقلاب باشکوه</span> </div> </a> <ul id="toc-از_استرداد_سلطنت_تا_انقلاب_باشکوه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-انگلستان_در_سده_هجدهم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انگلستان_در_سده_هجدهم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>انگلستان در سده هجدهم</span> </div> </a> <ul id="toc-انگلستان_در_سده_هجدهم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انگلستان_در_سده_نوزدهم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انگلستان_در_سده_نوزدهم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>انگلستان در سده نوزدهم</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-انگلستان_در_سده_نوزدهم-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های انگلستان در سده نوزدهم</span> </button> <ul id="toc-انگلستان_در_سده_نوزدهم-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-عصر_ویکتوریا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عصر_ویکتوریا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۱</span> <span>عصر ویکتوریا</span> </div> </a> <ul id="toc-عصر_ویکتوریا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-انگلستان_معاصر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انگلستان_معاصر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>انگلستان معاصر</span> </div> </a> <ul id="toc-انگلستان_معاصر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-منابع-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های منابع</span> </button> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-انگلیسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#انگلیسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۱</span> <span>انگلیسی</span> </div> </a> <ul id="toc-انگلیسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فارسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فارسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۲</span> <span>فارسی</span> </div> </a> <ul id="toc-فارسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">تاریخ انگلستان</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۵۵ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-55" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۵۵ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="تاريخ إنجلترا–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تاريخ إنجلترا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Historia_d%27Inglaterra" title="Historia d&#039;Inglaterra–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Historia d&#039;Inglaterra" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99_tarixi" title="İngiltərə tarixi–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İngiltərə tarixi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="История на Англия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="История на Англия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%87%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B8" title="ইংল্যান্ডের ইতিহাস–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইংল্যান্ডের ইতিহাস" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Istor_Bro-Saoz" title="Istor Bro-Saoz–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Istor Bro-Saoz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Hist%C3%B2ria_d%27Anglaterra" title="Història d&#039;Anglaterra–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Història d&#039;Anglaterra" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/D%C4%9Bjiny_Anglie" title="Dějiny Anglie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Dějiny Anglie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Hanes_Lloegr" title="Hanes Lloegr–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Hanes Lloegr" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Englands_historie" title="Englands historie–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Englands historie" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Geschichte_Englands" title="Geschichte Englands–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Geschichte Englands" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_England" title="History of England–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="History of England" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Historia_de_Inglaterra" title="Historia de Inglaterra–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Historia de Inglaterra" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ingalaterrako_historia" title="Ingalaterrako historia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ingalaterrako historia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Englannin_historia" title="Englannin historia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Englannin historia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_de_l%27Angleterre" title="Histoire de l&#039;Angleterre–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Histoire de l&#039;Angleterre" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Stair_Shasana" title="Stair Shasana–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Stair Shasana" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Eachdraidh_Shasainn" title="Eachdraidh Shasainn–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Eachdraidh Shasainn" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Historia_de_Inglaterra" title="Historia de Inglaterra–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Historia de Inglaterra" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94_%D7%A9%D7%9C_%D7%90%D7%A0%D7%92%D7%9C%D7%99%D7%94" title="היסטוריה של אנגליה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="היסטוריה של אנגליה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%87%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="इंग्लैंड का इतिहास–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इंग्लैंड का इतिहास" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Povijest_Engleske" title="Povijest Engleske–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Povijest Engleske" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Anglia_t%C3%B6rt%C3%A9nelme" title="Anglia történelme–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Anglia történelme" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Անգլիայի պատմություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անգլիայի պատմություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sejarah_Inggris" title="Sejarah Inggris–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Sejarah Inggris" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Saga_Englands" title="Saga Englands–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Saga Englands" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Storia_dell%27Inghilterra" title="Storia dell&#039;Inghilterra–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Storia dell&#039;Inghilterra" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="イングランドの歴史–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イングランドの歴史" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ინგლისის ისტორია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ინგლისის ისტორია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%A8_%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%86" title="ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಚರಿತ್ರೆ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಚರಿತ್ರೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%89%EA%B8%80%EB%9E%9C%EB%93%9C%EC%9D%98_%EC%97%AD%EC%82%AC" title="잉글랜드의 역사–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="잉글랜드의 역사" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Историја на Англија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Историја на Англија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sejarah_England" title="Sejarah England–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sejarah England" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Engeland" title="Geschiedenis van Engeland–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Geschiedenis van Engeland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Engelsk_historie" title="Engelsk historie–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Engelsk historie" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Englands_historie" title="Englands historie–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Englands historie" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Kr%C3%B3lestwa_Anglii" title="Historia Królestwa Anglii–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Historia Królestwa Anglii" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%88_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="انگلینڈ دی تریخ–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="انگلینڈ دی تریخ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AB%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="د انګلستان تاریخ–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د انګلستان تاریخ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Hist%C3%B3ria_da_Inglaterra" title="História da Inglaterra–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="História da Inglaterra" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Istoria_Angliei" title="Istoria Angliei–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Istoria Angliei" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D0%B8" title="История Англии–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="История Англии" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Historija_Engleske" title="Historija Engleske–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Historija Engleske" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/History_of_England" title="History of England–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="History of England" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Dejiny_Anglicka" title="Dejiny Anglicka–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Dejiny Anglicka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Historia_e_Anglis%C3%AB" title="Historia e Anglisë–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Historia e Anglisë" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Istorija_Engleske" title="Istorija Engleske–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Istorija Engleske" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%B5%E0%AE%B0%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%B1%E0%AF%81" title="இங்கிலாந்தின் வரலாறு–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இங்கிலாந்தின் வரலாறு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ประวัติศาสตร์อังกฤษ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ประวัติศาสตร์อังกฤษ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ngiltere_tarihi" title="İngiltere tarihi–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İngiltere tarihi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%96%D1%8F_%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D1%96%D1%97" title="Історія Англії–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Історія Англії" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ انگلستان–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تاریخ انگلستان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Anh" title="Lịch sử Anh–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lịch sử Anh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%8B%B1%E6%A0%BC%E8%98%AD%E6%AD%B7%E5%8F%B2" title="英格蘭歷史–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="英格蘭歷史" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Eng-l%C3%A2n_%C3%AA_le%CC%8Dk-s%C3%BA" title="Eng-lân ê le̍k-sú–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Eng-lân ê le̍k-sú" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11755949#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;oldid=40729432" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;id=40729432&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlQ%C4%B1sald%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AE_%25D8%25A7%25D9%2586%25DA%25AF%25D9%2584%25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrKodu&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AE_%25D8%25A7%25D9%2586%25DA%25AF%25D9%2584%25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:History_of_England" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11755949" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_history.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/31px-P_history.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/47px-P_history.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/62px-P_history.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="درگاه:تاریخ">درگاه تاریخ</a></span></li></ul></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks" style="width:19.0em;"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="padding:0;background:#c13a3a;color:#F0F0F0;font-size:200%;font-weight:normal;">تاریخ انگلستان</th></tr><tr><td class="sidebar-image" style="padding:0.4em 0 0.4em;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Royal_arms_of_England.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Royal_arms_of_England.svg/100px-Royal_arms_of_England.svg.png" decoding="async" width="100" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Royal_arms_of_England.svg/150px-Royal_arms_of_England.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Royal_arms_of_England.svg/200px-Royal_arms_of_England.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="478" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#f0f0f0;color:#000000;padding-top:0.1em;padding-left:0.4em;"><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_English_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of English history (صفحه وجود ندارد)">گاهشمار</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div style="text-align:right"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="بریتانیای پیشاتاریخ">بریتانیای پیشاتاریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="بریتانیای روم">بریتانیای روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="بریتانیای زیرمجموعه روم">بریتانیای زیرمجموعه روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="انگلستان در قرون وسطی">قرون وسطی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="اقتصاد انگلستان در قرون وسطی">اقتصاد انگلستان در قرون وسطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها">عهد آنگلوساکسون‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=England_in_the_High_Middle_Ages&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="England in the High Middle Ages (صفحه وجود ندارد)">High Middle Ages</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حمله نورمن‌ها به انگلستان">حمله نورمن‌ها</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عهد نرمن‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=England_in_the_Late_Middle_Ages&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="England in the Late Middle Ages (صفحه وجود ندارد)">Late Middle Ages</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Black_Death_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Black Death in England (صفحه وجود ندارد)">Black Death in England</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="دوره تودور">دوره تودور</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="دوره الیزابت">دوره الیزابت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رنسانس انگلستان">رنسانس انگلستان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دوره استوارت">دوره استوارت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ‌های داخلی انگلستان">جنگ‌های داخلی انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری انگلستان">جمهوری انگلستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Protectorate&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Protectorate (صفحه وجود ندارد)">Protectorate</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بازگردانی پادشاهی انگلستان">بازگردانی پادشاهی انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87%D9%85%D9%86%D8%AF" title="انقلاب شکوهمند">انقلاب شکوهمند</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D8%B1%D8%AC" title="دوره جرج">دوره جرج</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دوران نیابت سلطنت (صفحه وجود ندارد)">دوران نیابت سلطنت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="دوره ویکتوریا">دوره ویکتوریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="دوره ادوارد">دوره ادوارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="پادشاهی متحد در جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="بریتانیا در دوره میان‌دوجنگ">دوره میان‌دوجنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه خانگی پادشاهی متحد در جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%A7_%D8%AC%D9%86%DA%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B9)" title="تاریخ مدنی بریتانیای پسا جنگ (۱۹۴۵–۱۹۷۹)">پسا جنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B9%E2%80%93%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86)" title="تاریخ مدنی بریتانیا در عصر جدید (۱۹۷۹–تاکنون)">عصر جدید</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#f0f0f0;color:#000000;padding-top:0.1em;padding-left:0.4em;">موضوعات</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Social_history_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social history of England (صفحه وجود ندارد)">Social history of England</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_education_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of education in England (صفحه وجود ندارد)">History of education in England</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of England (صفحه وجود ندارد)">History of the economy of England</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of England (صفحه وجود ندارد)">History of the politics of England</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=English_overseas_possessions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="English overseas possessions (صفحه وجود ندارد)">English overseas possessions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_English_language&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the English language (صفحه وجود ندارد)">History of the English language</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#f0f0f0;color:#000000;padding-top:0.1em;padding-left:0.4em;">سیاست</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی انگلستان">پادشاهی انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="پادشاهی بریتانیای کبیر">پادشاهی بریتانیای کبیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#f0f0f0;color:#000000;padding-top:0.1em;padding-left:0.4em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شهرستان‌های انگلستان">بر پایه شهرستان</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Bedfordshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Bedfordshire (صفحه وجود ندارد)">Bedfordshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Berkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Berkshire (صفحه وجود ندارد)">Berkshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Bristol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Bristol (صفحه وجود ندارد)">City of Bristol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Buckinghamshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Buckinghamshire (صفحه وجود ندارد)">Buckinghamshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Cambridgeshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Cambridgeshire (صفحه وجود ندارد)">Cambridgeshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Cheshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Cheshire (صفحه وجود ندارد)">Cheshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Cornwall&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Cornwall (صفحه وجود ندارد)">Cornwall</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Cumbria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Cumbria (صفحه وجود ندارد)">Cumbria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Derbyshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Derbyshire (صفحه وجود ندارد)">Derbyshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Devon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Devon (صفحه وجود ندارد)">Devon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Dorset&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Dorset (صفحه وجود ندارد)">Dorset</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="کانتی دورام">دورام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_East_Riding_of_Yorkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the East Riding of Yorkshire (صفحه وجود ندارد)">East Riding of Yorkshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_East_Sussex&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of East Sussex (صفحه وجود ندارد)">East Sussex</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Essex&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Essex (صفحه وجود ندارد)">Essex</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Gloucestershire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Gloucestershire (صفحه وجود ندارد)">Gloucestershire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Greater_London&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Greater London (صفحه وجود ندارد)">Greater London</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="منچستر بزرگ">منچستر بزرگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Hampshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Hampshire (صفحه وجود ندارد)">Hampshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Herefordshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Herefordshire (صفحه وجود ندارد)">Herefordshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Hertfordshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Hertfordshire (صفحه وجود ندارد)">Hertfordshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Isle_of_Wight&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the Isle of Wight (صفحه وجود ندارد)">Isle of Wight</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Kent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Kent (صفحه وجود ندارد)">Kent</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Lancashire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Lancashire (صفحه وجود ندارد)">Lancashire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Leicestershire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Leicestershire (صفحه وجود ندارد)">Leicestershire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Lincolnshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Lincolnshire (صفحه وجود ندارد)">Lincolnshire</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="تاریخچه لندن">تاریخچه لندن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="مرزیساید">مرزیساید</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Norfolk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Norfolk (صفحه وجود ندارد)">Norfolk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Northamptonshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Northamptonshire (صفحه وجود ندارد)">Northamptonshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Northumberland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Northumberland (صفحه وجود ندارد)">Northumberland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_North_Yorkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of North Yorkshire (صفحه وجود ندارد)">North Yorkshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Nottinghamshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Nottinghamshire (صفحه وجود ندارد)">Nottinghamshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Oxfordshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Oxfordshire (صفحه وجود ندارد)">Oxfordshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Rutland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Rutland (صفحه وجود ندارد)">Rutland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Shropshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Shropshire (صفحه وجود ندارد)">Shropshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Somerset&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Somerset (صفحه وجود ندارد)">Somerset</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_South_Yorkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of South Yorkshire (صفحه وجود ندارد)">South Yorkshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Staffordshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Staffordshire (صفحه وجود ندارد)">Staffordshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Suffolk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Suffolk (صفحه وجود ندارد)">Suffolk</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="ساری (انگلستان)">ساری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%88%D8%B1" title="تاین و ور">تاین و ور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Warwickshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Warwickshire (صفحه وجود ندارد)">Warwickshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_West_Midlands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the West Midlands (صفحه وجود ندارد)">West Midlands</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_West_Sussex&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of West Sussex (صفحه وجود ندارد)">West Sussex</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_West_Yorkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of West Yorkshire (صفحه وجود ندارد)">West Yorkshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Wiltshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Wiltshire (صفحه وجود ندارد)">Wiltshire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Worcestershire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Worcestershire (صفحه وجود ندارد)">Worcestershire</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#f0f0f0;color:#000000;padding-top:0.1em;padding-left:0.4em;"><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="وضعیت شهرستان در بریتانیا">بر پایه شهر یا شهرک</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Birmingham&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Birmingham (صفحه وجود ندارد)">Birmingham</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Bournemouth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Bournemouth (صفحه وجود ندارد)">Bournemouth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Brighton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Brighton (صفحه وجود ندارد)">Brighton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Bristol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Bristol (صفحه وجود ندارد)">Bristol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Chester&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Chester (صفحه وجود ندارد)">Chester</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Christchurch,_Dorset&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Christchurch, Dorset (صفحه وجود ندارد)">Christchurch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Colchester&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Colchester (صفحه وجود ندارد)">Colchester</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Coventry&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Coventry (صفحه وجود ندارد)">Coventry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Dover&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Dover (صفحه وجود ندارد)">Dover</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Folkestone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Folkestone (صفحه وجود ندارد)">Folkestone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Leeds&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Leeds (صفحه وجود ندارد)">Leeds</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Liverpool&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Liverpool (صفحه وجود ندارد)">Liverpool</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="تاریخچه لندن">تاریخچه لندن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Maidstone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Maidstone (صفحه وجود ندارد)">Maidstone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Manchester&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Manchester (صفحه وجود ندارد)">Manchester</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Milton_Keynes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Milton Keynes (صفحه وجود ندارد)">Milton Keynes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Newcastle_upon_Tyne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Newcastle upon Tyne (صفحه وجود ندارد)">Newcastle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Nottingham&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Nottingham (صفحه وجود ندارد)">Nottingham</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Plymouth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Plymouth (صفحه وجود ندارد)">Plymouth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Poole&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Poole (صفحه وجود ندارد)">Poole</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Portsmouth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Portsmouth (صفحه وجود ندارد)">Portsmouth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Reading,_Berkshire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Reading, Berkshire (صفحه وجود ندارد)">Reading</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Rochester,_Kent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Rochester, Kent (صفحه وجود ندارد)">Rochester</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Sheffield&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Sheffield (صفحه وجود ندارد)">Sheffield</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Shrewsbury&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Shrewsbury (صفحه وجود ندارد)">Shrewsbury</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Southampton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Southampton (صفحه وجود ندارد)">Southampton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_St_Albans&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of St Albans (صفحه وجود ندارد)">St Albans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Torquay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Torquay (صفحه وجود ندارد)">Torquay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Wetherby&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Wetherby (صفحه وجود ندارد)">Wetherby</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_York&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of York (صفحه وجود ندارد)">York</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_England.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/16px-Flag_of_England.svg.png" decoding="async" width="16" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/24px-Flag_of_England.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/32px-Flag_of_England.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="درگاه:انگلستان">درگاه&#32;انگلستان</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:تاریخ انگلستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:تاریخ انگلستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ انگلستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nations_of_the_UK_fa.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/220px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/330px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Nations_of_the_UK_fa.svg/440px-Nations_of_the_UK_fa.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="384" /></a><figcaption>کشورهای تشکیل‌دهندهٔ پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی در گذر زمان</figcaption></figure> <p>این نوشتار به تاریخ انگلستان به معنای عامی که واژه <i>انگلستان</i> در منابع فارسی دارد — صرف نظر از معانی خاص انگلستان و بریتانیا در منابع غربی — می‌پردازد. </p><p><b>تاریخ انگلستان</b> با عبور نخستین مهاجران از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B1" title="تنگه دوور">تنگه دوور</a> و ورود آن‌ها به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جزایر بریتانیا">جزایر بریتانیا</a> در هزاران سال پیش آغاز می‌گردد. انسان‌ها تا حدود ۱۲۰۰۰ سال پیش، یعنی تا انتهای <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DB%8C%D8%AE%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="آخرین عصر یخبندان">آخرین عصر یخبندان</a>، به‌طور پیوسته در این سرزمین سکونت داشته‌اند. در سال ۴۳ پیش از میلاد فتح بریتانیا به دست <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">رومیان</a> آغاز شد. رومیان تا قرن پنجم پس از میلاد کنترل <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="بریتانیای روم">ایالت بریتانیا</a> را حفظ کردند. </p><p>با پایان دوران حکمرانی رومیان بر بریتانیا، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" title="آنگلوساکسون">آنگلوساکسونها</a> توانستند در آن جا ساکن شوند. معمولاً اسکان آنگلوساکسون‌ها را سرآغاز کشور انگلستان و نژاد انگلیسی می‌دانند. آن‌ها با خود <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان انگلیسی باستان">زبان انگلیسی باستان</a> را آوردند. این زبان جایگزین <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان بریتانیایی">زبان بریتانیایی</a> شد. </p><p>از حدود سال ۸۰۰ پس از میلاد نورس‌ها کنترل قسمت‌های پهناوری از انگلستان را در دست گرفتند. در سال ۱۰۶۶ میلادی <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="نورمن‌ها">نورمن‌ها</a> به رهبری ویلیام فاتح به انگلستان حمله بردند و بر آن سلطه یافتند. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DB%8C%DA%A9%D9%85_(%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="ویلیام یکم (انگلستان)">ویلیام فاتح</a> سلسلهٔ نورمنی را پایه‌گذاری کرد. این سلسله بیش از یک و نیم‌قرن بر انگلستان حکمرانی کردند تا این که دورهٔ بحران جانشینی پیش آمد. در پی این دوره، انگلستان تحت حاکمیت <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%98%D9%86%D9%87" title="دودمان پلانتاژنه">دودمان پلانتاژنه</a> قرار گرفت. این خاندان ادعای حاکمیت پادشاهی فرانسه را نیز داشت که منجر به بحران جانشینی شد و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B5%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ صدساله">جنگ صدساله</a> را در پی داشت. انگلستان پس از جنگ‌های صدساله گرفتار جنگ‌های جانشینی خودش(<a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D8%B2_%D9%87%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ رز ها (صفحه وجود ندارد)">جنگ رز ها</a>) شد. سرانجام <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری هفتم انگلستان">هنری تئودور</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7" title="جنگ رزها">جنگ رزها</a> را پایان داد و سلسلهٔ تئودورها را پایه‌گذاری کرد. </p><p>انگلستان تحت حاکمیت تئودورها و پس از آن تحت حاکمیت <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دودمان استوارت">سلسلهٔ استوارت</a> تبدیل به یک قدرت استعماری جهانی شد. در طی دوران حاکمیت سلسلهٔ استورات، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ‌های داخلی انگلستان">جنگ‌های داخلی</a> به پا شد. در نتیجهٔ این جنگ‌ها <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%DB%8C%DA%A9%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="چارلز یکم انگلستان">چارلز اول</a> اعدام شد و دنباله‌ای از دولت‌های جمهوری برقرار گردید. </p><p>استوارت‌ها در سال ۱۶۶۰ میلادی به تاج و تخت بازگشتند، با این حال یکی دیگر از شاهان استوارت، یعنی <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جیمز دوم انگلستان">جیمز دوم</a>، به خاطر تردیدهایی که دربارهٔ مذهب می‌کرد، در طی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87" class="mw-redirect" title="انقلاب باشکوه">انقلاب باشکوه</a>، از پادشاهی خلع شد. انگلستان که در قرن ۱۲ میلادی <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%B2" title="ولز">ولز</a> را فتح کرده بود، در اوایل قرن هجدهم با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a> هم متحد شد و یک حکومت پادشاهی تحت عنوان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="پادشاهی بریتانیای کبیر">بریتانیای کبیر</a> تشکیل داد. </p><p>در پی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">بریتانیای کبیر</a> به وجود آورد که در تاریخ به عنوان <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست بزرگ‌ترین امپراتوری‌های جهان">بزرگ‌ترین امپراتوری جهان</a> ثبت شده‌است. پس از فرایند استعمارزدایی در قرن بیستم بخش عظیمی از این امپراتوری استقلال پیدا کرد. با این حال تأثیرات فرهنگی آن هنوز هم در بسیاری از کشورها گسترده و عمیق است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیش_از_رومیان"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D8.B2_.D8.B1.D9.88.D9.85.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>پیش از رومیان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: پیش از رومیان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Stonehenge_Closeup.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Stonehenge_Closeup.jpg/140px-Stonehenge_Closeup.jpg" decoding="async" width="140" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Stonehenge_Closeup.jpg/210px-Stonehenge_Closeup.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Stonehenge_Closeup.jpg/280px-Stonehenge_Closeup.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>زمان نصب سنگهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AC" class="mw-redirect" title="استون هنج">استون هنج</a>، ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، تخمین زده می‌شود.</figcaption></figure> <p>با کشف تعدادی ابزار سنگی و رد پا در هَپیس‌برگ در نورفولک، معلوم شده‌است که از بیش از <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="سیر زمانی فرگشت انسان">هشتصد هزار سال پیش</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انسان خردمند باستانی">انسان‌های باستانی</a> در سرزمینی که اکنون به آن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> می‌گویند زندگی می‌کرده‌اند. قدیمی‌ترین مدرکی که از حضور <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="انسان">انسان کنونی</a> در شمال غرب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> در دست است، استخوان آرواره‌ای است که در سال ۱۹۲۷ در کِنتزکاورن در ناحیهٔ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="دوون (شهرستان)">دِوون</a> کشف شد. عمر این استخوان آرواره را در سال ۲۰۱۱ دوباره تخمین زدند و سن آن را حدود ۴۱۰۰۰ تا ۴۴۰۰۰ سال برآورد کردند. </p><p>در این ناحیه بقایای فراوانی از دوران <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="میان‌سنگی">میان‌سنگی</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="دوران نوسنگی">نوسنگی</a>، و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> وجود دارد. نخستین ساکنان شناخته شده انگلستان، شکارچیان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="پارینه سنگی">پارینه سنگی</a> بودند. پس از اتمام آخرین <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DB%8C%D8%AE%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="عصر یخبندان">عصر یخبندان</a>، اولین گروه‌های کشاورز در این جزیره ساکن شدند. ساکنین انگلستان در <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="عصر آهن">عصر آهن</a>، همچون دیگر نواحی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> که در جنوب <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AB" title="خور فورث">خور فورث</a> هستند، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سلت‌ها">سلت‌ها</a> بودند. البته در جنوب <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شرق انگلستان">شرق انگلستان</a> قبایل <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%D9%87%D8%A7" title="بلژها">بلژی</a> نیز سکونت داشتند. </p><p>در آخرین هزاره پیش از میلاد، اقوام مهاجمی به نام <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سلت‌ها">سلت‌ها</a> از نوردیک به انگلستان حمله کردند و با غلبه بر ساکنان بومی، در این سرزمین سکنی گزیدند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نخستین گروه‌های سلت، حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد و آخرین آن‌ها (بلژها) ۷۵ سال پیش از میلاد وارد انگلستان شدند. به نظر می‌رسد نخستین بار در انگلستان، سلت‌ها از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a> در ساخت ابزارآلات بهره گرفته باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عهد_رومیان"><span id=".D8.B9.D9.87.D8.AF_.D8.B1.D9.88.D9.85.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>عهد رومیان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: عهد رومیان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg/150px-Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg" decoding="async" width="150" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg/225px-Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg/300px-Hadrians_Wall_from_Housesteads1.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption>نمایی از بقایای <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="دیوار هادریان">دیوار هادریان</a>.</figcaption></figure> <p>سپاهیان رومی نخستین بار در سال ۵۴ پیش از میلاد به جزیره وارد شدند و فتوحات محدودی انجام دادند. در سال ۴۴ پس از میلاد، به فرمان امپراتور وقت روم، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="کلاودیوس اول">کلاودیوس اول</a>، جنگاوران <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">رومی</a> به‌طور جدی و گسترده به نواحی جنوبی انگلستان حمله‌ور شدند و تا سال ۹۰ میلادی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="استان‌های روم">استان رومی</a> انگلستان را تأسیس کردند. احتمالاً شهر <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a> حد فاصل سال‌های ۷۰ تا ۱۰۰ میلادی بنا شده‌است. </p><p>رومی‌ها در جنوب جزیره، جاده‌ها، شهرها و امکانات رفاهی و آموزشی بسیاری ایجاد کردند. سلت‌ها با مظاهر تمدنی به مراتب کمتر، در شمال می‌زیستند؛ و برای رومی‌های ساکن جنوب، مشکلات زیادی می‌آفریدند. یکی از اقوام سلتی، پیکتز، به ویژه بیشتر مشکل آفرین بود. </p><p>چند صد سال پس از میلاد <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="هادریان">هادریان</a> دیواری در شمال ساخت تا از حمله‌های پیاپی سلت‌ها جلوگیری کند.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Breeze_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Breeze-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تهاجم_آنگلوساکسون‌ها"><span id=".D8.AA.D9.87.D8.A7.D8.AC.D9.85_.D8.A2.D9.86.DA.AF.D9.84.D9.88.D8.B3.D8.A7.DA.A9.D8.B3.D9.88.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>تهاجم آنگلوساکسون‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: تهاجم آنگلوساکسون‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها">انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها</a></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gregorythegreat.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Gregorythegreat.jpg/160px-Gregorythegreat.jpg" decoding="async" width="160" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Gregorythegreat.jpg/240px-Gregorythegreat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Gregorythegreat.jpg/320px-Gregorythegreat.jpg 2x" data-file-width="770" data-file-height="1080" /></a><figcaption>پاپ <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="گرگوری کبیر">گرگوری کبیر</a>، فرمان گسیل مبلّغان مسیحی به سوی آنگلوساکسون‌ها را امضا می‌کند.</figcaption></figure> <p>در انتهای سده ۴ میلادی، رهبر رومی انگلستان از قبایل <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمانی</a> خواست که در انگلستان مستقر گردند. او با این تصمیم می‌خواست که <a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ژرمن‌ها">ژرمن‌ها</a> را متحدانی صمیمی برای بخش رومی انگلستان سازد؛ تا از حملات پیکتزها جلوگیری کند. </p><p>اما نتیجه خلاف انتظار بود. سیل اقوام ژرمن از جمله ساکسون‌ها و انگلس‌ها و ژوت‌ها، در آغاز سده ۵ میلادی، رومیان انگلیسی را ناگزیر به ترک جزیره نمود. آغاز <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7" class="mw-redirect" title="قرون وسطا">قرون وسطا</a> در انگلستان را، همزمان با همین تهاجم‌ها ذکر کرده‌اند. </p><p>قبایل آلمانی، پس از بیرون راندن رومیان، سلت‌ها را نیز به سمت غرب به عقب راندند. انگلس‌ها و ساکسون‌ها نام خود را به این خطه دادند. انگل لند یا انگلند. این افراد را <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="انگلوساکسون">انگلوساکسون</a> می‌نامیدند. </p><p>پیش از آمدن <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> توسط رومی‌ها، مردم پیرو مذاهب سلتی و ژرمنی-مشتمل بر انواعی از ستایش و پرستش طبیعت- بودند. ۱۵۰ سال پس از آخرین یورشهای ژرمان‌ها، پاپ <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="گرگوری کبیر">گرگوری کبیر</a> رهبر <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="کلیسا">کلیسای</a> مسیحی، جرئت کرد که میسیونرهای خود را به رهبری <a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%82%D9%81_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="اگوستین اسقف کانتربری">اگوستین</a> به سوی انگلوساکسون‌ها بفرستد. شاه کنت از انگلوساکسون‌ها با شاهزاده‌ای مسیحی از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فرانک‌ها">فرانک‌ها</a> ازدواج کرد. این ازدواج، شاه کنت را مسیحی کرد و به موجب همکاری کنت با اگوستین، مسیحیت در جزیره گسترش یافت. تا سده هفتم، مسیحیان انگلستان تحت نظارت و کنترل مذهبی کلیسای رم قرار گرفتند. </p><p>در این زمان انگلستان از وحدت سیاسی برخوردار نبوده و به چندین کشور متخاصم تقسیم شده بود؛ که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AB%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی نورثامبریا">نورثامبریا</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="مرسیا">مرسیا</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D8%AA" title="پادشاهی کنت">کِنت</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%B3" title="وسکس">وسکس</a> اشاره نمود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نورس‌ها"><span id=".D9.86.D9.88.D8.B1.D8.B3.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>نورس‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: نورس‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از حدود ۸۰۰ پس از میلاد یورش‌های پی‌درپی <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="وایکینگ‌ها">وایکینگ‌ها</a> آغاز شد. اسکاندیناویایی‌ها برای نخستین بار سال ۸۵۱ میلادی در خاک انگلستان اقامتگاه دائمی بر پا کردند. این قوم که از <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> هدایت می‌شدند با از میان بردن چندین حاکمیت آنگلو-ساکسون مستقل محلی از جمله <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="پادشاهی آنگلیای شرقی">پادشاهی آنگلیای شرقی</a>، کنترل قسمت‌های پهناوری از این سرزمین را در دست گرفتند. تعدادی از فرمانروایی‌های محلی همانند برنیشا در شمال و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="مرسیا">مرسیا</a> در مرکز، مدت بیشتری در مقابل مهاجمان دوام آوردند اما غالباً بخش زیادی از اراضی خود را از دست داده و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="تحت‌الحمایه">تحت‌الحمایه</a> دیگران گشته بودند. تنها پادشاهی <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%B3" title="وسکس">وسکس</a> که بر تمامی جنوب انگلستان سلطه داشت موفق شد کاملاً مستقل باقی بماند. این امر تنها از طریق نبردهای سنگین به رهبری <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="آلفرد بزرگ">آلفرد بزرگ</a>، پادشاه این سامان حاصل گشت. آلفرد حوالی سال ۸۸۰ میلادی باقیمانده مرسیا را نیز به تصرف خود درآورد.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در طول این دوره، حاکمان زیادی تلاش کردند تا پادشاهی‌های گوناگون آنگلوساکسون را که گاهی به یکدیگر نزدیک می‌شدند و گاهی تشدد بین آن‌ها حاکم می‌شد، با هم متحد کنند. این تلاش‌ها در قرن دهم میلادی منجر به ظهور <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی انگلستان">پادشاهی انگلستان</a> شد. </p><p>سلطه وایکینگ‌ها بر مناطق شمالی انگلستان و ساکن شدن آن‌ها در <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%B4%D8%B1" title="یورک‌شر">یورک‌شر</a>، موجب جدایی سرزمین کنونی اسکاتلند از مردمان آنگلوساکسون جنوب و تشکیل <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="پادشاهی اسکاتلند">پادشاهی مجزای اسکاتلند</a> گردید.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پادشاهی_انگلستان"><span id=".D9.BE.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.A7.D9.87.DB.8C_.D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86"></span>پادشاهی انگلستان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: پادشاهی انگلستان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با توجه به نابسامانی‌های موجود در اراضی تحت کنترل دانمارکی‌ها، پادشاهان وسکس به عنوان تنها حاکمان محلی و با در اختیار داشتن منابع فراوان، از سال ۸۹۹ میلادی شروع باز پس‌گیری انگلستان کردند. این امر به کمک احداث شیکه ای از استحکامات که به تدریج ایجاد شدند، میسر شد. این فرایند در سال ۹۵۴ میلادی با سلطه بر تمامی سرزمین‌هایی که توسط دشمن اشغال شده بود و با به رسمیت شناخته شدن حاکمیت پادشاه وسکس بر تمامی انگلستان، با موفقیت به پایان رسید. البته این موضوع به معنای خارج شدن اسکاندیناویایی‌ها از این سرزمین نبود. بلکه با وجود رخت بربستن عده قلیلی، حاکمان محلی دانمارکی با حفظ رده‌ها و زمین‌هایشان سر جای پیشین خود باقی ماندند ولی وادار به تبعیت از پادشاهان وسکس شدند.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بازگشت_دانمارکی‌ها"><span id=".D8.A8.D8.A7.D8.B2.DA.AF.D8.B4.D8.AA_.D8.AF.D8.A7.D9.86.D9.85.D8.A7.D8.B1.DA.A9.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>بازگشت دانمارکی‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: بازگشت دانمارکی‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با این حال حملات غارت گرانه دانمارکی‌ها به خاک بریتانیا همچنان به پایان نرسید. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اتلرد دوم انگلستان">اتلرد دوم</a>، پادشاه انگلستان سعی کرد از مزدوران دانمارکی علیه خود دانمارکی‌ها استفاده کند که نتیجه چندانی عاید او نشد. ادامه حملات مخرب مزدوران موجب شد اتلرد دوم ۱۳ نوامبر سال ۱۰۰۲ میلادی دستور به قتل‌عام تمامی دانمارکی‌های در دسترس بدهد. نقل‌هایی از کشته شدن خواهر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%DA%86%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسون ریش‌چنگالی">اسون</a>، پادشاه دانمارک در این کشتار آمده‌است. سال بعد جنگ بین دو پادشاه شعله‌ور شد و دانمارکی‌ها شهرهای انگلستان را به آتش کشیدند. این جنگ تا هنگام مرگ هر دو پادشاه به طول انجامید. </p><p>دانمارکی‌ها سال ۱۰۱۷ میلادی آخرین عناصر خاندان وسکس را از انگلستان بیرون رانند تا با سلطه مجدد، این بار <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="کانوت بزرگ">کانوت</a>، پسر اسون به پادشاهی انگلستان برسد. دو سال بعد با مرگ برادرش، کانوت صاحب تاج و تخت دانمارک نیز شد و مدتی بعد <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> را هم مال خود کرد. در این امپراتوری دریایی انگلستان نقش غربی‌ترین استان را ایفا می‌نمود. کانوت سال‌های پایانی عمر خود را در انگلستان سپری کرد و تحت نفوذ عوامل مذهبی انگلیسی با وجود تباری <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پاگان">پاگان</a>، احتمالاً به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کاتولیک">کاتولیک</a> گروید و مبلغان دینی را عازم سرزمین‌های خود در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="اسکاندیناوی">اسکاندیناوی</a> نمود. کانوت هماهنگی کاملی با رعایای خود در انگلستان نشان می‌داد به شکلی که در پایبندی به رسم گذشتگان آنگلو-ساکسون، سال ۱۰۲۷ میلادی سفری زیارتی به <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85" title="رم">رم</a> «برای رستگاری روحش و نجات مردمش» به انجام رساند.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>پس از مرگ کانوت، فرمانروایی متحدی که او با زور شکل داده و حفظ کرده بود، از هم پاشید. نهایتاً در سال ۱۰۴۲ میلادی، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B3%D8%AA%D9%88" title="ادوارد خستو">ادوارد معروف به اقرارگر</a>، شاهزاده ای از خاندان وسکس قدرت را به عنوان پادشاه در انگلستان به دست گرفت. در این شرایط حملات غارت گرانه اسکاندیناویایی‌ها به سواحل انگلستان هنوز قطع نشده بود.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تهاجم_نورمن‌ها"><span id=".D8.AA.D9.87.D8.A7.D8.AC.D9.85_.D9.86.D9.88.D8.B1.D9.85.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>تهاجم نورمن‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: تهاجم نورمن‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg/250px-Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg" decoding="async" width="250" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg/375px-Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/96/Bayeux_Tapestry_WillelmDux.jpg 2x" data-file-width="401" data-file-height="291" /></a><figcaption>طرحی از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B2" class="mw-redirect" title="نبرد هستینگز">نبرد هستینگز</a>(۱۰۶۶ میلادی) بر <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پرده نگارین بایه (صفحه وجود ندارد)">پرده نگارین بایه</a>.</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حمله نورمن‌ها به انگلستان">حمله نورمن‌ها به انگلستان</a></div> <p>سال ۱۰۶۶ میلادی ادوارد که از فشار دانمارکی‌ها به خویشاوند قدرتمندش <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="ویلیام یکم">ویلیام یکم</a>، دوک <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="نرماندی">نرماندی</a> پناه برده بود، در همان تبعید و بی آن که فرزند و جانشین آشکاری داشته باشد، درگذشت. ویلیام به سبب خویشاوندی دوری که با ادوارد داشت، مدعی جانشینی او شد. در طرف دیگر، پادشاهان اسکاندیناوی نیز همچنان انگلستان را حق خود می‌دیدند. در همین حال انجمن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA" title="ویتناگمونت">ویتناگمونت</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86" title="هارولد گادوینسن">هارولد گادوینسن</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%84" class="mw-redirect" title="ارل">ارل</a> نیرومند <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%B3" title="وسکس">وسکس</a> را با تباری نیمه اسکاندیناویایی به پادشاهی انگلستان برگزید.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>نیروهای <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="هارالد هاردرادا">هارولد</a>، پادشاه نروژ و ویلیام در فاصله چند هفته قدم در خاک شمال و جنوب انگلستان گذاشتند. سپاهیان اسکاندیناویایی در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="نبرد استمفورد بریج">نبرد استمفورد بریج</a> شکست سختی از انگلیسی‌ها متحمل شدند و هارولد، پادشاه نروژ در جریان آن کشته شد. با این وجود ویلیام در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B2" title="نبرد هیستینگز">نبرد هیستینگز</a> بر رقیب فائق آمد.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هارولد گادوینسن در این نبرد کشته شد و زان پس ایستادگی‌های پراکندهٔ انگلیسی‌ها نیز نتوانست جلوی گسترش قدرت نرمن‌ها را به سراسر انگلستان بگیرد. </p><p>با تکیه زدن ویلیام بر تخت پادشاهی انگلستان، ادعاهای‌تبار کنوت بزرگ بر این کشور به سادگی به پایان نرسید اما پس از شکست در چند مورد، به مرور در آخرین مرحله از خود به همان حملات غارت گرانه اولیه تغییر یافت. سلطنت ویلیام بر انگلستان موجب شد سرزمین‌های دو طرف <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="کانال مانش">کانال مانش</a> برای قریب به یک و نیم قرن تحت حاکمیتی مشترک قرار بگیرد و انگلستان با خروج از نفوذ نورس‌ها برای همیشه به جریان سیاسی و فرهنگی <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="غرب اروپا">اروپای غربی</a> بپیوندد.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>پس از ویلیام، پسرش، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ویلیام دوم انگلستان">ویلیام دوم</a> بر جای او نشست. امپراتوری نورمن‌ها در دوران پادشاه بعدی، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری اول انگلستان">هنری یکم</a>، به اوج قدرت خود رسید. او توانست پادشاه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a>، شاهزادگان <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%B2" title="ولز">ولزی</a>، دوک <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بریتانی">بریتانی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AA_(%D9%84%D9%82%D8%A8)" class="mw-redirect" title="کنت (لقب)">کنتهای</a> <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="فلاندر">فلاندر</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="بولون">بولون</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پونتیو (صفحه وجود ندارد)">پونتیو</a> را به زیر فرمان آورد. </p><p>ویلیام آدلین، تنها پسر و وارث قانونی هنری یکم، در ۱۱۲۰ غرق شد و هنری دخترش <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%AF%D8%A7" title="امپراتریس ماتیلدا">ماتیلدا</a> را، به عنوان جانشین تاج و تخت خود در انگلستان و نورماندی معرفی نمود. با این وجود ماتیلدا مورد قبول درباریان بانفوذ پادشاه قرار نگرفت و آن‌ها از سلطنت پسرعمه ماتیلدا، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="استفان انگلستان">استفان</a> حمایت کردند. </p><p>در ۱۱۴۱ استفان از نیروهای ماتیلدا شکست خورد و به اسارت او درآمد. ماتیلدا پس از زندانی کردن استفان، خود را بانوی انگلستان نامید؛ اما موفق به تاج‌گذاری به عنوان ملکه نشد. </p><p>مدتی بعد استفان به پیروزی رسید و تا زمانی که از <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری دوم انگلستان">هنری دوم</a> شکست نخورده بود، بر تخت باقی ماند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دودمان_پلانتاژنه"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.AF.D9.85.D8.A7.D9.86_.D9.BE.D9.84.D8.A7.D9.86.D8.AA.D8.A7.DA.98.D9.86.D9.87"></span>دودمان پلانتاژنه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: دودمان پلانتاژنه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:King_John_signing_the_Great_Charter_(Magna_Carta)_by_English_School.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png/190px-King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png" decoding="async" width="190" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png/285px-King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png/380px-King_John_signing_the_Great_Charter_%28Magna_Carta%29_by_English_School.png 2x" data-file-width="732" data-file-height="1024" /></a><figcaption>صدور فرمان مگناکارتا(۱۲۱۵ میلادی).</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg/190px-Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg" decoding="async" width="190" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg/285px-Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg/380px-Burying_Plague_Victims_of_Tournai.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="418" /></a><figcaption>طاعون</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%98%D9%86%D9%87" title="دودمان پلانتاژنه">دودمان پلانتاژنه</a></div> <p><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری دوم انگلستان">هنری دوم</a> فرزند <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="ملکه ماتیلدا">ماتیلدا</a>، سردودمان پلانتاژنه در انگلستان است. پس از هنری، از ۱۱۸۹ تا ۱۱۹۹، پسر ش <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85_(%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="ریچارد یکم (انگلستان)">ریچارد</a> به پادشاهی رسید. در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگهای صلیبی">جنگ‌های صلیبی</a> شرکت کردن ریچارد، فرنام شیردل را برای او به ارمغان آورد و به جای او نشستن برادر کوچک‌تر <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جان انگلستان">جان</a> دست‌مایهٔ پیدایش داستان‌ها و افسانه‌هایی شد که از این میان <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%88%D8%AF" title="رابین هود">رابین هود</a>، آوازهٔ جهانی یافت. </p><p>برجسته‌ترین و تاریخ‌سازترین رخداد روزگار پادشاهی <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جان انگلستان">جان</a>، همانا مگناکارتا یا <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="منشور کبیر">فرمان بزرگ</a> را امضا کردن بود. مگناکارتا، پیمان نامه‌ای بود که اشراف انگلیسی بر شاه تحمیل کردند و به موجب آن اختیارات پادشاه محدود شد.<sup id="cite_ref-۱۲۱۵:_The_Year_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-۱۲۱۵:_The_Year-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پادشاه بعدی از این سلسله، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری سوم انگلستان">هنری سوم</a> بود که در دوره زمامداری وی، مجلس عوام در کنار مجلس اعیان تأسیس گشت. شهرهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="کمبریج">کمبریج</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="آکسفورد">آکسفورد</a> نیز در سده ۱۳ شکل گرفتند. </p><p>در زمان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ادوارد اول انگلستان">ادوارد نخست</a>، پنجمین شاه پلانتاژنه، <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%B2" title="ولز">ولز</a> به تصرف انگلستان درآمد. </p><p>طی سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳، جنگ‌های معروف به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B5%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ صدساله">جنگ‌های صدساله</a> بین انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها روی داد. زمینه اصلی جنگ اختلاف بر سر مالکیت سواحل <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4" class="mw-redirect" title="دریای مانش">دریای مانش</a> بود که از زمان ویلیام اول بروز کرده بود؛ اما جرقه شروع رسمی نبرد، ادعای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ادوارد سوم انگلستان">ادوارد سوم</a> مبنی بر تملک بر فرانسه بود. </p><p>در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگ دریایی">جنگ دریایی</a> سال ۱۳۴۰، فرانسه به سختی شکست خورد. در سال ۱۳۴۶، بار دیگر فرانسویان در ناحیه کرسی شکست خوردند و سال بعد بندر کاله به دست انگلستان افتاد. در جنگی که طی سال ۱۳۵۶، در ناحیه پواتیه رخ داد، <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="ژان دوم فرانسه">ژان دوم</a> پادشاه فرانسه، مغلوب و اسیر شد. </p><p>دوره اول جنگ‌ها، در حالی در سال ۱۳۶۰ پایان یافت که <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسویها</a> شکست خوردند، و به موجب <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پیمان بریتانی (صفحه وجود ندارد)">پیمان بریتانی</a>، زمین‌های بسیاری را در ناحیه کاله و نواحی غربی و جنوب غربی فرانسه، به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> واگذاردند. </p><p>در دوره دوم، فرانسویان با فداکاری‌های <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="ژاندارک">ژاندارک</a> و کمک‌های <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دوک بورگونی (صفحه وجود ندارد)">دوک بورگونی</a> پیروز شدند؛ و بیش تر سرزمین‌هایی را که در دوره نخست از دست داده بودند، پس‌گرفتند. جنگ‌های صد ساله همچنین باعث رشد هویت ملی و تقویت <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="میهن‌پرستی">میهن‌پرستی</a> انگلیسیان و فرانسویان شدند. </p><p>طی سال‌های ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹ میلادی، بیماری <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%B9%D9%88%D9%86" title="طاعون">طاعون</a> از اروپا به انگلستان راه پیدا کرد و بسیار شایع شد؛ تا حدی که پس از مهار بیماری، جمعیت انگلستان تا نصف کاهش یافته بود. این واقعه در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="تاریخ اروپا">تاریخ اروپا</a> به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="مرگ سیاه">مرگ سیاه</a> شهرت دارد.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در سال ۱۳۹۹ <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ریچارد دوم انگلستان">ریچارد دوم</a> از سلطنت خلع شد و <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری چهارم انگلستان">هنری چهارم</a> از خاندان لنکستر به سلطنت رسید. </p><p>طی سال‌های ۱۴۵۵ تا ۱۴۸۴ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="جنگ گل‌ها">جنگ گل‌ها</a> رخ داد که نبردی بین دو خاندان سلطنتی لنکستر و یورک بود. علت این نامگذاری این بود که در جنگهای مذکور، سربازان خاندان لنکستر نشان گل سرخ و سربازان خاندان یورک نشان گل رز سفید داشتند. در جنگ گل‌ها، لنکسترها پیروز شدند؛ ولی یورک‌ها تا مدت‌ها به مقاومت ادامه می‌دادند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سلسله_تئودور"><span id=".D8.B3.D9.84.D8.B3.D9.84.D9.87_.D8.AA.D8.A6.D9.88.D8.AF.D9.88.D8.B1"></span>سلسله تئودور</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: سلسله تئودور"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="از_قدرت_یابی_هنری_هفتم_تا_خلع_ماری_اول"><span id=".D8.A7.D8.B2_.D9.82.D8.AF.D8.B1.D8.AA_.DB.8C.D8.A7.D8.A8.DB.8C_.D9.87.D9.86.D8.B1.DB.8C_.D9.87.D9.81.D8.AA.D9.85_.D8.AA.D8.A7_.D8.AE.D9.84.D8.B9_.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D9.88.D9.84"></span>از قدرت یابی هنری هفتم تا خلع ماری اول</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=10" title="ویرایش بخش: از قدرت یابی هنری هفتم تا خلع ماری اول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hans_Holbein_d._J._049.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Hans_Holbein_d._J._049.jpg/140px-Hans_Holbein_d._J._049.jpg" decoding="async" width="140" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Hans_Holbein_d._J._049.jpg/210px-Hans_Holbein_d._J._049.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Hans_Holbein_d._J._049.jpg/280px-Hans_Holbein_d._J._049.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="2945" /></a><figcaption>هنری هشتم، ۶ بار ازدواج کرد که ۲ تن از همسرانش را به قتل رساند.</figcaption></figure> <p>در ۱۴۸۵، هنری تئودور با نام <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری هفتم انگلستان">هنری هفتم</a>، با شکست دادن <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ریچارد سوم انگلستان">ریچارد سوم</a> خاندان تئودور را به سلطنت رساند. هنری هفتم قدرت سیاسی اشراف را که بر اثر جنگ گلها تضعیف شده بود، درهم شکست. </p><p>در بخش مهمی از نیمه اول سده ۱۶ میلادی، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هنری هشتم انگلستان">هنری هشتم</a> پادشاه انگلستان بود. در زمان سلطنت هنری هشتم خاک <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a> ضمیمه انگلستان گشت. </p><p>وی ۶ بار ازدواج کرد. نخستین همسر او <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="کاترین آراگن">کاترین آراگن</a>، دختر پادشاه اسپانیا بود. هنری از او یک دختر به نام <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ماری اول انگلستان">ماری</a> داشت. هنری قصد داشت کاترین را به علت اینکه نتوانسته بود برای او پسری (به عنوان وارث تاج و تخت) به دنیا آورد، طلاق دهد؛ ولی طبق احکام مسیحی آن زمان <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک">کلیسای کاتولیک</a> با <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7%D9%82" title="طلاق">طلاق</a> موافقت نمی‌کرد. همین اختلاف ساده باعث شد، پاپ <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85" title="کلمنت هفتم">کلمنت هفتم</a> هنری را تکفیر کند؛ و در مقابل هنری، کلیسای انگلیکان، کلیسای ملی انگلیسی را تأسیس کرد و از کلیسای کاتولیک تبعیت ننمود. هنری سپس همسر دومش <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="آن بولین">آن بولین</a> را اختیار نمود که بعدها به جرم <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7" title="زنا">زنا</a> گردن زده شد.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ثمره این ازدواج دختری به نام <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="الیزابت اول انگلستان">الیزابت</a> بود. </p><p>پس از هنری هشتم، ماری به سلطنت رسید. او نیز مانند مادر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیاییش</a>، کاتولیکی سرسخت بود و بر خلاف رویه پدر عمل می‌کرد. او سبب احیای کاتولیکیسم در انگلستان شد و انگلیکان‌ها را با قساوتی شدید قلع و قمع نمود. این قساوتها باعث شد که او را ماری خونریز لقب دهند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عصر_الیزابت"><span id=".D8.B9.D8.B5.D8.B1_.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.B2.D8.A7.D8.A8.D8.AA"></span>عصر الیزابت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=11" title="ویرایش بخش: عصر الیزابت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA" class="mw-redirect" title="عصر الیزابت">عصر الیزابت</a></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Elizabeth_I_(Armada_Portrait).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg/240px-Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg" decoding="async" width="240" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg/360px-Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg/480px-Elizabeth_I_%28Armada_Portrait%29.jpg 2x" data-file-width="1248" data-file-height="1000" /></a><figcaption>ملکه الیزابت اول. او سمبل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF" class="mw-disambig" title="مد">مد</a> در دوران خود بود.</figcaption></figure> <p>پس از ماری، الیزابت دختر هنری هشتم، با نام <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="الیزابت اول انگلستان">الیزابت اول</a> در سال ۱۵۵۸ به تخت سلطنت نشست. از زمان او بود که انگلستان خود را به تدریج از قرون وسطا خارج کرد. دوران زمامداری وی یکی از ادوار درخشان تاریخ انگلستان است؛ به طوری که الیزابت اول طی دوران ۴۵ ساله سلطنتش، انگلستان را به قدرتمندترین کشور جهان مبدّل نمود. </p><p>در زمینه مذهبی، مشی الیزابت در داخل کشور، مبتنی بر تقویت <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کلیسای انگلیکان">کلیسای انگلیکان</a> بود و همزمان در خارج به کمک رسانی به شورشهای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پروتستان">پروتستانها</a> در کشورهای کاتولیک می‌پرداخت. </p><p><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فیلیپ دوم اسپانیا">فیلیپ دوم</a> پادشاه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a>، که از حمایت الیزابت از پروتستانهای فرانسه به خشم آمده بود؛ توطئه‌ای طراحی نمود تا دختر عموی او <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="ماری استوارت">ماری استوارت</a> کاتولیک را به سلطنت برساند، ولی الیزابت توطئه را خنثی کرده،<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و ماری به سال ۱۵۸۷ اعدام شد. </p><p>فیلیپ قتل ماری را بهانه قرار داد، و ناوگان دریایی عظیم اسپانیا، موسوم به آرمادا را به سوی سواحل انگلستان گسیل کرد. آرمادا مشتمل بر ۱۳۵ کشتی غول آسا و بیش از ۳۰ هزار سپاهی بود. در نبرد سهمگین دریایی میان انگلستان و اسپانیا، انگلستان غلبه یافت، و طوفان نیز مزید بر علت شده؛ تنها ۵ کشتی موفق شدند به اسپانیا بازگردند. این نبرد زمینه‌ساز افولی عظیم برای اسپانیا در عرصه کشورگشایی و استعمارگری گردید. </p><p>در همین عصر، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%B1" title="ویلیام شکسپیر">ویلیام شکسپیر</a> بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویس انگلستان، و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D9%86" title="فرانسیس بیکن">فرانسیس بیکن</a> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81" title="فیلسوف">فیلسوف</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF" title="دانشمند">دانشمند</a> مشهور ظهور کردند؛ اکتشافات دریایی شدت گرفت؛ و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="برده‌داری">برده‌داری</a> به عنوان تجارتی پرسود با گسیل کردن <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="سیاه‌پوست">سیاه‌پوستان</a> به <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE%D9%88%D9%84" title="لیورپول">لیورپول</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84" title="بریستول">بریستول</a> به سرعت اوج یافت. بردگان آفریقایی گروه گروه به مستعمرات انگلستان در <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="قاره آمریکا">قاره آمریکا</a> منتقل می‌شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انگلستان_در_سده_هفدهم"><span id=".D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1_.D8.B3.D8.AF.D9.87_.D9.87.D9.81.D8.AF.D9.87.D9.85"></span>انگلستان در سده هفدهم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=12" title="ویرایش بخش: انگلستان در سده هفدهم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="توطئه_باروت"><span id=".D8.AA.D9.88.D8.B7.D8.A6.D9.87_.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.88.D8.AA"></span>توطئه باروت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=13" title="ویرایش بخش: توطئه باروت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG/140px-English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG" decoding="async" width="140" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG/210px-English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG/280px-English_civil_war_map_1642_to_1645.JPG 2x" data-file-width="500" data-file-height="627" /></a><figcaption>نقشه مناطقی که در جریان جنگ‌های مدنی انگلستان (۱۶۴۵–۱۶۴۲) در تصرف هواداران خاندان سلطنتی (قرمز) و هواداران پارلمان (سبز) قرار داشته‌اند.</figcaption></figure> <p>پس از مرگ الیزابت در سال ۱۶۰۳، چون او وارثی برای تصرف تاج و تخت انگلستان در میان تئودورها نداشت<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>؛ <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جیمز اول انگلستان">جیمز اول</a> پسر ماری استوارت از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="خاندان استوارت">خاندان استوارت</a> اسکاتلند، به پادشاهی رسید. </p><p>جیمز با وجود آنکه از مادری کاتولیک بود؛ به قلع و قمع گسترده کاتولیک‌ها پرداخت. در نتیجه این سیاست، درگیریهای کاتولیکها و پروتستانها افزوده تر گشتند. در سال ۱۶۰۵، توطئه‌ای موسوم به <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B7%D8%A6%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="توطئه باروت">توطئه باروت</a>، به رهبری <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%B3" title="گای فاکس">گای فاکس</a> که کاتولیک بود، برای انفجار پارلمان و قتل شاه و نمایندگان مجلس طرح‌ریزی شد، ولی توطئه پیش از انجام، کشف و خنثی شد و گای فاکس دستگیر شده و اعدام گشت. همچنین کاتولیکها از حقوق مدنی به مدت دو قرن محروم شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دوران_میان_پادشاهی"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D9.85.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D9.BE.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.A7.D9.87.DB.8C"></span>دوران میان پادشاهی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=14" title="ویرایش بخش: دوران میان پادشاهی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Charlesx3.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Charlesx3.JPG/140px-Charlesx3.JPG" decoding="async" width="140" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Charlesx3.JPG/210px-Charlesx3.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Charlesx3.JPG/280px-Charlesx3.JPG 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1262" /></a><figcaption>تصویری از چارلز اول که در ۱۶۴۹ گردن زده شد.</figcaption></figure> <p>پس از جیمز اول، پسرش <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="چارلز اول انگلستان">چارلز اول</a> به سلطنت رسید. به دلیل خود رایی‌ها و خودکامگی‌های چارلز از یک سو، و ادامه سرکوبهای مذهبی توسط او از سوی دیگر؛ میان او و پارلمان، جنگ درگرفت و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="اولیور کرامول">اولیور کرامول</a>، رهبر مخالفان شاه، او را در ۱۶۴۵ شکست داد. بر اثر کارشکنی‌های پیاپی چارلز، کرامول او را به جرم خیانت به کشور، در ۱۶۴۹ گردن زد.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در همان سال شورش بزرگی در ایرلند برپا شد، که کرامول با قساوت تمام به سرکوبی آن از طریق <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="کشتار جمعی">کشتار جمعی</a> معترضان با روش موسوم به کاشت <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="درخت انسانی (صفحه وجود ندارد)">درخت انسانی</a> پرداخت. همچنین طی سال ۱۶۵۰، قیام سلطنت طلبان اسکاتلند به دستور کرامول به شدت سرکوب شد. </p><p>هر چند کرامول در ابتدا اعلام حکومت جمهوری کرده بود؛ اما چون نمایندگان پارلمان را با خود همراه ندید، در ۱۶۵۳ پارلمان را منحل کرد. طی سال ۱۶۵۷، پس از تشکیل مجدد پارلمان، مقام سلطنت به کرامول پیشنهاد گردید، اما وی از قبول آن خودداری ورزید. </p><p>در سال ۱۶۵۱، جنگهای دریایی میان انگستان و <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> به وقوع پیوست که با پیروزی انگلستان خاتمه یافت. همچنین دولت انگلستان، در جهت تصرف مستعمرات اسپانیا در آمریکای جنوبی، جنگهایی را از ۱۶۵۵ تا ۱۶۵۸ ترتیب داد که با پیروزی انگلستان به پایان رسیدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="از_استرداد_سلطنت_تا_انقلاب_باشکوه"><span id=".D8.A7.D8.B2_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.B1.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.B3.D9.84.D8.B7.D9.86.D8.AA_.D8.AA.D8.A7_.D8.A7.D9.86.D9.82.D9.84.D8.A7.D8.A8_.D8.A8.D8.A7.D8.B4.DA.A9.D9.88.D9.87"></span>از استرداد سلطنت تا انقلاب باشکوه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=15" title="ویرایش بخش: از استرداد سلطنت تا انقلاب باشکوه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کرامول در حالی در ۱۶۵۹ درگذشت که قدرت سیاسی انگلستان در جهان نسبت به زمان پیش از او، رشد چشمگیری یافته بود. با مرگ کرامول، تنها جمهوری تاریخ انگلستان به پایان آمد؛ و حکومت پس از ۲۰ سال با پادشاه شدن <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="چارلز دوم انگلستان">چارلز دوم</a> پسر شاه مقتول، مجدداً به خاندان استوارت رسید. البته در این فاصله برای مدت ۸ ماه، <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" title="ریچارد کرامول">ریچارد کرامول</a> پسر اولیور کرامول، قدرت را در دست داشت، که با فشارهای وارده مجبور به استعفا و فرار از کشور شد. </p><p>چارلز دوم پیش از رسیدن به سلطنت برای مدتی طولانی در اسکاتلند با کرامول می‌جنگید. پس از رسیدن به تاج و تخت نیز هرچند از نظر سیاسی همچون پدرش با خودکامگی و سرکوبگری و خشونت رفتار می‌کرد، فردی هنردوست و هنرپرور بود و نویسندگان بزرگی چون <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="چاوسر">چاوسر</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84_%D9%BE%DB%8C%D9%BE%D8%B3" title="ساموئل پیپس">پپیس</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جان میلتون">میلتون</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جان بانیان">بانیان</a> در دوران او ظهور کردند. همچنین <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="کمدی">کمدی</a> در زمان او رونق بسیاری یافت. </p><p>در ۱۶۶۶ میلادی <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="آتش‌سوزی بزرگ لندن">آتش‌سوزی مهیبی</a> لندن را در کام خود گرفت. در دوره بازسازی شهر، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%D8%B1_%D8%B1%D9%86" title="کریستوفر رن">کریستوفر رن</a> معمار بزرگ، بناهای ارزشمندی چون <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%BE%D9%84" class="mw-redirect" title="کلیسای سنت پل">کلیسای سنت پل</a> را ساخت. </p><p>پس از حکومت ۲۵ ساله چارلز دوم، برادرش <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جیمز دوم انگلستان">جیمز دوم</a> به سلطنت رسید. در زمان او انقلاب معروف به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87" class="mw-redirect" title="انقلاب باشکوه">انقلاب باشکوه</a> به سال ۱۶۸۹ به وقوع پیوست<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>؛ و با خلع جیمز دوم از سلطنت، دخترش <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ماری دوم انگلستان">ماری دوم</a> و دامادش <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ویلیام سوم انگلستان">ویلیام سوم</a> توامان به سلطنت رسیدند. اعضای پارلمان نیز اصول حکومت مشروطه سلطنتی انگلستان را پایه‌گذاری کردند و به امضای ویلیام رساندند. </p><p>در حالی که جنبش‌های فلسفی جدید در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a>، رویکرد خردگرایانه را دنبال می‌کردند؛ فلاسفه انگلیسی رویکرد تجربه گرایانه را توسعه دادند. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="جان لاک">جان لاک</a> از فلاسفه انگلیسی مهم سده هفدهم است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انگلستان_در_سده_هجدهم"><span id=".D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1_.D8.B3.D8.AF.D9.87_.D9.87.D8.AC.D8.AF.D9.87.D9.85"></span>انگلستان در سده هجدهم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=16" title="ویرایش بخش: انگلستان در سده هجدهم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Captainjamescookportrait.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Captainjamescookportrait.jpg/200px-Captainjamescookportrait.jpg" decoding="async" width="200" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Captainjamescookportrait.jpg/300px-Captainjamescookportrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Captainjamescookportrait.jpg/400px-Captainjamescookportrait.jpg 2x" data-file-width="6131" data-file-height="7692" /></a><figcaption>سفرهای اکتشافی ناخدا <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="جیمز کوک">جیمز کوک</a> منجر به توسعه سریع مستعمرات انگلستان در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a> شد.</figcaption></figure> <p>در زمان پادشاهی <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86" title="ملکه آن">ملکه آن</a>، به سال ۱۷۰۷، یعنی ۱۰۴ سال پس از به هم پیوستن انگلستان و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a>، پارلمان‌های دو کشور نیز ادغام گردیدند. به این ترتیب، ملکه آن نخستین فرمانروای بریتانیای کبیر؛ و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%BE%D9%88%D9%84" title="رابرت والپول">رابرت والپول</a> نخستین نخست‌وزیر آن دولت به‌شمار می‌آیند. در سال ۱۷۱۳ قرارداد صلح اوترخت (اوترشت) منعقد شد؛ و جزایر <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="مینورکا">مینورکا</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="نوا اسکوشیا">نووااسکوشیا</a> و ناحیه <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="جبل الطارق">جبل الطارق</a> به تصرف انگلستان درآمدند. </p><p>با مرگ ملکه آن در سال ۱۷۱۴، تاج و تخت به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="جرج اول بریتانیای کبیر">جرج اول</a>، امیر ناحیه <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="هانوور">هانوور</a> آلمان که از نوادگان جیمز استوارت اول بود؛ رسید. در زمان وی که سرسلسله <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="خاندان هانوور">خاندان هانوور</a> به‌شمار می‌آید، اختیارات پادشاه بسیار محدود شد و عمده اختیارات به دست پارلمان افتاد. پادشاهان بعدی، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="جرج دوم بریتانیای کبیر">جرج دوم</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="جرج سوم پادشاهی متحده">جرج سوم</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="جرج چهارم پادشاهی متحده">جرج چهارم</a> هستند. </p><p>مهاجران غربی ساکن آمریکا در ۱۷۷۶ از انگلستان اعلام استقلال کردند؛ اما انگلستان تا ۱۷۸۳، استقلال آمریکا را به رسمیت نشناخت. در این زمان در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آمریکای شمالی">آمریکای شمالی</a>، تنها <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a> همچنان مستعمره انگلستان باقی مانده بود، در نتیجه توجه انگلستان طی سال‌های بعدی به حفظ و توسعه مستعمرات شرقی جلب شد؛ و با اکتشافات <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="جیمز کوک">جیمز کوک</a>، در مدتی کوتاه سرزمین‌های وسیعی را در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a> تصرف نمود؛ به اعمال نفوذ در آسیای جنوب شرقی پرداخت؛ و بعدها <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%A9" class="mw-disambig" title="جنگ تریاک">جنگ تریاک</a> را علیه <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> آغاز کرد<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>؛ که جنگ مذکور در بلندمدت واگذاری <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="هنگ کنگ">هنگ کنگ</a> به انگلستان را در پی داشت. </p><p>در سال ۱۸۳۲، حزب لیبرال از اتحاد صاحبان صنایع و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%88%DB%8C%DA%AF_(%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" title="حزب ویگ (آمریکا)">حزب ویگ</a> به وجود آمد؛ و قدرت سیاسی از طبقه اشراف به <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="طبقه متوسط">طبقه متوسط</a> انتقال یافت. در سال ۱۸۳۳، پارلمان کشور پس از سال‌ها کشمکش، برده داری را ممنوع اعلام نمود. </p><p>در جهان صنعت و علم، به سال ۱۷۸۰ <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D8%AA" title="جیمز وات">جیمز وات</a> دانشمند اسکاتلندی، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ماشین بخار">ماشین بخار</a> را اختراع کرد که محرکی برای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a> انگلستان گشت. در ۱۸۳۰ انگلستان صنعتی‌ترین کشور جهان، و در ۱۸۵۱ لندن با جمعیت ۲٫۵ میلیون بزرگ‌ترین شهر جهان بود. </p><p>در جهان فلسفه، توسعه فلسفه انگلیسی در سده هجدهم، عمدتاً مدیون <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%85" title="دیوید هیوم">دیوید هیوم</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%84%DB%8C" title="جرج بارکلی">جرج بارکلی</a> دانسته می‌شود؛ که از تجربه گرایان مشهور بوده‌اند. از هیوم به عنوان بزرگ‌ترین فیلسوف انگلیسی تمام اعصار یاد می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انگلستان_در_سده_نوزدهم"><span id=".D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1_.D8.B3.D8.AF.D9.87_.D9.86.D9.88.D8.B2.D8.AF.D9.87.D9.85"></span>انگلستان در سده نوزدهم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=17" title="ویرایش بخش: انگلستان در سده نوزدهم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Coaltub.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Coaltub.png/150px-Coaltub.png" decoding="async" width="150" height="91" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Coaltub.png/225px-Coaltub.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Coaltub.png 2x" data-file-width="282" data-file-height="171" /></a><figcaption>نخستین قوانین عمومی علیه عاملان پدیده <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="کودکان کار">کودکان کار</a>، در نیمه نخست قرن نوزدهم، در انگلستان وضع شدند. کودکان زیر ۹ سال نباید به کار گرفته می‌شدند و نوجوانان ۹ تا ۱۸ سال حداکثر تا ۱۲ ساعت در روز مجاز به کار کردن بودند.</figcaption></figure> <p>با سرکوب آزادیخواهان ایرلند در ۱۷۹۸ مقدمات لازم برای تأسیس رسمی پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند به سال ۱۸۰۱، فراهم گشت. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عصر_ویکتوریا"><span id=".D8.B9.D8.B5.D8.B1_.D9.88.DB.8C.DA.A9.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C.D8.A7"></span>عصر ویکتوریا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=18" title="ویرایش بخش: عصر ویکتوریا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="عصر ویکتوریا">عصر ویکتوریا</a></div> <p>پس از <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ویلیام چهارم پادشاهی متحده">ویلیام چهارم</a> که خود جانشین <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="جرج چهارم پادشاهی متحده">جرج چهارم</a> بود، در ۱۸۳۷ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ویکتوریا پادشاهی متحده">ملکه ویکتوریای</a> ۱۸ ساله به تخت نشست. دوران ۶۴ ساله سلطنت او در تاریخ انگلستان به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="عصر ویکتوریا">عصر ویکتوریا</a> شهرت دارد؛ که همزمان با به اوج رسیدن گستره مستعمرات انگلستان در سطح جهان بود. </p><p>در اواخر نیمه اول قرن نوزدهم، حزب محافظه کار بنیان نهاده شد. عصر ویکتوریا همچنین، عصر تأسیس شرکت‌های نفتی مهمی چون <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="شرکت نفت برمه">شرکت نفت برمه</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%A7%DA%86_%D8%B4%D9%84" class="mw-redirect" title="رویال داچ شل">رویال داچ شل</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="شرکت نفت ایران و انگلیس">شرکت نفت ایران و انگلیس</a> است. </p><p><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DB%8C%D9%88%D8%A6%D8%B1%D8%AA_%DA%AF%D9%84%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ویلیام یوئرت گلدستون">ویلیام گلدستون</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بنجامین دیزرائیلی">بنجامین دیزرائیلی</a> به ترتیب از حزب لیبرال و محافظه کار مهم‌ترین نخست وزیران دوره ویکتوریا بودند. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="جنگ واترلو">جنگ واترلو</a> از نبردهای معروف این دوره‌است. </p><p>کتاب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9" class="mw-redirect" title="اصل انواع">اصل انواع</a> <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="چارلز داروین">چارلز داروین</a> در ۱۸۵۹ منتشر شد و انقلابی در <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a> پدیدآورد. همچنین موجب تأثیرات فرهنگی بسیاری گشت.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرانسیس بردلی (صفحه وجود ندارد)">فرانسیس هربرت بردلی</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/F._H._Bradley" class="extiw" title="en:F. H. Bradley">F. H. Bradley</a>) از فلاسفه انگلیسی مهم سده نوزدهم است. </p><p>ملکه ویکتوریا در سال ۱۹۰۱ درگذشت و فرزندش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ادوارد هفتم پادشاهی متحده">ادوارد هفتم</a> از خاندان ساکس کوبورگ گوتا به پادشاهی رسید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انگلستان_معاصر"><span id=".D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86_.D9.85.D8.B9.D8.A7.D8.B5.D8.B1"></span>انگلستان معاصر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=19" title="ویرایش بخش: انگلستان معاصر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Churchill_portrait_NYP_45063.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Churchill_portrait_NYP_45063.jpg/170px-Churchill_portrait_NYP_45063.jpg" decoding="async" width="170" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Churchill_portrait_NYP_45063.jpg/255px-Churchill_portrait_NYP_45063.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Churchill_portrait_NYP_45063.jpg/340px-Churchill_portrait_NYP_45063.jpg 2x" data-file-width="621" data-file-height="736" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a>، در سالهای حساس جنگ جهانی دوم، در منصب نخست‌وزیری انگلستان حضور یافت.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg/200px-Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg" decoding="async" width="200" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg/300px-Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg/400px-Land_Rover_Defender_110_patrol_vehicles.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1012" /></a><figcaption>سربازان انگلیسی در <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a></figcaption></figure> <p>در ۱۹۱۴ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> بر اثر <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="مسابقه تسلیحاتی">مسابقه تسلیحاتی</a> کشورهای اروپایی که ادوارد از مسبّان آن بود، آغاز گشت. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی">بی‌بی‌سی</a> در میانه جنگ تأسیس شد.<sup id="cite_ref-BBC_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برتری نیروی دریایی انگلستان در جنگ محسوس بود؛ با وجود این در دیگر صحنه‌های نبرد، دخالت آمریکا به سال ۱۹۱۷ به نفع متّفقین ضروری بود. با پایان جنگ در ۱۹۱۸، به موجب <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="قرارداد ورسای">قرارداد ورسای</a>، بسیاری از متصرفات آلمان در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> به تدریج به تصرف انگلستان درآمد. </p><p>در ۱۹۱۷، با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="اعلامیه بالفور">اعلامیه لرد بالفور</a>، انگلستان از تأسیس دولت یهودی در <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطین</a> حمایت نمود. </p><p>شورش‌هایی که پس از جنگ جهانی اول به وقوع پیوست، موجب استقلال دولت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جمهوری ایرلند">جمهوری ایرلند جنوبی</a> و استقلال محدود <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> گشت. از جمله دیگر اثرات جنگ اول جهانی بر اوضاع سیاسی انگلستان و مستعمراتش، می‌توان به تأسیس <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای همسود">اتحادیه کشورهای همسود</a> و اعطای حق حاکمیت ملی و داشتن پارلمان به <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="قلمروهای همسود">قلمروهای همسود</a> اشاره نمود. </p><p>با آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a>، انگلستان در سوم سپتامبر ۱۹۳۹ علیه <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a> اعلان جنگ داد؛ و فعالانه وارد جنگ شد. جنگ جهانی دوم خسارات زیادی به انگلستان تحمیل کرد، درحالی که سرزمین اصلی انگلستان در معرض بمباران‌های بی‌وقفه نازی‌ها بود؛ <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپنی‌ها</a> مستعمرات بریتانیا در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="شبه‌جزیره مالایا">شبه‌جزیره مالایا</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="هنگ کنگ">هنگ کنگ</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a> را هدف قرار می‌دادند. انگلستان که از نظر اقتصادی دچار ورشکستگی شدیدی شده بود؛ در این زمان عمدتاً سیاست اعطای استقلال و حاکمیت به مستعمرات سابق، بدون درگیری و به صورت مسالمت آمیز را دنبال می‌نمود؛ اما همزمان به تلاش برای حفاظت از مستعمرات تازه‌استقلال‌یافته در برابر <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کمونیسم">کمونیسم</a> می‌پرداخت. در ۱۹۴۷ <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a> به استقلال رسیدند و به مرور دیگر مستعمرات نیز به آن‌ها پیوستند. </p><p>جنگ موجب افول انگلستان، همزمان با قدرت‌گیری <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> گردید. در این دوره، سازمان‌های اطلاعاتی انگلیس در تجهیز و آموزش آمریکایی‌ها نقش برجسته‌ای برعهده داشتند. دولت محافظه کار <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="انتخابات در بریتانیا">انتخابات</a> شکست خورد و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلمنت اتلی">کلمنت اتلی</a> از حزب کارگر به نخست‌وزیری دست یافت. </p><p>از نخست وزیران مهم انگلستان در دوره‌های بعدی می‌توان به کسانی چون <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%86" title="آنتونی ایدن">آنتونی ایدن</a> (تنفیذ نخست‌وزیری در ۱۹۵۵)؛ مک میلان (تنفیذ نخست‌وزیری در ۱۹۵۷)؛ <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86" title="هارولد ویلسون">هارولد ویلسون</a> از حزب کارگر (تنفیذ نخست‌وزیری در ۱۹۷۴٬۱۹۶۴)؛ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D8%AB" class="mw-redirect" title="ادوارد هیث">ادوارد هیث</a> (تنفیذ در ۱۹۷۰)؛ <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="جیمز کالاهان">جیمز کالاهان</a> از حزب کارگر (تنفیذ در ۱۹۷۶)؛ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%DA%86%D8%B1" title="مارگارت تاچر">مارگارت تاچر</a> از حزب محافظه کار (تنفیذ در۱۹۸۷٬۱۹۸۳٬۱۹۷۹)؛ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="جان میجر">جان میجر</a> از حزب محافظه کار (تنفیذ در ۱۹۹۲٬۱۹۹۰)؛ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%B1" title="تونی بلر">تونی بلر</a> از حزب کارگر (تنفیذ در ۲۰۰۵٬۲۰۰۱٬۱۹۹۷)؛ <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86" title="گوردون براون">گوردون براون</a> از حزب کارگر (تنفیذ در ۲۰۰۷)؛ و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="دیوید کامرون">دیوید کامرون</a> از حزب محافظه کار (تنفیذ در ۲۰۱۰) اشاره نمود. </p><p>از جمله وقایع سیاسی مهم تاریخ انگلستان در دوره پس از جنگ جهانی دوم، می‌توان به همکاری در بنیان‌گذاری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a> (۱۹۷۳)؛ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جنگ فالکلند">جنگ با آرژانتین</a> بر سر <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر فالکلند">جزایر فالکلند</a> (آوریل ۱۹۸۲)<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>؛ شرکت در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="جنگ خلیج فارس">جنگ خلیج فارس</a> (۱۹۹۱)؛ واگذاری هنگ کنگ به چین (ژوئن ۱۹۹۷)؛ انعقاد قرارداد صلح و برگزاری همه‌پرسی در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ایرلند شمالی">ایرلند شمالی</a> (۱۹۹۸)؛ انتخاب مستقیم شهردار لندن از طریق انتخابات و رای مردم (۲۰۰۰)؛ همکاری با دولت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D8%AF%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="جورج دبلیو بوش">بوش</a> در جنگ با <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ افغانستان">افغانستان</a> (۲۰۰۱)؛ و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ عراق">عراق</a> (۲۰۰۳) و افشای گسترده سواستفاده‌های احزاب کارگر و محافظه کار از خزانه مالی و امکانات دولتی (۲۰۱۰) اشاره نمود. </p><p>ریاست تشریفاتی حکومت بریتانیا پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85" title="ادوارد هفتم">ادوارد هفتم</a>، به ترتیب به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="جرج پنجم">جرج پنجم</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85" title="ادوارد هشتم">ادوارد هشتم</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B4%D8%B4%D9%85" title="جرج ششم">جرج ششم</a> ، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="الیزابت دوم">الیزابت دوم</a> و <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="چارلز سوم">چارلز سوم</a> رسید. </p><p>در این دوره، فلاسفهٔ انگلیسی سهم بسیاری در گسترش <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="فلسفه تحصلی">مکتب تحصّلی</a> ایفا کردند. از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%84" title="برتراند راسل">برتراند راسل</a> تحت عنوان بزرگ‌ترین فیلسوف انگلیسی قرن بیستم؛ و دومین فیلسوف بزرگ انگلیسی تمام اعصار، یاد می‌گردد. </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=20" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Oppenheimer, Stephen (2007). The Origins of the British, pp. 21–56. Robinson.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Scriptores Historiae Augustae</i>, Hadrian, xi, 2</span> </li> <li id="cite_note-Breeze-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Breeze_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Breeze, David J. , and Brian Dobson, "Hadrian's Wall: Some Problems", <i>Britannia</i>, Vol. ۳, (۱۹۷۲), pp. 182-208</span> </li> <li id="cite_note-4" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>22</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-5" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>42</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-6" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>23</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-7" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>24</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-8" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>25</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFAdrian_Room1992" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Adrian Room (1992), <i>An A to Z of British Life</i> (به انگلیسی) (Third (updated and revised) impression&#160;ed.), Oxford University Press, p.&#160;۱۶۲</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+A+to+Z+of+British+Life&amp;rft.pages=%DB%B1%DB%B6%DB%B2&amp;rft.edition=Third+%28updated+and+revised%29+impression&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.au=Adrian+Room&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>26</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-11" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBloch2004">Bloch، <i>Feudal Society</i></a>، <bdi>26</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-۱۲۱۵:_The_Year-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-۱۲۱۵:_The_Year_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Danny Danziger &amp; John Gillingham, "1215: The Year of Magna Carta»(۲۰۰۴ paperback edition) p۲۷۸</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dictionary.oed.com/cgi/entry/50058218">"death, <i>n. </i>"</a> <span class="cs1-format">(subscription required)</span>. <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%84%D8%BA%D8%AA_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد">Oxford Dictionary of English</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-01-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=death%2C+n.+&amp;rft.pub=Oxford+Dictionary+of+English&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdictionary.oed.com%2Fcgi%2Fentry%2F50058218&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theanneboleynfiles.com/">The Anne Boleyn Files</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Louis Adrian Montrose, The subject of Elizabeth: authority, gender, and representation, University of Chicago Press, 2006</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">By the normal rules of succession James had the best claim to the English throne, as the great-great-grandson of Henry VII. However, Henry VIII's will had passed over the Scottish line of his sister Margaret in favour of that of their younger sister Mary Tudor. In the event, Henry's will was disregarded. Stewart, pp 159–161; Willson, pp 138–141.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Ó Siochrú, Micheál (2008). God's executioner. Faber and Faber. pp. introduction. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-571-24121-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-571-24121-7">978-0-571-24121-7</a>. "Paying a courtesy call on the British foreign secretary Robin Cook in 1997, the Irish prime minister Bertie Ahern noticed a painting of Oliver Cromwell in the room. He instantly walked out and refused to return until the portrait of “that murdering bastard” had been removed."</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeddard1988">Beddard ۱۹۸۸</a>، ص. ۶۵) cites: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFoxcroft1898" class="citation cs2">Foxcroft, H. C. (1898), <i>The Life and Letters of Sir George Savile, Marquis of Halifax</i>, vol.&#160;II, London, pp.&#160;203–4</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Life+and+Letters+of+Sir+George+Savile%2C+Marquis+of+Halifax&amp;rft.place=London&amp;rft.pages=203-4&amp;rft.date=1898&amp;rft.aulast=Foxcroft&amp;rft.aufirst=H.+C.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">colonialism, Western. (2010). Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://darwin-online.org.uk/content/frameset?viewtype=text&amp;itemID=F391&amp;pageseq=18">http://darwin-online.org.uk/content/frameset?viewtype=text&amp;itemID=F391&amp;pageseq=18</a></span> </li> <li id="cite_note-BBC-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100930023911/http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/resources/in-depth/reith_1.shtml">"BBC - The BBC Story - John Reith"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="بی‌بی‌سی آنلاین">بی‌بی‌سی آنلاین</a></i>. BBC. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/resources/in-depth/reith_1.shtml">the original</a> on 30 September 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 October</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86&amp;rft.atitle=BBC+-+The+BBC+Story+-+John+Reith&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fhistoryofthebbc%2Fresources%2Fin-depth%2Freith_1.shtml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.raf.mod.uk/falklands/rollofhonour.html">Casualties of the Falklands War</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090408062920/http://www.raf.mod.uk/falklands/rollofhonour.html">بایگانی‌شده</a> در ۸ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> MOD website, retrieved 11 January 2006</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=21" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="انگلیسی"><span id=".D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.DB.8C.D8.B3.DB.8C"></span>انگلیسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=22" title="ویرایش بخش: انگلیسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/History_of_England" class="extiw" title="commons:History of England">تاریخ انگلستان</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li><cite>A History of Britain (TV series): At the Edge of the World, 3500 BC – 1603 AD</cite> by Simon Schama, BBC/Miramax, 2000 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7868-6675-6" title="ویژه:منابع کتاب/0-7868-6675-6">0-7868-6675-6</a></li> <li><cite>A History of Britain, Volume 2: The Wars of the British 1603–1776</cite> by Simon Schama, BBC/Miramax, 2001 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7868-6675-6" title="ویژه:منابع کتاب/0-7868-6675-6">0-7868-6675-6</a></li> <li><cite>A History of Britain - The Complete Collection</cite> on DVD by Simon Schama, BBC ۲۰۰۲</li> <li><cite>The Isles, A History</cite> by Norman Davies, Oxford University Press, 1999, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-19-513442-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-19-513442-7">0-19-513442-7</a></li> <li><cite>The History of England, From the First Invasion by the Romans to the Accession of William and Mary in 1688</cite>, ۱۸۱۹ by Father John Lingard (Roman Catholic perspective)</li> <li><cite>Shortened History of England</cite> by George Macaulay Trevelyan Penguin Books <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-14-023323-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-14-023323-7">0-14-023323-7</a></li> <li><cite>A History of the English Speaking Peoples<cite> by Sir Winston Churchill Cassell reference, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-304-36389-8" title="ویژه:منابع کتاب/0-304-36389-8">0-304-36389-8</a> — the writing of which helped bring Churchill to public attention in the 1930s, and which forms the basis of many later reference works</cite></cite></li> <li><cite>Letters of the Kings of England, now first collected from the originals in Royal Archives, and from other authentic sources, private as well as public</cite> by J O Halliwell-Phillipps, London, H. Colburn, 1846. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=R4S_U_Pt1bcC&amp;vid=OCLC00968669&amp;dq=%22Letters+of+the+Kings+of+England%22&amp;jtp=i">vol. ۱</a> — Google Books</li> <li><cite>Stephen and Matilda The Civil War of 1139-53 by <cite> Jim Bradbury, Alan Sutton Publishing, Ltd. , 1996, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7509-0612-X" title="ویژه:منابع کتاب/0-7509-0612-X">0-7509-0612-X</a></cite></cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBloch2004" class="citation book cs1">Bloch, Marc (2004). <i>Feudal Society: The Growth of Ties of Dependence</i>. Taylor &amp; Francis. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-203-40625-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-203-40625-7"><bdi>0-203-40625-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Feudal+Society%3A+The+Growth+of+Ties+of+Dependence&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=0-203-40625-7&amp;rft.aulast=Bloch&amp;rft.aufirst=Marc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فارسی"><span id=".D9.81.D8.A7.D8.B1.D8.B3.DB.8C"></span>فارسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;section=23" title="ویرایش بخش: فارسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="CITEREFعباس_جعفری1387" class="citation">عباس جعفری (<bdi>۱۳۸۷</bdi>)، <i>گیتاشناسی نوین کشورها</i>، تهران: انتشارات گیتاشناسی، ص.&#160;<bdi>صفحه ۱۲۲ تا ۱۲۴</bdi>، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-3421434" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-3421434"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۳۴۲۱۴۳۴</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%DA%AF%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86+%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7&amp;rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft.pages=%3Cbdi%3E%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%DB%B1%DB%B2%DB%B2+%D8%AA%D8%A7+%DB%B1%DB%B2%DB%B4%3C%2Fbdi%3E&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%DA%AF%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;rft.date=1387&amp;rft.isbn=978-964-3421434&amp;rft.au=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3+%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></li> <li><cite id="CITEREFعزت‌الله_نوذری1387" class="citation">عزت‌الله نوذری (<bdi>۱۳۸۷</bdi>)، <i>اروپا در قرون وسطی</i>، انتشارات نوید شیراز</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86+%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AF+%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2&amp;rft.date=1387&amp;rft.au=%D8%B9%D8%B2%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88%D8%B0%D8%B1%DB%8C&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاریک_هابسبام1387" class="citation">اریک هابسبام (<bdi>۱۳۸۷</bdi>)، <i>صنعت و امپراتوری: تاریخ اقتصادی و اجتماعی بریتانیا از انقلاب صنعتی تا دههٔ ۱۹۶۰</i>، ترجمهٔ عبدالله کوثری، نشر ماهی، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-9971-10-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-9971-10-0"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۱-۱۰-۰</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA+%D9%88+%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%3A+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C+%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8+%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C+%D8%AA%D8%A7+%D8%AF%D9%87%D9%87%D9%94+%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B0&amp;rft.pub=%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C&amp;rft.date=1387&amp;rft.isbn=978-964-9971-10-0&amp;rft.au=%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9+%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%85&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="فهرست_فرمانروایان_انگلستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:فرمانروایان انگلستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فرمانروایان انگلستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فرمانروایان انگلستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="فهرست_فرمانروایان_انگلستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فهرست فرمانروایان انگلستان">فهرست فرمانروایان انگلستان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها">انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها</a><br />۹۲۷–۱۰۶۶</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="اتلستن">اتلستن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="ادموند یکم">ادموند یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%AF" title="ادرد">ادرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%AF" title="ادویگ">ادویگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ادگار آرام">ادگار آرام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF" title="ادوارد شهید">ادوارد شهید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D8%B3%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="اتلرد بدسگال">اتلرد بدسگال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="اسون یکم">اسون یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ادموند دوم">ادموند دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="کانوت بزرگ">کانوت بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هارولد یکم، پادشاه انگلستان">هارولد یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%AA" title="هاردیکانوت">هاردیکانوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B3%D8%AA%D9%88" title="ادوارد خستو">ادوارد خستو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86" title="هارولد گادوینسن">هارولد گادوینسن</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%AA%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="ادگار آتلینگ">ادگار آتلینگ</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی انگلستان">پادشاهی انگلستان</a><br />۱۰۶۶–۱۶۴۹</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="ویلیام یکم">ویلیام یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ویلیام دوم">ویلیام دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="هنری یکم">هنری یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استیون، پادشاه انگلستان">استیون، پادشاه انگلستان</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%AF%D8%A7" title="امپراتریس ماتیلدا">امپراتریس ماتیلدا</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="هنری دوم">هنری دوم</a><sup>LI</sup></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="هنری پادشاه جوان">هنری پادشاه جوان</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="ریچارد یکم">ریچارد یکم </a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جان، پادشاه انگلستان">جان، پادشاه انگلستان</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85" title="لوئی هشتم">لوئی هشتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="هنری سوم">هنری سوم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="ادوارد یکم">ادوارد یکم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ادوارد دوم">ادوارد دوم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="ادوارد سوم">ادوارد سوم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ریچارد دوم">ریچارد دوم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="هنری چهارم">هنری چهارم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="هنری پنجم">هنری پنجم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%B4%D9%85" title="هنری ششم">هنری ششم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="ادوارد چهارم">ادوارد چهارم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="ادوارد پنجم">ادوارد پنجم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="ریچارد سوم">ریچارد سوم</a><sup>LI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85" title="هنری هفتم">هنری هفتم</a><span style="padding-left:0.2em;"><sup>LI</sup></span></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85" title="هنری هشتم">هنری هشتم</a><sup>LI, KI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D8%B4%D9%85" title="ادوارد ششم">ادوارد ششم</a><sup>KI</sup></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="جین گری">جین گری</a></i><sup>QI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%85%D8%8C_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماری یکم، ملکه انگلستان">ماری یکم</a><sup>QI</sup> همراه <i><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فلیپه دوم">فلیپه دوم</a></i><sup>KI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="الیزابت یکم">الیزابت یکم</a><sup>QI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%B4%D8%B4%D9%85_%D9%88_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="جیمز ششم و یکم">جیمز ششم و یکم</a><sup>KSI</sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="چارلز یکم">چارلز یکم</a><sup>KSI</sup></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D9%84%D8%B1%D8%AF" title="نیابت لرد">نیابت لرد</a><br />of the <a href="/w/index.php?title=The_Protectorate&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Protectorate (صفحه وجود ندارد)">Commonwealth</a> ۱۶۵۳–۱۶۵۹</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" title="الیور کرامول">الیور کرامول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" title="ریچارد کرامول">ریچارد کرامول</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی انگلستان">پادشاهی انگلستان</a><br />۱۶۶۰–۱۷۰۷</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="چارلز دوم انگلستان">چارلز دوم</a><sup>KSI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جیمز دوم انگلستان">جیمز دوم</a><sup>KSI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="ویلیام سوم">ویلیام سوم</a><sup>KSI</sup> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ماری دوم انگلستان">ماری دوم</a><sup>QSI</sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86" title="ملکه آن">ملکه آن</a><sup>QSI</sup></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><sup>LI</sup> Also <a href="/w/index.php?title=Lord_of_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lord of Ireland (صفحه وجود ندارد)">Lord of Ireland</a></li> <li><sup>KI</sup> Also <a href="/w/index.php?title=King_of_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="King of Ireland (صفحه وجود ندارد)">King of Ireland</a></li> <li><sup>QI</sup> Also <a href="/w/index.php?title=Queen_of_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Queen of Ireland (صفحه وجود ندارد)">Queen of Ireland</a></li> <li><sup>KSI</sup> Also <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="فهرست فرمانروایان اسکاتلند">فهرست فرمانروایان اسکاتلند</a> و <a href="/w/index.php?title=King_of_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="King of Ireland (صفحه وجود ندارد)">King of Ireland</a></li> <li><sup>QSI</sup> Also <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="فهرست فرمانروایان اسکاتلند">فهرست فرمانروایان اسکاتلند</a> و <a href="/w/index.php?title=Queen_of_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Queen of Ireland (صفحه وجود ندارد)">Queen of Ireland</a></li> <li>Debatable or disputed rulers are in <i>italics</i>.</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="فهرست_فرمانروایان_بریتانیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="الگو:پادشاهان انگلستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:پادشاهان انگلستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پادشاهان انگلستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="فهرست_فرمانروایان_بریتانیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="فهرست فرمانروایان بریتانیا">فهرست فرمانروایان بریتانیا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دودمان استوارت">دودمان استوارت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86" title="ملکه آن">آن</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_(2022,_both_variants).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg.png" decoding="async" width="200" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg/300px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg/400px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%282022%2C_both_variants%29.svg.png 2x" data-file-width="5733" data-file-height="2835" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%81%D8%B1" title="دودمان هانوفر">دودمان هانوفر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DB%8C%DA%A9%D9%85" title="جرج یکم">جرج یکم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جرج دوم">جرج دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="جرج سوم">جرج سوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="جرج چهارم">جرج چهارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="ویلیام چهارم">ویلیام چهارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ملکه ویکتوریا">ویکتوریا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3-%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%B1%DA%AF_%D9%88_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="دودمان ساکس-کوبرگ و گوتا">دودمان ساکس-کوبرگ و گوتا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85" title="ادوارد هفتم">ادوارد هفتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="جرج پنجم">جرج پنجم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B2%D8%B1" title="دودمان وینزر">دودمان وینزر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="جرج پنجم">جرج پنجم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85" title="ادوارد هشتم">ادوارد هشتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B4%D8%B4%D9%85" title="جرج ششم">جرج ششم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="الیزابت دوم">الیزابت دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="چارلز سوم">چارلز سوم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پادشاهی_متحد" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="الگو:موضوعات پادشاهی متحد"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:موضوعات پادشاهی متحد (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات پادشاهی متحد"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پادشاهی_متحد" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" class="mw-redirect" title="پادشاهی متحد">پادشاهی متحد</a>&#160;</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_British_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of British history (صفحه وجود ندارد)">گاه‌شماری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_formation_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the formation of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">شکل‌گیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D8%B1%D8%AC" title="دوره جرج">دوره جرج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="دوره ویکتوریا">دوره ویکتوریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="دوره ادوارد">دوره ادوارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="پادشاهی متحد در جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="بریتانیا در دوره میان‌دوجنگ">دوره میان‌دوجنگ</a></li> <li>جنگ جهانی دوم (<a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه خانگی پادشاهی متحد در جنگ جهانی دوم">جبهه خانگی</a>)</li> <li>پسا جنگ جهانی دوم (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%A7_%D8%AC%D9%86%DA%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5-%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B9)" class="mw-redirect" title="تاریخ مدنی بریتانیای پسا جنگ (۱۹۴۵-۱۹۷۹)">تاریخ مدنی پسا جنگ</a> - <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B9-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86)" class="mw-redirect" title="تاریخ مدنی بریتانیا در عصر جدید (۱۹۷۹-تاکنون)">تاریخ مدنی عصر جدید</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="تاریخ پادشاهی متحد">تاریخ پادشاهی متحد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Political_history_of_the_United_Kingdom_(1945%E2%80%93present)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Political history of the United Kingdom (1945–present) (صفحه وجود ندارد)">پادشاهی متحد از ۱۹۴۵</a> (<a href="/w/index.php?title=Social_history_of_the_United_Kingdom_(1945%E2%80%93present)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social history of the United Kingdom (1945–present) (صفحه وجود ندارد)">تاریخ اجتماعی</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">بر پایه موضوع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Economic_history_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economic history of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">امپراتوری بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maritime_history_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maritime history of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">حمل‌و‌نقل دریایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">نیروی نظامی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جغرافیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Administrative_geography_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Administrative geography of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">اداری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کشورهای بریتانیا">سرزمین‌های انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D9%88%D8%AA%D8%AE%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جزیره‌های وابسته به تاج‌وتخت بریتانیا">جزیره‌های وابسته به تاج‌وتخت بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا">سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="وضعیت شهرستان در بریتانیا">وضعیت شهرستان در بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_towns_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of towns in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">شهرها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_countries_that_gained_independence_from_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of countries that gained independence from the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مستعمرات سابق</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جغرافیای بریتانیا">جغرافیای بریتانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جزایر بریتانیا">جزایر بریتانیا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Terminology_of_the_British_Isles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Terminology of the British Isles (صفحه وجود ندارد)">واژگان‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="بریتانیای کبیر">بریتانیای کبیر</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Coastline_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Coastline of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">خطوط ساحلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geology_of_Great_Britain&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geology of Great Britain (صفحه وجود ندارد)">زمین‌شناسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_lakes_and_lochs_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of lakes and lochs in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">دریاها و دریاچه‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_mountains_and_hills_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of mountains and hills of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">کوهستان‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_rivers_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of rivers of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">رودخانه‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_volcanoes_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of volcanoes in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">آتشفشان‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=List_of_renewable_resources_produced_and_traded_by_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of renewable resources produced and traded by the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">منابع</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">انرژی</a>/<a href="/w/index.php?title=Renewable_energy_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Renewable energy in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">انژی‌های تجدیدپذیر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biodiesel_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biodiesel in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">بیودیزل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Coal_mining_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Coal mining in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geothermal_power_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geothermal power in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">انژی‌های زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hydraulic_fracturing_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hydraulic fracturing in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">شکست هیدرولیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hydroelectricity_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hydroelectricity in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">هیدروالکتریسیته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Renewable_energy_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Renewable energy in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">بحری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=North_Sea_oil&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="North Sea oil (صفحه وجود ندارد)">نفت دریای شمال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Solar_power_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Solar power in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">نیروی خورشیدی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wind_power_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wind power in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">نیروی بادی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_food&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British food (صفحه وجود ندارد)">غذا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agriculture_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agriculture in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fishing_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fishing in Scotland (صفحه وجود ندارد)">ماهیگیری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fishing_industry_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fishing industry in England (صفحه وجود ندارد)">صنعت ماهیگیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fishing_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fishing in Scotland (صفحه وجود ندارد)">صنعت ماهیگیری اسکاتلند</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hunting_and_shooting_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hunting and shooting in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">شکار</a></li></ul></li> <li>مصالح <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_the_vascular_plants_of_Britain_and_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of the vascular plants of Britain and Ireland (صفحه وجود ندارد)">گیاهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forestry_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Forestry in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">جنگل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mining_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mining in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">معادن</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاست</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="قانون اساسی بریتانیا">قانون اساسی بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Courts_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Courts of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">دادگاه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="انتخابات در بریتانیا">انتخابات در بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foreign_relations_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Foreign relations of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">روابط خارجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_rights_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Human rights in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">حقوق بشر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judiciary_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Judiciary of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">کمیته قضایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Law_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Law of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Law_enforcement_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Law enforcement in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مجاری اعمال قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Kingdom_legislation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="United Kingdom legislation (صفحه وجود ندارد)">قانونگذاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی بریتانیا">پادشاهی بریتانیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="فهرست فرمانروایان بریتانیا">فهرست فرمانروایان بریتانیا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_nationality_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British nationality law (صفحه وجود ندارد)">ملیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="پارلمان بریتانیا">پارلمان بریتانیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="مجلس عوام بریتانیا">مجلس عوام بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="مجلس اعیان بریتانیا">مجلس اعیان بریتانیا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_political_parties_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of political parties in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">احزاب سیاسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="دولت بریتانیا">دولت بریتانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کابینه بریتانیا">کابینه بریتانیا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_British_governments&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of British governments (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Her_Majesty%27s_Civil_Service&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Her Majesty&#39;s Civil Service (صفحه وجود ندارد)">خدمات عمرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="وزارت‌خانه‌های حکومت بریتانیا">وزارت‌خانه‌های حکومت بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نخست‌وزیر بریتانیا">نخست‌وزیر بریتانیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست نخست وزیران بریتانیا">فهرست نخست وزیران بریتانیا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروهای مسلح بریتانیا">نیروهای مسلح بریتانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروی زمینی بریتانیا">نیروی زمینی بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروی هوایی پادشاهی بریتانیا">نیروی هوایی پادشاهی بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا">نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Kingdom_and_weapons_of_mass_destruction&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="United Kingdom and weapons of mass destruction (صفحه وجود ندارد)">سلاح‌های کشتار جمعی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اقتصاد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_banks_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of banks in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">بانک‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بانک انگلستان">بانک انگلستان</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Kingdom_budget&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="United Kingdom budget (صفحه وجود ندارد)">بودجه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economic_geography_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economic geography of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">جغرافیای اقتصادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Manufacturing_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Manufacturing in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">کارخانه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="پوند استرلینگ">پوند استرلینگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_stock_exchanges_in_the_United_Kingdom,_the_British_Crown_Dependencies_and_United_Kingdom_Overseas_Territories&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of stock exchanges in the United Kingdom, the British Crown Dependencies and United Kingdom Overseas Territories (صفحه وجود ندارد)">بورس مبادلات</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="بورس لندن">بورس لندن</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Taxation_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Taxation in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مالیات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Telecommunications_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Telecommunications in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">ارتباطات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tourism_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tourism in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">توریسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transport_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transport in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">حمل و نقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%B1%DB%8C%D9%84" title="بریتیش ریل">بریتیش ریل</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جامعه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Affordability_of_housing_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Affordability of housing in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مسکن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Crime_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Crime in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">جرایم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جمعیت‌شناسی بریتانیا">جمعیت‌شناسی بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Drug_policy_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Drug policy of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">سیاست مواد مخدر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Education in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">تحصیلات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ethnic_groups_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ethnic groups in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">قومیت‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Health_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Health in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">بهداشت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Immigration_to_the_United_Kingdom_since_1922&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Immigration to the United Kingdom since 1922 (صفحه وجود ندارد)">مهاجرت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_British_innovations_and_discoveries&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of British innovations and discoveries (صفحه وجود ندارد)">نوآوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Languages_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Languages of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">زبان‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poverty_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Poverty in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">فقر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prostitution_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prostitution in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">تن فروشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Public_holidays_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Public holidays in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">تعطیلات عمومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_care_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social care in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مراقبت‌های اجتماعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_structure_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social structure of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">ساختار اجتماعی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_the_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ the پادشاهی متحد (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Art_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Art of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">هنر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="سینمای بریتانیا">سینمای بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_cuisine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British cuisine (صفحه وجود ندارد)">آشپزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Britishness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Britishness (صفحه وجود ندارد)">هویت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ادبیات بریتانیا (صفحه وجود ندارد)">ادبیات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Media_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Media of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">رسانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Music_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Music of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Religion in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">مذهب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sport_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sport in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">ورزش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Symbols_of_the_United_Kingdom,_the_Channel_Islands_and_the_Isle_of_Man&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Symbols of the United Kingdom, the Channel Islands and the Isle of Man (صفحه وجود ندارد)">نمادها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theatre_of_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Theatre of the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">تئاتر</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سرزمین‌های_پادشاهی_متحد" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کشورهای بریتانیا">سرزمین‌های پادشاهی متحد</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تاریخ انگلستان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Social_history_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social history of England (صفحه وجود ندارد)">اجتماعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_English_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of English history (صفحه وجود ندارد)">گاه‌شماری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geography_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geography of England (صفحه وجود ندارد)">جغرافیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of England (صفحه وجود ندارد)">سیاست‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=English_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="English law (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of England (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tourism_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tourism in England (صفحه وجود ندارد)">توریسم</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Education in England (صفحه وجود ندارد)">تحصیلات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Healthcare_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Healthcare in England (صفحه وجود ندارد)">مراقبت‌های بهداشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فرهنگ انگلستان">فرهنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_England&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Religion in England (صفحه وجود ندارد)">مذهب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نمادهای ملی انگلستان">نمادهای ملی انگلستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ایرلند شمالی">ایرلند شمالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">تاریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ایرلند شمالی">ایرلند شمالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">سیاست‌ها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Northern_Ireland_Assembly&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northern Ireland Assembly (صفحه وجود ندارد)">مونتاژ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Northern_Ireland_Executive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northern Ireland Executive (صفحه وجود ندارد)">اجرایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=First_Minister_and_deputy_First_Minister&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="First Minister and deputy First Minister (صفحه وجود ندارد)">نخست وزیر</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Northern_Ireland_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northern Ireland law (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_tourist_attractions_in_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of tourist attractions in Ireland (صفحه وجود ندارد)">توریسم</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Education in Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">تحصیلات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Health_and_Social_Care_in_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Health and Social Care in Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">مراقبت‌های بهداشتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Culture_of_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Culture of Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Northern_Ireland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Religion in Northern Ireland (صفحه وجود ندارد)">مذهب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ایرلند شمالی">ایرلند شمالی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Scotland (صفحه وجود ندارد)">تاریخ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_Scottish_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of Scottish history (صفحه وجود ندارد)">گاه‌شماری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geography_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geography of Scotland (صفحه وجود ندارد)">جغرافیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of Scotland (صفحه وجود ندارد)">سیاست‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="پارلمان اسکاتلند">پارلمان اسکاتلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="دولت اسکاتلند">دولت اسکاتلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="وزیر اول اسکاتلند">وزیر اول اسکاتلند</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Scots_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Scots law (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of Scotland (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tourism_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tourism in Scotland (صفحه وجود ندارد)">توریسم</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Education in Scotland (صفحه وجود ندارد)">تحصیلات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Healthcare_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Healthcare in Scotland (صفحه وجود ندارد)">مراقبت‌های بهداشتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Culture_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Culture of Scotland (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Religion in Scotland (صفحه وجود ندارد)">مذهب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_symbols_of_Scotland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National symbols of Scotland (صفحه وجود ندارد)">نمادها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%B2" title="ولز">ولز</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Wales (صفحه وجود ندارد)">تاریخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geography_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geography of Wales (صفحه وجود ندارد)">جغرافیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Welsh_Government&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Welsh Government (صفحه وجود ندارد)">دولت ولز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of Wales (صفحه وجود ندارد)">سیاست‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%88%D9%84%D8%B2" title="مجلس شورای ملی ولز">مجلس شورای ملی ولز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=First_Minister_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="First Minister of Wales (صفحه وجود ندارد)">نخست وزیر</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Welsh_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Welsh law (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of Wales (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tourism_in_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tourism in Wales (صفحه وجود ندارد)">توریسم</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Education in Wales (صفحه وجود ندارد)">تحصیلات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Healthcare_in_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Healthcare in Wales (صفحه وجود ندارد)">مراقبت‌های بهداشتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Culture_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Culture of Wales (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Religion in Wales (صفحه وجود ندارد)">مذهب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_symbols_of_Wales&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National symbols of Wales (صفحه وجود ندارد)">نمادها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐5b98bbb874‐j77wh Cached time: 20241205145828 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.817 seconds Real time usage: 1.027 seconds Preprocessor visited node count: 3626/1000000 Post‐expand include size: 203282/2097152 bytes Template argument size: 25740/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 31/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 63865/5000000 bytes Lua time usage: 0.425/10.000 seconds Lua memory usage: 5957387/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 757.305 1 -total 31.24% 236.595 1 الگو:پانویس 24.47% 185.306 4 الگو:یادکرد 23.71% 179.537 11 الگو:Navbox 14.03% 106.247 1 الگو:تاریخ_انگلستان 13.75% 104.144 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists 13.64% 103.264 1 الگو:موضوعات_پادشاهی_متحد 13.33% 100.913 1 الگو:Country_topics 6.95% 52.634 1 الگو:فرمانروایان_انگلستان 6.93% 52.493 1 الگو:درگاه --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:475972:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241205145828 and revision id 40729432. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تاریخ_انگلستان&amp;oldid=40729432">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تاریخ_انگلستان&amp;oldid=40729432</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ انگلستان">تاریخ انگلستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9" title="رده:تاریخ بریتانیا بر پایه موضوع">تاریخ بریتانیا بر پایه موضوع</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۵ دسامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۴:۵۸ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-59bf896c4b-84dkw","wgBackendResponseTime":153,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.817","walltime":"1.027","ppvisitednodes":{"value":3626,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":203282,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":25740,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":31,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":63865,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 757.305 1 -total"," 31.24% 236.595 1 الگو:پانویس"," 24.47% 185.306 4 الگو:یادکرد"," 23.71% 179.537 11 الگو:Navbox"," 14.03% 106.247 1 الگو:تاریخ_انگلستان"," 13.75% 104.144 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 13.64% 103.264 1 الگو:موضوعات_پادشاهی_متحد"," 13.33% 100.913 1 الگو:Country_topics"," 6.95% 52.634 1 الگو:فرمانروایان_انگلستان"," 6.93% 52.493 1 الگو:درگاه"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.425","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5957387,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-5b98bbb874-j77wh","timestamp":"20241205145828","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062a\u0627\u0631\u06cc\u062e \u0627\u0646\u06af\u0644\u0633\u062a\u0627\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11755949","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11755949","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-08-04T10:01:30Z","dateModified":"2024-12-05T14:58:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/15\/Nations_of_the_UK_fa.svg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10