CINXE.COM

ความตาย - วิกิพีเดีย

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="th" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ความตาย - วิกิพีเดีย</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )thwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "thai","wgMonthNames":["","มกราคม","กุมภาพันธ์","มีนาคม","เมษายน","พฤษภาคม","มิถุนายน","กรกฎาคม","สิงหาคม","กันยายน","ตุลาคม","พฤศจิกายน","ธันวาคม"],"wgRequestId":"2d7a4c50-76e4-479e-ad39-cc09622857c8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ความตาย","wgTitle":"ความตาย","wgCurRevisionId":11750420,"wgRevisionId":11750420,"wgArticleId":92839,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน (en-us)","Webarchive template wayback links","หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN","ชีวิต","ชราภาพ","ความตาย", "ประชากรศาสตร์"],"wgPageViewLanguage":"th","wgPageContentLanguage":"th","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ความตาย","wgRelevantArticleId":92839,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"th","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"th"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":[ "brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=th&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1633"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1089"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="871"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ความตาย - วิกิพีเดีย"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="แก้ไข" href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="วิกิพีเดีย (th)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//th.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.th"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ฟีดอะตอม วิกิพีเดีย" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ความตาย rootpage-ความตาย skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ข้ามไปเนื้อหา</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เมนูหลัก" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เมนูหลัก</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เมนูหลัก</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> การนำทาง </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" title="เยี่ยมชมหน้าหลัก [z]" accesskey="z"><span>หน้าหลัก</span></a></li><li id="n-ask" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1"><span>ถามคำถาม</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ค้นหาข้อมูลเบื้องหลังในเหตุการณ์ปัจจุบัน"><span>เหตุการณ์ปัจจุบัน</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1" title="โหลดหน้าแบบสุ่ม [x]" accesskey="x"><span>สุ่มบทความ</span></a></li><li id="n-about" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="ทำความรู้จักวิกิพีเดีย"><span>เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิธีการติดต่อวิกิพีเดีย"><span>ติดต่อเรา</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> มีส่วนร่วม </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D" title="ข้อแนะนำการใช้และแก้ไขวิกิพีเดีย"><span>คำอธิบาย</span></a></li><li id="n-introduction" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99"><span>เริ่มต้นเขียน</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="เกี่ยวกับโครงการ สิ่งที่คุณทำได้ และวิธีการค้นหา"><span>ศาลาประชาคม</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในวิกินี้ [r]" accesskey="r"><span>ปรับปรุงล่าสุด</span></a></li><li id="n-discord" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94"><span>ดิสคอร์ด</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="วิกิพีเดีย" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-th.svg" style="width: 6.4375em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="สารานุกรมเสรี" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-th.svg" width="100" height="18" style="width: 6.25em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ค้นหา</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" aria-label="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" autocapitalize="sentences" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="พิเศษ:ค้นหา"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ค้นหา</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="เครื่องมือส่วนตัว"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="หน้าตา" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">หน้าตา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&amp;uselang=th" class=""><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&amp;returnto=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ" class=""><span>สร้างบัญชี</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&amp;returnto=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o" class=""><span>เข้าสู่ระบบ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือส่วนตัว" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือส่วนตัว</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="เมนูผู้ใช้" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&amp;uselang=th"><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&amp;returnto=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>สร้างบัญชี</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&amp;returnto=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>เข้าสู่ระบบ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> หน้าสำหรับผู้แก้ไขที่ออกจากระบบ <a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B3" aria-label="เรียนรู้เพิ่มเกี่ยวกับการแก้ไข"><span>เรียนรู้เพิ่มเติม</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="รายการการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [y]" accesskey="y"><span>ส่วนร่วม</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="อภิปรายเกี่ยวกับการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [n]" accesskey="n"><span>คุย</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="สารบัญ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">สารบัญ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ซ่อน</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">บทนำ</div> </a> </li> <li id="toc-การแข่งขัน_การคัดเลือกโดยธรรมชาติ_และการสูญพันธุ์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การแข่งขัน_การคัดเลือกโดยธรรมชาติ_และการสูญพันธุ์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>การแข่งขัน การคัดเลือกโดยธรรมชาติ และการสูญพันธุ์</span> </div> </a> <ul id="toc-การแข่งขัน_การคัดเลือกโดยธรรมชาติ_และการสูญพันธุ์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การตายทางการแพทย์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การตายทางการแพทย์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>การตายทางการแพทย์</span> </div> </a> <ul id="toc-การตายทางการแพทย์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การตายระดับเซลล์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การตายระดับเซลล์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>การตายระดับเซลล์</span> </div> </a> <ul id="toc-การตายระดับเซลล์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การชันสูตรศพ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การชันสูตรศพ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>การชันสูตรศพ</span> </div> </a> <ul id="toc-การชันสูตรศพ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ความเชื่อทางศาสนา" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ความเชื่อทางศาสนา"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ความเชื่อทางศาสนา</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ความเชื่อทางศาสนา-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ความเชื่อทางศาสนา subsection</span> </button> <ul id="toc-ความเชื่อทางศาสนา-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ศาสนาพุทธ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ศาสนาพุทธ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>ศาสนาพุทธ</span> </div> </a> <ul id="toc-ศาสนาพุทธ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ศาสนาคริสต์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ศาสนาคริสต์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>ศาสนาคริสต์</span> </div> </a> <ul id="toc-ศาสนาคริสต์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ศาสนาอิสลาม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ศาสนาอิสลาม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>ศาสนาอิสลาม</span> </div> </a> <ul id="toc-ศาสนาอิสลาม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-การพลีชีพ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การพลีชีพ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>การพลีชีพ</span> </div> </a> <ul id="toc-การพลีชีพ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-โทษประหารชีวิต" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#โทษประหารชีวิต"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>โทษประหารชีวิต</span> </div> </a> <ul id="toc-โทษประหารชีวิต-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การฆ่าตัวตาย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การฆ่าตัวตาย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>การฆ่าตัวตาย</span> </div> </a> <ul id="toc-การฆ่าตัวตาย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ดูเพิ่ม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ดูเพิ่ม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>ดูเพิ่ม</span> </div> </a> <ul id="toc-ดูเพิ่ม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>อ้างอิง</span> </div> </a> <ul id="toc-อ้างอิง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#แหล่งข้อมูลอื่น"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>แหล่งข้อมูลอื่น</span> </div> </a> <ul id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="สารบัญ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ความตาย</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ไปที่บทความในภาษาอื่น ซึ่งมีใน 170 ภาษา" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-170" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">170 ภาษา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Dood" title="Dood – แอฟริกานส์" lang="af" hreflang="af" data-title="Dood" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="แอฟริกานส์" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Tod" title="Tod – เยอรมันสวิส" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Tod" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="เยอรมันสวิส" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9E%E1%89%B5" title="ሞት – อัมฮารา" lang="am" hreflang="am" data-title="ሞት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="อัมฮารา" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Muerte" title="Muerte – อารากอน" lang="an" hreflang="an" data-title="Muerte" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="อารากอน" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA" title="موت – อาหรับ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="موت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="อาหรับ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%98%DC%AC%DC%90" title="ܡܘܬܐ – อราเมอิก" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܘܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="อราเมอิก" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA" title="موت – อาหรับโมร็อกโก" lang="ary" hreflang="ary" data-title="موت" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="อาหรับโมร็อกโก" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA" title="موت – อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" lang="arz" hreflang="arz" data-title="موت" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%81" title="মৃত্যু – อัสสัม" lang="as" hreflang="as" data-title="মৃত্যু" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="อัสสัม" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Muerte" title="Muerte – อัสตูเรียส" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Muerte" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="อัสตูเรียส" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%B5%D0%BB" title="Хвел – อาวาร์" lang="av" hreflang="av" data-title="Хвел" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="อาวาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%96l%C3%BCm" title="Ölüm – อาเซอร์ไบจาน" lang="az" hreflang="az" data-title="Ölüm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="อาเซอร์ไบจาน" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88%D9%85" title="اؤلوم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اؤلوم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D0%BC" title="Үлем – บัชคีร์" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Үлем" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="บัชคีร์" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Doud" title="Doud – บาวาเรีย" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Doud" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="บาวาเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Smert%C4%97s" title="Smertės – ซาโมจิเตียน" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Smertės" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ซาโมจิเตียน" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kagadanan" title="Kagadanan – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kagadanan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%86%D1%8C" title="Смерць – เบลารุส" lang="be" hreflang="be" data-title="Смерць" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="เบลารุส" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%86%D1%8C" title="Сьмерць – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сьмерць" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D1%8A%D1%80%D1%82" title="Смърт – บัลแกเรีย" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Смърт" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="บัลแกเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8C%E0%A4%A4" title="मौत – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="मौत" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%81" title="মৃত্যু – บังกลา" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মৃত্যু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="บังกลา" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A4%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BC%8D" title="ཤི་བ། – ทิเบต" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཤི་བ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ทิเบต" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Marv" title="Marv – เบรตัน" lang="br" hreflang="br" data-title="Marv" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="เบรตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Smrt" title="Smrt – บอสเนีย" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Smrt" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="บอสเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Үхэл – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Үхэл" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mort" title="Mort – คาตาลัน" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mort" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="คาตาลัน" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%AB" title="Sī – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sī" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B0" title="Ӏожалла – เชเชน" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ӏожалла" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="เชเชน" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Kamatayon" title="Kamatayon – เซบู" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Kamatayon" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="เซบู" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B1%DA%AF" title="مەرگ – เคิร์ดตอนกลาง" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مەرگ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="เคิร์ดตอนกลาง" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Smrt" title="Smrt – เช็ก" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Smrt" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="เช็ก" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8A%D0%BC%D1%80%D1%8C%D1%82%D1%8C" title="Съмрьть – เชอร์ชสลาวิก" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Съмрьть" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="เชอร์ชสลาวิก" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%C4%95%D0%BC" title="Вилĕм – ชูวัช" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вилĕм" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ชูวัช" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Marwolaeth" title="Marwolaeth – เวลส์" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Marwolaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="เวลส์" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/D%C3%B8d" title="Død – เดนมาร์ก" lang="da" hreflang="da" data-title="Død" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="เดนมาร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Tod" title="Tod – เยอรมัน" lang="de" hreflang="de" data-title="Tod" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="เยอรมัน" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Merg" title="Merg – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Merg" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%89%DE%A6%DE%83%DE%AA" title="މަރު – ธิเวหิ" lang="dv" hreflang="dv" data-title="މަރު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="ธิเวหิ" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%AC%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Θάνατος – กรีก" lang="el" hreflang="el" data-title="Θάνατος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="กรีก" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Death" title="Death – อังกฤษ" lang="en" hreflang="en" data-title="Death" data-language-autonym="English" data-language-local-name="อังกฤษ" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Morto" title="Morto – เอสเปรันโต" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Morto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="เอสเปรันโต" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Muerte" title="Muerte – สเปน" lang="es" hreflang="es" data-title="Muerte" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="สเปน" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Surm" title="Surm – เอสโตเนีย" lang="et" hreflang="et" data-title="Surm" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="เอสโตเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Heriotza" title="Heriotza – บาสก์" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Heriotza" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="บาสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Muerti" title="Muerti – เอกซ์เตรมาดูรา" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Muerti" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="เอกซ์เตรมาดูรา" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF" title="مرگ – เปอร์เซีย" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مرگ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="เปอร์เซีย" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kuolema" title="Kuolema – ฟินแลนด์" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kuolema" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ฟินแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Kuul_(surm)" title="Kuul (surm) – โวโร" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Kuul (surm)" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="โวโร" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mort" title="Mort – ฝรั่งเศส" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mort" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ฝรั่งเศส" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Dea" title="Dea – ฟริเซียนตะวันตก" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Dea" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ฟริเซียนตะวันตก" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/B%C3%A1s" title="Bás – ไอริช" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bás" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ไอริช" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%81%8E%E4%B8%96" title="過世 – จีนกั้น" lang="gan" hreflang="gan" data-title="過世" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="จีนกั้น" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lanm%C3%B2" title="Lanmò – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lanmò" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Morte" title="Morte – กาลิเซีย" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Morte" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="กาลิเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mano" title="Mano – กัวรานี" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mano" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="กัวรานี" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Ok%C3%BA" title="Okú – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Okú" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Mutuwa" title="Mutuwa – เฮาซา" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Mutuwa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="เฮาซา" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%AD" title="Sí – จีนแคะ" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sí" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="จีนแคะ" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%95%D7%AA" title="מוות – ฮิบรู" lang="he" hreflang="he" data-title="מוות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ฮิบรู" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="मृत्यु – ฮินดี" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मृत्यु" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ฮินดี" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Maut" title="Maut – ฮินดีฟิจิ" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Maut" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="ฮินดีฟิจิ" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Smrt" title="Smrt – โครเอเชีย" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Smrt" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Lanm%C3%B2" title="Lanmò – เฮติครีโอล" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lanmò" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="เฮติครีโอล" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Hal%C3%A1l" title="Halál – ฮังการี" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Halál" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ฮังการี" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B0" title="Մահ – อาร์เมเนีย" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մահ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="อาร์เมเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B0" title="Մահ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մահ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Morte" title="Morte – อินเตอร์ลิงกัว" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Morte" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="อินเตอร์ลิงกัว" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Pemati" title="Pemati – อิบาน" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Pemati" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="อิบาน" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kematian" title="Kematian – อินโดนีเซีย" lang="id" hreflang="id" data-title="Kematian" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="อินโดนีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Patay" title="Patay – อีโลโก" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Patay" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="อีโลโก" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Валар – อินกุช" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Валар" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="อินกุช" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Morto" title="Morto – อีโด" lang="io" hreflang="io" data-title="Morto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="อีโด" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Dau%C3%B0i" title="Dauði – ไอซ์แลนด์" lang="is" hreflang="is" data-title="Dauði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ไอซ์แลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Morte" title="Morte – อิตาลี" lang="it" hreflang="it" data-title="Morte" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="อิตาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%8B%E1%94%AA%E1%90%83%E1%93%95%E1%96%85%E1%91%90%E1%96%85" title="ᐋᔪᐃᓕᖅᑐᖅ – อินุกติตุต" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐋᔪᐃᓕᖅᑐᖅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="อินุกติตุต" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%BB" title="死 – ญี่ปุ่น" lang="ja" hreflang="ja" data-title="死" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ญี่ปุ่น" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Pati" title="Pati – ชวา" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Pati" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ชวา" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="სიკვდილი – จอร์เจีย" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სიკვდილი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="จอร์เจีย" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Lmut" title="Lmut – กาไบล" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Lmut" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="กาไบล" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/S%C9%A9m" title="Sɩm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sɩm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1khwu" title="A̱khwu – ทีแยป" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱khwu" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ทีแยป" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BB%D1%96%D0%BC" title="Өлім – คาซัค" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Өлім" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="คาซัค" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%98%E1%9E%9A%E1%9E%8E%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%96" title="មរណភាព – เขมร" lang="km" hreflang="km" data-title="មរណភាព" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="เขมร" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B0%E0%B2%A3" title="ಮರಣ – กันนาดา" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಮರಣ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="กันนาดา" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A3%BD%EC%9D%8C" title="죽음 – เกาหลี" lang="ko" hreflang="ko" data-title="죽음" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="เกาหลี" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mirin" title="Mirin – เคิร์ด" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mirin" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="เคิร์ด" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Mernans" title="Mernans – คอร์นิช" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Mernans" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="คอร์นิช" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BB%D2%AF%D0%BC" title="Өлүм – คีร์กีซ" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Өлүм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="คีร์กีซ" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mors" title="Mors – ละติน" lang="la" hreflang="la" data-title="Mors" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ละติน" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Doead" title="Doead – ลิมเบิร์ก" lang="li" hreflang="li" data-title="Doead" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ลิมเบิร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Morte" title="Morte – ลิกูเรีย" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Morte" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ลิกูเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Mort" title="Mort – ลอมบาร์ด" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Mort" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ลอมบาร์ด" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Liw%C3%A2" title="Liwâ – ลิงกาลา" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Liwâ" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ลิงกาลา" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mirtis" title="Mirtis – ลิทัวเนีย" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mirtis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ลิทัวเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/N%C4%81ve" title="Nāve – ลัตเวีย" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Nāve" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ลัตเวีย" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fahafatesana" title="Fahafatesana – มาลากาซี" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fahafatesana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="มาลากาซี" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D1%80%D1%82" title="Смрт – มาซิโดเนีย" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Смрт" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="มาซิโดเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82" title="മരണം – มาลายาลัม" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മരണം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="มาลายาลัม" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Үхэл – มองโกเลีย" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Үхэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="มองโกเลีย" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82" title="मृत्यू – มราฐี" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मृत्यू" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="มราฐี" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BD" title="Колен – มารีตะวันตก" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Колен" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="มารีตะวันตก" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Ajal" title="Ajal – มาเลย์" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Ajal" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="มาเลย์" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Mewt" title="Mewt – มอลตา" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Mewt" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="มอลตา" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%86%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="သေဆုံးခြင်း – พม่า" lang="my" hreflang="my" data-title="သေဆုံးခြင်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="พม่า" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%B0_%D0%BE%D0%B7%D0%BA%D1%81" title="Кулома озкс – เอียร์ซยา" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Кулома озкс" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="เอียร์ซยา" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Miquiztli" title="Miquiztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Miquiztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Dood" title="Dood – เยอรมันต่ำ" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Dood" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="เยอรมันต่ำ" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="मृत्यु – เนวาร์" lang="new" hreflang="new" data-title="मृत्यु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="เนวาร์" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Fa%27amate" title="Fa&#039;amate – นีอัส" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Fa&#039;amate" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="นีอัส" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Dood" title="Dood – ดัตช์" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Dood" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ดัตช์" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/D%C3%B8d" title="Død – นอร์เวย์นีนอสก์" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Død" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="นอร์เวย์นีนอสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/D%C3%B8d" title="Død – นอร์เวย์บุคมอล" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Død" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="นอร์เวย์บุคมอล" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/M%C3%B2rt" title="Mòrt – อ็อกซิตัน" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mòrt" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="อ็อกซิตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%8C%E0%A8%A4" title="ਮੌਤ – ปัญจาบ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੌਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ปัญจาบ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Kamat%C3%A1yan" title="Kamatáyan – ปัมปังกา" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Kamatáyan" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="ปัมปังกา" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Morto" title="Morto – ปาเปียเมนโต" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Morto" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="ปาเปียเมนโต" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Death" title="Death – ไนจีเรียนพิดจิน" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Death" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="ไนจีเรียนพิดจิน" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Amier%C4%87" title="Śmierć – โปแลนด์" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Śmierć" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="โปแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%86" title="مرن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="مرن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DA%93%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مړینه – พัชโต" lang="ps" hreflang="ps" data-title="مړینه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="พัชโต" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Morte" title="Morte – โปรตุเกส" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Morte" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="โปรตุเกส" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Wa%C3%B1uy" title="Wañuy – เคชวา" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Wañuy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="เคชวา" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Moarte" title="Moarte – โรมาเนีย" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Moarte" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="โรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Moarti" title="Moarti – อาโรมาเนีย" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Moarti" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="อาโรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%8C" title="Смерть – รัสเซีย" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Смерть" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="รัสเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%8C" title="Смерть – รูซิน" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Смерть" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="รูซิน" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BB%D2%AF%D2%AF" title="Өлүү – ซาคา" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Өлүү" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ซาคา" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9C%E1%B1%A9%E1%B1%A8" title="ᱜᱩᱨ – สันตาลี" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱜᱩᱨ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="สันตาลี" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Morti" title="Morti – ซิซิลี" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Morti" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="ซิซิลี" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Daith" title="Daith – สกอตส์" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Daith" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="สกอตส์" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA" title="موت – สินธิ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="موت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="สินธิ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Smrt" title="Smrt – เซอร์โบ-โครเอเชีย" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Smrt" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="เซอร์โบ-โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B6%BA" title="මරණය – สิงหล" lang="si" hreflang="si" data-title="මරණය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="สิงหล" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Death" title="Death – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Death" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Smr%C5%A5" title="Smrť – สโลวัก" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Smrť" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="สโลวัก" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Smrt" title="Smrt – สโลวีเนีย" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Smrt" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="สโลวีเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Rufu" title="Rufu – โชนา" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Rufu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="โชนา" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Geeri" title="Geeri – โซมาลี" lang="so" hreflang="so" data-title="Geeri" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="โซมาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vdekja" title="Vdekja – แอลเบเนีย" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vdekja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="แอลเบเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D1%80%D1%82" title="Смрт – เซอร์เบีย" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Смрт" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="เซอร์เบีย" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Pa%C3%A9h" title="Paéh – ซุนดา" lang="su" hreflang="su" data-title="Paéh" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ซุนดา" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6den" title="Döden – สวีเดน" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Döden" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="สวีเดน" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mauti" title="Mauti – สวาฮีลี" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mauti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="สวาฮีลี" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Amjyr%C4%87" title="Śmjyrć – ไซลีเซีย" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Śmjyrć" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="ไซลีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B1%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="இறப்பு – ทมิฬ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இறப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ทมิฬ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B3%81" title="ಸಾವು – ตูลู" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಸಾವು" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="ตูลู" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%82" title="మరణం – เตลูกู" lang="te" hreflang="te" data-title="మరణం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="เตลูกู" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/%C3%96l%C3%BCm" title="Ölüm – เติร์กเมน" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ölüm" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="เติร์กเมน" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kamatayan" title="Kamatayan – ตากาล็อก" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kamatayan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ตากาล็อก" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96l%C3%BCm" title="Ölüm – ตุรกี" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ölüm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ตุรกี" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D0%BC" title="Үлем – ตาตาร์" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үлем" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ตาตาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Owuo" title="Owuo – ทวิ" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Owuo" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="ทวิ" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%8C" title="Смерть – ยูเครน" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Смерть" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ยูเครน" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA" title="موت – อูรดู" lang="ur" hreflang="ur" data-title="موت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="อูรดู" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBlim" title="Oʻlim – อุซเบก" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻlim" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="อุซเบก" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Surm" title="Surm – เวปส์" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Surm" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="เวปส์" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BA%BFt" title="Chết – เวียดนาม" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chết" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="เวียดนาม" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Moirt" title="Moirt – วอลลูน" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Moirt" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="วอลลูน" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kamatayon" title="Kamatayon – วาเรย์" lang="war" hreflang="war" data-title="Kamatayon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="วาเรย์" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%BB" title="死 – จีนอู๋" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="死" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="จีนอู๋" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A6%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ღურა – เมเกรเลีย" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ღურა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="เมเกรเลีย" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%95%D7%99%D7%98" title="טויט – ยิดดิช" lang="yi" hreflang="yi" data-title="טויט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ยิดดิช" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Ik%C3%BA" title="Ikú – โยรูบา" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ikú" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="โยรูบา" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Dai" title="Dai – จ้วง" lang="za" hreflang="za" data-title="Dai" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="จ้วง" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%BB%E4%BA%A1" title="死亡 – จีน" lang="zh" hreflang="zh" data-title="死亡" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="จีน" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%BB" title="死 – จีนคลาสสิก" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="死" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="จีนคลาสสิก" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/S%C3%AD-b%C3%B4ng" title="Sí-bông – จีนมินหนาน" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sí-bông" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="จีนมินหนาน" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%BB" title="死 – กวางตุ้ง" lang="yue" hreflang="yue" data-title="死" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="กวางตุ้ง" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ukufa" title="Ukufa – ซูลู" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ukufa" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ซูลู" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4#sitelinks-wikipedia" title="แก้ไขลิงก์ข้ามภาษา" class="wbc-editpage">แก้ไขลิงก์</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="เนมสเปซ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="ดูหน้าเนื้อหา [c]" accesskey="c"><span>บทความ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2:%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" rel="discussion" title="อภิปรายเกี่ยวกับหน้าเนื้อหา [t]" accesskey="t"><span>อภิปราย</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เปลี่ยนรูปแบบภาษา" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ไทย</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ดู"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=history" title="แก้ไขเก่าของหน้านี้ [h]" accesskey="h"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เครื่องมือ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <div class="vector-menu-heading"> การกระทำ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=history"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ทั่วไป </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="รายการหน้าวิกิทุกหน้าที่ลิงก์มาที่นี่ [j]" accesskey="j"><span>หน้าที่ลิงก์มา</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" rel="nofollow" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในหน้าที่ลิงก์จากหน้านี้ [k]" accesskey="k"><span>การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวโยง</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9B%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%94" title="อัปโหลดไฟล์ [u]" accesskey="u"><span>อัปโหลดไฟล์</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9" title="รายการหน้าพิเศษทั้งหมด [q]" accesskey="q"><span>หน้าพิเศษ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;oldid=11750420" title="ลิงก์ถาวรมารุ่นนี้ของหน้านี้"><span>ลิงก์ถาวร</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=info" title="ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหน้านี้"><span>สารสนเทศหน้า</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87&amp;page=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;id=11750420&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="สารสนเทศเกี่ยวกับวิธีการอ้างอิงหน้านี้"><span>อ้างอิงบทความนี้</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%2584%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A1%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A2"><span>รับยูอาร์แอลแบบสั้น</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%2584%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A1%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A2"><span>ดาวน์โหลดคิวอาร์โค้ด</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> พิมพ์/ส่งออก </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2"><span>สร้างหนังสือ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:DownloadAsPdf&amp;page=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=show-download-screen"><span>ดาวน์โหลดเป็น PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;printable=yes" title="รุ่นที่พร้อมพิมพ์ของหน้านี้ [p]" accesskey="p"><span>รุ่นพร้อมพิมพ์</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ในโครงการอื่น </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Death" hreflang="en"><span>วิกิมีเดียคอมมอนส์</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4" title="ลิงก์ไปยังสิ่งนี้ในคลังซึ่งเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ เข้าด้วยกัน [g]" accesskey="g"><span>สิ่งนี้ในวิกิสนเทศ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">หน้าตา</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ซ่อน</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="th" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG/250px-Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG" decoding="async" width="250" height="340" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG/375px-Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG 2x" data-file-width="463" data-file-height="630" /></a><figcaption>ภาพกะโหลกศีรษะมนุษย์ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แห่งความตาย</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Human_remains.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Human_remains.jpg/250px-Human_remains.jpg" decoding="async" width="250" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Human_remains.jpg/375px-Human_remains.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Human_remains.jpg/500px-Human_remains.jpg 2x" data-file-width="561" data-file-height="410" /></a><figcaption>สลายมนุษย์<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%9E" title="ศพ">ศพ</a>ใน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ออสเตรเลียตะวันตก (ไม่มีหน้านี้)">ออสเตรเลียตะวันตก</a>, <a href="/w/index.php?title=1905&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="1905 (ไม่มีหน้านี้)">1905</a>.</figcaption></figure> <p><b>ความตาย</b> หรือ <b>การเสียชีวิต</b> เป็นการสิ้นสุดการทำหน้าที่ทางชีวภาพอันคงไว้ซึ่งสิ่งมีชีวิต ปรากฏการณ์สามัญที่นำมาซึ่งความตาย ได้แก่ <a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%A3%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="ชรา">โรคชรา</a> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="การล่าเหยื่อ">การถูกล่า</a> <a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%A0%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ทุพโภชนาการ">ทุพโภชนาการ</a> <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84" title="โรค">โรคภัย</a> <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" class="mw-redirect" title="อัตวินิบาตกรรม">อัตวินิบาตกรรม</a> (การฆ่าตัวตาย) <a href="/wiki/%E0%B8%86%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" class="mw-redirect" title="ฆาตกรรม">ฆาตกรรม</a> <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%81" title="ความอดอยาก">ความอดอยาก</a> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3" class="mw-redirect" title="การขาดน้ำ">การขาดน้ำ</a> และ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8" title="อุบัติเหตุ">อุบัติเหตุ</a> หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%87%E0%B8%9A" title="การบาดเจ็บ">การบาดเจ็บ</a>ภายในร่างกาย<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ร่างกายหรือศพของสิ่งมีชีวิตจะเริ่มเน่าสลายไม่นานหลังเสียชีวิต ความตายถือว่าเป็นโอกาสที่เศร้าหรือไม่น่ายินดีโอกาสหนึ่ง สาเหตุมาจากความผูกพันหรือความรักที่มีต่อบุคคลผู้เสียชีวิตนั้น หรือการกลัวความตาย <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A8%E0%B8%9E&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="โรคกลัวศพ (ไม่มีหน้านี้)">โรคกลัวศพ</a> ความกังวลใจ ความเศร้าโศก <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%87%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A7%E0%B8%94" title="ความเจ็บปวด">ความเจ็บปวด</a>ทางจิต <a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B0%E0%B8%8B%E0%B8%B6%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2" class="mw-redirect mw-disambig" title="ภาวะซึมเศร้า">ภาวะซึมเศร้า</a> ความเห็นอกเห็นใจ ความสงสาร หรือความโดดเดี่ยว </p><p>สาเหตุการตายที่พบบ่อยที่สุดคือ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%83%E0%B8%88" class="mw-redirect" title="โรคหัวใจ">โรคหัวใจ</a> ตามมาด้วย<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="โรคหลอดเลือดสมอง">โรคหลอดเลือดสมอง</a> และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="โรคเกี่ยวกับเส้นเลือดในสมอง (ไม่มีหน้านี้)">โรคเกี่ยวกับเส้นเลือดในสมอง</a> และลำดับที่สามคือ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ภาวะติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจตอนล่าง (ไม่มีหน้านี้)">ภาวะติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจตอนล่าง</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การแข่งขัน_การคัดเลือกโดยธรรมชาติ_และการสูญพันธุ์"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.81.E0.B8.82.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B8.B1.E0.B8.99_.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.84.E0.B8.B1.E0.B8.94.E0.B9.80.E0.B8.A5.E0.B8.B7.E0.B8.AD.E0.B8.81.E0.B9.82.E0.B8.94.E0.B8.A2.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1.E0.B8.8A.E0.B8.B2.E0.B8.95.E0.B8.B4_.E0.B9.81.E0.B8.A5.E0.B8.B0.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.AA.E0.B8.B9.E0.B8.8D.E0.B8.9E.E0.B8.B1.E0.B8.99.E0.B8.98.E0.B8.B8.E0.B9.8C"></span>การแข่งขัน การคัดเลือกโดยธรรมชาติ และการสูญพันธุ์</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=1" title="แก้ไขส่วน: การแข่งขัน การคัดเลือกโดยธรรมชาติ และการสูญพันธุ์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9751016">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%8D%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C" title="การสูญพันธุ์">การสูญพันธุ์</a></div> <p>การตายเป็นกระบวนการสำคัญของ ทฤษฎี<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="การคัดเลือกโดยธรรมชาติ">การคัดเลือกโดยธรรมชาติ</a> <i> (Natural Selection) </i> ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต สิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถปรับตัว ให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงอย่างมากได้ มีความเสี่ยงที่จะตายสูง หรือขยายพันธุ์ได้น้อย ทำให้ยีนส์ของสิ่งมีชีวิตสายพันธุ์นั้นๆ ลดจำนวนลง ซึ่งยีนส์ที่อ่อนแอจะนำไปสู่การลดจำนวนลงอย่างมาก ของประชากรสิ่งมีชีวิตนั้นๆ อันนำไปสู่การสูญพันธุ์ในที่สุด ซึ่งความสามารถในการแพร่พันธุ์มีบทบาทอย่างมาก ในการคงอยู่ของสิ่งมีชีวิต โดยสิ่งมีชีวิตที่อายุสั้นแต่สามารถแพร่พันธุ์ได้มาก มีความเสี่ยงในการสูญพันธุ์น้อยกว่า สิ่งมีชีวิตที่อายุยืนแต่ขยายพันธุ์ได้น้อย </p><p>การสูญพันธุ์ คือ การหยุดชะงักของการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิตสปีชี่ส์นั้นๆ และความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตจะลดลง ช่วงเวลาของการสูญพันธุ์มักหมายถึง สิ่งมีชีวิตตัวสุดท้ายของ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="สปีชีส์">สปีชีส์</a>นั้นตาย ซึ่งความสามารถในการแพร่พันธุ์อาจสูญไปก่อนที่สูญพันธุ์ก็ได้ แต่เนื่องจากว่าสิ่งมีชีวิตนั้นมีจำนวนที่มาก และขนาดค่อนข้างกว้าง การจะระบุว่าสิ่งมีชีวิตใดสูญพันธุ์แล้ว อาจมีความผิดพลาดได้ ในบางกรณีมีการพบสิ่งมีชีวิตที่ประกาศว่าสูญพันธุ์ไปแล้ว หลังจากที่มันไม่พบเห็นมาเป็นเวลานาน </p><p>วิวัฒนาการทำให้เกิดสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ๆ ซึ่งสามารถเข้ากับสิ่งแวดล้อมได้ดีกว่า ส่วนสายพันธุ์ที่อ่อนแอจะไม่สามมารถดำรงเผ่าพันธุ์ไว้ได้ ต้องสูญพันธุ์ไป อย่างเช่น ยีราฟกับต้นไม้ที่เป็นอาหารของมัน ต้นไม้วิวัฒนาการตัวเองให้สูงขึ้น และมีหนามแหลมคม เพื่อป้องกันการถูกกินจากยีราฟ ในขณะเดียวกันยีราฟส่วนหนึ่งวิวัฒนาการตัวเอง ให้มีคอที่ยาวขึ้นและมีลิ้นที่ยาวหลบหลีกหนามได้ กระบวนการวิวัฒนาการนี้เกิดขึ้นอย่างยาวนาน สิ่งมีชีวิตที่พัฒนาแปลกแยกออกไปจากรูปแบบเดิม เรียกว่า <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C" title="การกลายพันธุ์">การกลายพันธุ์</a> <b> (mutation) </b> ซึ่งเป็นการเพิ่มความหลากหลายให้กับสิ่งมีชีวิต ยีราฟสายพันธุ์คอยาวจะได้เปรียบ ในการกินต้นไม้พันธุ์นี้ ส่วนยีราฟสายพันธุ์คอสั้นที่เสียเปรียบจะเริ่มลดจำนวนลง เมื่อกระบวนการนี้ผ่านไปเป็นเวลานานๆ ต้นไม้ยิ่งสูงขึ้น ยีราฟสายพันธุ์คอยาวยิ่งยืดคอตาม ส่วนยีราฟคอสั้นก็ลดจำนวนลงจนสูญพันธุ์ในที่สุด </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การตายทางการแพทย์"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.95.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.97.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.81.E0.B8.9E.E0.B8.97.E0.B8.A2.E0.B9.8C"></span>การตายทางการแพทย์</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=2" title="แก้ไขส่วน: การตายทางการแพทย์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="ภาวะสมองตาย">ภาวะสมองตาย</a></div> <p>ทางการแพทย์ถือว่าบุคคลเสียชีวิตแล้วโดยวัดจาก<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="คลื่นสมอง">คลื่นสมอง</a> แม้ว่ายังมี<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%88" title="การหายใจ">การหายใจ</a> หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%83%E0%B8%88" title="หัวใจ">หัวใจ</a>ยังเต้นอยู่ แต่มีนักวิทยาศาสตร์ที่พยายาม อธิบายในประเด็นที่ซับซ้อนกว่านั้น <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="เชอร์วิน นูแลนด์ (ไม่มีหน้านี้)">ดอกเตอร์เชอร์วิน นูแลนด์</a> <i> (Dr. Sherwin Nuland) </i> ได้ตั้งประเด็นว่า สาเหตุของความตายเกิดขึ้นจากการตายของเซลล์ เดิมทีนักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า ผู้ป่วยจะไม่สามารถฟื้นขึ้นมาได้อีกครั้ง หากว่าเนื้อเยื่อสมองและเนื้อเยื่อหัวใจ เสียหายอย่างหนักอันเนื่องมาจาก การขาดออกซิเจนประมาณ 4-5 นาที และยังไม่ได้รับการกู้ชีวิตคืนในช่วงเวลานั้น หรือทำให้หัวใจเต้นอีกครั้งในช่วงเวลาถัดมาเล็กน้อย </p><p>แต่จากการศึกษาเนื่อเยื่อหัวใจที่ขาดออกซิเจนด้วยกล้องจุลทรรศน์ <i> (microscope) </i> พบว่าหลังจากขาดออกซิเจนไปถึง 1 ชั่วโมง ยังไม่พบว่าเซลล์เนื้อเยื่อหัวใจตาย เซลล์เนื้อเยื่อหัวใจที่ขาดเลือดหล่อเลี้ยงจะตายในเวลาประมาณ 1 ชั่วโมง ซึ่งค้านกับความเชื่อเดิมที่ว่าหากขาดออกซิเจน 4-5 นาทีก็จะหมดโอกาสรอด แต่อันที่จริงแพทย์ก็ไม่สามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยที่ขาดออกซิเจนเกิน 5 นาทีได้ ถึงแม้ว่าเซลล์เนื่อเยื่อหัวใจจะยังไม่ตายก็ตาม </p><p>เพื่อหานิยามของการตายที่สมบูรณ์ นักวิจัยได้พยายามมองลึกเข้าไปถึงระดับเซลล์ โดยดูที่<a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ไมโทคอนเดรีย">ไมโทคอนเดรีย</a> ซึ่งเป็นอวัยวะของเซลล์ มีหน้าที่ในการสร้างพลังงานให้เซลล์ และควบคุมกระบวนการอะพอพโทซิส <i> (apoptosis) </i> ซึ่งเป็นระบบควบคุมการตายของเซลล์ที่ผิดปกติโดยไมโทคอนเดรีย เป็นระบบที่ร่างกายพัฒนาขึ้นมาเพื่อป้องกันมะเร็ง <i> (cancer) </i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การตายระดับเซลล์"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.95.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.94.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B9.80.E0.B8.8B.E0.B8.A5.E0.B8.A5.E0.B9.8C"></span>การตายระดับเซลล์</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=3" title="แก้ไขส่วน: การตายระดับเซลล์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA" title="อะพอพโทซิส">อะพอพโทซิส</a> <i> (Apoptosis) </i> เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นเมื่อเซลล์เสียหายเกินกว่าที่จะซ่อมแซมได้ อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ติดเชื้อไวรัส อยู่ในสภาวะขาดสารอาหารอย่างหนัก <a href="/wiki/DNA" class="mw-redirect" title="DNA">DNA</a> เสียหายจาก<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="กัมมันตภาพรังสี">กัมมันตภาพรังสี</a> หรือสารมีพิษ ซึ่งสาเหตุเหล่านี้จะไปกระตุ้น กระบวนการอะพอพโทซิสให้เริ่มทำงาน กระบวนการอะพอพโทซิสอาจเกิดขึ้นได้เองจากภายในเซลล์ หรือจากเนื้อเยื่อโดยรอบ หรือจากส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน กระบวนการอะพอพโทซิสจะไปทำลายเซลล์ที่เสียหาย เพื่อป้องกันการดูดสารอาหารของเซลล์นั้นๆ หรือป้องกันการแพร่กระจายของเซลล์ที่ติดเชื้อ ทั้งยังมีส่วนสำคัญในการป้องกัน<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87" title="มะเร็ง">มะเร็ง</a> </p><p>ถ้าเซลล์ไม่มีกระบวนการอะพอพโทซิส เซลล์ทีผิดปกติจะเพิ่มจำนวนมากขึ้นเรื่องๆ จนกลายเป็น<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="เนื้องอก">เนื้องอก</a> (tumour) กระบวนการอะพอพโทซิสจึงมีส่วนสำคัญ ในการควบคุมสมดุลของร่างกาย การตายของเซลล์ต้องสัมพันธุ์กับการเพิ่มจำนวนของเซลล์ เซลล์ที่ติดเชื้อหรือผิดปกติจะต้องถูกแทนที่ด้วยเซลล์ใหม่ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การชันสูตรศพ"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.8A.E0.B8.B1.E0.B8.99.E0.B8.AA.E0.B8.B9.E0.B8.95.E0.B8.A3.E0.B8.A8.E0.B8.9E"></span>การชันสูตรศพ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=4" title="แก้ไขส่วน: การชันสูตรศพ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg/250px-Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg/375px-Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg/500px-Rembrandt_-_The_Anatomy_Lesson_of_Dr_Nicolaes_Tulp.jpg 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4520" /></a><figcaption>ภาพวาดการชันสูตรศพ</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A8%E0%B8%9E" title="การชันสูตรพลิกศพ">การชันสูตรพลิกศพ</a> <i> (Autopsy) </i> เป็นกระบวนการทางการแพทย์ ที่จะสำรวจศพของมนุษย์เพื่อหาสาเหตุการตายที่แท้จริง โดยจะระบุเหตุผลของสาเหตุการตาย ซึ่งจะต้องกระทำโดยผู้เชี่ยวชาญ การชันสูตรมีส่วนสำคัญอย่างยิ่ง ในการสืบสวนเกี่ยวกับคดีฆาตกรรม หรือการพิสูจน์ศพที่มีการตายที่ผิดปกติ หรือสงสัยว่าตายอย่างผิดปกติ เพราะการตายหลายสาเหตุ ถูกจัดฉากให้ดูเหมือนการตายตามธรรมชาติ หรือภาวะโรคประประจำตัว แต่แท้ที่จริงแล้วเป็นการฆาตกรรม </p><p>การชันสูตรยังเป็นการยืนยันการตาย อันมีสาเหตุมาจากการรักษาที่ผิดพลาดของแพทย์ได้อีกด้วย ในกรณีที่แพทย์ประมาทเลินเล่อ เป็นสาเหตุให้ผู้ป่วยเสียชีวิต หากไม่มีการชันสูตรศพ ก็จะไม่สามารถรู้ได้เลยว่าเป็นความผิดของแพทย์ผู้รักษา การชันสูตรสามารถเปิดเผยถึงเหตุการณ์ ที่ไม่คาดคิด ทั้งยังมีส่วนสำคัญในการศึกษาประวัติศาสตร์อีกด้วย </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ความเชื่อทางศาสนา"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.AD.E0.B8.97.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2"></span>ความเชื่อทางศาสนา</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=5" title="แก้ไขส่วน: ความเชื่อทางศาสนา"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ศาสนาพุทธ"><span id=".E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.9E.E0.B8.B8.E0.B8.97.E0.B8.98"></span>ศาสนาพุทธ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=6" title="แก้ไขส่วน: ศาสนาพุทธ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:The_wheel_of_life,_Buddhism_Bhavachakra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg/300px-The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg" decoding="async" width="300" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg/450px-The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg/600px-The_wheel_of_life%2C_Buddhism_Bhavachakra.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="800" /></a><figcaption>ภวจักรใน<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98" title="ศาสนาพุทธ">ศาสนาพุทธ</a>ที่กล่าวถึง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8F" title="สังสารวัฏ">สังสารวัฏ</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98" title="ศาสนาพุทธ">ศาสนาพุทธ</a>เชื่อว่ามนุษย์ประกอบไปด้วยสองส่วน <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="จิต">จิต</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="ร่างกาย">กายหยาบ</a> เมื่อกายหยาบได้สูญสิ้นไปจากโลกปัจจุบันแล้ว จิตจะวนเวียนเป็นวัฏจักร <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="การเกิด">เกิด</a> <a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%A3%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="ชรา">แก่</a> <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%87%E0%B8%9A" class="mw-redirect" title="เจ็บ">เจ็บ</a> <a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="ตาย">ตาย</a>เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8F%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3" class="mw-redirect" title="วัฏสงสาร">วัฏสงสาร</a>ไม่มีสิ้นสุด การจะหลุดพ้นวงจรนี้มีเพียง<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D" title="บุญ">สร้างบุญกุศล</a>ให้ถึงพร้อมเท่านั้น จากความเชื่อนี้ทำให้ในงาน<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%A8%E0%B8%9E" title="พิธีศพ">พิธีศพ</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" title="ศาสนาพุทธในประเทศไทย">ชาวพุทธในไทย</a>ที่นอกจากการแสดงความอาลัยผ่านพวงหรีด ยังมีการทำบุญอุทิศส่วนบุญให้แก่ผู้ตาย เพื่อเสริมแรงบุญหวังให้ผู้วายชนม์ได้ไปภพภูมิที่ดี ขณะเดียวกัน<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="พิธีกรรม">พิธีกรรม</a>เกี่ยวกับ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%9E" title="ศพ">ศพ</a>หลากหลายสิ่งสร้างขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ตายได้เดินทางโดยสะดวก ไม่ว่าจะเงินปากผี อาบน้ำศพ และอีกหลายพิธีที่มีความเชื่อแฝงมา </p><p>แต่ใช่ว่าพิธีกรรมงานศพเหล่านี้จะมีเพียงการอำนวยความสะดวกให้แก่คนจากเท่านั้น กลับมีคำสอนที่คนอยู่ต้องเรียนรู้และปลงกับ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA" title="กิเลส">กิเลส</a>ต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัว อย่างเช่นพิธีอาบน้ำศพ เป็นการสอนให้ญาติผู้ตายได้เข้าใจถึงสัจธรรมของมนุษย์ที่ต้องพบกับความตาย ควรหมั่นเตือนสติตนเองให้รู้ถึงคุณค่าของชีวิต<sup id="cite_ref-:0_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ศาสนาคริสต์"><span id=".E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.B4.E0.B8.AA.E0.B8.95.E0.B9.8C"></span>ศาสนาคริสต์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=7" title="แก้ไขส่วน: ศาสนาคริสต์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ศาสนาคริสต์เชื่อว่ามนุษย์ทุกคนย่อมมีบาปติดตัวมาตั้งแต่กำเนิด หรือที่เรียกกันว่า บาปกำเนิด เป็นบาปที่ตกทอดกันมาตั้งแต่มนุษย์คู่แรกคืออดัมและอีฟที่กัดผลแอปเปิ้ลแห่งความรู้แจ้ง ทำให้ทั้งสองต้องออกจากสวนอีเดนไป จากจุดเริ่มต้นส่วนนี้เป็นคำสอนสำคัญที่ช่วยให้ชาวคริสต์มองการตายเป็นการกลับไปอยู่กับพระผู้เป็นเจ้า สู่การเป็นนิรันดร์ที่แท้จริง </p><p>ฉะนั้นแล้วงานพิธีศพในศาสนาคริสต์จึงมีความเรียบง่ายและมองความตายเป็นการจากเพียงชั่วคราวก่อนที่จะไปพบกันอีกครั้งในอาณาจักรของพระเจ้า ภายในงานมีรูปไม้กางเขน เทียน 1 คู่และแจกันดอกไม้วางไว้ด้านศีรษะของศพ ทั้งยังมีภาชนะสำหรับใส่น้ำมนต์พร้อมกิ่งไม้ตามหลักศาสนาคริสต์ เพื่อให้ผู้มาเคารพศพใช้พรมศพเล็กน้อย โดยพิธีจะตั้งไว้ประมาณ 3-7(3,5,7) วัน ก่อนจะเข้าสู่พิธีฝังศพ ในส่วนของชาวพุทธที่ไปร่วมงานของทางศาสนาคริสต์สามารถวางพวงหรีดและเคารพด้วยการคำนับได้<sup id="cite_ref-:0_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ศาสนาอิสลาม"><span id=".E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.AA.E0.B8.A5.E0.B8.B2.E0.B8.A1"></span>ศาสนาอิสลาม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=8" title="แก้ไขส่วน: ศาสนาอิสลาม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>คำสอนที่สะท้อนคติความเชื่อของชาว<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="มุสลิม">มุสลิม</a>ที่มีความเชื่อว่า พระเจ้าทรงกำหนดมนุษย์และกำหนดวันเกิด วันตายไว้ให้แล้ว ชีวิตของคนนั้นมีเพียงครั้งเดียว เมื่อตายไปแล้วไม่กลับมาอีก แต่การตายนั้นมิใช่การสูญสลายหายไป เป็นเพียงการเปลี่ยนผ่านจากโลกหนึ่งไปสู่อีกโลกหนึ่งเท่านั้น ซึ่งมนุษย์ทุกคนจะได้เยือนโลกทั้งสาม โดยตามหลักศาสนาที่มีบอกกล่าวไว้ว่ามนุษย์ต้องได้พบกับโลกทั้งสาม ดุนยา อาลัมบัรซัค และอาคิเราะฮ์ </p><p>เมื่อเราเกิดขึ้นมาจะอยู่ใน ดุนยา ซึ่งเป็นโลกชั่วคราวที่ใช้อาศัยชั่วคราวในช่วงเวลาหนึ่ง หากเมื่อเราเสียชีวิตลงแล้วจักเข้าสู่โลกของชีวิตในหลุมฝังศพที่เรียกว่า ‘อาลัมบัรซัค’ ซึ่งการเข้าสู่โลกที่สองนี้ผู้ตายไม่อาจพกสิ่งของใดติดตัวมาโลกที่สองนี้ได้เว้นแต่เพียงความดี 3 ประการตามหลักศาสนาอิสลาม และความดีอื่น ๆ ที่เคยกระทำไว้ในดุนยา เพื่อรอวันพิพากษาหรือ วันกิยามะฮ์ ว่าได้อยู่ส่วนใดของโลกอาคิเราะฮ์ ที่จะมี 2 ส่วนคือสวรรค์และนรก </p><p>จากคติคำสอนในศาสนาอิสลามทำให้พิธีศพมีความเรียบง่ายและรวดเร็ว ส่วนใหญ่จะใช้เวลาเพียง 1 วัน ทำให้บรรยากาศภายในงานเต็มไปด้วยความสำรวมและร่วมแรงร่วมใจกันในการร่วมพิธีส่งศพ โดยพิธีตามหลักศาสนาจะมี 4 ขั้นตอน เริ่มจากการอาบน้ำศพ ห่อศพด้วยผ้ากะฝั่น บางแห่งอาจจะให้ผู้ตายสวมชุดละหมาดสีขาวก่อนจะห่อด้วยผ้าทับไปอีกชั้น แล้วค่อยเคลื่อนศพไปมัสยิด โดยจะมีญาติและครอบครัวมาร่วมกันขอพรและละหมาดอุทิศให้ผู้จากโลกนี้ไป ก่อนจะเคลื่อนศพไปที่สุสานหรือที่เรียกว่า กุโบร์ แล้วนำศพลงหลุมที่ขุดเตรียมไว้ โดยให้ศพนอนตะแคงหันหน้าไปทางกะบะฮ์ที่กรุงเมกกะฮ์ในประเทศซาอุดิอาระเบีย (ในประเทศไทยคือทิศตะวันตก) แล้วจึงปักเครื่องหมายบนหลุมเพื่อไม่ให้ใครเผลอมาเหยียบ<sup id="cite_ref-:0_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การพลีชีพ"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.9E.E0.B8.A5.E0.B8.B5.E0.B8.8A.E0.B8.B5.E0.B8.9E"></span>การพลีชีพ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=9" title="แก้ไขส่วน: การพลีชีพ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B9%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="มาทีร์ (ไม่มีหน้านี้)">มาทีร์</a> <i> (martyr) </i> หมายถึง พวกที่ยอมพลีชีพหรือทนการทรมานเพื่อความเชื่อของตน ซึ่งในความหมายนี้จะแตกต่างกันไปตามความเชื่อ สำหรับพวกคริสเตียน มาทีร์จะหมายถึงผู้บริสุทธิ์ที่ถูกล่าสังหาร ในช่วงสมัยจักรวรรดิโรมัน พวกนี้ไม่ได้ยอมพลีชีพ แต่ถูกประหารชีวิต ส่วนในความเชื่อของมุสลิม มาทีร์จะหมายรวมไปถึงผู้ที่ยอมตายเพื่อดินแดนศักดิสิทธิ์ </p><p>มาทีร์ในปัจจุบัน อาจจะมาจากความเชื่อที่ถูกฝังลึก แม้ว่าจะเป็นความเชื่อที่ผิดในมุมมองของคนทั่วไป เช่น ลัทธิการก่อการร้ายสากล นักรบอัลไกด้าจัดได้ว่าเป็นมาทีร์เช่นกัน และสามารถแสดงให้เห็นถึงความเชื่อของตนเป็นที่ประจักษ์ชัด และเป็นภัยคุกคามของโลกในรูปแบบใหม่มาแล้ว อันได้แก่ ระเบิดพลีชีพ นักรบพลีชีพ ฯลฯ เหตุการณ์การก่อการร้ายที่ร้ายแรงที่สุด ที่ทำให้มีการตายอย่างมากเหตุการณ์หนึ่ง คือ เหตุการณ์<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1_11_%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%99_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2544" class="mw-redirect" title="วินาศกรรม 11 กันยายน พ.ศ. 2544">วินาศกรรม 11 กันยายน พ.ศ. 2544</a> หรือ 9/11 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="โทษประหารชีวิต"><span id=".E0.B9.82.E0.B8.97.E0.B8.A9.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.AB.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.8A.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.95"></span>โทษประหารชีวิต</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=10" title="แก้ไขส่วน: โทษประหารชีวิต"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:GarroteExecution1901.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/GarroteExecution1901.jpg/250px-GarroteExecution1901.jpg" decoding="async" width="250" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/GarroteExecution1901.jpg/375px-GarroteExecution1901.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/GarroteExecution1901.jpg/500px-GarroteExecution1901.jpg 2x" data-file-width="593" data-file-height="640" /></a><figcaption>ภาพการประหารชีวิต ด้วยเครื่องหักคอ</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95" class="mw-redirect" title="การประหารชีวิต">การประหารชีวิต</a> <i> (Death Penalty) </i> เป็นโทษที่มีมาช้านานในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ มีจุดประสงค์เพื่อควบคุมอาชญากรรม หรือคู่แข่งทางการเมือง หรือควบคุมการเคลื่อนไหวทางการเมือง ที่สั่นคลอนอำนาจของผู้นำ โดยใช้ความรุนแรงเป็นมาตรการสำคัญในการรักษาอำนาจ ในประเทศที่กำลังพัฒนาจะยังพบเห็นมาตรการนี้ใช้อยู่ แต่บางประเทศก็ใช้เฉพาะช่วงเวลาคับขัน เช่น ในภาวะ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="สงคราม">สงคราม</a> แต่ละประเทศกำหนดโทษที่มีความรุนแรงถึงขั้นประหารชีวิตต่างกันไป เช่น จีน ถือว่าการค้ามนุษย์เป็นคอรัปชั่นที่ไม่สามารถให้อภัยได้ มีโทษถึงประหารชีวิต ในบางประเทศ สำหรับทหารแล้ว การหนีทหาร หรือความหวาดกลัว หรือขัดขืนคำสั่งผู้บังคับบัญชา อาจมีโทษถึงประหารชีวิตได้เช่นกัน </p><p>ปัจจุบันประเทศที่พัฒนาแล้ว เริ่มที่จะทำการลดการใช้โทษประหารชีวิตลง เพราะเห็นความสำคัญในเรื่องสิทธิมนุษยชน และการประหารชีวิตมักเป็นเครื่องมือของผู้มีอำนาจ และบ่อยครั้งที่มีการประหารชีวิตผู้บริสุทธิ์ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การฆ่าตัวตาย"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.86.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.95.E0.B8.B1.E0.B8.A7.E0.B8.95.E0.B8.B2.E0.B8.A2"></span>การฆ่าตัวตาย</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=11" title="แก้ไขส่วน: การฆ่าตัวตาย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" align="left" style="margin-left; margin-right:1em: 0px;"> <caption><b>สถิติประเทศที่มีการฆ่าตัวตาย ในอัตรา 100,000 คนต่อปี </b> </caption> <tbody><tr> <th>ประเทศ</th> <th>ปี</th> <th>ผู้ชาย</th> <th>ผู้หญิง </th></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Lithuania.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศลิทัวเนีย"><img alt="ธงของประเทศลิทัวเนีย" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศลิทัวเนีย">ลิทัวเนีย</a></td> <td>2005</td> <td>68.1</td> <td>12.9 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Belarus.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศเบลารุส"><img alt="ธงของประเทศเบลารุส" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%AA" title="ประเทศเบลารุส">เบลารุส</a></td> <td>2003</td> <td>63.3</td> <td>10.3 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศรัสเซีย"><img alt="ธงของประเทศรัสเซีย" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศรัสเซีย">รัสเซีย</a></td> <td>2004</td> <td>61.6</td> <td>10.7 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศคาซัคสถาน"><img alt="ธงของประเทศคาซัคสถาน" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ประเทศคาซัคสถาน">คาซัคสถาน</a></td> <td>2003</td> <td>51.0</td> <td>8.9 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Slovenia.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศสโลวีเนีย"><img alt="ธงของประเทศสโลวีเนีย" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/22px-Flag_of_Slovenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/33px-Flag_of_Slovenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/44px-Flag_of_Slovenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศสโลวีเนีย">สโลวีเนีย</a></td> <td>2003</td> <td>45.0</td> <td>12.0 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Hungary.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศฮังการี"><img alt="ธงของประเทศฮังการี" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/22px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/33px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/44px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="ประเทศฮังการี">ฮังการี</a></td> <td>2003</td> <td>44.9</td> <td>12.0 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Latvia.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศลัตเวีย"><img alt="ธงของประเทศลัตเวีย" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/22px-Flag_of_Latvia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/33px-Flag_of_Latvia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/44px-Flag_of_Latvia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศลัตเวีย">ลัตเวีย</a></td> <td>2004</td> <td>42.9</td> <td>8.5 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Japan.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศญี่ปุ่น"><img alt="ธงของประเทศญี่ปุ่น" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/22px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/33px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/44px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99" title="ประเทศญี่ปุ่น">ญี่ปุ่น</a></td> <td>2004</td> <td>35.6</td> <td>12.8 </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Flag_of_Ukraine.svg" class="mw-file-description" title="ธงของประเทศยูเครน"><img alt="ธงของประเทศยูเครน" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%99" title="ประเทศยูเครน">ยูเครน</a></td> <td>2004</td> <td>43.0</td> <td>7.3499 </td></tr> </tbody></table> <p><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%86%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="การฆ่าตัวตาย">การฆ่าตัวตาย</a> หมายถึง พฤติกรรมการพยายามปลิดชีวิตตนเอง สำหรับมนุษย์อาจเกิดมาจากภาวะความเสียใจอย่างมาก เช่นสูญเสียคนรัก หรือภาวะความเครียดที่ไม่สามารถหาทางออกได้ จึงคิดสั้นโดยการฆ่าตัวตายเพื่อหนีปัญหา การฆ่าตัวตายของมนุษย์ถือเป็นปัญหาสังคม </p><p>จากประวัติศาสตร์ในอดีต การฆ่าตัวตายเป็นค่านิยมที่ได้รับการยอมรับมาก่อน เช่น ในสมัยซามูไรของญี่ปุ่น การรักษาศักดิ์ศรีด้วยการฆ่าตัวตาย ถือว่าดีกว่าอยู่อย่างไร้ค่า </p><p>นอกจากมนุษย์แล้วนักชีววิทยาพยายามศึกษา พฤติกรรมการฆ่าตัวตายในสัตว์ ในบางกรณีสุนัขหรือแมวที่เลี้ยงไว้ มักมีความรู้สึกที่ผูกพันอย่างมาก เมื่อเจ้าของเสียชีวิตไป มันก็ปฏิเสธที่จะกินอาหาร แล้วหิวตายตามเจ้านายมันไป ยังมีกรณีของสุนัขที่เติบโตมาด้วยกัน เจ้าของเลี้ยงเลี้ยงสุนัข 2 สายพันธุ์ไว้ด้วยกัน มันเติบโตและวิ่งเล่นมาด้วยกันตลอด วันหนึ่งสุนัขตัวหนึ่งตายลงอย่างกะทันหันเนื่องจากถูกรถชน เจ้าของจึงฝังไว้ที่สวน สุนัขอีกตัวที่เหลือก็เปลี่ยนพฤติกรรมทันที จากที่เคยร่าเริงมันกลับปฏิเสธอาหาร และคอยเฝ้าอยู่บริเวณที่เจ้านาย ฝังสุนัขอีกตัวไว้ พอตกกลางคืนก็จะหอนตลอดเวลา ไม่กี่วันต่อมาสุนัขอีกตัวก็ตายลง </p><p>แต่นักวิทยาศาสตร์ยังไม่ปักใจเชื่อนัก เพราะสัญชาตญาณการเอาตัวรอดของสิ่งมีชีวิตตามธรรมชาติ เป็นสิ่งที่ทำให้สัตว์อยู่รอดมาได้ในโลก และสัตว์ป่าเป็นสิ่งมีชีวิตที่ต้องดิ้นรน เพื่อเอาตัวรอดอยู่ทุกวันอยู่แล้ว แต่ในกรณีของสัตว์เลี้ยงที่ไม่มีภัยคุกคามชีวิตด้านอื่น และกินดีอยู่ดีทุกวันอาจพัฒนาความรู้สึก ให้มีระดับที่สูงขึ้นจนใกล้เคียงกับมนุษย์ ความเสียใจจนนำไปสู่การฆ่าตัวตายในสัตว์ได้ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ดูเพิ่ม"><span id=".E0.B8.94.E0.B8.B9.E0.B9.80.E0.B8.9E.E0.B8.B4.E0.B9.88.E0.B8.A1"></span>ดูเพิ่ม</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=12" title="แก้ไขส่วน: ดูเพิ่ม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="รายชื่อประเทศตามอัตราการเสียชีวิต">รายชื่อประเทศตามอัตราการเสียชีวิต</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%9E" title="ศพ">ศพ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อ้างอิง"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87"></span>อ้างอิง</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=13" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10205087">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFZimmerman2010" class="citation web cs1">Zimmerman, Leda (19 October 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://engineering.mit.edu/live/news/1223-must-all-organisms-age-and-die">"Must all organisms age and die?"</a>. Massachusetts Institute of Technology School of Engineering. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101101081710/http://engineering.mit.edu/live/news/1223-must-all-organisms-age-and-die">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 November 2010<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">5 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Must+all+organisms+age+and+die%3F&amp;rft.pub=Massachusetts+Institute+of+Technology+School+of+Engineering&amp;rft.date=2010-10-19&amp;rft.aulast=Zimmerman&amp;rft.aufirst=Leda&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fengineering.mit.edu%2Flive%2Fnews%2F1223-must-all-organisms-age-and-die&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/index.html">"The top 10 causes of death"</a>. <a href="/wiki/World_Health_Organization" class="mw-redirect" title="World Health Organization">WHO</a>. June 2011<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">16 October</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+top+10+causes+of+death&amp;rft.pub=WHO&amp;rft.date=2011-06&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.who.int%2Fmediacentre%2Ffactsheets%2Ffs310%2Fen%2Findex.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_3-0">3.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_3-1">3.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_3-2">3.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFหรีดมาลา2021" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">หรีดมาลา (2021-07-12). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wreathmala.com/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2-%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2/">"โลกหลังความตาย ความเชื่อที่ฝังรากในพิธีกรรมของศาสนา"</a>. <i>WreathMala</i> (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=WreathMala&amp;rft.atitle=%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2+%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9D%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2&amp;rft.date=2021-07-12&amp;rft.au=%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wreathmala.com%2F%25E0%25B8%25A8%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25AA%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25B2-%25E0%25B9%2582%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25AB%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B1%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%2584%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A1%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%25A2%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <p><i>คณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี. (2545). <b>ราชาศัพท์.</b> (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ&#160;: สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี. <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/9749545508" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 974-9545-50-8</a>. หน้า 151-152.</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="แหล่งข้อมูลอื่น"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B9.89.E0.B8.AD.E0.B8.A1.E0.B8.B9.E0.B8.A5.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99"></span>แหล่งข้อมูลอื่น</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;action=edit&amp;section=14" title="แก้ไขส่วน: แหล่งข้อมูลอื่น"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10827797">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9259874">.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none none;margin:0}.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}body.skin-minerva .mw-parser-output .plainlist ul{list-style:none;padding-left:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search" class="extiw" title="commons:Special:Search">วิกิมีเดียคอมมอนส์</a>มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ <b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/death?setlang=th">ความตาย</a></b></div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msnbc.msn.com/id/18368186">การตายในทางการแพทย์</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070503021611/http://www.msnbc.msn.com/id/18368186">เก็บถาวร</a> 2007-05-03 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biochemweb.org/apoptosis.shtml">รวมลิงก์ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกระบวนการอะพอพโทซิส</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081207190928/http://www.biochemweb.org/apoptosis.shtml">เก็บถาวร</a> 2008-12-07 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.softpedia.com/news/Do-Animals-Commit-Suicide-63441.shtml">กรณีศึกษาที่น่าสนใจว่า สัตว์มีพฤติกรรมฆ่าตัวตายหรือไม่</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide_rates/en/index.html">อัตราการฆ่าตัวตายโดยองค์กรอนามัยโลก</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552737">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10791470">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ชีววิทยาวิวัฒนาการ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="text-align:center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552732">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="แม่แบบ:วิวัฒนาการ"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style="text-align:center;;;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:วิวัฒนาการ (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style="text-align:center;;;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:วิวัฒนาการ"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style="text-align:center;;;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="ชีววิทยาวิวัฒนาการ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ชีววิทยาวิวัฒนาการ">ชีววิทยาวิวัฒนาการ</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="text-align:center;"><div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต">ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ดรรชนีบทความเกี่ยวกับชีววิทยาวิวัฒนาการ (ไม่มีหน้านี้)">ดรรชนีบทความเกี่ยวกับชีววิทยาวิวัฒนาการ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outline of evolution (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการโดยสังเขป</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of evolution (ไม่มีหน้านี้)">กาลานุกรมวิวัฒนาการ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="วิวัฒนาการ">วิวัฒนาการ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="กำเนิดชีวิตจากสิ่งไร้ชีวิต">กำเนิดชีวิตจากสิ่งไร้ชีวิต</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7_(%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2)" title="การปรับตัว (ชีววิทยา)">การปรับตัว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="การสืบเชื้อสายร่วมกัน">การสืบเชื้อสายร่วมกัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="หลักฐานการสืบเชื้อสายร่วมกัน (ไม่มีหน้านี้)">หลักฐานการสืบเชื้อสายร่วมกัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%8D%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C" title="การสูญพันธุ์">การสูญพันธุ์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81" title="บรรพบุรุษร่วมที่ใกล้กันที่สุดของสิ่งมีชีวิตบนโลก">บรรพบุรุษร่วมที่ใกล้กันที่สุดของสิ่งมีชีวิตบนโลก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macroevolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Macroevolution (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการระดับมหภาค</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microevolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Microevolution (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการระดับจุลภาค</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Panspermia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Panspermia (ไม่มีหน้านี้)">แพนสเปอร์เมีย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="การเกิดสปีชีส์">การเกิดสปีชีส์</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="10" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:CollapsedtreeLabels-simplified.svg" class="mw-file-description" title="Divergence of modern taxonomic groups from their common ancestor"><img alt="Divergence of modern taxonomic groups from their common ancestor" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CollapsedtreeLabels-simplified.svg/140px-CollapsedtreeLabels-simplified.svg.png" decoding="async" width="140" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CollapsedtreeLabels-simplified.svg/210px-CollapsedtreeLabels-simplified.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CollapsedtreeLabels-simplified.svg/280px-CollapsedtreeLabels-simplified.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="528" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="พันธุศาสตร์ประชากร">พันธุศาสตร์ประชากร</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="การถ่ายเทยีน">การถ่ายเทยีน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%96%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%87" title="การเปลี่ยนความถี่ยีนอย่างไม่เจาะจง">การเปลี่ยนความถี่ยีนอย่างไม่เจาะจง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C" title="การกลายพันธุ์">การกลายพันธุ์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="การคัดเลือกโดยธรรมชาติ">การคัดเลือกโดยธรรมชาติ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">พัฒนาการ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Canalisation_(genetics)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Canalisation (genetics) (ไม่มีหน้านี้)">Canalisation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ชีววิทยาพัฒนาการเชิงวิวัฒนาการ (ไม่มีหน้านี้)">ชีววิทยาพัฒนาการเชิงวิวัฒนาการ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inversion_(evolutionary_biology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inversion (evolutionary biology) (ไม่มีหน้านี้)">กระบวนการต่อสลับ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Modularity_(biology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Modularity (biology) (ไม่มีหน้านี้)">Modularity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ความยืดหยุ่นของลักษณะปรากฏ (ไม่มีหน้านี้)">ความยืดหยุ่นของลักษณะปรากฏ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">วิวัฒนาการของ<a href="/wiki/Taxon" class="mw-redirect" title="Taxon">อนุกรมวิธาน</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของนก (ไม่มีหน้านี้)">นก</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ต้นกำเนิดของนก (ไม่มีหน้านี้)">ต้นกำเนิด</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%94&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของแบรคิโอพอด (ไม่มีหน้านี้)">แบรคิโอพอด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%94&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของเซฟาโลพอด (ไม่มีหน้านี้)">เซฟาโลพอด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของไดโนเสาร์ (ไม่มีหน้านี้)">ไดโนเสาร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของปลา (ไม่มีหน้านี้)">ปลา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของเห็ดรา (ไม่มีหน้านี้)">เห็ดรา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของแมลง (ไม่มีหน้านี้)">แมลง</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9C%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของผีเสื้อ (ไม่มีหน้านี้)">ผีเสื้อ</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของชีวิต (ไม่มีหน้านี้)">ชีวิต</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (ไม่มีหน้านี้)">สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Cat_gap&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cat gap (ไม่มีหน้านี้)">ช่องว่างวิวัฒนาการของแมว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%82%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ต้นกำเนิดของสุนัขเลี้ยง (ไม่มีหน้านี้)">สุนัขเลี้ยง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_cetaceans&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of cetaceans (ไม่มีหน้านี้)">โลมาและวาฬ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B9%89%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของม้า (ไม่มีหน้านี้)">ม้า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="วิวัฒนาการของมนุษย์">มนุษย์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์วิวัฒนาการของลีเมอร์ (ไม่มีหน้านี้)">ลีเมอร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B8%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของพะยูน (ไม่มีหน้านี้)">พะยูน</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของมอลลัสกา (ไม่มีหน้านี้)">มอลลัสกา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B8%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของพืช (ไม่มีหน้านี้)">พืช</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของสัตว์เลื้อยคลาน (ไม่มีหน้านี้)">สัตว์เลื้อยคลาน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของแมงมุม (ไม่มีหน้านี้)">แมงมุม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของสัตว์สี่เท้า (ไม่มีหน้านี้)">สัตว์สี่เท้า</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของไวรัส (ไม่มีหน้านี้)">ไวรัส</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B9%84%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B9%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของไวรัสไข้หวัดใหญ่ (ไม่มีหน้านี้)">ไวรัสไข้หวัดใหญ่</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">วิวัฒนาการของ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B0" title="อวัยวะ">อวัยวะ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของเซลล์ (ไม่มีหน้านี้)">เซลล์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="แบบจำลองวิวัฒนาการของดีเอ็นเอ (ไม่มีหน้านี้)">ดีเอ็นเอ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="วิวัฒนาการของแฟลเจลลา (ไม่มีหน้านี้)">แฟลเจลลา</a></li> <li>ในยูแคริโอต <ul><li><a href="/wiki/Eukaryote#Origin_of_eukaryotes" class="mw-redirect" title="Eukaryote">ยูแคริโอต</a></li> <li><a href="/wiki/Chromosome#Evolution_of_eukaryotic_chromosome" class="mw-redirect" title="Chromosome">โครโมโซม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endomembrane_system&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Endomembrane system (ไม่มีหน้านี้)">ระบบเยื่อหุ้มภายในเซลล์</a></li> <li><a href="/wiki/Mitochondrion#Origin" class="mw-redirect" title="Mitochondrion">ไมโทคอนเดรีย</a></li> <li><a href="/wiki/Cell_nucleus#Evolution" class="mw-redirect" title="Cell nucleus">นิวเคลียส</a></li> <li><a href="/wiki/Plastid#Origin_of_plastids" class="mw-redirect" title="Plastid">พลาสติด</a></li></ul></li> <li>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="สัตว์">สัตว์</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2" title="วิวัฒนาการของตา">ตา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_hair&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of hair (ไม่มีหน้านี้)">เส้นขน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%B9%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A1" title="วิวัฒนาการกระดูกหูสำหรับได้ยินของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม">กระดูกหู</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_nervous_systems&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of nervous systems (ไม่มีหน้านี้)">ระบบประสาท</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_the_brain&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of the brain (ไม่มีหน้านี้)">สมอง</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">วิวัฒนาการของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2" title="กระบวนการทางชีววิทยา">ชีวกระบวนการ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_ageing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of ageing (ไม่มีหน้านี้)">การสูงอายุ</a> <ul><li><a href="/wiki/Death#Evolution_of_aging_and_mortality" class="mw-redirect" title="Death">ความตาย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Programmed_cell_death&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Programmed cell death (ไม่มีหน้านี้)">การตายของเซลล์อย่างเป็นระบบ</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Origin_of_avian_flight&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Origin of avian flight (ไม่มีหน้านี้)">การบินของสัตว์ปีก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_biological_complexity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of biological complexity (ไม่มีหน้านี้)">ความซับซ้อนทางชีววิทยา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Co-operation_(evolution)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Co-operation (evolution) (ไม่มีหน้านี้)">Cooperation</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B5" title="วิวัฒนาการของการเห็นสี">การเห็นสี</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%95" title="วิวัฒนาการของการเห็นเป็นสีในไพรเมต">ในไพรเมต</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_emotion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of emotion (ไม่มีหน้านี้)">Emotion</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B6%E0%B8%81" title="ความร่วมรู้สึก">ความร่วมรู้สึก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolutionary_ethics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolutionary ethics (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการของจริยธรรม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_eusociality&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of eusociality (ไม่มีหน้านี้)">ระบบสังคมแบบพึ่งพาอาศัย</a></li> <li><a href="/wiki/Immune_system#Other_mechanisms_and_evolution" class="mw-redirect" title="Immune system">ระบบภูมิคุ้มกัน</a></li> <li><a href="/wiki/Metabolism#Evolution" class="mw-redirect" title="Metabolism">เมแทบอลิซึม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monogamous_pairing_in_animals&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monogamous pairing in animals (ไม่มีหน้านี้)">ระบบคู่ผสมพันธุ์เดียว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_morality&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of morality (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการของศีลธรรม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mosaic_evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mosaic evolution (ไม่มีหน้านี้)">Mosaic evolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_multicellularity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of multicellularity (ไม่มีหน้านี้)">Multicellularity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_sexual_reproduction&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolution of sexual reproduction (ไม่มีหน้านี้)">การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anisogamy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anisogamy (ไม่มีหน้านี้)">ความแตกต่างของเซลล์สืบพันธุ์/เพศ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biological_life_cycle&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biological life cycle (ไม่มีหน้านี้)">วงจรชีวิต/ระยะการแบ่งนิวเคลียส</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mating_type&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mating type (ไม่มีหน้านี้)">Mating types</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A8" title="การกำหนดเพศ">การกำหนดเพศ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=Tempo_and_Mode_in_Evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tempo and Mode in Evolution (ไม่มีหน้านี้)">กระแสชีวิตและแบบจำลอง</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>จังหวะเวลา <ul><li><a href="/w/index.php?title=Phyletic_gradualism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phyletic gradualism (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการในสายพันธุ์แบบค่อยเป็นค่อยไป</a>/<a href="/w/index.php?title=Punctuated_equilibrium&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Punctuated equilibrium (ไม่มีหน้านี้)">การเว้นวรรคของดุลภาพ</a></li></ul></li> <li>รูปแบบ <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gradualism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gradualism (ไม่มีหน้านี้)">gradualism</a>/<a href="/w/index.php?title=Saltationism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saltationism (ไม่มีหน้านี้)">saltationism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Micromutation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Micromutation (ไม่มีหน้านี้)">micromutation</a>/<a href="/w/index.php?title=Macromutation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Macromutation (ไม่มีหน้านี้)">macromutation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uniformitarianism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Uniformitarianism (ไม่มีหน้านี้)">เอกรูปนิยม</a>/<a href="/w/index.php?title=Catastrophism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catastrophism (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎีมหาวิบัติ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">แบบจำลอง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="สายพันธุ์ใหม่ (ไม่มีหน้านี้)">สายพันธุ์ใหม่</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C#การเกิดสปีชีส์ต่างบริเวณ_(allopatric_speciation)" title="การเกิดสปีชีส์">การเกิดสปีชีส์ต่างบริเวณ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anagenesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anagenesis (ไม่มีหน้านี้)">Anagenesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Catagenesis_(biology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catagenesis (biology) (ไม่มีหน้านี้)">Catagenesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cladogenesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cladogenesis (ไม่มีหน้านี้)">Cladogenesis</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C#การเกิดสปีชีส์โดยลูกผสม" title="การเกิดสปีชีส์">โดยลูกผสม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C#การเกิดสปีชีส์ข้างบริเวณ_(parapatric_speciation)" title="การเกิดสปีชีส์">การเกิดสปีชีส์ข้างบริเวณ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C#การเกิดสปีชีส์รอบบริเวณ_(peripatric_speciation)" title="การเกิดสปีชีส์">การเกิดสปีชีส์รอบบริเวณ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%8C#การเกิดสปีชีส์ร่วมบริเวณ_(sympatric_speciation)" title="การเกิดสปีชีส์">การเกิดสปีชีส์ร่วมบริเวณ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">บทความที่เกี่ยวข้อง</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ecological_genetics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ecological genetics (ไม่มีหน้านี้)">พันธุศาสตร์นิเวศ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Molecular_evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Molecular evolution (ไม่มีหน้านี้)">วิวัฒนาการเชิงโมเลกุล</a></li> <li><a href="/wiki/Phylogenetics" class="mw-redirect" title="Phylogenetics">Phylogenetics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polymorphism_(biology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Polymorphism (biology) (ไม่มีหน้านี้)">ความแปรผันหลากหลาย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protocell&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Protocell (ไม่มีหน้านี้)">เซลล์เริ่มแรก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Systematics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Systematics (ไม่มีหน้านี้)">Systematics</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">ประวัติชีวศาสตร์</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biological_classification&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biological classification (ไม่มีหน้านี้)">การจัดหมวดหมู่ทางชีววิทยา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ชาลส์ ดาร์วิน">ชาลส์ ดาร์วิน</a> <ul><li><i><a href="/wiki/On_the_Origin_of_Species" class="mw-redirect" title="On the Origin of Species">กำเนิดสปีชีส์</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gene-centered_view_of_evolution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gene-centered view of evolution (ไม่มีหน้านี้)">มุมมองที่มียีนเป็นศูนย์กลาง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_evolutionary_thought&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of evolutionary thought (ไม่มีหน้านี้)">ประวัติของแนวคิดวิวัฒนาการ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Modern_evolutionary_synthesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Modern evolutionary synthesis (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎีวิวัฒนาการสังเคราะห์ยุคใหม่</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="text-align:center;"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="หมวดหมู่"><img alt="หมวดหมู่" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="หมวดหมู่:ชีววิทยาวิวัฒนาการ">หมวดหมู่</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="หน้าคอมมอนส์"><img alt="หน้าคอมมอนส์" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Evolutionary_biology" class="extiw" title="commons:Category:Evolutionary biology">คอมมอนส์</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="สถานีย่อย"><img alt="สถานีย่อย" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/16px-Symbol_portal_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/23px-Symbol_portal_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/31px-Symbol_portal_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="สถานีย่อย:ชีววิทยา (ไม่มีหน้านี้)">สถานีย่อย</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="หน้าโครงการวิกิ"><img alt="หน้าโครงการวิกิ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></span></span> <b><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:โครงการวิกิชีววิทยา">โครงการวิกิ</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7d588db968‐b2j8v Cached time: 20241105073447 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.369 seconds Real time usage: 0.525 seconds Preprocessor visited node count: 923/1000000 Post‐expand include size: 64732/2097152 bytes Template argument size: 750/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 2/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 20197/5000000 bytes Lua time usage: 0.200/10.000 seconds Lua memory usage: 3815603/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 426.913 1 -total 29.15% 124.449 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง 25.55% 109.077 3 แม่แบบ:Cite_web 25.08% 107.071 1 แม่แบบ:วิวัฒนาการ 24.31% 103.800 1 แม่แบบ:Navbox 22.13% 94.456 9 แม่แบบ:Country 21.50% 91.783 9 แม่แบบ:Country_flagcountry 9.68% 41.315 2 แม่แบบ:ดูเพิ่มที่ 5.95% 25.419 1 แม่แบบ:HUN 4.88% 20.835 1 แม่แบบ:คอมมอนส์ --> <!-- Saved in parser cache with key thwiki:pcache:idhash:92839-0!canonical and timestamp 20241105073447 and revision id 11750420. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">เข้าถึงจาก "<a dir="ltr" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ความตาย&amp;oldid=11750420">https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ความตาย&amp;oldid=11750420</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="พิเศษ:หมวดหมู่">หมวดหมู่</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95" title="หมวดหมู่:ชีวิต">ชีวิต</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%8A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E" title="หมวดหมู่:ชราภาพ">ชราภาพ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="หมวดหมู่:ความตาย">ความตาย</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="หมวดหมู่:ประชากรศาสตร์">ประชากรศาสตร์</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">หมวดหมู่ที่ซ่อนอยู่: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99_(en-us)" title="หมวดหมู่:CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน (en-us)">CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน (en-us)</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Webarchive_template_wayback_links" title="หมวดหมู่:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9_ISBN" title="หมวดหมู่:หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN">หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> หน้านี้แก้ไขล่าสุดเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2567 เวลา 11:37 น.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>อนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้<a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แบบแสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน</a> และอาจมีเงื่อนไขเพิ่มเติม ดูรายละเอียดที่ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/th">ข้อกำหนดการใช้งาน</a><br /> Wikipedia&#174; เป็นเครื่องหมายการค้าจดทะเบียนของ<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">มูลนิธิวิกิมีเดีย</a> องค์กรไม่แสวงผลกำไร</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิกิพีเดีย:ติดต่อ">ติดต่อเรา</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">นโยบายความเป็นส่วนตัว</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A">เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%98%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A">ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">จรรยาบรรณ</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ผู้พัฒนา</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/th.wikipedia.org">สถิติ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">นโยบายการใช้คุกกี้</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//th.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">มุมมองสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-tfmgc","wgBackendResponseTime":212,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.369","walltime":"0.525","ppvisitednodes":{"value":923,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":64732,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":750,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":20197,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 426.913 1 -total"," 29.15% 124.449 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง"," 25.55% 109.077 3 แม่แบบ:Cite_web"," 25.08% 107.071 1 แม่แบบ:วิวัฒนาการ"," 24.31% 103.800 1 แม่แบบ:Navbox"," 22.13% 94.456 9 แม่แบบ:Country"," 21.50% 91.783 9 แม่แบบ:Country_flagcountry"," 9.68% 41.315 2 แม่แบบ:ดูเพิ่มที่"," 5.95% 25.419 1 แม่แบบ:HUN"," 4.88% 20.835 1 แม่แบบ:คอมมอนส์"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.200","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3815603,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7d588db968-b2j8v","timestamp":"20241105073447","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0e04\u0e27\u0e32\u0e21\u0e15\u0e32\u0e22","url":"https:\/\/th.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4","author":{"@type":"Organization","name":"\u0e1c\u0e39\u0e49\u0e21\u0e35\u0e2a\u0e48\u0e27\u0e19\u0e23\u0e48\u0e27\u0e21\u0e01\u0e31\u0e1a\u0e42\u0e04\u0e23\u0e07\u0e01\u0e32\u0e23\u0e27\u0e34\u0e01\u0e34\u0e21\u0e35\u0e40\u0e14\u0e35\u0e22"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-05-06T12:45:22Z","dateModified":"2024-09-11T04:37:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/76\/Hendrick_Andriezsoon_-_Vanitas.JPG","headline":"\u0e01\u0e32\u0e23\u0e2a\u0e39\u0e0d\u0e40\u0e2a\u0e35\u0e22\u0e0a\u0e35\u0e27\u0e34\u0e15\u0e2d\u0e22\u0e48\u0e32\u0e07\u0e16\u0e32\u0e27\u0e23"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10