CINXE.COM

Sacre — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sacre — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"4d4d07df-6f43-4b56-b162-fdfec7831f4a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sacre","wgTitle":"Sacre","wgCurRevisionId":220604862,"wgRevisionId":220604862,"wgArticleId":35769,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article à référence nécessaire","Article contenant un appel à traduction en anglais","Article contenant un appel à traduction en allemand","Portail:Monarchie/Articles liés","Portail:Religions et croyances/Articles liés","Israël antique","Culte et liturgie chrétiens","Monarchie"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sacre","wgRelevantArticleId":35769,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q209715","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/1200px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1168"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/800px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="779"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/640px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="623"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sacre — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Sacre"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sacre"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sacre rootpage-Sacre skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d&#039;articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Sacre" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Sacre" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Sacre" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Sacre" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Restauration_du_sacre_au_Moyen_Âge" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Restauration_du_sacre_au_Moyen_Âge"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Restauration du sacre au Moyen Âge</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Restauration_du_sacre_au_Moyen_Âge-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Restauration du sacre au Moyen Âge</span> </button> <ul id="toc-Restauration_du_sacre_au_Moyen_Âge-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Espagne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Espagne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Espagne</span> </div> </a> <ul id="toc-Espagne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Angleterre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Angleterre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Angleterre</span> </div> </a> <ul id="toc-Angleterre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-France" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#France"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>France</span> </div> </a> <ul id="toc-France-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_sacres_de_Pépin_le_Bref" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_sacres_de_Pépin_le_Bref"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.1</span> <span>Les sacres de Pépin le Bref</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_sacres_de_Pépin_le_Bref-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Le_sacre_sous_les_Carolingiens" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_sacre_sous_les_Carolingiens"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.2</span> <span>Le sacre sous les Carolingiens</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_sacre_sous_les_Carolingiens-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L&#039;évolution_du_rituel_et_dégradation" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;évolution_du_rituel_et_dégradation"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.3</span> <span>L'évolution du rituel et dégradation</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;évolution_du_rituel_et_dégradation-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sacre</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 55 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-55" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">55 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%81%D9%84_%D8%AA%D8%AA%D9%88%D9%8A%D8%AC" title="حفل تتويج – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حفل تتويج" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Tacqoyma" title="Tacqoyma – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Tacqoyma" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85%D8%A7" title="تاج قویما – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تاج قویما" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Коронация – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Коронация" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A7%87%E0%A6%95" title="রাজ্যাভিষেক – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রাজ্যাভিষেক" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Krunisanje" title="Krunisanje – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Krunisanje" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Consagraci%C3%B3_reial" title="Consagració reial – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Consagració reial" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%D9%84%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%86" title="تاج لەسەر نان – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تاج لەسەر نان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Korunovace" title="Korunovace – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Korunovace" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kroning" title="Kroning – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Kroning" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B6nung" title="Krönung – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Krönung" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation" title="Coronation – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Coronation" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kronado" title="Kronado – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kronado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Consagraci%C3%B3n_real" title="Consagración real – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Consagración real" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="تاج‌گذاری – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تاج‌گذاری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kruunajaiset" title="Kruunajaiset – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kruunajaiset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kroaning" title="Kroaning – frison occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kroaning" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frison occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%9B%D7%AA%D7%A8%D7%94" title="הכתרה – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="הכתרה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Krunidba" title="Krunidba – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Krunidba" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Koron%C3%A1z%C3%A1s" title="Koronázás – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Koronázás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pemahkotaan" title="Pemahkotaan – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Pemahkotaan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Incoronazione" title="Incoronazione – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Incoronazione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%88%B4%E5%86%A0%E5%BC%8F" title="戴冠式 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="戴冠式" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კორონაცია – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კორონაცია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B2%BE%E0%B2%AD%E0%B2%BF%E0%B2%B7%E0%B3%87%E0%B2%95" title="ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8C%80%EA%B4%80%EC%8B%9D" title="대관식 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="대관식" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Coronatio" title="Coronatio – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Coronatio" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kar%C5%ABnacija" title="Karūnacija – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Karūnacija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kron%C4%93%C5%A1ana" title="Kronēšana – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kronēšana" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Крунисување – macédonien" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Крунисување" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macédonien" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%B7%E0%A5%87%E0%A4%95" title="राज्याभिषेक – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="राज्याभिषेक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kemahkotaan" title="Kemahkotaan – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kemahkotaan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2" title="နန်းတက်ပွဲ – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="နန်းတက်ပွဲ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroning" title="Kroning – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kroning" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kroning" title="Kroning – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kroning" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kroning" title="Kroning – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kroning" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Koronacja" title="Koronacja – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Koronacja" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%DB%90%DA%9A%D9%88%D8%AF%D9%86%D9%87" title="تاج اېښودنه – pachto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تاج اېښودنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pachto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Coroa%C3%A7%C3%A3o" title="Coroação – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Coroação" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/%C3%8Encoronare" title="Încoronare – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Încoronare" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Коронация – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Коронация" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Krunidba" title="Krunidba – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Krunidba" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Coronation" title="Coronation – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Coronation" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Korunov%C3%A1cia" title="Korunovácia – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Korunovácia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kronanje" title="Kronanje – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kronanje" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kuror%C3%ABzimi" title="Kurorëzimi – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kurorëzimi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Крунисање – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Крунисање" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B6ning" title="Kröning – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kröning" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%9A%E0%AF%82%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="முடிசூட்டுதல் – tamoul" lang="ta" hreflang="ta" data-title="முடிசூட்டுதல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamoul" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%82" title="పట్టాభిషేకం – télougou" lang="te" hreflang="te" data-title="పట్టాభిషేకం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="télougou" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A9%E0%B8%81" title="พิธีราชาภิเษก – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="พิธีราชาภิเษก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ta%C3%A7_giyme_t%C3%B6reni" title="Taç giyme töreni – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Taç giyme töreni" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Коронація – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Коронація" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="تاجپوشی – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تاجپوشی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8A%A0%E5%86%95" title="加冕 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="加冕" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q209715#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sacre" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Sacre" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sacre"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sacre"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Sacre" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Sacre" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;oldid=220604862" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Sacre&amp;id=220604862&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSacre"><span>Obtenir l&#039;URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSacre"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Sacre"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Sacre&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Coronations" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q209715" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour l’article homonyme, voir <a href="/wiki/Sacre_qu%C3%A9b%C3%A9cois_(juron)" class="mw-redirect" title="Sacre québécois (juron)">Sacre québécois (juron)</a>. </p> </div></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/350px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg" decoding="async" width="350" height="341" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/525px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg/700px-Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg 2x" data-file-width="1880" data-file-height="1830" /></a><figcaption>Le <a href="/wiki/Sacre_des_rois_de_France" title="Sacre des rois de France">sacre</a> de <a href="/wiki/Charles_VII_(roi_de_France)" title="Charles VII (roi de France)">Charles VII</a> (<time class="nowrap" datetime="1429-07-23" data-sort-value="1429-07-23">14 juillet 1429</time>) dans la <a href="/wiki/Cath%C3%A9drale_Notre-Dame_de_Reims" title="Cathédrale Notre-Dame de Reims">cathédrale de Reims</a>, détail d'une fresque de <a href="/wiki/Jules-Eug%C3%A8ne_Lenepveu" title="Jules-Eugène Lenepveu">Jules-Eugène Lenepveu</a>.</figcaption></figure> <p>Le <b>sacre</b> est une cérémonie religieuse qui se déroule dans une cathédrale conférant à un individu un caractère sacré (parfois même divin), le distinguant ainsi des autres <a href="/wiki/La%C3%AFc" title="Laïc">laïcs</a>. Cette sacralisation la rend ainsi distincte du <a href="/wiki/Couronne_(attribut)" title="Couronne (attribut)">couronnement</a> qui est l'acte civil qui met le dernier sceau au contrat politique passé entre le prince et le peuple. Seules quelques monarchies sacrales actuelles (<a href="/wiki/Royaume-Uni" title="Royaume-Uni">Royaume-Uni</a>, <a href="/wiki/Japon" title="Japon">Japon</a>) ont gardé cette coutume. </p><p>Les Français ont tendance à se référer au sacre d'un roi, tandis que les Anglais parlent en général de son couronnement (<i><span class="lang-en" lang="en">coronation</span></i>), à la manière des Allemands (<i><span class="lang-de" lang="de">die Krönung</span></i>, quoique les Allemands mentionnent plus volontiers <i><span class="lang-de" lang="de">die Weihe</span></i> que les Anglais <i><span class="lang-en" lang="en">the consecration</span></i> ou <i><span class="lang-en" lang="en">the sacring</span></i>)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Au sens littéraire du terme, selon la définition du dictionnaire <i>Larousse</i><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> le sacre est une «&#160;cérémonie religieuse pour le couronnement des rois, des empereurs&#160;». Cependant, cette définition semble trop restrictive&#160;: comme l’a montré Jean Birot dans <i>Le Saint-Empire (du couronnement de Charlemagne au sacre de Napoléon) en 1903</i><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> , le sacre est aussi à définir comme un moyen d’articulation entre les pouvoirs temporel et spirituel (articulation notamment entre le Pape et l’Empereur) prenant en compte des considérations morales et politique&#160;: le sacre est donc à la fois un cérémonial mais au-delà, un moyen d’affirmation et d’articulation politique qui était tout à fait non négligeable. Jean Birot montre que dans le cadre de Napoléon, ce dernier insista fortement sur l'aspect des traditions de l'antiquité et du Moyen Âge pour créer une «&#160;monarchie universelle&#160;». En outre, et selon les propos de David Chanteranne dans son ouvrage <i>Le Sacre de Napoléon</i><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, le couronnement, à la différence du sacre, ne dépend pas de l’autorité du pouvoir religieux, tandis que le sacre, lui, y est intimement lié. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Restauration_du_sacre_au_Moyen_Âge"><span id="Restauration_du_sacre_au_Moyen_.C3.82ge"></span>Restauration du sacre au Moyen Âge</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Restauration du sacre au Moyen Âge" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Restauration du sacre au Moyen Âge"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Espagne">Espagne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Espagne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Espagne"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Investiture_des_rois_d%27Espagne" title="Investiture des rois d&#39;Espagne">Investiture des rois d'Espagne</a>.</div></div> <p>Le sacre fut pratiqué par les souverains <a href="/wiki/Wisigoths" title="Wisigoths">wisigothiques</a> d'<a href="/wiki/Espagne" title="Espagne">Espagne</a> au <abbr class="abbr" title="7ᵉ siècle"><span class="romain">VII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, le premier étant daté de <a href="/wiki/672" title="672">672</a> avec le roi <a href="/wiki/Wamba_(roi)" title="Wamba (roi)">Wamba</a> à <a href="/wiki/Tol%C3%A8de" title="Tolède">Tolède</a>, mais seul le royaume d'<a href="/wiki/Royaume_d%27Aragon" title="Royaume d&#39;Aragon">Aragon</a> en conserva l'usage par la suite. Les autres royaumes préférèrent le simple couronnement, de façon à être moins soumis à l'emprise du <a href="/wiki/Clerg%C3%A9" title="Clergé">clergé</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Angleterre">Angleterre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Angleterre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Angleterre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les <a href="/wiki/Liste_des_monarques_d%27Angleterre" title="Liste des monarques d&#39;Angleterre">rois d'Angleterre</a>, puis <a href="/wiki/Liste_des_souverains_britanniques" class="mw-redirect" title="Liste des souverains britanniques">souverains britanniques</a> sont sacrés, à l'<a href="/wiki/Abbaye_de_Westminster" title="Abbaye de Westminster">Abbaye de Westminster</a>. La <i><a href="/wiki/King_Edward%27s_Chair" title="King Edward&#39;s Chair">King Edward's Chair</a></i> (ou <i>Coronation Chair</i>), la «&#160;Chaise du roi Edouard&#160;» ou «&#160;Chaise du couronnement&#160;», qui sert à l'intronisation des souverains britanniques depuis <a href="/wiki/%C3%89douard_Ier_(roi_d%27Angleterre)" title="Édouard Ier (roi d&#39;Angleterre)">Édouard <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr></a>, est entreposée dans la Chapelle Édouard le Confesseur. Jusqu'en <a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a>, elle était accompagnée de la <i><a href="/wiki/Pierre_du_destin" title="Pierre du destin">Pierre du destin</a></i> (ou <i>pierre de Scone</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="France">France</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : France" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : France"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Voir l'article détaillé <a href="/wiki/Sacre_des_rois_de_France" title="Sacre des rois de France">Sacre des rois de France</a></i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Les_sacres_de_Pépin_le_Bref"><span id="Les_sacres_de_P.C3.A9pin_le_Bref"></span>Les sacres de Pépin le Bref</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Les sacres de Pépin le Bref" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Les sacres de Pépin le Bref"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/P%C3%A9pin_le_Bref" title="Pépin le Bref">Pépin le Bref</a>.</div></div> <p>Les rois <a href="/wiki/M%C3%A9rovingiens" title="Mérovingiens">mérovingiens</a> (<abbr class="abbr" title="5ᵉ siècle"><span class="romain">V</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> – <abbr class="abbr" title="8ᵉ siècle"><span class="romain">VIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècles) n'accédaient pas au pouvoir après un sacre&#160;; ils étaient choisis (<a href="/wiki/%C3%89lection" title="Élection">élus</a>) par les aristocrates dans la famille mérovingienne. Leur pouvoir provenait de leur <a href="/wiki/Charisme_(psychologie)" class="mw-redirect" title="Charisme (psychologie)">charisme</a> et de leurs victoires militaires. Le baptême du premier roi mérovingien <a href="/wiki/Clovis_Ier" title="Clovis Ier">Clovis</a>, vers <a href="/wiki/496" title="496">496</a>/<a href="/wiki/499" title="499">499</a>, n'a jamais été un sacre. </p><p>Au milieu du <abbr class="abbr" title="8ᵉ siècle"><span class="romain">VIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, c'est le <a href="/wiki/Maire_du_palais" title="Maire du palais">maire du palais</a> Pépin le Bref, fils de <a href="/wiki/Charles_Martel" title="Charles Martel">Charles Martel</a>, qui inaugura la pratique du sacre religieux pour les rois de France&#160;; au préalable, il voulut s'assurer du soutien de la plus haute autorité spiritiuelle de l'Occident&#160;: le <a href="/wiki/Pape" title="Pape">pape</a>. Il envoya d'abord <a href="/wiki/Burchard_de_Wurtzbourg" title="Burchard de Wurtzbourg">Burchard</a>, <a href="/wiki/%C3%89v%C3%AAch%C3%A9_de_Wurtzbourg" class="mw-redirect" title="Évêché de Wurtzbourg">évêque de Wurzbourg</a>, et <a href="/wiki/Fulrad" title="Fulrad">Fulrad</a>, l'<a href="/wiki/Liste_des_abb%C3%A9s_de_Saint-Denis" title="Liste des abbés de Saint-Denis">abbé de Saint-Denis</a> en ambassade auprès du pape <a href="/wiki/Zacharie_(pape)" title="Zacharie (pape)">Zacharie</a>. Celui-ci répondit que l'ordre divin était troublé car le maire du palais disposait de la réalité du pouvoir alors qu'il n'en avait pas la légitimité. Les derniers rois mérovingiens n'exerçaient en effet plus aucune autorité effective (image d'Épinal des <a href="/wiki/Rois_fain%C3%A9ants" title="Rois fainéants">rois fainéants</a>). </p><p>L'Église affirme alors qu'elle doit donner la légitimité du pouvoir par le rituel du sacre. Le modèle est l'<a href="/wiki/Onction" title="Onction">onction</a> que reçut le roi <a href="/wiki/David_(Bible)" class="mw-redirect" title="David (Bible)">David</a> par <a href="/wiki/Samuel" title="Samuel">Samuel</a> dans l'<a href="/wiki/Ancien_Testament" title="Ancien Testament">Ancien Testament</a>. Le sacre de Pépin le Bref eut lieu en mars <a href="/wiki/751" title="751">751</a> à <a href="/wiki/Soissons" title="Soissons">Soissons</a> où «&#160;les évêques présents l’oignirent du saint chrême&#160;» en plusieurs endroits du corps. L'élection par le peuple et les grands (aristocrates) du royaume demeure, mais avec les successeurs carolingiens, elle perd de son importance. </p><p>En échange de son accord de principe, le <a href="/wiki/Pape" title="Pape">pape</a> avait espéré l'appui armé du carolingien face aux menaces <a href="/wiki/Lombards" title="Lombards">lombardes</a>. En <a href="/wiki/753" title="753">753</a>, le pape <a href="/wiki/%C3%89tienne_II_(pape)" title="Étienne II (pape)">Étienne II</a> est contraint de se réfugier en Gaule où il demande l'intervention de Pépin le Bref. Ce dernier lui donne alors la promesse d'une intervention armée contre les Lombards. En échange, le pape lui confère le titre de «&#160;patrice des Romains&#160;» (c'est-à-dire protecteur de Rome) et le sacre une seconde fois à <a href="/wiki/Basilique_Saint-Denis_de_Saint-Denis" class="mw-redirect" title="Basilique Saint-Denis de Saint-Denis">Saint-Denis</a> le <time class="nowrap" datetime="0754-08-01" data-sort-value="0754-08-01">28 juillet 754</time>. Cette fois-ci, les deux fils de Pépin dont le futur <a href="/wiki/Charlemagne" title="Charlemagne">Charlemagne</a> sont sacrés des mains même du pontife qui bénit aussi Berthe, l'épouse de Pépin. Par la suite, Pépin Le Bref tient sa promesse et engage plusieurs expéditions en Italie. Les territoires abandonnés par les Lombards forment la <a href="/wiki/Donation_de_P%C3%A9pin" title="Donation de Pépin">donation de Pépin</a> qui constitueront l'embryon des <a href="/wiki/%C3%89tats_pontificaux" title="États pontificaux">états pontificaux</a>, le temporal de Saint-Pierre. </p><p>Le sacre de Pépin le Bref a plusieurs implications fondamentales&#160;: </p> <ul><li>un changement dynastique&#160;: les Carolingiens règnent en France jusqu'en <a href="/wiki/987" title="987">987</a>. Le dernier roi mérovingien, <a href="/wiki/Child%C3%A9ric_III" title="Childéric III">Childéric III</a>, est enfermé dans un monastère.</li> <li>les Carolingiens ont obtenu le soutien du pape et de l'Église. Ils doivent en retour assurer leur défense.</li> <li>avec le sacre de 754, toute la dynastie carolingienne est sacrée.</li> <li>par le sacre, le roi se trouve au-dessus de tous les autres laïcs.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Le_sacre_sous_les_Carolingiens">Le sacre sous les Carolingiens</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : Le sacre sous les Carolingiens" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : Le sacre sous les Carolingiens"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Louis10.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Louis10.JPG/250px-Louis10.JPG" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Louis10.JPG/330px-Louis10.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/80/Louis10.JPG 2x" data-file-width="377" data-file-height="471" /></a><figcaption>Couronnement de Louis X</figcaption></figure> <p>Sous l’empire carolingien, l’<a href="/wiki/%C3%89lection" title="Élection">élection</a> est tombée en désuétude, sans pour autant disparaître&#160;: elle est rappelée lors du sacre par une acclamation, mais elle n’est plus qu’une formalité. Le <a href="/wiki/Couronne_(attribut)" title="Couronne (attribut)">couronnement</a> impérial, remis à l'ordre du jour par Charlemagne en <a href="/wiki/800" title="800">800</a>, est distinct du sacre. Il a lieu en général à Rome, en présence du pape. </p><p>Le premier sacre qui eut lieu à <a href="/wiki/Reims" title="Reims">Reims</a> fut celui de <a href="/wiki/Louis_le_Pieux" title="Louis le Pieux">Louis le Pieux</a> en octobre <a href="/wiki/816" title="816">816</a>. Ce fils de Charlemagne devenait, par cette cérémonie, l'élu de Dieu et défenseur de l'Église. L'archevêque de Reims <a href="/wiki/Hincmar_de_Reims" title="Hincmar de Reims">Hincmar</a> sacra <a href="/wiki/Charles_le_Chauve" class="mw-redirect" title="Charles le Chauve">Charles le Chauve</a> en <a href="/wiki/869" title="869">869</a>. Pourtant Reims ne garda la prééminence sur les autres sièges métropolitains qu'au cours du <abbr class="abbr" title="12ᵉ siècle"><span class="romain">XII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle car elle était la ville du baptême de Clovis pendant lequel apparut la <a href="/wiki/Sainte_Ampoule" class="mw-redirect" title="Sainte Ampoule">sainte Ampoule</a>. Aussi le Capétien <a href="/wiki/Louis_VI_de_France" class="mw-redirect" title="Louis VI de France">Louis VI</a> se fit-il sacrer à <a href="/wiki/Orl%C3%A9ans" title="Orléans">Orléans</a> en <a href="/wiki/1108" title="1108">1108</a>. </p><p>Le déclin des Carolingiens est patent aux <abbr class="abbr" title="9ᵉ siècle"><span class="romain">IX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#32;et&#32;<abbr class="abbr" title="10ᵉ siècle"><span class="romain">X</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècles&#160;: le <a href="/wiki/Robertien" class="mw-redirect" title="Robertien">robertien</a> <a href="/wiki/Eudes_de_France" class="mw-redirect" title="Eudes de France">Eudes</a> est choisi par les grands du royaume. Le <time class="nowrap" datetime="0888-03-04" data-sort-value="0888-03-04">29 février 888</time>, il est sacré roi des Francs en l'<a href="/wiki/Abbaye_Saint-Corneille" class="mw-redirect" title="Abbaye Saint-Corneille">abbaye Saint-Corneille</a> de <a href="/wiki/Compi%C3%A8gne" title="Compiègne">Compiègne</a>, par Gautier, archevêque de <a href="/wiki/Sens_(Yonne)" title="Sens (Yonne)">Sens</a>, son cousin. Après avoir proclamé la déchéance du roi carolingien <a href="/wiki/Charles_le_Simple" class="mw-redirect" title="Charles le Simple">Charles le Simple</a>, <a href="/wiki/Robert_Ier_de_France" class="mw-redirect" title="Robert Ier de France">Robert</a>, frère d'Eudes, est élu le <time class="nowrap" datetime="0922-07-04" data-sort-value="0922-07-04">29 juin 922</time> et sacré roi à <a href="/wiki/Reims" title="Reims">Reims</a> le lendemain dimanche <a href="/wiki/30_juin" title="30 juin">30 juin</a>. À la mort de Robert <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr> au cours de la bataille de Soissons en <a href="/wiki/923" title="923">923</a>, les grands du royaume ne voulant pas rendre la <a href="/wiki/Couronne_(%C3%89tat)" title="Couronne (État)">couronne</a> à <a href="/wiki/Charles_le_Simple" class="mw-redirect" title="Charles le Simple">Charles le Simple</a>, choisissent pour roi <a href="/wiki/Raoul_de_France" class="mw-redirect" title="Raoul de France">Raoul</a>, le gendre de Robert <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr>. Le <time class="nowrap" datetime="0923-07-18" data-sort-value="0923-07-18">13 juillet 923</time>, Raoul est sacré en l'abbaye Saint-Médard de Soissons. </p><p>Au <abbr class="abbr" title="10ᵉ siècle"><span class="romain">X</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, les princes territoriaux (marquis, ducs, comtes) ont acquis une telle puissance politique qu’ils peuvent poser leurs conditions avant de consentir à l’élection du roi. L’élection du roi est donc redevenue déterminante, surtout pendant les crises dynastiques. </p><p>En <a href="/wiki/987" title="987">987</a>, le carolingien Louis V meurt sans enfant. <a href="/wiki/Hugues_Capet" title="Hugues Capet">Hugues Capet</a> est élu par les grands à <a href="/wiki/Senlis_(Oise)" title="Senlis (Oise)">Senlis</a> puis sacré à <a href="/wiki/Noyon" title="Noyon">Noyon</a> le dimanche <time class="nowrap" datetime="0987-07-08" data-sort-value="0987-07-08">3 juillet 987</time>&#160;: c'est la fin de la dynastie carolingienne. Le <time class="nowrap" datetime="0987-12-30" data-sort-value="0987-12-30">25 décembre 987</time> à <a href="/wiki/Cath%C3%A9drale_Sainte-Croix_d%27Orl%C3%A9ans" title="Cathédrale Sainte-Croix d&#39;Orléans">Sainte-Croix d’Orléans</a>, Hugues Capet prend le soin de faire sacrer son fils Robert de son vivant. Cet usage est perpétué jusqu'à <a href="/wiki/Philippe_Auguste" class="mw-redirect" title="Philippe Auguste">Philippe Auguste</a>&#160;: à la fin du <abbr class="abbr" title="12ᵉ siècle"><span class="romain">XII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, le pouvoir et la légitimité des Capétiens sont définitivement assurés. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="L'évolution_du_rituel_et_dégradation"><span id="L.27.C3.A9volution_du_rituel_et_d.C3.A9gradation"></span>L'évolution du rituel et dégradation</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : L&#39;évolution du rituel et dégradation" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : L&#39;évolution du rituel et dégradation"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le rituel du sacre ne se fixa que progressivement&#160;: la description des gestes et des paroles prononcées au cours du sacre se nomme <i>ordo.</i> Les clercs en ont rédigés plusieurs&#160;: </p> <ul><li><i>ordo</i> d'Hincmar (<abbr class="abbr" title="9ᵉ siècle"><span class="romain">IX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle)&#160;: onction, couronnement, serment&#160;: le roi s'engage à respecter et défendre l'Église, assurer la paix et rendre justice ainsi que la miséricorde<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence (demandé le 8&#160;novembre&#160;2022) ; voir l&#39;aide.">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</span></a></sup></li> <li><i>ordo</i> de Fulrad, abbé de <a href="/wiki/Abbaye_Saint-Vaast_d%27Arras" title="Abbaye Saint-Vaast d&#39;Arras">Saint-Vaast d'Arras</a> (vers l'an mille) <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><i>ordo</i> de saint Louis (<abbr class="abbr" title="13ᵉ siècle"><span class="romain">XIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle)&#160;: remise des <a href="/wiki/%C3%89peron" title="Éperon">éperons</a> et d'une épée en présence des 12 <a href="/wiki/Pairie" title="Pairie">pairs</a> de France. Les acclamations du peuple présent dans la cathédrale de Reims remplacent l'ancienne élection. Baiser de paix. Au cours du sacre, le roi reçoit ses insignes de pouvoir (<i><a href="/wiki/Regalia" title="Regalia">regalia</a></i>). Si le roi est marié, le sacre de la reine a lieu juste après.<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence (demandé le 8&#160;novembre&#160;2022) ; voir l&#39;aide.">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</span></a></sup></li></ul> <p>À partir du <abbr class="abbr" title="11ᵉ siècle"><span class="romain">XI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, on attribue au roi de France le pouvoir <a href="/wiki/Thaumaturgie" title="Thaumaturgie">thaumaturgique</a> de guérisseur. Après son sacre, intervient la cérémonie du toucher des <a href="/wiki/%C3%89crouelles" title="Écrouelles">écrouelles</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Intronisation" title="Intronisation">Intronisation</a></li> <li>Le <a href="/wiki/Sacre_de_Napol%C3%A9on_Ier" title="Sacre de Napoléon Ier">sacre de Napoléon <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Regalia" title="Regalia">Regalia</a></li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Couronnements_et_investitures_monarchiques" title="Modèle:Palette Couronnements et investitures monarchiques"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Couronnements_et_investitures_monarchiques&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%">Couronnements et investitures monarchiques</div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a class="mw-selflink selflink">Sacres</a> et <a href="/wiki/Couronne_(attribut)" title="Couronne (attribut)">couronnements</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_de_Zog_Ier&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement de Zog Ier (page inexistante)">Albanie</a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_des_rois_de_Boh%C3%AAme" title="Couronnement des rois de Bohême">Bohême</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Bosnie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Bosnie (page inexistante)">Bosnie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_empereurs_du_Br%C3%A9sil&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des empereurs du Brésil (page inexistante)">Brésil</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Emperor_of_Brazil" class="extiw" title="en:Coronation of the Emperor of Brazil"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Emperor of Brazil&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_des_ducs_de_Bretagne" title="Couronnement des ducs de Bretagne">Bretagne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Bulgarie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Bulgarie (page inexistante)">Bulgarie</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Bulgarian_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Bulgarian monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Bulgarian monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_l%27empereur_byzantin" title="Couronnement de l&#39;empereur byzantin">Byzance</a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_Bokassa_Ier" title="Couronnement de Bokassa Ier">Centrafrique</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Croatie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Croatie (page inexistante)">Croatie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Danemark&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Danemark (page inexistante)">Danemark</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Danish_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Danish monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Danish monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_du_pharaon" title="Couronnement du pharaon">Égypte antique</a></li> <li><a href="/wiki/Sacre_des_rois_de_France" title="Sacre des rois de France">France</a> <ul><li><a href="/wiki/Sacre_d%27Henri_IV" title="Sacre d&#39;Henri IV">Henri&#160;<abbr class="abbr" title="4"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">IV</span></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Sacre_de_Napol%C3%A9on_Ier" title="Sacre de Napoléon Ier">Napoléon&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_du_monarque_hongrois" title="Couronnement du monarque hongrois">Hongrie</a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_Napol%C3%A9on_Ier_comme_roi_d%27Italie" title="Couronnement de Napoléon Ier comme roi d&#39;Italie">Italie napoléonienne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_shahs_d%27Iran&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des shahs d&#39;Iran (page inexistante)">Iran</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_du_N%C3%A9pal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois du Népal (page inexistante)">Népal</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Nepalese_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Nepalese monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Nepalese monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Norv%C3%A8ge&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Norvège (page inexistante)">Norvège</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronations_in_Norway" class="extiw" title="en:Coronations in Norway"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronations in Norway&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_empereurs_ottomans&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des empereurs ottomans (page inexistante)">Empire ottoman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_en_Pologne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement en Pologne (page inexistante)">Pologne</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronations_in_Poland" class="extiw" title="en:Coronations in Poland"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronations in Poland&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Prusse&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Prusse (page inexistante)">Prusse</a>&#160;<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nigskr%C3%B6nung_Friedrichs_III._von_Brandenburg" class="extiw" title="de:Königskrönung Friedrichs III. von Brandenburg"><span class="indicateur-langue" title="Article en allemand&#160;: «&#160;Königskrönung Friedrichs III. von Brandenburg&#160;»">(de)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_du_monarque_britannique" title="Couronnement du monarque britannique">Royaume-Uni</a> <ul><li><a href="/wiki/Couronnement_de_la_reine_Victoria" title="Couronnement de la reine Victoria">Victoria</a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_d%27%C3%89douard_VII_et_d%27Alexandra_de_Danemark" title="Couronnement d&#39;Édouard VII et d&#39;Alexandra de Danemark">Édouard&#160;<abbr class="abbr" title="7"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VII</span></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_George_V_et_de_Mary_de_Teck" title="Couronnement de George V et de Mary de Teck">George&#160;<abbr class="abbr" title="5"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">V</span></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_George_VI_et_d%27Elizabeth_Bowes-Lyon" title="Couronnement de George VI et d&#39;Elizabeth Bowes-Lyon">George&#160;<abbr class="abbr" title="6"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VI</span></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_d%27%C3%89lisabeth_II" title="Couronnement d&#39;Élisabeth II">Élisabeth&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_Charles_III_et_de_Camilla_Parker_Bowles" title="Couronnement de Charles III et de Camilla Parker Bowles">Charles&#160;<abbr class="abbr" title="3"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">III</span></abbr></a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Roumanie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Roumanie (page inexistante)">Roumanie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_tsars_de_Russie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des tsars de Russie (page inexistante)">Russie</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Russian_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Russian monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Russian monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_l%27empereur_romain_germanique" title="Couronnement de l&#39;empereur romain germanique">Saint-Empire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_pontifical&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement pontifical (page inexistante)">Saint-Siège</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Papal_coronation" class="extiw" title="en:Papal coronation"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Papal coronation&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Serbie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Serbie (page inexistante)">Serbie</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Serbian_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Serbian monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Serbian monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_Roger_II_de_Sicile" title="Couronnement de Roger II de Sicile">Sicile</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Su%C3%A8de&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Suède (page inexistante)">Suède</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Swedish_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Swedish monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Swedish monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Couronnement_des_rois_de_Tha%C3%AFlande&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Couronnement des rois de Thaïlande (page inexistante)">Thaïlande</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronation_of_the_Thai_monarch" class="extiw" title="en:Coronation of the Thai monarch"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Coronation of the Thai monarch&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Couronnement_de_Cosme_Ier_de_Toscane" title="Couronnement de Cosme Ier de Toscane">Toscane</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Investiture" title="Investiture">Investitures</a> et <a href="/wiki/Intronisation" title="Intronisation">intronisations</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Investiture_des_rois_de_Bavi%C3%A8re&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Investiture des rois de Bavière (page inexistante)">Bavière</a></li> <li><a href="/wiki/Prestation_de_serment_des_rois_des_Belges" title="Prestation de serment des rois des Belges">Belgique</a> <ul><li><a href="/wiki/Passation_de_pouvoir_entre_Albert_II_et_Philippe" title="Passation de pouvoir entre Albert II et Philippe">Philippe</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Investiture_des_rois_d%27Espagne" title="Investiture des rois d&#39;Espagne">Espagne</a> <ul><li><a href="/wiki/Proclamation_de_Juan_Carlos_Ier" title="Proclamation de Juan Carlos Ier">Juan Carlos&#160;<abbr class="abbr" title="premier"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span><sup>er</sup></abbr></a></li> <li><a href="/wiki/Proclamation_de_Felipe_VI" title="Proclamation de Felipe VI">Felipe&#160;<abbr class="abbr" title="6"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">VI</span></abbr></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Investiture_des_souverains_grecs" title="Investiture des souverains grecs">Grèce</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Intronisation_des_empereurs_japonais&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Intronisation des empereurs japonais (page inexistante)">Japon</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Enthronement_of_the_Japanese_emperor" class="extiw" title="en:Enthronement of the Japanese emperor"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Enthronement of the Japanese emperor&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prestation_de_serment_des_grands-ducs_de_Luxembourg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prestation de serment des grands-ducs de Luxembourg (page inexistante)">Luxembourg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Installation_du_Yang_di-Pertuan_Agong&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Installation du Yang di-Pertuan Agong (page inexistante)">Malaisie</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Installation_of_the_Yang_di-Pertuan_Agong" class="extiw" title="en:Installation of the Yang di-Pertuan Agong"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Installation of the Yang di-Pertuan Agong&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Intronisation_des_princes_de_Monaco" title="Intronisation des princes de Monaco">Monaco</a> <ul><li><a href="/wiki/Intronisation_d%27Albert_II_de_Monaco" title="Intronisation d&#39;Albert II de Monaco">Albert&#160;<abbr class="abbr" title="2"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">II</span></abbr></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Investiture_des_rois_des_Pays-Bas" title="Investiture des rois des Pays-Bas">Pays-Bas</a> <ul><li><a href="/wiki/Intronisation_de_Willem-Alexander" title="Intronisation de Willem-Alexander">Willem-Alexander</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Acclamation_des_souverains_de_Portugal" title="Acclamation des souverains de Portugal">Portugal</a></li> <li><a href="/wiki/Inauguration_papale" title="Inauguration papale">Saint-Siège</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Autres rituels monarchiques</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Onction" title="Onction">Onction</a></li> <li><a href="/wiki/Discours_du_Tr%C3%B4ne" title="Discours du Trône">Discours du Trône</a></li> <li><a href="/wiki/Joyeuse_Entr%C3%A9e" title="Joyeuse Entrée">Joyeuse Entrée</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Monarchie" title="Modèle:Palette Monarchie"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Monarchie&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Monarchie" title="Monarchie">Monarchie</a> et <a href="/wiki/Noblesse" title="Noblesse">titres de noblesse</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Titres principaux</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Basileus" title="Basileus">Basileus</a></li> <li><a href="/wiki/Bey_(titre)" title="Bey (titre)">Bey</a></li> <li><a href="/wiki/Boyard" title="Boyard">Boyard</a></li> <li><a href="/wiki/Chah" title="Chah">Chah</a></li> <li><a href="/wiki/Chahzad%C3%A9" title="Chahzadé">Chahzadé</a></li> <li><a href="/wiki/Dauphin_(titre)" title="Dauphin (titre)">Dauphin</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89mir" title="Émir">Émir</a></li> <li><a href="/wiki/Empereur" title="Empereur">Empereur</a></li> <li><a href="/wiki/Grand-duc" title="Grand-duc">Grand-duc</a></li> <li><a href="/wiki/Grand-prince" title="Grand-prince">Grand-prince</a></li> <li><a href="/wiki/Gyula_(titre)" title="Gyula (titre)">Gyula</a></li> <li><a href="/wiki/Hospodar" title="Hospodar">Hospodar</a></li> <li><a href="/wiki/Ichirgu-boil" title="Ichirgu-boil">Ichirgu-boil</a></li> <li><a href="/wiki/Kavkhan" title="Kavkhan">Kavkhan</a></li> <li><a href="/wiki/Kende" title="Kende">Kende</a></li> <li><a href="/wiki/Khan" title="Khan">Khan</a></li> <li><a href="/wiki/Khagan" title="Khagan">Khagan</a></li> <li><a href="/wiki/Khatan" title="Khatan">Khatan</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%A9dive" title="Khédive">Khédive</a></li> <li><a href="/wiki/Ajaw" title="Ajaw">K'ujul Ajaw</a></li> <li><a href="/wiki/Lavelua" title="Lavelua">Lavelua</a></li> <li><a href="/wiki/Raja" title="Raja">Maharajah</a></li> <li><a href="/wiki/Raja" title="Raja">Maharani</a></li> <li><a href="/wiki/Makoko_de_Mb%C3%A9" title="Makoko de Mbé">Makoko</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_de_M%C3%A2_Loango" title="Liste de Mâ Loango">Mâ Loango</a></li> <li><a href="/wiki/Manikongo" title="Manikongo">Manikongo</a></li> <li><a href="/wiki/Monarque" title="Monarque">Monarque</a></li> <li><a href="/wiki/Mwami" title="Mwami">Mwami</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%A9gus" title="Négus">Négus</a></li> <li><a href="/wiki/Pacha_(titre)" title="Pacha (titre)">Pacha</a></li> <li><a href="/wiki/Pape" title="Pape">Pape</a></li> <li><a href="/wiki/Pharaon" title="Pharaon">Pharaon</a></li> <li><a href="/wiki/Prince_(dignit%C3%A9)" title="Prince (dignité)">Prince</a></li> <li><a href="/wiki/Prince_imp%C3%A9rial" title="Prince impérial">Prince impérial</a></li> <li><a href="/wiki/Prince_royal" title="Prince royal">Prince royal</a></li> <li><a href="/wiki/Prince_imp%C3%A9rial" title="Prince impérial">Princesse impériale</a></li> <li><a href="/wiki/Prince_royal" title="Prince royal">Princesse royale</a></li> <li><a href="/wiki/Raja" title="Raja">Rajah</a></li> <li><a href="/wiki/Raja" title="Raja">Rani</a></li> <li><a href="/wiki/Reine" title="Reine">Reine</a></li> <li><a href="/wiki/Roi" title="Roi">Roi</a></li> <li><a href="/wiki/Roi_grand-duc" title="Roi grand-duc">Roi grand-duc</a></li> <li><a href="/wiki/Samr%C4%81%E1%B9%ADa" title="Samrāṭa">Samrāṭa</a></li> <li><a href="/wiki/Sapa_Inca" title="Sapa Inca">Sapa Inca</a></li> <li><a href="/wiki/Shogun" title="Shogun">Shogun</a></li> <li><a href="/wiki/Sultan" title="Sultan">Sultan</a></li> <li><a href="/wiki/Sultane_valid%C3%A9" title="Sultane validé">Sultane validé</a></li> <li><a href="/wiki/Tlatoani" title="Tlatoani">Tlatoani</a></li> <li><a href="/wiki/Tsar" title="Tsar">Tsar</a></li> <li><a href="/wiki/Tsar" title="Tsar">Tsarine</a></li> <li><a href="/wiki/Tsar%C3%A9vitch" title="Tsarévitch">Tsarévitch</a></li> <li><a href="/wiki/Vo%C3%AFvode" title="Voïvode">Voïvode</a></li> <li><a href="/wiki/Yabgu" title="Yabgu">Yabgu</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Autres titres</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Archonte" title="Archonte">Archonte</a></li> <li><a href="/wiki/Auguste_(titre)" title="Auguste (titre)">Auguste</a></li> <li><a href="/wiki/Baron_(noblesse)" title="Baron (noblesse)">Baron</a></li> <li><a href="/wiki/Baron_du_Saint-Empire" title="Baron du Saint-Empire">Baron du Saint-Empire</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A9sar_(titre)" title="César (titre)">César</a></li> <li><a href="/wiki/Comte" title="Comte">Comte</a></li> <li><a href="/wiki/Duc" title="Duc">Duc</a></li> <li><a href="/wiki/Grand-duc" title="Grand-duc">Grand-duc</a></li> <li><a href="/wiki/Jarl" title="Jarl">Jarl</a></li> <li><a href="/wiki/Jinong" title="Jinong">Jinong</a></li> <li><a href="/wiki/Joupan" title="Joupan">Joupan</a></li> <li><a href="/wiki/Khong_tayiji" title="Khong tayiji">Khong tayiji</a></li> <li><a href="/wiki/Kn%C3%A8ze" title="Knèze">Knèze</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Lord" class="mw-disambig" title="Lord">Lord</a></span></li> <li><a href="/wiki/Magnat_(titre)" title="Magnat (titre)">Magnat</a></li> <li><a href="/wiki/Margrave" title="Margrave">Margrave</a></li> <li><a href="/wiki/Marquis" title="Marquis">Marquis</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tat_de_Hyderabad#Histoire" title="État de Hyderabad">Nizam</a></li> <li><a href="/wiki/Padichah" title="Padichah">Padichah</a></li> <li><a href="/wiki/Patrice_(titre)" title="Patrice (titre)">Patrice</a></li> <li><a href="/wiki/Consort_(monarchie)" title="Consort (monarchie)">Prince consort</a></li> <li><a href="/wiki/Consort_(monarchie)" title="Consort (monarchie)">Roi consort</a></li> <li><a href="/wiki/Sahib" title="Sahib">Sahib</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9bastokrator" title="Sébastokrator">Sébastocrate</a></li> <li><a href="/wiki/Tayiji" title="Tayiji">Tayiji</a></li> <li><a href="/wiki/Vice-roi" title="Vice-roi">Vice-roi</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Politique</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Abdication" title="Abdication">Abdication</a></li> <li><a href="/wiki/Absolutisme" title="Absolutisme">Absolutisme</a></li> <li><a href="/wiki/Antiroi" title="Antiroi">Antiroi</a></li> <li><a href="/wiki/Appellations_des_membres_de_la_maison_de_France" title="Appellations des membres de la maison de France">Appellations des princes du sang</a></li> <li><a href="/wiki/Marche_(juridiction)" title="Marche (juridiction)">Banat</a></li> <li><a href="/wiki/Comte_palatin" title="Comte palatin">Comte palatin</a></li> <li><a href="/wiki/Despotisme_l%C3%A9gal" title="Despotisme légal">Despotisme légal</a></li> <li><a href="/wiki/Earl_(titre)" title="Earl (titre)">Earl</a></li> <li><a href="/wiki/Gouverneur_g%C3%A9n%C3%A9ral" title="Gouverneur général">Gouverneur général</a></li> <li><a href="/wiki/Mandat_du_Ciel" title="Mandat du Ciel">Mandat du Ciel</a></li> <li><a href="/wiki/Monarchie_de_droit_divin" title="Monarchie de droit divin">Monarchie de droit divin</a></li> <li><a href="/wiki/Monarchisme" title="Monarchisme">Monarchisme</a></li> <li><a href="/wiki/Monarchie_constitutionnelle" title="Monarchie constitutionnelle">Monarchie constitutionnelle</a></li> <li><a href="/wiki/Monarchie_%C3%A9lective" title="Monarchie élective">Monarchie élective</a></li> <li><a href="/wiki/Nom_de_r%C3%A8gne" title="Nom de règne">Nom de règne</a></li> <li><a href="/wiki/Prince-%C3%A9lecteur" title="Prince-électeur">Prince-électeur</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9gence" title="Régence">Régence</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9gicide" title="Régicide">Régicide</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Sacre</a></li> <li><a href="/wiki/Union_personnelle" title="Union personnelle">Union personnelle</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Religieux</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Abb%C3%A9" title="Abbé">Abbé</a></li> <li><a href="/wiki/Archev%C3%AAque" title="Archevêque">Archevêque</a></li> <li><a href="/wiki/Archidiacre" title="Archidiacre">Archidiacre</a></li> <li><a href="/wiki/Bogdo_Gegen" title="Bogdo Gegen">Bogdo Gegen</a></li> <li><a href="/wiki/Calife" title="Calife">Calife</a></li> <li><a href="/wiki/Cardinal_(religion)" title="Cardinal (religion)">Cardinal</a></li> <li><a href="/wiki/Chanoine" title="Chanoine">Chanoine</a></li> <li><a href="/wiki/Chapelain" title="Chapelain">Chapelain</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A9rif" title="Chérif">Chérif</a></li> <li><a href="/wiki/Chogyal" title="Chogyal">Chogyal</a></li> <li><a href="/wiki/Culte_imp%C3%A9rial" title="Culte impérial">Culte impérial</a></li> <li><a href="/wiki/Cur%C3%A9" title="Curé">Curé</a></li> <li><a href="/wiki/Dala%C3%AF-lama" title="Dalaï-lama">Dalaï-lama</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_(traitement_de_respect)" title="Dom (traitement de respect)">Dom</a></li> <li><a href="/wiki/Doyenn%C3%A9_(christianisme)" title="Doyenné (christianisme)">Doyen</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89v%C3%AAque" title="Évêque">Évêque</a></li> <li><a href="/wiki/Prieur_hospitalier#Grand_prieur" class="mw-disambig" title="Prieur hospitalier">Grand prieur</a></li> <li><a href="/wiki/Monseigneur_(titre)" title="Monseigneur (titre)">Monseigneur</a></li> <li><a href="/wiki/Panchen-lama" title="Panchen-lama">Panchen-lama</a></li> <li><a href="/wiki/Paladin" title="Paladin">Paladin</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%A9lature" title="Prélature">Prélat</a></li> <li><a href="/wiki/Prince-abb%C3%A9" title="Prince-abbé">Prince-abbé</a></li> <li><a href="/wiki/Recteur_(clerg%C3%A9)" title="Recteur (clergé)">Recteur</a></li> <li><a href="/wiki/Sayyid" title="Sayyid">Sayyid</a></li> <li><a href="/wiki/Thaumaturgie" title="Thaumaturgie">Thaumaturgie</a></li> <li><a href="/wiki/Vicaire" title="Vicaire">Vicaire</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Militaires</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><span class="page_h"><a href="/wiki/Amiral" title="Amiral">Amiral</a></span></li> <li><a href="/wiki/Ban_(titre)" title="Ban (titre)">Ban</a></li> <li><a href="/wiki/Baronnet" title="Baronnet">Baronnet</a></li> <li><a href="/wiki/Brigadier" title="Brigadier">Brigadier</a></li> <li><a href="/wiki/Burgrave" title="Burgrave">Burgrave</a></li> <li><a href="/wiki/Capitaine_(grade_militaire)" title="Capitaine (grade militaire)">Capitaine</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Colonel" title="Colonel">Colonel</a></span></li> <li><a href="/wiki/Commandeur" title="Commandeur">Commandeur</a></li> <li><a href="/wiki/Despote" title="Despote">Despote</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%A9n%C3%A9ral" title="Général">Général</a></li> <li><a href="/wiki/Gouverneur" title="Gouverneur">Gouverneur</a></li> <li><a href="/wiki/Lieutenant_(grade_militaire)" title="Lieutenant (grade militaire)">Lieutenant</a></li> <li><a href="/wiki/Magnat_(titre)" title="Magnat (titre)">Magnat</a></li> <li><a href="/wiki/Mar%C3%A9chal_(arm%C3%A9e)" title="Maréchal (armée)">Maréchal</a></li> <li><a href="/wiki/Pacha_(titre)" title="Pacha (titre)">Pacha</a></li> <li><a href="/wiki/Prince-%C3%A9v%C3%AAque" title="Prince-évêque">Prince-évêque</a></li> <li><a href="/wiki/Strat%C3%A8ge" title="Stratège">Stratège</a></li> <li><a href="/wiki/Topot%C3%A8r%C3%A8t%C3%A8s" title="Topotèrètès">Topotérète</a></li> <li><a href="/wiki/Vicomte" title="Vicomte">Vicomte</a></li> <li><a href="/wiki/Vidame" title="Vidame">Vidame</a></li> <li><a href="/wiki/Vo%C3%AFvode" title="Voïvode">Voïvode des pays slaves et roumains</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Régimes politiques</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Bailli" title="Bailli">Bailly</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Banat#Royaume_de_Hongrie" class="mw-disambig" title="Banat">Banat</a></span></li> <li><a href="/wiki/Baronnie" title="Baronnie">Baronnie</a></li> <li><a href="/wiki/Bey_(titre)" title="Bey (titre)">Beylicat</a></li> <li><a href="/wiki/Califat" title="Califat">Califat</a></li> <li><a href="/wiki/Kn%C3%A8ze" title="Knèze">Canésat</a></li> <li><a href="/wiki/Comt%C3%A9_(domaine)" title="Comté (domaine)">Comté</a></li> <li><a href="/wiki/Cour_(palais)" title="Cour (palais)">Cour</a></li> <li><a href="/wiki/Despotat" title="Despotat">Despotat</a></li> <li><a href="/wiki/Duch%C3%A9" title="Duché">Duché</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89mirat" title="Émirat">Émirat</a></li> <li><a href="/wiki/Empire" title="Empire">Empire</a></li> <li><a href="/wiki/Grand-duch%C3%A9" title="Grand-duché">Grand-duché</a></li> <li><a href="/wiki/Grand-prince" title="Grand-prince">Grande-principauté</a></li> <li><a href="/wiki/Justicier" title="Justicier">Justicier</a></li> <li><a href="/wiki/Khagan" title="Khagan">Khaganat</a></li> <li><a href="/wiki/Khanat" title="Khanat">Khanat</a></li> <li><a href="/wiki/Marche_(juridiction)" title="Marche (juridiction)">Marche</a></li> <li><a href="/wiki/Pachalik" title="Pachalik">Pachalik</a></li> <li><a href="/wiki/Principaut%C3%A9" title="Principauté">Principauté</a></li> <li><a href="/wiki/Royaume" title="Royaume">Royaume</a></li> <li><a href="/wiki/Sandjak" title="Sandjak">Sandjak</a></li> <li><a href="/wiki/Seigneurie_(institution)" title="Seigneurie (institution)">Seigneurie</a></li> <li><a href="/wiki/Shogun" title="Shogun">Shogunat</a></li> <li><a href="/wiki/Sultan" title="Sultan">Sultanat</a></li> <li><a href="/wiki/Tsar" title="Tsar">Tsarat</a></li> <li><a href="/wiki/Vidame" title="Vidame">Vidamé</a></li> <li><a href="/wiki/Principaut%C3%A9s_danubiennes" title="Principautés danubiennes">Voïvodat</a></li> <li><a href="/wiki/Vo%C3%AFvodies_de_Pologne" title="Voïvodies de Pologne">Voïvodie</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Entourage</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Ambassadeur" title="Ambassadeur">Ambassadeur</a></li> <li><a href="/wiki/Chambellan" title="Chambellan">Chambellan</a></li> <li><a href="/wiki/Chancelier" title="Chancelier">Chancelier</a></li> <li><a href="/wiki/Chevalerie" title="Chevalerie">Chevalerie</a></li> <li><a href="/wiki/Conseiller_du_roi" title="Conseiller du roi">Conseiller du roi</a></li> <li><a href="/wiki/Cihuacoatl" title="Cihuacoatl">Cihuacoatl</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Dame#Titre" class="mw-disambig" title="Dame">Dame</a></span></li> <li><a href="/wiki/%C3%89chanson" title="Échanson">Échanson</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89cuyer_(gentilhomme)" title="Écuyer (gentilhomme)">Écuyer</a></li> <li><a href="/wiki/L%27honorable" title="L&#39;honorable">L'honorable</a></li> <li><a href="/wiki/Ma%C3%AEtresse_royale" title="Maîtresse royale">Maîtresse royale</a></li> <li><a href="/wiki/Pervane_(titre)" title="Pervane (titre)">Pervane</a></li> <li><a href="/wiki/Noblesse_britannique#Titres_de_gentry" title="Noblesse britannique">Sir</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Altesse" class="mw-disambig" title="Altesse">Son Altesse</a></span></li> <li><a href="/wiki/Son_Altesse_Royale" title="Son Altesse Royale">Son Altesse Royale</a></li> <li><a href="/wiki/Son_Altesse_S%C3%A9r%C3%A9nissime" title="Son Altesse Sérénissime">Son Altesse Sérénissime</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/%C3%89minence" class="mw-disambig" title="Éminence">Son Éminence</a></span></li> <li><a href="/wiki/Son_Excellence" title="Son Excellence">Son Excellence</a></li> <li><a href="/wiki/Vizir" title="Vizir">Vizir</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Articles liés</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Aristocratie" title="Aristocratie">Aristocratie</a></li> <li><span class="page_h"><a href="/wiki/Conseil_priv%C3%A9" class="mw-disambig" title="Conseil privé">Conseil privé</a></span></li> <li><a href="/wiki/Couronne_(attribut)" title="Couronne (attribut)">Couronne (attribut)</a></li> <li><a href="/wiki/Couronne_(%C3%89tat)" title="Couronne (État)">Couronne (État)</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_de_dynasties" title="Liste de dynasties">Liste de dynasties</a></li> <li><a href="/wiki/Monogramme_royal" title="Monogramme royal">Monogramme royal</a></li> <li><a href="/wiki/Noblesse" title="Noblesse">Noblesse</a></li> <li><a href="/wiki/Orbe_crucig%C3%A8re" title="Orbe crucigère">Orbe crucigère</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_d%27ordres_de_pr%C3%A9s%C3%A9ance" title="Liste d&#39;ordres de préséance">Ordre de préséance</a></li> <li><a href="/wiki/Regalia" title="Regalia">Regalia</a></li> <li><a href="/wiki/Royaut%C3%A9" title="Royauté">Royauté</a></li> <li><a href="/wiki/Sa_Majest%C3%A9" title="Sa Majesté">Sa Majesté</a></li> <li><a href="/wiki/Sceptre" title="Sceptre">Sceptre</a></li> <li><a href="/wiki/Souverainet%C3%A9" title="Souveraineté">Souveraineté</a></li> <li><a href="/wiki/Noblesse_polonaise" title="Noblesse polonaise">Noblesse polonaise</a></li> <li><a href="/wiki/Table_des_rangs" title="Table des rangs">Table des rangs</a></li> <li><a href="/wiki/Titre_de_courtoisie" title="Titre de courtoisie">Titre de courtoisie</a></li> <li><a href="/wiki/Titre_de_noblesse" title="Titre de noblesse">Titre de noblesse</a></li> <li><a href="/wiki/Tr%C3%B4ne" title="Trône">Trône</a></li> <li><i><a href="/wiki/Le_roi_est_mort,_vive_le_roi_!" title="Le roi est mort, vive le roi !">Le roi est mort, vive le roi&#160;!</a></i></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliographie">Bibliographie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ordre pour Oindre et Couronner Le Roi de France, Lyon 1575, éd. mod. par Jean Goy, Reims 1987.</li> <li>Jean Goy, <i>La Sainte Ampoule au Sacre des Rois de France</i>, Reims 1994.</li> <li><a href="/wiki/Jean-Pierre_Bayard" title="Jean-Pierre Bayard">Jean-Pierre Bayard</a>, <i>Sacres et couronnements Royaux</i>, Éd. Guy Trédaniel, Paris 1984, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-85707-152-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-85707-152-3"><span class="nowrap">2-85707-152-3</span></a>)</small>.</li> <li>Aimé Bonnefin, <i>Sacre de Rois de France</i>, Éd. Imp. Touron &amp; Fils, Limoges 1988, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-9500695-2-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-9500695-2-5"><span class="nowrap">2-9500695-2-5</span></a>)</small>.</li> <li><a href="/wiki/Jacques_Le_Goff" title="Jacques Le Goff">Jacques Le Goff</a>, <a href="/wiki/%C3%89ric_Palazzo" title="Éric Palazzo">Éric Palazzo</a>, <a href="/w/index.php?title=Jean-Claude_Bonne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jean-Claude Bonne (page inexistante)">Jean-Claude Bonne</a> et <a href="/wiki/Marie-No%C3%ABl_Colette" title="Marie-Noël Colette">Marie-Noël Colette</a>, <i>Le Sacre royal à l'époque de saint Louis</i>, Gallimard, 2001</li> <li>Josef J. Schmid, <i>Sacrum Monarchiae Speculum – der Sacre Ludwigs XV. 1722: monarchische Tradition, Zeremoniell, Liturgie</i>, Éd. Aschendorff, Munster 2007, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/3-402-00415-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/3-402-00415-1"><span class="nowrap">3-402-00415-1</span></a>)</small>.</li> <li><a href="/wiki/Jean_des_Cars" title="Jean des Cars">Jean des Cars</a>, <i>Le siècle des sacres</i>, Perrin, 2016 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2262065546" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2262065546"><span class="nowrap">978-2262065546</span></a>)</small></li> <li><a href="/wiki/Patrick_Demouy" title="Patrick Demouy">Patrick Demouy</a>, <i>Le Sacre du Roi</i>, Éditions La Nuée Bleue, Strasbourg, 2016, 287 pages.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sacre&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Jackson1984"><span class="ouvrage" id="Richard_A._Jackson1984">Richard A. Jackson, <cite class="italique">Vivat rex&#160;: histoire des sacres et couronnements en France</cite>, Éditions Ophrys, <time>1984</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;9<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Vivat+rex+%3A+histoire+des+sacres+et+couronnements+en+France&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Ophrys&amp;rft.aulast=Jackson&amp;rft.aufirst=Richard+A.&amp;rft.date=1984&amp;rft.pages=9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASacre"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Larousse"><span class="ouvrage" id="Éditions_Larousse">Éditions <span class="nom_auteur">Larousse</span>, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/sacre/70443"><cite style="font-style:normal;">Définitions&#160;: sacre - Dictionnaire de français Larousse</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">www.larousse.fr</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2020-03-30" data-sort-value="2020-03-30">30 mars 2020</time>)</small></span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Blondel1903"><span class="ouvrage" id="Georges_Blondel1903">Georges <span class="nom_auteur">Blondel</span>, «&#160;<cite style="font-style:normal">Jean Birot. — Le Saint-Empire (du couronnement de Charlemagne au sacre de Napoléon). — Paris, Lecoffre, 1903</cite>&#160;», <i>Revue internationale de l'enseignement</i>, <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&#160;46, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;2,&#8206; <time>1903</time>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">369–370</span> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://education.persee.fr/doc/revin_1775-6014_1903_num_46_2_4880_t1_0369_0000_4">lire en ligne</a>, consulté le <time class="nowrap" datetime="2020-03-30" data-sort-value="2020-03-30">30 mars 2020</time>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Jean+Birot.+%E2%80%94+Le+Saint-Empire+%28du+couronnement+de+Charlemagne+au+sacre+de+Napol%C3%A9on%29.+%E2%80%94+Paris%2C+Lecoffre%2C+1903&amp;rft.jtitle=Revue+internationale+de+l%27enseignement&amp;rft.issue=2&amp;rft.aulast=Blondel&amp;rft.aufirst=Georges&amp;rft.date=1903&amp;rft.volume=46&amp;rft.pages=369%E2%80%93370&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASacre"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Chanteranne2004"><span class="ouvrage" id="David_Chanteranne2004">David <span class="nom_auteur">Chanteranne</span>, <cite class="italique">Le Sacre de Napoléon</cite>, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Tallandier" title="Éditions Tallandier">Tallandier</a>, <time class="nowrap" datetime="2004-08-27" data-sort-value="2004-08-27">27 août 2004</time>, 348&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/979-10-210-1667-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/979-10-210-1667-5"><span class="nowrap">979-10-210-1667-5</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=csVSCwAAQBAJ&amp;pg=PT4&amp;dq=Napol%C3%A9on+sacre">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Le+Sacre+de+Napol%C3%A9on&amp;rft.pub=Tallandier&amp;rft.aulast=Chanteranne&amp;rft.aufirst=David&amp;rft.date=2004-08-27&amp;rft.tpages=348&amp;rft.isbn=979-10-210-1667-5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASacre"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Lemarignier1955"><span class="ouvrage" id="Jean-François_Lemarignier1955">Jean-François Lemarignier, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/bec_0373-6237_1955_num_113_1_449515"><cite style="font-style:normal;">Autour de la royauté française du IXe au XIIIe siècle</cite></a>&#160;», <time>1955</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-11-08" data-sort-value="2022-11-08">8 novembre 2022</time>)</small></span></span>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">9-10</span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text">* <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.histoireaisne.fr/memoires_numerises/chapitres/tome_11/Tome_011_page_093.pdf"><i>Histoire du prieuré Saint-Marcoul de Corbeny, et de la guérison des écrouelles</i> par <abbr class="abbr" title="Madame">M<sup>me</sup></abbr> Suzanne Martinet</a></span> </li> </ol></div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Monarchie" title="Portail de la monarchie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/32px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/48px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_heraldic_crowns_-_King.svg/65px-French_heraldic_crowns_-_King.svg.png 2x" data-file-width="287" data-file-height="214" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Monarchie" title="Portail:Monarchie">Portail de la monarchie</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Religions_et_croyances" title="Portail des religions et croyances"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/24px-Religious_symbols.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/36px-Religious_symbols.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/48px-Religious_symbols.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Religions_et_croyances" title="Portail:Religions et croyances">Portail des religions et croyances</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6df8dbf59d‐c7lbh Cached time: 20250330103319 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.320 seconds Real time usage: 0.523 seconds Preprocessor visited node count: 3270/1000000 Post‐expand include size: 155977/2097152 bytes Template argument size: 39932/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 14/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 6441/5000000 bytes Lua time usage: 0.122/10.000 seconds Lua memory usage: 5333662/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 315.762 1 -total 24.21% 76.456 1 Modèle:Palette 20.70% 65.360 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation 19.23% 60.716 1 Modèle:Palette_Couronnements_et_investitures_monarchiques 17.98% 56.771 1 Modèle:Portail 16.50% 52.101 11 Modèle:Liste_horizontale 11.33% 35.770 5 Modèle:Langue 9.90% 31.258 14 Modèle:Lien 8.23% 25.996 1 Modèle:Voir_homonyme 7.79% 24.607 1 Modèle:Suivi_des_biographies --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:35769:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250330103319 and revision id 220604862. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sacre&amp;oldid=220604862">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sacre&amp;oldid=220604862</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Isra%C3%ABl_antique" title="Catégorie:Israël antique">Israël antique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Culte_et_liturgie_chr%C3%A9tiens" title="Catégorie:Culte et liturgie chrétiens">Culte et liturgie chrétiens</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Monarchie" title="Catégorie:Monarchie">Monarchie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_anglais" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais">Article contenant un appel à traduction en anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_allemand" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en allemand">Article contenant un appel à traduction en allemand</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Monarchie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Monarchie/Articles liés">Portail:Monarchie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Religions_et_croyances/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Religions et croyances/Articles liés">Portail:Religions et croyances/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 25 novembre 2024 à 18:43.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Sacre" title="Spécial:Citer/Sacre">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sacre&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Sacre</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>55 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-65585cc8dc-zslrb","wgBackendResponseTime":132,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.320","walltime":"0.523","ppvisitednodes":{"value":3270,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":155977,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":39932,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":14,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6441,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 315.762 1 -total"," 24.21% 76.456 1 Modèle:Palette"," 20.70% 65.360 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation"," 19.23% 60.716 1 Modèle:Palette_Couronnements_et_investitures_monarchiques"," 17.98% 56.771 1 Modèle:Portail"," 16.50% 52.101 11 Modèle:Liste_horizontale"," 11.33% 35.770 5 Modèle:Langue"," 9.90% 31.258 14 Modèle:Lien"," 8.23% 25.996 1 Modèle:Voir_homonyme"," 7.79% 24.607 1 Modèle:Suivi_des_biographies"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.122","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5333662,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6df8dbf59d-c7lbh","timestamp":"20250330103319","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sacre","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Sacre","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q209715","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q209715","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-11-16T13:59:25Z","dateModified":"2024-11-25T16:43:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bf\/Charles-vii-courronement-_Panth%C3%A9on_III.jpg","headline":"c\u00e9r\u00e9monie religieuse conf\u00e9rant \u00e0 un souverain un caract\u00e8re sacr\u00e9"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10