CINXE.COM
Herbebossing - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Herbebossing - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"009fb5dc-2d40-4703-9075-1b16c1f4abbf","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Herbebossing","wgTitle":"Herbebossing","wgCurRevisionId":68292761,"wgRevisionId":68292761,"wgArticleId":4107189,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bosbouw","Natuurbeheer"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Herbebossing","wgRelevantArticleId":4107189,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q815818","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth", "ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Herbebossing - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Herbebossing"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Herbebossing"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Herbebossing rootpage-Herbebossing skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/30_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Herbebossing" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Herbebossing" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Herbebossing" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Herbebossing" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Motieven_voor_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Motieven_voor_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Motieven voor herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Motieven_voor_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oorzaken_van_ontbossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oorzaken_van_ontbossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Oorzaken van ontbossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Oorzaken_van_ontbossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Concrete_doelen_voor_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Concrete_doelen_voor_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Concrete doelen voor herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Concrete_doelen_voor_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uitvoering_van_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uitvoering_van_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Uitvoering van herbebossing</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Uitvoering_van_herbebossing-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Uitvoering van herbebossing-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Uitvoering_van_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Natuurlijke_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Natuurlijke_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Natuurlijke herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Natuurlijke_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kunstmatige_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kunstmatige_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Kunstmatige herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Kunstmatige_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Boomsoortenkeuze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Boomsoortenkeuze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Boomsoortenkeuze</span> </div> </a> <ul id="toc-Boomsoortenkeuze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bosplantsoen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bosplantsoen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Bosplantsoen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bosplantsoen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aanplant" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aanplant"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Aanplant</span> </div> </a> <ul id="toc-Aanplant-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sociaal-economische_succesfactoren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sociaal-economische_succesfactoren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Sociaal-economische succesfactoren</span> </div> </a> <ul id="toc-Sociaal-economische_succesfactoren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Financiering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Financiering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Financiering</span> </div> </a> <ul id="toc-Financiering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voorbeelden_van_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorbeelden_van_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Voorbeelden van herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorbeelden_van_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Succes_van_herbebossing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Succes_van_herbebossing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Succes van herbebossing</span> </div> </a> <ul id="toc-Succes_van_herbebossing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Herbebossing</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 46 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">46 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%AC" title="إعادة التحريج – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إعادة التحريج" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Reforestaci%C3%B3n" title="Reforestación – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Reforestación" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%8F%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B5" title="Залесяване – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Залесяване" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Repoblaci%C3%B3_forestal" title="Repoblació forestal – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Repoblació forestal" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Znovuzalesn%C4%9Bn%C3%AD" title="Znovuzalesnění – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Znovuzalesnění" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Zalesani%C3%A9" title="Zalesanié – Kasjoebisch" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Zalesanié" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kasjoebisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ailgoedwigo" title="Ailgoedwigo – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ailgoedwigo" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B4%CE%AC%CF%83%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Αναδάσωση – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Αναδάσωση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Reforestation" title="Reforestation – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Reforestation" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Rearbarigo" title="Rearbarigo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Rearbarigo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Reforestaci%C3%B3n" title="Reforestación – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Reforestación" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Metsauuendus" title="Metsauuendus – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Metsauuendus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Basotze" title="Basotze – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Basotze" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بازجنگلکاری – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بازجنگلکاری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Reboisement" title="Reboisement – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Reboisement" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Rebwazman" title="Rebwazman – Haïtiaans Creools" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Rebwazman" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haïtiaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%9Ajraerd%C5%91s%C3%ADt%C3%A9s" title="Újraerdősítés – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Újraerdősítés" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Անտառվերականգնում – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անտառվերականգնում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Reboisasi" title="Reboisasi – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Reboisasi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%E1%BB%8Ar%E1%BB%A5ghachi_%E1%BB%8Ch%E1%BB%8Ba" title="Ịrụghachi Ọhịa – Igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ịrụghachi Ọhịa" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="Igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Rimboschimento" title="Rimboschimento – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Rimboschimento" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E5%86%8D%E7%94%9F" title="森林再生 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="森林再生" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9boisasi" title="Réboisasi – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Réboisasi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%AC%EC%A1%B0%EB%A6%BC" title="재조림 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="재조림" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Anadasosis" title="Anadasosis – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Anadasosis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%A1ko_atk%C5%ABrimas" title="Miško atkūrimas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Miško atkūrimas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BC%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Пошумување – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Пошумување" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D0%BD_%D0%BE%D0%B9%D0%B6%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%82" title="Нөхөн ойжуулалт – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Нөхөн ойжуулалт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Penghutanan_semula" title="Penghutanan semula – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Penghutanan semula" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Plantanha" title="Plantanha – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Plantanha" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Odnowienie_lasu" title="Odnowienie lasu – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Odnowienie lasu" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%DA%81%D9%86%DA%AB%D9%84_%DA%A9%D9%88%D9%84" title="بیاځنګل کول – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="بیاځنګل کول" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Reflorestamento" title="Reflorestamento – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Reflorestamento" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Лесовосстановление – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лесовосстановление" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Po%C5%A1umljavanje" title="Pošumljavanje – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pošumljavanje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Reforesting" title="Reforesting – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Reforesting" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Po%C5%A1umljavanje" title="Pošumljavanje – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Pošumljavanje" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Upanzi_wa_Miti" title="Upanzi wa Miti – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Upanzi wa Miti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%B3%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81_%E0%AE%B5%E0%AE%B3%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="மீள் காடு வளர்ப்பு – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மீள் காடு வளர்ப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9F%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2" title="การฟื้นฟูสภาพป่า – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การฟื้นฟูสภาพป่า" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pagtataguyod_ng_kagubatan" title="Pagtataguyod ng kagubatan – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pagtataguyod ng kagubatan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yeniden_a%C4%9Fa%C3%A7land%C4%B1rma" title="Yeniden ağaçlandırma – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yeniden ağaçlandırma" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81%D0%BE%D0%B2%D1%96%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Лісовідновлення – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Лісовідновлення" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="باز جنگل کاری – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="باز جنگل کاری" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A1i_tr%E1%BB%93ng_r%E1%BB%ABng" title="Tái trồng rừng – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tái trồng rừng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9E%97%E5%9C%B0%E5%BE%A9%E8%82%B2" title="林地復育 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="林地復育" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q815818#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Herbebossing" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Herbebossing" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Herbebossing"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Herbebossing"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Herbebossing" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Herbebossing" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&oldid=68292761" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Herbebossing&id=68292761&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHerbebossing"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHerbebossing"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Herbebossing"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Herbebossing&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Reforestation" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q815818" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg/260px-Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg/390px-Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg/520px-Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Herbebossing van een kloof in <a href="/wiki/North_Yorkshire" title="North Yorkshire">North Yorkshire</a></figcaption></figure> <p><b>Herbebossing</b> is het aanleggen van nieuw <a href="/wiki/Bos_(vegetatie)" title="Bos (vegetatie)">bos</a> of het ontstaan van nieuw bos op natuurlijke wijze in gebied dat eerder bosrijk was (<a href="/wiki/Engels" title="Engels">Engels</a>: <i>reforestation</i>).<sup id="cite_ref-:0_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Als het door de mens beboste gebied nog nooit eerder of lange tijd niet met bos bedekt is geweest, spreekt men van <i><a href="/wiki/Bebossing" title="Bebossing">bebossing</a></i> (Engels: <i>afforestation</i>).<sup id="cite_ref-:0_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De vestiging van een nieuwe bosgeneratie in bestaand bosgebied wordt verjonging genoemd (Engels: <i>regeneration</i> of <i>restoration</i>). Herbebossing is van belang aangezien bossen voor de mens fundamentele ecosysteemdiensten leveren, terwijl in veel landen het bosareaal door diverse factoren juist afneemt. Herbebossing wordt overal ter wereld op veel manieren uitgevoerd. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Motieven_voor_herbebossing">Motieven voor herbebossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Motieven voor herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Motieven voor herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/260px-seek%3D412-Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="146" data-durationhint="959" data-mwtitle="Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm/Red_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ARed_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ARed_je_het_klimaat_door_bomen_te_kappen.webm&lang=nl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="nl" label="Nederlands (nl)" data-dir="ltr" /></video></span><figcaption>Professor <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">bosbeheer</a> <a href="/wiki/Bart_Muys" title="Bart Muys">Bart Muys</a> over de mogelijkheden van onder meer (her)bebossing om de <a href="/wiki/Opwarming_van_de_Aarde" title="Opwarming van de Aarde">opwarming van de Aarde</a> tegen te gaan - <a href="/wiki/Universiteit_van_Vlaanderen" title="Universiteit van Vlaanderen">Universiteit van Vlaanderen</a></figcaption></figure> <p>Het bosareaal gaat wereldwijd achteruit. In 2016 besloeg het 39,9 miljoen km<sup>2</sup>, nog geen 30% van het areaal van 1900 (ca. 50 miljoen km<sup>2</sup>). Tussen 1990 en 2015 ging er 1,3 miljoen km<sup>2</sup> verloren.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daardoor leveren bossen minder <a href="/wiki/Ecosysteemdienst" title="Ecosysteemdienst">ecosysteemdienst</a>en. Zo is bijvoorbeeld de in bossen aanwezige hoeveelheid koolstof gedurende 2010-2015 gedaald met 340 miljoen ton C.<sup id="cite_ref-:1_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bossen leveren fundamentele ecosysteemdiensten en wereldwijd zijn vele mensen voor hun bestaan afhankelijk van het bos. In 2011 waren ongeveer 410 miljoen mensen sterk van bossen afhankelijk voor hun onderhoud en inkomen. Nog eens circa 1,6 miljard mensen waren voor een deel van hun onderhoud afhankelijk van ecosysteemdiensten.<sup id="cite_ref-:1_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bossen herbergen het grootste deel van de (genetische) diversiteit aan planten en dieren op het vasteland op aarde. Bossen zijn ook van groot belang voor de kwaliteit van de <a href="/wiki/Habitat" title="Habitat">leefomgeving</a>, doordat ze bijvoorbeeld bescherming bieden tegen <a href="/wiki/Erosie" title="Erosie">erosie</a>. Ook slaan ze koolstof op en reguleren ze waterhuishouding en klimaat.<sup id="cite_ref-:2_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Om al deze redenen vindt men het belangrijk om het bosareaal in stand te houden. Herbebossing van verloren gegaan bos is daarvoor een belangrijk instrument. </p><p>Soms zijn financiële stimulansen een reden om te herbebossen. Op veel beleidsniveaus zijn er doelstellingen vastgesteld voor herbebossing, met diverse financieringsmiddelen daaraan gekoppeld. In veel landen is herbebossing ook een wettelijke verplichting om verloren gegaan bos te compenseren. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oorzaken_van_ontbossing">Oorzaken van ontbossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Oorzaken van ontbossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Oorzaken van ontbossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Om een goede strategie voor herbebossing te ontwikkelen, zodat deze efficiënt en succesvol verloopt, is het noodzakelijk eerst de oorzaken van <a href="/wiki/Ontbossing" title="Ontbossing">ontbossing</a> te analyseren. Het bos staat op veel plaatsen in de wereld onder druk door sociaaleconomische, politieke of andere factoren.<sup id="cite_ref-:2_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Directe oorzaken van ontbossing zijn: 1) omvorming naar ander landgebruik, en 2) niet-<a href="/wiki/Duurzaamheid" title="Duurzaamheid">duurzame</a> exploitatie. Omvorming van bos naar landbouw en veeteelt is verreweg de grootste oorzaak van ontbossing. Ook het aanleggen van infrastructuur en bebouwing gaat vaak blijvend ten koste van bos. Voorts kunnen mijnbouw en oliewinning leiden tot ontbossing, als het bos daarbij blijvend wordt beschadigd of weggehaald. Daarnaast is niet-duurzame houtproductie ook vaak een oorzaak van ontbossing. Dit kan betekenen dat het herbeboste gebied na verloop van tijd opnieuw gekapt wordt. Bovendien is de oogst van <a href="/wiki/Brandhout" title="Brandhout">brandhout</a> een van de grote oorzaken van ontbossing. In veel delen van de wereld wordt hiervoor nog natuurlijk bos gekapt. </p><p>Aan deze directe oorzaken liggen indirecte oorzaken van ontbossing ten grondslag. Dit zijn vaak complexe processen waarbij diverse factoren meespelen, zoals privatisering, toegang tot land, land- en gebruiksrechten, <a href="/wiki/Corruptie" title="Corruptie">corruptie</a>, lage status en machtspositie van bosbewoners etc. Deze processen verlopen vaak geleidelijk, in stadia waarin het oorspronkelijke bosecosysteem langzamerhand degradeert en ten slotte plaats maakt voor ander landgebruik.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit proces heeft door de eeuwen heen wereldwijd plaatsgevonden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Concrete_doelen_voor_herbebossing">Concrete doelen voor herbebossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Concrete doelen voor herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Concrete doelen voor herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De belangrijkste doelen voor herbebossing in de praktijk zijn: </p> <ul><li>Toekomstige houtproductie op terrein waar lang geen bos heeft gestaan. In dat geval worden bomen aangeplant om in de toekomst te worden geoogst en vervolgens weer vervangen te worden door nieuw bos.</li> <li>Tegengaan van <a href="/wiki/Klimaatverandering" title="Klimaatverandering">klimaatverandering</a>. Herbebossing zorgt dat er bomen groeien die door <a href="/wiki/Fotosynthese" title="Fotosynthese">fotosynthese</a> <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">koolstofdioxide</a> (CO<sub>2</sub>) uit de lucht vastleggen. Met de bomen keert een gemeenschap van plantensoorten terug die ook CO<sub>2</sub> opnemen. Wanneer bomen en planten afsterven, komt de vastgelegde CO<sub>2</sub> via het dode organische materiaal in de bosbodem terecht. Bossen bevatten ongeveer het dubbele aan <a href="/wiki/Koolstof" title="Koolstof">koolstof</a> dat aanwezig is in de atmosfeer.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Andere doeleinden, zoals herstel van <a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">biodiversiteit</a>, landschappelijke aankleding, creëren van recreatiegelegenheid, stimuleren van natuurontwikkeling, opbouwen van genenreserves, productie van andere bosproducten, of opvangen van vervuiling.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uitvoering_van_herbebossing">Uitvoering van herbebossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Uitvoering van herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Uitvoering van herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De wijze van herbebossing hangt in de eerste plaats af van de hierboven genoemde doelen. Vervolgens moet men kiezen tussen natuurlijke of kunstmatige herbebossing. Voorts komen boomsoortenkeuze en wijze van aanplant aan de orde, die behalve door de doelen ook bepaald worden door de groeiplaats, andere technische en omgevingsfactoren, en sociale en economische overwegingen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Natuurlijke_herbebossing">Natuurlijke herbebossing</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Natuurlijke herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Natuurlijke herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Natuurlijke herbebossing betekent dat het bos zichzelf herstelt doordat aanwezige boomzaden ontkiemen, jonge bomen opgroeien en volwassen worden. Daarmee gepaard gaand ontwikkelt zich begeleidende struik- en andere vegetatie. Deze bosontwikkeling duurt doorgaans lang. Ze kan worden versneld door het uitzaaien van boomzaden, aanplant van bomen, bescherming van zaailingen tegen wild- en andere schade en het creëren van gunstige bodemomstandigheden. Hierdoor herstelt het bos zich in kortere tijd dan wanneer het alleen op natuurlijke wijze teruggroeit.<sup id="cite_ref-:2_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-:2-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op deze manier kan de ontwikkeling van een bos ook in een bepaalde gewenste richting worden gestuurd, zodat bijvoorbeeld bossen ontstaan met economisch belangrijke boomsoorten. Een variant op deze methode van herbebossing is groepenaanplant. Hierbij wordt bos in groepen aangeplant, waartussen <a href="/wiki/Natuurlijke_verjonging_in_de_bosbouw" title="Natuurlijke verjonging in de bosbouw">natuurlijke verjonging</a> plaatsvindt.<sup id="cite_ref-:2_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-:2-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een ander voorbeeld van een dergelijke gecombineerde herbebossing is het ‘verrijken’ van natuurlijk bos met de economisch belangrijke <a href="/wiki/Paranoot" title="Paranoot">paranootboom</a> (<i>Bertholletia excelsa)</i> in het <a href="/wiki/Amazonebekken" title="Amazonebekken">Amazonegebied</a>.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kunstmatige_herbebossing">Kunstmatige herbebossing</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Kunstmatige herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Kunstmatige herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kunstmatige herbebossing betekent dat herbebossing volledig plaatsvindt door aanplant van <a href="/wiki/Bosplantsoen" title="Bosplantsoen">bosplantsoen</a>. Bosplantsoen of plantgoed zijn in kwekerijen geteelde boompjes, dit in tegenstelling tot ‘zaailingen’ (Engels: <i>‘wildlings’</i>) waarmee in het wild opgekomen boompjes worden aangeduid. Direct zaaien is ook een vorm van kunstmatige herbebossing. De keuze tussen planten of zaaien hangt af van de gewenste soorten, de natuurlijke omstandigheden, en de beschikbaarheid van zaadgoed, bosplantsoen, water en <a href="/wiki/Infrastructuur" title="Infrastructuur">infrastructuur</a>. Aanplant van bosplantsoen heeft als voordeel dat men zelf kan beslissen over de keuze van boomsoorten en <a href="/wiki/Plantafstand" title="Plantafstand">plantafstand</a>. Directe uitzaai vereist meer zaden dan bij aanplant en is niet vaak succesvol gebleken. De zaden kunnen worden opgegeten door vogels of <a href="/wiki/Knaagdieren" title="Knaagdieren">knaagdieren</a> en onkruid kan de groei van de jonge <a href="/wiki/Kiemplant" title="Kiemplant">kiemplanten</a> onderdrukken. Opgekweekt bosplantsoen is daar beter tegen bestand. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Boomsoortenkeuze">Boomsoortenkeuze</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Boomsoortenkeuze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Boomsoortenkeuze"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Onder boomsoortenkeuze verstaan we de selectie van boomsoorten voor (her)bebossing. Belangrijk hierbij is welke soorten het best zijn aangepast aan de groeiplaats, dat wil zeggen klimaat, bodemsoort en ligging van het te bebossen terrein. Ook speelt mee van welke soorten de <a href="/wiki/Natuurlijke_verjonging_in_de_bosbouw" title="Natuurlijke verjonging in de bosbouw">verjonging</a> technisch en economisch haalbaar is.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De soortensamenstelling is mogelijk anders dan die van het originele bos. In Noord-Europa zijn vooral naaldhoutsoorten zoals <a href="/wiki/Den_(geslacht)" title="Den (geslacht)">den</a>, <a href="/wiki/Spar" title="Spar">spar</a>, <a href="/wiki/Lork" title="Lork">lariks</a> en Siberische ceder economisch belangrijk. In Midden- en Zuid-Europa zijn dit vaak bladverliezende soorten, met daarnaast vooral <i><a href="/wiki/Den_(geslacht)" title="Den (geslacht)">Pinus</a></i> en andere naaldhoutsoorten. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bosplantsoen">Bosplantsoen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Bosplantsoen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Bosplantsoen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bosplantsoen kan op verschillende manieren worden geteeld. Vermeerdering kan <a href="/wiki/Vegetatieve_vermeerdering" title="Vegetatieve vermeerdering">vegetatief</a> gebeuren, door middel van <a href="/wiki/Stekken" title="Stekken">stek</a>ken. Voordelen hiervan zijn een snelle groei en betere sturing van <a href="/wiki/Resistentie_bij_planten" title="Resistentie bij planten">resistentie</a> tegen ziekten. Bomen kunnen ook generatief worden vermeerderd, dat wil zeggen vanuit zaad. Afhankelijk van de soort worden zaden direct in de volle grond gezaaid en uitgeplant, of eerst in een kwekerijbed gezaaid. In de tropen en elders worden boomzaden meestal in plastic zakjes of andere containers opgekweekt. Deze containers moeten voldoende ruimte bieden aan de wortels, zodat deze goed groeien en draaigroei wordt voorkomen.<sup id="cite_ref-:2_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-:2-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook op andere punten is de kwaliteit van het plantmateriaal van groot belang voor het succes van de aanplant. In de eerste jaren wordt de ontwikkeling van een beplanting sterk bepaald door de <a href="/wiki/Fenotype" title="Fenotype">fenotypische</a> kwaliteit en de conditie van het plantmateriaal. Op de lange termijn zijn vooral de genetische eigenschappen en de standplaatsgeschiktheid (zoals droogte-, vorst- en/of brandresistentie) bepalend. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aanplant">Aanplant</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Aanplant" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Aanplant"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vanuit de kwekerij kunnen de bomen met kluit (en in de tropen met container) worden geplant, of als naaktewortelplantsoen. De keuze hiertussen is groeiplaatsgebonden. Met kluit of container kunnen de planten gemakkelijk en succesvol worden geplant in ondiepe bodems en op extreme groeiplaatsen. Dit is ideaal bij aanplant in <a href="/wiki/Boreale_zone" title="Boreale zone">boreale</a> bossen, bergbossen en in <a href="/wiki/Steppeklimaat" title="Steppeklimaat">(semi)aride</a> en andere tropische gebieden. Bij voorkeur wordt meerjarig plantgoed gebruikt. Grotere planten vestigen zich sneller en worden minder onderdrukt door concurrerende vegetatie.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wel hebben ze als nadeel een hogere prijs en groter transportvolume. Van belang is goed rekening te houden met het plantseizoen. </p><p>Er bestaan vele technieken van aanplant. Als een gebied gelijkmatig beplant wordt, spreekt men van ‘vlaktegewijze beplanting’. In berggebieden legt men vaak <a href="/wiki/Contourlijn" title="Contourlijn">contourlijnen</a> aan als bescherming tegen erosie, en in droge gebieden worden boompjes in kuilen of achter ‘halvemanen’ (halvemaanvormige richels) geplant om het regenwater op te vangen. Ook is bescherming nodig tegen risico’s van <a href="/wiki/Biotische_factor" title="Biotische factor">biotische</a> en abiotische aard, zoals wild- en veeschade, concurrerende vegetatie en ziekten en plagen. Soms wordt de bosaanplant in de eerste jaren gecombineerd met voedselgewassen, waardoor het land in deze periode nog iets oplevert voor lokale boeren. Dit systeem heet <i>taungya</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sociaal-economische_succesfactoren">Sociaal-economische succesfactoren</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Sociaal-economische succesfactoren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Sociaal-economische succesfactoren"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het succes van herbebossing hangt niet alleen af van de methode van aanplant, maar ook van een duidelijk beleidsdoel en een strategie die aangeeft op welke termijn en manier dat doel verwezenlijkt moet worden. Daarvoor worden in veel landen beheerplannen opgesteld. Voor een goede strategie moet rekening worden gehouden met de <a href="/wiki/Belanghebbende_(organisatie)" title="Belanghebbende (organisatie)">belanghebbenden</a> (Engels: <i>stakeholders</i>) in een te herbebossen gebied. Belanghebbenden kunnen diverse achtergronden, belangen en doelen hebben en daardoor verschillend tegen een situatie aankijken. Daarnaast veranderen sociale inzichten snel, en daarmee ook de meningen over de beste manier van herbebossing. Ook het verschil in <a href="/wiki/Hi%C3%ABrarchie" title="Hiërarchie">hiërarchie</a> of status van eigenaarschap (bijvoorbeeld tussen particulier, gemeentelijk, of nationaal) kan problemen veroorzaken tussen belanghebbenden. Door dit alles kunnen conflicten ontstaan. Daarom is het belangrijk om de belanghebbenden zo veel mogelijk op één lijn te krijgen en hen goed te betrekken bij de beheerplanning. In vooral de zuidelijke landen is het concept <a href="/wiki/Sociale_bosbouw" title="Sociale bosbouw">sociale bosbouw</a> (Engels: <i>community forestry</i> of <i>social forestry)</i> hiervoor ontwikkeld. Hierin hebben lokale actoren, naast professionele bosbouwkundigen en anderen een rol in zowel bosbeleid als bosbeheer. Vaak is een nevendoel daarbij het verbeteren van de levensomstandigheden van de lokale gemeenschappen. </p><p><a href="/wiki/Agroforestry" title="Agroforestry">Agroforestry</a> is een andere manier om landeigenaren te stimuleren om bomen en struiken aan te planten, als onderdeel van de teelt van landbouwgewassen of veeteelt. De voordelen hiervan zijn een grotere rijkdom aan biodiversiteit en verminderde erosie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Financiering">Financiering</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Financiering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Financiering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er bestaan talloze financieringsmechanismen voor herbebossing. Sommige landen kennen subsidieregelingen voor grondeigenaren die hun land willen herbebossen. Soms worden er eisen gesteld aan de herbebossing met betrekking tot de soortensamenstelling, zoals het aanplanten van <a href="/wiki/Inheems_(taxon)" title="Inheems (taxon)">inheemse</a> soorten. Ook belegt een aantal institutionele beleggers zoals pensioenfondsen in herbebossingsprojecten. </p><p>In het kader van de <a href="/wiki/Opwarming_van_de_Aarde" title="Opwarming van de Aarde">klimaatcrisis</a> is de financieringsstroom naar de bossensector toegenomen. Een van de eerste programma’s was het <i>Clean Development Mechanism</i> (CDM) onder het <a href="/wiki/Kyoto-protocol" title="Kyoto-protocol">Kyoto Protocol</a> (1997), een compensatiemechanisme waarin geïndustrialiseerde landen projecten voor CO<sub>2</sub>-reductie initiëren in ontwikkelingslanden ter compensatie van hun eigen emissies (uitstoot).<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Veel van deze projecten behelzen herbebossing. Belangrijker voor bossen was de lancering in 2008 van het programma <i>Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation</i> (REDD), later uitgebreid met duurzaam bosbeheer en herbebossing (REDD+)<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Onder dit programma werken internationale organisaties en meer dan 30 landen samen in de uitvoering van projecten voor bosbehoud, -beheer en -herstel. Op 11 december 2019 stelde de <a href="/wiki/Europese_Commissie" title="Europese Commissie">Europese Commissie</a> haar <a href="/wiki/Green_New_Deal" title="Green New Deal"><i>European Green Deal</i></a> voor met als belangrijkste doelstelling een klimaatneutrale economie te bereiken tegen 2050.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tegen 2030 beoogt men een daling van de kooldioxide-uitstoot van 50%. Ook op nationaal niveau zijn er veel stimuleringsregelingen voor herbebossing. De Nederlandse overheid wil 10% meer bos realiseren in 2030 voor CO<sub>2</sub>-vastlegging en biodiversiteit.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voorbeelden_van_herbebossing">Voorbeelden van herbebossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Voorbeelden van herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Voorbeelden van herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a>: <i>Community Forestry</i>, een vorm van sociale bosbouw, is sinds lang overheidsbeleid in Nepal. Sinds de instelling van de Forest Act in 1993 heeft de overheid het beheer van veel bossen voor langere tijd overgedragen aan <i>Forest User Groups</i>, die bos aanplanten, beheren en gebruiken. Deze decentralisatie bevorderde betrokkenheid van de bevolking, en daardoor een duurzamer beheer van het bos. Hierdoor nam de lokale armoede af en kwam er meer sociale gelijkheid.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>De organisatie SUSTAIN<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in <a href="/wiki/Peru" title="Peru">Peru</a> verrijkt en herstelt bossen in het Amazonegebied met <a href="/wiki/Paranoot" title="Paranoot">parano</a><a href="/wiki/Paranoot" title="Paranoot">ot</a>bomen, om zo de <a href="/wiki/Waarde_(economie)" title="Waarde (economie)">economische waarde</a> van de bossen te verhogen. Ook in andere landen komt deze methode voor. In boomkwekerijen worden jonge bomen geteeld die later worden uitgeplant met ondersteuning van <a href="/wiki/Niet-gouvernementele_organisatie" title="Niet-gouvernementele organisatie">NGO</a>’s. Er kan ook plantgoed worden gekweekt van boomsoorten die op de rand van uitsterven staan. Zo wordt kennis opgedaan over deze bedreigde soorten en worden zaden gewonnen, die weer opgekweekt kunnen worden tot bomen voor aanplant. Hierdoor blijven deze soorten behouden.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Arboliva is een project van Trees for All, een organisatie die sinds 2007 herbebossing uitvoert in <a href="/wiki/Bolivia" title="Bolivia">Bolivia</a>. Ontbossing door lokale landbouwontginning heeft geleid tot het verdwijnen van bos met allerlei problemen tot gevolg. Trees for All werkt samen met lokale autoriteiten en met circa 2.000 lokale boeren. Zij leggen nieuwe bospercelen aan waar <a href="/wiki/Agroforestry" title="Agroforestry">agroforestry</a> kan worden toegepast. Hierdoor wordt niet alleen nieuw bos ontwikkeld, maar het betekent ook duurzamer landgebruik. De financiering voor het Arbolivia-project komt van credits voor CO<sub>2</sub>-compensatie. Het project wordt duurzaam beheerd door de Boliviaanse projectpartner Sicirec en de lokale boeren.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>In <a href="/wiki/Chili" title="Chili">Chili</a> heeft de organisatie Cultiva Chile sinds 2000 meer dan 26.000 vrijwilligers bijeengebracht om een half miljoen inheemse bomen te planten. Op deze manier wordt herbebossing in door brand getroffen of in het verleden ontboste gebieden gecombineerd met het opleiden van jongeren en het bevorderen van burgerbetrokkenheid.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>De organisatie Weforest voert verschillende projecten uit in landen over de hele wereld om grote gebieden te herbebossen teneinde klimaatverandering tegen te gaan.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Nederland: De Stichting Voedselbosbouw Nederland houdt zich bezig met het ontwikkelen en beheren van <a href="/wiki/Voedselbos" title="Voedselbos">voedselbossen</a>. Doel is duurzame voorziening van gezond voedsel, vitale natuur en biodiversiteit. Voedselbossen voegen waarde toe aan de directe omgeving van mensen. Zij kunnen de natuur beleven en genieten van de producten en (ecosysteem)diensten die de voedselbossen verschaffen, zoals voedsel, zaai- en plantgoed, en een aantrekkelijk landschap met veel biodiversiteit. Ook bevorderen voedselbossen de verbondenheid met anderen, met de natuur en met de leefomgeving, en leveren ze diensten op het gebied van gezondheid, welzijn, recreatie en educatie.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Succes_van_herbebossing">Succes van herbebossing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Succes van herbebossing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Succes van herbebossing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Herbebossingsprogramma’s komen lang niet altijd tot succesvolle resultaten, vooral in ontwikkelingslanden, omdat de kwaliteit van de uitvoering onvoldoende is of te weinig aandacht aan de sociaal-economische succesfactoren is besteed.<sup id="cite_ref-phantom_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-phantom-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Herbebossing&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Bebossing" title="Bebossing">Bebossing</a></li> <li><a href="/wiki/Bosbouw" title="Bosbouw">Bosbouw</a></li> <li><a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">Bosbeheer</a></li> <li><a href="/wiki/Groasis_Waterboxx" title="Groasis Waterboxx">Groasis Waterboxx</a></li> <li><a href="/wiki/Natuurbeheer" title="Natuurbeheer">Natuurbeheer</a></li> <li><a href="/wiki/Natuurlijke_verjonging_in_de_bosbouw" title="Natuurlijke verjonging in de bosbouw">Natuurlijke verjonging in de bosbouw</a></li> <li><a href="/wiki/Kunstmatige_verjonging_in_de_bosbouw" title="Kunstmatige verjonging in de bosbouw">Kunstmatige verjonging in de bosbouw</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bosbouw_en_-beheer" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer" title="Sjabloon:Navigatie bosbouw en -beheer"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Bosbouw_en_-beheer" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Bosbouw" title="Bosbouw">Bosbouw</a> en <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">-beheer</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Algemeen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aanplant" title="Aanplant">Aanplant</a> · <a href="/wiki/Bebossing" title="Bebossing">Bebossing</a> · <a href="/wiki/Beheerbranden" title="Beheerbranden">Beheerbranden</a> · <a href="/wiki/Beurtjaar" title="Beurtjaar">Beurtjaar</a> · <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">Biomassa</a> · <a href="/wiki/Bladerdak" title="Bladerdak">Bladerdak</a> · <a href="/wiki/Blessen" title="Blessen">Blessen</a> · <a href="/wiki/Boom_(plant)" title="Boom (plant)">Boom</a> · <a href="/wiki/Boomholte" title="Boomholte">Boomholte</a> · <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">Boomlaag</a> · <a href="/wiki/Boomweide" title="Boomweide">Boomweide</a> · <a href="/wiki/Bos_(begroeiing)" class="mw-redirect" title="Bos (begroeiing)">Bos</a> · <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">Bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Bosbeheer_gericht_op_biodiversiteit" title="Bosbeheer gericht op biodiversiteit">Bosbeheer gericht op biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Bosbouw" title="Bosbouw">Bosbouw</a> · <a href="/wiki/Bosgrond" title="Bosgrond">Bosgrond</a> · <a href="/wiki/Bospad" title="Bospad">Bospad</a> · <a href="/wiki/Bosrand" title="Bosrand">Bosrand</a> · <a href="/wiki/Boswachter" title="Boswachter">Boswachter</a> · <a href="/wiki/Bosweide" title="Bosweide">Bosweide</a> · <a href="/wiki/Codominantie_(ecologie)" title="Codominantie (ecologie)">Codominantie</a> · <a href="/wiki/Duurzaamheid" title="Duurzaamheid">Duurzaamheid</a> · <a href="/wiki/Exoot" title="Exoot">Exoot</a> · <a href="/wiki/Forsthaus" title="Forsthaus">Forsthaus</a> · <a href="/wiki/Gemengd_bos" title="Gemengd bos">Gemengd bos</a> · <a href="/wiki/Hars" title="Hars">Hars</a> · <a href="/wiki/Hellingbos" title="Hellingbos">Hellingbos</a> · <a class="mw-selflink selflink">Herbebossing</a> · <a href="/wiki/Herstelbeheer" title="Herstelbeheer">Herstelbeheer</a> · <a href="/wiki/Inheems_(taxon)" title="Inheems (taxon)">Inheems</a> · <a href="/wiki/Inoculatie" title="Inoculatie">Inoculatie</a> · <a href="/wiki/Interceptie_(hydrologie)" title="Interceptie (hydrologie)">Interceptie</a> · <a href="/wiki/Invasieve_soort" title="Invasieve soort">Invasieve soort</a> · <a href="/wiki/Jacht_(activiteit)" title="Jacht (activiteit)">Jacht</a> · <a href="/wiki/Kapvlakte" title="Kapvlakte">Kapvlakte</a> · <a href="/wiki/Klimaatadaptief_bosbeheer" title="Klimaatadaptief bosbeheer">Klimaatadaptief bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Kroon_(plant)" title="Kroon (plant)">Kroon</a> · <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">Kruidlaag</a> · <a href="/wiki/Kunstmatige_verjonging_in_de_bosbouw" title="Kunstmatige verjonging in de bosbouw">Kunstmatige verjonging</a> · <a href="/wiki/Laan_(weg)" title="Laan (weg)">Laan</a> · <a href="/wiki/Loofbos" title="Loofbos">Loofbos</a> · <a href="/wiki/Mastjaar" title="Mastjaar">Mastjaar</a> · <a href="/wiki/Monocultuur" title="Monocultuur">Monocultuur</a> · <a href="/wiki/Naaldbos" title="Naaldbos">Naaldbos</a> · <a href="/wiki/Natuurbeheersmaatregelen" title="Natuurbeheersmaatregelen">Natuurbeheersmaatregelen</a> · <a href="/wiki/Natuurlijke_verjonging_in_de_bosbouw" title="Natuurlijke verjonging in de bosbouw">Natuurlijke verjonging</a> · <a href="/wiki/Nulbeheer" title="Nulbeheer">Nulbeheer</a> · <a href="/wiki/Oerbos" class="mw-redirect" title="Oerbos">Oerbos</a> · <a href="/wiki/Ondergroei" title="Ondergroei">Ondergroei</a> · <a href="/wiki/Ontsluiting_(planologie)" title="Ontsluiting (planologie)">Ontsluiting</a> · <a href="/wiki/Open_plek" title="Open plek">Open plek</a> · <a href="/wiki/Opslag_(plantenmorfologie)" title="Opslag (plantenmorfologie)">Opslag</a> · <a href="/wiki/Opstand_(begroeiing)" title="Opstand (begroeiing)">Opstand</a> · <a href="/wiki/Plantverband" title="Plantverband">Plantverband</a> · <a href="/wiki/Rabat_(bosbouw)" title="Rabat (bosbouw)">Rabat</a> · <a href="/wiki/Remote_sensing" title="Remote sensing">Remote sensing</a> · <a href="/wiki/Restauratie_(bosbeheer)" title="Restauratie (bosbeheer)">Restauratie</a> · <a href="/wiki/Secundair_bos" title="Secundair bos">Secundair bos</a> · <a href="/wiki/Sociale_bosbouw" title="Sociale bosbouw">Sociale bosbouw</a> · <a href="/wiki/Solitaire_boom" title="Solitaire boom">Solitaire boom</a> · <a href="/wiki/Strooisellaag" title="Strooisellaag">Strooisellaag</a> · <a href="/wiki/Struik" title="Struik">Struik</a> · <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">Struiklaag</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">Struweel</a> · <a href="/wiki/Takkenwal" title="Takkenwal">Takkenwal</a> · <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">Vegetatielaag</a> · <a href="/wiki/Vernatting" title="Vernatting">Vernatting</a> · <a href="/wiki/Wildpad" title="Wildpad">Wildpad</a> · <a href="/wiki/Wildwal" title="Wildwal">Wildwal</a> · <a href="/wiki/Worteldruk" title="Worteldruk">Worteldruk</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Bosfuncties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agroforestry" title="Agroforestry">Agroforestry</a> · <a href="/wiki/Bio-energie" title="Bio-energie">Bio-energie</a> · <a href="/w/index.php?title=Bodembescherming_door_bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bodembescherming door bos (de pagina bestaat niet)">Bodembescherming door bos</a> · <a href="/wiki/Bosbijproducten" title="Bosbijproducten">Bosbijproducten</a> · <a href="/wiki/Bosreservaat" title="Bosreservaat">Bosreservaat</a> · <a href="/w/index.php?title=Cultuurhistorie_in_bossen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultuurhistorie in bossen (de pagina bestaat niet)">Cultuurhistorie in bossen</a> · <a href="/wiki/Dorpsbos" title="Dorpsbos">Dorpsbos</a> · <a href="/wiki/Ecosysteemdienst" title="Ecosysteemdienst">Ecosysteemdienst</a> · <a href="/wiki/Ge%C3%AFntegreerd_bosbeheer" title="Geïntegreerd bosbeheer">Geïntegreerd bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Geriefbos" title="Geriefbos">Geriefbos</a> · <a href="/wiki/Griend_(beplanting)" title="Griend (beplanting)">Griend</a> · <a href="/wiki/Habitat" title="Habitat">Habitat</a> · <a href="/wiki/Harswinning" title="Harswinning">Harswinning</a> · <a href="/wiki/Houtindustrie" title="Houtindustrie">Houtindustrie</a> · <a href="/wiki/Jachtbos" title="Jachtbos">Jachtbos</a> · <a href="/wiki/Klimaatbos" title="Klimaatbos">Klimaatbos</a> · <a href="/wiki/Klimbos" title="Klimbos">Klimbos</a> · <a href="/wiki/Landgoed" title="Landgoed">Landgoed</a> · <a href="/wiki/Luchtzuivering" title="Luchtzuivering">Luchtzuivering</a> · <a href="/wiki/Militair_oefenterrein" title="Militair oefenterrein">Militair oefenterrein</a> · <a href="/wiki/Nationaal_park" title="Nationaal park">Nationaal park</a> · <a href="/wiki/Papierindustrie" title="Papierindustrie">Papierindustrie</a> · <a href="/w/index.php?title=Parkbos_(bostype)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parkbos (bostype) (de pagina bestaat niet)">Parkbos</a> · <a href="/wiki/Pestbosje" title="Pestbosje">Pestbosje</a> · <a href="/wiki/Productiebos" title="Productiebos">Productiebos</a> · <a href="/wiki/Recreatief_medegebruik" title="Recreatief medegebruik">Recreatief medegebruik</a> · <a href="/wiki/Schermbos" title="Schermbos">Schermbos</a> · <a href="/wiki/Speelnatuur" title="Speelnatuur">Speelnatuur</a> · <a href="/wiki/Bos_en_spiritualiteit" title="Bos en spiritualiteit">Spiritueel bos</a> · <a href="/wiki/Sprokkelen" title="Sprokkelen">Sprokkelen</a> · <a href="/wiki/Sterrenbos" title="Sterrenbos">Sterrenbos</a> · <a href="/wiki/Tiny_forest" title="Tiny forest">Tiny forest</a> · <a href="/wiki/Voedselbos" title="Voedselbos">Voedselbos</a> · <a href="/wiki/Waterbergingsgebied" title="Waterbergingsgebied">Waterbergingsgebied</a> · <a href="/wiki/Waterzuivering" title="Waterzuivering">Waterzuivering</a> · <a href="/wiki/Waterwingebied" title="Waterwingebied">Waterwingebied</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Kapvormen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dunning_(bos)" title="Dunning (bos)">Dunning</a> · <a href="/wiki/Femelslag" title="Femelslag">Femelslag</a> · <a href="/wiki/Hakhout" title="Hakhout">Hakhout</a> · <a href="/wiki/Hakken_en_branden" title="Hakken en branden">Hakken en branden</a> · <a href="/wiki/Hooghout_(bosbouw)" title="Hooghout (bosbouw)">Hooghout</a> · <a href="/wiki/Kaalslag" title="Kaalslag">Kaalslag</a> · <a href="/wiki/Knotten" title="Knotten">Knotten</a> · <a href="/wiki/Middelhout" title="Middelhout">Middelhout</a> · <a href="/wiki/Ontbossing" title="Ontbossing">Ontbossing</a> · <a href="/wiki/Plenterslag" title="Plenterslag">Plenterslag</a> · <a href="/wiki/Schermslag" title="Schermslag">Schermslag</a> · <a href="/wiki/Spaartelgenbos" title="Spaartelgenbos">Spaartelgenbos</a> · <a href="/wiki/Strubben" title="Strubben">Strubben</a> · <a href="/wiki/Zoomslag" title="Zoomslag">Zoomslag</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Werktuigen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aanwasboor" title="Aanwasboor">Aanwasboor</a> · <a href="/wiki/Bijl" title="Bijl">Bijl</a> · <a href="/wiki/Blusvliegtuig" title="Blusvliegtuig">Blusvliegtuig</a> · <a href="/wiki/Boomzaag" title="Boomzaag">Boomzaag</a> · <a href="/wiki/Bosmaaier" title="Bosmaaier">Bosmaaier</a> · <a href="/wiki/Dendrometer" title="Dendrometer">Dendrometer</a> · <a href="/wiki/Dissel_(houtbewerking)" title="Dissel (houtbewerking)">Dissel</a> · <a href="/wiki/Onbemand_luchtvaartuig" title="Onbemand luchtvaartuig">Drone</a> · <a href="/wiki/Forwarder" title="Forwarder">Forwarder</a> · <a href="/wiki/Grondwatermeter" title="Grondwatermeter">Grondwatermeter</a> · <a href="/wiki/Guts" title="Guts">Guts</a> · <a href="/wiki/Hagelgeweer" title="Hagelgeweer">Hagelgeweer</a> · <a href="/wiki/Velmachine" title="Velmachine">Harvester</a> · <a href="/wiki/Hiep" title="Hiep">Hiep</a> · <a href="/wiki/Hoogwerker" title="Hoogwerker">Hoogwerker</a> · <a href="/wiki/Kapmes" title="Kapmes">Kapmes</a> · <a href="/wiki/Keerhaak" title="Keerhaak">Keerhaak</a> · <a href="/wiki/Kettingzaag" title="Kettingzaag">Kettingzaag</a> · <a href="/wiki/Loep" title="Loep">Loep</a> · <a href="/wiki/Mallejan" title="Mallejan">Mallejan</a> · <a href="/wiki/Markeerspuitbus" title="Markeerspuitbus">Markeerspuitbus</a> · <a href="/wiki/Meetklem" title="Meetklem">Meetklem</a> · <a href="/wiki/Meetlint" title="Meetlint">Meetlint</a> · <a href="/wiki/Relascoop" title="Relascoop">Relascoop</a> · <a href="/wiki/Stobbenfrees" title="Stobbenfrees">Stobbenfrees</a> · <a href="/wiki/Stokzaag" title="Stokzaag">Stokzaag</a> · <a href="/wiki/Takkenschaar" title="Takkenschaar">Takkenschaar</a> · <a href="/wiki/Takkenzaag" title="Takkenzaag">Takkenzaag</a> · <a href="/wiki/Tractor" title="Tractor">Tractor</a> · <a href="/wiki/Verrekijker" title="Verrekijker">Verrekijker</a> · <a href="/wiki/Versnipperaar" title="Versnipperaar">Versnipperaar</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Bomenzorg:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afleggen_(planten)" title="Afleggen (planten)">Afleggen</a> · <a href="/wiki/Biologische_bestrijding" title="Biologische bestrijding">Biologische bestrijding</a> · <a href="/wiki/Bodembedekking" title="Bodembedekking">Bodembedekking</a> · <a href="/wiki/Bodemverbeteraar" title="Bodemverbeteraar">Bodemverbeteraar</a> · <a href="/wiki/Bodemverontreiniging" title="Bodemverontreiniging">Bodemvervuiling</a> · <a href="/wiki/Boombeschermer" title="Boombeschermer">Boombeschermer</a> · <a href="/wiki/Boomchirurgie" title="Boomchirurgie">Boomchirurgie</a> · <a href="/wiki/Boompaal" title="Boompaal">Boompaal</a> · <a href="/wiki/Boomteelt" title="Boomteelt">Boomteelt</a> · <a href="/wiki/Boomverzorging" title="Boomverzorging">Boomverzorging</a> · <a href="/wiki/Bosplantsoen" title="Bosplantsoen">Bosplantsoen</a> · <a href="/wiki/Bosverpleging" title="Bosverpleging">Bosverpleging</a> · <a href="/wiki/Brandgang" title="Brandgang">Brandgang</a> · <a href="/wiki/Enten_(plant)" title="Enten (plant)">Enten</a> · <a href="/wiki/Fytopathologie" title="Fytopathologie">Fytopathologie</a> · <a href="/wiki/Kandelaberen" title="Kandelaberen">Kandelaberen</a> · <a href="/wiki/Kandelaren_(snoeitechniek)" title="Kandelaren (snoeitechniek)">Kandelaren</a> · <a href="/wiki/Kieming" title="Kieming">Kieming</a> · <a href="/w/index.php?title=Omslagpunt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omslagpunt (de pagina bestaat niet)">Omslagpunt</a> · <a href="/wiki/Onkruidbestrijding" title="Onkruidbestrijding">Onkruidbestrijding</a> · <a href="/wiki/Plaaginsect" title="Plaaginsect">Plaaginsect</a> · <a href="/wiki/Plantenveredeling" title="Plantenveredeling">Plantenveredeling</a> · <a href="/wiki/Plantenziekte" title="Plantenziekte">Plantenziekte</a> · <a href="/wiki/Kanker_(plantkunde)" title="Kanker (plantkunde)">Plantkanker</a> · <a href="/wiki/Resistentie_bij_planten" title="Resistentie bij planten">Resistentie</a> · <a href="/wiki/Schorsbrand" title="Schorsbrand">Schorsbrand</a> · <a href="/wiki/Snoeien" title="Snoeien">Snoeien</a> · <a href="/wiki/Stekken" title="Stekken">Stekken</a> · <a href="/wiki/Toekomstboom" title="Toekomstboom">Toekomstboom</a> · <a href="/wiki/Vergrassing" title="Vergrassing">Vergrassing</a> · <a href="/wiki/Verruiging" title="Verruiging">Verruiging</a> · <a href="/wiki/Visual_tree_assessment" title="Visual tree assessment">VTA</a> · <a href="/wiki/Waterlot" title="Waterlot">Waterlot</a> · <a href="/wiki/Wildschade" title="Wildschade">Wildschade</a> · <a href="/wiki/Windworp" title="Windworp">Windworp</a> · <a href="/wiki/Witrot" title="Witrot">Witrot</a> · <a href="/wiki/Zaadproductie_en_zaadteelt" title="Zaadproductie en zaadteelt">Zaadproductie en zaadteelt</a> · <a href="/wiki/Zure_regen" title="Zure regen">Zure regen</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Houtkennis:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afvalhout" title="Afvalhout">Afvalhout</a> · <a href="/wiki/Bast" title="Bast">Bast</a> · <a href="/wiki/Brandhout" title="Brandhout">Brandhout</a> · <a href="/wiki/Cambium" title="Cambium">Cambium</a> · <a href="/wiki/Dendrochronologie" title="Dendrochronologie">Dendrochronologie</a> · <a href="/wiki/Draad_(hout)" title="Draad (hout)">Draad</a> · <a href="/wiki/Drukbreuk" title="Drukbreuk">Drukbreuk</a> · <a href="/wiki/Fineer" title="Fineer">Fineer</a> · <a href="/wiki/Groeiring" title="Groeiring">Groeiring</a> · <a href="/wiki/Handel_in_tropisch_hout_in_Nederland" title="Handel in tropisch hout in Nederland">Handel in tropisch hout in Nederland</a> · <a href="/wiki/Hout" title="Hout">Hout</a> · <a href="/wiki/Houtbewerking" title="Houtbewerking">Houtbewerking</a> · <a href="/wiki/Eigenschappen_van_hout" title="Eigenschappen van hout">Houteigenschappen</a> · <a href="/wiki/Houthakker" title="Houthakker">Houthakker</a> · <a href="/wiki/Houtige_plant" title="Houtige plant">Houtige plant</a> · <a href="/wiki/Houtrotschimmels" title="Houtrotschimmels">Houtrotschimmels</a> · <a href="/wiki/Houtskool" title="Houtskool">Houtskool</a> · <a href="/wiki/Houtsoort" title="Houtsoort">Houtsoort</a> · <a href="/wiki/Houtstraal" title="Houtstraal">Houtstraal</a> · <a href="/wiki/Houtvat" title="Houtvat">Houtvat</a> · <a href="/wiki/Houtverduurzaming" title="Houtverduurzaming">Houtverduurzaming</a> · <a href="/wiki/Houtvester" title="Houtvester">Houtvester</a> · <a href="/wiki/IJzerhout" title="IJzerhout">IJzerhout</a> · <a href="/wiki/Kernhout" title="Kernhout">Kernhout</a> · <a href="/wiki/Kwast_(hout)" title="Kwast (hout)">Kwast</a> · <a href="/wiki/Lignine" title="Lignine">Lignine</a> · <a href="/wiki/Loofhout" title="Loofhout">Loofhout</a> · <a href="/wiki/Multiplex_(plaatmateriaal)" title="Multiplex (plaatmateriaal)">Multiplex</a> · <a href="/wiki/Naaldhout" title="Naaldhout">Naaldhout</a> · <a href="/wiki/Nerf_(hout)" title="Nerf (hout)">Nerf</a> · <a href="/wiki/Oriented_Strand_Board" title="Oriented Strand Board">OSB</a> · <a href="/wiki/Reactiehout" title="Reactiehout">Reactiehout</a> · <a href="/wiki/Rijshout" title="Rijshout">Rijshout</a> · <a href="/wiki/Schors" title="Schors">Schors</a> · <a href="/wiki/Sclerenchym" title="Sclerenchym">Sclerenchym</a> · <a href="/wiki/Spaanplaat" title="Spaanplaat">Spaanplaat</a> · <a href="/wiki/Spiegel_(hout)" title="Spiegel (hout)">Spiegel</a> · <a href="/wiki/Spinthout" title="Spinthout">Spinthout</a> · <a href="/wiki/Stam_(plant)" title="Stam (plant)">Stam</a> · <a href="/wiki/Stoof_(hakhout)" title="Stoof (hakhout)">Stoof</a> · <a href="/wiki/Tak_(plant)" title="Tak (plant)">Tak</a> · <a href="/wiki/Vlotterij" title="Vlotterij">Vlotterij</a> · <a href="/wiki/Waaibomenhout" title="Waaibomenhout">Waaibomenhout</a> · <a href="/wiki/Warrelknoest" title="Warrelknoest">Warrelknoest</a> · <a href="/wiki/Werken_(hout)" title="Werken (hout)">Werken</a> · <a href="/wiki/Xyleem" title="Xyleem">Xyleem</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Numeriek:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bedekking_(vegetatiekunde)" title="Bedekking (vegetatiekunde)">Bedekkingsgraad</a> · <a href="/wiki/Biologische_risicoklasse" title="Biologische risicoklasse">Biologische risicoklasse</a> · <a href="/wiki/Bodemtemperatuur" title="Bodemtemperatuur">Bodemtemperatuur</a> · <a href="/wiki/Bladoppervlakte-index" title="Bladoppervlakte-index">Bladoppervlakte-index</a> · <a href="/wiki/Kationenomwisselingscapaciteit" title="Kationenomwisselingscapaciteit">CEC</a> · <a href="/wiki/Diameter_op_borsthoogte" title="Diameter op borsthoogte">Diameter op borsthoogte</a> · <a href="/wiki/Duurzaamheidsklasse" title="Duurzaamheidsklasse">Duurzaamheidsklasse</a> · <a href="/wiki/Grondvlak_(bosbouw)" title="Grondvlak (bosbouw)">Grondvlak</a> · <a href="/wiki/Grondwatertrap" title="Grondwatertrap">Grondwatertrap</a> · <a href="/wiki/Hectare" title="Hectare">Hectare</a> · <a href="/wiki/Kiemenergie" title="Kiemenergie">Kiemenergie</a> · <a href="/wiki/Kroonsluiting" title="Kroonsluiting">Kroonsluiting</a> · <a href="/wiki/Kubieke_meter" title="Kubieke meter">Kubieke meter</a> · <a href="/wiki/Monnin-hardheid" title="Monnin-hardheid">Monnin-hardheid</a> · <a href="/wiki/Mortaliteit" class="mw-redirect" title="Mortaliteit">Mortaliteit</a> · <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> · <a href="/wiki/Populatiedichtheid" title="Populatiedichtheid">Populatiedichtheid</a> · <a href="/wiki/Populatiegrootte" title="Populatiegrootte">Populatiegrootte</a> · <a href="/wiki/Plantafstand" title="Plantafstand">Plantafstand</a> · <a href="/wiki/Relatieve_luchtvochtigheid" title="Relatieve luchtvochtigheid">Relatieve luchtvochtigheid</a> · <a href="/wiki/Saliniteit" title="Saliniteit">Saliniteit</a> · <a href="/wiki/Schaal_van_Beaufort" title="Schaal van Beaufort">Schaal van Beaufort</a> · <a href="/wiki/Shannon-index" title="Shannon-index">Shannon-index</a> · <a href="/w/index.php?title=Stamtal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stamtal (de pagina bestaat niet)">Stamtal</a> · <a href="/wiki/Stijghoogte" title="Stijghoogte">Stijghoogte</a> · <a href="/wiki/Stenoeciteit" title="Stenoeciteit">Stenoeciteit</a> · <a href="/wiki/Temperatuur" title="Temperatuur">Temperatuur</a> · <a href="/wiki/Tolerantie_(fysiologie)" title="Tolerantie (fysiologie)">Tolerantie</a> · <a href="/wiki/Trofiegraad" title="Trofiegraad">Trofiegraad</a> · <a href="/wiki/Veldcapaciteit" title="Veldcapaciteit">Veldcapaciteit</a> · <a href="/wiki/Verlichtingssterkte" title="Verlichtingssterkte">Verlichtingssterkte</a> · <a href="/wiki/Verwelkingspunt" title="Verwelkingspunt">Verwelkingspunt</a> · <a href="/wiki/Volkomenheidsgraad" title="Volkomenheidsgraad">Volkomenheidsgraad</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Organistaties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bomenstichting" title="Bomenstichting">Bomenstichting</a> · <a href="/wiki/BOS%2B" title="BOS+">BOS+</a> · <a href="/wiki/Bosgroep" title="Bosgroep">Bosgroep</a> · <a href="/wiki/Bosschap" title="Bosschap">Bosschap</a> · <a href="/wiki/Centrum_Hout" title="Centrum Hout">Centrum Hout</a> · <a href="/wiki/Forest_Stewardship_Council" title="Forest Stewardship Council">FSC</a> · <a href="/wiki/Instituut_voor_Natuur-_en_Bosonderzoek" title="Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek">INBO</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Organization" title="International Tropical Timber Organization">ITTO</a> · <a href="/wiki/International_Union_for_Conservation_of_Nature_and_Natural_Resources" title="International Union for Conservation of Nature and Natural Resources">IUCN</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Nederlandse_Bosbouw_Vereniging" title="Koninklijke Nederlandse Bosbouw Vereniging">KNBV</a> · <a href="/wiki/LandschappenNL" title="LandschappenNL">LandschappenNL</a> · <a href="/wiki/Vereniging_Natuurmonumenten" title="Vereniging Natuurmonumenten">Natuurmonumenten</a> · <a href="/wiki/Natuurpunt" title="Natuurpunt">Natuurpunt</a> · <a href="/wiki/Natuurvereniging" title="Natuurvereniging">Natuurvereniging</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_Dendrologische_Vereniging" title="Nederlandse Dendrologische Vereniging">NDV</a> · <a href="/wiki/Programme_for_Endorsement_of_Forest_Certification_Schemes" title="Programme for Endorsement of Forest Certification Schemes">PEFC</a> · <a href="/wiki/Probos" title="Probos">Probos</a> · <a href="/wiki/Pro_Silva" title="Pro Silva">Pro Silva</a> · <a href="/wiki/Staatsbosbeheer" title="Staatsbosbeheer">Staatsbosbeheer</a> · <a href="/wiki/Stichting_Het_Kronendak" title="Stichting Het Kronendak">Stichting Het Kronendak</a> · <a href="/wiki/Stichting_Kritisch_Bosbeheer" title="Stichting Kritisch Bosbeheer">Stichting Kritisch Bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Stichting_Populier" title="Stichting Populier">Stichting Populier</a> · <a href="/wiki/Stichting_Tr%C3%A9sor" title="Stichting Trésor">Stichting Trésor</a> · <a href="/wiki/Vereniging_van_Bos-_en_Natuurterreineigenaren" title="Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren">VBNE</a> · <a href="/wiki/Vereniging_Tropische_Bossen" title="Vereniging Tropische Bossen">Vereniging Tropische Bossen</a> · <a href="/wiki/Voedselbosbouw_Nederland" title="Voedselbosbouw Nederland">Voedselbosbouw Nederland</a> · <a href="/wiki/Wildbeheereenheid" title="Wildbeheereenheid">WBE</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Juristiek:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agentschap_voor_Natuur_en_Bos" title="Agentschap voor Natuur en Bos">ANB</a> · <a href="/wiki/Bosbescherming" title="Bosbescherming">Bosbescherming</a> · <a href="/wiki/Bosdecreet" title="Bosdecreet">Bosdecreet</a> · <a href="/wiki/Bosperceel" title="Bosperceel">Bosperceel</a> · <a href="/wiki/Boswet" title="Boswet">Boswet</a> · <a href="/wiki/Boswetboek_(Belgi%C3%AB)" title="Boswetboek (België)">Boswetboek</a> · <a href="/wiki/Certificaat_duurzaam_bosbeheer" title="Certificaat duurzaam bosbeheer">Certificaat duurzaam bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Forests_Now_Declaration" title="Forests Now Declaration">Forests Now Declaration</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Agreement,_1983" title="International Tropical Timber Agreement, 1983">ITTA 1983</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Agreement,_1994" title="International Tropical Timber Agreement, 1994">ITTA 1994</a> · <a href="/wiki/Jachtdecreet_(Vlaanderen)" title="Jachtdecreet (Vlaanderen)">Jachtdecreet</a> · <a href="/wiki/Jachtrecht" title="Jachtrecht">Jachtrecht</a> · <a href="/wiki/Jachtseizoen" title="Jachtseizoen">Jachtseizoen</a> · <a href="/wiki/Ministerie_van_Landbouw,_Visserij,_Voedselzekerheid_en_Natuur" title="Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur">LVVN</a> · <a href="/wiki/Natura2000" class="mw-redirect" title="Natura2000">Natura2000</a> · <a href="/wiki/Natuurbehoudswet" title="Natuurbehoudswet">Natuurbehoudswet</a> · <a href="/wiki/Natuurdecreet" title="Natuurdecreet">Natuurdecreet</a> · <a href="/wiki/Natuurcompensatie" title="Natuurcompensatie">Natuurcompensatie</a> · <a href="/wiki/Natuurschoonwet" title="Natuurschoonwet">Natuurschoonwet</a> · <a href="/wiki/Pootrecht" title="Pootrecht">Pootrecht</a> · <a href="/wiki/Rode_lijst" title="Rode lijst">Rode lijst</a> · <a href="/wiki/Wet_natuurbescherming" title="Wet natuurbescherming">Wet natuurbescherming</a> · <a href="/wiki/Vogelrichtlijn_en_Habitatrichtlijn" title="Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn">Vogel- en Habitatrichtlijn</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Ecologie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">Biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Boomgrens" title="Boomgrens">Boomgrens</a> · <a href="/wiki/Bosfauna_in_Nederland" title="Bosfauna in Nederland">Bosfauna in Nederland</a> · <a href="/wiki/Bosflora" title="Bosflora">Bosflora</a> · <a href="/wiki/Broekbos" title="Broekbos">Broekbos</a> · <a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">Concurrentie</a> · <a href="/wiki/Doelsoort" title="Doelsoort">Doelsoort</a> · <a href="/wiki/Ecologische_dominantie" title="Ecologische dominantie">Dominantie</a> · <a href="/wiki/Dood_hout" title="Dood hout">Dood hout</a> · <a href="/wiki/Ecologie" title="Ecologie">Ecologie</a> · <a href="/wiki/Epifyt" title="Epifyt">Epifyt</a> · <a href="/wiki/Fanerofyt" title="Fanerofyt">Fanerofyt</a> · <a href="/wiki/Galerijbos" title="Galerijbos">Galerijbos</a> · <a href="/wiki/Krummholz" title="Krummholz">Krummholz</a> · <a href="/wiki/Mantelvegetatie" title="Mantelvegetatie">Mantel</a> · <a href="/wiki/Microklimaat" title="Microklimaat">Microklimaat</a> · <a href="/wiki/Moza%C3%AFekcyclusconcept" title="Mozaïekcyclusconcept">Mozaïekcyclusconcept</a> · <a href="/wiki/Natuurwaarde" title="Natuurwaarde">Natuurwaarde</a> · <a href="/wiki/Ooibos" title="Ooibos">Ooibos</a> · <a href="/wiki/Potentieel_natuurlijke_vegetatie" title="Potentieel natuurlijke vegetatie">PNV</a> · <a href="/wiki/Regenwoud" title="Regenwoud">Regenwoud</a> · <a href="/wiki/Schaduwtolerantie_van_planten" title="Schaduwtolerantie van planten">Schaduwtolerantie</a> · <a href="/wiki/Standplaatsfactor" title="Standplaatsfactor">Standplaatsfactor</a> · <a href="/wiki/Successie_(ecologie)" title="Successie (ecologie)">Successie</a> · <a href="/wiki/Transpiratie_(biologie)" title="Transpiratie (biologie)">Transpiratie</a> · <a href="/wiki/Verbossing" title="Verbossing">Verbossing</a> · <a href="/wiki/Ver-thematiek" title="Ver-thematiek">Ver-thematiek</a> · <a href="/wiki/Zaadbank_(ecologie)" title="Zaadbank (ecologie)">Zaadbank</a> · <a href="/wiki/Zoom_(begroeiing)" class="mw-redirect" title="Zoom (begroeiing)">Zoom</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Educatie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agricultural_and_Forest_Meteorology" title="Agricultural and Forest Meteorology">Agricultural and Forest Meteorology</a> · <a href="/wiki/Agroforestry_Systems" title="Agroforestry Systems">Agroforestry Systems</a> · <a href="/wiki/Arboretum" title="Arboretum">Arboretum</a> · <a href="/wiki/Heemtuin" title="Heemtuin">Heembos</a> · <a href="/wiki/Nationale_Boomfeestdag" title="Nationale Boomfeestdag">Nationale Boomfeestdag</a> · <a href="/wiki/Natuurgids" title="Natuurgids">Natuurgids</a> · <a href="/wiki/Natuurleerpad" title="Natuurleerpad">Natuurleerpad</a> · <a href="/wiki/Opleiding_bos-_en_natuurbeheer" title="Opleiding bos- en natuurbeheer">Opleiding bos- en natuurbeheer</a> · <a href="/wiki/Pinetum" title="Pinetum">Pinetum</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Lijsten:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Landelijk_Register_van_Monumentale_Bomen" title="Landelijk Register van Monumentale Bomen">Landelijk Register van Monumentale Bomen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_arboreta" title="Lijst van arboreta">Lijst van arboreta</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_boomsoorten_in_Nederland" title="Lijst van boomsoorten in Nederland">Lijst van boomsoorten in Nederland</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_bosbouwkundigen" title="Lijst van bosbouwkundigen">Lijst van bosbouwkundigen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_bosgemeenschappen_in_Nederland" title="Lijst van bosgemeenschappen in Nederland">Lijst van bosgemeenschappen in Nederland</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_hardhoutsoorten" title="Lijst van hardhoutsoorten">Lijst van hardhoutsoorten</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_houtsoorten" title="Lijst van houtsoorten">Lijst van houtsoorten</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_inheemse_bomen_en_struiken_in_de_Lage_Landen" class="mw-redirect" title="Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen">Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_landen_naar_bosareaal" title="Lijst van landen naar bosareaal">Lijst van landen naar bosareaal</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_beheersmaatregelen_in_de_natuur" title="Lijst van beheersmaatregelen in de natuur">Lijst van natuurbeheersmaatregelen</a> · <a href="/wiki/Rassenlijst_Bomen" title="Rassenlijst Bomen">Rassenlijst Bomen</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-:0-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:0_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Smulders, R.W.J. (2000). More forest pulls timber and paper sector from the climate well. Bos en Hout Berichten, Stichting Bos en Hout. (8).</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blogs.worldbank.org/opendata/five-forest-figures-international-day-forests">Five forest figures for the International Day of Forests</a>. <i>blogs.worldbank.org</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230728165925/https://blogs.worldbank.org/opendata/five-forest-figures-international-day-forests">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-28">28 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-10">10 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-:1-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:1_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Köhl, M., Lasco, R., Cifuentes, M., Jonsson, Ö., Korhonen, K. T., Mundhenk, P., . . . Stinson, G. (2015). Changes in forest production, biomass and carbon: Results from the 2015 UN FAO Global Forest Resource Assessment. Forest Ecology and Management, 352, 21-34.</span> </li> <li id="cite_note-:2-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:2_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:2_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:2_4-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:2_4-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:2_4-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Den Ouden, J., Muys, B., Mohren, G., & Verheyen, K. (2010). Bosecologie en bosbeheer. In: Acco.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Verolme, H. J., & Moussa, J. (1999). <i>Addressing the underlying causes of deforestation and forest degradation: case studies, analysis and policy recommendations</i>: Biodiversity Action Network.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Canadell, J. G., & Raupach, M. R. (2008). Managing forests for climate change mitigation. <i>Science, 320</i>(5882), 1456-1457.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Zuidema, P. A. (2003). <i>Ecology and management of the Brazil nut tree (Bertholletia excelsa)</i>: Promab Scientific Series 6. Riberalta, Bolivia: PROMAB.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Schaaf, J. M. (2019). Effect of irradiance on biomass growth and allocation in Bertholletia excelsa seedlings after enrichment planting. M.Sc. thesis. University of Wageningen.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Oosterbaan, A., van den Berg, C., & Kopinga, J. (2001). <i>Stamrot in lariks-en douglasopstanden in Nederland</i>. Retrieved from CHECKEN</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Grossnickle, Steven C; MacDonald, Joanne E. (2018) Why seedlings grow: influence of plant attributes. New Forests; Dordrecht Vol. 49, Iss. 1, (Jan 2018): 1-34. DOI:10.1007/s11056-017-9606-4</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Streck, C., & Scholz, S. M. (2006). The role of forests in global climate change: whence we come and where we go. <i>International Affairs, 82</i>(5), 861-879.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fao.org/redd/en/">REDD+ Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation | Food and Agriculture Organization of the United Nations</a>. <i>www.fao.org</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fao.org/redd/areas-of-work/redd-implementation/en/">REDD+ implementation | REDD+ Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation | Food and Agriculture Organization of the United Nations</a>. <i>www.fao.org</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Een Europese Green Deal. Europese Commissie Gearchiveerd op 29 februari 2020. Geraadpleegd op 29 februari 2020.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2020"><span style="font-variant:small-caps;">Ministerie van Algemene Zaken</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/02/03/kamerbrief-over-ambities-en-doelen-voor-de-bossenstrategie">Kamerbrief over ambities en doelen voor de Bossenstrategie - Kamerstuk - Rijksoverheid.nl</a>. <i>www.rijksoverheid.nl</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2020-02-03">3 februari 2020</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200604192118/https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/02/03/kamerbrief-over-ambities-en-doelen-voor-de-bossenstrategie">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-06-04">4 juni 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-10">10 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2017_108–126"><span style="font-variant:small-caps;">Ganga Ram Dahal, Krishna Adhikari, Richard Thwaites</span> (<span class="mw-formatted-date" title="2017-12-11">11 december 2017</span>). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.4324/9781315445168-6">Community Forestry in Nepal</a></i></cite>. Routledge, Abingdon, Oxon ; New York, NY : Routledge, 2018. | Series: The Earthscan forest series, 108–126. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-1-315-44516-8" title="Speciaal:Boekbronnen/978-1-315-44516-8">ISBN 978-1-315-44516-8</a></span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Babu Bhattarai, Wendy Wright. Buddi Poudel, Achyut Aryal, Bhupendra Prasad Yadav, and Radha Wagle(2017). Shifting paradigms for Nepal’s protected areas: history, challenges and relationships. <i>Journal of Mountain Science 14(5), May. DOI: 10.1007/s11629-016-3980-9</i></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200811103218/https://www.sustain-forest.org/">Sustain</a>. <i>Sustain</i>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-08-11">11 augustus 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://masarang.nl/nl/wat-doen-we/herbebossing/">Herbebossing</a>. <i>Stichting Masarang</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200925163553/https://masarang.nl/nl/wat-doen-we/herbebossing/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-09-25">25 september 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://treesforall.nl/project/bolivia/">Bolivia - Plant een boom of compenseer je CO2-uitstoot</a>. <i>Trees for All</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200513200301/https://treesforall.nl/project/bolivia/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-13">13 mei 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Spaans">(<span>es</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Membranaestudio</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cultiva.cl/">Corporación Cultiva</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200916082304/https://www.cultiva.cl/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-09-16">16 september 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.weforest.org/">WeForest</a>. <i>WeForest</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200513220624/https://www.weforest.org/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-13">13 mei 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.voedselbosbouw.org/stichting">Voedselbosbouw | De Stichting</a>. <i>voedselbosbouw</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200423030508/https://www.voedselbosbouw.org/stichting">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-04-23">23 april 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-05-11">11 mei 2020</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-phantom-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-phantom_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span class="citation" id="CITEREFFout:_ongeldige_tijd."><a rel="nofollow" class="external text" href="https://e360.yale.edu/features/phantom-forests-tree-planting-climate-change">Phantom Forests: Why Ambitious Tree Planting Projects Are Failing</a>. <a href="/wiki/Yale-universiteit" title="Yale-universiteit">yale.edu</a> (<span class="mw-formatted-date" title="2022-10-06">6 oktober 2022</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221006183539/https://e360.yale.edu/features/phantom-forests-tree-planting-climate-change">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-10-06">6 oktober 2022</span>. </span></span> </li> </ol></div></div> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐559c9fd9f4‐gd8hx Cached time: 20241126134244 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.248 seconds Real time usage: 0.326 seconds Preprocessor visited node count: 4630/1000000 Post‐expand include size: 60850/2097152 bytes Template argument size: 36381/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 20969/5000000 bytes Lua time usage: 0.017/10.000 seconds Lua memory usage: 974911/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 177.095 1 -total 73.93% 130.923 1 Sjabloon:Appendix 72.45% 128.306 1 Sjabloon:References 40.71% 72.103 11 Sjabloon:Citeer_web 26.01% 46.066 1 Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer 23.45% 41.527 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar 11.30% 20.019 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel 8.74% 15.476 1 Sjabloon:Citeer_boek 5.79% 10.249 1 Sjabloon:En 4.34% 7.686 3 Sjabloon:Taal-en --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:4107189:|#|:idhash:dateformat=default and timestamp 20241126134244 and revision id 68292761. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herbebossing&oldid=68292761">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herbebossing&oldid=68292761</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Bosbouw" title="Categorie:Bosbouw">Bosbouw</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Natuurbeheer" title="Categorie:Natuurbeheer">Natuurbeheer</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 25 okt 2024 om 04:46.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Herbebossing&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-pk69c","wgBackendResponseTime":148,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.248","walltime":"0.326","ppvisitednodes":{"value":4630,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":60850,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":36381,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":20969,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 177.095 1 -total"," 73.93% 130.923 1 Sjabloon:Appendix"," 72.45% 128.306 1 Sjabloon:References"," 40.71% 72.103 11 Sjabloon:Citeer_web"," 26.01% 46.066 1 Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer"," 23.45% 41.527 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 11.30% 20.019 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 8.74% 15.476 1 Sjabloon:Citeer_boek"," 5.79% 10.249 1 Sjabloon:En"," 4.34% 7.686 3 Sjabloon:Taal-en"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.017","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":974911,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-559c9fd9f4-gd8hx","timestamp":"20241126134244","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Herbebossing","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Herbebossing","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q815818","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q815818","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-12-30T16:42:02Z","dateModified":"2024-10-25T03:46:39Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b8\/Reforestation_-_progressing_-_geograph.org.uk_-_1375390.jpg"}</script> </body> </html>