CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Fryderyk Chopin – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"3f615144-156d-4d1a-b7e1-8305ecd10f5c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Fryderyk_Chopin","wgTitle":"Fryderyk Chopin","wgCurRevisionId":75226045,"wgRevisionId":75226045,"wgArticleId":1520,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Biografie kanonu polskiej Wikipedii","Absolwenci i studenci Szkoły Głównej Muzyki","Absolwenci Liceum Warszawskiego","Polscy kompozytorzy romantyzmu","Polscy pianiści","Polscy nauczyciele muzyki","Polscy nauczyciele domowi","Artyści związani z Paryżem","Artyści związani z Warszawą (Królestwo Kongresowe)", "Polacy we Francji 1795–1918","Członkowie Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu","Fryderyk Chopin","Ludzie związani z Radziwiłłami herbu Trąby","Muzycy związani z Warszawą","Polacy upamiętnieni nazwami uniwersytetów","Polscy artyści upamiętnieni nazwami nagród","Osoby przedstawione na banknotach PRL","Osoby przedstawione na polskich monetach","Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Merkurym","Osoby upamiętnione nazwami planetoid","Polacy pochodzenia francuskiego","Zmarli na gruźlicę","Pochowani na Cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu","Urodzeni w 1810","Zmarli w 1849"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Fryderyk_Chopin","wgRelevantArticleId":1520,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{ "accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75226045,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1268","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery", "mediawiki.page.media","ext.tmh.player","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1722"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg/800px-Frederic_Chopin_photo.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1148"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg/640px-Frederic_Chopin_photo.jpeg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="918"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Fryderyk Chopin – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Fryderyk_Chopin rootpage-Fryderyk_Chopin skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Fryderyk+Chopin" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Fryderyk+Chopin" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Fryderyk+Chopin" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Fryderyk+Chopin" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Życiorys" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Życiorys"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Życiorys</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Życiorys-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Życiorys</span> </button> <ul id="toc-Życiorys-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dzieciństwo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzieciństwo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Dzieciństwo</span> </div> </a> <ul id="toc-Dzieciństwo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pierwsze_sukcesy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pierwsze_sukcesy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Pierwsze sukcesy</span> </div> </a> <ul id="toc-Pierwsze_sukcesy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozpoczęcie_niezależnej_kariery_kompozytorskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozpoczęcie_niezależnej_kariery_kompozytorskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Rozpoczęcie niezależnej kariery kompozytorskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozpoczęcie_niezależnej_kariery_kompozytorskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lata_dojrzałości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lata_dojrzałości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Lata dojrzałości</span> </div> </a> <ul id="toc-Lata_dojrzałości-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ostatni_okres_życia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ostatni_okres_życia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Ostatni okres życia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ostatni_okres_życia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Śmierć_i_pogrzeb" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Śmierć_i_pogrzeb"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Śmierć i pogrzeb</span> </div> </a> <ul id="toc-Śmierć_i_pogrzeb-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Losy_serca_Chopina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Losy_serca_Chopina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Losy serca Chopina</span> </div> </a> <ul id="toc-Losy_serca_Chopina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hipotezy_i_wątpliwości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hipotezy_i_wątpliwości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Hipotezy i wątpliwości</span> </div> </a> <ul id="toc-Hipotezy_i_wątpliwości-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mukowiscydoza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mukowiscydoza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8.1</span> <span>Mukowiscydoza</span> </div> </a> <ul id="toc-Mukowiscydoza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Data_urodzenia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Data_urodzenia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8.2</span> <span>Data urodzenia</span> </div> </a> <ul id="toc-Data_urodzenia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Twórczość" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Twórczość"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Twórczość</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Twórczość-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Twórczość</span> </button> <ul id="toc-Twórczość-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Okresy_twórczości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okresy_twórczości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Okresy twórczości</span> </div> </a> <ul id="toc-Okresy_twórczości-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Do_1830_(wczesne_utwory)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Do_1830_(wczesne_utwory)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Do 1830 (wczesne utwory)</span> </div> </a> <ul id="toc-Do_1830_(wczesne_utwory)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Do_1839_(dojrzałe_utwory)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Do_1839_(dojrzałe_utwory)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Do 1839 (dojrzałe utwory)</span> </div> </a> <ul id="toc-Do_1839_(dojrzałe_utwory)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1840–1849_(późny_okres)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#1840–1849_(późny_okres)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.3</span> <span>1840–1849 (późny okres)</span> </div> </a> <ul id="toc-1840–1849_(późny_okres)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gatunki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gatunki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Gatunki</span> </div> </a> <ul id="toc-Gatunki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tablica_przodków" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tablica_przodków"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tablica przodków</span> </div> </a> <ul id="toc-Tablica_przodków-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Światopogląd_i_preferencje_polityczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Światopogląd_i_preferencje_polityczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Światopogląd i preferencje polityczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Światopogląd_i_preferencje_polityczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pozostałe_informacje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Pozostałe_informacje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Pozostałe informacje</span> </div> </a> <ul id="toc-Pozostałe_informacje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczenie_twórczości_Chopina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie_twórczości_Chopina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Znaczenie twórczości Chopina</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Znaczenie_twórczości_Chopina-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Znaczenie twórczości Chopina</span> </button> <ul id="toc-Znaczenie_twórczości_Chopina-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-W_kulturze_polskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_kulturze_polskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>W kulturze polskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-W_kulturze_polskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_muzyce_europejskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_muzyce_europejskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>W muzyce europejskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-W_muzyce_europejskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina</span> </div> </a> <ul id="toc-Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ochrona_prawna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ochrona_prawna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ochrona prawna</span> </div> </a> <ul id="toc-Ochrona_prawna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fryderyk_Chopin_w_kulturze_masowej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Fryderyk_Chopin_w_kulturze_masowej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Fryderyk Chopin w kulturze masowej</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Fryderyk_Chopin_w_kulturze_masowej-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Fryderyk Chopin w kulturze masowej</span> </button> <ul id="toc-Fryderyk_Chopin_w_kulturze_masowej-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nagrody_Akademii_Fonograficznej_–_„Fryderyki”" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nagrody_Akademii_Fonograficznej_–_„Fryderyki”"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Nagrody Akademii Fonograficznej – „Fryderyki”</span> </div> </a> <ul id="toc-Nagrody_Akademii_Fonograficznej_–_„Fryderyki”-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Piosenka_Gazebo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Piosenka_Gazebo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Piosenka Gazebo</span> </div> </a> <ul id="toc-Piosenka_Gazebo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eternal_Sonata" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eternal_Sonata"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Eternal Sonata</span> </div> </a> <ul id="toc-Eternal_Sonata-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.4</span> <span>Literatura</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Filmy_o_życiu_kompozytora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filmy_o_życiu_kompozytora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.5</span> <span>Filmy o życiu kompozytora</span> </div> </a> <ul id="toc-Filmy_o_życiu_kompozytora-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Numizmatyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Numizmatyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.6</span> <span>Numizmatyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Numizmatyka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Banknoty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Banknoty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.6.1</span> <span>Banknoty</span> </div> </a> <ul id="toc-Banknoty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Monety" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Monety"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.6.2</span> <span>Monety</span> </div> </a> <ul id="toc-Monety-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Filatelistyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filatelistyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.7</span> <span>Filatelistyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Filatelistyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nazewnictwo_astronomiczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazewnictwo_astronomiczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.8</span> <span>Nazewnictwo astronomiczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazewnictwo_astronomiczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Pomniki_i_tablice_Fryderyka_Chopina_w_Polsce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Pomniki_i_tablice_Fryderyka_Chopina_w_Polsce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Pomniki i tablice Fryderyka Chopina w Polsce</span> </div> </a> <ul id="toc-Pomniki_i_tablice_Fryderyka_Chopina_w_Polsce-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Fryderyk Chopin</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 160 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-160" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">160 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – kabardyjski" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%8D%E1%88%AC%E1%8B%B4%E1%88%AA%E1%8A%AD_%E1%88%BE%E1%8D%90%E1%8A%95" title="ፍሬዴሪክ ሾፐን – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ፍሬዴሪክ ሾፐን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Freo%C3%B0eric_Chopin" title="Freoðeric Chopin – staroangielski" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Freoðeric Chopin" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="staroangielski" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D9%83_%D8%B4%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="فريدريك شوبان – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فريدريك شوبان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%84_%D5%87%D5%B8%D6%83%D5%A7%D5%B6" title="Ֆրետերիք Շոփէն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ֆրետերիք Շոփէն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – arumuński" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="arumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – ajmara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ajmara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Frederik_%C5%9Eopen" title="Frederik Şopen – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Frederik Şopen" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" title="فردریک شوپن – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="فردریک شوپن" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B6%E0%A7%8B%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%81" title="ফ্রেদেরিক শোপাঁ – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ফ্রেদেরিক শোপাঁ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA_%D0%A8%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фрыдэрык Шапен – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Фрыдэрык Шапен" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA_%D0%A8%D0%B0%D0%BF%D1%8D%D0%BD" title="Фрыдэрык Шапэн – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Фрыдэрык Шапэн" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%82" title="फ्रेडरिक शोपें – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="फ्रेडरिक शोपें" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – czamorro" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="czamorro" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%81%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BA_%CE%A3%CE%BF%CF%80%CE%AD%CE%BD" title="Φρεντερίκ Σοπέν – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Φρεντερίκ Σοπέν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" title="فردریک شوپن – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فردریک شوپن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%95%AD%E9%82%A6" title="蕭邦 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="蕭邦" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D8%A4%D9%BE%D8%A3%D9%86" title="فردریک شؤپأن – giliański" lang="glk" hreflang="glk" data-title="فردریک شؤپأن" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="giliański" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%94%84%EB%A0%88%EB%8D%B0%EB%A6%AC%ED%81%AC_%EC%87%BC%ED%8C%BD" title="프레데리크 쇼팽 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="프레데리크 쇼팽" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%87%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%B6" title="Ֆրեդերիկ Շոպեն – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ֆրեդերիկ Շոպեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%BC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%9A%E0%A5%89%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A8" title="फ़्रेडरिक चॉपिन – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="फ़्रेडरिक चॉपिन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%93%D7%A8%D7%99%D7%A7_%D7%A9%D7%95%D7%A4%D7%9F" title="פרדריק שופן – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="פרדריק שופן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фредерик – karaczajsko-bałkarski" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Шопен, Фредерик" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaczajsko-bałkarski" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99_%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ფრიდერიკ შოპენი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ფრიდერიკ შოპენი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фридерик Шопен – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Фридерик Шопен" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фредерик – zachodniomaryjski" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Шопен, Фредерик" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="zachodniomaryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Fridericus_Chopin" title="Fridericus Chopin – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Fridericus Chopin" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Frideriks_%C5%A0op%C4%93ns" title="Frideriks Šopēns – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Frideriks Šopēns" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%B7%E0%B5%8A%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="ഫ്രെഡെറിക് ഷൊപിൻ – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഫ്രെഡെറിക് ഷൊപിൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A6%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%82" title="फ्रेदरिक शोपें – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="फ्रेदरिक शोपें" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99_%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ფრედერიკ შოპენი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ფრედერიკ შოპენი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D9%83_%D8%B4%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="فريدريك شوبان – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فريدريك شوبان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – mirandyjski" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%BA" title="ဖရက်ဒရစ် ရှိုပန် – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဖရက်ဒရစ် ရှိုပန်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – dolnosaksoński" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="dolnosaksoński" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%87%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%91%E3%83%B3" title="フレデリック・ショパン – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="フレデリック・ショパン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фредерик – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Шопен, Фредерик" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Frederic_Chopin" title="Frederic Chopin – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Frederic Chopin" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фредерик – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Шопен, Фредерик" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AB%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%A6%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A9%80%E0%A8%95_%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%8B%E0%A8%AA%E0%A9%81%E0%A8%B9" title="ਫਰਾਦਾਰੀਕ ਸ਼ੋਪੁਹ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਫਰਾਦਾਰੀਕ ਸ਼ੋਪੁਹ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%88%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" title="فریڈرک شوپن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="فریڈرک شوپن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%90%DA%89%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%DA%86%D9%88%D9%BE%DB%90%D9%86" title="فرېډریک چوپېن – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="فرېډریک چوپېن" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Frejrik_Shuopah" title="Frejrik Shuopah – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Frejrik Shuopah" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – pikardyjski" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pikardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерік Шопен – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Фредерік Шопен" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фридерик – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Шопен, Фридерик" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Fran%C3%A7ois_Chopin" title="Frédéric François Chopin – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Frédéric François Chopin" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Fryderyk Chopin" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8E%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%DB%86%D9%BE%D8%A7%D9%86" title="فرێدریک شۆپان – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="فرێدریک شۆپان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Frederic_Francois_Chopin" title="Frederic Francois Chopin – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Frederic Francois Chopin" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%9F%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%9A%E0%AF%8A%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="பிரடெரிக் சொப்பின் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பிரடெரிக் சொப்பின்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Fridirik_Copan" title="Fridirik Copan – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Fridirik Copan" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фредерик Шопен – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Фредерик Шопен" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81_%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%87" title="เฟรเดริก ชอแป็ง – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เฟรเดริก ชอแป็ง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фридерик Шопен – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Фридерик Шопен" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD,_%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Шопен, Фридерик – tuwiński" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Шопен, Фридерик" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuwiński" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD" title="Фридерик Шопен – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Фридерик Шопен" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%88%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" title="فریڈرک شوپن – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فریڈرک شوپن" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/%C5%A0open_Friderik" title="Šopen Friderik – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Šopen Friderik" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%95%AD%E9%82%A6" title="蕭邦 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="蕭邦" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%95%AD%E9%82%A6" title="蕭邦 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="蕭邦" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%A2%D7%93%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%A7_%D7%A9%D7%90%D7%A4%D7%A2%D7%9F" title="פרעדעריק שאפען – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פרעדעריק שאפען" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%95%AD%E9%82%A6" title="蕭邦 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蕭邦" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Frederiks_%C5%A0opens" title="Frederiks Šopens – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Frederiks Šopens" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BC%97%E9%9B%B7%E5%BE%B7%E9%87%8C%E5%85%8B%C2%B7%E8%82%96%E9%82%A6" title="弗雷德里克·肖邦 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="弗雷德里克·肖邦" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" title="Frédéric Chopin – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Frédéric Chopin" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1268#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Fryderyk_Chopin" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Fryderyk_Chopin"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&action=edit" title="Ta strona jest zabezpieczona. Możesz zobaczyć kod źródłowy. [e]" accesskey="e"><span>Kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Fryderyk_Chopin"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&action=edit"><span>Kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Fryderyk_Chopin" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Fryderyk_Chopin" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&oldid=75226045" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Fryderyk_Chopin&id=75226045&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FFryderyk_Chopin"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FFryderyk_Chopin"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Fryderyk+Chopin"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Fryderyk_Chopin&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-sources mw-list-item"><a href="https://wikisource.org/wiki/Author:Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin" hreflang="en"><span>Multilingual Wikisource</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Fryderyk_Chopin" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Fryderyk_Chopin" hreflang="pl"><span>Wikiźródła</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1268" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy kompozytora. Zobacz też: <a href="/wiki/Chopin" class="mw-disambig" title="Chopin">inne znaczenia</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Fryderyk Chopin</div><div class="iboxt-2"><em lang="fr">Frédéric Chopin</em></div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Frederic_Chopin_photo.jpeg" class="mw-file-description" title="Chopin w 1849, fot. Louis-Auguste Bisson"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg/170px-Frederic_Chopin_photo.jpeg" decoding="async" width="170" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg/255px-Frederic_Chopin_photo.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Frederic_Chopin_photo.jpeg/340px-Frederic_Chopin_photo.jpeg 2x" data-file-width="1180" data-file-height="1664" /></a></span><br />Chopin w 1849, fot. <a href="/wiki/Fr%C3%A8res_Bisson" title="Frères Bisson">Louis-Auguste Bisson</a> </td></tr> <tr> <th>Imię i nazwisko </th> <td> <p>Fryderyk Franciszek Chopin </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce urodzenia </th> <td> <p>22 lutego lub<br /><span style="display:none">1810-03-01T00:00:00.001 </span>1 marca 1810<span class="problemy"><sub><small>(dts)</small></sub></span><sup><a href="#Data_urodzenia">↓</a></sup> <br /><a href="/wiki/%C5%BBelazowa_Wola" title="Żelazowa Wola">Żelazowa Wola</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce śmierci </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap">17 października 1849</span> <br /><a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryż</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Narodowość </th> <td> <p>polska </p> </td></tr> <tr> <th>Dziedzina sztuki </th> <td> <p><a href="/wiki/Muzyka_powa%C5%BCna" title="Muzyka poważna">muzyka poważna</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Epoka </th> <td> <p><a href="/wiki/Romantyzm" title="Romantyzm">romantyzm</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Muzeum artysty </th> <td> <p><a href="/wiki/Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie">Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie</a> </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chopins_Unterschrift.svg" class="mw-file-description"><img alt="Faksymile" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chopins_Unterschrift.svg/130px-Chopins_Unterschrift.svg.png" decoding="async" width="130" height="65" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chopins_Unterschrift.svg/195px-Chopins_Unterschrift.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chopins_Unterschrift.svg/260px-Chopins_Unterschrift.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Frederic_Chopin" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Frederic_Chopin" class="extiw" title="commons:Category:Frederic Chopin">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Fryderyk_Chopin" title="Źródła"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/27px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/40px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/53px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Fryderyk_Chopin" class="extiw" title="s:Autor:Fryderyk Chopin">Teksty w Wikiźródłach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Fryderyk_Chopin" class="extiw" title="q:Fryderyk Chopin">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Fryderyk Franciszek Chopin</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">fr.</a> <em lang="fr">Frédéric Chopin</em>), forma spolszczona: <b>Szopen</b><sup id="cite_ref-Chopin_czy_Szopen_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chopin_czy_Szopen-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-Chopin_czy_Szopen2_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chopin_czy_Szopen2-2">[2]</a></sup> (ur. <a href="/wiki/22_lutego" title="22 lutego">22 lutego</a> lub <a href="/wiki/1_marca" title="1 marca">1 marca</a> <a href="/wiki/1810" title="1810">1810</a><sup><a href="#Data_urodzenia">↓</a></sup> w <a href="/wiki/%C5%BBelazowa_Wola" title="Żelazowa Wola">Żelazowej Woli</a>, zm. <a href="/wiki/17_pa%C5%BAdziernika" title="17 października">17 października</a> <a href="/wiki/1849" title="1849">1849</a> w <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryżu</a>) – polski <a href="/wiki/Kompozytor" title="Kompozytor">kompozytor</a> i <a href="/wiki/Pianista" title="Pianista">pianista</a>. Od października 1831 roku mieszkał we <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a>. </p><p>Jest uważany za jednego z najwybitniejszych kompozytorów <a href="/wiki/Muzyka_romantyczna" title="Muzyka romantyczna">romantycznych</a>, a także za jednego z najważniejszych polskich kompozytorów w historii. Był jednym z najsłynniejszych pianistów swoich czasów, często nazywany <i>poetą fortepianu</i>. Elementami charakterystycznymi dla utworów Chopina są pogłębiona ekspresja oraz czerpanie z wzorców stylistycznych <a href="/wiki/Polska_muzyka_ludowa" title="Polska muzyka ludowa">polskiej muzyki ludowej</a>. </p><p>Z okazji 150-lecia urodzin Fryderyka Chopina uchwałą <a href="/wiki/Rada_Pa%C5%84stwa_(Polska)" title="Rada Państwa (Polska)">Rady Państwa</a> z 8 maja 1958 rok 1960 został ogłoszony Rokiem Chopinowskim<sup id="cite_ref-Monitor_Polski_1958_38_217_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Monitor_Polski_1958_38_217-3">[3]</a></sup>. Z okazji jubileuszu 200-lecia urodzin Chopina zarówno <a href="/wiki/Patronat_roku_ustanowiony_przez_Sejm_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Patronat roku ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej">uchwałą</a> <a href="/wiki/Sejm_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Sejm Rzeczypospolitej Polskiej">Sejmu RP</a> z 9 maja 2008<sup id="cite_ref-Monitor_Polski_2008_39_343_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Monitor_Polski_2008_39_343-4">[4]</a></sup>, jak i <a href="/wiki/Patronat_roku_ustanowiony_przez_Senat_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Patronat roku ustanowiony przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej">uchwałą</a> <a href="/wiki/Senat_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Senat Rzeczypospolitej Polskiej">Senatu RP</a> z 7 października 2009<sup id="cite_ref-Monitor_Polski_2009_66_866_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Monitor_Polski_2009_66_866-5">[5]</a></sup>, rok 2010 został ustanowiony <a href="/wiki/Rok_Chopinowski" title="Rok Chopinowski">Rokiem Fryderyka Chopina</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Życiorys"><span id=".C5.BByciorys"></span>Życiorys</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dzieciństwo"><span id="Dzieci.C5.84stwo"></span>Dzieciństwo</h3></div> <table class="infobox" style="width:25em; float:right; margin:0 0 1em 1em; font-size:95%; clear:right;" cellspacing="2"> <tbody><tr> <th style="background:#ccc;" colspan="2">Kalendarium </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center" width="20%">22 lutego lub 1 marca 1810 </td> <td style="font-size: 90%;">W <a href="/wiki/%C5%BBelazowa_Wola" title="Żelazowa Wola">Żelazowej Woli</a> ok. godz. 18 urodził się Fryderyk Chopin. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center" width="20%">23 kwietnia 1810 </td> <td style="font-size: 90%;"><a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">Chrzest</a> Fryderyka w kościele pw. <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Roch" title="Święty Roch">św. Rocha</a> i <a href="/wiki/Jan_Chrzciciel" title="Jan Chrzciciel">Jana Chrzciciela</a> w <a href="/wiki/Broch%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie)" title="Brochów (województwo mazowieckie)">Brochowie</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">wrzesień/<br />październik 1810 </td> <td style="font-size: 90%;">Przeprowadzka rodziny Chopinów do <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawy</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1816 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwsze lekcje gry na <a href="/wiki/Fortepian" title="Fortepian">fortepianie</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1817 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwszy wydany drukiem <a href="/wiki/Utw%C3%B3r_muzyczny" title="Utwór muzyczny">utwór</a> – <i>Polonez g-moll</i>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">24 lutego 1818 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwszy publiczny występ na koncercie dobroczynnym. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1822 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwsze lekcje <a href="/wiki/Kompozycja_(muzyka)" title="Kompozycja (muzyka)">kompozycji</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1823 </td> <td style="font-size: 90%;">Rozpoczęcie nauki w <a href="/wiki/Liceum_Warszawskie" title="Liceum Warszawskie">Liceum Warszawskim</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1825 </td> <td style="font-size: 90%;">występ Fryderyka przed <a href="/wiki/Aleksander_I_Romanow" title="Aleksander I Romanow">Aleksandrem I Romanowem</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">lipiec 1826 </td> <td style="font-size: 90%;">Zakończenie nauki w Liceum Warszawskim. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">wrzesień 1826 </td> <td style="font-size: 90%;">Początek nauki w <a href="/wiki/Uniwersytet_Muzyczny_Fryderyka_Chopina" title="Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina">Szkole Głównej Muzyki</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">10 kwietnia 1827 </td> <td style="font-size: 90%;">Zmarła najmłodsza siostra Fryderyka – Emilia. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1827 </td> <td style="font-size: 90%;">Przeprowadzka Chopinów do <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Czapskich_w_Warszawie" title="Pałac Czapskich w Warszawie">pałacu Czapskich</a> w Warszawie. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">wrzesień 1828 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwsza podróż zagraniczna Fryderyka – wyjazd do <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlina</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">lipiec 1829 </td> <td style="font-size: 90%;">Zakończenie nauki w Szkole Głównej Muzyki. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">17 marca 1830 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwszy biletowany koncert (<a href="/wiki/Teatr_Wielki_w_Warszawie" title="Teatr Wielki w Warszawie">Teatr Wielki w Warszawie</a>). </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">11 października 1830 </td> <td style="font-size: 90%;">Koncert „pożegnalny” w Teatrze Wielkim w Warszawie. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">2 listopada 1830 </td> <td style="font-size: 90%;">Wyjazd Fryderyka z Warszawy do Kalisza. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">5 listopada 1830 </td> <td style="font-size: 90%;">Wyjazd Fryderyka z Kalisza, opuszczenie przez niego Polski. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">5 października 1831 </td> <td style="font-size: 90%;">Przyjazd do <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryża</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">7 grudnia 1831 </td> <td style="font-size: 90%;"><a href="/wiki/Robert_Schumann" title="Robert Schumann">Robert Schumann</a> opublikował w „<a href="/w/index.php?title=Allgemeine_Musikzeitung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allgemeine Musikzeitung (strona nie istnieje)">Allgemeine Musikzeitung</a>” (Nr. 49, 7 grudnia 1831) artykuł „Ein Opus II” – <a href="/wiki/Recenzja" title="Recenzja">recenzję</a> <a href="/wiki/Wariacje_op._2_(Chopin)" title="Wariacje op. 2 (Chopin)">Wariacji op. 2</a> (<i>Panowie czapki z głów, oto geniusz</i>). </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">25 lutego 1832 </td> <td style="font-size: 90%;">Pierwszy koncert w Paryżu (w salonie <a href="/wiki/Pleyel" title="Pleyel">Pleyel</a>). </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">styczeń 1833 </td> <td style="font-size: 90%;">Fryderyk został członkiem <a href="/wiki/Towarzystwo_Historyczno-Literackie_w_Pary%C5%BCu" title="Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu">Towarzystwa Literackiego w Paryżu</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1836 </td> <td style="font-size: 90%;"><a href="/wiki/Zar%C4%99czyny" title="Zaręczyny">Zaręczyny</a> Fryderyka z <a href="/wiki/Maria_Wodzi%C5%84ska" title="Maria Wodzińska">Marią Wodzińską</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">1837 </td> <td style="font-size: 90%;">Fryderyk odrzucił tytuł „Pierwszego pianisty Jego Cesarskiej Wysokości Cara Rosji”. Zamknęło mu to możliwość powrotu do <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Polskie_(kongresowe)" title="Królestwo Polskie (kongresowe)">Królestwa Polskiego</a>. Zerwanie zaręczyn z Wodzińską. W jesieni pierwsze spotkanie z <a href="/wiki/George_Sand" title="George Sand">George Sand</a> (Hôtel de France, Paris). </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">18 października 1838 </td> <td style="font-size: 90%;">Wyjazd George Sand i jej dzieci na <a href="/wiki/Majorka" title="Majorka">Majorkę</a>. 27 października wyjazd Chopina na Majorkę. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">13 lutego 1839 </td> <td style="font-size: 90%;">Powrót z Majorki. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center"><a href="/wiki/3_maja" title="3 maja">3 maja</a> 1844 </td> <td style="font-size: 90%;">Zmarł ojciec Fryderyka – <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Chopin" title="Mikołaj Chopin">Mikołaj Chopin</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">lipiec 1847 </td> <td style="font-size: 90%;">Koniec znajomości z George Sand. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">16 lutego 1848 </td> <td style="font-size: 90%;">Ostatni koncert Fryderyka w Paryżu (w Salle Pleyel). </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">19 kwietnia 1848 </td> <td style="font-size: 90%;">Wyjazd Fryderyka z <a href="/wiki/Jane_Stirling" title="Jane Stirling">Jane Stirling</a> do <a href="/wiki/Zjednoczone_Kr%C3%B3lestwo_Wielkiej_Brytanii_i_Irlandii" title="Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii">Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii</a>. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">23 listopada 1848 </td> <td style="font-size: 90%;">Powrót Fryderyka do Paryża. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center">17 października 1849 </td> <td style="font-size: 90%;">Śmierć Fryderyka Chopina około godziny 2 w nocy w Paryżu, 12 place Vendôme. </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;" align="center"><a href="/wiki/30_pa%C5%BAdziernika" title="30 października">30 października</a> 1849 </td> <td style="font-size: 90%;">Nabożeństwo żałobne w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_de_la_Madeleine_w_Pary%C5%BCu" title="Kościół de la Madeleine w Paryżu">kościele de la Madeleine w Paryżu</a> i pogrzeb na <a href="/wiki/P%C3%A8re-Lachaise" title="Père-Lachaise">Cmentarzu Père-Lachaise</a> w Paryżu. </td></tr></tbody></table> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Dom_Urodzenia_Fryderyka_Chopina" title="Dom Urodzenia Fryderyka Chopina">Dom Urodzenia Fryderyka Chopina</a>.</i></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG/240px-Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG" decoding="async" width="240" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG/360px-Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG/480px-Manor_house_in_%C5%BBelazowa_Wola.JPG 2x" data-file-width="3270" data-file-height="1914" /></a><figcaption>Oficyna niezachowanego dworu Skarbków w <a href="/wiki/%C5%BBelazowa_Wola" title="Żelazowa Wola">Żelazowej Woli</a>, miejsce urodzin Fryderyka Chopina</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Brochow,_Poland_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg/240px-Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg/360px-Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg/480px-Brochow%2C_Poland_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="1836" /></a><figcaption>Kościół w Brochowie, miejsce chrztu Fryderyka Chopina</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg/240px-Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg" decoding="async" width="240" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg/360px-Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg/480px-Fridericus_Franciscus_Choppen.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="399" /></a><figcaption><i>Fridericus Franciscus Choppen</i></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG/240px-Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG/360px-Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG/480px-Chopin_Museum_in_Warsaw_13.JPG 2x" data-file-width="4840" data-file-height="3228" /></a><figcaption>Sala <i>Żelazowa Wola i młodzieńcze peregrynacje</i> w <a href="/wiki/Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie">muzeum kompozytora</a> w Warszawie</figcaption></figure> <p>Według legendy Chopin urodził się w czasie, gdy w pobliżu jego ojciec <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Chopin" title="Mikołaj Chopin">Mikołaj</a> grał na <a href="/wiki/Skrzypce" title="Skrzypce">skrzypcach</a> w jednej z dworskich oficyn Kaspra Skarbka, w której mieszkała rodzina Mikołaja i <a href="/wiki/Tekla_Justyna_Chopin" title="Tekla Justyna Chopin">Tekli Justyny z Krzyżanowskich</a>. Na chrzcie nadano mu imiona <a href="/wiki/Fryderyk_(imi%C4%99)" title="Fryderyk (imię)">Fryderyk</a> <a href="/wiki/Franciszek" title="Franciszek">Franciszek</a> (na cześć ojca chrzestnego i zapewne dziadka – François). W księdze metrykalnej z <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Rocha_i_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_w_Brochowie" title="Kościół św. Rocha i św. Jana Chrzciciela w Brochowie">kościoła w Brochowie</a> jako chrzestni widnieją Franciszek Grembecki ze wsi <a href="/wiki/Ciepliny" title="Ciepliny">Ciepliny</a> wraz z panną Anną Skarbkówną, hrabianką z Żelazowej Woli. Sami Chopinowie jako chrzestnych zwyczajowo traktowali młodego hrabiego <a href="/wiki/Fryderyk_Florian_Skarbek" title="Fryderyk Florian Skarbek">Fryderyka Floriana Skarbka</a> oraz jego rok młodszą siostrę Annę Emilię. </p><p>Jesienią 1810 Mikołaj i Justyna wraz z dziećmi przenieśli się do <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawy</a>. W październiku zamieszkali w nieistniejącej obecnie kamienicy należącej do Jana Böhma przy <a href="/wiki/Ulica_Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_w_Warszawie" title="Ulica Krakowskie Przedmieście w Warszawie">Krakowskim Przedmieściu</a> nr hipoteczny 411 (obecnie w tym miejscu znajduje się kamienica Józefa Grodzickiego pod nr 7)<sup id="cite_ref-Mysłakowski177_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mysłakowski177-6">[6]</a></sup>. Tam w lipcu 1811 przyszła na świat ich druga córka, <a href="/wiki/Izabella_Barci%C5%84ska" title="Izabella Barcińska">Izabella</a><sup id="cite_ref-Mysłakowski177_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mysłakowski177-6">[6]</a></sup>. Wkrótce potem Chopinowie przeprowadzili się do służbowego mieszkania w <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Saski_w_Warszawie" title="Pałac Saski w Warszawie">pałacu Saskim</a>, w którym mieściło się <a href="/wiki/Liceum_Warszawskie" title="Liceum Warszawskie">Liceum Warszawskie</a>, gdzie Mikołaj miał uczyć <a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">języka francuskiego</a>. </p><p>Przeprowadzka do Warszawy wynikała prawdopodobnie z pogarszającej się sytuacji finansowej Skarbków. Kasper Skarbek prowadził hulaszczy tryb życia i popadał w długi, a po rozwodzie z Ludwiką (1807) uciekł z <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_Warszawskie" title="Księstwo Warszawskie">Księstwa Warszawskiego</a> do <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Pozna%C5%84skie" title="Wielkie Księstwo Poznańskie">Wielkiego Księstwa Poznańskiego</a>. Również dorastające dzieci Skarbków nie wymagały już opieki <a href="/wiki/Guwernantka" title="Guwernantka">guwernera</a>. Mikołaj prawdopodobnie myślał o przeprowadzce do dawnej polskiej stolicy jeszcze przed urodzeniem się syna. Po wyjeździe na stałe do Warszawy Chopinowie utrzymywali bliskie kontakty z rodziną Skarbków – Fryderyk jeździł tam na wakacje, a młody <a href="/wiki/Fryderyk_Florian_Skarbek" title="Fryderyk Florian Skarbek">Fryderyk Florian Skarbek</a> wydał pierwsze polonezy Chopina. </p><p>Na przełomie czwartego i piątego roku życia Chopin rozpoczął naukę gry na <a href="/wiki/Fortepian" title="Fortepian">fortepianie</a>, początkowo u swej matki. W 1816 zaczął brać lekcje u <a href="/wiki/Wojciech_%C5%BBywny" title="Wojciech Żywny">Wojciecha Żywnego</a>. Szybko się uczył. 27 listopada 1831 Mikołaj pisał do Fryderyka: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p>Technika gry zabrała Ci bardzo niewiele czasu […]. Twoje palce mniej się natrudziły niż umysł […] inni trawili całe dni, przebierając palcami po klawiaturze, Ty […] rzadko spędzałeś przy niej godzinę<sup id="cite_ref-Korespondencja_Fryderyka-s76_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Korespondencja_Fryderyka-s76-7">[7]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Żywny sam nie był wybitnym <a href="/wiki/Muzyk" title="Muzyk">muzykiem</a>, a zdolnego i pojętnego ucznia uczył techniki palcowania i tradycyjnego ułożenia ręki. Podczas lekcji koncentrował się głównie na zaznajamianiu ucznia z dziełami muzyki <a href="/wiki/Muzyka_barokowa" title="Muzyka barokowa">barokowej</a> i <a href="/wiki/Muzyka_klasycystyczna" title="Muzyka klasycystyczna">klasycznej</a> oraz objaśnianiu budowy utworów fortepianowych <a href="/wiki/Johann_Sebastian_Bach" title="Johann Sebastian Bach">Johanna Sebastiana Bacha</a>, <a href="/wiki/Joseph_Haydn" title="Joseph Haydn">Josepha Haydna</a>, <a href="/wiki/Wolfgang_Amadeus_Mozart" title="Wolfgang Amadeus Mozart">Wolfganga Amadeusza Mozarta</a> oraz (w mniejszym stopniu) <a href="/wiki/Johann_Nepomuk_Hummel" title="Johann Nepomuk Hummel">Johanna Nepomuka Hummla</a>. Pozostałością po tej niekonwencjonalnej edukacji było zamiłowanie Fryderyka do dawnych kompozytorów. Następnym nauczycielem Fryderyka był, pochodzący – tak samo jak Żywny – z <a href="/wiki/Czechy_(kraina)" title="Czechy (kraina)">Czech</a>, <a href="/wiki/V%C3%A1clav_Vil%C3%A9m_W%C3%BCrfel" title="Václav Vilém Würfel">Wacław Wilhelm Würfel</a>. </p><p>Przed ukończeniem siódmego roku życia był już autorem kilku drobnych <a href="/wiki/Kompozycja_(muzyka)" title="Kompozycja (muzyka)">kompozycji</a> (były to <a href="/wiki/Polonez_(muzyka)" title="Polonez (muzyka)">polonezy</a> – owa <a href="/wiki/Forma_muzyczna" title="Forma muzyczna">forma muzyczna</a> była w polskiej muzyce fortepianowej tą, która wraz z wychowaniem muzycznym Żywnego oraz modną w owym czasie <a href="/wiki/Opera" title="Opera">operą</a> w <a href="/wiki/W%C5%82ochy#Muzyka" title="Włochy">stylu włoskim</a> składała się na atmosferę muzyczną, w jakiej dorastał Fryderyk), które pomagali zapisywać mu Żywny oraz ojciec. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG/240px-Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG" decoding="async" width="240" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG/360px-Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG/480px-Gmach_Porektorski_UW_2015_01.JPG 2x" data-file-width="4928" data-file-height="3264" /></a><figcaption>Oficyna (tzw. gmach Porektorski) <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Kazimierzowski_w_Warszawie" title="Pałac Kazimierzowski w Warszawie">pałacu Kazimierzowskiego</a>, miejsce zamieszkania rodziny Chopinów w latach 1817–1827</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PilsPlac15_DSC0874.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/PilsPlac15_DSC0874.JPG/240px-PilsPlac15_DSC0874.JPG" decoding="async" width="240" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/PilsPlac15_DSC0874.JPG/360px-PilsPlac15_DSC0874.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/PilsPlac15_DSC0874.JPG/480px-PilsPlac15_DSC0874.JPG 2x" data-file-width="3471" data-file-height="2259" /></a><figcaption>Tablica upamiętniająca pierwszy publiczny koncert Chopina (1818) na fasadzie <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Prezydencki_w_Warszawie" title="Pałac Prezydencki w Warszawie">Pałacu Prezydenckiego</a> w Warszawie</figcaption></figure> <p>W tym okresie liceum przeniesiono z dotychczasowej siedziby w Pałacu Saskim do <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Kazimierzowski_w_Warszawie" title="Pałac Kazimierzowski w Warszawie">pałacu Kazimierzowskiego</a> przy <a href="/wiki/Ulica_Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_w_Warszawie" title="Ulica Krakowskie Przedmieście w Warszawie">Krakowskim Przedmieściu</a>, a Chopinowie zamieszkali w 1817 w prawej oficynie pałacu (tzw. gmachu porektorskim), w jego środkowej części na drugim piętrze<sup id="cite_ref-Majewski2010-s46_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Majewski2010-s46-8">[8]</a></sup>, za sąsiadów mając m.in. <a href="/wiki/Samuel_Linde" title="Samuel Linde">Lindego</a>, <a href="/wiki/Kazimierz_Brodzi%C5%84ski" title="Kazimierz Brodziński">Brodzińskiego</a> i <a href="/wiki/Juliusz_Kolberg" title="Juliusz Kolberg">Kolberga</a> z synami<sup id="cite_ref-Wierzyński1990-s32_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wierzyński1990-s32-9">[9]</a></sup>. Hrabia Skarbek w okresie swojego pobytu w Polsce stał się jednym z najaktywniejszych protektorów Chopina, ale to za przyczyną Żywnego, który spisał – według wskazówek Fryderyka – kilka arkuszy z kompozycjami wariacji i tańców, po czym pokazywał je w innych domach, Chopin stał się znany w Warszawie. Fryderyk wystąpił w <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Br%C3%BChla_w_Warszawie" title="Pałac Brühla w Warszawie">pałacu Brühla</a> przed księciem <a href="/wiki/Konstanty_Romanow_(1779%E2%80%931831)" title="Konstanty Romanow (1779–1831)">Konstantym</a> i zaprezentował mu nieznany marsz, który książę kazał sobie zagrać po raz drugi<sup id="cite_ref-wierz1_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-wierz1-10">[10]</a></sup>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG/240px-Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG" decoding="async" width="240" height="356" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG/360px-Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG/480px-Gr%C3%B3b_rodzic%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Stare_Pow%C4%85zki_2014.JPG 2x" data-file-width="3130" data-file-height="4641" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gr%C3%B3b" title="Grób">Grób</a> rodziców Fryderyka Chopina na <a href="/wiki/Cmentarz_Pow%C4%85zkowski_w_Warszawie" title="Cmentarz Powązkowski w Warszawie">Cmentarzu Powązkowskim</a> w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a></figcaption></figure> <p>W 1817 w parafialnym zakładzie typograficznym <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Nawiedzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Marii_Panny_w_Warszawie" title="Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie">kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny</a> na <a href="/wiki/Nowe_Miasto_(Warszawa)" title="Nowe Miasto (Warszawa)">Nowym Mieście</a> w Warszawie ukazał się pierwszy wydany drukiem utwór Chopina – polonez w tonacji <a href="/wiki/G-moll" title="G-moll">g-moll</a> wydany pod tytułem <i>Polonoise pour le Piano-Forte Dédiée à Son Excellence Mademoiselle la Comtesse Victoire Skarbek faite par Frédéric Chopin Musicien âgé de huit ans</i>. Z tego samego roku pochodzą wydany pośmiertnie polonez <a href="/wiki/B-dur" title="B-dur">B-dur</a> oraz <a href="/wiki/Marsz_wojskowy_(Chopin)" title="Marsz wojskowy (Chopin)">Marsz wojskowy</a>, którego pierwodruk zaginął. O dedykacji pierwszego wydanego <a href="/wiki/Utw%C3%B3r_muzyczny" title="Utwór muzyczny">utworu</a> Fryderyka <a href="/w/index.php?title=Wiktoria_Skarbek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wiktoria Skarbek (strona nie istnieje)">siostrze</a> młodego hrabiego Skarbka może świadczyć to, iż sam Skarbek prawdopodobnie pokrył koszty druku kompozycji (niewiele wcześniej powrócił on ze studiów za granicą oraz objął stanowisko profesora <a href="/wiki/Ekonomia_polityczna" title="Ekonomia polityczna">ekonomii politycznej</a> na <a href="/wiki/Uniwersytet_Warszawski" title="Uniwersytet Warszawski">Uniwersytecie Warszawskim</a>). W styczniu 1822 w tomie X „<a href="/wiki/Pami%C4%99tnik_Warszawski_(1815%E2%80%931823)" title="Pamiętnik Warszawski (1815–1823)">Pamiętnika Warszawskiego</a>” ukazała się pierwsza dłuższa wzmianka na temat Chopina, opisująca go m.in. jako „prawdziwego geniusza muzycznego”: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Nie tylko bowiem z łatwością największą i smakiem nadzwyczajnym wygrywa sztuki najtrudniejsze na fortepianie, ale nadto jest już kompozytorem kilku tańców i wariacji, nad którymi znawcy muzyki dziwić się nie przestają, a nade wszystko zważając na wiek dziecinny autora. Gdyby młodzieniec ten urodził się w Niemczech lub we Francji, ściągnąłby już zapewne uwagę na siebie wszystkich społeczeństw; niechże wzmianka niniejsza służy za wskazówkę, że i na naszej ziemi powstają geniusze, tylko że brak głośnych wiadomości ukrywa je przed publicznością<sup id="cite_ref-wierz1_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-wierz1-10">[10]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Do 1818 Chopin znany był tylko w kręgach akademickich, w których obracała się jego rodzina. Pierwsza recenzja, która ukazała się drukiem, wzbudziła duże zainteresowanie jego osobą. <a href="/wiki/Marsz_wojskowy_(Chopin)" title="Marsz wojskowy (Chopin)">Marsz wojskowy</a>, który tak spodobał się księciu Konstantemu, ukazał się drukiem, choć bezimiennie. Marsz grywany był w czasie ulubionych przez księcia parad wojskowych i kompozycja wykonywana była przez orkiestry wojskowe<sup id="cite_ref-wierz1_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-wierz1-10">[10]</a></sup>. </p><p>24 lutego 1818 w <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Prezydencki_w_Warszawie" title="Pałac Prezydencki w Warszawie">pałacu Radziwiłłów</a> odbył się pierwszy koncert publiczny Chopina, zorganizowany na rzecz Towarzystwa Dobroczynności przygotowany przez <a href="/wiki/Zofia_z_Czartoryskich_Zamoyska" title="Zofia z Czartoryskich Zamoyska">ordynatową Zamoyską</a>. <a href="/wiki/Julian_Ursyn_Niemcewicz" title="Julian Ursyn Niemcewicz">Julian Ursyn Niemcewicz</a> fakt wykorzystania talentu 8-letniego dziecka dla potrzeb filantropii skomentował w komedii, gdzie wyśmiał pogoń za sensacją i gorliwość filantropek, które na fikcyjnym zebraniu licytują się w odejmowaniu lat „Szopenkowi”, a w końcu sztuki zapada uchwała, że cudowne dziecko na scenę wniesie niańka<sup id="cite_ref-wierz1_10-3" class="reference"><a href="#cite_note-wierz1-10">[10]</a></sup>. Sam koncert zgromadził licznych słuchaczy. Chopin zagrał koncert fortepianowy wiedeńskiego kompozytora <a href="/wiki/Adalbert_Gyrowetz" title="Adalbert Gyrowetz">Adalberta Gyrowetza</a>, przy czym wykazał się dużą wprawą techniczną. W pamiętniku <a href="/w/index.php?title=Aleksandra_Tarczewska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleksandra Tarczewska (strona nie istnieje)">Aleksandry Tarczewskiej</a>, siostry <a href="/wiki/Klementyna_Hoffmanowa" title="Klementyna Hoffmanowa">Klementyny z Tańskich Hoffmanowej</a>, widnieje wzmianka na temat jednego z pierwszych występów Chopina poza domem, który miał miejsce podczas wieczoru w salonie <a href="/w/index.php?title=Olimpia_Grabowska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olimpia Grabowska (strona nie istnieje)">Olimpii Grabowskiej</a> w pałacu Radziwiłłów: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Było dosyć osób […] W przeciągu wieczora grał na fortepianie młody Chopin, dziecię w ósmym roku życia, obiecujące jak twierdzą znawcy, zastąpić Mozarta<sup id="cite_ref-Tarczewska1967-s243_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tarczewska1967-s243-11">[11]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pierwsze_sukcesy">Pierwsze sukcesy</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG/240px-Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG" decoding="async" width="240" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG/360px-Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG/480px-Chopin_Parlour_in_Warsaw.JPG 2x" data-file-width="4593" data-file-height="3092" /></a><figcaption>Nieistniejący <a href="/wiki/Salonik_Chopin%C3%B3w_w_Warszawie" title="Salonik Chopinów w Warszawie">Salonik Chopinów</a> w lewej oficynie <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Czapskich_w_Warszawie" title="Pałac Czapskich w Warszawie">pałacu Czapskich</a>, miejscu zamieszkania kompozytora w latach 1827–1830</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Szafarnia,_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg/240px-Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg" decoding="async" width="240" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg/360px-Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg/480px-Szafarnia%2C_zesp%C3%B3%C5%82_pa%C5%82acowy.jpg 2x" data-file-width="4774" data-file-height="3018" /></a><figcaption>Dwór Dziewanowskich w <a href="/wiki/Szafarnia_(wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie)" title="Szafarnia (województwo kujawsko-pomorskie)">Szafarni</a>, obecnie <a href="/wiki/O%C5%9Brodek_Chopinowski_w_Szafarni" title="Ośrodek Chopinowski w Szafarni">Ośrodek Chopinowski</a></figcaption></figure> <p>20 września 1818 odwiedziła Warszawę carowa <a href="/wiki/Maria_Romanowa_(1759%E2%80%931828)" title="Maria Romanowa (1759–1828)">Maria Fiodorowna</a>, której Chopin ofiarował dwa swoje tańce polskie. Wójcicki wspomina, że gdy mały Chopin grywał u <a href="/wiki/Konstanty_Romanow_(1779%E2%80%931831)" title="Konstanty Romanow (1779–1831)">księcia Konstantego</a>, namiestnika warszawskiego, podczas gry Marsza wojskowego wznosił oczy w górę, że książę go pytał: „Co tam patrzysz w górę, mały? Czytasz nuty na suficie?”. </p><p>W 1825 w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Warszawie_(%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie)" title="Kościół Świętej Trójcy w Warszawie (Śródmieście)">kościele ewangelickim św. Trójcy</a> odbył się koncert Chopina dla cara <a href="/wiki/Aleksander_I_Romanow" title="Aleksander I Romanow">Aleksandra I</a>, który przyjechał do Warszawy na obrady <a href="/wiki/Sejm_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Sejm Rzeczypospolitej Polskiej">Sejmu</a>. Chopin zagrał na niedawno wynalezionym instrumencie – <a href="/wiki/Eolomelodikon" title="Eolomelodikon">eolomelodikonie</a>. Zachwycony monarcha podarował młodemu muzykowi drogi pierścień z brylantem<sup id="cite_ref-Hoesick1967-s84-85_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hoesick1967-s84-85-12">[12]</a></sup>. Później w Paryżu Chopin otrzymał propozycję zostania nadwornym kompozytorem carskim, jednak odrzucił tę propozycję, a pierścień sprzedał. W Warszawie kilkakrotnie grał w <a href="/wiki/Belweder_w_Warszawie" title="Belweder w Warszawie">Belwederze</a>, będącym od 1822 siedzibą <a href="/wiki/Konstanty_Romanow_(1779%E2%80%931831)" title="Konstanty Romanow (1779–1831)">wielkiego księcia Konstantego</a><sup id="cite_ref-Jaroszewski1985-s7_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jaroszewski1985-s7-13">[13]</a></sup>. </p><p>W latach 1823–1826 Chopin uczył się w <a href="/wiki/Liceum_Warszawskie" title="Liceum Warszawskie">Liceum Warszawskim</a>, gdzie pracował jego ojciec. W tych latach zwiedził znaczną część Polski. Z pobytów w <a href="/wiki/Szafarnia_(wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie)" title="Szafarnia (województwo kujawsko-pomorskie)">Szafarni</a> (lata 1824–1825) wysłał swoje słynne listy – „Kuriery Szafarskie” do rodziców, będące parodią „Kuriera Warszawskiego”, które rozsławiły sielankowe wakacje w majątku <a href="/wiki/Ignacy_A._Juliusz_Dziewanowski" title="Ignacy A. Juliusz Dziewanowski">Juliusza Dziewanowskiego</a><sup id="cite_ref-Krajewski2010-s5-51_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Krajewski2010-s5-51-14">[14]</a></sup>. Słynna jest również anegdota mówiąca, że został niegdyś w szkole przyłapany na rysowaniu nauczyciela w czasie lekcji. Obrazek tak zadziwił rysowanego, że ten go pochwalił. <a href="/wiki/Maurycy_Karasowski" title="Maurycy Karasowski">Maurycy Karasowski</a> wspomina również anegdotę z tradycji rodzinnej, w której Chopin pomógł guwernerowi uspokoić hałaśliwych wychowanków. Zaimprowizował im opowieść, a potem uśpił wszystkich łącznie z guwernerem kołysanką. Gdy pokazał uroczy widok siostrom i matce, obudził wszystkich przeraźliwym akordem. Wraz z siostrą Emilią Fryderyk pisał także dla zabawy wiersze i komedie. <a href="/wiki/Honor%C3%A9_de_Balzac" title="Honoré de Balzac">Balzac</a> wspominał, że Chopin miał zastraszająco prawdziwy dar naśladowania każdego, kogo tylko zechciał. Wielu biografów (np. Jeżewska, <a href="/wiki/Jaros%C5%82aw_Iwaszkiewicz" title="Jarosław Iwaszkiewicz">Iwaszkiewicz</a>, Willemetz) przekonuje, że Chopin był geniuszem uniwersalnym, ponieważ posiadał również niezwykły talent literacki, czego dowodem są jego słynne listy, a także talent malarski i aktorski. </p><p>W latach 1826–1829 był studentem warszawskiej <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Bernardynek_w_Warszawie" title="Kościół Bernardynek w Warszawie">Szkoły Głównej Muzyki</a>, będącej częścią Konserwatorium, która związana była z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie podjął naukę harmonii i kontrapunktu u <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Elsner" title="Józef Elsner">Józefa Elsnera</a>. Został zwolniony z przedmiotu instrumentu, ponieważ zauważono nieprzeciętny sposób i charakter gry Chopina. Ten okres w jego twórczości charakteryzuje fascynacja muzyką ludową. Powstały wówczas <i>Sonata c-moll</i> op. 4, <i>Wariacje B-dur na temat </i>Là ci darem la mano<i> z </i><a href="/wiki/Don_Giovanni" title="Don Giovanni">Don Juana</a><i> <a href="/wiki/Wolfgang_Amadeus_Mozart" title="Wolfgang Amadeus Mozart">W.A. Mozarta</a></i> op. 2 na fortepian i orkiestrę, <i>Trio g-moll</i> op. 8 i pierwsze <i>Mazurki</i> (op. 6, 7) oraz oparte na motywach ludowych <i>Rondo c-moll</i> op. 1 i <i>Rondo à la Krakowiak</i> F-dur op. 14. W raporcie po trzecim roku nauki Józef Elsner zapisał: „Trzecioletni Szopen Fryderyk – szczególna zdatność, geniusz muzyczny”. </p><p>W 1826 odbywał swoją pierwszą zagraniczną podróż do <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlina</a>, a także spędził wakacje w <a href="/wiki/Duszniki-Zdr%C3%B3j" title="Duszniki-Zdrój">Bad Reinerz</a>. W latach 1827 i 1829 spędzał wakacje na <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Antoninie" title="Pałac w Antoninie">dworze</a> księcia <a href="/wiki/Antoni_Henryk_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Antoni Henryk Radziwiłł">Antoniego Radziwiłła</a> w <a href="/wiki/Antonin_(wie%C5%9B_w_powiecie_ostrowskim)" title="Antonin (wieś w powiecie ostrowskim)">Antoninie</a> i bywał u przyjaciół mieszkających w odległych miejscach kraju. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rozpoczęcie_niezależnej_kariery_kompozytorskiej"><span id="Rozpocz.C4.99cie_niezale.C5.BCnej_kariery_kompozytorskiej"></span>Rozpoczęcie niezależnej kariery kompozytorskiej</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Piano_of_Chopin.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Piano_of_Chopin.JPG/240px-Piano_of_Chopin.JPG" decoding="async" width="240" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Piano_of_Chopin.JPG/360px-Piano_of_Chopin.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Piano_of_Chopin.JPG/480px-Piano_of_Chopin.JPG 2x" data-file-width="2203" data-file-height="1846" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pianino" title="Pianino">Pianino</a> marki <a href="/wiki/S%C3%A9bastien_%C3%89rard" title="Sébastien Érard">Érard</a>, na którym grał Fryderyk Chopin, znajdujące się w <a href="/wiki/Muzeum_Regionalne_im._Zygmunta_Krasi%C5%84skiego_w_Z%C5%82otym_Potoku" title="Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku">Dworku Krasińskich</a> w <a href="/wiki/Z%C5%82oty_Potok_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Złoty Potok (województwo śląskie)">Złotym Potoku</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Rekopis_chopin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Rekopis_chopin.jpg/240px-Rekopis_chopin.jpg" decoding="async" width="240" height="380" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Rekopis_chopin.jpg/360px-Rekopis_chopin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Rekopis_chopin.jpg/480px-Rekopis_chopin.jpg 2x" data-file-width="560" data-file-height="886" /></a><figcaption>Rękopis <i><a href="/wiki/Fortepian_Szopena" title="Fortepian Szopena">Fortepianu Szopena</a></i>, <a href="/wiki/Cyprian_Kamil_Norwid" title="Cyprian Kamil Norwid">Cyprian Kamil Norwid</a>, 1863/64</figcaption></figure> <p>Lata 1829–1831 były dla Chopina okresem pierwszej miłości (do śpiewaczki <a href="/wiki/Konstancja_G%C5%82adkowska" title="Konstancja Gładkowska">Konstancji Gładkowskiej</a>) i pierwszych ogromnych sukcesów kompozytorskich. W liście do swojego przyjaciela, <a href="/wiki/Tytus_Woyciechowski" title="Tytus Woyciechowski">Tytusa Woyciechowskiego</a>, Chopin nazywał Konstancję „ideałem”. Powstały wówczas <i>Koncerty fortepianowe <a href="/wiki/II_koncert_fortepianowy_Chopina" title="II koncert fortepianowy Chopina">f-moll</a></i> op. 21 i <a href="/wiki/I_koncert_fortepianowy_Chopina" title="I koncert fortepianowy Chopina"><i>e-moll</i> op. 11</a>. </p><p>W lipcu 1829, niezwłocznie po ukończeniu studiów, Chopin wraz z przyjaciółmi wyjechał na wycieczkę do <a href="/wiki/Wiede%C5%84" title="Wiedeń">Wiednia</a>. Dzięki <a href="/wiki/V%C3%A1clav_Vil%C3%A9m_W%C3%BCrfel" title="Václav Vilém Würfel">Würflowi</a> wszedł w środowisko muzyków. W <a href="/wiki/Theater_am_K%C3%A4rntnertor" title="Theater am Kärntnertor">Theater am Kärntnertor</a> wystąpił dwukrotnie; grał <i>Wariacje B-dur</i> za pierwszym, a oprócz <i>Wariacji</i> także <i>Rondo à la Krakowiak</i> za drugim razem. Odniosły one fenomenalny sukces wśród publiczności. Nawet krytyka mimo zastrzeżeń dotyczących jego gry (zbyt mała siła dźwięku) uznała kompozycje za nowatorskie. Dobre przyjęcie kompozycji na koncertach ułatwiło kontakt z wydawcami: w kwietniu 1830, po raz pierwszy za granicą, wydano drukiem w Austrii, w oficynie <a href="/wiki/Tobias_Haslinger" title="Tobias Haslinger">Tobiasa Haslingera</a> grane tu już <i>Wariacje</i> op. 2. </p><p>W lipcu 1830 spędził tydzień w <a href="/wiki/Poturzyn" title="Poturzyn">Poturzynie</a> na <a href="/wiki/Ziemia_che%C5%82mska" title="Ziemia chełmska">ziemi chełmskiej</a> u Tytusa Woyciechowskiego. Możliwe, że przywiózł do Poturzyna pierwodruk dedykowanych przyjacielowi <a href="/wiki/Wariacje_op._2_(Chopin)" title="Wariacje op. 2 (Chopin)">Wariacji B-dur</a>, napisanych na mozartowski temat z Don Giovanniego „Là ci darem la mano”. Dwukrotnie przyjechał też do pobliskiej <a href="/wiki/Stara_Wie%C5%9B_(powiat_hrubieszowski)" title="Stara Wieś (powiat hrubieszowski)">Starej Wsi</a>, gdzie grał na fortepianie firmy <a href="/wiki/Pleyel" title="Pleyel">Pleyel</a><sup id="cite_ref-nowacz_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-nowacz-15">[15]</a></sup><sup id="cite_ref-poturzyn_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-poturzyn-16">[16]</a></sup>. </p><p>2 listopada 1830 wyjechał z Warszawy do <a href="/wiki/Kalisz" title="Kalisz">Kalisza</a>, żegnany przy <a href="/wiki/Rogatki_Wolskie" title="Rogatki Wolskie">rogatkach Wolskich</a> przez przyjaciół i kolegów z klasy kompozycji warszawskiego konserwatorium, którzy odśpiewali mu z akompaniamentem gitary <a href="/wiki/Kantata" title="Kantata">kantatę</a> <i>Zrodzony w polskiej krainie</i> ułożoną przez <a href="/wiki/Ludwik_Adam_Dmuszewski" title="Ludwik Adam Dmuszewski">Ludwika Adama Dmuszewskiego</a> do melodii <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Elsner" title="Józef Elsner">Józefa Elsnera</a><sup id="cite_ref-Kobylańska1956-s271_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kobylańska1956-s271-17">[17]</a></sup><sup id="cite_ref-Mysłakowski2012-s169-170172_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mysłakowski2012-s169-170172-18">[18]</a></sup>. Przed wyjazdem pożegnał się z Konstancją Gładkowską i wręczył jej pierścień przechowywany przez nią aż do śmierci. W Kaliszu, dokąd dotarł 3 listopada i gdzie dołączył do niego <a href="/wiki/Tytus_Woyciechowski" title="Tytus Woyciechowski">Tytus Woyciechowski</a>, Chopin spędził ostatnie trzy dni w ojczyźnie<sup id="cite_ref-Kalisz_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kalisz-19">[19]</a></sup>. </p><p>5 listopada 1830 Chopin na zawsze opuścił Polskę: wyjechał z Kalisza i przez <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a> udał się do <a href="/wiki/Drezno" title="Drezno">Drezna</a>. Pojechał do <a href="/wiki/Monachium" title="Monachium">Monachium</a> i w końcu udał się do Paryża. W czasie drogi Chopin napisał dziennik (zwany „Dziennikiem stuttgarckim”), przedstawiający stan jego ducha podczas pobytu w <a href="/wiki/Stuttgart" title="Stuttgart">Stuttgarcie</a>, gdzie ogarnęła go rozpacz z powodu upadku <a href="/wiki/Powstanie_listopadowe" title="Powstanie listopadowe">powstania listopadowego</a>. Wedle tradycji, powstały wtedy pierwsze szkice do <i><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_12_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 12 (Chopin)">Etiudy „Rewolucyjnej”</a></i><sup id="cite_ref-Tadeusz_A_Zieliński_Chopin_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tadeusz_A_Zieliński_Chopin-20">[20]</a></sup>. Utwory tego okresu wypełnione są dramatyzmem, który z wolna zaczyna dominować w twórczości kompozytora. </p> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/27px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/40px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/53px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz w Wikiźródłach tekst <br /> <a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Zapiski_Fryderyka_Chopina_z_albumu-dziennika,_na_wie%C5%9B%C4%87_o_zdobyciu_Warszawy_przez_Rosjan_w_1831_roku" class="extiw" title="s:Zapiski Fryderyka Chopina z albumu-dziennika, na wieść o zdobyciu Warszawy przez Rosjan w 1831 roku"><b>Zapiski Fryderyka Chopina z albumu-dziennika, na wieść o zdobyciu Warszawy przez Rosjan w 1831 roku</b></a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lata_dojrzałości"><span id="Lata_dojrza.C5.82o.C5.9Bci"></span>Lata dojrzałości</h3></div> <p>W Paryżu od 5 października<sup id="cite_ref-Zofia_Helman_Hanna_Wróblewska_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zofia_Helman_Hanna_Wróblewska-21">[21]</a></sup> 1831 Chopin zamieszkał początkowo w małym mieszkaniu przy Boulevard Poissonnière. 25 lutego 1832 w salonie <a href="/wiki/Pleyel" title="Pleyel">Pleyel</a> przy 9 rue Cadet dał pierwszy z dziewiętnastu publicznych koncertów w Paryżu (podczas 18 lat pobytu w tym mieście). Organizował go <a href="/wiki/Friedrich_Kalkbrenner" title="Friedrich Kalkbrenner">Friedrich Kalkbrenner</a>, pianista. Chopin zagrał <i>Koncert e-moll</i> i <i>Wariacje B-dur</i>. Koncert oszołomił publiczność, w tym obecnego na nim <a href="/wiki/Ferenc_Liszt" title="Ferenc Liszt">Franciszka Liszta</a>. Krytyk <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_F%C3%A9tis" title="François Fétis">François Fétis</a> zapowiadał, że Chopin odrodzi muzykę fortepianową<sup id="cite_ref-Un_concert_de_Chopin_dans_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Un_concert_de_Chopin_dans-22">[22]</a></sup>. Następnego dnia wydawcy przysyłali Chopinowi propozycje kupna utworów. Chopin zaczął prowadzić żywot wirtuoza, komponując utwory, które szybko stawały się modne na salonach. Przyjaźnił się z wieloma wybitnymi muzykami (Liszt, <a href="/wiki/Vincenzo_Bellini" title="Vincenzo Bellini">Vincenzo Bellini</a>, <a href="/wiki/Hector_Berlioz" title="Hector Berlioz">Hector Berlioz</a>), był zapraszany na prywatne występy nie jako muzyk, ale jako gość, nawet na sam dwór. Szybko więc przeprowadził się do Chaussée d’Antin, modnej dzielnicy Paryża. Przyjaciele nazywali jego mieszkanie Olimpem ze względu na dającą się stamtąd słyszeć boską muzykę. Jednak z powodu trudnej sytuacji finansowej Chopin zaczął dawać coraz więcej lekcji gry na fortepianie. Oszałamiała ogromna liczba propozycji. Chopin uczył między innymi księżniczkę de Noailles, księżnę de Chimay i de Beauvau, baronową Rothschild, hrabinę Peruzzi i <a href="/wiki/Delfina_Potocka" title="Delfina Potocka">Potocką</a>. Wśród uczniów także wielkie talenty – Karolina Hartmann, Karol Filtsch, a także wierny przyjaciel Chopina Adolf Gutmann. Chopin jako nauczyciel znany był z niezwykłych wymagań i nerwowości. </p><p>W latach 1835–1846 porzucił karierę wirtuoza na rzecz komponowania. Zaczął żyć życiem <a href="/wiki/Wielka_Emigracja" title="Wielka Emigracja">polskiej emigracji</a>, utrzymując ścisłe kontakty z głównymi intelektualistami polskimi (<a href="/wiki/Adam_Mickiewicz" title="Adam Mickiewicz">Adam Mickiewicz</a>, <a href="/wiki/Julian_Ursyn_Niemcewicz" title="Julian Ursyn Niemcewicz">Julian Ursyn Niemcewicz</a>, <a href="/wiki/Cyprian_Kamil_Norwid" title="Cyprian Kamil Norwid">Cyprian Kamil Norwid</a>). <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Bem" title="Józef Bem">Józef Bem</a> poprosił go o zaliczkę dla powstającego <a href="/wiki/Towarzystwo_Politechniczne_Polskie_w_Pary%C5%BCu" title="Towarzystwo Politechniczne Polskie w Paryżu">Towarzystwa Politechnicznego Polskiego w Paryżu</a>, które kompozytor wsparł finansowo<sup id="cite_ref-Oliferko_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oliferko-23">[23]</a></sup>. Chopin gościł też u siebie najbliższego przyjaciela z lat dziecięcych, <a href="/wiki/Jan_Matuszy%C5%84ski" title="Jan Matuszyński">Jana Matuszyńskiego</a>, który zamieszkując u Fryderyka studiował medycynę w Paryżu (zmarł na gruźlicę w 1842). U Chopina bywał też jego słynny przyjaciel, wielki pianista i kompozytor – <a href="/wiki/Julian_Fontana" title="Julian Fontana">Julian Fontana</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg/220px-Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg/330px-Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg/440px-Maria_Wodzi%C5%84ska.jpeg 2x" data-file-width="1368" data-file-height="1741" /></a><figcaption>Autoportret Marii Wodzińskiej</figcaption></figure> <p>W 1836 Chopin zaręczył się z <a href="/wiki/Maria_Wodzi%C5%84ska" title="Maria Wodzińska">Marią Wodzińską</a><sup id="cite_ref-A_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-A-24">[24]</a></sup>. Kompozytor był blisko z rodziną Wodzińskich. W dzieciństwie jego rodzice przyjaźnili się z rodzicami Marii i znał małą jeszcze Marię ze wspólnych niedzielnych obiadów, co wspomina także pozytywnie w jednym z listów do brata Marii, Feliksa<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. Chopin w młodości chodził do Liceum Warszawskiego i mieszkał razem z bratem Marii, <a href="/wiki/Antoni_Wodzi%C5%84ski_(1812%E2%80%931846)" title="Antoni Wodziński (1812–1846)">Antonim Wodzińskim</a>, który był na stancji u Mikołaja Chopina<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[27]</a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28">[28]</a></sup>. Tak też nawiązała się przyjaźń Chopina z Antonim, która trwała przez długą część życia Chopina (spędzali dużo czasu w Paryżu<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup>, Chopin spędził z Wodzińskimi całe wakacje w <a href="/wiki/Maria%C5%84skie_%C5%81a%C5%BAnie" title="Mariańskie Łaźnie">Marienbadzie</a><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup>, utrzymywali kontakt listowny gdy Antonii walczył w Hiszpanii<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[31]</a></sup>) i która miała wpływ na jego relację z Marią. </p><p>Znajomość z Marią Wodzińską odnowiła się w 1835, gdy Chopin przyjechał do Drezna odwiedzić przyjaciela Antoniego. W Dreźnie, zaraz po wakacjach spędzonych z Wodzińskimi w 1836 w Marienbadzie, doszło do zaręczyn. Gdy Chopin żegnał się z Marią wykonał w domu Wodzińskich skomponowanego dla Marii <i>Walca As-dur op.69 nr.1</i><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup> (nazywanego Walcem <i>Les adieux</i> , <i>Pożegnalnym)</i>, którego nuty z dedykacją jej wręczył. Po rozstaniu para została "korespondencyjnymi narzeczonymi" przez ponad rok. W tym czasie Chopin podarował także Marii pierwsze wydanie <i>4 Mazurków op.24</i> z dedykacją dla Marii, który znajduje się obecnie w <a href="/wiki/Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie">Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie</a>, oraz przesłał jej pieśń <i><a href="/wiki/%C5%BByczenie_(pie%C5%9B%C5%84_Chopina)" title="Życzenie (pieśń Chopina)">Życzenie</a></i>, którą skomponował do słów <a href="/wiki/Stefan_Witwicki" title="Stefan Witwicki">Stefana Witwickiego</a><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup>. </p><p>Zaręczyny, nazwane później <i>Szarą godziną</i> miały być próbą, podczas której Fryderyk miał zadbać o swój zły stan zdrowia<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[34]</a></sup>. Miały też być zachowane w tajemnicy, co się jednak nie udało i czego świadectwem jest list Juliusza Słowackiego do matki wysłany z Florencji 2 kwietnia 1838, w którym z rozżaleniem poinformował on ją o tym słowami "Mówią, że się Szopen z Marią Wodzińską, a niegdyś moją Marią ożenił (...) Ale w tym przypadku niech Marysia na mnie nie liczy"<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[35]</a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36">[36]</a></sup>. Ostatecznie jednak rodzina sprzeciwiła się związkowi, uważając, że Chopin jest zbyt chorowitym kandydatem na męża i zaręczyny zostały zerwane<sup id="cite_ref-A_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-A-24">[24]</a></sup>. </p><p> W 1836 zaczął poważnie chorować na <a href="/wiki/Gru%C5%BAlica_cz%C5%82owieka" title="Gruźlica człowieka">gruźlicę</a>, jednak w późniejszych latach spekulowano, że cierpiał na chorobę genetyczną o zewnętrznych objawach bardzo podobnych do gruźlicy – <a href="/wiki/Mukowiscydoza" title="Mukowiscydoza">mukowiscydozę</a>.</p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg/240px-Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg" decoding="async" width="240" height="315" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg/360px-Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg/480px-Eug%C3%A8ne_Ferdinand_Victor_Delacroix_041.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2066" /></a><figcaption>George Sand (79 × 57 cm), Eugène Delacroix 1838, Ordrupgaard Museum, <a href="/wiki/Charlottenlund" title="Charlottenlund">Charlottenlund</a> k. <a href="/wiki/Kopenhaga" title="Kopenhaga">Kopenhagi</a></figcaption></figure> <p>W 1837 poznał starszą od siebie o sześć lat i dominującą nad nim powieściopisarkę <a href="/wiki/George_Sand" title="George Sand">George Sand</a>, z którą tworzył nerwowy i chaotyczny związek. W dziennikach Sand opowiadała, że przez dziewięć lat <i>przyjaźni</i> z Chopinem żyła jak w klasztornym celibacie, a w liście do Justyny Chopinowej nazwała się „drugą matką Chopina”. Uciekając przed zazdrością byłego kochanka George, udali się na <a href="/wiki/Majorka" title="Majorka">Majorkę</a> do <a href="/wiki/Valldemossa" title="Valldemossa">Valldemossy</a>, która powitała ich okropną pogodą. Jednocześnie w Hiszpanii trwała wojna, a choroba Chopina wzmagała się. Sand zabrała swoje dzieci, które miały się tam leczyć (syn <a href="/wiki/Maurice_Sand" title="Maurice Sand">Maurycy</a> chorował na <a href="/wiki/Choroby_reumatyczne" title="Choroby reumatyczne">reumatyzm</a>) i uczyć. Mieszkali tam w byłym klasztorze. Chopin skomponował wtedy <i>Preludia</i> op. 28, <i>Preludium Des-dur</i>, które Sand uznała za straszne. Wspominała ona pamiętny wieczór, gdy podczas spaceru rozszalała się burza, a po powrocie do domu Chopin zaczął pluć krwią. Gdy stan zdrowia Chopina poprawił się, Chopin i Sand wrócili do Francji. Sprowadzono wtedy z Neapolu ciało samobójcy, wielkiego śpiewaka, <a href="/wiki/Adolphe_Nourrit" title="Adolphe Nourrit">Adolphe’a Nourrita</a>. Chopin zagrał w Marsylii podczas pogrzebu na organach. Pomimo iż instrument był rozstrojony, Chopin oszołomił publiczność graną na organach pieśnią <a href="/wiki/Franz_Schubert" title="Franz Schubert">Schuberta</a>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz więcej w artykule <a href="/wiki/Valldemossa" title="Valldemossa">Valldemossa</a>, w sekcji <a href="/wiki/Valldemossa#Chopin_i_Sand_w_Valldemossie" title="Valldemossa">Chopin i Sand w Valldemossie</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Festivals_Chopin_de_Valldemossa" title="Festivals Chopin de Valldemossa">Festivals Chopin de Valldemossa</a>.</i></div> <p>Wiosną lub latem 1838 <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Delacroix" title="Eugène Delacroix">E. Delacroix</a> zaczął malować portret podwójny (niedokończony) F. Chopina i G. Sand. W pracowni Delacroix troje przyjaciół spędza wiele czasu na rozmowach; Chopin sprowadził specjalnie wypożyczony fortepian, aby móc grać w pracowni malarza<sup id="cite_ref-Kuno_Mittelstädt1980_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kuno_Mittelstädt1980-37">[37]</a></sup>. </p><p>W 1839 wrócili do Francji. Chopin był wówczas bardzo chory, kaszląc, wypluwał duże ilości krwi. Mieszkał w <a href="/wiki/Nohant-Vic" title="Nohant-Vic">Nohant</a>, w posiadłości George Sand. Chwilowa poprawa zdrowia wniosła okres spokoju do życia przyjaciół, wkrótce jednak nastąpiło ponowne pogorszenie. Sand napisała kontrowersyjną książkę <i>Lukrecja Floriani</i>, w której – według Liszta – ośmieszyła Fryderyka. Chopin przemilczał tę obrazę, jednak jego rodzina w Polsce była oburzona. Sand tłumaczyła, że nie opisała w niej Fryderyka, jednak biografowie Chopina podważają te tłumaczenia. Pojawił się wtedy znany rzeźbiarz <a href="/wiki/Auguste_Cl%C3%A9singer" title="Auguste Clésinger">Auguste Clésinger</a>, który poślubił <a href="/wiki/Solange_Dudevant" title="Solange Dudevant">Solange</a> – córkę Sand – wbrew woli matki. Gdy w wynikłym konflikcie Fryderyk stanął po stronie Solange, pisarka wpadła w szał i zerwała z kompozytorem. Okres przed rozstaniem z Sand, a także po rozpadzie związku oraz pogłębiająca się choroba, odcisnęły głębokie piętno na twórczości i życiu towarzyskim Chopina. Powstały wówczas najpiękniejsze z jego nokturnów i mazurków. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ostatni_okres_życia"><span id="Ostatni_okres_.C5.BCycia"></span>Ostatni okres życia</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG/240px-Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG" decoding="async" width="240" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG/360px-Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG/480px-Chopin_Museum_in_Warsaw_03.JPG 2x" data-file-width="4146" data-file-height="3020" /></a><figcaption>Ostatni fortepian kompozytora wykonany przez firmę <a href="/wiki/Pleyel" title="Pleyel">Pleyel</a> (nr 14810), na którym grał i komponował w latach 1848–1849. <a href="/wiki/Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie">Muzeum Fryderyka Chopina</a> w Warszawie</figcaption></figure> <p>Po rozstaniu z George Sand Chopin popadł w głębokie przygnębienie, które z pewnością przyspieszyło jego śmierć. Po opuszczeniu Nohant nie skomponował już żadnego znaczącego utworu, jedynie kilka miniatur. Po wybuchu rewolucji w Paryżu w 1848 r. Chopin wyjechał do Anglii i Szkocji na bardzo wyczerpującą jego siły podróż. 16 listopada 1848 w sali Guildhall w Londynie odbył się jego ostatni publiczny koncert. Organizatorką i sponsorką pobytu była jego uczennica, Szkotka <a href="/wiki/Jane_Stirling" title="Jane Stirling">Jane Stirling</a>, zwana „wdową po Chopinie”. Kobieta obdarzyła kompozytora miłością, zaproponowała mu nawet małżeństwo. Ten jednak czuł się zbyt chory, ponadto nie odwzajemniał jej uczucia. Z listów Chopina wynika, że czułość i opiekuńczość Jane działały mu na nerwy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Śmierć_i_pogrzeb"><span id=".C5.9Amier.C4.87_i_pogrzeb"></span>Śmierć i pogrzeb</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg/240px-Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg" decoding="async" width="240" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg/360px-Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg/480px-Boles%C5%82aw_Bierut_wr%C4%99czaj%C4%85cy_urn%C4%99_z_sercem_Fryderyka_Chopina_Stanis%C5%82awowi_To%C5%82wi%C5%84skiemu_1945.jpg 2x" data-file-width="2807" data-file-height="2046" /></a><figcaption>Prezydent <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_Bierut" title="Bolesław Bierut">Bolesław Bierut</a> przekazujący przywiezioną z <a href="/wiki/Milan%C3%B3wek" title="Milanówek">Milanówka</a> urnę z sercem Chopina prezydentowi Warszawy <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_To%C5%82wi%C5%84ski" title="Stanisław Tołwiński">Stanisławowi Tołwińskiemu</a> (1945)</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG/240px-Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG" decoding="async" width="240" height="450" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG/360px-Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG/480px-Epitaph_for_heart_of_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_in_Holy_Cross_Church_in_Warsaw.PNG 2x" data-file-width="1806" data-file-height="3389" /></a><figcaption><a href="/wiki/Epitafium" title="Epitafium">Epitafium</a> z sercem Chopina w <a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Awi%C4%99tego_Krzy%C5%BCa_w_Warszawie" title="Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie">bazylice św. Krzyża w Warszawie</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg/240px-Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg" decoding="async" width="240" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg/360px-Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg/480px-Chopin%27s_Grave_in_Paris.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gr%C3%B3b_Fryderyka_Chopina" title="Grób Fryderyka Chopina">Grób Chopina</a> na paryskim cmentarzu <a href="/wiki/P%C3%A8re-Lachaise" title="Père-Lachaise">Père-Lachaise</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_death_mask.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Chopin_death_mask.JPG/240px-Chopin_death_mask.JPG" decoding="async" width="240" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Chopin_death_mask.JPG/360px-Chopin_death_mask.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Chopin_death_mask.JPG/480px-Chopin_death_mask.JPG 2x" data-file-width="2112" data-file-height="2816" /></a><figcaption><a href="/wiki/Maska_po%C5%9Bmiertna" title="Maska pośmiertna">Maska pośmiertna</a> Chopina, <a href="/wiki/Muzeum_Polskie_w_Rapperswilu" title="Muzeum Polskie w Rapperswilu">Muzeum Polskie w Rapperswilu</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG/240px-Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG" decoding="async" width="240" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG/360px-Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG/480px-Kosmyki_w%C5%82os%C3%B3w_Fryderyka_Chopina_Muzeum_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie.JPG 2x" data-file-width="4687" data-file-height="3156" /></a><figcaption>Kosmyki włosów Chopina, Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie</figcaption></figure> <p>Po powrocie ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii do Paryża stan zdrowia Fryderyka nie polepszył się. 3 września 1848 roku zmarł <a href="/wiki/Homeopatia" title="Homeopatia">homeopata</a> <a href="/w/index.php?title=Jean-Jacques_Molin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Jacques Molin (strona nie istnieje)">Jean-Jacques Molin</a> (1797–1848)<sup id="cite_ref-Lindsey_Bradford2002_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lindsey_Bradford2002-38">[38]</a></sup>, jeden z niewielu lekarzy, którzy potrafili pomóc artyście („Molin posiadał sekret stawiania mnie na nogi<sup id="cite_ref-aaa_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-39">[39]</a></sup>”). Doktorzy, którzy pojawili się po Molinie, byli zgodni co do „dobrego klimatu, spokoju, odpoczynku<sup id="cite_ref-aaa_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-39">[39]</a></sup>”, jednak Fryderyk stwierdził, iż odpoczynek znajdzie „pewnego dnia i bez ich pomocy<sup id="cite_ref-aaa_39-2" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-39">[39]</a></sup>”. Zalecona dieta, która zabraniała m.in. pić kawę zamieniając ją na kakao, denerwowała Fryderyka, który czuł się przez to śpiący oraz „coraz bardziej tępy<sup id="cite_ref-aaa_39-3" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-39">[39]</a></sup>”. Sam Chopin wierzył w poprawę swojego zdrowia pisząc do Solange Clésinger: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>[…] mam nadzieję, że słońce wiosenne będzie moim najlepszym lekarzem. Trzeba dodać: wiosenne, bo w operze przygotowują słońce do Proroka<sup id="cite_ref-Chodzi_tutaj_o_operę_Giacoma_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chodzi_tutaj_o_operę_Giacoma-40">[40]</a></sup>, które jak się zdaje, będzie piękniejsze niż wszystkie słońca tropikalne. Słońce to tylko wschodzi i świeci krótko, ale jest tak silne, że pogrąża w cieniu wszystko z wyjątkiem muzyki. Składają się na nie snopy światła elektrycznego. Byłem zbyt chory, aby udać się na próbę przedwczoraj, lecz liczę na premierę, która ma się odbyć w przyszły poniedziałek<sup id="cite_ref-bbb_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbb-41">[41]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Sytuacja w Paryżu była wówczas niespokojna. Krótki czas po wyjeździe Fryderyka na <a href="/wiki/Wyspy_Brytyjskie" title="Wyspy Brytyjskie">Wyspy Brytyjskie</a> miało miejsce <a href="/wiki/Dni_czerwcowe" title="Dni czerwcowe">powstanie robotników paryskich</a> będące konsekwencją <a href="/wiki/Rewolucja_lutowa_(1848)" title="Rewolucja lutowa (1848)">rewolucji lutowej</a>. Artysta wrócił do stolicy Francji krótko przed wyborem <a href="/wiki/Napoleon_III_Bonaparte" title="Napoleon III Bonaparte">Ludwika Napoleona Bonaparte</a> na prezydenta <a href="/wiki/II_Republika_Francuska" title="II Republika Francuska">II Republiki Francuskiej</a>. Chopin napisał: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Spokój Paryża nie został w tych dniach ani na chwilę zakłócony, mimo że spodziewano się pewnych rozruchów z powodu gwardii ruchomej, którą reglamentowano, lub z powodu projektu ministerstwa o rozwiązaniu klubów. Wczoraj, w poniedziałek, pełno było wszędzie żołnierzy i armat, i ta mocna postawa zaimponowała tym, którzy byliby chcieli wywołać nieporządki<sup id="cite_ref-aaa_39-4" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-39">[39]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Fryderyk coraz rzadziej udzielał lekcji. Niektórzy z jego uczniów wyjechali, a on sam ze względów zdrowotnych postanowił ograniczyć lekcje tylko do uczniów bardziej zaawansowanych. Wśród nich byli m.in.: <a href="/w/index.php?title=Catherine_Soutzo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catherine Soutzo (strona nie istnieje)">Catherine Soutzo</a>, <a href="/wiki/Maria_Kalergis" title="Maria Kalergis">Maria Kalergis</a>, <a href="/wiki/Delfina_Potocka" title="Delfina Potocka">Delfina Potocka</a>, <a href="/wiki/Charlotte_de_Rothschild" title="Charlotte de Rothschild">Charlotte de Rothschild</a> oraz (od marca) <a href="/wiki/Marcelina_Czartoryska" title="Marcelina Czartoryska">Marcelina Czartoryska</a>. Pierwszą połowę 1849 Chopin spędził w mieszkaniu na <a href="/w/index.php?title=Square_d%E2%80%99Orl%C3%A9ans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Square d’Orléans (strona nie istnieje)">Square d’Orléans</a>. Odwiedzali go <a href="/w/index.php?title=Franchomme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franchomme (strona nie istnieje)">Franchomme</a>, <a href="/wiki/Ernest_Legouv%C3%A9" title="Ernest Legouvé">Ernest Legouvé</a>, <a href="/w/index.php?title=Natalia_Obrieskow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natalia Obrieskow (strona nie istnieje)">Natalia Obrieskow</a>, <a href="/w/index.php?title=Nathaniel_Stockhausen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nathaniel Stockhausen (strona nie istnieje)">Nathaniel Stockhausen</a>, <a href="/w/index.php?title=Thomas_Albrecht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Albrecht (strona nie istnieje)">Thomas Albrecht</a>, <a href="/w/index.php?title=Charles_Gavard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Gavard (strona nie istnieje)">Charles Gavard</a> i <a href="/w/index.php?title=Marie_de_Rozi%C3%A8res&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marie de Rozières (strona nie istnieje)">Marie de Rozières</a>, a przede wszystkim <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Delacroix" title="Eugène Delacroix">Delacroix</a>. Mieszkanie Chopina było wtedy miejscem wieczornych spotkań, na których Delfina Potocka śpiewała, a Chopin i Kalergis grali na fortepianie. Z początkiem wiosny Chopin zaczął wybierać się na przejażdżki kabrioletem, w których towarzyszył mu Delacroix. Rozmawiali wtedy głównie o muzyce. Chopin przedstawił malarzowi własną koncepcję logiki w dziele muzycznym, wyjaśniając również dlaczego jego zdaniem Mozart góruje technicznie nad Beethovenem. Za namową Delacroixa Fryderyk zaczął spisywać swoje uwagi teoretyczne na temat metody gry fortepianowej, które z powodu nietypowego wykształcenia muzycznego pianisty przedstawiają jednak niewielką wartość. Z tego okresu pochodzą mazurki: nr 2 z op. 67 i nr 4 z op. 68. Stan zdrowia artysty pogarszał się. Viardot zauważyła, iż podlegał on ogromnym wahaniom: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>[…] bywają dni znośne, gdy może wyjeżdżać powozem, oraz inne, kiedy pluje krwią i ma napady kaszlu, który go dusi<sup id="cite_ref-List_P_Viardot_do_G_Sand_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-List_P_Viardot_do_G_Sand-42">[42]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Lekarze, którzy zajmowali się Chopinem, stwierdzili, że powinien on opuścić Paryż na okres lata, w którym upał i kurz utrudniałyby mu oddychanie. Innymi argumentami za wyjazdem ze stolicy Francji były szerząca się epidemia cholery oraz zbliżające się wybory, które mogły wywołać zamieszki. Przyjaciele znaleźli dla artysty mieszkanie w <a href="/w/index.php?title=Chaillot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chaillot (strona nie istnieje)">Chaillot</a>, gdzie wprowadził się na początku czerwca (obecnie znajduje się tam, położony nad Sekwaną na wzgórzu Trocadero naprzeciwko wieży Eiffla, pałac Chaillot). Mieszkanie było drogie, dlatego w tajemnicy przed Chopinem połowę czynszu opłacała Obrieskow. Pięć okien, jakie znajdowały się w apartamencie dawało widok obejmujący <a href="/wiki/Tuileries" title="Tuileries">Tuileries</a>, Izbę Deputowanych, wieżę <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Saint_Germain_l%E2%80%99Auxerrois" title="Kościół Saint Germain l’Auxerrois">kościoła St-Germain l’Auxerrois</a>, <a href="/wiki/Katedra_Notre-Dame_w_Pary%C5%BCu" title="Katedra Notre-Dame w Paryżu">Notre-Dame</a>, Panteon, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Sulpicjusza_w_Pary%C5%BCu" title="Kościół św. Sulpicjusza w Paryżu">St-Sulpice</a> oraz kopułę kościoła Inwalidów. Chopin czuł się tak dobrze, że przestał nawet brać lekarstwa. Ofiarami panującej epidemii padli m.in. <a href="/wiki/Friedrich_Kalkbrenner" title="Friedrich Kalkbrenner">Friedrich Kalkbrenner</a> oraz <a href="/wiki/Angelica_Catalani" title="Angelica Catalani">Angelica Catalani</a>. Strach przed chorobą spowodował, iż większość znajomych Chopina opuściła Paryż. Przy artyście pozostała m.in. Stirling. Jej częste odwiedziny denerwowały Chopina („One mnie zaduszą nudami”<sup id="cite_ref-List_F_Chopina_do_W_Grzymały_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-List_F_Chopina_do_W_Grzymały-43">[43]</a></sup>). W obawie przed pozostawieniem Chopina samego w nocy, rodzina Czartoryskich przysłała muzykowi jedną ze swoich nianiek. W ostatnim tygodniu czerwca Chopinowi zaczęły puchnąć nogi, miał on również kilka poważnych krwotoków. Zaniepokojona niańka poinformowała o tym księżną Sapieżynę, która postanowiła wezwać <a href="/wiki/Jean_Cruveilhier" title="Jean Cruveilhier">Jeana Cruveilhiera</a>. Lekarz rozpoznał ostatnie stadium choroby. Z leków jakie przepisał Chopinowi artysta zrozumiał, że umiera. Spowodowało to starania o przyjazd do Paryża jego siostry <a href="/wiki/Ludwika_J%C4%99drzejewiczowa" title="Ludwika Jędrzejewiczowa">Ludwiki</a>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Moje Życie. Jeżeli możecie, to przyjedźcie. Słaby jestem i żadne doktory mi tak, jak Wy, nie pomogą<sup id="cite_ref-List_P_Viardot_do_L_Jędrzejewiczowej_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-List_P_Viardot_do_L_Jędrzejewiczowej-44">[44]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Świadek ostatnich tygodni życia i męki Chopina – <a href="/wiki/Cyprian_Kamil_Norwid" title="Cyprian Kamil Norwid">Cyprian Kamil Norwid</a> zamieścił nekrolog w „Dzienniku Polskim”: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel Fryderyk Chopin, zszedł z tego świata[…]. </p> </blockquote> </div> <p>Chopin zmarł w otoczeniu kilkorga bliskich mu osób<sup id="cite_ref-Prawdopodobnie_siostra_Chopina_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-Prawdopodobnie_siostra_Chopina-45">[45]</a></sup> około 2 w nocy 17 października 1849, a na świadectwie zgonu jako przyczynę lekarz wpisał gruźlicę. </p><p>Msza żałobna odbyła się dopiero 30 października w paryskim <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_de_la_Madeleine_w_Pary%C5%BCu" title="Kościół de la Madeleine w Paryżu">kościele św. Magdaleny</a>, podczas której grał tamtejszy organista <a href="/wiki/Louis_James_Alfred_Lef%C3%A9bure-W%C3%A9ly" title="Louis James Alfred Lefébure-Wély">Louis James Alfred Lefébure-Wély</a>, a solowe partie basowe wykonanego na życzenie Chopina <i>Requiem</i> Mozarta zaśpiewał <a href="/wiki/Luigi_Lablache" title="Luigi Lablache">Luigi Lablache</a>. Liczny kondukt żałobny, któremu przewodniczył książę <a href="/wiki/Adam_Jerzy_Czartoryski" title="Adam Jerzy Czartoryski">Adam Jerzy Czartoryski</a>, przeszedł na <a href="/wiki/P%C3%A8re-Lachaise" title="Père-Lachaise">Cmentarz Père-Lachaise</a>, gdzie zmarłego artystę pożegnały dźwięki „Requiem” Mozarta oraz <a href="/wiki/II_Sonata_fortepianowa_(Chopin)#Marsz_żałobny" title="II Sonata fortepianowa (Chopin)">Marsza żałobnego</a> jego własnego autorstwa. </p><p><a href="/wiki/Auguste_Cl%C3%A9singer" title="Auguste Clésinger">Auguste Clésinger</a> wykonał pośmiertny odlew twarzy i dłoni artysty, a następnie zaprojektował też i wykonał jego <a href="/wiki/Gr%C3%B3b_Fryderyka_Chopina" title="Grób Fryderyka Chopina">nagrobek</a>, składający się z cokołu z popiersiem kompozytora, który jest zwieńczony rzeźbą zadumanej <a href="/wiki/Euterpe_(mitologia)" title="Euterpe (mitologia)">Euterpe</a>. Grób kompozytora znajduje się w 11 sekcji cmentarza, linia 1, kwatera Y20, między grobami <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois-Antoine_Habeneck" title="François-Antoine Habeneck">François-Antoine’a Habenecka</a> i <a href="/w/index.php?title=Joseph_Lakanal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Lakanal (strona nie istnieje)">Josepha Lakanala</a>. Dokładnie naprzeciwko grobu Chopina znajduje się skromny grób pary mało znanych francusko-niemieckich poetów <a href="/w/index.php?title=Yvan_Goll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yvan Goll (strona nie istnieje)">Yvan Goll</a> i <a href="/w/index.php?title=Claire_Goll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claire Goll (strona nie istnieje)">Claire Goll</a><sup id="cite_ref-Giely1875_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Giely1875-46">[46]</a></sup>. Koszty pogrzebu i pomnika nagrobnego pokryła <a href="/wiki/Jane_Stirling" title="Jane Stirling">Jane Stirling</a>. Ona też opłaciła powrót do Warszawy siostry Chopina Ludwiki, która przewiozła do kraju serce kompozytora. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Losy_serca_Chopina">Losy serca Chopina</h3></div> <p>Umierający Chopin poprosił, by po śmierci otwarto jego ciało i wyjęte z niego serce przesłano do Warszawy<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Sekcję zwłok przeprowadził w dzień po jego śmierci anatomopatolog i chirurg Jean Cruveilhier w Instytucie Medycznym w Paryżu<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Protokół z sekcji nie zachował się<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-2" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. </p><p>Słój z sercem kompozytora zatopionym w alkoholu (prawdopodobnie w <a href="/wiki/Koniak" title="Koniak">koniaku</a> lub spirytusie)<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-3" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup><sup id="cite_ref-Solińska2012-s195_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Solińska2012-s195-48">[48]</a></sup> został przewieziony potajemnie do Polski w styczniu 1850 przez jego starszą siostrę Ludwikę Jędrzejewiczową. W Warszawie przechowywała go przez jakiś czas w swym mieszkaniu znajdującym się w nieistniejącej obecnie kamienicy przy <a href="/wiki/Ulica_Podwale_w_Warszawie" title="Ulica Podwale w Warszawie">ul. Podwale</a><sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-4" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Później (dokładna data nie jest znana) serce zostało powierzone opiece księżom misjonarzom w <a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Awi%C4%99tego_Krzy%C5%BCa_w_Warszawie" title="Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie">kościele Świętego Krzyża</a>, który był kościołem parafialnym rodziny Chopinów<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-5" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Na początku było przechowywane w dolnym kościele<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-6" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. W 1880 serce zostało umieszczone w lewym filarze nawy głównej świątyni<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-7" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Umieszczono na nim zaprojektowane przez <a href="/wiki/Leonard_Marconi" title="Leonard Marconi">Leonarda Marconiego</a> epitafium w formie tablicy z <a href="/wiki/Marmur_karraryjski" title="Marmur karraryjski">marmuru karraryjskiego</a>. Na tablicy widnieje napis <i>Fryderykowi Chopinowi, rodacy</i>. Nad nim cytat z Ewangelii św. Mateusza: <i>Gdzie skarb twój, tam serce twoje</i>. Epitafium zostało ufundowane z dochodów koncertu charytatywnego zorganizowanego przez kompozytora <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_%C5%BBele%C5%84ski" title="Władysław Żeleński">Władysława Żeleńskiego</a>, prezesa <a href="/wiki/Warszawskie_Towarzystwo_Muzyczne_im._Stanis%C5%82awa_Moniuszki" title="Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki">Towarzystwa Muzycznego w Warszawie</a><sup id="cite_ref-Kowalczykowa1975-s94_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kowalczykowa1975-s94-49">[49]</a></sup>. Tablicę odsłonięto 5 marca 1880<sup id="cite_ref-Głębocki1990-s59_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-Głębocki1990-s59-50">[50]</a></sup>. </p><p>W czasie <a href="/wiki/Powstanie_warszawskie" title="Powstanie warszawskie">powstania warszawskiego</a> w okolicach kościoła toczyły się ciężkie walki. <a href="/wiki/Kapelan" title="Kapelan">Kapelan</a> wojsk niemieckich <a href="/wiki/Pastor" title="Pastor">pastor</a> Schulz namówił księży, aby przekazali urnę Niemcom w celu jej uchronienia przed zniszczeniem. <a href="/wiki/Kalendarium_powstania_warszawskiego_%E2%80%93_9_wrze%C5%9Bnia" title="Kalendarium powstania warszawskiego – 9 września">9 września 1944</a> Niemcy przekazali urnę z sercem <a href="/wiki/Biskup" title="Biskup">biskupowi</a> <a href="/wiki/Antoni_Szlagowski" title="Antoni Szlagowski">Antoniemu Szlagowskiemu</a>, filmując to zdarzenie dla celów propagandowych<sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-8" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. </p><p>Urna z sercem Chopina została przewieziona do <a href="/wiki/Milan%C3%B3wek" title="Milanówek">Milanówka</a><sup id="cite_ref-Marta_Grzywacz_47-9" class="reference"><a href="#cite_note-Marta_Grzywacz-47">[47]</a></sup>. Stała na pianinie w salonie-kaplicy, na I piętrze plebanii. 17 października 1945, w rocznicę śmierci Chopina, proboszcz <a href="/wiki/Parafia_%C5%9Awi%C4%99tego_Krzy%C5%BCa_w_Warszawie" title="Parafia Świętego Krzyża w Warszawie">parafii św. Krzyża w Warszawie</a> ks. Leopold Petrzyk, kompozytor prof. <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_Woytowicz" title="Bolesław Woytowicz">Bolesław Woytowicz</a> i muzykolog <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Edward_Sydow" title="Bronisław Edward Sydow">Bronisław Edward Sydow</a> zawieźli urnę do Żelazowej Woli. Tam oczekiwali na nią m.in. przedstawiciele najwyższych władz państwowych z <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_Bierut" title="Bolesław Bierut">Bolesławem Bierutem</a><sup id="cite_ref-Górski213_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Górski213-51">[51]</a></sup>. Urnę ustawiono na postumencie na tle portretu kompozytora<sup id="cite_ref-Górski213_51-1" class="reference"><a href="#cite_note-Górski213-51">[51]</a></sup>. Po przemówieniu Bolesław Bierut przekazał urnę prezydentowi Warszawy <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_To%C5%82wi%C5%84ski" title="Stanisław Tołwiński">Stanisławowi Tołwińskiemu</a><sup id="cite_ref-Górski213_51-2" class="reference"><a href="#cite_note-Górski213-51">[51]</a></sup>. Po odegraniu przez <a href="/wiki/Henryk_Sztompka" title="Henryk Sztompka">Henryka Sztompkę</a> nokturnu, dwóch mazurków i poloneza, urnę z sercem przejęła z kolei młodzież<sup id="cite_ref-Górski214_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-Górski214-52">[52]</a></sup>. W drodze do kościoła św. Krzyża samochód zatrzymał się jeszcze przy dawnej rogatce wolskiej, gdzie w 1830 Fryderyk Chopin żegnał się z Warszawą<sup id="cite_ref-Górski214_52-1" class="reference"><a href="#cite_note-Górski214-52">[52]</a></sup>. </p><p>Po uroczystej mszy w zniszczonej świątyni, przed wmurowaniem urny, kazanie wygłosił <a href="/wiki/Hieronim_Feicht" title="Hieronim Feicht">Hieronim Feicht</a><sup id="cite_ref-Górski214_52-2" class="reference"><a href="#cite_note-Górski214-52">[52]</a></sup>. </p><p>Wieczorem tego dnia w budynku „Romy” przy <a href="/wiki/Ulica_Nowogrodzka_w_Warszawie" title="Ulica Nowogrodzka w Warszawie">ul. Nowogrodzkiej</a> 49 odbyła się uroczysta akademia, na której grano utwory Chopina<sup id="cite_ref-Górski214_52-3" class="reference"><a href="#cite_note-Górski214-52">[52]</a></sup>. </p><p>W 2014 zespół naukowców pod kierunkiem prof. dra hab. <a href="/wiki/Micha%C5%82_Witt" title="Michał Witt">Michała Witta</a>, kierownika Zakładu Genetyki Molekularnej i Klinicznej Instytutu Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk w <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznaniu</a>, przeprowadził analizę wyników oględzin słoja z sercem kompozytora, z których dowiedzieć się można, że bezpośrednią przyczyną jego śmierci było <a href="/wiki/Zapalenie_osierdzia" title="Zapalenie osierdzia">zapalenie osierdzia</a> jako ciężkie powikłanie <a href="/wiki/Gru%C5%BAlica_cz%C5%82owieka" title="Gruźlica człowieka">gruźlicy</a><sup id="cite_ref-B_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-B-53">[53]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hipotezy_i_wątpliwości"><span id="Hipotezy_i_w.C4.85tpliwo.C5.9Bci"></span>Hipotezy i wątpliwości</h3></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mukowiscydoza">Mukowiscydoza</h4></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Choroba_Fryderyka_Chopina" title="Choroba Fryderyka Chopina">Choroba Fryderyka Chopina</a>.</i></div> <p>Zdaniem niektórych lekarzy kompozytor mógł cierpieć przez całe życie na <a href="/wiki/Mukowiscydoza" title="Mukowiscydoza">mukowiscydozę</a> i to właśnie ona była przyczyną jego śmierci<sup id="cite_ref-Czy_Fryderyk_Chopin_chorował_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-Czy_Fryderyk_Chopin_chorował-54">[54]</a></sup>. Inne teorie mówią o <a href="/wiki/Niedob%C3%B3r_alfa1-antytrypsyny" title="Niedobór alfa1-antytrypsyny">niedoborze alfa1-antytrypsyny</a><sup id="cite_ref-pmid12914142-s2449-2454_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid12914142-s2449-2454-55">[55]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Data_urodzenia">Data urodzenia</h4></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Brochow_Chopin3.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Brochow_Chopin3.JPG/240px-Brochow_Chopin3.JPG" decoding="async" width="240" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Brochow_Chopin3.JPG/360px-Brochow_Chopin3.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Brochow_Chopin3.JPG/480px-Brochow_Chopin3.JPG 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a><figcaption>Tablica w kościele brochowskim z datą 22 lutego, jako datą urodzin kompozytora</figcaption></figure><p> Data urodzenia Chopina budzi wątpliwości. W księdze urodzeń oraz księdze chrztów w kościele parafialnym w <a href="/wiki/Broch%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie)" title="Brochów (województwo mazowieckie)">Brochowie</a> podawany jest dzień 22 lutego: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"></p><div class="cytat"> <blockquote> <p>Roku 1810, 23 miesiąca kwietnia o godzinie trzeciej po południu przed nami proboszczem brochowskim, sprawującym obowiązki urzędnika stanu cywilnego parafii brochowskiej powiatu sochaczewskiego w departamencie warszawskim, stawili się Mikołaj Chopin, ojciec lat mający 40, we wsi Żelazowa Wola zamieszkały, i okazał nam dziecię płci męskiej, które urodziło się w domu jego w dniu 22 miesiąca lutego o godzinie szóstej wieczorem roku bieżącego, oświadczając, że jest ono spłodzone z niego i Justyny z Krzyżanowskich, liczącej lat 28, jego małżonki, i że życzeniem jego jest nadać mu dwa imiona Fryderyk Franciszek. Po uczynieniu powyższego oświadczenia i okazaniu dziecięcia w przytomności Józefa Wyrzykowskiego, ekonoma, liczącego lat 38, tudzież Fryderyka Geszta, który rok 40 skończył, obydwóch we wsi Żelazowa Wola zamieszkałych, ojciec i świadkowie po przeczytaniu niniejszego aktu urodzenia stawiającym wyznali, iż pisać umieją. My akt niniejszy podpisaliśmy, Ksiądz Jan Duchnowski, proboszcz brochowski, sprawujący obowiązki urzędnika stanu cywilnego, Mikołaj Chopin, ojciec<sup id="cite_ref-Kopia_metryki_urodzenia_Fryderyka_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kopia_metryki_urodzenia_Fryderyka-56">[56]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Nr 2.23.IV /1810/. Ja, jak wyżej, spełniłem obrzędy nad niemowlęciem ochrzczonym z wody, dwojga imion Fryderykiem Franciszkiem, urodzonym 22 lutego z Wielmożnych Mikołaja Choppen Francuza oraz Justyny Krzyżanowskiej, ślubnych małżonków. Rodzice chrzestni – Wielmożny Franciszek Grembecki ze wsi Ciepliny z Wielmożną panną Anną Skarbkówną, hrabianką z Żelazowej Woli<sup id="cite_ref-Brochów_Kościół_warowny_Historia_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brochów_Kościół_warowny_Historia-57">[57]</a></sup>. </p> </blockquote> </div><p> Data ta jest jednak kwestionowana. Fryderyk, jak i jego rodzina, za poprawny dzień zawsze podawali 1 marca<sup id="cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji-58">[58]</a></sup> – taką datę podał Fryderyk, gdy w styczniu 1833 został członkiem <a href="/wiki/Towarzystwo_Historyczno-Literackie_w_Pary%C5%BCu" title="Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu">Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu</a>. Kontrowersje dotyczą także daty rocznej – nie ma pewności, czy Fryderyk urodził się w 1810 czy 1809 roku<sup id="cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji2_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji2-59">[59]</a></sup><sup id="cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji3_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji3-60">[60]</a></sup>. </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Twórczość"><span id="Tw.C3.B3rczo.C5.9B.C4.87"></span>Twórczość</h2></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Lista_dzie%C5%82_Fryderyka_Chopina" title="Lista dzieł Fryderyka Chopina">Lista dzieł Fryderyka Chopina</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okresy_twórczości"><span id="Okresy_tw.C3.B3rczo.C5.9Bci"></span>Okresy twórczości</h3></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Do_1830_(wczesne_utwory)"><span id="Do_1830_.28wczesne_utwory.29"></span>Do 1830 (wczesne utwory)</h4></div> <p>Pierwszy młodzieńczy okres twórczości Chopina ukształtował się pod wpływem polskiej tradycji dworskiej i wiejskiej (np. <a href="/wiki/Micha%C5%82_Kleofas_Ogi%C5%84ski" title="Michał Kleofas Ogiński">Michał Kleofas Ogiński</a>, <a href="/wiki/Karol_Kurpi%C5%84ski" title="Karol Kurpiński">Karol Kurpiński</a>), z drugiej strony na europejskim stylu <i>brillant</i> wczesnych romantyków (<a href="/wiki/Johann_Nepomuk_Hummel" title="Johann Nepomuk Hummel">Johann Nepomuk Hummel</a>, <a href="/wiki/John_Field" title="John Field">John Field</a>, <a href="/wiki/Carl_Maria_von_Weber" title="Carl Maria von Weber">Carl Maria von Weber</a>). Takimi popisowymi, a zarazem błyskotliwymi wirtuozowsko utworami są oba koncerty fortepianowe. W młodzieńczym dorobku Chopina obecne są formy klasyczne, takie jak rondo, wariacje, sonata, koncert, trio. Formy poloneza i mazurka nawiązują do tradycji narodowej i ludowej. Z łączenia form klasycznych i tradycji narodowej powstawały takie utwory jak <i>Rondo à la Mazur</i>, <i>Rondo à la Krakowiak</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Do_1839_(dojrzałe_utwory)"><span id="Do_1839_.28dojrza.C5.82e_utwory.29"></span>Do 1839 (dojrzałe utwory)</h4></div> <p>Drugi dojrzały okres twórczości tak charakteryzuje <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Micha%C5%82_Chomi%C5%84ski" title="Józef Michał Chomiński">Józef M. Chomiński</a>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>W drugim okresie twórczości (począwszy od op. 6) skrystalizował się w pełni styl Chopina jako kompozytora narodowego i romantycznego. Wyrastająca z ducha okresu Romantyzmu stylizacja muzyki tanecznej otrzymała w walcach pogłębiony artystycznie wyraz. Nowe podejście do techniki pianistycznej, manifestujące się w obu cyklach etiud, zaczęło decydować o obliczu wszystkich podstawowych gatunków… Kontrast wyrazowy o silnych znamionach dramatycznych stał się charakterystycznym rysem takich form jak scherzo, ballada, nokturn</i><sup id="cite_ref-Andrzej_Chodkowski_red_Encyklopedia_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-Andrzej_Chodkowski_red_Encyklopedia-61">[61]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="1840–1849_(późny_okres)"><span id="1840.E2.80.931849_.28p.C3.B3.C5.BAny_okres.29"></span>1840–1849 (późny okres)</h4></div> <p>Ostatni trzeci etap pracy kompozytorskiej Chopina cechują rozbudowane utwory cykliczne (Sonaty b-moll, h-moll, g-moll). Powiększeniu uległy rozmiary utworów jednoczęściowych (Ballada f-moll, Fantazja f-moll, polonezy fis-moll i As-dur, Polonez-Fantazja, Barkarola). Utwory te często budziły protest pierwszych słuchaczy, uważane za „trudne”, a zwłaszcza – zanadto dysonujące<sup id="cite_ref-Andrzej_Chodkowski_red_Chopin_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-Andrzej_Chodkowski_red_Chopin-62">[62]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gatunki">Gatunki</h3></div> <dl><dt><a href="/wiki/Polonez_(muzyka)" title="Polonez (muzyka)">Polonezy</a></dt></dl> <p>Wczesne polonezy, nawiązujące do popularnych wówczas w Warszawie utworów Ogińskiego, wydane zostały dopiero po śmierci kompozytora (9 utworów dziecięcych i młodzieńczych „op. posth.” = wydane pośmiertnie). W latach dojrzałych Chopin opublikował siedem polonezów, które są już zupełnie inne: bardzo dramatyczne i rozbudowane. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Polonezy cis-moll i es-moll op. 26, skomponowane wkrótce po klęsce powstania listopadowego, oddają tragiczną atmosferę, w jakiej powstawały. Polonez A-dur op. 40 z racji uroczystego charakteru nazwano „wojskowym”; stosunkowo często opracowywano go na orkiestrę, gdyż jest to jeden z nielicznych utworów Chopina poddających się transkrypcji. Nastrój nieomal triumfalny stwarza najpopularniejszy, wirtuozowski Polonez As-dur op. 53. Od stylizowanego tańca najbardziej oddala się Polonez-Fantazja As-dur op. 61. Niektóre tematy w Polonezie-Fantazji w ogóle nie mają związku z tanecznym rytmem. Przypominając swobodną fantazję o złożonej „fabule uczuciowej”, utwór ten zasługiwałby na miano „poematu symfonicznego” na fortepian</i><sup id="cite_ref-Tak_charakteryzuje_te_niezwykle_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tak_charakteryzuje_te_niezwykle-63">[63]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <dl><dt><a href="/wiki/Mazurek_(taniec_stylizowany)" title="Mazurek (taniec stylizowany)">Mazurki</a></dt></dl> <p>Chopin skomponował 57 mazurków, w nieznany wcześniej sposób nawiązując w nich do muzyki ludowej z Mazowsza. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Pierwowzorem Chopinowskiej stylizacji były trzy rodzaje tańców: zamaszysty mazur, szybki, wirujący oberek i powolny, melancholijny kujawiak. Tę ostatnią, „dworkową” wersję, kompozytor lubił najbardziej. Zazwyczaj przekształcał ją w taki sposób, że stawała się liryczną, bardzo osobistą, refleksyjną miniaturą odległą od jakichkolwiek związków z popularną „piosnką”</i><sup id="cite_ref-Danuta_Gwizdalanka_Historia_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-Danuta_Gwizdalanka_Historia-64">[64]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <dl><dt><a href="/wiki/Nokturn_(muzyka)" title="Nokturn (muzyka)">Nokturny</a></dt></dl> <p>Chopin napisał 21 nokturnów. Są to liryczne, melodyjne miniatury. Najwcześniejsze są jeszcze dość sentymentalne, późniejsze są wyrazowo coraz bardziej urozmaicone. Na ich melodię szczególnie wpłynęło <a href="/wiki/Bel_canto" title="Bel canto">bel canto</a>, gdyż Chopin był wielbicielem włoskiej opery, zwłaszcza <a href="/wiki/Vincenzo_Bellini" title="Vincenzo Bellini">Belliniego</a>. Kantylenę oplata w nich kunsztowna ornamentacja. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Scherzo" title="Scherzo">Scherza</a></dt></dl> <p>Zobacz też: <a href="/wiki/Scherza_Fryderyka_Chopina" title="Scherza Fryderyka Chopina">Scherza Fryderyka Chopina</a> </p><p>Chopin napisał w późniejszych latach 4 Scherza. Wbrew tytułowi, są one raczej poważne, a nawet dramatyczne. Najpoważniejsze jest Scherzo h-moll op. 20, napisane podobno w okresie powstania listopadowego, z cytatem kolędy <i><a href="/wiki/Lulaj%C5%BCe,_Jezuniu" title="Lulajże, Jezuniu">Lulajże, Jezuniu</a></i> w części środkowej. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Ballada_(muzyka)" title="Ballada (muzyka)">Ballady</a></dt></dl><p> Mówi się, że 4 ballady Chopina: g-moll op. 23, F-dur op. 38, As-dur op. 47 (jedyna z „optymistycznym” zakończeniem) i f-moll op. 52 powstały pod wrażeniem lektury ballad Adama Mickiewicza, lecz nie znaleziono na to dowodów. Ewentualne pokrewieństwo z poezją: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"></p><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>co najwyżej zdradza narracyjny rodzaj dramaturgii. Dwa tematy przekształcane są na wzór perypetii w opowieściach poetyckich, po czym efektowna koda przynosi „rozwiązanie”, odległe jednak od jakiejkolwiek apoteozy</i><sup id="cite_ref-Danuta_Gwizdalanka_Historia2_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-Danuta_Gwizdalanka_Historia2-65">[65]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <dl><dt><a href="/wiki/Etiuda" title="Etiuda">Etiudy</a></dt></dl> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70829359">.mw-parser-output .listen-box{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;padding:2px 4px;box-sizing:border-box;width:250px;font-size:88%;line-height:1.25em;border:1px solid #aaa;background-color:#f9f9f9}.mw-parser-output .listen-header{display:flex;align-items:center;gap:8px}.mw-parser-output .listen-file{display:flex;flex-direction:column;gap:2px;margin-top:4px;padding-top:4px}.mw-parser-output .listen-file+.listen-file{border-top:1px solid #ddd}.mw-parser-output .listen-file>:not(.listen-player){padding:0 2px}.mw-parser-output .listen-footer{font-size:0.9em;margin-top:8px;text-align:right}@media(max-width:500px){.mw-parser-output .listen-box{width:300px;margin:4px auto;float:none;clear:both}.mw-parser-output .listen-player .mw-tmh-player{width:100%!important}}</style><div class="listen-box"><div class="listen-header"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/32px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png" decoding="async" width="32" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/48px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/64px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></span></span><span><a href="/wiki/Plik:Frederic_Chopin_-_Opus_10_-_Twelve_Grand_Etudes_-_c_minor.ogg" title="Plik:Frederic Chopin - Opus 10 - Twelve Grand Etudes - c minor.ogg">Étude Op. 10, No. 12, <i>Rewolucyjna</i></a></span></div><div class="listen-file"><span class="listen-player" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="240" style="width:240px;" data-durationhint="165" data-mwtitle="Frederic_Chopin_-_Opus_10_-_Twelve_Grand_Etudes_-_c_minor.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Frederic_Chopin_-_Opus_10_-_Twelve_Grand_Etudes_-_c_minor.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/67/Frederic_Chopin_-_Opus_10_-_Twelve_Grand_Etudes_-_c_minor.ogg/Frederic_Chopin_-_Opus_10_-_Twelve_Grand_Etudes_-_c_minor.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span></span><div> Martha Goldstein</div></div><div class="listen-footer"><i>Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Pomoc_-_multimedia" class="extiw" title="commons:Commons:Pomoc - multimedia">strony pomocy</a>.</i></div></div> <p>Ukończone zostały dwa cykle etiud: op. 10 i op. 25. Zgodnie z nazwą (fr. <i>étude</i> = studium, ćwiczenie) są one utworami pedagogicznymi i mają służyć doskonaleniu techniki pianistycznej. Ale po raz pierwszy w historii tego gatunku nie są to „nudne ćwiczenia”, którymi zamęczano pokolenia początkujących pianistów. Każda etiuda Chopina to arcydzieło. Jedną z najbardziej znanych jest, zamykająca opus 10, etiuda c-moll, zwana „rewolucyjną”. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Preludium_(muzyka)" title="Preludium (muzyka)">Preludia</a></dt></dl> <p>24 Preludia op. 28 powstały jako symboliczny hołd złożony <a href="/wiki/Johann_Sebastian_Bach" title="Johann Sebastian Bach">Janowi Sebastianowi Bachowi</a>, którego muzykę Chopin cenił. Są wyraźnym nawiązaniem do <i>Das Wohltemperierte Klavier</i>, napisanym również we wszystkich 24 tonacjach dur i moll. Zgodnie z zasadą gatunku są krótkie (najdłuższe As-dur nr 17 ma 90 taktów, a najkrótsze E-dur nr 9 ma tylko 12). Harmoniczny porządek cyklu pozwala wykonywać go w całości, lecz sam Chopin grywał tylko po kilka miniatur. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Sonata" title="Sonata">Sonaty</a></dt></dl> <p>Chopin napisał 3 sonaty na fortepian: Sonatę c-moll op. 4, Sonatę b-moll op. 35 i Sonatę h-moll op. 58 oraz Sonatę g-moll op. 65 na fortepian i wiolonczelę. Spośród 3 sonat fortepianowych najpopularniejsza jest Sonata b-moll, której trzecia część, Marsz żałobny, grywana jest dzisiaj podczas pogrzebów, w rozmaitych transkrypcjach. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Koncert_(forma_muzyczna)" title="Koncert (forma muzyczna)">Koncerty</a></dt></dl> <p>Powstały dwa koncerty na fortepian i orkiestrę: f-moll op. 21 z 1829 r. i e-moll op. 11 z 1830 r. – oba z pierwszego okresu twórczości, pisane jeszcze w Polsce, osadzone w formie klasycznej. </p> <dl><dt>Inne</dt></dl> <p>Chopin skomponował 19 pieśni na głos z fortepianem, Trio fortepianowe oraz Sonatę wiolonczelową. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tablica_przodków"><span id="Tablica_przodk.C3.B3w"></span>Tablica przodków</h2></div> <table class="wikitable" style="font-size:85%; line-height:1.2em;"> <tbody><tr> <td colspan="17" bgcolor="#CCCCCC" align="center"><b>Tablica rodowodowa</b><sup id="cite_ref-G_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-G-66">[66]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><b>Prapradziadkowie</b></td> <td width="130" align="center">François Chapin<sup id="cite_ref-laprovence-_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-laprovence--67">[67]</a></sup><br />(1676–28.06.1714)<br />Catherine Oudot<br />(6.03.1682–21.01.1753)</td> <td width="130" align="center">Estienne Bastien<br />(1687–1734)<br />Anne Maton<br />(1691–1734)</td> <td width="130" align="center">Jean Deflin<br />(1674–9.12.1754)<br />Catherine Henry<br />(1687–1715)</td> <td width="130" align="center">Claude Renard<br />(1667–1729)<br />Anne Barbe<br /></td> <td width="130" align="center">?</td> <td width="130" align="center">?</td> <td width="130" align="center">?</td> <td width="130" align="center">? </td></tr> <tr bgcolor="#F5F5F5"> <td align="center"><b>Pradziadkowie</b></td> <td colspan="2" align="center">Nicolas Chopin<br />(1712–?)<br />Elizabeth Bastien<br />(1712–1747)</td> <td colspan="2" align="center">Jean Charles Deflin<br />(1705–1738)<br />Suzanne Renard<br />(1709–1774)</td> <td colspan="2" align="center">Mikołaj Krzyżanowski<br />Barbara Jeż</td> <td colspan="2" align="center">? </td></tr> <tr> <td align="center"><b>Dziadkowie</b></td> <td colspan="4" align="center">François Chopin<br />(1738–1814)<br />Marguerite Deflin<br />(1736–1794)</td> <td colspan="4" align="center"><a href="/wiki/Jakub_Krzy%C5%BCanowski" title="Jakub Krzyżanowski">Jakub Krzyżanowski</a><br />(1729–29.10.1805)<br />Antonina Kołomińska </td></tr> <tr bgcolor="#F5F5F5"> <td align="center"><b>Rodzice</b></td> <td colspan="8" align="center"><a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Chopin" title="Mikołaj Chopin">Mikołaj Chopin</a><br />(15.04.1771–3.05.1844)<br /><a href="/wiki/Tekla_Justyna_Chopin" title="Tekla Justyna Chopin">Tekla Justyna Krzyżanowska</a><br />(14.09.1782–1.10.1861) </td></tr> <tr> <td colspan="9" align="center"><b>Fryderyk Franciszek Chopin</b><br />(22.02.1810–17.10.1849) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Światopogląd_i_preferencje_polityczne"><span id=".C5.9Awiatopogl.C4.85d_i_preferencje_polityczne"></span>Światopogląd i preferencje polityczne</h2></div> <p>Chopin przez całe życie był mocno wierzącym <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolikiem</a>. Daleki od <a href="/wiki/Dewocja" title="Dewocja">dewocji</a>, uważał wiarę za kwestię intymną. Znał świetnie na pamięć <i><a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Pismo Święte</a></i> i potrafił je cytować<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010143_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010143-68">[68]</a></sup>. Choć zupełnie wyjątkowo zdarzały mu się obrazoburcze sformułowania (np. o Bogu-Moskalu)<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010147_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010147-69">[69]</a></sup>, to generalnie pozostawał zdecydowanie w nurcie religijnej ortodoksji. Przed śmiercią wyspowiadał się, komunikował i błogosławił obecnych, błagając Boga o łaski dla nich<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010151_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010151-70">[70]</a></sup>. </p><p>W kwestiach społecznych Chopin pozostawał umiarkowanym <a href="/wiki/Konserwatyzm" title="Konserwatyzm">konserwatystą</a><sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154-71">[71]</a></sup>. Nudziły go teorie <a href="/wiki/Egalitaryzm" title="Egalitaryzm">egalitarystyczne</a>, był przeciwnikiem <a href="/wiki/Socjalizm" title="Socjalizm">socjalizmu</a> oraz bez złudzeń oceniał milenarystyczne utopie socjalne<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154–157_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154–157-72">[72]</a></sup>. Nie cenił <a href="/wiki/Liberalizm" title="Liberalizm">liberalizmu</a> i miał skłonności <a href="/wiki/Monarchizm" title="Monarchizm">monarchistyczno</a>-<a href="/wiki/Legitymizm" title="Legitymizm">legitymistyczne</a>. Sam twierdził, że „kocham <a href="/wiki/Karlizm" title="Karlizm">karlistów</a>, nie cierpię <a href="/wiki/Ludwik_Filip_I" title="Ludwik Filip I">filipistów</a>”<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010155_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010155-73">[73]</a></sup>. Z drugiej strony, w stosunku do salonów arystokratycznych i plutokratycznych, zwłaszcza francuskich, odczuwał niechęć, a nawet pogardę<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154-71">[71]</a></sup>. </p><p>Chopin uważał się za <a href="/wiki/Polacy" title="Polacy">Polaka</a>, a za swój kraj ojczysty uznawał Polskę; emocjonalnie był szczegónie związany z Mazowszem<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157-74">[74]</a></sup>. Nie miał antypatii wśród innych narodów, choć zdarzało mu się odnosić z niechęcią np. do Anglików czy do Żydów<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010164_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010164-75">[75]</a></sup>; szczególnie lubił i cenił Czechów<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010169_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010169-76">[76]</a></sup>. Nie był zwolennikiem zrywów powstańczych, które uważał za skazane na niepowodzenie; na tym tle doszło np. do ochłodzenia jego stosunków z <a href="/wiki/Maurycy_Mochnacki" title="Maurycy Mochnacki">Mochnackim</a>. Upadek powstań z lat 1830–1831 i 1848 przeżywał jednak bardzo mocno<sup id="cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157_74-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157-74">[74]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pozostałe_informacje"><span id="Pozosta.C5.82e_informacje"></span>Pozostałe informacje</h2></div> <p><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Sikorski" title="Józef Sikorski">Józef Sikorski</a>, rówieśnik kompozytora, pisał w swoim „Wspomnieniu Szopena”, że Chopin jako dziecko płakał, gdy matka grała na fortepianie<sup id="cite_ref-Wspomnienie_Szopena-s510-559_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wspomnienie_Szopena-s510-559-77">[77]</a></sup>. </p><p>W okresie <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> Niemcy początkowo zabronili wykonywania utworów Chopina, jednakże w późniejszym okresie zaczęli lansować tezę o jego rzekomym niemieckim pochodzeniu (rodzina Chopina pochodziła z pogranicza francusko-niemieckiego, z niezależnego księstwa <a href="/wiki/Lotaryngia" title="Lotaryngia">Lotaryngii</a> wcielonego do Francji dopiero w 1766 r., w którym ludność miejscowa posługiwała się dialektem romańskim, a dziadek Chopina – Franciszek pisał się także z niemiecka – Shopin<sup id="cite_ref-Piotr_Witt_Przedpiekle_sławy_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-Piotr_Witt_Przedpiekle_sławy-78">[78]</a></sup>, jednak Franciszek osiadł tam w pierwszym pokoleniu, a jego rodzina pochodziła w rzeczywistości z Alp na pograniczu szwajcarsko-niemieckim<sup id="cite_ref-Piotr_Mysłakowski_Rodzina_79-0" class="reference"><a href="#cite_note-Piotr_Mysłakowski_Rodzina-79">[79]</a></sup>). 27 października 1943 roku w Krakowie <a href="/wiki/Hans_Frank" title="Hans Frank">Hans Frank</a> otworzył wystawę poświęconą Chopinowi, mającą stanowić zaczątek wielkiego muzeum kompozytora. Ponadto Frank nabył we Francji <a href="/wiki/Maska_po%C5%9Bmiertna" title="Maska pośmiertna">maskę pośmiertną</a> Chopina, fortepian marki Pleyel, na którym Chopin uczył zakochaną w nim szkocką arystokratkę Jane Stirling (obecnie w Collegium Maius UJ), a także bibliotekę nauczyciela Chopina Józefa Elsnera, autografy utworów i korespondencję kompozytora pochodzące z kolekcji francuskiego miłośnika Chopina <a href="/wiki/%C3%89douard_Ganche" title="Édouard Ganche">Édouarda Ganche</a><sup id="cite_ref-wyborcza-_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-wyborcza--80">[80]</a></sup>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png/240px-Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png" decoding="async" width="240" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png/360px-Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png/480px-Russian_Imperial_Army_demolishing_Zamoyski_Palace_in_Warsaw_after_assassination_attempt_1863_1.png 2x" data-file-width="3282" data-file-height="2154" /></a><figcaption><a href="/wiki/Armia_Imperium_Rosyjskiego" title="Armia Imperium Rosyjskiego">Armia Imperium Rosyjskiego</a> demoluje <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Zamoyskich_w_Warszawie_(ul._Nowy_%C5%9Awiat)" title="Pałac Zamoyskich w Warszawie (ul. Nowy Świat)">Pałac Zamoyskich w Warszawie</a> w ramach represji po nieudanym <a href="/wiki/Zamach_na_Fiodora_Berga" title="Zamach na Fiodora Berga">zamachu na namiestnika Fiodora Berga</a> w czasie <a href="/wiki/Powstanie_styczniowe" title="Powstanie styczniowe">powstania styczniowego</a> w 1863 roku, zniszczono wtedy fortepian Chopina, co stało się dla Norwida inspiracją do napisania wiersza</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znaczenie_twórczości_Chopina"><span id="Znaczenie_tw.C3.B3rczo.C5.9Bci_Chopina"></span>Znaczenie twórczości Chopina</h2></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/28px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/42px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/56px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz portal z wiadomościami w serwisie Wikinews na temat <a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Portal:Rok_Chopinowski" class="extiw" title="n:Portal:Rok Chopinowski"><b>Rok Chopinowski</b></a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_kulturze_polskiej">W kulturze polskiej</h3></div> <p>Chopin do dziś uważany jest za największego kompozytora polskiego, ale rola jego muzyki – acz nawiązywali do niej prawie wszyscy polscy kompozytorzy przez wiele następnych pokoleń – zdecydowanie wykraczała poza samą muzykę. Patriotyczną wymowę jego dzieł odczytywali nie tylko Polacy. <a href="/wiki/Robert_Schumann" title="Robert Schumann">Robert Schumann</a> w 1836 roku na łamach „Neue Zeitschrift für Musik” napisał: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Gdyby potężny samowładny monarcha z północy wiedział, jak niebezpieczny wróg grozi mu w dziełach Chopina, w prostych melodiach jego mazurków, zabroniłby tej muzyki. Dzieła Chopina to armaty ukryte w kwiatach</i><sup id="cite_ref-Alfred_Einstein_Muzyka_w_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alfred_Einstein_Muzyka_w-81">[81]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Jego utwory, zwłaszcza polonezy i mazurki, traktowane były jak synonim polskości, odwoływano się do niej w momentach o specjalnej wymowie patriotycznej. Ignacy Jan Paderewski powiedział w setną rocznicę urodzin Chopina: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Zabraniano nam <a href="/wiki/Juliusz_S%C5%82owacki" title="Juliusz Słowacki">Słowackiego</a>, <a href="/wiki/Zygmunt_Krasi%C5%84ski" title="Zygmunt Krasiński">Krasińskiego</a>, <a href="/wiki/Adam_Mickiewicz" title="Adam Mickiewicz">Mickiewicza</a>. Nie zabroniono nam Chopina. A jednak w Chopinie tkwi wszystko, czego nam wzbraniano: barwne kontusze, pasy złotem lite, posępne czamarki, krakowskie rogatywki, szlacheckich brzęk szabel, naszych kos chłopskich połyski, jęk piersi zranionej, bunt spętanego ducha, krzyże cmentarne, przydrożne wiejskie kościółki, modlitwy serc stroskanych, niewoli ból, wolności żal, tyranów przekleństwo i zwycięstwa radosna pieśń […]</i>. </p> </blockquote> </div> <p>Chopin pozostaje do dzisiaj jednym z najbardziej znanych na świecie Polaków. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_muzyce_europejskiej">W muzyce europejskiej</h3></div> <p>Oryginalna harmonia Chopina wywarła pewien wpływ na <a href="/wiki/Richard_Wagner" title="Richard Wagner">Richarda Wagnera</a>, a jego miniatury dodatkowo inspirowały <a href="/wiki/Robert_Schumann" title="Robert Schumann">Roberta Schumanna</a> i <a href="/wiki/Ferenc_Liszt" title="Ferenc Liszt">Franciszka Liszta</a>. Przede wszystkim jednak był on właściwie pierwszym wybitnym twórcą tzw. szkół narodowych w muzyce romantycznej. Przykład Chopina zachęcił <a href="/wiki/Edvard_Grieg" title="Edvard Grieg">Edvarda Griega</a> do podobnego wykorzystywania norweskiego folkloru. Z entuzjazmem wypowiadali się na temat muzyki Chopina w Rosji kompozytorzy „<a href="/wiki/Pot%C4%99%C5%BCna_Gromadka" title="Potężna Gromadka">Potężnej Gromadki</a>”, we Francji był on wzorem dla takich kompozytorów jak <a href="/wiki/Gabriel_Faur%C3%A9" title="Gabriel Fauré">Gabriel Fauré</a>, <a href="/wiki/Claude_Debussy" title="Claude Debussy">Claude Debussy</a> i <a href="/wiki/Maurice_Ravel" title="Maurice Ravel">Maurice Ravel</a>, a nawet młody <a href="/wiki/Olivier_Messiaen" title="Olivier Messiaen">Olivier Messiaen</a>, a w Rosji – <a href="/wiki/Aleksandr_Skriabin" title="Aleksandr Skriabin">Aleksandr Skriabin</a> i <a href="/wiki/Siergiej_Rachmaninow" title="Siergiej Rachmaninow">Siergiej Rachmaninow</a>. Zdaniem niemieckiego muzykologa <a href="/wiki/Alfred_Einstein" title="Alfred Einstein">Alfreda Einsteina</a> oddziaływanie Chopina było wyjątkowe: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Znajdował on naśladowców nie tylko w Warszawie, lecz od Północy do Południa, od Oslo do Palermo, od Wschodu do Zachodu, od Petersburga do Paryża. Podobnie jak żaden kompozytor muzyki symfonicznej XIX wieku nie mógł nie dostrzec Beethovena, tak żaden kompozytor muzyki fortepianowej po roku 1830 nie mógł pominąć Chopina</i><sup id="cite_ref-Alfred_Einstein1983-s232_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alfred_Einstein1983-s232-82">[82]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina"><span id="Mi.C4.99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina"></span>Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina</h2></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg/240px-Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg" decoding="async" width="240" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg/360px-Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg/480px-Chopin_Intl_Piano_Competition_2005.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="597" /></a><figcaption>Wnętrze Filharmonii Narodowej podczas I etapu XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina</a>.</i></div> <p>Od 1927 w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a> odbywa się <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina</a>, najstarszy na świecie monograficzny konkurs muzyczny. Jego twórcą był <a href="/wiki/Jerzy_%C5%BBurawlew" title="Jerzy Żurawlew">Jerzy Żurawlew</a>. Po II wojnie światowej, w latach 1949–2005, konkurs był organizowany przez <a href="/wiki/Towarzystwo_im._Fryderyka_Chopina" title="Towarzystwo im. Fryderyka Chopina">Towarzystwo im. Fryderyka Chopina</a> w Warszawie. Obecnie jego organizatorem jest <a href="/wiki/Narodowy_Instytut_Fryderyka_Chopina" title="Narodowy Instytut Fryderyka Chopina">Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</a>. </p><p>Festiwale muzyki Chopina odbywają się także w <a href="/wiki/Duszniki-Zdr%C3%B3j" title="Duszniki-Zdrój">Dusznikach</a>, <a href="/wiki/Gandawa" title="Gandawa">Gandawie</a>, <a href="/wiki/Valldemossa" title="Valldemossa">Valldemossie</a>, <a href="/wiki/Genewa" title="Genewa">Genewie</a>, <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryżu</a> i innych miastach. </p><p>W latach 50. i 60. XX w. dokonano nagrań dzieł wszystkich Chopina z udziałem najlepszych polskich pianistów. Redaktorem naczelnym wydania był <a href="/wiki/Jan_Ekier" title="Jan Ekier">Jan Ekier</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ochrona_prawna">Ochrona prawna</h2></div> <p>Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 2001 r. o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina jego utwory i przedmioty z nim związane stanowią dobro ogólnonarodowe podlegające szczególnej ochronie<sup id="cite_ref-Ustawa_z_dnia_3_lutego_2001_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ustawa_z_dnia_3_lutego_2001-83">[83]</a></sup>. Ustawa dotyczy wykorzystania wizerunku i nazwiska Chopina w znakach towarowych, natomiast nie dotyczy jego twórczości, która znajduje się w <a href="/wiki/Domena_publiczna" title="Domena publiczna">domenie publicznej</a><sup id="cite_ref-Ochrona_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ochrona-84">[84]</a></sup>. </p><p>Ochroną dziedzictwa kompozytora zajmuje się <a href="/wiki/Narodowy_Instytut_Fryderyka_Chopina" title="Narodowy Instytut Fryderyka Chopina">Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</a> (NIFC), przy wsparciu <a href="/wiki/Urz%C4%85d_Patentowy_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej">Urzędu Patentowego RP</a>. Podmioty chcące zarejestrować znak towarowy zawierający nazwisko lub wizerunek Fryderyka Chopina muszą uzyskać wcześniejszą akceptację NIFC<sup id="cite_ref-Ochrona_84-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ochrona-84">[84]</a></sup>. Instytut wymaga, aby produkty opatrzone wizerunkiem lub nazwiskiem kompozytora były wysokiej jakości i kojarzyły się z Polską. Za wyrażenie zgody na używanie takiego znaku towarowego w celach komercyjnych Instytut pobiera opłatę roczną oraz procent od uzyskanych zysków<sup id="cite_ref-Ochrona_84-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ochrona-84">[84]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fryderyk_Chopin_w_kulturze_masowej">Fryderyk Chopin w kulturze masowej</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nagrody_Akademii_Fonograficznej_–_„Fryderyki”"><span id="Nagrody_Akademii_Fonograficznej_.E2.80.93_.E2.80.9EFryderyki.E2.80.9D"></span>Nagrody Akademii Fonograficznej – „Fryderyki”</h3></div> <p>Nawiązujące do imienia Chopina Nagrody Akademii Fonograficznej – „<a href="/wiki/Nagroda_Muzyczna_%E2%80%9EFryderyk%E2%80%9D" title="Nagroda Muzyczna „Fryderyk”">Fryderyki</a>”, które zaczęto przyznawać w 1995, miały być polskim odpowiednikiem nagrody <a href="/wiki/Nagroda_Grammy" title="Nagroda Grammy">Grammy</a>. Zamiar ten jednak się nie powiódł, gdyż w związku z zapaścią w polskiej branży fonograficznej stacje telewizyjne wycofały się z transmitowania gali, na której je wręczano. W 2006 po raz pierwszy nie odbyła się ceremonia wręczenia tych nagród. Listę ich zdobywców ogłoszono jedynie w Internecie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Piosenka_Gazebo">Piosenka Gazebo</h3></div> <p>W 1983 roku na listy przebojów w całej Europie wspięła się piosenka <i>I like Chopin</i> włoskiego piosenkarza Paula Mazzoliniego (<a href="/wiki/Gazebo" title="Gazebo">Gazebo</a>). Chociaż Mazzolini śpiewał o muzyce Chopina, fortepianowy motyw, który przewija się w piosence, nie jest kompozycją Polaka. Przebój Gazebo nadal jest nadawany przez komercyjne rozgłośnie, choć najczęściej jako <a href="/wiki/Cover" title="Cover">cover</a>. Początek piosenki miał następujące słowa po angielsku: </p><p><i>Remember that piano / So delightful unusual / That classic sensation / Sentimental confusion</i> </p><p><i>Used to say / I like Chopin / Love me now and again</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eternal_Sonata">Eternal Sonata</h3></div> <p>Japońska fascynacja muzyką Chopina oraz sztuką <a href="/wiki/Anime" title="Anime">anime</a> łączy gra <i><a href="/wiki/Eternal_Sonata" title="Eternal Sonata">Eternal Sonata</a></i> na konsole <a href="/wiki/Xbox_360" title="Xbox 360">Xbox 360</a> i <a href="/wiki/PlayStation_3" title="PlayStation 3">PlayStation 3</a>, wydana w Japonii w czerwcu 2007. Bohaterem gry jest Fryderyk Chopin, który na trzy godziny przed śmiercią trafia do bajkowej krainy, tam wraz z przyjaciółmi szuka leku na swoją chorobę. Fabularnej grze towarzyszy muzyka Chopina w wykonaniu rosyjskiego pianisty <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Bunin" title="Stanisław Bunin">Stanisława Bunina</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Literatura">Literatura</h3></div> <p>Autorem pierwszej monografii o Chopinie był Ferenc Liszt, ukazała się ona w 1852 roku i oprócz analizy twórczości zawierała m.in. relacje ze spotkań z Chopinem<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85">[85]</a></sup>. Twórczość Fryderyka Chopina znajdowała odniesienie w twórczości literackiej. Ukazały się opracowania tzw. literackich <i>chopinianów</i>, które opracowali m.in. <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Edward_Sydow" title="Bronisław Edward Sydow">Bronisław Edward Sydow</a> (<i>Chopin w literaturze: Poezja. Proza. Scena i film</i>, 1949) i <a href="/wiki/Edmund_S%C5%82uszkiewicz" title="Edmund Słuszkiewicz">Edmund Słuszkiewicz</a> (<i>Wiersze o Chopinie. Antologia i bibliografia</i>, 1964)<sup id="cite_ref-Chopin_i_jego_muzyka_w_literaturze_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chopin_i_jego_muzyka_w_literaturze-86">[86]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filmy_o_życiu_kompozytora"><span id="Filmy_o_.C5.BCyciu_kompozytora"></span>Filmy o życiu kompozytora</h3></div> <p>U kresu <a href="/wiki/II_Rzeczpospolita" title="II Rzeczpospolita">II Rzeczypospolitej</a> w 1939 był planowany film opowiadający o życiu Chopina<sup id="cite_ref-Nowe_filmy_polskie-s5_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nowe_filmy_polskie-s5-87">[87]</a></sup>. W późniejszym czasie powstało wiele filmów o życiu kompozytora, w wielu z nich wiodącym wątkiem jest związek kompozytora z George Sand. Niektóre z filmów o Chopinie to: </p> <ul><li><i>Nocturno der Liebe</i> (<i>Nokturn miłości</i>), alternatywny tytuł – Chopin, niemiecki film niemy z 1919 roku w reżyserii Carla Boese, ukazujący relacje Chopina (<a href="/wiki/Conrad_Veidt" title="Conrad Veidt">Conrad Veidt</a>) z trzema kobietami, jego młodzieńczą miłością Mariolką (Rita Clermont), ze śpiewaczką Sonją Radkowską (Gertrude Welcker), oraz z George Sand (Erna Denera). Tłem muzycznym filmu są utwory Chopina<sup id="cite_ref-Jerzy_Maśnicki2006-s25-26_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jerzy_Maśnicki2006-s25-26-88">[88]</a></sup>.</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Pami%C4%99tna_pie%C5%9B%C5%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pamiętna pieśń (strona nie istnieje)">Pamiętna pieśń</a></i> (<i>A Song to Remember</i>) z 1945 roku w reżyserii <a href="/wiki/Charles_Vidor" title="Charles Vidor">Charles’a Vidora</a>. Rolę Chopina zagrał <a href="/wiki/Cornel_Wilde" title="Cornel Wilde">Cornel Wilde</a>, a Sand – <a href="/wiki/Merle_Oberon" title="Merle Oberon">Merle Oberon</a>. Film był nominowany do <a href="/wiki/Nagroda_Akademii_Filmowej" title="Nagroda Akademii Filmowej">Oscara</a> w 6 kategoriach<sup id="cite_ref-IMDb-11017548_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMDb-11017548-89">[89]</a></sup>.</li> <li><i><a href="/wiki/M%C5%82odo%C5%9B%C4%87_Chopina" title="Młodość Chopina">Młodość Chopina</a></i> (1951) w reżyserii <a href="/wiki/Aleksander_Ford" title="Aleksander Ford">Aleksandra Forda</a>, traktował o okresie młodzieńczym życia artysty, zaś w rolę Chopina wcielił się <a href="/wiki/Czes%C5%82aw_Wo%C5%82%C5%82ejko" title="Czesław Wołłejko">Czesław Wołłejko</a>.</li> <li><i><a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kitna_nuta" title="Błękitna nuta">Błękitna nuta</a></i> (1991) w reżyserii <a href="/wiki/Andrzej_%C5%BBu%C5%82awski" title="Andrzej Żuławski">Andrzeja Żuławskiego</a> ukazał 36 godzin z życia Chopina, którego rolę zagrał <a href="/wiki/Janusz_Olejniczak" title="Janusz Olejniczak">Janusz Olejniczak</a>.</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Improwizacja_(film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Improwizacja (film) (strona nie istnieje)">Improwizacja</a></i> (<i>Impromptu</i>, 1991), komedia romantyczna z <a href="/wiki/Hugh_Grant" title="Hugh Grant">Hugh Grantem</a> jako Chopinem i <a href="/wiki/Judy_Davis" title="Judy Davis">Judy Davis</a> jako Sand<sup id="cite_ref-IMDb-16154856_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMDb-16154856-90">[90]</a></sup>.</li> <li><i>Ostatnia podróż</i> (1999), fabularyzowany dokument o podróży Chopina do Londynu i Szkocji. Kompozytora zagrał <a href="/wiki/Andrzej_Niemirski" title="Andrzej Niemirski">Andrzej Niemirski</a><sup id="cite_ref-Filmpolski-10859196_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-Filmpolski-10859196-91">[91]</a></sup>.</li> <li><i><a href="/wiki/Chopin._Pragnienie_mi%C5%82o%C5%9Bci" title="Chopin. Pragnienie miłości">Chopin. Pragnienie miłości</a></i> (2002) w reżyserii <a href="/wiki/Jerzy_Antczak" title="Jerzy Antczak">Jerzego Antczaka</a> ukazał historię życia artysty przez pryzmat relacji i związku z George Sand. W postać Chopina wcielił się w tym filmie <a href="/wiki/Piotr_Adamczyk" title="Piotr Adamczyk">Piotr Adamczyk</a>.</li> <li>Sztuka <a href="/wiki/Jaros%C5%82aw_Iwaszkiewicz" title="Jarosław Iwaszkiewicz">Jarosława Iwaszkiewicza</a> <i><a href="/wiki/Lato_w_Nohant_(komedia)" title="Lato w Nohant (komedia)">Lato w Nohant</a></i> została sfilmowana cztery razy.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Numizmatyka">Numizmatyka</h3></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Banknoty">Banknoty</h4></div> <ul><li>W 1940 <a href="/wiki/Bank_Emisyjny_w_Polsce" title="Bank Emisyjny w Polsce">Bank Emisyjny w Polsce</a> wyemitował banknot o nominale 10 zł, na którego rewersie przedstawiony został <a href="/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie">pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie</a><sup id="cite_ref-Banknoty_okupacji_niemieckiej_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-Banknoty_okupacji_niemieckiej-92">[92]</a></sup>.</li> <li>W 200. rocznicę narodzin Chopina Narodowy Bank Polski wyemitował banknot kolekcjonerski o nominale 20 zł z wizerunkiem kompozytora<sup id="cite_ref-200_rocznica_urodzin_Fryderyka_93-0" class="reference"><a href="#cite_note-200_rocznica_urodzin_Fryderyka-93">[93]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Monety">Monety</h4></div> <ul><li>Jego wizerunek został przedstawiony na polskiej monecie o nominale 50 zł, wyemitowanej w 1972 i 1974 roku. Moneta ta została wykonana ze srebra próby 750 w nakładzie łącznym 60 374 egzemplarzy, miała średnicę 30 mm i wagę 12,75 g, <a href="/wiki/Rant" title="Rant">rant</a> gładki<sup id="cite_ref-Parchimowicz-85_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-Parchimowicz-85-94">[94]</a></sup>.</li> <li>Ten sam wzór co moneta srebrna, miała również moneta złota o nominale 2000 złotych, wyemitowana w 1977 roku. Moneta ta została wykonana z kruszcu próby 900 w nakładzie łącznym 4000 egzemplarzy, miała średnicę 21 mm i wagę 8 g, <a href="/wiki/Rant" title="Rant">rant</a> gładki<sup id="cite_ref-Parchimowicz-85_94-1" class="reference"><a href="#cite_note-Parchimowicz-85-94">[94]</a></sup>.</li> <li>Wizerunek Chopina widniał na banknocie o nominale 5000 zł, będącym w obiegu w latach 1982–1996<sup id="cite_ref-To_już_20_lat_Pamiętasz_jeszcze_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-To_już_20_lat_Pamiętasz_jeszcze-95">[95]</a></sup>.</li> <li>Wizerunek Chopina widnieje na kolekcjonerskiej złotej monecie o nominale 200 złotych wybitej w 1995 z okazji <a href="/wiki/XIII_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a><sup id="cite_ref-Monety_okolicznościowe_z_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-Monety_okolicznościowe_z-96">[96]</a></sup>.</li> <li>W 1999 z okazji 150. rocznicy śmierci kompozytora <a href="/wiki/Narodowy_Bank_Polski" title="Narodowy Bank Polski">Narodowy Bank Polski</a> wyemitował dwie poświęcone jemu monety kolekcjonerskie, złotą o nominale 200 złotych i srebrną dziesięciozłotową oraz okolicznościową dwuzłotówkę<sup id="cite_ref-Monety_okolicznościowe_z2_97-0" class="reference"><a href="#cite_note-Monety_okolicznościowe_z2-97">[97]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filatelistyka">Filatelistyka</h3></div> <p><a href="/wiki/Poczta_Polska" title="Poczta Polska">Poczta Polska</a> wyemitowała 26 znaczków poświęconych pamięci kompozytora<sup id="cite_ref-2018_01_27_Fryderyk_Chopin_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-2018_01_27_Fryderyk_Chopin-98">[98]</a></sup>: </p> <ul><li>znaczek z 1927 o nominale 40 gr (Odsłonięcie <a href="/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie">pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie</a>)</li> <li>cztery znaczki z 1947 o nominale 3 zł w cyklu serii pt. „Kultura polska”</li> <li>znaczek z 1949 o nominale 15 zł w cyklu serii „Sławni Polacy: <a href="/wiki/Adam_Mickiewicz" title="Adam Mickiewicz">Adam Mickiewicz</a>, Fryderyk Chopin i <a href="/wiki/Juliusz_S%C5%82owacki" title="Juliusz Słowacki">Juliusz Słowacki</a>”</li> <li>dwa znaczki z 1951 o nominałach 45 i 90 gr w cyklu serii „Festiwal Muzyki Polskiej”</li> <li>seria trzech znaczków z 1954 o nominałach 0,45; 0,60 i 1,00 zł poświęcona <a href="/wiki/V_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">V Konkursowi Pianistycznemu im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>seria dwóch znaczków z 1955 o nominałach 40 i 60 gr poświęcona <a href="/wiki/V_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">V Międzynarodowemu Konkursowi Pianistycznemu im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>znaczek z 1956 o nominale 4 zł (Dzień Znaczka Warszawa – Budapeszt 1956)</li> <li>seria trzech znaczków z 1960 o nominałach 60 gr, 1,50 i 2,50 zł poświęcona 150. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina</li> <li>znaczek z 1962 o nominale 60 gr z cyklu serii pt. „Wielcy Polacy”</li> <li>znaczek z 1970 o nominale 2,50 zł z okazji <a href="/wiki/VIII_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="VIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>znaczek z 1975 o nominale 1,50 zł z okazji <a href="/wiki/IX_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>znaczek z 1980 o nominale 6,90 zł z okazji <a href="/wiki/X_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="X Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>znaczek z 1992 o nominale 2000 zł z cyklu serii pt. „Światowa Wystawa EXPO '92 w Sevilli”</li> <li>znaczek z 1995 o nominale 80 gr z okazji <a href="/wiki/XIII_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>znaczek z 1999 o nominale 1,40 zł z okazji 150. rocznicy śmierci Fryderyka Chopina</li> <li>znaczek z 2001 o nominale 1 zł z cyklu serii pt. „Polskie milenium”</li> <li>znaczek z 2005 o nominale 2,20 zł z okazji <a href="/wiki/XV_Mi%C4%99dzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina" title="XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina">XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie</a></li> <li>dwa znaczki z 2010 o nominale 4,15 zł z okazji Roku Fryderyka Chopina</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nazewnictwo_astronomiczne">Nazewnictwo astronomiczne</h3></div> <ul><li><a href="/wiki/Chopin_(krater_merkuria%C5%84ski)" title="Chopin (krater merkuriański)">Chopin (krater merkuriański)</a></li> <li><a href="/wiki/(3784)_Chopin" title="(3784) Chopin">(3784) Chopin</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pomniki_i_tablice_Fryderyka_Chopina_w_Polsce">Pomniki i tablice Fryderyka Chopina w Polsce</h2></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 102px"> <div class="thumb" style="width: 100px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg" class="mw-file-description" title="Pomnik w Warszawie"><img alt="Pomnik w Warszawie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg/150px-Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg" decoding="async" width="100" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg/225px-Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg/299px-Pomnik_Chopina_w_Warszawie.jpg 2x" data-file-width="2832" data-file-height="4256" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie" title="Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie">Pomnik</a> w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 101.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 99.333333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:ZW13_DSC0179.JPG" class="mw-file-description" title="Pomnik w Żelazowej Woli"><img alt="Pomnik w Żelazowej Woli" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/ZW13_DSC0179.JPG/149px-ZW13_DSC0179.JPG" decoding="async" width="100" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/ZW13_DSC0179.JPG/224px-ZW13_DSC0179.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/ZW13_DSC0179.JPG/299px-ZW13_DSC0179.JPG 2x" data-file-width="2848" data-file-height="4288" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_%C5%BBelazowej_Woli" title="Pomnik Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli">Pomnik</a> w <a href="/wiki/%C5%BBelazowa_Wola" title="Żelazowa Wola">Żelazowej Woli</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg" class="mw-file-description" title="Pomnik w Bydgoszczy"><img alt="Pomnik w Bydgoszczy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg/169px-Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg/253px-Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg/337px-Bdg_Filharmonia_noc_14_07-2013.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1365" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Galeria_pomnik%C3%B3w_kompozytor%C3%B3w_i_wirtuoz%C3%B3w_w_Bydgoszczy" title="Galeria pomników kompozytorów i wirtuozów w Bydgoszczy">Pomnik</a> w <a href="/wiki/Bydgoszcz" title="Bydgoszcz">Bydgoszczy</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chopin_park_poludniowy_sn.JPG" class="mw-file-description" title="Pomnik we Wrocławiu"><img alt="Pomnik we Wrocławiu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Chopin_park_poludniowy_sn.JPG/169px-Chopin_park_poludniowy_sn.JPG" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Chopin_park_poludniowy_sn.JPG/253px-Chopin_park_poludniowy_sn.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Chopin_park_poludniowy_sn.JPG/337px-Chopin_park_poludniowy_sn.JPG 2x" data-file-width="2304" data-file-height="3072" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pomnik we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 112px"> <div class="thumb" style="width: 110px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg" class="mw-file-description" title="Pomnik w Dusznikach-Zdr."><img alt="Pomnik w Dusznikach-Zdr." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg/165px-2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg" decoding="async" width="110" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg/248px-2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg/331px-2018_Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju_2.jpg 2x" data-file-width="3265" data-file-height="4440" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Dusznikach-Zdroju" title="Pomnik Fryderyka Chopina w Dusznikach-Zdroju">Pomnik w Dusznikach-Zdr.</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 102px"> <div class="thumb" style="width: 100px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Palace_in_Antonin2.jpg" class="mw-file-description" title="Popiersie, Pałac w Antoninie"><img alt="Popiersie, Pałac w Antoninie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Palace_in_Antonin2.jpg/150px-Palace_in_Antonin2.jpg" decoding="async" width="100" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Palace_in_Antonin2.jpg/225px-Palace_in_Antonin2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Palace_in_Antonin2.jpg/300px-Palace_in_Antonin2.jpg 2x" data-file-width="1807" data-file-height="2707" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Popiersie, <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Antoninie" title="Pałac w Antoninie">Pałac w Antoninie</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chopin,_Palac_Kazimierzowski,_UW,_Wwa,_2023.04.17,_fot_Ivonna_Nowicka_(2)_COR.jpg" class="mw-file-description" title="Popiersie, Uniwersytet Warszawski"><img alt="Popiersie, Uniwersytet Warszawski" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg/169px-Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg/253px-Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg/337px-Chopin%2C_Palac_Kazimierzowski%2C_UW%2C_Wwa%2C_2023.04.17%2C_fot_Ivonna_Nowicka_%282%29_COR.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Popiersie, <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Kazimierzowski_w_Warszawie" title="Pałac Kazimierzowski w Warszawie">Uniwersytet Warszawski</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG" class="mw-file-description" title="Popiersie w Poznaniu"><img alt="Popiersie w Poznaniu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG/169px-Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG/253px-Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG/337px-Chopin_-_Pozna%C5%84_2.JPG 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Popiersie w <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznaniu</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg" class="mw-file-description" title="Popiersie w Szafarni"><img alt="Popiersie w Szafarni" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg/135px-Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg" decoding="async" width="90" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg/203px-Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg/270px-Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin_memorial_in_Szafarnia2.jpg 2x" data-file-width="809" data-file-height="1347" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Popiersie w Szafarni</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 102px"> <div class="thumb" style="width: 100px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Palace_in_Antonin3.jpg" class="mw-file-description" title="Tablica. Pałac w Antoninie"><img alt="Tablica. Pałac w Antoninie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Palace_in_Antonin3.jpg/150px-Palace_in_Antonin3.jpg" decoding="async" width="100" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Palace_in_Antonin3.jpg/225px-Palace_in_Antonin3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Palace_in_Antonin3.jpg/300px-Palace_in_Antonin3.jpg 2x" data-file-width="1480" data-file-height="2218" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tablica. <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Antoninie" title="Pałac w Antoninie">Pałac w Antoninie</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 193.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_(%C5%82awka_Chopina).JPG" class="mw-file-description" title="Jedna z ławeczek Chopina w Warszawie"><img alt="Jedna z ławeczek Chopina w Warszawie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG/290px-Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG" decoding="async" width="194" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG/435px-Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG/579px-Krakowskie_Przedmie%C5%9Bcie_%28%C5%82awka_Chopina%29.JPG 2x" data-file-width="2136" data-file-height="1660" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Jedna z <a href="/wiki/%C5%81aweczki_Chopina" title="Ławeczki Chopina">ławeczek Chopina</a> w Warszawie</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Chopin" class="extiw" title="wikt:Chopin"><strong>Zobacz hasło</strong> <em>Chopin</em> w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz też kategorie: <a href="/wiki/Kategoria:Pomniki_Fryderyka_Chopina" title="Kategoria:Pomniki Fryderyka Chopina">Pomniki Fryderyka Chopina</a>, <a href="/wiki/Kategoria:Obiekty_i_imprezy_im._Fryderyka_Chopina" title="Kategoria:Obiekty i imprezy im. Fryderyka Chopina">Obiekty i imprezy im. Fryderyka Chopina</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/20px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/30px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/40px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Wykaz literatury uzupełniającej: <a href="/wiki/Dyskusja:Fryderyk_Chopin#Literatura_uzupełniająca" title="Dyskusja:Fryderyk Chopin">Fryderyk Chopin</a>.</i></div> <ul><li><a href="/wiki/Lista_uczni%C3%B3w_Fryderyka_Chopina" title="Lista uczniów Fryderyka Chopina">lista uczniów Fryderyka Chopina</a></li> <li><a href="/wiki/Chopiniana" title="Chopiniana">Sylfidy</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Chopin_czy_Szopen-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chopin_czy_Szopen_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.poradnia-jezykowa.uz.zgora.pl/wordpress/?p=345">Chopin czy Szopen?</a>. poradnia-jezykowa.uz.zgora.pl, 2013-06-15. [dostęp 2021-05-06].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Chopin_czy_Szopen2-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chopin_czy_Szopen2_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Chopin-czy-Szopen;8413.html">Chopin czy Szopen?</a>. sjp.pwn.pl, 2007-07-09. [dostęp 2021-05-06].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Monitor_Polski_1958_38_217-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Monitor_Polski_1958_38_217_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19580380217">M.P. z 1958 r. nr 38, poz. 217</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Monitor_Polski_2008_39_343-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Monitor_Polski_2008_39_343_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20080390343">M.P. z 2008 r. nr 39, poz. 343</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Monitor_Polski_2009_66_866-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Monitor_Polski_2009_66_866_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20090660866">M.P. z 2009 r. nr 66, poz. 866</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Mysłakowski177-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mysłakowski177_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mysłakowski177_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Piotr Mysłakowski, Andrzej Sikorski: <i>Fryderyk Chopin. Korzenie</i>. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2009, s. 177. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788361142324" title="Specjalna:Książki/9788361142324">ISBN <span class="isbn">978-83-61142-32-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Fryderyk+Chopin.+Korzenie&rft.aulast=Mys%C5%82akowski&rft.aufirst=Piotr&rft.date=2009&rft.pub=Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft.place=Warszawa&rft.pages=177&rft.isbn=978-83-61142-32-4"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Korespondencja_Fryderyka-s76-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Korespondencja_Fryderyka-s76_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Korespondencja Fryderyka Chopina z rodziną</i>. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972, s. 76.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Korespondencja+Fryderyka+Chopina+z+rodzin%C4%85&rft.date=1972&rft.pub=Pa%C5%84stwowy+Instytut+Wydawniczy&rft.place=Warszawa&rft.pages=76"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Majewski2010-s46-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Majewski2010-s46_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jerzy S. Majewski: <i>Spacerownik. Warszawa śladami Chopina</i>. Warszawa: Agora, 2010, s. 46. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788375529920" title="Specjalna:Książki/9788375529920">ISBN <span class="isbn">978-83-7552-992-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Spacerownik.+Warszawa+%C5%9Bladami+Chopina&rft.aulast=Majewski&rft.aufirst=Jerzy+S.&rft.date=2010&rft.pub=Agora&rft.place=Warszawa&rft.pages=46&rft.isbn=978-83-7552-992-0"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Wierzyński1990-s32-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wierzyński1990-s32_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kazimierz Wierzyński: <i>Życie Chopina</i>. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1990, s. 32. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8303031171" title="Specjalna:Książki/8303031171">ISBN <span class="isbn">83-03-03117-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C5%BBycie+Chopina&rft.aulast=Wierzy%C5%84ski&rft.aufirst=Kazimierz&rft.date=1990&rft.pub=Krajowa+Agencja+Wydawnicza&rft.place=Bia%C5%82ystok&rft.pages=32&rft.isbn=83-03-03117-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-wierz1-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-wierz1_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wierz1_10-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wierz1_10-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wierz1_10-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kazimierz Wierzyński: <i>Życie Chopina</i>. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1990, s. 33. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8303031171" title="Specjalna:Książki/8303031171">ISBN <span class="isbn">83-03-03117-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C5%BBycie+Chopina&rft.aulast=Wierzy%C5%84ski&rft.aufirst=Kazimierz&rft.date=1990&rft.pub=Krajowa+Agencja+Wydawnicza&rft.place=Bia%C5%82ystok&rft.pages=33&rft.isbn=83-03-03117-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Tarczewska1967-s243-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tarczewska1967-s243_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Aleksandra Tarczewska, Izabela Kaniowska-Lewańska: <i>Historia mego życia: wspomnienia warszawianki</i>. Wrocław: Ossolineum, 1967, s. 243.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Historia+mego+%C5%BCycia%3A+wspomnienia+warszawianki&rft.aulast=Tarczewska&rft.aufirst=Aleksandra&rft.date=1967&rft.pub=Ossolineum&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=243"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Hoesick1967-s84-85-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hoesick1967-s84-85_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ferdynand Hoesick: <i>Chopin. Życie i twórczość. Tom I Warszawa 1810–1831</i>. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1967, s. 84–85.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chopin.+%C5%BBycie+i+tw%C3%B3rczo%C5%9B%C4%87.+Tom+I+Warszawa+1810%E2%80%931831&rft.aulast=Hoesick&rft.aufirst=Ferdynand&rft.date=1967&rft.pub=Polskie+Wydawnictwo+Muzyczne&rft.place=Warszawa&rft.pages=84%E2%80%9385"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Jaroszewski1985-s7-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jaroszewski1985-s7_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Tadeusz S. Jaroszewski: <i>Księga pałaców Warszawy</i>. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 7. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8322320477" title="Specjalna:Książki/8322320477">ISBN <span class="isbn">83-223-2047-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ksi%C4%99ga+pa%C5%82ac%C3%B3w+Warszawy&rft.aulast=Jaroszewski&rft.aufirst=Tadeusz+S.&rft.date=1985&rft.pub=Wydawnictwo+Interpress&rft.place=Warszawa&rft.pages=7&rft.isbn=83-223-2047-7"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Krajewski2010-s5-51-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Krajewski2010-s5-51_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Mirosław Krajewski: <i>Dobrzyńskie listy Fryderyka Chopina</i>. Rypin: WEiW Verbum, 2010, s. 5–51. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788388701405" title="Specjalna:Książki/9788388701405">ISBN <span class="isbn">978-83-88701-40-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dobrzy%C5%84skie+listy+Fryderyka+Chopina&rft.aulast=Krajewski&rft.aufirst=Miros%C5%82aw&rft.pub=WEiW+Verbum&rft.place=Rypin&rft.pages=5%E2%80%9351&rft.isbn=978-83-88701-40-5"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-nowacz-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nowacz_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Henryk Franciszek Nowaczyk. <em>Do Poturzyna z Wariacjami B-dur</em>. „<a href="/wiki/Ruch_Muzyczny" title="Ruch Muzyczny">Ruch Muzyczny</a>”. 1998 (nr 18 i 19). s. 16. Ludwik Erhardt. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0035-9610">0035-9610</a></span>. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Do+Poturzyna+z+Wariacjami+B-dur&rft.jtitle=%5B%5BRuch+Muzyczny%5D%5D&rft.volume=1998&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Nowaczyk&rft.aufirst=Henryk+Franciszek&rft.pages=16&rft.issn=0035-9610"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-poturzyn-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-poturzyn_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Internetowe Centrum Informacji Chopinowskiej: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190705202621/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/588">Polska Chopina. Poturzyn</a>. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2019-11-27]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pl.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/588">tego adresu</a> (2019-07-05)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Kobylańska1956-s271-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kobylańska1956-s271_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Krystyna Kobylańska: <i>Chopin w kraju. Dokumenty i pamiątki</i>. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1956, s. 271.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chopin+w+kraju.+Dokumenty+i+pami%C4%85tki&rft.aulast=Kobyla%C5%84ska&rft.aufirst=Krystyna&rft.date=1956&rft.pub=Polskie+Wydawnictwo+Muzyczne&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.pages=271"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Mysłakowski2012-s169-170172-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mysłakowski2012-s169-170172_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Piotr Mysłakowski: <i>Warszawa Chopinów</i>. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2012, s. 169–170, 172. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788361142805" title="Specjalna:Książki/9788361142805">ISBN <span class="isbn">978-83-61142-80-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Warszawa+Chopin%C3%B3w&rft.aulast=Mys%C5%82akowski&rft.aufirst=Piotr&rft.date=2012&rft.pub=Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft.place=Warszawa&rft.pages=169%E2%80%93170%2C+172&rft.isbn=978-83-61142-80-5"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Kalisz-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kalisz_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201102143115/https://pl.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/795"><i>Kalisz</i></a>, [w:] Polska Chopina [online], Narodowy Instytut Fryderyka Chopina<span class="accessdate"> [dostęp 2021-10-10]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/795">adresu</a> 2020-11-02]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Kalisz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=http%3A%2F%2Fpl.chopin.nifc.pl%2Fchopin%2Fplaces%2Fpoland%2Fid%2F795" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Tadeusz_A_Zieliński_Chopin-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tadeusz_A_Zieliński_Chopin_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Tadeusz A. Zieliński: <i>Chopin. Życie i droga twórcza</i>. PWM Kraków 1993, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788322404560" title="Specjalna:Książki/9788322404560">ISBN <span class="isbn">978-83-224-0456-0</span></a>. S. 632/633: „W chwili przyjazdu kompozytora do Stuttgartu istniał przynajmniej zasadniczy pomysł Etiudy c-moll… Zresztą charakter wyrazowy tej Etiudy, o ile może kojarzyć się z patosem walki, heroizmem i siła, a więc z tym, co wybuchowi Powstania, o tyle zupełnie nie pasuje do uczuć związanych z kapitulacją i klęską.”.</span> </li> <li id="cite_note-Zofia_Helman_Hanna_Wróblewska-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Zofia_Helman_Hanna_Wróblewska_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Zofia Helman, Hanna Wróblewska-Straus: The Date of Chopin’s Arrival in Paris. In: <i>Musicology Today. Anthropology – History – Analysis</i>. Institute of Musicology, University of Warsaw 2007, S. 95–103. Alan Walker: <i>Fryderyk Chopin. A Life and Times</i>. Picador Paperback, New York, 2019, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781250234827" title="Specjalna:Książki/9781250234827">ISBN <span class="isbn">978-1-250-23482-7</span></a>, S. 212.</span> </li> <li id="cite_note-Un_concert_de_Chopin_dans-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Un_concert_de_Chopin_dans_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Nicolas Dufetel: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.harmoniamundi.com/__media/document/3338/booklet_902052.pdf">Un concert de Chopin dans les salons Pleyel en 1842</a>. [w:] <i>Alain Planès. Chopin chez Pleyel</i> [on-line]. Harmoniamundi.com. [dostęp 2010-02-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Oliferko-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Oliferko_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Magdalena Oliferko. <em>Fryderyk Chopin i Towarzystwo Politechniczne Polskie w Paryżu – nieznana korespondencja oraz aspekty emigracyjnej aktywności Chopina</em>. „Muzyka”. tom LIX (numer 2 (233)), s. 37–60, 2014.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Fryderyk+Chopin+i+Towarzystwo+Politechniczne+Polskie+w+Pary%C5%BCu+%E2%80%93+nieznana+korespondencja+oraz+aspekty+emigracyjnej+aktywno%C5%9Bci+Chopina&rft.jtitle=Muzyka&rft.date=2014&rft.volume=tom+LIX&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Oliferko&rft.aufirst=Magdalena&rft.pages=37%E2%80%9360"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-A-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-A_24-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-A_24-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://solidarni2010.pl/2852-zbyt-chorowity-jak-na-meza.html">Zbyt chorowity jak na męża</a>. solidarni2010.pl, 2012-03-31. [dostęp 2017-12-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/list/498_do-feliksa-wodzinskiego-w-genewie"><i>List Fryderyka Chopina do Feliksa Wodzińskiego, Paryż 18 lipca 1834, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=List+Fryderyka+Chopina+do+Feliksa+Wodzi%C5%84skiego%2C+Pary%C5%BC+18+lipca+1834%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Flist%2F498_do-feliksa-wodzinskiego-w-genewie" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna" style="display:none">K.</span> </span><span class="cite-lastname">Kotula</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna">K.</span></span>, <i>Maria z Wodzińskich Orpiszewska, 1819-1896: życie i dzieło</i>, Wyd. 1, Włocławek: Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, 2010, s. 16, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788387950767" title="Specjalna:Książki/9788387950767">ISBN <span class="isbn">978-83-87950-76-7</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=W%C5%82oc%C5%82awek&rft.edition=Wyd.+1&rft.aufirst=Krystyna&rft.aulast=Kotula&rft.date=2010&rft.isbn=978-83-87950-76-7&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Maria+z+Wodzi%C5%84skich+Orpiszewska%2C+1819-1896%3A+%C5%BCycie+i+dzie%C5%82o&rft.pub=Muzeum+Ziemi+Kujawskiej+i+Dobrzy%C5%84skiej" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6609_marylski_eustachy"><i>Eustachy Marylski, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Eustachy+Marylski%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Fosoba%2F6609_marylski_eustachy" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Mateusz</span><span class="cite-name-initials" title="Mateusz" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Krawczyk</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Mateusz</span><span class="cite-name-initials" title="Mateusz">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-jerzy-miziolek-dom-mlodosci-chopina/"><i>Prof. Jerzy MIZIOŁEK: Dom młodości Chopina</i></a> [online], Wszystko co najważniejsze, 16 lutego 2022<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Mateusz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Prof.+Jerzy+MIZIO%C5%81EK%3A+Dom+m%C5%82odo%C5%9Bci+Chopina&rft.date=2022-02-16&rft.aulast=Krawczyk&rft_id=https%3A%2F%2Fwszystkoconajwazniejsze.pl%2Fprof-jerzy-miziolek-dom-mlodosci-chopina%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/list/526_antoni-wodzinski-do-teresy-wodzinskiej-w-sluzewie"><i>List Antoniego Wodzińskiego do matki, Paryż, Paździerk 1835, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=List+Antoniego+Wodzi%C5%84skiego+do+matki%2C+Pary%C5%BC%2C+Pa%C5%BAdzierk+1835%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Flist%2F526_antoni-wodzinski-do-teresy-wodzinskiej-w-sluzewie" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna" style="display:none">K.</span> </span><span class="cite-lastname">Kotula</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna">K.</span></span>, <i>Maria z Wodzińskich Orpiszewska (1819-1896): życie i dzieło</i>, Włocławek: Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, 2010, s. 23, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788387950767" title="Specjalna:Książki/9788387950767">ISBN <span class="isbn">978-83-87950-76-7</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=W%C5%82oc%C5%82awek&rft.aufirst=Krystyna&rft.aulast=Kotula&rft.date=2010&rft.isbn=978-83-87950-76-7&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Maria+z+Wodzi%C5%84skich+Orpiszewska+%281819-1896%29%3A+%C5%BCycie+i+dzie%C5%82o&rft.pub=Muzeum+Ziemi+Kujawskiej+i+Dobrzy%C5%84skiej" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/list/580_do-antoniego-wodzinskiego-w-saragossie"><i>List Fryderyka Chopina do Antoniego Wodzińskiego, Paryż, maj 1837, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=List+Fryderyka+Chopina+do+Antoniego+Wodzi%C5%84skiego%2C+Pary%C5%BC%2C+maj+1837%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Flist%2F580_do-antoniego-wodzinskiego-w-saragossie" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/kompozycja/73"><i>Walc As-dur [op. 69 nr 1] dla Marii Wodzińskiej, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Walc+As-dur+%5Bop.+69+nr+1%5D+dla+Marii+Wodzi%C5%84skiej%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Fkompozycja%2F73" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna" style="display:none">K.</span> </span><span class="cite-lastname">Kotula</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Krystyna</span><span class="cite-name-initials" title="Krystyna">K.</span></span>, <i>Maria z Wodzińskich Orpiszewska (1819-1896): życie i dzieło</i>, Włocławek: Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, 2010, s. 23, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788387950767" title="Specjalna:Książki/9788387950767">ISBN <span class="isbn">978-83-87950-76-7</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=W%C5%82oc%C5%82awek&rft.aufirst=Krystyna&rft.aulast=Kotula&rft.date=2010&rft.isbn=978-83-87950-76-7&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Maria+z+Wodzi%C5%84skich+Orpiszewska+%281819-1896%29%3A+%C5%BCycie+i+dzie%C5%82o&rft.pub=Muzeum+Ziemi+Kujawskiej+i+Dobrzy%C5%84skiej" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/list/555_teresa-wodzinska-do-fr-chopina-w-paryzu"><i>List Teresy Wodzińskiej do Fryderyka Chopina, Drezno ,14 wrzesień 1836, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=List+Teresy+Wodzi%C5%84skiej+do+Fryderyka+Chopina%2C+Drezno+%2C14+wrzesie%C5%84+1836%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Flist%2F555_teresa-wodzinska-do-fr-chopina-w-paryzu" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Juliusz</span><span class="cite-name-initials" title="Juliusz" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Słowacki</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Juliusz</span><span class="cite-name-initials" title="Juliusz">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://polona.pl/item-view/e9caee05-3cd0-455b-b719-f375232ee82a?page=75"><i>Listy Juliusza Słowackiego. T. 2</i></a>, polona.pl, 1931, s. 70<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Juliusz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Listy+Juliusza+S%C5%82owackiego.+T.+2&rft.date=1931&rft.aulast=S%C5%82owacki&rft_id=https%3A%2F%2Fpolona.pl%2Fitem-view%2Fe9caee05-3cd0-455b-b719-f375232ee82a%3Fpage%3D75" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6726_slowacki_juliusz"><i>Juliusz Słowacki, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</i></a> [online], chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Juliusz+S%C5%82owacki%2C+Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Fosoba%2F6726_slowacki_juliusz" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Kuno_Mittelstädt1980-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kuno_Mittelstädt1980_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kuno Mittelstädt: <i>Eugène Delacroix</i>. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1980. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321329683" title="Specjalna:Książki/8321329683">ISBN <span class="isbn">83-213-2968-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Eug%C3%A8ne+Delacroix&rft.au=Kuno+Mittelst%C3%A4dt&rft.date=1980&rft.pub=Wydawnictwo+%E2%80%9EArkady%E2%80%9D&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-213-2968-3"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Lindsey_Bradford2002-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lindsey_Bradford2002_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Thomas Lindsey Bradford, Robert Séror: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.homeoint.org/seror/biograph/molin.htm">Père Jean-Jacques Molin – Pioneers of homeopathy by T.L. Bradford</a>. 2002. [dostęp 2010-01-30]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-aaa-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-aaa_39-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aaa_39-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aaa_39-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aaa_39-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aaa_39-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120311085822/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/454/id/365">List F. Chopina do S. Clésinger nadany z Paryża do Guillery 30 stycznia 1849 roku</a>. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/454/id/365">tego adresu</a> (2012-03-11)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Chodzi_tutaj_o_operę_Giacoma-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chodzi_tutaj_o_operę_Giacoma_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Chodzi tutaj o operę <a href="/wiki/Giacomo_Meyerbeer" title="Giacomo Meyerbeer">Giacoma Meyerbeera</a> (1791–1864) pt. „<a href="/w/index.php?title=Prorok_(opera)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prorok (opera) (strona nie istnieje)">Prorok</a>” (fr. tytuł oryg.: <i>Le Prophète</i>) do <a href="/wiki/Libretto" title="Libretto">libretta</a> <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Scribe" title="Eugène Scribe">Eugène’a Scribe’a</a> (1791–1861), której premiera miała miejsce 16 kwietnia 1849 w <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A9%C3%A2tre_de_l%E2%80%99Acad%C3%A9mie_Royale_de_Musique&action=edit&redlink=1" class="new" title="Théâtre de l’Académie Royale de Musique (strona nie istnieje)">Théâtre de l’Académie Royale de Musique</a> w Paryżu.</span> </li> <li id="cite_note-bbb-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bbb_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120311092338/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/454/id/368">List F. Chopina do S. Clésinger nadany z Paryża do Guillery 13 kwietnia 1849</a>. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/454/id/368">tego adresu</a> (2012-03-11)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-List_P_Viardot_do_G_Sand-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-List_P_Viardot_do_G_Sand_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120311074246/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/6745/person_out/4737/id/366">List P. Viardot do G. Sand nadany z Paryża do Nohant wiosną 1849</a>. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/6745/person_out/4737/id/366">tego adresu</a> (2012-03-11)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-List_F_Chopina_do_W_Grzymały-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-List_F_Chopina_do_W_Grzymały_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120310185049/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/4188/page/3/id/377">List F. Chopina do W. Grzymały nadany z Chaillot do Paryża 18 czerwca 1849.</a>. [dostęp 2010-01-31]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/4188/page/3/id/377">tego adresu</a> (10 marca 2012)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-List_P_Viardot_do_L_Jędrzejewiczowej-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-List_P_Viardot_do_L_Jędrzejewiczowej_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120311074129/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/616/id/379">List P. Viardot do L. Jędrzejewiczowej nadany z Chaillot do Warszawy 25 czerwca 1849</a>. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/detail/person_in/186/person_out/616/id/379">tego adresu</a> (2012-03-11)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Prawdopodobnie_siostra_Chopina-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Prawdopodobnie_siostra_Chopina_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Prawdopodobnie siostra Chopina, <a href="/wiki/Ludwika_J%C4%99drzejewiczowa" title="Ludwika Jędrzejewiczowa">Ludwika Jędrzejewiczowa</a>, córka George Sand, Solange Clésinger, Teofil Kwiatkowski, Abbé <a href="/wiki/Aleksander_Je%C5%82owicki" title="Aleksander Jełowicki">Aleksander Jełowicki</a>, Adolf Gutmann i dr Jean-Baptiste Cruveilhier.</span> </li> <li id="cite_note-Giely1875-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Giely1875_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-lastname">Giely</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b84922478/"><i>Plan du cimetière du Père-Lachaise</i></a>, 78 faubourg Saint-Martin, Paris: Publié par Giély, 1875<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Plan+du+cimeti%C3%A8re+du+P%C3%A8re-Lachaise&rft.place=78+faubourg+Saint-Martin%2C+Paris&rft.pub=Publi%C3%A9+par+Gi%C3%A9ly&rft.date=1875&rft.aulast=Giely&rft_id=http%3A%2F%2Fgallica.bnf.fr%2Fark%3A%2F12148%2Fbtv1b84922478%2F" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Marta_Grzywacz-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Marta_Grzywacz_47-9">j</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Marta Grzywacz: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,15171605,Serce_Chopina.html">Serce Chopina. Wywiad z Piotrem Mysłakowskim</a>. [w:] <i>Gazeta Wyborcza</i> [on-line]. wyborcza.pl, 22 grudnia 2013. [dostęp 2019-09-27].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Solińska2012-s195-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Solińska2012-s195_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ewa Solińska: <i>Tajemnice Chopina</i>. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2012, s. 195. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788373995161" title="Specjalna:Książki/9788373995161">ISBN <span class="isbn">978-83-7399-516-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tajemnice+Chopina&rft.aulast=Soli%C5%84ska&rft.aufirst=Ewa&rft.date=2012&rft.pub=Oficyna+Wydawnicza+%E2%80%9ERytm%E2%80%9D&rft.place=Warszawa&rft.pages=195&rft.isbn=978-83-7399-516-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Kowalczykowa1975-s94-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kowalczykowa1975-s94_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Elżbieta Kowalczykowa: <i>Kościół św. Krzyża</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 94.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82+%C5%9Bw.+Krzy%C5%BCa&rft.aulast=Kowalczykowa&rft.aufirst=El%C5%BCbieta&rft.date=1975&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.place=Warszawa&rft.pages=94"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Głębocki1990-s59-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Głębocki1990-s59_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Wiesław Głębocki: <i>Warszawskie pomniki</i>. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1990, s. 59. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370052118" title="Specjalna:Książki/8370052118">ISBN <span class="isbn">83-7005-211-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Warszawskie+pomniki&rft.aulast=G%C5%82%C4%99bocki&rft.aufirst=Wies%C5%82aw&rft.date=1990&rft.pub=Wydawnictwo+PTTK+%E2%80%9EKraj%E2%80%9D&rft.place=Warszawa&rft.pages=59&rft.isbn=83-7005-211-8"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Górski213-51"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Górski213_51-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Górski213_51-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Górski213_51-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jan Górski: <i>Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945</i>. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 213.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Drugie+narodziny+miasta.+Warszawa+1945&rft.aulast=G%C3%B3rski&rft.aufirst=Jan&rft.date=1976&rft.pub=Pa%C5%84stwowy+Instytut+Wydawniczy&rft.place=Warszawa&rft.pages=213"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Górski214-52"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Górski214_52-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Górski214_52-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Górski214_52-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Górski214_52-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jan Górski: <i>Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945</i>. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 214.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Drugie+narodziny+miasta.+Warszawa+1945&rft.aulast=G%C3%B3rski&rft.aufirst=Jan&rft.date=1976&rft.pub=Pa%C5%84stwowy+Instytut+Wydawniczy&rft.place=Warszawa&rft.pages=214"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-B-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-B_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rmf24.pl/nauka/news-chorowal-na-pluca-zmarl-na-serce-polscy-naukowcy-ujawniaja-w,nId,2460897">Chorował na płuca, zmarł na serce. Polscy naukowcy ujawniają wyniki badań serca Chopina</a>. rmf24.pl, 2017-11-03. [dostęp 2017-12-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Czy_Fryderyk_Chopin_chorował-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Czy_Fryderyk_Chopin_chorował_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Mariusz Szczepanik, Marian Krawczyński, Wojciech Cichy, Natalia Kobelska-Dubiel: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elsevier.pl/store/article_file/391/CzyFryderykChopinchorowanamukowiscydozFragmentybiografii.pdf">Czy Fryderyk Chopin chorował na mukowiscydozę? Fragmenty biografii kompozytora naznaczone piętnem choroby. Część II – wiek dojrzały</a>. [dostęp 2009-01-30]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-pmid12914142-s2449-2454-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid12914142-s2449-2454_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">S Eriksson. <em>Led Chopin av antitrypsinbrist? Försvunnet obduktionsprotokoll har gäckat sentida läkares försök att fastställa diagnosen</em>. „Lakartidningen”. 100 (30–31), s. 2449–2454, Jul 2003. <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12914142">12914142</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Led+Chopin+av+antitrypsinbrist%3F+F%C3%B6rsvunnet+obduktionsprotokoll+har+g%C3%A4ckat+sentida+l%C3%A4kares+f%C3%B6rs%C3%B6k+att+fastst%C3%A4lla+diagnosen&rft.jtitle=Lakartidningen&rft.date=2003&rft.volume=100&rft.issue=30%E2%80%9331&rft.aulast=Eriksson&rft.aufirst=S&rft.pages=2449%E2%80%932454&rft_id=info:pmid/12914142"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Kopia_metryki_urodzenia_Fryderyka-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kopia_metryki_urodzenia_Fryderyka_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120311093650/http://pl.chopin.nifc.pl/=Files/foto/5/147/o/4101739.jpg">Kopia metryki urodzenia Fryderyka Chopina w języku polskim</a>. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/=Files/foto/5/147/o/4101739.jpg">tego adresu</a> (2012-03-11)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Brochów_Kościół_warowny_Historia-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Brochów_Kościół_warowny_Historia_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zamkipolskie.com/brochow/brochow.html">Brochów – Kościół warowny – Historia</a>. [dostęp 2010-01-30]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100216015328/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/calendar/year/1810">Fryderyk Chopin – Centrum Informacji – Kalendarium życia Chopina</a>. [dostęp 2010-01-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/calendar/year/1810">tego adresu</a> (2010-02-16)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji2-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji2_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190225073717/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/biography/page/3"><i>Fryderyk Chopin – Centrum Informacji – Życie Chopina</i></a> [online], pl.chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2019-02-23]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/biography/page/3">adresu</a> 2019-02-25]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Fryderyk+Chopin+%E2%80%93+Centrum+Informacji+%E2%80%93+%C5%BBycie+Chopina&rft_id=http%3A%2F%2Fpl.chopin.nifc.pl%2Fchopin%2Flife%2Fbiography%2Fpage%2F3" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji3-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fryderyk_Chopin_Centrum_Informacji3_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190303034904/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/biography/page/4"><i>Fryderyk Chopin – Centrum Informacji – Życie Chopina</i></a> [online], pl.chopin.nifc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2019-02-23]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/life/biography/page/4">adresu</a> 2019-03-03]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Fryderyk+Chopin+%E2%80%93+Centrum+Informacji+%E2%80%93+%C5%BBycie+Chopina&rft_id=http%3A%2F%2Fpl.chopin.nifc.pl%2Fchopin%2Flife%2Fbiography%2Fpage%2F4" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Andrzej_Chodkowski_red_Encyklopedia-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Andrzej_Chodkowski_red_Encyklopedia_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Andrzej Chodkowski (red.): <i>Encyklopedia muzyczna PWN</i>, Warszawa 1995 s. 153.</span> </li> <li id="cite_note-Andrzej_Chodkowski_red_Chopin-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Andrzej_Chodkowski_red_Chopin_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Andrzej Chodkowski (red.): <i>Chopin.</i> w: <i>Encyklopedia muzyczna PWN</i>, Warszawa 1995 s. 153.</span> </li> <li id="cite_note-Tak_charakteryzuje_te_niezwykle-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tak_charakteryzuje_te_niezwykle_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Tak charakteryzuje te niezwykle ważne utwory w dorobku Chopina Danuta Gwizdalanka, <i>Historia muzyki</i>, cz. 2, Kraków 2006, s. 275–276.</span> </li> <li id="cite_note-Danuta_Gwizdalanka_Historia-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Danuta_Gwizdalanka_Historia_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Danuta Gwizdalanka, <i>Historia muzyki</i>, cz. 2, Kraków 2006, s. 276.</span> </li> <li id="cite_note-Danuta_Gwizdalanka_Historia2-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Danuta_Gwizdalanka_Historia2_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Danuta Gwizdalanka: <i>Historia muzyki.</i> cz. 2, Kraków 2006, s 273.</span> </li> <li id="cite_note-G-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-G_66-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geni.com/people/Fryderyk-Chopin/6000000002925665834">Fryderyk Chopin</a>. geni.com. [dostęp 2017-12-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-laprovence--67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-laprovence-_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text">To nie błąd, prapradziadek Fryderyka Chopina nosił nazwisko Chapin, a nie Chopin. Źródło: <cite class="citation journal"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Par Maxime</span><span class="cite-name-initials" title="Par Maxime" style="display:none">P.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Lancestre</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Par Maxime</span><span class="cite-name-initials" title="Par Maxime">P.M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.laprovence.com/article/edition-alpes/4980411/les-ancetres-du-celebre-compositeur-et-pianiste-polonais-viendraient-du-village-de-saint-crepin-da"><i>Le compositeur Frédéric Chopin aurait lui aussi des origines haut-alpines</i></a>, „La Provence”, 20 maja 2018<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2018-05-20&rft.jtitle=La+Provence&rft.atitle=Le+compositeur+Fr%C3%A9d%C3%A9ric+Chopin+aurait+lui+aussi+des+origines+haut-alpines&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.laprovence.com%2Farticle%2Fedition-alpes%2F4980411%2Fles-ancetres-du-celebre-compositeur-et-pianiste-polonais-viendraient-du-village-de-saint-crepin-da" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku francuskim (français)">fr.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010143-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010143_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 143.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010147-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010147_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 147.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010151-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010151_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 151.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154-71"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154_71-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154_71-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 154.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154–157-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010154–157_72-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 154–157.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010155-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010155_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 155.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157-74"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157_74-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010157_74-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 157.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010164-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010164_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 164.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrożek,_Jadacki2010169-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrożek,_Jadacki2010169_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Brożek, Jadacki 2010 ↓</a></span>, s. 169.</span> </li> <li id="cite_note-Wspomnienie_Szopena-s510-559-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wspomnienie_Szopena-s510-559_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Józef Sikorski. <em>Wspomnienie Szopena</em>. „Biblioteka Warszawska”. s. 510–559.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Wspomnienie+Szopena&rft.jtitle=Biblioteka+Warszawska&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Sikorski&rft.aufirst=J%C3%B3zef&rft.pages=510%E2%80%93559"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Piotr_Witt_Przedpiekle_sławy-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Piotr_Witt_Przedpiekle_sławy_78-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Piotr Witt, <i>Przedpiekle sławy. Rzecz o Chopinie</i>, DiG, Warszawa 2015, wydanie II, s. 69–72.</span> </li> <li id="cite_note-Piotr_Mysłakowski_Rodzina-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Piotr_Mysłakowski_Rodzina_79-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Piotr Mysłakowski, <i>Rodzina ojca Chopina. Migracja i awans</i>, wyd. Familia, 2002.</span> </li> <li id="cite_note-wyborcza--80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wyborcza-_80-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Paweł Wroński <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/duzyformat/1,127291,7867801,Fortepian_Schoppinga.html">Fortepian Schoppinga</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Alfred_Einstein_Muzyka_w-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Alfred_Einstein_Muzyka_w_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Alfred Einstein, <i>Muzyka w epoce romantyzmu</i>, Kraków 1983, s. 231.</span> </li> <li id="cite_note-Alfred_Einstein1983-s232-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Alfred_Einstein1983-s232_82-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Alfred Einstein: <i>Muzyka w epoce romantyzmu</i>. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, s. 232. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788322402320" title="Specjalna:Książki/9788322402320">ISBN <span class="isbn">978-83-224-0232-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Muzyka+w+epoce+romantyzmu&rft.au=Alfred+Einstein&rft.pub=Polskie+Wydawnictwo+Muzyczne&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.pages=232&rft.isbn=978-83-224-0232-0"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Ustawa_z_dnia_3_lutego_2001-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ustawa_z_dnia_3_lutego_2001_83-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ustawa z dnia 3 lutego 2001 r. o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210001578">Dz.U. z 2021 r. poz. 1578</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-Ochrona-84"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ochrona_84-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ochrona_84-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ochrona_84-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><em>Ikona polskiej kultury warta prawnej ochrony</em>. „Rzeczpospolita”, s. C2, 25 kwietnia 2017.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Ikona+polskiej+kultury+warta+prawnej+ochrony&rft.jtitle=Rzeczpospolita&rft.date=25+kwietnia+2017&rft.pages=C2"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/692"><i>Ferenc Liszt</i></a> [online], Narodowy Instytut Fryderyka Chopina<span class="accessdate"> [dostęp 2024-11-10]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ferenc+Liszt&rft_id=https%3A%2F%2Fchopin.nifc.pl%2Fpl%2Fchopin%2Fosoba%2F692" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Chopin_i_jego_muzyka_w_literaturze-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chopin_i_jego_muzyka_w_literaturze_86-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chopin.pl/chopin_w_literaturze.pl.html#sdfootnote15sym">Chopin i jego muzyka w literaturze</a>. chopin.pl. [dostęp 2014-03-13].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Nowe_filmy_polskie-s5-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nowe_filmy_polskie-s5_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ebuw.uw.edu.pl/publication/106354"><em>Nowe filmy polskie</em></a>. „<a href="/wiki/Warszawski_Dziennik_Narodowy" title="Warszawski Dziennik Narodowy">Warszawski Dziennik Narodowy</a>”. Nr 220A, s. 5, 11 sierpnia 1939.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Nowe+filmy+polskie&rft.jtitle=%5B%5BWarszawski+Dziennik+Narodowy%5D%5D&rft.date=11+sierpnia+1939&rft.volume=Nr+220A&rft.pages=5&rft_id=http%3A%2F%2Febuw.uw.edu.pl%2Fpublication%2F106354"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Jerzy_Maśnicki2006-s25-26-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jerzy_Maśnicki2006-s25-26_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jerzy</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Maśnicki</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jerzy</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy">J.</span></span>, <i>Niemy kraj. Polskie motywy w europejskim kinie niemym</i>, <a href="/wiki/S%C5%82owo/obraz_terytoria" title="Słowo/obraz terytoria">Słowo/obraz terytoria</a>, 2006, s. 25–26, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788374536332" title="Specjalna:Książki/9788374536332">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-7453-633-2</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Jerzy&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Niemy+kraj.+Polskie+motywy+w+europejskim+kinie+niemym&rft.isbn=9788374536332&rft.pub=%5B%5BS%C5%82owo%2Fobraz+terytoria%5D%5D&rft.date=2006&rft.aulast=Ma%C5%9Bnicki" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-IMDb-11017548-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IMDb-11017548_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0038104/"><i>A Song to Remember</i></a> w bazie <a href="/wiki/IMDb" title="IMDb">IMDb</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span></span> </li> <li id="cite_note-IMDb-16154856-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IMDb-16154856_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0102103/"><i>Impromptu</i></a> w bazie <a href="/wiki/IMDb" title="IMDb">IMDb</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Filmpolski-10859196-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Filmpolski-10859196_91-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/4212668"><i>Ostatnia podróż</i></a> w bazie <a href="/wiki/FilmPolski.pl" title="FilmPolski.pl"> filmpolski.pl</a></span> </li> <li id="cite_note-Banknoty_okupacji_niemieckiej-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Banknoty_okupacji_niemieckiej_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/catTz">Banknoty okupacji niemieckiej dla Generalnego Gubernatorstwa Polski 1940–1941</a>. banknotypolskie.pl. [dostęp 2017-08-24]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://banknotypolskie.pl/banknoty/obiegowe/348/10-zl">tego adresu</a> (2019-04-12)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-200_rocznica_urodzin_Fryderyka-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-200_rocznica_urodzin_Fryderyka_93-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/banknoty_kolekcjonerskie/2010_banknot_200_rocznica_urodzin_fryderyka_chopina_20zl.html">200. rocznica urodzin Fryderyka Chopina</a>. nbp.pl. [dostęp 2017-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Parchimowicz-85-94"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Parchimowicz-85_94-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Parchimowicz-85_94-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Janusz Parchimowicz: <i>Katalog monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916</i>. Szczecin: Nefryt, 1995, s. 85. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8390267012" title="Specjalna:Książki/8390267012">ISBN <span class="isbn">83-902670-1-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Katalog+monet+polskich+obiegowych+i+kolekcjonerskich+od+1916&rft.aulast=Parchimowicz&rft.aufirst=Janusz&rft.date=1995&rft.pub=Nefryt&rft.place=Szczecin&rft.pages=85&rft.isbn=83-902670-1-2"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-To_już_20_lat_Pamiętasz_jeszcze-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-To_już_20_lat_Pamiętasz_jeszcze_95-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20180131081239/https://archiwum.businessinsider.com.pl/h4602">To już 20 lat. Pamiętasz jeszcze stare banknoty?</a>. businessinsider.com.pl. [dostęp 2017-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Monety_okolicznościowe_z-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Monety_okolicznościowe_z_96-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/monety_okolicznosciowe/1995.html#08">Monety okolicznościowe z 1995 r.</a>. nbp.pl. [dostęp 2017-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Monety_okolicznościowe_z2-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Monety_okolicznościowe_z2_97-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/monety_okolicznosciowe/1999.html#07">Monety okolicznościowe z 1999 r.</a>. nbp.pl. [dostęp 2017-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2018_01_27_Fryderyk_Chopin-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2018_01_27_Fryderyk_Chopin_98-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalogznaczkow.net/index.php?pokaz=serie/serie2&serie=46">Fryderyk Chopin (26 zn)</a>. katalogznaczkow.net. [dostęp 2018-01-27].</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2></div> <ul><li><cite class="citation book">Maria Gordon-Smith, George Richard Marek (przekł. Aldona Szpakowska): <i>Chopin</i>. Warszawa: Czytelnik, 1990. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8307015588" title="Specjalna:Książki/8307015588">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">83-07-01558-8</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/69510378">69510378</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chopin&rft.au=Maria+Gordon-Smith%2C+George+Richard+Marek+%28przek%C5%82.+Aldona+Szpakowska%29&rft.date=1990&rft.pub=Czytelnik&rft.place=Warszawa&rft.isbn=8307015588&rft_id=info:oclcnum/69510378"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Mirosław Krajewski: <i>Dobrzyńskie listy Fryderyka Chopina. Fryderyk Chopin na Mazowszu Płockim, ziemi dobrzyńskiej i Pomorzu (1824-1827)</i>. Rypin: Wszechnica Edukacyjna i Wydawnicza „Verbum”, 2010. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788388701405" title="Specjalna:Książki/9788388701405">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-88701-40-5</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/750734397">750734397</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dobrzy%C5%84skie+listy+Fryderyka+Chopina.+Fryderyk+Chopin+na+Mazowszu+P%C5%82ockim%2C+ziemi+dobrzy%C5%84skiej+i+Pomorzu+%281824-1827%29&rft.au=Miros%C5%82aw+Krajewski&rft.date=2010&rft.pub=Wszechnica+Edukacyjna+i+Wydawnicza+%E2%80%9EVerbum%E2%80%9D&rft.place=Rypin&rft.isbn=9788388701405&rft_id=info:oclcnum/750734397"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Karol Stromeger, Bronisław Edward Sydow: <i>Almanach Chopinowski 1949: kronika życia, dzieło, bibliografia, literatura, ikonografia, varia</i>. Warszawa: Czytelnik, 1949. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/577830195">577830195</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Almanach+Chopinowski+1949%3A+kronika+%C5%BCycia%2C+dzie%C5%82o%2C+bibliografia%2C+literatura%2C+ikonografia%2C+varia&rft.au=Karol+Stromeger%2C+Bronis%C5%82aw+Edward+Sydow&rft.date=1949&rft.pub=Czytelnik&rft.place=Warszawa&rft_id=info:oclcnum/577830195"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/Mieczys%C5%82aw_Tomaszewski" title="Mieczysław Tomaszewski">Mieczysław Tomaszewski</a>: <i>Chopin: człowiek, dzieło, rezonans</i>. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2010. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788322408575" title="Specjalna:Książki/9788322408575">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-224-0857-5</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/699630631">699630631</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chopin%3A+cz%C5%82owiek%2C+dzie%C5%82o%2C+rezonans&rft.aulast=Tomaszewski&rft.aufirst=Mieczys%C5%82aw&rft.date=2010&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.isbn=9788322408575&rft_id=info:oclcnum/699630631"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Adam Zamoyski: <i>Chopin</i>. Wyd. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8306012348" title="Specjalna:Książki/8306012348">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">83-06-01234-8</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/938542621">938542621</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chopin&rft.aulast=Zamoyski&rft.aufirst=Adam&rft.date=1990&rft.edition=2&rft.pub=Pa%C5%84stwowy+Instytut+Wydawniczy&rft.place=Warszawa&rft.isbn=8306012348&rft_id=info:oclcnum/938542621"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/James_Huneker" title="James Huneker">James Huneker</a>: <i><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Chopin:_cz%C5%82owiek_i_artysta" class="extiw" title="s:Chopin: człowiek i artysta">Chopin. Człowiek i artysta</a></i>. Jerzy Bandrowski (tłum.). Lwów/Poznań: Wydawnictwo Polskie, 1922.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%5B%5Bs%3AChopin%3A+cz%C5%82owiek+i+artysta%7CChopin.+Cz%C5%82owiek+i+artysta%5D%5D&rft.aulast=Huneker&rft.aufirst=James&rft.date=1922&rft.pub=Wydawnictwo+Polskie&rft.place=Lw%C3%B3w%2FPozna%C5%84"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/Maurycy_Karasowski" title="Maurycy Karasowski">Maurycy Karasowski</a>: <i><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Fryderyk_Chopin_(Karasowski)" class="extiw" title="s:Fryderyk Chopin (Karasowski)">Fryderyk Chopin. Życie – Listy – Dzieła</a></i>. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1882.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%5B%5Bs%3AFryderyk+Chopin+%28Karasowski%29%7CFryderyk+Chopin.+%C5%BBycie+%E2%80%93+Listy+%E2%80%93+Dzie%C5%82a%5D%5D&rft.aulast=Karasowski&rft.aufirst=Maurycy&rft.date=1882&rft.pub=Gebethner+i+Wolff&rft.place=Warszawa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFBrożek,_Jadacki2010">Anna Brożek, Jacek Jadacki: <i>Fryderyk Chopin. Środowisko społeczne – osobowość – światopogląd – założenia twórcze</i>. Warszawa: 2010. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788375070873" title="Specjalna:Książki/9788375070873">ISBN <span class="isbn">978-83-7507-087-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Fryderyk+Chopin.+%C5%9Arodowisko+spo%C5%82eczne+%E2%80%93+osobowo%C5%9B%C4%87+%E2%80%93+%C5%9Bwiatopogl%C4%85d+%E2%80%93+za%C5%82o%C5%BCenia+tw%C3%B3rcze&rft.au=Anna+Bro%C5%BCek&rft.date=2010&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-7507-087-3"></span></cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2></div> <ul><li><a href="https://imslp.org/wiki/Category:Chopin,_Fr%C3%A9d%C3%A9ric" class="extiw" title="scores:Category:Chopin, Frédéric">Fryderyk Chopin</a> – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej <a href="/wiki/International_Music_Score_Library_Project" title="International Music Score Library Project">International Music Score Library Project</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polona.pl/collections/institutions/1/chopin,NDI0ODQ1MDQ0OTA3MDQyNTk5Nw/?sort=date%20asc">Kolekcja poświęcona Fryderykowi Chopinowi</a> w zbiorach <a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">Biblioteki Narodowej</a> na portalu <a href="/wiki/Polona" title="Polona">Polona</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.nifc.pl/">Chopin.nifc.pl</a> – strona internetowa prowadzona przez <a href="/wiki/Narodowy_Instytut_Fryderyka_Chopina" title="Narodowy Instytut Fryderyka Chopina">Narodowy Instytut Fryderyka Chopina</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chopin.pl/">Chopin.pl</a> – strona internetowa prowadzona przez <a href="/wiki/Towarzystwo_im._Fryderyka_Chopina" title="Towarzystwo im. Fryderyka Chopina">Towarzystwo im. Fryderyka Chopina</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.polskieradio.pl/326">Strona internetowa</a> prowadzona przez <a href="/wiki/Polskie_Radio_Chopin" title="Polskie Radio Chopin">Polskie Radio Chopin</a></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Chopin" title="Szablon:Chopin"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Chopin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Chopin (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Chopin&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Lista_dzie%C5%82_Fryderyka_Chopina" title="Lista dzieł Fryderyka Chopina">Dzieła Fryderyka Chopina</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Ballada_(muzyka)" title="Ballada (muzyka)">Ballady</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ballada_op._23_(Chopin)" title="Ballada op. 23 (Chopin)">g-moll op. 23</a></li> <li><a href="/wiki/Ballada_op._38_(Chopin)" title="Ballada op. 38 (Chopin)">F-dur op. 38</a></li> <li><a href="/wiki/Ballada_op._47_(Chopin)" title="Ballada op. 47 (Chopin)">As-dur op. 47</a></li> <li><a href="/wiki/Ballada_op._52_(Chopin)" title="Ballada op. 52 (Chopin)">f-moll op. 52</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Etiuda" title="Etiuda">Etiudy</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Etiudy_op._10_(Chopin)" title="Etiudy op. 10 (Chopin)">op. 10</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_1_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 1 (Chopin)">C-dur nr 1</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_2_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 2 (Chopin)">a-moll nr 2</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_3_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 3 (Chopin)">E-dur nr 3</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_4_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 4 (Chopin)">cis-moll nr 4</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_5_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 5 (Chopin)">Ges-dur nr 5</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_6_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 6 (Chopin)">es-moll nr 6</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_7_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 7 (Chopin)">C-dur nr 7</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_8_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 8 (Chopin)">F-dur nr 8</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_9_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 9 (Chopin)">f-moll nr 9</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_10_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 10 (Chopin)">As-dur nr 10</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_11_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 11 (Chopin)">Es-dur nr 11</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._10_nr_12_(Chopin)" title="Etiuda op. 10 nr 12 (Chopin)">c-moll nr 12 (<i>Rewolucyjna</i>)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Etiudy_op._25_(Chopin)" title="Etiudy op. 25 (Chopin)">op. 25</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_1_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 1 (Chopin)">As-dur nr 1</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_2_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 2 (Chopin)">f-moll nr 2</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_3_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 3 (Chopin)">F-dur nr 3</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_4_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 4 (Chopin)">a-moll nr 4</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_5_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 5 (Chopin)">e-moll nr 5</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_6_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 6 (Chopin)">gis-moll nr 6</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_7_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 7 (Chopin)">cis-moll nr 7</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_8_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 8 (Chopin)">Des-dur nr 8</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_9_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 9 (Chopin)">Ges-dur nr 9</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_10_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 10 (Chopin)">h-moll nr 10</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_11_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 11 (Chopin)">a-moll nr 11</a></li> <li><a href="/wiki/Etiuda_op._25_nr_12_(Chopin)" title="Etiuda op. 25 nr 12 (Chopin)">c-moll nr 12</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Trois_Nouvelles_%C3%89tudes" title="Trois Nouvelles Études">Trois Nouvelles Études</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li>f-moll nr 1</li> <li>As-dur nr 2</li> <li>Des-dur nr 3</li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Impromptu" title="Impromptu">Impromptu</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Impromptu_op._29_(Chopin)" title="Impromptu op. 29 (Chopin)">As-dur op. 29</a></li> <li><a href="/wiki/Impromptu_op._36_(Chopin)" title="Impromptu op. 36 (Chopin)">Fis-dur op. 36</a></li> <li><a href="/wiki/Impromptu_op._51_(Chopin)" title="Impromptu op. 51 (Chopin)">Ges-dur op. 51</a></li> <li><a href="/wiki/Fantazja-Impromptu_op._posth._(Chopin)" title="Fantazja-Impromptu op. posth. (Chopin)">cis-moll op. posth. 66</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mazurek_(taniec_stylizowany)" title="Mazurek (taniec stylizowany)">Mazurki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mazurki_op._6_(Chopin)" title="Mazurki op. 6 (Chopin)">op. 6</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._7_(Chopin)" title="Mazurki op. 7 (Chopin)">op. 7</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._17_(Chopin)" title="Mazurki op. 17 (Chopin)">op. 17</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._24_(Chopin)" title="Mazurki op. 24 (Chopin)">op. 24</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._30_(Chopin)" title="Mazurki op. 30 (Chopin)">op. 30</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._33_(Chopin)" title="Mazurki op. 33 (Chopin)">op. 33</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._41_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. 41 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 41</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._50_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. 50 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 50</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._56_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. 56 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 56</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._59_(Chopin)" title="Mazurki op. 59 (Chopin)">op. 59</a></li> <li><a href="/wiki/Mazurki_op._63_(Chopin)" title="Mazurki op. 63 (Chopin)">op. 63</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._posth._67_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. posth. 67 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 67</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._posth._68_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. posth. 68 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 68</a> (<a href="/wiki/Mazurek_f-moll_op._68_nr_4" title="Mazurek f-moll op. 68 nr 4">f-moll op. 68 nr 4</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazurki_op._posth._(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazurki op. posth. (Chopin) (strona nie istnieje)">op. posth.</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Nokturn_(muzyka)" title="Nokturn (muzyka)">Nokturny</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Nokturny_op._9_(Chopin)" title="Nokturny op. 9 (Chopin)">op. 9</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturny_op._15_(Chopin)" title="Nokturny op. 15 (Chopin)">op. 15</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturny_op._27_(Chopin)" title="Nokturny op. 27 (Chopin)">op. 27</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturny_op._32_(Chopin)" title="Nokturny op. 32 (Chopin)">op. 32</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturny_op._37_(Chopin)" title="Nokturny op. 37 (Chopin)">op. 37</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nokturny_op._48_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nokturny op. 48 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 48</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nokturny_op._55_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nokturny op. 55 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. 55</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturny_op._62_(Chopin)" title="Nokturny op. 62 (Chopin)">op. 62</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nokturny_op._posth._(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nokturny op. posth. (Chopin) (strona nie istnieje)">op. posth.</a></li> <li><a href="/wiki/Nokturn_cis-moll_Lento_con_gran_espressione_(Chopin)" title="Nokturn cis-moll Lento con gran espressione (Chopin)">cis-moll op. posth. (Lento con gran espressione)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nokturn_c-moll_op._posth._(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nokturn c-moll op. posth. (Chopin) (strona nie istnieje)">c-moll op. posth.</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Polonez_(muzyka)" title="Polonez (muzyka)">Polonezy</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Polonezy_op._26_(Chopin)" title="Polonezy op. 26 (Chopin)">op. 26</a></li> <li><a href="/wiki/Polonezy_op._40_(Chopin)" title="Polonezy op. 40 (Chopin)">op. 40</a></li> <li><a href="/wiki/Polonez_op._44_(Chopin)" title="Polonez op. 44 (Chopin)">fis-moll op. 44</a></li> <li><a href="/wiki/Polonez_op._53_(Chopin)" title="Polonez op. 53 (Chopin)">As-dur op. 53</a></li> <li><a href="/wiki/Polonez-Fantazja_op._61_(Chopin)" title="Polonez-Fantazja op. 61 (Chopin)">As-dur op. 61</a></li> <li><a href="/wiki/Polonezy_op._posth_(Chopin)" title="Polonezy op. posth (Chopin)">op. posth.</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Preludium_(muzyka)" title="Preludium (muzyka)">Preludia</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Preludia_op._28_(Chopin)" title="Preludia op. 28 (Chopin)">24 Preludia op. 28</a></li> <li><a href="/wiki/Preludium_op._45_(Chopin)" title="Preludium op. 45 (Chopin)">cis-moll op. 45</a></li> <li><a href="/wiki/Preludium_op._posth._(Chopin)" title="Preludium op. posth. (Chopin)">As-dur op. posth.(Presto con leggierezza)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rondo_(muzyka)" title="Rondo (muzyka)">Ronda</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Rondo_op._1_(Chopin)" title="Rondo op. 1 (Chopin)">c-moll op. 1</a></li> <li><a href="/wiki/Rondo_op._5_(Chopin)" title="Rondo op. 5 (Chopin)">F-dur op. 5</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rondo_op._16_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rondo op. 16 (Chopin) (strona nie istnieje)">Es-dur op. 16</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rondo_na_dwa_fortepiany_op._posth._73_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rondo na dwa fortepiany op. posth. 73 (Chopin) (strona nie istnieje)">C-dur na dwa fortepiany op. posth. 73</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Scherzo" title="Scherzo">Scherza</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Scherza_Fryderyka_Chopina#Scherzo_op._20" title="Scherza Fryderyka Chopina">h-moll op. 20</a></li> <li><a href="/wiki/Scherza_Fryderyka_Chopina#Scherzo_op._31" title="Scherza Fryderyka Chopina">b-moll op. 31</a></li> <li><a href="/wiki/Scherza_Fryderyka_Chopina#Scherzo_op._39" title="Scherza Fryderyka Chopina">cis-moll op. 39</a></li> <li><a href="/wiki/Scherza_Fryderyka_Chopina#Scherzo_op._54" title="Scherza Fryderyka Chopina">E-dur op. 54</a></li></ul> </td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Sonata" title="Sonata">Sonaty</a> fortepianowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/I_Sonata_fortepianowa_(Chopin)" title="I Sonata fortepianowa (Chopin)">c-moll op. 4</a></li> <li><a href="/wiki/II_Sonata_fortepianowa_(Chopin)" title="II Sonata fortepianowa (Chopin)">b-moll op. 35</a></li> <li><a href="/wiki/III_Sonata_fortepianowa_(Chopin)" title="III Sonata fortepianowa (Chopin)">h-moll op. 58</a></li></ul> </td></tr><tr class="a12"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Walc_(muzyka)" title="Walc (muzyka)">Walce</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Grande_Valse_Brillante_(Chopin)" title="Grande Valse Brillante (Chopin)">Grande Valse Brillante Es-dur op. 18</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Valses_brillantes_op._34_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valses brillantes op. 34 (Chopin) (strona nie istnieje)">Valses brillantes op. 34</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Walc_op._42_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walc op. 42 (Chopin) (strona nie istnieje)">As-dur op. 42</a></li> <li><a href="/wiki/Walce_op._64_(Chopin)" title="Walce op. 64 (Chopin)">op. 64</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Walce_op._posth._69_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walce op. posth. 69 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. posth. 69</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Walce_op._posth._70_(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walce op. posth. 70 (Chopin) (strona nie istnieje)">op. posth. 70</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Walce_op._posth._(Chopin)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walce op. posth. (Chopin) (strona nie istnieje)">op. posth.</a></li></ul> </td></tr><tr class="a13"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Koncert_fortepianowy" title="Koncert fortepianowy">Koncerty fortepianowe</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/I_koncert_fortepianowy_Chopina" title="I koncert fortepianowy Chopina">I Koncert fortepianowy e-moll op. 11</a></li> <li><a href="/wiki/II_koncert_fortepianowy_Chopina" title="II koncert fortepianowy Chopina">II Koncert fortepianowy f-moll op. 21</a></li></ul> </td></tr><tr class="a14"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne utwory<br />na fortepian i <a href="/wiki/Orkiestra" title="Orkiestra">orkiestrę</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wariacje_op._2_(Chopin)" title="Wariacje op. 2 (Chopin)">Wariacje op. 2 na temat „Lá ci darem la mano” z opery Mozarta „Don Giovanni”</a></li> <li><a href="/wiki/Fantazja_na_tematy_polskie_(Chopin)" title="Fantazja na tematy polskie (Chopin)">Fantazja na tematy polskie A-dur op. 13</a></li> <li><a href="/wiki/Rondo_%C3%A0_la_Krakowiak_(Chopin)" title="Rondo à la Krakowiak (Chopin)">Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14</a></li> <li><a href="/wiki/Andante_spianato_i_Wielki_Polonez_(Chopin)" title="Andante spianato i Wielki Polonez (Chopin)">Andante spianato i Wielki Polonez Es-dur op. 22</a></li></ul> </td></tr><tr class="a15"><th class="navbox-group opis" scope="row">Utwory <a href="/wiki/Muzyka_kameralna" title="Muzyka kameralna">kameralne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Introdukcja_i_Polonez_(Chopin)" title="Introdukcja i Polonez (Chopin)">Introdukcja i Polonez C-dur op. 3</a></li> <li><a href="/wiki/Trio_fortepianowe_(Chopin)" title="Trio fortepianowe (Chopin)">Trio fortepianowe g-moll op. 8</a></li> <li><a href="/wiki/Sonata_wiolonczelowa_(Chopin)" title="Sonata wiolonczelowa (Chopin)">Sonata wiolonczelowa g-moll op. 65</a></li> <li><a href="/wiki/Grand_Duo_concertant" title="Grand Duo concertant">Grand Duo concertant E-dur</a></li></ul> </td></tr><tr class="a16"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne utwory</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Berceuse_(Chopin)" title="Berceuse (Chopin)">Berceuse Des-dur op. 57</a></li> <li><a href="/wiki/Barkarola_(Chopin)" title="Barkarola (Chopin)">Barkarola Fis-dur op. 60</a></li> <li><a href="/wiki/Allegro_de_concert_(Chopin)" title="Allegro de concert (Chopin)">Allegro de concert A-dur op. 46</a></li> <li><a href="/wiki/Fantazja_op._49_(Chopin)" title="Fantazja op. 49 (Chopin)">Fantazja f-moll op. 49</a></li> <li><a href="/wiki/Pie%C5%9Bni_op._74_(Chopin)" title="Pieśni op. 74 (Chopin)">Pieśni na fortepian i głos op. 74</a> <i><a href="/wiki/%C5%BByczenie_(pie%C5%9B%C5%84_Chopina)" title="Życzenie (pieśń Chopina)">(m.in. Życzenie G-dur)</a></i></li> <li><a href="/wiki/Marsz_wojskowy_(Chopin)" title="Marsz wojskowy (Chopin)">Marsz wojskowy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chopin_etching-small.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Chopin_etching-small.jpg/70px-Chopin_etching-small.jpg" decoding="async" width="70" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Chopin_etching-small.jpg/105px-Chopin_etching-small.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Chopin_etching-small.jpg/140px-Chopin_etching-small.jpg 2x" data-file-width="617" data-file-height="826" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Romantyczna_muzyka_polska" title="Szablon:Romantyczna muzyka polska"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Romantyczna_muzyka_polska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Romantyczna muzyka polska (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Romantyczna_muzyka_polska&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Polska muzyka romantyzmu</div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_kompozytorzy_romantyzmu" title="Kategoria:Polscy kompozytorzy romantyzmu">Kompozytorzy</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Tekla_B%C4%85darzewska-Baranowska" title="Tekla Bądarzewska-Baranowska">Tekla Bądarzewska-Baranowska</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Nepomucen_Bobrowicz" title="Jan Nepomucen Bobrowicz">Jan Nepomucen Bobrowicz</a></li> <li><a href="/wiki/Filipina_Brzezi%C5%84ska" title="Filipina Brzezińska">Filipina Brzezińska</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Brzowski" title="Józef Brzowski">Józef Brzowski</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Fryderyk Chopin</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_Czerwi%C5%84ski" title="Wilhelm Czerwiński">Wilhelm Czerwiński</a></li> <li><a href="/wiki/Ignacy_Dobrzy%C5%84ski" title="Ignacy Dobrzyński">Ignacy Dobrzyński</a></li> <li><a href="/wiki/August_Fryderyk_Duranowski" title="August Fryderyk Duranowski">August Fryderyk Duranowski</a></li> <li><a href="/wiki/Teodor_Einert" title="Teodor Einert">Teodor Einert</a></li> <li><a href="/wiki/Julian_Fontana" title="Julian Fontana">Julian Fontana</a></li> <li><a href="/wiki/Karol_August_Freyer" title="Karol August Freyer">Karol August Freyer</a></li> <li><a href="/wiki/Emanuel_Kania" title="Emanuel Kania">Emanuel Kania</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Chrzciciel_Kiszwalter" title="Jan Chrzciciel Kiszwalter">Jan Chrzciciel Kiszwalter</a></li> <li><a href="/wiki/Teodor_Leszetycki" title="Teodor Leszetycki">Teodor Leszetycki</a></li> <li><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Moniuszko" title="Stanisław Moniuszko">Stanisław Moniuszko</a></li> <li><a href="/wiki/Adam_M%C3%BCnchheimer" title="Adam Münchheimer">Adam Münchheimer</a></li> <li><a href="/wiki/Zygmunt_Noskowski" title="Zygmunt Noskowski">Zygmunt Noskowski</a></li> <li><a href="/wiki/Ignacy_Jan_Paderewski" title="Ignacy Jan Paderewski">Ignacy Jan Paderewski</a></li> <li><a href="/wiki/Mieczys%C5%82aw_So%C5%82tys" title="Mieczysław Sołtys">Mieczysław Sołtys</a></li> <li><a href="/wiki/Wojciech_Sowi%C5%84ski" title="Wojciech Sowiński">Wojciech Sowiński</a></li> <li><a href="/wiki/Henryk_Wieniawski" title="Henryk Wieniawski">Henryk Wieniawski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Wieniawski" title="Józef Wieniawski">Józef Wieniawski</a></li> <li><a href="/wiki/Edward_Wolff" title="Edward Wolff">Edward Wolff</a></li> <li><a href="/wiki/Juliusz_Zar%C4%99bski" title="Juliusz Zarębski">Juliusz Zarębski</a></li> <li><a href="/wiki/Aleksander_Zarzycki" title="Aleksander Zarzycki">Aleksander Zarzycki</a></li> <li><a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_%C5%BBele%C5%84ski" title="Władysław Żeleński">Władysław Żeleński</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wirtuozi</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li>fortepianu: <a class="mw-selflink selflink">Fryderyk Chopin</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_Szymanowska" title="Maria Szymanowska">Maria Szymanowska</a></li> <li><a href="/wiki/Karol_Tausig" title="Karol Tausig">Karol Tausig</a></li> <li>skrzypiec: <a href="/wiki/August_Fryderyk_Duranowski" title="August Fryderyk Duranowski">August Fryderyk Duranowski</a></li> <li><a href="/wiki/Karol_Lipi%C5%84ski" title="Karol Lipiński">Karol Lipiński</a></li> <li><a href="/wiki/Henryk_Wieniawski" title="Henryk Wieniawski">Henryk Wieniawski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ważniejsze utwory</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><i><a href="/wiki/Halka_(opera)" title="Halka (opera)">Halka</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Straszny_dw%C3%B3r" title="Straszny dwór">Straszny dwór</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Step_(poemat_symfoniczny)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Step (poemat symfoniczny) (strona nie istnieje)">Step</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=II_Koncert_skrzypcowy_d-moll_op._22&action=edit&redlink=1" class="new" title="II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 (strona nie istnieje)">II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22</a></li> <li><a href="/wiki/I_koncert_fortepianowy_Chopina" title="I koncert fortepianowy Chopina">I Koncert fortepianowy e-moll op. 11</a></li> <li><a href="/wiki/Etiudy_op._10_(Chopin)" title="Etiudy op. 10 (Chopin)">Etiudy op. 10</a> i <a href="/wiki/Etiudy_op._25_(Chopin)" title="Etiudy op. 25 (Chopin)">op. 25</a></li> <li><a href="/wiki/Preludia_op._28_(Chopin)" title="Preludia op. 28 (Chopin)">Preludia op. 28</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Czasopisma muzyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li>„<a href="/w/index.php?title=Tygodnik_Muzyczny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tygodnik Muzyczny (strona nie istnieje)">Tygodnik Muzyczny</a>” (od 1820)</li> <li>„<a href="/wiki/Ruch_Muzyczny" title="Ruch Muzyczny">Ruch Muzyczny</a>” (od 1857)</li> <li>„<a href="/wiki/Echo_Muzyczne,_Teatralne_i_Artystyczne" title="Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne">Echo Muzyczne</a>” (od 1877)</li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Drukarnie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Gebethner_i_Wolff" title="Gebethner i Wolff">Gebethner i Wolff</a></li> <li><a href="/wiki/Sennewald" title="Sennewald">Sennewald</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Juliusz_Wildt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juliusz Wildt (strona nie istnieje)">Juliusz Wildt</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Początki badań etnograficznych</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Oskar_Kolberg" title="Oskar Kolberg">Oskar Kolberg</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne sztuki</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>Architektura: <a href="/wiki/Historyzm_(architektura)" title="Historyzm (architektura)">Historyzm</a></li> <li>Literatura: <a href="/wiki/Literatura_polska_%E2%80%93_romantyzm" title="Literatura polska – romantyzm">Romantyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Literatura_polska_%E2%80%93_pozytywizm" title="Literatura polska – pozytywizm">Pozytywizm</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li>← <a href="/wiki/Szablon:Klasycystyczna_muzyka_polska" title="Szablon:Klasycystyczna muzyka polska">Muzyka klasycyzmu</a></li></ul> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-p"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">osoba</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121385649">0000000121385649</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/71319254">71319254</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79127769">n79127769</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118520539">118520539</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00435950">00435950</a></span></li><li><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/katalogisering/fcrttnnz4qkzbvl">fcrttnnz4qkzbvl</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13892469c">13892469c</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/02728591X">02728591X</a></span></li><li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Servizio_bibliotecario_nazionale" class="extiw" title="it:Servizio bibliotecario nazionale">SBN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.sbn.it/af/CFIV025015">CFIV025015</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an36588280">36588280</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn19992000131">jn19992000131</a></span></li><li><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" class="extiw" title="nl:Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">DBNL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=chop003">chop003</a></span></li><li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="ru:Российская государственная библиотека">RSL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.rsl.ru/F?func=find-b&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=RSL11&request=000003557">000003557</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1001710">XX1001710</a></span></li><li><a href="/wiki/Holenderska_Biblioteka_Narodowa" title="Holenderska Biblioteka Narodowa">NTA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/doc/thes/p06962173X">06962173X</a></span></li><li><a href="/wiki/BIBSYS" title="BIBSYS">BIBSYS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90063786">90063786</a></span></li><li><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/CiNii" class="extiw" title="jp:CiNii">CiNii</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA02483346">DA02483346</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Open_Library" class="extiw" title="en:Open Library">Open Library</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/books/OL128112A">OL128112A</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810675842305606">9810675842305606</a></span></li><li><a href="/wiki/NUKAT" title="NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2095018941">n95018941</a></span></li><li><a href="/wiki/Dictionary_of_National_Biography" title="Dictionary of National Biography">OBIN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/ref:odnb/52424">52424</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007259626305171">987007259626305171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Portugalii" title="Biblioteka Narodowa Portugalii">PTBNP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://urn.bn.pt/nca/unimarc-authorities/txt?id=284746">284746</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10430544">a10430544</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000003640&P_CON_LNG=ENG">000003640</a></span></li><li><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nacionalna_i_sveu%C4%8Dili%C5%A1na_knji%C5%BEnica_u_Zagrebu" class="extiw" title="hr:Nacionalna i sveučilišna knjižnica u Zagrebu">NSK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000042733&local_base=nsk10">000042733</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_la_Rep%C3%BAblica_Argentina" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de la República Argentina">BNA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bn.gov.ar/F/?func=direct&doc_number=000021571&local_base=BNA10">000021571</a></span></li><li><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/CONOR" class="extiw" title="sl:CONOR">CONOR</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.si/opac7/conor/6711395">6711395</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Chile" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de Chile">BNC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&local_base=red10&doc_number=000039034">000039034</a></span></li><li><a href="/wiki/Grecka_Biblioteka_Narodowa" title="Grecka Biblioteka Narodowa">ΕΒΕ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.nlg.gr/resource/authority/record70074">70074</a></span></li><li><a href="/wiki/Brazylijska_Biblioteka_Narodowa" title="Brazylijska Biblioteka Narodowa">BLBNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://acervo.bn.br/sophia_web/autoridade/detalhe/000158124">000158124</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Korei" title="Biblioteka Narodowa Korei">KRNLK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC199605021">KAC199605021</a></span></li><li><a href="/wiki/Litewska_Biblioteka_Narodowa_im._Martynasa_Ma%C5%BEvydasa" title="Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa">LIH</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lnb.libis.lt/simpleSearch.do?doSearch=1&AI001=LNB%3AV%2A82155%3B%3DBH">LNB:V*82155;=BH</a></span></li><li><a href="/wiki/R%C3%A9pertoire_International_des_Sources_Musicales" title="Répertoire International des Sources Musicales">RISM</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rism.online/people/51160">people/51160</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3885797.html">3885797</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_teatru_polskiego" title="Encyklopedia teatru polskiego">ETP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.encyklopediateatru.pl/osoby/50630/a">50630</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Frederic-Chopin">biography/Frederic-Chopin</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/fryderyk-franciszek-chopin">fryderyk-franciszek-chopin</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/chopin-reperes-chronologiques/">chopin-reperes-chronologiques</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/frederic-chopin/">frederic-chopin</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/frederic-chopin">frederic-chopin</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin">Frédéric_Chopin</a></span></li> <li><a href="/wiki/Visuotin%C4%97_lietuvi%C5%B3_enciklopedija" title="Visuotinė lietuvių enciklopedija">VLE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/fryderyk-chopin/">fryderyk-chopin</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0017652.xml">0017652</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Chopin">Frédéric_Chopin</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=11684">11684</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3495" class="extiw" title="d:Property:P3495">FilmPolski.pl</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/4212668">4212668</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&oldid=75226045">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&oldid=75226045</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_studenci_Szko%C5%82y_G%C5%82%C3%B3wnej_Muzyki" title="Kategoria:Absolwenci i studenci Szkoły Głównej Muzyki">Absolwenci i studenci Szkoły Głównej Muzyki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_Liceum_Warszawskiego" title="Kategoria:Absolwenci Liceum Warszawskiego">Absolwenci Liceum Warszawskiego</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_kompozytorzy_romantyzmu" title="Kategoria:Polscy kompozytorzy romantyzmu">Polscy kompozytorzy romantyzmu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_piani%C5%9Bci" title="Kategoria:Polscy pianiści">Polscy pianiści</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_nauczyciele_muzyki" title="Kategoria:Polscy nauczyciele muzyki">Polscy nauczyciele muzyki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_nauczyciele_domowi" title="Kategoria:Polscy nauczyciele domowi">Polscy nauczyciele domowi</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Arty%C5%9Bci_zwi%C4%85zani_z_Pary%C5%BCem" title="Kategoria:Artyści związani z Paryżem">Artyści związani z Paryżem</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Arty%C5%9Bci_zwi%C4%85zani_z_Warszaw%C4%85_(Kr%C3%B3lestwo_Kongresowe)" title="Kategoria:Artyści związani z Warszawą (Królestwo Kongresowe)">Artyści związani z Warszawą (Królestwo Kongresowe)</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polacy_we_Francji_1795%E2%80%931918" title="Kategoria:Polacy we Francji 1795–1918">Polacy we Francji 1795–1918</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Cz%C5%82onkowie_Towarzystwa_Historyczno-Literackiego_w_Pary%C5%BCu" title="Kategoria:Członkowie Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu">Członkowie Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fryderyk_Chopin" title="Kategoria:Fryderyk Chopin">Fryderyk Chopin</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Radziwi%C5%82%C5%82ami_herbu_Tr%C4%85by" title="Kategoria:Ludzie związani z Radziwiłłami herbu Trąby">Ludzie związani z Radziwiłłami herbu Trąby</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Muzycy_zwi%C4%85zani_z_Warszaw%C4%85" title="Kategoria:Muzycy związani z Warszawą">Muzycy związani z Warszawą</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polacy_upami%C4%99tnieni_nazwami_uniwersytet%C3%B3w" title="Kategoria:Polacy upamiętnieni nazwami uniwersytetów">Polacy upamiętnieni nazwami uniwersytetów</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polscy_arty%C5%9Bci_upami%C4%99tnieni_nazwami_nagr%C3%B3d" title="Kategoria:Polscy artyści upamiętnieni nazwami nagród">Polscy artyści upamiętnieni nazwami nagród</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_przedstawione_na_banknotach_PRL" title="Kategoria:Osoby przedstawione na banknotach PRL">Osoby przedstawione na banknotach PRL</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_przedstawione_na_polskich_monetach" title="Kategoria:Osoby przedstawione na polskich monetach">Osoby przedstawione na polskich monetach</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_krater%C3%B3w_na_Merkurym" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Merkurym">Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Merkurym</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_planetoid" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami planetoid">Osoby upamiętnione nazwami planetoid</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polacy_pochodzenia_francuskiego" title="Kategoria:Polacy pochodzenia francuskiego">Polacy pochodzenia francuskiego</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_na_gru%C5%BAlic%C4%99" title="Kategoria:Zmarli na gruźlicę">Zmarli na gruźlicę</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pochowani_na_Cmentarzu_P%C3%A8re-Lachaise_w_Pary%C5%BCu" title="Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu">Pochowani na Cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Urodzeni_w_1810" title="Kategoria:Urodzeni w 1810">Urodzeni w 1810</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_w_1849" title="Kategoria:Zmarli w 1849">Zmarli w 1849</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Biografie_kanonu_polskiej_Wikipedii" title="Kategoria:Biografie kanonu polskiej Wikipedii">Biografie kanonu polskiej Wikipedii</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 13 lis 2024, 18:45.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Fryderyk_Chopin&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-dxng5","wgBackendResponseTime":212,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.793","walltime":"2.182","ppvisitednodes":{"value":34616,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":237547,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":62026,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":26,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":138632,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":13,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1864.161 1 -total"," 16.29% 303.731 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 15.67% 292.193 27 Szablon:Cytuj_książkę"," 12.93% 241.060 1 Szablon:Artysta_infobox"," 12.22% 227.777 25 Szablon:Cytuj_stronę"," 8.16% 152.076 3 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 7.94% 148.041 19 Szablon:Cytuj"," 7.66% 142.813 1 Szablon:Chopin"," 4.49% 83.686 4 Szablon:Infobox_projekt"," 4.34% 80.889 5 Szablon:Pierwszy_niepusty"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.844","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7476280,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P856'\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"La Provence\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-865694c9b9-7xbxz","timestamp":"20241113174649","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Fryderyk Chopin","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Fryderyk_Chopin","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1268","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1268","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-02-16T16:13:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e8\/Frederic_Chopin_photo.jpeg","headline":"polski kompozytor i pianista pochodzenia francuskiego"}</script> </body> </html>