CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Adaks pustynny – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"c6cb4317-6848-4f7b-a696-eba9ead24565","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Adaks_pustynny","wgTitle":"Adaks pustynny","wgCurRevisionId":74071907,"wgRevisionId":74071907,"wgArticleId":160616,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Wyróżnione artykuły","Dobre Artykuły","Gatunki krytycznie zagrożone","Wołowate","Ssaki Afryki","Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1816 roku"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Adaks_pustynny","wgRelevantArticleId":160616,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74071907,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q190154","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/DishonMikrai002.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1266"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/DishonMikrai002.jpg/800px-DishonMikrai002.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="844"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/DishonMikrai002.jpg/640px-DishonMikrai002.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="675"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Adaks pustynny – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Adaks_pustynny"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Adaks_pustynny"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Adaks_pustynny rootpage-Adaks_pustynny skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Adaks+pustynny" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Adaks+pustynny" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Adaks+pustynny" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Adaks+pustynny" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Systematyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Systematyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Systematyka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Systematyka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Systematyka</span> </button> <ul id="toc-Systematyka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nazewnictwo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazewnictwo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Nazewnictwo</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazewnictwo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nazwa_zwyczajowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazwa_zwyczajowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Nazwa zwyczajowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazwa_zwyczajowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kariotyp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kariotyp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Kariotyp</span> </div> </a> <ul id="toc-Kariotyp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Budowa_ciała" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa_ciała"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Budowa ciała</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Budowa_ciała-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Budowa ciała</span> </button> <ul id="toc-Budowa_ciała-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Uzębienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uzębienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Uzębienie</span> </div> </a> <ul id="toc-Uzębienie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tryb_życia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tryb_życia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Tryb życia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tryb_życia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Tryb życia</span> </button> <ul id="toc-Tryb_życia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Rozród" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozród"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Rozród</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozród-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ekologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ekologia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ekologia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ekologia</span> </button> <ul id="toc-Ekologia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pasożyty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pasożyty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Pasożyty</span> </div> </a> <ul id="toc-Pasożyty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Biotop" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Biotop"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Biotop</span> </div> </a> <ul id="toc-Biotop-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Rozmieszczenie_geograficzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozmieszczenie_geograficzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Rozmieszczenie geograficzne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Rozmieszczenie_geograficzne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Rozmieszczenie geograficzne</span> </button> <ul id="toc-Rozmieszczenie_geograficzne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kopalne_ślady_występowania_adaksów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kopalne_ślady_występowania_adaksów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Kopalne ślady występowania adaksów</span> </div> </a> <ul id="toc-Kopalne_ślady_występowania_adaksów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zagrożenie_i_ochrona" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zagrożenie_i_ochrona"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zagrożenie i ochrona</span> </div> </a> <ul id="toc-Zagrożenie_i_ochrona-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Adaks pustynny</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 60 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-60" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">60 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%A9_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%AF%D8%B3" title="مهاة أبو عدس – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مهاة أبو عدس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – awarski" lang="av" hreflang="av" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="awarski" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Addaks" title="Addaks – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Addaks" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Адакс – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Адакс" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Adaks" title="Adaks – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Adaks" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Addax" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Adax_n%C3%BAbijsk%C3%BD" title="Adax núbijský – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Adax núbijský" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Addax" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mendesantilope" title="Mendesantilope – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Mendesantilope" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Deeyisdiz_%C5%82igaa%C3%ADg%C3%AD%C3%AD" title="Deeyisdiz łigaaígíí – nawaho" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Deeyisdiz łigaaígíí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="nawaho" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Addaks" title="Addaks – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Addaks" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CF%82" title="Άδακας – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Άδακας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Addax" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Adakso" title="Adakso – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Adakso" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AE" title="تابیده‌شاخ – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تابیده‌شاخ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Addax" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Adacs" title="Adacs – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Adacs" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Addax" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%8B%A5%EC%8A%A4" title="아닥스 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아닥스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A4%D5%A1%D6%84%D5%BD" title="Ադդաքս – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ադդաքս" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Adaks_antilopa" title="Adaks antilopa – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Adaks antilopa" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Adaks" title="Adaks – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Adaks" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sn%C3%BA%C3%B0hyrna" title="Snúðhyrna – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Snúðhyrna" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%99%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%9E%D7%A7%D7%A8%D7%90%D7%99" title="דישון מקראי – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="דישון מקראי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Putcungol_(Addax)" title="Putcungol (Addax) – kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Putcungol (Addax)" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Adaksas" title="Adaksas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Adaksas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mendeszantilop" title="Mendeszantilop – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mendeszantilop" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%AF%D8%B3" title="مها ابو عدس – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مها ابو عدس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Addax" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%80%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="アダックス – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アダックス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Adaksantiloop" title="Adaksantiloop – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Adaksantiloop" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mendesantilope" title="Mendesantilope – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mendesantilope" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Adax" title="Adax – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Adax" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Addax" title="Addax – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Addax" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Adaks" title="Adaks – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Adaks" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Adax" title="Adax – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Adax" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81_%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Адакс антилопа – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Адакс антилопа" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Adaks_antilopa" title="Adaks antilopa – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Adaks antilopa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Saharanantilooppi" title="Saharanantilooppi – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Saharanantilooppi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Addaxantilop" title="Addaxantilop – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Addaxantilop" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AF%86%E0%AE%B3%E0%AF%8D%E0%AE%B3%E0%AF%88_%E0%AE%AE%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="வெள்ளை மறிமான் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வெள்ளை மறிமான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="แอดแดกซ์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="แอดแดกซ์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Addaks" title="Addaks – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Addaks" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Аддакс – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Аддакс" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D1%81" title="Адакс – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Адакс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Linh_d%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%ABng_xo%E1%BA%AFn_ch%C3%A2u_Phi" title="Linh dương sừng xoắn châu Phi – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Linh dương sừng xoắn châu Phi" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" title="Addax nasomaculatus – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Addax nasomaculatus" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%8B%E8%A7%92%E7%BE%9A" title="旋角羚 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="旋角羚" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q190154#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adaks_pustynny" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Adaks_pustynny" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adaks_pustynny"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Adaks_pustynny"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Adaks_pustynny" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Adaks_pustynny" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&oldid=74071907" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Adaks_pustynny&id=74071907&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdaks_pustynny"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdaks_pustynny"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Adaks+pustynny"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Adaks_pustynny&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Addax_nasomaculatus" hreflang="en"><span>Wikispecies</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q190154" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-good-article" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Dobre_Artyku%C5%82y" title="Ten artykuł został wyróżniony statusem „Dobrego Artykułu”. Kliknij, aby dowiedzieć się więcej."><img alt="To jest dobry artykuł" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Propozycja_DA.svg/20px-Propozycja_DA.svg.png" decoding="async" width="20" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Propozycja_DA.svg/30px-Propozycja_DA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Propozycja_DA.svg/40px-Propozycja_DA.svg.png 2x" data-file-width="586" data-file-height="642" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67504987">.mw-parser-output .infobox-zwierzeta .naglowek{color:black;background:#d3d3a4}</style> <table class="infobox infobox-zwierzeta"> <caption class="naglowek" style="background-color:#D3D3A4; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Adaks pustynny</div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa; color:black; background-color:white;"><i>Addax nasomaculatus</i><sup id="cite_ref-itis_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-itis-1">[1]</a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:x-small; border-bottom:1px solid #aaa; padding-top:0px;">(<a href="/wiki/Henri_Marie_Ducrotay_de_Blainville" title="Henri Marie Ducrotay de Blainville">de Blainville</a>, 1816) </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa;"> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:DishonMikrai002.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/DishonMikrai002.jpg/227px-DishonMikrai002.jpg" decoding="async" width="227" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/DishonMikrai002.jpg/341px-DishonMikrai002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/DishonMikrai002.jpg/455px-DishonMikrai002.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1266" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Systematyka_organizm%C3%B3w" title="Systematyka organizmów">Systematyka</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Domena_(biologia)" title="Domena (biologia)">Domena</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Eukarionty" title="Eukarionty">eukarionty</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_(biologia)" title="Królestwo (biologia)">Królestwo</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta" title="Zwierzęta">zwierzęta</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">Gromada</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Ssaki" title="Ssaki">ssaki</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podgromada </th> <td> <p><a href="/wiki/%C5%BByworodne" title="Żyworodne">żyworodne</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Infragromada </th> <td> <p><a href="/wiki/%C5%81o%C5%BCyskowce" title="Łożyskowce">łożyskowce</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rz%C4%85d_(biologia)" title="Rząd (biologia)">Rząd</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Cetartiodactyla" title="Cetartiodactyla">Cetartiodactyla</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podrząd </th> <td> <p><a href="/wiki/Prze%C5%BCuwacze" title="Przeżuwacze">przeżuwacze</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Infrarząd </th> <td> <p><a href="/wiki/Pecora" title="Pecora">Pecora</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rodzina_(biologia)" title="Rodzina (biologia)">Rodzina</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Wo%C5%82owate" title="Wołowate">wołowate</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podrodzina </th> <td> <p><a href="/wiki/Antylopy" title="Antylopy">antylopy</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plemi%C4%99_(biologia)" title="Plemię (biologia)">Plemię</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Antylopowce" title="Antylopowce">antylopowce</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rodzaj_(biologia)" title="Rodzaj (biologia)">Rodzaj</a> </th> <td> <p><i>Addax</i><br /><small><a href="/w/index.php?title=Charles_L%C3%A9opold_Laurillard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Léopold Laurillard (strona nie istnieje)">Laurillard</a>, 1841</small> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">Gatunek</a> </th> <td> <p>adaks pustynny </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed"> <tbody><tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold; text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Synonim_(taksonomia)" title="Synonim (taksonomia)">Synonimy</a> </th></tr> <tr> <td colspan="2"> <ul><li><i>Adace</i> Frisch, 1775</li> <li><i>Cerophorus</i> <small>de Blainville, 1816</small></li> <li><i>Cerophorus (Gazella) nasomaculata</i> <small>de Blainville, 1816</small></li> <li><i>Antilope suturosa</i> <small>Otto, 1825</small></li> <li><i>Antilope addax</i> <small>Cretzschmar, 1826</small></li> <li><i>Antilope mytilopes</i> <small>Hamilton-Smith, 1827</small></li> <li><i>Oryx addax</i> <small>Hamilton-Smith, 1827</small></li> <li><i>Antilope gibbosa</i> <small>Savi, 1828</small></li> <li><i>Oryx nasomaculatus</i> <small>Gray, 1843</small></li> <li><i>Addax nasomaculatus</i> <small>Gray, 1846</small></li></ul> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Kategoria zagrożenia (<a href="/wiki/Czerwona_ksi%C4%99ga_gatunk%C3%B3w_zagro%C5%BConych" title="Czerwona księga gatunków zagrożonych">CKGZ</a>)<sup id="cite_ref-iucn_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Gatunek_krytycznie_zagro%C5%BCony" title="Gatunek krytycznie zagrożony"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Status_iucn3.1_CR_pl.svg/240px-Status_iucn3.1_CR_pl.svg.png" decoding="async" width="240" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Status_iucn3.1_CR_pl.svg/360px-Status_iucn3.1_CR_pl.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Status_iucn3.1_CR_pl.svg/480px-Status_iucn3.1_CR_pl.svg.png 2x" data-file-width="240" data-file-height="64" /></a></span><br /><div style="text-align:center;"><a href="/wiki/Gatunek_krytycznie_zagro%C5%BCony" title="Gatunek krytycznie zagrożony">krytycznie zagrożony</a></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Zasi%C4%99g_(biogeografia)" title="Zasięg (biogeografia)">Zasięg występowania</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Addax_nasomaculatus_distribution_(IUCN_2015).png" class="mw-file-description" title="Zasięg występowania adaksów pustynnych (IUCN 2015)      Populacja rodzima      Populacja reintrodukowana"><img alt="Mapa występowania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Addax_nasomaculatus_distribution_%28IUCN_2015%29.png/240px-Addax_nasomaculatus_distribution_%28IUCN_2015%29.png" decoding="async" width="240" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/Addax_nasomaculatus_distribution_%28IUCN_2015%29.png 1.5x" data-file-width="314" data-file-height="300" /></a></span><br />Zasięg występowania adaksów pustynnych<br />(IUCN 2015) <p style="border:none;color:inherit;background:transparent;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important"><span style="border:solid 1px silver;color:inherit;background-color:LightGreen;font-size:80%!important;vertical-align:middle;">    </span> Populacja rodzima</p> <p style="border:none;color:inherit;background:transparent;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important"><span style="border:solid 1px silver;color:inherit;background-color:Red;font-size:80%!important;vertical-align:middle;">    </span> Populacja reintrodukowana</p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Addax" title="Systematyka"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/24px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/36px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/48px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Addax" class="extiw" title="wikispecies:Addax">Systematyka w Wikispecies</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Addax_nasomaculatus" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Addax_nasomaculatus" class="extiw" title="commons:Category:Addax nasomaculatus">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/adaks" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/adaks" class="extiw" title="wikt:adaks">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Adaks pustynny</b><sup id="cite_ref-miiz_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-miiz-3">[3]</a></sup>, dawniej także: <b>adaks</b><sup id="cite_ref-ssaki_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>, <b>addaks</b><sup id="cite_ref-kracz_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-kracz-5">[5]</a></sup> (<i>Addax nasomaculatus</i>) – gatunek <a href="/wiki/Ssaki" title="Ssaki">ssaka</a> <a href="/wiki/Parzystokopytne" title="Parzystokopytne">parzystokopytnego</a> z rodziny <a href="/wiki/Wo%C5%82owate" title="Wołowate">wołowatych</a>, zaliczany do <a href="/wiki/Antylopy" title="Antylopy">antylop</a><sup id="cite_ref-ssaki_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. Jedyny przedstawiciel rodzaju <i>Addax</i>. Pierwotnie występował na całej <a href="/wiki/Sahara" title="Sahara">Saharze</a>: od <a href="/wiki/Mauretania" title="Mauretania">Mauretanii</a>, <a href="/wiki/Maroko" title="Maroko">Maroka</a> i <a href="/wiki/Algieria" title="Algieria">Algierii</a> aż do <a href="/wiki/Sudan" title="Sudan">Sudanu</a><sup id="cite_ref-msw_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. Obecnie adaks pustynny należy do najrzadziej spotykanych gatunków antylop. Spadek liczebności tych zwierząt jest rezultatem polowań dla cenionego mięsa i skóry<sup id="cite_ref-ssaki_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. Z powodu braku wystarczającej ochrony zwierzętom tym grozi całkowite wytępienie<sup id="cite_ref-iucn_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Adaks pustynny jest uznawany za <a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">gatunek</a> regionalnie wymarły<sup id="cite_ref-iucn_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup> w <a href="/wiki/Algieria" title="Algieria">Algierii</a>, <a href="/wiki/Egipt" title="Egipt">Egipcie</a>, <a href="/wiki/Libia" title="Libia">Libii</a> i <a href="/wiki/Maroko" title="Maroko">Maroku</a>, a prawdopodobnie także w <a href="/wiki/Sudan" title="Sudan">Sudanie</a><sup id="cite_ref-iucn_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-msw_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. Według „<a href="/wiki/Mammal_Species_of_the_World" title="Mammal Species of the World">Mammal Species of the World</a>”, zarówno w Algierii jak i w Sudanie można jednak sporadycznie napotkać pojawiające się tam wędrujące adaksy pustynne<sup id="cite_ref-msw_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. Rozbieżności w danych mogą wynikać z faktu że adaksy pustynne wiodą koczowniczy tryb życia<sup id="cite_ref-Mammalian_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>, więc nie zamieszkują danego terenu na stałe. Zwierzęta tego gatunku są regularnie odnotowywane w <a href="/wiki/Niger" title="Niger">Nigrze</a>, <a href="/wiki/Nigeria" title="Nigeria">Nigerii</a>, <a href="/wiki/Mauretania" title="Mauretania">Mauretanii</a>, w <a href="/wiki/Czad" title="Czad">Czadzie</a><sup id="cite_ref-iucn_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-msw_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-unesco_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-unesco-8">[8]</a></sup> i w północnej części <a href="/wiki/Mali" title="Mali">Mali</a><sup id="cite_ref-msw_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Ochrony_Przyrody" title="Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody">Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody</a> zaliczyła adaksy pustynne do gatunków <a href="/wiki/Gatunek_krytycznie_zagro%C5%BCony" title="Gatunek krytycznie zagrożony">krytycznie zagrożonych</a> <a href="/wiki/Wymieranie" title="Wymieranie">wymarciem</a> i umieściła je w kategorii CR (critically endangered). W <a href="/wiki/Tunezja" title="Tunezja">Tunezji</a> i Maroku jest prowadzony program reintrodukcji tych zwierząt<sup id="cite_ref-iucn_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Systematyka">Systematyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Systematyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Systematyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaks pustynny jest <a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">gatunkiem</a> <a href="/wiki/Ssaki" title="Ssaki">ssaka</a> <a href="/wiki/Parzystokopytne" title="Parzystokopytne">parzystokopytnego</a> z rodziny <a href="/wiki/Wo%C5%82owate" title="Wołowate">wołowatych</a>, zaliczanym do <a href="/wiki/Antylopy" title="Antylopy">antylop</a><sup id="cite_ref-ssaki_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. </p><p>W 1816 roku jako pierwszy badacz adaksa pustynnego opisał w swojej publikacji „Sur plusieurs espèces d’animaux mammiferes de l’ordre des ruminants” <a href="/wiki/Francja" title="Francja">francuski</a> <a href="/wiki/Zoologia" title="Zoologia">zoolog</a> <a href="/wiki/Henri_Marie_Ducrotay_de_Blainville" title="Henri Marie Ducrotay de Blainville">Henri de Blainville</a><sup id="cite_ref-de_Blainville_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-de_Blainville-9">[9]</a></sup>. Naukowiec nadał antylopie nazwę <i>Cerophorus (Gazella) nasomaculata</i><sup id="cite_ref-Mammalian_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Rodzaj <i>Addax</i> ustanowił <a href="/w/index.php?title=Charles_L%C3%A9opold_Laurillard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Léopold Laurillard (strona nie istnieje)">Charles Léopold Laurillard</a> w 1841. <a href="/wiki/Binominalne_nazewnictwo_gatunk%C3%B3w" title="Binominalne nazewnictwo gatunków">Naukowej nazwy</a> <i>Addax nasomaculatus</i> użył po raz pierwszy brytyjski zoolog <a href="/wiki/John_Edward_Gray" title="John Edward Gray">John Edward Gray</a> w 1846<sup id="cite_ref-Gray_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gray-10">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nazewnictwo">Nazewnictwo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Nazewnictwo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazewnictwo"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Nomenklatura_zoologiczna" title="Nomenklatura zoologiczna">Epitet gatunkowy</a> <i>nasomaculatus</i> stanowi połączenie <a href="/wiki/Przedrostek" title="Przedrostek">przedrostka</a> „naso-” (<a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a> <i>nāsus</i> = nos) i „macula” (łac. plama) i nawiązuje do plam na pysku zwierzęcia. Żyjące w naturze adaksy <a href="/wiki/Beduini" title="Beduini">Beduini</a> określają <a href="/wiki/J%C4%99zyk_arabski" title="Język arabski">arabskim</a> terminem „baqar al-waḥš”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „dzika krowa”. Termin ten bywa jednak także używany na określenie innych gatunków żyjących w okolicy<sup id="cite_ref-Mammalian_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nazwa_zwyczajowa">Nazwa zwyczajowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Nazwa zwyczajowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazwa zwyczajowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W polskiej literaturze zoologicznej dla oznaczenia gatunku używane były nazwy zwyczajowe „adaks”<sup id="cite_ref-ssaki_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>, „addaks”<sup id="cite_ref-kracz_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-kracz-5">[5]</a></sup>. Ostatecznie w wydanej w 2015 roku przez <a href="/wiki/Muzeum_i_Instytut_Zoologii_Polskiej_Akademii_Nauk" title="Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk">Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk</a> publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi przypisano oznaczenie adaks pustynny, rezerwując nazwę adaks dla rodzaju <i>Addax</i><sup id="cite_ref-miiz_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-miiz-3">[3]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kariotyp">Kariotyp</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Kariotyp" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kariotyp"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Kariotyp" title="Kariotyp">Garnitur chromosomowy</a> adaksa tworzy 29 par (2n=58) <a href="/wiki/Chromosom" title="Chromosom">chromosomów</a><sup id="cite_ref-Mammalian_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Wszystkie chromosomy są <a href="/wiki/Centromer" title="Centromer">akrocentryczne</a>, z wyjątkiem pierwszej pary <a href="/wiki/Autosomy" title="Autosomy">autosomów</a>, która jest submetacentryczna<sup id="cite_ref-Mammalian_7-4" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Addax_horns.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Addax_horns.jpg/220px-Addax_horns.jpg" decoding="async" width="220" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Addax_horns.jpg/330px-Addax_horns.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Addax_horns.jpg 2x" data-file-width="438" data-file-height="615" /></a><figcaption>Charakterystyczne rogi adaksa</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Budowa_ciała"><span id="Budowa_cia.C5.82a"></span>Budowa ciała</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Budowa ciała" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa ciała"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaks pustynny należy do antylop o ciężkiej budowie ciała<sup id="cite_ref-Mammalian_7-5" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Tułów wraz z głową zwierzęcia osiąga długość około 1,5–1,7 m<sup id="cite_ref-ssaki_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup> lub 1,2–1,3 m<sup id="cite_ref-Mammalian_7-6" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Wysokość adaksa pustynnego mierzona w kłębie osiąga 95–115 cm<sup id="cite_ref-ssaki_4-6" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup> (u samic 95–110 cm, u samców 105–115 cm), a masa ciała dochodzi do 125 kg, odpowiednio – samic 60–90 kg, a samców 100–125 kg<sup id="cite_ref-Mammalian_7-7" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Tułów pokrywa krótka sierść, która zimą ma barwę szarawą, zaś latem piaskową lub zbliżoną do białej. Sierść na kończynach, biodrach, części brzusznej, uszach oraz koło oczu jest biała<sup id="cite_ref-ssaki_4-7" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. Jasny ogon osiąga 25–35 cm długości<sup id="cite_ref-Mammalian_7-8" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p><p>Na głowie przedstawicieli obu płci rosną cylindryczne<sup id="cite_ref-Gray_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gray-10">[10]</a></sup>, wygięte ku tyłowi „skręcone” rogi, które osiągają zazwyczaj 76–90 cm długości<sup id="cite_ref-ssaki_4-8" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup> i stanowią jedną z podstawowych cech odróżniających od spokrewnionych gatunków antylop z rodzaju <i><a href="/wiki/Oryks" title="Oryks">Oryx</a></i>. Rogi oryksów są wyraźnie dłuższe (do 127 cm) i nie mają (charakterystycznych dla adaksów pustynnych) spiralnych wygięć, lecz równolegle opadają łukiem ku dołowi. Rekordowa długość rogów adaksa pustynnego osiągała 109,2 cm. Sierść u podstawy rogów jest wybarwiona na kolor ciemnobrązowy<sup id="cite_ref-Mammalian_7-9" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Spłaszczone <a href="/wiki/Racica" title="Racica">racice</a><sup id="cite_ref-Gray_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-Gray-10">[10]</a></sup> adaksów pustynnych ułatwiają im chodzenie po piasku<sup id="cite_ref-ssaki_4-9" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uzębienie"><span id="Uz.C4.99bienie"></span>Uzębienie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Uzębienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uzębienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table cellspacing="0" style="float: right; margin:0 1em 0 1em; text-align: center; border: solid 1px gray;" align="right" border="1" rules="none"> <tbody><tr style="background-color: #eeeeee;"> <th colspan="2" style="border-bottom: solid 1px gray; width: 8em;"><a href="/wiki/Wz%C3%B3r_z%C4%99bowy" title="Wzór zębowy">Wzór zębowy</a> </th> <th style="border-bottom: solid 1px gray; width: 12.5%"><a href="/wiki/Siekacz" title="Siekacz">I</a> </th> <th style="border-bottom: solid 1px gray; width: 12.5%"><a href="/wiki/Kie%C5%82" title="Kieł">C</a> </th> <th style="border-bottom: solid 1px gray; width: 12.5%"><a href="/wiki/Z%C4%85b_przedtrzonowy" title="Ząb przedtrzonowy">P</a> </th> <th style="border-bottom: solid 1px gray; width: 12.5%"><a href="/wiki/Z%C4%85b_trzonowy" title="Ząb trzonowy">M</a> </th></tr> <tr> <td rowspan="2" style="text-align: right;">40 </td> <td rowspan="2">= </td> <td style="border-bottom: solid 1px black; color: #ffaa00;">3 </td> <td style="border-bottom: solid 1px black; color: #00dd00;">1 </td> <td style="border-bottom: solid 1px black; color: #dd00dd;">3 </td> <td style="border-bottom: solid 1px black; color: #0000ff;">3 </td></tr> <tr> <td style="color: #ffaa00;">3 </td> <td style="color: #00dd00;">1 </td> <td style="color: #dd00dd;">3 </td> <td style="color: #0000ff;">3 </td></tr></tbody></table> <p>Zęby trzonowe mają budowę <a href="/wiki/Hypsodontyzm" title="Hypsodontyzm">hypsodontyczną</a> (wysokokoronową), co oznacza <a href="/wiki/Z%C4%99by" title="Zęby">zęby</a> o krótkich korzeniach i masywnej koronie. Uzębienie składa się z 6 par <a href="/wiki/Siekacz" title="Siekacz">siekaczy</a>, 2 par <a href="/wiki/Kie%C5%82" title="Kieł">kłów</a>, 6 par <a href="/wiki/Z%C4%85b_przedtrzonowy" title="Ząb przedtrzonowy">przedtrzonowców</a> i 6 par <a href="/wiki/Z%C4%85b_trzonowy" title="Ząb trzonowy">trzonowców</a><sup id="cite_ref-Mammalian_7-10" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tryb_życia"><span id="Tryb_.C5.BCycia"></span>Tryb życia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Tryb życia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tryb życia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaksy pustynne wiodą koczowniczy tryb życia w małych stadach liczących od 5 do 20 sztuk. Nie są agresywne, ale sprowokowane mogą szarżować na przeciwnika<sup id="cite_ref-Mammalian_7-11" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Migrują na duże odległości w poszukiwaniu pastwisk<sup id="cite_ref-iucn_2-6" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Poruszają się dość wolno, przez co stanowią łatwy cel dla polującej na nie lokalnej ludności<sup id="cite_ref-Mammalian_7-12" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Zdaniem <a href="/wiki/Kazimierz_Kowalski_(zoolog)" title="Kazimierz Kowalski (zoolog)">Kazimierza Kowalskiego</a> stadem przewodzi stary samiec<sup id="cite_ref-ssaki_4-10" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>, jednak Krausman i Casey podają, że na wolności stadem kierują starsze samice, które w niewoli także zachowują znaczącą pozycję w stadzie<sup id="cite_ref-Mammalian_7-13" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Addax_mit_kalb.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Addax_mit_kalb.jpg/220px-Addax_mit_kalb.jpg" decoding="async" width="220" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Addax_mit_kalb.jpg/330px-Addax_mit_kalb.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Addax_mit_kalb.jpg/440px-Addax_mit_kalb.jpg 2x" data-file-width="1033" data-file-height="1172" /></a><figcaption>Adaks pustynny z cielakiem</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rozród"><span id="Rozr.C3.B3d"></span>Rozród</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Rozród" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozród"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Młode adaksy pustynne przychodzą na świat raz w roku – najczęściej zimą lub wczesną wiosną<sup id="cite_ref-ssaki_4-11" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. Pora cielenia się samic adaksa pustynnego jest jednak zróżnicowana w poszczególnych strefach zasięgu występowania gatunku. W północnej części <a href="/wiki/Sahara" title="Sahara">Sahary</a> potomstwo najczęściej przychodzi na świat pod koniec zimy lub na początku wiosny. Z kolei na południu Sahary we wrześniu i październiku oraz w okresie od stycznia do połowy kwietnia<sup id="cite_ref-Mammalian_7-14" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Ruja trwa około 24–48 godzin, a do kopulacji przystępują niemal wyłącznie <a href="/wiki/Osobnik_alfa" title="Osobnik alfa">samce alfa</a><sup id="cite_ref-Manski_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Manski-11">[11]</a></sup>. Po ciąży trwającej 257–264 dni<sup id="cite_ref-Dittrich_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dittrich-12">[12]</a></sup> samica rodzi zwykle jedno młode<sup id="cite_ref-ssaki_4-12" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>, którego masa ciała osiąga wówczas około 5 kg<sup id="cite_ref-Mammalian_7-15" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup><sup id="cite_ref-Dittrich_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Dittrich-12">[12]</a></sup>. Podczas porodu samica może stać lub leżeć<sup id="cite_ref-Manski_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Manski-11">[11]</a></sup>. Cielaki samic z jednego stada wychowują się w grupie. Są karmione przez matki do 23–29 tygodnia życia<sup id="cite_ref-Manski_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-Manski-11">[11]</a></sup>. </p> <table class="wikitable" width="70%"> <caption>Parametry biomedyczne (mediany) dla nowo narodzonych<br /><i>A. nasomaculatus</i> (w drugiej dobie życia) <small>(Ferrell <i>et all</i>, 2001)<sup id="cite_ref-Ferrell_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ferrell-13">[13]</a></sup></small> </caption> <tbody><tr style="background-color:Khaki"> <td style="background-color:DarkKhaki;text-align:center;"><b>Parametr</b> </td> <td style="text-align:center;">mediana </td> <td style="text-align:center;">min. </td> <td style="text-align:center;">max. </td> <td style="text-align:center;">n </td></tr> <tr> <td>Masa ciała (kg) </td> <td style="text-align:center;">7,0 </td> <td style="text-align:center;">5,0 </td> <td style="text-align:center;">8,6 </td> <td style="text-align:center;">96 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Temperatura" title="Temperatura">Temperatura</a> ciała (°C) </td> <td style="text-align:center;">38,8 </td> <td style="text-align:center;">34,8 </td> <td style="text-align:center;">40,3 </td> <td style="text-align:center;">95 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/T%C4%99tno" title="Tętno">Tętno</a> </td> <td style="text-align:center;">180 </td> <td style="text-align:center;">60 </td> <td style="text-align:center;">280 </td> <td style="text-align:center;">94 </td></tr></tbody></table> <p>Adaks pustynny, który przyszedł na świat w <a href="/wiki/London_Zoo" title="London Zoo">London Zoo</a> w styczniu 1987, w ciągu pierwszej doby życia zjadł 700 ml mleka (w sześciu porcjach). Młoda samiczka zaczęła żuć siano z lucerny po osiągnięcia wieku 14 dni. Od 20 dnia życia otrzymywała bardziej kaloryczne pożywienie: ziemniaki, marchew i ciemny chleb. W ciągu pierwszych 70 dni życia masa jej ciała wzrosła z 6,1 kg do 25 kg<sup id="cite_ref-Markham_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Markham-14">[14]</a></sup>. </p><p>Samice osiągają <a href="/wiki/Dojrza%C5%82o%C5%9B%C4%87_p%C5%82ciowa" title="Dojrzałość płciowa">dojrzałość płciową</a> po 24,2–24,7 miesiącach, a samce po 30–30,5 miesiącach<sup id="cite_ref-Dittrich_12-2" class="reference"><a href="#cite_note-Dittrich-12">[12]</a></sup>. Krausman i Casey odnotowali, że adaksy pustynne dożywają w niewoli wieku 25 lat i 8 miesięcy<sup id="cite_ref-Mammalian_7-16" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekologia">Ekologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Ekologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ekologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaksy pustynne są zwierzętami <a href="/wiki/Fitofag" title="Fitofag">roślinożernymi</a>. Odżywiają się roślinami pustynnymi, a bez dostępu do wody mogą wytrzymać przez wiele miesięcy<sup id="cite_ref-ssaki_4-13" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. Pozyskują ją ze zjadanych roślin. Dietę adaksów pustynnych stanowią lokalne <a href="/wiki/Wiechlinowate" title="Wiechlinowate">trawy</a>, zioła, oraz liście małych krzewów<sup id="cite_ref-Mammalian_7-17" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. Między innymi: <a href="/wiki/Bylica" title="Bylica">bylice</a> z rodziny <a href="/wiki/Astrowate" title="Astrowate">astrowatych</a>, <a href="/wiki/Wiechlinowate" title="Wiechlinowate">trawy</a> z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Aristida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aristida (strona nie istnieje)">Aristida</a></i>, <a href="/wiki/Arbuz" title="Arbuz">arbuzy</a> oraz części <a href="/wiki/Akacja" title="Akacja">akacji</a><sup id="cite_ref-Mallon_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mallon-15">[15]</a></sup>. </p><p>Na adaksy pustynne polują: <a href="/wiki/Likaon_pstry" title="Likaon pstry">likaony</a>, <a href="/wiki/Lew_afryka%C5%84ski" title="Lew afrykański">lwy</a>, <a href="/wiki/Gepard" title="Gepard">gepardy</a> i <a href="/wiki/Lampart" class="mw-redirect" title="Lampart">lamparty</a>. Natomiast <a href="/wiki/Karakal_stepowy" title="Karakal stepowy">karakale</a>, <a href="/wiki/Krokuta_c%C4%99tkowana" title="Krokuta cętkowana">krokuty cętkowane</a> i <a href="/wiki/Serwal" title="Serwal">serwale</a> atakują ich cielęta<sup id="cite_ref-Mammalian_7-18" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pasożyty"><span id="Paso.C5.BCyty"></span>Pasożyty</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Pasożyty" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pasożyty"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaksy pustynne są najbardziej podatne na pasożyty w wilgotnych warunkach klimatycznych<sup id="cite_ref-mungall_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-mungall-16">[16]</a></sup>. Antylopy te były zawsze zakażane <a href="/wiki/Nicienie" title="Nicienie">nicieniami</a> z rodzin <a href="/w/index.php?title=Trichostrongylidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trichostrongylidae (strona nie istnieje)">Trichostrongylidae</a> i <a href="/w/index.php?title=Strongyidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strongyidae (strona nie istnieje)">Strongyidae</a> (rząd <a href="/wiki/Strongylida" title="Strongylida">Strongylida</a>)<sup id="cite_ref-aazpa_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-aazpa-17">[17]</a></sup>. Na egzotycznej farmie w <a href="/wiki/Teksas" title="Teksas">Teksasie</a>, adaksy były gospodarzami nicieni <i><a href="/wiki/Haemonchus_contortus" title="Haemonchus contortus">Haemonchus contortus</a></i> i <i><a href="/w/index.php?title=Longistrongylus_curvispiculum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Longistrongylus curvispiculum (strona nie istnieje)">Longistrongylus curvispiculum</a></i>, które znaleziono w ich <a href="/wiki/Trawieniec" title="Trawieniec">trawieńcach</a><sup id="cite_ref-Mammalian_7-19" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>, z których pierwszy był dominujący<sup id="cite_ref-Craig_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Craig-18">[18]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Biotop">Biotop</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Biotop" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Biotop"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>A. nasomaculatus</i> egzystują w środowisku <a href="/wiki/Pustynia" title="Pustynia">pustynnym</a> <a href="/wiki/Sahara" title="Sahara">Sahary</a><sup id="cite_ref-ssaki_4-14" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup><sup id="cite_ref-Mammalian_7-20" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>, o ekstremalnie wysokich poziomach temperatur i bardzo małej sumie rocznych opadów (poniżej 100 mm). Adaksy występują na niemal wszystkich (poza górskimi) typach siedlisk na terenie Sahary<sup id="cite_ref-iucn_2-7" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Zamieszkują tereny otwarte, płaskie lub pagórkowate<sup id="cite_ref-Mallon_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mallon-15">[15]</a></sup>. Funkcjonują z powodzeniem na wydmach, żwirowych i piaszczystych równinach, suchych <a href="/wiki/Dolina" title="Dolina">formach dolinnych</a> <a href="/wiki/Ued" class="mw-redirect" title="Ued">ued</a> i wyschniętych jeziorach<sup id="cite_ref-iucn_2-8" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Kierunki wędrówek są zależne od okresowych, skąpych opadów, po których pojawia się roślinność stanowiąca pokarm adaksów pustynnych. Poruszanie się w trudnym terenie ułatwiają szeroko rozstawione i spłaszczone racice<sup id="cite_ref-ssaki_4-15" class="reference"><a href="#cite_note-ssaki-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rozmieszczenie_geograficzne">Rozmieszczenie geograficzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Rozmieszczenie geograficzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozmieszczenie geograficzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Adaksy pustynne żyją w małych, znacznie rozproszonych populacjach w <a href="/wiki/Niger" title="Niger">Nigrze</a><sup id="cite_ref-unesco_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-unesco-8">[8]</a></sup>, <a href="/wiki/Nigeria" title="Nigeria">Nigerii</a>, <a href="/wiki/Mauretania" title="Mauretania">Mauretanii</a> w <a href="/wiki/Czad" title="Czad">Czadzie</a><sup id="cite_ref-msw_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-iucn_2-9" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup> i w północnej części <a href="/wiki/Mali" title="Mali">Mali</a><sup id="cite_ref-msw_6-6" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. </p><p>W <a href="/wiki/Egipt" title="Egipt">Egipcie</a>, <a href="/wiki/Libia" title="Libia">Libii</a><sup id="cite_ref-msw_6-7" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-iucn_2-10" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>, <a href="/wiki/Maroko" title="Maroko">Maroku</a><sup id="cite_ref-msw_6-8" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>, na <a href="/wiki/Sahara_Zachodnia" title="Sahara Zachodnia">Saharze Zachodnia</a><sup id="cite_ref-iucn_2-11" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup> i w <a href="/wiki/Tunezja" title="Tunezja">Tunezji</a> są uznawane za <a href="/wiki/Wymieranie" title="Wymieranie">wymarłe</a> lub regionalnie wymarłe<sup id="cite_ref-msw_6-9" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-iucn_2-12" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Lokalne populacje adaksów pustynnych wyginęły także w <a href="/wiki/Algieria" title="Algieria">Algierii</a> i w <a href="/wiki/Sudan" title="Sudan">Sudanie</a>, ale pojawiają się tam sporadycznie wędrowne stada<sup id="cite_ref-msw_6-10" class="reference"><a href="#cite_note-msw-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kopalne_ślady_występowania_adaksów"><span id="Kopalne_.C5.9Blady_wyst.C4.99powania_adaks.C3.B3w"></span>Kopalne ślady występowania adaksów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Kopalne ślady występowania adaksów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kopalne ślady występowania adaksów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W czasach starożytnych, adaks pustynny występował od Afryki Północnej przez <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82wysep_Arabski" title="Półwysep Arabski">Półwysep Arabski</a> i <a href="/wiki/Lewant" title="Lewant">Lewant</a>. Rysunki w grobowcach, datowanych na 2500 p.n.e. ukazują przynajmniej częściowe udomowienie adaksów pustynnych przez starożytnych Egipcjan. Rysunki te ukazują adaksy i inne antylopy przywiązane linami do pali. Liczbę złapanych w ten sposób zwierząt uznano za wskaźnik wysokiej pozycji społecznej i ekonomicznej w społeczeństwie w tamtych czasach<sup id="cite_ref-iwe_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-iwe-19">[19]</a></sup>. Nadmierne kłusownictwo doprowadziło jednak do wyginięcia tego gatunku w Egipcie w latach 60. XX w.<sup id="cite_ref-Manilus_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Manilus-20">[20]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Paleontologia" title="Paleontologia">Kopalne ślady</a> adaksów zostały odkryte w czterech lokalizacjach w Egipcie<sup id="cite_ref-Mammalian_7-21" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>: </p> <ul><li>na terenie <a href="/wiki/Wielkie_Morze_Piasku" title="Wielkie Morze Piasku">Wielkiego Morza Piasku</a> – datowane na 7000 lat <a href="/wiki/Przed_nasz%C4%85_er%C4%85" title="Przed naszą erą">p.n.e.</a>,</li> <li>w Dżarra – szacowane na 5000–6000 p.n.e.,</li> <li>w Abu Ballas – 4000–7000 lat p.n.e.,</li> <li>na płaskowyżu <a href="/wiki/D%C5%BCilf_al-Kabir" title="Dżilf al-Kabir">Dżilf al-Kabir</a> – 5000 p.n.e.,</li></ul> <p>oraz na stanowisku Mittleres Wadi Howar w Sudanie – 4000–7000 lat p.n.e. </p><p><a href="/wiki/Skamienia%C5%82o%C5%9Bci" title="Skamieniałości">Skamieniałości</a> adaksów pustynnych odkryto także na <a href="/wiki/Stanowisko_archeologiczne" title="Stanowisko archeologiczne">stanowiskach archeologicznych</a> w <a href="/wiki/D%C5%BCabal_Ighud" title="Dżabal Ighud">Dżabal Ighud</a> w południowej części Maroka oraz Parc d’Hydra w Algierii<sup id="cite_ref-Mammalian_7-22" class="reference"><a href="#cite_note-Mammalian-7">[7]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Lakhish-Park--Addax-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Lakhish-Park--Addax-01.jpg/220px-Lakhish-Park--Addax-01.jpg" decoding="async" width="220" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Lakhish-Park--Addax-01.jpg/330px-Lakhish-Park--Addax-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Lakhish-Park--Addax-01.jpg/440px-Lakhish-Park--Addax-01.jpg 2x" data-file-width="5953" data-file-height="3172" /></a><figcaption>Hodowla adaksów (<a href="/wiki/Aszdod" title="Aszdod">Aszdod</a>, <a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a>)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zagrożenie_i_ochrona"><span id="Zagro.C5.BCenie_i_ochrona"></span>Zagrożenie i ochrona</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Zagrożenie i ochrona" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zagrożenie i ochrona"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Addax_-_IZE-106w.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Addax_-_IZE-106w.jpg/250px-Addax_-_IZE-106w.jpg" decoding="async" width="250" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Addax_-_IZE-106w.jpg/375px-Addax_-_IZE-106w.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Addax_-_IZE-106w.jpg/500px-Addax_-_IZE-106w.jpg 2x" data-file-width="4055" data-file-height="3270" /></a><figcaption>Adaks</figcaption></figure> <p>Znaczący spadek populacji adaksa pustynnego rozpoczął się w połowie XIX wieku<sup id="cite_ref-scf_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-scf-21">[21]</a></sup>. Później zwierzęta te zamieszkiwały tereny od Algierii po Sudan, jednak głównie ze względu na intensywne kłusownictwo ich zasięg stał się bardziej ograniczony, a same adaksy pustynne były coraz rzadziej spotykane<sup id="cite_ref-iucn_2-13" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Adaksy pustynne są łatwym obiektem podczas polowań, bowiem poruszają się powoli, kłusownicy dysponują bronią palną, a w porze suchej zwierzęta żerują w okolicy zamieszkałej przez <a href="/wiki/Koczownik" title="Koczownik">nomadów</a><sup id="cite_ref-newby_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-newby-22">[22]</a></sup>. Myśliwi wysoko cenią ich mięso i skóry. Na zmniejszanie się liczebności populacji wpływ mają także długotrwałe susze na pustyniach oraz degradacja środowiska naturalnego zwierząt poprzez urbanizację i rozwój rolnictwa<sup id="cite_ref-Trillo_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Trillo-23">[23]</a></sup>. Jeszcze na przełomie lat 60. i 70. XX wieku populacje adaksów pustynnych w Mali, Nigrze, Czadzie i Mauretanii były stosunkowo obfite, lecz przeprowadzone w 2004 lotnicze i naziemne inwentaryzacje liczebności gatunku wykazały, że obszar między <a href="/w/index.php?title=Rezerwat_Massif_de_Termit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rezerwat Massif de Termit (strona nie istnieje)">Rezerwatem Massif de Termit</a>, a pustynią Tin Toumma w Nigrze zamieszkiwało wówczas jedynie 100-200 osobników. Badania przeprowadzone jesienią tego samego roku przez stowarzyszenie „SOS Faune du Niger” potwierdziły te wyniki i wykazały, że na terenie liczącego około 10.000 km² głównego siedliska zlokalizowanego na terenie rezerwatu Massif de Termit, naliczono jedynie 128 adaksów pustynnych<sup id="cite_ref-iucn_2-14" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. Szacuje się, że na wolności żyje obecnie (stan na 2008) mniej niż 300 osobników, większość zwierząt występuje pomiędzy rezerwatem Massif de Termit w Nigrze, kotliną <a href="/wiki/Bodele" title="Bodele">Bodele</a> w zachodnim Czadzie<sup id="cite_ref-iucn_2-15" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>, a kotliną <a href="/w/index.php?title=Aukar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aukar (strona nie istnieje)">Aukar</a> w Mauretanii<sup id="cite_ref-Trillo_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Trillo-23">[23]</a></sup>. </p><p>W celu ochrony gatunku powołano do życia kilka ogrodzonych obszarów ochrony. Między innymi na terenie masywów <a href="/wiki/Ahaggar" title="Ahaggar">Ahaggar</a> i <a href="/wiki/Tasili_Wan_Ahd%C5%BCar" title="Tasili Wan Ahdżar">Tasili Wan Ahdżar</a> w Algierii, <a href="/wiki/T%C3%A9n%C3%A9r%C3%A9" title="Ténéré">Ténéré</a> w Nigrze, w <a href="/w/index.php?title=Ouadi_Rim%C3%A9-Ouadi_Achim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ouadi Rimé-Ouadi Achim (strona nie istnieje)">Ouadi Rimé-Ouadi Achim</a> w Czadzie i w <a href="/wiki/Wadi_Howar" title="Wadi Howar">Wadi Howar</a> w Sudanie. W 1994 rozpoczęto hodowlę adaksów pustynnych na zamkniętych terenach w <a href="/wiki/D%C5%BCabal_Bu_Hadma" title="Dżabal Bu Hadma">Parku Narodowym Bu Hadma</a> w Tunezji i w Sus-Massa-Dara w Maroku. Z 70 zwierząt umieszczonych w Sus-Massa-Dara, do 2007 powstała populacja licząca w sumie około 550 osobników. Podejmowane są próby reintrodukcji tych adaksów pustynnych na terenie Parku Narodowym Dżubajl w Tunezji, oraz na obszarze <a href="/wiki/Wielki_Erg_Wschodni" title="Wielki Erg Wschodni">Wielkiego Ergu Wschodniego</a> w Algierii, zaś kolejna ma być przeprowadzana w południowej części Maroka. Dzięki poszczególnym programom hodowlanym (w Europie, Libii, Egipcie, Japonii, Australii oraz w Ameryce Północnej) udało się wyhodować ponad 600 adaksów pustynnych. Co najmniej 1000 osobników żyje także w prywatnych hodowlach w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">USA</a> i na <a href="/wiki/Bliski_Wsch%C3%B3d" title="Bliski Wschód">Bliskim Wschodzie</a><sup id="cite_ref-iucn_2-16" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Ochrony_Przyrody" title="Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody">Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody</a> zaliczyła adaksa pustynnego do gatunków <a href="/wiki/Ssaki_krytycznie_zagro%C5%BCone" title="Ssaki krytycznie zagrożone">krytycznie zagrożonych</a> <a href="/wiki/Wymieranie" title="Wymieranie">wymarciem</a> i umieściła go w kategorii CR (critically endangered)<sup id="cite_ref-iucn_2-17" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. W 1983<sup id="cite_ref-Cites_gal_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cites_gal-24">[24]</a></sup> <i>Addax nasomaculatus</i> został wymieniony w załączniku nr I <a href="/wiki/Konwencja_o_mi%C4%99dzynarodowym_handlu_dzikimi_zwierz%C4%99tami_i_ro%C5%9Blinami_gatunk%C3%B3w_zagro%C5%BConych_wygini%C4%99ciem" title="Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem">Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem</a> (<a href="/wiki/Konwencja_o_mi%C4%99dzynarodowym_handlu_dzikimi_zwierz%C4%99tami_i_ro%C5%9Blinami_gatunk%C3%B3w_zagro%C5%BConych_wygini%C4%99ciem" title="Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem">CITES</a> Appendix I)<sup id="cite_ref-CITES_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITES-25">[25]</a></sup>. W Maroku, Tunezji i Algierii gatunek podlega ochronie na podstawie lokalnych aktów prawnych. Prawodawstwo Libii i Egiptu zabrania polowań na wszystkie gatunki antylop<sup id="cite_ref-iucn_2-18" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2">[2]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adaks_pustynny&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-itis-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-itis_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=625175"><i>Addax nasomaculatus</i></a>, [w:] Integrated Taxonomic Information System<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Addax+nasomaculatus&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Integrated+Taxonomic+Information+System&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.itis.gov%2Fservlet%2FSingleRpt%2FSingleRpt%3Fsearch_topic%3DTSN%26search_value%3D625175" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-iucn-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-11">l</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-12">m</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-13">n</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-14">o</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-15">p</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-16">q</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-17">r</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-18">s</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apiv3.iucnredlist.org/api/v3/taxonredirect/512"><i>Addax nasomaculatus</i></a>, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Addax+nasomaculatus&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+IUCN+Red+List+of+Threatened+Species&rft_id=https%3A%2F%2Fapiv3.iucnredlist.org%2Fapi%2Fv3%2Ftaxonredirect%2F512" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-miiz-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-miiz_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-miiz_3-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: <i>Polskie nazewnictwo ssaków świata</i>. Warszawa: <a href="/wiki/Muzeum_i_Instytut_Zoologii_Polskiej_Akademii_Nauk" title="Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk">Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk</a>, 2015, s. 297. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788388147159" title="Specjalna:Książki/9788388147159">ISBN <span class="isbn">978-83-88147-15-9</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Polskie+nazewnictwo+ssak%C3%B3w+%C5%9Bwiata&rft.au=W%C5%82odzimierz+Cichocki%2C+Agnieszka+Wa%C5%BCna%2C+Jan+Cichocki%2C+Ewa+Rajska%2C+Artur+Jasi%C5%84ski%2C+Wies%C5%82aw+Bogdanowicz&rft.pub=%5B%5BMuzeum+i+Instytut+Zoologii+Polskiej+Akademii+Nauk%5D%5D&rft.place=Warszawa&rft.pages=297&rft.isbn=978-83-88147-15-9"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-ssaki-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-11">l</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-12">m</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-13">n</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-14">o</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ssaki_4-15">p</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: <i>Mały słownik zoologiczny: Ssaki</i>. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321406378" title="Specjalna:Książki/8321406378">ISBN <span class="isbn">83-214-0637-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ma%C5%82y+s%C5%82ownik+zoologiczny%3A+Ssaki&rft.aulast=Kowalski+%28redaktor+naukowy%29&rft.aufirst=Kazimierz&rft.edition=IV&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-214-0637-8"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-kracz-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-kracz_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kracz_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Zygmunt Kraczkiewicz: <i>SSAKI</i>. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: <i>Polskie nazewnictwo zoologiczne</i>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=SSAKI&rft.aulast=Kraczkiewicz&rft.aufirst=Zygmunt&rft.date=1968&rft.pub=Polskie+Towarzystwo+Zoologiczne+-+Komisja+Nazewnictwa+Zwierz%C4%85t+Kr%C4%99gowych&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=81&rft.series=%27%27Polskie+nazewnictwo+zoologiczne%27%27"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-msw-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-msw_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-msw_6-10">k</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks">Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=14200937"><i>Addax nasomaculatus</i>.</a> w: <i>Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.)</i> [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span> [dostęp 3 marca 2015]</span></span> </li> <li id="cite_note-Mammalian-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-11">l</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-12">m</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-13">n</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-14">o</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-15">p</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-16">q</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-17">r</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-18">s</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-19">t</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-20">u</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-21">v</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mammalian_7-22">w</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Paul R. Krausman, Anne L. Casey. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20160304113433/http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i1545-1410-807-1-1.pdf"><em>Addax nasomaculatus</em></a>. „<a href="/wiki/Mammalian_Species" title="Mammalian Species">Mammalian Species</a>”. 807, s. 1-4, 2007. American Society of Mammalogists. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1644/807.1">10.1644/807.1</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1545-1410">1545-1410</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Addax+nasomaculatus&rft.jtitle=%5B%5BMammalian+Species%5D%5D&rft.date=2007&rft.volume=807&rft.aulast=Krausman&rft.aufirst=Paul+R.&rft.pages=1-4&rft.issn=1545-1410&rft_id=info:doi/10.1644%2F807.1&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20160304113433%2Fhttp%3A%2F%2Fwww.science.smith.edu%2Fmsi%2Fpdf%2Fi1545-1410-807-1-1.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-unesco-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-unesco_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-unesco_8-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">UNESCO</span><span class="cite-name-initials" title="UNESCO" style="display:none">U.</span> </span><span class="cite-lastname">Centre</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">UNESCO</span><span class="cite-name-initials" title="UNESCO">U.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/fr/listesindicatives/5048/"><i>Massif de Termit</i></a> [online], UNESCO Centre du patrimoine mondial<span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=UNESCO&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Massif+de+Termit&rft.aulast=Centre&rft_id=https%3A%2F%2Fwhc.unesco.org%2Ffr%2Flistesindicatives%2F5048%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku francuskim (français)">fr.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-de_Blainville-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-de_Blainville_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/wiki/Henri_Marie_Ducrotay_de_Blainville" title="Henri Marie Ducrotay de Blainville">Henri Marie Ducrotay de Blainville</a>. <em>Sur plusieurs espèces d’animaux mammiferes de l’ordre des ruminants</em>. „Bulletin de la Société Philomatique de Paris”. 1, s. 73-82, 1816. Société Philomatique de Paris. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku francuskim (français)">fr.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Sur+plusieurs+esp%C3%A8ces+d%E2%80%99animaux+mammiferes+de+l%E2%80%99ordre+des+ruminants&rft.jtitle=Bulletin+de+la+Soci%C3%A9t%C3%A9+Philomatique+de+Paris&rft.date=1816&rft.volume=1&rft.au=%5B%5BHenri+Marie+Ducrotay+de+Blainville%5D%5D&rft.pages=73-82"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gray-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gray_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Gray_10-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Gray_10-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/wiki/John_Edward_Gray" title="John Edward Gray">John Edward Gray</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20150405103335/http://biostor.org/cache/pdf/d2/73/39/d27339eefadd33c4b1dd434b27a54a5c.pdf"><em>On the arrangement of the hollow-horned ruminants (Bovidae)</em></a>. „Annals and Magazine of Natural History”. 18, s. 223–233, 1846. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=On+the+arrangement+of+the+hollow-horned+ruminants+%28Bovidae%29&rft.jtitle=Annals+and+Magazine+of+Natural+History&rft.date=1846&rft.volume=18&rft.au=%5B%5BJohn+Edward+Gray%5D%5D&rft.pages=223%E2%80%93233&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20150405103335%2Fhttp%3A%2F%2Fbiostor.org%2Fcache%2Fpdf%2Fd2%2F73%2F39%2Fd27339eefadd33c4b1dd434b27a54a5c.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Manski-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Manski_11-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Manski_11-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Manski_11-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">David A. Manski. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/016815919190237R"><em>Reproductive behavior of addax antelope</em></a>. „Applied Animal Behaviour Science”. 29 (1-4), s. 39-66, 1991. <a href="/wiki/Elsevier" title="Elsevier">Elsevier</a>. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/0168-1591(91)90237-R">10.1016/0168-1591(91)90237-R</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0168-1591">0168-1591</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Reproductive+behavior+of+addax+antelope&rft.jtitle=Applied+Animal+Behaviour+Science&rft.date=1991&rft.volume=29&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Manski&rft.aufirst=David+A.&rft.pages=39-66&rft.issn=0168-1591&rft_id=info:doi/10.1016%2F0168-1591%2891%2990237-R&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sciencedirect.com%2Fscience%2Farticle%2Fpii%2F016815919190237R"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Dittrich-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Dittrich_12-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dittrich_12-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dittrich_12-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">L. Dittrich. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://zslpublications.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1748-1090.1972.tb02322.x"><em>Gestation periods and age of sexual maturity of some African antelopes</em></a>. „International Zoo Yearbook”. 12 (1), s. 184-187, 1972. Wiley Blackwell. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1748-1090.1972.tb02322.x">10.1111/j.1748-1090.1972.tb02322.x</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0074-9664">0074-9664</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Gestation+periods+and+age+of+sexual+maturity+of+some+African+antelopes&rft.jtitle=International+Zoo+Yearbook&rft.date=1972&rft.volume=12&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Dittrich&rft.aufirst=L.&rft.pages=184-187&rft.issn=0074-9664&rft_id=info:doi/10.1111%2Fj.1748-1090.1972.tb02322.x&rft_id=https%3A%2F%2Fzslpublications.onlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2Fpdf%2F10.1111%2Fj.1748-1090.1972.tb02322.x"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ferrell-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ferrell_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Shannon T. Ferrell; Robin W. Radcliffe; Rodney Marsh; Cathy B. Thurman; Christine M. Cartwright; Thomas W.J. De Maar; Evan S Blumer; Ed Spevak; Steven A. Osofsky. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11319780"><em>Comparisons Among Selected Neonatal Biomedical Parameters of Four Species of Semi-Free Ranging Hippotragini: Addax (Addax nasomaculatus), Scimitarhorned Oryx (Oryx dammah), Arabian Oryx (Oryx leucoryx), and Sable Antelope (Hippotragus niger)</em></a>. „Zoo Biology”. 20 (1), s. 47-54, 2001. Wiley Blackwell (John Wiley & Sons). <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/zoo.1005">10.1002/zoo.1005</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1098-2361">1098-2361</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Comparisons+Among+Selected+Neonatal+Biomedical+Parameters+of+Four+Species+of+Semi-Free+Ranging+Hippotragini%3A+Addax+%28Addax+nasomaculatus%29%2C+Scimitarhorned+Oryx+%28Oryx+dammah%29%2C+Arabian+Oryx+%28Oryx+leucoryx%29%2C+and+Sable+Antelope+%28Hippotragus+niger%29&rft.jtitle=Zoo+Biology&rft.date=2001&rft.volume=20&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Shannon+T.+Ferrell%3B+Robin+W.+Radcliffe%3B+Rodney+Marsh%3B+Cathy+B.+Thurman%3B+Christine+M.+Cartwright%3B+Thomas+W.J.+De+Maar%3B+Evan+S+Blumer%3B+Ed+Spevak%3B+Steven+A.+Osofsky&rft.pages=47-54&rft.issn=1098-2361&rft_id=info:doi/10.1002%2Fzoo.1005&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpubmed%2F11319780"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Markham-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Markham_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Janet Markham, James K. Kirkwood. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1748-1090.1988.tb03230.x/abstract"><em>Formula intake and growth of an Addax Addax nasomaculatus hand-reared at the London</em></a>. „International Zoo Yearbook”. 27 (1), s. 316-319, 1988. Wiley Blackwell. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1748-1090.1988.tb03230.x">10.1111/j.1748-1090.1988.tb03230.x</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0074-9664">0074-9664</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Formula+intake+and+growth+of+an+Addax+Addax+nasomaculatus+hand-reared+at+the+London&rft.jtitle=International+Zoo+Yearbook&rft.date=1988&rft.volume=27&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Markham&rft.aufirst=Janet&rft.pages=316-319&rft.issn=0074-9664&rft_id=info:doi/10.1111%2Fj.1748-1090.1988.tb03230.x&rft_id=http%3A%2F%2Fonlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2F10.1111%2Fj.1748-1090.1988.tb03230.x%2Fabstract"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Mallon-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mallon_15-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mallon_15-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">D.P. Mallon, S.C. Kingswood: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://portals.iucn.org/library/efiles/documents/2001-024.pdf">Antelopes</a></i>. Gland, Szwajcaria i Cambridge, Wielka Brytania: IUCN Publications Services Unit, 2001, s. 44, seria: Status Survey and Conservation Action Plan 2001. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/2831705940" title="Specjalna:Książki/2831705940">ISBN <span class="isbn">2-8317-0594-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Antelopes&rft.aulast=Mallon&rft.aufirst=D.P.&rft.date=2001&rft.pub=IUCN+Publications+Services+Unit&rft.place=Gland%2C+Szwajcaria+i+Cambridge%2C+Wielka+Brytania&rft.pages=44&rft.series=Status+Survey+and+Conservation+Action+Plan+2001&rft.isbn=2-8317-0594-0&rft_id=https%3A%2F%2Fportals.iucn.org%2Flibrary%2Fefiles%2Fdocuments%2F2001-024.pdf"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-mungall-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mungall_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">E. C. Mungall: <i>Exotic Animal Field Guide : Nonnative Hoofed Mammals in the United States</i>. Wyd. 1st. College Station: Texas A&M University Press, 2007. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/158544555X" title="Specjalna:Książki/158544555X">ISBN <span class="isbn">1-58544-555-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Exotic+Animal+Field+Guide+%3A+Nonnative+Hoofed+Mammals+in+the+United+States&rft.aulast=Mungall&rft.aufirst=E.+C.&rft.edition=1st&rft.pub=Texas+A%26M+University+Press&rft.place=College+Station&rft.isbn=1-58544-555-X"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-aazpa-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aazpa_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>AAZPA Regional Conference Proceedings</i>. American Association of Zoological Parks and Aquariums, 1993, s. 553.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=AAZPA+Regional+Conference+Proceedings&rft.pub=American+Association+of+Zoological+Parks+and+Aquariums&rft.pages=553"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Craig-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Craig_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">T.M. Craig. <em></em>Longistrongylus curvispiculum<em> (Nematoda: Trichostrongyloidea) in free-ranging exotic antelope in Texas</em>. „Journal of wildlife diseases”. 29 (3), s. 516–7, 1993. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7589/0090-3558-29.3.516">10.7589/0090-3558-29.3.516</a>. <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8355363">8355363</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%27%27Longistrongylus+curvispiculum%27%27+%28Nematoda%3A+Trichostrongyloidea%29+in+free-ranging+exotic+antelope+in+Texas&rft.jtitle=Journal+of+wildlife+diseases&rft.date=1993&rft.volume=29&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Craig&rft.aufirst=T.M.&rft.pages=516%E2%80%937&rft_id=info:pmid/8355363&rft_id=info:doi/10.7589%2F0090-3558-29.3.516"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-iwe-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-iwe_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">M. Burton, Burton, R.: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/internationalwil22burt0">International Wildlife Encyclopedia</a></i>. Wyd. 3rd. New York: Marshall Cavendish, 2002, s. 24–5. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780761472667" title="Specjalna:Książki/9780761472667">ISBN <span class="isbn">978-0-7614-7266-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=International+Wildlife+Encyclopedia&rft.aulast=Burton&rft.aufirst=M.&rft.edition=3rd&rft.pub=Marshall+Cavendish&rft.place=New+York&rft.pages=24%E2%80%935&rft.isbn=978-0-7614-7266-7&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Finternationalwil22burt0"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Manilus-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Manilus_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">N. Manilus. <em>Historical ecology and biogeography of the addax in Egypt</em>. „Israel Journal of Zoology”. 46 (4), s. 261–71, 2000. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1560/H4XC-Y7PP-T1D9-014B">10.1560/H4XC-Y7PP-T1D9-014B</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Historical+ecology+and+biogeography+of+the+addax+in+Egypt&rft.jtitle=Israel+Journal+of+Zoology&rft.date=2000&rft.volume=46&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Manilus&rft.aufirst=N.&rft.pages=261%E2%80%9371&rft_id=info:doi/10.1560%2FH4XC-Y7PP-T1D9-014B"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-scf-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-scf_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20150713024758/http://www.saharaconservation.org/?Addax">Addax</a>. Sahara Conservation Fund. [dostęp 2013-01-14]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-newby-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-newby_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">J. Newby. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://journals.cambridge.org/action/displayFulltext?type=1&fid=4970452&jid=ORX&volumeId=15&issueId=03&aid=4970448"><em>Can Addax and Oryx be saved in the Sahel?</em></a>. „Oryx”. 15 (03), 2009. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017/S0030605300024662">10.1017/S0030605300024662</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Can+Addax+and+Oryx+be+saved+in+the+Sahel%3F&rft.jtitle=Oryx&rft.date=2009&rft.volume=15&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Newby&rft.aufirst=J.&rft_id=info:doi/10.1017%2FS0030605300024662&rft_id=http%3A%2F%2Fjournals.cambridge.org%2Faction%2FdisplayFulltext%3Ftype%3D1%26fid%3D4970452%26jid%3DORX%26volumeId%3D15%26issueId%3D03%26aid%3D4970448"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Trillo-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Trillo_23-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Trillo_23-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Richard Trillo: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.th/books?id=8-GCQyrotgMC&pg=PT326&lpg=PT326&dq=Aoukar+addax&source=bl&ots=1vIw05JpGt&sig=4oWBX2g2p6w0Igr1vjJeYLJ4RR8&hl=en&sa=X&ei=mbzqU_5GjePwBdPAgpgB&ved=0CFIQ6AEwBw#v=onepage&q=Aoukar%20addax&f=false">The Rough Guide to West Africa</a></i>. Rough Guides, 2008, s. 1360. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781405380706" title="Specjalna:Książki/9781405380706">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-1-4053-8070-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Rough+Guide+to+West+Africa&rft.au=Richard+Trillo&rft.date=2008&rft.pub=Rough+Guides&rft.pages=1360&rft.isbn=9781405380706&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.co.th%2Fbooks%3Fid%3D8-GCQyrotgMC%26pg%3DPT326%26lpg%3DPT326%26dq%3DAoukar%2Baddax%26source%3Dbl%26ots%3D1vIw05JpGt%26sig%3D4oWBX2g2p6w0Igr1vjJeYLJ4RR8%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DmbzqU_5GjePwBdPAgpgB%26ved%3D0CFIQ6AEwBw%23v%3Donepage%26q%3DAoukar%2520addax%26f%3Dfalse"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Cites_gal-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Cites_gal_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cites.org/eng/gallery/species/mammal/addax.html">Addax</a>. <a href="/wiki/Konwencja_o_mi%C4%99dzynarodowym_handlu_dzikimi_zwierz%C4%99tami_i_ro%C5%9Blinami_gatunk%C3%B3w_zagro%C5%BConych_wygini%C4%99ciem" title="Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem">CITES</a>. [dostęp 2015-03-07]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITES-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITES_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cites.org/sites/default/files/eng/app/2015/E-Appendices-2015-02-05.pdf"><i>Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem</i></a>, <a href="/wiki/Program_%C5%9Arodowiskowy_Organizacji_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych">Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych</a>, 5 lutego 2015<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Konwencja+o+mi%C4%99dzynarodowym+handlu+dzikimi+zwierz%C4%99tami+i+ro%C5%9Blinami+gatunk%C3%B3w+zagro%C5%BConych+wygini%C4%99ciem&rft.pub=%5B%5BProgram+%C5%9Arodowiskowy+Organizacji+Narod%C3%B3w+Zjednoczonych%5D%5D&rft.date=2015-02-05&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cites.org%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Feng%2Fapp%2F2015%2FE-Appendices-2015-02-05.pdf" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> </ol></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Takson" title="Takson">takson</a></span>):</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/animal/addax-antelope">animal/addax-antelope</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1800307">1800307</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=mendesantilope">mendesantilope</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Life" title="Encyclopedia of Life">EoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eol.org/pages/331074">331074</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P846" class="extiw" title="d:Property:P846">GBIF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/2441101">2441101</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3151" class="extiw" title="d:Property:P3151">identyfikator iNaturalist</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/42395">42395</a></span></li> <li><a href="/wiki/Integrated_Taxonomic_Information_System" title="Integrated Taxonomic Information System">ITIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=625175">625175</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P685" class="extiw" title="d:Property:P685">NCBI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=59515">59515</a></span></li> <li><a href="/wiki/Catalogue_of_Life" title="Catalogue of Life">CoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catalogueoflife.org/data/taxon/652YZ">652YZ</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaks_pustynny&oldid=74071907">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaks_pustynny&oldid=74071907</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Dobre_Artyku%C5%82y" title="Kategoria:Dobre Artykuły">Dobre Artykuły</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Gatunki_krytycznie_zagro%C5%BCone" title="Kategoria:Gatunki krytycznie zagrożone">Gatunki krytycznie zagrożone</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wo%C5%82owate" title="Kategoria:Wołowate">Wołowate</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ssaki_Afryki" title="Kategoria:Ssaki Afryki">Ssaki Afryki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Gatunki_i_podgatunki_zwierz%C4%85t_nazwane_w_1816_roku" title="Kategoria:Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1816 roku">Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1816 roku</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wyr%C3%B3%C5%BCnione_artyku%C5%82y" title="Kategoria:Wyróżnione artykuły">Wyróżnione artykuły</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 21 cze 2024, 21:21.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Adaks_pustynny&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5857dfdcd6-627bv","wgBackendResponseTime":190,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.499","walltime":"0.949","ppvisitednodes":{"value":14584,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":112049,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":35772,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":49397,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 560.265 1 -total"," 24.08% 134.936 1 Szablon:Zwierzę_infobox"," 20.88% 116.988 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 14.90% 83.479 8 Szablon:Cytuj_książkę"," 11.81% 66.163 10 Szablon:Cytuj_pismo"," 10.34% 57.918 91 Szablon:R"," 10.20% 57.121 9 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 9.70% 54.371 8 Szablon:Infobox_nagłówek"," 5.27% 29.536 1 Szablon:Wyróżnienie"," 4.00% 22.394 1 Szablon:Infobox_tytuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.173","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4395772,"limit":52428800},"limitreport-logs":"parent:title = \"Szablon:Zwierzę infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Adaks pustynny\nno match %\u003Cref%s+name%s*=%s*%\"?itis%\"?%s*%\u003E\nno pattern 2\nparent:title = \"Szablon:Zwierzę infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Adaks pustynny\nno match %\u003Cref%s+name%s*=%s*%\"?iucn%\"?%s*%\u003E\nno pattern 2\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nKA P3151: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-s2v7g","timestamp":"20241125113737","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Adaks pustynny","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Adaks_pustynny","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q190154","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q190154","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-11T20:08:06Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0e\/DishonMikrai002.jpg","headline":"gatunek ssaka"}</script> </body> </html>