CINXE.COM
Hidrogen — Vikipediya
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Hidrogen — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"817c132b-f0ce-4f66-b898-624101091037","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Hidrogen","wgTitle":"Hidrogen","wgCurRevisionId":7843573,"wgRevisionId":7843573,"wgArticleId":13612,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Hidrogen"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Hidrogen","wgRelevantArticleId":13612,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false, "wgWikibaseItemId":"Q556","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc", "skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/94/H%2C1.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="654"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/94/H%2C1.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="436"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="349"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Hidrogen — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Hidrogen"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Hidrogen"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Hidrogen rootpage-Hidrogen skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Hidrogen</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><table class="wikitable" align="right" border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" style="margin:0 0 0.5em 0.5em"> <tbody><tr> <td colspan="2"> <table width="100%" border="0" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td align="center"><span style="font-size:120%; font-weight:bold">1</span> </td> <td align="center" style="padding-left:2em"><span style="font-size: 95%">(yoxdur)</span> ← <big><big>Hidrogen</big></big> → <span style="font-size: 95%"><a href="/wiki/Helium" title="Helium">helium</a></span> </td></tr> <tr> <td align="center"><span style="font-size:95%">-</span><br />↑<br /><span style="font-size:120%; font-weight:bold">H</span><br />↓<br /><span style="font-size: 95%"><a href="/wiki/Litium" title="Litium">Li</a></span> </td> <td> <table> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:H-TableImage.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/H-TableImage.svg/300px-H-TableImage.svg.png" decoding="async" width="300" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/H-TableImage.svg/450px-H-TableImage.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/H-TableImage.svg/600px-H-TableImage.svg.png 2x" data-file-width="673" data-file-height="203" /></a></span><div align="right"><a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l" class="mw-redirect" title="Dövri cədvəl">dövri cədvəl</a></div> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background:#a0ffa0; color:green">Ümumi </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kimyəvi elementlərin siyahısı">Ad</a>, <a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kimyəvi elementlərin siyahısı">İşarə</a>, <a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kimyəvi elementlərin siyahısı">Nömrə</a> </td> <td>Hidrogen, H, 1 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l_qrupu" title="Dövri cədvəl qrupu">Qrup</a>, <a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Dövri cədvəl dövrü">Dövr</a>, <a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l_bloku" title="Dövri cədvəl bloku">Blok</a> </td> <td>1,7, 1, s </td></tr> <tr> <td>Xarici görünüşü</td> <td>rəngsiz qaz<br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:H,1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/H%2C1.jpg/125px-H%2C1.jpg" decoding="async" width="125" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/H%2C1.jpg/188px-H%2C1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/H%2C1.jpg/250px-H%2C1.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="327" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Atom_k%C3%BCtl%C9%99si" title="Atom kütləsi">Atom kütləsi</a></td> <td>1.00795 q/mol </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Elektron_formulu" title="Elektron formulu">Elektron formulu</a></td> <td>1s<sup>1</sup> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background:#a0ffa0; color:green">Fiziki xassələr </th></tr> <tr> <td>Halı</td> <td> </td></tr> <tr> <td>Sıxlığı</td> <td>(0 °C, 101.325 kPa)<br />0.08988 q/L </td></tr> <tr> <td>Ərimə temperaturu</td> <td>-259.14 °<a href="/wiki/Selsi" class="mw-redirect" title="Selsi">C</a><br />(14.01 <a href="/wiki/Kelvin" title="Kelvin">K</a>, −434.45 °<a href="/wiki/Farenheyt" class="mw-redirect" title="Farenheyt">F</a>) </td></tr> <tr> <td>Qaynama temperaturu</td> <td>−252.87 °<a href="/wiki/Selsi" class="mw-redirect" title="Selsi">C</a><br />(20.28 <a href="/wiki/Kelvin" title="Kelvin">K</a>, −423.17 °<a href="/wiki/Farenheyt" class="mw-redirect" title="Farenheyt">F</a>) </td></tr> <tr> <td>Elektromənfiliyi</td> <td> </td></tr> <tr> <td>Oksidləşmə dərəcəsi</td> <td> </td></tr> <tr> <td>Spektr = </td></tr> <tr> <td>İonlaşma enerjisi</td> <td>kCmol<sup>-1</sup> </td></tr></tbody></table> <p><b>Hidrogen</b> (<b>H</b>) (<a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili"><i>yun.</i></a> <span lang="el"><span style="font-family: palatino linotype, new athena unicode, athena, gentium, code2000, serif; font-size: 105%;">ὑδρογόνο</span></span> <small>tələffüzü</small> <i>idrogono</i> – "su hazırlayan, su edən"), köhnə azərbaycandilli mənbələrdə <b>müvəllidülma</b> (<a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_qrafikal%C4%B1_Az%C9%99rbaycan_%C9%99lifbas%C4%B1" title="Ərəb qrafikalı Azərbaycan əlifbası"><i>az.-əski</i></a>. <span lang="az" style="font-style: italic">مولدالما</span>‎)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> — <a href="/wiki/Dmitri_Mendeleyev" title="Dmitri Mendeleyev">D. İ. Mendeleyevin</a> <a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_d%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99li" class="mw-redirect" title="Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli">dövri cədvəl sistemində</a> 1-ci elementdir. Nisbi şəraitdə rəngsiz, qoxusuz, qeyri-metal, dadsız, asan yanan, havadan 14.5 dəfə yüngül, suda pis həll olan və H<sub>2</sub> molekullarından ibarət qazdır. 1.00794 q/mol-a bərabər olan <a href="/wiki/Atom_k%C3%BCtl%C9%99si" title="Atom kütləsi">atom kütləsi</a> ilə bütün elementlər arasında ən yüngül elementdir. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Tarixi"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Tarixi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Hidrogen_elementlərin_dövri_sistemində"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Hidrogen elementlərin dövri sistemində</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Hidrogenin_mövcudluğu"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Hidrogenin mövcudluğu</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Təbiətdə_tapılması"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Təbiətdə tapılması</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Xassələri"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Xassələri</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Yanma_xassələri"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Yanma xassələri</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Birləşmələri"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Birləşmələri</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#İzotopları"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">İzotopları</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Alınması"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Alınması</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Sənayedə"><span class="tocnumber">8.1</span> <span class="toctext">Sənayedə</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Təmiz_hidrogen_və_ya_çirkli?"><span class="tocnumber">8.2</span> <span class="toctext">Təmiz hidrogen və ya çirkli?</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Laboratoriyada"><span class="tocnumber">8.3</span> <span class="toctext">Laboratoriyada</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Ədəbiyyat"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Ədəbiyyat</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=1" title="Tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarixi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen 1766-cı ildə İngilis fiziki və kimyaçısı Henri Kavendiş (1731–1810) tərəfindən kəşf edilmişdir. O, bunu "yanar qaz" adlandırmışdı. 1783-cü ildə suyu sintez edən Antuan-Loran Lavuazye "yanar qaza" hydrogene ("su əmələ gətirən") adını vermişdir. Rus dilində "водород" adını 1824-cü ildə kimyaçı M. F. Soloyov (1785–1856) təklif etmişdir. </p><p>XX əsrin birinci yarısına kimi <a href="/wiki/Orta_az%C9%99rbaycanca" title="Orta azərbaycanca">köhnə Azərbaycan dilində</a> bu element üçün <b>Müvəllidülma</b><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_qrafikal%C4%B1_Az%C9%99rbaycan_%C9%99lifbas%C4%B1" title="Ərəb qrafikalı Azərbaycan əlifbası"><i>az.-əski</i></a>. <span lang="az" style="font-style: italic"><span lang="und-Arab" dir="rtl" title="Nəstəliq" style="font-size:125%; font-family:'Noto Nastaliq Urdu', 'Noto Nastaliq Urdu Draft', 'Awami Nastaliq', 'Awami Nastaliq Beta3', 'Awami Nastaliq Beta2', 'Awami Nastaliq Beta1', 'AlQalam Taj Nastaleeq', 'Hussaini Nastaleeq', IranNastaliq, 'Jameel Noori Nastaleeq', 'Urdu Typesetting', 'Nafees Nastaleeq', 'Nafees Nastaleeq v1.01', 'Pak Nastaleeq', 'PDMS_Jauhar', 'Alvi Lahori Nastaleeq';">موَلِدالمأ</span>‎</span>‎) sözü işlənilirdi.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hidrogen_elementlərin_dövri_sistemində"><span id="Hidrogen_elementl.C9.99rin_d.C3.B6vri_sistemind.C9.99"></span>Hidrogen elementlərin dövri sistemində</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=2" title="Hidrogen elementlərin dövri sistemində bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hidrogen elementlərin dövri sistemində"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen kimyəvi elementlərin dövri sisteminin həm IA, həm də VIIA əsas yarımqrupunda yerləşir. <a href="/wiki/Silisium" title="Silisium">Silisium</a> və <a href="/wiki/Bor" title="Bor">Bordan</a> başqa digər qeyri metallarla +1 oksidləşmə dərəcəsi göstərdiyi üçün IA, Metallar, silisium və borla birləşmələrdə isə −1 oksidləşmə dərəcəsi göstərdiyi üçün VIIA yarımqrupunda yerləşir. Hidrogenin metallarla birləşmələri bərk, qeyri metallarla birşəmələri isə qaz halındadır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hidrogenin_mövcudluğu"><span id="Hidrogenin_m.C3.B6vcudlu.C4.9Fu"></span>Hidrogenin mövcudluğu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=3" title="Hidrogenin mövcudluğu bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hidrogenin mövcudluğu"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Emissions_Spectra.webm/220px--Emissions_Spectra.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="290" data-mwtitle="Emissions_Spectra.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Fayl:Emissions_Spectra.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/Emissions_Spectra.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Emissions_Spectra.webm/Emissions_Spectra.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEmissions_Spectra.webm&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /></video></span><figcaption>Hidrogen spektri testi</figcaption></figure> <p>Bioelement orqanizmlərin qurulmasında və onların həyat fəaliyyətinin təmin olunmasında iştirak edən üzvi birləşmələrin (vitaminlər, hormonlar, fermentlər, aminturşular, <a href="/wiki/Z%C3%BClallar" title="Zülallar">zülallar</a>, yağlar, <a href="/wiki/Karbohidratlar" title="Karbohidratlar">karbohidratlar</a>) struktur vahididir. Yer səthində su və hava da daxil olmaqla hidrogenin payına 1% kütlə düşür. </p><p>Hidrogen oksigen ilə birləşərək su əmələ gətirir. Suyun bitkilərin və mikroorqanizmlərin həyatında böyük rolu var. </p><p>Bitkinin kütləsinin 6,3 %-i hidrogendən ibarətdir. </p><p>Bitkilərin 70–80 %-i sudan ibarətdir. Su biokimyəvi reaksiyalar üçün mühit olub fotosintezdə iştirak edir, sitoplazmaların kolloidlərinin strukturunu təmin edir, fermentlərin və hüceyrə membranlarının və orqanoidlərin struktur zülallarının konformasiyasını və funksional aktivliyini müəyyən edir. Hüceyrələrin su ilə doyması dartılma ilə onların inkişafını təmin edir, toxumalara elastiklik verir və bitkinin orqanlarını fəzada istiqamətləndirir. </p><p>Su bitkilərin kökləri tərəfindən (başlıca olaraq kök telləri sahəsində) udulur, mərkəzi silindrin damarlarına daxil olur və sonra oduncağın – bitkilərin keçirici damarları ilə hərəkət edir. Su axını ilə onda həll olmuş qida maddələri də nəql olunur. Yarpaq səthinə çatan suyun az bir hissəsi yarpaq hüceyrələrinin böyüməsində və metobolizmində iştirak edir, çox hissəsi isə (90%-ə qədəri) buxarlanma və quttasiya zamanı atmosferə ayrılır. Quttasiya yarpaqların kənarlarında və çıxıntılarında yerləşən su axarları – qitatonlardan bitkilərdə su çox olduqda kök təzyiqinin təsiri ilə maye damcılarının tökülməsidir. Müəyyən qədər su bitkinin özü tərəfindən nəfəsalma prosesində əmələ gələ bilər. Keçirici sistemin damarlarını dolduran su vahid hidrostatik sistemdir. Molekulları böyük ilişmə qüvvəsinə malik olan su 10 metrdən yuxarı qalxır. Suyun bitkilərdə hərəkət sürəti xarici faktorlardan (temperatur və havanın nəmliyi, <a href="/wiki/%C5%9E%C3%BCalanma" title="Şüalanma">şüalanma</a>, torpağın nəmliyi və duzluluğu və s.), həmçinin bitkinin özünün xüsusiyyətlərindən (yarpaq səthinin ölçülərindən, kök sisteminin uzunluğundan) asılıdır. İynəyarpaqlılarda o, 0,5-dən 1 sm/saata qədər, enli yarpaqlılarda isə saatda 40 sm və daha çox olur. Sutka ərzində bu sürət dəyişir və gündüz daha böyük olur. </p><p>Bitkilərin suyu istifadə miqyasları olduqca böyükdür. Belə ki, qarğıdalı sutkada 800 qram, kələm 1000 qram, tozağacı isə 60 litrdən çox su istifadə edir. </p><p>Yalnız vegetasiya dövründə qarğıdalı bitkisi 200 kq, 1 hektarda əkilmiş taxıl 2-dən 3 tona qədər, 35 illik alma ağacı 26 tona qədər su buxarlandırır. </p><p>Əksər bakteriyaların həyat fəaliyyəti su mühitində baş verir. Torpaqda hidrogen bakteriyaları geniş yayılmışdır ki, onlar torpağın mikroorqanizmləri vasitəsilə üzvi qalıqların anaerob (oksigensiz) parçalanması zamanı daima əmələ gələn hidrogeni oksidləşdirirlər: </p><p>2H<sub>2</sub> + O<sub>2</sub> → 2H<sub>2</sub>O + Q </p><p>Meduzaların bədəninin 95–98%-ə qədəri, məməlilərin bədəninin 60–70%-ə qədəri, həşəratların bədəninin 45–65%-i sudan ibarətdir. İnsan bədənində suyun miqdarı 60%-ə yaxın olur ki, onun da 40%-i hüceyrə daxilində, 16%-i hüceyrələr arası mayedə, 4,5%-i isə damar daxilində olur. </p><p>Su onda həll olan mineral maddələrlə su-duz mübadiləsinə — suyun və duzların mənimsənilməsi, sorulması və ayrılması ümumi proseslərinə daxil olur. Su-duz mübadiləsi osmotik qatılığın, ion tərkibinin, turşu-qələvi tarazlığının və orqanizmin daxili mühitində mayenin həcminin sabit qalmasını təmin edir. Toxumalarda fiziki-kimyəvi proseslərin xarakterini Na<sup>+</sup>, K<sup>+</sup>, Ca<sup>2+</sup>, Mg<sup>2+</sup>, Cl<sup>-</sup>, SO<sub>4</sub><sup>2-</sup>, HCO<sup>3-</sup> və s. ionlar, həmçinin mikroelementlər müəyyən edir. </p><p>Elektrolitlərin sorulması bağırsaqlarda, şirin suda yaşayan heyvanlarda, həmçinin dəri örtüyündə və ya ağız boşluğunda və ifrazat dəliyində baş verir, duzların qana daxil olmasını təmin edir. Qan və ya limfa ilə o, orqanizmin hüceyrələrinə daşınır. Tərkibinə görə hüceyrə daxili və hüceyrə xarici mayelər kəskin fərqlənirlər. Hüceyrələrin daxilində K+, Mg2+ və fosfatlar, hüceyrə xarici mayedə isə Na+, Ca2+, Cl- üstünlük təşkil edir. İon asimmetriyası plazmatik membranın fəaliyyəti və bir çox ionların hüceyrənin kimyəvi komponentləri ilə əlaqələnməsi hesabına təmin olunur. </p><p>Hüceyrə daxilində də ionlar qeyri-bərabər paylanmışdır: nüvədə Na+ sitoplazmada olduğundan çox, Ca2+ isə mitoxondridlərdə çox olur. </p><p>Məlumat üçün bildirək ki, aclıqdan insan öz kütləsinin 50%-ni itirərsə sağ qala bilər. Susuzlaşma nəticəsində insan bədənindəki suyun 15–20%-ni itirdikdə ölür. </p><p>Bəzi heyvanlar bir neçə həftə susuz yaşaya bilirlər. Belə ki, onlar <a href="/wiki/Madd%C9%99l%C9%99r_m%C3%BCbadil%C9%99si" title="Maddələr mübadiləsi">maddələr mübadiləsi</a> prosesində metobolik su əmələ gətirirlər. Məsələn, dəvələrdə su piylərin oksidləşməsi prosesində əmələ gəlir. Metobolik oksidləşmə zamanı 100 qram piydən 107 ml su əmələ gəlir. </p><p>Hidrogenin ən geniş yayılmış birləşməsi olan su həyat və sağlamlıq deməkdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Təbiətdə_tapılması"><span id="T.C9.99bi.C9.99td.C9.99_tap.C4.B1lmas.C4.B1"></span>Təbiətdə tapılması</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=4" title="Təbiətdə tapılması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təbiətdə tapılması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen təbiətdə geniş yayılmış elementlərdəndir. Yer qabığında (<a href="/wiki/Atmosfer" title="Atmosfer">atmosfer</a>, <a href="/wiki/Biosfer" title="Biosfer">biosfer</a> və <a href="/wiki/Hidrosfer" title="Hidrosfer">hidrosferdə</a>) olan elementlərin ümumi kütləsinin ~0,88%-i hidrogenin payına düşür. Suyun kütləsinin ~11,1%-ni hidrogen təşkil edir. Bütün üzvi birləşmələrin tərkibində hidrogen elementi var. Hidrogen kainatda ən çox yayılmış elementdir. Günəş və digər ulduzlar əsasən hidrogendən elementindən ibarətdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xassələri"><span id="Xass.C9.99l.C9.99ri"></span>Xassələri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=5" title="Xassələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xassələri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adi şəraitdə hidrogen rəngsiz, dadsız və iysiz qazdır. Maye hidrogen rəngsiz, bərk hidrogen isə qaraoxşar kütlədir. Hidrogen mayelərdə çox zəif həll olur. Məsələn, 1l suda (20<sup>o</sup>C və 1 atm.təzyiqdə) cəmi 0,0182mq hidrogen həll olur. O spirtlərdə, efirlərdə, benzolda, xloroformda və s-də həmçinin, pis həll olur. Bir sıra metallar yüksək temperaturda hidrogeni yaxşı həll edir. temperaturun artması ilə hidrogenin metallarda həll olması dahada artır. hidrogen molekulu yüksək davamlılığa və kiçik polyarlaşma qabiliyyətinə malikdir. Bundan başqa hidrogen üçün kiçik ölçü və kiçik kütlə, lakin böyük mütəhərriklik xarakterikdir. Bütün bunların nəticəsində hidrogen çox aşağı ərimə (-257,3<sup>o</sup>C) və qaynama (-252,8<sup>0</sup>C) temperaturuna malikdir. Bu cəhətdə o birinciliyi yalnız heliuma verir. Hidrogenin istiliyi keçirmə qabiliyyəti bütün qazlara nisbətən üstündür. Onun istilik keçirməsi havadan 7 dəfə artıqdır. Bu onun xüsusi istilik tutumunun yüksək olmasından irəli gəlir. Qazlar qarışığında və ya kiçik məsamələri keçməkdə hidrogenin <a href="/wiki/Diffuziya" title="Diffuziya">diffuziya</a> sürəti də bütün qazlara nisbətən üstündür. Bu isə onun yüngüllüyü ilə əlaqədardır. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Yanma_xassələri"><span id="Yanma_xass.C9.99l.C9.99ri"></span>Yanma xassələri</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=6" title="Yanma xassələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Yanma xassələri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen adi şəraitdə kimyəvi cəhətdən aktiv deyil. 1 mol H<sub>2</sub> molekulunun atomlara parçalanması üçün 420kC enerji tələb olunur. Hidrogen qızdırıldıqda onun molekullarının müəyyən hissəsi aktivləşir və bu qalan hissənin sürətlə aktivləşməsinə səbəb olur. Deməli, hidrogenin aktivləşməsi zəncirvari reaksiya üzrə baş verir. Hidrogen ilə <a href="/wiki/Oksigen" title="Oksigen">oksigen</a> qazları qarışığına qığılcım verdikdə reaksiyanın partlayışla getməsi bunu sübut edir. </p> <ul><li>2H<sub>2</sub> + O<sub>2</sub> → 2H<sub>2</sub>O</li></ul> <p>İki həcm hidrogen və bir həcm oksigen qazları qarışığı <b>guruldayıcı qaz</b> adlanır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Birləşmələri"><span id="Birl.C9.99.C5.9Fm.C9.99l.C9.99ri"></span>Birləşmələri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=7" title="Birləşmələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Birləşmələri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen molekulu davamlı olduğundan, nisbətən az aktivdir və adi şəraitdə yalnız <a href="/wiki/Fl%C3%BCor" title="Flüor">flüor</a> ilə qarşılıqlı təsirə girir. Digər elementlər ilə yalnız qızdırıldıqda reaksiyaya daxil olur. Atom quruluşuna görə hidrogen bütün elementlərin ən sadəsi olmasına baxmayaraq, daha çox müxtəlif birləşmələr əmələ gətirən elementlərdən biridir. Hidrogenin "təsirsiz" qazlar istisna olmaqla, bütün elementlər ilə birləşmələri məlumdur. Hidrogen, həmçinin , təbii birləşmələri zəngin olan elementlərdən biridir. O planetimizdə gil, daş kömür, neft kimi çox geniş yayılmış maddələrin tərkibinə daxildir. Hidrogen həmçinin canlı aləmi təşkil edən müxtəlif üzvi birləşmələrin əsas tərkib hissələrindən biridir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İzotopları"><span id=".C4.B0zotoplar.C4.B1"></span>İzotopları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=8" title="İzotopları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İzotopları"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hidrogen elementinin üç izotopu var: <b><sup>1</sup>H</b>,<b><sup>2</sup>H</b> və <b><sup>3</sup>H</b>. Bunlardan əlavə yüksək qeyri-sabit nüvəli izotoplar (<b><sup>4</sup>H</b> və <b><sup>7</sup>H</b>) da vardır. Amma onlar Təbiətdə mövcut olmayıb, yalnız labaratoriyalarda alınmışdır. </p> <ul><li><b><sup>1</sup>H</b> — (Protium), ən geniş yayilan hidrogen izotopudur (~99.98%). Nüvəsində 1 proton var. Neytronu yoxdur.</li> <li><b><sup>2</sup>H</b> (və ya <b><sup>2</sup>D</b>) — (Deyterium). Nüvəsindəsində 1 proton və 1 neytron var. İndi olan deyteriumun hamısı əsasən "<a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Partlay%C4%B1%C5%9F" class="mw-redirect" title="Böyük Partlayış">Böyük Partlayış</a>"-dan sonra yarandığı ehtiva olunur. Deuterium radioaktiv deyil, özündə ciddi bir toksikliyə malik təhlükəni əks etdirmir. Təbiətdə cüzi miqdarda "ağır su" vardır. "Ağır su" suyun tərkibindəki protiumun deyteriumla əvəz olunmasından alinir. Deyterium və onun birləşmələrindən kimyəvi reaksiyalarda radioaktiv olmayan etiketlərdə və <sup>1</sup>H-<a href="/w/index.php?title=NMR_spektroskopiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="NMR spektroskopiyası (səhifə mövcud deyil)">NMR spektroskopiyasında</a> həlledici olaraq istifadə olunur.</li> <li><b><sup>3</sup>H</b> (və ya <b><sup>3</sup>T</b>) — (Tritium) Nüvəsində 1 proton və 2 neytron var.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alınması"><span id="Al.C4.B1nmas.C4.B1"></span>Alınması</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=9" title="Alınması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Alınması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sənayedə"><span id="S.C9.99nayed.C9.99"></span>Sənayedə</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=10" title="Sənayedə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Sənayedə"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Karbohidrogenlərin termiki parçalanmasına əsaslanır. Məsələn, karbohidrogenlərin ən sadə nümayəndəsi olan metan 1000<sup>o</sup>C-yə qədər qızdırıldıqda karbona və hidrogenə parçalanır:</li></ul> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {CH_{4}+H_{2}O\ \rightleftarrows {}\ CO+3H_{2}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mo stretchy="false">⇄<!-- ⇄ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> </mrow> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {CH_{4}+H_{2}O\ \rightleftarrows {}\ CO+3H_{2}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bfafcbebaa6be90ff1becd3fdb20b3697ef18a8a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:26.11ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {CH_{4}+H_{2}O\ \rightleftarrows {}\ CO+3H_{2}}}}"></span></dd></dl></dd> <dd></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {H_{2}O+C\ \rightleftarrows {}\ CO\uparrow +H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mo stretchy="false">⇄<!-- ⇄ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> </mrow> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {H_{2}O+C\ \rightleftarrows {}\ CO\uparrow +H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/688031b1bb3c5de3c1287517bd397d0b61204966" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:25.476ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {H_{2}O+C\ \rightleftarrows {}\ CO\uparrow +H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <ul><li>Elektroliz üsulu ilə alınır::</li></ul> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {2NaCl+2H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 2NaOH+Cl_{2}\uparrow +H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mtext mathvariant="sans-serif"> </mtext> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {2NaCl+2H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 2NaOH+Cl_{2}\uparrow +H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/716f97b2cf67abbb953436c964789319e7fb8f9f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:39.853ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {2NaCl+2H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 2NaOH+Cl_{2}\uparrow +H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\ce {2H2O ->[4e^{-}] 2H2 ^ + O2 ^}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mspace width="thinmathspace" /> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mtext>O</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-REL"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mn>4</mn> <msup> <mi>e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−<!-- − --></mo> </mrow> </msup> </mpadded> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <mspace width="thinmathspace" /> <msubsup> <mtext>H</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> <mo>+</mo> <msubsup> <mtext>O</mtext> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mspace width="0pt" height="0pt" depth=".2em" /> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\ce {2H2O ->[4e^{-}] 2H2 ^ + O2 ^}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bfd0a4659edb19836248c5e04532377ec8f41ec6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.411ex; width:23.934ex; height:4.676ex;" alt="{\displaystyle {\ce {2H2O ->[4e^{-}] 2H2 ^ + O2 ^}}}"></span></dd></dl></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Təmiz_hidrogen_və_ya_çirkli?"><span id="T.C9.99miz_hidrogen_v.C9.99_ya_.C3.A7irkli.3F"></span>Təmiz hidrogen və ya çirkli?</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=11" title="Təmiz hidrogen və ya çirkli? bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təmiz hidrogen və ya çirkli?"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Yaşıl enerjinin necəsə utilləşmə məsələsi ilə hidrogen energetikası problemi də əlaqədardır. Əslində, əgər enerjinin generasiyası zamanı saxlama sistemini inkişaf etdirərək, karbohidrogenlərin yandırılmasından imtina etmək mümkün olsa da, nəqliyyat ilə belə fənd bir o qədər də keçmir. Misallar üçün İlon Maskın yaradıcılığına müraciət etmək lazım deyil: maraqlanan vətəndaşlar aşkar etdilər ki, Moskva hökumətinin trolleybuslar əvəzinə tətbiq etdikləri elektrobuslarda dizel mühərriki də var – akkumuluyatorun enerjisi soyuq havada hərəkət və salonun qızdırılması üçün yetərli olmur. Elektrik enerjisinin müxtəlif növ yük maşınlarını, xüsusən də uzaq məsafəyə işləyən yük maşınlarını, həmçinin kənd təsrrüfatı texnikasını qidalandırmaq gücündə olması mütəxəssislərdə ciddi şübhələr yaradır. Odur ki, ağıllı alternativ enerjinin daha qatı formalarının istifadəsi hesab olunur: kimyəvi aktiv birləşmələr şəklində (yeri gəlmişkən, kriotoplayıcıların inkişafı göstərir ki, üçüncü yol da var – maye havanın enerjisindən istifadə). Və eləki söhbət yaşıl kimyəvi yanacaqdan gedir, ekspertin baxışları suyun elektrolizi ilə alınan hidrogenə yönəlir. Onun karbohidrogenlərə nisbətən üstünlüyü sözsüzdür: hidrogen yandıqda su əmələ gəlir, zərərli tüstü qazları yox. Lakin, hidrogenin də poblemləri var ki, on illiklərlə onları həll etmək mümkün olmur – partlayış təhlükəliliyi, toplayıcıların böyük çəkisi, həmçinin hidrogenin oksidləşməsi ilə elektrik enerjisinin alındığı yanacaq elementlərinin şıltaqlığı və yüksək qiyməti. Hidrogen energetikası probleminə dəfələrlə yanaşma hələlik yaxşı həllər verməyib: hidrogen nəqliyyatının nümayiş nümunələrindən irəli gedilməyib, bununla belə, Cənubi Koreya hidrogen nəqliyyatı və onlar üçün yanacaq elementlərini istehsal etmə işində lider olmağı planlaşdırır. Odur ki, daha az müqavimətli yol ilə getmək ideyası yaranır: yeraltı yanacaqları sintetik yanacaqlar ilə əvəz etmək və onu eyni avtomaşınlara və eyni yanacaqdoldurma məntəqəsində doldurmaq. Onun sintezi üçün yaşıl hidrogen suyun elektrozlizi ilə alınır, karbon qazı tullantı, istilik və ya bərpa olunan elektrik ilə yığılır, sonra onlar birləşdirilərək ya metan, ya metanol, ya dimetil efiri, ya da hansısa yanar maye almaq olar. Rusiya qazçılarının yuxarıda qeyd olunan təklifləri nəzərə alınmaqla yeraltı metandan yaşıl hidrogen almaqda belə variant yox sayılmır ki, sonra bu hidrogen yenidən metana çevriləcək, amma artıq yaşıl metana. Bu, absurd teatrındakı səhnə kimi görünür, lakin belə teatr bir neçə il sonra bizim həyatımızın reallığı ola bilər. Səbəb ondadır ki, nəqliyyat üçün əsas hərəkətverici kimi daxili yanma mühərrikini saxlamaqla mövcud yanacaq infirastrukturuna qoyulmuş onlarla trilyon dollarları xilas etmək olacaq. Beləliklə, yaşıl hidrogen və ondan sintez olunmuş yanacaqlar vasitəsilə hidrogen energetikası tətbiqi iqtisadiyyat üçün şübhəsiz xeyir hesab olunur. Maraqlıdır ki, karbon qazının yaşıl metan üçün toplanması onun zərərli yeraltı metanın yanmasından əmələ gəldiyi fabrikdə aparılması ilə istilikxana qazının utilləşməsinə görə bonuslar almaq olar. Bəli, qatı karbon qazını burada, onun əmələ gəlmə mənbəyində yığmaq atmosferdən az – az yığmağa nisbətdə daha əlverişlidir. Əgər göründüyü kimi hidrogenin bu və ya digər şəkildə mühərrik yanacağı kimi istifadəsinə pis olmayan texniki həllər mövcuddursa, xüsusən mövcud infrastruktur istifadə edildikdə, elektrik nəqliyyatı üçün bu gələcəyin işidir. Çətin olmayan hesablamalar göstərir: elə ki, elektrik nəqliyyatının payı hansısa minimumu keçir, energetiklərdə daha güclü baş ağrısı yaranır, nəinki yaşıl elektrostansiyaların qovşağa qoşulmasından. Əslində, ehtimal edilir ki, elektromobilin akkumuluyatoru şəhər yükləmə məntəqələrində bir neçə dəqiqəyə yüklənəcək: əks halda növbə yaranacaq. "Tesla" seriyalı elektromobillərdə akkumulyator təxminən 75 kVt.s enerji saxlayır. Onun 10 dəqiqəyə dolması üçün qovşaq dispetçeri 450 kVt gücündə ehtiyata malik olmalıdır. 450 kVt güc nədir? Bu, müasir normativlərə görə o limitdir ki, Mosenerji satış hardasa yüzə yaxın məhlədən ibarət Moskva ətrafı bağ qəsəbəsini ayırır. Doldurma məntəqələrinin tikilməsi, meqavatlıq kabellərin çəkilişi iri şəhərlərin daxilində tamamilə yerinə yetirilməyən məsələ kimi görünür, ən azı, elektrik qovşaqları texnologiyalarında inqilab baş verənə və ifrat keçirici texnologiyaların tətbiqinə qədər. Problemin maraqlı həlli elektrik enerjisinin böyük məsafəyə naqilsiz ötürülməsi layihəsi ilə əlaqədardır. Belə texnologiyalar artıq var, amma onlar başlıca olaraq mobil qurğuların ləvazimatlarına yükləmək üçün istifadə olunur, məsələn aypədin stilusu. Elektrik nəqliyyatının yaxşı işi üçün isə böyük gücləri təxminən metr məsafədən vermək lazımdır: avtomobil yolunun altından çəkilmiş kabeldən avtomobilin mühərrikinə qədər. Əgər belə texnologiyalar təkcə yaranmaq yox, həm də həyata keçirilsə, onda həqiqətən həqiqi çoxplanlı inqilab alınar: avtoyolda elektromobil qovşaqdan qidalanacaq, avtoyolun altındakı kabel elektrik ötürmə xətti olacaq, ola bilsin ki, maye azot boru kəməri olacaq. Belə həll nə vaxtsa, olacağını hələlik heç kim bilmir; bu, qlobal energetik transformasiyanın inkişafı gedişində aydınlaşacaq. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Laboratoriyada">Laboratoriyada</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=12" title="Laboratoriyada bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Laboratoriyada"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-display mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math display="block" xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Zn+H_{2}SO_{4}\rightarrow ZnSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mi mathvariant="sans-serif">S</mi> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Zn+H_{2}SO_{4}\rightarrow ZnSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/226d167adb7ba6e5dc8b7be9b62048d774fe05cd" class="mwe-math-fallback-image-display mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:29.861ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Zn+H_{2}SO_{4}\rightarrow ZnSO_{4}+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Ca+2H_{2}O\rightarrow Ca(OH)_{2}+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <mi mathvariant="sans-serif">C</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Ca+2H_{2}O\rightarrow Ca(OH)_{2}+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/555ae344251a8d773ee62641b7f374cae726b4f6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:30.802ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Ca+2H_{2}O\rightarrow Ca(OH)_{2}+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {NaH+H_{2}O\rightarrow NaOH+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {NaH+H_{2}O\rightarrow NaOH+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2fe199b626c8e57241ecc1e888fd66f55d1737c2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:28.742ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {NaH+H_{2}O\rightarrow NaOH+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {2Al+2NaOH+6H_{2}O\rightarrow 2Na[Al(OH)_{4}]+3H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">A</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">6</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">N</mi> <mi mathvariant="sans-serif">a</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">[</mo> <mi mathvariant="sans-serif">A</mi> <mi mathvariant="sans-serif">l</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">]</mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {2Al+2NaOH+6H_{2}O\rightarrow 2Na[Al(OH)_{4}]+3H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2323744551d91b19524bec3579ea18f4c123b2df" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:47.527ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {2Al+2NaOH+6H_{2}O\rightarrow 2Na[Al(OH)_{4}]+3H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {Zn+2KOH+2H_{2}O\rightarrow K_{2}[Zn(OH)_{4}]+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <mi mathvariant="sans-serif">K</mi> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">K</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">[</mo> <mi mathvariant="sans-serif">Z</mi> <mi mathvariant="sans-serif">n</mi> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">4</mn> </mrow> </msub> <mo mathvariant="sans-serif" stretchy="false">]</mo> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {Zn+2KOH+2H_{2}O\rightarrow K_{2}[Zn(OH)_{4}]+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0072f3244fe174a99a8a1ac7abf2cc016fdf3c38" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:43.823ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {Zn+2KOH+2H_{2}O\rightarrow K_{2}[Zn(OH)_{4}]+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\mathsf {2H_{3}O^{+}+2e^{-}\rightarrow 2H_{2}O+H_{2}\uparrow }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">3</mn> </mrow> </msub> <msup> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> </mrow> </msup> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msup> <mi mathvariant="sans-serif">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo mathvariant="sans-serif">−<!-- − --></mo> </mrow> </msup> <mo stretchy="false">→<!-- → --></mo> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="sans-serif">O</mi> <mo mathvariant="sans-serif">+</mo> <msub> <mi mathvariant="sans-serif">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn mathvariant="sans-serif">2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">↑<!-- ↑ --></mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\mathsf {2H_{3}O^{+}+2e^{-}\rightarrow 2H_{2}O+H_{2}\uparrow }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0b833f01c1c6f0a2691b4d790c15ff084058c0a2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:30.164ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\mathsf {2H_{3}O^{+}+2e^{-}\rightarrow 2H_{2}O+H_{2}\uparrow }}}"></span></dd></dl></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=13" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Hidrogen_azid" title="Hidrogen azid">Hidrogen azid</a></li> <li><a href="/wiki/Hidrogen_tsikli" title="Hidrogen tsikli">Hidrogen tsikli</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=14" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Ganijev, Sultan-Medžid (1909) Русско-татарский словарь [Russian–Azerbaijani dictionary] (Самоучитель татарского языка; III), 5th edition, Baku: Kaspiy, page 59</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Ganijev, Sultan-Medžid (1922) Русско-тюркский словарь [Russian–Turkic dictionary][2], 6th edition, Baku, page 70</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.azleks.az/online-dictionary/m%C3%BCv%C9%99llid%C3%BClma/?s=18">https://www.azleks.az/online-dictionary/m%C3%BCv%C9%99llid%C3%BClma/?s=18</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/20220206175932/https://www.azleks.az/online-dictionary/m%C3%BCv%C9%99llid%C3%BClma/?s=18">Arxiv surəti</a> 6 fevral 2022 tarixindən <a href="/wiki/%C4%B0nternet_arxivi#Layihələr" class="mw-redirect" title="İnternet arxivi">Wayback Machine</a> saytında müvəllidülma. hidrogen</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://play.google.com/books/reader?id=0ONbEAAAQBAJ&pg=GBS.PP1&hl=ru">https://play.google.com/books/reader?id=0ONbEAAAQBAJ&pg=GBS.PP1&hl=ru</a> Сравнительный словарь турецко-татарских наречий, с включением употребительнейших слов арабских и персидских и с переводом на русский язык: Том 2, 1871</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://viewer.rusneb.ru/ru/000200_000018_RU_NLR_ONL2_15989?page=64&rotate=0&theme=white">https://viewer.rusneb.ru/ru/000200_000018_RU_NLR_ONL2_15989?page=64&rotate=0&theme=white</a> Lüğət Rusi və Türki, Sultan-Məcid Qənizadə, 1909</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ədəbiyyat"><span id=".C6.8Fd.C9.99biyyat"></span>Ədəbiyyat</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=15" title="Ədəbiyyat bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Ədəbiyyat"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Z. Qarayev "Qeyri-üzvi kimya", Maarif, 1975.</li> <li>Кузьменко Н. Е., Еремин В. В., Попков В. А. Начала химии. Современный курс для поступающих в вузы: Учебное пособие для вузов. — М.: Издательство "Экзамен", 2005.</li> <li>Учебный справочник школьника. Учебное издание. — М.: Дрофа, 2001.</li> <li>Дигонский С. В., Тен В. В. Неизвестный водород. — СПб: Наука, 2006. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/5020251143" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-02-025114-3</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit&section=16" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Naviqasiya şablonu" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap;font-size:xx-small"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xarici_ke%C3%A7idl%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="Bu şablona bax" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span></div>  Lüğətlər və ensiklopediyalar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/hydrogen">Böyük norveç</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/nauka_i_tehnika/himiya/VODOROD.html">Kruqosvet</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/hydrogène/59099">Laruss ensiklopediyası</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Hydrogen" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Hydrogen">Britannica (11-ci)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/hydrogen">Britannica (onlayn)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/wasserstoff">Brockhaus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/idrogeno">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/hydrogene/">Universalis</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5571132">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Normativ_yoxlama" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Normativ_yoxlama" title="Normativ yoxlama">Normativ yoxlama</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%C4%B0spaniya_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="İspaniya Milli Kitabxanası">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX527582">XX527582</a> · <a href="/wiki/Fransa_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Fransa Milli Kitabxanası">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb120632855">120632855</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4064784-5">4064784-5</a> · <a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85063416">sh85063416</a> · <a href="/wiki/Microsoft_Academic" title="Microsoft Academic">Microsoft</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/512968161">512968161</a> · <span title="Yaponiya milli parlament kitabxanası" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571624">00571624</a> · <a href="/wiki/%C3%87ex_Respublikas%C4%B1_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Çex Respublikası Milli Kitabxanası">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph127177">ph127177</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Kimyəvi_elementlərin_dövri_cədvəli" style="text-align:center;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ccdceb"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_d%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99li" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Kimyəvi_elementlərin_dövri_cədvəli" style="font-size:114%;margin:0 5em"><b><a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_elementl%C9%99rin_d%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99li" class="mw-redirect" title="Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli">Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli</a></b></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;background:lavender;"><div style="padding:0em 0.25em"><center> <table style="width: 80%;"> <tbody><tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l_qrupu" title="Dövri cədvəl qrupu"><b> Qrup </b></a></td> <td><a href="/wiki/Q%C9%99l%C9%99vi_metallar" title="Qələvi metallar"><b>1</b></a></td> <td><a href="/wiki/Q%C9%99l%C9%99vi_torpaq_metallar%C4%B1" title="Qələvi torpaq metalları"><b>2</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_3-c%C3%BC_qrupu" title="Dövri sistemin 3-cü qrupu"><b>3</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_4-c%C3%BC_qrupu" title="Dövri sistemin 4-cü qrupu"><b>4</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_5-ci_qrupu" title="Dövri sistemin 5-ci qrupu"><b>5</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_6-c%C4%B1_qrupu" title="Dövri sistemin 6-cı qrupu"><b>6</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_7-ci_qrupu" title="Dövri sistemin 7-ci qrupu"><b>7</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_8-ci_qrupu" title="Dövri sistemin 8-ci qrupu"><b>8</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_9-cu_qrupu" title="Dövri sistemin 9-cu qrupu"><b>9</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_10-cu_qrupu" title="Dövri sistemin 10-cu qrupu"><b>10</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_11-ci_qrupu" title="Dövri sistemin 11-ci qrupu"><b>11</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_12-ci_qrupu" title="Dövri sistemin 12-ci qrupu"><b>12</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_13-c%C3%BC_qrupu" title="Dövri sistemin 13-cü qrupu"><b>13</b></a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_14-c%C3%BC_qrupu" title="Dövri sistemin 14-cü qrupu"><b>14</b></a></td> <td><a href="/wiki/Pniktogenl%C9%99r" title="Pniktogenlər"><b>15</b></a></td> <td><a href="/wiki/Xalkogenl%C9%99r" title="Xalkogenlər"><b>16</b></a></td> <td><a href="/wiki/Halogenl%C9%99r" title="Halogenlər"><b>17</b></a></td> <td><a href="/wiki/T%C9%99sirsiz_qazlar" title="Təsirsiz qazlar"><b>18</b></a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_c%C9%99dv%C9%99l_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Dövri cədvəl dövrü"><b>Dövr</b></a></td> <td colspan="19"><br /></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_birinci_periodu" title="Dövri sistemin birinci periodu"><b>1</b></a></td> <td bgcolor="#b6db8c">1<br /><a class="mw-selflink selflink">H</a></td> <td colspan="16"><br /></td> <td bgcolor="#b3b6cc">2<br /><a href="/wiki/Helium" title="Helium">He</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_ikinci_periodu" title="Dövri sistemin ikinci periodu"><b>2</b></a></td> <td bgcolor="#73bdef">3<br /><a href="/wiki/Litium" title="Litium">Li</a></td> <td bgcolor="#73bdef">4<br /><a href="/wiki/Berillium" title="Berillium">Be</a></td> <td style="vertical-align: top;" colspan="10"><br /></td> <td bgcolor="#6ed8d5">5<br /><a href="/wiki/Bor" title="Bor">B</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">6<br /><a href="/wiki/Karbon" title="Karbon">C</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">7<br /><a href="/wiki/Azot" title="Azot">N</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">8<br /><a href="/wiki/Oksigen" title="Oksigen">O</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">9<br /><a href="/wiki/Fl%C3%BCor" title="Flüor">F</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">10<br /><a href="/wiki/Neon" title="Neon">Ne</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_%C3%BC%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC_periodu" title="Dövri sistemin üçüncü periodu"><b>3</b></a></td> <td bgcolor="#73bdef">11<br /><a href="/wiki/Natrium" title="Natrium">Na</a></td> <td bgcolor="#73bdef">12<br /><a href="/wiki/Maqnezium" title="Maqnezium">Mg</a></td> <td style="vertical-align: top;" colspan="10"><br /></td> <td bgcolor="#73bdef">13<br /><a href="/wiki/Al%C3%BCminium" title="Alüminium">Al</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">14<br /><a href="/wiki/Silisium" title="Silisium">Si</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">15<br /><a href="/wiki/Fosfor" title="Fosfor">P</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">16<br /><a href="/wiki/K%C3%BCk%C3%BCrd" title="Kükürd">S</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">17<br /><a href="/wiki/Xlor" title="Xlor">Cl</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">18<br /><a href="/wiki/Arqon" title="Arqon">Ar</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_d%C3%B6rd%C3%BCnc%C3%BC_periodu" title="Dövri sistemin dördüncü periodu"><b>4</b></a></td> <td bgcolor="#73bdef">19<br /><a href="/wiki/Kalium" title="Kalium">K</a></td> <td bgcolor="#73bdef">20<br /><a href="/wiki/Kalsium" title="Kalsium">Ca</a></td> <td bgcolor="#73bdef">21<br /><a href="/wiki/Skandium" title="Skandium">Sc</a></td> <td bgcolor="#73bdef">22<br /><a href="/wiki/Titan" title="Titan">Ti</a></td> <td bgcolor="#73bdef">23<br /><a href="/wiki/Vanadium" title="Vanadium">V</a></td> <td bgcolor="#73bdef">24<br /><a href="/wiki/Xrom" title="Xrom">Cr</a></td> <td bgcolor="#73bdef">25<br /><a href="/wiki/Manqan" title="Manqan">Mn</a></td> <td bgcolor="#73bdef">26<br /><a href="/wiki/D%C9%99mir" title="Dəmir">Fe</a></td> <td bgcolor="#73bdef">27<br /><a href="/wiki/Kobalt" title="Kobalt">Co</a></td> <td bgcolor="#73bdef">28<br /><a href="/wiki/Nikel" title="Nikel">Ni</a></td> <td bgcolor="#73bdef">29<br /><a href="/wiki/Mis" title="Mis">Cu</a></td> <td bgcolor="#73bdef">30<br /><a href="/wiki/Sink" title="Sink">Zn</a></td> <td bgcolor="#73bdef">31<br /><a href="/wiki/Qallium" title="Qallium">Ga</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">32<br /><a href="/wiki/Germanium" title="Germanium">Ge</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">33<br /><a href="/wiki/Arsen" title="Arsen">As</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">34<br /><a href="/wiki/Selen" title="Selen">Se</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">35<br /><a href="/wiki/Brom" title="Brom">Br</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">36<br /><a href="/wiki/Kripton" title="Kripton">Kr</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_be%C5%9Finci_periodu" title="Dövri sistemin beşinci periodu"><b>5</b></a></td> <td bgcolor="#73bdef">37<br /><a href="/wiki/Rubidium" title="Rubidium">Rb</a></td> <td bgcolor="#73bdef">38<br /><a href="/wiki/Stronsium" title="Stronsium">Sr</a></td> <td bgcolor="#73bdef">39<br /><a href="/wiki/%C4%B0ttrium" class="mw-redirect" title="İttrium">Y</a></td> <td bgcolor="#73bdef">40<br /><a href="/wiki/Sirkonium" title="Sirkonium">Zr</a></td> <td bgcolor="#73bdef">41<br /><a href="/wiki/Niobium" title="Niobium">Nb</a></td> <td bgcolor="#73bdef">42<br /><a href="/wiki/Molibden" title="Molibden">Mo</a></td> <td bgcolor="#73bdef">43<br /><a href="/wiki/Texnesium" title="Texnesium">Tc</a></td> <td bgcolor="#73bdef">44<br /><a href="/wiki/Rutenium" title="Rutenium">Ru</a></td> <td bgcolor="#73bdef">45<br /><a href="/wiki/Rodium" title="Rodium">Rh</a></td> <td bgcolor="#73bdef">46<br /><a href="/wiki/Palladium" title="Palladium">Pd</a></td> <td bgcolor="#73bdef">47<br /><a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BC%C5%9F" title="Gümüş">Ag</a></td> <td bgcolor="#73bdef">48<br /><a href="/wiki/Kadmium" title="Kadmium">Cd</a></td> <td bgcolor="#73bdef">49<br /><a href="/wiki/%C4%B0ndium" title="İndium">In</a></td> <td bgcolor="#73bdef">50<br /><a href="/wiki/Qalay" title="Qalay">Sn</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">51<br /><a href="/wiki/Stibium" title="Stibium">Sb</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">52<br /><a href="/wiki/Tellur" title="Tellur">Te</a></td> <td bgcolor="#b6db8c">53<br /><a href="/wiki/Yod" title="Yod">I</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">54<br /><a href="/wiki/Ksenon" title="Ksenon">Xe</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_alt%C4%B1nc%C4%B1_periodu" title="Dövri sistemin altıncı periodu"><b>6</b></a></td> <td bgcolor="#73bdef">55<br /><a href="/wiki/Sezium" title="Sezium">Cs</a></td> <td bgcolor="#73bdef">56<br /><a href="/wiki/Barium" title="Barium">Ba</a></td> <td bgcolor="#e09f67">57<br /><a href="/wiki/Lantan" title="Lantan">La</a></td> <td bgcolor="#73bdef">72<br /><a href="/wiki/Hafnium" title="Hafnium">Hf</a></td> <td bgcolor="#73bdef">73<br /><a href="/wiki/Tantal" title="Tantal">Ta</a></td> <td bgcolor="#73bdef">74<br /><a href="/wiki/Volfram" title="Volfram">W</a></td> <td bgcolor="#73bdef">75<br /><a href="/wiki/Renium" title="Renium">Re</a></td> <td bgcolor="#73bdef">76<br /><a href="/wiki/Osmium" title="Osmium">Os</a></td> <td bgcolor="#73bdef">77<br /><a href="/wiki/%C4%B0ridium" title="İridium">Ir</a></td> <td bgcolor="#73bdef">78<br /><a href="/wiki/Platin" title="Platin">Pt</a></td> <td bgcolor="#73bdef">79<br /><a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l" title="Qızıl">Au</a></td> <td bgcolor="#73bdef">80<br /><a href="/wiki/Civ%C9%99" title="Civə">Hg</a></td> <td bgcolor="#73bdef">81<br /><a href="/wiki/Tallium" title="Tallium">Tl</a></td> <td bgcolor="#73bdef">82<br /><a href="/wiki/Qur%C4%9Fu%C5%9Fun" title="Qurğuşun">Pb</a></td> <td bgcolor="#73bdef">83<br /><a href="/wiki/Bismut" title="Bismut">Bi</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">84<br /><a href="/wiki/Polonium" title="Polonium">Po</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">85<br /><a href="/wiki/Astat" title="Astat">At</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">86<br /><a href="/wiki/Radon" title="Radon">Rn</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td><b><a href="/wiki/D%C3%B6vri_sistemin_yeddinci_periodu" title="Dövri sistemin yeddinci periodu">7</a></b></td> <td bgcolor="#73bdef">87<br /> <a href="/wiki/Fransium" title="Fransium">Fr</a> </td> <td bgcolor="#73bdef">88<br /><a href="/wiki/Radium" title="Radium">Ra</a></td> <td bgcolor="#e09f67">89<br /><a href="/wiki/Aktinium" title="Aktinium">Ac</a></td> <td bgcolor="#73bdef">104<br /><a href="/wiki/Rezerfordium" title="Rezerfordium">Rf</a></td> <td bgcolor="#73bdef">105<br /><a href="/wiki/Dubnium" title="Dubnium">Db</a></td> <td bgcolor="#73bdef">106<br /><a href="/wiki/Siborgium" title="Siborgium">Sg</a></td> <td bgcolor="#73bdef">107<br /><a href="/wiki/Borium" title="Borium">Bh</a></td> <td bgcolor="#73bdef">108<br /><a href="/wiki/Hassium" title="Hassium">Hs</a></td> <td bgcolor="#73bdef">109<br /><a href="/wiki/Meytnerium" title="Meytnerium">Mt</a></td> <td bgcolor="#73bdef">110<br /><a href="/wiki/Darm%C5%9Ftadtium" title="Darmştadtium">Ds</a></td> <td bgcolor="#73bdef">111<br /><a href="/wiki/Rentgenium" title="Rentgenium">Rg</a></td> <td bgcolor="#73bdef">112<br /><a href="/wiki/Kopernikium" class="mw-redirect" title="Kopernikium">Cn</a></td> <td bgcolor="#73bdef">113<br /><a href="/wiki/Nihonium" title="Nihonium">Nh</a></td> <td bgcolor="#73bdef">114<br /><a href="/wiki/Flourovium" class="mw-redirect" title="Flourovium">Fl</a></td> <td bgcolor="#73bdef">115<br /><a href="/wiki/Moskovium" title="Moskovium">Mc</a></td> <td bgcolor="#73bdef">116<br /><a href="/wiki/Livermorium" title="Livermorium">Lv</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5">117<br /><a href="/wiki/Tenessinium" class="mw-redirect" title="Tenessinium">Ts</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc">118<br /><a href="/wiki/Oqaneson" title="Oqaneson">Og</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td colspan="21"><br /></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td bgcolor="#e09f67">58<br /><a href="/wiki/Serium" title="Serium">Ce</a></td> <td bgcolor="#e09f67">59<br /><a href="/wiki/Prazeodim" title="Prazeodim">Pr</a></td> <td bgcolor="#e09f67">60<br /><a href="/wiki/Neodim" title="Neodim">Nd</a></td> <td bgcolor="#e09f67">61<br /><a href="/wiki/Prometium" title="Prometium">Pm</a></td> <td bgcolor="#e09f67">62<br /><a href="/wiki/Samarium" title="Samarium">Sm</a></td> <td bgcolor="#e09f67">63<br /><a href="/wiki/Evropium" title="Evropium">Eu</a></td> <td bgcolor="#e09f67">64<br /><a href="/wiki/Qadolinium" title="Qadolinium">Gd</a></td> <td bgcolor="#e09f67">65<br /><a href="/wiki/Terbitium" class="mw-redirect" title="Terbitium">Tb</a></td> <td bgcolor="#e09f67">66<br /><a href="/wiki/Disprozium" title="Disprozium">Dy</a></td> <td bgcolor="#e09f67">67<br /><a href="/wiki/Holmium" title="Holmium">Ho</a></td> <td bgcolor="#e09f67">68<br /><a href="/wiki/Erbium" title="Erbium">Er</a></td> <td bgcolor="#e09f67">69<br /><a href="/wiki/Tulium" title="Tulium">Tm</a></td> <td bgcolor="#e09f67">70<br /><a href="/wiki/%C4%B0tterbium" title="İtterbium">Yb</a></td> <td bgcolor="#e09f67">71<br /><a href="/wiki/Lutesium" title="Lutesium">Lu</a></td> </tr> <tr style="text-align: center;"> <td bgcolor="#e09f67">90<br /><a href="/wiki/Torium" title="Torium">Th</a></td> <td bgcolor="#e09f67">91<br /><a href="/wiki/Protaktinium" title="Protaktinium">Pa</a></td> <td bgcolor="#e09f67">92<br /><a href="/wiki/Uran_(element)" class="mw-redirect" title="Uran (element)">U</a></td> <td bgcolor="#e09f67">93<br /><a href="/wiki/Neptunium" title="Neptunium">Np</a></td> <td bgcolor="#e09f67">94<br /><a href="/wiki/Plutonium" title="Plutonium">Pu</a></td> <td bgcolor="#e09f67">95<br /><a href="/wiki/Amerisium" title="Amerisium">Am</a></td> <td bgcolor="#e09f67">96<br /><a href="/wiki/K%C3%BCrium" title="Kürium">Cm</a></td> <td bgcolor="#e09f67">97<br /><a href="/wiki/Berklium" title="Berklium">Bk</a></td> <td bgcolor="#e09f67">98<br /><a href="/wiki/Kalifornium" title="Kalifornium">Cf</a></td> <td bgcolor="#e09f67">99<br /><a href="/wiki/Eyn%C5%9Fteynium" title="Eynşteynium">Es</a></td> <td bgcolor="#e09f67">100<br /><a href="/wiki/Fermium" title="Fermium">Fm</a></td> <td bgcolor="#e09f67">101<br /><a href="/wiki/Mendeleyevum" class="mw-redirect" title="Mendeleyevum">Md</a></td> <td bgcolor="#e09f67">102<br /><a href="/wiki/Nobelium" title="Nobelium">No</a></td> <td bgcolor="#e09f67">103<br /><a href="/wiki/Lourensium" title="Lourensium">Lr</a></td> </tr> </tbody></table> <table align="center"> <caption><b>Açar</b></caption> <tbody><tr> <td bgcolor="#73bdef"><a href="/wiki/Metallar" class="mw-redirect" title="Metallar">Metallar</a></td> <td bgcolor="#6ed8d5"><a href="/wiki/Metalloidl%C9%99r" title="Metalloidlər">Metalloidlər</a></td> <td bgcolor="#b6db8c"><a href="/wiki/Qeyri-metallar" title="Qeyri-metallar">Qeyri-metallar</a></td> <td bgcolor="#b3b6cc"><a href="/wiki/T%C9%99sirsiz_qazlar" title="Təsirsiz qazlar">Təsirsiz qazlar</a></td> <td bgcolor="#e09f67"><a href="/wiki/Lantanoidl%C9%99r" title="Lantanoidlər">Lantanoidlər</a> və <a href="/wiki/Aktinoidl%C9%99r" title="Aktinoidlər">Aktinoidlər</a></td> </tr> </tbody></table> </center></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐869fdccf5d‐tq56n Cached time: 20241118141030 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.217 seconds Real time usage: 0.358 seconds Preprocessor visited node count: 615/1000000 Post‐expand include size: 49128/2097152 bytes Template argument size: 1472/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 4539/5000000 bytes Lua time usage: 0.097/10.000 seconds Lua memory usage: 4241768/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 216.178 1 -total 64.52% 139.469 1 Şablon:Xarici_keçidlər 11.27% 24.354 1 Şablon:Kimyəvi_elementlərin_dövri_cədvəli 8.87% 19.166 1 Şablon:İstinad_siyahısı 8.45% 18.259 1 Şablon:Naviqasiya_cədvəli 5.41% 11.697 2 Şablon:Dil-az2 4.31% 9.323 1 Şablon:Dil-el 3.71% 8.014 2 Şablon:Dil1 2.99% 6.455 1 Şablon:Elementqutusu_başlıq 2.84% 6.142 1 Şablon:Nastaliq --> <!-- Saved in parser cache with key azwiki:pcache:idhash:13612-0!canonical and timestamp 20241118141030 and revision id 7843573. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Hidrogen&oldid=7843573">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Hidrogen&oldid=7843573</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriya</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Hidrogen" title="Kateqoriya:Hidrogen">Hidrogen</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriya: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Hidrogen" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Hidrogen" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Hidrogen" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Hidrogen&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Hidrogen"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Hidrogen" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Hidrogen" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&oldid=7843573" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Hidrogen&id=7843573&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FHidrogen"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FHidrogen"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Hidrogen"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Hidrogen&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hidrogen&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Hydrogen" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q556" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Waterstof" title="Waterstof – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Waterstof" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Wasserstoff" title="Wasserstoff – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Wasserstoff" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%80%E1%8B%AD%E1%8B%B5%E1%88%AE%E1%8C%85%E1%8A%95" title="ሀይድሮጅን – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ሀይድሮጅን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Hidrocheno" title="Hidrocheno – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Hidrocheno" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/W%C3%A6tertimber" title="Wætertimber – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Wætertimber" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइड्रोजन – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="हाइड्रोजन" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%8A%D9%86" title="هيدروجين – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="هيدروجين" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%8A%D9%86" title="هيدروجين – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="هيدروجين" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%8A%D9%86" title="هايدروجين – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="هايدروجين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="উদজান – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="উদজান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Hidr%C3%B3xenu" title="Hidróxenu – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Hidróxenu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="هیدروژن" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Водород" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Hidrog%C3%A9n" title="Hidrogén – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Hidrogén" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Wassastoff" title="Wassastoff – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Wassastoff" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ond%C4%97nilis" title="Ondėnilis – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ondėnilis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Idrohino" title="Idrohino – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Idrohino" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Вадарод – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Вадарод" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Вадарод – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вадарод" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Водород" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइड्रोजन – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="हाइड्रोजन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%B2%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%B2%E1%80%94%E1%80%BA" title="ဟုဲက်ဒရိုစဲန် – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဟုဲက်ဒရိုစဲန်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%A8" title="হাইড্রোজেন – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হাইড্রোজেন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A1%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%B3%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D" title="ཡང་རླུང་། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཡང་རླུང་།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Vodik" title="Vodik – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Vodik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D2%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%B3%D1%88%D1%8D" title="Уһантүрэгшэ – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Уһантүрэгшэ" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/K%C4%ADng" title="Kĭng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Kĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BB%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Хилург – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Хилург" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Hidroheno" title="Hidroheno – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Hidroheno" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="ھایدرۆجین – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ھایدرۆجین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Idrogenu" title="Idrogenu – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Idrogenu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Gidrogen" title="Gidrogen – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Gidrogen" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Vod%C3%ADk" title="Vodík – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Vodík" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%8A" title="Водородъ – slavyan" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Водородъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="slavyan" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8B%D0%B2%D0%B0%D0%BC%C4%83%D1%88" title="Шывамăш – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Шывамăш" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Brint" title="Brint – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Brint" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wasserstoff" title="Wasserstoff – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Wasserstoff" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Hidrocen" title="Hidrocen – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Hidrocen" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/W%C3%B3%C5%BAik" title="Wóźik – aşağı sorb" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Wóźik" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="aşağı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%80%DE%A6%DE%87%DE%A8%DE%91%DE%B0%DE%83%DE%A6%DE%96%DE%A6%DE%82%DE%B0" title="ހައިޑްރަޖަން – maldiv" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ހައިޑްރަޖަން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiv" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Υδρογόνο – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Υδρογόνο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Idr%C3%B4gen" title="Idrôgen – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Idrôgen" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Hidrogeno" title="Hidrogeno – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Hidrogeno" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Hidr%C3%B3geno" title="Hidrógeno – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Hidrógeno" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Vesinik" title="Vesinik – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Vesinik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Hidrogeno" title="Hidrogeno – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Hidrogeno" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Idr%C3%B3genu" title="Idrógenu – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Idrógenu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="هیدروژن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Vety" title="Vety – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Vety" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – fici" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fici" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Hydrog%C3%A8ne" title="Hydrogène – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Hydrogène" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Weederstoof" title="Weederstoof – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Weederstoof" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Idrogjen" title="Idrogjen – friul" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Idrogjen" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friul" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Wetterstof" title="Wetterstof – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Wetterstof" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Hidrigin" title="Hidrigin – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Hidrigin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%AB" title="氫 – qan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="氫" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="qan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Idroj%C3%A8n" title="Idrojèn – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Idrojèn" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Haidridean" title="Haidridean – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Haidridean" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Hidr%C3%B3xeno" title="Hidróxeno – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Hidróxeno" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tatavev%C3%BDi" title="Tatavevýi – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tatavevýi" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%A1%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%9C%E0%AA%A8" title="હાઈડ્રોજન – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="હાઈડ્રોજન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Hiddragien" title="Hiddragien – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Hiddragien" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Khi%C3%A2ng" title="Khiâng – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Khiâng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Eawai" title="Eawai – havay" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Eawai" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havay" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%9E%D7%9F" title="מימן – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="מימן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइड्रोजन – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हाइड्रोजन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Vodik" title="Vodik – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Vodik" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Wod%C5%BAik" title="Wodźik – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Wodźik" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Idwoj%C3%A8n" title="Idwojèn – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Idwojèn" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Hidrog%C3%A9n" title="Hidrogén – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Hidrogén" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ջրածին – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ջրածին" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Ջրածին – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ջրածին" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Hydrogeno" title="Hydrogeno – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Hydrogeno" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target"><span>İnterlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Hidroheno" title="Hidroheno – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Hidroheno" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Hidro" title="Hidro – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Hidro" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Vetni" title="Vetni – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Vetni" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Idrogeno" title="Idrogeno – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Idrogeno" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E7%B4%A0" title="水素 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="水素" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Aijrojin" title="Aijrojin – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Aijrojin" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/cidro" title="cidro – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="cidro" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="წყალბადი – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="წყალბადი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Vodorod" title="Vodorod – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Vodorod" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Hid%E1%B9%9Bujin" title="Hidṛujin – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Hidṛujin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/H%C9%A9dr%C9%94z%C9%9Bn%C9%A9" title="Hɩdrɔzɛnɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Hɩdrɔzɛnɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuyu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Сутегі – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Сутегі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BC%E1%9E%9F%E1%9F%82%E1%9E%93" title="អ៊ីដ្រូសែន – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="អ៊ីដ្រូសែន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B2%E0%B2%9C%E0%B2%A8%E0%B2%95" title="ಜಲಜನಕ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜಲಜನಕ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%88%98%EC%86%8C" title="수소 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="수소" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%83%D0%B2%D1%82%D1%8B%D1%80" title="Ваувтыр – komi-permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Ваувтыр" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%A7%DB%8C%DA%88%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%8E%D9%86" title="ہایڈروجَن – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ہایڈروجَن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Wasserstoff" title="Wasserstoff – köln" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Wasserstoff" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="köln" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/H%C3%AEdrojen" title="Hîdrojen – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hîdrojen" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%81%D1%8C" title="Вачужысь – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Вачужысь" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Hidrojen" title="Hidrojen – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Hidrojen" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%BA" title="Суутек – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Суутек" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Hydrogenium" title="Hydrogenium – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Hydrogenium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Waasserstoff" title="Waasserstoff – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Waasserstoff" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Водород" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Idrojen" title="Idrojen – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Idrojen" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Waterstof" title="Waterstof – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Waterstof" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Idrogeno" title="Idrogeno – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Idrogeno" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Idrogen" title="Idrogen – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Idrogen" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Idrogen" title="Idrogen – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Idrogen" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Idroj%C9%9B%CC%81n%C3%AD" title="Idrojɛ́ní – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Idrojɛ́ní" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%84%E0%BA%AE%E0%BB%82%E0%BA%94%E0%BA%A3%E0%BB%80%E0%BA%88%E0%BA%99" title="ໄຮໂດຣເຈນ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ໄຮໂດຣເຈນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vandenilis" title="Vandenilis – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vandenilis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C5%AAde%C5%86radis" title="Ūdeņradis – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ūdeņradis" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%87%D1%84%D1%82%D1%8B" title="Ведьшачфты – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Ведьшачфты" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Hidir%C3%B4zenina" title="Hidirôzenina – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Hidirôzenina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D3%B1%D0%B4%D0%B5%D0%B6" title="Вӱдеж – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Вӱдеж" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Hauwai_(p%C5%ABmotu)" title="Hauwai (pūmotu) – māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Hauwai (pūmotu)" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="māori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Водород" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B9%E0%B5%88%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%9C%E0%B5%BB" title="ഹൈഡ്രജൻ – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഹൈഡ്രജൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D3%A9%D1%80%D3%A9%D0%B3%D1%87" title="Устөрөгч – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Устөрөгч" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8D%EA%AF%A5%EA%AF%8F%EA%AF%97%EA%AF%AD%EA%AF%94%EA%AF%A3%EA%AF%96%EA%AF%A6%EA%AF%9F" title="ꯍꯥꯏꯗ꯭ꯔꯣꯖꯦꯟ – manipüri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯍꯥꯏꯗ꯭ꯔꯣꯖꯦꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipüri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हायड्रोजन – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="हायड्रोजन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Водород" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Idro%C4%A1enu" title="Idroġenu – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Idroġenu" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Heidrog%C3%A9nio" title="Heidrogénio – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Heidrogénio" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA" title="ဟိုက်ဒရိုဂျင် – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="ဟိုက်ဒရိုဂျင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8C_%D1%87%D0%B0%D1%87%D1%82%D1%8B%D0%B9" title="Ведь чачтый – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Ведь чачтый" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Ayocoxqui" title="Ayocoxqui – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Ayocoxqui" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Waterstoff" title="Waterstoff – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Waterstoff" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Waeterstof" title="Waeterstof – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Waeterstof" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइड्रोजन – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="हाइड्रोजन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइद्रोजन – nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="हाइद्रोजन" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterstof_(element)" title="Waterstof (element) – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Waterstof (element)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Hidrogene" title="Hidrogene – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Hidrogene" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1%C3%A1ji%CA%BCjin" title="Háájiʼjin – navayo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Háájiʼjin" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navayo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Idrog%C3%A8n" title="Idrogèn – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Idrogèn" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Vezisuadu" title="Vezisuadu – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Vezisuadu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Haayidroojiinii" title="Haayidroojiinii – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Haayidroojiinii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%89%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E2%80%8C%E0%AC%9C%E0%AC%BE%E0%AC%A8" title="ଉଦ୍ଜାନ – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଉଦ୍ଜାନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%83%D1%8B%D1%80" title="Донгуыр – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Донгуыр" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%88%E0%A8%A1%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%9C%E0%A8%A8" title="ਹਾਈਡਰੋਜਨ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਹਾਈਡਰੋਜਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Hidr%C3%B3geno" title="Hidrógeno – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Hidrógeno" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Wasserstoff" title="Wasserstoff – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Wasserstoff" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="हाइड्रोजन – pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="हाइड्रोजन" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Hiidrojen" title="Hiidrojen – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Hiidrojen" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wodór" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Idr%C3%B2gen" title="Idrògen – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Idrògen" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%86" title="ہائیڈروجن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ہائیڈروجن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CE%BD" title="Υδρογόνον – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Υδρογόνον" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%8A%DA%89%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%86" title="هايډروجن – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="هايډروجن" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Hidrog%C3%A9nio" title="Hidrogénio – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Hidrogénio" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Yakuchaq" title="Yakuchaq – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Yakuchaq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Hidrogen" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Hidroghenu" title="Hidroghenu – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Hidroghenu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Водород" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%96%D0%B4%D1%80%D0%BE%D2%91%D0%B5%D0%BD" title="Гідроґен – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Гідроґен" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%89%E0%A4%A6%E0%A4%9C%E0%A4%A8" title="उदजन – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="उदजन" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D0%BB%D1%83%D0%BA" title="Уулук – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Уулук" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A6%E1%B1%9F%E1%B1%AD%E1%B1%B0%E1%B1%A8%E1%B1%B3%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%B1" title="ᱦᱟᱭᱰᱨᱳᱡᱟᱱ – santal" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱦᱟᱭᱰᱨᱳᱡᱟᱱ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santal" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Idrogenu" title="Idrogenu – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Idrogenu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Idr%C3%B2gginu" title="Idrògginu – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Idrògginu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%D8%A7%D8%A6%DA%8A%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%86" title="ھائڊروجن – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ھائڊروجن" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Vodik" title="Vodik – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Vodik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ahidrujin" title="Ahidrujin – taçelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Ahidrujin" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%A9%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%A2%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="හයිඩ්රජන් – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="හයිඩ්රජන්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Vod%C3%ADk" title="Vodík – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Vodík" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%86" title="ہائیڈروجن – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="ہائیڈروجن" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Vodik" title="Vodik – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Vodik" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Vety" title="Vety – inari sami" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Vety" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="inari sami" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Haaydarojiin" title="Haaydarojiin – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Haaydarojiin" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Hidrogjeni" title="Hidrogjeni – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Hidrogjeni" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Водоник – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Водоник" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Woaterstof" title="Woaterstof – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Woaterstof" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Hidrog%C3%A9n" title="Hidrogén – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Hidrogén" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/V%C3%A4te" title="Väte – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Väte" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Hidrojeni" title="Hidrojeni – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Hidrojeni" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Wod%C5%8Dr" title="Wodōr – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Wodōr" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%90%E0%AE%A4%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="ஐதரசன் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஐதரசன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="హైడ్రోజన్ – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="హైడ్రోజన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D0%B8%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD" title="Ҳидроген – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳидроген" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AE%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%99" title="ไฮโดรเจน – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ไฮโดรเจน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Idrohino" title="Idrohino – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Idrohino" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hidrojen" title="Hidrojen – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hidrojen" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Водород" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Водород – tuvinyan" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Водород" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinyan" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%D9%89%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%AF%DB%90%D9%86" title="ھىدروگېن – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ھىدروگېن" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Водень – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Водень" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88%D8%B1%D9%88%D8%AC%D9%86" title="ہائیڈروجن – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ہائیڈروجن" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Vodorod" title="Vodorod – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Vodorod" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Idr%C3%B2geno" title="Idrògeno – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Idrògeno" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Vezinik" title="Vezinik – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Vezinik" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hydro" title="Hydro – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hydro" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Woaterstof" title="Woaterstof – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Woaterstof" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Hidrin" title="Hidrin – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Hidrin" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Idrodjinne" title="Idrodjinne – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Idrodjinne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Hidroheno" title="Hidroheno – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Hidroheno" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A2" title="氢 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="氢" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B8%D0%B4%D1%80%D0%BE%D2%97%D0%B5%D0%BD" title="Гидроҗен – kalmık" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Гидроҗен" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmık" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="წყარბადი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="წყარბადი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%99%D7%93%D7%A8%D7%90%D7%92%D7%A2%D7%9F" title="הידראגען – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="הידראגען" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Hydrogen" title="Hydrogen – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Hydrogen" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%80%E2%B5%89%E2%B4%B7%E2%B5%94%E2%B5%93%E2%B5%8A%E2%B5%89%E2%B5%8F" title="ⴰⵀⵉⴷⵔⵓⵊⵉⵏ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵀⵉⴷⵔⵓⵊⵉⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A2" title="氢 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="氢" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%AB" title="氫 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="氫" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%BAi-s%C3%B2%CD%98" title="Chúi-sò͘ – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chúi-sò͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%AB" title="氫 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="氫" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IHwanzi" title="IHwanzi – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IHwanzi" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>İsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q556#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 18:21, 12 noyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Hidrogen&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-wjlpq","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.217","walltime":"0.358","ppvisitednodes":{"value":615,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":49128,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1472,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4539,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 216.178 1 -total"," 64.52% 139.469 1 Şablon:Xarici_keçidlər"," 11.27% 24.354 1 Şablon:Kimyəvi_elementlərin_dövri_cədvəli"," 8.87% 19.166 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 8.45% 18.259 1 Şablon:Naviqasiya_cədvəli"," 5.41% 11.697 2 Şablon:Dil-az2"," 4.31% 9.323 1 Şablon:Dil-el"," 3.71% 8.014 2 Şablon:Dil1"," 2.99% 6.455 1 Şablon:Elementqutusu_başlıq"," 2.84% 6.142 1 Şablon:Nastaliq"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.097","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4241768,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-869fdccf5d-tq56n","timestamp":"20241118141030","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Hidrogen","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Hidrogen","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q556","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q556","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-01-12T18:38:31Z","dateModified":"2024-11-12T18:21:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/94\/H%2C1.jpg","headline":"D. \u0130. Mendeleyevin d\u00f6vri c\u0259dv\u0259l sistemind\u0259 1-ci elementdir"}</script> </body> </html>