CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Rubisco - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"270d62a5-1042-4cc1-9557-330d09b15831","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Rubisco","wgTitle":"Rubisco","wgCurRevisionId":64507725,"wgRevisionId":64507725,"wgArticleId":913963,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lyase","Plantenfysiologie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Rubisco","wgRelevantArticleId":913963,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode" :"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q422516","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles": "ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions" ,"wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Rubisco.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1186"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Rubisco.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="791"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="633"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Rubisco - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Rubisco"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Rubisco"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Rubisco rootpage-Rubisco skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/29_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Rubisco" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Rubisco" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Rubisco" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Rubisco" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Eigenschappen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eigenschappen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Eigenschappen</span> </div> </a> <ul id="toc-Eigenschappen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Functies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Functies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Functies</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Functies-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Functies-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Functies-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Carboxylatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Carboxylatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Carboxylatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Carboxylatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oxygenatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Oxygenatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Oxygenatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Oxygenatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evolutionaire_hypothese" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Evolutionaire_hypothese"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Evolutionaire hypothese</span> </div> </a> <ul id="toc-Evolutionaire_hypothese-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Functiewijziging_van_Rubisco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Functiewijziging_van_Rubisco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Functiewijziging van Rubisco</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Functiewijziging_van_Rubisco-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Functiewijziging van Rubisco-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Functiewijziging_van_Rubisco-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-CAM-planten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#CAM-planten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>CAM-planten</span> </div> </a> <ul id="toc-CAM-planten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-C4-planten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#C4-planten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>C4-planten</span> </div> </a> <ul id="toc-C4-planten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Klimaatverandering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimaatverandering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Klimaatverandering</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimaatverandering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Rubisco</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 31 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-31" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">31 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%B3%D9%83%D9%88" title="روبيسكو – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="روبيسكو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CF%8C%CE%B6%CE%B7-1,5-%CE%B4%CE%B9%CF%86%CF%89%CF%83%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%BB%CE%AC%CF%83%CE%B7/%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B7" title="Ριβουλόζη-1,5-διφωσφορική καρβοξυλάση/οξυγενάση – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Ριβουλόζη-1,5-διφωσφορική καρβοξυλάση/οξυγενάση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Rubisko" title="Rubisko – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Rubisko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="aanbevolen artikel"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ribulosio-bisfosfato_carbossilasi" title="Ribulosio-bisfosfato carbossilasi – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Ribulosio-bisfosfato carbossilasi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%AA%E3%83%96%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%82%B91,5-%E3%83%93%E3%82%B9%E3%83%AA%E3%83%B3%E9%85%B8%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%9C%E3%82%AD%E3%82%B7%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%82%BC/%E3%82%AA%E3%82%AD%E3%82%B7%E3%82%B2%E3%83%8A%E3%83%BC%E3%82%BC" title="リブロース1,5-ビスリン酸カルボキシラーゼ/オキシゲナーゼ – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="リブロース1,5-ビスリン酸カルボキシラーゼ/オキシゲナーゼ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A3%A8%EB%B9%84%EC%8A%A4%EC%BD%94" title="루비스코 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="루비스코" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Rubisko" title="Rubisko – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Rubisko" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B1%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D0%B0" title="Рибулозобисфосфаткарбоксилаза – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Рибулозобисфосфаткарбоксилаза" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ribuloza-bisfosfatna_karboksilaza" title="Ribuloza-bisfosfatna karboksilaza – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ribuloza-bisfosfatna karboksilaza" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/RuBisCO" title="RuBisCO – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="RuBisCO" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Ribuloza-bisfosfatna_karboksilaza" title="Ribuloza-bisfosfatna karboksilaza – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ribuloza-bisfosfatna karboksilaza" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Rubisco" title="Rubisco – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Rubisco" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B1%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B1%D1%96%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D0%B0" title="Рибулозобісфосфаткарбоксилаза – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Рибулозобісфосфаткарбоксилаза" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E9%85%AE%E7%B3%96-1,5-%E4%BA%8C%E7%A3%B7%E9%85%B8%E7%BE%A7%E5%8C%96%E9%85%B6/%E5%8A%A0%E6%B0%A7%E9%85%B6" title="核酮糖-1,5-二磷酸羧化酶/加氧酶 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="核酮糖-1,5-二磷酸羧化酶/加氧酶" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q422516#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Rubisco" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Rubisco" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Rubisco"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Rubisco"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Rubisco" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Rubisco" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&oldid=64507725" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Rubisco&id=64507725&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRubisco"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRubisco"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Rubisco"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Rubisco&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Rubisco&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q422516" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Rubisco.png" class="mw-file-description" title="Rubisco"><img alt="Rubisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/240px-Rubisco.png" decoding="async" width="240" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/360px-Rubisco.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/480px-Rubisco.png 2x" data-file-width="612" data-file-height="605" /></a><figcaption>Rubisco</figcaption></figure> <p><b>Rubisco</b>, ook wel <b>RuBisCo</b>, afkorting voor <b>ribulose-1,5-bifosfaat carboxylase oxygenase</b>, is het bekendste en tevens cruciale <a href="/wiki/Enzym" title="Enzym">enzym</a> in alle mogelijke vormen van <a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">fotosynthese</a> (<a href="/wiki/C3-plant" title="C3-plant">C3</a>, <a href="/wiki/C4-plant" title="C4-plant">C4</a> en CAM). Het grootste deel van de <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">biomassa</a> aanwezig op aarde is ooit dit enzym gepasseerd, aangezien dit de belangrijkste reactie is voor het fixeren van <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">koolstofdioxide</a> en dus de opbouw van <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">biomassa</a> uit <a href="/wiki/Zonne-energie" title="Zonne-energie">zonne-energie</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eigenschappen">Eigenschappen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Eigenschappen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Eigenschappen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het is een enzym dat waarschijnlijk al even lang bestaat als de fotosynthese, zoals later toegelicht denkt men dat dit enzym niet veel veranderd is sinds zijn ontstaan. Het is een vrij groot enzym (560 <a href="/wiki/Atomaire_massa-eenheid" title="Atomaire massa-eenheid">kDa</a>), en vereist veel <a href="/wiki/Stikstof_(element)" title="Stikstof (element)">stikstof</a> bij de synthese. Het bestaat uit 8 grote (56 kDa) en 8 kleine (14 kDa) subunits, respectievelijk de L en de S-subunits genoemd. De kleine subunits zijn gecodeerd door het <a href="/wiki/RbcS" class="mw-redirect" title="RbcS">rbcS</a>-gen op het nucleair <a href="/wiki/Desoxyribonucle%C3%AFnezuur" class="mw-redirect" title="Desoxyribonucleïnezuur">DNA</a>; de grote daarentegen worden afgeschreven van het <a href="/wiki/RbcL" title="RbcL">rbcL</a>-gen op het <a href="/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast">chloroplast</a>-DNA. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Functies">Functies</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Functies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Functies"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Calvin-cycle4.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Calvin-cycle4.svg/300px-Calvin-cycle4.svg.png" decoding="async" width="300" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Calvin-cycle4.svg/450px-Calvin-cycle4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Calvin-cycle4.svg/600px-Calvin-cycle4.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="469" /></a><figcaption>Rubisco in de <a href="/wiki/Calvincyclus" title="Calvincyclus">Calvincyclus</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Carboxylatie">Carboxylatie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Carboxylatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Carboxylatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dit enzym <a href="/wiki/Katalyse" class="mw-redirect" title="Katalyse">katalyseert</a> (tegenwoordig vooral) de <a href="/w/index.php?title=Carboxylatie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carboxylatie (de pagina bestaat niet)">carboxylatie</a> (aanhechten van een <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">koolstofdioxide</a>) van ribulose-1,5-difosfaat, waardoor er een C<sub>6</sub>-suiker gecreëerd wordt, die verder gebruikt kan worden in de opbouw van biomassa. Die C<sub>6</sub>-suiker zal onmiddellijk uiteenvallen in twee dezelfde C<sub>3</sub>-suikers, namelijk 3-fosfo-glyceraat. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Oxygenatie">Oxygenatie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Oxygenatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Oxygenatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zoals de naam reeds verraadt, kan dit enzym nog andere functies vervullen buiten carboxylatie, namelijk <a href="/w/index.php?title=Oxygenatie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oxygenatie (de pagina bestaat niet)">oxygenatie</a>; dit is het verbruiken van zuurstof met productie van koolstofdioxide tot gevolg. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Evolutionaire_hypothese">Evolutionaire hypothese</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Evolutionaire hypothese" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Evolutionaire hypothese"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de tijd dat dit enzym ontstond in de evolutie, was de oxygenatie-functie noodzakelijk aangezien er toen beperkende zuurstofomstandigheden heersten (2% zuurstofconcentratie 3,5 <a href="/wiki/Mega-annum" class="mw-redirect" title="Mega-annum">mega-annum</a> geleden; 21% is de huidige zuurstofconcentratie). In de huidige tijd is zuurstof geen beperkende factor meer, waardoor deze functie overbodig, en vooral parasitair is geworden, aangezien het koolstof gebruikt dat juist gefixeerd werd. Op die manier snoept het energie af van de reactie die wel nodig is. Dit enzym bestond al ettelijke miljoenen jaren, alvorens om deze reden deze tweede functie overbodig werd; waarschijnlijk is hierdoor dit enzym niet onderhevig aan evolutie en blijft het in dezelfde structuur en aminozuursamenstelling bestaan. Er zijn twee mogelijke omzeilingen gekend van deze functie, die op meerdere malen en op verschillende momenten in de evolutie zijn ontstaan; namelijk <a href="/wiki/Fotosynthese#Fotosynthese_in_planten:_C3.2C_C4_en_CAM" title="Fotosynthese">CAM</a> en <a href="/wiki/C4-plant" title="C4-plant">C<sub>4</sub>-fotosynthese</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Functiewijziging_van_Rubisco">Functiewijziging van Rubisco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Functiewijziging van Rubisco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Functiewijziging van Rubisco"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sommige planten hebben een wijziging ondergaan, waardoor deze tweede functie van Rubisco geen rol meer speelt. Ze creëren een koolstofdioxide-rijk milieu rond het enzym, waardoor de functie efficiënt wordt uitgevoerd. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="CAM-planten">CAM-planten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: CAM-planten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: CAM-planten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze planten leven meestal in droge gebieden (bv. woestijnen) en zouden uitdrogen indien ze hun stomata overdag zouden laten openstaan. Maar de koolstofdioxide-fixatie is een lichtafhankelijk proces; daarom dient het enzym een manier te hebben om toch een constant milieu te behouden voor Rubisco. Hiertoe dient de koolstofdioxide-opname en de koolstofdioxide-fixatie wordt <i>in tijd gescheiden</i>. De plant zal 's nachts zijn <a href="/wiki/Huidmondje" title="Huidmondje">huidmondjes</a> (stomata) openzetten en koolstofdioxide opnemen en tijdelijk opslaan onder de vorm van <a href="/wiki/Appelzuur" title="Appelzuur">malaat</a> (appelzuur) in daarvoor bestemde <a href="/wiki/Vacuool" class="mw-redirect" title="Vacuool">vacuolen</a>. Overdag zal hij terug koolstofdioxide afsplitsen en gebruiken voor de fixatie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="C4-planten">C4-planten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: C4-planten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: C4-planten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze planten dienen om dezelfde redenen Rubisco een koolstofdioxide-rijke omgeving aan te bieden, en doen dit door het scheiden van de koolstofdioxide-opname en -fixatie, <i>scheiden in ruimte</i>. Door een speciale anatomie (Kranz-anatomie; Duits voor "krans") van concentrische ringen cellen rond de eigenlijke cellen waar de fixatie gebeurt, kan dit opgelost worden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klimaatverandering">Klimaatverandering</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Klimaatverandering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Klimaatverandering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zoals algemeen wordt aangenomen, stijgen mondiale koolstofdioxideconcentraties en dit heeft als gevolg het <a href="/wiki/Opwarming_van_de_Aarde" title="Opwarming van de Aarde">versterkte broeikaseffect</a> en stijgende temperaturen. De effecten op fotosynthetiserende planten en bijhorende Rubisco zijn tweedelig. Enerzijds is het een gegeven dat de oxygenase-activiteit sneller zal plaatsvinden indien de temperatuur stijgt. Anderzijds zal de carboxylase-activiteit toenemen wanneer de koolstofdioxideconcentratie stijgt (volgens de <a href="/wiki/Wet_van_Le_Chatelier" class="mw-redirect" title="Wet van Le Chatelier">wet van Le Chatelier</a>). Men kan hier duidelijk zien dat het effect van Global Warming tweesnijdend is; momenteel is nog niet bekend hoe deze tweestrijd zich zal uitpakken op mondiaal niveau. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Fotosynthese"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_fotosynthese" title="Sjabloon:Navigatie fotosynthese"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_fotosynthese" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_fotosynthese&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Fotosynthese" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">Fotosynthese</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Anoxygene_fotosynthese" title="Anoxygene fotosynthese">anoxygene fotosynthese</a> · <a href="/wiki/Caroteen" title="Caroteen">caroteen</a> · <a href="/wiki/Caroteno%C3%AFde" title="Carotenoïde">carotenoïde</a> · <a href="/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast">bladgroenkorrel · chloroplast</a> · <a href="/wiki/Chlorofyl" title="Chlorofyl">bladgroen · chlorofyl</a> · <a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">fotosynthese</a> · <a href="/wiki/Fotosynthetisch_pigment" title="Fotosynthetisch pigment">fotosynthetisch pigment</a> · <a href="/wiki/Thylako%C3%AFde" title="Thylakoïde">thylakoïde</a> · <a href="/wiki/Xanthofyl" title="Xanthofyl">xanthofyl</a> </p><p><a href="/wiki/Archaeplastida" title="Archaeplastida">Archaeplastida</a> · <a href="/wiki/Algen" title="Algen">algen</a> · <a href="/wiki/Blauwalgen" title="Blauwalgen">blauwalgen</a> · <i><a href="/wiki/Elysia_chlorotica" title="Elysia chlorotica">Elysia chlorotica</a></i> </p><p><a href="/wiki/Fotoautotroof" title="Fotoautotroof">fotoautotroof</a> · <a href="/wiki/Fototroof" title="Fototroof">fototroof</a> </p><p><a href="/wiki/Lichtreacties" title="Lichtreacties">lichtreacties</a> · <a href="/wiki/Fotosysteem#Fotosysteem_I" title="Fotosysteem">fotosysteem I</a> · <a href="/wiki/Fotosysteem#Fotosysteem_II" title="Fotosysteem">fotosysteem II</a> · <a href="/wiki/Fotosysteem#Fotolyse_van_water" title="Fotosysteem">fotolyse van water</a> · <a href="/wiki/Calvincyclus" title="Calvincyclus">Calvincyclus</a> · <a href="/wiki/Redoxreactie" title="Redoxreactie">redoxreactie</a> · <a class="mw-selflink selflink">rubisco</a> </p><p><a href="/wiki/Jan_Baptista_van_Helmont" title="Jan Baptista van Helmont">Jan Baptista van Helmont</a> · <a href="/wiki/Jan_Ingenhousz" title="Jan Ingenhousz">Jan Ingenhousz</a> · <a href="/wiki/Joseph_Priestley" title="Joseph Priestley">Joseph Priestley</a> · <a href="/wiki/Proef_van_Engelmann" title="Proef van Engelmann">Theodor Wilhelm Engelmann</a> · <a href="/wiki/Melvin_Calvin" title="Melvin Calvin">Melvin Calvin</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Plantkunde_en_deelgebieden" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_plantkunde" title="Sjabloon:Navigatie plantkunde"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_plantkunde" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_plantkunde&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Plantkunde_en_deelgebieden" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Plantkunde" title="Plantkunde">Plantkunde</a> en deelgebieden</div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <div style="background-color: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8);"><b><a href="/wiki/Geobotanie" title="Geobotanie">Geobotanie</a></b> (planten als onderdeel van de biosfeer)</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:100%;"><tbody><tr><td class="links" style="width:19em;"><b><a href="/wiki/Plantengeografie" title="Plantengeografie">Plantengeografie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Adventief_(plant)" title="Adventief (plant)">adventief</a> · <a href="/wiki/Verspreidingsgebied" title="Verspreidingsgebied">areaal</a> · <a href="/wiki/Beschermingsstatus" title="Beschermingsstatus">beschermingsstatus</a> · <a href="/wiki/Bioom" title="Bioom">bioom</a> · <a href="/wiki/Endemie_(biogeografie)" title="Endemie (biogeografie)">endemie</a> · <a href="/wiki/Exoot" title="Exoot">exoot</a> · <a href="/wiki/Flora_(plantkunde)" title="Flora (plantkunde)">flora</a> · <a href="/wiki/Floradistrict" title="Floradistrict">floradistrict</a> · <a href="/wiki/Floristiek" title="Floristiek">floristiek</a> · <a href="/wiki/Vegetatiezonering_in_gebergten" title="Vegetatiezonering in gebergten">hoogtezonering</a> · <a href="/wiki/Invasieve_soort" title="Invasieve soort">invasieve soort</a> · <a href="/wiki/Plantengeografie" title="Plantengeografie">Plantengeografie</a> · <a href="/wiki/Status_(biogeografie)" title="Status (biogeografie)">status</a> · <a href="/wiki/Stinsenplant" title="Stinsenplant">stinsenplant</a> · <a href="/wiki/Uitsterven" title="Uitsterven">uitsterven</a> · <a href="/wiki/Verspreidingsgebied" title="Verspreidingsgebied">verspreidingsgebied</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Paleobotanie" title="Paleobotanie">Paleobotanie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Archeobotanie" title="Archeobotanie">archeobotanie</a> · <a href="/wiki/Dendrochronologie" title="Dendrochronologie">dendrochronologie</a> · <a href="/wiki/Fossiele_planten" title="Fossiele planten">fossiele planten</a> · <a href="/wiki/Gyttja" title="Gyttja">gyttja</a> · <a href="/wiki/Palynologie" title="Palynologie">palynologie</a> · <a href="/wiki/Pollenzone" title="Pollenzone">pollenzone</a> · <a href="/wiki/Varens_(fossiel)" title="Varens (fossiel)">varens</a> · <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veen</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Vegetatiekunde" title="Vegetatiekunde">Vegetatiekunde</a> & <a href="/wiki/Ecologie" title="Ecologie">plantenoecologie</a>:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Abundantie_(ecologie)" title="Abundantie (ecologie)">abundantie</a> · <a href="/wiki/Associatie_(vegetatiekunde)" title="Associatie (vegetatiekunde)">associatie</a> · <a href="/wiki/Bedekking_(vegetatiekunde)" title="Bedekking (vegetatiekunde)">bedekking</a> · <a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Biotoop" title="Biotoop">biotoop</a> · <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">boomlaag</a> · <a href="/wiki/Bos_(vegetatie)" title="Bos (vegetatie)">bos</a> · <a href="/wiki/Braun-Blanquet-methode" title="Braun-Blanquet-methode">Braun-Blanquet-methode</a> · <a href="/wiki/Broekbos" title="Broekbos">broekbos</a> · <a href="/wiki/Climaxvegetatie" title="Climaxvegetatie">climaxvegetatie</a> · <a href="/wiki/Clusteranalyse" title="Clusteranalyse">clusteranalyse</a> · <a href="/wiki/Gemeenschapsgradi%C3%ABnt" title="Gemeenschapsgradiënt">coenocline</a> · <a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">concurrentie</a> · <a href="/wiki/Constant_taxon" title="Constant taxon">constant taxon</a> · <a href="/wiki/Contactgemeenschap" title="Contactgemeenschap">contactgemeenschap</a> · <a href="/wiki/Differenti%C3%ABrend_taxon" title="Differentiërend taxon">differentiërend taxon</a> · <a href="/wiki/Dwergstruweel" title="Dwergstruweel">dwergstruweel</a> · <a href="/wiki/Ecologische_gradi%C3%ABnt" title="Ecologische gradiënt">ecologische gradiënt</a> · <a href="/wiki/Ecologische_groep" title="Ecologische groep">ecologische groep</a> · <a href="/wiki/Ellenberg-indicatorwaarde" title="Ellenberg-indicatorwaarde">Ellenberg-indicatorwaarde</a> · <a href="/wiki/Gemeenschapsgradi%C3%ABnt" title="Gemeenschapsgradiënt">gemeenschapsgradiënt</a> · <a href="/wiki/Grasland" title="Grasland">grasland</a> · <a href="/wiki/Heide_(vegetatie)" title="Heide (vegetatie)">heide</a> · <a href="/wiki/Kentaxon" title="Kentaxon">kentaxon</a> · <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">kruidlaag</a> · <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">kwelder</a> · <a href="/wiki/Minimumareaal" title="Minimumareaal">minimumareaal</a> · <a href="/wiki/Moeras" title="Moeras">moeras</a> · <a href="/wiki/Moslaag" title="Moslaag">moslaag</a> · <a href="/wiki/Ordinatie" title="Ordinatie">ordinatie</a> · <a href="/wiki/Pioniersoort" title="Pioniersoort">pioniersoort</a> · <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">plantengemeenschap</a> · <a href="/wiki/Potentieel_natuurlijke_vegetatie" title="Potentieel natuurlijke vegetatie">potentieel natuurlijke vegetatie</a> · <a href="/wiki/Presentie_(vegetatiekunde)" title="Presentie (vegetatiekunde)">presentie</a> · <a href="/wiki/Regenwoud" title="Regenwoud">regenwoud</a> · <a href="/wiki/Vegetatieopname" title="Vegetatieopname">relevé</a> · <a href="/wiki/Ruigte" title="Ruigte">ruigte</a> · <a href="/wiki/Savanne_(landschap)" title="Savanne (landschap)">savanne</a> · <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">schor</a> · <a href="/wiki/Steppe" title="Steppe">steppe</a> · <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">struiklaag</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">struweel</a> · <a href="/wiki/Successie_(ecologie)" title="Successie (ecologie)">successie</a> · <a href="/wiki/Syntaxon" title="Syntaxon">syntaxon</a> · <a href="/wiki/Syntaxonomie" title="Syntaxonomie">syntaxonomie</a> · <a href="/wiki/Vegetatieschaal_van_Tansley" class="mw-redirect" title="Vegetatieschaal van Tansley">Tansley (methode)</a> · <a href="/wiki/Toendra" title="Toendra">toendra</a> · <a href="/wiki/Tropisch_regenwoud" title="Tropisch regenwoud">tropisch regenwoud</a> · <a href="/wiki/Trouw_(vegetatiekunde)" title="Trouw (vegetatiekunde)">trouw</a> · <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veen</a> · <a href="/wiki/Vegetatie" title="Vegetatie">vegetatie</a> · <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">vegetatielaag</a> · <a href="/wiki/Vegetatieopname" title="Vegetatieopname">vegetatieopname</a> · <a href="/wiki/Vegetatiestructuur" title="Vegetatiestructuur">vegetatiestructuur</a> · <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">vegetatietype</a> · <a href="/wiki/Vergrassing" title="Vergrassing">vergrassing</a> · <a href="/wiki/Verlanding" title="Verlanding">verlanding</a></td></tr></tbody></table> <div style="background-color: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8);"><b><a href="/wiki/Idiobotanie" title="Idiobotanie">Idiobotanie</a></b> (planten onder gecontroleerde omstandigheden)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:100%;"><tbody><tr><td class="links" style="width:19em;"></td><td class="rechts"></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Plantenmorfologie" title="Plantenmorfologie">Plantenmorfologie</a> & <a href="/wiki/Plantenanatomie" title="Plantenanatomie">-anatomie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beschrijvende_plantkunde" title="Beschrijvende plantkunde">beschrijvende plantkunde</a> · <a href="/wiki/Adventief_(morfologie)" title="Adventief (morfologie)">adventief</a> · <a href="/wiki/Apoplast" title="Apoplast">apoplast</a> · <a href="/wiki/Blad_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Blad (hoofdbetekenis)">blad</a> · <a href="/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast">bladgroenkorrel</a> · <a href="/wiki/Fyllotaxis" title="Fyllotaxis">bladstand</a> · <a href="/wiki/Bloeiwijze" title="Bloeiwijze">bloeiwijze</a> · <a href="/wiki/Bloem_(plant)" title="Bloem (plant)">bloem</a> · <a href="/wiki/Kroonblad" title="Kroonblad">bloemkroon</a> · <a href="/wiki/Kroon_(plant)" title="Kroon (plant)">boomkruin</a> · <a href="/wiki/Celwand" title="Celwand">celwand</a> · <a href="/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast">chloroplast</a> · <a href="/wiki/Collenchym" title="Collenchym">collenchym</a> · <a href="/wiki/Schors" title="Schors">cortex</a> · <a href="/wiki/Cuticula_(planten)" title="Cuticula (planten)">cuticula</a> · <a href="/wiki/Eicel" title="Eicel">eicel</a> · <a href="/wiki/Epidermis" title="Epidermis">epidermis</a> · <a href="/wiki/Kurk_(weefsel)" title="Kurk (weefsel)">felleem</a> · <a href="/wiki/Kurkcambium" title="Kurkcambium">fellogeen</a> · <a href="/wiki/Kurkschors" title="Kurkschors">felloderm</a> · <a href="/wiki/Fenologie" title="Fenologie">fenologie</a> · <a href="/wiki/Flo%C3%ABem" title="Floëem">floëem</a> · <a href="/wiki/Beschrijvende_plantkunde" title="Beschrijvende plantkunde">fytografie</a> · <a href="/wiki/Gameet" title="Gameet">gameet</a> · <a href="/wiki/Gametofyt" title="Gametofyt">gametofyt</a> · <a href="/wiki/Groeivorm" title="Groeivorm">groeivorm</a> · <a href="/wiki/Haar_(plant)" title="Haar (plant)">haar</a> · <a href="/wiki/Houtvat" title="Houtvat">houtvat</a> · <a href="/wiki/Huidmondje" title="Huidmondje">huidmondje</a> · <a href="/wiki/Hypodermis" title="Hypodermis">hypodermis</a> · <a href="/wiki/Intercellulaire_ruimte" title="Intercellulaire ruimte">intercellulair</a> · <a href="/wiki/Intercellulaire_ruimte" title="Intercellulaire ruimte">intercellulaire ruimte</a> · <a href="/wiki/Kelk_(bloem)" title="Kelk (bloem)">kelk</a> · <a href="/wiki/Kroonblad" title="Kroonblad">kroonblad</a> · <a href="/wiki/Kurk_(weefsel)" title="Kurk (weefsel)">kurk</a> · <a href="/wiki/Kurkcambium" title="Kurkcambium">kurkcambium</a> · <a href="/wiki/Kurkschors" title="Kurkschors">kurkschors</a> · <a href="/wiki/Levensduur_(plant)" title="Levensduur (plant)">levensduur</a> · <a href="/wiki/Levensvorm" title="Levensvorm">levensvorm</a> · <a href="/wiki/Merg_(plant)" title="Merg (plant)">merg</a> · <a href="/wiki/Meristeem" title="Meristeem">meristeem</a> · <a href="/wiki/Middenlamel" title="Middenlamel">middenlamel</a> · <a href="/wiki/Palissadeparenchym" title="Palissadeparenchym">palissadeparenchym</a> · <a href="/wiki/Parenchym_(plantkunde)" title="Parenchym (plantkunde)">parenchym</a> · <a href="/wiki/Periderm_(plant)" title="Periderm (plant)">periderm</a> · <a href="/wiki/Plantaardige_cel" title="Plantaardige cel">plantaardige cel</a> · <a href="/wiki/Plastide" title="Plastide">plastide</a> · <a href="/wiki/Schors" title="Schors">schors</a> · <a href="/wiki/Steencel" title="Steencel">sclereïde</a> · <a href="/wiki/Sclerenchym" title="Sclerenchym">sclerenchym</a> · <a href="/wiki/Zaadcel" title="Zaadcel">spermatozoïde</a> · <a href="/wiki/Sponsparenchym" title="Sponsparenchym">sponsparenchym</a> · <a href="/wiki/Sporofyt" title="Sporofyt">sporofyt</a> · <a href="/wiki/Stam_(plant)" title="Stam (plant)">stam</a> · <a href="/wiki/Steencel" title="Steencel">steencel</a> · <a href="/wiki/Stengel" title="Stengel">stengel</a> · <a href="/wiki/Stippel" title="Stippel">stippel</a> · <a href="/wiki/Symplast" title="Symplast">symplast</a> · <a href="/wiki/Tak_(plant)" title="Tak (plant)">tak</a> · <a href="/wiki/Thallus" title="Thallus">thallus</a> · <a href="/wiki/Topmeristeem" title="Topmeristeem">topmeristeem</a> · <a href="/wiki/Houtvat" title="Houtvat">trachee</a> · <a href="/wiki/Trache%C3%AFde" title="Tracheïde">tracheïde</a> · <a href="/wiki/Thyllen" title="Thyllen">thyllen</a> · <a href="/wiki/Vaatbundel" title="Vaatbundel">vaatbundel</a> · <a href="/wiki/Vacuole" title="Vacuole">vacuole</a> · <a href="/wiki/Vrucht_(plant)" title="Vrucht (plant)">vrucht</a> · <a href="/wiki/Wortel_(plant)" title="Wortel (plant)">wortel</a> · <a href="/wiki/Xyleem" title="Xyleem">xyleem</a> · <a href="/wiki/Zaad_(plant)" title="Zaad (plant)">zaad</a> · <a href="/wiki/Zaadcel" title="Zaadcel">zaadcel</a> · <a href="/wiki/Flo%C3%ABem" title="Floëem">zeefvat</a> · <a href="/wiki/Zygote" title="Zygote">zygote</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Plantenfysiologie" title="Plantenfysiologie">Plantenfysiologie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Ademhaling_(plant)" title="Ademhaling (plant)">ademhaling</a> · <a href="/wiki/Bladzuigkracht" title="Bladzuigkracht">bladzuigkracht</a> · <a href="/wiki/Evapotranspiratie" title="Evapotranspiratie">evapotranspiratie</a> · <a href="/wiki/Fotoperiodiciteit" title="Fotoperiodiciteit">fotoperiodiciteit</a> · <a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">fotosynthese</a> · <a href="/wiki/Fototropie" title="Fototropie">fototropie </a> · <a href="/wiki/Fytochemie" title="Fytochemie">fytochemie</a> · <a href="/wiki/Gaswisseling" title="Gaswisseling">gaswisseling</a> · <a href="/wiki/Geotropie" title="Geotropie">geotropie</a> · <a href="/wiki/Heliotropisme" title="Heliotropisme">heliotropisme</a> · <a href="/wiki/Nastie" title="Nastie">nastie</a> · <a href="/wiki/Plantenfysiologie" title="Plantenfysiologie">plantenfysiologie</a> · <a href="/wiki/Plantenhormoon" title="Plantenhormoon">plantenhormoon</a> · <a class="mw-selflink selflink">rubisco</a> · <a href="/wiki/Stikstoffixatie" title="Stikstoffixatie">stikstoffixatie</a> · <a href="/wiki/Stratificatie_(botanie)" title="Stratificatie (botanie)">stratificatie</a> · <a href="/wiki/Transpiratie_(biologie)" title="Transpiratie (biologie)">transpiratie</a> · <a href="/wiki/Turgordruk" title="Turgordruk">turgordruk</a> · <a href="/wiki/Vernalisatie" title="Vernalisatie">vernalisatie</a> · <a href="/wiki/Winterhard" title="Winterhard">winterhard</a> · <a href="/wiki/Worteldruk" title="Worteldruk">worteldruk</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Systematiek_(biologie)" title="Systematiek (biologie)">Plantensystematiek</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Taxonomie_(biologie)" title="Taxonomie (biologie)">taxonomie</a> · <a href="/wiki/Botanische_nomenclatuur" title="Botanische nomenclatuur">botanische nomenclatuur</a> · <a href="/wiki/Angiosperm_Phylogeny_Group" title="Angiosperm Phylogeny Group">Angiosperm Phylogeny Group</a> · <a href="/wiki/APG-systeem" title="APG-systeem">APG I-systeem</a> · <a href="/wiki/APG_II-systeem" title="APG II-systeem">APG II-systeem</a> · <a href="/wiki/APG_III-systeem" title="APG III-systeem">APG III-systeem</a> · <a href="/wiki/APG_IV-systeem" title="APG IV-systeem">APG IV-systeem</a> · <a href="/wiki/Algen" title="Algen">algen</a> · <a href="/wiki/Botanische_naam" title="Botanische naam">botanische naam</a> · <a href="/wiki/Cladistiek" title="Cladistiek">cladistiek</a> · <a href="/wiki/Embryophyta" title="Embryophyta">Cormophyta</a> · <a href="/wiki/Cryptogamen" title="Cryptogamen">cryptogamen</a> · <a href="/wiki/Classificatie" title="Classificatie">classificatie</a> · <a href="/wiki/Embryophyta" title="Embryophyta">embryophyta</a> · <a href="/wiki/Endosymbiontentheorie" title="Endosymbiontentheorie">endosymbiontentheorie</a> · <a href="/wiki/Endosymbiose" title="Endosymbiose">endosymbiose</a> · <a href="/wiki/Evolutie_(biologie)" title="Evolutie (biologie)">evolutie</a> · <a href="/wiki/Zaadplanten" title="Zaadplanten">fanerogamen</a> · <a href="/wiki/Fylogenie" title="Fylogenie">fylogenie</a> · <a href="/wiki/Generatiewisseling" title="Generatiewisseling">generatiewisseling</a> · <a href="/wiki/Groenwieren" title="Groenwieren">groenwieren</a> · <a href="/wiki/Hauwmossen" title="Hauwmossen">hauwmossen</a> · <a href="/wiki/Kernfasewisseling" title="Kernfasewisseling">kernfasewisseling</a> · <a href="/wiki/Korstmos" title="Korstmos">korstmossen</a> · <a href="/wiki/Kranswieren" title="Kranswieren">kranswieren</a> · <a href="/wiki/Embryophyta" title="Embryophyta">landplanten</a> · <a href="/wiki/Levenscyclus_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Levenscyclus (hoofdbetekenis)">levenscyclus</a> · <a href="/wiki/Levermossen" title="Levermossen">levermossen</a> · <a href="/wiki/Mossen" title="Mossen">mossen</a> · <a href="/wiki/PPG_I-systeem" title="PPG I-systeem">PPG I-systeem</a> · <a href="/wiki/Pteridophyte_Phylogeny_Group" title="Pteridophyte Phylogeny Group">Pteridophyte Phylogeny Group</a> · <a href="/wiki/Roodwieren" title="Roodwieren">roodwieren</a> · <a href="/wiki/Varens" title="Varens">varens</a> · <a href="/wiki/Zaadplanten" title="Zaadplanten">zaadplanten</a> · <a href="/wiki/Zeewier" title="Zeewier">zeewier</a></td></tr></tbody></table> <div style="background-color: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8);"><b>Overig</b></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:100%;"><tbody><tr><td class="links" style="width:19em;"></td><td class="rechts"></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Plantkunde#Bijzondere_plantkunde" title="Plantkunde">Bijzondere plantkunde</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Fycologie" title="Fycologie">algologie</a> · <a href="/wiki/Bryologie" title="Bryologie">bryologie</a> · <a href="/wiki/Dendrologie" title="Dendrologie">dendrologie</a> · <a href="/wiki/Fycologie" title="Fycologie">fycologie</a> · <a href="/wiki/Lichenologie" title="Lichenologie">lichenologie</a> · <a href="/wiki/Mycologie" title="Mycologie">mycologie</a> · <a href="/wiki/Varens" title="Varens">pteridologie</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rubisco&oldid=64507725">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rubisco&oldid=64507725</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Lyase" title="Categorie:Lyase">Lyase</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Plantenfysiologie" title="Categorie:Plantenfysiologie">Plantenfysiologie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 17 jun 2023 om 14:18.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Rubisco&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-xtkjf","wgBackendResponseTime":130,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.117","walltime":"0.394","ppvisitednodes":{"value":905,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":34818,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18817,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4633,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 66.753 1 -total"," 54.72% 36.525 1 Sjabloon:Navigatie_plantkunde"," 50.68% 33.830 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 45.15% 30.142 1 Sjabloon:Navigatie_fotosynthese"," 39.97% 26.682 1 Sjabloon:Navigatie"," 37.36% 24.938 3 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 8.39% 5.600 2 Sjabloon:Bewerklinks"," 4.37% 2.920 3 Sjabloon:Navigatie/titelbalkkleur"," 3.24% 2.164 1 Sjabloon:Nowrap"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-68d6679558-4zkd5","timestamp":"20241106195222","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Rubisco","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Rubisco","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q422516","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q422516","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-06-18T21:54:44Z","dateModified":"2023-06-17T13:18:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/74\/Rubisco.png","headline":"enzym in fotosynthese"}</script> </body> </html>