CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ky" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Европа - Википедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","январь","февраль","март","апрель","май","июнь","июль","август","сентябрь","октябрь","ноябрь","декабрь"],"wgRequestId":"21f42334-2e84-4fb8-9a96-5ffb9c32719d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Европа","wgTitle":"Европа","wgCurRevisionId":468134,"wgRevisionId":468134,"wgArticleId":2948,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using ISBN magic links","Европа","Дүйнө макроаймактары"],"wgPageViewLanguage":"ky","wgPageContentLanguage":"ky","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Европа","wgRelevantArticleId":2948,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ky","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ky"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q46","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ky&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ky&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ky&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/1200px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1198"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/800px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="799"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/640px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="639"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Европа - Википедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ky.m.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Түзөтүү" href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедия (ky)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ky.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ky"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Википедия Atom агымы" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Европа rootpage-Европа skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Мазмунга өтүү</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Иш тилкеси" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Иш тилкеси</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Иш тилкеси</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">каптал тилкесине жылдыруу</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">жашыруу</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Багыттоо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BA%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Башкы баракка өтүү [z]" accesskey="z"><span>Башкы барак</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Долбоор тууралуу, эмне жасай аласыз, кайдан тапса болот"><span>Жамаат порталы</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D1%87%D1%83%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D1%8B_%D0%BE%D0%BA%D1%83%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Учурдагы окуялар тууралуу кошумча маалымат табуу"><span>Учурдагы окуялар</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:RecentChanges" title="Соңку өзгөрүүлөрдүн тизмеси [r]" accesskey="r"><span>Соңку өзгөрүүлөр</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:Random" title="Туш келди баракты окуу [x]" accesskey="x"><span>Туш келди макала</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BC:%D0%9C%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D1%83%D0%BD%D1%83" title="Маалымат алуу үчүн"><span>Жардам</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BA%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ky.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ky.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Википедиядан издөө [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Издөө</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Издөө" aria-label="Издөө" autocapitalize="sentences" title="Википедиядан издөө [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Атайын:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Издөө</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Жеке шаймандар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрүнүш"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Көрүнүш" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Көрүнүш</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ky.wikipedia.org&uselang=ky" class=""><span>Демөөр</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:CreateAccount&returnto=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory" class=""><span>Катталуу</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:UserLogin&returnto=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Сизге системада катталууга сунуш кылынат, бирок милдеттүү эмес [o]" accesskey="o" class=""><span>Кирүү</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Кошумча мүмкүнчүлүктөр" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Жеке шаймандар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Жеке шаймандар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ky.wikipedia.org&uselang=ky"><span>Демөөр</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:CreateAccount&returnto=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Катталуу</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:UserLogin&returnto=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Сизге системада катталууга сунуш кылынат, бирок милдеттүү эмес [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Кирүү</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Катталбаган түзөтүүчүлөр үчүн барактар <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BC:%D0%91%D0%B5%D1%82_%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%80" aria-label="Түзөтүү жөнүндө көбүрөөк билүү"><span>чоо-жайы</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:MyContributions" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Салымдар</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:MyTalk" title="Бул IP дарекке арналган талкуулоо барагы [n]" accesskey="n"><span>Талкуу</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Мазмуну" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Мазмуну</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">каптал тилкесине жылдыруу</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">жашыруу</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Башына кайтуу</div> </a> </li> <li id="toc-Климаты" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Климаты"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Климаты</span> </div> </a> <ul id="toc-Климаты-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дарыялары" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Дарыялары"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Дарыялары</span> </div> </a> <ul id="toc-Дарыялары-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Көлдөрү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Көлдөрү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Көлдөрү</span> </div> </a> <ul id="toc-Көлдөрү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Жер_кыртышы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Жер_кыртышы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Жер кыртышы</span> </div> </a> <ul id="toc-Жер_кыртышы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Токойлору" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Токойлору"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Токойлору</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Токойлору-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Токойлору бөлүмчөсүн көрсөтүү/жашыруу</span> </button> <ul id="toc-Токойлору-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Тайга" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тайга"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Тайга</span> </div> </a> <ul id="toc-Тайга-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Жазы_жана_ийне_жалбырактуу_аралаш" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Жазы_жана_ийне_жалбырактуу_аралаш"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Жазы жана ийне жалбырактуу аралаш</span> </div> </a> <ul id="toc-Жазы_жана_ийне_жалбырактуу_аралаш-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Антропологиялык_курамы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Антропологиялык_курамы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Антропологиялык курамы</span> </div> </a> <ul id="toc-Антропологиялык_курамы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Этностук_курамы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Этностук_курамы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Этностук курамы</span> </div> </a> <ul id="toc-Этностук_курамы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Колдонулган_адабияттар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Колдонулган_адабияттар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Колдонулган адабияттар</span> </div> </a> <ul id="toc-Колдонулган_адабияттар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Мазмуну" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Мазмунду жашыруу/көрсөтүү" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Мазмунду жашыруу/көрсөтүү</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Европа</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Башка тилдеги макалага өтүү. 304 тилде жеткиликтүү" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-304" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">304 тил</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – абхазча" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Европа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхазча" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/I%C3%ABrupa" title="Iërupa – ачехче" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Iërupa" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачехче" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8D" title="Еуропэ – адыгейче" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Еуропэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="адыгейче" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – африкаанча" lang="af" hreflang="af" data-title="Europa" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанча" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – немисче (Швейцария)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Europa" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="немисче (Швейцария)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%88%AE%E1%8D%93" title="አውሮፓ – амхарча" lang="am" hreflang="am" data-title="አውሮፓ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхарча" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – арагончо" lang="an" hreflang="an" data-title="Europa" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагончо" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Europe" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Yurop" title="Yurop – оболочо (Нигерия)" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Yurop" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="оболочо (Нигерия)" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="यूरोप – ангикача" lang="anp" hreflang="anp" data-title="यूरोप" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангикача" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="أوروبا – арабча" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أوروبا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабча" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%98%DC%AA%DC%98%DC%A6%DC%90_(%DC%9D%DC%92%DC%AB%DC%AC%DC%90)" title="ܐܘܪܘܦܐ (ܝܒܫܬܐ) – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܘܪܘܦܐ (ܝܒܫܬܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A4%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ؤروپا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ؤروپا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="اوروبا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اوروبا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – астурийче" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Europa" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурийче" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Pakwe_Emitikociwi_Askik" title="Pakwe Emitikociwi Askik – атикамекче" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Pakwe Emitikociwi Askik" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="атикамекче" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – аварикче" lang="av" hreflang="av" data-title="Европа" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="аварикче" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Europa" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="यूरोप – авадхиче" lang="awa" hreflang="awa" data-title="यूरोप" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="авадхиче" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Iwrupa" title="Iwrupa – аймарача" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Iwrupa" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="аймарача" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Avropa" title="Avropa – азербайжанча" lang="az" hreflang="az" data-title="Avropa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайжанча" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اوروپا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اوروپا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – башкырча" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Европа" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкырча" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/%C3%89ropa" title="Éropa – баличе" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Éropa" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="баличе" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Eiropa" title="Eiropa – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Eiropa" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Euruopa" title="Euruopa – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Euruopa" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Eropa" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Europa" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еўропа – беларусча" lang="be" hreflang="be" data-title="Еўропа" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусча" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Эўропа – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Эўропа" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/%C3%88ropa" title="Èropa – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Èropa" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – болгарча" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Европа" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгарча" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="यूरोप – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="यूरोप" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Yurop" title="Yurop – бисламача" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Yurop" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="бисламача" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Irupa" title="Irupa – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Irupa" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA" title="ဥရောပတွိုက် – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဥရောပတွိုက်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – бамбарача" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Eropa" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="бамбарача" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%AA" title="ইউরোপ – бангладешче" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইউরোপ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бангладешче" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%BC%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D" title="ཡོ་རོབ་གླིང་། – тибетче" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཡོ་རོབ་གླིང་།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тибетче" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Europa_(kevandir)" title="Europa (kevandir) – бретончо" lang="br" hreflang="br" data-title="Europa (kevandir)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретончо" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – боснийче" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Evropa" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="боснийче" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Eropa" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/Eropah" title="Eropah – бугийче" lang="bug" hreflang="bug" data-title="Eropah" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="бугийче" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE" title="Европо – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Европо" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – каталончо" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Europa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталончо" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Europa" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%94u-ci%C5%AD" title="Ĕu-ciŭ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ĕu-ciŭ" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – чеченче" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Европа" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чеченче" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Uropa" title="Uropa – себуанча" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Uropa" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуанча" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – чаморрочо" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Europa" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="чаморрочо" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%B3%E1%8E%B3%E1%8F%9B" title="ᏳᎳᏛ – черокиче" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏳᎳᏛ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="черокиче" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/H%C3%B3xov%C3%AA-hooma" title="Hóxovê-hooma – шайеннче" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Hóxovê-hooma" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="шайеннче" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ئەورووپا – борбордук курдча" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەورووپا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="борбордук курдча" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – корсиканча" lang="co" hreflang="co" data-title="Europa" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="корсиканча" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Avropa" title="Avropa – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Avropa" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – чехче" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Evropa" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чехче" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/E%C3%B9ropa" title="Eùropa – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Eùropa" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%84%D1%B5%D1%80%D1%A1%D0%BF%D0%B0" title="Єѵрѡпа – чиркөө славянча" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Єѵрѡпа" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="чиркөө славянча" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – чувашча" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Европа" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашча" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ewrop" title="Ewrop – уелшче" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ewrop" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="уелшче" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – датча" lang="da" hreflang="da" data-title="Europa" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="датча" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Tuure" title="Tuure – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Tuure" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – немисче" lang="de" hreflang="de" data-title="Europa" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="немисче" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ewropa" title="Ewropa – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ewropa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – төмөнкү сорбианча" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Europa" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="төмөнкү сорбианча" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Eropah" title="Eropah – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Eropah" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="युरोप" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – эбече" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Europa" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="эбече" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7" title="Ευρώπη – грекче" lang="el" hreflang="el" data-title="Ευρώπη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грекче" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pa" title="Európa – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Európa" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – англисче" lang="en" hreflang="en" data-title="Europe" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англисче" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo – эсперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Eŭropo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – испанча" lang="es" hreflang="es" data-title="Europa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испанча" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Euroopa" title="Euroopa – эстончо" lang="et" hreflang="et" data-title="Euroopa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстончо" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – баскча" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Europa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскча" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Uropa" title="Uropa – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Uropa" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا – фарсча" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اروپا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="фарсча" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Yuroopu" title="Yuroopu – фулача" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Yuroopu" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="фулача" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Eurooppa" title="Eurooppa – финче" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Eurooppa" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="финче" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/%C3%95uruupa" title="Õuruupa – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Õuruupa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Iurope" title="Iurope – фижиче" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Iurope" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фижиче" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – фарерче" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Evropa" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарерче" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – фончо" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Europe" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="фончо" class="interlanguage-link-target"><span>Fɔ̀ngbè</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – французча" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Europe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французча" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Eropa" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Euroopa" title="Euroopa – түндүк фризче (евразиялык тилдер)" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Euroopa" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="түндүк фризче (евразиялык тилдер)" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – фриулча" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Europe" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фриулча" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Jeropa" title="Jeropa – батыш фризче" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Jeropa" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="батыш фризче" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Eoraip" title="An Eoraip – ирландча" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Eoraip" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирландча" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – гагаузча" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Evropa" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="гагаузча" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E6%B4%B2" title="歐洲 – Гань Кытайча" lang="gan" hreflang="gan" data-title="歐洲" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Гань Кытайча" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9r%C3%B2p" title="Léròp – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Léròp" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_Roinn-E%C3%B2rpa" title="An Roinn-Eòrpa – шотладиялык гелча" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An Roinn-Eòrpa" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шотладиялык гелча" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – галисияча" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Europa" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисияча" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8A%D8%B1%DB%8A%D9%BE%D8%A7" title="اۊرۊپا – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="اۊرۊپا" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pa" title="Európa – гуараниче" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Európa" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуараниче" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="युरोप" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%85%F0%90%8D%82%F0%90%8D%89%F0%90%8D%80%F0%90%8C%B0" title="𐌰𐌹𐍅𐍂𐍉𐍀𐌰 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐌹𐍅𐍂𐍉𐍀𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AA" title="યુરોપ – гужаратча" lang="gu" hreflang="gu" data-title="યુરોપ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="гужаратча" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Oarpey" title="Yn Oarpey – мэнксыча" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Oarpey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэнксыча" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Turai" title="Turai – хаусача" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Turai" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="хаусача" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/%C3%8Au-ch%C3%BB" title="Êu-chû – Хакка кытайча" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Êu-chû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Хакка кытайча" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBEulopa" title="ʻEulopa – гавайча" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻEulopa" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="гавайча" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A4%D7%94" title="אירופה – ивритче" lang="he" hreflang="he" data-title="אירופה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ивритче" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="यूरोप – хиндиче" lang="hi" hreflang="hi" data-title="यूरोप" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хиндиче" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Europe" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – хорватча" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Europa" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорватча" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – жогорку сорбианча" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Europa" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="жогорку сорбианча" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Ew%C3%B2p" title="Ewòp – гаитиче" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Ewòp" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаитиче" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pa" title="Európa – венгерче" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Európa" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерче" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա – армянча" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Եվրոպա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянча" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%82%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եւրոպա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Եւրոպա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – интерлингва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Europa" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Eropah" title="Eropah – ибанча" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Eropah" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ибанча" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – индонезияча" lang="id" hreflang="id" data-title="Eropa" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезияча" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Europa" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Obodo_B%C3%A9k%C3%A8" title="Obodo Békè – игбочо" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Obodo Békè" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="игбочо" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – илокочо" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Europa" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илокочо" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – ингушча" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Европа" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ингушча" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – идочо" lang="io" hreflang="io" data-title="Europa" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идочо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Evr%C3%B3pa" title="Evrópa – исландча" lang="is" hreflang="is" data-title="Evrópa" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландча" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – италиянча" lang="it" hreflang="it" data-title="Europa" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="италиянча" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%83%E1%90%86%E1%95%8C%E1%91%89" title="ᐃᐆᕌᑉ – инуктитутча" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐃᐆᕌᑉ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="инуктитутча" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91" title="ヨーロッパ – жапончо" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヨーロッパ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="жапончо" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Yuurop" title="Yuurop – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Yuurop" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/rontu%27a" title="rontu'a – ложбанча" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="rontu'a" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбанча" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/%C3%89ropa" title="Éropa – жаванизче" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Éropa" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="жаванизче" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა – грузинче" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ევროპა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузинче" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Evropa" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Turuft" title="Turuft – кабылча" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Turuft" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабылча" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8D" title="Еуропэ – кабардинче" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Еуропэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="кабардинче" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Eer%C9%94p%CA%8B_t%C9%9Bt%CA%8B_wandamm" title="Eerɔpʋ tɛtʋ wandamm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Eerɔpʋ tɛtʋ wandamm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Yurop" title="Yurop – тяпча" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Yurop" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="тяпча" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Mputu" title="Mputu – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Mputu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Eropa" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа – казакча" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Еуропа" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казакча" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9C%E1%9E%B8%E1%9E%94%E1%9E%A2%E1%9E%BA%E1%9E%9A%E1%9F%89%E1%9E%BB%E1%9E%94" title="ទ្វីបអឺរ៉ុប – кмерче" lang="km" hreflang="km" data-title="ទ្វីបអឺរ៉ុប" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кмерче" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B3%8D" title="ಯುರೋಪ್ – каннадача" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಯುರೋಪ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннадача" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EB%9F%BD" title="유럽 – корейче" lang="ko" hreflang="ko" data-title="유럽" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корейче" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – коми-пермякча" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Европа" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="коми-пермякча" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – карачай-балкарча" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Европа" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="карачай-балкарча" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%97%D8%B1%D9%8E%D9%BE" title="یوٗرَپ – кашмирче" lang="ks" hreflang="ks" data-title="یوٗرَپ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмирче" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – колоньяча" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Europa" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="колоньяча" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ewropa" title="Ewropa – курдча" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ewropa" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдча" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – комиче" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Европа" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="комиче" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – корнишче" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Europa" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнишче" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – латынча" lang="la" hreflang="la" data-title="Europa" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латынча" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – ладиночо" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Evropa" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладиночо" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Europa_(Kontinent)" title="Europa (Kontinent) – люксембургча" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Europa (Kontinent)" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембургча" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Европа" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – лезгинче" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Европа" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгинче" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Europa" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Bulaaya" title="Bulaaya – гандача" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Bulaaya" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="гандача" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – лимбургиче" lang="li" hreflang="li" data-title="Europa" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбургиче" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B2pa" title="Euròpa – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Euròpa" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Europa" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Europa" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Er%C3%B3pa" title="Erópa – лингалача" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Erópa" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="лингалача" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%97%E0%BA%B0%E0%BA%A7%E0%BA%B5%E0%BA%9A%E0%BB%80%E0%BA%AD%E0%BA%B5%E0%BA%A3%E0%BA%BB%E0%BA%9A" title="ທະວີບເອີຣົບ – лаочо" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ທະວີບເອີຣົບ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаочо" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – литовчо" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Europa" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литовчо" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Europa" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Eiropa" title="Eiropa – латышча" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Eiropa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышча" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/%C3%88ropa" title="Èropa – мадурисче" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Èropa" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="мадурисче" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – маитиличе" lang="mai" hreflang="mai" data-title="युरोप" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="маитиличе" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Eropah" title="Eropah – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Eropah" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Eor%C3%B4pa" title="Eorôpa – малагасча" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Eorôpa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасча" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Европа" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/%C5%AAropi" title="Ūropi – маориче" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Ūropi" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маориче" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – минанкабауча" lang="min" hreflang="min" data-title="Eropa" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="минанкабауча" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – македончо" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Европа" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македончо" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D" title="യൂറോപ്പ് – малайаламча" lang="ml" hreflang="ml" data-title="യൂറോപ്പ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малайаламча" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF" title="Европ – монголчо" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Европ" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="монголчо" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%8E%EA%AF%94%EA%AF%A3%EA%AF%9E" title="ꯏꯎꯔꯣꯞ – манипуриче" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯎꯔꯣꯞ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="манипуриче" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95" title="ဥရောပ – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ဥရောပ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – маратиче" lang="mr" hreflang="mr" data-title="युरोप" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратиче" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Европа" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Eropah" title="Eropah – малайча" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Eropah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайча" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Ewropa" title="Ewropa – малтизче" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ewropa" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="малтизче" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ouropa" title="Ouropa – мирандизче" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ouropa" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мирандизче" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95" title="ဥရောပ – бурмача" lang="my" hreflang="my" data-title="ဥရောပ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бурмача" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – эрзянча" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Европа" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="эрзянча" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="اوروپا قاره – мазандераниче" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="اوروپا قاره" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандераниче" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – неополитанча" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Europa" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неополитанча" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – төмөнкү немисче" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Europa" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="төмөнкү немисче" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel) – төмөнкү саксончо" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Europa (werelddeel)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="төмөнкү саксончо" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – непалча" lang="ne" hreflang="ne" data-title="युरोप" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непалча" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="युरोप – невариче" lang="new" hreflang="new" data-title="युरोप" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="невариче" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Eropa" title="Eropa – ниасча" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Eropa" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="ниасча" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel) – голландча" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Europa (werelddeel)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="голландча" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – норвежче (нинорск)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Europa" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвежче (нинорск)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – норвежче (букмал)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Europa" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвежче (букмал)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Europa" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8B%DF%99%DF%90%DF%94%DF%8E%DF%AC" title="ߋߙߐߔߎ߬ – нкочо" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߋߙߐߔߎ߬" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="нкочо" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%9Brope" title="Ûrope – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Ûrope" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – түндүк соточо" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Europa" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="түндүк соточо" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/T%C3%B3_W%C3%B3naan%C3%ADdi_Bilag%C3%A1ana_Bik%C3%A9yah" title="Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyah – наваджочо" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="наваджочо" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – ньянджача" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Europe" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="ньянджача" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B2pa" title="Euròpa – окситанча" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Euròpa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситанча" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Jevrouppu" title="Jevrouppu – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Jevrouppu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Yuurooppi" title="Yuurooppi – оромочо" lang="om" hreflang="om" data-title="Yuurooppi" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="оромочо" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AD%9F%E0%AD%81%E0%AC%B0%E0%AD%8B%E0%AC%AA" title="ୟୁରୋପ – орияча" lang="or" hreflang="or" data-title="ୟୁରୋପ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="орияча" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%C3%A6" title="Европæ – осетинче" lang="os" hreflang="os" data-title="Европæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="осетинче" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AF%E0%A9%82%E0%A8%B0%E0%A8%AA" title="ਯੂਰਪ – пунжабиче" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਯੂਰਪ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пунжабиче" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – пангасиче" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Europe" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="пангасиче" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – пампангача" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Europa" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампангача" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Oropa" title="Oropa – папиаменточо" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Oropa" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="папиаменточо" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Urope" title="Urope – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Urope" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Eiropaa" title="Eiropaa – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Eiropaa" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Europa" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Urup" title="Urup – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Urup" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – полякча" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Europa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="полякча" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B2pa" title="Euròpa – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Euròpa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE" title="یورپ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یورپ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7%CE%BD" title="Ευρώπην – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ευρώπην" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا – пуштуча" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اروپا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пуштуча" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – португалча" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Europa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португалча" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/iyurupu" title="iyurupu – Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="iyurupu" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Iwrupa" title="Iwrupa – кечуача" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Iwrupa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуача" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – романшча" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Europa" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="романшча" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Evropa" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – румынча" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Europa" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынча" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – аромунча" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Europa" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="аромунча" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Europe" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – орусча" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Европа" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орусча" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Европа" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Burayi" title="Burayi – руандача" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Burayi" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="руандача" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A4%96%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%83" title="यूरोपखण्डः – санскритче" lang="sa" hreflang="sa" data-title="यूरोपखण्डः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскритче" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8C%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%80%D1%83%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Дьобуруопа – сахача" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дьобуруопа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="сахача" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AD%E1%B1%A9%E1%B1%A8%E1%B1%B3%E1%B1%AF" title="ᱭᱩᱨᱳᱯ – санталиче" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱭᱩᱨᱳᱯ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="санталиче" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – сардинче" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Europa" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардинче" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – сицилийче" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Europa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сицилийче" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – шотландча" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Europe" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотландча" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%8F%D9%88%D8%B1%D9%8E%D9%BE" title="يُورَپ – синдхиче" lang="sd" hreflang="sd" data-title="يُورَپ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="синдхиче" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Eurohp%C3%A1" title="Eurohpá – түндүк саамиче" lang="se" hreflang="se" data-title="Eurohpá" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="түндүк саамиче" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/A%C3%AAropa" title="Aêropa – сангочо" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Aêropa" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="сангочо" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – серб-хорват" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Evropa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="серб-хорват" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Urupa" title="Urupa – ташелитче" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Urupa" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ташелитче" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%BA%E1%82%89" title="ယူးရူပ်ႉ – шанча" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ယူးရူပ်ႉ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="шанча" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%B4%E0%B6%BA" title="යුරෝපය – сингалача" lang="si" hreflang="si" data-title="යුරෝපය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сингалача" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Europe" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pa" title="Európa – словакча" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Európa" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словакча" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE" title="یورپ – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="یورپ" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – словенче" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Evropa" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенче" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – самоанча" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Europa" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="самоанча" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Euroop" title="Euroop – инари саамиче" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Euroop" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="инари саамиче" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Yuropu" title="Yuropu – шонача" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Yuropu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шонача" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Yurub" title="Yurub – сомаличе" lang="so" hreflang="so" data-title="Yurub" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="сомаличе" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Evropa" title="Evropa – албанча" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Evropa" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албанча" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – сербче" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Европа" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербче" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="жакшы макалалар"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Ropa" title="Ropa – сранан тонгочо" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Ropa" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="сранан тонгочо" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IYurophu" title="IYurophu – сватиче" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IYurophu" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="сватиче" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Uropa" title="Uropa – сесоточо" lang="st" hreflang="st" data-title="Uropa" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="сесоточо" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Europa" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/%C3%89ropa" title="Éropa – сунданча" lang="su" hreflang="su" data-title="Éropa" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сунданча" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – шведче" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Europa" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведче" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ulaya" title="Ulaya – суахиличе" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ulaya" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахиличе" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Ojropa" title="Ojropa – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Ojropa" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/O-cuo" title="O-cuo – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="O-cuo" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%90%E0%AE%B0%E0%AF%8B%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE" title="ஐரோப்பா – тамилче" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஐரோப்பா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамилче" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Oco" title="Oco – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Oco" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B3%8D" title="ಯುರೋಪ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಯುರೋಪ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%95%E1%A5%A7%E1%A5%B0_%E1%A5%9E%E1%A5%A8%E1%A5%99%E1%A5%B3" title="ᥕᥧᥰ ᥞᥨᥙᥳ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥕᥧᥰ ᥞᥨᥙᥳ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="ఐరోపా – телугуча" lang="te" hreflang="te" data-title="ఐరోపా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="телугуча" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – тетумча" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Europa" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="тетумча" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%BE" title="Аврупо – тажикче" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Аврупо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тажикче" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B" title="ทวีปยุโรป – тайча" lang="th" hreflang="th" data-title="ทวีปยุโรป" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайча" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%8B%8D%E1%88%AE%E1%8C%B3" title="ኤውሮጳ – тигриниача" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ኤውሮጳ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="тигриниача" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/%C3%9Dewropa" title="Ýewropa – түркмөнчө" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ýewropa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="түркмөнчө" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Europa" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Avrop%C9%99" title="Avropə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Avropə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBEulope" title="ʻEulope – тонгача" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻEulope" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="тонгача" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Yurop" title="Yurop – ток-писинче" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Yurop" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ток-писинче" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa" title="Avrupa – түркчө" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Avrupa" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="түркчө" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Yuropa" title="Yuropa – тсонгача" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Yuropa" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="тсонгача" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – татарча" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Европа" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарча" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – тумбукача" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Europe" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="тумбукача" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/%E2%80%99Europa" title="’Europa – таитиче" lang="ty" hreflang="ty" data-title="’Europa" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="таитиче" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – тувинче" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Европа" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="тувинче" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Европа – удмуртча" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Европа" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмуртча" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%A7%DB%8B%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="ياۋروپا – уйгурча" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ياۋروپا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="уйгурча" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%84%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Європа – украинче" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Європа" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украинче" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE" title="یورپ – урдуча" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یورپ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урдуча" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yevropa" title="Yevropa – өзбекче" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yevropa" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="өзбекче" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Eoropa" title="Eoropa – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Eoropa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Evrop" title="Evrop – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Evrop" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu – вьетнамча" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Châu Âu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнамча" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Europa" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Yurop" title="Yurop – волапюкча" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Yurop" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="волапюкча" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Urope" title="Urope – валлончо" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Urope" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валлончо" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – варайча" lang="war" hreflang="war" data-title="Europa" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варайча" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Tugal" title="Tugal – уолофчо" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Tugal" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="уолофчо" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E6%B4%B2" title="欧洲 – "У" диалектинде (Кытай)" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="欧洲" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name=""У" диалектинде (Кытай)" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IYurophu" title="IYurophu – косача" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IYurophu" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="косача" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ევროპა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%99%D7%A8%D7%90%D7%A4%D7%A2" title="אייראפע – идишче" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אייראפע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="идишче" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Europe" title="Europe – йорубача" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Europe" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="йорубача" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ouhcouh" title="Ouhcouh – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Ouhcouh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Europa" title="Europa – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Europa" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B5%93%E2%B5%95%E2%B5%93%E2%B4%B1%E2%B5%9C" title="ⵜⵓⵕⵓⴱⵜ – марокко тамазигт адабий тилинде" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⵓⵕⵓⴱⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="марокко тамазигт адабий тилинде" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E6%B4%B2" title="欧洲 – кытайча" lang="zh" hreflang="zh" data-title="欧洲" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кытайча" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E7%BE%85%E5%B7%B4%E6%B4%B2" title="歐羅巴洲 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="歐羅巴洲" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Au-chiu" title="Au-chiu – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Au-chiu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E6%B4%B2" title="歐洲 – кантончо" lang="yue" hreflang="yue" data-title="歐洲" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантончо" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IYurophu" title="IYurophu – зулуча" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IYurophu" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулуча" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q46#sitelinks-wikipedia" title="Башка тилдерге шилтемени түзөтүү" class="wbc-editpage">Шилтемелерди түзөтүү</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Аталыш мейкиндиктери"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Барактын мазмунун кароо [c]" accesskey="c"><span>Макала</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D1%83%D1%83:%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" rel="discussion" title="Барактын мазмунун талкуулоо [t]" accesskey="t"><span>Талкуу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Тилди өзгөртүү" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">кыргызча</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Көрүүлөр"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0"><span>Окуу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit" title="Бул баракты түзөтүү [v]" accesskey="v"><span>Түзөтүү</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit" title="Барактын кодун түзөтүү [e]" accesskey="e"><span>Булагын түзөтүү</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=history" title="Барактын тарыхы [h]" accesskey="h"><span>Тарыхын кароо</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Аспап кутусу" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Аспап кутусу</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Куралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">каптал тилкесине жылдыруу</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">жашыруу</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Аракеттер </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0"><span>Окуу</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit" title="Бул баракты түзөтүү [v]" accesskey="v"><span>Түзөтүү</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit" title="Барактын кодун түзөтүү [e]" accesskey="e"><span>Булагын түзөтүү</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=history"><span>Тарыхын кароо</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Жалпы </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:WhatLinksHere/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Ушул жерге шилтемеленген бардык уики барактардын тизмеси [j]" accesskey="j"><span>Жетелеме шилтемелер</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:RecentChangesLinked/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" rel="nofollow" title="Бул барактан шилтеме берилген барактардагы соңку өзгөрүүлөр [k]" accesskey="k"><span>Байланыштуу өзгөрүүлөр</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ky" title="Файлдарды жүктөө [u]" accesskey="u"><span>Файл жүктөө</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:SpecialPages" title="Кызматтык барактардын жалпы тизмеги [q]" accesskey="q"><span>Атайын барактар</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&oldid=468134" title="Барактын ушул нускасына туруктуу шилтеме"><span>Туруктуу шилтеме</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=info" title="More information about this page"><span>Бул барак тууралуу</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:CiteThisPage&page=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&id=468134&wpFormIdentifier=titleform" title="Information on how to cite this page"><span>Бул макаланы цитаталоо</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fky.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2595%25D0%25B2%25D1%2580%25D0%25BE%25D0%25BF%25D0%25B0"><span>URL'ди кыскартуу</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:QrCode&url=https%3A%2F%2Fky.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2595%25D0%25B2%25D1%2580%25D0%25BE%25D0%25BF%25D0%25B0"><span>QR-кодду жүктөп алуу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Басып чыгаруу/экспорттоо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0"><span>Китеп түзүү</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:DownloadAsPdf&page=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=show-download-screen"><span>PDF форматында жүктөп алуу</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&printable=yes" title="Бул барактын басма түрү [p]" accesskey="p"><span>Басып чыгаруу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Башка долбоорлордо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Europe" hreflang="en"><span>Викиказына</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q46" title="Link to connected data repository item [g]" accesskey="g"><span>Викимаалымат элементи</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрүнүш"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Көрүнүш</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">каптал тилкесине жылдыруу</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">жашыруу</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Википедия дан</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ky" dir="ltr"><div class="dablink noprint">Бул түшүнүктүн башка маанилерин караңыз: <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_(%D0%BC%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B8)" class="mw-disambig" title="Европа (маанилери)">Европа (маанилери)</a>. <hr /> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_(with_borders).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/220px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/330px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/440px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="536" /></a><figcaption>Европа.</figcaption></figure> <p><b>Европа континенти</b> – дүйнө бөлүгү, <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Евразия">Евразия</a> материгинин батыш жагы. Азия менен чек арасы Уралдын кыры же чыгыш этеги, Урал дарыясынын өрөөнү, Каспий деңизи, Кума-Маныч ойдуңу жана Керч кысыгы (кээде Чоң Кавказдын кыры менен), Азов, Кара жана Мрамор деңиздери, Босфор, Дарданелл кысыктары аркылуу өтөт. Аянты 10,2 млн<i> км</i>2 (аралдары менен). Калкы 583,2 млн (2005, Россиянын калкын кошпогондо). Европа түндүгүнөн жана Түндүк-батышынан <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%9C%D1%83%D0%B7_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Түндүк Муз океан">Түндүк Муз океан</a> жана анын деңиздери – Кара (Карск), Баренц, Ак, Норвег, батышынан жана түштүгүнөн – Атлантика океаны жана анын деңиздери – Балтика, Түндүк, Жер Ортолук, Мрамор, Кара, Азов деңиздери, Түштүк-чыгышынан туюк – Каспий көл-деңизи менен чулганат. Түзөң аккумуляциялык жана абразиялык жээктер басымдуу; ошондой эле <i>ватт</i> (марш), тектон., <i>фьорд</i>, <i>шхер</i>, <i>риас</i>, <i>дальмация</i> тибиндеги жээктер да мүнөздүү. Европанын эң четки учтары: түндүгүндө – Нордкин, түштүгүндө – Марроки, батышында – Рока тумшуктары, чыгышында – Уюлдук Уралдын Байдарата булуңчасына жакын жайгашкан чыгыш этеги. Аралдарынын аянты 730 миң<i> км</i>2дей; эң чоңдору – Жаңы Жер, Франц-Иосиф жери (Рудольф аралындагы Флигели тумшугу – Европанын эң Түндүк чети болуп саналат), Шпицберген, Исландия, Британия, Ирландия, Корсика, Сардиния, Сицилия, Крит. Жээктери булуң-буйткалуу. Европанын аймагынын 1/4ин Скандинавия, Пиреней, Апеннин, Балкан, Кола жана башка жарым аралдар ээлейт. Океандан Чыгыш Европанын эң алыс жери 1600 км, Батыш Европаныкы – 600 кмдей. Айрым геогр. жана статистикалык-экон. эмгектерде Европага Кавказды да (Закавказье, Кавказ өндүрүн дагы) кошот. Адатта Европа эки бөлүккө – Чыгыш Европага жана Батыш Европага бөлүнөт. Европанын деңиз деңгээлинен орточо бийиктиги 300 <i>м</i>дей. Эң бийик жери – Альп тоолорундагы Монблан чокусу, 4807 <i>м</i>; эгерде Азия менен Европанын чек арасы Чоң Кавказдын Башкы же Суу Бөлгүч кырка тоосу аркылуу өтсө, анда эң бийик жери Эльбрус чокусу (5642 <i>м</i>) болмок. Эң жапыз жери Каспий бою ойдуңу, ал деңиз деңгээлинен 28 <i>м</i> төмөн жайгашкан. Рельефинде ойдуңдуу түздүктөр жана дөңсөөлөр басымдуу; аймагынын 17%ин тоолор ээлейт. Чыгыш Европанын рельефи бир кылка, анда <i>Чыгыш Европа</i> <i>түздүгү</i> (Орус түздүгү) жайгашкан; түздүктүн Түштүк-чыгыш бөлүгү (<i>Каспий бою ойдуңу</i>) деңиз деңгээлинен төмөн жатат. Батыш Европада түздүктөр менен тоолор болжол менен бирдей таралган. Негизги түздүктөрү – <i>Ортоңку Европа түздүгү</i>, <i>Төмөнкү Дунай түздүгү</i>, <i>Орто Дунай түздүгү</i>, <i>Париж</i> <i>бассейни</i>, <i>Падан түздүгү</i>. Борбордук Европага, Түндүк жана Түштүк Европанын жарым аралдарына жапыз жана орто бийик тоолор мүнөздүү. Эң бийик тоолору: Альп, Карпат, Пиреней, Скандинавия, Апеннин тоолору, Балкан жарым аралындагы тоолор. Европанын чыгыш чегинде <i>Урал</i> тоолору жатат. Кээде Кавказ тоолорун да Европага кошушат. </p><p>Эң байыркы (кембрийге чейинки) тектоникалык структурасы – <i>Чыгыш Европа платформасы</i> (калкандары: Балтика, Украина), ал негизинен Чыгыш Европа (Орус) түздүгүн ээлейт. Протерозойдун аягы – кембрийде жүргөн <i>Байкал бүктөлүүсүнө</i> Тимань токол тоосу, Печора ойдуңу, Кола жарым аралынын Түндүк чет-жакасы; кембрий, ордовик, силур мезгилдерин камтыган <i>каледон бүктөлүүсүнө</i> Шпицберген аралы, Аюулуу аралы, Британ аралынын Түндүк жана батыш бөлүктөрү, Ирландия аралы; девон, карбон жана пермде болгон <i>герцин бүктөлүүсүнө</i> Пиреней жарым аралындагы тоолор, Франциянын Борбордук жана Арморикан массивдери, Түштүк Уэльс, Арденна, Вогез, Шварцвальд, Гарц, Кендүү тоолор, Богема массиви, Судет тоолору, Силезия, ошондой эле Урал тоолору, Жаңы Жер аралынын тоолору; кайнозойдо болгон <i>альп бүктөлүүсүнө</i> – Андалус, Апеннин, Альп, Карпат тоолору, Балкан жана Крым жарым аралдарынын тоолору кирет. Исландияда жана Жер Ортолук деңиз аймагынын аралдарында аракеттеги жанартоолор бар. Европа нефть жана газ (Волга – Урал нефть-газдуу аймагы, Кавказдын этектери, Түндүк деңиздин шельфтери), көмүр (Донбасс, Печора, Москва, Жогорку Силезия, Рур бассейндери жана башка), темир (Курск магнит аномалиясы, Украина, Урал, Кола жарым аралы, Лотарингия, Скандинавия жарым аралынын Түндүк аймактары), ошондой эле боксит, түстүү металл, таш жана калий туздары жана башка кендерге бай. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Климаты"><span id=".D0.9A.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.B0.D1.82.D1.8B"></span>Климаты</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=1" title="«Климаты‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Климаты"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европанын географиялык абалы анда мелүүн климаттын өкүм сүрүшүнө, ал эми анын үстүндө Атлантика океанынан соккон батыш аба массасынын болушу анда деңиздик жана андан континенттикке өтмө климаттын басымдуу болушуна шарт түзөт. Радиациялык баланстын жылдык орточо өлчөмү бардык жеринде оң мааниде, ал түндүктөн түштүктү карай көбөйөт: Арктика аралдарында ал 10-, 50-параллелдерде 40ка жакын, Түштүк Европада 250–290 <i>кж</i>/<i>см</i>2ге (60–70 <i>ккал</i>/<i>см</i>2) чейин. Январда бүт Европада (Жер Ортолук деңиз аймагынан жана Франциянын басымдуу бөлүгүнөн сырткары) –17ден –4,2 <i>кж</i>/<i>см</i>2ге (–4төн–1 <i>ккал</i>/<i>см</i>2) чейин; июлда Түндүк менен Түштүк аймактардын айырмасы жоголот, анткени түндүктү карай жылган сайын күн узара баштайт; натыйжада радиациялык баланс Европанын дээрлик бүт аймагында 34 <i>кж</i>/<i>см</i>2ди (8 <i>ккал</i>/<i>см</i>2ди) түзөт. Аба массасы атмененын жалпы циркуляциясынын системасына кошулганда, айрыкча кышында жылуулуктун аймак боюнча кайрадан бөлүнүшүнө алып келет. Батыштан соккон аба массасынын жылуулугу <i>Түндүк Атлантика агымынын</i> таасиринен ого бетер күчөйт. Натыйжада, кыш айларынын изотермасы кеңдик багыттыкынан кыйла айырмаланып, Европанын басымдуу бөлүгүндө (Түштүк-чыгышынан башкасы) кышкы айлардын орточо температурасы кеңдик боюнча орточо температурадан кыйла көтөрүңкү болот. Мисалы, январдагы жылуу температуралык аномалия Жаңы Жерде, Кола жарым аралында, Шпицбергенде, Британ аралында 8°Сден 18°Сге, ал эми Скандинавиянын батышы менен Исландияда 18°Сден 24°Сге чейин жетет. </p><p>Радиациялык жана циркуляциялык факторлор Европанын климатында мезгилдүүлүктү даана бөлөт. Кыш мезгилинде атмосферанын эң төмөнкү басымы Атлантиканын түндүгүндө түзүлүп, анда Исландия депрессиясы жайгашат. Андан чыгышты жана Түштүк-чыгышты карай абанын басымы күчөп, Каспий бою ойдуңуна жана Уралдын түштүгүнө чейин жетет. Ал жерлерге Азия антициклонунун бир тармагы да кирет. Азор антициклонунун таасири астында турган Жер Ортолук деңиз аймагынын батыш бөлүгүнүн үстүндө батыштан соккон ургаалдуу аба массасы өкүм сүрөт. Анын курамындагы циклондор атмосфералык фронттордо пайда болуп, батыштан чыгышка (жогорку кеңдиктерди карай бир аз кыйшайып) багытталат. </p><p>Европанын басымдуу бөлүгүнүн үстүндө уюлдук аба массалары үстөмдүк кылат; түндүктөн Арктика аба массасы кирип, Альп тоолоруна, Балкан, Крым жарым аралына чейин жетиши мүмкүн. Жер Ортолук деңиз аймагында уюлдук аба мезгил-мезгили менен тропиктик аба менен алмашып турат. Кышкы айлардын изотермасы жалпысынан Түндүк-батыштан Түштүк-чыгышты карай жылат. Жалпысынан Европанын басымдуу бөлүгүндө мелүүн климат өкүм сүрөт, анын батышына кышы жумшак, жайы салкын океандык климат, чыгышына карлуу суук континенттик климат мүнөздүү. Түндүк аймактарынын жана Арктика аралдарынын климаты катаал, субарктикалык жана арктикалык. Түштүк Европага кышы нымдуу, жумшак, жайы ысык, жер ортолук деңиздик климат мүнөздүү. Январдын орточо температурасы арктикалык аралдарда –24°Сден түштүгүндө 12°Сге чейин, июлдуку 3°Сден 29°Сге чейин. Европанын эң суук жерлери: Печора дарыясынын алабы (айлык орточо температурасы –20°С) жана Франц-Иосиф жери (–24°С). Печора дарыясынын алабында Европадагы эң төмөнкү температура (абс. минимум) –52°С катталган. </p><p>Европанын эң ысык жерлери – Жер Ортолук деңиз аймагы (мында июлдун орточо температурасы 28–30°С) жана Каспий бою ойдуңу (24–26°С). Абсолюттук максимум температура (48°С) Пиреней жарым аралынын түндүгүндө катталган. </p><p>Жаан-чачындын жылдык өлчөмү жалпысынан батыштан чыгышты карай азаят: 1000–2000 <i>мм</i>ден (батыштагы тоолордун айдарым капталдарында) 500–300 <i>мм</i>ге чейин (Чыгыш Европада, айрыкча, анын Түштүк-чыгышында жана чыгышында). Эң жаанчыл жери – Динара тайпактоосунун батыш капталдарында, анда жаан-чачындын жылдык өлчөмү 4000 <i>мм</i>ден ашык. Эң кургакчыл жери – Каспий бою ойдуңу, анда 200 <i>мм</i> жана андан да аз жаайт. Арктика аралдарында жана Баренц деңизинин Түштүк жээгинде – 300–400 <i>мм</i>. Европага кеңдик боюнча арктикалык, субарктикалык, мелүүн, субтропиктик типтеги климат алкактары мүнөздүү. Арктиканын европ. секторундагы аралдарды камтыган арктика алкагынын климаты катаал, кышы чыкыроон суук, узакка созулат, көбүнчө катуу бороон болуп турат; жайы кыска, суук, июлдун орточо температурасы 5°Сден ашпайт; жаан-чачын көбүнчө кар түрүндө түшөт, буулануу төмөн. </p><p>Исландиянын, Фенноскандиянын жана Чыгыш Европа түздүгүнүн Түндүк бөлүктөрүн камтыган субарктика алкагынын жайы Арктиканыкына салыштырмалуу узагыраак жана жылуураак (июлдун орточо температурасы 10–12°Сге чейин), кышы батыш аймактарында жумшак, чыгышы суук; жылдык жаан-чачындын өлчөмү батышында 1000 <i>мм</i>дей, чыгышында 400 <i>мм</i> жаан-чачынга караганда буулануунун өлчөмү төмөн. </p><p>Европанын Жер Ортолук деңиз аймагынан жана Крымдын Түштүк жээгинен башка калган бүт аймагын мелүүн алкак ээлеп, анын Түндүк бөлүгүнө кыйла суук, бореалдык, түштүгүнө жылуураак суббореалдык климат мүнөздүү. Андан сырткары алкактын батыш бөлүгүнүн климаты деңиздик, абанын температурасынын жылдык амплитудасы төмөн, жайында түштүгүндө жылуу, түндүгүндө серүүн, кышы жумшак, түздүктөрүндө кар дайыма жатпайт, жаан-чачын бардык мезгилде, айрыкча кышында арбын жаайт; жетишерлик жана ашыкча нымдуу. Алкактын чыгышынын климаты мелүүн континенттик, кышы чыкыроон, суук, кар арбын (түштүгүнөн башка) түшөт; жайы түндүгүндө серүүн, борбордук бөлүгүндө жылуу, түштүгүндө ысык, абанын температурасынын жылдык амплитудасы жогору; жылдык жаан-чачындын өлчөмү түндүгүндө буулануунун өлчөмүнөн ашат, борбордук бөлүгүндө алар теңдешет, түштүгүндө жаан-чачын буулануудан аз. </p><p>Жер Ортолук деңиз аймагын жана Крымдын Түштүк жээгин камтыган субтропик алкагына жер ортолук деңиз тибиндеги климат мүнөздүү, кышы жумшак, жылуу, бирок жаан-чачындуу (январдын температурасы 4°Сден 12°Сге чейин); жайында аба ырайы өзгөрмөлүү, кургакчыл, ысык, батышында жылуу климат өкүм сүрөт. Пиренейдин батышына, Апеннин жарым аралына, Балкан жарым аралынын батышына жана Түндүк-батышына жер ортолук деңиздик климаттын деңиздик (жайкы кургакчыл мезгилдин кыскалыгы, жаан-чачындын арбын жаашы), ушул жарым аралдын калган бөлүктөрүнө жана Крымдын Түштүк жээгине анын континенттик варианттары мүнөздүү. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дарыялары"><span id=".D0.94.D0.B0.D1.80.D1.8B.D1.8F.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Дарыялары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=2" title="«Дарыялары‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Дарыялары"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Europe_geographique_grande.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Europe_geographique_grande.jpg/220px-Europe_geographique_grande.jpg" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Europe_geographique_grande.jpg/330px-Europe_geographique_grande.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Europe_geographique_grande.jpg/440px-Europe_geographique_grande.jpg 2x" data-file-width="1050" data-file-height="828" /></a><figcaption>Европа континенти.</figcaption></figure> <p>Европа агын суу катмарынын өлчөмү боюнча (295 <i>мм</i>) дүйнө бөлүктөрүнүн ичинен Түштүк Америкадан кийинки 2-орунду ээлейт, ал эми агын суунун көлөмү (2850 <i>км</i>3) боюнча, кургактыктын чакандыгына байланыштуу Австралия менен Антарктидадан гана мурда турат. Суу агымдары да жалпы нымдуулук сыяктуу эле батыштан чыгышты жана түндүктөн түштүктү карай азаят. Европанын басымдуу бөлүгү Атлантика океанынын, аз бөлүгү Түндүк Муз океандын жана ички Каспий деңизинин алаптарына кирет. Ири дарыялары Чыгыш Европада. Эң чоң дарыясы – Волга (негизги куймалары: Кама менен Ока). Анын уз. 3530 <i>км,</i> алабынын аянты 1360 <i>км</i>2, суусунун жылдык орточо чыгымы 8000 <i>м</i>3/<i>сек</i>дан ашык. Андан кийинки узун дарыялары: Урал, Днепр, Дон, Печора, Днестр, Түндүк Двина. Батыш Европадагы ири дарыялар: Дунай (узундугу 2850 <i>км</i>, алабынын аянты 807 миң <i>км</i>2, суусунун орточо чыгымы 6430 <i>м</i>3/<i>сек</i>), Рейн, Эльба, Висла, Луара, Тахо, Одра. Бул дарыялардын баарында кеме жүрөт, кээ бирлери каналдар аркылуу бири-бири менен туташат. Көбү гидроэнергетикалык максатта пайдаланылат. Ири суу сактагычтары: Волгадагы Рыбинск, Куйбышев, Дондогу Цимлянск, Днепрдеги Каховка жана башка Чыгыш Европанын дарыялары кар, бир аз жамгыр сууларынан куралат; жазында жана жайдын башталышында суусу кирет; түздүктүн Түндүк бөлүгүндө кар кечирээк эригендиктен, суунун кирген учуру жайга туура келет; кышында Түштүк бөлүгүндөгү дарыялар 1,5–3 айга, түндүгүндөгүлөр 7–7,5 айга муз менен капталат. Фенноскандияда кыска жана босоголуу дарыялар үстөмдүк кылат; алардын нуктарында көл сымал жайылып аккан жерлери көп, негизинен кар сууларынан куралып, жазында суусу кирет; дарыяларынын ортоңку бөлүктөрүн 2–3 айга, Түндүк бөлүктөрүн 7–7,5 айга муз каптайт. Ортоңку Европанын түздүктүү аймактарындагы дарыялар негизинен жамгыр сууларынан куралат, кышында тоңбойт; чыгышыраагындагы дарыялар жамгырга кошумча кар, ал эми Альп тоолорунан башталган дарыялар мөңгү сууларынан да куралат. Жер Ортолук деңиз аймагынын дарыяларынын деңгээли күзүндө жана кышында (айрым жерлеринде кышында жана жазында) көтөрүлүп, жайында <i>меженге</i> туш болот, ал эми чакан суулар өтө тайыздап, айрымдары соолуп да калат. Айрым дарыялардын суусунун кышкы чыгымы жайкысынан ондогон эсе көптүк кылат. Жер Ортолук деңиз аймагынын карст өөрчүгөн жерлеринде дарыя курамына жер астындагы суулар да кошулуп, алардын агымын кыйла жөнгө салып турат. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Көлдөрү"><span id=".D0.9A.D3.A9.D0.BB.D0.B4.D3.A9.D1.80.D2.AF"></span>Көлдөрү</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=3" title="«Көлдөрү‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Көлдөрү"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европанын көлдөрүнүн көбү плейстоцендеги муз каптоого дуушарланган аймактарда (КМШнын европ. бөлүгүнүн түндүгүндө жана Түндүк-батышында, Фенноскандияда, Британ аралында, Альп тоолорунда жана анын өндүрүндө, Польшанын жана Германиянын түздүктөрүндө) топтолгон. Бул көлдөрдүн көбү тектон. оёңдордо, чуңкурдук, грабен жана башкаларда жайгашып, мөңгүнүн аракетинен чанагы калыптанган. Бул типтегилерге түздүк көлдөрү – Ладога, Онега, Венерн, Веттерн, Меларен, Имандра, тоо этектериндеги көлдөр – Женева, Лаго-Мажоре, Комо, Гарда жана башка кирет. Муз каптабаган аймактарда көл топтолгон зор аянттар жок. Мындагы эң мүнөздүү көлдөр: түздүктөр аркылуу дарыялардын жайылмаларындагы калдык көлдөр, Волганын, Днепрдин, Дунайдын, Понун дельталарындагы, Кара, Азов деңиздеринин жээктериндеги – лагуна, Балкан жарым аралындагы Шкодер (Скадар), Охрид, Венгриядагы Балатон жана башка тектон., Апеннин жарым аралындагы жана Исландиядагы жанартоо, Чыгыш Европа түздүгүнүн чыгышындагы, Балкан, Апеннин жарым аралындагы карсттык көлдөр. Европанын көлдөрүнүн көбү тузсуз агып чыкма көлдөр. Кургакчыл Түштүк-чыгыш бөлүгүндө мала туздуу жана өтө минералдашкан туюк көлдөр (Эльтон, Баскунчак) бар. Ушул эле жерде, Азия менен Европанын чегинде дүйнөдөгү эң ири көл – Каспий деңизи жайгашкан. </p><p>Европадагы азыркы мөңгүлөрдүн жалпы аянты 116 миң км<sup>2</sup>. Алардын көбү Шпицбергенде (58 миң <i>км</i>2), Жаңы Жер, Франц-Иосиф жеринде, Исландияда, Скандинавия тоолорунда жайгашкан, ошондой эле Альп тоолорунда, Уралдын Түндүк бөлүгүндө, Пиреней, Сьерра-Невада тоолорунда да мөңгүлөр бар. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Жер_кыртышы"><span id=".D0.96.D0.B5.D1.80_.D0.BA.D1.8B.D1.80.D1.82.D1.8B.D1.88.D1.8B"></span>Жер кыртышы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=4" title="«Жер кыртышы‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Жер кыртышы"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европанын топурак кыртышынын ар түрдүүлүгү жалпысынан зоналуулук мыйзам ченемине байланыштуу. Топурак пайда болуусу негизинен 4 алкакка бөлүнөт: арктикалык (уюлдук), бореалдык, суббореалдык, субтропиктик. Эң зор аянтты бореалдык жана суббореалдык алкактар ээлейт. Топурак кыртышынын зоналуулук структурасы жана типтери боюнча нымдуу океандык климаттуу Батыш Европага жана континенттик климаттуу Чыгыш Европага бөлүнөт. Арктика алкагында арктикалык жана тундра топурактары пайда болот. Арктикалык топурак Шпицбергенде, Франц-Иосиф жеринде, Жаңы Жердин түндүгүндө таралып, калыңдыгы өтө жука, генезистик горизонттору анча байкалбайт. Тундра топурактары Фенноскандиянын түндүгүн, Жаңы Жердин түштүгүн, Чыгыш Европа түздүгүнүн Түндүк уюлдук тегеректен түндүктө жаткан бөлүгүн ээлейт. Тундра топурагы көбүнчө ашыкча нымдалган, аэрациясы начар, органикалык калдыктары жай чириген, чиринди горизонту жука топурак; чиринди горизонту төмөн карай көгүш тарткан глей горизонтуна өтөт. Начар дренаждалган оёң жерлерде (айрыкча Печора дарысынын төмөнкү алабында) тундра топурактары саздак тундра топурактары менен айкалышат. Бореалдык алкак Исландиянын, Фенноскандиянын басымдуу бөлүгүн, Британ аралын, Түндүк Европа түздүктөрүн, Чыгыш Европанын Львов – Киев – Курск – Пермь – Екатеринбург сызыгынан түндүктү карай жайгашкан аймагын камтыйт. Бул алкактын континенттик климаттуу аймактарында төмөнкү топурак кыртыштары таралган: Түндүк тайганын глейлешкен-күл топурагына ашыкча нымдуулук, күлдөшүү, глейлешүү процесстери, органикалык калдыктардын жай чирүүсү мүнөздүү; накта күл топурагы тайганын ортоңку бөлүгүндө өөрчүп, анда басымдуулук кылган жуулуу режиминин үстүңкү горизонтундагы органика калдыктардын кыйла бөлүгү төмөн чөгүп кетет; тайганын Түштүк бөлүгүнө жана жазы-ийне жалбырактуу токойдун чымдак-күл топурагына күлдөшүү процессинен сырткары чириндинин топтоло башташы мүнөздүү; Чыгыш Европанын бореалдык алкагынын эң түштүгүндө, жазы жалбырактуу токойдун астында токойдун боз топурагы өөрчүп, анда чымдашуу процесси активдүү жүрөт, чиринди горизонту даана байкалып, анын өлчөмү 3төн 8%ке чейин жетет. Бореалдык алкактын океандык климаттуу аймактарына топурактын төмөнкү типтери мүнөздүү: чымдак, чым көңдүү топурак Исландиянын, Скандинавиянын Түндүк-батышынын, Фарер жана Гебрид аралынын субарктикалык шалбаа жана сейрек токойлорунун астында өөрчүп, чириндиге байлыгы менен өзгөчөлөнөт; өтө жуулма чымдак-бозомтук-күл топурак Скандинавиянын жана Финляндиянын түштүгүндө, Улуу Британиянын түндүгүндө, Ортоңку Европа түздүгүндө таралып, айрым жерлеринде токойдун кычкыл күл топурагы менен айкалышып жатат. Бореалдык алкактагы интразоналык топурактардан төмөнкүлөр таралган: аллювий (анын ичинде жайпак жээктердеги марш топурактары); карбонаттуу түпкү тектердеги чымдак-карбонаттуу топурак (рендзиндер); тайга зонасында, кыртыш суулары жер бетине жакын жаткан, анча тилмеленбеген түздүктөрдөгү шалбаанын астында чымдак-глей топурагы өөрчүгөн; чымкөң-саз топурагы – верещатниктердин астында өөрчүп, начар дренаждалган, чопо катмары үстүңкү бетке жакын жаткан жерлерге мүнөздүү. Бореалдык алкакта жайгашкан тоолордо тоо тундра, Уралда, ошондой эле тоонун чымдак-күл тоо токоюнун боз, Шотландияда жана Скандинавиянын орто бийик тоолорунда тоонун күл топурактары таралган. Суббореалдык алкактагы океандык жана мелүүн континенттик аймактардын топурак-кыртыштарындагы зоналык структурасындагы айырмачылык ого бетер күчөйт. Мелүүн континенттик климаттуу аймактарда түпкү тектерин лёсс түзгөн талаа зонасында кара жана каштан топурактары пайда болот. Токойлуу талаада жана талаанын Түндүк бөлүгүндө күлдөшкөн, жегичтүү жана накта кара топурак түзүлүп, ал өңү кара, калың чиринди горизонту, чириндиге байлыгы (8%тен ашык), карбонаттуу иллювий горизонтунун болушу менен өзгөчөлөнөт. Кургакчылыраак талаа ландшафттуу аймактарда аз жана орто чириндилүү кадимки жана Түштүк типтеги кара топурактар пайда болуп (чириндиси 4–8%), карбонаттуу горизонту жогору жайгашып, тыгыз келет. Молдавия жана ага чектеш жайгашкан Румыниянын жерлерин, Азов бою ойдуңунун чыгышын, Крымдын түздүктөрүн мергелдин жана акиташтегинин үстүндө кадимки жана мицелярдык-карбонаттуу, аз жана орто чириндилүү, бүт горизонту боюнча карбонат арбын таралган Түштүк типтеги каштан топурактары ээлейт. Кыйла кургакчыл талаа Украинанын Түштүк бөлүгүн, Төмөнкү Волга боюн, Каспий боюн ээлеп, анда жуулуу режимисиз, чиринди горизонту жукараак, карбонаттуу горизонту өтө тыгыз каштан топурагы өөрчүгөн; Каспий бою ойдуңунун айрым жерлеринде каштан топурактары шортоң кыртыштар менен айкалышып жатат. Шортоң топурактар түпкү тектердин туздуу болушуна байланыштуу. Каспий бою ойдуңунун эң кургакчыл жерлеринде, жарым чөл өсүмдүктөрүнүн астында өөрчүгөн жарым чөлдүн коңур топурактары кум массивдери менен айкалышып жатат. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Токойлору"><span id=".D0.A2.D0.BE.D0.BA.D0.BE.D0.B9.D0.BB.D0.BE.D1.80.D1.83"></span>Токойлору</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=5" title="«Токойлору‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Токойлору"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Суббореалдуу алкактын океандык климаттуу аймактарында жазы жалбырактуу токойдун астында токойдун коңур топурагы өөрчүгөн. Бул топурактын профилинде горизонттор даана байкалбайт, коңур түстөгү иллювий горизонту өтө калың (анткени чополошуу жана карбонаттын жуулуу процесси катуу жүрөт). Жеринин бетинин өтө тилмеленгендигине жана литологиялык ар түрдүүлүгүнө байланыштуу токойдун коңур топурагынын жуулуу жана күлдөшүү деңгээли бирдей эмес, көбүнчө күл, чымдак-карбонаттуу топурактар, коңур рендзиндер менен кезектешип жатат. Кыйла континенттик климаттуу тоо аралык өрөөндөрдө токойдун коңур топурагы көбүнчө жука калыңдыктагы накта жана кадимки кара жана шалбаалуу кара топурактар менен алмашат; алардын негизги ареалдары Дунай бою түздүктөрүндө таралган. Ушул эле аймактардын оёң жерлеринде шор топурактар кездешет. Орто бийик тоолордун басымдуу бөлүгүн тоо токоюнун коңур топурактары ээлейт. Карпат, Пиреней, Альп тоолорунда ал топурактардан башка тоонун күл топурагы (1000–1600 <i>м</i> бийиктикте) улам жогорулаган сайын тоо-шалбаа топурагы менен алмашат. Субтропиктик алкакта жайгашкан Түштүк Европага жана Крымдын Түштүк жээгине дайыма жашыл ксерофиттик токойлордун жана бадалдардын астында күрөң топурактар өөрчүгөн; бул топурак чириндиге байлыгы (4–7%) жана бүт профили боюнча карбонаттуулугу менен өзгөчөлөнөт. Нымдуу аймактарда бул топурак жуулма режимде болуп, карбонаттар кыйла тереңдикке чейин жуулуп кетет. Балкан жарым аралынын батышында жана Апеннин жарым аралынын Түштүк-чыгышында жана башка жерлерде «терра росса» (карбонаттуу тоотектердин үбөлөндү продуктулары) кеңири таралган. Алар өтө карбонаттуу кызыл рендзиндерди пайда кылат. Жер Ортолук деңиз аймагынын кыйла кургакчыл жерлеринин бадалдуу формацияларынын астында бозомук-күрөң топурактары өөрчүгөн. Балкан жарым аралынын тоо аралык түздүктөрүндө, негизги кристаллдык тектердин үбөлөндү продуктуларында өтө тыгыз түзүлүштөгү, чириндиге жарды, өңү кара смолница топурагы пайда болгон. Жер Ортолук деңиз аймагынын тоолорундагы тоонун күрөң топурагы бийиктеген сайын тоо токоюнун коңур топурагы менен алмашат. Европанын топурак-кыртышынын ичинен кара, токойдун коңур жана боз, ошондой эле күрөң топурактары дыйканчылыкта кеңири, тундра, жарым чөлдүн коңур топурактары бир аз пайдаланылат; ал эми арктикалык топурак дээрлик пайдаланылбайт. </p><p>Европанын өсүмдүктөрү флоралык курамы боюнча Голарктикага кирет. Материктер ортосундагы байыркы жана азыркы байланыштардын негизинде Европанын флорасында Азияныкына, Африканыкына жана Түндүк Американыкына мүнөздүү тукумдар, уруулар жана түрлөр кездешет. Ал эми эндемиктер салыштырмалуу аз. Европага өсүмдүктөрдүн төмөнкү типтери мүнөздүү: тундра, бореалдык же тайга, неморалдык (жазы жалбырактуу жана ийне-жазы жалбырактуу токойлорду жана алар менен байланыштуу бадалдуу жана чөл өсүмдүктүү жалпылыкты камтыйт), талаа, чөл, субтропиктик бадал-дарак өсүмдүктөрү. Булардын ичинен эң кеңири таралганы токой тибиндеги өсүмдүктөр, эң аз таралганы – тундра жана чөл өсүмдүктөрү. Арктикалык, субарктикалык жана бореалдык кеңдиктерде океандык климаттуу жана мелүүн континенттик аймактардын ортосундагы өсүмдүктөрдүн зоналык тиби боюнча айырма анча байкалбайт. Кыйла төмөнкү кеңдиктерде ал айырма даана байкалат: климаты океандык аймактарда тайга токоюнан түштүгүрөөктө ийне жана жазы жалбырактуу аралаш токой, жазы тилкени түзгөн жазы жалбырактуу токой таралган. Ал токойлор субтропик алкагында ксерофилдик дайыма жашыл жана дайыма жашыл-жалбырагын күбүүчү аралаш токойлор жана бадалдар менен алмашат. Ал эми климаты мелүүн континенттик аймактарда тайгадан түштүгүрөөктө жазы жана ийне жалбырактуу, жазы жалбырактуу токойлор кууш тилкени түзүп, түштүктү жана Түштүк-чыгышты карай токойлуу талаа, талаа, жарым чөл жана чөл менен алмашат (Крымдын Түштүк жээгинде субтропиктик өсүмдүктөрдүн элементтери кездешет). </p><p>Европанын аймагында азыр табигый ландшафт дээрлик жокко эсе; тундра менен тоонун ландшафттары жана фаунасы гана салыштырмалуу азыраак өзгөрүүгө дуушарланган. Мурда негизинен эмен жана башка дарак өсүмдүктөрүнөн турган жазы жалбырактуу токой текши тилкени түзүп, түндүгүндө ийне жалбырактуу токойго, түштүгүндө жер ортолук деңиз тибиндеги сейрек токойго өткөн. Токой биздин заманга чейин 5-кылымдан эле Грекияда кыйылып жок кылына баштаган; кийин бул процесс Түштүк жана Ортоңку Европанын башка жерлеринде да кеңири кулач жайган. Токойдун туруктуу жок кылына башташы табигый биотоптун бир бүтүндүгүн бузуп, аймактын табигый фаунасына жана флорасына терс таасир тийгизген. Арктикалык тундра жана чөл ландшафттары Шпицберген, Франц-Иосиф жери, Жаңы Жер аралында таралган. Өсүмдүктөрдөн эңилчек, мамык чөп, чөп өсүмдүктөрдүн айрым түрлөрү (таш жаргы, каз таман жана башка) жана бадалдар (дриада, уюл талы жана башка) мүнөздүү. Арктикалык чөл (өсүмдүк өспөгөн таштак жерлер) да кыйла аянтты ээлейт. Накта тундра континенттин Түндүк жана Жаңы Жер аралынын Түштүк жээктерин ээлейт, өсүмдүк түрлөрүнө салыштырмалуу бай келип, кыйла текши каптаган. Мында мамык чөп-эңилчектүү тундра (күрөң жана жашыл мамык чөптөр, эңилчектерден ягель жана башка үстөмдүк кылат, ошондой эле айрым чөп өсүмдүктөр – драба, бетеге, кызгалдак, таш жаргы кездешет), бадалдар (водяника, казанак) жана жапалак бадалдар (жапалак кайың, уюлдук жана тегерек жалбырактуу тал) үстөмдүк кылат. Ашыкча нымдуу жерлеринде саздар кездешет. Исландиянын, Скандинавиянын тоолорунда, Уралда тоо тундрасы (түндүктө 300–500 <i>м</i>ден, түштүктө 1000–1100 <i>м</i> бийиктиктен жогору) өзүнчө алкакты түзөт. Тундра өсүмдүктөрү түштүктө токойлуу тундрага өтөт; ага тундранын, саздардын жана жапыз өскөн сейрек токойдун (чыгышында карагай, батышында кайың, кызыл карагай үстөмдүк кылат) айкалышы мүнөздүү. Бул токойлордо мамык чөп-эңилчектүү жана бадалдуу ярустар (ит бүлдүркөн, кара моюл, аюу мөмө, водяника) даана байкалат. Тоолордо мындай токойлор (түндүгүндө 300–400 <i>м</i>ден, түштүгүндө 900–1000 <i>м</i> бийиктикке чейин) өзүнчө өсүмдүк алкактарын пайда кылат. Исландияда кайың токою шалбаа жана саздар менен айкалышат. Тундра өсүмдүктөрү айрым жерлерде бугу жайыты катары пайдаланылат. Тайга түштүктө болжол менен 57–58° Түндүк кеңдиктерге чейин жеткен жазы тилкени ээлейт. Анда ийне жалбырактуу токой – чыгышында сибирь карагайы, көк карагайы жана кара карагайы, батышында – европа карагайы, кадимки кызыл карагай үстөмдүк кылат. Урал өндүрүндө, зонанын түндүгүндө Скандинавияга чейин, ошондой эле кедрлүү кызыл карагай токою басымдуу. Нымдуу жерлерде бул токойлордун астында мамык чөп, кара моюл, ит бүлдүркөн, вереск, кислица, кургакчыл жерлерде эңилчек үстөмдүк кылат. Ийне жалбырактуу токойлордон сырткары кайың жана байтерек токойлору да кездешет; алар көбүнчө алгачкы токой массиви кыйылып же өрттөнүп кеткен жерлерде өсөт. Тайга токоюнун Түндүк чет-жакаларында – Фенноскандияда жергиликтүү кайың токою бар. Тайга зонасындагы өсүмдүктөрдүн башка типтеринен жайылма шалбаалары, казанак, кидик дан куурай, клюква, кара моюл өскөн сфагн саздары, чөп өсүмдүктөрү өскөн токой саздары кездешет. Скандинавия тоолорунда жана Уралда тайга токою тоо өсүмдүктөрүнүн төмөнкү алкактарын түзөт. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Тайга"><span id=".D0.A2.D0.B0.D0.B9.D0.B3.D0.B0"></span>Тайга</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=6" title="«Тайга‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Тайга"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Тайга өсүмдүк ресурстарына бай: андан целлюлоза-кагаз, химиялык жана курулуш өнөр жайларылары үчүн жыгач даярдалат; тайгада териси баалуу жаныбарларга (тыйын чычкан, суусар, арыс, түлкү, ак коён жана башка) аң ууланат, жапайы айбанаттардын жана куштардын (багыш, рябчик, каракур, кереңкур жана башка) эти даярдалат, табигый өсүмдүктөрдүн (ит бүлдүркөн, кара моюл, карагат, четин, моюл жана башка) мөмөлөрү жана козу карын жыйналат. Тайганын шалбаалуу жерлери негизинен бодо мал үчүн жайыт катары пайдаланылат. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Жазы_жана_ийне_жалбырактуу_аралаш"><span id=".D0.96.D0.B0.D0.B7.D1.8B_.D0.B6.D0.B0.D0.BD.D0.B0_.D0.B8.D0.B9.D0.BD.D0.B5_.D0.B6.D0.B0.D0.BB.D0.B1.D1.8B.D1.80.D0.B0.D0.BA.D1.82.D1.83.D1.83_.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.88"></span>Жазы жана ийне жалбырактуу аралаш</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=7" title="«Жазы жана ийне жалбырактуу аралаш‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Жазы жана ийне жалбырактуу аралаш"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Жазы жана ийне жалбырактуу аралаш токой тайгадан түштүктө Скандинавиянын түштүгүнөн Уралга чейин созулуп жатат. Балтика бою өлкөлөрүнүн, Белоруссиянын аймактарында, Чыгыш Европа түздүгүнүн борбордук бөлүгүнүн батышында аралаш токой эң жазы тилкени түзөт. Нижний Новгород шаарынан чыгышты карай аралаш токой тилкеси өтө кууштайт. Зонада ийне жана жазы жалбырактуу (эмен, ак чечек, жөкө дарак) токой аралаш өсөт. Кум топурактуу жерлерде кызыл карагай токоюнун ири массивдери бар. Европада жазы жалбырактуу токой зор аймакты ээлейт. Ал Батыш Европанын тоолордон башка бүт аймагын ээлеп, түндүгүндө тайга жана аралаш токойго, түштүгүндө субтропикке (болжол менен 40° Түндүк кеңдикке) чейин жетет. Карпаттан чыгышты карай жазы жалбырактуу токой тилкеси өтө ичкерип, Урал өндүрүнө чейин созулат, анда зонанын Түштүк чеги 53–54° Түндүк кеңдиктерден өтөт. Жазы жалбырактуу токой өсүмдүктөрүнүн ичинен эң кеңири таралганы – эмен. Климаты океандык аймактарда эмендин саптуу эмен, аска эмени (чыгышта Түштүк Буг дарысына чейин жетет) жана башка түрлөрү нукура эмен токоюн же кайың (Британ аралында, Бельгияда, Нидерландда), кадимки граб, жөкө дарак, бук (негизинен Батыш Европада) аралаш эмен токоюн түзөт. Нукура бук токою дөбө-дөңсөөлөрдүн капталдарында, тоолордун төмөнкү алкактарында, кышы салыштырмалуу жылуу, абасы өтө нымдуу, бирок топурак кыртышы ашыкча нымдуу болбогон жерлерди ээлейт. Түштүк аймактарда, негизинен Францияда каштан токою таралган. Атлантика бою аймагындагы жазы жалбырактуу токойдун астында дайыма жашыл өсүмдүктөрдүн түрлөрү – падуб, самшит, лианалар – плющ өсөт. Кумдуу жана таштуу топурактарда (Франциянын Түндүк-батышында, Британ аралында, Ортоңку Европа түздүгүндө) верещатниктер, чөп өсүмдүктүү жана чөп-мамык чөптүү саздар, ал эми Түндүк деңиздин жээктеринде <i>марштын</i> шордошкон шалбаасы кеңири таралган. Тоо арасындагы түздүктөрдө (Чехия, Орто Дунай түздүгүндө) токой талаага айланып кеткен, айрым жерлеринде шалбаалуу талаа кездешет. </p><p>Чыгыш Европанын климаты мелүүн континенттик аймактарында каштан жана бук токойлору кездешпейт; Крымда гана чыгыш бук тоо токою бар. Мында саптуу эменден сырткары жөкө дарак, ак чечек, байтерек, кара жыгач, ал эми бадалдуу ярусунда – лещина, бересклет, шилби өсөт. Токойдун төмөнкү алкактарын 1600–2100 <i>м</i> бийиктикке чейин жазы жана ийне жалбырактуу тоо токою ээлейт; алар улам жогорулаган сайын субальп бадалдарына жана шалбаасына, бийик тоолордо альп шалбаасына өтөт. Айдоо жерлерди, бак-дарактарды, Түштүк аймактарында жүзүмзарды кеңейтүү максатында токой өсүмдүктөрүнүн ири аянттары кыйылып жок кылынган. Токойду калыбына келтирүү максатында жазы жалбырактуу дарактардын (айрыкча буктун) ордуна ийне жалбырактуу дарактар (кызыл карагай, карагай) же тез өсүүчү жазы жалбырактуулар (терек) отургузулган. Субальп жана альп шалбаалары жайкы жайыт катары кеңири пайдаланылат. </p><p>Европанын мелүүн континенттик климаттуу аймактарында жазы жалбырактуу токойдон түштүгүрөөк токойлуу талаа созулуп жатат. Анда жазы жалбырактуу токой (негизинен суу бөлгүчтөрдө) шалбаалуу талаа менен айкалышып жатат; салыштырмалуу нымчыл дүйүм чөптөр (каз таман, сенеция, анемона, көк шимүүр, адонис) басымдуу. Андан да түштүгүрөөктө чымдуу кылкан өсүмдүктөрү (ак кылкандын түрлөрү, бетеге) үстөмдүк кылган накта талаа таралган. Накта талаадан түштүккө, салыштырмалуу кургакчыл аймактарда – Украинанын түштүгүнө, Крымдын түндүгүнө, Төмөнкү Волга боюна кургак (түштүк) талаа мүнөздүү; анда шыбак, ак кылкан, бетеге, буудайык, тырса суйдаң өсөт. Европанын четки Түштүк-чыгышын суйдаң шыбактуу жана баялыштуу жарым чөл жана чөл ээлейт. Кара жана каштан топурактуу талаа дээрлик бүт айдалып, ал жерлерге буудай, жүгөрү, кант кызылча, күн карама жана башка өстүрүлөт. Талаанын табигый өсүмдүктөрү негизинен коруктарда гана сакталып калган. Жарым чөл жана чөл зоналары жайыт (негизинен кой жайыты) катары пайдаланылат. </p><p>Европанын субтропиктик бөлүгүндө түздүктөрдө жана тоо этектеринде жайкы кургакчылыкка байырлашкан ксерофилдик дайыма жашыл токой жана бадалдар таралган. Ал токойлордо таш, кермес жана тыгын эмендери, алеп, приморье жана италия кызыл карагайы үстөмдүк кылат. Токой бадалдарга бай, токой ичиндеги чөп өсүмдүктөрү жай мезгилинде толук куурап калат. Бадал формацияларынын ичинен эң кеңири таралганы: <i>маквис</i> (филлирея, мирта, ладанник, мисте, асыл лавр, жапайы болуп кеткен зайтундан турат); пальмитос (Европадагы жапайы хамеропс пальмасынын жалгыз өкүлү; Пиреней жарым аралынын түштүгүндө, Балеар аралында, Сицилияда); гарига (мында көбүнчө таштак жерлердеги бадал тибиндеги кермес эмени үстөмдүк кылат); томиллари (Пиреней жарым аралынын кургакчыл ички бөлүгүндөгү тимьян, лаванда жана башка эфир майына бай өсүмдүктөр); шибляк (негизинен жалбырагын күбүүчү, ошондой эле дайыма жашыл бадалдар); фригана (жапыз өскөн тикендүү бадалдардан жана катуу чөптөрдөн турат; Балкан жарым аралынын ички жана чыгыш аймактарында). Жер Ортолук деңиз аймагынын тоолуу бөлүгүндө дайыма жашыл токой жана бадалдар алкагынан (түндүгүндө 300–400 <i>м</i>ден, түштүгүндө 800–1000 <i>м</i>ден) жогору жалбырагын күбүүчү жазы жалбырактуу (эмен, бук, каштан) жана ийне жалбырактуу (карагай, көк карагай, кызыл карагай, атлантика кедри) токой алкактары жайгашкан; алар эң бийик тоолордо кууш тилкелерди түзгөн субальп жана альп алкактарына өтөт. Жер Ортолук деңиз аймагынын токой, бадалдарынын басымдуу бөлүгү адамдардын аракеттеринен же өрттөн жок болуп кеткен. Азыр алардын ордун буудай, жүгөрү, цитрус өсүмдүктөрү, зайтун дарагы, тыгын эмени, жүзүмзар, бак-дарак, парктар ээлейт; Пиреней жарым аралынын Түштүк-чыгышында курма пальмасынын Европадагы жалгыз плантациясы жайгашкан. Эчки, койдун ыксыз көп жайылуусунан тоолордун өсүмдүктөрү да өтө өзгөрүп кеткен. </p><p>Европа Голарктика зоогеогр. аймагына кирет. Европанын көп бөлүгү Европа-Сибирь, Түндүк чети Арктика, Жер Ортолук деңизге жакын жаткан жерлери жер ортолук деңиздик, Каспий бою ойдуңу Борбордук Азия аймактарына таандык. Табигый ресурстарды кеңири пайдалануунун натыйжасында (токой кыюу, ачык аянттарды айдоо жана башка) айбанаттардын түрлөрү жана таралышы кескин өзгөргөн. Мурда көп кезиккен айбанаттар азайып, же биротоло жоголуп, алардын ордуна башка жаныбарлардын түрлөрү көбөйө баштады. Тундра жана токойлуу тундрада ак түлкү, алагуш, ак жана тундра кекилиги, ак үкү, таажылуу торгой; деңиз жээктеринде ак чардак, түрдүү каздар, түлөн жана башка кездешет. Токой зонасында – багыш, каман, түлкү, карышкыр, күрөң аюу, жапайы мышык, кирпи, кемчет, ак жана сур коён; канаттуулардан – карабоор, кереңкур, вальдшнеп, сагызган, күкүк, чаркарга, үкү, таркылдак, көк чымчык, бүркүт, карчыга; Чыгыш Европа токойлорунда булардан башка киш, суусар, тыйын чычкан, коён, момолой; Батыш Европа токойлорунда асыл бугу, элик, коён, чээнчилдер кезигет. Талаа жана токойлуу талаа зоналарында кемирүүчүлөр жана туяктуулар көп: бөкөн (чыгышында), сары чычкан, сур коён, суур, кош аяк, момолой, аламан (хомяк); канаттуулардан – торгой, тоодак, боз кекилик, безбелдек, бөдөнө, ак кулаалы. Жер Ортолук деңиздик зонада – пиреней жана альп тоо эчкиси, аркар, жейрен, альп сууру, чүткөр, кирпи; Пиреней жарым аралынын Түштүк жагында маймылдардын тукумуна кирүүчү куйруксуз макака (магот) бар. Канаттуулары: тоо тааны, карлыгач, чабалекей, көкшалкы, таранчы, көк сагызган, көк жору. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Антропологиялык_курамы"><span id=".D0.90.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.BE.D0.BF.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D1.8F.D0.BB.D1.8B.D0.BA_.D0.BA.D1.83.D1.80.D0.B0.D0.BC.D1.8B"></span>Антропологиялык курамы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=8" title="«Антропологиялык курамы‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Антропологиялык курамы"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европада 44 өлкө жайгашкан. Анын калкынын жалпы саны 804 млн (2005).<b> </b>Европанын дээрлик бардык калкы епропеоид расасына кирет. Ал бир нече майда расаларга бөлүнөт: атлантика-балтика (Скандинавия өлкөлөрүнүн, Улуу Британия, Ирландия, Исландия, Нидерланд, Түндүк Германия, ошондой эле Эстония, Латвиянын калкын камтыйт), орто европ. (Батыш Европанын борбордук бөлүгүнүн, КМШнын европа бөлүгүнүн калктары), балкан-кавказдык (Босния жана Герцеговина, <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Түндүк Македония">Түндүк Македония</a>, Хорватия, Словения, Сербия жана Черногория, Түндүк Грекия, Австриянын түштүгү, Италиянын түндүгү, Кара деңизден батышта, чыгышта жана түндүктө жашаган калктар), инди-жер ортолук деңиздик (Испания, Италиянын басымдуу бөлүгү, Франция, Түштүк Грекия, Жер Ортолук деңиздин аралдары), ак деңиз-балтикалык (Литва, бир аз Латвия, КМШнын европ. бөлүгүнүн түндүгү бүт) жана уралдык (лопари, коми, мари, мордва, удмурт). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Этностук_курамы"><span id=".D0.AD.D1.82.D0.BD.D0.BE.D1.81.D1.82.D1.83.D0.BA_.D0.BA.D1.83.D1.80.D0.B0.D0.BC.D1.8B"></span>Этностук курамы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=9" title="«Этностук курамы‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Этностук курамы"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европа элдеринин басымдуу көпчүлүгү индиевропалык тил уясына кирген бир нече топко (славян, балтика, герман, кельт, роман, грек, армян, иран ошондой эле индиарий тил топтору) бөлүнөт. Славяндар Чыгыш жана Түштүк Чыгыш Европаны мекендешип, чыгыш, батыш жана Түштүк топчолорунан турат. Чыгыш славяндарга орустар, украиндер (русиндер), беларустар; батыш славяндарга поляктар жана кашубдар, чехтер, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Словактар">словактар</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Моравтар">моравтар</a>, лужицтер; Түштүк славяндарга болгарлар, македондор, словендер, сербдер, хорваттар, босниялыктар, черногориялыктар кирет. Балтика тилдер тобуна литвалыктар, латыштар таандык. Герман тилдер тобундагы элдер негизинен Борбордук жана Түндүк Европада жашашып, батыш жана Түндүк топчолоруна бөлүнөт. Батыш топчосуна немистер, австриялыктар, герман-швейцариялыктар, люксембургдуктар, эльзастыктар жана лотарингиялыктар, нидерланддар (голланддар), фламанд, фриз, англис тилдүү (англичандар, шотланддар жана англ жана шотланд-ирланддар) элдер жана башка; Түндүк топчосуна дандар, фарерлер, шведдер, норвегдер, исланддар кирет. Кельт тилдер тобундагы элдерге бретондуктар, уэльстиктер, гэлдер (шотланд), ирланддар, мэнктер, валийлер (кимбр), корндор тиешелүү. Латын тилинен чыккан роман тилдер тобуна италяндар, италян-швейцариялыктар, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Корсикалыктар">корсикалыктар</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B8%CC%81%D0%BD%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Санмари́нликтер">санмари́нликтер</a>, француз тилдүү (француздар, франк-швейцариялыктар, валлондор) элдер, испандыктар, каталондор, португалиялыктар, галисиялыктар, <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D1%83%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арагондуктар">арагондуктар</a>, реторомандар, румындар, молдовандар, аромундар, меглениттер жана башка 50дөн ашуун мамлекеттин элдери кирип, Түштүк жана Батыш Европада, Африкада, Борбордук жана Түштүк Америкада жашашат. Албан, грек (каракачандар, цаконийлер) тилдер тобундагы элдерге албандар, гректер таандык. Ошондой эле Түштүк жана Чыгыш Европада индиарий тилдер тобуна тиешелүү цыган, Европанын бардык өлкөлөрүндө жашаган еврейлер бар. Европанын Түндүк Чыгышындагы урал тил уясы эки (финн-угор, самодий) топко бөлүнөт. Финн-угор тилдер тобу өз ара беш топчого бөлүнөт: прибалтика-финн (финндер, эстондор, карелдер, вепстер, ижорлор, воддор, ливдер); волгалык (эрзя-мордвалар, мокша-мордвалар, талаа марийлери, тоо марийлери); пермдик (удмурттар, коми-эряндар, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8-%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Коми-пермяктар">коми-пермяктар</a>); угор (хантылар, мансилер, венгрлер); саамдар (лопарлар). Самодий тилдер тобу өз ичинен Түндүк чыгыш (ненецтер, энецтер, нганасандар) жана Түштүк чыгыш (селькуп) тил топчолоруна бөлүнөт. Алтай тил уясы үч чоң (түрк, моңгол, тунгус-манчжур) топтон турат. Түрк тилдер тобунун кыпчак топчосуна Волга бою жана Урал өндүрүн мекендеген элдер (чуваштар, татарлар, башкырттар), ошондой эле Балкан жарым аралындагы түрктөр, гагауздар жана башка; моңгол тилдер тобуна моңголдор, калмактар, буряттар, ойроттор; тунгус-манжур тилдер тобуна эвенктер, эвендер, негидалдар, орочтор, удэгелер, ороктор, ульчтар, нанайлар тиешелүү. Семит-хамит тилдеринин уясына мальталыктар, Түндүк Африка, араб элдери, баск тил тобуна басктар кирет. Европа элдерине эки, үч тилдүүлүк мүнөздүү болуп, христиан дининин негизги эки тармагы – православие (Чыгыш жана Түштүк Чыгыш Европа) жана католицизм (Түштүк Батыш Европа) тараган. Орто жана Түндүк Европадагы динге ишенүүчүлөр негизинен протестант чиркөөлөрүнө сыйынышат. Түрк, татар, башкыр, цыган, албандардын көпчүлүгү, босниялыктардын, болгарлардын бир азы ислам, еврейлер иудаизм динин тутушат. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Колдонулган_адабияттар"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BB.D0.B4.D0.BE.D0.BD.D1.83.D0.BB.D0.B3.D0.B0.D0.BD_.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D0.B1.D0.B8.D1.8F.D1.82.D1.82.D0.B0.D1.80"></span>Колдонулган адабияттар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&veaction=edit&section=10" title="«Колдонулган адабияттар‎» бөлүмүн түзөтүү" class="mw-editsection-visualeditor"><span>түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Колдонулган адабияттар"><span>булагын түзөтүү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>“Кыргызстан” Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:BookSources/9967140461" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9967-14-046-1</a></li></ul> <table class="navbox collapsible collapsed nowraplinks" style="margin:auto;;"> <tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;width:100%;background:#ccccff; color:#000"><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap;font-size:xx-small;float:left;text-align:left;width:3.8em"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%96%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BA%D1%83_%D0%B4%D0%B5%D2%A3%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B3%D0%B8_%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D1%8B_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Бул калыпты көрүү"><img alt="Бул калыпты көрүү" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span><span style="font-size:110%"><a href="/wiki/%D0%94%D2%AF%D0%B9%D0%BD%D3%A9_%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_(%D0%91%D0%A3%D0%A3)" title="Дүйнө макроаймактары (БУУ)">Дүйнө макроаймактары</a></span></th></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationEurope.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/50px-LocationEurope.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/75px-LocationEurope.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/100px-LocationEurope.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a class="mw-selflink selflink">Европа</a></th><td style="width:100%"> <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Батыш Европа (мындай барак жок)">Батыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чыгыш Европа (мындай барак жок)">Чыгыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA-%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түштүк-Чыгыш Европа (мындай барак жок)">Түштүк-Чыгыш</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Түштүк Европа">Түштүк</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түштүк-Батыш Европа (мындай барак жок)">Түштүк-Батыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Батыш Европа (мындай барак жок)">Батыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түндүк-Батыш Европа (мындай барак жок)">Түндүк-Батыш</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BA_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Борбордук Европа">Борбордук</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationAsia.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/50px-LocationAsia.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/75px-LocationAsia.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/100px-LocationAsia.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азия</a></th><td style="width:100%"> <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түндүк Азия (мындай барак жок)">Түндүк</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%B1%D0%B8%D1%80%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сибирь (мындай барак жок)">Сибирь</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Түштүк-Батыш Азия">Түштүк-Батыш</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BA%D1%8B%D0%BD%D0%BA%D1%8B_%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88" title="Жакынкы Чыгыш">Жакынкы Чыгыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%BE%D2%A3%D0%BA%D1%83_%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ортоңку Чыгыш (мындай барак жок)">Ортоңку Чыгыш</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7" title="Түштүк Кавказ">Түштүк Кавказ</a> (жарым-жартылай) • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BA_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Борбордук Азия">Борбордук</a> • <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%BE_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Орто Азия">Орто Азия</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Чыгыш Азия">Чыгыш</a> • <a href="/wiki/%D0%AB%D1%80%D0%B0%D0%B0%D0%BA%D1%8B_%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88" title="Ыраакы Чыгыш">Ыраакы Чыгыш</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Түштүк Азия">Түштүк</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA-%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Түштүк-Чыгыш Азия">Түштүк-Чыгыш</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationAfrica.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/50px-LocationAfrica.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/75px-LocationAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/100px-LocationAfrica.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a></th><td style="width:100%"> <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түндүк Африка (мындай барак жок)">Түндүк</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%88_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Батыш Африка">Батыш</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BA_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Борбордук Африка">Борбордук</a> • <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%8B%D1%88_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Чыгыш Африка">Чыгыш</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түштүк Африка (мындай барак жок)">Түштүк</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationAmericas.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/50px-LocationAmericas.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/75px-LocationAmericas.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/100px-LocationAmericas.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Америка">Америка</a></th><td style="width:100%"> <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Түндүк Америка">Түндүк</a> • <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%81%D1%82-%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Вест-Индия">Вест-Индия</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Латын Америкасы">Латын</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BA_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Борбордук Америка">Борбордук</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Түштүк Америка">Түштүк</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationOceania.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/50px-LocationOceania.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/75px-LocationOceania.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/100px-LocationOceania.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Океания">Океания</a></th><td style="width:100%"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F_(%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%82)" title="Австралия (континент)">Австралия</a> жана <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Океания">Океания</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Меланезия">Меланезия</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Микронезия">Микронезия</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Полинезия">Полинезия</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationPolarRegions.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/50px-LocationPolarRegions.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/75px-LocationPolarRegions.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/100px-LocationPolarRegions.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%B4%D1%8B%D0%BA_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Полярдык аймактар">Полярдык аймактар</a></th><td style="width:100%"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Арктика">Арктика</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Антарктика">Антарктика</a></td></tr><tr><th style="white-space:nowrap;background:#ddddff; color:#000"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LocationOceans.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/50px-LocationOceans.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/75px-LocationOceans.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/100px-LocationOceans.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%94%D2%AF%D0%B9%D0%BD%D3%A9%D0%BB%D2%AF%D0%BA_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD" title="Дүйнөлүк океан">Океандар</a></th><td style="width:100%"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Атлантика океаны">Атлантика океаны</a> • <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Инди океаны">Инди</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D2%AF%D0%BA_%D0%9C%D1%83%D0%B7_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Түндүк Муз океаны">Түндүк Муз</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8B%D0%BD%D1%87_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%8B" class="mw-redirect" title="Тынч океаны">Тынч</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D2%AF%D1%88%D1%82%D2%AF%D0%BA_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Түштүк океаны (мындай барак жок)">Түштүк</a></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=Европа&oldid=468134">https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=Европа&oldid=468134</a>" булагынан алынды</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD:Categories" title="Атайын:Categories">Категория</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Категория:Европа">Европа</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%94%D2%AF%D0%B9%D0%BD%D3%A9_%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Категория:Дүйнө макроаймактары">Дүйнө макроаймактары</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Жашыруун категория: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Категория:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Бул барак соңку жолу 9 март 2024, саат 05:12 өзгөртүлгөн.</li> <li id="footer-info-copyright">Текст <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясынын</a> алкагында жеткиликтүү; кошумча шарттар колдонулушу мүмкүн. Кеңири маалымат үчүн <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Колдонуу шарттарын</a> караңыз.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Купуялык саясаты</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D1%80:_%D1%82%D1%83%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%83%D1%83">Википедия тууралуу</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%BE%D0%BE%D0%BF%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%88_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D1%83">Жоопкерчиликтен баш тартуу</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Жүрүм-турум кодекси</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Иштеп чыгуучулар</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ky.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie тууралуу билдирүү</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ky.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобилдик көрүнүш</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-pvdvh","wgBackendResponseTime":205,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.064","walltime":"0.338","ppvisitednodes":{"value":638,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":20167,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14038,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 35.686 1 -total"," 83.80% 29.903 1 Калып:Дүйнө_аймактары"," 73.45% 26.212 1 Калып:Багыттоочу_жадыбал"," 47.59% 16.984 23 Калып:Багыттоо_таблицасы/сап"," 15.57% 5.556 1 Калып:Маанилер"," 8.49% 3.029 34 Калып:*"," 8.06% 2.877 1 Калып:Tnavbar-view"," 7.60% 2.712 1 Калып:Башкача_маани"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-jtmsz","timestamp":"20241122125909","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0415\u0432\u0440\u043e\u043f\u0430","url":"https:\/\/ky.wikipedia.org\/wiki\/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q46","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q46","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u0444\u043e\u043d\u0434\u0443","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-05-13T05:27:40Z","dateModified":"2024-03-09T05:12:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/44\/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg","headline":"\u043c\u0430\u0442\u0435\u0440\u0438\u043a"}</script> </body> </html>