CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>بریدن آلت زنانه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"3cf87554-132f-4a07-8ef1-203a63aea8fc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"بریدن_آلت_زنانه","wgTitle":"بریدن آلت زنانه","wgCurRevisionId":40528262,"wgRevisionId":40085170,"wgArticleId":127206,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","صفحه‌های دارای پیوند مرده", "خطاهای CS1: فاقد periodical","خطاهای یادکرد: تاریخ","خطاهای CS1: نوشته اضافه: volume","CS1: مقدار volume طولانی","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","مقاله‌های خوب","بریدن آلت تناسلی زنان", "خشونت علیه زنان","تغییرات آلت جنسی","حقوق زنان","خشونت جنسیتی","خشونت علیه زنان در آفریقا","سلامت زنان","فرج (عضو)","فمینیسم","مامایی","خشونت علیه زنان در آسیا"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"بریدن_آلت_زنانه","wgRelevantArticleId":127206,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"بریدن_آلت_تناسلی_زنان","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":40085170,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true, "watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q208373","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options": "loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="796"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="531"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg/640px-Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="424"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="بریدن آلت زنانه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-بریدن_آلت_زنانه rootpage-بریدن_آلت_زنانه skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-نام‌گذاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نام‌گذاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>نام‌گذاری</span> </div> </a> <ul id="toc-نام‌گذاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منشأ_و_رواج_تاریخی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منشأ_و_رواج_تاریخی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>منشأ و رواج تاریخی</span> </div> </a> <ul id="toc-منشأ_و_رواج_تاریخی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_بریدن_آلت_تناسلی_زنان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_بریدن_آلت_تناسلی_زنان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>انواع بریدن آلت تناسلی زنان</span> </div> </a> <ul id="toc-انواع_بریدن_آلت_تناسلی_زنان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خطرات_پزشکی_و_روانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خطرات_پزشکی_و_روانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>خطرات پزشکی و روانی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-خطرات_پزشکی_و_روانی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های خطرات پزشکی و روانی</span> </button> <ul id="toc-خطرات_پزشکی_و_روانی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیامدهای_بهداشتی_-_روانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیامدهای_بهداشتی_-_روانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>پیامدهای بهداشتی - روانی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیامدهای_بهداشتی_-_روانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیامدهای_جنسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیامدهای_جنسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>پیامدهای جنسی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیامدهای_جنسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-راه‌های_درمانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#راه‌های_درمانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>راه‌های درمانی</span> </div> </a> <ul id="toc-راه‌های_درمانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ابعاد_حقوقی_و_بین‌المللی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ابعاد_حقوقی_و_بین‌المللی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>ابعاد حقوقی و بین‌المللی</span> </div> </a> <ul id="toc-ابعاد_حقوقی_و_بین‌المللی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-باورهای_محلی_در_مورد_ناقص‌سازی_زنان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#باورهای_محلی_در_مورد_ناقص‌سازی_زنان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>باورهای محلی در مورد ناقص‌سازی زنان</span> </div> </a> <ul id="toc-باورهای_محلی_در_مورد_ناقص‌سازی_زنان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نظریات_علوم_اجتماعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نظریات_علوم_اجتماعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>نظریات علوم اجتماعی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-نظریات_علوم_اجتماعی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های نظریات علوم اجتماعی</span> </button> <ul id="toc-نظریات_علوم_اجتماعی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سرکوب_زنان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سرکوب_زنان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>سرکوب زنان</span> </div> </a> <ul id="toc-سرکوب_زنان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ورود_به_حلقه_زنان_بالغ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ورود_به_حلقه_زنان_بالغ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>ورود به حلقه زنان بالغ</span> </div> </a> <ul id="toc-ورود_به_حلقه_زنان_بالغ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مبارزه_با_بریدن_آلت_تناسلی_زنان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مبارزه_با_بریدن_آلت_تناسلی_زنان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مبارزه_با_بریدن_آلت_تناسلی_زنان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان</span> </button> <ul id="toc-مبارزه_با_بریدن_آلت_تناسلی_زنان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مشکلات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مشکلات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۱</span> <span>مشکلات</span> </div> </a> <ul id="toc-مشکلات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برنامه‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامه‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۲</span> <span>برنامه‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامه‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مرکز_پزشکی_کمک_به_زنان_ختنه_شده" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مرکز_پزشکی_کمک_به_زنان_ختنه_شده"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۳</span> <span>مرکز پزشکی کمک به زنان ختنه شده</span> </div> </a> <ul id="toc-مرکز_پزشکی_کمک_به_زنان_ختنه_شده-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ابعاد_دینی_و_فرهنگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ابعاد_دینی_و_فرهنگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>ابعاد دینی و فرهنگی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ابعاد_دینی_و_فرهنگی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های ابعاد دینی و فرهنگی</span> </button> <ul id="toc-ابعاد_دینی_و_فرهنگی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-یهودیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#یهودیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>یهودیت</span> </div> </a> <ul id="toc-یهودیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مسیحیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مسیحیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۲</span> <span>مسیحیت</span> </div> </a> <ul id="toc-مسیحیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اسلام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اسلام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۳</span> <span>اسلام</span> </div> </a> <ul id="toc-اسلام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شیعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شیعه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۴</span> <span>شیعه</span> </div> </a> <ul id="toc-شیعه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پراکندگی_در_کشورها_و_قوانین_مرتبط" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پراکندگی_در_کشورها_و_قوانین_مرتبط"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>پراکندگی در کشورها و قوانین مرتبط</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پراکندگی_در_کشورها_و_قوانین_مرتبط-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های پراکندگی در کشورها و قوانین مرتبط</span> </button> <ul id="toc-پراکندگی_در_کشورها_و_قوانین_مرتبط-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آفریقا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آفریقا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۱</span> <span>آفریقا</span> </div> </a> <ul id="toc-آفریقا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آسیا_و_اقیانوسیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آسیا_و_اقیانوسیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۲</span> <span>آسیا و اقیانوسیه</span> </div> </a> <ul id="toc-آسیا_و_اقیانوسیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دیگر_کشورها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دیگر_کشورها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۳</span> <span>دیگر کشورها</span> </div> </a> <ul id="toc-دیگر_کشورها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-در_ادبیات_و_فیلم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#در_ادبیات_و_فیلم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>در ادبیات و فیلم</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-در_ادبیات_و_فیلم-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های در ادبیات و فیلم</span> </button> <ul id="toc-در_ادبیات_و_فیلم-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-فیلم‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فیلم‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>فیلم‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-فیلم‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">بریدن آلت زنانه</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹۴ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-94" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹۴ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Vroulike_genitale_verminking" title="Vroulike genitale verminking–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Vroulike genitale verminking" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%A7%D8%AB" title="ختان الإناث–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ختان الإناث" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%B9%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A7%B0_%E0%A6%AF%E0%A7%8C%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%97_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%95%E0%A7%B0%E0%A6%A3" title="মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতকৰণ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতকৰণ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ablaci%C3%B3n_de_cl%C3%ADtoris" title="Ablación de clítoris–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ablación de clítoris" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qad%C4%B1n_s%C3%BCnn%C9%99ti" title="Qadın sünnəti–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Qadın sünnəti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B3%D9%85%D9%87" title="قادین لارین کین کسمه–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قادین لارین کین کسمه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Жаночае абразанне–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Жаночае абразанне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%8F%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B5" title="Женско обрязване–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Женско обрязване" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%96%E0%A7%8E%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="নারী খৎনা–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নারী খৎনা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mac%27hagnerezh_reizhel_benel" title="Mac'hagnerezh reizhel benel–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Mac'hagnerezh reizhel benel" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mutilaci%C3%B3_genital_femenina" title="Mutilació genital femenina–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mutilació genital femenina" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%DB%95%D8%AA%DB%95%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%A9%DA%86%D8%A7%D9%86" title="خەتەنەکردنی کچان–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خەتەنەکردنی کچان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%BDensk%C3%A1_ob%C5%99%C3%ADzka" title="Ženská obřízka–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ženská obřízka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kvindelig_omsk%C3%A6ring" title="Kvindelig omskæring–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kvindelig omskæring" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Weibliche_Genitalverst%C3%BCmmelung" title="Weibliche Genitalverstümmelung–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Weibliche Genitalverstümmelung" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Sunet%C3%AA_c%C3%AAniyan" title="Sunetê cêniyan–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Sunetê cêniyan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BA%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CF%89%CE%BD_%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%89%CE%BD" title="Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Female_genital_mutilation" title="Female genital mutilation–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Female genital mutilation" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Virina_seksa_mutilado" title="Virina seksa mutilado–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Virina seksa mutilado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mutilaci%C3%B3n_genital_femenina" title="Mutilación genital femenina–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Mutilación genital femenina" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Naiste_suguelundite_moonutamine" title="Naiste suguelundite moonutamine–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Naiste suguelundite moonutamine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Emakumeen_genitalen_mutilazio" title="Emakumeen genitalen mutilazio–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Emakumeen genitalen mutilazio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Naisen_sukupuolielinten_silpominen" title="Naisen sukupuolielinten silpominen–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Naisen sukupuolielinten silpominen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mutilations_g%C3%A9nitales_f%C3%A9minines" title="Mutilations génitales féminines–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mutilations génitales féminines" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Ciorr%C3%BA_ball_gini%C3%BAna_ban" title="Ciorrú ball giniúna ban–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ciorrú ball giniúna ban" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ablaci%C3%B3n_de_cl%C3%ADtoris" title="Ablación de clítoris–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ablación de clítoris" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80_%E0%AA%9C%E0%AA%A8%E0%AA%A8_%E0%AA%85%E0%AA%82%E0%AA%97%E0%AA%9B%E0%AB%87%E0%AA%A6%E0%AA%A8" title="સ્ત્રી જનન અંગછેદન–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સ્ત્રી જનન અંગછેદન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gur mw-list-item"><a href="https://gur.wikipedia.org/wiki/Yabega_%C5%8Amaa_(Female_Circumcision_also_know_as_Female_Genital_Mutilation)" title="Yabega Ŋmaa (Female Circumcision also know as Female Genital Mutilation)–Frafra" lang="gur" hreflang="gur" data-title="Yabega Ŋmaa (Female Circumcision also know as Female Genital Mutilation)" data-language-autonym="Farefare" data-language-local-name="Frafra" class="interlanguage-link-target"><span>Farefare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A9%D7%97%D7%AA%D7%AA_%D7%90%D7%99%D7%91%D7%A8_%D7%94%D7%9E%D7%99%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%A9%D7%99" title="השחתת איבר המין הנשי–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="השחתת איבר המין הנשי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE_%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%97_%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8" title="महिला जननांग कर्तन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="महिला जननांग कर्तन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%BDensko_obrezivanje" title="Žensko obrezivanje–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Žensko obrezivanje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Fi_jenital_mutilasyon" title="Fi jenital mutilasyon–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Fi jenital mutilasyon" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/N%C5%91i_nemi_szervek_megcsonk%C3%ADt%C3%A1sa" title="Női nemi szervek megcsonkítása–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Női nemi szervek megcsonkítása" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%A9%D5%AC%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կանանց թլպատում–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կանանց թլպատում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Mutilation_genital_feminin" title="Mutilation genital feminin–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Mutilation genital feminin" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pemotongan_kelamin_perempuan" title="Pemotongan kelamin perempuan–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Pemotongan kelamin perempuan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Ibe_nwaany%E1%BB%8B_ugwu" title="Ibe nwaanyị ugwu–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ibe nwaanyị ugwu" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mutilazioni_genitali_femminili" title="Mutilazioni genitali femminili–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Mutilazioni genitali femminili" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%B3%E6%80%A7%E5%99%A8%E5%88%87%E9%99%A4" title="女性器切除–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="女性器切除" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90" title="ქალთა წინადაცვეთა–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქალთა წინადაცვეთა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%B3%E0%B3%86%E0%B2%AF_%E0%B2%9C%E0%B2%A8%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%97_%E0%B2%B9%E0%B2%B0%E0%B2%A3" title="ಮಹಿಳೆಯ ಜನನಾಂಗ ಹರಣ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಮಹಿಳೆಯ ಜನನಾಂಗ ಹರಣ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%AC%EC%84%B1_%EC%84%B1%EA%B8%B0_%EC%A0%88%EC%A0%9C" title="여성 성기 절제–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="여성 성기 절제" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Sinetkirina_jinan" title="Sinetkirina jinan–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Sinetkirina jinan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8F%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%80%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Аялдын жыныс органдарын жабыркаткан операциялар–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Аялдын жыныс органдарын жабыркаткан операциялар" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mutilatio_genitalium_muliebrium" title="Mutilatio genitalium muliebrium–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Mutilatio genitalium muliebrium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Moter%C5%B3_lyties_organ%C5%B3_%C5%BEalojimas" title="Moterų lyties organų žalojimas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Moterų lyties organų žalojimas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Sievie%C5%A1u_apgraiz%C4%AB%C5%A1ana" title="Sieviešu apgraizīšana–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Sieviešu apgraizīšana" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Sonnat_ka_or%C3%A8ng_bin%C3%A8%27" title="Sonnat ka orèng binè'–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Sonnat ka orèng binè'" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE_%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97_%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8" title="महिला यौनाङ्ग कर्तन–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="महिला यौनाङ्ग कर्तन" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Женско обрежување–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Женско обрежување" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%9B%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="സ്ത്രീ ലിംഗഛേദനം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സ്ത്രീ ലിംഗഛേദനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BC_%D0%B1%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%B3_%D1%8D%D1%80%D1%85%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B7%D1%8D%D1%80%D1%8D%D0%BC%D0%B4%D1%8D%D0%B3%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%82" title="Эм бэлэг эрхтний зэрэмдэглэлт–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Эм бэлэг эрхтний зэрэмдэглэлт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%97_%E0%A4%9B%E0%A5%87%E0%A4%A6%E0%A4%A8" title="स्त्रियांमधील जननांग छेदन–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="स्त्रियांमधील जननांग छेदन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Mutilasi_alat_kelamin_wanita" title="Mutilasi alat kelamin wanita–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Mutilasi alat kelamin wanita" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B9%E1%80%82%E1%80%AB_%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%93%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B7" title="မမျိုးပွားအင်္ဂါ ဖြတ်တောက်ဖယ်ရှားခြင်း ဓလေ့–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="မမျိုးပွားအင်္ဂါ ဖြတ်တောက်ဖယ်ရှားခြင်း ဓလေ့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BE_%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97_%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8" title="महिला यौनाङ्ग कर्तन–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="महिला यौनाङ्ग कर्तन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrouwelijke_genitale_verminking" title="Vrouwelijke genitale verminking–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Vrouwelijke genitale verminking" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kj%C3%B8nnslemlesting" title="Kjønnslemlesting–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kjønnslemlesting" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kvinnelig_omskj%C3%A6ring" title="Kvinnelig omskjæring–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kvinnelig omskjæring" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Mdulidwe_wa_amayi" title="Mdulidwe wa amayi–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Mdulidwe wa amayi" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AE%E0%AC%B9%E0%AC%BF%E0%AC%B3%E0%AC%BE_%E0%AC%AF%E0%AD%8C%E0%AC%A8%E0%AC%BE%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%97_%E0%AC%9B%E0%AD%87%E0%AC%A6%E0%AC%A8" title="ମହିଳା ଯୌନାଙ୍ଗ ଛେଦନ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ମହିଳା ଯୌନାଙ୍ଗ ଛେଦନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%94%E0%A8%B0%E0%A8%A4_%E0%A8%9C%E0%A8%A3%E0%A8%A8_%E0%A8%85%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%95%E0%A9%B1%E0%A8%9F-%E0%A8%B5%E0%A9%B1%E0%A8%A2" title="ਔਰਤ ਜਣਨ ਅੰਗ ਕੱਟ-ਵੱਢ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਔਰਤ ਜਣਨ ਅੰਗ ਕੱਟ-ਵੱਢ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Okaleczanie_%C5%BCe%C5%84skich_narz%C4%85d%C3%B3w_p%C5%82ciowych" title="Okaleczanie żeńskich narządów płciowych–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Okaleczanie żeńskich narządów płciowych" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D8%AA%D9%86%DB%81" title="نسوانی ختنہ–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نسوانی ختنہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%DA%9A%DA%81%D9%88_%D8%AF_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D8%A2%D9%84%DB%90_%D8%BA%D9%88%DA%85%D9%88%D9%84_%DB%8C%D8%A7_%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%88%D9%84" title="د ښځو د تناسلي آلې غوڅول یا ختنه کول–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د ښځو د تناسلي آلې غوڅول یا ختنه کول" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mutila%C3%A7%C3%A3o_genital_feminina" title="Mutilação genital feminina–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mutilação genital feminina" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mutilarea_genital%C4%83_la_femei" title="Mutilarea genitală la femei–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mutilarea genitală la femei" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Женское обрезание–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Женское обрезание" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Gusiramura_igitsina_gore" title="Gusiramura igitsina gore–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Gusiramura igitsina gore" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Female_genital_mittlin" title="Female genital mittlin–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Female genital mittlin" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%BDensko_genitalno_saka%C4%87enje" title="Žensko genitalno sakaćenje–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Žensko genitalno sakaćenje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93_%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%A2%E0%B6%B1%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%82%E0%B6%9C_%E0%B6%A1%E0%B7%9A%E0%B6%AF%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="ස්ත්‍රී ප්‍රජනකාංග ඡේදනය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ස්ත්‍රී ප්‍රජනකාංග ඡේදනය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Female_genital_mutilation" title="Female genital mutilation–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Female genital mutilation" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%BDensk%C3%A1_obriezka" title="Ženská obriezka–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ženská obriezka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mutilacija_%C5%BEenskih_genitalij" title="Mutilacija ženskih genitalij–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mutilacija ženskih genitalij" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Kuchekwa_kwenhengo_yemunhukadzi" title="Kuchekwa kwenhengo yemunhukadzi–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Kuchekwa kwenhengo yemunhukadzi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Gudniinka_Fircooniga" title="Gudniinka Fircooniga–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Gudniinka Fircooniga" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjymtimi_gjenital_fem%C3%ABror" title="Gjymtimi gjenital femëror–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjymtimi gjenital femëror" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%BE_%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9B%D0%B5%D1%9A%D0%B5_%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B0" title="Генитално сакаћење жена–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Генитално сакаћење жена" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Tilondza_esitfweni_samake_sangasese" title="Tilondza esitfweni samake sangasese–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Tilondza esitfweni samake sangasese" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Ho_bolotsa_basadi" title="Ho bolotsa basadi–سوتوی جنوبی" lang="st" hreflang="st" data-title="Ho bolotsa basadi" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="سوتوی جنوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kvinnlig_k%C3%B6nsstympning" title="Kvinnlig könsstympning–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kvinnlig könsstympning" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ukeketaji" title="Ukeketaji–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ukeketaji" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%86%E0%AE%A3%E0%AF%8D_%E0%AE%89%E0%AE%B1%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81_%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AF%88%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="பெண் உறுப்பு சிதைப்பு–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பெண் உறுப்பு சிதைப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pagtutuli_ng_babae" title="Pagtutuli ng babae–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pagtutuli ng babae" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kad%C4%B1n_s%C3%BCnneti" title="Kadın sünneti–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kadın sünneti" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/%C6%86bea_awode_s%C9%9Be" title="Ɔbea awode sɛe–توی‌یایی" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Ɔbea awode sɛe" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="توی‌یایی" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D1%96%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%B5_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%96%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Жіноче обрізання–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Жіноче обрізання" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D8%AA%D9%86%DB%81" title="نسوانی ختنہ–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نسوانی ختنہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ayollar_xatnasi" title="Ayollar xatnasi–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ayollar xatnasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BA%AFt_%C3%A2m_v%E1%BA%ADt" title="Cắt âm vật–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cắt âm vật" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AE%8B%E5%89%B2%E5%A5%B3%E6%80%A7%E7%94%9F%E6%AE%96%E5%99%A8" title="残割女性生殖器–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="残割女性生殖器" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AE%8B%E5%89%B2%E5%A5%B3%E6%80%A7%E7%94%9F%E6%AE%96%E5%99%A8" title="残割女性生殖器–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="残割女性生殖器" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AE%98%E5%89%B2%E5%A5%B3%E9%99%B0" title="殘割女陰–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="殘割女陰" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q208373#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&stable=1"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&stable=0&redirect=no" title="نمایش این صفحه همراه با تغییرات در حال انتظار [v]" accesskey="v"><span>پیش‌نویس تغییرات</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&stable=1"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&stable=0&redirect=no"><span>پیش‌نویس تغییرات</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&oldid=40085170" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&id=40085170&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AF%25D9%2586_%25D8%25A2%25D9%2584%25D8%25AA_%25D8%25B2%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%2587"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AF%25D9%2586_%25D8%25A2%25D9%2584%25D8%25AA_%25D8%25B2%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%2587"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&bookcmd=render_article&arttitle=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&oldid=40528262&writer=rl"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Female_genital_mutilation" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q208373" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-good-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A8" title="این یک مقالهٔ خوب است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید."><img alt="این یک مقالهٔ خوب است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Symbol_star2.svg/19px-Symbol_star2.svg.png" decoding="async" width="19" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Symbol_star2.svg/29px-Symbol_star2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Symbol_star2.svg/39px-Symbol_star2.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>بررسی‌شده</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&redirect=no" class="mw-redirect" title="بریدن آلت تناسلی زنان">بریدن آلت تناسلی زنان</a>)</span><br /> <div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">وضعیت نسخهٔ صفحه</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">این یک نسخهٔ بررسی‌شده از صفحه است</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet
							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="بستن" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium
							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">این <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌پدیا:تغییرات در حال انتظار">نسخهٔ پایداری</a> است که در <i>۱۹ اوت ۲۰۲۴</i> <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&type=review&page=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:Badtitle/Message">بررسی شده است</a>. ۸ <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:Badtitle/Message&oldid=40085170&diff=cur">تغییر در حال انتظار</a> نیازمند بازبینی هستند.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_(cropped)_2.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Billboard with surgical tools covered by a red X. Sign reads: STOP FEMALE CIRCUMCISION. IT IS DANGEROUS TO WOMEN'S HEALTH. FAMILY PLANNING ASSOCIATION OF UGANDA" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg/320px-Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg" decoding="async" width="320" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg/480px-Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg/640px-Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg 2x" data-file-width="787" data-file-height="522" /></a></span><div class="infobox-caption">یک بنر تبلیغاتی در نفی مثله‌کردن جنسی زنان در جاده‌ای در <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DA%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کاپچوروا (صفحه وجود ندارد)">کاپچوروا</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">تعریف</th><td class="infobox-data">تعریف در سال ۱۹۹۷ توسط <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان بهداشت جهانی">سازمان بهداشت جهانی</a>، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%81" title="یونیسف">یونیسف</a> و <a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="صندوق جمعیت سازمان ملل متحد">صندوق جمعیت سازمان ملل متحد</a> به عنوان «برداشتن جزئی یا کامل بخش خارجی آلت زنانه یا هرگونه آسیب به آلت زنانه به دلایل غیر پزشکی» شناخته می‌شود</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">محدوده</th><td class="infobox-data">متمرکز در ۲۷ کشور در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="کردستان عراق">کردستان عراق</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a><sup class="reference nowrap"><span title="صفحه / موقعیت: 5">: 5 </span></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">اعداد</th><td class="infobox-data">بیش از ۲۰۰ میلیون زن تا سال ۲۰۱۶</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">سن</th><td class="infobox-data">چند روز پس از تولد تا بلوغ<sup class="reference nowrap"><span title="صفحه / موقعیت: 50">: 50 </span></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">گستردگی</th><td class="infobox-data"></td></tr><tr><td colspan="2"><table class="mw-collapsible mw-collapsed" style="width:100%;"> <tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em;"><div style="margin:0 3.5em">بین ۱۵–۴۹ سالگان</div></th> </tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data">منبع: یونیسف، فوریه ۲۰۱۶ <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a> (۹۸٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="گینه">گینه</a> (۹۷٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a> (۹۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a> (۹۰٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a> (۸۹٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> (۸۷٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a> (۸۷٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a> (۸۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a> (۷۶٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a> (۷۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> (۷۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a> (۶۹٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="لیبریا">لیبریا</a> (۵۰٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a> (۴۵٪)</li></ul></div><br /> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a> (۴۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a> (۳۸٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a> (۲۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a> (۲۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a> (۲۴٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> (۲۱٪)</li><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> (۱۹٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a> (۱۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a> (۹٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> (۸٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88" title="توگو">توگو</a> (۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a> (۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a> (۲٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a> (۱٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a> (۱٪)</li></ul></div> </td></tr></tbody></table> </td></tr><tr><td colspan="2"><table class="mw-collapsible mw-collapsed" style="width:100%;"> <tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em;"><div style="margin:0 3.5em">بین ۰–۱۴ سال</div></th> </tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data">منبع: یونیسف، فوریه ۲۰۱۶ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a> (۵۶٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a> (۵۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> (۴۹٪, ۰–۱۱)</li><li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="گینه">گینه</a> (۴۶٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a> (۳۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a> (۳۲٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a> (۳۰٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> (۲۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a> (۱۷٪)</li><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> (۱۵٪)</li><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> (۱۴٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a> (۱۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a> (۱۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a> (۱۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a> (۱۰٪)</li><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> (۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a> (۱٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a> (۱٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a> (۱٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88" title="توگو">توگو</a> (۰٫۳٪)</li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a> (۰٫۲٪)</li></ul></div> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p><b>بریدن آلت زنانه</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Female Genital Cutting</span></span>)، همچنین شناخته شده به <b>ختنه زنان</b>،<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <b>ناقص‌سازی جنسی زنان</b> و <b>مثله کردن جنسی زنان</b>،<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بر اساس تقسیم‌بندی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان بهداشت جهانی">سازمان بهداشت جهانی</a> به یکی از چهار عمل زیر اشاره دارد: <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="مثله کردن">مثله کردن</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت زنانگی">آلت زنانگی</a> از نوع اول شامل برداشتن جزئی یا کلی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> و/یا غلفه‌است (کلیتوریکتومی)،<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نوع دوم شامل برداشتن جزئی یا کلی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> و لب‌های کوچک <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فرج</a> با/بدون بریدن لب‌های بزرگ فرج، نوع سوم شامل تنگ کردن مجرای مهبل با ایجاد یک مهر و موم پوششی با قطع کردن و تغییر مکان دادن لب‌های کوچک فرج و/یا لب‌های بزرگ فرج، با یا بدون برش کلیتوریس، و نوع چهارم شامل هرگونه عمل خطرناک دیگر بر روی آلت تناسلی زنان به مقصودی غیر پزشکی مانند: سوراخ کردن، سوزن زدن، شکافتن و غیره می‌باشد.<sup id="cite_ref-WHO_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> بریدن آلت جنسی زنان تحت عنوان «سنت و آیین» را مردود و عمل ناقص‌سازی اندام جنسی زن را مصداق بارز «<a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87" title="شکنجه">شکنجه</a>» می‌داند.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این عمل پیامدهای منفی بسیاری بر سلامت و روان دختران و زنان دارد.<sup id="cite_ref-WHO_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ میلادی، برش دستگاه تناسلی زنان به شکل عمده‌ای مشکلی پزشکی در نظر گرفته می‌شد، ولی از سال ۱۹۹۰ میلادی به بعد گفتمان‌های پیرامون این موضوع به نقض حقوق اصلی انسانی نیز توجه می‌کنند<sup id="cite_ref-EWIC_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این عمل نقض حقوق اساسی زنان و کودکان شمرده می‌شود.<sup id="cite_ref-Yemen_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yemen-7"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-unicef_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-unicef-9"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-unicefA_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-unicefA-10"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از سال ۲۰۰۳ میلادی، <a href="/wiki/%DB%B6_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="۶ فوریه">۶ فوریه</a> به عنوان <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز بین‌المللی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان">روز بین‌المللی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان</a> نامگذاری شده‌است.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> برنامه‌ای برای کاهش قابل ملاحظه میزان انجام این عمل تا سال ۲۰۱۵ دارد و اقداماتی برای برچیدن این رسم در دو سطح جامعه و ملی پیشنهاد کرده‌است.<sup id="cite_ref-WHO_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گمان می‌رود که ظهور آداب مربوط به بریدن آلت تناسلی زنان برای اولین بار در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مصر باستان">مصر باستان</a> در دره رود نیل اتفاق افتاده باشد، و از آنجا به نواحی اطراف مانند حوزه رود نیل، شمال شرقی و غرب آفریقا گسترش یافته باشد.<sup id="cite_ref-EWIC_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک نظریه می‌گوید: این رسم هدفش جلوگیری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اختلالات جنسی">اختلالات جنسی</a> نبوده‌است، بلکه نوعی <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="مناسک گذار">مناسک گذار</a> به حساب می‌آمده‌است که ریشه آن در افسانه‌های بدویان مصری و دیگر مردمان آفریقا یافت می‌شود.<sup id="cite_ref-EoI_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بریدن آلت تناسلی زنان به صورت سنتی در بیش از ۳۰ کشور جهان انجام می‌شود که بیشتر آن‌ها <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقایی</a> هستند. این عمل بر روی بسیاری از زنان مهاجر <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقای‌تبار</a> ساکن در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آمریکای شمالی">آمریکای شمالی</a>، انجام شده‌است.<sup id="cite_ref-IEMF_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-IEMF-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در میان کشورهای فارسی زبان، در جنوب و غرب <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> این رسم وجود دارد.<sup id="cite_ref-dw-world_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-dw-world-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به گزارش <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="بنیاد جمعیت سازمان ملل">بنیاد جمعیت سازمان ملل</a> تعداد زنان ختنه شده در جهان ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون بوده و هر ساله سه میلیون دختر دیگر نیز در معرض این خطر هستند.<sup id="cite_ref-Yemen_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Yemen-7"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در طی سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۶ میزان زنان ختنه شده به صورت تدریجی رو به کاهش بوده‌است.<sup id="cite_ref-unicefA_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-unicefA-10"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این عمل را به دلیل باورهای سنتی جنسی، اجتماعی، باورهای غیر علمی طبی و زیبایی‌شناختی، و مذهبی انجام می‌دهند.<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در کشورهایی که انجام این عمل مرسوم است، امکان دارد به‌صورت خیلی پراکنده و غیرمنظم مرسوم باشد یا تقریباً توسط همه مردمان آن کشور انجام شود. رابطه مشخصی بین انجام این رسم و مذهب خاصی نیز وجود ندارد: به عنوان مثال در ناحیه‌ای در جنوب <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a> پنج <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="گروه نژادی">گروه نژادی</a> برش <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a> را انجام می‌دهند ولی یکی از آن‌ها مسلمان است، دو تا از آن‌ها عمدتاً <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحی</a> هستند، و دوتای دیگر مذهب سنتی‌شان را دارند.<sup id="cite_ref-EoR_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پیرامون موضع‌گیری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> در قبال ناقص‌سازی جنسی زنان سخن بسیار رفته‌است. قرآن در مورد ختنه زنان صحبتی نمی‌کند، اما احادیث متناقضی در رد و حرمت آن روایت شده‌است. در میان امامان اهل سنت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="احمد حنبل">احمد حنبل</a> آن را مکرومه (عمل نجیب) می‌دانست؛<sup id="cite_ref-EWIC_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شافعیان">شافعیان</a> ختنه زنان را در حد بریدن پوست کوچکی که در نوک دستگاه جنسی زنان قرار دارد واجب می‌دانند.<sup id="cite_ref-EoR_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در میان شیعیان به‌جز یک استثنا (فرقه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="مستعلوی">مستعلوی</a>) شیوع ندارد.<sup id="cite_ref-EWIC_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> موضع‌گیری مراجع شیعه متفاوت است. عده‌ای آن را مستحب می‌دانند و برخی دیگر سنتی جاهلی‌اش می‌دانند که در صورت آسیب‌رسانی جسمی حرام است. ختنه زنان در میان <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="فلاشا">یهودیان اتیوپی</a> نیز دیده می‌شود هر چند که بین یهودیان در دوران باستان مرسوم نبوده و نامی از آن در <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="عهد عتیق">عهد عتیق</a> یا <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="عهد جدید">عهد جدید</a> نیامده‌است.<sup id="cite_ref-EoR_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام‌گذاری"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85.E2.80.8C.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>نام‌گذاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: نام‌گذاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg" class="mw-file-description"><img alt="تصویر یک زن جوان برهنه، ظاهراً بیهوش، که به پشت روی مردی در جنگل خوابیده است. دو زن کشاله ران او را لمس می کنند در حالی که گروهی از زنان شلوار به تن نگاه می کنند." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg/220px-Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg/330px-Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg/440px-Excision_operation_being_performed_on_a_Mbakwa-Manja_girl._Wellcome_M0006267.jpg 2x" data-file-width="3738" data-file-height="2813" /></a><figcaption>ختنه کردن یک زن جوان در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اوبانگی-شاری">اوبانگی-شاری</a> در آغاز قرن بیستم.</figcaption></figure>ختنه زنان و نام‌های سنتی</dt></dl> <p>یافتن نام مناسب برای اشاره به برش دستگاه تناسلی زنان برش موضوعی جدال‌برانگیز بوده‌است. به صورت سنتی از کلمه «ختنه زنان» استفاده می‌شده‌است. این کلمه در متون فقهی اسلامی و همچنین در متون <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم‌شناسی">مردم‌شناسان</a> مرسوم است.<sup id="cite_ref-EWIC_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-RHHR_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-RHHR-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این رسم در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="بندر کنگ">بندر کنگ</a> «تیغ سنت و فرهنگ» خوانده می‌شود.<sup id="cite_ref-Kang_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kang-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اهالی مالزی آن را گوساران<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (به معنی «حقیقت سوهان زدن دندان‌ها» می‌خوانند) زیرا در غروب قبل از سوهانی خیالی به دندان‌ها زده می‌شود.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%87" title="جاوه">جاوه</a> آن را «سنت» می‌خوانند. اهالی <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A3%D8%A8" title="موأب">موأب</a> آن را «سرّ» می‌خوانند زیرا عموماً این کار به صورت مخفیانه انجام می‌شود و مردان از آن آگاه نمی‌شوند. همچنین ختنه زنان و مردان گاهی «طهر» نیز خوانده می‌شود.<sup id="cite_ref-EoI_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در متون اسلامی و عربی، «خفض» یا «خفاض» به صورت خاص در اشاره به ختنه زنان استفاده می‌شود در حالی که الفاظ «ختن» یا «ختان» برای هم مرد و هم زن استفاده می‌شود.<sup id="cite_ref-EoI_12-2" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در اینجا خفض در لغوی‌اش به معنی «کاستن» به کار رفته‌است.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>مثله کردن جنسی زنان</dt></dl> <p>از اواخر دهه هفتاد میلادی لغت Female Genital Mutilation (FGM)‎‏(معنی لغوی: <i>«مثله‌کردن آلت تناسلی زنان»</i>) مورد استقبال قرار گرفت؛<sup id="cite_ref-WHO_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و در سال ۱۹۹۰، این واژه در <i>سومین کنفرانس کمیته بین آفریقایی در مورد مناسک سنتی که بر سلامت زنان و کودکان تأثیر دارد</i> (IAC)<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در آدیس آبابا، اتیوپی، پذیرفته شد. یک سال بعد، سازمان بهداشت جهانی (سازمان تخصصی زیر مجموعه سازمان ملل) به سازمان ملل توصیه نمود تا این واژه را بکار گرفته شود. به‌دنبال این توصیه، این واژه به‌طور گسترده در اسناد سازمان ملل مورد استفاده قرار گرفت.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>برگزیدن این نام جدید به دلایلی چند بود. از آنجا که ضررهای این عمل امروزه شناخته شده‌است استفاده از این لفظ بار معنایی سنگینی مبنی بر مضر بودن و خطرناک بودن آن داشته، ناقض حقوق زنان و غیرانسانی بودن آن نشان داده می‌شود. امید می‌رفت که که پذیرش این نام، رایزنی‌های بین‌المللی جهت مبارزه با این رسم را تسهیل نماید.<sup id="cite_ref-WHO_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> علاوه بر این به دلیل اینکه شباهتی بین این عمل و ختنهٔ مردان وجود ندارد،<sup id="cite_ref-RHHR_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-RHHR-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> استفاده از لفظ <i>ختنه</i> هنگام نقد ختنه زنان ممکن است باعث توهین به یهودیان و مسلمانانی که ختنه مردان را انجام می‌دهند بشود،<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بریدن آلت تناسلی زنان تفاوت‌های بنیادین با ختنه دارد. ختنه زنان برخلاف ختنه مردان پس از زمان عمل باعث ایجاد ناراحتی می‌شود و پاسخ جنسی شخص را کاهش می‌دهد. همچنین برخلاف ختنه مردان بخشی از قصد انجامش مهار جنسی شخص ختنه شده می‌باشد.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>استفاده از لفظ «مثله‌کردن زنان» منتقدینی داشته‌است. منتقدان استدلال می‌کنند این کلمه واژه‌ای تحقیرآمیز و ارزشی بوده، زیرا قصد آزار دادن و مثله‌کردن را به کل افراد یک جامعه نسبت می‌دهد (در حالی که چنین چیزی در اکثر موارد صحت ندارد)<sup id="cite_ref-EWIC_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و ممکن است زنانی که تحت این عمل قرار گرفته‌اند و خود را مثله شده نمی‌یابند و خانواده‌شان را مثله‌گر نمی‌دانند، این توصیف را توهینی به خود و به خانواده‌شان بپندارند.<sup id="cite_ref-EWIC_6-6" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-RHHR_17-2" class="reference"><a href="#cite_note-RHHR-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گروه فعالان زن آفریقایی برای تحقیق و توسعه *<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ضمن اعلام مخالفت با برش دستگاه تناسلی زنان، استفاده از کلمهٔ «مثله‌کردن جنسی زنان» را به شدت محکوم کرده و استفاده از این‌گونه کلمات تحقیرآمیز را مصداق نژادپرستی و روحیه تخاصمی غربی‌ها دانسته‌است.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>بریدن آلت تناسلی زنان</dt></dl> <p>از اواخر دهه نود عبارت Female Genital Cutting (FGC)‎‏ (معنی لغوی: «بریدن آلت تناسلی زنان») نیز در متون علمی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گرفت.<sup id="cite_ref-WHO_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>رواج حال حاضر نام‌ها</dt></dl> <p>به گفتهٔ سازمان بهداشت جهانی شواهدی وجود داشت که لفظ مثله‌کردن زنان مقاومت‌هایی در سطح جوامع به وجود می‌آورد و مبارزه با این رسم را در سطح جوامع بومی مشکل می‌نماید؛ بنابراین با توجه به اهمیت و نیاز به استفاده از واژهٔ «مثله‌سازی» در سطح سیاست‌گذاری کلان و همچنین نیاز هم‌زمان به استفاده از عبارتی با پیش‌قضاوت‌برانگیزی کمتر در سطح جوامع بومی، لفظ «برش/مثله‌کردن جنسی زنان» توسط سازمان‌های وابسته به سازمان ملل نظیر یونسکو به کار می‌رود. البته تمام سازمان‌های وابسته به سازمان ملل موافقت کرده‌اند که به عنوان یک ابزار در رایزنی‌های خود از<i> «مثله‌کردن جنسی زنان»</i> استفاده نمایند.<sup id="cite_ref-WHO_4-6" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>ناقص‌سازی جنسی زنان</dt></dl> <p>برخی منابع فارسی‌زبان لفظ «ناقص‌سازی جنسی زنان» را برای این عمل به کار می‌برند.<sup id="cite_ref-Yemen_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-Yemen-7"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-dw-world_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-dw-world-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>دغدغه‌های مردم‌شناختی</dt></dl> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بریدن آلت تناسلی زنان از دیدگاه مردم‌شناسان">بریدن آلت تناسلی زنان از دیدگاه مردم‌شناسان</a></div> <p><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بریدن آلت تناسلی زنان از دیدگاه مردم‌شناسان">نام‌گذاری بریدن آلت تناسلی زنان</a> موضوع مجادله برانگیزی برای مردم شناسان بوده‌است.<sup id="cite_ref-Mac_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mac-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی از مردم‌شناسان با اصرار بر احترام به عقاید و سنن فرهنگ‌ها نامگذاری «مثله‌کردن جنسی زنان» را رد کرده و به جای آن عناوینی مانند «جراحی سنتی زنان» را پیشنهاد می‌کنند؛ پیشنهادی که توسط برخی محققان دیگر به دلیل غلط‌انداز بودنش مورد نقد قرار گرفته‌است.<sup id="cite_ref-Mac_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mac-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="رده:فمینیسم">مجموعه مقاله‌های</a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle"><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="فمینیسم">فمینیسم</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Venus_symbol_(heavy_pink).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg/80px-Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg/120px-Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg/160px-Venus_symbol_%28heavy_pink%29.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">گرایش‌های فمینیسم</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست گرایش‌های فمینیسم (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a>  •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم آمازون (صفحه وجود ندارد)">آمازون</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="فمینیسم اقتدارگریز">اقتدارگریز</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="فمینیسم بی‌خدا">بی‌خدا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فمینیسم سیاه‌پوستی">سیاه‌پوستی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمنیسم چیکانا (صفحه وجود ندارد)">چیکانا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم مسیحی (صفحه وجود ندارد)">مسیحی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم‌های کنون‌خواه (صفحه وجود ندارد)">کنون‌خواه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="فمینیسم فرهنگی">فرهنگی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمنیسم مجازی (صفحه وجود ندارد)">مجازی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فمینیسم تفاوت‌گرا">تفاوت‌های فردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="اکوفمینیسم">اکو</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم جنسیت و برابری (صفحه وجود ندارد)">جنسیت و برابری</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B7%D9%84%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم برابری طلب (صفحه وجود ندارد)">برابری طلب</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمنیسم چاق (صفحه وجود ندارد)">چاق</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم ساخت گرای فرانسوی (صفحه وجود ندارد)">ساخت گرای فرانسوی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم جنسیت و برابری (صفحه وجود ندارد)">جنسیت</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فمینیسم جهانی">جهانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فمینیسم فردگرا">فردگرا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فمینیسم اسلامی">اسلامی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم یهودی (صفحه وجود ندارد)">یهودی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لزبین فمینیسم">همجنس‌گرا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="فمینیسم لیبرال">لیبرال</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="فمینیسم ماتیکی">ماتیکی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فمینیسم مارکسیستی">مارکسیست</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فمینیسم ماتریالیستی">ماتریالیستی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%86%D9%88" title="فمینیسم نو">نو</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم پسااستعماری (صفحه وجود ندارد)">پسااستعماری</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="فمینیسم پست‌مدرن">پست‌مدرن</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B6%D8%AF_%D8%B3%D9%82%D8%B7_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فمینیسم ضد سقط جنین">ضد سقط جنین</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتوفمینیسم">پروتوفمینیست</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84" title="فمینیسم رادیکال">رادیکال</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم جدایی‌طلب (صفحه وجود ندارد)">جدایی‌طلب</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3_%D9%85%D8%AB%D8%A8%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم جنس مثبت (صفحه وجود ندارد)">جنس-مثبت</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="فمینیسم سوسیالیست">سوسیالیست</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم نقطه‌نظر (صفحه وجود ندارد)">نقطه‌نظر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="الهیات فمینیستی">الهیات</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم جهان‌سوم (صفحه وجود ندارد)">جهان‌سوم</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ترنس‌فمینیسم">ترنس‌فمینیسم</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زن‌گرایی (صفحه وجود ندارد)">زن‌گرایی</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">مفاهیم</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آزار جنسی">آزار جنسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87" title="اثرات فمینیسم بر جامعه">اثرات فمینیسم بر جامعه‎</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اصلاح زبان فمینیستی">اصلاح زبان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="برتری مردانه">برتری مردانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="برابری جنسیتی">برابری جنسیتی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="بهداشت زنان">بهداشت زنان</a> •  <a class="mw-selflink selflink">بریدن آلت زنانه</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتوفمینیسم">پروتوفمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="پسافمینیسم">پسافمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="توانمندسازی زنان">توانمندسازی زنان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنبش فمینیستی">جنبش فمینیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنبش حق رأی زنان آفریقایی آمریکایی">جنبش حق رأی زنان آفریقایی آمریکایی</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="هنر فمینیستی">جنبش هنری فمینیستی</a>) •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="حقوق زنان">حقوق زنان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="خشونت علیه زنان">خشونت علیه زنان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دین مادرسالاری">دین مادرسالاری</a> •  روز جهانی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="روز جهانی دختر">دختر</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز جهانی زنان">زنان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="زنان در نیروی کار">زنان در نیروی کار</a>  •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="زنان و برابری‌خواهی">زنان و برابری‌خواهی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زن‌ستیزی">زن‌ستیزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="زن‌کشی">زن‌کشی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%A1%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="شیءانگاری جنسی">شیءانگاری جنسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ضدفمینیسم">ضدفمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%81%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="طرفداران فمینیسم">طرفداران فمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%82%D8%B7_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فضای فقط زنانه">فضای فقط زنانه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="فمینیسم در فرهنگ">فمینیسم در فرهنگ</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%88_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فمینیسم و رسانه">فمینیسم و رسانه</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="قتل ناموسی">قتل ناموسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="نرینگی سمی">نرینگی سمی</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">نظریه‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="روش فمینیستی">روش فمینیستی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="مطالعات جنسیت">مطالعات جنسیت</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="جریان‌سازی جنسیتی">جریان‌سازی جنسیتی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زن‌کانونی">زن‌کانونی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="کیریارکی">کیریارکی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="نگاه مردان">نگاه مردان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مادرسالاری">مادرسالاری</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="مطالعات زنان">مطالعات زنان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="مطالعات مردان">مطالعات مردان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پدرسالاری">پدرسالاری</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نوشتار زنانه">نوشتار زنانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="انسان‌شناسی فمینیستی">انسان‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="باستان‌شناسی فمینیستی">باستان‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="هنر فمینیستی">هنر</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نقد هنری فمینیستی">نقد هنری</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نقد ادبی فمینیستی">نقد ادبی</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی فمینیستی">زیست‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="برابری جنسیتی">برابری جنسیتی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اقتصاد فمینیستی">اقتصاد</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تحلیل گفتمان پساساختارگرایانه فمینیستی">تحلیل گفتمان پساساختارگرایانه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نظریه سیاسی فمینیستی">نظریه سیاسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="علوم تربیتی فمینیستی">علوم تربیتی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="معرفت‌شناسی فمینیستی">معرفت‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="الهیات فمینیستی">الهیات</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="الهیات زن‌گرایانه">الهیات زن‌گرایانه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سکس‌شناسی فمینیستی">سکس‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه‌شناسی فمینیستی">جامعه‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نظریه حقوقی فمینیستی">نظریهٔ حقوقی</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="هنر فمینیستی">هنر</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نقد ادبی فمینیستی">نقد ادبی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" title="نظریه فمینیستی سینما">نظریهٔ فیلم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="بوم‌شناسی سیاسی فمینیستی">بوم شناسی سیاسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="فمینیسم و معماری مدرن">معماری</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مکاتب فمینیستی جرم‌شناسی">جرم‌شناسی</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AE%D8%B7_%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیدگاه خط سیر فمینیستی">دیدگاه خط سیر</a>) •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جغرافیای فمینیستی">جغرافیا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فلسفه فمینیستی">فلسفه</a> (<a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="زیبایی‌شناسی فمینیستی">زیبایی‌شناسی</a>  •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تجربه‌گرایی فمینیستی">تجربه‌گرایی</a>  •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="معرفت‌شناسی فمینیستی">معرفت‌شناسی</a>  •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اخلاق فمنیستی">اخلاق</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اخلاق عدالت فمینیستی">اخلاق عدالت</a>)  •  <a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اگزیستانسیالیسم فمینیستی">اگزیستانسیالیسم</a>  •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="متافیزیک فمینیستی">متافیزیک</a>  •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فلسفه علم فمینیستی">فلسفه علم</a>) •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C" title="فمینیسم موضعی">موضعی</a>  •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="روان‌شناسی فمینیستی">روان‌شناسی</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="درمان فمنیستی">درمان</a>) •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جنگ‌های جنسی فمینیستی">جنگ‌های جنسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سکس‌شناسی فمینیستی">سکس‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="فمینیسم در روابط بین‌الملل">روابط بین‌الملل</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازه‌انگاری فمینیستی">سازه‌انگاری</a>) •  <a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اگزیستانسیالیسم فمینیستی">اگزیستانسیالیسم</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نظریه فمینیستی در مطالعات دانشگاهی (صفحه وجود ندارد)">مطالعات دانشگاهی</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="تاریخ فمینیسم">تاریخ فمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="تاریخ زنان">تاریخ زنان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پورنوگرافی فمینیستی">پورنوگرافی</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">جنبش‌ها و ایدئولوژی‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فمینیسم تحلیلی">فمینیسم تحلیلی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%81%D8%A7" title="فانتیفا">فانتیفا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B6%D8%AF%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="فمینیسم ضدپورنوگرافی">فمینیسم ضدپورنوگرافی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سایبرفمینیسم">سایبرفمینیسم</a> •  (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تعامل فمینیستی انسان و رایانه">اچ‌سی‌آی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فمینیسم شبکه‌ای">شبکه‌ای</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بوم‌فمینیسم">بوم‌فمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="فمینیسم اصلاح نژادی">اصلاح نژادی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فمینیسم فردگرا">فمینیسم فردگرا</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="فمینیسم ماتیکی">فمینیسم ماتیکی</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C#فمینیسم_پاشنه" title="فمینیسم ماتیکی">فمینیسم پاشنه</a>)) •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="فمینیسم لیبرال">لیبرال</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فمینیسم تفاوت‌گرا">تفاوت‌گرا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="فمینیسم برابری">برابری</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="فمینیسم اجتماعی">اجتماعی</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="فمینیسم کارگری">کارگری</a>)) •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="فمینیسم لیبرترین">فمینیسم لیبرترین</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فمینیسم پساساختارگرایانه">پساساختارگرایی</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="فمینیسم پست‌مدرن">پست‌مدرن</a>) •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84" title="فمینیسم رادیکال">رادیکال</a> •  (<a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="فمینیسم فرهنگی">فرهنگی</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="لزبینیسم سیاسی">لزبینیسم سیاسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جدایی‌طلبی فمینیستی">جدایی‌طلبی فمینیستی</a>) •  <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="تکنوفمینیسم">تکنوفمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="جنبش آزادی‌بخش زنان">جنبش آزادی‌بخش زنان</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="فمینیسم بی‌خدا">بی‌خدا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم بودایی (صفحه وجود ندارد)">بودایی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم مسیحی (صفحه وجود ندارد)">مسیحی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%87" title="جنبش الهه">جنبش الهه</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">تاریخ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="تاریخ فمینیسم">تاریخ فمینیسم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="موج اول فمینیسم">موج‌اول</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="موج دوم فمینیسم">موج‌دوم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="موج سوم فمینیسم">موج‌سوم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="موج چهارم فمینیسم">موج‌چهارم</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">حق رأی زنان</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیر تاریخی حق رای زنان (صفحه وجود ندارد)">در طول تاریخ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="حق رای">حق رای</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="حق رأی زنان">برپایه کشور</a>  •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="حقوق زنان در کانادا (صفحه وجود ندارد)">کانادا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق رای زنان در نیوزلند (صفحه وجود ندارد)">نیوزلند</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق رای زنان در برتانیا (صفحه وجود ندارد)">بریتانیا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق رای زنان در آمریکا (صفحه وجود ندارد)">امریکا</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">فمینیسم در کشورها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:جنبش‌های زنان">جنبش‌های زنان در جهان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جنبش زنان در خاورمیانه">خاورمیانه</a> •  ایران (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش زنان ایران">جنبش</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حقوق زنان در ایران">حقوق</a>) •  افغانستان (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنبش حقوق زنان در افغانستان">جنبش</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حقوق زنان در افغانستان">حقوق</a>)  •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="جنبش زنان ترکیه">ترکیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="فمینیسم در چین">چین</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B5%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در مصر (صفحه وجود ندارد)">مصر</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فمینیسم در فرانسه">فرانسه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فمینیسم در هند">هند</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در ایرلند (صفحه وجود ندارد)">ایرلند</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="فمینیسم در ژاپن">ژاپن</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در نپال (صفحه وجود ندارد)">نپال</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقش زنان در انقلاب نیکاراگوئه (صفحه وجود ندارد)">نیکاراگوئه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در لهستان (صفحه وجود ندارد)">لهستان</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در اوکراین (صفحه وجود ندارد)">اوکراین</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="فمینیسم در عربستان سعودی">عربستان سعودی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="فمینیسم در بریتانیا">بریتانیا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فمینیسم در آمریکا (صفحه وجود ندارد)">آمریکا</a> • <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ژنولوژی">کردستان</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="فمینیسم در اسرائیل">اسرائیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="رده:حقوق زنان بر پایه کشور">حقوق زنان در کشورها</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content plainlist" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">لیست‌ها و فهرست‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست مقالات فمینیستی (صفحه وجود ندارد)">مقالات</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیست فمینیست‌ها (صفحه وجود ندارد)">فمینیست‌ها</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فهرست ادبیات فمینیستی">ادبیات</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیست فمینیست‌های کنون‌خواه (صفحه وجود ندارد)">فمینیسم کنون‌خواه</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:مفاهیم فمینیسم"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بحث الگو:مفاهیم فمینیسم"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مفاهیم فمینیسم"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منشأ_و_رواج_تاریخی"><span id=".D9.85.D9.86.D8.B4.D8.A3_.D9.88_.D8.B1.D9.88.D8.A7.D8.AC_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DB.8C"></span>منشأ و رواج تاریخی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: منشأ و رواج تاریخی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Circumcision_Sakkara_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Circumcision_Sakkara_3.jpg/250px-Circumcision_Sakkara_3.jpg" decoding="async" width="250" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Circumcision_Sakkara_3.jpg/375px-Circumcision_Sakkara_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f2/Circumcision_Sakkara_3.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="324" /></a><figcaption>قدیمی‌ترین نقاشی یافت‌شده از ختنه مردان، متعلق به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مصر باستان">مصر باستان</a> است. نقاشی فوق مربوط به ۲۰۰۰ تا ۲۳۵۰ سال پیش از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD" class="mw-redirect" title="میلاد مسیح">میلاد مسیح</a> می‌باشد.</figcaption></figure> <p>خاستگاه جغرافیایی رسم قطع آلت تناسلی را، درهٔ <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="رود نیل">رود نیل</a> در مصر باستان می‌دانند. گمان بر این است که این رسم‌ها بعدها به نواحی اطراف چون حوزه رود نیل، و شمال شرق و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="غرب آفریقا">غرب آفریقا</a> گسترش یافته‌است.<sup id="cite_ref-EWIC_6-7" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قدیمی‌ترین شاهد موجود <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مومیایی">مومیاییهایی</a> هستند که به ۲۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گرداند و آثار قطع <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> در آن‌ها پیداست.<sup id="cite_ref-Iranica_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مورخ یونانی <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA" title="هرودوت">هرودوت</a> وجود این رسم را در بین مصریان در سال پنجم پیش از میلاد گزارش کرده‌است. هرودوت همچنین گزارش می‌کند که <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">رومی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپیها</a>، و <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فنیقی‌ها">فنیقی‌ها</a> نیز قطع <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تناسلی زنان">دستگاه تناسلی زنان</a> را انجام می‌دهند. جغرافی‌دانان یونانی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88" class="mw-redirect" title="استرابو">استرابو</a> آن را در بین مصریان در حدود سال ۲۵ <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="قبل از میلاد">قبل از میلاد</a> گزارش می‌کند. این رسم هدفش جلوگیری از بی‌قاعدگی جنسی نمی‌بود، بلکه نوعی <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مناسک‌گذر (صفحه وجود ندارد)">مناسک‌گذر</a> به حساب می‌آمده‌است که ریشه آن در افسانه‌های مربوط به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مصر باستان">مصر باستان</a> و دیگر مردمان آفریقا بوده‌است. این مردمان بر این اعتقاد بودند که ارواح خدایان و انسان‌ها دوجنسی می‌باشند. این ارواح ویژگی‌های <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوجنسی">دوجنسی</a> خود را روی ارگان‌های تناسلی تصویر می‌کنند. بدین گونه، زنانگی مرد در پوست روی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="اندام جنسی">اندام جنسی</a> مرد، و روح مردانه زن در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> او است. برش این بخش‌ها عملاً بخش زنی مرد را می‌زداید و او را به یک مرد کامل تبدیل می‌کند؛ و بخش مردی زن را می‌زداید و او را به یک زن کامل تبدیل می‌کند. امروزه هنوز زنان مصری به زنانی که ختنه نشده‌اند با دید تحقیر نگریسته و می‌گویند: «تو مثل یک مرد هستی».<sup id="cite_ref-EoI_12-3" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_بریدن_آلت_تناسلی_زنان"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.AF.D9.86_.D8.A2.D9.84.D8.AA_.D8.AA.D9.86.D8.A7.D8.B3.D9.84.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86"></span>انواع بریدن آلت تناسلی زنان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: انواع بریدن آلت تناسلی زنان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:FGC_Types.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/FGC_Types.svg/250px-FGC_Types.svg.png" decoding="async" width="250" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/FGC_Types.svg/375px-FGC_Types.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/FGC_Types.svg/500px-FGC_Types.svg.png 2x" data-file-width="712" data-file-height="779" /></a><figcaption>در پرونده: A-شکل طبیعی B-نوع اول C-نوع دوم D-نوع سوم. بر اساس تقسیم بندی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان بهداشت جهانی">سازمان بهداشت جهانی</a> در سال ۱۹۹۷ در نوع اول مثله‌کردن دستگاه تناسلی زنان، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> برداشته می‌شود، در نوع دوم <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> به همراه لب‌های کوچک فرج بریده می‌شود، و در نوع سوم، پس از برش <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> و لب‌های کوچک فرج، لب‌های بزرگ فرج به هم نزدیک آورده شده و دوخته می‌شود. هر سه این انواع دارای عوارض پزشکی منفی بوده، ولی عوارض منفی نوع سوم بسیار شدیدتر از انواع دیگر می‌باشد.<sup id="cite_ref-WHO97_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO97-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Labiaplasty.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Labiaplasty.jpg/250px-Labiaplasty.jpg" decoding="async" width="250" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Labiaplasty.jpg/375px-Labiaplasty.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Labiaplasty.jpg/500px-Labiaplasty.jpg 2x" data-file-width="1141" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جراحی زیبایی">جراحی زیبایی</a> آلت جنسی در جوامع غربی مورد استفاده است.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در این تصویر چوچوله و لبه‌های فرج این زن پس از جراحی زیبایی بریده شده‌است.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان بهداشت جهانی">سازمان بهداشت جهانی</a> (WHO) در سال ۱۹۹۷ میلادی مُثله‌کردن آلت تناسلی زنان را بر سه نوع تقسیم‌بندی کرده بود که در شکل نمایش داده شده‌است.<sup id="cite_ref-WHO97_30-1" class="reference"><a href="#cite_note-WHO97-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گزارش جدیدتر سازمان ملل چهار گونهٔ این عمل را برمی‌شمارد:<sup id="cite_ref-WHO_4-7" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>نوع اول: برداشتن کلی یا جزئی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> و/یا <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%81%D9%87_(%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="غلفه (زنان)">غلفه</a> است (کلیتوریکتومی)</li> <li>نوع دوم: برداشتن کلی یا جزئی کلیتوریس و لب‌های کوچک <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فرج (عضو)</a>، با/بدون بریدن لب‌های بزرگ فرج</li> <li>نوع سوم: هرگونه تنگ کردن مجرای <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a> با ایجاد یک مهر و موم پوششی با قطع کردن و تغییر مکان دادن لب‌های کوچک فرج و/یا لب‌های بزرگ فرج، با یا بدون بریدن کلیتوریس</li> <li>نوع چهارم: هرگونه عمل خطرناک دیگر بر روی آلت تناسلی زنان به مقصودی غیر پزشکی. مانند سوراخ کردن، سوزن زدن، شکافتن و غیره.</li></ul> <p>در تقسیم‌بندی‌ای دیگر بریدن آلت تناسلی زنان دست‌کم بر سه گونه است:<sup id="cite_ref-IEMF_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-IEMF-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><i>ختنه سنت:</i> که در آن اجازه می‌دهند مقدار کمی خون از روکش کلیتوریس خارج شود، یا اینکه بخش‌هایی از روکش کلیتوریس را برمی‌دارند. این‌گونه از برش دستگاه تناسلی زنان نزدیک‌ترین به ختنه مردان بوده هرچند انجام عمل ظرافت بیشتری را خواهان است و امکان اشتباه هنگام انجام عمل بیشتر است. این نوع برش دستگاه تناسلی زنان، نوع غالب انجام آن نبوده و به نواحی جغرافیایی خاصی (عمدتاً <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a>) محدود می‌شود.</li> <li><i>قطع کردن:</i> قطع کردن بخشی از دستگاه تناسلی زنان که می‌تواند از قطع کلیتوریس تا قطع کلیتوریس به همراه شفتین صغرای فرج، شفتین کبرای فرج را شامل شود.</li> <li><i>ختنه فرعونی:</i> در این نوع کلیتوریس به همراه شفتین صغرای فرج، شفتین کبرای فرج قطع شده و سپس فرج دوخته می‌شود به گونه‌ای که فقط سوراخ کوچکی برای خروج ادرار و خون مربوط به <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="قاعدگی">قاعدگی</a> بماند. این نوع که از نظر پزشکی دارای بیشترین اثر سوء می‌باشد در سومالی، اتیوپی، سودان و مصر بیشترین رواج را دارد. مردم محلی آن را ختنه فرعونی می‌خوانند زیرا بر اساس روایاتی در مصر باستان فراعنه آن را بر جمعیت یهودی ساکن مصر تحمیل می‌کردند.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خطرات_پزشکی_و_روانی"><span id=".D8.AE.D8.B7.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.BE.D8.B2.D8.B4.DA.A9.DB.8C_.D9.88_.D8.B1.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>خطرات پزشکی و روانی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: خطرات پزشکی و روانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در بیانیه مشترکی که سازمان بهداشت جهانی، یونیسف، یونسکو، حقوق بشر سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های وابسته به سازمان ملل علیه ناقص‌سازی زنان منتشر نموده‌اند صریحاً عنوان شده‌است که هیچ سود پزشکی برای ختنه زنان شناخته نشده‌است و در عوض مشخص شده‌است که این عمل برای دختران و زنان از بسیاری جهات مضر و خطرناک می‌باشد.<sup id="cite_ref-WHO_4-8" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تحقیقات نشان می‌دهد که مضرات ختنه زنان بیش از فواید پیشنهادی توسط طرفداران آن است.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به گفته سازمان بهداشت جهانی هر برش در اعضای بدن می‌تواند مخاطره انگیز باشد خصوصاً اگر تحت شرایط غیر بهداشتی انجام شود، اما اکثر خطرات شدید ذکر شده برای بریدن آلت تناسلی زنان مربوط به شدیدترین نوع (ختنه فرعونی) می‌باشد.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سازمان یونیسف در مورد کسانی که به وجود ختنه نوع شدید و خفیف اعتقاد دارند بیانیه می‌کند: «ما به شدت نگران این موضوع هستیم که ختنه زنان در بسیاری موارد توسط کادر پزشکی و در درمانگاه انجام می‌شود. در برخی جوامع که ختنه زنان بسیار رایج است این تفکر وجود دارد که می‌توان عمل ختنه زنان را به صورت خفیف و توسط کادر درمانی انجام داد. اما واقعیت این است که این عمل کلاً مردود است و نوع شدید و خفیف ندارد.»<sup id="cite_ref-unicefir_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-unicefir-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیامدهای_بهداشتی_-_روانی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D9.87.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA.DB.8C_-_.D8.B1.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>پیامدهای بهداشتی - روانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: پیامدهای بهداشتی - روانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ناقص‌سازی زنان پیامدهای منفی بر سلامت و روان زنان و دختران دارد. اولین مشکلات در زمان عمل رخ می‌دهد. تقریباً تمام دختران در هنگام عمل دردی جانکاه و خون‌ریزی را تجربه می‌کنند. در بعضی انواع ناقص‌سازی پای دختران باید برای روزها یا هفته‌ها به هم بسته شود که بسیار وضع ناراحت‌کننده‌ای را به دختران به وجود می‌آورد. عفونت‌های بعد از عمل نیز محتمل است. هرچند تعداد این مورد تنها زمانی مستند می‌شود که بیمار جهت درمان به بیمارستان مراجعه کند. ناقص‌سازی پیامدهای ناگوار بلند مدت متعددی دارد. کاهش لذت جنسی، دردهای عصبی، عفونت، مشکلات روانی، و استرس‌های بعد از عمل<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اختلال‌های ادراری، آسیب به ارگان‌های مجاور، عوارض روانی جنسی از جمله این پیامدهای ناقص‌سازی است.<sup id="cite_ref-WHO_4-9" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Abu_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-Abu-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین بریدن دستگاه تناسلی زنان میزان احتمال ابتلا به عفونت‌ها را افزایش می‌دهد و سبب هپاتیت نوع ب، HIV و انتقال عفونت‌ها از جمله انتقال ویروس می‌گردد.<sup id="cite_ref-Abu_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-Abu-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بروز عفونت لگنی در زنانی که ختنه شده‌اند بیشتر بوده، و این ممکن است باروری آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. از نظر آماری، زنان عقیم در بین کسانی که قطع دستگاه تناسلی نوع سوم انجام داده‌اند بیشتر یافت می‌شود. کشور <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a> بیشترین تعداد برش دستگاه تناسلی نوع سوم را دارد، و بیشترین نرخ مرگ نوزادان و مرگ مادر در جهان را نیز داراست. اگر چه عوامل دیگر نیز در این موضوع دخیل هستند، ولی می‌توان بخشی از دلیل را به برش دستگاه تناسلی نسبت داد.<sup id="cite_ref-EWIC_6-8" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گونه نمادین ختنه (که به‌عنوان مثال در میان زنان مسلمان کشورهای جنوب آسیا مرسوم است) باعث برداشتن کلیتوریس یا تنزل در عملکرد دستگاه جنسی زنان نمی‌شود، و عموماً به‌صورت عمده‌ای ملایم‌تر از ختنهٔ مردان انجام شده و متعاقباً شانس عفونت یا ناقص‌سازی دستگاه جنسی در مقایسه با ختنهٔ مردان در آن کمتر می‌باشد.<sup id="cite_ref-SymbolicC_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-SymbolicC-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیامدهای_جنسی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D9.86.D8.B3.DB.8C"></span>پیامدهای جنسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: پیامدهای جنسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یکی از مهم‌ترین دلایل سنتی انجام ناقص‌سازی جنسی زنان، برای کنترل یا کم‌کردن <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="میل جنسی">میل جنسی</a> زنان است.<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما طبق تحقیق کومو توماس، عملی که قرار بوده بی‌قاعدگی در امور جنسی را بکاهد، عملاً سبب تشدید آن شده‌است چرا که موجب شده زنانی که رضایت جنسی کمتری از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آمیزش جنسی">آمیزش جنسی</a> یافته‌اند به‌دنبال مردانی بگردند که رضایت جنسی بیشتری به آن‌ها بدهند. در نظرسنجی‌هایی که در مصر و سودان انجام گرفته زنان گزارش از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9" class="mw-redirect" title="آمیزش دردناک">آمیزش دردناک</a> داده‌اند ولی اعتقاد نداشتند که میزان شهوت آن‌ها یا قابلیت آن‌ها برای رسیدن به ارگاسم کاهش یافته‌است. برخی از منتقدان بریدن آلت تناسلی زنان آن را تضمین باکرگی نمی‌دانند: در تحقیقات انجام شده زنان سودانی گفته‌اند که برخی از زنان برای مردانشان خودشان را مجدد ختنه کرده زیرا این کار باعث می‌شود که کانال مهبل تنگ‌تر شده و باکرگی شبیه‌سازی شود. به‌علاوه زنان مطلقه و بیوه‌ها نیز قبل از ازدواج مجدد این کار را انجام می‌دهند. بر پایهٔ این مشاهدات، منتقدان این‌گونه نتیجه‌گیری کرده که ختنه باعث تضمین باکرگی نیست.<sup id="cite_ref-EWIC_6-9" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="راه‌های_درمانی"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>راه‌های درمانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: راه‌های درمانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هرچند درمانی برای آسیب دیدگان نیست، اخیراً روش‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی پلاستیک">جراحی پلاستیک</a> برای مقداری بازسازی آسیب دیدگی‌ها و بازگرداندن حساسیت جنسی به کار می‌رود. از آنجا که فقط چند سانتیمتر از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> بیرون از بدن و در معرض بریده‌شدن است، می‌توان از بخش داخلی کلیتوریس استفاده کرد و تا حدی زنان ختنه شده را درمان نمود. هرچند که حساسیت جنسی این بخش درونی کلیتوریس به اندازه بخش خارجی نیست. خود این درمان در صورتی که به دست افراد ناوارد انجام شود می‌تواند خطرناک هم باشد.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ابعاد_حقوقی_و_بین‌المللی"><span id=".D8.A7.D8.A8.D8.B9.D8.A7.D8.AF_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82.DB.8C_.D9.88_.D8.A8.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D8.A7.D9.84.D9.85.D9.84.D9.84.DB.8C"></span>ابعاد حقوقی و بین‌المللی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: ابعاد حقوقی و بین‌المللی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مسئله ختنه زنان در غرب زمانی توجه وسیعی را در بین افکار عمومی جلب نمود که تعدادی زنان از غرب آفریقا در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکا</a> تحت عنوان آنکه اگر به کشور خود بازگردند در معرض این <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="mw-redirect" title="عمل جراحی">عمل جراحی</a> قرار خواهند گرفت، تقاضای پناهندگی نمودند.<sup id="cite_ref-Firestone_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ میلادی، برش دستگاه تناسلی زنان به شکل عمده‌ای مشکلی پزشکی در نظر گرفته می‌شد، ولی از سال ۱۹۹۰ میلادی به بعد گفتمان‌های پیرامون این موضوع غالباً آن را ناقض حقوق اصلی بشر توصیف می‌کنند.<sup id="cite_ref-EWIC_6-10" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سازمان <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%81" title="یونیسف">یونیسف</a> ناقص‌سازی جنسی زنان را نقض حقوق بنیادی دختران، تبعیض و نقض حقوق دستیابی به فرصت‌های برابر، سلامتی، رهایی از خشونت، جراحت، سوءاستفاده، شکنجه، بدرفتاری یا رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز، محافظت دربرابر سنت‌های خطرناک، و حق تصمیم‌گیری‌های مربوط به تولیدمثل دانسته‌است که همگی این حقوق در حمایت قوانین بین‌المللی هستند.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در بیانیه‌ای که سازمان بهداشت جهانی و چندین سازمان وابسته با سازمان ملل علیه ناقص‌سازی زنان در سال ۲۰۰۸ منتشر کرده‌است، ناقص‌سازی زنان نقض <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بشر</a> اعلام‌شده‌است. علاوه بر این، کنوانسیون‌ها و عهدنامه‌های جهانی و منطقه‌ای متعددی پشتیبان براندازی این رسم در سطح جهانی‌اند. از جمله این کنوانسیون‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-WHO_4-10" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>کنوانسیون حقوق مدنی و سیاسی</li> <li>کنوانسیون حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی</li> <li>کنوانسیون حقوق کودک</li> <li>کنوانسیون برای برچیدن هرگونه تبعیض ضد زنان (CEDAW)</li></ul> <p>از سال ۲۰۰۳ به ابتکار <i><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته بین آفریقایی مناسک سنتی تأثیرگذار بر سلامت زنان و کودکان (صفحه وجود ندارد)">کمیته بین آفریقایی مناسک سنتی تأثیرگذار بر سلامت زنان و کودکان</a></i><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و با تصویب کمیسیون حقوق بشر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="سازمان ملل">سازمان ملل</a> روز <a href="/wiki/%DB%B6_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="۶ فوریه">۶ فوریه</a> هرسال به عنوان <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز بین‌المللی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان">روز بین‌المللی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان</a> نامگذاری شده‌است.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به گفته مدیر <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="بنیاد جمعیت سازمان ملل">بنیاد جمعیت سازمان ملل</a>، تورایا احمد عبید، این بنیاد خواستار تعهد جدی‌تر دولت‌ها برای سرمایه‌گذاری و اجرای برنامه‌هایی جهت پیشگیری از این عمل است و تأیید می‌کند که بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون زن در سراسر جهان، ناقص‌سازی جنسی شده‌اند و سه میلیون دختر هر ساله در معرض خطر آن قرار دارند.<sup id="cite_ref-Yemen_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-Yemen-7"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="باورهای_محلی_در_مورد_ناقص‌سازی_زنان"><span id=".D8.A8.D8.A7.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AD.D9.84.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.AF_.D9.86.D8.A7.D9.82.D8.B5.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86"></span>باورهای محلی در مورد ناقص‌سازی زنان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: باورهای محلی در مورد ناقص‌سازی زنان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دلایل انجام این عمل باورهای زیر است:<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>پایبندی به سنت (ختنه زنان به علت آنکه این امر از دیرباز مرسوم بوده است)<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>جنسی (برای کنترل یا کم کردن <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="میل جنسی">میل جنسی</a> زنان)<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-3" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>اجتماعی (دلایلی مانند ورود دختران به مرحله زنانگی (<a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="مناسک گذار">مناسک گذار</a>)، اتحاد اجتماعی و حفظ پیوستگی اجتماعی)<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-4" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>باورهای بهداشتی و زیبایی‌شناختی (باور به اینکه آلت تناسلی زنانه کثیف یا زشت است.<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-5" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در کردستان عراق از دست زنی که ختنه نشده باشد غذا نمی‌خورند و آن غذا را پاک نمی‌دانند)<sup id="cite_ref-AmitWP_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-AmitWP-47"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>سلامتی (باور به اینکه این عمل قدرت باروری زن را بالا می‌برد یا موجب زنده ماندن نوزاد می‌شود)<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-6" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>باورهای مذهبی (باور به اینکه بریدن آلت جنسی زنان دستوری مذهبی است)<sup id="cite_ref-UNICEF_protection_15-7" class="reference"><a href="#cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p>بر اساس مطالعه آماری که توسط کمیته‌ای وابسته به سازمان ملل در سال ۱۹۸۵ میلادی در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> انجام پذیرفته، ۵۴ درصد افراد عرف رایج را دلیل اصلی برش دستگاه تناسلی دانسته‌اند. دلایل بعدی انجام وظیفه مذهبی و کاستن شهوات زنانه گزارش شده‌است. این نتایج سازگار با مطالعات آماری<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است که دو سال قبل در سال ۱۹۸۳ در سودان انجام پذیرفته بود. از بین ۴۵۰۰ شرکت‌کننده، ۸۷٫۷ درصد از مردان و ۸۲٫۲ درصد از زنان این عمل را تأیید کرده بودند که دلایل اصلی آن‌ها سنت و عرف موجود و مذهب بود. دلایل دیگری که این افراد در حمایت از ختنه زنان ذکر کرده‌اند عبارت است از: تمیزی، قابلیت ازدواج، اجتناب از بی‌قاعدگی در امور جنسی، تضمین باکرگی، بهبود قابلیت تولید مثل، کاهش تلفات نوزادان و مادر، بالا بردن لذت جنسی شوهر.<sup id="cite_ref-EWIC_6-11" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نظریات_علوم_اجتماعی"><span id=".D9.86.D8.B8.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.AA_.D8.B9.D9.84.D9.88.D9.85_.D8.A7.D8.AC.D8.AA.D9.85.D8.A7.D8.B9.DB.8C"></span>نظریات علوم اجتماعی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: نظریات علوم اجتماعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سرکوب_زنان"><span id=".D8.B3.D8.B1.DA.A9.D9.88.D8.A8_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86"></span>سرکوب زنان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: سرکوب زنان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بخشی از دلایل افراد محلی برای انجام این رسم، اجتناب از بی‌قاعدگی در امور جنسی و تضمین <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%B1%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="باکرگی">باکرگی</a> زن است.<sup id="cite_ref-EWIC_6-12" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی از نظریات علمی، بریدن دستگاه تناسلی زنان را خاسته از سرکوب زنان توسط <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پدرسالاری">پدرسالاری</a> می‌دانند. به عنوان مثال <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="نوال سعداوی">نوال سعداوی</a> نظریه زیر را ارائه کرده‌است: در جوامعی که اجداد را از طریق جنس مذکر دنبال می‌کنند روی پاکدامنی زن تأکید می‌شود زیرا مردان می‌خواهند مطمئن باشند که ارث و اموال مرد به فرزندان خودشان می‌رسد (و نه فرزندان دیگران). همانگونه که طبقه حاکم ارزش‌های اخلاقی‌ای را در جامعه ترویج می‌کند که کارگران ترک لذات کنند، در حالی که خودشان زیاده‌روی در لذات را برای خودشان ارزش می‌دانند، مردان طبقه حاکم بر زنان هستند که عدم لذت‌بردن جنسی را بر زنان تحمیل کرده‌اند در حالی که برای خودشان آزادی و لذت جنسی وسیعی خواستار هستند.<sup id="cite_ref-EoR_16-3" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> طبق بیانیه ۱۰ آژانس سازمان ملل متحد، ختنه زنان وجود حقوق نابرابر بین زن و مرد را نشان می‌دهد که ریشه در عرف‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارد. این رسم با هدف نگاه داشتن عفاف یک دختر و کنترل <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="غریزه جنسی">غریزه جنسی</a> انجام می‌شود و <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="نقش جنسیتی">نقش جنسیتی</a> اشتباهی را به زن تحمیل می‌کند.<sup id="cite_ref-unicefir_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-unicefir-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کارول ماکورماک<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> معتقد است سرکوب کردن زنان توسط مردان توضیح جامعی برای وجود برش دستگاه تناسلی زنان نمی‌باشد: در غرب آفریقا جوامعی هستند که برش کلیتوریس را انجام می‌دهند ولی آزادی بسیار قابل ملاحظه‌ای را به دختران قبل از ازدواج می‌دهند. به‌علاوه مطالعاتی نشان می‌دهد<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که درد ناشی از برش دستگاه تناسلی زنان ممکن است باعث ایجاد حس همبستگی بین زنان شده و این به نوبه خود باعث افزایش قدرت سیاسی و کنترل کردن دارایی‌ها توسط آن‌ها بشود. در میان ساکنان بومی استرالیا و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="ملانزی">ملانزی</a> تبارها مراسم برش دستگاه جنسی مردان بسیار شدیدتر و دردناک‌تر از مراسم مربوط به زنان است، و این موضوع معمولاً در مورد جوامعی صادق است که اجداد را از طریق <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3_%D9%85%D8%B0%DA%A9%D8%B1" class="mw-redirect" title="جنس مذکر">جنس مذکر</a> دنبال می‌کنند و مردان در آن غالب هستند.<sup id="cite_ref-EoR_16-4" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ورود_به_حلقه_زنان_بالغ"><span id=".D9.88.D8.B1.D9.88.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.AD.D9.84.D9.82.D9.87_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86_.D8.A8.D8.A7.D9.84.D8.BA"></span>ورود به حلقه زنان بالغ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: ورود به حلقه زنان بالغ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برخی نظریات آن را نشانه‌ای بدنی دیده که علامتی از ورود دختر به گروه بالغان می‌باشد. در سواحل شربرو در سیرالئون زنان معتقدند که یک دختر بدون انجام ختنه از نظر بدنی ممکن است زن شود، ولی از نظر اجتماعی دختر باقی می‌ماند. بریدن <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> زن را به شکل غیر مبهمی، به شکل خالص و تمیزی، در گروه زنان قرار می‌دهد. ختنه چیزی دیده می‌شود که دختر را تمیز و خالص می‌کند. درد بریدن کلیتوریس استعاره‌ای از درد زاییدن است؛ در سیرالئون کسی که زاییده‌است و کسی که ختنه شده یک جایگاه دارند؛ محل انجام دو عمل یک جا است و به صورت ایدئال توسط یک قابله انجام می‌شود. زنانگی به‌صورت نمادین هنگام ختنه به‌دست آمده، و هنگام زاییدن تأیید می‌شود. همچنین زنانی که ختنه شده‌اند، خود گروه سرّی‌ای تشکیل می‌دهند که دختران پس از ختنه شدن به آن وارد می‌شوند.<sup id="cite_ref-EoR_16-5" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نور قسّام‌علی در پاسخ به <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%DA%AF%D8%B0%D8%B1" class="mw-redirect" title="مناسک گذر">مناسک گذر</a> بودن این عمل می‌پذیرند که ممکن است در برخی جوامع آفریقا این‌گونه باشد: مثلاً گیکویو (در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a>) که این عمل در هنگام بلوغ انجام می‌دهند یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DB%8C" title="ماسای">ماسایها</a> هنگام ازدواج؛ ولی این دلیل را در مورد جوامعی مانند <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a>، مصر یا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> که کودکان در سه یا چهار سالگی ختنه می‌شوند را مشکوک می‌یابد. نور قسّام‌علی همچنین به این نکته اشاره می‌کند که <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="یوروبا">یوروبا</a> در کشور نیجریه و مسی‌ها<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a> معتقدند که اگر سر نوزاد به کلیتوریس بریده نشده بخورد، ممکن است باعث مرگ نوزاد بشود و به همین دلیل در شش ماهگی بارداری زن را تحت برش دستگاه تناسلی قرار می‌دهند!<sup id="cite_ref-EWIC_6-13" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مبارزه_با_بریدن_آلت_تناسلی_زنان"><span id=".D9.85.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D8.B2.D9.87_.D8.A8.D8.A7_.D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.AF.D9.86_.D8.A2.D9.84.D8.AA_.D8.AA.D9.86.D8.A7.D8.B3.D9.84.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86"></span>مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:No-FGM.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/No-FGM.svg/140px-No-FGM.svg.png" decoding="async" width="140" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/No-FGM.svg/210px-No-FGM.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/No-FGM.svg/280px-No-FGM.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="508" /></a><figcaption>نماد مبارزه با ختنهٔ زنان</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان">مبارزه با بریدن آلت تناسلی زنان</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان">روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله کردن جنسی زنان</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مشکلات"><span id=".D9.85.D8.B4.DA.A9.D9.84.D8.A7.D8.AA"></span>مشکلات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: مشکلات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>علی‌رغم قوانین ممنوع‌کننده ناقص‌سازی زنان، این عمل به‌صورت یک سنت در میان بسیاری از جوامع و فرهنگ‌ها ادامه دارد. از آنجایی که این عمل در بسیاری اوقات در بین جوامع انجام دهنده اهمیتی فرهنگی و حتی سیاسی دارد، رهبران سیاسی برچیدن ناقص‌سازی زنان را در سطح جوامع بومی را دشوار یافته‌اند.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای مثال هنگامی‌که در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۲۰ مبلغان مسیحی در کنیا، این رسم را در بین پیروان خود ممنوع کردند، در عوض ختنه زنان به‌صورت ابزاری برای جنبش قومی استقلال‌طلبی در بین بومیان کی‌کویو،<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پرشمارترین قومیت کنیا، درآمد و بومیان کنیا مبارزه علیه ختنه زنان را حمله <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="امپریالیسم فرهنگی">امپریالیسم فرهنگی</a> اروپائیان دانستند.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نمونه‌ای دیگر زمانی بود که دولت استعماری <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> در دهه ۱۹۵۰عمل ناقص‌سازی جنسی زنان را در کنیا ممنوع نمود. این کار به میزان زیادی مقاومت قبایل را در مقابل نیروهای استعماری افزایش داد و میزان حمایت از جنبش چریک‌های مائو مائو<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را افزایش داد.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به گفته مارک کوهن کسانی که عمل ختنه را انجام می‌دهند تحت تأثیر نیروهای شدید اقتصادی و فرهنگی بوده، نه اینکه انسان‌هایی جاهل یا شیطانی باشند؛ راه مقابلهٔ صحیح با عمل ختنه شناسایی این عوامل اقتصادی و فرهنگی و رسیدگی دقیق و ظریف به آنهاست.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برنامه‌ها"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>برنامه‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: برنامه‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> برنامه‌هایی دارد تا این رسم را تا سال ۲۰۱۵ به میزان قابل توجهی کاهش دهد. برای برچیدن این رسم اقدام‌های لازم در دو سطح جامعه و ملی پیشنهاد شده‌است: پیشنهاد در سطح ملی شامل اقداماتی توسط رهبران حکومتی، مذهبی و سنتی، مجالس قانونگذاری و نهادهای مدنی و دولتی مربوط و در جهت سوق دادن جامعه به برچیدن این رسم می‌باشد. تجربیات دهه‌های آخر <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" class="mw-redirect" title="قرن بیستم">قرن بیستم</a> نشان داده‌است که راه حل سریعی برای از میان برداشتن این رسم وجود ندارد. برچیدن این رسم نیاز به یک بستر قوی برای تغییر رفتارها و ارزش‌ها و همچون وجود سامانه‌ای قوی برای اعمال سیاست‌های موجود دارد. از آنجایی که این <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="عمل رسمی">عمل رسمی</a> اجتماعی است بهترین روش، همکاری نزدیک با مردم و رهبران محلی است.<sup id="cite_ref-WHO_4-11" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a> ارگان‌های دولتی و غیردولتی طیفی از روش‌های مختلف از بهداشتی کردن عمل، تا براندازی کامل آن پیشنهاد کرده‌اند. موفقترین و جامعترین تلاش توسط جامعه علمی بابیکر بدری برای مطالعات زنان<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که تحت حمایت دانشگاه «الاحفاد للبنات» در خرطوم تلاش همه‌جانبه‌ای برای پایان دادن به ختنه زنان را شروع کرده‌اند که نه تنها سودان بلکه تمام آفریقا را تحت تأثیر قرار داده‌است. این گروه تلاش داشته‌اند که با راه‌اندازی مناظرات حقوقی، روانی و بحث‌های مذهبی سکوت حاکم را شکسته و دفترچه‌ها، مصاحبه‌ها و کارسوق‌هایی جهت افزایش آگاهی مردم برگزار کنند. رُقیه مصطفی ابوشرف خلاصه‌ای از مشکلات اصلی که این فعالان و حاکمان محلی در مبارزه با ختنه زنان با آن‌ها مواجه هستند را در کتابش جمع‌آوری کرده‌است.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در جوامعی که به برش دستگاه تناسلی زنان به عنوان مناسک گذر نگریسته می‌شود، روش مبارزه دیگر که توسط برخی ارگان‌ها<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>پانویس ۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اتخاذ شده‌است ایجاد مناسک گذر جایگزینی است که از طرفی به این عمل پایان داده ولی از طرف دیگر مراسم مربوط را حفظ و انتقال دانش مربوط به آن را ممکن سازد.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گروهی از مسلمانان تحصیل‌کرده که برای الغای برش دستگاه تناسلی زنان در میان مسلمانان تلاش می‌کنند، ترجیح می‌دهند این موضوع از طریق مناظرات درونی حل شود و مخالف مداخله غربیان هستند. ایشان می‌گوند رسم ختنهٔ زنان تنها زمانی از بین می‌رود که افسانه‌ها و تصورات غلطی که پیرامون آن وجود دارد فهمیده شده و دفع شوند و ریشه کنی افسانه‌های اجتماعی پیرامون آن مانند اینکه این کار بی‌قیدی‌های اخلاقی را کاسته، و اینکه دختران ختنه شده «پاک» و «طاهر» هستند، نمود. مطالعاتی که در میان سومالیان ساکن سوئد انجام شده نشان داده‌است که عامل مؤثری که باعث تغییر دیدگاه عموم سومالیان نسبت به ختنه زنان بوده‌است چیزی جز استدلالات مذهبی نبوده‌است. اکثر سومالیان ساکن سوئد به عنوان مثال به آیه ۱۱۹ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%86%D8%B3%D8%A7" class="mw-redirect" title="سوره نسا">سوره نسا</a> از قرآن در مورد این موضوع اشاره می‌کنند که بر اساس آن نباید در مخلوقات خدا تغییر ایجاد کرد.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مرکز_پزشکی_کمک_به_زنان_ختنه_شده"><span id=".D9.85.D8.B1.DA.A9.D8.B2_.D9.BE.D8.B2.D8.B4.DA.A9.DB.8C_.DA.A9.D9.85.DA.A9_.D8.A8.D9.87_.D8.B2.D9.86.D8.A7.D9.86_.D8.AE.D8.AA.D9.86.D9.87_.D8.B4.D8.AF.D9.87"></span>مرکز پزشکی کمک به زنان ختنه شده</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: مرکز پزشکی کمک به زنان ختنه شده"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یک مرکز پزشکی در برلین با حمایت <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="واریس دیری">واریس دیری</a>، مانکن سابق، برای کمک به قربانیان «ختنه» زنان تأسیس شده‌است. نام این مرکز پزشکی، «مرکز کمک به قربانیان ناقص‌سازی آلت جنسی زنان» است. در این کلینیک خدمات روانشناسی و همچنین <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D9%84_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمل بازسازی کلیتوریس (صفحه وجود ندارد)">عمل بازسازی کلیتوریس</a> انجام می‌شود.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ابعاد_دینی_و_فرهنگی"><span id=".D8.A7.D8.A8.D8.B9.D8.A7.D8.AF_.D8.AF.DB.8C.D9.86.DB.8C_.D9.88_.D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF.DB.8C"></span>ابعاد دینی و فرهنگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: ابعاد دینی و فرهنگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="دیدگاه ادیان دربارهٔ بریدن آلت تناسلی زنان">دیدگاه ادیان دربارهٔ بریدن آلت تناسلی زنان</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="یهودیت"><span id=".DB.8C.D9.87.D9.88.D8.AF.DB.8C.D8.AA"></span>یهودیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: یهودیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سنت ختنه <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="زنان در یهودیت">زنان در یهودیت</a> یافت نمی‌شود، زیرا هیچ علامتی روی بدن زن به عنوان نشانه‌ای از عهد با خدا در نظر گرفته نمی‌شود.<sup id="cite_ref-Dic_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dic-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هیچ اشاره‌ای به ختنه زنان در <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="عهد عتیق">عهد عتیق</a> یافت نمی‌شود.<sup id="cite_ref-EoR_16-6" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قطع دستگاه تناسلی زنان در میان جامعهٔ اقلیت یهودی اتیوپیایی (اسرائیل بتا)، که پیش‌تر به <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="فلاشا">فلاشا</a> شناخته می‌شده‌اند، انجام می‌شود. این عمل می‌تواند تنها توسط زنی یهودی انجام شود. یهودیان اتیوپیایی که به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> مهاجرت کرده‌اند، دیگر به انجام قطع دستگاه تناسلی زنان نمی‌پردازند.<sup id="cite_ref-popline.org_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-popline.org-67"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما آداب و رسوم ختنه بیش از آنکه برگرفته از فرهنگ یهودیت باشد برگرفته از فرهنگ بومی آفریقا می‌باشد.<sup id="cite_ref-Dic_66-1" class="reference"><a href="#cite_note-Dic-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مسیحیت"><span id=".D9.85.D8.B3.DB.8C.D8.AD.DB.8C.D8.AA"></span>مسیحیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: مسیحیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بریدن آلت تناسلی زنان در بین بسیاری از مسیحیان آفریقا هم رواج دارد.<sup id="cite_ref-Firestone_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="قبطی‌ها">قبطی‌ها</a> در مصر، پیرو این رسم می‌باشند.<sup id="cite_ref-EoI_12-4" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما آداب و رسوم ختنه بیش از آنکه برگرفته از فرهنگ مسیحیت باشد، برگرفته از فرهنگ بومی آفریقا می‌باشد.<sup id="cite_ref-Dic_66-2" class="reference"><a href="#cite_note-Dic-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سنت ختنه زنان در مسیحیت یافت نمی‌شود زیرا هیچ علامتی روی بدن زن به عنوان نشانه‌ای از عهد با خدا در نظر گرفته نمی‌شود.<sup id="cite_ref-Dic_66-3" class="reference"><a href="#cite_note-Dic-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هیچ اشاره‌ای به بریدن آلت تناسلی زنان در <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="عهد عتیق">عهد عتیق</a> یا <a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="عهد جدید">عهد جدید</a> یافت نمی‌شود.<sup id="cite_ref-EoR_16-7" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اسلام"><span id=".D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85"></span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: اسلام"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بریدن آلت تناسلی زنان در اسلام">بریدن آلت تناسلی زنان در اسلام</a></div> <p>برش دستگاه تناسلی زنان مربوط به پیش از اسلام است.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در طی دو دهه پایانی قرن بیستم، نوشته‌های دانشگاهی و وسایل ارتباط جمعی برش دستگاه تناسلی زنان را به صورت برجسته‌ای به آفریقا و اسلام نسبت داده‌اند. به‌گفتهٔ نور قسّام‌علی، به شکل تناقض آمیزی، هم از اسلام برای توجیه و هم برای محکوم کردن این سنت استفاده شده‌است. داده‌های موجود نشان می‌دهد که این رسم در بین مسلمانانی پا گرفته‌است که به عنوان سنت محلی شان قبلاً موجود بوده و پس از ورود اسلام توسط فقیهان محلی توجیه اسلامی شده‌است، و به‌عنوان سنتی اسلامی درآمده‌است. شواهدی قوی وجود دارد که بسیاری از فقهای مسلمان رسم ختنه زنان را مورد تأیید قرار داده و آن را توصیه کردند.<sup id="cite_ref-EWIC_6-14" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> امروزه اکثر الهی‌دانان مسلمان ختنه زنان را غیرضروری و متناقض با اسلام راستین می‌دانند.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> دربارهٔ ختنه زنان سخنی به میان نیامده‌است.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> توجیهات فقیهان دینی بیشتر بر پایه حدیث منسوب به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد">محمد</a> است که بر اساس روایت معروف آن، محمد به زنی در مدینه که ام‌عطیه‌اش می‌خواندند و زنان را ختنه می‌کرد گفت که «ام‌عطیه هنگامی که زنی را ختنه می‌کنی از اندام وی بسیار مبر تا روی او روشن‌تر باشد و نزد شوی دوست‌تر باشد.»<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در شکل دیگری از همان حدیث، ذکر شده‌است که «نسبت به ختنهٔ زنان شدت نشان ندهید، چرا که این برای زن لذت‌بخش‌تر بوده و مورد پسند شوهر می‌باشد.» هرچند فقیهان به صورت کلی ضعف زنجیره انتقال این حدیث را که در سنن ابن داوود (و نه بخاری و مُسلِم) نقل شده، پذیرفته‌اند.<sup id="cite_ref-EWIC_6-15" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین احادیثی منشأ ختنهٔ زنان را به هاجر و سارا می‌رسانند.<sup id="cite_ref-EWIC_6-16" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="احمد ابن حنبل">احمد ابن حنبل</a> ختنهٔ زنان را مکرومه (عمل نجیب) و نه واجب می‌دانست.<sup id="cite_ref-EWIC_6-17" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در میان چهار فرقه اهل سنت تنها شافعی‌ها هستند که ختنه زنان را لازم می‌دانند.<sup id="cite_ref-Firestone_41-2" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به گفته فقیه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%88%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="النووی">النووی</a> در ختنه زنان واجب است پوست کوچکی که در نوک دستگاه جنسی زنان قرار دارد بریده شود.<sup id="cite_ref-EoR_16-8" class="reference"><a href="#cite_note-EoR-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اگر چه لزوم ختنه زنان موضوعی بحث‌برانگیز بوده، ولی فقهای سنتی عموماً کاستن آنچه «امیال جنسی افراطی زنان» در نظر می‌گرفتند را لازم می‌دانستند.<sup id="cite_ref-Iranica_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۹۹۷، هنگامی که تعدادی از علمای الازهر ادعا نمودند که ختنه زنان رسمی اسلامی است. این نظر با واکنش اکثر علما مواجه شد که نظر فوق را رد کردند. گروه مقابل اعتقاد داشتند که محمد، پیامبر مسلمانان، مردم را از این عمل نهی کرده و آن را سنتی فرعونی دانسته‌است.<sup id="cite_ref-Firestone_41-3" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شیعه"><span id=".D8.B4.DB.8C.D8.B9.D9.87"></span>شیعه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: شیعه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در بین شیعیان ختنه زنان بجز فرقه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="مستعلوی">مستعلوی</a> در مصر شیوع نمی‌دارد. نظر کلی شیعیان بر پایه حدیثی است که ابن بابویه از علی، نخست شیعیان نقل می‌کند که «ایرادی ندارد اگر زنان را ختنه نکنید، ولی برای مردان واجب است». همچنین <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="علامه حلی">علامه حلی</a> نیز حدیثی را از علی ابن ابیطالب نقل می‌کند که «ختنه مردان واجب است، ولی ختنه زنان توصیه می‌شود.» با این‌حال، چون این عمل در بین ایرانیان و عراقیان پایگاه فرهنگی نداشته‌است، در بین شیعیان یافت نمی‌شود.<sup id="cite_ref-EWIC_6-18" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی از مراجع تقلید دوران معاصر ختنه‌کردن زنان را مستحب و برخی آن را حرام دانسته‌اند.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پراکندگی_در_کشورها_و_قوانین_مرتبط"><span id=".D9.BE.D8.B1.D8.A7.DA.A9.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.82.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C.D9.86_.D9.85.D8.B1.D8.AA.D8.A8.D8.B7"></span>پراکندگی در کشورها و قوانین مرتبط</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: پراکندگی در کشورها و قوانین مرتبط"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پراکندگی جغرافیایی سنت بریدن آلت تناسلی زنان">پراکندگی جغرافیایی سنت بریدن آلت تناسلی زنان</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آفریقا"><span id=".D8.A2.D9.81.D8.B1.DB.8C.D9.82.D8.A7"></span>آفریقا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: آفریقا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Fgm_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Fgm_map.svg/250px-Fgm_map.svg.png" decoding="async" width="250" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Fgm_map.svg/375px-Fgm_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Fgm_map.svg/500px-Fgm_map.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="612" /></a><figcaption>نقشه پراکندگی در آفریقا. اطلاعات بر مبنای داده‌های تقریبی هستند.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg&lang=fa" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg/langfa-220px-Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg.png" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg/langfa-330px-Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg/langfa-440px-Female_Genital_Mutilation_age_0-14.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>در کشورهای آفریقایی برش دستگاه تناسلی زنان در بین پیروان اعتقادات انیمیستی رواج دارد. این عمل در بین مسیحیان و مسلمانان آفریقا هم رواج دارد.<sup id="cite_ref-Firestone_41-4" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برش دستگاه تناسلی زنان امروزه در بین مردمان دره رود نیل مستقل از مذهب آن‌ها انجام می‌شود. مسلمان و قبطی‌ها در مصر، و در نقاط جنوبی‌تر تمامی اتیوپیان من‌جمله <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="فلاشا">فلاشاها</a>، یهودیان اتیوپی، پیرو این رسم می‌باشند. این رسم در ۲۷ کشور از ۵۴ کشور آفریقا مکتوب شده‌است که میزان تقریبی آن ممکن است از ۵ درصد تا ۹۸ درصد بسته به کشور متفاوت باشد.<sup id="cite_ref-EoI_12-5" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable" style="text-align:center"> <tbody><tr> <th>کشور</th> <th>سال</th> <th>درصد دختران و زنان<br />ختنه شده بین<br />۱۵ تا ۴۹ سال<sup id="cite_ref-WHO_4-12" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۷۴٫۳ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a> </td> <td>۲۰۰۲ </td> <td>۸۸٫۷ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a> </td> <td>۲۰۰۶ </td> <td>۰٫۶ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a> </td> <td>۲۰۰۱ </td> <td>۱۶٫۹ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۷۲٫۵ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">جمهوری متحد تانزانیا</a> </td> <td>۲۰۰۴ </td> <td>۱۴٫۶ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a> </td> <td>۲۰۰۶ </td> <td>۹۳٫۱ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۲۵٫۷ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a> </td> <td>۲۰۰۴ </td> <td>۴۴٫۹ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۴۱٫۷ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۹۷٫۹ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a>، شمال (حدود ۸۰ درصد جمعیت کل) </td> <td>۲۰۰۰ </td> <td>۹۰٫۰ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۲۸٫۲ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۳٫۸ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a> </td> <td>۲۰۰۴ </td> <td>۱٫۴ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> </td> <td>۲۰۰۳ </td> <td>۳۲٫۲ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۷۸٫۳ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۴۴٫۵ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="لیبریا">لیبریا</a> </td> <td>۲۰۰۷ </td> <td>۴۵٫۰ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a> </td> <td>۲۰۰۱ </td> <td>۷۱٫۳ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> </td> <td>۲۰۰۵ </td> <td>۹۵٫۸ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a> </td> <td>۲۰۰۱ </td> <td>۷۱٫۳ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a> </td> <td>۲۰۰۶ </td> <td>۲٫۲ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a> </td> <td>۲۰۰۳ </td> <td>۱۹٫۰ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> </td> <td>۱۹۹۷ </td> <td>۲۲٫۶ </td></tr></tbody></table> <dl><dt>قوانین موجود</dt></dl> <p>در ۱۵ کشور آفریقایی ناقص‌سازی زنان و دختران ممنوع می‌باشد.<sup id="cite_ref-NYT_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-NYT-75"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در کشور مصر با وجود اینکه دولت ختنه زنان را از سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۹۷ (میلادی)">۱۹۹۷</a> غیرقانونی اعلام کرده‌است (با درج استثنا برای برخی پزشکان)، همچنان در نقاط مختلف این کار انجام می‌شود<sup id="cite_ref-Firestone_41-5" class="reference"><a href="#cite_note-Firestone-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و قربانیانی نیز بر جای می‌گذارد.<sup id="cite_ref-bbcf_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbcf-76"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Gol_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gol-77"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجلس شورای ملی مصر (صفحه وجود ندارد)">مجلس شورای ملی مصر</a> با تصویب قانون دیگری، در تاریخ <a href="/wiki/%DB%B7_%DA%98%D9%88%D8%A6%D9%86" title="۷ ژوئن">۷ ژوئن</a> <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۰۸ (میلادی)">۲۰۰۸</a> میلادی، ختنه زنان را به جز در «شرایط استثنایی» <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D9%87" title="بزه">جرم</a> به‌شمار آورد. برخی فعالان معترضند که درج عبارت «شرایط استثنایی» موجب کاهش تأثیر قانون و تفسیر آن خواهد شد.<sup id="cite_ref-alarabiya_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-alarabiya-78"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="جنبش اجتماعی">جنبش‌های اجتماعی</a> برای آگاه‌سازی مردم از خطرات ناقص‌سازی جنسی زنان از سال ۱۹۷۵ آغاز شده بود. قبل از تصویب این قانون نیز با حکم <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ریاست جمهوری">ریاست جمهوری</a> «کمیتهٔ ملی علیه قطع عضو» تشکیل شد و همچنین برای کسانی که زنان و دختران را ختنه می‌کردند جریمه تعیین می‌شد.<sup id="cite_ref-CountryReports_79-0" class="reference"><a href="#cite_note-CountryReports-79"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a> آسیب زدن به آلت جنسی زنانه را به هر شکل کامل یا جزئی با برداشتن، بریدن، بی‌حس کردن یا هر روش دیگری که سلامتی زن را به خطر اندازد ممنوع کرد و جریمه یک تا ۵ سال زندان و جریمه نقدی ۳۶۰۰۰۰ تا دومیلیون فرانک برای آن در نظر گرفت که در صورت مرگ قربانی به ۵ تا ۲۰ سال زندان افزایش یافته و چنانچه پزشکی مرتکب این عمل شود ۵ سال از حق طبابت محروم می‌شود.<sup id="cite_ref-CountryReports_79-1" class="reference"><a href="#cite_note-CountryReports-79"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در جمهوری جیبوتی انجام این عمل مجازات ۵ سال حبس و یک میلیون <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="فرانک جیبوتی">فرانک جیبوتی</a> جریمه نقدی دارد.<sup id="cite_ref-CountryReports_79-2" class="reference"><a href="#cite_note-CountryReports-79"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آسیا_و_اقیانوسیه"><span id=".D8.A2.D8.B3.DB.8C.D8.A7_.D9.88_.D8.A7.D9.82.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.B3.DB.8C.D9.87"></span>آسیا و اقیانوسیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: آسیا و اقیانوسیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a></dt> <dd>این عمل در میان برخی از زنان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="اعراب اسرائیل">عرب بادیه‌نشین اسرائیلی</a> انجام می‌شود.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما اقلیت یهودی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپیایی</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="فلاشا">فلاشاها</a> یا اسرائیل بتا) پس از مهاجرت به اسرائیل این سنت را کنار گذارده‌اند.<sup id="cite_ref-popline.org_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-popline.org-67"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></dt> <dd>در افغانستان بریدن آلت تناسلی زنان ناشناخته‌است.<sup id="cite_ref-EoI_12-6" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></dt> <dd>در قوانین ایران اشاره مستقیمی به ممنوعیت ختنه زنان نشده است ولی برخی قوانین کلی در خصوص منع مثله کردن در قوانین کیفری وضع شده است که به شکل غیر مستقیم به جرم‌انگاری آسیب زدن قسمتی از بدن هر فرد پرداخته شده است.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> طبق ماده ۴۷۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰/۵/۸ و ماده ۶۶۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲/۲/۱ در مورد بریدن آلت جنسی زنانه حکم دیه را جاری ساخته است.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با این حال در به دلیل تابو بودن و حساسیت های دینی و اجتماعی آمار دقیقی از میزان شیوع ختنه در بین زنان ایرانی وجود ندارد، با این این حال طبق تحقیقات و پژوهش های پراکنده پدیده ختنه زنان در ایران در بخش‌هایی از استان‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="استان بوشهر">بوشهر</a>،<sup id="cite_ref-Kang_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kang-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هرمزگان">هرمزگان</a>،<sup id="cite_ref-Minab_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-Minab-84"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استان کردستان">کردستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خوزستان">خوزستان</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="لرستان">لرستان</a>، و مناطق کردنشین <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="استان آذربایجان غربی">آذربایجان غربی</a> وجود دارد.<sup id="cite_ref-dw-world_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-dw-world-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-sh1_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-sh1-85"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بررسی‌های میْدانی توسط محققان در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="دانشگاه علوم پزشکی مشهد">دانشگاه علوم پزشکی مشهد</a> نشان داده‌است که میزان ختنه زنان در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%A8" title="میناب">میناب</a> حدود ۷۰٪ است. تحقیقات این گروه «ضعیف بودن آگاهی و نگرش افراد مورد مطالعه، لزوم آموزش مردم منطقه و اهمیت مراکز بهداشتی - درمانی در افزایش سطح آگاهی و تغییر نگرش‌های مردم را نشان می‌دهد.»<sup id="cite_ref-Minab_84-1" class="reference"><a href="#cite_note-Minab-84"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عرب‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF" title="سوسنگرد">سوسنگرد</a> دخترانشان را در سن هفت یا هشت سالگی ختنه می‌کردند، و بخش بریده شده را نگاه می‌داشتند تا اینکه دختر عروسی کند و در روز عروسی آن را به دور گردن دختر می‌پوشاندند.<sup id="cite_ref-Iranica_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به نظر می‌آید نحوه انجام آن در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استان خوزستان">استان خوزستان</a> از نوع نمادین بوده و قطع <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> صورت نمی‌گیرد.<sup id="cite_ref-Amir_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-Amir-89"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین گزارش‌هایی مبنی بر انجام این کار در بین سنی‌های <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کردستان">کردستان</a> در سنین بین ۹ تا ۱۵ سال نیز موجود است.<sup id="cite_ref-EoI_12-7" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Iranica_29-3" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-sh1_85-1" class="reference"><a href="#cite_note-sh1-85"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این رسم در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="بندر کنگ">بندر کنگ</a> «تیغ سنت و فرهنگ» خوانده می‌شود و ۷۰ درصد برآورد می‌شود که اغلب در ۴۰ روزگی نوزادان و با روش‌های کاملاً غیربهداشتی توسط قابله‌های محلی انجام می‌شود. گزارش شده‌است که در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D8%B3%DA%A9" title="بندر جاسک">بندر جاسک</a> نیز این عمل انجام می‌شود.<sup id="cite_ref-Kang_18-2" class="reference"><a href="#cite_note-Kang-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> : بریدن آلت تناسلی زنان در بین شیعیان واجب نبوده و در بین اکثر سنیان ایران نیز مرسوم نیست.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با آنکه دولت فعلی ایران اقدامات برجسته‌ای برای اصلاح این سنت انجام نداده‌است،<sup id="cite_ref-BBC_Persian_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC_Persian-91"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با این حال طبق تحقیقات و مشاهدات جدیدتر عواملی همچون کاهش حمایت دختران نسل جدید از امر ختنه زنان و دختران، آشنایی بیشتر مردم روستانشین که پدیده ختنه زنان در آنجا رایج است با جهان مدرن، دسترسی بهتر این روستاها به آموزش و پرورش، تغییر نگاه نسل جوان به مقوله دین، دسترسی بیش‌تر روستانشینان به رسانه ها و فناوری‌های نوین، مهاجرت از روستا به شهر، دشوار بودن مسافرت بی‌بی های مسن به مناطق اطراف برای ختنه دختران و بی رغبتی نسل جوان برای پر نمودن جای ختان های پا به سن گذاشته سبب شده‌است که تا حدودی روند ختنه زنان در ایران شکل نزولی داشته باشد.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt>عراق</dt> <dd><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="کردستان عراق">نواحی کردنشین شمال عراق</a>، تنها منطقه شناخته‌شده در عراق می‌باشد که این رسم در آن انجام می‌شود. روزنامه <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="واشینگتن پست">واشینگتن پست</a> در اواخر سال ۲۰۰۸ شیوع ختنه زنان را در نواحی کردنشین عراق بیش از ۶۰٪ ذکر کرده که حداقل در یک ناحیه به ۹۵ درصد می‌رسد.<sup id="cite_ref-AmitWP_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-AmitWP-47"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="دیده‌بان حقوق بشر">دیده‌بان حقوق بشر</a> هم در سال ۲۰۱۰ در گزارشی رواج آن را در برخی نقاط <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="کردستان عراق">کردستان عراق</a> تا ۷۰٪ برآورد کرده‌است.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در کردستان عراق از دست زنی که ختنه نشده باشد غذا نمی‌خورند و آن غذا را پاک نمی‌دانند.<sup id="cite_ref-AmitWP_47-2" class="reference"><a href="#cite_note-AmitWP-47"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt>کشورهای عربی خاورمیانه</dt> <dd>این رسم در جنوب یمن، بحرین، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a> و عمان انجام می‌شود. با این حال این رسم در عربستان، عرب‌های عراق، اردن، سوریه و لبنان مرسوم نمی‌باشد.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به‌صورت تاریخی در جهان اسلام، این رسم به‌صورت خیلی غیرمنظم انجام شده یا به سوزن زدن نمادین به <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> محدود بوده‌است. در یک منطقه جغرافیایی ممکن است قبیله‌ای آن را انجام دهند و قبیله همسایه از وجود آن مطلع نباشد یا اینکه آن را ترک کرده باشند. کشیدن نقشه‌ای که میزان رواج ختنه زنان را نشان دهد کار بسیار سختی است زیرا عموماً این کار به‌صورت مخفیانه انجام می‌شود، مردان از آن آگاه نمی‌شوند و مراسم و تشریفات خاصی ندارد.<sup id="cite_ref-EoI_12-8" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-12"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <p>در <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عربستان">عربستان</a> کسانی که به شغل <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="قابله">قابلگی</a> مشغول بودند، عمل ختنه دختران را نیز انجام می‌دادند.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای جنوبی">آسیای جنوبی</a></dt> <dd>ختنه زنان مسلمان در کشورهای جنوب آسیا و استرالیا عموماً به‌صورت نمادین و معمولاً در دوران نوزادی یا ابتدای طفولیت انجام می‌شود. این‌گونه ختنه باعث برداشتن کلیتوریس نشده و باعث تنزل در عملکرد دستگاه جنسی نمی‌شود، و عموماً به‌صورت عمده‌ای ملایم‌تر از ختنه مردان بوده و شانس عفونت و ناقص‌سازی دستگاه جنسی در مقایسه در آن کمتر می‌باشد. انجام گونه‌های پیشرفته‌تر قطع دستگاه جنسی به عنوان دستور اسلامی در نظر گرفته نشده و امروزه به‌صورت فزاینده‌ای عموم مردم در مورد مضرات آن آگاهی پیدا کرده‌اند.<sup id="cite_ref-EWIC-Health_99-0" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-Health-99"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین این عمل در کشور <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> به شدت رواج دارد که عموماً از نوع نمادین می‌باشد.<sup id="cite_ref-NYT_75-1" class="reference"><a href="#cite_note-NYT-75"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a> نیز درمناطق روستایی ختنه نمادین وجود دارد. در گذشته مرسوم بوده که هنگام ختنه دختران بزرگتر (بین پنج تا هشت سال)، او را به صورت زیبایی با طلا آرایش کرده، جشنی بر پا می‌کردند که در آن دختر به‌صورت نمادینی به عنوان زن آینده ارائه می‌شد. امروزه این آداب منسوخ شده‌است. همچنین امروزه والدینی که دختران خود را ختنه نکنند برخلاف گذشته مورد نکوهش جامعه قرار نمی‌گیرند. این امر بخاطر باور گسترده مردم به عدم واجب بودن ختنه <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="زنان در اسلام">زنان در اسلام</a> می‌باشد.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="سریلانکا">سریلانکا</a></dt> <dd>گزارش‌هایی از ختنه زنان در هند و سریلانکا وجود دارد.<sup id="cite_ref-WHO_4-13" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مثله‌کردن جنسی زنان در کشور هند رایج نیست، اما دولت هند تاکنون هیچ قانونی در پیرامون این موضوع وضع نکرده‌است.<sup id="cite_ref-Union_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-Union-101"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a></dt></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg/220px-Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg/330px-Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg/440px-Stone_tools_from_Australia_used_for_circumcision_and_clitoridectomy.jpg 2x" data-file-width="2389" data-file-height="1662" /></a><figcaption>یک چاقوی سنگی به همراه غلاف آن که برای بریدن آلت تناسلی زنان در استرالیا استفاده می‌شده‌است (عکس از <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="موزه بریتانیا">موزه بریتانیا</a> در شهر لندن).</figcaption></figure> <p>این رسم در میان <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="بومیان استرالیا">بومیان استرالیا</a> مرسوم بوده‌است.<sup id="cite_ref-EWIC_6-19" class="reference"><a href="#cite_note-EWIC-6"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دیگر_کشورها"><span id=".D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7"></span>دیگر کشورها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: دیگر کشورها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی، پزشکان غربی از برش کلیتوریس جهت درمان برخی مشکلات عصبی و جنسی استفاده می‌کردند. از جمله دلایلی که پزشکان برش کلیتوریس را تجویز می‌کردند اعتقاد به این بود که <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خودارضایی">خودارضایی</a> ممکن است به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="جنون">جنون</a> بینجامد. این موضوع در غرب ادامه نیافت و هیچگاه مبدل به آداب مذهبی یا بخشی از فرهنگ غرب نشد.<sup id="cite_ref-IEMF_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-IEMF-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۹۹۶، قانون فدرال به عمل ناقص‌سازی جنسی زنان وجهه‌ای جنایی بخشید. ۱۵ ایالت نیز قانون‌های مشابهی را تصویب کرده‌اند.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>امروزه در جمعیت‌های مهاجر برخی کشورها مانند <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a>،<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a>،<sup id="cite_ref-Union_101-1" class="reference"><a href="#cite_note-Union-101"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این رسم دیده می‌شود و قوانینی علیه آن تصویب شده‌است. همچنین گزارش‌هایی از ختنه زنان در پرو و کلمبیا به ثبت رسیده‌است.<sup id="cite_ref-WHO_4-14" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-4"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="در_ادبیات_و_فیلم"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.AF.D8.A8.DB.8C.D8.A7.D8.AA_.D9.88_.D9.81.DB.8C.D9.84.D9.85"></span>در ادبیات و فیلم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: در ادبیات و فیلم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/bb/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg/100px-%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg" decoding="async" width="100" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/bb/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg/150px-%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/bb/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg/200px-%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C.jpg 2x" data-file-width="255" data-file-height="391" /></a><figcaption>کتاب <i>کودکان صحرا</i> نوشتهٔ <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="واریس دیری">واریس دیری</a></figcaption></figure> <ul><li>کتاب <i><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="گل صحرا">گل صحرا</a></i> خاطرات <i><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="واریس دیری">واریس دیری</a></i>، زنی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالیایی</a> است که در ۵ سالگی ختنه از نوع سوم شده‌است. دیری اکنون یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_(%D8%B4%D8%AE%D8%B5)" title="مدل (شخص)">مانکن</a> بین‌المللی معروف، نویسنده و سخنگوی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="حقوق زنان">حقوق زنان</a> در آفریقاست و به عنوان سفیر سازمان ملل متحد در راه توقف ختنهٔ زنان در جهان فعالیت می‌کند. او که در ۱۲ سالگی از زندگی کوچ‌نشینی در صحرا و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ازدواج اجباری">ازدواج اجباری</a> فرار کرده‌است، در این کتاب گزارش می‌دهد که ختنه معمولاً در شرایط کاملاً ابتدایی به وسیلهٔ قابله یا زنی دهاتی انجام می‌شود و از هیچ داروی بیهوشی برای این کار استفاده نمی‌شود.<sup id="cite_ref-Gol_77-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gol-77"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>کتاب <i>کودکان صحرا</i> کتاب دیگری از <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="واریس دیری">واریس دیری</a> به‌همراه روزنامه‌نگار <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کورینا میلبورن (صفحه وجود ندارد)">کورینا میلبورن</a> است که در تحقیقات خود میزان رواج ناقص‌سازی جنسی زنان در اروپا را نشان دادند.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فیلم‌ها"><span id=".D9.81.DB.8C.D9.84.D9.85.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>فیلم‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: فیلم‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>روزی که هرگز فراموش نمی‌کنم</i> از <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D9%85_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%AA%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیم لانگینوتو (صفحه وجود ندارد)">کیم لانگینوتو</a> (<a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF" title="فیلم مستند">فیلم مستند</a>، محصول ۲۰۰۲)</li> <li><i>دنیا</i> (Dunia؛ ۲۰۰۵)</li> <li><i>بینتو در پاریس</i> (Bintou in Paris؛ <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87" title="فیلم کوتاه">فیلم کوتاه</a> مستند، ۱۹۹۵)</li> <li><i>دابلا! قطع</i> (Dabla! Excision؛ مستند، ۲۰۰۳)</li> <li><i>کاهش زندگی - زنان آفریقایی با یک آیین می‌جنگند</i> (Schnitt ins Leben - Afrikanerinnen bekämpfen ein Ritual؛ مستند تلویزیونی، ۲۰۰۰)</li> <li><i>میمونا - زندگی قبل از من</i> (Maimouna - La vie devant moi؛ ۲۰۰۷ مستند)</li> <li><i>جانی سانشاین حداکثر خشونت</i> (Johnny Sunshine Maximum Violence؛ ۲۰۰۸)</li> <li><i>محافظت جادویی</i> (Moolaadé؛ ۲۰۰۴)</li> <li><i>فینزن</i> (Finzan؛ ۱۹۸۹)</li> <li>به نام سنت از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="کامیل احمدی">کامیل احمدی</a> (In the Name of Traditions؛ فیلم مستند درباب ختنه زنان در ایران، ۲۰۱۵)<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.youtube.com/watch?v=igRj7Oy_tPM">[۴]</a></li></ul> <p>از جمله فیلم‌هایی هستند که به این رسم می‌پردازند.<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=28" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">female circumcision</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">female genital mutilation</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">clitorectomy</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">gusaran</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">«The Malays call it gusaran “fact of filing down the teeth”, because it is preceded, the evening before, by a fictitious filing-down of the teeth." in "K̲H̲afḍ or k̲h̲ifāḍ.» Encyclopaedia of Islam, Second Edition.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Inter-African Committee on Traditional Practices Affecting the Health of Women and Children</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">post-traumatic stress disorder</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">• Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment <ul><li>Covenant on Civil and Political Rights</li> <li>Covenant on Economic, Social and Cultural Rights</li> <li>Convention on the Elimination of all Forms of Discrimination against Women (CEDAW)</li> <li>Convention on the Rights of the Child</li> <li>Convention relating to the Status of Refugees and its Protocol relating to the Status of Refugees</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">The Inter African Committee on Traditional Practices Affecting the Health of Women and Children (IAC)</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Carol P. Maccormack</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Mossi</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text">Kikuyu</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">Mau Mau</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">Babiker Badri Scientific Association for Women's Studies (BBSAWS)</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">به عنوان مثال Maendeleo Ya Wanawake Organization</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&section=29" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-WHO-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-0">۱٫۰۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-1">۱٫۰۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-2">۱٫۰۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-3">۱٫۰۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-4">۱٫۰۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-5">۱٫۰۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-6">۱٫۰۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-7">۱٫۰۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-8">۱٫۰۸</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-9">۱٫۰۹</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-10">۱٫۱۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-11">۱٫۱۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-12">۱٫۱۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-13">۱٫۱۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO_4-14">۱٫۱۴</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFOHCHR,_UNAIDS,_UNDP,_UNECA,_UNESCO,_UNFPA,_UNHCR,_UNICEF,_UNIFEM,_WHO2008" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">OHCHR, UNAIDS, UNDP, UNECA, UNESCO, UNFPA, UNHCR, UNICEF, UNIFEM, WHO (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090726145619/http://www.who.int//reproductive-health/publications/fgm/fgm_statement_2008.pdf">"Eliminating Female Genital Mutilation - An interagency statement"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (به انگلیسی). Department of Reproductive Health and Research (RHR), World Health Organization. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.who.int/reproductive-health/publications/fgm/fgm_statement_2008.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 26 July 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Eliminating+Female+Genital+Mutilation+-+An+interagency+statement&rft.pub=Department+of+Reproductive+Health+and+Research+%28RHR%29%2C+World+Health+Organization&rft.date=2008&rft.au=OHCHR%2C+UNAIDS%2C+UNDP%2C+UNECA%2C+UNESCO%2C+UNFPA%2C+UNHCR%2C+UNICEF%2C+UNIFEM%2C+WHO&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.who.int%2Freproductive-health%2Fpublications%2Ffgm%2Ffgm_statement_2008.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw.de/ناقصسازی-دستگاه-تناسلی-زن-شکنجه-است/a-17411995">ناقص‌سازی دستگاه تناسلی زن «شکنجه» است</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150322201839/http://www.dw.de/%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B5%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/a-17411995">بایگانی‌شده</a> در ۲۲ مارس ۲۰۱۵ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، دویچه وله فارسی</span> </li> <li id="cite_note-EWIC-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-0">۳٫۰۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-1">۳٫۰۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-2">۳٫۰۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-3">۳٫۰۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-4">۳٫۰۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-5">۳٫۰۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-6">۳٫۰۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-7">۳٫۰۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-8">۳٫۰۸</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-9">۳٫۰۹</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-10">۳٫۱۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-11">۳٫۱۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-12">۳٫۱۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-13">۳٫۱۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-14">۳٫۱۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-15">۳٫۱۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-16">۳٫۱۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-17">۳٫۱۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-18">۳٫۱۸</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EWIC_6-19">۳٫۱۹</a></sup></span> <span class="reference-text">Kassamali, Noor (2003) «Genital Cutting." Encyclopedia of Women & Islamic Cultures, Compiled by Afsaneh Najmabadi Published by BRILL, 2003 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/90-04-12819-0" title="ویژه:منابع کتاب/90-04-12819-0">90-04-12819-0</a>, 9789004128194 134 pages</span> </li> <li id="cite_note-Yemen-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Yemen_7-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yemen_7-1">۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yemen_7-2">۴٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yemen_7-3">۴٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080915164648/http://www.1oo1nights.org/article.php5?id=830">«ناقص‌سازی جنسی ۲۴ درصد از زنان یمن، شهرزادنیوز»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1oo1nights.org/article.php5?id=830">اصلی</a> در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱ سپتامبر ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C+%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C+%DB%B2%DB%B4+%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF+%D8%A7%D8%B2+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%8C+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.1oo1nights.org%2Farticle.php5%3Fid%3D830&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unfpa.org/news/news.cfm?ID=927">«Statement on the International Day Against Female Genital Mutilation»</a>. UNFPA. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120214062238/http://www.unfpa.org/news/news.cfm?ID=927">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۴ فوریه ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Statement+on+the+International+Day+Against+Female+Genital+Mutilation&rft.pub=UNFPA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unfpa.org%2Fnews%2Fnews.cfm%3FID%3D927&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-unicef-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-unicef_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/protection/index_25032.html">«Child protection from violence, exploitation and abuse: Zero tolerance for female genital mutilation»</a>. UNICEF. <bdi>فوریه ۴, ۲۰۰۵</bdi>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090311154355/http://www.unicef.org/protection/index_25032.html">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۱ مارس ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Child+protection+from+violence%2C+exploitation+and+abuse%3A+Zero+tolerance+for+female+genital+mutilation&rft.pub=UNICEF&rft.date=2005-02-04&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fprotection%2Findex_25032.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-unicefA-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-unicefA_10-0">۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-unicefA_10-1">۷٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/progressforchildren/2007n6/index_41847.htm">«Female genital mutilation/cutting»</a>. <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%81" title="یونیسف">UNICEF</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090305171607/http://www.unicef.org/progressforchildren/2007n6/index_41847.htm">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۵ مارس ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+genital+mutilation%2Fcutting&rft.pub=UNICEF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fprogressforchildren%2F2007n6%2Findex_41847.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHernlund,_Ylva2007" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Hernlund, ‎Ylva (2007), <i>Transcultural Bodies: Female Genital Cutting in Global Context</i> (به انگلیسی), Bettina Shell-Duncan, Rutgers University Press, p. 24</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Transcultural+Bodies%3A+Female+Genital+Cutting+in+Global+Context&rft.pages=24&rft.pub=Rutgers+University+Press&rft.date=2007&rft.au=Hernlund%2C+%26%238206%3BYlva&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-EoI-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-0">۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-1">۹٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-2">۹٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-3">۹٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-4">۹٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-5">۹٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-6">۹٫۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-7">۹٫۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoI_12-8">۹٫۸</a></sup></span> <span class="reference-text">O. Meinardus, <i>K̲H̲afḍ or k̲h̲ifāḍ</i>, <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="دانشنامه اسلام">دانشنامه اسلام</a></span> </li> <li id="cite_note-IEMF-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-IEMF_13-0">۱۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IEMF_13-1">۱۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IEMF_13-2">۱۰٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFord,_Paul_J.2002" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Ford, ‎Paul J. (2002), "1", <i>International Encyclopedia of Marriage and Family</i> (به انگلیسی), به کوشش James J. Ponzetti. (2nd ed.), Macmillan, p. 307–308</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=1&rft.btitle=International+Encyclopedia+of+Marriage+and+Family&rft.pages=307-308&rft.edition=2nd&rft.pub=Macmillan&rft.date=2002&rft.au=Ford%2C+%26%238206%3BPaul+J.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-dw-world-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-dw-world_14-0">۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dw-world_14-1">۱۱٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dw-world_14-2">۱۱٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3721869,00.html">«چگونگی و چرایی ختنه دختران در کردستان»</a>. دویچه وله. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090406032759/http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3721869,00.html">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۶ آوریل ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۹ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%DA%AF%DB%8C+%D9%88+%DA%86%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dw-world.de%2Fdw%2Farticle%2F0%2C2144%2C3721869%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-UNICEF_protection-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-0">۱۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-1">۱۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-2">۱۲٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-3">۱۲٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-4">۱۲٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-5">۱۲٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-6">۱۲٫۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UNICEF_protection_15-7">۱۲٫۷</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/protection/index_genitalmutilation.html">«Female Genital Mutilation/Cutting»</a>. وبگاه رسمی <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%81" title="یونیسف">UNICEF</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090402064432/http://www.unicef.org/protection/index_genitalmutilation.html">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۲ آوریل ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۶ آوریل ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+Genital+Mutilation%2FCutting&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C+UNICEF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fprotection%2Findex_genitalmutilation.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-EoR-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-0">۱۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-1">۱۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-2">۱۳٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-3">۱۳٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-4">۱۳٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-5">۱۳٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-6">۱۳٫۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-7">۱۳٫۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EoR_16-8">۱۳٫۸</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMaccormack,_Carol_P." class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Maccormack, ‎Carol P., "3", <i>The Encyclopedia of Religion entry on Clitoridectomy</i> (به انگلیسی), به کوشش Lindsay Jones., Macmillan, p. 1824-1826</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=3&rft.btitle=The+Encyclopedia+of+Religion+entry+on+Clitoridectomy&rft.pages=1824-1826&rft.pub=Macmillan&rft.au=Maccormack%2C+%26%238206%3BCarol+P.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-RHHR-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-RHHR_17-0">۱۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-RHHR_17-1">۱۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-RHHR_17-2">۱۴٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCook,_Rebecca_J.2003" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Cook, ‎Rebecca J. (2003), <i>Reproductive Health and Human Rights: Integrating Medicine Ethics and Law</i> (به انگلیسی), Bernard M. Dickens, Mahmoud F. Fathalla, Oxford University Press, p. 262</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Reproductive+Health+and+Human+Rights%3A+Integrating+Medicine+Ethics+and+Law&rft.pages=262&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2003&rft.au=Cook%2C+%26%238206%3BRebecca+J.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Kang-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Kang_18-0">۱۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kang_18-1">۱۵٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kang_18-2">۱۵٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kanoonezanan.com/first.php?id=54">۷۰ درصد زنان بندر کنگ هرمزگان ختنه می‌شوند</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080203072516/http://www.kanoonezanan.com/first.php?id=54">بایگانی‌شده</a> در ۳ فوریه ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، کانون زنان ایرانی</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Denny, Frederick Mathewson. "Circumcision." Encyclopaedia of the Qurʾān</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicef.de/fileadmin/content_media/presse/fotomaterial/Beschneidung/Beschneidung.pdf(PDF)">"Changing a harmful social convention: female genital cutting/mutilation"</a>, <i>Innocenti Digest</i> (به انگلیسی), Florence, Italy: Giuntina, p. 1–2, 2005</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Innocenti+Digest&rft.atitle=Changing+a+harmful+social+convention%3A+female+genital+cutting%2Fmutilation&rft.pages=1-2&rft.date=2005&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.unicef.de%2Ffileadmin%2Fcontent_media%2Fpresse%2Ffotomaterial%2FBeschneidung%2FBeschneidung.pdf%28PDF%29&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup> Retrieved on 2007-12-24.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAbusharaf,_Rogaia_Mustafa2007" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Abusharaf, ‎Rogaia Mustafa (2007), <i>Female Circumcision: Multicultural Perspectives</i> (به انگلیسی), University of Pennsylvania Press, p. 71</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Female+Circumcision%3A+Multicultural+Perspectives&rft.pages=71&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2007&rft.au=Abusharaf%2C+%26%238206%3BRogaia+Mustafa&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKemp,_Charles2004" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Kemp, ‎Charles (2004), <i>Refugee and immigrant health: a handbook for health professionals</i> (به انگلیسی), Lance Andrew Rasbridge, Cambridge University Press, p. 70</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Refugee+and+immigrant+health%3A+a+handbook+for+health+professionals&rft.pages=70&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2004&rft.au=Kemp%2C+%26%238206%3BCharles&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">The Association of African Women for Research and Development</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMutua,_Makau2002" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Mutua, ‎Makau (2002), <i>Human rights: a political and cultural critique</i> (به انگلیسی), University of Pennsylvania Press, p. 26–27</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Human+rights%3A+a+political+and+cultural+critique&rft.pages=26-27&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2002&rft.au=Mutua%2C+%26%238206%3BMakau&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Mac-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mac_28-0">۲۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mac_28-1">۲۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFروت_مکلین" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA_%D9%85%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86" title="روت مکلین">روت مکلین</a>, <i>Against Relativism: Cultural Diversity and the Search for Ethical Universals in Medicine</i> (به انگلیسی), Oxford University Press, p. 68–72</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Against+Relativism%3A+Cultural+Diversity+and+the+Search+for+Ethical+Universals+in+Medicine&rft.pages=68-72&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.au=%D8%B1%D9%88%D8%AA+%D9%85%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Iranica-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Iranica_29-0">۲۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Iranica_29-1">۲۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Iranica_29-2">۲۳٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Iranica_29-3">۲۳٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text">Šakūrzāda, Ebrāhīm, and Omidsalar, Mahmoud <i>Circumcision</i>, Encyclopædia Iranica</span> </li> <li id="cite_note-WHO97-30"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WHO97_30-0">۲۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO97_30-1">۲۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">WHO (World Health Organization), Fact sheet N153, April 1997</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">مراجعه شود به نوشتار <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Labiaplasty" class="extiw" title="en:Labiaplasty">Labiaplasty</a> در ویکی‌پدیای انگلیسی.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFJohnstone,_Megan-Jane2004" class="citation">Johnstone, Megan-Jane (<bdi>۲۰۰۴</bdi>)، <i>Bioethics: a nursing perspective</i>، Elsevier Australia، ص. <bdi>۱۸۱</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bioethics%3A+a+nursing+perspective&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B8%DB%B1%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Elsevier+Australia&rft.date=2004&rft.au=Johnstone%2C+Megan-Jane&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><i>The World Book Encyclopedia</i>، World Book, Inc, Inc World Book - Encyclopedias and dictionaries، <bdi>۲۰۰۰</bdi>، ص. <bdi>۵۶۱</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+World+Book+Encyclopedia&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B5%DB%B6%DB%B1%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=World+Book%2C+Inc%2C+Inc+World+Book+-+Encyclopedias+and+dictionaries&rft.date=2000&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFCatriona_Sutherland,_Susan_M._Hinchliff,_Sue_Hinchliff,_Rosemary_Rogers,_Jacqui_(FRW)_Fletcher,2000" class="citation">Catriona Sutherland, Susan M. Hinchliff, Sue Hinchliff, Rosemary Rogers, Jacqui (FRW) Fletcher, (<bdi>۲۰۰۰</bdi>)، <i>Women's Health: A Handbook for Nurses</i>، Churchill Livingstone، ص. <bdi>۲۱۶</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Women%27s+Health%3A+A+Handbook+for+Nurses&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B1%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Churchill+Livingstone&rft.date=2000&rft.au=Catriona+Sutherland%2C+Susan+M.+Hinchliff%2C+Sue+Hinchliff%2C+Rosemary+Rogers%2C+Jacqui+%28FRW%29+Fletcher%2C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">رده</a>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libdoc.who.int/publications/1991/9290211407_(chp16).pdf">«Harmful traditional practices affecting the health of women and childern»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150213211239/http://libdoc.who.int/publications/1991/9290211407_(chp16).pdf">بایگانی‌شده</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> از روی نسخه اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۴ آوریل ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Harmful+traditional+practices+affecting+the+health+of+women+and+childern&rft_id=http%3A%2F%2Flibdoc.who.int%2Fpublications%2F1991%2F9290211407_%28chp16%29.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-unicefir-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-unicefir_36-0">۳۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-unicefir_36-1">۳۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.unicef.org/iran/fa/media_4454.html">[۱]</a><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090314141126/http://www.unicef.org/iran/fa/media_4454.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۴ مارس ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090314141126/http://www.unicef.org/iran/fa/media_4454.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۴ مارس ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> بیانیه آژانس‌های سازمان ملل علیه ختنه زنان، وبگاه یونیسف</span> </li> <li id="cite_note-Abu-38"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Abu_38-0">۳۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Abu_38-1">۳۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Abu Sahlieh S. (1994) "To mutilation in the name of Jehovah or Allah: legitimization of male and female circumcision." Med Law, July; 130(7-8): 575- 622</span> </li> <li id="cite_note-SymbolicC-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SymbolicC_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Harris, Colette; Shefer, Miri; Bennett, Linda Rae; Gibson, Diana; Jörg, Theresia. <i>Health Practices</i>, Encyclopedia of Women & Islamic Cultures, Brill</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irwomen.org/spip.php?article4655">«بازسازی آلت تناسلی زنان در بورکینافاسو»</a>. کانون زنان ایرانی. <bdi>۹ مهر ۱۳۸۶</bdi>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080918063609/http://www.irwomen.org/spip.php?article4655">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳ مه ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88&rft.pub=%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.date=1386&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.irwomen.org%2Fspip.php%3Farticle4655&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Firestone-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-0">۳۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-1">۳۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-2">۳۴٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-3">۳۴٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-4">۳۴٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Firestone_41-5">۳۴٫۵</a></sup></span> <span class="reference-text">* <cite id="CITEREFFirestone,_Reuven,_American_Jewish_Committee_Harriet,_and_Robert_Heilbrunn_Institute_for_International_Interreligious_Understanding2001" class="citation">Firestone, Reuven, American Jewish Committee Harriet, and Robert Heilbrunn Institute for International Interreligious Understanding (<bdi>۲۰۰۱</bdi>)، <i>Children of Abraham: An Introduction to Judaism for Muslims</i>، , KTAV Publishing House, Inc.، ص. <bdi>۲۵۳</bdi>، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-88125-724-9" title="ویژه:منابع کتاب/0-88125-724-9"><bdi>۰-۸۸۱۲۵-۷۲۴-۹</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Children+of+Abraham%3A+An+Introduction+to+Judaism+for+Muslims&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B5%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%2C+KTAV+Publishing+House%2C+Inc.&rft.date=2001&rft.isbn=0-88125-724-9&rft.au=Firestone%2C+Reuven%2C+American+Jewish+Committee+Harriet%2C+and+Robert+Heilbrunn+Institute+for+International+Interreligious+Understanding&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">رده</a>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/protection/index_genitalmutilation.html">«Protection against abuse, exploitation and violence: Female Genital Mutilation/Cutting»</a>. وبگاه رسمی UNICEF. <bdi>مارس ۱۱, ۲۰۰۹</bdi>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090312035756/http://www.unicef.org/protection/index_genitalmutilation.html">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۲ مارس ۲۰۰۹.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Protection+against+abuse%2C+exploitation+and+violence%3A+Female+Genital+Mutilation%2FCutting&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C+UNICEF&rft.date=2009-03-11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unicef.org%2Fprotection%2Findex_genitalmutilation.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFCharlotte_Feldman-Jacobs" class="citation web">Charlotte Feldman-Jacobs. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100213125942/http://www.prb.org/Articles/2009/fgmc.aspx">«Commemorating International Day of Zero Tolerance to Female Genital Mutilation»</a>. Population Reference Bureau. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prb.org/Articles/2009/fgmc.aspx">اصلی</a> در ۱۳ فوریه ۲۰۱۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳ آوریل ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Commemorating+International+Day+of+Zero+Tolerance+to+Female+Genital+Mutilation&rft.pub=Population+Reference+Bureau&rft.au=Charlotte+Feldman-Jacobs&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prb.org%2FArticles%2F2009%2Ffgmc.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ijoks.com/tr/pub/issue/68153/1039056">Ahmady Kameel, In the Name of Traditions: A Comprehensive Study on the Impact of Female Genital Mutilation (FGM) on Women and Girls An Overview of Female Genital Mutilation (FGM) in Iran, International Journal of Kurdish Studies, 8 (1), pp. 119-145</a>.</span> </li> <li id="cite_note-AmitWP-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AmitWP_47-0">۳۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AmitWP_47-1">۳۸٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AmitWP_47-2">۳۸٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text">"For Kurdish Girls, a Painful Ancient Ritual:The Widespread Practice of Female Circumcision in Iraq's North Highlights The Plight of Women in a Region Often Seen as More Socially Progressive" By Amit R. Paley, Washington Post Foreign Service,Monday, December 29, 2008; A09; External Link: <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/12/28/AR2008122802005_pf.html">[۲]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121114120906/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/12/28/AR2008122802005_pf.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFمسعودطاهرهشهنازآمنه" class="citation journal cs1">مسعود, بسامي; طاهره, پاشايي; شهناز, قره تپه; آمنه, قره تپه (13891390/01/01). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=184572">"ختنه زنان از ديدگاه فقه، حقوق و پزشکي"</a>. <b>23</b> (56): 171–193.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B2+%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%81%D9%82%D9%87%D8%8C+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82+%D9%88+%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%D9%8A&rft.chron=13891390%2F01%2F01&rft.volume=23&rft.issue=56&rft.pages=171-193&rft.aulast=%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF&rft.aufirst=%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%8A&rft.au=%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87%2C+%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%8A%D9%8A&rft.au=%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7%D8%B2%2C+%D9%82%D8%B1%D9%87+%D8%AA%D9%BE%D9%87&rft.au=%D8%A2%D9%85%D9%86%D9%87%2C+%D9%82%D8%B1%D9%87+%D8%AA%D9%BE%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3Fid%3D184572&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">A. El-Dareer, Attitudes of Sudanese people to the practice of female circumcision, in International Journal of Epidemiology ۱۲ (۱۹۸۳), ۱۳۸–۴۴</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=155183">فرج خدا تهمینه, ایرانی فر الناز, جوانبخت مریم, عباسی محمود, بکایی مهشید، بررسی پیامدهای اخلاقی، ابعاد حقوقی و راهکارهای ریشه کنی ختنه زنان، مجله اخلاق پزشکی زمستان ۱۳۹۰، دوره ۵ ، شماره  ۱۸؛ از صفحه ۵۵ تا صفحه ۷۱</a> .</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">MacCormack, Carol P. “Sande: The Public Face of a Secret Society. ” In The New Religions of Africa, edited by Bennetta Jules- Rosette, pp. 27–37. Norwood, N.J. , 1979</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicholas Birch/Abril "An End to Female Genital Cutting?» <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1700191,00.html">[۳]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090421044049/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1700191,00.html">بایگانی‌شده</a> در ۲۱ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Time Magazine , date=۲۰۰۸-۰۱-۰۴</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">Natsoulas, Theodore: “The Politicization of the Ban of Female Circumcision and the Rise of the Independent School Movement iKenya. The KCA, the Missions and Government, ۱۹۲۹–۱۹۳۲”. Journal of African Studies ۳۳(۲):۱۳۷–۱۵۸, ۱۹۹۸.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text">Birch/Abril, Nicholas. "An End to Female Genital Cutting?", Time Magazine, 2008-01-04. Retrieved on 2008-01-08.</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCohen,_Mark_Nathan1999" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Cohen, ‎Mark Nathan (1999), <i>Culture of Intolerance: Chauvinism Class and Racism in the United States</i> (به انگلیسی), Yale University Press, p. 120</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Culture+of+Intolerance%3A+Chauvinism+Class+and+Racism+in+the+United+States&rft.pages=120&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=1999&rft.au=Cohen%2C+%26%238206%3BMark+Nathan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAbusharaf,_Rogaia_Mustafa2007" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Abusharaf, ‎Rogaia Mustafa (2007), <i>Female Circumcision: Multicultural Perspectives</i> (به انگلیسی), University of Pennsylvania Press, p. 21</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Female+Circumcision%3A+Multicultural+Perspectives&rft.pages=21&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2007&rft.au=Abusharaf%2C+%26%238206%3BRogaia+Mustafa&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAbusharaf,_Rogaia_Mustafa2007" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Abusharaf, ‎Rogaia Mustafa (2007), <i>Female Circumcision: Multicultural Perspectives</i> (به انگلیسی), University of Pennsylvania Press, p. 18–19</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Female+Circumcision%3A+Multicultural+Perspectives&rft.pages=18-19&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2007&rft.au=Abusharaf%2C+%26%238206%3BRogaia+Mustafa&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoald,_Anne_Sofie2001" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Roald, ‎Anne Sofie (2001), <i>Women in Islam: the Western experience</i> (به انگلیسی), Routledge, p. 239-240</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Women+in+Islam%3A+the+Western+experience&rft.pages=239-240&rft.pub=Routledge&rft.date=2001&rft.au=Roald%2C+%26%238206%3BAnne+Sofie&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFWelle_(www.dw.com)" class="citation web">Welle (www.dw.com)، Deutsche. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/نخستین-مرکز-کمک-به-زنان-ختنهشده/a-17090110">«نخستین مرکز کمک به زنان "ختنه‌شده" | DW | 15.09.2013»</a>. <i>DW.COM</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۱۰-۲۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=DW.COM&rft.atitle=%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%DA%A9%D9%85%DA%A9+%D8%A8%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%22%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87%22+%7C+DW+%7C+15.09.2013&rft.aulast=Welle+%28www.dw.com%29&rft.aufirst=Deutsche&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2F%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%DA%A9%D9%85%DA%A9-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%B4%D8%AF%D9%87%2Fa-17090110&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Dic-66"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Dic_66-0">۵۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dic_66-1">۵۱٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dic_66-2">۵۱٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dic_66-3">۵۱٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKessler,_Edward2005" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Kessler, ‎Edward (2005), <i>A Dictionary of Jewish-Christian Relations</i> (به انگلیسی), Neil Wenborn, Cambridge University Press, p. 99 147</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Dictionary+of+Jewish-Christian+Relations&rft.pages=99+147&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2005&rft.au=Kessler%2C+%26%238206%3BEdward&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-popline.org-67"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-popline.org_67-0">۵۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popline.org_67-1">۵۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090330143510/http://www.popline.org/docs/1252/134329.html">"Female genital mutilation among Ethiopean Jews"</a> (به انگلیسی). www.popline.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.popline.org/docs/1252/134329.html">the original</a> on 30 March 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+genital+mutilation+among+Ethiopean+Jews&rft.pub=www.popline.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.popline.org%2Fdocs%2F1252%2F134329.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFObermeyer,_Carla_Makhlouf" class="citation cs2 cs1-prop-long-vol cs1-prop-foreign-lang-source">Obermeyer, ‎Carla Makhlouf, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jstor.org/pss/649659">"Female Genital Surgeries: The Known, the Unknown, and the Unknowable"</a>, <i>Medical Anthropology Quarterly, New Series</i> (به انگلیسی), vol. Vol. 13 No. 1, p. 79-106</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Medical+Anthropology+Quarterly%2C+New+Series&rft.atitle=Female+Genital+Surgeries%3A+The+Known%2C+the+Unknown%2C+and+the+Unknowable&rft.volume=Vol.+13+No.+1&rft.pages=79-106&rft.au=Obermeyer%2C+%26%238206%3BCarla+Makhlouf&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fpss%2F649659&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">|دوره=</code> has extra text (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#extra_text_volume" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGruenbaum,_Ellen2001" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Gruenbaum, ‎Ellen (2001), <i>The Female Circumcision Controversy</i> (به انگلیسی), University of Pennsylvania Press, p. 60</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Female+Circumcision+Controversy&rft.pages=60&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2001&rft.au=Gruenbaum%2C+%26%238206%3BEllen&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>ابن‌قدامه، المغنی، بیروت، چاپ افست، بی‌تا. ج۱، ص۷۰ ؛۱۳۴۷</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%8C+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D9%86%DB%8C%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%8C+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%AA%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7.+%D8%AC%DB%B1%D8%8C+%D8%B5%DB%B7%DB%B0+%D8%9B%DB%B1%DB%B3%DB%B4%DB%B7.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>طوسی، محمدبن حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت: دارالاندلس، بی‌تا، چاپ افست قم، بی‌تا. ص۵۰۲</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A8%D9%86+%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%8C+%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%A9+%D9%81%DB%8C+%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87+%D9%88+%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA%3A+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%8C+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%AA+%D9%82%D9%85%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7.+%D8%B5%DB%B5%DB%B0%DB%B2&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFطبری،_محمد_بن_جریر1379" class="citation">طبری، محمد بن جریر (<bdi>۱۳۷۹</bdi>)، <i>تاریخ بلعمی [تاریخ الرسل و الملوک]</i>، ترجمهٔ ابوعلی محمدبن بلعمی، به کوشش به تصحیح محمدتقی بهار ملک‌الشعراء و به کوشش محمدپروین گنابادی.، تهران: زوار</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C+%5B%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%84+%D9%88+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9%5D&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1&rft.date=1379&rft.au=%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%8C+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%A8%D9%86+%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080306125432/http://www.khansari.ir/default.aspx?page=Document&app=Documents&docId=11622&docParId=11593">«احکام ختنه»</a>. وبگاه آیت‌الله خوانساری. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.khansari.ir/default.aspx?page=Document&app=Documents&docId=11622&docParId=11593">اصلی</a> در ۶ مارس ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۸ فوریه ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.khansari.ir%2Fdefault.aspx%3Fpage%3DDocument%26app%3DDocuments%26docId%3D11622%26docParId%3D11593&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><br /> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130801100359/http://www.almodarresi.com/Persian/fbook/41/pl0txt8a.htm">«الفقه الاسلامی احکام خانواده و آداب ازدواج»</a>. وبگاه آیت‌الله سید محمد تقی مدرسی. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.almodarresi.com/Persian/fbook/41/pl0txt8a.htm">اصلی</a> در ۱ اوت ۲۰۱۳<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۷ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85+%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D9%88+%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%AA%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.almodarresi.com%2FPersian%2Ffbook%2F41%2Fpl0txt8a.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bayynat.ir/index/?state=shn&id=23&t=">«حرمت ختنه‌کردن دختران»</a>. وبگاه آیت‌الله سید محمد حسین فضل‌الله. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090604191649/http://www.bayynat.ir/index/?state=shn&id=23&t=">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۷ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%AA+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86+%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bayynat.ir%2Findex%2F%3Fstate%3Dshn%26id%3D23%26t%3D&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-NYT-75"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-NYT_75-0">۶۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NYT_75-1">۶۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2008/01/20/magazine/20circumcision-t.html">A Cutting Tradition</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090416020635/http://www.nytimes.com/2008/01/20/magazine/20circumcision-t.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۶ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%B2" title="نیویورک تایمز">نیویورک تایمز</a>، Jan 20, 2008</span> </li> <li id="cite_note-bbcf-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bbcf_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2007/08/070811_an-egypt-circumcise.shtml">«مرگ یک دختر ۱۳ ساله مصری در عمل ختنه»</a>. بی‌بی‌سی فارسی. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071208070048/http://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2007/08/070811_an-egypt-circumcise.shtml">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۰۷.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%85%D8%B1%DA%AF+%DB%8C%DA%A9+%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1+%DB%B1%DB%B3+%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B9%D9%85%D9%84+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Fworldnews%2Fstory%2F2007%2F08%2F070811_an-egypt-circumcise.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Gol-77"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gol_77-0">۶۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Gol_77-1">۶۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080216052750/http://www.kanoonezanan.com/spip.php?article205">«گل صحرا»</a>. کانون زنان ایرانی. <bdi>۵ تیر ۱۳۸۴</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kanoonezanan.com/spip.php?article205">اصلی</a> در ۱۶ فوریه ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۶ ژانویه ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D9%84+%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7&rft.pub=%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.date=1384&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kanoonezanan.com%2Fspip.php%3Farticle205&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-alarabiya-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-alarabiya_78-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alarabiya.net/articles/2008/06/08/51177.html">منع قانونی ختنه دختران در مصر به جز در صورت «ضرورت»</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080611023034/http://www.alarabiya.net/articles/2008/06/08/51177.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۱ ژوئن ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (<i>العربیه فارسی</i>)</span> </li> <li id="cite_note-CountryReports-79"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CountryReports_79-0">۶۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CountryReports_79-1">۶۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CountryReports_79-2">۶۴٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080113175522/http://www.state.gov/g/wi/rls/rep/crfgm/">«<span class="cs1-kern-left">"</span>Female Genital Mutilation (FGM) or Female Genital Cutting (FGC): Individual Country Reports<span class="cs1-kern-right">"</span>»</a>. US State Department. <bdi>۶ مارس ۲۰۰۸</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/wi/rls/rep/crfgm/">اصلی</a> در ۱۳ ژانویه ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳ آوریل ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22Female+Genital+Mutilation+%28FGM%29+or+Female+Genital+Cutting+%28FGC%29%3A+Individual+Country+Reports%22.&rft.pub=US+State+Department&rft.date=2008-03-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.state.gov%2Fg%2Fwi%2Frls%2Frep%2Fcrfgm%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080306114419/http://www.state.gov/documents/organization/10222.pdf">وب آرشیو</a>)</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090206085058/http://www.forwarduk.org.uk/key-issues/fgm">"Female Genital Mutilation (FGM)"</a> (به انگلیسی). forwarduk.org.uk. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.forwarduk.org.uk/key-issues/fgm">the original</a> on 6 February 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+Genital+Mutilation+%28FGM%29&rft.pub=forwarduk.org.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.forwarduk.org.uk%2Fkey-issues%2Ffgm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tajournals.com/archive/psychology/1400/summer/14.pdf">احمدی، کامیل. <b>سیاستهای مرتبط با فرهنگ ختنه زنان / ناقص سازی آلت جنس زنان در ایران</b>، نشریه علمی مطالعات پژوهشی در علوم انسانی و علوم اجتماعی. دوره ۵، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۰، صفحات ۱۸۹ - ۱۷۸</a>.</span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210224203355/https://rc.majlis.ir/fa/law/show/845048">«ختنه زنان در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲. مرکز پژوهش های مجلس»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rc.majlis.ir/fa/law/show/845048">اصلی</a> در ۲۴ فوریه ۲۰۲۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۱ ژانویه ۲۰۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%A8+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B9%DB%B2.+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4+%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3.&rft_id=https%3A%2F%2Frc.majlis.ir%2Ffa%2Flaw%2Fshow%2F845048&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220131135829/http://www.iranmatikan.com/Law_detail.aspx?LawId=8244">«ختنه زنان در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۷۰»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranmatikan.com/Law_detail.aspx?LawId=8244">اصلی</a> در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۱ ژانویه ۲۰۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%A8+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B7%DB%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranmatikan.com%2FLaw_detail.aspx%3FLawId%3D8244&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Minab-84"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Minab_84-0">۶۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Minab_84-1">۶۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFهما_احدی،_طلعت_خدیوزاده،_قدیسه_سیدی_علوی،_حبیب‌ا…_اسماعیلی" class="citation">هما احدی، طلعت خدیوزاده، قدیسه سیدی علوی، حبیب‌ا… اسماعیلی، «ختنه زنان در میناب: شیوع، آگاهی و نگرش»، <i>مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قزوین</i>، ج. ۷ ش. شماره ۲۸، ص. <bdi>۱۴</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C+%D9%88+%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86&rft.atitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%A8%3A+%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%B9%D8%8C+%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D9%88+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4&rft.volume=%DB%B7&rft.issue=%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%B2%DB%B8&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B4%3C%2Fbdi%3E&rft.au=%D9%87%D9%85%D8%A7+%D8%A7%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%8C+%D8%B7%D9%84%D8%B9%D8%AA+%D8%AE%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%8C+%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%87+%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C+%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%8C+%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%E2%80%A6+%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-sh1-85"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sh1_85-0">۷۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sh1_85-1">۷۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080918064950/http://www.1oo1nights.org/article.php5?id=997">«ختنه زنان در کردستان همان است که بود»</a>. شهرزادنیوز. <bdi>۱۳۸۷-۰۲-۲۶</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1oo1nights.org/article.php5?id=997">اصلی</a> در ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۵ مه ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D9%87+%D8%A8%D9%88%D8%AF&rft.pub=%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft.date=1387&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.1oo1nights.org%2Farticle.php5%3Fid%3D997&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>احمدی، کامیل. به نام سنت (پژوهشی جامع درباب ختنه زنان در ایران). تهران. نشر شیرازه. چاپ اول. (۱۳۹۴). ص ۱۹ تا ۲۱</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%8C+%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84.+%D8%A8%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85+%D8%B3%D9%86%D8%AA+%28%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%29.+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86.+%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87.+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D8%A7%D9%88%D9%84.+%28%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B4%29.+%D8%B5+%DB%B1%DB%B9+%D8%AA%D8%A7+%DB%B2%DB%B1.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFتهمينهالنازمريممحمود" class="citation journal cs1">تهمينه, فرج خدا; الناز, ايراني فر; مريم, جوانبخت; محمود, عباسي; مهشيد, بكايي (1390-01-01). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=155183">"بررسي پيامدهاي اخلاقي، ابعاد حقوقي و راهکارهاي ريشه کني ختنه زنان"</a>. <b>5</b> (18): 55–71.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%D9%8A+%D9%BE%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%8A+%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%8C+%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF+%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%8A+%D9%88+%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A+%D8%B1%D9%8A%D8%B4%D9%87+%DA%A9%D9%86%D9%8A+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&rft.chron=1390-01-01&rft.volume=5&rft.issue=18&rft.pages=55-71&rft.aulast=%D8%AA%D9%87%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%87&rft.aufirst=%D9%81%D8%B1%D8%AC+%D8%AE%D8%AF%D8%A7&rft.au=%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B2%2C+%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A+%D9%81%D8%B1&rft.au=%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%85%2C+%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%AE%D8%AA&rft.au=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF%2C+%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%8A&rft.au=%D9%85%D9%87%D8%B4%D9%8A%D8%AF%2C+%D8%A8%D9%83%D8%A7%D9%8A%D9%8A&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3FID%3D155183&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFهماطلعتقدسيهاله" class="citation journal cs1">هما, احدي; طلعت, خديوزاده; قدسيه, سيدي علوي; اله, اسماعيلي حبيب (1382-01-01). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=417">"ختنه زنان در ميناب: شیوع، آگاهي و نگرش"</a>. <b>7</b> (28): 14–17.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%D9%8A%D9%86%D8%A7%D8%A8%3A+%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%B9%D8%8C+%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D9%87%D9%8A+%D9%88+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4&rft.chron=1382-01-01&rft.volume=7&rft.issue=28&rft.pages=14-17&rft.aulast=%D9%87%D9%85%D8%A7&rft.aufirst=%D8%A7%D8%AD%D8%AF%D9%8A&rft.au=%D8%B7%D9%84%D8%B9%D8%AA%2C+%D8%AE%D8%AF%D9%8A%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.au=%D9%82%D8%AF%D8%B3%D9%8A%D9%87%2C+%D8%B3%D9%8A%D8%AF%D9%8A+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A&rft.au=%D8%A7%D9%84%D9%87%2C+%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84%D9%8A+%D8%AD%D8%A8%D9%8A%D8%A8&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3FID%3D417&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Amir-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Amir_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMehryar,_Amir_H.2008" class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Mehryar, ‎Amir H. (2008), <i>The Greenwood Encyclopedia of Children's Issues Worldwide</i> (به انگلیسی), به کوشش Irving Epstein, Leslie Limage. Mehryar, Shirin Ahmad-Nia, and Ava Jalali-Savar, Greenwood Publishing Group, p. 76</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Greenwood+Encyclopedia+of+Children%27s+Issues+Worldwide&rft.pages=76&rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&rft.date=2008&rft.au=Mehryar%2C+%26%238206%3BAmir+H.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://swiftjournals.org/sjssh/abstract/2015/november/Kameel.php">Ahmady Kameel. Prevalence of Female Genital Mutilation/Cutting in Iran, Swift Journal of Social Sciences and Humanity (SJSSH), November 2015 Vol. 1(3), pp. 028-042</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221013125108/http://swiftjournals.org/sjssh/abstract/2015/november/Kameel.php">بایگانی‌شده</a> در ۲۰۲۲-۱۰-۱۳ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-BBC_Persian-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC_Persian_91-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/02/090216_mg_circumcision.shtml">«دختران در برخی مناطق ایران ختنه می‌شوند»</a>. بی. بی.سی. فارسی. <bdi>۱۳۸۷-۱۱-۲۸</bdi>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090218011945/http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/02/090216_mg_circumcision.shtml">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۸ فوریه ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۵ مارس ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF&rft.pub=%D8%A8%DB%8C.+%D8%A8%DB%8C.%D8%B3%DB%8C.+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1387&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Firan%2F2009%2F02%2F090216_mg_circumcision.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFWelle_(www.dw.com)" class="citation web">Welle (www.dw.com)، Deutsche. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-46260381">«<span class="cs1-kern-left">"</span>سیاستی برای خاتمه ختنه زنان در ایران وجود ندارد" | DW | 12.11.2018»</a>. <i>DW.COM</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=DW.COM&rft.atitle=%22%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%D9%87+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF+%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%22+%7C+DW+%7C+12.11.2018&rft.aulast=Welle+%28www.dw.com%29&rft.aufirst=Deutsche&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2Firan%2Fa-46260381&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>احمدی، کامیل. به نام سنت (انگاره‌ای در حال تغییر؛ پژوهشی جامع درباب ختنه زنان در ایران). دانمارک. انتشارات آوای بوف. چاپ اول. (۱۴۰۰)، صفحات ۵۰ تا ۵۶</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%8C+%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84.+%D8%A8%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85+%D8%B3%D9%86%D8%AA+%28%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AD%D8%A7%D9%84+%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%9B+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%29.+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9.+%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%A2%D9%88%D8%A7%DB%8C+%D8%A8%D9%88%D9%81.+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D8%A7%D9%88%D9%84.+%28%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0%29%D8%8C+%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA+%DB%B5%DB%B0+%D8%AA%D8%A7+%DB%B5%DB%B6.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uctjournals.com/farsi/archive/psychology/1400/summer/5.pdf">احمدی، کامیل. <b>تبیین اجتماعی علل و پیامدهای ختنه زنان در ایران</b>، نشریه علمی مطالعات پژوهشی در علوم انسانی و علوم اجتماعی. دوره ۷، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۰، صفحات ۶۲ - ۷۸</a>.</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiofarda.com/a/f3-women-circumcision-decrease/28294956.html">«کاهش آمار ختنه زنان و مسئولیت دولت»</a>. <i>رادیو فردا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۳۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7&rft.atitle=%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4+%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1+%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA+%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.radiofarda.com%2Fa%2Ff3-women-circumcision-decrease%2F28294956.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/world/2010/06/100616_an_iraq_kurdistan_circumcision.shtml">درخواست برای ممنوعیت ختنه زنان در شمال عراق</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100619104253/http://www.bbc.co.uk/persian/world/2010/06/100616_an_iraq_kurdistan_circumcision.shtml">بایگانی‌شده</a> در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۰ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> بی‌بی‌سی فارسی، ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text">Jawad, H.A. (1998). "The rights of women in Islam: an authentic approach, Edition: revised, Palgrave Macmillan, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-312-21351-4" title="ویژه:منابع کتاب/0-312-21351-4">0-312-21351-4</a>, 9780312213510, Page 55</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text">عایشه بعد از پیغمبر، نوشتهٔ کورت فریشلر، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۴۳، صفحهٔ یک.</span> </li> <li id="cite_note-EWIC-Health-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EWIC-Health_99-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Harris, Colette; Shefer, Miri; Bennett, Linda Rae; Gibson, Diana; Jörg, Theresia. "Health Practices." Encyclopedia of Women & Islamic Cultures.</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text">Manaf, Nor Faridah Abdul; Madhani, Taslim; Hernlund, Ylva; Bellér-Hann, Ildikó. "Childhood: Coming of Age Rituals." Encyclopedia of Women & Islamic Cultures.</span> </li> <li id="cite_note-Union-101"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Union_101-0">۸۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Union_101-1">۸۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090408045316/http://www.ipu.org/wmn-e/fgm-prov-i.htm">"Female genital mutilation"</a> (به انگلیسی). Inter-parlimentary Union. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ipu.org/wmn-e/fgm-prov-i.htm">the original</a> on 8 April 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+genital+mutilation&rft.pub=Inter-parlimentary+Union&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ipu.org%2Fwmn-e%2Ffgm-prov-i.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text">Susan Deller Ros (2008). "Women's Human Rights: The International and Comparative Law Casebooks" Vantage Press, Inc, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-8122-4067-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-8122-4067-7">0-8122-4067-7</a>, 9780812240672, Page 509</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://laws.justice.gc.ca/en/ShowDoc/cs/C-46/bo-ga:l_VIII">Canada's Criminal Code (R.S. , 1985, c. C-46)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605061506/http://laws.justice.gc.ca/en/ShowDoc/cs/C-46/bo-ga:l_VIII">بایگانی‌شده</a> در ۵ ژوئن ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (دسترسی ۲۸ مارس ۲۰۰۸)</span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081231225659/http://www.dw-world.de/dw/article/0,,1188662,00.html">"Female Circumcision Threatens Girls in Germany"</a> (به انگلیسی). <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87_%D9%88%D9%84%D9%87" title="دویچه وله">دویچه وله</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw-world.de/dw/article/0,,1188662,00.html">the original</a> on 31 December 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Female+Circumcision+Threatens+Girls+in+Germany&rft.pub=%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86%D9%87+%D9%88%D9%84%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dw-world.de%2Fdw%2Farticle%2F0%2C%2C1188662%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.times.co.nz/cms/arts/book_review/2006/03/art100010607.php">Book Reviews-Desert Children</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100608165456/http://www.times.co.nz/cms/arts/book_review/2006/03/art100010607.php">بایگانی‌شده</a> در ۸ ژوئن ۲۰۱۰ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Times Online ,01 March 2006</span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/keyword/female-circumcision">«Best "Female Circumcision" Titles»</a>. وبگاه IMDb. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100124062406/http://www.imdb.com/keyword/female-circumcision/">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۹ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Best+%22Female+Circumcision%22+Titles&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+IMDb&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imdb.com%2Fkeyword%2Ffemale-circumcision&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/keyword/female-genital-mutilation/">«Best "Female Genital Mutilation" Titles»</a>. وبگاه IMDb. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090915000310/http://www.imdb.com/keyword/female-genital-mutilation/">بایگانی‌شده</a> از روی نسخه اصلی در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۹ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Best+%22Female+Genital+Mutilation%22+Titles&rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+IMDb&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imdb.com%2Fkeyword%2Ffemale-genital-mutilation%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86+%D8%A2%D9%84%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دستگاه_تناسلی_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="الگو:دستگاه تناسلی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="بحث الگو:دستگاه تناسلی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:دستگاه تناسلی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="دستگاه_تناسلی_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="دستگاه ادراری تناسلی">دستگاه تناسلی انسان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Venus_symbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Venus_symbol.svg/18px-Venus_symbol.svg.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Venus_symbol.svg/27px-Venus_symbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Venus_symbol.svg/36px-Venus_symbol.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در زنان">در زنان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="پرده مهبل">پرده مهبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="میزراه">میزراه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="تخمدان">تخمدان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="رحم">رَحِم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%81%D9%87_(%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="غلفه (زنان)">غلفه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="غدد شبه پروستاتی زنانه">غدد شبه پروستاتی زنانه</a> (غدد اسکن یا پارارترال)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="غده بارتولین">غده بارتولین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پستان">غده پستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فَرج</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%B1%D8%AD%D9%85" class="mw-redirect" title="گردن رحم">گردن رحم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="لبینه (کالبدشناسی) (صفحه وجود ندارد)">لبینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="لوله رحم">لوله رحم</a> (فالوپ)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9_%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="موضع جی">موضع جی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mars_symbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mars_symbol.svg/18px-Mars_symbol.svg.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mars_symbol.svg/27px-Mars_symbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mars_symbol.svg/36px-Mars_symbol.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در مردان">در مردان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="اپیدیدیم">اپیدیدیم</a> (بَربَخ)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="بیضه">بیضه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="پروستات">پروستات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="میزراه">میزراه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B3%D9%85_%D8%BA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جسم غاری">جسم غاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%86%D8%B1%D9%87" title="سرنره">سرنره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="ختنه‌گاه">ختنه‌گاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت مردی">آلت مردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DA%AF_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="رگ وابران">رگ وابَران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%BE%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زردپی حلقوی (صفحه وجود ندارد)">زردپی حلقوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%AE%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شبکه خایه‌ای (صفحه وجود ندارد)">شبکه خایه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%86%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="طناب منوی">طناب منوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="غدد پیازی-میزراهی">غدد پیازی-میزراهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="غده وزیکولی">غده وزیکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%81%D9%87_(%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86)" title="غلفه (مردان)">غلفه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="کیسه بیضه">کیسه بیضه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%85_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" class="mw-redirect" title="لگام (پزشکی)">لگام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="لوله‌های منی‌ساز">لوله‌های منی‌ساز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجاری وابران (صفحه وجود ندارد)">مجاری وابران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجرای واپرانش (صفحه وجود ندارد)">مجرای واپرانش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یاخته سرتولی (صفحه وجود ندارد)">یاخته سرتولی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کالبدشناسی_ناحیه‌ای_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#9BC0F5;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="الگو:کالبد انسان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:کالبد انسان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کالبد انسان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کالبدشناسی_ناحیه‌ای_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em">کالبدشناسی ناحیه‌ای انسان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1" title="سر">سر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87" title="جمجمه">جمجمه</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیشانی">پیشانی</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="چشم انسان">چشم</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="دهان">دهان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دندان">دندان</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="چانه">چانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="صورت">صورت</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="آرواره انسان">آرواره انسان</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (کالبدشناسی)">گونه</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="چانه">چانه</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/150px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/225px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/300px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg 2x" data-file-width="476" data-file-height="357" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="گردن">گردن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88" title="گلو">گلو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D8%AF%D9%85" title="سیب آدم">سیب آدم</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%87" title="تنه">تنه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%A8%D8%AF%D9%86)" title="شانه (بدن)">شانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ستون مهره‌ها">ستون مهره‌ها</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پستان">پستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="سینه">سینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="سینه">قفسه سینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%85" title="شکم">شکم</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%81" title="ناف">ناف</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="اندام جنسی">اندام‌های جنسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت مردی">آلت مردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="بیضه">بیضه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">آلت زنانگی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%85%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="نشیمنگاه">نشیمنگاه</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="کیسه بیضه">کیسه بیضه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF" title="مقعد">مقعد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA">اندام‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اندام بالایی">اندام بالایی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="آرنج">آرنج</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88" title="بازو">بازو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%BA%D9%84" title="زیربغل">زیربغل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF" title="ساعد">ساعد</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%86" title="مچ">مچ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="دست">دست</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="انگشت دست">انگشتان</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D8%B3%D8%AA" title="شست">شست</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="انگشت اشاره">اشاره</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انگشت میانی">میانی</a>  •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87" title="انگشت حلقه">حلقه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="انگشت کوچک">کوچک</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7" title="پا">اندام پایینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ران">ران</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%88" title="زانو">زانو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="ساق">ساق</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%86_%D9%BE%D8%A7" title="مچ پا">مچ پا</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%81_%D9%BE%D8%A7" title="کف پا">کف پا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%A7" title="انگشت پا">انگشت پا</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7" title="پیش‌پا">پیش‌پا</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D9%86%D9%87" title="پاشنه">پاشنه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88" title="مو">مو</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="حقوق_بنیادی_بشر" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="الگو:حقوق بنیادی بشر"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="بحث الگو:حقوق بنیادی بشر"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:حقوق بنیادی بشر"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="حقوق_بنیادی_بشر" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بنیادی بشر</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>نکته: مواردی که به‌عنوان حقوق بشر ( غیر از <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="حقوق بنیادی">حق‌های بنیادین حقوق بشری </a> ) مورد مناقشه هستند و تمامی مواردی که در اینجا فهرست شده‌اند، ممکن است در همه‌جا حقوق بشر نباشند.</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="حقوق مدنی و سیاسی">حقوق مدنی و سیاسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="برابری در برابر قانون">برابری در برابر قانون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA" title="اصل برائت">اصل برائت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دستگیری و بازداشت خودسرانه">رهایی از بازداشت و حبس خودسرانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9" title="آزادی اجتماع">آزادی اجتماع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86" title="آزادی انجمن">آزادی انجمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA_%D8%B8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="مجازات ظالمانه">رهایی از مجازات ظالمانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%B6" title="آزادی از تبعیض">آزادی از تبعیض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AF" title="تبعید">رهایی از تبعید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="آزادی اطلاعات">آزادی اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA" title="آزادی حرکت">آزادی حرکت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی ادیان">آزادی ادیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="برده‌داری">برده‌داری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی بیان">آزادی بیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="آزادی اندیشه">آزادی اندیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87" title="شکنجه">شکنجه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یاری حقوقی (صفحه وجود ندارد)">یاری حقوقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="آزادی">آزادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="حقوق دگرباشان در کشورهای گوناگون">حقوق دگرباشان در کشورهای گوناگون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="تابعیت">تابعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%D8%B5" title="تشخص">تشخص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="حق پناهندگی">حق پناهندگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="حق مردن">حق مردن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق دادگاه عادلانه (صفحه وجود ندارد)">حق دادگاه عادلانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="حق زندگی">حق زندگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق دادخواست (صفحه وجود ندارد)">حق دادخواست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C" title="حریم شخصی">حریم شخصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="حق اعتراض">حق اعتراض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9" title="دفاع مشروع">دفاع مشروع</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت فرد (صفحه وجود ندارد)">امنیت فرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A3%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="حق رأی جهانی">حق رأی جهانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی">حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="حقوق دیجیتال">حقوق دیجیتال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="حقوق برابر برای کار برابر (صفحه وجود ندارد)">حقوق برابر برای کار برابر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF" class="mw-redirect" title="مزد">مزد منصفانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="حقوق کارگری">حقوق کارگری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق داشتن زندگی استاندارد (صفحه وجود ندارد)">حق داشتن زندگی استاندارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4" title="حق پوشش">حق پوشش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" title="حق توسعه">حق توسعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4" title="حق آموزش">حق آموزش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%BA%D8%B0%D8%A7" title="حق غذا">حق غذا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C" title="حق بر سلامتی">حق بر سلامتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86" title="حق مسکن">حق مسکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="حق دسترسی به اینترنت">حق دسترسی به اینترنت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA" title="حق مالکیت">حق مالکیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%DB%8C" title="مشارکت مردمی">مشارکت مردمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق پاسخ (صفحه وجود ندارد)">حق پاسخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق بازگشت (صفحه وجود ندارد)">حق بازگشت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق علم و فرهنگ (صفحه وجود ندارد)">حق علم و فرهنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق امنیت اجتماعی (صفحه وجود ندارد)">حق امنیت اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%A2%D8%A8" class="mw-redirect" title="حق آب">حق آب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="حق کار">حق کار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="سندیکا">سندیکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="حقوق باروری">حقوق باروری</a> و سلامت جنسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سقط جنین">سقط جنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تنظیم خانواده">تنظیم خانواده</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بریدن آلت زنانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="حقوق بشر افراد بیناجنسی">حقوق بشر افراد بیناجنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="حقوق دگرباشان در کشورهای گوناگون">حقوق دگرباشان در کشورهای گوناگون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلامت باروری">سلامت باروری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="حق داشتن جنسیت (صفحه وجود ندارد)">حق داشتن جنسیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="درمان ناخواسته (صفحه وجود ندارد)">حق نخواستن درمان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تخلفات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="تنبیه بدنی">تنبیه بدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="تنبیه دسته‌جمعی">تنبیه دسته‌جمعی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنگ و کشمکش</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="غیرنظامی">غیرنظامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1" title="پیکارگر">پیکارگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="نسل‌کشی">نسل‌کشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="اسیر">اسیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="تجاوز جنسی در جنگ">تجاوز جنسی در جنگ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بریدن_آلت_زنانه" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="الگو:معیوب سازی آلت تناسلی زنانه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="بحث الگو:معیوب سازی آلت تناسلی زنانه"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:معیوب سازی آلت تناسلی زنانه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بریدن_آلت_زنانه" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">بریدن آلت زنانه</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Issues</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Clitoridectomy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clitoridectomy (صفحه وجود ندارد)">Clitoridectomy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9" title="قاعدگی دردناک">قاعدگی دردناک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4" class="mw-redirect" title="دردآمیزش">دردآمیزش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gishiri_cutting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gishiri cutting (صفحه وجود ندارد)">Gishiri cutting</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Husband_stitch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Husband stitch (صفحه وجود ندارد)">Husband stitch</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="آلت‌دوزی">آلت‌دوزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="فزون‌گوشت">فزون‌گوشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DA%AF%D9%86" title="بیماری التهابی لگن">بیماری التهابی لگن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="فیستول راست‌روده‌ای-مهبلی">فیستول راست‌روده‌ای-مهبلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vesicovaginal_fistula&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vesicovaginal fistula (صفحه وجود ندارد)">Vesicovaginal fistula</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">By country and religion</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پراکندگی جغرافیایی سنت بریدن آلت تناسلی زنان">پراکندگی جغرافیایی سنت بریدن آلت تناسلی زنان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in India (صفحه وجود ندارد)">India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Campaign_against_female_genital_mutilation_in_colonial_Kenya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Campaign against female genital mutilation in colonial Kenya (صفحه وجود ندارد)">Colonial Kenya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_Kurdistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in Kurdistan (صفحه وجود ندارد)">Kurdistan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in New Zealand (صفحه وجود ندارد)">New Zealand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_Nigeria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in Nigeria (صفحه وجود ندارد)">Nigeria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_cutting_in_Sierra_Leone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital cutting in Sierra Leone (صفحه وجود ندارد)">Sierra Leone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_the_UK&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in the UK (صفحه وجود ندارد)">United Kingdom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_genital_mutilation_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female genital mutilation in the United States (صفحه وجود ندارد)">United States</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religious_views_on_female_genital_mutilation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religious views on female genital mutilation (صفحه وجود ندارد)">Religious views on FGM</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">People</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B1%D8%B5%DB%8C_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="آیان حرصی علی">آیان حرصی علی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="واریس دیری">واریس دیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Efua_Dorkenoo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efua Dorkenoo (صفحه وجود ندارد)">Efua Dorkenoo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fran_Hosken&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fran Hosken (صفحه وجود ندارد)">Fran Hosken</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edna_Adan_Ismail&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edna Adan Ismail (صفحه وجود ندارد)">Edna Adan Ismail</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gerry_Mackie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerry Mackie (صفحه وجود ندارد)">Gerry Mackie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Molly_Melching&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molly Melching (صفحه وجود ندارد)">Molly Melching</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Layli_Miller-Muro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Layli Miller-Muro (صفحه وجود ندارد)">Layli Miller-Muro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Comfort_Momoh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comfort Momoh (صفحه وجود ندارد)">Comfort Momoh</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="نوال سعداوی">نوال سعداوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marion_Stevenson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marion Stevenson (صفحه وجود ندارد)">Marion Scott Stevenson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hulda_Stumpf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hulda Stumpf (صفحه وجود ندارد)">Hulda Stumpf</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nahid_Toubia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nahid Toubia (صفحه وجود ندارد)">Nahid Toubia</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B1" title="آلیس واکر">آلیس واکر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Opposition</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Equality_Now&action=edit&redlink=1" class="new" title="Equality Now (صفحه وجود ندارد)">Equality Now</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foundation_for_Women%27s_Health,_Research_and_Development&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foundation for Women's Health, Research and Development (صفحه وجود ندارد)">FORWARD</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inter-African_Committee_on_Traditional_Practices_Affecting_the_Health_of_Women_and_Children&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inter-African Committee on Traditional Practices Affecting the Health of Women and Children (صفحه وجود ندارد)">IAC</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=RAINBO&action=edit&redlink=1" class="new" title="RAINBO (صفحه وجود ندارد)">RAINBO</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tostan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tostan (صفحه وجود ندارد)">Tostan</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87" title="مرکز عدالت طاهره">مرکز عدالت طاهره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله‌کردن جنسی زنان">روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله‌کردن جنسی زنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Media</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=My_Body_My_Rules&action=edit&redlink=1" class="new" title="My Body My Rules (صفحه وجود ندارد)">My Body My Rules</a></i> (2015)</li> <li><i><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="گل صحرا">گل صحرا</a></i> (1998, book)</li> <li><i><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="گل صحرا (فیلم)">گل صحرا (فیلم)</a></i> (2009, film)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Moolaad%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moolaadé (صفحه وجود ندارد)">Moolaadé</a></i> (2004)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Possessing_the_Secret_of_Joy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Possessing the Secret of Joy (صفحه وجود ندارد)">Possessing the Secret of Joy</a></i> (1992)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Woman_at_Point_Zero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Woman at Point Zero (صفحه وجود ندارد)">Woman at Point Zero</a></i> (1975)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Legislation</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Matter_of_Kasinga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matter of Kasinga (صفحه وجود ندارد)">Matter of Kasinga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prohibition_of_Female_Circumcision_Act_1985&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prohibition of Female Circumcision Act 1985 (صفحه وجود ندارد)">Prohibition of Female Circumcision Act 1985</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_Genital_Mutilation_Act_2003&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female Genital Mutilation Act 2003 (صفحه وجود ندارد)">Female Genital Mutilation Act 2003</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prohibition_of_Female_Genital_Mutilation_(Scotland)_Act_2005&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prohibition of Female Genital Mutilation (Scotland) Act 2005 (صفحه وجود ندارد)">2005 (Scotland) Act</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Categories</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Activists_against_female_genital_mutilation&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Activists against female genital mutilation (صفحه وجود ندارد)">Activists against female genital mutilation</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="خشونت_علیه_زنان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B6%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="الگو:خشونت ضد زنان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B6%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:خشونت ضد زنان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B6%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:خشونت ضد زنان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="خشونت_علیه_زنان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="خشونت علیه زنان">خشونت علیه زنان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A1%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="سوءرفتار با زائو">سوءرفتار با زائو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="اسیدپاشی">اسیدپاشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اتو کردن پستان">اتو کردن پستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="عروس‌سوزی">عروس‌سوزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="خریدن عروس">خریدن عروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dating_abuse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dating abuse (صفحه وجود ندارد)">Dating abuse</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="خشونت خانگی">خشونت خانگی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_domestic_violence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of domestic violence (صفحه وجود ندارد)">outline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Management_of_domestic_violence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Management of domestic violence (صفحه وجود ندارد)">management</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Domestic_violence_and_pregnancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Domestic violence and pregnancy (صفحه وجود ندارد)">and pregnancy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1_%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="مرگ به‌خاطر جهیزیه">مرگ به‌خاطر جهیزیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eve_teasing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eve teasing (صفحه وجود ندارد)">Eve teasing</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="قتل ناموسی">قتل ناموسی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بریدن آلت زنانه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gishiri_cutting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gishiri cutting (صفحه وجود ندارد)">Gishiri cutting</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="آلت‌دوزی">آلت‌دوزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_husband_stitch&action=edit&redlink=1" class="new" title="The husband stitch (صفحه وجود ندارد)">Husband stitch</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Female_infanticide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Female infanticide (صفحه وجود ندارد)">Female infanticide</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="کشتار جنسیتی">کشتار جنسیتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%86_%D9%BE%D8%A7" title="بستن پا">بستن پا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leblouh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leblouh (صفحه وجود ندارد)">Force-feeding</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سقط جنین اجباری">سقط جنین اجباری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ازدواج اجباری">ازدواج اجباری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forced_pregnancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forced pregnancy (صفحه وجود ندارد)">Forced pregnancy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%AD%D8%B4%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فاحشگی اجباری">فاحشگی اجباری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="قاچاق انسان">قاچاق انسان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Murder_of_pregnant_women&action=edit&redlink=1" class="new" title="Murder of pregnant women (صفحه وجود ندارد)">Murder of pregnant women</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Raptio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raptio (صفحه وجود ندارد)">Raptio</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C_(%D8%B1%D8%B3%D9%85)" title="ساتی (رسم)">ساتی (رسم)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Violence_against_prostitutes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Violence against prostitutes (صفحه وجود ندارد)">Violence against prostitutes</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تعرض جنسی، تجاوز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="تعرض جنسی">تعرض جنسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="آزار جنسی در پردیس دانشگاهی">آزار جنسی در پردیس دانشگاهی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mass_sexual_assault&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mass sexual assault (صفحه وجود ندارد)">Mass sexual assault</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="تجاوز جنسی">تجاوز جنسی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pregnancy_from_rape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pregnancy from rape (صفحه وجود ندارد)">and pregnancy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laws_regarding_rape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laws regarding rape (صفحه وجود ندارد)">laws</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Types_of_rape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Types of rape (صفحه وجود ندارد)">Types of rape</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Rape_by_deception&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rape by deception (صفحه وجود ندارد)">by deception</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="تجاوز اصلاحی">تجاوز اصلاحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تجاوز در قرار عاشقانه">تجاوز در قرار عاشقانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C" title="تجاوز گروهی">تجاوز گروهی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genocidal_rape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genocidal rape (صفحه وجود ندارد)">genocidal</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="تجاوز جنسی در جنگ">تجاوز جنسی در جنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="تجاوز جنسی زناشویی">تجاوز جنسی زناشویی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prison_rape&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prison rape (صفحه وجود ندارد)">prison</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="تجاوز قانونی">تجاوز قانونی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="بردگی جنسی">بردگی جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="خشونت جنسی">خشونت جنسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Prosecution_of_gender-targeted_crimes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prosecution of gender-targeted crimes (صفحه وجود ندارد)">Prosecution of gender-targeted crimes</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="روز بین‌المللی مبارزه با خشونت علیه زنان">روز بین‌المللی مبارزه با خشونت علیه زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله‌کردن جنسی زنان">روز جهانی عدم هرگونه مدارا با مثله‌کردن جنسی زنان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serial_rapist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serial rapist (صفحه وجود ندارد)">Serial rapist</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b></b> <b></b></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="x18px_بهداشت_زنان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #F2D4CE;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="الگو:بهداشت زنان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:بهداشت زنان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:بهداشت زنان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="x18px_بهداشت_زنان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Women%27s_health_icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Women%27s_health_icon.svg/12px-Women%27s_health_icon.svg.png" decoding="async" width="12" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Women%27s_health_icon.svg/18px-Women%27s_health_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Women%27s_health_icon.svg/24px-Women%27s_health_icon.svg.png 2x" data-file-width="274" data-file-height="412" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="بهداشت زنان">بهداشت زنان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;line-height:1.2em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="بهداشت باروری">بهداشت باروری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">بهداشت باروری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در زنان">دستگاه تولید مثل در زنان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فرج</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%81%D9%87_(%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="غلفه (زنان)">غلفه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="لبه کوچک">لبه کوچک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="لبه بزرگ">لبه بزرگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%86" title="واژن">واژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="دهانه رحم">دهانه رحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="رحم">رحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="لوله رحم">لوله رحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="تخمدان">تخمدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="بیماری‌های دستگاه تناسلی">بیماری‌های دستگاه تناسلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سلامت مادران">سلامت مادران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بارداری">بارداری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="بارداری ناخواسته">بارداری ناخواسته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gravidity_and_parity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gravidity and parity (صفحه وجود ندارد)">Gravidity and parity</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زایمان">پزشکی زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مراقبت‌های دوران بارداری">مراقبت‌های دوران بارداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="بارداری نوجوانان">بارداری نوجوانان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B6_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عوارض بارداری">عوارض بارداری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%BA_%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="استفراغ تند بارداری (صفحه وجود ندارد)">استفراغ تند بارداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%DA%AF%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%E2%80%8C%D8%B1%D8%AD%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاملگی خارج‌رحمی">حاملگی خارج‌رحمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="سقط خودبه‌خودی">سقط خودبه‌خودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="خونریزی‌های دوران بارداری و زایمان">خونریزی‌های دوران بارداری و زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دیابت بارداری">دیابت بارداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پرفشاری خون در دوران بارداری">فشار خون</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B3%DB%8C" title="پره‌اکلامپسی">پره‌اکلامپسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B3%DB%8C" title="اکلامپسی">اکلامپسی</a></li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زایمان">زایمان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مامایی">مامایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%B3" title="زایمان زودرس">زایمان زودرس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%82%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="چندقلوزایی">چندقلوزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اکسی‌توسین">اکسی‌توسین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obstructed_labor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obstructed labor (صفحه وجود ندارد)">Obstructed labor</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84_%D8%B3%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="عمل سزارین">عمل سزارین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Retained_placenta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Retained placenta (صفحه وجود ندارد)">Retained placenta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obstetrical_fistulae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obstetrical fistulae (صفحه وجود ندارد)">Obstetrical fistulae</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Vesicovaginal_fistula&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vesicovaginal fistula (صفحه وجود ندارد)">Vesicovaginal fistula</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="فیستول راست‌روده‌ای-مهبلی">فیستول راست‌روده‌ای-مهبلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="برش در ناحیه پرینه">برش در ناحیه پرینه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D9%88%D9%87%D8%B1" title="بخیه شوهر">بخیه شوهر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="دوران پس از زایمان">دوران پس از زایمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Postpartum_confinement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Postpartum confinement (صفحه وجود ندارد)">Postpartum confinement</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1" title="مرگ مادر">مرگ مادر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="مرگ پیرازایشی">مرگ پیرازایشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مرده‌زایی">مرده‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سقط جنین">سقط جنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mother-to-child_transmission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mother-to-child transmission (صفحه وجود ندارد)">Mother-to-child transmission</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عقیم‌سازی">عقیم‌سازی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عقیم‌سازی اجباری">عقیم‌سازی اجباری</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تنظیم خانواده">تنظیم خانواده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ناباروری">ناباروری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بی‌فرزندی">بی‌فرزندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فناوری کمک‌باروری">فناوری کمک‌باروری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AD_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="لقاح مصنوعی">لقاح مصنوعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فرزندپروری">فرزندپروری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="فرزندپذیری">فرزندپذیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fostering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fostering (صفحه وجود ندارد)">Fostering</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پیشگیری از بارداری">پیشگیری از بارداری</a> &<br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تنظیم خانواده">تنظیم خانواده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="آمیزش جنسی امن">آمیزش جنسی امن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="آی‌یودی">آی‌یودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%B5_%D8%B6%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="قرص ضدبارداری">قرص ضدبارداری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85" title="کاندوم">کاندوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Contraceptive_prevalence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Contraceptive prevalence (صفحه وجود ندارد)">Contraceptive prevalence</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Contraceptive_security&action=edit&redlink=1" class="new" title="Contraceptive security (صفحه وجود ندارد)">Contraceptive security</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="فرزندپروری تنظیم‌شده">فرزندپروری تنظیم‌شده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fertility_awareness&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fertility awareness (صفحه وجود ندارد)">Fertility awareness</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="قاعدگی">قاعدگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="قاعدگی و فرهنگ">قاعدگی و فرهنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="محصولات بهداشتی زنانه">محصولات بهداشتی زنانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="منارک">منارک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="چرخه قاعدگی">چرخه قاعدگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="بهداشت قاعدگی">بهداشت قاعدگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پد قاعدگی پارچه‌ای">پد قاعدگی پارچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فنجان قاعدگی">فنجان قاعدگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%88%D9%86" title="تامپون">تامپون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="نوار بهداشتی">نوار بهداشتی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9" title="قاعدگی دردناک">قاعدگی دردناک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%98%DB%8C" title="منوراژی">منوراژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87" title="آمنوره">آمنوره</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D8%B3%DA%AF%DB%8C" title="یائسگی">یائسگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86" title="درمان جایگزینی هورمون">درمان جایگزینی هورمون</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">سلامت جنسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="بیماری‌های آمیزشی">بیماری‌های آمیزشی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%DB%8C" title="اچ‌آی‌وی">اچ‌آی‌وی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ویروس پاپیلوم انسانی">ویروس پاپیلوم انسانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="واکسن پاپیلوما ویروس انسانی">واکسن پاپیلوما ویروس انسانی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DA%AF%D9%86" title="بیماری التهابی لگن">بیماری التهابی لگن</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">بریدن آلت زنانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلیتوریس برداری">کلیتوریس برداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="آلت‌دوزی">آلت‌دوزی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اتو کردن پستان">اتو کردن پستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C" title="کودک‌همسری">کودک‌همسری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ازدواج اجباری">ازدواج اجباری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%AD" title="لبلوح">لبلوح</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C" title="چندهمسری">چندهمسری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آمیزش جنسی">آمیزش جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D9%84%D8%B0%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اوج لذت جنسی">اوج لذت جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4" class="mw-redirect" title="دردآمیزش">دردآمیزش</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="دوریختی جنسی">دوریختی جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آموزش مسائل جنسی">آموزش مسائل جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%BA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="بلوغ جنسی">بلوغ جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بیماری پستان">بیماری پستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زنان">پزشکی زنان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="عفونت مهبل">عفونت مهبل</a></li></ul></li> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">بهداشت غیر باروری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="خشونت علیه زنان">خشونت علیه زنان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سوءاستفاده در هنگام زایمان">سوءاستفاده در هنگام زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="خشونت خانگی">خشونت خانگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B5%D9%85%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="خشونت شریک صمیمی">خشونت شریک صمیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زن‌ستیزی">زن‌ستیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="آزار جنسی">آزار جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="تعرض جنسی">تعرض جنسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="تجاوز جنسی">تجاوز جنسی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="زن‌کشی">زن‌کشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%B6_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="تبعیض جنسیتی">تبعیض جنسیتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D9%88%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1" title="بیماری‌های غیر واگیر">بیماری‌های غیر واگیر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="سرطان" scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سرطان ریه">سرطان ریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سرطان پستان">سرطان پستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="سرطان رحم">سرطان رحم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B7_%D8%B1%D8%AD%D9%85" class="mw-redirect" title="سرطان مخاط رحم">سرطان مخاط رحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="سرطان دهانه رحم">سرطان دهانه رحم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%D9%BE_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="آزمایش پاپ اسمیر">آزمایش پاپ اسمیر</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AE%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سرطان تخمدان">سرطان تخمدان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82%DB%8C" title="بیماری قلبی-عروقی">بیماری قلبی-عروقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D9%82%D9%84" title="زوال عقل">زوال عقل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="بیماری آلزایمر">بیماری آلزایمر</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bone_health&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bone health (صفحه وجود ندارد)">Bone health</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="پوکی استخوان">پوکی استخوان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شکستگی سر استخوان ران">شکستگی سر استخوان ران</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C" title="کم‌خونی">کم‌خونی</a></li></ul></div></td></tr></tbody></table><div> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بهداشت روانی">بهداشت روانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="اضطراب">اضطراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA)" title="افسردگی (حالت)">افسردگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87" title="اختلال افسردگی عمده">اختلال افسردگی عمده</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دستگاه ادراری">دستگاه ادراری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87" title="پیشاب‌راه">پیشاب‌راه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عفونت ادراری">عفونت ادراری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="بی‌اختیاری ادرار">بی‌اختیاری ادرار</a></li></ul></li></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">عوامل اجتماعی-فرهنگی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D8%B1" title="فقر">فقر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="کم‌دار">کم‌دار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="برابری جنسیتی">برابری جنسیتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Healthcare_inequality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Healthcare inequality (صفحه وجود ندارد)">Healthcare inequality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gender_disparities_in_health&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gender disparities in health (صفحه وجود ندارد)">Gender disparities in health</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_determinants_of_health&action=edit&redlink=1" class="new" title="Social determinants of health (صفحه وجود ندارد)">Social determinants of health</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reproductive_justice&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reproductive justice (صفحه وجود ندارد)">Reproductive justice</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="توانمندسازی زنان">توانمندسازی زنان</a></li> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">سیاست‌ها، پژوهش<br />و دفاع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B1%D9%81%D8%B9_%D9%87%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%B6_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان">کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%B1%D9%81%D8%B9_%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="اعلامیه رفع خشونت علیه زنان">اعلامیه رفع خشونت علیه زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="روز بین‌المللی دختر">روز بین‌المللی دختر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="کمیسیون مقام زن ملل متحد">کمیسیون مقام زن ملل متحد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" title="زنان سازمان ملل">زنان سازمان ملل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Office_of_Research_on_Women%27s_Health&action=edit&redlink=1" class="new" title="Office of Research on Women's Health (صفحه وجود ندارد)">Office of Research on Women's Health</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ابتکار سلامت زنان">ابتکار سلامت زنان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=International_Center_for_Research_on_Women&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Center for Research on Women (صفحه وجود ندارد)">International Center for Research on Women</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nurses%27_Health_Study&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nurses' Health Study (صفحه وجود ندارد)">Nurses' Health Study</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Black_Women%27s_Health_Study&action=edit&redlink=1" class="new" title="Black Women's Health Study (صفحه وجود ندارد)">Black Women's Health Study</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cartwright_Inquiry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cartwright Inquiry (صفحه وجود ندارد)">Cartwright Inquiry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Society_for_Women%27s_Health_Research&action=edit&redlink=1" class="new" title="Society for Women's Health Research (صفحه وجود ندارد)">Society for Women's Health Research</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #F2D4CE;;width:1%">بهداشت زنان<br />بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/w/index.php?title=Women%27s_health_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Women's health in China (صفحه وجود ندارد)">Women's health in China</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Women%27s_health_in_Ethiopia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Women's health in Ethiopia (صفحه وجود ندارد)">Women's health in Ethiopia</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سلامت زنان در هند">سلامت زنان در هند</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Family_planning_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Family planning in India (صفحه وجود ندارد)">Family planning</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birth_control_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birth control in the United States (صفحه وجود ندارد)">Birth control in the United States</a></li> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: #F2D4CE;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span><b></b></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:سلامت زنان">رده:سلامت زنان</a> </p><p><b>* <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Women%27s_health" class="extiw" title="commons:Category:Women's health">Commons</a><b></b> </p> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span><b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Women%27s_health&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Women's health (صفحه وجود ندارد)">WikiProject</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q208373#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q208373#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q208373#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX547511">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/7648122-0">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007556239005171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/031443110">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph120893&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/922599/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/040836088">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <p class="mw-empty-elt"> </p></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بریدن_آلت_زنانه&oldid=40085170">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بریدن_آلت_زنانه&oldid=40085170</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:بریدن آلت تناسلی زنان">بریدن آلت تناسلی زنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:خشونت علیه زنان">خشونت علیه زنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="رده:تغییرات آلت جنسی">تغییرات آلت جنسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:حقوق زنان">حقوق زنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="رده:خشونت جنسیتی">خشونت جنسیتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:خشونت علیه زنان در آفریقا">خشونت علیه زنان در آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:سلامت زنان">سلامت زنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" title="رده:فرج (عضو)">فرج (عضو)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="رده:فمینیسم">فمینیسم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:مامایی">مامایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:خشونت علیه زنان در آسیا">خشونت علیه زنان در آسیا</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%D9%87:_volume" title="رده:خطاهای CS1: نوشته اضافه: volume">خطاهای CS1: نوشته اضافه: volume</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1:_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%B1_volume_%D8%B7%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:CS1: مقدار volume طولانی">CS1: مقدار volume طولانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A8" title="رده:مقاله‌های خوب">مقاله‌های خوب</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۹ اوت ۲۰۲۴ ساعت ۰۰:۱۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-lzhrf","wgBackendResponseTime":2004,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.487","walltime":"1.778","ppvisitednodes":{"value":10707,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":453417,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4537,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":13,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":319019,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1482.254 1 -total"," 58.69% 869.942 2 الگو:پانویس"," 24.36% 361.050 30 الگو:یادکرد_وب"," 16.13% 239.101 23 الگو:یادکرد"," 8.71% 129.036 1 الگو:Infobox"," 6.54% 96.934 1 الگو:پیوند_مرده"," 6.41% 95.056 1 الگو:Fix"," 6.39% 94.686 13 الگو:Navbox"," 6.26% 92.723 3 الگو:گرداننده_رده"," 5.88% 87.204 1 الگو:انگلیسی"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.892","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16680398,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-lzhrf","timestamp":"20241124132736","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0628\u0631\u06cc\u062f\u0646 \u0622\u0644\u062a \u0632\u0646\u0627\u0646\u0647","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q208373","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q208373","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-06-05T23:28:54Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c3\/Campaign_road_sign_against_female_genital_mutilation_%28cropped%29_2.jpg","headline":"\u0628\u0631\u0634 \u06cc\u0627 \u0628\u0631\u062f\u0627\u0634\u062a\u0646 \u0628\u0631\u062e\u06cc \u06cc\u0627 \u062a\u0645\u0627\u0645 \u0627\u0646\u062f\u0627\u0645 \u062a\u0646\u0627\u0633\u0644\u06cc \u062e\u0627\u0631\u062c\u06cc \u0632\u0646\u0627\u0646"}</script> </body> </html>