CINXE.COM
Modernisme - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="af" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Modernisme - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )afwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Januarie","Februarie","Maart","April","Mei","Junie","Julie","Augustus","September","Oktober","November","Desember"],"wgRequestId":"4cfeb952-67c6-4364-8898-eaea7861b935","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Modernisme","wgTitle":"Modernisme","wgCurRevisionId":2622593,"wgRevisionId":2622593,"wgArticleId":17466,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artikels met BNF-identifiseerders","Artikels met LCCN-identifiseerders","Artikels met NDL-identifiseerders","Artikels met NKC-identifiseerders","Normdata met 4 elemente","Voorbladartikels","Pages using ISBN magic links","Argitektuur","Modernisme"],"wgPageViewLanguage":"af","wgPageContentLanguage":"af","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Modernisme","wgRelevantArticleId":17466,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"af","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"af"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q878985","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=af&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=af&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=af&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0c/Kaufman_House_Palm_Springs.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="835"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0c/Kaufman_House_Palm_Springs.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="557"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="445"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Modernisme - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//af.m.wikipedia.org/wiki/Modernisme"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Wysig" href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (af)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//af.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://af.wikipedia.org/wiki/Modernisme"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.af"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atoomvoer" href="/w/index.php?title=Spesiaal:Onlangse_wysigings&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Modernisme rootpage-Modernisme skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Gaan na inhoud</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Werf"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofkieslys" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofkieslys</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofkieslys</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">versteek</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigasie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Tuisblad" title="Besoek die Tuisblad [z]" accesskey="z"><span>Tuisblad</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gebruikersportaal" title="Meer oor die projek, wat jy kan doen, nuttige skakels"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Geselshoekie" title="Agtergrondinligting oor aktuele sake"><span>Geselshoekie</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Onlangse_wysigings" title="'n Lys van onlangse wysigings [r]" accesskey="r"><span>Onlangse wysigings</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Lukraak" title="Laai 'n lukrake bladsye [x]" accesskey="x"><span>Lukrake bladsy</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Vind meer uit oor iets"><span>Hulp</span></a></li><li id="n-Sandput" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Sandput"><span>Sandput</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Tuisblad" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-af.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Spesiaal:Soek" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Deursoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Soek</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Deursoek Wikipedia" aria-label="Deursoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Deursoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spesiaal:Soek"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Soek</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlike gereedskap"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Voorkoms"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Voorkoms" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Voorkoms</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_af.wikipedia.org&uselang=af" class=""><span>Skenkings</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesiaal:SkepRekening&returnto=Modernisme" title="U word aangemoedig om 'n gebruiker te skep en aan te meld, hoewel dit nie verpligtend is nie." class=""><span>Skep gebruiker</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesiaal:Teken_in&returnto=Modernisme" title="U word aangemoedig om aan te meld. Dit is egter nie verpligtend nie. [o]" accesskey="o" class=""><span>Meld aan</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opsies" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlike gereedskap" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlike gereedskap</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_af.wikipedia.org&uselang=af"><span>Skenkings</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:SkepRekening&returnto=Modernisme" title="U word aangemoedig om 'n gebruiker te skep en aan te meld, hoewel dit nie verpligtend is nie."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Skep gebruiker</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:Teken_in&returnto=Modernisme" title="U word aangemoedig om aan te meld. Dit is egter nie verpligtend nie. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Meld aan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Bladsye vir uitgemelde redakteurs <a href="/wiki/Hulp:Inleiding" aria-label="Leer meer oor redigering"><span>leer meer</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Mybydrae" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Bydraes</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Mybespreking" title="Bespreking oor bydraes van hierdie IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Bespreking</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Werf"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">versteek</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inleiding</div> </a> </li> <li id="toc-Historiese_oorsig" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historiese_oorsig"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historiese oorsig</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historiese_oorsig-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Historiese oorsig subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Historiese_oorsig-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Voorgangers_tot_modernisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorgangers_tot_modernisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Voorgangers tot modernisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorgangers_tot_modernisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Die_begin_van_modernisme,_1890_—_1910" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_begin_van_modernisme,_1890_—_1910"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Die begin van modernisme, 1890 — 1910</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_begin_van_modernisme,_1890_—_1910-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Die_ontploffing_van_modernisme_1910–1930" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_ontploffing_van_modernisme_1910–1930"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Die ontploffing van modernisme 1910–1930</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_ontploffing_van_modernisme_1910–1930-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modernisme_se_tweede_generasie_(1930-1945)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Modernisme_se_tweede_generasie_(1930-1945)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Modernisme se tweede generasie (1930-1945)</span> </div> </a> <ul id="toc-Modernisme_se_tweede_generasie_(1930-1945)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Modernisme_se_doelstellings" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Modernisme_se_doelstellings"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Modernisme se doelstellings</span> </div> </a> <ul id="toc-Modernisme_se_doelstellings-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modernisme_se_ontvangs_en_omstredenheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Modernisme_se_ontvangs_en_omstredenheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Modernisme se ontvangs en omstredenheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Modernisme_se_ontvangs_en_omstredenheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verwysings" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verwysings"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Verwysings</span> </div> </a> <ul id="toc-Verwysings-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bronne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bronne</span> </div> </a> <ul id="toc-Bronne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksterne_skakels" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksterne_skakels"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Eksterne skakels</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksterne_skakels-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wissel die inhoudsopgawe" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wissel die inhoudsopgawe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Modernisme</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Gaan na 'n artikel in 'n ander taal. Beskikbaar in 94 tale" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-94" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">94 tale</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Klassische_Moderne" title="Klassische Moderne – Switserse Duits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Klassische Moderne" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Switserse Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="حركة حداثية – Arabies" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حركة حداثية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabies" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%AA" title="تاعصرييت – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="تاعصرييت" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D9%87_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D9%87" title="حركه حداثيه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="حركه حداثيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A7%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="আধুনিকতাবাদ – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="আধুনিকতাবাদ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Modernizm" title="Modernizm – Azerbeidjans" lang="az" hreflang="az" data-title="Modernizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidjans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="مودرنیزم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مودرنیزم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Мадэрнізм – Belarussies" lang="be" hreflang="be" data-title="Мадэрнізм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussies" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Мадэрнізм – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мадэрнізм" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Модернизъм – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Модернизъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A7%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="আধুনিকতা – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আধুনিকতা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Modernizam" title="Modernizam – Bosnies" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Modernizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnies" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Modernitat" title="Modernitat – Katalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Modernitat" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Moderna" title="Moderna – Tsjeggies" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Moderna" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjeggies" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Moderniaeth" title="Moderniaeth – Wallies" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Moderniaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Wallies" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Μοντερνισμός – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Μοντερνισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Modernism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Modernismo" title="Modernismo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Modernismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Modernismo_(movimiento_filos%C3%B3fico_y_cultural)" title="Modernismo (movimiento filosófico y cultural) – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Modernismo (movimiento filosófico y cultural)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Estnies" lang="et" hreflang="et" data-title="Modernism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estnies" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Modernismo_(filosofia)" title="Modernismo (filosofia) – Baskies" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Modernismo (filosofia)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskies" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نوگرایی – Persies" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نوگرایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Persies" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Modernismi" title="Modernismi – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Modernismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="現代主義 – Gan-Sjinees" lang="gan" hreflang="gan" data-title="現代主義" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan-Sjinees" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Mod%C3%A8rnism" title="Modèrnism – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Modèrnism" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Modernismo" title="Modernismo – Galisies" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Modernismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galisies" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Modernism_(Zamani)" title="Modernism (Zamani) – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Modernism (Zamani)" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%93%D7%A8%D7%A0%D7%99%D7%96%D7%9D" title="מודרניזם – Hebreeus" lang="he" hreflang="he" data-title="מודרניזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeus" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="आधुनिकतावाद – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आधुनिकतावाद" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Modernizam" title="Modernizam – Kroaties" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Modernizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroaties" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Modernizmus" title="Modernizmus – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Modernizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Մոդեռնիզմ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մոդեռնիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Մոտեռնիզմ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մոտեռնիզմ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Modernismo" title="Modernismo – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Modernismo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Indonesies" lang="id" hreflang="id" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesies" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3dernismi" title="Módernismi – Yslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Módernismi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Yslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Modernismo" title="Modernismo – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Modernismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A2%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%BA%E3%83%A0" title="モダニズム – Japannees" lang="ja" hreflang="ja" data-title="モダニズム" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japannees" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Madanizim" title="Madanizim – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Madanizim" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="მოდერნიზმი – Georgies" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მოდერნიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgies" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Kazaks" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazaks" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%A7%E0%B3%81%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%A6" title="ಆಧುನಿಕತಾವಾದ – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಆಧುನಿಕತಾವಾದ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AA%A8%EB%8D%94%EB%8B%88%EC%A6%98" title="모더니즘 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="모더니즘" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Modern%C3%AEzm" title="Modernîzm – Koerdies" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Modernîzm" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdies" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Kirgisies" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgisies" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Modernismus" title="Modernismus – Latyn" lang="la" hreflang="la" data-title="Modernismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latyn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Modernism" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Modernism" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Modernizmas" title="Modernizmas – Litaus" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Modernizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litaus" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Modernisms" title="Modernisms – Letties" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Modernisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letties" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Модернизам – Masedonies" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Модернизам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Masedonies" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%A7%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%A4" title="ആധുനികത – Malabaars" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആധുനികത" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malabaars" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Modenisme" title="Modenisme – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Modenisme" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Nedersaksies" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nedersaksies" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="आधुनिकवाद – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="आधुनिकवाद" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Nederlands" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Nederlands" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Nuwe Noors" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Nuwe Noors" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Boeknoors" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Boeknoors" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Modernisme" title="Modernisme – Oksitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Modernisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%86%E0%A8%A7%E0%A9%81%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%A6" title="ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ – Pandjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pandjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_nowoczesna" title="Sztuka nowoczesna – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sztuka nowoczesna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%DA%88%D8%B1%D9%86%D8%B2%D9%85" title="موڈرنزم – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="موڈرنزم" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Modernismo" title="Modernismo – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Modernismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Modernism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Russies" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russies" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Modrenism" title="Modrenism – Skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Modrenism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%AA" title="جديديت – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جديديت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Modernizam" title="Modernizam – Serwo-Kroaties" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Modernizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serwo-Kroaties" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Modernism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Moderna_(za%C4%8Diatok_20._storo%C4%8Dia)" title="Moderna (začiatok 20. storočia) – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Moderna (začiatok 20. storočia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Modernizem_(gibanje)" title="Modernizem (gibanje) – Sloweens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Modernizem (gibanje)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloweens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chimanje-manje" title="Chimanje-manje – Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chimanje-manje" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Modernizmi" title="Modernizmi – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Modernizmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Модернизам – Serwies" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Модернизам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serwies" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Modernism" title="Modernism – Sweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Modernism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Sweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%B5%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="நவீனவியம் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நவீனவியம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="นวยุคนิยม – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="นวยุคนิยม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Modernizm" title="Modernizm – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Modernizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Модернизм – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Модернизм" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Модернізм – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Модернізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Modernizm" title="Modernizm – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Modernizm" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Chủ nghĩa hiện đại – Viëtnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chủ nghĩa hiện đại" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Viëtnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%8E%B0%E4%BB%A3%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="现代主义 – Wu-Sjinees" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="现代主义" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu-Sjinees" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="მოდერნიზმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მოდერნიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="現代主義 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="現代主義" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Hi%C4%81n-t%C4%81i-ch%C3%BA-g%C4%AB" title="Hiān-tāi-chú-gī – Min Nan-Sjinees" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hiān-tāi-chú-gī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan-Sjinees" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="現代主義 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="現代主義" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q878985#sitelinks-wikipedia" title="Wysig skakels tussen tale" class="wbc-editpage">Wysig skakels</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimtes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Modernisme" title="Bekyk die inhoudbladsy [c]" accesskey="c"><span>Bladsy</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bespreking:Modernisme" rel="discussion" title="Bespreking oor die inhoudbladsy [t]" accesskey="t"><span>Bespreking</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Verander taalvariant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Afrikaans</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergawes"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Modernisme"><span>Lees</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit" title="Redigeer hierdie bladsy [v]" accesskey="v"><span>Wysig</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit" title="Wysig die bladsy se bonkode [e]" accesskey="e"><span>Wysig bron</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=history" title="Ouer weergawes van hierdie bladsy [h]" accesskey="h"><span>Wys geskiedenis</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gereedskap" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Gereedskap</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Gereedskap</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">versteek</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Modernisme"><span>Lees</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit" title="Redigeer hierdie bladsy [v]" accesskey="v"><span>Wysig</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit" title="Wysig die bladsy se bonkode [e]" accesskey="e"><span>Wysig bron</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=history"><span>Wys geskiedenis</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Skakels_hierheen/Modernisme" title="'n Lys bladsye wat hierheen skakel [j]" accesskey="j"><span>Skakels hierheen</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:OnlangseVeranderingsMetSkakels/Modernisme" rel="nofollow" title="Onlangse wysigings aan bladsye wat vanaf hierdie bladsy geskakel is [k]" accesskey="k"><span>Verwante veranderings</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Spesiale_bladsye" title="'n Lys van al die spesiale bladsye [q]" accesskey="q"><span>Spesiale bladsye</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&oldid=2622593" title="'n Permanente skakel na hierdie weergawe van die bladsy"><span>Permanente skakel</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=info" title="More information about this page"><span>Bladinligting</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:CiteThisPage&page=Modernisme&id=2622593&wpFormIdentifier=titleform" title="Inligting oor hoe u hierdie bladsy kan verwys"><span>Haal dié blad aan</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faf.wikipedia.org%2Fwiki%2FModernisme"><span>Kry verkorte URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Faf.wikipedia.org%2Fwiki%2FModernisme"><span>Laai QR-kode af</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Druk/uitvoer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Modernisme"><span>Skep boek</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:DownloadAsPdf&page=Modernisme&action=show-download-screen"><span>Laai af as PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Modernisme&printable=yes" title="Drukbare weergawe van hierdie bladsy [p]" accesskey="p"><span>Drukbare weergawe</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Ander projekte </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Modernism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q878985" title="Skakel na gekonnekteerde databank item [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Voorkoms"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Voorkoms</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">versteek</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">in Wikipedia, die vrye ensiklopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="af" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Kaufman_House_Palm_Springs.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Kaufman_House_Palm_Springs.jpg/350px-Kaufman_House_Palm_Springs.jpg" decoding="async" width="350" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0c/Kaufman_House_Palm_Springs.jpg 1.5x" data-file-width="500" data-file-height="348" /></a><figcaption>'n Modernistiese huis deur die argitek Richard Neutra.</figcaption></figure> <p><b>Modernisme</b> is 'n denkrigting wat die mens se vermoë om die geboude en ontwerpte omgewing met behulp van wetenskaplike kennis, tegnologie en praktiese eksperimentering te skep, verbeter, dekonstrueer en hervorm herbevestig – dus in wese beide <a href="/wiki/Maatskaplike_vooruitgang" title="Maatskaplike vooruitgang">progressief</a> en <a href="/wiki/Optimisme" title="Optimisme">optimisties</a>. Die term dek baie politiese, kulturele en kunsbewegings wat hulle oorsprong in die veranderinge in die Westerse samelewing teen die einde van die <a href="/wiki/19de_eeu" title="19de eeu">19de eeu</a> en die begin van die 20ste eeu het. </p><p>Breedweg beskryf modernisme 'n reeks hervormende kulturele bewegings in <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a> en <a href="/wiki/Argitektuur" title="Argitektuur">argitektuur</a>, <a href="/wiki/Musiek" title="Musiek">musiek</a>, <a href="/wiki/Literatuur" class="mw-redirect" title="Literatuur">literatuur</a> en die toegepaste kunste wat te voorskyn gekom het in die dekades voor 1914. Moderne (kwantum en relatiwistiese) fisika, moderne (analitiese en kontinentale) filosofie en moderne getalteorie in <a href="/wiki/Wiskunde" title="Wiskunde">wiskunde</a> word egter ook beskou as deel van die periode. </p><p>Met die aangryp van verandering en die teenwoordige behels modernisme die werk van denkers, insluitend kunstenaars, skrywers en ontwerpers wat gerebelleer het teen negentiende eeuse akademiese en historiese tradisies, en die nuwe ekonomiese, maatskaplike en politiese aspekte van 'n ontluikende volledige geïndustrialiseerde wêreld gekonfronteer het. Party mense verdeel die twintigste eeu in bewegings aangedui deur <b>Modernisme</b> en <a href="/wiki/Postmodernisme" title="Postmodernisme">Postmodernisme</a>, terwyl ander dit as aspekte van dieselfde beweging sien. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historiese_oorsig">Historiese oorsig</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=1" title="Wysig afdeling: Historiese oorsig" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Historiese oorsig"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Modernisme het as 'n neiging te voorskyn gekom in die middel van die negentiende eeu in Wes-Europa. Die oorsprong daarvan kan gevind word in die gedagte dat "tradisionele" vorms van <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a>, literatuur, maatskaplike organisasie en die alle-daaglikse lewe verouderd geword het; dit was daarom noodsaaklik om hulle weg te vee. In die opsig is dit geïnspireer op vroeëre revolusionêre bewegings insluitend liberalisme en kommunisme. Modernisme moedig die herondersoek van elke aspek van bestaan aan, van handel tot filosofie, met die doel om uit te vind wat vooruitgang "terughou", en dit te vervang met nuwe, en daarom beter, maniere om dieselfde doelstelling te bereik. In wese het die modernistiese beweging geredeneer dat die nuwe realiteite van die industriële en gemeganiseerde era permanent en op hande was en dat mense hulle wêreldbeskouing moes aanpas om te aanvaar dat wat nuut was ook goed en mooi was. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Voorgangers_tot_modernisme">Voorgangers tot modernisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=2" title="Wysig afdeling: Voorgangers tot modernisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Voorgangers tot modernisme"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/350px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg" decoding="async" width="350" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/525px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/700px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg 2x" data-file-width="3133" data-file-height="2480" /></a><figcaption><a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Delacroix" title="Eugène Delacroix">Eugène Delacroix</a> se <i>La Liberté guidant le peuple</i> (Vryheid lei die mense), 'n kunswerk uit die <a href="/wiki/Romantiek" title="Romantiek">Romantiek</a>.</figcaption></figure> <p>Die eerste helfte van die negentiende eeu in <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> is gekenmerk deur 'n aantal oorloë en revolusies, wat die opkoms van idees en doktrines wat nou as die <a href="/wiki/Romantiek" title="Romantiek">Romantiek</a> bekendstaan onthul het: klem op individuele subjektiewe ondervinding, die belangrikheid van die "Natuur" as 'n onderwerp vir <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a>, revolusionêre of radikale uitbreidings van uitdrukking, en individuele vryheid. Teen die middel van die eeu het daar egter 'n sintese van hierdie idees met stabiele oorheersende vorms verskyn, gedeeltelik in reaksie op die mislukte Romantiese Revolusies van 1848. Dit is beliggaam deur <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> se <i>realpolitik</i> en deur die "praktiese" filosofiese idees soos <a href="/w/index.php?title=Positivisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Positivisme (bladsy bestaan nie)">positivisme</a>. Die stabiliserende sintese wat onder verskeie name bekend gestaan het — in Groot-Brittanje is dit die "<a href="/wiki/Victoriaanse_tydperk" title="Victoriaanse tydperk">Victoriaanse tydperk</a>" — se oorsprong het daarin gelê dat wat reël was dit wat subjektief was gedomineer het. </p><p>Sentraal tot hierdie sintese was gemeenskaplike aannames en institusionele verwysingsraamwerke, insluitend godsdienstige norme wat in <a href="/wiki/Christendom" title="Christendom">Christendom</a> aangetref word, wetenskaplike norme aangetref word in <a href="/wiki/Fisika" title="Fisika">klassieke fisika</a>, en doktrines wat beweer het dat die afbeelding van eksterne realiteit van 'n objektiewe standpunt nie net moontlik was, maar ook gewens. Kulturele kritici en historici bestempel die versameling doktrines as <a href="/wiki/Realisme_(kunste)" title="Realisme (kunste)">Realisme</a>. Die term word egter nie universeel gebruik nie. In <a href="/wiki/Filosofie" title="Filosofie">filosofie</a> het die <a href="/wiki/Rasionalisme" title="Rasionalisme">rasionalistiese</a> en positivistiese beweging die voorrang van rede en stelsel gevestig. </p><p>'n Reeks idees, waarvan sommige direkte voortsetting van die Romantiese skool was, het teen die stroom geloop. Noemenswaardig was die agrariese en herlewingsbewegings in die beeldende kunste en digkuns (b.v. die Prerafaelietiese Broederskap en die filosoof John Ruskin). Rasionalisme het ook reaksies van die anti-rasionaliste in filosofie uitgelok. In besonder, <a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Hegel</a> se dialektiese siening van beskawing en geskiedenis het reaksies van <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Friedrich Nietzsche</a> en <a href="/wiki/S%C3%B8ren_Kierkegaard" title="Søren Kierkegaard">Søren Kierkegaard</a>, wat belangrike invloede op <a href="/wiki/Eksistensialisme" title="Eksistensialisme">Eksistensialisme</a> was, uitgelok. Al hierdie afsonderlike reaksies is te same gesien as as 'n uitdaging tot die gemaklike idees van sekerheid wat afgelei is van beskawing, geskiedenis of suiwer rede. </p><p>Van die 1870's af het die idees dat geskiedenis en beskawing altyd inherent progressief was en dat vooruitgang altyd goed was al hoe meer onder skoot gekom. Skrywers soos <a href="/wiki/Richard_Wagner" title="Richard Wagner">Wagner</a> en <a href="/wiki/Henrik_Ibsen" title="Henrik Ibsen">Ibsen</a> is uitgeskel vir hulle kritiek op kontemporêre beskawing en vir hulle waarskuwings dat versnellende "vooruitgang" sou lei tot die ontstaan van individue afgesonder van maatskaplike norme en geïsoleer van hulle mede mens. Argumente na vore gekom wat nie alleen gevra het of die waardes van die kunstenaar en die samelewing verskil het nie, maar wat ook beweer het dat die Samelewing in teenstelling tot Vooruitgang was en dat dit nie in die bestaande vorm kon vooruitgaan nie. Filosowe het die optimisme van te vore bevraagteken. Die werk van <a href="/wiki/Schopenhauer" class="mw-redirect" title="Schopenhauer">Schopenhauer</a> is as "pessimisties" bestempel vir die idee van die "ontkenning van vrye wil", 'n idee wat beide verwerp is en opgeneem is deur latere denkers soos <a href="/wiki/Nietzsche" class="mw-redirect" title="Nietzsche">Nietzsche</a>. </p><p>Twee van die mees ontwrigtende denkers van die periode was, in <a href="/wiki/Biologie" title="Biologie">biologie</a>, <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> en, in politieke wetenskap, <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a>. Darwin se <a href="/wiki/Evolusie" title="Evolusie">evolusieteorie</a> van natuurlike seleksie het godsdienstige sekerheid van die algemene publiek en die sin van menslike uniekheid van die intelligentsia ondermyn. Dit was moeilik om die gedagte dat mense gedryf is deur die selfde impulse as "laer diere" te versoen met die idee van 'n veredelende spiritualiteit. Karl Marx het skynbaar 'n politiese weergawe van dieselfde idee voorgestel: dat probleme met die ekonomie orde nie van verbygaande aard was nie, die resultaat van spesifieke kwaaddoeners of tydelike omstandighede nie, maar dat daar fundamentele teenstrydighede binne die "kapitalistiese" stelsel was. Beide denkers sou verdedigers en gedagteskole tot gevolg hê wat beslissend sou word in die vestiging van modernisme. </p><p>Twee idees wat in <a href="/wiki/Frankryk" title="Frankryk">Frankryk</a> ontstaan het, in die kunste en letterkunde, sou afsonderlik besondere impak hê. Die eerste was <a href="/wiki/Impressionisme" title="Impressionisme">Impressionisme</a>, 'n skilderskool wat aanvanklik gefokus het op werk wat nie in ateljees, maar buite (<i>en plein air</i>) uitgevoer is. Impressionistiese skilderye het aangetoon dat mense nie voorwerpe sien nie, maar in plaas daarvan, lig self. Die skool het aanhangers gelok ondanks interne onmin tussen die leidende beoefenaars daarvan, en het al hoe meer invloedryk geraak. Dit is aanvanklik verwerp van meeste van die kommersiële uitstallings uitgesluit — die regeringsondersteunde Paryssalon — die kuns is by die Salon des Refusés, wat deur <a href="/wiki/Napoleon_III" class="mw-redirect" title="Napoleon III">Keiser Napoleon III</a> geskep is om al die skilderye wat deur die Paryssalon verwerp is te vertoon, uitgestal. Terwyl baie van die werk in standaardstyle gedoen is, maar deur minderwaardige kunstenaars, het die werk van <a href="/wiki/%C3%89douard_Manet" title="Édouard Manet">Édouard Manet</a> geweldig baie aandag getrek en kommersiële geleenthede vir die beweging ontsluit. </p><p>Die tweede skool was Simbolisme, gekenmerk deur die geloof dat taal uitdruklik simbolies van aard is, en dat poësie en prosa verbindings moet volg wat deur die klank en tekstuur wat die woorde skep. Die digter Stéphane Mallarmé sou besonder belangrik wees vir wat later sou volg. </p><p>Terselfdertyd was maatskaplike, politieke, en ekonomiese kragte aan die werk wat die basis sou vorm om te redeneer vir 'n radikaal ander soort kuns en denke. Hieronder tel stoomaangedrewe industrialisasie, wat geboue geproduseer het wat kuns en ingenieurswese in nuwe industriële materiale soos <a href="/wiki/Yster" title="Yster">gietyster</a> gekombineer het om spoorwegbrûe en glas-en-yster treinloodse — of die <a href="/wiki/Eiffeltoring" title="Eiffeltoring">Eiffeltoring</a>, te produseer wat alle vorige beperkings op hoe hoog mensgemaakte voorwerpe kon wees oorkom het— en terselfdertyd 'n radikaal anderse omgewing in stedelike lewe gebied het. </p><p>Die ellende van industriële verstedeliking, en die moontlikhede wat deur wetenskaplike ondersoek van onderwerpe gebied is, het veranderinge teweeg gebring wat die Europese beskawing, wat tot op daardie stadium gesien is as asof dit 'n kontinue en progressiewe ontwikkelingstrajek van die <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a> af gehad het, sou skud. Die telegraaf se vermoë om oombliklikheid oor afstand moontlik te maak het die ondervinding van tyd self verander. </p><p>Die alomvattendheid van die veranderinge kan waargeneem word in hoe baie moderne dissiplines beskryf word, in hulle voor-twintigsteeeuse vorm, as "klassiek", insluitend <a href="/wiki/Fisika" title="Fisika">fisika</a>, <a href="/wiki/Ekonomie" title="Ekonomie">ekonomie</a>, en die kunste soos ballet of <a href="/wiki/Argitektuur" title="Argitektuur">argitektuur</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Die_begin_van_modernisme,_1890_—_1910"><span id="Die_begin_van_modernisme.2C_1890_.E2.80.94_1910"></span>Die begin van modernisme, 1890 — 1910</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=3" title="Wysig afdeling: Die begin van modernisme, 1890 — 1910" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Die begin van modernisme, 1890 — 1910"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Manet,_Edouard_-_Olympia,_1863.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg/350px-Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg" decoding="async" width="350" height="235" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg/525px-Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg/700px-Manet%2C_Edouard_-_Olympia%2C_1863.jpg 2x" data-file-width="1115" data-file-height="749" /></a><figcaption><i><a href="/w/index.php?title=Olympia_(skildery)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olympia (skildery) (bladsy bestaan nie)">Olympia</a></i> (1863), deur <a href="/wiki/%C3%89douard_Manet" title="Édouard Manet">Édouard Manet</a>.</figcaption></figure> <p>Clement Greenberg het geskryf dat "Wat met veilgheid Modernisme genoem kan word" te voorskyn gekom het in die middel van negentiende eeu— en redelik plaaslik, in Frankryk, met <a href="/wiki/Charles_Baudelaire" title="Charles Baudelaire">Baudelaire</a> in letterkunde en <a href="/wiki/%C3%89douard_Manet" title="Édouard Manet">Manet</a> in skilder, en moontlik ook met <a href="/wiki/Gustave_Flaubert" title="Gustave Flaubert">Flaubert</a>, in prosa. (Dit was 'n ruk later en nie so plaaslik, dat Modernisme in musiek en argitektuur te voorskyn gekom het)."<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Die "<a href="/wiki/Avant-garde" title="Avant-garde">avant-garde</a>" was wat Modernisme aanvanklik genoem is, en die term het behou gebly vir die beskryf van bewegings wat geïdentifiseer word met die omverwerping van een of ander aspek van tradisie of die status quo. </p><p>In die 1890's het 'n gedagtestroom begin aanvoer dat dit nodig was om die vorige norme geheel en al opsy te skuif, eerder as om slegs kennis uit die verlede aan te pas in die lig van huidige tegnieke. Die groeiende bewegings in <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a> het gepaard gegaan met ontwikkelings soos die <a href="/wiki/Relatiwiteitsteorie" title="Relatiwiteitsteorie">Relatiwiteitsteorie</a> in fisika; die groter wordende integrasie van die <a href="/wiki/Binnebrandmotor" class="mw-redirect" title="Binnebrandmotor">binnebrandmotor</a> en industrialisasie; en die verhoogde rol van die sosiale wetenskappe in openbare beleid. Daar is geredeneer dat, as die aard van realiteit self bevraagteken moes word, en dat as beperkings wat op menslike aktiwiteit aa die ophef was, dan moes kuns ook radikaal verander. Dus het 'n reeks skrywers, denkers en kunstenaars in die eerste vyftien jaar van die twintigste eeu weg gebreek van die tradisionele maniere om letterkunde, skilder en musiek uit te voer. </p><p><a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a> het 'n beskouing aangebied van subjektiewe state van die onder<a href="/wiki/Bewussyn" title="Bewussyn">bewussyn</a> vol primitiewe impulse gebalanseer met selfopgelegde beperkings, 'n beskouing wat <a href="/wiki/Carl_Jung" title="Carl Jung">Carl Jung</a> sou kombineer met die geloof in natuurlike essensie om 'n gemeenskaplike onderbewussyn voor te stel wat gevul was met basiese tipologieë wat die bewussyn sou beveg of omarm. Jung se beskouing het voorgestel dat mense se impulse om maatskaplike norme te oortree nie die produk van kinderagtigheid of onkunde was nie, maar eerder noodsaaklik tot die aard van die menslike dier was, Darwin se idees het toe reeds die konsep van "die mens, die dier" gevestig. </p><p><a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Friedrich Nietzsche</a> het 'n filosofie voorgestaan waarin kragte, spesifiek die 'Wil tot mag', meer belangrik as feite of dinge was. Op soortgelyke manier het die werk van <a href="/wiki/Henri_Bergson" title="Henri Bergson">Henri Bergson</a> die 'lewenskrag' oor statiese begrippe van realiteit voorgestaan. Wat al die skrywers verenig het was 'n <a href="/wiki/Romantiek" title="Romantiek">romantiese</a> wantroue van die Victoriaanse positivisme en sekerheid. In stede daarvan het hulle irrasionele denkprosesse deur die lens van rasionaliteit en holisme voorgestaan, of in die geval van Freud dit probeer verduidelik. Dit was verbind aan 'n eeulange neiging om in terme van holistiese idees te dink, wat 'n groter belangstelling in die okkult en "die lewenskrag" ingesluit het. </p><p>Uit die botsing van idees afgelei van die Romantiek, en 'n poging om 'n manier te vind vir kennis om dit wat nog onbekend was te verklaar, het die eerste golf werke voortgespruit wat die implisiete kontrak dat kunstenaars die vertolkers en verteenwoordigers van bourgeois kultuur en idees was gebreek het, al het die skeppers daarvan dit as uitbreidings van bestaande neigings in kuns beskou. Hierdie "modernistiese" bakens sluit in <a href="/wiki/Arnold_Schoenberg" title="Arnold Schoenberg">Arnold Schoenberg</a> se <a href="/w/index.php?title=Atonale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atonale (bladsy bestaan nie)">atonale</a> einde van sy Tweede Strykkwartet in 1908, die abstrakte <a href="/wiki/Ekspressionisme" title="Ekspressionisme">ekspressionistiese</a> skilderye van <a href="/wiki/Wassily_Kandinsky" title="Wassily Kandinsky">Wassily Kandinsky</a> wat in 1903 begin het en 'n hoogtepunt bereik het met die stigting van <a href="/w/index.php?title=Der_Blaue_Reiter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Der Blaue Reiter (bladsy bestaan nie)">Der Blaue Reitergroep</a> in <a href="/wiki/M%C3%BCnchen" title="München">München</a>, en die opkoms van <a href="/wiki/Kubisme" title="Kubisme">kubisme</a> uit die werk van <a href="/wiki/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a> en <a href="/w/index.php?title=Georges_Braque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Braque (bladsy bestaan nie)">Georges Braque</a> in 1908. </p><p>Die teorieë van Freud was invloedryk in die golf van moderniteit wat geredeneer het dat die verstand 'n basiese en fundamentele struktuur het, en dat subjektiewe ondervinding gegrond is op die wisselwerking van verskillende dele van die verstand. Alle subjektiewe realiteit was volgens Freud se idees gegrond op die werking van basiese drange en instinkte waardeur die wêreld daarbuite waargeneem is. Dit het 'n breuk met die verlede verteenwoordig in die sin dat daar te vore geglo is dat eksterne en absolute realiteit sy stempel op 'n individu kon afdruk, soos byvoorbeeld in <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a> se <a href="/wiki/Tabula_rasa" title="Tabula rasa">tabula rasa</a> doktrine. </p><p>Die golf van die moderne beweging het in die eerste dekade van die twintigste eeu van die verlede afskeid geneem en het probeer om verskeie kunsvorm op 'n radikale manier te herdefinieer. Toonaangewende figure in die letterkundige vleuel van die beweging sluit in: </p> <table> <tbody><tr> <td> <ul><li>Rafael Alberti</li> <li><a href="/wiki/Gabriele_D%27Annunzio" title="Gabriele D'Annunzio">Gabriele D'Annunzio</a></li> <li>Guillaume Apollinaire</li> <li>Louis Aragon</li> <li>Djuna Barnes</li> <li>Basil Bunting</li> <li>Jean Cocteau</li> <li><a href="/wiki/Joseph_Conrad" title="Joseph Conrad">Joseph Conrad</a></li> <li>H.D.</li> <li><a href="/wiki/T.S._Eliot" title="T.S. Eliot">T.S. Eliot</a></li> <li>Paul Eluard</li></ul> </td> <td> <ul><li>William Faulkner</li> <li>Sigrid Hjertén</li> <li>Max Jacob</li> <li><a href="/wiki/James_Joyce" title="James Joyce">James Joyce</a></li> <li><a href="/wiki/Franz_Kafka" title="Franz Kafka">Franz Kafka</a></li> <li>D. H. Lawrence</li> <li>Wyndham Lewis</li> <li>Federico García Lorca</li> <li>Marianne Moore</li> <li>Robert Musil</li> <li><a href="/wiki/Ezra_Pound" title="Ezra Pound">Ezra Pound</a></li></ul> </td> <td> <ul><li><a href="/wiki/Marcel_Proust" title="Marcel Proust">Marcel Proust</a></li> <li>Pierre Reverdy</li> <li>Gertrude Stein</li> <li>Wallace Stevens</li> <li>Tristan Tzara</li> <li>Paul Valery</li> <li>Robert Walser</li> <li>William Carlos Williams</li> <li><a href="/wiki/Virginia_Woolf" title="Virginia Woolf">Virginia Woolf</a></li> <li><a href="/wiki/W._B._Yeats" class="mw-redirect" title="W. B. Yeats">W. B. Yeats</a></li></ul> </td></tr></tbody></table> <p>Komponiste soos <a href="/wiki/Arnold_Schoenberg" title="Arnold Schoenberg">Schoenberg</a>, <a href="/wiki/Igor_Stravinsky" class="mw-redirect" title="Igor Stravinsky">Stravinsky</a>, en <a href="/w/index.php?title=George_Antheil&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Antheil (bladsy bestaan nie)">George Antheil</a> verteenwoordig modernisme in <a href="/wiki/Musiek" title="Musiek">musiek</a>. Kunstenaar soos <a href="/wiki/Gustav_Klimt" title="Gustav Klimt">Gustav Klimt</a>, <a href="/wiki/Picasso" class="mw-redirect" title="Picasso">Picasso</a>, <a href="/wiki/Henri_Matisse" title="Henri Matisse">Matisse</a>, <a href="/w/index.php?title=Piet_Mondrian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piet Mondrian (bladsy bestaan nie)">Mondrian</a>, en die <a href="/w/index.php?title=Les_Fauves&action=edit&redlink=1" class="new" title="Les Fauves (bladsy bestaan nie)">Les Fauves</a>, <a href="/wiki/Kubisme" title="Kubisme">Kubisme</a> en die <a href="/wiki/Surrealisme" title="Surrealisme">Surrealistebewegings</a> verteenwoordig verskeie vertakkings van Modernisme in die visuele kunste, terwyl <a href="/wiki/Argitektuur" title="Argitektuur">argitekte</a> en <a href="/wiki/Ontwerp" title="Ontwerp">ontwerpers</a> soos <a href="/wiki/Le_Corbusier" title="Le Corbusier">Le Corbusier</a>, <a href="/wiki/Walter_Gropius" title="Walter Gropius">Walter Gropius</a>, en <a href="/w/index.php?title=Mies_van_der_Rohe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mies van der Rohe (bladsy bestaan nie)">Mies van der Rohe</a> modernistiese idees in die alledaagse stedelike lewe ingevoer het. Verskeie figure buite modernisme in kuns is beïnvloed deur kunsidees; <a href="/wiki/John_Maynard_Keynes" title="John Maynard Keynes">John Maynard Keynes</a> was byvoorbeeld bevriend met Woolf en ander skrywers van die <a href="/w/index.php?title=Bloomsbury-groep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bloomsbury-groep (bladsy bestaan nie)">Bloomsbury-groep</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Die_ontploffing_van_modernisme_1910–1930"><span id="Die_ontploffing_van_modernisme_1910.E2.80.931930"></span>Die ontploffing van modernisme 1910–1930</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=4" title="Wysig afdeling: Die ontploffing van modernisme 1910–1930" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Die ontploffing van modernisme 1910–1930"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg/350px-Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg" decoding="async" width="350" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg/525px-Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg/700px-Bauhaus-Dessau_Meisterhaeuser3.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1063" /></a><figcaption>Die Bauhaus se <i>Meisterhäuser</i> in <a href="/w/index.php?title=Dessau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dessau (bladsy bestaan nie)">Dessau</a> (1925)</figcaption></figure> <p>Op die vooraand van die <a href="/wiki/Eerste_W%C3%AAreldoorlog" title="Eerste Wêreldoorlog">Eerste Wêreldoorlog</a> het daar 'n groeiende spanning en onrustigheid geheers met die sosiale orde, soos gesien in die <a href="/w/index.php?title=Russiese_Revolusie_van_1905&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russiese Revolusie van 1905 (bladsy bestaan nie)">Russiese Revolusie van 1905</a> en die agitasie deur "radikale" partye, ook gemanifesteer in kunswerke in alle media wat die gebruike van die verlede radikaal vereenvoudig of verwerp het. In 1913 het die befaamde <a href="/wiki/Rusland" title="Rusland">Russiese</a> komponis <a href="/wiki/Igor_Stravinsky" class="mw-redirect" title="Igor Stravinsky">Igor Stravinsky</a>, terwyl hy vir <a href="/wiki/Sergei_Diaghilev" title="Sergei Diaghilev">Sergei Diaghilev</a> en die <i><a href="/wiki/Ballets_Russes" title="Ballets Russes">Ballets Russes</a></i> gewerk het, <i>Le Sacre du printemps</i> (Die Lenteoffer) vir 'n balletstuk, gechoreografeer deur <a href="/wiki/Vaslav_Nijinsky" title="Vaslav Nijinsky">Vaslav Nijinsky</a> gekomponeer wat menslike offer uitgebeeld het, en jong skilders soos <a href="/wiki/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a> en <a href="/wiki/Henri_Matisse" title="Henri Matisse">Henri Matisse</a> het skokgolwe veroorsaak met hulle verwerping van tradisionele perspektief as manier om skilderye te struktureer—'n stap wat nie een van die <a href="/w/index.php?title=Impressioniste&action=edit&redlink=1" class="new" title="Impressioniste (bladsy bestaan nie)">Impressioniste</a>, selfs nie <a href="/w/index.php?title=C%C3%A9zanne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cézanne (bladsy bestaan nie)">Cézanne</a> nie, geneem het nie. </p><p>Hierdie ontwikkelings het begin om nuwe betekenis te gee aan wat as 'Modernisme' beskou is: Dit het ontwrigting aangegryp, eenvoudige realisme verwerp of verby dit beweeg in letterkunde en <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a>, en tonaliteit in musiek verwerp of dramaties verander. Dit het moderniste onderskei van 19de eeuse kunstenaars wat geneig was om te glo in 'vooruitgang'. Skrywers soos <a href="/wiki/Charles_Dickens" title="Charles Dickens">Dickens</a> en <a href="/wiki/Leo_Tolstoi" title="Leo Tolstoi">Tolstoi</a>, skilders soos <a href="/wiki/J.M.W._Turner" title="J.M.W. Turner">Turner</a>, en komponiste soos <a href="/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms">Brahms</a> was nie 'radikale' of 'Boheme' nie, maar eerder gewaardeerde lede van die samelewing wat kuns geproduseer het wat bygedra het tot die samelewing, al het dit soms minder wenslike aspekte daarvan gekritiseer. Modernisme, hoewel dit steeds "progressief" was, het algaande tradisionele vorms en tradisionele maatskaplike relings gesien as hindernisse tot vooruitgang, en daarom sou kunstenaar voortaan die rol van 'n rebel speel wat omverwerp eerder as inlig. </p><p><a href="/w/index.php?title=Futurisme_(kuns)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Futurisme (kuns) (bladsy bestaan nie)">Futurisme</a> het die neiging vertoonbeeld. In 1909 is F.T. Marinetti se eerste manifes in die <a href="/wiki/Parys" title="Parys">Paryse</a> koerant <i>Le Figaro</i> gepubliseer; kort daarna het 'n groep skilders (<a href="/w/index.php?title=Giacomo_Balla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giacomo Balla (bladsy bestaan nie)">Giacomo Balla</a>, <a href="/w/index.php?title=Umberto_Boccioni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umberto Boccioni (bladsy bestaan nie)">Umberto Boccioni</a>, <a href="/w/index.php?title=Carlo_Carr%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlo Carrà (bladsy bestaan nie)">Carlo Carrà</a>, <a href="/w/index.php?title=Luigi_Russolo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luigi Russolo (bladsy bestaan nie)">Luigi Russolo</a>, en <a href="/w/index.php?title=Gino_Severini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gino Severini (bladsy bestaan nie)">Gino Severini</a>) die <a href="/w/index.php?title=Futuriste_Manifes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Futuriste Manifes (bladsy bestaan nie)">Futuriste Manifes</a> medeonderteken. Gemodelleer op die beroemde "<a href="/w/index.php?title=Kommuniste_Manifes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kommuniste Manifes (bladsy bestaan nie)">Kommuniste Manifes</a>" uit die vorige eeu het sulke manifeste idees vorendag gebring wat bedoel was om uit te lok en volgelinge by mekaar te bring. Futurisme wat sterk deur Bergson en Nietzsche beïnvloed is, was deel van die algemene neiging van Modernistiese rasionalisering en ontwrigting. </p><p>Modernistiese filosofie en kuns is steeds as apart gesien, en slegs as deel van die groter sosiale beweging. Kunstenaars soos <a href="/w/index.php?title=Klimt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klimt (bladsy bestaan nie)">Klimt</a> en <a href="/wiki/Paul_C%C3%A9zanne" title="Paul Cézanne">Cézanne</a>, en komponiste soos <a href="/wiki/Gustav_Mahler" title="Gustav Mahler">Mahler</a> en <a href="/wiki/Richard_Strauss" title="Richard Strauss">Richard Strauss</a> was "die verskriklike modernes"—die wat verder na die avant-garde geneig het was meer van gehoor as gehoor. Polemieke ten gunste van geometriese of suiwer abstrakte skilder was grootliks beperk tot 'klein tydskrifies' (soos <i>The New Age</i> in die <a href="/wiki/Verenigde_Koninkryk" title="Verenigde Koninkryk">VK</a>) met klein sirkulasies. Modernistiese primitivisme en pessimisme was omstrede maar is nie gesien as verteenwoordigend van die Edwardiaanse hoofstroom, wat meer geneig was tot 'n Victoriaanse vertroue in vooruitgang en liberale optimisme, nie. </p><p>Die <a href="/wiki/Eerste_W%C3%AAreldoorlog" title="Eerste Wêreldoorlog">Eerste Wêreldoorlog</a> en gebeure wat daarop gevolg het was egter die heftige beroerings waaroor laat 19de eeuse kunstenaars soos Brahms hulle oor bekommer het, en aangegryp het. Eerstens het die mislukking van die vorige status quo voor die hand liggend gelyk vir 'n generasie wat gesien het miljoene oor stukkies grond geveg het—voor die oorlog is daar geredeneer dat niemand so 'n oorlog sou veg nie omdat die koste te hoog sou wees. Tweedens het die geboorte van die masjien era lewenstoestande verander—gemeganiseerde oorlogvoering het 'n toetssteen van die finale realiteit geword. Ten slotte het die enorme traumatiese aar van die ondervinding basiese aannames verpletter: Realisme het bankrot gelyk wanneer mens bloot gestel is aan die fundamenteel fantastiese aard van loopgraafoorlogvoering, soos uitgebeeld in boeke soos <a href="/w/index.php?title=Erich_Maria_Remarque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erich Maria Remarque (bladsy bestaan nie)">Erich Maria Remarque</a> se <i>Im Westen nichts Neues</i> (Niks nuut aan die Westerse Front nie). Verder het die siening dat die mensdom stadig maar seker besig was om morele vooruitgang te behaal belaglik gelyk na die sinnelose mense slagting van die eerste Wêreldoorlog. Die Wêreldoorlog het meteens die felle meganiese geometriese rasionaliteit van tegnologie met die nagmerrieagtige irrasionaliteit van die mite saamgesmelt. </p><p>Dus het modernisme, wat voor die oorlog so 'n minderheidsmaak was, in die 1920's, op die ou einde die era omskryf. Modernisme is in <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> waargeneem in sulke kritiese bewegings soos <a href="/wiki/Dada" class="mw-redirect" title="Dada">Dada</a>, en in konstruktiewe bewegings soos <a href="/wiki/Surrealisme" title="Surrealisme">Surrealisme</a>, so wel as in kleiner bewegings soos die Bloomsbury-groep. Elkeen van die "modernismes", soos waarnemers dit op die stadium geëtiketteer het, het klem geplaas op nuwe metodes om nuwe resultate te produseer. Weereens was Impressionisme 'n voorganger: die idee van nasionale leerskole is vervang met kunstenaars en skrywers wat idees van internasionale bewegings aangeneem het. Surrealisme, <a href="/wiki/Kubisme" title="Kubisme">Kubisme</a>, <a href="/wiki/Bauhaus" title="Bauhaus">Bauhaus</a>, en <a href="/wiki/Leninisme" title="Leninisme">Leninisme</a> is almal voorbeelde van bewegings wat vinnig aanhangers ver buite die aanvanklike geografiese basis verkry het. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Spirit_of_St._Louis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Spirit_of_St._Louis.jpg/250px-Spirit_of_St._Louis.jpg" decoding="async" width="250" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/96/Spirit_of_St._Louis.jpg 1.5x" data-file-width="350" data-file-height="164" /></a><figcaption>Illustrasie van die <a href="/w/index.php?title=Spirit_van_St._Louis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spirit van St. Louis (bladsy bestaan nie)">Spirit van St. Louis</a></figcaption></figure> <p>Uitstallings, teater, film, boeke en geboue het almal gedien om die openbare persepsie dat die wêreld aan die verander is te verstewig. Vyandige reaksie het baie keer gevolg, daar is op skilderye gespoeg, betogings is georganiseer tydens die opening van uitstallings en werke, en politieke figure het modernisme as onheilsaam en immoreel afgekraak. Terselfdertyd het die 1920's bekend gestaan as die "<a href="/wiki/Jazz" title="Jazz">Jazz</a> Era", en het die publiek heelwat entoesiasme vertoon vir die motorkarre, lugvervoer, die <a href="/wiki/Telefoon" title="Telefoon">telefoon</a> en vooruitgang op ander tegnologiese gebiede. </p><p>Teen 1930 was modernisme gevestig, insluitend in die politieke en kunssfeer. Teen die tyd het modernisme self verander. Daar was in die 1920's 'n algemene reaksie teen die modernisme van voor <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, wat klem geplaas het op kontinuïteit met die verlede waarteen terselfdertyd gerebelleer is, en teen die aspekte van daardie periode wat oordrewe gemanierd, irrasioneel, en emosionalisties voorgekom het. Dit het aanvanklik gelyk of die na-oorlogse periode of na sistematisasie of na <a href="/wiki/Nihilisme" title="Nihilisme">nihilisme</a> afgestuur het soos moontlik die era se mees paradigmatiese beweging, <a href="/wiki/Dada" class="mw-redirect" title="Dada">Dada</a>. </p><p>Terwyl sommige kunstenaars die <i>malheid</i> van die nuwe modernisme aangeval het, het ander dit as sielloos en meganisties beskryf. Debatte het onder die moderniste geheers oor die belangrikheid van die publiek, die verhouding tussen kuns tot die gehoor en die rol van kuns in die samelewing. Modernisme het 'n reeks, soms teenstrydige, reaksies tot die situasie soos dit verstaan is en die pogings om universele beginsels daaruit te probeer aflei, beslaan. Uiteindelik is wetenskap en wetenskaplike rasionaliteit, baie keer gegrond op modelle uit die 18de eeuse, die Verligting, gesien as die bron van logika en stabiliteit, terwyl die basiese primitiewe seksuele en onbewuste drange, saam met die oënskynlik teen-intuitiewe werking van die nuwe new masjien era, gesien is as die basiese emosionele bestanddele. Uit die twee pole, ongeag hoe skynbaar onversoenbaar dit is, het moderniste begin om 'n algehele wêreldbeskouing ontwikkel wat ale aspekte van die lewe sou behels en "alles van 'n gil tot 'n grinniklag" kon uitdruk. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Modernisme_se_tweede_generasie_(1930-1945)"><span id="Modernisme_se_tweede_generasie_.281930-1945.29"></span>Modernisme se tweede generasie (1930-1945)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=5" title="Wysig afdeling: Modernisme se tweede generasie (1930-1945)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Modernisme se tweede generasie (1930-1945)"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Teen 1930 het Modernisme populêre kultuur binnegedring. Met die verstedeliking van bevolkings is daar begin om daarna te kyk as 'n bron vir idees om die uitdagings van die dag die hoof te bied. Soos modernisme in die akademie vastrapplek gekry het, het dit 'n selfbewuste teorie van die beweging se eie belangrikheid ontwikkel. Populêre kultuur, wat nie van hoë-kultuur afgelei is nie, maar in plaas daarvan uit eie realiteite (veral <a href="/wiki/Massaproduksie" title="Massaproduksie">massaproduksie</a>), het modernistiese innovasie aangewakker. Moderne idees in <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a> het in advertensies en kentekens verskyn, waarvan die beroemde Londense moltreinkenteken 'n vroeë voorbeeld was van die behoefte aan duidelike, maklik herkenbare en onvergeetlike visuele simbole. </p><p>'n Ander sterk invloed was <a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">Marxisme</a>. Na die oor die algemeen primitivistiese/irrasionalistiese aspek van voor-Eerste Wêreldoorlog Modernisme, wat vir baie moderniste enige verkleefdheid met bloot politieke oplossings uitgesluit het, en die neoklassisisme van die 1920's, soos verteenwoordig deur <a href="/wiki/T.S._Eliot" title="T.S. Eliot">T.S. Eliot</a> en Igor Stravinsky—wat populêre oplossings tot moderne probleme verwerp het— het die opkoms van <a href="/wiki/Fascisme" title="Fascisme">Fascisme</a>, die <a href="/wiki/Groot_Depressie" title="Groot Depressie">Groot Depressie</a>, en die opmars na oorlog bygedra tot die radikalisering van 'n generasie. Die Russiese Revolusie was die katalis wat politieke radikalisme en utopianisme sou versmelt, met meer uitdruklike politieke standpunte. <a href="/wiki/Bertolt_Brecht" title="Bertolt Brecht">Bertolt Brecht</a>, <a href="/wiki/Wystan_Hugh_Auden" class="mw-redirect" title="Wystan Hugh Auden">W. H. Auden</a>, <a href="/w/index.php?title=Andre_Breton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andre Breton (bladsy bestaan nie)">Andre Breton</a>, <a href="/w/index.php?title=Louis_Aragon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis Aragon (bladsy bestaan nie)">Louis Aragon</a> en die filosowe <a href="/wiki/Antonio_Gramsci" title="Antonio Gramsci">Antonio Gramsci</a> en <a href="/wiki/Walter_Benjamin" title="Walter Benjamin">Walter Benjamin</a> is moontlik die bekendste voorbeelde van hierdie Modernistiese Marxisme. Die skuif van die radikale linkse was egter nie universeel nie en Modernisme word nie in die algemeen fundamenteel met die linkse geassosieer nie. Moderniste wat met 'n meer regse inslag sluit in <a href="/w/index.php?title=Wyndham_Lewis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyndham Lewis (bladsy bestaan nie)">Wyndham Lewis</a>, <a href="/wiki/William_Butler_Yeats" title="William Butler Yeats">William Butler Yeats</a>, <a href="/wiki/T.S._Eliot" title="T.S. Eliot">T.S. Eliot</a>, <a href="/wiki/Ezra_Pound" title="Ezra Pound">Ezra Pound</a>, die Nederlandse skrywer <a href="/wiki/Menno_ter_Braak" title="Menno ter Braak">Menno ter Braak</a> en andere. </p><p>Een van die mees sigbare veranderings van die periode is die aanneem van voorwerpe van moderne produksie in die daaglikse lewe. Elektrisiteit, die telefoon, die motorkar — en die behoefte om daarmee te werk en leef en dit te herstel — het die behoefte aan nuwe vorms van maniere en sosiale lewe laat ontstaan. Die soort ontwrigtende beweging wat slegs deur 'n klein groep in die 1880's ondervind is, het 'n alledaagse verskynsel geword. Die spoed van kommunikasie wat vir die aandelemakelaars van 1890 gereserveer was, het deel geword van gesinslewe. </p><p>Modernisme se invloed op maatskaplike organisering sou ondersoeke na seks en die basiese verbinding van die gesin eerder as die uitgebreide familie. Die Freudiaanse spannings van infantiele seksualiteit en die grootmaak van kinders het meer intens geraak omdat mense minder kinders gehad het en daarom 'n meer spesifieke verhouding met elke kind: die teoretiese het weereens die praktiese, en selfs populêre, geword. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Modernisme_se_doelstellings">Modernisme se doelstellings</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=6" title="Wysig afdeling: Modernisme se doelstellings" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Modernisme se doelstellings"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Glaspaleis_front-west.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Glaspaleis_front-west.jpg/300px-Glaspaleis_front-west.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Glaspaleis_front-west.jpg/450px-Glaspaleis_front-west.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Glaspaleis_front-west.jpg/600px-Glaspaleis_front-west.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Die 'Glaspaleis' (1935) in <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> – funksioneel en oop vir die publiek</figcaption></figure> <p>Baie moderniste het geglo dat deur tradisie te verwerp hulle radikaal nuwe manier vir die skep van <a href="/wiki/Kuns" title="Kuns">kuns</a> kon ontdek. <a href="/wiki/Arnold_Schoenberg" title="Arnold Schoenberg">Arnold Schoenberg</a> het geglo dat deur tradisionele tonale harmonie te verwerp, die hiërargiese stelsel waarvolgens musiekwerke georganiseer is en wat die maak van musiek vir ten minste een en 'n halwe eeu as gids gedien het, hy 'n geheel en al nuwe manier om klank te organiseer ontdek het, gebaseer op die gebruik van twaalf-note rye . Dit het gelei tot wat teen die na-oorlogse periode as seriale musiek bekendgestaan het. Abstrakte kunstenaars wat die Impressioniste, sowel as <a href="/wiki/Paul_C%C3%A9zanne" title="Paul Cézanne">Paul Cézanne</a> en <a href="/wiki/Edvard_Munch" title="Edvard Munch">Edvard Munch</a> as voorbeelde gebruik het, het van die standpunt uitgegaan dat <a href="/wiki/Kleur" title="Kleur">kleur</a> en vorm die essensiële karakteristieke van kuns was, nie die uitbeeld van die natuurlike wêreld nie. <a href="/wiki/Wassily_Kandinsky" title="Wassily Kandinsky">Wassily Kandinsky</a>, <a href="/w/index.php?title=Piet_Mondrian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piet Mondrian (bladsy bestaan nie)">Piet Mondrian</a>, en <a href="/w/index.php?title=Kazimir_Malevich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kazimir Malevich (bladsy bestaan nie)">Kazimir Malevich</a> het almal geglo in die herdefiniëring van kuns as die rangskikking van suiwer kleur. Die gebruik van <a href="/wiki/Fotografie" title="Fotografie">fotografie</a>, wat die verteenwoordigende funksie van visuele kuns tot 'n groot mate uitgedien gemaak het, het 'n strek invloed op die aspek van modernisme gehad. Die kunstenaars het egter ook geglo dat deur die uitbeelding van materiële voorwerpe te verwerp, hulle kuns gehelp het om van 'n <a href="/wiki/Materialisme" title="Materialisme">materialistiese</a> na 'n spirituele ontwikkelingsfase te beweeg. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg/175px-2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg" decoding="async" width="175" height="310" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg/263px-2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg/350px-2004-09-02_1580x2800_chicago_IBM_building.jpg 2x" data-file-width="1580" data-file-height="2800" /></a><figcaption>Ludwig Mies van der Rohe se IBM Plaza in <a href="/wiki/Chicago" title="Chicago">Chicago</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Bauhaus_Chair_Breuer.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bauhaus_Chair_Breuer.png/220px-Bauhaus_Chair_Breuer.png" decoding="async" width="220" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bauhaus_Chair_Breuer.png/330px-Bauhaus_Chair_Breuer.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bauhaus_Chair_Breuer.png/440px-Bauhaus_Chair_Breuer.png 2x" data-file-width="776" data-file-height="728" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Wassilystoel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wassilystoel (bladsy bestaan nie)">Wassilystoel</a></figcaption></figure> <p>Ander moderniste, veral die wat betrokke was by ontwerp, het meer pragmatiese beskouings gehad. Modernistiese argitekte en ontwerpers het geglo dat nuwe tegnologie die ou boustyle uitgedien gemaak het. <a href="/wiki/Le_Corbusier" title="Le Corbusier">Le Corbusier</a> het gemeen dat geboue moes dien as "masjiene om in te lewe", analoog aan motorkarre, wat hy gesien het as masjiene om in te reis. Net soos motors die perd vervang het, moes modernistiese ontwerp die ou style en strukture wat van <a href="/wiki/Antieke_Griekeland" title="Antieke Griekeland">antieke Griekeland</a> of van die <a href="/wiki/Middeleeue" title="Middeleeue">Middeleeue</a> geërf is vervang. In die navolging van die masjien estetika het modernistiese ontwerpers tipies dekoratiewe motiewe in ontwerp verwerp en verkies om klem te lê op die materiaal wat gebruik is en op suiwer geometriese vorms. Die <a href="/wiki/Wolkekrabber" title="Wolkekrabber">wolkekrabber</a>, soos <a href="/wiki/Ludwig_Mies_van_der_Rohe" title="Ludwig Mies van der Rohe">Ludwig Mies van der Rohe</a> se Seagramgebou in <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a> (1956 – 1958), het die argetipiese modernistiese gebou geword. Modernistiese ontwerp van huise en meubels het ook tipies eenvoud en duidelikheid van vorm beklemtoon met oopplan binnehuisontwerpe, en die vermyding van warboel. Modernisme het die 19de eeuse verhouding van publiek en privaat omgekeer: in die 19de eeu was publieke geboue horisontaal uitgetrek vir 'n verskeidenheid van tegniese redes, en privaat gebou het vertikaliteit beklemtoon—om meer private ruimte op meer en meer beperkte grond in te pas. Hierteenoor het publieke geboue in die 20ste eeu vertikaal georiënteerd geraak en privaat geboue is meer horisontaal georganiseer. Baie aspekte van modernistiese ontwerp bly voortbestaan in die hoofstroom van kontemporêre argitektuur aan die begin van die 21ste eeu, alhoewel die dogmatiese benadering plek gemaak het vir meer speelse gebruik van versiering, historiese verwysings en ruimtelike drama. </p><p>In ander kunsvorme was sulke pragmatiese oorwegings minder belangrik. In letterkunde en visuele kuns het sommige moderniste daarna gestreef om verwagtings uit te daag hoofsaaklik om hulle kuns meer intens te maak, of om die gehoor te dwing om die moeite te doen om hulle eie vooropgestelde idees te bevraagteken. Die aspek van modernisme was baie keer oënskynlik 'n reaksie op die verbruikerskultuur wat in <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> en <a href="/wiki/Noord-Amerika" title="Noord-Amerika">Noord-Amerika</a> ontwikkel het in die laat 19de eeu. Terwyl meeste vervaardigers poog om produkte te maak wat bemarkbaar sal wees deur te spreek tot voorkeure en vooroordele, het hoogmoderniste sulke verbruikershoudings verwerp om konvensionele denke te ondermyn. Die kunskritikus Clement Greenberg het die teorie van modernisme in sy essay <i>Avant-Garde and Kitsch</i> uiteengesit. Greenberg het die produkte van verbruikerskultuur "kitsch" genoem omdat die ontwerp daarvan eenvoudig daarop gemik was om maksimum aanloklikheid te verseker, met enige moeilike eienskappe verwyder. Vir Greenberg het modernisme dus 'n reaksie gevorm teen die ontwikkeling van voorbeelde van moderne verbruikerskultuur soos kommersiële popmusiek, <a href="/wiki/Rolprent" title="Rolprent">Hollywoodfilms</a>, en reklame. Greenberg het dit geassosieer met die revolusionêre verwerping van kapitalisme. </p><p>Sommige moderniste het hulleself gesien as deel van 'n revolusionêre kultuur—'n kultuur wat politiese revolusie ingesluit het. Ander het konvensionele <a href="/wiki/Politiek" title="Politiek">politiek</a> sowel as kunskonvensies verwerp in die geloof dat 'n revolusie van bewustheid belangriker was as 'n verandering in politieke strukture. Baie moderniste het hulle self as apolities gesien. Ander, soos <a href="/wiki/T.S._Eliot" title="T.S. Eliot">T.S. Eliot</a>, het massa populêre kultuur van uit 'n konserwatiewe posisie verwerp. Daar kan inderwaarheid geredeneer word dat modernisme in letterkunde en kuns 'n elitekultuur wat die meerderheid van die bevolking uitgesluit het in stand gehou het. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Modernisme_se_ontvangs_en_omstredenheid">Modernisme se ontvangs en omstredenheid</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=7" title="Wysig afdeling: Modernisme se ontvangs en omstredenheid" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Modernisme se ontvangs en omstredenheid"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg/350px-Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg" decoding="async" width="350" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg/525px-Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg/700px-Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg 2x" data-file-width="1150" data-file-height="838" /></a><figcaption><i>Die lot van die diere</i> (1913), deur <a href="/w/index.php?title=Franz_Marc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Marc (bladsy bestaan nie)">Franz Marc</a>. Tentoongestel by die uitstalling van <i>Entartete Kunst</i> in <a href="/wiki/M%C3%BCnchen" title="München">München</a>, <a href="/wiki/Nazi-Duitsland" title="Nazi-Duitsland">Nazi-Duitsland</a>, 1937.</figcaption></figure> <p>Die mees omstrede aspek van die moderne beweging was en bly die verwerping van tradisie. Modernisme se klem op vryheid van uitdrukking, eksperimentering, radikalisme, en primitivisme verontagsaam konvensionele verwagtings. In baie kunsvorms het dit baie keer beteken dat gehore ontstel en vervreem is met bisarre en onvoorspelbare effekte: die vreemde en steurende kombinasies van motiewe in <a href="/wiki/Surrealisme" title="Surrealisme">Surrealisme</a>, of die gebruik van ekstreme dissonansie en <a href="/w/index.php?title=Atonaliteit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atonaliteit (bladsy bestaan nie)">atonaliteit</a> in modernistiese musiek. In letterkunde het dit baie keer die verwerping van verstaanbare storielyn of karakterontwikkeling in romans, of die skep van poësie wat duidelike interpretasie onmoontlik gemaak het. </p><p>Die <a href="/wiki/Sowjetunie" title="Sowjetunie">Sowjetunie</a> se <a href="/wiki/Kommunisme" title="Kommunisme">kommunistiese</a> regering het modernisme na die opkoms van <a href="/wiki/Stalin" class="mw-redirect" title="Stalin">Stalin</a> verwerp op grond van beweerde elitisme, al het dit te vore <a href="/wiki/Futurisme" title="Futurisme">Futurisme</a> en <a href="/w/index.php?title=Konstruktivisme_(kuns)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstruktivisme (kuns) (bladsy bestaan nie)">Konstruktivisme</a>; en die <a href="/wiki/Nasionaal-Sosialistiese_Duitse_Arbeidersparty" title="Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty">Nazi</a> regering in <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> het dit as narsisties en onsinnig sowel as "Joods" en "Negers" beskou. Die Nazi's het modernistiese skilderye saam met die van die geestesversteurdes in 'n uitstalling genaamd <i>Entartete Kunst</i> (Ontaarde Kuns). Beskuldigings van "formalisme" kon lei tot die einde van 'n loopbaan of erger gevolge. Om die rede het baie moderniste van die naoorlogse generasie gevoel dat hulle die belangrikste bolwerk teen totalitarisme was waarvan die onderdrukking deur 'n regering of ander groep met veronderstelde outoriteit as 'n waarskuwing gedien het dat individuele vryhede bedreig is. </p><p>In werklikheid het modernisme hoofsaaklik gefloreer in verbruikers/kapitalistiese samelewings, ondanks die feit dat voorstanders daarvan baie keer gekant was teen verbruikerswese. Hoogmodernisme het egter na die <a href="/wiki/Tweede_W%C3%AAreldoorlog" title="Tweede Wêreldoorlog">Tweede Wêreldoorlog</a> met verbruikerskultuur begin saamsmelt, veral gedurende die 1960's. In <a href="/wiki/Verenigde_Koninkryk" title="Verenigde Koninkryk">Brittanje</a> het 'n jeug subkultuur hulleself selfs "moderns", genoem, wat gewoonlik verkort is na Mods en wat aanhangers was van verteenwoordigende groepe soos <a href="/wiki/The_Who" title="The Who">The Who</a> en The Kinks. Kunstenaars soos <a href="/wiki/Bob_Dylan" title="Bob Dylan">Bob Dylan</a>, <a href="/wiki/Serge_Gainsbourg" title="Serge Gainsbourg">Serge Gainsbourg</a> en die Rolling Stones het populêre musikale tradisies met modernistiese digvorms gekombineer en literêre toestelle aangeneem wat afgelei is van Eliot, Apollinaire en ander. Die <a href="/wiki/Beatles" class="mw-redirect" title="Beatles">Beatles</a> het op soortgelyke manier ontwikkel en het modernistiese musikale effekte op verskeie albums geskep, terwyl musikante soos <a href="/wiki/Frank_Zappa" title="Frank Zappa">Frank Zappa</a>, <a href="/wiki/Syd_Barrett" title="Syd Barrett">Syd Barrett</a> en Captain Beefheart selfs meer eksperimenteel was. Modernistiese toestelle het ook hulle verskyning gemaak in populêre film, en later ook in musiekvideo's. Modernistiese ontwerp het ook in die hoofstroom van populêre kultuur begin verskyn soos vereenvoudigde en gestileerde vorms gewild begin raak het, baie keer geassosieer met drome van 'n <a href="/wiki/Ruimtetydperk" title="Ruimtetydperk">ruimtetydperk</a> hoëtegnologie toekoms. </p><p>"Anti-moderne" of "teen-moderne" bewegings streef daarna om <a href="/wiki/Holisme" title="Holisme">holisme</a>, verbinding en spiritualiteit te beklemtoon as teëmiddel tot modernisme. Sulke bewegings beskou modernisme as reduksionisties, en daarom blootgestel tot aan die mislukking om sistemiese <i>emergent</i> effekte raak te sien. Baie Moderniste het die standpunt aangeneem, soos byvoorbeeld Paul Hindemith in sy laat aanneming van mistisisme. Skrywers soos Paul H. Ray en Sherry Ruth Anderson, in <i>The Cultural Creatives</i> (2000), Fredrick Turner in <i>A Culture of Hope</i> en Lester Brown in <i>Plan B</i>, het kritiek verwoord van die basiese idee van modernisme self— dat individuele kreatiewe uitdrukking moet aanpas by die realiteite van tegnologie. In plaas daarvan redeneer hulle dat individuele kreatiwiteit alledaagse lewe emosioneel meer aanvaarbaar behoort te maak. </p><p>In sommige velde het die effekte van modernisme sterker en meer volhardend gebly as in ander. Visuele kuns het die grootste breuk met die verlede gemaak. Meeste wêreldstede het museums toegewy aan 'Moderne kuns' wat onderskei word van post-<a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a> kuns (<i>circa</i> 1400 tot <i>circa</i> 1900). Voorbeelde sluit in die Museum of Modern Art in <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a>, die <a href="/wiki/Tate_Modern" title="Tate Modern">Tate Modern</a> in <a href="/wiki/Londen" title="Londen">Londen</a>, en die <a href="/w/index.php?title=Centre_Pompidou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centre Pompidou (bladsy bestaan nie)">Centre Pompidou</a> in <a href="/wiki/Parys" title="Parys">Parys</a>. Die galerye tref geen onderskeid tussen moderniste en <a href="/wiki/Postmodernisme" title="Postmodernisme">postmoderne</a> fases nie en sien beide as ontwikkelings binne 'Moderne kuns'. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verwysings">Verwysings</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=8" title="Wysig afdeling: Verwysings" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Verwysings"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sharecom.ca/greenberg/postmodernism.html">Clement Greenberg: Modernism and Postmodernism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190901163630/http://www.sharecom.ca/greenberg/postmodernism.html">Geargiveer</a> 1 September 2019 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, seventh paragraph of the essay. URL accessed on June 15, 2006</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronne">Bronne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=9" title="Wysig afdeling: Bronne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Bronne"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Aspray, William & Philip Kitcher, eds., <i>History and Philosophy of Modern Mathematics,</i> Minnesota Studies in the Philosophy of Science vol XI, Minneapolis: University of Minnesota Press, 1988</li> <li>Baker, Houston A., Jr., <i>Modernism and the Harlem Renaissance,</i> Chicago: University of Chicago Press, 1987</li> <li>Bradbury, Malcolm, & James McFarlane (eds.), <i>Modernism: A Guide to European Literature 1890–1930</i> (<a href="/w/index.php?title=Penguin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Penguin (bladsy bestaan nie)">Penguin</a> "Penguin Literary Criticism" series, 1978, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/0140138323" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-14-013832-3</a>).</li> <li>Brush, Stephen G., <i>The History of Modern Science: A Guide to the Second Scientific Revolution, 1800-1950,</i> Ames, IO: Iowa State U.P., 1988</li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Everdell&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Everdell (bladsy bestaan nie)">Everdell, William R.</a>, <i>The First Moderns: Profiles in the Origins of Twentieth Century Thought,</i> Chicago: University of Chicago Press, 1997</li> <li>Eysteinsson, Astradur, <i>The Concept of Modernism,</i> Ithaca, NY: Cornell University Press, 1992</li> <li>Hughes, Robert, <i>The Shock of the New: Art and the Century of Change</i> (<a href="/w/index.php?title=Gardners_Books&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gardners Books (bladsy bestaan nie)">Gardners Books</a>, 1991, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/0500275823" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-500-27582-3</a>).</li> <li>Kenner, Hugh, <i>The Pound Era</i> (1971), Berkeley, CA: U. of California Press, 1973</li> <li>Kern, Stephen, <i>The Culture of Time and Space,</i> Cambridge, MA: Harvard U.P., 1983</li> <li>Kolocotroni, Vassiliki <i>et al</i>, ed.,<i>Modernism: An Anthology of Sources and Documents</i> (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1998).</li> <li><a href="/w/index.php?title=Levenson,_Michael&action=edit&redlink=1" class="new" title="Levenson, Michael (bladsy bestaan nie)">Levenson, Michael</a> (ed.), <i>The Cambridge Companion to Modernism</i> (<a href="/w/index.php?title=Cambridge_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cambridge University Press (bladsy bestaan nie)">Cambridge University Press</a>, "Cambridge Companions to Literature" series, 1999, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/052149866X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-49866-X</a>).</li> <li>Nicholls, Peter, <i>Modernisms: A Literary Guide</i> (Hampshire and London: Macmillan, 1995).</li> <li><a href="/wiki/Nikolaus_Pevsner" title="Nikolaus Pevsner">Pevsner, Nikolaus</a>, <i>Pioneers of Modern Design: From William Morris to Walter Gropius</i> (<a href="/w/index.php?title=Yale_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yale University Press (bladsy bestaan nie)">Yale University Press</a>, 2005, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/0300105711" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-300-10571-1</a>).</li> <li>—, <i>The Sources of Modern Architecture and Design</i> (<a href="/w/index.php?title=Thames_%26_Hudson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thames & Hudson (bladsy bestaan nie)">Thames & Hudson</a>, "<a href="/w/index.php?title=World_of_Art&action=edit&redlink=1" class="new" title="World of Art (bladsy bestaan nie)">World of Art</a>" series, 1985, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/0500200726" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-500-20072-6</a>).</li> <li>Sass, Louis A. (1992). <i>Madness and Modernism: Insanity in the Light of Modern Art, Literature, and Thought</i>. New York: Basic Books. Cited in Bauer, Amy (2004). "Cognition, Constraints, and Conceptual Blends in Modernist Music", in <i>The Pleasure of Modernist Music</i>. <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/1580461433" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-58046-143-3</a>.</li> <li>Schwartz, Sanford, <i>The Matrix of Modernism: Pound, Eliot, and Early Twentieth Century Thought,</i> Princeton, NJ: Princeton University Press, 1985</li> <li>Weston, Robert, <i>Modernism</i> (<a href="/w/index.php?title=Phaidon_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phaidon Press (bladsy bestaan nie)">Phaidon Press</a>, 2001, <a href="/wiki/Spesiaal:Boekbronne/0714840998" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7148-4099-8</a>).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksterne_skakels">Eksterne skakels</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&veaction=edit&section=10" title="Wysig afdeling: Eksterne skakels" class="mw-editsection-visualeditor"><span>wysig</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Modernisme&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Eksterne skakels"><span>wysig bron</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-base, #fff);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">Wikimedia Commons bevat media in verband met <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Modernism" class="extiw" title="commons:Category:Modernism">Modernism</a></b></i>.</td></tr></tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://arts.guardian.co.uk/features/story/0,,1734913,00.html">J.G. Ballard on Modernism</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Normdata_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Edit_this_at_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q878985&#124;Edit_this_at_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Normdata_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Edit_this_at_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q878985&#124;Edit_this_at_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Hulp:Normdata" title="Hulp:Normdata">Normdata</a> <span class="mw-valign-text-top" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q878985" title="Edit this at Wikidata"><img alt="Edit this at Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12050226q">cb12050226q</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12050226q">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85086444">sh85086444</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/National_Diet_Library" class="mw-redirect" title="National Diet Library">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00576920">00576920</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/National_Library_of_the_Czech_Republic" class="mw-redirect" title="National Library of the Czech Republic">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph122934&CON_LNG=ENG">ph122934</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div style="display:none; right:10px;" class="metadata topicon nopopups" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Voorbladartikel" title="Hierdie artikel is gekies as 'n voorbladartikel. Klik gerus hier vir meer inligting."><img alt="Hierdie artikel is gekies as 'n voorbladartikel. Klik gerus hier vir meer inligting." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/15px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/23px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.eqiad.main‐97774699b‐hw8gz Cached time: 20241104232256 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.141 seconds Real time usage: 0.444 seconds Preprocessor visited node count: 624/1000000 Post‐expand include size: 7945/2097152 bytes Template argument size: 665/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 5/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 719/5000000 bytes Lua time usage: 0.029/10.000 seconds Lua memory usage: 1278336/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 108.395 1 -total 41.75% 45.250 1 Sjabloon:Normdata 41.61% 45.102 1 Sjabloon:CommonsKategorie 20.20% 21.897 1 Sjabloon:Commons 18.46% 20.012 1 Sjabloon:Susterprojek 16.41% 17.791 1 Sjabloon:Sykas 10.59% 11.481 1 Sjabloon:Verwysings 6.76% 7.323 1 Sjabloon:Webarchive 5.79% 6.274 1 Sjabloon:Voorbladster 4.40% 4.773 1 Sjabloon:Date --> <!-- Saved in parser cache with key afwiki:pcache:idhash:17466-0!canonical and timestamp 20241104232256 and revision id 2622593. Rendering was triggered because: unknown --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ontsluit van "<a dir="ltr" href="https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Modernisme&oldid=2622593">https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Modernisme&oldid=2622593</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Spesiaal:Kategorie%C3%AB" title="Spesiaal:Kategorieë">Kategorieë</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:Argitektuur" title="Kategorie:Argitektuur">Argitektuur</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Modernisme" title="Kategorie:Modernisme">Modernisme</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Versteekte kategorieë: <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:Artikels_met_BNF-identifiseerders" title="Kategorie:Artikels met BNF-identifiseerders">Artikels met BNF-identifiseerders</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Artikels_met_LCCN-identifiseerders" title="Kategorie:Artikels met LCCN-identifiseerders">Artikels met LCCN-identifiseerders</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Artikels_met_NDL-identifiseerders" title="Kategorie:Artikels met NDL-identifiseerders">Artikels met NDL-identifiseerders</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Artikels_met_NKC-identifiseerders" title="Kategorie:Artikels met NKC-identifiseerders">Artikels met NKC-identifiseerders</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Normdata_met_4_elemente" title="Kategorie:Normdata met 4 elemente">Normdata met 4 elemente</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Voorbladartikels" title="Kategorie:Voorbladartikels">Voorbladartikels</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Kategorie:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Die bladsy is laas op 16 Oktober 2023 om 09:02 bygewerk.</li> <li id="footer-info-copyright">Die teks is beskikbaar onder die lisensie <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Erkenning-Insgelyks Deel</a>. Aanvullende voorwaardes kan moontlik ook van toepassing wees. Sien die <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Algemene Voorwaardes</a> vir meer inligting.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privaatheidsbeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Oor">Inligting oor Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Voorwaardes">Vrywaring</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragskode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org">Statistieke</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Koekieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//af.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Modernisme&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Selfoonweergawe</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-vh5cv","wgBackendResponseTime":157,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.141","walltime":"0.444","ppvisitednodes":{"value":624,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":7945,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":665,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":719,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 108.395 1 -total"," 41.75% 45.250 1 Sjabloon:Normdata"," 41.61% 45.102 1 Sjabloon:CommonsKategorie"," 20.20% 21.897 1 Sjabloon:Commons"," 18.46% 20.012 1 Sjabloon:Susterprojek"," 16.41% 17.791 1 Sjabloon:Sykas"," 10.59% 11.481 1 Sjabloon:Verwysings"," 6.76% 7.323 1 Sjabloon:Webarchive"," 5.79% 6.274 1 Sjabloon:Voorbladster"," 4.40% 4.773 1 Sjabloon:Date"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.029","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1278336,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-97774699b-hw8gz","timestamp":"20241104232256","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Modernisme","url":"https:\/\/af.wikipedia.org\/wiki\/Modernisme","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q878985","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q878985","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-12-30T18:28:47Z","dateModified":"2023-10-16T09:02:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0c\/Kaufman_House_Palm_Springs.jpg"}</script> </body> </html>