CINXE.COM

Thủy hử – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Thủy hử – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"5070369f-f13e-469c-838b-ef42eb8c0f20","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Thủy_hử","wgTitle":"Thủy hử","wgCurRevisionId":71977273,"wgRevisionId":71977273,"wgArticleId":56228,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Pages using deprecated image syntax","Bài viết có trích dẫn không khớp","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bài viết chứa nhận dạng BIBSYS","Bài viết chứa nhận dạng BNE","Bài viết chứa nhận dạng BNF","Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NDL", "Bài viết chứa nhận dạng SUDOC","Bài viết chứa nhận dạng VIAF","Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers","Danh sách trận đánh trong Thủy hử","Thủy hử","Tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc","Tiểu thuyết được chuyển thể thành video game","Tiểu thuyết được chuyển thể thành phim","Văn học thời nhà Minh"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Thủy_hử","wgRelevantArticleId":56228,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q70827","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/7/70/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1256"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/7/70/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="838"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="670"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Thủy hử – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Thủy_hử rootpage-Thủy_hử skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Th%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Th%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Th%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Th%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Tác_giả" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tác_giả"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tác giả</span> </div> </a> <ul id="toc-Tác_giả-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_phiên_bản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_phiên_bản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Các phiên bản</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_phiên_bản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cốt_truyện" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cốt_truyện"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Cốt truyện</span> </div> </a> <ul id="toc-Cốt_truyện-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_thủ_lĩnh_Lương_Sơn_Bạc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_thủ_lĩnh_Lương_Sơn_Bạc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_thủ_lĩnh_Lương_Sơn_Bạc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khái_quát_về_các_nhân_vật_trong_tác_phẩm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Khái_quát_về_các_nhân_vật_trong_tác_phẩm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Khái quát về các nhân vật trong tác phẩm</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Khái_quát_về_các_nhân_vật_trong_tác_phẩm-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Khái quát về các nhân vật trong tác phẩm</span> </button> <ul id="toc-Khái_quát_về_các_nhân_vật_trong_tác_phẩm-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Về_hình_tượng,_tính_cách_nhân_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Về_hình_tượng,_tính_cách_nhân_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Về hình tượng, tính cách nhân vật</span> </div> </a> <ul id="toc-Về_hình_tượng,_tính_cách_nhân_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Về_hình_mẫu_các_nhân_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Về_hình_mẫu_các_nhân_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Về hình mẫu các nhân vật</span> </div> </a> <ul id="toc-Về_hình_mẫu_các_nhân_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Giá_trị_nghệ_thuật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giá_trị_nghệ_thuật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Giá trị nghệ thuật</span> </div> </a> <ul id="toc-Giá_trị_nghệ_thuật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_chuẩn_xác_lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_chuẩn_xác_lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Sự chuẩn xác lịch sử</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_chuẩn_xác_lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_bản_dịch_ra_ngôn_ngữ_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_bản_dịch_ra_ngôn_ngữ_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Các bản dịch ra ngôn ngữ khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_bản_dịch_ra_ngôn_ngữ_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tác_phẩm_diễn_sinh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tác_phẩm_diễn_sinh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tác phẩm diễn sinh</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tác_phẩm_diễn_sinh-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tác phẩm diễn sinh</span> </button> <ul id="toc-Tác_phẩm_diễn_sinh-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thủy_hử_hậu_truyện" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thủy_hử_hậu_truyện"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span><i>Thủy hử hậu truyện</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Thủy_hử_hậu_truyện-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tục_Thủy_hử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tục_Thủy_hử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span><i>Tục Thủy hử</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Tục_Thủy_hử-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đãng_khấu_chí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đãng_khấu_chí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span><i>Đãng khấu chí</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Đãng_khấu_chí-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kim_Bình_Mai" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kim_Bình_Mai"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.4</span> <span><i>Kim Bình Mai</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Kim_Bình_Mai-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hậu_Thủy_hử_truyện" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hậu_Thủy_hử_truyện"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.5</span> <span><i>Hậu Thủy hử truyện</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Hậu_Thủy_hử_truyện-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Trong_điện_ảnh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Trong_điện_ảnh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Trong điện ảnh</span> </div> </a> <ul id="toc-Trong_điện_ảnh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hình_ảnh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hình_ảnh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Hình ảnh</span> </div> </a> <ul id="toc-Hình_ảnh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><i>Thủy hử</i></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 51 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-51" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">51 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Verhaal_van_die_waterfront" title="Verhaal van die waterfront – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Verhaal van die waterfront" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1_(%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A9)" title="حافة الماء (رواية) – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حافة الماء (رواية)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Shuihu_Zhuan" title="Shuihu Zhuan – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Shuihu Zhuan" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Batas_Air" title="Batas Air – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Batas Air" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hikayat_Pinggir_Air" title="Hikayat Pinggir Air – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hikayat Pinggir Air" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%BAi-h%C3%B3%CD%98" title="Chúi-hó͘ – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chúi-hó͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D1%8B%D0%BB%D2%93%D0%B0_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_(%D2%A0%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Йылға ҡултыҡтары (Ҡытай романы) – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Йылға ҡултыҡтары (Ҡытай романы)" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BA%D1%96" title="Рачныя затокі – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Рачныя затокі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%86%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%84%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%8F%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8D" title="ཆུ་ངོགས་གཏམ་རྒྱུད། – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཆུ་ངོགས་གཏམ་རྒྱུད།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%B8" title="Речни заливи – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Речни заливи" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Marge_d%27Aigua" title="Marge d&#039;Aigua – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Marge d&#039;Aigua" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/P%C5%99%C3%ADb%C4%9Bhy_od_jezern%C3%ADho_b%C5%99ehu" title="Příběhy od jezerního břehu – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Příběhy od jezerního břehu" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Fort%C3%A6llinger_fra_marsk_og_mose" title="Fortællinger fra marsk og mose – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Fortællinger fra marsk og mose" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Die_R%C3%A4uber_vom_Liang-Schan-Moor" title="Die Räuber vom Liang-Schan-Moor – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Die Räuber vom Liang-Schan-Moor" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Water_Margin" title="Water Margin – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Water Margin" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Bandidos_del_pantano" title="Bandidos del pantano – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Bandidos del pantano" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%88e_akvorando" title="Ĉe akvorando – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĉe akvorando" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Uraren_bazterrean" title="Uraren bazterrean – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Uraren bazterrean" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A8_%D8%A2%D8%A8_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="لب آب (کتاب) – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="لب آب (کتاب)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Au_bord_de_l%27eau" title="Au bord de l&#039;eau – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Au bord de l&#039;eau" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%BAi-f%C3%BA-chh%C3%B2n" title="Súi-fú-chhòn – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Súi-fú-chhòn" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%88%98%ED%98%B8%EC%A0%84" title="수호전 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="수호전" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/I_briganti_(romanzo)" title="I briganti (romanzo) – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="I briganti (romanzo)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%93%D7%AA_%D7%94%D7%9E%D7%99%D7%9D" title="גדת המים – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="גדת המים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Qiraxa_av%C3%AA_(%C3%A7%C3%AErok)" title="Qiraxa avê (çîrok) – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Qiraxa avê (çîrok)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Margo_Aquae" title="Margo Aquae – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Margo Aquae" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/V%C3%ADzparti_t%C3%B6rt%C3%A9net" title="Vízparti történet – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vízparti történet" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="വാട്ടർ മാർജിൻ – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വാട്ടർ മാർജിൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%C5%ABi-h%C5%AB" title="Cūi-hū – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cūi-hū" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Verhaal_van_de_wateroever" title="Verhaal van de wateroever – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Verhaal van de wateroever" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E4%BC%9D" title="水滸伝 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="水滸伝" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Fortellinger_fra_myrlandet" title="Fortellinger fra myrlandet – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Fortellinger fra myrlandet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Daryo_o%27zanlari" title="Daryo o&#039;zanlari – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Daryo o&#039;zanlari" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Opowie%C5%9Bci_znad_brzeg%C3%B3w_rzek" title="Opowieści znad brzegów rzek – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Opowieści znad brzegów rzek" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Margem_da_%C3%81gua" title="Margem da Água – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Margem da Água" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B8" title="Речные заводи – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Речные заводи" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Water_Margin" title="Water Margin – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Water Margin" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%ADbeh_jazern%C3%A9ho_brehu" title="Príbeh jazerného brehu – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Príbeh jazerného brehu" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Razbojniki_iz_mo%C4%8Dvirja_Ljan%C5%A1an" title="Razbojniki iz močvirja Ljanšan – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Razbojniki iz močvirja Ljanšan" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Vodena_mar%C5%BEa" title="Vodena marža – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Vodena marža" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Shui_hu_zhuan" title="Shui hu zhuan – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Shui hu zhuan" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ber%C3%A4ttelser_fr%C3%A5n_tr%C3%A4skmarkerna" title="Berättelser från träskmarkerna – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Berättelser från träskmarkerna" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B9%8B%E0%B8%87" title="ซ้องกั๋ง – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ซ้องกั๋ง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Su_Kenar%C4%B1" title="Su Kenarı – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Su Kenarı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%96%D1%87%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B6%D1%8F" title="Річкове прибережжя – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Річкове прибережжя" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/%C3%85_boird_des_aiwes" title="Å boird des aiwes – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Å boird des aiwes" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3" title="水滸傳 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="水滸傳" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Water_Margin" title="Water Margin – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Water Margin" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%B5%92%E4%BC%A0" title="水浒传 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="水浒传" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3" title="水滸傳 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="水滸傳" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%B5%92%E4%BC%A0" title="水浒传 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="水浒传" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q70827#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;oldid=71977273" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;id=71977273&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTh%25E1%25BB%25A7y_h%25E1%25BB%25AD"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTh%25E1%25BB%25A7y_h%25E1%25BB%25AD"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Th%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Water_Margin" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" hreflang="vi"><span>Wikisource</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q70827" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Về các mục từ cùng tên, xem tại <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)" class="mw-disambig" title="Thủy hử (định hướng)">Thủy hử (định hướng)</a></div> <table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;background: #A7DBD8; font-style: italic">Thủy hử</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center">水滸</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(s%C3%A1ch).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/7/70/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg/200px-Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg" decoding="async" width="200" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/7/70/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg/300px-Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/7/70/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg/400px-Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg 2x" data-file-width="425" data-file-height="445" /></a></span><div style="padding:5px">Bìa sách do Đông A và Nhà xuất bản Văn học ấn hành</div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background: #A7DBD8; line-height: 1.5em;">Thông tin sách</th></tr><tr><th scope="row">Tác giả</th><td><a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a></td></tr><tr><th scope="row">Quốc gia</th><td>Trung Quốc</td></tr><tr><th scope="row">Ngôn ngữ</th><td>Trung Quốc</td></tr><tr><th scope="row">Thể loại</th><td><a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_thuy%E1%BA%BFt_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Tiểu thuyết lịch sử">Tiểu thuyết lịch sử</a></td></tr><tr><th scope="row">Ngày phát hành</th><td><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_14" title="Thế kỷ 14">Thế kỷ 14</a></td></tr></tbody></table> <p><i><b>Thủy hử</b></i> hay <i><b>Thủy hử truyện</b></i> (水滸傳, nghĩa đen là "bến nước"), tên gốc là <i><b>Trung nghĩa truyện</b></i> (忠義傳) hay <i><b>Trung nghĩa Thủy hử truyện</b></i> (忠義水滸傳), là một tác phẩm trong bốn tác phẩm lớn của văn học cổ điển Trung Hoa, thường gọi là nhóm <b><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_danh_t%C3%A1c" title="Tứ đại danh tác">Tứ đại danh tác</a></b>. Tác giả <i>Thủy hử</i> thường ghi là <a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a>. Truyện được viết dựa theo sách <i><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_T%E1%BB%91ng_Tuy%C3%AAn_H%C3%B2a_di_s%E1%BB%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đại Tống Tuyên Hòa di sự (trang không tồn tại)">Đại Tống Tuyên Hòa di sự</a></i><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Cốt truyện chính là sự hình thành và những thành tích của một nhóm người chống triều đình mà trở thành giặc cướp, thường gọi là <i>108 anh hùng Lương Sơn Bạc.</i> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tác_giả"><span id="T.C3.A1c_gi.E1.BA.A3"></span>Tác giả</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Tác giả”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tác giả"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a></div> <p>Thi Nại Am theo sử liệu sinh năm <a href="/wiki/1296" title="1296">1296</a>, mất năm <a href="/wiki/1370" title="1370">1370</a> tức là ông sống trong khoảng thời gian cuối đời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Nguy%C3%AAn" title="Nhà Nguyên">Nguyên</a>, đầu đời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Minh" title="Nhà Minh">Minh</a>&#160;trong&#160;lịch sử Trung Quốc. Quê của ông ở huyện Ngô, tỉnh&#160;<a href="/wiki/Giang_T%C3%B4" title="Giang Tô">Giang Tô</a>&#160;sau dời đến Hưng Hóa. Thi Nại Am đỗ tiến sĩ năm <a href="/wiki/1330" title="1330">1330</a> dưới đời nhà Nguyên, rồi ông làm quan 2 năm ở Tiền Đường (nay thuộc tỉnh <a href="/wiki/H%C3%A0ng_Ch%C3%A2u" title="Hàng Châu">Hàng Châu</a>, Trung Quốc). Sau vì bất mãn với triều đình nhà Nguyên, ông từ quan về ở ẩn, chuyên tâm sáng tác văn học. </p><p><i>Thủy hử</i> là tác phẩm nổi tiếng nhất của Thi Nại Am sáng tác dựa trên các câu chuyện truyền miệng trong dân gian đời Tống, Nguyên. Có giả thuyết cho rằng <i>Thủy hử</i> là do Thi Nại Am và <a href="/wiki/La_Qu%C3%A1n_Trung" title="La Quán Trung">La Quán Trung</a> cùng sáng tác nhưng tính chính xác của giả thuyết ấy không cao.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>&#93;</sup> Sở dĩ có giả thuyết trên vì cuộc đời của Thi Nại Am và La Quán Trung có nhiều điểm giống nhau như đều sống trong khoảng thời gian cuối đời Nguyên, đầu đời Minh. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_phiên_bản"><span id="C.C3.A1c_phi.C3.AAn_b.E1.BA.A3n"></span>Các phiên bản</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Các phiên bản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các phiên bản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Thủy hử truyện</i> bắt nguồn từ những ghi chép về cuộc <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Fi_ngh%C4%A9a_T%E1%BB%91ng_Giang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khởi nghĩa Tống Giang (trang không tồn tại)">khởi nghĩa Tống Giang</a> trong <i><b><a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_s%E1%BB%AD" title="Tống sử">Tống sử</a></b></i> và một số ghi chép mang tính chất dã sử trong <i><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_T%E1%BB%91ng_Tuy%C3%AAn_H%C3%B2a_di_s%E1%BB%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đại Tống Tuyên Hòa di sự (trang không tồn tại)">Đại Tống Tuyên Hòa di sự</a></i>. Có thể nói <i><b><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_T%E1%BB%91ng_Tuy%C3%AAn_H%C3%B2a_di_s%E1%BB%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đại Tống Tuyên Hòa di sự (trang không tồn tại)">Đại Tống Tuyên Hòa di sự</a></b></i>, với nội dung về "Tống Giang khởi nghĩa, bị Trương Thúc Dạ đánh bại, quy hàng, theo đánh Phương Lạp", là tiền thân của <i>Thủy hử truyện</i>. </p><p><i>Thủy hử</i> có nhiều phiên bản, bản 70 hồi, 100 hồi, 114 hồi, 115 hồi, 120 hồi, 140 hồi,... Theo <a href="/wiki/L%E1%BB%97_T%E1%BA%A5n" title="Lỗ Tấn">Lỗ Tấn</a>, có tổng cộng sáu bản <i>Thủy hử</i>, thuộc hai loại: 70 hồi và trên 70 hồi. Trong đó, bản 100 hồi được xem là gần với nguyên tác nhất, với tựa đề ban đầu là <i><b>Trung nghĩa Thủy hử truyện</b></i>, nội dung gồm việc các anh hùng Lương Sơn Bạc tụ nghĩa (thường nằm trong khoảng 70 hồi) và bình Liêu đánh Phương Lạp.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Bản <i>Thủy hử</i> phổ biến nhất là bản 70 hồi, do <a href="/wiki/Kim_Th%C3%A1nh_Th%C3%A1n" title="Kim Thánh Thán">Kim Thánh Thán</a> - một nhà phê bình nổi tiếng đời Thanh soạn lại. Kim Thánh Thán đã cắt bỏ hầu hết các nội dung khác, bao gồm việc đánh Liêu và Phương Lạp, chỉnh sửa lại theo quan điểm cá nhân, gia tăng bình luận của bản thân<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, từ đó tạo thành bản 70 hồi thường thấy ngày nay, gọi là <i><b>Bình bản Thánh Thán</b></i>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Do sự cắt bỏ Kim Thánh Thán, các chi tiết chính Liêu và Phương Lạp được tách riêng, được bổ sung thêm phần bình <a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%81n_H%E1%BB%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Điền Hổ (trang không tồn tại)">Điền Hổ</a>, <a href="/w/index.php?title=V%C6%B0%C6%A1ng_Kh%C3%A1nh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vương Khánh (trang không tồn tại)">Vương Khánh</a>, tạo thành nhiều phiên bản, phổ biến nhất là bản 115 hồi còn được gọi là <i><b>Giản bản</b></i> và được gọi chung là <i><b><a href="/wiki/T%E1%BB%A5c_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Tục Thủy hử">Tục Thủy hử</a></b></i> hay <i><b>Chinh tứ khấu</b></i>, được cho là của <a href="/wiki/La_Qu%C3%A1n_Trung" title="La Quán Trung">La Quán Trung</a>. Các nội dung đó về sau được nhà sách <a href="/w/index.php?title=Vi%C3%AAn_V%C3%B4_Nhai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Viên Vô Nhai (trang không tồn tại)">Viên Vô Nhai</a> chỉnh sửa, biên tập lại thành bản 120 hồi ngày nay, trở nên phổ biến với tên gọi <i><b>Thủy hử toàn truyện</b></i> hay <i><b>Viên bản</b></i>. 49 chương cuối của <i>Thủy hử toàn truyện</i> bị Kim Thánh Thán cắt bỏ được xuất bản tại Việt Nam với tên gọi <i><b><a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Hậu Thủy hử">Hậu Thủy hử</a></b></i>. </p><p>Năm 1933, ở Thượng Hải xuất bản một bản <i>Thủy hử</i> với tên gọi <i><b>Mai thị tàng bản</b></i>, hay còn gọi là <i><b>Cổ bản</b></i> gồm 120 hồi với 70 hồi đầu tương đối giống bản Kim Thánh Thán. Nội dung <i>Cổ bản</i> hoàn toàn khác với <i>Tục Thủy hử</i>, nghĩa quân Lương Sơn Bạc không nhận chiêu an mà liên tục đấu tranh chống triều đình, cường hào ác bá đến cùng. Kết cục của <i>Cổ bản</i> là kết thúc mở, có thể do bị mất nội dung phần sau, được nhiều nhà nghiên cứu cho rằng liên quan tới chống Kim. <i>Cổ bản Thủy hử</i> là một bản sách gây tranh cãi khi có nhà nghiên cứu cho rằng đây là bản gốc trước khi bị Kim Thánh Thán cắt bỏ, nhưng kết luận cuối cùng nhận định đây là một tác phẩm ngụy tạo do Mai Ký Hạc sáng tác. </p><p>Ngoài ra, còn có một quyển sách tên là <i><b><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_h%E1%BA%ADu_truy%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thủy hử hậu truyện (trang không tồn tại)">Thủy hử hậu truyện</a></b></i> gồm 40 hồi, viết tiếp bản 100 hồi, với nội dung là các thủ lĩnh còn sống sót cùng con em của Lương Sơn Bạc lần nữa tụ nghĩa, trừ gian thần, kháng quân Kim. Một bộ truyện khác là <i><b><a href="/wiki/%C4%90%C3%A3ng_kh%E1%BA%A5u_ch%C3%AD" title="Đãng khấu chí">Đãng khấu chí</a></b></i> của <a href="/w/index.php?title=Du_V%E1%BA%A1n_Xu%C3%A2n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Du Vạn Xuân (trang không tồn tại)">Du Vạn Xuân</a>, gồm 70 hồi, viết tiếp bản 70 hồi của Kim Thánh Thán, với nội dung là Lương Sơn Bạc bị triều đình đánh dẹp. <i><b><a href="/wiki/Kim_B%C3%ACnh_Mai" title="Kim Bình Mai">Kim Bình Mai</a></b></i> cũng là một tác phẩm diễn sinh từ <i>Thủy hử</i>. Một số nhân vật của <i>Thủy hử</i> xuất hiện hoặc có quan hệ với một số nhân vật khác trong tác phẩm <i><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_Nh%E1%BA%A1c_to%C3%A0n_truy%E1%BB%87n" title="Thuyết Nhạc toàn truyện">Thuyết Nhạc toàn truyện</a></i> (xuất bản tại Việt Nam với tên gọi <i>Nhạc Phi diễn nghĩa</i>). Còn một tác phẩm nữa mang tên <i>Hậu Thủy hử truyện</i>, tuy nhiên nội dung của tác phẩm này hầu như không liên quan tới <i>Thủy hử</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cốt_truyện"><span id="C.E1.BB.91t_truy.E1.BB.87n"></span>Cốt truyện</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Cốt truyện”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cốt truyện"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quá trình tập hợp của các anh hùng thảo dã tại bến nước để hình thành quân khởi nghĩa Lương Sơn Bạc được Thi Nại Am dành 70 hồi để diễn giải. Tuy nhiên, nhân vật đầu tiên được đề cập không phải là một trong các vị anh hùng Lương Sơn, mà là <a href="/wiki/Cao_C%E1%BA%A7u" title="Cao Cầu">Cao Cầu</a>. Theo ý kiến các nhà nghiên cứu<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, quá trình thăng tiến của gian thần Cao Cầu chính là sự tố cáo cho chính sự thối nát của <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BB%91ng" title="Nhà Tống">nhà Bắc Tống</a> khi đó mà người chịu trách nhiệm cao nhất là hoàng đế <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Huy_T%C3%B4ng" title="Tống Huy Tông">Tống Huy Tông</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, một quân vương chơi bời, không quan tâm tới việc triều chính. </p><p>Từ một thảo dân lông bông, <a href="/wiki/Cao_C%E1%BA%A7u" title="Cao Cầu">Cao Cầu</a> gặp may hết lần này tới lần khác, trở thành sủng thần của vua <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Huy_T%C3%B4ng" title="Tống Huy Tông">Tống Huy Tông</a> và được phong chức Thái uý. Mối liên kết giữa các gian thần Cao Cầu, Lương Trung Thư, Dương Tiễn... và bộ máy quan lại tham lam, xảo quyệt, độc ác bên dưới đã làm hại các trung thần của triều đình (<a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a>, <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%AD" title="Dương Chí">Dương Chí</a>, <a href="/wiki/Hoa_Vinh" title="Hoa Vinh">Hoa Vinh</a>...) khiến họ lần lượt phải bỏ sự nghiệp đi theo <a href="/wiki/L%C6%B0%C6%A1ng_S%C6%A1n_B%E1%BA%A1c" title="Lương Sơn Bạc">Lương Sơn Bạc</a>. </p><p>Cũng có những anh hùng xuất thân nơi thôn dã, không có chức vụ quyền hành nhưng bất bình với sự áp chế, bóc lột của quan lại địa phương như <a href="/wiki/L%C3%BD_Qu%E1%BB%B3" title="Lý Quỳ">Lý Quỳ</a>, <a href="/wiki/S%E1%BB%AD_Ti%E1%BA%BFn" title="Sử Tiến">Sử Tiến</a>, <a href="/wiki/L%C6%B0u_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Lưu Đường">Lưu Đường</a>... nên đã ra tay cứu giúp người hoạn nạn hoặc tự cứu bản thân mình, trở thành người phạm tội với triều đình và cũng lên Lương Sơn. </p><p>Từng nhóm anh hùng được tập hợp riêng lẻ, rồi sau đó tất cả đều tụ về Lương Sơn. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu về Thủy hử, có những người mà con đường lên Lương Sơn vòng vo nhiều lần như Tống Giang, vì ông vốn mang tư tưởng trung hiếu với triều đình; lại có những người con đường lên Lương Sơn thẳng tuột như Lý Quỳ - ông coi việc làm phản khi bị hà hiếp là đương nhiên. <i>Thủy hử</i> phản ánh thực trạng trong xã hội phong kiến nhiều đời: "quan bức thì dân phản", điều đó rất hợp với tâm lý của đông đảo quần chúng lao động nghèo khổ bị bóc lột, áp bức nên <i>Thủy hử</i> dễ đi sâu vào tiềm thức của nhân dân. </p><p>Điều khiến <i>Thủy hử</i> trở nên ly kỳ, hấp dẫn là ngoài tính cách đa dạng của các nhân vật, các tình tiết còn mang nhiều tính bất ngờ, thú vị cho người đọc. Người thủ lĩnh đầu tiên của Lương Sơn Bạc là <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Lu%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Vương Luân (Thủy hử)">Vương Luân</a>, nhưng chính Vương Luân lại bị <a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a> giết để tôn <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81u_C%C3%A1i" title="Tiều Cái">Tiều Cái</a>. Tiều Cái được xem là người <i>khai sáng</i> Lương Sơn, nhưng lại không thuộc vào số 108 vị anh hùng - không thuộc vào 36 vị thiên cang hay 72 vị địa sát - vì ông tử trận trước khi Lương Sơn tập hợp đủ 108 người. Tài năng, tính cách của các anh hùng Lương Sơn cũng phong phú, mỗi người một vẻ. Ngoài những người giỏi chinh chiến trên lưng ngựa như <a href="/wiki/Quan_Th%E1%BA%AFng" title="Quan Thắng">Quan Thắng</a>, <a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a>, <a href="/wiki/H%C3%B4_Di%C3%AAn_Ch%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Hô Diên Chước">Hô Diên Chước</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Minh" title="Tần Minh">Tần Minh</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%95ng_B%C3%ACnh" title="Đổng Bình">Đổng Bình</a>... đánh bộ như <a href="/wiki/L%C3%BD_Qu%E1%BB%B3" title="Lý Quỳ">Lý Quỳ</a>, <a href="/wiki/V%C3%B5_T%C3%B2ng" title="Võ Tòng">Võ Tòng</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%97_Tr%C3%AD_Th%C3%A2m" title="Lỗ Trí Thâm">Lỗ Trí Thâm</a>... còn một đội ngũ các tướng chuyên đánh thủy quân như anh em họ Trương, 3 anh em họ Nguyễn, <a href="/wiki/L%C3%BD_Tu%E1%BA%A5n" class="mw-disambig" title="Lý Tuấn">Lý Tuấn</a>; các quân sư tài ba như <a href="/wiki/Ng%C3%B4_D%E1%BB%A5ng" title="Ngô Dụng">Ngô Dụng</a>, <a href="/wiki/Chu_V%C5%A9" class="mw-disambig" title="Chu Vũ">Chu Vũ</a>; những người di chuyển nhanh hoặc giỏi đột nhập như <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%9Bi_Tung" class="mw-redirect" title="Đới Tung">Đới Tung</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_Thi%C3%AAn" title="Thời Thiên">Thời Thiên</a>... Đặc biệt, trong các anh hùng Lương Sơn còn có 3 người phụ nữ (<a href="/wiki/C%E1%BB%91_%C4%90%E1%BA%A1i_T%E1%BA%A9u" title="Cố Đại Tẩu">Cố Đại Tẩu</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%95_Tam_N%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Hổ Tam Nương">Hổ Tam Nương</a> và <a href="/wiki/T%C3%B4n_Nh%E1%BB%8B_N%C6%B0%C6%A1ng" title="Tôn Nhị Nương">Tôn Nhị Nương</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_thủ_lĩnh_Lương_Sơn_Bạc"><span id="C.C3.A1c_th.E1.BB.A7_l.C4.A9nh_L.C6.B0.C6.A1ng_S.C6.A1n_B.E1.BA.A1c"></span>Các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>Xem chi tiết:</i> <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_th%E1%BB%A7_l%C4%A9nh_L%C6%B0%C6%A1ng_S%C6%A1n_B%E1%BA%A1c" title="Danh sách thủ lĩnh Lương Sơn Bạc">Danh sách các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc</a></dd></dl> <p>Các anh hùng Lương Sơn Bạc thường được nhắc tới gồm có 108 người, tuy nhiên trên thực tế phải là 109 người, nếu tính cả <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81u_C%C3%A1i" title="Tiều Cái">Tiều Cái</a>. Xa hơn nữa, chủ trại đầu tiên là <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Lu%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Vương Luân (Thủy hử)">Vương Luân</a>, song Vương Luân nhanh chóng bị trừ khử không đóng vai trò gì đối với sự phát triển của Lương Sơn Bạc và do đó không được nhắc tới và không được tính vào hàng ngũ các anh hùng Lương Sơn. </p><p>Mặc dù Tiều Cái không chính thức thuộc về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc vì trúng tên chết sớm ở trại Tăng Đầu, nhưng xét ra Tiều Cái là người lãnh tụ đầu tiên từ lúc Lương Sơn mới mở. Đối với các anh hùng Lương Sơn Bạc, từ Tống Giang trở đi, Tiều Cái là thủ lĩnh tối cao và nếu không vì cái chết của Tiều Cái, Tống Giang có thể không trở thành thủ lĩnh của Lương Sơn </p><p>108 thủ lĩnh Lương Sơn gồm có 36 vị sao Thiên Cương và 72 vị Địa sát, đứng đầu là <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Giang" title="Tống Giang">Tống Giang</a> (tức Tống <a href="/wiki/C%C3%B4ng_Minh" class="mw-disambig" title="Công Minh">Công Minh</a>) và cuối cùng là <a href="/wiki/%C4%90o%C3%A0n_C%E1%BA%A3nh_Tr%E1%BB%A5" title="Đoàn Cảnh Trụ">Đoàn Cảnh Trụ</a>. </p><p>Sau khi về hàng triều đình, quân Lương Sơn được điều đi chống quân nhà Liêu xâm phạm bờ cõi nhà Tống. Trở về, triều đình lại phái quân Lương Sơn đi đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa khác của Điền Hổ, Vương Khánh và Phương Lạp. </p><p>Khi đánh quân Liêu và các cuộc khởi nghĩa nông dân khác của Điền Hổ, Vương Khánh, quân Lương Sơn toàn thắng và không có tướng lĩnh nào tử trận. Tuy nhiên, khi đánh Phương Lạp, quân Lương Sơn bị tổn thất nặng. Trong 108 người, 5 người không tham dự cuộc chiến với Phương Lạp do được lệnh ở lại hoặc bị gọi về phục vụ triều đình; 103 người tham dự cuộc chiến với Phương Lạp thì có 59 người bị tử trận, 10 người ốm chết dọc đường, 7 người không trở về triều nhận quan tước, chỉ còn 27 người trở về kinh đô nhà Tống. </p><p>Trong 32 người phục vụ triều đình sau chiến dịch đánh Phương Lạp, 3 người bị bọn gian thần (<a href="/wiki/S%C3%A1i_Kinh" title="Sái Kinh">Sái Kinh</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Qu%C3%A1n" title="Đồng Quán">Đồng Quán</a>, <a href="/wiki/Cao_C%E1%BA%A7u" title="Cao Cầu">Cao Cầu</a>) trực tiếp hoặc gián tiếp sát hại là Tống Giang, Lư Tuấn Nghĩa, Lý Quỳ; 2 người tự vẫn theo là Ngô Dụng, Hoa Vinh; 12 người về tới kinh đô nhưng vẫn không nhận chức quan, bỏ về quê cũ hoặc đi làm đạo sĩ; 3 người nhận chức rồi sau đó từ chức vì không thích chốn quan trường nhiều gian thần; 12 người tiếp tục phục vụ triều đình. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Khái_quát_về_các_nhân_vật_trong_tác_phẩm"><span id="Kh.C3.A1i_qu.C3.A1t_v.E1.BB.81_c.C3.A1c_nh.C3.A2n_v.E1.BA.ADt_trong_t.C3.A1c_ph.E1.BA.A9m"></span>Khái quát về các nhân vật trong tác phẩm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Khái quát về các nhân vật trong tác phẩm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khái quát về các nhân vật trong tác phẩm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Về_hình_tượng,_tính_cách_nhân_vật"><span id="V.E1.BB.81_h.C3.ACnh_t.C6.B0.E1.BB.A3ng.2C_t.C3.ADnh_c.C3.A1ch_nh.C3.A2n_v.E1.BA.ADt"></span>Về hình tượng, tính cách nhân vật</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Về hình tượng, tính cách nhân vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Về hình tượng, tính cách nhân vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong bài giới thiệu về tác phẩm Thủy hử, giáo sư Lương Duy Thứ viết: </p> <dl><dd><i>... Có người cho rằng, giá trị cơ bản của Thủy hử là ở chỗ đã xây dựng được hàng loạt nhân vật hảo hán Trung Hoa võ nghệ cao cường, giàu lòng vị tha, xả thân vì nghĩa. Vì vậy, các hảo hán Lương Sơn đã được ca ngợi hết lời, là những người tượng trưng cho ước vọng của quần chúng nông dân thấp cổ bé họng, là những ông tiên ông Bụt bằng xương bằng thịt...</i></dd></dl> <dl><dd><i>Sự xuất hiện của các anh hùng Thủy hử là có lý. Giữa xã hội phong kiến,... hành động của họ nhiều lúc rất có ý nghĩa. Nhưng coi... tư tưởng và hành động của họ là chuẩn mực, là tấm gương sáng cho người đời noi theo thì lại hoàn toàn sai. Họ không thể là "bó đuốc soi đường cho nhân dân trong đêm trường trung cổ phong kiến". Trên thực tế của tác phẩm, đúng như Lỗ Tấn nhận xét, họ trả thù các quan lại, địa chủ cường hào, nhưng cũng có lúc xâm nhiễu nhân dân và hành động quá tay. Có những người may mắn được họ cứu giúp (như cha con Kim Thuý Liên, Thi Ân), nhưng cũng có những trường hợp bị chặt đầu vô cớ (19 người trong nhà Trương Đô giám<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, những người dân ra xem hành hình Tống Giang, những người vô tình qua Lương Sơn bị các hảo hán giết làm lễ ra mắt...). Họ giết người như ngoé và có lúc mở quán bánh bao nhân thịt người<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>... Tính vô nhân đạo trong hành động của không ít hảo hán Lương Sơn Bạc đã làm hoen ố mục tiêu mà họ đề ra ("thế thiên hành đạo"). Nhiều lúc, hành động và tư tưởng của họ không khác kẻ cướp là mấy. Họ phản kháng và trả thù hoàn toàn tự phát, chưa có lý trí tỉnh táo sáng suốt dẫn dắt, do đó thường sa vào tình trạng manh động, thô bạo, vô chính phủ.</i></dd></dl> <p>Xuất phát từ những lập luận đó, giáo sư Lương Duy Thứ không đồng tình với quan điểm của một số tác gia Trung Quốc: </p> <dl><dd><i>Không thể coi Tống Giang là "lãnh tụ cách mạng nông dân trong xã hội phong kiến" và Lý Quỳ là "hình tượng điển hình có tinh thần cách mạng kiên định nhất của nhân dân lao động" <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>...</i></dd></dl> <p>Giáo sư Lương Duy Thứ đưa ra dẫn chứng: </p> <dl><dd><i>Thực ra, từ lâu <a href="/wiki/L%E1%BB%97_T%E1%BA%A5n" title="Lỗ Tấn">Lỗ Tấn</a> đã chỉ ra tính chất vô nhân đạo của những hành động manh động, tự phát của các nhân vật Thủy hử. Ông viết: "Tôi rất quý Trương Phi thẳng thắn, không biết sợ cái gì... nhưng tôi căm thù Lý Quỳ, người giống Trương Phi nhưng đã không phân biệt trắng với đen và là kẻ sẵn sàng chặt đầu hàng loạt bằng cây rìu của mình"</i></dd></dl> <p>Trong tác phẩm Thủy hử, không phải anh hùng nào đang làm quan cho triều đình lên Lương Sơn cũng vì bị gian thần vu cáo, hãm hại như <a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a> mà có những trường hợp, chính các tướng lên Lương Sơn trước đặt họ vào tình thế buộc phải theo lên Lương Sơn. Kim sang thủ <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_Ninh" title="Từ Ninh">Từ Ninh</a> bị <a href="/wiki/Thang_Long" title="Thang Long">Thang Long</a> lừa lên Lương Sơn, đặt vào "hoàn cảnh đã rồi", muốn về cũng không được. Hay <a href="/wiki/L%C6%B0_Tu%E1%BA%A5n_Ngh%C4%A9a" title="Lư Tuấn Nghĩa">Lư Tuấn Nghĩa</a> bị <a href="/wiki/Ng%C3%B4_D%E1%BB%A5ng" title="Ngô Dụng">Ngô Dụng</a> lừa viết bài thơ phản trắc lên tường (4 chữ đầu câu ghép thành "Lư Tuấn Nghĩa phản") nên không còn đường chối cãi trước lời buộc tội. Chính vì vậy, khi lực lượng Thủy hử đánh Phương Lạp trở về, không phải ngẫu nhiên có sự phân hóa trong tư tưởng của họ, khi triều đình chia cắt thì mỗi người suy nghĩ và theo đuổi mục đích riêng, có những người lại phục vụ triều đình chứ không phải ai cũng tự sát vì nghĩa, chết theo "Tống ca ca" như Ngô Dụng và Hoa Vinh. </p><p>Phần đông các anh hùng Thủy hử, nhất là những người xuất thân chiến tướng, dường như chỉ biết chiến đấu, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng theo mệnh lệnh. Chính vì vậy, họ dễ bị triều đình lợi dụng, như <a href="/wiki/H%C3%A0n_T%C3%ADn" title="Hàn Tín">Hàn Tín</a> bị <a href="/wiki/L%C6%B0u_Bang" class="mw-redirect" title="Lưu Bang">Lưu Bang</a> lợi dụng để khi xong việc thì trừ bỏ. Đặc biệt sau khi quy hàng triều đình, họ chiến đấu miệt mài hết trận này đến trận khác, thắng trận và lập công không biết mệt mỏi như những cỗ máy và dường như cũng không đòi hỏi gì. Họ xả thân, chỉ biết tiến lên phía trước mà không biết rằng sau lưng mình, bọn gian thần Cao Cầu, Đồng Quán chỉ chờ họ giết xong giặc thì sẽ đâm lén họ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Về_hình_mẫu_các_nhân_vật"><span id="V.E1.BB.81_h.C3.ACnh_m.E1.BA.ABu_c.C3.A1c_nh.C3.A2n_v.E1.BA.ADt"></span>Về hình mẫu các nhân vật</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sửa đổi phần “Về hình mẫu các nhân vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Về hình mẫu các nhân vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>Xem thêm:</i> <a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a></dd></dl> <p>Tuy Thủy hử có sự đa dạng về tính cách và sở trường, sở đoản các nhân vật nhưng theo ý kiến các nhà nghiên cứu, trong đó có ý kiến của nhà phê bình <a href="/wiki/Kim_Th%C3%A1nh_Th%C3%A1n" title="Kim Thánh Thán">Kim Thánh Thán</a> đời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">nhà Thanh</a>, một số nhân vật trong <i>Thủy hử</i> có những nét tương đồng với nhân vật trong <a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a" title="Tam quốc diễn nghĩa">Tam Quốc Diễn Nghĩa</a> của <a href="/wiki/La_Qu%C3%A1n_Trung" title="La Quán Trung">La Quán Trung</a>. Đó là nguyên nhân chính để các nhà nghiên cứu khẳng định sự tham gia ở mức độ nhất định của La Quán Trung đối với tác phẩm Thủy hử. </p><p>Tống Giang, ngoài sự trung hiếu với triều đình, theo Kim Thánh Thán, còn mang nhiều nét của tính giả dối, giống như <a href="/wiki/L%C6%B0u_B%E1%BB%8B" title="Lưu Bị">Lưu Bị</a>. Ngô Dụng với trí thông minh tuyệt đỉnh rất giống <a href="/wiki/Gia_C%C3%A1t_L%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Gia Cát Lượng">Gia Cát Lượng</a>. Quan Thắng và Chu Đồng đều có hình ảnh phảng phất như <a href="/wiki/Quan_V%C5%A9" title="Quan Vũ">Quan Vũ</a>. <a href="/wiki/L%C3%BD_Qu%E1%BB%B3" title="Lý Quỳ">Lý Quỳ</a> có tính nóng và ngay thẳng giống <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Phi" title="Trương Phi">Trương Phi</a>... </p><p>Ngoài ra, tên một số nhân vật cũng mang những chữ gợi nhớ đến các nhân vật Tam Quốc Diễn Nghĩa. Lã Phương có biệt danh là "Tiểu Ôn hầu", cũng sử dụng hoạ kích như Lã Bố; Trong Tam Quốc, <a href="/wiki/Gia_C%C3%A1t_L%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Gia Cát Lượng">Gia Cát Lượng</a> có tên tự là Khổng Minh, trong Thủy hử có hai anh em họ Khổng là Khổng Minh và Khổng Lượng; Tiên phong <a href="/wiki/S%C3%A1ch_Si%C3%AAu" title="Sách Siêu">Sách Siêu</a> khoẻ mạnh nhưng bồng bột giống với nhân vật <a href="/wiki/M%C3%A3_Si%C3%AAu" title="Mã Siêu">Mã Siêu</a> của Tam Quốc... </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giá_trị_nghệ_thuật"><span id="Gi.C3.A1_tr.E1.BB.8B_ngh.E1.BB.87_thu.E1.BA.ADt"></span>Giá trị nghệ thuật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Sửa đổi phần “Giá trị nghệ thuật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giá trị nghệ thuật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong bài giới thiệu tác phẩm Thủy hử, giáo sư Lương Duy Thứ viết: </p> <dl><dd><i>Sức hấp dẫn kỳ lạ của Thủy hử chủ yếu do tài năng văn chương của Thi Nại Am. <a href="/wiki/Kim_Th%C3%A1nh_Th%C3%A1n" title="Kim Thánh Thán">Kim Thánh Thán</a> là một người mang nặng tư tưởng phong kiến đã phải thốt lên: "Những tên sao thiên cương, địa sát, xét ra không hợp đạo làm người, sao lại có áng văn viết ra lạ lùng dễ mê hoặc lòng người đến thế? Ta muốn dựng Thi Nại Am dậy mà hỏi cho ra?"</i></dd></dl> <p>Về mặt <a href="/w/index.php?title=K%E1%BA%BFt_c%E1%BA%A5u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kết cấu (trang không tồn tại)">kết cấu</a>, tác phẩm được độc giả đón nhận như hàng trăm <a href="/wiki/Truy%E1%BB%87n_ng%E1%BA%AFn" title="Truyện ngắn">truyện ngắn</a> ly kỳ, có thể đứng độc lập như những tác phẩm riêng lẻ, nhưng dưới ngòi bút của Thi Nại Am chúng được xâu chuỗi liền mạch thành một hệ thống hoàn chỉnh<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Kết cấu đó mang đặc sắc của những tác phẩm phát triển từ chuyện kể, và sợi dây quán xuyến toàn bộ tác phẩm là sự xung đột giữa chế độ phong kiến áp bức và tinh thần phản kháng mãnh liệt của các anh hùng hảo hán. </p><p>Từ những câu chuyện về các số phận đầy éo le trắc trở, như những dòng suối tuôn chảy về sông, Thủy hử đã dựng dậy vô số nhân vật có phong tục tập quán cũng như lời ăn tiếng nói của vùng thượng lưu và trung lưu sông <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>. Phải dụng công lắm Thi Nại Am mới xây dựng được những nhân vật không những có "suy nghĩ và hành động phù hợp với giai cấp xuất thân và địa vị xã hội" mà còn có cá tính muôn màu muôn vẻ, hình dáng và lời nói không ai giống ai trong thực tế cuộc đời. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng có những nhân vật chỉ được phác hoạ sơ và có những người chỉ thêm cho đủ số 108. </p><p>Trong số 108 hảo hán Lương Sơn có hơn một nửa là những "tôi trung con hiếu", những con người vốn sẵn lòng thờ phụng triều đình, nhưng "muốn làm nô lệ mà vẫn không được", họ phải đứng dậy, làm việc bất đắc dĩ "bức thướng Lương Sơn" (buộc phải lên Lương Sơn Bạc)<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Vốn là những người dân thấp cổ bé họng, không nuôi ảo tưởng gì đối với con đường công danh sự nghiệp phong kiến và sự phản kháng của họ chỉ nhằm tìm đường sống, nhưng những hảo hán Lương Sơn đã không thể thành công. Sự thất bại của họ cho thấy sự thực lịch sử là trong xã hội phong kiến, khởi nghĩa nông dân chỉ có thể hoặc bị thế lực thống trị đàn áp, hoặc trở thành công cụ thay triều đình đổi ngôi của chế độ phong kiến. </p><p>Tác phẩm xây dựng được tính cách nhân vật điển hình, rõ rệt, thậm chí dị biệt. Nếu Tống Giang coi việc làm phản là tội "đáng diệt chín họ" và con đường đến với Lương Sơn quanh co, day dứt bao nhiêu, thì Lý Quỳ lại xem đó là việc đương nhiên và việc gia nhập chốn thủy hử (bến nước) của họ Lý lại đơn giản bấy nhiêu. Ngay trong một nhân vật, khi hoàn cảnh sống và địa vị xã hội thay đổi, tính cách cũng thay đổi theo, như Lâm Xung vốn là người hiền lành nhẫn nhục, nhưng khi ở miếu Thổ thần, hiểu thấu sự nham hiểm và tàn bạo của đám quan trên, ông lại trở nên ngỗ ngược, ngang tàng. Về nỗ lực xây dựng cá tính của những hình tượng nghệ thuật, Thủy hử đã vượt thoát khỏi những khuôn sáo "tính cách có sẵn", "lý tưởng hóa" của các tác phẩm cổ điển, tạo nên những cá tính sinh động và có sức thuyết phục độc giả. </p><p>Theo giáo sư Lương Duy Thứ, <i>văn chương của Thủy hử không "dệt gấm thêu hoa" như <a href="/w/index.php?title=T%C3%A2y_S%C6%B0%C6%A1ng_k%C3%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tây Sương ký (trang không tồn tại)">Tây Sương ký</a>, không "nhả ngọc phun châu" như <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_l%C3%A2u_m%E1%BB%99ng" title="Hồng lâu mộng">Hồng Lâu Mộng</a>, mà là "nhạc trỗi chuông ngân", hùng hồn, dồn dập. Văn chương của Thủy hử gần gũi với truyện kể dân gian. Tác phẩm Thủy hử giữ được tính sống động của nhân vật trong ngôn ngữ gần gũi với đời sống hằng ngày, trong lối hành văn ít trang sức tô điểm</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_chuẩn_xác_lịch_sử"><span id="S.E1.BB.B1_chu.E1.BA.A9n_x.C3.A1c_l.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Sự chuẩn xác lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Sửa đổi phần “Sự chuẩn xác lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự chuẩn xác lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Khởi nguồn của <i>Thủy hử truyện</i> là các truyện kể, huyền tích dân gian về cuộc đời và hành vi của các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc, thêm vào đó, cũng tồn tại nhiều văn bản truyện Thủy hử khác nhau nên có thể nói, tính xác thực về mặt lịch sử của tiểu thuyết này là không cao. Một trong những ví dụ rõ ràng nhất là trên thực tế, <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1p" title="Phương Lạp">Phương Lạp</a> chưa từng bị tiêu diệt bởi quân lực của Lương Sơn. <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1p" title="Phương Lạp">Phương Lạp</a> đã thực sự xưng đế và bị tiêu diệt bởi những đội quân khác của triều đình nhà Tống chứ không phải quân <a href="/wiki/L%C6%B0%C6%A1ng_S%C6%A1n_B%E1%BA%A1c" title="Lương Sơn Bạc">Lương Sơn Bạc</a>. </p><p>Theo <i><a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_s%E1%BB%AD" title="Tống sử">Tống sử</a></i>, tháng 2 năm 1121 (Tuyên Hòa thứ 3) thời <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Huy_T%C3%B4ng" title="Tống Huy Tông">Tống Huy Tông</a>, Tống Giang ở Hoài Nam tấn công Hoài Dương quân, triều đình sai tướng đánh dẹp, Tống Giang lại tấn công Kinh Đông, tiến vào ranh giới Sở Châu, Hải Châu; triều đình sai tri châu là <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Th%C3%BAc_D%E1%BA%A1" title="Trương Thúc Dạ">Trương Thúc Dạ</a> chiêu hàng được Tống Giang.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Cũng theo Tống sử, Tống Giang khởi nghĩa ở Hà Sóc, cướp bóc 10 quận, quan quân không dám chống lại. Tống Giang đánh tiếng sắp đến tấn công, Trương Thúc Dạ sai gián điệp dò xét, biết quân Tống Giang ở bờ biển cướp hơn 10 thuyền lớn để chở những thứ giành được. Vì thế Trương Thúc Dạ mộ tử sĩ được 1000 người, đặt mai phục gần thành, rồi sai khinh binh đến bờ biển, dẫn dụ quân Tống Giang đến đánh. Trước Trương Thúc Dạ đã cho những binh lính khỏe mạnh mai phục bên bờ biển, chờ khi binh lính hợp lại, nổi lửa đốt thuyền của Tống Giang. Quân Tống Giang thấy thuyền mình bị đốt, đều không còn ý chí chiến đấu, phục binh của Trương Thúc Dạ thừa cơ tấn công, bắt được phó thủ lĩnh của Tống Giang, Tống Giang bèn đầu hàng.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Không có gì giống như được đề cập trong Thủy hử. Tống sử lại chép Tống Giang cướp bóc ở Kinh Đông, quan Tư Chính điện học sĩ là <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A7u_M%C3%B4ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hầu Mông (trang không tồn tại)">Hầu Mông</a> dâng thư nói rằng: "<i>Tống Giang có ba mươi sáu người hoành hành ở vùng Tề, Ngụy, quan quân có hàng vạn cũng không dám chống lại, tài năng ắt hơn người. Hiện nay giặc cướp ở Thanh Khê đang nổi lên, chẳng bằng tha tội cho Tống Giang, sai đi đánh <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1p" title="Phương Lạp">Phương Lạp</a> để chuộc tội</i>".<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Trong một nhận định khác về sự chân xác của Thủy hử truyện, <a href="/wiki/L%E1%BB%97_T%E1%BA%A5n" title="Lỗ Tấn">Lỗ Tấn</a> viết: </p> <dl><dd></dd></dl> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: &#39;Times New Roman&#39;, Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">"... <i>Nguyên bản </i>Thủy hử truyện<i> nay không còn, bộ </i>Thủy hử<i> lưu hành hiện nay có hai loại, một loại 70 hồi, một loại trên 70 hồi. Loại trên 70 hồi cũng bắt đầu từ chuyện Hồng thái uý lạc bước vào điện ma vương rồi sau đó 108 người tụ về Lương Sơn Bạc, đánh người cướp của, cuối cùng nhận lệnh chiêu an, được phái đi đánh dẹp giặc Liêu, bình định Điền Hổ, Vương Khánh, bắt được Phương Lạp (lãnh tụ các cuộc khởi nghĩa nông dân cùng thời) lập công lớn. Cuối cùng triều đình nghi kỵ, bắt Tống Giang uống thuốc độc mà chết, rồi hóa thành thần. Còn chuyện chiêu an thì vốn là cách nghĩ của người cuối Tống đầu Nguyên, bởi vì lúc này xã hội loạn lạc, quân lính áp chế nhân dân, những người dân hòa bình thì nhẫn nhục chịu đựng, những người không hòa bình thì ly khai làm giặc. Kẻ làm giặc một mắt chống cự với quân lính, quân lính không thắng nổi họ, mặt khác cướp bóc nhân dân, tất nhiên nhân dân thường xuyên bị họ nhũng nhiễu. Nhưng một khi giặc ngoại xâm đến, quân lính không chống cự nổi, nhân dân vốn căm ghét ngoại tộc xâm lược, liền nghĩ đến chuyện dùng bọn giặc cướp đã chiến thắng quân lính để chống xâm lược, bởi vậy giặc cướp lúc này lại trở thành kẻ hành đạo. Còn như chuyện Tống Giang uống thuốc độc tự sát thì lại do người đầu Minh thêm vào. Minh Thái Tổ, sau khi nhất thống thiên hạ đã sinh lòng nghi kỵ các công thần, ra tay chém giết, những kẻ giữ được trọn vẹn không nhiều. Để tỏ lòng đồng tình với những công thần bị sát hại, nhân dân đã thêm vào chuyện Tống Giang uống thuốc độc tự sát rồi hóa thành thần. Đó âu cũng là chỗ khiếm khuyết có thực, một ví dụ thường thấy về cách quyết "đoàn viên" của tiểu thuyết".</i> </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: &#39;Times New Roman&#39;, Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_bản_dịch_ra_ngôn_ngữ_khác"><span id="C.C3.A1c_b.E1.BA.A3n_d.E1.BB.8Bch_ra_ng.C3.B4n_ng.E1.BB.AF_kh.C3.A1c"></span>Các bản dịch ra ngôn ngữ khác</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Sửa đổi phần “Các bản dịch ra ngôn ngữ khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các bản dịch ra ngôn ngữ khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thủy hử được dịch ra nhiều thứ tiếng, trong đó có <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a>. Bản dịch tiếng Việt đầu tiên là của Á Nam <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Tu%E1%BA%A5n_Kh%E1%BA%A3i" title="Trần Tuấn Khải">Trần Tuấn Khải</a>, có văn phong hàn lâm và hiện được cho là bản dịch chính thức để dùng trong nghiên cứu và giảng dạy. Một bản dịch sau, không có những hồi cuối của La Quán Trung, do <a href="/wiki/M%E1%BB%99ng_B%C3%ACnh_S%C6%A1n" title="Mộng Bình Sơn">Mộng Bình Sơn</a> dịch, có giọng văn sát với truyện anh hùng, phiêu lưu, mạo hiểm hơn và do đó quen thuộc hơn với người bình dân. </p><p>Bản tiếng Anh đầu tiên do <a href="/wiki/Pearl_S._Buck" title="Pearl S. Buck">Pearl Buck</a>- nữ nhà văn Mỹ từng đoạt giải Nobel Văn học- dịch và mang tựa là <i>All men are brothers</i> (<i>Mọi người là anh em</i>, lấy ý tứ của câu <i>Tứ hải giai huynh đệ</i>, nghĩa đen: <i>bốn bể là anh em</i>). </p><p>Bản dịch ra tiếng Pháp lấy tên là <i>Les chevaliers Chinois</i> (Hiệp sĩ Trung Hoa). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tác_phẩm_diễn_sinh"><span id="T.C3.A1c_ph.E1.BA.A9m_di.E1.BB.85n_sinh"></span>Tác phẩm diễn sinh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Sửa đổi phần “Tác phẩm diễn sinh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tác phẩm diễn sinh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thủy_hử_hậu_truyện"><span id="Th.E1.BB.A7y_h.E1.BB.AD_h.E1.BA.ADu_truy.E1.BB.87n"></span><i><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_h%E1%BA%ADu_truy%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thủy hử hậu truyện (trang không tồn tại)">Thủy hử hậu truyện</a></i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Sửa đổi phần “Thủy hử hậu truyện”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thủy hử hậu truyện"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i><b><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_h%E1%BA%ADu_truy%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thủy hử hậu truyện (trang không tồn tại)">Thủy hử hậu truyện</a></b></i> của Trần Thầm nói về chuyện các thủ lĩnh còn sống sót cùng hậu duệ của Lương Sơn Bạc một lần nữa nổi dậy, chống gian thần, kháng quân Kim. Cuối truyện, các thủ lĩnh Lương Sơn rút về quần đảo Xiêm La, <a href="/wiki/L%C3%BD_Tu%E1%BA%A5n" class="mw-disambig" title="Lý Tuấn">Lý Tuấn</a> trở thành quốc vương Xiêm La, xưng thần với nhà Tống. Đây được xem là hình tượng của <a href="/wiki/Tr%E1%BB%8Bnh_Th%C3%A0nh_C%C3%B4ng" title="Trịnh Thành Công">Trịnh Thành Công</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tục_Thủy_hử"><span id="T.E1.BB.A5c_Th.E1.BB.A7y_h.E1.BB.AD"></span><i><a href="/wiki/T%E1%BB%A5c_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Tục Thủy hử">Tục Thủy hử</a></i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Sửa đổi phần “Tục Thủy hử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tục Thủy hử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tương truyền La Quán Trung là học trò của Thi Nại Am. Sau khi Thi Nại Am đã sáng tác xong 70 hồi truyện <i>Thủy hử</i>, <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng" title="Nguyên Huệ Tông">vua nhà Nguyên</a> đọc xong truyện đã nổi giận bắt giam Thi Nại Am và hạ lệnh phải viết tiếp đoạn sau, kể về việc Lương Sơn Bạc bị dẹp, nếu không sẽ bị xử tội. Thi Nại Am lo lắng, bèn cho gọi học trò là La Quán Trung tới nhà lao cùng bàn bạc. Hai người cùng nhau thống nhất ý tưởng viết tiếp về việc thất bại của quân Tống Giang. Sau một năm, phần Tục của <i>Thủy hử</i> hoàn thành, hai thầy trò mang dâng <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng" title="Nguyên Huệ Tông">vua Nguyên</a>. <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng" title="Nguyên Huệ Tông">Vua Nguyên</a> xem xong rất bằng lòng, hạ lệnh thả Thi Nại Am. </p><p>Nội dung của bộ phận được cho là <b>Tục Thủy hử</b> kể về quá trình tổn thất, tan rã hoàn toàn của các anh hùng Lương Sơn Bạc. Lương Sơn Bạc phát triển đến cực thịnh ở hồi 70 với việc tập hợp đủ 108 vị anh hùng được phân thứ hạng và nhiệm vụ ở Lương Sơn. Triều đình nhà Tống nhiều lần phát quân đi đánh dẹp đều bị quân khởi nghĩa đánh bại. Thái úy Cao Cầu đích thân cầm quân đi dẹp, bị quân Lương Sơn bắt sống. Tuy nhiên, do thủ lĩnh Tống Giang mang nặng tư tưởng trung quân ái quốc nên đã sai thả Cao Cầu và xin được về quy thuận triều đình. Dù bị nhiều ý kiến phản đối (nhất là Võ Tòng và Lý Quỳ), Tống Giang vẫn quyết ý dẫn các thủ hạ về quy hàng khi được triều đình chiêu an. </p><p>Sau khi về hàng triều đình, quân Lương Sơn được điều đi chống quân nhà Liêu xâm phạm bờ cõi nhà Tống. Quân Lương Sơn thắng quân Liêu liên tiếp nhiều trận (chiếm được Đàn Châu, Kế Châu, Bá Châu, U Châu), sắp tiến đến kinh đô nước Liêu thì vua Huy Tông theo lời các gian thần, chấp thuận cho nước Liêu giảng hoà và hạ lệnh Tống Giang rút quân. </p><p>Trở về, triều đình lại phái quân Lương Sơn đi đánh dẹp cuộc khởi nghĩa Phương Lạp. Với đội ngũ thiện chiến, tài năng, quân Lương Sơn dưới cờ hiệu của triều đình nhà Tống đã dẹp được cuộc khởi nghĩa quy mô lớn này. Khi đánh quân Liêu, họ toàn thắng và không có tướng lãnh nào tử vong. Sự suy giảm quân số chỉ diễn ra khi quân Lương Sơn đụng độ quân Phương Lạp. Cho tới khi đánh bại quân khởi nghĩa này và bắt sống thủ lĩnh Phương Lạp, các anh hùng Lương Sơn Bạc bị tổn thất rất nhiều. </p><p>Trên thực tế, bộ phận được xác định là viết thêm về sau là phần nội dung quân Lương Sơn bình định hai cuộc khởi nghĩa khác do Điền Hổ và Vương Khánh lãnh đạo. Hai phần được sắp xếp sau đánh Liêu và trước đánh Phương Lạp. Trong quá trình này, quân Lương Sơn cũng thu hàng nhiều hảo hán thuộc hai lực lượng trên và hầu hết các tướng lĩnh mới đều tử trận. Khi Viên Vô Nhai sửa chữa đã gạt bỏ hoàn toàn các nhân vật mới ra khỏi nội dung đánh Phương Lạp. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đãng_khấu_chí"><span id=".C4.90.C3.A3ng_kh.E1.BA.A5u_ch.C3.AD"></span><i><a href="/wiki/%C4%90%C3%A3ng_kh%E1%BA%A5u_ch%C3%AD" title="Đãng khấu chí">Đãng khấu chí</a></i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Sửa đổi phần “Đãng khấu chí”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đãng khấu chí"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Truyện <i><b><a href="/wiki/%C4%90%C3%A3ng_kh%E1%BA%A5u_ch%C3%AD" title="Đãng khấu chí">Đãng khấu chí</a></b></i> của Du Vạn Xuân đời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">nhà Thanh</a>. Du Vạn Xuân theo quan điểm phong kiến, đứng về phía triều đình, cho rằng truyện <i>Thủy hử</i> quá tai hại đối với xã hội vì nó kích động nhân dân chống đối triều đình và những cái chết oan uổng của các anh hùng Lương Sơn sau khi quy hàng <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%E1%BB%91ng" title="Nhà Tống">nhà Tống</a> khiến nhân dân thương xót "những kẻ làm loạn". Vì vậy mãi tới thế kỷ 19, Du Vạn Xuân mới viết <i>Đãng khấu chí</i> (nghĩa là: <i>kể chuyện dẹp giặc cướp</i>) nhằm mục đích <i>viết lại</i> Hậu Thủy hử, nội dung kể về việc các anh hùng Lương Sơn Bạc bị triều đình đánh dẹp thẳng tay và họ đã bị tiêu diệt chứ không khiến triều đình phải chiêu an. Họ bị mô tả như quân cường khấu, vô đạo, trái nghĩa. Tuy nhiên, khi <i>Đãng khấu chí</i> ra đời, <i>Hậu Thủy hử</i> đã quá phổ biến, đã in sâu trong tâm trí độc giả 500 năm và vì vậy, <i>Đãng khấu chí</i> rất ít được biết tới. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kim_Bình_Mai"><span id="Kim_B.C3.ACnh_Mai"></span><i><a href="/wiki/Kim_B%C3%ACnh_Mai" title="Kim Bình Mai">Kim Bình Mai</a></i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Sửa đổi phần “Kim Bình Mai”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kim Bình Mai"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Truyện <i><b><a href="/wiki/Kim_B%C3%ACnh_Mai" title="Kim Bình Mai">Kim Bình Mai</a></b></i> của Tiếu Tiếu Sinh bắt nguồn từ một chi tiết trong Thủy hử, tích <a href="/wiki/V%C3%B5_T%C3%B2ng" title="Võ Tòng">Võ Tòng</a> giết chị dâu Phan Kim Liên để trả thù anh Võ Đại. Ba chữ trong tựa là tên ba nhân vật trong đó Kim là Phan Kim Liên, chị dâu Võ Tòng (Võ Tòng là một nhân vật trong Thủy hử), Lý Bình Nhi và Bàng Xuân Mai. Có người coi Kim Bình Mai là <i>danh tác thứ năm</i>, có người xếp Kim Bình Mai vào hàng <i>tứ đại danh tác</i> thay vì <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_l%C3%A2u_m%E1%BB%99ng" title="Hồng lâu mộng">Hồng lâu mộng</a>.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hậu_Thủy_hử_truyện"><span id="H.E1.BA.ADu_Th.E1.BB.A7y_h.E1.BB.AD_truy.E1.BB.87n"></span><i><a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%ADu_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_truy%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hậu Thủy hử truyện (trang không tồn tại)">Hậu Thủy hử truyện</a></i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Sửa đổi phần “Hậu Thủy hử truyện”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hậu Thủy hử truyện"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trong_điện_ảnh"><span id="Trong_.C4.91i.E1.BB.87n_.E1.BA.A3nh"></span>Trong điện ảnh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Sửa đổi phần “Trong điện ảnh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trong điện ảnh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thủy hử đã đi sâu vào tiềm thức của nhiều người dân Trung Quốc nói riêng và Đông Á nói chung. Từ thập niên 80 của thế kỷ 20, đoàn làm phim tỉnh <a href="/wiki/S%C6%A1n_%C4%90%C3%B4ng" title="Sơn Đông">Sơn Đông</a> đã dựng phim Thủy hử, kể về giai đoạn hình thành và phát triển của Lương Sơn Bạc và kết thúc ở hồi 70 khi các anh hùng Lương Sơn tụ tập đủ, phân chia ngôi thứ. Vai chính Tống Giang do diễn viên nổi tiếng <a href="/wiki/B%C3%A0o_Qu%E1%BB%91c_An" title="Bào Quốc An">Bào Quốc An</a> (người thủ vai <a href="/wiki/T%C3%A0o_Th%C3%A1o" title="Tào Tháo">Tào Tháo</a> trong phim <a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_1994)" title="Tam quốc diễn nghĩa (phim truyền hình 1994)">Tam Quốc Diễn Nghĩa</a>) đóng. </p><p>Tới cuối thập kỷ 90 của thế kỷ 20, hãng phim truyền hình Trung Quốc dựng phim Thủy hử, dài 43 tập, kể đầy đủ về sự hình thành cho tới khi thất bại của Lương Sơn Bạc. Vai chính Tống Giang do diễn viên nổi tiếng khác là <a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_Tuy%E1%BA%BFt_Ki%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý Tuyết Kiện (trang không tồn tại)">Lý Tuyết Kiện</a> đóng. Đặc biệt, bộ phim còn có sự tham gia của nhà chỉ đạo võ thuật nổi tiếng <a href="/wiki/Vi%C3%AAn_H%C3%B2a_B%C3%ACnh" title="Viên Hòa Bình">Viên Hòa Bình</a>. Bộ phim này đã được coi là bản thành công nhất về phim Thủy Hử cho đến nay, ngoài ra bài nhạc Hảo Hán Ca do Lưu Hoan trình bày cũng được khán giả yêu thích và đón nhận vì toát lên được khí khái của các anh hùng hảo hán. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>&#93;</sup> </p><p>Hãng phim truyện <a href="/wiki/TVB" title="TVB">TVB</a> của Hong Kong cũng đã dựng phim <i>Lâm Xung</i> gồm 20 tập, chỉ đề cập tới một số nhân vật Thủy hử là Lâm Xung, Lỗ Trí Thâm, Thời Thiên, Yến Thanh, Lư Tuấn Nghĩa, Lý Sư Sư, Cao Cầu và vua Huy Tông. </p><p>Vào năm 2011, một bộ phim Thủy hử mới được ra đời, gọi là <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_2011)" title="Thủy hử (phim truyền hình 2011)">Tân Thủy hử</a>. Bộ phim truyền hình này được dàn dựng công phu và quy tụ nhiều ngôi sao hàng đầu điện ảnh <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> (<a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%C6%A1ng_H%C3%A0m_D%C6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trương Hàm Dư (trang không tồn tại)">Trương Hàm Dư</a> trong vai <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Giang" title="Tống Giang">Tống Giang</a>, <a href="/wiki/Nghi%C3%AAm_Khoan" class="mw-redirect" title="Nghiêm Khoan">Nghiêm Khoan</a> trong vai <a href="/wiki/Y%E1%BA%BFn_Thanh" title="Yến Thanh">Yến Thanh</a>, <a href="/wiki/Cao_H%E1%BB%95" title="Cao Hổ">Cao Hổ</a> trong vai <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%AD" title="Dương Chí">Dương Chí</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93_%C4%90%C3%B4ng" title="Hồ Đông">Hồ Đông</a> trong vai <a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a>,...)., bộ phim này đã tạo dựng rõ hình tượng các anh hùng Lương Sơn hơn phim trong đó Tống Giang do Lý Tuyết Kiện thủ vai. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">Theo cuốn <i>145 nghi án của muôn đời</i>, tác giả: Thi Tuyên Viên, Lâm Diệu Thâm, Hứa Ngôn Lập - biên dịch Nguyễn Văn Ái (dịch theo nguyên bản Hán ngữ của Nhà xuất bản Trung Châu cổ tịch năm 1996), Nhà xuất bản phụ nữ phát hành năm 2001, trang 551</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ctext.org/library.pl?if=gb&amp;res=4608&amp;remap=gb">Lý Trác Ngô tiên sinh phê bình Trung nghĩa Thủy hử truyện</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://book.douban.com/subject/1854151/">Kim Thánh Thán phê bình bản Thủy hử truyện</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">Vương Tĩnh Vũ, <i>Kim Thánh Thán đích sinh bình cập kỳ Văn học phê bình</i> (金圣叹的生平及其文学批评), Nhà xuất bản Cổ tịch Thượng Hải, Thượng Hải, 2004. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/7532534138" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 7532534138</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Lương Duy Thứ, trong lời nói đầu truyện Thủy hử, Nhà xuất bản Văn học, 1988</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">Chính Tống Huy Tông là người làm mất nhà Bắc Tống</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Bị Võ Tòng giết</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">Tôn Nhị Nương</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">Quan điểm do Sở nghiên cứu văn học Trung Quốc trong sách "Lịch sử văn học Trung Quốc", bản dịch của Nhà xuất bản Văn học</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">Mục từ <i>Thủy hử</i>, trong cuốn <i>Từ điển văn học (bộ mới), Nhà xuất bản Thế giới, H. 2005, trang 1702.</i></span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">Mục từ <i>Thủy hử</i> trong cuốn <i>101 vẻ đẹp văn chương thế giới và Việt Nam</i>, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, H. 2006.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/zh:%E5%AE%8B%E5%8F%B2/%E5%8D%B7022" class="extiw" title="s:zh:宋史/卷022">Tống sử, quyển 22: Tống Huy Tông quyển 4</a>: 淮南盜宋江等犯淮陽軍,遣將討捕,又犯京東、河北,入楚、海州界,命知州張叔夜招降之。</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/zh:%E5%AE%8B%E5%8F%B2/%E5%8D%B7353#張叔夜" class="extiw" title="s:zh:宋史/卷353">Tống sử, quyển 353: Trương Thúc Dạ truyện</a>: 宋江起河朔,轉略十郡,官軍莫敢嬰其鋒。聲言將至,叔夜使間者覘所向,賊徑趨海瀕,劫鉅舟十餘,載鹵獲。於是募死士得千人,設伏近城,而出輕兵距海,誘之戰。先匿壯卒海旁,伺兵合,舉火焚其舟。賊聞之,皆無鬥志,伏兵乘之,擒其副賊,江乃降。</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/zh:%E5%AE%8B%E5%8F%B2/%E5%8D%B7351#侯蒙" class="extiw" title="s:zh:宋史/卷351">Tống sử, quyển 351: Hầu Mông truyện</a>: 宋江寇京東,蒙上書言:「江以三十六人橫行齊、魏,官軍數萬無敢抗者,其才必過人。今青溪盜起,不若赦江,使討方臘以自贖。」</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFPhan_Văn_Các1999" class="citation book cs1">Phan Văn Các (1999). <i>Kim Bình Mai (Lời giới thiệu)</i>. Nhà xuất bản Văn học.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Kim+B%C3%ACnh+Mai+%28L%E1%BB%9Di+gi%E1%BB%9Bi+thi%E1%BB%87u%29&amp;rft.pub=Nh%C3%A0+xu%E1%BA%A5t+b%E1%BA%A3n+V%C4%83n+h%E1%BB%8Dc&amp;rft.date=1999&amp;rft.au=Phan+V%C4%83n+C%C3%A1c&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATh%E1%BB%A7y+h%E1%BB%AD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Tứ đại danh tác của Trung Quốc bao gồm: <a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a" title="Tam quốc diễn nghĩa">Tam Quốc diễn nghĩa</a> của <a href="/wiki/La_Qu%C3%A1n_Trung" title="La Quán Trung">La Quán Trung</a>; <b>Thủy hử</b> của <a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a> và La Quán Trung; <a href="/wiki/T%C3%A2y_du_k%C3%BD" title="Tây du ký">Tây Du Ký</a> của <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Th%E1%BB%ABa_%C3%82n" title="Ngô Thừa Ân">Ngô Thừa Ân</a> và <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_l%C3%A2u_m%E1%BB%99ng" title="Hồng lâu mộng">Hồng Lâu Mộng</a> của <a href="/wiki/T%C3%A0o_Tuy%E1%BA%BFt_C%E1%BA%A7n" title="Tào Tuyết Cần">Tào Tuyết Cần</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Hậu Thủy hử">Hậu Thủy hử</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%A3ng_kh%E1%BA%A5u_ch%C3%AD" title="Đãng khấu chí">Đãng khấu chí</a> (Kết Thủy tử toàn truyện)</li> <li><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_th%E1%BB%A7_l%C4%A9nh_L%C6%B0%C6%A1ng_S%C6%A1n_B%E1%BA%A1c" title="Danh sách thủ lĩnh Lương Sơn Bạc">Danh sách các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=All_Men_Are_Brothers_(film)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="All Men Are Brothers (film) (trang không tồn tại)">Tứ hải giai huynh đệ</a> phim 1975</li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Water_Margin_(film)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Water Margin (film) (trang không tồn tại)">Phim 1972</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%B5%92%E4%BC%A0_(1973%E5%B9%B4%E7%94%B5%E8%A7%86%E5%89%A7)" class="extiw" title="zh:水浒传 (1973年电视剧)">Phim 1973</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3%C2%B7%E5%A4%A9%E5%91%BD%E4%B9%8B%E8%AA%93" class="extiw" title="zh:水滸傳·天命之誓">Phim 1989</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%B5%92_(%E7%94%B5%E8%A7%86%E5%89%A7)" class="extiw" title="zh:水浒 (电视剧)">Phim 1983</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3%E4%B9%8B%E8%8B%B1%E9%9B%84%E6%9C%AC%E8%89%B2" class="extiw" title="zh:水滸傳之英雄本色">Phim 1993</a></li> <li><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E6%BC%94%E6%AD%A6" class="extiw" title="ja:水滸演武">Game 1995</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_1998)" title="Thủy hử (phim truyền hình 1998)">Thủy hử (phim truyền hình 1998)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Troublesome_Night_16&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Troublesome Night 16 (trang không tồn tại)">Phim Hồng Kông 2002</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E7%84%A1%E9%96%93%E9%81%93" class="extiw" title="zh:水滸無間道">Phim 2002</a> của <a href="/wiki/TVB" title="TVB">TVB</a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/AKABOSHI%EF%BC%8D%E7%95%B0%E8%81%9E%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3%EF%BC%8D" class="extiw" title="zh:AKABOSHI-異聞水滸傳-">Phim 2009</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hero:_108&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hero: 108 (trang không tồn tại)">Phim TV 2010</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_2011)" title="Thủy hử (phim truyền hình 2011)">Thủy hử (phim truyền hình 2011)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hình_ảnh"><span id="H.C3.ACnh_.E1.BA.A3nh"></span>Hình ảnh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Sửa đổi phần “Hình ảnh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hình ảnh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Shuihu.png/79px-Shuihu.png" decoding="async" width="79" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Shuihu.png/118px-Shuihu.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Shuihu.png/158px-Shuihu.png 2x" data-file-width="170" data-file-height="258" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu1.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Shuihu1.PNG/77px-Shuihu1.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Shuihu1.PNG/116px-Shuihu1.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Shuihu1.PNG/155px-Shuihu1.PNG 2x" data-file-width="1310" data-file-height="2030" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu2.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Shuihu2.PNG/78px-Shuihu2.PNG" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Shuihu2.PNG/116px-Shuihu2.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Shuihu2.PNG/155px-Shuihu2.PNG 2x" data-file-width="1640" data-file-height="2533" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu3.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Shuihu3.PNG/77px-Shuihu3.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Shuihu3.PNG/116px-Shuihu3.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Shuihu3.PNG/155px-Shuihu3.PNG 2x" data-file-width="1630" data-file-height="2525" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu4.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Shuihu4.PNG/78px-Shuihu4.PNG" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Shuihu4.PNG/116px-Shuihu4.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Shuihu4.PNG/155px-Shuihu4.PNG 2x" data-file-width="1630" data-file-height="2517" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu5.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shuihu5.PNG/77px-Shuihu5.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shuihu5.PNG/116px-Shuihu5.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Shuihu5.PNG/154px-Shuihu5.PNG 2x" data-file-width="1626" data-file-height="2530" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu6.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Shuihu6.PNG/77px-Shuihu6.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Shuihu6.PNG/116px-Shuihu6.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Shuihu6.PNG/155px-Shuihu6.PNG 2x" data-file-width="1633" data-file-height="2530" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu7.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shuihu7.PNG/77px-Shuihu7.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shuihu7.PNG/116px-Shuihu7.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shuihu7.PNG/155px-Shuihu7.PNG 2x" data-file-width="1630" data-file-height="2521" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu8.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Shuihu8.PNG/77px-Shuihu8.PNG" decoding="async" width="77" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Shuihu8.PNG/116px-Shuihu8.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Shuihu8.PNG/155px-Shuihu8.PNG 2x" data-file-width="1630" data-file-height="2525" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu9.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Shuihu9.PNG/78px-Shuihu9.PNG" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Shuihu9.PNG/117px-Shuihu9.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Shuihu9.PNG/155px-Shuihu9.PNG 2x" data-file-width="1637" data-file-height="2525" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Shuihu10.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Shuihu10.PNG/78px-Shuihu10.PNG" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Shuihu10.PNG/117px-Shuihu10.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Shuihu10.PNG/155px-Shuihu10.PNG 2x" data-file-width="1637" data-file-height="2525" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Thủy hử - Thi Nại Am, Nhà xuất bản Văn học, 1988, bản dịch của <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Tu%E1%BA%A5n_Kh%E1%BA%A3i" title="Trần Tuấn Khải">Trần Tuấn Khải</a> - Lương Duy Thứ giới thiệu</li> <li>Hậu Thủy hử - Thi Nại Am và La Quán Trung, Nhà xuất bản Văn học, 1999, bản dịch của Ngô Đức Thọ và Nguyễn Thuý Nga - Ngô Đức Thọ giới thiệu.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Water_Margin?uselang=vi">Thủy hử</a></b></i>.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/38px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/57px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/76px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikisource" title="Wikisource">Wikisource</a> có văn bản gốc liên quan đến bài viết: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://vi.wikisource.org/wiki/zh:%E6%B0%B4%E6%BB%B8%E5%82%B3" class="extiw" title="s:zh:水滸傳">Thủy hử</a></b></i></div></div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/15875">Water Margin (Chinese novel)</a> tại <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.luongsonbac.com/ttc/index.php?do=noidung&amp;bid=1390&amp;cid=43&amp;page=1"><i>Nghiên cứu Thủy hử</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://petrotimes.vn/vi-sao-thi-nai-am-viet-hau-thuy-hu-243841.html"><i>Vì sao Thi Nại Am viết Hậu Thủy Hử</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nguoiduatin.vn/ba-doi-bi-cam-vi-thuy-hu-bia-qua-nhieu-a2799.html"><i>Ba đời bị câm vì Thủy Hử bịa quá nhiều</i></a></li> <li>Bill Jenner, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://evan.com.vn/News/doi-song-van-nghe/2007/06/3B9AD90A/"><i>Nghi ngờ giá trị tinh thần của "Thủy hử"</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070629122937/http://www.evan.com.vn/News/doi-song-van-nghe/2007/06/3B9AD90A/">Lưu trữ</a> 2007-06-29 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Thủy_hử_của_Thi_Nại_Am" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Bản mẫu:Thủy hử"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Thủy hử (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Thủy_hử_của_Thi_Nại_Am" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Thủy hử</a> của <a href="/wiki/Thi_N%E1%BA%A1i_Am" title="Thi Nại Am">Thi Nại Am</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tác phẩm văn học</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/Kim_B%C3%ACnh_Mai" title="Kim Bình Mai">Kim Bình Mai</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_Nh%E1%BA%A1c_to%C3%A0n_truy%E1%BB%87n" title="Thuyết Nhạc toàn truyện">Thuyết Nhạc toàn truyện</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tuồng</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Peach_Flower_Village&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peach Flower Village (trang không tồn tại)">Peach Flower Village</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_Qing_Ding_Pearl&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Qing Ding Pearl (trang không tồn tại)">The Qing Ding Pearl</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Phim</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thủy hử (phim) (trang không tồn tại)">Thủy hử</a></i> (1972)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=All_Men_Are_Brothers:_Blood_of_the_Leopard&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="All Men Are Brothers: Blood of the Leopard (trang không tồn tại)">All Men Are Brothers: Blood of the Leopard</a></i> (1993)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hậu truyện</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=All_Men_Are_Brothers_(phim)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="All Men Are Brothers (phim) (trang không tồn tại)">All Men Are Brothers</a></i> (1975)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tác phảm giễu nhại</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=All%27s_Well,_Ends_Well_Too&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="All&#39;s Well, Ends Well Too (trang không tồn tại)">All's Well, Ends Well Too</a></i> (1993)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Troublesome_Night_16&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Troublesome Night 16 (trang không tồn tại)">Troublesome Night 16</a></i> (2002)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Shades_of_Truth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Shades of Truth (trang không tồn tại)">Shades of Truth</a></i> (2004)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">TV</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(chu%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_nhi%E1%BB%81u_t%E1%BA%ADp_1973)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thủy hử (chuơng trình nhiều tập 1973) (trang không tồn tại)">The Water Margin</a></i> (1973)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Outlaws_of_the_Marsh_(chu%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_nhi%E1%BB%81u_t%E1%BA%ADp)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outlaws of the Marsh (chuơng trình nhiều tập) (trang không tồn tại)">Outlaws of the Marsh</a></i> (1983)</li> <li><i><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_1998)" title="Thủy hử (phim truyền hình 1998)">Thủy hử (phim truyền hình 1998)</a></i> (1998)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Hero:_108&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hero: 108 (trang không tồn tại)">Hero: 108</a></i> (2010)</li> <li><i><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh_2011)" title="Thủy hử (phim truyền hình 2011)">Thủy hử (phim truyền hình 2011)</a></i> (2011)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Truyện tranh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Akaboshi:_Ibun_Suikoden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Akaboshi: Ibun Suikoden (trang không tồn tại)">Akaboshi: Ibun Suikoden</a></i> (2009)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Trò chơi điện tử</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Bandit_Kings_of_Ancient_China&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bandit Kings of Ancient China (trang không tồn tại)">Bandit Kings of Ancient China</a></i> (1989)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Outlaws_of_the_Lost_Dynasty&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outlaws of the Lost Dynasty (trang không tồn tại)">Outlaws of the Lost Dynasty</a></i> (1995)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Liên quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_danh_t%C3%A1c" title="Tứ đại danh tác">Tứ đại danh tác</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Nhân_vật_Thủy_hử" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#CCCC99;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Bản mẫu:Nhân vật Thủy hử"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Thảo luận Bản mẫu:Nhân vật Thủy hử"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Nhân_vật_Thủy_hử" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_trong_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Danh sách nhân vật trong Thủy hử">Nhân vật</a> <a class="mw-selflink selflink">Thủy hử</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">Sáng lập</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Lu%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Vương Luân (Thủy hử)">Vương Luân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81u_C%C3%A1i" title="Tiều Cái">Tiều Cái</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">36 Thiên Cương Tinh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em">1. <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Giang" title="Tống Giang">Tống Giang</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 2. <a href="/wiki/L%C6%B0_Tu%E1%BA%A5n_Ngh%C4%A9a" title="Lư Tuấn Nghĩa">Lư Tuấn Nghĩa</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 3. <a href="/wiki/Ng%C3%B4_D%E1%BB%A5ng" title="Ngô Dụng">Ngô Dụng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 4. <a href="/wiki/C%C3%B4ng_T%C3%B4n_Th%E1%BA%AFng" title="Công Tôn Thắng">Công Tôn Thắng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 5. <a href="/wiki/Quan_Th%E1%BA%AFng" title="Quan Thắng">Quan Thắng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 6. <a href="/wiki/L%C3%A2m_Xung" title="Lâm Xung">Lâm Xung</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 7. <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_Minh" title="Tần Minh">Tần Minh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 8. <a href="/wiki/H%C3%B4_Di%C3%AAn_Ch%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Hô Diên Chước">Hô Diên Chước</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 9. <a href="/wiki/Hoa_Vinh" title="Hoa Vinh">Hoa Vinh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 10. <a href="/wiki/S%C3%A0i_Ti%E1%BA%BFn" title="Sài Tiến">Sài Tiến</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 11. <a href="/wiki/L%C3%BD_%E1%BB%A8ng" title="Lý Ứng">Lý Ứng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 12. <a href="/wiki/Chu_%C4%90%E1%BB%93ng" title="Chu Đồng">Chu Đồng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 13. <a href="/wiki/L%E1%BB%97_Tr%C3%AD_Th%C3%A2m" title="Lỗ Trí Thâm">Lỗ Trí Thâm</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 14. <a href="/wiki/V%C3%B5_T%C3%B2ng" title="Võ Tòng">Vũ Tùng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 15. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%95ng_B%C3%ACnh" title="Đổng Bình">Đổng Bình</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 16. <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Thanh_(Thi%C3%AAn_C%C6%B0%C6%A1ng)" title="Trương Thanh (Thiên Cương)">Trương Thanh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 17. <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Ch%C3%AD" title="Dương Chí">Dương Chí</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 18. <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_Ninh" title="Từ Ninh">Từ Ninh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 19. <a href="/wiki/S%C3%A1ch_Si%C3%AAu" title="Sách Siêu">Sách Siêu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 20. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%9Bi_T%C3%B4ng" title="Đới Tông">Đới Tông</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 21. <a href="/wiki/L%C6%B0u_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Lưu Đường">Lưu Đường</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 22. <a href="/wiki/L%C3%BD_Qu%E1%BB%B3" title="Lý Quỳ">Lý Quỳ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 23. <a href="/wiki/S%E1%BB%AD_Ti%E1%BA%BFn" title="Sử Tiến">Sử Tiến</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 24. <a href="/wiki/M%E1%BB%A5c_Ho%E1%BA%B1ng" title="Mục Hoằng">Mục Hoằng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 25. <a href="/wiki/L%C3%B4i_Ho%C3%A0nh_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Lôi Hoành (Thủy hử)">Lôi Hoành</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 26. <a href="/wiki/L%C3%BD_Tu%E1%BA%A5n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Lý Tuấn (Thủy hử)">Lý Tuấn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 27. <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Ti%E1%BB%83u_Nh%E1%BB%8B" title="Nguyễn Tiểu Nhị">Nguyễn Tiểu Nhị</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 28. <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Ho%C3%A0nh_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Trương Hoành (Thủy hử)">Trương Hoành</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 29. <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Ti%E1%BB%83u_Ng%C5%A9" title="Nguyễn Tiểu Ngũ">Nguyễn Tiểu Ngũ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 30. <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Thu%E1%BA%ADn" title="Trương Thuận">Trương Thuận</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 31. <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Ti%E1%BB%83u_Th%E1%BA%A5t" title="Nguyễn Tiểu Thất">Nguyễn Tiểu Thất</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 32. <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_H%C3%B9ng_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Dương Hùng (Thủy hử)">Dương Hùng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 33. <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_T%C3%BA" title="Thạch Tú">Thạch Tú</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 34. <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_Tr%C3%A2n" title="Giải Trân">Giải Trân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 35. <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_B%E1%BA%A3o" title="Giải Bảo">Giải Bảo</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 36. <a href="/wiki/Y%E1%BA%BFn_Thanh" title="Yến Thanh">Yến Thanh</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">72 Địa Sát Tinh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em">37. <a href="/wiki/Chu_V%C5%A9_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Chu Vũ (Thủy hử)">Chu Vũ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 38. <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_T%C3%ADn" title="Hoàng Tín">Hoàng Tín</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 39. <a href="/wiki/T%C3%B4n_L%E1%BA%ADp" title="Tôn Lập">Tôn Lập</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 40. <a href="/wiki/Tuy%C3%AAn_T%C3%A1n" title="Tuyên Tán">Tuyên Tán</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 41. <a href="/wiki/H%C3%A1c_T%C6%B0_V%C4%83n" title="Hác Tư Văn">Hác Tư Văn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 42. <a href="/wiki/H%C3%A0n_Thao" title="Hàn Thao">Hàn Thao</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 43. <a href="/wiki/B%C3%A0nh_D%C4%A9" title="Bành Dĩ">Bành Dĩ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 44. <a href="/wiki/Thi%E1%BB%87n_%C4%90%C3%ACnh_Khu%C3%AA" title="Thiện Đình Khuê">Thiện Đình Khuê</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 45. <a href="/wiki/Ng%E1%BB%A5y_%C4%90%E1%BB%8Bnh_Qu%E1%BB%91c" title="Ngụy Định Quốc">Ngụy Định Quốc</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 46. <a href="/wiki/Ti%C3%AAu_Nh%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Tiêu Nhượng">Tiêu Nhượng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 47. <a href="/wiki/B%C3%B9i_Tuy%C3%AAn_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Bùi Tuyên (Thủy hử)">Bùi Tuyên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 48. <a href="/wiki/%C3%82u_B%E1%BA%B1ng" title="Âu Bằng">Âu Bằng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 49. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7ng_Phi" title="Đặng Phi">Đặng Phi</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 50. <a href="/wiki/Y%E1%BA%BFn_Thu%E1%BA%ADn" title="Yến Thuận">Yến Thuận</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 51. <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_L%C3%A2m_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Dương Lâm (Thủy hử)">Dương Lâm</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 52. <a href="/wiki/L%C4%83ng_Ch%E1%BA%A5n" title="Lăng Chấn">Lăng Chấn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 53. <a href="/wiki/T%C6%B0%E1%BB%9Fng_K%C3%ADnh" title="Tưởng Kính">Tưởng Kính</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 54. <a href="/wiki/L%C3%A3_Ph%C6%B0%C6%A1ng" title="Lã Phương">Lã Phương</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 55. <a href="/wiki/Qu%C3%A1ch_Th%E1%BB%8Bnh" title="Quách Thịnh">Quách Thịnh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 56. <a href="/wiki/An_%C4%90%E1%BA%A1o_To%C3%A0n" title="An Đạo Toàn">An Đạo Toàn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 57. <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_Ph%E1%BB%A7_%C4%90oan" title="Hoàng Phủ Đoan">Hoàng Phủ Đoan</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 58. <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_Anh" class="mw-disambig" title="Vương Anh">Vương Anh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 59. <a href="/wiki/H%E1%BB%97_Tam_N%C6%B0%C6%A1ng" title="Hỗ Tam Nương">Hỗ Tam Nương</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 60. <a href="/wiki/B%C3%A0o_H%C3%BAc" title="Bào Húc">Bào Húc</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 61. <a href="/wiki/Ph%C3%A0n_Th%E1%BB%A5y" title="Phàn Thụy">Phàn Thụy</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 62. <a href="/wiki/Kh%E1%BB%95ng_Minh_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Khổng Minh (Thủy hử)">Khổng Minh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 63. <a href="/wiki/Kh%E1%BB%95ng_L%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Khổng Lượng">Khổng Lượng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 64. <a href="/wiki/H%E1%BA%A1ng_Sung" title="Hạng Sung">Hạng Sung</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 65. <a href="/wiki/L%C3%BD_C%E1%BB%95n" title="Lý Cổn">Lý Cổn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 66. <a href="/wiki/Kim_%C4%90%E1%BA%A1i_Ki%C3%AAn" title="Kim Đại Kiên">Kim Đại Kiên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 67. <a href="/wiki/M%C3%A3_L%C3%A2n" class="mw-disambig" title="Mã Lân">Mã Lân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 68. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Uy" title="Đồng Uy">Đồng Uy</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 69. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_M%C3%A3nh" title="Đồng Mãnh">Đồng Mãnh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 70. <a href="/wiki/M%E1%BA%A1nh_Khang_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Mạnh Khang (Thủy hử)">Mạnh Khang</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 71. <a href="/wiki/H%E1%BA%A7u_Ki%E1%BB%87n" title="Hầu Kiện">Hầu Kiện</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 72. <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_%C4%90%E1%BA%A1t" title="Trần Đạt">Trần Đạt</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 73. <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Xu%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Dương Xuân (Thủy hử)">Dương Xuân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 74. <a href="/wiki/Tr%E1%BB%8Bnh_Thi%C3%AAn_Th%E1%BB%8D" title="Trịnh Thiên Thọ">Trịnh Thiên Thọ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 75. <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0o_T%C3%B4ng_V%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Đào Tông Vượng">Đào Tông Vượng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 76. <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_Thanh" title="Tống Thanh">Tống Thanh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 77. <a href="/wiki/Nh%E1%BA%A1c_H%C3%B2a" title="Nhạc Hòa">Nhạc Hòa</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 78. <a href="/wiki/Cung_V%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Cung Vượng">Cung Vượng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 79. <a href="/wiki/%C4%90inh_%C4%90%E1%BA%AFc_T%C3%B4n" title="Đinh Đắc Tôn">Đinh Đắc Tôn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 80. <a href="/wiki/M%E1%BB%A5c_Xu%C3%A2n" title="Mục Xuân">Mục Xuân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 81. <a href="/wiki/T%C3%A0o_Ch%C3%ADnh" title="Tào Chính">Tào Chính</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 82. <a href="/wiki/T%E1%BB%91ng_V%E1%BA%A1n" title="Tống Vạn">Tống Vạn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 83. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_Thi%C3%AAn" title="Đỗ Thiên">Đỗ Thiên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 84. <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFt_V%C4%A9nh" title="Tiết Vĩnh">Tiết Vĩnh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 85. <a href="/wiki/Thi_%C3%82n" title="Thi Ân">Thi Ân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 86. <a href="/wiki/L%C3%BD_Trung_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Lý Trung (Thủy hử)">Lý Trung</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 87. <a href="/wiki/Chu_Th%C3%B4ng_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Chu Thông (Thủy hử)">Chu Thông</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 88. <a href="/wiki/Thang_Long" title="Thang Long">Thang Long</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 89. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_H%C6%B0ng" title="Đỗ Hưng">Đỗ Hưng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 90. <a href="/wiki/Tr%C3%A2u_Uy%C3%AAn" title="Trâu Uyên">Trâu Uyên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 91. <a href="/wiki/Tr%C3%A2u_Nhu%E1%BA%ADn" title="Trâu Nhuận">Trâu Nhuận</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 92. <a href="/wiki/Chu_Qu%C3%BD" title="Chu Quý">Chu Quý</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 93. <a href="/wiki/Chu_Ph%C3%BA" title="Chu Phú">Chu Phú</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 94. <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Ph%C3%BAc_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Thái Phúc (Thủy hử)">Thái Phúc</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 95. <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Kh%C3%A1nh" title="Thái Khánh">Thái Khánh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 96. <a href="/wiki/L%C3%BD_L%E1%BA%ADp" title="Lý Lập">Lý Lập</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 97. <a href="/wiki/L%C3%BD_V%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Lý Vân (Thủy hử)">Lý Vân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 98. <a href="/wiki/Ti%C3%AAu_%C4%90%C4%A9nh" title="Tiêu Đĩnh">Tiêu Đĩnh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 99. <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_D%C5%A9ng" title="Thạch Dũng">Thạch Dũng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 100. <a href="/wiki/T%C3%B4n_T%C3%A2n" title="Tôn Tân">Tôn Tân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 101. <a href="/wiki/C%E1%BB%91_%C4%90%E1%BA%A1i_T%E1%BA%A9u" title="Cố Đại Tẩu">Cố Đại Tẩu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 102. <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Thanh_(%C4%90%E1%BB%8Ba_S%C3%A1t)" title="Trương Thanh (Địa Sát)">Trương Thanh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 103. <a href="/wiki/T%C3%B4n_Nh%E1%BB%8B_N%C6%B0%C6%A1ng" title="Tôn Nhị Nương">Tôn Nhị Nương</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 104. <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_%C4%90%E1%BB%8Bnh_L%E1%BB%A5c" title="Vương Định Lục">Vương Định Lục</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 105. <a href="/wiki/%C3%9Ac_B%E1%BA%A3o_T%E1%BB%A9" title="Úc Bảo Tứ">Úc Bảo Tứ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 106. <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_Th%E1%BA%AFng_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Bạch Thắng (Thủy hử)">Bạch Thắng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 107. <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_Thi%C3%AAn" title="Thời Thiên">Thời Thiên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; 108. <a href="/wiki/%C4%90o%C3%A0n_C%E1%BA%A3nh_Tr%E1%BB%A5" title="Đoàn Cảnh Trụ">Đoàn Cảnh Trụ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">Nhân vật khác</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Cao_C%E1%BA%A7u" title="Cao Cầu">Cao Cầu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/S%C3%A1i_Kinh" title="Sái Kinh">Thái Kinh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Ti%E1%BB%85n_(ho%E1%BA%A1n_quan)" title="Dương Tiễn (hoạn quan)">Dương Tiễn</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_Qu%C3%A1n" title="Đồng Quán">Đồng Quán</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%C3%BAc_Nguy%C3%AAn_C%E1%BA%A3nh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Túc Nguyên Cảnh (trang không tồn tại)">Túc Nguyên Cảnh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Tr%C6%B0%C6%A1ng_Th%C3%BAc_D%E1%BA%A1" title="Trương Thúc Dạ">Trương Thúc Dạ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C6%B0u_Quang_Th%E1%BA%BF" title="Lưu Quang Thế">Lưu Quang Thế</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=V%C6%B0%C6%A1ng_B%E1%BA%A9m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vương Bẩm (trang không tồn tại)">Vương Bẩm</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Phan_Kim_Li%C3%AAn" title="Phan Kim Liên">Phan Kim Liên</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/V%C3%B5_%C4%90%E1%BA%A1i_Lang" title="Võ Đại Lang">Vũ đại lang</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/T%C3%A2y_M%C3%B4n_Kh%C3%A1nh" title="Tây Môn Khánh">Tây Môn Khánh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Loan_%C4%90%C3%ACnh_Ng%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Loan Đình Ngọc (trang không tồn tại)">Loan Đình Ngọc</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%E1%BB%97_Th%C3%A0nh" title="Hỗ Thành">Hỗ Thành</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/S%E1%BB%AD_V%C4%83n_Cung" title="Sử Văn Cung">Sử Văn Cung</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_S%C6%B0_S%C6%B0" title="Lý Sư Sư">Lý Sư Sư</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A7u_M%C3%B4ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hầu Mông (trang không tồn tại)">Hầu Mông</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%81n_H%E1%BB%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Điền Hổ (trang không tồn tại)">Điền Hổ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BB%B3nh_Anh_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quỳnh Anh (Thủy hử) (trang không tồn tại)">Quỳnh Anh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_B%C3%A2n_(Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD)" title="Đường Bân (Thủy hử)">Đường Bân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=V%C6%B0%C6%A1ng_Kh%C3%A1nh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vương Khánh (trang không tồn tại)">Vương Khánh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_L%E1%BA%A1p" title="Phương Lạp">Phương Lạp</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_Ki%E1%BB%87t" title="Phương Kiệt">Phương Kiệt</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/T%C6%B0_H%C3%A0nh_Ph%C6%B0%C6%A1ng" title="Tư Hành Phương">Tư Hành Phương</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BA%A1ch_B%E1%BA%A3o" title="Thạch Bảo">Thạch Bảo</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BB%87_Thi%C3%AAn_Nhu%E1%BA%ADn" title="Lệ Thiên Nhuận">Lệ Thiên Nhuận</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/B%C3%A0ng_V%E1%BA%A1n_Xu%C3%A2n" title="Bàng Vạn Xuân">Bàng Vạn Xuân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_D%E1%BA%A7n" title="Vương Dần">Vương Dần</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7ng_Nguy%C3%AAn_Gi%C3%A1c" title="Đặng Nguyên Giác">Đặng Nguyên Giác</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=V%C3%A2n_Thi%C3%AAn_B%C6%B0u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vân Thiên Bưu (trang không tồn tại)">Vân Thiên Bưu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_Hi_Ch%C3%A2n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trần Hi Chân (trang không tồn tại)">Trần Hi Chân</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_L%E1%BB%87_Khanh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trần Lệ Khanh (trang không tồn tại)">Trần Lệ Khanh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%C6%B0u_Hu%E1%BB%87_N%C6%B0%C6%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lưu Huệ Nương (trang không tồn tại)">Lưu Huệ Nương</a></div></td></tr></tbody></table></div> <p><br /> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Trận_đánh_Thủy_Hử" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#CCCC99;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Bản mẫu:Nhân vật Thủy hử"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Thảo luận Bản mẫu:Nhân vật Thủy hử"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Trận_đánh_Thủy_Hử" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_trong_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Danh sách trận đánh trong Thủy hử">Trận đánh</a> <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Thủy Hử">Thủy Hử</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">Các trận đánh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=C%C6%B0%E1%BB%9Bp_ph%C3%A1p_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang_Ch%C3%A2u_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cướp pháp trường Giang Châu (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Cướp pháp trường Giang Châu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_v%E1%BB%9Bi_Ch%C3%BAc_gia_trang_v%C3%A0_H%E1%BB%97_gia_trang_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh với Chúc gia trang và Hỗ gia trang (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh với Chúc gia trang và Hỗ gia trang</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_Cao_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%E1%BB%A7_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở Cao Đường phủ (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở Cao Đường phủ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_ph%E1%BB%A7_Thanh_Ch%C3%A2u_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở phủ Thanh Châu (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở phủ Thanh Châu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_ph%C3%A1_Hoa_Ch%C3%A2u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh phá Hoa Châu (trang không tồn tại)">Trận đánh phá Hoa Châu</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_n%C3%BAi_Mang_%C4%90%C3%A3ng_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở núi Mang Đãng (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở núi Mang Đãng</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=C%C6%B0%E1%BB%9Bp_ph%C3%A1p_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%E1%BB%9F_%C4%91%E1%BA%A5t_B%E1%BA%AFc_Kinh_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cướp pháp trường ở đất Bắc Kinh (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Cướp pháp trường ở đất Bắc Kinh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_%C4%91%E1%BA%A5t_B%E1%BA%AFc_Kinh,_ph%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BA%A1i_Danh_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở đất Bắc Kinh, phủ Đại Danh (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở đất Bắc Kinh, phủ Đại Danh</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_T%C4%83ng_%C4%90%E1%BA%A7u_th%E1%BB%8B_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở Tăng Đầu thị (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở Tăng Đầu thị</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_%E1%BB%9F_ph%E1%BB%A7_%C4%90%C3%B4ng_B%C3%ACnh_v%C3%A0_ph%E1%BB%A7_%C4%90%C3%B4ng_X%C6%B0%C6%A1ng_(Th%E1%BB%A7y_H%E1%BB%AD)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trận đánh ở phủ Đông Bình và phủ Đông Xương (Thủy Hử) (trang không tồn tại)">Trận đánh ở phủ Đông Bình và phủ Đông Xương</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Tác_phẩm_văn_học_cổ_điển_Trung_Quốc_nổi_tiếng" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#CCCC66;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:T%C3%A1c_ph%E1%BA%A9m_v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Bản mẫu:Tác phẩm văn học cổ điển Trung Quốc"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:T%C3%A1c_ph%E1%BA%A9m_v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_Trung_Qu%E1%BB%91c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Tác phẩm văn học cổ điển Trung Quốc (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:T%C3%A1c_ph%E1%BA%A9m_v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_Trung_Qu%E1%BB%91c&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Tác_phẩm_văn_học_cổ_điển_Trung_Quốc_nổi_tiếng" style="font-size:114%;margin:0 4em">Tác phẩm <a href="/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Văn học Trung Quốc">văn&#160;học&#160;cổ&#160;điển&#160;Trung&#160;Quốc</a> nổi tiếng</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_th%C6%B0" title="Tứ thư">Tứ thư</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_H%E1%BB%8Dc" title="Đại Học">Đại Học</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Trung_Dung" title="Trung Dung">Trung Dung</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADn_ng%E1%BB%AF" title="Luận ngữ">Luận ngữ</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/M%E1%BA%A1nh_T%E1%BB%AD_(s%C3%A1ch)" title="Mạnh Tử (sách)">Mạnh Tử</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/Ng%C5%A9_kinh" title="Ngũ kinh">Ngũ kinh</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Kinh_Thi" title="Kinh Thi">Kinh Thi</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Kinh_Th%C6%B0" title="Kinh Thư">Kinh Thư</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Kinh_L%E1%BB%85" title="Kinh Lễ">Kinh Lễ</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Kinh_D%E1%BB%8Bch" title="Kinh Dịch">Kinh Dịch</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Kinh_Xu%C3%A2n_Thu" title="Kinh Xuân Thu">Kinh Xuân Thu</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_th%E1%BA%ADp_t%E1%BB%A9_s%E1%BB%AD" title="Nhị thập tứ sử">Tứ sử</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/S%E1%BB%AD_k%C3%BD" title="Sử ký">Sử ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/H%C3%A1n_th%C6%B0" title="Hán thư">Hán thư</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_H%C3%A1n_th%C6%B0" title="Hậu Hán thư">Hậu Hán thư</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_ch%C3%AD" title="Tam quốc chí">Tam quốc chí</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_danh_t%C3%A1c" title="Tứ đại danh tác">Tứ đại danh tác</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a" title="Tam quốc diễn nghĩa">Tam quốc diễn nghĩa</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a class="mw-selflink selflink">Thủy hử</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/T%C3%A2y_du_k%C3%BD" title="Tây du ký">Tây du ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_l%C3%A2u_m%E1%BB%99ng" title="Hồng lâu mộng">Hồng lâu mộng</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_k%E1%BB%B3_th%C6%B0" title="Tứ đại kỳ thư">Tứ đại kỳ thư</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a" title="Tam quốc diễn nghĩa">Tam quốc diễn nghĩa</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a class="mw-selflink selflink">Thủy hử</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/T%C3%A2y_du_k%C3%BD" title="Tây du ký">Tây du ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Kim_B%C3%ACnh_Mai" title="Kim Bình Mai">Kim Bình Mai</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/Ng%C5%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_truy%E1%BB%81n_k%E1%BB%B3" title="Ngũ đại truyền kỳ">Ngũ đại truyền kỳ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Kinh_thoa_k%C3%BD" title="Kinh thoa ký">Kinh thoa ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A1ch_th%E1%BB%91_k%C3%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bạch thố ký (trang không tồn tại)">Bạch thố ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/w/index.php?title=B%C3%A1i_nguy%E1%BB%87t_%C4%91%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bái nguyệt đình (trang không tồn tại)">Bái nguyệt đình</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/w/index.php?title=S%C3%A1t_c%E1%BA%A9u_k%C3%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sát cẩu ký (trang không tồn tại)">Sát cẩu ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/w/index.php?title=T%C3%AC_b%C3%A0_k%C3%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tì bà ký (trang không tồn tại)">Tì bà ký</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_t%C3%A0i_t%E1%BB%AD_th%C6%B0" title="Lục tài tử thư">Lục tài tử thư</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Nam_Hoa_kinh" title="Nam Hoa kinh">Nam Hoa kinh</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Ly_tao" title="Ly tao">Ly tao</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a class="mw-selflink selflink">Thủy hử</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/S%E1%BB%AD_k%C3%BD" title="Sử ký">Sử ký</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_Ph%E1%BB%A7" title="Đỗ Phủ">Đỗ thi</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/T%C3%A2y_s%C6%B0%C6%A1ng_k%C3%BD" title="Tây sương ký">Tây sương ký</a></i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CCCC66;">Khác</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/Tam_t%E1%BB%B1_kinh" title="Tam tự kinh">Tam tự kinh</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_th%E1%BA%ADp_t%E1%BB%A9_s%E1%BB%AD" title="Nhị thập tứ sử">Nhị thập tứ sử</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Nho_l%C3%A2m_ngo%E1%BA%A1i_s%E1%BB%AD" title="Nho lâm ngoại sử">Nho lâm ngoại sử</a></i> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <i><a href="/wiki/Li%C3%AAu_trai_ch%C3%AD_d%E1%BB%8B" title="Liêu trai chí dị">Liêu trai chí dị</a></i></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q70827#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q70827#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q70827#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/BIBSYS_(identifier)" class="extiw" title="en:BIBSYS (identifier)">BIBSYS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90971793">90971793</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Thư viện Quốc gia Tây Ban Nha">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX4723054">XX4723054</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_Ph%C3%A1p" title="Thư viện Quốc gia Pháp">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13514525b">cb13514525b</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13514525b">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4273272-4">4273272-4</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n80131227">n80131227</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NDL_(identifier)" class="extiw" title="en:NDL (identifier)">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00638208">00638208</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/052668053">052668053</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/183469758">183469758</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"> <a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat Identities</a> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/183469758">183469758</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐74f675c4bb‐8tc2r Cached time: 20241130161435 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.352 seconds Real time usage: 0.453 seconds Preprocessor visited node count: 1714/1000000 Post‐expand include size: 89133/2097152 bytes Template argument size: 3494/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 8/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 43076/5000000 bytes Lua time usage: 0.159/10.000 seconds Lua memory usage: 4655744/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 360.628 1 -total 20.37% 73.464 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 16.25% 58.619 1 Bản_mẫu:Chú_thích_sách 15.43% 55.654 2 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng 14.81% 53.413 1 Bản_mẫu:Thủy_hử 14.39% 51.902 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 9.37% 33.784 1 Bản_mẫu:If_then_show 9.03% 32.573 1 Bản_mẫu:Infobox_book 7.48% 26.965 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin 6.85% 24.693 1 Bản_mẫu:Fact --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:56228:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241130161435 and revision id 71977273. Rendering was triggered because: edit-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thủy_hử&amp;oldid=71977273">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thủy_hử&amp;oldid=71977273</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Danh_s%C3%A1ch_tr%E1%BA%ADn_%C4%91%C3%A1nh_trong_Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thể loại:Danh sách trận đánh trong Thủy hử (trang không tồn tại)">Danh sách trận đánh trong Thủy hử</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD" title="Thể loại:Thủy hử">Thủy hử</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ti%E1%BB%83u_thuy%E1%BA%BFt_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc">Tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ti%E1%BB%83u_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_chuy%E1%BB%83n_th%E1%BB%83_th%C3%A0nh_video_game" title="Thể loại:Tiểu thuyết được chuyển thể thành video game">Tiểu thuyết được chuyển thể thành video game</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ti%E1%BB%83u_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_chuy%E1%BB%83n_th%E1%BB%83_th%C3%A0nh_phim" title="Thể loại:Tiểu thuyết được chuyển thể thành phim">Tiểu thuyết được chuyển thể thành phim</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%9Di_nh%C3%A0_Minh" title="Thể loại:Văn học thời nhà Minh">Văn học thời nhà Minh</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_deprecated_image_syntax" title="Thể loại:Pages using deprecated image syntax">Pages using deprecated image syntax</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_kh%C3%B4ng_kh%E1%BB%9Bp" title="Thể loại:Bài viết có trích dẫn không khớp">Bài viết có trích dẫn không khớp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BIBSYS" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BIBSYS">Bài viết chứa nhận dạng BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNE" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNE">Bài viết chứa nhận dạng BNE</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNF">Bài viết chứa nhận dạng BNF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NDL" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NDL">Bài viết chứa nhận dạng NDL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_SUDOC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng SUDOC">Bài viết chứa nhận dạng SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_VIAF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng VIAF">Bài viết chứa nhận dạng VIAF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Wikipedia_articles_with_WorldCat-VIAF_identifiers" title="Thể loại:Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers">Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 30 tháng 11 năm 2024, 16:14.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-vrhng","wgBackendResponseTime":139,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.352","walltime":"0.453","ppvisitednodes":{"value":1714,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":89133,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3494,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":43076,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 360.628 1 -total"," 20.37% 73.464 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 16.25% 58.619 1 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 15.43% 55.654 2 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 14.81% 53.413 1 Bản_mẫu:Thủy_hử"," 14.39% 51.902 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 9.37% 33.784 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 9.03% 32.573 1 Bản_mẫu:Infobox_book"," 7.48% 26.965 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 6.85% 24.693 1 Bản_mẫu:Fact"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.159","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4655744,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-74f675c4bb-8tc2r","timestamp":"20241130161435","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Th\u1ee7y h\u1eed","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q70827","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q70827","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-09-12T16:20:31Z","dateModified":"2024-11-30T16:14:35Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/vi\/7\/70\/Th%E1%BB%A7y_h%E1%BB%AD_%28s%C3%A1ch%29.jpg","headline":"ti\u1ec3u thuy\u1ebft \u0111\u01b0\u1ee3c cho l\u00e0 c\u1ee7a Thi N\u1ea1i Am"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10