CINXE.COM

Sigmund Freud – Wikipédia, a enciclopédia livre

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pt" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sigmund Freud – Wikipédia, a enciclopédia livre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ptwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janeiro","fevereiro","março","abril","maio","junho","julho","agosto","setembro","outubro","novembro","dezembro"],"wgRequestId":"b90e6f2a-e779-49cc-84d6-6da7b2019779","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sigmund_Freud","wgTitle":"Sigmund Freud","wgCurRevisionId":69480321,"wgRevisionId":69480321,"wgArticleId":9803,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["!CS1 inglês-fontes em língua (en)","!CS1 francês-fontes em língua (fr)","!CS1 alemão-fontes em língua (de)","!CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores","!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN","!Artigos que carecem de notas de rodapé desde maio de 2014","!Artigos de ciência que carecem de notas de rodapé","!Artigos de biografia que carecem de notas de rodapé","!Artigos parciais desde junho de 2022","!Artigos parciais sem indicação de tema", "!Artigos bons na Wikipédia em russo","!Artigos destacados na Wikipédia em grego","!Artigos destacados na Wikipédia em bielorrusso","!Artigos destacados na Wikipédia em francês","!Artigos bons na Wikipédia em esperanto","!Artigos destacados na Wikipédia em baskir","!Artigos destacados na Wikipédia em espanhol","!Artigos destacados na Wikipédia em búlgaro","!Imagem local diferente da no Wikidata","!Artigos que carecem de notas de rodapé desde setembro de 2020","!Artigos de arte que carecem de notas de rodapé","!Páginas com referências sem URL e com acessodata","Nascidos em 1856","Mortos em 1939","Sigmund Freud","Austro-húngaros","Judeus da Áustria","Judeus ateus","Neurologistas da Áustria","Psiquiatras da Áustria","Psicanalistas da Áustria","Escritores por religião","Alunos da Universidade de Viena","História da saúde mental","Ateus da Áustria","Mortes por uso de drogas","Críticos das religiões","Naturais de Nový Jičín","Mortes por eutanásia"], "wgPageViewLanguage":"pt","wgPageContentLanguage":"pt","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sigmund_Freud","wgRelevantArticleId":9803,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pt","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pt"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9215","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.30"};RLSTATE={"ext.gadget.FeedbackHighlight-base":"ready","ext.gadget.keepPDU":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.Topicon","ext.gadget.Metacaixa","ext.gadget.TitleRewrite","ext.gadget.ElementosOcultaveis","ext.gadget.FeedbackHighlight","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.NewVillagePump","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.requestForAdminship","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.PagesForDeletion","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","oojs-ui.styles.icons-media","oojs-ui-core.icons","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=ext.gadget.FeedbackHighlight-base%2CkeepPDU&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1689"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg/800px-Sigmund_Freud_LIFE.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1126"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg/640px-Sigmund_Freud_LIFE.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="901"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sigmund Freud – Wikipédia, a enciclopédia livre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pt.m.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (pt)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pt.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="&#039;&#039;Feed&#039;&#039; Atom Wikipédia" href="/w/index.php?title=Especial:Mudan%C3%A7as_recentes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sigmund_Freud rootpage-Sigmund_Freud skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar para o conteúdo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="&#039;&#039;Site&#039;&#039;"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegação </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" title="Visitar a página principal [z]" accesskey="z"><span>Página principal</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Conte%C3%BAdo_destacado"><span>Conteúdo destacado</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Eventos_atuais" title="Informação temática sobre eventos atuais"><span>Eventos atuais</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Esplanada"><span>Esplanada</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleat%C3%B3ria" title="Carregar página aleatória [x]" accesskey="x"><span>Página aleatória</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%C3%8Dndice"><span>Portais</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Informe_um_erro"><span>Informar um erro</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_especiais"><span>Páginas especiais</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Colaboração </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-welcome" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Boas-vindas"><span>Boas-vindas</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_principal" title="Um local reservado para auxílio."><span>Ajuda</span></a></li><li id="n-Páginas-de-testes-públicas" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_de_testes"><span>Páginas de testes públicas</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Portal_comunit%C3%A1rio" title="Sobre o projeto"><span>Portal comunitário</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mudan%C3%A7as_recentes" title="Uma lista de mudanças recentes nesta wiki [r]" accesskey="r"><span>Mudanças recentes</span></a></li><li id="n-maintenance" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Manuten%C3%A7%C3%A3o"><span>Manutenção</span></a></li><li id="n-createpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:Guia_de_edi%C3%A7%C3%A3o/Como_come%C3%A7ar_uma_p%C3%A1gina"><span>Criar página</span></a></li><li id="n-newpages-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_novas"><span>Páginas novas</span></a></li><li id="n-contact-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contato"><span>Contato</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pt.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Pesquisar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia" aria-label="Pesquisar na Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas pessoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspeto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspeto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pt.wikipedia.org&amp;uselang=pt" class=""><span>Donativos</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&amp;returnto=Sigmund+Freud" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório" class=""><span>Criar uma conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Sigmund+Freud" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o" class=""><span>Entrar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Mais opções" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas pessoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas pessoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu do utilizador" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pt.wikipedia.org&amp;uselang=pt"><span>Donativos</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&amp;returnto=Sigmund+Freud" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Criar uma conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Sigmund+Freud" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Entrar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores sem sessão iniciada <a href="/wiki/Ajuda:Introduction" aria-label="Saiba mais sobre edição"><span>saber mais</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minhas_contribui%C3%A7%C3%B5es" title="Uma lista de edições feitas a partir deste endereço IP [y]" accesskey="y"><span>Contribuições</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minha_discuss%C3%A3o" title="Discussão sobre edições feitas a partir deste endereço IP [n]" accesskey="n"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eocultar\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"pt\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="&#039;&#039;Site&#039;&#039;"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Conteúdo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Conteúdo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ocultar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Início</div> </a> </li> <li id="toc-Biografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Biografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Biografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Biografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Biografia</span> </button> <ul id="toc-Biografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Anos_iniciais_e_educação" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Anos_iniciais_e_educação"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Anos iniciais e educação</span> </div> </a> <ul id="toc-Anos_iniciais_e_educação-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Início_da_carreira_e_casamento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Início_da_carreira_e_casamento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Início da carreira e casamento</span> </div> </a> <ul id="toc-Início_da_carreira_e_casamento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Morte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Morte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Morte</span> </div> </a> <ul id="toc-Morte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Teoria_e_conceitos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Teoria_e_conceitos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Teoria e conceitos</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Teoria_e_conceitos-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Teoria e conceitos</span> </button> <ul id="toc-Teoria_e_conceitos-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fundamentos_da_terapia_freudiana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fundamentos_da_terapia_freudiana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Fundamentos da terapia freudiana</span> </div> </a> <ul id="toc-Fundamentos_da_terapia_freudiana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pensamento_e_Linguagem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pensamento_e_Linguagem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Pensamento e Linguagem</span> </div> </a> <ul id="toc-Pensamento_e_Linguagem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teoria_da_Representação" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Teoria_da_Representação"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Teoria da Representação</span> </div> </a> <ul id="toc-Teoria_da_Representação-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teoria_do_processo_de_pensamento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Teoria_do_processo_de_pensamento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Teoria do processo de pensamento</span> </div> </a> <ul id="toc-Teoria_do_processo_de_pensamento-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Processo_Primário" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Processo_Primário"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Processo Primário</span> </div> </a> <ul id="toc-Processo_Primário-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Processo_Secundário" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Processo_Secundário"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.2</span> <span>Processo Secundário</span> </div> </a> <ul id="toc-Processo_Secundário-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Divisão_do_Inconsciente" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Divisão_do_Inconsciente"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Divisão do Inconsciente</span> </div> </a> <ul id="toc-Divisão_do_Inconsciente-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mecanismos_de_defesa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mecanismos_de_defesa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.1</span> <span>Mecanismos de defesa</span> </div> </a> <ul id="toc-Mecanismos_de_defesa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Libido" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Libido"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Libido</span> </div> </a> <ul id="toc-Libido-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transferência" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transferência"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Transferência</span> </div> </a> <ul id="toc-Transferência-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Freud_e_a_neurologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Freud_e_a_neurologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Freud e a neurologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Freud_e_a_neurologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inovações_de_Freud" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Inovações_de_Freud"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Inovações de Freud</span> </div> </a> <ul id="toc-Inovações_de_Freud-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Controvérsias_e_debates" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Controvérsias_e_debates"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Controvérsias e debates</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Controvérsias_e_debates-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Controvérsias e debates</span> </button> <ul id="toc-Controvérsias_e_debates-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-A_questão_da_homossexualidade" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A_questão_da_homossexualidade"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>A questão da homossexualidade</span> </div> </a> <ul id="toc-A_questão_da_homossexualidade-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cultura_e_natureza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultura_e_natureza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Cultura e natureza</span> </div> </a> <ul id="toc-Cultura_e_natureza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Freud_e_a_filogênese" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Freud_e_a_filogênese"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Freud e a filogênese</span> </div> </a> <ul id="toc-Freud_e_a_filogênese-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Freud_e_a_religião" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Freud_e_a_religião"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Freud e a religião</span> </div> </a> <ul id="toc-Freud_e_a_religião-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Freud_em_face_do_antissemitismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Freud_em_face_do_antissemitismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Freud em face do antissemitismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Freud_em_face_do_antissemitismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sobre_o_judaísmo_e_o_sionismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sobre_o_judaísmo_e_o_sionismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Sobre o judaísmo e o sionismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sobre_o_judaísmo_e_o_sionismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sobre_a_cocaína_e_toxicodependência" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sobre_a_cocaína_e_toxicodependência"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Sobre a cocaína e toxicodependência</span> </div> </a> <ul id="toc-Sobre_a_cocaína_e_toxicodependência-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ocultismo_e_telepatia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ocultismo_e_telepatia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.8</span> <span>Ocultismo e telepatia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ocultismo_e_telepatia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Críticas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Críticas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Críticas</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Críticas-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Críticas</span> </button> <ul id="toc-Críticas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dissidências_e_cismas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dissidências_e_cismas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Dissidências e cismas</span> </div> </a> <ul id="toc-Dissidências_e_cismas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sobre_Freud_e_as_Freud_Wars" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sobre_Freud_e_as_Freud_Wars"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Sobre Freud e as <i>Freud Wars</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Sobre_Freud_e_as_Freud_Wars-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sobre_Freud_e_seu_tempo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sobre_Freud_e_seu_tempo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2.1</span> <span>Sobre Freud e seu tempo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sobre_Freud_e_seu_tempo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Freud_Wars_nos_Estados_Unidos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Freud_Wars_nos_Estados_Unidos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2.2</span> <span><i>Freud Wars</i> nos Estados Unidos</span> </div> </a> <ul id="toc-Freud_Wars_nos_Estados_Unidos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Críticas_teóricas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Críticas_teóricas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Críticas teóricas</span> </div> </a> <ul id="toc-Críticas_teóricas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Críticas_religiosas_e_políticas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Críticas_religiosas_e_políticas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Críticas religiosas e políticas</span> </div> </a> <ul id="toc-Críticas_religiosas_e_políticas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Críticas_epistemológicas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Críticas_epistemológicas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Críticas epistemológicas</span> </div> </a> <ul id="toc-Críticas_epistemológicas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Principais_seguidores_de_Freud" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Principais_seguidores_de_Freud"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Principais seguidores de Freud</span> </div> </a> <ul id="toc-Principais_seguidores_de_Freud-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pacientes_de_Freud" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Pacientes_de_Freud"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Pacientes de Freud</span> </div> </a> <ul id="toc-Pacientes_de_Freud-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Obras" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Obras"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Obras</span> </div> </a> <ul id="toc-Obras-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ver_também" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ver_também"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Ver também</span> </div> </a> <ul id="toc-Ver_também-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referências" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referências"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Referências</span> </div> </a> <ul id="toc-Referências-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligações_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligações_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Ligações externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligações_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Índice" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sigmund Freud</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir para um artigo noutra língua. Disponível em 184 línguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-184" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">184 línguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — africanês" lang="af" hreflang="af" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="africanês" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — alemão suíço" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemão suíço" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%8D%E1%88%AE%E1%8B%AD%E1%8B%B5" title="ፍሮይድ — amárico" lang="am" hreflang="am" data-title="ፍሮይድ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amárico" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — aragonês" lang="an" hreflang="an" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonês" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%BA%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%8A%D8%AF" title="سيغموند فرويد — árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سيغموند فرويد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%99%DC%9D%DC%93%DC%A1%DC%98%DC%A2%DC%95_%DC%A6%DC%AA%DC%98%DC%9D%DC%95" title="ܙܝܓܡܘܢܕ ܦܪܘܝܕ — aramaico" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܙܝܓܡܘܢܕ ܦܪܘܝܕ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramaico" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%8A%DA%AD%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%8A%D8%AF" title="زيڭموند فرويد — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="زيڭموند فرويد" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%AC%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%8A%D8%AF" title="سيجموند فرويد — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سيجموند فرويد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A7%8D%E2%80%8C%E0%A6%AE%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1_%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%A1" title="চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড — assamês" lang="as" hreflang="as" data-title="চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamês" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — aimará" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="aimará" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ziqmund_Freyd" title="Ziqmund Freyd — azerbaijano" lang="az" hreflang="az" data-title="Ziqmund Freyd" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaijano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%82%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="زیقموند فروید — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="زیقموند فروید" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Z%C4%97gmonds_Froids" title="Zėgmonds Froids — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Zėgmonds Froids" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%96%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D1%8D%D0%B9%D0%B4" title="Зігмунд Фрэйд — bielorrusso" lang="be" hreflang="be" data-title="Зігмунд Фрэйд" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bielorrusso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%8B%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4" title="Зыгмунд Фройд — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Зыгмунд Фройд" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Sigmun_Peroid" title="Sigmun Peroid — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Sigmun Peroid" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фройд — búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Зигмунд Фройд" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1" title="सिगमंड फ्रायड — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="सिगमंड फ्रायड" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1_%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%A1" title="সিগমুন্ড ফ্রয়েড — bengalês" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সিগমুন্ড ফ্রয়েড" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalês" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — bretão" lang="br" hreflang="br" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretão" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — bósnio" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bósnio" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фройд — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Зигмунд Фройд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — catalão" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalão" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4,_%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Фрейд, Зигмунд — checheno" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Фрейд, Зигмунд" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="checheno" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%8F%E1%8E%A9%E1%8E%B9%E1%8F%82%E1%8F%97_%E1%8E%A6%E1%8E%B6%E1%8E%A2%E1%8F%97" title="ᏏᎩᎹᏂᏗ ᎦᎶᎢᏗ — cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏏᎩᎹᏂᏗ ᎦᎶᎢᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%85%DB%86%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%DB%86%DB%8C%D8%AF" title="زیگمۆند فرۆید — curdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زیگمۆند فرۆید" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="curdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — córsico" lang="co" hreflang="co" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="córsico" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Zigmund_Freyd" title="Zigmund Freyd — tártara da Crimeia" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Zigmund Freyd" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="tártara da Crimeia" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — galês" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galês" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — dinamarquês" lang="da" hreflang="da" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarquês" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — alemão" lang="de" hreflang="de" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemão" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%AF%CE%B3%CE%BA%CE%BC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CF%84_%CE%A6%CF%81%CF%8C%CF%85%CE%BD%CF%84" title="Σίγκμουντ Φρόυντ — grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Σίγκμουντ Φρόυντ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — inglês" lang="en" hreflang="en" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglês" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bom"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — espanhol" lang="es" hreflang="es" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espanhol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — estónio" lang="et" hreflang="et" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estónio" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — basco" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basco" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="زیگموند فروید — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زیگموند فروید" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — finlandês" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — feroês" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroês" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — francês" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francês" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — frísico ocidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frísico ocidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — irlandês" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%BC%97%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="弗洛伊德 — gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="弗洛伊德" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — gaélico escocês" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocês" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — galego" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galego" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — haúça" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haúça" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%93_%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%99%D7%93" title="זיגמונד פרויד — hebraico" lang="he" hreflang="he" data-title="זיגמונד פרויד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraico" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1" title="सिग्मंड फ्रायड — hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सिग्मंड फ्रायड" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%AB%D5%A3%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4_%D5%96%D6%80%D5%B8%D5%B5%D5%A4" title="Զիգմունդ Ֆրոյդ — arménio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Զիգմունդ Ֆրոյդ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — interlíngua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlíngua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — indonésio" lang="id" hreflang="id" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — islandês" lang="is" hreflang="is" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandês" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%A0%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%95%E3%83%AD%E3%82%A4%E3%83%88" title="ジークムント・フロイト — japonês" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ジークムント・フロイト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonês" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zikmunt._freut." title="zikmunt. freut. — lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zikmunt. freut." data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — javanês" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javanês" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="ზიგმუნდ ფროიდი — georgiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ზიგმუნდ ფროიდი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — kara-kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="kara-kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — cazaque" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="cazaque" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A0%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%84%E1%9E%98%E1%9E%BD%E1%9E%93" title="ហ្រ្គេតស៊ីងមួន — khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ហ្រ្គេតស៊ីងមួន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E2%80%8C_%E0%B2%AB%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B3%8D%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E2%80%8C" title="ಸಿಗ್ಮಂಡ್‌ ಫ್ರಾಯ್ಡ್‌ — canarim" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸಿಗ್ಮಂಡ್‌ ಫ್ರಾಯ್ಡ್‌" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="canarim" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A7%80%EA%B7%B8%EB%AC%B8%ED%8A%B8_%ED%94%84%EB%A1%9C%EC%9D%B4%ED%8A%B8" title="지그문트 프로이트 — coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="지그문트 프로이트" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/Zigmund_Freud" title="Zigmund Freud — komi-permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Zigmund Freud" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — curdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="curdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — córnico" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="córnico" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — quirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="quirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Sigismundus_Freud" title="Sigismundus Freud — latim" lang="la" hreflang="la" data-title="Sigismundus Freud" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latim" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — luxemburguês" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburguês" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — lezghiano" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezghiano" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — limburguês" lang="li" hreflang="li" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburguês" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — ligure" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligure" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — lombardo" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardo" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zigmunds_Freids" title="Zigmunds Freids — letão" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zigmunds Freids" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letão" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1" title="सिग्मंड फ्रायड — maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="सिग्मंड फ्रायड" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D1%98%D0%B4" title="Зигмунд Фројд — macedónio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Зигмунд Фројд" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedónio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B5%8D" title="സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ് — malaiala" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malaiala" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фройд — mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зигмунд Фройд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%89%E0%A4%87%E0%A4%A1" title="सिग्मुंड फ्रॉइड — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="सिग्मुंड फ्रॉइड" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — mirandês" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandês" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%86%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA_%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA" title="ဆစ်ဂမန် ဖရွိုက် — birmanês" lang="my" hreflang="my" data-title="ဆစ်ဂမန် ဖရွိုက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmanês" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4,_%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Фрейд, Зигмунд — erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Фрейд, Зигмунд" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="زیگموند فروید — mazandarani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="زیگموند فروید" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandarani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — baixo-alemão" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo-alemão" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — baixo-saxão" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baixo-saxão" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1" title="सिग्मुन्ड फ्रायड — nepalês" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सिग्मुन्ड फ्रायड" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalês" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1" title="सिग्मंड फ्रायड — newari" lang="new" hreflang="new" data-title="सिग्मंड फ्रायड" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — neerlandês" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — norueguês nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norueguês nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — norueguês bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norueguês bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AC%BF%E0%AC%97%E0%AC%AE%E0%AC%A3%E0%AD%8D%E0%AC%A1_%E0%AC%AB%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%8F%E0%AC%A1%E0%AC%BC" title="ସିଗମଣ୍ଡ ଫ୍ରଏଡ଼ — oriá" lang="or" hreflang="or" data-title="ସିଗମଣ୍ଡ ଫ୍ରଏଡ଼" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="oriá" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4,_%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Фрейд, Зигмунд — ossético" lang="os" hreflang="os" data-title="Фрейд, Зигмунд" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ossético" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A8%97%E0%A8%AE%E0%A9%B0%E0%A8%A1_%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A8%A1" title="ਸਿਗਮੰਡ ਫ਼ਰਾਇਡ — panjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਿਗਮੰਡ ਫ਼ਰਾਇਡ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — língua pangasinesa" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="língua pangasinesa" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DA%AF%D9%85%D9%86%DA%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88" title="سگمنڈ فرائیڈ — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سگمنڈ فرائیڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%90%DA%AF%D9%85%D9%88%D9%86%DA%89_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%8A%DA%89" title="سېگمونډ فرايډ — pastó" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سېگمونډ فرايډ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pastó" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — quíchua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quíchua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — romeno" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romeno" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — aromeno" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aromeno" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bom"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4,_%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4" title="Фрейд, Зигмунд — russo" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фрейд, Зигмунд" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russo" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%96%D2%91%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4" title="Зіґмунд Фройд — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Зіґмунд Фройд" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%87%E0%A4%A1" title="सिग्मण्ड फ्रोइड — sânscrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="सिग्मण्ड फ्रोइड" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sânscrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%9C%E1%B1%BD%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%B1%E1%B1%B0_%E1%B1%AF%E1%B1%B7%E1%B1%A8%E1%B1%A9%E1%B1%B0" title="ᱥᱤᱜᱽᱢᱩᱱᱰ ᱯᱷᱨᱩᱰ — santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱤᱜᱽᱢᱩᱱᱰ ᱯᱷᱨᱩᱰ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — sardo" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardo" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DA%AF%D9%85%D9%86%DA%8A_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%DA%8A" title="سگمنڊ فرائيڊ — sindi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سگمنڊ فرائيڊ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — sami do norte" lang="se" hreflang="se" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="sami do norte" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — servo-croata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="servo-croata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Fruyd" title="Sigmund Fruyd — tachelhit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Sigmund Fruyd" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="tachelhit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%9C%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8A_%E0%B7%86%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9C%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%A9%E0%B7%8A" title="සිග්මන්ඩ් ෆ්‍රොයිඩ් — cingalês" lang="si" hreflang="si" data-title="සිග්මන්ඩ් ෆ්‍රොයිඩ්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalês" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — albanês" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanês" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D1%98%D0%B4" title="Зигмунд Фројд — sérvio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Зигмунд Фројд" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="sérvio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — sundanês" lang="su" hreflang="su" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanês" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — suaíli" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suaíli" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — silesiano" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silesiano" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Si-ke-mung-de.fuo-luo-yi-de%E8%A5%BF%E6%A0%BC%E8%92%99%E5%BE%B7.%E4%BD%9B%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="Si-ke-mung-de.fuo-luo-yi-de西格蒙德.佛洛伊德 — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Si-ke-mung-de.fuo-luo-yi-de西格蒙德.佛洛伊德" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%AF%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D" title="சிக்மண்ட் பிராய்ட் — tâmil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சிக்மண்ட் பிராய்ட்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tâmil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ — telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D1%83%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фруйд — tajique" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Зигмунд Фруйд" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tajique" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C_%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B9%8C" title="ซีคมุนท์ ฟร็อยท์ — tailandês" lang="th" hreflang="th" data-title="ซีคมุนท์ ฟร็อยท์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandês" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freyd" title="Sigmund Freyd — turcomano" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Sigmund Freyd" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turcomano" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Zigmund_Freyd" title="Zigmund Freyd — tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Zigmund Freyd" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A6%D9%89%D8%AF_%DB%8B%DB%95_%D8%A6%DB%86%D8%B2%D9%84%DB%88%D9%83" title="فروئىد ۋە ئۆزلۈك — uigur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="فروئىد ۋە ئۆزلۈك" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uigur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Зигмунд Фрейд — ucraniano" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Зигмунд Фрейд" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraniano" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DA%88" title="فرائڈ — urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فرائڈ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — usbeque" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="usbeque" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Freid_Zigmund" title="Freid Zigmund — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Freid Zigmund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — volapuque" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapuque" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E6%A0%BC%E8%92%99%E5%BE%B7%C2%B7%E5%BC%97%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="西格蒙德·弗洛伊德 — wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="西格蒙德·弗洛伊德" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="ზიგმუნდ ფროიდი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ზიგმუნდ ფროიდი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%93_%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%99%D7%93" title="זיגמונד פרויד — iídiche" lang="yi" hreflang="yi" data-title="זיגמונד פרויד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="iídiche" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — ioruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ioruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%99%E2%B5%89%E2%B4%B3%E2%B5%8E%E2%B5%93%E2%B5%8F%E2%B4%B7_%E2%B4%BC%E2%B5%94%E2%B5%93%E2%B5%A2%E2%B4%B7" title="ⵙⵉⴳⵎⵓⵏⴷ ⴼⵔⵓⵢⴷ — tamazight marroquino padrão" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵙⵉⴳⵎⵓⵏⴷ ⴼⵔⵓⵢⴷ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazight marroquino padrão" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E6%A0%BC%E8%92%99%E5%BE%B7%C2%B7%E5%BC%97%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="西格蒙德·弗洛伊德 — chinês" lang="zh" hreflang="zh" data-title="西格蒙德·弗洛伊德" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinês" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%BC%97%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="弗洛伊德 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="弗洛伊德" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud — min nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sigmund Freud" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="min nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%82%89%E6%96%87%C2%B7%E4%BD%9B%E6%B4%9B%E4%BC%8A%E5%BE%B7" title="悉文·佛洛伊德 — cantonês" lang="yue" hreflang="yue" data-title="悉文·佛洛伊德" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonês" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9215#sitelinks-wikipedia" title="Editar hiperligações interlínguas" class="wbc-editpage">Editar hiperligações</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaços nominais"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Ver a página de conteúdo [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discuss%C3%A3o:Sigmund_Freud" rel="discussion" title="Discussão sobre o conteúdo da página [t]" accesskey="t"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mudar a variante da língua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">português</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sigmund_Freud"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=history" title="Edições anteriores desta página. [h]" accesskey="h"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Mais opções" > <div class="vector-menu-heading"> Operações </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sigmund_Freud"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=history"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Geral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_afluentes/Sigmund_Freud" title="Lista de todas as páginas que contêm hiperligações para esta [j]" accesskey="j"><span>Páginas afluentes</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Altera%C3%A7%C3%B5es_relacionadas/Sigmund_Freud" rel="nofollow" title="Mudanças recentes nas páginas para as quais esta contém hiperligações [k]" accesskey="k"><span>Alterações relacionadas</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pt.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Carregar_ficheiro" title="Carregar ficheiros [u]" accesskey="u"><span>Carregar ficheiro</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;oldid=69480321" title="Hiperligação permanente para esta revisão desta página"><span>Hiperligação permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=info" title="Mais informações sobre esta página"><span>Informações da página</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&amp;page=Sigmund_Freud&amp;id=69480321&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informação sobre como citar esta página"><span>Citar esta página</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FSigmund_Freud"><span>Obter URL encurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FSigmund_Freud"><span>Descarregar código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Livro&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Sigmund+Freud"><span>Criar um livro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&amp;page=Sigmund_Freud&amp;action=show-download-screen"><span>Descarregar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;printable=yes" title="Versão para impressão desta página [p]" accesskey="p"><span>Versão para impressão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros projetos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Sigmund_Freud" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-sources mw-list-item"><a href="https://wikisource.org/wiki/Author:Sigmund_Freud" hreflang="en"><span>Wikisource multilingue</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://pt.wikibooks.org/wiki/Sigmund_Freud" hreflang="pt"><span>Wikilivros</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pt.wikiquote.org/wiki/Sigmund_Freud" hreflang="pt"><span>Wikiquote</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://pt.wikisource.org/wiki/Autor:Sigmund_Freud" hreflang="pt"><span>Wikisource</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9215" title="Hiperligação para o elemento do repositório de dados [g]" accesskey="g"><span>Elemento Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspeto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ocultar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pt" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68971778">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}.mw-parser-output .cmbox{margin:3px 0;border-collapse:collapse;border:1px solid #a2a9b1;background-color:#dfe8ff;box-sizing:border-box;color:var(--color-base)}.mw-parser-output .cmbox-speedy{border:4px solid #b32424;background-color:#ffdbdb}.mw-parser-output .cmbox-delete{background-color:#ffdbdb}.mw-parser-output .cmbox-content{background-color:#ffe7ce}.mw-parser-output .cmbox-style{background-color:#fff9db}.mw-parser-output .cmbox-move{background-color:#e4d8ff}.mw-parser-output .cmbox-protection{background-color:#efefe1}.mw-parser-output .cmbox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .cmbox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .cmbox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .cmbox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .cmbox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .cmbox{margin:3px 10%}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox{background-color:#0d1a27}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-speedy,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-delete{background-color:#300}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-content{background-color:#331a00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-style{background-color:#332b00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-move{background-color:#08001a}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cmbox-protection{background-color:#212112}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox{background-color:#0d1a27}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-speedy,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-delete{background-color:#300}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-content{background-color:#331a00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-style{background-color:#332b00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-move{background-color:#08001a}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cmbox-protection{background-color:#212112}}.mw-parser-output .fmbox{clear:both;margin:0.2em 0;width:100%;border:1px solid #a2a9b1;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .fmbox-warning{border:1px solid #bb7070;background-color:#ffdbdb}.mw-parser-output .fmbox-editnotice{background-color:transparent}.mw-parser-output .fmbox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .fmbox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .fmbox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .fmbox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .fmbox-warning{background-color:#683131}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .fmbox-warning{background-color:#683131}}.mw-parser-output .imbox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;border:3px solid #36c;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box}.mw-parser-output .imbox .mbox-text .imbox{margin:0 -0.5em;display:block}.mw-parser-output .imbox-speedy{border:3px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .imbox-delete{border:3px solid #b32424}.mw-parser-output .imbox-content{border:3px solid #f28500}.mw-parser-output .imbox-style{border:3px solid #fc3}.mw-parser-output .imbox-move{border:3px solid #9932cc}.mw-parser-output .imbox-protection{border:3px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .imbox-license{border:3px solid #88a}.mw-parser-output .imbox-featured{border:3px solid #cba135}.mw-parser-output .imbox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .imbox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .imbox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .imbox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .imbox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .imbox{margin:4px 10%}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .imbox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .imbox-speedy{background-color:#310402}}.mw-parser-output .ombox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ombox-speedy{border:2px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ombox-delete{border:2px solid #b32424}.mw-parser-output .ombox-content{border:1px solid #f28500}.mw-parser-output .ombox-style{border:1px solid #fc3}.mw-parser-output .ombox-move{border:1px solid #9932cc}.mw-parser-output .ombox-protection{border:2px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ombox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .ombox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ombox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ombox{margin:4px 10%}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;width:238px}}body.skin--responsive .mw-parser-output table.ombox img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}.mw-parser-output .tmbox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;border:1px solid #c0c090;background-color:#f8eaba;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmbox.mbox-small{font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .tmbox-speedy{border:2px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .tmbox-delete{border:2px solid #b32424}.mw-parser-output .tmbox-content{border:1px solid #c0c090}.mw-parser-output .tmbox-style{border:2px solid #fc3}.mw-parser-output .tmbox-move{border:2px solid #9932cc}.mw-parser-output .tmbox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .tmbox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .tmbox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .tmbox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .tmbox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .tmbox{margin:4px 10%}.mw-parser-output .tmbox.mbox-small{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;width:238px}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .tmbox{background-color:#2e2505}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .tmbox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .tmbox{background-color:#2e2505}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .tmbox-speedy{background-color:#310402}}body.skin--responsive .mw-parser-output table.tmbox img{max-width:none!important}</style><table class="box-Mais_notas plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="Esta página cita fontes, mas não cobrem todo o conteúdo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Esta página <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes">cita fontes</a>, mas que <b><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:V" class="mw-redirect" title="Wikipédia:V">não cobrem</a> todo o conteúdo</b>.<span class="hide-when-compact"> Ajude a <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Refer%C3%AAncias_e_notas_de_rodap%C3%A9" title="Wikipédia:Livro de estilo/Referências e notas de rodapé">inserir referências</a> (<small><i>Encontre fontes:</i> <span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikipedialibrary.wmflabs.org/">ABW</a> &#160;&#8226;&#32; <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.periodicos.capes.gov.br">CAPES</a> &#160;&#8226;&#32; <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/search?as_eq=wikipedia&amp;as_epq=Sigmund+Freud">Google</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/search?hl=pt&amp;tbm=nws&amp;q=Sigmund+Freud&amp;oq=Sigmund+Freud">notícias</a>&#160;&#8226;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?&amp;as_brr=0&amp;as_epq=Sigmund+Freud">livros</a>&#160;&#8226;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholar.google.com/scholar?hl=pt&amp;q=Sigmund+Freud">acadêmico</a>)</span></small>).</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">Maio de 2014</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68971778"><table class="box-Parcial plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-POV" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Princ%C3%ADpio_da_imparcialidade" title="Wikipédia:Princípio da imparcialidade"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/40px-Ambox_scales.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/60px-Ambox_scales.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/80px-Ambox_scales.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">A <b><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Princ%C3%ADpio_da_imparcialidade" title="Wikipédia:Princípio da imparcialidade">neutralidade</a> deste artigo foi questionada</b>.<span class="hide-when-compact"> Discussão relevante pode ser encontrada na <a href="/wiki/Discuss%C3%A3o:Sigmund_Freud##" title="Discussão:Sigmund Freud">página de discussão</a>.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">Junho de 2022</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <div class="hatnote"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Disambig_grey.svg/20px-Disambig_grey.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Disambig_grey.svg/30px-Disambig_grey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Disambig_grey.svg/40px-Disambig_grey.svg.png 2x" data-file-width="260" data-file-height="200" /></span></span>&#160;<b>Nota:</b> "Freud" redireciona para este artigo.&#32;Para outros significados, veja <a href="/wiki/Freud_(desambigua%C3%A7%C3%A3o)" class="mw-disambig" title="Freud (desambiguação)">Freud (desambiguação)</a>.</div> <table class="infobox infobox_v2" cellpadding="3" border="0" style="width:270px; font-size:88%"> <tbody><tr> <th colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size:larger; background-color:transparent; border-radius: 3px 3px 0 0;"><span class="">Sigmund Freud</span> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Sigmund_Freud_LIFE.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg/220px-Sigmund_Freud_LIFE.jpg" decoding="async" width="220" height="310" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg/330px-Sigmund_Freud_LIFE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Sigmund_Freud_LIFE.jpg/440px-Sigmund_Freud_LIFE.jpg 2x" data-file-width="1066" data-file-height="1500" /></a></span><br /><div style="padding-top:0.2em;">Sigmund Freud, por Max Halberstadt, em 1922.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup></div> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Nascimento </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/6_de_maio#Nascimentos" title="6 de maio">6 de maio</a> de <a href="/wiki/1856" title="1856">1856</a><br /><a href="/wiki/Freiberg_in_M%C3%A4hren" class="mw-redirect" title="Freiberg in Mähren">Freiberg in Mähren</a>, <a href="/wiki/Mor%C3%A1via" title="Morávia">Morávia</a>, <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">Império Austríaco</a><br />(hoje <a href="/wiki/P%C5%99%C3%ADbor" title="Příbor">Příbor</a>, <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Checa" class="mw-redirect" title="República Checa">República Checa</a>) </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Morte </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/23_de_setembro" title="23 de setembro">23 de setembro</a> de <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a>&#160;(83&#160;anos)</span><br /><a href="/wiki/Londres" title="Londres">Londres</a>, <a href="/wiki/Inglaterra" title="Inglaterra">Inglaterra</a>, <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Nacionalidade </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">austríaco</a> (1856-1867)<br /><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austro-H%C3%BAngaro" class="mw-redirect" title="Império Austro-Húngaro">austro-húngaro</a> (1867-1918)<br /><a href="/wiki/Primeira_Rep%C3%BAblica_Austr%C3%ADaca" title="Primeira República Austríaca">austríaco</a> (1918-1939) </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Cônjuge </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Martha_Bernays" title="Martha Bernays">Martha Bernays</a> <small>(1886–1939)</small> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Filho(a)(s) </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;">6, incluindo <a href="/wiki/Ernst_Ludwig_Freud" title="Ernst Ludwig Freud">Ernst</a> e <a href="/wiki/Anna_Freud" title="Anna Freud">Anna</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;"><i><a href="/wiki/Alma_mater" title="Alma mater">Alma mater</a></i> </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Universidade_de_Viena" title="Universidade de Viena">Universidade de Viena</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Prêmios </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Pr%C3%AAmio_Goethe" title="Prêmio Goethe">Prêmio Goethe</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Escola/tradição </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">Psicanálise</a> (fundador) </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Principais interesses </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;"><a href="/wiki/Neurologia" title="Neurologia">Neurologia</a>, <a href="/wiki/Psiquiatria" title="Psiquiatria">psiquiatria</a>, <a href="/wiki/Psicologia" title="Psicologia">psicologia</a>, <a href="/wiki/Psicoterapia" title="Psicoterapia">psicoterapia</a>, <a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">psicanálise</a>, <a href="/wiki/Literatura" title="Literatura">literatura</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold;">Religião </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left;">nenhuma (<a href="/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo">ateísmo</a>)<sup id="cite_ref-Não_nomeado-20230316163551_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Não_nomeado-20230316163551-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center;">Assinatura </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center;" colspan="2"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:FreudSignature.svg" class="mw-file-description" title="Assinatura de Sigmund Freud"><img alt="Assinatura de Sigmund Freud" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/FreudSignature.svg/150px-FreudSignature.svg.png" decoding="async" width="150" height="43" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/FreudSignature.svg/225px-FreudSignature.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/FreudSignature.svg/300px-FreudSignature.svg.png 2x" data-file-width="683" data-file-height="198" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Sigmund Freud</b> (nascido <b>Sigismund Schlomo Freud</b>;<sup id="cite_ref-Não-nomeado-xXLO-1_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Não-nomeado-xXLO-1-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> <a href="/wiki/Freiberg_in_M%C3%A4hren" class="mw-redirect" title="Freiberg in Mähren">Freiberg in Mähren</a>, <a href="/wiki/6_de_maio" title="6 de maio">6 de maio</a> de <a href="/wiki/1856" title="1856">1856</a> – <a href="/wiki/Londres" title="Londres">Londres</a>, <a href="/wiki/23_de_setembro" title="23 de setembro">23 de setembro</a> de <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a>) foi um <a href="/wiki/M%C3%A9dico" title="Médico">médico</a> <a href="/wiki/Neurologia" title="Neurologia">neurologista</a> e importante psicanalista <a href="/wiki/Austr%C3%ADaco" class="mw-redirect" title="Austríaco">austríaco</a>. Freud foi o fundador da <a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">psicanálise</a> e a personalidade mais influente da história no campo da <a href="/wiki/Psicologia" title="Psicologia">psicologia</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> A influência de Freud pode ser observada ainda em diversos outros campos do conhecimento e até mesmo na <a href="/wiki/Cultura_popular" title="Cultura popular">cultura popular</a>, inclusive no uso cotidiano de palavras que se tornaram recorrentes, mas que surgiram a partir de suas teorias. Expressões como "neurose", "repressões", "projeções" popularizaram-se a partir de seus escritos.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201215_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201215-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>Freud nasceu em uma família <a href="/wiki/Judaica" class="mw-redirect" title="Judaica">judaica</a>, na cidade de Freiberg in Mähren, na época pertencente ao <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">Império Austríaco</a>, atualmente, denominada <a href="/wiki/P%C5%99%C3%ADbor" title="Příbor">Příbor</a>, na <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Checa" class="mw-redirect" title="República Checa">República Checa</a>.<sup id="cite_ref-comciencia_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-comciencia-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> Iniciou seus estudos pela utilização da técnica da <a href="/wiki/Hipnose" title="Hipnose">hipnose</a> no tratamento de pacientes diagnosticados, à época, com <a href="/wiki/Histeria" title="Histeria">histeria</a>, como forma de acesso aos seus conteúdos mentais. Ao observar a melhora dos pacientes tratados pelo médico francês <a href="/wiki/Jean-Martin_Charcot" title="Jean-Martin Charcot">Charcot</a> por meio da hipnose, Freud elaborou a hipótese de que a causa da histeria era de ordem <a href="/wiki/Psicol%C3%B3gica" class="mw-redirect" title="Psicológica">psicológica</a>, e não <a href="/wiki/Doen%C3%A7a" title="Doença">orgânica</a>. Tal hipótese serviu de base para outros conceitos desenvolvidos por Freud, como o do <a href="/wiki/Inconsciente" title="Inconsciente">inconsciente</a>.<sup id="cite_ref-folha_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-folha-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup> </p><p>Freud também é conhecido por suas teorias do <a href="/wiki/Complexo_de_%C3%A9dipo" class="mw-redirect" title="Complexo de édipo">complexo de édipo</a> e da <a href="/wiki/Repress%C3%A3o_psicol%C3%B3gica" class="mw-redirect" title="Repressão psicológica">repressão psicológica</a> e por criar a utilização clínica da psicanálise como tratamento das <a href="/wiki/Psicopatologia" title="Psicopatologia">psicopatologias</a>, através da escuta do paciente. Freud acreditava que o <a href="/wiki/Libido" title="Libido">libido</a> era a energia motivacional primária da vida humana. Sua obra fez surgir uma nova compreensão do ser humano, como um <a href="/wiki/Animal" class="mw-redirect" title="Animal">animal</a> dotado de <a href="/wiki/Raz%C3%A3o" title="Razão">razão</a> imperfeita e influenciado por seus <a href="/wiki/Desejo" title="Desejo">desejos</a> e <a href="/wiki/Sentimento" title="Sentimento">sentimentos</a>. Segundo Freud, a contradição entre esses impulsos e a vida em sociedade gera, no ser humano, certos tormentos psíquico. Ele tinha uma visão biopsicossocial do ser humano. Fatos como a descrição de pacientes curados através do diálogo por <a href="/wiki/Josef_Breuer" title="Josef Breuer">Josef Breuer</a> e a morte do colega Ernst von Fleischl-Marxow por <a href="/wiki/Overdose" title="Overdose">overdose</a> do <a href="/wiki/Antidepressivo" title="Antidepressivo">antidepressivo</a> da época, a <a href="/wiki/Coca%C3%ADna" title="Cocaína">cocaína</a>, levaram-no ao abandono das técnicas de hipnose e a descartar o uso medicamentoso de drogas em detrimento a um novo método: a cura pela fala, ou seja, a psicanálise. Para isso utilizou a <a href="/wiki/A_Interpreta%C3%A7%C3%A3o_dos_Sonhos" title="A Interpretação dos Sonhos">interpretação de sonhos</a> e a <a href="/wiki/Livre_associa%C3%A7%C3%A3o" title="Livre associação">livre associação</a> como vias de acesso ao inconsciente.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AH_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-AH-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup> </p><p>Suas teorias e seus tratamentos clínicos foram controversos na <a href="/wiki/Viena" title="Viena">Viena</a> do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIX" title="Século XIX">século XIX</a>, e continuam a ser muito debatidos até hoje. A despeito de sua grande influência, Freud sofreu críticas de diversas natureza, sendo constante alvo de críticas dos mais variados <a href="/wiki/Espectro_pol%C3%ADtico" title="Espectro político">espectros políticos</a>, de diversas vertentes religiosas e de confrontações de cunho propriamente <a href="/wiki/Epistemologia" title="Epistemologia">científico-epistemológico</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201214_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201214-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup> Contudo, a psicanálise de Freud segue se desenvolvendo através de estudos e práticas clínicas na área, com a contribuição de teóricos e clínicos que o sucederam. Alguns de seus herdeiros intelectuais criaram suas próprias teorias, mas sempre com base nos pressupostos intrínsecos colocados por Freud, como a noção de inconsciente e <a href="/wiki/Transfer%C3%AAncia_(psican%C3%A1lise)" class="mw-redirect" title="Transferência (psicanálise)">transferência</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Biografia">Biografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Editar secção: Biografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=1" title="Editar código-fonte da secção: Biografia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Anos_iniciais_e_educação"><span id="Anos_iniciais_e_educa.C3.A7.C3.A3o"></span>Anos iniciais e educação</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Editar secção: Anos iniciais e educação" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=2" title="Editar código-fonte da secção: Anos iniciais e educação"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg/220px-Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg/330px-Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg/440px-Pribor_-_Birthplace_of_Sigmund_Freud.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Casa onde nasceu Freud em <a href="/wiki/P%C5%99%C3%ADbor" title="Příbor">Příbor</a>, <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Checa" class="mw-redirect" title="República Checa">República Tcheca</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:AmaliaFreud.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/AmaliaFreud.jpg/220px-AmaliaFreud.jpg" decoding="async" width="220" height="314" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/AmaliaFreud.jpg/330px-AmaliaFreud.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/AmaliaFreud.jpg/440px-AmaliaFreud.jpg 2x" data-file-width="3012" data-file-height="4294" /></a><figcaption>Sigmund Freud e <a href="/wiki/Amalie_Nathanson" class="mw-redirect" title="Amalie Nathanson">Amalia Freud</a>, em <a href="/wiki/1872" title="1872">1872</a>.</figcaption></figure> <p>Sigmund Freud (seu primeiro nome de nascimento era "Sigismund", mas o mudou em 1878)<sup id="cite_ref-Não-nomeado-xXLO-1_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Não-nomeado-xXLO-1-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> era filho de pais judeus que moravam na cidade morávia de Freiberg, no território do <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">Império Austríaco</a> (atual <a href="/wiki/P%C5%99%C3%ADbor" title="Příbor">Příbor</a>, na <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Tcheca" class="mw-redirect" title="República Tcheca">República Tcheca</a>). Seus pais eram da <a href="/wiki/Gal%C3%ADcia_(Europa_Central)" title="Galícia (Europa Central)">Galícia</a>, uma província histórica que fica entre a atual <a href="/wiki/Ucr%C3%A2nia" title="Ucrânia">Ucrânia</a> Ocidental e o sudeste da <a href="/wiki/Pol%C3%B3nia" title="Polónia">Polônia</a>. Seu pai, <a href="/wiki/Jacob_Freud" title="Jacob Freud">Jacob Freud</a> (1815–1896), um comerciante de lã, teve dois filhos, Emanuel (1833–1914) e Philipp (1836–1911), de seu primeiro casamento. A família de Jacob era de judeus <a href="/wiki/Hass%C3%ADdico" class="mw-redirect" title="Hassídico">hassídicos</a> e, embora o próprio Jacob tenha se afastado da tradição, ele ficou conhecido por seu estudo da <a href="/wiki/Tor%C3%A1" title="Torá">Torá</a>. Ele e a mãe de Freud, <a href="/wiki/Amalie_Nathanson" class="mw-redirect" title="Amalie Nathanson">Amalia Nathansohn</a>, que era 20 anos mais jovem e sua terceira esposa, foram casados pelo rabino Isaac Noah Mannheimer em <a href="/wiki/29_de_julho" title="29 de julho">29 de julho</a> de <a href="/wiki/1855" title="1855">1855</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup> </p><p>Em função de problemas financeiros, Jacob e Amalia mudaram-se para <a href="/wiki/Leipzig" title="Leipzig">Leipzig</a> em <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a> e em <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a> para <a href="/wiki/Viena" title="Viena">Viena</a>, onde se estabeleceram com os filhos Sigmund e Anna. Os <a href="/wiki/Meios-irm%C3%A3os" title="Meios-irmãos">meios-irmãos</a> de Freud mudaram-se para <a href="/wiki/Manchester" title="Manchester">Manchester</a>. Em Viena, a família Freud cresceu até <a href="/wiki/1866" title="1866">1866</a>, com o nascimento de Rosa, Marie, Adolfine, Pauline e Alexander. Embora tenha passado boa parte da vida em Viena, Freud revelou que nunca se adaptou à cidade e que sempre sentia saudades de Freiberg. Enquanto criança e adolescente, Freud nutriu mais sentimentos amorosos pela mãe do que pelo pai, que o considerava "fraco" e "covarde". A percepção desses sentimentos também em seus pacientes, tanto homens quanto mulheres, serviu de base para a futura formulação do <a href="/wiki/Complexo_de_%C3%89dipo" title="Complexo de Édipo">complexo de Édipo</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201225-29_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201225-29-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> </p><p> Os primeiros anos de Freud são pouco conhecidos, já que ele destruiu seus escritos pessoais em duas ocasiões: a primeira em <a href="/wiki/1885" title="1885">1885</a> e novamente em <a href="/wiki/1894" title="1894">1894</a>. Além disso, seus escritos posteriores foram protegidos cuidadosamente nos Arquivos de Sigmund Freud, aos quais só tinham acesso <a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a> (seu biógrafo oficial) e uns poucos membros do círculo da <a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">psicanálise</a>. O trabalho de Jeffrey Moussaieff Masson pôs alguma luz sobre a natureza do material oculto.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup></p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg/200px-Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg" decoding="async" width="200" height="262" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg/300px-Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg/400px-Sigmund_Freud_memorial_plaque.jpg 2x" data-file-width="1421" data-file-height="1862" /></a><figcaption>Placa memorial localizada onde Freud nasceu em <a href="/wiki/P%C5%99%C3%ADbor" title="Příbor">Příbor</a>, na <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Tcheca" class="mw-redirect" title="República Tcheca">República Tcheca</a>.</figcaption></figure> <p>Freud ingressou na <a href="/wiki/Universidade_de_Viena" title="Universidade de Viena">Universidade de Viena</a> aos 17 anos. Ele planejava estudar <a href="/wiki/Direito" title="Direito">direito</a>, mas as doutrinas de <a href="/wiki/Darwinismo" title="Darwinismo">Darwin</a> e seu interesse por <a href="/wiki/Ci%C3%AAncias_naturais" title="Ciências naturais">ciências naturais</a> o impulsionaram a cursar <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">medicina</a>, onde seus estudos incluíram <a href="/wiki/Filosofia" title="Filosofia">filosofia</a> com o professor <a href="/wiki/Franz_Brentano" title="Franz Brentano">Franz Brentano</a>, <a href="/wiki/Fisiologia" title="Fisiologia">fisiologia</a> com o professor <a href="/wiki/Ernst_Br%C3%BCcke" class="mw-redirect" title="Ernst Brücke">Ernst Brücke</a>, e <a href="/wiki/Zoologia" title="Zoologia">zoologia</a> com o professor <a href="/wiki/Darwinista" class="mw-redirect" title="Darwinista">darwinista</a> <a href="/wiki/Carl_Friedrich_Claus" title="Carl Friedrich Claus">Carl Friedrich Claus</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHothersall2019_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHothersall2019-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup> Em 1876, Freud passou quatro semanas na estação zoológica de Claus em <a href="/wiki/Trieste" title="Trieste">Trieste</a>, dissecando o <a href="/wiki/Sistema_reprodutor_masculino" class="mw-redirect" title="Sistema reprodutor masculino">sistema reprodutor masculino</a> de aproximadamente quatrocentas <a href="/wiki/Enguia" class="mw-redirect" title="Enguia">enguias</a>. Na época, pouco se sabia sobre a <a href="/wiki/Reprodu%C3%A7%C3%A3o" title="Reprodução">reprodução</a> de enguias, e a pesquisa de Freud objetivava verificar a afirmação do pesquisador polonês Simone de Syrski, a qual postulava a existência de <a href="/wiki/G%C3%B4nadas" class="mw-redirect" title="Gônadas">gônadas</a> em enguias. No fim, Freud confirmou parcial e inconclusivamente a asserção de Syrski.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup> </p><p>Entre <a href="/wiki/1876" title="1876">1876</a> e <a href="/wiki/1882" title="1882">1882</a>, Freud trabalhou no laboratório de <a href="/wiki/Fisiologia" title="Fisiologia">fisiologia</a> de <a href="/wiki/Ernst_Br%C3%BCcke" class="mw-redirect" title="Ernst Brücke">Ernst Brücke</a>, o qual se tornou um grande mentor intelectual para ele, de modo que seu quarto filho se chamou Ernst em sua homenagem. Com Brücke, Freud entra em contato com a linha fisicalista da fisiologia. O interesse de Brücke não era apenas descobrir as <i>estruturas</i> de órgãos ou células particulares, mas sim, suas <i>funções</i>. Dentre as atribuições de Freud, nesta época, estavam o estudo da <a href="/wiki/Anatomia" title="Anatomia">anatomia</a> e da <a href="/wiki/Histologia" title="Histologia">histologia</a> do <a href="/wiki/C%C3%A9rebro_humano" title="Cérebro humano">cérebro humano</a>. Durante os estudos, identificou várias semelhanças entre a estrutura cerebral humana e a de <a href="/wiki/R%C3%A9pteis" title="Répteis">répteis</a>, o que o remete ao então recente estudo de <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> sobre a <a href="/wiki/Evolu%C3%A7%C3%A3o" title="Evolução">evolução</a> das espécies e à discussão da "superioridade" dos seres humanos sobre outras espécies. No laboratório, Freud conheceu <a href="/w/index.php?title=Ernst_von_Fleischl-Marxow&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernst von Fleischl-Marxow (página não existe)">Ernst von Fleischl-Marxow</a> e <a href="/wiki/Josef_Breuer" title="Josef Breuer">Josef Breuer</a>, futuros amigos que tiveram impacto, respectivamente, no estudo da cocaína e na formação <a href="/wiki/Teoria_psicanal%C3%ADtica" title="Teoria psicanalítica">psicanalítica</a> de Sigmund.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201249-50_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201249-50-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Início_da_carreira_e_casamento"><span id="In.C3.ADcio_da_carreira_e_casamento"></span>Início da carreira e casamento</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Editar secção: Início da carreira e casamento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=3" title="Editar código-fonte da secção: Início da carreira e casamento"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Embora tenha se formado em 1881, Freud continuou com suas pesquisas no laboratório de Brücke. No ano seguinte, conheceu <a href="/wiki/Martha_Bernays" title="Martha Bernays">Martha Bernays</a> numa visita que fez à casa de sua irmã e acabou se apaixonando. Já em <a href="/wiki/17_de_junho" title="17 de junho">17 de junho</a> de <a href="/wiki/1882" title="1882">1882</a> Martha e Freud noivaram. Cinco anos mais nova, Martha era oriunda de uma família <a href="/wiki/Juda%C3%ADsmo_ortodoxo" title="Judaísmo ortodoxo">judaica ortodoxa</a>, enquanto que Freud era um descrente que tentou separá-la de suas crenças <a href="/wiki/Religi%C3%A3o" title="Religião">religiosas</a>. Freud também se mostrou austero quanto ao papel que Martha exerceria em sua casa depois de casados: embora pensasse que, em algum momento futuro, a lei concederia às mulheres os <a href="/wiki/Direitos_da_mulher" class="mw-redirect" title="Direitos da mulher">direitos</a> até então negados, também acreditava, a exemplo de um <a href="/wiki/Burguesia" title="Burguesia">burguês</a> de sua época, que a mulher deveria cumprir seu papel com as tarefas <a href="/w/index.php?title=Dom%C3%A9stico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Doméstico (página não existe)">doméstica</a> e familiar.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201254-55_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201254-55-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup> </p><p>O baixo salário e as poucas perspectivas de carreira na <a href="/wiki/Pesquisa" title="Pesquisa">pesquisa</a> científica fizeram-no abandonar o laboratório e a começar a trabalhar no Hospital Geral, o principal hospital de Viena, passando por vários departamentos como "cirurgia, medicina de doenças internas, psiquiatria, dermatologia, doenças nervosas e oftalmologia sucessivamente". Começou no cargo de <i>Aspirant</i> (assistente clínico) e alcançou o cargo de <i>Privatdozent</i> (<a href="/wiki/Cimeira" title="Cimeira">conferencista</a>) em julho de <a href="/wiki/1884" title="1884">1884</a>, um cargo que oferecia prestígio mas não <a href="/wiki/Sal%C3%A1rio" title="Salário">salário</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201254-58_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201254-58-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup> </p><p>Em <a href="/wiki/1885" title="1885">1885</a>, Freud solicitou uma bolsa de viagem e licença do hospital por seis meses. Viajou para a <a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">França</a>, onde trabalhou com <a href="/wiki/Jean-Martin_Charcot" title="Jean-Martin Charcot">Jean-Martin Charcot</a>, um respeitável psiquiatra do <a href="/wiki/Hospital_da_Salp%C3%AAtri%C3%A8re" title="Hospital da Salpêtrière">hospital psiquiátrico Saltpêtrière</a> que estudava a <a href="/wiki/Histeria" title="Histeria">histeria</a>. Charcot curava paralisias histéricas através da <a href="/wiki/Hipnose" title="Hipnose">hipnose</a>, o que impressionou Freud e contribuiu ainda mais para Charcot se tornar um modelo para o médico <a href="/wiki/Viena" title="Viena">vienense</a>. Freud aperfeiçoou suas técnicas em hipnose em <a href="/wiki/1889" title="1889">1889</a> ao visitar uma <a href="/wiki/Escola" title="Escola">escola</a> rival de Charcot, localizada em <a href="/wiki/Nancy" title="Nancy">Nancy</a>, que afirmava ser possível realizar a hipnose em qualquer pessoa, independente de ser histérica ou não. Assim como fez com <a href="/wiki/Ernst_Wilhelm_von_Br%C3%BCcke" title="Ernst Wilhelm von Brücke">Brücke</a>, Freud rendeu algumas homenagens a Charcot ao nomear um de seus filhos de Jean-Martin, além de <a href="/wiki/Tradu%C3%A7%C3%A3o" title="Tradução">traduzir</a> para o <a href="/wiki/Alem%C3%A3o_(idioma)" class="mw-redirect" title="Alemão (idioma)">alemão</a> suas conferências.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201263-69_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201263-69-18"><span>[</span>18<span>]</span></a></sup> </p><p>De volta ao Hospital Geral e entusiasmado pelos estudos de Charcot, Freud passa a atender, na maior parte, jovens senhoras judias que sofriam de um conjunto de sintomas aparentemente neurológicos que compreendiam <a href="/wiki/Paralisia" title="Paralisia">paralisia</a>, <a href="/wiki/Cegueira" class="mw-redirect" title="Cegueira">cegueira</a> parcial, <a href="/wiki/Alucina%C3%A7%C3%A3o" title="Alucinação">alucinações</a>, perda de controle motor e que não podiam ser <a href="/wiki/Diagn%C3%B3stico" title="Diagnóstico">diagnosticados</a> com exames. O tratamento mais eficaz para tal doença incluía, na época, <a href="/wiki/Massagem" title="Massagem">massagem</a>, terapia de repouso e <a href="/wiki/Hipnose" title="Hipnose">hipnose</a>.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Em 14 de setembro de 1886, em <a href="/wiki/Hamburgo" title="Hamburgo">Hamburgo</a>, Freud casou-se com Martha Bernays com a ajuda financeira de alguns amigos mais abastados, dentre eles Josef Breuer, um colega mais velho da faculdade de medicina.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sigmund_freud_um_1905.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sigmund_freud_um_1905.jpg/204px-Sigmund_freud_um_1905.jpg" decoding="async" width="204" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sigmund_freud_um_1905.jpg/306px-Sigmund_freud_um_1905.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sigmund_freud_um_1905.jpg/408px-Sigmund_freud_um_1905.jpg 2x" data-file-width="971" data-file-height="1294" /></a><figcaption>Freud em 1905</figcaption></figure> <p>Foi com as discussões de casos clínicos com Breuer que surgiram as ideias que culminaram com a publicação dos primeiros artigos sobre a psicanálise. O primeiro caso clínico relatado deve-se a Breuer e descreve o tratamento dado a uma paciente (Bertha Pappenheim, chamada de "Anna O." no livro), que demonstrava vários sintomas clássicos de <a href="/wiki/Histeria" title="Histeria">histeria</a>. O método de tratamento consistia na chamada "cura pela fala" ou "cura catártica", na qual o ou a paciente discute sobre as suas associações com cada sintoma e, com isso, os faz desaparecer. Esta técnica tornou-se o centro das <a href="/wiki/T%C3%A9cnica" title="Técnica">técnicas</a> de Freud, que também acreditava que as memórias ocultas ou "<a href="/wiki/Recalque_(psican%C3%A1lise)" title="Recalque (psicanálise)">reprimidas</a>" nas quais baseavam-se os sintomas de histeria eram sempre de natureza <a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%A3o_sexual" title="Relação sexual">sexual</a>. Breuer não concordava com Freud neste último ponto, o que levou à separação entre eles logo após a publicação dos casos clínicos. </p><p>Na verdade, inicialmente, a classe médica em geral acaba por marginalizar as ideias de Freud; seu único confidente durante esta época é o médico <a href="/wiki/Wilhelm_Flie%C3%9F" title="Wilhelm Fließ">Wilhelm Fliess</a>. Depois que o pai de Freud falece, em outubro de 1896, segundo as cartas recebidas por Fliess, Freud, naquele período, dedica-se a anotar e analisar seus próprios <a href="/wiki/Sonho" title="Sonho">sonhos</a>, remetendo-os à sua própria <a href="/wiki/Inf%C3%A2ncia" class="mw-redirect" title="Infância">infância</a> e, no processo, determinando as raízes de suas próprias <a href="/wiki/Neurose" title="Neurose">neuroses</a>. Tais anotações tornam-se a fonte para a obra <i><a href="/wiki/A_Interpreta%C3%A7%C3%A3o_dos_Sonhos" title="A Interpretação dos Sonhos">A Interpretação dos Sonhos</a></i>. Durante o curso desta autoanálise, Freud chega à conclusão de que seus próprios problemas eram devidos a uma atração por sua mãe e a uma hostilidade em relação a seu pai. É o famoso "<a href="/wiki/Complexo_de_%C3%89dipo" title="Complexo de Édipo">complexo de Édipo</a>", que se torna o coração da teoria de Freud sobre a origem da neurose em todos os seus pacientes.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Nos primeiros anos do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XX" title="Século XX">século XX</a>, são publicadas suas obras <i>A Interpretação dos Sonhos</i> e <i><a href="/wiki/A_psicopatologia_da_vida_cotidiana" class="mw-redirect" title="A psicopatologia da vida cotidiana">A psicopatologia da vida cotidiana</a></i>. Nesta época, Freud já não mantinha mais contato nem com Josef Breuer, nem com Wilhelm Fliess. No início, as tiragens das obras não animavam Freud, mas logo médicos de vários lugares — <a href="/wiki/Eugen_Bleuler" title="Eugen Bleuler">Eugen Bleuler</a>, <a href="/wiki/Carl_Jung" class="mw-redirect" title="Carl Jung">Carl Jung</a>, <a href="/wiki/Karl_Abraham" title="Karl Abraham">Karl Abraham</a>, <a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a>, <a href="/wiki/Sandor_Ferenczi" class="mw-redirect" title="Sandor Ferenczi">Sandor Ferenczi</a> — mostram respaldo às suas ideias e passam a compor o Movimento Psicanalítico.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup> O público geral passou também a se interessar na prática da análise psicológica, principalmente entre círculos de <a href="/wiki/Pedagogo" title="Pedagogo">educadores</a> e até mesmo <a href="/wiki/Te%C3%B3logos" class="mw-redirect" title="Teólogos">teólogos</a>, o que foi amplamente divulgado, dentre outros, pelo clérigo protestante e colaborador freudiano <a href="/wiki/Oskar_Pfister" title="Oskar Pfister">Oskar Pfister</a>, contribuindo para o avanço da <a href="/wiki/An%C3%A1lise_leiga" title="Análise leiga">análise leiga</a>, defendida por Freud.<sup id="cite_ref-:1_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-21"><span>[</span>21<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:0_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-22"><span>[</span>22<span>]</span></a></sup> </p><p>Por sua vida inteira, Freud teve uma posição financeira modesta. <a href="/wiki/Josef_Breuer" title="Josef Breuer">Josef Breuer</a> foi, no início, um aliado de Freud em suas ideias e também um aliado financeiro. </p><p>Freud criou o termo "psicanálise" para designar um método para investigar os processos inconscientes e de outro modo inacessíveis do <a href="/wiki/Psiquismo" class="mw-redirect" title="Psiquismo">psiquismo</a>. </p><p>Nos tempos do <a href="/wiki/Nazismo" title="Nazismo">nazismo</a>, Freud perdeu quatro das cinco irmãs nos <a href="/wiki/Campo_de_concentra%C3%A7%C3%A3o" title="Campo de concentração">campos de concentração</a>: Regine (Rosa) em <a href="/wiki/Auschwitz" title="Auschwitz">Auschwitz</a>, Mitzi (Marie) em <a href="/wiki/Theresienstadt" title="Theresienstadt">Theresienstadt</a>, Dolfi (Esther Adolfine) e Paula (Pauline) em Treblinka. Embora <a href="/wiki/Maria_Bonaparte" title="Maria Bonaparte">Maria Bonaparte</a> tenha tentado tirá-las do país, elas foram impedidas de sair de Viena pelas autoridades nazistas.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span>[</span>23<span>]</span></a></sup> </p><p>Morou em Viena até <a href="/wiki/1938" title="1938">1938</a>, quando, após a <a href="/wiki/Anschluss" title="Anschluss">anexação da Áustria à Alemanha nazista</a>, em razão de sua etnia <a href="/wiki/Juda%C3%ADsmo" title="Judaísmo">judaica</a>, refugiou-se na <a href="/wiki/Inglaterra" title="Inglaterra">Inglaterra</a>, onde já se encontrava parte de sua família.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span>[</span>24<span>]</span></a></sup> </p><p>Freud e Martha tiveram seis filhos: Mathilde, nascida em <a href="/wiki/1887" title="1887">1887</a>, Jean-Martin, nascido em <a href="/wiki/1889" title="1889">1889</a>, Olivier, nascido em <a href="/wiki/1891" title="1891">1891</a>, <a href="/wiki/Ernst_Ludwig_Freud" title="Ernst Ludwig Freud">Ernst</a>, nascido em <a href="/wiki/1892" title="1892">1892</a>, Sophie, nascida em <a href="/wiki/1893" title="1893">1893</a> (e que veio a falecer em 1920)<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span>[</span>26<span>]</span></a></sup> e <a href="/wiki/Anna_Freud" title="Anna Freud">Anna</a>, nascida em <a href="/wiki/1895" title="1895">1895</a>. Um deles, <a href="/w/index.php?title=Martin_Freud&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Martin Freud (página não existe)">Martin Freud</a>, escreveu uma memória intitulada <i>Freud: Homem e Pai</i>, na qual descreve o pai como um homem que trabalhava extremamente, por longas horas, mas que adorava ficar com suas crianças durante as férias de verão. Anna Freud, filha de Freud, foi também uma psicanalista destacada, particularmente no campo do tratamento de crianças e do desenvolvimento psicológico. Sigmund Freud foi avô do pintor <a href="/wiki/Lucian_Freud" title="Lucian Freud">Lucian Freud</a> e do ator e escritor <a href="/wiki/Clement_Freud" title="Clement Freud">Clement Freud</a>, e bisavô da jornalista <a href="/w/index.php?title=Emma_Freud&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Emma Freud (página não existe)">Emma Freud</a>, da desenhista de moda Bella Freud e do <a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_p%C3%BAblicas" title="Relações públicas">relações públicas</a> <a href="/wiki/Matthew_Freud" title="Matthew Freud">Matthew Freud</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Morte">Morte</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Editar secção: Morte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=4" title="Editar código-fonte da secção: Morte"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Freud morreu de <a href="/wiki/Cancro" class="mw-redirect" title="Cancro">cancro</a> no <a href="/wiki/Palato" title="Palato">palato</a> aos 83 anos de idade (passou por trinta e três <a href="/wiki/Cirurgia" title="Cirurgia">cirurgias</a>). Supõe-se que tenha morrido de uma dose excessiva de <a href="/wiki/Morfina" title="Morfina">morfina</a>. Freud sentia muita dor e, segundo a história contada, ele teria dito ao médico que lhe aplicasse uma dose excessiva de morfina para terminar com o sofrimento, o que seria <a href="/wiki/Eutan%C3%A1sia" title="Eutanásia">eutanásia</a>. Encontra-se sepultado no <a href="/wiki/Cremat%C3%B3rio" class="mw-redirect" title="Crematório">crematório</a> de Golders Green, no bairro de <a href="/wiki/Golders_Green" title="Golders Green">Golders Green</a>, em <a href="/wiki/Londres" title="Londres">Londres</a>, na Inglaterra. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Teoria_e_conceitos">Teoria e conceitos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Editar secção: Teoria e conceitos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=5" title="Editar código-fonte da secção: Teoria e conceitos"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="vertical-navbox nowraplinks plainlist" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0.5em 0 0.5em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);color:inherit;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%"><tbody><tr><td style="padding-top:0.4em;line-height:1.2em">Parte de uma <a href="/wiki/Categoria:Psican%C3%A1lise" title="Categoria:Psicanálise">série</a> sobre a</td></tr><tr><th style="padding:0.2em 0.4em 0.2em;padding-top:0;font-size:145%;line-height:1.2em;font-size:175%;"><a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">Psicanálise</a></th></tr><tr><td style="padding:0.2em 0 0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Freud%27s_couch,_London,_2004_(2).jpeg" class="mw-file-description" title="Freud&#39;s couch, London, 2004 (2)"><img alt="Freud&#39;s couch, London, 2004 (2)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg/250px-Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg" decoding="async" width="250" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg/375px-Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg/500px-Freud%27s_couch%2C_London%2C_2004_%282%29.jpeg 2x" data-file-width="637" data-file-height="500" /></a></span><div style="padding-top:0.2em;line-height:1.2em;white-space:nowrap;border-bottom:1px #999 solid;padding-bottom:5px">O <a href="/wiki/Div%C3%A3_(sof%C3%A1)" title="Divã (sofá)">divã</a> de <a class="mw-selflink selflink">Sigmund Freud</a></div></td></tr><tr><th style="padding:0.1em;font-size:105%;padding-bottom:0;"> Conceitos</th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding:0 0 0.6em;;font-style:italic"> <ul><li><a href="/wiki/Desenvolvimento_psicossexual" title="Desenvolvimento psicossexual">Desenvolvimento psicossexual</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_do_desenvolvimento_psicossocial" title="Teoria do desenvolvimento psicossocial">Teoria do desenvolvimento psicossocial</a></li> <li><a href="/wiki/Inconsciente" title="Inconsciente">Inconsciente</a></li> <li><a href="/wiki/Consci%C3%AAncia" title="Consciência">Consciência</a></li> <li><a href="/wiki/Aparelho_ps%C3%ADquico" title="Aparelho psíquico">Aparelho psíquico</a></li> <li><a href="/wiki/Libido" title="Libido">Libido</a></li> <li><a href="/wiki/Puls%C3%A3o" title="Pulsão">Pulsão</a></li> <li><a href="/wiki/Transfer%C3%AAncia" title="Transferência">Transferência</a></li> <li><a href="/wiki/Mecanismo_de_defesa" title="Mecanismo de defesa">Mecanismo de defesa</a></li> <li><a href="/wiki/Proje%C3%A7%C3%A3o_(psicologia)" title="Projeção (psicologia)">Projeção</a></li></ul></td> </tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding:0 0 0.6em;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;color:inherit;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"> <dl><dd>Figuras importantes</dd></dl></div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Karl_Abraham" title="Karl Abraham">Karl Abraham</a></li> <li><a href="/wiki/Alfred_Adler" title="Alfred Adler">Alfred Adler</a></li> <li><a href="/wiki/Michael_Balint" title="Michael Balint">Michael Balint</a></li> <li><a href="/wiki/Wilfred_Bion" title="Wilfred Bion">Wilfred Bion</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Breuer" title="Josef Breuer">Josef Breuer</a></li> <li><a href="/wiki/Nancy_Chodorow" title="Nancy Chodorow">Nancy Chodorow</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Max_Eitingon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Max Eitingon (página não existe)">Max Eitingon</a></li> <li><a href="/wiki/Erik_Erikson" title="Erik Erikson">Erik Erikson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ronald_Fairbairn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ronald Fairbairn (página não existe)">Ronald Fairbairn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paul_Federn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paul Federn (página não existe)">Paul Federn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Otto_Fenichel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Otto Fenichel (página não existe)">Otto Fenichel</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A1ndor_Ferenczi" title="Sándor Ferenczi">Sándor Ferenczi</a></li> <li><a href="/wiki/Anna_Freud" title="Anna Freud">Anna Freud</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Sigmund Freud</a></li> <li><a href="/wiki/Erich_Fromm" title="Erich Fromm">Erich Fromm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Harry_Guntrip&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harry Guntrip (página não existe)">Harry Guntrip</a></li> <li><a href="/wiki/Karen_Horney" title="Karen Horney">Karen Horney</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edith_Jacobson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Edith Jacobson (página não existe)">Edith Jacobson</a></li> <li><a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a></li> <li><a href="/wiki/Carl_Gustav_Jung" title="Carl Gustav Jung">Carl Gustav Jung</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abram_Kardiner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Abram Kardiner (página não existe)">Abram Kardiner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heinz_Kohut&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heinz Kohut (página não existe)">Heinz Kohut</a></li> <li><a href="/wiki/Melanie_Klein" title="Melanie Klein">Melanie Klein</a></li> <li><a href="/wiki/Jacques_Lacan" title="Jacques Lacan">Jacques Lacan</a></li> <li><a href="/wiki/Ronald_Laing" title="Ronald Laing">Ronald Laing</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Laplanche" title="Jean Laplanche">Jean Laplanche</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Margaret_Mahler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Margaret Mahler (página não existe)">Margaret Mahler</a></li> <li><a href="/wiki/Jacques-Alain_Miller" title="Jacques-Alain Miller">Jacques-Alain Miller</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sandor_Rado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sandor Rado (página não existe)">Sandor Rado</a></li> <li><a href="/wiki/Otto_Rank" title="Otto Rank">Otto Rank</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_Reich" title="Wilhelm Reich">Wilhelm Reich</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joan_Riviere&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Joan Riviere (página não existe)">Joan Riviere</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Isidor_Sadger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Isidor Sadger (página não existe)">Isidor Sadger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ernst_Simmel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernst Simmel (página não existe)">Ernst Simmel</a></li> <li><a href="/wiki/Sabina_Spielrein" title="Sabina Spielrein">Sabina Spielrein</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_Stekel" title="Wilhelm Stekel">Wilhelm Stekel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Strachey&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="James Strachey (página não existe)">James Strachey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Harry_Stack_Sullivan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harry Stack Sullivan (página não existe)">Harry Stack Sullivan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Susan_Sutherland_Isaacs&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Susan Sutherland Isaacs (página não existe)">Susan Sutherland Isaacs</a></li> <li><a href="/wiki/Donald_Woods_Winnicott" title="Donald Woods Winnicott">Donald Woods Winnicott</a></li> <li><a href="/wiki/Slavoj_%C5%BDi%C5%BEek" title="Slavoj Žižek">Slavoj Žižek</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding:0 0 0.6em;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;color:inherit;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Trabalhos importantes</div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/A_Interpreta%C3%A7%C3%A3o_dos_Sonhos" title="A Interpretação dos Sonhos">A Interpretação dos Sonhos</a></li> <li><a href="/wiki/Zur_Psychopathologie_des_Alltagslebens" title="Zur Psychopathologie des Alltagslebens">A psicopatologia da vida cotidiana</a></li> <li><a href="/wiki/Tr%C3%AAs_Ensaios_sobre_a_Teoria_da_Sexualidade" title="Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade">Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al%C3%A9m_do_princ%C3%ADpio_do_prazer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Além do princípio do prazer (página não existe)">Além do princípio do prazer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=O_Ego_e_o_ID&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="O Ego e o ID (página não existe)">O Ego e o ID</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding:0 0 0.6em;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;color:inherit;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Escolas</div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Psicologia_individual" title="Psicologia individual">Psicologia individual</a></li> <li><a href="/wiki/Psicologia_anal%C3%ADtica" title="Psicologia analítica">Psicologia analítica</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_da_rela%C3%A7%C3%A3o_de_objetos" title="Teoria da relação de objetos">Teoria da relação de objetos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psicologia_do_ego&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicologia do ego (página não existe)">Psicologia do ego</a></li> <li><a href="/wiki/Lacanianismo" title="Lacanianismo">Lacanianismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psican%C3%A1lise_interpessoal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicanálise interpessoal (página não existe)">Psicanálise interpessoal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psican%C3%A1lise_intersubjetiva&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicanálise intersubjetiva (página não existe)">Psicanálise intersubjetiva</a></li> <li><a href="/wiki/Freudo-marxismo" title="Freudo-marxismo">Freudo-marxismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reichana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reichana (página não existe)">Reichana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psican%C3%A1lise_relacional&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicanálise relacional (página não existe)">Psicanálise relacional</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psicologia_do_self&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicologia do self (página não existe)">Psicologia do self</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding:0 0 0.6em;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;color:inherit;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Relacionados</div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Psicologia_profunda" title="Psicologia profunda">Psicologia profunda</a></li> <li><a href="/wiki/Psicodin%C3%A2mica" title="Psicodinâmica">Psicodinâmica</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_psicanal%C3%ADtica" title="Teoria psicanalítica">Teoria psicanalítica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psican%C3%A1lise_infantil&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicanálise infantil (página não existe)">Psicanálise infantil</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0.3em 0.4em 0.3em;font-weight:bold;border-top: 1px solid #aaa; border-bottom: 1px solid #aaa;border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa;"> <ul><li><a href="/wiki/Portal:Psicologia" title="Portal:Psicologia">Portal:Psicologia</a></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align:right;font-size:115%;padding-top: 0.6em;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Psican%C3%A1lise" title="Predefinição:Psicanálise"><abbr title="Ver esta predefinição">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Psican%C3%A1lise&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Psicanálise (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o:Psican%C3%A1lise&amp;action=edit"><abbr title="Editar esta predefinição">e</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fundamentos_da_terapia_freudiana">Fundamentos da terapia freudiana</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Editar secção: Fundamentos da terapia freudiana" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=6" title="Editar código-fonte da secção: Fundamentos da terapia freudiana"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O objetivo da terapia freudiana ou psicanálise é, relacionando conceitos <a href="/wiki/Cartesianismo" title="Cartesianismo">cartesianos</a> da mente e conceitos da hidráulica, mover (mediante a associação livre e a interpretação dos sonhos) os pensamentos e sentimentos reprimidos (explicados como uma forma de energia) através do consciente para permitir, ao sujeito, a <a href="/wiki/Catarse" title="Catarse">catarse</a> que provocaria a cura automática. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pensamento_e_Linguagem">Pensamento e Linguagem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Editar secção: Pensamento e Linguagem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=7" title="Editar código-fonte da secção: Pensamento e Linguagem"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Em suas <a href="/wiki/Teoria" title="Teoria">teorias</a>, Freud afirma que os <a href="/wiki/Pensamento" title="Pensamento">pensamentos</a> humanos são desenvolvidos por processos diferenciados, relacionando tal ideia à de que o nosso cérebro trabalha essencialmente no campo da <a href="/wiki/Sem%C3%A2ntica" title="Semântica">semântica</a>, isto é, a mente desenvolve os pensamentos num <a href="/wiki/Sistema" title="Sistema">sistema</a> intrincado de <a href="/wiki/Linguagem" title="Linguagem">linguagem</a> baseada em <a href="/wiki/Imagem" title="Imagem">imagens</a>, as quais são meras representações de significados latentes. Em diversas obras, como "<a href="/wiki/A_Interpreta%C3%A7%C3%A3o_dos_Sonhos" title="A Interpretação dos Sonhos">A Interpretação dos Sonhos</a>", "<a href="/wiki/Zur_Psychopathologie_des_Alltagslebens" title="Zur Psychopathologie des Alltagslebens">A Psicopatologia da Vida Cotidiana</a>" e "Os Chistes e suas Relações com o Inconsciente", Freud não só desenvolve sua teoria sobre o inconsciente da mente humana, como articula o conteúdo do inconsciente ao ato da fala, especialmente aos <a href="/wiki/Ato_falho" title="Ato falho">atos falhos</a>.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> Para Freud, a <a href="/wiki/Consci%C3%AAncia" title="Consciência">consciência</a> humana subdivide-se em três níveis: consciente, pré-consciente e inconsciente. O primeiro contém o material perceptível; o segundo, o material latente, mas passível de emergir à consciência com certa facilidade; e o terceiro contém o material de difícil acesso, isto é, o conteúdo mais profundo da mente, que está ligado aos <a href="/wiki/Instinto" title="Instinto">instintos</a> primitivos do homem.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Os níveis de consciência estão distribuídos entre as três entidades que formam a mente humana, ou seja, o <a href="/wiki/Id" title="Id">Id</a>, o <a href="/wiki/Ego" title="Ego">Ego</a> e o <a href="/wiki/Superego" title="Superego">Superego</a>. </p><p>Segundo Freud, o conteúdo do inconsciente é, muitas vezes, reprimido pelo Ego. Para driblar a repressão, as ideias inconscientes apelam aos mecanismos definidos por Freud em sua obra "A Interpretação dos Sonhos", como deslocamento e condensação. Estes dois, mais tarde, seriam relacionados por Jacobson à <a href="/wiki/Meton%C3%ADmia" title="Metonímia">metonímia</a> e <a href="/wiki/Met%C3%A1fora" title="Metáfora">metáfora</a>, respectivamente.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span>[</span>28<span>]</span></a></sup> </p><p>Portanto, as representações de ideias inconscientes manifestam-se nos sonhos como símbolos imagéticos, tanto metafóricos quanto metonímicos. Aplicando o conceito à fala, o inconsciente consegue expelir ideias recalcadas através dos <a href="/wiki/Chiste" class="mw-redirect" title="Chiste">chistes</a> ou atos falhos. Freud propõe que as piadas ou as "trocas de palavras por acidente" nem sempre são inócuas. Antes, são mecanismos da fala que articulam ideias aparentes com ideias reprimidas, são meios pelos quais é possível exprimir os instintos primitivos. </p><p>Deste modo, Freud cria uma inter-relação entre os campos da <a href="/wiki/Lingu%C3%ADstica" title="Linguística">linguística</a> e da psicanálise, que será retomada por estudiosos posteriores, como <a href="/wiki/Jacques-Marie_%C3%89mile_Lacan" class="mw-redirect" title="Jacques-Marie Émile Lacan">Jacques-Marie Émile Lacan</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Teoria_da_Representação"><span id="Teoria_da_Representa.C3.A7.C3.A3o"></span>Teoria da Representação</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Editar secção: Teoria da Representação" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=8" title="Editar código-fonte da secção: Teoria da Representação"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Gyrus_Dentatus_40x.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Gyrus_Dentatus_40x.jpg/220px-Gyrus_Dentatus_40x.jpg" decoding="async" width="220" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Gyrus_Dentatus_40x.jpg/330px-Gyrus_Dentatus_40x.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Gyrus_Dentatus_40x.jpg/440px-Gyrus_Dentatus_40x.jpg 2x" data-file-width="1344" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Rede de neurônios associados</figcaption></figure> <p>O fenômeno <a href="/wiki/Representa%C3%A7%C3%A3o_mental" title="Representação mental">representacional</a> psíquico está relacionado ao <a href="/wiki/Sistema_nervoso" title="Sistema nervoso">sistema nervoso</a> humano. As representações, segundo Freud, são <a href="/wiki/Analogia" title="Analogia">analógicas</a> e <a href="/wiki/Imagem" title="Imagem">imagéticas</a>. Estas se inter-relacionam através de redes associativas. As redes associativas das representações são provenientes do processo fisiológico cerebral, que se baseia em uma rede de <a href="/wiki/Neur%C3%B4nio" class="mw-redirect" title="Neurônio">neurônios</a>. Esse processo ocorre através de um mecanismo reflexo: a informação parte por uma rede associativa de neurônios até chegar à região motora e sensorial. Ela provoca então, modificações nas células centrais, causando a formação das representações.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Enquanto elementos, as representações são originadas da <a href="/wiki/Sistema_sensorial" title="Sistema sensorial">percepção sensorial</a> do indivíduo. São unidades mentais tanto de objetos, como de situações, sensações, relações.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>A representação de objeto, também chamada de representação da "coisa", é "um complexo de associações, formado por uma grande variedade de apresentações <a href="/wiki/Vis%C3%A3o" title="Visão">visuais</a>, <a href="/wiki/Audi%C3%A7%C3%A3o" title="Audição">acústicas</a>, <a href="/wiki/Tato" title="Tato">táteis</a>, <a href="/wiki/Cinestesia" class="mw-redirect" title="Cinestesia">cinestésicas</a> e outras", de acordo com Freud.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>As <a href="/wiki/Emo%C3%A7%C3%A3o" title="Emoção">emoções</a>, por exemplo, são processos de descarga de energia, que são percebidos como os <a href="/wiki/Sentimento" title="Sentimento">sentimentos</a>. São as chamadas representações imagéticas, que não formam imagens psíquicas, e sim traços <a href="/wiki/Mem%C3%B3ria" title="Memória">mnésicos</a> de sensações.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>É preciso destacar que as relações entre as representações não são a demonstração e a manifestação dos sentimentos, dos afetos, das emoções. A relação entre os tipos de representação formam as ideias, ou seja, as relações associativas contidas nas representações de objeto (captadas pelos processos perceptivos) formam os complexos de sensações associados, dando origem a uma representação completa. Portanto, um único objeto representado na mente é constituído por seus vários aspectos sensoriais da realidade externa: cor, gosto, textura, cheiro e coisas do gênero.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEThá2004_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEThá2004-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Teoria_do_processo_de_pensamento">Teoria do processo de pensamento</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Editar secção: Teoria do processo de pensamento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=9" title="Editar código-fonte da secção: Teoria do processo de pensamento"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Segundo Freud, o processo de pensamento é a ativação ou inibição dos complexos de sensações associadas que tornam, possível, o fenômeno representacional psíquico, o que se dá através da <a href="/wiki/Energia" title="Energia">energia</a> que flui no sistema nervoso pelos sistemas de neurônios. Podemos distinguir, neste processamento, um nível primário e um secundário. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Processo_Primário"><span id="Processo_Prim.C3.A1rio"></span>Processo Primário</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Editar secção: Processo Primário" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=10" title="Editar código-fonte da secção: Processo Primário"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Associado ao inconsciente, o processamento primário do pensamento é aquele que dirige ações imediatas ou reflexas, sendo associado, assim, ao prazer, ao emocional do indivíduo e ao fenômeno de <a href="/wiki/Arco_reflexo" class="mw-redirect" title="Arco reflexo">arco reflexo</a>. Nele, a energia presente no aparelho mental flui livremente pelas representações, do polo do estímulo ao da resposta. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Processo_Secundário"><span id="Processo_Secund.C3.A1rio"></span>Processo Secundário</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Editar secção: Processo Secundário" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=11" title="Editar código-fonte da secção: Processo Secundário"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O processo de pensamento secundário, por outro lado, está associado ao pré-consciente, também chamado de "ação interiorizada" ou, ainda, de "processo racional do pensamento". Nele, o escoamento de energia mental fica retido, só acontecendo após uma série de associações, as quais se refletem no aparelho psíquico. As ações decorrentes dessa forma de processamento devem ser tomadas com base no mundo externo, no contexto em que a pessoa se encontra e em seus objetivos. Assim, ao contrário da energia do processo primário, que é livre, a energia do secundário é condicional, ou seja, está sujeita a quaisquer ações.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEThá2004_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEThá2004-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Divisão_do_Inconsciente"><span id="Divis.C3.A3o_do_Inconsciente"></span>Divisão do Inconsciente</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Editar secção: Divisão do Inconsciente" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=12" title="Editar código-fonte da secção: Divisão do Inconsciente"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Freud procurou uma explicação à forma de operar do inconsciente, propondo uma estrutura particular. No primeiro tópico, recorre à imagem do <i><a href="/wiki/Iceberg" title="Iceberg">iceberg</a></i> em que o consciente corresponde à parte clara, e o inconsciente corresponde à parte não visível, ou seja, à parte submersa do <i>iceberg</i>. De sua teoria, ele estava preocupado em estudar o que levava à formação dos <a href="/wiki/Sintoma" class="mw-redirect" title="Sintoma">sintomas</a> <a href="/wiki/Psicossom%C3%A1tica" title="Psicossomática">psicossomáticos</a> (principalmente a <a href="/wiki/Histeria" title="Histeria">histeria</a>, por isso apenas os conceitos de inconsciente, pré-consciente e consciente eram suficientes). Quando sua preocupação se virou para a forma como se dava o processo da repressão, passou a adotar os conceitos de <a href="/wiki/Id" title="Id">id</a>, <a href="/wiki/Ego" title="Ego">ego</a> e <a href="/wiki/Superego" title="Superego">superego</a>. </p> <ul><li>O <a href="/wiki/Id" title="Id">id</a> representa os processos primitivos do pensamento e constitui, segundo Freud, o reservatório das <a href="/wiki/Puls%C3%A3o" title="Pulsão">pulsões</a>, dessa forma toda energia envolvida na atividade humana seria advinda do Id. Inicialmente, considerou que todas essas pulsões seriam ou de origem sexual, ou que atuariam no sentido de autopreservação. Posteriormente, introduziu o conceito das <a href="/wiki/Puls%C3%B5es" class="mw-redirect" title="Pulsões">pulsões</a> de morte, que atuariam no sentido contrário ao das pulsões de agregação e preservação da vida. O Id é responsável pelas demandas mais primitivas e perversas.</li> <li>O <a href="/wiki/Ego" title="Ego">Ego</a>, permanece entre ambos, alternando nossas necessidades primitivas e nossas crenças éticas e morais. É a instância na que se inclui a consciência. Um eu saudável proporciona a habilidade para adaptar-se à realidade e interagir com o mundo exterior de uma maneira que seja cômoda para o id e o superego.</li> <li>O <a href="/wiki/Superego" title="Superego">Superego</a>, a parte que contra-age ao id, representa os pensamentos morais e éticos internalizados.</li></ul> <p>Freud estava especialmente interessado na dinâmica destas três partes da mente. Argumentou que essa relação é influenciada por fatores ou energias inatas, que chamou de pulsões. Descreveu duas pulsões antagónicas: <a href="/wiki/Eros_(psican%C3%A1lise)" title="Eros (psicanálise)">Eros</a>, uma <a href="/wiki/Puls%C3%A3o_sexual" class="mw-redirect" title="Pulsão sexual">pulsão sexual</a> com tendência à preservação da vida, e <a href="/wiki/T%C3%A2nato" title="Tânato">Tânato</a>, a <a href="/wiki/Puls%C3%A3o_da_morte" class="mw-redirect" title="Pulsão da morte">pulsão da morte</a>, que levaria à segregação de tudo o que é vivo, à destruição. Ambas as pulsões não agem de forma isolada, estão sempre trabalhando em conjunto. Como no exemplo de se alimentar, embora haja pulsão de vida presente, afinal a finalidade de se alimentar é a manutenção da vida, existe também a pulsão de morte presente, pois é necessário que se destrua o alimento antes de ingeri-lo, e aí está presente um elemento agressivo, de segregação. </p><p>Além de suas "tópicas", em seu sistema de <a href="/wiki/Metapsicologia" title="Metapsicologia">metapsicologia</a>, Freud constantemente reelaborará esses conceitos ao longo de suas obras e especula sobre outros novos, a exemplo do <a href="/wiki/Princ%C3%ADpio_de_Nirvana" title="Princípio de Nirvana">princípio de Nirvana</a>.<sup id="cite_ref-:2_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-30"><span>[</span>30<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mecanismos_de_defesa">Mecanismos de defesa</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Editar secção: Mecanismos de defesa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=13" title="Editar código-fonte da secção: Mecanismos de defesa"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69236695">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Mecanismo_de_defesa" title="Mecanismo de defesa">Mecanismo de defesa</a></div> <p>As percepções de um acontecimento, do mundo externo ou interno, pode ser algo muito constrangedor, doloroso, desorganizador, para evitar esse desprazer, a pessoa "deforma" ou suprime a realidade – deixa de registrar percepções externas, afasta determinados conteúdos, psíquicos, interfere no pensamento. São vários mecanismos que o indivíduo pode realizar essa deformação da realidade, chamados mecanismos de defesa, são eles:<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/Recalque_(psican%C3%A1lise)" title="Recalque (psicanálise)">Recalque</a>: indivíduo "não vê" ou "não ouve" o que ocorre. Existe a supressão de uma parte da realidade;</li> <li><a href="/wiki/Forma%C3%A7%C3%A3o_reativa" title="Formação reativa">Formação reativa</a>: o ego procura afetar o desejo que vai para determinada direção, e para isso o indivíduo adota uma atitude oposta á esse desejo;</li> <li><a href="/wiki/Regress%C3%A3o_(psicologia)" title="Regressão (psicologia)">Regressão</a>: o indivíduo retorna as etapas anteriores do seu desenvolvimento, é passagem para modos de expressão primitivos;</li> <li><a href="/wiki/Proje%C3%A7%C3%A3o_(psicologia)" title="Projeção (psicologia)">Projeção</a>: é uma confluência de distorções do mundo externo e interno. O indivíduo localiza no mundo externo e não percebe que aquilo foi projetado com algo que considera indesejável;</li> <li><a href="/wiki/Racionaliza%C3%A7%C3%A3o_(psicologia)" title="Racionalização (psicologia)">Racionalização</a>: o indivíduo constrói uma argumentação intelectualmente convincente e aceitável, que justifica os estados "deformados" de convivência.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Libido">Libido</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Editar secção: Libido" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=14" title="Editar código-fonte da secção: Libido"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O conceito de <a href="/wiki/Libido" title="Libido">libido</a> desempenha um papel central na psicanálise. Nos primeiros trabalhos de Freud, a libido é definida como o impulso vital de <a href="/wiki/Autopreserva%C3%A7%C3%A3o" title="Autopreservação">autopreservação</a> da espécie, e compreende tanto a energia sexual no sentido estrito, quanto o fenômeno da pulsão do desejo e do prazer. Mais tarde, ele adota uma visão mais geralista de que o impulso de autopreservação tem origem libidinosa, confrontando a libido com a <a href="/wiki/Puls%C3%A3o_de_morte" title="Pulsão de morte">pulsão de morte</a>.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Freud também acreditava que a libido amadurecia nos indivíduos por meio da troca de seu objeto (ou objetivo). Argumentava que os humanos nascem "polimorficamente perversos", no sentido de que uma grande variedade de objetos possam ser uma fonte de <a href="/wiki/Prazer" title="Prazer">prazer</a>, sem ter a pretensão de se chegar à finalidade última, ou seja, o <a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%A3o_sexual" title="Relação sexual">ato sexual</a>. O desenvolvimento psicossexual ocorreria em etapas, de acordo com a área na qual a libido está mais concentrada: a <a href="/wiki/Fixa%C3%A7%C3%A3o_oral" class="mw-redirect" title="Fixação oral">etapa oral</a> (exemplificada pelo prazer dos bebês ao chupar a <a href="/wiki/Chupeta" title="Chupeta">chupeta</a>, que não tem nenhuma função vital, mas apenas a de proporcionar prazer); a etapa anal (exemplificada pelo prazer das crianças ao controlar sua <a href="/wiki/Defeca%C3%A7%C3%A3o" title="Defecação">defecação</a>); e logo a etapa fálica (que é demonstrada pela manipulação dos <a href="/wiki/%C3%93rg%C3%A3o_sexual" title="Órgão sexual">órgãos genitais</a>).<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Até então, percebe-se que a libido é voltada para o próprio ego, ou seja, a criança sente prazer consigo mesma. O primeiro investimento objetal da libido, segundo Freud, ocorreria no progenitor do sexo oposto, esta fase caracterizada pelo investimento libidinal em um dos progenitores (se chama <a href="/wiki/Complexo_de_%C3%89dipo" title="Complexo de Édipo">complexo de Édipo</a>). A criança percebe, então, que, entre ela e a mãe (no caso de um menino), existe o pai, impedindo a comunhão por ele desejada. A criança passa então a amar a mãe e a experienciar um sentimento antagônico de <a href="/wiki/Amor" title="Amor">amor</a> e <a href="/wiki/%C3%93dio" title="Ódio">ódio</a> com relação ao pai. Ela percebe, então, que tanto o amor vivido com a mãe como o ódio vivido com o pai são proibidos e o complexo de Édipo é, então, finalizado com o surgimento do superego, com a desistência da criança com relação à mãe e com a identificação do menino com o pai.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transferência"><span id="Transfer.C3.AAncia"></span>Transferência</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Editar secção: Transferência" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=15" title="Editar código-fonte da secção: Transferência"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69236695"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Transfer%C3%AAncia_(psican%C3%A1lise)" class="mw-redirect" title="Transferência (psicanálise)">Transferência (psicanálise)</a></div> <p>Outro elemento importante da psicanálise é a pouca intervenção do psicanalista, para que o paciente possa projetar seus pensamentos e sentimentos no psicanalista. Através deste processo, chamado de transferência, o paciente pode reconstruir e resolver conflitos reprimidos (causadores de sua doença), especialmente conflitos da infância com seus pais. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Freud_e_a_neurologia">Freud e a neurologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Editar secção: Freud e a neurologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=16" title="Editar código-fonte da secção: Freud e a neurologia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>É menos conhecido o interesse de Freud pela <a href="/wiki/Neurologia" title="Neurologia">neurologia</a>. No início de sua carreira, investigou a <a href="/wiki/Paralisia_cerebral" title="Paralisia cerebral">paralisia cerebral</a>. Publicou numerosos artigos médicos neste campo. Também mostrou que a doença existia muito antes de outros pesquisadores de seu tempo terem notícia dela e de a estudarem. Também sugeriu que era errado que esta doença, segundo descrito por <a href="/w/index.php?title=William_Little&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William Little (página não existe)">William Little</a> (cirurgião ortopédico britânico), tivesse, como causa, uma falta de <a href="/wiki/Oxig%C3%AAnio" class="mw-redirect" title="Oxigênio">oxigênio</a> durante o nascimento. Ao invés disso, Freud afirmou que as complicações no parto eram somente um sintoma do problema. Somente na <a href="/wiki/D%C3%A9cada_de_1980" title="Década de 1980">década de 1980</a>, suas especulações foram confirmadas por pesquisadores modernos.<span style="color:gray"><sup>&#91;</sup></span><sup><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Livro_de_estilo/Cite_as_fontes" title="Wikipédia:Livro de estilo/Cite as fontes"><span title="Esta afirmação precisa de uma referência para confirmá-la desde setembro de 2020." style="color:gray"><i>carece&#160;de fontes</i></span></a><span class="printfooter">?</span><span style="color:gray">&#93;</span></sup> </p><p>Nas últimas décadas o modelo estrutural de Freud tem sido validado pelas pesquisas que buscam correlacionar a neurociência e a psicanálise. Os dados que verificam as descrições de Freud da segunda tópica confirmam seu lugar na neurofisiologia hoje e permanecem abertos à discussão para melhor compreensão da mente humana.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span>[</span>31<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Inovações_de_Freud"><span id="Inova.C3.A7.C3.B5es_de_Freud"></span>Inovações de Freud</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Editar secção: Inovações de Freud" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=17" title="Editar código-fonte da secção: Inovações de Freud"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Freud foi <a href="/wiki/Inova%C3%A7%C3%A3o" title="Inovação">inovador</a>. Simultaneamente, desenvolveu uma teoria da mente e da <a href="/wiki/Conduta" title="Conduta">conduta</a> humana, e uma técnica <a href="/wiki/Terapia" title="Terapia">terapêutica</a> para ajudar pessoas <a href="/wiki/Transtorno_mental" title="Transtorno mental">afetadas psiquicamente</a>. Alguns de seus seguidores afirmam estar influenciados por um, mas não pelo outro campo. </p><p>Provavelmente a contribuição mais significativa que Freud fez ao pensamento moderno é a de tentar dar, ao conceito de <a href="/wiki/Inconsciente" title="Inconsciente">inconsciente</a>, um <i>status</i> científico (não compartilhado por várias áreas da <a href="/wiki/Ci%C3%AAncia" title="Ciência">ciência</a> e da <a href="/wiki/Psicologia" title="Psicologia">psicologia</a>). Seus conceitos de inconsciente, desejos inconscientes e <a href="/wiki/Repress%C3%A3o_(psicologia)" class="mw-redirect" title="Repressão (psicologia)">repressão</a> foram revolucionários; propõem uma mente dividida em camadas ou níveis, dominada em certa medida por vontades primitivas que estão escondidas sob a consciência e que se manifestam nos lapsos e nos sonhos. </p><p>Em sua obra mais conhecida, <i>A Interpretação dos Sonhos</i>, Freud explica o argumento para postular o novo modelo do inconsciente e desenvolve um método para conseguir o acesso ao mesmo, tomando elementos de suas experiências prévias com as técnicas de hipnose. </p><p>Como parte de sua teoria, Freud postula também a existência de um <a href="/wiki/Pr%C3%A9-consciente" title="Pré-consciente">pré-consciente</a>, que descreve como a camada entre o <a href="/wiki/Consciente" class="mw-redirect" title="Consciente">consciente</a> e o inconsciente<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span>[</span>32<span>]</span></a></sup> (o termo <a href="/wiki/Subconsciente" class="mw-redirect" title="Subconsciente">subconsciente</a> é utilizado popularmente, mas não é parte da terminologia psicanalítica). A repressão em si tem grande importância no conhecimento do inconsciente. De acordo com Freud, as pessoas experimentam repetidamente pensamentos e sentimentos que são tão dolorosos que não podem suportá-los. Tais pensamentos e sentimentos (assim como as recordações associadas a eles) não podem ser expulsos da mente, mas, em troca, são expulsos do consciente, para formar parte do inconsciente. </p><p>Embora, ao longo de sua carreira, Freud tenha tentado encontrar padrões de repressão entre seus pacientes que derivassem em um modelo geral para a mente, ele observou que pacientes diferentes reprimiam fatos diferentes. Observou, ainda, que o processo da repressão é, em si mesmo, um ato não consciente (isto é, não ocorreria através da intenção dos pensamentos ou sentimentos conscientes). Em outras palavras, o inconsciente era tanto causa como efeito da repressão. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Controvérsias_e_debates"><span id="Controv.C3.A9rsias_e_debates"></span>Controvérsias e debates</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Editar secção: Controvérsias e debates" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=18" title="Editar código-fonte da secção: Controvérsias e debates"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A_questão_da_homossexualidade"><span id="A_quest.C3.A3o_da_homossexualidade"></span>A questão da homossexualidade</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Editar secção: A questão da homossexualidade" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=19" title="Editar código-fonte da secção: A questão da homossexualidade"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Freud gradualmente desiste de fazer da <a href="/wiki/Homossexualidade" title="Homossexualidade">homossexualidade</a> uma disposição biológica ou um resultado cultural, mas sim a assimila a uma escolha psíquica inconsciente.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span>[</span>33<span>]</span></a></sup> Em 1905, em <i><a href="/wiki/Tr%C3%AAs_Ensaios_sobre_a_Teoria_da_Sexualidade" title="Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade">Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade</a></i>, ele falou de "inversão", Mas, em 1910, em <i><a href="/w/index.php?title=Uma_Recorda%C3%A7%C3%A3o_de_Inf%C3%A2ncia_de_Leonardo_da_Vinci&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Uma Recordação de Infância de Leonardo da Vinci (página não existe)">Uma Recordação de Infância de Leonardo da Vinci</a></i>, ele renuncia a este termo para escolher o de "homossexualidade". Em uma carta de 1919 escrita para a mãe de um jovem paciente, Freud explica: "a homossexualidade não é uma vantagem, mas também não é motivo para se envergonhar, não é um vício nem uma degradação e também não pode ser classificada como doença."<sup id="cite_ref-:02_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-:02-34"><span>[</span>34<span>]</span></a></sup> Contudo, em toda a obra de Freud, existem várias teorias e questionamentos sobre o surgimento da homossexualidade no sujeito: a homossexualidade adulta é apresentada ora como imatura pelo bloqueio da libido na <a href="/wiki/Est%C3%A1gio_anal" title="Estágio anal">fase anal</a>, ora como um <a href="/wiki/Narcisismo" title="Narcisismo">retraimento narcísico</a> ou mesmo como uma identificação com a mãe. Freud de fato afirmou certa vez que a homossexualidade resulta de uma "interrupção do desenvolvimento sexual".<sup id="cite_ref-:02_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-:02-34"><span>[</span>34<span>]</span></a></sup> Então ele por fim conclui que a homossexualidade é uma escolha de objeto inconsciente. </p><p>Segundo Freud, a homossexualidade não é objeto de tratamento analítico. Só a culpabilidade que a acompanha pode dar origem a uma <a href="/wiki/Neurose" title="Neurose">neurose</a>.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span>[</span>35<span>]</span></a></sup> Finalmente, em uma nota de 1915 para os <i>Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade</i>, ele explica igualmente que "a pesquisa psicanalítica se opõe fortemente à tentativa de separar os homossexuais de outros seres humanos como um grupo particularizado. […] Ela aprende que todos os seres humanos são capazes de uma escolha de objeto homossexual e que efetivamente fizeram essa escolha no inconsciente"<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span>[</span>36<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span>[</span>37<span>]</span></a></sup> "Nem Sigmund Freud, nem seus discípulos, nem seus herdeiros fizeram da homossexualidade um conceito ou noção específica da psicanálise", conclui <a href="/wiki/%C3%89lisabeth_Roudinesco" title="Élisabeth Roudinesco">Élisabeth Roudinesco</a>,<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span>[</span>38<span>]</span></a></sup> ainda que essa questão tenha dividido os psicanalistas. No entanto, uma distinção deve ser feita entre a homossexualidade psíquica em todos os seres humanos e a homossexualidade ativa.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span>[</span>39<span>]</span></a></sup> Segundo o crítico <a href="/wiki/Didier_Eribon" title="Didier Eribon">Didier Eribon</a>, os psicanalistas compartilham um "inconsciente homofóbico",<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span>[</span>40<span>]</span></a></sup> enquanto que para <a href="/w/index.php?title=Daniel_Borrillo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Daniel Borrillo (página não existe)">Daniel Borrillo</a>, Freud e alguns psicanalistas (como <a href="/wiki/Jacques_Lacan" title="Jacques Lacan">Jacques Lacan</a>) fariam o trabalho da <a href="/wiki/Homofobia" title="Homofobia">homofobia</a> classificando a homossexualidade entre as "inversões".<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span>[</span>41<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span>[</span>nota 1<span>]</span></a></sup> No entanto, não se deve negligenciar que Freud está fora dessa classificação. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cultura_e_natureza">Cultura e natureza</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Editar secção: Cultura e natureza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=20" title="Editar código-fonte da secção: Cultura e natureza"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Charles_Darwin_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Charles_Darwin_01.jpg/220px-Charles_Darwin_01.jpg" decoding="async" width="220" height="283" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Charles_Darwin_01.jpg/330px-Charles_Darwin_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Charles_Darwin_01.jpg/440px-Charles_Darwin_01.jpg 2x" data-file-width="3256" data-file-height="4183" /></a><figcaption><a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a>, cujas teorias Freud admirava.</figcaption></figure> <p>Para Freud, <a href="/wiki/Cultura" title="Cultura">cultura</a> (<i><span lang="de">Kultur</span></i>) designa o conjunto de instituições que distanciam o indivíduo do estado animal.<sup id="cite_ref-:03_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-:03-44"><span>[</span>43<span>]</span></a></sup> A natureza, portanto, corresponde às emoções, <a href="/wiki/Instinto" title="Instinto">instintos</a>, impulsos e necessidades. O ser humano está constantemente lutando contra sua natureza instintiva e seus impulsos, que ele tenta conter para viver em sociedade, caso contrário, o egoísmo universal traria o caos. No entanto, Freud opera uma confusão constante em seus escritos entre <a href="/wiki/Civiliza%C3%A7%C3%A3o" title="Civilização">civilização</a> de um lado e cultura de outro.<sup id="cite_ref-:03_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-:03-44"><span>[</span>43<span>]</span></a></sup> Quanto mais alto o nível da sociedade, maiores são os sacrifícios de seus indivíduos. Ao impor acima de tudo a frustração sexual, a civilização tem um efeito direto na gênese das neuroses individuais. O texto de 1929, <i><a href="/wiki/O_Mal-Estar_na_Civiliza%C3%A7%C3%A3o" class="mw-redirect" title="O Mal-Estar na Civilização">O Mal-Estar na Civilização</a></i> apoia a tese de que a cultura é a principal causa de neurose e disfunção psíquica.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span>[</span>44<span>]</span></a></sup> Pelas regras claras que lhe impõe, a cultura protege o indivíduo, mesmo que requeira <a href="/wiki/Recalque_(psican%C3%A1lise)" title="Recalque (psicanálise)">renúncias instintivas consequentes</a>. Essas restrições podem explicar por que existe uma raiva e rejeição―muitas vezes inconscientes―em relação à cultura. Em troca, a cultura oferece uma compensação pelas restrições e sacrifícios que impõe, por meio do consumo, do entretenimento, do patriotismo ou da religião.<sup id="cite_ref-:03_44-2" class="reference"><a href="#cite_note-:03-44"><span>[</span>43<span>]</span></a></sup> </p><p>No ensaio "Uma dificuldade da psicanálise" publicado em 1917,<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span>[</span>45<span>]</span></a></sup> e em suas palestras introdutórias à psicanálise, escritas durante a <a href="/wiki/Primeira_Guerra_Mundial" title="Primeira Guerra Mundial">Primeira Guerra Mundial</a>, Freud explica que a humanidade, ao longo de sua história, já sofreu "dois grandes aborrecimentos infligidos pela ciência ao seu amor próprio". A primeira, explica ele, data do momento em que <a href="/wiki/Nicolau_Cop%C3%A9rnico" title="Nicolau Copérnico">Nicolau Copérnico</a> estabeleceu que "nossa Terra não é o centro do universo, mas uma parcela ínfima de um sistema de mundo dificilmente representável em sua imensidão." A segunda, segundo ele, ocorre quando a biologia moderna― e <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Darwin</a> primeiro lugar―"devolve o homem aos seus descendentes do reino animal e ao caráter indelével de sua natureza bestial". Ele adiciona: "O terceiro aborrecimento, e o mais amargo, a <a href="/wiki/Megalomania" title="Megalomania">megalomania</a> humana deve suportar a pesquisa psicológica de hoje, que quer provar ao ego que ele nem mesmo é dono de sua própria casa, mas que está reduzido a informações parcimoniosas sobre o que está atuando inconscientemente em sua vida psíquica".<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span>[</span>46<span>]</span></a></sup> Segundo Freud, é a "renúncia progressiva das pulsões constitucionais" que permite ao homem evoluir culturalmente.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span>[</span>47<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Freud_e_a_filogênese"><span id="Freud_e_a_filog.C3.AAnese"></span>Freud e a filogênese</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Editar secção: Freud e a filogênese" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=21" title="Editar código-fonte da secção: Freud e a filogênese"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Apoiando-se nas teses de <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a>, em 1912, em <i><a href="/wiki/Totem_e_Tabu" title="Totem e Tabu">Totem e Tabu</a></i>, Freud explica que a origem da humanidade está baseada na fantasia de uma "horda primeva" na qual o assassinato primitivo do pai ocorre como o ato fundador da sociedade. Os homens viviam em hordas gregárias, sob o domínio de um homem todo-poderoso, que se apropriava das mulheres do grupo e excluía os demais homens. Estes últimos então cometem o assassinato de "Pai primevo", <a href="/wiki/Parric%C3%ADdio" title="Parricídio">parricídio</a> que explica o <a href="/wiki/Tabu_do_incesto" title="Tabu do incesto">tabu do incesto</a> como elemento constitutivo das sociedades. Em <i>O Mal-Estar na Civilização</i>, Freud divide a evolução da humanidade em três fases: uma <a href="/wiki/Animismo" title="Animismo">fase animista</a> caracterizada por um narcisismo primário e <a href="/wiki/Totemismo" class="mw-redirect" title="Totemismo">totemismo</a> primeiro, depois uma fase religiosa marcada pela <a href="/wiki/Neurose" title="Neurose">neurose coletiva</a> e finalmente uma fase científica em que predomina a <a href="/wiki/Sublima%C3%A7%C3%A3o_(psican%C3%A1lise)" title="Sublimação (psicanálise)">sublimação</a>.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span>[</span>48<span>]</span></a></sup> Esta concepção de herança filogenética foi criticada por antropólogos e historiadores<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span>[</span>49<span>]</span></a></sup> e invalidada pela <a href="/wiki/Biologia" title="Biologia">biologia</a>.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span>[</span>50<span>]</span></a></sup> Segundo Plon e Roudinesco, para Freud é apenas uma questão de "hipóteses que ele considera bem como de 'fantasias'"<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPlonRoudinesco2011_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPlonRoudinesco2011-52"><span>[</span>51<span>]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Florian_Houssier&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Florian Houssier (página não existe)">Florian Houssier</a> indica que "seja qual for o grau de validade que alguém confere a ela (fantasia ou crença), nós a consideramos [filogenia] como um núcleo de hipóteses tanto mais decisivo quanto Freud a aproxima e incessantemente a vincula à <a href="/wiki/Ontog%C3%AAnese" class="mw-redirect" title="Ontogênese">ontogênese</a> e a suas potenciais confirmações clínicas. [...] as preocupações de Freud, em encontrar na filogênese o ponto de partida para a escolha da neurose e em confirmar por uma história de origens a hipótese do <a href="/wiki/Complexo_de_%C3%89dipo" title="Complexo de Édipo">complexo de Édipo</a> constituem de fato um eixo teórico-clínico importante."<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span>[</span>52<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Freud_e_a_religião"><span id="Freud_e_a_religi.C3.A3o"></span>Freud e a religião</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Editar secção: Freud e a religião" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=22" title="Editar código-fonte da secção: Freud e a religião"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dizendo "incrédulo", "judeu sem Deus",<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span>[</span>53<span>]</span></a></sup> Freud é crítico da religião. <a href="/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo">Ateu</a> convicto,<sup id="cite_ref-Não_nomeado-20230316163551_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Não_nomeado-20230316163551-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup> ele estimava que o ser humano perde mais do que ganha com a fuga que ela propõe. Em seu primeiro escrito sobre <a href="/wiki/Religi%C3%A3o" title="Religião">religião</a>, <i>Atos Obsessivos e Exercícios Religiosos</i>, publicado em 1907, ele explica que o cerimonial <a href="/wiki/Lit%C3%BArgico" class="mw-redirect" title="Litúrgico">litúrgico</a> envolve necessariamente "atos obsessivos". Ele fala consequentemente de "cerimonial neurótico". Segundo ele, a "repressão, a renúncia a certas pulsões instintivas parecem assim estar na base da formação da religião".<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span>[</span>54<span>]</span></a></sup> Quanto ao vínculo que a prática psicanalítica mantém com a religião, e em uma carta ao <a href="/wiki/Pastor_(ministro_crist%C3%A3o)" title="Pastor (ministro cristão)">pastor</a> <a href="/wiki/Oskar_Pfister" title="Oskar Pfister">Oskar Pfister</a> de 9 de janeiro de 1909, Freud diz que "em si mesma, a psicanálise não é mais religiosa do que irreligiosa. É um instrumento sem partido que pode ser usado ​​por religiosos e leigos, desde que unicamente a serviço dos seres sofredores".<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span>[</span>55<span>]</span></a></sup> </p><p>Com <i><a href="/wiki/O_Futuro_de_uma_Ilus%C3%A3o" title="O Futuro de uma Ilusão">O Futuro de uma Ilusão</a></i> (1927), Freud mostra pela primeira vez que a civilização deve apelar para valores morais para garantir sua integridade e se proteger das inclinações destrutivas individuais. Segundo <a href="/w/index.php?title=Jean-Michel_Quinodoz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jean-Michel Quinodoz (página não existe)">Quinodoz</a>, Freud inclui nesses valores morais "valores de ordem psicológica, os ideais culturais, bem como as ideias religiosas, estas últimas constituindo a seus olhos o valor moral mais importante para a manutenção da civilização." Freud dialogou com um oponente imaginário (que poderia ser o pastor Pfister), tomando como modelo de religião o <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a> praticado no Ocidente. A publicação da obra provocou, segundo Quinodoz, "controvérsias que estão longe de serem apaziguadas".<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span>[</span>56<span>]</span></a></sup> Segundo Freud, a humanidade deve aceitar que a religião é apenas uma ilusão para sair de seu estado de infantilismo, e ele relaciona esse fenômeno à criança que deve resolver seu complexo de Édipo: "essas ideias [religiosas], que professam ser dogmas, não são o resíduo da experiência ou o resultado final da reflexão: são<a href="/wiki/Ilus%C3%A3o#_O_discurso_de_oposição_à_ilusão" title="Ilusão"> ilusões</a>, a realização dos mais antigos, mais fortes, desejos mais urgentes da humanidade; o segredo de sua força é a força desses desejos. Já sabemos: a terrível impressão da angústia da infância despertou a necessidade de ser protegido―protegido por ser amado―uma necessidade que o pai satisfazia".<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span>[</span>57<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span>[</span>58<span>]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Clotilde_Leguil&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clotilde Leguil (página não existe)">Clotilde Leguil</a> observa que Freud, em <i>O Mal-Estar na Civilização</i>, compara o efeito da religião na psique com o dos narcóticos. Freud situa sua tese na linhagem daquela de Marx, que poderia afirmar não apenas que é o "<a href="/wiki/%C3%93pio_do_povo" title="Ópio do povo">ópio do povo</a>", mas também que "a religião é apenas o sol ilusório que gravita em torno do homem enquanto o homem não gira ao redor de si mesmo".<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span>[</span>59<span>]</span></a></sup> <a href="/wiki/Paul_Ricoeur" class="mw-redirect" title="Paul Ricoeur">Paul Ricoeur</a> também apelidou Marx, Nietzsche e Freud de "os mestres da suspeição", na medida em que têm em comum o ter denunciado a ilusão religiosa.<sup id="cite_ref-Natanson2006_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-Natanson2006-61"><span>[</span>60<span>]</span></a></sup> </p><p>Em 1939 apareceu <i><a href="/w/index.php?title=Mois%C3%A9s_e_o_Monote%C3%ADsmo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Moisés e o Monoteísmo (página não existe)">Moisés e o Monoteísmo</a>,</i><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span>[</span>61<span>]</span></a></sup> em que Freud desenvolveu a tese de que <a href="/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés">Moisés</a> não era um judeu, mas um egípcio que adorava o deus <a href="/wiki/%C3%81ton" title="Áton">Aton</a>. Freud admite que as bases desta hipótese histórica são frágeis; ele originalmente queria dar o título de seu ensaio: <i>O homem Moisés, um romance histórico</i>.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span>[</span>62<span>]</span></a></sup> A publicação da obra gerou polêmica.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span>[</span>63<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Freud_em_face_do_antissemitismo">Freud em face do antissemitismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Editar secção: Freud em face do antissemitismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=23" title="Editar código-fonte da secção: Freud em face do antissemitismo"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:1933-may-10-berlin-book-burning.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/1933-may-10-berlin-book-burning.JPG/220px-1933-may-10-berlin-book-burning.JPG" decoding="async" width="220" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/1933-may-10-berlin-book-burning.JPG/330px-1933-may-10-berlin-book-burning.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/1933-may-10-berlin-book-burning.JPG/440px-1933-may-10-berlin-book-burning.JPG 2x" data-file-width="1507" data-file-height="1200" /></a><figcaption>As obras de Freud foram queimadas pelos nazistas, que decretaram que a <a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">psicanálise</a> era uma "ciência judia".<sup id="cite_ref-Goggin_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-Goggin-65"><span>[</span>64<span>]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>O <a href="/wiki/Antissemitismo" title="Antissemitismo">antissemitismo</a> não pesa de uma maneira igual na vida de Freud, e isso de acordo com as mudanças políticas na <a href="/wiki/%C3%81ustria" title="Áustria">Áustria</a> e <a href="/wiki/Alemanha" title="Alemanha">Alemanha</a> do início do século XX.<sup id="cite_ref-Max_Schur_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Max_Schur-66"><span>[</span>65<span>]</span></a></sup> O sentimento antissemita teve um papel decisivo no final de sua vida, quando teve que fugir da Áustria em face da <a href="/wiki/Anschluss" title="Anschluss">ameaça nazista</a>. Antes da Primeira Guerra Mundial, como <a href="/wiki/Yosef_Hayim_Yerushalmi" title="Yosef Hayim Yerushalmi">Yerushalmi</a> aponta, "Gostaria de salientar que sua consciência do fenômeno precedeu sua entrada na Universidade de Viena, ou o fim do Burgerminister liberal e a ascensão do antissemitismo político".<sup id="cite_ref-Yosef_Hayim_Yerushalmi_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yosef_Hayim_Yerushalmi-67"><span>[</span>66<span>]</span></a></sup> A partir de 1917, a censura de artigos antissemitas em jornais tornou-se menos rígida e tornou-se comum ver judeus chamados de "aproveitadores de guerra". Foi em 1918 que o antissemitismo atingiu seu auge, os judeus se tornando explicitamente os bodes expiatórios de todos os infortúnios que se abateram sobre a Áustria.<sup id="cite_ref-Jacques_Le_Rider_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jacques_Le_Rider-68"><span>[</span>67<span>]</span></a></sup> Em 1933, as obras de Freud foram queimadas pelos nazistas, que viram nelas uma "ciência judia" (segundo a fórmula do partido nazista<sup id="cite_ref-Goggin2_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-Goggin2-69"><span>[</span>68<span>]</span></a></sup>) contrária ao "espírito alemão": "Na Alemanha de 1933, depois que as obras de Freud foram queimadas, ficou evidente que o regime liderado pelos nazistas, recém-chegados ao poder, não deixava espaço para a psicanálise".<sup id="cite_ref-:04_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-:04-70"><span>[</span>69<span>]</span></a></sup> Com a anexação da Áustria pela Alemanha, muitos psicanalistas tiveram que interromper sua prática ou emigrar quando não foram mortos ou enviados para <a href="/wiki/Campo_de_concentra%C3%A7%C3%A3o" title="Campo de concentração">campos de concentração</a> por serem judeus. A segregação desenvolveu-se pela primeira vez na Hungria, especialmente sob o regime de <a href="/wiki/Mikl%C3%B3s_Horthy" title="Miklós Horthy">Miklós Horthy</a>. Então, se espalhou para a Alemanha já na década de 1920 e para a Áustria. A partir de então, a maioria dos que sobreviveram emigrou para os Estados Unidos (bem como para o Reino Unido, França, América do Sul, <a href="/w/index.php?title=Max_Eitingon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Max Eitingon (página não existe)">Max Eitingon</a> entretanto foi para o exílio na <a href="/wiki/Mandato_Brit%C3%A2nico_da_Palestina" title="Mandato Britânico da Palestina">Palestina</a>).<sup id="cite_ref-:04_70-1" class="reference"><a href="#cite_note-:04-70"><span>[</span>69<span>]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Henri_Ellenberger" title="Henri Ellenberger">Henri Ellenberger</a> fez um estudo aprofundado da situação dos judeus em toda a região e afirma que Freud teria exagerado o impacto do antissemitismo em sua não nomeação para um cargo acadêmico de professor extraordinário.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span>[</span>70<span>]</span></a></sup> Ele argumenta sua tese de maneira documentada. Outros historiadores consideram que Ellenberger minimizou o fenômeno em Viena,<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span>[</span>71<span>]</span></a></sup> que elegeu Karl Lueger, abertamente antissemita, como prefeito em 1897. O pai de Freud foi vítima de um ato antissemita, que ele contou ao filho.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span>[</span>72<span>]</span></a></sup> Desde o início, a psicanálise freudiana foi acusada de ser uma "ciência judia". Martin Staemmler escreve, em um texto de 1933: "A psicanálise freudiana constitui um exemplo típico da desarmonia interna na vida da alma entre judeus e alemães. [...] E quando se vai ainda mais longe e se faz entrar na esfera sexual todo movimento da mente e toda má conduta da criança [...], quando [...] o ser humano não é nada mais do que um órgão sexual em torno do qual o corpo vegeta, então devemos ter a coragem de recusar essas interpretações da alma alemã e dizer aos senhores da comitiva de Freud que eles não precisam apenas fazer seus experimentos psicológicos em material humano que pertence à sua raça".<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span>[</span>73<span>]</span></a></sup> Para <a href="/w/index.php?title=Lydia_Flem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lydia Flem (página não existe)">Lydia Flem</a>, Freud e <a href="/wiki/Theodor_Herzl" title="Theodor Herzl">Theodor Herzl</a>, cada um à sua maneira, respondem à crise da identidade judaica, o primeiro imaginando uma tópica psíquica, o segundo sonhando com um país geográfico para o povo judeu.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span>[</span>74<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sobre_o_judaísmo_e_o_sionismo"><span id="Sobre_o_juda.C3.ADsmo_e_o_sionismo"></span>Sobre o judaísmo e o sionismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Editar secção: Sobre o judaísmo e o sionismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=24" title="Editar código-fonte da secção: Sobre o judaísmo e o sionismo"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C3%89lisabeth_Roudinesco" title="Élisabeth Roudinesco">Élisabeth Roudinesco</a>, em artigo de 2004 em que estuda uma "carta inédita de Freud sobre o sionismo e a questão dos lugares santos" evoca a posição de Freud que se recusa, nesta carta, a apoiar publicamente a causa <a href="/wiki/Sionismo" title="Sionismo">sionista</a> na <a href="/wiki/Palestine" class="mw-disambig" title="Palestine">Palestina</a> e o acesso dos judeus ao Muro das Lamentações, como lhe havia pedido em 1930 Chaim Koffler, membro vienense do <a href="/w/index.php?title=Keren_Hayesod&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Keren Hayesod (página não existe)">Keren Ha Yesod</a>. Ela lembra neste artigo que o "judaicidade" de Freud, que, segundo ela, ele "jamais renegou", era uma "identidade de judeu sem deus, de judeu vienense assimilado―e de cultura alemã". Esta carta, considerada desfavorável à causa sionista, não foi tornada pública e permaneceu inédita, embora, como lembra Elisabeth Roudinesco, Freud tivesse "muitas vezes a oportunidade de expressar sobre o sionismo, sobre a Palestina e sobre os lugares sagrados uma opinião idêntica à dirigida ao Keren Ha Yesod". Além disso, no mesmo dia, ele enviou uma carta a Albert Einstein, na qual desenvolveu as mesmas ideias de "empatia a respeito do sionismo" do qual "ele jamais compartilhará o ideal" e de "desconfiança na criação de um estado judeu na Palestina".<sup id="cite_ref-ER_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-ER-76"><span>[</span>75<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sobre_a_cocaína_e_toxicodependência"><span id="Sobre_a_coca.C3.ADna_e_toxicodepend.C3.AAncia"></span>Sobre a cocaína e toxicodependência</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Editar secção: Sobre a cocaína e toxicodependência" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=25" title="Editar código-fonte da secção: Sobre a cocaína e toxicodependência"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A descoberta do <a href="/wiki/Alcaloide" title="Alcaloide">alcaloide</a> planta da <a href="/wiki/Coca" title="Coca">coca</a> é contemporânea da pesquisa de Freud, que busca utilizá-lo para a cura psíquica. Em 1884, os laboratórios da <a href="/wiki/Merck_KGaA" title="Merck KGaA">Merck</a> confiaram a Freud a tarefa de realizar experimentos com a substância. Antes de criar a psicanálise, Freud estudou este produto e pensou que poderia emprestar-lhe todos os tipos de indicações médicas ― especialmente no tratamento da <a href="/wiki/Neurastenia" title="Neurastenia">neurastenia</a>.<sup id="cite_ref-Françoise_Coblence_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-Françoise_Coblence-77"><span>[</span>76<span>]</span></a></sup> Ele foi um dos primeiros a usar e a propor o uso da <a href="/wiki/Coca%C3%ADna" title="Cocaína">cocaína</a> como um <a href="/wiki/Estimulante" title="Estimulante">estimulante</a>, bem como <a href="/wiki/Analg%C3%A9sico" title="Analgésico">analgésico</a>. Escreveu vários artigos sobre as qualidades <a href="/wiki/Antidepressiva" class="mw-redirect" title="Antidepressiva">antidepressivas</a> do "medicamento" e foi influenciado por seu amigo e confidente <a href="/wiki/Wilhelm_Fliess" class="mw-redirect" title="Wilhelm Fliess">Wilhelm Fliess</a>, que recomendou a cocaína para o tratamento da "neurose nasal reflexa". Fliess operou Freud e o nariz de vários pacientes de Freud que ele acreditava estarem sofrendo do transtorno, incluindo <a href="/wiki/Emma_Eckstein" title="Emma Eckstein">Emma Eckstein</a>, cuja cirurgia foi desastrosa.<sup id="cite_ref-Masson_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-Masson-78"><span>[</span>77<span>]</span></a></sup> Freud trabalhou nas propriedades anestésicas da cocaína com dois colegas, Carl Köller e Leopold Königstein, já em 1884. No entanto, ele não tem tempo para testar seu poder narcótico e precisa ficar longe de Viena. Seus colegas continuaram os experimentos, principalmente no contexto da cirurgia ocular, e acabaram apresentando sua descoberta à Sociedade Médica de Viena sem mencionar o papel precursor de Freud.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span>[</span>78<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span>[</span>79<span>]</span></a></sup> Ele continuou sua pesquisa entre 1884 e 1887, com vários textos sobre o assunto, incluindo «Sobre a coca".<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span>[</span>80<span>]</span></a></sup> </p><p>Freud usou <a href="/wiki/Coca%C3%ADna" title="Cocaína">cocaína</a> episodicamente desde 1884.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span>[</span>81<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Françoise_Coblence2_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-Françoise_Coblence2-83"><span>[</span>82<span>]</span></a></sup> Na época, essa substância recente não era proibida, o consumo de vários produtos da cocaína era comum (a <a href="/wiki/Coca-Cola" title="Coca-Cola">Coca-Cola</a> a continha até 1903) e aparecia para alguns médicos americanos como uma <a href="/wiki/Panaceia" title="Panaceia">panaceia</a>.<sup id="cite_ref-:05_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-:05-84"><span>[</span>83<span>]</span></a></sup> Freud do mesmo modo acreditava em suas virtudes para muitos transtornos e seu <a href="/wiki/Artigo_cient%C3%ADfico" title="Artigo científico">artigo científico</a> "Sobre a coca" (<i>Über Coca</i>, em <a href="/wiki/L%C3%ADngua_alem%C3%A3" title="Língua alemã">alemão</a>) foi bem recebido. Ele também a prescrevia para aplicação nasal até 1895, quando iniciou sua autoanálise e ele próprio teria parado de usá-la.<sup id="cite_ref-Françoise_Coblence2_83-1" class="reference"><a href="#cite_note-Françoise_Coblence2-83"><span>[</span>82<span>]</span></a></sup> Em um artigo de 1886, o doutor <a href="/w/index.php?title=Albrecht_Erlenmeyer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albrecht Erlenmeyer (página não existe)">Albrecht Erlenmeyer</a> avisa a comunidade médica em termos específicos, chamando cocaína de "terceiro flagelo da humanidade".<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span>[</span>84<span>]</span></a></sup> Diante de críticas crescentes, o doutor Johann Schnitzler, em artigo na revista <i>International Klinische Rundschau</i> de 1887, defende Freud, acusado de ter propagado o uso da mesma. Este último escreveu um último artigo sobre a cocaína em 1887 e afirma que é o sujeito que está predisposto e não a droga que causa a toxicomania.<sup id="cite_ref-:05_84-1" class="reference"><a href="#cite_note-:05-84"><span>[</span>83<span>]</span></a></sup> Freud então desiste completamente de seu estudo após sugerir a seu amigo <a href="/w/index.php?title=Ernst_Fleischl_von_Marxow&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernst Fleischl von Marxow (página não existe)">Ernest von Fleischl-Marxrow</a> usá-la, esperando que a cocaína curasse seu <a href="/wiki/Morfina" title="Morfina">vício em morfina</a>. No entanto, Fleischl von Marxow torna-se viciado em cocaína, depois reverte para morfina e morre prematuramente aos 45 anos, deixando Freud com um forte sentimento de culpa. Se o psicólogo David Cohen fala da adicção de Freud à cocaína e de um consumo por quinze anos, segundo Élisabeth Roudinesco e a filósofa e psicanalista Françoise Coblence, ele usou durante onze anos, não era dependente do produto e não conhecia o fenômeno de habituação (nem os casos relatados na literatura médica contemporânea).<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span>[</span>85<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Françoise_Coblence2_83-2" class="reference"><a href="#cite_note-Françoise_Coblence2-83"><span>[</span>82<span>]</span></a></sup> Segundo <a href="/wiki/Peter_Gay" title="Peter Gay">Peter Gay</a>, Freud consumiu a droga como forma de amenizar seu estado depressivo e de diminuir a tensão ante eventos sociais, tendo enviado algumas quantidades a <a href="/wiki/Martha_Bernays" title="Martha Bernays">Martha Bernays</a> para consumo próprio, no entanto não haveria nenhum registro de que ambos tenham adquirido hábito ou que tenham se viciado na droga.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGay201260-61_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGay201260-61-87"><span>[</span>86<span>]</span></a></sup> O historiador <a href="/w/index.php?title=Howard_Markel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Howard Markel (página não existe)">Howard Markel</a> também desenvolve a tese de um vício de Freud à cocaína, que ele teria consumido até 1896.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span>[</span>87<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span>[</span>88<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ocultismo_e_telepatia">Ocultismo e telepatia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Editar secção: Ocultismo e telepatia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=26" title="Editar código-fonte da secção: Ocultismo e telepatia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na trigésima conferência das <i>Novas Conferências Introdutórias à Psicanálise</i> (1933) "Sonhos e <a href="/wiki/Ocultismo" title="Ocultismo">ocultismo</a>", um assunto "litigioso entre todos" segundo <a href="/w/index.php?title=Alain_de_Mijolla&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alain de Mijolla (página não existe)">Alain de Mijolla</a> em vista de "todos os argumentos que deveriam colocar em dúvida uma mente científica da 'existência de <a href="/wiki/Telepatia" title="Telepatia">transmissão telepática</a>'", Freud, que não obstante foi capaz de observar o fenômeno e dá "alguns exemplos de observações que o perturbaram, entre outras o de Vorsicht/Forsyth", consequentemente recomenda "pensar com mais benevolência à possibilidade objetiva da transmissão do pensamento e, portanto, também da telepatia".<sup id="cite_ref-FOOTNOTEA._de_Mijolla20051185-1186_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEA._de_Mijolla20051185-1186-90"><span>[</span>89<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span>[</span>nota 2<span>]</span></a></sup> Ele havia escrito anteriormente em 1921 um texto, "originalmente sem título", lido para os membros do "Comitê Secreto" e encontrado em seus manuscritos, que foi publicado em 1941 sob o título <i>Psychoanalyse und Telepathie</i> nas <i>Gesammelte Werke</i>.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span>[</span>92<span>]</span></a></sup> O artigo "Sonho e telepatia", provavelmente escrito em dezembro de 1921 e publicado em 1922 na revista <i>Imago</i>, teve por subtítulo "Conferência na Sociedade Psicanalítica de Viena", embora as <i>Atas de Viena</i> não o tenham registrado; esta conferência certamente não foi realizada.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span>[</span>93<span>]</span></a></sup> "O significado oculto dos sonhos" (1925), parte três de <i>Alguns suplementos ao conjunto de A Interpretação do Sonho</i>, foi publicado nos <i>Gesammelte Schriften</i>, no <i>Almanach 1926</i> (publicado em setembro de 1925) e na <i>Imago.</i><sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span>[</span>94<span>]</span></a></sup> </p><p>Se Freud se interessava pelo ocultismo—em voga na sua época<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span>[</span>nota 3<span>]</span></a></sup>—como muitos de seus contemporâneos, psicólogos e outros cientistas, como Pierre e Marie Curie,<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span>[</span>nota 4<span>]</span></a></sup> ele, segundo Roudinesco e Plon, "[estabeleceu] uma linha de demarcação muito clara entre a psicanálise como ciência" e o que chamou de "a maré negra do ocultismo", o que não o impediu de se fascinar por esse campo e manter uma ambivalência pronunciada.<sup id="cite_ref-:3_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup> Segundo o psiquiatra e psicanalista Michel Picco, "Freud não se interessa pelo espiritismo. [...] Ele denuncia charlatães [...]. Em suma, o único problema que ele considera verdadeiramente sério, o que ele chama de "o cerne da verdade do ocultismo", é a telepatia", interesse "banal" em sua época e do qual também fez parte, por sua vez, <a href="/wiki/Pierre_Janet" title="Pierre Janet">Pierre Janet</a> por exemplo.<sup id="cite_ref-Picco_91-3" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup> Por outro lado, <a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a> a rejeitou,<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span>[</span>nota 5<span>]</span></a></sup> e Freud escreveu a ele em 1926:<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span>[</span>102<span>]</span></a></sup> "quando se alegar diante de você que eu afundei no pecado, calmamente responda que minha conversão à telepatia é assunto meu [...] e que o tema telepatia é em essência estranho à psicanálise".<sup id="cite_ref-:3_104-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span>[</span>nota 6<span>]</span></a></sup> </p><p>A ambivalência de Freud em relação ao ocultismo, sobretudo à telepatia,<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span>[</span>nota 7<span>]</span></a></sup> é constatada cronologicamente, conforme a relatam Roudinesco e Plon: ele foi inicialmente pressionado por <a href="/wiki/Jung" class="mw-redirect" title="Jung">Jung</a>, em 1909, reprovando-o, depois por <a href="/wiki/Ferenczi" class="mw-redirect" title="Ferenczi">Ferenczi</a> em 1910, quando encorajou por um tempo, antes de condenar em 1913, em nome da ciência, experimentos telepáticos;<sup id="cite_ref-:3_104-2" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup> depois, de 1920 a 1933, no contexto da institucionalização do IPA, movimento que coloca o racionalismo positivista e o ideal da cientificidade em seu cerne, correndo o risco do cientificismo, ele se interessa novamente e horroriza Jones, que propõe proibir qualquer pesquisa sobre o ocultismo dos debates IPA, o que Freud aceita, porém enquanto isso escreve dois textos em 1921 e dá uma conferência em 1931 sobre o assunto.<sup id="cite_ref-:3_104-3" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span>[</span>nota 8<span>]</span></a></sup> Freud dá exemplos de situações alegadamente ocultas ou telepáticas ao propor uma interpretação propriamente psicanalítica.<sup id="cite_ref-:3_104-4" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span>[</span>nota 9<span>]</span></a></sup> Essa ambivalência não deve ser entendida como uma rejeição ou adesão à telepatia por si mesma, mas como um meio de uma oposição passiva de Freud em relação à política de Jones que apoiava americanos partidários de uma psicanálise científica medicalizada, contra a <a href="/wiki/An%C3%A1lise_leiga" title="Análise leiga">análise leiga</a>.<sup id="cite_ref-:3_104-5" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup> Assim, segundo Roudinesco e Plon, Freud finge acreditar na telepatia e dá uma interpretação psicanalítica a respeito da noção de <a href="/wiki/Transfer%C3%AAncia" title="Transferência">transferência</a>.<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span>[</span>nota 10<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-:3_104-7" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup> É possível, segundo Picco, que ele utilize o termo por falta de um mais apropriado.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span>[</span>nota 11<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Críticas"><span id="Cr.C3.ADticas"></span>Críticas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Editar secção: Críticas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=27" title="Editar código-fonte da secção: Críticas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dissidências_e_cismas"><span id="Dissid.C3.AAncias_e_cismas"></span>Dissidências e cismas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Editar secção: Dissidências e cismas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=28" title="Editar código-fonte da secção: Dissidências e cismas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>As principais disputas levaram, durante o desenvolvimento do movimento psicanalítico, a grandes cisões, primeiro a de Alfred Adler (que então fundou a <a href="/wiki/Psicologia_individual" title="Psicologia individual">psicologia individual</a>), depois a de Carl Gustav Jung, iniciador da <a href="/wiki/Psicologia_anal%C3%ADtica" title="Psicologia analítica">psicologia analítica</a>. Os pontos de divergência teórica são numerosos, ligados à libido, ao complexo de Édipo ou mesmo à importância da sexualidade no psiquismo. Essas controvérsias começaram nos anos 1907 e 1911. Chamados de "apóstatas" por Freud, Adler, o primeiro, então Jung, se opõem à concepção da libido como essencialmente de origem sexual e que eles veem antes como uma "pulsão de vida" em sentido geral. Freud teme acima de tudo que os dissidentes sequestrem a teoria e a prática psicanalíticas. <a href="/w/index.php?title=Paul-Laurent_Assoun&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paul-Laurent Assoun (página não existe)">Paul-Laurent Assoun</a> sublinha, de fato, que ambos afirmam querer colocar a psicanálise na direção certa e salvá-la do culto da personalidade formado em torno de Freud.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span>[</span>107<span>]</span></a></sup> A competição entre as várias escolas, principalmente entre o círculo vienense e a escola de Zurique de Jung, foi o golpe mais duro para o jovem movimento psicanalítico, e isso a partir de 1913, com a deserção de Jung.<sup id="cite_ref-Não-nomeado-xXLO-2_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-Não-nomeado-xXLO-2-119"><span>[</span>108<span>]</span></a></sup> As outras divergências internas dizem respeito, por exemplo, à precocidade do Superego descrita por <a href="/wiki/Melanie_Klein" title="Melanie Klein">Melanie Klein</a> ou <a href="/wiki/Donald_Woods_Winnicott" title="Donald Woods Winnicott">Donald Winnicott</a>,<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span>[</span>109<span>]</span></a></sup> com quem, ao se libertar da herança freudiana integrando suas contribuições, inicia o pós-freudismo. A oposição com <a href="/wiki/Wilhelm_Reich" title="Wilhelm Reich">Wilhelm Reich</a> relaciona-se essencialmente com diferenças fundamentais relativas à prática do tratamento psicanalítico, em particular no que diz respeito à regra de abstinência. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sobre_Freud_e_as_Freud_Wars">Sobre Freud e as <i>Freud Wars</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Editar secção: Sobre Freud e as Freud Wars" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=29" title="Editar código-fonte da secção: Sobre Freud e as Freud Wars"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Por muito tempo, a maioria das obras sobre Freud referia-se quase exclusivamente à biografia de <a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a>, criticada por seus aspectos <a href="/wiki/Hagiografia" title="Hagiografia">hagiográficos.</a> Após os estudos críticos de <a href="/wiki/Pierre_Janet" title="Pierre Janet">Pierre Janet</a>, <a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a> seguiu uma nova pesquisa histórica iniciada por <a href="/wiki/Henri_Ellenberger" title="Henri Ellenberger">Henri Ellenberger</a>, seguida por outros autores mais críticos, tais como as obras de <a href="/w/index.php?title=Mikkel_Borch-Jacobsen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mikkel Borch-Jacobsen (página não existe)">Mikkel Borch-Jacobsen</a><sup id="cite_ref-Não-nomeado-xXLO-2_119-1" class="reference"><a href="#cite_note-Não-nomeado-xXLO-2-119"><span>[</span>108<span>]</span></a></sup> ou <a href="/w/index.php?title=Jacques_Van_Rillaer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jacques Van Rillaer (página não existe)">Jacques Van Rillaer</a><sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span>[</span>110<span>]</span></a></sup> ou Jacques Bénesteau.<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span>[</span>111<span>]</span></a></sup> </p><p>Uma coleção muito grande de escritos originais e cartas freudianas pode ser encontrada na <i><span lang="en">Sigmund Freud Collection</span></i> da Biblioteca do Congresso em <a href="/wiki/Washington,_D.C." title="Washington, D.C.">Washington</a>.<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span>[</span>112<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sobre_Freud_e_seu_tempo">Sobre Freud e seu tempo</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Editar secção: Sobre Freud e seu tempo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=30" title="Editar código-fonte da secção: Sobre Freud e seu tempo"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Durante sua vida, Freud teve que enfrentar críticas.<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span>[</span>113<span>]</span></a></sup> </p><p>Contemporâneos, como <a href="/wiki/Karl_Kraus" title="Karl Kraus">Karl Kraus</a> e <a href="/wiki/Egon_Friedell" title="Egon Friedell">Egon Friedell</a>, fizeram várias críticas; Kraus desafia a interpretação sexual psicanalítica na literatura, enquanto Friedell qualifica a psicanálise como "pseudo-religião judaica" e "seita".<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span>[</span>114<span>]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Paul_Roazen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paul Roazen (página não existe)">Paul Roazen</a> publica um estudo sobre as complexas relações entre Freud, <a href="/w/index.php?title=Victor_Tausk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Victor Tausk (página não existe)">Victor Tausk</a> e <a href="/w/index.php?title=Helene_Deutsch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Helene Deutsch (página não existe)">Helene Deutsch</a>. Tausk pedira uma análise a Freud, que a recusara, antes de enviá-la a Deutsch. Esta última estava então ela mesma em análise com Freud. Esta situação é abordada por Roazen, que também a relaciona com as outras causas do suicídio de Tausk.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span>[</span>115<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Freud_Wars_nos_Estados_Unidos"><i>Freud Wars</i> nos Estados Unidos</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Editar secção: Freud Wars nos Estados Unidos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=31" title="Editar código-fonte da secção: Freud Wars nos Estados Unidos"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Segundo Samuel Lézé, as <i><a href="/w/index.php?title=Freud_Wars&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Freud Wars (página não existe)">Freud Wars</a></i>, que ele observa como "um enigma local", são uma expressão comum na imprensa nos Estados Unidos entre 1993 e 1995: trata-se de uma "série de polêmiquas" cujo objeto curiosamente "preocupava-se principalmente com a <i>personalidade de Freud"</i>, enquanto ainda, especifica Lézé, a psicanálise "não está mais no comando da psiquiatria americana" pelo menos meados da década de 1980 e as faculdades de psicologia não a ensinavam mais.<sup id="cite_ref-:06_127-0" class="reference"><a href="#cite_note-:06-127"><span>[</span>116<span>]</span></a></sup> Um <i>remake</i> aconteceu na <a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">França</a> dez anos depois, entre 2005 e 2010, por ocasião do <i>Livro Negro da Psicanálise</i> e especialmente de <i>Crépuscule d'une idole. L'affabulation freudienne</i> de <a href="/wiki/Michel_Onfray" title="Michel Onfray">Michel Onfray</a>. Segundo Samuel Lézé, o que estava em jogo dessa "guerra das psis" na mídia francesa e nos ensaios críticos era político, de fato: "uma nova geração de profissionais de saúde mental pretende ocupar o lugar da geração anterior formada no seio da psicanálise no início dos anos 1980".<sup id="cite_ref-:06_127-1" class="reference"><a href="#cite_note-:06-127"><span>[</span>116<span>]</span></a></sup> </p><p>Em uma resenha do trabalho de Lézé, Yannis Gansel afirma que "nos Estados Unidos, onde o domínio religioso e a construção da jurisdição médica sobre "problemas pessoais" contém a psicanálise na esfera clínica, é um "Freud científico" que os críticos visam".<sup id="cite_ref-Gansel_128-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gansel-128"><span>[</span>117<span>]</span></a></sup> Segundo Gansel, Lézé descreve em seu livro "o "debate imóvel" e a interminável "cerimônia de degradação" operada pelos anti-freudianos".<sup id="cite_ref-Gansel_128-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gansel-128"><span>[</span>117<span>]</span></a></sup> O movimento anti-freudiano com efeito opera sob dois aspectos: a de uma crítica racional (um debate) e a de uma denúncia moral correspondente a uma degradação. Para Yannis Gansel, a originalidade do livro consiste em "mostrar a que ponto a crítica depende do ícone que pretende enterrar".<sup id="cite_ref-Gansel_128-2" class="reference"><a href="#cite_note-Gansel-128"><span>[</span>117<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Críticas_teóricas"><span id="Cr.C3.ADticas_te.C3.B3ricas"></span>Críticas teóricas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Editar secção: Críticas teóricas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=32" title="Editar código-fonte da secção: Críticas teóricas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na França, a crítica teórica é representada por uma obra coletiva e multidisciplinar, <i><a href="/w/index.php?title=O_Livro_Negro_da_Psican%C3%A1lise&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="O Livro Negro da Psicanálise (página não existe)">Le Livre noir de la psychanalyse</a></i> (2005), conjunto de artigos publicados sob a direção de Catherine Meyer, e que reflete várias décadas de crítica a Freud. Muitos dos pontos críticos são discutidos, desde a natureza científica da psicanálise até a personalidade de Freud, incluindo contradições, a suspeita de fabricação de casos psicopatológicos e falsas curas.<sup id="cite_ref-Krivine_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-Krivine-129"><span>[</span>118<span>]</span></a></sup> Com base em estudos epidemiológicos, segundo esses autores, destaca-se a baixa eficácia terapêutica do método psicanalítico em relação a outras técnicas psicoterapêuticas, como as <a href="/wiki/Terapia_cognitivo-comportamental" title="Terapia cognitivo-comportamental">terapias cognitivo-comportamentais</a>. Este trabalho despertou reações em vários círculos psiquiátricos, terapêuticos e psicanalíticos, relançando assim conflitos de interesse subjacentes. Em resposta a essas críticas, a psicanalista Élisabeth Roudinesco editou um livro chamado <i>Pourquoi si de haine?: anatomie du Livre noir de la psychanalyse</i> (2005).<sup id="cite_ref-Krivine_129-1" class="reference"><a href="#cite_note-Krivine-129"><span>[</span>118<span>]</span></a></sup> Outros psicanalistas e psiquiatras criticaram o trabalho.<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span>[</span>119<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span>[</span>120<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span>[</span>121<span>]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Frank_Sulloway&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Sulloway (página não existe)">Frank Sulloway</a>, por sua vez, em <i>Freud, Biólogo da Mente</i> (1979), desenvolveu a tese segundo a qual Freud produziu um modelo "criptobiológico" para esconder suas teorias biológicas reconhecidas como já obsoletas em seu tempo por alguns de seus partidários, como <a href="/w/index.php?title=Ernst_Kris&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernst Kris (página não existe)">Ernst Kris</a>, a fim de apresentar a psicanálise como uma teoria revolucionária e original.<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span>[</span>122<span>]</span></a></sup> </p><p>O ensaísta francês <a href="/wiki/Michel_Onfray" title="Michel Onfray">Michel Onfray</a> publicou <i><a href="/w/index.php?title=Le_Cr%C3%A9puscule_d%27une_idole&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Le Crépuscule d&#39;une idole (página não existe)">Le Crépuscule d'une idole</a></i> em abril de 2010, na qual ele notavelmente censura Freud por ter generalizado seu caso pessoal, por ter sido um médico medíocre, por ter desenvolvido a teoria psicanalítica sem seguir uma abordagem científica, por mentir sobre suas observações e as curas obtidas, para o único propósito de garantir seu sucesso pessoal e financeiro, e de ter fundado a comunidade psicanalítica em princípios quase sectários. Ele também destaca que Freud assinou uma dedicatória a <a href="/wiki/Benito_Mussolini" title="Benito Mussolini">Benito Mussolini</a> e que escreveu <i>O Homem, Moisés e o Monoteísmo</i> em plena ascensão do nazismo e do antissemitismo. O interessado retoma as críticas ao freudianismo conhecidas e desenvolvidas antes dele, a partir de uma grade interpretativa de inspiração nietzschiana. Em novembro de 2010, ele publicou <i>Apostille au crépuscule: pour une psychanalyse non freudienne</i>, onde ele propõe um modelo psicológico que torna possível "ultrapassar" a psicanálise freudiana.<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span>[</span>123<span>]</span></a></sup> </p><p>O trabalho de <a href="/w/index.php?title=Lionel_Naccache&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lionel Naccache (página não existe)">Lionel Naccache</a> sobre fenômenos de <a href="/w/index.php?title=Priming&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Priming (página não existe)">priming</a> semântico inconsciente demonstrou a existência de um <a href="/wiki/Inconsciente_cognitivo" title="Inconsciente cognitivo">inconsciente cognitivo</a> que não pode ser assimilado ao inconsciente freudiano.<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span>[</span>124<span>]</span></a></sup> A teoria freudiana dos sonhos centrada na satisfação alucinatória do desejo dissimulado graças aos mecanismos de deslocamento, condensação e dramatização também tem sido criticada,<sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span>[</span>125<span>]</span></a></sup> tanto na função atribuída aos sonhos quanto em seu processo. Segundo o psicólogo, sociólogo e ensaísta <a href="/w/index.php?title=G._William_Domhoff&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="G. William Domhoff (página não existe)">G. William Domhoff</a> e o psicólogo cognitivo David Foulkes, a ideia de que a <a href="/wiki/Livre_associa%C3%A7%C3%A3o" title="Livre associação">associação livre</a> permite o acesso ao conteúdo latente do sonho é invalidada por trabalhos de psicologia experimental que concluíram o caráter arbitrário deste método.<sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span>[</span>126<span>]</span></a></sup> </p><p>Segundo o neurocientista Winson em 1985, a associação livre de Freud é um método válido que permite o acesso a conteúdos latentes.<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span>[</span>127<span>]</span></a></sup> O neuropsiquiatra <a href="/w/index.php?title=Allan_Hobson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Allan Hobson (página não existe)">Allan Hobson</a> criticou o trabalho de Domhoff acusando-o de ignorar os mecanismos neurobiológicos que ele estuda<sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span>[</span>128<span>]</span></a></sup> e <a href="/w/index.php?title=Drew_Westen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Drew Westen (página não existe)">Drew Westen</a> observa que Foulkes compartilha pontos de vista com a teoria de Freud, em particular que há um conteúdo latente e um conteúdo manifesto que é a sua transformação, e que essa transformação diz respeito a uma linguagem a ser decifrada.<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span>[</span>129<span>]</span></a></sup> Segundo o neurologista <a href="/w/index.php?title=Bernard_Lechevalier&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bernard Lechevalier (página não existe)">Bernard Lechevalier</a>, há compatibilidade entre a concepção psicanalítica de sonho e as <a href="/wiki/Neuroci%C3%AAncia" title="Neurociência">neurociências</a>.<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span>[</span>130<span>]</span></a></sup> O pesquisador de neurociências e ganhador do Prêmio Nobel <a href="/wiki/Eric_Kandel" title="Eric Kandel">Eric Kandel</a> fez algumas críticas à psicanálise<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span>[</span>131<span>]</span></a></sup> mas admite que "ainda representa a concepção mais coerente e intelectualmente satisfatória da mente".<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span>[</span>132<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Críticas_religiosas_e_políticas"><span id="Cr.C3.ADticas_religiosas_e_pol.C3.ADticas"></span>Críticas religiosas e políticas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Editar secção: Críticas religiosas e políticas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=33" title="Editar código-fonte da secção: Críticas religiosas e políticas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Em 1952, o papa <a href="/wiki/Papa_Pio_XII" title="Papa Pio XII">Pio XII</a> deu um discurso para os participantes do V° Congresso Internacional de psicoterapia e psicologia clínica que reconhecia a psicanálise, mas relativiza o poder descritivo dos seus conceitos. Assim, se a psicanálise descreve o que acontece na alma, ela não pode pretender descrever e explicar o que é a alma no entanto.<sup id="cite_ref-SPP2_144-0" class="reference"><a href="#cite_note-SPP2-144"><span>[</span>133<span>]</span></a></sup> </p><p>Antes da <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%A3o_Russa_de_1917" title="Revolução Russa de 1917">Revolução de 1917</a>, a Rússia era o país onde Freud foi mais traduzido. Após a tomada do poder pelos bolcheviques, houve conexões entre o pensamento de Freud e o de <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a>. No entanto, posteriormente, "quando <a href="/wiki/Trotsky" class="mw-redirect" title="Trotsky">Trotsky</a>, que era muito favorável à psicanálise, foi condenado ao exílio em 1927, a psicanálise foi associada ao trotskismo e oficialmente proibida", explica <a href="/w/index.php?title=Eli_Zaretsky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eli Zaretsky (página não existe)">Eli Zaretsky</a>.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span>[</span>134<span>]</span></a></sup> Em 1949, Guy Leclerc publicou em <i><a href="/wiki/L%27Humanit%C3%A9" title="L&#39;Humanité">L'Humanité</a></i> o artigo "La psychanalyse, idéologie de basse police et d'espionnage",<sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span>[</span>135<span>]</span></a></sup> no qual considera a psicanálise uma ciência burguesa destinada a escravizar multidões. A partir de então, depois de ter aceitado sua importância com o <a href="/wiki/Freudo-marxismo" title="Freudo-marxismo">freudo-marxismo</a>, o <a href="/wiki/Partido_Comunista_Franc%C3%AAs" title="Partido Comunista Francês">Partido Comunista Francês</a> inicia sua campanha contra a psicanálise, e mais amplamente contra a <a href="/w/index.php?title=Psican%C3%A1lise_na_Fran%C3%A7a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psicanálise na França (página não existe)">psicanálise na França</a>.<sup id="cite_ref-SPP_147-0" class="reference"><a href="#cite_note-SPP-147"><span>[</span>136<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Críticas_epistemológicas"><span id="Cr.C3.ADticas_epistemol.C3.B3gicas"></span>Críticas epistemológicas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Editar secção: Críticas epistemológicas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=34" title="Editar código-fonte da secção: Críticas epistemológicas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Parte da crítica a Freud diz respeito à questão da cientificidade de suas teorias. <a href="/wiki/Ludwig_Wittgenstein" title="Ludwig Wittgenstein">Ludwig Wittgenstein</a>, por exemplo, disse: "Freud prestou um péssimo serviço com suas fantásticas pseudoexplicações. Qualquer burro agora tem essas imagens à mão para explicar, graças a elas, fenômenos patológicos".<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span>[</span>137<span>]</span></a></sup> O filósofo <a href="/w/index.php?title=Michel_Haar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michel Haar (página não existe)">Michel Haar</a> <i>(Introduction à la psychanalyse. Analyse critique</i>, 1973) e os <a href="/wiki/Cognitivismo_(psicologia)" title="Cognitivismo (psicologia)">cognitivistas</a> <a href="/w/index.php?title=Marc_Jeannerod&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marc Jeannerod (página não existe)">Marc Jeannerod</a> e Nicolas Georgieff<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span>[</span>138<span>]</span></a></sup> fornecem uma visão geral dessas críticas que assumem a <a href="/wiki/Epistemologia" title="Epistemologia">epistemologia</a>. Os críticos de Freud, em seu tempo e hoje, na verdade, às vezes questionam a cientificidade de sua abordagem, sua metodologia (em particular o pequeno número de casos, ou a interpretação literária), seu aspecto altamente especulativo também, sua inconsistência teórica, a ausência de validação experimental ou estudos clínicos rigorosos (controlados e reproduzíveis), manipulação de dados e resultados clínicos e terapêuticos.<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span>[</span>139<span>]</span></a></sup> </p><p>Em <i>The Psychoanalysis on the Test</i> (1992), <a href="/wiki/Adolf_Gr%C3%BCnbaum" title="Adolf Grünbaum">Adolf Grünbaum</a> explica que Freud não demonstra nada cientificamente: "o caráter retrospectivo do teste específico do quadro psicanalítico é incapaz de autenticar com segurança até mesmo a existência da experiência infantil retroditada (...), e muito menos seu papel patogênico".<sup id="cite_ref-:07_151-0" class="reference"><a href="#cite_note-:07-151"><span>[</span>140<span>]</span></a></sup> Embora crítico da psicanálise, Grünbaum também se opõe a outro detrator da obra de Freud: Karl Popper. Este último explica que: "As "observações clínicas", ingenuamente consideradas pelos psicanalistas como confirmações de sua teoria, não são mais convincentes do que as confirmações diárias que os astrólogos encontram em sua prática. Quanto ao épico freudiano do Ego, do Superego e do Id, ele não pode reivindicar mais seriamente um status científico do que as histórias que <a href="/wiki/Homero" title="Homero">Homero</a> colecionou sobre o Olimpo. Essas teorias descrevem certos fatos, mas no estilo dos mitos. Eles contêm algumas das declarações psicológicas mais interessantes, mas não podem ser verificadas".<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span>[</span>141<span>]</span></a></sup> O critério de sua <a href="/wiki/Falseabilidade" title="Falseabilidade">falseabilidade</a> (sua "<a href="/wiki/Falseabilidade" title="Falseabilidade">refutabilidade</a>" em outras palavras) ocupa a maior parte de seu debate. Ao contrário de Popper, que considera a psicanálise irrefutável e, portanto, pseudocientífica, Grünbaum pensa que certas afirmações psicanalíticas podem ser testadas, como a ligação suposta por Freud entre paranoia e repressão da homossexualidade (se a segunda foi de fato a causa necessária da primeira, as sociedades menos homofóicas devem experimentar uma prevalência mais baixa de paranoia).<sup id="cite_ref-:07_151-1" class="reference"><a href="#cite_note-:07-151"><span>[</span>140<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Principais_seguidores_de_Freud">Principais seguidores de Freud</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Editar secção: Principais seguidores de Freud" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=35" title="Editar código-fonte da secção: Principais seguidores de Freud"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div> &#32; <table class="multicol" role="presentation" style="border-collapse: collapse; padding: 0; border: 0; background:transparent; color: inherit; width:100%;"><tbody><tr> <td style="width: 50%;text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Alexander_H._Mitscherlich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alexander H. Mitscherlich (página não existe)">Alexander H. Mitscherlich</a></li> <li><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Green" title="André Green">André Green</a></li> <li><a href="/wiki/Anna_Freud" title="Anna Freud">Anna Freud</a></li> <li><a href="/wiki/Carl_Jung" class="mw-redirect" title="Carl Jung">Carl Jung</a></li> <li><a href="/wiki/Didier_Anzieu" title="Didier Anzieu">Didier Anzieu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Donald_Meltzer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Donald Meltzer (página não existe)">Donald Meltzer</a></li> <li><a href="/wiki/Donald_Woods_Winnicott" title="Donald Woods Winnicott">D. W. Winnicott</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edward_Glover&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Edward Glover (página não existe)">Edward Glover</a></li> <li><a href="/wiki/Enrique_Pichon_Rivi%C3%A8re" title="Enrique Pichon Rivière">Enrique Pichon Rivière</a></li> <li><a href="/wiki/Erik_Erikson" title="Erik Erikson">Erik Erikson</a></li> <li><a href="/wiki/Ernest_Jones" title="Ernest Jones">Ernest Jones</a></li></ul> <p>&#32; </p> </td> <td style="width: 50%;text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Frances_Tustin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frances Tustin (página não existe)">Frances Tustin</a></li> <li><a href="/wiki/Franz_Alexander" title="Franz Alexander">Franz Alexander</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hanna_Segal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hanna Segal (página não existe)">Hanna Segal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Harold_Searles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harold Searles (página não existe)">Harold Searles</a></li> <li><a href="/wiki/Heinrich_Racker" title="Heinrich Racker">Heinrich Racker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Helene_Deutsch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Helene Deutsch (página não existe)">Helene Deutsch</a></li> <li><a href="/wiki/Jacques_Lacan" title="Jacques Lacan">Jacques Lacan</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Abraham" title="Karl Abraham">Karl Abraham</a></li> <li><a href="/wiki/Melanie_Klein" title="Melanie Klein">Melanie Klein</a></li> <li><a href="/wiki/Wilfred_Bion" title="Wilfred Bion">Wilfred Bion</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_Reich" title="Wilhelm Reich">Wilhelm Reich</a></li></ul> <p>&#32; </p> </td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pacientes_de_Freud">Pacientes de Freud</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="Editar secção: Pacientes de Freud" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=36" title="Editar código-fonte da secção: Pacientes de Freud"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2;"> <p>Esta é uma lista parcial de pacientes cujos estudos de caso foram publicados por Freud. </p> <ul><li>Anna O. (<a href="/wiki/Bertha_Pappenheim" title="Bertha Pappenheim">Bertha Pappenheim</a>);</li> <li>Cäcilie M. (<a href="/w/index.php?title=Anna_von_Lieben&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anna von Lieben (página não existe)">Anna von Lieben</a>);</li> <li>Dora (<a href="/w/index.php?title=Ida_Bauer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ida Bauer (página não existe)">Ida Bauer</a>);</li> <li>Frau Emmy von N. (<a href="/w/index.php?title=Fanny_Moser&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fanny Moser (página não existe)">Fanny Moser</a>);</li> <li>Fräulein Elizabeth von R.;</li> <li>Fräulein Katharina (<a href="/w/index.php?title=Aurelia_Kronich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aurelia Kronich (página não existe)">Aurelia Kronich</a>);</li> <li>Fräulein Lucy R.;</li> <li>O pequeno Hans (<a href="/w/index.php?title=Herbert_Graf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Herbert Graf (página não existe)">Herbert Graf</a>);</li> <li><a href="/wiki/O_homem_dos_ratos" title="O homem dos ratos">O homem dos ratos</a> (Ernst Lanzer);</li> <li><a href="/wiki/O_homem_dos_lobos" class="mw-redirect" title="O homem dos lobos">O homem dos lobos</a> (Sergei Pankejeff).</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Obras">Obras</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=37" title="Editar secção: Obras" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=37" title="Editar código-fonte da secção: Obras"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2;"> <ul><li><i><a href="/wiki/A_Interpreta%C3%A7%C3%A3o_dos_Sonhos" title="A Interpretação dos Sonhos">A Interpretação dos Sonhos</a></i>, 1900</li> <li><i><a href="/wiki/Zur_Psychopathologie_des_Alltagslebens" title="Zur Psychopathologie des Alltagslebens">Sobre a Psicopatologia da Vida Cotidiana</a></i>, 1901</li> <li><i>Um caso de histeria</i>, 1901</li> <li><i><a href="/wiki/Tr%C3%AAs_Ensaios_sobre_a_Teoria_da_Sexualidade" title="Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade">Três Ensaios sobre a Teoria da Sexualidade</a></i>, 1905</li> <li><i>Os chistes e sua relação com o inconsciente</i>, 1905</li> <li><i>Cinco lições de psicanálise</i>, 1910</li> <li><i>Leonardo da Vinci</i>, 1910</li> <li><i>O caso Schereber</i>, 1911</li> <li><i>Totem e tabu, alguns Pontos de Concordância Entre a Vida mental dos Selvagens e dos Neuróticos</i>, 1913</li> <li><i>Além do princípio do prazer</i>, 1920</li> <li><i>O ego e o ID</i>, 1923</li> <li><i><a href="/wiki/O_Futuro_de_uma_Ilus%C3%A3o" title="O Futuro de uma Ilusão">O Futuro de uma Ilusão</a></i>, 1927</li> <li><i><a href="/wiki/O_Mal-estar_na_Civiliza%C3%A7%C3%A3o" title="O Mal-estar na Civilização">O Mal-estar na Civilização</a></i>, 1930</li> <li><i>Moisés e o monoteísmo</i>, 1939</li> <li><i><a href="/wiki/Esbo%C3%A7o_de_Psican%C3%A1lise" title="Esboço de Psicanálise">Esboço de Psicanálise</a></i>, 1940</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ver_também"><span id="Ver_tamb.C3.A9m"></span>Ver também</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=38" title="Editar secção: Ver também" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=38" title="Editar código-fonte da secção: Ver também"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i><a href="/wiki/No%C3%A7%C3%B5es_B%C3%A1sicas_de_Psican%C3%A1lise" title="Noções Básicas de Psicanálise">Noções Básicas de Psicanálise</a></i> — livro introdutório, sobretudo a Freud</li> <li><a href="/wiki/Freud_Museum" class="mw-redirect" title="Freud Museum">Freud Museum</a></li> <li><a href="/wiki/Psicopatologia" title="Psicopatologia">Psicopatologia</a></li> <li><a href="/wiki/Bissexualidade" title="Bissexualidade">Bissexualidade</a></li> <li><a href="/wiki/Psican%C3%A1lise" title="Psicanálise">Psicanálise</a></li> <li><a href="/wiki/Esquizoan%C3%A1lise" title="Esquizoanálise">Esquizoanálise</a></li> <li><a href="/wiki/Neurose" title="Neurose">Neurose</a></li> <li><a href="/wiki/Sentimento_de_culpa" class="mw-redirect" title="Sentimento de culpa">Sentimento de culpa</a></li> <li><a href="/wiki/Raz%C3%A3o_instrumental" title="Razão instrumental">Razão instrumental</a></li></ul> <h2 id="Notas" style="cursor: help;" title="Esta seção foi configurada para não ser editável diretamente. Edite a página toda ou a seção anterior em vez disso.">Notas</h2> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">Segundo Élisabeth Roudinesco, Jacques Lacan "aceitou analisar os homossexuais como pacientes comuns, sem buscar normalizá-los". Ela acredita que ele foi o primeiro a permitir que homossexuais se tornassem psicanalistas.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span>[</span>42<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text">Segundo Michel Picco, "O único exemplo dado por S. Freud (1921a), pelo menos em seus textos oficialmente publicados, de um caso de telepatia ocorrido durante uma análise, é aquele que, desde W. Granoff e J.-M. Rey (1983), pode ser referido como "The Forsyth Affair".<sup id="cite_ref-Picco_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup> Assim que o doutor Forsyth estivesse prestes a começar uma análise didática, o tratamento do Sr. P. deveria parar, (Sr. P. que seria Sergei Pankejeff de acordo com Maria Torok);<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span>[</span>91<span>]</span></a></sup> Freud, que não tinha mais esperanças no desenvolvimento de seu tratamento e de um número limitado de vagas, o havia alertado; este paciente fez várias alusões, no próprio dia da visita do médico, em particular pela associação <i>Vorsicht</i> (previsão em alemão), <i>foresight</i> (previsão em inglês) com o nome de Forsyth. Sigmund Freud levanta várias hipóteses, mas não consegue apresentar uma explicação satisfatória e, segundo Picco, conclui "com uma dúvida que, no entanto, inclina um pouco a balança no sentido de sua crença na existência da telepatia."<sup id="cite_ref-Picco_91-1" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text">Segundo <a href="/w/index.php?title=Odon_Vallet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Odon Vallet (página não existe)">Odon Vallet</a>, o ocultismo surgiu na Europa no século XIX, após a perda de influência do cristianismo e em reação ao racionalismo, e deve estar ligado ao gosto pelo mistério que se expressa com o aparecimento do romance policial ao mesmo tempo (por exemplo, <a href="/wiki/Arthur_Conan_Doyle" title="Arthur Conan Doyle">Arthur Conan Doyle</a> dedicou seu fim de vida ao estudo do ocultismo e muitos autores conhecidos estavam interessados ​​no paranormal). Além disso, a psicologia e a psiquiatria deste período foram particularmente influenciadas pelo <a href="/wiki/Magnetismo_animal" title="Magnetismo animal">magnetismo animal</a> e <a href="/wiki/Espiritualismo" title="Espiritualismo">espiritualismo</a>, enquanto o termo "telepatia" foi cunhado em 1882 pelo psicólogo <a href="/wiki/Frederic_Myers" title="Frederic Myers">Frederic Myers</a>.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span>[</span>95<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text">Segundo a historiadora da psicologia Régine Plas, todos os primeiros psicólogos realizaram, direta ou indiretamente, pesquisas que hoje seriam rejeitadas ao campo da <a href="/wiki/Parapsicologia" title="Parapsicologia">parapsicologia</a>, incluindo a telepatia.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span>[</span>96<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span>[</span>97<span>]</span></a></sup> De acordo com o psicólogo clínico Thomas Rabeyron, se parte dos fenômenos foi gradualmente abandonada, três sociedades eruditas continuaram a chamada pesquisa psíquica, a <a href="/wiki/Society_for_Psychical_Research" title="Society for Psychical Research">Society for Psychical Research</a>, criada em 1882 em Londres, a <a href="/wiki/American_Society_for_Psychical_Research" title="American Society for Psychical Research">American Society for Psychical Research</a>, em 1885 em Nova York (da qual <a href="/wiki/William_James" title="William James">William James</a> participou da fundação) e o <a href="/wiki/Institut_M%C3%A9tapsychique_International" title="Institut Métapsychique International">Institut Métapsychique International</a>, em 1919 em Paris, e essa temática despertou um forte entusiasmo: William James, <a href="/wiki/Charles_Richet" title="Charles Richet">Charles Richet</a>, Pierre e Marie Curie, <a href="/wiki/Henri_Bergson" title="Henri Bergson">Henri Bergson</a>, <a href="/wiki/%C3%89douard_Branly" title="Édouard Branly">Édouard Branly</a>, <a href="/wiki/Camille_Flammarion" title="Camille Flammarion">Camille Flammarion</a> participam, com muitos membros da Academia de Medicina, da Academia de Ciências e políticos de renome, nas atividades dessas sociedades.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span>[</span>98<span>]</span></a></sup> Freud, por sua vez, foi um membro correspondente da Society for Psychical Research de 1911, então um membro honorário de 1938, ele também foi um membro honorário da American Society for Psychical Research a partir de 1915,<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span>[</span>99<span>]</span></a></sup> "embora mantendo, ao que parece, sua distância de esses movimentos", segundo o psiquiatra e psicanalista Michel Picco.<sup id="cite_ref-Picco_91-2" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text">Jones não tinha nada além de desprezo por qualquer coisa a ver com o ocultismo e estava preocupado com o prejuízo que podia fazer à psicanálise o interesse de Freud na hipótese da transmissão do pensamento (<i>Gedankenübertragung</i>). No entanto, ele dedicou em sua biografia um capítulo sobre a relação entre Freud e o ocultismo.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span>[</span>101<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text">Segundo o psicanalista Michael Turnheim, “não é difícil resumir as teses oficiais de Freud sobre os fenômenos telepáticos: 1. A psicanálise é uma teoria de cifragem-decifragem de tendências inconscientes e a telepatia não pertence a esse campo; 2. Esse campo analítico inicial, entretanto, precisa ser ampliado para dar conta dos efeitos da pulsão de morte; 3. A telepatia, se existe (possibilidade que Freud não quer excluir), também não pertence a este campo mais amplo e não justifica qualquer expansão posterior da teoria; 4. Apesar da delimitação estrita da telepatia do reino analítico, os fenômenos telepáticos podem, como o material de um sonho, por exemplo, entrar no espaço analítico propriamente dito.<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span>[</span>103<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text">Como sublinha Michel Picco, as posições de Freud em relação à telepatia são contraditórias, "céticas ou reservadas" diante de seus discípulos entusiastas (Jung, Ferenczi) e "quase convictas" diante de um "ultracético" como Jones, escrevendo textos que ele não publica ou não fala em conferência.<sup id="cite_ref-Picco_91-4" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text">O primeiro, publicado postumamente em 1941, sob o título "Psicanálise e telepatia", o segundo, "Sonho e telepatia" que aparece na <i>Imago</i> enquanto "Sonho e ocultismo" será publicado em 1933 nas <i>Novas Conferências Introdutórias Sobre Psicanálise</i>; ver também: Widlöcher, Daniel (28 de novembro de 2019). "Chapitre 1. La personne du psychanalyste et les processus d’empathie et de co-pensée&#160;» In: <i>Les paradoxes de l’empathie&#160;: Philosophie, psychanalyse, sciences sociales</i>. CNRS Éditions, col. «&#160;Philosophie&#160;», p. 137–146; e Granoff, Wladimir; Rey, Jean-Marie; Freud, Sigmund (2005). <i>La transmission de pensée: traduction et lecture de "Psychanalyse et télépathie" de Sigmund Freud</i>. Aubier.</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text">Historiadores têm mostrado o rigor com que Freud abordou o assunto, como Patrick Moreau (em <i>Freud et l'occultisme (1976)) ou <a href="/w/index.php?title=Bertrand_M%C3%A9heust&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bertrand Méheust (página não existe)">Bertrand Méheust</a> (em </i>Somnambulisme et médiumnité<i> (1999)), Rabeyron e Evrard, seguindo outros como <a href="/w/index.php?title=Roland_Gorinote&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Roland Gorinote (página não existe)">Roland Gorinote</a>,<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span>[</span>104<span>]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Daniel_Widl%C3%B6chernote&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Daniel Widlöchernote (página não existe)">Daniel Widlöchernote</a><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span>[</span>105<span>]</span></a></sup> ou <a href="/w/index.php?title=Michael_Turnheim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Turnheim (página não existe)">Michael Turnheim</a><sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span>[</span>106<span>]</span></a></sup> reconhecem, através da correspondência entre Freud e Ferenczi, uma interpretação psicanalítica, particularmente em termos de transferência e contratransferência, e do inconsciente e intersubjetividade.</i></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text">“[Ele] transforma a telepatia, fenômeno oculto que pressupõe uma intervenção do além (as estrelas, a clarividência ou o demoníaco) em pura transferência de pensamento ao qual é aconselhável dar uma interpretação psicanalítica. Mas, ao fingir aderir à telepatia, ele brinca de retornar a uma visão um tanto "pré-freudiana", pré-hipnótica ou magnética da relação transferencial<sup id="cite_ref-:3_104-6" class="reference"><a href="#cite_note-:3-104"><span>[</span>100<span>]</span></a></sup>"</span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text">Dentre as hipóteses, segundo Picco, que explicam as ambivalências de Freud, relaciona-se o fato de Freud usar a expressão da telepatia "à revelia", em vez de uma conceituação mais exata para caracterizar "a transferência propriamente dita, o arcaico, a formação do "eu", a transmissão de conteúdos psíquicos, as identificações, as relações do sujeito com o grupo e os fenômenos de contágio psíquico", temas que explora no mesmo período em <i>Psicologia das massas e análise do eu</i> publicado em 1921.<sup id="cite_ref-Picco_91-5" class="reference"><a href="#cite_note-Picco-91"><span>[</span>90<span>]</span></a></sup></span> </li> </ol></div></div> <div class="reflist" style="list-style-type: lower-alpha;"></div><h2 id="Referências" style="cursor: help;" title="Esta seção foi configurada para não ser editável diretamente. Edite a página toda ou a seção anterior em vez disso."><span id="Refer.C3.AAncias"></span>Referências</h2> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytstore.com/ProdDetail.aspx?prodId=2694">«Sigmund Freud - 1922»</a> (em inglês). <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">The New York Times</a> Store<span class="reference-accessdate">. Consultado em 2 de abril de 2010</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Sigmund+Freud+-+1922&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=The+New+York+Times+Store&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytstore.com%2FProdDetail.aspx%3FprodId%3D2694&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Não_nomeado-20230316163551-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não_nomeado-20230316163551_2-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não_nomeado-20230316163551_2-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">H.C. Tauxe (1974). <i>Freud et le besoin religieux</i>. [S.l.]: <a href="/wiki/%C3%89ditions_L%27%C3%82ge_d%27Homme" title="Éditions L&#39;Âge d&#39;Homme">L'Age d'Homme</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=H.C.+Tauxe&amp;rft.btitle=Freud+et+le+besoin+religieux&amp;rft.date=1974&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=L%27Age+d%27Homme&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Não-nomeado-xXLO-1-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não-nomeado-xXLO-1_3-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não-nomeado-xXLO-1_3-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">O'Donoghue, Diane (18 de outubro de 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.br/books?id=dAZxDwAAQBAJ&amp;pg=PT91"><i>On Dangerous Ground: Freud’s Visual Cultures of the Unconscious</i></a> (em inglês). [S.l.]: Bloomsbury Publishing USA</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Diane&amp;rft.aulast=O%27Donoghue&amp;rft.btitle=On+Dangerous+Ground%3A+Freud%99s+Visual+Cultures+of+the+Unconscious&amp;rft.date=2018-10-18&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Bloomsbury+Publishing+USA&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.br%2Fbooks%3Fid%3DdAZxDwAAQBAJ%26pg%3DPT91&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Zhang, S. (2020, April). <i>Psychoanalysis: The Influence of Freud’s Theory in Personality Psychology.</i> In International Conference on Mental Health and Humanities Education (ICMHHE 2020) (pp. 229-232). Atlantis Press. Página 229 (em inglês)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201215-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201215_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, p.&#160;15.</span> </li> <li id="cite_note-comciencia-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-comciencia_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.comciencia.br/reportagens/psicanalise/psique04.htm">«Cronologia»</a>. Com Ciência. 10 de outubro de 2000<span class="reference-accessdate">. Consultado em 2 de abril de 2010</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Cronologia&amp;rft.date=2000-10-10&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Com+Ci%C3%AAncia&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.comciencia.br%2Freportagens%2Fpsicanalise%2Fpsique04.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-folha-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-folha_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www1.folha.uol.com.br/folha/equilibrio/noticias/ult263u447713.shtml">«Tratamento de pacientes histéricas por hipnose revolucionou o pensamento de Freud»</a> (em inglês). Folha Online. 23 de setembro de 2008<span class="reference-accessdate">. Consultado em 2 de abril de 2010</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Tratamento+de+pacientes+hist%C3%A9ricas+por+hipnose+revolucionou+o+pensamento+de+Freud&amp;rft.date=2008-09-23&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Folha+Online&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww1.folha.uol.com.br%2Ffolha%2Fequilibrio%2Fnoticias%2Fult263u447713.shtml&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Kennard, Jerry (12 de fevereiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.healthcentral.com/anxiety/c/1950/20288/freud-101/">«Freud 101: Psychoanalysis»</a> (em inglês). HealthCentral<span class="reference-accessdate">. Consultado em 2 de abril de 2010</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Jerry&amp;rft.aulast=Kennard&amp;rft.btitle=Freud+101%3A+Psychoanalysis&amp;rft.date=2008-02-12&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=HealthCentral&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.healthcentral.com%2Fanxiety%2Fc%2F1950%2F20288%2Ffreud-101%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-AH-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AH_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">«Sigmund Freud». São Paulo: <a href="/wiki/Editora_Abril" title="Editora Abril">Editora Abril</a>. <i><a href="/wiki/Aventuras_na_Hist%C3%B3ria" title="Aventuras na História">Aventuras na História</a></i> (121): 34-35. 2013</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Sigmund+Freud&amp;rft.date=2013&amp;rft.genre=article&amp;rft.issue=121&amp;rft.jtitle=Aventuras+na+Hist%C3%B3ria&amp;rft.pages=34-35&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201214-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201214_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, p.&#160;14.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Rice, Emanuel (1990). <i>Freud and Moses: The Long Journey Home</i> (em inglês). Nova York: State University of New York Press</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Emanuel&amp;rft.aulast=Rice&amp;rft.btitle=Freud+and+Moses%3A+The+Long+Journey+Home&amp;rft.date=1990&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=Nova+York&amp;rft.pub=State+University+of+New+York+Press&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201225-29-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201225-29_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;25-29.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHothersall2019-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHothersall2019_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHothersall2019">Hothersall 2019</a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/portuguese/geral-55532821">«Freud e as enguias: o enigma que levou psicanalista a procurar por meses os testículos desses animais»</a>. BBC. 5 de janeiro de 2021<span class="reference-accessdate">. Consultado em 16 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Freud+e+as+enguias%3A+o+enigma+que+levou+psicanalista+a+procurar+por+meses+os+test%C3culos+desses+animais&amp;rft.date=2021-01-05&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=BBC&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fportuguese%2Fgeral-55532821&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201249-50-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201249-50_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;49-50.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201254-55-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201254-55_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;54-55.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201254-58-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201254-58_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;54-58.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201263-69-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201263-69_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;63-69.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFFreud1960" class="citation">Freud, Sigmund (1960), Freud, Ernst L, ed., <i>Letters</i>, <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0-486-27105-6" title="Especial:Fontes de livros/0-486-27105-6">0-486-27105-6</a>, Basic Books, p.&#160;7</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Sigmund&amp;rft.aulast=Freud&amp;rft.btitle=Letters&amp;rft.date=1960&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=0-486-27105-6&amp;rft.pages=7&amp;rft.pub=Basic+Books&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sparknotes.com/biography/freud/section6/">«Conflict and Controversy: 1910–1914»</a> (em inglês). SparkNotes<span class="reference-accessdate">. Consultado em 14 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Conflict+and+Controversy%3A+1910%931914&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=SparkNotes&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sparknotes.com%2Fbiography%2Ffreud%2Fsection6%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-:1-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:1_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Morano, Carlos Dominguez. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.br/books?id=EJWUikXm37wC&amp;pg=PA103"><i>Psicanálise e religião: um diálogo interminável - Sigmund Freud e Oskar Pfister</i></a>. [S.l.]: LOYOLA</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Carlos+Dominguez&amp;rft.aulast=Morano&amp;rft.btitle=Psican%C3%A1lise+e+religi%C3%A3o%3A+um+di%C3%A1logo+intermin%C3%A1vel+-+Sigmund+Freud+e+Oskar+Pfister&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=LOYOLA&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.br%2Fbooks%3Fid%3DEJWUikXm37wC%26pg%3DPA103&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Zulliger, Hans (1 de janeiro de 1995). «Oskar Pfister 1873-1956. Psychoanalysis and Faith.». In: Alexander, Franz; Eisenstein, Samuel; Grotjahn, Martin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.br/books?id=Fro5MZry5FcC&amp;pg=PA169"><i>Psychoanalytic Pioneers</i></a> (em inglês). [S.l.]: Transaction Publishers</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Oskar+Pfister+1873-1956.+Psychoanalysis+and+Faith.&amp;rft.aufirst=Hans&amp;rft.aulast=Zulliger&amp;rft.btitle=Psychoanalytic+Pioneers&amp;rft.date=1995-01-01&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.pub=Transaction+Publishers&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.br%2Fbooks%3Fid%3DFro5MZry5FcC%26pg%3DPA169&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sparknotes.com/biography/freud/section10/">«The Last Year: 1938–1939»</a> (em inglês). SparkNotes<span class="reference-accessdate">. Consultado em 14 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=The+Last+Year%3A+1938%931939&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=SparkNotes&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sparknotes.com%2Fbiography%2Ffreud%2Fsection10%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pt.findagrave.com/memorial/1377/sigmund-freud">«Sigmund Freud»</a> (em inglês). Find a Grave<span class="reference-accessdate">. Consultado em 14 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Sigmund+Freud&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Find+a+Grave&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fpt.findagrave.com%2Fmemorial%2F1377%2Fsigmund-freud&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gepriopretoeregiao.com.br/textos/publicacao/a-tragedia-de-freud-em-uma-pandemia-que-mudou-sua-teoria">«A tragédia de Freud em uma pandemia, que mudou sua teoria | Grupo de Estudos de Psicanálise | Gep Rio Preto»</a>. <i>www.gepriopretoeregiao.com.br</i><span class="reference-accessdate">. Consultado em 20 de janeiro de 2023</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=A+trag%C3%A9dia+de+Freud+em+uma+pandemia%2C+que+mudou+sua+teoria+%7C+Grupo+de+Estudos+de+Psican%C3%A1lise+%7C+Gep+Rio+Preto&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.gepriopretoeregiao.com.br&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gepriopretoeregiao.com.br%2Ftextos%2Fpublicacao%2Fa-tragedia-de-freud-em-uma-pandemia-que-mudou-sua-teoria&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Campregher, Sérgio (20 de março de 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://farolblumenau.com/gripe-espanhola-os-freud-nunca-superaram-totalmente-esta-perda/">«Gripe espanhola: os Freud nunca superaram totalmente esta perda»</a>. <i>Farol Blumenau</i><span class="reference-accessdate">. Consultado em 20 de janeiro de 2023</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Gripe+espanhola%3A+os+Freud+nunca+superaram+totalmente+esta+perda&amp;rft.aufirst=S%C3%A9rgio&amp;rft.aulast=Campregher&amp;rft.date=2020-03-20&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Farol+Blumenau&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ffarolblumenau.com%2Fgripe-espanhola-os-freud-nunca-superaram-totalmente-esta-perda%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Machado, Bruno; Mello, Renato. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.filologia.org.br/ileel/artigos/artigo_148.pdf">«Psicanálise e linguagem: os sentidos e as suas bordas»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. FILOLOGIA<span class="reference-accessdate">. Consultado em 14 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Mello%2C+Renato&amp;rft.aufirst=Bruno&amp;rft.aulast=Machado&amp;rft.btitle=Psican%C3%A1lise+e+linguagem%3A+os+sentidos+e+as+suas+bordas&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=FILOLOGIA&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.filologia.org.br%2Fileel%2Fartigos%2Fartigo_148.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Davela, Silvana; Kirsch, Selma (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unemat.br/revistas/fronteiradigital/docs/artigos/fronteira_digital_n1_2010_art_5.pdf">«Linguagem e psicanálise»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <i>Revista Fronteira Digital</i><span class="reference-accessdate">. Consultado em 14 de fevereiro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Linguagem+e+psican%C3%A1lise&amp;rft.au=Kirsch%2C+Selma&amp;rft.aufirst=Silvana&amp;rft.aulast=Davela&amp;rft.date=2010&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Revista+Fronteira+Digital&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unemat.br%2Frevistas%2Ffronteiradigital%2Fdocs%2Fartigos%2Ffronteira_digital_n1_2010_art_5.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEThá2004-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEThá2004_29-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEThá2004_29-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFThá2004">Thá 2004</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:2-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:2_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Laplanche, Jean; Pontalis, Jean-Bertrand (27 de abril de 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.br/books?id=RptYDwAAQBAJ&amp;pg=PT493"><i>The Language of Psychoanalysis</i></a> (em inglês). [S.l.]: Routledge</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Pontalis%2C+Jean-Bertrand&amp;rft.aufirst=Jean&amp;rft.aulast=Laplanche&amp;rft.btitle=The+Language+of+Psychoanalysis&amp;rft.date=2018-04-27&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.br%2Fbooks%3Fid%3DRptYDwAAQBAJ%26pg%3DPT493&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Lima, Andréa (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&amp;pid=S0101-60832010000600005&amp;lang=pt">«O modelo Estrutural de Freud e o cérebro: uma proposta de integração entre a psicanálise e a neurofisiologia.»</a>. <i>REVISTA DE PSIQUIATRIA CLÍNICA</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=O+modelo+Estrutural+de+Freud+e+o+c%C3%A9rebro%3A+uma+proposta+de+integra%C3%A7%C3%A3o+entre+a+psican%C3%A1lise+e+a+neurofisiologia.&amp;rft.aufirst=Andr%C3%A9a&amp;rft.aulast=Lima&amp;rft.date=2010&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=REVISTA+DE+PSIQUIATRIA+CL%C3NICA&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.scielo.br%2Fscielo.php%3Fscript%3Dsci_arttext%26pid%3DS0101-60832010000600005%26lang%3Dpt&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Bózio, Leonid R. (2020). <i>Tópica Primeira ou Teoria Topográfica: a abertura para o consciente, pré-consciente e inconsciente</i>. Brasília: Dom Leon. p.&#160;32. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-65-00-09436-7" title="Especial:Fontes de livros/978-65-00-09436-7">978-65-00-09436-7</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Leonid+R.&amp;rft.aulast=B%C3%B3zio&amp;rft.btitle=T%C3%B3pica+Primeira+ou+Teoria+Topogr%C3%A1fica%3A+a+abertura+para+o+consciente%2C+pr%C3%A9-consciente+e+inconsciente&amp;rft.date=2020&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-65-00-09436-7&amp;rft.pages=32&amp;rft.place=Bras%C3lia&amp;rft.pub=Dom+Leon&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">"A argumentação de Freud, em seus diversos trabalhos teóricos e clínicos, desde o Manuscrito H (dirigido a Fliess) ao <i>Abrégé</i> em 1938, visa mostrar que se trata de uma orientação sexual, uma escolha de objeto entre outras”, in <cite class="citation journal">Ruth Menahem (janeiro de 2003). «Désorientations sexuelles. Freud et l'homosexualité». <i>Revue française de psychanalyse</i>. <b>67</b>: 11-25. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-13-053562-3" title="Especial:Fontes de livros/2-13-053562-3">2-13-053562-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=D%C3%A9sorientations+sexuelles.+Freud+et+l%99homosexualit%C3%A9&amp;rft.au=Ruth+Menahem&amp;rft.date=2003-01&amp;rft.genre=article&amp;rft.isbn=2-13-053562-3&amp;rft.jtitle=Revue+fran%C3%A7aise+de+psychanalyse&amp;rft.pages=11-25&amp;rft.volume=67&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-:02-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:02_34-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:02_34-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Freud, Sigmund. <i>Correspondance de Freud 1873-1939</i> (1979). Paris: Gallimard. p. 461-462.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">Freud, Sigmund. <i>Correspondance de Freud 1873-1939</i> (1979). Paris: Gallimard. p. 461-462.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Freud, Sigmund. <i>Trois essais sur la théorie sexuelle</i> (1987). Gallimard. p. 44.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Roudinesco, Élisabeth; Plon, Michel (2006). <i>Dictionnaire de psychanalyse.</i> Paris, Fayard. 1213 p. <small>ISBN 2-213-60424-X</small></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">[[#CITEREF|]], p.&#160;468</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Denis P. (1984) Homosexualité agie et homosexualité psychique, Les Cahiers du Centre de Psychanalyse et de Psychothérapie, 1984, 8.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">Eribon, Didier (2000). Martens, Francis. "Numéro spécial "Psychanalyse&#160;: que reste-t-il de nos amours?". <i>Revue de l'université de Bruxelles</i>. Éditions Complexe.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">Borrillo, Daniel (2005). <i>L’homosexualité de Platon à Foucault</i>. Anthologie critique, Plon. p. 62-65.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">Roudinesco 1993, p. 1780 e Roudinesco, Élisabeth (2002). "Psychanalyse et homosexualité&#160;: réflexions sur le désir pervers, l'injure et la fonction paternelle". Cliniques méditerranéennes, <i>CAIRN</i> <b>65</b> (1).‎ p. 7</span> </li> <li id="cite_note-:03-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:03_44-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:03_44-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:03_44-2">c</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Mijolla, Alain de (2005). <i>Dictionnaire international de la psychanalyse</i>. Hachette (ISBN 2-01-279145-X). Entrada "Civilisation (<i>Kulture</i>)", <abbr>p.</abbr> 309-311.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Claire Pagès (2008). <i>Freud pas à pas</i> (em francês). [S.l.]: <a href="/w/index.php?title=%C3%89ditions_Ellipses&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Éditions Ellipses (página não existe)">Ellipses</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-7298-4099-0" title="Especial:Fontes de livros/978-2-7298-4099-0">978-2-7298-4099-0</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Claire+Pag%C3%A8s&amp;rft.btitle=Freud+pas+%C3%A0+pas&amp;rft.date=2008&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-7298-4099-0&amp;rft.pub=Ellipses&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Texto reproduzido em <i>Introduction à la psychanalyse</i>. Payot, col. "Petite Bibliothèque", 1975, 2ª parte, cap.18, p. 266-267.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Thomas Wieder (2010). «Avant-Propos». <i>L'Explorateur de l'âme, à propos de Sigmund Freud. La révolution de l'intime</i>. [S.l.]: Hors-Série Le Monde, une vie, une œuvre</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Avant-Propos&amp;rft.au=Thomas+Wieder&amp;rft.btitle=L%27Explorateur+de+l%27%C3%A2me%2C+%C3%A0+propos+de+Sigmund+Freud.+La+r%C3%A9volution+de+l%27intime&amp;rft.date=2010&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.pub=Hors-S%C3%A9rie+Le+Monde%2C+une+vie%2C+une+%C5%93uvre&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gabriel Lavoie (1978). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.erudit.org/revue/ltp/1978/v34/n3/705683ar.pdf">«Actes obsédants et exercices religieux. Un écrit freudien sur la religion»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <i>Laval théologique et philosophique</i>. <b>34</b> (3): 15</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Actes+obs%C3%A9dants+et+exercices+religieux.+Un+%C3%A9crit+freudien+sur+la+religion&amp;rft.au=Gabriel+Lavoie&amp;rft.date=1978&amp;rft.genre=article&amp;rft.issue=3&amp;rft.jtitle=Laval+th%C3%A9ologique+et+philosophique&amp;rft.pages=15&amp;rft.volume=34&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.erudit.org%2Frevue%2Fltp%2F1978%2Fv34%2Fn3%2F705683ar.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Lina Balestrière (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=rsS-17bVBDwC&amp;printsec=frontcover"><i>Freud et la question des origines</i></a>. Col: Oxalis (em francês). [S.l.]: De Boeck Supérieur. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-8041-5671-8" title="Especial:Fontes de livros/978-2-8041-5671-8">978-2-8041-5671-8</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Lina+Balestri%C3%A8re&amp;rft.btitle=Freud+et+la+question+des+origines&amp;rft.date=2008&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-8041-5671-8&amp;rft.pub=De+Boeck+Sup%C3%A9rieur&amp;rft.series=Oxalis&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DrsS-17bVBDwC%26printsec%3Dfrontcover&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">"Hoje surge o problema de saber preencher o vazio deixado pelo abandono, por parte dos biólogos contemporâneos, da teoria <a href="/wiki/Haeckel" class="mw-redirect" title="Haeckel">haeckeliana</a> da recapitulação na qual Freud se apoiava. O que resta de suas hipóteses filogenéticas contra as quais antropólogos e historiadores protestaram?". Em <cite class="citation journal">Jacqueline Duvernay Bolens (fevereiro de 2001). «La théorie de la récapitulation de Haeckel à Freud». <i>L'Esprit du temps, Topique</i>: 13-34</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=La+th%C3%A9orie+de+la+r%C3%A9capitulation+de+Haeckel+%C3%A0+Freud&amp;rft.au=Jacqueline+Duvernay+Bolens&amp;rft.date=2001-02&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=L%27Esprit+du+temps%2C+Topique&amp;rft.pages=13-34&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">David Benhaïm (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/revue-le-divan-familial-2007-1-p-11.htm">«La phylogenèse et la question du transgénérationnel»</a>. <i>Le Divan familial</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=La+phylogen%C3%A8se+et+la+question+du+transg%C3%A9n%C3%A9rationnel&amp;rft.au=David+Benha%C3%AFm&amp;rft.date=2007&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Le+Divan+familial&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Frevue-le-divan-familial-2007-1-p-11.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPlonRoudinesco2011-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPlonRoudinesco2011_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPlonRoudinesco2011">Plon &amp; Roudinesco 2011</a>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Houssier, Florian (6 de março de 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=piz2Wi9bCiMC&amp;pg=PA19">Meurtres dans la famille</a> .Dunod. ISBN 978-2-10-059466-5</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.franceculture.fr/emissions/les-nouveaux-chemins-de-la-connaissance/freud-et-la-religion-44-lhomme-moise-et-la">"L'homme Moïse et la religion monothéiste" - Ép. 4/4 - Freud et la religion"</a>. <i>France Culture</i> (29 de setembro de 2016)</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gabriel Lavoie (1978). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.erudit.org/revue/ltp/1978/v34/n3/705683ar.pdf">«Actes obsédants et exercices religieux. Un écrit freudien sur la religion»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <i>Laval théologique et philosophique</i>. <b>34</b> (3): 247-260</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Actes+obs%C3%A9dants+et+exercices+religieux.+Un+%C3%A9crit+freudien+sur+la+religion&amp;rft.au=Gabriel+Lavoie&amp;rft.date=1978&amp;rft.genre=article&amp;rft.issue=3&amp;rft.jtitle=Laval+th%C3%A9ologique+et+philosophique&amp;rft.pages=247-260&amp;rft.volume=34&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.erudit.org%2Frevue%2Fltp%2F1978%2Fv34%2Fn3%2F705683ar.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">Jones, Ernest. <i>La Vie et l’œuvre de Sigmund Freud</i> (1961). Paris, Puf, t. 2. p. 164.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">Quinodoz, Jean-Michel (2015). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/sigmund-freud--9782130652274-page-123.htm">Sigmund Freud</a></i>. Paris, Presses universitaires de France, col. "Que sais-je?". p 111-116. ISBN 978-2-13-065227-4</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text">Freud, Sigmund. <i>L’Avenir d’une illusion</i> (1973). Presses universitaires de France. p. 23.</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.franceculture.fr/emissions/les-nouveaux-chemins-de-la-connaissance/freud-et-la-religion-24-lavenir-dune-illusion">«<span style="padding-left:0.2em;">"</span>L'avenir d'une illusion" - Ép. 2/4 - Freud et la religion»</a>. <i>France Culture</i> (em francês). 27 de setembro de 2016<span class="reference-accessdate">. Consultado em 28 de agosto de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=%22L%27avenir+d%27une+illusion%22+-+%C3%89p.+2%2F4+-+Freud+et+la+religion&amp;rft.date=2016-09-27&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=France+Culture&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.franceculture.fr%2Femissions%2Fles-nouveaux-chemins-de-la-connaissance%2Ffreud-et-la-religion-24-lavenir-dune-illusion&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Freud, Sigmund (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/664326522"><i>Le malaise dans la civilisation</i></a> (em francês). [S.l.]: <a href="/w/index.php?title=%C3%89ditions_Points&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Éditions Points (página não existe)">Points</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-7578-0215-1" title="Especial:Fontes de livros/978-2-7578-0215-1">978-2-7578-0215-1</a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/664326522">664326522</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 2 de fevereiro de 2019</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Sigmund&amp;rft.aulast=Freud&amp;rft.btitle=Le+malaise+dans+la+civilisation&amp;rft.date=2010&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-7578-0215-1&amp;rft.pub=Points&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldcat.org%2Foclc%2F664326522&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F664326522&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Natanson2006-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Natanson2006_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=Jacques_Natanson_(professeur)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jacques Natanson (professeur) (página não existe)">Jacques Natanson</a> (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/revue-imaginaire-et-inconscient-2006-1-page-55.htm">«L'illusion et les philosophes»</a>. <i>Imaginaire et inconscient</i>: 55-62</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=L%27illusion+et+les+philosophes&amp;rft.au=Jacques+Natanson&amp;rft.date=2006&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Imaginaire+et+inconscient&amp;rft.pages=55-62&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Frevue-imaginaire-et-inconscient-2006-1-page-55.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=Ivan_Segr%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ivan Segré (página não existe)">Ivan Segré</a> (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3917/cohe.239.0144">«La mémoire du texte. L'«&#160;homme Moïse&#160;» de Freud&#160;: pour une lecture critique et sociale»</a>. <i>Le Coq-héron</i>. N°239: 144-155. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0335-7899">0335-7899</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917%2Fcohe.239.0144">10.3917/cohe.239.0144</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 29 de agosto de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=La+m%C3%A9moire+du+texte.+L%99%AB%A0homme+Mo%C3%AFse%A0%BB+de+Freud%A0%3A+pour+une+lecture+critique+et+sociale&amp;rft.au=Ivan+Segr%C3%A9&amp;rft.date=2019&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0335-7899&amp;rft.jtitle=Le+Coq-h%C3%A9ron&amp;rft.pages=144-155&amp;rft.volume=N%B0239&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.3917%2Fcohe.239.0144&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.3917%2Fcohe.239.0144&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Löwy, Michael (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/assr_0335-5985_1986_num_62_2_2415_t1_0273_0000_4">«Freud (Sigmund) L'Homme Moïse et la Religion monothéiste, trois essais»</a>. <i>Archives de Sciences Sociales des Religions</i>. <b>62</b>: 273–274<span class="reference-accessdate">. Consultado em 29 de agosto de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Freud+%28Sigmund%29+L%27Homme+Mo%C3%AFse+et+la+Religion+monoth%C3%A9iste%2C+trois+essais&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft.aulast=L%C3%B6wy&amp;rft.date=1986&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Archives+de+Sciences+Sociales+des+Religions&amp;rft.pages=273-274&amp;rft.volume=62&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.persee.fr%2Fdoc%2Fassr_0335-5985_1986_num_62_2_2415_t1_0273_0000_4&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.philomag.com/livres/lhomme-moise-et-la-religion-monotheiste">«L'Homme Moïse et la religion monothéiste»</a>. <i>Philosophie magazine</i> (em francês). 18 de setembro de 2019<span class="reference-accessdate">. Consultado em 29 de agosto de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=L%99Homme+Mo%C3%AFse+et+la+religion+monoth%C3%A9iste&amp;rft.date=2019-09-18&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Philosophie+magazine&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.philomag.com%2Flivres%2Flhomme-moise-et-la-religion-monotheiste&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Goggin-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Goggin_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Psychoanalysis_in_the_Third_Reich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psychoanalysis in the Third Reich (página não existe)">James E. Goggin et Eileen Brockman Goggin</a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=LCcpx3qcwKIC&amp;printsec=frontcover"><i>Death of a Jewish science</i></a> (em inglês). [S.l.]: Purdue University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1-55753-193-3" title="Especial:Fontes de livros/978-1-55753-193-3">978-1-55753-193-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=James+E.+Goggin+et+Eileen+Brockman+Goggin&amp;rft.btitle=Death+of+a+Jewish+science&amp;rft.date=2001&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1-55753-193-3&amp;rft.pub=Purdue+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DLCcpx3qcwKIC%26printsec%3Dfrontcover&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Max_Schur-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Max_Schur_66-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Max_Schur&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Max Schur (página não existe)">Max Schur</a> (1982). <i>La Mort dans la vie de Freud</i>. Col: Tel. [S.l.]: <a href="/wiki/%C3%89ditions_Gallimard" class="mw-redirect" title="Éditions Gallimard">Gallimard</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-07-025794-2" title="Especial:Fontes de livros/978-2-07-025794-2">978-2-07-025794-2</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Max+Schur&amp;rft.btitle=La+Mort+dans+la+vie+de+Freud&amp;rft.date=1982&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-07-025794-2&amp;rft.pub=Gallimard&amp;rft.series=Tel&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Yosef_Hayim_Yerushalmi-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Yosef_Hayim_Yerushalmi_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Yosef_Hayim_Yerushalmi" title="Yosef Hayim Yerushalmi">Yosef Hayim Yerushalmi</a> (1993). <i>Le Moïse de Freud, Judaïsme terminable et interminable</i>. Col: nrf Essais. [S.l.]: <a href="/wiki/%C3%89ditions_Gallimard" class="mw-redirect" title="Éditions Gallimard">Gallimard</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-07-013367-2" title="Especial:Fontes de livros/2-07-013367-2">2-07-013367-2</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Yosef+Hayim+Yerushalmi&amp;rft.btitle=Le+Mo%C3%AFse+de+Freud%2C+Juda%C3%AFsme+terminable+et+interminable&amp;rft.date=1993&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=2-07-013367-2&amp;rft.pub=Gallimard&amp;rft.series=nrf+Essais&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Jacques_Le_Rider-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jacques_Le_Rider_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Jacques_Le_Rider&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jacques Le Rider (página não existe)">Jacques Le Rider</a> (2013). <i>Les Juifs viennois à la belle époque</i>. Col: Présence du judaïsme (em francês). [S.l.]: <a href="/w/index.php?title=%C3%89ditions_Albin_Michel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Éditions Albin Michel (página não existe)">Albin Michel</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-226-24209-9" title="Especial:Fontes de livros/978-2-226-24209-9">978-2-226-24209-9</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Jacques+Le+Rider&amp;rft.btitle=Les+Juifs+viennois+%C3%A0+la+belle+%C3%A9poque&amp;rft.date=2013&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-226-24209-9&amp;rft.pub=Albin+Michel&amp;rft.series=Pr%C3%A9sence+du+juda%C3%AFsme&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Goggin2-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Goggin2_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Psychoanalysis_in_the_Third_Reich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psychoanalysis in the Third Reich (página não existe)">James E. Goggin et Eileen Brockman Goggin</a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=LCcpx3qcwKIC&amp;printsec=frontcover"><i>Death of a Jewish science</i></a> (em inglês). [S.l.]: Purdue University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1-55753-193-3" title="Especial:Fontes de livros/978-1-55753-193-3">978-1-55753-193-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=James+E.+Goggin+et+Eileen+Brockman+Goggin&amp;rft.btitle=Death+of+a+Jewish+science&amp;rft.date=2001&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1-55753-193-3&amp;rft.pub=Purdue+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DLCcpx3qcwKIC%26printsec%3Dfrontcover&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-:04-70"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:04_70-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:04_70-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Mijolla, Alain de (1987). <i>Ici, la vie continue d'une manière fort surprenante...&#160;: Contribution à l'Histoire de la psychanalyse en Allemagne</i>. Paris, Association internationale d'histoire de la psychanalyse, 293 p. ISBN 2-85480-153-9. p. 82</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">Major, René; Talagrand, Chantal (2006). <i>Freud</i>. Paris, Gallimard, col. "Folio biographies", 2006. ISBN 2-07-032090-1. p. 377-379</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text">"Antijudaïsme et antisémitisme en Autriche du 17e au 20e siècle". <i>Austriaca</i> (57) (dezembro de 2003). PUR, 2005.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">Freud, Sigmund (1900). <i>L'interprétation des rêves</i>. PUF, Paris, 1967, p. 175</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text">Mijolla, Alain de (1987). <i>Ici, la vie continue d'une manière fort surprenante...&#160;: Contribution à l'Histoire de la psychanalyse en Allemagne</i>. Paris, Association internationale d'histoire de la psychanalyse, 293 p. ISBN 2-85480-153-9. p. 82</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Flem, Lydia (1991). <i>L'Homme Freud&#160;: une biographie intellectuelle</i>. Paris, Seuil, col. "La librairie du xxe siècle". Freud também enviou a Herzl uma cópia de A Interpretação dos Sonhos, p. 98-101.</span> </li> <li id="cite_note-ER-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ER_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Roudinesco, Élisabeth (fevereiro de 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/resume.php?ID_ARTICLE=CM_070_0005&amp;contenu=article">"À propos d'une lettre inédite de Freud sur le sionisme et la question des lieux saints"</a>. <i>Cliniques méditerranéennes</i> (70), p. 5-17 <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917/cm.070.0005">10.3917/cm.070.0005</a></span> </li> <li id="cite_note-Françoise_Coblence-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Françoise_Coblence_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Françoise Coblence (fevereiro de 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/article.php?ID_REVUE=RFP&amp;ID_NUMPUBLIE=RFP_662&amp;ID_ARTICLE=RFP_662_0371">«Freud et la cocaïne»</a>. <i>Revue française de psychanalyse</i>. <b>66</b>: 371-389. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-13-052649-7" title="Especial:Fontes de livros/2-13-052649-7">2-13-052649-7</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Freud+et+la+coca%C3%AFne&amp;rft.au=Fran%C3%A7oise+Coblence&amp;rft.date=2002-02&amp;rft.genre=article&amp;rft.isbn=2-13-052649-7&amp;rft.jtitle=Revue+fran%C3%A7aise+de+psychanalyse&amp;rft.pages=371-389&amp;rft.volume=66&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Farticle.php%3FID_REVUE%3DRFP%26ID_NUMPUBLIE%3DRFP_662%26ID_ARTICLE%3DRFP_662_0371&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Masson-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Masson_78-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Masson, Jeffrey Moussaieff, The Assault on Truth: Freud's Suppression of the Seduction Theory, pp. 233-250</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">Köller, Carl (1884). "Ueber die Verwendung des Cocaïn zur Anästhesirung am Auge". <i>Wiener Medizinische Wochenschrift</i> (43). p. 1276-1278</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text">(em alemão) <cite class="citation book">Elisha Ben-Zur (1960). <i>Die Geschichte der Lokalanästhesie unter besonderer Berücksichtigung der Entdeckung des Kokains</i>. [S.l.]: Juris-Verlag</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Elisha+Ben-Zur&amp;rft.btitle=Die+Geschichte+der+Lokalan%C3%A4sthesie+unter+besonderer+Ber%C3%BCcksichtigung+der+Entdeckung+des+Kokains&amp;rft.date=1960&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Juris-Verlag&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> prova que Freud foi o primeiro a refletir sobre um uso anestésico da cocaína</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text">"Über Coca" (1884). In <i>Centralblatt für die Gesamte Therapie</i>, tomo <abbr>II</abbr>, <abbr>p.</abbr> 289-314</span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text">(em alemão).</span> </li> <li id="cite_note-Françoise_Coblence2-83"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Françoise_Coblence2_83-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Françoise_Coblence2_83-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Françoise_Coblence2_83-2">c</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Françoise Coblence (fevereiro de 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/article.php?ID_REVUE=RFP&amp;ID_NUMPUBLIE=RFP_662&amp;ID_ARTICLE=RFP_662_0371">«Freud et la cocaïne»</a>. <i>Revue française de psychanalyse</i>. <b>66</b>: 371-389. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-13-052649-7" title="Especial:Fontes de livros/2-13-052649-7">2-13-052649-7</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Freud+et+la+coca%C3%AFne&amp;rft.au=Fran%C3%A7oise+Coblence&amp;rft.date=2002-02&amp;rft.genre=article&amp;rft.isbn=2-13-052649-7&amp;rft.jtitle=Revue+fran%C3%A7aise+de+psychanalyse&amp;rft.pages=371-389&amp;rft.volume=66&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Farticle.php%3FID_REVUE%3DRFP%26ID_NUMPUBLIE%3DRFP_662%26ID_ARTICLE%3DRFP_662_0371&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-:05-84"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:05_84-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:05_84-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Jaccard, Roland (2009). "L'étudiant". In: <i>Freud</i>, Paris, PUF. ISBN 9782130576037. p. 31-35</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=Albrecht_Erlenmeyer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albrecht Erlenmeyer (página não existe)">Albrecht Erlenmeyer</a> (31 de maio de 1886). «Ueber Cocainsucht». <i>Deutsche Medizinal-Zeitung</i> (em alemão). <b>7</b>: 483-484</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Ueber+Cocainsucht&amp;rft.au=Albrecht+Erlenmeyer&amp;rft.date=1886-05-31&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Deutsche+Medizinal-Zeitung&amp;rft.pages=483-484&amp;rft.volume=7&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>, cité dans <cite class="citation journal">Françoise Coblence (fevereiro de 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/article.php?ID_REVUE=RFP&amp;ID_NUMPUBLIE=RFP_662&amp;ID_ARTICLE=RFP_662_0371">«Freud et la cocaïne»</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Revue_fran%C3%A7aise_de_psychanalyse&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Revue française de psychanalyse (página não existe)">Revue française de psychanalyse</a></i>. <b>66</b>: 372. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-13-052649-7" title="Especial:Fontes de livros/2-13-052649-7">2-13-052649-7</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Freud+et+la+coca%C3%AFne&amp;rft.au=Fran%C3%A7oise+Coblence&amp;rft.date=2002-02&amp;rft.genre=article&amp;rft.isbn=2-13-052649-7&amp;rft.jtitle=Revue+fran%C3%A7aise+de+psychanalyse&amp;rft.pages=372&amp;rft.volume=66&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Farticle.php%3FID_REVUE%3DRFP%26ID_NUMPUBLIE%3DRFP_662%26ID_ARTICLE%3DRFP_662_0371&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text">Roudinesco, Élisabeth (2014). <i>Sigmund Freud en son temps et dans le nôtre</i>. Paris: Seuil. <abbr>p.</abbr> 55</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGay201260-61-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGay201260-61_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGay2012">Gay 2012</a>, pp.&#160;60-61.</span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Brumback, Roger A. (1 de outubro de 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177/2156587212447134">«Book/Media Review: An Anatomy of Addiction: Sigmund Freud, William Halsted, and the Miracle Drug Cocaine»</a>. <i>Journal of Evidence-Based Complementary &amp; Alternative Medicine</i> (em inglês). <b>17</b> (3): 222–224. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2156-5872">2156-5872</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1177%2F2156587212447134">10.1177/2156587212447134</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 28 de setembro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Book%2FMedia+Review%3A+An+Anatomy+of+Addiction%3A+Sigmund+Freud%2C+William+Halsted%2C+and+the+Miracle+Drug+Cocaine&amp;rft.aufirst=Roger+A.&amp;rft.aulast=Brumback&amp;rft.date=2012-10-01&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=2156-5872&amp;rft.issue=3&amp;rft.jtitle=Journal+of+Evidence-Based+Complementary+%26+Alternative+Medicine&amp;rft.pages=222-224&amp;rft.volume=17&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1177%2F2156587212447134&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F2156587212447134&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Mills, James (junho de 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.journals.uchicago.edu/doi/pdf/10.1086/SHAD27020189">«Howard Markel. An Anatomy of Addiction: Sigmund Freud, William Halsted, and the Miracle Drug Cocaine. New York: Vintage Books, 2012.»</a>. <i>The Social History of Alcohol and Drugs</i>. <b>27</b> (2): 189–191. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1930-8418">1930-8418</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1086%2Fshad27020189">10.1086/shad27020189</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 28 de setembro de 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Howard+Markel.+An+Anatomy+of+Addiction%3A+Sigmund+Freud%2C+William+Halsted%2C+and+the+Miracle+Drug+Cocaine.+New+York%3A+Vintage+Books%2C+2012.&amp;rft.aufirst=James&amp;rft.aulast=Mills&amp;rft.date=2013-06&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=1930-8418&amp;rft.issue=2&amp;rft.jtitle=The+Social+History+of+Alcohol+and+Drugs&amp;rft.pages=189-191&amp;rft.volume=27&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.journals.uchicago.edu%2Fdoi%2Fpdf%2F10.1086%2FSHAD27020189&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2Fshad27020189&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEA._de_Mijolla20051185-1186-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEA._de_Mijolla20051185-1186_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFA._de_Mijolla2005">A. de Mijolla 2005</a>, p.&#160;1185-1186.</span> </li> <li id="cite_note-Picco-91"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-3">d</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-4">e</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Picco_91-5">f</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Picco, MIchel (2009). "Télépathie, psychanalyse et filiation". In: Sassolas, Marcel (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/transmissions-et-soins-psychiques--9782749211138-page-225.htm"><i>Transmissions et soins psychiques</i></a>. ERES. p. 225-242</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text">Diatkine, Gilbert (2013). "La gratuité de la cure analytique pour le patient et pour l'analyste". <i>Revue française de psychanalyse</i> <b>77</b> (1). p. 36</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text">Rauzy, Alain (1991). "Notice" à Freud, Psychanalyse et télépathie". (<i>Psychoanalyse und Telepathie</i>, 1921 por escrito, 1941 para a primeira publicação, <i>OCF.P</i> vol.&#160;XVI: 1921-1923, Paris, PUF. ISBN 2 13 043472 X. p. 100. Segundo a nota das ''OCF.P'', o texto posteriormente intitulado ''Psicanálise e Telepatia'' deveria incluir um Relatório Preliminar seguido de três casos, mas Freud explica (''OCF.P'' XVI, p. 115) que não conseguiu integrar o material do "terceiro caso", o do doutor Forsyth, esquecido em Viena. O caso do doutor Forsyth aparece na lição XXX do ''Novas Conferências Introdutórias sobre a Psicanálise'': "Sonho e ocultismo"</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text">Rauzy, Alain (1991). "Notice" à Freud, "Rêve et télépathie" (1921, <i>OCF.P</i> <abbr>vol.</abbr>&#160;XVI: 1921-1923, Paris, PUF. <small>ISBN 2 13 043472 X.</small> <abbr>p.</abbr> 120.</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text">Rauzy, Alain (1992). "Notice" à Freud, <i>Quelques suppléments à l'ensemble de L'Interprétation du rêve</i> (<i>Einige Nachträge zum Ganzen der Traumdeutung</i>, 1925 [1925i]), <i>OCF.P</i> <abbr>vol.</abbr>&#160;XVII: 1923-1925, Paris, PUF. <small>ISBN 2 13 044302 8</small>. <abbr>p.</abbr> 174-175</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text">Vallet, Odon (2005). "Occultisme", In Mijolla, Alain de (ed.) (2005). <i>Dictionnaire international de la psychanalyse</i>. Paris: Hachette. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/201279145X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 201279145X</a>. p. 1209-1910</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text">Plas, Régine (2000). <i>Naissance d’une science humaine, la psychologie&#160;: les psychologues et le "merveilleux psychique"</i>. Rennes: PUR</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text">Rabeyron, Thomas; Evrard, Renaud (2012). "Perspectives historiques et contemporaines sur l'occulte dans la correspondance Freud-Ferenczi". <i>Recherches en psychanalyse</i> <b>13</b> (1). p. 97</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text">Rabeyron, Thomas (11 de março de 2020). <i>Clinique des expériences exceptionnelles</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9782100812325" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-2-10-081232-5</a>. p. 30-31</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text">Rabeyron, Thomas (11 de março de 2020). <i>Clinique des expériences exceptionnelles</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9782100812325" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-2-10-081232-5</a>. p. 152</span> </li> <li id="cite_note-:3-104"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-3">d</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-4">e</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-5">f</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-6">g</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:3_104-7">h</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Roudinesco, Elisabeth; Plon, Michel (2011). "Télépathie". In: <i>Dictionnaire de la psychanalyse</i>. Paris: Fayard, <abbr>col.</abbr> "La Pochothèque", (1ª ree<abbr>d.</abbr> 1997), <small>ISBN 978-2-253-08854-7</small>. <abbr>p.</abbr> 1547-1553</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text">Marsha Aileen Hewitt, Freud on Religion, Routledge, 11 septembre 2014 (<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9781317545903" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-317-54590-3</a>, lire en ligne [archive]), p. 82</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text">Bernachon, Patrice (2004). "De quelques mécanismes de transmission". <i>Libres cahiers pour la psychanalyse</i>. <b>10</b> (2). <abbr>p.</abbr> 63-72 </span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text">Turnheim, Michael (2008)."Freud le médium. <i>Psychanalyse</i> <b>12</b> (2).‎ p. 41-53</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text">Gori, Roland (1996). <i>Pensées de transfert ou transfert de pensée. La preuve par la parole&#160;: Sur la causalité en psychanalyse</i> (51-73). Paris: PUF.</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">Widlöcher, Daniel (2004). "The third in mind". <i>Psychoanalytic Quarterly</i> <b>73</b>. p. 197-213</span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text">Turnheim, Michael (2008). "Freud le médium (Notes sur l’affaire de la télépathie)". <i>Psychanalyse</i> <b>12</b>. p. 41-53</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text">Assoun, Paul-Laurent (2007). <i>La Psychanalyse</i>. Paris: Puf, <abbr>col.</abbr> "Quadrige manuels". ISBN 978-2-13-056012-8. p. 248-249</span> </li> <li id="cite_note-Não-nomeado-xXLO-2-119"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não-nomeado-xXLO-2_119-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Não-nomeado-xXLO-2_119-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Borch-Jacobsen, Mikkel; Shamdasani, Sonu (27 de janeiro de 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=0r5dDwAAQBAJ&amp;newbks=0&amp;printsec=frontcover&amp;dq=os+arquivos+freud+shamdasani&amp;hl=pt-BR"><i>Os arquivos Freud: Uma investigação acerca da história da psicanálise</i></a> (em inglês). [S.l.]: Editora UNESP</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Borch-Jacobsen%2C+Mikkel%3B+Shamdasani%2C+Sonu&amp;rft.btitle=Os+arquivos+Freud%3A+Uma+investiga%C3%A7%C3%A3o+acerca+da+hist%C3%B3ria+da+psican%C3%A1lise&amp;rft.date=2018-01-27&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Editora+UNESP&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D0r5dDwAAQBAJ%26newbks%3D0%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Dos%2Barquivos%2Bfreud%2Bshamdasani%26hl%3Dpt-BR&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33"> !CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores (<a href="/wiki/Categoria:!CS1_manut:_Nomes_m%C3%BAltiplos:_lista_de_autores" title="Categoria:!CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text">Assoun, Paul-Laurent (2007). <i>La Psychanalyse</i>. Paris: Puf, <abbr>col.</abbr> "Quadrige manuels". ISBN 978-2-13-056012-8. p. 708. "Assim, desde o início da década de 1920, Freud dedicou boa parte de seus textos a reagir a esse movimento de evolução interna", p. 706</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text">Rillaer, Jacques van (1995). <i>Les Illusions de la psychanalyse</i>. Mardaga.</span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text">Bénesteau, Jacques (2002). ''Mensonges freudiens. Histoire d'une désinformation séculaire''. Pierre Mardaga, col. "Psychologie et sciences humaines"</span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/service/mss/eadxmlmss/eadpdfmss/2004/ms004017.pdf">"Sigmund Freud. A Register of His Papers in the Sigmund Freud Collection in the Library of Congress"</a>, p. 58.</span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text">Mijolla, Alain de (2005). <i>Dictionnaire international de la psychanalyse</i>. Hachette. p. 661</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Stieg, Gerald; Laplénie, Jean-François (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/article.php?ID_ARTICLE=SC_006_0053&amp;DocId=83862&amp;Index=%2Fcairn2Idx%2Fcairn&amp;TypeID=226&amp;HitCount=104&amp;hits=eeb+eea+edf+eda+ed9+e9d+e84+e82+e64+e63+e33+e1e+e1c+de2+dd9+d8a+d7e+d31+d30+c9c+bc1+b4a+aff+ae4+abb+a8b+a8a+a5c+a2f+a17+a0e+9bd+95c+953+8d9+8bc+893+812+7df+7d4+7d2+7be+7b1+77e+738+6d3+6b4+5bc+589+51d+4d8+4c2+4b4+4b2+492+442+430+403+3fc+3ee+3b5+394+37e+37a+362+35d+359+34e+34c+342+32a+328+2e4+2e2+2dc+2cf+2c1+2aa+2a0+29e+27c+248+247+237+227+20a+1c7+1c6+160+153+151+147+13a+139+12d+116+115+10a+109+74+73+7+2+1+0&amp;fileext=html#">«Karl Kraus contre l'école de Freud ou comment délégitimer l'interprétation psychanalytique de la littérature»</a>. <i>Savoirs et clinique</i>: 53-58</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Karl+Kraus+contre+l%27%C3%A9cole+de+Freud+ou+comment+d%C3%A9l%C3%A9gitimer+l%27interpr%C3%A9tation+psychanalytique+de+la+litt%C3%A9rature&amp;rft.au=Stieg%2C+Gerald%3B+Lapl%C3%A9nie%2C+Jean-Fran%C3%A7ois&amp;rft.date=2005&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Savoirs+et+clinique&amp;rft.pages=53-58&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cairn.info%2Farticle.php%3FID_ARTICLE%3DSC_006_0053%26DocId%3D83862%26Index%3D%252Fcairn2Idx%252Fcairn%26TypeID%3D226%26HitCount%3D104%26hits%3Deeb%2Beea%2Bedf%2Beda%2Bed9%2Be9d%2Be84%2Be82%2Be64%2Be63%2Be33%2Be1e%2Be1c%2Bde2%2Bdd9%2Bd8a%2Bd7e%2Bd31%2Bd30%2Bc9c%2Bbc1%2Bb4a%2Baff%2Bae4%2Babb%2Ba8b%2Ba8a%2Ba5c%2Ba2f%2Ba17%2Ba0e%2B9bd%2B95c%2B953%2B8d9%2B8bc%2B893%2B812%2B7df%2B7d4%2B7d2%2B7be%2B7b1%2B77e%2B738%2B6d3%2B6b4%2B5bc%2B589%2B51d%2B4d8%2B4c2%2B4b4%2B4b2%2B492%2B442%2B430%2B403%2B3fc%2B3ee%2B3b5%2B394%2B37e%2B37a%2B362%2B35d%2B359%2B34e%2B34c%2B342%2B32a%2B328%2B2e4%2B2e2%2B2dc%2B2cf%2B2c1%2B2aa%2B2a0%2B29e%2B27c%2B248%2B247%2B237%2B227%2B20a%2B1c7%2B1c6%2B160%2B153%2B151%2B147%2B13a%2B139%2B12d%2B116%2B115%2B10a%2B109%2B74%2B73%2B7%2B2%2B1%2B0%26fileext%3Dhtml%23&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33"> !CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores (<a href="/wiki/Categoria:!CS1_manut:_Nomes_m%C3%BAltiplos:_lista_de_autores" title="Categoria:!CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores">link</a>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text">"Para Roazen, Tausk teria cometido suicídio no quadro de uma manipulação, com intenção punitiva, por parte de Freud, que teria se manifestado nas atitudes de rejeição deste ante Tausk", explica German Arce Ross em "The manic suicide of Victor Tausk", ''Mediterranean clinics'' (fevereiro de 2002) (66), p. 155-174</span> </li> <li id="cite_note-:06-127"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:06_127-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:06_127-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Lézé, Samuel (2017). <i>Freud Wars: Un siècle de scandales</i>. Paris: Presses Universitaires de France / Humensis.</span> </li> <li id="cite_note-Gansel-128"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Gansel_128-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Gansel_128-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Gansel_128-2">c</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gansel, Yannis (6 de dezembro de 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://journals.openedition.org/lectures/23903">«Samuel Lézé, <i>Freud Wars. Un siècle de scandales</i>»</a>. <i>Lectures</i> (em francês). <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2116-5289">2116-5289</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 31 de outubro de 2019</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Samuel+L%C3%A9z%C3%A9%2C+Freud+Wars.+Un+si%C3%A8cle+de+scandales&amp;rft.aufirst=Yannis&amp;rft.aulast=Gansel&amp;rft.date=2017-12-06&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=2116-5289&amp;rft.jtitle=Lectures&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fjournals.openedition.org%2Flectures%2F23903&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Krivine-129"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Krivine_129-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Krivine_129-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Jean-Paul Krivine (março de 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pseudo-sciences.org/article.php3?id_article=541/">«Les arguments des détracteurs du <i>Livre noir de la psychanalyse</i>»</a>. <i>Science et pseudo-sciences</i> (em francês): 17–23</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Les+arguments+des+d%C3%A9tracteurs+du+Livre+noir+de+la+psychanalyse&amp;rft.au=Jean-Paul+Krivine&amp;rft.date=2006-03&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Science+et+pseudo-sciences&amp;rft.pages=17-23&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pseudo-sciences.org%2Farticle.php3%3Fid_article%3D541%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>International Journal of Psychoanalysis</i> 87:5, 2006, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1516/3JYE-39CB-8QN2-0W58">10.1516/3JYE-39CB-8QN2-0W58</a></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text">Annales Médico Psychologiques<i>, volume 164 (2006) <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016/j.amp.2006.10.007">10.1016/j.amp.2006.10.007</a></i></span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cairn.info/article.php?ID_ARTICLE=RFP_702_0571"><i>Revue française de psychanalyse</i>, volume 70, 2006</a></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robinson, Paul (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.northsouth.edu/Upload/Freud%20and%20His%20Critics.pdf">«Freud and his critics»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. University of California Press</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Paul&amp;rft.aulast=Robinson&amp;rft.btitle=Freud+and+his+critics&amp;rft.date=1993&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=University+of+California+Press&amp;rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.northsouth.edu%2FUpload%2FFreud%2520and%2520His%2520Critics.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>, p. 4 e 11</span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Émile Jalley. «Toujours Onfray». <i>Le Débat sur la psychanalyse dans la crise en France</i> (em francês). [S.l.]: <a href="/w/index.php?title=%C3%89ditions_L%27Harmattan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Éditions L&#39;Harmattan (página não existe)">L'Harmattan</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-296-56182-3" title="Especial:Fontes de livros/978-2-296-56182-3">978-2-296-56182-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Toujours+Onfray&amp;rft.au=%C3%89mile+Jalley&amp;rft.btitle=Le+D%C3%A9bat+sur+la+psychanalyse+dans+la+crise+en+France&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.isbn=978-2-296-56182-3&amp;rft.pub=L%27Harmattan&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text">Galinier, Jacques (2008). "Lionel Naccache, Le nouvel inconscient: Freud, Christophe Colomb des neurosciences". In: <i>L’Homme</i>. p. 187-188</span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text">Hobson, J. Allan (2002). <i>Dreaming: a very short introduction</i>. Oxford</span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text">(em inglês) Foulkes D., <i>A grammar of dreams</i> (1978), Basic Books, 1998 et Domhoff G.W., <i>The scientific study of dreams</i>, American Psychological Association, 2003</span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text">Winson, J. (1985). <i>Brain and psyche</i>. Nova Iorque: Double Day. p. 153</span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text">Hobson, J. Allan (setembro de 2003). "Book Review: The Scientific Study of Dreams, by G. William Domhoff. APA Press, 2002". <i>Dreaming</i> <b>13</b> (3). p. 187-191</span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text">Westen, Drew (2000). <i>Psychologie: pensée, cerveau et culture</i>. De Boeck Supérieur, p. 496</span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Lestienne, Séverine; Lotstra, Françoise (26 de janeiro de 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917/ctf.043.0035">«Neuroplasticité et inconscient, sujets d'articulation entre psychanalyse et neurosciences»</a>. <i>Cahiers critiques de thérapie familiale et de pratiques de réseaux</i> (2): 35–45. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1372-8202">1372-8202</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917%2Fctf.043.0035">10.3917/ctf.043.0035</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 11 de março de 2022</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Neuroplasticit%C3%A9+et+inconscient%2C+sujets+d%27articulation+entre+psychanalyse+et+neurosciences&amp;rft.au=Lotstra%2C+Fran%C3%A7oise&amp;rft.aufirst=S%C3%A9verine&amp;rft.aulast=Lestienne&amp;rft.date=2010-01-26&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=1372-8202&amp;rft.issue=2&amp;rft.jtitle=Cahiers+critiques+de+th%C3%A9rapie+familiale+et+de+pratiques+de+r%C3%A9seaux&amp;rft.pages=35-45&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.3917%2Fctf.043.0035&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.3917%2Fctf.043.0035&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kandel, Eric R. (20 de maio de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=KCkkoXVyKQcC&amp;pg=PA69"><i>Psychiatry, Psychoanalysis, and the New Biology of Mind</i></a> (em inglês). [S.l.]: American Psychiatric Pub. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1-58562-684-7" title="Especial:Fontes de livros/978-1-58562-684-7">978-1-58562-684-7</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 12 de julho de 2018</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Eric+R.&amp;rft.aulast=Kandel&amp;rft.btitle=Psychiatry%2C+Psychoanalysis%2C+and+the+New+Biology+of+Mind&amp;rft.date=2008-05-20&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1-58562-684-7&amp;rft.pub=American+Psychiatric+Pub&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.fr%2Fbooks%3Fid%3DKCkkoXVyKQcC%26pg%3DPA69&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text">"Psychoanalysis still represents the most coherent and intellectually satisfying view of the mind". In: <cite class="citation journal">Kandel, Eric R. (abril de 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://psychiatryonline.org/data/Journals/AJP/3699/505.pdf">«Biology and the Future of Psychoanalysis: A New Intellectual Framework for Psychiatry Revisited»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. American Psychiatric Association. <i>American Journal of Psychiatry</i>. <b>156</b>: 505-524. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0002-953X">0002-953X</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Biology+and+the+Future+of+Psychoanalysis%3A+A+New+Intellectual+Framework+for+Psychiatry+Revisited&amp;rft.aufirst=Eric+R.&amp;rft.aulast=Kandel&amp;rft.date=1999-04&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0002-953X&amp;rft.jtitle=American+Journal+of+Psychiatry&amp;rft.pages=505-524&amp;rft.volume=156&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fpsychiatryonline.org%2Fdata%2FJournals%2FAJP%2F3699%2F505.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-SPP2-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SPP2_144-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spp.asso.fr/main/histoirepsy/Histoire/Items/10.htm">«La psychanalyse dans la société française»</a>. <i>Société psychanalytique de Paris</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=La+psychanalyse+dans+la+soci%C3%A9t%C3%A9+fran%C3%A7aise&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Soci%C3%A9t%C3%A9+psychanalytique+de+Paris&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spp.asso.fr%2Fmain%2Fhistoirepsy%2FHistoire%2FItems%2F10.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text">Entrevista de Eli Zaretsky sobre <i>Sigmund Freud. La révolution de l'intime</i>, dans le hors-série <i>Le Monde, une vie, une œuvre</i>, p. 72.</span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text">Numéro du 27 janvier 1949.</span> </li> <li id="cite_note-SPP-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SPP_147-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spp.asso.fr/main/histoirepsy/Histoire/Items/10.htm">«La psychanalyse dans la société française»</a>. <i>Société psychanalytique de Paris</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=La+psychanalyse+dans+la+soci%C3%A9t%C3%A9+fran%C3%A7aise&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Soci%C3%A9t%C3%A9+psychanalytique+de+Paris&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spp.asso.fr%2Fmain%2Fhistoirepsy%2FHistoire%2FItems%2F10.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text">Wittgenstein, Ludwig (1966). <i>Lecture and Conversations on Aesthetics, Psychology and Religious Belief</i>, Cyril Balett e H. Blackwell, Oxford, 1966, p. 41.</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text">Article «&#160;Psychanalyse et science(s)&#160;», 2000.</span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Legrand, Michel (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=T5UFB_tplb4C&amp;printsec=frontcover"><i>Psychanalyse, science, société</i></a>. Col: Psychologie et sciences humaines. <b>130</b>. [S.l.]: Éditions Mardaga. pp.&#160;101–106. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-87009-191-3" title="Especial:Fontes de livros/978-2-87009-191-3">978-2-87009-191-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.au=Legrand%2C+Michel&amp;rft.btitle=Psychanalyse%2C+science%2C+soci%C3%A9t%C3%A9&amp;rft.date=1983&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-2-87009-191-3&amp;rft.pages=101-106&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Mardaga&amp;rft.series=Psychologie+et+sciences+humaines&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DT5UFB_tplb4C%26printsec%3Dfrontcover&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-:07-151"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:07_151-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:07_151-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text">Grünbaum, Adolf (1999). <i>La Psychanalyse à l'épreuve</i>. Éditions de l’éclat. p. 71</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text">Popper, Karl (1963). <i>Conjectures and refutations: The Growth of Scientific Knowledge</i>. Routledge. p. 37-38</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=39" title="Editar secção: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=39" title="Editar código-fonte da secção: Bibliografia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="CITEREFGay2012" class="citation book">Gay, Peter (2012). <i>Freud: uma vida para o nosso tempo</i>. São Paulo: Companhia das Letras</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rft.aulast=Gay&amp;rft.btitle=Freud%3A+uma+vida+para+o+nosso+tempo&amp;rft.date=2012&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=S%C3%A3o+Paulo&amp;rft.pub=Companhia+das+Letras&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite id="CITEREFHothersall2019" class="citation book">Hothersall, David (2019). <i>História da Psicologia</i>. Porto Alegre: AMGH</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.aufirst=David&amp;rft.aulast=Hothersall&amp;rft.btitle=Hist%C3%B3ria+da+Psicologia&amp;rft.date=2019&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=Porto+Alegre&amp;rft.pub=AMGH&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite id="CITEREFThá2004" class="citation journal">Thá, Fabio (2004). «Representação e pensamento na obra freudiana: preliminares para uma abordagem cognitiva». <i>Ágora: Estudos em Teoria Psicanalítica</i>. <b>7</b></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.atitle=Representa%C3%A7%C3%A3o+e+pensamento+na+obra+freudiana%3A+preliminares+para+uma+abordagem+cognitiva&amp;rft.aufirst=Fabio&amp;rft.aulast=Th%C3%A1&amp;rft.date=2004&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=%C3%81gora%3A+Estudos+em+Teoria+Psicanal%C3tica&amp;rft.volume=7&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="display:none;font-size:100%" class="error citation-comment"><code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=</code> requer <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;url=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#accessdate_missing_url" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligações_externas"><span id="Liga.C3.A7.C3.B5es_externas"></span>Ligações externas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;veaction=edit&amp;section=40" title="Editar secção: Ligações externas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;action=edit&amp;section=40" title="Editar código-fonte da secção: Ligações externas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69325977">@media(max-width:768px){.mw-parser-output .mobile-stack{width:100%!important;float:none!important;margin:10px auto!important;text-align:center!important;box-sizing:border-box!important}.mw-parser-output .mobile-stack .image-container{float:none!important;display:inline-block;padding-bottom:10px}.mw-parser-output .mobile-stack .text-container{margin-left:0!important}}</style><div class="noprint mobile-stack" style="clear: right; border: solid #aaa 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f9f9f9); color: inherit; width: 238px; padding: 5px; spacing: 0; text-align: left; float: right;"> <div class="image-container" style="float: left; vertical-align:middle; margin: 0 10px 0 5px;"><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> <div class="text-container" style="margin-left: 30px; line-height:normal; vertical-align:middle;">O <a href="/wiki/Wikiquote" title="Wikiquote">Wikiquote</a> tem citações relacionadas a <i><b><a href="https://pt.wikiquote.org/wiki/Sigmund_Freud" class="extiw" title="q:Sigmund Freud">Sigmund Freud</a></b></i>.</div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69325977"><div class="noprint mobile-stack" style="clear: right; border: solid #aaa 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f9f9f9); color: inherit; width: 238px; padding: 5px; spacing: 0; text-align: left; float: right;"> <div class="image-container" style="float: left; vertical-align:middle; margin: 0 10px 0 5px;"><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> <div class="text-container" style="margin-left: 30px; line-height:normal; vertical-align:middle;">O <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/P%C3%A1gina_principal" class="extiw" title="commons:Página principal">Commons</a> possui imagens e outros ficheiros sobre <b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Sigmund+Freud&amp;uselang=pt">Sigmund Freud</a></span></b></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.portalpsicologia.org/busqueda.jsp?idAutorClasico=72">Verbete "Freud"</a>, no Portalpsicologia.org</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aquestionofexistence.com/Aquestionofexistence/Problems_of_Gender/Entries/2011/8/28_Sigmund_Freud_files/Freud%20Some%20Psychological%20Consequences%20of%20the%20Anatomical%20Distinction%20between%20the%20Sexes.pdf">Some Psychological Consequences of the Anatomical Distinction between the Sexes</a>, by Sigmund Freud</li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://artigos.psicologado.com/abordagens/psicanalise/sigmund-freud-biografia">«Biografia de Sigmund Freud»</a>. - Psicologado.com</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Biografia+de+Sigmund+Freud&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fartigos.psicologado.com%2Fabordagens%2Fpsicanalise%2Fsigmund-freud-biografia&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.morasha.com.br/conteudo/artigos/artigos_view.asp?a=140&amp;p=0">«Biografia de Freud»</a>. no Morasha.com</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Biografia+de+Freud&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.morasha.com.br%2Fconteudo%2Fartigos%2Fartigos_view.asp%3Fa%3D140%26p%3D0&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sparknotes.com/biography/freud/context.html">«Biografia de Freud»</a> (em inglês)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Biografia+de+Freud&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sparknotes.com%2Fbiography%2Ffreud%2Fcontext.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lsr-projekt.de/poly/ptwrinnuce.html">«(Freud contra) Reich - essência e conseqüência»</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=%28Freud+contra%29+Reich+-+ess%C3%AAncia+e+conseq%C3%BC%C3%AAncia&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.lsr-projekt.de%2Fpoly%2Fptwrinnuce.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ufrgs.br/psicoeduc/psicanalise/voz-do-freud">«Vídeo com a voz de Sigmund Freud»</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=V%C3deo+com+a+voz+de+Sigmund+Freud&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ufrgs.br%2Fpsicoeduc%2Fpsicanalise%2Fvoz-do-freud&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sbhh.org.br/hipnose/historia">«História da Hipnose»</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASigmund+Freud&amp;rft.btitle=Hist%C3%B3ria+da+Hipnose&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsbhh.org.br%2Fhipnose%2Fhistoria&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tirodeletra.com.br/entrevistas/SigmundFreud.htm">Entrevista concedida por Freud, em junho de 1926, ao jornalista George Sylvester Viereck</a>. Posteriormente, Viereck incluiu a entrevista em seu livro <i>Glimpses of the great</i> (1930), sob o título "Sigmund Freud confronts the sphinx."</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69328899">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:0 auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Prêmio_Goethe_(1927_—_2017)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Pr%C3%AAmio_Goethe" title="Predefinição:Prêmio Goethe"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Pr%C3%AAmio_Goethe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Prêmio Goethe (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o:Pr%C3%AAmio_Goethe&amp;action=edit"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Prêmio_Goethe_(1927_—_2017)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Pr%C3%AAmio_Goethe" title="Prêmio Goethe">Prêmio Goethe (1927 — 2017)</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div> <p> <span style="white-space:nowrap"> 1927: <a href="/wiki/Stefan_George" title="Stefan George">Stefan George</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1928: <a href="/wiki/Albert_Schweitzer" title="Albert Schweitzer">Albert Schweitzer</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1929: <a href="/w/index.php?title=Leopold_Ziegler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Leopold Ziegler (página não existe)">Leopold Ziegler</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1930: <a class="mw-selflink selflink">Sigmund Freud</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1931: <a href="/wiki/Ricarda_Huch" title="Ricarda Huch">Ricarda Huch</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1932: <a href="/wiki/Gerhart_Hauptmann" title="Gerhart Hauptmann">Gerhart Hauptmann</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1933: <a href="/w/index.php?title=Hermann_Stehr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hermann Stehr (página não existe)">Hermann Stehr</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1934: <a href="/wiki/Hans_Pfitzner" title="Hans Pfitzner">Hans Pfitzner</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1935: <a href="/w/index.php?title=Hermann_Stegemann&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hermann Stegemann (página não existe)">Hermann Stegemann</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1936: <a href="/wiki/Georg_Kolbe" title="Georg Kolbe">Georg Kolbe</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1937: <a href="/w/index.php?title=Erwin_Guido_Kolbenheyer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Erwin Guido Kolbenheyer (página não existe)">Erwin Guido Kolbenheyer</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1938: <a href="/w/index.php?title=Hans_Carossa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hans Carossa (página não existe)">Hans Carossa</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1939: <a href="/wiki/Carl_Bosch" title="Carl Bosch">Carl Bosch</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1940: <a href="/wiki/Agnes_Miegel" title="Agnes Miegel">Agnes Miegel</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1941: <a href="/w/index.php?title=Wilhelm_Sch%C3%A4fer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wilhelm Schäfer (página não existe)">Wilhelm Schäfer</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1942: <a href="/wiki/Richard_Kuhn" title="Richard Kuhn">Richard Kuhn</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1945: <a href="/wiki/Max_Planck" title="Max Planck">Max Planck</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1946: <a href="/wiki/Hermann_Hesse" title="Hermann Hesse">Hermann Hesse</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1947: <a href="/wiki/Karl_Jaspers" title="Karl Jaspers">Karl Jaspers</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1948: <a href="/wiki/Fritz_Von_Unruh" class="mw-redirect" title="Fritz Von Unruh">Fritz Von Unruh</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1949: <a href="/wiki/Thomas_Mann" title="Thomas Mann">Thomas Mann</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1952: <a href="/w/index.php?title=Carl_Zuckmayer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carl Zuckmayer (página não existe)">Carl Zuckmayer</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1955: <a href="/w/index.php?title=Annette_Kolb&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Annette Kolb (página não existe)">Annette Kolb</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1958: <a href="/wiki/Carl_Friedrich_von_Weizs%C3%A4cker" title="Carl Friedrich von Weizsäcker">Carl Friedrich von Weizsäcker</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1960: <a href="/w/index.php?title=Ernst_Beutler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernst Beutler (página não existe)">Ernst Beutler</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1961: <a href="/wiki/Walter_Gropius" title="Walter Gropius">Walter Gropius</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1964: <a href="/w/index.php?title=Benno_Reifenberg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Benno Reifenberg (página não existe)">Benno Reifenberg</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1967: <a href="/w/index.php?title=Carlo_Schmid&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carlo Schmid (página não existe)">Carlo Schmid</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1970: <a href="/wiki/Georg_Luk%C3%A1cs" class="mw-redirect" title="Georg Lukács">Georg Lukács</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1973: <a href="/w/index.php?title=Arno_Schmidt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arno Schmidt (página não existe)">Arno Schmidt</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1976: <a href="/wiki/Ingmar_Bergman" title="Ingmar Bergman">Ingmar Bergman</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1979: <a href="/wiki/Raymond_Aron" title="Raymond Aron">Raymond Aron</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1982: <a href="/wiki/Ernst_J%C3%BCnger" title="Ernst Jünger">Ernst Jünger</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1985: <a href="/wiki/Golo_Mann" title="Golo Mann">Golo Mann</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1988: <a href="/w/index.php?title=Peter_Stein&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peter Stein (página não existe)">Peter Stein</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1991: <a href="/wiki/Wis%C5%82awa_Szymborska" title="Wisława Szymborska">Wisława Szymborska</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1994: <a href="/wiki/Ernst_Gombrich" title="Ernst Gombrich">Ernst Gombrich</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 1997: <a href="/wiki/Hans_Zender" title="Hans Zender">Hans Zender</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2000: <a href="/wiki/Siegfried_Lenz" title="Siegfried Lenz">Siegfried Lenz</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2002: <a href="/wiki/Marcel_Reich-Ranicki" title="Marcel Reich-Ranicki">Marcel Reich-Ranicki</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2005: <a href="/wiki/Amos_Oz" title="Amos Oz">Amos Oz</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2008: <a href="/wiki/Pina_Bausch" title="Pina Bausch">Pina Bausch</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2011: <a href="/wiki/Adonis_(poeta)" title="Adonis (poeta)">Adonis</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2014: <a href="/w/index.php?title=Peter_von_Matt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peter von Matt (página não existe)">Peter von Matt</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> 2017: <a href="/wiki/Ariane_Mnouchkine" title="Ariane Mnouchkine">Ariane Mnouchkine</a> </span> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="noprint navigation-box" style="border-top: solid silver 1px; border-right: solid silver 1px; border-bottom:1px solid silver; border-left: solid silver 1px; padding:3px; background-color: #F9F9F9; text-align: center; margin-top:10px; margin-left: 0; clear: both;"><li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:FreeCiv_B.great_library.png" title="Portal da literatura"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png/25px-FreeCiv_B.great_library.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png/38px-FreeCiv_B.great_library.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png 2x" data-file-width="50" data-file-height="34" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Literatura" title="Portal:Literatura">Portal da literatura</a></span></span></li> <li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Crystal_Clear_app_Login_Manager.png" title="Portal de biografias"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Crystal_Clear_app_Login_Manager.png/25px-Crystal_Clear_app_Login_Manager.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Crystal_Clear_app_Login_Manager.png/38px-Crystal_Clear_app_Login_Manager.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Crystal_Clear_app_Login_Manager.png/50px-Crystal_Clear_app_Login_Manager.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Biografias" title="Portal:Biografias">Portal de biografias</a></span></span></li> <li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:P_history.svg" title="Portal da história"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/25px-P_history.svg.png" decoding="async" width="25" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/38px-P_history.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/50px-P_history.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Hist%C3%B3ria" title="Portal:História">Portal da história</a></span></span></li> <li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Psi2.png" title="Portal da psicologia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Psi2.png/25px-Psi2.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Psi2.png/38px-Psi2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Psi2.png/50px-Psi2.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Psicologia" title="Portal:Psicologia">Portal da psicologia</a></span></span></li> <li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg" title="Portal da saúde"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg/25px-Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg/38px-Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg/50px-Gatunek_leczniczy_darkgreen_on_102_255_0_6C_transparent.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Sa%C3%BAde" title="Portal:Saúde">Portal da saúde</a></span></span></li> </ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Controle_de_autoridade" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Controle_de_autoridade" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Ajuda:Controle_de_autoridade" title="Ajuda:Controle de autoridade">Controle de autoridade</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9215" class="extiw" title="wikidata:Q9215">Q9215</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"> <span><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/34456780">WorldCat</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Base_Virtual_Internacional_de_Autoridade" title="Base Virtual Internacional de Autoridade">VIAF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/34456780">34456780</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Apost%C3%B3lica_Vaticana" title="Biblioteca Apostólica Vaticana">BAV</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://viaf.org/processed/BAV%7CADV10181674">ADV10181674</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/BD_Gest" class="extiw" title="fr:BD Gest">BD Gest</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bedetheque.com/auteur-47455-BD-.html">47455</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Bibsys" title="Bibsys">BIBSYS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90051520">90051520</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Museu_Brit%C3%A2nico" title="Museu Britânico">BMT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britishmuseum.org/collection/term/BIOG131655">131655</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Argentina" class="mw-redirect" title="Biblioteca Nacional da República Argentina">BNA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogo.bn.gov.ar/F/?func=direct&amp;local_base=BNA10&amp;doc_number=000023033">000023033</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_do_Chile" title="Biblioteca Nacional do Chile">BNCHL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F/?func=direct&amp;local_base=red10&amp;doc_number=000034551">000034551</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Espanha" title="Biblioteca Nacional da Espanha">BNE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://datos.bne.es/resource/XX882790">XX882790</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Fran%C3%A7a" title="Biblioteca Nacional da França">BNF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119035855">119035855</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclop%C3%A9dia_Sovi%C3%A9tica" title="Grande Enciclopédia Soviética">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/4723311">4723311</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bridgeman_Art_Library" class="extiw" title="en:Bridgeman Art Library">Bridgeman</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bridgemanimages.co.uk/en/search?filter_text=creatorid%3A28943">28943</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Virtual_Miguel_de_Cervantes" title="Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes">BVMC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.cervantesvirtual.com/person/9845">9845</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Cat%C3%A1logo_de_autoridades_de_nomes_e_t%C3%ADtulos_da_Catalunha" title="Catálogo de autoridades de nomes e títulos da Catalunha">CANTIC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058521352106706">981058521352106706</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/CiNii" title="CiNii">CiNii</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA00365316">DA00365316</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Digital_para_a_Literatura_Holandesa" class="mw-redirect" title="Biblioteca Digital para a Literatura Holandesa">DBNL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=freu001">freu001</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Dialnet" title="Dialnet">Dialnet</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=21889">21889</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Discogs" title="Discogs">Discogs</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.discogs.com/artist/761054">761054</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Documents_diplomatiques_suisses" class="extiw" title="fr:Documents diplomatiques suisses">Dodis</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dodis.ch/P37438">P37438</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Sigmund-Freud">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Bibliotheca_Alexandrina" title="Bibliotheca Alexandrina">EGAXA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/EGAXA%7Cvtls000776455">vtls000776455</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Faceted_Application_of_Subject_Terminology" title="Faceted Application of Subject Terminology">FAST</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.worldcat.org/fast/34252">34252</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118535315">118535315</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Find_a_Grave" title="Find a Grave">Find a Grave</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.findagrave.com/memorial/1377">1377</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Projeto_Gutenberg" title="Projeto Gutenberg">Gutenberg</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gutenberg.org/ebooks/author/391">391</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Istituto_centrale_per_il_catalogo_unico_delle_biblioteche_italiane_e_per_le_informazioni_bibliografiche" title="Istituto centrale per il catalogo unico delle biblioteche italiane e per le informazioni bibliografiche">ICCU</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/risultati-autori/-/opac-autori/detail/CFIV003682?core=autoriall">CFIV003682</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121272193">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/KulturNav" title="KulturNav">KulturNav</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kulturnav.org/4c5a936c-1770-4158-ad88-b79177cbcfbd">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/N%C3%BAmero_de_controle_da_Biblioteca_do_Congresso" title="Número de controle da Biblioteca do Congresso">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79043849">n79043849</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/LibriVox" title="LibriVox">LibriVox</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librivox.org/author/312">312</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/MusicBrainz" title="MusicBrainz">MusicBrainz</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/a8e73e7b-5b8c-4dda-86c4-6c4a1567787e">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Munzinger-Archiv" class="extiw" title="de:Munzinger-Archiv">Munzinger</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000001039">00000001039</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Dieta" title="Biblioteca Nacional da Dieta">NDL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00440156">00440156</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Austr%C3%A1lia" title="Biblioteca Nacional da Austrália">NLA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librariesaustralia.nla.gov.au/search/display?dbid=auth&amp;id=35103318">35103318</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_China" title="Biblioteca Nacional da China">NLC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opac.nlc.cn/F/?func=accref&amp;acc_sequence=057482921">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Gr%C3%A9cia" class="mw-redirect" title="Biblioteca Nacional da Grécia">NLG</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://koha.nlg.gr/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=82531">82531</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Notable_Names_Database" class="mw-redirect" title="Notable Names Database">NNDB</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nndb.com/people/736/000029649/">000029649</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Portrait_Gallery" title="National Portrait Gallery">NPG</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp73026">mp73026</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Real_dos_Pa%C3%ADses_Baixos" title="Biblioteca Real dos Países Baixos">NTA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bibliotheken.nl/id/thes/p068465246">068465246</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/NUKAT" class="extiw" title="pl:NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=1207&amp;url_prefix=http://nukat.edu.pl/aut/&amp;id=n93080935">n93080935</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Online_Books_Page" class="extiw" title="en:Online Books Page">OBP</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Freud,Sigmund,1856-1939">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">ODNB</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oxforddnb.com/view/article/55514">55514</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">openMLOL: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.medialibrary.it/media/ricercaopen.aspx?selcrea=921">921</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Pers%C3%A9e_(portal)" title="Persée (portal)">Persée</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/authority/49410">49410</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Rijksbureau_voor_Kunsthistorische_Documentatie" title="Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie">RKD</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rkd.nl/artists/434013">434013</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Google_Scholar" title="Google Scholar">Scholar</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholar.google.com/citations?user=N80kIiYAAAAJ">N80kIiYAAAAJ</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/SNAC" class="extiw" title="en:SNAC">SNAC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6ff3xjt">w6ff3xjt</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Sistema_Universit%C3%A1rio_de_Documenta%C3%A7%C3%A3o" title="Sistema Universitário de Documentação">SUDOC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027324664">027324664</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Museu_da_Nova_Zel%C3%A2ndia_Te_Papa_Tongarewa" title="Museu da Nova Zelândia Te Papa Tongarewa">TePapa</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://collections.tepapa.govt.nz/agent/40374">40374</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclop%C3%A9dia_Treccani" title="Enciclopédia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/sigmund-freud">sigmund-freud</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/WikiTree" title="WikiTree">WikiTree</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikitree.com/wiki/Freud-15">Freud-15</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_do_Brasil" title="Biblioteca Nacional do Brasil">BNB</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://acervo.bn.gov.br/sophia_web/autoridade/detalhe/000595416">000595416</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q104775904" class="extiw" title="d:Q104775904">Portal da Literatura</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.portaldaliteratura.com/autores.php?autor=1825">1825</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Portugal" title="Biblioteca Nacional de Portugal">PTBNP</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.bnportugal.gov.pt/aut/catbnp/17868">17868</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Union_List_of_Artist_Names" title="Union List of Artist Names">ULAN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vocab.getty.edu/page/ulan/500233677">500233677</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/IMDb" title="IMDb">IMDb</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=345&amp;url_prefix=https://www.imdb.com/&amp;id=nm0294438">nm0294438</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/works/OL108452A?mode=all">OL108452A</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Israel" title="Biblioteca Nacional de Israel">NLI</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=direct&amp;local_base=nlx10&amp;doc_number=000049173">000049173</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Pontif%C3%ADcia_Universidade_S%C3%A3o_Tom%C3%A1s_de_Aquino" title="Pontifícia Universidade São Tomás de Aquino">Angelicum</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pust.urbe.it/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=73814">73814</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Pontif%C3%ADcia_Universidade_S%C3%A3o_Tom%C3%A1s_de_Aquino" title="Pontifícia Universidade São Tomás de Aquino">Angelicum</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogo.pusc.it/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=29241">29241</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Franco_Serantini" class="extiw" title="it:Biblioteca Franco Serantini">BFS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bfsopac.org/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=16476">16476</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q105459443" class="extiw" title="d:Q105459443">BINER</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibliotecaineroma.org/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=53651">53651</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Argentina" class="mw-redirect" title="Biblioteca Nacional da República Argentina">BNMM</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogo.bn.gov.ar/F/?func=direct&amp;local_base=BNA10&amp;doc_number=000023033">000023033</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5013258" class="extiw" title="d:Q5013258">CONOR.BG</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.net/cobiss/bg/bg/conor/4382309">4382309</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5013258" class="extiw" title="d:Q5013258">CONOR.KS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.net/cobiss/ks/sq/conor/879111">879111</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5013258" class="extiw" title="d:Q5013258">CONOR.SR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/conor/2717543">2717543</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CE%BF_%CE%9A%CF%8D%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%85" class="extiw" title="el:Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου">CUT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libraryopac.cut.ac.cy/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=142">142</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q81525085" class="extiw" title="d:Q81525085">CoBiS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dati.cobis.to.it/agent/95a5yja38danygu695b5yc1g6cv3gcg">95a5yja38danygu695b5yc1g6cv3gcg</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%C3%89cole_Biblique" class="mw-redirect" title="École Biblique">EBAF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://biblio.ebaf.edu/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=40557">40557</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q107075514" class="extiw" title="d:Q107075514">FCCOS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fccosl.linkpc.net/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=11515">11515</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q104244355" class="extiw" title="d:Q104244355">GDC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.diamondrda.org/agent/24740">24740</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q108366617" class="extiw" title="d:Q108366617">INAPP</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inapp.infoteca.it/ricerca/lista-risultati?fldlst_1=IDL_AU&amp;vallst_1=3953">3953</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/KANTO" class="extiw" title="fi:KANTO">KANTO</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://urn.fi/URN:NBN:fi:au:finaf:000149264">000149264</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Deutsches_Literaturarchiv_Marbach" class="extiw" title="de:Deutsches Literaturarchiv Marbach">Kallías</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dla-marbach.de/find/opac/id/PE00006525">PE00006525</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kalliope-Verbund" class="extiw" title="de:Kalliope-Verbund">Kalliope-Verbund</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kalliope-verbund.info/gnd/118535315">118535315</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Palazzo_Castellani_(Floren%C3%A7a)" title="Palazzo Castellani (Florença)">MG</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.museogalileo.it/imss/authResource?uri=189674">189674</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Austr%C3%A1lia" title="Biblioteca Nacional da Austrália">NLA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/827362">827362</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Pol%C3%B3nia" title="Biblioteca Nacional da Polónia">NLP</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/a0000001009756">a0000001009756</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_do_Pa%C3%ADs_de_Gales" title="Biblioteca Nacional do País de Gales">NLW</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archives.library.wales/index.php/freud-sigmund-1856-1939">freud-sigmund-1856-1939</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Museu_da_Nova_Zel%C3%A2ndia_Te_Papa_Tongarewa" title="Museu da Nova Zelândia Te Papa Tongarewa">Te Papa</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://collections.tepapa.govt.nz/agent/40374">40374</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q56557486" class="extiw" title="d:Q56557486">Catálogo SHARE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogo.share-cat.unina.it/sharecat/searchNames?n_cluster_id=128716">128716</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q104866947" class="extiw" title="d:Q104866947">SEARCH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.search-libnet.org/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=13838">13838</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Istituto_svedese_di_studi_classici_a_Roma" class="extiw" title="it:Istituto svedese di studi classici a Roma">SIR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://biblio.isvroma.it/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=50265">50265</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/St%C5%99edo%C4%8Desk%C3%A1_v%C4%9Bdeck%C3%A1_knihovna" class="extiw" title="cs:Středočeská vědecká knihovna">SVKKL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ipac.svkkl.cz/arl-kl/cs/detail-kl_us_auth-p0000223-Freud-Sigmund-18561939">p0000223-Freud-Sigmund-18561939</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Eslov%C3%A1quia" title="Biblioteca Nacional da Eslováquia">SNK</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://autority.snk.sk/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=158095">158095</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Tabakalera" class="extiw" title="es:Tabakalera">Tabakalera</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://katalogoa.tabakalera.eus/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?authid=53369">53369</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q100594815" class="extiw" title="d:Q100594815">URBS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://koha-urbs.reteurbs.org/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=3404">3404</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Universidade_Pontif%C3%ADcia_de_Salamanca" title="Universidade Pontifícia de Salamanca">UPSA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://koha.upsa.es/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&amp;authid=44632">44632</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/AlloCin%C3%A9" title="AlloCiné">AlloCiné</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.allocine.fr/personne/fichepersonne_gen_cpersonne=37052.html">37052</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7959696d7f‐jbzx7 Cached time: 20250213020547 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 1.957 seconds Real time usage: 2.610 seconds Preprocessor visited node count: 15619/1000000 Post‐expand include size: 303547/2097152 bytes Template argument size: 16397/2097152 bytes Highest expansion depth: 26/100 Expensive parser function count: 188/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 152981/5000000 bytes Lua time usage: 1.296/10.000 seconds Lua memory usage: 15108572/52428800 bytes Lua Profile: MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getEntity 720 ms 55.4% recursiveClone <mwInit.lua:45> 180 ms 13.8% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::callParserFunction 120 ms 9.2% (for generator) 80 ms 6.2% ? 60 ms 4.6% citation0 <Módulo:Citação/CS1:1717> 60 ms 4.6% select_one <Módulo:Citação/CS1/Utilidades:228> 20 ms 1.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::lc 20 ms 1.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::gsub 20 ms 1.5% getmetatable 20 ms 1.5% Number of Wikibase entities loaded: 87/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 2053.990 1 -total 53.87% 1106.385 1 Predefinição:Controle_de_autoridade 16.53% 339.487 3 Predefinição:Referências 11.72% 240.644 1 Predefinição:Info/Biografia 10.99% 225.785 1 Predefinição:Info 5.37% 110.340 1 Predefinição:Mais_notas 5.30% 108.918 2 Predefinição:Categorização_AD_e_AB_de_outras_wikis 4.85% 99.576 21 Predefinição:Citar_web 4.49% 92.123 2 Predefinição:Ambox 3.78% 77.597 23 Predefinição:Citar_livro --> <!-- Saved in parser cache with key ptwiki:pcache:9803:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250213020547 and revision id 69480321. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Obtida de "<a dir="ltr" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;oldid=69480321">https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;oldid=69480321</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categorias" title="Especial:Categorias">Categorias</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:Nascidos_em_1856" title="Categoria:Nascidos em 1856">Nascidos em 1856</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Mortos_em_1939" title="Categoria:Mortos em 1939">Mortos em 1939</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Sigmund_Freud" title="Categoria:Sigmund Freud">Sigmund Freud</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Austro-h%C3%BAngaros" title="Categoria:Austro-húngaros">Austro-húngaros</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Judeus_da_%C3%81ustria" title="Categoria:Judeus da Áustria">Judeus da Áustria</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Judeus_ateus" title="Categoria:Judeus ateus">Judeus ateus</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Neurologistas_da_%C3%81ustria" title="Categoria:Neurologistas da Áustria">Neurologistas da Áustria</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Psiquiatras_da_%C3%81ustria" title="Categoria:Psiquiatras da Áustria">Psiquiatras da Áustria</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Psicanalistas_da_%C3%81ustria" title="Categoria:Psicanalistas da Áustria">Psicanalistas da Áustria</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Escritores_por_religi%C3%A3o" title="Categoria:Escritores por religião">Escritores por religião</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Alunos_da_Universidade_de_Viena" title="Categoria:Alunos da Universidade de Viena">Alunos da Universidade de Viena</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Hist%C3%B3ria_da_sa%C3%BAde_mental" title="Categoria:História da saúde mental">História da saúde mental</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Ateus_da_%C3%81ustria" title="Categoria:Ateus da Áustria">Ateus da Áustria</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Mortes_por_uso_de_drogas" title="Categoria:Mortes por uso de drogas">Mortes por uso de drogas</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Cr%C3%ADticos_das_religi%C3%B5es" title="Categoria:Críticos das religiões">Críticos das religiões</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Naturais_de_Nov%C3%BD_Ji%C4%8D%C3%ADn" title="Categoria:Naturais de Nový Jičín">Naturais de Nový Jičín</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Mortes_por_eutan%C3%A1sia" title="Categoria:Mortes por eutanásia">Mortes por eutanásia</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorias ocultas: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_ingl%C3%AAs-fontes_em_l%C3%ADngua_(en)" title="Categoria:!CS1 inglês-fontes em língua (en)">!CS1 inglês-fontes em língua (en)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_franc%C3%AAs-fontes_em_l%C3%ADngua_(fr)" title="Categoria:!CS1 francês-fontes em língua (fr)">!CS1 francês-fontes em língua (fr)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_alem%C3%A3o-fontes_em_l%C3%ADngua_(de)" title="Categoria:!CS1 alemão-fontes em língua (de)">!CS1 alemão-fontes em língua (de)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_manut:_Nomes_m%C3%BAltiplos:_lista_de_autores" title="Categoria:!CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores">!CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_que_usam_hiperliga%C3%A7%C3%B5es_m%C3%A1gicas_ISBN" title="Categoria:!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN">!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_que_carecem_de_notas_de_rodap%C3%A9_desde_maio_de_2014" title="Categoria:!Artigos que carecem de notas de rodapé desde maio de 2014">!Artigos que carecem de notas de rodapé desde maio de 2014</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_de_ci%C3%AAncia_que_carecem_de_notas_de_rodap%C3%A9" title="Categoria:!Artigos de ciência que carecem de notas de rodapé">!Artigos de ciência que carecem de notas de rodapé</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_de_biografia_que_carecem_de_notas_de_rodap%C3%A9" title="Categoria:!Artigos de biografia que carecem de notas de rodapé">!Artigos de biografia que carecem de notas de rodapé</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_parciais_desde_junho_de_2022" title="Categoria:!Artigos parciais desde junho de 2022">!Artigos parciais desde junho de 2022</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_parciais_sem_indica%C3%A7%C3%A3o_de_tema" title="Categoria:!Artigos parciais sem indicação de tema">!Artigos parciais sem indicação de tema</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_bons_na_Wikip%C3%A9dia_em_russo" title="Categoria:!Artigos bons na Wikipédia em russo">!Artigos bons na Wikipédia em russo</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_grego" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em grego">!Artigos destacados na Wikipédia em grego</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_bielorrusso" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em bielorrusso">!Artigos destacados na Wikipédia em bielorrusso</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_franc%C3%AAs" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em francês">!Artigos destacados na Wikipédia em francês</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_bons_na_Wikip%C3%A9dia_em_esperanto" title="Categoria:!Artigos bons na Wikipédia em esperanto">!Artigos bons na Wikipédia em esperanto</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_baskir" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em baskir">!Artigos destacados na Wikipédia em baskir</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_espanhol" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em espanhol">!Artigos destacados na Wikipédia em espanhol</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_destacados_na_Wikip%C3%A9dia_em_b%C3%BAlgaro" title="Categoria:!Artigos destacados na Wikipédia em búlgaro">!Artigos destacados na Wikipédia em búlgaro</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Imagem_local_diferente_da_no_Wikidata" title="Categoria:!Imagem local diferente da no Wikidata">!Imagem local diferente da no Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_que_carecem_de_notas_de_rodap%C3%A9_desde_setembro_de_2020" title="Categoria:!Artigos que carecem de notas de rodapé desde setembro de 2020">!Artigos que carecem de notas de rodapé desde setembro de 2020</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_de_arte_que_carecem_de_notas_de_rodap%C3%A9" title="Categoria:!Artigos de arte que carecem de notas de rodapé">!Artigos de arte que carecem de notas de rodapé</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_com_refer%C3%AAncias_sem_URL_e_com_acessodata" title="Categoria:!Páginas com referências sem URL e com acessodata">!Páginas com referências sem URL e com acessodata</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Esta página foi editada pela última vez às 17h49min de 1 de fevereiro de 2025.</li> <li id="footer-info-copyright">Este texto é disponibilizado nos termos da licença <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt">Atribuição-CompartilhaIgual 4.0 Internacional (CC BY-SA 4.0) da Creative Commons</a>; pode estar sujeito a condições adicionais. Para mais detalhes, consulte as <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">condições de utilização</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/pt-br">Política de privacidade</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Sobre">Sobre a Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Aviso_geral">Avisos gerais</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programadores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pt.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaração sobre ''cookies''</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pt.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigmund_Freud&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Versão móvel</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Sigmund Freud</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>184 línguas</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Adicionar tópico</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5f46f78fdb-jl42l","wgBackendResponseTime":164,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.957","walltime":"2.610","ppvisitednodes":{"value":15619,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":303547,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":16397,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":26,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":188,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":152981,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":87,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2053.990 1 -total"," 53.87% 1106.385 1 Predefinição:Controle_de_autoridade"," 16.53% 339.487 3 Predefinição:Referências"," 11.72% 240.644 1 Predefinição:Info/Biografia"," 10.99% 225.785 1 Predefinição:Info"," 5.37% 110.340 1 Predefinição:Mais_notas"," 5.30% 108.918 2 Predefinição:Categorização_AD_e_AB_de_outras_wikis"," 4.85% 99.576 21 Predefinição:Citar_web"," 4.49% 92.123 2 Predefinição:Ambox"," 3.78% 77.597 23 Predefinição:Citar_livro"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.296","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15108572,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","720","55.4"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","180","13.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","120","9.2"],["(for generator)","80","6.2"],["?","60","4.6"],["citation0 \u003CMódulo:Citação/CS1:1717\u003E","60","4.6"],["select_one \u003CMódulo:Citação/CS1/Utilidades:228\u003E","20","1.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::lc","20","1.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","20","1.5"],["getmetatable","20","1.5"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7959696d7f-jbzx7","timestamp":"20250213020547","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sigmund Freud","url":"https:\/\/pt.wikipedia.org\/wiki\/Sigmund_Freud","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9215","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9215","author":{"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Funda\u00e7\u00e3o Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-23T03:54:36Z","dateModified":"2025-02-01T17:49:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/12\/Sigmund_Freud_LIFE.jpg","headline":"neurologista austr\u00edaco e fundador da psican\u00e1lise (1856\u20131939)"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10