CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Польскі дэмакратычны саюз Беларусі — Вікіпедыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","Май","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","снежань"],"wgRequestId":"50b688ee-9122-4c0a-8fdb-d6051f397c38","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі","wgTitle":"Польскі дэмакратычны саюз Беларусі","wgCurRevisionId":4445260,"wgRevisionId":4445260,"wgArticleId":120450,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі","Палітычныя партыі паводле алфавіта","Палітычныя партыі, заснаваныя ў 1907 годзе","Зніклі ў 1907 годзе", "Палітычныя партыі Беларусі","Палітычныя арганізацыі беларускай гісторыі","Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі","З’явіліся ў 1907 годзе","Арганізацыі краёўцаў"],"wgPageViewLanguage":"be","wgPageContentLanguage":"be","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі","wgRelevantArticleId":120450,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4445260,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true, "tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q13418102","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic": "ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.edittop","ext.gadget.collapserefs","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.navboxNavigation","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.Statistics","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Польскі дэмакратычны саюз Беларусі — Вікіпедыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Правіць" href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпедыя (be)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпедыя струмень Atom" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі rootpage-Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсці да зместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Адкрыць Галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Пра праект, чым можна заняцца, дзе што шукаць"><span>Супольнасць</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges" title="Пералік нядаўніх змяненняў у віксе. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія змены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:NewPages"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-Village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Random" title="Паказаць выпадковую старонку [x]" accesskey="x"><span>Выпадковая старонка</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" title="Дзе можна атрымаць тлумачэнні."><span>Даведка</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпедыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be.svg" style="width: 7.625em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be.svg" width="117" height="12" style="width: 7.3125em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Шукаць у Вікіпедыі" aria-label="Шукаць у Вікіпедыі" autocapitalize="sentences" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Адмысловае:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя інструменты"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be" class=""><span>Ахвяраваць</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B+%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7+%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B+%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7+%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Больш магчымасцей" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя інструменты" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Меню ўдзельніка" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be"><span>Ахвяраваць</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B+%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7+%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B+%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7+%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для ананімных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" aria-label="Даведацца больш пра праўку"><span>даведацца больш</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyContributions" title="Спіс правак, зробленых з гэтага IP-адраса [y]" accesskey="y"><span>Уклад</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyTalk" title="Размовы пра праўкі, зробленыя з гэтага IP-адраса [n]" accesskey="n"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Змест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Змест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Абставіны_стварэння" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Абставіны_стварэння"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Абставіны стварэння</span> </div> </a> <ul id="toc-Абставіны_стварэння-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Заснаванне" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Заснаванне"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Заснаванне</span> </div> </a> <ul id="toc-Заснаванне-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Праграма" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Праграма"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Праграма</span> </div> </a> <ul id="toc-Праграма-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Падтрымка_ў_грамадстве" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Падтрымка_ў_грамадстве"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Падтрымка ў грамадстве</span> </div> </a> <ul id="toc-Падтрымка_ў_грамадстве-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зноскі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Зноскі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Зноскі</span> </div> </a> <ul id="toc-Зноскі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Змест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Пераключыць змест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Пераключыць змест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Польскі дэмакратычны саюз Беларусі</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсці да артыкула на іншай мове. Даступны на 1 мове." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-1" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">1 мова</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zwi%C4%85zek_Polski_Demokratyczny_na_Bia%C5%82ej_Rusi" title="Związek Polski Demokratyczny na Białej Rusi – польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Związek Polski Demokratyczny na Białej Rusi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13418102#sitelinks-wikipedia" title="Правіць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Паказаць уласна змест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Старонка</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" rel="discussion" title="Размовы пра змест гэтай старонкі [t]" accesskey="t"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Змяніць моўны варыянт" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Віды"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=history" title="Ранейшыя версіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструменты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструменты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Больш магчымасцей" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеянні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:WhatLinksHere/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Спіс вікістаронак, якія спасылаюцца сюды [j]" accesskey="j"><span>Сюды спасылаюцца</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChangesLinked/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" rel="nofollow" title="Нядаўнія змены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Звязаныя праўкі</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:SpecialPages" title="Пералік усіх адмысловых старонак [q]" accesskey="q"><span>Адмысловыя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&oldid=4445260" title="Нязменная спасылка на гэтую версію гэтай старонкі"><span>Нязменная спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=info" title="Больш звестак пра гэту старонку"><span>Звесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CiteThisPage&page=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&id=4445260&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць гэту старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259F%25D0%25BE%25D0%25BB%25D1%258C%25D1%2581%25D0%25BA%25D1%2596_%25D0%25B4%25D1%258D%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BA%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%2582%25D1%258B%25D1%2587%25D0%25BD%25D1%258B_%25D1%2581%25D0%25B0%25D1%258E%25D0%25B7_%25D0%2591%25D0%25B5%25D0%25BB%25D0%25B0%25D1%2580%25D1%2583%25D1%2581%25D1%2596"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259F%25D0%25BE%25D0%25BB%25D1%258C%25D1%2581%25D0%25BA%25D1%2596_%25D0%25B4%25D1%258D%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BA%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%2582%25D1%258B%25D1%2587%25D0%25BD%25D1%258B_%25D1%2581%25D0%25B0%25D1%258E%25D0%25B7_%25D0%2591%25D0%25B5%25D0%25BB%25D0%25B0%25D1%2580%25D1%2583%25D1%2581%25D1%2596"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B+%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7+%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:DownloadAsPdf&page=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=show-download-screen"><span>Спампаваць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&printable=yes" title="Друкавальная версія гэтай старонкі [p]" accesskey="p"><span>Для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13418102" title="Спасылка на звязаны элемент рэпазітара даных [g]" accesskey="g"><span>Элемент Вікіданых</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be" dir="ltr"><table class="infobox infobox-fa0b916019d85c90 vcard" style="" data-name="Партыя"><tbody><tr><th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-above fn org" style="background:#eaecf0;">Польскі дэмакратычны саюз Беларусі</th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; nickname"><span data-wikidata-property-id="P1705" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Польская мова">польск.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="pl">Związek Polski Demokratyczny na Białej Rusi</span></span></td></tr> <tr> <th class="plainlist">Лідар</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P488" class="no-wikidata">Вітальд Жукоўскі, Уладзіслаў Жукоўскі, <a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D1%96%D0%BD%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Густаў Вінцэнтавіч Выкоўскі">Густаў Выкоўскі</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B6%D1%8B_%D0%95%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%90%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ежы Ежавіч Асмалоўскі (няма такой старонкі)">Ежы Асмалоўскі</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстанцін Гардзялкоўскі (няма такой старонкі)">Канстанцін Гардзялкоўскі</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D1%96%D0%B4%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96-%D0%94%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D1%96%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстанцін Міхалавіч Дзямідэцкі-Дзямідовіч (няма такой старонкі)">Канстанцін Дзямідэцкі-Дзямідовіч</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%AF%D1%9E%D1%85%D1%96%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%90%D0%B1%D1%8F%D0%B7%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міраслаў Яўхімавіч Абязерскі (няма такой старонкі)">Міраслаў Абязерскі</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B4%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эдмунд Леанардавіч Івашкевіч (няма такой старонкі)">Эдмунд Івашкевіч</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Дата заснавання</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P571" class="no-wikidata"><a href="/wiki/1_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="1 ліпеня">17 чэрвеня (1 ліпеня)</a> <a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Дата роспуску</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P576" class="no-wikidata"><a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Штаб-кватэра</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P159" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Мінск">Мінск</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Мінская губерня">Мінская губерня</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Краіна</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q13418102$c49e4bfd-4cf2-afa3-ecc4-71657f637b9c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P17"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/20px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/40px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <span class="country-name"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></span></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Ідэалогія</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P1142" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">краёвасць</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Лібералізм">лібералізм</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8F" title="Дэмакратыя">дэмакратызм</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Саюзнікі і блокі</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Краёвая партыя Літвы і Беларусі">Краёвая партыя Літвы і Беларусі</a> (1907—1908)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Месцаў у ніжняй палаце</th> <td class="plainlist"> 0</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Месцаў у верхняй палаце</th> <td class="plainlist"> 0</td> </tr> </tbody></table> <p><b>Польскі дэмакратычны саюз Беларусі</b> (<a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a>) (<a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Польская мова">польск.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="pl">Związek Polski Demokratyczny na Białej Rusi</span>, <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Руская мова">руск.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="ru">Польский демократический союз Беларуси</span>) — палітычная партыя ліберальна-дэмакратычнага кірунку <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">«краёвасці»</a> у <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійскай імперыі</a> (у прыватнасці — у <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a> і <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Літва">Літве</a>) у пачатку ХХ ст., якая сумяшчала ў сваёй праграме «краёвыя» (аўтанамісцкія) і ліберальна-дэмакратычныя лозунгі. Ставіла за мэту абарону інтарэсаў усіх народаў і катэгорый насельніцтва <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">літоўска-беларускіх губерняў</a>. У адрозненне ад <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Краёвая партыя Літвы і Беларусі">Краёвай партыі Літвы і Беларусі</a>, якая рабіла стаўку на землеўласнікаў, Польскі дэмакратычны саюз імкнуўся павесці за сабой на выбарах у III Дзяржаўную думу Расійскай імперыі мясцовую «польскую» (польскамоўную і каталіцкую) інтэлігенцыю. Стварэнне Саюза не было завершана і сапраўднай палітычнай арганізацыяй ён не стаў. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Абставіны_стварэння"><span id=".D0.90.D0.B1.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.B2.D1.96.D0.BD.D1.8B_.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.B0.D1.80.D1.8D.D0.BD.D0.BD.D1.8F"></span>Абставіны стварэння</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit&section=1" title="Правіць раздзел: Абставіны стварэння" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Абставіны стварэння"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_1905%E2%80%941907_%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%9E_%D1%83_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі">Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі</a> ўвяла ліберальныя свабоды, якія ўпершыню ў Расійскай імперыі дазволілі легальна ствараць палітычныя партыі самых розных поглядаў. Узніклы ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">літоўска-беларускіх губернях</a> рух <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">«краёўцаў»</a> пачаў імкнуцца набыць партыйныя формы сваёй дзейнасці. Сярод краёўцаў вылучылася два кірункі (ліберальна-кансерватыўны і ліберальна-дэмакратычны)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Наяўнасць дзвюх плынь тлумачылася тым, што карэнныя польскамоўныя і каталіцкія дваране (якія называлі сябе і як «літоўцы» (ці па-польску «літвіны»), і як «палякі» у палітанімічным значэнні) <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">літоўска-беларускіх губерняў</a> у канцы <a href="/wiki/XIX_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XIX ст.">XIX ст.</a> падзяляліся на дзве асноўныя праслойкі — землеўласнікі і гарадская інтэлігенцыя (адвакаты, чыноўнікі, лекары, настаўнікі, навукоўцы, інжынеры, будаўнікі, камерсанты і г.д.). Па сутнасці, тэрмін «палякі» быў для іх палітонімам (звязваўся з ідэяй адраджэння «Польшчы» — былой федэрацыйнай <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%8F" title="Рэч Паспалітая">Рэчы Паспалітай</a>), бо ўсе яны выступалі за адасобленасць свайго «края» («Літвы», г.зн. зямель былога <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" title="Вялікае Княства Літоўскае">Вялікага Княства Літоўскага</a>) ад <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Варшаўскае генерал-губернатарства">карэнных польскіх губерняў</a>. Рознасць у эканамічных інтарэсах перакрывалася тым, што мясцовыя землеўласнікі і інтэлігенцыя лічылі адзін аднаго за блізкіх: гарадская інтэлігенцыя альбо паходзіла са збяднелых дваран-землеўласнікаў, альбо была звязана сямейнымі і асабістымі (таварыскімі) адносінамі з землеўласнікамі<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Сярод землеўласнікаў пераважаў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Кансерватызм">кансерватызм</a>, а інтэлігенцыя трымалася прагрэсіўных (<a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8F" title="Дэмакратыя">дэмакратычных</a>) поглядаў. </p><p>Акрамя таго, у літоўска-беларускіх губернях дзейнічалі і іншыя партыі. Сярод мясцовай інтэлігенцыі (асабліва ў Магілёўскай і Віцебскай губернях, дзе быў значным працэнт рускага землеўладання) моцнымі былі ўплывы <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F,_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя, Расія (няма такой старонкі)">расійскіх канстытуцыйных дэмакратаў (г.зв. «кадэтаў»)</a>, што аказвала свой уплыў і на мясцовую польскамоўную і каталіцкую інтэлігенцыю і землеўласнікаў<sup id="cite_ref-ReferenceA_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Заснаванне"><span id=".D0.97.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5"></span>Заснаванне</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit&section=2" title="Правіць раздзел: Заснаванне" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Заснаванне"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Амаль адначасова са з’ездам дваран у чэрвені <a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a> у Вільні, дзе была створана <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Краёвая партыя Літвы і Беларусі">Краёвая партыя Літвы і Беларусі</a>, у <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Мінск">Мінску</a> адбыўся сход, на якім <a href="/wiki/17_%D1%87%D1%8D%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="17 чэрвеня">17 чэрвеня</a> <a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a> была створана партыя «Польскі дэмакратычны саюз Беларусі». Гэтаму сходу папярэднічала нарада невялікага кола мясцовых дваран-землеўласнікаў і інтэлігенцыі ў маёнтку Дашкоўка <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4_%D0%AD%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%96%D1%83%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вітальд Эдвардавіч Жукоўскі (няма такой старонкі)">Вітальда Жукоўскага</a> ў <a href="/wiki/%D0%91%D1%8B%D1%85%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="Быхаўскі павет">Быхаўскім павеце</a>, дзе быў зацверджаны праект праграмы партыі і папярэдні план арганізацыйных дзеянняў<sup id="cite_ref-ReferenceA_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ініцыятарам стварэння партыі была не інтэлігенцыя, а асобныя землеўласнікі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Мінская губерня">Мінскай</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Магілёўская губерня">Магілёўскай</a> і <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%86%D0%B5%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Віцебская губерня">Віцебскай губерняў</a>, на якіх вялікі ўплыў зрабілі ў ходзе <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_1905%E2%80%941907_%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%9E_%D1%83_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі">рэвалюцыі 1905—1907 гадоў у Расіі</a> дэмакратычныя погляды <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F,_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя, Расія (няма такой старонкі)">расійскай партыі канстытуцыйных дэмакратаў (г.зв. «кадэтаў»)</a>, — асаблівую актыўнасць праявілі землеўласнікі <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Магілёўская губерня">Магілёўскай губерні</a> Вітальд і Уладзіслаў Жукоўскія, члены <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Магілёўскае таварыства сельскай гаспадаркі (няма такой старонкі)">Магілёўскага таварыства сельскай гаспадаркі</a>. Аднак партыя Польскі дэмакратычны саюз Беларусі імі спецыяльна задумвалася як арганізацыя, якая павінна прыцягнуць увагу ў першую чаргу мясцовай (каталіцкай і польскамоўнай) прагрэсіўнай гарадской інтэлігенцыі, каб аб’яднаць апошнюю і адцягнуць ад падтрымкі поглядаў <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Польская нацыянальна-дэмакратычнай партыя (няма такой старонкі)">Польскай нацыянальна-дэмакратычнай партыі</a> («эндэкаў»)<sup id="cite_ref-ReferenceB_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Было вядома, што менавіта сярод гарадской інтэлігенцыі «эндэкі» знаходзілі сваіх галоўных прыхільнікаў у <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">Паўночна-Заходнім краі</a> (асабліва ў яго галоўным горадзе — <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8E%D1%81" title="Вільнюс">Вільні</a>). Польскі дэмакратычны саюз Беларусь, у Галоўны камітэт якога ўвайшлі <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4_%D0%96%D1%83%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вітальд Жукоўскі (няма такой старонкі)">Вітальд Жукоўскі</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%96%D1%83%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уладзіслаў Жукоўскі (няма такой старонкі)">Уладзіслаў Жукоўскі</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D1%96%D0%BD%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Густаў Вінцэнтавіч Выкоўскі">Густаў Выкоўскі</a>, <a href="/wiki/%D0%95%D0%B6%D1%8B_%D0%90%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Ежы Асмалоўскі">Ежы Асмалоўскі</a> (1872—1952)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстанцін Гардзялкоўскі (няма такой старонкі)">Канстанцін Гардзялкоўскі</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D1%96%D0%B4%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96-%D0%94%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D1%96%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстанцін Міхалавіч Дзямідэцкі-Дзямідовіч (няма такой старонкі)">Канстанцін Дзямідэцкі-Дзямідовіч</a>, Уладзімір Нітаслаўскі, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%AF%D1%9E%D1%85%D1%96%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%90%D0%B1%D1%8F%D0%B7%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міраслаў Яўхімавіч Абязерскі (няма такой старонкі)">Міраслаў Абязерскі</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Аляксандр Ражноўскі, <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B4%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эдмунд Леанардавіч Івашкевіч (няма такой старонкі)">Эдмунд Івашкевіч</a>, А. Яленскі і інш., ствараўся не як канкурэнт <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Краёвая партыя Літвы і Беларусі">Краёвай партыі Літвы і Беларусі</a>, а побач з ёй як саюзнік у змаганні супраць уплыву ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">краі</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Польская нацыянальна-дэмакратычная партыя (няма такой старонкі)">польскіх «эндэкаў»</a><sup id="cite_ref-ReferenceB_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Паводле польскага гісторыка Яна Савіцкага, Польскі дэмакратычны саюз Беларусі быў толькі пачаткам палітычнай партыі. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Праграма"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.B0.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Праграма</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit&section=3" title="Правіць раздзел: Праграма" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Праграма"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Заснаваўчы двухдзённы сход у <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Мінск">Мінску</a> зацвердзіў палітычную праграму: уздым дабрабыту і культурнага ўзроўня ўсіх жыхароў края незалежна ад этнічнай і рэлігійнай прыналежнасці ці сацыяльнага становішча; увядзенне валаснога, павятовага і губернскага самакіравання з гарантыяй праў нярускага насельніцтва; стварэнне моцнай сялянскай гаспадаркі (у тым ліку, за кошт пераходу сялянам часткі зямлі маянткоўцаў за выкуп); увядзенне свабодных, роўных, тайных і прапарцыянальных выбараў (што было любімым лозунгам <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F,_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя, Расія (няма такой старонкі)">расійскіх «кадэтаў»</a>). Адным з прынцыповых патрабаванняў саюз ставіў зняцце абмежаванняў у адносінах да «асоб польскага паходжання», захаванне права на культурнае развіццё палякаў і ўвядзенне аўтаноміі <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Варшаўскае генерал-губернатарства">Царства Польскага (карэнных польскіх губерняў)</a> у Расійскай імперыі. Апошняе патрабаванне (увядзенне аўтаноміі Царства Польскага) было ўведзена лідарамі партыі (якія былі галоўным чынам землеўласнікамі і членамі мясцовых таварыстваў сельскай гаспадаркі) спецыяльна, каб адлучыць мясцовую «левую» польскамоўную і каталіцкую інтэлігенцыю («палякаў») не толькі ад <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F,_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя, Расія (няма такой старонкі)">расійскіх «кадэтаў»</a>, але і ад <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0-%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Польская нацыянальна-дэмакратычная партыя (няма такой старонкі)">польскіх «эндэкаў»</a><sup id="cite_ref-ReferenceA_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Тлумачучы на старонках газеты <a href="/wiki/Kurier_Litewski_(1905)" title="Kurier Litewski (1905)">«Kurier Litewski»</a> (№164, 1907 г.) асноўныя праграмныя прынцыпы, Вітальд Жукоўскі сцвярджаў, што <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">краёвая ідэя</a> — адзіна магчымая пазіцыя для «польскай» інтэлігенцыі ў краі, характэрнай рысай якога з'яўляецца шматнацыянальнасць, і заяўляў аб імкненні партыі абараняць інтарэсы і правы самых шырокіх кол насельніцтва. <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%96" title="Палякі">Палякі</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Літоўцы">літоўцы</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8B" title="Беларусы">беларусы</a> і <a href="/wiki/%D0%AF%D1%9E%D1%80%D1%8D%D1%96" title="Яўрэі">яўрэі</a> ў праграме трактаваліся як карэнныя народы <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">края</a>, а <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Рускія">рускія</a> былі ахарактарызаваны як чужая і варожая краёвым інтарэсам група, якая імкнецца да русіфікацыі края. Лідарамі партыі планавалася трымаць сувязь з краёўцамі-кансерватарамі (з <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Краёвая партыя Літвы і Беларусі">Краёвай партыяй Літвы і Беларусі</a>), што павінна было забяспечыць краёўцам двух кірункаў поспех на выбарах у III Дзяржаўную думу<sup id="cite_ref-ReferenceC_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceC-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Падтрымка_ў_грамадстве"><span id=".D0.9F.D0.B0.D0.B4.D1.82.D1.80.D1.8B.D0.BC.D0.BA.D0.B0_.D1.9E_.D0.B3.D1.80.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.B4.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.B5"></span>Падтрымка ў грамадстве</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit&section=4" title="Правіць раздзел: Падтрымка ў грамадстве" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Падтрымка ў грамадстве"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Польскі дэмакратычны саюз Беларусі не атрымаў шырокай падтрымкі з боку мясцовай польскамоўнай і каталіцкай інтэлігенцыі Беларусі. Разгарнуць практычную дзейнасць таксама не здолеў і ўсё закончылася на стадыі прыняцця галоўных партыйных дакументаў<sup id="cite_ref-ReferenceC_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceC-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Спыненне існавання партыі, як і іншых партыйных і грамадскіх аб'яднанняў <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">краёўцаў</a>, было выклікана не спадам папулярнасці ідэй <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D1%8B" title="Краёўцы">«краёвасці»</a>, а знешнімі ўмовамі, якія паўплывалі на змяненне арганізацыйных форм і метадаў палітычнага руху «краёўцаў». Гэта ў першую чаргу завяршэнне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_1905%E2%80%941907_%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%9E_%D1%83_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі">рэвалюцыі 1905—1907 гадоў</a> у Расійскай імперыі, што прывяло да адкату многіх саступак царызма, звужэння некаторых <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Лібералізм">ліберальных праў</a>, прынятых у ходзе рэвалюцыі, і роста ў органах кіравання і прэсе <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B2%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%88%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рускі вялікадзяржаўны шавінізм (няма такой старонкі)">рускага вялікадзяржаўнага шавінізма</a> як рэакцыі на актывізацыю этнакультурных і этнапалітычных рухаў самых розных народаў, якія разглядаліся ўладамі як пагроза для ўнітарнасці і тэрытарыяльнай цэласнасці <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійскай імперыі</a>. У прыватнасці, галоўнай прычынай заняпада партыі былі новыя выбарчыя законы ў III Дзяржаўную Думу і <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%96" class="mw-redirect" title="Дзяржаўны савет Расійскай імперыі">Дзяржаўны Савет</a>, якія значна звужалі і абмяжоўвалі магчымасць абрання ў заканадаўчыя установы Расійскай імперыі прадстаўнікоў нярускага, неправаслаўнага і недваранскага насельніцтва. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зноскі"><span id=".D0.97.D0.BD.D0.BE.D1.81.D0.BA.D1.96"></span>Зноскі</h2></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Szpoper, D.</i> Sukcesorzy... С. 50.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Jankowski, Cz.</i> W ciągu dwóch lat... С. 161; <i>Szpoper, D.</i> Sukcesorzy... С. 50; <i>Смалянчук, А.Ф.</i> Паміж краёвасцю... С. 125—143.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Смалянчук, А.Ф.</i> Паміж краёвасцю... С. 238.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceB-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceB_4-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_4-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Jankowski, Cz.</i> W ciągu dwóch lat… С. 166.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Ежы Ежавіч Асмалоўскі (1872—1952) нарадзіўся ў Пінскім павеце Мінскай губерні, быў «польскім» дваранінам-каталіком, адным з блізкіх сябраў <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%BC%D1%83%D0%BD%D1%82" title="Раман Аляксандравіч Скірмунт">Рамана Скірмунта</a> і князя <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC_%D0%AD%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D1%80%D1%83%D1%86%D0%BA%D1%96-%D0%9B%D1%8E%D0%B1%D0%B5%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Геранім Эдвінавіч Друцкі-Любецкі">Гераніма Друцкага-Любецкага</a>; як і Раман Скірмунт, фінансава падтрымліваў <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B0_(1906)" class="mw-redirect" title="Наша ніва (1906)">«Нашу Ніву»</a> — галоўную газету беларускага нацыянальна-дэмакратычнага руха; а пра свае адносіны да Беларусі напісаў у мемуарах: «Увесь мой род беларускага паходжання з Магілёўскай губерні. Магчыма толькі ў прадзеда роднай мовай была польская. Што ж з’яўляецца маёй Айчынай — Польшча ці Беларусь? І хто я — паляк ці беларус? Я паляк па культуры і па мове. Я каталік. Але не жыву ў Польшчы. Маю пэўныя абавязкі ў адносінах да краю, дзе нарадзіўся, і людзі, сярод якіх я жыву, мне больш блізкія». Гл.: <i>Смалянчук, А. Ф.</i> Паміж краёвасцю… С. 127, 208. Пазней Ежы Асмалоўскі стане генеральным камісарам <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%9E%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D1%9E%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96%D1%85_%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C" class="mw-redirect" title="Грамадзянская ўправа ўсходніх зямель">Грамадзянскай управы ўсходніх зямель</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Заможны маянтковец Канстанцін Гардзялкоўскі ўзначаліць створаную 8-12 (21-25) чэрвеня 1917 г. <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%B7%D1%8F%D0%BC%D0%BB%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Польская рада Магілёўскай зямлі (няма такой старонкі)">Польскую раду Магілёўскай зямлі</a>, якая спачатку будзе выступаць за дзяржаўную незалежанасць Беларусі, а толькі пад пагрозай захопу Беларусі бальшавікамі ў канцы 1918 г. стане выступаць за раўнапраўны федэрацыйны саюз Беларусі і Польшчы, але катэгарычна супраць інкарапарацыі Беларусі ў склад Польшчы ў статусе звычайных польскіх ваяводстваў. У 1919—1920 гг. будзе членам <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Польска-беларускае таварыства">«Польска-беларускага таварыства для палітычнага і культурнага супрацоўніцтва на Беларусі»</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">У 1919—1920 гг. быў старшынём <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Польска-беларускае таварыства">«Польска-беларускага таварыства для палітычнага і культурнага супрацоўніцтва на Беларусі»</a>.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceC-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceC_8-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceC_8-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Смалянчук, А.Ф.</i> Паміж краёвасцю... С. 239.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&veaction=edit&section=5" title="Правіць раздзел: Літаратура" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%87%D1%83%D0%BA" title="Аляксандр Фёдаравіч Смалянчук"><i>Смалянчук, А. Ф.</i></a> Паміж краёвасцю і нацыянальнай ідэяй. Польскі рух на беларускіх і літоўскіх землях. 1864 — люты 1917 г. / А. Ф. Смалянчук. — СПб. : Неўскі прасцяг, 2004. — 406 с.</li> <li><i>Tarasiuk, D.</i> Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905—1918 / D. Tarasiuk. — Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007. — 211 s.</li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D1%8D%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%AF%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Чэслаў Янкоўскі"><i>Jankowski, Cz.</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=32038">W ciągu dwóch lat... : Przyczynek do dziejów prasy polskiej na Litwie</a><span class="ref-info" style="margin-left:0.2em">(недаступная спасылка)</span> / Cz. Jankowski. — Warszawa-Kraków : Druk. W.L. Anczyca, 1908. — 201 s.</li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%83%D1%88_%D0%A8%D0%BF%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D1%80" title="Дарыуш Шпопер"><i>Szpoper, D.</i></a> Gente Lithuana, Natione Lithuana. Myśl polityczna i działalność Konstancji Skirmuntt (1851—1934) / D. Szpoper. — Gdańsk : Arche, 2009. — 487 s.</li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%83%D1%88_%D0%A8%D0%BF%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D1%80" title="Дарыуш Шпопер"><i>Szpoper, D.</i></a> Sukcesorzy Wielkiego Księstwa. Myśl polityczna i działalność konserwatystów polskich na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904—1939 / D. Szpoper. — Gdańsk : Arche, 1999. — 357 s.</li> <li>ЭГБ, Т. 4. — С. 246.</li></ul></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Узята з "<a dir="ltr" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі&oldid=4445260">https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Польскі_дэмакратычны_саюз_Беларусі&oldid=4445260</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Categories" title="Адмысловае:Categories">Катэгорыі</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0" title="Катэгорыя:Палітычныя партыі паводле алфавіта">Палітычныя партыі паводле алфавіта</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%96,_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%9E_1907_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:Палітычныя партыі, заснаваныя ў 1907 годзе">Палітычныя партыі, заснаваныя ў 1907 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BB%D1%96_%D1%9E_1907_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:Зніклі ў 1907 годзе">Зніклі ў 1907 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Катэгорыя:Палітычныя партыі Беларусі">Палітычныя партыі Беларусі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Катэгорыя:Палітычныя арганізацыі беларускай гісторыі">Палітычныя арганізацыі беларускай гісторыі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A0%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_1905%E2%80%941907_%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%9E_%D1%83_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Катэгорыя:Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі">Рэвалюцыя 1905—1907 гадоў у Расіі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%E2%80%99%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_%D1%9E_1907_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:З’явіліся ў 1907 годзе">З’явіліся ў 1907 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%91%D1%9E%D1%86%D0%B0%D1%9E" title="Катэгорыя:Арганізацыі краёўцаў">Арганізацыі краёўцаў</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваная катэгорыя: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D0%BC%D1%96_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі">Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Апошняе змяненне старонкі адбылося 23:31, 27 сакавіка 2023.</li> <li id="footer-info-copyright">Тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution-ShareAlike</a>, у асобных выпадках могуць дзейнічаць дадатковыя ўмовы. Падрабязней гл. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Умовы_выкарыстання">Умовы выкарыстання</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A8%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F">Пра Вікіпедыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Распрацоўшчыкі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная версія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-5mp4s","wgBackendResponseTime":613,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.308","walltime":"0.423","ppvisitednodes":{"value":1333,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":16675,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5488,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":9,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6300,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 381.325 1 -total"," 92.18% 351.517 1 Шаблон:Картка:Партыя"," 83.09% 316.850 1 Шаблон:Картка"," 24.15% 92.094 5 Шаблон:Wikidata"," 12.24% 46.667 1 Шаблон:Картка/арыгінал_назвы"," 6.97% 26.577 2 Шаблон:Катэгорыя_па_даце"," 4.14% 15.800 1 Шаблон:Картка/унізе"," 3.54% 13.516 2 Шаблон:Ў"," 3.21% 12.253 1 Шаблон:Картка/Вікісховішча"," 3.05% 11.627 1 Шаблон:Зноскі"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.202","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4747366,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype commonsMedia of P154 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P488 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P112 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1142 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P4379 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2124 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype monolingualtext of P1451 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P2813 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-5mp4s","timestamp":"20241128010539","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041f\u043e\u043b\u044c\u0441\u043a\u0456 \u0434\u044d\u043c\u0430\u043a\u0440\u0430\u0442\u044b\u0447\u043d\u044b \u0441\u0430\u044e\u0437 \u0411\u0435\u043b\u0430\u0440\u0443\u0441\u0456","url":"https:\/\/be.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13418102","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13418102","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-07-03T10:56:38Z"}</script> </body> </html>