CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Կապույտ (գույն) - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"3998274d-174d-4c89-b1c2-dede881b0d20","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Կապույտ_(գույն)","wgTitle":"Կապույտ (գույն)","wgCurRevisionId":10150650,"wgRevisionId":10150650,"wgArticleId":861201,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown","CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր","CS1 ֆրանսերեն աղբյուրներով էջեր (fr)","Օրվա հոդված","Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված","Pages using ISBN magic links","Գույներ" ],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Կապույտ_(գույն)","wgRelevantArticleId":861201,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1088","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/1200px-Color_icon_blue.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/800px-Color_icon_blue.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/640px-Color_icon_blue.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Կապույտ (գույն) - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Կապույտ_գույն rootpage-Կապույտ_գույն skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Ստուգաբանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ստուգաբանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ստուգաբանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ստուգաբանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գիտություն_և_բնություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Գիտություն_և_բնություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Գիտություն և բնություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Գիտություն_և_բնություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Գիտություն և բնություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Գիտություն_և_բնություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ներկանյութեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ներկանյութեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Ներկանյութեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Ներկանյութեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գիտական_բնական_նորմաներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գիտական_բնական_նորմաներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Գիտական բնական նորմաներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Գիտական_բնական_նորմաներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ինչու_են_ծովը_և_երկինքը_կապույտ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ինչու_են_ծովը_և_երկինքը_կապույտ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Ինչու են ծովը և երկինքը կապույտ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ինչու_են_ծովը_և_երկինքը_կապույտ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մթնոլորտային_պատկեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մթնոլորտային_պատկեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Մթնոլորտային պատկեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Մթնոլորտային_պատկեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աստղագիտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստղագիտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Աստղագիտություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստղագիտություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապույտ_աչքեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապույտ_աչքեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Կապույտ աչքեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Կապույտ_աչքեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Պատմություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պատմություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պատմություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հին_աշխարհ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հին_աշխարհ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Հին աշխարհ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հին_աշխարհ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բյուզանդական_կայսրություն_և_իսլամական_աշխարհ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բյուզանդական_կայսրություն_և_իսլամական_աշխարհ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Բյուզանդական կայսրություն և իսլամական աշխարհ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բյուզանդական_կայսրություն_և_իսլամական_աշխարհ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Միջնադար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Միջնադար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Միջնադար</span> </div> </a> <ul id="toc-Միջնադար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Եվրոպական_Վերածնունդ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Եվրոպական_Վերածնունդ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Եվրոպական Վերածնունդ</span> </div> </a> <ul id="toc-Եվրոպական_Վերածնունդ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապույտ_ու_սպիտակ_ճենապակի" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապույտ_ու_սպիտակ_ճենապակի"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Կապույտ ու սպիտակ ճենապակի</span> </div> </a> <ul id="toc-Կապույտ_ու_սպիտակ_ճենապակի-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապույտների_պայքար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապույտների_պայքար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Կապույտների պայքար</span> </div> </a> <ul id="toc-Կապույտների_պայքար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապույտ_համազգեստ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապույտ_համազգեստ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Կապույտ համազգեստ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կապույտ_համազգեստ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կատարյալ_կապույտի_փնտրտուքներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կատարյալ_կապույտի_փնտրտուքներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Կատարյալ կապույտի փնտրտուքներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կատարյալ_կապույտի_փնտրտուքներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Իմպրեսիոնիստ_նկարիչներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Իմպրեսիոնիստ_նկարիչներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>Իմպրեսիոնիստ նկարիչներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Իմպրեսիոնիստ_նկարիչներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապույտ_հանդերձանք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապույտ_հանդերձանք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.10</span> <span>Կապույտ հանդերձանք</span> </div> </a> <ul id="toc-Կապույտ_հանդերձանք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-20-21-րդ_դարեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#20-21-րդ_դարեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.11</span> <span>20-21-րդ դարեր</span> </div> </a> <ul id="toc-20-21-րդ_դարեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Մշակույթում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Մշակույթում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Մշակույթում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Մշակույթում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Մշակույթում subsection</span> </button> <ul id="toc-Մշակույթում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Որպես_ազգային_և_միջազգային_գույն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Որպես_ազգային_և_միջազգային_գույն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Որպես ազգային և միջազգային գույն</span> </div> </a> <ul id="toc-Որպես_ազգային_և_միջազգային_գույն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Քաղաքականության_մեջ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Քաղաքականության_մեջ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Քաղաքականության մեջ</span> </div> </a> <ul id="toc-Քաղաքականության_մեջ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կրոն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կրոն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Կրոն</span> </div> </a> <ul id="toc-Կրոն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գենդեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գենդեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Գենդեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Գենդեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Երաժշտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երաժշտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Երաժշտություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Երաժշտություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտահայտություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտահայտություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Արտահայտություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտահայտություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Սպորտ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Սպորտ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Սպորտ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Սպորտ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Սպորտ subsection</span> </button> <ul id="toc-Սպորտ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հին_ժամանակների_կապույտ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հին_ժամանակների_կապույտ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Հին ժամանակների կապույտ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հին_ժամանակների_կապույտ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ֆուտբոլ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ֆուտբոլ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Ֆուտբոլ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ֆուտբոլ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հյուսիսամերիկյան_մարզական_լիգաներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հյուսիսամերիկյան_մարզական_լիգաներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Հյուսիսամերիկյան մարզական լիգաներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հյուսիսամերիկյան_մարզական_լիգաներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Կապույտ (գույն)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 165 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-165" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">165 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Blou" title="Blou – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Blou" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B0%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%8B%8A" title="ሰማያዊ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="ሰማያዊ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Azul" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Bl%C4%81w" title="Blāw – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Blāw" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नीला – անգիկա" lang="anp" hreflang="anp" data-title="नीला" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="անգիկա" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B2%D8%B1%D9%82" title="أزرق – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أزرق" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%99%DC%AA%DC%A9%DC%90" title="ܙܪܩܐ – արամեերեն" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܙܪܩܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="արամեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82_(%D9%84%D9%88%D9%86)" title="ازرق (لون) – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ازرق (لون)" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Azul" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%B9%E0%A4%BE" title="निलहा – ավադհի" lang="awa" hreflang="awa" data-title="निलहा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="ավադհի" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Larama" title="Larama – այմարա" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Larama" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="այմարա" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6y_(r%C9%99ng)" title="Göy (rəng) – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Göy (rəng)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A4%DB%8C_(%D8%B1%D9%86%DA%AF)" title="گؤی (رنگ) – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="گؤی (رنگ)" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Pelung" title="Pelung – բալիերեն" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Pelung" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="բալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Blau" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Miel%C4%97na" title="Mielėna – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Mielėna" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Сіні колер – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Сіні колер" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD_%D1%86%D0%B2%D1%8F%D1%82" title="Син цвят – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Син цвят" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%B2" title="নীল – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নীল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%94%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8D" title="སྔོན་པོ། – տիբեթերեն" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སྔོན་པོ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="տիբեթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Glas_(liv)" title="Glas (liv) – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Glas (liv)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Plava" title="Plava – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Plava" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Blau" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/L%C3%A0ng-s%C3%A1ik" title="Làng-sáik – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Làng-sáik" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Сийна – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Сийна" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/%C3%85sut" title="Åsut – չամոռո" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Åsut" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="չամոռո" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="شین – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Modr%C3%A1" title="Modrá – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Modrá" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%C4%83%D0%B2%D0%B0%D0%BA_%D1%82%C4%95%D1%81" title="Кăвак тĕс – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Кăвак тĕс" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Glas" title="Glas – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Glas" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A5" title="Blå – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Blå" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Blau" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8B" title="निलो – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="निलो" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%80%CE%BB%CE%B5" title="Μπλε – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Μπλε" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blue" title="Blue – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Blue" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Blua" title="Blua – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Blua" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Azul" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Sinine" title="Sinine – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Sinine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Urdin" title="Urdin – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Urdin" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Azul" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="آبی – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آبی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sininen" title="Sininen – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sininen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Sinine" title="Sinine – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Sinine" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Bleu" title="Bleu – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Bleu" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A4" title="Blä – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Blä" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Blau" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Gorm" title="Gorm – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Gorm" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%97%8D" title="藍 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="藍" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Azul" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Hovy" title="Hovy – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Hovy" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Wuitus" title="Wuitus – վայուու" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Wuitus" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="վայուու" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/L%C3%A0m-set" title="Làm-set – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Làm-set" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Pol%C5%AB" title="Polū – հավայիերեն" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Polū" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="հավայիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%97%D7%95%D7%9C" title="כחול – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="כחול" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नीला – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="नीला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Plava" title="Plava – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Plava" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Ble_(koul%C3%A8)" title="Ble (koulè) – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Ble (koulè)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%A9k" title="Kék – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kék" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D5%B5%D5%B6)" title="Կապոյտ (գոյն) – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կապոյտ (գոյն)" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – իբաներեն" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Biru" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="իբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Biru" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Uquaqtaaq" title="Uquaqtaaq – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Uquaqtaaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A1r" title="Blár – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Blár" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Blu" title="Blu – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Blu" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%9D%92" title="青 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="青" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Biru" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%AF%E1%83%98" title="ლურჯი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლურჯი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Yulee_t%C9%94l%C9%A9m" title="Yulee tɔlɩm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Yulee tɔlɩm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Bule" title="Bule – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Bule" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Biru" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BA_%D1%82%D2%AF%D1%81" title="Көк түс – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Көк түс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%96%E1%9E%8E%E1%9F%8C%E1%9E%81%E1%9F%80%E1%9E%9C" title="ពណ៌ខៀវ – քմերերեն" lang="km" hreflang="km" data-title="ពណ៌ខៀវ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="քմերերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%B2%E0%B2%BF" title="ನೀಲಿ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ನೀಲಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EB%9E%91" title="파랑 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파랑" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%97%D9%84" title="نیوٗل – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نیوٗل" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C3%AEn_(reng)" title="Şîn (reng) – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şîn (reng)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Caeruleus" title="Caeruleus – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Caeruleus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Mavi" title="Mavi – լադինո" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Mavi" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="լադինո" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Blo" title="Blo – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Blo" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BA%D3%80%D1%81%D1%81%D0%B0" title="НякӀсса – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="НякӀсса" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Blu" title="Blu – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Blu" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Brun" title="Brun – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Brun" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%B6" title="Blö – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Blö" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Bozinga" title="Bozinga – լինգալա" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Bozinga" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="լինգալա" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/M%C4%97lyna" title="Mėlyna – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mėlyna" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zil%C4%81_kr%C4%81sa" title="Zilā krāsa – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zilā krāsa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Biru" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%BC" title="Сенем – մոկշայերեն" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Сенем" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="մոկշայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%98%D0%B0" title="Сина боја – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Сина боја" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%80%E0%B4%B2" title="നീല – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="നീല" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B3%E0%A4%BE" title="निळा – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="निळा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biru" title="Biru – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biru" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Ik%C4%A7al" title="Ikħal – մալթայերեն" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ikħal" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="մալթայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA" title="အပြာရောင် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="အပြာရောင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8D%D0%BD%D1%8C" title="Сэнь – էրզյա" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Сэнь" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="էրզյա" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A6%D9%88" title="کئو – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="کئو" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Matlaltic" title="Matlaltic – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Matlaltic" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Blau" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8B" title="निलो – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="निलो" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%9A%E0%A5%81" title="वचु – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="वचु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Blauw_(kleur)" title="Blauw (kleur) – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Blauw (kleur)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A5" title="Blå – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Blå" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A5tt" title="Blått – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Blått" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Bliu" title="Bliu – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Bliu" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Putswa" title="Putswa – հյուսիսային սոթո" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Putswa" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="հյուսիսային սոթո" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Blau" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%85%D1%83%D1%8B%D0%B7" title="Копрадзхуыз – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Копрадзхуыз" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A8%BE" title="ਨੀਲਾ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨੀਲਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Iro" title="Iro – պամպանգաերեն" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Iro" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="պամպանգաերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Bleus" title="Bleus – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Bleus" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Bloh" title="Bloh – փենսիլվանական գերմաներեն" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Bloh" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="փենսիլվանական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Barwa_niebieska" title="Barwa niebieska – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Barwa niebieska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="نیلا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نیلا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%8A" title="زنگالي – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="زنگالي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Azul" title="Azul – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Azul" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Anqas" title="Anqas – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Anqas" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Albastru" title="Albastru – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Albastru" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Albastru" title="Albastru – արոմաներեն" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Albastru" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="արոմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D1%86%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="Синий цвет – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Синий цвет" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%83" title="नीलः – սանսկրիտ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="नीलः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="սանսկրիտ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9E%E1%B1%A4%E1%B1%9E" title="ᱞᱤᱞ – սանտալի" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱞᱤᱞ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="սանտալի" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Blue" title="Blue – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Blue" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D8%B1%D9%88" title="نيرو – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نيرو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Plavo" title="Plavo – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Plavo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BD%E0%B7%8A" title="නිල් – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="නිල්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Blue" title="Blue – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Blue" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Modr%C3%A1" title="Modrá – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Modrá" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Modra" title="Modra – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Modra" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ungu" title="Ungu – շոնա" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ungu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="շոնա" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Ciraad_(midab)" title="Ciraad (midab) – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Ciraad (midab)" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ngjyra_e_kalt%C3%ABr" title="Ngjyra e kaltër – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ngjyra e kaltër" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%98%D0%B0" title="Плава боја – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Плава боја" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Blau" title="Blau – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Blau" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Paul" title="Paul – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Paul" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%A5" title="Blå – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Blå" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Buluu" title="Buluu – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Buluu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AF%80%E0%AE%B2%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="நீலம் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நீலம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="నీలము – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="నీలము" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B1%D1%83%D0%B4" title="Кабуд – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Кабуд" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="สีน้ำเงิน – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="สีน้ำเงิน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Bughaw" title="Bughaw – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Bughaw" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Blu_(kala)" title="Blu (kala) – տոկ փիսին" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Blu (kala)" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="տոկ փիսին" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mavi" title="Mavi – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mavi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Wasi" title="Wasi – ցոնգա" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Wasi" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ցոնգա" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D3%99%D2%A3%D0%B3%D3%99%D1%80_%D1%82%D3%A9%D1%81" title="Зәңгәр төс – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Зәңгәр төс" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%83%DB%86%D9%83_%D8%B1%DB%95%DA%AD" title="كۆك رەڭ – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="كۆك رەڭ" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D1%96%D0%B9_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%80" title="Синій колір – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Синій колір" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="نیلا – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نیلا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ko%CA%BBk" title="Koʻk – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Koʻk" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Blu" title="Blu – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Blu" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Sinine_muju" title="Sinine muju – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Sinine muju" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Xanh_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Xanh dương – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Xanh dương" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Blauw" title="Blauw – արևմտաֆլամանդերեն" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Blauw" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="արևմտաֆլամանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bulhog" title="Bulhog – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Bulhog" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Baxa" title="Baxa – վոլոֆ" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Baxa" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="վոլոֆ" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%93%9D%E8%89%B2" title="蓝色 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="蓝色" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Luhlaza" title="Luhlaza – քոսա" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Luhlaza" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="քոսա" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლენი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ლენი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%9C%D7%95%D7%99" title="בלוי – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="בלוי" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Saeklamz" title="Saeklamz – ժուանգ" lang="za" hreflang="za" data-title="Saeklamz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ժուանգ" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%97%8D%E8%89%B2" title="藍色 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="藍色" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%97%8D" title="藍 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="藍" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2m-sek" title="Lâm-sek – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lâm-sek" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%97%8D" title="藍 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="藍" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Okulundwa" title="Okulundwa – զուլուերեն" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Okulundwa" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="զուլուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1088#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&oldid=10150650" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29&id=10150650&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25BF%25D5%25A1%25D5%25BA%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B5%25D5%25BF_%28%25D5%25A3%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B5%25D5%25B6%29"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25BF%25D5%25A1%25D5%25BA%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B5%25D5%25BF_%28%25D5%25A3%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B5%25D5%25B6%29"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Blue" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1088" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><div class="metadata hatnote"><div style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված"><img alt="Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png/15px-Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png" decoding="async" width="15" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png/23px-Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png/30px-Cscr-4x_featured_topic_-_gold.png 2x" data-file-width="392" data-file-height="442" /></a></span></div><div style="display:table-cell;padding-right:0.5em">Այս հոդվածն ընտրվել է 2018 թվականի տարվա <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված">լավագույն հոդված</a>։</div></div> <dl><dd><dl><dd><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:HS_Disambig.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/HS_Disambig.svg/25px-HS_Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/HS_Disambig.svg/38px-HS_Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/HS_Disambig.svg/50px-HS_Disambig.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span> Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Կապույտ_(այլ_կիրառումներ)">Կապույտ (այլ կիրառումներ)</a></span></dd></dl></dd></dl> <table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color:#0000FF; color:white">Կապույտ <table style="background-color:#F9F9F9;border-collapse:collapse;border:1px solid #AAAAAA;width:243px"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:1px 0 0 1px"><table style="background-color:#F9F9F9;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg/80px-2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg" decoding="async" width="80" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg/120px-2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg/160px-2010._%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA._%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_010.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Iranian_Tiles_1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/80px-Iranian_Tiles_1.JPG" decoding="async" width="80" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/120px-Iranian_Tiles_1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/160px-Iranian_Tiles_1.JPG 2x" data-file-width="2511" data-file-height="3648" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp,_Netherlands-8a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg/80px-Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg/120px-Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg/160px-Cyanerpes_cyaneus_-Diergaarde_Blijdorp%2C_Netherlands-8a.jpg 2x" data-file-width="2779" data-file-height="4168" /></a></span></td></tr></tbody></table><table style="background-color:#F9F9F9;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/80px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg" decoding="async" width="80" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/120px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/160px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg 2x" data-file-width="1656" data-file-height="1867" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:NASA_Earth_America_2002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/NASA_Earth_America_2002.jpg/80px-NASA_Earth_America_2002.jpg" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/NASA_Earth_America_2002.jpg/120px-NASA_Earth_America_2002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/NASA_Earth_America_2002.jpg/160px-NASA_Earth_America_2002.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="2048" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Copper_sulfate.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Copper_sulfate.jpg/80px-Copper_sulfate.jpg" decoding="async" width="80" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Copper_sulfate.jpg/120px-Copper_sulfate.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Copper_sulfate.jpg/160px-Copper_sulfate.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="922" /></a></span></td></tr></tbody></table><table style="background-color:#F9F9F9;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 1px 1px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:The_deep_blue_sea_(6834127561).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg/243px-The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg" decoding="async" width="243" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg/365px-The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg/486px-The_deep_blue_sea_%286834127561%29.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="530" /></a></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q1088$c5254bf8-40b0-ec77-18df-51e50a55054c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Color_icon_blue.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/250px-Color_icon_blue.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/375px-Color_icon_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Color_icon_blue.svg/500px-Color_icon_blue.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></span></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%B8%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սպեկտրալ կոորդինատներ (դեռ գրված չէ)">Սպեկտրալ կոորդինատներ</a></th></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հաճախականություն">Հաճախականություն</a></th><td>~670–610 ՏՀց</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center">Գունային կոորդինատներ</th></tr><tr><th scope="row">Hex եռյակ</th><td>#0000FF</td></tr><tr><th scope="row">sRGB<sup><b>B</b></sup>  (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80" class="mw-redirect mw-disambig" title="Կարմիր">r</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9" title="Կանաչ">g</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF" class="mw-redirect mw-disambig" title="Կապույտ">b</a>)</th><td>(0, 0, 255)</td></tr><tr><th scope="row"><span class="nowrap">HSV       (<a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Երանգ (դեռ գրված չէ)">h</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D6%81%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հագեցվածություն (դեռ գրված չէ)">s</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B5%D5%AE%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Պայծառություն">v</a>)</span></th><td><span class="nowrap">(240°, 100%, 100%)</span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><b>B</b>: Նորմալիզացված՝ [0–255] (բայթ)<br /></td></tr></tbody></table> <p><b>Կապույտ</b>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BD" title="Լույս">լույսի</a> երեք <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հիմնական գույներ">հիմնական գույներից</a> (կարմիր, կանաչ, կապույտ, անգլերեն՝ <a href="/wiki/RGB" title="RGB">RGB</a>) մեկը։ Գտնվում է տեսանելի լույսի ալիքների երկարության 440-520 նանոմետր տիրույթի մեջ (երբեմն տիրույթը ավելի լայն է լինում՝ 420-495 նմ)։ Տեսանելի ճառագայթման սպեկտրի մեջ գտնվում է <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կանաչ (գույն) (դեռ գրված չէ)">կանաչի</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6" title="Մանուշակագույն">մանուշակագույնի</a> միջև։ </p><p>Կապույտի երանգների մեջ առանձնանում են երեքը՝ <a href="/wiki/%D5%91%D5%AB%D5%A1%D5%B6" title="Ցիան">ցիանը</a> (կապտականաչ), <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ուլտրամարին">ուլտրամարինը</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%A6%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Լազուր">լազուրը</a>, որոնք պարունակում են խառնուրդներ այլ գույներից, օրինակ լազուրը՝ որոշ չափի կանաչ, իսկ ուլտրամարինը՝ մանուշակագույն։ Մաքուր երկինքը և ծովը կապույտ են օպտիկական երևույթի պատճառով, որը կոչվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%81%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռելեյան ցրում (դեռ գրված չէ)">Ռելեյան ցրում</a>։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%AB%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AC%D5%AB_%D6%81%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տինդալի ցրում (դեռ գրված չէ)">Տինդալի ցրման</a> երևույթով էլ բացատրվում են կապույտ աչքերը։ Հեռու առարկաներն ավելի կապույտ են թվում մեկ այլ օպտիկական երևույթի պատճառով, որը կոչվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A9%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մթնոլորտային պատկեր (դեռ գրված չէ)">մթնոլորտային պատկեր</a>։ </p><p>Կապույտը տարածված գույն է արվեստում և ձևավորման մեջ՝ սկսած դեռ հնագույն ժամանակներից։ Կիսաթանկարժեք լաջվարդ քարն օգտագործվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Հին Եգիպտոս">Հին Եգիպտոսում</a> զարդարվեստի մեջ, իսկ ավելի ուշ՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4" title="Վերածնունդ">Վերածննդի</a> շրջանում, ծովազվարթ (ուլտրամարին) ներկի ստեղծումը ամենաթանկն էր բոլոր ներկանյութերի մեջ։ 8-րդ դարում <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Չինացիներ">չինացիներն</a> օգտագործում էին կոբալտի կապույտ ներկը, որպեսզի ստեղծեն կապույտ և սպիտակ կավե ամանեղեն, իսկ միջնադարում եվրոպացիները կիրառում էին այն մայր տաճարների պատուհանների ձևավորման մեջ։ Եվրոպացիները հագուստները ներկում էին լրջունի երանգով, մինչև որ այն փոխարինեցին Ամերիկայից բերված ինդիգոյով։ 19-րդ դարում սինթետիկ կապույտ ներկերը հետզհետե փոխարինեցին հանքաքարային ներկանյութերին։ Մուգ կապույտը ընդհանրական դարձավ ոստիկանական համազգեստների մեջ, իսկ ավելի ուշ՝ 20-րդ դարում՝ աշխատանքային հագուստում։ Քանի որ կապույտը հաճախ զուգորդվում է ներդաշնակության հետ, այն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միավորված ազգերի կազմակերպություն">Միավորված ազգերի կազմակերպության</a> և <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%84%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Եվրոպական Միություն">Եվրոպական Միության</a> դրոշներում<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86" class="mw-redirect" title="ԱՄՆ">ԱՄՆ</a>-ում և <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպայում</a> արված ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ կապույտը հիմնականում զուգորդվում է ներդաշնակության, հավատարմության, վստահության, հեռավորության, անսահմանության, երևակայության, սառնության և երբեմն էլ տխրության հետ<sup id="cite_ref-Heller—2009——_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heller—2009——-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ԱՄՆ-ում և Եվրոպայում և՛ կանանց, և՛ տղամարդկանց գրեթե կեսի կողմից ընտրվել է որպես սիրելի գույն<sup id="cite_ref-Heller—2009——_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Heller—2009——-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նույն ուսումնասիրությունները ցույց են տվել նաև, որ գույնը հիմնականում զուգորդվել է առնականության հետ՝ զիջելով միայն սևին, և նաև այն գույնն է, որը հիմնականում կապվել է մտավոր կարողությունների, խելքի, հանգստության և խտացման հետ<sup id="cite_ref-Heller—2009——_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-Heller—2009——-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ստուգաբանություն"><span id=".D5.8D.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A3.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Ստուգաբանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Ստուգաբանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Ստուգաբանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հայերեն <a href="/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80" title="Գրաբար">գրաբարյան</a> «կապոյտ» բառը փոխառություն է իրանական աղբյուրից. հմմտ.՝ միջին պարսկերեն kapōt, պարսկերեն kabud, քրդերեն՝ kew, գիլանի՝ kebūd, մազանդարանի՝ kāu, gāv, gāiu «կապոյտ»<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ժամանակակից <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">անգլերենի</a> «blue» բառը ծագում է միջին անգլերենի «bleu» կամ «blewe» բառից, որն էլ հին ֆրանսերենի «bleu» բառից է, իսկ դա էլ ունի գերմանական արմատներ, կապվում է հին բարձր գերմաներենի «blao» բառի հետ<sup id="cite_ref-Webster_1970_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Webster_1970-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Զինանիշագիտության մեջ կապույտի համար գործածվում է <i>երկնագույն</i> բառը<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">Ռուսերենում</a> և որոշ այլ լեզուներում (նաև հայերենում) կապույտի համար կան մեկից ավելի բառեր, սակայն բավականին տարբերություն կա բաց կապույտի (голубой, երկնագույն) և մուգ կապույտի (синий) միջև։ </p><p>Որոշ լեզուներում, ինչպես՝ <a href="/wiki/%D5%83%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ճապոներեն">ճապոներեն</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թայերեն (դեռ գրված չէ)">թայերեն</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Կորեերեն">կորեերեն</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լակոտերեն (դեռ գրված չէ)">լակոտերեն</a>, կապույտը և կանաչը բնութագրելու համար օգտագործվում է նույն բառը։ Օրինակ՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%BF%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Վիետնամերեն">վիետնամերենում</a> և՛ ծառի տերևների, և՛ երկնքի գույնն անվանում են «xanh»։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գիտություն_և_բնություն"><span id=".D4.B3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.D6.87_.D5.A2.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գիտություն և բնություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Գիտություն և բնություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Գիտություն և բնություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ներկանյութեր"><span id=".D5.86.D5.A5.D6.80.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.A5.D6.80"></span>Ներկանյութեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ներկանյութեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ներկանյութեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կապույտ ներկանյութն ստացվել է հանքաքարերից, հատկապես լաջվարդից և ազուրիտից (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Cu<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />3</span>(CO<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />3</span>)<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />2</span>(OH)<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />2</span>)</span>։ Այս հանքաքարերը փշրվել են, փոշիացվել, ավելացվել են արագ չորացող ամրացնող նյութեր, ինչպես ձվի դեղնուց (<a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A5%D5%B4%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%A1_%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տեմպերա նկարչություն (դեռ գրված չէ)">տեմպերա նկարչություն</a>), կամ ուշ չորացող յուղ, ինչպես՝ կտավատի սերմի յուղ, <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յուղանկարչություն (դեռ գրված չէ)">յուղանկարչության</a> համար։ Կապտագույն ապակի (վիտրաժ) ստեղծելու համար կապույտ կոբալտը (կոբալտ (II) ալյումինատ <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">CoAl<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />2</span>O<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />4</span></span>) խառնում են ապակու հետ։ Հանքաքարերից կապույտ ներկանյութեր ստանալու համար օգտագործում են նաև ուլտրամարինը (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Na<sub>8-10</sub>Al<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />6</span>Si<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />6</span>O<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />24</span>S<sub>2-4</sub></span>), սերուլիանը (լազուր, <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Co<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />2</span>SnO<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />4</span></span>) և պրուսական կապույտը (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Fe<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />7</span>(CN)<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />18</span></span>)։ </p><p>Հագուստը և գոբելենը ներկելու համար օգտագործվել են բուսական ներկեր։ Ներկատու լրջունը և Indigofera tinctoria-ը օգտագործում են՝ ստեղծելու ինդիգո ներկանյութը, որն էլ կիրառվում է գործվածքները ինդիգո կամ կապույտ ներկելու մեջ։ Սկսած 18-րդ դարից՝ բնական կապույտ ներկանյութերը մեծապես փոխարինվել են սինթետիկ ներկերով։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 176.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 174.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lapis-lazuli_hg.jpg" class="mw-file-description" title="Լաջվարդը, արդյունահանվել է Աֆղանստանում ավելի քան երեք հազար տարի, օգտագործվել է ոսկերչության և զարդագործության մեջ, ավելի ուշ մանրացվել և փոշիացվել է՝ կիրառվելով որպես գունանյութ։ Ինչքան շատ է այն մանրացվել, այնքան բաց գույն է նրանից ստացվել։"><img alt="Լաջվարդը, արդյունահանվել է Աֆղանստանում ավելի քան երեք հազար տարի, օգտագործվել է ոսկերչության և զարդագործության մեջ, ավելի ուշ մանրացվել և փոշիացվել է՝ կիրառվելով որպես գունանյութ։ Ինչքան շատ է այն մանրացվել, այնքան բաց գույն է նրանից ստացվել։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Lapis-lazuli_hg.jpg/262px-Lapis-lazuli_hg.jpg" decoding="async" width="175" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Lapis-lazuli_hg.jpg/394px-Lapis-lazuli_hg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Lapis-lazuli_hg.jpg/525px-Lapis-lazuli_hg.jpg 2x" data-file-width="1958" data-file-height="1679" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BB%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4" title="Լաջվարդ">Լաջվարդը</a>, արդյունահանվել է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%86%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Աֆղանստան">Աֆղանստանում</a> ավելի քան երեք հազար տարի, օգտագործվել է ոսկերչության և զարդագործության մեջ, ավելի ուշ մանրացվել և փոշիացվել է՝ կիրառվելով որպես գունանյութ։ Ինչքան շատ է այն մանրացվել, այնքան բաց գույն է նրանից ստացվել։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 194.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 192.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Azurite_from_China.jpg" class="mw-file-description" title="Ազուրիտը, տարածված է Եվրոպայում և Ասիայում, արտադրվել է պղնձի հանքաքարի նստվածքի քամահարումից։ Այն մանրացվել և փոշիացվել է, օգտագործվել որպես գունանյութ դեռևս հնագույն ժամանակներից։"><img alt="Ազուրիտը, տարածված է Եվրոպայում և Ասիայում, արտադրվել է պղնձի հանքաքարի նստվածքի քամահարումից։ Այն մանրացվել և փոշիացվել է, օգտագործվել որպես գունանյութ դեռևս հնագույն ժամանակներից։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Azurite_from_China.jpg/289px-Azurite_from_China.jpg" decoding="async" width="193" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Azurite_from_China.jpg/433px-Azurite_from_China.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Azurite_from_China.jpg/577px-Azurite_from_China.jpg 2x" data-file-width="2143" data-file-height="1672" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Ազուրիտ">Ազուրիտը</a>, տարածված է Եվրոպայում և Ասիայում, արտադրվել է պղնձի հանքաքարի նստվածքի քամահարումից։ Այն մանրացվել և փոշիացվել է, օգտագործվել որպես գունանյութ դեռևս հնագույն ժամանակներից։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Natural_ultramarine_pigment.jpg" class="mw-file-description" title="Բնական ուլտրամարինը, ստեղծվել է լաջվարդի մանրացումից և մաքրումից, եղել է ամենահասանելի կապույտ ներկանյութը միջնադարում և Վերածննդի շրջանում։ Այն բավականին թանկ էր, և Իտալական վերածննդի արվեստում դրանով էին պատկերում Կույս Մարիամը հագուստը։"><img alt="Բնական ուլտրամարինը, ստեղծվել է լաջվարդի մանրացումից և մաքրումից, եղել է ամենահասանելի կապույտ ներկանյութը միջնադարում և Վերածննդի շրջանում։ Այն բավականին թանկ էր, և Իտալական վերածննդի արվեստում դրանով էին պատկերում Կույս Մարիամը հագուստը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg/270px-Natural_ultramarine_pigment.jpg" decoding="async" width="180" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg/406px-Natural_ultramarine_pigment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="375" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Բնական <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ուլտրամարին">ուլտրամարինը</a>, ստեղծվել է լաջվարդի մանրացումից և մաքրումից, եղել է ամենահասանելի կապույտ ներկանյութը միջնադարում և Վերածննդի շրջանում։ Այն բավականին թանկ էր, և Իտալական վերածննդի արվեստում դրանով էին պատկերում Կույս Մարիամը հագուստը։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Egyptian_blue.jpg" class="mw-file-description" title="Եգիպտական կապույտը եղել է առաջին արհեստական ներկանյութը, որն ստեղծվել է մ.թ.ա. 3-րդ դարում Հին Եգիպտոսում ավազի, պղնձի և նատրոկաուստիկ սոդայի մանրացումից և դրանց տաքացումից։ Այն հաճախ էր կիրառվում գերեզմանաքարերի նկարների և սգո առարկաների դեպքում՝ պաշտպանելու մահացածին անդրշիրիմյան կյանքում։"><img alt="Եգիպտական կապույտը եղել է առաջին արհեստական ներկանյութը, որն ստեղծվել է մ.թ.ա. 3-րդ դարում Հին Եգիպտոսում ավազի, պղնձի և նատրոկաուստիկ սոդայի մանրացումից և դրանց տաքացումից։ Այն հաճախ էր կիրառվում գերեզմանաքարերի նկարների և սգո առարկաների դեպքում՝ պաշտպանելու մահացածին անդրշիրիմյան կյանքում։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Egyptian_blue.jpg/270px-Egyptian_blue.jpg" decoding="async" width="180" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Egyptian_blue.jpg/406px-Egyptian_blue.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/Egyptian_blue.jpg 2x" data-file-width="456" data-file-height="380" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Եգիպտական կապույտ (դեռ գրված չէ)">Եգիպտական կապույտը</a> եղել է առաջին արհեստական ներկանյութը, որն ստեղծվել է մ.թ.ա. 3-րդ դարում Հին Եգիպտոսում ավազի, պղնձի և նատրոկաուստիկ սոդայի մանրացումից և դրանց տաքացումից։ Այն հաճախ էր կիրառվում գերեզմանաքարերի նկարների և սգո առարկաների դեպքում՝ պաշտպանելու մահացածին անդրշիրիմյան կյանքում։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 152px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG" class="mw-file-description" title="Սերուլիանը ստեղծվել է պղնձով և կոբալտի օքսիդով, կիրառվել է երկնագույն ստանալու համար։ Ազուրիտի նման այն ևս կարող էր գունաթափվել կամ փոխվել կանաչի։"><img alt="Սերուլիանը ստեղծվել է պղնձով և կոբալտի օքսիդով, կիրառվել է երկնագույն ստանալու համար։ Ազուրիտի նման այն ևս կարող էր գունաթափվել կամ փոխվել կանաչի։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG/225px-PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG/338px-PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG/450px-PB35_Bleu_C%C3%A9rul%C3%A9um.JPG 2x" data-file-width="1532" data-file-height="1532" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սերուլիան (դեռ գրված չէ)">Սերուլիանը</a> ստեղծվել է պղնձով և կոբալտի օքսիդով, կիրառվել է երկնագույն ստանալու համար։ Ազուրիտի նման այն ևս կարող էր գունաթափվել կամ փոխվել կանաչի։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 178px"> <div class="thumb" style="width: 176px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cobalt_Blue.JPG" class="mw-file-description" title="Կապույտ կոբալտ. կոբալտը դարեր շարունակ օգտագործվել է որպես ապակիների և խեցեգործության մեջ, դրանով կարող էին ստանալ գոթական մայր տաճարների մուգ կապույտ ապակիներ և Թան դինաստիայից սկսած չինական ճենապակի ստանալու համար։ 1799 թվականին ֆրանսիացի քիմիկոս Լուի Ժակ Տենարը ստեղծել է սինթետիկ կապույտ կոբալտ ներկանյութ, որը չափազանց տարածվեց նկարիչների շրջանում։"><img alt="Կապույտ կոբալտ. կոբալտը դարեր շարունակ օգտագործվել է որպես ապակիների և խեցեգործության մեջ, դրանով կարող էին ստանալ գոթական մայր տաճարների մուգ կապույտ ապակիներ և Թան դինաստիայից սկսած չինական ճենապակի ստանալու համար։ 1799 թվականին ֆրանսիացի քիմիկոս Լուի Ժակ Տենարը ստեղծել է սինթետիկ կապույտ կոբալտ ներկանյութ, որը չափազանց տարածվեց նկարիչների շրջանում։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cobalt_Blue.JPG/264px-Cobalt_Blue.JPG" decoding="async" width="176" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cobalt_Blue.JPG/396px-Cobalt_Blue.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cobalt_Blue.JPG/527px-Cobalt_Blue.JPG 2x" data-file-width="685" data-file-height="585" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%AF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ կոբալտ (դեռ գրված չէ)">Կապույտ կոբալտ</a>. կոբալտը դարեր շարունակ օգտագործվել է որպես ապակիների և խեցեգործության մեջ, դրանով կարող էին ստանալ գոթական մայր տաճարների մուգ կապույտ ապակիներ և <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Թան դինաստիա">Թան դինաստիայից</a> սկսած չինական ճենապակի ստանալու համար։ <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> թվականին ֆրանսիացի քիմիկոս <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB_%D4%BA%D5%A1%D5%AF_%D5%8F%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լուի Ժակ Տենար (դեռ գրված չէ)">Լուի Ժակ Տենարը</a> ստեղծել է սինթետիկ կապույտ կոբալտ ներկանյութ, որը չափազանց տարածվեց նկարիչների շրջանում։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 153.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 151.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Indigo_plant_extract_sample.jpg" class="mw-file-description" title="Ինդիգո ներկն ստանում են ներկատու լրջուն (Indigofera tinctoria) բույսից, որը տարածված է Ասիայում և Աֆրիկայում, բայց քիչ էր հայտնի Եվրոպայում մինչև 15-րդ դարը։ Դրա արտահանումը Եվրոպա հեղափոխեց հագուստի գունավորումը։ Այն նաև օգտագործվում էր ջինսերի ներկման մեջ։ Այժմ բոլոր ինդիգո ներկերն արհեստական են։"><img alt="Ինդիգո ներկն ստանում են ներկատու լրջուն (Indigofera tinctoria) բույսից, որը տարածված է Ասիայում և Աֆրիկայում, բայց քիչ էր հայտնի Եվրոպայում մինչև 15-րդ դարը։ Դրա արտահանումը Եվրոպա հեղափոխեց հագուստի գունավորումը։ Այն նաև օգտագործվում էր ջինսերի ներկման մեջ։ Այժմ բոլոր ինդիգո ներկերն արհեստական են։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Indigo_plant_extract_sample.jpg/227px-Indigo_plant_extract_sample.jpg" decoding="async" width="152" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/18/Indigo_plant_extract_sample.jpg 1.5x" data-file-width="230" data-file-height="228" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A3%D5%B8" title="Ինդիգո">Ինդիգո</a> ներկն ստանում են ներկատու լրջուն (<i><a href="/w/index.php?title=Indigofera_tinctoria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indigofera tinctoria (դեռ գրված չէ)">Indigofera tinctoria</a></i>) բույսից, որը տարածված է Ասիայում և Աֆրիկայում, բայց քիչ էր հայտնի Եվրոպայում մինչև 15-րդ դարը։ Դրա արտահանումը Եվրոպա հեղափոխեց հագուստի գունավորումը։ Այն նաև օգտագործվում էր ջինսերի ներկման մեջ։ Այժմ բոլոր ինդիգո ներկերն արհեստական են։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 271.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 269.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Indigo_skeletal.svg" class="mw-file-description" title="Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը։ Կապույտ ջինսերի 1–3%-ը բաղկացած է այս օրգանական միացությունից։"><img alt="Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը։ Կապույտ ջինսերի 1–3%-ը բաղկացած է այս օրգանական միացությունից։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Indigo_skeletal.svg/404px-Indigo_skeletal.svg.png" decoding="async" width="270" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Indigo_skeletal.svg/607px-Indigo_skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Indigo_skeletal.svg/808px-Indigo_skeletal.svg.png 2x" data-file-width="287" data-file-height="160" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը։ Կապույտ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%AB%D5%B6%D5%BD" title="Ջինս">ջինսերի</a> 1–3%-ը բաղկացած է այս <a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Օրգանական միացություններ">օրգանական միացությունից</a>։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ultramarinepigment.jpg" class="mw-file-description" title="Սինթետիկ ուլտրամարին ներկանյութը հայտնաբերվել է 1826 թվականին, ունի նույն քիմիական կառուցվածքը, ինչ բնական ուլտրամարինը։ Այն ավելի վառ է, քան բնական ուլտրամարինը, քանի որ մասնիկներն ավելի փոքր են և չափերով միանման, այդ իսկ պատճառով լույսը ցրվում է ավելի հարթ։"><img alt="Սինթետիկ ուլտրամարին ներկանյութը հայտնաբերվել է 1826 թվականին, ունի նույն քիմիական կառուցվածքը, ինչ բնական ուլտրամարինը։ Այն ավելի վառ է, քան բնական ուլտրամարինը, քանի որ մասնիկներն ավելի փոքր են և չափերով միանման, այդ իսկ պատճառով լույսը ցրվում է ավելի հարթ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/300px-Ultramarinepigment.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/451px-Ultramarinepigment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/600px-Ultramarinepigment.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Սինթետիկ ուլտրամարին ներկանյութը հայտնաբերվել է 1826 թվականին, ունի նույն քիմիական կառուցվածքը, ինչ բնական ուլտրամարինը։ Այն ավելի վառ է, քան բնական ուլտրամարինը, քանի որ մասնիկներն ավելի փոքր են և չափերով միանման, այդ իսկ պատճառով լույսը ցրվում է ավելի հարթ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 152px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bleu_phtalo.jpg" class="mw-file-description" title="Նոր սինթետիկ կապույտը ստեղծվել է 1930-ական թվականներին, կոչվում է ֆտալոցիանին, օգտագործվում է կապույտ թանաք, ներկ, գունանյութ ստանալու համար։"><img alt="Նոր սինթետիկ կապույտը ստեղծվել է 1930-ական թվականներին, կոչվում է ֆտալոցիանին, օգտագործվում է կապույտ թանաք, ներկ, գունանյութ ստանալու համար։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Bleu_phtalo.jpg/225px-Bleu_phtalo.jpg" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Bleu_phtalo.jpg/338px-Bleu_phtalo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Bleu_phtalo.jpg/450px-Bleu_phtalo.jpg 2x" data-file-width="1218" data-file-height="1218" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Նոր սինթետիկ կապույտը ստեղծվել է 1930-ական թվականներին, կոչվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆտալոցիանին (դեռ գրված չէ)">ֆտալոցիանին</a>, օգտագործվում է կապույտ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%84" title="Թանաք">թանաք</a>, ներկ, գունանյութ ստանալու համար։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Գիտական_բնական_նորմաներ"><span id=".D4.B3.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A2.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B6.D5.B8.D6.80.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Գիտական բնական նորմաներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Գիտական բնական նորմաներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Գիտական բնական նորմաներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Copper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Copper (դեռ գրված չէ)">Cu<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:0.8em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left">2+<br /></span></a></span> լուսապատկերի արտահանում</li> <li><span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Cu(H<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left"><br />2</span>O)<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:-0.4em;line-height:1.2em;font-size:70%;text-align:left">2+<br />6</span></span> ջրային իոնների էլեկտրոնային լուսապատկեր</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ինչու_են_ծովը_և_երկինքը_կապույտ"><span id=".D4.BB.D5.B6.D5.B9.D5.B8.D6.82_.D5.A5.D5.B6_.D5.AE.D5.B8.D5.BE.D5.A8_.D6.87_.D5.A5.D6.80.D5.AF.D5.AB.D5.B6.D6.84.D5.A8_.D5.AF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF"></span>Ինչու են ծովը և երկինքը կապույտ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Ինչու են ծովը և երկինքը կապույտ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Ինչու են ծովը և երկինքը կապույտ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Լույսի տեսանելի լուսապատկերի գույներում կապույտ ունի ալիքի շատ կարճ երկարություն, ի տարբերություն կարմիրի, որի ալիքի երկարությունն ամենաերկարն է։ Երբ արևի լույսը ներթափանցում է մթնոլորտ, կապույտի ալիքի երկարությունը ավելի լայնորեն է ցրվում թթվածնի և ազոտի մոլեկուլներից, և արդյունքում ավելի շատ կապույտ է հասնում մեր աչքերին։ Այս երևույթը կոչվում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%81%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռելեյան ցրում (դեռ գրված չէ)">Ռելեյան ցրում</a> <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D5%B6_%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4_%D5%8C%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%B5" title="Ջոն Ուիլյամ Ռելեյ">լորդ Ռելեյի</a> անունից, որը դա հայտնագործած բրիտանացի ֆիզիկոսն էր։ Այն <a href="/wiki/1911" title="1911">1911</a> թվականին հաստատել է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D4%B1%D5%B5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ալբերտ Այնշտայն">Ալբերտ Այնշտայնը</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Արևածագի և մայրամուտի ժամանակ լույսի ճառագայթների մեծ մասը, որը մենք տեսնում ենք, ուղղահայաց է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80" title="Երկիր">Երկրի</a> մակերևույթին, այսինքն լույսի ճանապարհը մթնոլորտով այնքան երկար է, որ լույսի կապույտ և նույնիսկ կանաչ գույները ցրվում են՝ թողնելով արևի ճառագայթները, և ամպերը լուսավորվում են կարմիրով։ Այդ իսկ պատճառով, երբ մենք նայում ենք լուսաբացը և արևամուտը, կարմիր գույնը ավելի նկատելի է, քան մյուս գույները<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ծովը կապույտ է երևում հիմնականում հետևյալ պատճառով. ջուրը կլանում է կարմիր ալիքի երկարությունը, արտացոլում է և ցրում կապույտ, որն էլ ընկալում է նայողի աչքը։ Ծովի գույնը կախված է նաև երկնքի գույնից, որն արտացոլվում է ջրերի մեջ, ինչպես նաև ջրի մեջ առկա բուսականությունից և <a href="/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ջրիմուռներ">ջրիմուռներից</a>, որոնցից այն կանաչ է երևում, կամ տիղմից, որից շագանակագույն է թվում<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մթնոլորտային_պատկեր"><span id=".D5.84.D5.A9.D5.B6.D5.B8.D5.AC.D5.B8.D6.80.D5.BF.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.A5.D6.80"></span>Մթնոլորտային պատկեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Մթնոլորտային պատկեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Մթնոլորտային պատկեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ինչքան հեռու է գտնվում օբյեկտը, այնքան ավելի կապույտ է թվում այն աչքի համար։ Օրինակ՝ հեռու եղող լեռները հաճախ կապույտ են երևում։ Սա <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A9%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մթնոլորտային պատկեր (դեռ գրված չէ)">մթնոլորտային պատկերի</a> երևույթն է. ինչքան հեռու է տեղակայված օբյեկտը նայողից, այնքան քիչ է հակադրությունը օբյեկտի և ետին պլանի միջև, որը սովորաբար կապույտ է լինում։ Նկարների մեջ, որտեղ պատկերի տարբեր մասեր կապույտ են, կանաչ կամ կարմիր, կապույտը կարող է թվալ ավելի հեռու, իսկ կարմիրը՝ նայողի համար ավելի մոտ։ Ինչքան սառն է գույնը, այնքան հեռու է թվում այն<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 303.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 301.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Top_of_Atmosphere.jpg" class="mw-file-description" title="Կապույտ գույնն ավելի շատ է ցրվում, քան մյուս ալիքները՝ տալով Երկրին կապույտ լուսապսակ տիեզերքից նայելիս։"><img alt="Կապույտ գույնն ավելի շատ է ցրվում, քան մյուս ալիքները՝ տալով Երկրին կապույտ լուսապսակ տիեզերքից նայելիս։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Top_of_Atmosphere.jpg/452px-Top_of_Atmosphere.jpg" decoding="async" width="302" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Top_of_Atmosphere.jpg/678px-Top_of_Atmosphere.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Top_of_Atmosphere.jpg/904px-Top_of_Atmosphere.jpg 2x" data-file-width="3027" data-file-height="2010" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Կապույտ գույնն ավելի շատ է ցրվում, քան մյուս ալիքները՝ տալով Երկրին կապույտ լուսապսակ տիեզերքից նայելիս։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 268.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 266.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aerial_perspective_1.JPG" class="mw-file-description" title="Եթերային կամ մթնոլորտային պատկերի օրինակ։ Առարկաները դառնում են ավելի կապույտ և բաց գույնի, երբ գտնվում են դիտողից ավելի հեռու (Ռելեյան ցրում)"><img alt="Եթերային կամ մթնոլորտային պատկերի օրինակ։ Առարկաները դառնում են ավելի կապույտ և բաց գույնի, երբ գտնվում են դիտողից ավելի հեռու (Ռելեյան ցրում)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aerial_perspective_1.JPG/400px-Aerial_perspective_1.JPG" decoding="async" width="267" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aerial_perspective_1.JPG/600px-Aerial_perspective_1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aerial_perspective_1.JPG/800px-Aerial_perspective_1.JPG 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1800" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Եթերային կամ մթնոլորտային պատկերի օրինակ։ Առարկաները դառնում են ավելի կապույտ և բաց գույնի, երբ գտնվում են դիտողից ավելի հեռու (Ռելեյան ցրում)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg" class="mw-file-description" title="Ծովի խորքում երկար ալիքներ ունեցող կարմիրը և մյուս գույները կլանվում են, այդ պատճառով սպիտակ առարկաները երևում են կապույտ։ Ինչքան խորն ենք գնում, այնքան կապույտը մուգ է դառնում։"><img alt="Ծովի խորքում երկար ալիքներ ունեցող կարմիրը և մյուս գույները կլանվում են, այդ պատճառով սպիտակ առարկաները երևում են կապույտ։ Ինչքան խորն ենք գնում, այնքան կապույտը մուգ է դառնում։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg/240px-LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg" decoding="async" width="160" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg/360px-LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/LightningVolt_Deep_Blue_Sea.jpg 2x" data-file-width="384" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ծովի խորքում երկար ալիքներ ունեցող կարմիրը և մյուս գույները կլանվում են, այդ պատճառով սպիտակ առարկաները երևում են կապույտ։ Ինչքան խորն ենք գնում, այնքան կապույտը մուգ է դառնում։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Աստղագիտություն"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.B2.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Աստղագիտություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Աստղագիտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Աստղագիտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Կապույտ հսկաները աստղերի ամենախոշոր տեսակներն են։ Կապույտ գերհսկան նույնիսկ ավելի մեծ է։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կապույտ_աչքեր"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF_.D5.A1.D5.B9.D6.84.D5.A5.D6.80"></span>Կապույտ աչքեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Կապույտ աչքեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Կապույտ աչքեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Blue_eye_Stephen.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Blue_eye_Stephen.png/220px-Blue_eye_Stephen.png" decoding="async" width="220" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Blue_eye_Stephen.png/330px-Blue_eye_Stephen.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Blue_eye_Stephen.png/440px-Blue_eye_Stephen.png 2x" data-file-width="1900" data-file-height="900" /></a><figcaption>Կապույտ աչքերն իրականում չեն պարունակում կապույտ պիգմենտ։ Գույնը Ռելեյան ցրում երևույթի արդյունք է։</figcaption></figure> <p>Կապույտ աչքերը իրականում չեն պարունակում կապույտ պիգմենտ։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B9%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աչքերի գույն (դեռ գրված չէ)">Աչքերի գույնը</a> պայմանավորվում է երկու գործոններով՝ աչքի <a href="/wiki/%D4%BE%D5%AB%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%A9" title="Ծիածանաթաղանթ">ծիածանաթաղանթի</a> <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%A3%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%BF" title="Պիգմենտ">պիգմենտով</a><sup id="cite_ref-Wielgus_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wielgus-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Prota_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Prota-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և ծիածանաթաղանթի ստրոմայի միջով լույսի սփռումով<sup id="cite_ref-Fox_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fox-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մարդկանց մոտ ծիածանաթաղանթի գունավորումը տատանվում է բաց շագանակագույնից մինչև սև։ Կապույտ, կանաչ և կարմրաշագանակագույն աչքերի գոյությունը ստրոմայում լույսի Ռելեյան ցրման արդյունք է, լուսային երևույթ, որով բացատրվում էր երկնքի կապույտ գույնը<sup id="cite_ref-Fox_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Fox-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Mason_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mason-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կապույտ աչքերով մարդու ծիածանաթաղանթը պարունակում է նվազ մուգ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Մելանին">մելանին</a>, քան շագանակագույն աչքերով մարդկանց աչքերը, ինչը նշանակում է, որ նրանք պակաս են ընկալում կապույտ լույսի կարճ ալիքի երկարությունը, ինչը արտացոլվում է նայողին։ Աչքերի գույնը փոխվում է՝ կախված լուսավորումից, հատկապես բաց գույնի աչքեր ունեցողների մոտ։ </p><p>Կապույտ աչքերը ամենատարածվածն են <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BC%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Իռլանդիա">Իռլանդիայում</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%A9%D5%AB%D5%AF_%D5%AE%D5%B8%D5%BE" title="Բալթիկ ծով">Բալթիկ ծովի</a> շրջակայքում և <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Հյուսիսային Եվրոպա">Հյուսիսային Եվրոպայում</a><sup id="cite_ref-BostonGlobe_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-BostonGlobe-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, նաև հանդիպում են <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Արևելյան Եվրոպա">Արևելյան</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Կենտրոնական Եվրոպա">Կենտրոնական</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Հարավային Եվրոպա">Հարավային Եվրոպայում</a>։ Կապույտ աչքեր կան նաև <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Արևմտյան Ասիա">Արևմտյան Ասիայում</a>, հատկապես հիշատակելի են <a href="/wiki/%D4%B1%D6%86%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Աֆղանստան">Աֆղանստանը</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Սիրիա">Սիրիան</a>, <a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D6%84" title="Իրաք">Իրաքը</a> և <a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իրան">Իրանը</a><sup id="cite_ref-altervista1_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-altervista1-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B7%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Էստոնիա">Էստոնիայի</a> բնակչության 99% կապույտ աչքեր ունի<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-More_than_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-More_than-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Դանիա">Դանիայում</a> 30 տարի առաջ բնակչության միայն 8% շագանակագույն աչքեր ուներ, թեպետ ներգաղթի պատճառով դրանց թիվը հասել է 11%-ի։ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիայում</a> կապույտ աչքեր ունեցողները կազմում են 75%-ը<sup id="cite_ref-More_than_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-More_than-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Միացյալ Նահանգներում 2006 թվականի տվյալներով 6-ից մեկը, կամ ամբողջ բնակչության 16.6%-ը, սպիտակամաշկ բնաչկության 22.3%-ը ունի կապույտ աչքեր, համեմատական կարգով՝ 1900 թվականին Ամերիկայում ծնվածների մոտ կեսը, կամ 1950 թվականին ծնվածների երրորդ մասը։ Կապույտ աչքերը ավելի սակավաթիվ են դառնում ամերիկացի երեխաների շրջանում։ ԱՄՆ-ում տղաները 3–5 անգամ ավելի հաճախ են ունենում կապույտ աչքեր, քան աղջիկները<sup id="cite_ref-BostonGlobe_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-BostonGlobe-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հին_աշխարհ"><span id=".D5.80.D5.AB.D5.B6_.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0"></span>Հին աշխարհ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Հին աշխարհ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Հին աշխարհ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կապույտը արվեստում և ձևավորման մեջ կիրառված գույների շրջանում ավելի ուշ է հանդես եկել, ինչպես նաև լեզուներում և գրականության մեջ<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կարմիրը, շագանակագույնը, սևը և կարմրաշագանակագույնը հանդիպում են վերին <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="Հին քարի դար">Հին քարի դարում</a>, սակայն ոչ կապույտը։ Կապույտը չի օգտագործվել կտորների ներկման մեջ բավականին ժամանակ, նախքան կարմիրը, կարմրաշագանակագույնը, վարդագույնը և մանուշակագույնը։ Սա հավանաբար կապված էր լավ կապույտ գունանյութ և պիգմենտ ստեղծելու երկար տարիներ տևած դժվարությունների հետ<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մեզ հայտնի ամենավաղ կապույտ գունանյութերն ստեղծված են բույսերից՝ ներկատու լրջուն Եվրոպայում, ինդիգոն Ասիայում և Աֆրիկայում, նաև կապույտ ներկանյութ պատրաստվում էր հանքանյութերից, ինչպես՝ լաջվարդը կամ ազուրիտը։ </p><p>Լաջվարդը կիսաթանկարժեք քար է, արդյունահանվել է Աֆղանստանում ավելի քան երեք հազար տարի և արտահանվել հին աշխարհի բոլոր ծայրեր.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Իրանում և Միջագետքում այն կիրառվել է թանկարժեք զարդեր և անոթներ պատրաստելու համար։ Եգիպտոսում այն օգտագործվել է <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%B6" class="mw-redirect" title="Թութանհամոն">Թութանհամոն</a> փարավոնի (մ.թ.ա. 1341–1323) թաղման դիմակի հոնքերը նկարելու համար<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Քարավաններով <a href="/wiki/%D4%B1%D6%86%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Աֆղանստան">Աֆղանստանից</a> մինչև <a href="/wiki/%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Եգիպտոս">Եգիպտոս</a> անապատներով լաջվարդի ներկրման ծախսը չափազանց բարձր էր։ Սկսած մ.թ.ա. 2500 թվականից՝ <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Հին Եգիպտոս">Հին Եգիպտոսում</a> սկսեցին արտադրել սեփական կապույտ գունանյութը, որը հայտնի էր <a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Եգիպտական կապույտ (դեռ գրված չէ)">եգիպտական կապույտ</a> անունով, պատրաստվում էր մանրացված <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սիլիկահող (դեռ գրված չէ)">սիլիկահողից</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D6%80" title="Կիր">կրից</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B2%D5%AB%D5%B6%D5%B1" title="Պղինձ">պղնձից</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ալկալիներ">ալկալիներից</a>՝ տաքացնելով այն 800-ից մինչև 900 °C (1,470 կամ 1,650 °F)։ Սա համարվում է առաջին սինթետիկ գունանյութը<sup id="cite_ref-chase_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-chase-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Եգիպտական կապույտը կիրառվել է փայտ, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BA%D5%AB%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD" title="Պապիրուս">պապիրուս</a> և քաթան ներկելու համար, ինչպես նաև հախճապակե ուլունքահատիկներ, ներդրվագներ և անոթները փայլաներկելու համար։ Այն հատկապես կիրառվել է հուղարկավորման արձանիկների և գերեզմանի նկարներ պատրաստելու մեջ։ Կապույտը բարերար գույն էր համարվում, որը պաշտպանելու էր մահացածներին չարից հետմահու կյանքում։ Կապույտ ներկը նաև կիրառվել է մումիաներին փաթաթված կտորը ներկելու համար<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Եգիպտական կապույտը զուգորդվում է երկնքին և աստվածությանը։ Եգիպտական <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D5%B6" title="Ամոն">Ամոն</a> աստվածը կարողանում էր իր մաշկը կապույտ սարքել, որպեսզի թռչելիս անտեսանելի լիներ երկնքում։ Կապույտը կարող էր նաև պաշտպանել չարից, Միջերկրականի շրջակայքի շատ մարդիկ նախկինի պես կրում են կապույտ հմայիլ, որն իրենից ներկայացնում է Աստծո աչք, որ պաշտպանի իրենց անհաջողություններից<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կապույտ ապակին պատրաստվում էր <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքում</a> և Եգիպտոսում արդեն մ.թ.ա. 2500 թվականին՝ օգտագործելով այն նույն պղնձե բաղադրիչները, ինչ եգիպտական կապույտի բաղադրիչներում։ Նրանք նաև ավելացնում էին <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%BF" title="Կոբալտ">կոբալտ</a>, որը հաղորդում էր ավելի խոր կապույտ երանգ. նույն կապույտը, որը արտադրվում էր Միջնադարում մայր տաճարների ապակիների ձևավորման մեջ<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հին <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D5%B6" title="Բաբելոն">Բաբելոնի</a> <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Իշտարի դարպասներ">Իշտարի դարպասները</a> (մ.թ.ա. 604–562 թվականներ) զարդարված էին մուգ կապույտ փայլուն աղյուսներով՝ որպես առյուծների, վիշապների և վայրի ցլերի հետին ֆոն<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հին Հունաստան">Հին հույները</a> գույները դասակարգում էին ըստ դրանց մգության և բացության, ոչ թե դրանց երանգներով։ <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հին հունարեն">Հին հունարենի</a> մուգ կապույտ բառը՝ <i>kyaneos</i>, կարող էր նշանակել նաև մուգ կանաչ, մանուշակագույն, սև կամ շագանակագույն։ Հին հույների բաց կապույտ բառը՝ <i>glaukos</i>, նաև կարող էր նշանակել բաց կանաչ, մոխրագույն կամ դեղին<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հույները ներկրում էին ինդիգո ներկը Հնդկաստանից՝ կոչելով այն ինդիկոն։ Նրանք օգտագործել են եգիպտական կապույտը Կրետեում <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B6%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%BD" title="Կնոսոս">Կնոսոսի</a> որմնանկարներում (մ.թ.ա. 2100 թվական)։ Կապույտը <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%A3" title="Պլինիոս Ավագ">Պլինիոս Ավագի</a> ներկայացրած հույների չորս հիմնական գույներից չէր (կարմիր, դեղին, սև և սպիտակ), բայց անկախ դրանից կիրառվել է հունական տաճարների պատերի եզրազարդերի ետին պլանում և հունական արձանների մորուքների ներկման համար<sup id="cite_ref-Ball106_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ball106-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հռոմեացիները ևս ներկրում էին ինդիգո ներկը, բայց կապույտը աշխատավոր դասի զգեստի գույնն էր, ազնվականները և հարուստները կրում էին սպիտակ, սև, կարմիր կամ մանուշակագույն։ Կապույտը համարվում էր սգո գույն։ Այն նաև կապում էին բարբարոսների հետ. <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D4%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D6%80" title="Հուլիոս Կեսար">Հուլիոս Կեսարը</a> հաղորդում էր, որ կելտերը և գերմանները ներկում էին իրենց դեմքերը կապույտով, որպեսզի վախեցնեն թշնամուն, և ներկում էին իրենց մազերը կապույտով, երբ ծերանում էին<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ամեն դեպքում, հռոմեացիները լայնորեն կիրառում էին կապույտը զարդարանքների մեջ։ Համաձայն <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Վիտրուվիոս">Վիտրուվիոսի</a>՝ նրանք մուգ կապույտ ներկ էին ստանում ինդիգոյից և ներկրում էին եգիպտական կապույտ։ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%B4%D5%BA%D5%A5%D5%B5" title="Պոմպեյ">Պոմպեյի</a> հռոմեական տների պատերին կային փայլուն երկնագույն որմնանկարներ, իսկ կապույտ ներկանյութ հայտնաբերվել է ներկերի վաճառականների խանութներում։ Հռոմեացիներն ունեին կապույտի տեսակների տարբեր անվանումներ, ներառյալ՝ <i>caeruleus, caesius, glaucus, cyaneus, lividus, venetus, aerius</i> և <i>ferreus</i>, բայց երկու բառ, երկուսն էլ օտար ծագման, ամենակիրառելին էին՝ <i>blavus</i>, գերմանական <i>blau</i> բառից, որն ի վերջո դարձավ <i>bleu</i> կամ <i>blue</i>, և <i>azureus</i>, արաբական <i>lazaward</i> բառից, որը հետագայում դարձավ <i>azure</i><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 96.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 94.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mesolapis.jpg" class="mw-file-description" title="Լաջվարդ վզնոց Միջագետքից (մ.թ.ա. 2900 թվական)."><img alt="Լաջվարդ վզնոց Միջագետքից (մ.թ.ա. 2900 թվական)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Mesolapis.jpg/142px-Mesolapis.jpg" decoding="async" width="95" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/Mesolapis.jpg 1.5x" data-file-width="167" data-file-height="264" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BB%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4" title="Լաջվարդ">Լաջվարդ</a> վզնոց <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքից</a> (մ.թ.ա. 2900 թվական).</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 148px"> <div class="thumb" style="width: 146px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lapis_bowl_Iran,_AO_26477.jpg" class="mw-file-description" title="Լաջվարդ գավաթ Իրանից (մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակի վերջ, 2-րդ հազարամյակի սկիզբ)"><img alt="Լաջվարդ գավաթ Իրանից (մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակի վերջ, 2-րդ հազարամյակի սկիզբ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg/219px-Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg" decoding="async" width="146" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg/330px-Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg/439px-Lapis_bowl_Iran%2C_AO_26477.jpg 2x" data-file-width="1316" data-file-height="1349" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Լաջվարդ գավաթ Իրանից (մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակի վերջ, 2-րդ հազարամյակի սկիզբ)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Blue_hippo_Egypt.JPG" class="mw-file-description" title="Ջրային բույսերի պատկերներով զարդարված գետաձի՝ ներկված լաջվարդով (մ.թ.ա. 2033–1710 թվականներ)"><img alt="Ջրային բույսերի պատկերներով զարդարված գետաձի՝ ներկված լաջվարդով (մ.թ.ա. 2033–1710 թվականներ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Blue_hippo_Egypt.JPG/300px-Blue_hippo_Egypt.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Blue_hippo_Egypt.JPG/451px-Blue_hippo_Egypt.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Blue_hippo_Egypt.JPG/600px-Blue_hippo_Egypt.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ջրային բույսերի պատկերներով զարդարված գետաձի՝ ներկված լաջվարդով (մ.թ.ա. 2033–1710 թվականներ)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 173.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 171.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg" class="mw-file-description" title="Եգիպտական կապույտը դամբարանի նկարում (մ.թ.ա. 1500 թվական)"><img alt="Եգիպտական կապույտը դամբարանի նկարում (մ.թ.ա. 1500 թվական)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg/257px-Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg" decoding="async" width="172" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg/387px-Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg/515px-Le_Jardin_de_N%C3%A9bamoun.jpg 2x" data-file-width="4933" data-file-height="4313" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Եգիպտական կապույտ (դեռ գրված չէ)">Եգիպտական կապույտը</a> դամբարանի նկարում (մ.թ.ա. 1500 թվական)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 167.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 165.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg" class="mw-file-description" title="Հախճապակե եգիպտական գավաթ (մ.թ.ա. 1550-1450 թվականներ)"><img alt="Հախճապակե եգիպտական գավաթ (մ.թ.ա. 1550-1450 թվականներ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg/248px-Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg" decoding="async" width="166" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg/373px-Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg/497px-Egyptian_-_Faience_Bowl_-_Walters_48451_-_Interior.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="928" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հախճապակե եգիպտական գավաթ (մ.թ.ա. 1550-1450 թվականներ)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 102px"> <div class="thumb" style="width: 100px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg" class="mw-file-description" title="Հին Եգիպտոսի կապույտ կոբալտով զարդարված սկահակ (մ.թ.ա. 1450–1350 թվականներ)"><img alt="Հին Եգիպտոսի կապույտ կոբալտով զարդարված սկահակ (մ.թ.ա. 1450–1350 թվականներ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg/150px-Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg" decoding="async" width="100" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg/226px-Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg/301px-Egyptian_-_%22Malqata_Kateriskos%22_Vessel_-_Walters_4732_-_Profile.jpg 2x" data-file-width="1204" data-file-height="1799" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հին Եգիպտոսի կապույտ կոբալտով զարդարված սկահակ (մ.թ.ա. 1450–1350 թվականներ)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tutmask.jpg" class="mw-file-description" title="Թութանհամոն փարավոնի ոսկե սարկոֆագի կապույտ հոնքերը ստեղծվել են լաջվարդով։"><img alt="Թութանհամոն փարավոնի ոսկե սարկոֆագի կապույտ հոնքերը ստեղծվել են լաջվարդով։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Tutmask.jpg/169px-Tutmask.jpg" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Tutmask.jpg/253px-Tutmask.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Tutmask.jpg/337px-Tutmask.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="667" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%B6" class="mw-redirect" title="Թութանհամոն">Թութանհամոն</a> փարավոնի ոսկե <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%86%D5%A1%D5%A3" title="Սարկոֆագ">սարկոֆագի</a> կապույտ հոնքերը ստեղծվել են լաջվարդով։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Seth_tomb_blue.JPG" class="mw-file-description" title="Սեթ I արքայի (մ.թ.ա. 1244–1279 թվականներ) դամբարանի սպասավորի արձանիկ։"><img alt="Սեթ I արքայի (մ.թ.ա. 1244–1279 թվականներ) դամբարանի սպասավորի արձանիկ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Seth_tomb_blue.JPG/169px-Seth_tomb_blue.JPG" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Seth_tomb_blue.JPG/253px-Seth_tomb_blue.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Seth_tomb_blue.JPG/337px-Seth_tomb_blue.JPG 2x" data-file-width="1392" data-file-height="1856" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%A9_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սեթ I (դեռ գրված չէ)">Սեթ I</a> արքայի (մ.թ.ա. 1244–1279 թվականներ) դամբարանի սպասավորի արձանիկ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 111.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 109.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Babylon_relief.jpg" class="mw-file-description" title="Հին Բաբելոնի Իշտարի դարպասներին պատկերված առյուծ կապույտ ֆոնի վրա (մ.թ.ա. թվական)։"><img alt="Հին Բաբելոնի Իշտարի դարպասներին պատկերված առյուծ կապույտ ֆոնի վրա (մ.թ.ա. թվական)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Babylon_relief.jpg/164px-Babylon_relief.jpg" decoding="async" width="110" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Babylon_relief.jpg/246px-Babylon_relief.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Babylon_relief.jpg 2x" data-file-width="251" data-file-height="345" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հին Բաբելոնի <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Իշտարի դարպասներ">Իշտարի դարպասներին</a> պատկերված առյուծ կապույտ ֆոնի վրա (մ.թ.ա. թվական)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 108.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 106.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg" class="mw-file-description" title="Վեներայի և նրա որդի Էրոսի հռոմեական որմնանկար Պոմպեյում (մոտ մ.թ.ա. 30 թվական)"><img alt="Վեներայի և նրա որդի Էրոսի հռոմեական որմնանկար Պոմպեյում (մոտ մ.թ.ա. 30 թվական)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg/160px-Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg" decoding="async" width="107" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg/241px-Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg/320px-Pompejanischer_Maler_um_30_001.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="2841" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%A4%D5%AB%D6%81%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Վեներա (դիցաբանություն)">Վեներայի</a> և նրա որդի <a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%B8%D5%BD" title="Էրոս">Էրոսի</a> հռոմեական որմնանկար Պոմպեյում (մոտ մ.թ.ա. 30 թվական)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg" class="mw-file-description" title="Որմնանկար Բոսկորեալեի ամառանոցի ննջարանում (մ.թ.ա. 50–40 թվականներ)"><img alt="Որմնանկար Բոսկորեալեի ամառանոցի ննջարանում (մ.թ.ա. 50–40 թվականներ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg/169px-Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg/253px-Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg/337px-Metropolitan_wall_painting_Roman_1C_BC_7.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Որմնանկար <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AC%D5%A5" title="Բոսկորեալե">Բոսկորեալեի</a> ամառանոցի ննջարանում (մ.թ.ա. 50–40 թվականներ)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 106px"> <div class="thumb" style="width: 104px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:China_qing_blue.JPG" class="mw-file-description" title="Հան կապույտով նկարազարդված կավե անոթ Չինաստանի Հան դինաստիայի ժամանակներից (մ.թ.ա. 206-ից մինչև մ.թ. 220)"><img alt="Հան կապույտով նկարազարդված կավե անոթ Չինաստանի Հան դինաստիայի ժամանակներից (մ.թ.ա. 206-ից մինչև մ.թ. 220)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/China_qing_blue.JPG/156px-China_qing_blue.JPG" decoding="async" width="104" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/China_qing_blue.JPG/234px-China_qing_blue.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/China_qing_blue.JPG/312px-China_qing_blue.JPG 2x" data-file-width="2376" data-file-height="3424" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հան կապույտով նկարազարդված կավե անոթ Չինաստանի <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1" title="Հան դինաստիա">Հան դինաստիայի</a> ժամանակներից (մ.թ.ա. 206-ից մինչև մ.թ. 220)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 134.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 132.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg" class="mw-file-description" title="Դամբարանի պատկեր արևմտյան Հան դինաստիայում (25–220 թթ.), Հենան նահանգ, Չինաստան։"><img alt="Դամբարանի պատկեր արևմտյան Հան դինաստիայում (25–220 թթ.), Հենան նահանգ, Չինաստան։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg/199px-Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg" decoding="async" width="133" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg/298px-Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg/397px-Eastern_Han_Luoyang_Mural_of_Liubo_players.jpg 2x" data-file-width="619" data-file-height="701" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Դամբարանի պատկեր արևմտյան Հան դինաստիայում (25–220 թթ.), Հենան նահանգ, <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Չինաստան">Չինաստան</a>։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բյուզանդական_կայսրություն_և_իսլամական_աշխարհ"><span id=".D4.B2.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.A6.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.B5.D5.BD.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.D6.87_.D5.AB.D5.BD.D5.AC.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0"></span>Բյուզանդական կայսրություն և իսլամական աշխարհ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Բյուզանդական կայսրություն և իսլամական աշխարհ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Բյուզանդական կայսրություն և իսլամական աշխարհ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մուգ կապույտը լայնորեն կիրառվել է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բյուզանդական կայսրություն">Բյուզանդական կայսրության</a> եկեղեցիների ձևավորման մեջ։ Բյուզանդական արվեստում <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BD" class="mw-redirect" title="Քրիստոս">Քրիստոսը</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B4_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Մարիամ Աստվածածին">Մարիամը</a> սովորաբար կրում էին մուգ կապույտ կամ մանուշակագույն հագուստ։ Կապույտը օգտագործվում էր որպես հետին պլանի գույն՝ պատկերելով երկինքը ապշեցուցիչ խճանկարներում, որոնցով զարդարվում էին բյուզանդական եկեղեցիները։ </p><p><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ">Իսլամական</a> աշխարհում կապույտը կանաչից հետո երկրորդային կարևորություն ուներ, հավատում էին, որ այն <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%B4%D5%A5%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մուհամմեդ (դեռ գրված չէ)">Մուհամմեդ</a> մարգարեի սիրելի գույնն էր։ Որոշ ժամանակ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC-%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD" title="Ալ-Անդալուս">Ալ-Անդալուսում</a> և իսլամական աշխարհի տարբեր մասերում կապույտ հագուստ էին կրում քրիստոնյաները և հրեաները, որովհետև միայն մուսուլմաններին էր թույլատրվում կրել սպիտակ և կանաչ։ Մուգ կապույտը և փիրուզագույնը լայն կիրառություն ունեին <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա">Իսպանիայից</a> մինչև <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Կենտրոնական Ասիա">Կենտրոնական Ասիայի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A6%D5%AF%D5%AB%D5%A9" title="Մզկիթ">մզկիթների</a> և պալատների ճակատային մասերի ձևավորման մեջ։ Լաջվարդը օգտագործվում էր <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պարսկական մանրանկարներ (դեռ գրված չէ)">պարսկական մանրանկարներում</a> հարուստ կապույտ ստանալու համար։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 112.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 110.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg" class="mw-file-description" title="Բյուզանդական կապույտ խճանկարը ներկայացնում է գիշերային երկինքը Իտալիայի Ռավեննա քաղաքի Գալլա Պլաչիդիա դամբարանում (5-րդ դար)։"><img alt="Բյուզանդական կապույտ խճանկարը ներկայացնում է գիշերային երկինքը Իտալիայի Ռավեննա քաղաքի Գալլա Պլաչիդիա դամբարանում (5-րդ դար)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg/166px-Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg" decoding="async" width="111" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg/249px-Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg/332px-Meister_des_Mausoleums_der_Galla_Placidia_in_Ravenna_001.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2134" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Բյուզանդական կապույտ խճանկարը ներկայացնում է գիշերային երկինքը Իտալիայի <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Ռավեննա">Ռավեննա</a> քաղաքի Գալլա Պլաչիդիա դամբարանում (5-րդ դար)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 100.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 98.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hagiasophia-christ.jpg" class="mw-file-description" title="Քրիստոսը կապույտ ծածկոցով Ստամբուլի Այա Սոֆիա տաճարում (13-րդ դար)։"><img alt="Քրիստոսը կապույտ ծածկոցով Ստամբուլի Այա Սոֆիա տաճարում (13-րդ դար)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Hagiasophia-christ.jpg/148px-Hagiasophia-christ.jpg" decoding="async" width="99" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Hagiasophia-christ.jpg/222px-Hagiasophia-christ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Hagiasophia-christ.jpg/295px-Hagiasophia-christ.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="457" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BD" class="mw-redirect" title="Քրիստոս">Քրիստոսը</a> կապույտ ծածկոցով <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AC" title="Ստամբուլ">Ստամբուլի</a> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%A1_%D5%8D%D5%B8%D6%86%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Այա Սոֆիա">Այա Սոֆիա</a> տաճարում (13-րդ դար)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 188.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 186.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bowl_with_rosettes_from_Iran,_12th_century,_glazed_stone-paste,_HAA.JPG" class="mw-file-description" title="Պաստեղով փայլեցված գավաթ Պարսկաստանից (12-րդ դար)"><img alt="Պաստեղով փայլեցված գավաթ Պարսկաստանից (12-րդ դար)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG/280px-Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG" decoding="async" width="187" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG/421px-Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG/560px-Bowl_with_rosettes_from_Iran%2C_12th_century%2C_glazed_stone-paste%2C_HAA.JPG 2x" data-file-width="2165" data-file-height="1740" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Պաստեղով փայլեցված գավաթ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պարսկաստան">Պարսկաստանից</a> (12-րդ դար)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 78.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 76.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg" class="mw-file-description" title="Ղուրանի ձևավորված էջ, Պարսկաստան (1373 թվական)"><img alt="Ղուրանի ձևավորված էջ, Պարսկաստան (1373 թվական)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg/115px-Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg" decoding="async" width="77" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg/173px-Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg/230px-Mubarakshah_ibn_Qutb_-_Left_Side_of_a_Double-page_Illuminated_Frontispiece_-_Walters_W5592A_-_Full_Page.jpg 2x" data-file-width="919" data-file-height="1798" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ղուրանի ձևավորված էջ, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պարսկաստան">Պարսկաստան</a> (1373 թվական)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:HeratFridayMosque.jpg" class="mw-file-description" title="Աֆղանստանի Հերաթ քաղաքի Ուրբաթ մզկիթի ճակատ (15-րդ դար)"><img alt="Աֆղանստանի Հերաթ քաղաքի Ուրբաթ մզկիթի ճակատ (15-րդ դար)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/HeratFridayMosque.jpg/300px-HeratFridayMosque.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/HeratFridayMosque.jpg/451px-HeratFridayMosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/HeratFridayMosque.jpg/600px-HeratFridayMosque.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Աֆղանստանի <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A9" title="Հերաթ">Հերաթ</a> քաղաքի Ուրբաթ մզկիթի ճակատ (15-րդ դար)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 94.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 92.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Behzad_advice_ascetic.jpg" class="mw-file-description" title="16-րդ դարի պարսկական մանրանկար"><img alt="16-րդ դարի պարսկական մանրանկար" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Behzad_advice_ascetic.jpg/139px-Behzad_advice_ascetic.jpg" decoding="async" width="93" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Behzad_advice_ascetic.jpg/209px-Behzad_advice_ascetic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Behzad_advice_ascetic.jpg/279px-Behzad_advice_ascetic.jpg 2x" data-file-width="558" data-file-height="900" /></a></span></div> <div class="gallerytext">16-րդ դարի պարսկական մանրանկար</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg" class="mw-file-description" title="Մուրադ III սուլթանի Թոփքափը ամրոցի հյուրասենյակի ձևավորում, Ստամբուլ (16-րդ դար)"><img alt="Մուրադ III սուլթանի Թոփքափը ամրոցի հյուրասենյակի ձևավորում, Ստամբուլ (16-րդ դար)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg/300px-4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg/451px-4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg/600px-4219_Istanbul_-_Topkapi_-_Harem_-_Sala_di_Ahmed_I_-_Foto_G._Dall%27Orto_27-5-2006.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%A4_III" title="Մուրադ III">Մուրադ III</a> սուլթանի <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%83%D6%84%D5%A1%D6%83%D5%A8_%D5%A1%D5%B4%D6%80%D5%B8%D6%81" title="Թոփքափը ամրոց">Թոփքափը ամրոցի</a> հյուրասենյակի ձևավորում, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AC" title="Ստամբուլ">Ստամբուլ</a> (16-րդ դար)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 160px"> <div class="thumb" style="width: 158px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg" class="mw-file-description" title="Ծաղկանկար հախճասալ Իզնիկում, Թուրքիա, 16-րդ դարի երկրորդ կես"><img alt="Ծաղկանկար հախճասալ Իզնիկում, Թուրքիա, 16-րդ դարի երկրորդ կես" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg/237px-Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg" decoding="async" width="158" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg/356px-Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg/474px-Tile_panel_flowers_Louvre_OA3919-2-297.jpg 2x" data-file-width="1210" data-file-height="1150" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ծաղկանկար հախճասալ Իզնիկում, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%A1" title="Թուրքիա">Թուրքիա</a>, 16-րդ դարի երկրորդ կես</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 206px"> <div class="thumb" style="width: 204px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG" class="mw-file-description" title="Վիթը կապույտ երկնքի ֆոնին, Ալհամբրա պալատ, Իսպանիա (14-րդ դար)"><img alt="Վիթը կապույտ երկնքի ֆոնին, Ալհամբրա պալատ, Իսպանիա (14-րդ դար)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG/306px-Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG" decoding="async" width="204" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG/459px-Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG/612px-Granada_Alhambra_gazelle_Poterie_9019.JPG 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1472" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վիթը կապույտ երկնքի ֆոնին, Ալհամբրա պալատ, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա">Իսպանիա</a> (14-րդ դար)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Միջնադար"><span id=".D5.84.D5.AB.D5.BB.D5.B6.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80"></span>Միջնադար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Միջնադար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Միջնադար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Վաղ միջնադարում եվրոպական արվեստում և կյանքում կապույտը երկրորդական դեր ուներ։ Ազնվականները կրում էին կարմիր կամ մանուշակագույն, միայն աղքատներն էին կապույտ հագուստ հագնում, որը ներկվում էր <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82_%D5%AC%D6%80%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ներկատու լրջուն (դեռ գրված չէ)">ներկատու լրջունից</a> պատրաստված ցածրորակ ներկով։ Կապույտը դեր չէր խաղում կղերականության հարուստ զգեստավորման կամ եկեղեցիների ճարտապետական ձևավորման մեջ։ Սա կտրուկ փոխվեց 1130-ից 1140 թվականների ընթացքում <a href="/wiki/%D5%93%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A6" title="Փարիզ">Փարիզում</a>, երբ աբբա Սուգերը վերակառուցեց Սուրբ Դենի բազիլիկան։ Նա կոբալտով ներկված լուսամուտներ տեղադրեց, որոնք համադրվելով կարմիր ապակու հետ՝ եկեղեցին լրացրին կապտավուն մանուշակագույն երանգով։ Եկեղեցին դարձավ քրիստոնեական աշխարհի հրաշալիքներից մեկը, իսկ գույնը ճանաչվեց «bleu de Saint-Denis» անունով։ Հաջորդող տարիներին այլ եկեղեցիներում, այդ թվում և Փարիզի <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80" title="Շարտրի տաճար">Շարտրի տաճարում</a> և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%B6%D5%BF_%D5%87%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%AC" title="Սենտ Շապել">Սենտ Շապելում</a>, տեղադրվեցին նրբագեղ կապույտ ապակենախշեր<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կապույտ գույնի վարկի բարձրացման մեկ այլ կարևոր գործոն էր 12-րդ դարում կույս <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B4_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Մարիամ Աստվածածին">Մարիամի</a> պաշտամունքը՝ ներառյալ նրա հագուստի գույների կիրառումը։ Վաղ դարերում նրա թիկնոցը նկարում էին հիմնականում մռայլ սև, մոխարգույն, մանուշակագույն, մուգ կանաչ կամ մուգ կապույտ։ 12-րդ դարում Հռոմեական <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" title="Կաթոլիկ եկեղեցի">կաթոլիկ եկեղեցին</a> կանոն հրապարակեց, ըստ որի Իտալիայի (և բնականաբար ամբողջ Եվրոպայի) նկարիչները կույս Մարիամին պատկերեն Ասիայից ներկրված նոր ամենաթանկ գունանյութով՝ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ուլտրամարին">ուլտրամարինով</a>։ Կապույտն սկսեց կապվել սրբության, հնազանդության և առաքինության հետ։ </p><p>Ուլտրամարինը պատրաստվում էր լաջվարդից, Աֆղանստանի <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%B7%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բադակշան (դեռ գրված չէ)">Բադակշան</a> լեռների հանքերից, որոնք մոտ են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%A1_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Ամուդարյա (գետ)">Ամուդարյա</a> գետի ակունքին։ Մոտ 1271 թվականին հանքավայրեր այցելել է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8_%D5%8A%D5%B8%D5%AC%D5%B8" title="Մարկո Պոլո">Մարկո Պոլոն</a>, նա հաղորդել է. «Այստեղ գտնվում է մի բարձր լեռ, որից նրանք արտահանում են ամենալավ ու գեղեցկագույն կապույտը»։ Նստվածքի լաջվարդը կիրառվում էր բյուզանդական մանրանկարներում դեռևս 6-րդ դարում, սակայն այն խառնուրդային էր և խիստ տարբերվում էր գույնով։ Ուլտրամարինը մաքրվել է խառնուրդներից երկար և դժվար գործընթացի միջոցով՝ ստեղծելով հարուստ և խոր կապույտ։ Այն ֆրանսերենում կոչվում է «bleu outremer» և «blu oltremare»՝ իտալերենում, երբ հասել է ծովի մյուս կողմը։ Այն ավելի թանկ արժեր, քան մյուս գույները, և դարձել է Եվրոպայի արքաների և արքայազների շքեղության գույնը<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ֆրանսիայի <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB_IX_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2" title="Լուի IX Սուրբ">Լուի 9-րդ</a> արքան, որը հայտնի էր Սուրբ Լուի անունով (1214–1270), Ֆրանսիայի առաջին թագավորն էր, որ պարբերաբար կապույտ էր հագնում։ Նույնը պատճենեցին մյուս ազնվականները։ Առասպելական <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A9%D5%B8%D6%82%D6%80_(%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%A1)" title="Արթուր (արքա)">Արթուր թագավորի</a> նկարներում նա պատկերվում էր կապույտ հագուստով։ Ֆրանսիայի արքաների ռազմական գերբը դարձավ լազուր կամ բաց կապույտ վահան՝ պատված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%A4%D5%AB%D5%AF%D5%A1" class="mw-redirect" title="Հերալդիկա">հերալդիկական</a> ոսկե շուշանով կամ շուշաններով։ Կապույտն անհայտությունից դառնում էր արքայական գույն<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Երբ կապույտը դարձավ արքայական գույն, այն նաև դարձավ Եվրոպայի մեծահարուստների և հզորների գույնը։ Միջնադարյան Եվրոպայում և մասամբ Իտալիայում կտորների կապույտ ներկելը սահմանափակվում էր գահով կամ իշխանությամբ։ Իտալիայում կտորների կապույտ ներկելը սեփանակաշնորհված էր կոնկրետ համքարությունամբ՝ <i>tintori di guado</i>, և խիստ կանոնով արգելվում էր որևէ այլ մեկին։ Կապույտ կրելն իրենից ենթադրում էր որոշակի տիտղոս և հարստություն<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ուլտրամարինի հետ մեկտեղ կապույտի մի քանի երանգներ ևս լայնորեն կիրառվում էին Միջնադարում և վաղ Վերածննդի շրջանում։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Ազուրիտ">Ազուրիտը</a> պղնձի կարբոնատի ձև է, հաճախ կիրառվել է որպես ուլտրամարինի փոխարինող։ <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հռոմեացիներ (դեռ գրված չէ)">Հռոմեացիները</a> այն կիրառում էին «lapis armenius» կամ Հայաստանի քար անունով։ Բրիտանացիներն այն կոչում էին Ամայնի ազուր կամ գերմանական ազուր։ Իրենք գերմանացիները կոչում էին այն բերգբլաու կամ լեռնային քար։ Այն մշակվում էր Ֆրանսիայում, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Հունգարիա">Հունգարիայում</a>, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա">Իսպանիայում</a> և <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիայում</a>, ուներ դժգույն կապույտ գույն՝ կանաչ երանգով, որը իդեալական էր երկինք նկարելու համար։ Այն գերմանացի նկարիչ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%BF_%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D6%80" title="Ալբրեխտ Դյուրեր">Ալբրեխտ Դյուրերի</a> սիրելի գույնն էր հետին ֆոնի համար<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Միջնադարում կապույտի մյուս հաճախ կիրառվող երանգը կոչվում էին <i>tournesol</i> կամ <i>folium</i>։ Այն պատրաստվում էր լակմուսային բույսից (<a href="/wiki/Chrozophora_tinctoria" class="mw-redirect" title="Chrozophora tinctoria">Chrozophora tinctoria</a>), որը աճում էր Ֆրանսիայի հարավում։ Դրանից ստացվում էր հիանալի թափանցիկ կապույտ, որն արժևորվում էր միջնադարյան մանրանկարներում<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կապույտի մյուս տարածված երանգը կապտապակին էր, որը պատրաստվում էր կապույտ կոբալտե ապակու մանրացումից։ Դրանից ստացվում էր խոր մանուշակագույն երանգով կապույտ, որը մոտ էր ուլտրամարինին, փայլում էր որմնանկարներում, բայց կորցնում էիր իր փայլի մի մասը յուղանկարներում։ Այն հատկապես տարածված էր 17-րդ դարում, երբ ուլտրամարինը դժվար էր ճարվում։ Այն ժամանակ առ ժամանակ կիրառել են <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%B6" title="Տիցիան">Տիցիանը</a>, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%BF%D5%BF%D5%B8" title="Տինտորետտո">Տինտորետտոն</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B8%D5%AC%D5%B8_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%A6%D5%A5" title="Պաոլո Վերոնեզե">Պաոլո Վերոնեզեն</a>, <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC_%D4%B3%D6%80%D5%A5%D5%AF%D5%B8" title="Էլ Գրեկո">Էլ Գրեկոն</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%BD_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B4%D5%A5%D5%B5%D6%84" title="Անտոնիս վան Դեյք">Անտոնիս վան Դեյքը</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_%D5%8A%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AC_%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%BD" title="Պիտեր Պաուլ Ռուբենս">Պիտեր Պաուլ Ռուբենսը</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%B4%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%8C%D5%A5%D5%B5%D5%B6" title="Ռեմբրանդ վան Ռեյն">Ռեմբրանդ վան Ռեյնը</a><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 116.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 114.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg" class="mw-file-description" title="Սուրբ Դենի բազիլիկայի ներկված լուսամուտները (1141–1144)"><img alt="Սուրբ Դենի բազիլիկայի ներկված լուսամուտները (1141–1144)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg/172px-Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg" decoding="async" width="115" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg/258px-Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg/343px-Basilique_Saint-Denis_chapelle_de_la_Vierge.jpg 2x" data-file-width="2458" data-file-height="3220" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Սուրբ Դենի բազիլիկայի ներկված լուսամուտները (1141–1144)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 62px"> <div class="thumb" style="width: 60px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG" class="mw-file-description" title="Շարտրի տաճարի լուսամուտները (1180–1225)"><img alt="Շարտրի տաճարի լուսամուտները (1180–1225)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG/90px-Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG" decoding="async" width="60" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG/136px-Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG/181px-Chartres_-_cath%C3%A9drale_-_ND_de_la_belle_verri%C3%A8re.JPG 2x" data-file-width="1378" data-file-height="3416" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Շարտրի տաճարի լուսամուտները (1180–1225)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 163.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 161.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg" class="mw-file-description" title="Սենտ Շապել եկեղեցու լուսամուտի պատկեր (1250)"><img alt="Սենտ Շապել եկեղեցու լուսամուտի պատկեր (1250)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg/242px-Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg" decoding="async" width="162" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg/363px-Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg/483px-Baptism_Sainte-Chapelle_MNMA_Cl23717.jpg 2x" data-file-width="1450" data-file-height="1350" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Սենտ Շապել եկեղեցու լուսամուտի պատկեր (1250)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 306.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 304.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Duccio_maesta1021.jpg" class="mw-file-description" title="Դուչչոյի «The Maesta» նկարում (1308) կույս Մարիամը պատկերված է ուլտրամարին հագուստով"><img alt="Դուչչոյի «The Maesta» նկարում (1308) կույս Մարիամը պատկերված է ուլտրամարին հագուստով" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Duccio_maesta1021.jpg/457px-Duccio_maesta1021.jpg" decoding="async" width="305" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Duccio_maesta1021.jpg/686px-Duccio_maesta1021.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Duccio_maesta1021.jpg/914px-Duccio_maesta1021.jpg 2x" data-file-width="2029" data-file-height="1000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B4%D5%B8%D6%82%D5%B9%D5%B9%D5%B8" title="Դուչչո">Դուչչոյի</a> «The Maesta» նկարում (1308) կույս Մարիամը պատկերված է ուլտրամարին հագուստով</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 100px"> <div class="thumb" style="width: 98px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Arms_of_the_Kingdom_of_France_(Ancien).svg" class="mw-file-description" title="12-րդ դարում կապույտը դարձել է Ֆրանսիայի արքաների ռազմական գերբի գույն"><img alt="12-րդ դարում կապույտը դարձել է Ֆրանսիայի արքաների ռազմական գերբի գույն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg/147px-Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg.png" decoding="async" width="98" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg/220px-Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg/294px-Arms_of_the_Kingdom_of_France_%28Ancien%29.svg.png 2x" data-file-width="331" data-file-height="507" /></a></span></div> <div class="gallerytext">12-րդ դարում կապույտը դարձել է Ֆրանսիայի արքաների ռազմական գերբի գույն</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 194px"> <div class="thumb" style="width: 192px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Wilton_diptych.jpg" class="mw-file-description" title="Ռիչարդ II արքայի դիպտիխում օգտագործվել է ուլտրամարին (մոտ 1400)"><img alt="Ռիչարդ II արքայի դիպտիխում օգտագործվել է ուլտրամարին (մոտ 1400)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Wilton_diptych.jpg/288px-Wilton_diptych.jpg" decoding="async" width="192" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Wilton_diptych.jpg/433px-Wilton_diptych.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Wilton_diptych.jpg/577px-Wilton_diptych.jpg 2x" data-file-width="2992" data-file-height="2336" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8C%D5%AB%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A4_II" title="Ռիչարդ II">Ռիչարդ II</a> արքայի դիպտիխում օգտագործվել է ուլտրամարին (մոտ 1400)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 135.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 133.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg" class="mw-file-description" title="Ֆրանսիայի Լուի VIII արքայի 1223 թվականի թագադրման ժամանակ երևում էր, որ կապույտը արքայական գույն է դարձել (նկարվել է 1450 թվականին)"><img alt="Ֆրանսիայի Լուի VIII արքայի 1223 թվականի թագադրման ժամանակ երևում էր, որ կապույտը արքայական գույն է դարձել (նկարվել է 1450 թվականին)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/200px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg" decoding="async" width="134" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/300px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg/399px-Coronation_of_Louis_VIII_and_Blanche_of_Castille_1223.jpg 2x" data-file-width="1656" data-file-height="1867" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ֆրանսիայի Լուի VIII արքայի 1223 թվականի թագադրման ժամանակ երևում էր, որ կապույտը արքայական գույն է դարձել (նկարվել է 1450 թվականին)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Եվրոպական_Վերածնունդ"><span id=".D4.B5.D5.BE.D6.80.D5.B8.D5.BA.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.8E.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.AE.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A4"></span>Եվրոպական Վերածնունդ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Եվրոպական Վերածնունդ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Եվրոպական Վերածնունդ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4" title="Վերածնունդ">Վերածննդի</a> շրջանում <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%B6%D5%A4%D5%AB_%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վերածննդի կերպարվեստ">գեղանկարչության</a> հեղափոխություն եղավ. նկարիչներն սկսեցին նկարել աշխարհը այնպես, ինչպես կար, հեռանկարով, թանձրությամբ, ստվերներով և մի աղբյուրից լույսով։ Արվեստագետները վերամշակում էին կապույտի կիրառումը նոր կանոններին։ Միջնադարյան նկարներում կապույտը կիրառվում էր, որպեսզի դիտողի ուշադրությունը բևեռվի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B4_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Մարիամ Աստվածածին">կույս Մարիամին</a> և նույնացվի նրա հետ։ Վերածննդի նկարներում նկարիչները փորձում էին ներդաշնակություն ստեղծել կապույտի և կարմիրի միջև՝ բացացնելով կապույտը սպիտակ գույնով և ավելացնելով ստվերներ ու ցոլքեր։ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC_%D5%8D%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%AB" title="Ռաֆայել Սանտի">Ռաֆայելը</a> այս տեխնիկայի վարպետն էր, զգուշորեն հավասարակշռում էր կարմիրները և կապույտները այնպես, որ ոչ մի գույնը գերակշռող չլինի<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ուլտրամարինը ամենաշքեղ կապույտն էր Վերածննդի շրջանում, և հովանավորները երբեմն պահանջում էին, որ այն օգտագործվեր իրենց պատվիրած նկարներում։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%A1_%D5%A4%D5%A5%D5%AC_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B8" title="Անդրեա դել Սարտո">Անդրեա դել Սարտոյի</a> «Հարպիաների Մադոննա» (<a href="/wiki/1514" title="1514">1514</a>) նկարի պայմանագրում պահանջվում էր, որ Մարիամի հագուստը լինի ուլտրամարին, որը կարժենար «ունցիան նվազագույնը 5 լավ ֆլորին»<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Լավ ուլտրամարինը ավելի թանկ էր, քան ոսկին։ 1508 թվականին գերմանացի նկարիչ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%BF_%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D6%80" title="Ալբրեխտ Դյուրեր">Ալբրեխտ Դյուրերը</a> նամակում հաղորդում էր, որ երեսուն գրամ ուլտրամարինին վճարել է տասներկու դուկատ, որը հավասարազոր էր ոսկու քառասունմեկ գրամին<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հաճախ նկարիչները կամ պատվիրատուները խնայում էին փողը՝ կիրառելով ավելի էժան կապույտ, ինչպես կապտապակին կամ ինդիգոյով պատրաստված ներկանյութը, սակայն դա երբեմն խնդիրներ էր առաջացնում։ Ազուրիտից պատրաստված ներկանյութը ավելի էժան էր, բայց ժամանակի ընթացքում մգանում էր և կանաչ դառնում։ Օրինակ՝ Ռաֆայելի «Մադոննան գահ է բարձրանում սրբերի հետ» նկարում, որը պահվում է <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84" title="Նյու Յորք">Նյու Յորքի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D5%B6_%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84)" title="Մետրոպոլիտեն թանգարան (Նյու Յորք)">Մետրոպոլիտեն թանգարանում</a>, Մարիամի ազուրիտ կապույտ թիկնոցը փոփոխվել է՝ դառնալով կանաչավուն սև<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Յուղանկարչության ներմուծումը փոխեց գույների արտաքին տեսքը և դրանց կիրառումը։ Օրինակ ուլտրամարին ներկը ավելի մուգ էր յուղանկարչության մեջ կիրառելիս, քան <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%B4%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%A1" title="Տեմպերա">տեմպերա</a> նկարչության մեջ, որմնանկարներում։ Իրենց գույները հավասարակշռելու համար Վերածննդի նկարիչները, ինչպես ասենք Ռաֆայելը, ավելացնում էին սպիտակ, որպեսզի բացացնեն ուլտրամարինը։ Կույս Մարիամի մուգ կապույտ թիկնոցը դարձավ փայլուն երկնագույն<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%B6" title="Տիցիան">Տիցիանը</a> ստեղծեց իր հարուստ կապույտ գույները՝ կիրառելով տարբեր կապույտ ու մանուշակագույն ներկերի բազում բարակ փայլեր, որոնք կլանում էին լույսը և ստեղծում համապարփակ ու պայծառ գույն, ինչպես գունավոր ապակին։ Նա նաև կիրառում էր ուլտրամարինի խոշոր կամ մանր մանրացված շերտեր, որոնք կապույտին հաղորդում էին նուրբ անցումներ<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 150.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 148.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg" class="mw-file-description" title="Ջոտտո դի Բոնդոնեն իտալական Վերածննդի առաջին նկարիչներից էր, որ օգտագործել է ուլտրամարինը։"><img alt="Ջոտտո դի Բոնդոնեն իտալական Վերածննդի առաջին նկարիչներից էր, որ օգտագործել է ուլտրամարինը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg/223px-Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg" decoding="async" width="149" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg/335px-Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg/446px-Giotto_-_Scrovegni_-_-18-_-_Adoration_of_the_Magi.jpg 2x" data-file-width="711" data-file-height="718" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D5%BF%D5%BF%D5%B8_%D5%A4%D5%AB_%D4%B2%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D5%B6%D5%A5" title="Ջոտտո դի Բոնդոնե">Ջոտտո դի Բոնդոնեն</a> իտալական Վերածննդի առաջին նկարիչներից էր, որ օգտագործել է ուլտրամարինը։ </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 106px"> <div class="thumb" style="width: 104px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Angelico,_madonna_col_bambino,_pinacoteca_sabauda.jpg" class="mw-file-description" title="14-15-րդ դարերի ընթացքում Սուրբ Մարիամի թիկնոցը պատկերվել է ուլտրամարինով։ Սա Անջելիկոյի «Հնազանդության կույս» նկարն է (մոտ 1430)։"><img alt="14-15-րդ դարերի ընթացքում Սուրբ Մարիամի թիկնոցը պատկերվել է ուլտրամարինով։ Սա Անջելիկոյի «Հնազանդության կույս» նկարն է (մոտ 1430)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg/156px-Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg" decoding="async" width="104" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg/235px-Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg/312px-Angelico%2C_madonna_col_bambino%2C_pinacoteca_sabauda.jpg 2x" data-file-width="3280" data-file-height="4722" /></a></span></div> <div class="gallerytext">14-15-րդ դարերի ընթացքում Սուրբ Մարիամի թիկնոցը պատկերվել է ուլտրամարինով։ Սա <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BB%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8" class="mw-redirect" title="Անջելիկո">Անջելիկոյի</a> «Հնազանդության կույս» նկարն է (մոտ 1430)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 118.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 116.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Raffael_030.jpg" class="mw-file-description" title="«Մադոննան մարգագետնում» (1506) նկարում Ռաֆայելն Մարիամի թիկնոցը նկարելիս ուլտրամարինի հետ խառնել է սպիտակ, որպեսզի կարգավորի կարմիրը և կապույտը ու ստեղծի ներդաշնակություն"><img alt="«Մադոննան մարգագետնում» (1506) նկարում Ռաֆայելն Մարիամի թիկնոցը նկարելիս ուլտրամարինի հետ խառնել է սպիտակ, որպեսզի կարգավորի կարմիրը և կապույտը ու ստեղծի ներդաշնակություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Raffael_030.jpg/175px-Raffael_030.jpg" decoding="async" width="117" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Raffael_030.jpg/263px-Raffael_030.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Raffael_030.jpg/350px-Raffael_030.jpg 2x" data-file-width="776" data-file-height="998" /></a></span></div> <div class="gallerytext">«Մադոննան մարգագետնում» (1506) նկարում Ռաֆայելն Մարիամի թիկնոցը նկարելիս ուլտրամարինի հետ խառնել է սպիտակ, որպեսզի կարգավորի կարմիրը և կապույտը ու ստեղծի ներդաշնակություն</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168px"> <div class="thumb" style="width: 166px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg" class="mw-file-description" title="Տիցիանը օգտագործել է ուլտրամարին երկինք և թիկնոցներ, որպեսզի խորություն ու փայլ հաղորդի «Բաքոս և Արիադնե» նկարին (1520–1523)"><img alt="Տիցիանը օգտագործել է ուլտրամարին երկինք և թիկնոցներ, որպեսզի խորություն ու փայլ հաղորդի «Բաքոս և Արիադնե» նկարին (1520–1523)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg/249px-Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg" decoding="async" width="166" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg/374px-Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg/497px-Titian_Bacchus_and_Ariadne.jpg 2x" data-file-width="4670" data-file-height="4226" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%B6" title="Տիցիան">Տիցիանը</a> օգտագործել է ուլտրամարին երկինք և թիկնոցներ, որպեսզի խորություն ու փայլ հաղորդի «Բաքոս և Արիադնե» նկարին (1520–1523)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 118px"> <div class="thumb" style="width: 116px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg" class="mw-file-description" title="Ռաֆայելի «Մադոննան գահ է բարձրանում սրբերի հետ» նկարը գտնվում է Մետրոպոլիտեն թանգարանում։"><img alt="Ռաֆայելի «Մադոննան գահ է բարձրանում սրբերի հետ» նկարը գտնվում է Մետրոպոլիտեն թանգարանում։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg/174px-Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg" decoding="async" width="116" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg/261px-Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg/348px-Madonna_and_Child_Enthroned_with_Saints.jpg 2x" data-file-width="2880" data-file-height="3722" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ռաֆայելի «Մադոննան գահ է բարձրանում սրբերի հետ» նկարը գտնվում է Մետրոպոլիտեն թանգարանում։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136px"> <div class="thumb" style="width: 134px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_(2).jpg" class="mw-file-description" title="Անդրեա դելա Ռոբիայի «Կույսը երկրպագում է մանուկ Քրիստոսին» փայլուն տերակոտան (1483)"><img alt="Անդրեա դելա Ռոբիայի «Կույսը երկրպագում է մանուկ Քրիստոսին» փայլուն տերակոտան (1483)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg/201px-Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg" decoding="async" width="134" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg/302px-Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg/402px-Andrea_della_Robbia_-_Virgin_Adoring_the_Christ_Child_-_Walters_27212_%282%29.jpg 2x" data-file-width="1610" data-file-height="1800" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%A1_%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%A1_%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Անդրեա դելա Ռոբիա (դեռ գրված չէ)">Անդրեա դելա Ռոբիայի</a> «Կույսը երկրպագում է մանուկ Քրիստոսին» փայլուն տերակոտան (1483)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 98.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 96.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg" class="mw-file-description" title="«Très Riches Heures du Duc de Berry» 15-րդ դարի ամենահայտնի պատկերազարդ մանրանկարն էր։ Կապույտը չափազանց թանկարժեք ուլտրամարինն է։"><img alt="«Très Riches Heures du Duc de Berry» 15-րդ դարի ամենահայտնի պատկերազարդ մանրանկարն էր։ Կապույտը չափազանց թանկարժեք ուլտրամարինն է։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg/145px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg" decoding="async" width="97" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg/218px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg/291px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_Janvier.jpg 2x" data-file-width="1333" data-file-height="2062" /></a></span></div> <div class="gallerytext">«Très Riches Heures du Duc de Berry» 15-րդ դարի ամենահայտնի պատկերազարդ մանրանկարն էր։ Կապույտը չափազանց թանկարժեք ուլտրամարինն է։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կապույտ_ու_սպիտակ_ճենապակի"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF_.D5.B8.D6.82_.D5.BD.D5.BA.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.AF_.D5.B3.D5.A5.D5.B6.D5.A1.D5.BA.D5.A1.D5.AF.D5.AB"></span>Կապույտ ու սպիտակ ճենապակի</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Կապույտ ու սպիտակ ճենապակի" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Կապույտ ու սպիտակ ճենապակի"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մոտավորապես 9-րդ դարում չինացի արհեստավորները հրաժարվեցին Հան կապույտ գույնից, որը կիրառում էին դարեր շարունակ, և սկսեցին կիրառել <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%AF%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ կոբալտ (դեռ գրված չէ)">կապույտ կոբալտը</a>՝ պատրաստված ալյումինօքսիդի կոբալտ կապտապակուց, որպեսզի պատրաստեն <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%B8%D6%82_%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%B3%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ ու սպիտակ ճենապակի (դեռ գրված չէ)">կապույտ ու սպիտակ նուրբ ճենապակի</a>։ Ափսեները և սկահակները ձևավորվում, չորացվում էին, ներկը քսվում էր վրձինով, պատվում մաքուր փայլով, ապա չորացվում բարձր ջերմաստիճանի տակ։ 14-րդ դարի սկզբին ճենապակու այս տեսակը մեծ քանակությամբ արտահանվում էր Եվրոպա, որտեղ այն ոգեշնչում է արվեստի մի ամբողջ ոճ՝ Չինուազրի։ Եվրոպական արքունիքներում երկար տարիներ փորձում էին ընդօրինակել չինական կապույտ և սպիտակ ճենապակին, սակայն դա հաջողվեց միայն 18-րդ դարում, երբ միսիոներները բերեցին գաղտնիքը Չինաստանից։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 163.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 161.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg" class="mw-file-description" title="Մոտ 1335 թվականի չինական կապույտ ու սպիտակ ճենապակի՝ պատրաստված Ջինգեժենում, որը չինական ճենապակու կենտրոնն էր։"><img alt="Մոտ 1335 թվականի չինական կապույտ ու սպիտակ ճենապակի՝ պատրաստված Ջինգեժենում, որը չինական ճենապակու կենտրոնն էր։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg/242px-Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg" decoding="async" width="162" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg/363px-Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg/484px-Early_blue_and_white_ware_circa_1335_Jingdezhen.jpg 2x" data-file-width="2206" data-file-height="2735" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Մոտ 1335 թվականի չինական կապույտ ու սպիտակ ճենապակի՝ պատրաստված Ջինգեժենում, որը չինական ճենապակու կենտրոնն էր։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 120.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 118.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg" class="mw-file-description" title="Չինական ճենապակու նմանությամբ 17-րդ դարի վերջին Ֆրանսիայում պատրաստված սկահակ"><img alt="Չինական ճենապակու նմանությամբ 17-րդ դարի վերջին Ֆրանսիայում պատրաստված սկահակ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg/178px-Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg" decoding="async" width="119" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg/267px-Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg/356px-Rouen_porcelain_vase_end_of_the_17th_century.jpg 2x" data-file-width="1440" data-file-height="2426" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Չինական ճենապակու նմանությամբ 17-րդ դարի վերջին Ֆրանսիայում պատրաստված սկահակ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 172px"> <div class="thumb" style="width: 170px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Delftware_pushkin_museum01.jpg" class="mw-file-description" title="18-րդ դարի կապույտ ու սպիտակ ճենապակի Նիդերլանդների Դելֆտ քաղաքից"><img alt="18-րդ դարի կապույտ ու սպիտակ ճենապակի Նիդերլանդների Դելֆտ քաղաքից" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Delftware_pushkin_museum01.jpg/255px-Delftware_pushkin_museum01.jpg" decoding="async" width="170" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Delftware_pushkin_museum01.jpg/382px-Delftware_pushkin_museum01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Delftware_pushkin_museum01.jpg/509px-Delftware_pushkin_museum01.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="1357" /></a></span></div> <div class="gallerytext">18-րդ դարի կապույտ ու սպիտակ ճենապակի <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նիդերլանդներ">Նիդերլանդների</a> <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A5%D5%AC%D6%86%D5%BF" title="Դելֆտ">Դելֆտ</a> քաղաքից</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 268.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 266.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:LFZ_chinaware_3.jpg" class="mw-file-description" title="Ռուսական ճենապակի կապույտ կոբալտ պիգմենտով"><img alt="Ռուսական ճենապակի կապույտ կոբալտ պիգմենտով" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/LFZ_chinaware_3.jpg/400px-LFZ_chinaware_3.jpg" decoding="async" width="267" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/LFZ_chinaware_3.jpg/600px-LFZ_chinaware_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/33/LFZ_chinaware_3.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ռուսական ճենապակի կապույտ կոբալտ պիգմենտով</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կապույտների_պայքար"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.BA.D5.A1.D5.B5.D6.84.D5.A1.D6.80"></span>Կապույտների պայքար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Կապույտների պայքար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Կապույտների պայքար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Meisje_met_de_parel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Meisje_met_de_parel.jpg/220px-Meisje_met_de_parel.jpg" decoding="async" width="220" height="258" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Meisje_met_de_parel.jpg/330px-Meisje_met_de_parel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Meisje_met_de_parel.jpg/440px-Meisje_met_de_parel.jpg 2x" data-file-width="4095" data-file-height="4794" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%85%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A5%D5%A5%D6%80" title="Յան Վերմեեր">Յան Վերմեերը</a> օգտագործել է բնական ուլտրամարին իր նկարներում, ինչպես <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A5_%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%BB%D6%85%D5%B2%D5%B8%D5%BE_%D5%A1%D5%B2%D5%BB%D5%AB%D5%AF%D5%A8" title="Մարգարտե ականջօղով աղջիկը">«Մարգարտե ականջօղով աղջիկը»</a><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Քանի որ կապույտը թանկ էր և հեղինակավոր եվրոպական նկարչության մեջ, այն դարձավ Վերածննդի շրջանի հագուստների հիմնական գույնը։ 12-13-րդ դարերի նորաձևության մեջ կապույտի տարածումը առիթ դարձավ, որ կապույտ ներկանյութեր սկսեցին պատրաստվել մի շարք քաղաքներում, որոնցից հիշատակելի են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%B5%D5%A5%D5%B6" title="Ամյեն">Ամյենը</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Թուլուզ">Թուլուզը</a> և <a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D6%86%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BF" title="Էրֆուրտ">Էրֆուրտը</a>։ Այնտեղ կապույտ ներկն ստանում էին ներկատու լրջունից, որը Եվրոպայում տարածված բույս է, և կապույտի ստացման համար կիրառել էին դեռևս կելտական և գերմանական ցեղերը։ Կապույտը դարձավ ոչ միայն ազնվականների, այլև ծառաների և արհեստավորների գույնը։ <a href="/wiki/1570" title="1570">1570</a> թվականին <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%AB%D5%B8%D5%BD_V&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պիոս V (դեռ գրված չէ)">Պիոս 5-րդ</a> պապը կազմեց գույների ցուցակ, որոնք կարելի էր օգտագործել եկեղեցական հագուստների և խորանի ձևավորման մեջ։ Նա այդտեղ չներառեց կապույտը, քանի որ այն համարում էր չափազանց տարածված<sup id="cite_ref-autogenerated3_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated3-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ներկատու լրջունից կապույտի ստացման գործընթացը երկար և վտանգավոր էր, այն ներառում էր իր մեջ բույսի տերևների թրջումը մարդու մեզով երեք օրից մինչև մի շաբաթ։ Իդեալական տարբերակը շատ ալկոհոլ օգտագործած տղամարդու մեզն էր, ինչն ըստ նրանց ավելի էր լավացնում գույնը։ Կտորը թրջում էին ստացված խառնուրդի մեջ, ապա արևի տակ էին հանում, որտեղ չորանալով ստանում էր կապույտ գույն<sup id="cite_ref-autogenerated3_45-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated3-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Լրջաբույսի արտադրությանը 15-րդ դարում սպառնում էր Հնդկաստանից բերվող նմանատիպ ներկը (ինդիգո), որը պատրաստվում էր Ասիայում տարածված թփերից։ Ասիայում ինդիգո ներկն ավելի հեշտ էր ձեռք բերվում։ 1498 թվականին Վասկո դա Գաման հայտնաբերեց Հնդկաստանից Եվրոպա տանող ջրային ճանապարհը։ Հնդկաստանում ինդիգոյի տերևները թրջում էին ջրով, թթվեցնում, ճմլում էին մինչև պնդանա, աղյուսիկներ էին չորացնում, տեղափոխում Լոնդոնի, Մարսելի, Ջենովայի և Բրյուգգեի նավահանգիստներ։ Ավելի ուշ՝ 17-րդ դարում, բրիտանացիները, իսպանացիները և հոլանդացիները ինդիգոյի պլանտացիաներ հիմնեցին Ճամայկայում, Հարավային Կարոլինայում, Վիրջինյան կղզիներում և Հարավային Ամերիկայում, ու սկսեցին ներկրել ամերիկյան ինդիգոն Եվրոպա։ </p><p>Լրջաբույսի ծաղկուն արտադրություն ունեցող երկրները փորձեցին արգելել ինդիգոյի կիրառումը։ Գերմանական կառավարությունը օրենքի ուժից զրկեց ինդիգոյի օգտագործումը 1577 թվականին՝ անվանելով այն «չարորակ, նենգ և քայքայիչ նյութ, սատանայի ներկ»<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ֆրանսիայում <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%B6%D6%80%D5%AB_IV_(%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1)" title="Հենրի IV (Ֆրանսիա)">Հենրի 4-րդը</a> 1609 թվականին մահվան սպառնալիքով արգելեց «կեղծ ու մահացու հնդկական թմրանյութը»<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն արգելված էր Անգլիայում մինչև 1611 թվականը, երբ բրիտանացի առևտրականները հիմնեցին ինդիգոյի իրենց սեփական արտադրությունը և սկսեցին ներկրել Եվրոպա<sup id="cite_ref-autogenerated4_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated4-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ինդիգոն արգելելու ջանքերն իզուր էին. ինդիգո կապույտի որակը շատ ավելի բարձր էր, իսկ գինը՝ շատ ավելի ցածր լրջաբույսից ստացած կապույտի համեմատ։ 1737 թվականի և՛ Ֆրանսիայի, և՛ Գերմանիայի կառավարությունները վերջապես թույլատրեցին ինդիգոյի օգտագործումը։ Դա խորտակեց Թուլուզի և մյուս քաղաքների ներկի արտադրությունը, սակայն ստեղծեց բարգավաճում ապրեցին առևտրային նավահանգիստները, ինչպես՝ <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%B8" title="Բորդո">Բորդոն</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%B6%D5%BF" title="Նանտ">Նանտը</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%A5%D5%AC" title="Մարսել">Մարսելը</a><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կապույտների մեկ այլ պատերազմ տեղի ունեցավ 19-րդ դարի վերջին՝ ինդիգոյի և սինթետիկ ինդիգոյի միջև, որը 1868 թվականին հայտնաբերել էր գերմանացի քիմիկոս Յոհան Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Ադոլֆ ֆոն Բայերը։ Գերմանական քիմիական BASF ֆիրման նոր ներկը շուկա հանեց 1897 թվականին՝ մրցակցության մեջ մտնելով Հնդկաստանից բրիտանական ինդիգոյի արտադրության հետ, որին պատկանում էր համաշխարհային շուկայի մեծ մասը։ 1897 թվականին Բրիտանիան համաշխարհային շուկայում վաճառեց տասը հազար տոննա բնական ինդիգո, իսկ BASF-ը վեց հարյուր տոննա սինթետիկ ինդիգո։ Բրիտանական արտադրությունը իջեցրեց գները և կրճատեց իր աշխատողների աշխատավարձերը, բայց չկարողացան մրցակցել. սինթետիկ ինդիգոն ավելի մաքուր էր, ավելի կայուն և կախված էր լավ կամ վատ բերքից։ 1911 թվականին Հնդկաստանը վաճառեց միայն 660 տոննա բնական ինդիգո, իսկ BASF-ը վաճառեց քսաներկու հազար տոննա սինթետիկ ինդիգո։ 2002 թվականին ավելի քան 38 հազար տոննա սինթտիկ ինդիգո է ծախսվել հիմնականում կապույտ ջինսերի արտադրության համար<sup id="cite_ref-Ullmann_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ullmann-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Isatis_tinctoria02.JPG" class="mw-file-description" title="Ներկատու լրջունը հնագույն ժամանակներից Եվորապայում կապույտ ներկանյութ ստանալու հիմնական աղբյուրն էր, մինչև Ասիայից և Աֆրիկայից բերվեց ինդիգոն։"><img alt="Ներկատու լրջունը հնագույն ժամանակներից Եվորապայում կապույտ ներկանյութ ստանալու հիմնական աղբյուրն էր, մինչև Ասիայից և Աֆրիկայից բերվեց ինդիգոն։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Isatis_tinctoria02.JPG/300px-Isatis_tinctoria02.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Isatis_tinctoria02.JPG/451px-Isatis_tinctoria02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Isatis_tinctoria02.JPG/600px-Isatis_tinctoria02.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82_%D5%AC%D6%80%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ներկատու լրջուն (դեռ գրված չէ)">Ներկատու լրջունը</a> հնագույն ժամանակներից Եվորապայում կապույտ ներկանյութ ստանալու հիմնական աղբյուրն էր, մինչև Ասիայից և Աֆրիկայից բերվեց ինդիգոն։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 125.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 123.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Schreber_woad_mill_1752.JPG" class="mw-file-description" title="Լրջաներկի աղաց Թյուրինգիայում, Գերմանիա, 1752 թվական։"><img alt="Լրջաներկի աղաց Թյուրինգիայում, Գերմանիա, 1752 թվական։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Schreber_woad_mill_1752.JPG/185px-Schreber_woad_mill_1752.JPG" decoding="async" width="124" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Schreber_woad_mill_1752.JPG/277px-Schreber_woad_mill_1752.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Schreber_woad_mill_1752.JPG/369px-Schreber_woad_mill_1752.JPG 2x" data-file-width="638" data-file-height="777" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Լրջաներկի աղաց <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Թյուրինգիա">Թյուրինգիայում</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիա</a>, 1752 թվական։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 156px"> <div class="thumb" style="width: 154px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg" class="mw-file-description" title="Հոլանդական գոբելեն 1495-1505 թվականներից։ Կապույտը ստացվել է լրջունից։"><img alt="Հոլանդական գոբելեն 1495-1505 թվականներից։ Կապույտը ստացվել է լրջունից։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg/231px-The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg" decoding="async" width="154" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg/347px-The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg/462px-The_Hunt_of_the_Unicorn_Tapestry_1.jpg 2x" data-file-width="3755" data-file-height="3658" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հոլանդական գոբելեն 1495-1505 թվականներից։ Կապույտը ստացվել է լրջունից։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Indigofera_tinctoria1.jpg" class="mw-file-description" title="Indigofera tinctoria՝ արևադարձային թուփ, ինդիգո ներկի հիմնական աղբյուրը։ Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը նույնն է լրջաներկի հետ, բայց գույնն ավելի ուժեղ է։"><img alt="Indigofera tinctoria՝ արևադարձային թուփ, ինդիգո ներկի հիմնական աղբյուրը։ Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը նույնն է լրջաներկի հետ, բայց գույնն ավելի ուժեղ է։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Indigofera_tinctoria1.jpg/300px-Indigofera_tinctoria1.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Indigofera_tinctoria1.jpg/451px-Indigofera_tinctoria1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Indigofera_tinctoria1.jpg/600px-Indigofera_tinctoria1.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Indigofera tinctoria</i>՝ արևադարձային թուփ, ինդիգո ներկի հիմնական աղբյուրը։ Ինդիգո ներկի քիմիական կառուցվածքը նույնն է լրջաներկի հետ, բայց գույնն ավելի ուժեղ է։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 334px"> <div class="thumb" style="width: 332px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg" class="mw-file-description" title="Ինդիգոյի կտորներ"><img alt="Ինդիգոյի կտորներ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg/498px-Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg" decoding="async" width="332" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg/748px-Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg/996px-Indigo-Historische_Farbstoffsammlung.jpg 2x" data-file-width="3329" data-file-height="1505" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ինդիգոյի կտորներ</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կապույտ_համազգեստ"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A5.D5.BD.D5.BF"></span>Կապույտ համազգեստ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Կապույտ համազգեստ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Կապույտ համազգեստ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg/220px-5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg/330px-5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg/440px-5.29.10NYPDByLuigiNovi6.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Նյու Յորքի ոստիկանները Թայմզ հրապարակում (2010)</figcaption></figure> <p>17-րդ դարում <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Բրանդենբուրգ">Բրանդենբուրգից</a> կուրֆյուրստ (կայսր ընտրող իշխան հին Գերմանիայում) <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ Ուիլյամ (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ Ուիլյամը</a> առաջին կառավարիչներից էր, որ իր զորքին տվեց կապույտ համազգեստ։ Պատճառները տնտեսական էին. գերմանական իշխանությունը փորձում էր փրկել ներկատու լրջունի իր արտադրությունը ներկրվող ինդիգոյի հետ պայքարում։ Երբ Բրանդենբուրգը դարձավ <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Պրուսիա">Պրուսիայի</a> թագավորություն 1701 թվականին, համազգեստի գույնը ընդունվեց պրուսական զորքերում։ Բազում գերմանացի զինվորներ կրում էին մուգ կապույտ համազգեստ մինչև <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Առաջին համաշխարհային պատերազմ">Առաջին համաշխարհային պատերազմը</a>՝ բացառությամբ բավարացիների, որոնք կրում էին բաց կապույտ հագուստ<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մասամբ ինդիգո ներկի առկայության շնորհիվ 18-րդ դարում լայնորեն կիրառվում էր կապույտ զինվորական համազգեստ։ Մինչև 1748 թվականը բրիտանական ռազմածովային սպաները պարզապես կրում էին բարձրակարգ քաղաքացիական հագուստ։ 1748 թվականին նկարազարդված վերարկուն պաշտոնապես ընդունվեց բրիտանական ռազմածովային համազգեստ, ինչը հետագայում կոչվեց ծովային կապույտ, այժմ հայտնի է որպես մուգ կապույտ<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Երբ Միացյալ Նահանգների մայրցամաքային նավատորմը ստեղծվեց 1775 թվականին, այն մեծապես կրկնօրինակեց բրիտանական համազգեստը և գույները։ </p><p>18-րդ դարի վերջին կապույտ համազգեստը դարձավ ազատության և հեղափոխության խորհրդանիշ։ 1774 թվականի հոկտեմբերին, մինչև Միացյալ Նահանգների անկախության հայտարարումը, <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%B8%D6%80%D5%BB_%D5%84%D5%A5%D5%B5%D5%BD%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ջորջ Մեյսոն (դեռ գրված չէ)">Ջորջ Մեյսոնը</a> և <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%80%D5%BB_%D5%8E%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Ջորջ Վաշինգտոն">Ջորջ Վաշինգտոնի</a> Վիրջինիայի հարյուր հարևաններ կազմակերպեցին կամավոր ստորաբաժանում և ընտրեցին Վաշինգտոնին որպես պատվավոր ղեկավար։ Որպես համազգեստ նրանք ընտրեցին կապույտը և դեղնաշագանակագույնը՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A3%D5%A5%D6%80" title="Վիգեր">Վիգերի</a> կուսակցության գույները, որն Անգլիային ընդդիմադիր էր և որն աջակցում էր Ջորջ Վաշինգտոնին<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Երբ մայրցամաքային զորքը ստեղծվեց 1775 թվականին Ամերիկյան հեղափոխության սկզբում, առաջին Մայրցամաքային համագումարը հռչակեց, որ պաշտոնական համազգեստի գույնը շագանակագույնն է, սակայն այն տարածված չէր շատ ստորաբաժանումներում, որոնց սպաները դեռևս կրում էին կապույտ հագուստ։ 1778 թվականին Համագումարը դիմեց Ջորջ Վաշինգտոնին նախագծելու նոր համազգեստ, և 1779 թվականին Վաշինգտոնը բոլոր համազգեստների համար պաշտոնական գույներ հռչակեց կապույտը և դեղնաշագանակագույնը։ Կապույտը շարունակում էր մնալ ԱՄՆ բանակի դաշտային համազգեստի գույնը մինչև 1902 թվականը և այն դեռևս համարվում է համազգեստի գույն<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ֆրանսիայում <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանսիական գվարդիա (դեռ գրված չէ)">Ֆրանսիական գվարդիան</a>՝ ազնվական գունդը, որը պաշտպանում էր <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB_XVI" title="Լուի XVI">Լուի 16-րդին</a>, կրում էր կարմիր դրվագանախշով մուգ կապույտ համազգեստ։ 1789 թվականին զինվորները հետզհետե փոխեցին իրենց նվիրվածությունը թագավորից դեպի ժողովուրդ, և դա էական դեր խաղաց <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%AC" title="Բաստիլ">Բաստիլի</a> խռովության համար։ Բաստիլի անկումից հետո նոր զինված ուժը՝ Ազգային գվարդիան, ղեկավարում էր <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%A6_%D5%A4%D5%A8_%D4%BC%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%BF" title="Մարքիզ դը Լաֆայետ">մարքիզ դը Լաֆայետը</a>, որը ծառայել էր Ջորջ Վաշինգտոնի հետ Ամերիկայում։ Լաֆայետը Ազգային գվարդիան հագցրեց մուգ կապույտ համազգեստով, որը նման էր Մայրցամաքային բանակինին։ Կապույտը դարձավ հեղափոխական ուժերի գույնը՝ հակադրվելով միապետականների և ավստրիացիների սպիտակ գույնին<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Նապոլեոն Բոնապարտը հրաժարվեց Ֆրանսիական հեղափոխության շատ համոզմունքներից, բայց պահեց կապույտը որպես բանակի համազգեստի գույն, թեպետ նրա համար դժվար էր ստանալ ներկանյութը, քանի որ անգլիացիները վերահսկում էին ծովերը և արգելափակում էին ինդիգոյի տեղափոխումը Ֆրանսիա։ Նապոլեոնը ստիպված էր համազգեստները ներկել տալ լրջաբույով, որն ավելի ցածրորակ կապույտ էր<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ֆրանսիական բանակը կրում էր մուգ կապույտ համազգեստ կարմիր անդրավարտիքով մինչև 1915 թվականը, երբ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին պարզվեց, որ այն չափազանց նկատելի թիրախ էր կռվի դաշտում։ Համազգեստի գույնը փոխարինվեց բաց կապտամոխրագույնով, որը կոչվում է հորիզոնի կապույտ։ </p><p>Կապույտը ազատության և հեղափոխության գույնն էր 18-րդ դարում, բայց 19-րդ դարում այն դարձավ կառավարության իշխանության գույնը, ոստիկանների և այլ պետական ծառայողների համազգեստի գույնը։ Այն համարվում էր լուրջ և հեղինակավոր, ոչ սպառնական։ 1829 թվականին, երբ Ռոբերտ Փիլը ստեղծեց առաջին Մայրաքաղաքային ոստիկանական ծառայությունը, որպես համազգեստային բաճկոնի գույն ընտրեց մուգ, գրեթե սև կապույտը, որպեսզի ոստիկանները տարբերվեն զինվորներից, որոնք մինչ այդ վերահսկում էին փողոցները։ Լոնդոնյան «բոբբիների» արծաթագույն կոճակներով ավանդական կապույտ բաճկոնը պահպանվեց մինչև 1990-ականների կեսերը, երբ այն փոխարինվեց բաց կապույտ վերնաշապիկով և ՆԱՏՕ կապույտ անունով գույնի ջեմպերով կամ սվիտերով<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Նյու Յորքի ոստիկանական բաժանմունքը, որի նախատիպը Լոնդոնի մայրաքաղաքային ոստիկանությունն էր, ստեղծվել է 1844 թվականին, իսկ 1853 թվականին նրանք պաշտոնապես սկսեցին կրել մուգ կապույտ համազգեստ, որը կրում են մինչ օրս<sup id="cite_ref-okidegbe_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-okidegbe-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մուգ կապույտը ամենատարածվածն է դպրոցական համազգեստի գույներում, իսկ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%B8" title="Տորոնտո">Տորոնտոյի</a> կաթոլիկ շրջանի դպրոցական խորհուրդը ընդունել է որոշում, որ աշակերտները կրեն կապույտ կոճակներով սպիտակ շապիկներ։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 131.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 129.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Inf._Regiment_Nr.3.jpg" class="mw-file-description" title="Բրանդենբուրգից կուրֆյուրստ Ֆրեդերիկ Ուիլյամը առաջիններից էր, որ իր զորքին տվեց կապույտ համազգեստ։ Երբ Բրանդենբուրգը դարձավ Պրուսիայի թագավորություն 1701 թվականին, համազգեստի գույնը ընդունվեց պրուսական զորքերում։"><img alt="Բրանդենբուրգից կուրֆյուրստ Ֆրեդերիկ Ուիլյամը առաջիններից էր, որ իր զորքին տվեց կապույտ համազգեստ։ Երբ Բրանդենբուրգը դարձավ Պրուսիայի թագավորություն 1701 թվականին, համազգեստի գույնը ընդունվեց պրուսական զորքերում։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Inf._Regiment_Nr.3.jpg/194px-Inf._Regiment_Nr.3.jpg" decoding="async" width="130" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Inf._Regiment_Nr.3.jpg/291px-Inf._Regiment_Nr.3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Inf._Regiment_Nr.3.jpg/388px-Inf._Regiment_Nr.3.jpg 2x" data-file-width="1983" data-file-height="2760" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Բրանդենբուրգ">Բրանդենբուրգից</a> կուրֆյուրստ <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ Ուիլյամ (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ Ուիլյամը</a> առաջիններից էր, որ իր զորքին տվեց կապույտ համազգեստ։ Երբ Բրանդենբուրգը դարձավ <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Պրուսիա">Պրուսիայի</a> թագավորություն 1701 թվականին, համազգեստի գույնը ընդունվեց պրուսական զորքերում։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 159.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 157.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg" class="mw-file-description" title="Արքայական նավատորմի լեյտենանտի համազգեստ (1777)։ 1748 թվականին նկարազարդված վերարկուն պաշտոնապես ընդունվեց բրիտանական ռազմածովային համազգեստ։"><img alt="Արքայական նավատորմի լեյտենանտի համազգեստ (1777)։ 1748 թվականին նկարազարդված վերարկուն պաշտոնապես ընդունվեց բրիտանական ռազմածովային համազգեստ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg/236px-Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg" decoding="async" width="158" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg/354px-Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg/472px-Lieutenant_with_Cutter_1777.jpg 2x" data-file-width="518" data-file-height="592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Արքայական նավատորմի լեյտենանտի համազգեստ (1777)։ 1748 թվականին նկարազարդված վերարկուն պաշտոնապես ընդունվեց բրիտանական ռազմածովային համազգեստ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Washington_1779.jpg" class="mw-file-description" title="Վաշինգտոնը բոլոր համազգեստների համար պաշտոնական գույներ հռչակեց կապույտը և դեղնաշագանակագույնը"><img alt="Վաշինգտոնը բոլոր համազգեստների համար պաշտոնական գույներ հռչակեց կապույտը և դեղնաշագանակագույնը" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Washington_1779.jpg/169px-Washington_1779.jpg" decoding="async" width="113" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Washington_1779.jpg/254px-Washington_1779.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Washington_1779.jpg/339px-Washington_1779.jpg 2x" data-file-width="352" data-file-height="561" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վաշինգտոնը բոլոր համազգեստների համար պաշտոնական գույներ հռչակեց կապույտը և դեղնաշագանակագույնը</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 146.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 144.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg" class="mw-file-description" title="Մարքիզ դը Լաֆայետ Ազգային գվարդիայի համազգեստով Ֆրանսիական հեղափոխության ընթացքում (1790)։"><img alt="Մարքիզ դը Լաֆայետ Ազգային գվարդիայի համազգեստով Ֆրանսիական հեղափոխության ընթացքում (1790)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg/217px-Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg" decoding="async" width="145" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg/325px-Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg/434px-Le_serment_de_La_Fayette_a_la_fete_de_la_Federation_14_July_1790_French_School_18th_century.jpg 2x" data-file-width="3632" data-file-height="4518" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Մարքիզ դը Լաֆայետ Ազգային գվարդիայի համազգեստով Ֆրանսիական հեղափոխության ընթացքում (1790)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 243.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 241.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Police_uniform_NY_1854.jpg" class="mw-file-description" title="1853 թվականին Նյու Յորքի ոստիկանները և հրշեջները պաշտոնապես սկսեցին կրել մուգ կապույտ համազգեստ։"><img alt="1853 թվականին Նյու Յորքի ոստիկանները և հրշեջները պաշտոնապես սկսեցին կրել մուգ կապույտ համազգեստ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Police_uniform_NY_1854.jpg/362px-Police_uniform_NY_1854.jpg" decoding="async" width="242" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Police_uniform_NY_1854.jpg/542px-Police_uniform_NY_1854.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Police_uniform_NY_1854.jpg/723px-Police_uniform_NY_1854.jpg 2x" data-file-width="1701" data-file-height="1271" /></a></span></div> <div class="gallerytext">1853 թվականին Նյու Յորքի ոստիկանները և հրշեջները պաշտոնապես սկսեցին կրել մուգ կապույտ համազգեստ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 130px"> <div class="thumb" style="width: 128px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg" class="mw-file-description" title="Լոնդոնի մայրաքաղաքային ոստիկանության աշխատողները Սոհոյում, Լոնդոն (2007)։"><img alt="Լոնդոնի մայրաքաղաքային ոստիկանության աշխատողները Սոհոյում, Լոնդոն (2007)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg/192px-Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg" decoding="async" width="128" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg/288px-Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg/384px-Very_friendly_MPS_officers_in_London.jpg 2x" data-file-width="1382" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Լոնդոնի մայրաքաղաքային ոստիկանության աշխատողները Սոհոյում, Լոնդոն (2007)։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կատարյալ_կապույտի_փնտրտուքներ"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.B5.D5.A1.D5.AC_.D5.AF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF.D5.AB_.D6.83.D5.B6.D5.BF.D6.80.D5.BF.D5.B8.D6.82.D6.84.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Կատարյալ կապույտի փնտրտուքներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Կատարյալ կապույտի փնտրտուքներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Կատարյալ կապույտի փնտրտուքներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>17-18-րդ դարերի ընթացքում Եվրոպայի քիմիկոսները փորձում էին ստանալ սինթետիկ կապույտ ներկանյութ, որպեսզի խուսափեն ներկրման և լաջվարդի, ազուրիտի և այլ հանքանյութերի մշակման ծախսերից։ Եգիպտացիները մ.թ.ա. 3 000 թվականին ստեղծել են սինթետիկ ներկ՝ եգիպտական կապույտը, բայց բանաձևը կորել է։ Չինացիները ևս ստեղծել են սինթետիկ ներկանյութ, բայց բանաձևը հայտնի չի դարձել արևմուտքին։ </p><p>1709 թվականին գերմանացի դեղագործ և ներկեր ստեղծող <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%85%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2_%D4%B4%D5%AB%D5%BD%D5%A2%D5%A1%D5%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յոհան Յակոբ Դիսբախ (դեռ գրված չէ)">Յոհան Յակոբ Դիսբախը</a> պատահաբար հայտնաբերել է նոր կապույտ՝ փորձարկումներ անելով կալիումի և երկաթի սուլֆիդներով։ Նոր գույնը սկզբում կոչվում էր բեռլինյան կապույտ, հետո դարձավ <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրուսական կապույտ (դեռ գրված չէ)">պրուսական կապույտ</a>։ 1710 թվականին այն օգտագործել է ֆրանսիացի նկարիչ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D5%A1%D5%BF%D5%BF%D5%B8" title="Անտուան Վատտո">Անտուան Վատտոն</a>, ավելի ուշ՝ նրա ժառանգորդ <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1_%D4%BC%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D6%80%D5%A5" title="Նիկոլա Լանկրե">Նիկոլա Լանկրեն</a>։ Այն դարձավ չափանզանց տարածված պաստառների արտադրությունում, իսկ 19-րդ դարում այն օգտագործում էին ֆրանսիացի <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Իմպրեսիոնիզմ">իմպրեսիոնիստ</a> նկարիչները<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>1820-ական թվականների սկզբներին պրուսական կապույտը ներկրվում էր <a href="/wiki/%D5%83%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Ճապոնիա">Ճապոնիա</a> <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%AB" title="Նագասակի">Նագասակի</a> նավահանգստով։ Այն կոչվում էր <i>բերո աի</i> կամ բեռլինյան կապույտ և ճանաչման հասավ, որովհետև կոմելինայից պատրաստված ճապոնական ավանդական կապույտ գունանյութի՝ <i>աի գամիի</i> համեմատ ավելի կայուն էր։ Պրուսական կապույտը օգտագործել են և՛ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%AB%D6%84%D5%A1_%D5%80%D5%B8%D6%84%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B5" title="Կացուշիքա Հոքուսայ">Կացուշիքա Հոքուսայը</a> իր հայտնի ծովանկարներում, և՛ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1_%D5%80%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%AB%D5%A3%D5%A5" title="Ուտագավա Հիրոշիգե">Ուտագավա Հիրոշիգեն</a><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>1824 թվականին Ֆրանսիայի «Societé pour l'Encouragement d'Industrie» մրցանակ առաջարկեց նրան, ով կհայտնաբերեր արհեստական ուլտրամարին, որը կարող էր մրցել լազուրիտից ստացված բնական գույնի հետ։ Մրցանակը 1826 թվականին նվաճեց քիմիկոս <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A1%D5%BA%D5%BF%D5%AB%D5%BD%D5%BF_%D4%B3%D5%AB%D5%B4%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժան Բապտիստ Գիմե (դեռ գրված չէ)">Ժան Բապտիստ Գիմեն</a>, բայց նա հրաժարվեց բացահայտել իր գույնի ֆորմուլան։ 1828 թվականին մեկ այլ քիմիկոս՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B4%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քրիստիան Գմելին (դեռ գրված չէ)">Քրիստիան Գմելինը</a>, որը քիմիայի պրոֆեսոր էր <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%A5%D5%B6" title="Թյուբինգեն">Թյուբինգենում</a>, գտավ այդ գործընթացը և հրապարակեց բանաձևը։ Սա դարձավ արհեստական ուլտրամարինի նոր արդյունաբերության սկիզբ, որն արդյունքում գրեթե ամբողջությամբ փոխարինեց բնական արտադրանքին<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>1878 թվականին գերմանացի քիմիկոս ֆոն Բայերը հայտնագործեց ինդիգոկարմինի սինթետիկ փոխարինողը՝ ինդիգոյի ակտիվ բաղադրիչը։ Արտադրանքն աստիճանաբար փոխարինեց բնական ինդիգոյին, և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Առաջին համաշխարհային պատերազմ">Առաջին համաշխարհային պատերազմի</a> ավարտից հետո այն վերջնականորեն ավարտին հասցրեց ինդիգոյի ներկրումը Արևելյան և Արևմտյան Հնդկաստանից։ </p><p>1901 թվականին հայտնաբերվեց նոր կապույտ արհեստական ներկ, որը կոչվում էր Indanthrone, որն ուներ մեծ կայունություն արևից և լվանալուց գունաթափվելու դեմ։ Այս ներկանյութը փոխարինեց արհեստական ինդիգոյին, որի արտադրությունը դադարեցվեց մոտավորես 1970 թվականին։ Այսօր գրեթե ամբողջ կապույտ հագուստեղենը ներկված է կապույտ <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%A9%D6%80%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ինդաթրոն (դեռ գրված չէ)">ինդաթրոնով</a><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 294.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 292.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg" class="mw-file-description" title="19-րդ դարի ճապոնացի նկարիչը Հոքուսայը իր ծովանկարներում օգտագործել է պրուսական կապույտը, որը Եվրոպայից ներկրված սինթետիկ գունանյութ է։"><img alt="19-րդ դարի ճապոնացի նկարիչը Հոքուսայը իր ծովանկարներում օգտագործել է պրուսական կապույտը, որը Եվրոպայից ներկրված սինթետիկ գունանյութ է։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg/439px-Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg" decoding="async" width="293" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg/658px-Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg/877px-Great_Wave_off_Kanagawa2.jpg 2x" data-file-width="8242" data-file-height="5640" /></a></span></div> <div class="gallerytext">19-րդ դարի ճապոնացի նկարիչը Հոքուսայը իր ծովանկարներում օգտագործել է պրուսական կապույտը, որը Եվրոպայից ներկրված սինթետիկ գունանյութ է։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 286.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 284.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Indigoproduktion_BASF_1890.JPG" class="mw-file-description" title="Արհեստական ինդիգոյի գործարան Գերմանիայում 1890 թվականին։"><img alt="Արհեստական ինդիգոյի գործարան Գերմանիայում 1890 թվականին։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/Indigoproduktion_BASF_1890.JPG" decoding="async" width="285" height="200" class="mw-file-element" data-file-width="351" data-file-height="247" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Արհեստական ինդիգոյի գործարան Գերմանիայում 1890 թվականին։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Իմպրեսիոնիստ_նկարիչներ"><span id=".D4.BB.D5.B4.D5.BA.D6.80.D5.A5.D5.BD.D5.AB.D5.B8.D5.B6.D5.AB.D5.BD.D5.BF_.D5.B6.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.AB.D5.B9.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Իմպրեսիոնիստ նկարիչներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Իմպրեսիոնիստ նկարիչներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Իմպրեսիոնիստ նկարիչներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>18-19-րդ դարերում արհեստական նոր ներկանյութերի հայտնագործումը զգալի թարմացրեց և զարգացրեց նկարիչների ներկապնակը։ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4_%D4%B9%D5%A8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ուիլյամ Թըրներ">Ուիլյամ Թըրները</a> փորձարկումներ է արել նոր կոբալտ կապույտով, որը <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Իմպրեսիոնիզմ">իմպրեսիոնիստների</a> շրջանում ամենակիրառելի տասներկու գույներից էր, տասներկուսն էլ նոր և արհեստական գույներ էին՝ ներառյալ կոբալտ կապույտը, ուլտրամարինը և լազուրը<sup id="cite_ref-Ball265_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ball265-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>19-րդ դարի գեղանկարչության վրա մեծ ազդեցություն է թողել լրացուցիչ գույների տեսությունը, որը զարգացրել է ֆրանսիացի քիմիկոս <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%AC_%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%AA%D5%A5%D5%B6_%D5%87%D6%87%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միշել Էուժեն Շևրուլ (դեռ գրված չէ)">Միշել Էուժեն Շևրուլը</a> 1828 թվականին և հրապարակել 1839 թվականին։ Նա ցուցադրել է, թե ինչպես լրացուցիչ գույների միախառնումով, ինչպես կապույտը և դեղնանարջնագույնը կամ ուլտրամարինը և դեղինը, մեկը մյուսի կողքին ուժգնանում է յուրաքանչյուրի վառ երանգը «մինչև իրենց տոնայնության գագաթնակետ»<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1879 թվականին ամերիկացի ֆիզիկոս <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%A3%D5%A4%D5%A5%D5%B6_%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օգդեն Ռուդ (դեռ գրված չէ)">Օգդեն Ռուդը</a> գիրք հրատարակեց, որտեղ նկարագրվում էին սպեկտրի յուրաքանչյուր գույնի լրացուցիչ երանգները<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գեղանկարչության այդ սկզբունքը կիրառել է Կլոդ Մոնեն «Տպավորություն-Լուսաբաց-Մառախուղ»-ում (1872), որտեղ նա վառ կապույտ գույնի հետ օգտագործել է վառ նարնջագույն արև, և իր «Ռեգատ Արժանտյո» (1872) նկարում, որտեղ նա նարջագույն արևը նկարել է կապույտ ջրին հակառակ։ Գույները պայծառացնում են մեկը մյուսին։ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80_%D5%8A%D5%AB%D5%A5%D5%BC-%D5%95%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF" class="mw-redirect" title="Ռենուար Պիեռ-Օգյուստ">Ռենուարը</a> կիրառել էր կոբալտ կապույտ ջրի և նարնջագույն արևի նույն կոնտրաստը «Canotage sur la Seine» (1879–1880) նկարում։ Ե՛վ Մոնեն, և՛ Ռենուարը սիրում էին օգտագործել մաքուր գույներ՝ առանց խառնուրդի<sup id="cite_ref-Ball265_65-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ball265-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մոնեն և իմպրեսիոնիստներն առաջիններից էին, որոնք նկատեցին, որ ստվերները լի են գույներով։ Իր «La Gare Saint-Lazare» նկարում մոխրագույն ծուխը, գոլորշին և մուգ ստվերներն իրականում բաղկացած էին իրար խառնված վառ ներկերից՝ կոբալտ կապույտ, կապտաշագանակագույն, արհեստական ուլտրամարին, զմրուխտ կանաչ, Guillet կանաչ, դեղին քրոմ, խրուկաներկ (ալ կարմիր գույն) և կարմիրից<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կապույտը իմպրեսիոնիստ նկարիչների սիրելի գույներից էր, որոնք օգտագործում էին այն ոչ միայն բնությունը պատկերելու համար, այլև տրամադրություն, հույզեր և միջավայր ստեղծելու համար։ Կոբալտ կապույտը <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF_%D5%8C%D5%B8%D5%A4%D5%A5%D5%B6" title="Օգյուստ Ռոդեն">Օգյուստ Ռոդենի</a> և <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D5%B6%D5%A9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D5%A3" title="Վինսենթ վան Գոգ">Վինսենթ վան Գոգի</a> սիրելիներից էր։ Այն նման էր գունախճիկին, որը դարեր շարունակ օգտագործվել էր կապույտ ապակի ստանալու համար, հետո այն բարելավել էր ֆրանսիացի քիմիկոս <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB_%D4%BA%D5%A1%D5%AF_%D5%8F%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լուի Ժակ Տենար (դեռ գրված չէ)">Լուի Ժակ Տենարը</a>, որը ներկայացրել է այն 1802 թվականին։ Այն շատ կայուն էր, բայց չափազանց թանկ։ Վան Գոգն իր եղբայր <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A5%D5%B8_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D5%A3" class="mw-redirect" title="Թեո վան Գոգ">Թեոյին</a> գրել է. «Կոբալտը [կապույտը] աստվածային գույն է, և չկա ավելի գեղեցիկը իրերի շուրջ մթնոլորտ ստեղծելու համար»<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Վան Գոգը պատմել է իր եղբայր Թեոյին, թե ինչպես է ինքն ստեղծել երկինքը. «Մուգ կապույտ երկինքը տեղ-տեղ պատված է հիմնական կոբալտ կապույտից ավելի մուգ ամպերով, իսկ մյուսները՝ ավելի բաց կապույտ են, ինչպես <a href="/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" title="Ծիր Կաթին">Ծիր Կաթինի</a> կապտավուն սպիտակը... ծովը շատ մուգ ուլտրամարին է, ափը մանուշակագույնի և բաց կարմիրի երանգ, ինչպես ես եմ տեսնում, մի քանի թփեր պրուսական կապույտից»<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 248px"> <div class="thumb" style="width: 246px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg" class="mw-file-description" title="Կլոդ Մոնեն օգտագործել է նոր հայտնաբերված գունանյութեր իր «La Gare Saint-Lazare» նկարում (1877)։ Նա օգտագործել է կապույտ կոբալտ՝ ստեղծված 1807 թվականին, սերուլիան կապույտ՝ ստեղծված 1860 թվականին և ֆրանսիական ուլտրամարին, առաջին անգամ պատրաստված 1828 թվականին։"><img alt="Կլոդ Մոնեն օգտագործել է նոր հայտնաբերված գունանյութեր իր «La Gare Saint-Lazare» նկարում (1877)։ Նա օգտագործել է կապույտ կոբալտ՝ ստեղծված 1807 թվականին, սերուլիան կապույտ՝ ստեղծված 1860 թվականին և ֆրանսիական ուլտրամարին, առաջին անգամ պատրաստված 1828 թվականին։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg/369px-La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg" decoding="async" width="246" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg/554px-La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg/739px-La_Gare_Saint-Lazare_-_Claude_Monet.jpg 2x" data-file-width="3606" data-file-height="2637" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%B8%D5%A4_%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A5" title="Կլոդ Մոնե">Կլոդ Մոնեն</a> օգտագործել է նոր հայտնաբերված գունանյութեր իր «La Gare Saint-Lazare» նկարում (1877)։ Նա օգտագործել է կապույտ կոբալտ՝ ստեղծված 1807 թվականին, սերուլիան կապույտ՝ ստեղծված 1860 թվականին և ֆրանսիական ուլտրամարին, առաջին անգամ պատրաստված 1828 թվականին։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 280.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 278.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Claude_Monet_042.jpg" class="mw-file-description" title="«Ռեգատ Արժանտյո» (1872) նկարում Մոնեն միասին կիրառել է երկու հակադիր գույներ՝ կապույտ և նարնջագույն, որպեսզի երկու գույների տպավորությունն էլ ավելի պայծառացնի։"><img alt="«Ռեգատ Արժանտյո» (1872) նկարում Մոնեն միասին կիրառել է երկու հակադիր գույներ՝ կապույտ և նարնջագույն, որպեսզի երկու գույների տպավորությունն էլ ավելի պայծառացնի։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Claude_Monet_042.jpg/418px-Claude_Monet_042.jpg" decoding="async" width="279" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Claude_Monet_042.jpg/627px-Claude_Monet_042.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Claude_Monet_042.jpg/836px-Claude_Monet_042.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1324" /></a></span></div> <div class="gallerytext">«Ռեգատ Արժանտյո» (1872) նկարում Մոնեն միասին կիրառել է երկու հակադիր գույներ՝ կապույտ և նարնջագույն, որպեսզի երկու գույների տպավորությունն էլ ավելի պայծառացնի։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 116px"> <div class="thumb" style="width: 114px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pierre-Auguste_Renoir,_The_Umbrellas,_ca._1881-86.jpg" class="mw-file-description" title="Ռենուարի «Հովանոցներ» նկարը (1881 և 1885)։ Ռենուարն նկարի աջ կողմում օգտագործել է կապույտ կոբալտ, բայց 1870-ականներին օգտագործել է նոր հայտնաբերված արհեստական ուլտրամարին, երբ տարիներ անց նկարում ձախից ավելացրել է երկու ֆիգուր ևս։"><img alt="Ռենուարի «Հովանոցներ» նկարը (1881 և 1885)։ Ռենուարն նկարի աջ կողմում օգտագործել է կապույտ կոբալտ, բայց 1870-ականներին օգտագործել է նոր հայտնաբերված արհեստական ուլտրամարին, երբ տարիներ անց նկարում ձախից ավելացրել է երկու ֆիգուր ևս։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg/171px-Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg" decoding="async" width="114" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg/257px-Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg/343px-Pierre-Auguste_Renoir%2C_The_Umbrellas%2C_ca._1881-86.jpg 2x" data-file-width="2687" data-file-height="4226" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ռենուարի <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%81%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80,_%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80)" title="Հովանոցներ (նկար, Ռենուար)">«Հովանոցներ»</a> նկարը (1881 և 1885)։ Ռենուարն նկարի աջ կողմում օգտագործել է կապույտ կոբալտ, բայց 1870-ականներին օգտագործել է նոր հայտնաբերված արհեստական ուլտրամարին, երբ տարիներ անց նկարում ձախից ավելացրել է երկու ֆիգուր ևս։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 224px"> <div class="thumb" style="width: 222px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:VanGogh-Irises_1.jpg" class="mw-file-description" title="Վինսենթ վան Գոգի «Հիրիկներ» կտավը"><img alt="Վինսենթ վան Գոգի «Հիրիկներ» կտավը" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/VanGogh-Irises_1.jpg/333px-VanGogh-Irises_1.jpg" decoding="async" width="222" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/VanGogh-Irises_1.jpg/499px-VanGogh-Irises_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/VanGogh-Irises_1.jpg/666px-VanGogh-Irises_1.jpg 2x" data-file-width="1013" data-file-height="822" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D5%B6%D5%A9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D5%A3" title="Վինսենթ վան Գոգ">Վինսենթ վան Գոգի</a> <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80,_%D5%8E%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D5%A3)" title="Հիրիկներ (նկար, Վան Գոգ)">«Հիրիկներ»</a> կտավը</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 234px"> <div class="thumb" style="width: 232px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg" class="mw-file-description" title="Վան Գոգի «Աստղալից գիշեր Ռոնի վրա» նկարը (1888)։ Կապույտը կիրառվել է՝ ստեղծելու տրամադրություն կամ մթնոլորտ։ Երկինքը կապուտ կոբալտ է, ջուրը՝ կոբալտ կամ ուլտրամարին։"><img alt="Վան Գոգի «Աստղալից գիշեր Ռոնի վրա» նկարը (1888)։ Կապույտը կիրառվել է՝ ստեղծելու տրամադրություն կամ մթնոլորտ։ Երկինքը կապուտ կոբալտ է, ջուրը՝ կոբալտ կամ ուլտրամարին։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg/348px-Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg" decoding="async" width="232" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg/523px-Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg/697px-Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg 2x" data-file-width="5407" data-file-height="4191" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վան Գոգի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%81_%D5%A3%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D6%80_%D5%8C%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D6%80%D5%A1" title="Աստղալից գիշեր Ռոնի վրա">«Աստղալից գիշեր Ռոնի վրա»</a> նկարը (1888)։ Կապույտը կիրառվել է՝ ստեղծելու տրամադրություն կամ մթնոլորտ։ Երկինքը կապուտ կոբալտ է, ջուրը՝ կոբալտ կամ ուլտրամարին։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 366.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 364.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg" class="mw-file-description" title="Wheatfield Under Thunderclouds կտավը (1890 թվականի հուլիս) վան Գոգի վերջին նկարներից է։"><img alt="Wheatfield Under Thunderclouds կտավը (1890 թվականի հուլիս) վան Գոգի վերջին նկարներից է։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg/547px-Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg" decoding="async" width="365" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg/821px-Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg/1094px-Vincent_van_Gogh_-_Wheatfield_Under_Thunderclouds_-_VGM_F778.jpg 2x" data-file-width="3543" data-file-height="1749" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Wheatfield Under Thunderclouds</i> կտավը (1890 թվականի հուլիս) վան Գոգի վերջին նկարներից է։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կապույտ_հանդերձանք"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF_.D5.B0.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.A5.D6.80.D5.B1.D5.A1.D5.B6.D6.84"></span>Կապույտ հանդերձանք</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=19" title="Խմբագրել բաժինը. Կապույտ հանդերձանք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Կապույտ հանդերձանք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կապույտը 13-րդ դարում Եվրոպայում դարձել է հարուստների և հզորների բարձ նորաձևության գույն, երբ այն կրում էր <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_IX" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս IX">Լյուդովիկոս IX</a> Ֆրանսիայում, որը հայտնի է Սուրբ Լուի անունով (1214-1270)։ Կապույտ կրելը ենթադրում էր տիտղոս և հարստություն, իսկ կապույտ հագուստը սահմանափակվում էր վերնախավի կիրառությամբ<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Չնայած դրան՝ կապույտը փոխարինվեց սևով, որը 14-րդ դարի իշխանական գույնն էր, երբ եվրոպական արքայազանները, ապա առևտրականները և բանկիրները ցանկանում էին ցուցադրել իրենց լրջությունը, արժանապատվությունը և բարեպաշտությունը (տե՛ս <a href="/wiki/%D5%8D%D6%87" title="Սև">սև</a>)։ </p><p>Կապույտն աստիճանաբար նորաձևություն է վերադարձել 17-րդ դարում, որպես վառ գունապնակի երանգ, որը հանդես էր գալիս չափազանց ընտիր հագուստներում։ Ժամանակակից կապույտ գործնական հագուստն իր արմատներով գալիս է Անգլիայից 17-րդ դարի կեսերից։ 1665 թվականի լոնդոնյան համաճարակից և 1666 թվականի Լոնդոնի հրդեհից հետո Անգլիայի <a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%80%D5%AC%D5%A6_II" class="mw-redirect" title="Չարլզ II">Չարլզ II</a> արքան հրահանգել էր, որ իր արքունականները կրեն պարզ հագուստներ, թիկնոցներ և բրիջներ (զինվորական կամ հեծյալի անդրավարտիք), իսկ գունապնակը կազմում էին կապույտը, մոխրագույնը, սպիտակը և դեղնաշագանակագույնը։ Լայնորեն ընդօրինակվելով՝ տղամարդկանց նորաձևության այս ոճը գրեթե դարձել է <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D5%B6" title="Լոնդոն">Լոնդոնի</a> առևտրային դասի և անգլիացի ջենտլմենների համազգեստը<sup id="cite_ref-SuitablyDressed_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-SuitablyDressed-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ամերիկայի հեղափոխության ընթացքում Անգլիայի Վիգ կուսակցության առաջնորդ <a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A1%D6%80%D5%AC%D5%A6_%D5%8B%D5%A5%D5%B5%D5%B4%D5%BD_%D5%96%D5%B8%D6%84%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Չարլզ Ջեյմս Ֆոքս (դեռ գրված չէ)">Չարլզ Ջեյմս Ֆոքսը</a> կրում էր կապույտ վերարկու և դեղնաշագանակագույն բաճկոնակ ու բրիջ, որոնք Վիգ կուսակցության գույներն էին և <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%80%D5%BB_%D5%8E%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Ջորջ Վաշինգտոն">Ջորջ Վաշինգտոնի</a> համազգեստի գույները, որի սկզբունքների համակիրն էր։ Տղամարդկանց հագուստը հետևում էր այդ ժամանակների զինվորական համազգեստին, հատկապես հեծելազորի հագուստին<sup id="cite_ref-SuitablyDressed_72-1" class="reference"><a href="#cite_note-SuitablyDressed-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>19-րդ դարի սկզբին՝ ապագա արքա Ջորջ 4-րդի ռեգենտության ընթացքում կապույտ հագուստը վերափոխեց արքունական <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%B8%D6%80%D5%BB_%D4%B2%D5%B8_%D4%B2%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A5%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ջորջ Բո Բրումել (դեռ գրված չէ)">Ջորջ Բո Բրումելը</a>։ Բրումելը ստեղծել էր հագուստ, որը լրիվ համապատասխանում էր մարդու կազմվածքին։ Նոր ոճն ուներ կտրվածքով երկար պոչ և երկար, նեղ անդրավարտիք, որպեսզի փոխարինի նախորդ դարի բրիջին ու մինչև ծնկները հասնող զուգագուլպաներին։ Նա կիրառել էր պարզ գույներ, ինչպես՝ կապույտ և գորշ, որպեսզի ուշադրությունը կենտրոնացնի մարմնի կառուցվածքի վրա, և ոչ թե հագուստի։ Բրումելը նշել է. «Եթե մարդիկ շրջվում են, որ նայեն ձեզ փողոցում, ուրեմն դուք լավ չեք հագնված»<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս նորաձևությունը ընդունեց խնամակալ արքայազնը,ապա Լոնդոնի հասարակությունը և բարձր խավը։ Սկզբում վերարկում և անդրավարտիքը տարբեր գույների էին, բայց 19-րդ դարում նորաձև դարձավ միագույն կոստյումը։ 19-րդ դարի վերջին սև կոստյումը Անգլիայում և Ամերիկայում դարձավ գործարար մարդկանց համազգեստը։ 20-րդ դարում սև կոստյումը հիմնականում փոխարինվեց մուգ կապույտ կամ գորշ կոստյումով<sup id="cite_ref-SuitablyDressed_72-2" class="reference"><a href="#cite_note-SuitablyDressed-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 154.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 152.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg" class="mw-file-description" title="Ֆրանսիայի Լուի IX արքան (աջից, Ինոկենտիոս պապի հետ) առաջին եվրոպական արքան էր, որ կապույտ էր կրում։ Այն շուտով դարձավ բարձր խավի գույն։"><img alt="Ֆրանսիայի Լուի IX արքան (աջից, Ինոկենտիոս պապի հետ) առաջին եվրոպական արքան էր, որ կապույտ էր կրում։ Այն շուտով դարձավ բարձր խավի գույն։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg/229px-Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg" decoding="async" width="153" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg/344px-Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg/458px-Louis9_Innocentius4_Cluny.jpg 2x" data-file-width="973" data-file-height="957" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ֆրանսիայի Լուի IX արքան (աջից, Ինոկենտիոս պապի հետ) առաջին եվրոպական արքան էր, որ կապույտ էր կրում։ Այն շուտով դարձավ բարձր խավի գույն։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 100.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 98.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson,_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg" class="mw-file-description" title="Ջոզեֆ Լիսոնը 1730-ական թվականների անգլիացի ջենթլմենների համար տիպիկ հագուստով"><img alt="Ջոզեֆ Լիսոնը 1730-ական թվականների անգլիացի ջենթլմենների համար տիպիկ հագուստով" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg/148px-Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg" decoding="async" width="99" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg/223px-Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg/297px-Anthony_Lee_Portrait_of_Joseph_Leeson%2C_later_1st_Earl_of_Milltown.jpg 2x" data-file-width="422" data-file-height="640" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ջոզեֆ Լիսոնը 1730-ական թվականների անգլիացի ջենթլմենների համար տիպիկ հագուստով</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 134px"> <div class="thumb" style="width: 132px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Charles_James_Fox00.jpg" class="mw-file-description" title="Չարլզ Ջեյմս Ֆոքսը Անգլիայի Վիգ կուսակցության առաջնորդն էր, Պառլամենտում կրում էր կապույտ վերարկու և դեղնաշագանակագույն բաճկոնակ ու բրիջ։ Նկարի հեղինակ՝ Ջոշուա Ռեյնոլդս (1782)"><img alt="Չարլզ Ջեյմս Ֆոքսը Անգլիայի Վիգ կուսակցության առաջնորդն էր, Պառլամենտում կրում էր կապույտ վերարկու և դեղնաշագանակագույն բաճկոնակ ու բրիջ։ Նկարի հեղինակ՝ Ջոշուա Ռեյնոլդս (1782)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Charles_James_Fox00.jpg/198px-Charles_James_Fox00.jpg" decoding="async" width="132" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Charles_James_Fox00.jpg/298px-Charles_James_Fox00.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Charles_James_Fox00.jpg/397px-Charles_James_Fox00.jpg 2x" data-file-width="616" data-file-height="699" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A1%D6%80%D5%AC%D5%A6_%D5%8B%D5%A5%D5%B5%D5%B4%D5%BD_%D5%96%D5%B8%D6%84%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Չարլզ Ջեյմս Ֆոքս (դեռ գրված չէ)">Չարլզ Ջեյմս Ֆոքսը</a> Անգլիայի Վիգ կուսակցության առաջնորդն էր, Պառլամենտում կրում էր կապույտ վերարկու և դեղնաշագանակագույն բաճկոնակ ու բրիջ։ Նկարի հեղինակ՝ Ջոշուա Ռեյնոլդս (1782)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 110.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 108.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:BrummellDighton1805.jpg" class="mw-file-description" title="Ջորջ Բո Բրումելը ստեղծել էր հագուստ, որը լրիվ համապատասխանում էր մարդու կազմվածքին (1805)։"><img alt="Ջորջ Բո Բրումելը ստեղծել էր հագուստ, որը լրիվ համապատասխանում էր մարդու կազմվածքին (1805)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/BrummellDighton1805.jpg/163px-BrummellDighton1805.jpg" decoding="async" width="109" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/BrummellDighton1805.jpg/244px-BrummellDighton1805.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/BrummellDighton1805.jpg/325px-BrummellDighton1805.jpg 2x" data-file-width="651" data-file-height="900" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ջորջ Բո Բրումելը ստեղծել էր հագուստ, որը լրիվ համապատասխանում էր մարդու կազմվածքին (1805)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 66px"> <div class="thumb" style="width: 64px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Caillebotte_Hugot.jpg" class="mw-file-description" title="1870-ական թվականների տղամարդու կապույտ կոստյում"><img alt="1870-ական թվականների տղամարդու կապույտ կոստյում" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Caillebotte_Hugot.jpg/96px-Caillebotte_Hugot.jpg" decoding="async" width="64" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Caillebotte_Hugot.jpg/144px-Caillebotte_Hugot.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Caillebotte_Hugot.jpg/192px-Caillebotte_Hugot.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="2111" /></a></span></div> <div class="gallerytext">1870-ական թվականների տղամարդու կապույտ կոստյում</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 154px"> <div class="thumb" style="width: 152px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:1962_Entrance_Hall_(Official_White_House)_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg" class="mw-file-description" title="Նախագահ Ջոն Քենեդին կապույտ կոստյումով (1961)"><img alt="Նախագահ Ջոն Քենեդին կապույտ կոստյումով (1961)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg/228px-1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg" decoding="async" width="152" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg/343px-1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg/456px-1962_Entrance_Hall_%28Official_White_House%29_Christmas_tree_-_Jack_and_Jacqueline_Kennedy.jpg 2x" data-file-width="760" data-file-height="750" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Նախագահ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D5%B6_%D5%94%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%A4%D5%AB" class="mw-redirect" title="Ջոն Քենեդի">Ջոն Քենեդին</a> կապույտ կոստյումով (1961)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 303.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 301.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg" class="mw-file-description" title="21-րդ դարում մուգ կապույտ կոստյումը աշխարհի առաջնորդների շրջանում ամենատարածված հագուստն է, ինչպես երևում է 2011 թվականին Ֆրանսիայի Կանն քաղաքում Մեծ քսանյակի հանդիպման ժամանակ։"><img alt="21-րդ դարում մուգ կապույտ կոստյումը աշխարհի առաջնորդների շրջանում ամենատարածված հագուստն է, ինչպես երևում է 2011 թվականին Ֆրանսիայի Կանն քաղաքում Մեծ քսանյակի հանդիպման ժամանակ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg/452px-G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg" decoding="async" width="302" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg/679px-G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg/904px-G20_-_Cumbre_de_Cannes_-_20111103.jpg 2x" data-file-width="4119" data-file-height="2052" /></a></span></div> <div class="gallerytext">21-րդ դարում մուգ կապույտ կոստյումը աշխարհի առաջնորդների շրջանում ամենատարածված հագուստն է, ինչպես երևում է 2011 թվականին Ֆրանսիայի Կանն քաղաքում <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF" title="Մեծ քսանյակ">Մեծ քսանյակի</a> հանդիպման ժամանակ։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="20-21-րդ_դարեր"><span id="20-21-.D6.80.D5.A4_.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>20-21-րդ դարեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=20" title="Խմբագրել բաժինը. 20-21-րդ դարեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: 20-21-րդ դարեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>20-րդ դարի սկզբին շատ արվեստագետներ կապույտը համարել են զգացմունքային ուժեղ գույն, դարձրել այն իրենց նկարների կենտրոնական տարրը։ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ շրջան (դեռ գրված չէ)">«Կապույտ շրջանի»</a> (1901–1904) ընթացքում <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%B8-%D5%8A." class="mw-redirect" title="Պիկասո-Պ.">Պիկասոն</a> օգտագործել է կապույտ և կանաչ գույներ, որպեսզի ստեղծի մելանխոլիկ տրամադրություն։ Ռուս սիմվոլիստ գեղանկարիչ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC_%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%B8%D5%BE" title="Պավել Կուզնեցով">Պավել Կուզնեցովը</a> և նկարչական <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ վարդ (դեռ գրված չէ)">«Կապույտ վարդ»</a> խումբը (1906–1908) կիրառում էր կապույտը, որպեսզի ստեղծի ֆանտաստիկ և էկզոտիկ միջավայր։ Գերմանիայում <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%AC%D5%AB_%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Վասիլի Կանդինսկի">Վասիլի Կանդինսկին</a> և այլ ռուս էմիգրանտներ ձևավորեցին արվեստի «Der Blaue Reiter» (Կապույտ հեծյալ) խմբակը և օգտագործում էին կապույտը՝ որպես հոգևորի և հավերժության խորհրդանիշ<sup id="cite_ref-autogenerated1_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D6%80%D5%AB_%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BD" title="Անրի Մատիս">Անրի Մատիսը</a> արտահայտիչ կապույտ էր կիրառում՝ երևան հանելու այն զգացմունքները, որոնք ցանկանում էր՝ զգային դիտողները։ Մատիսը գրել է. «Հաստատապես կապույտը թափանցում է ձեր հոգին»<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>20-րդ դարի երկրորդ կեսի արվեստում աբստրակտ իմպրեսիոնիզմի շարժման ներկայացուցիչ նկարիչները եռանդով օգտագործում էին կապույտ և այլ գույներ իրենց մաքուր ձևով՝ առանց փորձելու դրանով արտահայտել որևէ գաղափար կամ հույզ։ Նկարիչ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AF_%D5%8C%D5%B8%D5%A9%D5%AF%D5%B8" title="Մարկ Ռոթկո">Մարկ Ռոթկոն</a> նկատել է, որ գույնը «միայն միջոց է», նրա հետաքրքրությունը «մարդկային զգացմունքների ողբերգության, զմայլանքի, կործանման և այլնի արտահայտման մեջ է»<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Նորաձևության մեջ կապույտը, հատկապես՝ մուգ կապույտը համարվում է լուրջ, բայց ոչ մռայլ գույն։ 20-րդ դարի կեսերին կապույտը փոխարինեց սևին՝ որպես տղամարդկանց գործնական կոստյումների հիմնական գույն, այն կոստյումների, որոնք սովորաբար կրում էին քաղաքական և գործարար առաջնորդները։ ԱՄՆ-ում և Եվրոպայում հասարակական հարցումները ցույց էին տալիս, որ կապույտը հարցվողների ավելի քանի հիսուն տոկոսի սիրելի գույնն է։ Դրան հետևում էր կանաչը քսան տոկոսով, իսկ սպիտակը և կարմիրը յուրաքանչյուրը ութ տոկոս էին<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Գերմանիայից Սան Ֆրանցիսկո արտագաղթած <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D6%87%D5%AB_%D5%87%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լևի Շտրաուս (դեռ գրված չէ)">Լևի Շտրաուսը</a> 1873 թվականին մտածեց ամուր աշխատանքային տաբատներ, որոնք կարված էին ջինսե կտորից և ներկված էին ինդիգոյով՝ կոչելով դրանք կապույտ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%AB%D5%B6%D5%BD" title="Ջինս">ջինսեր</a>։ 1935 թվականին դրանք հասան մինչև բարձր նորաձևություն՝ հանդես գալով «Vogue» ամսագրում։ 1950-ական թվականների կեսերին այն դարձել էր ԱՄՆ-ի, Եվրոպայի, աշխարհի երիտասարդների հագուստի հիմնական մասերից։ </p><p>Կապույտը նաև համարվում է այն գույնը, որը չի պարունակում իր մեջ ահարկու, վախեցնող երանգ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներից հետո կապույտը ընդունվել է որպես բազմաթիվ կարևոր համաշխարհային կազմակերպությունների գույն, ինչպես՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ազգերի միություն">Ազգերի միություն</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4" class="mw-redirect" title="Եվրոպայի Խորհուրդ">Եվրոպայի Խորհուրդ</a>, <a href="/wiki/%D5%85%D5%88%D5%92%D5%86%D4%B5%D5%8D%D4%BF%D5%95" title="ՅՈՒՆԵՍԿՕ">ՅՈՒՆԵՍԿՕ</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Եվրոպական միություն">Եվրոպական միություն</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D4%B1%D5%8F%D5%95" title="ՆԱՏՕ">ՆԱՏՕ</a>։ Ազգերի միության խաղաղապահ զինվորները կրում էին կապույտ սաղավարտներ, որպեսզի ընդգծեն իրենց խաղաղարար դերը<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>20-րդ դարում հայտնաբերվեցին կապույտ ստանալու նոր ձևոր, ինչպես խեմիլյումինեսցենցիան, որը քիմիական ռեակցիաների միջոցով կապույտ լույս ստանալն է։ </p><p>20-րդ դարում նաև հնարավոր եղավ ունենալ սեփական կապույտ գույնը։ Ֆրանսիացի նկարիչ <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BE_%D5%94%D5%AC%D5%A5%D5%B5%D5%B6" title="Իվ Քլեյն">Իվ Քլեյնը</a> ֆրանսիացի ներկավաճառի հետ ստեղծեց հատուկ կապույտ, որը կոչեց International Klein Blue (Միջազգային Քլեյն կապույտ), որը արտոնագրեց։ Այն ստեղծել էր ուլտրամարինի և Rhodopa բուսախեժի համակցումից, որն ստացվեց յուրահատուկ վառ գույն։ <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D5%BD_%D4%B1%D5%B6%D5%BB%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%BD_%D4%B4%D5%B8%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լոս Անջելես Դոջերս (դեռ գրված չէ)">Լոս Անջելես Դոջերս</a> բեյսբոլի թիմը ստեղծեց իր սեփական կապույտը՝ կոչելով այն Dodger blue (Դոջեր կապույտ)։ Որոշ ամերիկյան համալսարաններ հնարեցին նոր կապույտ երանգներ իրենց գույների համար։ </p><p><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D6%81" title="Համացանց">Համացանցի</a> ծագման հետ կապույտը դարձավ գրաֆիկ զննարկիչներում հիպերհղումների սովորական գույնը (թեպետ շատ զննարկիչներում հղումը դառնում է մանուշակագույն, երբ այցելում եք այն), որպեսզի արտահայտիչ երևա ընթերցողների համար մնացած տեքստի մեջ։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 194.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 192.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kuznetsov_vstepi.jpg" class="mw-file-description" title="Ռուս ավանգարդ նկարիչ Պավել Կուզնեցովը և նրա «Կապույտ վարդ» խմբակը օգտագործում էին կապույտը՝ որպես հոգևորի և հավերժության խորհրդանիշ, «Սա տափաստանի տեսիլք է» (1911)։"><img alt="Ռուս ավանգարդ նկարիչ Պավել Կուզնեցովը և նրա «Կապույտ վարդ» խմբակը օգտագործում էին կապույտը՝ որպես հոգևորի և հավերժության խորհրդանիշ, «Սա տափաստանի տեսիլք է» (1911)։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Kuznetsov_vstepi.jpg/289px-Kuznetsov_vstepi.jpg" decoding="async" width="193" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Kuznetsov_vstepi.jpg/433px-Kuznetsov_vstepi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Kuznetsov_vstepi.jpg/578px-Kuznetsov_vstepi.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="841" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ռուս ավանգարդ նկարիչ Պավել Կուզնեցովը և նրա «Կապույտ վարդ» խմբակը օգտագործում էին կապույտը՝ որպես հոգևորի և հավերժության խորհրդանիշ, «Սա տափաստանի տեսիլք է» (1911)։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 189.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 187.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Wassily_Kandinsky,_1903,_The_Blue_Rider_(Der_Blaue_Reiter),_oil_on_canvas,_52.1_x_54.6_cm,_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle,_Zurich.jpg" class="mw-file-description" title="Վասիլի Կանդինսկի. «Կապույտ հեծյալ» (1903)[74]"><img alt="Վասիլի Կանդինսկի. «Կապույտ հեծյալ» (1903)[74]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg/281px-Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg" decoding="async" width="188" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg/422px-Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg/562px-Wassily_Kandinsky%2C_1903%2C_The_Blue_Rider_%28Der_Blaue_Reiter%29%2C_oil_on_canvas%2C_52.1_x_54.6_cm%2C_Stiftung_Sammlung_E.G._B%C3%BChrle%2C_Zurich.jpg 2x" data-file-width="1232" data-file-height="1183" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վասիլի Կանդինսկի. «Կապույտ հեծյալ» (1903)<sup id="cite_ref-autogenerated1_74-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 163.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 161.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Jeans_for_men.jpg" class="mw-file-description" title="Կապույտ ջինս"><img alt="Կապույտ ջինս" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Jeans_for_men.jpg/242px-Jeans_for_men.jpg" decoding="async" width="162" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Jeans_for_men.jpg/364px-Jeans_for_men.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Jeans_for_men.jpg/485px-Jeans_for_men.jpg 2x" data-file-width="564" data-file-height="628" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Կապույտ ջինս</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 160px"> <div class="thumb" style="width: 158px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:UN-Marty.jpg" class="mw-file-description" title="Ազգերի միության խաղաղապահ զինվորների հագուստի գույնը կապույտ է։"><img alt="Ազգերի միության խաղաղապահ զինվորների հագուստի գույնը կապույտ է։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/UN-Marty.jpg/237px-UN-Marty.jpg" decoding="async" width="158" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/UN-Marty.jpg/355px-UN-Marty.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/UN-Marty.jpg/473px-UN-Marty.jpg 2x" data-file-width="1224" data-file-height="1397" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ազգերի միության խաղաղապահ զինվորների հագուստի գույնը կապույտ է։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 138.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 136.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Luminol2006.jpg" class="mw-file-description" title="Սա լումինոլ է, որն օգտագործվում է խեմիլյումինեսցենցիայի քիմիական ռեակցիայի ժամանակ։"><img alt="Սա լումինոլ է, որն օգտագործվում է խեմիլյումինեսցենցիայի քիմիական ռեակցիայի ժամանակ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Luminol2006.jpg/205px-Luminol2006.jpg" decoding="async" width="137" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Luminol2006.jpg/308px-Luminol2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Luminol2006.jpg/410px-Luminol2006.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1263" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Սա լումինոլ է, որն օգտագործվում է խեմիլյումինեսցենցիայի քիմիական ռեակցիայի ժամանակ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272px"> <div class="thumb" style="width: 270px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:M%C3%BCnster,_LVM,_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg" class="mw-file-description" title="Կապույտ նեոնային լուսավորություն, առաջին անգամ օգտագործվել է առևտրային նպատակներով, այժմ նաև արվեստի գործերի մեջ։ Սա Zwei Pferde für Münster (Երկու ձիեր Մյունստերի համար) նեոնային քանդակն է (2002), Մունստեր, Գերմանիա։"><img alt="Կապույտ նեոնային լուսավորություն, առաջին անգամ օգտագործվել է առևտրային նպատակներով, այժմ նաև արվեստի գործերի մեջ։ Սա Zwei Pferde für Münster (Երկու ձիեր Մյունստերի համար) նեոնային քանդակն է (2002), Մունստեր, Գերմանիա։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg/405px-M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg" decoding="async" width="270" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg/608px-M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg/810px-M%C3%BCnster%2C_LVM%2C_Skulptur_-Zwei_Pferde-_--_2016_--_5969-75.jpg 2x" data-file-width="5025" data-file-height="3350" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Կապույտ նեոնային լուսավորություն, առաջին անգամ օգտագործվել է առևտրային նպատակներով, այժմ նաև արվեստի գործերի մեջ։ Սա <i>Zwei Pferde für Münster</i> (<i>Երկու ձիեր Մյունստերի համար</i>) նեոնային քանդակն է (2002), Մունստեր, Գերմանիա։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272px"> <div class="thumb" style="width: 270px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Story_Bridge,_Brisbane.jpg" class="mw-file-description" title="Սթորի կամուրջը Բրիսբենում, Ավստրալիա"><img alt="Սթորի կամուրջը Բրիսբենում, Ավստրալիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg/405px-Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg" decoding="async" width="270" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg/607px-Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg/809px-Story_Bridge%2C_Brisbane.jpg 2x" data-file-width="5796" data-file-height="3870" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Սթորի կամուրջը <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Բրիսբեն">Բրիսբենում</a>, Ավստրալիա</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Մշակույթում"><span id=".D5.84.D5.B7.D5.A1.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Մշակույթում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=21" title="Խմբագրել բաժինը. Մշակույթում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Մշակույթում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">Անգլերենում</a> կապույտը հաճախ ներկայացնում է մարդկային տխուր զգացմունքները, օրինակ՝ "He was feeling blue" («Նա իրեն տխուր է զգում»)։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">Գերմաներենում</a> «կապույտ» լինել (blau sein) նշանակում է խմած լինել։ Դա գալիս է մեզի հնագույն կիրառությունից, հատկապես շատ ալկոհոլ օգտագործած տղամարդու մեզի, ըստ որի՝ դրանով թրջած, ինդիգոյով կամ լրջաներկով ներկված կտորն ավելի լավ էր լինում<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դա նաև կարող է կապված լինել անձրևի հետ, որին վերաբերում են որպես դեպրեսիվ զգացմունքների ազդակի<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը երբեմն կարող է նշանակել երջանկություն և լավատեսություն հայտնի երգերում<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>՝ սովորաբար կապելով կապույտ երկնքի հետ<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Գերմաներենում մարդը, որը հաճախ է նայում աշխարհին կապույտ աչքերով, ինչ-որ չափով միամիտ մարդն է<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Արևմտյան կիսագնդում կապույտը սովորաբար խորհրդանշում է տղաներին՝ ի հակադրություն աղջիկների վարդագույնի։ Վաղ 1900-ականներին կապույտը աղջիկների գույնն էր, քանի որ այն ավանդաբար Մարիամ Աստվածածնի գույնն էր արևմտյան արվեստում, իսկ վարդագույնը՝ տղաների, քանի որ այն նման, մոտ էր կարմիրին, որն էլ համարվում է տղամարդկային գույն)<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Չինաստան">Չինաստանում</a> կապույտը սովորաբար զուգորդվում է տառապանքի, ուրվականների և մահվան հետ<sup id="cite_ref-autogenerated2_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Չինական ավանդական օպերայում չարագործ կերպարի դեմքը կապույտ երանգ է ունենում<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%A1" title="Թուրքիա">Թուրքիայում</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Կենտրոնական Ասիա">Կենտրոնական Ասիայում</a> կապույտը սգո գույն է<sup id="cite_ref-autogenerated2_85-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Հյուսիսային Աֆրիկայի <a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տուարեգներ">տուարեգ</a> ցեղի տղամարդիկ կրում են կապույտ գլխափաթթոցներ, որոնք կոչվում են <i>tagelmust</i>, ինչը պաշտպանում է նրանց արևից և Սահարայի անապատի քամոտ ավազից։ Այն ներկվում է ինդիգոյով։ Բացի ներկանյութը, որը կիրառում են թանկարժեք ջրով, տագելմուստը ներկվում է փոշենյութային ինդիգոյով։ Կապույտ գույնն անցնում է մաշկին, ինչը համարվում է ազնվության և առատության նշան<sup id="cite_ref-JBP_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-JBP-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Եկվորները նրանց կոչել են <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%A1" class="mw-redirect" title="Սահարա">Սահարայի</a> «կապույտ մարդիկ»<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Ամերիկայի հարավ-արևմուտքում գտնվող <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%B8%D6%83%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հոփի (դեռ գրված չէ)">հոփի</a> ժողովրդի մշակույթում կապույտը խորհրդանշում է արևմուտքը, որը համարում էին մահվան տուն։ Կապույտ փետուր տանող մարդու մասին երազը համարվում էր չափազանց վատ նախանշան<sup id="cite_ref-autogenerated2_85-2" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%AB%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4" title="Թաիլանդ">Թաիլանդում</a> կապույտը կապվում է Թաի արևային օրացույցի ուրբաթ օրվա հետ։ Բոլորը ուրբաթ օրերին կարող են կապույտ կրել, և ուրբաթ օրը ծնված մարդը կարող է իր գույնը համարել կապույտը։</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tuareg2.JPG" class="mw-file-description" title="Հյուսիսային Աֆրիկայի տուարեգ ցեղի մարդը կրում է տագելմուստ կամ ինդիգոյով ներկված գլխափաթթոց։"><img alt="Հյուսիսային Աֆրիկայի տուարեգ ցեղի մարդը կրում է տագելմուստ կամ ինդիգոյով ներկված գլխափաթթոց։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuareg2.JPG/120px-Tuareg2.JPG" decoding="async" width="120" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuareg2.JPG/180px-Tuareg2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuareg2.JPG/240px-Tuareg2.JPG 2x" data-file-width="1153" data-file-height="1537" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հյուսիսային Աֆրիկայի տուարեգ ցեղի մարդը կրում է տագելմուստ կամ ինդիգոյով ներկված գլխափաթթոց։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Որպես_ազգային_և_միջազգային_գույն"><span id=".D5.88.D6.80.D5.BA.D5.A5.D5.BD_.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D6.87_.D5.B4.D5.AB.D5.BB.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6"></span>Որպես ազգային և միջազգային գույն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=22" title="Խմբագրել բաժինը. Որպես ազգային և միջազգային գույն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Որպես ազգային և միջազգային գույն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կապույտի տարբեր երանգներ տարբեր ժողովուրդների ազգային գույներ են։ </p> <ul><li>Լազուրը՝ բաց կապույտը, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">Իտալիայի</a> ազգային գույնն է (նախկին իշխող ընտանիքի՝ Սավոյների տոհմի լիվրեի գույնից)։ Ազգահին մարզական ակումբները հայտնի են «Azzurri» անվամբ։</li> <li>Կապույտը և սպիտակը <a href="/wiki/%D5%87%D5%B8%D5%BF%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Շոտլանդիա">Շոտլանդիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Արգենտինա">Արգենտինայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%AC%D5%BE%D5%A1%D5%A4%D5%B8%D6%80" title="Սալվադոր">Սալվադորի</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%B6%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Ֆինլանդիա">Ֆինլանդիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հունաստան">Հունաստանի</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%BE%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%A1" title="Գվատեմալա">Գվատեմալայի</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Հոնդուրաս">Հոնդուրասի</a>, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC" title="Իսրայել">Իսրայելի</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%A1" title="Միկրոնեզիա">Միկրոնեզիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A1" title="Նիկարագուա">Նիկարագուայի</a> և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB" title="Սոմալի">Սոմալիի</a> ազգային գույներն են, Պորտուգալիայի՝ հնագույն գույները, ՄԱԿ-ի գույները։</li> <li>Կապույտը, կարմիրը և նարնջագույնը <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հայաստան">Հայաստանի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, սպիտակը և դեղինը <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D6%87_%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Բոսնիա և Հերցեգովինա">Բոսնիա և Հերցեգովինայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%B8" title="Կոսովո">Կոսովոյի</a>, <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%B5" title="Ուրուգվայ">Ուրուգվայի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, սպիտակը և կանաչը <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%A5%D5%BC%D5%A1_%D4%BC%D5%A5%D5%B8%D5%B6%D5%A5" class="mw-redirect" title="Սիեռա Լեոնե">Սիեռա Լեոնեի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, սպիտակը և սևը <a href="/wiki/%D4%B7%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Էստոնիա">Էստոնիայի</a> ազգային գույներն են<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը և դեղինը <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A4%D5%B8%D5%BD" title="Բարբադոս">Բարբադոսի</a>, <a href="/wiki/%D5%82%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%AD%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ղազախստան">Ղազախստանի</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B8%D6%82" title="Պալաու">Պալաուի</a>, <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Շվեդիա">Շվեդիայի</a> և Ուկրաինայի ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, դեղինը և կանաչը <a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D5%B6" title="Գաբոն">Գաբոնի</a> և <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1" title="Ռուանդա">Ռուանդայի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, դեղինը և կարմիրը <a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D5%A4" title="Չադ">Չադի</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Կոլումբիա">Կոլումբիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AF%D5%BE%D5%A1%D5%A4%D5%B8%D6%80" title="Էկվադոր">Էկվադորի</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%A1" title="Մոլդովա">Մոլդովայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Ռումինիա">Ռումինիայի</a> և <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A5%D5%AC%D5%A1" title="Վենեսուելա">Վենեսուելայի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը և կարմիրը <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AB%D5%A9%D5%AB" class="mw-redirect" title="Հաիթի">Հաիթիի</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%AD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Լիխտենշտայն">Լիխտենշտայնի</a> ազգային գույներն են։</li> <li>Կապույտը, կարմիրը և սպիտակը <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրալիա">Ավստրալիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D5%BB%D5%A1" title="Կամբոջա">Կամբոջայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1_%D5%8C%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Կոստա Ռիկա">Կոստա Ռիկայի</a>, <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%AC%D5%AB" title="Չիլի">Չիլիի</a>, <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%A1" title="Խորվաթիա">Խորվաթիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A1" title="Կուբա">Կուբայի</a>, <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1" title="Չեխիա">Չեխիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Դոմինիկյան Հանրապետություն">Դոմինիկյան Հանրապետության</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Իսլանդիա">Իսլանդիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%A1" title="Հյուսիսային Կորեա">Հյուսիսային Կորեայի</a><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B8%D5%BD" title="Լաոս">Լաոսի</a>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Լիբերիա">Լիբերիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Լյուքսեմբուրգ">Լյուքսեմբուրգի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D5%AC" title="Նեպալ">Նեպալի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նիդերլանդներ">Նիդերլանդների</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Նոր Զելանդիա">Նոր Զելանդիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Նորվեգիա">Նորվեգիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A1" title="Պանամա">Պանամայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%B5" title="Պարագվայ">Պարագվայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%B8_%D5%8C%D5%AB%D5%AF%D5%B8" title="Պուերտո Ռիկո">Պուերտո Ռիկոյի</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ռուսաստան">Ռուսաստանի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%A1" title="Սամոա">Սամոայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Սերբիա">Սերբիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%A1" title="Սլովակիա">Սլովակիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սլովենիա">Սլովենիայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%AB%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4" title="Թաիլանդ">Թաիլանդի</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միացյալ Թագավորություն">Միացյալ Թագավորության</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների</a> ազգային գույներն են։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սուրբ Պատրիկի կապույտ (դեռ գրված չէ)">Սուրբ Պատրիկի կապույտ</a> կոչվող գույնը <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BC%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Իռլանդիա">Իռլանդիայի</a> ավանդական գույնն է, երևում է Իռլանդիայի բանակի դրոշի վրա։</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Armenia.svg" class="mw-file-description" title="Հայաստանի դրոշում կապույտը խորհրդանշում է հայ ժողովրդի ապրելու կամքը խաղաղ երկնքի ներքո։"><img alt="Հայաստանի դրոշում կապույտը խորհրդանշում է հայ ժողովրդի ապրելու կամքը խաղաղ երկնքի ներքո։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/360px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="240" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/540px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/720px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Հայաստանի դրոշ">Հայաստանի դրոշում</a> կապույտը խորհրդանշում է հայ ժողովրդի ապրելու կամքը խաղաղ երկնքի ներքո։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 190.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 188.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Estonia.svg" class="mw-file-description" title="Էստոնիայի դրոշում կապույտը էստոնական երկնքի, լճերի ու ծովերի արտացոլանքն է, ճշմարտության ու ազգային գաղափարների հանդեպ հավատի խորհրդանիշը։"><img alt="Էստոնիայի դրոշում կապույտը էստոնական երկնքի, լճերի ու ծովերի արտացոլանքն է, ճշմարտության ու ազգային գաղափարների հանդեպ հավատի խորհրդանիշը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/283px-Flag_of_Estonia.svg.png" decoding="async" width="189" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/425px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/566px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="630" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B7%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Էստոնիայի դրոշ">Էստոնիայի դրոշում</a> կապույտը էստոնական երկնքի, լճերի ու ծովերի արտացոլանքն է, ճշմարտության ու ազգային գաղափարների հանդեպ հավատի խորհրդանիշը։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg" class="mw-file-description" title="Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշում կապույտ և դեղին գույների համադրումը խորհրդանշում է խաղաղություն"><img alt="Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշում կապույտ և դեղին գույների համադրումը խորհրդանշում է խաղաղություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/360px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="240" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/540px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/720px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D6%87_%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշ">Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշում</a> կապույտ և դեղին գույների համադրումը խորհրդանշում է խաղաղություն</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="Միացյալ Թագավորության դրոշում երկու միաձուլված խաչերի վրա տեղադրված է Շոտլանդիայի հովանավոր սուրբ Անդրեասի խաչը։"><img alt="Միացյալ Թագավորության դրոշում երկու միաձուլված խաչերի վրա տեղադրված է Շոտլանդիայի հովանավոր սուրբ Անդրեասի խաչը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/300px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="200" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/450px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/600px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Միացյալ Թագավորության դրոշ">Միացյալ Թագավորության դրոշում</a> երկու միաձուլված խաչերի վրա տեղադրված է Շոտլանդիայի հովանավոր սուրբ Անդրեասի խաչը։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 166.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Iceland.svg" class="mw-file-description" title="Իսլանդացիների քաղաքացիական ազգային դրոշը կապույտ է ինչպես երկինքը՝ ձյան սպիտակ խաչով և այդ սպիտակ խաչի մեջ խրված կրակե կարմիր խաչով։"><img alt="Իսլանդացիների քաղաքացիական ազգային դրոշը կապույտ է ինչպես երկինքը՝ ձյան սպիտակ խաչով և այդ սպիտակ խաչի մեջ խրված կրակե կարմիր խաչով։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/250px-Flag_of_Iceland.svg.png" decoding="async" width="167" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/375px-Flag_of_Iceland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/500px-Flag_of_Iceland.svg.png 2x" data-file-width="1250" data-file-height="900" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Իսլանդիայի դրոշ">Իսլանդացիների քաղաքացիական ազգային դրոշը</a> կապույտ է ինչպես երկինքը՝ ձյան սպիտակ խաչով և այդ սպիտակ խաչի մեջ խրված կրակե կարմիր խաչով։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_Czech_Republic.svg" class="mw-file-description" title="Չեխիայի դրոշի վրայի կապույտ եռանկյունը խորհրդանշում է Սլովակիան"><img alt="Չեխիայի դրոշի վրայի կապույտ եռանկյունը խորհրդանշում է Սլովակիան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/270px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/405px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/540px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Չեխիայի դրոշ">Չեխիայի դրոշի</a> վրայի կապույտ եռանկյունը խորհրդանշում է Սլովակիան</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 198.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 196.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Finland.svg" class="mw-file-description" title="Ֆինլանդիայի դրոշի ոչ պաշտոնական անվանումը siniristilippu է, որ նշանակում է «կապույտ խաչով դրոշ»։"><img alt="Ֆինլանդիայի դրոշի ոչ պաշտոնական անվանումը siniristilippu է, որ նշանակում է «կապույտ խաչով դրոշ»։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/295px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="197" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/442px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/589px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%B6%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Ֆինլանդիայի դրոշ">Ֆինլանդիայի դրոշի</a> ոչ պաշտոնական անվանումը <i>siniristilippu</i> է, որ նշանակում է «կապույտ խաչով դրոշ»։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Քաղաքականության_մեջ"><span id=".D5.94.D5.A1.D5.B2.D5.A1.D6.84.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.A5.D5.BB"></span>Քաղաքականության մեջ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=23" title="Խմբագրել բաժինը. Քաղաքականության մեջ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Քաղաքականության մեջ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բյուզանդական կայսրություն">Բյուզանդական կայսրությունում</a> Կապույտները և Կանաչները մայրաքաղաքի ամենաակնառու քաղաքական կուսակցական խմբակներն էին։ Նրանք վերցրել էին իրենց անունները <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%BD%D5%AB_%D5%B1%D5%AB%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կոստանդնուպոլսի ձիարշավարան (դեռ գրված չէ)">Կոստանդնուպոլսի ձիարշավարանի</a> ամենահայտնի երկու կառքարշավային թիմերից<sup id="cite_ref-Edward_Gibbon_1960_pg._554_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-Edward_Gibbon_1960_pg._554-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><i>Blue</i> բառը Անգլիայում կիրառվել է 17-րդ դարից՝ որպես արհամարհական հատկանշում քարացած բարոյական նորմերին և դրանք պահողներին՝ հատկապես կապույտ զուգագուլպաներով, որպես հիշատակում 1653 թվականին պառլամենտում <a href="/wiki/%D5%95%D5%AC%D5%AB%D5%BE%D5%A5%D6%80_%D4%BF%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%BE%D5%A5%D5%AC" title="Օլիվեր Կրոմվել">Օլիվեր Կրոմվելի</a> աջակիցներին։</li> <li>18-րդ դարի կեսին կապույտը Թորի կուսակցության գույնն էր, որը ընդդիմադիր կուսակցություն էր Անգլիայում, Շոտլանդիայում և Իռլանդիայում, որը համակիր էր Բրիտանական միապետությանը և վերնախավի իշխանությանը, իսկ իշխող Վիգերի գույնը նարնջագույնն էր։ Երկգույնանի դրոշները կարելի է տեսնել <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4_%D5%80%D5%B8%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A9" title="Ուիլյամ Հոգարթ">Ուիլյամ Հոգարթի</a>՝ 1754–55 թվականներին ստեղծված «Պառլամենտի ընտրություններ» նկարների տպագրությունների շարքի ընտրամասերում։ Կապույտը այժմ էլ մնում է Մեծ Բրիտանիայի պահպանողական կուսակցության գույնը։</li> <li>Ամերիկայի հեղափոխության ժամանակ Թորերի կուսակցությունը իշխանության գլուխ էր կանգնած, կապույտը և դեղնաշագանակագույնը դարձան նրանց ընդդիմադիր Վիգերի գույները։ Դա դարձավ Վիգերի քաղաքական գործիչ տիկին Քրյուի 1784 թվականին ասված հայտնի ճառի նյութ. «Դեղնաշագանակագույնը և կապույտը և դուք բոլորդ»։ Դրանք նաև Ամերիկյան հեղափոխության ժամանակ ամերիկացի հայրենասերների, որոնք համակիր էին Վիգերին և Ջորջ Վաշինգտոնի գլխավորած մայրցամաքային զորքերի գույներն էին<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ֆրանսիական հեղափոխություն">Ֆրանսիական հեղափոխության</a> և դրան հետևած <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Վանդեական պատերազմներ">Վանդեական պատերազմների</a> ընթացքում կապույտը հեղափոխական կառավարության զինվորների հանդերձանքի գույնն էր, իսկ միապետականները կրում էին սպիտակ։</li> <li>Բրետոնական կապույտները (The Breton blues) լիբերալ, հակակղերական քաղաքական շարժման անդամներ էին Բրետոնում 19-րդ դարի սկզբին։</li> <li>Կապույտշապիկավորները ծայրահեղ աջակողմյան կիսառազմական շարժման անդամներ էին Իռլանդիայում 1930-ականներին։</li> <li>Կապույտը զուգորդվում է Եվրոպայի բազմաթիվ կենտրոնաձիգ լիբերալ քաղաքական կուսակցությունների հետ, ներառյալ Մարդկանց կուսակցություն ազատության և դեմոկրատիայի համար (Նիդերլանդներ), Բարենորոգչական շարժում և Ազատ ֆլամանդական լիբերալներ և դեմոկրատներ (Բելգիա), Դեմոկրատական կուսակցություն (Լյուքսեմբուրգ), Լիբերալ կուսակցություն (Դանիա) և Լիբերալ մարդկանց կուսակցություն (Շվեդիա)։</li> <li>Կապույտը Բրիտանիայի Պահպանողական կուսակցության և Կանադայի Պահպանողական կուսակցության գույնն է։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86" class="mw-redirect" title="ԱՄՆ">ԱՄՆ</a>-ում հեռուստամեկնաբանները օգտագործում են «կապույտ նահանգներ» եզրույթը այն նահանգների համար, որոնք նախագահական ընտրությունների ժամանակ ավանդականորեն քվեարկում են հօգուտ Դեմոկրատական կուսակցության, և «կարմիր նահանգներ», որոնք քվեարկում են Հանրապետական կուսակցության համար<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1" title="Կանադա">Կանադայի</a> <a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A5%D5%A2%D5%A5%D5%AF" title="Քվեբեկ">Քվեբեկ</a> նահանգում կապույտները նրանք են, ովքեր կողմ են Քվեբեկի գերիշխանությանը՝ ի տարբերություն դաշնապետապաշտների։ Կապույտը «Parti québécois» և «Parti libéral du Québec» կուսակցությունների գույնն է։</li> <li>Կապույտը <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%B8_%D5%8C%D5%AB%D5%AF%D5%B8" title="Պուերտո Ռիկո">Պուերտո Ռիկոյի</a> Նոր առաջադիմական կուսակցության գույնն է։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Բրազիլիա">Բրազիլիայում</a> կապույտ են կոչվում այն նահանգները, որտեղ գերիշխում է Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությունը՝ ի հակադրություն Աշխատավորական կուսակցության, որը սովորաբար ներկայանում է կարմիր։</li> <li>Կապույտ օրենքը օրենքի տեսակ է, որը բնորոշ է ԱՄՆ-ին և Կանադային, նախատեսված է կրոնական նորմաների կատարման համար, մասնավորապես կիրակի օրվա պահպանումը որպես ժամերգության կամ հանգստի օր, ինչպես նաև կիրակի օրվա գնումների սահմանափակումը։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ տուն (դեռ գրված չէ)">Կապույտ տունը</a> <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%A1" title="Հյուսիսային Կորեա">Հյուսիսային Կորեայի</a> նախագահի նստավայրն է<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 233.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 231.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:William_Hogarth_031.jpg" class="mw-file-description" title="1854 թվականի Ուիլյամ Հոգարթի նկարազարդման մեջ ընտրական տեղամասում կապույտ գույնը խորհրդանշում է Թորի կուսակցությունը, նարնջագույնը՝ Վիգերի։"><img alt="1854 թվականի Ուիլյամ Հոգարթի նկարազարդման մեջ ընտրական տեղամասում կապույտ գույնը խորհրդանշում է Թորի կուսակցությունը, նարնջագույնը՝ Վիգերի։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/William_Hogarth_031.jpg/347px-William_Hogarth_031.jpg" decoding="async" width="232" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/William_Hogarth_031.jpg/520px-William_Hogarth_031.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/William_Hogarth_031.jpg/693px-William_Hogarth_031.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="1577" /></a></span></div> <div class="gallerytext">1854 թվականի <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B4_%D5%80%D5%B8%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A9" title="Ուիլյամ Հոգարթ">Ուիլյամ Հոգարթի</a> նկարազարդման մեջ ընտրական տեղամասում կապույտ գույնը խորհրդանշում է Թորի կուսակցությունը, նարնջագույնը՝ Վիգերի։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 287.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 285.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008,_2012,_2016_and_2020_presidential_elections.svg" class="mw-file-description" title="ԱՄՆ-ի քարտեզի վրա կապույտով նշված են վերջին չորս նախագահական ընտրություններին Դեմոկրատական թեկնածուին քվեարկած նահանգները, կարմիրով՝ Հանրապետական։"><img alt="ԱՄՆ-ի քարտեզի վրա կապույտով նշված են վերջին չորս նախագահական ընտրություններին Դեմոկրատական թեկնածուին քվեարկած նահանգները, կարմիրով՝ Հանրապետական։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg/428px-Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg.png" decoding="async" width="286" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg/642px-Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg/856px-Red_states_and_blue_states_of_the_US_based_on_data_from_the_2008%2C_2012%2C_2016_and_2020_presidential_elections.svg.png 2x" data-file-width="940" data-file-height="593" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ԱՄՆ-ի քարտեզի վրա կապույտով նշված են վերջին չորս նախագահական ընտրություններին Դեմոկրատական թեկնածուին քվեարկած նահանգները, կարմիրով՝ Հանրապետական։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 121.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 119.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg" class="mw-file-description" title="Բրիտանիայի վարչապետ Դևիդ Քեմերոնի կապույտ փողկապը խորհրդանշում է նրա Պահպանողական կուսակցությունը։"><img alt="Բրիտանիայի վարչապետ Դևիդ Քեմերոնի կապույտ փողկապը խորհրդանշում է նրա Պահպանողական կուսակցությունը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg/179px-David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg" decoding="async" width="120" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg/269px-David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg/359px-David_Cameron_at_the_37th_G8_Summit_in_Deauville_104.jpg 2x" data-file-width="2832" data-file-height="4256" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Բրիտանիայի վարչապետ Դևիդ Քեմերոնի կապույտ փողկապը խորհրդանշում է նրա Պահպանողական կուսակցությունը։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կրոն"><span id=".D4.BF.D6.80.D5.B8.D5.B6"></span>Կրոն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=24" title="Խմբագրել բաժինը. Կրոն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Կրոն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Կապույտը ընդհանուր <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Քրիստոնեություն">քրիստոնեության</a> և մասամբ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կաթոլիկություն">կաթոլիկության</a> մեջ զուգակցվում է հատկապես <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B4_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Մարիամ Աստվածածին">կույս Մարիամի</a> կերպարի հետ<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Հինդուիզմ">հինդուիզմում</a>։ Բազմաթիվ աստվածներ պատկերվել են կապտավուն մաշկով, հատկապես նրանք, ովքեր կապ են ունեցել <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%B7%D5%B6%D5%B8%D6%82" title="Վիշնու">Վիշնուի</a> հետ, որը աշխարհի պահապանն էր և այդ կերպով կապված էր ջրի հետ։ <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%B7%D5%B6%D5%A1" title="Կրիշնա">Կրիշնան</a> և <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%B4" title="Ռամ">Ռամը</a>՝ Վիշնուի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80" title="Ավատար">ավատարները</a>, սովորաբար կապույտ էին։ <a href="/wiki/%D5%87%D5%AB%D5%BE%D5%A1" title="Շիվա">Շիվան</a>՝ կործանողը, ևս պատկերվել է բաց կապույտ երանգների մեջ և կոչվել է «neela kantha» կամ կապտակոկորդ, քանի որ թույն էր կուլ տվել աստվածների և դևերի պատերազմի ժամանակ՝ հօգուտ աստվածների։ Կապույտը կիրառվում է խորհրդանշորեն ներկայացնելու հինգերորդը, կոկորդայինը, <a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D5%AF%D6%80%D5%A1" title="Չակրա">չակրան</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%AB%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B0%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վիշուդհա (դեռ գրված չէ)">Վիշուդհա</a>)<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հուդայականություն">հուդայականության</a> մեջ։ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%80%D5%A1_(%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84)" class="mw-redirect" title="Թորա (գիրք)">«Թորայում»</a><sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> եբրայեցիներին հրամայված էր իրենց հագուստների ծայրերին թողնել ծոպեր՝ թզիթզիթներ, և հյուսել ծոպերը «ոլորված (թեխելեթ) կապույտ թելերով»<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հնագույն ժամանակներում կապույտ թելերը պատրաստվել են միջերկրածովյա խեցիներից ստացված ներկով և կոչվել է հիլազոն։ Մայմոնիդը մեկնաբանել է այս կապույտը որպես «միջօրեի մաքուր երկնքի» գույն, Ռաշին՝ երեկոյան երկնքի գույն<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Համաձայն որոշ ռաբբի իմաստունների՝ կապույտը Տիրոջ լուսապսակի գույնն է<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս գույնին ուշադիր նայելը օգնում է մեդիտացիային, թույլ է տալիս մեզ նշմարել <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BA%D6%86%D5%AB%D6%80" class="mw-redirect" title="Սապֆիր">«սապֆիրի</a> սալահատակը, որը նման է հենց մաքրության համար երկնքին», ինչը Աստծո գահի նման է<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Խորան">Խորանի</a> շատ առարկաներ, անապատի շարժական սրբավայրեր, բազմաթիվ անոթներ, Ուխտի տապանակը պատված են լինում կապույտ կտորով տեղից տեղ տեղափոխելու ժամանակ<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 295.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 293.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg" class="mw-file-description" title="Հրեական ավանդական թալիթ կապույտ զոլերով։ Կապույտ շերտեր կան Իսրայելի դրոշի վրա։"><img alt="Հրեական ավանդական թալիթ կապույտ զոլերով։ Կապույտ շերտեր կան Իսրայելի դրոշի վրա։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg/440px-Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg" decoding="async" width="294" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg/660px-Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg/880px-Western_Wall_-_by_Jacob_Rask.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Հրեական ավանդական <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թալիթ (դեռ գրված չէ)">թալիթ</a> կապույտ զոլերով։ Կապույտ շերտեր կան <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Իսրայելի դրոշ">Իսրայելի դրոշի</a> վրա։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 295.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 293.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Munneswaram_Vishnu.jpg" class="mw-file-description" title="Վիշնու՝ Հինդուիզմի գերագույն աստվածը, սովորաբար պատկերվում է կապույտ։"><img alt="Վիշնու՝ Հինդուիզմի գերագույն աստվածը, սովորաբար պատկերվում է կապույտ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Munneswaram_Vishnu.jpg/440px-Munneswaram_Vishnu.jpg" decoding="async" width="294" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Munneswaram_Vishnu.jpg/660px-Munneswaram_Vishnu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Munneswaram_Vishnu.jpg/880px-Munneswaram_Vishnu.jpg 2x" data-file-width="1632" data-file-height="1224" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Վիշնու՝ Հինդուիզմի գերագույն աստվածը, սովորաբար պատկերվում է կապույտ։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 138px"> <div class="thumb" style="width: 136px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gentile_da_Fabriano,_Kreuzigung.jpg" class="mw-file-description" title="Կաթոլիկության մեջ կապույտը դարձել է Մարիամի թիկնոցի ավանդական գույն 13-րդ դարից"><img alt="Կաթոլիկության մեջ կապույտը դարձել է Մարիամի թիկնոցի ավանդական գույն 13-րդ դարից" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg/204px-Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg" decoding="async" width="136" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg/306px-Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg/409px-Gentile_da_Fabriano%2C_Kreuzigung.jpg 2x" data-file-width="1352" data-file-height="2183" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Կաթոլիկության մեջ կապույտը դարձել է Մարիամի թիկնոցի ավանդական գույն 13-րդ դարից</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 152.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 150.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:MedecineBuddha.JPG" class="mw-file-description" title="Բհայսաջյագուրու՝ բժշկության բուդդա"><img alt="Բհայսաջյագուրու՝ բժշկության բուդդա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/MedecineBuddha.JPG/226px-MedecineBuddha.JPG" decoding="async" width="151" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/MedecineBuddha.JPG/340px-MedecineBuddha.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/MedecineBuddha.JPG/453px-MedecineBuddha.JPG 2x" data-file-width="600" data-file-height="874" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Բհայսաջյագուրու՝ բժշկության բուդդա</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 153.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 151.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Iranian_Tiles_1.JPG" class="mw-file-description" title="Իսլամական աշխարհում կապույտը և փիրուզը կիրառվում է մզկիթների ձևավորման մեջ։"><img alt="Իսլամական աշխարհում կապույտը և փիրուզը կիրառվում է մզկիթների ձևավորման մեջ։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/227px-Iranian_Tiles_1.JPG" decoding="async" width="152" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/341px-Iranian_Tiles_1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Iranian_Tiles_1.JPG/454px-Iranian_Tiles_1.JPG 2x" data-file-width="2511" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Իսլամական աշխարհում կապույտը և փիրուզը կիրառվում է մզկիթների ձևավորման մեջ։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Գենդեր"><span id=".D4.B3.D5.A5.D5.B6.D5.A4.D5.A5.D6.80"></span>Գենդեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=25" title="Խմբագրել բաժինը. Գենդեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Գենդեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:ANAB767300Restroomsign.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/ANAB767300Restroomsign.jpg/220px-ANAB767300Restroomsign.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/ANAB767300Restroomsign.jpg/330px-ANAB767300Restroomsign.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/ANAB767300Restroomsign.jpg/440px-ANAB767300Restroomsign.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a><figcaption>All Nippon Airways-ի Բոինգ 767-300 ինքնաթիռում կիրառվող նշան կանանց ու տղամարդկանց համար</figcaption></figure> <p>Կապույտը առաջին անգամ որպես սեռի ցուցիչ օգտագործվել է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Առաջին համաշխարհային պատերազմ">Առաջին համաշխարհային պատերազմի</a> տարիներին (աղջիկների կամ տղաների համար), և առաջին անգամ հաստատվել է որպես տղամարդկանց նշան 1940-ականներին<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երաժշտություն"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.A1.D5.AA.D5.B7.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Երաժշտություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=26" title="Խմբագրել բաժինը. Երաժշտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Երաժշտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Բլյուզ">Բլյուզը</a> (blues) երաժշտական հայտնի ոճ է, որն ստեղծել են աֆրոամերիկացի երաժիշտները <a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86" class="mw-redirect" title="ԱՄՆ">ԱՄՆ</a>-ում <a href="/wiki/19-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="19-րդ դար">19-րդ դարում</a> և ունի աֆրիկյան երաժշտական արմատներ<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն հիմնականում արտահայտում է տխրություն և մելանխոլիա։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_%D5%B6%D5%B8%D5%BF%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապույտ նոտա (դեռ գրված չէ)">Կապույտ նոտան</a> երաժշտական նոտա է, որը արտահայտչության նպատակով կատարվում կամ երգվում է ավելի ցածր բարձրության վրա, քան հիմնական գամման է՝ տալով փոքր-ինչ մելանխոլիկ երանգ։ Սա ավելի հաճախ օգտագործվում է <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A1%D5%A6" title="Ջազ">ջազում</a> և բլյուզում<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Բլյուգրաս">Բլյուգրասը</a> ամերիկյան <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B6%D5%A9%D6%80%D5%AB" title="Քանթրի">քանթրի</a> երաժշտության ենթաժանր է, ծագումով <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%AB" title="Կենտուկի">Կենտուկի</a> նահանգից և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ապալաչներ">Ապալաչների</a> լեռներից։ Այն իր արմատներով գալիս է իռլանդական, շոտլանդական և անգլիական երաժշտական ավանդույթներից<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Արտահայտություններ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D5.B0.D5.A1.D5.B5.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտահայտություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=27" title="Խմբագրել բաժինը. Արտահայտություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Արտահայտություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>True blue</i> («ճշմարիտ կապույտ») արտահայտությունը ԱՄՆ-ում նշանակում է անձնվեր և հավատարիմ<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Բրիտանիայում հարսնացուին հարսանիքի ժամանակ խորհուրդ են տալիս կրել «ինչ-որ հին իր, ինչ-որ նոր իր, ինչ-որ փոխառնված իր, ինչ-որ կապույտ իր» որպես հավատարմության և ազնվության նշան։ Կապույտ <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%83%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A1" title="Շափյուղա">շափյուղայով</a> ամուսնական մատանին խորհրդանշում է նվիրվածություն<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը հաճախ խորհրդանշում է գերազանցություն, հռչակ։ <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միացյալ Թագավորություն">Միացյալ Թագավորության</a> թագուհին և <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D6%81%D5%AC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գերմանիայի կանցլեր (դեռ գրված չէ)">Գերմանիայի կանցլերը</a> պաշտոնական արարողությունների ժամանակ հաճախ կրում են կապույտ գոտի (ուսկապ)։ ԱՄՆ-ում կապույտ ժապավենը սովորաբար համարվում է բարձրագույն պարգևը ցուցադրությունների և տոնավաճառների ժամանակ։ «Կապույտ ժապավենը» 19-րդ և 20-րդ դարերում ամենարագ անդրատլանտյան շոգենավերին տրվող մրցանակ և դրոշ էր։</li> <li>Կապույտ խաղանիշը լավ ու վատ ժամանակներում որակի և վստահության վարկանիշ ունեցող ընկերության ակցիան է։ Եզրույթը ստեղծվել է Նյու Յորքի ֆոնդային բիրժայում 1923 կամ 1924 թվականին և եկել է պոկերից, որտեղ ամենաբարձր արժույթով խաղանիշերը կապույտ են<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտ արյուն ունենալ նշանակում է ազնվական լինել։ Սա գալիս է <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Իսպաներեն">իսպաներեն</a> «sangre azul» արտահայտությունից, որն ասում էին իսպանացի արքունականների գունատ մաշկի և աչքի ընկնող կապույտ երակների համար<sup id="cite_ref-autogenerated5_112-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated5-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Կապույտը նաև կապված է աշխատանքի և բանվոր դասի հետ։ Կապույտը ջինսե արտահագուստի և այլ աշխատանքային համազգեստների ընդհանուր գույնն է։ Ամերիկայում «կապույտ օձիքով» աշխատողներ ասում են նրանց, ովքեր որակավորված կամ առանց որակավորվելու աշխատում են իրենց ձեռքերով և չեն կրում գործնական կոստյումներ («սպիտալ օձիքով» աշխատողները)։</li> <li>Կապույտն ավանդաբար զուգորդվում է ծովի և երկնքի հետ, անվերջության և տարածության հետ։ Նավաստիների համազգեստները սովորաբար մուգ կապույտ են, իսկ օդային ուժերինը՝ բաց կապույտ։ «Վայրի կապույտ այնտեղ» արտահայտությունը ԱՄՆ օդային ուժերի հիմնից է և նշանակում է երկինքը<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Սովորաբար ծորակի վրա կապույտով են նշվում սառը ջրի փականները։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A9%D5%B8%D6%84%D5%AB%D5%B6%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բլյուսթոքինգ (դեռ գրված չէ)">Բլյուսթոքինգը</a> (<i>Bluestocking</i>, մտավորական կին կամ կանացիությունից զուրկ կին, բառացի՝ կապույտ գուլպա) 18-րդ դարի արհամարհական արտահայտություն էր բարձր դասի կանանց մասին, որոնք հետաքրքրվում էին արվեստով և ինտելեկտուալ կյանքով ու մերժում նորաձևությունը։ Սկզբում այդպես էին անվանում տղամարդկանց և կանանց, որոնք հասարակության մեջ սև մետաքսե գուլպաների փոխարեն կրում էին հասարակ կապույտ բրդե գուլպաներ։</li> <li>Կապույտը հաճախ զուգորդվում է մելանխոլիայի հետ<sup id="cite_ref-autogenerated5_112-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated5-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li>Անգլախոս երկրներում կապույտ գույնը երբեմն զուգորդվում է սեռական անվայելության հետ. օրինակ՝ «կապույտ կատակերգություն», «կապույտ ֆիլմ» (<a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D5%A3%D6%80%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A1" title="Պոռնոգրաֆիա">պոռնոգրաֆիկ</a> ֆիլմերի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%B2%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Մեղմասացություն">մեղմասացական</a> անվանում)։</li> <li>Կապույտը որպես կանոն զուգահեռվում է աուտիզմի և <i>Autism Speaks</i> ընկերության հետ։ Սակայն կազմակերպության քարոզած գաղափարախոսության շուրջ ծագած տարաձայնությունների արդյունքում այժմ ստեղծվել է նաև <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Աուտիզմ">աուտիզմի</a> հետ կապված ավելի փոքր կազմակերպություն, որը ներկայանում է կարմիր գույնով։</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 145.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 143.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg" class="mw-file-description" title="Մարքիզուհի դե Պոմպադուրը՝ Ֆրանսիայի արքա Լյուդովիկոս XV-ի սիրուհին, իր մազերին կրում է կապույտ անմոռուկ՝ որպես արքային հավատարմության նշան։"><img alt="Մարքիզուհի դե Պոմպադուրը՝ Ֆրանսիայի արքա Լյուդովիկոս XV-ի սիրուհին, իր մազերին կրում է կապույտ անմոռուկ՝ որպես արքային հավատարմության նշան։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg/215px-Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg" decoding="async" width="144" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg/323px-Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg/430px-Charles_Andr%C3%A9_Van_Loo_-_Madame_de_Pompadour_en_belle_jardini%C3%A8re_-_v.1754-1755.jpg 2x" data-file-width="1675" data-file-height="2102" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%A6%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%AB_%D5%A4%D5%A5_%D5%8A%D5%B8%D5%B4%D5%BA%D5%A1%D5%A4%D5%B8%D6%82%D6%80" class="mw-redirect" title="Մարքիզուհի դե Պոմպադուր">Մարքիզուհի դե Պոմպադուրը</a>՝ Ֆրանսիայի արքա <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_XV" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս XV">Լյուդովիկոս XV</a>-ի սիրուհին, իր մազերին կրում է կապույտ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B4%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%AF" title="Անմոռուկ">անմոռուկ</a>՝ որպես արքային հավատարմության նշան։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Սպորտ"><span id=".D5.8D.D5.BA.D5.B8.D6.80.D5.BF"></span>Սպորտ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=28" title="Խմբագրել բաժինը. Սպորտ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Սպորտ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Rink_bandy_ball.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Rink_bandy_ball.JPG/220px-Rink_bandy_ball.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Rink_bandy_ball.JPG/330px-Rink_bandy_ball.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Rink_bandy_ball.JPG/440px-Rink_bandy_ball.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Ռինքբոլի կապույտ գնդակ</figcaption></figure> <p>Շատ մարզական թիմերը որպես իրենց պաշտոնական գույն ընտրում են կապույտը կամ օգտագործում են այն այլ գույների հետ։ Բացի այդ՝ կապույտը առկա է բազմաթիվ մարզական կազմակերպությունների պատկերանիշների վրա։ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)" title="Կարմիր (գույն)">Կարմիրից</a> հետո կապույտը ակումբների շրջանում ամենատարածված ոչ սպիտակ գույնն է։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հին_ժամանակների_կապույտ"><span id=".D5.80.D5.AB.D5.B6_.D5.AA.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.AF.D5.A1.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.BF"></span>Հին ժամանակների կապույտ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=29" title="Խմբագրել բաժինը. Հին ժամանակների կապույտ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: Հին ժամանակների կապույտ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Հռոմեական կայսրության վաղ շրջանում՝ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A1" title="Կալիգուլա">Կալիգուլայի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Ներոն">Ներոնի</a> և այլ կայսրերի կառավարման ընթացքում, կապույտը մրցարշավի մարտակառքերի հայտնի թիմի գույն էր, որը հանդես էր գալիս <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4" title="Հռոմ">Հռոմի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D5%AF%D6%80%D5%AF%D5%A5%D5%BD" title="Մեծ կրկես">Մեծ կրկեսում</a> ընդդեմ Կանաչների, Կարմիրների և Սպիտակների<sup id="cite_ref-Edward_Gibbon_1960_pg._554_91-1" class="reference"><a href="#cite_note-Edward_Gibbon_1960_pg._554-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բյուզանդական կայսրություն">Բյուզանդական կայսրության</a> ժամանակ Կապույտները և Կանաչները ամենահայտնի մրցարշավային մարտակառքերի թիմերն էին, որոնք մասնակցում էին <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BD" title="Կոստանդնուպոլիս">Կոստանդնուպոլսի</a> կրկեսում։ Յուրաքանչյուրը կապված էր ուժեղ քաղաքական խմբի հետ, և Կանաչների ու Կապույտների անդամների միջև վեճերը երբեմն դառնում էին անզուսպ։ մ.թ. 532 թվականի՝ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D4%B1" title="Հուստինիանոս Ա">Հուստինիանոս 1-ինի</a> կառավարման ժամանակվա մի մրցավեճից հետո առաջացել են անկարգություններ երկու խմբավորման միջև, որի ընթացքում այրվել է մայր տաճարը և Կոստանդնուպոլիսի կենտրոնի մեծ մասը։ Սպանվել են ավելի քան երեսուն հազար մարդ<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ֆուտբոլ"><span id=".D5.96.D5.B8.D6.82.D5.BF.D5.A2.D5.B8.D5.AC"></span>Ֆուտբոլ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=30" title="Խմբագրել բաժինը. Ֆուտբոլ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: Ֆուտբոլ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ֆուտբոլի միջազգային ընկերություններում կապույտը հանդերձանքի ամենատարածված գույներից է, քանի որ ազգերի մեծ մասն իրենց դրոշում ունեն կապույտ։ Արժանահիշատակ է հատկապես <a href="/wiki/%D5%96%D4%BB%D5%96%D4%B1" title="ՖԻՖԱ">ՖԻՖԱ</a> Աշխարհի քառակի գավաթակիր <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" title="Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական">Իտալիայի ազգային հավաքականը</a>, որի անդամները կրում են կապույտ հանդերձանք՝ իտալական պետությունները միավորած Սավոյների արքայական տոհմի այսպես կոչված <i>Azzuro Savoia</i> (սավոյ լազուր) գույնով։ Հենց թիմը հայտնի է <i>Gli Azzurri</i> (Կապույտներ) անունով<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կապույտ շապիկներով Աշխարհի մեկ այլ գավաթակիր է <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական">Ֆրանսիան</a>, որոնք հայտնի են Les Bleus (Կապույտներ) անունով։ Երկու անգամ Աշխարհի գավաթը նվաճած երկու հարևան ազգություններ՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" title="Արգենտինայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական">Արգենտինան</a> և <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" title="Ուրուգվայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական">Ուրուգվայը</a>, կրում են բաց կապույտ շապիկներ, առաջինը՝ սպիտակ զոլերով։ Ուրուգվայը հայտնի է <i>La Celeste</i> անունով, որն իսպաներեն նշանակում է «երկնագույն», իսկ Արգենտինային կոչում են <i>Los Albicelestes</i>, իսպաներեն՝ երկնագույն և սպիտակներ<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>ՖԻՖԱ-ի ղեկավարող մարմնի պատկերանիշի վրա կան կապույտ գծեր։ Եվրոպական ֆուտբոլի ղեկավար մարմինը՝ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D4%B5%D5%96%D4%B1" class="mw-redirect" title="ՈւԵՖԱ">ՈւԵՖԱ</a>-ն, օգտագործում է կապույտի երկու երանգներ՝ ստեղծելու <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպայի</a> քարտեզը իր պատկերանշանի կենտրոնում<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%AF%D5%B8%D5%B6%D6%86%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Ասիայի ֆուտբոլի կոնֆեդերացիա">Ասիայի ֆուտբոլի կոնֆեդերացիան</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%BE%D5%AF%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%AF%D5%B8%D5%B6%D6%86%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օվկիանայի ֆուտբոլի կոնֆեդերացիա (դեռ գրված չէ)">Օվկիանայի ֆուտբոլի կոնֆեդերացիան</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%88%D5%86%D4%BF%D4%B1%D4%BF%D4%B1%D5%96" title="ԿՈՆԿԱԿԱՖ">ԿՈՆԿԱԿԱՖ</a>-ը (Հյուսիսամերիկյան, կենտրոնամերիկյան և կարիբյան ֆուտբոլային ասոցիացիաների կոնֆեդերացիան) իրեն պատկերանշանների մեջ օգտագործում են կապույտ տեքստ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հյուսիսամերիկյան_մարզական_լիգաներ"><span id=".D5.80.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.AB.D5.BD.D5.A1.D5.B4.D5.A5.D6.80.D5.AB.D5.AF.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.A6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AC.D5.AB.D5.A3.D5.A1.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Հյուսիսամերիկյան մարզական լիգաներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=31" title="Խմբագրել բաժինը. Հյուսիսամերիկյան մարզական լիգաներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: Հյուսիսամերիկյան մարզական լիգաներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%84%D5%86_%D5%A2%D5%A5%D5%B5%D5%BD%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ԱՄՆ բեյսբոլի բարձրագույն լիգա (դեռ գրված չէ)">ԱՄՆ</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A2%D5%A5%D5%B5%D5%BD%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կանադայի բեյսբոլի բարձրագույն լիգա (դեռ գրված չէ)">Կանադայի բեյսբոլի բարձրագույն լիգայում</a> և Բեյսբոլի պրեմիեր լիգայում կապույտը սպիտակի և կարմիրի հետ լիգայի պաշտոնական լոգոների ամենատարածված երեք գույներից մեկն է։ Տորոնտոյի մի թիմ՝ Օնտարիոն, կոչվում է նաև Բլյու Ջեյս։ Տասնյոթ տարբեր թիմեր հիմնականում ունեն կապույտ գլխարկներ կամ ինչ-որ ձևով օգտագործում են այդ գույնը։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիա">Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիան</a> լոգոյի գույներից մեկը ևս կապույտն է կարմիրի և սպիտակի հետ, ինչպես նաև դրա կանացի համարժեքում՝ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%A2%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Կանանց բասկետբոլի ազգային ասոցիացիա">Կանանց բասկետբոլի ազգային ասոցիացիայում</a>՝ մինչև 2011 թվականի մարտի 28-ից, երբ վերջինս լոգոյում ներառել է նարնջագույնը և սպիտակը։ <a href="/wiki/NBA" class="mw-redirect" title="NBA">NBA</a>-ի նախկին խաղացող <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A5%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թեոդոր Էդվարդս (դեռ գրված չէ)">Թեոդոր Էդվարդսի</a> մականունը եղել է «Կապույտ»։ NBA-ի տասնհինգ թիմ իրենց խաղազգեստում ունեն կապույտ։ </p><p>Ֆուտբոլի ազգային լիգան, որն ամերիկյան ֆուտբոլի լիգայի առաջատարն է ԱՄՆ-ում, իր պաշտոնական տարբերանշանում սպիտակի և կարմիրի հետ օգտագործում է նաև կապույտ։ Ֆուտբոլի ազգային լիգայի տասներեք թիմ կիրառում են կապույտը։ </p><p><a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%AF%D5%A5%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A1" class="mw-redirect" title="Հոկեյի ազգային լիգա">Հոկեյի ազգային լիգան</a> Կանադայի և ԱՄՆ-ի տափօղակով հոկեյի գլխավոր սպորտային կազմակերպություններից մեկն է, իր պաշտոնական պատկերանիշում օգտագործում է կապույտ։ Կապույտը լիգայի բազմաթիվ թիմերի հիմնական գույնն է՝ <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%AC%D5%B8_%D5%8D%D5%A5%D5%B5%D5%A2%D6%80%D5%A6" title="Բաֆալո Սեյբրզ">Բաֆալո Սեյբրզ</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%BD_%D4%B2%D5%AC%D5%B8%D6%82_%D5%8B%D5%A5%D6%84%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Կոլումբուս Բլու Ջեքեթս">Կոլումբուս Բլու Ջեքեթս</a>, <a href="/wiki/%D4%B7%D5%A4%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6_%D5%95%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%BD" title="Էդմոնտոն Օյլերս">Էդմոնտոն Օյլերս</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84_%D4%B1%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%BD" title="Նյու Յորք Այլենդերս">Նյու Յորք Այլենդերս</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84_%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%BD" title="Նյու Յորք Ռենջերս">Նյու Յորք Ռենջերս</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%B6%D5%A9_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB%D5%BD_%D4%B2%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Սենթ Լուիս Բլյուզ">Սենթ Լուիս Բլյուզ</a>, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%B8_%D5%84%D5%A5%D5%B5%D6%83%D5%AC_%D4%BC%D5%AB%D6%86%D5%BD" title="Տորոնտո Մեյփլ Լիֆս">Տորոնտո Մեյփլ Լիֆս</a>, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B4%D5%BA%D5%A1_%D4%B2%D5%A5%D5%B5_%D4%BC%D5%A1%D5%B5%D5%A9%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%A3" title="Տամպա Բեյ Լայթնինգ">Տամպա Բեյ Լայթնինգ</a>, <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A5%D6%80_%D5%94%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%BD" title="Վանկուվեր Քենաքս">Վանկուվեր Քենաքս</a>, <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A3_%D5%8B%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Վինիպեգ Ջեթս">Վինիպեգ Ջեթս</a>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg" class="mw-file-description" title="Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը կրում է կապույտ հանդերձանք՝ իտալական պետությունները միավորած Սավոյների արքայական տոհմի գույնը։"><img alt="Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը կրում է կապույտ հանդերձանք՝ իտալական պետությունները միավորած Սավոյների արքայական տոհմի գույնը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg/120px-1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg/180px-1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg/240px-1976-01-14_Italy_U23_v_Netherlands_U23.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="647" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը կրում է կապույտ հանդերձանք՝ իտալական պետությունները միավորած Սավոյների արքայական տոհմի գույնը։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=32" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references" style="height: 300px; overflow: auto; padding: 3px"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Bleu – Histoire d'une couleur</i></span> </li> <li id="cite_note-Heller—2009——-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Heller—2009——_2-0">2,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Heller—2009——_2-1">2,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Heller—2009——_2-2">2,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHeller2009">Heller, 2009</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=7&query=%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%B5%D5%BF">Հայերէն արմատական բառարան, Հրաչեայ Աճառեան։ Երեւանի Համալսարանի Հրատարակչութիւն, Երեւան, 1926։</a></span> </li> <li id="cite_note-Webster_1970-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Webster_1970_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Webster's Seventh New Collegiate Dictionary</i>, (1970).</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFFriar1987" class="citation book cs1">Friar, Stephen, ed. (1987). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/newdictionaryofh0000unse_s3s3"><i>A New Dictionary of Heraldry</i></a>. London: <a href="/w/index.php?title=A_%26_C_Black&action=edit&redlink=1" class="new" title="A & C Black (դեռ գրված չէ)">Alphabooks/A&C Black</a>. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/newdictionaryofh0000unse_s3s3/page/40">40</a>, 343. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-906670-44-6" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-906670-44-6"><bdi>0-906670-44-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+New+Dictionary+of+Heraldry&rft.place=London&rft.pages=40%2C+343&rft.pub=Alphabooks%2FA%26C+Black&rft.date=1987&rft.isbn=0-906670-44-6&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnewdictionaryofh0000unse_s3s3&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://math.ucr.edu/home/baez/physics/General/BlueSky/blue_sky.html">«Why is the sky Blue?»</a>. <i>ucr.edu</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151102085211/http://math.ucr.edu/home/baez/physics/General/BlueSky/blue_sky.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 2-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ucr.edu&rft.atitle=Why+is+the+sky+Blue%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fmath.ucr.edu%2Fhome%2Fbaez%2Fphysics%2FGeneral%2FBlueSky%2Fblue_sky.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.patarnott.com/atms749/pdf/blueSkyHumanResponse.pdf">Human color vision and the unsaturated blue color of the daytime sky</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110715050855/http://www.patarnott.com/atms749/pdf/blueSkyHumanResponse.pdf">Արխիվացված</a> 2011-07-15 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>", Glenn S. Smith, <i>American Journal of Physics</i>, Volume 73, Issue 7, pp. 590–597 (2005).</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAnne_Marie_Helmenstine" class="citation web cs1">Anne Marie Helmenstine. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121118203351/http://chemistry.about.com/od/waterchemistry/f/why-is-the-ocean-blue.htm">«Why Is the Ocean Blue?»</a>. <i>About.com Education</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://chemistry.about.com/od/waterchemistry/f/why-is-the-ocean-blue.htm">օրիգինալից</a> 2012 թ․ նոյեմբերի 18-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 1-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=About.com+Education&rft.atitle=Why+Is+the+Ocean+Blue%3F&rft.au=Anne+Marie+Helmenstine&rft_id=http%3A%2F%2Fchemistry.about.com%2Fod%2Fwaterchemistry%2Ff%2Fwhy-is-the-ocean-blue.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la coulour</i> (2009), p. 14</span> </li> <li id="cite_note-Wielgus-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wielgus_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWielgusSarna2005" class="citation journal cs1">Wielgus AR, Sarna T (2005). «Melanin in human irides of different color and age of donors». <i>Pigment Cell Res</i>. <b>18</b> (6): 454–64. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1600-0749.2005.00268.x">10.1111/j.1600-0749.2005.00268.x</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16280011">16280011</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Pigment+Cell+Res.&rft.atitle=Melanin+in+human+irides+of+different+color+and+age+of+donors&rft.volume=18&rft.issue=6&rft.pages=454-64&rft.date=2005&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1600-0749.2005.00268.x&rft_id=info%3Apmid%2F16280011&rft.aulast=Wielgus&rft.aufirst=AR&rft.au=Sarna%2C+T&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Prota-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Prota_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFProtaHuVincensiMcCormick1998" class="citation journal cs1">Prota G, Hu DN, Vincensi MR, McCormick SA, Napolitano A (1998). «Characterization of melanins in human irides and cultured uveal melanocytes from eyes of different colors». <i>Exp. Eye Res</i>. <b>67</b> (3): 293–99. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1006%2Fexer.1998.0518">10.1006/exer.1998.0518</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9778410">9778410</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Exp.+Eye+Res.&rft.atitle=Characterization+of+melanins+in+human+irides+and+cultured+uveal+melanocytes+from+eyes+of+different+colors&rft.volume=67&rft.issue=3&rft.pages=293-99&rft.date=1998&rft_id=info%3Adoi%2F10.1006%2Fexer.1998.0518&rft_id=info%3Apmid%2F9778410&rft.aulast=Prota&rft.aufirst=G&rft.au=Hu%2C+DN&rft.au=Vincensi%2C+MR&rft.au=McCormick%2C+SA&rft.au=Napolitano%2C+A&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fox-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Fox_12-0">12,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Fox_12-1">12,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFFox1979" class="citation book cs1">Fox, Denis Llewellyn (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151003232604/https://books.google.am/books?id=c2xyxwlm2UkC&pg=PA9"><i>Biochromy: Natural Coloration of Living Things</i></a>. University of California Press. էջ 9. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-520-03699-9" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-520-03699-9"><bdi>0-520-03699-9</bdi></a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=c2xyxwlm2UkC&pg=PA9">օրիգինալից</a> 2015 թ․ հոկտեմբերի 3-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biochromy%3A+Natural+Coloration+of+Living+Things&rft.pages=9&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1979&rft.isbn=0-520-03699-9&rft.aulast=Fox&rft.aufirst=Denis+Llewellyn&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3Dc2xyxwlm2UkC%26pg%3DPA9&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Mason-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mason_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMason1924" class="citation journal cs1">Mason, Clyde W. (1924). «Blue Eyes». <i>Journal of Physical Chemistry</i>. <b>28</b> (5): 498–501. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1021%2Fj150239a007">10.1021/j150239a007</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Physical+Chemistry&rft.atitle=Blue+Eyes&rft.volume=28&rft.issue=5&rft.pages=498-501&rft.date=1924&rft_id=info%3Adoi%2F10.1021%2Fj150239a007&rft.aulast=Mason&rft.aufirst=Clyde+W.&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BostonGlobe-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BostonGlobe_14-0">14,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BostonGlobe_14-1">14,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDouglas_Belkin" class="citation web cs1">Douglas Belkin (2006 թ․ հոկտեմբերի 17). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boston.com/yourlife/articles/2006/10/17/dont_it_make_my_blue_eyes_brown/">«Don't it make my blue eyes brown Americans are seeing a dramatic color change»</a>. <i>The Boston Globe</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120223022627/http://www.boston.com/yourlife/articles/2006/10/17/dont_it_make_my_blue_eyes_brown/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 23-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Boston+Globe&rft.atitle=Don%27t+it+make+my+blue+eyes+brown+Americans+are+seeing+a+dramatic+color+change&rft.au=Douglas+Belkin&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boston.com%2Fyourlife%2Farticles%2F2006%2F10%2F17%2Fdont_it_make_my_blue_eyes_brown%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-altervista1-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-altervista1_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110726095519/http://carnby.altervista.org/troe/08-05.htm">«Pigmentation, the Pilous System, and Morphology of the Soft Parts»</a>. <i>altervista.org</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://carnby.altervista.org/troe/08-05.htm">օրիգինալից</a> 2011 թ․ հուլիսի 26-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=altervista.org&rft.atitle=Pigmentation%2C+the+Pilous+System%2C+and+Morphology+of+the+Soft+Parts&rft_id=http%3A%2F%2Fcarnby.altervista.org%2Ftroe%2F08-05.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">statement by Hans Eiberg from the Department of Cellular and Molecular Medicine at the <a href="/w/index.php?title=University_of_Copenhagen&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Copenhagen (դեռ գրված չէ)">University of Copenhagen</a></span> </li> <li id="cite_note-More_than-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-More_than_17-0">17,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-More_than_17-1">17,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Weise, Elizabeth. (2008-02-05) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.usatoday.com/news/health/2008-02-05-blue-eyes_N.htm">More than meets the blue eye: You may all be related</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120910205153/http://www.usatoday.com/news/health/2008-02-05-blue-eyes_N.htm">Արխիվացված</a> 2012-09-10 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Usatoday.com. Retrieved on 2011-12-23.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Pastoureau, M., & Cruse, M. I. (2001). Blue: The history of a color p. 64. Princeton, NJ: Princeton University Press.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">See Michel Pastoureau, <i>Blue: Histoire d'une couleur</i>, pp. 13–17.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMoorey1999" class="citation book cs1">Moorey, Peter Roger (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151003232804/https://books.google.am/books?id=P_Ixuott4doC&pg=PA86&dq=Lapis+lazuli+++mines+in+the+Badakhshan&hl=en&ei=sW6_TvWKBIKr8AOTn623BA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&sqi=2&ved=0CDkQ6AEwAQ#v=onepage&q=Lapis%20lazuli%20%20%20mines%20in%20the%20Badakhshan&f=false"><i>Ancient mesopotamian materials and industries: the archaeological evidence</i></a>. Eisenbrauns. էջեր 86–87. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1-57506-042-2" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1-57506-042-2"><bdi>978-1-57506-042-2</bdi></a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=P_Ixuott4doC&pg=PA86&dq=Lapis+lazuli+++mines+in+the+Badakhshan&hl=en&ei=sW6_TvWKBIKr8AOTn623BA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&sqi=2&ved=0CDkQ6AEwAQ#v=onepage&q=Lapis%20lazuli%20%20%20mines%20in%20the%20Badakhshan&f=false">օրիգինալից</a> 2015 թ․ հոկտեմբերի 3-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ancient+mesopotamian+materials+and+industries%3A+the+archaeological+evidence&rft.pages=86-87&rft.pub=Eisenbrauns&rft.date=1999&rft.isbn=978-1-57506-042-2&rft.aulast=Moorey&rft.aufirst=Peter+Roger&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DP_Ixuott4doC%26pg%3DPA86%26dq%3DLapis%2Blazuli%2B%2B%2Bmines%2Bin%2Bthe%2BBadakhshan%26hl%3Den%26ei%3DsW6_TvWKBIKr8AOTn623BA%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26ct%3Dresult%26resnum%3D2%26sqi%3D2%26ved%3D0CDkQ6AEwAQ%23v%3Donepage%26q%3DLapis%2520lazuli%2520%2520%2520mines%2520in%2520the%2520Badakhshan%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Alessandro Bongioanni & Maria Croce (ed.), <i>The Treasures of Ancient Egypt: From the Egyptian Museum in Cairo</i>, Universe Publishing, a division of Ruzzoli Publications Inc., 2003. p. 310</span> </li> <li id="cite_note-chase-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-chase_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Chase, W.T. 1971, "Egyptian blue as a pigment and ceramic material." In: R. Brill (ed.) <i>Science and Archaeology</i>. Cambridge, Mass: MIT Press. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-262-02061-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-262-02061-0">0-262-02061-0</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">J. Baines, "Color Terminology and Color Classification in Ancient Egyptian Color Terminology and Polychromy", in <i>The American Anthropologist</i>, volume LXXXVII, 1985, pp. 282–97.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur: effets et symboliques</i>, p. 17</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and the Invention of Colour</i>, pp. 88–89</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMatson1985" class="citation book cs1">Matson, F.R. (1985). <i>Compositional Studies of the Glazed Brick from the Ishtar Gate at Babylon</i>. Museum of Fine Arts. The Research Laboratory. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-87846-255-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-87846-255-4"><bdi>0-87846-255-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Compositional+Studies+of+the+Glazed+Brick+from+the+Ishtar+Gate+at+Babylon&rft.pub=Museum+of+Fine+Arts.+The+Research+Laboratory&rft.date=1985&rft.isbn=0-87846-255-4&rft.aulast=Matson&rft.aufirst=F.R.&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastourou, <i>Bleu: Histoire d'une couleur</i>, p. 24</span> </li> <li id="cite_note-Ball106-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ball106_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth: Art and the Invention of Colour</i>, p. 106</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Caesar, <i>The Gallic Wars</i>, V., 14, 2. Cited by Miche Pastourou, p. 178.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Bleu: Histoire d'une couleur</i>, p. 26.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, Bleu – Histoire d'une couleur, pp. 44–47</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and Invention of Colour</i>. p. 346</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Blue – Histoire d'une couleur</i>, pp. 51–52.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Daniel V. Thompson, <i>The Materials and Techniques of Medieval Painting</i> (1956), Dover Publications, New York, (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-486-20327-1" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-486-20327-1">0-486-20327-1</a>)</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and the Invention of Colour</i>. pp. 139–40</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, Bright Earth, Art and the Invention of Colour. pp. 141–43</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, Bright Earth, Art and the Invention of Colour. p. 178</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and Invention of Colour</i>, p. 165</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and Invention of Colour</i>, p. 347</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur – effets et symboliques</i> p. 20.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.metmuseum.org/Collections/search-the-collections/110001822">«Raphael (Raffaello Sanzio or Santi) – Madonna and Child Enthroned with Saints – The Metropolitan Museum of Art»</a>. <i>metmuseum.org</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120704115007/http://www.metmuseum.org/Collections/search-the-collections/110001822">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 4-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=metmuseum.org&rft.atitle=Raphael+%28Raffaello+Sanzio+or+Santi%29+%E2%80%93+Madonna+and+Child+Enthroned+with+Saints+%E2%80%93+The+Metropolitan+Museum+of+Art&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.metmuseum.org%2FCollections%2Fsearch-the-collections%2F110001822&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and Invention of Colour</i>, p. 171</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and Invention of Colour</i>, pp. 186–89</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.essentialvermeer.com/catalogue/girl_with_a_pearl_earring.html">«Girl with a Pearl Earring»</a>. essentialvermeer.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150630060601/http://www.essentialvermeer.com/catalogue/girl_with_a_pearl_earring.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 30-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Girl+with+a+Pearl+Earring&rft.pub=essentialvermeer.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.essentialvermeer.com%2Fcatalogue%2Fgirl_with_a_pearl_earring.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated3-45"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated3_45-0">45,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated3_45-1">45,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur effets et symboliques</i> p. 21</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg.org/files/13242/13242-8.txt"><i>Lippincott's Magazine of Popular Literature and Science</i>, Volume 17, No. 100, April 1876</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121106154802/http://www.gutenberg.org/files/13242/13242-8.txt">Արխիվացված</a> 2012-11-06 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">D G Schreber, <i>Historische, physische und economische Beschreibung des Waidtes</i>, 1752, the appendix; Thorpe JF and Ingold CK, 1923, <i>Synthetic colouring matters – vat colours</i> (London: Longmans, Green), p. 23</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFFoucaud1846" class="citation book cs1">Foucaud, Édouard (1846). Frost, John (ed.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160629124556/https://books.google.am/books?id=TaQbAQAAMAAJ&pg=PA236"><i>The book of illustrious mechanics of Europe and America</i></a>. էջ 236. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=TaQbAQAAMAAJ&pg=PA236">օրիգինալից</a> 2016 թ․ հունիսի 29-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+book+of+illustrious+mechanics+of+Europe+and+America&rft.pages=236&rft.date=1846&rft.aulast=Foucaud&rft.aufirst=%C3%89douard&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DTaQbAQAAMAAJ%26pg%3DPA236&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated4-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-autogenerated4_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur – effets et symboliques</i> p. 28</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">F. Lauterbach, <i>Der Kampf des Waides mit dem Indigo</i>, Leipzig, p. 25. Cited by Michel Pastoureau, Bleu – Histoire d'une couleur, pp. 108–13.</span> </li> <li id="cite_note-Ullmann-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ullmann_51-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Elmar Steingruber "Indigo and Indigo Colorants" Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2004, Wiley-VCH, Weinheim. <span class="noprint"><a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1002%2F14356007.a14_149.pub2"> 10.1002/14356007.a14_149.pub2</a></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur, effets et symboliques</i> p. 30</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">J.R. Hill, <i>The Oxford Illustrated History of the Royal Navy</i>, Oxford University Press, 1995.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBlue_and_Buff" class="citation web cs1">Blue and Buff. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140416121410/http://blueandbuff.blogspot.com/2009/10/buff-and-blue-whig-politics-in-late.html">«Blue and Buff: Buff and Blue: Whig politics in the late 18th century»</a>. <i>blueandbuff.blogspot.com</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://blueandbuff.blogspot.com/2009/10/buff-and-blue-whig-politics-in-late.html">օրիգինալից</a> 2014 թ․ ապրիլի 16-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=blueandbuff.blogspot.com&rft.atitle=Blue+and+Buff%3A+Buff+and+Blue%3A+Whig+politics+in+the+late+18th+century&rft.au=Blue+and+Buff&rft_id=http%3A%2F%2Fblueandbuff.blogspot.com%2F2009%2F10%2Fbuff-and-blue-whig-politics-in-late.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Ron_Chernow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ron Chernow (դեռ գրված չէ)">Ron Chernow</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Washington:_A_Life&action=edit&redlink=1" class="new" title="Washington: A Life (դեռ գրված չէ)">Washington: A Life</a></i>, p. 174. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-14-311996-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-14-311996-8">978-0-14-311996-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141119095538/http://www.army.mil/symbols/uniforms/history.html">«Army Dress Uniform»</a>. <i>army.mil</i>. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 19.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=army.mil&rft.atitle=Army+Dress+Uniform&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.army.mil%2Fsymbols%2Funiforms%2Fhistory.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_bot:_original_URL_status_unknown" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">Jean Tulard, Jean-François Fayard, Alfred Fierro, <i>Histoire et dictionnaire de la Révolution française</i>, 1789–1799, Éditions Robert Laffont, collection Bouquins, Paris, 1987. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/2-7028-2076-X" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/2-7028-2076-X">2-7028-2076-X</a></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Bleu – Histoire d'une couleur</i>, pp. 137–40</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMetropolitan_Police" class="citation web cs1">Metropolitan Police. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20081203173318/http://www.met.police.uk/history/definition.htm">«History»</a>. <i>met.police.uk</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.met.police.uk/history/definition.htm">օրիգինալից</a> 2008 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=met.police.uk&rft.atitle=History&rft.au=Metropolitan+Police&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.met.police.uk%2Fhistory%2Fdefinition.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-okidegbe-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-okidegbe_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFOkidegbe2011" class="citation cs2">Okidegbe, Ngozi (2011), «I Love a Man in Uniform: The Debate Surrounding Uniforming the New York Police Force in the 19th Century», in Wiggerich, Sandro; Kensy, Steven (eds.), <i>Staat Macht Uniform</i>, Franz Steiner Verlag, <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-3-515-09933-2" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-3-515-09933-2"><bdi>978-3-515-09933-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=I+Love+a+Man+in+Uniform%3A+The+Debate+Surrounding+Uniforming+the+New+York+Police+Force+in+the+19th+Century&rft.btitle=Staat+Macht+Uniform&rft.pub=Franz+Steiner+Verlag&rft.date=2011&rft.isbn=978-3-515-09933-2&rft.aulast=Okidegbe&rft.aufirst=Ngozi&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Bleu – HIstoire d'une couleur</i>, pp. 114–16</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">oger Keyes, <i>Japanese Woodblock Prints: A Catalogue of the Mary A. Ainsworth Collection</i>, R, Allen Memorial Art Museum, Oberlin College, 1984, p. 42, plate #140, p. 91 and catalogue entry #439, p. 185. for more on the story of Prussian blue in Japanese prints, see also the website of the Victoria and Albert Museum, London.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text">Maerz and Paul (1930). <i>A Dictionary of Color</i> New York: McGraw Hill p. 206</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur,</i> p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-Ball265-65"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ball265_65-0">65,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ball265_65-1">65,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and the Invention of Colour</i>, p. 265.</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Eugene Chevreul, <i>De la loi du contraste simultané des couleurs</i>, Paris, (1839). Cited by Philip Ball, p. 257.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text">Ogden Rood, Modern Chromatics, (1879).</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Philip Ball, <i>Bright Earth, Art and the Invention of Colour</i>, p. 268.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120620100134/http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/coblue.html">«Cobalt blue»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://webexhibits.org/pigments/indiv/overview/coblue.html">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունիսի 20-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cobalt+blue&rft_id=http%3A%2F%2Fwebexhibits.org%2Fpigments%2Findiv%2Foverview%2Fcoblue.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text">Letter to his brother Theo, (1888). Cited by Philip Ball, from <i>Letters of Vincent van Gogh</i>, edited by M. Roskill, Flamingo, London, 2000. p. 268.</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">Daniel V. Thompson (1956), <i>The Materials and Techniques of Medieval Painting</i>, Dover Publications, New York (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-486-20327-1" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-486-20327-1">0-486-20327-1</a>)</span> </li> <li id="cite_note-SuitablyDressed-72"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-SuitablyDressed_72-0">72,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-SuitablyDressed_72-1">72,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-SuitablyDressed_72-2">72,2</a></sup></span> <span class="reference-text">"Suitably Dressed," the <i>Economist</i>, December 16, 2010.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">*Kelly, Ian. <i>Beau Brummell: The Ultimate Dandy</i>. Hodder & Stoughton, 2005</span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-74"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_74-0">74,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_74-1">74,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Wassily Kandinsky, M. T. Sadler (Translator) <i>Concerning the Spiritual in Art</i>. Dover Publ. (Paperback). 80 pp. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-486-23411-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-486-23411-8">0-486-23411-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">"Un certain bleu pénètre votre âme." Cited by C.A. Riley, <i>Color Codes</i>, University Press of New England, Hanover, New Hampshire, 1995.</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Mark Rothko 1903–1970</i>. Tate Gallery Publishing, 1987.</span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text">Michel Pastoureau, <i>Bleu – Histoire d'une couleur</i>, pp. 149–53.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130814034817/http://www.sinodefence.com/army/organisation/blue-army.asp">«Blue Army (OPFOR) Units»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sinodefence.com/army/organisation/blue-army.asp">օրիգինալից</a> 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 15-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Blue+Army+%28OPFOR%29+Units&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sinodefence.com%2Farmy%2Forganisation%2Fblue-army.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">Heller, Eva. <i>Wie Farben wirken: Farbpsychologie, Farbsymbolik, kreative Farbgestaltung</i>. Berlin: Rowohlt, 2004.</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100104213807/http://theweatherprediction.com/habyhints2/469/">«Top 10 Weather Related Problems People Complain About»</a>. <i>theweatherprediction.com</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theweatherprediction.com/habyhints2/469/">օրիգինալից</a> 2010 թ․ հունվարի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=theweatherprediction.com&rft.atitle=Top+10+Weather+Related+Problems+People+Complain+About&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theweatherprediction.com%2Fhabyhints2%2F469%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.precisionintermedia.com/color.html">Psychology of Color</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100308204108/http://www.precisionintermedia.com/color.html">Արխիվացված</a> Մարտ 8, 2010 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100113124157/http://stlyrics.com/lyrics/byebyebirdie/putonahappyface.htm">«Put On A Happy Face Lyrics»</a>. <i>stlyrics.com</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stlyrics.com/lyrics/byebyebirdie/putonahappyface.htm">օրիգինալից</a> 2010 թ․ հունվարի 13-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=stlyrics.com&rft.atitle=Put+On+A+Happy+Face+Lyrics&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stlyrics.com%2Flyrics%2Fbyebyebirdie%2Fputonahappyface.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur – effets et symboliques</i>, p. 36</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/magazine/7817496.stm">«Should we not dress girls in pink?»</a>. <i>BBC Magazine</i>. BBC. 2009 թ․ հունվարի 8. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120314062937/http://news.bbc.co.uk/1/hi/magazine/7817496.stm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+Magazine&rft.atitle=Should+we+not+dress+girls+in+pink%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fmagazine%2F7817496.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated2-85"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_85-0">85,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_85-1">85,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_85-2">85,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Anne Varichon, <i>Couleurs – Pigments et teintures dans les mains des peuples</i>, p. 178</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller, Psychologie de la couleur – effets et symboliques p. 38</span> </li> <li id="cite_note-JBP-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-JBP_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBalfour-Paul1997" class="citation book cs1">Balfour-Paul, Jenny (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170131185453/https://books.google.am/books?id=DX1qTSlQrS0C&pg=PA152"><i>Indigo in the Arab world</i></a> (1. publ. ed.). London: Routledge. էջ 152. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7007-0373-9" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7007-0373-9"><bdi>978-0-7007-0373-9</bdi></a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=DX1qTSlQrS0C&pg=PA152">օրիգինալից</a> 2017 թ․ հունվարի 31-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Indigo+in+the+Arab+world&rft.place=London&rft.pages=152&rft.edition=1.+publ.&rft.pub=Routledge&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-7007-0373-9&rft.aulast=Balfour-Paul&rft.aufirst=Jenny&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DDX1qTSlQrS0C%26pg%3DPA152&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ngm.nationalgeographic.com/2011/09/sahara-tuareg/gwin-text">«The Sahara's Tuareg – Pictures, More From National Geographic Magazine»</a>. <i>nationalgeographic.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120730020259/http://ngm.nationalgeographic.com/2011/09/sahara-tuareg/gwin-text">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 30-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=nationalgeographic.com&rft.atitle=The+Sahara%27s+Tuareg+%E2%80%93+Pictures%2C+More+From+National+Geographic+Magazine&rft_id=http%3A%2F%2Fngm.nationalgeographic.com%2F2011%2F09%2Fsahara-tuareg%2Fgwin-text&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text">"Estonia in brief: National Symbols" at Estonica website <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.estonica.org/eng/lugu.html?kateg=73&menyy_id=779&alam=85&leht=1">Estonica.org</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090211020352/http://www.estonica.org/eng/lugu.html?kateg=73&menyy_id=779&alam=85&leht=1">Արխիվացված</a> Փետրվար 11, 2009 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200518081122/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kn.html">«The World Factbook»</a>. <i>cia.gov</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kn.html">օրիգինալից</a> 2020 թ․ մայիսի 18-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=cia.gov&rft.atitle=The+World+Factbook&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fkn.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Edward_Gibbon_1960_pg._554-91"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Edward_Gibbon_1960_pg._554_91-0">91,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Edward_Gibbon_1960_pg._554_91-1">91,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Edward Gibbon, <i>The Decline and Fall of the Roman Empire</i> (abridged edition), Harcourt, Brace and Company, New York, (1960), p. 554.</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140512231019/http://colourlightandshade.blogspot.be/2010_04_01_archive.html">«Archived copy»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://colourlightandshade.blogspot.be/2010_04_01_archive.html">օրիգինալից</a> 2014 թ․ մայիսի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Archived+copy&rft_id=http%3A%2F%2Fcolourlightandshade.blogspot.be%2F2010_04_01_archive.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE%D5%A8_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A5%D5%B6%D5%BE%D5%A5%D5%AC_%D5%A7_%D5%B8%D6%80%D5%BA%D5%A5%D5%BD_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր">link</a>)</span> | Colour, light and shade blog on political colours</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBrooks" class="citation web cs1">Brooks, David (2001 թ․ դեկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theatlantic.com/past/docs/issues/2001/12/brooks.htm">«One Nation, Slightly Divisible»</a>. <i>The Atlantic Monthly</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101204201952/http://www.theatlantic.com/past/docs/issues/2001/12/brooks.htm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Atlantic+Monthly&rft.atitle=One+Nation%2C+Slightly+Divisible&rft.aulast=Brooks&rft.aufirst=David&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theatlantic.com%2Fpast%2Fdocs%2Fissues%2F2001%2F12%2Fbrooks.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110927030826/http://english.president.go.kr/tours/place_buildings/main_office.php"><i>Cheong Wa Dae / The Blue House</i></a>, Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.president.go.kr/tours/place_buildings/main_office.php">օրիգինալից</a> 2011 թ․ սեպտեմբերի 27-ին, «The Main Building and its two annexes are covered with a total of 150,000 traditional Korean blue roof tiles (hence, the name "Blue House" is also commonly used when referring to Cheongwadae).»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cheong+Wa+Dae+%2F+The+Blue+House&rft_id=http%3A%2F%2Fenglish.president.go.kr%2Ftours%2Fplace_buildings%2Fmain_office.php&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060904024808/http://campus.udayton.edu/mary/questions/faq/faq12.html">«Your question answered»</a>. <i>udayton.edu</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://campus.udayton.edu/mary/questions/faq/faq12.html">օրիգինալից</a> 2006 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=udayton.edu&rft.atitle=Your+question+answered&rft_id=http%3A%2F%2Fcampus.udayton.edu%2Fmary%2Fquestions%2Ffaq%2Ffaq12.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.edu/~wcawley/corson/schoolcolors.htm">«The Spirit of Notre Dame»</a>. <i>Nd.edu</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111230134831/http://www.nd.edu/~wcawley/corson/schoolcolors.htm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 30-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Nd.edu&rft.atitle=The+Spirit+of+Notre+Dame&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nd.edu%2F~wcawley%2Fcorson%2Fschoolcolors.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120331124840/http://theboard.byu.edu/questions/31244/">«Board Question #31244 | The 100 Hour Board»</a>. <i>Theboard.byu.edu</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://theboard.byu.edu/questions/31244/">օրիգինալից</a> 2012 թ․ մարտի 31-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Theboard.byu.edu&rft.atitle=Board+Question+%2331244+%26%23124%3B+The+100+Hour+Board&rft_id=http%3A%2F%2Ftheboard.byu.edu%2Fquestions%2F31244%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text">Stevens, Samantha. <i>The Seven Rays: a Universal Guide to the Archangels</i>. Toronto: Insomniac Press, 2004. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/1-894663-49-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/1-894663-49-7">1-894663-49-7</a>. p. 24.</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Book_of_Numbers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Book of Numbers (դեռ գրված չէ)">Numbers</a> 15:38.</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tekhelet.com">Tekhelet.com</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080130063924/http://www.tekhelet.com/">Արխիվացված</a> 2008-01-30 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, the Ptil Tekhelet Organization</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="/w/index.php?title=Mishneh_Torah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mishneh Torah (դեռ գրված չէ)">Mishneh Torah</a></i>, <i>Tzitzit</i> 2:1; Commentary on Numbers 15:38.</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="/w/index.php?title=Numbers_Rabbah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Numbers Rabbah (դեռ գրված չէ)">Numbers Rabbah</a></i> 14:3; <i><a href="/w/index.php?title=Hullin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hullin (դեռ գրված չէ)">Hullin</a></i> 89a.</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Book_of_Exodus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Book of Exodus (դեռ գրված չէ)">Exodus</a> 24:10; <a href="/w/index.php?title=Ezekiel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ezekiel (դեռ գրված չէ)">Ezekiel</a> 1:26; <i><a href="/w/index.php?title=Hullin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hullin (դեռ գրված չէ)">Hullin</a></i> 89a.</span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D6%81_%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թվելյաց գիրք (դեռ գրված չէ)">Թվելյաց գիրք</a> 4:6–12.</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.smithsonianmag.com/arts-culture/when-did-girls-start-wearing-pink-1370097/?no-ist=">«When Did Girls Start Wearing Pink?»</a>. <i>Smithsonian</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Smithsonian&rft.atitle=When+Did+Girls+Start+Wearing+Pink%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.smithsonianmag.com%2Farts-culture%2Fwhen-did-girls-start-wearing-pink-1370097%2F%3Fno-ist%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text">Kunzler's dictionary of Jazz provides two separate entries: blues, an originally African-American genre (p.128), and the blues form, a widespread musical form (p.131).</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text">Benward & Saker (2003). <i>Music: In Theory and Practice</i>, Vol. I, p.359. Seventh Edition. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-07-294262-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-07-294262-0">978-0-07-294262-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text">Robert Cantwell, <i>Bluegrass Breakdown: The Making of the Old Southern Sound</i> (University of Illinois Press, 2002), pgs 65–66.</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text">Merriam-Webster Dictionary on-line</span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text">Eva Heller (2009), <i>Psychologie de la Couleur</i>, pp. 14–15.</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKoerner" class="citation web cs1">Koerner, Brendan I. (2003 թ․ մայիսի 28). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.slate.com/id/2083650/">«Where do "blue chip" stocks come from?»</a>. <i>Slate.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110505235106/http://www.slate.com/id/2083650">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 19-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Slate.com&rft.atitle=Where+do+%22blue+chip%22+stocks+come+from%3F&rft.aulast=Koerner&rft.aufirst=Brendan+I.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.slate.com%2Fid%2F2083650%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated5-112"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated5_112-0">112,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated5_112-1">112,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Eva Heller, <i>Psychologie de la couleur –effets et symboliques</i>, pp. 37–38</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">Vocabulary.com definition of "Wild Blue Yonder"</span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text">Edward Gibbon, <i>Decline and Fall of the Roman Empire</i>, Chapter 40, pp. 556–59.</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120121155200/http://historicalkits.co.uk/international/tournaments/euro-2008.html">«Euro 2008 Team Kits – Historical Football Kits»</a>. <i>Historicalkits.co.uk</i>. 2008 թ․ հունիսի 29. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://historicalkits.co.uk/international/tournaments/euro-2008.html">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունվարի 21-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Historicalkits.co.uk&rft.atitle=Euro+2008+Team+Kits+%E2%80%93+Historical+Football+Kits&rft_id=http%3A%2F%2Fhistoricalkits.co.uk%2Finternational%2Ftournaments%2Feuro-2008.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120107043904/http://www.historicalkits.co.uk/international/tournaments/fifa_world_cup_2010/fifa-world-cup-2010.html">«FIFA World Cup 2010 – Historical Football Kits»</a>. <i>Historicalkits.co.uk</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://historicalkits.co.uk/international/tournaments/fifa_world_cup_2010/fifa-world-cup-2010.html">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունվարի 7-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Historicalkits.co.uk&rft.atitle=FIFA+World+Cup+2010+%E2%80%93+Historical+Football+Kits&rft_id=http%3A%2F%2Fhistoricalkits.co.uk%2Finternational%2Ftournaments%2Ffifa_world_cup_2010%2Ffifa-world-cup-2010.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fifa.com/">«FIFA.com – Fédération Internationale de Football Association»</a>. FIFA. 2011 թ․ դեկտեմբերի 27. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111230204308/http://www.fifa.com/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 30-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=FIFA.com+%E2%80%93+F%C3%A9d%C3%A9ration+Internationale+de+Football+Association&rft.pub=FIFA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.fifa.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=33" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=33" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBall2001" class="citation book cs1">Ball, Philip (2001). <i>Bright Earth, Art, and the Invention of Colour</i>. London: Penguin Group. էջ 507. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-7541-0503-3" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-7541-0503-3"><bdi>978-2-7541-0503-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bright+Earth%2C+Art%2C+and+the+Invention+of+Colour&rft.place=London&rft.pages=507&rft.pub=Penguin+Group&rft.date=2001&rft.isbn=978-2-7541-0503-3&rft.aulast=Ball&rft.aufirst=Philip&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span> (page numbers refer to the French translation).</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGage1993" class="citation book cs1">Gage, John (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/colourculturepra0000gage"><i>Colour and Culture: Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction</i></a>. London and Paris: Thames and Hudson. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-87811-295-5" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-87811-295-5"><bdi>978-2-87811-295-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Colour+and+Culture%3A+Practice+and+Meaning+from+Antiquity+to+Abstraction&rft.place=London+and+Paris&rft.pub=Thames+and+Hudson&rft.date=1993&rft.isbn=978-2-87811-295-5&rft.aulast=Gage&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcolourculturepra0000gage&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPastoureau2000" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Pastoureau, Michel (2000). <i>Bleu: Histoire d'une couleur</i> (ֆրանսերեն). Paris: Editions du Seuil. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-02-086991-1" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-02-086991-1"><bdi>978-2-02-086991-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bleu%3A+Histoire+d%27une+couleur&rft.place=Paris&rft.pub=Editions+du+Seuil&rft.date=2000&rft.isbn=978-2-02-086991-1&rft.aulast=Pastoureau&rft.aufirst=Michel&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPastoureau2010" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Pastoureau, Michel (2010). <i>Les couleurs de nos souvenirs</i> (ֆրանսերեն). Paris: Editions du Seuil. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-02-096687-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-02-096687-0"><bdi>978-2-02-096687-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+couleurs+de+nos+souvenirs&rft.place=Paris&rft.pub=Editions+du+Seuil&rft.date=2010&rft.isbn=978-2-02-096687-0&rft.aulast=Pastoureau&rft.aufirst=Michel&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBalfour-Paul1998" class="citation book cs1">Balfour-Paul, Jenny (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/indigo0000balf"><i>Indigo</i></a>. London: British Museum Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-7141-1776-5" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-7141-1776-5"><bdi>0-7141-1776-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Indigo&rft.place=London&rft.pub=British+Museum+Press&rft.date=1998&rft.isbn=0-7141-1776-5&rft.aulast=Balfour-Paul&rft.aufirst=Jenny&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Findigo0000balf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFVarichon2005" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Varichon, Anne (2005). <i>Couleurs: pigments et teintures dans les mains des peuples</i> (ֆրանսերեն). Paris: Editions du Seuil. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-02-084697-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-02-084697-4"><bdi>978-2-02-084697-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Couleurs%3A+pigments+et+teintures+dans+les+mains+des+peuples&rft.place=Paris&rft.pub=Editions+du+Seuil&rft.date=2005&rft.isbn=978-2-02-084697-4&rft.aulast=Varichon&rft.aufirst=Anne&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHeller2009" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Heller, Eva (2009). <i>Psychologie de la couleur: effets et symboliques</i> (ֆրանսերեն). Munich: Pyramyd. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-2-35017-156-2" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-2-35017-156-2"><bdi>978-2-35017-156-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Psychologie+de+la+couleur%3A+effets+et+symboliques&rft.place=Munich&rft.pub=Pyramyd&rft.date=2009&rft.isbn=978-2-35017-156-2&rft.aulast=Heller&rft.aufirst=Eva&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMollo1991" class="citation book cs1">Mollo, John (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/uniformsofameric0000moll_e1s4"><i>Uniforms of The American Revolution in Color</i></a>. Illustrated by <a href="/w/index.php?title=Malcolm_McGregor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malcolm McGregor (դեռ գրված չէ)">Malcolm McGregor</a>. <a href="/w/index.php?title=New_York_City&action=edit&redlink=1" class="new" title="New York City (դեռ գրված չէ)">New York</a>: Stirling Publications. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-8069-8240-3" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-8069-8240-3"><bdi>0-8069-8240-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Uniforms+of+The+American+Revolution+in+Color&rft.place=New+York&rft.pub=Stirling+Publications&rft.date=1991&rft.isbn=0-8069-8240-3&rft.aulast=Mollo&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funiformsofameric0000moll_e1s4&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBroecke2015" class="citation book cs1">Broecke, Lara (2015). <i>Cennino Cennini's </i>Il Libro dell'Arte<i>: a New English Translation and Commentary with Italian Transcription</i>. Archetype. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1-909492-28-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1-909492-28-8"><bdi>978-1-909492-28-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cennino+Cennini%27s+Il+Libro+dell%27Arte%3A+a+New+English+Translation+and+Commentary+with+Italian+Transcription&rft.pub=Archetype&rft.date=2015&rft.isbn=978-1-909492-28-8&rft.aulast=Broecke&rft.aufirst=Lara&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF+%28%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%29" class="Z3988"></span></li> <li><i>Пастуро, Мишель.</i> Синий. История цвета. — Перевод с французского Н. Кулиш. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Մոսկվա">М</span>.: Новое литературное обозрение, 2015. 144 с. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9785444805060" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-4448-0506-0</a></li> <li>Русский цвет. // под ред. Якутина Ю. В. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Մոսկվա">М</span>., Издательский дом «Экономическая газета», 2012. — С. 299—362 — <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9785431900303" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-4319-0030-3</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&veaction=edit&section=34" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&action=edit&section=34" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://theconversation.com/friday-essay-from-the-great-wave-to-starry-night-how-a-blue-pigment-changed-the-world-81031">From the Great Wave to Starry Night, how a blue pigment changed the world</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lsbu.ac.uk/water/vibrat.html#blue">Is water blue? Адсорбционный спектр воды в видимом диапазоне</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://community.livejournal.com/colors_blue/">Сообщество о синем цвете</a></li></ul> <div class="interProject" style="display:none;"><a href="https://hy.wiktionary.org/wiki/%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF" class="extiw" title="wikt:կապույտ">Վիքիբառարան</a></div> <table id="wiktsjab" class="toccolours interProjectTemplate zusterprojectsjab" style="margin:0.1em auto 0.1em auto; clear:both; width:100%;"> <tbody><tr> <td width="40"><span typeof="mw:File"><a href="https://hy.wiktionary.org/wiki/Գլխավոր_էջ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Wiktionary-logo-hy.png/35px-Wiktionary-logo-hy.png" decoding="async" width="35" height="42" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Wiktionary-logo-hy.png/53px-Wiktionary-logo-hy.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Wiktionary-logo-hy.png/70px-Wiktionary-logo-hy.png 2x" data-file-width="391" data-file-height="474" /></a></span> </td> <td>Ընթերցե՛ք <b><a href="https://hy.wiktionary.org/wiki/%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF" class="extiw" title="wikt:կապույտ">«կապույտ»</a></b> բառի բացատրությունը <a href="https://hy.wiktionary.org/wiki/" class="extiw" title="wikt:">Հայերեն Վիքիբառարանում</a>։ </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Blue" class="extiw" title="commons:Category:Blue">«Կապույտ (գույն)»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Blue" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Blue">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/blue-color">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/blau-20">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D0%A2%D0%A1%D0%942/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9" class="extiw" title="s:ТСД2/Синий">Վ. Դալի</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb123666171">123666171</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4137963-9">4137963-9</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85015053">sh85015053</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph122947">ph122947</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" style="margin: 0;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/50px-HSutvald2.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/75px-HSutvald2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/100px-HSutvald2.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style="font-weight: italic;"> Այս հոդվածն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Հայերեն Վիքիպեդիա">Հայերեն Վիքիպեդիայի</a>՝ 2018 թվականի <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_3,_2018_%D5%A9." title="Կաղապար:Օրվա հոդված/Ապրիլի 3, 2018 թ.">ապրիլի 3</a>-ի <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված">օրվա հոդված</a>: </td> </tr> </tbody></table> <table class="plainlinks notheme tmbox tmbox-notice" style=""> <tbody><tr> <td class="mbox-image"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%91%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%A1%D6%83%D5%A5%D5%B2%D5%AF" title="Վիքիպեդիա:Ցուցափեղկ"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Symbol_star_FA_gold.svg/45px-Symbol_star_FA_gold.svg.png" decoding="async" width="45" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Symbol_star_FA_gold.svg/68px-Symbol_star_FA_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Symbol_star_FA_gold.svg/90px-Symbol_star_FA_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span></td> <td class="mbox-text" style="color:Black; font-weight: bold;"> Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի՝ 2018 թվականի <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված">Տարվա հոդված</a> </td> </tr> </tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կապույտ_(գույն)&oldid=10150650">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կապույտ_(գույն)&oldid=10150650</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիա</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գույներ">Գույներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_bot:_original_URL_status_unknown" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown">CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE%D5%A8_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A5%D5%B6%D5%BE%D5%A5%D5%AC_%D5%A7_%D5%B8%D6%80%D5%BA%D5%A5%D5%BD_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր">CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D6%86%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(fr)" title="Կատեգորիա:CS1 ֆրանսերեն աղբյուրներով էջեր (fr)">CS1 ֆրանսերեն աղբյուրներով էջեր (fr)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Օրվա հոդված">Օրվա հոդված</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված">Վիքիպեդիա:Տարվա հոդված</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 20 Նոյեմբերի 2024-ի ժամը 15:39-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-fftwn","wgBackendResponseTime":206,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.066","walltime":"1.757","ppvisitednodes":{"value":6378,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":143607,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7967,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":324138,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1026.279 1 -total"," 36.75% 377.128 1 Կաղապար:Ծանտուփ"," 36.44% 373.998 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 16.06% 164.867 15 Կաղապար:Cite_book"," 9.99% 102.490 25 Կաղապար:Cite_web"," 9.92% 101.847 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Գույն"," 9.59% 98.464 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 8.20% 84.130 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 7.35% 75.472 1 Կաղապար:Wikidata/p18"," 5.35% 54.916 7 Կաղապար:Chem"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.353","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6297130,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-rbfr9","timestamp":"20241120154114","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u053f\u0561\u057a\u0578\u0582\u0575\u057f (\u0563\u0578\u0582\u0575\u0576)","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF_(%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1088","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1088","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2018-03-01T17:32:34Z","dateModified":"2024-11-20T15:39:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bd\/Color_icon_blue.svg"}</script> </body> </html>