CINXE.COM

অপুষ্টি - উইকিপিডিয়া

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="bn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>অপুষ্টি - উইকিপিডিয়া</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bnwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "০\t১\t২\t৩\t৪\t৫\t৬\t৭\t৮\t৯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","জানুয়ারি","ফেব্রুয়ারি","মার্চ","এপ্রিল","মে","জুন","জুলাই","আগস্ট","সেপ্টেম্বর","অক্টোবর","নভেম্বর","ডিসেম্বর"],"wgRequestId":"7c5496c9-66ca-4102-bbba-e2e65ffccda7","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"অপুষ্টি","wgTitle":"অপুষ্টি","wgCurRevisionId":7570660,"wgRevisionId":7570660,"wgArticleId":452174,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা", "উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা","উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা","উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে","অজানা পরামিতিসহ তথ্যছক চিকিৎসা অবস্থা ব্যবহৃত পাতা","অসম্পূর্ণ","অনুবাদের পর নিরীক্ষণ জরুরি নিবন্ধসমূহ","অপুষ্টি","খাদ্য ও পানীয়","খাদ্য গ্রহণের আচরণ","স্নায়ুমনোবিজ্ঞান","লিম্বিক তন্ত্র", "খাদ্যগ্রহণ আচরণ"],"wgPageViewLanguage":"bn","wgPageContentLanguage":"bn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"অপুষ্টি","wgRelevantArticleId":452174,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"bn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"bn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12167", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.sompadonasarangsho","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ShortUrl","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/1200px-Orange_ribbon.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1944"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/800px-Orange_ribbon.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1296"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/640px-Orange_ribbon.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1037"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="অপুষ্টি - উইকিপিডিয়া"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//bn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="সম্পাদনা" href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="উইকিপিডিয়া (bn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//bn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.bn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="উইকিপিডিয়া অ্যাটম ফিড" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-অপুষ্টি rootpage-অপুষ্টি skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">বিষয়বস্তুতে চলুন</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="সাইট"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="প্রধান মেনু" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="প্রধান মেনু" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">প্রধান মেনু</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">প্রধান মেনু</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">লুকান</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> পরিভ্রমণ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="প্রধান পাতা পরিদর্শন করুন [z]" accesskey="z"><span>প্রধান পাতা</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="প্রকল্পের বৃত্তান্ত, আপনার করণীয়, কোথায় অনুসন্ধান করবেন"><span>সম্প্রদায়ের প্রবেশদ্বার</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%8B%E0%A6%9A%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%AD%E0%A6%BE" title="যে কোন সমস্যা সমাধানে আলোচনা করার স্থান"><span>সম্প্রদায়ের আলোচনাসভা</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9" title="উইকিতে সাম্প্রতিক পরিবর্তগুলির তালিকা [r]" accesskey="r"><span>সাম্প্রতিক পরিবর্তন</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="অনির্ধারিত যেকোনো পাতা খুলুন [x]" accesskey="x"><span>অজানা যেকোনো পাতা</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8D%E0%A6%AF:%E0%A6%B8%E0%A7%82%E0%A6%9A%E0%A7%80" title="সাহায্য খুঁজে নিন"><span>সাহায্য</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE"><span>বিশেষ পাতাসমূহ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="উইকিপিডিয়া" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-bn.svg" style="width: 7.5em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="একটি মুক্ত বিশ্বকোষ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-bn.svg" width="120" height="17" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>অনুসন্ধান</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান" aria-label="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান" autocapitalize="sentences" title="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="বিশেষ:অনুসন্ধান"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">অনুসন্ধান</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="অবয়ব"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="পাতার ফন্টের আকার, প্রস্থ, ও রঙ পরিবর্তন করে" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="অবয়ব" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">অবয়ব</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=bn.wikipedia.org&amp;uselang=bn" class=""><span>দান করুন</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%A4%E0%A7%88%E0%A6%B0%E0%A6%BF&amp;returnto=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="আপনাকে একটি অ্যাকাউন্ট তৈরি করে প্রবেশ করার পরামর্শ দেওয়া হচ্ছে; তবে এটা বাধ্যতামূলক নয়" class=""><span>অ্যাকাউন্ট তৈরি করুন</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6&amp;returnto=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="আপনার প্রবেশ করাটা বাঞ্চনীয়, কিন্তু তা বাধ্যতামূলক নয়। [o]" accesskey="o" class=""><span>প্রবেশ করুন</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="আরও বিকল্প" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="ব্যবহারকারী মেনু" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=bn.wikipedia.org&amp;uselang=bn"><span>দান করুন</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>অবদান রাখুন</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%A4%E0%A7%88%E0%A6%B0%E0%A6%BF&amp;returnto=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="আপনাকে একটি অ্যাকাউন্ট তৈরি করে প্রবেশ করার পরামর্শ দেওয়া হচ্ছে; তবে এটা বাধ্যতামূলক নয়"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>অ্যাকাউন্ট তৈরি করুন</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6&amp;returnto=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="আপনার প্রবেশ করাটা বাঞ্চনীয়, কিন্তু তা বাধ্যতামূলক নয়। [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>প্রবেশ করুন</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> অনিবন্ধিত সম্পাদকের জন্য পাতা <a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8D%E0%A6%AF:%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" aria-label="সম্পাদনা করা সম্পর্কে আরও জানুন"><span>আরও জানুন</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%86%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AA" title="এই আইপি ঠিকানা থেকে করা সম্পাদনার উপর আলোচনা [n]" accesskey="n"><span>আলাপ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="সাইট"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">পরিচ্ছেদসমূহ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">লুকান</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">সূচনা</div> </a> </li> <li id="toc-তথ্যসূত্র" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#তথ্যসূত্র"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">১</span> <span>তথ্যসূত্র</span> </div> </a> <ul id="toc-তথ্যসূত্র-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="সূচিপত্র" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সূচিপত্র টগল করুন" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">সূচিপত্র টগল করুন</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">অপুষ্টি</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="অন্য ভাষার একটি নিবন্ধে যান। ১১১টি ভাষায় উপলব্ধ রয়েছে।" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-111" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">১১১টি ভাষা</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Wanvoeding" title="Wanvoeding - আফ্রিকান" lang="af" hreflang="af" data-title="Wanvoeding" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="আফ্রিকান" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Mangelern%C3%A4hrung" title="Mangelernährung - সুইস জার্মান" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Mangelernährung" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="সুইস জার্মান" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Malnutrici%C3%B3n" title="Malnutrición - আর্গোনিজ" lang="an" hreflang="an" data-title="Malnutrición" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="আর্গোনিজ" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - আঙ্গিকা" lang="anp" hreflang="anp" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="আঙ্গিকা" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="নির্বাচিত নিবন্ধ"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D8%B0%D9%8A%D8%A9" title="سوء التغذية - আরবি" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سوء التغذية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="আরবি" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="সুপারিশকৃত নিবন্ধ"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="অপুষ্টি - অসমীয়া" lang="as" hreflang="as" data-title="অপুষ্টি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="অসমীয়া" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Malnutrici%C3%B3n" title="Malnutrición - আস্তুরিয়" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Malnutrición" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="আস্তুরিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qida_%C3%A7at%C4%B1%C5%9Fmazl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qida çatışmazlığı - আজারবাইজানী" lang="az" hreflang="az" data-title="Qida çatışmazlığı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="আজারবাইজানী" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A6%D9%85%DA%A9_%DA%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" title="یئمک چاتیشمازلیغی - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یئمک چاتیشمازلیغی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D0%B0%D1%83_%D0%B5%D1%82%D0%BC%D3%99%D2%AF" title="Ашау етмәү - বাশকির" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ашау етмәү" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="বাশকির" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Naprijiedis" title="Naprijiedis - Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Naprijiedis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Malnutrisyon" title="Malnutrisyon - Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Malnutrisyon" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%8F%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Недаяданне - বেলারুশিয়" lang="be" hreflang="be" data-title="Недаяданне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="বেলারুশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%8F%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Недаяданьне - Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Недаяданьне" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B5" title="Недохранване - বুলগেরিয়" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Недохранване" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="বুলগেরিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Neuhranjenost" title="Neuhranjenost - বসনীয়" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Neuhranjenost" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="বসনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D0%B3%D1%8D" title="Үлдэлгэ - Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Үлдэлгэ" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Malnutrici%C3%B3" title="Malnutrició - কাতালান" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Malnutrició" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="কাতালান" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/B%C3%A2ng-g%C4%83ng" title="Bâng-găng - Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Bâng-găng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%95%D8%AF%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="بەدخۆراکی - মধ্য কুর্দিশ" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="بەدخۆراکی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="মধ্য কুর্দিশ" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Malnutrice" title="Malnutrice - চেক" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Malnutrice" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="চেক" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Diffyg_maeth" title="Diffyg maeth - ওয়েলশ" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Diffyg maeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ওয়েলশ" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Fejlern%C3%A6ring" title="Fejlernæring - ডেনিশ" lang="da" hreflang="da" data-title="Fejlernæring" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ডেনিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mangelern%C3%A4hrung" title="Mangelernährung - জার্মান" lang="de" hreflang="de" data-title="Mangelernährung" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="জার্মান" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Nunyiamemademade" title="Nunyiamemademade - ইউয়ি" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Nunyiamemademade" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ইউয়ি" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CF%85%CF%83%CE%B8%CF%81%CE%B5%CF%88%CE%AF%CE%B1" title="Δυσθρεψία - গ্রিক" lang="el" hreflang="el" data-title="Δυσθρεψία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="গ্রিক" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Malnutrition" title="Malnutrition - ইংরেজি" lang="en" hreflang="en" data-title="Malnutrition" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ইংরেজি" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Malsufi%C4%89a_nutrado" title="Malsufiĉa nutrado - এস্পেরান্তো" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Malsufiĉa nutrado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="এস্পেরান্তো" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Malnutrici%C3%B3n" title="Malnutrición - স্প্যানিশ" lang="es" hreflang="es" data-title="Malnutrición" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="স্প্যানিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Alatoitumine" title="Alatoitumine - এস্তোনীয়" lang="et" hreflang="et" data-title="Alatoitumine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="এস্তোনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Malnutrizio" title="Malnutrizio - বাস্ক" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Malnutrizio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="বাস্ক" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A1%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87" title="سوءتغذیه - ফার্সি" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سوءتغذیه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ফার্সি" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Virheravitsemus" title="Virheravitsemus - ফিনিশ" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Virheravitsemus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ফিনিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Malnutrition" title="Malnutrition - ফরাসি" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Malnutrition" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ফরাসি" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/M%C3%ADchoth%C3%BA" title="Míchothú - আইরিশ" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Míchothú" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="আইরিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Malnutrici%C3%B3n" title="Malnutrición - গ্যালিশিয়" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Malnutrición" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="গ্যালিশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%91emongaru_vai" title="Ñemongaru vai - গুয়ারানি" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ñemongaru vai" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="গুয়ারানি" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%95%E0%AB%81%E0%AA%AA%E0%AB%8B%E0%AA%B7%E0%AA%A3" title="કુપોષણ - গুজরাটি" lang="gu" hreflang="gu" data-title="કુપોષણ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="গুজরাটি" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Rashin_abinci_mai_gina_jiki" title="Rashin abinci mai gina jiki - হাউসা" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Rashin abinci mai gina jiki" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="হাউসা" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%AA-%D7%AA%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%94" title="תת-תזונה - হিব্রু" lang="he" hreflang="he" data-title="תת-תזונה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="হিব্রু" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - হিন্দি" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="হিন্দি" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Aadha_pet_khaana" title="Aadha pet khaana - Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Aadha pet khaana" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Malnutricija" title="Malnutricija - ক্রোয়েশীয়" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Malnutricija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ক্রোয়েশীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Թերսնուցում - আর্মেনিয়" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Թերսնուցում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="আর্মেনিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Malnutrisi" title="Malnutrisi - ইন্দোনেশীয়" lang="id" hreflang="id" data-title="Malnutrisi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ইন্দোনেশীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Ag%E1%BB%A5%E1%BB%A5" title="Agụụ - ইগ্‌বো" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Agụụ" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ইগ্‌বো" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/N%C3%A6ringarkvilli" title="Næringarkvilli - আইসল্যান্ডীয়" lang="is" hreflang="is" data-title="Næringarkvilli" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="আইসল্যান্ডীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Malnutrizione" title="Malnutrizione - ইতালিয়" lang="it" hreflang="it" data-title="Malnutrizione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ইতালিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%84%E9%A4%8A%E5%A4%B1%E8%AA%BF" title="栄養失調 - জাপানি" lang="ja" hreflang="ja" data-title="栄養失調" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="জাপানি" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Malnutrisi" title="Malnutrisi - জাভানিজ" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Malnutrisi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="জাভানিজ" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D1%82%D1%8B%D2%9B" title="Аштық - কাজাখ" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Аштық" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="কাজাখ" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AA%E0%B3%8C%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%A4%E0%B3%86" title="ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ - কন্নড়" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="কন্নড়" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%98%81%EC%96%91%EC%8B%A4%EC%A1%B0" title="영양실조 - কোরিয়ান" lang="ko" hreflang="ko" data-title="영양실조" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="কোরিয়ান" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Bedxwer%C3%AE" title="Bedxwerî - কুর্দিশ" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Bedxwerî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="কুর্দিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Conditio_nutrimentorum_prava" title="Conditio nutrimentorum prava - লাতিন" lang="la" hreflang="la" data-title="Conditio nutrimentorum prava" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="লাতিন" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Malnutritie" title="Malnutritie - লিম্বুর্গিশ" lang="li" hreflang="li" data-title="Malnutritie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="লিম্বুর্গিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Malnutrizzion" title="Malnutrizzion - লম্বার্ড" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Malnutrizzion" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="লম্বার্ড" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Bolei_Mabe" title="Bolei Mabe - লিঙ্গালা" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Bolei Mabe" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="লিঙ্গালা" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Neprievalgis" title="Neprievalgis - লিথুয়েনীয়" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Neprievalgis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="লিথুয়েনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Nepietiekams_uzturs" title="Nepietiekams uzturs - লাত্‌ভীয়" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Nepietiekams uzturs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="লাত্‌ভীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B8%D1%81%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Неисхранетост - ম্যাসিডোনীয়" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Неисхранетост" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ম্যাসিডোনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B7%E0%B4%95%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%A4%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8_%E0%B4%85%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%96%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="പോഷകങ്ങളുടെ അപര്യാപ്തതമൂലമുണ്ടാകുന്ന അസുഖങ്ങൾ - মালায়ালাম" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പോഷകങ്ങളുടെ അപര്യാപ്തതമൂലമുണ്ടാകുന്ന അസുഖങ്ങൾ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="মালায়ালাম" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - মারাঠি" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="মারাঠি" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Malnutrisi" title="Malnutrisi - মালয়" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Malnutrisi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="মালয়" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9F%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း - বর্মি" lang="my" hreflang="my" data-title="အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="বর্মি" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Mangeln%C3%A4hren" title="Mangelnähren - নিম্ন জার্মানি" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Mangelnähren" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="নিম্ন জার্মানি" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - নেপালী" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="নেপালী" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="कुपोषण - নেওয়ারি" lang="new" hreflang="new" data-title="कुपोषण" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="নেওয়ারি" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Malnutritie" title="Malnutritie - ওলন্দাজ" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Malnutritie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ওলন্দাজ" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Feilern%C3%A6ring" title="Feilernæring - নরওয়েজিয়ান নিনর্স্ক" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Feilernæring" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="নরওয়েজিয়ান নিনর্স্ক" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Feilern%C3%A6ring" title="Feilernæring - নরওয়েজিয়ান বোকমাল" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Feilernæring" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="নরওয়েজিয়ান বোকমাল" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Phepompe" title="Phepompe - উত্তরাঞ্চলীয় সোথো" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Phepompe" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="উত্তরাঞ্চলীয় সোথো" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Malnutricion" title="Malnutricion - অক্সিটান" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Malnutricion" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="অক্সিটান" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AD%81%E0%AC%AA%E0%AD%8B%E0%AC%B7%E0%AC%A3" title="କୁପୋଷଣ - ওড়িয়া" lang="or" hreflang="or" data-title="କୁପୋଷଣ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ওড়িয়া" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%81%E0%A8%AA%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%A3" title="ਕੁਪੋਸ਼ਣ - পাঞ্জাবী" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੁਪੋਸ਼ਣ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="পাঞ্জাবী" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Niedo%C5%BCywienie" title="Niedożywienie - পোলিশ" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Niedożywienie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="পোলিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Malnutrission" title="Malnutrission - Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Malnutrission" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کمزوری - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کمزوری" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Desnutri%C3%A7%C3%A3o" title="Desnutrição - পর্তুগীজ" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Desnutrição" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="পর্তুগীজ" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Malnutri%C8%9Bie" title="Malnutriție - রোমানীয়" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Malnutriție" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="রোমানীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Недоедание - রুশ" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Недоедание" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="রুশ" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B7%E0%A4%A3%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="कुपोषणम् - সংস্কৃত" lang="sa" hreflang="sa" data-title="कुपोषणम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="সংস্কৃত" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Neuhranjenost" title="Neuhranjenost - সার্বো-ক্রোয়েশিয়" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Neuhranjenost" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="সার্বো-ক্রোয়েশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF_%E0%B6%B4%E0%B7%9D%E0%B7%82%E0%B6%AB%E0%B6%BA" title="මන්ද පෝෂණය - সিংহলী" lang="si" hreflang="si" data-title="මන්ද පෝෂණය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="সিংহলী" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Malnutrition" title="Malnutrition - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Malnutrition" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Podhranjenost" title="Podhranjenost - স্লোভেনীয়" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Podhranjenost" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="স্লোভেনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Nafaaqodarro" title="Nafaaqodarro - সোমালি" lang="so" hreflang="so" data-title="Nafaaqodarro" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="সোমালি" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D1%83%D1%85%D1%80%D0%B0%D1%9A%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Неухрањеност - সার্বীয়" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Неухрањеност" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="সার্বীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/N%C3%A4ringsbrist" title="Näringsbrist - সুইডিশ" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Näringsbrist" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="সুইডিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Utapiamlo" title="Utapiamlo - সোয়াহিলি" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Utapiamlo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="সোয়াহিলি" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8A%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B1%E0%AF%88" title="ஊட்டக்குறை - তামিল" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஊட்டக்குறை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="তামিল" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%B7%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%82" title="పోషకాహార లోపం - তেলুগু" lang="te" hreflang="te" data-title="పోషకాహార లోపం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="তেলুগু" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%A0%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ทุพโภชนาการ - থাই" lang="th" hreflang="th" data-title="ทุพโภชนาการ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="থাই" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Malnutrisyon" title="Malnutrisyon - তাগালগ" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Malnutrisyon" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="তাগালগ" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Maln%C3%BCtrisyon" title="Malnütrisyon - তুর্কী" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Malnütrisyon" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="তুর্কী" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%87%D0%BB%D1%8B-%D1%82%D1%83%D0%BA%D0%BB%D1%8B_%D1%8F%D1%88%D3%99%D2%AF" title="Ачлы-туклы яшәү - তাতার" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ачлы-туклы яшәү" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="তাতার" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D1%97%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Недоїдання - ইউক্রেনীয়" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Недоїдання" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ইউক্রেনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B5_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA" title="ناقص غذائیت - উর্দু" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ناقص غذائیت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="উর্দু" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Och_qolish" title="Och qolish - উজবেক" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Och qolish" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="উজবেক" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/K%C3%A9m_dinh_d%C6%B0%E1%BB%A1ng" title="Kém dinh dưỡng - ভিয়েতনামী" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Kém dinh dưỡng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ভিয়েতনামী" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Malnutrisyon" title="Malnutrisyon - ওয়ারে" lang="war" hreflang="war" data-title="Malnutrisyon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ওয়ারে" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Xiibon" title="Xiibon - ওলোফ" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Xiibon" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ওলোফ" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%90%A5%E5%85%BB%E5%BC%97%E8%89%AF" title="营养弗良 - উ চীনা" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="营养弗良" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="উ চীনা" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Ukungondleki" title="Ukungondleki - জোসা" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Ukungondleki" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="জোসা" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%A9%D7%98-%D7%93%D7%A2%D7%A8%D7%A0%D7%A2%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%92" title="נישט-דערנערונג - ইদ্দিশ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="נישט-דערנערונג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ইদ্দিশ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80%C3%ACj%E1%BA%B9%CC%80un-d%C3%A1rad%C3%A1ra" title="Àìjẹ̀un-dáradára - ইওরুবা" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àìjẹ̀un-dáradára" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ইওরুবা" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%87%9F%E9%A4%8A%E4%B8%8D%E8%89%AF" title="營養不良 - চীনা" lang="zh" hreflang="zh" data-title="營養不良" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="চীনা" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ang-i%C3%B3ng-put-li%C3%B4ng" title="Êng-ióng-put-liông - Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Êng-ióng-put-liông" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%94%94%E5%A4%A0%E7%87%9F%E9%A4%8A" title="唔夠營養 - ক্যান্টোনিজ" lang="yue" hreflang="yue" data-title="唔夠營養" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ক্যান্টোনিজ" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ukungondleki" title="Ukungondleki - জুলু" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ukungondleki" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="জুলু" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12167#sitelinks-wikipedia" title="আন্তঃভাষার সংযোগ সম্পাদনা করুন" class="wbc-editpage">আন্তঃউইকি সংযোগ সম্পাদনা</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="নামস্থানসমূহ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="বিষয়বস্তু পাতাটি দেখুন [c]" accesskey="c"><span>নিবন্ধ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AA:%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" rel="discussion" title="বিষয়বস্তু পাতা সম্পর্কে আলোচনা [t]" accesskey="t"><span>আলোচনা</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ভাষার রূপভেদ পরিবর্তন করুন" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">বাংলা</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="দৃষ্টিকোণ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF"><span>পড়ুন</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit" title="এই পাতার উৎস কোড সম্পাদনা করুন [e]" accesskey="e"><span>সম্পাদনা</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=history" title="এই পাতার পুরনো সংস্করণগুলি [h]" accesskey="h"><span>ইতিহাস দেখুন</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="পাতার সরঞ্জাম"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সরঞ্জাম" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">সরঞ্জাম</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">সরঞ্জাম</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">লুকান</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="আরও বিকল্প" > <div class="vector-menu-heading"> কার্য </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF"><span>পড়ুন</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit" title="এই পাতার উৎস কোড সম্পাদনা করুন [e]" accesskey="e"><span>সম্পাদনা</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=history"><span>ইতিহাস দেখুন</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> সাধারণ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="যে সব উইকি পাতা থেকে এখানে সংযোগ আছে [j]" accesskey="j"><span>সংযোগকারী পৃষ্ঠাসমূহ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" rel="nofollow" title="এই পাতা থেকে সংযোগ আছে, এমন পাতাগুলিতে সাম্প্রতিক পরিবর্তন [k]" accesskey="k"><span>সম্পর্কিত পরিবর্তন</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//bn.wikipedia.org/wiki/উইকিপিডিয়া:আপলোড" title="ফাইল আপলোড করুন [u]" accesskey="u"><span>আপলোড করুন</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;oldid=7570660" title="পাতাটির এই সংস্করণের স্থায়ী সংযোগ"><span>স্থায়ী সংযোগ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=info" title="এই পাতা সম্পর্কে আরও তথ্য"><span>পাতার তথ্য</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%A8&amp;page=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;id=7570660&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="এই পাতাটি কিভাবে উদ্ধৃত করবেন তার তথ্য"><span>এই নিবন্ধটি উদ্ধৃত করুন</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fbn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A6%2585%25E0%25A6%25AA%25E0%25A7%2581%25E0%25A6%25B7%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%259F%25E0%25A6%25BF"><span>সংক্ষিপ্ত ইউআরএল নিন</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fbn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A6%2585%25E0%25A6%25AA%25E0%25A7%2581%25E0%25A6%25B7%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%259F%25E0%25A6%25BF"><span>কিউআর কোড ডাউনলোড করুন</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//bn.wikipedia.org/s/38tl" title="বন্টনের জন্য এই সংক্ষিপ্ত ইউআরএল অনুলিপি করুন"><span>সংক্ষিপ্ত ইউআরএল</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> মুদ্রণ/রপ্তানি </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF"><span>বই তৈরি করুন</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:DownloadAsPdf&amp;page=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=show-download-screen"><span>PDF ডাউনলোড</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;printable=yes" title="এ পাতার ছাপানোর উপযোগী সংস্করণ [p]" accesskey="p"><span>মুদ্রণযোগ্য সংস্করণ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> অন্যান্য প্রকল্পে </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Malnutrition" hreflang="en"><span>উইকিমিডিয়া কমন্স</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12167" title="আইটেম উপাত্ত ভান্ডারে সংযুক্ত করা লিঙ্ক [g]" accesskey="g"><span>উইকিউপাত্ত আইটেম</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="পাতার সরঞ্জাম"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="অবয়ব"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">অবয়ব</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">লুকান</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">উইকিপিডিয়া, মুক্ত বিশ্বকোষ থেকে</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="bn" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7631266">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-যান্ত্রিক_অনুবাদ plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-rough_translation" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0:Translation_English_to_Bangla.svg" class="mw-file-description" title="অনুবাদ তীর"><img alt="অনুবাদ তীর" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Translation_English_to_Bangla.svg/50px-Translation_English_to_Bangla.svg.png" decoding="async" width="50" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Translation_English_to_Bangla.svg/75px-Translation_English_to_Bangla.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Translation_English_to_Bangla.svg/100px-Translation_English_to_Bangla.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="20" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>এই নিবন্ধটি ইংরেজি থেকে আনাড়িভাবে <a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="উইকিপিডিয়া:অনুবাদ">অনুবাদ</a> করা হয়েছে।</b> এটি কোনও কম্পিউটার কর্তৃক অথবা দ্বিভাষিক দক্ষতাহীন কোনো অনুবাদক কর্তৃক অনূদিত হয়ে থাকতে পারে।<span class="hide-when-compact"> অনুগ্রহ করে <a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit">এই অনুবাদটি উন্নত করতে</a> সহায়তা করুন। যদি এই নিবন্ধটি একেবারেই অর্থহীন বা যান্ত্রিক অনুবাদ হয় তাহলে অপসারণের ট্যাগ যোগ করুন। মূল নিবন্ধটি উপরে ডানকোণে <i>"ভাষা"</i> অংশে "ইংরেজি" ভাষার অধীনে রয়েছে।</span></div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="background:#ccc">অপুষ্টি</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0:Orange_ribbon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/300px-Orange_ribbon.svg.png" decoding="async" width="300" height="486" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/450px-Orange_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Orange_ribbon.svg/600px-Orange_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="697" data-file-height="1129" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">বিশেষত্ব</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%83%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%B0%E0%A6%BE_%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="অন্তঃক্ষরা গ্রন্থিবিজ্ঞান">অন্তঃক্ষরা গ্রন্থিবিজ্ঞান</a>, intensive care medicine, <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="পুষ্টি">পুষ্টি</a>&#160;<span class="penicon autoconfirmed-show"><span class="mw-valign-text-top" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12167?uselang=bn#P1995" title="উইকিউপাত্তে এটি সম্পাদনা করুন"><img alt="উইকিউপাত্তে এটি সম্পাদনা করুন" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></td></tr></tbody></table> <p>অপুষ্টি ঘটে যখন একটি জীব খুব কম বা অনেক বেশি পুষ্টি পায়, ফলে স্বাস্থ্য সমস্যা হয়। বিশেষ করে, এটি "শক্তি, প্রোটিন এবং অন্যান্য পুষ্টির ঘাটতি, অতিরিক্ত বা ভারসাম্যহীনতা" যা শরীরের টিস্যু এবং ফর্মকে বিরূপভাবে প্রভাবিত করে। অপুষ্টির কারণে সঠিক পরিমাণে পুষ্টি পাচ্ছে না।<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FFL2010_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-FFL2010-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> অপুষ্টি হল রোগের একটি বিভাগ যার মধ্যে রয়েছে অপুষ্টি এবং অতিরিক্ত পুষ্টি। অপুষ্টি হল পুষ্টির অভাব, যার ফলে বৃদ্ধি স্থবির, ​​অপচয় এবং কম ওজন হতে পারে। পুষ্টির একটি উদ্বৃত্ত অতিরিক্ত পুষ্টির কারণ হয়, যার ফলে স্থূলতা হতে পারে। কিছু উন্নয়নশীল দেশে, অপুষ্টির মতো একই সম্প্রদায়ের মধ্যে স্থূলতার আকারে অতিরিক্ত পুষ্টি দেখা দিতে শুরু করেছে। </p><p><sup id="cite_ref-Young2012_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Young2012-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Jones2011_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jones2011-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৪<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> যদি <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%97%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="গর্ভাবস্থায় (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গর্ভাবস্থায়</a> অথবা দুই বছর বয়স হওয়ার আগে পুষ্টির অভাব ঘটে, তাহলে এর ফলস্বরূপ শারীরিক ও মানসিক বিকাশের ক্ষেত্রে স্থায়ী সমস্যা হতে পারে।<sup id="cite_ref-FFL2010_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-FFL2010-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%89%E0%A6%AA%E0%A7%8B%E0%A6%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="উপোস (পাতার অস্তিত্ব নেই)">উপোস</a> নামে পরিচিত পুষ্টির চরম অভাবের যে উপসর্গগুলো থাকতে পারে তার অন্তর্ভুক্ত হল: খাটো উচ্চতা, রোগা শরীর, খুব দুর্বল প্রাণশক্তির মাত্রা এবং পা ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A7%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="পেটে (পাতার অস্তিত্ব নেই)">পেটে</a> ফোলাভাব।<sup id="cite_ref-FFL2010_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-FFL2010-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Young2012_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Young2012-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> লোকেরা প্রায়ই সংক্রমণের শিকার হন এবং ঘন ঘন <a href="/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%AA%E0%A7%8B%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="হাইপোথার্মিয়া">ঠান্ডা লাগায়</a> ভোগেন। <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের ঘাটতির (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের ঘাটতির</a> লক্ষণগুলো নির্ভর করে যে মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের ঘাটতি হয়েছে তার ওপর।<sup id="cite_ref-Young2012_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Young2012-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>বেশির ভাগ ক্ষেত্রেই পর্যাপ্ত পরিমাণে উচ্চমানের খাবার খাওয়ার জন্য উপলব্ধ না থাকার কারণে পুষ্টির ঘাটতি হয়।<sup id="cite_ref-WHO2014_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2014-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৫<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> এটা প্রায়ই খাবারের বেশি দাম ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দারিদ্রের (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দারিদ্রের</a> সাথে সম্পর্কিত।<sup id="cite_ref-FFL2010_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-FFL2010-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-WHO2014_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2014-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৫<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্তন্যপান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্তন্যপান</a> করানোর ঘাটতিও দায়ী হতে পারে, এবং বেশ কয়েকটি <a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%95_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="সংক্রামক রোগ">সংক্রামক রোগ</a> যেমন: <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%8F%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="গ্যাস্ট্রোএন্টারাইটিস (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গ্যাস্ট্রোএন্টারাইটিস</a>, <a href="/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="নিউমোনিয়া">নিউমোনিয়া</a>, <a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="ম্যালেরিয়া">ম্যালেরিয়া</a> ও <a href="/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="হাম">হাম</a> যেগুলো মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের প্রয়োজন বাড়িয়ে দিতে পারে সেগুলোও এর জন্য দায়ী হতে পারে।<sup id="cite_ref-WHO2014_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2014-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৫<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> পুষ্টির ঘাটতির দুটি প্রধান ধরন আছে: <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%A8-%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রোটিন-শক্তি অপুষ্টি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রোটিন-শক্তি অপুষ্টি</a> এবং খাদ্যের ঘাটতি।<sup id="cite_ref-Jones2011_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Jones2011-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৪<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> প্রোটিন-শক্তি অপুষ্টির দুটি তীব্র রূপ আছে: <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মারাসমাস (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মারাসমাস</a> (প্রোটিন ও ক্যালরির ঘাটতি) ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%93%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="কোয়াশিওরকোর (পাতার অস্তিত্ব নেই)">কোয়াশিওরকোর</a> (শুধুমাত্র প্রোটিনের একটি ঘাটতি)।<sup id="cite_ref-Young2012_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-Young2012-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের সাধারণ ঘাটতিগুলোর মধ্যে অন্তর্ভুক্ত হল: <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%B9%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="লৌহের ঘাটতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আয়রনের</a> অভাব, <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%8B%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="আয়োডিনের ঘাটতি">আয়োডিন</a> ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%8F-%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ভিটামিন এ-র ঘাটতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ভিটামিন এ</a>।<sup id="cite_ref-Young2012_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-Young2012-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%97%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="গর্ভাবস্থায় (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গর্ভাবস্থায়</a>, প্রয়োজন বেড়ে যাওয়ার কারণে ঘাটতিগুলো আরো বেশি সাধারণ হয়ে ওঠে।<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৬<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> কিছু <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A7%80%E0%A6%B2_%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A7%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="উন্নয়নশীল দেশে (পাতার অস্তিত্ব নেই)">উন্নয়নশীল দেশে</a> অতি-পুষ্টি <a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%A4%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="স্থূলতা">স্থূলতা</a> হিসেবে পুষ্টির ঘাটতির মত একই সমাজে প্রকাশ পেতে শুরু করেছে।<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৭<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> অপুষ্টির অন্যান্য কারণগুলোর অন্তর্ভুক্ত হল <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE_%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AD%E0%A7%8B%E0%A6%B8%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অ্যানোরেক্সিয়া নার্ভোসা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অ্যানোরেক্সিয়া নার্ভোসা</a> ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বেরিয়াট্রিক সার্জারি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বেরিয়াট্রিক সার্জারি</a>।<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৮<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৯<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রবীণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রবীণ</a> মানুষদের মধ্যে শারীরিক, মানসিক ও সামাজিক কারণগুলোর জন্য অপুষ্টি আরো বেশি সাধারণ হয়ে ওঠে।<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১০<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="পুষ্টি">পুষ্টি</a> উন্নত করার প্রচেষ্টা হল <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="উন্নয়নগত সহায়তার (পাতার অস্তিত্ব নেই)">উন্নয়নগত সহায়তার</a> সবচেয়ে কার্যকর রূপ।<sup id="cite_ref-UK2012_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> স্তন্যপান করালে, তা শিশুদের মধ্যে অপুষ্টি ও মৃত্যুর হার কমাতে পারে,<sup id="cite_ref-FFL2010_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-FFL2010-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> এবং এই অভ্যাস প্রচারের প্রচেষ্টা হার বৃদ্ধি করে।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ছয় মাস ও দুই বছরের মধ্যে ছোট শিশুদের বুকের দুধের পাশাপাশি খাবার দেওয়া হলে, তা ফলাফলকে উন্নত করে।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> উন্নয়নশীল বিশ্বে গর্ভাবস্থায় এবং ছোট শিশুদের মধ্যে অনেকগুলি মাইক্রোনিউট্রিয়েন্টের <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AE%E0%A7%87_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A6%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="খাদ্যের মাধ্যমে সম্পূরক (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সম্পূরক প্রদান</a>-কে সহায়তা করারও ভাল প্রমাণ আছে।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-2" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> যে মানুষদের খাদ্য সবচেয়ে বেশি প্রয়োজন তাদেরকে খাদ্য দেওয়ার জন্য, তাদের কাছে খাদ্য পৌঁছে দেওয়া এবং অর্থ প্রদান করা, যাতে লোকেরা স্থানীয় বাজার থেকে খাদ্য কিনতে পারেন, এই দুটোই কার্যকর হয়।<sup id="cite_ref-UK2012_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৩<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> মানুষকে শুধু স্কুলে খাবার খাওয়ানো যথেষ্ট নয়।<sup id="cite_ref-UK2012_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> বেশির ভাগ সময় <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আরোগ্যকারী খাদ্য (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ব্যবহারের জন্য প্রস্তুত আরোগ্যকারী খাদ্য</a> এর সাহায্যে সেই ব্যক্তির বাড়ির ভিতরে তীব্র অপুষ্টি নিয়ন্ত্রণ করা সম্ভব হয়।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-3" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> যাদের তীব্র অপুষ্টি আছে এবং স্বাস্থ্যের অন্যান্য সমস্যার কারণে তা আরো জটিল হয়ে যায়, তাদের হাসপাতালে চিকিৎসা করানোর পরামর্শ দেওয়া হয়।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-4" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> এর জন্য প্রায়ই <a href="/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%AA%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="হাইপোগ্লাইসিমিয়া">রক্তে কম শর্করা</a>, <a href="/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%AA%E0%A7%8B%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="হাইপোথার্মিয়া">শরীরের তাপমাত্রা</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%9C%E0%A6%B2%E0%A6%B6%E0%A7%82%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="জলশূন্যতা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">জলশূন্যতা</a> নিয়ন্ত্রণ করতে হয়, এবং ধীরে ধীরে খাওয়াতে হয়।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-5" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-WHO2003_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2003-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৪<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> সংক্রমণের উচ্চ ঝুঁকির কারণে সাধারণত গতানুগতিক <a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%95" title="অ্যান্টিবায়োটিক">অ্যান্টিবায়োটিকগুলোর</a> পরামর্শ দেওয়া হয়।<sup id="cite_ref-WHO2003_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2003-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৪<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> দীর্ঘকালীন পদক্ষেপগুলোর অন্তর্ভুক্ত হল: কৃষির অনুশীলনগুলোকে উন্নত করা,<sup id="cite_ref-solcultivateplanet_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-solcultivateplanet-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৫<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> দারিদ্র হ্রাস করা, <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B6%E0%A7%80_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নিকাশী ব্যবস্থার (পাতার অস্তিত্ব নেই)">নিকাশী ব্যবস্থার</a> উন্নয়ন, এবং <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%AE%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নারীদের ক্ষমতা প্রদান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">নারীদের ক্ষমতা প্রদান করা</a>।<sup id="cite_ref-UK2012_11-3" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>2010 সালে বিশ্বে 925&#160;মিলিয়ন মানুষ অপুষ্টির শিকার হয়েছিলেন, যা 1990 সালের পর থেকে 80&#160;মিলিয়ন বৃদ্ধি পেয়েছিল।<sup id="cite_ref-FAO2010_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-FAO2010-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৬<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Fao2008_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fao2008-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৭<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> আরো একশত কোটি মানুষের শরীরে ভিটামিন ও খনিজ উপাদানের ঘাটতি আছে বলে অণুমান করা হয়।<sup id="cite_ref-UK2012_11-4" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> 2010 সালে <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%A8-%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রোটিন-শক্তি অপুষ্টির (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রোটিন-শক্তি অপুষ্টির</a> কারণে in 600,000 মানুষের মৃত্যু হয়েছিল বলে অণুমান করা হয়, যে সংখ্যাটি 1990 সালে 883,000 টি মৃত্যুর থেকে হ্রাস পেয়েছিল।<sup id="cite_ref-Loz2012_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Loz2012-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৮<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%8B%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="আয়োডিনের ঘাটতি">আয়োডিনের ঘাটতি</a> এবং <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B0%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A7%87_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আয়রনের ঘাটতির কারণে রক্তাল্পতা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আয়রনের ঘাটতির কারণে রক্তাল্পতা</a> সহ অন্যান্য পুষ্টিগত ঘাটতির ফলস্বরূপ আরো 84,000 জন মানুষের মৃত্যু হয়েছিল।<sup id="cite_ref-Loz2012_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-Loz2012-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৮<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> 2010 সালে <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A7%87_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%86%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রতিবন্ধকতার কারণে পরিবর্তিত আয়ুষ্কালের (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রতিবন্ধকতার কারণে পরিবর্তিত আয়ুষ্কালের</a> সমস্ত ঘটনার 1.4% এর জন্য দায়ী ছিল পুষ্টির অভাব।<sup id="cite_ref-UK2012_11-5" class="reference"><a href="#cite_note-UK2012-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Murray2012_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Murray2012-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১৯<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> শিশুমৃত্যুর প্রায় এক তৃতীয়াংশ অপুষ্টির কারণে ঘটে বলে বিশ্বাস করা হয়, তবে মৃত্যুগুলোকে খুব বিরল ক্ষেত্রেই এইভাবে চিহ্নিত করা হয়।<sup id="cite_ref-WHO2014_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2014-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>৫<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> অণুমান করা হয়েছিল 2010 সালে নারী ও শিশুদের মধ্যে প্রায় 1.5 মিলিয়ন মৃত্যুর জন্য অপুষ্টি দায়ী ছিল,<sup id="cite_ref-Lim2012_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lim2012-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২০<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> যদিও কিছু মানুষ অণুমান করেন যে এই সংখ্যা 3&#160;মিলিয়নের বেশি হতে পারে।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-6" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> রোগটির কারণে আরো অতিরিক্ত 165&#160;মিলিয়ন শিশুর <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A7%83%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BF_%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বৃদ্ধি রুদ্ধ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বৃদ্ধি রুদ্ধ</a> হয়ে গেছে।<sup id="cite_ref-Bh2013_12-7" class="reference"><a href="#cite_note-Bh2013-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১২<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A7%80%E0%A6%B2_%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%97%E0%A7%81%E0%A6%B2%E0%A7%8B%E0%A6%A4%E0%A7%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="উন্নয়নশীল দেশগুলোতে (পাতার অস্তিত্ব নেই)">উন্নয়নশীল দেশগুলোতে</a> অপুষ্টির ঘটনা বেশি সাধারণ।<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>২১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="তথ্যসূত্র"><span id=".E0.A6.A4.E0.A6.A5.E0.A7.8D.E0.A6.AF.E0.A6.B8.E0.A7.82.E0.A6.A4.E0.A7.8D.E0.A6.B0"></span>তথ্যসূত্র</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;section=1" title="অনুচ্ছেদ সম্পাদনা: তথ্যসূত্র"><span>সম্পাদনা</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7391394">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A1%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A7%8E%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B6%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0_%E0%A6%85%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ডোরল্যান্ডের চিকিৎসাশাস্ত্র অভিধান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ডোরল্যান্ডের চিকিৎসাশাস্ত্র অভিধানে</a></i> "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20090616022448/http://www.mercksource.com/pp/us/cns/cns_hl_dorlands_split.jsp?pg=/ppdocs/us/common/dorlands/dorland/five/000062745.htm">malnutrition</a>" </span> </li> <li id="cite_note-FFL2010-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-FFL2010_2-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-FFL2010_2-1"><sup><i>খ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-FFL2010_2-2"><sup><i>গ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-FFL2010_2-3"><sup><i>ঘ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-FFL2010_2-4"><sup><i>ঙ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181212170249/https://www.unicef.org/nutrition/files/Facts_for_Life_EN_010810.pdf"><i>Facts for life</i></a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span> (4th ed. সংস্করণ)। New York: United Nations Children's Fund- UNICEF। ২০১০। পৃষ্ঠা&#160;61 and 75। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/978-92-806-4466-1" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/978-92-806-4466-1">978-92-806-4466-1</a>। ১২ ডিসেম্বর ২০১৮ তারিখে <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/nutrition/files/Facts_for_Life_EN_010810.pdf">মূল</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span> থেকে আর্কাইভ করা<span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ২৩ অক্টোবর ২০১৫</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Facts+for+life&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pages=61+and+75&amp;rft.edition=4th+ed.&amp;rft.pub=United+Nations+Children%27s+Fund-+UNICEF&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-92-806-4466-1&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fnutrition%2Ffiles%2FFacts_for_Life_EN_010810.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-Young2012-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Young2012_3-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Young2012_3-1"><sup><i>খ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Young2012_3-2"><sup><i>গ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Young2012_3-3"><sup><i>ঘ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Young2012_3-4"><sup><i>ঙ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Young, E.M. (২০১২)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=XhwKwNzJVjQC&amp;pg=PA36"><i>Food and development</i></a>। Abingdon, Oxon: Routledge। পৃষ্ঠা&#160;36–38। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9781135999414" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9781135999414">9781135999414</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Food+and+development&amp;rft.place=Abingdon%2C+Oxon&amp;rft.pages=36-38&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=9781135999414&amp;rft.aulast=Young&amp;rft.aufirst=E.M.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3DXhwKwNzJVjQC%26pg%3DPA36&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Jones2011-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Jones2011_4-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Jones2011_4-1"><sup><i>খ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=lt7TqZPZSlIC&amp;pg=PA194"><i>Essentials of International Health</i></a>। Jones &amp; Bartlett Publishers। ২০১১। পৃষ্ঠা&#160;194। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9781449667719" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9781449667719">9781449667719</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Essentials+of+International+Health&amp;rft.pages=194&amp;rft.pub=Jones+%26+Bartlett+Publishers&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=9781449667719&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3Dlt7TqZPZSlIC%26pg%3DPA194&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-WHO2014-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-WHO2014_5-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-WHO2014_5-1"><sup><i>খ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-WHO2014_5-2"><sup><i>গ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-WHO2014_5-3"><sup><i>ঘ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.who.int/maternal_child_adolescent/topics/child/malnutrition/en/">"Maternal, newborn, child and adolescent health"</a>। <i>WHO</i><span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ৪ জুলাই ২০১৪</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=WHO&amp;rft.atitle=Maternal%2C+newborn%2C+child+and+adolescent+health&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.who.int%2Fmaternal_child_adolescent%2Ftopics%2Fchild%2Fmalnutrition%2Fen%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Konje, editor, Mala Arora&#160;; co-editor, Justin C. (২০০৭)। <i>Recurrent pregnancy loss</i> (2nd ed. সংস্করণ)। New Delhi: Jaypee Bros. Medical Publishers। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9788184480061" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9788184480061">9788184480061</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Recurrent+pregnancy+loss&amp;rft.place=New+Delhi&amp;rft.edition=2nd+ed.&amp;rft.pub=Jaypee+Bros.+Medical+Publishers&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=9788184480061&amp;rft.aulast=Konje&amp;rft.aufirst=editor%2C+Mala+Arora+%3B+co-editor%2C+Justin+C.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা">link</a>) উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210112154958/https://www.unicef.org/nutrition/files/Progress_for_Children_-_No._4.pdf">"Progress For Children: A Report Card On Nutrition"</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span>। UNICEF। ১২ জানুয়ারি ২০২১ তারিখে <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/nutrition/files/Progress_for_Children_-_No._4.pdf">মূল</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span> থেকে আর্কাইভ করা<span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ২৩ অক্টোবর ২০১৫</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Progress+For+Children%3A+A+Report+Card+On+Nutrition&amp;rft.pub=UNICEF&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fnutrition%2Ffiles%2FProgress_for_Children_-_No._4.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Prentice, editor-in-chief, Benjamin Caballero&#160;; editors, Lindsay Allen, Andrew (২০০৫)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=DHtERWm0mrcC&amp;pg=RA1-PA68"><i>Encyclopedia of human nutrition</i></a> (2nd ed. সংস্করণ)। Amsterdam: Elsevier/Academic Press। পৃষ্ঠা&#160;68। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9780080454283" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9780080454283">9780080454283</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Encyclopedia+of+human+nutrition&amp;rft.place=Amsterdam&amp;rft.pages=68&amp;rft.edition=2nd+ed.&amp;rft.pub=Elsevier%2FAcademic+Press&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=9780080454283&amp;rft.aulast=Prentice&amp;rft.aufirst=editor-in-chief%2C+Benjamin+Caballero+%3B+editors%2C+Lindsay+Allen%2C+Andrew&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3DDHtERWm0mrcC%26pg%3DRA1-PA68&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা">link</a>) উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=yxTtmJYPUV0C&amp;pg=PA324"><i>Stoelting's anesthesia and co-existing disease</i></a> (6th ed. সংস্করণ)। Philadelphia: Saunders/Elsevier। ২০১২। পৃষ্ঠা&#160;324। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9781455738120" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9781455738120">9781455738120</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Stoelting%27s+anesthesia+and+co-existing+disease&amp;rft.place=Philadelphia&amp;rft.pages=324&amp;rft.edition=6th+ed.&amp;rft.pub=Saunders%2FElsevier&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=9781455738120&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3DyxTtmJYPUV0C%26pg%3DPA324&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">editors, Ronnie A. Rosenthal, Michael E. Zenilman, Mark R. Katlic, (২০১১)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=VcgmpMZE6a8C&amp;pg=PA87"><i>Principles and practice of geriatric surgery</i></a> (2nd ed. সংস্করণ)। Berlin: Springer। পৃষ্ঠা&#160;78। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9781441969996" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9781441969996">9781441969996</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Principles+and+practice+of+geriatric+surgery&amp;rft.place=Berlin&amp;rft.pages=78&amp;rft.edition=2nd+ed.&amp;rft.pub=Springer&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=9781441969996&amp;rft.aulast=editors&amp;rft.aufirst=Ronnie+A.+Rosenthal%2C+Michael+E.+Zenilman%2C+Mark+R.+Katlic%2C&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3DVcgmpMZE6a8C%26pg%3DPA87&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-UK2012-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-UK2012_11-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-UK2012_11-1"><sup><i>খ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-UK2012_11-2"><sup><i>গ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-UK2012_11-3"><sup><i>ঘ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-UK2012_11-4"><sup><i>ঙ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-UK2012_11-5"><sup><i>চ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/67319/undernutrition-finalevidence-oct12.pdf">"An update of 'The Neglected Crisis of Undernutrition: Evidence for Action<span style="padding-right:0.2em;">'</span>"</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span>। <i>www.gov.uk</i>। Department for International Development। অক্টো ২০১২<span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ৫ জুলাই ২০১৪</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.gov.uk&amp;rft.atitle=An+update+of+%E2%80%98The+Neglected+Crisis+of++Undernutrition%3A+Evidence+for+Action%E2%80%99&amp;rft.date=2012-10&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gov.uk%2Fgovernment%2Fuploads%2Fsystem%2Fuploads%2Fattachment_data%2Ffile%2F67319%2Fundernutrition-finalevidence-oct12.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Bh2013-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Bh2013_12-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-1"><sup><i>খ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-2"><sup><i>গ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-3"><sup><i>ঘ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-4"><sup><i>ঙ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-5"><sup><i>চ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-6"><sup><i>ছ</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bh2013_12-7"><sup><i>জ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Bhutta, ZA; Das, JK; Rizvi, A; Gaffey, MF; Walker, N; Horton, S; Webb, P; Lartey, A; Black, RE; Lancet Nutrition Interventions Review, Group; Maternal and Child Nutrition Study, Group (আগস্ট ৩, ২০১৩)। "Evidence-based interventions for improvement of maternal and child nutrition: what can be done and at what cost?"। <i>Lancet</i>। <b>382</b> (9890): 452–77। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fs0140-6736%2813%2960996-4">10.1016/s0140-6736(13)60996-4</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23746776">23746776</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Lancet&amp;rft.atitle=Evidence-based+interventions+for+improvement+of+maternal+and+child+nutrition%3A+what+can+be+done+and+at+what+cost%3F&amp;rft.volume=382&amp;rft.issue=9890&amp;rft.pages=452-77&amp;rft.date=2013-08-03&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fs0140-6736%2813%2960996-4&amp;rft_id=info%3Apmid%2F23746776&amp;rft.aulast=Bhutta&amp;rft.aufirst=ZA&amp;rft.au=Das%2C+JK&amp;rft.au=Rizvi%2C+A&amp;rft.au=Gaffey%2C+MF&amp;rft.au=Walker%2C+N&amp;rft.au=Horton%2C+S&amp;rft.au=Webb%2C+P&amp;rft.au=Lartey%2C+A&amp;rft.au=Black%2C+RE&amp;rft.au=Lancet+Nutrition+Interventions+Review%2C+Group&amp;rft.au=Maternal+and+Child+Nutrition+Study%2C+Group&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://documents.wfp.org/stellent/groups/public/documents/communications/wfp246176.pdf">"World Food Programme, Cash and Vouchers for Food"</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span>। <i>WFP.org</i>। এপ্রিল ২০১২<span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ৫ জুলাই ২০১৪</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=WFP.org&amp;rft.atitle=World+Food+Programme%2C+Cash+and+Vouchers+for+Food&amp;rft.date=2012-04&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdocuments.wfp.org%2Fstellent%2Fgroups%2Fpublic%2Fdocuments%2Fcommunications%2Fwfp246176.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-WHO2003-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-WHO2003_14-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-WHO2003_14-1"><sup><i>খ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/guidelinesforinp0000unse"><i>Guidelines for the inpatient treatment of severely malnourished children</i></a>। Geneva: World Health Organization। ২০০৩। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9241546093" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9241546093">9241546093</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Guidelines+for+the+inpatient+treatment+of+severely+malnourished+children&amp;rft.place=Geneva&amp;rft.pub=World+Health+Organization&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=9241546093&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fguidelinesforinp0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-solcultivateplanet-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-solcultivateplanet_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Jonathan A. Foley, Navin Ramankutty, Kate A. Brauman, Emily S. Cassidy, James S. Gerber, Matt Johnston, Nathaniel D. Mueller, Christine O’Connell, Deepak K. Ray, Paul C. West, Christian Balzer, Elena M. Bennett, Stephen R. Carpenter, Jason Hill1, Chad Monfreda, Stephen Polasky1, Johan Rockström, John Sheehan, Stefan Siebert, David Tilman1, David P. M. Zaks (অক্টোবর ২০১১)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/nature/journal/v478/n7369/full/nature10452.html">"Solutions for a cultivated planet"</a>। <i>Nature</i>। <b>478</b> (7369): 337–342। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnature10452">10.1038/nature10452</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21993620">21993620</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Nature&amp;rft.atitle=Solutions+for+a+cultivated+planet&amp;rft.volume=478&amp;rft.issue=7369&amp;rft.pages=337-342&amp;rft.date=2011-10&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature10452&amp;rft_id=info%3Apmid%2F21993620&amp;rft.au=Jonathan+A.+Foley%2C+Navin+Ramankutty%2C+Kate+A.+Brauman%2C+Emily+S.+Cassidy%2C+James+S.+Gerber%2C+Matt+Johnston%2C+Nathaniel+D.+Mueller%2C+Christine+O%E2%80%99Connell%2C+Deepak+K.+Ray%2C+Paul+C.+West%2C+Christian+Balzer%2C+Elena+M.+Bennett%2C+Stephen+R.+Carpenter%2C+Jason+Hill1%2C+Chad+Monfreda%2C+Stephen+Polasky1%2C+Johan+Rockstr%C3%B6m%2C+John+Sheehan%2C+Stefan+Siebert%2C+David+Tilman1%2C+David+P.+M.+Zaks&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Fnature%2Fjournal%2Fv478%2Fn7369%2Ffull%2Fnature10452.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%8F%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-FAO2010-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FAO2010_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/docrep/012/al390e/al390e00.pdf">"Global hunger declining, but still unacceptably high International hunger targets difficult to reach"</a> <span style="font-size:85%;">(পিডিএফ)</span>। <i>Food and Agriculture Organization of the United Nations</i>। সেপ্টেম্বর ২০১০<span class="reference-accessdate">। সংগ্রহের তারিখ ১ জুলাই ২০১৪</span>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Food+and+Agriculture+Organization+of+the+United+Nations&amp;rft.atitle=Global+hunger+declining%2C++but+still+unacceptably+high+International+hunger+targets+difficult+to+reach&amp;rft.date=2010-09&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fdocrep%2F012%2Fal390e%2Fal390e00.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Fao2008-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fao2008_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Food; (FAO), Agriculture Organization of the United Nations (২০০৮)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/docrep/011/i0291e/i0291e00.htm"><i>The state of food insecurity in the world, 2008&#160;: high food prices and food security&#160;: threats and opportunities</i></a>। Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)। পৃষ্ঠা&#160;2। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/978-92-5-106049-0" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/978-92-5-106049-0">978-92-5-106049-0</a>। <q>FAO’s most recent estimates put the number of hungry [actually, malnourished] people at 923 million in 2007, an increase of more than 80 million since the 1990–92 base period.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+state+of+food+insecurity+in+the+world%2C+2008+%3A+high+food+prices+and+food+security+%3A+threats+and+opportunities&amp;rft.place=Rome&amp;rft.pages=2&amp;rft.pub=Food+and+Agriculture+Organization+of+the+United+Nations+%28FAO%29&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-92-5-106049-0&amp;rft.au=Food&amp;rft.au=%28FAO%29%2C+Agriculture+Organization+of+the+United+Nations&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fdocrep%2F011%2Fi0291e%2Fi0291e00.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Loz2012-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Loz2012_18-0"><sup><i>ক</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Loz2012_18-1"><sup><i>খ</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Lozano R, Naghavi M, Foreman K; ও অন্যান্য (ডিসেম্বর ২০১২)। "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010"। <i>Lancet</i>। <b>380</b> (9859): 2095–128। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2812%2961728-0">10.1016/S0140-6736(12)61728-0</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23245604">23245604</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Lancet&amp;rft.atitle=Global+and+regional+mortality+from+235+causes+of+death+for+20+age+groups+in+1990+and+2010%3A+a+systematic+analysis+for+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2010&amp;rft.volume=380&amp;rft.issue=9859&amp;rft.pages=2095-128&amp;rft.date=2012-12&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2812%2961728-0&amp;rft_id=info%3Apmid%2F23245604&amp;rft.au=Lozano+R%2C+Naghavi+M%2C+Foreman+K&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%93_%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A6%9B%E0%A7%87" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে">link</a>) উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%8F%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-Murray2012-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Murray2012_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Murray, CJ (ডিসে ১৫, ২০১২)। "Disability-adjusted life years (DALYs) for 291 diseases and injuries in 21 regions, 1990-2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010."। <i>Lancet</i>। <b>380</b> (9859): 2197–223। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2812%2961689-4">10.1016/S0140-6736(12)61689-4</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23245608">23245608</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Lancet&amp;rft.atitle=Disability-adjusted+life+years+%28DALYs%29+for+291+diseases+and+injuries+in+21+regions%2C+1990-2010%3A+a+systematic+analysis+for+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2010.&amp;rft.volume=380&amp;rft.issue=9859&amp;rft.pages=2197-223&amp;rft.date=2012-12-15&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2812%2961689-4&amp;rft_id=info%3Apmid%2F23245608&amp;rft.aulast=Murray&amp;rft.aufirst=CJ&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Lim2012-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lim2012_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Lim SS, Vos T, Flaxman AD; ও অন্যান্য (ডিসেম্বর ২০১২)। "A comparative risk assessment of burden of disease and injury attributable to 67 risk factors and risk factor clusters in 21 regions, 1990-2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010"। <i>Lancet</i>। <b>380</b> (9859): 2224–60। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2812%2961766-8">10.1016/S0140-6736(12)61766-8</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23245609">23245609</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Lancet&amp;rft.atitle=A+comparative+risk+assessment+of+burden+of+disease+and+injury+attributable+to+67+risk+factors+and+risk+factor+clusters+in+21+regions%2C+1990-2010%3A+a+systematic+analysis+for+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2010&amp;rft.volume=380&amp;rft.issue=9859&amp;rft.pages=2224-60&amp;rft.date=2012-12&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2812%2961766-8&amp;rft_id=info%3Apmid%2F23245609&amp;rft.au=Lim+SS%2C+Vos+T%2C+Flaxman+AD&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%93_%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A6%9B%E0%A7%87" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে">link</a>) উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা (<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%8F%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Liz Young (২০০২)। <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=w4CGAgAAQBAJ&amp;pg=PA20"><i>World Hunger Routledge Introductions to Development</i></a>। পৃষ্ঠা&#160;20। <a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" class="mw-redirect" title="আন্তর্জাতিক মান পুস্তক সংখ্যা">আইএসবিএন</a>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%89%E0%A7%8E%E0%A6%B8/9781134774944" title="বিশেষ:বইয়ের উৎস/9781134774944">9781134774944</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+Hunger+Routledge+Introductions+to+Development&amp;rft.pages=20&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=9781134774944&amp;rft.au=Liz+Young&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3Dw4CGAgAAQBAJ%26pg%3DPA20&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> </ol></div></div> <table class="metadata plainlinks stub" style="background: transparent;" role="presentation"><tbody><tr> <td><i> এই নিবন্ধটি <a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3" title="উইকিপিডিয়া:অসম্পূর্ণ">অসম্পূর্ণ</a>। আপনি চাইলে <a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit">এটিকে সম্প্রসারিত করে</a> উইকিপিডিয়াকে সাহায্য করতে পারেন।</i><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4968227">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini" style="position: absolute; right: 15px; display: none;"><ul><li class="nv-দেখুন"><a href="/wiki/%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3" title="টেমপ্লেট:অসম্পূর্ণ"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি দেখুন" style=";text-decoration:inherit;">দে</abbr></a></li><li class="nv-সম্পাদনা"><a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3&amp;action=edit"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি সম্পাদনা করুন" style=";text-decoration:inherit;">স</abbr></a></li></ul></div></td> </tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6682028">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7466469">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="কর্তৃপক্ষ_নিয়ন্ত্রণ_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=উইকিউপাত্তে_এটি_সম্পাদনা_করুন&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q12167?uselang=bn#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;উইকিউপাত্তে_এটি_সম্পাদনা_করুন" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="কর্তৃপক্ষ_নিয়ন্ত্রণ_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=উইকিউপাত্তে_এটি_সম্পাদনা_করুন&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q12167?uselang=bn#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;উইকিউপাত্তে_এটি_সম্পাদনা_করুন" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8D%E0%A6%AF:%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%83%E0%A6%AA%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A3" title="সাহায্য:কর্তৃপক্ষ নিয়ন্ত্রণ">কর্তৃপক্ষ নিয়ন্ত্রণ</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12167?uselang=bn#identifiers" title="উইকিউপাত্তে এটি সম্পাদনা করুন"><img alt="উইকিউপাত্তে এটি সম্পাদনা করুন" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">জাতীয় গ্রন্থাগার</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4138143-9">জার্মানি</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph134895&amp;CON_LNG=ENG">চেক প্রজাতন্ত্র</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">অন্যান্য</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10638452">ন্যাশনাল আর্কাইভস (মার্কিন)</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐645694d6cb‐6srm8 Cached time: 20250212222554 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.419 seconds Real time usage: 0.760 seconds Preprocessor visited node count: 1557/1000000 Post‐expand include size: 82248/2097152 bytes Template argument size: 732/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 49232/5000000 bytes Lua time usage: 0.256/10.000 seconds Lua memory usage: 4934778/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 2/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 440.471 1 -total 42.93% 189.080 1 টেমপ্লেট:সূত্র_তালিকা 18.15% 79.958 10 টেমপ্লেট:বই_উদ্ধৃতি 16.25% 71.587 1 টেমপ্লেট:কর্তৃপক্ষ_নিয়ন্ত্রণ 15.69% 69.098 1 টেমপ্লেট:Infobox_disease 14.65% 64.512 1 টেমপ্লেট:যান্ত্রিক_অনুবাদ 14.10% 62.087 1 টেমপ্লেট:Ambox 12.71% 55.971 1 টেমপ্লেট:তথ্যছক 12.15% 53.509 5 টেমপ্লেট:সাময়িকী_উদ্ধৃতি 5.34% 23.515 5 টেমপ্লেট:ওয়েব_উদ্ধৃতি --> <!-- Saved in parser cache with key bnwiki:pcache:452174:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250212222554 and revision id 7570660. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">'<a dir="ltr" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=অপুষ্টি&amp;oldid=7570660">https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=অপুষ্টি&amp;oldid=7570660</a>' থেকে আনীত</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80" title="বিশেষ:বিষয়শ্রেণী">বিষয়শ্রেণীসমূহ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AA%E0%A6%B0_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3_%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%BF_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9" title="বিষয়শ্রেণী:অনুবাদের পর নিরীক্ষণ জরুরি নিবন্ধসমূহ">অনুবাদের পর নিরীক্ষণ জরুরি নিবন্ধসমূহ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF" title="বিষয়শ্রেণী:অপুষ্টি">অপুষ্টি</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%93_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC" title="বিষয়শ্রেণী:খাদ্য ও পানীয়">খাদ্য ও পানীয়</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B9%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%86%E0%A6%9A%E0%A6%B0%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বিষয়শ্রেণী:খাদ্য গ্রহণের আচরণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">খাদ্য গ্রহণের আচরণ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="বিষয়শ্রেণী:স্নায়ুমনোবিজ্ঞান">স্নায়ুমনোবিজ্ঞান</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="বিষয়শ্রেণী:লিম্বিক তন্ত্র">লিম্বিক তন্ত্র</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B9%E0%A6%A3_%E0%A6%86%E0%A6%9A%E0%A6%B0%E0%A6%A3" title="বিষয়শ্রেণী:খাদ্যগ্রহণ আচরণ">খাদ্যগ্রহণ আচরণ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">লুকানো বিষয়শ্রেণী: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%BE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: অতিরিক্ত লেখা: লেখকগণের তালিকা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%8F%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE:_%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A6%95%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: একাধিক নাম: লেখকগণের তালিকা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%B6%E0%A7%88%E0%A6%B2%E0%A7%80_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3:_%E0%A6%93_%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%87_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A6%9B%E0%A7%87" title="বিষয়শ্রেণী:উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে">উদ্ধৃতি শৈলী রক্ষণাবেক্ষণ: ও অন্যান্য স্পষ্টভাবে ব্যবহার করছে</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%85%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%B9_%E0%A6%A4%E0%A6%A5%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%9B%E0%A6%95_%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A7%8E%E0%A6%B8%E0%A6%BE_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:অজানা পরামিতিসহ তথ্যছক চিকিৎসা অবস্থা ব্যবহৃত পাতা">অজানা পরামিতিসহ তথ্যছক চিকিৎসা অবস্থা ব্যবহৃত পাতা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3" title="বিষয়শ্রেণী:অসম্পূর্ণ">অসম্পূর্ণ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> এ পৃষ্ঠায় শেষ পরিবর্তন হয়েছিল ০০:৩৮টার সময়, ২৯ আগস্ট ২০২৪ তারিখে।</li> <li id="footer-info-copyright">লেখাগুলো <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.bn">ক্রিয়েটিভ কমন্স অ্যাট্রিবিউশন/শেয়ার-আলাইক লাইসেন্সের</a> আওতাভুক্ত; এর সাথে বাড়তি শর্ত প্রযোজ্য হতে পারে। এই সাইট ব্যবহার করার মাধ্যমে আপনি এর <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/bn">ব্যবহারের শর্তাবলী</a> ও <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy/bn">গোপনীয়তা নীতির</a> সাথে সম্মত হচ্ছেন। উইকিপিডিয়া&#174; একটি অলাভজনক সংস্থা, যা <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">উইকিমিডিয়া ফাউন্ডেশনের</a> একটি নিবন্ধিত ট্রেডমার্ক।</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">গোপনীয়তার নীতি</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%AC%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4">উইকিপিডিয়া বৃত্তান্ত</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A3_%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%97">দাবিত্যাগ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">আচরণবিধি</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">উন্নয়নকারী</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/bn.wikipedia.org">পরিসংখ্যান</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">কুকির বিবৃতি</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//bn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">মোবাইল সংস্করণ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>অনুসন্ধান</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="বিশেষ:অনুসন্ধান"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">অনুসন্ধান</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সূচিপত্র টগল করুন" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">সূচিপত্র টগল করুন</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">অপুষ্টি</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>১১১টি ভাষা</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>আলোচনা যোগ করুন</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6455b7c8bf-phzhg","wgBackendResponseTime":150,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.419","walltime":"0.760","ppvisitednodes":{"value":1557,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":82248,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":732,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":49232,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":2,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 440.471 1 -total"," 42.93% 189.080 1 টেমপ্লেট:সূত্র_তালিকা"," 18.15% 79.958 10 টেমপ্লেট:বই_উদ্ধৃতি"," 16.25% 71.587 1 টেমপ্লেট:কর্তৃপক্ষ_নিয়ন্ত্রণ"," 15.69% 69.098 1 টেমপ্লেট:Infobox_disease"," 14.65% 64.512 1 টেমপ্লেট:যান্ত্রিক_অনুবাদ"," 14.10% 62.087 1 টেমপ্লেট:Ambox"," 12.71% 55.971 1 টেমপ্লেট:তথ্যছক"," 12.15% 53.509 5 টেমপ্লেট:সাময়িকী_উদ্ধৃতি"," 5.34% 23.515 5 টেমপ্লেট:ওয়েব_উদ্ধৃতি"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.256","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4934778,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-645694d6cb-6srm8","timestamp":"20250212222554","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0985\u09aa\u09c1\u09b7\u09cd\u099f\u09bf","url":"https:\/\/bn.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A6%85%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12167","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12167","author":{"@type":"Organization","name":"\u0989\u0987\u0995\u09bf\u09ae\u09bf\u09a1\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u09aa\u09cd\u09b0\u0995\u09b2\u09cd\u09aa\u09c7\u09b0 \u0985\u09ac\u09a6\u09be\u09a8\u0995\u09be\u09b0\u09c0\u0997\u09a3"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0989\u0987\u0995\u09bf\u09ae\u09bf\u09a1\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u09ab\u09be\u0989\u09a8\u09cd\u09a1\u09c7\u09b6\u09a8","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2015-10-23T15:57:33Z","dateModified":"2024-08-29T00:38:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/90\/Orange_ribbon.svg","headline":"\u0985\u09a4\u09cd\u09af\u09a7\u09bf\u0995 \u0995\u09ae, \u09ac\u09c7\u09b6\u09bf \u09ac\u09be \u09ad\u09c1\u09b2 \u09aa\u09c1\u09b7\u09cd\u099f\u09bf \u0989\u09aa\u09be\u09a6\u09be\u09a8 \u0997\u09cd\u09b0\u09b9\u09a3\u09c7\u09b0 \u09ab\u09b2\u09c7 \u09b8\u09c3\u09b7\u09cd\u099f \u09b0\u09cb\u0997\u09be\u09ac\u09b8\u09cd\u09a5\u09be"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10