CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ChristenUnie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"9a919def-f179-4543-be08-fcfd08acd839","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ChristenUnie","wgTitle":"ChristenUnie","wgCurRevisionId":68157476,"wgRevisionId":68157476,"wgArticleId":246,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's met grafieken","Wikipedia:Pagina's waarbij de Graph-extensie is uitgeschakeld","Wikipedia:Onbereikbare externe link","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds november 2023","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","ChristenUnie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ChristenUnie","wgRelevantArticleId":246,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q239539","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ChristenUnie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ChristenUnie rootpage-ChristenUnie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/29_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=ChristenUnie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=ChristenUnie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=ChristenUnie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=ChristenUnie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Historie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Historie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Historie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-2002-2003" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2002-2003"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>2002-2003</span> </div> </a> <ul id="toc-2002-2003-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2003-2006" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2003-2006"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>2003-2006</span> </div> </a> <ul id="toc-2003-2006-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2006-2010" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2006-2010"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>2006-2010</span> </div> </a> <ul id="toc-2006-2010-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2010-2017" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2010-2017"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>2010-2017</span> </div> </a> <ul id="toc-2010-2017-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2017-2021" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2017-2021"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>2017-2021</span> </div> </a> <ul id="toc-2017-2021-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2021-2023" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2021-2023"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>2021-2023</span> </div> </a> <ul id="toc-2021-2023-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2023-heden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#2023-heden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>2023-heden</span> </div> </a> <ul id="toc-2023-heden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Organisatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Organisatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Organisatie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Organisatie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Organisatie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Organisatie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Bestuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Bestuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Leden</span> </div> </a> <ul id="toc-Leden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Standpunten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Standpunten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Standpunten</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Standpunten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Standpunten-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Standpunten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Grondslag" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grondslag"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Grondslag</span> </div> </a> <ul id="toc-Grondslag-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Politieke_plaatsbepaling_en_standpunten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Politieke_plaatsbepaling_en_standpunten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Politieke plaatsbepaling en standpunten</span> </div> </a> <ul id="toc-Politieke_plaatsbepaling_en_standpunten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Electoraat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Electoraat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Electoraat</span> </div> </a> <ul id="toc-Electoraat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Volksvertegenwoordiging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Volksvertegenwoordiging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Volksvertegenwoordiging</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Volksvertegenwoordiging-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Volksvertegenwoordiging-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Volksvertegenwoordiging-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kabinet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kabinet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Kabinet</span> </div> </a> <ul id="toc-Kabinet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tweede_Kamer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tweede_Kamer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Tweede Kamer</span> </div> </a> <ul id="toc-Tweede_Kamer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eerste_Kamer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eerste_Kamer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Eerste Kamer</span> </div> </a> <ul id="toc-Eerste_Kamer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Europees_Parlement" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Europees_Parlement"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Europees Parlement</span> </div> </a> <ul id="toc-Europees_Parlement-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Provincies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Provincies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Provincies</span> </div> </a> <ul id="toc-Provincies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gemeenten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gemeenten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Gemeenten</span> </div> </a> <ul id="toc-Gemeenten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Waterschappen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Waterschappen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Waterschappen</span> </div> </a> <ul id="toc-Waterschappen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voetnoten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voetnoten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Voetnoten</span> </div> </a> <ul id="toc-Voetnoten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ChristenUnie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 31 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-31" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">31 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A_(%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7)" title="الاتحاد المسيحي (هولندا) – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الاتحاد المسيحي (هولندا)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7" title="Хрысціянскі саюз – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Хрысціянскі саюз" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3_Cristiana_(Pa%C3%AFsos_Baixos)" title="Unió Cristiana (Països Baixos) – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Unió Cristiana (Països Baixos)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/K%C5%99es%C5%A5ansk%C3%A1_unie_(Nizozemsko)" title="Křesťanská unie (Nizozemsko) – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Křesťanská unie (Nizozemsko)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7_(%CE%9F%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1)" title="Χριστιανική Ένωση (Ολλανδία) – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Χριστιανική Ένωση (Ολλανδία)" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christian_Union_(Netherlands)" title="Christian Union (Netherlands) – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Christian Union (Netherlands)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Unio_de_Kristanoj" title="Unio de Kristanoj – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Unio de Kristanoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Cristiana" title="Unión Cristiana – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Unión Cristiana" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kristau_Batasuna_(Herbehereak)" title="Kristau Batasuna (Herbehereak) – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kristau Batasuna (Herbehereak)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Union_chr%C3%A9tienne_(Pays-Bas)" title="Union chrétienne (Pays-Bas) – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Union chrétienne (Pays-Bas)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/KristenUny" title="KristenUny – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="KristenUny" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kereszt%C3%A9ny_Uni%C3%B3_(Hollandia)" title="Keresztény Unió (Hollandia) – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Keresztény Unió (Hollandia)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/UniKristen" title="UniKristen – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="UniKristen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Unione_Cristiana" title="Unione Cristiana – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Unione Cristiana" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E9%80%A3%E5%90%88" title="キリスト教連合 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="キリスト教連合" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EB%8F%85%EA%B5%90%EC%97%B0%ED%95%A9%EB%8B%B9" title="기독교연합당 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기독교연합당" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_Chrze%C5%9Bcija%C5%84ska_(Holandia)" title="Unia Chrześcijańska (Holandia) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Unia Chrześcijańska (Holandia)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%A3o_Crist%C3%A3_(Pa%C3%ADses_Baixos)" title="União Cristã (Países Baixos) – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="União Cristã (Países Baixos)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%A1%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Христианский Союз – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Христианский Союз" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Christian_Union" title="Christian Union – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Christian Union" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="ChristenUnie" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="สหภาพคริสเตียน – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="สหภาพคริสเตียน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hristiyan_Birlik_(Hollanda)" title="Hristiyan Birlik (Hollanda) – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hristiyan Birlik (Hollanda)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Християнський союз – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Християнський союз" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/ChrissenUnie" title="ChrissenUnie – Zeeuws" lang="zea" hreflang="zea" data-title="ChrissenUnie" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeeuws" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99%E8%81%AF%E7%9B%9F" title="基督教聯盟 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="基督教聯盟" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q239539#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/ChristenUnie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:ChristenUnie" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/ChristenUnie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/ChristenUnie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/ChristenUnie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/ChristenUnie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&oldid=68157476" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=ChristenUnie&id=68157476&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FChristenUnie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FChristenUnie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=ChristenUnie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=ChristenUnie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:ChristenUnie" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:ChristenUnie" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q239539" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">ChristenUnie </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:ChristenUnie_logo.svg" class="mw-file-description" title="Logo"><img alt="Logo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/ChristenUnie_logo.svg/200px-ChristenUnie_logo.svg.png" decoding="async" width="200" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/ChristenUnie_logo.svg/300px-ChristenUnie_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/ChristenUnie_logo.svg/400px-ChristenUnie_logo.svg.png 2x" data-file-width="866" data-file-height="200" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center;" colspan="3">Personen </th></tr> <tr> <th>Partijvoorzitter </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Ankie_van_Tatenhove" title="Ankie van Tatenhove">Ankie van Tatenhove</a> </td></tr> <tr> <th>Partijleider </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a> <small>(<a href="/wiki/Lijst_van_partijleiders_van_de_ChristenUnie" title="Lijst van partijleiders van de ChristenUnie">lijst</a>)</small> </td></tr> <tr> <th>Fractieleider in de Tweede Kamer </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a> </td></tr> <tr> <th>Fractieleider in de Eerste Kamer </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Tineke_Huizinga" title="Tineke Huizinga">Tineke Huizinga</a><sup id="cite_ref-eerstekamer.nl_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-eerstekamer.nl-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Zetels </th></tr> <tr> <th>Tweede Kamer </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">3 / 150</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 2%; height: 100%;"></div></div></div> </td></tr> <tr> <th>Eerste Kamer </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">3 / 75</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 4%; height: 100%;"></div></div></div> </td></tr> <tr> <th>Europees Parlement </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">0 / 31</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 0%; height: 100%;"></div></div></div> </td></tr> <tr> <th>Provinciale Staten </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">21 / 572</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 4%; height: 100%;"></div></div><div style="text-align: right; margin-top: -2px;"><small>(plus 1 i.s.m. <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>)</small></div></div> </td></tr> <tr> <th>Gemeenteraden </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">310 / 8.512</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 4%; height: 100%;"></div></div><div style="text-align: right; margin-top: -2px;"><small>(plus 101 samen)</small></div></div> </td></tr> <tr> <th>Waterschappen </th> <td colspan="2"><div style="width: 100px;"><div><span class="nowrap">14 / 602</span></div><div role="img" style="box-sizing: border-box; border: 1px solid #aaa; height: 1.15em; position: relative;"><div style="background-color: #ccc; color:inherit; width: 2%; height: 100%;"></div></div><div style="text-align: right; margin-top: -2px;"><small>(plus 6 i.s.m. <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>)</small></div></div> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Geschiedenis </th></tr> <tr> <th>Opgericht </th> <td colspan="2">22 januari 2000<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>Fusie van </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">RPF</a> en <a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">GPV</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Algemene gegevens </th></tr> <tr> <th>Actief in </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a> </td></tr> <tr> <th>Aantal leden </th> <td colspan="2">24.709 (1 januari 2024)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>Richting </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Links_(politiek)" title="Links (politiek)">Centrumlinks</a> tot <a href="/wiki/Centrum_(politiek)" class="mw-redirect" title="Centrum (politiek)">Centrum</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <p>Historisch <a href="/wiki/Centrum_(politiek)" class="mw-redirect" title="Centrum (politiek)">Centrum</a> tot <a href="/wiki/Rechts_(politiek)" title="Rechts (politiek)">centrumrechts</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Ideologie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Christendemocratie" title="Christendemocratie">Christendemocratie</a><br /><i>Christelijk-sociaal</i> </td></tr> <tr> <th>Kleuren </th> <td colspan="2"><span style="background-color:#00a7eb; border:1px solid ; border-radius:2px; padding:0 0.565em; color: #202122;"></span> <a href="/wiki/Blauw_(kleur)" title="Blauw (kleur)">Lichtblauw</a> <br /> <span style="background-color:#072e65; border:1px solid ; border-radius:2px; padding:0 0.565em; color: #202122;"></span> <a href="/wiki/Blauw_(kleur)" title="Blauw (kleur)">Donkerblauw</a> </td></tr> <tr> <th>Jongerenorganisatie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/PerspectieF" title="PerspectieF">PerspectieF</a> </td></tr> <tr> <th>Wetenschappelijk bureau </th> <td colspan="2">Wetenschappelijk Instituut </td></tr> <tr> <th>Europese fractie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Europa_van_Democratie%C3%ABn_in_Diversiteit" title="Europa van Democratieën in Diversiteit">EDD</a> (2002-2004), <br /> <a href="/wiki/Onafhankelijkheid_en_Democratie_Groep" title="Onafhankelijkheid en Democratie Groep">IND/DEM</a> (2004-2009), <br /> <a href="/wiki/Europese_Conservatieven_en_Hervormers" title="Europese Conservatieven en Hervormers">ECH</a> (2009-2019), <br /> <a href="/wiki/Fractie_van_de_Europese_Volkspartij_(christendemocraten)" title="Fractie van de Europese Volkspartij (christendemocraten)">EVP</a> (2019-2024) </td></tr> <tr> <th>Europese organisatie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Europese_Christelijke_Politieke_Beweging" title="Europese Christelijke Politieke Beweging">ECPM</a> </td></tr> <tr> <th>Website </th> <td colspan="2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/">christenunie.nl</a> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Politiek" title="Portaal:Politiek">Politiek</a> <br /><a href="/wiki/Portaal:Nederland" title="Portaal:Nederland">Nederland</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p>De <b>ChristenUnie</b> (afgekort: <b>CU</b>) is een <a href="/wiki/Lijst_van_politieke_partijen_in_Nederland" title="Lijst van politieke partijen in Nederland">Nederlandse</a> <a href="/wiki/Politieke_partij" title="Politieke partij">politieke partij</a> en heeft een christelijk-sociale signatuur. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historie">Historie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Historie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Historie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De ChristenUnie is op 22 januari 2000 opgericht na de politieke fusie tussen het <a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">Gereformeerd Politiek Verbond</a> (GPV) en de <a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">Reformatorische Politieke Federatie</a> (RPF). Sinds 31 januari 2000 bestaat er formeel een <a href="/wiki/Fractie_(politiek)" title="Fractie (politiek)">fractie</a> van de ChristenUnie in de <a href="/wiki/Tweede_Kamer" class="mw-redirect" title="Tweede Kamer">Tweede Kamer</a>. Deze fractie is samengesteld uit de leden van de voormalige fracties van de RPF en het GPV. Sinds de verkiezingen van 1989 hielden de fracties al gezamenlijke vergaderingen. </p><p>De op een na laatste <a href="/wiki/Fractievoorzitter" title="Fractievoorzitter">fractievoorzitter</a> van het GPV, <a href="/wiki/Gert_Schutte" title="Gert Schutte">Gert Schutte</a>, heeft na de totstandkoming van de <a href="/wiki/Fusiepartij" title="Fusiepartij">fusie</a> afscheid genomen van de <a href="/wiki/Politiek_en_overheid_in_Nederland" title="Politiek en overheid in Nederland">politiek</a>. Hij werd de resterende maanden van het bestaan van een zelfstandig GPV vervangen door <a href="/wiki/Eimert_van_Middelkoop" title="Eimert van Middelkoop">Eimert van Middelkoop</a>. Op de vacante zetel kwam <a href="/wiki/Arie_Slob" title="Arie Slob">Arie Slob</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2002-2003">2002-2003</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: 2002-2003" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: 2002-2003"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Lijsttrekker" title="Lijsttrekker">Lijsttrekker</a> bij de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2002" title="Tweede Kamerverkiezingen 2002">Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002</a> was <a href="/wiki/Kars_Veling" title="Kars Veling">Kars Veling</a>. Tegen de verwachtingen in verloor de ChristenUnie een zetel. Omdat <a href="/wiki/Tineke_Huizinga" title="Tineke Huizinga">Tineke Huizinga-Heringa</a> met <a href="/wiki/Voorkeurstem" class="mw-redirect" title="Voorkeurstem">voorkeurstemmen</a> werd gekozen, verdween - naast <a href="/wiki/Dick_Stellingwerf" title="Dick Stellingwerf">Dick Stellingwerf</a> en Slob - ook het <a href="/wiki/Tweede_Kamerlid" title="Tweede Kamerlid">Kamerlid</a> Eimert van Middelkoop uit de Kamer. In de aanloop naar de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2003" title="Tweede Kamerverkiezingen 2003">verkiezingen in januari 2003</a> besloot het ChristenUnie-bestuur dat Veling zich niet nogmaals kandidaat mocht stellen omdat daar te "weinig draagvlak" voor zou zijn.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De manier waarop dit gebeurde zorgde voor veel onrust binnen de partij.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Veling werd uiteindelijk opgevolgd als <a href="/wiki/Politiek_leider" title="Politiek leider">partijleider</a> door <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Rouvoet" title="André Rouvoet">André Rouvoet</a>. Slob keerde in plaats van Veling weer terug in de Kamer. Bij de Kamerverkiezingen van 22 januari 2003 verloor de ChristenUnie nog een zetel. Ook nu werd Huizinga-Heringa weer met voorkeurstemmen gekozen, waardoor <a href="/wiki/Leen_van_Dijke" title="Leen van Dijke">Leen van Dijke</a> niet werd verkozen.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ondanks dit verlies mocht de ChristenUnie samen met de <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a> voor een korte tijd meepraten over de vorming van een nieuw kabinet, maar <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">VVD</a> en CDA kozen er uiteindelijk voor om met <a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">D66</a> in zee te gaan.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit leidde tot de vorming van het <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_II" title="Kabinet-Balkenende II">kabinet-Balkenende II</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2003-2006">2003-2006</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: 2003-2006" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: 2003-2006"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de <a href="/wiki/Oppositie_(politiek)" title="Oppositie (politiek)">oppositie</a> wist de ChristenUnie zich duidelijk te profileren. Rouvoet viel op door zijn debatstijl en inhoud. In 2003 won hij de <a href="/wiki/Thorbeckeprijs" title="Thorbeckeprijs">Thorbeckeprijs</a> voor politieke <a href="/wiki/Welsprekendheid" class="mw-redirect" title="Welsprekendheid">welsprekendheid</a>. In 2004 koos de parlementaire pers hem tot <a href="/wiki/Nederlands_politicus_van_het_jaar" title="Nederlands politicus van het jaar">politicus van het jaar</a>.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Echte bekendheid bij een breder publiek kreeg hij door zijn aanvoerende rol in het tegenkamp bij het <a href="/wiki/Nederlands_referendum_over_het_Verdrag_tot_vaststelling_van_een_Grondwet_voor_Europa" title="Nederlands referendum over het Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa">referendum over de Europese Grondwet</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Huizinga wist zichzelf en de partij vooral te profileren op het thema vreemdelingenbeleid en integratie.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daarover botste zij regelmatig met minister <a href="/wiki/Rita_Verdonk" title="Rita Verdonk">Rita Verdonk</a>. </p><p>De ChristenUnie zelf lanceerde door toedoen van <a href="/wiki/Henk_van_Rhee" title="Henk van Rhee">Henk van Rhee</a>, directeur van het partijbureau, de zogeheten <i>Permanente campagne</i>. In samenwerking met (christelijke) organisaties werden verschillende acties opgezet, waarbij ook een inhoudelijk punt werd gemaakt.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Er was onder andere een actie waar ex-drugsverslaafden demonstreerden tegen het gedoogbeleid en een <a href="/wiki/Rolstoelbasketbal" title="Rolstoelbasketbal">rolstoelbasketbalwedstrijd</a> tussen Bekende Nederlanders en het <a href="/wiki/Paralympische_Spelen" title="Paralympische Spelen">paralympisch team</a>. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2006" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2006">gemeenteraadsverkiezingen in 2006</a> zag de ChristenUnie haar toenemende populariteit vertaald worden in een overwinning.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2006-2010">2006-2010</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: 2006-2010" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: 2006-2010"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de <a href="/wiki/Val_van_het_kabinet-Balkenende_II" title="Val van het kabinet-Balkenende II">val van het kabinet-Balkenende II</a> op 30 juni 2006 regeerde het <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_III" title="Kabinet-Balkenende III">kabinet-Balkenende III</a> van 7 juli 2006 tot 22 februari 2007. Er vonden <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2006" title="Tweede Kamerverkiezingen 2006">vervroegde verkiezingen op 22 november 2006</a> plaats. Hierbij boekte de ChristenUnie winst en kwam uit op zes zetels: een verdubbeling. Er werd direct na de verkiezingsuitslag gesproken over mogelijke regeringsdeelname van de partij. De ChristenUnie kwam naar voren als een partij die als derde coalitiegenoot voor een meerderheidsregering kon zorgen. Deze optie kwam opnieuw in beeld op 11 december 2006, nadat kabinetsonderhandelingen tussen het <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a>, de <a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a> en <a href="/wiki/Socialistische_Partij_(Nederland)" title="Socialistische Partij (Nederland)">SP</a> waren mislukt. Ondertussen groeide het aantal leden gestaag door. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png/400px-Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png" decoding="async" width="400" height="335" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png/600px-Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Zetelverdeling_CU_Tweede_Kamer.png 2x" data-file-width="768" data-file-height="643" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Begin januari 2007 trokken de onderhandelaars zich terug op het landgoed <a href="/wiki/Lauswolt" title="Lauswolt">Lauswolt</a> in <a href="/wiki/Beetsterzwaag" title="Beetsterzwaag">Beetsterzwaag</a>. Daar werd de kiem gelegd voor de vorming van het nieuwe kabinet.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 6 februari 2007 werd bekend dat de fracties van CDA, ChristenUnie en PvdA hadden ingestemd met het concept<a href="/wiki/Regeerakkoord" title="Regeerakkoord">regeerakkoord</a> van het toen nog toekomstige <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_IV" title="Kabinet-Balkenende IV">kabinet-Balkenende IV</a>.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rouvoet en <a href="/wiki/Wouter_Bos" title="Wouter Bos">Wouter Bos</a> werden <a href="/wiki/Vicepremier" title="Vicepremier">vicepremier</a>. Slob nam het fractievoorzitterschap van Rouvoet in de Tweede Kamer over die <a href="/wiki/Programmaminister_voor_Jeugd_en_Gezin" title="Programmaminister voor Jeugd en Gezin">minister voor Jeugd en Gezin</a> werd. Senator Van Middelkoop werd <a href="/wiki/Ministerie_van_Defensie_(Nederland)" title="Ministerie van Defensie (Nederland)">minister van Defensie</a>. Huizinga werd <a href="/wiki/Staatssecretaris_(Nederland)" title="Staatssecretaris (Nederland)">staatssecretaris</a> op het <a href="/wiki/Ministerie_van_Verkeer_en_Waterstaat" title="Ministerie van Verkeer en Waterstaat">ministerie van Verkeer en Waterstaat</a>. De plaatsen van Rouvoet en Huizinga in de Tweede Kamer werden ingenomen door <a href="/wiki/Esm%C3%A9_Wiegman-van_Meppelen_Scheppink" title="Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink">Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink</a> en <a href="/wiki/Ed_Anker" title="Ed Anker">Ed Anker</a>. </p><p>Rouvoet noemde in een speech<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> als belangrijkste bijdrage van de ChristenUnie aan het kabinet: </p> <ol><li><i>herstel van sociale samenhang en gemeenschapszin</i></li> <li><i>een duurzamer omgang met de schepping</i></li> <li><i>de rol van het gezin als plek waar essentiële waarden worden overgedragen op kinderen</i></li> <li><i>een andere manier van kijken naar de liberale praktijk op het gebied van abortus en euthanasie</i></li> <li><i>een positieve, maar realistische rol voor Nederland in Europa en in internationale veiligheidsvraagstukken.</i></li></ol> <p>Het nieuwe <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_IV" title="Kabinet-Balkenende IV">kabinet-Balkenende IV</a>, dat op 22 februari 2007 werd <a href="/wiki/Eed" title="Eed">beëdigd</a>, kreeg van de oppositie al bij voorbaat het verwijt dat het met de deelname van de ChristenUnie Nederland 'vertrutte' en 'naar spruitjes begon te ruiken'.<sup id="cite_ref-karikatuur_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-karikatuur-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit beeld leek door enkele incidenten versterkt te worden. Zo maakte de lokale ChristenUnie in <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> zich bezorgd over een <a href="/wiki/Affiche" title="Affiche">reclameposter</a> waarop een dame in gouden bikini was te zien.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">VVD</a> had veel kritiek op Rouvoet, omdat die het <a href="/wiki/Elektronisch_Kinddossier" class="mw-redirect" title="Elektronisch Kinddossier">Elektronisch Kinddossier</a> invoerde, in een poging om, indien noodzakelijk, sneller te kunnen ingrijpen bij dreigende <a href="/wiki/Kindermishandeling" title="Kindermishandeling">kindermishandeling</a>. De VVD vond het belachelijk dat in de dossiers van <a href="/wiki/Jeugdzorg_(algemeen)" title="Jeugdzorg (algemeen)">jeugdzorg</a> ook de mogelijkheid bestaat om te registreren of een kind <a href="/wiki/Schaamhaar" title="Schaamhaar">schaamhaar</a> heeft (om de lichamelijke ontwikkeling van een kind te kunnen schatten). Deze mogelijkheid bestond overigens al jaren.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De ChristenUnie beschouwde dit soort <i>verwijten</i> als "libertijnse karikaturen".<sup id="cite_ref-karikatuur_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-karikatuur-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Als <a href="/wiki/Minister" title="Minister">minister</a> raakte Van Middelkoop beschadigd door enkele uitlatingen in de media. Zo kreeg hij veel kritiek toen hij zei dat hij "heel blij" was dat hij de <a href="/wiki/Dienstplicht" title="Dienstplicht">militaire dienstplicht</a> had kunnen ontlopen.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook Huizinga-Heringa had het zwaar als <a href="/wiki/Staatssecretaris_(Nederland)" title="Staatssecretaris (Nederland)">staatssecretaris</a>. Zij had te maken met enkele lastige dossiers, zoals de invoering van de <a href="/wiki/OV-chipkaart" title="OV-chipkaart">OV-chipkaart</a> en nieuwe taxitarieven.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rouvoet kreeg van de oppositie het verwijt te weinig voor elkaar te krijgen op het terrein van <a href="/wiki/Jeugd" title="Jeugd">jeugd</a> en <a href="/wiki/Gezin" title="Gezin">gezin</a>.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>SGP-voorman <a href="/wiki/Bas_van_der_Vlies" title="Bas van der Vlies">Bas van der Vlies</a> vond dat de ChristenUnie in het kabinet te weinig liet horen op het gebied van <a href="/wiki/Abortus_in_Nederland" title="Abortus in Nederland">abortus</a> en <a href="/wiki/Euthanasie_in_Nederland" title="Euthanasie in Nederland">euthanasie</a>.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De reacties uit de achterban waren positiever. Bijna gedurende de hele periode stond de ChristenUnie op een lichte winst in de peilingen.<sup id="cite_ref-trouw_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-trouw-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 1 januari 2008 telde de ChristenUnie 27.683 leden, het hoogste aantal sinds haar ontstaan. </p><p>Tijdens de kabinetsperiode botste vooral het CDA met de PvdA. De ChristenUnie zag zich daarbij graag als bruggenbouwer.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op haar beurt had de partij ook een paar aanvaringen, vooral met de PvdA. De grootste rel was waarschijnlijk toen <a href="/wiki/Jet_Bussemaker" title="Jet Bussemaker">Jet Bussemaker</a>, staatssecretaris op <a href="/wiki/Ministerie_van_Volksgezondheid,_Welzijn_en_Sport" title="Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport">VWS</a>, in een brief aan de Kamer namens het kabinet liet weten <a href="/wiki/Pre-implantatiegenetische_diagnostiek" title="Pre-implantatiegenetische diagnostiek">embryoselectie</a> toe te staan. Na protest van de ChristenUnie daartegen kwam ze erop terug. </p><p>Als een paar winstpunten van de kabinetsdeelname van de ChristenUnie noemde Rouvoet:<sup id="cite_ref-trouw_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-trouw-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dd><i>"Opvang voor tienermoeders is een serieus alternatief voor abortus geworden, naast adoptie, maar dat kon altijd al. De beschermwaardigheid van het leven is in het beleid opgenomen. Er kwam een generaal pardon voor uitgeprocedeerde asielzoekers. We hebben het (program)ministerie van jeugd en gezin gekregen, een grote wens van ons. Wij kunnen niet ontevreden zijn"</i>.</dd></dl> <p>Na een lange periode van conflicten binnen het kabinet, onder andere over het rapport van de <a href="/wiki/Commissie-Davids" title="Commissie-Davids">Commissie-Davids</a>,<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> viel het kabinet door een meningsverschil over de voortzetting van de <a href="/wiki/Task_Force_Uruzgan" title="Task Force Uruzgan">legermissie in Uruzgan</a> uiteindelijk op 20 februari 2010. De PvdA was pertinent tegen deze missie.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De ChristenUnie ging tot 14 oktober 2010 samen met het CDA tot de verkiezingen in een <a href="/wiki/Demissionair_kabinet" class="mw-redirect" title="Demissionair kabinet">demissionair kabinet</a> verder. Huizinga werd minister van <a href="/wiki/Ministerie_van_Volkshuisvesting,_Ruimtelijke_Ordening_en_Milieubeheer" title="Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer">Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer</a>, Rouvoet kreeg de portefeuille onderwijs erbij en Van Middelkoop de portefeuille Wonen, Wijken en Integratie.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2010-2017">2010-2017</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: 2010-2017" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: 2010-2017"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bij de <a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2010" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2010">gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010</a> daalde het aantal zetels van de ChristenUnie van 339 naar 330. In gemeenten waar de ChristenUnie samen optrok met de SGP gingen in totaal zes zetels verloren. Bij de <a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2011" title="Provinciale Statenverkiezingen 2011">Provinciale Statenverkiezingen 2011</a> had de partij eveneens een fors aantal zetels verloren. </p><p>De ChristenUnie verloor bij de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2010" title="Tweede Kamerverkiezingen 2010">Tweede Kamerverkiezingen van 9 juni 2010</a>, één zetel en kwam daardoor op vijf. Hierdoor verdwenen <a href="/wiki/Ernst_Cramer" title="Ernst Cramer">Ernst Cramer</a> en <a href="/wiki/Ed_Anker" title="Ed Anker">Ed Anker</a> uit de Tweede Kamer.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Onder leiding van de toenmalige voorzitter van de Bestuurdersvereniging en <a href="/wiki/Nunspeet_(gemeente)" title="Nunspeet (gemeente)">Nunspeetse</a> wethouder <a href="/wiki/Nico_Schipper" title="Nico Schipper">Nico Schipper</a> verscheen in december 2010 een evaluatierapport. Volgens het rapport was er "een gebrek aan concrete invulling van het christelijk-sociale profiel van de partij". Een debat over <a href="/wiki/Homoseksualiteit" title="Homoseksualiteit">homoseksualiteit</a> richtte schade aan. Een deel van de oorzaak van de minder geslaagde campagne lag volgens de commissie bij Rouvoet. Die kon moeilijk als <a href="/wiki/Vicepremier_(Nederland)" class="mw-redirect" title="Vicepremier (Nederland)">vicepremier</a>, minister voor Jeugd en Gezin en minister van Onderwijs ook nog adequaat opereren als <a href="/wiki/Lijsttrekker" title="Lijsttrekker">lijsttrekker</a> die de inhoudelijke koers uiteenzet.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Rouvoet maakte eind april 2011 zijn aftreden bekend als partijleider en Kamerlid. Als redenen voor zijn vertrek noemde hij dat hij het "heilig vuur" miste, de partij de ruimte wilde geven in de discussie in welke richting te gaan en omdat hij meer tijd wilde spenderen aan zijn gezin. Slob volgde hem op als fractievoorzitter en partijleider. Rouvoet verliet de Kamer op 17 mei.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Na de val van het <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_I" title="Kabinet-Rutte I">kabinet-Rutte I</a> bereikte de ChristenUnie op 26 april 2012 samen met de fracties van VVD, CDA, D66 en GroenLinks het <a href="/wiki/Nederlands_begrotingsakkoord_van_26_april_2012" class="mw-redirect" title="Nederlands begrotingsakkoord van 26 april 2012">Nederlands begrotingsakkoord van 26 april 2012</a>. Dat akkoord over miljardenbezuinigingen staat onder verschillende namen bekend. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2012" title="Tweede Kamerverkiezingen 2012">Tweede Kamerverkiezingen van 2012</a> hield de ChristenUnie de vijf zetels vast. Twee nieuwe Kamerleden deden hun intrede: <a href="/wiki/Carla_Dik-Faber" title="Carla Dik-Faber">Carla Dik-Faber</a> en <a href="/wiki/Gert-Jan_Segers" title="Gert-Jan Segers">Gert-Jan Segers</a>. Zij kwamen in de plaats van <a href="/wiki/Esm%C3%A9_Wiegman-van_Meppelen_Scheppink" title="Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink">Esmé Wiegman</a> en <a href="/wiki/Cynthia_Ortega-Martijn" title="Cynthia Ortega-Martijn">Cynthia Ortega</a>. Na deze verkiezingen vormden de VVD en PvdA onder leiding van <a href="/wiki/Mark_Rutte" title="Mark Rutte">Mark Rutte</a> een nieuw kabinet. Dit <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_II" title="Kabinet-Rutte II">kabinet-Rutte II</a> had echter geen meerderheid in de Eerste Kamer. De regering zocht de steun van D66, SGP en de ChristenUnie om toch haar wetten door het parlement te loodsen. De drie partijen kwamen bekend te staan als de C3 (Constructieve 3). Andersom kon de ChristenUnie daardoor regeringsingrijpen op een aantal dossiers voorkomen. Zo werden de <a href="/wiki/Johan_Willem_Frisokazerne_(Assen)" title="Johan Willem Frisokazerne (Assen)">Johan Willem Frisokazerne</a> in Assen en de <a href="/wiki/Generaal_Spoorkazerne" title="Generaal Spoorkazerne">Generaal Spoorkazerne</a> in Ermelo niet zoals voorgenomen gesloten.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Datzelfde gold voor een tbs-kliniek <a href="/wiki/FPC_Veldzicht" class="mw-redirect" title="FPC Veldzicht">Veldzicht</a>. Ook bleven schoolboeken gratis beschikbaar.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Zowel bij de <a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2014" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2014">gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart 2014</a> als de <a href="/wiki/Europese_Parlementsverkiezingen_2014_in_Nederland" class="mw-redirect" title="Europese Parlementsverkiezingen 2014 in Nederland">Europese verkiezingen op 22 mei 2014</a> (op een gezamenlijke lijst met de SGP) groeide het aantal stemmen op de ChristenUnie. </p><p>De grondslag van de partij werd in juni 2015 gewijzigd. In de nieuwe grondslag zijn de <a href="/wiki/Drie_Formulieren_van_Enigheid" title="Drie Formulieren van Enigheid">Drie Formulieren van Enigheid</a> niet meer opgenomen. De aanwezigheid daarvan lag gevoelig bij leden uit evangelische en rooms-katholieke hoek. Op 10 november 2015 trad Slob af als fractievoorzitter en Tweede Kamerlid en droeg hij zijn taken over aan Gert-Jan Segers, die bij de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2017" title="Tweede Kamerverkiezingen 2017">Tweede Kamerverkiezingen 2017</a> lijsttrekker was. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2017-2021">2017-2021</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: 2017-2021" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: 2017-2021"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De ChristenUnie behield bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 haar vijf zetels. Na de verkiezingen en het mislukken van een eerste formatiepoging tussen GroenLinks en het zogeheten motorblok bestaande uit VVD, CDA en D66, leek de ChristenUnie de ideale kandidaat om aan te schuiven. Na verkenningsgesprekken tussen <a href="/wiki/Alexander_Pechtold" title="Alexander Pechtold">Pechtold</a> (D66) en Segers op 23 mei kwamen zij tot de conclusie dat er onvoldoende ruimte bleek voor verdere onderhandelingen; met name medisch-ethische kwesties waren voor D66 een groot punt van verschil.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 12 juni 2017 werd duidelijk dat ook een tweede formatiepoging onder leiding van <a href="/wiki/Herman_Tjeenk_Willink" title="Herman Tjeenk Willink">Herman Tjeenk Willink</a> met GroenLinks was mislukt. Omdat de PvdA van <a href="/wiki/Lodewijk_Asscher" title="Lodewijk Asscher">Lodewijk Asscher</a> weigerde mee te doen aan een nieuw kabinet was de ChristenUnie de laatst overgebleven optie. Eind juni begonnen de formatiebesprekingen onder leiding van informateur <a href="/wiki/Gerrit_Zalm" title="Gerrit Zalm">Gerrit Zalm</a>. Op 10 oktober 2017 werd bekend dat er een coalitieakkoord was voor een nieuw te vormen kabinet. <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_III" title="Kabinet-Rutte III">Kabinet-Rutte III</a> stond op 26 oktober 2017 op het bordes met twee ministers namens de ChristenUnie: <a href="/wiki/Carola_Schouten" title="Carola Schouten">Carola Schouten</a> werd <a href="/wiki/Vicepremier" title="Vicepremier">vicepremier</a> en <a href="/wiki/Ministerie_van_Landbouw,_Natuur_en_Voedselkwaliteit" class="mw-redirect" title="Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit">minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit</a>, terwijl Arie Slob in het <a href="/wiki/Ministerie_van_Onderwijs,_Cultuur_en_Wetenschap" title="Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap">ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap</a> de rol van <a href="/wiki/Minister_voor_Basis-_en_Voortgezet_Onderwijs_en_Media" class="mw-redirect" title="Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media">minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media</a> ging vervullen. Daarnaast werd <a href="/wiki/Paul_Blokhuis" title="Paul Blokhuis">Paul Blokhuis</a> <a href="/wiki/Lijst_van_Nederlandse_staatssecretarissen_van_Volksgezondheid,_Welzijn_en_Sport" title="Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport">staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport</a>. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Europese_Parlementsverkiezingen_2019_in_Nederland" class="mw-redirect" title="Europese Parlementsverkiezingen 2019 in Nederland">Europese Parlementsverkiezingen van 2019</a> behield de gezamenlijke lijst van <a href="/wiki/ChristenUnie-SGP" title="ChristenUnie-SGP">ChristenUnie-SGP</a> twee zetels; beide partners kregen één zetel toegewezen. Op 5 juni 2019 besloot de ChristenUnie de <a href="/wiki/Europese_Conservatieven_en_Hervormers" title="Europese Conservatieven en Hervormers">ECH-fractie</a> te verlaten na stemming over toetreding van <a href="/wiki/Forum_voor_Democratie" title="Forum voor Democratie">Forum voor Democratie</a>. ChristenUnie-Europarlementariër <a href="/wiki/Peter_van_Dalen_(politicus)" title="Peter van Dalen (politicus)">Peter van Dalen</a> was tegen toetreding, terwijl SGP'er <a href="/wiki/Bert-Jan_Ruissen" title="Bert-Jan Ruissen">Bert-Jan Ruissen</a> voor stemde.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 20 juni besloot Van Dalen tot aansluiting bij de <a href="/wiki/Fractie_van_de_Europese_Volkspartij_(christendemocraten)" title="Fractie van de Europese Volkspartij (christendemocraten)">EVP-fractie</a>, waartoe ook het CDA behoort. Na enige bedenktijd besloot Ruissen niet in deze stap mee te gaan en zich toch bij de ECH-fractie aan te sluiten.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tijdens de kabinetsperiode koos de ChristenUnie ervoor om duidelijk te benoemen welke van haar standpunten wel en welke niet verwezenlijkt werden.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zo omschreef Kamerlid <a href="/wiki/Eppo_Bruins" title="Eppo Bruins">Eppo Bruins</a> het VVD-plan om de dividendbelasting af te schaffen als "een meloen die moest worden doorgeslikt". Samen met coalitiegenoot D66 en soms het CDA lukte het de partij kleine successen te boeken, zoals het niet doorgaan van het afschaffen van die dividendbelasting, het doorvoeren van een kinderpardon en het niet open laten gaan van <a href="/wiki/Lelystad_Airport" title="Lelystad Airport">Lelystad Airport</a> voor vakantievluchten. De achterban was kritisch op het feit dat het nauwelijks lukte om vluchtelingen op te vangen vanuit het <a href="/wiki/Griekenland" title="Griekenland">Griekse</a> vluchtelingenkamp <a href="/wiki/Moria_(vluchtelingenkamp)" title="Moria (vluchtelingenkamp)">Moria</a>. Inzake de aanpak van de <a href="/wiki/Coronacrisis" title="Coronacrisis">coronacrisis</a> steunde de ChristenUnie doorgaans het kabinetsbeleid, al dan niet met kritische kanttekeningen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2021-2023">2021-2023</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: 2021-2023" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: 2021-2023"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tijdens de <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2021" title="Tweede Kamerverkiezingen 2021">Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021</a> was Segers opnieuw lijsttrekker. De partij behaalde voor de vierde keer op rij vijf zetels. Twee weken na de verkiezingen liet Segers weten niet te zullen deelnemen in een nieuw kabinet onder Rutte, omdat Rutte gesproken had over het kritische CDA-Kamerlid <a href="/wiki/Pieter_Omtzigt" title="Pieter Omtzigt">Pieter Omtzigt</a> tijdens de formatie, maar dat in een interview ontkend had. De ChristenUnie had kort daarvoor een motie van wantrouwen in de Tweede Kamer tegen Rutte niet gesteund, omdat zij de regering niet wilde 'onthoofden' tijdens de aanpak van de coronacrisis.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Enkele weken later kwam Segers terug op het uitsluiten van de VVD onder Rutte. Uiteindelijk werd op 15 november 2021 toch een regeerakkoord bereikt tussen de partijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Op 10 januari 2022 trad het nieuwe kabinet aan met Schouten wederom als vicepremier.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De partij zag zich op 1 oktober 2022 genoodzaakt om voor de eerste keer in haar geschiedenis een extra congres te organiseren, naar aanleiding van aanhoudende onvrede over de <a href="/wiki/Asielcrisis_Nederland_2021-heden#Asielakkoord" title="Asielcrisis Nederland 2021-heden">asieldeal van Rutte IV</a> onder de leden.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In een brief hadden leden die het congres eisten, het over "moreel failliete beslissingen" omdat onderdeel van de asieldeal was dat gezinshereniging van erkende vluchtelingen uitgesteld zou worden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="2023-heden">2023-heden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: 2023-heden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: 2023-heden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Fractieleider Gert-Jan Segers stapte in januari 2023 op als Tweede Kamerlid. Hij werd als partijleider opgevolgd door <a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a>. Segers wilde meer tijd aan zijn gezin besteden. "Daarnaast is het ook gewoon heilzaam om na een zeker aantal jaren plaats te maken voor een ander. Bij leiderschap hoort ook het inzicht dat die rol tijdelijk is".<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In juli 2023 viel het kabinet na onderhandelingen over asiel, omdat de vier partijen van het kabinet het niet eens werden hierover.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 13 juni 2023 werd <a href="/wiki/Eric_Holterhues" title="Eric Holterhues">Eric Holterhues</a> geïnstalleerd als lid van de Eerste Kamer, als eerste belijdend <a href="/wiki/Rooms-katholiek" class="mw-redirect" title="Rooms-katholiek">rooms-katholiek</a> CU-lid en tevens openlijk praktiserend <a href="/wiki/Homoseksueel" class="mw-redirect" title="Homoseksueel">homoseksueel</a>.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In het voorjaar van 2023 was de ChristenUnie-top verwikkeld in onderhandelingen met de andere drie coalitiepartijen van het <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_IV" title="Kabinet-Rutte IV">kabinet-Rutte IV</a> over het migratiebeleid. Partijleider <a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a> speelde een belangrijke rol bij de uiteindelijke val van het kabinet: zij trok een "rode lijn" waar het ging om gezinshereniging bij de onderhandelingen over nieuwe asielmaatregelen. Op dat punt klapte het kabinet.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bij de daarop volgende <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2023" title="Tweede Kamerverkiezingen 2023">Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023</a> haalde de partij met Bikker als lijsttrekker 2,04% procent van de stemmen, een electoraal dieptepunt. De ChristenUnie ging van vijf naar drie zetels. Bij de <a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2024_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2024 in Nederland">Europese verkiezingen van 6 juni 2024</a> verloor de partij haar enige zetel in het Europees Parlement, waardoor <a href="/wiki/Anja_Haga" title="Anja Haga">Anja Haga</a> na een halfjaar vertrok. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Organisatie">Organisatie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Organisatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Organisatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg/260px-Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg" decoding="async" width="260" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg/390px-Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg/520px-Partijbureau_ChristenUnie_in_Amersfoort.jpg 2x" data-file-width="1278" data-file-height="810" /></a><figcaption>Het voormalige partijbureau van de ChristenUnie in Amersfoort.</figcaption></figure> <p>De ChristenUnie kende bij oprichting een <a href="/wiki/Koepelorganisatie" title="Koepelorganisatie">federatieve</a> structuur. De lokale ChristenUnie's waren zelfstandige verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid en geen <a href="/wiki/Afdeling_(organisatie)" title="Afdeling (organisatie)">afdelingen</a> van de landelijke partij, zoals bij veel andere partijen in Nederland het geval is. Deze lokale verenigingen vormden de leden van de landelijke vereniging. </p><p>In november 2013 werd een vernieuwing van de partijstructuur in gang gezet, waarbij de toenmalige verenigingen afdelingen werden, leden meer individueel stemrecht moesten krijgen en lid konden worden van de landelijke ChristenUnie. Op een partijcongres in juni 2014 werden voorstellen daartoe aangenomen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bestuur">Bestuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Bestuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Bestuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_partijvoorzitters_van_de_ChristenUnie" title="Lijst van partijvoorzitters van de ChristenUnie">Lijst van voormalige partijvoorzitters van de ChristenUnie</a>.</i></div> <ul><li><a href="/wiki/Ankie_van_Tatenhove" title="Ankie van Tatenhove">Ankie van Tatenhove</a> (voorzitter)</li> <li>Harmke Vlieg (vicevoorzitter)</li> <li>Wieger Kastelein (penningmeester)</li> <li><a href="/wiki/Mark_de_Boer" title="Mark de Boer">Mark de Boer</a> (secretaris)</li> <li><a href="/wiki/Leon_Meijer" title="Leon Meijer">Leon Meijer</a> (internationaal secretaris)</li> <li>Hanneke Palm</li> <li>Mart Keuning</li> <li>Alex ten Cate</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leden">Leden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Leden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Leden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="thumb tright" style=""><div class="thumbinner" style="width:-moz-fit-content; width:fit-content;"><div class="thumbimage noresize" style="width:auto;width: min-content; text-align: left;"> <p>Vanwege een beveiligingsprobleem met de MediaWiki Graph-software is het momenteel niet mogelijk deze grafiek weer te geven. Zodra de software is bijgewerkt zal de grafiek vanzelf weer zichtbaar worden. </p> <div><small>Zie <a class="external text" href="https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20%3Fdate%20%3Fmembers%20%7B%0A%20%20%20%20wd%3AQ239539%20p%3AP2124%20%3Fp%20.%0A%20%20%20%20%3Fp%20pq%3AP585%20%3Fdate%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20ps%3AP2124%20%3Fmembers%20.%0A%20%20%7D%0A%20%20ORDER%20BY%20%3Fdate">als bron gebruikte Wikidata-query</a>.</small></div></div></div></div> <table class="wikitable" style="text-align: center;"> <caption>Leden ChristenUnie </caption> <tbody><tr> <th>Jaar</th> <th>Aantal leden</th> <th>Jaar</th> <th>Aantal leden</th> <th>Jaar</th> <th>Aantal leden </th></tr> <tr> <td>2002</td> <td>27.250</td> <td>2012</td> <td>24.776</td> <td>2022</td> <td>26.167 </td></tr> <tr> <td>2003</td> <td>27.000</td> <td>2013</td> <td>24.080</td> <td>2023</td> <td>25.261 </td></tr> <tr> <td>2004</td> <td>25.074</td> <td>2014</td> <td>23.631</td> <td>2024</td> <td>24.709 </td></tr> <tr> <td>2005</td> <td>24.235</td> <td>2015</td> <td>23.521 </td></tr> <tr> <td>2006</td> <td>24.156</td> <td>2016</td> <td>23.398 </td></tr> <tr> <td>2007</td> <td>26.673</td> <td>2017</td> <td>23.695 </td></tr> <tr> <td>2008</td> <td>27.683</td> <td>2018</td> <td>25.071 </td></tr> <tr> <td>2009</td> <td>26.745</td> <td>2019</td> <td>25.170 </td></tr> <tr> <td>2010</td> <td>26.441</td> <td>2020</td> <td>25.238 </td></tr> <tr> <td>2011</td> <td>25.489</td> <td>2021</td> <td>25.495 </td></tr></tbody></table> <p><small><i>Bron: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rug.nl/research/dnpp/politieke-partijen/christenunie/geschiedenis/christenunie-ledentallen-2002">ChristenUnie - ledentallen</a> (<a href="/wiki/Documentatiecentrum_Nederlandse_Politieke_Partijen" title="Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen">Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen</a>)</i></small> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Standpunten">Standpunten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Standpunten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Standpunten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grondslag">Grondslag</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Grondslag" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Grondslag"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De grondslag van de ChristenUnie luidt sinds juni 2015 als volgt: </p> <dl><dd><i>Gedreven door Gods liefde en Christus’ koningschap wil de ChristenUnie zich inzetten voor de samenleving en het bestuur van ons land. Zij erkent dat de overheid door God is gegeven om recht te doen en vrijheid en vrede te beschermen, wereldwijd. De ChristenUnie baseert haar politieke principes op de Bijbel, Gods geïnspireerde en gezaghebbende Woord. Haar leden verenigen zich vanuit het christelijk geloof, zoals kernachtig verwoord in de <a href="/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea" class="mw-redirect" title="Geloofsbelijdenis van Nicea">Geloofsbelijdenis van Nicea</a>.</i></dd></dl> <p>Tot dat moment stond in de grondslag, aangeduid als Uniefundering, een verwijzing naar de <a href="/wiki/Drie_Formulieren_van_Enigheid" title="Drie Formulieren van Enigheid">Drie Formulieren van Enigheid</a>. De Uniefundering luidde als volgt: </p> <dl><dd><i>De ChristenUnie erkent Gods heerschappij over het staatkundig leven, dat de overheid door God is gegeven en in zijn dienst staat en dat christenen de verantwoordelijkheid hebben actief te zijn in de samenleving. Zij fundeert haar politieke overtuiging op de Bijbel, het geïnspireerde en gezaghebbende Woord van God, die door de Drie Formulieren van Eenheid wordt nagesproken en die ook voor het staatkundig leven wijsheid bevat.</i></dd></dl> <p>De verwijzing naar de Drie Formulieren van Enigheid lag gevoelig bij veel (met name <a href="/wiki/Evangelisch_christendom" title="Evangelisch christendom">evangelische</a>) christenen, omdat daarin onder andere de <a href="/wiki/Volwassenendoop" title="Volwassenendoop">volwassenendoop</a> wordt verworpen. In de <a href="/wiki/Heidelbergse_Catechismus" title="Heidelbergse Catechismus">Heidelbergse Catechismus</a> wordt de <a href="/wiki/Rooms-Katholieke_Kerk" title="Rooms-Katholieke Kerk">rooms-katholieke</a> eredienst aangeduid als "paapse mis" en als "vervloekte afgoderij". Voor veel rooms-katholieke christenen voelde dit daarom nog als een drempel om lid te worden van de partij.<sup id="cite_ref-Slob_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Slob-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zelf gaf de partij de uitleg dat de verwijzing niet bedoeld was om in te stemmen met de Drie Formulieren, maar om in te stemmen met de "politieke overtuiging van de ChristenUnie die voortkomt uit dit gedachtegoed".<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sinds de oprichting van de partij was er al regelmatig discussie over Uniefundering. Voor een verwijzing daarnaar in de grondslag was gekozen om bij de fusie tussen <a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">RPF</a> en <a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">GPV</a> met name een groot aantal <a href="/wiki/Vrijmaking" title="Vrijmaking">vrijgemaakte</a> leden binnenboord te houden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Politieke_plaatsbepaling_en_standpunten">Politieke plaatsbepaling en standpunten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Politieke plaatsbepaling en standpunten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Politieke plaatsbepaling en standpunten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De ChristenUnie wordt sinds haar ontstaan met enige regelmaat als <a href="/wiki/Links_(politiek)" title="Links (politiek)">links</a> bestempeld,<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in tegenstelling tot haar voorgangers GPV en RPF, die vaak samen met de <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a> tot <i>klein christelijk rechts</i> werden gerekend. Rouvoet distantieert zich echter van het links-rechts denken en bestempelt zijn partij liever als "<a href="/wiki/Christelijk-sociaal" class="mw-redirect" title="Christelijk-sociaal">christelijk-sociaal</a>".<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op een aantal vraagstukken, zoals sociaal beleid, <a href="/wiki/Asielrecht" title="Asielrecht">asielbeleid</a>, <a href="/wiki/Ontwikkelingssamenwerking" title="Ontwikkelingssamenwerking">ontwikkelingssamenwerking</a> en <a href="/wiki/Milieu" title="Milieu">milieu</a>, neemt de ChristenUnie linkse standpunten in en trekt ze regelmatig op met linkse partijen als de PvdA, SP en <a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a>. De ChristenUnie is voor een verhoging van het budget voor <a href="/wiki/Ontwikkelingshulp_door_Nederland" title="Ontwikkelingshulp door Nederland">ontwikkelingshulp</a> naar 1,0 procent van het <a href="/wiki/Bruto_nationaal_product" title="Bruto nationaal product">bnp</a><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en in het verleden zelfs voor een verhoging naar 1,3 procent. Over de partij wordt wel gesteld dat zij in de praktijk in het <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlisch_conflict" title="Arabisch-Israëlisch conflict">Midden-Oostenconflict</a> meestal aan de zijde van Israël staat.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op economisch gebied is de ChristenUnie voor aanpassing van de <a href="/wiki/Hypotheekrenteaftrek_(Nederland)" title="Hypotheekrenteaftrek (Nederland)">hypotheekrenteaftrek</a>. Op lange termijn wil de partij dat iedereen een gelijke hypotheekrenteaftrek krijgt van 30 procent.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Verder doet de partij veel voorstellen die betrekking hebben op de <a href="/wiki/Nivellering_(financieel)" title="Nivellering (financieel)">nivellering</a> van inkomsten.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op het gebied van <a href="/wiki/Drug" title="Drug">drugsbeleid</a>, <a href="/wiki/Medisch-ethische_kwesties" title="Medisch-ethische kwesties">medisch-ethische kwesties</a> (als <a href="/wiki/Abortus" title="Abortus">abortus</a> en <a href="/wiki/Euthanasie" title="Euthanasie">euthanasie</a>), het Midden-Oostenconflict en het buitenlandse beleid doen zich daarentegen sterke verschillen voor tussen de ChristenUnie en de linkse partijen. De ChristenUnie wil de wetgeving rondom abortus en euthanasie terugdraaien, maar zolang dat niet mogelijk is zet de partij in op alternatieven, zoals opvang voor tienermoeders en palliatieve zorg.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De positie van het gezin is altijd een belangrijk speerpunt van de partij geweest. Zo kwam er door toedoen van de ChristenUnie in het <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_IV" title="Kabinet-Balkenende IV">kabinet-Balkenende IV</a> de <a href="/wiki/Minister_voor_Jeugd_en_Gezin" class="mw-redirect" title="Minister voor Jeugd en Gezin">minister voor Jeugd en Gezin</a>. Ook was de partij lange tijd voorstander van de zogeheten <a href="/wiki/Heffingskorting" title="Heffingskorting">heffingskorting</a>, een belastingvoordeel voor vrouwen die thuisblijven om voor de kinderen te zorgen.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 23 november 2023 een bronvermelding gewenst. Motivering: Van wanneer tot wanneer, en: de heffingskorting is een breder begrip dan dat.">[bron?]</span></a></sup> Deze fiscale maatregel werd door critici ook wel spottend "aanrechtsubsidie" genoemd.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anders dan de SGP heeft de ChristenUnie geen <a href="/wiki/Theocratie" title="Theocratie">theocratische</a> inslag. Zij is dus voor de vrijheid van godsdienst, ook voor andere religies dan het christendom.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De partij is voor <a href="/wiki/Scheiding_van_kerk_en_staat" title="Scheiding van kerk en staat">scheiding van kerk en staat</a>. Voor de partij is dat niet hetzelfde als scheiding van geloof en staat.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Door zich principieel vóór ieders godsdienstvrijheid op te stellen komt de CU regelmatig in conflict met de <a href="/wiki/Partij_voor_de_Vrijheid" title="Partij voor de Vrijheid">PVV</a>, die vaak harde taal over de <a href="/wiki/Islam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Islam (hoofdbetekenis)">islam</a> spreekt. Binnen de achterban van de CU is er verdeeldheid over hoe met de PVV (en met de islam) om te gaan. Op een ledencongres in mei 2011 werd een resolutie aangenomen die de partij opriep de PVV te bejegenen als elke andere partij waartegen zij zich principieel verzet. Het Bijbelse gebod van <a href="/wiki/Naastenliefde" title="Naastenliefde">naastenliefde</a> geldt volgens de indieners ook de politieke tegenstander, maar werd niet altijd uitgedragen. </p><p>Ten aanzien van de <a href="/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> neemt de partij een houding tussen kritisch en positief aan. Bij een partijcongres in februari 2014 werd als leuze "Samenwerking JA, superstaat NEE" aangenomen. Vooral de jongeren binnen de partij beklemtonen het belang van de EU.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De ChristenUnie heeft in diverse gemeenten <a href="/wiki/Vloekverbod_(Nederland)" title="Vloekverbod (Nederland)">vloekverboden</a> gerealiseerd of voorgesteld, meestal samen met de SGP. Daarnaast heeft de ChristenUnie vaak gepleit voor het recht van scholen en andere levensbeschouwelijke instellingen om hun eigen personeelsbeleid te mogen voeren. De ChristenUnie en haar voorlopers hebben vanaf het begin gewaarschuwd tegen het <a href="/wiki/Gedoogbeleid" title="Gedoogbeleid">gedogen</a> van <a href="/wiki/Cannabis_(drug)" title="Cannabis (drug)">cannabis</a>. De ChristenUnie stelt ook dat, sinds <a href="/wiki/Prostitutie" title="Prostitutie">prostitutie</a> gelegaliseerd is, het nog vaak een vorm van <a href="/wiki/Vrouwenhandel" title="Vrouwenhandel">vrouwenhandel</a> en <a href="/wiki/Mishandeling" title="Mishandeling">vrouwenmisbruik</a> is, en allerminst een normaal beroep. De ChristenUnie wil de <a href="/wiki/Zondagsheiliging" title="Zondagsheiliging">zondagsrust</a> bevorderen, bijvoorbeeld door <a href="/wiki/Koopzondag" title="Koopzondag">koopzondagen</a> tegen te gaan en een verbod voor vrachtverkeer om op zondag te rijden.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook ageert de partij veelvuldig tegen de verspreiding van bloot in de media en/of de publieke ruimte.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Binnen de partij is <a href="/wiki/Homoseksualiteit" title="Homoseksualiteit">homoseksualiteit</a> een gevoelig onderwerp. Harde standpunten en formuleringen over dit onderwerp leidden in juni 2008 tot het vertrek van politica <a href="/wiki/Yvette_Lacl%C3%A9" title="Yvette Laclé">Yvette Lont</a>,<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> die later een eigen partij oprichtte, de <a href="/wiki/Evangelische_Partij_Nederland" title="Evangelische Partij Nederland">Evangelische Partij Nederland</a>. Sander Chan was lid van het bestuur van ChristenUnie Amsterdam, maar stopte daar in oktober 2008 mee, naar aanleiding van het <a href="/wiki/Commissie-Cnossen" title="Commissie-Cnossen">rapport-Cnossen</a>, omdat homo's volgens hem in de praktijk niet binnen de ChristenUnie kunnen functioneren. Als homoseksueel kon hij zich daar niet in vinden.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sinds de Commissie-Cnossen is de partij in de praktijk meer open komen te staan voor leden die een relatie hebben met iemand van hetzelfde geslacht, hoewel de partij het huwelijk nog altijd definieert als een verbintenis tussen man en vrouw. De duidelijkste illustratie daarvan was de voordracht en benoeming van <a href="/wiki/Eric_Holterhues" title="Eric Holterhues">Eric Holterhues</a>, die samenwoont met een man, tot <a href="/wiki/Eerste_Kamer" class="mw-redirect" title="Eerste Kamer">Eerste Kamerlid</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Electoraat">Electoraat</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Electoraat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Electoraat"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel de aanhang van politieke partijen niet meer vaststaat en verkiezingsuitslagen behoorlijk kunnen schommelen, kent de ChristenUnie een relatief grote aanhang onder <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">gereformeerd vrijgemaakten</a> en andere orthodox-protestanten zoals de <a href="/wiki/Nederlands_Gereformeerde_Kerken" title="Nederlands Gereformeerde Kerken">Nederlands-Gereformeerde Kerk</a>, maar ook onder reguliere protestanten (<a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">PKN</a>). Hierdoor scoort de partij goed in gebieden waar veel orthodox-protestanten wonen, zoals de <a href="/wiki/Bijbelgordel" title="Bijbelgordel">Bijbelgordel</a>, Midden-<a href="/wiki/Overijssel" title="Overijssel">Overijssel</a> en delen van <a href="/wiki/Groningen_(provincie)" title="Groningen (provincie)">Groningen</a> en <a href="/wiki/Friesland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Friesland (hoofdbetekenis)">Friesland</a>. In tegenstelling tot de SGP kan de ChristenUnie echter ook buiten deze gebieden rekenen op een klein maar redelijk aandeel stemmen (1 tot 5%), wat de sterkere vertegenwoordiging op nationaal vlak verklaart. Alleen in de traditioneel rooms-katholieke delen van Nederland, zoals de provincies <a href="/wiki/Noord-Brabant" title="Noord-Brabant">Noord-Brabant</a> en <a href="/wiki/Limburg_(Nederlandse_provincie)" title="Limburg (Nederlandse provincie)">Limburg</a>, heeft de partij zeer weinig aanhang (< 1%). </p><p>De partij investeert sinds 2006 door middel van een 'ChristenUnie-kaderschool' in opleiding en vorming van haar huidige en toekomstige generatie politici en bestuursleden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Volksvertegenwoordiging">Volksvertegenwoordiging</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Volksvertegenwoordiging" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Volksvertegenwoordiging"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kabinet">Kabinet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Kabinet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Kabinet"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_bewindslieden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van bewindslieden voor de ChristenUnie">Lijst van bewindslieden voor de ChristenUnie</a>.</i></div> <p>De ChristenUnie heeft deel uitgemaakt van de kabinetten <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_IV" title="Kabinet-Balkenende IV">Balkenende IV</a> (2007-2010), <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_III" title="Kabinet-Rutte III">Rutte III</a> (2017-2022) en <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_IV" title="Kabinet-Rutte IV">Rutte IV</a> (2022-2024). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tweede_Kamer">Tweede Kamer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Tweede Kamer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Tweede Kamer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_Tweede_Kamerleden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Tweede Kamerleden voor de ChristenUnie">Lijst van Tweede Kamerleden voor de ChristenUnie</a>.</i></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Verkiezingsjaar </th> <th>Lijsttrekker </th> <th>Kandidatenlijst </th> <th>Aantal stemmen </th> <th>% van de stemmers </th> <th>Aantal behaalde zetels </th> <th>Kabinetsdeelname </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2002#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2002">2002</a> </th> <td><a href="/wiki/Kars_Veling" title="Kars Veling">Kars Veling</a> </td> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2002/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2002/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>240.953 </td> <td>2,54% </td> <td>4 / 150 </td> <td>– </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2003#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2003">2003</a> </th> <td rowspan="3"><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Rouvoet" title="André Rouvoet">André Rouvoet</a> </td> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>204.694 </td> <td>2,12% </td> <td>3 / 150 </td> <td>– </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2006#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2006">2006</a> </th> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2006/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2006/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>390.969 </td> <td>3,97% </td> <td>6 / 150 </td> <td><a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_IV" title="Kabinet-Balkenende IV">Balkenende IV</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2010#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2010">2010</a> </th> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2010/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2010/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>305.094 </td> <td>3,24% </td> <td>5 / 150 </td> <td>– </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2012#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2012">2012</a> </th> <td><a href="/wiki/Arie_Slob" title="Arie Slob">Arie Slob</a> </td> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2012/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2012/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>294.586 </td> <td>3,13% </td> <td>5 / 150 </td> <td>– </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2017#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2017">2017</a> </th> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Gert-Jan_Segers" title="Gert-Jan Segers">Gert-Jan Segers</a> </td> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2017/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2017/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>356.271 </td> <td>3,39% </td> <td>5 / 150 </td> <td><a href="/wiki/Kabinet-Rutte_III" title="Kabinet-Rutte III">Rutte III</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2021#Uitslag" title="Tweede Kamerverkiezingen 2021">2021</a> </th> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2021/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2021/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>351.275 </td> <td>3,37% </td> <td>5 / 150 </td> <td><a href="/wiki/Kabinet-Rutte_IV" title="Kabinet-Rutte IV">Rutte IV</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2023" title="Tweede Kamerverkiezingen 2023">2023</a> </th> <td><a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a> </td> <td><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>212.532 </td> <td>2,04% </td> <td>3 / 150 </td> <td>– </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eerste_Kamer">Eerste Kamer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Eerste Kamer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Eerste Kamer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_Eerste_Kamerleden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Eerste Kamerleden voor de ChristenUnie">Lijst van Eerste Kamerleden voor de ChristenUnie</a>.</i></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Verkiezingsjaar </th> <th>Lijsttrekker </th> <th>Kandidatenlijst </th> <th>Aantal stemmen<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>% van de stemmen<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>Aantal behaalde zetels </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2003#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2003">2003</a> </th> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Egbert_Schuurman" title="Egbert Schuurman">Egbert Schuurman</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Eerste_Kamerverkiezingen_2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eerste Kamerverkiezingen 2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie (de pagina bestaat niet)">Kandidatenlijst</a> </td> <td>4.960 </td> <td>3,07% </td> <td>2 / 75 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2007#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2007">2007</a> </th> <td><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2007/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Eerste Kamerverkiezingen 2007/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>9.706 </td> <td>5,95% </td> <td>4 / 75 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2011#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2011">2011</a> </th> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Roel_Kuiper" title="Roel Kuiper">Roel Kuiper</a> </td> <td><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2011/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Eerste Kamerverkiezingen 2011/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>5.708 </td> <td>3,44% </td> <td>2 / 75 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2015#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2015">2015</a> </th> <td><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2015/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Eerste Kamerverkiezingen 2015/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>8.237 </td> <td>4,87% </td> <td>3 / 75 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2019#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2019">2019</a> </th> <td><a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a> </td> <td><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2019/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Eerste Kamerverkiezingen 2019/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>8.707 </td> <td>5,03% </td> <td>4 / 75 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2023#Uitslag" title="Eerste Kamerverkiezingen 2023">2023</a> </th> <td><a href="/wiki/Tineke_Huizinga" title="Tineke Huizinga">Tineke Huizinga</a> </td> <td><a href="/wiki/Eerste_Kamerverkiezingen_2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Eerste Kamerverkiezingen 2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>6.595 </td> <td>3,68% </td> <td>3 / 75 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Europees_Parlement">Europees Parlement</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Europees Parlement" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Europees Parlement"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_Europarlementari%C3%ABrs_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Europarlementariërs voor de ChristenUnie">Lijst van (voormalige) Europarlementariërs voor de ChristenUnie</a></i></div> <p>De ChristenUnie werkte vanaf haar oprichting samen met de SGP op Europees niveau, een samenwerking die haar voorgangers al sinds 1984 hadden. Deel hiervan was meedoen aan de verkiezingen met één gezamenlijke lijst. De verschillen in stemgedrag van beide partijen namen echter toe, waardoor de ChristenUnie in 2022 besloot om de gezamenlijke lijst met de SGP te stoppen.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De partijen zaten op dat moment al in verschillende fracties in het <a href="/wiki/Europees_Parlement" title="Europees Parlement">Europees Parlement</a>: de ChristenUnie bij de <a href="/wiki/Fractie_van_de_Europese_Volkspartij_(christendemocraten)" title="Fractie van de Europese Volkspartij (christendemocraten)">EVP-fractie</a>, de SGP bij de fractie van de <a href="/wiki/Europese_Conservatieven_en_Hervormers" title="Europese Conservatieven en Hervormers">Europese Conservatieven en Hervormers</a>. Bij de <a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2024" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2024">verkiezingen van 2024</a> haalde de CU geen zetel, de SGP echter wel. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Verkiezingsjaar </th> <th>Lijsttrekker </th> <th>Kandidatenlijst </th> <th>Aantal stemmen </th> <th>% van de stemmers </th> <th>Aantal behaalde zetels </th> <th>Opmerking </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2004_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2004 in Nederland">2004</a> </th> <td><a href="/wiki/Hans_Blokland_(politicus)" title="Hans Blokland (politicus)">Hans Blokland</a> </td> <td><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2004/Kandidatenlijst/ChristenUnie-SGP" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2004/Kandidatenlijst/ChristenUnie-SGP">Kandidatenlijst</a> </td> <td>279.880 </td> <td>5,87% </td> <td>2 / 27 </td> <td rowspan="4">Gezamenlijke lijst met de <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2009_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2009 in Nederland">2009</a> </th> <td rowspan="3"><a href="/wiki/Peter_van_Dalen_(politicus)" title="Peter van Dalen (politicus)">Peter van Dalen</a> </td> <td><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2009/Kandidatenlijst/CU-SGP" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2009/Kandidatenlijst/CU-SGP">Kandidatenlijst</a> </td> <td>310.540 </td> <td>6,82% </td> <td>2 / 25 - 2 / 26 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2014_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2014 in Nederland">2014</a> </th> <td><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2014/Kandidatenlijst/CU-SGP" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2014/Kandidatenlijst/CU-SGP">Kandidatenlijst</a> </td> <td>364.843 </td> <td>7,67% </td> <td>2 / 26 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2019_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2019 in Nederland">2019</a> </th> <td><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2019/Kandidatenlijst/CU-SGP" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2019/Kandidatenlijst/CU-SGP">Kandidatenlijst</a> </td> <td>375.660 </td> <td>6,83% </td> <td>2 / 26 - 2 / 29 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2024_in_Nederland" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2024 in Nederland">2024</a> </th> <td><a href="/wiki/Anja_Haga" title="Anja Haga">Anja Haga</a> </td> <td><a href="/wiki/Verkiezingen_voor_het_Europees_Parlement_2024/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Verkiezingen voor het Europees Parlement 2024/Kandidatenlijst/ChristenUnie">Kandidatenlijst</a> </td> <td>180.060 </td> <td>2,89% </td> <td>0 / 31 </td> <td>Zelfstandige lijst </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Provincies">Provincies</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Provincies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Provincies"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable ta-right"> <tbody><tr> <th>Provincie </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2003" title="Provinciale Statenverkiezingen 2003">Zetels 2003</a> </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2007" title="Provinciale Statenverkiezingen 2007">Zetels 2007</a> </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2011" title="Provinciale Statenverkiezingen 2011">Zetels 2011</a> </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2015" title="Provinciale Statenverkiezingen 2015">Zetels 2015</a> </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2019" title="Provinciale Statenverkiezingen 2019">Zetels 2019</a> </th> <th><a href="/wiki/Provinciale_Statenverkiezingen_2023" title="Provinciale Statenverkiezingen 2023">Zetels 2023</a> </th></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Groningen (provincie)</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Groningen.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Groningen (provincie)"><img alt="Vlag Groningen (provincie)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Groningen.svg/20px-Flag_of_Groningen.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Groningen.svg/30px-Flag_of_Groningen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Groningen.svg/40px-Flag_of_Groningen.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Groningen_(provincie)" title="Groningen (provincie)">Groningen</a></span></span> </td> <td>4 van 55 </td> <td>4 van 43 </td> <td>3 van 43 </td> <td>4 van 43 </td> <td>4 van 43 </td> <td>3 van 43 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Friesland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Frisian_flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Friesland"><img alt="Vlag Friesland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/20px-Frisian_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/30px-Frisian_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/40px-Frisian_flag.svg.png 2x" data-file-width="910" data-file-height="630" /></a></span> <a href="/wiki/Friesland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Friesland (hoofdbetekenis)">Friesland</a></span></span> </td> <td>3 van 55* </td> <td>3 van 43 </td> <td>3 van 43 </td> <td>3 van 43 </td> <td>3 van 43 </td> <td>2 van 43 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Drenthe</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Drenthe.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Drenthe"><img alt="Vlag Drenthe" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_Drenthe.svg/20px-Flag_of_Drenthe.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_Drenthe.svg/30px-Flag_of_Drenthe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_Drenthe.svg/40px-Flag_of_Drenthe.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/Drenthe" title="Drenthe">Drenthe</a></span></span> </td> <td>2 van 51 </td> <td>3 van 41 </td> <td>2 van 41 </td> <td>3 van 41 </td> <td>3 van 41 </td> <td>2 van 43 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Overijssel</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Overijssel.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Overijssel"><img alt="Vlag Overijssel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Flag_of_Overijssel.svg/20px-Flag_of_Overijssel.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Flag_of_Overijssel.svg/30px-Flag_of_Overijssel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Flag_of_Overijssel.svg/40px-Flag_of_Overijssel.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/Overijssel" title="Overijssel">Overijssel</a></span></span> </td> <td>4 van 63 </td> <td>5 van 47 </td> <td>3 van 47 </td> <td>4 van 47 </td> <td>4 van 47 </td> <td>3 van 47 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Flevoland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Flevoland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Flevoland"><img alt="Vlag Flevoland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Flevoland.svg/20px-Flag_of_Flevoland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Flevoland.svg/30px-Flag_of_Flevoland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Flevoland.svg/40px-Flag_of_Flevoland.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Flevoland" title="Flevoland">Flevoland</a></span></span> </td> <td>4 van 47 </td> <td>5 van 39 </td> <td>3 van 39 </td> <td>3 van 41 </td> <td>3 van 41 </td> <td>2 van 41 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Gelderland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Gelderland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Gelderland"><img alt="Vlag Gelderland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Gelderland.svg/20px-Flag_of_Gelderland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Gelderland.svg/30px-Flag_of_Gelderland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Gelderland.svg/40px-Flag_of_Gelderland.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></a></span> <a href="/wiki/Gelderland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gelderland (hoofdbetekenis)">Gelderland</a></span></span> </td> <td>3 van 75 </td> <td>4 van 53 </td> <td>3 van 55 </td> <td>4 van 55 </td> <td>4 van 55 </td> <td>3 van 55 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Utrecht (provincie)</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Utrecht_(province)-Flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Utrecht (provincie)"><img alt="Vlag Utrecht (provincie)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Utrecht_%28province%29-Flag.svg/20px-Utrecht_%28province%29-Flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Utrecht_%28province%29-Flag.svg/30px-Utrecht_%28province%29-Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Utrecht_%28province%29-Flag.svg/40px-Utrecht_%28province%29-Flag.svg.png 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></a></span> <a href="/wiki/Utrecht_(provincie)" title="Utrecht (provincie)">Utrecht</a></span></span> </td> <td>3 van 63 </td> <td>4 van 47 </td> <td>2 van 47 </td> <td>3 van 49 </td> <td>4 van 49 </td> <td>3 van 49 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Noord-Holland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_North_Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Noord-Holland"><img alt="Vlag Noord-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/20px-Flag_of_North_Holland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/30px-Flag_of_North_Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/40px-Flag_of_North_Holland.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Noord-Holland" title="Noord-Holland">Noord-Holland</a></span></span> </td> <td>1 van 83* </td> <td>2 van 55* </td> <td>1 van 55* </td> <td>1 van 55* </td> <td>1 van 55 </td> <td>1 van 55 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Zuid-Holland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zuid-Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zuid-Holland"><img alt="Vlag Zuid-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/20px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/30px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/40px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a></span> <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a></span></span> </td> <td>3 van 83 </td> <td>4 van 55 </td> <td>2 van 55 </td> <td>3 van 55 </td> <td>3 van 55 </td> <td>2 van 55 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Zeeland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zeeland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zeeland"><img alt="Vlag Zeeland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Zeeland.svg/20px-Flag_of_Zeeland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Zeeland.svg/30px-Flag_of_Zeeland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Zeeland.svg/40px-Flag_of_Zeeland.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Zeeland_(provincie)" title="Zeeland (provincie)">Zeeland</a></span></span> </td> <td>3 van 47 </td> <td>3 van 39 </td> <td>2 van 39 </td> <td>2 van 39 </td> <td>2 van 39 </td> <td>1 van 39 </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Noord-Brabant</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:North_Brabant-Flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Noord-Brabant"><img alt="Vlag Noord-Brabant" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/North_Brabant-Flag.svg/20px-North_Brabant-Flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/North_Brabant-Flag.svg/30px-North_Brabant-Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/North_Brabant-Flag.svg/40px-North_Brabant-Flag.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Noord-Brabant" title="Noord-Brabant">Noord-Brabant</a></span></span> </td> <td>1 van 79* </td> <td>1 van 55* </td> <td>0 van 55* </td> <td>1 van 55* </td> <td>2 van 55* </td> <td>1 van 55* </td></tr> <tr> <td align="left"><span class="sortkey" style="display: none;">Limburg</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Limburg_(Netherlands).svg" class="mw-file-description" title="Vlag Limburg"><img alt="Vlag Limburg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg/20px-Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg/30px-Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg/40px-Flag_of_Limburg_%28Netherlands%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Limburg_(Nederlandse_provincie)" title="Limburg (Nederlandse provincie)">Limburg</a></span></span> </td> <td>- </td> <td>0 van 47 </td> <td>0 van 47 </td> <td>- </td> <td>0 van 47 </td> <td>0 van 47 </td></tr> <tr> <th align="left">Nederland </th> <th>26 van 764 </th> <th>35 van 564 </th> <th>23 van 566 </th> <th>29 van 570 </th> <th>31 van 570 </th> <th>23 van 572 </th></tr></tbody></table> <p><small>* In combinatie met de <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>.</small> </p><p><i>Een "-" in de tabel betekent dat de partij geen kandidatenlijst had ingediend.</i> </p><p>In Limburg deed de ChristenUnie in 2007 voor het eerst mee, maar kwam daar ongeveer duizend stemmen tekort voor een zetel. Veel stemmen kwamen vermoedelijk van protestanten met een andere regionale achtergrond en conservatieve katholieken. </p><p>Op 16 mei 2018 hebben <a href="/wiki/Provinciale_Staten_(Nederland)" title="Provinciale Staten (Nederland)">Provinciale Staten</a> van de provincie <a href="/wiki/Overijssel" title="Overijssel">Overijssel</a> <a href="/wiki/Andries_Heidema" title="Andries Heidema">Andries Heidema</a> voorgedragen als nieuwe <a href="/wiki/Commissaris_van_de_Koning" title="Commissaris van de Koning">commissaris van de Koning</a> in deze provincie.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 25 mei 2018 heeft de <a href="/wiki/Nederlandse_ministerraad" class="mw-redirect" title="Nederlandse ministerraad">Nederlandse ministerraad</a> ingestemd met de voordracht en Heidema benoemd per 11 juli 2018.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Heidema is de eerste Commissaris van de Koning van ChristenUnie-huize. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gemeenten">Gemeenten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Gemeenten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Gemeenten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Op gemeentelijk niveau behaalde de ChristenUnie bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 in de volgende gemeenten het hoogste percentage stemmen: </p> <ol><li>21,9% <span class="sortkey" style="display: none;">Bunschoten</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bunschoten_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Bunschoten"><img alt="Vlag Bunschoten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/20px-Bunschoten_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/30px-Bunschoten_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/40px-Bunschoten_vlag.svg.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Bunschoten" title="Bunschoten">Bunschoten</a></span></span></li> <li>19,7% <span class="sortkey" style="display: none;">Oldebroek</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Oldebroek_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Oldebroek"><img alt="Vlag Oldebroek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/20px-Oldebroek_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/30px-Oldebroek_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/40px-Oldebroek_vlag.svg.png 2x" data-file-width="1039" data-file-height="722" /></a></span> <a href="/wiki/Oldebroek_(gemeente)" title="Oldebroek (gemeente)">Oldebroek</a></span></span></li> <li>17,4% <span class="sortkey" style="display: none;">Hardinxveld-Giessendam</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hardinxveldgiessendam_flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Hardinxveld-Giessendam"><img alt="Vlag Hardinxveld-Giessendam" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hardinxveldgiessendam_flag.svg/20px-Hardinxveldgiessendam_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hardinxveldgiessendam_flag.svg/30px-Hardinxveldgiessendam_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hardinxveldgiessendam_flag.svg/40px-Hardinxveldgiessendam_flag.svg.png 2x" data-file-width="714" data-file-height="479" /></a></span> <a href="/wiki/Hardinxveld-Giessendam" title="Hardinxveld-Giessendam">Hardinxveld-Giessendam</a></span></span></li> <li>17,3% <span class="sortkey" style="display: none;">Hattem</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hattem_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Hattem"><img alt="Vlag Hattem" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/20px-Hattem_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/30px-Hattem_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/40px-Hattem_vlag.svg.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Hattem" title="Hattem">Hattem</a></span></span></li> <li>17,2% <span class="sortkey" style="display: none;">Elburg</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Elburg_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Elburg"><img alt="Vlag Elburg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Elburg_vlag.svg/20px-Elburg_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Elburg_vlag.svg/30px-Elburg_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Elburg_vlag.svg/40px-Elburg_vlag.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="270" /></a></span> <a href="/wiki/Elburg_(gemeente)" title="Elburg (gemeente)">Elburg</a></span></span></li> <li>15,7% <span class="sortkey" style="display: none;">Zwartewaterland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zwartewaterland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zwartewaterland"><img alt="Vlag Zwartewaterland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/20px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/30px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/40px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Zwartewaterland" title="Zwartewaterland">Zwartewaterland</a></span></span></li> <li>14,6% <span class="sortkey" style="display: none;">Heerde</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Heerde.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Heerde"><img alt="Vlag Heerde" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Heerde.svg/20px-Flag_of_Heerde.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Heerde.svg/30px-Flag_of_Heerde.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_Heerde.svg/40px-Flag_of_Heerde.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Heerde_(gemeente)" title="Heerde (gemeente)">Heerde</a></span></span></li> <li>13,9% <span class="sortkey" style="display: none;">Kampen</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Kampen.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Kampen"><img alt="Vlag Kampen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Kampen.svg/20px-Flag_of_Kampen.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Kampen.svg/30px-Flag_of_Kampen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Kampen.svg/40px-Flag_of_Kampen.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Kampen_(gemeente)" title="Kampen (gemeente)">Kampen</a></span></span></li> <li>13,8% <span class="sortkey" style="display: none;">Veenendaal</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Veenendaal_Netherlands_flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Veenendaal"><img alt="Vlag Veenendaal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Veenendaal_Netherlands_flag.svg/20px-Veenendaal_Netherlands_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Veenendaal_Netherlands_flag.svg/30px-Veenendaal_Netherlands_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Veenendaal_Netherlands_flag.svg/40px-Veenendaal_Netherlands_flag.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Veenendaal" title="Veenendaal">Veenendaal</a></span></span></li> <li>13,4% <span class="sortkey" style="display: none;">Putten</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Putten_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Putten"><img alt="Vlag Putten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Putten_vlag.svg/20px-Putten_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Putten_vlag.svg/30px-Putten_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Putten_vlag.svg/40px-Putten_vlag.svg.png 2x" data-file-width="328" data-file-height="221" /></a></span> <a href="/wiki/Putten_(gemeente)" title="Putten (gemeente)">Putten</a></span></span></li></ol> <p>Hierbij valt op te merken dat in de gemeentes Bunschoten en Oldebroek de ChristenUnie percentueel ook de meeste stemmen haalde van alle deelnemende partijen in die gemeentes. </p><p>Bij de gemeenteraadsverkiezingen behaalt de ChristenUnie doorgaans betere resultaten. Bij de verkiezingen van 2018 behaalde men in de volgende gemeenten het hoogste percentage stemmen (>25%): </p> <ol><li>36,0% <span class="sortkey" style="display: none;">Renswoude</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Renswoude.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Renswoude"><img alt="Vlag Renswoude" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Renswoude.svg/20px-Flag_of_Renswoude.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Renswoude.svg/30px-Flag_of_Renswoude.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Renswoude.svg/40px-Flag_of_Renswoude.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Renswoude" title="Renswoude">Renswoude</a></span></span></li> <li>34,5% <span class="sortkey" style="display: none;">Bunschoten</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bunschoten_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Bunschoten"><img alt="Vlag Bunschoten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/20px-Bunschoten_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/30px-Bunschoten_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bunschoten_vlag.svg/40px-Bunschoten_vlag.svg.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Bunschoten" title="Bunschoten">Bunschoten</a></span></span></li> <li>33,2% <span class="sortkey" style="display: none;">Oldebroek</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Oldebroek_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Oldebroek"><img alt="Vlag Oldebroek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/20px-Oldebroek_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/30px-Oldebroek_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Oldebroek_vlag.svg/40px-Oldebroek_vlag.svg.png 2x" data-file-width="1039" data-file-height="722" /></a></span> <a href="/wiki/Oldebroek_(gemeente)" title="Oldebroek (gemeente)">Oldebroek</a></span></span></li> <li>30,1% <span class="sortkey" style="display: none;">Staphorst</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Staphorst_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Staphorst"><img alt="Vlag Staphorst" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Staphorst_vlag.svg/20px-Staphorst_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Staphorst_vlag.svg/30px-Staphorst_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Staphorst_vlag.svg/40px-Staphorst_vlag.svg.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Staphorst_(gemeente)" title="Staphorst (gemeente)">Staphorst</a></span></span></li> <li>27,9% <span class="sortkey" style="display: none;">Hattem</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hattem_vlag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Hattem"><img alt="Vlag Hattem" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/20px-Hattem_vlag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/30px-Hattem_vlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Hattem_vlag.svg/40px-Hattem_vlag.svg.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Hattem" title="Hattem">Hattem</a></span></span></li> <li>25,5% <span class="sortkey" style="display: none;">Zwartewaterland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zwartewaterland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zwartewaterland"><img alt="Vlag Zwartewaterland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/20px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/30px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Zwartewaterland.svg/40px-Flag_of_Zwartewaterland.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Zwartewaterland" title="Zwartewaterland">Zwartewaterland</a></span></span></li></ol> <p>De ChristenUnie is na deze verkiezingen in 13 gemeenten de grootste partij: <a href="/wiki/Assen" title="Assen">Assen</a>, <a href="/wiki/Bunschoten" title="Bunschoten">Bunschoten</a>, <a href="/wiki/Elburg_(gemeente)" title="Elburg (gemeente)">Elburg</a>, <a href="/wiki/Hattem" title="Hattem">Hattem</a>, <a href="/wiki/Kampen_(gemeente)" title="Kampen (gemeente)">Kampen</a>, <a href="/wiki/Oldebroek_(gemeente)" title="Oldebroek (gemeente)">Oldebroek</a>, <a href="/wiki/Renswoude" title="Renswoude">Renswoude</a>, <a href="/wiki/Stadskanaal_(gemeente)" title="Stadskanaal (gemeente)">Stadskanaal</a>, <a href="/wiki/Urk" title="Urk">Urk</a>, <a href="/wiki/Veenendaal" title="Veenendaal">Veenendaal</a>, <a href="/wiki/Zwartewaterland" title="Zwartewaterland">Zwartewaterland</a> en <a href="/wiki/Zwolle" title="Zwolle">Zwolle</a>. In <a href="/wiki/Gouda" title="Gouda">Gouda</a> deelt de ChristenUnie de eerste plek met vier andere partijen in de gemeenteraad. De partij levert 80 <a href="/wiki/Wethouder" title="Wethouder">wethouders</a> en ongeveer 430 <a href="/wiki/Gemeenteraad" title="Gemeenteraad">gemeenteraadsleden</a>. </p><p>Verder haalt de partij veel stemmen (ongeveer 10%) in grotere plaatsen als <a href="/wiki/Drachten" title="Drachten">Drachten</a>, <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a>, <a href="/wiki/Zwolle_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Zwolle (hoofdbetekenis)">Zwolle</a>, <a href="/wiki/Harderwijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Harderwijk (hoofdbetekenis)">Harderwijk</a>, <a href="/wiki/Barneveld_(dorp)" class="mw-redirect" title="Barneveld (dorp)">Barneveld</a>, <a href="/wiki/Ede_(plaats_in_Nederland)" class="mw-redirect" title="Ede (plaats in Nederland)">Ede</a>, <a href="/wiki/Veenendaal" title="Veenendaal">Veenendaal</a> en <a href="/wiki/Katwijk_(Zuid-Holland)" title="Katwijk (Zuid-Holland)">Katwijk</a>. In absolute aantallen komt Zwolle op de eerste plaats. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Waterschappen">Waterschappen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Waterschappen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Waterschappen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Waterschapsverkiezingen_2008" title="Waterschapsverkiezingen 2008">waterschapsverkiezingen in november 2008</a> vonden voor het eerst plaats met behulp van een lijstenstelsel in plaats van voorheen het personenstelsel. De ChristenUnie deed in een aantal <a href="/wiki/Waterschap" title="Waterschap">waterschappen</a> mee, ondanks dat verantwoordelijk staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Tineke Huizinga van de ChristenUnie verklaarde dat deelname van politieke partijen aan de waterschapsverkiezingen onbedoeld en ongewenst is. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Waterschapsverkiezingen_2023" title="Waterschapsverkiezingen 2023">waterschapsverkiezingen 2023</a> deed de ChristenUnie mee in 16 van de 21 waterschappen. De partij is met de volgende aantallen vertegenwoordigd: </p> <table class="wikitable"> <caption> </caption> <tbody><tr> <th>Waterschap </th> <th>2023 </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Noorderzijlvest" title="Noorderzijlvest">Noorderzijlvest</a> </td> <td>1 / 23 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Wetterskip_Frysl%C3%A2n" title="Wetterskip Fryslân">Fryslân</a> </td> <td>1 / 25 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hunze_en_Aa%27s" title="Hunze en Aa's">Hunze en Aa's</a> </td> <td>1 / 23 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Drents_Overijsselse_Delta" title="Drents Overijsselse Delta">Drents Overijsselse Delta</a> </td> <td>2 / 29 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Vechtstromen" title="Vechtstromen">Vechtstromen</a> </td> <td>1 / 27 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Zuiderzeeland" title="Zuiderzeeland">Zuiderzeeland</a> </td> <td>2 / 25* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Vallei_en_Veluwe" title="Vallei en Veluwe">Vallei en Veluwe</a> </td> <td>3 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Rijn_en_IJssel" title="Rijn en IJssel">Rijn en IJssel</a> </td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hoogheemraadschap_De_Stichtse_Rijnlanden" title="Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden">De Stichtse Rijnlanden</a> </td> <td>1 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Waterschap_Amstel,_Gooi_en_Vecht" title="Waterschap Amstel, Gooi en Vecht">Amstel, Gooi en Vecht</a> </td> <td>1 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hoogheemraadschap_Hollands_Noorderkwartier" title="Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier">Hollands Noorderkwartier</a> </td> <td>0 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Rijnland" title="Hoogheemraadschap van Rijnland">Rijnland</a> </td> <td>1 / 30* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Delfland" title="Hoogheemraadschap van Delfland">Delfland</a> </td> <td>1 / 30* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Schieland_en_de_Krimpenerwaard" title="Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard">Schieland en de Krimpenerwaard</a> </td> <td>2 / 30* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Waterschap_Rivierenland_(Nederland)" title="Waterschap Rivierenland (Nederland)">Rivierenland</a> </td> <td>1 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hollandse_Delta" title="Hollandse Delta">Hollandse Delta</a> </td> <td>1 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Scheldestromen" title="Scheldestromen">Scheldestromen</a> </td> <td>1 / 30 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Brabantse_Delta" title="Brabantse Delta">Brabantse Delta</a> </td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/De_Dommel" title="De Dommel">De Dommel</a> </td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Aa_en_Maas" title="Aa en Maas">Aa en Maas</a> </td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Waterschap_Limburg" title="Waterschap Limburg">Limburg</a> </td> <td>- </td></tr></tbody></table> <p><small>* gezamenlijk met <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>, - geen deelname</small> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Joop Hippe en Gerrit Voerman (2010), <i>Van de marge naar de macht. De ChristenUnie 2000-2010</i>. Amsterdam: Boom</li> <li>Remco van Mulligen (2014), <i>Radicale Protestanten; opkomst en ontwikkeling van de EO, EH en de ChristenUnie en hun voorgangers (1945-2007)</i>. Amsterdam: Buijten en Schipperheijn</li> <li>Riekelt Pasterkamp, <i>ChristenUnie op het pluche - De mensen, de idealen, de werkelijkheid</i>. Kampen: Kok</li> <li>Hans Valkenburg en Marusja Aangeenbrug (2002), <i>Inschikken en opschuiven. Mensen over de ChristenUnie</i>. Amsterdam: Buijten en Schipperheijn</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ChristenUnie&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/">Website ChristenUnie</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parlement.com/9291000/modules/g3jf7scn">ChristenUnie - parlement.com</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rug.nl/research/dnpp/politieke-partijen/christenunie/">ChristenUnie - Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><div style="margin-top:-16px"></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voetnoten">Voetnoten</h2></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-eerstekamer.nl-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-eerstekamer.nl_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eerstekamer.nl/persoon/j_c_huizinga_heringa_christenunie">J.C. Huizinga-Heringa (ChristenUnie)</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/missie">Missie en geschiedenis</a>. ChristenUnie. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210831225337/https://www.christenunie.nl/missie">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-08-31">31 augustus 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rug.nl/research/dnpp/themas/ledentallen/ledental-2024">Ledentallen Nederlandse politieke partijen per 1 januari 2024</a>, <i>Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen</i>, 28 februari 2024.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/politiek/politieke-partijen-schuiven-massaal-op-naar-links~b184d362/">Politieke partijen schuiven massaal op naar links</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2021-02-17">17 februari 2021</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230318192631/https://www.trouw.nl/politiek/politieke-partijen-schuiven-massaal-op-naar-links~b184d362/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-03-18">18 maart 2023</span>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/home/uitersten-in-politiek-landschap-winnen-terrein~af8c72e9/">Uitersten in politiek landschap winnen terrein</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2012-08-15">15 augustus 2012</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190526151819/https://www.trouw.nl/home/uitersten-in-politiek-landschap-winnen-terrein~af8c72e9/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2019-05-26">26 mei 2019</span>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.europa-nu.nl/id/vgagk0xnwu00/nieuws/christenunie_zegt_lijsttrekker_kars?ctx=vg09llqhx5zu">ChristenUnie zegt lijsttrekker Kars Veling de wacht aan</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2002-10-21">21 oktober 2002</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210826160808/https://www.europa-nu.nl/id/vgagk0xnwu00/nieuws/christenunie_zegt_lijsttrekker_kars?ctx=vg09llqhx5zu">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-08-26">26 augustus 2021</span>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article947411.ece/Bloedgroepen_verscheuren_ChristenUnie">Bloedgroepen verscheuren ChristenUnie</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2002-11-08">8 november 2002</span>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">De Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article954828.ece/Tineke_Huizinga-Heringa_kan_er_ook_niets_aan_doen">Tineke Huizinga-Heringa kan er ook niets aan doen</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2003-01-31">31 januari 2003</span>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/den_haag/article164964.ece/CDA_en_VVD_willen_coalitie_met_D66">CDA en VVD willen coalitie met D66</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2003-04-29">29 april 2003</span>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Elsevier_(opinieweekblad)" class="mw-redirect" title="Elsevier (opinieweekblad)">Elsevier</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/07993/Andr-Rouvoet-Politicus-van-het-Jaar.htm">André Rouvoet 'Politicus van het Jaar'</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2004-12-19">19 december 2004</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121025210032/http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/07993/Andr-Rouvoet-Politicus-van-het-Jaar.htm">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-25">25 oktober 2012</span>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Reformatorisch_Dagblad" title="Reformatorisch Dagblad">Reformatorisch Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/artikel/1459665/Tien+jaar+CU+RPF+zegevierde+over+GPV.html">Tien jaar CU: RPF zegevierde over GPV</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-01-29">29 januari 2010</span>.<sup><a href="/wiki/Wikipedia:Onbereikbare_externe_links" title="Wikipedia:Onbereikbare externe links">[dode link]</a></sup></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">De Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/binnenland/article397440.ece/Tineke_Huizinga_ChristenUnie_-_staatssecretaris_Verkeer_en_Waterstaat">Tineke Huizinga (ChristenUnie) - staatssecretaris Verkeer en Waterstaat</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-02-14">14 februari 2007</span>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Van de marge naar de macht; De ChristenUnie 2000-2010</i>, Joop Hippe & Gerrit Voerman (redactie), Uitgeverij Boom, Amsterdam, 111</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/den_haag/article249936.ece/Verkiezingswinnaar_over_het_hoofd_gezien">Verkiezingswinnaar over het hoofd gezien</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2006-03-16">16 maart 2006</span>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">De Volkskrant</a></span>, "Onderhandelaars praten verder in Beetsterzwaag", <span class="mw-formatted-date" title="2007-01-04">4 januari 2007</span>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/binnenland/article394680.ece/Fracties_stemmen_in_met_regeerakkoord">Fracties stemmen in met regeerakkoord</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-02-06">6 februari 2007</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071212160437/http://www.volkskrant.nl:80/binnenland/article394680.ece/Fracties_stemmen_in_met_regeerakkoord">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2007-12-12">12 december 2007</span>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2007"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christenunie.nl/k/nl/n7314/news/view/161750/58084/Speech-Andr-Rouvoet-Uniecongres.html">Speech André Rouvoet Uniecongres</a> (<span class="mw-formatted-date" title="2007-04-28">28 april 2007</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121023043918/http://www.christenunie.nl/k/nl/n7314/news/view/161750/58084/Speech-Andr-Rouvoet-Uniecongres.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-23">23 oktober 2012</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-karikatuur-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-karikatuur_18-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-karikatuur_18-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nd.nl/nieuws/politiek/715446/cu-top-hekelt-libertijnse-karikaturen-">CU-top hekelt libertijnse 'karikaturen</a>, <a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a>, 28 april 2007</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Elsevier_(opinieweekblad)" class="mw-redirect" title="Elsevier (opinieweekblad)">Elsevier</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/118472/ChristenUnie-eenzaam-in-billboard-kwestie.htm">ChristenUnie eenzaam in billboard-kwestie</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-04-04">4 april 2007</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121025205935/http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/118472/ChristenUnie-eenzaam-in-billboard-kwestie.htm">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-25">25 oktober 2012</span>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Elsevier_(opinieweekblad)" class="mw-redirect" title="Elsevier (opinieweekblad)">Elsevier</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elsevier.nl/web/10213466/Nieuws/Politiek/VVD-Rouvoets-schaamhaar-registratie-is-krankzinnig.htm">VVD: Rouvoets schaamhaar-registratie is krankzinnig</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-11-26">26 november 2008</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161229100414/http://www.elsevier.nl/web/10213466/Nieuws/Politiek/VVD-Rouvoets-schaamhaar-registratie-is-krankzinnig.htm/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2016-12-29">29 december 2016</span>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Telegraaf" title="De Telegraaf">De Telegraaf</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.telegraaf.nl/binnenland/2657637/__Opwinding_over_schaamhaar_wekt_woede_in_Kamer__.html?p=3%2C1">Opwinding over schaamhaar wekt woede in Kamer</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-11-27">27 november 2008</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121023043922/http://www.telegraaf.nl/binnenland/2657637/__Opwinding_over_schaamhaar_wekt_woede_in_Kamer__.html?p=3%2C1">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-23">23 oktober 2012</span>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Het_Parool" title="Het Parool">Het Parool</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parool.nl/parool/nl/224/Binnenland/article/detail/33765/2008/09/24/Minister-gruwde-van-dienstplicht.dhtml">Minister gruwde van dienstplicht</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-09-24">24 september 2008</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190228071446/https://www.parool.nl/parool/nl/224/Binnenland/article/detail/33765/2008/09/24/Minister-gruwde-van-dienstplicht.dhtml">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2019-02-28">28 februari 2019</span>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Pers" title="De Pers">De Pers</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deondernemer.nl/binnenland/121042/Huizinga-op-de-pijnbank.html">Profiel ChristenUnie-staatssecretaris; Huizinga op de pijnbank</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-11-08">8 november 2007</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151001082856/https://www.deondernemer.nl/binnenland/121042/Huizinga-op-de-pijnbank.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-10-01">1 oktober 2015</span>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/krantenarchief/2007/11/16/2317191/Staatssecretaris_zijn_is_iets_anders_dan__Tweede__Kamerlid.html">Staatssecretaris zijn is iets anders dan Tweede Kamerlid</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-11-16">16 november 2007</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160306044441/https://www.trouw.nl/krantenarchief/2007/11/16/2317191/Staatssecretaris_zijn_is_iets_anders_dan__Tweede__Kamerlid.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2016-03-06">6 maart 2016</span>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/binnenland/article1097653.ece/Al_jaren_hoort_de_Christen_Unie__spruitjes">Al jaren hoort de Christen Unie: ‘spruitjes’</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-11-23">23 november 2008</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090207073521/http://volkskrant.nl:80/binnenland/article1097653.ece/Al_jaren_hoort_de_Christen_Unie__spruitjes">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2009-02-07">7 februari 2009</span>.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Pers" title="De Pers">De Pers</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deondernemer.nl/binnenland/122941/SGP-ChristenUnie-stelt-teleur.html">SGP teleurgesteld in 'ethisch gezicht' ChristenUnie</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2007-11-14">14 november 2007</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151001022637/https://www.deondernemer.nl/binnenland/122941/SGP-ChristenUnie-stelt-teleur.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-10-01">1 oktober 2015</span>.</span> </li> <li id="cite_note-trouw-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-trouw_27-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trouw_27-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/nieuws/politiek/article3001450.ece/Verdrietig_met_toch_nog_hoop_.html?part=2">Verdrietig met toch nog hoop</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-03-01">1 maart 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christenunie-sgp.nl/k/nl/n27026/news/view/418050/416978/Rouvoet-kiezers-zien-dat-wij-niet-weglopen.html">Rouvoet: kiezers zien dat wij niet weglopen</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-22">22 februari 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/NRC_Handelsblad" class="mw-redirect" title="NRC Handelsblad">NRC Handelsblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100316151153/http://www.nrc.nl/binnenland/article2479012.ece/Coalitie_achter_rapport-Davids">Coalitie achter rapport-Davids</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-09">9 februari 2010</span>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2010-03-16">16 maart 2010</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2010-04-12">12 april 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/nieuws/nederland/article2993540.ece/Kabinet_is_gevallen_over_Uruzgan.html">Kabinet is gevallen over Uruzgan</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-20">20 februari 2010</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100223181947/http://www.trouw.nl:80/nieuws/nederland/article2993540.ece/Kabinet_is_gevallen_over_Uruzgan.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-23">23 februari 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/nieuws/politiek/article2996885.ece/De_Jager_en_Huizinga_gepromoveerd_tot_minister.html">De Jager en Huizinga gepromoveerd tot minister</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-23">23 februari 2010</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100227011757/http://www.trouw.nl:80/nieuws/politiek/article2996885.ece/De_Jager_en_Huizinga_gepromoveerd_tot_minister.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2010-02-27">27 februari 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Reformatorisch_Dagblad" title="Reformatorisch Dagblad">Reformatorisch Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/nieuws/politiek/christenunie_verlies_voor_nieuwe_generatie_cu_ers_heel_zuur_1_483948">ChristenUnie: Verlies voor nieuwe generatie CU’ers heel zuur</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-06-10">10 juni 2010</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924123604/http://www.refdag.nl/nieuws/politiek/christenunie_verlies_voor_nieuwe_generatie_cu_ers_heel_zuur_1_483948">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-09-24">24 september 2015</span>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Reformatorisch_Dagblad" title="Reformatorisch Dagblad">Reformatorisch Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/nieuws/politiek/zwakke_campagne_nekte_christenunie_1_523558">Zwakke campagne nekte ChristenUnie</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-12-22">22 december 2010</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121023043912/http://www.refdag.nl/nieuws/politiek/zwakke_campagne_nekte_christenunie_1_523558">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-23">23 oktober 2012</span>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">de Volkskrant</a></span>, "Rouvoets vertrek: vanwege het politieke vuur, de partijkoers en zijn gezin", <span class="mw-formatted-date" title="2011-04-29">29 april 2011</span>.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dvhn.nl/archief/Bataljon-45ste-pantserinfanterie-Ermelo-toch-naar-Drenthe-20767981.html">Bataljon 45ste pantserinfanterie Ermelo toch naar Drenthe</a>, <i>Dagblad van het Noorden</i>, 24 oktober 2013</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/12/begrotingsakkoord-overzicht-van-de-maatregelen-en-wie-wat-binnenhaalde-a1430778">Begrotingsakkoord: overzicht van de maatregelen (en wie wat binnenhaalde)</a>, <i>NRC Handelsblad</i>, 12 oktober 2017</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/democratie/d66-en-christenunie-gaan-niet-onderhandelen-over-de-vorming-van-een-kabinet~abde3847/">D66 en ChristenUnie gaan niet onderhandelen over de vorming van een kabinet</a>", <i>Trouw</i>, <span class="mw-formatted-date" title="2017-05-23">23 mei 2017</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171010160127/https://www.trouw.nl/democratie/d66-en-christenunie-gaan-niet-onderhandelen-over-de-vorming-van-een-kabinet~abde3847/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2017-10-10">10 oktober 2017</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2017-05-26">26 mei 2017</span>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2287753-christenunie-en-sgp-vertrekken-uit-eu-fractie-na-toetreding-forum.html">ChristenUnie en SGP vertrekken uit EU-fractie na toetreding Forum</a>, NOS, 5 juni 2019</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2289777-christenunie-en-sgp-niet-meer-samen-in-europees-parlement.html">ChristenUnie en SGP niet meer samen in Europees Parlement</a>, <i>nos.nl</i>, 19 juni 2019</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/politiek/de-christenunie-in-de-regering-brutaler-dan-gedacht-met-onverwachte-successen-en-pijnlijke-compromissen~b7dbe2a9/">De ChristenUnie in de regering: brutaler dan gedacht, met onverwachte successen en pijnlijke compromissen</a>, <i>Trouw</i>, 13 februari 2019</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parool.nl/nederland/segers-christenunie-niet-in-nieuw-kabinet-rutte~bc26e4ae/">Segers: ChristenUnie niet in nieuw kabinet-Rutte</a>, <i>Het Parool</i>, 3 april 2021</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parlement.com/id/vlgudau133wd/kabinetsformatie_2021">Kabinetsformatie 2021-2022</a>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-01-22">22 januari 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nrc.nl/nieuws/2022/10/01/na-het-congres-van-de-christenunie-over-de-asieldeal-van-rutte-iv-zegt-voorman-segers-eenheid-te-proeven-a4143821">ChristenUnie houdt extra congres over asiel, fel maar zonder ‘bloedneus’</a>. <i>NRC</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-10-19">19 oktober 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5359038/gert-jan-segers-christenunie-vertrekt-uit-tweede-kamer">Gert-Jan Segers stopt als partijleider en Kamerlid van ChristenUnie</a>, RTL Nieuws, 13 januari 2023</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2481964-rutte-verschillen-waren-onoverbrugbaar-stekker-er-niet-uit-getrokken-door-een-partij">Rutte: verschillen waren onoverbrugbaar, stekker er niet uit getrokken door één partij</a> (7 juli 2023), <i><a href="/wiki/Nederlandse_Omroep_Stichting" title="Nederlandse Omroep Stichting">NOS</a></i>. Geraadpleegd op 8 juli 2023.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2024"><span style="font-variant:small-caps;">Auke van Eijsden</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/politiek/de-verkiezing-van-christenunie-senator-holterhues-laat-zien-hoe-de-partij-veranderd-is~b9921841/">De verkiezing van ChristenUnie-senator Holterhues laat zien hoe de partij veranderd is</a>. <i>trouw.nl</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2023-06-13">13 juni 2023</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20230613113325/https://www.trouw.nl/politiek/de-verkiezing-van-christenunie-senator-holterhues-laat-zien-hoe-de-partij-veranderd-is~b9921841/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-06-13">13 juni 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-06-14">14 juni 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2023"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dvhn.nl/binnenland/Bikker-CU-en-Ouwehand-PvdD-willen-door-als-lijsttrekkers-28543095.html">Mirjam Bikker (CU) en Esther Ouwehand (PvdD) willen door als lijsttrekkers</a>. <i><a href="/wiki/Dagblad_van_het_Noorden" title="Dagblad van het Noorden">Dagblad van het Noorden</a></i> (17-07-2023). Geraadpleegd op 18-07-2023. </span></span> </li> <li id="cite_note-Slob-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Slob_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><i>Nederlands Dagblad</i></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/2009/december/04/-drie-formulieren-christenunie-zijn-drempel">‘Drie formulieren’ ChristenUnie zijn drempel</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2009-12-05">5 december 2009</span>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christenunie.nl/nl/page/7256#faqItem22">Hoe is het ledenbeleid binnen de ChristenUnie geregeld?</a>, website ChristenUnie. Geraadpleegd op 24 september 2014</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie bijvoorbeeld <span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Deze_Week_(radioprogramma)" title="Deze Week (radioprogramma)">Deze Week</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120320015812/http://www.eo.nl/programma/dezeweek/2009-2010/page/Is_de_ChristenUnie__links__/episode.esp;jsessionid=911CDC4926ABA89BB24086EAC9EFE7D9.mmbase02?episode=7506455">Is de ChristenUnie links?</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2006-10-28">28 oktober 2006</span>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-03-20">20 maart 2012</span>. Ook de opiniemaker <a href="/wiki/Bart_Jan_Spruyt" title="Bart Jan Spruyt">Bart Jan Spruyt</a> heeft de ChristenUnie menigmaal als links getypeerd.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/nieuws/nederland/article1833044.ece/12_11_05_-__ChristenUnie_is_geen_linkse__maar_christelijk_sociale_partij_.html">'ChristenUnie is geen linkse, maar christelijk sociale partij'</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2005-11-12">12 november 2005</span>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/l/library/download/429850">Vooruitzien: Verkiezingsprogramma ChristenUnie 2010-2014</a>, blz. 70</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/2008/augustus/26/-rpf-won-israel-discussie-van-het-gpv-">'RPF won Israël-discussie van het GPV'</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-08-26">26 augustus 2008</span>.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/l/library/download/429850">Vooruitzien: Verkiezingsprogramma ChristenUnie 2010-2014</a>, blz. 46</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text">Zo doet de ChristenUnie in haar verkiezingsprogramma 2010-2014 voorstellen voor het inkomensafhankelijk maken van boetes, van het <a href="/wiki/Eigen_risico" title="Eigen risico">eigen risico</a> bij de <a href="/wiki/Zorgverzekering_(Nederland)" title="Zorgverzekering (Nederland)">zorgverzekering</a> en de <a href="/wiki/Zorgverzekeringswet" title="Zorgverzekeringswet">ZWV-premie</a></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/l/library/download/429850">Vooruitzien: Verkiezingsprogramma ChristenUnie 2010-2014</a>, blz. 30-31</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Vrij_Nederland" title="Vrij Nederland">Vrij Nederland</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vn.nl/Archief/Politiek/Artikel-Politiek/Exit-de-aanrechtsubsidie.htm">Exit: de aanrechtsubsidie</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2010-04-07">7 april 2010</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111212081707/https://www.vn.nl/Archief/Politiek/Artikel-Politiek/Exit-de-aanrechtsubsidie.htm">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2011-12-12">12 december 2011</span>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Roel_Kuiper" title="Roel Kuiper">Roel Kuiper</a>, <i>Dienstbare overheid; Christelijk-staatkundige visie op politiek en overheid</i>, uitgegeven door <a href="/wiki/Mr._G._Groen_van_Prinsterer_Stichting" title="Mr. G. Groen van Prinsterer Stichting">Mr. Groen van Prinsterer stichting (het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie)</a>, 2003, blz. 42-43</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Roel_Kuiper" title="Roel Kuiper">Roel Kuiper</a>, <i>Dienstbare overheid; Christelijk-staatkundige visie op politiek en overheid</i>, uitgegeven door <a href="/wiki/Mr._G._Groen_van_Prinsterer_Stichting" title="Mr. G. Groen van Prinsterer Stichting">Mr. Groen van Prinsterer stichting (het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie)</a>, 2003, blz. 17, opmerking: Meestal wordt hiermee geïmpliceerd dat mensen hun religieuze overtuiging niet mee mogen nemen in het politieke debat. Een van de consequenties daarvan is dat religieuze partijen dan geen bestaansrecht meer hebben.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christenunie.nl/nl/standpunten/internationaal#faqItem2261">"Het is van groot belang dat de Europese Unie zich richt op de kerntaken" en "Alles wat effectief op nationaal niveau kan worden geregeld, mag geen Europees beleid worden"</a> partijprogramma, sectie Internationaal - 2009</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/nieuws/politiek/van_dalen_weer_europees_lijstrekker_cu_sgp_1_802760">Van Dalen weer Europees lijsttrekker CU/SGP</a>, <i>Reformatorisch Dagblad</i>, 1 februari 2014</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.christenunie.nl/l/library/download/429850">Vooruitzien: Verkiezingsprogramma ChristenUnie 2010-2014</a>, blz. 51</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/2009/september/02/christenunie-wil-rijverbod-trucks-op-zondag">ChristenUnie wil rijverbod trucks op zondag</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2009-09-02">2 september 2009</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140116130815/http://www.nd.nl/artikelen/2009/september/02/christenunie-wil-rijverbod-trucks-op-zondag">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2014-01-16">16 januari 2014</span>.</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://christenuniejongeren.nl/k/nl/8490/news/view/38742/59335/Christenen-in-actie-tegen-porno-Nederlands-Dagblad.html">Christenen in actie tegen de porno</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2003-06-15">15 juni 2003</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160306112030/http://christenuniejongeren.nl/k/nl/8490/news/view/38742/59335/Christenen-in-actie-tegen-porno-Nederlands-Dagblad.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2016-03-06">6 maart 2016</span>.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121219024739/http://arieslob.christenunie.nl/k/n6003/news/view/48094/43629/Dossier-Mediaconferentie.html">Dossier: Mediaconferentie</a>, website ChristenUnie, 21 februari 2006 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/onbekend/yvette-lont-ik-heb-de-cu-al-vergeven">Yvette Lont: ik heb de CU al vergeven</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-06-17">17 juni 2008</span>.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a></span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/2008/oktober/13/cu-bestuurslid-weg-om-homoseksualiteit">CU-bestuurslid weg om homoseksualiteit</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2008-10-13">13 oktober 2008</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140102194038/http://www.nd.nl/artikelen/2008/oktober/13/cu-bestuurslid-weg-om-homoseksualiteit">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2014-01-02">2 januari 2014</span>.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Gewogen stemmen na toepassing van de stemwaardefactor.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text">Percentage na toepassing van de stemwaardefactor.</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2022"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/politiek/christenunie-wil-niet-langer-met-sgp-op-een-kieslijst-in-europa~be400956/">ChristenUnie wil niet langer met SGP op één kieslijst in Europa</a>. <i>Trouw</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2022-07-14">14 juli 2022</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2024-07-20">20 juli 2024</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180517152709/http://www.overijssel.nl/actueel/nieuws/@Nho/andries-heidema/">Andries Heidema aanbevolen als Commissaris van de Koning in Overijssel</a> Nieuwsbericht provincie Overijssel d.d. 16 mei 2018 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210826160804/https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2018/05/25/benoeming-commissaris-van-de-koning-overijssel">Benoeming commissaris van de Koning Overijssel</a> Nieuwsbericht Rijksoverheid d.d. 25 mei 2018 (gearchiveerd)</span> </li> </ol></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="ChristenUnie"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_CU" title="Sjabloon:Navigatie CU"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_CU&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="ChristenUnie" class="navigatie-titel"><a class="mw-selflink selflink">ChristenUnie</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Vertegenwoordigers en Bewindslieden:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Lijst_van_Eerste_Kamerleden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Eerste Kamerleden voor de ChristenUnie">Eerste Kamerleden</a> (<a href="/wiki/Lijst_van_fractievoorzitters_van_de_ChristenUnie_in_de_Eerste_Kamer" title="Lijst van fractievoorzitters van de ChristenUnie in de Eerste Kamer">fractievoorzitters</a>) · <a href="/wiki/Lijst_van_Tweede_Kamerleden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Tweede Kamerleden voor de ChristenUnie">Tweede Kamerleden</a> (<a href="/wiki/Lijst_van_fractievoorzitters_van_de_ChristenUnie_in_de_Tweede_Kamer" title="Lijst van fractievoorzitters van de ChristenUnie in de Tweede Kamer">fractievoorzitters</a>) · <a href="/wiki/Lijst_van_Europarlementari%C3%ABrs_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van Europarlementariërs voor de ChristenUnie">Europarlementariërs</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_bewindslieden_voor_de_ChristenUnie" title="Lijst van bewindslieden voor de ChristenUnie">Bewindslieden</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Kandidatenlijsten:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2002/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2002/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2002</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2003/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2003</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2006/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2006/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2006</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2010/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2010/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2010</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2012/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2012/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2012</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2017/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2017/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2017</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2021/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2021/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2021</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie" title="Tweede Kamerverkiezingen 2023/Kandidatenlijst/ChristenUnie">2023</a></td></tr><tr><td class="links"><a href="/wiki/Lijst_van_partijvoorzitters_van_de_ChristenUnie" title="Lijst van partijvoorzitters van de ChristenUnie">Partijvoorzitters</a> · <b><a href="/wiki/Lijst_van_partijleiders_van_de_ChristenUnie" title="Lijst van partijleiders van de ChristenUnie">Partijleiders</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Kars_Veling" title="Kars Veling">Kars Veling</a> · <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Rouvoet" title="André Rouvoet">André Rouvoet</a> · <a href="/wiki/Arie_Slob" title="Arie Slob">Arie Slob</a> · <a href="/wiki/Gert-Jan_Segers" title="Gert-Jan Segers">Gert-Jan Segers</a> · <a href="/wiki/Mirjam_Bikker" title="Mirjam Bikker">Mirjam Bikker</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Partijorganisatie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Mr._G._Groen_van_Prinsterer_Stichting" title="Mr. G. Groen van Prinsterer Stichting">Mr. G. Groen van Prinsterer Stichting</a> · <a href="/wiki/ChristenUnie-SGP" title="ChristenUnie-SGP">ChristenUnie-SGP</a> · <a href="/wiki/PerspectieF" title="PerspectieF">PerspectieF</a> · <a href="/wiki/Europese_Christelijke_Politieke_Beweging" title="Europese Christelijke Politieke Beweging">Europese Christelijke Politieke Beweging</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Grondslag:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Drie_Formulieren_van_Enigheid" title="Drie Formulieren van Enigheid">Drie Formulieren van Enigheid</a> · <a href="/wiki/Geloofsbelijdenis_van_Nicea" class="mw-redirect" title="Geloofsbelijdenis van Nicea">Geloofsbelijdenis van Nicea</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Voorlopers:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">GPV</a> · <a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">RPF</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Gereformeerd_Politiek_Verbond"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_GPV" title="Sjabloon:Navigatie GPV"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_GPV&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Gereformeerd_Politiek_Verbond" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">Gereformeerd Politiek Verbond</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Vertegenwoordigers en Bewindslieden:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Lijst_van_Eerste_Kamerleden_voor_het_GPV" title="Lijst van Eerste Kamerleden voor het GPV">Eerste Kamerleden</a> (<a href="/wiki/Lijst_van_fractievoorzitters_van_het_GPV_in_de_Eerste_Kamer" title="Lijst van fractievoorzitters van het GPV in de Eerste Kamer">fractievoorzitters</a>) · <a href="/wiki/Lijst_van_Tweede_Kamerleden_voor_het_GPV" title="Lijst van Tweede Kamerleden voor het GPV">Tweede Kamerleden</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_Europees_Parlementsleden_voor_het_GPV" class="mw-redirect" title="Lijst van Europees Parlementsleden voor het GPV">Europarlementariërs</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Kandidatenlijsten:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_1982/Kandidatenlijst/GPV" title="Tweede Kamerverkiezingen 1982/Kandidatenlijst/GPV">1982</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_1986/Kandidatenlijst/GPV" title="Tweede Kamerverkiezingen 1986/Kandidatenlijst/GPV">1986</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_1989/Kandidatenlijst/GPV" title="Tweede Kamerverkiezingen 1989/Kandidatenlijst/GPV">1989</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_1994/Kandidatenlijst/GPV" title="Tweede Kamerverkiezingen 1994/Kandidatenlijst/GPV">1994</a> · <a href="/wiki/Tweede_Kamerverkiezingen_1998/Kandidatenlijst/GPV" title="Tweede Kamerverkiezingen 1998/Kandidatenlijst/GPV">1998</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Fractievoorzitters:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Piet_Jongeling" title="Piet Jongeling">Piet Jongeling</a> · <a href="/wiki/Bart_Verbrugh" title="Bart Verbrugh">Bart Verbrugh</a> · <a href="/wiki/Gert_Schutte" title="Gert Schutte">Gert Schutte</a> · <a href="/wiki/Eimert_van_Middelkoop" title="Eimert van Middelkoop">Eimert van Middelkoop</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Partijorganisatie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Jongeren_Contact" title="Gereformeerd Politiek Jongeren Contact">Gereformeerd Politiek Jongeren Contact</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Vrijgemaakte Zuil:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">Gereformeerde Kerken vrijgemaakt</a> · <a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a> · <a href="/wiki/Theologische_Universiteit_Kampen_(Broederweg)" class="mw-redirect" title="Theologische Universiteit Kampen (Broederweg)">Theologische Universiteit Kampen II</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Geschiedenis:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Anti-Revolutionaire_Partij" title="Anti-Revolutionaire Partij">ARP</a> · <a href="/wiki/Nationaal_Evangelisch_Verband" title="Nationaal Evangelisch Verband">NEV</a> · <a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">RPF</a> · <a class="mw-selflink selflink">ChristenUnie</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Nederlandse_christelijke_partijen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_christelijke_partijen_Nederland" title="Sjabloon:Navigatie christelijke partijen Nederland"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_christelijke_partijen_Nederland" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_christelijke_partijen_Nederland&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Nederlandse_christelijke_partijen" class="navigatie-titel">Nederlandse christelijke partijen</div> <div class="navigatie-inhoud"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><a href="/wiki/Rooms-Katholieke_Kerk" title="Rooms-Katholieke Kerk">Katholiek</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Algemeene_Bond_van_RK-kiesverenigingen" title="Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen">Algemeene Bond</a> <small>(1904-1926)</small> · <a href="/wiki/Rooms-Katholieke_Volkspartij" title="Rooms-Katholieke Volkspartij">Rooms-Katholieke Volkspartij</a> <small>(1922-1933)</small> · <a href="/wiki/Roomsch-Katholieke_Staatspartij" title="Roomsch-Katholieke Staatspartij">Roomsch-Katholieke Staatspartij</a> <small>(1926-1945)</small> · <a href="/wiki/Katholiek_Democratische_Partij" title="Katholiek Democratische Partij">Katholiek Democratische Partij</a> <small>(1933-1939)</small> · <a href="/wiki/Katholieke_Volkspartij_(Nederland)" title="Katholieke Volkspartij (Nederland)">Katholieke Volkspartij</a> <small>(1945-1980)</small> · <a href="/wiki/Katholiek_Nationale_Partij" title="Katholiek Nationale Partij">Katholiek Nationale Partij</a> <small>(1948-1955)</small> · <a href="/wiki/Nieuwe_Roomse_Partij" title="Nieuwe Roomse Partij">Nieuwe Roomse Partij</a> <small>(1970-1972)</small> · <a href="/wiki/Rooms_Katholieke_Partij_Nederland" title="Rooms Katholieke Partij Nederland">Rooms Katholieke Partij Nederland</a> <small>(1972-1981)</small> · <a href="/wiki/God_Met_Ons" title="God Met Ons">God Met Ons</a> <small>(1980-1990)</small> · <a href="/wiki/Katholiek_Politieke_Partij" title="Katholiek Politieke Partij">Katholiek Politieke Partij</a> <small>(1995-1998)</small></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Anti-Revolutionaire_Partij" title="Anti-Revolutionaire Partij">Anti-Revolutionaire Partij</a> <small>(1879-1980)</small> · <a href="/wiki/Christen-Democratische_Partij_(Nederland)" title="Christen-Democratische Partij (Nederland)">Christen-Democratische Partij</a> <small>(1905-1925)</small> · <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">Staatkundig Gereformeerde Partij</a> <small>(1918-heden)</small> · <a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">Gereformeerd Politiek Verbond</a> <small>(1948-2003)</small> · <a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">Reformatorische Politieke Federatie</a> <small>(1975-2001)</small> · <a class="mw-selflink selflink">ChristenUnie</a> <small>(2001-heden)</small></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)">Hervormd</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Vrij-Antirevolutionaire_Partij" title="Vrij-Antirevolutionaire Partij">Vrij-Antirevolutionaire Partij</a> <small>(1898-1903)</small> · <a href="/wiki/Christelijk-Historische_Kiezersbond" title="Christelijk-Historische Kiezersbond">Christelijk-Historische Kiezersbond</a> <small>(1897-1903)</small> · <a href="/wiki/Friese_Bond" title="Friese Bond">Friese Bond</a> <small>(1898-1908)</small> · <a href="/wiki/Christelijk-Historische_Partij" title="Christelijk-Historische Partij">Christelijk-Historische Partij</a> <small>(1903-1908)</small> · <a href="/wiki/Christelijk-Historische_Unie" title="Christelijk-Historische Unie">Christelijk-Historische Unie</a> <small>(1908-1980)</small> · <a href="/wiki/Hervormd-Gereformeerde_Staatspartij" title="Hervormd-Gereformeerde Staatspartij">Hervormd-Gereformeerde Staatspartij</a> <small>(1921-1946)</small> · <a href="/wiki/Vrij_Christelijk-Historischen" title="Vrij Christelijk-Historischen">Vrij Christelijk-Historischen</a> <small>(1946)</small></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">Protestants</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bond_van_Christen-Socialisten" title="Bond van Christen-Socialisten">Bond van Christen-Socialisten</a> <small>(1907-1919)</small> · <a href="/wiki/Christelijk-Sociale_Partij_(Nederland)" title="Christelijk-Sociale Partij (Nederland)">Christelijk-Sociale Partij</a> <small>(1907-1926)</small> · <a href="/wiki/Christelijk-Democratische_Unie" title="Christelijk-Democratische Unie">Christelijk-Democratische Unie</a> <small>(1926-1946)</small> · <a href="/wiki/Protestantse_Unie_(politieke_partij)" title="Protestantse Unie (politieke partij)">Protestantse Unie</a> <small>(1946-1988)</small> · <a href="/wiki/Evangelische_Volkspartij_(Nederland)" title="Evangelische Volkspartij (Nederland)">Evangelische Volkspartij</a> <small>(1980-1991)</small> · <a href="/wiki/Jezus_Leeft" title="Jezus Leeft">Jezus Leeft</a> <small>(2013-heden)</small></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Oecumene" title="Oecumene">Oecumenisch</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a> <small>(1980-heden)</small></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Politieke_partijen_in_Nederland"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_politieke_partijen_Nederland" title="Sjabloon:Navigatie politieke partijen Nederland"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_politieke_partijen_Nederland" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_politieke_partijen_Nederland&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/60px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div id="Politieke_partijen_in_Nederland" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lijst_van_politieke_partijen_in_Nederland" title="Lijst van politieke partijen in Nederland">Politieke partijen in Nederland</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><a href="/wiki/Tweede_Kamer_der_Staten-Generaal" title="Tweede Kamer der Staten-Generaal">Tweede Kamer</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Partij_voor_de_Vrijheid" title="Partij voor de Vrijheid">Partij voor de Vrijheid</a> (37) · <a href="/wiki/GroenLinks-PvdA" title="GroenLinks-PvdA">GroenLinks-PvdA</a> (25) · <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">Volkspartij voor Vrijheid en Democratie</a> (24) · <a href="/wiki/Nieuw_Sociaal_Contract" title="Nieuw Sociaal Contract">Nieuw Sociaal Contract</a> (20) · <a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a> (9) · <a href="/wiki/BoerBurgerBeweging" title="BoerBurgerBeweging">BoerBurgerBeweging</a> (7) · <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a> (5) · <a href="/wiki/Socialistische_Partij_(Nederland)" title="Socialistische Partij (Nederland)">Socialistische Partij</a> (5) · <a href="/wiki/DENK" title="DENK">DENK</a> (3) · <a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a> (3) · <a href="/wiki/Forum_voor_Democratie" title="Forum voor Democratie">Forum voor Democratie</a> (3) · <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">Staatkundig Gereformeerde Partij</a> (3) · <a class="mw-selflink selflink">ChristenUnie</a> (3) · <a href="/wiki/Volt_Nederland" title="Volt Nederland">Volt</a> (2) · <a href="/wiki/JA21" title="JA21">JA21</a> (1)</td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Eerste_Kamer_der_Staten-Generaal" title="Eerste Kamer der Staten-Generaal">Eerste Kamer</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/BoerBurgerBeweging" title="BoerBurgerBeweging">BoerBurgerBeweging</a> (16) · <a href="/wiki/GroenLinks-PvdA" title="GroenLinks-PvdA">GroenLinks-PvdA</a> (14) · <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">Volkspartij voor Vrijheid en Democratie</a> (10) · <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a> (6) · <a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a> (5) · <a href="/wiki/Partij_voor_de_Vrijheid" title="Partij voor de Vrijheid">Partij voor de Vrijheid</a> (4) · <a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a> (3) · <a href="/wiki/JA21" title="JA21">JA21</a> (3) · <a href="/wiki/Socialistische_Partij_(Nederland)" title="Socialistische Partij (Nederland)">Socialistische Partij</a> (3) · <a class="mw-selflink selflink">ChristenUnie</a> (3) · <a href="/wiki/Forum_voor_Democratie" title="Forum voor Democratie">Forum voor Democratie</a> (2) · <a href="/wiki/Volt_Nederland" title="Volt Nederland">Volt</a> (2) · <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">Staatkundig Gereformeerde Partij</a> (2) · <a href="/wiki/50PLUS" title="50PLUS">50PLUS</a> (1) · <a href="/wiki/Onafhankelijke_Politiek_Nederland" title="Onafhankelijke Politiek Nederland">Onafhankelijke Politiek Nederland</a> (1)</td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Europees_Parlement" title="Europees Parlement">Europees Parlement</a>:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Partij_voor_de_Vrijheid" title="Partij voor de Vrijheid">Partij voor de Vrijheid</a> (6) · <a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> (4) · <a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">Partij van de Arbeid</a> (4) · <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">Volkspartij voor Vrijheid en Democratie</a> (4) · <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a> (3) · <a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a> (3) · <a href="/wiki/BoerBurgerBeweging" title="BoerBurgerBeweging">BoerBurgerBeweging</a> (2) · <a href="/wiki/Volt_Nederland" title="Volt Nederland">Volt</a> (2) · <a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a> (1) · <a href="/wiki/Nieuw_Sociaal_Contract" title="Nieuw Sociaal Contract">Nieuw Sociaal Contract</a> (1) · <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">Staatkundig Gereformeerde Partij</a> (1)</td></tr></tbody></table> <p>(aantal zetels tussen haakjes) </p> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=ChristenUnie&oldid=68157476">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=ChristenUnie&oldid=68157476</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:ChristenUnie" title="Categorie:ChristenUnie">ChristenUnie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_met_grafieken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's met grafieken">Wikipedia:Pagina's met grafieken</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_waarbij_de_Graph-extensie_is_uitgeschakeld" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's waarbij de Graph-extensie is uitgeschakeld">Wikipedia:Pagina's waarbij de Graph-extensie is uitgeschakeld</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Onbereikbare_externe_link" title="Categorie:Wikipedia:Onbereikbare externe link">Wikipedia:Onbereikbare externe link</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_november_2023" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds november 2023">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds november 2023</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 23 sep 2024 om 23:36.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=ChristenUnie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-wgdzc","wgBackendResponseTime":157,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.720","walltime":"0.854","ppvisitednodes":{"value":24180,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":188595,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":81052,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":24,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":58489,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 612.592 1 -total"," 39.81% 243.861 1 Sjabloon:Appendix"," 39.36% 241.113 2 Sjabloon:Bevat"," 36.62% 224.316 1 Sjabloon:References"," 28.24% 173.008 1 Sjabloon:Infobox_politieke_partij_Nederland"," 27.58% 168.950 1 Sjabloon:Infobox_politieke_partij"," 26.91% 164.819 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 23.26% 142.503 38 Sjabloon:Citeer_nieuws"," 10.36% 63.442 2 Sjabloon:Wikidata"," 9.54% 58.471 28 Sjabloon:NL-vlag"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.088","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2645776,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5bcbddc6db-vvbz4","timestamp":"20241127095152","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"ChristenUnie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/ChristenUnie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q239539","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q239539","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2001-12-13T01:01:16Z","dateModified":"2024-09-23T22:36:01Z","headline":"Nederlandse politieke partij"}</script> </body> </html>