CINXE.COM
Аляксандар Лукашэнка — Вікіпэдыя
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be-tarask" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Аляксандар Лукашэнка — Вікіпэдыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )be_x_oldwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","травень","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","сьнежань"],"wgRequestId":"96a47d13-2f43-4eb6-a2ff-402f6d682594","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Аляксандар_Лукашэнка","wgTitle":"Аляксандар Лукашэнка","wgCurRevisionId":2571606,"wgRevisionId":2571606,"wgArticleId":161610,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Старонкі, якія выкарыстоўваюць пашырэньне JsonConfig","Вікіпэдыя:Артыкулы зь некарэктнай пастаноўкай шаблёну Артыкул у іншым разьдзеле", "Вікіпэдыя:Артыкулы зь непрацоўнымі спасылкамі","Вікіпэдыя:Жывыя асобы","Нарадзіліся 30 жніўня","Нарадзіліся ў 1954 годзе","Русіфікацыя","Нарадзіліся ў Копысі","Выпускнікі Магілёўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту","Дэпутаты Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь 12-га скліканьня","Прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь","Лукашэнкі","Дзейныя кіраўнікі дзяржаваў","Беларускія спартовыя дзеячы","Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (1994)","Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2001)","Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2006)", "Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2010)","Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусі (2020)","Кавалеры ордэна Гейдара Аліева","Адзначаныя ў беларусафобіі","Беларускія асобы ў сьпісе СВГ","Беларускія асобы ў Чорным сьпісе ЭЗ"],"wgPageViewLanguage":"be-tarask","wgPageContentLanguage":"be-tarask","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Аляксандар_Лукашэнка","wgRelevantArticleId":161610,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be-tarask","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be-tarask"}, "wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2866","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles": "ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.blpEditNotice","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1711"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg/800px-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1141"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg/640px-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="913"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Аляксандар Лукашэнка — Вікіпэдыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be-tarask.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Рэдагаваць" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпэдыя (be-tarask)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be-tarask.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be-x-old"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпэдыя — Atom-стужка" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Аляксандар_Лукашэнка rootpage-Аляксандар_Лукашэнка skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсьці да зьместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Наведаць галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць выпадковы артыкул [x]" accesskey="x"><span>Выпадковы артыкул</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA_%D0%BF%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F%D1%85"><span>Рубрыкацыя</span></a></li><li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B"><span>Абраныя артыкулы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Удзел </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-bad-image" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Сьпіс апошніх зьменаў у Вікіпэдыі. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія зьмены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0" title="Месца, каб пра ўсё даведацца"><span>Дапамога</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be_x_old.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="вольная энцыкляпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be_x_old.svg" width="120" height="12" style="width: 7.5em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пошук у Вікіпэдыі" aria-label="Пошук у Вікіпэдыі" autocapitalize="sentences" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Спэцыяльныя:Пошук"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя прылады"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&uselang=be-tarask" class=""><span>Ахвяраваньні</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80+%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&returntoquery=section%3D29%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80+%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&returntoquery=section%3D29%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсьці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Болей парамэтраў" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя прылады" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя прылады</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Карыстацкае мэню" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&uselang=be-tarask"><span>Ахвяраваньні</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80+%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&returntoquery=section%3D29%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80+%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&returntoquery=section%3D29%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсьці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для неаўтарызаваных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0:%D0%A3%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%8B" aria-label="Даведайцеся пра рэдагаваньне болей"><span>даведацца болей</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BD%D1%91%D1%81%D0%B0%D0%BA" title="Сьпіс рэдагаваньняў, зробленых з гэтага IP-адрасу [y]" accesskey="y"><span>Унёсак</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%B0%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B" title="Старонка гутарак пра рэдагаваньні, зробленыя з гэтага IP-адрасу [n]" accesskey="n"><span>Гутаркі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Зьмест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Зьмест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Паходжаньне" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Паходжаньне"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Паходжаньне</span> </div> </a> <ul id="toc-Паходжаньне-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Раньнія_гады" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Раньнія_гады"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Раньнія гады</span> </div> </a> <ul id="toc-Раньнія_гады-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Пачатак_палітычнай_кар’еры" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Пачатак_палітычнай_кар’еры"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Пачатак палітычнай кар’еры</span> </div> </a> <ul id="toc-Пачатак_палітычнай_кар’еры-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Першы_прэзыдэнцкі_тэрмін_(1994—2001)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Першы_прэзыдэнцкі_тэрмін_(1994—2001)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1994—2001)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Першы_прэзыдэнцкі_тэрмін_(1994—2001)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1994—2001)</span> </button> <ul id="toc-Першы_прэзыдэнцкі_тэрмін_(1994—2001)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Эканамічная_палітыка:_вяртаньне_да_камандна-адміністрацыйнай_сыстэмы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Эканамічная_палітыка:_вяртаньне_да_камандна-адміністрацыйнай_сыстэмы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Эканамічная палітыка: вяртаньне да камандна-адміністрацыйнай сыстэмы</span> </div> </a> <ul id="toc-Эканамічная_палітыка:_вяртаньне_да_камандна-адміністрацыйнай_сыстэмы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Аднаўленьне_русіфікацыі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Аднаўленьне_русіфікацыі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Аднаўленьне русіфікацыі</span> </div> </a> <ul id="toc-Аднаўленьне_русіфікацыі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дзяржаўны_пераварот_1996_году._Усталяваньне_аўтарытарнага_рэжыму" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дзяржаўны_пераварот_1996_году._Усталяваньне_аўтарытарнага_рэжыму"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Дзяржаўны пераварот 1996 году. Усталяваньне аўтарытарнага рэжыму</span> </div> </a> <ul id="toc-Дзяржаўны_пераварот_1996_году._Усталяваньне_аўтарытарнага_рэжыму-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Страта_рэпутацыі_Беларусі_ў_сьвеце" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Страта_рэпутацыі_Беларусі_ў_сьвеце"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Страта рэпутацыі Беларусі ў сьвеце</span> </div> </a> <ul id="toc-Страта_рэпутацыі_Беларусі_ў_сьвеце-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Інтэграцыя_з_Расеяй" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Інтэграцыя_з_Расеяй"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Інтэграцыя з Расеяй</span> </div> </a> <ul id="toc-Інтэграцыя_з_Расеяй-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Другі_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2001—2006)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Другі_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2001—2006)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Другі прэзыдэнцкі тэрмін (2001—2006)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Другі_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2001—2006)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Другі прэзыдэнцкі тэрмін (2001—2006)</span> </button> <ul id="toc-Другі_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2001—2006)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Правы_чалавека_ў_Беларусі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Правы_чалавека_ў_Беларусі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Правы чалавека ў Беларусі</span> </div> </a> <ul id="toc-Правы_чалавека_ў_Беларусі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Міжнародная_ізаляцыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Міжнародная_ізаляцыя"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Міжнародная ізаляцыя</span> </div> </a> <ul id="toc-Міжнародная_ізаляцыя-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Адносіны_з_Расеяй" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Адносіны_з_Расеяй"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Адносіны з Расеяй</span> </div> </a> <ul id="toc-Адносіны_з_Расеяй-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Эканоміка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Эканоміка"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Эканоміка</span> </div> </a> <ul id="toc-Эканоміка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Рэфэрэндум_2004_году" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Рэфэрэндум_2004_году"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Рэфэрэндум 2004 году</span> </div> </a> <ul id="toc-Рэфэрэндум_2004_году-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Прэзыдэнцкі_фонд" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Прэзыдэнцкі_фонд"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Прэзыдэнцкі фонд</span> </div> </a> <ul id="toc-Прэзыдэнцкі_фонд-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Злоўжываньні" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Злоўжываньні"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Злоўжываньні</span> </div> </a> <ul id="toc-Злоўжываньні-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Трэці_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2006—2010)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Трэці_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2006—2010)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Трэці прэзыдэнцкі тэрмін (2006—2010)</span> </div> </a> <ul id="toc-Трэці_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2006—2010)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-4-ы_і_5-ы_прэзыдэнцкія_тэрміны_(2010—2020)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#4-ы_і_5-ы_прэзыдэнцкія_тэрміны_(2010—2020)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>4-ы і 5-ы прэзыдэнцкія тэрміны (2010—2020)</span> </div> </a> <ul id="toc-4-ы_і_5-ы_прэзыдэнцкія_тэрміны_(2010—2020)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-6-ы_прэзыдэнцкі_тэрмін" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#6-ы_прэзыдэнцкі_тэрмін"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>6-ы прэзыдэнцкі тэрмін</span> </div> </a> <ul id="toc-6-ы_прэзыдэнцкі_тэрмін-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Сям’я" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Сям’я"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Сям’я</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Сям’я-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Сям’я</span> </button> <ul id="toc-Сям’я-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Малодшы_сын_Мікалай" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Малодшы_сын_Мікалай"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Малодшы сын Мікалай</span> </div> </a> <ul id="toc-Малодшы_сын_Мікалай-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Узнагароды_і_званьні" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Узнагароды_і_званьні"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Узнагароды і званьні</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Узнагароды_і_званьні-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Узнагароды і званьні</span> </button> <ul id="toc-Узнагароды_і_званьні-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Вайсковае_званьне" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Вайсковае_званьне"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Вайсковае званьне</span> </div> </a> <ul id="toc-Вайсковае_званьне-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Вобраз_у_папулярнай_музыцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Вобраз_у_папулярнай_музыцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Вобраз у папулярнай музыцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Вобраз_у_папулярнай_музыцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дадатковая_інфармацыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Дадатковая_інфармацыя"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Дадатковая інфармацыя</span> </div> </a> <ul id="toc-Дадатковая_інфармацыя-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Глядзіце_таксама" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Глядзіце_таксама"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Глядзіце таксама</span> </div> </a> <ul id="toc-Глядзіце_таксама-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Крыніцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Крыніцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Крыніцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Крыніцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Вонкавыя_спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Вонкавыя_спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Вонкавыя спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Вонкавыя_спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Зьмест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Схаваць/паказаць зьмест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Схаваць/паказаць зьмест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Аляксандар Лукашэнка</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсьці да артыкула на іншай мове. Выбраць з: 120 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-120" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">120 моваў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Loekasjenko" title="Aleksandr Loekasjenko — афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Aleksandr Loekasjenko" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%83%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%D9%83%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%86%D9%83%D9%88" title="ألكسندر لوكاشينكو — арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ألكسندر لوكاشينكو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Luka%C5%9Fenko" title="Aleksandr Lukaşenko — азэрбайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Aleksandr Lukaşenko" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азэрбайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%A9%D9%88" title="الکساندر لوکاشنکو — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="الکساندر لوکاشنکو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%B2%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8B" title="আলেকজান্ডার লুকাশেঙ্কো — бэнгальская" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আলেকজান্ডার লুকাশেঙ্কো" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бэнгальская" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Aliaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aliaksandr Lukašenka — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Aliaksandr Lukašenka" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Лукашенко Александр Григорьевич — башкірская" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Лукашенко Александр Григорьевич" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкірская" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка — беларуская" lang="be" hreflang="be" data-title="Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларуская" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Lukashenko" title="Aleksander Lukashenko — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Aleksander Lukashenko" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8A%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александър Лукашенко — баўгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Александър Лукашенко" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="баўгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Lukaschenka" title="Aljaksandr Lukaschenka — баварская" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Aljaksandr Lukaschenka" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="баварская" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Aleksandar_Luka%C5%A1enko" title="Aleksandar Lukašenko — басьнійская" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Aleksandar Lukašenko" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="басьнійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Alyaksandr_Loukachenka" title="Alyaksandr Loukachenka — брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Alyaksandr Loukachenka" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukaixenko" title="Aleksandr Lukaixenko — каталёнская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aleksandr Lukaixenko" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталёнская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Лукашенко Александр Григорьевич — чуваская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Лукашенко Александр Григорьевич" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Alexandr_Luka%C5%A1enko" title="Alexandr Lukašenko — чэская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Alexandr Lukašenko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — валійская" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валійская" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukasjenko" title="Aleksandr Lukasjenko — дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Aleksandr Lukasjenko" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aljaksandr Lukašenka — паўночнасаамская" lang="se" hreflang="se" data-title="Aljaksandr Lukašenka" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="паўночнасаамская" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Lukaschenka" title="Aljaksandr Lukaschenka — нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Aljaksandr Lukaschenka" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aljaksandr Lukašenka — эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Aljaksandr Lukašenka" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81_%CE%9B%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%B1%CF%83%CE%AD%CE%BD%CE%BA%CE%BF" title="Αλεξάντερ Λουκασένκο — грэцкая" lang="el" hreflang="el" data-title="Αλεξάντερ Λουκασένκο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — ангельская" lang="en" hreflang="en" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — гішпанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="гішпанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Aleksandro_Luka%C5%9Denko" title="Aleksandro Lukaŝenko — эспэранта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Aleksandro Lukaŝenko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эспэранта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Aliaksandr_Lukaxenka" title="Aliaksandr Lukaxenka — баскаўская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Aliaksandr Lukaxenka" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскаўская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%A9%D9%88" title="الکساندر لوکاشنکو — пэрсыдзкая" lang="fa" hreflang="fa" data-title="الکساندر لوکاشنکو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="пэрсыдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alexandre_Loukachenko" title="Alexandre Loukachenko — француская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alexandre Loukachenko" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_L%C3%BBkasjenko" title="Aleksandr Lûkasjenko — заходняя фрыская" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Aleksandr Lûkasjenko" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="заходняя фрыская" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — шатляндзкая гэльская" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шатляндзкая гэльская" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Aliaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aliaksandr Lukašenka — галіцыйская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Aliaksandr Lukašenka" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галіцыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%8C%EB%A0%89%EC%82%B0%EB%93%9C%EB%A5%B4_%EB%A3%A8%EC%B9%B4%EC%85%B4%EC%BD%94" title="알렉산드르 루카셴코 — карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="알렉산드르 루카셴코" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — хауская" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="хауская" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%AF%D5%B8" title="Ալեքսանդր Լուկաշենկո — армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ալեքսանդր Լուկաշենկո" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aljaksandr Lukašenka — верхнялужыцкая" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Aljaksandr Lukašenka" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="верхнялужыцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Aleksandar_Luka%C5%A1enko" title="Aleksandar Lukašenko — харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Aleksandar Lukašenko" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Aliaxandr_Rihoravich_Lukashenka" title="Aliaxandr Rihoravich Lukashenka — ідзкая" lang="io" hreflang="io" data-title="Aliaxandr Rihoravich Lukashenka" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ідзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — інданэзійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданэзійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1%C4%97nka" title="Aljaksandr Lukašėnka — інтэрлінгва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Aljaksandr Lukašėnka" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="інтэрлінгва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — інтэрлінгвэ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="інтэрлінгвэ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B9%D1%8B_%D1%84%D1%8B%D1%80%D1%82" title="Лукашенко, Александр Григорийы фырт — асэтынская" lang="os" hreflang="os" data-title="Лукашенко, Александр Григорийы фырт" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="асэтынская" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Alexander_L%C3%BAkasjenk%C3%B3" title="Alexander Lúkasjenkó — ісьляндзкая" lang="is" hreflang="is" data-title="Alexander Lúkasjenkó" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ісьляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1%C4%97nka" title="Aljaksandr Lukašėnka — італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Aljaksandr Lukašėnka" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%9B%D7%A1%D7%A0%D7%93%D7%A8_%D7%9C%D7%95%D7%A7%D7%A9%D7%A0%D7%A7%D7%95" title="אלכסנדר לוקשנקו — іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="אלכסנדר לוקשנקו" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — яванская" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванская" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D" title="ალექსანდრე ლუკაშენკო — грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ალექსანდრე ლუკაშენკო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Григорьевич Лукашенко — казаская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Александр Григорьевич Лукашенко" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казаская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — суахілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — кыргыская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кыргыская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Alexander_Luka%C5%A1enko" title="Alexander Lukašenko — лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Alexander Lukašenko" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/A%C4%BCaksandrs_Luka%C5%A1enka" title="Aļaksandrs Lukašenka — латыская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Aļaksandrs Lukašenka" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Lukaschenka" title="Aljaksandr Lukaschenka — люксэмбурская" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Aljaksandr Lukaschenka" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксэмбурская" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Aleksandras_Luka%C5%A1enka" title="Aleksandras Lukašenka — летувіская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Aleksandras Lukašenka" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="летувіская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Aljaksandar_Luka%C5%A1enka" title="Aljaksandar Lukašenka — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Aljaksandar Lukašenka" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Aljakszandr_Rihoravics_Lukasenka" title="Aljakszandr Rihoravics Lukasenka — вугорская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Aljakszandr Rihoravics Lukasenka" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="вугорская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александар Лукашенко — македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Александар Лукашенко" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Alexandre_Loukachenko" title="Alexandre Loukachenko — малягасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Alexandre Loukachenko" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малягасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%9D%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%B0_%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="अलेक्झांडर लुकाशेन्को — маратгійская" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अलेक्झांडर लुकाशेन्को" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратгійская" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D" title="ალექსანდრე ლუკაშენკო — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ალექსანდრე ლუკაშენკო" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%D9%83%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%86%D9%83%D9%88" title="الكسندر لوكاشينكو — эгіпецкая арабская" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الكسندر لوكاشينكو" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="эгіпецкая арабская" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — малайская" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — мангольская" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="мангольская" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%87%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%92%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF" title="အလက်ဇန္ဒား လူကာရှင်ကို — бірманская" lang="my" hreflang="my" data-title="အလက်ဇန္ဒား လူကာရှင်ကို" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бірманская" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Loekasjenko" title="Aleksandr Loekasjenko — нідэрляндзкая" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Aleksandr Loekasjenko" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A5%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%B0_%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="अलेक्जेन्डर लुकासेन्को — нэпальская" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अलेक्जेन्डर लुकासेन्को" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="нэпальская" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%B3%E3%82%B3" title="アレクサンドル・ルカシェンコ — японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アレクサンドル・ルカシェンコ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Lukaschenka" title="Aljaksandr Lukaschenka — паўночнафрызская" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Aljaksandr Lukaschenka" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="паўночнафрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukasjenko" title="Aleksandr Lukasjenko — нарвэская (букмал)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Aleksandr Lukasjenko" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвэская (букмал)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Aliaksandr_Lukashenka" title="Aliaksandr Lukashenka — аксытанская" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Aliaksandr Lukashenka" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="аксытанская" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Лукашенко, Александр Григорьевич — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Лукашенко, Александр Григорьевич" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — узбэцкая" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — пап’ямэнцкая" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="пап’ямэнцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%A9%D9%88" title="الکساندر لوکاشنکو — пуштунская" lang="ps" hreflang="ps" data-title="الکساندر لوکاشنکو" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пуштунская" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Alaksandr_%C5%81ukaszenka" title="Alaksandr Łukaszenka — польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Alaksandr Łukaszenka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A2ksandr_Luka%C5%9Fenka" title="Alâksandr Lukaşenka — крымска-татарская" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Alâksandr Lukaşenka" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="крымска-татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — таіційская" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="таіційская" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Luka%C8%99enko" title="Aleksandr Lukașenko — румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aleksandr Lukașenko" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Luka%C8%99enko" title="Aleksandr Lukașenko — кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Aleksandr Lukașenko" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Лукашенко, Александр Григорьевич — расейская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лукашенко, Александр Григорьевич" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="расейская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — шатляндзкая" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шатляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — тароцкая" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="тароцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Aljeksandr_Llukashenka" title="Aljeksandr Llukashenka — альбанская" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Aljeksandr Llukashenka" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="альбанская" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukachenko" title="Alexander Lukachenko — сыцылійская" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Alexander Lukachenko" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сыцылійская" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — спрошчаная ангельская" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="спрошчаная ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Alexandr_Grigorievi%C4%8D_Luka%C5%A1enko" title="Alexandr Grigorievič Lukašenko — славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Alexandr Grigorievič Lukašenko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Luka%C5%A1enko" title="Aleksander Lukašenko — славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Aleksander Lukašenko" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%94%D1%AF%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8A_%D0%9B%D0%BE%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%94%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Алєѯандръ Лоукашєнко — царкоўнаславянская" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Алєѯандръ Лоукашєнко" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="царкоўнаславянская" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Alaksandar_%C5%81ukaszenka" title="Alaksandar Łukaszenka — Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Alaksandar Łukaszenka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%DB%8E%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%95%D8%B1_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%A9%DB%86" title="ئەلێکساندەر لوکاشینکۆ — цэнтральнакурдзкая" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەلێکساندەر لوکاشینکۆ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="цэнтральнакурдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александар Лукашенко — сэрбская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Александар Лукашенко" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сэрбская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Aleksandar_Luka%C5%A1enko" title="Aleksandar Lukašenko — сэрбскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Aleksandar Lukašenko" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сэрбскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Aljaksandr_Luka%C5%A1enka" title="Aljaksandr Lukašenka — фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Aljaksandr Lukašenka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukasjenko" title="Aleksandr Lukasjenko — швэдзкая" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Aleksandr Lukasjenko" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швэдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B2%E0%AF%86%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BE%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%B0%E0%AF%8D_%E0%AE%B2%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%8B" title="அலெக்சாண்டர் லுகசெங்கோ — тамільская" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அலெக்சாண்டர் லுகசெங்கோ" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамільская" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="อาเลียกซันดร์ ลูกาแชนกา — тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="อาเลียกซันดร์ ลูกาแชนกา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Александр Лукашенко — таджыцкая" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Александр Лукашенко" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таджыцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Luka%C5%9Fenko" title="Aleksandr Lukaşenko — турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Aleksandr Lukaşenko" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Лукашенко Олександр Григорович — украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Лукашенко Олександр Григорович" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%84%DB%90%D9%83%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%DB%87%D9%83%D8%A7%D8%B4%DB%90%D9%86%D9%83%D9%88" title="ئالېكساندر لۇكاشېنكو — уйгурская" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئالېكساندر لۇكاشېنكو" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="уйгурская" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Luka%C5%A1enko_Aleksandr" title="Lukašenko Aleksandr — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Lukašenko Aleksandr" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Aliaksandr_Ryhoravi%C4%8D_Luka%C5%A1enka" title="Aliaksandr Ryhoravič Lukašenka — віетнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Aliaksandr Ryhoravič Lukašenka" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="віетнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/%C5%81uka%C5%A1enka_Alaksandr" title="Łukašenka Alaksandr — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Łukašenka Alaksandr" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Alaksandar_Loukachenka" title="Alaksandar Loukachenka — валёнская" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Alaksandar Loukachenka" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валёнская" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Lukashenko" title="Aleksandr Lukashenko — варайская" lang="war" hreflang="war" data-title="Aleksandr Lukashenko" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варайская" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%8E%86%E5%B1%B1%E5%A4%A7%C2%B7%E6%A0%BC%E9%87%8C%E6%88%88%E9%87%8C%E8%80%B6%E7%BB%B4%E5%A5%87%C2%B7%E5%8D%A2%E5%8D%A1%E7%94%B3%E7%A7%91" title="亚历山大·格里戈里耶维奇·卢卡申科 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚历山大·格里戈里耶维奇·卢卡申科" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A2%D7%A7%D7%A1%D7%90%D7%A0%D7%93%D7%A8_%D7%9C%D7%95%D7%A7%D7%90%D7%A9%D7%A2%D7%A0%D7%A7%D7%90" title="אלעקסאנדר לוקאשענקא — ідыш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אלעקסאנדר לוקאשענקא" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ідыш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Alexander_Lukashenko" title="Alexander Lukashenko — ёрубская" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Alexander Lukashenko" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ёрубская" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%9B%A7%E5%8D%A1%E7%94%B3%E7%A7%91" title="盧卡申科 — кантонская" lang="yue" hreflang="yue" data-title="盧卡申科" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонская" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Aleks%C4%97ndra_Loka%C5%A1enka" title="Aleksėndra Lokašenka — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Aleksėndra Lokašenka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%8E%86%E5%B1%B1%E5%A4%A7%C2%B7%E5%8D%A2%E5%8D%A1%E7%94%B3%E7%A7%91" title="亚历山大·卢卡申科 — кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亚历山大·卢卡申科" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Luka%C5%A1enko" title="Aleksandr Lukašenko — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Aleksandr Lukašenko" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2866#sitelinks-wikipedia" title="Рэдагаваць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць зьмест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Артыкул</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" rel="discussion" title="Абмеркаваньне зьместу старонкі [t]" accesskey="t"><span>Абмеркаваньне</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Зьмяніць варыянт мовы" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская (тарашкевіца)</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Рэжымы"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=history" title="Мінулыя вэрсіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструмэнты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструмэнты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструмэнты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Болей вопцыяў" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеяньні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Сьпіс усіх старонак, якія спасылаюцца на гэтую [j]" accesskey="j"><span>Спасылкі на старонку</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:RecentChangesLinked/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" rel="nofollow" title="Апошнія зьмены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Зьвязаныя рэдагаваньні</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Сьпіс усіх спэцыяльных старонак [q]" accesskey="q"><span>Спэцыяльныя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&oldid=2571606" title="Сталая спасылка на гэтую вэрсію старонкі"><span>Сталая спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=info" title="Болей інфармацыі пра гэтую старонку"><span>Зьвесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:CiteThisPage&page=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&id=2571606&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытатаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D0%2590%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2581%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D0%25B0%25D1%2580_%25D0%259B%25D1%2583%25D0%25BA%25D0%25B0%25D1%2588%25D1%258D%25D0%25BD%25D0%25BA%25D0%25B0%26section%3D29%26veaction%3Dedit"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D0%2590%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2581%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D0%25B0%25D1%2580_%25D0%259B%25D1%2583%25D0%25BA%25D0%25B0%25D1%2588%25D1%258D%25D0%25BD%25D0%25BA%25D0%25B0%26section%3D29%26veaction%3Dedit"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80+%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:DownloadAsPdf&page=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=show-download-screen"><span>Загрузіць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&printable=yes" title="Вэрсія гэтай старонкі для друку [p]" accesskey="p"><span>Вэрсія для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2866" title="Спасылка на аб’ект у рэпазыторыі зьвестак [g]" accesskey="g"><span>Аб’ект Вікізьвестак</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be-tarask" dir="ltr"><dl><dd><div class="dablink noprint"><i></i></div></dd> <dd><i>Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-disambig" title="Лукашэнка">Лукашэнка</a></i>.<i></i></dd></dl> <table class="infobox" cellspacing="3" style="width: 22em; text-align: left; font-size: 85%; line-height: 1.5em;"> <tbody><tr><td colspan="2" class="" style="padding-top: 1px; padding-bottom: 1px; text-align:center; font-size: 130%; font-weight: bold;">Аляксандар Лукашэнка<br /><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Лацінка">лац.</a> Alaksandar Łukašenka</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_(28-12-2021)_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg/245px-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="245" height="349" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg/368px-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg/490px-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1089" data-file-height="1553" /></a></span> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#aaa;"><span data-wikidata-property-id="P39" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Прэзыдэнт Рэспублікі Беларусь">Прэзыдэнт Рэспублікі Беларусь</a><br />(статус <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_2020_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 2020 году">аспрэчваўся</a> ў 2020 годзе)</span></th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> 20 ліпеня 1994 — цяперашні час</td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Прэм’ер-міністар:</th><td class="" style=""> <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87" title="Вячаслаў Кебіч">Вячаслаў Кебіч</a><br /><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%96%D1%80" title="Міхаіл Чыгір">Міхаіл Чыгір</a><br /><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%9B%D1%96%D0%BD%D0%B3" title="Сяргей Лінг">Сяргей Лінг</a><br /><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%AF%D1%80%D0%BC%D0%BE%D1%88%D1%8B%D0%BD" title="Уладзімер Ярмошын">Уладзімер Ярмошын</a><br /><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Генадзь Навіцкі">Генадзь Навіцкі</a><br /><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%A1%D1%96%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Сяргей Сідорскі">Сяргей Сідорскі</a><br /><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Міхаіл Мясьніковіч">Міхаіл Мясьніковіч</a><br /><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B1%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Андрэй Кабякоў">Андрэй Кабякоў</a><br /><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%81" title="Сяргей Румас">Сяргей Румас</a><br /><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Раман Галоўчанка">Раман Галоўчанка</a></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Папярэднік:</th><td class="" style=""> пасада заснаваная</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#aaa;">Дэпутат <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Вярхоўны Савет Беларусі">Вярхоўнага Савету Беларусі</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B4%D1%8D%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D0%A1_%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0_12-%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Сьпіс дэпутатаў ВС БССР 12-га скліканьня">12-га скліканьня</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> 4 сакавіка 1990 — 20 ліпеня 1994</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#aaa;">Асабістыя зьвесткі</th></tr><tr><th style="background:#ddd;">Нарадзіўся:</th><td class="plainlist" style=""> <span data-wikidata-claim-id="q2866$d942c193-4a07-3105-4c81-df1ca91d83fb" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P569"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap"><a href="/wiki/30_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="30 жніўня">30 жніўня</a> <a href="/wiki/1954" title="1954">1954</a></span><span style="display:none">(<span class="bday">1954-08-30</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_0217313677365c3b_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-_0217313677365c3b-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_b0c17aa0042cfe3b_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-_b0c17aa0042cfe3b-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_7f628d4721c5c16c_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-_7f628d4721c5c16c-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2866#P569" class="extiw" title="d:Q2866">[…]</a></sup> <span style="white-space:nowrap;">(70 гадоў)</span></span><br /><span data-wikidata-property-id="P19" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%81%D1%8C" title="Копысь">Копысь</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Аршанскі раён">Аршанскі раён</a>, <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%86%D0%B5%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Віцебская вобласьць">Віцебская вобласьць</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="Беларуская ССР">Беларуская ССР</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a></span></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Партыя:</th><td class="plainlist" style=""> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%9F%D0%A1%D0%A1" class="mw-redirect" title="КПСС">КПСС</a> (1979—1991)</td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Сужэнец:</th><td class="" style=""> <span data-wikidata-property-id="P26" class="no-wikidata">жонка <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B0_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Галіна Лукашэнка">Галіна Лукашэнка</a> (з 1975 году)</span></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Дзеці:</th><td class="" style=""> <span data-wikidata-property-id="P40" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Віктар Аляксандравіч Лукашэнка">Віктар</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Дзьмітры Лукашэнка">Дзьмітры</a>, Мікалай</span></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Бацька:</th><td class="" style=""> <span data-wikidata-property-id="P22" class="no-wikidata">Рыгор</span></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Маці:</th><td class="" style=""> <span data-wikidata-property-id="P25" class="no-wikidata">Кацярына Трафімаўна Лукашэнка (1924—2015)</span></td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Адукацыя:</th><td class="plainlist" style=""> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%90%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8F_%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%88%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Магілёўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Аркадзя Куляшова">Магілёўскі пэдагагічны інстытут</a> (1975), <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%87%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія">Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія</a> (1985)</td></tr><tr><th style="background:#ddd;">Узнагароды:</th><td class="" style=""> <span data-wikidata-property-id="P166" class="no-wikidata">Міжнародная прэмія імя Шолахава (1997)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:SigAlexanderLukashenko.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/SigAlexanderLukashenko.svg/130px-SigAlexanderLukashenko.svg.png" decoding="async" width="130" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/SigAlexanderLukashenko.svg/195px-SigAlexanderLukashenko.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/SigAlexanderLukashenko.svg/260px-SigAlexanderLukashenko.svg.png 2x" data-file-width="782" data-file-height="210" /></a></span> <div><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alexander_Lukashenko" class="extiw" title="commons:Category:Alexander Lukashenko">Аляксандар Лукашэнка</a></b> ў <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Вікісховішча">Вікісховішчы</a></div> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Алякса́ндар Рыго́равіч Лукашэ́нка</b> (<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2562053">.mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}</style><span class="ts-comment-commentedText" title="нарадзіўся">нар</span>. 30 жніўня 1954 году, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%81%D1%8C" title="Копысь">Копысь</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Аршанскі раён">Аршанскі раён</a>, Віцебская вобласьць, цяпер <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a>) — дзяржаўны дзяяч Беларусі, які стаў першым прэзыдэнтам краіны ў 1994 годзе. </p><p>На пасадзе прэзыдэнта стаў <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96#Рэжым_Лукашэнкі" title="Русіфікацыя Беларусі">прарасейскім</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Аўтарытарызм">аўтарытарным</a> кіраўніком <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a>, які ўтрымлівае ўладу шляхам <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%8B%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9E_%D1%96_%D1%80%D1%8D%D1%84%D1%8D%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0%D0%BC_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фальсыфікацыя выбараў і рэфэрэндумаў у Беларусі пад кіраўніцтвам Аляксандра Лукашэнкі (старонка не існуе)">фальсыфікацыі выбараў</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> і <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%80%D0%BE%D1%80" title="Тэрор">тэрору</a> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8B" title="Беларусы">беларусаў</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> пры фінансавай<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, вайсковай<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> і інфармацыйнай<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> падтрымцы <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Пасьля <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Інаўгурацыя">інаўгурацыі</a> 2020 году ягоны статус <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Прэзыдэнт Беларусі">прэзыдэнта Беларусі</a> стаў <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_2020_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83#Рэакцыі" title="Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 2020 году">аспрэчвацца</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Галоўнакамандуючы <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Узброеныя сілы Рэспублікі Беларусь">Ўзброенымі сіламі Беларусі</a>, старшыня <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Рада бясьпекі Рэспублікі Беларусь">Рады бясьпекі</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/De_facto" title="De facto">Фактычна</a> займае пасаду прэзыдэнта краіны (з 1994 году) больш за ўсіх астатніх кіраўнікоў <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Эўропа">Эўропы</a> (апроч манархаў). Да сваёй кар’еры ў якасьці палітыка працаваў дырэктарам <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D1%9E%D0%B3%D0%B0%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Саўгас (старонка не існуе)">саўгасу</a> й быў <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Палітрук (старонка не існуе)">палітруком</a> у савецкім войску<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У сярэдзіне 90-х гадоў ХХ ст. усталяваў у краіне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B6%D1%8B%D0%BC_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Рэжым Лукашэнкі">аўтарытарны рэжым</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, які выявіўся <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B7%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BD%D1%83%D0%BB%D1%8B%D1%85_%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D0%B0%D1%81_%D0%B0%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8D%D1%81%D1%82%D1%83_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_(2020)" class="mw-redirect" title="Сьпіс загінулых падчас акцыяў пратэсту ў Беларусі (2020)">забойствамі</a> й масавымі катаваньнямі беларусаў у час здушэньньня <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8D%D1%81%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_(2020)" class="mw-redirect" title="Пратэсты ў Беларусі (2020)">масавых пратэстаў</a> супраць фальсыфікацыі <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_2020_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 2020 году">прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 17 красавіка 2021 году <a href="/wiki/%D0%A4%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%B0_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%A4%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Фэдэральная служба бясьпекі Расейскай Фэдэрацыі">ФСБ Расеі</a> заявіла, што дапамагло прадухіліць зрынаньне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B6%D1%8B%D0%BC_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Рэжым Лукашэнкі">рэжыму Лукашэнкі</a> «<i>паводле адпрацаванага сцэнару „каляровых рэвалюцыяў“ з прыцягненьнем мясцовых і ўкраінскіх нацыяналістаў</i>»<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 21 красавіка кіраўнік <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Уладзімер Пуцін">Ўладзімер Пуцін</a> згадаў пра Беларусь у кантэксьце нібыта прадухіленай з удзелам ФСБ спробы зрынаньня рэжыму Лукашэнкі як пра кантраляваную Расеяй тэрыторыю, на якой Расея будзе вызначаць, што ёсьць дзяржаўным пераваротам, а што — не<sup id="cite_ref-NN-21.04.2021_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-NN-21.04.2021-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Паходжаньне"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.85.D0.BE.D0.B4.D0.B6.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5"></span>Паходжаньне</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=1" title="Рэдагаваць сэкцыю «Паходжаньне»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Паходжаньне"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Паводле імя па бацьку пра паходжаньне <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0_%D0%BC%D1%8F%D1%87%D1%8B" title="Па мячы">па мячы</a> вядома толькі асабістае імя <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0" title="Бацька">бацькі</a> — Рыгор, бо <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Прозьвішча">прозьвішча</a> Лукашэнка ад маці (дзявоцкае). <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%86%D1%96" title="Маці">Маці</a> Кацярына Трафімаўна Лукашэнка нарадзілася ў 1924 г. у <a href="/wiki/%D0%92%D1%91%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Вёска">вёсцы</a> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%8F_(%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C)" title="Александрыя (Магілёўская вобласьць)">Александрыя</a> (<a href="/wiki/%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Шклоўскі раён">Шклоўскі раён</a>, Беларуская ССР, СССР; цяпер <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Магілёўская вобласьць">Магілёўская вобласьць</a>, Беларусь). Вырасла на <a href="/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Хутар">хутары</a> побач у <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%E2%80%99%D1%8F" title="Сям’я">сям’і</a> з 6 дзецьмі. <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%B4" title="Дзед">Дзед</a> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0_%D0%BA%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BB%D1%96" title="Па кудзелі">па маці</a> Трафім Іванавіч Лукашэнка (1868—1939) нарадзіўся й вырас на хутары Панурка (<a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B6_(%D0%A1%D1%83%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Варонеж (Сумская вобласьць) (старонка не існуе)">Варонеская</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воласьць (старонка не існуе)">воласьць</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D1%85%D0%B0%D1%9E" title="Глухаў">Глухаўскі</a> павет, <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D1%8D%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Чарнігаўская губэрня">Чарнігаўская губэрня</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расейская імпэрыя">Расейская імпэрыя</a>; цяпер <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Шосткінскі раён">Шосткінскі раён</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Сумская вобласьць">Сумская вобласьць</a>, <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D0%B0" title="Украіна">Украіна</a>) у сям’і рэестровага <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D1%96" title="Казакі">казака</a> Івана Лукашэнкі. Бабуля па маці памерла ў 1955 годзе<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Раньнія_гады"><span id=".D0.A0.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.96.D1.8F_.D0.B3.D0.B0.D0.B4.D1.8B"></span>Раньнія гады</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=2" title="Рэдагаваць сэкцыю «Раньнія гады»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Раньнія гады"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Нарадзіўся 30 жніўня 1954 г. у мястэчку <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%81%D1%8C" title="Копысь">Копысь</a> (Аршанскі раён, Віцебская вобласьць, Беларуская ССР, СССР; цяпер Беларусь) у беднай сялянскай сям’і. Паводле словаў А. Лукашэнкі нарадзіўся 31 жніўня<sup id="cite_ref-Завтра1_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Завтра1-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Старэйшае дзіця ў маці памерла да яго нараджэньня. З 1957 г. выхоўваўся ў вёсцы <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%8F_(%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" class="mw-redirect" title="Александрыя (Шклоўскі раён)">Александрыя</a> (Шклоўскі раён, Магілёўская вобласьць) бяз бацькі<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Маці працавала даяркай на фэрме. Падчас навучаньня ў Александрыйскай сярэдняй школе займаўся музыкай па клясе <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%8F%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баян (старонка не існуе)">баяна</a><sup id="cite_ref-а_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-а-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У 1971—1975, падчас <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Студэнцтва">студэнцтва</a>, быў сакратаром <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%83%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96" class="mw-redirect" title="Камуністычны саюз моладзі">Камуністычнага саюзу моладзі</a> ў Сярэдняй школе №1 гораду <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E" title="Шклоў">Шклова</a>. У 1975 годзе Аляксандар Лукашэнка скончыў <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%90%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8F_%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%88%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Магілёўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Аркадзя Куляшова">Магілёўскі пэдагагічны інстытут</a> паводле спэцыяльнасьці «настаўнік гісторыі й грамадазнаўства», у 1985 — Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію (<a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%BA%D1%96" title="Горкі">Горкі</a>, Магілёўская вобласьць) паводле спэцыяльнасьці «эканаміст — арганізатар сельскагаспадарчае вытворчасьці». </p><p>З 1975 па 1977 год служыў у памежных войсках <a href="/wiki/%D0%9A%D0%94%D0%91" class="mw-redirect" title="КДБ">КДБ</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>, быў інструктарам палітычнага аддзелу вайсковае часткі 2187 Заходняе памежнае акругі ў <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D0%B5" title="Берасьце">Берасьці</a>. </p><p>З 1977 па 1978 гады ён займаў пасаду сакратара камітэту Камуністычнага саюзу моладзі Дзяржхарчгандлю ў <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E" title="Магілёў">Магілёве</a>. Адначасна займаў пасаду інструктара <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD_(%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E)" title="Кастрычніцкі раён (Магілёў)">Кастрычніцкага раённага</a> выканаўчага камітэту Магілёва<sup id="cite_ref-а_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-а-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У 1978—1980 гадох працаваў сакратаром раённага таварыства «Веды» ў Шклове. </p><p>У 1980—1982 гадох зноў служыў у войску намесьнікам камандзіра роты па палітычнай часьці ў в/ч 04104 (Магілёўская вобласьць). </p><p>Пасьля зыходу з войску ў 1982 Лукашэнка стаў намесьнікам дырэктара саўгасу «Ударнік» Шклоўскага раёну. У 1983—1985 гадох быў намесьнікам дырэктара камбінату будаўнічых матэрыялаў у <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E" title="Шклоў">Шклове</a>. У 1985—1987 гадох — сакратар партыйнага камітэту калгасу імя Леніна Шклоўскага раёну. У 33 гады ўзначаліў саўгас <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%86_(%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Гарадзец (Шклоўскі раён)">«Гарадзец»</a> Шклоўскага раёну (Магілёўская вобласьць), якім кіраваў у 1987—1994 гадах<sup id="cite_ref-б_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-б-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Пачатак_палітычнай_кар’еры"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.87.D0.B0.D1.82.D0.B0.D0.BA_.D0.BF.D0.B0.D0.BB.D1.96.D1.82.D1.8B.D1.87.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.BA.D0.B0.D1.80.E2.80.99.D0.B5.D1.80.D1.8B"></span>Пачатак палітычнай кар’еры</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=3" title="Рэдагаваць сэкцыю «Пачатак палітычнай кар’еры»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Пачатак палітычнай кар’еры"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У 1989 годзе балятаваўся на выбарах народных дэпутатаў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>, але прайграў у другім туры <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87" title="Вячаслаў Кебіч">Вячаславу Кебічу</a> з розьніцай у 1% галасоў. </p><p>У 1990 годзе быў абраны народным дэпутатам <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%A1%D0%A1%D0%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вярхоўны Савет Беларускай ССР (старонка не існуе)">Вярхоўнага Савету Беларускай ССР</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B4%D1%8D%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D0%A1_%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0_12-%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Сьпіс дэпутатаў ВС БССР 12-га скліканьня">12-га скліканьня</a>, дзе стаў чальцом канстытуцыйнай камісіі<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Стварыў фракцыю «Камуністы за дэмакратыю», якая выступала за захаваньне <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a> у дэмакратычнай форме. Пасьля падзеяў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%96_%D1%9E_%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96" title="Студзеньскія падзеі ў Вільні">13 студзеня 1991 году</a> ў <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Вільня">Вільні</a>, дзе ад рук савецкіх вайскоўцаў генэрала Ўсхопчыка загінула 13 мірных жыхароў, што бралі ўдзел у дэманстрацыях пратэсту супраць савецкай акупацыі <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0" title="Летува">Летувы</a>, Лукашэнка разам зь іншымі дэпутатамі <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вярхоўны Савет (старонка не існуе)">Вярхоўнага Савету</a> <a href="/wiki/%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="БССР">БССР</a> выяжджаў на месца здарэньня дзеля збору фактаў. </p><p>Лічылася, што Лукашэнка быў адзіным дэпутатам беларускага парлямэнту, што прагаласаваў супраць ратыфікацыі <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96" title="Белавескія пагадненьні">Белавескіх пагадненьняў</a>, аднак было высьветлена, што гэтым чалавекам быў <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%A6%D1%96%D1%85%D1%96%D0%BD%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Валеры Ціхіня (старонка не існуе)">Валеры Ціхіня</a>, які потым стаў старшынём <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D1%83%D0%B4_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Канстытуцыйны Суд Беларусі">Канстытуцыйнага Суду Беларусі</a>. Існуе міт, што нібыта А. Лукашэнка ўласнаручна ўносіў у залю пасяджэньняў Вярхоўнага Савету <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB-%D1%87%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0-%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%B3" title="Бел-чырвона-белы сьцяг">бел-чырвона-белы сьцяг</a> і пэўны час намагаўся далучыцца да фракцыі <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%82" class="mw-redirect" title="Беларускі Народны Фронт">Беларускага Народнага Фронту</a>, куды яго так і не прынялі, але гэта не адпавядае рэчаіснасьці, бо дакладна вядома, што родны сьцяг у залю ўнесла дэпутатка ВС БССР, сябра Партыі БНФ <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Галіна Сямдзянава">Галіна Сямдзянава</a><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Заваяваўшы сваёй рыторыкай рэпутацыю апантанага барацьбіта за справядлівасьць, у чэрвені 1993 году быў абраны старшынём часовай камісіі <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь">Вярхоўнага Савету</a> па барацьбе з <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%BF%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Карупцыя">карупцыяй</a><sup id="cite_ref-б_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-б-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, створанай для вывучэньня дзейнасьці камэрцыйных структураў пры ўладзе. У гэтай сваёй якасьці Лукашэнка абвінаваціў у карупцыі шэраг сябраў кабінэту Кебіча, а самога В. Кебіча назваў галавой «прамаскоўскае мафіі». 1 красавіка 1994 году «камісія Лукашэнкі» была ліквідаваная як «выканаўшая задачу па дасьледаваньні». </p><p>У пачатку 1994 году была прынятая новая <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь">Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь</a>. Паводле яе ў ліпені таго году адбыліся прэзыдэнцкія выбары, на якія выставілі свае кандыдатуры шэсьць палітыкаў. Аляксандар Лукашэнка ўдзельнічаў у выбарах як незалежны кандыдат, базуючыся на папулісцкай праграме ў духу лёзунгаў барацьбы з карупцыяй, павышэньня заработкаў і інтэграцыі з <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеяй</a>. Лукашэнка публічна заяўляў у сваіх прамовах і інтэрвію: «Я ў Маскву на каленях папаўзу». Скандальным эпізодам перадвыбарчае кампаніі Лукашэнкі быў замах на яго жыцьцё. Калі па факце замаху была ўзбуджаная крымінальная справа, сьледчыя адзначылі разыходжаньне вынікаў балістычнай экспэртызы й экспэртызы адтулінаў у аўтамабілі «Мэрсэдэс» з паказаньнямі Аляксандра Лукашэнкі і <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A8%D1%8D%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Віктар Шэйман">Віктара Шэймана</a>, якія быццам знаходзіліся ў аўтамабілі падчас інцыдэнту. Справа была прыпыненая. З прыходам да ўлады Лукашэнкі яна не была ўзноўленая. </p><p>Сярод іншых кандыдатаў былі <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A8%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_(%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D1%8B)" class="mw-redirect" title="Станіслаў Шушкевіч (малодшы)">Станіслаў Шушкевіч</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D1%8F%D0%BD%D0%BE%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%8F%D0%BA" title="Зянон Пазьняк">Зянон Пазьняк</a> і прэм’ер-міністар Беларусі <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87" title="Вячаслаў Кебіч">Вячаслаў Кебіч</a>, які лічыўся фаварытам. У першым туры Лукашэнка атрымаў 44,82% галасоў. За Кебіча прагаласавалі 17,33% выбарцаў, 12,8% прагаласавалі за Пазьняка, а 10% прагаласавалі за Шушкевіча. Лукашэнка быў падтрыманы шэрагам палітыкаў з дэмакратычнага стану: (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%9B%D1%8F%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D1%8C%D0%BA%D0%B0" title="Анатоль Лябедзька">Анатолем Лябедзькам</a>, <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%80" title="Віктар Ганчар">Віктарам Ганчаром</a>). Пазьней яны тлумачылі, што бачылі ў Лукашэнку супрацьвагу постсавецкае намэнклятуры ў асобе Кебіча і будучы інструмэнт правядзеньня рэформаў. Другі тур адбыўся 10 ліпеня, на ім А. Лукашэнка канчаткова перамог, атрымаўшы 80,1% галасоў. Напярэдадні другога туру ў час тэледэбатаў з Кебічам Лукашэнка начапіў на пінжак значок з выявай бел-чырвона-белага сьцяга (хоць раней у часе выбарчай прэзыдэнцкай кампаніі насіў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%B3_%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="Сьцяг БССР">чырвона-зялёны дэпутацкі значак БССР</a>), тым часам апанэнт выступаў без значка<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Першы_прэзыдэнцкі_тэрмін_(1994—2001)"><span id=".D0.9F.D0.B5.D1.80.D1.88.D1.8B_.D0.BF.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96_.D1.82.D1.8D.D1.80.D0.BC.D1.96.D0.BD_.281994.E2.80.942001.29"></span>Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1994—2001)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=4" title="Рэдагаваць сэкцыю «Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1994—2001)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1994—2001)"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png/250px-%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png" decoding="async" width="250" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png/375px-%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png/500px-%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_1994.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1620" /></a><figcaption>Вынікі Лукашэнкі на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_1994_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 1994 году">выбарах прэзыдэнта Беларусі 1994 року</a></figcaption></figure> <p>Перамога Лукашэнкі была нечаканасьцю для многіх у Беларусі і за мяжою, зважаючы на ягоную маладосьць і недасьведчанасьць. 22 ліпеня 1994 году Аляксандар Лукашэнка падпісаў Указ № 1 «Аб прызначэньні <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%BC%E2%80%99%D0%B5%D1%80-%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Прэм’ер-міністар">прэм'ер-міністра</a> Рэспублікі Беларусь», якім стаў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%96%D1%80" title="Міхаіл Чыгір">Міхаіл Чыгір</a>. Разам зь ім <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Вярхоўны Савет Беларусі">Вярхоўны Савет Беларусі</a> зацьвердзіў 4-х ягоных намесьнікаў. Таксама 22 ліпеня падпісаў Указ № 2 аб стварэньні <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Адміністрацыя прэзыдэнта Беларусі">Адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі</a>, першым кіраўніком якой прызначыў <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B4_%D0%A1%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BD" title="Леанід Сініцын">Леаніда Сініцына</a>. 4 жніўня 1994 году зацьвердзіў Указ № 19 «Аб стварэньні <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Кіраўніцтва справамі прэзыдэнта Беларусі">Кіраўніцтва справамі прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь</a>», першым кіраўніком якога стаў <a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%A6%D1%96%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Іван Ціцянкоў">Іван Ціцянкоў</a>. 5 жніўня падпісаў Указ № 24 пра Палажэньне аб <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Рада бясьпекі Беларусі">Радзе бясьпекі Рэспублікі Беларусь</a>, згодна зь якім увёў у яе склад кіраўніка Адміністрацыі прэзыдэнта і дзяржаўнага сакратара Рады бясьпекі <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A8%D1%8D%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Віктар Шэйман">Віктара Шэймана</a> замест старшыні Вярхоўнага Савета і старшыні камісіі Вярхоўнага Савета па <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Нацыянальная бясьпека">нацыянальнай бясьпецы</a><sup id="cite_ref-в_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-в-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Эканамічная_палітыка:_вяртаньне_да_камандна-адміністрацыйнай_сыстэмы"><span id=".D0.AD.D0.BA.D0.B0.D0.BD.D0.B0.D0.BC.D1.96.D1.87.D0.BD.D0.B0.D1.8F_.D0.BF.D0.B0.D0.BB.D1.96.D1.82.D1.8B.D0.BA.D0.B0:_.D0.B2.D1.8F.D1.80.D1.82.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D0.B4.D0.B0_.D0.BA.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.BD.D0.B0-.D0.B0.D0.B4.D0.BC.D1.96.D0.BD.D1.96.D1.81.D1.82.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8B.D0.B9.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D1.81.D1.8B.D1.81.D1.82.D1.8D.D0.BC.D1.8B"></span>Эканамічная палітыка: вяртаньне да камандна-адміністрацыйнай сыстэмы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=5" title="Рэдагаваць сэкцыю «Эканамічная палітыка: вяртаньне да камандна-адміністрацыйнай сыстэмы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Эканамічная палітыка: вяртаньне да камандна-адміністрацыйнай сыстэмы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Да прыходу Лукашэнкі да ўлады вельмі малыя рэформы былі праведзеныя ў <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a>. На сярэдзіну 1994 году былі прыватызаваныя толькі 2% эканомікі Беларусі. Каляпс савецкае каманднае эканомікі, ад якой Беларусь моцна залежала, прывёў у 1994 годзе да зьніжэньня прамысловае вытворчасьці на 50% у параўнаньні з 1991 годам. Беларусь перажывала эканамічны крыз. Лукашэнка пачаў актыўна прымаць меры дзеля «стабілізацыі» эканомікі: былі ўдвая падвышаныя заработкі бюджэтнікаў, уведзены дзяржаўны кантроль за коштамі і адмененыя тыя нешматлікія <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%8B%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рынкавыя рэформы (старонка не існуе)">рынкавыя рэформы</a>, якія былі праведзеныя на той момант. Не магло ня ўзьнікнуць цяжкасьцяў з адраджэньнем каманднае эканомікі ў адной асобнай краіне, абкружанай разьвіваючыміся краінамі з рынкавай эканомікаю. Беларуская эканоміка моцна завязаная на пастаўкі энэрганосьбітаў з <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a>, але большасьць беларускіх прадпрыемстваў былі ня ў стане аплачваць іх. Недахоп валюты для аплачваньня энэрганосьбітаў вымушаў урад Беларусі дамагацца хаўрусу з Расеяй, які быў адным з асноўных пунктаў у праграме як Лукашэнкі, так і Кебіча. </p><p>2 жніўня 1994 году падпісаў Указ № 16 «Аб Службе кантролю <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Адміністрацыя прэзыдэнта Беларусі">Адміністрацыі прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь</a> і Камітэце па барацьбе з <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%BF%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Карупцыя">карупцыяй</a> у органах дзяржаўнай улады і кіраваньня Адміністрацыі прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь». Таксама 2 жніўня падпісаў Указ № 17 «Аб прыпыненьні дзеяньня пастановы <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Савет міністраў Беларусі">Савета міністраў Рэспублікі Беларусь</a> ад 18 ліпеня 1994 году № 548» (Аб зацьвярджэньні Палажэньня аб парадку прадастаўленьня служачым дзяржаўнага апарату льготных <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%82" title="Крэдыт">крэдытаў</a> на будаўніцтва індывідуальных жылых дамоў). Прыпыненую Пастанову № 548 пасьля паразы ў прэзыдэнцкіх выбарах падпісаў <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87" title="Вячаслаў Кебіч">Вячаслаў Кебіч</a>. 8 жніўня 1994 году падпісаў Указ № 30 «Аб скарачэньні колькасьці работнікаў цэнтральных органаў кіраваньня, мясцовых <a href="/wiki/%D0%92%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82" title="Выканаўчы камітэт">выканаўчых</a> і распарадчых органаў Рэспублікі Беларусь» на 30 %. 11 жніўня зацьвердзіў Указ «Аб адмене распараджэньня Савета міністраў Рэспублікі Беларусь ад 27 мая 1994 г. № 527р» (Аб замацаваньні за старшынёй Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%87%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%93%D1%80%D1%8B%D0%B1" title="Мечыслаў Грыб">Грыбам М.І.</a> і старшынёй Савета міністраў Рэспублікі Беларусь Кебічам В.Ф. у пажыцьцёвае карыстаньне <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%86%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Лецішча">дачы</a> ў адміністрацыйна-жылым комплексе <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D1%8B_(%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дразды (Менск) (старонка не існуе)">Дразды</a>). 15 жніўня падпісаў Указ № 50 «Аб разьліках спажыўцоў за <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%B7" title="Прыродны газ">прыродны газ</a>, <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%8D%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Электраэнэргія">электрычную</a> і <a href="/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Цеплавая энэргія">цеплавую энэргію</a>», якім прадугледжваўся ўлік іх нясвоечасовай аплаты «пры перазаключэньні кантрактаў з кіраўнікамі дзяржаўных <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%B5%D0%BC%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Прадпрыемства">прадпрыемстваў</a> і арганізацыяў»<sup id="cite_ref-в_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-в-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>1 верасьня 1994 году падпісаў Указ № 82 «Аб заключэньні <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кантракт (старонка не існуе)">кантрактаў</a> з кіраўнікамі дзяржаўных прадпрыемстваў, аб'яднаньняў, арганізацыяў і ўстановаў», прызначэньне якіх стаў узгадняць. Ужо 9 верасьня зацьвердзіў Указ № 100, а 13 лістапада — Указ № 200 «Аб захадах упарадкаваньня <a href="/wiki/%D0%A6%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Цана">цэнаў</a> на асобныя <a href="/wiki/%D0%95%D0%B6%D0%B0" title="Ежа">харчовыя</a> тавары і сацыяльнай абароне насельніцтва»<sup id="cite_ref-в_32-2" class="reference"><a href="#cite_note-в-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>З самога пачатку свайго прэзыдэнцтва А. Лукашэнка пачаў палітыку, скіраваную супраць эўрапрыхільнікаў Беларусі і супраць заходняе дапамогі гэтым сілам (напрыклад, ад Фонду Фрыдрыха Эбэрта). Была спыненая прыватызацыя, у дзяржаўнай палітыцы запанавала рыторыка адраджэньня <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>. Пачаўся ціск і перасьлед палітычнае апазыцыі і незалежнае прэсы. <a href="/wiki/%D0%90%D0%91%D0%A1%D0%AD" class="mw-redirect" title="АБСЭ">АБСЭ</a> пачала дакладаць аб парушэньнях <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Правы чалавека">правоў чалавека</a> ў Беларусі. </p><p>У пачатку 1998 году <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%96" title="Цэнтральны банк Расеі">цэнтральны банк Расеі</a> адмовіўся праводзіць апэрацыі зь <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Беларускі рубель">беларускімі рублямі</a>, што прывяло да абвалу курсу беларускае валюты. Лукашэнка ўзяў пад жорсткі кантроль <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Нацыянальны банк Беларусі">Нацыянальны банк Беларусі</a>, загадаў вярнуць <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%81" title="Абменны курс">абменны курс</a> валюты на папярэдні ўзровень, замарозіць рахункі камэрцыйных банкаў і абмежаваць апэрацыі банкаў. Натуральна, гэта прывяло да масавага адцёку грошаў з банкаў. Лукашэнка абвінаваціў у праблемах краіны «шкоднікаў» унутры Беларусі і з-за мяжы. Былі арыштаваныя трыццаць высокапастаўленых чыноўнікаў, сотні больш дробных былі таксама пакараныя. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Аднаўленьне_русіфікацыі"><span id=".D0.90.D0.B4.D0.BD.D0.B0.D1.9E.D0.BB.D0.B5.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D1.80.D1.83.D1.81.D1.96.D1.84.D1.96.D0.BA.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.96"></span>Аднаўленьне русіфікацыі</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=6" title="Рэдагаваць сэкцыю «Аднаўленьне русіфікацыі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Аднаўленьне русіфікацыі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Русіфікацыя Беларусі">Русіфікацыя Беларусі</a></div> <p>Урад Лукашэнкі ўзяў курс на аднаўленьне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Русіфікацыя Беларусі">русіфікацыйнае палітыкі ў Беларусі</a>. У 1995 годзе быў праведзены рэфэрэндум, на якім была скасаваная гістарычная дзяржаўная сымболіка Беларусі, уведзеныя новыя сымбалі, створаныя на базе гербу і сьцягу <a href="/wiki/%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="БССР">БССР</a>. <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Расейская мова">Расейская мова</a> атрымала статус дзяржаўнае. Супраць адмены <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB-%D1%87%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0-%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%B3" title="Бел-чырвона-белы сьцяг">бел-чырвона-белага сьцягу</a>, «<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%BD%D1%8F_(%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1)" class="mw-redirect" title="Пагоня (герб)">Пагоні</a>» і статусу беларускае мовы як адзінае дзяржаўнае, група дэпутатаў ад <a href="/wiki/%D0%91%D0%9D%D0%A4" class="mw-redirect" title="БНФ">БНФ</a> абвясьціла галадоўку ў залі парлямэнту. Яны былі зьбітыя і выгнаныя з будынку сіламі АМАП. </p><p><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Расейская праваслаўная царква">Расейская праваслаўная царква</a> атрымала прывілеяваны статус у Беларусі, у той самы час іншым рэлігіям чыняцца перашкоды ў дзейнасьці. <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%91%D0%BB" class="mw-redirect" title="Каталіцкі касьцёл">Каталіцкім</a> ксяндзам-замежнікам не выдаюцца беларускія візы. Улады гвалтоўна супраціўляюцца стварэньню ў Беларусі грамадаў <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D1%9E%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%84%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Беларуская аўтакефальная праваслаўная царква">Беларускае аўтакефальнае праваслаўнае царквы</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дзяржаўны_пераварот_1996_году._Усталяваньне_аўтарытарнага_рэжыму"><span id=".D0.94.D0.B7.D1.8F.D1.80.D0.B6.D0.B0.D1.9E.D0.BD.D1.8B_.D0.BF.D0.B5.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D1.80.D0.BE.D1.82_1996_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D1.83._.D0.A3.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.BB.D1.8F.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D0.B0.D1.9E.D1.82.D0.B0.D1.80.D1.8B.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.BD.D0.B0.D0.B3.D0.B0_.D1.80.D1.8D.D0.B6.D1.8B.D0.BC.D1.83"></span>Дзяржаўны пераварот 1996 году. Усталяваньне аўтарытарнага рэжыму</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=7" title="Рэдагаваць сэкцыю «Дзяржаўны пераварот 1996 году. Усталяваньне аўтарытарнага рэжыму»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Дзяржаўны пераварот 1996 году. Усталяваньне аўтарытарнага рэжыму"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Улетку 1996 году 70 дэпутатаў <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_13-%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь 13-га скліканьня">Вярхоўнага Савету Беларусі</a> паставілі подпісы пад <a href="/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%BF%D1%96%D1%87%D0%BC%D1%8D%D0%BD%D1%82" title="Імпічмэнт">імпічмэнтам</a> А. Лукашэнку за «парушэньне Канстытуцыі». У адказ Лукашэнка правёў 24 лістапада 1996 году рэфэрэндум, пасьля якога атрымаў права распускаць парлямэнт і працягнуў сабе тэрмін паўнамоцтваў на два гады. Ужо 25 лістапада было абвешчана аб перамозе Лукашэнкі. Вынікі рэфэрэндуму моцна аспрэчваліся, але апазыцыя была цалкам выцесьненая з тэлевізіі і радыё, апазыцыйным газэтам не давалі друкавацца. У гэтых варунках <a href="/wiki/%D0%97%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D0%90%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Злучаныя Штаты Амэрыкі">Злучаныя Штаты</a> й <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7" class="mw-redirect" title="Эўразьвяз">Эўразьвяз</a> адмовіліся прызнаваць легітымнасьць рэфэрэндуму. </p><p>А. Лукашэнка адразу скарыстаўся з сваіх паўнамоцтваў, распусьціўшы Вярхоўны Савет 13 скліканьня. <a href="/wiki/%D0%90%D0%9C%D0%90%D0%9F" title="АМАП">АМАП</a> ачапіў будынак парлямэнту, а ў суседнім памяшканьні разьмясьціўся новы парлямэнт, складзены з стаўленікаў А. Лукашэнкі. У знак пратэсту ў адстаўку падалі прэм’ер-міністар Беларусі, два іншыя міністры і сем судзьдзяў Канстытуцыйнага суду. Прашэньню аб імпічмэнце было адмоўлена. Лукашэнка канцэнтраваў у сваіх руках уладу з дапамогаю ўзмацненьня спэцслужбаў, у прыватнасьці <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Камітэт дзяржаўнай бясьпекі Рэспублікі Беларусь">КДБ</a>. </p><p>Пачаўся перасьлед незалежнае прэсы і вядомых апазыцыянэраў. Было зачыненае незалежнае <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_101,2" title="Радыё 101,2">Радыё 101,2</a>. Пасьля публічных заклікаў Лукашэнкі расправіцца з апазыцыяй, у 1999—2000 гадах пры загадкавых абставінах зьніклі тры апазыцыянэры, у тым ліку былы старшыня перадвыбарчага штабу Лукашэнкі <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%80" title="Віктар Ганчар">Віктар Ганчар</a> і апэратар расейскага тэлеканала ОРТ <a href="/wiki/%D0%97%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%86%D0%B5%D1%80_%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%BA%D1%96" title="Зьміцер Завадзкі">Зьміцер Завадзкі</a>. Раптоўна памірае важная апазыцыйная фігура <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Генадзь Карпенка">Генадзь Карпенка</a>, ходзяць упартыя чуткі аб верагодным атручэньні. У замежжы зьяўляюцца беглыя супрацоўнікі КДБ і <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D1%9E%D0%BD%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Міністэрства ўнутраных справаў Рэспублікі Беларусь">Міністэрства ўнутраных справаў</a>, якія даюць паказаньні аб санкцыі на зьнішчэньне апазыцыянэраў з боку ўлады і аб існаваньні ў Беларусі для гэтых мэтаў г. зв. «эскадронаў сьмерці». Некалькі чыноўнікаў у Беларусі былі арыштаваныя, але зь цягам часу расьсьледаваньне справаў амаль заглыхла. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Страта_рэпутацыі_Беларусі_ў_сьвеце"><span id=".D0.A1.D1.82.D1.80.D0.B0.D1.82.D0.B0_.D1.80.D1.8D.D0.BF.D1.83.D1.82.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.96_.D0.91.D0.B5.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.83.D1.81.D1.96_.D1.9E_.D1.81.D1.8C.D0.B2.D0.B5.D1.86.D0.B5"></span>Страта рэпутацыі Беларусі ў сьвеце</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=8" title="Рэдагаваць сэкцыю «Страта рэпутацыі Беларусі ў сьвеце»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Страта рэпутацыі Беларусі ў сьвеце"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Цягам першых двух гадоў прэзыдэнцтва Лукашэнка моцна крытыкаваўся як унутры краіны, так і на міжнародным узроўні. У 1995 годзе <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Сусьветны банк">Сусьветны банк</a> і <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B4" title="Міжнародны валютны фонд">Міжнародны валютны фонд</a> спынілі крэдытаваньне Беларусі, абвінаваціўшы ўрад у адсутнасьці рынкавых рэформаў. </p><p>Беларусь і Лукашэнка апынуліся ў цэнтры буйных міжнародных скандалаў. 12 верасьня 1995 году над <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Берасьцейская вобласьць">Берасьцейскай вобласьцю</a> супрацьпаветранымі войскамі быў зьбіты паветраны шар, які ўдзельнічаў у міжнародных спаборніцтвах на кубак «Гордэн Бэнэт-95». Беларускія пілёты лічылі, што страляюць па мэтэаралягічным зондзе. Увесь экіпаж паветранага шару — два амэрыканскія пілёты-спартоўцы — загінуў. У лістападзе 1995 году Лукашэнка выклікаў скандал, заявіўшы ў інтэрвію, што ўнутраная палітыка <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%84_%D0%93%D1%96%D1%82%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Адольф Гітлер">Адольфа Гітлера</a> мела і станоўчыя бакі. Многія расцанілі гэтае выказваньне як намер будаваць у Беларусі рэжым аўтарытарнага кшталту. </p><p>Зьдзейсьнены А. Лукашэнкам у 1996 годзе дзяржаўны пераварот быў адразу асуджаны міжнароднай супольнасьцю. Абвастрыліся стасункі з замежнымі дзяржавамі. У красавіку 1998 году з сваіх рэзыдэнцыяў у пасёлку Дразды былі <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%84%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82_%D1%83_%D0%94%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%85" title="Канфлікт у Драздах">гвалтоўна выселеныя</a> амбасадары <a href="/wiki/%D0%97%D0%A8%D0%90" class="mw-redirect" title="ЗША">Злучаных Штатаў</a>, <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Вялікабрытанія">Вялікабрытаніі</a>, <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя">Францыі</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D1%87%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Нямеччына">Нямеччыны</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Грэцыя">Грэцыі</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Італія">Італіі</a> і <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Японія">Японіі</a>. Гэта было пачаткам буйнага міжнароднага скандалу, бо беларускія ўлады парушылі <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B2%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Венская канвэнцыя (старонка не існуе)">Венскую канвэнцыю</a>. Закранутыя краіны, а таксама <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расея</a>, адазвалі зь <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Менск">Менску</a> сваіх амбасадараў. </p><p>Хаця амбасадары пазьней вярнуліся пасьля згасьленьня канфлікту, Лукашэнка не спыніў свае выпады супраць заходніх краінаў і пачаў абвінавачваць унутраную апазыцыю ў рабоце на карысьць замежных спэцслужбаў. Ён абвінавачваў замежныя ўрады ў дыскрымінацыі Беларусі на ўсіх узроўнях, ад эканомікі (зь Беларусі была выгнаная дэлегацыя <a href="/wiki/%D0%9C%D0%92%D0%A4" class="mw-redirect" title="МВФ">МВФ</a>, а сама арганізацыя абазначаная Лукашэнкам як «махляры») да спорту (Лукашэнка абвінаваціў Захад у змове супраць беларускае зборнае на <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D1%96%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зімовыя алімпійскія гульні (старонка не існуе)">Зімовых Алімпійскіх гульнях</a> у <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D2%91%D0%B0%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Наґана (старонка не існуе)">Наґана</a>, <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Японія">Японія</a>). </p><p>Лукашэнка не абмяжоўваўся словамі ў сваім непрыяцьці Захаду. Пад канец 1990-х гадоў Беларусь экспартавала ўзбраеньняў, у тым ліку супрацьпаветраных, на 400 мільёнаў даляраў у <a href="/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран">Іран</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Ірак">Ірак</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD" title="Судан">Судан</a>, <a href="/wiki/%D0%AE%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%8F" title="Югаславія">Югаславію</a>. Пасьля пачатку <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D1%9E_%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%B0%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вайна ў Косава (старонка не існуе)">вайны ў Косава</a> Лукашэнка адстойваў ідэю «Славянскага саюзу» <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a> і Югаславіі. </p><p>Заходняя палітыка ў дачыненьні зь Беларусьсю сталася больш жорсткаю. Пасьля падзеньня рэжыму <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D1%96%D0%BB%D0%BE%D1%88%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Слабадан Мілошавіч">Слабадана Мілошавіча</a> ў Югаславіі адносна ўладаў Беларусі ўсё часьцей пачаў ўжывацца выраз «<a href="/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%B4%D1%8B%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B" title="Апошняя дыктатура Эўропы">апошняя дыктатура Эўропы</a>». </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Інтэграцыя_з_Расеяй"><span id=".D0.86.D0.BD.D1.82.D1.8D.D0.B3.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F_.D0.B7_.D0.A0.D0.B0.D1.81.D0.B5.D1.8F.D0.B9"></span>Інтэграцыя з Расеяй</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=9" title="Рэдагаваць сэкцыю «Інтэграцыя з Расеяй»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Інтэграцыя з Расеяй"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Асноўным і адзіным паўнавартасным напрамкам вонкавае палітыкі за Лукашэнкам сталася інтэграцыя з <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеяй</a>. У красавіку 1998 году быў створаны г. зв. «<a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%96_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Саюз Расеі і Беларусі">Саюз Расеі і Беларусі</a>», пазьней абвешчана аб стварэньні г. зв. «<a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%8E%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%96_%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Саюзная дзяржава Расеі і Беларусі">Саюзнае дзяржавы</a>» Расеі і Беларусі. Са студзеня 2000 году заняў пасаду старшыні Вышэйшай дзяржаўнай рады Саюзнай дзяржавы<sup id="cite_ref-а_27-2" class="reference"><a href="#cite_note-а-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2 красавіка 2001 году ў <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D1%80%D1%8D%D0%BC%D0%BB%D1%8C" class="mw-redirect" title="Маскоўскі Крэмль">Маскоўскім Крамлі</a> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Уладзімер Пуцін">Ўладзімер Пуцін</a> уручыў А.Лукашэнку расейскі ордэн «За заслугі перад Айчынай» 2-й ступені «за вялікі асабісты ўклад у стварэньне Саюзнай дзяржавы»<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Тым ня меней, стварэньне паўнавартаснага зьвязу не атрымалася з-за розных мэтаў, якія перасьледаваліся расейскім бокам і рэжымам Лукашэнкі. Беларускі прэзыдэнт меў амбіцыі на расейскім палітычным полі і ўмела граў на імпэрскай настальгіі расейскага паспольства і эліты. Лукашэнка карыстаўся вялікай папулярнасьцю сярод нацыяналістаў і левакансэрватараў, асабліва выгадна ён выглядаў на тле старога і хворага прэзыдэнта-дэмакрата <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81_%D0%95%D0%BB%D1%8C%D1%86%D1%8B%D0%BD" title="Барыс Ельцын">Барыса Ельцына</a>. </p><p>Расея ж была не зацікаўленая ў пранікненьні Лукашэнкі на расейскую палітычную сцэну, але ёй патрэбная Беларусь як ляяльная краіна-сатэліт і для забесьпячэньня бесьперашкоднага транзыту газу ў Заходнюю Эўропу. Нягледзячы на напружаныя адносіны Беларусі з Захадам, для Расеі гэтае хаўрусьніцтва доўгі час не стварала праблемаў і не выклікала пытаньняў на міжнародным узроўні. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Другі_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2001—2006)"><span id=".D0.94.D1.80.D1.83.D0.B3.D1.96_.D0.BF.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96_.D1.82.D1.8D.D1.80.D0.BC.D1.96.D0.BD_.282001.E2.80.942006.29"></span>Другі прэзыдэнцкі тэрмін (2001—2006)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=10" title="Рэдагаваць сэкцыю «Другі прэзыдэнцкі тэрмін (2001—2006)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Другі прэзыдэнцкі тэрмін (2001—2006)"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Першапачатковы тэрмін прэзыдэнцтва Лукашэнкі скончыўся ў ліпені 1999 году, але па яго волі быў пасьля рэфэрэндуму 1996 году прадоўжаны да 2001 году. Паколькі рэфэрэндум ня быў прызнаны сусьветнай супольнасьцю легітымным, легітымнасьць прэзыдэнцтва А. Лукашэнкі пасьля 1999 году таксама не прызнавалася. </p><p>Прэзыдэнцкія выбары адбыліся 9 верасьня 2001 году. Аб’яднаная апазыцыя выставіла супраць А. Лукашэнкі адзінага кандыдата, прафзьвязнага дзеяча <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Уладзімер Ганчарык">Ўладзімера Ганчарыка</a>. Перамога А. Лукашэнкі была абвешчаная ўжо пасьля першага туру. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D1%86%D1%8B_%D0%B9_%D1%81%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D1%9E_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B5" class="mw-redirect" title="Арганізацыя па бясьпецы й супрацы ў Эўропе">Арганізацыя па бясьпецы й супрацы ў Эўропе</a> не прызнала легітымнасьць выбараў з-за перасьледу апазыцыі, байкоту апазыцыйнага кандыдата ў сродках масавай інфармацыі і фальсыфікацыяў вынікаў галасаваньня. Толькі <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расея</a> і некалькі аўтарытарных дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%9D%D0%94" class="mw-redirect" title="СНД">СНД</a> прызналі легітымнасьць выбараў. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Правы_чалавека_ў_Беларусі"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.B0.D0.B2.D1.8B_.D1.87.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D0.B2.D0.B5.D0.BA.D0.B0_.D1.9E_.D0.91.D0.B5.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.83.D1.81.D1.96"></span>Правы чалавека ў Беларусі</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=11" title="Рэдагаваць сэкцыю «Правы чалавека ў Беларусі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Правы чалавека ў Беларусі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У Беларусі працягваўся ціск на палітычную апазыцыю і парушэньні правоў чалавека. Павальна зачыняліся незалежныя газэты і няўрадавыя арганізацыі, зачыняліся школы зь беларускаю мовай навучаньня. Быў зачынены <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B3%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8D%D0%B9_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%AF%D0%BA%D1%83%D0%B1%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Беларускі гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа">Беларускі гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа</a> — адзіная навучальная ўстанова ў краіне, дзе выкладаньне йшло на беларускай мове, — і <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B3%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82" title="Эўрапейскі гуманітарны ўнівэрсытэт">Эўрапейскі гуманітарны ўнівэрсытэт</a>. Арыштам падвяргаліся незалежныя журналісты, прафсаюзныя лідэры Васільеў і Леванеўскі, а таксама былы кандыдат у прэзыдэнты <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міхал Марыніч (старонка не існуе)">Міхал Марыніч</a>. У красавіку 2003 году <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%96%D1%8F_%D0%90%D0%90%D0%9D_%D0%BF%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85_%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Камісія ААН па правах чалавека (старонка не існуе)">Камісія ААН па правах чалавека</a> прыняла рэзалюцыю па сытуацыі ў Беларусі, у якой выказвалася «глыбокая занепакоенасьць». ААН заклікала ўлады Беларусі вызваліць палітычных зьняволеных і спыніць ціск на няўрадавыя арганізацыі і палітычныя партыі. У 2003 годзе міжнародны <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%BF%D0%B0_%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B5_%D0%B6%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E" title="Камітэт па абароне журналістаў">Камітэт па абароне журналістаў</a> (CPJ) паставіў Беларусь у сьпіс дзесяці краінаў з найгоршымі ўмовамі працы журналістаў. У справаздачах міжнародных праваабарончых арганізацыяў <a href="/wiki/Amnesty_International" class="mw-redirect" title="Amnesty International">Amnesty International</a>, <a href="/w/index.php?title=Human_Rights_Watch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human Rights Watch (старонка не існуе)">Human Rights Watch</a>, <a href="/wiki/Freedom_House" title="Freedom House">Freedom House</a> краіна атрымала сталае месца ў шэрагу сусьветных адыёзных дыктатураў, як <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D1%8F" class="mw-redirect" title="Паўночная Карэя">Паўночная Карэя</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Лібія">Лібія</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран">Іран</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%E2%80%99%D1%8F%D0%BD%D0%BC%D0%B0" title="М’янма">М’янма</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D1%8B%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%B1%D0%B2%D1%8D" title="Зымбабвэ">Зымбабвэ</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Міжнародная_ізаляцыя"><span id=".D0.9C.D1.96.D0.B6.D0.BD.D0.B0.D1.80.D0.BE.D0.B4.D0.BD.D0.B0.D1.8F_.D1.96.D0.B7.D0.B0.D0.BB.D1.8F.D1.86.D1.8B.D1.8F"></span>Міжнародная ізаляцыя</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=12" title="Рэдагаваць сэкцыю «Міжнародная ізаляцыя»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=12" title="Правіць зыходнік раздзела: Міжнародная ізаляцыя"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg/220px-Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg" decoding="async" width="220" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg/330px-Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg/440px-Szablon_Ostatni_Dyktator_Europy.jpg 2x" data-file-width="846" data-file-height="1152" /></a><figcaption>«<a href="/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D1%8B%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B" class="mw-redirect" title="Апошні дыктатар Эўропы">Апошні дыктатар Эўропы</a>» — графіці ў <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Варшава">Варшаве</a>, лістапад 2002</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stop_Luka.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Stop_Luka.JPG/220px-Stop_Luka.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Stop_Luka.JPG/330px-Stop_Luka.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Stop_Luka.JPG/440px-Stop_Luka.JPG 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Надпіс перад амбасадай Беларусі ў Варшаве, сьнежань 2002</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stop_%C5%81ukaszenka.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Stop_%C5%81ukaszenka.JPG/220px-Stop_%C5%81ukaszenka.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Stop_%C5%81ukaszenka.JPG/330px-Stop_%C5%81ukaszenka.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Stop_%C5%81ukaszenka.JPG/440px-Stop_%C5%81ukaszenka.JPG 2x" data-file-width="1682" data-file-height="1262" /></a><figcaption>Графіці ў Варшаве, сакавік 2012</figcaption></figure> <p>У другі прэзыдэнцкі тэрмін яшчэ болей пагоршыліся адносіны Беларусі з Захадам. <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%97%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7" title="Эўрапейскі Зьвяз">Эўрапейскі Зьвяз</a> выдаў сьпіс высокапастаўленых беларускіх чыноўнікаў, якім быў забаронены ўезд на тэрыторыю ЭЗ. Пасьля ўступленьня 1 траўня 2004 году ў ЭЗ бліжэйшых суседзяў Беларусі — <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Польшча">Польшчы</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D1%96%D1%8F" title="Латвія">Латвіі</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0" title="Летува">Летувы</a> — у складзе Зьвязу зьявілася «беларускае <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B1%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Лабізм">лобі</a>», у сувязі з чым пытаньні датычна Беларусі пачалі часта падымацца на паседжаньнях. Павысілася цікаўнасьць да Беларусі з боку Злучаных Штатаў Амэрыкі. </p><p>Падчас вайны ў <a href="/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Ірак">Іраку</a> ў 2003 годзе высьветлілася, што некалькі высокапастаўленых ірацкіх чыноўнікаў мелі беларускія пашпарты і нават, верагодна, атрымалі прытулак у Беларусі. Амэрыканскімі вайскоўцамі і выведчыкамі былі высьветленыя факты процізаконнага гандлю з Іракам зьвязаных з рэжымам Лукашэнкі асобаў і арганізацыяў — ад старшыні ЛДПБ Гайдукевіча да беларускага экзахарту Расейскае праваслаўнае царквы. Беларусь была замешаная ў скандалах з пастаўкамі зброі (часам з Расеі празь беларускае пасярэдніцтва) тэрарыстычным арганізацыям і дыктатарскім рэжымам, што ўсё болей і болей прыцягвала ўвагу Захаду і асабліва ЗША. </p><p>На тле <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D1%80%D1%83%D0%B6%D0%B0%D1%9E" title="Рэвалюцыя ружаў">Рэвалюцыі ружаў</a> у <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Грузія">Грузіі</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Памаранчавая рэвалюцыя">Памаранчавае рэвалюцыі</a> ва <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D0%B0" title="Украіна">Ўкраіне</a> і рэвалюцыі ў <a href="/wiki/%D0%9A%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Кыргыстан">Кыргыстане</a> рэзка ўзмацнілася ўвага сусьветнае супольнасьці да беларускае дыктатуры. У ЗША быў прыняты «Акт аб дэмакратыі ў Беларусі», які прадугледжвае выдзяленьне 40 мільёнаў даляраў на разьвіцьцё дэмакратыі ў краіне. У пачатку 2005 году пачалі гучаць жорсткія заявы з боку новых краінаў-сябраў ЭЗ, Украіны, Грузіі, Малдовы што да рэжыму А. Лукашэнкі. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Адносіны_з_Расеяй"><span id=".D0.90.D0.B4.D0.BD.D0.BE.D1.81.D1.96.D0.BD.D1.8B_.D0.B7_.D0.A0.D0.B0.D1.81.D0.B5.D1.8F.D0.B9"></span>Адносіны з Расеяй</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=13" title="Рэдагаваць сэкцыю «Адносіны з Расеяй»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=13" title="Правіць зыходнік раздзела: Адносіны з Расеяй"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>З прыходам да ўлады ў <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Уладзімер Пуцін">Ўладзімера Пуціна</a> А. Лукашэнка згубіў шанцы на палітычную кар’еру ў Расеі. Наадварот, зьявілася небясьпека паглынаньня Беларусі Расеяй і страты Лукашэнкам улады нават у сваёй краіне. Пабудова «Саюзнае дзяржавы» заступарылася, канфлікты датычна паставак у Беларусь расейскага <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ">газу</a>, жорсткія заявы Лукашэнкі і Пуціна быццам бы зрабілі выключанымі далейшыя спробы інтэграцыі, аднак на словах палітыкі ўсё яшчэ казалі аб станоўчым разьвіцьці «Саюзу». </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Эканоміка"><span id=".D0.AD.D0.BA.D0.B0.D0.BD.D0.BE.D0.BC.D1.96.D0.BA.D0.B0"></span>Эканоміка</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=14" title="Рэдагаваць сэкцыю «Эканоміка»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=14" title="Правіць зыходнік раздзела: Эканоміка"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Супраціў Лукашэнкі ў падтрымцы Захадам «<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шокавая тэрапія (старонка не існуе)">шокавай тэрапіі</a>» ў постсавецкі пераходны пэрыяд выклікаў незадавальненьне з боку <a href="/wiki/%D0%97%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D0%90%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Злучаныя Штаты Амэрыкі">ЗША</a> і краінаў Эўропы<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Урад Лукашэнкі трапіў пад моцны ціск з боку Захаду і Расеі. Хаця беларускі рэжым моцна прасунуўся ў пляне дазволу прыватнага бізнэсу, дагэтуль не пачалася прыватызацыя буйных дзяржаўных прадпрыемстваў і ня зьняты ціск з дробнага бізнэсу. Замежныя інвэстары, прыйшоўшыя ў пачатку 1990-х гадоў у <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a>, пакідаюць краіну, як <a href="/w/index.php?title=Ford_Motors&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ford Motors (старонка не існуе)">Ford Motors</a>. Беларускія тавары мала прадаюцца за межамі, 60% экспарту ідзе ў Расею. Усё гэта прывяло да эканамічных цяжкасьцяў, у прыватнасьці працяглай гіпэрінфляцыі (па паказчыку інфляцыі Беларусь займае першае месца ў Эўропе і сярод краінаў былога <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>). </p><p>Лукашэнка моцна апэруе ў сваёй рыторыцы тым фактам, што хаця Беларусь і сутыкнулася з пэўнымі эканамічнымі праблемамі, але пазьбегла такога сацыяльнага расшыхтаваньня, як у Расеі ці Ўкраіне, дзе ішлі эканамічныя рэформы. Афіцыйныя паказчыкі беспрацоўя і галечы ў Беларусі таксама застаюцца нізкімі. Між тым, замежныя аналітыкі лічаць, што палітыка Лукашэнкі ў будучыні запатрабуе яшчэ больш жорсткіх і радыкальных рэформаў. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Рэфэрэндум_2004_году"><span id=".D0.A0.D1.8D.D1.84.D1.8D.D1.80.D1.8D.D0.BD.D0.B4.D1.83.D0.BC_2004_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D1.83"></span>Рэфэрэндум 2004 году</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=15" title="Рэдагаваць сэкцыю «Рэфэрэндум 2004 году»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=15" title="Правіць зыходнік раздзела: Рэфэрэндум 2004 году"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Падчас тэлевізійнага звароту да нацыі 7 верасьня 2004 году Лукашэнка абвясьціў правядзеньне рэфэрэндуму па адмене абмежаваньняў на колькасьць тэрмінаў, якія адна асоба можа займаць пасаду прэзыдэнта Рэспублікі Беларусі. </p><p>Рэфэрэндум адбыўся 17 кастрычніка 2004 году разам з парлямэнцкімі выбарамі. Паводле афіцыйных вынікаў, якія былі абвешчаныя адразу пасьля заканчэньня галасаваньня, болей за 70% выбаршчыкаў выказаліся ў падтрымку прапановы, якая здымала абмежаваньне ў два тэрміны для знаходжаньня на пасадзе прэзыдэнта. Такім чынам, Аляксандар Лукашэнка атрымаў права балятавацца неабмежаваную колькасьць разоў, у тым ліку на прэзыдэнцкіх выбарах 2006 году. </p><p>Міжнародныя арганізацыі, назіральнікі (акрамя назіральнікаў з <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BC%D1%8D%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Туркмэністан">Туркмэністану</a> і некаторых іншых краінаў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%9D%D0%94" class="mw-redirect" title="СНД">СНД</a>) і апазыцыя зноў не прызналі вынікі рэфэрэндуму і парлямэнцкіх выбараў. Агітацыя за зьняцьце абмежаваньняў ішла ў тым ліку ў дзень галасаваньня, што забаронена беларускім заканадаўствам. Exit-poll, праведзены Baltic Surveys<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, летувіскім аддзелам Gallup, паказаў, што толькі 48% выказаліся за прапанову Лукашэнкі. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Прэзыдэнцкі_фонд"><span id=".D0.9F.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96_.D1.84.D0.BE.D0.BD.D0.B4"></span>Прэзыдэнцкі фонд</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=16" title="Рэдагаваць сэкцыю «Прэзыдэнцкі фонд»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=16" title="Правіць зыходнік раздзела: Прэзыдэнцкі фонд"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У Беларусі быў створаны адмысловы Прэзыдэнцкі фонд, які не падлягае дзяржаўнаму і грамадзкаму кантролю, і куды йдуць буйныя сумы са зьнешнегандлёвых апэрацыяў. </p><p>13 верасьня 2004 году ў Менск прыбыў новы самалёт маркі «<a href="/w/index.php?title=Boeing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boeing (старонка не існуе)">Boeing</a> 737—500», пабудаваны ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%B5%D1%82%D0%BB" title="Сіетл">Сіетле</a> спэцыяльна для прэзыдэнта Лукашэнкі. Цана аэрапляну не публікавалася, экспэрты ацэньваюць яе ў прыкладна 100 мільёнаў амэрыканскіх даляраў. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Злоўжываньні"><span id=".D0.97.D0.BB.D0.BE.D1.9E.D0.B6.D1.8B.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.96"></span>Злоўжываньні</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=17" title="Рэдагаваць сэкцыю «Злоўжываньні»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=17" title="Правіць зыходнік раздзела: Злоўжываньні"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У парушэньне Статуту <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82" title="Міжнародны алімпійскі камітэт">Міжнароднага алімпійскага камітэту</a><sup id="cite_ref-ioc_bbc_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-ioc_bbc-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Аляксандар Лукашэнка займае пасаду старшыні <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Нацыянальны алімпійскі камітэт Беларусі">Нацыянальнага алімпійскага камітэту</a>.<sup id="cite_ref-boc_list_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-boc_list-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Па меркаваньні апазыцыйных журналістаў, гэтае становішча супярэчыць таксама <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь">Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь</a>, што, аднак, адмовіў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%82%D1%83%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%83%D0%B4_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" class="mw-redirect" title="Канстытуцыйны суд Беларусі">Канстытуцыйны суд Беларусі</a>.<sup id="cite_ref-kanstsud_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-kanstsud-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Прызначэньне <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Віктар Аляксандравіч Лукашэнка">Віктара Лукашэнкі</a> памагатым прэзыдэнта зроблена ў разрэз з законам «Аб дзяржаўнай службе», які забараняе блізкім сваякам знаходзіцца ў падначаленьні адзін у аднаго.<sup id="cite_ref-dz_sl_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-dz_sl-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Трэці_прэзыдэнцкі_тэрмін_(2006—2010)"><span id=".D0.A2.D1.80.D1.8D.D1.86.D1.96_.D0.BF.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96_.D1.82.D1.8D.D1.80.D0.BC.D1.96.D0.BD_.282006.E2.80.942010.29"></span>Трэці прэзыдэнцкі тэрмін (2006—2010)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=18" title="Рэдагаваць сэкцыю «Трэці прэзыдэнцкі тэрмін (2006—2010)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=18" title="Правіць зыходнік раздзела: Трэці прэзыдэнцкі тэрмін (2006—2010)"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У выбарах 2006 году прынялі ўдзел 4 кандыдаты: Аляксандар Лукашэнка, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BD" title="Аляксандар Казулін">Аляксандар Казулін</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%83%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Сяргей Гайдукевіч">Сяргей Гайдукевіч</a> і <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9C%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Аляксандар Мілінкевіч">Аляксандар Мілінкевіч</a>. Паводле зьвестак штабоў Казуліна і Мілінкевіча, значная частка выбаршчыкаў, асабліва студэнты, прагаласавала датэрмінова пад націскам з боку начальнікаў. </p><p>Паводле афіцыйных вынікаў выбараў Лукашэнка набраў каля 83% галасоў выбаршчыкаў. Зь перамогай яго павіншавалі прэзыдэнт <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Азэрбайджан">Азэрбайджану</a> <a href="/wiki/%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%85%D0%B0%D0%BC_%D0%90%D0%BB%D1%96%D0%B5%D1%9E" title="Ільхам Аліеў">Ільхам Аліеў</a>, прэзыдэнт <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9" title="Кітай">Кітаю</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%83_%D0%94%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%8C_%D0%A2%D0%B0%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ху Дзінь Тао (старонка не існуе)">Ху Дзінь Тао</a>, прэзыдэнт <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расеі</a> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Уладзімер Пуцін">Ўладзімер Пуцін</a>, а таксама лідэр лібэральна-дэмакратычнай партыі Беларусі Сяргей Гайдукевіч. </p><p>23 лістапада 2006 году А. Лукашэнка прызнаў, што гэтыя выбары былі сфальсыфікаваныя, ён сказаў, што на самой справе за яго прагаласавала больш за 90% выбаршчыкаў, але па яго ўказаньні паказчыкі былі штучна прыніжаны. Трапіў у <a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%83" title="Чорны сьпіс Эўразьвязу">Чорны сьпіс Эўразьвязу</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="4-ы_і_5-ы_прэзыдэнцкія_тэрміны_(2010—2020)"><span id="4-.D1.8B_.D1.96_5-.D1.8B_.D0.BF.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96.D1.8F_.D1.82.D1.8D.D1.80.D0.BC.D1.96.D0.BD.D1.8B_.282010.E2.80.942020.29"></span>4-ы і 5-ы прэзыдэнцкія тэрміны (2010—2020)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=19" title="Рэдагаваць сэкцыю «4-ы і 5-ы прэзыдэнцкія тэрміны (2010—2020)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=19" title="Правіць зыходнік раздзела: 4-ы і 5-ы прэзыдэнцкія тэрміны (2010—2020)"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>6 ліпеня 2010 году, са спазьненьнем на 5 дзён, ратыфікаваў Менскую дамову аб Мытным кодэксе ад 27 лістапада 2009 году, паводле якой Беларусь увайшла ў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7_%D0%AD%D0%90%D0%AD%D0%97" title="Мытны зьвяз ЭАЭЗ">Мытны зьвяз Беларусі, Казахстану і Расеі</a>. 23 студзеня 2011 году падпісаў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D1%8D%D0%BA%D1%81_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_%D0%B0%D0%B1_%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адукацыі">Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адукацыі</a>, які <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%96%D0%BD%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BD%D1%8D%D1%82-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь (старонка не існуе)">Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь</a> абнародаваў толькі па-расейску. 21 чэрвеня 2011 году падпісаў Указ № 261 аб стварэньні <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%96%D1%86%D1%8C%D1%86%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Банк разьвіцьця Рэспублікі Беларусь">Банка разьвіцьця Рэспублікі Беларусь</a> (БРРБ) на прапанову кіраўніка місіі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B4" title="Міжнародны валютны фонд">Міжнароднага валютнага фонду</a> Крыса Джарвіса. Паводле задумы Джарвіса, БРРБ стаў выдаваць пазыкі ў рамках дзяржаўных праграмаў замест камэрцыйных банкаў. 15 верасьня 2011 году зацьвердзіў Указ № 418, якім вызначыў пад <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%AD%D0%A1" title="Беларуская АЭС">Беларускую АЭС</a> зямельную дзялянку ў <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Астравецкі раён">Астравецкім раёне</a> плошчай 450 га. 30 сьнежня 2011 году ўхваліў Закон «Аб рэспубліканскім бюджэце на 2012 год»<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, які стаў 1-м самадастатковым <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Каштарыс Рэспублікі Беларусь">каштарысам Рэспублікі Беларусь</a>. Чыньнікам паслужыў <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B7%D1%96%D1%81_%D1%83_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_2011_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Фінансавы крызіс у Беларусі 2011 году">фінансавы крызіс у Беларусі 2011 году</a>, які праз набор пазыкаў змусіў да іх вяртаньня ў наступныя гады. У выніку рэспубліканскі бюджэт заставаўся самадастатковым штогод да 2020 году. 5 чэрвеня 2012 году зацьвердзіў Указ аб стварэньні беларуска-кітайскага індустрыяльнага парку «<a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C_(%D1%96%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA)" title="Вялікі Камень (індустрыяльны парк)">Вялікі Камень</a>» у <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Смалявіцкі раён">Смалявіцкім раёне</a>. 29 лістапада 2013 году падпісаў Дэкрэт № 6 «Аб удасканаленьні судовай сыстэмы Рэспублікі Беларусь», паводле якога з 1 студзеня 2014 году гаспадарчыя суды ўлучылі ў сыстэму судоў агульнай юрысдыкцыі на чале зь <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%83%D0%B4_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Вярхоўны суд Рэспублікі Беларусь">Вярхоўным судом Рэспублікі Беларусь</a>. У выніку <a href="/wiki/%D0%92%D1%8B%D1%88%D1%8D%D0%B9%D1%88%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%87%D1%8B_%D1%81%D1%83%D0%B4_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Вышэйшы гаспадарчы суд Рэспублікі Беларусь">Вышэйшы гаспадарчы суд Рэспублікі Беларусь</a> стаў Калегіяй па эканамічных справах Вярхоўнага суду<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 29 траўня 2014 году ў <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Астана">Астане</a> (Казахстан) падпісаў Дамову аб стварэньні <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7" title="Эўразійскі эканамічны зьвяз">Эўразійскага эканамічнага зьвязу</a>, якая набыла моц 1 студзеня 2015 году. 2 красавіка 2015 году выдаў <a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BA%D1%80%D1%8D%D1%82_%D0%B0%D0%B1_%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D1%81%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D1%9E%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Дэкрэт аб папярэджаньні сацыяльнага ўтрыманства">Дэкрэт аб папярэджаньні сацыяльнага ўтрыманства</a>. 17 лютага 2017 году ў Беларусі пачаліся <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%9E" title="Маршы недармаедаў">Маршы недармаедаў</a>, у выніку якіх 9 сакавіка дзеяньне Дэкрэту № 3 прыпынілі. </p><p>30 сьнежня 2014 году падпісаў Закон № 225-З «Аб рэспубліканскім бюджэце на 2015 год», які стаў 1-м прыбытковым каштарысам Беларусі насуперак <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%86%D1%8D%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Рэцэсія">рэцэсіі</a> 2015 году. На наступныя 5 год прыпаў рост выплаты пазыкаў, таму рэспубліканскі бюджэт заставаўся прыбытковым штогод да 2020 году. 20 ліпеня 2016 году падпісаў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D1%8D%D0%BA%D1%81_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_%D0%B0%D0%B1_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B" title="Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб культуры">Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб культуры</a><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, які стаў 1-м кодэксам Беларусі выдадзеным толькі па-беларуску<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 9 студзеня 2017 году падпісаў Указ № 8 «Аб усталяваньні бязьвізавага парадку ўезду і выезду замежных грамадзянаў». Паводле Ўказу № 8, ад 12 лютага 2017 году замежным грамадзянам 77 дзяржаваў дазволілі прылятаць у Беларусь на 5 дзён бязь візы праз Нацыянальны аэрапорт «<a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA_(%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82)" class="mw-redirect" title="Менск (нацыянальны аэрапорт)">Менск</a>»<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Пры сабе дастаткова было мець страхоўку на 10 000 <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0" title="Эўра">эўра</a> і па 2 <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8F" title="Базавая велічыня">базавыя велічыні</a> (46 <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Беларускі рубель">рублёў</a> = 23,8 $) на кожны дзень знаходжаньня. Такі дазвол атрымалі грамадзяне 14 дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія">Азіі</a> і 5 дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Акіянія">Акіяніі</a>, 3-х дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Афрыка">Афрыкі</a> і 5 дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Паўднёвая Амэрыка">Паўднёвай Амэрыкі</a>, 12 дзяржаваў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Паўночная Амэрыка">Паўночнай Амэрыкі</a> і 38 дзяржаваў Эўропы, у тым ліку суседніх Латвіі, <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0" title="Летува">Летувы</a> і Польшчы. Сярод іх былі грамадзяне 3-х найбольш населеных дзяржаваў сьвету, якія знаходзіліся ў Азіі, такіх як <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9" title="Кітай">Кітай</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Індыя">Індыя</a> і <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Інданэзія">Інданэзія</a>. Таксама звыш 100 млн жыхароў мела <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Японія">Японія</a> і каля 100 млн — <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC" title="Віетнам">Віетнам</a>. Іншыя 3 дзяржавы ў дазвольным сьпісе, якія мелі звыш 100 млн жыхароў, былі ў Амэрыцы, такія як <a href="/wiki/%D0%97%D0%A8%D0%90" class="mw-redirect" title="ЗША">ЗША</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8D%D0%BA%D1%81%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Мэксыка">Мэксыка</a> і <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Бразылія">Бразылія</a><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 24 ліпеня 2018 году падпісаў Указ № 295, якім з 27 ліпеня павялічыў тэрмін бязьвізавага знаходжаньня іншаземцаў у Беларусі да 30 дзён<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Пры гэтым прылёт меў ажыцьцяўляцца не з Расеі<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 22 кастрычніка 2019 году пазначыў пры <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_(2019)" title="Перапіс насельніцтва Беларусі (2019)">перапісе насельніцтва Беларусі</a> ў якасьці <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Родная мова">роднай мовы</a> беларускую<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="6-ы_прэзыдэнцкі_тэрмін"><span id="6-.D1.8B_.D0.BF.D1.80.D1.8D.D0.B7.D1.8B.D0.B4.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.BA.D1.96_.D1.82.D1.8D.D1.80.D0.BC.D1.96.D0.BD"></span>6-ы прэзыдэнцкі тэрмін</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=20" title="Рэдагаваць сэкцыю «6-ы прэзыдэнцкі тэрмін»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=20" title="Правіць зыходнік раздзела: 6-ы прэзыдэнцкі тэрмін"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>6 лістапада 2020 году супраць яго, роўна як шэрагу іншых афіцыйных асобаў Беларусі, уведзены пэрсанальныя санкцыі <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%97%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7" title="Эўрапейскі Зьвяз">Эўрапейскага зьвязу</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Акрамя <a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%83" title="Чорны сьпіс Эўразьвязу">чорнага сьпісу Эўразьвязу</a>, унесены ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D1%81%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D1%9E_%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%9E" title="Сьпіс спэцыяльна вызначаных грамадзянаў і заблякаваных асобаў">сьпіс спэцыяльна вызначаных грамадзянаў і заблякаваных асобаў</a> <a href="/wiki/%D0%97%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D0%90%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Злучаныя Штаты Амэрыкі">ЗША</a><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, санкцыйныя сьпісы <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Вялікабрытанія">Вялікабрытаніі</a><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канады</a><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Швайцарыя">Швайцарыі</a><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 20 лістапада да кастрычніцкага пакету санкцый ЭЗ далучыліся <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Альбанія">Альбанія</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Ісьляндыя">Ісьляндыя</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%85%D1%82%D1%8D%D0%BD%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Ліхтэнштайн">Ліхтэнштайн</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B2%D1%8D%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Нарвэгія">Нарвэгія</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Паўночная Македонія">Паўночная Македонія</a>, <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Чарнагорыя">Чарнагорыя</a> і <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D0%B0" title="Украіна">Украіна</a><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 17 чэрвеня 2021 году <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зэляндыя">Новая Зэляндыя</a> ўнесла яго ў свой санкцыйны сьпіс<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>17 траўня 2021 году А. Лукашэнка падпісаў Закон «Аб зьмяненьні законаў у пытаньнях забесьпячэньня нацыянальнай <a href="/wiki/%D0%91%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Бясьпека">бясьпекі</a> Рэспублікі Беларусь», які набываў моц празь месяц. Паводле Закону, «супрацоўнікам <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D1%9E%D0%BD%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Міністэрства ўнутраных справаў Рэспублікі Беларусь">органаў унутраных справаў</a> прадастаўляецца права забараняць грамадзянам ажыцьцяўленьне <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B4%D1%8D%D0%B0" title="Відэа">відэазапісу</a>, кіна- і <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%BE%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фота (старонка не існуе)">фотаздымкі</a> для правядзеньня <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D%D1%81%D1%83%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Працэсуальнае права (старонка не існуе)">працэсуальных</a> дзеяньняў, забесьпячэньня грамадзкага парадку, асабістай і грамадзкай бясьпекі; весьці гука- і відэазапіс навакольнай абстаноўкі, у тым ліку грамадзянаў, пры выкананьні службовых абавязкаў»<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У 2022 годзе Лукашэнка трапіў пад санкцыі <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Аўстралія">Аўстраліі</a>,<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зэляндыя">Новай Зэляндыі</a><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Японія">Японіі</a><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>25 лютага 2024 года Аляксандр Лукашэнка аб’явіў, што балатавацца на прэзідэнцкіх выбарах 2025 года, што азначае, што балатуецца на восьмы тэрмін запар.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Сям’я"><span id=".D0.A1.D1.8F.D0.BC.E2.80.99.D1.8F"></span>Сям’я</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=21" title="Рэдагаваць сэкцыю «Сям’я»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=21" title="Правіць зыходнік раздзела: Сям’я"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Лукашэнкі">Лукашэнкі</a></div> <p>Аляксандар Лукашэнка жанаты з 1975 году, мае трох сыноў — Мікалай<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Дзьмітры Лукашэнка">Дзьмітры</a> й <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Віктар Аляксандравіч Лукашэнка">Віктар</a>. На 2021 год старэйшы Віктар быў старшынём <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Нацыянальны алімпійскі камітэт Рэспублікі Беларусь">Нацыянальнага алімпійскага камітэту Беларусі</a>, а сярэдні Зьміцер кіруе <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D0%BB%D1%8E%D0%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прэзыдэнцкі спартовы клюб (старонка не існуе)">Прэзыдэнцкім спартовым клюбам</a>. </p><p>Жонка <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B0_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Галіна Лукашэнка">Галіна Лукашэнка</a> дагэтуль жыве ня з мужам, а ў вёсцы <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8B%D0%B6%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87%D1%8B" title="Рыжкавічы">Рыжкавічы</a> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD" title="Шклоўскі раён">Шклоўскага раёну</a>, да нядаўняга часу працавала настаўніцай у дзіцячым садку. Жонка ніколі не суправаджае прэзыдэнта на афіцыйных мерапрыемствах і ў нешматлікіх замежных візытах. Пасьля таго, як жонку Лукашэнкі з каровай засьнялі карэспандэнты брытанскае газэты <a href="/w/index.php?title=Sunday_Times&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sunday Times (старонка не існуе)">Sunday Times</a>, вакол яе дому быў пабудаваны цагляны плот і прыстаўленая ахова. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Малодшы_сын_Мікалай"><span id=".D0.9C.D0.B0.D0.BB.D0.BE.D0.B4.D1.88.D1.8B_.D1.81.D1.8B.D0.BD_.D0.9C.D1.96.D0.BA.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D0.B9"></span>Малодшы сын Мікалай</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=22" title="Рэдагаваць сэкцыю «Малодшы сын Мікалай»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=22" title="Правіць зыходнік раздзела: Малодшы сын Мікалай"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Чуткі аб тым, што ў прэзыдэнта зьявіўся трэці сын, сталі распаўсюджвацца ўвосень 2004 году. Менавіта тады 31 жніўня<sup id="cite_ref-Завтра1_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Завтра1-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA" title="Байструк">па-за шлюбам</a> нарадзіла хлопчыка <a href="/wiki/%D0%86%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Ірына Абельская">Ірына Абельская</a> — былы асабісты лекар Лукашэнкі і на той момант кіраўнік <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8F_%D0%9A%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рэспубліканская лякарня Кіраваньня справамі прэзыдэнта (старонка не існуе)">Рэспубліканскай лякарні Кіраваньня справамі прэзыдэнта</a>. У красавіку 2007 году Абельскую зьнялі з гэтай пасады, і сёньня яна працуе ў кабінэце <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D1%81%D1%8C%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" class="mw-redirect" title="Ультрагукавое дасьледаваньне">УГД</a> жаночай кансультацыі. </p><p>Новая хваля гутарак аб трэцім сыне прэзыдэнта паднялася, калі Аляксандар Лукашэнка на прэс-канфэрэнцыі для кіраўнікоў беларускіх СМІ (12 красавіка 2007)<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, адказваючы на пытаньне аб сваіх наступных прэзыдэнцкіх даляглядах, заявіў, што будзе рыхтаваць у пераемнікі ня Віктара, які «будзе слабей у найбліжэйшая будучыні, чым дзейсны глава дзяржавы», а «самога маленькага буду рыхтаваць — унікальны чалавек». Менавіта тады з вуснаў Лукашэнка прагучала прызнаньне, што ў яго ёсьць трэці сын<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ізноў аб малодшым сыне Аляксандар Лукашэнка абмовіўся ў красавіку 2008 году ў <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96" title="Хвойнікі">Хвойніках</a>, дзе быў у рамках свайго <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8D_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Штогадовае чарнобыльскае турнэ прэзыдэнта (старонка не існуе)">штогадовага чарнобыльскага турнэ</a>. Адказваючы на пытаньні журналістаў, прэзыдэнт заявіў: «Усюды мусуецца пытаньне, што нібы гэтая арганізацыя (маецца на ўвазе грамадзкае аб’яднаньне „<a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%8C_(%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D0%B1%27%D1%8F%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Белая Русь (грамадзкае аб'яднаньне) (старонка не існуе)">Белая Русь</a>“) стваралася пад будучага прэзыдэнта, і што гэтым прэзыдэнтам будзе мой старэйшы сын. Я ўжо сказаў: малодшы сын будзе прэзыдэнтам Беларусі». </p><p>А нядаўна Аляксандар Лукашэнка стаў выходзіць у сьвет з маленькім хлопчыкам. Спачатку фотакамэры дзяржаўнага інфармацыйнага агенцтва <a href="/wiki/%D0%91%D0%95%D0%9B%D0%A2%D0%90" class="mw-redirect" title="БЕЛТА">БЕЛТА</a> захавалі главу дзяржавы з хлопчыкам на рэспубліканскім суботніку 19 красавіка 2008, у той жа дзень хлопчык разам з главой дзяржавы выйшаў на лёд перад гульнёй <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%85%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прэзыдэнцкая хакейная каманда (старонка не існуе)">прэзыдэнцкай хакейнай каманды</a>. </p><p>Ізноў хлопчык зьявіўся побач з прэзыдэнтам падчас працоўнай паездкі апошняга па чарнобыльскіх рэгіёнах. 27 красавіка 2008 Аляксандар Лукашэнка быў у <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Тураў">Тураве</a>, дзе на <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Вялікдзень">Вялікдзень</a> наведаў праваслаўную царкву. Хлопчык увесь гэты час быў побач зь ім. Агенцтва «<a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%84%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Інтэрфакс">Інтэрфакс</a>» нават пасьпела паінфармаваць сваіх чытачоў, што хлопчык — 4-гадовы Мікалай — трэці сын Аляксандра Лукашэнка. Але пазьней гэтая інфармацыя з сайту агенцтва зьнікла.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Узнагароды_і_званьні"><span id=".D0.A3.D0.B7.D0.BD.D0.B0.D0.B3.D0.B0.D1.80.D0.BE.D0.B4.D1.8B_.D1.96_.D0.B7.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.96"></span>Узнагароды і званьні</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=23" title="Рэдагаваць сэкцыю «Узнагароды і званьні»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=23" title="Правіць зыходнік раздзела: Узнагароды і званьні"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%C2%AB%D0%97%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B3%D1%96_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%B4_%D0%90%D0%B9%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%B9%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн «За заслугі перад Айчынай» (старонка не існуе)">Ордэн «За заслугі перад Айчынай»</a> II ступені (<a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%8F" title="Расея">Расея</a>, 2001)</li> <li>Ордэн Хасэ Марці (<a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B0" title="Куба">Куба</a>, 2000)<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ордэн Рэвалюцыі (<a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Лібія">Лібія</a>, 2000)<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ордэн Вызваліцеля (<a href="/wiki/%D0%92%D1%8D%D0%BD%D1%8D%D1%81%D1%83%D1%8D%D0%BB%D0%B0" title="Вэнэсуэла">Вэнэсуэла</a>, 2007)<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D1%81%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D0%B7%D1%8F_%D0%8E%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%A0%D0%9F%D0%A6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн сьвятога роўнаапостальнага вялікага князя Ўладзімера (РПЦ) (старонка не існуе)">Ордэн РПЦ сьвятога роўнаапостальнага вялікага князя Ўладзімера I ступені</a> (2007)<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ордэн РПЦ Сьвятога Сергія Раданескага I ступені (2002)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D1%81%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D0%B7%D1%8F_%D0%94%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн сьвятога вернага вялікага князя Дзімітрыя Данскога (старонка не існуе)">Ордэн сьвятога вернага вялікага князя Дзімітрыя Данскога</a> I ступені (<a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Расейская праваслаўная царква">РПЦ</a>, 2005)<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ордэн Сьвятога Кірылы Тураўскага (Беларуская Праваслаўная Царква РПЦ, 2006)<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ордэн Крыжа Прападобнай Эўфрасіньні Полацкай (Беларуская Праваслаўная Царква РПЦ, 1998)</li> <li>Ланцуг ордэна Рыцараў Гроба Гасподня (<a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC" title="Ерусалім">Ерусалімскі</a> Праваслаўны Патрыярх, 2000)</li> <li>Ганаровы грамадзянін Ерэвана (2001) <sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ганаровая грамата Эўразійскай эканамічнай супольнасьці (2006) <sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Спэцыяльны прыз <a href="/wiki/%D0%9C%D0%90%D0%9A" class="mw-redirect" title="МАК">МАК</a> «Спорт і грамадзтва» (2006)</li> <li>Спэцыяльны прыз МАК «Брама Алімпу» (2000)<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Мэдаль Міжнароднай фэдэрацыі фэставых арганізацыяў «За разьвіцьцё сусьветнага фэставага руху» (2005)<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ляўрэат Міжнароднай прэміі Андрэя Первазваннага «За Веру й Вернасьць» (1995)<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Вайсковае_званьне"><span id=".D0.92.D0.B0.D0.B9.D1.81.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B0.D0.B5_.D0.B7.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5"></span>Вайсковае званьне</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=24" title="Рэдагаваць сэкцыю «Вайсковае званьне»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=24" title="Правіць зыходнік раздзела: Вайсковае званьне"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Падпалкоўнік">Падпалкоўнік</a> запасу<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Вобраз_у_папулярнай_музыцы"><span id=".D0.92.D0.BE.D0.B1.D1.80.D0.B0.D0.B7_.D1.83_.D0.BF.D0.B0.D0.BF.D1.83.D0.BB.D1.8F.D1.80.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.BC.D1.83.D0.B7.D1.8B.D1.86.D1.8B"></span>Вобраз у папулярнай музыцы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=25" title="Рэдагаваць сэкцыю «Вобраз у папулярнай музыцы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=25" title="Правіць зыходнік раздзела: Вобраз у папулярнай музыцы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Alexander_Lukashenko,_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg/220px-Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg/330px-Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg/440px-Alexander_Lukashenko%2C_opening_of_Slavianski_Bazar_2014.jpg 2x" data-file-width="3578" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Аляксандар Лукашэнка на «Славянскім Базары 2014»</figcaption></figure> <p>Вобраз Аляксандра Лукашэнкі часта зьяўляецца тэмай для твораў як у папулярнай музыцы Беларусі, так і сярод выканаўцаў замежных краінаў. Вобраз першага прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь у папулярнай музыцы мае як пазітыўную, так і нэгатыўную эмацыйную афарбоўку. </p><p>Сярод музычных твораў, у якіх вобраз Лукашэнкі мае пазытыўныя канатацыі, можна вылучыць песьню невядомага аўтара «<i>Аляксандар Рыгоравіч — інтэлегент</i>»<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У дадзеным творы галоўны герой акрэсьлены словамі: «<i>Здаровы як леў, мацней Шварцнэгера, ня п’е віно, а толькі квас, а па начах чытае Гегеля, хоць скажу вам без прыкрас: ён усіх разумнейшы ў сто тысяч разоў!</i>». Дзіцячая музычная студыя «Зорачка» пры <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D1%81%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83_%D0%8E%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Акадэмічны ансамбаль песьні і танцу Ўзброеных сілаў Рэспублікі Беларусь (старонка не існуе)">Акадэмічным ансамблі песьні і танцу Ўзброеных сілаў Беларусі</a> ў 2008 годзе ўпершыню выканала песьню «<i>Наш прэзідэнт</i>» аўтарства кіраўніка гэтага калектыву Натальлі Монцік<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У песьні прэзыдэнт акрэсьлены як «<i>Адказны за мір, за радасьць у жыцьці…</i>». </p><p>Адначасова даволі пашыраным у музычных творах зьяўляецца вобраз Аляксандра Лукашэнкі, дзе ён мае адмоўныя якасьці. Вобраз Лукашэнкі зьяўляецца адным з галоўных у творчасьці гарадзенскага панк-гурта <a href="/wiki/Deviation" title="Deviation">Deviation</a>. У гонар Лукашэнкі быў названы першы альбом гэта гурта <i>«Lukashenka… Uber Alles»</i>, а таксама песьня <i>«Дзякуй Лукашэнка»</i><sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У апошнім альбоме гурта <i>«Чарговы дзень пад акупацыяй»</i> у песьні <i>«Сэкс з прэзідэнтам»</i> выкарыстоўваецца фрагмэнт запісу, у якім узгадваецца асоба Лукашэнкі<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У 2005 годзе польскія гурты <a href="/w/index.php?title=Ascetoholix&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ascetoholix (старонка не існуе)">Ascetoholix</a>, <a href="/w/index.php?title=Pi%C4%99%C4%87_Dwa_D%C4%99biec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pięć Dwa Dębiec (старонка не існуе)">Pięć Dwa Dębiec</a>, <a href="/w/index.php?title=Mezo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mezo (старонка не існуе)">Mezo</a>, <a href="/w/index.php?title=Du%C5%BCe_Pe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duże Pe (старонка не існуе)">Duże Pe</a> i <a href="/w/index.php?title=Owal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Owal (старонка не існуе)">Owal</a> запісалі песьню <i>«Jest nas wielu»</i>, у якой выразілі надзею на зьмену палітычнага рэжыму ў Беларусі: <i>«Гэтыя гукі выклікаюць жах Лукашэнкі; Беларусь будзе наступнай!»</i><sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. У 2006 годзе польскі гурт <a href="/w/index.php?title=Big_Cyc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Big Cyc (старонка не існуе)">Big Cyc</a> выканаў песьню <i>«Дыктатар»</i>, у якой называе Лукашэнку <i>«тыранам»</i> ды <i>«лепшым вучнем калхозных школаў»</i>, а Беларусь <i>«дыктатурай у ценю крат»</i>, якую гурт засьпяваў па-польску і па-беларуску.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Расейскі рэпэр Асаі падчас канцэрту ў Менску 28 лістапада 2011 году выканаў сваю песьню <i>«Столькі жыцця»</i>, ужыўшы выраз <i>«Містэр Лукашэнка, адпраўляйцеся ў пекла»</i><sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дадатковая_інфармацыя"><span id=".D0.94.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D1.82.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B0.D1.8F_.D1.96.D0.BD.D1.84.D0.B0.D1.80.D0.BC.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F"></span>Дадатковая інфармацыя</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=26" title="Рэдагаваць сэкцыю «Дадатковая інфармацыя»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=26" title="Правіць зыходнік раздзела: Дадатковая інфармацыя"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У гонар Аляксандра Лукашэнкі быў названы <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4%D1%8B%D1%91%D0%BB%D1%83%D1%81)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандар Лукашэнка (глядыёлус) (старонка не існуе)">гатунак глядыёлусаў</a>.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%84%D0%BE%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Беларусафобія">Беларусафобскае</a> выказваньне: </p> <table align="center" style="border-collapse:collapse; border-style:none; background-color:transparent; color:inherit; max-width:60em; width:auto; margin:auto;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:0px;"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><span title="«"><img alt="«" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/22px-Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png" decoding="async" width="22" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/33px-Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/44px-Left_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png 2x" data-file-width="320" data-file-height="350" /></span></span> </td> <td valign="top" style="padding:2px 1em; font-style:italic;">Людзі, якія размаўляюць па-беларуску, ня могуць рабіць нічога, акрамя таго, каб размаўляць па-беларуску, таму што па-беларуску нельга выразіць нічога значнага. Беларуская мова — бедная мова. У сьвеце існуюць толькі дзьве вялікія мовы — расейская і ангельская. </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom;"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><span title="»"><img alt="»" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/22px-Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png" decoding="async" width="22" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/33px-Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg/44px-Right_pointing_double_angle_quotation_mark_sh2.svg.png 2x" data-file-width="320" data-file-height="350" /></span></span> </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="padding:1ex 0 0 0;"><p style="line-height:1em;text-align:right;"><small><cite style="font-style:normal;">—Аляксандар Лукашэнка. З выступу на сэсіі Гомельскага гарсавету 1 сьнежня 1994 г., <i><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></i></cite></small></p> </td></tr></tbody></table> <p>30 лістапада 2021 году ў інтэрвію расейскаму прапагандысту Дзьмітрыю Кісялёву Лукашэнка засьведчыў, што «<i>мне <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Уладзімер Пуцін">Пуцін</a> кажа „дзякуй табе за <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Расейская мова">расейскую мову</a>“</i>», і дадаў: «<i>Назаві яшчэ адну такую краіну, дзе расейская мова разьвіваецца на шкоду нацыянальнай</i>»<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Глядзіце_таксама"><span id=".D0.93.D0.BB.D1.8F.D0.B4.D0.B7.D1.96.D1.86.D0.B5_.D1.82.D0.B0.D0.BA.D1.81.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Глядзіце таксама</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=27" title="Рэдагаваць сэкцыю «Глядзіце таксама»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=27" title="Правіць зыходнік раздзела: Глядзіце таксама"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Замежная палітыка Беларусі">Замежная палітыка Беларусі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%88%D0%B0_3%25" title="Саша 3%">Саша 3%</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Крыніцы"><span id=".D0.9A.D1.80.D1.8B.D0.BD.D1.96.D1.86.D1.8B"></span>Крыніцы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=28" title="Рэдагаваць сэкцыю «Крыніцы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=28" title="Правіць зыходнік раздзела: Крыніцы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-_0217313677365c3b-1">^ <a href="#cite_ref-_0217313677365c3b_1-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_0217313677365c3b_1-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nndb.com/lists/504/000063315/">http://www.nndb.com/lists/504/000063315/</a><span class="wef_low_priority_links"></span></span> </li> <li id="cite_note-_b0c17aa0042cfe3b-2">^ <a href="#cite_ref-_b0c17aa0042cfe3b_2-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_b0c17aa0042cfe3b_2-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q615699" data-entity-id="Q5375741">Alyaksandr Hrygorevich Lukashenka // <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Alyaksandr-Lukashenka">Encyclopædia Britannica</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на ангельскай мове">(анг.)</span><span class="wef_low_priority_links"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-_7f628d4721c5c16c-3">^ <a href="#cite_ref-_7f628d4721c5c16c_3-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_7f628d4721c5c16c_3-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q13136" data-entity-id="Q237227">Alyaksandr (Aleksandr) Lukaschenka // <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/lukaschenka-alyaksandr-aleksandr">Энцыкляпэдыя Бракгаўза</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на нямецкай мове">(ням.)</span><span class="wef_low_priority_links"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-_f4ea493ba8b42501-4">^ <a href="#cite_ref-_f4ea493ba8b42501_4-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_f4ea493ba8b42501_4-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_f4ea493ba8b42501_4-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://president.gov.by/be/president/biography/full">https://president.gov.by/be/president/biography/full</a><span class="wef_low_priority_links"></span></span> </li> <li id="cite_note-_9f2b6c1408e0dc63-5"><b><a href="#cite_ref-_9f2b6c1408e0dc63_5-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://president.gov.by/be/president/bez-galstuka/malaya-rodina">https://president.gov.by/be/president/bez-galstuka/malaya-rodina</a><span class="wef_low_priority_links"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><span class="citation">Лукашэнка // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://files.knihi.com/Slounik/02/enc/Bielaruskaja_encyklapedyja.torrent"></a><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Беларуская энцыкляпэдыя">Беларуская энцыкляпэдыя</a> ў 18 тамах / гал.рэд. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9F%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Генадзь Пашкоў">Генадзь Пашкоў</a>. — Менск: <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D1%96" title="Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі">Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі</a>, 1999. — Т. 9. — С. 363. — 560 с. — 10 000 ас. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/985-11-0155-9" title="Спэцыяльныя:BookSources/985-11-0155-9">ISBN <span class="nowrap">985-11-0155-9</span></a></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200929141558/https://news.tut.by/politics/169669.html">Лукашэнка: Няма больш прарасейскага чалавека ў Беларусі, чым Прэзыдэнт. Я гэта даказваю 15 гадоў, у вас зь Беларусьсю ніколі не было праблемаў</a>, <a href="/wiki/TUT.BY" title="TUT.BY">TUT.BY</a>, 11 мая 2010 г.</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201126210344/http://news.tut.by/politics/77777.html">Лукашенко: Последние выборы мы сфальсифицировали</a>, <a href="/wiki/TUT.BY" title="TUT.BY">TUT.BY</a>, 23.11.2006 г.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/30787845.html">Лукашэнка пра катаваньні на Акрэсьціна: «Атрымалі тыя, хто там жа кідаўся на мянтоў»</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 17 жніўня 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/30838232.html">Ціханоўская пракамэнтавала расейскі крэдыт Лукашэнку: «Гэта падоўжыць яго агонію»</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 14 верасьня 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/30807339.html">Прэс-сакратар Пуціна пракамэнтаваў падрыхтоўку расейскага «рэзэрву праваахоўнікаў» для Лукашэнкі</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 28 жніўня 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/30791540.html">Супрацоўнікаў БТ, якія страйкуюць, замянілі супрацоўнікамі Russia Today</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 19 жніўня 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200927001550/https://www.racyja.com/palityka/zyanon-paznyak-matsujma-nashu-natsyyanal/">Зянон Пазьняк: Мацуйма нашу нацыянальную сілу!</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A0%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Радыё Рацыя">Радыё Рацыя</a>, 23 жніўня 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nashaniva.com/?c=ar&i=285426">Зянон Пазняк: Вінаваты не Лукашэнка, а людзі, якія яму вераць</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%9D%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Наша Ніва">Наша Ніва</a>, 25 лютага 2022 г.</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Зміцер Панкавец, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nn.by/?c=ar&i=37192">Лукашэнка адзінагалосна пераабраны прэзідэнтам</a> // <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%9D%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Наша Ніва">Наша Ніва</a>, 9 красавіка 2010 г.</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/24499723.html">Gazeta Wyborcza: «Былы палітрук Лукашэнка марыць пра мяжу на замку»</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 29 лютага 2012 г.</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050115051738/http://hrw.org/english/docs/2005/01/13/belaru9878.htm">«Essential Background — Belarus»</a>. Human Rights Watch.</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071212011715/http://www.amnesty.org/en/region/europe-and-central-asia/eurasia/belarus">«Human rights by country — Belarus»</a>. Amnesty International Report 2007.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-12037486">«'Hundreds of protesters arrested' in Belarus»</a>. BBC News.</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radabnr.org/belarus-sanctions-nov-2020/">Рада БНР заклікае да санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі і да ціску на Расею</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96" title="Рада Беларускай Народнай Рэспублікі">Рада Беларускай Народнай Рэспублікі</a>, 16 лістапада 2020 г.</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/31209051.html">ФСБ Расеі заявіла, што дапамагло прадухіліць дзяржаўны пераварот у Беларусі</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 17 красавіка 2021 г.</span> </li> <li id="cite_note-NN-21.04.2021-22"><b><a href="#cite_ref-NN-21.04.2021_22-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nn.by/?c=ar&i=271834">«Можна мець любы пункт гледжання наконт палітыкі Лукашэнкі, але…» Пуцін згадаў Беларусь у пасланні</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%9D%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Наша Ніва">Наша Ніва</a>, 21 красавіка 2021 г.</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a href="/wiki/%D0%AF%D0%B3%D0%BE%D1%80_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Ягор Марціновіч">Ягор Марціновіч</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pda.nn.by/artykul/150192.html">Памерла маці Лукашэнкі. Гісторыя жыцьця Кацярыны Трафімаўны</a> // <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D1%8D%D1%82%D0%B0" title="Газэта">Газэта</a> «<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Наша ніва">Наша ніва</a>», 26 траўня 2015 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 9 лістапада 2015 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Завтра1-24">^ <a href="#cite_ref-Завтра1_24-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Завтра1_24-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090903204758/http://telegraf.by/in_belarus/point/37939.html">«Завтра»: «Так говорит Лукашенко»</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small> // <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B2%D1%82%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Завтра (старонка не існуе)">Завтра</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111113115606/http://www.belaruspartisan.org/bp-forte/?page=102&news=42059">Опасный синдром: Лукашенко теряет память</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small> // <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Белорусский партизан">Белорусский партизан</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;">Ільля Маліноўскі. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://euroradio.pl/yak-maci-lukashenki-adgavorvala-syna-ad-prezidenctva">Як маці Лукашэнкі адгаворвала сына ад прэзыдэнцтва</a> // <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91" class="mw-redirect" title="Эўрарадыё">Эўрарадыё</a>, 26 траўня 2015 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 9 лістапада 2015 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-а-27">^ <a href="#cite_ref-а_27-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-а_27-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-а_27-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://president.gov.by/be/president/biography/full">Поўная біяграфія прэзыдэнта Рэспублiкi Беларусь А.Р. Лукашэнкі</a> // Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь, 2021 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 17 траўня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-б-28">^ <a href="#cite_ref-б_28-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-б_28-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://president.gov.by/be/president/biography">Біяграфія прэзыдэнта Рэспублiкi Беларусь А.Р. Лукашэнкі</a> // Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь, 2021 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 17 траўня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180327213508/http://old.bankzakonov.com/d2008/time88/lav88513.htm">Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 20 июля 1990 г. №166-XII «Об избрании Конституционной комиссии»</a>  <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BC%D1%87%D1%8B%D0%BA" title="Сяргей Навумчык">Сяргей Навумчык</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/24332421.html">У Авальную залю бел-чырвона-белы сьцяг унесла Галіна Сямдзянава</a> // <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0_(%D1%80%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91)" class="mw-redirect" title="Свабода (радыё)">Радыё «Свабода»</a>, 19 верасьня 2011 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 19 жніўня 2020 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=oYeFbbWNxco">Теледебаты Кандидатов в Президенты Республики Беларусь 1994 года | Полная версия</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-в-32">^ <a href="#cite_ref-в_32-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-в_32-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-в_32-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;">Сяргей Мусіенка. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/society/view/adzinaja-dyktatura-jakaja-magchyma-u-kraine-geta-dyktatura-zakonu-da-30-goddzja-z-dnja-pershaj-133739-2024/">«Адзіная дыктатура, якая магчыма ў краіне, гэта дыктатура закону». Да 30-годзьдзя з дня першай інаўгурацыі прэзыдэнта</a> // <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Беларускае тэлеграфнае агенцтва">Беларускае тэлеграфнае агенцтва</a>, 20 ліпеня 2024 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 20 ліпеня 2024 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Аксана Півавар, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%A2%D0%90" class="mw-redirect" title="БелТА">БелТА</a>.</i> Аляксандру Лукашэнку ўручаны расейскі ордэн «За заслугі перад Айчынай» ІІ ступені // <i><a href="/wiki/%D0%97%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D0%B4%D0%B0" class="mw-redirect" title="Зьвязда">Зьвязда</a></i> : газэта. — 3 красавіка 2001. — № 70 (24186). — С. 2. — <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/search?fq=x0:jrnl&q=n2:1990-763x">1990-763x</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.xinhuanet.com/english2010/business/2011-11/23/c_131263530.htm">Belarus president says no to shock therapy in economy</a>. English.News</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://marketsdirectory.com/tmdintm/2790m.htm">http://marketsdirectory.com/tmdintm/2790m.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-ioc_bbc-36"><b><a href="#cite_ref-ioc_bbc_36-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/116265.stm">Profile: Europe’s last dictator?</a>, <i>BBC News</i>  <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small></span> </li> <li id="cite_note-boc_list-37"><b><a href="#cite_ref-boc_list_37-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://noc.by/noc/structure/guide/">Руководство</a>, <i>Национальный олимпийский комитет Беларуси</i>  <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-kanstsud-38"><b><a href="#cite_ref-kanstsud_38-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110918052830/http://charter97.org/bel/news/2001/02/07/04">Канстытуцыйны суд дазволіў Лукашэнку сядзець на дзьвух стулах</a>, <i><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F-97" class="mw-redirect" title="Хартыя-97">Хартыя-97</a></i></span> </li> <li id="cite_note-dz_sl-39"><b><a href="#cite_ref-dz_sl_39-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110820003327/http://naviny.by/rubrics/politic/2007/01/10/ic_articles_112_149289/">Виктор Лукашенко поднялся еще на один этаж власти</a>, <i>Naviny.by</i>  <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>А.Лукашэнка.</i> Закон Рэспублікі Беларусь аб рэспубліканскім бюджэце на 2012 год // <i><a href="/wiki/%D0%97%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D0%B4%D0%B0" class="mw-redirect" title="Зьвязда">Зьвязда</a></i> : газэта. — 5 студзеня 2012. — № 2 (27117). — С. 5. — <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/search?fq=x0:jrnl&q=n2:1990-763x">1990-763x</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://court.gov.by/be/justice_rb/history/">Гісторыя</a> // <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%83%D0%B4_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Вярхоўны суд Рэспублікі Беларусь">Вярхоўны суд Рэспублікі Беларусь</a>, 2020 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 3 лістапада 2020 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;">А. Лукашэнка. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pravo.by/document/?guid=12551&p0=Hk1600413">Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб культуры ад 20 ліпеня 2016 г. № 413-З</a> // Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 2 жніўня 2016 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 3 лістапада 2020 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ssrlab.by/7804">Удасканаленьне працы аўтаматызаваных сыстэм па тэкстах юрыдычнай тэматыкі</a> // Лябараторыя распазнаваньня і сынтэзу маўленьня <a href="/wiki/%D0%90%D0%86%D0%9F%D0%86" class="mw-redirect" title="АІПІ">АІПІ</a>, 11 чэрвеня 2020 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 3 лістапада 2020 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/society/view/amal-80-tys-inshazemtsau-navedali-belarus-pa-bjazvizavym-rezhyme-u-2017-godze-65260-2018/">Амаль 80 тыс. іншаземцаў наведалі Беларусь па бязьвізавым рэжыме ў 2017 годзе</a> // <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%A2%D0%90" class="mw-redirect" title="БелТА">БелТА</a>, 11 студзеня 2018 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 29 чэрвеня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/infographica/view/u-belarus-bez-vizy-4639/">У Беларусь бязь візы</a> // <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Беларускае тэлеграфнае агенцтва">Беларускае тэлеграфнае агенцтва</a>, 23 лютага 2017 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 29 чэрвеня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/infographica/view/u-belarus-bez-vizy-7480/">У Беларусь бязь візы</a> // БелТА, 25 ліпеня 2018 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 29 чэрвеня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/infographica/view/u-belarus-bez-vizy-7499/">У Беларусь бязь візы</a> // БелТА, 27 ліпеня 2018 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 29 чэрвеня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/president/view/lukashenka-prynjau-udzel-u-perapise-naselnitstva-belarusi-82367-2019/">Лукашэнка прыняў удзел у перапісе насельніцтва Беларусі</a> // БелТА, 22 кастрычніка 2019 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 31 траўня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2020/1650/oj/eng">EUR-Lex - 32020D1650 - EN - EUR-Lex</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newsru.com/world/06nov2020/eubysanctions.html">ЕС ввел санкции против Лукашенко, его сына Виктора и еще 14 деятелей режима</a>. <a href="/w/index.php?title=NEWSru&action=edit&redlink=1" class="new" title="NEWSru (старонка не існуе)">NEWSru</a>, 6 ноября 2020.</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sanctionssearch.ofac.treas.gov/">OFAC Sanctions List Search</a>, <span style="background: #ffff00;"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D1%84%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0%D1%9E_%D0%97%D0%A8%D0%90" title="Міністэрства фінансаў ЗША">Міністэрства фінансаў ЗША</a></span><sup><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB_%D1%83_%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%8B%D0%BC_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BB%D0%B5#Дзеі_пасьля_зьяўленьня_перакладу" title="Шаблён:Артыкул у іншым разьдзеле">[прыбраць шаблён]</a></sup></span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/996772/Belarus.pdf">Consolidated List of Financial Sanctions Targets in the UK</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. Office of Financial Sanctions Implementation HM Treasury (2021-06-25).</cite></span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.international.gc.ca/world-monde/international_relations-relations_internationales/sanctions/consolidated-consolide.aspx?lang=eng">Consolidated Canadian Autonomous Sanctions List</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BC%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міністэрства міжнародных справаў Канады (старонка не існуе)">Міністэрства міжнародных справаў Канады</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Global_Affairs_Canada" class="extiw" title="en:Global Affairs Canada">en</a>)</span> (2015-10-19). <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-06-29 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;">Michael Shields; Kevin Liffey.  (2021-07-07) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.reuters.com/world/europe/swiss-widen-sanctions-list-against-belarus-2021-07-07/">Swiss widen sanctions list against Belarus</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/wiki/Reuters" class="mw-redirect" title="Reuters">Reuters</a>. <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-07-10 г.</span></small> <small><span title="Архіўная копія дакумэнта, даступная нават пасьля страты доступу да арыгінальнай спасылкі"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210707215407/https://www.reuters.com/world/europe/swiss-widen-sanctions-list-against-belarus-2021-07-07/">Архіўная копія</a> ад 2021-07-07 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.seco.admin.ch/dam/seco/de/dokumente/Aussenwirtschaft/Wirtschaftsbeziehungen/Exportkontrollen/Sanktionen/Verordnungen/Belarus/belarus_2021-07-07.pdf.download.pdf/Belarus_2021-07-07.pdf">Sanctions program: Belarus: Verordnung vom 11. Dezember 2020 über Massnahmen gegenüber Belarus (SR 946.231.116.9), Anhang 1 Origin: EU Sanctions: Art. 2 Abs. 1 (Finanzsanktionen) und Art. 3 Abs. 1 (Ein- und Durchreiseverbot)</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F%D1%82_%D0%BF%D0%B0_%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дзяржаўны сакратарыят па эканамічных пытаньнях (старонка не існуе)">Дзяржаўны сакратарыят па эканамічных пытаньнях</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Staatssekretariat_f%C3%BCr_Wirtschaft" class="extiw" title="de:Staatssekretariat für Wirtschaft">de</a>)</span> (2021-07-07). <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-07-10 г.</span></small> <small><span title="Архіўная копія дакумэнта, даступная нават пасьля страты доступу да арыгінальнай спасылкі"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210707175409/https://www.seco.admin.ch/dam/seco/de/dokumente/Aussenwirtschaft/Wirtschaftsbeziehungen/Exportkontrollen/Sanktionen/Verordnungen/Belarus/belarus_2021-07-07.pdf.download.pdf/Belarus_2021-07-07.pdf">Архіўная копія</a> ад 2021-07-07 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2020/11/20/declaration-by-the-high-representative-on-behalf-of-the-eu-on-the-alignment-of-certain-third-countries-concerning-restrictive-measures-against-belarus/">Declaration by the High Representative on behalf of the EU on the alignment of certain third countries concerning restrictive measures against Belarus</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рада Эўрапейскага зьвязу (старонка не існуе)">Рада Эўрапейскага зьвязу</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%B0%D1%8E%D0%B7%D0%B0" class="extiw" title="be:Савет Еўрапейскага саюза">be</a>)</span> (2020-11-20). <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-09-13 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%83%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Наная Махута (старонка не існуе)">Наная Махута</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nanaia_Mahuta" class="extiw" title="en:Nanaia Mahuta">en</a>)</span> (2021-06-17) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.beehive.govt.nz/release/new-zealand-introduces-belarus-travel-bans">New Zealand introduces Belarus travel bans</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D1%80%D0%B0%D0%B4_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Урад Новай Зэляндыі (старонка не існуе)">Урад Новай Зэляндыі</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Government_of_New_Zealand" class="extiw" title="simple:Government of New Zealand">simple</a>)</span>. <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-10-24 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mfat.govt.nz/tw/countries-and-regions/europe/belarus/">Belarus</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small>. <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9E_%D1%96_%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BB%D1%8E_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міністэрства замежных справаў і гандлю Новай Зэляндыі (старонка не існуе)">Міністэрства замежных справаў і гандлю Новай Зэляндыі</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ministry_of_Foreign_Affairs_and_Trade" class="extiw" title="de:Ministry of Foreign Affairs and Trade">de</a>)</span>. <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2021-10-24 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blr.belta.by/president/view/lukashenka-padpisau-zakon-pa-pytannjah-zabespjachennja-natsyjanalnaj-bjaspeki-99852-2021/">Лукашэнка падпісаў закон па пытаньнях забесьпячэньня нацыянальнай бясьпекі</a> // <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Беларускае тэлеграфнае агенцтва">Беларускае тэлеграфнае агенцтва</a>, 17 траўня 2021 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 17 траўня 2021 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.foreignminister.gov.au/minister/marise-payne/media-release/australia-places-additional-sanctions-russia-and-belarus">Australia places additional sanctions on Russia and Belarus</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small> <i>Department of Foreign Affairs and Trade</i> <small><span title="Архіўная копія дакумэнта, даступная нават пасьля страты доступу да арыгінальнай спасылкі"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220325120854/https://www.foreignminister.gov.au/minister/marise-payne/media-release/australia-places-additional-sanctions-russia-and-belarus">Архіўная копія</a> ад 25 March 2022 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%83%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Наная Махута (старонка не існуе)">Наная Махута</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nanaia_Mahuta" class="extiw" title="en:Nanaia Mahuta">en</a>)</span> (2022-05-16) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.beehive.govt.nz/release/belarusian-leaders-and-defence-entities-targeted-under-latest-round-sanctions">Belarusian leaders and defence entities targeted under latest round of sanctions</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small> <i>Government of New Zealand</i> <small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана  2023-03-01 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-62"><b><a href="#cite_ref-62">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.japantimes.co.jp/news/2022/03/08/national/japan-russia-belarus-sanctions-ukraine/">Japan hits Russia and Belarus with more sanctions over Ukraine invasion</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small> <i><a href="/w/index.php?title=The_Japan_Times&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Japan Times (старонка не існуе)">The Japan Times</a></i></cite></span> </li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svoboda.org/a/lukashenko-zayavil-chto-v-2025-godu-poydyot-na-vybory/32834331.html">Лукашенко заявил, что в 2025 году пойдёт на выборы</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="беларускай мовай">(бел.)</small> <i>Svoboda</i></cite></span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080501130839/http://naviny.by/rubrics/politic/2008/04/28/ic_articles_112_156857/">Прэзыдэнт вывеў у сьвет малодшага сына?</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080506222403/http://naviny.by/rubrics/politic/2007/04/12/ic_articles_112_150484/">У аглядную будучыню — не з царом, а з аратым</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080225092343/http://naviny.by/rubrics/politic/2007/04/12/ic_media_112_646/">Прэзыдэнт Беларусі заявіў, што ў агляднай будучыні застанецца на сваім пасту</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-67"><b><a href="#cite_ref-67">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0_%D0%91%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікола Бугай (старонка не існуе)">Мікола Бугай</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pda.nn.by/artykul/16835.html">Лукашэнка браў 4-гадовага сына Мікалая ў паездку на Гомельшчыну</a> // <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%88%D0%B0_%D0%9D%D1%96%D0%B2%D0%B0" title="Наша Ніва">Наша Ніва</a>, 28 красавіка 2008 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 8 сакавіка 2014 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://m.charter97.eu/be/news/2008/4/29/6209">Інфармацыя пра сыноў Лукашэнкі была зьнятая «Інтэрфаксам» без тлумачэньня прычынаў</a> // <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%8F%E2%80%9997" title="Хартыя’97">Хартыя’97</a>, 29 красавіка 2008 г. <small><span title="Дата апошняй праверкі спасылкі">Праверана 8 сакавіка 2014 г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927005335/http://www.newsvm.com/articles/2000/09/05/prez.html"><i>А. Р. Лукашэнка ўзнагароджаны ордэнам Хасэ Марці</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929161702/http://www.zatulin.ru/institute/sbornik/018/02.shtml"><i>Інстытут дыяспары й інтэграцыі. Інфармацыйна-аналітычны бюлетэнь № 18 ад 15.11.2000. Беларусь.</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-71"><b><a href="#cite_ref-71">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080225162211/http://news.tut.by/99447.html">Лукашэнка ўзнагароджаны вышэйшай узнагародай Вэнэсуэлы — ордэнам Вызваліцеля</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.patriarchia.ru/db/text/253631.html">Александр Лукашенко награжден орденом Святого Владимира I степени / Новости / Патриархия.ru</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929104947/http://www.religare.ru/print17451.htm"><i>Патрыярх узнагародзіў Аляксандра Лукашэнка</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-74"><b><a href="#cite_ref-74">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maranatha.org.ua/cnews/index.php?id=28365">Маранафа.</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><b><a href="#cite_ref-75">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927224035/http://www.yerevan.am/index.php?page=hon_citizens&lang=rus"><i>Мэрыя г. Ерэвана — Ганаровыя грамадзяне г. Ерэвана</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070502115338/http://www.president.gov.by/press19427.print.html"><i>У Менску прайшло паседжаньне Міждзяржаўнай Рады ЭЎРАЗЭС</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sportpanorama.by/content/advanced/3546/">«Спортивная панорама» - Физкультурник Белоруссии</a> <small><span title="Архіўная копія дакумэнта, даступная нават пасьля страты доступу да арыгінальнай спасылкі"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.today/20070927210004/http://sportpanorama.by/content/advanced/3546/">Архіўная копія</a></span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-78"><b><a href="#cite_ref-78">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070930184947/http://www.embassybel.ru/press/soft/2005/07/18/4334/"><i>Прэзыдэнт Беларусі Аляксандар Лукашэнка ганараваны мэдалі «За разьвіцьцё сусьветнага фэставага руху»</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-79"><b><a href="#cite_ref-79">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927201608/http://fap.ru/prem_laur.php?lt=believe&id=1864"><i>Ляўрэаты Міжнароднай прэміі Андрэя Первазваннага «За Веру й Вернасьць». 1993—2005 гады</i></a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-80"><b><a href="#cite_ref-80">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nvo.ng.ru/notes/2004-10-15/8_lukashenko.html">"Генералиссимус" Александр Лукашенко</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-81"><b><a href="#cite_ref-81">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://charter97.org/be/news/2011/4/28/38153/">«Александр Григорьевич — интеллигент» (Аудио)</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-82"><b><a href="#cite_ref-82">^</a></b> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>ВН.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pda.nn.by/artykul/47195.html">Натальля Монцік: «Песьня Лукашэнку спадабалася, раз я яшчэ здаровая…»</a> // <i>Наша Ніва</i> : <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D1%8D%D1%82%D0%B0" title="Газэта">газэта</a>. — 15 сьнежня 2010. — № <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pdf.kamunikat.org/19077-1.pdf">47 (693)</a>. — С. 6. — <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/search?fq=x0:jrnl&q=n2:1819-1614">1819-1614</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-83"><b><a href="#cite_ref-83">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://old.fromby.net/article/1801/">Deviation: пад вечнай забаронай</a><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:#888">(недаступная спасылка)</span></span> </li> <li id="cite_note-84"><b><a href="#cite_ref-84">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20140821090757/http://belarus.indymedia.org/17288">https://web.archive.org/web/20140821090757/http://belarus.indymedia.org/17288</a></span> </li> <li id="cite_note-85"><b><a href="#cite_ref-85">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130406010816/http://studente.pl/artykuly/9929/Bialorus-ostatni-bastion-europejskiego-komunizmu-oczami-studentow/">Беларусь — апошні бастыён еўрапейскага камунізму вачыма студэнтаў</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="польскай мовай">(пол.)</small></span> </li> <li id="cite_note-86"><b><a href="#cite_ref-86">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kultura.onet.pl/">Kultura - informacje i wydarzenia kulturalne</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-87"><b><a href="#cite_ref-87">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://muzyka.dlastudenta.pl/artykul/Dyktator_Big_Cyca_po_bialorusku,20281.html">Дыктатар Big Cyca па беларуску</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="польскай мовай">(пол.)</small></span> </li> <li id="cite_note-88"><b><a href="#cite_ref-88">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://lenta.ru/news/2012/09/05/assai/">Рэперу запретили выступать в Белоруссии за "отправку Лукашенко в ад"</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-89"><b><a href="#cite_ref-89">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090820035556/http://news.tut.by/kaleidoscope/145153.html">У Беларусі растуць глядыёлусы «Аляксандар Лукашэнка»</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-90"><b><a href="#cite_ref-90">^</a></b> <span class="reference-text">«Народная газета», 1 лютага 1995 году</span> </li> <li id="cite_note-91"><b><a href="#cite_ref-91">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0_(%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D1%8D%D1%82%D0%B0,_1990)" title="Свабода (газэта, 1990)">«Свабода»</a>, 18 чэрвеня 1996 г.</span> </li> <li id="cite_note-92"><b><a href="#cite_ref-92">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ktmy.narod.ru/perly4.html">Пророчества Александр Лукашенко</a></cite></span> </li> <li id="cite_note-93"><b><a href="#cite_ref-93">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.svaboda.org/a/31590738.html">Лукашэнка прызнаў, што расейская мова разьвіваецца ў Беларусі на шкоду беларускай</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91_%D0%A1%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Радыё Свабода">Радыё Свабода</a>, 2 сьнежня 2021 г.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Вонкавыя_спасылкі"><span id=".D0.92.D0.BE.D0.BD.D0.BA.D0.B0.D0.B2.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Вонкавыя спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=29" title="Рэдагаваць сэкцыю «Вонкавыя спасылкі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=29" title="Правіць зыходнік раздзела: Вонкавыя спасылкі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="metadata mbox-small" style="border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><a href="https://be-x-old.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Шукаць у Wikiquote"><img alt="Шукаць у Wikiquote" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/40px-Wikiquote-logo-en.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/60px-Wikiquote-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/80px-Wikiquote-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></td> <td class="mbox-text" style=""> <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%86%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Вікіцытатнік">Вікіцытатнік</a> зьмяшчае збор цытатаў, датычных тэмы артыкула: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://en.wikiquote.org/wiki/be:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="wikiquote:be:Аляксандр Лукашэнка">Аляксандр Лукашэнка</a></b></i></div> </td> </tr> </tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://president.gov.by/by/biography_by/">Афіцыйная біяграфія</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hrw.org/europe/central-asia/belarus">Справаздачы Human Rights Watch па Беларусі</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080730233050/http://www.ucpb.org/?lang=rus&open=11321">Президент и орденоносец</a> <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Нарматыўны_кантроль" style="hlist;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Нарматыўны_кантроль" style="font-size:110%;margin:0 4em">Нарматыўны кантроль</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Міжнародныя</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/428159/">FAST</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000114734994">МІСН</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/61522459">VIAF</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.oclc.org/worldcat/entity/E39PBJyCGvCTG4fWgWrGC8bDbd">WorldCat</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Нацыянальныя</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14400511f">Францыя</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb14400511f">Зьвесткі НБФ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/123402107">Нямеччына</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007300076105171">Ізраіль</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n99003996">ЗША</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/hftw03r10vq08s0">Швэцыя</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000241673&P_CON_LNG=ENG">Латвія</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jo2002152376&CON_LNG=ENG">Чэхія</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://unicat.nlb.by/opac/pls/dict.prn_ref?tu=r&tq=v0&name_view=va_all&a001=BY-NLB-ar2367&strq=l_siz=20">Беларусь</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p237920387">Нідэрлянды</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810558759705606">Польшча</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Асобы</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd123402107.html">Нямецкія біяграфіі</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Іншыя</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/099270307">IdRef</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <table cellspacing="0" class="navbox hlist" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks hlist mw-collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style="background: #d0e1e0;" class="navbox-title" colspan="2"><div class="noprint plainlinks hlist navbar" style=";"> <ul> <li class="nv-view"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B7_1918_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Шаблён:Сьпіс кіраўнікоў Беларусі з 1918 году"><span style="background: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Прагляд шаблёну">п</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B7_1918_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Абмеркаваньне шаблёну:Сьпіс кіраўнікоў Беларусі з 1918 году"><span style="background: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Старонка абмеркаваньня шаблёну">а</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B7_1918_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&editintro=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0"><span title="Рэдагаваць шаблён" style="background: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;">р</span></a></li> </ul> </div><div class="" style="font-size:110%;"> Сьпіс кіраўнікоў Беларусі з 1918 году</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #d0e1e0;text-align: right; padding-right: 10px; padding-left: 15px; width: 250px;;"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Беларуская Народная Рэспубліка">Беларуская Народная Рэспубліка</a><br />(з 1918); у выгнаньні з 1919</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #fdfdfd; text-align: left;;background-color: #FFFFFF; text-align: left;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Ян Серада">Серада</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%B7%D1%8D%D0%BF_%D0%9B%D1%91%D1%81%D1%96%D0%BA" title="Язэп Лёсік">Лёсік</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%87%D1%8D%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Пётра Крачэўскі">Крачэўскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Васіль Захарка">Захарка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0_%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%87%D1%8B%D0%BA" title="Мікола Абрамчык">Абрамчык</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BD%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%96%D1%83%D0%BA-%D0%93%D1%80%D1%8B%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Вінцэнт Жук-Грышкевіч">Жук-Грышкевіч</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%B7%D1%8D%D0%BF_%D0%A1%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%87" title="Язэп Сажыч">Сажыч</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81_%D0%A0%D0%B0%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8F" title="Барыс Рагуля">Рагуля</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0" title="Івонка Сурвіла">Сурвіла</a></li></ul></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #d0e1e0;text-align: right; padding-right: 10px; padding-left: 15px; width: 250px;;"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A1%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка">Беларуская ССР</a> (1919—1991)<br />Першыя сакратары</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #fdfdfd; text-align: left;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9C%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%8F%D0%BD" title="Аляксандар Мясьнікян">Мясьнікян</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BD%D1%86%D0%B0%D1%81_%D0%9C%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%8F%D0%B2%D1%96%D1%87%D1%83%D1%81-%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%81%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%81" title="Вінцас Міцкявічус-Капсукас">Міцкявічус-Капсукас</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_%D0%9A%D0%BD%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%8C%D1%88" title="Вільгельм Кнорыньш">Кнорыньш</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%86%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Вацлаў Багуцкі">Багуцкі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%90%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%BD-%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Аляксандар Асаткін-Уладзімерскі">Асаткін-Уладзімерскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Аляксандар Крыніцкі">Крыніцкі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_%D0%9A%D0%BD%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%8C%D1%88" title="Вільгельм Кнорыньш">Кнорыньш</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Ян Гамарнік">Гамарнік</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%93%D0%B5%D0%B9" title="Канстантын Гей">Гей</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%93%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Мікалай Гікала">Гікала</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%A4%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%87_%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Васіль Фаміч Шаранговіч">Шаранговіч</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%92%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Аляксей Волкаў">Волкаў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D0%B9%D0%BC%D0%BE%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Панцеляймон Панамарэнка">Панамарэнка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%93%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Мікалай Гусараў">Гусараў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%97%D1%96%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%96%D0%BD" title="Міхаіл Зімянін">Зімянін</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9F%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%87%D0%B0%D1%9E" title="Мікалай Патолічаў">Патолічаў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Кірыла Мазураў">Мазураў</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%9C%D0%B0%D1%88%D1%8D%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Пётар Машэраў">Машэраў</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%A6%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BD_%D0%9A%D1%96%D1%81%D1%8F%D0%BB%D1%91%D1%9E" title="Ціхан Кісялёў">Кісялёў</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A1%D1%8C%D0%BB%D1%8E%D0%BD%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Мікалай Сьлюнькоў">Сьлюнькоў</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D1%84%D1%80%D1%8D%D0%BC_%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E" title="Яфрэм Сакалоў">Сакалоў</a> ◊</li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%84%D0%B5%D0%B5%D1%9E" title="Анатоль Малафееў">Малафееў</a> ◊</li></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #d0e1e0;text-align: right; padding-right: 10px; padding-left: 15px; width: 250px;;"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Рэспубліка Беларусь</a><br />Старшыня <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь">Вярхоўнага Савету</a> (1991—1994)</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #fdfdfd; text-align: left;;background-color: #FFFFFF; text-align: left;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A8%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Станіслаў Шушкевіч">Шушкевіч</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D1%83%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%8F%D1%86%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вячаслаў Мікалаевіч Кузьняцоў (старонка не існуе)">Кузьняцоў</a>*</li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%87%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%93%D1%80%D1%8B%D0%B1" title="Мечыслаў Грыб">Грыб</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD_%D0%A8%D0%B0%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Сямён Шарэцкі">Шарэцкі</a>*</li></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #d0e1e0;text-align: right; padding-right: 10px; padding-left: 15px; width: 250px;;"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Рэспубліка Беларусь</a><br /><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Прэзыдэнт Беларусі">Прэзыдэнт</a> (з 1994)</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #fdfdfd; text-align: left;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <li><a class="mw-selflink selflink">Лукашэнка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD_%D0%A8%D0%B0%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Сямён Шарэцкі">Шарэцкі</a>**</li></div></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" style="background: #d0e1e0;" colspan="2"><div> <div style="text-align: center;"><small>«◊» — кіраўнікі БССР, якія нарадзіліся на тэрыторыі Беларусі; «*» — в. а. старшыні; «**» — в. а. прэзыдэнта (прызначаны <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_13-%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь 13-га скліканьня">ВС РБ</a>) ; </small></div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Удзел_у_выбарах_прэзыдэнта_Беларусі" style="hlist;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color: #d0e1e0;"><div id="Удзел_у_выбарах_прэзыдэнта_Беларусі" style="font-size:110%;margin:0 4em">Удзел у выбарах прэзыдэнта Беларусі</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Кандыдаты_ў_прэзыдэнты_Беларусі_на_выбарах_1994_году" style="hlist;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color: #d0e1e0; text-align: center;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2346563">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-прагляд"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_1994_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Шаблён:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 1994 году"><abbr title="Праглядзець шаблён" style="background-color: #d0e1e0; text-align: center;;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">п</abbr></a></li><li class="nv-абмеркаваньне"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_1994_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Абмеркаваньне шаблёну:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 1994 году (старонка не існуе)"><abbr title="Абмеркаваць шаблён" style="background-color: #d0e1e0; text-align: center;;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">а</abbr></a></li><li class="nv-рэдагаваць"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_1994_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit"><abbr title="Рэдагаваць шаблён" style="background-color: #d0e1e0; text-align: center;;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">р</abbr></a></li></ul></div><div id="Кандыдаты_ў_прэзыдэнты_Беларусі_на_выбарах_1994_году" style="font-size:110%;margin:0 4em">Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 1994 году</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;background: #FAFAFA; text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%94%D1%83%D0%B1%D0%BA%D0%BE" title="Аляксандар Дубко">Аляксандар Дубко</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%9A%D0%B5%D0%B1%D1%96%D1%87" title="Вячаслаў Кебіч">Вячаслаў Кебіч</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Васіль Новікаў (старонка не існуе)">Васіль Новікаў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D1%8F%D0%BD%D0%BE%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%8F%D0%BA" title="Зянон Пазьняк">Зянон Пазьняк</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A8%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Станіслаў Шушкевіч">Станіслаў Шушкевіч</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-subgroup" style="border-spacing:0;background-color: #ffffff; text-align: center;;;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background-color: #d0e1e0;" class="navbox-title" colspan="2"><div class="noprint plainlinks hlist navbar" style=";"> <ul> <li class="nv-view"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2001_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Шаблён:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2001 году"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Прагляд шаблёну">п</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2001_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Абмеркаваньне шаблёну:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2001 году (старонка не існуе)"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Старонка абмеркаваньня шаблёну">а</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2001_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&editintro=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0"><span title="Рэдагаваць шаблён" style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;">р</span></a></li> </ul> </div><div class="" style="font-size:110%;"> Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2001 году</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;background: #FAFAFA; text-align: center;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%83%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Сяргей Гайдукевіч">Сяргей Гайдукевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Уладзімер Ганчарык">Уладзімер Ганчарык</a><span style="font-weight:bold"> · </span><s><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD_%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%88" title="Сямён Домаш">Сямён Домаш</a></s><span style="font-weight:bold"> · </span><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-subgroup" style="border-spacing:0;background-color: #ffffff; text-align: center;;;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background-color: #d0e1e0;" class="navbox-title" colspan="2"><div class="noprint plainlinks hlist navbar" style=";"> <ul> <li class="nv-view"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2006_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Шаблён:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2006 году"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Прагляд шаблёну">п</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2006_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Абмеркаваньне шаблёну:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2006 году (старонка не існуе)"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Старонка абмеркаваньня шаблёну">а</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2006_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&editintro=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0"><span title="Рэдагаваць шаблён" style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;">р</span></a></li> </ul> </div><div class="" style="font-size:110%;"> Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2006 году</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;background: #FAFAFA; text-align: center;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%83%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Сяргей Гайдукевіч">Сяргей Гайдукевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BD" title="Аляксандар Казулін">Аляксандар Казулін</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9C%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Аляксандар Мілінкевіч">Аляксандар Мілінкевіч</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-subgroup" style="border-spacing:0;background-color: #ffffff; text-align: center;;;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background-color: #d0e1e0;" class="navbox-title" colspan="2"><div class="noprint plainlinks hlist navbar" style=";"> <ul> <li class="nv-view"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2010_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Шаблён:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2010 году"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Прагляд шаблёну">п</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2010_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Абмеркаваньне шаблёну:Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на выбарах 2010 году"><span style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;" title="Старонка абмеркаваньня шаблёну">а</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85_2010_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&action=edit&editintro=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0"><span title="Рэдагаваць шаблён" style=";background-color: #d0e1e0;;background:transparent;color:inherit;border:none;;">р</span></a></li> </ul> </div><div class="" style="font-size:110%;"> Кандыдаты ў прэзыдэнты Беларусі на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_2010_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 2010 году">выбарах 2010 году</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;background: #FAFAFA; text-align: center;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B_%D0%92%D1%83%D1%81" title="Дзьмітры Вус">Дзьмітры Вус</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D1%81%D1%91%D1%9E" title="Рыгор Кастусёў">Рыгор Кастусёў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%8C_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Алесь Міхалевіч">Алесь Міхалевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9D%D1%8F%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%B5%D1%9E" title="Уладзімер Някляеў">Уладзімер Някляеў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%AF%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%87%D1%83%D0%BA" title="Яраслаў Раманчук">Яраслаў Раманчук</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D1%88%D1%8D%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Віталь Рымашэўскі">Віталь Рымашэўскі</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B9_%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Андрэй Саньнікаў">Андрэй Саньнікаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Мікалай Статкевіч">Мікалай Статкевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A6%D1%8F%D1%80%D1%8D%D1%88%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Віктар Цярэшчанка">Віктар Цярэшчанка</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="«Чорны_сьпіс»_ЭЗ_і_ЗША" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color: #ececec;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2346563"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-прагляд"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%BE%D1%9E%D1%86%D0%B0%D1%9E,_%D1%83_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D1%96_%D1%9E%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%AD%D0%97" title="Шаблён:Сьпіс беларускіх службоўцаў, у стаўленьні да якіх былі ўведзеныя санкцыі ЭЗ"><abbr title="Праглядзець шаблён" style=";background-color: #ececec;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">п</abbr></a></li><li class="nv-абмеркаваньне"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%BE%D1%9E%D1%86%D0%B0%D1%9E,_%D1%83_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D1%96_%D1%9E%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%AD%D0%97" title="Абмеркаваньне шаблёну:Сьпіс беларускіх службоўцаў, у стаўленьні да якіх былі ўведзеныя санкцыі ЭЗ"><abbr title="Абмеркаваць шаблён" style=";background-color: #ececec;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">а</abbr></a></li><li class="nv-рэдагаваць"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%BE%D1%9E%D1%86%D0%B0%D1%9E,_%D1%83_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D1%96_%D1%9E%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%AD%D0%97&action=edit"><abbr title="Рэдагаваць шаблён" style=";background-color: #ececec;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">р</abbr></a></li></ul></div><div id="«Чорны_сьпіс»_ЭЗ_і_ЗША" style="font-size:110%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%AD%D0%97" class="mw-redirect" title="Чорны сьпіс ЭЗ">«Чорны сьпіс» ЭЗ і ЗША</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #ececec;">верасень 2004 (4)</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #ffffff; text-align: left;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%9E" title="Уладзімер Уладзімеравіч Навумаў">Уладзімер Навумаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D1%96%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Дзьмітры Паўлічэнка">Дзьмітры Паўлічэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B_%D0%A1%D1%96%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Юры Сівакоў">Юры Сівакоў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A8%D1%8D%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Віктар Шэйман">Віктар Шэйман</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="Сьцяг ЭЗ"><img alt="Сьцяг ЭЗ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/60px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="60" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/90px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/120px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Great_Seal_of_the_United_States_(obverse).svg" class="mw-file-description" title="Герб ЗША"><img alt="Герб ЗША" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/60px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/90px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/120px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #ececec;">сьнежань 2004 (6)</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #ffffff; text-align: left;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%B4" title="Юры Падабед">Юры Падабед</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%8F_%D0%AF%D1%80%D0%BC%D0%BE%D1%88%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Лідзія Ярмошына">Лідзія Ярмошына</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #ececec;">3 кастрычніка 2006 (41)</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #ffffff; text-align: left;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B_%D0%90%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA" title="Юры Азаронак">Юры Азаронак</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%86%D0%B5%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Васіль Дземянцей (старонка не існуе)">Васіль Дземянцей</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%86%D0%B5%D0%B9" class="extiw" title="be:Васіль Іванавіч Дземянцей">be</a>)</span><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%9E" title="Віктар Галаванаў">Віктар Галаванаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%97%D1%96%D0%BC%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Аляксандар Зімоўскі">Аляксандар Зімоўскі</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандар Каляда (старонка не існуе)">Аляксандар Каляда</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%91%D1%9E" title="Уладзімер Канаплёў">Уладзімер Канаплёў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%BD" title="Сяргей Касьцян">Сяргей Касьцян</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B4_%D0%9A%D0%BE%D0%B7%D1%96%D0%BA" title="Леанід Козік">Леанід Козік</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тацяна Краўчанка (старонка не існуе)">Тацяна Краўчанка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%83%D0%BF%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Купрыянаў (старонка не існуе)">Мікалай Купрыянаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%9A%D1%83%D1%80%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уладзімер Курловіч (старонка не існуе)">Уладзімер Курловіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA" title="Мікалай Лазавік">Мікалай Лазавік</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Віктар Аляксандравіч Лукашэнка">Віктар Лукашэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B4_%D0%9B%D1%83%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леанід Лучына (старонка не існуе)">Леанід Лучына</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Пётар Міклашэвіч">Пётар Міклашэвіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9C%D1%8F%D1%86%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Мяцеліца (старонка не існуе)">Мікалай Мяцеліца</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%81" title="Генадзь Нявыглас">Генадзь Нявыглас</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Міхаіл Орда">Міхаіл Орда</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9F%D1%96%D1%88%D1%87%D1%83%D0%BB%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міхаіл Пішчулёнак (старонка не існуе)">Міхаіл Пішчулёнак</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%B3_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Алег Праляскоўскі">Алег Праляскоўскі</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BB%D1%8F_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Натальля Пяткевіч">Натальля Пяткевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Аляксандар Радзькоў">Аляксандар Радзькоў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Надзея Равуцкая (старонка не існуе)">Надзея Равуцкая</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%83%D0%B1%D1%96%D0%BD%D0%B0%D1%9E" title="Анатоль Мікалаевіч Рубінаў">Анатоль Рубінаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксей Рыбакоў (старонка не існуе)">Аляксей Рыбакоў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Уладзімер Русакевіч">Уладзімер Русакевіч</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%AF%D1%9E%D0%B3%D0%B5%D0%BD_%D0%A1%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%9E" title="Яўген Сьмірноў">Яўген Сьмірноў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%BF%D0%B0%D0%BD_%D0%A1%D1%83%D1%85%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Сьцяпан Сухарэнка">Сьцяпан Сухарэнка</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%B3_%D0%A1%D1%8C%D0%BB%D1%96%D0%B6%D1%8D%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Алег Сьліжэўскі">Алег Сьліжэўскі</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Трубнікаў (старонка не існуе)">Мікалай Трубнікаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A3%D1%81%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Усаў (старонка не існуе)">Мікалай Усаў</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандар Харытон (старонка не існуе)">Аляксандар Харытон</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%96%D0%BD%D0%B5%D1%86" title="Мікалай Чаргінец">Мікалай Чаргінец</a><span style="font-weight:bold"> · </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B4_%D0%AF%D1%81%D1%96%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леанід Ясіновіч (старонка не існуе)">Леанід Ясіновіч</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #ececec;">23 сакавіка 2012</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #ffffff; text-align: left;"><div style="padding:0em 0.25em">У сьпіс уваходзяць 243 асобы і 32 кампаніі</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #ececec;">19 жніўня 2020<br />12 кастрычніка 2020<br />17 сьнежня 2020<br />21 чэрвеня 2021<br />24 чэрвеня 2021</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background: #ffffff; text-align: left;"><div style="padding:0em 0.25em">У сьпіс уваходзяць 166 асобаў і 15 кампаніяў</div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Палітыка_русіфікацыі_на_акупаваных_Расеяй_тэрыторыях_у_XVIII—XX_стагодзьдзях" style="hlist;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2346563"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-прагляд"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Шаблён:Русіфікацыя"><abbr title="Праглядзець шаблён" style=";;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">п</abbr></a></li><li class="nv-абмеркаваньне"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Абмеркаваньне шаблёну:Русіфікацыя (старонка не існуе)"><abbr title="Абмеркаваць шаблён" style=";;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">а</abbr></a></li><li class="nv-рэдагаваць"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F&action=edit"><abbr title="Рэдагаваць шаблён" style=";;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">р</abbr></a></li></ul></div><div id="Палітыка_русіфікацыі_на_акупаваных_Расеяй_тэрыторыях_у_XVIII—XX_стагодзьдзях" style="font-size:110%;margin:0 4em">Палітыка <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Русіфікацыя">русіфікацыі</a> на акупаваных Расеяй тэрыторыях у XVIII—XX стагодзьдзях</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Паводле акупаваных тэрыторыяў</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Русіфікацыя Беларусі">Беларусь</a> <small>(<a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D1%9E_%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B" title="Русіфікацыя Беларусі ў архітэктуры">у архітэктуры</a>)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Малдовы (старонка не існуе)">Бэсарабія/Малдова</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%96%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B9%D1%86%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Жамойці (старонка не існуе)">Жамойць</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Крыму (старонка не існуе)">Крым</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Латвіі (старонка не існуе)">Латвія</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Польшчы (старонка не існуе)">Польшча</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%8E%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Ўкраіны (старонка не існуе)">Украіна</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%A4%D1%96%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Фінляндыі (старонка не існуе)">Фінляндыя</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя Эстоніі (старонка не існуе)">Эстонія</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Арганізатары і праваднікі русіфікацыі</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_I" title="Мікалай I">Мікалай I</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_II" title="Аляксандар II">Аляксандар II</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%91%D1%9E" title="Міхаіл Мураўёў">Міхаіл Мураўёў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%81%D1%81%D1%96%D1%84_(%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0)" title="Ёсіф (Сямашка)">Ёсіф Сямашка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%B5%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётар Валуеў (старонка не існуе)">Пётар Валуеў</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандар III (старонка не існуе)">Аляксандар III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%91%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Бобрыкаў (старонка не існуе)">Мікалай Бобрыкаў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%81%D1%81%D1%96%D1%84_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD" title="Ёсіф Сталін">Ёсіф Сталін</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%82%D0%B0_%D0%A5%D1%80%D1%83%D1%88%D1%87%D0%BE%D1%9E" title="Мікіта Хрушчоў">Мікіта Хрушчоў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B4_%D0%91%D1%80%D1%8D%D0%B6%D0%BD%D0%B5%D1%9E" title="Леанід Брэжнеў">Леанід Брэжнеў</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Аляксандар Лукашэнка</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Змагары з русіфікацыяй</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D1%81%D1%8C_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Кастусь Каліноўскі">Кастусь Каліноўскі</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B4_%D0%9C%D1%8D%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леапольд Мэхэлін (старонка не існуе)">Леапольд Мэхэлін</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Leo_Mechelin" class="extiw" title="en:Leo Mechelin">en</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эдуард Палён (старонка не існуе)">Эдуард Палён</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eduard_Pol%C3%B3n" class="extiw" title="en:Eduard Polón">en</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%8D%D1%80_%D0%AD%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B4_%D0%A1%D1%8C%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%83%D0%B2%D1%83%D0%B4" title="Пэр Эвінд Сьвінгувуд">Пэр Эвінд Сьвінгувуд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0_%D0%93%D1%96%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Алекса Гірнык (старонка не існуе)">Алекса Гірнык</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%96%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0_%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="extiw" title="uk:Гірник Олекса Миколайович">uk</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%83%D1%85" title="Васіль Макух">Васіль Макух</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D1%8D%D1%80%D1%82_%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BD" title="Альбэрт Разін">Альбэрт Разін</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D1%8F%D0%BD%D0%BE%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%8F%D0%BA" title="Зянон Пазьняк">Зянон Пазьняк</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%BD%D1%8D%D1%80_%D0%A5%D1%83%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Атнэр Хузангай (старонка не існуе)">Атнэр Хузангай</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atner_Khoosanguy" class="extiw" title="en:Atner Khoosanguy">en</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%81_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ромас Калянта (старонка не існуе)">Ромас Калянта</a><span class="link-be-x-old" style="font-size:80%; margin-left:.2em; position: relative; top: -.4em;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Romas_Kalanta" class="extiw" title="en:Romas Kalanta">en</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Іншае</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80" title="Полацкі царкоўны сабор">Полацкі царкоўны сабор</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%86%D1%8B%D1%80%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%80" title="Валуеўскі цыркуляр">Валуеўскі цыркуляр</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0_%D0%B6%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B9%D1%86%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B4%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%83" class="mw-redirect" title="Забарона жамойцкага друку">Забарона жамойцкага друку</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BC%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D0%B7" title="Эмскі ўказ">Эмскі ўказ</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%83_1933_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" title="Рэформа беларускага правапісу 1933 году">Рэформа беларускага правапісу 1933 году</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8C%D0%B2%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80_(1946)" title="Львоўскі сабор (1946)">Львоўскі сабор</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8F%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Трасянка">Трасянка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B6%D1%8B%D0%BA" title="Суржык">Суржык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D1%9E_%D1%81%D1%83%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Русіфікацыя ў сучаснай Расеі (старонка не існуе)">Русіфікацыя ў сучаснай Расеі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Дэрусіфікацыя">Дэрусіфікацыя</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6dd6684647‐l4xnr Cached time: 20241121150416 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.864 seconds Real time usage: 1.170 seconds Preprocessor visited node count: 10171/1000000 Post‐expand include size: 301572/2097152 bytes Template argument size: 73538/2097152 bytes Highest expansion depth: 24/100 Expensive parser function count: 25/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 66812/5000000 bytes Lua time usage: 0.325/10.000 seconds Lua memory usage: 5790616/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 12/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 938.818 1 -total 50.34% 472.569 1 Шаблён:Палітык 49.67% 466.305 1 Шаблён:Картка 28.02% 263.081 12 Шаблён:Вікізьвесткі 20.76% 194.938 1 Шаблён:Крыніцы 10.47% 98.319 2 Шаблён:Вікізьвесткі/p569 10.17% 95.451 4 Шаблён:Навігацыйная_табліца2 6.53% 61.285 1 Шаблён:Навігацыйная_група 5.06% 47.498 1 Шаблён:Бібліяінфармацыя 4.94% 46.332 21 Шаблён:Cite_web --> <!-- Saved in parser cache with key be_x_oldwiki:pcache:idhash:161610-0!canonical and timestamp 20241121150416 and revision id 2571606. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Атрымана з «<a dir="ltr" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляксандар_Лукашэнка&oldid=2571606">https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляксандар_Лукашэнка&oldid=2571606</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Спэцыяльныя:Катэгорыі">Катэгорыі</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_30_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="Катэгорыя:Нарадзіліся 30 жніўня">Нарадзіліся 30 жніўня</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_%D1%9E_1954_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1954 годзе">Нарадзіліся ў 1954 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Катэгорыя:Русіфікацыя">Русіфікацыя</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_%D1%9E_%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%81%D1%96" title="Катэгорыя:Нарадзіліся ў Копысі">Нарадзіліся ў Копысі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%9C%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D1%91%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82%D1%83" title="Катэгорыя:Выпускнікі Магілёўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту">Выпускнікі Магілёўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D1%8D%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D0%92%D1%8F%D1%80%D1%85%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%83_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_12-%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Катэгорыя:Дэпутаты Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь 12-га скліканьня">Дэпутаты Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь 12-га скліканьня</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Катэгорыя:Прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь">Прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Катэгорыя:Лукашэнкі">Лукашэнкі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%9E" title="Катэгорыя:Дзейныя кіраўнікі дзяржаваў">Дзейныя кіраўнікі дзяржаваў</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%8F%D1%87%D1%8B" title="Катэгорыя:Беларускія спартовыя дзеячы">Беларускія спартовыя дзеячы</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_(1994)" title="Катэгорыя:Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (1994)">Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (1994)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_(2001)" title="Катэгорыя:Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2001)">Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2001)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_(2006)" title="Катэгорыя:Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2006)">Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2006)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_(2010)" title="Катэгорыя:Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2010)">Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусь (2010)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D1%9E_%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%8B%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_(2020)" title="Катэгорыя:Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусі (2020)">Кандыдаты ў прэзыдэнты Рэспублікі Беларусі (2020)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%B9%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D1%96%D0%B5%D0%B2%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Гейдара Аліева">Кавалеры ордэна Гейдара Аліева</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%9E_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%84%D0%BE%D0%B1%D1%96%D1%96" title="Катэгорыя:Адзначаныя ў беларусафобіі">Адзначаныя ў беларусафобіі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B_%D1%9E_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81%D0%B5_%D0%A1%D0%92%D0%93" title="Катэгорыя:Беларускія асобы ў сьпісе СВГ">Беларускія асобы ў сьпісе СВГ</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B_%D1%9E_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%BC_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81%D0%B5_%D0%AD%D0%97" title="Катэгорыя:Беларускія асобы ў Чорным сьпісе ЭЗ">Беларускія асобы ў Чорным сьпісе ЭЗ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%B2%D0%B0%D1%8E%D1%86%D1%8C_%D0%BF%D0%B0%D1%88%D1%8B%D1%80%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_JsonConfig" title="Катэгорыя:Старонкі, якія выкарыстоўваюць пашырэньне JsonConfig">Старонкі, якія выкарыстоўваюць пашырэньне JsonConfig</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7%D1%8C_%D0%BD%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BA%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83_%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB_%D1%83_%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%8B%D0%BC_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Артыкулы зь некарэктнай пастаноўкай шаблёну Артыкул у іншым разьдзеле">Вікіпэдыя:Артыкулы зь некарэктнай пастаноўкай шаблёну Артыкул у іншым разьдзеле</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7%D1%8C_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D0%BC%D1%96_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Артыкулы зь непрацоўнымі спасылкамі">Вікіпэдыя:Артыкулы зь непрацоўнымі спасылкамі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%96%D1%8B%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Жывыя асобы">Вікіпэдыя:Жывыя асобы</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Гэтая старонка апошні раз рэдагавалася 7 кастрычніка 2024 году ў 18:38.</li> <li id="footer-info-copyright">Гэты тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution/Share-Alike 4.0</a>; у асобных выпадках могуць ужывацца дадатковыя ўмовы. <span class="noprint">Глядзіце падрабязнасьці ва <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/be-tarask">Ўмовах выкарыстаньня</a>.</span><br />Wikipedia® — зарэгістраваны гандлёвы знак <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, некамэрцыйнай арганізацыі.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасьці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8E">Пра Вікіпэдыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасьці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Кодэкс паводзінаў</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/be-tarask">Распрацоўнікі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be-tarask.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра маркёр</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be-tarask.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0&section=29&veaction=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная вэрсія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-2c6ql","wgBackendResponseTime":166,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.864","walltime":"1.170","ppvisitednodes":{"value":10171,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":301572,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":73538,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":24,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":25,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":66812,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":12,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 938.818 1 -total"," 50.34% 472.569 1 Шаблён:Палітык"," 49.67% 466.305 1 Шаблён:Картка"," 28.02% 263.081 12 Шаблён:Вікізьвесткі"," 20.76% 194.938 1 Шаблён:Крыніцы"," 10.47% 98.319 2 Шаблён:Вікізьвесткі/p569"," 10.17% 95.451 4 Шаблён:Навігацыйная_табліца2"," 6.53% 61.285 1 Шаблён:Навігацыйная_група"," 5.06% 47.498 1 Шаблён:Бібліяінфармацыя"," 4.94% 46.332 21 Шаблён:Cite_web"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.325","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5790616,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype time of P582 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P582 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6dd6684647-l4xnr","timestamp":"20241121150416","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0410\u043b\u044f\u043a\u0441\u0430\u043d\u0434\u0430\u0440 \u041b\u0443\u043a\u0430\u0448\u044d\u043d\u043a\u0430","url":"https:\/\/be-tarask.wikipedia.org\/wiki\/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2866","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2866","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-09-30T14:43:34Z","dateModified":"2024-10-07T15:38:42Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/88\/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE_%2828-12-2021%29_%28cropped%29.jpg","headline":"\u0434\u0437\u044f\u0440\u0436\u0430\u045e\u043d\u044b \u0434\u0437\u044f\u044f\u0447 \u0411\u0435\u043b\u0430\u0440\u0443\u0441\u0456, \u044f\u043a\u0456 \u0441\u0442\u0430\u045e \u043f\u0435\u0440\u0448\u044b\u043c \u043f\u0440\u044d\u0437\u044b\u0434\u044d\u043d\u0442\u0430\u043c \u043a\u0440\u0430\u0456\u043d\u044b"}</script> </body> </html>