CINXE.COM

GLONASS — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>GLONASS — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"fd5d2ff0-b5c7-4e19-be7a-441937bcd65b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"GLONASS","wgTitle":"GLONASS","wgCurRevisionId":221709023,"wgRevisionId":221709023,"wgArticleId":92692,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article utilisant une Infobox","Article avec une section vide ou incomplète","Article contenant un appel à traduction en russe","Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata","Article contenant un appel à traduction en anglais","Portail:Astronautique/Articles liés","Portail:Transports/Articles liés","Portail:Technologies/Articles liés","Portail:Géographie/Articles liés","Portail:Télécommunications/Articles liés","Portail:URSS/Articles liés","Portail:XXe siècle/Articles liés","Portail:Époque contemporaine/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:Asie/Articles liés","Portail:Russie/Articles liés","Positionnement par satellites","Programme spatial soviétique","Programme spatial russe","Satellite de navigation","Constellation de satellites","Sigle de 7 caractères"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"GLONASS","wgRelevantArticleId":92692,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q486250","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg/1200px-Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="805"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg/960px-Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="537"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="430"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="GLONASS — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/GLONASS"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/GLONASS"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-GLONASS rootpage-GLONASS skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d&#039;articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Portail communautaire</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=GLONASS" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=GLONASS" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=GLONASS" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=GLONASS" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Contexte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Contexte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Contexte</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Contexte-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Contexte</span> </button> <ul id="toc-Contexte-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_prédécesseurs_:_les_systèmes_de_navigation_par_satellite_Tsiklon/Parous/Tsikada" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_prédécesseurs_:_les_systèmes_de_navigation_par_satellite_Tsiklon/Parous/Tsikada"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Les prédécesseurs : les systèmes de navigation par satellite Tsiklon/Parous/Tsikada</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_prédécesseurs_:_les_systèmes_de_navigation_par_satellite_Tsiklon/Parous/Tsikada-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Conception_du_système_Glonass" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Conception_du_système_Glonass"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Conception du système Glonass</span> </div> </a> <ul id="toc-Conception_du_système_Glonass-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Déploiement_du_système_Glonass" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Déploiement_du_système_Glonass"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Déploiement du système Glonass</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Déploiement_du_système_Glonass-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Déploiement du système Glonass</span> </button> <ul id="toc-Déploiement_du_système_Glonass-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Déploiement_initial_(1982-1995)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Déploiement_initial_(1982-1995)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Déploiement initial (1982-1995)</span> </div> </a> <ul id="toc-Déploiement_initial_(1982-1995)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-En_configuration_dégradée_(1995-2003)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_configuration_dégradée_(1995-2003)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>En configuration dégradée (1995-2003)</span> </div> </a> <ul id="toc-En_configuration_dégradée_(1995-2003)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Restauration_du_système_Glonass_(2003-2011)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Restauration_du_système_Glonass_(2003-2011)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Restauration du système Glonass (2003-2011)</span> </div> </a> <ul id="toc-Restauration_du_système_Glonass_(2003-2011)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Développement_des_applications" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Développement_des_applications"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Développement des applications</span> </div> </a> <ul id="toc-Développement_des_applications-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Maintenance_du_système" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Maintenance_du_système"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Maintenance du système</span> </div> </a> <ul id="toc-Maintenance_du_système-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annonce_d&#039;une_nouvelle_version_:_l&#039;Ouragan_KM_(2013)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Annonce_d&#039;une_nouvelle_version_:_l&#039;Ouragan_KM_(2013)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Annonce d'une nouvelle version : l'Ouragan KM (2013)</span> </div> </a> <ul id="toc-Annonce_d&#039;une_nouvelle_version_:_l&#039;Ouragan_KM_(2013)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Description_du_système_Glonass" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Description_du_système_Glonass"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Description du système Glonass</span> </div> </a> <ul id="toc-Description_du_système_Glonass-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Segment_terrestre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Segment_terrestre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Segment terrestre</span> </div> </a> <ul id="toc-Segment_terrestre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Segment_spatial" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Segment_spatial"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Segment spatial</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Segment_spatial-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Segment spatial</span> </button> <ul id="toc-Segment_spatial-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ouragan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ouragan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Ouragan</span> </div> </a> <ul id="toc-Ouragan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ouragan-M" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ouragan-M"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Ouragan-M</span> </div> </a> <ul id="toc-Ouragan-M-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ouragan-K" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ouragan-K"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Ouragan-K</span> </div> </a> <ul id="toc-Ouragan-K-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ouragan-K2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ouragan-K2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Ouragan-K2</span> </div> </a> <ul id="toc-Ouragan-K2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ouragan-KM" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ouragan-KM"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Ouragan-KM</span> </div> </a> <ul id="toc-Ouragan-KM-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Charges_utiles_secondaires" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Charges_utiles_secondaires"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Charges utiles secondaires</span> </div> </a> <ul id="toc-Charges_utiles_secondaires-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Détecteur_d&#039;explosion_nucléaire_Lira" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Détecteur_d&#039;explosion_nucléaire_Lira"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6.1</span> <span>Détecteur d'explosion nucléaire <i>Lira</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Détecteur_d&#039;explosion_nucléaire_Lira-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Récepteurs_de_message_de_détresse_KSPS-MO_et_Cospas-Sarsat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Récepteurs_de_message_de_détresse_KSPS-MO_et_Cospas-Sarsat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6.2</span> <span>Récepteurs de message de détresse KSPS-MO et Cospas-Sarsat</span> </div> </a> <ul id="toc-Récepteurs_de_message_de_détresse_KSPS-MO_et_Cospas-Sarsat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ruveta_:_désignateur_de_cible_pour_missile_à_longue_portée_lancé_depuis_navire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ruveta_:_désignateur_de_cible_pour_missile_à_longue_portée_lancé_depuis_navire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6.3</span> <span><i>Ruveta</i> : désignateur de cible pour missile à longue portée lancé depuis navire</span> </div> </a> <ul id="toc-Ruveta_:_désignateur_de_cible_pour_missile_à_longue_portée_lancé_depuis_navire-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Performances" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Performances"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Performances</span> </div> </a> <ul id="toc-Performances-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Statut" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Statut"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Statut</span> </div> </a> <ul id="toc-Statut-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Utilisation" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Utilisation"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Utilisation</span> </div> </a> <ul id="toc-Utilisation-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Caractéristiques_techniques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Caractéristiques_techniques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Caractéristiques techniques</span> </div> </a> <ul id="toc-Caractéristiques_techniques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Coopération" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Coopération"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Coopération</span> </div> </a> <ul id="toc-Coopération-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Era_GLONASS" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Era_GLONASS"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Era GLONASS</span> </div> </a> <ul id="toc-Era_GLONASS-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Notes_et_références-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Notes et références</span> </button> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Notes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Notes</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>Références</span> </div> </a> <ul id="toc-Références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.3</span> <span>Bibliographe</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">GLONASS</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 51 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-51" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">51 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="غلوناس – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غلوناس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – tchouvache" lang="cv" hreflang="cv" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="tchouvache" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="GLONASS" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="گلوناس – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گلوناس" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Glonass" title="Glonass – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Glonass" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Glonass" title="Glonass – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Glonass" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%90%D7%A1" title="גלונאס – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="גלונאס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="ग्लोनास – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ग्लोनास" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="GLONASS" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%8B%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D" title="ಗ್ಲೋನಾಸ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಗ್ಲೋನಾಸ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%80%EB%A1%9C%EB%82%98%EC%8A%A4" title="글로나스 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="글로나스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഗ്ലോനാസ് – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗ്ലോനാസ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%81_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%80%D1%88%D0%B8%D0%BB_%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BE%D1%85_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="Глонасс байршил тогтоох систем – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Глонасс байршил тогтоох систем" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B3%E0%AF%8A%E0%AE%A9%E0%AF%8A%E0%AE%B8%E0%AF%8D" title="குளொனொஸ் – tamoul" lang="ta" hreflang="ta" data-title="குளொனொஸ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamoul" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – tadjik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadjik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%9B%D0%9E%D0%9D%D0%90%D0%A1%D0%A1" title="ГЛОНАСС – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="ГЛОНАСС" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="GLONASS" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%BC%E6%B4%9B%E7%BA%B3%E6%96%AF%E7%B3%BB%E7%BB%9F" title="格洛纳斯系统 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="格洛纳斯系统" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%BC%E6%B4%9B%E7%BA%B3%E6%96%AF%E7%B3%BB%E7%BB%9F" title="格洛纳斯系统 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="格洛纳斯系统" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/GLONASS" title="GLONASS – minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="GLONASS" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q486250#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/GLONASS" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:GLONASS" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/GLONASS"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/GLONASS"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/GLONASS" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/GLONASS" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;oldid=221709023" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=GLONASS&amp;id=221709023&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FGLONASS"><span>Obtenir l&#039;URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FGLONASS"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=GLONASS"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=GLONASS&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:GLONASS" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q486250" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="infobox_v3 infobox infobox--frwiki noarchive"> <div class="entete" style="background-color: #e0e0e0;"> <div>GLONASS</div> </div> <div class="images"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Description de cette image, également commentée ci-après" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg/330px-Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg" decoding="async" width="290" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg/500px-Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg/960px-Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg 2x" data-file-width="2047" data-file-height="1374" /></a></span> </div> <div class="legend">Maquette de satellite GLONASS-K.</div><table><caption style="background-color:#e0e0e0;">Données générales</caption> <tbody><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Agence_spatiale" title="Agence spatiale">Organisation</a></th> <td> <a href="/wiki/Roscosmos" title="Roscosmos">Roscosmos</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Lancement_(astronautique)" title="Lancement (astronautique)">Lancement</a></th> <td> 12 octobre 1982</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Site_web" title="Site web">Site</a></th> <td> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://glonass-iac.ru/">glonass-iac.ru</a></td> </tr> </tbody></table> <p class="mw-empty-elt"> </p><table><caption style="background-color:#e0e0e0;">Caractéristiques techniques</caption> </table><table><caption style="background-color:#e0e0e0;">Orbite</caption><tbody><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Orbite" title="Orbite">Orbite</a></th> <td> <a href="/wiki/Orbite_terrestre_moyenne" title="Orbite terrestre moyenne">Orbite terrestre moyenne</a></td> </tr><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/P%C3%A9riode_de_r%C3%A9volution" title="Période de révolution">Période de révolution</a></th> <td> <span class="frac nowrap"><sup style="font-size: 70%; vertical-align: 0.4em;">8</sup>&#8260;<sub style="font-size: 70%; vertical-align: 0em;">17</sub></span> <a href="/wiki/Jour_sid%C3%A9ral" title="Jour sidéral">jour sidéral</a> ou 11 heures et 16 minutes</td> </tr><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/P%C3%A9riode_de_revisite" title="Période de revisite">Période de revisite</a></th> <td> 8 jours sidéraux</td> </tr></tbody></table> <p class="navbar bordered noprint" style="border-color:#e0e0e0;"><span class="plainlinks navigation-not-searchable"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit">modifier</a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox_Engin_spatial" title="Consultez la documentation du modèle"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></p></div> <p><b>GLONASS</b> (en <a href="/wiki/Russe" title="Russe">russe</a>&#160;: <span class="lang-ru" lang="ru">ГЛОНАСС</span>, <a href="/wiki/Acronyme" class="mw-redirect" title="Acronyme">acronyme</a> pour <span class="lang-ru" lang="ru"><b>гло</b>бальная <b>на</b>вигационная <b>с</b>путниковая <b>с</b>истема</span>, <i><span class="lang-ru-latn" lang="ru-latn"><b>glo</b>balnaïa <b>na</b>vigatsionnaïa <b>s</b>poutnikovaïa <b>s</b>istéma</span></i>, soit «&#160;système global de navigation satellitaire&#160;») est un <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites" title="Système de positionnement par satellites">système de positionnement par satellites</a> d'origine <a href="/wiki/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques" title="Union des républiques socialistes soviétiques">soviétique</a> et géré par les <a href="/wiki/Forces_spatiales_de_la_f%C3%A9d%C3%A9ration_de_Russie" title="Forces spatiales de la fédération de Russie">forces spatiales de la fédération de Russie</a>. Sa conception par le bureau d'études <a href="/wiki/NPO_PM" class="mw-redirect" title="NPO PM">NPO PM</a> (renommé par la suite <a href="/wiki/ISS_Reshetnev" title="ISS Reshetnev">ISS Reshetnev</a>) débute en 1980 et il devient opérationnel en 1996. Mais la crise financière et économique qui frappe la Russie durant les années 1990 ne lui permet pas de maintenir un nombre de satellites suffisant. Le service complet n'est restauré qu'au début des années 2010. </p><p>Le segment spatial utilise vingt-quatre satellites circulant sur une <a href="/wiki/Orbite_moyenne" class="mw-redirect" title="Orbite moyenne">orbite moyenne</a> répartis sur trois <a href="/wiki/Plan_orbital" class="mw-redirect" title="Plan orbital">plans orbitaux</a> à une altitude de 19&#160;100&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr>. Une des spécificités de Glonass par rapport aux autres systèmes de navigation par satellite est l'<a href="/wiki/Inclinaison_orbitale" title="Inclinaison orbitale">inclinaison orbitale</a> élevée (64,8° contre 55/56° pour les systèmes <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>, <a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo</a> et <a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">Beidou</a>). Cette caractéristique permet une meilleure couverture des régions polaires qui représentent une fraction importante du territoire de la Russie. Plusieurs générations de satellite aux capacités croissantes se sont succédé. La première version était caractérisée par une durée de vie relativement brève (3 à 4 ans). Elle est remplacée à compter de 2001 par les Glonass-M d'une durée de vie de 7 ans puis en 2011 par les Glonass-K dont la masse est fortement réduite et la durée de vie portée à 10 ans. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Contexte">Contexte</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Contexte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Contexte"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Les_prédécesseurs_:_les_systèmes_de_navigation_par_satellite_Tsiklon/Parous/Tsikada"><span id="Les_pr.C3.A9d.C3.A9cesseurs_:_les_syst.C3.A8mes_de_navigation_par_satellite_Tsiklon.2FParous.2FTsikada"></span>Les prédécesseurs&#160;: les systèmes de navigation par satellite Tsiklon/Parous/Tsikada</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Les prédécesseurs&#160;: les systèmes de navigation par satellite Tsiklon/Parous/Tsikada" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Les prédécesseurs&#160;: les systèmes de navigation par satellite Tsiklon/Parous/Tsikada"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css general">Articles principaux&#160;: <a href="/wiki/Tsiklon_(satellite)" title="Tsiklon (satellite)">Tsiklon</a>, <a href="/wiki/Parous_(satellite)" title="Parous (satellite)">Parous</a> et <a href="/wiki/Tsikada" title="Tsikada">Tsikada</a>.</div></div> <p>Glonass n'est pas le premier <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites" title="Système de positionnement par satellites">système de positionnement par satellites</a> conçu par l'<a href="/wiki/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques" title="Union des républiques socialistes soviétiques">Union soviétique</a>. Dès le début de l'<a href="/wiki/%C3%88re_spatiale" title="Ère spatiale">ère spatiale</a>, ce pays développe un système baptisé <a href="/wiki/Tsiklon_(satellite)" title="Tsiklon (satellite)">Tsiklon</a> reposant sur l'analyse de l'<a href="/wiki/Effet_Doppler" title="Effet Doppler">effet Doppler</a> du signal radio transmis par une constellation de plusieurs satellites circulant sur une <a href="/wiki/Orbite_basse" class="mw-redirect" title="Orbite basse">orbite basse</a>. À l'époque le monde est en pleine <a href="/wiki/Guerre_froide" title="Guerre froide">guerre froide</a> et l'Union soviétique développe des missiles balistiques intercontinentaux dont la viabilité dépend de la précision de leur frappe. L'objectif du système Tsiklon est de permettre aux <a href="/wiki/Sous-marin_nucl%C3%A9aire_lanceur_d%27engins" title="Sous-marin nucléaire lanceur d&#39;engins">sous-marins nucléaires lanceurs d'engins</a> de calculer leur position pour que les missiles lancés depuis ces navires atteignent leur cible avec suffisamment de précision. Le système est déclaré opérationnel en 1982 mais il est rapidement remplacé par le système <a href="/wiki/Parous_(satellite)" title="Parous (satellite)">Parous</a> (Tsiklon-B), qui repose sur le même principe technique et permet d'obtenir une meilleure précision (environ 100 mètres). Parous est un système analogue au système américain <a href="/wiki/Transit_(syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites)" title="Transit (système de positionnement par satellites)">Transit</a> développé à la même époque<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Une version à usage civil, baptisée <a href="/wiki/Tsikada" title="Tsikada">Tsikada</a>, est déployée à la fin des années 1970. Une variante baptisée <a href="/wiki/Nadejda_(satellite)" title="Nadejda (satellite)">Nadejda</a>, caractérisée par l'emport d'une charge utile <a href="/wiki/Cospas-Sarsat" title="Cospas-Sarsat">Cospas-Sarsat</a> (système de détection des signaux émis par les balises de détresse), est déployée entre 1982 et 2002<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-Gunter-Nadejda_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-Nadejda-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-Gunter-Nadejda-M_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-Nadejda-M-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Conception_du_système_Glonass"><span id="Conception_du_syst.C3.A8me_Glonass"></span>Conception du système Glonass</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Conception du système Glonass" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Conception du système Glonass"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Parous permettait d'obtenir une position précise mais, du fait de la solution technique employée, ne fournissait celle-ci qu'au bout de plusieurs heures. Ces performances n'étaient pas suffisantes dans de nombreux cas de figure en navigation ainsi que pour la nouvelle génération de missiles balistiques. Pour développer un système plus performant les instituts de recherche du <a href="/w/index.php?title=Minist%C3%A8re_de_la_D%C3%A9fense_de_l%27Union_sovi%C3%A9tique&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ministère de la Défense de l&#39;Union soviétique (page inexistante)">ministère de la Défense</a>, de l'<a href="/wiki/Acad%C3%A9mie_des_sciences_de_Russie" title="Académie des sciences de Russie">Académie des sciences</a> et de la <a href="/wiki/Marine_sovi%C3%A9tique" title="Marine soviétique">Marine de guerre soviétique</a> travaillent ensemble dès 1968 sur le cahier des charges d'un nouveau système de navigation par satellites <a href="/wiki/Interarmes" title="Interarmes">interarmes</a>. Celui-ci est finalisé en 1970 après trois ans de travaux. Six ans plus tard, en décembre 1976, le <a href="/wiki/Comit%C3%A9_central_du_Parti_communiste_de_l%27Union_sovi%C3%A9tique" title="Comité central du Parti communiste de l&#39;Union soviétique">Comité central du Parti communiste de l'Union soviétique</a> et le <a href="/wiki/Conseil_des_ministres_de_l%27URSS" title="Conseil des ministres de l&#39;URSS">Conseil des ministres de l'URSS</a> publient un décret (intitulé <i>déploiement du système de navigation spatial unifié GLONASS</i>) qui lance le développement du programme GLONASS. Son développement est confié au Bureau d'études en mécanique appliquée <a href="/wiki/NPO_PM" class="mw-redirect" title="NPO PM">NPO PM</a> (renommé par la suite <a href="/wiki/ISS_Reshetnev" title="ISS Reshetnev">ISS Reshetnev</a>) qui avait déjà conçu les systèmes Tsiklon et Parous. NPO PM est situé dans la <a href="/wiki/Ville_ferm%C3%A9e" title="Ville fermée">ville fermée</a> (ville dont l'existence est tenue secrète) de <a href="/wiki/Krasno%C3%AFarsk-26" class="mw-redirect" title="Krasnoïarsk-26">Krasnoïarsk-26</a> dans le <a href="/wiki/Kra%C3%AF_de_Krasno%C3%AFarsk" title="Kraï de Krasnoïarsk">krai de Krasnoïarsk</a> en <a href="/wiki/Sib%C3%A9rie_occidentale" class="mw-disambig" title="Sibérie occidentale">Sibérie occidentale</a> (aujourd'hui <a href="/wiki/Jeleznogorsk_(krai_de_Krasno%C3%AFarsk)" class="mw-redirect" title="Jeleznogorsk (krai de Krasnoïarsk)">Jeleznogorsk</a>)<sup id="cite_ref-astronautix_glonass_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-astronautix_glonass-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Plusieurs solutions sont étudiées et la phase de conception s'achève à la fin des années 1970. Le système de navigation par satellites Glonass utilise une tout autre technique, analogue à celle du système américain <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>, reposant sur l'emport d'<a href="/wiki/Horloge_atomique" title="Horloge atomique">horloges atomiques</a> à bord des satellites. Il est prévu de maintenir une <a href="/wiki/Constellation_de_satellites" title="Constellation de satellites">constellation de 24 satellites</a> circulant sur une <a href="/wiki/Orbite_moyenne" class="mw-redirect" title="Orbite moyenne">orbite moyenne</a> circulaire de 20&#160;000&#160;kilomètres. L'exploitation des signaux de quatre satellites doit permettre de déterminer la position de l'utilisateur avec une précision de 65 mètres (le système fournira finalement cette position avec une précision de 10 mètres et avec le signal dégradé à usage civil de 20 mètres). Les satellites de 1,26 tonne doivent être placés en orbite par grappe de trois par un lanceur lourd <a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton</a>. NPO PM n'étant pas équipé pour la production en série des satellites, celle-ci est confiée à <a href="/wiki/PO_Polyot" title="PO Polyot">PO Polyot</a> implanté à <a href="/wiki/Omsk" title="Omsk">Omsk</a> (Sibérie occidentale)<sup id="cite_ref-iss_glonass_history_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-iss_glonass_history-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-iss_magazine8_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-iss_magazine8-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Déploiement_du_système_Glonass"><span id="D.C3.A9ploiement_du_syst.C3.A8me_Glonass"></span>Déploiement du système Glonass</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Déploiement du système Glonass" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Déploiement du système Glonass"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Déploiement_initial_(1982-1995)"><span id="D.C3.A9ploiement_initial_.281982-1995.29"></span>Déploiement initial (1982-1995)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Déploiement initial (1982-1995)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Déploiement initial (1982-1995)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Il faudra plus d'une décennie pour que le système Glonass soit déclaré comme complètement opérationnel. Le premier satellite de la constellation est lancé le 12 octobre 1982. En 1991, la constellation en orbite comprend 12 satellites, ce qui permet une couverture globale avec toutefois des performances réduites. Le service de positionnement qui était jusque là réservé à un usage militaire est ouvert aux utilisateurs civils en mars 1995. Le 24 septembre 1995, la constellation en orbite atteint 24 satellites et le système Glonass est désormais pleinement opérationnel<sup id="cite_ref-russianspaceweb-Glonass_deployment_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Glonass_deployment-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_configuration_dégradée_(1995-2003)"><span id="En_configuration_d.C3.A9grad.C3.A9e_.281995-2003.29"></span>En configuration dégradée (1995-2003)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : En configuration dégradée (1995-2003)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : En configuration dégradée (1995-2003)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Dislocation_de_l%27URSS" title="Dislocation de l&#39;URSS">dissolution de l'Union soviétique</a> est suivie d'une profonde crise économique qui touche plus particulièrement le secteur spatial. Le budget alloué au système <i>Glonass</i> ne permet plus de maintenir une constellation de satellites au complet d'autant que leur durée de vie est particulière courte (3 à 4 ans contre 7 ans pour les satellites GPS). Seulement six satellites sont lancés entre 1995 et 2000 et il ne reste plus en octobre 2000 que six satellites Glonass en état de fonctionner. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Restauration_du_système_Glonass_(2003-2011)"><span id="Restauration_du_syst.C3.A8me_Glonass_.282003-2011.29"></span>Restauration du système Glonass (2003-2011)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : Restauration du système Glonass (2003-2011)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : Restauration du système Glonass (2003-2011)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg/250px-Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg" decoding="async" width="220" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg/330px-Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg/500px-Glonass-M_small._CeBIT_2011_Samstag_PD_110.jpg 2x" data-file-width="3953" data-file-height="1825" /></a><figcaption>Maquette de satellite Glonass-M, développé pour restaurer le système Glonass et qui est caractérisé notamment par une durée de vie allongée par rapport à la première génération des satellites Glonass.</figcaption></figure> <p>Devant l'urgence de la situation, les autorités russes lancent le développement de deux nouvelles générations de satellites, dont la durée de vie est allongée&#160;: <i>Ouragan-M</i> (7 ans) et <i>Ouragan-K</i> (10 ans). Le premier satellite Ouragan-M, qui bénéficie d'antennes plus performantes et émet un nouveau signal baptisé L2 pour une utilisation civile est lancé en 2001. Ses signaux permettent une précision de 20&#160;mètres dans le plan horizontal, de 30&#160;mètres dans le plan vertical et <span title="0,18 km/h" style="cursor:help">5</span>&#160;<abbr class="abbr" title="centimètre par seconde">cm/s</abbr> en vitesse. Sa durée de vie est de sept ans. Un lancement le 25 décembre 2007 a placé trois nouveaux satellites en orbite. </p><p>En novembre 2003, une déclaration d'intention est signée entre l'<a href="/wiki/Roscosmos" title="Roscosmos">Agence spatiale fédérale russe</a> et l'<a href="/wiki/Organisation_indienne_pour_la_recherche_spatiale" class="mw-redirect" title="Organisation indienne pour la recherche spatiale">Organisation indienne pour la recherche spatiale</a> pour étudier la possibilité de mettre sur orbite des Ouragan-K au moyen de lanceurs indiens. Elle n'a pas de suite. </p><p>Les Ouragan-K pèsent environ 745&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr>&#160;; ils permettent une précision de positionnement améliorée de 14&#160;mètres dans le plan horizontal, de 20&#160;<abbr class="abbr" title="mètre">m</abbr> en altitude, <span title="0,18 km/h" style="cursor:help">5</span>&#160;<abbr class="abbr" title="centimètre par seconde">cm/s</abbr> en vitesse et peuvent être lancés par groupe de six par des lanceurs <i><a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton</a>-M/Briz-M</i>. Le lancement du premier <i>Ouragan-K</i> était prévu pour 2008. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Putin_Glonass_navigator.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Putin_Glonass_navigator.jpg/220px-Putin_Glonass_navigator.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Putin_Glonass_navigator.jpg/330px-Putin_Glonass_navigator.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Putin_Glonass_navigator.jpg/440px-Putin_Glonass_navigator.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="334" /></a><figcaption><a href="/wiki/Vladimir_Poutine" title="Vladimir Poutine">Vladimir Poutine</a> en 2007, avec un récepteur GLONASS pour le grand public.</figcaption></figure> <p>Début 2008, seize satellites actifs sont en orbite, ce qui permet la couverture de tout le territoire russe. Les premiers appareils de positionnement étaient prévus pour être commercialisés fin décembre 2007. Cependant, les premiers appareils en service souffrent de défauts fonctionnels (manque de précision, interruption de service…) ou de couverture territoriale insuffisante, ce qui a amené, le 23 janvier 2008, le premier vice-premier ministre russe <a href="/wiki/Sergue%C3%AF_Ivanov_(homme_politique)" title="Sergueï Ivanov (homme politique)">Ivanov</a> à critiquer sévèrement les concepteurs du système pour les manquements de qualité. </p><p>L'Agence spatiale fédérale russe <a href="/wiki/Roscosmos" title="Roscosmos">Roscosmos</a> prévoyait la fin de déploiement des vingt-quatre satellites couvrant le monde entier vers la fin 2009. Elle a ensuite décidé de passer à un système comprenant trente satellites en 2011<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Il faut dix-huit satellites opérationnels pour avoir une couverture mondiale. </p><p>Le 19 mai 2010, le système comptabilise vingt-et-un satellites opérationnels, plus deux de secours. Le 26 septembre 2010, après avoir lancé de nouveaux satellites, la constellation comporte vingt-six satellites en orbite. Le 20 novembre 2010, vingt sont opérationnels, quatre en maintenance et deux en réparation<sup id="cite_ref-GLONASS_constellation_status_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-GLONASS_constellation_status-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citez_vos_sources#Sources_anciennes_ou_obsolètes" title="Wikipédia:Citez vos sources">[réf. obsolète]</a></sup>. </p><p>Le 5 décembre 2010, trois satellites, à la suite d'une défaillance du lanceur Proton, plongent dans le <a href="/wiki/Oc%C3%A9an_Pacifique" title="Océan Pacifique">Pacifique</a> à 1&#160;500 kilomètres d'Honolulu. Les satellites étaient de type Glonass-M, d'une masse d'1,4&#160;tonne chacun, leur chute n'a fait ni dégâts ni victimes<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Le 8 décembre 2011, pour la première fois, GLONASS assure la couverture de toute la surface terrestre. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Développement_des_applications"><span id="D.C3.A9veloppement_des_applications"></span>Développement des applications</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Développement des applications" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Développement des applications"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En cette année 2011, le développement de cette constellation a été accéléré et de nombreuses applications civiles lui sont trouvées, sous l'impulsion du gouvernement russe qui déclare vouloir, dès fin 2012, taxer d'un malus tous les produits électroniques disposant d'une compatibilité GPS mais pas d'une compatibilité GLONASS, sur le marché russe. </p><p>Les appareils grand public – téléphones et tablettes – compatibles avec le système GLONASS sont annoncés en 2012, notamment par <a href="/wiki/Samsung_Electronics" title="Samsung Electronics">Samsung Electronics</a> avec la <a href="/wiki/Samsung_Galaxy_Tab" title="Samsung Galaxy Tab">Galaxy Tab</a> 2<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> et le Samsung Wave 3<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, <a href="/wiki/Google" title="Google">Google</a> avec le Nexus 4<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, ou encore Apple avec l'iPhone 4S<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Maintenance_du_système"><span id="Maintenance_du_syst.C3.A8me"></span>Maintenance du système</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : Maintenance du système" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : Maintenance du système"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En 2013, la constellation russe GLONASS comprend vingt-huit satellites de navigation Glonass dont vingt-quatre satellites opérationnels, aucun satellite de réserve, deux satellites en maintenance et deux satellites en période d'essais<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Le vendredi 26 avril 2013 à <span class="nowrap">5&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;23</span> <a href="/wiki/Temps_universel_coordonn%C3%A9" title="Temps universel coordonné">UTC</a>, un lanceur <a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz</a> 2.1b lance avec succès un satellite Glonass-M depuis le cosmodrome russe de <a href="/wiki/Plessetsk" title="Plessetsk">Plessetsk</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Le 8 juin 2013, le commandant des troupes russes de défense aérospatiale Alexandre Golovko a annoncé au cosmodrome russe de <a href="/wiki/Plessetsk" title="Plessetsk">Plessetsk</a> le lancement de quatre nouveaux satellites en 2013. Le lancement de trois satellites par un <a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">lanceur Proton</a> est prévu depuis le <a href="/wiki/Cosmodrome_de_Ba%C3%AFkonour" title="Cosmodrome de Baïkonour">cosmodrome de Baïkonour</a>. </p><p>Le 2 juillet 2013, une fusée Proton-M emportant trois satellites GLONASS explose après dix secondes de vol<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Annonce_d'une_nouvelle_version_:_l'Ouragan_KM_(2013)"><span id="Annonce_d.27une_nouvelle_version_:_l.27Ouragan_KM_.282013.29"></span>Annonce d'une nouvelle version&#160;: l'Ouragan KM (2013)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Annonce d&#39;une nouvelle version&#160;: l&#39;Ouragan KM (2013)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Annonce d&#39;une nouvelle version&#160;: l&#39;Ouragan KM (2013)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Une nouvelle version des satellites Ouragan, baptisée Ouragan KM, est annoncée officiellement en 2012 avec un premier lancement programmé en 2017. Mais le premier lancement est repoussé à plusieurs reprises et ne devrait pas intervenir avant 2023<sup id="cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Description_du_système_Glonass"><span id="Description_du_syst.C3.A8me_Glonass"></span>Description du système Glonass</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : Description du système Glonass" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : Description du système Glonass"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Comme tous les <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites" title="Système de positionnement par satellites">systèmes de positionnement par satellites</a>, GLONASS comprend trois composantes&#160;: </p> <ul><li>le segment spatial constitué de 24 satellites opérationnels circulant sur une <a href="/wiki/Orbite_moyenne" class="mw-redirect" title="Orbite moyenne">orbite moyenne</a> auxquels s'ajoutent quelques satellites placés en orbite pour permettre le remplacement sans délai d'un satellite défaillant.</li> <li>le segment sol nécessaire pour contrôler les satellites, vérifier leur fonctionnement et actualiser les données utilisées pour le calcul de position.</li> <li>la partie utilisateur, qui réunit l'ensemble les récepteurs utilisant les signaux des satellites. Deux types de prestations sont mis à disposition&#160;: le SPS est le service mis à disposition de tout utilisateur et le PPS, fournissant une position plus précise, nécessite des clés de décodage et est réservé aux militaires</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Segment_terrestre">Segment terrestre</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : Segment terrestre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : Segment terrestre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:GLONASS_GroundSegment.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/GLONASS_GroundSegment.jpg/220px-GLONASS_GroundSegment.jpg" decoding="async" width="220" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/GLONASS_GroundSegment.jpg/330px-GLONASS_GroundSegment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/GLONASS_GroundSegment.jpg/440px-GLONASS_GroundSegment.jpg 2x" data-file-width="672" data-file-height="361" /></a><figcaption>Les différents composants du segment terrestre du système Glonass en 2011 situés sur le territoire de l'ex Union soviétique. <b>SCC</b>&#160;: centre de contrôle du système Glonass - <b>TT&amp;C</b>&#160;: Réception des télémesures, suivi et envoi des commandes - <b>ULS</b>&#160;: téléchargement des&#160;? - <b>CC-M</b>&#160;: Gestion de l'heure de référence - <b>SLR</b>&#160;: télémétrie laser - <b>MS</b>&#160;: Surveillance et mesure des orbites.</figcaption></figure> <p>La composante sol du système de positionnement par satellites Glonass comprend des stations qui sont situées sur le territoire de la Russie, hormis quelques stations situées au Brésil et au Nicaragua<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Les stations situées sur le territoire russe sont les suivantes<sup id="cite_ref-Bosser2013_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bosser2013-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: </p> <ul><li>la station de contrôle (TsUS-UM) de <a href="/wiki/Krasnoznamensk" title="Krasnoznamensk">Krasnoznamensk</a> dans la région de <a href="/wiki/Moscou" title="Moscou">Moscou</a> qui analyse les données sur l'état de santé des équipements des satellites ainsi que leur orbite et corrige éventuellement cette dernière ou envoie des instructions aux équipements des satellites.</li> <li>la station de contrôle temporel qui est située à <a href="/wiki/Chtchiolkovo" title="Chtchiolkovo">Chtchiolkovo</a> également dans la banlieue de Moscou. Elle est chargée de la synchronisation des horloges atomiques embarquées sur les satellites Glonass avec l'échelle de temps Glonass.</li> <li>cinq stations de suivi de la constellation situées à <a href="/wiki/Saint-P%C3%A9tersbourg" title="Saint-Pétersbourg">Saint-Pétersbourg</a>, <a href="/wiki/Chtchiolkovo" title="Chtchiolkovo">Chtchiolkovo</a>, <a href="/wiki/Ienisse%C3%AFsk" title="Ienisseïsk">Ienisseïsk</a> (Sibérie occidentale), <a href="/wiki/Oussouri%C3%AFsk" title="Oussouriïsk">Oussouriïsk</a> et <a href="/wiki/Komsomolsk-sur-l%27Amour" title="Komsomolsk-sur-l&#39;Amour">Komsomolsk-sur-l'Amour</a> (Sibérie orientale). Ces stations recueillent les télémesures transmises par les satellites, leur transmettent les commandes et déterminent leur orbite. Elles utilisent des radars et des lasers.</li> <li>Enfin six autres stations sont uniquement chargées des opérations de surveillance et de mesure des orbites<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Segment_spatial">Segment spatial</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Modifier la section : Segment spatial" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=13" title="Modifier le code source de la section : Segment spatial"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Glonass-plan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Glonass-plan.jpg/220px-Glonass-plan.jpg" decoding="async" width="220" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/24/Glonass-plan.jpg 1.5x" data-file-width="312" data-file-height="290" /></a><figcaption>Les satellites Ouragan/Glonass sont répartis sur 3 plans orbitaux.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b4/Comparison_satellite_navigation_orbits.svg"><img resource="/wiki/Fichier:Comparison_satellite_navigation_orbits.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Comparison_satellite_navigation_orbits.svg/langfr-250px-Comparison_satellite_navigation_orbits.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Comparison_satellite_navigation_orbits.svg/langfr-500px-Comparison_satellite_navigation_orbits.svg.png 1.5x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>Schéma à l'échelle montrant la <a href="/wiki/Terre" title="Terre">Terre</a>, les principales orbites (orbites <a href="/wiki/Orbite_terrestre_basse" title="Orbite terrestre basse">basse</a>, <a href="/wiki/Orbite_terrestre_moyenne" title="Orbite terrestre moyenne">moyenne</a>, <a href="/wiki/Orbite_g%C3%A9ostationnaire" title="Orbite géostationnaire">géostationnaire</a> et de <a href="/wiki/Orbite_de_rebut" title="Orbite de rebut">rebut</a>) utilisées par les satellites, les vitesses et les périodes orbitales à différentes altitudes ainsi que la position de quelques satellites ou constellations de satellites remarquables&#160;: <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>, <a class="mw-selflink selflink">GLONASS</a>, <a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo</a> et <a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">Beidou</a>, <a href="/wiki/Station_spatiale_internationale" title="Station spatiale internationale">Station spatiale internationale</a>, <a href="/wiki/T%C3%A9lescope_Hubble" class="mw-redirect" title="Télescope Hubble">télescope Hubble</a> et la constellation <a href="/wiki/Iridium_(satellite)" class="mw-redirect" title="Iridium (satellite)">Iridium</a>.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>Note 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br /> L'orbite de la <a href="/wiki/Lune" title="Lune">Lune</a> est environ 9 fois plus grande que l'orbite géostationnaire.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>Note 2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dans <a class="external text" href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b4/Comparison_satellite_navigation_orbits.svg">le&#160;fichier&#160;SVG</a>, placez la souris sur une orbite ou son étiquette pour la mettre en évidence&#160;; cliquez pour ouvrir l'article correspondant</figcaption></figure> <p>Le segment spatial du système de positionnement par satellites Glonass est constitué par une constellation de vingt-quatre satellites, répartis sur trois <a href="/wiki/Plan_orbital" class="mw-redirect" title="Plan orbital">plans orbitaux</a> à une altitude de 19&#160;100&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr>. L'orbite est parcourue en <span class="nowrap">11&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;15&#160;<abbr class="abbr" title="minutes">min</abbr>&#160;44&#160;<abbr class="abbr" title="secondes">s</abbr></span>. Une des spécificités de Glonass par rapport aux autres systèmes de navigation par satellite est l'<a href="/wiki/Inclinaison_orbitale" title="Inclinaison orbitale">inclinaison orbitale</a> élevée (64,8° contre 55/56° pour les systèmes GPS, Galileo et Beidou). Cette caractéristique permet une meilleure couverture des régions polaires qui représentent une fraction importante du territoire de la Russie. À la différence du système <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>, les satellites de la constellation, vus du sol, <a href="/wiki/P%C3%A9riode_de_revisite" title="Période de revisite">se retrouvent à la même place par rapport au sol</a> après huit <a href="/wiki/Jour_sid%C3%A9ral" title="Jour sidéral">jours sidéraux</a>. Huit satellites sont prévus pour chaque plan orbital. Trois de ces satellites (un par plan orbital) ne sont pas utilisés mais sont là en secours pour remplacer un satellite défaillant. </p><p>Plusieurs générations de satellites ont été utilisés par le système Glonass. Tous sont fabriqués par la société <a href="/wiki/ISS_Reshetnev" title="ISS Reshetnev">ISS Reshetnev</a> (anciennement NPO PM). Ils sont tous <a href="/wiki/Stabilis%C3%A9s_3_axes" class="mw-redirect" title="Stabilisés 3 axes">stabilisés 3 axes</a> et circulent sur une orbite similaire. Les principales différences portent sur la <a href="/wiki/Plateforme_(astronautique)" class="mw-redirect" title="Plateforme (astronautique)">plateforme</a> utilisée (allégement de la masse et allongement de la durée de vie) et les <a href="/wiki/Charge_utile_(astronautique)" title="Charge utile (astronautique)">charges utiles</a> secondaires. </p> <table class="wikitable alternance centre"> <caption>Comparaison des principales caractéristiques du segment spatial des différents systèmes de navigation par satellite (2017) </caption> <tbody><tr> <th scope="col">Caractéristique </th> <th scope="col"><a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a> </th> <th scope="col">GLONASS </th> <th scope="col"><a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">GALILEO</a> </th> <th scope="col"><a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">Beidou/Compass</a> </th></tr> <tr> <td colspan="5" align="center"><b>Segment spatial</b> </td></tr> <tr> <td>Altitude</td> <td align="center">20&#160;200&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr></td> <td align="center">19&#160;100&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr></td> <td align="center">23&#160;222&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr></td> <td align="center">21&#160;528&#160;<abbr class="abbr" title="kilomètre">km</abbr> </td></tr> <tr> <td>Inclinaison</td> <td align="center">55°</td> <td align="center">64,8°</td> <td align="center">56°</td> <td align="center">55° </td></tr> <tr> <td>Période orbitale</td> <td align="center"><span class="nowrap">11&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;58</span></td> <td align="center"><span class="nowrap">11&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;15</span></td> <td align="center"><span class="nowrap">14&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;7</span></td> <td align="center"><span class="nowrap">12&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;53</span> </td></tr> <tr> <td>Nombre de plans orbitaux</td> <td align="center">6</td> <td align="center">3</td> <td align="center">3</td> <td align="center">3 </td></tr> <tr> <td>Nombre de satellites opérationnels</td> <td align="center">31</td> <td align="center">24</td> <td align="center">24</td> <td align="center">27 + 5 </td></tr></tbody></table> <div class="clear" style="clear:both;"></div> <div class="infobox_v3 infobox infobox--frwiki noarchive"> <div class="entete" style="background-color: #e0e0e0;"> <div>Ouragan<br /><small><i><a href="/wiki/Satellite_de_navigation" class="mw-redirect" title="Satellite de navigation">Satellite de navigation</a></i></small></div> </div> <table><caption style="background-color:#e0e0e0;">Données générales</caption> <tbody><tr> <th scope="row" style="width:10em;">Constructeur</th> <td> <span class="flagicon" data-sort-value=""><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_the_Soviet_Union.svg" class="mw-file-description" title="Drapeau de l&#39;URSS"><img alt="Drapeau de l&#39;URSS" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/20px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/30px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/40px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="flagicon" data-sort-value=""><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Drapeau de la Russie"><img alt="Drapeau de la Russie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/20px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/40px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/NPO_PM" class="mw-redirect" title="NPO PM">NPO PM</a><br /><a href="/wiki/ISS_Reshetnev" title="ISS Reshetnev">ISS Reshetnev</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Programme</th> <td> Glonass</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Domaine</th> <td> <a href="/wiki/Navigation_par_satellite" title="Navigation par satellite">Navigation par satellite</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Nombre d'exemplaires</th> <td> Ouragan&#160;: 87<br />Ouragan-M&#160;: 53<br />Ouragan-K&#160;: 5 (décembre 2022)<br />Ouragan-K2&#160;: 0 <br />Ouragan-KM&#160;: 0</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Constellation</th> <td> oui</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Statut</th> <td> Opérationnel</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Autres noms</th> <td> Glonass</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Lancement_(astronautique)" title="Lancement (astronautique)">Lancement</a></th> <td> Ouragan&#160;: 1982-2005<br />Ouragan-M&#160;: 2001-2022<br />Ouragan-K&#160;: 2011-?<br />Ouragan-K2&#160;: 2023?-</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Lanceur_(astronautique)" title="Lanceur (astronautique)">Lanceur</a></th> <td> Ouragan/Ouragan-M&#160;: Proton&#160;: <br />Ouragan-M/K/K2&#160;: Soyouz-2-1b/Fregat</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Durée de vie</th> <td> Ouragan&#160;: 3 ans<br />Ouragan-M&#160;: 7 ans<br />Ouragan-K/K2&#160;: 10 ans<br />Ouragan-KM: 12 ans</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Site_web" title="Site web">Site</a></th> <td> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://glonass-iac.ru/">glonass-iac.ru</a></td> </tr> </tbody></table> <table><caption style="background-color:#e0e0e0;">Caractéristiques techniques</caption> <tbody><tr> <th scope="row" style="width:10em;">Masse au lancement</th> <td> Ouragan/Ouragan-M&#160;: ~1&#160;415&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr><br />Ouragan-K&#160;: ~962&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr><br />Ouragan-K2&#160;: ~1&#160;645&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr> <br />Ouragan-KM &#160;: ~1&#160;265&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;">Masse instruments</th> <td> Ouragan &#160;: ~180&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr><br />Ouragan-M&#160;: ~250&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr><br />Ouragan-K&#160;: ~260&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Plateforme_(astronautique)" class="mw-redirect" title="Plateforme (astronautique)">Plateforme</a></th> <td> Ouragan-K&#160;: Ekspress-1000K</td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Contr%C3%B4le_d%27attitude" title="Contrôle d&#39;attitude">Contrôle d'attitude</a></th> <td> <a href="/wiki/Contr%C3%B4le_d%27attitude" title="Contrôle d&#39;attitude">Stabilisé 3 axes</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Source_d%27%C3%A9nergie" title="Source d&#39;énergie">Source d'énergie</a></th> <td> <a href="/wiki/Capteur_solaire_photovolta%C3%AFque" title="Capteur solaire photovoltaïque">Panneaux solaires</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Puissance_%C3%A9lectrique" title="Puissance électrique">Puissance électrique</a></th> <td> Ouragan&#160;: 1000 Watts<br />Ouragan-M&#160;: 1450 Watts<br />Ouragan-K&#160;: 1270 Watts<br />Ouragan-K2&#160;: 4370 Watts <br />Ouragan-KM&#160;: 3000 Watts</td> </tr> </tbody></table><table><caption style="background-color:#e0e0e0;"><a href="/wiki/Orbite_moyenne" class="mw-redirect" title="Orbite moyenne">Orbite moyenne</a></caption><tbody><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/P%C3%A9rig%C3%A9e" title="Périgée">Périgée</a></th> <td> 19 100 km</td> </tr><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Apog%C3%A9e" title="Apogée">Apogée</a></th> <td> 19 100 km</td> </tr><tr> <th scope="row" style="width:10em;"><a href="/wiki/Inclinaison_orbitale" title="Inclinaison orbitale">Inclinaison</a></th> <td> 64.8°</td> </tr></tbody></table> <p class="navbar bordered noprint" style="border-color:#e0e0e0;"><span class="plainlinks navigation-not-searchable"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit">modifier</a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox_Engin_spatial" title="Consultez la documentation du modèle"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></p></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ouragan">Ouragan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Modifier la section : Ouragan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=14" title="Modifier le code source de la section : Ouragan"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La première version des satellites Ouragan/Glonass a une masse de 1&#160;413&#160;<abbr class="abbr" title="kilogramme">kg</abbr> et une durée de vie de 4 ans. L'énergie est fournie par des panneaux solaires qui produisent 1000 watts dont 600 utilisés par la charge utile. Cette dernière a une masse de 180 kilogrammes. La précision de pointage des panneaux solaires est de 5 degrés. La précision du contrôle d'orientation est de 0,5 degré<sup id="cite_ref-Gunter-Ouragan_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-Ouragan-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Les satellites sont placés en orbite par groupe de trois par une fusée Proton-K décollant du cosmodrome de Baïkonour. 87 exemplaires sont lancés entre 1982 et 2005. Pour les premiers vols, un à deux satellites sont remplacés par des <a href="/wiki/Simulateur_de_masse_(astronautique)" title="Simulateur de masse (astronautique)">maquettes ayant une masse similaire</a> pour tester le déploiement de trois satellites<sup id="cite_ref-Gunter-Ouragan_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-Ouragan-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ouragan-M">Ouragan-M</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Modifier la section : Ouragan-M" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=15" title="Modifier le code source de la section : Ouragan-M"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La version Ouragan-M émet un nouveau signal L2 qui est destiné à répondre aux besoins d'utilisateurs non militaires. Ces signaux permettent d'obtenir une position avec une précision de 20&#160;mètres dans le plan horizontal, de 30&#160;mètres dans le plan vertical et <span title="0,18 km/h" style="cursor:help">5</span>&#160;<abbr class="abbr" title="centimètre par seconde">cm/s</abbr> en vitesse. Par ailleurs la durée de vie est allongée, passant de 3 à 7 ans, et le satellite bénéficie d'antennes plus performantes. La puissance électrique fournie par les panneaux solaires passe de 1000 à 1450 watts dont 580 utilisés par la charge utile. Cette dernière a une masse de 250 kilogrammes. La précision de pointage des panneaux solaires est de 2 degrés. La précision du contrôle d'orientation est de 0,5 degré<sup id="cite_ref-Gunter-OuraganM_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganM-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-Gunter-OuraganM2_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganM2-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-2" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>53 satellites sont lancés entre 2001 et 2022 par des fusées Proton-K et Proton-M décollant du cosmodrome de Baïkonour (2 échecs soit 6 satellites perdus) et des fusées Soyouz 2-1b/Fregat décollant du cosmodrome de Plessetsk. Les Proton emportent trois satellites tandis que les Soyouz emportent un seul satellite<sup id="cite_ref-Gunter-OuraganM_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganM-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ouragan-K">Ouragan-K</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Modifier la section : Ouragan-K" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=16" title="Modifier le code source de la section : Ouragan-K"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La version Ouragan-K inaugure une nouvelle plateforme (Ekspress-1000). Contrairement à celle utilisée par les versions précédentes, les équipements ne sont pas enfermés dans une structure pressurisée, ce qui permet d'alléger la masse du satellite qui passe de 1570 kilogrammes à 962&#160;kg. Par ailleurs la durée de vie est allongée, passant de 7 à 10 ans. La puissance électrique fournie par les panneaux solaires passe de 1450 à 1270 watts dont 750 utilisés par la charge utile. Cette dernière a une masse de 260 kilogrammes. La précision de pointage des panneaux solaires est de 1 degré. La précision du contrôle d'orientation est de 0,5 degré<sup id="cite_ref-Gunter-OuraganK_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganK-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-3" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Le premier Ouragan-K est lancé en 2011. Courant décembre 2022, cinq satellites de ce type ont été placés en orbite depuis le cosmodrome de Plessetsk par une fusée Soyouz 2-1B/Fregat emportant à chaque fois un seul exemplaire<sup id="cite_ref-Gunter-OuraganK_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganK-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ouragan-K2">Ouragan-K2</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Modifier la section : Ouragan-K2" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=17" title="Modifier le code source de la section : Ouragan-K2"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La version Ouragan-K2 a une masse nettement plus importante que la version précédente (celle-ci passe de 962 à 1645&#160;kg) et sa hauteur est de 6 mètres contre 3 mètres pour la génération précédente. La production des panneaux solaires augmente également fortement, passant de 1600 watts à 4370 watts. Ces chiffres s'expliquent sans doute en partie par l'emport de nouvelles charges utiles secondaires. Le satellite émettra trois types de signal au lieu de deux. Le système de contrôle thermique ne repose plus sur la circulation de fluide caloporteur mais sur des revêtements isolants qui permettent, selon son constructeur, de maintenir la température de l'<a href="/wiki/Avionique" title="Avionique">avionique</a> dans une fourchette de 0,1 degré. Le développement de cette version a pris beaucoup de retard. L'embargo des pays occidentaux sur les composants électroniques découlant des sanctions prises après l'<a href="/wiki/Annexion_de_la_Crim%C3%A9e_par_la_Russie_en_2014" title="Annexion de la Crimée par la Russie en 2014">annexion de la Crimée par la Russie</a> a contribué au glissement du calendrier. Le lancement du premier satellite qui était initialement planifié en 2013 est attendu en 2023 (actualisation décembre 2022)<sup id="cite_ref-Gunter-OuraganK2_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunter-OuraganK2-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-russianspaceweb-OuraganK2_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-OuraganK2-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ouragan-KM">Ouragan-KM</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Modifier la section : Ouragan-KM" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=18" title="Modifier le code source de la section : Ouragan-KM"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'Ouragan KM, dont le premier exemplaire pourrait être lancé en 2023, se différencie notamment par sa durée de vie qui est allongée à 12 ans et la quantité d'énergie fournie par ses panneaux solaires (3000 watts). Sa masse est de 1265 kilogrammes. Deux exemplaires peuvent être lancés par une fusée <a href="/wiki/Angara_(fus%C3%A9e)" title="Angara (fusée)">Angara</a>/<a href="/wiki/Briz" title="Briz">Briz-M</a> ou un seul exemplaire par une fusée <a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz</a>-2/<a href="/wiki/Fregat" title="Fregat">Fregat</a><sup id="cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-4" class="reference"><a href="#cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Charges_utiles_secondaires">Charges utiles secondaires</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Modifier la section : Charges utiles secondaires" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=19" title="Modifier le code source de la section : Charges utiles secondaires"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les dernières générations de satellites Glonass emportent des charges utiles secondaires dont la fonction n'a aucun rapport avec leur mission principale. Ce sont<sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Détecteur_d'explosion_nucléaire_Lira"><span id="D.C3.A9tecteur_d.27explosion_nucl.C3.A9aire_Lira"></span>Détecteur d'explosion nucléaire <i>Lira</i></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Modifier la section : Détecteur d&#39;explosion nucléaire Lira" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=20" title="Modifier le code source de la section : Détecteur d&#39;explosion nucléaire Lira"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le détecteur d'explosion nucléaire <i>Lira</i> (<a href="/wiki/Lyre_(constellation)" title="Lyre (constellation)">Lyre</a> en français). Lira semble avoir été conçu à la fin années 1980 lorsque les satellites américains GPS ont été équipés de ce type de détecteur. Le développement de Lira a été confié en 1990 par NPO PM au Centre de recherche optique et physique (NTsOFI). À la suite de difficultés financières, NTsOFI a annulé le projet qui a été confié à l'Institut de recherche scientifique sur la construction des équipements de précision (NII PP) rebaptisé par la suite Société scientifique et industrielle des systèmes instrumentaux de précision (NPK SPP). L'instrument Lira est introduit sur la version Glonass-M dont le premier exemplaire est lancé en décembre 2004. Mais ce n'est qu'en 2019 que le système Lira devient opérationnel. L'équipement Lira installé sur les satellites Glonass-M, baptisé BAL-M, comprend plusieurs détecteurs dont on a une connaissance fragmentaire grâce à différents articles. Un premier type de détecteur est chargé de détecter le <a href="/wiki/Rayonnement_ionisant" title="Rayonnement ionisant">rayonnement ionisant</a> émis par l'explosion nucléaire sous forme de <a href="/wiki/Rayon_gamma" title="Rayon gamma">rayons gamma</a>. Il est constitué de trois <a href="/wiki/Scintillateur" title="Scintillateur">scintillateurs</a> installés à différents emplacements du corps du satellite pour éviter les fausses alertes. Il est complété par un détecteur optique qui observe l'explosion nucléaire dans le spectre optique et proche infrarouge. Celui-ci détermine en utilisant plusieurs filtres le temps mis par le signal pour arriver jusqu'au satellite ainsi que l'amplitude et la longueur de celui-ci. Le lieu de l'explosion nucléaire est déterminé en rapprochant les observations de l'explosion effectuées par plusieurs satellites Glonass. Le système est capable de détecter les explosions nucléaires d'une puissance allant de un kilotonne <a href="/wiki/%C3%89quivalent_en_TNT" title="Équivalent en TNT">équivalent TNT</a> à cinq mégatonnes se produisant entre le sol et une altitude de 20&#160;000&#160;kilomètres en localisant celle-ci avec une précision de 300 mètres. Les utilisateurs reçoivent l'information dans un délai de 30 secondes si les satellites Glonass observant le phénomène sont visibles par les terminaux. Les satellites des générations suivantes Glonass-K et Glonass-K2 doivent revoir une version améliorée de l'équipement Lira mais peu d'informations sont disponibles sur ses capacités. Bien que les satellites Glonass-M disposent d'une liaison inter-satellites radio, il ne semble pas que celle-ci puisse être utilisée pour relayer l'information jusqu'à un terminal utilisateur situé hors de portée des satellites ayant détecté l'explosion<sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-2" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Le segment sol du système du système Lira est constitué d'un centre spécialisé qui élabore les commandes et analyse les télémesures concernant cet équipement. Ces données sont reçues et transmise par le centre de contrôle principal du système Glonass (TsUS-UM). Les terminaux (NAPOI) exploitant les données transmises par Lira sont de deux types&#160;: mobile (NAPOI-M) et fixe (NAPOI-S). Fin 2016, une quarantaine de véhicules étaient équipés de terminaux NAPOI-M. </p><p>Plusieurs publications scientifiques démontrent que Bal-M est également utilisé pour effectuer des observations astronomiques&#160;: détection de <a href="/wiki/Sursaut_gamma" title="Sursaut gamma">sursaut gamma</a>, mesures du <a href="/wiki/Rayonnement_cosmique" title="Rayonnement cosmique">rayonnement cosmique</a> et galactique ainsi que des interactions entre le Soleil et l'<a href="/wiki/Ionosph%C3%A8re" title="Ionosphère">ionosphère</a>, observations des éclairs et de l'activité volcanique<sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-3" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Récepteurs_de_message_de_détresse_KSPS-MO_et_Cospas-Sarsat"><span id="R.C3.A9cepteurs_de_message_de_d.C3.A9tresse_KSPS-MO_et_Cospas-Sarsat"></span>Récepteurs de message de détresse KSPS-MO et Cospas-Sarsat</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Modifier la section : Récepteurs de message de détresse KSPS-MO et Cospas-Sarsat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=21" title="Modifier le code source de la section : Récepteurs de message de détresse KSPS-MO et Cospas-Sarsat"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Plusieurs satellites Glonass-K sont équipés de récepteurs radio permettant de capter et relayer les messages de détresse émis par des balises du système international <a href="/wiki/Cospas-Sarsat" title="Cospas-Sarsat">Cospas-Sarsat</a>. Ces récepteurs viennent compléter ceux équipant à la fois certains satellites russes (satellites météorologiques Meteor-M 2-2 et Elektro-L, de télécommunications <a href="/wiki/Loutch" title="Loutch">Loutch</a>), des satellites météorologiques américains (<a href="/wiki/Geostationary_Operational_Environmental_Satellite" title="Geostationary Operational Environmental Satellite">GEOS</a>, <a href="/wiki/NOAA_(satellite)" class="mw-redirect" title="NOAA (satellite)">NOAA</a>), européens (<a href="/wiki/M%C3%A9t%C3%A9osat" title="Météosat">Météosat</a>, <a href="/wiki/MetOp" class="mw-redirect" title="MetOp">MetOp</a>) et indiens (<a href="/wiki/GSAT" title="GSAT">GSAT</a>) ainsi que des satellites de navigation américains (<a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>) et européens (<a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo</a>). Les satellites de la version Glonass-K2 doivent être équipés en plus de récepteurs KSPS-MO permettant de capter et relayer des messages de détresse émis par des balises conçues spécifiquement pour les militaires russes et dont le fonctionnement est analogue aux équipements <a href="/wiki/Cospas-Sarsat" title="Cospas-Sarsat">Cospas-Sarsat</a>. Les messages de détresse sont relayés par ce système aux services du ministère de la défense russe<sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-4" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ruveta_:_désignateur_de_cible_pour_missile_à_longue_portée_lancé_depuis_navire"><span id="Ruveta_:_d.C3.A9signateur_de_cible_pour_missile_.C3.A0_longue_port.C3.A9e_lanc.C3.A9_depuis_navire"></span><i>Ruveta</i>&#160;: désignateur de cible pour missile à longue portée lancé depuis navire</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Modifier la section : Ruveta&#160;: désignateur de cible pour missile à longue portée lancé depuis navire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=22" title="Modifier le code source de la section : Ruveta&#160;: désignateur de cible pour missile à longue portée lancé depuis navire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le système <i>Ruveta</i> (en français <a href="/wiki/Escolier" class="mw-disambig" title="Escolier">escolier</a>) est un équipement couvert par le secret défense et pour lesquels peu d'informations ont filtré. Il s'agit d'un système de <a href="/wiki/Renseignement_d%27origine_%C3%A9lectromagn%C3%A9tique" title="Renseignement d&#39;origine électromagnétique">renseignement d'origine électromagnétique</a> conçu pour fournir des cibles aux missiles à longue portée (<a href="/wiki/3M-54_Kalibr" title="3M-54 Kalibr">3M-54 Kalibr</a>) lancés depuis les navires militaires russes. Ce système doit être installé sur la version Glonass-K2. Il est complémentaire des équipements embarqués à bord des satellites <a href="/wiki/Lotos_(satellite)" title="Lotos (satellite)">Loto-S</a> et <a href="/wiki/Pion-NKS" title="Pion-NKS">Pion-NKS</a> circulant sur des orbites de 900&#160;km avec une inclinaison orbitale de 67 degrés<sup id="cite_ref-Hendrickx122022_32-5" class="reference"><a href="#cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Performances">Performances</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Modifier la section : Performances" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=23" title="Modifier le code source de la section : Performances"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le système GLONASS est un concurrent du système <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a>, il offre une précision de <span class="nowrap"><span title="">5</span>&#32; à &#32;<span title="">8</span>&#160;<span title="">mètres</span></span> avec sept à huit satellites en vue. Le GPS offre une précision de <span class="nowrap"><span title="">2</span>&#32; à &#32;<span title="">9</span>&#160;<span title="">mètres</span></span> avec six à onze satellites en vue. La précision de fonctionnement du GLONASS devait être portée à 5,5&#160;<abbr class="abbr" title="mètre">m</abbr> en 2010, et à 2,8&#160;<abbr class="abbr" title="mètre">m</abbr> en 2011<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Statut">Statut</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Modifier la section : Statut" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=24" title="Modifier le code source de la section : Statut"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:GLONASS_integral_availability.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/GLONASS_integral_availability.gif/500px-GLONASS_integral_availability.gif" decoding="async" width="350" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/GLONASS_integral_availability.gif/525px-GLONASS_integral_availability.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/GLONASS_integral_availability.gif/700px-GLONASS_integral_availability.gif 2x" data-file-width="880" data-file-height="520" /></a><figcaption> Disponibilité intégrale de navigation pour un utilisateur du GLONASS (GDOP ≤6) sur l'amplitude diurne de l'altitude plus de <span title="0,087&#160;266 rad" style="cursor:help">5</span>&#160;degrés le 30 mars 2010</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_(ru).gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif/500px-File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif" decoding="async" width="350" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif/525px-File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif/700px-File-GLONASS_instant_availability_PDOP_values_%28ru%29.gif 2x" data-file-width="880" data-file-height="550" /></a><figcaption>Carte représentant les valeurs du <a href="/wiki/Geometric_dilution_of_precision" title="Geometric dilution of precision">GDOP</a> à la surface de la terre (angle de masquage&#160;: 5°) le 30 mars 2010 à <span class="nowrap">19&#160;<abbr class="abbr" title="heures">h</abbr>&#160;6&#160;<abbr class="abbr" title="minutes">min</abbr>&#160;46&#160;<abbr class="abbr" title="secondes">s</abbr></span> UTC.</figcaption></figure> <div class="clear" style="clear:both;"></div> <table class="wikitable" style="text-align:center;"> <caption>État de la constellation GLONASS au 25 décembre 2022<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th align="left">Nombre de satellites en orbite </th> <td width="30">25 </td></tr> <tr> <th align="left">Opérationnels </th> <td>23 </td></tr> <tr> <th align="left">En cours de qualification </th> <td>1 </td></tr> <tr> <th align="left">En maintenance </th> <td>0 </td></tr> <tr> <th align="left">En cours de vérification par l'opérateur </th> <td>0 </td></tr> <tr> <th align="left">En réserve </th> <td>0 </td></tr> <tr> <th align="left">En cours de test </th> <td>1 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Utilisation">Utilisation</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Modifier la section : Utilisation" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=25" title="Modifier le code source de la section : Utilisation"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Glonass-receiver.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Glonass-receiver.jpg/220px-Glonass-receiver.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Glonass-receiver.jpg/330px-Glonass-receiver.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Glonass-receiver.jpg/440px-Glonass-receiver.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="375" /></a><figcaption>Un récepteur GLONASS/GPS (2003).</figcaption></figure> <p>Le système GLONASS est utilisé dans le domaine civil par les géomètres et les topographes qui se servent de récepteurs satellites compatibles avec les signaux <i>GPS</i> et les signaux GLONASS. Le système d'<i><a href="/w/index.php?title=Overlay&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Overlay (page inexistante)">overlay</a></i> <a href="/wiki/European_Geostationary_Navigation_Overlay_Service" title="European Geostationary Navigation Overlay Service">EGNOS</a> utilise conjointement les signaux <a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">GPS</a> et GLONASS. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Caractéristiques_techniques"><span id="Caract.C3.A9ristiques_techniques"></span>Caractéristiques techniques</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Modifier la section : Caractéristiques techniques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=26" title="Modifier le code source de la section : Caractéristiques techniques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les principales caractéristiques du systèmes Glonass sont similaires à celles des systèmes GPS et Galiléo. Il existe toutefois quelques différences<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: </p> <ul><li>La structure des signaux émis par les satellites Glonass est différente de celle des signaux GPS et Galileo. Le terminal utilisateur doit pouvoir distinguer les signaux émis par les différents satellites. Pour ce faire, les satellites GPS et Galileo utilisent tous la même fréquence mais avec une séquence de code différente (technique CDMA pour <i>Code Division Multiple Acces</i>). Les satellites Glonass utilisent eux tous la même séquence de code mais émettent sur une fréquence différente (FDMA pour <i>Frequency Division Multiple Access</i>). Ce choix simplifie les opérations de corrélation et d'acquisition du récepteur et réduit le risque d'interférence par un système externe. Par contre, il complexifie les composants chargés de la collecte du signal ce qui se traduit pas un surcoût. Chaque bande de fréquence allouée au signal est découpée en douze fréquences d'émission. Dans la mesure où la constellation Glonass comporte 24 satellites, une fréquence donnée est utilisée par deux satellites. Les satellites partageant la même fréquence sont choisis de manière à être à l'opposé l'un de l'autre par rapport à la Terre.</li> <li>GLONASS utilise initialement le système géodésique russe <a href="/wiki/PZ-90" title="PZ-90">PZ-90</a> qui est sensiblement différent du système <a href="/wiki/WGS_84" title="WGS 84">WGS 84</a>&#160;; comme les paramètres de transformation entre les deux systèmes géodésiques n'étaient pas connus précisément, il convenait de bien faire attention aux systèmes auxquels on se référait. Un récepteur exploitant simultanément les signaux des satellites GPS et Glonass devait appliquer un calcul d'ajustement mais en laissant subsister un écart de position variable selon la position de l'utilisateur mais pouvant atteindre plusieurs mètres. En septembre 2007, le système géodésique est modifié&#160;: baptisé PZ-90.02, il est désormais conforme à la norme ITRF2000, auquel se conforme WGS 84<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li></ul> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone"><span class="mw-valign-text-top noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_travaux_orange-simple.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/15px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png" decoding="async" width="15" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/22px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/29px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="219" /></a></span></div><div class="bandeau-cell">Cette section est vide, insuffisamment détaillée ou incomplète. <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:EditPage/GLONASS" title="Spécial:EditPage/GLONASS">Votre aide</a> est la bienvenue&#160;! <a href="/wiki/Aide:Comment_modifier_une_page" title="Aide:Comment modifier une page">Comment faire&#160;?</a></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coopération"><span id="Coop.C3.A9ration"></span>Coopération</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Modifier la section : Coopération" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=27" title="Modifier le code source de la section : Coopération"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'<a href="/wiki/Inde" title="Inde">Inde</a> est associée, dans le cadre d’un accord intergouvernemental signé en 2004, à la réalisation de GLONASS. C'est le seul pays à avoir accès au volet militaire de ce système. En septembre 2010, les deux parties ont signé un accord pour produire en commun des équipements de navigation destiné à ce système. Il est aussi prévu que l’Inde mette sur orbite deux satellites russes, <a href="/wiki/New_Delhi" title="New Delhi">New Delhi</a> ayant déjà participé au financement du développement de satellites de troisième génération Glonass-K dont le premier prototype a été lancé en février 2011. C’est aussi la première fois que la Russie accepte un lanceur étranger pour mettre sur orbite des satellites russes<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>La Russie a fait savoir qu'elle était intéressée à coopérer au système de positionnement de l'<a href="/wiki/Union_europ%C3%A9enne" title="Union européenne">Union européenne</a>, <a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo</a>. Le système GLONASS ne sera cependant pas abandonné, mais Galileo serait son complément à partir de sa véritable entrée en service (vers 2014). Des discussions ont également lieu concernant l'<a href="/wiki/Interop%C3%A9rabilit%C3%A9" title="Interopérabilité">interopérabilité</a> entre GLONASS et GPS<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Era_GLONASS">Era GLONASS</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Modifier la section : Era GLONASS" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=28" title="Modifier le code source de la section : Era GLONASS"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le chef de l'Agence fédérale spatiale russe, Anatoli Perminov, a déclaré qu'il y aurait un nouveau grand projet GLONASS en Russie appelé <a href="/w/index.php?title=ERA-GLONASS&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ERA-GLONASS (page inexistante)">ERA-GLONASS</a>&#160;<a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%B0-%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%81" class="extiw" title="ru:Эра-глонасс"><span class="indicateur-langue" title="Article en russe&#160;: «&#160;Эра-глонасс&#160;»">(ru)</span></a> (<a href="/wiki/Russe" title="Russe">russe</a>&#160;: <span class="lang-ru" lang="ru">экстренное реагирование при авариях</span>, réaction urgente à des avaries). </p><p>La première phase du projet comprendra l'équipement des véhicules automobiles de récepteurs GLONASS et de la création d'une technologie, qui permet aux opérateurs de <a href="/wiki/112_(num%C3%A9ro_d%27appel_d%27urgence)" title="112 (numéro d&#39;appel d&#39;urgence)">service d'urgence 112</a> d'utiliser des données géographiques. La deuxième phase comprendra aussi GPS/GLONASS les téléphones et smartphones. </p><p>Il est également prévu de lancer un projet appelé «&#160;Social GLONASS&#160;». Il permettra d'aider les personnes atteintes de cécité, les personnes âgées et les enfants, qui doivent être aidés<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=29" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Notes">Notes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Modifier la section : Notes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=30" title="Modifier le code source de la section : Notes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a> </span><span class="reference-text">Les périodes et vitesses orbitales sont calculées à partir des relations 4π<sup>2</sup><i>R</i><sup>3</sup>&#160;=&#160;<i>T</i><sup>2</sup><i>GM</i> et <i>V</i><sup>2</sup><i>R</i>&#160;=&#160;<i>GM</i>, où&#160;: <i>R</i> est le rayon de l'orbite en mètres&#160;; <i>T</i> est la période orbitale en secondes&#160;; <i>V</i> est la vitesse orbitale en m/s&#160;; <i>G</i> est la <a href="/wiki/Constante_gravitationnelle" title="Constante gravitationnelle">constante gravitationnelle</a>, environ 6,673&#160;× 10<sup>−11</sup>&#160;Nm2/kg<sup>2</sup>&#160;; <i>M</i> est la masse terrestre de la Terre, environ 5,98<span style="margin:0 .15em 0 .25em">×</span>10<sup>24</sup>&#160;kg (1,318<span style="margin:0 .15em 0 .25em">×</span>10<sup>25</sup>&#160;lb).</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a> </span><span class="reference-text">Approximativement 8,6 fois (en rayon et en longueur) lorsque la Lune est au plus près <span class="nowrap">(c'est-à-dire <span class="texhtml"><span style="display:inline-block; vertical-align:-0.5em; font-size:85%; text-align:center;"><span style="display:block; line-height:1em; margin:0 0.1em;">363&#160;104&#160;km</span><span style="position:absolute;left:-10000px;top:auto;width:1px;height:1px;overflow:hidden">/</span><span style="display:block; line-height:1em; margin:0 0.1em; border-top:1px solid;">42&#160;164&#160;km</span></span></span>)</span>, à 9,6 fois lorsque la Lune est au plus loin <span class="nowrap">(c'est-à-dire <span class="texhtml"><span style="display:inline-block; vertical-align:-0.5em; font-size:85%; text-align:center;"><span style="display:block; line-height:1em; margin:0 0.1em;">405&#160;696&#160;km</span><span style="position:absolute;left:-10000px;top:auto;width:1px;height:1px;overflow:hidden">/</span><span style="display:block; line-height:1em; margin:0 0.1em; border-top:1px solid;">42&#160;164&#160;km</span></span></span>)</span>.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Références"><span id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Références</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Modifier la section : Références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=31" title="Modifier le code source de la section : Références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Wade"><span class="ouvrage" id="Mark_Wade"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Mark Wade, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronautix.com/craft/tsiklon.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Tsiklon</cite></a>&#160;» <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2015-01-09" data-sort-value="2015-01-09">9 janvier 2015</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Wade"><span class="ouvrage" id="Mark_Wade"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Mark Wade, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronautix.com/craft/tsikada.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Tsikada</cite></a>&#160;» <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2013-06-14" data-sort-value="2013-06-14">14 juin 2013</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Wade"><span class="ouvrage" id="Mark_Wade"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Mark Wade, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronautix.com/n/nadezhda.html"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Nadezhda</cite></a>&#160;», sur <span class="italique"><a href="/wiki/Encyclopedia_Astronautica" title="Encyclopedia Astronautica">Encyclopedia Astronautica</a></span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-03-11" data-sort-value="2019-03-11">11 mars 2019</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-Nadejda-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gunter-Nadejda_4-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Dirk_Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Dirk_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Dirk Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/Nadejda.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Nadejda (11F643N, 17F118)</cite></a>&#160;», Gunter's space page <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-03-11" data-sort-value="2019-03-11">11 mars 2019</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-Nadejda-M-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gunter-Nadejda-M_5-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Dirk_Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Dirk_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Dirk Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/Nadejda-m.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Nadejda-M</cite></a>&#160;», Gunter's space page <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-03-11" data-sort-value="2019-03-11">11 mars 2019</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-astronautix_glonass-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-astronautix_glonass_6-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <span class="noarchive">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronautix.com/craft/glonass.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Glonass</cite></a>&#160;» <small class="plainlinks cachelinks">&#91;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101129132654/http://astronautix.com/craft/glonass.htm">archive du <time class="nowrap" datetime="2010-11-29" data-sort-value="2010-11-29">29 novembre 2010</time></a>&#93;</small></span>, Encyclopedia Astronautica</span></span> </li> <li id="cite_note-iss_glonass_history-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-iss_glonass_history_7-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2007"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <span class="noarchive">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iss-reshetnev.com/images/File/magazin/2007/m2-screen_en.pdf"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Start of GLONASS</cite></a>&#160;» <small class="plainlinks cachelinks">&#91;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110713063606/http://www.iss-reshetnev.com/images/File/magazin/2007/m2-screen_en.pdf">archive du <time class="nowrap" datetime="2011-07-13" data-sort-value="2011-07-13">13 juillet 2011</time></a>&#93;</small></span>, ISS Reshetnev, <time>2007</time></span></span> </li> <li id="cite_note-iss_magazine8-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-iss_magazine8_8-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2009"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <span class="noarchive">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iss-reshetnev.com/images/File/magazin/2009/m8-screen_en.pdf"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Satellite Navigation of the 21st Century</cite></a>&#160;» <small class="plainlinks cachelinks">&#91;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101121215653/http://www.iss-reshetnev.com/images/File/magazin/2009/m8-screen_en.pdf">archive du <time class="nowrap" datetime="2010-11-21" data-sort-value="2010-11-21">21 novembre 2010</time></a>&#93;</small></span>, ISS Reshetnev, <time>2009</time></span></span> </li> <li id="cite_note-russianspaceweb-Glonass_deployment-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-russianspaceweb-Glonass_deployment_9-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Zak"><span class="ouvrage" id="Anatoly_Zak"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Anatoly Zak, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.russianspaceweb.com/glonass_deployment.html"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Deployment of the GLONASS constellation</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">russianspaceweb</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-23" data-sort-value="2022-12-23">23 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.rian.ru/russia/20081229/119210306.html">Russia to set world record with 39 space launches in 2009</a>, RIA NOVOSTI, 29 décembre 2008</span> </li> <li id="cite_note-GLONASS_constellation_status-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GLONASS_constellation_status_11-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.glonass-ianc.rsa.ru/pls/htmldb/f?p=202:20:3561617416346008::NO:::">GLONASS constellation status, 20.11.2010г.</a> - Federal Space Agency GLONASS, 20 novembre 2010</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2010">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.20minutes.fr/sciences/633955-20101205-sciences-trois-satellites-russe-ecrasent-pacifique"><cite style="font-style:normal;">Trois satellites russe s'écrasent dans le Pacifique</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">20minutes.fr</span>, <time class="nowrap" datetime="2010-12-05" data-sort-value="2010-12-05">5 décembre 2010</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Sebayang2012"><span class="ouvrage" id="Andreas_Sebayang2012"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : allemand">(de)</abbr> Andreas Sebayang, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.golem.de/sonstiges/zustimmung/auswahl.html?from=https%3A%2F%2Fwww.golem.de%2Fnews%2Fsamsung-galaxy-tab-2-weiteres-10-zoll-tablet-mit-android-4-0-und-glonass-1202-90031.html"><cite style="font-style:normal;" lang="de">Weiteres 10-Zoll-Tablet mit Android 4.0 und Glonass</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">golem.de</span>, <time class="nowrap" datetime="2012-02-26" data-sort-value="2012-02-26">26 février 2012</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2011">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zone-numerique.com/news-11124-ifa-2011-samsung-wave-3-design-et-puissance-au-service-de-bada-2-0.html"><cite style="font-style:normal;">IFA 2011&#160;: Samsung Wave 3, design et puissance au service de Bada 2.0</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Zone-Numérique</span>, <time class="nowrap" datetime="2011-09-02" data-sort-value="2011-09-02">2 septembre 2011</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Rénald2012"><span class="nom_auteur">Rénald</span>, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.presse-citron.net/test-du-nexus-4-de-google-et-lg/"><cite style="font-style:normal;">Test du Nexus 4 de Google et LG</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Presse-citron</span>, <time class="nowrap" datetime="2012-11-24" data-sort-value="2012-11-24">24 novembre 2012</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Furno2011"><span class="ouvrage" id="Nicolas_Furno2011">Nicolas Furno, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.igen.fr/iphone/l-iphone-4s-compatible-avec-le-gps-russe-64312"><cite style="font-style:normal;">L'iPhone 4S compatible avec le GPS russe</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">iGeneration</span>, <time class="nowrap" datetime="2011-10-19" data-sort-value="2011-10-19">19 octobre 2011</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://glonass-iac.ru/en/GLONASS/">GLONASS_Information-Analytical Center</a>, GLONASS constellation status, 4 juillet 2013</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Szymczak2013"><span class="ouvrage" id="Patryk_Szymczak2013"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais américain">(en-US)</abbr> Patryk Szymczak, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gpsworld.com/glonass-satellite-launched/"><cite style="font-style:normal;" lang="en-us">Russia Launches GLONASS-M Satellite</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">GPS World</span>, <time class="nowrap" datetime="2013-04-29" data-sort-value="2013-04-29">29 avril 2013</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2013">«&#160;<cite style="font-style:normal">Une fusée russe portant trois satellites explose au décollage</cite>&#160;», <i>Le Monde.fr</i>,&#8206; <time class="nowrap" datetime="2013-07-02" data-sort-value="2013-07-02">2 juillet 2013</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lemonde.fr/europe/article/2013/07/02/une-fusee-russe-portant-trois-satellites-glonass-a-explose_3440108_3214.html">lire en ligne</a>, consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-01-02" data-sort-value="2021-01-02">2 janvier 2021</time>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Une+fus%C3%A9e+russe+portant+trois+satellites+explose+au+d%C3%A9collage&amp;rft.jtitle=Le+Monde.fr&amp;rft.date=2013-07-02&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AGLONASS"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-russianspaceweb-Ouragan-20"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-0">a</a> <a href="#cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-1">b</a> <a href="#cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-2">c</a> <a href="#cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-3">d</a> et <a href="#cite_ref-russianspaceweb-Ouragan_20-4">e</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Zak"><span class="ouvrage" id="Anatoly_Zak"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Anatoly Zak, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.russianspaceweb.com/uragan.html"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan (GLONASS) satellite series</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">russianspaceweb</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="RoonemaaWeiss2021"><span class="ouvrage" id="Holger_RoonemaaMichael_Weiss2021"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Holger Roonemaa et Michael Weiss, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://newlinesmag.com/reportage/western-intelligence-fears-new-russian-sat-nav-espionage-capabilities/"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Western Intelligence Fears New Russian Sat-Nav's Espionage Capabilities</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">New Lines Magazine</span>, <time class="nowrap" datetime="2021-07-12" data-sort-value="2021-07-12">12 juillet 2021</time></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Bosser2013-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bosser2013_22-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Bosser2013"><span class="ouvrage" id="Pierre_Bosser2013">Pierre Bosser, <cite class="italique">GNSS&#160;: systèmes globaux de positionnement par satellite</cite>, ENSG, <time class="nowrap" datetime="2013-12-01" data-sort-value="2013-12-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> décembre 2013</time>, 113&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/936975932">936975932</a></span>, cours-fad-public.ensg.eu/pluginfile.php/1501/mod_resource/content/1/gnss.pdf)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">73-77</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=GNSS+%3A+syst%C3%A8mes+globaux+de+positionnement+par+satellite&amp;rft.pub=ENSG&amp;rft.aulast=Bosser&amp;rft.aufirst=Pierre&amp;rft.date=2013-12-01&amp;rft.pages=73-77&amp;rft.tpages=113&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F936975932&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AGLONASS"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oosa.unvienna.org/pdf/publications/icg_ebook.pdf"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Current and planned global and regional navigation satellite systems and satellite-based augmentation systems</cite></a>&#160;»</span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-Ouragan-26"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gunter-Ouragan_26-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Gunter-Ouragan_26-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/uragan.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan (GLONASS, 11F654)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Gunter's Space Page</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-OuraganM-27"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gunter-OuraganM_27-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Gunter-OuraganM_27-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/uragan-m.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan-M (GLONASS-M, 14F113)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Gunter's Space Page</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-OuraganM2-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gunter-OuraganM2_28-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/uragan-m_14f17.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan-(M) (GLONASS-(M), 14F17)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Gunter's Space Page</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-OuraganK-29"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gunter-OuraganK_29-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Gunter-OuraganK_29-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/uragan-k1.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan-K (GLONASS-K, 14F143)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Gunter's Space Page</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunter-OuraganK2-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gunter-OuraganK2_30-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Krebs"><span class="ouvrage" id="Gunter_Krebs"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Gunter Krebs, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://space.skyrocket.de/doc_sdat/uragan-k2.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Uragan-K2 (GLONASS-K2, 14F160)</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Gunter's Space Page</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-russianspaceweb-OuraganK2-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-russianspaceweb-OuraganK2_31-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Zak"><span class="ouvrage" id="Anatoly_Zak"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Anatoly Zak, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.russianspaceweb.com/glonass-k2.html"><cite style="font-style:normal;" lang="en">GLONASS-K2 satellite</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">russianspaceweb</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-20" data-sort-value="2022-12-20">20 décembre 2022</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Hendrickx122022-32"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-0">a</a> <a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-1">b</a> <a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-2">c</a> <a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-3">d</a> <a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-4">e</a> et <a href="#cite_ref-Hendrickx122022_32-5">f</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Hendrickx2022"><span class="ouvrage" id="Bart_Hendrickx2022"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Bart Hendrickx, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thespacereview.com/article/4502/1"><cite style="font-style:normal;" lang="en">The secret payloads of Russia’s Glonass navigation satellites</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">thespacereview.com</span>, <time class="nowrap" datetime="2022-12-19" data-sort-value="2022-12-19">19 décembre 2022</time></span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icao.int/icao/en/assembl/a37/wp/wp195_fr.pdf">État actuel et perspectives de développement du système mondial de satellites de navigation (GLONASS) de la Fédération de Russie</a>, note de travail de l'<a href="/wiki/Organisation_de_l%27aviation_civile_internationale" title="Organisation de l&#39;aviation civile internationale">Organisation de l'aviation civile internationale</a> <abbr class="abbr indicateur-format format-pdf" title="Document au format Portable Document Format (PDF)">[PDF]</abbr></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://glonass-iac.ru/en/sostavOG/"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Statut de la constellation</cite></a>&#160;», <a href="/wiki/The_Planetary_Society" title="The Planetary Society">The Planetary Society</a> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-12-25" data-sort-value="2022-12-25">25 décembre 2022</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Pieplu">Jean Marc Pieplu, <cite class="italique">GPS et Galileo&#160;: systèmes de navigation par satellites</cite>, Paris, <a href="/wiki/Eyrolles" title="Eyrolles">Eyrolles</a>, <time>2006</time>, 163&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-212-11947-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-212-11947-3"><span class="nowrap">978-2-212-11947-3</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/421525857">421525857</a></span>, <a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb40228632f.public">40228632</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.pv.infn.it/~genova/gps/Pieplu.pdf">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">115-120</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=GPS+et+Galileo&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Eyrolles&amp;rft.stitle=syst%C3%A8mes+de+navigation+par+satellites&amp;rft.au=Jean+Marc+Pieplu&amp;rft.date=2006&amp;rft.pages=115-120&amp;rft.tpages=163&amp;rft.isbn=978-2-212-11947-3&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F421525857&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AGLONASS"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.glonass-ianc.rsa.ru/i/glonass/PZ-90-2-3-eng.pdf">The ephemeris information implementing PZ-90.02 reference system has been updated</a>, Federal Space Agency GLONASS, 4 juillet 2008 <abbr class="abbr indicateur-format format-pdf" title="Document au format Portable Document Format (PDF)">[PDF]</abbr></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Bocquérat2011"><span class="ouvrage" id="Gilles_Bocquérat2011">Gilles Bocquérat, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifri.org/downloads/asievisions37gboquerat2.pdf"><cite style="font-style:normal;">La coopération militaro-industrielle au cœur des relations indo-russes</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">IFRI</span>, <time class="nowrap" datetime="2011-04" data-sort-value="2011-04">avril 2011</time></span></span> <abbr class="abbr indicateur-format format-pdf" title="Document au format Portable Document Format (PDF)">[PDF]</abbr></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.glonass-ianc.rsa.ru/i/glonass/joint_statement_eng.pdf">GPS/GLONASS Joint Statement</a>, Federal Space Agency GLONASS, 14 décembre 2006 <abbr class="abbr indicateur-format format-pdf" title="Document au format Portable Document Format (PDF)">[PDF]</abbr></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://rusgis.com/news/russian_ecall_project_era_glonass/2009-11-09-75">Russian eCall project: "ERA GLONASS"</a>, GLONASS News, 9 novembre 2009</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographe">Bibliographe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Modifier la section : Bibliographe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=32" title="Modifier le code source de la section : Bibliographe"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="ENSG">Pierre Bosser, <cite class="italique">GNSS&#160;: systèmes globaux de positionnement par satellite</cite>, ENSG, <time class="nowrap" datetime="2013-12-01" data-sort-value="2013-12-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> décembre 2013</time>, 113&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/936975932">936975932</a></span>, cours-fad-public.ensg.eu/pluginfile.php/1501/mod_resource/content/1/gnss.pdf)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=GNSS+%3A+syst%C3%A8mes+globaux+de+positionnement+par+satellite&amp;rft.pub=ENSG&amp;rft.au=Pierre+Bosser&amp;rft.date=2013-12-01&amp;rft.tpages=113&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F936975932&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AGLONASS"></span></span><div style="margin-left:2em; line-height:1.5;">Support de cours de l'École nationale des sciences géographiques.</div></li> <li><span class="ouvrage" id="Pieplu">Jean Marc Pieplu, <cite class="italique">GPS et Galileo&#160;: systèmes de navigation par satellites</cite>, Paris, <a href="/wiki/Eyrolles" title="Eyrolles">Eyrolles</a>, <time>2006</time>, 163&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-212-11947-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-212-11947-3"><span class="nowrap">978-2-212-11947-3</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldcat.org/fr/title/421525857">421525857</a></span>, <a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb40228632f.public">40228632</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.pv.infn.it/~genova/gps/Pieplu.pdf">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=GPS+et+Galileo&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Eyrolles&amp;rft.stitle=syst%C3%A8mes+de+navigation+par+satellites&amp;rft.au=Jean+Marc+Pieplu&amp;rft.date=2006&amp;rft.tpages=163&amp;rft.isbn=978-2-212-11947-3&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F421525857&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AGLONASS"></span></span>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=33" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia&#160;:</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:GLONASS?uselang=fr">GLONASS</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=34" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites" title="Système de positionnement par satellites">Système de positionnement par satellites</a></li> <li><a href="/wiki/Parous_(satellite)" title="Parous (satellite)">Parous</a> / <a href="/wiki/Tsikada" title="Tsikada">Tsikada</a> Système de navigation par satellite ayant précédé le système GLONASS</li> <li><a href="/wiki/ISS_Reshetnev" title="ISS Reshetnev">ISS Reshetnev</a> constructeur des satellites Glonass</li> <li><a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">Global Positioning System</a> système de positionnement par satellite américain</li> <li><a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo (système de positionnement)</a> système de positionnement par satellite européen</li> <li><a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">Beidou</a> système de positionnement par satellite chinois</li> <li><a href="/wiki/Roscosmos" title="Roscosmos">Roscosmos</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=GLONASS&amp;action=edit&amp;section=35" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="ouvrage" id="site_officiel" style="font-style: normal;"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langues : russe et anglais">(ru&#160;+&#160;en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.glonass-iac.ru/en/GLONASS/">Site officiel</a></cite></li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : russe">(ru)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gpssoft.ru/"><i>GLONASS informations</i></a></li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Syst%C3%A8mes_de_positionnement_par_satellites" title="Modèle:Palette Systèmes de positionnement par satellites"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Syst%C3%A8mes_de_positionnement_par_satellites&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites" title="Système de positionnement par satellites">Systèmes de positionnement par satellites</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Opérationnels</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">Beidou</a> / <a href="/wiki/Beidou" title="Beidou">BDS</a> (Chine)</li> <li><a href="/wiki/DORIS_(syst%C3%A8me_satellitaire)" title="DORIS (système satellitaire)">DORIS</a> (France)</li> <li><a href="/wiki/Global_Positioning_System" title="Global Positioning System">Global Positioning System</a> (GPS, États-Unis)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">GLONASS</a> (Russie)</li> <li><a href="/wiki/Galileo_(syst%C3%A8me_de_positionnement)" title="Galileo (système de positionnement)">Galileo</a> (Union européenne)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">En développement</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Indian_Regional_Navigation_Satellite_System" title="Indian Regional Navigation Satellite System">Indian Regional Navigation Satellite System</a> (IRNSS, Inde)</li> <li><a href="/wiki/Quasi-Zenith_Satellite_System" title="Quasi-Zenith Satellite System">Quasi-Zenith Satellite System</a> (QZSS, Japon)</li> <li><a href="/wiki/Korea_Positioning_System" title="Korea Positioning System">Korea Positioning System</a> (KPS, Corée du Sud)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Retiré du service</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Transit_(syst%C3%A8me_de_positionnement_par_satellites)" title="Transit (système de positionnement par satellites)">TRANSIT</a> (États-Unis)</li> <li><a href="/wiki/Tsiklon_(satellite)" title="Tsiklon (satellite)">Tsiklon</a> / <a href="/wiki/Parous_(satellite)" title="Parous (satellite)">Parous</a> (Union soviétique)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Systèmes d'<a href="/w/index.php?title=Augmentation_du_signal_GNSS&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Augmentation du signal GNSS (page inexistante)">augmentation du signal GNSS</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/GNSS_augmentation" class="extiw" title="en:GNSS augmentation"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;GNSS augmentation&#160;»">(en)</span></a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/European_Geostationary_Navigation_Overlay_Service" title="European Geostationary Navigation Overlay Service">EGNOS</a></li> <li><a href="/wiki/GPS_Aided_Geo_Augmented_Navigation" title="GPS Aided Geo Augmented Navigation">GAGAN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joint_precision_approach_and_landing_system&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Joint precision approach and landing system (page inexistante)">JPALS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Korean_Augmentation_Satellite_System&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Korean Augmentation Satellite System (page inexistante)">KASS</a></li> <li><a href="/wiki/Ground-based_augmentation_system" title="Ground-based augmentation system">LAAS</a></li> <li><a href="/wiki/MTSAT_Satellite_Augmentation_System" title="MTSAT Satellite Augmentation System">MSAS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=System_for_Differential_Corrections_and_Monitoring&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="System for Differential Corrections and Monitoring (page inexistante)">SDCM</a></li> <li><a href="/wiki/Southern_Positioning_Augmentation_Network" title="Southern Positioning Augmentation Network">SouthPAN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=StarFire_(syst%C3%A8me_de_navigation)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="StarFire (système de navigation) (page inexistante)">StarFire</a></li> <li><a href="/wiki/Wide_Area_Augmentation_System" title="Wide Area Augmentation System">WAAS</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Programme_spatial_sovi%C3%A9tique_et_russe" title="Modèle:Palette Programme spatial soviétique et russe"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Programme_spatial_sovi%C3%A9tique_et_russe&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Programme_spatial_sovi%C3%A9tique_et_russe" title="Programme spatial soviétique et russe">Programme spatial soviétique et russe</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Lanceurs</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/R-7_(famille_de_lanceurs)" title="R-7 (famille de lanceurs)">R-7</a> (depuis 1957) <ul><li><a href="/wiki/Spoutnik_(fus%C3%A9e)" title="Spoutnik (fusée)">Spoutnik</a></li> <li><a href="/wiki/Vostok_(fus%C3%A9e)" title="Vostok (fusée)">Vostok</a></li> <li><a href="/wiki/Molnia_(lanceur)" title="Molnia (lanceur)">Molniya</a></li> <li><a href="/wiki/Voskhod_(fus%C3%A9e)" title="Voskhod (fusée)">Voskhod</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz L</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz M</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz U</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz U2</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz FG</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz 2</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz (fusée)">Soyouz ST</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_2.1v" title="Soyouz 2.1v">Soyouz 2.1v</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">Cosmos</a> (1962-2010) <ul><li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">Cosmos</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">Cosmos 2</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">Cosmos 3</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">Cosmos 3M</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmos_(fus%C3%A9e)" title="Cosmos (fusée)">K65M-RB5</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton</a> (depuis 1965) <ul><li><a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton</a></li> <li><a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton K</a></li> <li><a href="/wiki/Proton_(fus%C3%A9e)" title="Proton (fusée)">Proton M</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/N-1_(lanceur_sovi%C3%A9tique)" title="N-1 (lanceur soviétique)">N-1</a> (1969-1972)</li> <li><a href="/wiki/Tsiklon" title="Tsiklon">Tsyklon</a> (1967-2009) <ul><li><a href="/wiki/Tsiklon-2" title="Tsiklon-2">R-36 orb.</a></li> <li><a href="/wiki/Tsiklon-2" title="Tsiklon-2">Tsyklon 2</a></li> <li><a href="/wiki/Tsiklon-2" title="Tsiklon-2">Tsyklon 2A</a></li> <li><a href="/wiki/Tsiklon-3" title="Tsiklon-3">Tsyklon 3</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Energuia" title="Energuia">Energuia</a> (1987-1988)</li> <li><a href="/wiki/Zenit_(fus%C3%A9e)" title="Zenit (fusée)">Zenit</a> (depuis 1985)</li> <li><a href="/wiki/Start-1" title="Start-1">START</a> (depuis 1993)</li> <li><a href="/wiki/Rokot" title="Rokot">Rokot</a> (depuis 1995) <ul><li><a href="/wiki/Rokot" title="Rokot">Rokot</a></li> <li><a href="/wiki/Rokot" title="Rokot">Rokot-M</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Volna_(fus%C3%A9e)" title="Volna (fusée)">Volna</a> (1995)</li> <li><a href="/wiki/R-29RM_Shtil" title="R-29RM Shtil">Shtil</a> (1998-2006)</li> <li><a href="/wiki/Strela_(fus%C3%A9e)" title="Strela (fusée)">Strela</a> (depuis 2003)</li> <li><a href="/wiki/Angara_(fus%C3%A9e)" title="Angara (fusée)">Angara</a> (depuis 2014)</li> <li><a href="/wiki/Soyouz-5_(fus%C3%A9e)" title="Soyouz-5 (fusée)">Soyouz-5</a> (en développement)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Étages supérieurs</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>Bloc L (Molniya)</li> <li><a href="/wiki/Bloc_D" title="Bloc D">Bloc D</a> (Proton, N1, Energiya, Zenit)</li> <li><a href="/wiki/Briz" title="Briz">Briz</a> (Rokot, Proton, Angara)</li> <li><a href="/wiki/Ikar" title="Ikar">Ikar</a> (Soyouz U)</li> <li><a href="/wiki/Fregat" title="Fregat">Fregat</a> (Soyouz U, FG, 2.1a, 2.1b, ST-A, ST-B)</li> <li><a href="/wiki/Volga_(%C3%A9tage_de_fus%C3%A9e)" title="Volga (étage de fusée)">Volga</a> (Soyouz 2.1a, 2.1v)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Vol_spatial_habit%C3%A9" title="Vol spatial habité">Missions habitées</a></th> <td class="navbox-list" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style="">Programmes</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Programme_Vostok" title="Programme Vostok">Programme Vostok</a> (1960-1963)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Voskhod" title="Programme Voskhod">Programme Voskhod</a> (1964-1965)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Zond" title="Programme Zond">Programme Zond</a> (1964-1970)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Soyouz" title="Programme Soyouz">Programme Soyouz</a> (depuis 1967)</li> <li><a href="/wiki/Programme_lunaire_habit%C3%A9_sovi%C3%A9tique" title="Programme lunaire habité soviétique">Programme lunaire habité soviétique</a> (1964-1974)</li> <li><a href="/wiki/Saliout" title="Saliout">Saliout</a> (1971-1991)</li> <li><a href="/wiki/Apollo-Soyouz" title="Apollo-Soyouz">Apollo-Soyouz</a> (1975)</li> <li><a href="/wiki/Almaz" title="Almaz">Almaz</a> (1973-1978)</li> <li><a href="/wiki/Mir_(station_spatiale)" title="Mir (station spatiale)">Mir</a> (1986-2000)</li> <li><a href="/wiki/Bourane" title="Bourane">Bourane</a> (1988)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Shuttle-Mir" title="Programme Shuttle-Mir">Programme Shuttle-Mir</a> (1994-1998)</li> <li><a href="/wiki/Station_spatiale_internationale" title="Station spatiale internationale">Station spatiale internationale</a> (depuis 1998)</li> <li><a href="/wiki/Station_de_recherche_lunaire_internationale" title="Station de recherche lunaire internationale">Station de recherche lunaire internationale</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Vaisseau_spatial" title="Vaisseau spatial">Vaisseaux spatiaux</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Voskhod_(vaisseau_spatial)" title="Voskhod (vaisseau spatial)">Voskhod</a></li> <li><a href="/wiki/Vostok_(vaisseau_spatial)" title="Vostok (vaisseau spatial)">Vostok</a></li> <li><a href="/wiki/Soyouz_(v%C3%A9hicule_spatial)" title="Soyouz (véhicule spatial)">Soyouz</a></li> <li><a href="/wiki/LK_(v%C3%A9hicule_spatial)" title="LK (véhicule spatial)">LK</a></li> <li><a href="/wiki/Progress" title="Progress">Progress</a></li> <li><a href="/wiki/TKS_(vaisseau_spatial)" title="TKS (vaisseau spatial)">TKS</a></li> <li><a href="/wiki/Oriol_(vaisseau_spatial)" title="Oriol (vaisseau spatial)">Oriol</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Station_spatiale" title="Station spatiale">Stations spatiales</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Almaz" title="Almaz">Almaz</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_1" title="Saliout 1">Saliout 1</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_2" title="Saliout 2">Saliout 2</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_3" title="Saliout 3">Saliout 3</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_4" title="Saliout 4">Saliout 4</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_5" title="Saliout 5">Saliout 5</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_6" title="Saliout 6">Saliout 6</a></li> <li><a href="/wiki/Saliout_7" title="Saliout 7">Saliout 7</a></li> <li><a href="/wiki/Mir_(station_spatiale)" title="Mir (station spatiale)">Mir</a></li> <li><a href="/wiki/Station_spatiale_internationale" title="Station spatiale internationale">Station spatiale internationale</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Satellite_scientifique" class="mw-redirect" title="Satellite scientifique">Satellites scientifiques</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style="">Exploration du<br />système solaire</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Programme_Luna" title="Programme Luna">Programme Luna</a> (1959-1976)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Marsnik" title="Programme Marsnik">Programme Marsnik</a> (1960)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Mars" title="Programme Mars">Programme Mars</a> (1960-1973)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Venera" title="Programme Venera">Programme Venera</a> (1961-1983)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Zond" title="Programme Zond">Programme Zond</a> (1964-1970)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Lunokhod" title="Programme Lunokhod">Programme Lunokhod</a> (1970-1973)</li> <li><a href="/wiki/Vega_(sonde_spatiale)" title="Vega (sonde spatiale)">Programme Vega</a> (1984)</li> <li><a href="/wiki/Programme_Phobos" title="Programme Phobos">Programme Phobos</a> (1988)</li> <li><a href="/wiki/Mars_96" title="Mars 96">Mars 96</a> (1996)</li> <li><a href="/wiki/Phobos-Grunt" title="Phobos-Grunt">Phobos-Grunt</a> (2011)</li> <li><a href="/wiki/Luna_25" title="Luna 25">Luna 25</a> (2023)</li> <li><a href="/wiki/Luna_26" title="Luna 26">Luna 26</a> (2024)</li> <li><a href="/wiki/Luna_27" title="Luna 27">Luna 27</a> (2025)</li> <li><a href="/wiki/Luna_28" title="Luna 28">Luna 28</a> (2027)</li> <li><a href="/wiki/Venera-D" title="Venera-D">Venera-D</a> (2029)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Astronomie</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Astron_(satellite)" title="Astron (satellite)">Astron</a> (1983)</li> <li><a href="/wiki/Granat" title="Granat">Granat</a> (1989)</li> <li><a href="/wiki/Gamma_(satellite)" title="Gamma (satellite)">Gamma</a> (1990)</li> <li><a href="/wiki/RadioAstron" title="RadioAstron">RadioAstron</a> (2011)</li> <li><a href="/wiki/Spektr-RG" title="Spektr-RG">Spektr-RG</a> (2018)</li> <li><a href="/wiki/Observatoire_spatial_mondial-Ultraviolet" title="Observatoire spatial mondial-Ultraviolet">WSO‑UV</a> (2025)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Étude du Soleil</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Coronas-I" title="Coronas-I">Coronas-I</a> (1994)</li> <li><a href="/wiki/Coronas-F" title="Coronas-F">Coronas-F</a> (2001)</li> <li><a href="/wiki/Coronas-Photon" title="Coronas-Photon">Coronas-Foton</a> (2009)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Satellite_d%27observation_de_la_Terre" title="Satellite d&#39;observation de la Terre">Observation de la Terre</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Elektron_(satellite)" title="Elektron (satellite)">Elektron</a> (1964)</li> <li><a href="/wiki/Sfera" title="Sfera">Sfera</a> (1968-1978)</li> <li><a href="/wiki/Ionosferna%C3%AFa_Stantsi%C3%AFa" title="Ionosfernaïa Stantsiïa">Ionosfernaïa Stantsiïa</a> (1969-1970)</li> <li><a href="/wiki/Aur%C3%A9ole_1_et_2" title="Auréole 1 et 2">Auréole 1 et 2</a> (1971-1973) franco-russe</li> <li><a href="/wiki/Prognoz_(satellite)" title="Prognoz (satellite)">Prognoz</a> (1972-1985)</li> <li><a href="/wiki/Aur%C3%A9ole_3" title="Auréole 3">Auréole 3</a> (1981) franco-russe</li> <li><a href="/wiki/Prognoz_(satellite)" title="Prognoz (satellite)">Prognoz-M</a> (1995-1996)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Relek&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Relek (page inexistante)">Relek</a> (2014)</li> <li><a href="/wiki/Mikha%C3%AFl_Lomonossov_(satellite)" title="Mikhaïl Lomonossov (satellite)">Mikhaïl Lomonossov</a> (2016)</li> <li><a href="/wiki/Oka-T" title="Oka-T">Oka-T</a></li> <li><a href="/wiki/Rezonans" title="Rezonans">Rezonans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Strannik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Strannik (page inexistante)">Strannik</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Technologie, autres</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Spoutnik" title="Spoutnik">Spoutnik</a> (1957-1961)</li> <li><a href="/wiki/Dnipropetrovsk_Spoutnik" title="Dnipropetrovsk Spoutnik">Dnipropetrovsk Spoutnik</a> (1960-1977)</li> <li><a href="/wiki/Intercosmos" title="Intercosmos">Intercosmos</a> (1972-1994)</li> <li><a href="/wiki/Efir" title="Efir">Efir</a> (1984-1985)</li> <li><a href="/wiki/Foton_(satellite)" title="Foton (satellite)">Foton</a> (depuis 1985)</li> <li><a href="/wiki/Znamia" title="Znamia">Znamia</a> (1992-1999)</li> <li><a href="/wiki/Zeya_(satellite)" title="Zeya (satellite)">Zeya</a> (1997)</li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Satellites d'application</th> <td class="navbox-list" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Satellite_d%27observation_de_la_Terre" title="Satellite d&#39;observation de la Terre">Observation de la Terre</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Meteor_(satellite)" title="Meteor (satellite)">Meteor</a> (depuis 1964)</li> <li><a href="/wiki/Resours-F" title="Resours-F">Resours-F</a> (1979-1999)</li> <li><a href="/wiki/Resours-O1" title="Resours-O1">Resours-O1</a> (1983-1998)</li> <li><a href="/wiki/Almaz#Les_satellites_radar_Almaz-T" title="Almaz">Almaz</a> (1986-1991)</li> <li><a href="/wiki/Okean" title="Okean">Okean</a> (depuis 1988)</li> <li><a href="/wiki/Elektro-1" title="Elektro-1">Elektro-1</a> (1994)</li> <li><a href="/wiki/Monitor-E" title="Monitor-E">Monitor-E</a> (2005)</li> <li><a href="/wiki/Resours-DK1" title="Resours-DK1">Resours-DK1</a> (2006)</li> <li><a href="/wiki/Elektro-L" title="Elektro-L">Elektro-L</a> (2011-)</li> <li><a href="/wiki/Canopus-V" title="Canopus-V">Canopus-V</a> (2012-)</li> <li><a href="/wiki/Resours-P" title="Resours-P">Resours-P</a> (2013-)</li> <li><a href="/wiki/Arktika_(satellite)" title="Arktika (satellite)">Arktika</a> (2017-)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Berkout_(satellite)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Berkout (satellite) (page inexistante)">Berkout</a> (2025-)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Smotr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smotr (page inexistante)">Smotr</a> (2028-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Télécommunications</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Molnia_(satellite)" title="Molnia (satellite)">Molnia</a> (1964-2005)</li> <li><a href="/wiki/Bonum-1" title="Bonum-1">Bonum-1</a> (1998)</li> <li><a href="/wiki/Ekran_(satellite)" title="Ekran (satellite)">Ekran</a> (1964-2001)</li> <li><a href="/wiki/Gorisont" title="Gorisont">Gorisont</a> (1979-2000)</li> <li><a href="/wiki/Loutch" title="Loutch">Loutch</a> (1985-)</li> <li><a href="/wiki/Nadejda_(satellite)" title="Nadejda (satellite)">Nadejda</a> (1982-1995)</li> <li><a href="/wiki/Gonets" title="Gonets">Gonets</a> (1992-)</li> <li><a href="/wiki/Ekspress_(satellite)" title="Ekspress (satellite)">Express</a> (depuis 1994)</li> <li><a href="/wiki/Gals_(satellite)" title="Gals (satellite)">Gals</a> (1994-1995)</li> <li><a href="/wiki/Koupon_(satellite)" title="Koupon (satellite)">Koupon</a> (1997)</li> <li><a href="/wiki/Yamal_(satellite)" title="Yamal (satellite)">Yamal</a> (1999-)</li> <li><a href="/wiki/Meridian_(satellite)" title="Meridian (satellite)">Meridian</a> (2006-2014)</li> <li><a href="/wiki/Sterkh" title="Sterkh">Sterkh</a> (2009)</li> <li><a href="/wiki/Blagovest_(satellite)" title="Blagovest (satellite)">Blagovest</a> (2017-2019)</li> <li><a href="/wiki/Skif_(satellite)" title="Skif (satellite)">Skif</a> (2027-2029)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Marathon_(satellite)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marathon (satellite) (page inexistante)">Marathon</a> (2024-)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekspress-RV&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ekspress-RV (page inexistante)">Ekspress-RV</a> (2025-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Navigation</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Tsikada" title="Tsikada">Tsikada</a> (1976-1995)</li> <li><a href="/wiki/Nadejda_(satellite)" title="Nadejda (satellite)">Nadejda</a> (1982-1995)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Ouragan</a> (<a class="mw-selflink selflink">GLONASS</a>) (1982-)</li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Satellite_militaire" title="Satellite militaire">Satellites militaires</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style="">Reconnaissance optique et radar</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Zenit_(satellite)" title="Zenit (satellite)">Zenit</a> (1961-1994)</li> <li><a href="/wiki/Iantar" title="Iantar">Iantar</a> (depuis 1981)</li> <li><a href="/wiki/Almaz#Les_satellites_radar_Almaz-T" title="Almaz">Almaz-T</a> (1986-1991)</li> <li><a href="/wiki/Orlets_(satellite)" title="Orlets (satellite)">Orlets</a> (1989-2006)</li> <li><a href="/wiki/Araks_(satellite)" title="Araks (satellite)">Araks</a> (1997-2002)</li> <li><a href="/wiki/Persona_(satellite)" title="Persona (satellite)">Persona</a> (2008-)</li> <li><a href="/wiki/Kondor_(satellite)" title="Kondor (satellite)">Kondor</a> (2013-)</li> <li><a href="/wiki/Bars-M" title="Bars-M">Bars-M</a> (2015-)</li> <li><a href="/wiki/Neitron" title="Neitron">Neitron</a> (2022-)</li> <li><a href="/wiki/Razdan" title="Razdan">Razdan</a> (202x?-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Surveillance des océans</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Radar_Ocean_Reconnaissance_Satellite" title="Radar Ocean Reconnaissance Satellite">RORSAT (US-A)</a> (1965-1988)</li> <li><a href="/wiki/US-P" title="US-P">US-P</a> (1974-1991)</li> <li><a href="/wiki/US-P" title="US-P">US-PM</a> (1993-2006)</li> <li><a href="/wiki/Pion-NKS" title="Pion-NKS">Pion-NKS</a> (2021-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Écoute électronique</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Tselina_(satellite)" title="Tselina (satellite)">Tselina</a> (1967-1997)</li> <li><a href="/wiki/Lotos_(satellite)" title="Lotos (satellite)">Lotos</a> (2009-)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Olymp-K&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Olymp-K (page inexistante)">Olymp-K</a> (2014-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Satellite_d%27alerte_pr%C3%A9coce" title="Satellite d&#39;alerte précoce">Alerte précoce</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Oko_(satellite)" title="Oko (satellite)">Oko</a> (1972-2012) <ul><li><a href="/wiki/US-K" title="US-K">US-K</a> (1972-2010)</li> <li><a href="/wiki/US-K" title="US-K">US-KS</a> (1975-1997)</li> <li><a href="/wiki/US-KMO" title="US-KMO">US-KMO</a> (1991-2012)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Toundra_(satellite)" title="Toundra (satellite)">Toundra</a> (2015-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Navigation</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Tsiklon_(satellite)" title="Tsiklon (satellite)">Tsiklon/Zaliv</a> (1973-1978)</li> <li><a href="/wiki/Parous_(satellite)" title="Parous (satellite)">Parous</a> (1974-2010)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Ouragan</a> (<a class="mw-selflink selflink">GLONASS</a>) (1982-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Télécommunications</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Strela_(satellite)" title="Strela (satellite)">Strela</a> (1964-2012)</li> <li><a href="/wiki/Radouga_(satellite)" title="Radouga (satellite)">Radouga</a> (1975-)</li> <li><a href="/wiki/Potok_(satellite)" title="Potok (satellite)">Potok</a> (1976-2000)</li> <li><a href="/wiki/Loutch" title="Loutch">Loutch</a> (1985-)</li> <li><a href="/wiki/Strela_(satellite)" title="Strela (satellite)">Rodnik</a> (2005-)</li> <li><a href="/wiki/Garpoun" title="Garpoun">Garpoun</a> (2011-)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Technologie, autre</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/DS-P1" title="DS-P1">DS-P1</a> (1962-1977)</li> <li><a href="/wiki/OGCh" title="OGCh">OGCh</a> (1965-1971)</li> <li><a href="/wiki/Tsiklon_(satellite)" title="Tsiklon (satellite)">Tsiklon</a> (1967-1973)</li> <li><a href="/wiki/IS_(satellite)" title="IS (satellite)">IS</a> (1968-1982)</li> <li><a href="/w/index.php?title=DS-P1-M&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="DS-P1-M (page inexistante)">DS-P1-M</a> (1970-1982)</li> <li><a href="/wiki/Taifoun" title="Taifoun">Taifoun</a> (1974-1995)</li> <li><a href="/wiki/Geo-IK" title="Geo-IK">Geo-IK</a> (1981-1994)</li> <li><a href="/wiki/Polious" title="Polious">Polious</a> (1987)</li> <li><a href="/wiki/Etalon_(satellite)" title="Etalon (satellite)">Etalon</a> (1989)</li> <li><a href="/wiki/Geo-IK-2" title="Geo-IK-2">Geo-IK-2</a> (2011-)</li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Centres de lancement</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Cosmodrome_de_Ba%C3%AFkonour" title="Cosmodrome de Baïkonour">Cosmodrome de Baïkonour</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmodrome_de_Plessetsk" title="Cosmodrome de Plessetsk">Cosmodrome de Plessetsk</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmodrome_de_Kapoustine_Iar" title="Cosmodrome de Kapoustine Iar">Cosmodrome de Kapoustine Iar</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmodrome_Vostotchny" title="Cosmodrome Vostotchny">Cosmodrome Vostotchny</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmodrome_de_Iasny" title="Cosmodrome de Iasny">Cosmodrome de Iasny</a></li> <li><a href="/wiki/Cosmodrome_de_Svobodny" title="Cosmodrome de Svobodny">Cosmodrome de Svobodny</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Établissements</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Roscosmos" title="Roscosmos">Roscosmos</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_national_de_recherche_et_de_production_Progress" title="Centre national de recherche et de production Progress">Usine Progress de Samara</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9seau_russe_de_communication_avec_l%27espace_lointain" title="Réseau russe de communication avec l&#39;espace lointain">Réseau russe de communication avec l'espace lointain</a></li> <li><a href="/wiki/Centre_de_contr%C3%B4le_des_vols_spatiaux_TsUP" title="Centre de contrôle des vols spatiaux TsUP">Centre de contrôle des vols spatiaux TsUP</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Projet annulés</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Programme_lunaire_habit%C3%A9_sovi%C3%A9tique" title="Programme lunaire habité soviétique">Programme lunaire habité soviétique</a></li> <li><a href="/wiki/TMK_(projet)" title="TMK (projet)">TMK</a></li> <li><a href="/wiki/Mikoyan-Gourevitch_MiG-105" title="Mikoyan-Gourevitch MiG-105">MiG-105 Spiral</a></li> <li><a href="/wiki/TKS_(vaisseau_spatial)" title="TKS (vaisseau spatial)">TKS</a></li> <li><a href="/wiki/Polious" title="Polious">Polious</a></li> <li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_a%C3%A9rospatial_MAKS" title="Système aérospatial MAKS">Système aérospatial MAKS</a></li> <li><a href="/wiki/Mir-2" title="Mir-2">Mir-2</a></li> <li><a href="/wiki/Kliper" title="Kliper">Kliper</a></li> <li><a href="/wiki/Rus-M" title="Rus-M">Rus-M</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Projets en cours</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Projet_russe_de_mission_habit%C3%A9e_vers_Mars" title="Projet russe de mission habitée vers Mars">Projet russe de mission habitée vers Mars</a></li> <li><a href="/wiki/Laplace-P" title="Laplace-P">Laplace-P</a></li> <li><a href="/wiki/Sfera_(constellation_de_satellites)" title="Sfera (constellation de satellites)">Sfera</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Programmes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Programme_spatial_sovi%C3%A9tique_et_russe" title="Programme spatial soviétique et russe">Programme spatial soviétique et russe</a></li> <li><a href="/wiki/Programme_lunaire_habit%C3%A9_sovi%C3%A9tique" title="Programme lunaire habité soviétique">Programme lunaire habité soviétique</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">GLONASS</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Astronautique" title="Portail de l’astronautique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Circle-icons-spaceshuttle.svg/24px-Circle-icons-spaceshuttle.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Circle-icons-spaceshuttle.svg/36px-Circle-icons-spaceshuttle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Circle-icons-spaceshuttle.svg/48px-Circle-icons-spaceshuttle.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Astronautique" title="Portail:Astronautique">Portail de l’astronautique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:G%C3%A9ographie" title="Portail de la géographie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Circle-icons-globe.svg/24px-Circle-icons-globe.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Circle-icons-globe.svg/36px-Circle-icons-globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Circle-icons-globe.svg/48px-Circle-icons-globe.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:G%C3%A9ographie" title="Portail:Géographie">Portail de la géographie</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:T%C3%A9l%C3%A9communications" title="Portail des télécommunications"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Circle-icons-phone.svg/24px-Circle-icons-phone.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Circle-icons-phone.svg/36px-Circle-icons-phone.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Circle-icons-phone.svg/48px-Circle-icons-phone.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:T%C3%A9l%C3%A9communications" title="Portail:Télécommunications">Portail des télécommunications</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:URSS" title="Portail de l&#39;Union soviétique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/44px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="44" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/66px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/88px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:URSS" title="Portail:URSS">Portail de l'Union soviétique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Russie" title="Portail de la Russie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="33" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/50px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/66px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Russie" title="Portail:Russie">Portail de la Russie</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.canary‐7fcb77898‐pprtw Cached time: 20250322140547 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.768 seconds Real time usage: 1.192 seconds Preprocessor visited node count: 9253/1000000 Post‐expand include size: 235426/2097152 bytes Template argument size: 60224/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 39594/5000000 bytes Lua time usage: 0.214/10.000 seconds Lua memory usage: 9062285/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 850.718 1 -total 23.61% 200.873 2 Modèle:Références 20.17% 171.592 2 Modèle:Infobox_Engin_spatial 15.55% 132.293 1 Modèle:Portail 12.40% 105.478 1 Modèle:Palette 9.86% 83.881 27 Modèle:Lien_web 8.17% 69.481 102 Modèle:Infobox_V3/Tableau_Ligne_mixte 6.76% 57.485 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation 6.61% 56.222 1 Modèle:Palette_Systèmes_de_positionnement_par_satellites 5.66% 48.155 4 Modèle:Wikidata --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:92692:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250322140547 and revision id 221709023. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=GLONASS&amp;oldid=221709023">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=GLONASS&amp;oldid=221709023</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Positionnement_par_satellites" title="Catégorie:Positionnement par satellites">Positionnement par satellites</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Programme_spatial_sovi%C3%A9tique" title="Catégorie:Programme spatial soviétique">Programme spatial soviétique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Programme_spatial_russe" title="Catégorie:Programme spatial russe">Programme spatial russe</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Satellite_de_navigation" title="Catégorie:Satellite de navigation">Satellite de navigation</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Constellation_de_satellites" title="Catégorie:Constellation de satellites">Constellation de satellites</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Sigle_de_7_caract%C3%A8res" title="Catégorie:Sigle de 7 caractères">Sigle de 7 caractères</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox">Article utilisant une Infobox</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_une_section_vide_ou_incompl%C3%A8te" title="Catégorie:Article avec une section vide ou incomplète">Article avec une section vide ou incomplète</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_russe" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en russe">Article contenant un appel à traduction en russe</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_identique_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_anglais" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais">Article contenant un appel à traduction en anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Astronautique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Astronautique/Articles liés">Portail:Astronautique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Transports/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Transports/Articles liés">Portail:Transports/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Technologies/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Technologies/Articles liés">Portail:Technologies/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:G%C3%A9ographie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Géographie/Articles liés">Portail:Géographie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:T%C3%A9l%C3%A9communications/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Télécommunications/Articles liés">Portail:Télécommunications/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:URSS/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:URSS/Articles liés">Portail:URSS/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:XXe_si%C3%A8cle/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:XXe siècle/Articles liés">Portail:XXe siècle/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89poque_contemporaine/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Époque contemporaine/Articles liés">Portail:Époque contemporaine/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Asie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Asie/Articles liés">Portail:Asie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Russie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Russie/Articles liés">Portail:Russie/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 2 janvier 2025 à 00:02.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/GLONASS" title="Spécial:Citer/GLONASS">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=GLONASS&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">GLONASS</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>51 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-75687f9f4b-cnm9b","wgBackendResponseTime":216,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.768","walltime":"1.192","ppvisitednodes":{"value":9253,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":235426,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":60224,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":39594,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 850.718 1 -total"," 23.61% 200.873 2 Modèle:Références"," 20.17% 171.592 2 Modèle:Infobox_Engin_spatial"," 15.55% 132.293 1 Modèle:Portail"," 12.40% 105.478 1 Modèle:Palette"," 9.86% 83.881 27 Modèle:Lien_web"," 8.17% 69.481 102 Modèle:Infobox_V3/Tableau_Ligne_mixte"," 6.76% 57.485 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation"," 6.61% 56.222 1 Modèle:Palette_Systèmes_de_positionnement_par_satellites"," 5.66% 48.155 4 Modèle:Wikidata"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.214","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9062285,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-7fcb77898-pprtw","timestamp":"20250322140547","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"GLONASS","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/GLONASS","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q486250","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q486250","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-07-03T17:18:06Z","dateModified":"2025-01-01T23:02:28Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/56\/Russian_Navigation_Spacecraft_Glonass_K1_at_CeBIT.jpg","headline":"syst\u00e8me de positionnement par satellites d'origine sovi\u00e9tique"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10