CINXE.COM
درگاه:زیست‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref--excluded vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>درگاه:زیست‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref--excluded vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"7a2c1d36-db64-4e3f-b3ae-6dee738e42f2","wgCanonicalNamespace":"درگاه","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":100,"wgPageName":"درگاه:زیست‌شناسی","wgTitle":"زیست‌شناسی","wgCurRevisionId":34309964,"wgRevisionId":34309964,"wgArticleId":891702,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["الگو:درگاه‌های ویکی‌پدیا","همه درگاه‌ها","درگاه‌های زیست‌شناسی","زیست‌شناسی","درگاه‌های دانش"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "درگاه:زیست‌شناسی","wgRelevantArticleId":891702,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["extendedconfirmed"],"wgRestrictionMove":["extendedconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":2000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6726222","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands", "architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher", "ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="درگاه:زیست‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-100 ns-subject page-درگاه_زیست‌شناسی rootpage-درگاه_زیست‌شناسی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%3A%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%3A%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%3A%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%3A%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-namespace">درگاه</span><span class="mw-page-title-separator">:</span><span class="mw-page-title-main">زیست‌شناسی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۶۴ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-64" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۶۴ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Portaal:Biologie" title="Portaal:Biologie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Portaal:Biologie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:علم الأحياء–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بوابة:علم الأحياء" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9:%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7" title="قيسارية:لبيولوجيا–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="قيسارية:لبيولوجيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologiya" title="Portal:Biologiya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Portal:Biologiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%92%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%84:%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%92%D9%84%D9%88%D9%92%DA%98%DB%8C" title="پوْرتال:بیوْلوْژی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پوْرتال:بیوْلوْژی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Партал:Біялогія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Партал:Біялогія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Портал:Биология–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Портал:Биология" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0:%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="প্রবেশদ্বার:জীববিজ্ঞান–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="প্রবেশদ্বার:জীববিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologija" title="Portal:Biologija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Portal:Biologija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologia" title="Portal:Biologia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Portal:Biologia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دەروازە:ژینناسی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دەروازە:ژینناسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Port%C3%A1l:Biologie" title="Portál:Biologie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Portál:Biologie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologie" title="Portal:Biologie–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Portal:Biologie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1" title="Πύλη:Βιολογία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Πύλη:Βιολογία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Portal:Biology" title="Portal:Biology–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Portal:Biology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Portalo:Biologio" title="Portalo:Biologio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Portalo:Biologio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Portal:Biolog%C3%ADa" title="Portal:Biología–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Portal:Biología" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Portaal:Bioloogia" title="Portaal:Bioloogia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Portaal:Bioloogia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Teemasivu:Biologia" title="Teemasivu:Biologia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Teemasivu:Biologia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Portail:Biologie" title="Portail:Biologie–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Portail:Biologie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Tema:Biology" title="Tema:Biology–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Tema:Biology" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ok%E1%BA%BDndusu:Tekovekuaaty" title="Okẽndusu:Tekovekuaaty–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Okẽndusu:Tekovekuaaty" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%98%D7%9C:%D7%91%D7%99%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99%D7%94" title="פורטל:ביולוגיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="פורטל:ביולוגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0:%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="प्रवेशद्वार:जीव विज्ञान–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="प्रवेशद्वार:जीव विज्ञान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologija" title="Portal:Biologija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Portal:Biologija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Port%C3%A1l:Biol%C3%B3gia" title="Portál:Biológia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Portál:Biológia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologi" title="Portal:Biologi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Portal:Biologi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Portale:Biologia" title="Portale:Biologia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Portale:Biologia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Portal:%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%A6" title="Portal:生物学–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Portal:生物学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="პორტალი:ბიოლოგია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პორტალი:ბიოლოგია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Портал:Биология–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Портал:Биология" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8F%AC%ED%84%B8:%EC%83%9D%EB%AC%BC%ED%95%99" title="포털:생물학–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="포털:생물학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Википедия:Портал:Биология–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Википедия:Портал:Биология" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologie" title="Portal:Biologie–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Portal:Biologie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vikisritis:Biologija" title="Vikisritis:Biologija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vikisritis:Biologija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Port%C4%81ls:Biolo%C4%A3ija" title="Portāls:Bioloģija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Portāls:Bioloģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Портал:Биологија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Портал:Биологија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17580674 badge-featuredportal mw-list-item" title="درگاه برگزیده"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82:%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="കവാടം:ജീവശാസ്ത്രം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കവാടം:ജീവശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologi" title="Portal:Biologi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Portal:Biologi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologi" title="Portal:Biologi–نیاسی" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Portal:Biologi" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="نیاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Portaal:Biologie" title="Portaal:Biologie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Portaal:Biologie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologia" title="Portal:Biologia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Portal:Biologia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologia" title="Portal:Biologia–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Portal:Biologia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologie" title="Portal:Biologie–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Portal:Biologie" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologia" title="Portal:Biologia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Portal:Biologia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87:%DA%98%D9%88%D9%86%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="تانبه:ژونپوهنه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تانبه:ژونپوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologia" title="Portal:Biologia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Portal:Biologia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Punku_p%27anqa:_Kawsay_yachay" title="Punku p'anqa: Kawsay yachay–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Punku p'anqa: Kawsay yachay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologie" title="Portal:Biologie–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Portal:Biologie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17580674 badge-featuredportal mw-list-item" title="درگاه برگزیده"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Портал:Биология–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Портал:Биология" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8:%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="باب:حياتيات–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="باب:حياتيات" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA:%E0%B6%A2%E0%B7%93%E0%B7%80_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="ද්වාරය:ජීව විද්යාව–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ද්වාරය:ජීව විද්යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Port%C3%A1l:Biol%C3%B3gia" title="Portál:Biológia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Portál:Biológia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologija" title="Portal:Biologija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Portal:Biologija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Portal:Baayooloji" title="Portal:Baayooloji–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Portal:Baayooloji" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Портал:Биологија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Портал:Биологија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Portoal:Biologie" title="Portoal:Biologie–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Portoal:Biologie" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AE%B2%E0%AF%8D:%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="வலைவாசல்:உயிரியல்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வலைவாசல்:உயிரியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Portal:Biologij%C9%99" title="Portal:Biologijə–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Portal:Biologijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Портал:Биология–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Портал:Биология" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%91%D1%96%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Портал:Біологія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Портал:Біологія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Cổng thông tin:Sinh học–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cổng thông tin:Sinh học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/Portal:%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%A6" title="Portal:生物学–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Portal:生物学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/Portal:%E7%94%9F%E7%89%A9" title="Portal:生物–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="Portal:生物" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6726222#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-درگاه" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نمایش صفحهٔ موضوع [c]" accesskey="c"><span>درگاه</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است. می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&oldid=34309964" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AF%25D8%25B1%25DA%25AF%25D8%25A7%25D9%2587%3A%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25AA%25E2%2580%258C%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25B3%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AF%25D8%25B1%25DA%25AF%25D8%25A7%25D9%2587%3A%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25AA%25E2%2580%258C%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25B3%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%3A%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6726222" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><div id="browsebar" style="margin:-3px auto 0.2em; text-align: center; font-size:95%;"> <p><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">درگاه‌های ویکی‌پدیا</a>: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#فرهنگ_و_هنر" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">فرهنگ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#جغرافیا_و_اماکن" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">جغرافیا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#بهداشت_،_درمان_و_تناسب_اندام" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">بهداشت و درمان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#تاریخ_و_رویداد_ها" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">تاریخ</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#ریاضی_و_منطق" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">ریاضیات</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#علوم_طبیعی_و_فیزیکی" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">علوم طبیعی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#مردم_و_اعتماد_به_نفس" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">مردم</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#فلسفه_و_تفکر" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">فلسفه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#دین_و_اعتقاد" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها"> دین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#جامعه_و_علوم_اجتماعی" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها"> اجتماعی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#فن_آوری_و_علوم_کاربردی" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها"> فناوری</a> </p> </div> <table width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="background:#cf6; border-style:solid; border-width:3px; border-color: #093;"> <tbody><tr> <td width="55%" valign="top" style="padding: 0; margin:0;"> <div style="float:right; width:100%"> </div> <p><font> </font></p><font> <table width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0"> <tbody><tr> <td style="padding:0 .3em; background-color:#FFFFFF; border:solid 1px #aaaaaa; border-bottom:solid 0px #008080; text-align:center" width="31.5%"><a class="mw-selflink selflink"><span style="color: #008000;"><b>صفحه اصلی</b></span></a> </td> <td style="background-color:#cf6; border-bottom:1px solid #aaaaaa" width="1.5%">  </td> <td style="padding:0 .3em; background-color:#008000; border:1px solid #aaaaaa; color: #008080; padding: .1em; text-align: center; letter-spacing: 2px; word-spacing:3px; font-weight: bold; border-bottom: 1; text-align:center;" width="31.5%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:زیست‌شناسی/رده‌ها و موضوعات"><span style="color: #ffffff;"><b>رده‌ها و موضوعات</b></span></a> </td> <td style="background-color:#cf6; border-bottom:1px solid #aaaaaa" width="1.5%">  </td> <td style="padding:0 .3em; background-color:#008000; border:solid 1px #aaaaaa; border-bottom:solid 0px #008080; text-align:center" width="31.5%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="درگاه:زیست‌شناسی/درگاه‌ها و پروژه‌ها"><span style="color: #FFFFFF;"><b>درگاه‌ها و پروژه‌ها</b></span></a> </td></tr></tbody></table> <div style="float:right; width:100%"> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="درگاه_زیست‌شناسی" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D8.AF.D8.B1.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.B2.DB.8C.D8.B3.D8.AA.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span><big>درگاه زیست‌شناسی</big></h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <div id="sports_browsebar" style="margin-top:1px; margin-bottom:0.2em; text-align:center; font-size:80%;"> <p><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sciences_exactes.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/45px-Sciences_exactes.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/68px-Sciences_exactes.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/90px-Sciences_exactes.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="درگاه:دانش">دانش</a>:</span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_history-lightblue.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/P_history-lightblue.png/30px-P_history-lightblue.png" decoding="async" width="30" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/P_history-lightblue.png/45px-P_history-lightblue.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/P_history-lightblue.png/60px-P_history-lightblue.png 2x" data-file-width="77" data-file-height="68" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="درگاه:تاریخ">تاریخ</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_philosophy.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/P_philosophy.png/30px-P_philosophy.png" decoding="async" width="30" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/P_philosophy.png/45px-P_philosophy.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/P_philosophy.png/60px-P_philosophy.png 2x" data-file-width="77" data-file-height="68" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="درگاه:فلسفه">فلسفه</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg/30px-Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg/45px-Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg/60px-Racine_carr%C3%A9e_bleue.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ریاضیات">ریاضیات</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Blue_morpho_butterfly.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/30px-Blue_morpho_butterfly.jpg" decoding="async" width="30" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/45px-Blue_morpho_butterfly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/60px-Blue_morpho_butterfly.jpg 2x" data-file-width="807" data-file-height="730" /></a></span> <a class="mw-selflink selflink">زیست‌شناسی</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gnome-applications-science.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/30px-Gnome-applications-science.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/45px-Gnome-applications-science.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/60px-Gnome-applications-science.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="درگاه:شیمی">شیمی</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Logo_physics.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Logo_physics.svg/30px-Logo_physics.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Logo_physics.svg/45px-Logo_physics.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Logo_physics.svg/60px-Logo_physics.svg.png 2x" data-file-width="438" data-file-height="438" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="درگاه:فیزیک">فیزیک</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Greek_uc_psi_icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Greek_uc_psi_icon.svg/35px-Greek_uc_psi_icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Greek_uc_psi_icon.svg/53px-Greek_uc_psi_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Greek_uc_psi_icon.svg/70px-Greek_uc_psi_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="94" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:روان‌شناسی">روان‌شناسی</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Terrestrial_globe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/45px-Terrestrial_globe.svg.png" decoding="async" width="45" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/68px-Terrestrial_globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/90px-Terrestrial_globe.svg.png 2x" data-file-width="321" data-file-height="312" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="درگاه:جغرافیا">جغرافیا</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nuvola_apps_display.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/30px-Nuvola_apps_display.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/45px-Nuvola_apps_display.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/60px-Nuvola_apps_display.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="درگاه:فناوری">فناوری</a>  </span> <span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Jupiter_and_moon.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Jupiter_and_moon.png/30px-Jupiter_and_moon.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Jupiter_and_moon.png/45px-Jupiter_and_moon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Jupiter_and_moon.png/60px-Jupiter_and_moon.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:اخترشناسی">اخترشناسی</a>  </span> </p> </div> <hr /> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Blue_morpho_butterfly.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/110px-Blue_morpho_butterfly.jpg" decoding="async" width="110" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/165px-Blue_morpho_butterfly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Blue_morpho_butterfly.jpg/220px-Blue_morpho_butterfly.jpg 2x" data-file-width="807" data-file-height="730" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></b> دانش شناخت موجودات زنده‌است. این دانش به بررسی ویژگی‌ها و رفتار <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازواره (صفحه وجود ندارد)">سازواره‌ها</a>، چگونگی پیدایش <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (زیست‌شناسی)">گونه‌ها</a> و افراد، و نیز به بررسی برهم‌کنش جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان می‌پردازد. زیست‌شناسی شامل طیف گسترده‌ای از رشته‌های علمی مستقل است. از مهم‌ترین رشته‌های زیست‌شناسی، <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="فیزیولوژی">فیزیولوژی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کالبدشناسی">کالبدشناسی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زیست‌شناسی مولکولی">زیست‌شناسی مولکولی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی سلولی">سلولی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شیمی">زیست‌شیمی</a>، <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی تکاملی">زیست‌شناسی تکاملی</a> هستند. در زیست‌شناسی رشد و نمو اندام جانداران نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. زیست‌شناسی سیستم‌های زیست‌شناختی را بر اساس اصول و مفاهیمی چون جامعیت، تکامل، تنوع، تسلسل، هم‌ایستایی و کنش و واکنش‌ها توصیف می‌کند. </p> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="text-align:center; margin:0.25em auto 0.75em"><span class="noprint plainlinks purgelink"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=purge"><span title="این صفحه را پاکسازی کنید"><i><b>نمایش تازه</b></i></span></a></span></div> <div style="float:right; width:55%;"> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B1&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="نوشتار_برگزیده" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D9.86.D9.88.D8.B4.D8.AA.D8.A7.D8.B1_.D8.A8.D8.B1.DA.AF.D8.B2.DB.8C.D8.AF.D9.87"></span>نوشتار برگزیده</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Killerwhales_jumping.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Killerwhales_jumping.jpg/250px-Killerwhales_jumping.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Killerwhales_jumping.jpg/375px-Killerwhales_jumping.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Killerwhales_jumping.jpg/500px-Killerwhales_jumping.jpg 2x" data-file-width="2186" data-file-height="1453" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="نهنگ قاتل">نهنگ قاتل</a></b>، که به نام <b>اُرکا</b> نیز شناخته می‌شود، جانوری آبزی‌است که به خانوادهٔ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دلفین اقیانوسی">دلفین‌های اقیانوسی</a> تعلق دارد و بزرگ‌ترین جاندار در میان <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دلفین‌سانان">دلفین‌سانان</a> است. نهنگ‌های قاتل در اقیانوس‌های سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت می‌شوند. آنها طعمه‌های گوناگونی را به‌عنوان غذا اختیار می‌کنند، با این حال بعضی گروه‌ها تنها به دنبال یک طعمه می‌روند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه می‌کنند و برخی دیگر به گله‌های پستانداران دریایی، مانند <a href="/wiki/%D9%81%DA%A9" class="mw-disambig" title="فک">فک</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شیر دریایی">شیر دریایی</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گراز دریایی">گراز دریایی</a> و حتی <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D9%86%DA%AF" title="نهنگ">نهنگ‌ها</a> نیز حمله می‌کنند. نهنگ‌های قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%87%D9%86%DA%AF">نهنگ‌های</a> بزرگ را نیز طعمه خود می‌کنند. </p><p>نهنگ‌های قاتل بسیار اجتماعی‌اند؛ بعضی دسته‌های آنها دارای خانواده‌های مادرنهاد هستند که پایدارترین خانواده‌های این‌چنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل می‌دهند. روش‌های شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دسته‌اند و نسل‌به‌نسل منتقل می‌شوند، به عنوان گونه‌ای از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="فرهنگ">فرهنگ</a> شناخته می‌شوند. در حال حاضر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست">اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست</a> <a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="وضعیت بقا">وضعیت بقای</a> نهنگ قاتل را در حالت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="اطلاعات ناکافی">اطلاعات ناکافی</a> طبقه‌بندی کرده‌است چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونه‌هایی جدا باشند. بعضی جمعیت‌های محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمه‌ها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب یا برخورد با ماهیگیران به‌عنوان گونهٔ تهدیدشده یا <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AE%D8%B7%D8%B1" class="mw-redirect" title="گونه در معرض خطر">در معرض خطر</a> در نظر گرفته می‌شوند. </p><p>نهنگ‌های قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمی‌شوند، با این حال گزارش‌هایی از زخمی یا کشته‌شدن تربیت‌کنندگان نهنگ‌های قاتل در اسارت و در پارک‌های نمایشی پستانداران دریایی منتشر شده‌است. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آنها هم به عنوان روح انسان‌ها و هم کشتارگرانی بی‌رحم نگریسته می‌شود.<br /> <b><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="نهنگ قاتل">بیشتر...</a></b> </p> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="درگاه:زیست‌شناسی/نوشتار برگزیده">نوشتارهای برگزیده...</a> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B1&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="زندگی‌نامهٔ_برگزیده" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.D9.94_.D8.A8.D8.B1.DA.AF.D8.B2.DB.8C.D8.AF.D9.87"></span>زندگی‌نامهٔ برگزیده</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg/150px-Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg" decoding="async" width="150" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg/225px-Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg/300px-Charles_Darwin_by_G._Richmond.jpg 2x" data-file-width="2126" data-file-height="2811" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="چارلز داروین">چارلز داروین</a></b> <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="زیست‌شناس">زیست‌شناس</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیایی</a> و نظریه پرداز <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84" class="mw-redirect" title="نظریه تکامل">نظریه تکامل</a> زیست‌شناختی است. چارلز داروین در ۱۲ فوریه ۱۸۰۹ در خانواده پزشکی ثروتمند اهل شروزبری در ناحیه شراپشایر در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> زاده شد. </p><p>وقتی داروین هشت سال داشت مادرش درگذشت. یک سال بعد او را برای تحصیل به مدرسه شبانه‌روزی در شهر همسایه فرستادند. در ۱۸۲۵ پس از صرف یک سال کارآموزی در کنار پدرش برای تحصیل پزشکی به <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="دانشگاه ادینبرو">دانشگاه ادینبرو</a> رفت. اما خشونت عملیات جراحی باعث شد که از پزشکی بیزار شود و در عوض نزد یک برده سیاهپوست آزاد شده به نام جان ادمونستن به آموختن تاکسیدرمی مشغول شود. داروین شیفته داستان‌هایی بود که ادمونستن از جنگل‌های بارانی آمریکای جنوبی برایش تعریف می‌کرد.پس از دانش‌آموختگی، داروین و همکلاسی‌هایش تصمیم گرفتند که برای مطالعه تاریخ طبیعی مناطق گرمسیر به جزایر مادیرا سفر کنند. </p> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="درگاه:زیست‌شناسی/زندگی‌نامهٔ برگزیده">زندگی‌نامه...</a> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="نوشتارهای_برگزیده" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D9.86.D9.88.D8.B4.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D8.B1.DA.AF.D8.B2.DB.8C.D8.AF.D9.87"></span><i>نوشتارهای برگزیده</i></h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Featured_article_star.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Featured_article_star.png/50px-Featured_article_star.png" decoding="async" width="50" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Featured_article_star.png/75px-Featured_article_star.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Featured_article_star.png/100px-Featured_article_star.png 2x" data-file-width="181" data-file-height="197" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:نوشتارهای برگزیده">نوشتارهای برگزیده</a>:</b> <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="نهنگ قاتل">نهنگ قاتل</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="ساکورا">ساکورا</a> • <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87" title="لاله">لاله</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_(%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="شیر (گربه‌سان)">شیر</a> • <a href="/wiki/%D9%82%D9%88" title="قو">قو</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شیطان تاسمانی">شیطان تاسمانی</a> • <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="پنگوئن امپراتور">پنگوئن امپراتور</a> • <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%86" title="دلفین">دلفین</a> • <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="یوز">یوز</a> </p><p><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A8" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:نوشتارهای خوب">نوشتارهای خوب</a>:</b><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B3_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="کرکس سیاه">کرکس سیاه</a> • <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="آمیزش جنسی در انسان">آمیزش جنسی در انسان</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2" title="رز">رز</a> • <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D9%BE%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="لاکپشت پوزه‌عقابی">لاکپشت پوزه‌عقابی</a> </p> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="float:left; width:44.5%"> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B1%DB%B9&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="نگارهٔ_برگزیده" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D8.A8.D8.B1.DA.AF.D8.B2.DB.8C.D8.AF.D9.87"></span>نگارهٔ برگزیده</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg/300px-Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg/450px-Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg/600px-Total_internal_reflection_of_Chelonia_mydas.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1500" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D9%BE%D8%B4%D8%AA" title="لاکپشت">لاکپشتها</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خزندگان">خزندگانی</a> هستند از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-disambig" title="راسته">راسته</a> سنگ‌پشت‌سانان.بیشتر بدن لاکپشتها به‌وسیله یک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="استخوان">استخوان</a> یا <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D9%81" title="صدف">صدف</a> غضروفی حفاظت شده‌است. لاکپشت‌های نخستین <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دندان">دندان</a> داشتند و نمی‌توانستند سر خود را جمع کنند.اکثر لاکپشتها ۵ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="انگشت">انگشت</a> دارند. تعداد کمی از گونه‌ها شامل <i>لاکپشت باکس آمریکایی</i> از گونهٔ کرولینا ۴ انگشت در دست‌ها و پاها دارد و بعضی گونه‌های ۳ انگشتی، استثناء هستند.لاکپشتها بینایی و حس بویایی خوبی دارند. همچنین شنیدن و حس لامسه، هر دو در لاکپشتها در سطح خوبی قرار دارد و حتی لاک آنها هم دارای عصب است. </p> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="درگاه:زیست‌شناسی/نگارهٔ برگزیده">نگارهٔ برگزیده...</a> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF/%DB%B7&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="گفتاورد" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".DA.AF.D9.81.D8.AA.D8.A7.D9.88.D8.B1.D8.AF"></span>گفتاورد</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <div style="width:100%;text-align:center;"> <p><i>«اگر یکی یا دو تا از برادرانم به رودخانه می‌افتادند، شاید زندگی‌ام را برای نجات آنها به خطر نمی‌انداختم؛ امّا اگر بیش از دو تا از برادرانم داشتند غرق می‌شدند؛ احتمالا سعی می‌کردم به قیمت به خطر انداختن زندگی‌ام آنها را نجات دهم.»</i> </p><p>— <i><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="جان هالدین">جان هالدین</a>، در تبیین مفهوم <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="شایستگی فراگیر (صفحه وجود ندارد)">شایستگی فراگیر</a></i> </p> </div> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="درگاه:زیست‌شناسی/گفتاورد">گفتارهای برگزیده...</a> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%A2%DB%8C%D8%A7_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF/%DB%B3&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="آیا_می‌دانستید؟" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D8.A2.DB.8C.D8.A7_.D9.85.DB.8C.E2.80.8C.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B3.D8.AA.DB.8C.D8.AF.D8.9F"></span>آیا می‌دانستید؟</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nuvola_apps_filetypes.svg" class="mw-file-description" title="آیا می‌دانستید..."><img alt="آیا می‌دانستید..." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Nuvola_apps_filetypes.svg/50px-Nuvola_apps_filetypes.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Nuvola_apps_filetypes.svg/75px-Nuvola_apps_filetypes.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Nuvola_apps_filetypes.svg/100px-Nuvola_apps_filetypes.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a><figcaption>آیا می‌دانستید...</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rattus_norvegicus_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Rattus_norvegicus_1.jpg/100px-Rattus_norvegicus_1.jpg" decoding="async" width="100" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Rattus_norvegicus_1.jpg/150px-Rattus_norvegicus_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Rattus_norvegicus_1.jpg/200px-Rattus_norvegicus_1.jpg 2x" data-file-width="267" data-file-height="360" /></a><figcaption></figcaption></figure> <ul><li>... که یک <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="انسان">انسان</a> ۸ ثانیه بعد از قطع گردن هنوز به هوش است؟</li> <li>... که با دویدن می‌توان مسافر <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a> بود و کسری از ثانیه از دیگران بیشتر عمر کرد؟!</li> <li>... که برای تولید ۱ لیتر <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="بنزین">بنزین</a> ۲۳٫۵ تن <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a> در گذشته مدفون شده‌است؟</li> <li>... که هر ۱ دقیقه نسل یک موجود زنده منقرض می‌شود؟</li> <li>... که <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a> و بینی در تمام طول عمر رشد می‌کنند؟</li> <li>... که آب <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="دریا">دریا</a> بهترین ماسک صورت است؟</li> <li>... که <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a> انسان قادر به تشخیص ۱۰٫۰۰۰ نوع بوی مختلف است؟</li> <li>... که غیرممکن است که بتوانید با چشم باز <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%B3%D9%87" title="عطسه">عطسه</a> کنید؟</li> <li>... که در یک سانتی متر مربع <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a> انسان ۱۲ متر عصب و ۴ متر رگ و مویرگ وجود دارد؟</li> <li>... که <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B4_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="موش صحرایی">موشهای صحرایی</a> (در نگاره) سالانه یک سوم منابع و ذخایر غذایی جهان را نابود می‌سازند؟</li></ul> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%A2%DB%8C%D8%A7_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF" title="درگاه:زیست‌شناسی/آیا می‌دانید">بیشتر...</a> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="float:right; width:100%"> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="درگاه‌های_وابسته" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D8.AF.D8.B1.DA.AF.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>درگاه‌های وابسته</h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/35px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="35" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/53px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/70px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a><figcaption></figcaption></figure> <table style="text-align:center" align="center"> <tbody><tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Logoprojetbonsai.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Logoprojetbonsai.svg/75px-Logoprojetbonsai.svg.png" decoding="async" width="75" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Logoprojetbonsai.svg/112px-Logoprojetbonsai.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Logoprojetbonsai.svg/149px-Logoprojetbonsai.svg.png 2x" data-file-width="323" data-file-height="346" /></a></span> </td> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sheep_closeup_03.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sheep_closeup_03.svg/77px-Sheep_closeup_03.svg.png" decoding="async" width="77" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sheep_closeup_03.svg/115px-Sheep_closeup_03.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sheep_closeup_03.svg/154px-Sheep_closeup_03.svg.png 2x" data-file-width="522" data-file-height="543" /></a></span> </td> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sciences_exactes.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/80px-Sciences_exactes.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/120px-Sciences_exactes.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Sciences_exactes.svg/160px-Sciences_exactes.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /></a></span> </td> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gnome-applications-science.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/80px-Gnome-applications-science.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/120px-Gnome-applications-science.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gnome-applications-science.svg/160px-Gnome-applications-science.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a></span> </td> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_medicine.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/P_medicine.svg/89px-P_medicine.svg.png" decoding="async" width="89" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/P_medicine.svg/133px-P_medicine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/P_medicine.svg/178px-P_medicine.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span> </td> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Earth_Day_Flag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Earth_Day_Flag.png/115px-Earth_Day_Flag.png" decoding="async" width="115" height="77" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Earth_Day_Flag.png/173px-Earth_Day_Flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Earth_Day_Flag.png/230px-Earth_Day_Flag.png 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4000" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:گیاه‌شناسی">گیاه‌شناسی</a></b> </td> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:جانورشناسی">جانورشناسی</a></b> </td> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="درگاه:دانش">دانش</a></b> </td> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="درگاه:شیمی">شیمی</a></b> </td> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="درگاه:پزشکی">پزشکی</a></b> </td> <td><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></b> </td></tr></tbody></table> <center> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> </b></div><div style="clear:both;"></div></center></div> <div style="clear: both; border: solid #aaaaaa; border-width: 1px 1px 0; background: #cc0; color: black; padding: .1em;padding-top: .1em;padding-left: .1em;padding-right: .1em;padding-bottom: .1em;text-align: center;font-family: tahoma;font-size:100%;margin-bottom: 0px;"><div class="plainlinks" style="float:left;margin-bottom:.1em;font-size:80%; color: black"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit"><span style="color: black">ویرایش</span></a>   </div><h2 id="در_دیگر_پروژه‌های_ویکی‌مدیا" style="font-size:100%; font-weight:bold; border: none; margin: 0; padding:0; padding-bottom:.1em; color:black;"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1_.D9.BE.D8.B1.D9.88.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.DB.8C.DA.A9.DB.8C.E2.80.8C.D9.85.D8.AF.DB.8C.D8.A7"></span><i>در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا</i></h2> </div> <div style="border: 1px solid #aaaaaa; border-top-width: 1px; vertical-align: top;background: #FFF;opacity: 1; color: black; text-align: right; margin: 0 0 10px; padding: 1em;padding-top: .3em;"> <center> <table class="noprint" align="center" style="clear:both; background: transparent; text-align:center; font-size:91%" cellspacing="3" cellpadding="3" rules="none" border="0"> <tbody><tr> <td><b><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="b:Special:Search/زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌کتاب</a></b>  </td> <td><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="commons:Special:Search/Category:زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌انبار</a></b> </td> <td><b><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="n:Special:Search/زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌خبر</a></b>  </td> <td><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="q:Special:Search/زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌گفتاورد</a></b>  </td> <td><b><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="s:Special:Search/زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌نبشته</a></b>  </td> <td><b><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="wikt:Special:Search/زیست‌شناسی">زیست‌شناسی در ویکی‌واژه</a></b>  </td></tr> <tr> <td>راهنما و کتاب‌ها </td> <td>نگاره‌ها و رسانه </td> <td>رویدادها </td> <td>گفتاوردها </td> <td>متون </td> <td>واژگان </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/30px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/45px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/60px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/45px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="45" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/68px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/90px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/29px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="29" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/45px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/59px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/30px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/45px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/60px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/30px-Wiktionary-logo-en.svg.png" decoding="async" width="30" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/45px-Wiktionary-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/60px-Wiktionary-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1089" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr></tbody></table></center> <div class="noprint" style="margin:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; padding:0.3em 0.2em 0.2em 0.3em; text-align:right;"><b> </b></div><div style="clear:both;"></div></div> </div> <div align="center" style="clear:both; padding-top:0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="ویکی‌پدیا:درگاه"><b>درگاه‌ها</b> چیستند؟</a> | <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">فهرست درگاه‌ها</a> | <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:درگاه‌های برگزیده">درگاه‌های برگزیده</a><b></b></div> </font></td> </tr> </tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5dc468848‐c65qz Cached time: 20241123220842 Cache expiry: 3600 Reduced expiry: true Complications: [no‐toc] CPU time usage: 0.138 seconds Real time usage: 0.313 seconds Preprocessor visited node count: 1600/1000000 Post‐expand include size: 73739/2097152 bytes Template argument size: 6365/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes Lua time usage: 0.002/10.000 seconds Lua memory usage: 576555/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 194.158 1 -total 55.97% 108.664 5 الگو:Random_portal_component 33.83% 65.691 1 درگاه:زیست‌شناسی/نوشتار_برگزیده/۱ 13.96% 27.104 9 درگاه:زیست‌شناسی/box-header 12.43% 24.131 9 الگو:Portal:Box-header 10.97% 21.302 1 الگو:سخ 9.41% 18.264 1 درگاه:زیست‌شناسی/Header 5.66% 10.990 9 درگاه:زیست‌شناسی/box-footer 5.40% 10.492 10 الگو:Rand 5.19% 10.085 1 درگاه:زیست‌شناسی/آشناسازی --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:891702-0!canonical and timestamp 20241123220842 and revision id 34309964. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=درگاه:زیست‌شناسی&oldid=34309964">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=درگاه:زیست‌شناسی&oldid=34309964</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:الگو:درگاه‌های ویکی‌پدیا">الگو:درگاه‌های ویکی‌پدیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:همه درگاه‌ها">همه درگاه‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:درگاه‌های زیست‌شناسی">درگاه‌های زیست‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="رده:درگاه‌های دانش">درگاه‌های دانش</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۸ مارس ۲۰۲۲ ساعت ۱۴:۳۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-v45bm","wgBackendResponseTime":122,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.138","walltime":"0.313","ppvisitednodes":{"value":1600,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":73739,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6365,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 194.158 1 -total"," 55.97% 108.664 5 الگو:Random_portal_component"," 33.83% 65.691 1 درگاه:زیست‌شناسی/نوشتار_برگزیده/۱"," 13.96% 27.104 9 درگاه:زیست‌شناسی/box-header"," 12.43% 24.131 9 الگو:Portal:Box-header"," 10.97% 21.302 1 الگو:سخ"," 9.41% 18.264 1 درگاه:زیست‌شناسی/Header"," 5.66% 10.990 9 درگاه:زیست‌شناسی/box-footer"," 5.40% 10.492 10 الگو:Rand"," 5.19% 10.085 1 درگاه:زیست‌شناسی/آشناسازی"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":576555,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-c65qz","timestamp":"20241123220842","ttl":3600,"transientcontent":true}}});});</script> </body> </html>