CINXE.COM

تلسکوپ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>تلسکوپ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%", "۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"8581febc-c709-4996-a64d-32b1a97b8d17","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"تلسکوپ","wgTitle":"تلسکوپ","wgCurRevisionId":41035517,"wgRevisionId":41035517,"wgArticleId":7013,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان ایتالیایی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان هلندی", "ابزارهای اخترشناسی","اختراع‌های سده ۱۷ (میلادی)","اختراع‌های هلندی","اخترشناسی رصدی","تصویربرداری نجومی","تلسکوپ‌ها","جمهوری هلند در دهه ۱۶۰۰ (میلادی)","دوران طلایی هلند","رصدخانه‌ها","علم و فناوری در جمهوری هلند","معرفی‌شده‌های سده ۱۷ (میلادی)","ناوبری"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"تلسکوپ","wgRelevantArticleId":7013,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl", "pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4213","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/1200px-HET_Dome.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="798"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/800px-HET_Dome.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="532"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/640px-HET_Dome.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="426"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="تلسکوپ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-تلسکوپ rootpage-تلسکوپ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="منوی اصلی" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ساخت حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ساخت حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-پیشینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>پیشینه</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشینه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_تلسکوپ‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_تلسکوپ‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>انواع تلسکوپ‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-انواع_تلسکوپ‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های انواع تلسکوپ‌ها</span> </button> <ul id="toc-انواع_تلسکوپ‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تلسکوپ_نوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_نوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>تلسکوپ نوری</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_نوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ‌های_شکستی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ‌های_شکستی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>تلسکوپ‌های شکستی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ‌های_شکستی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تلسکوپ_شکستی_آکروماتیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_شکستی_آکروماتیک"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲.۱</span> <span>تلسکوپ شکستی آکروماتیک</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_شکستی_آکروماتیک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ_شکستی_آپوکروماتیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_شکستی_آپوکروماتیک"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲.۲</span> <span>تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_شکستی_آپوکروماتیک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ‌های_بازتابی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ‌های_بازتابی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>تلسکوپ‌های بازتابی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ‌های_بازتابی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ_نیوتنی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_نیوتنی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>تلسکوپ نیوتنی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_نیوتنی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ_کاسگرین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_کاسگرین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۵</span> <span>تلسکوپ کاسگرین</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_کاسگرین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ‌های_شکستی-بازتابی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ‌های_شکستی-بازتابی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۶</span> <span>تلسکوپ‌های شکستی-بازتابی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ‌های_شکستی-بازتابی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ_اشمیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_اشمیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۷</span> <span>تلسکوپ اشمیت</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_اشمیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ_اشمیت-کاسگرین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ_اشمیت-کاسگرین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۸</span> <span>تلسکوپ اشمیت-کاسگرین</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ_اشمیت-کاسگرین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-عدم_شفافیت_جو_برای_امواج_الکترومغناطیس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عدم_شفافیت_جو_برای_امواج_الکترومغناطیس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>عدم شفافیت جو برای امواج الکترومغناطیس</span> </div> </a> <ul id="toc-عدم_شفافیت_جو_برای_امواج_الکترومغناطیس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقرار_تلسکوپ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استقرار_تلسکوپ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>استقرار تلسکوپ</span> </div> </a> <ul id="toc-استقرار_تلسکوپ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقرار_استوایی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استقرار_استوایی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>استقرار استوایی</span> </div> </a> <ul id="toc-استقرار_استوایی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقرار_سمتی-ارتفاعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استقرار_سمتی-ارتفاعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>استقرار سمتی-ارتفاعی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-استقرار_سمتی-ارتفاعی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های استقرار سمتی-ارتفاعی</span> </button> <ul id="toc-استقرار_سمتی-ارتفاعی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-استقرار_سمت_ارتفاعی_بهتر_است_یا_استوایی؟" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#استقرار_سمت_ارتفاعی_بهتر_است_یا_استوایی؟"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>استقرار سمت ارتفاعی بهتر است یا استوایی؟</span> </div> </a> <ul id="toc-استقرار_سمت_ارتفاعی_بهتر_است_یا_استوایی؟-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رادیو_تلسکوپ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رادیو_تلسکوپ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>رادیو تلسکوپ</span> </div> </a> <ul id="toc-رادیو_تلسکوپ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رادیو_تلسکوپ‌های_اولیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رادیو_تلسکوپ‌های_اولیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>رادیو تلسکوپ‌های اولیه</span> </div> </a> <ul id="toc-رادیو_تلسکوپ‌های_اولیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اخترشناسی_رادیویی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اخترشناسی_رادیویی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>اخترشناسی رادیویی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اخترشناسی_رادیویی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اخترشناسی رادیویی</span> </button> <ul id="toc-اخترشناسی_رادیویی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تلسکوپ‌های_ذرات_پر_انرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تلسکوپ‌های_ذرات_پر_انرژی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>تلسکوپ‌های ذرات پر انرژی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلسکوپ‌های_ذرات_پر_انرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="فهرست محتوا" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">تلسکوپ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۳۳ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-133" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۳۳ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Teleskoop" title="Teleskoop–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Teleskoop" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B4%E1%88%8C%E1%88%B5%E1%8A%AE%E1%8D%95" title="ቴሌስኮፕ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ቴሌስኮፕ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Telescopio" title="Telescopio–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Telescopio" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="مقراب–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مقراب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%8A%D8%B3%D9%83%D9%88%D8%A8" title="تليسكوب–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="تليسكوب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Telescopiu" title="Telescopiu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Telescopiu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Zuawaziaga_(Reflektor)" title="Zuawaziaga (Reflektor)–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Zuawaziaga (Reflektor)" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Teleskopyo" title="Teleskopyo–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Teleskopyo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Тэлескоп–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Тэлескоп" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Тэлескоп–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Тэлескоп" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/K%C3%A8k%C3%A8r_bintang" title="Kèkèr bintang–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Kèkèr bintang" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="दूरबीन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="दूरबीन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3_%E0%A6%AF%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="দূরবীক্ষণ যন্ত্র–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="দূরবীক্ষণ যন্ত্র" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Telescopi" title="Telescopi–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Telescopi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Chi%C4%95ng-l%C4%AB-gi%C3%A1ng" title="Chiĕng-lī-giáng–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Chiĕng-lī-giáng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%AD%E1%8E%AA%E1%8E%AB%E1%8E%A6%E1%8F%A2" title="ᏭᎪᎫᎦᏢ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏭᎪᎫᎦᏢ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%95%D9%84%DB%95%D8%B3%DA%A9%DB%86%D9%BE" title="تەلەسکۆپ–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تەلەسکۆپ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Telescopiu" title="Telescopiu–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Telescopiu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Dalekohled" title="Dalekohled–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Dalekohled" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Telesgop" title="Telesgop–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Telesgop" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kikkert" title="Kikkert–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kikkert" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF" title="Τηλεσκόπιο–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Τηλεσκόπιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Telescope" title="Telescope–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Telescope" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Teleskopo" title="Teleskopo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Teleskopo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Telescopio" title="Telescopio–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Telescopio" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Teleskoop" title="Teleskoop–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Teleskoop" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Teleskopio" title="Teleskopio–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Teleskopio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaukoputki" title="Kaukoputki–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaukoputki" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9lescope" title="Télescope–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Télescope" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Teleskoop" title="Teleskoop–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Teleskoop" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Teileasc%C3%B3p" title="Teileascóp–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Teileascóp" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%9B%E9%81%A0%E9%8F%A1" title="望遠鏡–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="望遠鏡" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9l%C3%A9sk%C3%B2p" title="Téléskòp–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Téléskòp" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Telescopio" title="Telescopio–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Telescopio" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%A3" title="दुर्बीण–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="दुर्बीण" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%96%E0%AA%97%E0%AB%8B%E0%AA%B3%E0%AB%80%E0%AA%AF_%E0%AA%A6%E0%AB%82%E0%AA%B0%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%A8" title="ખગોળીય દૂરબીન–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ખગોળીય દૂરબીન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Fodreayrtan" title="Fodreayrtan–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Fodreayrtan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%9C%D7%A1%D7%A7%D7%95%D7%A4" title="טלסקופ–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="טלסקופ" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B6%E0%A5%80" title="दूरदर्शी–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="दूरदर्शी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Telesk%C3%B2p" title="Teleskòp–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Teleskòp" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%A1vcs%C5%91" title="Távcső–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Távcső" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF" title="Աստղադիտակ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աստղադիտակ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Telescopio" title="Telescopio–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Telescopio" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Седкъатурмал–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Седкъатурмал" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Teleskopo" title="Teleskopo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Teleskopo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sj%C3%B3nauki" title="Sjónauki–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Sjónauki" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Telescopio" title="Telescopio–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Telescopio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%9B%E9%81%A0%E9%8F%A1" title="望遠鏡–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="望遠鏡" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Teliskuop" title="Teliskuop–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Teliskuop" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98" title="ტელესკოპი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტელესკოპი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B2%A6%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B6%E0%B2%95" title="ದೂರದರ್ಶಕ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ದೂರದರ್ಶಕ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A7%9D%EC%9B%90%EA%B2%BD" title="망원경–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="망원경" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8F%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%96%D9%86" title="دُربیٖن–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="دُربیٖن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Telescopium" title="Telescopium–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Telescopium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Telescoop" title="Telescoop–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Telescoop" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Telescopi" title="Telescopi–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Telescopi" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Teleskopas" title="Teleskopas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Teleskopas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Teleskops" title="Teleskops–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Teleskops" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A6%E0%B5%82%E0%B4%B0%E0%B4%A6%E0%B5%BC%E0%B4%B6%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="ദൂരദർശിനി–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ദൂരദർശിനി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%A3" title="दुर्बीण–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दुर्बीण" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Telsc%C3%B3pio" title="Telscópio–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Telscópio" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9D%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်း–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Ucchiarone" title="Ucchiarone–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Ucchiarone" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="टेलिस्कोप–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="टेलिस्कोप" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%83" title="लुसाः–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="लुसाः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Telescoop_(optica)" title="Telescoop (optica)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Telescoop (optica)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Thelesek%C3%B4po" title="Thelesekôpo–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Thelesekôpo" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Telesc%C3%B2pi" title="Telescòpi–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Telescòpi" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Kaleessituu(Telescope)" title="Kaleessituu(Telescope)–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Kaleessituu(Telescope)" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9F%E0%A9%88%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%B8%E0%A8%95%E0%A9%8B%E0%A8%AA" title="ਟੈਲੀਸਕੋਪ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਟੈਲੀਸਕੋਪ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Telesc%C3%B2pi" title="Telescòpi–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Telescòpi" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="ٹیلیسکوپ–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ٹیلیسکوپ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Telesc%C3%B3pio" title="Telescópio–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Telescópio" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Karuqhawana" title="Karuqhawana–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Karuqhawana" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Telescop" title="Telescop–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Telescop" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Telescopu" title="Telescopu–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Telescopu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Telescopiu" title="Telescopiu–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Telescopiu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Telescope" title="Telescope–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Telescope" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%9A%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B7%82%E0%B6%BA" title="දුරේක්‍ෂය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="දුරේක්‍ෂය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Telescope" title="Telescope–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Telescope" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Teleskop_(optika)" title="Teleskop (optika)–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Teleskop (optika)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Daljnogled" title="Daljnogled–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Daljnogled" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Dongorahweva" title="Dongorahweva–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Dongorahweva" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Teleskopi" title="Teleskopi–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Teleskopi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Darubini" title="Darubini–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Darubini" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%A8%E0%AF%8B%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF" title="தொலைநோக்கி–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தொலைநோக்கி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E2%80%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="దూరద​ర్శిని–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="దూరద​ర్శిని" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="กล้องโทรทรรศน์–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="กล้องโทรทรรศน์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Teleskopyo" title="Teleskopyo–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Teleskopyo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Телескоп–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Телескоп" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="دوربین–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دوربین" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Teleskop" title="Teleskop–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Teleskop" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Te%C5%82esc%C3%B2pio" title="Tełescòpio–ونیزی" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Tełescòpio" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="ونیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/K%C3%ADnh_vi%E1%BB%85n_v%E1%BB%8Dng" title="Kính viễn vọng–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Kính viễn vọng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Teleskopy%C3%B3" title="Teleskopyó–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Teleskopyó" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%9B%E8%BF%9C%E9%95%9C" title="望远镜–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="望远镜" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98" title="ტელესკოპი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ტელესკოპი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A2%D7%9C%D7%A2%D7%A1%D7%A7%D7%90%D7%A4" title="טעלעסקאפ–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="טעלעסקאפ" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%B9%CC%81l%C3%ADsk%C3%B3p%C3%B9" title="Tẹ́lískópù–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Tẹ́lískópù" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%9B%E8%BF%9C%E9%95%9C" title="望远镜–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="望远镜" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%AA%BA%E9%8F%A1" title="窺鏡–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="窺鏡" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ti%C3%A0u-ki%C3%A0%E2%81%BF" title="Tiàu-kiàⁿ–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiàu-kiàⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%9B%E9%81%A0%E9%8F%A1" title="望遠鏡–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="望遠鏡" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isihlongamkhathi" title="Isihlongamkhathi–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isihlongamkhathi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4213#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;oldid=41035517" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;id=41035517&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2584%25D8%25B3%25DA%25A9%25D9%2588%25D9%25BE"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2584%25D8%25B3%25DA%25A9%25D9%2588%25D9%25BE"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Telescope" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4213" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744668">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله نیازمند <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تمیزکاری">تمیزکاری</a> است. لطفاً تا جای امکان آن‌را از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است <b>غیر قابل اعتماد و نادرست</b> یا <b>جانبدارانه</b> باشد یا <b>قوانین حقوق پدیدآورندگان</b> را نقض کرده باشد.</div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744652">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="تلسکوپ (ابهام‌زدایی)">تلسکوپ (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:HET_Dome.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/350px-HET_Dome.jpg" decoding="async" width="350" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/525px-HET_Dome.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/HET_Dome.jpg/700px-HET_Dome.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%D8%AF" class="mw-redirect" title="رصدخانه مکدونالد">رصدخانهٔ مکدونالد</a> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="دانشگاه تگزاس در آستین">دانشگاه تگزاس در آستین</a> حاوی <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="تلسکوپ هابی ابرلی">تلسکوپ هابی ابرلی</a> با قطر آیینه مرکب ۹ متر و ۲۰ سانتیمتر</figcaption></figure> <p><b>تِلِسکوپ</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Telescope</bdi></span>) یا «<b>فضابین»</b> یا دوربین فضایی یا فرابین، وسیله‌ای برای دیدن <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اجرام آسمانی">اجرام آسمانی</a> با استفاده از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="تابش الکترومغناطیس">تابش الکترومغناطیس</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Electromgnetic radiation</bdi></span>) (مانند <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="نور مرئی">نور مرئی</a>) به‌صورت واضح و دقیق است. نخستین فرابین کارا در ابتدای سدهٔ هفدهم و با استفاده از لنزهای شیشه‌ای در <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> اختراع شد. در درازای چند دهه، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="تلسکوپ بازتابی">تلسکوپ (فرابین) بازتابی</a> که از آینه استفاده می‌کرد اختراع شد؛ بسیاری از انواع نوتری از فرابین‌ها در سدهٔ ۲۰ میلادی زاده شدند. رادیوفرابین در دههٔ ۱۹۳۰ و فرابین فرابنفش در سال ۱۹۶۰ از جملهٔ این اختراعات بودند. واژهٔ تلسکوپ می‌تواند به تمام حیطهٔ وسایل عملیاتی در سرتاسر ناحیهٔ میدان الکترومغناطیس اشاره داشته باشد. </p><p>واژهٔ تلسکوپ، از دو واژهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a> تله(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a>&#58; <span lang="el" title="متن به زبان یونانی"><bdi>τῆλε</bdi></span>) به معنی دور و اسکوپین (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a>&#58; <span lang="el" title="متن به زبان یونانی"><bdi>σκοπεῖν</bdi></span>) به معنی دیدن، گرفته شده‌است. نخستین بار در سال ۱۶۱۱ میلادی یک <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="ریاضی‌دان">ریاضیدان</a> ایتالیایی به نام <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جووانی دمیزیانی (صفحه وجود ندارد)">جووانی دمیزیانی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان ایتالیایی">ایتالیایی</a>: <span lang="it"><bdi>Giovanni Demisiani</bdi></span>) که برای یکی از ابزارهای <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" title="گالیلئو گالیله">گالیلئو گالیله</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که در <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آکادمی دلینچی (صفحه وجود ندارد)">آکادمی‌دلینچی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان ایتالیایی">ایتالیایی</a>: <span lang="it"><bdi>Accademia dei Lincei</bdi></span>) به نمایش گذاشته شده بود به‌کار گرفته شد.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیشینه"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.DB.8C.D9.86.D9.87"></span>پیشینه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: پیشینه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Galileantelescope.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Galileantelescope.png/350px-Galileantelescope.png" decoding="async" width="350" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Galileantelescope.png/525px-Galileantelescope.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Galileantelescope.png/700px-Galileantelescope.png 2x" data-file-width="924" data-file-height="326" /></a><figcaption>طرح تلسکوپ گالیله</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Newton-Teleskop.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Newton-Teleskop.svg/350px-Newton-Teleskop.svg.png" decoding="async" width="350" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Newton-Teleskop.svg/525px-Newton-Teleskop.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Newton-Teleskop.svg/700px-Newton-Teleskop.svg.png 2x" data-file-width="295" data-file-height="137" /></a><figcaption>طرح تلسکوپ نیوتن</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Cassegrain-Telescope.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Cassegrain-Telescope.svg/350px-Cassegrain-Telescope.svg.png" decoding="async" width="350" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Cassegrain-Telescope.svg/525px-Cassegrain-Telescope.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Cassegrain-Telescope.svg/700px-Cassegrain-Telescope.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a><figcaption>طرح تلسکوپ کسگرین</figcaption></figure> <p>اولین مدارک استفاده از فرابین مربوط به <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تلسکوپ شکستی">تلسکوپ شکستی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Refracting Telescope</bdi></span>) است که در سال ۱۶۰۸ در <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> پدیدار شد. در آن زمان از عدسی به عنوان عدسی شیئی استفاده می‌کردند تا یک تصویر بسازد. پیشرفت آن به سه نفر نسبت داده می‌شود: <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B4%DB%8C" title="هانس لیپرشی">هانس لیپرشی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Hans Lippershey</bdi></span>) و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%86" title="زاخاریاس یانسن">زاخاریاس یانسن</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هلندی">هلندی</a>&#58; <span lang="nl" title="متن به زبان هلندی"><bdi>Zacharias Janssen</bdi></span>) که در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AE" title="میدل‌بورخ">میدل‌بورخ</a> آلمان، <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="عینک ساز">عینک ساز</a> بودند، و یک ابزار ساز و کارشناس عدسی‌ها به نام <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="یاکوب میتیوس (صفحه وجود ندارد)">یاکوب میتیوس</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هلندی">هلندی</a>&#58; <span lang="nl" title="متن به زبان هلندی"><bdi>Jacob Metius</bdi></span>) از شهر <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DA%A9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="آلکمار">آلکمار</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ماه جون سال ۱۶۰۹ گالیله از ساخته‌شدنِ تلسکوپِ آلمانی با خبر می‌شود و تلسکوپ خود را در یک‌ ماه می‌سازد<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و در درازای یک سال برای بهبود طراحی آن می‌کوشد. </p><p>این ایده که شیئی(<a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="عدسی شیئی">عدسی شیئی</a>|(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Objective</bdi></span>)) یا عنصرِ جمع‌آوری‌کننده نور، می‌تواند به جای یک عدسی، یک آیینه باشد، محصول تحقیقی بود که مدت کمی پس از اختراع تلسکوپ شکستی انجام شد.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> مزایای استفاده از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="سهمی گون">آینه‌های سهمی‌گون</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Parabolic reflector</bdi></span>) به جای عدسی، از جمله کاهش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابیراهی کروی">ابیراهی‌کروی</a> و عدم وجود <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="ابیراهی رنگی">ابیراهی‌رنگی</a>، باعث شد تعداد زیادی طرحِ پیشنهادی و چندین تلاش برای ساخت آینه بازتابی صورت گیرد. در سال ۱۶۶۸ <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="ایزاک نیوتن">ایزاک نیوتن</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Isaac Newton</bdi></span>) اولین <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="تلسکوپ بازتابی">تلسکوپ بازتابی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Reflecting Telescope</bdi></span>) کاربردی را ساخت که بعدها تلسکوپ نیوتنی(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Newtonian telescope</bdi></span>) نام گرفت. وسیلهٔ او از یک آینه مقعر و یک آینه تخت تشکیل می‌شد که در یک لوله قرار گرفته بودند. آینهٔ تلسکوپ نیوتون از فلز ساخته شده بود و قطری در حدود۵ سانتی‌متر داشت. </p><p>اختراع <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AF%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عدسی‌بی‌رنگ (صفحه وجود ندارد)">عدسی‌بی‌رنگ</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Achromatic lens</bdi></span>) در سال ۱۷۳۳ میلادی، خطای رنگی را اندکی تصحیح کرد و امکان ساخت عدسی‌هایی با <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87%D9%94_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="فاصلهٔ کانونی">فاصلهٔ کانونی</a> کمتر که به کوتاه شدن لوله تلسکوپ می‌انجامید را فراهم ساخت. تلسکوپ‌های بازتابی اگرچه ابیراهی رنگی نداشتند، ولی در درازای قرن‌های ۱۸ و ۱۹ آینهٔ فلزی آن‌ها که از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9" title="قلع">قلع</a> ساخته‌شده بودند به مرور زمان تیره می‌شدند. این مشکل با اندود کردن سطح شیشه با <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%87" title="نقره">نقره</a> در ۱۸۵۷<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> یا <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%85" title="آلومینیم">آلومینیم</a> در سال ۱۹۳۲ حل شد.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>حداکثر اندازهٔ عدسی شیئی تلسکوپ‌های شکستی در حدود یک متر است. اغلب تلسکوپ‌های ساخته شده در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" class="mw-redirect" title="قرن بیستم">قرن بیستم</a> از نوع بازتابی بودند، این درحالی است که بزرگترین تلسکوپ‌های بازتابیِ در حال کار، بزرگتر از ۱۰ متر هستند. قرن بیستم همچنین پیشرفت در ساخت تلسکوپ‌هایِ فعال در طیف وسیعی از طول موجها از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="امواج رادیویی">امواج رادیویی</a> تا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="امواج گاما">امواج گاما</a> را نشان می‌دهد. اولین تلسکوپ رادیویی هدفمند نیز در سال ۱۹۳۷ وارد عملیات ساخت شد و از آن زمان پیشرفت‌های شگرفی در تنوع مجموعهٔ ابزار نجومی انجام شده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_تلسکوپ‌ها"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>انواع تلسکوپ‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: انواع تلسکوپ‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LargeBinoTelescope_NASA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/LargeBinoTelescope_NASA.jpg/220px-LargeBinoTelescope_NASA.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/LargeBinoTelescope_NASA.jpg/330px-LargeBinoTelescope_NASA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/LargeBinoTelescope_NASA.jpg/440px-LargeBinoTelescope_NASA.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AF%D9%88_%DA%86%D8%B4%D9%85%DB%8C" title="تلسکوپ بزرگ دو چشمی">تلسکوپ ال‌بی‌تی</a> بزرگترین تلسکوپ جهان</figcaption></figure> <p>واژه تلسکوپ می‌تواند به تمام حیطهٔ وسایل عملیاتی در سرتاسر ناحیهٔ میدان الکترومغناطیس اشاره داشته باشد، اما تفاوت‌های عمده‌ای در جمع‌آوری نور (تابش الکترومغناطیس) توسط ستاره‌شناسان و منجمان در پهناهای فرکانسی مختلف وجود دارد. </p><p>تلسکوپ‌ها ممکن است براساس طول موجِ نوری که تشخیص می‌دهند، دسته‌بندی شوند: </p> <ul><li>پرتو ایکس (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>X-ray</bdi></span>)، استفاده از طول‌موج کوتاه‌تر از نور فرابنفش</li> <li>فرابنفش (UV)، استفاده از طول‌موج کوتاه‌تر از نور مرئی</li> <li>نوری (visible)، استفاده از نور مرئی</li> <li>فروسرخ، استفاده از طول‌موج بلندتر از نور مرئی</li> <li>زیرمیلی‌متری(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Submillimetre</bdi></span>)، استفاده از طول‌موج بلندتر از نور فروسرخ</li></ul> <table class="wikitable" style="direction:rtl; text-align:right"> <tbody><tr> <td>مقایسه نورها </td></tr> <tr> <td>نام </td> <td>طول‌موج (نانومتر) </td> <td>فرکانس (هرتز) </td> <td>انرژی فوتون (کیلو الکترون ولت) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پرتو گاما">پرتو گاما</a> </td> <td>کمتر از ۰٫۰۱ </td> <td>بیش از ۱۰ EHZ </td> <td>۱۰۰ keV تا +۳۰۰ GeV </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="پرتو ایکس">پرتو ایکس</a> </td> <td>۰٫۰۱ تا ۱۰ </td> <td>۳۰ PHz تا ۳۰ EHZ </td> <td>۱۲۰ eV تا ۱۲۰ keV </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B4" title="فرابنفش">فرابنفش</a> </td> <td>۱۰–۴۰۰ </td> <td>۳۰ EHZ تا ۷۹۰ THz </td> <td>۳ ev تا ۱۲۴ eV </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="نور مرئی">مرئی</a> </td> <td>۳۹۰–۷۵۰ </td> <td>۷۹۰ THz تا ۴۵۰ THz </td> <td>۱٫۷ eV تا ۳٫۳ eV </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="فروسرخ">فروسرخ</a> </td> <td>۷۵۰–۱ میلی‌متر </td> <td>۴۵۰ Thz تا ۳۰۰ GHz </td> <td>۱٫۲۴ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میلی">me</a>V تا ۱٫۷ eV </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%85%D9%88%D8%AC" title="ریزموج">ریزموج</a> </td> <td>۱ م‌م تا ۱ متر </td> <td>۳۰۰ GHz تا ۳۰۰ MHz </td> <td>۱٫۲۴ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میلی">me</a>V تا ۱٫۲۴ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88" title="میکرو">µe</a>V </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="رادیو">رادیو</a> </td> <td>۱ م‌م تا ۱ کیلومتر </td> <td>۳ Hz تا ۳۰۰ GHz </td> <td>۱٫۲۴ meV تا ۱۲٫۴ <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%D8%AA%D9%88" title="فمتو">fe</a>V </td></tr></tbody></table> <p>هرچه میزان طول‌موج، بلندتر می‌شود، استفاده از فناوری آنتن برای تعامل با تابش الکترومغناطیس آسان‌تر می‌شود، حتی ممکن است برای دریافت آن‌ها بتوان آنتن‌های بسیار کوچکی ساخت. نورهای نزدیک به طول‌موج فرابنفش را می‌توان بسیار شبیه به تور مرئی بکار گرفت، با این حال در محدوده نور فروسرخ دور و زیرمیلی‌متر، تلسکوپ‌ها می‌تواند بیشتر شبیه یک تلسکوپ رادیویی به کار گرفته شوند. برای نمونه، تلسکوپِ جِیمز کلارک ماکسوِل(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>James Clerk Maxwell Telescope | JCMT</bdi></span>) می‌تواند با استفاده از یک آنتن سهمی آلومینیومی، از طول‌موجِ ۳ میکرومتر(۰٫۰۰۳ میلی‌متر) تا ۲۰۰۰ میکرومتر(۲ میلی‌متر) را مشاهده کند،<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از سوی دیگر، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B2%D8%B1" title="تلسکوپ فضایی اسپیتزر">تلسکوپ فضایی اسپیتزر</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Spitzer Space Telescope</bdi></span>)، با استفاده از یک آینه بازتابنده (بازتاب نوری)، از طول‌موجِ ۳ میکرومتر(۰٫۰۰۳ میلی‌متر) تا ۱۸۰ میکرومتر(۰٫۱۸ میلی‌متر) را مشاهده می‌کند. همچنین با استفاده از بازتاب‌های نوری، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="تلسکوپ فضایی هابل">تلسکوپ فضایی هابل</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Hubble Space Telescope</bdi></span>)، توسط دوربین دید گستردهٔ ۳(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Wide Field Camera 3</bdi></span>)، توان مشاهده طول موج‌های بین ۲ میکرومتر(۰٫۰۰۲ میلی‌متر) تا ۱٫۷ میکرومتر(۰٫۰۰۱۷ میلی‌متر)، از محدوده نور فرابنفش تا فروسرخ را دارد.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2_%D9%81%D8%B1%D9%86%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تصویرساز فرنل (صفحه وجود ندارد)">تصویرساز فرنل</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Fresnel Imager</bdi></span>)، یک فناوری لنز نوری</li> <li>تجهیزات نوری اشعه ایکس(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>X-ray optics</bdi></span>)، برای برخی از طول‌موج‌های اشعه ایکس</li></ul> <p>ˌ<br /> یکی دیگر دست‌آوردها در طراحی تلسکوپ، و برای افزایش انرژی <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون">فوتونها</a> (طول‌موج کوتاه‌تر و فرکانس(<a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF" title="بسامد">بسامد</a>) بالاتر) استفاده از یک بازتابنده کامل نوری است. تلسکوپ‌هایی مانند ترِیس(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>TRACE</bdi></span>) و سوهو(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>SOHO</bdi></span>)، از آیینه‌های ویژه‌ای برای تشدیدِ انعکاس پرتو فرابنفش استفاده می‌کنند، به همین دلیل تولیدِ تفکیک‌پذیری بالاتر و وضوح بیشتر تصاویر از این تلسکوپ‌ها ممکن شده‌ است. دهانه بزرگ‌تر تنها به معنی جمع‌آوری نور بیشتر نیست، بلکه تلسکوپ را قادر به تفکیک‌پذیری زاویه‌ای دقیق‌تری می‌کند. </p><p>تلسکوپ‌ها همچنین بر اساس محل قرارگیری نیز دسته‌بندی می‌شوند: نوع زمینی، تلسکوپ فضایی یا تلسکوپ پروازی(به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Flying telescope</bdi></span>) یا بر پایهٔ استفاده توسط منجمان حرفه‌ای یا آماتور. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ_نوری"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D9.86.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تلسکوپ نوری">تلسکوپ نوری</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: تلسکوپ نوری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG/220px-T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG" decoding="async" width="220" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG/330px-T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG/440px-T%C3%A9lescope_Sky_Watcher.JPG 2x" data-file-width="2003" data-file-height="1860" /></a><figcaption>یک تلسکوپ مدرن آماتوری</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iras.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Iras.jpg/220px-Iras.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Iras.jpg/330px-Iras.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a8/Iras.jpg 2x" data-file-width="429" data-file-height="644" /></a><figcaption>تلسکوپ فضایی مادون قرمز IRAS</figcaption></figure> <p>یک تلسکوپ نوری طیف مرئی نور را گردآوری می‌کند. تلسکوپ‌های نوری <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="قطر زاویه‌ای">قطر زاویه‌ای</a> و روشنی اجرام مورد رصد را افزایش می‌دهند.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در یک تلسکوپ نوری به منظور ایجاد تصویر از آینه یا عدسی استفاده شده‌است. از این نظر تلسکوپ‌ها را به سه گروه عمده تقسیم‌بندی می‌کنند: </p> <ul><li>تلسکوپ‌های شکستی</li> <li>تلسکوپ‌های بازتابی</li> <li>تلسکوپ‌های شکستی – بازتابی<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ‌های_شکستی"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B4.DA.A9.D8.B3.D8.AA.DB.8C"></span>تلسکوپ‌های شکستی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: تلسکوپ‌های شکستی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تلسکوپ شکستی">تلسکوپ شکستی</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Galileo_telescope_replica.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Galileo_telescope_replica.jpg/220px-Galileo_telescope_replica.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Galileo_telescope_replica.jpg/330px-Galileo_telescope_replica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Galileo_telescope_replica.jpg/440px-Galileo_telescope_replica.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>تلسکوپ گالیله‌ای</figcaption></figure> <p>در یک تلسکوپ شکستی برای ایجاد تصویر از عدسی استفاده می‌شود. اولین بار گالیله از این نوع تلسکوپ استفاده کرد و از این رو به این گونه تلسکوپ‌ها گالیله‌ای نیز می‌گویند. </p><p>تلسکوپ‌های شکستی انواع مختلفی دارند که عبارتند از: </p> <ul><li>تلسکوپ شکستی آکروماتیک</li> <li>تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="تلسکوپ_شکستی_آکروماتیک"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D8.B4.DA.A9.D8.B3.D8.AA.DB.8C_.D8.A2.DA.A9.D8.B1.D9.88.D9.85.D8.A7.D8.AA.DB.8C.DA.A9"></span>تلسکوپ شکستی آکروماتیک</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: تلسکوپ شکستی آکروماتیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در تلسکوپ‌های شکستی از دو عدسی شیئی و چشمی استفاده می‌شود. عدسی شیئی برای جمع‌آوری نور و کانونی کردن آن و عدسی چشمی برای بزرگنمایی تصویر. استفاده از عدسی به عنوان شیئی دارای معایب مهمی مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="ابیراهی رنگی">ابیراهی رنگی</a> است. برای رفع این مشکل می‌توان شیئی را از دو عدسی ساخت که منجر به ساخت تلسکوپ شکستی نوع آکروماتیک می‌شود. نسبت کانونی این نوع تلسکوپ‌ها از f/۷ تا f/۱۱ است که به این تلسکوپ‌ها اصطلاحاً «تلسکوپ کند» می‌گویند. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="تلسکوپ_شکستی_آپوکروماتیک"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D8.B4.DA.A9.D8.B3.D8.AA.DB.8C_.D8.A2.D9.BE.D9.88.DA.A9.D8.B1.D9.88.D9.85.D8.A7.D8.AA.DB.8C.DA.A9"></span>تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تلسکوپ‌های شکستی آکروماتیک سنتی پس از دو قرن استفاده گسترده حالا جای خود را به مدلی پیشرفته‌تر به نام آپوکروماتیک می‌دهند. عدسی شیئی این نوع تلسکوپ‌ها از چندین عدسی ساخته شده‌است که از جنس ED هستند. تلسکوپ‌هایی که شیئی آن‌ها از سه قسمت تشکیل شده باشد به اصطلاح تریبلت می‌گویند. فضای بین این عدسی‌ها را از <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="گاز نیتروژن">گاز نیتروژن</a> پر می‌کنند. نسبت کانونی تلسکوپ‌های شکستی آپوکروماتیک معمولاً ازf/۴ تا f/۹ می‌باشد که به این تلسکوپ‌ها «تلسکوپ تند» می‌گویند. همچنین به علت پایین بودن نسبت کانونی از این نوع تلسکوپ‌ها برای <a href="/wiki/%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="عکاسی نجومی">عکاسی نجومی</a> نیز استفاده می‌کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ‌های_بازتابی"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D8.A7.D8.B2.D8.AA.D8.A7.D8.A8.DB.8C"></span>تلسکوپ‌های بازتابی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: تلسکوپ‌های بازتابی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="تلسکوپ بازتابی">تلسکوپ بازتابی</a></div> <p>در این تلسکوپ‌ها جمع‌آوری نور به عهدهٔ یک آینهٔ مقعر است. پوشش بازتابندهٔ آینه می‌تواند نقره یا آلومینیم باشد. پوشش آلومینیومی این مزیت را دارد که اکسیده شدن آن باعث از بین رفتن قابلیت بازتاب آینه نمی‌شود. در بعضی دیگر از تلسکوپ‌ها از نقره استفاده می‌شود، سپس روی آن پوششی قرار می‌گیرد که مانع اکسید شدن نقره می‌شود. آینهٔ مقعر می‌تواند قسمتی از یک کره (کروی) یا قسمتی از یک سهمی (سهموی) باشد. در تلسکوپ‌های بازتابی اگر از آینه سهموی استفاده شود، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابیراهی کروی">ابیراهی کروی</a> به حداقل کاهش می‌یابد. تلسکوپ‌های بازتابی پس از مدتی نیاز به تمیز کردن آینه و پس از آن بسته به کیفیت روکش آلومینیوم، نیاز به تجدید روکش دارند. تلسکوپ‌های بازتابی در مقایسه با نوع شکستی یک مزیت عمده دارند: <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="آینه خمیده">آینه خمیده</a> در قسمت انتهایی تلسکوپ نصب می‌شود که باعث می‌شود آینه زیر وزن خود تغییر شکل ندهد. </p><p>تلسکوپ‌های بازتابی به دو دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند: </p> <ul><li>تلسکوپ نیوتنی</li> <li>تلسکوپ کسگرین</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ_نیوتنی"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D9.86.DB.8C.D9.88.D8.AA.D9.86.DB.8C"></span>تلسکوپ نیوتنی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: تلسکوپ نیوتنی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Newtontelescope.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Newtontelescope.png/220px-Newtontelescope.png" decoding="async" width="220" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Newtontelescope.png/330px-Newtontelescope.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Newtontelescope.png/440px-Newtontelescope.png 2x" data-file-width="999" data-file-height="547" /></a><figcaption>تلسکوپ نیوتونی</figcaption></figure> <p>در این نوع تلسکوپ، نور جمع‌آوری شده به وسیلهٔ یک آیینهٔ کاو (مقعر)، با یک آینهٔ ثانویهٔ تخت یا منشور به بیرون از لولهٔ تلسکوپ هدایت شده و به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%86%D8%B4%D9%85%DB%8C" title="عدسی چشمی">عدسی چشمی</a> ارسال می‌شود. اگرچه تلسکوپ‌های نیوتنی از انواع شکستی کوتاهترند، ولی همچنان از مدل‌های جدیدتر کسگرین یا اشمیت-کسگرین بلندتر و سنگین‌تر هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ_کاسگرین"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.DA.A9.D8.A7.D8.B3.DA.AF.D8.B1.DB.8C.D9.86"></span>تلسکوپ کاسگرین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: تلسکوپ کاسگرین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تلسکوپ‌های نیوتنی نسبتاً بلند هستند و هنگامی که اندازهٔ آینه اصلی آن‌ها بزرگ‌تر می‌شود، طول تلسکوپ بسیار زیاد می‌شود. برای حل این مشکل از روشی به نام کاسگرین استفاده می‌شود. </p><p>در این روش مرکز آینهٔ اصلی تلسکوپ سوراخ شده و چشمی در پشت تلسکوپ قرار می‌گیرد. آینهٔ ثانویه پرتوهای آینهٔ اصلی را از میان سوراخ آینهٔ اصلی به سمت چشمی می‌فرستد. در این روش به دلیل اینکه پرتوها طول تلسکوپ را دو بار طی می‌کنند، طول تلسکوپ به نصف کاهش می‌یابد. از روش کاسگرین در لنزهای آینه‌ای دوربین‌های عکاسی نیز استفاده می‌شود. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nima,_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg/220px-Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg" decoding="async" width="220" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg/330px-Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg/440px-Nima%2C_Full_Moon_and_Acuter_60_mm.jpg 2x" data-file-width="1391" data-file-height="1023" /></a><figcaption>کودک 7 ساله در حال تماشای ماه با تلسکوپ ماکستوف-کاسگرین 60 میلی‌متری با پایه سمتی-ارتفاعی مدل Acuter-Maksy60</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ‌های_شکستی-بازتابی"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B4.DA.A9.D8.B3.D8.AA.DB.8C-.D8.A8.D8.A7.D8.B2.D8.AA.D8.A7.D8.A8.DB.8C"></span>تلسکوپ‌های شکستی-بازتابی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=10" title="ویرایش بخش: تلسکوپ‌های شکستی-بازتابی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این تلسکوپ‌ها شبیه تلسکوپ‌های بازتابی هستند، با این تفاوت که در ساخت آنان از تیغه‌های شیشه‌ای‌ای استفاده شده‌ است تا بتوان از آینه کروی به جای آینهٔ سهموی استفاده کرد. تلسکوپ‌های اشمیت و ماکسوتف - باورز از این دسته‌اند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ_اشمیت"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D8.A7.D8.B4.D9.85.DB.8C.D8.AA"></span>تلسکوپ اشمیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=11" title="ویرایش بخش: تلسکوپ اشمیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در دهانهٔ این تلسکوپ تیغه باریکی به نام تیغه اشمیت قرار می‌گیرد که کار تصحیح خطای آینه را بر عهده دارد و بر اساس تراش و خطای آینه ساخته می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلسکوپ_اشمیت-کاسگرین"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE_.D8.A7.D8.B4.D9.85.DB.8C.D8.AA-.DA.A9.D8.A7.D8.B3.DA.AF.D8.B1.DB.8C.D9.86"></span>تلسکوپ اشمیت-کاسگرین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=12" title="ویرایش بخش: تلسکوپ اشمیت-کاسگرین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Telescope_schmidt_cassegrain_complet.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Telescope_schmidt_cassegrain_complet.png/220px-Telescope_schmidt_cassegrain_complet.png" decoding="async" width="220" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Telescope_schmidt_cassegrain_complet.png 1.5x" data-file-width="227" data-file-height="330" /></a><figcaption>تلسکوپ اشمیت-کاسگرین</figcaption></figure> <p>تلسکوپ اشمیت-کاسگرین به تلسکوپی گفته می‌شود که از هر دو فناوری کاسگرین و تیغه اشمیت در آن استفاده شده باشد. این روش عموماً برای تلسکوپ‌های ۸ اینچ به بالا به کار می‌رود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عدم_شفافیت_جو_برای_امواج_الکترومغناطیس"><span id=".D8.B9.D8.AF.D9.85_.D8.B4.D9.81.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.AA_.D8.AC.D9.88_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.85.D9.88.D8.A7.D8.AC_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.85.D8.BA.D9.86.D8.A7.D8.B7.DB.8C.D8.B3"></span>عدم شفافیت جو برای امواج الکترومغناطیس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=13" title="ویرایش بخش: عدم شفافیت جو برای امواج الکترومغناطیس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg/220px-Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg/330px-Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg/440px-Atmospheric_electromagnetic_transmittance_or_opacity.jpg 2x" data-file-width="1650" data-file-height="1049" /></a><figcaption>نمودار طیف الکترومغناطیس با مشخص شدن قسمت‌هایی که جو برای آن شفاف یا غیرشفاف است به همراه انواع تلسکوپ‌هایی که برای دریافت تصویر از قسمت‌های مختلف طیف به کار می‌رود.</figcaption></figure> <p>از آنجا که <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جو زمین">جو زمین</a> برای عمده طیف الکترومغناطیس شفاف نیست، تنها چند محدوده از امواج الکترومغناطیس در سطح زمین قابل دریافت است. این محدوده‌ها عبارتند از فروسرخ نزدیک و بعضی از امواج رادیویی. به همین دلیل هیچ تلسکوپ پرتو ایکس یا فروسرخ دوری در سطح زمین قابل استفاده نیست. چنین تلسکوپ‌هایی باید به مدار زمین زمین فرستاده شوند تا خارج از جو رصد خود را انجام دهند. حتی برای طول موج‌هایی که در سطح زمین قابل دریافت‌اند، تلسکوپی در مدار زمین به دلیل بدور بودن از اغتشاشات جوی، کارایی بسیار بیشتری دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استقرار_تلسکوپ"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D8.B1.D8.A7.D8.B1_.D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE"></span>استقرار تلسکوپ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=14" title="ویرایش بخش: استقرار تلسکوپ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تکیه‌گاه تلسکوپ باید محکم و استوار باشد تا از لرزش آن جلوگیری کند؛ ضمن اینکه باید در هنگام رصد، تلسکوپ را به نرمی و به صورت یکنواخت چرخاند. دو شیوهٔ اصلی در استقرار تلسکوپ وجود دارد: استوایی و سمتی-ارتفاعی. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استقرار_استوایی"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D8.B1.D8.A7.D8.B1_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>استقرار استوایی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=15" title="ویرایش بخش: استقرار استوایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="استقرار استوایی">استقرار استوایی</a></div> <p>در استقرار استوایی، یک محور تلسکوپ به سمت قطب سماوی نشانه می‌رود. این محور را محور قطبی یا محور ساعت نام نهاده‌ند. محور دیگر، عمود بر این محور، محور مِیل است. با توجه به موازی بودن محور ساعت و محور چرخش زمین، اگر تلسکوپ را با یک سرعت ثابت حول این محور بچرخانیم، چرخش ظاهری آسمان جبران می‌شود. مهم‌ترین مشکل فنی در نصب استوایی، محور میل می‌باشد. زمانی که تلسکوپ به سمت جنوب نشانه رفته‌است، وزن آن، نیرویی عمود بر این محور وارد می‌کند. چنانچه تلسکوپ در تعقیب یک جسم به سمت غرب بچرخد، یاتاقان‌ها باید یک بار اضافی را، موازی با محور میل، تحمل کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استقرار_سمتی-ارتفاعی"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D8.B1.D8.A7.D8.B1_.D8.B3.D9.85.D8.AA.DB.8C-.D8.A7.D8.B1.D8.AA.D9.81.D8.A7.D8.B9.DB.8C"></span>استقرار سمتی-ارتفاعی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=16" title="ویرایش بخش: استقرار سمتی-ارتفاعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="استقرار سمت-ارتفاعی">استقرار سمت-ارتفاعی</a></div> <p>در استقرار سمتی- ارتفاعی، یکی از محورها عمودی و دیگری افقی است. سوار کردن تلسکوپ به این صورت، از نصب استوایی ساده‌تر بوده، پایداری آن در تلسکوپهای خیلی بزرگ بیشتر می‌باشد. برای دنبال کردن چرخش آسمان، تلسکوپ باید با سرعت متغیر حول هر دو محور بچرخد. بدین ترتیب میدان دید نیز می‌چرخد؛ و این مسئله‌ای است که باید در هنگام استفاده از تلسکوپ جهت عکس‌برداری مورد توجه قرار گرفته، جبران شود. زمانی که یک جسم سماوی به سمت‌الرأس نزدیک می‌شود، مختصه سمتی آن در مدت زمانی بسیار کوتاه تغییر می‌کند. از این رو، در اطراف سمت‌الرأس ناحیه کوچکی وجود دارد که رصد آن با یک تلسکوپ سمتی غیرممکن است.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="استقرار_سمت_ارتفاعی_بهتر_است_یا_استوایی؟"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D8.B1.D8.A7.D8.B1_.D8.B3.D9.85.D8.AA_.D8.A7.D8.B1.D8.AA.D9.81.D8.A7.D8.B9.DB.8C_.D8.A8.D9.87.D8.AA.D8.B1_.D8.A7.D8.B3.D8.AA_.DB.8C.D8.A7_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D8.9F"></span>استقرار سمت ارتفاعی بهتر است یا استوایی؟</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=17" title="ویرایش بخش: استقرار سمت ارتفاعی بهتر است یا استوایی؟"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پایه‌های سمتی-ارتفاعی، درست مانند پایه‌های دروبین عکاسی فقط به بالا و پایین و چپ و راست حرکت می‌کنند و از این رو لوله تلسکوپ فقط در همین جهات حرکت خواهد کرد. بهترین نوع از پایه‌های سمت-ارتفاعی، آن‌هایی هستند که پیچ حرکت آرام دارند که به درد دنبال کردن جرم مورد نظر می‌خورند (البته فقط در جهت‌های گفته شده). با وجود این، پایه‌های سمت-ارتفاعی نمی‌توانند ستاره‌ها را در حرکت قوسی شان دنبال کند. </p><p><i><b><big>محمد حسین رجایی؛ وبسایت//؛ناسا</big></b></i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رادیو_تلسکوپ"><span id=".D8.B1.D8.A7.D8.AF.DB.8C.D9.88_.D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE"></span>رادیو تلسکوپ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=18" title="ویرایش بخش: رادیو تلسکوپ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رادیو تلسکوپ‌ها انتن‌های رادیویی کنترل‌شونده‌ای هستند که در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="اخترشناسی رادیویی">اخترشناسی رادیویی</a> استفاده می‌شوند. این دیش‌ها گاهی روی شبکه فلزی رسانایی با دهانه‌ای کوچک‌تر از طول موج در حال مشاهده ساخته می‌شوند. رادیو تلسکوپ‌های چند قسمتی از جفت یا گروه‌های بزرگتری از این دیش‌ها ساخته شده‌اند. برای برهم نهی دهانه‌های مجازی که اندازه‌های یکسانی دارند به منظور تفکیک بین دو تلسکوپ. این فرایند به تطبیق دهانه‌ها معروف است. رکورد فعلی مربوط به اندازه چینش تلسکوپ‌ها برای سال ۲۰۰۵ است که برای چندین بار عرض زمین با استفاده از پایه‌های فضایی براساس تداخل طولانی‌ترین مدار مبنا (VLBI) تلسکوپ‌ها از قبیل هالسی (HALCA) ژاپنی (آزمایشگاه پیشرفته برای ارتباطات و نجوم) ماهواره VSOP(VLBI برنامه رصد فضایی) با استفاده از اطلاعات نوری (کنار هم قرار دادن تلسکوپ‌های نوری) و مانع دیده شدن تداخل دهانه‌ها در تلسکوپ‌های بازتابی تنها برهم نهی دهانه‌ها هم‌اکنون در مورد تلسکوپ‌های نوری نیز عملی شده‌ است. از رادیوتلسکوپ ها برای گردآوری اشعه میکروموجی استفاده می‌شود. همچنین برای گردآوری اشعه وقتی که یک <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="نور مرئی">نور مرئی</a> یا تیرگی (از قبیل اخترنماها) مانع می‌شود. بعضی از رادیو تلسکوپ‌ها در پروژه‌هایی از قبیل SETI و رصدخانه AREIBO برای بررسی کردن زندگی EXTERRESTRIAL استفاده می‌شوند. </p><p>رادیو تلسکوپ نوعی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="آنتن رادیویی">آنتن رادیویی</a> است که در اخترشناسی رادیویی به منظور پیدا کردن و جمع‌آوری اطلاعات از ماهواره‌ها و کاوشگرهای فضایی و هر گونه منبع رادیویی در فضا استفاده می‌شود. </p><p>این نوع تلسکوپ‌ها با تلسکوپ‌های نوری متفاوت هستند چون فقط می‌توانند از منابع رادیویی اطلاعات بگیرند. </p><p>رادیو تلسکوپ‌ها دارای دیش‌های بزرگی هستند که به صورت تکی یا چند تایی کار می‌کنند و معمولاً برای جلوگیری از تداخل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="امواج الکترومغناطیسی">امواج الکترومغناطیسی</a> منتشر شده از تلویزیون و رادیو و رادار و… در مکان‌های خالی از جمعیت واقع شده‌اند این دقیقاً مانند تلسکوپ‌های نوری است که باید از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آلودگی نوری">آلودگی نوری</a> پرهیز کند. </p><p>رادیو تلسکوپ برای مطالعه رخدادهای رادیویی از ستاره‌ها، کهکشان‌ها اخترنماها، و سایر اشیاء فضایی استفاده می‌شود در طول موجی بین ۱۰ متر (۳۰ مگاهرتز) و ۱ میلی‌متر (۳۰۰کیلوهرتز) در طول موج‌های بلندتر مانند ۲۰ سانتیمتر (۱۰۵ گیگاهرتز) بی قاعدگی‌ها در طبقه یونسفر زمین باعث خمیدگی امواج ورودی می‌شود، به این پدیده <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%82%D9%87" title="جرقه">جرقه</a> زدن می‌گویند که قابل قیاس با <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%DA%A9_%D8%B2%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="چشمک زدن">چشمک زدن</a> ستارگان در <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="طول موج">طول موج</a> مرئی می‌شود جذب امواج کهکشانی توسط لایه یونسفر با افزایش طول موج افزایش می‌یابد تا جایی که طول موج‌ها ی بالاتر از ۱۰ متر با رادیو تلسکوپ‌های زمینی قابل دریافت نیستند. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Reber_radio_telescope.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/1/12/Reber_radio_telescope.jpg" decoding="async" width="211" height="263" class="mw-file-element" data-file-width="211" data-file-height="263" /></a><figcaption>اولین رادیو تلسکوپ Reber در سال ۱۹۳۷</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رادیو_تلسکوپ‌های_اولیه"><span id=".D8.B1.D8.A7.D8.AF.DB.8C.D9.88_.D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.88.D9.84.DB.8C.D9.87"></span>رادیو تلسکوپ‌های اولیه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=19" title="ویرایش بخش: رادیو تلسکوپ‌های اولیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اولین آنتن رادیویی استفاده شده برای تشخیص منابع رادیویی نجومی توسط Karl Guthe Jansky یکی از مهندسان لابراتوار تلفن بل در سال ۱۹۳۱ ساخته شد. جان اسکای شغل خود را به شناسایی منابع ایستا که توانایی مداخله با سرویس رادیویی تلفن را دارند اختصاص داد. آنتن جان اسکای برای دریافت سیگنال‌های رادیویی <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87" title="موج کوتاه">موج کوتاه</a> در یک فرکانس ۲۰٫۵ MHz (طول موجی تقریباً ۱۴٫۶ m) طراحی شده بود. آن نصب شده بود در یک صفحه گردون که اجازه می‌داد تابه هر سمتی بچرخد، و <a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE_%D9%88_%D9%81%D9%84%DA%A9" class="mw-redirect" title="چرخ و فلک">چرخ و فلک</a> جان اسکای نام گرفت. آن دارای ضخامتی تقریباً ۱۰۰ فوت(۳۰ متر) و ۲۰فوت (۶ متر) ارتفاع بود؛ و به وسیلهٔ مجموعه‌ای از چهار چرخ چرخش و هدایت می‌شد در دریافت منابع رادیویی مزاحم (ایستا) و می‌توانست با دقت اشاره کند. بخشی کوچک امواج از یک طرف آنتن با سیستم خودکار و کاغذ آنالوگ ذخیره می‌شدند. بعد از ثبت سیگنال‌ها از همه مسیرها در چندین ماه، جان اسکای عاقبت آن‌ها را به سه نوع ایستا دسته‌بندی کرد: نزدیک به وسیلهٔ توفان همراه با آذرخش و صاعقه، دور توفان همراه با آذرخش، صاعقه و یک صدای ضعیف هیس از منبعی ناشناخته. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اخترشناسی_رادیویی"><span id=".D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.B1.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C_.D8.B1.D8.A7.D8.AF.DB.8C.D9.88.DB.8C.DB.8C"></span>اخترشناسی رادیویی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=20" title="ویرایش بخش: اخترشناسی رادیویی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اخترشناسی رادیویی یکی از شاخه‌های مهم اخترشناسی است که به مطالعه اجرام سماوی در زمینه امواج الکترومغناطیسی می‌پردازد. </p><p>تکنیک‌های اخترشناسی رادیویی شبیه به تکنیک‌های اخترشناسی اپتیکی است، با این تفاوت که در اخترشناسی رادیویی از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88_%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="رادیو تلسکوپ">رادیو تلسکوپ</a> استفاده می‌شود ولی در اخترشناسی از تلسکوپ نوری از این رو تنها می‌تواند از منابع رادیویی اطلاعات بگیرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=21" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این ایده که اجرام سماوی می‌توانند تشعشعات رادیویی داشته باشند. نخستین بار توسط معادله ماکسول نشان داده شد که تشعشعات رادیویی از ستارگان می‌توانند با هر طول موجی وجود داشته باشند. </p><p>بسیاری از دانشمندان برجسته مانند <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="توماس الوا ادیسون">توماس الوا ادیسون</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%84%D9%88%D8%AC" title="الیور جوزف لوج">الیور جوزف لوج</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکس پلانک">ماکس پلانک</a> پیش‌بینی کرده بودند که خورشید دارای تشعشعات رادیویی است. حتی لوج سعی کرد که سیگنال‌های خورشیدی را دریافت کند ولی به دلیل مشکلات دستگاهش در این امر موفق نبود. </p><p>اولین تشعشعات دریافت شده از یک منبع رادیویی در فضا که به‌طور اتفاقی در اوایل دهه ۳۰ ثبت شد به وسیله <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%AA" title="کارل گوت">کارل گوت</a> جانسکی انجام شد. او که به عنوان یک مهندس در آزمایشگاه تلفن بل کار می‌کرد در حال تحقیق و بررسی روی فرستادن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="امواج صوتی">امواج صوتی</a> به آن سوی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اقیانوس اطلس</a> بود که بدین منظور از یک آنتن بزرگ استفاده می‌کرد سپس او متوجه شد که سیستم آنالوگ ضبط وی مدام یک سیگنال را از منبعی نامعین ضبط می‌کند از آنجا که این سیگنال روزی شدت گرفت جانسکی گمان کرد که منبع آن ممکن است خورشید باشد. پس از بررسی‌ها او متوجه شد که سیگنال دقیقاً با طلوع و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D9%88%D8%A8_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="غروب خورشید">غروب خورشید</a> مطابق نیست ولی در عوض در یک سیکل ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه تکرار می‌شود نوعی از اجرام سماوی که ساکن در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="کره سماوی">کره سماوی</a> می‌باشند و با شب و روز زمین می‌چرخند با مقایسه مشاهدات وی با نقشه‌های فضایی، دریافت که این سیگنال‌ها از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="کهکشان راه شیری">کهکشان راه شیری</a> می‌آید و در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="مرکز کهکشان">مرکز کهکشان</a> قوت می‌گیرد در <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="صورت فلکی">صورت فلکی</a> کماندار او نتایج مشاهدات و اکتشافاتش را در سال ۱۹۳۳ رسماً اعلام کرد؛ ولی از آنجا که <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="آزمایشگاه بل">آزمایشگاه بل</a> وی را به شاخه دیگری منتقل کرد او نتوانست تحقیقات خود را در این زمینه ادامه دهد. گرت ربر با ساختن یک دیش شلجمی با ۹ متر طول در شعاع که در ساخت رادیو تلسکوپ استفاده می‌شد کمک شایانی به اخترشناسی رادیوی کرد این کار در ۱۹۳۷ انجام گرفت بعد از مدتی وی موفق به ترسیم اولین نقشه آسمانی از امواج رادیویی شد. </p><p>در ۱۹۴۲ ج. س هی که یک محقق نظامی در بریتانیا بود کشف کرد که خورشید امواج رادیویی می‌دهد. </p><p>در اوایل دهه ۵۰ مارتین ریل و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="آنتونی هویش">آنتونی هویش</a> دردانشگاه کمبریج از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AC" class="mw-redirect" title="تداخل سنج">تداخل سنج</a> امواج که در دانشگاه موجود بود استفاده کرده و موفق به ترسیم نقشه‌های معروف ۲c و ۳c شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تلسکوپ‌های_ذرات_پر_انرژی"><span id=".D8.AA.D9.84.D8.B3.DA.A9.D9.88.D9.BE.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B0.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.BE.D8.B1_.D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C"></span>تلسکوپ‌های ذرات پر انرژی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=22" title="ویرایش بخش: تلسکوپ‌های ذرات پر انرژی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تلسکوپ امواج ایکس از تلسکوپ WOLTER که ترکیب شده از شکل حلقوی اجمالی آینه‌های ساخته شده از فلزات سنگین قادر به بازتاب امواج با درجه کم هستند، استفاده می‌کنند. این آینه‌ها معمولاً مقطعی از یک سهمی دوران داده شده و هذلولی یا بیضی هستند. در سال۱۹۵۲هانس والتر سه راه که یک تلسکوپ می‌توانست با استفاده از این نوع خاص از آینه‌ها ساخته شود را شرح داد. تلسکوپ‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="امواج گاما">امواج گاما</a> مانع از تمرکز کامل می‌شوند و از پنهان کردن رمزی دهانه استفاده می‌کنند. الگوهای پنهان کردن ایجاد شده می‌تواند برای تشکیل یک تصویر احیا شوند. تلسکوپ‌های امواج ایکس و گاما معمولاً در ماهواره‌هایی در مدار زمین یا بالن‌های بلند پرواز خارج از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جو زمین">جو زمین</a> که برای این قسمت از طیف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="الکترو مغناطیس">الکترو مغناطیس</a> مات هست، قرار دارند. </p><p> در گونه‌های دیگر از تلسکوپ‌های ذرات پرانرژی، هیچ سیستم تشکیل تصویر نوری وجود ندارد. تلسکوپ‌های امواج کیهانی معمولاً از کنار هم قرار دادن انواع آشکارسازهای مختلف پخش شده در یک منطقه بزرگ، تشکیل شده‌اند. تلسکوپ نوترینو از جرم زیادی از آب و یخ احاطه شده به وسیله مجموعه‌ای از آشکارسازهای حساس به نور به نام لوله PHOTOMULTIPLIER تشکیل شده‌است.<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744547">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style></p><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744541">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Telescope" class="extiw" title="commons:Telescope">تلسکوپ</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=23" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تلسکوپ فضایی">تلسکوپ فضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="تلسکوپ رادیویی">تلسکوپ رادیویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A7%D9%86%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="تلسکوپ انعکاسی">تلسکوپ انعکاسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بزرگترین تلسکوپ‌های جهان">بزرگترین تلسکوپ‌های جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="برنارد لیوت">برنارد لیوت</a> (مخترع تلسکوپ تاج‌نما یا کوروناگراف)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=24" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100206005356/http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&amp;SubCategory=340&amp;Post=0000023">تلسکوپ رادیویی</a>، از <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دانش فضایی (وبگاه) (صفحه وجود ندارد)">وبگاه دانش فضایی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100910142432/http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&amp;SubCategory=310&amp;Post=0000099">ساختار فنی رادیوتلسکوپها</a>، از <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دانش فضایی (وبگاه) (صفحه وجود ندارد)">وبگاه دانش فضایی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140817184453/http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300">تصویرسازی از امواج رادیویی</a>، از <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دانش فضایی (وبگاه) (صفحه وجود ندارد)">وبگاه دانش فضایی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;action=edit&amp;section=25" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://galileo.rice.edu/galileo.html">The Galileo Project</a>: <i>Website</i> | <a rel="nofollow" class="external free" href="http://galileo.rice.edu">http://galileo.rice.edu</a> | review: Apr 19, 2015</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://galileo.rice.edu/gal/medici.html">The Medici Family</a>: <i>Website</i> | <a rel="nofollow" class="external free" href="http://galileo.rice.edu">http://galileo.rice.edu</a> | review: Apr 19, 2015</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/stream/galileohislifean011377mbp/galileohislifean011377mbp_djvu.txt">archive.org "Galileo His Life And Work" BY James La Rosa "<i>Galileo usually called the telescope occhicde or cannocchiale&#160;; and now he calls the microscope occhialino. The name telescope was first suggested by Demisiani in 1612</i>"</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Telescope&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Telescope (صفحه وجود ندارد)">Sobel (2000, p.43)</a>, <a href="/w/index.php?title=Telescope&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Telescope (صفحه وجود ندارد)">Drake (1978, p.196)</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Rosen, Edward, <i>The Naming of the Telescope</i> (1947)</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html">galileo.rice.edu <i>The Galileo Project&gt; Science&gt; The Telescope</i> by Al Van Helden <i>"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, Sacharias Janssen had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"</i></a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Lq1rd1ecFCYC&amp;pg=PA15&amp;lpg=PA15&amp;dq=Galileo++Dutch+telescope+in+June+1609&amp;source=bl&amp;ots=BXPFWi9EYE&amp;sig=QKgRU4Fuj5lSSrY3OHNtlOk983M&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ei=F7hbUMDmHqmP0QGLooDoAg&amp;ved=0CDcQ6AEwAg#v=onepage&amp;q=Galileo%20%20Dutch%20telescope%20in%20June%201609&amp;f=false">Aleck Loker, Profiles in Colonial History, page 15</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&amp;pg=PA40&amp;dq=intitle:Stargazer+digges+coins&amp;lr=&amp;as_brr=0&amp;ei=BIwrSc6pB4OClQT4zfyxBg#PPA108,M1">Stargazer – By Fred Watson, Inc NetLibrary, Page 109</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120522152944/http://www.madehow.com/inventorbios/39/Jean-Bernard-L-on-Foucault.html">«madehow.com – Inventor Biographies – Jean-Bernard-Léon Foucault Biography (1819–1868)»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.madehow.com/inventorbios/39/Jean-Bernard-L-on-Foucault.html">اصلی</a> در ۲۲ مه ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۹ آوریل ۲۰۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=madehow.com+%E2%80%93+Inventor+Biographies+%E2%80%93+Jean-Bernard-L%C3%A9on+Foucault+Biography+%281819%E2%80%931868%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.madehow.com%2Finventorbios%2F39%2FJean-Bernard-L-on-Foucault.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cambridge.org/uk/astronomy/features/amateur/files/p28-4.pdf">Bakich sample pages Chapter 2, Page 3 <i>"John Donavan Strong, a young physicist at the California Institute of Technology, was one of the first to coat a mirror with aluminum. He did it by thermal vacuum evaporation. The first mirror he aluminized, in 1932, is the earliest known example of a telescope mirror coated by this techniaeque."</i></a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://astro-canada.ca/_en/a2111.html">The James-Clerk-Maxwell Observatory: The largest submillimetre radio telescope in the world</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201112014826/https://www.spacetelescope.org/about/general/instruments/wfc3/">«ESA/Hubble – Hubble's Instruments: WFC3 – Wide Field Camera 3»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spacetelescope.org/about/general/instruments/wfc3/">اصلی</a> در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۹ آوریل ۲۰۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=ESA%2FHubble+%E2%80%93+Hubble%27s+Instruments%3A+WFC3+%E2%80%93+Wide+Field+Camera+3&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spacetelescope.org%2Fabout%2Fgeneral%2Finstruments%2Fwfc3%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=5wX9aHqfBS0C&amp;pg=PA111&amp;dq=%22optical+telescope+is%22&amp;lr=&amp;cd=55#v=onepage&amp;q=%22optical%20telescope%20is%22&amp;f=false">Barrie William Jones, The search for life continued: planets around other stars, page 111</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">مقاله آشنایی با انواع تلسکوپ‌های نوری نویسنده: علی شهبازی</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب مبانی ستاره‌شناسی">کتاب مبانی ستاره‌شناسی</a>، صفحه ۶۹ و ۷۰</span> </li> </ol></div> <ul><li>مطلب برگرفته از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051229032828/http://www.senmerv.com/archives/000115.php">وبگاه سیمرغ</a>، نوشتاری از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="امیر صدیقی">امیر صدیقی</a></li> <li>تلسکوپ‌های اپتیکی و رادیویی/ دکتر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سعدالله نصیری">سعدالله نصیری</a> قیداری/ تهران/ گیتاشناسی/۱۳۸۴</li> <li>فناوری تلسکوپ‌ها / سی.آر. کیچین/ ترجمهٔ سیّد جواد نورایی/ تهران/ به نشر/ ۱۳۸۰</li> <li><cite id="CITEREFکارتونن" class="citation book">کارتونن، هانو. <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="مبانی ستاره‌شناسی (کتاب)">مبانی ستاره‌شناسی</a></i>. ترجمهٔ غلامرضا شاه‌علی. شیراز: انتشارات شاهچراغ. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-2632-74-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-2632-74-9"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۲-۷۴-۹</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;rft.place=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA&amp;rft.isbn=978-964-2632-74-9&amp;rft.aulast=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%D9%86&amp;rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%88&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.parssky.com/view/3666.aspx">شماره ۲۰۳ مجله نجوم</a>، تلسکوپ مسیه، ترجمه و تألیف معین پناهنده</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744537">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ستاره‌شناسی_در_دوران_اسلامی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:ستاره‌شناسی اسلامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:ستاره‌شناسی اسلامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ستاره‌شناسی اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ستاره‌شناسی_در_دوران_اسلامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخترشناسی در سده‌های میانه اسلامی">ستاره‌شناسی در دوران اسلامی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فهرست ستاره‌شناسان خاورمیانه"><span class="nowrap">&#160;&#160;</span>ستاره<br />شناسان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هشتم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="احمد نهاوندی">احمد نهاوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%87%D9%84_%D9%81%D8%B6%D9%84_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA" title="ابوسهل فضل پسر نوبخت">فضل پسر نوبخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابراهیم فزاری">ابراهیم فزاری</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن ابراهیم فزاری">محمد بن ابراهیم فزاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماشاالله بن اطهری">ماشاالله بن اطهری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="یعقوب بن طارق">یعقوب بن طارق</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ نهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B9%D8%B4%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابومعشر بلخی">ابومعشر بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوسعید جرجانی">ابوسعید جرجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن کثیر فرغانی">ابن کثیر فرغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابویوسف کندی">ابویوسف کندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی">ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B7%D8%B1" title="حجاج بن یوسف بن مطر">حجاج بن یوسف بن مطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D8%B4_%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8" title="حبش حاسب">حبش حاسب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="علی بن عیسای اسطرلابی (صفحه وجود ندارد)">علی بن عیسای اسطرلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="بنوموسی">بنوموسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ابوالعباس ایرانشهری">ابوالعباس ایرانشهری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="خالد پسر عبدالمالک (صفحه وجود ندارد)">خالد پسر عبدالمالک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد بن موسی خوارزمی">محمد بن موسی خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="سهل بن بشر">سهل بن بشر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%87" title="ثابت بن قره">ثابت بن قره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوسعید ضریر گرگانی">ابوسعید ضریر گرگانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C" title="عبدالرحمن صوفی">عبدالرحمان صوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B6%D8%B1_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابومحمود حامدبن خضر خجندی">ابومحمود حامدبن خضر خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوجعفر خازن خراسانی">ابوجعفر خازن خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوسهل بیژن کوهی">ابوسهل بیژن کوهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالوفا محمد بوزجانی">ابوالوفای بوزجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81" title="احمد بن یوسف">احمد بن یوسف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بتانی">بتانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A8%DB%8C%D8%B5%DB%8C" title="القبیصی">القبیصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%86%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="ابوالعباس نیریزی">ابوالعباس نیریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B5%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوحامد صاغانی">ابوحامد صاغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3" title="ابن یونس">ابن یونس مصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ابراهیم بن سنان">ابراهیم بن سنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابوالفضل هروی">ابوالفضل هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="حاسب طبری">حاسب طبری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ یازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="بونصر منصور">بونصر منصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">ابوریحان بیرونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B2%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ابراهیم زرقالی">ابن زرقالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AB%D9%85" title="ابن هیثم">ابن هیثم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابن سینا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ابن صفار (صفحه وجود ندارد)">ابن صفار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کوشیار گیلانی">کوشیار گیلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="صاعد اندلسی">صاعد اندلسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D8%AC%D8%B2%DB%8C" title="ابوسعید سجزی">ابوسعید سجزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوحاتم مظفر اسفزاری">ابوحاتم مظفر اسفزاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دوازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="نورالدین بطروجی">بطروجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="بهاءالدین مروزی">بهاءالدین مروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="خازنی">خازنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%A3%D9%84_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="سموأل بن یحیی مغربی">سموأل بن یحیی مغربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D8%AA" class="mw-redirect" title="ابی الصلت">ابی الصلت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انوری">انوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DA%A9%D9%85%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ابن کماد (صفحه وجود ندارد)">ابن کماد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%AD_%D8%A7%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ابو محمد جابر بن افلح اشبیلی">جابر بن افلح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">خیام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="شرف‌الدین طوسی">شرف‌الدین طوسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ سیزدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="ابن بنای مراکشی">ابن بناء</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ابن هائم (صفحه وجود ندارد)">ابن هائم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جمال‌الدین بخاری">جمال‌الدین بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="محی‌الدین مغربی">محی‌الدین مغربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="خواجه نصیرالدین طوسی">خواجه نصیرالدین طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قطب‌الدین شیرازی">قطب‌الدین شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="شمس‌الدین سمرقندی">شمس‌الدین سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زکریای قزوینی">زکریای قزوینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ابن ابی الشکر (صفحه وجود ندارد)">ابن ابی الشکر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مؤیدالدین اوردی (صفحه وجود ندارد)">مؤیدالدین اوردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="اثیرالدین ابهری">اثیرالدین ابهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="محمد بن ابوبکر فارسی">محمد بن ابوبکر فارسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ چهاردهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%B7%D8%B1" title="ابن شاطر">ابن شاطر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شمس‌الدین خلیلی (صفحه وجود ندارد)">شمس‌الدین خلیلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%88%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ابوالعقول (صفحه وجود ندارد)">ابوالعقول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="نظام الدین حسن نیشاپوری">نظام‌الدین حسن نیشابوری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ پانزدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="علی بن محمد سمرقندی">علی‌بن محمد سمرقندی <small style="font-size:85%;">(ملاعلی قوشچی)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بدرالدین عبدالواجد (صفحه وجود ندارد)">بدرالدین عبدالواجد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D8%AB%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غیاث‌الدین جمشید کاشانی">غیاث‌الدین جمشید کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="قاضی‌زاده رومی">قاضی‌زاده رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%BA%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="الغ‌بیگ">الغ‌بیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%B7_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سبط ماردینی">سبط ماردینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شهاب‌الدین بن مجدی (صفحه وجود ندارد)">شهاب‌الدین بن مجدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابواسحاق کوبنانی">ابواسحاق کوبنانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ شانزدم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مولانا عبدالعلی بیرجندی">مولانا عبدالعلی بیرجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شیخ بهایی">شیخ بهایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="پیری رئیس">پیری رئیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="تقی‌الدین شامی">تقی‌الدین محمد بن معروف</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هفدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="یانگ گوانگشیان (صفحه وجود ندارد)">یانگ گوانگشیان</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yang_Guangxian" class="extiw" title="en:Yang Guangxian">en</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="احمد خانی">احمد خانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ نوزدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رحیم رضایی (صفحه وجود ندارد)">رحیم رضایی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخترشناسی در سده‌های میانه اسلامی">آثار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%AA_(%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C)" title="عجایب‌المخلوقات (زکریای قزوینی)">عجایب‌المخلوقات</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست نام ستاره‌ها در زبان عربی (صفحه وجود ندارد)">نام ستاره‌ها در زبان عربی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1" title="المناظر">کتاب المناظر</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="رسائل اخوان الصفا">رسائل اخوان الصفا</a></i></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="گاه‌شماری هجری قمری">گاه‌شماری هجری قمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نقشه آسمان">نقشه آسمان</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D9%87%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%82_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%81%D8%A7%D9%82" title="نزهة المشتاق فی اختراق الآفاق">نزهة المشتاق فی اختراق الآفاق</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%81%D9%87%DB%8C%D9%85" title="التفهیم">التفهیم</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AC" title="زیج">زیج</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%AC_%D8%A2%D9%84%D9%81%D9%88%D9%86%D8%B3%D9%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زیج آلفونسو (صفحه وجود ندارد)">زیج آلفونسو</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%85%D8%A7" title="سالنما">سالنما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جدول نجومی">جدول نجومی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A8" title="صورالکواکب">صورالکواکب</a></i></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%DA%AF_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="کاتالوگ ستاره‌ای">کاتالوگ ستاره‌ای</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%AC_%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زیج تولد (صفحه وجود ندارد)">زیج تولد</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="توابع مثلثاتی">توابع مثلثاتی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AC_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زیج ایلخانی">زیج ایلخانی</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%AC_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زیج سلطانی (صفحه وجود ندارد)">زیج سلطانی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="سلم‌السماء">سلم‌السماء</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخترشناسی در سده‌های میانه اسلامی">ابزارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="آلیداد">آلیداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رایانه قیاسی">رایانه قیاسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D9%87_(%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="روزنه (ستاره‌شناسی) (صفحه وجود ندارد)">روزنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="حلقه‌دار">حلقه‌دار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="اسطرلاب">اسطرلاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ساعت نجومی">ساعت نجومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="گلوب آسمانی (صفحه وجود ندارد)">گلوب آسمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="گلباد">گلباد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" title="قطب‌نما">قطب‌نما</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="صفحه جهت‌یاب (صفحه وجود ندارد)">صفحه جهت‌یاب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دیوپترا (صفحه وجود ندارد)">دیوپترا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حلقه استوایی (صفحه وجود ندارد)">حلقه استوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7" title="استوانما">استوانما</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کره جغرافیایی">کره جغرافیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کاغذ میلیمتری (صفحه وجود ندارد)">کاغذ میلیمتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="ذره‌بین">ذره‌بین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mural_instrument&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mural instrument (صفحه وجود ندارد)">سازال دیواری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اسطرلاب ناوبری (صفحه وجود ندارد)">اسطرلاب ناوبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="سحابی">سحابی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%B7%D8%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جهان‌نمای مسطح (صفحه وجود ندارد)">جهان‌نمای مسطح</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A8%D8%B9_(%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ربع (ابزار) (صفحه وجود ندارد)">ربع (ابزار)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%A9_(%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="چارک (ابزار)">چارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D8%B3" title="سدس">سدس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مقیاس ارتفاع (صفحه وجود ندارد)">مقیاس ارتفاع</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8" title="چرخه ستاره‌یاب">چرخه ستاره‌یاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="ساعت آفتابی">ساعت آفتابی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">تلسکوپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Triquetrum_(astronomy)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Triquetrum (astronomy) (صفحه وجود ندارد)">سه‌شاخ/ذات‌الشعبتین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مفاهیم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA" title="علم هیئت">علم هیئت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="نجوم کروی">نجوم کروی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Almucantar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Almucantar (صفحه وجود ندارد)">مقنطر/دایرهٔ ارتفاع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D9%88_%D8%AD%D8%B6%DB%8C%D8%B6" title="اوج و حضیض">اوج و حضیض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="اخترفیزیک">اخترفیزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انحراف محوری">انحراف محوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%AA_(%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سمت (ستاره‌شناسی)">سمت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مکانیک سماوی">مکانیک سماوی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کره‌های آسمانی">کره‌های آسمانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مدار دایروی (صفحه وجود ندارد)">مدار دایروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9_%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="فلک تدویر">فلک تدویر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="حرکت انتقالی زمین">حرکت انتقالی زمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="حرکت وضعی زمین">حرکت وضعی زمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خروج از مرکز مداری">خروج از مرکز مداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC" title="دایرةالبروج">دایرةالبروج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%DB%8C" title="مدار بیضی">مدار بیضی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اکوانت (صفحه وجود ندارد)">اکوانت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کهکشان">کهکشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="نظریه زمین مرکزی">زمین‌مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="گرانش">گرانش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="نظریه خورشید مرکزی">خورشیدمرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="لختی">لختی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کیهان‌شناسی اسلامی">کیهان‌شناسی اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="مهتاب">مهتاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="فرضیه چندجهانی">فرضیه چندجهانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دیدگاه مسلمانان درباره ستاره‌بینی (صفحه وجود ندارد)">دیدگاه مسلمانان درباره ستاره‌بینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انحراف محوری">انحراف محوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1" title="اختلاف‌منظر">اختلاف‌منظر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="حرکت تقدیمی">حرکت تقدیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%82%D8%B5%DB%8C" title="حرکت ترقصی">حرکت ترقصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%84%D9%87" title="قبله">قبله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C" title="اوقات شرعی">اوقات شرعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5" title="وزن مخصوص">وزن مخصوص</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AF%D9%88%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زمین مدور (صفحه وجود ندارد)">زمین مدور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نور ستاره (صفحه وجود ندارد)">نور ستاره</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="کره تحت‌القمری">کره تحت‌القمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="نور سفید">نور سفید خورشید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1" title="ابرنواختر">ابرنواختر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کرانداری زمانی (صفحه وجود ندارد)">کرانداری زمانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نوسان حرکت تقدیمی (صفحه وجود ندارد)">نوسان حرکت تقدیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="مثلث‌سازی">مثلث‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%81%D8%AA_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="جفت طوسی">جفت طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="گیتی">گیتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مراکز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%B1" title="دانشگاه الازهر">دانشگاه الازهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="دارالحکمه">دارالحکمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87" title="بیت‌الحکمه">بیت‌الحکمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخترشناسی در سده‌های میانه اسلامی">ستاره‌شناسی در دوران اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رصدخانه تقی‌الدین استانبول (صفحه وجود ندارد)">رصدخانه تقی‌الدین استانبول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="مدرسه (اسلام)">مدرسه (اسلام)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87" title="رصدخانه مراغه">رصدخانه مراغه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رصدخانه">رصدخانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C" title="بنیاد پژوهشی">بنیاد پژوهشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%BA%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="رصدخانه الغ‌بیگ">رصدخانه الغ‌بیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="مسجد اموی دمشق">مسجد اموی دمشق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="دانشگاه قرویین">دانشگاه قرویین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تأثیرپذیرفته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی بابلی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی بابلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی قبطی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی قبطی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی یونانی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی یونانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی هندی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی هندی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تأثیرگذاشته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دانش بیزانسی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی بیزانسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی چینی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="علم اروپائیان در قرون وسطی">ستاره‌شناسی اروپایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ستاره‌شناسی هندی (صفحه وجود ندارد)">ستاره‌شناسی هندی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <p><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.isna.ir/news/98042614125/رونمایی">https://www.isna.ir/news/98042614125/رونمایی</a> </p> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.eqiad.main‐b576cd585‐nkkws Cached time: 20250124235214 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.606 seconds Real time usage: 0.787 seconds Preprocessor visited node count: 3218/1000000 Post‐expand include size: 104912/2097152 bytes Template argument size: 6529/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 5/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 28946/5000000 bytes Lua time usage: 0.368/10.000 seconds Lua memory usage: 16985106/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 635.698 1 -total 33.85% 215.183 25 الگو:به_زبان_دیگر 32.33% 205.517 21 الگو:انگلیسی 32.32% 205.473 25 الگو:Lang 21.99% 139.789 3 الگو:Navbox 19.65% 124.936 1 الگو:ستاره‌شناسی_اسلامی 15.60% 99.143 1 الگو:پانویس 11.55% 73.427 2 الگو:یادکرد_وب 11.06% 70.339 1 الگو:تمیزکاری 10.70% 68.014 1 الگو:Ambox --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:7013:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250124235214 and revision id 41035517. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تلسکوپ&amp;oldid=41035517">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تلسکوپ&amp;oldid=41035517</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:ابزارهای اخترشناسی">ابزارهای اخترشناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اختراع‌های سده ۱۷ (میلادی)">اختراع‌های سده ۱۷ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="رده:اختراع‌های هلندی">اختراع‌های هلندی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B5%D8%AF%DB%8C" title="رده:اخترشناسی رصدی">اخترشناسی رصدی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C" title="رده:تصویربرداری نجومی">تصویربرداری نجومی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:تلسکوپ‌ها">تلسکوپ‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B6%DB%B0%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:جمهوری هلند در دهه ۱۶۰۰ (میلادی)">جمهوری هلند در دهه ۱۶۰۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:دوران طلایی هلند">دوران طلایی هلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%B5%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:رصدخانه‌ها">رصدخانه‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:علم و فناوری در جمهوری هلند">علم و فناوری در جمهوری هلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:معرفی‌شده‌های سده ۱۷ (میلادی)">معرفی‌شده‌های سده ۱۷ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="رده:ناوبری">ناوبری</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری">همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان ایتالیایی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان ایتالیایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان هلندی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان هلندی</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵ ساعت ۲۳:۵۲ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">تلسکوپ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۱۳۳ زبان</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>افزودن مبحث</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-b6l9t","wgBackendResponseTime":124,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.606","walltime":"0.787","ppvisitednodes":{"value":3218,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":104912,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6529,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":28946,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 635.698 1 -total"," 33.85% 215.183 25 الگو:به_زبان_دیگر"," 32.33% 205.517 21 الگو:انگلیسی"," 32.32% 205.473 25 الگو:Lang"," 21.99% 139.789 3 الگو:Navbox"," 19.65% 124.936 1 الگو:ستاره‌شناسی_اسلامی"," 15.60% 99.143 1 الگو:پانویس"," 11.55% 73.427 2 الگو:یادکرد_وب"," 11.06% 70.339 1 الگو:تمیزکاری"," 10.70% 68.014 1 الگو:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.368","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16985106,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-b576cd585-nkkws","timestamp":"20250124235214","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062a\u0644\u0633\u06a9\u0648\u067e","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4213","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4213","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-02T21:40:20Z","dateModified":"2025-01-24T23:52:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1e\/HET_Dome.jpg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10