CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Lục lạp – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"c14c1653-5e7d-4dfe-96c0-1fdfc88e6940","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Lục_lạp","wgTitle":"Lục lạp","wgCurRevisionId":72002578,"wgRevisionId":72002578,"wgArticleId":65190,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Nguồn CS1 tiếng Đức (de)","Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả","Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ","Bài viết có chú thích không đầy đủ","Nguồn CS1 tiếng Anh (en)","Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại","Bài viết chứa nhận dạng BNF","Bài viết chứa nhận dạng GND", "Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NDL","Bài viết chứa nhận dạng NKC","Bài viết chất lượng tốt","Bào quan","Quang hợp","Sự kiện nội cộng sinh"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Lục_lạp","wgRelevantArticleId":65190,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false, "wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q47263","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/1200px-Chloroplast_II_vi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1140"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/800px-Chloroplast_II_vi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="760"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/640px-Chloroplast_II_vi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="608"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Lục lạp – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Lục_lạp rootpage-Lục_lạp skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Trình đơn chính" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Trình đơn chính </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z">Trang Chính</a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc">Nội dung chọn lọc</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x">Bài viết ngẫu nhiên</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r">Thay đổi gần đây</a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt">Báo lỗi nội dung</a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t">Trang đặc biệt</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn">Hướng dẫn</a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây">Cộng đồng</a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn">Thảo luận chung</a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia">Giúp sử dụng</a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc">Liên lạc</a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin">Tải lên tập tin</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"> Tìm kiếm </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Giao diện </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi" class="">Quyên góp</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=L%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class="">Tạo tài khoản</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=L%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class="">Đăng nhập</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Công cụ cá nhân </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi">Quyên góp</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=L%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"> Tạo tài khoản</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=L%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"> Đăng nhập</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi">tìm hiểu thêm</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y">Đóng góp</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n">Thảo luận cho địa chỉ IP này</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Khám_phá" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Khám_phá"> <div class="vector-toc-text"> 1 Khám phá </div> </a> <ul id="toc-Khám_phá-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_dòng_lục_lạp_và_sự_tiến_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_dòng_lục_lạp_và_sự_tiến_hóa"> <div class="vector-toc-text"> 2 Những dòng lục lạp và sự tiến hóa </div> </a> <button aria-controls="toc-Những_dòng_lục_lạp_và_sự_tiến_hóa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Những dòng lục lạp và sự tiến hóa </button> <ul id="toc-Những_dòng_lục_lạp_và_sự_tiến_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tổ_tiên_là_vi_khuẩn_lam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tổ_tiên_là_vi_khuẩn_lam"> <div class="vector-toc-text"> 2.1 Tổ tiên là vi khuẩn lam </div> </a> <ul id="toc-Tổ_tiên_là_vi_khuẩn_lam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_nhất" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_nhất"> <div class="vector-toc-text"> 2.2 Quá trình nội cộng sinh lần thứ nhất </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_nhất-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Glaucophyta_(tảo_lục_lam)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Glaucophyta_(tảo_lục_lam)"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.1 Glaucophyta (tảo lục lam) </div> </a> <ul id="toc-Glaucophyta_(tảo_lục_lam)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rhodophyceae_(tảo_đỏ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Rhodophyceae_(tảo_đỏ)"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.2 Rhodophyceae (tảo đỏ) </div> </a> <ul id="toc-Rhodophyceae_(tảo_đỏ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chloroplastida_(tảo_lục_và_thực_vật)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Chloroplastida_(tảo_lục_và_thực_vật)"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.3 Chloroplastida (tảo lục và thực vật) </div> </a> <ul id="toc-Chloroplastida_(tảo_lục_và_thực_vật)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Helicosporidium" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Helicosporidium"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.3.1 Helicosporidium </div> </a> <ul id="toc-Helicosporidium-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba"> <div class="vector-toc-text"> 2.3 Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai và thứ ba </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_lục" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_lục"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.1 Lục lạp nguồn gốc tảo lục </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_lục-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Euglenophyta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Euglenophyta"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.1.1 Euglenophyta </div> </a> <ul id="toc-Euglenophyta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chlorarachniophyta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Chlorarachniophyta"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.1.2 Chlorarachniophyta </div> </a> <ul id="toc-Chlorarachniophyta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chromalveolata_sơ_khai" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Chromalveolata_sơ_khai"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.1.3 Chromalveolata sơ khai </div> </a> <ul id="toc-Chromalveolata_sơ_khai-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_đỏ_(lục_lạp_chromalveolate)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_đỏ_(lục_lạp_chromalveolate)"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.2 Lục lạp nguồn gốc tảo đỏ (lục lạp chromalveolate) </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_đỏ_(lục_lạp_chromalveolate)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cryptophyta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Cryptophyta"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.2.1 Cryptophyta </div> </a> <ul id="toc-Cryptophyta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Haptophyta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Haptophyta"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.2.2 Haptophyta </div> </a> <ul id="toc-Haptophyta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Heterokontophyta_(Stramenopiles)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Heterokontophyta_(Stramenopiles)"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.2.3 Heterokontophyta (Stramenopiles) </div> </a> <ul id="toc-Heterokontophyta_(Stramenopiles)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Apicomplexa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Apicomplexa"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.2.4 Apicomplexa </div> </a> <ul id="toc-Apicomplexa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dinophyta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dinophyta"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3 Dinophyta </div> </a> <ul id="toc-Dinophyta-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lục_lạp_dinophyte_chứa_peridinin" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_dinophyte_chứa_peridinin"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3.1 Lục lạp dinophyte chứa peridinin </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_dinophyte_chứa_peridinin-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_dinophyte_chứa_fucoxanthin_(lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_haptophyte)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_dinophyte_chứa_fucoxanthin_(lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_haptophyte)"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3.2 Lục lạp dinophyte chứa fucoxanthin (lục lạp dinophyte nguồn gốc haptophyte) </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_dinophyte_chứa_fucoxanthin_(lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_haptophyte)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_cryptophyte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_cryptophyte"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3.3 Lục lạp dinophyte nguồn gốc cryptophyte </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_cryptophyte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_tảo_cát" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_tảo_cát"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3.4 Lục lạp dinophyte nguồn gốc tảo cát </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_tảo_cát-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_prasinophyte_(một_lớp_Tảo_lục)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_prasinophyte_(một_lớp_Tảo_lục)"> <div class="vector-toc-text"> 2.3.3.5 Lục lạp dinophyte nguồn gốc prasinophyte (một lớp Tảo lục) </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_prasinophyte_(một_lớp_Tảo_lục)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chromatophore_(tế_bào_sắc_tố)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chromatophore_(tế_bào_sắc_tố)"> <div class="vector-toc-text"> 2.4 Chromatophore (tế bào sắc tố) </div> </a> <ul id="toc-Chromatophore_(tế_bào_sắc_tố)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hiện_tượng_cộng_sinh_kleptoplastidy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hiện_tượng_cộng_sinh_kleptoplastidy"> <div class="vector-toc-text"> 2.5 Hiện tượng cộng sinh kleptoplastidy </div> </a> <ul id="toc-Hiện_tượng_cộng_sinh_kleptoplastidy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-DNA_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#DNA_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 3 DNA lục lạp </div> </a> <button aria-controls="toc-DNA_lục_lạp-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục DNA lục lạp </button> <ul id="toc-DNA_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_trúc_phân_tử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_trúc_phân_tử"> <div class="vector-toc-text"> 3.1 Cấu trúc phân tử </div> </a> <ul id="toc-Cấu_trúc_phân_tử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Trình_tự_lặp_lại_đảo_ngược" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Trình_tự_lặp_lại_đảo_ngược"> <div class="vector-toc-text"> 3.1.1 Trình tự lặp lại đảo ngược </div> </a> <ul id="toc-Trình_tự_lặp_lại_đảo_ngược-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thể_nhân" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thể_nhân"> <div class="vector-toc-text"> 3.1.2 Thể nhân </div> </a> <ul id="toc-Thể_nhân-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_nhân_đôi_DNA" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_nhân_đôi_DNA"> <div class="vector-toc-text"> 4 Quá trình nhân đôi DNA </div> </a> <button aria-controls="toc-Quá_trình_nhân_đôi_DNA-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Quá trình nhân đôi DNA </button> <ul id="toc-Quá_trình_nhân_đôi_DNA-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mô_hình_điển_hình_của_quá_trình_nhân_đôi_cpDNA" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_điển_hình_của_quá_trình_nhân_đôi_cpDNA"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 Mô hình điển hình của quá trình nhân đôi cpDNA </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_điển_hình_của_quá_trình_nhân_đôi_cpDNA-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_khử_amine_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_khử_amine_hóa"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 Quá trình khử amine hóa </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_khử_amine_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_thay_thế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_thay_thế"> <div class="vector-toc-text"> 4.3 Mô hình thay thế </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_thay_thế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thông_tin_di_truyền_và_sự_tổng_hợp_protein" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thông_tin_di_truyền_và_sự_tổng_hợp_protein"> <div class="vector-toc-text"> 4.4 Thông tin di truyền và sự tổng hợp protein </div> </a> <ul id="toc-Thông_tin_di_truyền_và_sự_tổng_hợp_protein-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Quá_trình_thu_gọn_bộ_gen_lục_lạp_và_sự_chuyển_gen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_thu_gọn_bộ_gen_lục_lạp_và_sự_chuyển_gen"> <div class="vector-toc-text"> 4.4.1 Quá trình thu gọn bộ gen lục lạp và sự chuyển gen </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_thu_gọn_bộ_gen_lục_lạp_và_sự_chuyển_gen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sinh_tổng_hợp_protein" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sinh_tổng_hợp_protein"> <div class="vector-toc-text"> 4.4.2 Sinh tổng hợp protein </div> </a> <ul id="toc-Sinh_tổng_hợp_protein-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sự_hướng_đích_và_nhập_lại_protein" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_hướng_đích_và_nhập_lại_protein"> <div class="vector-toc-text"> 4.5 Sự hướng đích và nhập lại protein </div> </a> <ul id="toc-Sự_hướng_đích_và_nhập_lại_protein-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Protein_vận_chuyển_và_kênh_xuyên_màng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Protein_vận_chuyển_và_kênh_xuyên_màng"> <div class="vector-toc-text"> 4.5.1 Protein vận chuyển và kênh xuyên màng </div> </a> <ul id="toc-Protein_vận_chuyển_và_kênh_xuyên_màng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cấu_trúc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_trúc"> <div class="vector-toc-text"> 5 Cấu trúc </div> </a> <button aria-controls="toc-Cấu_trúc-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Cấu trúc </button> <ul id="toc-Cấu_trúc-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Màng_lục_lạp_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Màng_lục_lạp_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> 5.1 Màng lục lạp ngoài </div> </a> <ul id="toc-Màng_lục_lạp_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xoang_gian_màng_và_thành_peptidoglycan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Xoang_gian_màng_và_thành_peptidoglycan"> <div class="vector-toc-text"> 5.2 Xoang gian màng và thành peptidoglycan </div> </a> <ul id="toc-Xoang_gian_màng_và_thành_peptidoglycan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Màng_lục_lạp_trong" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Màng_lục_lạp_trong"> <div class="vector-toc-text"> 5.3 Màng lục lạp trong </div> </a> <ul id="toc-Màng_lục_lạp_trong-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mạng_lưới_ngoại_vi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_lưới_ngoại_vi"> <div class="vector-toc-text"> 5.3.1 Mạng lưới ngoại vi </div> </a> <ul id="toc-Mạng_lưới_ngoại_vi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Stroma_(chất_nền)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stroma_(chất_nền)"> <div class="vector-toc-text"> 5.4 Stroma (chất nền) </div> </a> <ul id="toc-Stroma_(chất_nền)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ribosome_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ribosome_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 5.4.1 Ribosome lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Ribosome_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plastoglobuli" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Plastoglobuli"> <div class="vector-toc-text"> 5.4.2 Plastoglobuli </div> </a> <ul id="toc-Plastoglobuli-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hạt_tinh_bột" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Hạt_tinh_bột"> <div class="vector-toc-text"> 5.4.3 Hạt tinh bột </div> </a> <ul id="toc-Hạt_tinh_bột-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rubisco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Rubisco"> <div class="vector-toc-text"> 5.4.4 Rubisco </div> </a> <ul id="toc-Rubisco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Pyrenoid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pyrenoid"> <div class="vector-toc-text"> 5.5 Pyrenoid </div> </a> <ul id="toc-Pyrenoid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_thống_thylakoid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_thylakoid"> <div class="vector-toc-text"> 5.6 Hệ thống thylakoid </div> </a> <ul id="toc-Hệ_thống_thylakoid-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_trúc_grana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_trúc_grana"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.1 Cấu trúc grana </div> </a> <ul id="toc-Cấu_trúc_grana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thylakoid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thylakoid"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.2 Thylakoid </div> </a> <ul id="toc-Thylakoid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sắc_tố_và_màu_sắc_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sắc_tố_và_màu_sắc_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.3 Sắc tố và màu sắc lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Sắc_tố_và_màu_sắc_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Diệp_lục_(Chlorophyll)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Diệp_lục_(Chlorophyll)"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.3.1 Diệp lục (Chlorophyll) </div> </a> <ul id="toc-Diệp_lục_(Chlorophyll)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Carotenoid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Carotenoid"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.3.2 Carotenoid </div> </a> <ul id="toc-Carotenoid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phycobilin" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Phycobilin"> <div class="vector-toc-text"> 5.6.3.3 Phycobilin </div> </a> <ul id="toc-Phycobilin-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Lục_lạp_chuyên_hóa_ở_thực_vật_C4" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_chuyên_hóa_ở_thực_vật_C4"> <div class="vector-toc-text"> 5.7 Lục lạp chuyên hóa ở thực vật C4 </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_chuyên_hóa_ở_thực_vật_C4-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phân_bố" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_bố"> <div class="vector-toc-text"> 6 Phân bố </div> </a> <button aria-controls="toc-Phân_bố-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Phân bố </button> <ul id="toc-Phân_bố-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Phân_bố_trong_cây" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_bố_trong_cây"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 Phân bố trong cây </div> </a> <ul id="toc-Phân_bố_trong_cây-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phân_bố_trong_tế_bào" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_bố_trong_tế_bào"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 Phân bố trong tế bào </div> </a> <ul id="toc-Phân_bố_trong_tế_bào-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sự_vận_động_của_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_vận_động_của_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 6.2.1 Sự vận động của lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Sự_vận_động_của_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chức_năng_và_thành_phần_hóa_học" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chức_năng_và_thành_phần_hóa_học"> <div class="vector-toc-text"> 7 Chức năng và thành phần hóa học </div> </a> <button aria-controls="toc-Chức_năng_và_thành_phần_hóa_học-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Chức năng và thành phần hóa học </button> <ul id="toc-Chức_năng_và_thành_phần_hóa_học-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lục_lạp_tế_bào_bảo_vệ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lục_lạp_tế_bào_bảo_vệ"> <div class="vector-toc-text"> 7.1 Lục lạp tế bào bảo vệ </div> </a> <ul id="toc-Lục_lạp_tế_bào_bảo_vệ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miễn_dịch_tự_nhiên_ở_thực_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miễn_dịch_tự_nhiên_ở_thực_vật"> <div class="vector-toc-text"> 7.2 Miễn dịch tự nhiên ở thực vật </div> </a> <ul id="toc-Miễn_dịch_tự_nhiên_ở_thực_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quang_hợp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quang_hợp"> <div class="vector-toc-text"> 7.3 Quang hợp </div> </a> <ul id="toc-Quang_hợp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Phản_ứng_sáng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Phản_ứng_sáng"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.1 Phản ứng sáng </div> </a> <ul id="toc-Phản_ứng_sáng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chất_mang_năng_lượng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Chất_mang_năng_lượng"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.1.1 Chất mang năng lượng </div> </a> <ul id="toc-Chất_mang_năng_lượng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_quang_phosphoryl_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_quang_phosphoryl_hóa"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.1.2 Quá trình quang phosphoryl hóa </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_quang_phosphoryl_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_khử_NADP+" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_khử_NADP+"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.1.3 Sự khử NADP+ </div> </a> <ul id="toc-Sự_khử_NADP+-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Con_đường_quang_phosphoryl_hóa_vòng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Con_đường_quang_phosphoryl_hóa_vòng"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.1.4 Con đường quang phosphoryl hóa vòng </div> </a> <ul id="toc-Con_đường_quang_phosphoryl_hóa_vòng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phản_ứng_tối" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Phản_ứng_tối"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.2 Phản ứng tối </div> </a> <ul id="toc-Phản_ứng_tối-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cố_định_carbon_và_tổng_hợp_G3P" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Cố_định_carbon_và_tổng_hợp_G3P"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.2.1 Cố định carbon và tổng hợp G3P </div> </a> <ul id="toc-Cố_định_carbon_và_tổng_hợp_G3P-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đường_và_tinh_bột" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_và_tinh_bột"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.2.2 Đường và tinh bột </div> </a> <ul id="toc-Đường_và_tinh_bột-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hô_hấp_sáng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Hô_hấp_sáng"> <div class="vector-toc-text"> 7.3.2.3 Hô hấp sáng </div> </a> <ul id="toc-Hô_hấp_sáng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Độ_pH" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Độ_pH"> <div class="vector-toc-text"> 7.4 Độ pH </div> </a> <ul id="toc-Độ_pH-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tổng_hợp_amino_acid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tổng_hợp_amino_acid"> <div class="vector-toc-text"> 7.5 Tổng hợp amino acid </div> </a> <ul id="toc-Tổng_hợp_amino_acid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_hợp_chất_nitơ_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_hợp_chất_nitơ_khác"> <div class="vector-toc-text"> 7.6 Những hợp chất nitơ khác </div> </a> <ul id="toc-Những_hợp_chất_nitơ_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_sản_phẩm_hóa_học_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_sản_phẩm_hóa_học_khác"> <div class="vector-toc-text"> 7.7 Những sản phẩm hóa học khác </div> </a> <ul id="toc-Những_sản_phẩm_hóa_học_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hàm_lượng_các_chất_hóa_học_trong_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hàm_lượng_các_chất_hóa_học_trong_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 7.8 Hàm lượng các chất hóa học trong lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Hàm_lượng_các_chất_hóa_học_trong_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phân_loại,_phân_đôi,_và_di_truyền" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại,_phân_đôi,_và_di_truyền"> <div class="vector-toc-text"> 8 Phân loại, phân đôi, và di truyền </div> </a> <button aria-controls="toc-Phân_loại,_phân_đôi,_và_di_truyền-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hiện/ẩn mục Phân loại, phân đôi, và di truyền </button> <ul id="toc-Phân_loại,_phân_đôi,_và_di_truyền-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sự_chuyển_hóa_lạp_thể" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_chuyển_hóa_lạp_thể"> <div class="vector-toc-text"> 8.1 Sự chuyển hóa lạp thể </div> </a> <ul id="toc-Sự_chuyển_hóa_lạp_thể-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 8.2 Quá trình phân đôi lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sự_điều_hòa_phân_đôi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_điều_hòa_phân_đôi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.1 Sự điều hòa phân đôi </div> </a> <ul id="toc-Sự_điều_hòa_phân_đôi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Di_truyền_lục_lạp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Di_truyền_lục_lạp"> <div class="vector-toc-text"> 8.3 Di truyền lục lạp </div> </a> <ul id="toc-Di_truyền_lục_lạp-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thực_vật_biến_đổi_gen_lạp_thể" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thực_vật_biến_đổi_gen_lạp_thể"> <div class="vector-toc-text"> 8.3.1 Thực vật biến đổi gen lạp thể </div> </a> <ul id="toc-Thực_vật_biến_đổi_gen_lạp_thể-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> 9 Xem thêm </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> 10 Chú thích </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> 11 Liên kết ngoài </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Mục lục" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Đóng mở mục lục </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Lục lạp</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 85 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-85" aria-hidden="true" > 85 ngôn ngữ </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Chloroplas" title="Chloroplas – Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" lang="af" hreflang="af" data-title="Chloroplas" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D8%AF%D8%A9_%D8%AE%D8%B6%D8%B1%D8%A7%D8%A1" title="بلاستيدة خضراء – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بلاستيدة خضراء" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Xloroplastlar" title="Xloroplastlar – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Xloroplastlar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="کولوروپلاست – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کولوروپلاست" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kloroplas" title="Kloroplas – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Kloroplas" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kloroplas" title="Kloroplas – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kloroplas" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F" title="ক্লোরোপ্লাস্ট – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ক্লোরোপ্লাস্ট" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ia%CC%8Dp-le%CC%8Dk-th%C3%A9" title="Ia̍p-le̍k-thé – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ia̍p-le̍k-thé" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B" title="Хларапласты – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Хларапласты" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Hloroplast" title="Hloroplast – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Hloroplast" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cloroplast" title="Cloroplast – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cloroplast" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Chloroplasts" title="Chloroplasts – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Chloroplasts" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%B8nkorn" title="Grønkorn – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Grønkorn" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%82" title="Χλωροπλάστης – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Χλωροπλάστης" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Cloroplasto" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kloroplasto" title="Kloroplasto – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kloroplasto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kloroplasto" title="Kloroplasto – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kloroplasto" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="کلروپلاست – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کلروپلاست" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Chloroplaste" title="Chloroplaste – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Chloroplaste" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cl%C3%B3raplast" title="Clóraplast – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Clóraplast" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cloroplasto" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%BD%EB%A1%9D%EC%B2%B4" title="엽록체 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="엽록체" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%BF" title="Քլորոպլաստ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քլորոպլաստ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%95" title="हरितलवक – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हरितलवक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kloroplasto" title="Kloroplasto – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Kloroplasto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A6nukorn" title="Grænukorn – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Grænukorn" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Cloroplasto" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%9C%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%A4%D7%9C%D7%A1%D7%98" title="כלורופלסט – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="כלורופלסט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ქლოროპლასტი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქლოროპლასტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Хлоропласттар – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Хлоропласттар" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kloroplasti" title="Kloroplasti – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kloroplasti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Klowoplast" title="Klowoplast – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Klowoplast" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Chloroplastus" title="Chloroplastus – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Chloroplastus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Hloroplasts" title="Hloroplasts – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Hloroplasts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Chloroplastas" title="Chloroplastas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Chloroplastas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Cloroplasto" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kloroplasztisz" title="Kloroplasztisz – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kloroplasztisz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ქლოროპლასტი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ქლოროპლასტი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F" title="क्लोरोप्लास्ट – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="क्लोरोप्लास्ट" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%91%89%E7%B7%91%E4%BD%93" title="葉緑体 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="葉緑体" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cloroplast" title="Cloroplast – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cloroplast" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Kilooroopilaastii" title="Kilooroopilaastii – Tiếng Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Kilooroopilaastii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Tiếng Oromo" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xloroplastlar" title="Xloroplastlar – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xloroplastlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Hạ Đức" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Đức" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cloroplasto" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Cloroplast" title="Cloroplast – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Cloroplast" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B" title="Хлоропласты – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Хлоропласты" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kloroplasti" title="Kloroplasti – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kloroplasti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B6%BD%E0%B7%80" title="හරිතලව – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="හරිතලව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%BD" title="ڪلوروپلاسٽ – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪلوروپلاسٽ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Hloroplast" title="Hloroplast – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Hloroplast" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Kloroplas" title="Kloroplas – Tiếng Sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Kloroplas" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Tiếng Sunda" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Viherhiukkanen" title="Viherhiukkanen – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Viherhiukkanen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="பசுங்கனிகம் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பசுங்கனிகம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="คลอโรพลาสต์ – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="คลอโรพลาสต์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%A4%E1%8E%B2%E1%8F%8D%E1%8F%97%E1%8F%8D%E1%8E%A9_%E1%8E%A4%E1%8F%81%E1%8E%B2" title="ᎠᏤᎲᏍᏗᏍᎩ ᎤᏁᎲ – Tiếng Cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏤᎲᏍᏗᏍᎩ ᎤᏁᎲ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Tiếng Cherokee" class="interlanguage-link-target">ᏣᎳᎩ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kloroplast" title="Kloroplast – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kloroplast" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Хлоропласт – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Хлоропласт" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%B9" title="کلوروپلاسٹ – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کلوروپلاسٹ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Chloroplast" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%B6%E7%BB%BF%E4%BD%93" title="叶绿体 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="叶绿体" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%91%89%E7%B6%A0%E9%AB%94" title="葉綠體 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="葉綠體" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%B6%E7%BB%BF%E4%BD%93" title="叶绿体 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="叶绿体" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target">中文</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47263#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c">Bài viết</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t">Thảo luận</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Tiếng Việt </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p">Đọc</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v">Sửa đổi</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e">Sửa mã nguồn</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h">Xem lịch sử</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Công cụ </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p">Đọc</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v">Sửa đổi</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e">Sửa mã nguồn</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=history">Xem lịch sử</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j">Các liên kết đến đây</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k">Thay đổi liên quan</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&oldid=72002578" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang">Liên kết thường trực</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này">Thông tin trang</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&id=72002578&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này">Trích dẫn trang này</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FL%25E1%25BB%25A5c_l%25E1%25BA%25A1p">Lấy URL ngắn gọn</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FL%25E1%25BB%25A5c_l%25E1%25BA%25A1p">Tải mã QR</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=L%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p">Tạo một quyển sách</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=show-download-screen">Tải dưới dạng PDF</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p">Bản để in ra</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chloroplasts" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47263" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g">Khoản mục Wikidata</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-featured-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_t%E1%BB%91t" title="Đây là một bài viết tốt. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết tốt. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/19px-Symbol_star_2ca02c.svg.png" decoding="async" width="19" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/29px-Symbol_star_2ca02c.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/39px-Symbol_star_2ca02c.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:350px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_II_vi.svg" class="mw-file-description" title="Cấu trúc điển hình của lục lạp thực vật bậc cao"><img alt="Cấu trúc điển hình của lục lạp thực vật bậc cao" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/350px-Chloroplast_II_vi.svg.png" decoding="async" width="350" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/525px-Chloroplast_II_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Chloroplast_II_vi.svg/700px-Chloroplast_II_vi.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="760" /></a><figcaption>Cấu trúc điển hình của lục lạp thực vật bậc cao</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #1abc31 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Cấu trúc điển hình của lục lạp thực vật bậc cao</div> </div> </div> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg/345px-Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg" decoding="async" width="345" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg/518px-Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg/690px-Plagiomnium_affine_laminazellen.jpeg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Lục lạp nhìn rõ trong tế bào loài rêu <a href="/wiki/Plagiomnium_affine" title="Plagiomnium affine">Plagiomnium affine</a> dưới <a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi" title="Kính hiển vi">kính hiển vi</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bryum_capillare_leaf_cells.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bryum_capillare_leaf_cells.jpg/345px-Bryum_capillare_leaf_cells.jpg" decoding="async" width="345" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bryum_capillare_leaf_cells.jpg/518px-Bryum_capillare_leaf_cells.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bryum_capillare_leaf_cells.jpg/690px-Bryum_capillare_leaf_cells.jpg 2x" data-file-width="5075" data-file-height="3383" /></a><figcaption>Lục lạp trong tế bào <a href="/wiki/R%C3%AAu" title="Rêu">rêu</a> <a href="/wiki/Bryum_capillare" class="mw-redirect" title="Bryum capillare">Bryum capillare</a></figcaption></figure> Lục lạp (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: chloroplast, phát âm tiếng Anh: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:IPA/English" class="extiw" title="en:Help:IPA/English">/ˈklɔːrəˌplæst, -plɑːst/</a>)<a href="#cite_note-1">[1]</a><a href="#cite_note-2">[2]</a> là một <a href="/wiki/B%C3%A0o_quan" title="Bào quan">bào quan</a> ở các loài sinh vật quang hợp, nhiều nhất là <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Tế bào thực vật">thực vật</a> và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a>. Những khám phá đầu tiên về loại bào quan này được cho là của <a href="/wiki/Julius_von_Sachs" title="Julius von Sachs">Julius von Sachs</a> (1832–1897), một nhà thực vật học. Vai trò chính của lục lạp là thực hiện chức năng <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a>, đây là nơi chứa các <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" class="mw-redirect" title="Chất diệp lục">chất diệp lục</a> có khả năng hấp thụ <a href="/wiki/N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Năng lượng">năng lượng</a> từ <a href="/wiki/%C3%81nh_s%C3%A1ng_m%E1%BA%B7t_tr%E1%BB%9Di" class="mw-redirect" title="Ánh sáng mặt trời">ánh sáng mặt trời</a>, chuyển hóa và lưu giữ năng lượng đó trong các phân tử cao năng là <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a> và <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>, đồng thời giải phóng <a href="/wiki/%C3%94xy" class="mw-redirect" title="Ôxy">khí oxy</a> từ nước. Sau đó, lục lạp sử dụng năng lượng từ ATP và NADPH để tạo nên các phân tử hữu cơ từ <a href="/wiki/Carbon_dioxide" title="Carbon dioxide">carbon dioxide</a> (CO2) theo một quá trình gọi là <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">chu trình Calvin</a>. Ngoài ra, lục lạp còn thực hiện một số chức năng khác, gồm có <a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p_acid_b%C3%A9o" title="Tổng hợp acid béo">tổng hợp acid béo</a>, nhiều loại <a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">amino acid</a>, và các phản ứng <a href="/wiki/H%E1%BB%87_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch" title="Hệ miễn dịch">miễn dịch</a> ở thực vật. Số lượng lục lạp trong mỗi tế bào thay đổi đa dạng từ một trong tảo đơn bào đến tận 100 trong thực vật, ví dụ như cải <a href="/wiki/Arabidopsis" title="Arabidopsis">Arabidopsis</a> và <a href="/wiki/L%C3%BAa_m%C3%AC" title="Lúa mì">lúa mì</a>.<a href="#cite_note-3">[3]</a> Lục lạp thuộc một nhóm bào quan rộng hơn gọi là <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">lạp thể</a> (plastid), đặc trưng bởi nồng độ <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" class="mw-redirect" title="Chất diệp lục">chất diệp lục</a> cao, những lạp thể khác, như <a href="/wiki/V%C3%B4_s%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Vô sắc lạp">vô sắc lạp</a> (leucoplast) và <a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Sắc lạp">sắc lạp</a> (chromoplast) chứa ít diệp lục và không thực hiện chức năng quang hợp. Lục lạp cực kì linh động—nó dễ dàng di chuyển và lưu thông khắp tế bào thực vật, thỉnh thoảng tự thắt lại để tiến hành <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp">quá trình phân đôi</a>. Hoạt động của nó chịu ảnh hưởng mạnh từ các nhân tố môi trường như màu sắc và cường độ ánh sáng. Lục lạp, giống như <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a>, có chứa <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a> riêng, được cho là kế thừa từ tổ tiên—một loài <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> có khả năng quang hợp mà sau đó nội cộng sinh với <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_nh%C3%A2n_th%E1%BB%B1c" class="mw-redirect" title="Tế bào nhân thực">tế bào nhân thực</a> sơ khai. Lục lạp không tạo ra bởi tế bào thực vật mà chỉ sinh ra từ lục lạp trước đó song hành với quá trình phân bào. Với một ngoại lệ (trùng <a href="/wiki/Amip" title="Amip">amip</a> <a href="/w/index.php?title=Paulinella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paulinella (trang không tồn tại)">Paulinella</a> chromatophora), tất cả lục lạp đều có thể đã phát sinh từ một quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a> duy nhất (nội cộng sinh sơ cấp): khi một loài vi khuẩn lam hòa hợp với tế bào nhân thực. Mặc dù vậy, lục lạp vẫn có thể tìm thấy trong một bộ phận rộng lớn nhiều loài sinh vật, thậm chí một số trường hợp còn không có nguồn gốc lục lạp liên quan đến nhau, đây là một hệ quả của những quá trình nội cộng sinh lần thứ hai và thứ ba (nội cộng sinh thứ cấp). Thuật ngữ chloroplast (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Tiếng Hy Lạp">tiếng Hy Lạp</a>: χλωροπλάστης) bắt nguồn từ chữ Hy Lạp chloros (χλωρός), nghĩa là màu xanh, và plastes (πλάστης), nghĩa là "sản xuất, hình thành".<a href="#cite_note-OnlineEtDict-4">[4]</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68224159">.mw-parser-output .toclimit-2 .toclevel-1 ul,.mw-parser-output .toclimit-3 .toclevel-2 ul,.mw-parser-output .toclimit-4 .toclevel-3 ul,.mw-parser-output .toclimit-5 .toclevel-4 ul,.mw-parser-output .toclimit-6 .toclevel-5 ul,.mw-parser-output .toclimit-7 .toclevel-6 ul{display:none}</style><div class="toclimit-3"><meta property="mw:PageProp/toc" /></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Khám_phá">Khám phá</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Khám phá”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khám phá">sửa mã nguồn</a>]</div> Năm 1837, <a href="/w/index.php?title=Hugo_von_Mohl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo von Mohl (trang không tồn tại)">Hugo von Mohl</a> là người đầu tiên đưa ra những mô tả đầy đủ về lục lạp (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Tiếng Đức">tiếng Đức</a>: Chlorophyllkörnen, "hạt chứa chlorophyll (diệp lục)") như những thể đứt đoạn trong tế bào xanh của thực vật.<a href="#cite_note-5">[5]</a> Năm 1883, <a href="/w/index.php?title=A._F._W._Schimper&action=edit&redlink=1" class="new" title="A. F. W. Schimper (trang không tồn tại)">A. F. W. Schimper</a> gọi tên những thể này là "chloroplastid" (tiếng Đức: Chloroplastiden).<a href="#cite_note-Schimper-6">[6]</a> Năm 1884, <a href="/w/index.php?title=Eduard_Strasburger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eduard Strasburger (trang không tồn tại)">Eduard Strasburger</a> thông qua thuật ngữ "chloroplast" (lục lạp, tiếng Đức: Chloroplasten).<a href="#cite_note-7">[7]</a><a href="#cite_note-8">[8]</a><a href="#cite_note-9">[9]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Những_dòng_lục_lạp_và_sự_tiến_hóa">Những dòng lục lạp và sự tiến hóa</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Những dòng lục lạp và sự tiến hóa”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những dòng lục lạp và sự tiến hóa">sửa mã nguồn</a>]</div> Lục lạp là một trong nhiều loại bào quan khác nhau trong tế bào thực vật. Nó được cho là có nguồn gốc từ vi khuẩn lam thông qua quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a>—khi một tế bào nhân thực hòa hợp một loài vi khuẩn lam có khả năng quang hợp thường trú lâu dài trong tế bào. <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">Ty thể</a> là bào quan cũng có nguồn gốc tương tự lục lạp, chỉ khác đó là <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_hi%E1%BA%BFu_kh%C3%AD" title="Sinh vật hiếu khí">vi khuẩn hiếu khí</a> nội cộng sinh thay vì vi khuẩn lam quang hợp.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Giả thuyết về nguồn gốc này của lục lạp lần đầu tiên đề xuất bởi nhà sinh vật học người Nga <a href="/w/index.php?title=Konstantin_Mereschkowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstantin Mereschkowski (trang không tồn tại)">Konstantin Mereschkowski</a> vào năm 1905<a href="#cite_note-11">[11]</a> sau khi <a href="/w/index.php?title=Andreas_Schimper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andreas Schimper (trang không tồn tại)">Andreas Schimper</a> quan sát năm 1883 chỉ ra rằng lục lạp có vẻ gần giống <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>.<a href="#cite_note-12">[12]</a> Trong sinh giới, lục lạp chỉ được tìm thấy trong <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">thực vật</a> và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a>.<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis-13">[13]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tổ_tiên_là_vi_khuẩn_lam">Tổ tiên là vi khuẩn lam</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Tổ tiên là vi khuẩn lam”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tổ tiên là vi khuẩn lam">sửa mã nguồn</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019635">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">Vi khuẩn lam</a></div> Vi khuẩn lam được cho là tổ tiên của lục lạp. Đôi khi nó được gọi là tảo lục lam mặc dù vi khuẩn lam là <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nh%C3%A2n_s%C6%A1" title="Sinh vật nhân sơ">sinh vật nhân sơ</a> (còn tảo là <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nh%C3%A2n_th%E1%BB%B1c" title="Sinh vật nhân thực">sinh vật nhân thực</a>, và tảo lục lam thực chất là tên gọi ngành tảo <a href="/wiki/Glaucophyta" class="mw-redirect" title="Glaucophyta">Glaucophyta</a>). Vi khuẩn lam là một ngành đa dạng của nhóm vi khuẩn có khả năng <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a>, và thuộc loại <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_Gram_%C3%A2m" title="Vi khuẩn Gram âm">vi khuẩn Gram âm</a>, do đó có chứa hai lớp màng tế bào. Vi khuẩn lam cũng có một lớp <a href="/wiki/Peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Peptidoglycan">thành tế bào peptidoglycan</a>, dày hơn so với các vi khuẩn Gram âm khác, nằm giữa hai lớp màng.<a href="#cite_note-CyanobacterialHeterocysts-14">[14]</a> Giống như lục lạp, nó cũng có cấu trúc <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> bên trong.<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> Trên màng thylakoid có các <a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%91_quang_h%E1%BB%A3p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sắc tố quang hợp (trang không tồn tại)">sắc tố quang hợp</a>, bao gồm chất <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> (chlorophyll a).<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">Phycobilin</a> cũng là một loại sắc tố phổ biến khác của vi khuẩn lam, thường tích hợp vào thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a> đính ở phía ngoài lớp màng thylakoid (tuy vậy không phải lục lạp nào cũng có sắc tố phycobilin kế thừa từ vi khuẩn lam).<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-17">[17]</a> <div class="center"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:690px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg" class="mw-file-description" title="Cả lục lạp và vi khuẩn lam đều có lớp màng kép, DNA, ribosome và thylakoid. Trong hình, lục lạp lẫn vi khuẩn lam đều minh họa theo hướng lý tưởng hóa các điều kiện (trong hình là lục lạp của thực vật bậc cao)—thực tế rằng có nhiều sự khác nhau tồn tại giữa lục lạp và vi khuẩn lam."><img alt="Cả lục lạp và vi khuẩn lam đều có lớp màng kép, DNA, ribosome và thylakoid. Trong hình, lục lạp lẫn vi khuẩn lam đều minh họa theo hướng lý tưởng hóa các điều kiện (trong hình là lục lạp của thực vật bậc cao)—thực tế rằng có nhiều sự khác nhau tồn tại giữa lục lạp và vi khuẩn lam." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg/690px-Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg.png" decoding="async" width="690" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg/1035px-Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg/1380px-Chloroplast-cyanobacterium_comparison_vi.svg.png 2x" data-file-width="690" data-file-height="260" /></a><figcaption>Cả lục lạp và vi khuẩn lam đều có lớp màng kép, <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a>, <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a> và <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. Trong hình, lục lạp lẫn vi khuẩn lam đều minh họa theo hướng lý tưởng hóa các điều kiện (trong hình là lục lạp của <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_b%E1%BA%ADc_cao" class="mw-redirect" title="Thực vật bậc cao">thực vật bậc cao</a>)—thực tế rằng có nhiều sự khác nhau tồn tại giữa lục lạp và vi khuẩn lam.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #3fad47 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Cả lục lạp và vi khuẩn lam đều có lớp màng kép, <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a>, <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a> và <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. Trong hình, lục lạp lẫn vi khuẩn lam đều minh họa theo hướng lý tưởng hóa các điều kiện (trong hình là lục lạp của <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_b%E1%BA%ADc_cao" class="mw-redirect" title="Thực vật bậc cao">thực vật bậc cao</a>)—thực tế rằng có nhiều sự khác nhau tồn tại giữa lục lạp và vi khuẩn lam.</div> </div> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_nhất">Quá trình nội cộng sinh lần thứ nhất</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Quá trình nội cộng sinh lần thứ nhất”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình nội cộng sinh lần thứ nhất">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:540px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg" class="mw-file-description" title="Nội cộng sinh lần thứ nhất Một tế bào nhân thực chứa ty thể hòa hợp một vi khuẩn lam trong một chuỗi quá trình nội cộng sinh nối tiếp nhau, tạo nên một dòng tế bào chứa cả hai bào quan này.[10] Điều quan trọng cần lưu ý là các vi khuẩn lam nội cộng sinh thực sự đã có lớp màng kép ngay từ đầu—còn lớp màng thực bào (phagosomal membrane) bao quanh đã tiêu biến.[18]"><img alt="Nội cộng sinh lần thứ nhất Một tế bào nhân thực chứa ty thể hòa hợp một vi khuẩn lam trong một chuỗi quá trình nội cộng sinh nối tiếp nhau, tạo nên một dòng tế bào chứa cả hai bào quan này.[10] Điều quan trọng cần lưu ý là các vi khuẩn lam nội cộng sinh thực sự đã có lớp màng kép ngay từ đầu—còn lớp màng thực bào (phagosomal membrane) bao quanh đã tiêu biến.[18]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg/540px-Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg.png" decoding="async" width="540" height="370" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg/810px-Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg/1080px-Chloroplast_endosymbiosis_simple_vi.svg.png 2x" data-file-width="1080" data-file-height="740" /></a><figcaption>Nội cộng sinh lần thứ nhất Một tế bào nhân thực chứa <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a> hòa hợp một <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> trong một chuỗi quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a> nối tiếp nhau, tạo nên một <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83_c%E1%BB%95" title="Sinh vật lạp thể cổ">dòng tế bào</a> chứa cả hai bào quan này.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Điều quan trọng cần lưu ý là các vi khuẩn lam nội cộng sinh thực sự đã có lớp màng kép ngay từ đầu—còn lớp màng <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3ng_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóng thực bào (trang không tồn tại)">thực bào</a> (phagosomal membrane) bao quanh đã tiêu biến.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a></figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #1abc31 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Nội cộng sinh lần thứ nhất Một tế bào nhân thực chứa <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a> hòa hợp một <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> trong một chuỗi quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a> nối tiếp nhau, tạo nên một <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83_c%E1%BB%95" title="Sinh vật lạp thể cổ">dòng tế bào</a> chứa cả hai bào quan này.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Điều quan trọng cần lưu ý là các vi khuẩn lam nội cộng sinh thực sự đã có lớp màng kép ngay từ đầu—còn lớp màng <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3ng_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóng thực bào (trang không tồn tại)">thực bào</a> (phagosomal membrane) bao quanh đã tiêu biến.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a></div> </div> </div> </div> Ở một nơi nào đó trên Trái Đất khoảng 1 tỷ năm trước,<a href="#cite_note-CurrentBiology-Endosymbiosis-19">[19]</a> một con <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> sống tự do đã chui vào một tế bào nhân thực sơ khai, hoặc như là thức ăn của tế bào nhân thực hoặc như là một <a href="/wiki/K%C3%BD_sinh_tr%C3%B9ng" class="mw-redirect" title="Ký sinh trùng">ký sinh trùng</a>,<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> nó được chứa trong một <a href="/wiki/Kh%C3%B4ng_b%C3%A0o" title="Không bào">không bào</a> thực bào.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Hai <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng lipid kép</a><a href="#cite_note-Plant_Physiology—Chloroplast_membrane_proton_permeability-20">[20]</a> của tất cả các loại lục lạp hiện nay đều có nguồn gốc từ màng ngoài và màng trong trong cấu trúc thành tế bào của tổ tiên là vi khuẩn lam <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_Gram_%C3%A2m" title="Vi khuẩn Gram âm">Gram âm</a>,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-21">[21]</a><a href="#cite_note-22">[22]</a> và hẳn là không phải lấy từ màng <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3ng_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóng thực bào (trang không tồn tại)">thực bào</a> của tế bào nhân thực chủ, lớp màng đó có lẽ đã tiêu biến.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Tế bào nhân thực có vẻ hưởng nhiều lợi ích khi cho phép những thực thể mới là vi khuẩn lam sống trong mình, thực hiện quá trình quang hợp đồng hóa và cung cấp thức ăn cho tế bào chủ.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Dần dần theo thời gian, vi khuẩn lam bị hòa hợp, nhiều gen của nó đã mất đi hoặc chuyển vào bộ gen trong <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân tế bào</a> chủ.<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a> Một số protein của nó sau này tổng hợp trong tế bào chất của tế bào chủ, và nhập trở lại vào lục lạp (trước đây từng là vi khuẩn lam).<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a><a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">[24]</a> Quá trình này được gọi là <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a> (endosymbiosis), nôm na là "tế bào này sống trong tế bào khác". Các tế bào sống bên trong các tế bào khác được gọi là tế bào nội cộng sinh (endosymbiont); còn các tế bào nội cộng sinh lại cư trú bên trong các tế bào chủ (host cell) chứa mình.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Lục lạp được cho là xuất hiện sau <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a>, nguyên nhân là do tất cả <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_nh%C3%A2n_th%E1%BB%B1c" class="mw-redirect" title="Tế bào nhân thực">tế bào nhân thực</a> đều có chứa ty thể, nhưng không phải tế bào nào cũng có lục lạp.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a><a href="#cite_note-25">[25]</a> Đây là hệ quả của một hiện tượng gọi là <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">chuỗi quá trình nội cộng sinh nối tiếp nhau</a>, nghĩa là một tế bào nhân thực sơ khai đã hòa hợp được tổ tiên <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a>, và một số hậu duệ của nó sau đó đã hòa hợp nốt tổ tiên lục lạp, tạo nên một dòng tế bào có cả lục lạp và ty thể.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Có hay không có những lục lạp đến từ một quá trình nội cộng sinh duy nhất, hay từ nhiều quá trình tương tự diễn ra trên khắp các dòng tế bào nhân thực khác nhau? Điều này đã gây tranh cãi một thời gian dài, nhưng bây giờ các nhà khoa học nhất trí rằng: tất cả các sinh vật chứa lục lạp hoặc đã phát sinh từ một <a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_ng%C3%A0nh" title="Đơn ngành">tổ tiên duy nhất</a> hoặc có được lục lạp từ các sinh vật có chung tổ tiên là một tế bào nhân thực đã hòa hợp hóa một con <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> sống khoảng 600–1.600 triệu năm về trước.<a href="#cite_note-CurrentBiology-Endosymbiosis-19">[19]</a> Có những loại lục lạp, mà nó trực tiếp phát sinh từ tổ tiên là vi khuẩn lam, được biết đến với cái tên <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">lạp thể</a> sơ cấp<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> (primary plastid), lưu ý là "lạp thể" trong ngữ cảnh bài này có nghĩa là một thực thể gần như tương tự lục lạp.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> Tất cả lục lạp sơ cấp đều thuộc một trong ba dòng sau đây: dòng lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a> (glaucophyte), dòng lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> (rhodophyte) và dòng lục lạp <a href="/wiki/Viridiplantae" title="Viridiplantae">xanh lục</a> (chloroplastidan).<a href="#cite_note-Plastid_endosymbiosis-27">[27]</a> Trong đó, dòng thứ hai là lớn nhất, còn dòng lục lạp xanh lục thì có ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">thực vật đất liền</a> và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> <div style="clear:both;"></div> <table style="text-align: center; float: left; margin-right: 10px;" cellpadding="5"> <tbody><tr> <td style="background:#00ca9b;"> </td> <td style="background:#00ca9b;"> </td> <td style="background:#00ca9b; color:#fff;"><a href="/wiki/Glaucophyta" class="mw-redirect" title="Glaucophyta">Glaucophyta</a> (Tảo lục lam) </td> <td colspan="3"> </td> <td style="font-size: 90%; text-align: left; line-height: 120%;" rowspan="9" colspan="2"><div style="position:relative; float:left; margin-right:0; margin-top:0.15em; width:0; height:0; top:1px; right:16px;"></div> Dòng lục lạp Quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a> lần thứ nhất phát sinh nên ba dòng lục lạp chính trong <a href="/wiki/Glaucophyta" class="mw-redirect" title="Glaucophyta">Glaucophyta</a> (tảo lục lam), <a href="/wiki/Chlorophyta" title="Chlorophyta">Chlorophyta</a> (một ngành tảo lục) và <a href="/wiki/Rhodophyta" class="mw-redirect" title="Rhodophyta">Rhodophyta</a> (tảo đỏ).<a href="#cite_note-Plastid_endosymbiosis-27">[27]</a> Một số loại tảo sau đó đã hòa hợp vào các loại <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> khác, trở thành những tế bào nội cộng sinh lần thứ hai (hoặc lần thứ ba).<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> a Các cá thể <a href="/wiki/Apicomplexa" title="Apicomplexa">apicomplexa</a> (ký sinh trùng <a href="/wiki/S%E1%BB%91t_r%C3%A9t" title="Sốt rét">sốt rét</a>) chứa một tế bào tảo đỏ nội cộng sinh có loại lục lạp không thể quang hợp.<a href="#cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">[28]</a> b Lục lạp <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">màng</a> 2–3 lớp<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> a c Lục lạp <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">màng</a> 2–4 lớp<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> </td></tr> <tr style="background:#24d12b;"> <td rowspan="3"> </td> <td rowspan="3"> </td> <td rowspan="3" style="color:#fff; padding-right: 20px; padding-left: 20px;text-align: left"><a href="/wiki/Viridiplantae" title="Viridiplantae">Chloroplastida</a> <dl><dd><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">Thực vật đất liền</a></dd> <dd><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">Tảo lục</a></dd></dl> </td> <td style="background:#24d16d;"> </td> <td style="background:#24d16d; color:#fff;" colspan="2"><a href="/w/index.php?title=Euglenophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenophyta (trang không tồn tại)">Euglenophyta</a> </td></tr> <tr style="background:#24d150;"> <td> </td> <td> </td> <td style="color:#fff;"><a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a> </td></tr> <tr style="background:#24d12e;"> <td> </td> <td> </td> <td style="color:#fff;"><a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta tảo lục</a> </td></tr> <tr> <td rowspan="8" style="background:#dc003e;"> </td> <td rowspan="8" style="background:#dc003e;"> </td> <td rowspan="8" style="background:#dc003e; color:#fff;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">Rhodophyceae</a> (Tảo đỏ) </td> <td style="background:#ddd; height:18px;"> </td> <td style="background:#ddd; height:18px;"> </td> <td style="background:#ddd;" rowspan="2"><a href="/wiki/Apicomplexa" title="Apicomplexa">Apicomplexa</a> a </td></tr> <tr> <td style="background:#ddd; color:#fff;" colspan="2"><div style="position:relative; float:right; width:0; height:20px; left:2px;"> </div></td></tr> <tr> <td style="background:#d96f02; color:#fff;"><div style="position:relative; float:right; width:0; height:20px; left:2px;"> </div></td> <td style="background:#d96f02;" colspan="2" rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta b</a> <a href="/w/index.php?title=Peridinin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peridinin (trang không tồn tại)">chứa peridinin</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#d96f02; height:18px;"> </td></tr> <tr> <td style="background:#ca4300;"> </td> <td style="background:#ca4300;"> </td> <td style="background:#ca4300; color:#fff;"><a href="/w/index.php?title=Cryptomonad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptomonad (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a> </td></tr> <tr style="background:#ca4300;"> <td style="background:#b13b00;"> </td> <td style="background:#b13b00;"> </td> <td style="background:#b13b00; color:#fff;"><a href="/w/index.php?title=Haptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haptophyta (trang không tồn tại)">Haptophyta</a> </td> <td style="background:#b15d00; color:#fff;" rowspan="2" colspan="2"><a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta haptophyte</a> c </td></tr> <tr> <td style="background:#b15d00; color:#fff;" colspan="3"><div style="position: relative; float: right; width: 10px; height: 20px; left: 10px;"> </div></td></tr> <tr style="background:#99602a;"> <td> </td> <td> </td> <td style="color:#fff;"><a href="/wiki/Heterokontophyta" class="mw-redirect" title="Heterokontophyta">Heterokontophyta</a> </td> <td style="background:#d19624;"> </td> <td style="background:#d19624; color:#fff;"><a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta tảo cát</a> </td></tr> <tr style="background:#eee; color:#3c3c3c;"> <td colspan="3">Nội cộng sinh lần thứ nhất </td> <td colspan="3">Nội cộng sinh lần thứ hai </td> <td colspan="2">Nội cộng sinh lần thứ ba </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Glaucophyta_(tảo_lục_lam)">Glaucophyta (tảo lục lam)</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Glaucophyta (tảo lục lam)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Glaucophyta (tảo lục lam)">sửa mã nguồn</a>]</div> Xem thêm: <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">Vi khuẩn lam</a> Loài tảo <a href="/w/index.php?title=Cyanophora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyanophora (trang không tồn tại)">Cyanophora</a>, một loại tảo <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">glaucophyte</a> (chữ này là số ít tiếng Anh của danh pháp: Glaucophyta, tiếng Việt: tảo lục lam), được cho là một trong những sinh vật đầu tiên có lục lạp.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">[24]</a> Dòng lục lạp tảo lục lam có quy mô nhỏ nhất trong ba dòng lục lạp sơ cấp, chỉ mới tìm thấy trong 13 loài,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> và được xem là dòng lục lạp xuất hiện sớm nhất.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-CurrentBiology-Endosymbiosis-19">[19]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Tảo lục lam chứa loại lục lạp có một <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Thành peptidoglycan">thành peptidoglycan</a> nằm giữa hai lớp màng lipid kép,<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> giống như tổ tiên của nó là <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>.<a href="#cite_note-CyanobacterialHeterocysts-14">[14]</a> Vì vậy, lục lạp tảo lục lam còn có tên là <a href="/w/index.php?title=Muroplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muroplast (trang không tồn tại)">muroplast</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> (tiền tố muro- có nguồn gốc từ tiếng Latin "mura"–nghĩa là "thành, tường"). Loại lục lạp này cũng chứa cấu trúc <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_t%C3%A2m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đồng tâm (trang không tồn tại)">đồng tâm</a> nhưng không xếp thành chồng, các lớp thylakoid bao quanh lấy một thể <a href="/w/index.php?title=Carboxysome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carboxysome (trang không tồn tại)">carboxysome</a> – một cấu trúc dạng <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%91i_hai_m%C6%B0%C6%A1i_m%E1%BA%B7t_%C4%91%E1%BB%81u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khối hai mươi mặt đều (trang không tồn tại)">khối hai mươi mặt đều</a>, nơi lục lạp tảo lục lam lưu trữ enzyme <a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubisco (trang không tồn tại)">rubisco</a> <a href="/wiki/C%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh_carbon" title="Cố định carbon">cố định carbon</a> trong đó. Lượng tinh bột mà lục lạp tổng hợp sẽ gom lại tống ra bên ngoài nó.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Tương tự vi khuẩn lam, thylakoid của lục lạp tảo lục lam cũng được khảm với một cấu trúc hấp thụ ánh sáng gọi là thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> Với những đặc điểm trên, lục lạp tảo lục lam được xem là một dạng trung gian nguyên thủy giữa vi khuẩn lam và những loại lục lạp tiến hóa hơn trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">thực vật</a>.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> <div style="clear:both;"></div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:460px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #ca004d transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Sự đa dạng của tảo đỏ Theo chiều kim đồng hồ từ góc trên bên trái là các loài: <a href="/w/index.php?title=Bornetia_secundiflora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bornetia secundiflora (trang không tồn tại)">Bornetia secundiflora</a>, <a href="/w/index.php?title=Peyssonnelia_squamaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peyssonnelia squamaria (trang không tồn tại)">Peyssonnelia squamaria</a>, <a href="/w/index.php?title=Cyanidium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyanidium (trang không tồn tại)">Cyanidium</a>, <a href="/w/index.php?title=Laurencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laurencia (trang không tồn tại)">Laurencia</a>, <a href="/w/index.php?title=Callophyllis_laciniata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Callophyllis laciniata (trang không tồn tại)">Callophyllis laciniata</a>. Lục lạp tảo đỏ đặc trưng bởi các sắc tố <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">phycobilin</a>, loại sắc tố này thường làm cho nó có màu đỏ.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a></div> </div><div style="width: 460px; float: right; position: relative;"> <div style="width: 200px; margin-right: 5px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg/200px-Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg" decoding="async" width="200" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg/300px-Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg/400px-Bornetia_secundiflora_herbarium_item.jpg 2x" data-file-width="3889" data-file-height="2645" /></a> </div> <div style="width: 255px; height:170px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG/255px-AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG" decoding="async" width="255" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG/383px-AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG/510px-AMP_Capo_Gallo_030_Peyssonnelia_squamaria.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a> </div> <div style="width: 200px; height:183px; margin-right: 5px; margin-top: -28px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg/200px-Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg" decoding="async" width="200" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg/300px-Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg/400px-Callophyllis_laciniata_1_Crouan.jpg 2x" data-file-width="535" data-file-height="666" /></a> </div> <div style="width: 120px; margin-right: 5px; margin-top: 5px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Laurencia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Laurencia.jpg/187px-Laurencia.jpg" decoding="async" width="187" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Laurencia.jpg/281px-Laurencia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Laurencia.jpg/374px-Laurencia.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="722" /></a> </div> <div style="width: 130px; float: left; margin-top: 5px; overflow: hidden;"><div style="position: relative; right: 40px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Cyanidium_O5A.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Cyanidium_O5A.jpg/200px-Cyanidium_O5A.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Cyanidium_O5A.jpg/300px-Cyanidium_O5A.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Cyanidium_O5A.jpg/400px-Cyanidium_O5A.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Rhodophyceae_(tảo_đỏ)">Rhodophyceae (tảo đỏ)</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Rhodophyceae (tảo đỏ)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Rhodophyceae (tảo đỏ)">sửa mã nguồn</a>]</div> Lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo rhodophyte</a> (chú thích: rhodophyte là số ít tiếng Anh của danh pháp Rhodophyta—ngành Tảo đỏ; còn Rhodophyceae ở tiêu đề là tên lớp đồng nghĩa với ngành) hay lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> là dòng lục lạp rộng lớn và phong phú.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Lục lạp tảo đỏ (rhodophyte chloroplast) còn được gọi là <a href="/w/index.php?title=Rhodoplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhodoplast (trang không tồn tại)">rhodoplast</a>,<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> nghĩa đen là "lục lạp đỏ".<a href="#cite_note-31">[31]</a> Lục lạp tảo đỏ có lớp màng kép, không gian xen giữa hai lớp màng gọi là xoang gian màng và có các sắc tố <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">phycobilin</a> lưu trữ bên trong các thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a> nằm trên màng thylakoid, ở loại lục lạp này các cấu trúc thylakoid vẫn chưa thể xếp thành chồng.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Một số trường hợp có chứa <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a>—một cấu trúc protein siêu vi có trong lục lạp của tảo và rêu sừng, nó liên quan đến quá trình cố định carbon và tổng hợp, lưu trữ tinh bột. Lục lạp tảo đỏ có hai loại sắc tố quang hợp là <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> (chlorophyll a) và <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">phycobilin</a>;<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> một phân nhóm của sắc tố phycobilin là phycoerytherin chính là nguyên nhân quan trọng khiến cho nhiều loài tảo đỏ có <a href="/wiki/M%C3%A0u_%C4%91%E1%BB%8F" class="mw-redirect" title="Màu đỏ">màu đỏ</a> đặc trưng<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> (do phycoerytherin hấp thu kém ánh sáng đỏ nên đa phần phản xạ lại loại ánh sáng này). Tuy nhiên, kể từ khi lục lạp tảo đỏ chứa thêm <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> và các sắc tố khác, nhiều loại màu mới từ đỏ đến tím đã xuất hiện.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> Các sắc tố đỏ phycoerytherin là một sự thích nghi để giúp tảo đỏ có thể hấp thụ nhiều ánh sáng hơn trong môi trường nước sâu<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a>—như vậy, một vài loại tảo đỏ khác sống ở vùng nước nông sẽ có ít sắc tố phycoerytherin hơn trong lục lạp của chúng, và trở nên "xanh" hơn.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> Lục lạp tảo đỏ có thể tổng hợp nên một dạng tinh bột gọi là <a href="/w/index.php?title=Tinh_b%E1%BB%99t_floridean&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tinh bột floridean (trang không tồn tại)">tinh bột floridean</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> (loại tinh bột cấu tạo từ các polymer "bán amylopectin"), nó được gom lại thành các hạt nhỏ ở ngoài lục lạp, nằm trong tế bào chất của tế bào tảo đỏ.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Chloroplastida_(tảo_lục_và_thực_vật)">Chloroplastida (tảo lục và thực vật)</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Chloroplastida (tảo lục và thực vật)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chloroplastida (tảo lục và thực vật)">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:460px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #3cca48 transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Sự đa dạng của tảo lục Theo chiều kim đồng hồ từ góc trên bên trái là các loài: <a href="/w/index.php?title=Scenedesmus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scenedesmus (trang không tồn tại)">Scenedesmus</a>, <a href="/w/index.php?title=Micrasterias&action=edit&redlink=1" class="new" title="Micrasterias (trang không tồn tại)">Micrasterias</a>, <a href="/w/index.php?title=Hydrodictyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hydrodictyon (trang không tồn tại)">Hydrodictyon</a>, <a href="/w/index.php?title=Stigeoclonium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stigeoclonium (trang không tồn tại)">Stigeoclonium</a>, <a href="/wiki/Volvox" class="mw-redirect" title="Volvox">Volvox</a>. Lục lạp tảo lục đặc trưng bởi các sắc tố <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> và <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">diệp lục b</a>, hai loại sắc tố này làm cho nó có màu xanh.</div> </div><div style="width: 460px; float: right; position: relative;"> <div style="width: 150px; margin-right: 5px; float: left; overflow: hidden;"><div style="position: relative; right: 25px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mikrofoto.de-alge2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Mikrofoto.de-alge2.jpg/225px-Mikrofoto.de-alge2.jpg" decoding="async" width="225" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Mikrofoto.de-alge2.jpg/338px-Mikrofoto.de-alge2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Mikrofoto.de-alge2.jpg/450px-Mikrofoto.de-alge2.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a></div> </div> <div style="width: 150px; margin-right: 5px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Micrasterias.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Micrasterias.jpg/203px-Micrasterias.jpg" decoding="async" width="203" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Micrasterias.jpg/304px-Micrasterias.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Micrasterias.jpg/406px-Micrasterias.jpg 2x" data-file-width="783" data-file-height="579" /></a> </div> <div style="width: 150px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Hydrodictyon_reticulatum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hydrodictyon_reticulatum.jpg/200px-Hydrodictyon_reticulatum.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hydrodictyon_reticulatum.jpg/300px-Hydrodictyon_reticulatum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Hydrodictyon_reticulatum.jpg/400px-Hydrodictyon_reticulatum.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a> </div> <div style="width: 200px; margin-right: 5px; margin-top: 5px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg/227px-Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg" decoding="async" width="227" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg/340px-Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg/453px-Stigeoclonium_sp_zugespitzte_seitenzweige.jpeg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a> </div> <div style="width: 255px; margin-top: 5px; float: left; overflow: hidden;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mikrofoto.de-volvox-8.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Mikrofoto.de-volvox-8.jpg/255px-Mikrofoto.de-volvox-8.jpg" decoding="async" width="255" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Mikrofoto.de-volvox-8.jpg/383px-Mikrofoto.de-volvox-8.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Mikrofoto.de-volvox-8.jpg/510px-Mikrofoto.de-volvox-8.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a> </div> </div> </div> </div> Lục lạp <a href="/wiki/Viridiplantae" title="Viridiplantae">chloroplastidan</a> (số ít tiếng Anh của danh pháp: Chloroplastida, là tên gọi khác của nhóm sinh vật <a href="/wiki/Viridiplantae" title="Viridiplantae">Viridiplantae</a>), hay còn gọi là "lục lạp xanh lục", là dòng lục lạp sơ cấp quy mô lớn và rất phong phú, đa dạng. Sinh vật chủ yếu chứa loại lục lạp này là <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">thực vật đất liền</a>.<a href="#cite_note-AJB—Green_algae-32">[32]</a> Lục lạp xanh lục khác biệt so với lục lạp tảo lục lam và lục lạp tảo đỏ ở việc mất đi thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a>, và thay vào đó là sắc tố <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">diệp lục b</a> (chlorophyll b). Hầu hết lục lạp xanh lục "thực sự" có <a href="/wiki/Xanh_l%C3%A1_c%C3%A2y" title="Xanh lá cây">màu xanh</a>, mặc dù một vài trường hợp thì không, giống như một số dạng lục lạp của loài tảo <a href="/w/index.php?title=Haematococcus_pluvialis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haematococcus pluvialis (trang không tồn tại)">Haematococcus pluvialis</a>, nguyên nhân là do có các sắc tố phụ chèn lên màu xanh diệp lục. Lục lạp xanh lục mất đi <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Thành peptidoglycan">thành peptidoglycan</a> nằm giữa hai lớp màng, và thay thế nó bằng một không gian gọi là xoang gian màng.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Một số loài <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">thực vật</a> dường như đã giữ lại các <a href="/wiki/Gen" title="Gen">gen</a> dùng để tổng hợp lớp peptidoglycan này, mặc dù mục đích sử dụng lại khác đi, không dùng để cấu tạo nên thành nữa mà tham gia vào <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp">quá trình phân đôi lục lạp</a> (hình thành các đai thắt chia đôi khối nguyên sinh chất).<a href="#cite_note-PNAS—Peptidoglycan_genes_in_plants-33">[33]</a> Phần lớn lục lạp miêu tả trong bài viết này đều là lục lạp xanh lục. Tảo lục và thực vật giữ lại <a href="/wiki/Tinh_b%E1%BB%99t" title="Tinh bột">tinh bột</a> bên trong lục lạp (thay vì tống ra ngoài tế bào chất),<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a><a href="#cite_note-AJB—Green_algae-32">[32]</a> và ở thực vật và một vài loài tảo, thylakoid của lục lạp xếp lại thành các chồng, chồng đó gọi là grana. Một số lục lạp tảo lục có chứa cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>,<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> có chức năng tương tự như thể <a href="/w/index.php?title=Carboxysome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carboxysome (trang không tồn tại)">carboxysome</a> ở tảo lục lam, là nơi enzyme rubisco và CO2 tập trung trong lục lạp.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Algal_pyrenoids-34">[34]</a> <div class="floatleft"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chlamydomonas_TEM_07.jpg" class="mw-file-description" title="Ảnh chụp hiển vi điện tử của loài Chlamydomonas reinhardtii, một loài tảo lục có chứa một pyrenoid bao quanh bởi các hạt tinh bột."><img alt="Ảnh chụp hiển vi điện tử của loài Chlamydomonas reinhardtii, một loài tảo lục có chứa một pyrenoid bao quanh bởi các hạt tinh bột." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Chlamydomonas_TEM_07.jpg/300px-Chlamydomonas_TEM_07.jpg" decoding="async" width="300" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Chlamydomonas_TEM_07.jpg/450px-Chlamydomonas_TEM_07.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Chlamydomonas_TEM_07.jpg/600px-Chlamydomonas_TEM_07.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1438" /></a><figcaption><a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">Ảnh chụp hiển vi điện tử</a> của loài <a href="/wiki/Chlamydomonas_reinhardtii" title="Chlamydomonas reinhardtii">Chlamydomonas reinhardtii</a>, một loài tảo lục có chứa một pyrenoid bao quanh bởi các hạt tinh bột.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #aaa transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;"><a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">Ảnh chụp hiển vi điện tử</a> của loài <a href="/wiki/Chlamydomonas_reinhardtii" title="Chlamydomonas reinhardtii">Chlamydomonas reinhardtii</a>, một loài tảo lục có chứa một pyrenoid bao quanh bởi các hạt tinh bột.</div> </div> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Helicosporidium">Helicosporidium</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Helicosporidium”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Helicosporidium">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Helicosporidium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helicosporidium (trang không tồn tại)">Helicosporidium</a> là một chi tảo lục ký sinh không quang hợp, nó được cho là có chứa những tàn tích của lục lạp.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Phân tích gen từ một lục lạp<a href="#cite_note-35">[35]</a> và các gen của nhân tế bào cho thấy lục lạp từng tồn tại trong chi Helicosporidium, dù chẳng ai có thể nhìn thấy được lục lạp của chúng.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba">Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai và thứ ba</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai và thứ ba”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai và thứ ba">sửa mã nguồn</a>]</div> Rất nhiều sinh vật khác nhau có lục lạp từ các dòng lục lạp sơ cấp thông qua quá trình nội cộng sinh lần thứ hai—tức là tiến hành hòa hợp một tế bào tảo đỏ hay tảo lục có chứa lục lạp. Những lục lạp như thế này được gọi là các lạp thể cấp hai (secondary plastid).<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> Trong khi lục lạp sơ cấp có lớp màng kép từ tổ tiên <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> của nó, thì lục lạp cấp hai lại có thêm những lớp màng mới bên ngoài màng kép này, đó là kết quả của quá trình nội cộng sinh lần thứ hai, khi một <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_nh%C3%A2n_th%E1%BB%B1c" class="mw-redirect" title="Tế bào nhân thực">tế bào nhân thực</a> không có khả năng quang hợp hòa hợp một tế bào tảo chứa lục lạp nhưng không tiêu hóa nó—có vẻ giống như trường hợp nội cộng sinh vi khuẩn lam ở giai đoạn sơ khai trước đó.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Các tế bào tảo nội cộng sinh sẽ bị tiêu hủy, chỉ để lại duy nhất lục lạp của nó, và thỉnh thoảng còn có thêm <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng tế bào</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân</a>, tạo nên loại lục lạp màng 3 hoặc 4 lớp<a href="#cite_note-Plant_Molecular_Biology-36">[36]</a>—gồm hai màng của tổ tiên vi khuẩn lam, có thể có thêm màng tế bào tảo bị nuốt, và màng <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3ng_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóng thực bào (trang không tồn tại)">thực bào</a> nguồn gốc từ màng tế bào chủ.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> <div class="center"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:740px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg" class="mw-file-description" title="Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai là hiện tượng một tế bào tảo nhân thực chuẩn bị hòa hợp (nuốt) bởi một tế bào nhân thực khác, hình thành nên loại lục lạp màng 3 hoặc 4 lớp."><img alt="Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai là hiện tượng một tế bào tảo nhân thực chuẩn bị hòa hợp (nuốt) bởi một tế bào nhân thực khác, hình thành nên loại lục lạp màng 3 hoặc 4 lớp." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg/740px-Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg.png" decoding="async" width="740" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg/1110px-Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg/1480px-Chloroplast_secondary_endosymbiosis_vi.svg.png 2x" data-file-width="740" data-file-height="230" /></a><figcaption>Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai là hiện tượng một tế bào <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nh%C3%A2n_chu%E1%BA%A9n" class="mw-redirect" title="Sinh vật nhân chuẩn">nhân thực</a> chuẩn bị hòa hợp (nuốt) bởi một tế bào nhân thực khác, hình thành nên loại lục lạp màng 3 hoặc 4 lớp.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #71d7ff transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Quá trình nội cộng sinh lần thứ hai là hiện tượng một tế bào <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nh%C3%A2n_chu%E1%BA%A9n" class="mw-redirect" title="Sinh vật nhân chuẩn">nhân thực</a> chuẩn bị hòa hợp (nuốt) bởi một tế bào nhân thực khác, hình thành nên loại lục lạp màng 3 hoặc 4 lớp.</div> </div> </div> </div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Nucleomorph_chloroplast_vi.svg" class="mw-file-description" title="Hình minh họa loại lục lạp màng 4 lớp có chứa cấu trúc nucleomorph."><img alt="Hình minh họa loại lục lạp màng 4 lớp có chứa cấu trúc nucleomorph." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Nucleomorph_chloroplast_vi.svg/300px-Nucleomorph_chloroplast_vi.svg.png" decoding="async" width="300" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Nucleomorph_chloroplast_vi.svg/450px-Nucleomorph_chloroplast_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Nucleomorph_chloroplast_vi.svg/600px-Nucleomorph_chloroplast_vi.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="235" /></a><figcaption>Hình minh họa loại lục lạp màng 4 lớp có chứa cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Nucleomorph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleomorph (trang không tồn tại)">nucleomorph</a>.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #13c3a2 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Hình minh họa loại lục lạp màng 4 lớp có chứa cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Nucleomorph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleomorph (trang không tồn tại)">nucleomorph</a>.</div> </div> </div> </div> Những gen trong nhân tế bào nhân thực bị thực bào thường chuyển cho nhân tế bào chủ.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Còn hai ngành tảo <a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a> và <a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a> vẫn giữ lại nhân, chuyển hóa thành tàn tích là một cấu trúc gọi là <a href="/w/index.php?title=Nucleomorph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleomorph (trang không tồn tại)">nucleomorph</a>,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> nằm giữa lớp màng thứ hai và thứ ba của lục lạp.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">[24]</a> Tất cả các lục lạp cấp hai đều xuất phát từ <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, còn từ <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a> thì không quan sát thấy, có lẽ là vì tảo lục lam tương đối hiếm trong tự nhiên, khiến cho chúng ít có khả năng bị hòa hợp bởi các tế bào nhân thực khác.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_lục">Lục lạp nguồn gốc tảo lục</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Lục lạp nguồn gốc tảo lục”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp nguồn gốc tảo lục">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">Tảo lục</a> từng bị bắt giữ, nuốt chửng và hòa hợp vào trùng roi <a href="/w/index.php?title=Euglenid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenid (trang không tồn tại)">Euglenid</a>, tảo <a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a>,<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> một dòng của ngành tảo <a href="/wiki/Dinoflagellata" title="Dinoflagellata">Dinoflagellata</a> và có thể có cả tổ tiên của siêu nhóm nhân thực <a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a><a href="#cite_note-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates-37">[37]</a> trong ba hoặc bốn lần thực bào riêng biệt.<a href="#cite_note-MBE—Chlorarachniophytes_and_euglenids-38">[38]</a> Nhiều lục lạp nguồn gốc tảo lục có chứa <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>, và không giống như lục lạp tảo lục, tinh bột ở đây đóng gói thành các hạt nằm ngoài lục lạp thay vì nằm trong.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Two_Euglena.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Two_Euglena.jpg/220px-Two_Euglena.jpg" decoding="async" width="220" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Two_Euglena.jpg/330px-Two_Euglena.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Two_Euglena.jpg/440px-Two_Euglena.jpg 2x" data-file-width="1156" data-file-height="1072" /></a><figcaption><a href="/wiki/Euglena" class="mw-redirect" title="Euglena">Euglena</a> (Trùng roi xanh), một chi trong ngành <a href="/w/index.php?title=Euglenophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenophyta (trang không tồn tại)">Euglenophyta</a>, chứa lục lạp nguồn gốc tảo lục.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Euglenophyta">Euglenophyta</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Euglenophyta”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Euglenophyta">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Euglenophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenophyta (trang không tồn tại)">Euglenophyta</a> (số ít tiếng Anh: euglenophyte) là một ngành gồm các <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nguy%C3%AAn_sinh" title="Sinh vật nguyên sinh">sinh vật nguyên sinh</a> <a href="/wiki/Ti%C3%AAn_mao" title="Tiên mao">có roi</a>, trong đó có hai lớp chính là <a href="/w/index.php?title=Euglenid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenid (trang không tồn tại)">Euglenid</a> và <a href="/w/index.php?title=Kinetoplastida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinetoplastida (trang không tồn tại)">Kinetoplastida</a>, chúng chứa loại lục lạp nguồn gốc tảo lục.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Lục lạp của euglenophyte có 3 màng—điều đó cho thấy lớp màng của tế bào nội cộng sinh đã mất đi, chỉ còn lại hai màng ban đầu của vi khuẩn lam và màng thực bào nguồn gốc từ màng tế bào chủ.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Lục lạp euglenophyte có một <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a> và ba chồng <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. Tinh bột được lưu trữ dưới dạng <a href="/w/index.php?title=Paramylon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paramylon (trang không tồn tại)">paramylon</a> (một loại carbohydrate tương tự tinh bột thực sự), chứa trong các hạt có màng bao trôi nổi khắp tế bào chất tế bào.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chlorarachnion_reptans.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chlorarachnion_reptans.jpg/220px-Chlorarachnion_reptans.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chlorarachnion_reptans.jpg/330px-Chlorarachnion_reptans.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Chlorarachnion_reptans.jpg/440px-Chlorarachnion_reptans.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Chlorarachnion_reptans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachnion reptans (trang không tồn tại)">Chlorarachnion reptans</a> là một loài tảo chlorarachniophyte. Nhóm tảo Chlorarachniophyta đã hòa hợp các tế bào <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> nội cộng sinh thay vì <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Chlorarachniophyta">Chlorarachniophyta</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Chlorarachniophyta”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chlorarachniophyta">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a> (số ít tiếng Anh: chlorarachniophyte) là một nhóm sinh vật hiếm hoi chứa các lục lạp nguồn gốc tảo lục,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> mặc dù tiến trình hình thành của chúng phức tạp hơn so với các loại tảo Euglenophyta. Tổ tiên của Chlorarachniophyta được cho một loài trong siêu nhóm <a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a>, đó là một tế bào nhân thực có loại lục lạp nguồn gốc tảo đỏ. Sau đó, lục lạp nguồn gốc tảo đỏ mất đi, và cuối cùng chlorarachniophyte lại nuốt chửng và hòa hợp một tế bào tảo lục, cung cấp cho nó loại lục lạp thứ hai, đó chính là lục lạp nguồn gốc tảo lục.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Lục lạp chlorarachniophyte bao bọc bởi 4 lớp màng, ngoại trừ trường hợp khi nằm gần màng tế bào, các màng của lục lạp sẽ gộp lại thành lớp màng kép duy nhất.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Thylakoid của nó sắp xếp thành ba chồng grana lỏng lẻo.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Chlorarachniophyta lưu trữ tinh bột trong tế bào chất dưới dạng <a href="/w/index.php?title=Chrysolaminarin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chrysolaminarin (trang không tồn tại)">chrysolaminarin</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> (một loại polymer sinh học phổ biến nhất sinh giới cùng với <a href="/wiki/Cellulose" title="Cellulose">cellulose</a>), thường đóng gói và tập trung xung quanh <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a> của lục lạp, phình thành khối lấn ra tế bào chất.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Điểm đáng chú ý ở lục lạp chlorarachniophyte là tế bào tảo lục phát sinh nên loại lục lạp này không hòa hợp một cách hoàn toàn—nhân tế bào tảo lục đó vẫn còn tồn tại dưới dạng tàn tích là cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Nucleomorph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleomorph (trang không tồn tại)">nucleomorph</a><a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> tìm thấy giữa màng lục lạp thứ 2 và thứ 3<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a>—không gian giữa hai màng này được gọi là <a href="/w/index.php?title=Xoang_periplastid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xoang periplastid (trang không tồn tại)">xoang periplastid</a> (peri-: kề ngoài cùng, còn xoang ngoài cùng tạo ra từ màng lục lạp thứ 3 và thứ 4), đây là phần còn sót lại của khối nguyên sinh chất của tế bào tảo lục ban đầu.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Chromalveolata_sơ_khai">Chromalveolata sơ khai</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Chromalveolata sơ khai”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chromalveolata sơ khai">sửa mã nguồn</a>]</div> Nghiên cứu gần đây cho thấy tổ tiên sơ khai của <a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a> (số ít tiếng Anh: chromalveolate; một siêu nhóm ngang giới sinh vật nguyên sinh) đã hòa hợp lấy tế bào tảo <a href="/w/index.php?title=Prasinophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prasinophyte (trang không tồn tại)">prasinophyte</a> (một lớp Tảo lục đơn bào) nội cộng sinh. Các lục lạp nguồn gốc tảo lục sau này đã mất đi và thay thế bằng loại nguồn gốc <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, nhưng sự thay thế đó chỉ diễn ra sau khi lục lạp nguồn gốc tảo lục chuyển xong các gen của nó vào nhân tế bào chromalveolate sơ khai. Sự hiện diện của cả hai loại gen tảo lục và tảo đỏ trong Chromalveolata giúp cho chúng phát triển tốt hơn dưới điều kiện ánh sáng thất thường, thiếu thốn.<a href="#cite_note-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates-37">[37]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_đỏ_(lục_lạp_chromalveolate)">Lục lạp nguồn gốc tảo đỏ (lục lạp chromalveolate)</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Lục lạp nguồn gốc tảo đỏ (lục lạp chromalveolate)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp nguồn gốc tảo đỏ (lục lạp chromalveolate)">sửa mã nguồn</a>]</div> Tương tự như <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> cũng từng bị bắt giữ và nuốt chửng trong quá trình nội cộng sinh lần thứ hai, dường như người ta cho rằng tất cả lục lạp nguồn gốc tảo đỏ phát sinh từ một tế bào tảo đỏ duy nhất bị hòa hợp bởi một tế bào <a href="/wiki/Chromalveolate" class="mw-redirect" title="Chromalveolate">chromalveolate</a> sơ khai, hình thành nên các hậu duệ chromalveolate sau này, ví dụ như <a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_l%C3%B4ng" title="Trùng lông">trùng lông</a>, nhưng ngành này đã tự tiêu biến đi lục lạp của chúng.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a><a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> Đây là một hiện tượng vẫn còn trong vòng tranh cãi.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a><a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> Pyrenoid và cấu trúc <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> xếp chồng có nhiều trong lục lạp chromalveolate, nó có lớp màng ngoài cùng liên kết trực tiếp với mạng <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" title="Mạng lưới nội chất">lưới nội chất hạt</a> và khảm trên đó li ti các <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Loại lục lạp này mất đi các thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a> và thay vào đó là sắc tố <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c (trang không tồn tại)">diệp lục c</a> (chlorophyll c), nhưng lạ thay loại sắc tố này lại không thể tìm thấy trong chính lục lạp của tảo đỏ—tổ tiên phát sinh nên lục lạp nguồn gốc tảo đỏ (lục lạp chromalveolate).<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg/220px-Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg" decoding="async" width="220" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg/330px-Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg/440px-Rhodomonas_salina_CCMP_322.jpg 2x" data-file-width="519" data-file-height="306" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Rhodomonas_salina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhodomonas salina (trang không tồn tại)">Rhodomonas salina</a> là một loài trong ngành <a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Cryptophyta">Cryptophyta</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Cryptophyta”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cryptophyta">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a> (số ít tiếng Anh: cryptophyte) là một nhóm tảo có loại lục lạp nguồn gốc tảo đỏ. Lục lạp cryptophyte chứa một nucleomorph, nhìn thoáng qua khá giống loại lục lạp <a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyte (trang không tồn tại)">chlorarachniophyte</a>.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Lục lạp cryptophyte có 4 lớp màng, trong đó màng ngoài cùng liên kết trực tiếp với mạng <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" title="Mạng lưới nội chất">lưới nội chất hạt</a>. Chúng tổng hợp <a href="/wiki/Tinh_b%E1%BB%99t" title="Tinh bột">tinh bột</a> dạng thường, được gom lại lưu trữ trong các hạt ở <a href="/w/index.php?title=Xoang_periplastid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xoang periplastid (trang không tồn tại)">xoang periplastid</a>—khoảng không gian phía ngoài lớp màng kép trong cùng, là phần còn sót lại của nguyên sinh chất tế bào tảo đỏ—tổ tiên của nó. Bên trong lục lạp cryptophyte có một <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a> và hai chồng <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Loại lục lạp này không chứa thể <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a>,<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> nhưng nó lại có sắc tố <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">phycobilin</a> lưu trữ rải rác trong xoang thylakoid, thay vì đính ở phía ngoài màng thylakoid.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg/200px-Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg/300px-Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg/400px-Gephyrocapsa_oceanica_brighter.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_qu%C3%A9t" title="Kính hiển vi điện tử quét">Ảnh quét hiển vi điện tử</a> của <a href="/w/index.php?title=Gephyrocapsa_oceanica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gephyrocapsa oceanica (trang không tồn tại)">Gephyrocapsa oceanica</a>, một loài trong ngành Haptophyta.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Haptophyta">Haptophyta</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Haptophyta”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Haptophyta">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Haptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haptophyta (trang không tồn tại)">Haptophyta</a> (số ít tiếng Anh: haptophyte) là ngành tảo tương tự và liên quan khắng khít với ngành Cryptophyta, đây được cho là phân nhánh đầu tiên của siêu nhóm Chromalveolata.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Lục lạp của chúng sót mất nucleomorph,<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> còn các thylakoid thì xếp thành 3 chồng, và chúng có thể tổng hợp loại tinh bột <a href="/w/index.php?title=Chrysolaminarin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chrysolaminarin (trang không tồn tại)">chrysolaminarin</a>—lưu trữ hoàn toàn bên ngoài lục lạp, trong tế bào chất của haptophyte.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Heterokontophyta_(Stramenopiles)">Heterokontophyta (Stramenopiles)</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Heterokontophyta (Stramenopiles)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Heterokontophyta (Stramenopiles)">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:20110123_185042_Diatom.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/20110123_185042_Diatom.jpg/170px-20110123_185042_Diatom.jpg" decoding="async" width="170" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/20110123_185042_Diatom.jpg/255px-20110123_185042_Diatom.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/20110123_185042_Diatom.jpg/340px-20110123_185042_Diatom.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a><figcaption>Các sắc tố quang hợp có trong lục lạp làm cho <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_c%C3%A1t" class="mw-redirect" title="Tảo cát">tảo cát</a> có màu xanh nâu.</figcaption></figure> <a href="/wiki/Heterokontophyta" class="mw-redirect" title="Heterokontophyta">Heterokontophyta</a> (số ít tiếng Anh: heterokontophyte), còn gọi là Stramenopiles, là một liên ngành tảo rất lớn và đa dạng chứa lục lạp nguồn gốc tảo đỏ.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Nhóm tảo heterokont (số ít tiếng Anh của danh pháp: Heterokonta, một từ đồng nghĩa với Heterokontophyta và Stramenopiles ở đầu đoạn) bao gồm các lớp: <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_c%C3%A1t" class="mw-redirect" title="Tảo cát">Tảo cát</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_n%C3%A2u" class="mw-redirect" title="Tảo nâu">Tảo nâu</a>, <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A3o_v%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tảo vàng (trang không tồn tại)">Tảo vàng</a><a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> và <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A3o_v%C3%A0ng_xanh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tảo vàng xanh (trang không tồn tại)">Tảo vàng xanh</a>. Lục lạp heterokont rất giống lục lạp haptophyte, đều chứa một <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>, ba chồng thylakoid và ở vài ngoại lệ<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> lớp <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_epiplastid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng epiplastid (trang không tồn tại)">màng epiplastid</a> (lớp màng ngoài cùng, epi-: ngoài cùng) thông với mạng lưới nội chất. Giống như Haptophyta, Heterokontophyta cũng dự trữ tinh bột dưới dạng chrysolaminarin trong các hạt rải rác khắp tế bào chất.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Lục lạp heterokontophyte chứa <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> và vài trường hợp ngoại lệ<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> chứa <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c (trang không tồn tại)">diệp lục c</a>,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> ngoài ra còn có thêm sắc tố carotenoid mang lại cho nó nhiều màu sắc khác nhau.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: relative; height: 675px; float: left; width: 45%; margin: 10px; margin-bottom: 4px; overflow: hidden;"> <div style="z-index: 2; border-radius: 2px; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 0px; left: 0px; width: 100%; background: #00c9be; color: #00c9be;"><a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">Vi khuẩn lam</a></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 100px; top: 0px; margin-left: 15%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="z-index: 3; border-radius: 2px 0 0 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 100px; left: 0px; width: 15%; background: #ddd; color: #ddd;"></div> <div style="z-index: 3; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 15%; top: 100px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid rgb(144,238,144); color: rgb(144,238,144);"></div></div> </div> <div style="z-index: 3; border-radius: 2px 0 0 2px; position: absolute; line-height: 20px; height: 40px; top: 104px; left: 0px; color: #ddd; background-color: rgba(255,255,255,0.8); padding-right: 2px;"><a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83_c%E1%BB%95" title="Sinh vật lạp thể cổ">Sinh vật lạp thể cổ</a></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 100px; margin-left: 15%; width: 15%; left: 2px; background: rgb(144,238,144); color: rgb(144,238,144);"></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 100px; margin-left: 30%; width: 5%; left: 2px; background: #24d12b; color: #24d12b;"></div> <div style="z-index: 2; border-radius: 0 2px 2px 0; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 100px; margin-left: 35%; width: 65%; background: #24d12b; color: #24d12b;"><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">Thực vật đất liền</a></div> <div style="border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 52px; top: 50px; margin-left: 25%; width: 4px; background: #00ca9b; color: #00c9be;"></div> <div style="z-index: 2; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 50px; right: 0px; width: 75%; background: #00ca9b; color: #00ca9b; text-align: right;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">Tảo lục lam</a></div> <div style="z-index: 2; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 104px; top: 100px; margin-left: 35%; width: 4px; background: #24d14e; color: #24d14e;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 2; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 200px; margin-left: 35%; width: 65%; background: #24d14e; color: #24d14e;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">Tảo lục</a></div> <div style="border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 52px; top: 150px; margin-left: 70%; width: 4px; background: #24d14e; color: #24d14e;"></div> <div style="border-radius: 2px 0 0 2px; z-index: 0; text-align: left; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 150px; width: 70%; background: #ddd; color: #ddd;"><a href="/wiki/Excavata" title="Excavata">Excavata</a></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 150px; margin-left: 70%; width: 30%; background: #24d16d; color: #24d16d;"><a href="/w/index.php?title=Euglenophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenophyta (trang không tồn tại)">Euglenophyta</a></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 70%; top: 150px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid #24d16d; color: #24d16d;"></div></div> </div> <div style="z-index: 1; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 252px; top: 102px; margin-left: 29%; width: 2%; background: white; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; position: absolute; height: 252px; width: 4px; top: 102px; margin-left: 30%; left: -2px; background: #dc003e; color: #dc003e;"></div> <div style="border-radius: 0 2px 2px 0; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 350px; margin-left: 30%; width: 70%; background: #dc003e; color: #dc003e;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">Tảo đỏ</a></div> <div style="z-index: 1; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 202px; top: 200px; margin-left: 37%; width: 2%; left: 2px; background: white; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; position: absolute; height: 202px; top: 200px; width: 4px; margin-left: 38%; left: 0px; background: #24d14e; color: #24d14e;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: left; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 400px; margin-left: 0%; width: 38%; background: #ddd; color: #ddd;"><a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 38%; top: 400px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid #24d16d; color: #24d16d;"></div></div> </div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 400px; margin-left: 38%; width: 9%; background: #24d16d; color: #24d16d;"></div> <div style="z-index: 0; position: absolute; line-height: 28px; height: 52px; top: 350px; margin-left: 47%; width: 4px; background: #dc003e; color: #dc003e;"></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 47%; top: 400px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid #bd3f00; color: #bd3f00;"></div></div> </div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 400px; margin-left: 47%; width: 10%; left: 2px; background: #bd3f00; color: #bd3f00;"></div> <div style="z-index: 1; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 100px; top: 275px; margin-left: 59%; width: 2%; background: white; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; position: absolute; height: 127px; width: 4px; top: 275px; margin-left: 60%; left: -2px; background: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: left; position: absolute; line-height: 0px; height: 4px; top: 275px; margin-left: 60%; width: 5%; background: #ddd; color: #ccc;"><a href="/w/index.php?title=Rhizaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhizaria (trang không tồn tại)">Rhizaria a</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 54px; top: 250px; margin-left: 65%; left: -2px; width: 4px; background: #ddd; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 250px; margin-left: 65%; left: -2px; width: 5%; background: #ddd; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 300px; margin-left: 65%; left: -2px; width: 20%; background: #ddd; color: #ddd;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 45px; top: 0px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 36px; top: 59px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 36px; top: 109px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 36px; top: 159px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 36px; top: 209px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="position: absolute; line-height: 28px; height: 36px; top: 259px; margin-left: 85%; width: 4px; background: #00c9be; color: #00c9be;"></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 85%; top: 300px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid #00c9be; color: #00c9be;"></div></div> </div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 300px; margin-left: 85%; width: 15%; background: #00c9be; color: #00c9be;"><a href="/w/index.php?title=Paulinella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paulinella (trang không tồn tại)">Paulinella</a></div> <div style="border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 50px; top: 200px; margin-left: 70%; width: 4px; background: #24d14e; color: #24d14e;"></div> <div style="z-index: 2; position: absolute; width: 0px; height: 0px; left: 70%; top: 250px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; top: -14px; left: -14px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; padding: 8px;"> <div style="position: relative; line-height: 28px; height: 16px; left: -4px; top: -4px; width: 16px; border-radius: 16px; background: white; border: 4px solid #24d150; color: #24d150;"></div></div> </div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 250px; margin-left: 70%; width: 30%; background: #24d150; color: #24d150;"><a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 229px; top: 400px; margin-left: 57%; left: 2px; width: 4px; background: #bd3f00; color: #bd3f00;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 625px; margin-left: 57%; width: 13%; left: 2px; background: #bd3f00; color: #bd3f00;"></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 29px; top: 600px; margin-left: 70%; width: 4px; background: #b13b00; color: #b13b00;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 600px; margin-left: 70%; width: 30%; background: #b13b00; color: #b13b00;"><a href="/w/index.php?title=Haptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haptophyta (trang không tồn tại)">Haptophyta</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 29px; top: 625px; margin-left: 70%; width: 4px; background: #ca4300; color: #ca4300;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 650px; margin-left: 70%; width: 30%; background: #ca4300; color: #ca4300;"><a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 400px; margin-left: 57%; width: 43%; background: #99602a; color: #99602a;"><a href="/wiki/Heterokontophyta" class="mw-redirect" title="Heterokontophyta">Heterokontophyta</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 54px; top: 400px; margin-left: 65%; left: -2px; width: 4px; background: #d96f02; color: #d96f02;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 450px; margin-left: 65%; width: 35%; background: #d96f02; color: #d96f02;"><a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinoflagellata</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 54px; top: 450px; margin-left: 85%; left: -2px; width: 4px; background: #ccc; color: #ccc;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 500px; margin-left: 85%; width: 15%; background: #ccc; color: #aaa;"><a href="/wiki/Apicomplexa" title="Apicomplexa">Apicomplexa</a></div> <div style="z-index: 0; border-radius: 2px; position: absolute; line-height: 28px; height: 104px; top: 450px; margin-left: 75%; left: -2px; width: 4px; background: #ddd; color: #ddd;"></div> <div style="border-radius: 2px; z-index: 1; text-align: right; position: absolute; line-height: 28px; height: 4px; top: 550px; margin-left: 75%; width: 25%; background: #ddd; color: #bbb;"><a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_l%C3%B4ng" title="Trùng lông">Trùng lông</a></div> <div style="position: absolute; line-height: 120%; width: 55%; bottom: 0; left: 0;">Sự tiến hóa lục lạp trong tiến trình phát sinh các loài<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-CurrentBiology-Endosymbiosis-19">[19]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Những vòng tròn đại diện cho những quá trình <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">nội cộng sinh</a>. Để đơn giản, sơ đồ đã bỏ qua các tế bào <a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">dinophyte</a> nội cộng sinh và nhiều dòng sinh thể không quang hợp. <hr /> a Hiện nay <a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a> nghi ngờ là cận ngành của <a href="/w/index.php?title=Rhizaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhizaria (trang không tồn tại)">Rhizaria</a>.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chloroplast_cladograms_are_complicated" title="Bản mẫu:Chloroplast cladograms are complicated">Sửa</a> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Apicomplexa">Apicomplexa</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Apicomplexa”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Apicomplexa">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/Apicomplexa" title="Apicomplexa">Apicomplexa</a> (số ít tiếng Anh: apicomplexan) là một ngành trong siêu nhóm ngang giới Chromalveolata. Giống như <a href="/w/index.php?title=Helicosproidia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helicosproidia (trang không tồn tại)">Helicosproidia</a> (một chi Tảo lục ký sinh trong đường ruột côn trùng), chúng cũng là một nhóm nguyên sinh vật ký sinh, và chứa loại lục lạp mất khả năng quang hợp.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Chúng từng được cho là có quan hệ họ hàng với Helicosproidia, nhưng với hiểu biết hiện nay, Helicosproidia gần với Tảo lục hơn là siêu nhóm <a href="/wiki/Chromalveolata" title="Chromalveolata">Chromalveolata</a>.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Ngành Apicomplexa có chi <a href="/wiki/Plasmodium" class="mw-redirect" title="Plasmodium">Plasmodium</a> (chi Ký sinh trùng sốt rét). Nhiều loài Apicomplexa có một lục lạp <a href="/w/index.php?title=Tho%C3%A1i_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thoái hóa (trang không tồn tại)">thoái hóa</a> nguồn gốc tảo đỏ<a href="#cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">[28]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> gọi là <a href="/w/index.php?title=Apicoplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apicoplast (trang không tồn tại)">apicoplast</a>, thừa hưởng từ tổ tiên của chúng. Còn những loài Apicomplexa khác như <a href="/wiki/Cryptosporidium" title="Cryptosporidium">Cryptosporidium</a> (một chi của Apicomplexa gây ra các bệnh tiêu hóa và hô hấp như tiêu chảy và ho dai dẳng) hoàn toàn mất đi lục lạp.<a href="#cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">[28]</a> Apicomplexa dự trữ năng lượng của chúng dưới dạng các hạt tinh bột <a href="/wiki/Amylopectin" title="Amylopectin">amylopectin</a> nằm trong tế bào chất, dù cho chúng thuộc nhóm sinh vật không quang hợp.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Apicoplast hoàn toàn không thể quang hợp, và nó cũng không chứa các sắc tố quang hợp hay các cấu trúc thylakoid đúng nghĩa. Apicoplast có 4 lớp màng, nhưng hệ thống màng của nó lại không kết nối với mạng <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">lưới nội chất</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Thực tế cho thấy Apicomplexa vẫn giữ lại loại lục lạp đã mất khả năng quang hợp này, chứng tỏ rằng lục lạp vẫn còn thực hiện nhiều chức năng khác quan trọng hơn <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a>. Trong <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Tế bào thực vật">tế bào thực vật</a>, lục lạp cung cấp nhiều lợi ích thiết yếu bên cạnh việc sản xuất tinh bột, và apicoplast tất nhiên cũng không khác mấy—chúng có thể tổng hợp được các <a href="/wiki/Acid_b%C3%A9o" title="Acid béo">acid béo</a>, <a href="/w/index.php?title=Isopentenyl_pyrophosphate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isopentenyl pyrophosphate (trang không tồn tại)">isopentenyl pyrophosphate</a>, các <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A5m_s%E1%BA%AFt-l%C6%B0u_hu%E1%BB%B3nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cụm sắt-lưu huỳnh (trang không tồn tại)">cụm sắt-lưu huỳnh</a>, và tham gia một phần vào quá trình hình thành các <a href="/wiki/Heme" class="mw-redirect" title="Heme">heme</a>.<a href="#cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">[28]</a> Điều này cho thấy apicoplast là một đích ngắm hấp dẫn của ngành dược trong việc tạo ra các loại thuốc chữa trị các bệnh do Apicomplexa gây ra.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> Chức năng quan trọng nhất của apicoplast là sản xuất isopentenyl pyrophosphate (một chất trung gian và cũng là sản phẩm trong <a href="/w/index.php?title=Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_mevalonate_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quá trình mevalonate hóa (trang không tồn tại)">quá trình mevalonate hóa</a>, tham gia tổng hợp nên <a href="/w/index.php?title=Terpene&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terpene (trang không tồn tại)">terpene</a> và <a href="/wiki/Terpenoid" title="Terpenoid">terpenoid</a>—một nhóm gồm khoảng 30.000 hoạt chất sinh học)—thực tế cho biết Apicomplexa chết đi khi có gì đó cản trở hoạt động của apicoplast, và khi Apicomplexa nuôi cấy trong một môi trường giàu isopentenyl pyrophosphate thì nó cũng tiêu biến đi loại bào quan này (vì không còn cần thiết nữa).<a href="#cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">[28]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dinophyta">Dinophyta</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Dinophyta”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Dinophyta">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/Dinoflagellata" title="Dinoflagellata">Dinoflagellata</a> (số ít tiếng Anh: dinoflagellate, đồng nghĩa với Dinophyta, số ít tiếng Anh: dinophyte) là một nhóm sinh vật nguyên sinh rất lớn và phong phú, một nửa trong số đó có khả năng hay một phần khả năng <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a> (sinh vật <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A1p_d%C6%B0%E1%BB%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tạp dưỡng (trang không tồn tại)">tạp dưỡng</a>).<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a><a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Phần lớn lục lạp dinophyte thuộc loại lục lạp cấp hai nguồn gốc <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, tương tự như lục lạp chromalveolate. Nhiều loài Dinophyta khác đã mất đi lục lạp của mình (trở thành nhóm không quang hợp trong ngành Dinoflagellata), hoặc thay thế nó thông qua quá trình nội cộng sinh lần thứ ba<a href="#cite_note-EukaryotCell1-40">[40]</a>—xảy ra khi một tế bào <a href="/wiki/Chromalveolate" class="mw-redirect" title="Chromalveolate">chromalveolate</a> chứa lục lạp nguồn gốc tảo đỏ bị nuốt chửng và hòa hợp. Những loài Dinophyta còn lại thay thế lục lạp ban đầu của mình bằng loại lục lạp nguồn gốc <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a><a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Hầu hết lục lạp dinophyte đều chứa ít nhất các <a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%91_quang_h%E1%BB%A3p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sắc tố quang hợp (trang không tồn tại)">sắc tố quang hợp</a> sau: <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a>, <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c2 (trang không tồn tại)">diệp lục c2</a>, <a href="/wiki/Beta-carotene" class="mw-redirect" title="Beta-carotene">beta-carotene</a>, và có thêm ít nhất một loại <a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">xanthophyll</a> dinophyte đặc trưng (<a href="/w/index.php?title=Peridinin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peridinin (trang không tồn tại)">peridinin</a>, <a href="/w/index.php?title=Dinoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinoxanthin (trang không tồn tại)">dinoxanthin</a>, hoặc <a href="/w/index.php?title=Diadinoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diadinoxanthin (trang không tồn tại)">diadinoxanthin</a>), mang lại cho nó màu vàng nâu.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Tất cả Dinophyta đều lưu trữ tinh bột của mình trong các hạt rải rác khắp tế bào chất, và hầu hết chứa loại lục lạp mang ba chồng thylakoid.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Lục_lạp_dinophyte_chứa_peridinin">Lục lạp dinophyte chứa peridinin</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Lục lạp dinophyte chứa peridinin”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp dinophyte chứa peridinin">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ceratium_furca.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ceratium_furca.jpg/220px-Ceratium_furca.jpg" decoding="async" width="220" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ceratium_furca.jpg/330px-Ceratium_furca.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ceratium_furca.jpg/440px-Ceratium_furca.jpg 2x" data-file-width="730" data-file-height="350" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ceratium_furca" title="Ceratium furca">Ceratium furca</a>, một loài dinophyte chứa <a href="/w/index.php?title=Peridinin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peridinin (trang không tồn tại)">peridinin</a>.<a href="#cite_note-41">[41]</a></figcaption></figure> Loại lục lạp dinophyte phổ biến nhất là lục lạp chứa <a href="/w/index.php?title=Peridinin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peridinin (trang không tồn tại)">peridinin</a>, đặc trưng bởi sự góp mặt của sắc tố <a href="/wiki/Carotenoid" title="Carotenoid">carotenoid</a> peridinin, cùng với <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">diệp lục a</a> và <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c2 (trang không tồn tại)">diệp lục c2</a>.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Peridinin không thể tìm thấy trong một nhóm lục lạp nào khác.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Lục lạp (chứa) peridinin bao bọc bởi 3 lớp màng (thỉnh thoảng là 2),<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> còn lớp màng tế bào của tổ tiên là tảo đỏ nội cộng sinh đã mất đi.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Màng lục lạp ngoài cùng cũng không kết nối với mạng lưới nội chất.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Lục lạp này chứa một <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a> và ba chồng thylakoid. Tinh bột được tìm thấy bên ngoài lục lạp.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Một đặc trưng quan trọng của loại lục lạp này là <a href="/wiki/DNA_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="DNA lục lạp">DNA</a> của chúng thu gọn cao độ và phân tán thành nhiều vòng nhỏ. Hầu hết các gen của lục lạp đã chuyển vào nhân tế bào, chỉ còn lại những gen liên quan đến quá trình quang hợp.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Lục lạp peridinin được cho là lục lạp "chính gốc" của Dinophyta,<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> chúng đã mất đi, thoái hóa, thay thế hay chung hợp trong một vài dòng dinophyte.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Lục_lạp_dinophyte_chứa_fucoxanthin_(lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_haptophyte)">Lục lạp dinophyte chứa fucoxanthin (lục lạp dinophyte nguồn gốc haptophyte)</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Lục lạp dinophyte chứa fucoxanthin (lục lạp dinophyte nguồn gốc haptophyte)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp dinophyte chứa fucoxanthin (lục lạp dinophyte nguồn gốc haptophyte)">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Karenia_brevis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Karenia_brevis.jpg/170px-Karenia_brevis.jpg" decoding="async" width="170" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Karenia_brevis.jpg/255px-Karenia_brevis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Karenia_brevis.jpg/340px-Karenia_brevis.jpg 2x" data-file-width="379" data-file-height="383" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Karenia_brevis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karenia brevis (trang không tồn tại)">Karenia brevis</a> là một nguyên sinh vật dynophyte chứa <a href="/w/index.php?title=Fucoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fucoxanthin (trang không tồn tại)">fucoxanthin</a>, gây nên hiện tượng <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_n%E1%BB%9F_hoa" class="mw-redirect" title="Tảo nở hoa">tảo nở hoa</a> gọi là "<a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_tri%E1%BB%81u_%C4%91%E1%BB%8F" title="Thủy triều đỏ">thủy triều đỏ</a>".<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a></figcaption></figure> Những dòng dinophyte (chứa) fucoxanthin (bao gồm <a href="/w/index.php?title=Karlodinium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karlodinium (trang không tồn tại)">Karlodinium</a> và <a href="/w/index.php?title=Karenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karenia (trang không tồn tại)">Karenia</a>)<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> đã mất đi lục lạp nguồn gốc tảo đỏ ban đầu của chúng, và thay thế bằng một loại lục lạp mới nguồn gốc từ tảo <a href="/w/index.php?title=Haptophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haptophyte (trang không tồn tại)">haptophyte</a> nội cộng sinh. <a href="/w/index.php?title=Karlodinium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karlodinium (trang không tồn tại)">Karlodinium</a> và <a href="/w/index.php?title=Karenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karenia (trang không tồn tại)">Karenia</a> có lẽ đã bắt giữ và hòa hợp những loại Haptophyta khác nhau.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Bởi vì lục lạp haptophyte có 4 lớp màng, quá trình nội cộng sinh lần thứ ba dự kiến tạo ra tới 6 lớp màng cho lục lạp, bổ sung thêm lớp <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng</a> của chính tế bào haptophyte nội cộng sinh và màng <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3ng_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóng thực bào (trang không tồn tại)">thực bào</a> của dinophyte.<a href="#cite_note-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts-42">[42]</a> Tuy nhiên, tế bào tảo haptophyte đã thoái hóa đi nhiều trong quá trình này, tước đi một ít màng và cả nhân của nó, chỉ để lại mỗi lục lạp (tất nhiên là lục lạp vẫn còn hai màng gốc của mình) và có khả năng có thêm một hoặc hai màng bao quanh nữa.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a><a href="#cite_note-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts-42">[42]</a> Lục lạp chứa fucoxanthin đặc trưng bởi sắc tố <a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">xanthophyll</a> <a href="/w/index.php?title=Fucoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fucoxanthin (trang không tồn tại)">fucoxanthin</a> (chính xác là <a href="/w/index.php?title=19%E2%80%B2-hexanoyloxy-fucoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="19′-hexanoyloxy-fucoxanthin (trang không tồn tại)">19′-hexanoyloxy-fucoxanthin</a> và/hoặc <a href="/w/index.php?title=19%E2%80%B2-butanoyloxy-fucoxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="19′-butanoyloxy-fucoxanthin (trang không tồn tại)">19′-butanoyloxy-fucoxanthin</a>) và không có sắc tố peridinin. Fucoxanthin cũng tìm thấy trong lục lạp loài tảo haptophyte, đây là một minh chứng cho việc lục lạp dinophyte chứa fucoxanthin có nguồn gốc từ tảo haptophyte nội cộng sinh.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Dinophysis_acuminata.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Dinophysis_acuminata.jpg/170px-Dinophysis_acuminata.jpg" decoding="async" width="170" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Dinophysis_acuminata.jpg/255px-Dinophysis_acuminata.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d0/Dinophysis_acuminata.jpg 2x" data-file-width="326" data-file-height="350" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Dinophysis_acuminata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophysis acuminata (trang không tồn tại)">Dinophysis acuminata</a> chứa lục lạp nguồn gốc <a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">cryptophyte</a>.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_cryptophyte">Lục lạp dinophyte nguồn gốc cryptophyte</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Lục lạp dinophyte nguồn gốc cryptophyte”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp dinophyte nguồn gốc cryptophyte">sửa mã nguồn</a>]</div> Những loài thuộc chi <a href="/w/index.php?title=Dinophysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophysis (trang không tồn tại)">Dinophysis</a> (một chi ngành <a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta</a>) có một lục lạp chứa <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">phycobilin</a><a href="#cite_note-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts-42">[42]</a> nguồn gốc từ tảo cryptophyte.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Nhưng sự thực, tế bào cryptophyte lại không phải là tế bào nội cộng sinh—chỉ có lục lạp của nó là bị lấy đi, và lục lạp này đã tước bỏ mất cấu trúc nucleomorph cũng như hai lớp màng ngoài cùng, kết quả là trở thành lục lạp màng kép (còn giữ lại lớp màng kép gốc). Lục lạp cryptophyte yêu cầu phải có nucleomorph mới có thể duy trì hoạt động của nó, vì vậy mà các loài Dinophysis (chứa loại lục lạp cryptophyte tước mất nucleomorph) <a href="/wiki/Nu%C3%B4i_c%E1%BA%A5y_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nuôi cấy tế bào">nuôi cấy</a> đơn độc một mình thì không thể sống sót, do đó (điều này chưa được xác minh) chứng tỏ lục lạp Dinophysis là một <a href="/w/index.php?title=Kleptoplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleptoplast (trang không tồn tại)">kleptoplast</a> (lục lạp tạm thời)—nếu như vậy, khi lục lạp mất đi thì các loài Dinophysis sẽ phải tìm lấy và hòa hợp các tảo Cryptophyta để có được lục lạp mới thay thế cho cái cũ. Đây gọi là hiện tượng cộng sinh <a href="/w/index.php?title=Kleptoplastidy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleptoplastidy (trang không tồn tại)">kleptoplastidy</a>.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_tảo_cát">Lục lạp dinophyte nguồn gốc tảo cát</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Lục lạp dinophyte nguồn gốc tảo cát”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp dinophyte nguồn gốc tảo cát">sửa mã nguồn</a>]</div> Một số dinophyte, như <a href="/w/index.php?title=Kryptoperidinium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kryptoperidinium (trang không tồn tại)">Kryptoperidinium</a> và <a href="/w/index.php?title=Durinskia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Durinskia (trang không tồn tại)">Durinskia</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> có một lục lạp nguồn gốc tảo cát (một lớp của ngành <a href="/wiki/Heterokontophyta" class="mw-redirect" title="Heterokontophyta">Heterokontophyta</a>).<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Loại lục lạp này bao bọc tối đa bởi 5 lớp màng,<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> (có thể ít hơn, tùy thuộc vào quan điểm của từng người, bao gồm trường hợp xem lục lạp là cả tế bào tảo cát nội cộng sinh, hoặc chỉ tương đương với lục lạp nguồn gốc tảo đỏ bên trong tế bào tảo cát). Trong quá trình này, tế bào tảo cát nội cộng sinh thoái hóa đi đôi chút—nhưng nó vẫn giữ lại các <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a> ban đầu của nó,<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> và còn có cả <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">lưới nội chất</a>, <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a>, một <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân</a> và tất nhiên là phải còn bào quan lục lạp nguồn gốc tảo đỏ—đây rõ ràng là một <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào">tế bào</a> tương đối hoàn chỉnh,<a href="#cite_note-Grana—Dinophyte_chloroplasts-43">[43]</a> và tất cả chúng đều nằm gọn trong hệ thống xoang ống mạng <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">lưới nội chất</a> tế bào chủ.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Tuy nhiên tế bào tảo cát nội cộng sinh lại không thể dự trữ tinh bột của chính nó tạo ra—vì vậy lượng tinh bột này sẽ tống thành các hạt rải rác khắp nguyên sinh chất tế bào chủ.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-Grana—Dinophyte_chloroplasts-43">[43]</a> Nhân tế bào tảo cát vẫn còn tồn tại, nhưng có lẽ không nên gọi là một <a href="/w/index.php?title=Nucleomorph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleomorph (trang không tồn tại)">nucleomorph</a>, nguyên nhân là do nó không hề có dấu hiệu <a href="/w/index.php?title=K%C3%ADch_c%E1%BB%A1_b%E1%BB%99_gen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kích cỡ bộ gen (trang không tồn tại)">thoái hóa bộ gen</a>, và thậm chí còn có thể đã mở rộng thêm<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> (khác với bản chất thuật ngữ nucleomorph ám chỉ tàn tích phần nhân còn sót lại). Tảo cát từng bị các dinophyte nuốt chửng và hòa hợp ít nhất ba lần.<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Tế bào tảo cát nội cộng sinh chỉ bao bọc bởi một lớp màng,<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> bên trong nó có chứa các lục lạp màng 4 lớp. Giống như tổ tiên là tảo cát thực sự, lục lạp cũng có ba chồng thylakoid và vài <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>.<a href="#cite_note-Grana—Dinophyte_chloroplasts-43">[43]</a> Trong một số <a href="/wiki/Chi_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Chi (sinh học)">chi</a> của Dinophyta, lục lạp nguồn gốc tảo cát không hẳn là loại lục lạp duy nhất. Lục lạp chứa perinidin màng 3 lớp chính gốc vẫn còn đó, nhưng đã chuyển hóa thành cấu trúc <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_m%C3%A1y_%C4%91%E1%BB%91m_m%E1%BA%AFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ máy đốm mắt (trang không tồn tại)">đốm mắt</a> (eyespot apparatus—tạm dịch: bộ máy đốm mắt—một loại bào quan cảm quang, cho phép tế bào cảm nhận được hướng và cường độ ánh sáng, hỗ trợ cho sự vận động của một số nguyên sinh vật như <a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_roi_xanh" title="Trùng roi xanh">trùng roi xanh</a>).<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a><a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Lục_lạp_dinophyte_nguồn_gốc_prasinophyte_(một_lớp_Tảo_lục)">Lục lạp dinophyte nguồn gốc prasinophyte (một lớp Tảo lục)</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Lục lạp dinophyte nguồn gốc prasinophyte (một lớp Tảo lục)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp dinophyte nguồn gốc prasinophyte (một lớp Tảo lục)">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Lepidodinium_viride&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lepidodinium viride (trang không tồn tại)">Lepidodinium viride</a> và cả những họ hàng của nó là các dinophyte bị mất đi lục lạp chứa peridinin ban đầu và thay thế bằng loại lục lạp nguồn gốc tảo lục (cụ thể hơn, đó là lớp tảo lục <a href="/w/index.php?title=Prasinophyceae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prasinophyceae (trang không tồn tại)">Prasinophyceae</a>, còn prasinophyte là số ít tiếng Anh).<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> <a href="/w/index.php?title=Lepidodinium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lepidodinium (trang không tồn tại)">Lepidodinium</a> là chi dinophyte duy nhất chứa loại lục lạp không bắt nguồn từ dòng <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p_t%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lục lạp tảo đỏ (trang không tồn tại)">lục lạp tảo đỏ</a> (rhodoplast). Lục lạp này bao bởi hai lớp màng và không có nucleomorph—tất cả các gen trong nucleomorph đã chuyển hết vào <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân tế bào</a> dinophyte.<a href="#cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">[39]</a> Quá trình nội cộng sinh phát sinh nên loại lục lạp này là một chuỗi quá trình nội cộng sinh lần thứ nhất và thứ hai, chứ chưa đến lần thứ ba—tế bào nội cộng sinh trong quá trình này là một loại <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> chứa một lục lạp sơ cấp (đây là tế bào tổ tiên của lục lạp cấp hai sau này).<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chromatophore_(tế_bào_sắc_tố)">Chromatophore (tế bào sắc tố)</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Chromatophore (tế bào sắc tố)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chromatophore (tế bào sắc tố)">sửa mã nguồn</a>]</div> Trong khi hầu hết các lục lạp đều có nguồn gốc từ chuỗi quá trình nội cộng sinh đầu tiên (thứ nhất, thứ hai và thứ ba), thì <a href="/w/index.php?title=Paulinella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paulinella (trang không tồn tại)">Paulinella</a> chromatophora là một trường hợp ngoại lệ, bởi nó chỉ vừa hòa hợp được một vi khuẩn lam quang hợp nội cộng sinh trong thời gian gần đây. Chưa thể chắc chắn rằng vi khuẩn nội cộng sinh đó có mối quan hệ mật thiết đến tổ tiên lục lạp ở các sinh vật nhân thực khác hay không.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Do đang trong giai đoạn đầu của quá trình nội cộng sinh, Paulinella chromatophora có thể cung cấp cho chúng ta một số hiểu biết về cách mà lục lạp tiến hóa.<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a><a href="#cite_note-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer-44">[44]</a> Những tế bào Paulinella chứa một hoặc hai cấu trúc quang hợp màu lục lam hình xúc xích gọi là chromatophore (thực chất đây là tế bào sắc tố),<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a><a href="#cite_note-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer-44">[44]</a> tế bào con này là hậu duệ từ vi khuẩn lam <a href="/w/index.php?title=Synechococcus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synechococcus (trang không tồn tại)">Synechococcus</a> nội cộng sinh trước đó. Tế bào sắc tố không thể tồn tại bên ngoài tế bào chủ.<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a> DNA tế bào sắc tố dài khoảng một triệu cặp base, chứa khoảng 850 gen mã hóa protein—ít hơn ba triệu cặp base so với bộ gen của Synechococcus,<a href="#cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">[23]</a> nhưng lớn hơn nhiều (xấp xỉ 150.000 cặp base) so với bộ gen của loại lục lạp hoàn thiện hơn.<a href="#cite_note-BioscienceExplained-45">[45]</a><a href="#cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">[46]</a><a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a> Tế bào sắc tố đã chuyển một lượng nhỏ DNA của chúng vào nhân tế bào chủ. Khoảng chừng 0,3—0,8% DNA của nhân Paulinella đến từ tế bào sắc tố, so với con số 11—14% đến từ lục lạp trong tế bào thực vật.<a href="#cite_note-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer-44">[44]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hiện_tượng_cộng_sinh_kleptoplastidy">Hiện tượng cộng sinh kleptoplastidy</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Hiện tượng cộng sinh kleptoplastidy”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hiện tượng cộng sinh kleptoplastidy">sửa mã nguồn</a>]</div> Trong một vài nhóm <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_sinh_v%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Nguyên sinh vật">nguyên sinh vật</a> <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A1p_d%C6%B0%E1%BB%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tạp dưỡng (trang không tồn tại)">tạp dưỡng</a>, như một số loài <a href="/w/index.php?title=Dinoflagellate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinoflagellate (trang không tồn tại)">dinoflagellate</a>, lục lạp được lấy từ một tế bào tảo bị bắt giữ hay từ <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_c%C3%A1t" class="mw-redirect" title="Tảo cát">tảo cát</a>, và chỉ sử dụng tạm thời (ngay lúc này nó đang là thực thể nội cộng sinh với tế bào chủ). Những lục lạp tạm thời này (klepto chloroplast hay <a href="/w/index.php?title=Kleptoplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleptoplast (trang không tồn tại)">kleptoplast</a>) chỉ tồn tại vài ngày và sau đó sẽ bị thay mới.<a href="#cite_note-Skovgaard-48">[48]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="DNA_lục_lạp">DNA lục lạp</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “DNA lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: DNA lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/DNA_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="DNA lục lạp">DNA lục lạp</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_nh%E1%BB%AFng_b%E1%BB%99_gen_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83_%C4%91%C3%A3_gi%E1%BA%A3i_tr%C3%ACnh_t%E1%BB%B1" class="mw-redirect" title="Danh sách những bộ gen lạp thể đã giải trình tự">Danh sách những bộ gen lạp thể đã giải trình tự</a></div> Lục lạp sở hữu <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a> của riêng chúng,<a href="#cite_note-49">[49]</a> gọi là <a href="/wiki/DNA_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="DNA lục lạp">DNA lục lạp</a> (chloroplast DNA), thường viết tắt thành ctDNA,<a href="#cite_note-50">[50]</a> hoặc cpDNA.<a href="#cite_note-51">[51]</a> Nó cũng được biết đến với cái tên plastome (bắt nguồn từ hai từ: plastid—lạp thể và genome—bộ gen, hệ gen, tạm dịch: bộ gen lạp thể). Sự tồn tại của nó chứng minh lần đầu vào năm 1962,<a href="#cite_note-BioscienceExplained-45">[45]</a> và được giải mã đầu tiên vào năm 1986—khi hai nhóm nghiên cứu người Nhật Bản tiến hành giải mã DNA lục lạp của <a href="/wiki/R%C3%AAu_t%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Rêu tản">rêu tản</a> và <a href="/wiki/Thu%E1%BB%91c_l%C3%A1" title="Thuốc lá">thuốc lá</a>.<a href="#cite_note-Chloroplasts_and_Other_Plastids-52">[52]</a> Kể từ đó, hàng trăm bộ DNA lục lạp từ nhiều loài khác nhau đã <a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_m%C3%A3_DNA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải mã DNA (trang không tồn tại)">giải mã</a> trình tự, nhưng phần lớn là thực vật đất liền và các loại <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, và những nhóm tảo khác với rất ít đại diện, điều này có thể gây ra một số thiên lệch trong quan điểm cấu trúc "điển hình" của DNA lục lạp cũng như thông tin di truyền chứa trong nó.<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cấu_trúc_phân_tử">Cấu trúc phân tử</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Cấu trúc phân tử”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu trúc phân tử">sửa mã nguồn</a>]</div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 450px; height: 140px;"> <div style="background: rgba(0,0,0,0.01); position:relative; float: right; width: 502px; height: 502px; border-radius: 250px; margin-left: 20px; margin-bottom: 20px; z-index: 99;"> <div style="position:relative; right: 24px; top:12px;"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Chloroplast_DNA_blank_vi.svg/550px-Chloroplast_DNA_blank_vi.svg.png" decoding="async" width="550" height="469" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Chloroplast_DNA_blank_vi.svg/825px-Chloroplast_DNA_blank_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Chloroplast_DNA_blank_vi.svg/1100px-Chloroplast_DNA_blank_vi.svg.png 2x" data-file-width="1125" data-file-height="960" /> <div style="position:absolute; left: 45px; bottom: 117px; font-size: 10px;"><a href="/wiki/Cytochrome" class="mw-redirect" title="Cytochrome">cytochrome</a></div> <div style="position:absolute; left: 50px; bottom: 102px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a></div> <div style="position:absolute; left: 25px; bottom: 92px; font-size: 9px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Acetyl-CoA_carboxylase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acetyl-CoA carboxylase (trang không tồn tại)">acetyl-CoA carboxylase</a></div> <div style="position:absolute; left: 103px; bottom: 78px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=RuBisCO&action=edit&redlink=1" class="new" title="RuBisCO (trang không tồn tại)">rubisco</a></div> <div style="position:absolute; left: 163px; bottom: 35px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 268px; bottom: 13px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 257px; bottom: 4px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 320px; bottom: 18px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 458px; bottom: 140px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 460px; bottom: 157px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 470px; bottom: 229px; font-size: 10px; line-height: 8px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 474px; bottom: 239px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 462px; bottom: 298px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 450px; bottom: 310px; font-size: 9px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=NADH_dehydrogenase&action=edit&redlink=1" class="new" title="NADH dehydrogenase (trang không tồn tại)">nadh dehydrogenase</a></div> <div style="position:absolute; left: 442px; bottom: 325px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 388px; bottom: 388px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 350px; bottom: 432px; font-size: 11px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_kh%E1%BB%9Fi_%C4%91%E1%BA%A7u_nh%C3%A2n_%C4%91%C3%B4i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng khởi đầu nhân đôi (trang không tồn tại)">vùng khởi đầu nhân đôi</a></div> <div style="position:absolute; left: 263px; bottom: 430px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 240px; bottom: 444px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=RNA_nh%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="RNA nhỏ (trang không tồn tại)">RNA nhỏ</a></div> <div style="position:absolute; left: 185px; bottom: 435px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 80px; bottom: 445px; font-size: 11px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_kh%E1%BB%9Fi_%C4%91%E1%BA%A7u_nh%C3%A2n_%C4%91%C3%B4i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng khởi đầu nhân đôi (trang không tồn tại)">vùng khởi đầu nhân đôi</a></div> <div style="position:absolute; left: 172px; bottom: 423px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_ribosome" title="RNA ribosome">RNA ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 176px; bottom: 410px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 107px; bottom: 398px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_ribosome" title="RNA ribosome">RNA ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 132px; bottom: 387px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 10px; bottom: 230px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Cytochrome" class="mw-redirect" title="Cytochrome">cytochrome</a></div> <div style="position:absolute; left: 10px; bottom: 207px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 0px; bottom: 163px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 20px; bottom: 154px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a></div> <div style="position:absolute; left: 31px; bottom: 143px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Cytochrome" class="mw-redirect" title="Cytochrome">cytochrome</a></div> <div style="position:absolute; left: 116px; bottom: 140px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 152px; bottom: 96px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a></div> <div style="position:absolute; left: 174px; bottom: 81px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 180px; bottom: 70px; font-size: 9px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=NADH_dehydrogenase&action=edit&redlink=1" class="new" title="NADH dehydrogenase (trang không tồn tại)">nadh dehydrogenase</a></div> <div style="position:absolute; left: 198px; bottom: 60px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 220px; bottom: 62px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 220px; bottom: 54px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a></div> <div style="position:absolute; left: 280px; bottom: 50px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 288px; bottom: 71px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 322px; bottom: 94px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_polymerase" title="RNA polymerase">RNA polymerase</a></div> <div style="position:absolute; left: 328px; bottom: 110px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 370px; bottom: 141px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a></div> <div style="position:absolute; left: 410px; bottom: 161px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 365px; bottom: 181px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 425px; bottom: 199px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 386px; bottom: 213px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a></div> <div style="position:absolute; left: 428px; bottom: 226px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 393px; bottom: 324px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 345px; bottom: 332px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_ribosome" title="RNA ribosome">RNA ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 376px; bottom: 342px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 327px; bottom: 352px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_ribosome" title="RNA ribosome">RNA ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 355px; bottom: 362px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 270px; bottom: 365px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 270px; bottom: 386px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a></div> <div style="position:absolute; left: 225px; bottom: 377px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=NADH_dehydrogenase&action=edit&redlink=1" class="new" title="NADH dehydrogenase (trang không tồn tại)">nadh dehydrogenase</a></div> <div style="position:absolute; left: 215px; bottom: 389px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 160px; bottom: 360px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 150px; bottom: 350px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=NADH_dehydrogenase&action=edit&redlink=1" class="new" title="NADH dehydrogenase (trang không tồn tại)">nadh dehydrogenase</a></div> <div style="position:absolute; left: 144px; bottom: 340px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 114px; bottom: 294px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 105px; bottom: 270px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 100px; bottom: 257px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Y%E1%BA%BFu_t%E1%BB%91_m%E1%BB%9F_%C4%91%E1%BA%A7u_IF1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yếu tố mở đầu IF1 (trang không tồn tại)">yếu tố mở đầu IF1</a></div> <div style="position:absolute; left: 98px; bottom: 247px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 95px; bottom: 238px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/RNA_polymerase" title="RNA polymerase">RNA polymerase</a></div> <div style="position:absolute; left: 97px; bottom: 190px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/w/index.php?title=ATP-dependent_Clp_protease_adaptor_protein_ClpS&action=edit&redlink=1" class="new" title="ATP-dependent Clp protease adaptor protein ClpS (trang không tồn tại)">ATP-dependent protease</a></div> <div style="position:absolute; left: 100px; bottom: 177px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/Protein_ribosome" title="Protein ribosome">protein ribosome</a></div> <div style="position:absolute; left: 107px; bottom: 160px; font-size: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a></div> <div style="position:absolute; left: 235px; text-align: center; bottom: 248px; font-size: 15px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/C%C3%A2y_thu%E1%BB%91c_l%C3%A1" class="mw-redirect" title="Cây thuốc lá">cây thuốc lá</a></div> <div style="position:absolute; left: 430px; text-align: center; bottom: 10px; white-space: nowrap;"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chloroplast_DNA" title="Bản mẫu:Chloroplast DNA">sửa</a> · <a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:CtDNA_vi.svg" title="Tập tin:CtDNA vi.svg">ảnh</a></div> <div style="position:absolute; margin-left: 10px; bottom: -80px; text-align: left; font-size: 90%; line-height: 120%; opacity: 1;">DNA lục lạp Bản đồ gen của DNA lục lạp cây thuốc lá (<a href="/wiki/Nicotiana_tabacum" class="mw-redirect" title="Nicotiana tabacum">Nicotiana tabacum</a>). Những phân đoạn ghi chú bên trong nằm trên mạch B của <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a>, còn những phân đoạn ghi chú bên ngoài nằm trên mạch A của DNA. Các bậc nhấp nhô (thấp hơn) biểu thị các <a href="/wiki/Intron" title="Intron">intron</a>.</div> </div> </div> </div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 480px; height: 50px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 500px; height: 50px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 520px; height: 100px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 530px; height: 20px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 520px; height: 80px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 450px; height: 50px;"></div> <div style="background: transparent; position:relative; float: right; clear: right; width: 520px; height: 80px;"></div> Trừ một vài ngoại lệ, toàn bộ hệ gen của phần lớn lục lạp nằm gọn trong một phân tử DNA mạch vòng duy nhất,<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> thường dài khoảng 120.000–170.000 <a href="/wiki/C%E1%BA%B7p_base" title="Cặp base">cặp base</a>.<a href="#cite_note-BioscienceExplained-45">[45]</a><a href="#cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">[46]</a><a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a> Chu vi khoảng 30–60 micromet (μm), và khối lượng phân tử khoảng 80–130 triệu <a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_kh%E1%BB%91i_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_nguy%C3%AAn_t%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Đơn vị khối lượng nguyên tử">amu</a> (đvC hay u).<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-ctDNA-62-54">[54]</a> Thông thường, các phân tử DNA lục lạp được cho là mạch vòng, nhưng một số bằng chứng còn cho thấy chúng thường có thêm dạng mạch <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_t%C3%ADnh" title="Tuyến tính">thẳng</a>.<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a><a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Linear_chloroplast_DNA-55">[55]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Trình_tự_lặp_lại_đảo_ngược">Trình tự lặp lại đảo ngược</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Trình tự lặp lại đảo ngược”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trình tự lặp lại đảo ngược">sửa mã nguồn</a>]</div> Nhiều DNA lục lạp chứa hai trình tự lặp lại đảo ngược (inverted repeat – IR) hay đoạn lặp (lại) đảo ngược, ngăn cách vùng sao chép đơn dài (long single copy section – LSC) và vùng sao chép đơn ngắn (short single copy section – SSC).<a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a> Bình thường, một cặp trình tự lặp lại đảo ngược hiếm khi giống nhau hoàn toàn, nhưng ở DNA lục lạp, thật ngạc nhiên là chúng rất giống nhau, đây rõ ràng là một hệ quả của quá trình <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_ph%E1%BB%91i_h%E1%BB%A3p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiến hóa phối hợp (trang không tồn tại)">tiến hóa phối hợp</a> (concerted evolution).<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> Chiều dài của những đoạn lặp đảo ngược khác nhau rất lớn, chênh lệch từ 4.000 đến 25.000 <a href="/wiki/C%E1%BA%B7p_base" title="Cặp base">cặp base</a> và chứa từ 4 đến hơn 150 gen.<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> Các trình tự lặp lại đảo ngược ở tế bào thực vật thường dẫn đầu về <a href="/wiki/Chi%E1%BB%81u_d%C3%A0i" title="Chiều dài">chiều dài</a> trong giới hạn này, từ 20.000–25.000 cặp base.<a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a><a href="#cite_note-PNAS-InvertedRepeats-56">[56]</a> Những trình tự lặp lại đảo ngược được <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_t%E1%BB%93n_tr%C3%ACnh_t%E1%BB%B1_gen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bảo tồn trình tự gen (trang không tồn tại)">giữ lại</a> cao trong các loài thực vật đất liền, và có tích lũy thêm ít đột biến.<a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a><a href="#cite_note-PNAS-InvertedRepeats-56">[56]</a> Tương tự những đoạn lặp đảo ngược tồn tại trong hệ gen vi khuẩn lam và hai dòng lục lạp khác (<a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a>), những trình tự này cũng xuất hiện trước lục lạp.<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> Một số DNA lục lạp làm mất đi<a href="#cite_note-PNAS-InvertedRepeats-56">[56]</a><a href="#cite_note-Cell-ctDNArearrangement-57">[57]</a> hoặc đảo lại những đoạn lặp lại đảo ngược (trở thành các đoạn lặp (lại) nguyên bản—direct repeat, không còn đặc tính đảo ngược nữa).<a href="#cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">[53]</a> Thực tế có thể thấy rằng những trình tự lặp lại đảo ngược giúp ổn định tốt hơn cấu trúc hệ gen lục lạp, vì vậy mà những DNA lục lạp mất đi một số trình tự này thường có xu hướng sắp xếp lại.<a href="#cite_note-Cell-ctDNArearrangement-57">[57]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thể_nhân">Thể nhân</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=30" title="Sửa đổi phần “Thể nhân”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thể nhân">sửa mã nguồn</a>]</div> Những lục lạp mới sinh có thể chứa đến 100 bản sao DNA,<a href="#cite_note-BioscienceExplained-45">[45]</a> và số lượng sẽ giảm còn khoảng 15–20 bản sao tùy theo độ tuổi.<a href="#cite_note-PlantBiochemistry-58">[58]</a> Các DNA thường gom lại và đóng gói trong các <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_nh%C3%A2n" title="Thể nhân">thể nhân</a> (hay vùng nhân—nucleoid), có khả năng chứa một số vòng DNA giống hệt nhau. Mỗi lục lạp có thể có nhiều thể nhân.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-ctDNA-62-54">[54]</a> Trong lục lạp tế bào <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> nguyên thủy, thể nhân tập trung tại vùng trung tâm, còn ở cây xanh và <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>, các thể nhân phân tán rải rác khắp chất nền stroma.<a href="#cite_note-TPC-ChloroplastNucleoids-59">[59]</a> Mặc dù các DNA lục lạp không kết hợp với loại protein <a href="/wiki/Histone" title="Histone">histone</a> thực sự,<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> nhưng trong tảo đỏ, vẫn tìm thấy các protein tương tự có khả năng đóng chặt các vòng DNA thành <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_nh%C3%A2n" title="Thể nhân">thể nhân</a>.<a href="#cite_note-TPC-ChloroplastNucleoids-59">[59]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Quá_trình_nhân_đôi_DNA">Quá trình nhân đôi DNA</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=31" title="Sửa đổi phần “Quá trình nhân đôi DNA”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình nhân đôi DNA">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_điển_hình_của_quá_trình_nhân_đôi_cpDNA">Mô hình điển hình của quá trình nhân đôi cpDNA</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=32" title="Sửa đổi phần “Mô hình điển hình của quá trình nhân đôi cpDNA”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình điển hình của quá trình nhân đôi cpDNA">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:CpDNA_Replication_vi.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/CpDNA_Replication_vi.png/440px-CpDNA_Replication_vi.png" decoding="async" width="440" height="352" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/CpDNA_Replication_vi.png/660px-CpDNA_Replication_vi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/CpDNA_Replication_vi.png/880px-CpDNA_Replication_vi.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="960" /></a><figcaption>Quá trình nhân đôi DNA lục lạp sử dụng nhiều cơ chế thòng lọng D (D-loop). Sơ đồ này được phỏng theo Hình minh họa 11 trong cuốn "A comparative approach to elucidate chloroplast genome replication." của Krishnan NM và Rao BJ.</figcaption></figure> Cơ chế của quá trình nhân đôi DNA lục lạp chưa được xác định một cách thuyết phục, nhưng có hai mô hình chính đã đề xuất (đề mục này đang nói về Mô hình điển hình nhất trong đó). Các nhà khoa học đã cố gắng quan sát quá trình phân đôi (trực phân) lục lạp qua <a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Kính hiển vi điện tử">kính hiển vi điện tử</a> từ những năm 1970.<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a><a href="#cite_note-Heinhorst-61">[61]</a> Kết quả của những thí nghiệm này đưa đến ý tưởng rằng DNA lục lạp nhân đôi bằng cách sử dụng một cấu trúc gọi là thòng lọng (tạo bởi) mạch kép tách nhau hay thòng lọng D, vòng D (double displacement loop, D-loop). Khi thòng lọng D mở rộng dọc theo vòng DNA (tháo xoắn và tách mạch dần chuỗi DNA), nó sẽ hình thành nên dạng cấu trúc trung gian theta (θ), còn biết đến với cái tên cấu trúc trung gian Cairns, và hoàn thành việc nhân đôi sau khi bổ sung xong các nucleotide dọc theo hai mạch gốc DNA.<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a><a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> Sự sao chép bắt đầu từ những điểm gốc xác định. Tại đó, nhiều chạc tái bản dần xuất hiện, cho phép bộ máy nhân đôi tiến hành sao chép DNA. Tiếp theo, các chạc tái bản liên tiếp mở rộng và cuối cùng thông hết với nhau. Hai vòng xoắn kép cpDNA gồm các mạch mới tổng hợp tách ra và hoàn thiện dần để hình thành nên các nhiễm sắc thể cpDNA sau này. Bên cạnh những minh chứng từ những thí nghiệm hiển vi đầu tiên, mô hình này cũng được củng cố bởi một lượng quá trình <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%AD_amine_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khử amine hóa (trang không tồn tại)">khử amine hóa</a> (deamine hóa) tìm thấy trong cpDNA<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a> (vì đây là mô hình có những điều kiện thuận lợi dẫn đến quá trình trên). Khử amine hóa xảy ra khi một nhóm amino mất đi và dẫn đến hệ quả là đột biến thay thế các base. Khi adenine bị khử amine hóa, nó chuyển thể thành <a href="/w/index.php?title=Hypoxanthine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hypoxanthine (trang không tồn tại)">hypoxanthine</a> (ký hiệu: H). Qua lần nhân đôi DNA đầu, hypoxanthine có thể bổ sung với cytosine để trở thành cặp base H-C, và sau một lần nhân đôi DNA nữa, C tiếp tục bắt đôi với G để trở thành cặp G-C (vậy là, từ một cặp base A-T lúc đầu sau đột biến khử amine đã trở thành cặp G-C, và trên cùng một mạch gốc ban đầu, base A trở thành base G thông qua trung gian H).<a href="#cite_note-Biocyclopedia-63">[63]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png/400px-Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png" decoding="async" width="400" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png/600px-Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png/800px-Adenine_Deaminates_to_Guanine_vi.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a><figcaption>Theo thời gian, những thay đổi trên các base DNA có thể phát sinh từ những đột biến khử amine. Khi adenine bị khử amine hóa, nó chuyển thể thành hypoxanthine, có thể bổ sung với cytosine. Trong quá trình nhân đôi, cytosine sẽ bắt cặp với guanine, gây ra kết quả thay thế base A bằng base G trên cùng một mạch gốc DNA ban đầu (mạch chữ xanh).</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quá_trình_khử_amine_hóa">Quá trình khử amine hóa</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=33" title="Sửa đổi phần “Quá trình khử amine hóa”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình khử amine hóa">sửa mã nguồn</a>]</div> Theo mô hình điển hình, trong cpDNA, có một số thuận lợi dẫn đến khuynh hướng khử amine hóa A → G. DNA dễ dàng bị khử amine hóa khi tách thành những mạch đơn tự do không liên kết với nhau. Theo tiến trình mở rộng các chạc ba tái bản, có những mạch chưa kịp sao chép vẫn còn ở trạng thái mạch đơn tự do và chúng có nguy cơ xảy ra sự khử amine hóa A → G. Vì vậy, khuynh hướng của quá trình khử amine hóa biểu hiện thông qua các sơ hở của chạc tái bản là có khả năng nhất hiện tại, và định hướng này cũng được củng cố thêm khi các mạch đơn chưa kịp sao chép đó có thể giữ trạng thái tự do trong một khoảng thời gian dài.<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a> Mô hình này vẫn đang là một giả thuyết hàng đầu hiện nay; tuy nhiên, một mô hình thứ hai cũng gợi ý rằng thực sự phần lớn cpDNA có dạng mạch thẳng và quá trình nhân đôi tiến hành thông qua sự tái tổ hợp tương đồng. Nó cũng cho biết chỉ có một thiểu số vật chất di truyền lưu giữ trong các nhiễm sắc thể dạng vòng, trong khi phần còn lại có thể có trong các dạng mạch thẳng, phân nhánh hay những cấu trúc phức tạp khác.<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a><a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_thay_thế">Mô hình thay thế</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=34" title="Sửa đổi phần “Mô hình thay thế”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình thay thế">sửa mã nguồn</a>]</div> Một mô hình cạnh tranh khác của quá trình nhân đôi cpDNA khẳng định rằng phần lớn cpDNA có dạng mạch thẳng và sự nhân đôi tiến hành thông qua quá trình <a href="/wiki/T%C3%A1i_t%E1%BB%95_h%E1%BB%A3p_t%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Tái tổ hợp tương đồng">tái tổ hợp tương đồng</a>, tương tự <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_khu%E1%BA%A9n_th%E1%BB%83_T4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực khuẩn thể T4 (trang không tồn tại)">thực khuẩn thể T4</a><a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> (bacteriophage T4). Mô hình này được đề xuất dựa trên việc phát hiện một số loài thực vật có cpDNA mạch thẳng, chẳng hạn như ngô, và có thể có nhiều loài khác chứa thêm những cấu trúc di truyền phức tạp hơn mà các nhà khoa học chưa thể hiểu rõ.<a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> Qua những thí nghiệm ban đầu trên cpDNA, những nhà khoa học từng chú ý đến các cấu trúc mạch thẳng này; tuy nhiên, họ cho rằng đó chỉ là hệ quả của những vòng DNA vỡ hỏng.<a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> Nếu các cấu trúc di truyền phân nhánh và phức tạp tìm thấy trong những thí nghiệm trên cpDNA là sự thật và không phải là hệ quả của dạng DNA chuỗi vòng (gồm các vòng DNA nối tiếp nhau) hoặc vỡ hỏng, thì cơ chế nhân đôi sử dụng những thòng lọng D (mô hình điển hình) là không đủ để giải thích việc tạo ra những cấu trúc như trên.<a href="#cite_note-Bendich-62">[62]</a> Đồng thời, sự tái tổ hợp tương đồng cũng không mở rộng hỗ trợ cho khuynh hướng đột biến khử amine hóa A → G tìm thấy trong hệ gen lục lạp.<a href="#cite_note-Krishnan-60">[60]</a> Do thất bại trong việc giải thích khuynh hướng khử amine hóa cũng như vô số các loài thực vật được chứng minh có loại DNA vòng, giả thuyết của mô hình điển hình đã chiếm ưu thế hơn, tiếp tục cho rằng hầu hết cpDNA có dạng vòng và phần lớn nhân đôi thông qua cơ chế thòng lọng D. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thông_tin_di_truyền_và_sự_tổng_hợp_protein">Thông tin di truyền và sự tổng hợp protein</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=35" title="Sửa đổi phần “Thông tin di truyền và sự tổng hợp protein”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=35" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thông tin di truyền và sự tổng hợp protein">sửa mã nguồn</a>]</div> Thông thường, bộ gen lục lạp chứa khoảng 100 gen<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">[24]</a><a href="#cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">[46]</a> mã hóa cho nhiều cấu trúc đa dạng, trong đó phần lớn liên quan đến sự sinh tổng hợp protein và quá trình quang hợp. Tương tự tế bào nhân sơ, DNA lục lạp cũng tổ chức các gen của nó thành các <a href="/wiki/Operon" title="Operon">operon</a>.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">[24]</a> Điều thú vị là không giống như các phân tử DNA tế bào nhân sơ, DNA lục lạp có chứa các <a href="/wiki/Intron" title="Intron">intron</a> (<a href="/wiki/DNA_ty_th%E1%BB%83" title="DNA ty thể">DNA ty thể</a> (mtDNA) ở thực vật cũng vậy, nhưng ở người thì lại không).<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—The_Genetic_Systems_of_Mitochondria_and_Plastids-64">[64]</a> Thông tin di truyền của bộ gen lục lạp trong các loài thực vật đất liền gần như tương tự nhau.<a href="#cite_note-AmericanJournalofBotany-47">[47]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Quá_trình_thu_gọn_bộ_gen_lục_lạp_và_sự_chuyển_gen">Quá trình thu gọn bộ gen lục lạp và sự chuyển gen</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=36" title="Sửa đổi phần “Quá trình thu gọn bộ gen lục lạp và sự chuyển gen”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=36" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình thu gọn bộ gen lục lạp và sự chuyển gen">sửa mã nguồn</a>]</div> Theo thời gian, nhiều thành tố của hệ gen lục lạp đã chuyển đến <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_gen_nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ gen nhân tế bào (trang không tồn tại)">hệ gen nhân tế bào</a> chủ,<a href="#cite_note-BioscienceExplained-45">[45]</a><a href="#cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">[46]</a><a href="#cite_note-65">[65]</a> đây được gọi là quá trình <a href="/w/index.php?title=Chuy%E1%BB%83n_gen_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuyển gen nội cộng sinh (trang không tồn tại)">chuyển gen nội cộng sinh</a>. Kết quả là bộ gen lục lạp bị <a href="/w/index.php?title=K%C3%ADch_c%E1%BB%A1_b%E1%BB%99_gen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kích cỡ bộ gen (trang không tồn tại)">thu gọn cao độ</a>, nhỏ hơn nhiều so với vi khuẩn lam sống tự do. Lục lạp có thể chứa 60–100 gen, trong khi vi khuẩn lam thường chứa nhiều hơn 1.500 gen trong bộ gen của chúng.<a href="#cite_note-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis-66">[66]</a> Gần đây, một loại lạp thể không có hệ gen đã được tìm thấy, chứng tỏ lục lạp có thể mất luôn hệ gen của nó trong quá trình chuyển gen nội cộng sinh.<a href="#cite_note-67">[67]</a> Chuyển gen nội cộng sinh có ý nghĩa giúp chúng ta hiểu hơn về hiện tượng <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba">biến mất lục lạp</a> ở nhiều dòng <a href="/wiki/Chromalveolate" class="mw-redirect" title="Chromalveolate">chromalveolate</a>. Ngay cả khi lục lạp cuối cùng mất đi, các gen mà nó đã chuyển cho các tế bào chủ trước đó có thể cung cấp những bằng chứng về sự tồn tại các lục lạp đã mất. Ví dụ, dù trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_c%C3%A1t" class="mw-redirect" title="Tảo cát">tảo cát</a> (một <a href="/w/index.php?title=Heterokontophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heterokontophyte (trang không tồn tại)">heterokontophyte</a>) hiện đang có một <a class="mw-selflink-fragment" href="#Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_đỏ_(lục_lạp_chromalveolate)">lục lạp nguồn gốc tảo đỏ</a>, nhưng sự hiện diện của nhiều gen <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> trong nhân tế bào của chúng đã cung cấp chứng cứ cho thấy tổ tiên tảo cát (có thể cũng là tổ tiên của tất cả các loài chromalveolate) có <a class="mw-selflink-fragment" href="#Lục_lạp_nguồn_gốc_tảo_lục">lục lạp nguồn gốc tảo lục</a> ở một số giai đoạn tiến hóa, và sau cùng thay bằng loại lục lạp nguồn gốc tảo đỏ.<a href="#cite_note-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates-37">[37]</a> Ở thực vật đất liền, một hàm lượng khoảng 11–14% DNA trong nhân tế bào có thể có nguồn gốc từ lục lạp,<a href="#cite_note-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer-44">[44]</a> riêng cải <a href="/wiki/Arabidopsis" title="Arabidopsis">Arabidopsis</a> lên đến 18%, tương ứng với khoảng 4.500 gen mã hóa protein.<a href="#cite_note-Current_Biology—Algal_genomics-68">[68]</a> Đã có một vài quá trình chuyển gen gần đây từ DNA lục lạp đến hệ gen nhân tế bào thực vật đất liền.<a href="#cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">[46]</a> Xấp xỉ 3.000 protein tìm thấy trong lục lạp, khoảng 95% mã hóa bởi các gen trong nhân. Nhiều phức hệ protein cấu tạo từ các tiểu đơn vị được tổng hợp từ cả hai hệ gen lục lạp và nhân tế bào. Vì vậy, lục lạp lẫn nhân phải cùng phối hợp với nhau để hoàn chỉnh quá trình <a href="/wiki/Sinh_t%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p_protein" title="Sinh tổng hợp protein">sinh tổng hợp protein</a>. Lục lạp hoạt động chủ yếu dưới sự kiểm soát của nhân tế bào, nhưng đôi khi nó có thể phát xuất những tín hiệu <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%81u_h%C3%B2a_bi%E1%BB%83u_hi%E1%BB%87n_gen" class="mw-redirect" title="Điều hòa biểu hiện gen">điều hòa biểu hiện</a> các gen trong nhân, đây gọi là hiện tượng <a href="/w/index.php?title=Truy%E1%BB%81n_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u_ng%C6%B0%E1%BB%A3c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truyền tín hiệu ngược (trang không tồn tại)">truyền tín hiệu ngược</a> (retrograde signaling).<a href="#cite_note-Science-ChloroplastSignals-NuclearGeneExpression-69">[69]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sinh_tổng_hợp_protein">Sinh tổng hợp protein</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=37" title="Sửa đổi phần “Sinh tổng hợp protein”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=37" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sinh tổng hợp protein">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Phi%C3%AAn_m%C3%A3" title="Phiên mã">Phiên mã</a> và <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_m%C3%A3" title="Dịch mã">dịch mã</a></div> Sinh tổng hợp protein trong lục lạp hoạt động với sự tham gia của hai loại enzyme <a href="/wiki/RNA_polymerase" title="RNA polymerase">RNA polymerase</a>. Một mã hóa bởi DNA lục lạp, còn một có nguồn gốc từ nhân. Cả hai RNA polymerase này có thể nhận biết và liên hợp với nhiều loại <a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_kh%E1%BB%9Fi_%C4%91%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng khởi đầu (trang không tồn tại)">vùng khởi đầu</a> (hay vùng khởi động—promoter) trong bộ gen lục lạp.<a href="#cite_note-Science-ChloroplastRNAPolymerases-70">[70]</a> Các <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a> lục lạp tương tự ribosome vi khuẩn.<a href="#cite_note-ASM-ChloroplastRibosomesandProteinSynthesis-71">[71]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_hướng_đích_và_nhập_lại_protein">Sự hướng đích và nhập lại protein</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=38" title="Sửa đổi phần “Sự hướng đích và nhập lại protein”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=38" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự hướng đích và nhập lại protein">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_m%C3%A3" title="Dịch mã">Dịch mã</a></div> Do có nhiều gen cpDNA chuyển vào nhân tế bào, nên nhiều <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a> từng <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_m%C3%A3" title="Dịch mã">dịch mã</a> trong lục lạp hiện được tổng hợp ngay trong tế bào chất tế bào thực vật. Những protein này sẽ phải nhập trở lại lục lạp và kinh qua ít nhất hai lớp màng.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Kì lạ thay, khoảng một nửa trong số các sản phẩm protein của gen chuyển đi (transferred gene) lại không định hướng trở về lục lạp. Phần nhiều chuyển thành dạng <a href="/w/index.php?title=Th%C3%ADch_nghi_linh_ho%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thích nghi linh hoạt (trang không tồn tại)">thích nghi linh hoạt</a> (exaptation), tham gia vào các chức năng mới như <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_b%C3%A0o" title="Phân bào">phân bào</a>, định tuyến protein hay cả khả năng <a href="/w/index.php?title=Kh%C3%A1ng_b%E1%BB%87nh_%E1%BB%9F_rau_v%C3%A0_c%C3%A2y_%C4%83n_qu%E1%BA%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kháng bệnh ở rau và cây ăn quả (trang không tồn tại)">kháng bệnh</a>. Một vài gen lục lạp tìm thấy nơi cư ngụ mới ở <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_gen_ty_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ gen ty thể (trang không tồn tại)">hệ gen ty thể</a>—phần lớn đã trở thành các <a href="/wiki/Gen_gi%E1%BA%A3" title="Gen giả">gen giả</a> (pseudogene) không mang chức năng, mặc dù một ít gen <a href="/wiki/TRNA" class="mw-redirect" title="TRNA">tRNA</a> vẫn còn hoạt động.<a href="#cite_note-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis-66">[66]</a> Một số sản phẩm protein của DNA lục lạp chuyển đi tham gia vào <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%99_tr%C3%ACnh_ch%E1%BA%BF_ti%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lộ trình chế tiết (trang không tồn tại)">lộ trình chế tiết</a><a href="#cite_note-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis-66">[66]</a> (secretory pathway: một chuỗi những hoạt động dẫn đến kết quả cuối cùng là bài tiết protein ra ngoài tế bào). Cần lưu ý rằng nhiều <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_hai_và_thứ_ba">lục lạp cấp hai</a> có lớp màng ngoài cùng nguồn gốc từ <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng tế bào</a> chủ mà nó nội cộng sinh, và theo quan điểm <a href="/wiki/T%C3%B4_p%C3%B4_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Tô pô học">tô pô học</a> về không gian bên ngoài tế bào (lúc này không gian bên ngoài chứa <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_n%E1%BB%81n_ngo%E1%BA%A1i_b%C3%A0o" title="Chất nền ngoại bào">chất nền ngoại bào</a> của tế bào chủ "thống nhất" với không gian bên ngoài lớp màng ngoài cùng của lục lạp cấp hai hay chính xác là tế bào chất chứa <a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">bào tương</a> của chính tế bào đó, bởi vì cả hai không gian này đều có cùng đặc tính "nằm ngoài" lớp màng tế bào chủ), vì vậy muốn đến được lục lạp từ bào tương, những sản phẩm protein phải băng qua lớp màng tế bào, giống như vừa mới hướng đích tới chất nền ngoại bào. Trong trường hợp thú vị này, protein hướng đích lục lạp thực ra đang "chu du" xuyên suốt lộ trình chế tiết (dù không thực sự bài tiết ra "ngoài").<a href="#cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">[29]</a> Trong các tế bào chứa <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_nội_cộng_sinh_lần_thứ_nhất">lục lạp sơ cấp</a> thuở ban sơ thực tế luôn có sẵn <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a> (và <a href="/wiki/Peroxisome" title="Peroxisome">peroxisome</a>, và lớp <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng tế bào</a> phục vụ lộ trình chế tiết), do đó những thế hệ tế bào mới sau này đã phát triển một <a href="/w/index.php?title=H%C6%B0%E1%BB%9Bng_%C4%91%C3%ADch_protein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hướng đích protein (trang không tồn tại)">hệ thống hướng đích protein</a> độc nhất để tránh việc các protein lục lạp gửi nhầm đến các <a href="/wiki/B%C3%A0o_quan" title="Bào quan">bào quan</a> khác, cũng như nhận nhầm những protein không của lục lạp.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:350px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tetrapeptide_structural_formulae.svg" class="mw-file-description" title="Hai đầu của một polypeptide, một gọi là đầu N hay đầu tận cùng amino, và một đầu khác gọi là đầu C hay đầu tận cùng carboxyl.[73] Phân tử polypeptide này chứa bốn amino acid liên kết với nhau. Bên trái là đầu N, với nhóm amino (H2N) màu lục. Bên phải là đầu C, với nhóm carboxyl (COOH) màu lam."><img alt="Hai đầu của một polypeptide, một gọi là đầu N hay đầu tận cùng amino, và một đầu khác gọi là đầu C hay đầu tận cùng carboxyl.[73] Phân tử polypeptide này chứa bốn amino acid liên kết với nhau. Bên trái là đầu N, với nhóm amino (H2N) màu lục. Bên phải là đầu C, với nhóm carboxyl (COOH) màu lam." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Tetrapeptide_structural_formulae.svg/350px-Tetrapeptide_structural_formulae.svg.png" decoding="async" width="350" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Tetrapeptide_structural_formulae.svg/525px-Tetrapeptide_structural_formulae.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Tetrapeptide_structural_formulae.svg/700px-Tetrapeptide_structural_formulae.svg.png 2x" data-file-width="349" data-file-height="105" /></a><figcaption> Hai đầu của một polypeptide, một gọi là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_N" title="Đầu N">đầu N</a> hay đầu tận cùng amino, và một đầu khác gọi là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_C" title="Đầu C">đầu C</a> hay đầu tận cùng carboxyl.<a href="#cite_note-Biology_8th_edition—Campbell_&_Reece—340-73">[73]</a> Phân tử <a href="/w/index.php?title=Polypeptide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polypeptide (trang không tồn tại)">polypeptide</a> này chứa bốn <a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">amino acid</a> liên kết với nhau. Bên trái là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_N" title="Đầu N">đầu N</a>, với <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_amino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhóm amino (trang không tồn tại)">nhóm amino</a> (H2N) màu lục. Bên phải là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_C" title="Đầu C">đầu C</a>, với <a href="/wiki/Nh%C3%B3m_carboxyl" class="mw-redirect" title="Nhóm carboxyl">nhóm carboxyl</a> (COOH) màu lam.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #00aa15 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;"> Hai đầu của một polypeptide, một gọi là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_N" title="Đầu N">đầu N</a> hay đầu tận cùng amino, và một đầu khác gọi là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_C" title="Đầu C">đầu C</a> hay đầu tận cùng carboxyl.<a href="#cite_note-Biology_8th_edition—Campbell_&_Reece—340-73">[73]</a> Phân tử <a href="/w/index.php?title=Polypeptide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polypeptide (trang không tồn tại)">polypeptide</a> này chứa bốn <a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">amino acid</a> liên kết với nhau. Bên trái là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_N" title="Đầu N">đầu N</a>, với <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_amino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhóm amino (trang không tồn tại)">nhóm amino</a> (H2N) màu lục. Bên phải là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_C" title="Đầu C">đầu C</a>, với <a href="/wiki/Nh%C3%B3m_carboxyl" class="mw-redirect" title="Nhóm carboxyl">nhóm carboxyl</a> (COOH) màu lam.</div> </div> </div> </div> Phần lớn, không hẳn tất cả trường hợp, các protein lục lạp mã hóa từ nhân đều bổ sung một <a href="/w/index.php?title=Peptide_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peptide tín hiệu (trang không tồn tại)">peptide tín hiệu</a> vào đầu N của tiền protein (protein sơ khai) trong quá trình <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_m%C3%A3" title="Dịch mã">dịch mã</a>. Đôi khi, những trình tự vận chuyển cũng được tìm thấy tại đầu C,<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—C-terminal_transit_sequences-74">[74]</a> hay có thể đóng một vai trò nào đó trong chức năng protein.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Protein_vận_chuyển_và_kênh_xuyên_màng">Protein vận chuyển và kênh xuyên màng</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=39" title="Sửa đổi phần “Protein vận chuyển và kênh xuyên màng”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=39" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Protein vận chuyển và kênh xuyên màng">sửa mã nguồn</a>]</div> Sau khi một chuỗi <a href="/wiki/Peptide" title="Peptide">polypeptide</a> lục lạp tổng hợp tại ribosome trong <a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">bào tương</a>, một loại <a href="/wiki/Enzyme" title="Enzyme">enzyme</a> đặc hiệu sẽ tiến hành <a href="/w/index.php?title=Phosphoryl_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phosphoryl hóa (trang không tồn tại)">phosphoryl hóa</a> cấu trúc phân tử để trở thành protein lục lạp,<a href="#cite_note-JBC—Transit_sequence_phosphorylation-75">[75]</a> tức là bổ sung một <a href="/wiki/Nh%C3%B3m_phosphate" class="mw-redirect" title="Nhóm phosphate">nhóm phosphate</a> vào nhiều (không phải tất cả) trình tự vận chuyển của chúng.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Quá trình phosphoryl hóa giúp nhiều protein khác nhau kết nối với đoạn polypeptide, giúp nó đạt trạng thái <a href="/w/index.php?title=G%E1%BA%A5p_xo%E1%BA%AFn_protein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gấp xoắn protein (trang không tồn tại)">gấp xoắn</a> từ sớm.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Điều này quan trọng bởi vì nó ngăn chặn protein lục lạp tự hoạch định dạng hoạt động của chúng và thực hiện chức năng lục lạp trong một khu vực không đúng—<a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">bào tương</a> tế bào.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—14-3-3_proteins-76">[76]</a><a href="#cite_note-BBA—Tic-toc-77">[77]</a> Đồng thời, những chuỗi polypepide này cũng phải giữ hình thù ở mức phù hợp để lục lạp có thể nhận biết.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—14-3-3_proteins-76">[76]</a> Những protein kết nối cũng sẽ giúp các đoạn polypeptide hướng đích nhập lại lục lạp.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Lúc này, những protein lục lạp muốn vào được chất nền stroma phải kinh qua hai phức hệ <a href="/w/index.php?title=K%C3%AAnh_xuy%C3%AAn_m%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kênh xuyên màng (trang không tồn tại)">protein xuyên màng</a>, gồm: translocon màng lục lạp ngoài hay <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_TOC/TIC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ TOC/TIC (trang không tồn tại)">phức hệ TOC</a>, viết tắt từ: translocon on the outer chloroplast membrane và translocon màng lục lạp trong hay <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_TOC/TIC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ TOC/TIC (trang không tồn tại)">phức hệ TIC</a>, viết tắt từ: translocon on the inner chloroplast membrane.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Những chuỗi polypeptide thường băng qua hai phức hệ này cùng một lúc, nhưng các kênh xuyên màng trong vẫn tìm lấy và thông qua những tiền protein còn phiêu bạt trong <a href="/wiki/Xoang_gian_m%C3%A0ng" title="Xoang gian màng">xoang gian màng</a>.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cấu_trúc">Cấu trúc</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=40" title="Sửa đổi phần “Cấu trúc”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=40" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu trúc">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png/220px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png/330px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png/440px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_12000x.png 2x" data-file-width="680" data-file-height="516" /></a><figcaption><a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">Ảnh chụp hiển vi điện tử</a> của một lục lạp. Trong đó, những chồng grana gồm <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> cùng với những phiến gian (lamellae) dễ dàng trông thấy.</figcaption></figure> Ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">thực vật đất liền</a>, lục lạp thường có hình thấu kính lồi (gần với hình bầu dục), đường kính 5–8 μm và dày 1–3 μm.<a href="#cite_note-Wise-78">[78]</a> Ở <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a>, lục lạp có nhiều hình thù đa dạng hơn, thường chỉ chứa một lục lạp duy nhất,<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> từ hình lưới (vd. <a href="/w/index.php?title=Oedogonium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oedogonium (trang không tồn tại)">Oedogonium</a>),<a href="#cite_note-79">[79]</a> hình cốc (vd. <a href="/w/index.php?title=Chlamydomonas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlamydomonas (trang không tồn tại)">Chlamydomonas</a>),<a href="#cite_note-80">[80]</a> hình đai xoắn (vd. <a href="/w/index.php?title=Sirogonium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sirogonium (trang không tồn tại)">Sirogonium</a>)<a href="#cite_note-81">[81]</a> và cả hình ruy băng xoắn phủ khắp tế bào (vd. <a href="/w/index.php?title=Spirogyra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spirogyra (trang không tồn tại)">Spirogyra</a>).<a href="#cite_note-82">[82]</a> Một số loại tảo có hai lục lạp trong tế bào, hình sao như <a href="/w/index.php?title=Zygnema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zygnema (trang không tồn tại)">Zygnema</a>,<a href="#cite_note-83">[83]</a> hay lấp đầy phân nửa tế bào từ hai cực như bộ <a href="/wiki/Desmidiales" class="mw-redirect" title="Desmidiales">Desmidiales</a>.<a href="#cite_note-84">[84]</a> Ở vài loại tảo, lục lạp chiếm phần lớn thể tích tế bào, bao lấy luôn cả nhân và các bào quan khác<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> (thí dụ như một số loài chi <a href="/wiki/Chlorella" title="Chlorella">Chlorella</a> có lục lạp hình cốc chiếm hầu hết không gian nội bào).<a href="#cite_note-85">[85]</a> Tất cả lục lạp đều có ít nhất ba hệ thống màng: màng lục lạp ngoài, màng lục lạp trong và hệ thống thylakoid. Loại lục lạp nguồn gốc từ quá trình nội cộng sinh thứ cấp có thể xuất hiện thêm vài lớp màng bao quanh bên cạnh hệ thống ba màng này.<a href="#cite_note-Plant_Molecular_Biology-36">[36]</a> Phía trong lớp màng kép lục lạp là chất nền <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>, một chất dịch gần với trạng thái gel (nhớt),<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> tạo nên phần lớn sinh khối cho lục lạp, và chứa trong đó những cấu trúc trôi nổi khắp khối dịch. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">Màng lục lạp</a></div> <div class="floatleft"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:500px;"> <figure class="noresize" typeof="mw:File"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Chloroplast_structure_vi.svg/500px-Chloroplast_structure_vi.svg.png" decoding="async" width="500" height="350" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Chloroplast_structure_vi.svg/750px-Chloroplast_structure_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Chloroplast_structure_vi.svg/1000px-Chloroplast_structure_vi.svg.png 2x" data-file-width="1030" data-file-height="720" usemap="#ImageMap_5082b717ee0cf6f8" /><map name="ImageMap_5082b717ee0cf6f8"><area href="/wiki/Granum" shape="rect" coords="13,134,65,150" alt="Granum" title="Granum" /><area href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="6,47,87,64" alt="Màng lục lạp" title="Màng lục lạp" /><area href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="22,63,97,79" alt="Màng lục lạp" title="Màng lục lạp" /><area href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="22,91,97,107" alt="Màng lục lạp" title="Màng lục lạp" /><area href="/wiki/Xoang_gian_m%C3%A0ng" shape="rect" coords="24,77,130,92" alt="Xoang gian màng" title="Xoang gian màng" /><area href="/wiki/Thylakoid" shape="rect" coords="90,5,156,22" alt="Thylakoid" title="Thylakoid" /><area href="/wiki/Thylakoid#Xoang_thylakoid" shape="rect" coords="105,19,253,35" alt="Thylakoid#Xoang thylakoid" title="Thylakoid#Xoang thylakoid" /><area href="/wiki/Thylakoid#Màng_thylakoid" shape="rect" coords="104,34,202,50" alt="Thylakoid#Màng thylakoid" title="Thylakoid#Màng thylakoid" /><area href="/wiki/Thylakoid" shape="rect" coords="259,26,370,57" alt="Thylakoid" title="Thylakoid" /><area href="/wiki/Thylakoid" shape="rect" coords="377,49,479,66" alt="Thylakoid" title="Thylakoid" /><area href="/wiki/Stroma" shape="rect" coords="430,80,478,96" alt="Stroma" title="Stroma" /><area href="/wiki/Th%E1%BB%83_nh%C3%A2n" shape="rect" coords="426,164,495,198" alt="Thể nhân" title="Thể nhân" /><area href="/wiki/Ribosome" shape="rect" coords="424,196,489,214" alt="Ribosome" title="Ribosome" /><area href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p#Plastoglobuli" shape="rect" coords="395,214,491,229" alt="Lục lạp#Plastoglobuli" title="Lục lạp#Plastoglobuli" /><area href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p#Hạt_tinh_bột" shape="rect" coords="374,233,450,249" alt="Lục lạp#Hạt tinh bột" title="Lục lạp#Hạt tinh bột" /></map><figcaption></figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #3cb14d transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Cấu trúc lục lạp (hình tương tác) Lục lạp có ít nhất ba hệ thống màng riêng biệt, và một loạt các cấu trúc được tìm thấy trong chất nền <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>.</div> </div> </div> </div> Có một số quan niệm sai lầm phổ biến về màng ngoài và màng trong lục lạp. Thực tế, lục lạp được bao bọc bởi một lớp màng kép có bằng chứng nguồn gốc từ <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a> nội cộng sinh. Trong khi bình thường, nhiều người lại hay hiểu theo nghĩa: màng lục lạp ngoài là lớp màng thực bào trích ra từ <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng tế bào</a> chủ bao quanh lấy tổ tiên là vi khuẩn lam, điều này không đúng sự thật, thực chất cả hai màng lục lạp đều <a href="/w/index.php?title=T%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BB%93ng_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tương đồng (sinh học) (trang không tồn tại)">tương đồng</a> với hai màng lipid kép ban đầu của vi khuẩn lam Gram âm.<a href="#cite_note-AJB-historyofplastids-18">[18]</a> Màng kép lục lạp cũng thường bị so sánh với màng kép ty thể. Đây không phải là một sự so sánh hợp lý, bởi vì màng trong ty thể được sử dụng để tạo ra cơ chế ngăn cách hình thành nên một gradient giúp các <a href="/w/index.php?title=B%C6%A1m_proton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bơm proton (trang không tồn tại)">bơm proton</a> hoạt động cũng như phục vụ <a href="/w/index.php?title=Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_phosphoryl_h%C3%B3a_oxy_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quá trình phosphoryl hóa oxy hóa (trang không tồn tại)">quá trình phosphoryl hóa oxy hóa</a> sản xuất hoạt chất cao năng <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a>. Còn trong lục lạp, cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_%C4%91%E1%BB%93ng_quy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiến hóa đồng quy (trang không tồn tại)">tương đương</a> với chức năng màng trong ty thể lại là hệ thống màng thylakoid. Nhưng có đôi chút khác biệt, hướng gradient vận chuyển <a href="/wiki/Hi%C4%91r%C3%B4ni" class="mw-redirect" title="Hiđrôni">H+</a> ở lục lạp lại ngược lại so với ty thể (ở ty thể, H+ từ xoang gian màng đi vào chất nền; còn ở lục lạp, H+ từ xoang thylakoid tống ra chất nền).<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a><a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a> Ngoài ra, về mặt chức năng, màng trong lục lạp chỉ được quy định tham gia một số công đoạn chuyển hóa và tổng hợp vài chất, hoàn toàn không tương ứng với vai trò màng trong ty thể.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Màng_lục_lạp_ngoài">Màng lục lạp ngoài</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=41" title="Sửa đổi phần “Màng lục lạp ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=41" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Màng lục lạp ngoài">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">Màng lục lạp</a></div> Màng lục lạp ngoài là một màng bán nhớt cho phép những phân tử nhỏ và <a href="/wiki/Ion" title="Ion">ion</a> khuếch tán dễ dàng.<a href="#cite_note-87">[87]</a> Tuy nhiên, nó không thể thẩm thấu được những <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a> kích thước lớn, vì vậy những chuỗi <a href="/w/index.php?title=Polypeptide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polypeptide (trang không tồn tại)">polypeptide</a> lục lạp tổng hợp trong <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_ch%E1%BA%A5t" title="Tế bào chất">tế bào chất</a> phải lưu thông thông qua <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_TOC/TIC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ TOC/TIC (trang không tồn tại)">phức hệ TOC</a>, hay translocon màng lục lạp ngoài, tiếng Anh: <a href="/wiki/Protein_xuy%C3%AAn_m%C3%A0ng" title="Protein xuyên màng">translocon</a> on the outer chloroplast membrane.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Các màng lục lạp đôi lúc nhô ra tế bào chất tạo nên cấu trúc <a href="/w/index.php?title=Stromule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stromule (trang không tồn tại)">stromule</a>, nguồn gốc từ từ tiếng Anh: <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>-containing tubule (nghĩa đen: ống chứa dịch stroma). Stromule rất hiếm thấy trong lục lạp, nhưng thông dụng hơn nhiều ở các loại <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">lạp thể</a> khác như <a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Sắc lạp">sắc lạp</a> và <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" title="Lạp bột">lạp bột</a> trong cánh hoa và hệ rễ.<a href="#cite_note-Köhler2000-88">[88]</a><a href="#cite_note-Gray2001-89">[89]</a> Mục đích chúng tồn tại có thể để làm tăng <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%89_l%E1%BB%87_di%E1%BB%87n_t%C3%ADch_b%E1%BB%81_m%E1%BA%B7t_tr%C3%AAn_th%E1%BB%83_t%C3%ADch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tỉ lệ diện tích bề mặt trên thể tích (trang không tồn tại)">diện tích bề mặt</a> lục lạp phục vụ quá trình vận chuyển các chất qua màng, điển hình ở việc chúng thường tỏa nhánh và thông kết với mạng <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">lưới nội chất</a>.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Stromule_branching-90">[90]</a> Khi phát hiện lần đầu vào năm 1962, một số nhà thực vật học đã phủi tay bác bỏ, cho rằng cấu trúc đó chỉ là giả tạo, có thể là một hình thù kỳ quặc của lục lạp với những vùng thắt, hay là một dạng trung gian trong <a class="mw-selflink-fragment" href="#Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp">quá trình phân đôi lục lạp</a>.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—No_plastid_networks-91">[91]</a> Nhưng thực tế, chúng luôn xuất hiện và phát triển liên tục, chứng tỏ stromule có vai trò không thể thiếu trong lạp thể tế bào thực vật, chẳng thể nào là giả tạo được.<a href="#cite_note-92">[92]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Xoang_gian_màng_và_thành_peptidoglycan">Xoang gian màng và thành peptidoglycan</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=42" title="Sửa đổi phần “Xoang gian màng và thành peptidoglycan”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=42" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xoang gian màng và thành peptidoglycan">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Glaucocystis_sp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Glaucocystis_sp.jpg/220px-Glaucocystis_sp.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Glaucocystis_sp.jpg/330px-Glaucocystis_sp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Glaucocystis_sp.jpg/440px-Glaucocystis_sp.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Thay vì là một xoang gian màng thực thụ, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a> lại có lớp <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Thành peptidoglycan">thành peptidoglycan</a> nằm giữa hai màng lục lạp trong và ngoài.</figcaption></figure> Bình thường, có một xoang gian màng dày khoảng 10–20 <a href="/wiki/Nanomet" class="mw-redirect" title="Nanomet">nanomet</a> nằm giữa hai màng lục lạp trong và ngoài.<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">tảo lục lam</a> có một lớp thành <a href="/wiki/Peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Peptidoglycan">peptidoglycan</a> chắn giữa hai màng lục lạp. Nó tương đương với <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o_peptidoglycan" class="mw-redirect" title="Thành tế bào peptidoglycan">thành tế bào peptidoglycan</a> của tổ tiên là <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>, cũng nằm giữa hai màng lipid kép của chúng. Loại lục lạp này được gọi là <a href="/w/index.php?title=Muroplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muroplast (trang không tồn tại)">muroplast</a> (từ tiếng Latin mura, có nghĩa là "thành, tường"). Còn những nhóm lục lạp khác đã thoái hóa đi lớp thành này, để lại một không gian rỗng gọi là xoang gian màng choán giữa màng trong và màng ngoài lục lạp.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Màng_lục_lạp_trong">Màng lục lạp trong</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=43" title="Sửa đổi phần “Màng lục lạp trong”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=43" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Màng lục lạp trong">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">Màng lục lạp</a></div> Màng lục lạp trong giáp với chất nền stroma, có vai trò quản lý sự lưu thông vật chất ra vào lục lạp. Sau khi thông qua <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_TOC/TIC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ TOC/TIC (trang không tồn tại)">phức hệ TOC</a> trên màng lục lạp ngoài, những <a href="/w/index.php?title=Polypeptide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polypeptide (trang không tồn tại)">polypeptide</a> phải tiếp tục xuyên qua <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_TOC/TIC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ TOC/TIC (trang không tồn tại)">phức hệ TIC</a> (<a href="/wiki/Protein_xuy%C3%AAn_m%C3%A0ng" title="Protein xuyên màng">translocon</a> on the inner chloroplast membrane hay translocon màng lục lạp trong), được đặt trên màng trong lục lạp.<a href="#cite_note-Nature—Protein_import-72">[72]</a> Ngoài việc quản lý quá trình vận chuyển các chất, màng lục lạp trong còn là nơi tổng hợp các <a href="/wiki/Acid_b%C3%A9o" title="Acid béo">acid béo</a>, <a href="/wiki/Lipid" title="Lipid">lipid</a> và sắc tố <a href="/wiki/Carotenoid" title="Carotenoid">carotenoid</a>.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mạng_lưới_ngoại_vi">Mạng lưới ngoại vi</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=44" title="Sửa đổi phần “Mạng lưới ngoại vi”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=44" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng lưới ngoại vi">sửa mã nguồn</a>]</div> Một số lục lạp có loại cấu trúc mạng lưới ngoại vi lục lạp (chloroplast peripheral reticulum).<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Nó thường tìm thấy trong lục lạp của <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a>, dù đôi lúc cũng có mặt trong <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_k%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Thực vật hạt kín">thực vật hạt kín</a> C3<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> hay thậm chí cả một số loài <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_tr%E1%BA%A7n" title="Thực vật hạt trần">hạt trần</a>.<a href="#cite_note-NewPhytologist-GymnospermPeripheralReticulum-94">[94]</a> Mạng lưới ngoại vi lục lạp là một mê cung cấu thành từ những ống và túi nối tiếp nhau liên kết với <a href="/wiki/M%C3%A0ng_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Màng lục lạp">màng trong lục lạp</a>, phát triển lấn vào khối dịch stroma. Vai trò của nó được cho là giúp tăng <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%89_l%E1%BB%87_di%E1%BB%87n_t%C3%ADch_b%E1%BB%81_m%E1%BA%B7t_tr%C3%AAn_th%E1%BB%83_t%C3%ADch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tỉ lệ diện tích bề mặt trên thể tích (trang không tồn tại)">diện tích bề mặt</a> lục lạp, hỗ trợ quá trình vận chuyển các chất qua màng giữa stroma và <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_ch%E1%BA%A5t" title="Tế bào chất">tế bào chất</a>. Theo kết quả của một số quan sát, những túi nhỏ của mạng lưới ngoại vi có khả năng là những <a href="/w/index.php?title=T%C3%BAi_v%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Túi vận chuyển (trang không tồn tại)">túi vận chuyển</a>, đưa đón vật chất từ hệ thống <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> đến xoang gian màng và ngược lại.<a href="#cite_note-StructureandFunctionofPlastids-95">[95]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stroma_(chất_nền)">Stroma (chất nền)</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=45" title="Sửa đổi phần “Stroma (chất nền)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=45" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Stroma (chất nền)">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">Stroma</a></div> Stroma là chất dịch <a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BB%81m_t%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiềm tính (trang không tồn tại)">kiềm tính</a><a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a> giàu <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> lấp đầy không gian giữa màng lục lạp trong và hệ thống thylakoid,<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> tương ứng với <a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">bào tương</a> tổ tiên—<a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>. <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_nh%C3%A2n" title="Thể nhân">Thể nhân</a> chứa <a href="/wiki/ADN_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" class="mw-redirect" title="ADN lục lạp">cpDNA</a>, <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome</a> lục lạp, hệ thống thylakoid, cùng với những giọt <a href="/w/index.php?title=Plastoglobuli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plastoglobuli (trang không tồn tại)">plastoglobuli</a>, các hạt <a href="/wiki/Tinh_b%E1%BB%99t" title="Tinh bột">tinh bột</a> và nhiều loại <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a> được tìm thấy trôi nổi trong chất nền này. Stroma còn là nơi xảy ra chu trình Calvin, cố định <a href="/wiki/CO2" class="mw-redirect" title="CO2">CO2</a> và chuyển hóa thành <a href="/w/index.php?title=G3P&action=edit&redlink=1" class="new" title="G3P (trang không tồn tại)">đường</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ribosome_lục_lạp">Ribosome lục lạp</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=46" title="Sửa đổi phần “Ribosome lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=46" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ribosome lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png" class="mw-file-description" title="Ribosome lục lạp Hình so sánh giữa một ribosome lục lạp (xanh lá) và một ribosome vi khuẩn (vàng). Những chức năng quan trọng chung giữa hai loại ribosome cũng như chỉ có ở lục lạp được đánh nhãn."><img alt="Ribosome lục lạp Hình so sánh giữa một ribosome lục lạp (xanh lá) và một ribosome vi khuẩn (vàng). Những chức năng quan trọng chung giữa hai loại ribosome cũng như chỉ có ở lục lạp được đánh nhãn." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png/300px-Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png" decoding="async" width="300" height="247" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png/450px-Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png/600px-Chloroplast_and_bacterial_ribosome_comparison.png 2x" data-file-width="2800" data-file-height="2302" /></a><figcaption>Ribosome lục lạp Hình so sánh giữa một ribosome lục lạp (xanh lá) và một ribosome vi khuẩn (vàng). Những chức năng quan trọng chung giữa hai loại ribosome cũng như chỉ có ở lục lạp được đánh nhãn.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #cec51b transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Ribosome lục lạp Hình so sánh giữa một ribosome lục lạp (xanh lá) và một ribosome vi khuẩn (vàng). Những chức năng quan trọng chung giữa hai loại ribosome cũng như chỉ có ở lục lạp được đánh nhãn.</div> </div> </div> </div> Lục lạp có loại ribosome riêng, được sử dụng để tổng hợp nên một lượng nhỏ protein của chúng. Ribosome lục lạp bằng 2/3 kích thước <a href="/w/index.php?title=Ribosome_eukaryote&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribosome eukaryote (trang không tồn tại)">ribosome tế bào nhân thực</a> (khoảng 17 <a href="/wiki/Nm" class="mw-redirect" title="Nm">nm</a> so với 25 nm).<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Chúng bắt lấy những chuỗi <a href="/wiki/MRNA" class="mw-redirect" title="MRNA">mRNA</a> đã phiên mã từ <a href="/wiki/DNA_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="DNA lục lạp">DNA lục lạp</a> và tiến hành <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_m%C3%A3" title="Dịch mã">dịch mã</a> tổng hợp nên protein. Quá trình dịch mã ở lục lạp phức tạp hơn nhiều so với vi khuẩn,<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">[10]</a> vì vậy mà ribosome của chúng cũng sẽ có những chức năng chuyên biệt, không có ở <a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">ribosome vi khuẩn</a>.<a href="#cite_note-PLoS—Chloroplast_ribosomes-96">[96]</a> Những <a href="/wiki/RNA_ribosome" title="RNA ribosome">RNA ribosome</a> trong tiểu phần nhỏ ở vài loại lục lạp <a href="/wiki/Chlorophyta" title="Chlorophyta">Chlorophyta</a> và <a href="/w/index.php?title=Euglenid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenid (trang không tồn tại)">euglenid</a> thiếu đi những vị trí xác nhận <a href="/wiki/Tr%C3%ACnh_t%E1%BB%B1_Shine%E2%80%93Dalgarno" title="Trình tự Shine–Dalgarno">trình tự Shine–Dalgarno</a>,<a href="#cite_note-ReferenceA-97">[97]</a> được coi là cần thiết để khởi đầu dịch mã ở phần lớn lục lạp và sinh vật nhân sơ.<a href="#cite_note-98">[98]</a><a href="#cite_note-99">[99]</a> Sự thiết sót này hiếm khi quan sát thấy trong sinh vật nhân sơ và những nhóm lạp thể khác.<a href="#cite_note-ReferenceA-97">[97]</a><a href="#cite_note-100">[100]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Plastoglobuli">Plastoglobuli</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=47" title="Sửa đổi phần “Plastoglobuli”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=47" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Plastoglobuli">sửa mã nguồn</a>]</div> Plastoglobuli (số ít plastoglobulus, đôi khi phát âm thành plastoglobule(s)) là những giọt hình cầu chứa <a href="/wiki/Lipid" title="Lipid">lipid</a> và <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a><a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> đường kính khoảng 45–60 nanomet.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Chúng được bao phủ bởi một lớp <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_lipid_%C4%91%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng lipid đơn (trang không tồn tại)">màng lipid đơn</a>.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Plastoglobuli tìm thấy ở tất cả lục lạp,<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> nhưng trở nên đông đảo hơn trong những lục lạp bị <a href="/wiki/%E1%BB%A8ng_k%C3%ADch_oxy_h%C3%B3a" title="Ứng kích oxy hóa">mất cân bằng oxy hóa</a>,<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> hay "có tuổi" và chuẩn bị chuyển thể thành <a href="/wiki/L%C3%A3o_l%E1%BA%A1p" title="Lão lạp">lão lạp</a> (gerontoplast).<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> Trong những trường hợp này, plastoglobuli cũng biến tướng phình to về kích thước.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Chúng cũng phổ biến trong các <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Tiền lục lạp">tiền lục lạp</a> (etioplast), nhưng giảm dần số lượng khi etioplast "trưởng thành" lên lục lạp.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Plastoglobuli chứa cả protein cấu trúc và enzyme, tham gia <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p_lipid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổng hợp lipid (trang không tồn tại)">tổng hợp lipid</a> và <a href="/wiki/Trao_%C4%91%E1%BB%95i_ch%E1%BA%A5t" title="Trao đổi chất">trao đổi chất</a>. Chúng cũng chứa nhiều loại lipid, bao gồm <a href="/w/index.php?title=Plastoquinone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plastoquinone (trang không tồn tại)">plastoquinone</a>, <a href="/wiki/Vitamin_E" title="Vitamin E">vitamin E</a>, <a href="/wiki/Carotenoid" title="Carotenoid">carotenoid</a> và <a href="/wiki/Chlorophyll" class="mw-redirect" title="Chlorophyll">chlorophyll</a>.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Plastoglobuli từng được cho là những giọt trôi nổi tự do trong <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>, nhưng bây giờ, người ta nghĩ rằng nó luôn kết nối hoặc với một <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> hoặc với một plastoglobuli khác cũng đang kết nối với thylakoid, tạo nên một cấu hình cho phép mạng lưới plastoglobulus trao đổi thông tin với hệ thống thylakoid.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Trong lục lạp xanh lục bình thường, đại đa số các plastoglobuli khá đặc biệt, đính chặt trực tiếp vào thylakoid "cha mẹ" của chúng. Trong những lục lạp già hay mất cân bằng oxy hóa, plastoglobuli có xu hướng liên kết với nhau thành nhóm hay chuỗi, tất nhiên là vẫn luôn neo lại với một thylakoid.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Plastoglobuli hình thành khi một túi bóng xuất hiện giữa các lớp của <a href="/wiki/M%C3%A0ng_lipid_k%C3%A9p" class="mw-redirect" title="Màng lipid kép">màng lipid kép</a> trong màng thylakoid, hay "nảy chồi" từ những giọt plastoglobuli có sẵn—dù cho chúng không bao giờ tách khỏi thylakoid và trôi dạt trong stroma.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> Thông thường, tất cả plastoglobuli được tạo thành từ cách trên hoặc từ những dạng cong tròn cực độ của những túi dẹp hay phiến gian thylakoid. Chúng cũng bám phổ biến trên <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> stroma hơn là loại thylakoid <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">grana</a>.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">[101]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Hạt_tinh_bột">Hạt tinh bột</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=48" title="Sửa đổi phần “Hạt tinh bột”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=48" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hạt tinh bột">sửa mã nguồn</a>]</div> Những <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1t_tinh_b%E1%BB%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạt tinh bột (trang không tồn tại)">hạt tinh bột</a> có rất nhiều trong lục lạp, thường chiếm khoảng 15% thể tích bào quan,<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Starch_granules_in_Arabidopsis-102">[102]</a> thậm chí trong một số loại lạp thể khác như <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" title="Lạp bột">lạp bột</a>, chúng có thể đủ lớn để định hình nên hình dạng bào quan.<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Hạt tinh bột đơn giản chỉ là những hạt tích lũy tinh bột trong chất nền stroma, và không có màng bao bọc.<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Các hạt tinh bột liên tục sản sinh và lớn lên suốt ngày trong lúc lục lạp vận hành tổng hợp <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_(th%E1%BB%B1c_ph%E1%BA%A9m)" title="Đường (thực phẩm)">chất đường</a>, và khi màn đêm buông xuống, chúng được tiêu thụ một phần làm nhiên liệu cho quá trình <a href="/wiki/H%C3%B4_h%E1%BA%A5p_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Hô hấp tế bào">hô hấp</a> và sau đó xuất vào <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_r%C3%A2y" title="Mạch rây">mạch rây</a>,<a href="#cite_note-FPB—Starch_breakdown-103">[103]</a> vì vậy trong lục lạp trưởng thành, hiếm khi có trường hợp một hạt tinh bột bị phân giải hoàn toàn cho quá trình hô hấp, hay chuyển đến các cơ quan dự trữ theo dòng mạch rây một hạt tinh bột nguyên vẹn mới sinh.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Starch_granules_in_Arabidopsis-102">[102]</a> Trong những dòng lục lạp khác nhau, các hạt tinh bột có thành phần và vị trí rất đa dạng. Ở <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, chúng có nhiều trong <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_ch%E1%BA%A5t" title="Tế bào chất">tế bào chất</a> hơn là lục lạp.<a href="#cite_note-Molecular_Biology_of_Chloroplasts_and_Mitochondria—Starch-104">[104]</a> Còn ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a>, lục lạp tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a> không tự tổng hợp đường và thiếu đi các hạt tinh bột.<a href="#cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">[26]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Rubisco">Rubisco</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=49" title="Sửa đổi phần “Rubisco”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=49" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Rubisco">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #aaa transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Rubisco, bên dưới cho thấy một <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_h%C3%ACnh_kh%C3%B4ng_gian_%C4%91%E1%BA%ADm_%C4%91%E1%BA%B7c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô hình không gian đậm đặc (trang không tồn tại)">mô hình không gian "đậm đặc"</a> của nó, đây là enzyme chịu trách nhiệm chính cho sự <a href="/wiki/C%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh_carbon" title="Cố định carbon">cố định carbon</a> trong lục lạp.</div> </div><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Rubisco.png" class="mw-file-description" title="Rubisco, bên dưới cho thấy một mô hình không gian "đậm đặc" của nó, đây là enzyme chịu trách nhiệm chính cho sự cố định carbon trong lục lạp."><img alt="Rubisco, bên dưới cho thấy một mô hình không gian "đậm đặc" của nó, đây là enzyme chịu trách nhiệm chính cho sự cố định carbon trong lục lạp." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/300px-Rubisco.png" decoding="async" width="300" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/450px-Rubisco.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Rubisco.png/600px-Rubisco.png 2x" data-file-width="612" data-file-height="605" /></a><figcaption>Rubisco, bên dưới cho thấy một <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_h%C3%ACnh_kh%C3%B4ng_gian_%C4%91%E1%BA%ADm_%C4%91%E1%BA%B7c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô hình không gian đậm đặc (trang không tồn tại)">mô hình không gian "đậm đặc"</a> của nó, đây là enzyme chịu trách nhiệm chính cho sự <a href="/wiki/C%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh_carbon" title="Cố định carbon">cố định carbon</a> trong lục lạp.</figcaption></figure> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubisco (trang không tồn tại)">Rubisco</a></div> Chất nền stroma chứa nhiều loại protein, trong số đó, protein phổ biến và quan trọng nhất chính là <a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubisco (trang không tồn tại)">Rubisco</a>, thậm chí cũng có thể là protein dồi dào nhất hành tinh.<a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a> Rubisco là một enzyme, có khả năng cố định <a href="/wiki/CO2" class="mw-redirect" title="CO2">CO2</a> thành đường. Ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C3" title="Thực vật C3">thực vật C3</a>, rubisco có mặt trong tất cả lục lạp, còn ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a>, nó chỉ chứa trong những dạng lục lạp <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">tế bào bao bó mạch</a>, nơi xảy ra <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">chu trình Calvin</a>.<a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pyrenoid">Pyrenoid</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=50" title="Sửa đổi phần “Pyrenoid”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=50" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Pyrenoid">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">Pyrenoid</a></div> Lục lạp ở một số loại rêu sừng<a href="#cite_note-106">[106]</a> và tảo chứa cấu trúc gọi là <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>. Nó không tìm thấy được ở thực vật bậc cao.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-107">[107]</a> Pyrenoid là những thể hình cầu và khúc xạ mạnh, là tụ điểm tích lũy tinh bột. Chúng gồm có một ma trận dày đặc electron và bao bởi hai mảng tinh bột hình bán cầu. Tinh bột được tích lũy khi pyrenoid trưởng thành.<a href="#cite_note-DevelopmentandStructureofPyrenoids-108">[108]</a> Với <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_ch%E1%BA%BF_t%E1%BA%ADp_trung_carbon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ chế tập trung carbon (trang không tồn tại)">cơ chế tập trung carbon</a> trong tảo, enzyme rubisco cũng tìm thấy trong các pyrenoid. Dù vậy, tinh bột vẫn có thể tích lũy quanh pyrenoid ngay cả khi CO2 khan hiếm.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-107">[107]</a> Pyrenoid có khả năng phân chia thành những pyrenoid mới, hoặc sản sinh theo kiểu de novo (tổng hợp từ đầu).<a href="#cite_note-DevelopmentandStructureofPyrenoids-108">[108]</a><a href="#cite_note-StructureandFunctionofAlgalPyrenoid-109">[109]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hệ_thống_thylakoid">Hệ thống thylakoid</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=51" title="Sửa đổi phần “Hệ thống thylakoid”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=51" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống thylakoid">sửa mã nguồn</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png/220px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png/330px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png/440px-Chloroplast_in_leaf_of_Anemone_sp_TEM_85000x.png 2x" data-file-width="680" data-file-height="516" /></a><figcaption><a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">Ảnh chụp hiển vi điện tử</a> cho thấy một số thylakoid sắp xếp thành những chồng grana cùng với các lamellæ (phiến gian). Plastoglobuli (đốm đen) cũng hiện diện.</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">Thylakoid</a></div> Lơ lửng trong chất nền stroma là hệ thống <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. Đây là một tập hợp những túi có màng bao rất linh động gọi là thylakoid, nơi tìm thấy <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">diệp lục</a> (chlorophyll) và xảy ra <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">phản ứng sáng</a> của <a href="/wiki/Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_quang_h%E1%BB%A3p" class="mw-redirect" title="Quá trình quang hợp">quá trình quang hợp</a>.<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> Trong phần lớn lục lạp <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_m%E1%BA%A1ch" title="Thực vật có mạch">thực vật có mạch</a>, các thylakoid sắp xếp thành những chồng gọi là grana;<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> ngoài ra, ở một số lục lạp <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a><a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a> và tảo, thylakoid còn tự do trôi nổi trong chất nền stroma.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cấu_trúc_grana">Cấu trúc grana</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=52" title="Sửa đổi phần “Cấu trúc grana”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=52" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu trúc grana">sửa mã nguồn</a>]</div> Sử dụng một <a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_quang_h%E1%BB%8Dc" title="Kính hiển vi quang học">kính hiển vi quang học</a> nhìn vào lục lạp, vừa đủ để nhận thấy những hạt bé li ti màu xanh—chúng được gọi là <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">grana</a><a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> (bắt nguồn từ granule, nghĩa là hạt; số ít: granum). Với kính hiển vi điện tử, người ta có thể quan sát chi tiết hơn hệ thống <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>, thấy được những chồng thylakoid phẳng dẹt tạo nên grana, và cả những phiến gian thylakoid stroma nối kết các chồng grana khác nhau.<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Trong <a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">kính hiển vi điện tử truyền qua</a>, màng thylakoid hiện lên như những dải xen kẽ sáng–tối, dày 8,5 nanomet.<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> Trong một thời gian dài, những cấu trúc không gian ba chiều của hệ thống thylakoid vẫn chưa thể xác minh hay còn gây tranh cãi. Một mô hình thì mô phỏng granum tựa như một chồng chứa các túi thylakoid, liên kết với những phiến gian thylakoid stroma theo hình <a href="/w/index.php?title=Tr%C3%B4n_%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trôn ốc (trang không tồn tại)">trôn ốc</a>; một mô hình khác lại thể hiện granum như một thylakoid đơn nhất gập lại, kết nối với những grana khác thông qua thylakoid stroma theo hướng gần giống "trục và căm xe". Trong khi hệ thống thylakoid vẫn thường mô tả theo mô hình gấp lại,<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> thì đến năm 2011, mô hình chồng túi/trôn ốc mới được công nhận là đúng đắn.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Granal_structure-111">[111]</a> <div class="floatleft"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:432px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #3cb14d transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Cấu trúc granum (grana) Mô hình thịnh hành hiện nay của cấu trúc <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">grana</a> là một chồng gồm các túi <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> grana, liên kết với những thylakoid <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a> bọc quanh theo hình trôn ốc. Ngoài ra, thylakoid stroma cũng tạo nên những phiến lớn kết nối qua lại các chồng grana.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Granal_structure-111">[111]</a> </div> </div><div style="float: right; position: relative; width: 432px; height: 432px;"> <div style="float: right; position: absolute; width: 432px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Helical_granum.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Helical_granum.png/432px-Helical_granum.png" decoding="async" width="432" height="410" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Helical_granum.png/648px-Helical_granum.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Helical_granum.png/864px-Helical_granum.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1900" /></a></div> <div style="float: right; position: absolute; width: 432px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Granum_labels_vi.svg" class="mw-file-description" title="Mô hình thịnh hành của cấu trúc grana."><img alt="Mô hình thịnh hành của cấu trúc grana." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Granum_labels_vi.svg/432px-Granum_labels_vi.svg.png" decoding="async" width="432" height="410" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Granum_labels_vi.svg/648px-Granum_labels_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Granum_labels_vi.svg/864px-Granum_labels_vi.svg.png 2x" data-file-width="864" data-file-height="820" /></a></div> <div style="float: right; position: absolute; top: 390px; left:10px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Helical_granum.png" title="Tập tin:Helical granum.png">ảnh</a> · <a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Granum_labels_vi.svg" title="Tập tin:Granum labels vi.svg">nhãn</a></div></div> </div> </div> Theo mô hình thylakoid xoắn trôn ốc, grana là một chồng gồm các túi tròn dẹp thylakoid grana, tựa như một chồng tiền xu hay bánh kếp. Mỗi granum có thể chứa từ hai đến một trăm thylakoid,<a href="#cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">[93]</a> còn 10–20 vẫn là con số phổ biến nhất.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> Bao quanh grana là những thylakoid stroma, còn có tên là phiến gian hay tấm gian (lamellae, số ít: lamella). Vòng <a href="/w/index.php?title=Tr%C3%B4n_%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trôn ốc (trang không tồn tại)">trôn ốc</a> của thylakoid stroma xoắn theo một góc 20–25°, kết nối với thylakoid grana tương ứng thông qua những khe liên kết. Các vòng xoắn có thể mở rộng thành những phiến lớn liên kết qua lại nhiều grana, hay thu lại để tạo nên những cầu dạng ống trao đổi vật chất giữa các grana.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Granal_structure-111">[111]</a> Trong hệ thống thylakoid, dù cho có sai khác về thành phần protein màng ở mỗi phần, nhưng các lớp màng thylakoid vẫn luôn thông liền liên tục với nhau, kết hợp với xoang thylakoid (lumen) cùng nhau tạo nên một "mê cung" nối tiếp thống nhất.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thylakoid">Thylakoid</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=53" title="Sửa đổi phần “Thylakoid”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=53" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thylakoid">sửa mã nguồn</a>]</div> Thylakoid (đôi khi phát âm thành thylakoïd),<a href="#cite_note-112">[112]</a> là những cấu trúc dạng túi nhỏ có màng bao liên kết với nhau, đây là nơi xảy ra <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">phản ứng sáng</a> của quá trình quang hợp. Từ nguyên thylakoid xuất phát từ tiếng Hy Lạp thylakos, nghĩa là "cái túi".<a href="#cite_note-113">[113]</a> Khảm trên màng thylakoid là những <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_protein" class="mw-redirect" title="Phức hệ protein">phức hệ protein</a> quan trọng thực hiện những <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">phản ứng sáng</a> phục vụ <a href="/wiki/Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_quang_h%E1%BB%A3p" class="mw-redirect" title="Quá trình quang hợp">quá trình quang hợp</a>. <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">Quang hệ II</a> và <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> là hai trong số chúng, chứa những <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_h%E1%BA%A5p_th%E1%BB%A5_%C3%A1nh_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phức hệ hấp thụ ánh sáng (trang không tồn tại)">phức hệ hấp thụ ánh sáng</a> cấu tạo từ các sắc tố <a href="/wiki/Chlorophyll" class="mw-redirect" title="Chlorophyll">chlorophyll</a> và <a href="/w/index.php?title=Catenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catenoid (trang không tồn tại)">catenoid</a>, chúng hấp thu năng lượng ánh sáng và sau đó sử dụng để kích hoạt các electron thành dạng hoạt động. Những phân tử trong màng thylakoid tiếp tục dùng những electron kích hoạt này cho việc bơm ion <a href="/wiki/Hi%C4%91r%C3%B4ni" class="mw-redirect" title="Hiđrôni">H+</a> vào xoang thylakoid, làm giảm độ pH và gây acid hóa. <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a> là một phức hệ protein lớn khác, có khả năng khai thác <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_khu%E1%BA%BFch_t%C3%A1n_ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự khuếch tán phân tử (trang không tồn tại)">gradient nồng độ</a> (sự chênh lệch nồng độ) của ion H+ giữa chất nền và xoang thylakoid, nhằm sản sinh năng lượng ATP bằng cách lợi dụng dòng chảy H+ từ xoang khuếch tán trở lại chất nền—hoạt động chẳng khác gì một turbine.<a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a> Thylakoid gồm có hai loại: thylakoid grana và thylakoid stroma. Thylakoid grana là những túi dẹp xấp lên tạo nên chồng grana, còn thylakoid stroma là những phiến gian tiếp xúc với chất nền <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>. Thylakoid grana tựa như những đĩa bánh hình tròn đường kính khoảng 300–600 nanomet. Thylakoid stroma dạng như những tấm mỏng <a href="/w/index.php?title=Xo%E1%BA%AFn_tr%C3%B4n_%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xoắn trôn ốc (trang không tồn tại)">xoắn trôn ốc</a> bọc quanh grana.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> Chóp và đáy của thylakoid grana tương đối phẳng, trên đó có chứa các phức hệ protein <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a>. Tính phẳng này cho phép chúng có thể sắp xếp khăng khít với nhau, tạo nên chồng grana với nhiều lớp màng siết chặt qua lại, gọi là màng trong grana (gồm phần mặt trên và mặt dưới của màng thylakoid grana), giúp tăng tính ổn định cũng như <a href="/wiki/Di%E1%BB%87n_t%C3%ADch_b%E1%BB%81_m%E1%BA%B7t" title="Diện tích bề mặt">diện tích bề mặt</a> cho hoạt động "bắt giữ" ánh sáng.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> Thay vì đặt trong lòng grana như <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a>, những phức hệ protein lớn khác như <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> và <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a> lại được định vị tại những vị trí tiếp xúc chất nền stroma. Chúng không phù hợp với lớp màng trong grana siết chặt, vì vậy ở những lớp màng tiếp xúc stroma chúng mới hiện diện và được tìm thấy. Màng tiếp xúc stroma này chính là các mép thoai thoải vòng quanh của màng thylakoid grana cùng với toàn bộ màng thylakoid stroma. Những phức hệ protein lớn này có khả năng đóng vai trò như các miếng đệm chắp giữa các phiến gian thylakoid stroma.<a href="#cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">[110]</a> Số lượng thylakoid và tổng diện tích thylakoid của lục lạp chịu ảnh hưởng bởi sự tiếp nhận ánh sáng. Những lục lạp che dưới bóng râm chứa một lượng <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">grana</a> lớn và nhiều cùng với một diện tích màng phủ thylakoid rộng hơn lục lạp hứng chịu ánh sáng chói lóa. Những thông số này của hệ thống thylakoid có thể thay đổi chỉ trong vài phút tiếp xúc với ánh sáng hoặc không cho tiếp xúc.<a href="#cite_note-StructureandFunctionofPlastids-95">[95]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sắc_tố_và_màu_sắc_lục_lạp">Sắc tố và màu sắc lục lạp</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=54" title="Sửa đổi phần “Sắc tố và màu sắc lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=54" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sắc tố và màu sắc lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> Bên trong những quang hệ khảm vào màng thylakoid lục lạp là đa dạng nhiều loại <a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%91_quang_h%E1%BB%A3p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sắc tố quang hợp (trang không tồn tại)">sắc tố quang hợp</a>, chúng có chức năng hấp thụ và thuyên chuyển <a href="/w/index.php?title=N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C3%A1nh_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Năng lượng ánh sáng (trang không tồn tại)">năng lượng ánh sáng</a>. Những loại sắc tố này được tìm thấy trong nhiều nhóm lục lạp khác nhau, và chúng cùng tạo nên một lượng lớn màu sắc đa dạng cho lục lạp. <div style="position: relative; margin-left: 5px; margin-right: 10px; width: 100px; height: 491px; float: left; box-shadow: 1px 1px 3px rgba(0,0,0,0.2);"> <div style="position: absolute;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chromatography.jpg" class="mw-file-description" title="Sắc ký trên giấy của một số chất chiết xuất từ lá rau bina cho thấy sự hiện diện của nhiều loại sắc tố khác nhau trong lục lạp của chúng."><img alt="Sắc ký trên giấy của một số chất chiết xuất từ lá rau bina cho thấy sự hiện diện của nhiều loại sắc tố khác nhau trong lục lạp của chúng." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Chromatography.jpg/100px-Chromatography.jpg" decoding="async" width="100" height="491" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Chromatography.jpg/150px-Chromatography.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Chromatography.jpg/200px-Chromatography.jpg 2x" data-file-width="717" data-file-height="3522" /></a></div> <div style="position: absolute; width: 90px; font-size: 90%; line-height: 120%; margin: 5px;"><a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%AFc_k%C3%BD_tr%C3%AAn_gi%E1%BA%A5y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sắc ký trên giấy (trang không tồn tại)">Sắc ký trên giấy</a> của một số chất chiết xuất từ lá <a href="/wiki/Rau_bina" class="mw-redirect" title="Rau bina">rau bina</a> cho thấy sự hiện diện của nhiều loại sắc tố khác nhau trong lục lạp của chúng.</div> <div style="position:absolute; width:100px; left:0; font-size:90%; line-height:120%; text-align:center; top:245px;"><a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">Xanthophyll</a></div> <div style="position:absolute; width:100px; left:0; font-size:90%; line-height:120%; text-align:center; top:272px;"><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">Diệp lục a</a></div> <div style="position:absolute; width:100px; left:0; font-size:90%; line-height:120%; text-align:center; top:300px;"><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">Diệp lục b</a></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Diệp_lục_(Chlorophyll)">Diệp lục (Chlorophyll)</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=55" title="Sửa đổi phần “Diệp lục (Chlorophyll)”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=55" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Diệp lục (Chlorophyll)">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">Diệp lục a</a> (hay chlorophyll a) là sắc tố tìm thấy ở tất cả lục lạp, cũng như cả tổ tiên của chúng là <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>. Diệp lục a là một loại sắc tố <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0u_l%E1%BB%A5c_lam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màu lục lam (trang không tồn tại)">màu lục lam</a><a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_190–193-114">[114]</a> chịu trách nhiệm cho sự hình thành màu sắc ở hầu hết vi khuẩn lam và lục lạp. Ngoài diệp lục a, còn có thêm một số sắc tố khác thuộc nhóm này, bao gồm: sắc tố phụ <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">diệp lục b</a>, <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c (trang không tồn tại)">diệp lục c</a>, <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_d&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục d (trang không tồn tại)">diệp lục d</a><a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> và <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_f&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục f (trang không tồn tại)">diệp lục f</a>. <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">Diệp lục b</a> là một sắc tố <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0u_xanh_%C3%B4_liu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màu xanh ô liu (trang không tồn tại)">màu xanh ô liu</a> chỉ tìm thấy trong lục lạp <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">thực vật</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a>, lục lạp cấp hai nguồn gốc tảo lục và một ít <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Hai loại diệp lục là diệp lục a và b đã cùng nhau tạo nên màu xanh cho phần lớn lục lạp thực vật và tảo lục.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_190–193-114">[114]</a> <a href="/w/index.php?title=Chlorophyll_c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorophyll c (trang không tồn tại)">Diệp lục c</a> chủ yếu có mặt trong lục lạp cấp hai nguồn gốc <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a>, mặc dù nó không được tìm thấy trong chính lục lạp tảo đỏ. Ngoài ra, diệp lục c còn xuất hiện ở vài loại <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">tảo lục</a> và <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Diệp lục <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_d&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục d (trang không tồn tại)">d</a> và <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_f&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục f (trang không tồn tại)">f</a> chỉ có ở một số vi khuẩn lam.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-usydney2010-115">[115]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Carotenoid">Carotenoid</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=56" title="Sửa đổi phần “Carotenoid”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=56" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Carotenoid">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG" class="mw-file-description" title="Delesseria sanguinea, một loài tảo đỏ có loại lục lạp chứa sắc tố đỏ như phycoerytherin đã che lấp mất lớp sắc tố lục lam chlorophyll a.[30]"><img alt="Delesseria sanguinea, một loài tảo đỏ có loại lục lạp chứa sắc tố đỏ như phycoerytherin đã che lấp mất lớp sắc tố lục lam chlorophyll a.[30]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG/300px-Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG" decoding="async" width="300" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG/450px-Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG/600px-Delesseria_sanguinea_Helgoland.JPG 2x" data-file-width="1425" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Delesseria_sanguinea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Delesseria sanguinea (trang không tồn tại)">Delesseria sanguinea</a>, một loài <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> có loại lục lạp chứa sắc tố đỏ như <a href="/w/index.php?title=Phycoerytherin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycoerytherin (trang không tồn tại)">phycoerytherin</a> đã che lấp mất lớp sắc tố lục lam <a href="/w/index.php?title=Chlorophyll_a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorophyll a (trang không tồn tại)">chlorophyll a</a>.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a></figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #aa2040 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;"><a href="/w/index.php?title=Delesseria_sanguinea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Delesseria sanguinea (trang không tồn tại)">Delesseria sanguinea</a>, một loài <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> có loại lục lạp chứa sắc tố đỏ như <a href="/w/index.php?title=Phycoerytherin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycoerytherin (trang không tồn tại)">phycoerytherin</a> đã che lấp mất lớp sắc tố lục lam <a href="/w/index.php?title=Chlorophyll_a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorophyll a (trang không tồn tại)">chlorophyll a</a>.<a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">[30]</a></div> </div> </div> </div> Ngoài <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">diệp lục</a>, một nhóm sắc tố <a href="/w/index.php?title=V%C3%A0ng_cam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vàng cam (trang không tồn tại)">vàng cam</a><a href="#cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_190–193-114">[114]</a> gọi là <a href="/wiki/Carotenoid" title="Carotenoid">carotenoid</a> cũng được tìm thấy trong các quang hệ. Có khoảng 30 loại sắc tố quang hợp carotenoid.<a href="#cite_note-Marine_Drugs—Algal_carotenoids-116">[116]</a> Chúng hỗ trợ cho sự vận chuyển và tiêu hủy năng lượng dư thừa;<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> màu sắc tươi sáng của chúng đôi khi cũng chèn lấp đi màu xanh diệp lục, như trong <a href="/wiki/M%C3%B9a_thu" title="Mùa thu">mùa thu</a>, ta có thể bắt gặp những <a href="/wiki/C%C3%A2y_r%E1%BB%A5ng_l%C3%A1" title="Cây rụng lá">tán xanh</a> bắt đầu đổi dần sang những màu sắc ấm áp hơn, như đỏ, vàng... rồi cuối cùng rụng đi theo những cơn gió.<a href="#cite_note-117">[117]</a> <a href="/wiki/Beta_carotene" class="mw-redirect" title="Beta carotene">β-carotene</a> là một loại carotenoid đỏ vàng có mặt hầu như trong tất cả lục lạp, y như chlorophyll a.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Bên cạnh đó, <a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">xanthophyll</a>, đặc biệt là loại <a href="/w/index.php?title=Zeaxanthin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zeaxanthin (trang không tồn tại)">zeaxanthin</a> đỏ cam, cũng là một nhóm sắc tố carotenoid phổ biến.<a href="#cite_note-Marine_Drugs—Algal_carotenoids-116">[116]</a> Nhiều cấu dạng khác của carotenoid vẫn còn hiện hữu, nhưng chỉ tìm thấy trong một số nhóm lục lạp nhất định.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Phycobilin">Phycobilin</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=57" title="Sửa đổi phần “Phycobilin”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=57" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phycobilin">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">Phycobilin</a> là nhóm sắc tố thứ ba tìm thấy trong <a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">vi khuẩn lam</a>, <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p_t%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lục lạp tảo lục lam (trang không tồn tại)">lục lạp tảo lục lam</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">tảo đỏ</a> và tảo <a href="/w/index.php?title=Cryptophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyte (trang không tồn tại)">cryptophyte</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-RSB—The_origin_of_plastids-118">[118]</a> Phycobilin có ở mọi màu, trong đó, có loại <a href="/w/index.php?title=Phycoerytherin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycoerytherin (trang không tồn tại)">phycoerytherin</a> là một trong những sắc tố khiến tảo đỏ có màu đỏ đặc trưng.<a href="#cite_note-119">[119]</a> Phycobilin thường tổ chức thành các phức hệ protein tương đối lớn, đường kính khoảng 40 nanomet gọi là <a href="/w/index.php?title=Phycobilisome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilisome (trang không tồn tại)">phycobilisome</a>.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Giống như <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> và <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a>, phycobilisome cũng định vị ở những vị trí tiếp xúc với chất nền stroma, ở tảo đỏ chúng còn khiến cho các thylakoid không thể xếp chồng.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> Lục lạp <a href="/w/index.php?title=Cryptophyte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyte (trang không tồn tại)">cryptophyte</a> và vài vi khuẩn lam không tổ chức các sắc tố phycobilin của chúng trong các phycobilisome, mà thay vào đó là giữ nó trôi nổi trong xoang thylakoid.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a> <div class="center"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:800px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #24d12b transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Sắc tố quang hợp Bảng dưới đây thể hiện sự hiện diện của nhiều loại sắc tố khác nhau theo từng nhóm lục lạp. Những ô màu chứng tỏ sự có mặt của sắc tố đó trong loại lục lạp tương ứng.<a href="#cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">[16]</a><a href="#cite_note-Marine_Drugs—Algal_carotenoids-116">[116]</a><a href="#cite_note-RSB—The_origin_of_plastids-118">[118]</a></div> </div></div> </div> <table cellpadding="4" style="text-align: center; margin-left:auto; margin-right: auto; margin-bottom: 20px;"> <tbody><tr> <td> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #00bb90;"><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_a" title="Diệp lục a">Diệp lục a</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #00bb34;"><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_b" title="Diệp lục b">Diệp lục b</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #d3cf00;"><a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục c (trang không tồn tại)">Diệp lục c</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #00d30c; color: #00d30c;">Diệp lục <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_d&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục d (trang không tồn tại)">d</a> và <a href="/w/index.php?title=Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c_f&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diệp lục f (trang không tồn tại)">f</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #e2c000;"><a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">Xanthophyll</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #ff9e00;"><a href="/w/index.php?title=Alpha_carotene&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alpha carotene (trang không tồn tại)">α-carotene</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #ff6000;"><a href="/wiki/Beta_carotene" class="mw-redirect" title="Beta carotene">β-carotene</a> </td> <td style="border-bottom: 2px solid #ff0040;"><a href="/w/index.php?title=Phycobilin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phycobilin (trang không tồn tại)">Phycobilin</a> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #24d12b;"><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BA%A5t_li%E1%BB%81n" class="mw-redirect" title="Thực vật đất liền">Thực vật đất liền</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td style="background:#00bb34; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td style="background:#ff9e00; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; border-right:2px solid white;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #24d14e;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c" title="Tảo lục">Tảo lục</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td style="background:#00bb34; color:#fff;"> </td> <td style="background:#d3cf00; color:#fff; opacity:0.3;"> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td style="background:#ff9e00; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; border-right:2px solid white;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #24d16d; color: #24d16d" rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=Euglenophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euglenophyta (trang không tồn tại)">Euglenophyta</a> và <a href="/w/index.php?title=Chlorarachniophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlorarachniophyta (trang không tồn tại)">Chlorarachniophyta</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td style="background:#00bb34; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; border-right:2px solid white;"> </td></tr> <tr> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td style="background:#00bb34; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; border-right:2px solid white;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #dc003e;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">Tảo đỏ đa bào</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td style="background:#ff9e00; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:0.5; border-right:2px solid white;"> </td> <td style="background:#ff0040; color:#fff;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #dc0052;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_%C4%91%E1%BB%8F" title="Tảo đỏ">Tảo đỏ đơn bào</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff; opacity:0.8;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:0.5; border-right:2px solid white;"> </td> <td style="background:#ff0040; color:#fff;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #b13b00; color: #b13b00" rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=Haptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haptophyta (trang không tồn tại)">Haptophyta</a> và <a href="/w/index.php?title=Dinophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinophyta (trang không tồn tại)">Dinophyta</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#d3cf00; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:1; border-right:2px solid white;"> </td> <td> </td></tr> <tr> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#d3cf00; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:0.5; border-right:2px solid white;"> </td> <td> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #ca4300;"><a href="/w/index.php?title=Cryptophyta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cryptophyta (trang không tồn tại)">Cryptophyta</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#d3cf00; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#ff9e00; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff0040; color:#fff;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #00ca9b;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_l%E1%BB%A5c_lam" title="Tảo lục lam">Tảo lục lam</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff; opacity:0.8;"> </td> <td> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:1; border-right:2px solid white;"> </td> <td style="background:#ff0040; color:#fff;"> </td></tr> <tr> <td style="text-align: right; padding-right: 10px; border-right: 4px solid #00c9be;"><a href="/wiki/Vi_khu%E1%BA%A9n_lam" title="Vi khuẩn lam">Vi khuẩn lam</a> </td> <td style="background:#00bb90; color:#fff;"> </td> <td style="background:#00bb34; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#d3cf00; color:#fff; opacity:0.3;"> </td> <td style="background:#00d30c; color:#fff; border-right:2px solid white; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#e2c000; color:#fff; opacity:1;"> </td> <td style="background:#ff9e00; color:#fff; opacity:0.5;"> </td> <td style="background:#ff6000; color:#fff; opacity:1; border-right:2px solid white;"> </td> <td style="background:#ff0040; color:#fff;"> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lục_lạp_chuyên_hóa_ở_thực_vật_C4">Lục lạp chuyên hóa ở thực vật C4</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=58" title="Sửa đổi phần “Lục lạp chuyên hóa ở thực vật C4”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=58" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp chuyên hóa ở thực vật C4">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:500px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg" class="mw-file-description" title="Nhiều thực vật C4 có những tế bào thịt lá và tế bào bao bó mạch sắp xếp tỏa tròn xung quanh gân lá. Hai loại tế bào này chứa các lục lạp chuyên hóa đảm nhận từng công đoạn riêng biệt trong quá trình quang hợp."><img alt="Nhiều thực vật C4 có những tế bào thịt lá và tế bào bao bó mạch sắp xếp tỏa tròn xung quanh gân lá. Hai loại tế bào này chứa các lục lạp chuyên hóa đảm nhận từng công đoạn riêng biệt trong quá trình quang hợp." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg/500px-C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg.png" decoding="async" width="500" height="500" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg/750px-C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg/1000px-C4_photosynthesis_is_less_complicated_vi.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Nhiều <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a> có những tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a> và tế bào bao <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">bó mạch</a> sắp xếp tỏa tròn xung quanh <a href="/w/index.php?title=G%C3%A2n_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gân lá (trang không tồn tại)">gân lá</a>. Hai loại tế bào này chứa các lục lạp chuyên hóa đảm nhận từng công đoạn riêng biệt trong quá trình <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a>.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #00cd4c transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Nhiều <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a> có những tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a> và tế bào bao <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">bó mạch</a> sắp xếp tỏa tròn xung quanh <a href="/w/index.php?title=G%C3%A2n_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gân lá (trang không tồn tại)">gân lá</a>. Hai loại tế bào này chứa các lục lạp chuyên hóa đảm nhận từng công đoạn riêng biệt trong quá trình <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">quang hợp</a>.</div> </div> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">Quang hợp</a> và <a href="/w/index.php?title=Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh_carbon_C4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Con đường cố định carbon C4 (trang không tồn tại)">Quang hợp C4</a></div> Để cố định <a href="/wiki/Carbon_dioxide" title="Carbon dioxide">carbon dioxide</a> thành chất đường trong quá trình quang hợp, lục lạp sử dụng một enzyme gọi là <a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubisco (trang không tồn tại)">rubisco</a>. Nhưng có một vấn đề quan trọng với rubisco là nó không thể phân biệt được carbon dioxide (CO2) và oxy (O2), vì vậy trong điều kiện nồng độ oxy cao, rubisco vô tình cố định thêm oxy vào tiền chất chất đường. Hậu quả là gây lãng phí năng lượng ATP và thải ra CO2 thay vì O2, làm giảm hiệu quả sản xuất bột đường. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, bởi O2 là sản phẩm ban đầu của <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">phản ứng sáng</a> trong quá trình quang hợp, nên điều này sẽ ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">chu trình Calvin</a> sau đó nếu sử dụng rubisco.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">Thực vật C4</a> đã phát triển một cách để giải quyết vấn đề này, chính là tách rời không gian xảy ra phản ứng sáng và chu trình Calvin, không cho cả hai diễn ra trong cùng một lục lạp. Phản ứng sáng (pha sáng), quá trình hấp thụ năng lượng ánh sáng và truyền tải năng lượng đó cho <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a> và <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>, hoàn toàn thực hiện bởi các tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a> của lá cây C4. Chu trình Calvin (pha tối), chu trình tổng hợp bột đường với sự hỗ trợ từ năng lượng của phản ứng sáng và chất nhận rubisco, hoàn toàn thực hiện bởi các tế bào bao <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">bó mạch</a>, bố trí tỏa tròn xung quanh <a href="/wiki/G%C3%A2n" title="Gân">gân</a> <a href="/wiki/L%C3%A1" title="Lá">lá</a>.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> Kết quả, lục lạp (tế bào) thịt lá C4 và tế bào bao bó mạch trở thành những lục lạp chuyên hóa, đảm nhận từng công đoạn chuyên biệt trong quá trình quang hợp. Ở tế bào thịt lá, lục lạp chỉ đảm đương pha sáng, do đó chúng vẫn có một hệ thống <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> và grana bình thường,<a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a> sử dụng để tạo nên ATP và NADPH, giải phóng khí oxy; đồng thời chúng cũng mất đi enzyme rubisco do không thực hiện chu trình Calvin. Những lục lạp này lưu trữ CO2 trong một hợp chất bốn carbon, đó là lý do của cái tên C4, đầy đủ: <a href="/w/index.php?title=Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_quang_h%E1%BB%A3p_C4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quá trình quang hợp C4 (trang không tồn tại)">quá trình quang hợp C4</a>. Tiếp theo, hợp chất bốn carbon này sẽ di chuyển đến lục lạp (tế bào) bao bó mạch, gửi lại CO2 và trở về tế bào thịt lá. Lục lạp bao bó mạch không đảm nhận phản ứng sáng, đồng thời ngăn chặn khí oxy vào trong làm gián đoạn hoạt động của rubisco.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> Vì vậy, thylakoid của chúng không còn xếp chồng thành grana mà tự do trôi nổi trong chất nền stroma, có vai trò thực hiện chuỗi chuyền điện tử, chuyển hóa năng lượng ánh sáng thành hoạt chất cao năng ATP hỗ trợ hoạt động cho chu trình Calvin mà không sản sinh oxy. Chúng thiếu đi phức hệ <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a> và chỉ có <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a>—loại quang hệ cần thiết duy nhất cho chuỗi chuyền điện tử.<a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a><a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> Do hoạt động của lục lạp bao bó mạch chỉ gói gọn trong chu trình Calvin và hóa đường, nên chúng thường chứa đựng những hạt tinh bột lớn.<a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a> Cả hai dạng lục lạp trên đều có một <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_ngo%E1%BA%A1i_vi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mạng lưới ngoại vi (trang không tồn tại)">mạng lưới ngoại vi</a> rộng lớn,<a href="#cite_note-PlantCellBiology-C4-105">[105]</a> nhằm mục đích tăng cường diện tích bề mặt, hỗ trợ tốt hơn sự lưu thông vật chất giữa các lục lạp.<a href="#cite_note-NewPhytologist-GymnospermPeripheralReticulum-94">[94]</a><a href="#cite_note-StructureandFunctionofPlastids-95">[95]</a> Mạng lưới ngoại vi của lục lạp thịt lá nhỏ hơn chút ít so với lục lạp bao bó mạch.<a href="#cite_note-NewPhytologist-ChloroplastMembraneUltrastructure-121">[121]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_bố">Phân bố</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=59" title="Sửa đổi phần “Phân bố”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=59" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân bố">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phân_bố_trong_cây">Phân bố trong cây</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=60" title="Sửa đổi phần “Phân bố trong cây”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=60" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân bố trong cây">sửa mã nguồn</a>]</div> Không phải toàn bộ tế bào thực vật đa bào đều chứa lục lạp. Chỉ có những phần màu xanh của một cái cây mới là khu vực phân bố bào quan lục lạp, đó là những nơi mà sắc tố <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">diệp lục</a> của lục lạp bao phủ, có khả năng quang hợp.<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> Các <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Tế bào thực vật">tế bào thực vật</a> chứa lục lạp thường là các tế bào <a href="/w/index.php?title=Nhu_m%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhu mô (trang không tồn tại)">nhu mô</a> (mô mềm, parenchyma tissue), mặc dù lục lạp cũng có mặt trong <a href="/w/index.php?title=Giao_m%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giao mô (trang không tồn tại)">giao mô</a> (mô dày, collenchyma tissue).<a href="#cite_note-122">[122]</a> Những tế bào nhu mô chứa lục lạp còn gọi là tế bào <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_m%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lục mô (trang không tồn tại)">lục mô</a> (mô thịt lá, mô diệp nhục, chlorenchyma tissue). Một tế bào lục mô điển hình của thực vật đất liền chứa khoảng 10–100 lục lạp. <div class="center"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:600px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg" class="mw-file-description" title="Mặt cắt ngang của một chiếc lá, cho thấy lục lạp hiện diện trong những tế bào thịt lá. Tế bào bảo vệ khí khổng cũng chứa lục lạp, dù ít hơn nhiều so với tế bào thịt lá."><img alt="Mặt cắt ngang của một chiếc lá, cho thấy lục lạp hiện diện trong những tế bào thịt lá. Tế bào bảo vệ khí khổng cũng chứa lục lạp, dù ít hơn nhiều so với tế bào thịt lá." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg/600px-Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg.png" decoding="async" width="600" height="400" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg/900px-Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg/1200px-Leaf_tissue_structure_flat_vi.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a><figcaption>Mặt cắt ngang của một chiếc lá, cho thấy lục lạp hiện diện trong những tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a>. Tế bào bảo vệ khí khổng cũng chứa lục lạp, dù ít hơn nhiều so với tế bào thịt lá.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #5ca255 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Mặt cắt ngang của một chiếc lá, cho thấy lục lạp hiện diện trong những tế bào <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Bt_l%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thịt lá (trang không tồn tại)">thịt lá</a>. Tế bào bảo vệ khí khổng cũng chứa lục lạp, dù ít hơn nhiều so với tế bào thịt lá.</div> </div> </div> </div> Trong một số loại cây như <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_r%E1%BB%93ng" title="Xương rồng">xương rồng</a>, lục lạp tìm thấy trong <a href="/wiki/Th%C3%A2n_c%C3%A2y" title="Thân cây">thân</a><a href="#cite_note-123">[123]</a> thay vì tập trung tại <a href="/wiki/L%C3%A1" title="Lá">lá</a>. Mỗi <a href="/wiki/Milimet" class="mw-redirect" title="Milimet">milimet</a> vuông mô lá có thể chứa đến nửa triệu lục lạp.<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> Trong lá, lục lạp chủ yếu có mặt trong các lớp diệp nhục và <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_b%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tế bào bảo vệ (trang không tồn tại)">tế bào bảo vệ</a> <a href="/wiki/Kh%C3%AD_kh%E1%BB%95ng" title="Khí khổng">khí khổng</a>. Tế bào <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_gi%E1%BA%ADu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô giậu (trang không tồn tại)">mô giậu</a> (lục mô hàng rào) có khả năng chứa đến 30–70 lục lạp trên mỗi tế bào, trong khi các tế bào bảo vệ khí khổng lại chỉ có 8–15 lục lạp trên mỗi tế bào, và cũng chứa ít <a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">diệp lục</a> hơn. Lục lạp cũng có thể tìm thấy trong các tế bào bao <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">bó mạch</a>; đặc biệt ở thực vật C4, những tế bào này chính là nơi thực hiện <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">chu trình Calvin</a>. Trong các lớp biểu bì lá, lục lạp hiếm khi xuất hiện.<a href="#cite_note-Plant_Physiology_Online—Guard_Cell_Photosynthesis-124">[124]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phân_bố_trong_tế_bào">Phân bố trong tế bào</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=61" title="Sửa đổi phần “Phân bố trong tế bào”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=61" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân bố trong tế bào">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sự_vận_động_của_lục_lạp">Sự vận động của lục lạp</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=62" title="Sửa đổi phần “Sự vận động của lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=62" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự vận động của lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:460px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_movement_vi.svg" class="mw-file-description" title="Khi lục lạp tiếp xúc trực tiếp ánh sáng mặt trời, chúng bố trí men theo những cạnh lồi của thành tế bào để giảm thiểu diện tích tiếp xúc. Còn trong bóng tối, chúng bố trí tập trung thành những mảng song song mặt đáy nhằm tối đa hóa hiệu quả hấp thụ ánh sáng."><img alt="Khi lục lạp tiếp xúc trực tiếp ánh sáng mặt trời, chúng bố trí men theo những cạnh lồi của thành tế bào để giảm thiểu diện tích tiếp xúc. Còn trong bóng tối, chúng bố trí tập trung thành những mảng song song mặt đáy nhằm tối đa hóa hiệu quả hấp thụ ánh sáng." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Chloroplast_movement_vi.svg/460px-Chloroplast_movement_vi.svg.png" decoding="async" width="460" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Chloroplast_movement_vi.svg/690px-Chloroplast_movement_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Chloroplast_movement_vi.svg/920px-Chloroplast_movement_vi.svg.png 2x" data-file-width="460" data-file-height="330" /></a><figcaption>Khi lục lạp tiếp xúc trực tiếp ánh sáng mặt trời, chúng bố trí men theo những cạnh lồi của thành tế bào để giảm thiểu diện tích tiếp xúc. Còn trong bóng tối, chúng bố trí tập trung thành những mảng song song mặt đáy nhằm tối đa hóa hiệu quả hấp thụ ánh sáng.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #3fbceb transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Khi lục lạp tiếp xúc trực tiếp ánh sáng mặt trời, chúng bố trí men theo những cạnh lồi của thành tế bào để giảm thiểu diện tích tiếp xúc. Còn trong bóng tối, chúng bố trí tập trung thành những mảng song song mặt đáy nhằm tối đa hóa hiệu quả hấp thụ ánh sáng.</div> </div> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng_c%E1%BB%A7a_nguy%C3%AAn_sinh_ch%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự vận động của nguyên sinh chất (trang không tồn tại)">Sự vận động của nguyên sinh chất</a></div> Lục lạp tế bào thực vật và tảo có khả năng tự định hướng phân bố phù hợp tùy theo điều kiện chiếu sáng. Trong tình trạng ánh sáng yếu, chúng tập trung thành những mảng song song mặt đáy nhằm tối đa hóa diện tích bề mặt hấp thụ. Còn trong điều kiện ánh sáng mãnh liệt, chúng tìm kiếm những vị trí trú ẩn bằng cách sắp xếp dọc theo các cạnh lồi của <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Thành tế bào">thành tế bào</a> hoặc chuyển sang những phía có thể đảm bảo lợi thế chiếu sáng. Việc này giúp lục lạp giảm thiểu sự phơi sáng và phòng ngừa tình trạng <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95n_h%E1%BA%A1i_quang_oxy_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổn hại quang oxy hóa (trang không tồn tại)">tổn hại quang oxy hóa</a> (photooxidative damage).<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastMovement-125">[125]</a> Khả năng phân bố lục lạp bằng cách trú ẩn hay trải thành những mảng có thể là lý do mà thực vật đất liền tiến hóa hơn trong việc có nhiều lục lạp nhỏ thay vì chỉ vỏn vẹn vài cái lớn.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Sự vận động của lục lạp được cho là một trong những hệ kích thích–đáp ứng chặt chẽ nhất thực vật.<a href="#cite_note-PlantCellPhysiology-MicrofilamentAnchors-127">[127]</a> Người ta cũng từng quan sát thấy <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">ty thể</a> theo đuôi lục lạp khi lục lạp di chuyển.<a href="#cite_note-JEB-ActinBasedChloroplastMovement-128">[128]</a> Ở thực vật bậc cao, sự vận động của lục lạp điều hành bởi các <a href="/w/index.php?title=Phototropin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phototropin (trang không tồn tại)">phototropin</a>, loại <a href="/w/index.php?title=Protein_th%E1%BB%A5_quang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protein thụ quang (trang không tồn tại)">protein thụ quang</a> ánh sánh xanh dương, đồng thời cũng là protein chịu trách nhiệm cho tính <a href="/w/index.php?title=H%C6%B0%E1%BB%9Bng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hướng sáng (trang không tồn tại)">hướng sáng</a> (quang hướng động) ở thực vật. Trong một số loài <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a>, <a href="/wiki/R%C3%AAu" title="Rêu">rêu</a>, <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_x%E1%BB%89" class="mw-redirect" title="Dương xỉ">dương xỉ</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_hoa" title="Thực vật có hoa">thực vật có hoa</a>, sự vận động của lục lạp còn chịu ảnh hưởng của ánh sáng đỏ bên cạnh ánh sáng xanh dương,<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastMovement-125">[125]</a> trong đó những ánh sáng đỏ xa với bước sóng siêu dài lại ức chế chuyển động thay vì tăng cường. Ánh sáng xanh dương đa phần khiến lục lạp tránh xa tìm nơi trú ẩn, trong khi ánh sáng đỏ lại hấp dẫn chúng, điều này giúp tối ưu hóa hiệu quả hấp thụ ánh sáng.<a href="#cite_note-JEB-ActinBasedChloroplastMovement-128">[128]</a> Những nghiên cứu về <a href="/w/index.php?title=Vallisneria_gigantea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vallisneria gigantea (trang không tồn tại)">Vallisneria gigantea</a>, một loài thủy sinh <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_hoa" title="Thực vật có hoa">có hoa</a> thuộc chi Tóc tiên nước (Vallisneria), đã chỉ ra rằng lục lạp có thể di chuyển chỉ sau năm phút tiếp xúc với ánh sáng, mặc dù chúng không thực sự định hướng phân bố ngay từ đầu. Có khả năng những lục lạp này đã bám vào hệ <a href="/wiki/Vi_s%E1%BB%A3i" title="Vi sợi">vi sợi</a> để di chuyển, và thực tế cho thấy mạng lưới vi sợi cũng tự thay đổi hình dạng thành một cấu trúc tổ ong xung quanh lục lạp khi lục lạp chuyển động, điều này gợi ý những vi sợi có thể đã neo giữ lục lạp đến những vị trí phù hợp.<a href="#cite_note-PlantCellPhysiology-MicrofilamentAnchors-127">[127]</a><a href="#cite_note-JEB-ActinBasedChloroplastMovement-128">[128]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chức_năng_và_thành_phần_hóa_học">Chức năng và thành phần hóa học</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=63" title="Sửa đổi phần “Chức năng và thành phần hóa học”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=63" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chức năng và thành phần hóa học">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lục_lạp_tế_bào_bảo_vệ">Lục lạp tế bào bảo vệ</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=64" title="Sửa đổi phần “Lục lạp tế bào bảo vệ”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=64" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lục lạp tế bào bảo vệ">sửa mã nguồn</a>]</div> Không như hầu hết tế bào biểu bì, các <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_b%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tế bào bảo vệ (trang không tồn tại)">tế bào bảo vệ</a> <a href="/wiki/Kh%C3%AD_kh%E1%BB%95ng" title="Khí khổng">khí khổng</a> chứa một lượng tương đối lục lạp phát triển tốt.<a href="#cite_note-Plant_Physiology_Online—Guard_Cell_Photosynthesis-124">[124]</a> Tuy nhiên, những gì chính xác ẩn sau đó vẫn còn trong vòng tranh cãi.<a href="#cite_note-129">[129]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miễn_dịch_tự_nhiên_ở_thực_vật">Miễn dịch tự nhiên ở thực vật</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=65" title="Sửa đổi phần “Miễn dịch tự nhiên ở thực vật”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=65" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Miễn dịch tự nhiên ở thực vật">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">Thực vật</a> thiếu đi những <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch" class="mw-redirect" title="Tế bào miễn dịch">tế bào miễn dịch</a> thực thụ, vì vậy mà toàn bộ tế bào trong cơ thể thực vật đều tham gia các <a href="/wiki/Mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Miễn dịch tự nhiên">đáp ứng miễn dịch</a>. Lục lạp, cùng với <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân tế bào</a>, <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng tế bào</a> và <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">lưới nội chất</a>,<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> là những thành phần chủ chốt ngăn ngừa mầm bệnh. Do có vai trò trong hệ thống miễn dịch tế bào thực vật, lục lạp thường xuyên là đích ngắm của những tác nhân gây bệnh.<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> Thực vật có hai hệ thống đáp ứng miễn dịch chính: <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1p_%E1%BB%A9ng_si%C3%AAu_nh%E1%BA%A1y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đáp ứng siêu nhạy (trang không tồn tại)">đáp ứng siêu nhạy</a> (đáp ứng HR—hypersensitive response), là sự kiện các tế bào nhiễm bệnh tự động niêm phong và trải qua cái <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BFt_theo_ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Chết theo chương trình">chết theo chương trình</a>, và <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch_thu_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống miễn dịch thu được (trang không tồn tại)">hệ thống miễn dịch thu được</a> (đáp ứng SAR—systemic acquired resistance), có thể phát đi những tín hiệu cảnh báo từ nơi các tế bào nhiễm bệnh đến phần cơ thể còn lại về mối nguy hiện diện của mầm bệnh. Lục lạp khởi động cả hai hệ thống đáp ứng này bằng cách cố ý làm hỏng chức năng quang hợp, sản xuất những <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7ng_ch%E1%BA%A5t_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_c%C3%B3_oxy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủng chất hoạt động có oxy (trang không tồn tại)">chủng chất hoạt động có oxy</a> (reactive oxygen species), gồm hai nhóm: gốc oxy tự do và tiền chất gốc oxy tự do.<a href="#cite_note-stressoxihoa-131">[131]</a> Sự tăng sinh đẩy cao nồng độ những chất này sẽ gây ra hàng loạt <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1p_%E1%BB%A9ng_si%C3%AAu_nh%E1%BA%A1y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đáp ứng siêu nhạy (trang không tồn tại)">đáp ứng siêu nhạy</a>. Đồng thời, những chủng chất hoạt động có oxy cũng trực tiếp giết chết bất cứ tác nhân gây bệnh nào bên trong tế bào. Những nồng độ thấp hơn của nhóm chất này giúp khởi động <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch_thu_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống miễn dịch thu được (trang không tồn tại)">hệ thống miễn dịch thu được</a>, kích hoạt các phân tử bảo vệ trong những phần cơ thể còn lại.<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> Được biết ở vài loài thực vật, lục lạp còn di chuyển đến gần những khu vực lây nhiễm và <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân tế bào</a> trong suốt thời gian nhiễm bệnh.<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> Lục lạp có thể đảm nhận công việc của một cảm biến cho tế bào. Khi phát hiện stress trong tế bào, mà có khả năng gây ra bởi một tác nhân gây bệnh, lục lạp bắt đầu sản xuất các phân tử như <a href="/wiki/Acid_salicylic" title="Acid salicylic">acid salicylic</a>, <a href="/w/index.php?title=Acid_jasmonic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acid jasmonic (trang không tồn tại)">acid jasmonic</a>, <a href="/w/index.php?title=Oxide_nitric&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oxide nitric (trang không tồn tại)">oxide nitric</a> và cả <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7ng_ch%E1%BA%A5t_ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_c%C3%B3_oxy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủng chất hoạt động có oxy (trang không tồn tại)">chủng chất hoạt động có oxy</a> nhằm tiến hành nhiệm vụ kháng bệnh lẫn truyền tin. Tựa như những tín hiệu tế bào, những chủng chất hoạt động có oxy là những phân tử hóa học không ổn định, vì vậy chúng có thể không rời khỏi lục lạp, mà thay vào đó là truyền lại tín hiệu của chúng cho một loại phân tử lan truyền chưa thể biết rõ. Tất cả những phân tử này đều phát đi các <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADn_hi%E1%BB%87u_ng%C6%B0%E1%BB%A3c_d%C3%B2ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tín hiệu ngược dòng (trang không tồn tại)">tín hiệu ngược dòng</a> (retrograde signaling)—loại tín hiệu xuất phát từ lục lạp có khả năng điều hòa <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_hi%E1%BB%87n_gen" title="Biểu hiện gen">biểu hiện gen</a> trong nhân.<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> Ngoài cơ chế miễn dịch bằng tín hiệu, lục lạp, với sự giúp đỡ của bào quan <a href="/wiki/Peroxisome" title="Peroxisome">peroxisome</a>,<a href="#cite_note-katsir-132">[132]</a> có thể tổng hợp nên một phân tử bảo vệ quan trọng, là <a href="/wiki/Jasmonate" title="Jasmonate">jasmonate</a> (một loại acid béo oxy hóa đóng vai trò đặc biệt trong sự sinh trưởng, quang hợp và chống chịu ở thực vật). Trong tế bào thực vật, lục lạp tổng hợp tất cả các loại <a href="/wiki/Acid_b%C3%A9o" title="Acid béo">acid béo</a>,<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a><a href="#cite_note-PlantPhysiology-FattyAcidExport-133">[133]</a> trong đó có <a href="/wiki/Acid_linoleic" title="Acid linoleic">acid linoleic</a>, tiền chất của jasmonate.<a href="#cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">[130]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quang_hợp">Quang hợp</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=66" title="Sửa đổi phần “Quang hợp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=66" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quang hợp">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">Quang hợp</a></div> Một trong những chức năng chính của lục lạp là quang hợp, đây là quá trình biến đối năng lượng ánh sáng thành năng lượng hóa học, và dùng nó để sản xuất ra những <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng" class="mw-redirect" title="Chất đường">chất đường</a>. <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nước">Nước</a> (H2O) và <a href="/wiki/Carbon_dioxide" title="Carbon dioxide">carbon dioxide</a> (CO2) là những chất tham gia quang hợp, còn đường và khí oxy (O2) là những sản phẩm giải phóng nhờ vào nguồn <a href="/w/index.php?title=N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C3%A1nh_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Năng lượng ánh sáng (trang không tồn tại)">năng lượng ánh sáng</a>. Quang hợp gồm hai giai đoạn: <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">phản ứng sáng</a> (pha sáng), giai đoạn mà nước bị phân li bài xuất ra oxy, và <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_t%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng tối (trang không tồn tại)">phản ứng tối</a> (pha tối) hay <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">chu trình Calvin</a>, giai đoạn tổng hợp chất đường từ carbon dioxide. Hai pha này kết nối với nhau thông qua những chất mang năng lượng là <a href="/wiki/Adenosine_triphosphate" title="Adenosine triphosphate">adenosine triphosphate</a> (ATP) và <a href="/w/index.php?title=Nicotinamide_adenine_dinucleotide_phosphate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicotinamide adenine dinucleotide phosphate (trang không tồn tại)">nicotinamide adenine dinucleotide phosphate</a> (NADP+).<a href="#cite_note-CampbellBiology-Photosynthesis-134">[134]</a><a href="#cite_note-Campbell_2006-135">[135]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Phản_ứng_sáng">Phản ứng sáng</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=67" title="Sửa đổi phần “Phản ứng sáng”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=67" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phản ứng sáng">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:450px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #ccc transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;"><a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">Phản ứng sáng</a> của quá trình quang hợp diễn ra trên màng <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">Quang hệ II</a> (PSII) thường tìm thấy trong trạng thái kẹt giữa những túi thylakoid grana xếp chồng lên nhau, trong khi <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> (PSI) và <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a> lại có mặt trên những màng thylakoid tiếp xúc stroma.</div> </div><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Thylakoid_membrane_3_vi.svg" class="mw-file-description" title="Phản ứng sáng của quá trình quang hợp diễn ra trên màng thylakoid. Quang hệ II (PSII) thường tìm thấy trong trạng thái kẹt giữa những túi thylakoid grana xếp chồng lên nhau, trong khi quang hệ I (PSI) và ATP synthase lại có mặt trên những màng thylakoid tiếp xúc stroma."><img alt="Phản ứng sáng của quá trình quang hợp diễn ra trên màng thylakoid. Quang hệ II (PSII) thường tìm thấy trong trạng thái kẹt giữa những túi thylakoid grana xếp chồng lên nhau, trong khi quang hệ I (PSI) và ATP synthase lại có mặt trên những màng thylakoid tiếp xúc stroma." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Thylakoid_membrane_3_vi.svg/450px-Thylakoid_membrane_3_vi.svg.png" decoding="async" width="450" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Thylakoid_membrane_3_vi.svg/675px-Thylakoid_membrane_3_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Thylakoid_membrane_3_vi.svg/900px-Thylakoid_membrane_3_vi.svg.png 2x" data-file-width="906" data-file-height="517" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">Phản ứng sáng</a> của quá trình quang hợp diễn ra trên màng <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a>. <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">Quang hệ II</a> (PSII) thường tìm thấy trong trạng thái kẹt giữa những túi thylakoid grana xếp chồng lên nhau, trong khi <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> (PSI) và <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a> lại có mặt trên những màng thylakoid tiếp xúc stroma.</figcaption></figure> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng sáng (trang không tồn tại)">Phản ứng sáng</a></div> Phản ứng sáng diễn ra trên màng thylakoid. Chúng hấp thụ <a href="/w/index.php?title=N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C3%A1nh_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Năng lượng ánh sáng (trang không tồn tại)">năng lượng ánh sáng</a> và lưu giữ nó trong <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>, dạng khử của NADP+, và <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a>, cung cấp năng lượng cho hoạt động của <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_t%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng tối (trang không tồn tại)">phản ứng tối</a>. <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Chất_mang_năng_lượng">Chất mang năng lượng</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=68" title="Sửa đổi phần “Chất mang năng lượng”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=68" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chất mang năng lượng">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Adenosine_triphosphate" title="Adenosine triphosphate">Adenosine triphosphate</a> và <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a></div> ATP là dạng phosphoryl hóa của <a href="/wiki/Adenosine_diphosphate" class="mw-redirect" title="Adenosine diphosphate">adenosine diphosphate</a> (ADP), có vai trò lưu trữ và cung cấp năng lượng cho hầu hết các hoạt động của tế bào. ATP là hoạt chất cao năng tràn đầy năng lượng, còn ADP là tiền chất của ATP. NADP+ là chất mang điện tử (electron), chuyên chở những electron cao năng lượng. Trong phản ứng sáng, nó bị <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_kh%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Phản ứng khử">khử</a>, nghĩa là lấy thêm những electron mới, trở thành <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>. <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Quá_trình_quang_phosphoryl_hóa">Quá trình quang phosphoryl hóa</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=69" title="Sửa đổi phần “Quá trình quang phosphoryl hóa”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=69" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình quang phosphoryl hóa">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_quang_phosphoryl_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quá trình quang phosphoryl hóa (trang không tồn tại)">Quá trình quang phosphoryl hóa</a></div> Giống như ty thể, lục lạp sử dụng thế năng dự trữ trong gradient ion <a href="/w/index.php?title=Hydron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hydron (trang không tồn tại)">H+</a> (ion hydro) để sản sinh năng lượng ATP. Ban đầu, hai <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ (trang không tồn tại)">quang hệ</a> hấp thụ năng lượng ánh sáng nhằm kích thích các <a href="/wiki/Electron" title="Electron">electron</a> phân li từ <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nước">nước</a> và chuyển chúng đến <a href="/wiki/Chu%E1%BB%97i_chuy%E1%BB%81n_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Chuỗi chuyền điện tử">chuỗi chuyền điện tử</a>. Những phức hệ giữa hai quang hệ sử dụng năng lượng từ các electron kích hoạt để bơm ion H+ vào xoang thylakoid, xác lập nên một <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_khu%E1%BA%BFch_t%C3%A1n_ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự khuếch tán phân tử (trang không tồn tại)">gradient</a>, với tương quan lượng ion H+ trong hệ thống thylakoid nhiều hơn hàng nghìn lần so với chất nền.<a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a> Tiếp theo, những ion H+ trong xoang thylakoid <a href="/wiki/Khu%E1%BA%BFch_t%C3%A1n" title="Khuếch tán">khuếch tán</a> trở lại stroma theo chiều chênh lệch gradient nồng độ thông qua <a href="/wiki/ATP_synthase" title="ATP synthase">ATP synthase</a>. ATP synthase lợi dụng thế năng từ dòng chảy ion H+ trở ngược để khai thác năng lượng và tiến hành <a href="/w/index.php?title=Phosphoryl_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phosphoryl hóa (trang không tồn tại)">phosphoryl hóa</a> <a href="/wiki/Adenosine_diphosphate" class="mw-redirect" title="Adenosine diphosphate">adenosine diphosphate</a> (ADP) thành <a href="/wiki/Adenosine_triphosphate" title="Adenosine triphosphate">adenosine triphosphate</a> (ATP).<a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a><a href="#cite_note-136">[136]</a> Trong lục lạp, phần "núm xoay" (rotor) của ATP synthase nằm trong chất nền nên ATP cũng được tổng hợp tại đây, chuẩn bị tiêu thụ cho những phản ứng pha tối.<a href="#cite_note-Biochemistry—Proton_gradient-137">[137]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Sự_khử_NADP+">Sự khử NADP+</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=70" title="Sửa đổi phần “Sự khử NADP+”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=70" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự khử NADP+">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_kh%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Phản ứng khử">Phản ứng khử</a></div> Những <a href="/wiki/Electron" title="Electron">electron</a> mất tích trong <a href="/wiki/Chu%E1%BB%97i_chuy%E1%BB%81n_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Chuỗi chuyền điện tử">chuỗi chuyền điện tử</a> thường đã chuyển đến <a href="/w/index.php?title=NADP%2B&action=edit&redlink=1" class="new" title="NADP+ (trang không tồn tại)">NADP+</a>, khử nó trở thành <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>. Giống như ATP synthase, <a href="/w/index.php?title=Ferredoxin%E2%80%94NADP%2B_reductase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferredoxin—NADP+ reductase (trang không tồn tại)">ferredoxin-NADP+ reductase</a>, enzyme khử NADP+, cũng thải loại NADPH vào chất nền, cùng với ATP cung cấp năng lượng cho các phản ứng tối.<a href="#cite_note-Biochemistry—Proton_gradient-137">[137]</a> Bởi vì sự khử NADP+ liên tục lấy đi những electron từ chuỗi chuyền điện tử, nên lượng electron này phải luôn được bổ sung. Đây chính là vai trò của <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a>, nơi phân li <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nước">nước</a> (H2O) cung cấp thường xuyên electron cho pha sáng.<a href="#cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">[86]</a><a href="#cite_note-CampbellBiology-Photosynthesis-134">[134]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Con_đường_quang_phosphoryl_hóa_vòng">Con đường quang phosphoryl hóa vòng</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=71" title="Sửa đổi phần “Con đường quang phosphoryl hóa vòng”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=71" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Con đường quang phosphoryl hóa vòng">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_quang_phosphoryl_h%C3%B3a_v%C3%B2ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Con đường quang phosphoryl hóa vòng (trang không tồn tại)">Con đường quang phosphoryl hóa vòng</a></div> Trong khi <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ II (trang không tồn tại)">quang hệ II</a> <a href="/w/index.php?title=Quang_ph%C3%A2n_li&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang phân li (trang không tồn tại)">quang phân li</a> nước sản sinh và kích thích các electron, <a href="/w/index.php?title=Quang_h%E1%BB%87_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quang hệ I (trang không tồn tại)">quang hệ I</a> chỉ đơn giản khai thác triệt để năng lượng này bằng cách tái kích hoạt các electron còn sót lại ở cuối mỗi chuỗi chuyền điện tử. Thông thường, những electron tái sinh sẽ chuyển đến tiêu thụ bởi NADP+, mặc dù đôi khi chúng cũng có thể trở ngược cung cấp năng lượng cho các phức hệ protein chuyển vận để bơm thêm nhiều ion H+ vào xoang thylakoid nhằm sản xuất bổ sung ATP. Tiến trình này được gọi là <a href="/w/index.php?title=Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_quang_phosphoryl_h%C3%B3a_v%C3%B2ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Con đường quang phosphoryl hóa vòng (trang không tồn tại)">con đường quang phosphoryl hóa vòng</a>, do có sự tái sử dụng những electron. Con đường quang phosphoryl hóa vòng phổ biến ở <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_C4" title="Thực vật C4">thực vật C4</a>—những loài có nhu cầu <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a> nhiều hơn <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a>.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Phản_ứng_tối">Phản ứng tối</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=72" title="Sửa đổi phần “Phản ứng tối”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=72" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phản ứng tối">sửa mã nguồn</a>]</div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:435px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #ccc transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Chu trình Calvin cố định carbon dioxide hình thành phân tử đường.</div> </div><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Calvin-cycle4_vi.svg" class="mw-file-description" title="Chu trình Calvin cố định carbon dioxide hình thành phân tử đường."><img alt="Chu trình Calvin cố định carbon dioxide hình thành phân tử đường." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Calvin-cycle4_vi.svg/435px-Calvin-cycle4_vi.svg.png" decoding="async" width="435" height="399" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Calvin-cycle4_vi.svg/653px-Calvin-cycle4_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Calvin-cycle4_vi.svg/870px-Calvin-cycle4_vi.svg.png 2x" data-file-width="836" data-file-height="766" /></a><figcaption>Chu trình Calvin cố định carbon dioxide hình thành phân tử đường.</figcaption></figure> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_t%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng tối (trang không tồn tại)">Phản ứng tối</a></div> <a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_Calvin" title="Chu trình Calvin">Chu trình Calvin</a>, còn gọi là pha tối, <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_t%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phản ứng tối (trang không tồn tại)">phản ứng tối</a> hay chính xác nhất là phản ứng không phụ thuộc ánh sáng, là một quy trình tuần hoàn gồm hàng loạt phản ứng hóa sinh nhằm mục đích cố định <a href="/wiki/CO2" class="mw-redirect" title="CO2">CO2</a> hình thành phân tử đường <a href="/w/index.php?title=G3P&action=edit&redlink=1" class="new" title="G3P (trang không tồn tại)">G3P</a>, sử dụng năng lượng và electron cung cấp từ <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a> và <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a> của pha sáng. Chu trình Calvin diễn ra trong chất nền lục lạp.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> Dù gán tên là "phản ứng tối", nhưng trong phần lớn thực vật, quá trình này đều diễn trong ánh sáng, vì hoạt động của chúng phụ thuộc vào các sản phẩm của phản ứng sáng.<a href="#cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">[15]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Cố_định_carbon_và_tổng_hợp_G3P">Cố định carbon và tổng hợp G3P</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=73" title="Sửa đổi phần “Cố định carbon và tổng hợp G3P”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=73" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cố định carbon và tổng hợp G3P">sửa mã nguồn</a>]</div> Chu trình Calvin khởi động từ sự kiện enzyme <a href="/w/index.php?title=Rubisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubisco (trang không tồn tại)">rubisco</a> cố định CO2 vào hợp chất năm carbon <a href="/w/index.php?title=Ribulose-1,5-bisphosphate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribulose-1,5-bisphosphate (trang không tồn tại)">ribulose-1,5-bisphosphate</a> (RuBP). Kết quả là hình thành một hợp chất sáu carbon không ổn định và ngay lập tức phân hủy thành các phân tử ba carbon gọi là <a href="/w/index.php?title=Acid_3-phosphoglyceric&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acid 3-phosphoglyceric (trang không tồn tại)">acid 3-phosphoglyceric</a>, hay 3-PGA. <a href="/wiki/Adenosin_triphosphat" class="mw-redirect" title="Adenosin triphosphat">ATP</a> và <a href="/wiki/NADPH" title="NADPH">NADPH</a> từ phản ứng sáng sẽ chuyển hóa 3-PGA thành <a href="/w/index.php?title=Glyceraldehyde-3-phosphate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glyceraldehyde-3-phosphate (trang không tồn tại)">glyceraldehyde-3-phosphate</a>, hay đường G3P. Hầu hết các phân tử G3P được tái sinh trở lại chất nhận RuBP sử dụng năng lượng ATP, nhưng cứ sản xuất nên sáu phân tử này thì một trong số chúng (sản phẩm cuối cùng của phản ứng tối) lại thoát khỏi chu trình để đi đến các quá trình hình thành carbohydrate bậc cao hơn.<a href="#cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">[120]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Đường_và_tinh_bột">Đường và tinh bột</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=74" title="Sửa đổi phần “Đường và tinh bột”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=74" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường và tinh bột">sửa mã nguồn</a>]</div> Glyceraldehyde-3-phosphate có thể kết đôi với nhau để tạo nên những phân tử đường lớn hơn như <a href="/wiki/Glucose" title="Glucose">glucose</a> và <a href="/wiki/Fructose" title="Fructose">fructose</a>. Những phân tử này tiếp tục hóa hợp lại và hình thành nên đường <a href="/wiki/Disaccharide" title="Disaccharide">disaccharide</a> <a href="/wiki/Sucrose" class="mw-redirect" title="Sucrose">sucrose</a> (hay đường cát). Toàn bộ quá trình đây đều diễn ra bên ngoài lục lạp, trong <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_ch%E1%BA%A5t" title="Tế bào chất">tế bào chất</a>.<a href="#cite_note-Biochemistry—Calvin_cycle-138">[138]</a> <div class="floatleft"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:200px;"> <div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; float: left; width: 0px; height: 0px; -webkit-transform: rotate(360deg); border-style: solid inset; border-width: 9.5px 5.5px 0 5.5px; border-color: #aaa transparent transparent transparent;"></div></div><div style="padding-left: 24px;">Đường sucrose hình thành từ một đơn phân <a href="/wiki/Glucose" title="Glucose">glucose</a> (trái) liên kết với một đơn phân <a href="/wiki/Fructose" title="Fructose">fructose</a> (phải).</div> </div><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Saccharose2.svg" class="mw-file-description" title="Đường sucrose hình thành từ một đơn phân glucose (trái) liên kết với một đơn phân fructose (phải)."><img alt="Đường sucrose hình thành từ một đơn phân glucose (trái) liên kết với một đơn phân fructose (phải)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Saccharose2.svg/200px-Saccharose2.svg.png" decoding="async" width="200" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Saccharose2.svg/300px-Saccharose2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Saccharose2.svg/400px-Saccharose2.svg.png 2x" data-file-width="345" data-file-height="178" /></a><figcaption>Đường sucrose hình thành từ một đơn phân <a href="/wiki/Glucose" title="Glucose">glucose</a> (trái) liên kết với một đơn phân <a href="/wiki/Fructose" title="Fructose">fructose</a> (phải).</figcaption></figure> </div> </div> Bên cạnh đó, các <a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_ph%C3%A2n" class="mw-redirect" title="Đơn phân">đơn phân</a> glucose trong lục lạp có thể liên kết với nhau tạo nên tinh bột, tích lũy thành những <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1t_tinh_b%E1%BB%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạt tinh bột (trang không tồn tại)">hạt tinh bột</a> trôi nổi trong chất nền stroma.<a href="#cite_note-Biochemistry—Calvin_cycle-138">[138]</a> Dưới điều kiện nồng độ CO2 khí quyển cao, các hạt tinh bột có thể phát triển rất lớn, gây biến dạng grana và thylakoid. Dẫn đến các hạt tinh bột thay thế luôn cả hệ thống thylakoid, nhưng vẫn bảo tồn thylakoid nguyên vẹn bên trong.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation-139">[139]</a> Trong những cây úng nước, có thể xảy ra sự tích tụ tinh bột ngay trong lục lạp, có lẽ do ít <a href="/wiki/Sucrose" class="mw-redirect" title="Sucrose">sucrose</a> bài xuất ra khỏi lục lạp (hay chính xác hơn là ra khỏi tế bào thực vật). Vấn đề này làm cạn kiệt nguồn chu cấp những gốc <a href="/wiki/Phosphate" class="mw-redirect" title="Phosphate">phosphate</a> tự do, những gốc gián tiếp tham gia tổng hợp tinh bột ở lục lạp.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation-139">[139]</a> Mặc dù có liên quan đến tỉ lệ quang hợp thấp, nhưng những hạt tinh bột lại không nhất thiết có mặt trong việc can thiệp đáng kể đến hiệu suất quang hợp,<a href="#cite_note-140">[140]</a> và có khả năng đơn giản chỉ là ảnh hưởng phụ của một yếu tố suy giảm quang hợp khác (photosynthesis-depressing factor).<a href="#cite_note-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation-139">[139]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Hô_hấp_sáng">Hô hấp sáng</h5>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=75" title="Sửa đổi phần “Hô hấp sáng”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=75" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hô hấp sáng">sửa mã nguồn</a>]</div> <a href="/wiki/H%C3%B4_h%E1%BA%A5p_s%C3%A1ng" title="Hô hấp sáng">Hô hấp sáng</a> có thể xảy ra khi nồng độ oxy đạt ngưỡng quá cao. Khiến enzyme rubisco không thể phân biệt hiệu quả oxy và carbon dioxide, vô tình cố định thêm O2 thay vì CO2 vào <a href="/w/index.php?title=RuBP&action=edit&redlink=1" class="new" title="RuBP (trang không tồn tại)">RuBP</a>. Quá trình này gây giảm hiệu suất quang hợp: tiêu thụ ATP, thải CO2 và không sản xuất đường. Hô hấp sáng có thể lãng phí đến tận một nửa lượng carbon cố định bởi chu trình Calvin.<a href="#cite_note-CampbellBiology-Photosynthesis-134">[134]</a> Một số cơ chế tiến hóa hơn đã phát triển để giải quyết vấn đề này, bằng cách nâng cao nồng độ CO2 tương ứng với nồng độ O2 trong lục lạp, tăng hiệu quả quang hợp. Chúng được gọi chung là cơ chế tập trung carbon dioxide (carbon dioxide concentrating mechanism hay CCM). Trong đó gồm có <a href="/w/index.php?title=Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_chuy%E1%BB%83n_h%C3%B3a_acid_ki%E1%BB%83u_Thu%E1%BB%91c_b%E1%BB%8Fng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Con đường chuyển hóa acid kiểu Thuốc bỏng (trang không tồn tại)">con đường chuyển hóa acid kiểu Thuốc bỏng</a> (Crassulacean acid metabolism hay CAM), <a href="/w/index.php?title=Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh_carbon_C4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Con đường cố định carbon C4 (trang không tồn tại)">con đường cố định carbon C4</a>,<a href="#cite_note-CampbellBiology-Photosynthesis-134">[134]</a> và <a href="/w/index.php?title=Pyrenoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrenoid (trang không tồn tại)">pyrenoid</a>. Đáng chú ý ở thực vật C4, lục lạp của chúng chuyên hóa thành hai dạng có chức năng khác biệt. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Độ_pH">Độ pH</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=76" title="Sửa đổi phần “Độ pH”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=76" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Độ pH">sửa mã nguồn</a>]</div> Do luôn có một gradient <a href="/w/index.php?title=Hydron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hydron (trang không tồn tại)">H+</a> thẩm thấm qua lớp màng thylakoid, nên chất nguyên sinh trong xoang thylakoid có tính acid, với <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> dao động quanh 4.<a href="#cite_note-141">[141]</a> Trong khi đó, chất nền stroma tương đối trung tính, với pH dao động quanh 8.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastpH-142">[142]</a> pH stroma tối ưu cho chu trình Calvin là 8,1, và sụt xuống 7,3 khi xảy ra những phản ứng cuối chu trình.<a href="#cite_note-Werdan_1975-143">[143]</a> <a href="/wiki/CO2" class="mw-redirect" title="CO2">CO2</a> lẫn trong nước có thể tạo nên <a href="/wiki/Acid_carbonic" title="Acid carbonic">acid carbonic</a>, ảnh hưởng đến pH của những lục lạp cô lập, gây trở ngại quang hợp, dù cho CO2 <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_ch%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ chất (trang không tồn tại)">là</a> nguyên liệu của quang hợp. Nhưng trong thực tế, lục lạp <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Tế bào thực vật">tế bào thực vật</a> không chịu ảnh hưởng đáng kể bởi vấn đề này.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastpH-142">[142]</a> Lục lạp có khả năng bơm ion <a href="/wiki/Kali" title="Kali">K+</a> và H+ lưu thông vào ra bằng cách sử dụng một hệ thống vận chuyển định hướng ánh sáng chưa thể hiểu rõ.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastpH-142">[142]</a> Khi có ánh sáng, pH xoang thylakoid có thể giảm đến 1,5 đơn vị, trong khi pH stroma lại tăng lên gần 1 đơn vị.<a href="#cite_note-Werdan_1975-143">[143]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tổng_hợp_amino_acid">Tổng hợp amino acid</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=77" title="Sửa đổi phần “Tổng hợp amino acid”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=77" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tổng hợp amino acid">sửa mã nguồn</a>]</div> Lục lạp là bào quan duy nhất tổng hợp phần lớn những <a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">amino acid</a> của tế bào thực vật trong chất nền <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>,<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> ngoại trừ những amino acid chứa lưu huỳnh như <a href="/wiki/Cysteine" class="mw-redirect" title="Cysteine">cysteine</a> và <a href="/wiki/Methionine" class="mw-redirect" title="Methionine">methionine</a>.<a href="#cite_note-PNAS—Chloroplast_envelope_integral_proteins_and_transporters-145">[145]</a><a href="#cite_note-Plant_Physiology—Cysteine_synthesis-146">[146]</a> Cysteine có thể tạo bởi lục lạp (và <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" class="mw-redirect" title="Tiền lạp thể">tiền lạp thể</a>) nhưng nó cũng được tổng hợp trong bào tương và ty thể, có lẽ do nó gặp rắc rối trong việc chuyển vận qua màng để đi đến những nơi cần thiết.<a href="#cite_note-Plant_Physiology—Cysteine_synthesis-146">[146]</a> Lục lạp cũng tạo nên tiền chất của methionine, nhưng không rõ liệu lục lạp có đảm nhận luôn chặng cuối của tiến trình tổng hợp này hay không, hoặc có khả năng chuyển sang <a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">bào tương</a> để hoàn thành.<a href="#cite_note-PNAS—Methionine_synthesis-147">[147]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Những_hợp_chất_nitơ_khác">Những hợp chất nitơ khác</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=78" title="Sửa đổi phần “Những hợp chất nitơ khác”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=78" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những hợp chất nitơ khác">sửa mã nguồn</a>]</div> Lục lạp tổng hợp tất cả <a href="/w/index.php?title=Purine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purine (trang không tồn tại)">purine</a> và <a href="/wiki/Pyrimidine" class="mw-redirect" title="Pyrimidine">pyrimidine</a> cho tế bào, đây là những đơn phân <a href="/wiki/Base_nit%C6%A1" title="Base nitơ">base nitơ</a> hóa hợp nên <a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a> và <a href="/wiki/RNA" title="RNA">RNA</a>.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> Đồng thời, lục lạp cũng chuyển hóa nhóm <a href="/w/index.php?title=Nitrit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nitrit (trang không tồn tại)">nitrit</a> (NO2−) thành <a href="/wiki/Amonia" title="Amonia">amonia</a> (NH3) cung cấp nitơ cho những cơ chế tổng hợp <a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">amino acid</a> và <a href="/wiki/Nucleotide" title="Nucleotide">nucleotide</a>.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Những_sản_phẩm_hóa_học_khác">Những sản phẩm hóa học khác</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=79" title="Sửa đổi phần “Những sản phẩm hóa học khác”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=79" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những sản phẩm hóa học khác">sửa mã nguồn</a>]</div> Lục lạp là nơi xảy ra quá trình chuyển hóa <a href="/wiki/Lipid" title="Lipid">lipid</a> phức tạp.<a href="#cite_note-Lipidsynthesis-148">[148]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hàm_lượng_các_chất_hóa_học_trong_lục_lạp">Hàm lượng các chất hóa học trong lục lạp</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=80" title="Sửa đổi phần “Hàm lượng các chất hóa học trong lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=80" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hàm lượng các chất hóa học trong lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> <div style="margin:0 auto;width:65%"> <div style="margin-left:auto;margin-right:auto;font-size:90%"> <table cellspacing="2" cellpadding="4"> <caption>Hàm lượng các chất hóa học ở trạng thái khô trong lục lạp<a href="#cite_note-149">[149]</a> </caption> <tbody><tr bgcolor="#50C878"> <th style="width:20%; color:#fff">Chất </th> <th style="width:20%; color:#fff">Hàm lượng (%) </th> <th style="color:#fff">Các cấu thành </th></tr> <tr> <td>Protein </td> <td>30–55% </td> <td>Khoảng 80% protein không hòa tan, tham gia cấu tạo nên các lớp màng cùng với lipid, còn lại 20% tan dưới dạng các enzyme. </td></tr> <tr> <td>Lipid </td> <td>20–30% </td> <td>50% chất béo, 20% sterol, 16% sáp và 7–20% phospholipid. Không có cholesterol. </td></tr> <tr> <td>Chlorophyll (a + b) </td> <td>9% </td> <td>75% chlorophyll a và 25% chlorophyll b. </td></tr> <tr> <td>Carotenoid </td> <td>4,5% </td> <td>25% carotene và 75% xanthophyll. </td></tr> <tr> <td>RNA </td> <td>3–7% </td> <td> </td></tr> <tr> <td>DNA </td> <td>0,5% </td> <td> </td></tr> <tr> <td>Cytochrome f </td> <td>0,1% </td> <td> </td></tr> <tr> <td>Vitamin K </td> <td>0,004% </td> <td> </td></tr> <tr> <td>Vitamin E </td> <td>0,08% </td> <td> </td></tr> <tr> <td>Các chất khoáng </td> <td>dạng vết </td> <td>Mg, Fe, Cu, Mn, Zn và P. </td></tr></tbody></table> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_loại,_phân_đôi,_và_di_truyền">Phân loại, phân đôi, và di truyền</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=81" title="Sửa đổi phần “Phân loại, phân đôi, và di truyền”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=81" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại, phân đôi, và di truyền">sửa mã nguồn</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">Lạp thể</a></div> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:300px;"> <figure class="noresize" typeof="mw:File"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plastids_types_flat_vi.svg/300px-Plastids_types_flat_vi.svg.png" decoding="async" width="300" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plastids_types_flat_vi.svg/450px-Plastids_types_flat_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plastids_types_flat_vi.svg/600px-Plastids_types_flat_vi.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="530" usemap="#ImageMap_9372b8ef096990e4" /><map name="ImageMap_9372b8ef096990e4"><area href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" shape="circle" coords="158,48,18" alt="Tiền lạp thể" title="Tiền lạp thể" /><area href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="circle" coords="80,77,18" alt="Tiền lục lạp" title="Tiền lục lạp" /><area href="/wiki/V%C3%B4_s%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" shape="circle" coords="204,123,18" alt="Vô sắc lạp" title="Vô sắc lạp" /><area href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" shape="circle" coords="42,144,18" alt="Sắc lạp" title="Sắc lạp" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" shape="circle" coords="101,216,18" alt="Lạp bột" title="Lạp bột" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_d%E1%BA%A7u" shape="circle" coords="175,215,18" alt="Lạp dầu" title="Lạp dầu" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_%C4%91%E1%BA%A1m" shape="circle" coords="257,217,18" alt="Lạp đạm" title="Lạp đạm" /><area href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" shape="rect" coords="179,33,240,62" alt="Tiền lạp thể" title="Tiền lạp thể" /><area href="/wiki/V%C3%B4_s%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="220,93,272,117" alt="Vô sắc lạp" title="Vô sắc lạp" /><area href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="50,31,110,56" alt="Tiền lục lạp" title="Tiền lục lạp" /><area href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="11,163,73,188" alt="Sắc lạp" title="Sắc lạp" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" shape="rect" coords="71,235,132,260" alt="Lạp bột" title="Lạp bột" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_d%E1%BA%A7u" shape="rect" coords="144,235,205,260" alt="Lạp dầu" title="Lạp dầu" /><area href="/wiki/L%E1%BA%A1p_%C4%91%E1%BA%A1m" shape="rect" coords="225,236,286,261" alt="Lạp đạm" title="Lạp đạm" /><area href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="poly" coords="100,129,100,123,101,119,103,115,106,112,109,109,113,107,117,105,121,104,126,103,132,104,137,106,141,108,143,111,145,115,144,120,141,123,136,124,129,123,124,123,118,124,115,127,111,129,108,131,103,132" alt="Lục lạp" title="Lục lạp" /><area href="/wiki/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" shape="rect" coords="92,134,153,159" alt="Lục lạp" title="Lục lạp" /><area href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Plastids_types_flat_vi.svg" shape="rect" coords="0,0,300,265" alt="Tập tin:Plastids types flat vi.svg" title="Tập tin:Plastids types flat vi.svg" /></map><figcaption></figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #bbb transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Những loại lạp thể (hình tương tác) Thực vật có nhiều loại lạp thể khác nhau trong tế bào của chúng.</div> </div> </div> </div> Lục lạp (chloroplast) là một loại đặc biệt của một nhóm bào quan trong tế bào thực vật gọi là lạp thể (plastid), mặc dù cũng có lúc hai thuật ngữ này được dùng thay thế lẫn nhau. Có rất nhiều loại lạp thể khác nhau, tham gia nhiều chức năng đa dạng. Tất cả lục lạp trong cơ thể thực vật đều có nguồn gốc từ những <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" class="mw-redirect" title="Tiền lạp thể">tiền lạp thể</a> (proplastid) chưa phân hóa, có trong <a href="/wiki/H%E1%BB%A3p_t%E1%BB%AD" title="Hợp tử">hợp tử</a><a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> hay trứng đã thụ tinh. Tiền lạp thể thường tìm thấy tại những <a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh#Mô_phân_sinh_đỉnh" title="Mô phân sinh">đỉnh sinh trưởng</a> của thực vật trưởng thành. Nhưng trong <a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh#Mô_phân_sinh_đỉnh_rễ" title="Mô phân sinh">mô phân sinh đỉnh rễ</a>,<a href="#cite_note-PlantCellBiology-Plastids-150">[150]</a> lục lạp không phát triển bình thường từ tiền lạp thể, mà phần lớn phân hóa thành <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" title="Lạp bột">lạp bột</a> (amyloplast) chuyên dự trữ tinh bột.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> Ở <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%93i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chồi (trang không tồn tại)">chồi ngọn</a>, tiền lạp thể trong <a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh#Mô_phân_sinh_đỉnh_chồi" title="Mô phân sinh">mô phân sinh đỉnh chồi</a> có thể dần dần phân hóa thành lục lạp trong các mô lá quang hợp như lá trưởng thành, nếu được tiếp xúc với một lượng ánh sáng cần thiết.<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis-13">[13]</a> Quá trình biệt hóa này liên quan đến sự lõm vào của màng trong lạp thể, hình thành nên những phiến màng lấn sâu vào chất nền <a href="/wiki/Stroma" title="Stroma">stroma</a>. Rồi sau đó gấp cuộn trở lại tạo thành hệ thống <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">thylakoid</a> và <a href="/wiki/Thylakoid" title="Thylakoid">grana</a>.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Nếu như chồi <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_hoa" title="Thực vật có hoa">cây hạt kín</a> không được tiếp xúc một lượng ánh sáng cần thiết cho sự hình thành lục lạp, thì tiền lạp thể có thể phân hóa thành dạng tiền lục lạp trước khi trở thành lục lạp. Tiền lục lạp (etioplast) là loại lạp thể thiếu <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" class="mw-redirect" title="Chất diệp lục">chất diệp lục</a> và có màng trong lõm vào tạo nên một mạng lưới các ống trôi nổi trong stroma, gọi là <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_ti%E1%BB%81n_phi%E1%BA%BFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể tiền phiến (trang không tồn tại)">thể tiền phiến</a> (prolamellar body). Dù tiền lục lạp thiếu chất diệp lục, nhưng chúng vẫn sở hữu một loại <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_ch%E1%BA%A5t" title="Tiền chất">tiền chất</a> diệp lục màu vàng dưới dạng dự trữ.<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis-13">[13]</a> Trong vòng vài phút phơi sáng, những thể tiền phiến bắt đầu tổ chức thành những chồng xấp thylakoid, và diệp lục cũng được khởi động sản xuất. Quá trình chuyển hóa từ tiền lục lạp thành lục lạp này có thể kéo dài đến hàng giờ.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Trong khi đó, <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_tr%E1%BA%A7n" title="Thực vật hạt trần">thực vật hạt trần</a> lại không cần ánh sáng để hình thành lục lạp.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Không thể đảm bảo rằng dưới tác dụng của ánh sáng, tiền lạp thể luôn luôn phân hóa trở thành lục lạp. Dù cho tiền lạp thể có phát triển thành lục lạp đi chăng nữa thì một số loại lạp thể khác vẫn chịu sự kiểm soát chủ yếu của <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">nhân tế bào</a>,<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis-13">[13]</a> cũng như ảnh hưởng nhiều từ loại tế bào đặc trưng chứa chúng.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:350px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Plastids_conversions_vi.svg" class="mw-file-description" title="Những con đường chuyển hóa lạp thể khả thi trong thực tế."><img alt="Những con đường chuyển hóa lạp thể khả thi trong thực tế." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Plastids_conversions_vi.svg/350px-Plastids_conversions_vi.svg.png" decoding="async" width="350" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Plastids_conversions_vi.svg/525px-Plastids_conversions_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Plastids_conversions_vi.svg/700px-Plastids_conversions_vi.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="600" /></a><figcaption>Những con đường chuyển hóa lạp thể khả thi trong thực tế.</figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #bbb transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Những con đường chuyển hóa lạp thể khả thi trong thực tế.</div> </div> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_chuyển_hóa_lạp_thể">Sự chuyển hóa lạp thể</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=82" title="Sửa đổi phần “Sự chuyển hóa lạp thể”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=82" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự chuyển hóa lạp thể">sửa mã nguồn</a>]</div> Sự phân loại lạp thể không mang tính ổn định, trên thực tế có thể xảy ra nhiều con đường chuyển hóa lạp thể qua lại với nhau. Lục lạp có thể chuyển đổi sang <a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Sắc lạp">sắc lạp</a> (chromoplast), chứa đầy bên trong những phân tử <a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%91" title="Sắc tố">sắc tố</a> tạo nên màu sắc tươi sáng cho <a href="/wiki/Hoa" title="Hoa">hoa</a> và <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3" title="Quả">quả</a> chín. <a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" title="Lạp bột">Lạp bột</a> (amyloplast) dự trữ tinh bột có thể chuyển hóa sang sắc lạp, và những tiền lạp thể cũng có khả năng tương tự. Sắc lạp và lạp bột lại có thể trở ngược về lục lạp, giống như khi chiếu sáng một củ <a href="/wiki/C%C3%A0_r%E1%BB%91t" title="Cà rốt">cà rốt</a> hay <a href="/wiki/Khoai_t%C3%A2y" title="Khoai tây">khoai tây</a>. Nếu cây tổn thương, hoặc gặp vấn đề khiến tế bào thực vật trở về trạng thái <a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh" title="Mô phân sinh">mô phân sinh</a>, thì lục lạp và những lạp thể khác có thể chuyển hóa ngược lại thành tiền lạp thể. Lục lạp, lạp bột, sắc lạp, tiền lạp thể... là sự phân loại không tuyệt đối—trên thực tế những dạng trung gian giữa chúng phổ biến hơn nhiều.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">[144]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quá_trình_phân_đôi_lục_lạp">Quá trình phân đôi lục lạp</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=83" title="Sửa đổi phần “Quá trình phân đôi lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=83" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quá trình phân đôi lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> Hầu hết lục lạp trong tế bào có khả năng quang hợp đều không phát triển trực tiếp từ tiền lạp thể hay tiền lục lạp. Sự thực, một tế bào <a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh#Mô_phân_sinh_đỉnh_chồi" title="Mô phân sinh">mô phân sinh đỉnh chồi</a> điển hình ở thực vật chỉ chứa 7–20 <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" class="mw-redirect" title="Tiền lạp thể">tiền lạp thể</a>. Khi tiền lạp thể biệt hóa xong thành lục lạp, chúng tiếp tục phân chia tạo đến 30–70 lục lạp đối với một tế bào quang hợp thực vật trưởng thành. Nếu tế bào xảy ra <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_ph%C3%A2n" title="Nguyên phân">phân bào</a>, lục lạp cũng phân đôi để cung cấp những lục lạp bổ sung cho hai tế bào con.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidDivision-57-152">[152]</a> Trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> đơn bào, quá trình phân đôi là cách duy nhất để sản sinh lục lạp. Chúng không có những tiền lạp thể, vì vậy khi tế bào tảo <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_b%C3%A0o" title="Phân bào">phân bào</a>, lục lạp cũng phân đôi song hành, và mỗi tế bào con sau đó đều nhận được một lục lạp trưởng thành.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Phần lớn lục lạp trong tế bào đều phân đôi, chứ không phải chỉ có một nhóm nhỏ lục lạp có khả năng phân đôi nhanh chóng.<a href="#cite_note-RSPBChloroplastDivision-153">[153]</a> Lục lạp không có <a href="/w/index.php?title=Pha_S&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pha S (trang không tồn tại)">pha S</a> rõ ràng, do quá trình nhân đôi DNA của chúng không đồng bộ hay chịu sự kiểm soát của tế bào chủ.<a href="#cite_note-JCS-ChloroplastDNAReplication-154">[154]</a> Phần nhiều những hiểu biết hiện nay của chúng ta về quá trình phân đôi lục lạp đến từ việc nghiên cứu những sinh vật như cải <a href="/wiki/Arabidopsis" title="Arabidopsis">Arabidopsis</a> và tảo đỏ <a href="/w/index.php?title=Cyanidioschyzon_merol%C3%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyanidioschyzon merolæ (trang không tồn tại)">Cyanidioschyzon merolæ</a>.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> <div class="center"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:800px;"> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chloroplast_division_vi.svg" class="mw-file-description" title="Phần lớn lục lạp tế bào thực vật và tất cả lục lạp trong tảo đều phát sinh từ quá trình phân đôi lục lạp.[151] Chú thích trong hình.[126][155]"><img alt="Phần lớn lục lạp tế bào thực vật và tất cả lục lạp trong tảo đều phát sinh từ quá trình phân đôi lục lạp.[151] Chú thích trong hình.[126][155]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Chloroplast_division_vi.svg/800px-Chloroplast_division_vi.svg.png" decoding="async" width="800" height="560" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Chloroplast_division_vi.svg/1200px-Chloroplast_division_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Chloroplast_division_vi.svg/1600px-Chloroplast_division_vi.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1120" /></a><figcaption>Phần lớn lục lạp tế bào thực vật và tất cả lục lạp trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> đều phát sinh từ quá trình phân đôi lục lạp.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Chú thích trong hình.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a><a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a></figcaption></figure><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #00cd4c transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Phần lớn lục lạp tế bào thực vật và tất cả lục lạp trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> đều phát sinh từ quá trình phân đôi lục lạp.<a href="#cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">[151]</a> Chú thích trong hình.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a><a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a></div> </div> </div> </div> Quá trình phân đôi khởi động khi các protein <a href="/w/index.php?title=FtsZ1&action=edit&redlink=1" class="new" title="FtsZ1 (trang không tồn tại)">FtsZ1</a> và <a href="/w/index.php?title=FtsZ2&action=edit&redlink=1" class="new" title="FtsZ2 (trang không tồn tại)">FtsZ2</a> lắp rắp thành những bó sợi, cùng với sự giúp đỡ của protein <a href="/w/index.php?title=ARC6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ARC6 (trang không tồn tại)">ARC6</a>, tạo nên một cấu trúc gọi là đai Z (Z-ring) bên trong stroma lục lạp.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a><a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_Min&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống Min (trang không tồn tại)">Hệ thống Min</a> có vai trò hoạch định vị trí đai Z, đảm bảo rằng lục lạp được thắt vừa đủ dù nhiều hay ít. Trong đó, protein <a href="/w/index.php?title=MinD&action=edit&redlink=1" class="new" title="MinD (trang không tồn tại)">MinD</a> ức chế FtsZ liên kết và hình thành sợi. Các protein <a href="/w/index.php?title=ARC3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ARC3 (trang không tồn tại)">ARC3</a> cũng có thể tham gia, nhưng chưa có thông tin rõ ràng về chúng. Những protein này hoạt động tại hai đầu cực lục lạp, ngăn ngừa hình thành đai Z tại đó, nhưng càng đến gần vị trí trung tâm lục lạp, <a href="/w/index.php?title=MinE&action=edit&redlink=1" class="new" title="MinE (trang không tồn tại)">MinE</a> lại ức chế chúng, cho phép đai Z tạo thành.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Tiếp theo, hai đai phân đôi hay đai PD (plastid-dividing ring) hình thành. Đai phân đôi trong đặt ở phía trong màng trong lục lạp, và xuất hiện đầu tiên.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Còn đai phân đôi ngoài quấn quanh màng ngoài lục lạp. Chúng cấu tạo từ những sợi đường kính khoảng 5 nanomet,<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> xếp lại thành bó gồm các chuỗi cách nhau 6,4 nanomet và có tác dụng co thắt lục lạp. Chuỗi sự kiện này báo hiệu bắt đầu tiến trình thắt lại lục lạp.<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> Ở vài loài như tảo <a href="/w/index.php?title=Cyanidioschyzon_merol%C3%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyanidioschyzon merolæ (trang không tồn tại)">Cyanidioschyzon merolæ</a>, lục lạp có thêm một đai phân đôi thứ ba đặt trong xoang gian màng.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a><a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> Khi đến pha thắt lục lạp, protein <a href="/w/index.php?title=Dynamin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dynamin (trang không tồn tại)">dynamin</a> lắp ráp bao quanh đai phân đôi ngoài tạo nên đai dynamin,<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> cung cấp lực thắt siết chặt lục lạp.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Bên cạnh đó, đai Z và đai phân đôi trong cũng bị phá hủy.<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> Trong suốt giai đoạn này, nhiều plasmid DNA lục lạp nhân đôi và phân phối cho hai lục lạp con.<a href="#cite_note-PlantPhysiology-EffectofLightonChloroplastDivision-156">[156]</a> Cuối cùng, đai dynamin dịch chuyển xuống dưới đai phân đôi ngoài, tiếp xúc trực tiếp với màng ngoài lục lạp,<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> thắt chặt và tách đôi thành hai lục lạp con.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Phần sót lại của đai phân đôi ngoài trôi nổi tự do, còn phần sót lại của đai dynamin vẫn đính với một trong hai lục lạp con.<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> Trong số năm hoặc sáu đai liên quan đến quá trình phân đôi lục lạp, chỉ có đai phân đôi ngoài là tham gia xuyên suốt hai pha co thắt và phân đôi—tuy đai Z tạo thành đầu tiên, nhưng sự thắt vẫn chưa xuất hiện cho đến khi hình thành đai phân đôi ngoài.<a href="#cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">[155]</a> <div class="floatright"> <div class="thumbinner" style="background:none;border:none;max-width:330px;"> <div style="float: left; position: relative; width: 330px; height: 195px;"> <div style="float: left; position: absolute; width: 330px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg/330px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg" decoding="async" width="330" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg/495px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg/660px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg 2x" data-file-width="2200" data-file-height="1200" /></a></div> <div style="float: left; position: absolute; width: 330px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg" class="mw-file-description" title="Trong ảnh chụp hiển vi điện tử của lục lạp ở một số loại rêu, những lục lạp nào có dạng quả tạ thì phần nhiều chứng tỏ chúng đang phân đôi. Còn grana lúc này cũng vừa đủ để nhìn thấy, tựa như những hạt li ti."><img alt="Trong ảnh chụp hiển vi điện tử của lục lạp ở một số loại rêu, những lục lạp nào có dạng quả tạ thì phần nhiều chứng tỏ chúng đang phân đôi. Còn grana lúc này cũng vừa đủ để nhìn thấy, tựa như những hạt li ti." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg/330px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg.png" decoding="async" width="330" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg/495px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg/660px-Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg.png 2x" data-file-width="2200" data-file-height="1200" /></a></div> <div style="float: left; position: absolute; top: 155px; left:8px;"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique.jpg" title="Tập tin:Moss chloroplasts 100× objective oblique.jpg">ảnh</a> · <a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Moss_chloroplasts_100%C3%97_objective_oblique_text_vi.svg" title="Tập tin:Moss chloroplasts 100× objective oblique text vi.svg">nhãn</a></div></div><div class="thumbcaption"><div style="float: left; margin-top: 0.25em; width: 11px; height: 9.5px;"><div style="position: relative; width: 0px; height: 0px; border-style: solid inset; border-width: 0 5.5px 9.5px 5.5px; border-color: transparent transparent #7ee232 transparent;"></div></div><div style="padding-left:24px;">Quá trình phân đôi lục lạp Trong <a href="/wiki/K%C3%ADnh_hi%E1%BB%83n_vi_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD_truy%E1%BB%81n_qua" title="Kính hiển vi điện tử truyền qua">ảnh chụp hiển vi điện tử</a> của lục lạp một số loại <a href="/wiki/R%C3%AAu" title="Rêu">rêu</a>, những lục lạp nào có dạng quả tạ thì phần nhiều chứng tỏ chúng đang phân đôi. Còn grana lúc này cũng vừa đủ để nhìn thấy, tựa như những hạt li ti.</div> </div> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sự_điều_hòa_phân_đôi">Sự điều hòa phân đôi</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=84" title="Sửa đổi phần “Sự điều hòa phân đôi”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=84" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự điều hòa phân đôi">sửa mã nguồn</a>]</div> Ở những loài <a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">tảo</a> chỉ chứa duy nhất một lục lạp, sự điều hòa của quá trình phân đôi lục lạp là cực kỳ quan trọng để đảm bảo rằng mỗi tế bào con đều nhận được một lục lạp, vì chúng không thể tự tạo ra loại bào quan này.<a href="#cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—The_Genetic_Systems_of_Mitochondria_and_Plastids-64">[64]</a><a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Ở những thực vật mà tế bào chứa nhiều lục lạp, sự điều hòa trở nên lỏng lẻo và ít quan trọng hơn. Có khả năng là quá trình phân đôi lục lạp và quá trình phân chia tế bào có phần đồng bộ với nhau, thế nhưng phần lớn các cơ chế liên quan vẫn chưa thể xác định.<a href="#cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">[126]</a> Ánh sáng được chứng minh là cần thiết cho quá trình phân đôi lục lạp. Lục lạp có thể sinh trưởng và tiến hành một số hoạt động co thắt dưới <a href="/wiki/Chlorophyll" class="mw-redirect" title="Chlorophyll">ánh sáng xanh lục</a>, nhưng lại trễ nải trong việc hoàn thành nốt quá trình phân đôi với loại ánh sáng chất lượng kém này—vì vậy chúng cần tiếp xúc với ánh sáng trắng để hoàn thành phân đôi nhanh hơn. Quan sát lá rau bina trồng dưới ánh sáng xanh lục cho thấy có nhiều lục lạp lớn dạng quả tạ. Còn khi trồng dưới ánh sáng trắng lại kích thích lục lạp phân đôi nhiều hơn và giảm thiểu dần dạng quả tạ.<a href="#cite_note-RSPBChloroplastDivision-153">[153]</a><a href="#cite_note-PlantPhysiology-EffectofLightonChloroplastDivision-156">[156]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Di_truyền_lục_lạp">Di truyền lục lạp</h3>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=85" title="Sửa đổi phần “Di truyền lục lạp”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=85" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Di truyền lục lạp">sửa mã nguồn</a>]</div> Giống như <a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83#Phân_đôi_và_di_truyền" title="Ty thể">ty thể</a>, lục lạp thường thừa hưởng vật chất di truyền đơn nguồn từ một lục lạp trước đó. Còn vật chất di truyền lưỡng nguồn—kế thừa từ bộ gen lạp thể của cả cây mẹ và cây bố—xảy ra ở mức rất thấp trong một số thực vật có hoa.<a href="#cite_note-AJB-ChloroplastInheritance-157">[157]</a> Có nhiều cơ chế ngăn chặn sự di truyền DNA lục lạp theo kiểu lưỡng nguồn, bao gồm quá trình tiêu hủy có chọn lọc lục lạp hay gen của chúng trong <a href="/wiki/Giao_t%E1%BB%AD" title="Giao tử">giao tử</a> hay <a href="/wiki/H%E1%BB%A3p_t%E1%BB%AD" title="Hợp tử">hợp tử</a>, kết quả là lục lạp từ một bên bố hoặc mẹ sẽ loại đi khỏi phôi. Những lục lạp từ bố mẹ được phân phối sao cho ở mỗi tế bào hậu duệ đều chỉ chứa một loại lục lạp duy nhất (di truyền đơn nguồn).<a href="#cite_note-PNAS-ChloroplastInheritance-158">[158]</a> <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_tr%E1%BA%A7n" title="Thực vật hạt trần">Thực vật hạt trần</a>, như <a href="/wiki/C%C3%A2y_th%C3%B4ng" class="mw-redirect" title="Cây thông">cây thông</a>, hầu hết đều chứa lục lạp nguồn gốc từ bố,<a href="#cite_note-159">[159]</a> trong khi <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_hoa" title="Thực vật có hoa">thực vật có hoa</a> lại thường thừa kế lục lạp nguồn gốc từ mẹ.<a href="#cite_note-160">[160]</a><a href="#cite_note-ruf2007-161">[161]</a> Lúc trước, người ta cho rằng thực vật có hoa chỉ di truyền loại lục lạp nguồn gốc từ mẹ. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều nghiên cứu cho thấy một số trường hợp cũng thừa kế lục lạp nguồn gốc từ bố.<a href="#cite_note-AJB-ChloroplastInheritance-157">[157]</a> <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_k%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Thực vật hạt kín">Thực vật hạt kín</a> (thực vật có hoa) có nhiều cách để ngăn ngừa di truyền lục lạp nguồn gốc từ bố. Phần lớn chúng sản xuất ra các tế bào <a href="/wiki/Tinh_tr%C3%B9ng" title="Tinh trùng">tinh trùng</a> không chứa bất kỳ lạp thể nào. Đồng thời, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy còn nhiều cơ chế khác ngăn chặn sự kế thừa lục lạp từ bố trong những thực vật có hoa, chẳng hạn như phân bậc quá trình phân đôi lục lạp thành những mức độ khác nhau trong phôi.<a href="#cite_note-AJB-ChloroplastInheritance-157">[157]</a> Giữa những loài thực vật hạt kín, lục lạp thừa kế từ bố được phát hiện nhiều hơn loại lục lạp di truyền lưỡng nguồn <a href="/w/index.php?title=Lai_(di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lai (di truyền học) (trang không tồn tại)">lai</a> giữa bố và mẹ trong cùng một loài. Điều này gợi ý rằng những gen lai không tương thích có thể gây trở ngại đến các cơ chế ngăn chặn thừa kế từ bố.<a href="#cite_note-AJB-ChloroplastInheritance-157">[157]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thực_vật_biến_đổi_gen_lạp_thể">Thực vật biến đổi gen lạp thể</h4>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=86" title="Sửa đổi phần “Thực vật biến đổi gen lạp thể”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=86" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thực vật biến đổi gen lạp thể">sửa mã nguồn</a>]</div> Thời gian gần đây, lục lạp đã gây chú ý đến những nhà phát triển <a href="/wiki/C%C3%A2y_tr%E1%BB%93ng_bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_gen" title="Cây trồng biến đổi gen">cây trồng biến đổi gen</a>. Trong hầu hết thực vật có hoa, lục lạp không được thừa kế từ bố, vì vậy tiến trình trao đổi gen giữa những lạp thể không có sự tham gia phát tán của <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A5n_hoa" title="Phấn hoa">phấn hoa</a>. Ưu điểm này khiến những <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_gen_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực vật biến đổi gen lạp thể (trang không tồn tại)">lạp thể biến đổi gen</a> là một công cụ đáng giá cho quá trình tạo giống và canh tác những cây trồng biến đổi gen, một lĩnh vực đang bị <a href="/w/index.php?title=Ng%C4%83n_ch%E1%BA%B7n_sinh_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngăn chặn sinh học (trang không tồn tại)">kìm hãm</a> do tính an toàn sinh học, do đó hạ thấp rủi ro gây ra cho môi trường. Chính sách kìm hãm này vì thế chỉ phù hợp cho sự chung sống giữa nông nghiệp truyền thống và nông nghiệp hữu cơ mà không <a href="/w/index.php?title=Ng%C4%83n_ch%E1%BA%B7n_sinh_v%E1%BA%ADt_bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_gen_v%C3%A0_s%E1%BB%B1_gi%E1%BA%A3i_ph%C3%B3ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngăn chặn sinh vật biến đổi gen và sự giải phóng (trang không tồn tại)">giải phóng</a> cho thực vật biến đổi gen. Trong khi độ tin cậy của cơ chế đột biến này vẫn chưa được nghiên cứu trong tất cả cây trồng có liên quan, thì những kết quả khảo nghiệm gần đây ở cây thuốc lá đã cho thấy những hứa hẹn mới, cho biết tỷ lệ thất bại trong việc ngăn chặn phát tán gen qua phấn hoa ở <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_gen_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực vật biến đổi gen lạp thể (trang không tồn tại)">thực vật biến đổi gen lạp thể</a> chỉ là 3 trên 1.000.000 mẫu.<a href="#cite_note-ruf2007-161">[161]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm">Xem thêm</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=87" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=87" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm">sửa mã nguồn</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/B%C3%A0o_quan" title="Bào quan">Bào quan</a></li> <li><a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">Ty thể</a></li> <li><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">Nội cộng sinh</a></li> <li><a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">Quang hợp</a></li> <li><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">Chlorophyll</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích">Chú thích</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=88" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=88" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích">sửa mã nguồn</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">^</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72042645">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFJones2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Daniel_Jones_(phonetician)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Jones (phonetician) (trang không tồn tại)">Jones D</a> (2003) [1917]. Roach P, Hartmann J, Setter J (biên tập). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/englishpronounci0000jone_n4n5">English Pronouncing Dictionary</a>. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/3-12-539683-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/3-12-539683-2"><bdi>3-12-539683-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=English+Pronouncing+Dictionary&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2003&rft.isbn=3-12-539683-2&rft.aulast=Jones&rft.aufirst=Daniel&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fenglishpronounci0000jone_n4n5&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/Chloroplast">“Chloroplast”</a>. <a href="/wiki/Merriam-Webster" title="Merriam-Webster">Merriam-Webster Dictionary</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Merriam-Webster+Dictionary&rft.atitle=Chloroplast&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2FChloroplast&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://book.bionumbers.org/how-large-are-chloroplasts/">“How large are chloroplasts?”</a>. Cell Biology By The Number. Ron Milo and Rob Philips. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170125100629/http://book.bionumbers.org/how-large-are-chloroplasts/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 25 tháng 1 năm 2017. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Cell+Biology+By+The+Number&rft.atitle=How+large+are+chloroplasts%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fbook.bionumbers.org%2Fhow-large-are-chloroplasts%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-OnlineEtDict-4"><a href="#cite_ref-OnlineEtDict_4-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHarper,_Douglas" class="citation web cs1">Harper, Douglas. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=chloroplast">“chloroplast”</a>. <a href="/w/index.php?title=Online_Etymology_Dictionary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Online Etymology Dictionary (trang không tồn tại)">Online Etymology Dictionary</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Online+Etymology+Dictionary&rft.atitle=chloroplast&rft.au=Harper%2C+Douglas&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Findex.php%3Fterm%3Dchloroplast&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">^</a> von Mohl, H. 1835/1837. Ueber die Vermehrung der Pflanzen-Zellen durch Teilung. Dissert. Tubingen 1835. Flora 1837, <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.biodiversitylibrary.org/item/928#page/3/mode/1up">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161107030254/http://www.biodiversitylibrary.org/item/928#page/3/mode/1up">Lưu trữ</a> 2016-11-07 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-Schimper-6"><a href="#cite_ref-Schimper_6-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchimper,_A.F.W.1883" class="citation journal cs1">Schimper, A.F.W. (1883). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131019121025/http://publikationen.stub.uni-frankfurt.de/frontdoor/index/index/docId/19551">“Über die Entwicklung der Chlorophyllkörner und Farbkörper”</a> [About the development of the chlorophyll grains and stains]. Bot. Zeitung (bằng tiếng Đức). 41: 105–14, 121–31, 137–46, 153–62. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://publikationen.stub.uni-frankfurt.de/frontdoor/index/index/docId/19551">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 19 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Bot.+Zeitung&rft.atitle=%C3%9Cber+die+Entwicklung+der+Chlorophyllk%C3%B6rner+und+Farbk%C3%B6rper&rft.volume=41&rft.pages=105-14%2C+121-31%2C+137-46%2C+153-62&rft.date=1883&rft.au=Schimper%2C+A.F.W.&rft_id=http%3A%2F%2Fpublikationen.stub.uni-frankfurt.de%2Ffrontdoor%2Findex%2Findex%2FdocId%2F19551&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">^</a> Strasburger, E. 1884. Das botanische Praktikum, 1. Aufl. Gustav Fischer: Jena </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">^</a> Gunning, B., Koenig, F. & Govindjee, P. (2006). A dedication to pioneers of research on chloroplast structure. In: R. R. Wise & J. K. Hoober (ed.). The structure and function of plastids. Springer: Netherlands, pp. xxiii-xxxi, <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC">[2]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219021718/https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC">Lưu trữ</a> 2016-12-19 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">^</a> Hoober, J. K. (1984). Chloroplasts. Plenum: New York, <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://books.google.com/books?id=OT8GCAAAQBAJ">[3]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219002618/https://books.google.com/books?id=OT8GCAAAQBAJ">Lưu trữ</a> 2016-12-19 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-Biology-Campbell&Reece-10">^ <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-2">c</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-3">d</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-4">e</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-5">f</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-6">g</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-7">h</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-8">i</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece_10-9">j</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th Edition Campbell & Reece. Benjamin Cummings (Pearson). 2009. tr. 516.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+Edition+Campbell+%26+Reece&rft.pages=516&rft.pub=Benjamin+Cummings+%28Pearson%29&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMereschkowsky_C1905" class="citation journal cs1">Mereschkowsky C (1905). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/cbarchive_51353_bernaturundursprungderchromato1881">“Über Natur und Ursprung der Chromatophoren im Pflanzenreiche”</a> [About the nature and origin of chromatophores in the vegetable kingdom]. Biol Centralbl (bằng tiếng Đức). 25: 593–604.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Biol+Centralbl&rft.atitle=%C3%9Cber+Natur+und+Ursprung+der+Chromatophoren+im+Pflanzenreiche&rft.volume=25&rft.pages=593-604&rft.date=1905&rft.au=Mereschkowsky+C&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcbarchive_51353_bernaturundursprungderchromato1881&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchimper_AFW1883" class="citation journal cs1">Schimper AFW (1883). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://core.ac.uk/download/pdf/14519492.pdf?repositoryId=542">“Über die Entwicklung der Chlorophyllkörner und Farbkörper”</a> [About the development of the chlorophyll grains and stains] (PDF). Bot. Zeitung (bằng tiếng Đức). 41: 105–14, 121–31, 137–46, 153–62. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161012003301/https://core.ac.uk/download/pdf/14519492.pdf?repositoryId=542">Lưu trữ</a> (PDF) bản gốc ngày 12 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Bot.+Zeitung&rft.atitle=%C3%9Cber+die+Entwicklung+der+Chlorophyllk%C3%B6rner+und+Farbk%C3%B6rper&rft.volume=41&rft.pages=105-14%2C+121-31%2C+137-46%2C+153-62&rft.date=1883&rft.au=Schimper+AFW&rft_id=https%3A%2F%2Fcore.ac.uk%2Fdownload%2Fpdf%2F14519492.pdf%3FrepositoryId%3D542&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis-13">^ <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis_13-0">a</a> <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis_13-1">b</a> <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis_13-2">c</a> <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—chloroplasts_and_photosynthesis_13-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFAlberts2002" class="citation book cs1">Alberts, Bruce (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26819/">Molecular biology of the cell</a> (ấn bản thứ 4.). New York [u.a.]: Garland. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8153-4072-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8153-4072-9"><bdi>0-8153-4072-9</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201114000245/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26819/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 14 tháng 11 năm 2020. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Molecular+biology+of+the+cell&rft.place=New+York+%5Bu.a.%5D&rft.edition=4.&rft.pub=Garland&rft.date=2002&rft.isbn=0-8153-4072-9&rft.aulast=Alberts&rft.aufirst=Bruce&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK26819%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-CyanobacterialHeterocysts-14">^ <a href="#cite_ref-CyanobacterialHeterocysts_14-0">a</a> <a href="#cite_ref-CyanobacterialHeterocysts_14-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKumarMella-HerreraGolden2010" class="citation journal cs1">Kumar, K.; Mella-Herrera, R. A.; Golden, J. W. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2845205">“Cyanobacterial Heterocysts”</a>. Cold Spring Harbor Perspectives in Biology. 2 (4): a000315. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1101%2Fcshperspect.a000315">10.1101/cshperspect.a000315</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2845205">2845205</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20452939">20452939</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cold+Spring+Harbor+Perspectives+in+Biology&rft.atitle=Cyanobacterial+Heterocysts&rft.volume=2&rft.issue=4&rft.pages=a000315&rft.date=2010&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2845205%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F20452939&rft_id=info%3Adoi%2F10.1101%2Fcshperspect.a000315&rft.aulast=Kumar&rft.aufirst=K.&rft.au=Mella-Herrera%2C+R.+A.&rft.au=Golden%2C+J.+W.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2845205&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology8th-Campbell&Reece-186-187-15">^ <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-2">c</a> <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-3">d</a> <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-4">e</a> <a href="#cite_ref-Biology8th-Campbell&Reece-186-187_15-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th edition—Campbell&Reece. Benjamin Cummings. 2008. tr. 186–187. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-321-54325-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-321-54325-7"><bdi>978-0-321-54325-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+edition%E2%80%94Campbell%26Reece&rft.pages=186-187&rft.pub=Benjamin+Cummings&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-321-54325-7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes-16">^ <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-0">a</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-1">b</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-2">c</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-3">d</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-4">e</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-5">f</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-6">g</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-7">h</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-8">i</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-9">j</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-10">k</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-11">l</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-12">m</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-13">n</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-14">o</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-15">p</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-16">q</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-17">r</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-18">s</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-19">t</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-20">u</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-21">v</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-22">w</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-23">x</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-24">y</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-25">z</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-26">aa</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-27">ab</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-28">ac</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-29">ad</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-30">ae</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-31">af</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-32">ag</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-33">ah</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-34">ai</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-35">aj</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-36">ak</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-37">al</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-38">am</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-39">an</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-40">ao</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-41">ap</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-42">aq</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-43">ar</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-44">as</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-45">at</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-46">au</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-47">av</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-48">aw</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-49">ax</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-50">ay</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-51">az</a> <a href="#cite_ref-Springer—The_Chloroplast—Chloroplast_shapes_16-52">ba</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKimArchibald2009" class="citation book cs1">Kim, E.; Archibald, J. M. (2009). “Diversity and Evolution of Plastids and Their Genomes”. Trong Sandelius, Anna Stina; Aronsson, Henrik (biên tập). The Chloroplast. Plant Cell Monographs. 13. tr. 1–39. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2F978-3-540-68696-5_1">10.1007/978-3-540-68696-5_1</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-3-540-68692-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-3-540-68692-7"><bdi>978-3-540-68692-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Diversity+and+Evolution+of+Plastids+and+Their+Genomes&rft.btitle=The+Chloroplast&rft.series=Plant+Cell+Monographs&rft.pages=1-39&rft.date=2009&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2F978-3-540-68696-5_1&rft.isbn=978-3-540-68692-7&rft.aulast=Kim&rft.aufirst=E.&rft.au=Archibald%2C+J.+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBryantGuglielmiMarsacCastets1979" class="citation journal cs1">Bryant, Donald A.; Guglielmi, Gérard; Marsac, Nicole Tandeau; Castets, Anne-Marie; Cohen-Bazire, Germaine (1979). “The structure of cyanobacterial phycobilisomes: A model”. Archives of Microbiology. 123 (2): 311–34. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2FBF00446810">10.1007/BF00446810</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10049814">10049814</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Archives+of+Microbiology&rft.atitle=The+structure+of+cyanobacterial+phycobilisomes%3A+A+model&rft.volume=123&rft.issue=2&rft.pages=311-34&rft.date=1979&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2FBF00446810&rft_id=info%3Apmid%2F10049814&rft.aulast=Bryant&rft.aufirst=Donald+A.&rft.au=Guglielmi%2C+G%C3%A9rard&rft.au=Marsac%2C+Nicole+Tandeau&rft.au=Castets%2C+Anne-Marie&rft.au=Cohen-Bazire%2C+Germaine&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-AJB-historyofplastids-18">^ <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-0">a</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-1">b</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-2">c</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-3">d</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-4">e</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-5">f</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-6">g</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-7">h</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-8">i</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-9">j</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-10">k</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-11">l</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-12">m</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-13">n</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-14">o</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-15">p</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-16">q</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-17">r</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-18">s</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-19">t</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-20">u</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-21">v</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-22">w</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-23">x</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-24">y</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-25">z</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-26">aa</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-27">ab</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-28">ac</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-29">ad</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-30">ae</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-31">af</a> <a href="#cite_ref-AJB-historyofplastids_18-32">ag</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKeeling2004" class="citation journal cs1">Keeling, Patrick J. (2004). “Diversity and evolutionary history of plastids and their hosts”. American Journal of Botany. 91 (10): 1481–93. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3732%2Fajb.91.10.1481">10.3732/ajb.91.10.1481</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21652304">21652304</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.atitle=Diversity+and+evolutionary+history+of+plastids+and+their+hosts&rft.volume=91&rft.issue=10&rft.pages=1481-93&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.3732%2Fajb.91.10.1481&rft_id=info%3Apmid%2F21652304&rft.aulast=Keeling&rft.aufirst=Patrick+J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-CurrentBiology-Endosymbiosis-19">^ <a href="#cite_ref-CurrentBiology-Endosymbiosis_19-0">a</a> <a href="#cite_ref-CurrentBiology-Endosymbiosis_19-1">b</a> <a href="#cite_ref-CurrentBiology-Endosymbiosis_19-2">c</a> <a href="#cite_ref-CurrentBiology-Endosymbiosis_19-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMcFaddenVan_Dooren2004" class="citation journal cs1">McFadden, Geoffrey I; Van Dooren, Giel G (2004). “Evolution: Red Algal Genome Affirms a Common Origin of All Plastids”. Current Biology. 14 (13): R514–6. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.cub.2004.06.041">10.1016/j.cub.2004.06.041</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15242632">15242632</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Biology&rft.atitle=Evolution%3A+Red+Algal+Genome+Affirms+a+Common+Origin+of+All+Plastids&rft.volume=14&rft.issue=13&rft.pages=R514-6&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.cub.2004.06.041&rft_id=info%3Apmid%2F15242632&rft.aulast=McFadden&rft.aufirst=Geoffrey+I&rft.au=Van+Dooren%2C+Giel+G&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Chloroplast_membrane_proton_permeability-20"><a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Chloroplast_membrane_proton_permeability_20-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFFuksFabrice_Homblé1996" class="citation journal cs1">Fuks, Bruno; Fabrice Homblé (ngày 8 tháng 7 năm 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.plantphysiol.org/content/plantphysiol/112/2/759.full.pdf">“Mechanism of Proton Permeation through Chloroplast Lipid Membranes”</a> (PDF). Plant Physiology. 112 (2): 759–766. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.112.2.759">10.1104/pp.112.2.759</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8883387">8883387</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180316151947/http://www.plantphysiol.org/content/plantphysiol/112/2/759.full.pdf">Lưu trữ</a> (PDF) bản gốc ngày 16 tháng 3 năm 2018. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Mechanism+of+Proton+Permeation+through+Chloroplast+Lipid+Membranes&rft.volume=112&rft.issue=2&rft.pages=759-766&rft.date=1996-07-08&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.112.2.759&rft_id=info%3Apmid%2F8883387&rft.aulast=Fuks&rft.aufirst=Bruno&rft.au=Fabrice+Hombl%C3%A9&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.plantphysiol.org%2Fcontent%2Fplantphysiol%2F112%2F2%2F759.full.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJoyard_J_Block_MA,_Douce_RBlockDouce1991" class="citation journal cs1">Joyard J Block MA, Douce R; Block; Douce (1991). “Molecular aspects of plastid envelope biochemistry”. Eur J Biochem. 199 (3): 489–509. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1432-1033.1991.tb16148.x">10.1111/j.1432-1033.1991.tb16148.x</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1868841">1868841</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Eur+J+Biochem.&rft.atitle=Molecular+aspects+of+plastid+envelope+biochemistry&rft.volume=199&rft.issue=3&rft.pages=489-509&rft.date=1991&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1432-1033.1991.tb16148.x&rft_id=info%3Apmid%2F1868841&rft.au=Joyard+J+Block+MA%2C+Douce+R&rft.au=Block&rft.au=Douce&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daviddarling.info/encyclopedia/C/chloroplasts.html">“Chloroplast”</a>. Encyclopedia of Science. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160810083215/http://www.daviddarling.info/encyclopedia/C/chloroplasts.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 10 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclopedia+of+Science&rft.atitle=Chloroplast&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.daviddarling.info%2Fencyclopedia%2FC%2Fchloroplasts.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-BMCBiology-EvolvinganOrganelle-23">^ <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-0">a</a> <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-1">b</a> <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-2">c</a> <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-3">d</a> <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-4">e</a> <a href="#cite_ref-BMCBiology-EvolvinganOrganelle_23-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFNakayamaArchibald2012" class="citation journal cs1">Nakayama, Takuro; Archibald, John M (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3337241">“Evolving a photosynthetic organelle”</a>. BMC Biology. 10 (1): 35. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1186%2F1741-7007-10-35">10.1186/1741-7007-10-35</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3337241">3337241</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22531210">22531210</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMC+Biology&rft.atitle=Evolving+a+photosynthetic+organelle&rft.volume=10&rft.issue=1&rft.pages=35&rft.date=2012&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3337241%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22531210&rft_id=info%3Adoi%2F10.1186%2F1741-7007-10-35&rft.aulast=Nakayama&rft.aufirst=Takuro&rft.au=Archibald%2C+John+M&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3337241&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin-24">^ <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin_24-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin_24-1">b</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin_24-2">c</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin_24-3">d</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastOrigin_24-4">e</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMcFadden2001" class="citation journal cs1">McFadden, G. I. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_2001-01_125_1/page/50">“Chloroplast Origin and Integration”</a>. Plant Physiology. 125 (1): 50–3. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.125.1.50">10.1104/pp.125.1.50</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1539323">1539323</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11154294">11154294</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Chloroplast+Origin+and+Integration&rft.volume=125&rft.issue=1&rft.pages=50-3&rft.date=2001&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1539323%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F11154294&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.125.1.50&rft.aulast=McFadden&rft.aufirst=G.+I.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_2001-01_125_1%2Fpage%2F50&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFArchibald2009" class="citation journal cs1">Archibald, John M. (2009). “The Puzzle of Plastid Evolution”. Current Biology. 19 (2): R81–8. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.cub.2008.11.067">10.1016/j.cub.2008.11.067</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19174147">19174147</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Biology&rft.atitle=The+Puzzle+of+Plastid+Evolution&rft.volume=19&rft.issue=2&rft.pages=R81-8&rft.date=2009&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.cub.2008.11.067&rft_id=info%3Apmid%2F19174147&rft.aulast=Archibald&rft.aufirst=John+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Wise—Plastid_diversity-26">^ <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-0">a</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-1">b</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-2">c</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-3">d</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-4">e</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-5">f</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-6">g</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-7">h</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-8">i</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-9">j</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-10">k</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-11">l</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-12">m</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-13">n</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-14">o</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-15">p</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-16">q</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-17">r</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-18">s</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-19">t</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-20">u</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-21">v</a> <a href="#cite_ref-Wise—Plastid_diversity_26-22">w</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWiseHoober,_J._Kenneth2006" class="citation book cs1">Wise, edited by Robert R.; Hoober, J. Kenneth (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uwosh.edu/biology/faculty-and-staff/faculty/wise/publications/wise-the-diversity-of-plastid">The structure and function of plastids</a>. Dordrecht: Springer. tr. 3–21. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-4020-4061-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-4020-4061-0"><bdi>978-1-4020-4061-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160308205912/http://www.uwosh.edu/biology/faculty-and-staff/faculty/wise/publications/wise-the-diversity-of-plastid">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 8 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+structure+and+function+of+plastids&rft.place=Dordrecht&rft.pages=3-21&rft.pub=Springer&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-4020-4061-0&rft.aulast=Wise&rft.aufirst=edited+by+Robert+R.&rft.au=Hoober%2C+J.+Kenneth&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.uwosh.edu%2Fbiology%2Ffaculty-and-staff%2Ffaculty%2Fwise%2Fpublications%2Fwise-the-diversity-of-plastid&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988">Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_d%C6%B0:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả">liên kết</a>) </li> <li id="cite_note-Plastid_endosymbiosis-27">^ <a href="#cite_ref-Plastid_endosymbiosis_27-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plastid_endosymbiosis_27-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBallColleoniCenciRaj2011" class="citation journal cs1">Ball, S.; Colleoni, C.; Cenci, U.; Raj, J. N.; Tirtiaux, C. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-experimental-botany_2011_62_6/page/1775">“The evolution of glycogen and starch metabolism in eukaryotes gives molecular clues to understand the establishment of plastid endosymbiosis”</a>. Journal of Experimental Botany. 62 (6): 1775–801. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fjxb%2Ferq411">10.1093/jxb/erq411</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21220783">21220783</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Experimental+Botany&rft.atitle=The+evolution+of+glycogen+and+starch+metabolism+in+eukaryotes+gives+molecular+clues+to+understand+the+establishment+of+plastid+endosymbiosis&rft.volume=62&rft.issue=6&rft.pages=1775-801&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fjxb%2Ferq411&rft_id=info%3Apmid%2F21220783&rft.aulast=Ball&rft.aufirst=S.&rft.au=Colleoni%2C+C.&rft.au=Cenci%2C+U.&rft.au=Raj%2C+J.+N.&rft.au=Tirtiaux%2C+C.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-experimental-botany_2011_62_6%2Fpage%2F1775&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PLoS—Apicomplexans-28">^ <a href="#cite_ref-PLoS—Apicomplexans_28-0">a</a> <a href="#cite_ref-PLoS—Apicomplexans_28-1">b</a> <a href="#cite_ref-PLoS—Apicomplexans_28-2">c</a> <a href="#cite_ref-PLoS—Apicomplexans_28-3">d</a> <a href="#cite_ref-PLoS—Apicomplexans_28-4">e</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFNairStriepen2011" class="citation journal cs1">Nair, Sethu C.; Striepen, Boris (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3166169">“What Do Human Parasites Do with a Chloroplast Anyway?”</a>. PLoS Biology. 9 (8): e1001137. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pbio.1001137">10.1371/journal.pbio.1001137</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3166169">3166169</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21912515">21912515</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=PLoS+Biology&rft.atitle=What+Do+Human+Parasites+Do+with+a+Chloroplast+Anyway%3F&rft.volume=9&rft.issue=8&rft.pages=e1001137&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3166169%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21912515&rft_id=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pbio.1001137&rft.aulast=Nair&rft.aufirst=Sethu+C.&rft.au=Striepen%2C+Boris&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3166169&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids-29">^ <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-0">a</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-1">b</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-2">c</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-3">d</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-4">e</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-5">f</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-6">g</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-7">h</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-8">i</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-9">j</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-10">k</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-11">l</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-12">m</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-13">n</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-14">o</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-15">p</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-16">q</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-17">r</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-18">s</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-19">t</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-20">u</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-21">v</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-22">w</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-23">x</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-24">y</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-25">z</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-26">aa</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-27">ab</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-28">ac</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-29">ad</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-30">ae</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-31">af</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-32">ag</a> <a href="#cite_ref-RSTB—Endosymbiosis_of_plastids_29-33">ah</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKeeling2010" class="citation journal cs1">Keeling, P. J. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2817223">“The endosymbiotic origin, diversification and fate of plastids”</a>. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 365 (1541): 729–48. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frstb.2009.0103">10.1098/rstb.2009.0103</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2817223">2817223</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20124341">20124341</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Philosophical+Transactions+of+the+Royal+Society+B%3A+Biological+Sciences&rft.atitle=The+endosymbiotic+origin%2C+diversification+and+fate+of+plastids&rft.volume=365&rft.issue=1541&rft.pages=729-48&rft.date=2010&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2817223%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F20124341&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frstb.2009.0103&rft.aulast=Keeling&rft.aufirst=P.+J.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2817223&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_582–592-30">^ <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-2">c</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-3">d</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-4">e</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-5">f</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-6">g</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-7">h</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_582–592_30-8">i</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th Edition Campbell & Reece. Benjamin Cummings (Pearson). 2009. tr. 582–92.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+Edition+Campbell+%26+Reece&rft.pages=582-92&rft.pub=Benjamin+Cummings+%28Pearson%29&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thefreedictionary.com/rhodo-">“rhodo-”</a>. The Free Dictionary. Farlex. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160821152342/http://www.thefreedictionary.com/rhodo-">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 21 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Free+Dictionary&rft.atitle=rhodo-&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thefreedictionary.com%2Frhodo-&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-AJB—Green_algae-32">^ <a href="#cite_ref-AJB—Green_algae_32-0">a</a> <a href="#cite_ref-AJB—Green_algae_32-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLewisMcCourt2004" class="citation journal cs1">Lewis, L. A.; McCourt, R. M. (2004). “Green algae and the origin of land plants”. American Journal of Botany. 91 (10): 1535–56. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3732%2Fajb.91.10.1535">10.3732/ajb.91.10.1535</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21652308">21652308</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.atitle=Green+algae+and+the+origin+of+land+plants&rft.volume=91&rft.issue=10&rft.pages=1535-56&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.3732%2Fajb.91.10.1535&rft_id=info%3Apmid%2F21652308&rft.aulast=Lewis&rft.aufirst=L.+A.&rft.au=McCourt%2C+R.+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS—Peptidoglycan_genes_in_plants-33"><a href="#cite_ref-PNAS—Peptidoglycan_genes_in_plants_33-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMachidaTakechiSatoChung2006" class="citation journal cs1">Machida, M.; Takechi, K; Sato, H; Chung, SJ; Kuroiwa, H; Takio, S; Seki, M; Shinozaki, K; Fujita, T; Hasebe, M; Takano, H (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1458953">“Genes for the peptidoglycan synthesis pathway are essential for chloroplast division in moss”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 103 (17): 6753–8. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2006PNAS..103.6753M">2006PNAS..103.6753M</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0510693103">10.1073/pnas.0510693103</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1458953">1458953</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16618924">16618924</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Genes+for+the+peptidoglycan+synthesis+pathway+are+essential+for+chloroplast+division+in+moss&rft.volume=103&rft.issue=17&rft.pages=6753-8&rft.date=2006&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1458953%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16618924&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.0510693103&rft_id=info%3Abibcode%2F2006PNAS..103.6753M&rft.aulast=Machida&rft.aufirst=M.&rft.au=Takechi%2C+K&rft.au=Sato%2C+H&rft.au=Chung%2C+SJ&rft.au=Kuroiwa%2C+H&rft.au=Takio%2C+S&rft.au=Seki%2C+M&rft.au=Shinozaki%2C+K&rft.au=Fujita%2C+T&rft.au=Hasebe%2C+M&rft.au=Takano%2C+H&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1458953&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Algal_pyrenoids-34"><a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Algal_pyrenoids_34-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMoroneySomanchi1999" class="citation journal cs1">Moroney, J. V.; Somanchi, A (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_1999-01_119_1/page/9">“How Do Algae Concentrate CO2 to Increase the Efficiency of Photosynthetic Carbon Fixation?”</a>. Plant Physiology. 119 (1): 9–16. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.119.1.9">10.1104/pp.119.1.9</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1539202">1539202</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9880340">9880340</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=How+Do+Algae+Concentrate+CO2+to+Increase+the+Efficiency+of+Photosynthetic+Carbon+Fixation%3F&rft.volume=119&rft.issue=1&rft.pages=9-16&rft.date=1999&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1539202%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F9880340&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.119.1.9&rft.aulast=Moroney&rft.aufirst=J.+V.&rft.au=Somanchi%2C+A&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_1999-01_119_1%2Fpage%2F9&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFTartarBoucias2004" class="citation journal cs1">Tartar, AuréLien; Boucias, Drion G. (2004). “The non-photosynthetic, pathogenic green alga Helicosporidium sp. Has retained a modified, functional plastid genome”. FEMS Microbiology Letters. 233 (1): 153–7. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.femsle.2004.02.006">10.1016/j.femsle.2004.02.006</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15043882">15043882</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=FEMS+Microbiology+Letters&rft.atitle=The+non-photosynthetic%2C+pathogenic+green+alga+Helicosporidium+sp.+Has+retained+a+modified%2C+functional+plastid+genome&rft.volume=233&rft.issue=1&rft.pages=153-7&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.femsle.2004.02.006&rft_id=info%3Apmid%2F15043882&rft.aulast=Tartar&rft.aufirst=Aur%C3%A9Lien&rft.au=Boucias%2C+Drion+G.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Molecular_Biology-36">^ <a href="#cite_ref-Plant_Molecular_Biology_36-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plant_Molecular_Biology_36-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFChaalGreen2005" class="citation journal cs1">Chaal, Balbir K.; Green, Beverley R. (tháng 2 năm 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-molecular-biology_2005-02_57_3/page/333">“Protein import pathways in 'complex' chloroplasts derived from secondary endosymbiosis involving a red algal ancestor”</a>. Plant Molecular Biology. 57 (3): 333–42. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs11103-004-7848-y">10.1007/s11103-004-7848-y</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15830125">15830125</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Molecular+Biology&rft.atitle=Protein+import+pathways+in+%27complex%27+chloroplasts+derived+from+secondary+endosymbiosis+involving+a+red+algal+ancestor&rft.volume=57&rft.issue=3&rft.pages=333-42&rft.date=2005-02&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs11103-004-7848-y&rft_id=info%3Apmid%2F15830125&rft.aulast=Chaal&rft.aufirst=Balbir+K.&rft.au=Green%2C+Beverley+R.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-molecular-biology_2005-02_57_3%2Fpage%2F333&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates-37">^ <a href="#cite_ref-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates_37-0">a</a> <a href="#cite_ref-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates_37-1">b</a> <a href="#cite_ref-Science—Prasinophytes_in_chromalveolates_37-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMoustafaBeszteriMaierBowler2009" class="citation journal cs1">Moustafa, Ahmed; Beszteri, Bánk; Maier, Uwe G.; Bowler, Chris; Valentin, Klaus; Bhattacharya, Debashish (2009). “Genomic Footprints of a Cryptic Plastid Endosymbiosis in Diatoms”. Science. 324 (5935): 1724–6. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2009Sci...324.1724M">2009Sci...324.1724M</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1172983">10.1126/science.1172983</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19556510">19556510</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=Genomic+Footprints+of+a+Cryptic+Plastid+Endosymbiosis+in+Diatoms&rft.volume=324&rft.issue=5935&rft.pages=1724-6&rft.date=2009&rft_id=info%3Apmid%2F19556510&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1172983&rft_id=info%3Abibcode%2F2009Sci...324.1724M&rft.aulast=Moustafa&rft.aufirst=Ahmed&rft.au=Beszteri%2C+B%C3%A1nk&rft.au=Maier%2C+Uwe+G.&rft.au=Bowler%2C+Chris&rft.au=Valentin%2C+Klaus&rft.au=Bhattacharya%2C+Debashish&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-MBE—Chlorarachniophytes_and_euglenids-38"><a href="#cite_ref-MBE—Chlorarachniophytes_and_euglenids_38-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRogersGilsonSuMcFadden2006" class="citation journal cs1">Rogers, M. B.; Gilson, P. R.; Su, V.; McFadden, G. I.; Keeling, P. J. (2006). “The Complete Chloroplast Genome of the Chlorarachniophyte Bigelowiella natans: Evidence for Independent Origins of Chlorarachniophyte and Euglenid Secondary Endosymbionts”. Molecular Biology and Evolution. 24 (1): 54–62. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fmolbev%2Fmsl129">10.1093/molbev/msl129</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16990439">16990439</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+and+Evolution&rft.atitle=The+Complete+Chloroplast+Genome+of+the+Chlorarachniophyte+Bigelowiella+natans%3A+Evidence+for+Independent+Origins+of+Chlorarachniophyte+and+Euglenid+Secondary+Endosymbionts&rft.volume=24&rft.issue=1&rft.pages=54-62&rft.date=2006&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmolbev%2Fmsl129&rft_id=info%3Apmid%2F16990439&rft.aulast=Rogers&rft.aufirst=M.+B.&rft.au=Gilson%2C+P.+R.&rft.au=Su%2C+V.&rft.au=McFadden%2C+G.+I.&rft.au=Keeling%2C+P.+J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-AJB—Dinoflagellates-39">^ <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-0">a</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-1">b</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-2">c</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-3">d</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-4">e</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-5">f</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-6">g</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-7">h</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-8">i</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-9">j</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-10">k</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-11">l</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-12">m</a> <a href="#cite_ref-AJB—Dinoflagellates_39-13">n</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHackettAndersonErdnerBhattacharya2004" class="citation journal cs1">Hackett, J. D.; Anderson, D. M.; Erdner, D. L.; Bhattacharya, D. (2004). “Dinoflagellates: A remarkable evolutionary experiment”. American Journal of Botany. 91 (10): 1523–34. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3732%2Fajb.91.10.1523">10.3732/ajb.91.10.1523</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21652307">21652307</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.atitle=Dinoflagellates%3A+A+remarkable+evolutionary+experiment&rft.volume=91&rft.issue=10&rft.pages=1523-34&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.3732%2Fajb.91.10.1523&rft_id=info%3Apmid%2F21652307&rft.aulast=Hackett&rft.aufirst=J.+D.&rft.au=Anderson%2C+D.+M.&rft.au=Erdner%2C+D.+L.&rft.au=Bhattacharya%2C+D.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-EukaryotCell1-40"><a href="#cite_ref-EukaryotCell1_40-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFDorrellSmith2011" class="citation journal cs1">Dorrell, R. G.; Smith, A. G. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3147421">“Do Red and Green Make Brown?: Perspectives on Plastid Acquisitions within Chromalveolates”</a>. Eukaryotic Cell. 10 (7): 856–68. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1128%2FEC.00326-10">10.1128/EC.00326-10</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3147421">3147421</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21622904">21622904</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Eukaryotic+Cell&rft.atitle=Do+Red+and+Green+Make+Brown%3F%3A+Perspectives+on+Plastid+Acquisitions+within+Chromalveolates&rft.volume=10&rft.issue=7&rft.pages=856-68&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3147421%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21622904&rft_id=info%3Adoi%2F10.1128%2FEC.00326-10&rft.aulast=Dorrell&rft.aufirst=R.+G.&rft.au=Smith%2C+A.+G.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3147421&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMeesonChangSweeney1982" class="citation journal cs1">Meeson, B. W.; Chang, S. S.; Sweeney, B. M. (1982). “Characterization of Peridinin-Chlorophyll α-Proteins from the Marine Dinoflagellate Ceratium furca”. Botanica Marina. 25 (8): 347–50. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1515%2Fbotm.1982.25.8.347">10.1515/botm.1982.25.8.347</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Botanica+Marina&rft.atitle=Characterization+of+Peridinin-Chlorophyll+%CE%B1-Proteins+from+the+Marine+Dinoflagellate+Ceratium+furca&rft.volume=25&rft.issue=8&rft.pages=347-50&rft.date=1982&rft_id=info%3Adoi%2F10.1515%2Fbotm.1982.25.8.347&rft.aulast=Meeson&rft.aufirst=B.+W.&rft.au=Chang%2C+S.+S.&rft.au=Sweeney%2C+B.+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts-42">^ <a href="#cite_ref-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts_42-0">a</a> <a href="#cite_ref-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts_42-1">b</a> <a href="#cite_ref-MBE—Fucoxanthin-chloroplasts_42-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFTengsDahlbergShalchian-TabriziKlaveness2000" class="citation journal cs1">Tengs, T; Dahlberg, OJ; Shalchian-Tabrizi, K; <a href="/w/index.php?title=Dag_Klaveness_(limnologist)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dag Klaveness (limnologist) (trang không tồn tại)">Klaveness, D</a>; Rudi, K; Delwiche, CF; Jakobsen, KS (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/mbe/article/17/5/718/980994">“Phylogenetic analyses indicate that the 19'Hexanoyloxy-fucoxanthin-containing dinoflagellates have tertiary plastids of haptophyte origin”</a>. Molecular Biology and Evolution. 17 (5): 718–29. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Foxfordjournals.molbev.a026350">10.1093/oxfordjournals.molbev.a026350</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10779532">10779532</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180424234710/https://academic.oup.com/mbe/article/17/5/718/980994">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+and+Evolution&rft.atitle=Phylogenetic+analyses+indicate+that+the+19%27Hexanoyloxy-fucoxanthin-containing+dinoflagellates+have+tertiary+plastids+of+haptophyte+origin&rft.volume=17&rft.issue=5&rft.pages=718-29&rft.date=2000&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Foxfordjournals.molbev.a026350&rft_id=info%3Apmid%2F10779532&rft.aulast=Tengs&rft.aufirst=T&rft.au=Dahlberg%2C+OJ&rft.au=Shalchian-Tabrizi%2C+K&rft.au=Klaveness%2C+D&rft.au=Rudi%2C+K&rft.au=Delwiche%2C+CF&rft.au=Jakobsen%2C+KS&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Fmbe%2Farticle%2F17%2F5%2F718%2F980994&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Grana—Dinophyte_chloroplasts-43">^ <a href="#cite_ref-Grana—Dinophyte_chloroplasts_43-0">a</a> <a href="#cite_ref-Grana—Dinophyte_chloroplasts_43-1">b</a> <a href="#cite_ref-Grana—Dinophyte_chloroplasts_43-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchnepfElbrächter1999" class="citation journal cs1">Schnepf, Eberhard; Elbrächter, Malte (1999). “Dinophyte chloroplasts and phylogeny – A review”. Grana. 38 (2–3): 81–97. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F00173139908559217">10.1080/00173139908559217</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Grana&rft.atitle=Dinophyte+chloroplasts+and+phylogeny+%E2%80%93+A+review&rft.volume=38&rft.issue=2%E2%80%933&rft.pages=81-97&rft.date=1999&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F00173139908559217&rft.aulast=Schnepf&rft.aufirst=Eberhard&rft.au=Elbr%C3%A4chter%2C+Malte&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer-44">^ <a href="#cite_ref-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer_44-0">a</a> <a href="#cite_ref-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer_44-1">b</a> <a href="#cite_ref-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer_44-2">c</a> <a href="#cite_ref-MolecularBiologyEvol-EndosymbioticGeneTransfer_44-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFNowackVogelGrothGrossman2010" class="citation journal cs1">Nowack, E. C. M.; Vogel, H.; Groth, M.; Grossman, A. R.; Melkonian, M.; Glöckner, G. (2010). “Endosymbiotic Gene Transfer and Transcriptional Regulation of Transferred Genes in Paulinella chromatophora”. Molecular Biology and Evolution. 28 (1): 407–22. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fmolbev%2Fmsq209">10.1093/molbev/msq209</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20702568">20702568</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+and+Evolution&rft.atitle=Endosymbiotic+Gene+Transfer+and+Transcriptional+Regulation+of+Transferred+Genes+in+Paulinella+chromatophora&rft.volume=28&rft.issue=1&rft.pages=407-22&rft.date=2010&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmolbev%2Fmsq209&rft_id=info%3Apmid%2F20702568&rft.aulast=Nowack&rft.aufirst=E.+C.+M.&rft.au=Vogel%2C+H.&rft.au=Groth%2C+M.&rft.au=Grossman%2C+A.+R.&rft.au=Melkonian%2C+M.&rft.au=Gl%C3%B6ckner%2C+G.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-BioscienceExplained-45">^ <a href="#cite_ref-BioscienceExplained_45-0">a</a> <a href="#cite_ref-BioscienceExplained_45-1">b</a> <a href="#cite_ref-BioscienceExplained_45-2">c</a> <a href="#cite_ref-BioscienceExplained_45-3">d</a> <a href="#cite_ref-BioscienceExplained_45-4">e</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFDann2002" class="citation book cs1">Dann, Leighton (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bioenv.gu.se/Samverkan/bioscience-explained">Bioscience—Explained</a>. Green DNA: BIOSCIENCE EXPLAINED. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160418205541/http://www.bioscience-explained.org/ENvol1_2/index.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bioscience%E2%80%94Explained&rft.place=Green+DNA&rft.pub=BIOSCIENCE+EXPLAINED&rft.date=2002&rft.aulast=Dann&rft.aufirst=Leighton&rft_id=https%3A%2F%2Fbioenv.gu.se%2FSamverkan%2Fbioscience-explained&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS-RatesofctDNAevolution-46">^ <a href="#cite_ref-PNAS-RatesofctDNAevolution_46-0">a</a> <a href="#cite_ref-PNAS-RatesofctDNAevolution_46-1">b</a> <a href="#cite_ref-PNAS-RatesofctDNAevolution_46-2">c</a> <a href="#cite_ref-PNAS-RatesofctDNAevolution_46-3">d</a> <a href="#cite_ref-PNAS-RatesofctDNAevolution_46-4">e</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFCleggGautLearn_JrMorton1994" class="citation journal cs1">Clegg, M. T.; Gaut, BS; Learn Jr, GH; Morton, BR (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC44285">“Rates and Patterns of Chloroplast DNA Evolution”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 91 (15): 6795–801. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1994PNAS...91.6795C">1994PNAS...91.6795C</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.91.15.6795">10.1073/pnas.91.15.6795</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC44285">44285</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8041699">8041699</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Rates+and+Patterns+of+Chloroplast+DNA+Evolution&rft.volume=91&rft.issue=15&rft.pages=6795-801&rft.date=1994&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC44285%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F8041699&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.91.15.6795&rft_id=info%3Abibcode%2F1994PNAS...91.6795C&rft.aulast=Clegg&rft.aufirst=M.+T.&rft.au=Gaut%2C+BS&rft.au=Learn+Jr%2C+GH&rft.au=Morton%2C+BR&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC44285&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-AmericanJournalofBotany-47">^ <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-0">a</a> <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-1">b</a> <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-2">c</a> <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-3">d</a> <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-4">e</a> <a href="#cite_ref-AmericanJournalofBotany_47-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFShawLickeySchillingSmall2007" class="citation journal cs1">Shaw, J.; Lickey, E. B.; Schilling, E. E.; Small, R. L. (2007). “Comparison of whole chloroplast genome sequences to choose noncoding regions for phylogenetic studies in angiosperms: The tortoise and the hare III”. American Journal of Botany. 94 (3): 275–88. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3732%2Fajb.94.3.275">10.3732/ajb.94.3.275</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21636401">21636401</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.atitle=Comparison+of+whole+chloroplast+genome+sequences+to+choose+noncoding+regions+for+phylogenetic+studies+in+angiosperms%3A+The+tortoise+and+the+hare+III&rft.volume=94&rft.issue=3&rft.pages=275-88&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.3732%2Fajb.94.3.275&rft_id=info%3Apmid%2F21636401&rft.aulast=Shaw&rft.aufirst=J.&rft.au=Lickey%2C+E.+B.&rft.au=Schilling%2C+E.+E.&rft.au=Small%2C+R.+L.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Skovgaard-48"><a href="#cite_ref-Skovgaard_48-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSkovgaard1998" class="citation journal cs1">Skovgaard, Alf (1998). “Role of chloroplast retention in a marine dinoflagellate”. Aquatic Microbial Ecology. 15: 293–301. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3354%2Fame015293">10.3354/ame015293</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Aquatic+Microbial+Ecology&rft.atitle=Role+of+chloroplast+retention+in+a+marine+dinoflagellate&rft.volume=15&rft.pages=293-301&rft.date=1998&rft_id=info%3Adoi%2F10.3354%2Fame015293&rft.aulast=Skovgaard&rft.aufirst=Alf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">^</a> C.Michael Hogan. 2010. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130730030217/http://www.eoearth.org/view/article/158858/">Deoxyribonucleic acid. Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment.</a> eds. S.Draggan and C.Cleveland. Washington DC </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.allacronyms.com/_medical/CTDNA/chloroplast_DNA">“ctDNA — chloroplast DNA”</a>. AllAcronyms.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180424202752/https://www.allacronyms.com/_medical/CTDNA/chloroplast_DNA">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ctDNA+%E2%80%94+chloroplast+DNA&rft.pub=AllAcronyms.com&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.allacronyms.com%2F_medical%2FCTDNA%2Fchloroplast_DNA&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.encyclopedia.com/humanities/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/ctdna">The Oxford Dictionary of Abbreviations</a>. ctDNA—Dictionary definition. 1998. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180424202731/https://www.encyclopedia.com/humanities/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/ctdna">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Oxford+Dictionary+of+Abbreviations&rft.place=ctDNA%E2%80%94Dictionary+definition&rft.date=1998&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2Fhumanities%2Fdictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases%2Fctdna&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Chloroplasts_and_Other_Plastids-52"><a href="#cite_ref-Chloroplasts_and_Other_Plastids_52-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131020042436/http://www.biologie.uni-hamburg.de/b-online/e23/23a.htm">“Chloroplasts and Other Plastids”</a>. University of Hamburg. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biologie.uni-hamburg.de/b-online/e23/23a.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 20 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chloroplasts+and+Other+Plastids&rft.pub=University+of+Hamburg&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biologie.uni-hamburg.de%2Fb-online%2Fe23%2F23a.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Springer-TheChloroplast-18-53">^ <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-0">a</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-1">b</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-2">c</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-3">d</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-4">e</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-5">f</a> <a href="#cite_ref-Springer-TheChloroplast-18_53-6">g</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSandelius2009" class="citation book cs1">Sandelius, Anna Stina (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=aQR__H2XBnUC&pg=PA18">The Chloroplast: Interactions with the Environment</a>. Springer. tr. 18. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-3-540-68696-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-3-540-68696-5"><bdi>978-3-540-68696-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218204515/https://books.google.com/books?id=aQR__H2XBnUC&pg=PA18">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Chloroplast%3A+Interactions+with+the+Environment&rft.pages=18&rft.pub=Springer&rft.date=2009&rft.isbn=978-3-540-68696-5&rft.aulast=Sandelius&rft.aufirst=Anna+Stina&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DaQR__H2XBnUC%26pg%3DPA18&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-ctDNA-62-54">^ <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-ctDNA-62_54-0">a</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-ctDNA-62_54-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurgess1989" class="citation book cs1">Burgess, Jeremy (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA62">An introduction to plant cell development</a>. Cambridge: Cambridge university press. tr. 62. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-31611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-31611-1"><bdi>0-521-31611-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218211515/https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA62">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+plant+cell+development&rft.place=Cambridge&rft.pages=62&rft.pub=Cambridge+university+press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-31611-1&rft.aulast=Burgess&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr808AAAAIAAJ%26pg%3DPA62&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—Linear_chloroplast_DNA-55"><a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Linear_chloroplast_DNA_55-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBendich2004" class="citation journal cs1">Bendich, A. J. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514151">“Circular Chloroplast Chromosomes: The Grand Illusion”</a>. The Plant Cell Online. 16 (7): 1661–6. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.160771">10.1105/tpc.160771</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514151">514151</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15235123">15235123</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=Circular+Chloroplast+Chromosomes%3A+The+Grand+Illusion&rft.volume=16&rft.issue=7&rft.pages=1661-6&rft.date=2004&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514151%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F15235123&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.160771&rft.aulast=Bendich&rft.aufirst=A.+J.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514151&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS-InvertedRepeats-56">^ <a href="#cite_ref-PNAS-InvertedRepeats_56-0">a</a> <a href="#cite_ref-PNAS-InvertedRepeats_56-1">b</a> <a href="#cite_ref-PNAS-InvertedRepeats_56-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKolodnerTewari1979" class="citation journal cs1">Kolodner, R.; Tewari, KK (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC382872">“Inverted Repeats in Chloroplast DNA from Higher Plants”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 76 (1): 41–5. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1979PNAS...76...41K">1979PNAS...76...41K</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.76.1.41">10.1073/pnas.76.1.41</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC382872">382872</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16592612">16592612</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Inverted+Repeats+in+Chloroplast+DNA+from+Higher+Plants&rft.volume=76&rft.issue=1&rft.pages=41-5&rft.date=1979&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC382872%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16592612&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.76.1.41&rft_id=info%3Abibcode%2F1979PNAS...76...41K&rft.aulast=Kolodner&rft.aufirst=R.&rft.au=Tewari%2C+KK&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC382872&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Cell-ctDNArearrangement-57">^ <a href="#cite_ref-Cell-ctDNArearrangement_57-0">a</a> <a href="#cite_ref-Cell-ctDNArearrangement_57-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFPalmerThompson1982" class="citation journal cs1">Palmer, Jeffrey D.; Thompson, William F. (1982). “Chloroplast DNA rearrangements are more frequent when a large inverted repeat sequence is lost”. Cell. 29 (2): 537–50. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0092-8674%2882%2990170-2">10.1016/0092-8674(82)90170-2</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6288261">6288261</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cell&rft.atitle=Chloroplast+DNA+rearrangements+are+more+frequent+when+a+large+inverted+repeat+sequence+is+lost&rft.volume=29&rft.issue=2&rft.pages=537-50&rft.date=1982&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0092-8674%2882%2990170-2&rft_id=info%3Apmid%2F6288261&rft.aulast=Palmer&rft.aufirst=Jeffrey+D.&rft.au=Thompson%2C+William+F.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantBiochemistry-58"><a href="#cite_ref-PlantBiochemistry_58-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=qHCzrDHajtoC&pg=PA517&lpg=PA517&dq=number+of+copies+of+ctDNA+per+chloroplast#v=onepage&q=number%20of%20copies%20of%20ctDNA%20per%20chloroplast&f=false">Plant Biochemistry</a> (ấn bản thứ 3). Academic Press. 2005. tr. 517. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-12-088391-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-12-088391-2"><bdi>978-0-12-088391-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Plant+Biochemistry&rft.pages=517&rft.edition=3rd&rft.pub=Academic+Press&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-12-088391-2&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DqHCzrDHajtoC%26pg%3DPA517%26lpg%3DPA517%26dq%3Dnumber%2Bof%2Bcopies%2Bof%2BctDNA%2Bper%2Bchloroplast%23v%3Donepage%26q%3Dnumber%2520of%2520copies%2520of%2520ctDNA%2520per%2520chloroplast%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-TPC-ChloroplastNucleoids-59">^ <a href="#cite_ref-TPC-ChloroplastNucleoids_59-0">a</a> <a href="#cite_ref-TPC-ChloroplastNucleoids_59-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKobayashiTakaharaMiyagishimaKuroiwa2002" class="citation journal cs1">Kobayashi, T.; Takahara, M; Miyagishima, SY; Kuroiwa, H; Sasaki, N; Ohta, N; Matsuzaki, M; Kuroiwa, T (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC150708">“Detection and Localization of a Chloroplast-Encoded HU-Like Protein That Organizes Chloroplast Nucleoids”</a>. The Plant Cell Online. 14 (7): 1579–89. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.002717">10.1105/tpc.002717</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC150708">150708</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12119376">12119376</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=Detection+and+Localization+of+a+Chloroplast-Encoded+HU-Like+Protein+That+Organizes+Chloroplast+Nucleoids&rft.volume=14&rft.issue=7&rft.pages=1579-89&rft.date=2002&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC150708%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12119376&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.002717&rft.aulast=Kobayashi&rft.aufirst=T.&rft.au=Takahara%2C+M&rft.au=Miyagishima%2C+SY&rft.au=Kuroiwa%2C+H&rft.au=Sasaki%2C+N&rft.au=Ohta%2C+N&rft.au=Matsuzaki%2C+M&rft.au=Kuroiwa%2C+T&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC150708&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Krishnan-60">^ <a href="#cite_ref-Krishnan_60-0">a</a> <a href="#cite_ref-Krishnan_60-1">b</a> <a href="#cite_ref-Krishnan_60-2">c</a> <a href="#cite_ref-Krishnan_60-3">d</a> <a href="#cite_ref-Krishnan_60-4">e</a> <a href="#cite_ref-Krishnan_60-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKrishnan,_Rao_BJ2009" class="citation journal cs1">Krishnan, Rao BJ, NM (2009). “A comparative approach to elucidate chloroplast genome replication”. BMC Genomics. 10 (237). <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1186%2F1471-2164-10-237">10.1186/1471-2164-10-237</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMC+Genomics&rft.atitle=A+comparative+approach+to+elucidate+chloroplast+genome+replication&rft.volume=10&rft.issue=237&rft.date=2009&rft_id=info%3Adoi%2F10.1186%2F1471-2164-10-237&rft.aulast=Krishnan%2C+Rao+BJ&rft.aufirst=NM&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Heinhorst-61"><a href="#cite_ref-Heinhorst_61-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHeinhorst,_Gordon_C._Cannon1993" class="citation journal cs1">Heinhorst, Gordon C. Cannon, Sabine (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-cell-science_1993-01_104/page/1">“DNA replication in chloroplasts”</a>. Journal of Cell Science. 104: 1–9.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Cell+Science&rft.atitle=DNA+replication+in+chloroplasts&rft.volume=104&rft.pages=1-9&rft.date=1993&rft.aulast=Heinhorst%2C+Gordon+C.+Cannon&rft.aufirst=Sabine&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-cell-science_1993-01_104%2Fpage%2F1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Bendich-62">^ <a href="#cite_ref-Bendich_62-0">a</a> <a href="#cite_ref-Bendich_62-1">b</a> <a href="#cite_ref-Bendich_62-2">c</a> <a href="#cite_ref-Bendich_62-3">d</a> <a href="#cite_ref-Bendich_62-4">e</a> <a href="#cite_ref-Bendich_62-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBendich2004" class="citation journal cs1">Bendich, AJ (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514151">“Circular Chloroplast Chromosomes: The Grand Illusion”</a>. The Plant Cell. 16 (7): 1661–1666. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.160771">10.1105/tpc.160771</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514151">514151</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15235123">15235123</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.atitle=Circular+Chloroplast+Chromosomes%3A+The+Grand+Illusion&rft.volume=16&rft.issue=7&rft.pages=1661-1666&rft.date=2004&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514151%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F15235123&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.160771&rft.aulast=Bendich&rft.aufirst=AJ&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514151&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biocyclopedia-63"><a href="#cite_ref-Biocyclopedia_63-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biocyclopedia.com/index/genetics/mutations_molecular_level_mechanism/effect_of_chemical_mutagens_on_nucleotide_sequence.php">“Effect of chemical mutagens on nucleotide sequence”</a>. Biocyclopedia. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160307225110/http://www.biocyclopedia.com/index/genetics/mutations_molecular_level_mechanism/effect_of_chemical_mutagens_on_nucleotide_sequence.php">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Biocyclopedia&rft.atitle=Effect+of+chemical+mutagens+on+nucleotide+sequence&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biocyclopedia.com%2Findex%2Fgenetics%2Fmutations_molecular_level_mechanism%2Feffect_of_chemical_mutagens_on_nucleotide_sequence.php&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Molecular_biology_of_the_cell—The_Genetic_Systems_of_Mitochondria_and_Plastids-64">^ <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—The_Genetic_Systems_of_Mitochondria_and_Plastids_64-0">a</a> <a href="#cite_ref-Molecular_biology_of_the_cell—The_Genetic_Systems_of_Mitochondria_and_Plastids_64-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFAlberts2002" class="citation book cs1">Alberts, Bruce (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26924/">Molecular biology of the cell</a> (ấn bản thứ 4.). New York [u.a.]: Garland. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8153-4072-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8153-4072-9"><bdi>0-8153-4072-9</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190925023156/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26924/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 25 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Molecular+biology+of+the+cell&rft.place=New+York+%5Bu.a.%5D&rft.edition=4.&rft.pub=Garland&rft.date=2002&rft.isbn=0-8153-4072-9&rft.aulast=Alberts&rft.aufirst=Bruce&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK26924%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHuangAyliffeTimmis2003" class="citation journal cs1">Huang, Chun Y.; Ayliffe, Michael A.; Timmis, Jeremy N. (2003). “Direct measurement of the transfer rate of chloroplast DNA into the nucleus”. Nature. 422 (6927): 72–6. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2003Natur.422...72H">2003Natur.422...72H</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnature01435">10.1038/nature01435</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12594458">12594458</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature&rft.atitle=Direct+measurement+of+the+transfer+rate+of+chloroplast+DNA+into+the+nucleus&rft.volume=422&rft.issue=6927&rft.pages=72-6&rft.date=2003&rft_id=info%3Apmid%2F12594458&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature01435&rft_id=info%3Abibcode%2F2003Natur.422...72H&rft.aulast=Huang&rft.aufirst=Chun+Y.&rft.au=Ayliffe%2C+Michael+A.&rft.au=Timmis%2C+Jeremy+N.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis-66">^ <a href="#cite_ref-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis_66-0">a</a> <a href="#cite_ref-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis_66-1">b</a> <a href="#cite_ref-PNAS—Cyanobacterial_genes_in_Arabidopsis_66-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMartinRujanRichlyHansen2002" class="citation journal cs1">Martin, W.; Rujan, T; Richly, E; Hansen, A; Cornelsen, S; Lins, T; Leister, D; Stoebe, B; Hasegawa, M; Penny, D (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC129430">“Evolutionary analysis of Arabidopsis, cyanobacterial, and chloroplast genomes reveals plastid phylogeny and thousands of cyanobacterial genes in the nucleus”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 99 (19): 12246–51. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2002PNAS...9912246M">2002PNAS...9912246M</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.182432999">10.1073/pnas.182432999</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC129430">129430</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12218172">12218172</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Evolutionary+analysis+of+Arabidopsis%2C+cyanobacterial%2C+and+chloroplast+genomes+reveals+plastid+phylogeny+and+thousands+of+cyanobacterial+genes+in+the+nucleus&rft.volume=99&rft.issue=19&rft.pages=12246-51&rft.date=2002&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC129430%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12218172&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.182432999&rft_id=info%3Abibcode%2F2002PNAS...9912246M&rft.aulast=Martin&rft.aufirst=W.&rft.au=Rujan%2C+T&rft.au=Richly%2C+E&rft.au=Hansen%2C+A&rft.au=Cornelsen%2C+S&rft.au=Lins%2C+T&rft.au=Leister%2C+D&rft.au=Stoebe%2C+B&rft.au=Hasegawa%2C+M&rft.au=Penny%2C+D&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC129430&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSmithLee2014" class="citation journal cs1">Smith, David Roy; Lee, Robert W. (ngày 1 tháng 4 năm 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.plantphysiol.org/content/164/4/1812">“A Plastid without a Genome: Evidence from the Nonphotosynthetic Green Algal Genus Polytomella”</a>. Plant Physiology. 164 (4): 1812–1819. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.113.233718">10.1104/pp.113.233718</a>. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1532-2548">1532-2548</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3982744">3982744</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24563281">24563281</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170825200353/http://www.plantphysiol.org/content/164/4/1812">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 25 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=A+Plastid+without+a+Genome%3A+Evidence+from+the+Nonphotosynthetic+Green+Algal+Genus+Polytomella&rft.volume=164&rft.issue=4&rft.pages=1812-1819&rft.date=2014-04-01&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3982744%23id-name%3DPMC&rft.issn=1532-2548&rft_id=info%3Apmid%2F24563281&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.113.233718&rft.aulast=Smith&rft.aufirst=David+Roy&rft.au=Lee%2C+Robert+W.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.plantphysiol.org%2Fcontent%2F164%2F4%2F1812&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Current_Biology—Algal_genomics-68"><a href="#cite_ref-Current_Biology—Algal_genomics_68-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFArchibald2006" class="citation journal cs1">Archibald, John M. (2006). “Algal Genomics: Exploring the Imprint of Endosymbiosis”. Current Biology. 16 (24): R1033–5. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.cub.2006.11.008">10.1016/j.cub.2006.11.008</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17174910">17174910</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Biology&rft.atitle=Algal+Genomics%3A+Exploring+the+Imprint+of+Endosymbiosis&rft.volume=16&rft.issue=24&rft.pages=R1033-5&rft.date=2006&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.cub.2006.11.008&rft_id=info%3Apmid%2F17174910&rft.aulast=Archibald&rft.aufirst=John+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Science-ChloroplastSignals-NuclearGeneExpression-69"><a href="#cite_ref-Science-ChloroplastSignals-NuclearGeneExpression_69-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKoussevitzkyNottMocklerHong2007" class="citation journal cs1">Koussevitzky, Shai; Nott, Ajit; Mockler, Todd C.; Hong, Fangxin; Sachetto-Martins, Gilberto; Surpin, Marci; Lim, Jason; Mittler, Ron; Chory, Joanne (4 tháng 5 năm 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17395793">“Signals from chloroplasts converge to regulate nuclear gene expression”</a>. Science (New York, N.Y.). 316 (5825): 715–719. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1142703">10.1126/science.1142703</a>. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1095-9203">1095-9203</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17395793">17395793</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science+%28New+York%2C+N.Y.%29&rft.atitle=Signals+from+chloroplasts+converge+to+regulate+nuclear+gene+expression&rft.volume=316&rft.issue=5825&rft.pages=715-719&rft.date=2007-05-04&rft.issn=1095-9203&rft_id=info%3Apmid%2F17395793&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1142703&rft.aulast=Koussevitzky&rft.aufirst=Shai&rft.au=Nott%2C+Ajit&rft.au=Mockler%2C+Todd+C.&rft.au=Hong%2C+Fangxin&rft.au=Sachetto-Martins%2C+Gilberto&rft.au=Surpin%2C+Marci&rft.au=Lim%2C+Jason&rft.au=Mittler%2C+Ron&rft.au=Chory%2C+Joanne&rft_id=https%3A%2F%2Fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2F17395793&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Science-ChloroplastRNAPolymerases-70"><a href="#cite_ref-Science-ChloroplastRNAPolymerases_70-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHedtkeBörnerWeihe1997" class="citation journal cs1">Hedtke, B.; Börner, T; Weihe, A (1997). “Mitochondrial and Chloroplast Phage-Type RNA Polymerases in Arabidopsis”. Science. 277 (5327): 809–11. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.277.5327.809">10.1126/science.277.5327.809</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9242608">9242608</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=Mitochondrial+and+Chloroplast+Phage-Type+RNA+Polymerases+in+Arabidopsis&rft.volume=277&rft.issue=5327&rft.pages=809-11&rft.date=1997&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.277.5327.809&rft_id=info%3Apmid%2F9242608&rft.aulast=Hedtke&rft.aufirst=B.&rft.au=B%C3%B6rner%2C+T&rft.au=Weihe%2C+A&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-ASM-ChloroplastRibosomesandProteinSynthesis-71"><a href="#cite_ref-ASM-ChloroplastRibosomesandProteinSynthesis_71-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHarrisBoyntonGillham1994" class="citation journal cs1">Harris, EH; Boynton, JE; Gillham, NW (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC372988">“Chloroplast ribosomes and protein synthesis”</a>. Microbiological reviews. 58 (4): 700–54. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC372988">372988</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7854253">7854253</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Microbiological+reviews&rft.atitle=Chloroplast+ribosomes+and+protein+synthesis&rft.volume=58&rft.issue=4&rft.pages=700-54&rft.date=1994&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC372988%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F7854253&rft.aulast=Harris&rft.aufirst=EH&rft.au=Boynton%2C+JE&rft.au=Gillham%2C+NW&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC372988&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Nature—Protein_import-72">^ <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-0">a</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-1">b</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-2">c</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-3">d</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-4">e</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-5">f</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-6">g</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-7">h</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-8">i</a> <a href="#cite_ref-Nature—Protein_import_72-9">j</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSollSchleiff2004" class="citation journal cs1">Soll, Jürgen; Schleiff, Enrico (2004). “Plant cell biology: Protein import into chloroplasts”. Nature Reviews Molecular Cell Biology. 5 (3): 198–208. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrm1333">10.1038/nrm1333</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14991000">14991000</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews+Molecular+Cell+Biology&rft.atitle=Plant+cell+biology%3A+Protein+import+into+chloroplasts&rft.volume=5&rft.issue=3&rft.pages=198-208&rft.date=2004&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrm1333&rft_id=info%3Apmid%2F14991000&rft.aulast=Soll&rft.aufirst=J%C3%BCrgen&rft.au=Schleiff%2C+Enrico&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology_8th_edition—Campbell_&_Reece—340-73"><a href="#cite_ref-Biology_8th_edition—Campbell_&_Reece—340_73-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th edition—Campbell & Reece. Benjamin Cummings. 2008. tr. 340. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-321-54325-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-321-54325-7"><bdi>978-0-321-54325-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+edition%E2%80%94Campbell+%26+Reece&rft.pages=340&rft.pub=Benjamin+Cummings&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-321-54325-7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—C-terminal_transit_sequences-74"><a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—C-terminal_transit_sequences_74-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLungChuong2012" class="citation journal cs1">Lung, S.-C.; Chuong, S. D. X. (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3398564">“A Transit Peptide-Like Sorting Signal at the C Terminus Directs the Bienertia sinuspersici Preprotein Receptor Toc159 to the Chloroplast Outer Membrane”</a>. The Plant Cell. 24 (4): 1560–78. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.112.096248">10.1105/tpc.112.096248</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3398564">3398564</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22517318">22517318</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.atitle=A+Transit+Peptide-Like+Sorting+Signal+at+the+C+Terminus+Directs+the+Bienertia+sinuspersici+Preprotein+Receptor+Toc159+to+the+Chloroplast+Outer+Membrane&rft.volume=24&rft.issue=4&rft.pages=1560-78&rft.date=2012&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3398564%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22517318&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.112.096248&rft.aulast=Lung&rft.aufirst=S.-C.&rft.au=Chuong%2C+S.+D.+X.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3398564&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-JBC—Transit_sequence_phosphorylation-75"><a href="#cite_ref-JBC—Transit_sequence_phosphorylation_75-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSollSoll1996" class="citation journal cs1">Soll, J r.; Soll, J (1996). “Phosphorylation of the Transit Sequence of Chloroplast Precursor Proteins”. Journal of Biological Chemistry. 271 (11): 6545–54. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1074%2Fjbc.271.11.6545">10.1074/jbc.271.11.6545</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8626459">8626459</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Biological+Chemistry&rft.atitle=Phosphorylation+of+the+Transit+Sequence+of+Chloroplast+Precursor+Proteins&rft.volume=271&rft.issue=11&rft.pages=6545-54&rft.date=1996&rft_id=info%3Adoi%2F10.1074%2Fjbc.271.11.6545&rft_id=info%3Apmid%2F8626459&rft.aulast=Soll&rft.aufirst=J+r.&rft.au=Soll%2C+J&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—14-3-3_proteins-76">^ <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—14-3-3_proteins_76-0">a</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—14-3-3_proteins_76-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMay2000" class="citation journal cs1">May, T. (2000). “14-3-3 Proteins Form a Guidance Complex with Chloroplast Precursor Proteins in Plants”. The Plant Cell Online. 12: 53–64. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.12.1.53">10.1105/tpc.12.1.53</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=14-3-3+Proteins+Form+a+Guidance+Complex+with+Chloroplast+Precursor+Proteins+in+Plants&rft.volume=12&rft.pages=53-64&rft.date=2000&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.12.1.53&rft.aulast=May&rft.aufirst=T.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-BBA—Tic-toc-77"><a href="#cite_ref-BBA—Tic-toc_77-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJarvisSoll2001" class="citation journal cs1">Jarvis, Paul; Soll, Jürgen (2001). “Toc, Tic, and chloroplast protein import”. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular Cell Research. 1541 (1–2): 64–79. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0167-4889%2801%2900147-1">10.1016/S0167-4889(01)00147-1</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11750663">11750663</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Biochimica+et+Biophysica+Acta+%28BBA%29+-+Molecular+Cell+Research&rft.atitle=Toc%2C+Tic%2C+and+chloroplast+protein+import&rft.volume=1541&rft.issue=1%E2%80%932&rft.pages=64-79&rft.date=2001&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0167-4889%2801%2900147-1&rft_id=info%3Apmid%2F11750663&rft.aulast=Jarvis&rft.aufirst=Paul&rft.au=Soll%2C+J%C3%BCrgen&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Wise-78"><a href="#cite_ref-Wise_78-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWise,_R.R.Hoober,_J.K.2007" class="citation book cs1">Wise, R.R.; Hoober, J.K. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC">The Structure and Function of Plastids</a>. Springer. tr. 32–33. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-4020-6570-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-4020-6570-5"><bdi>978-1-4020-6570-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219021718/https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Structure+and+Function+of+Plastids&rft.pages=32-33&rft.pub=Springer&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-4020-6570-5&rft.au=Wise%2C+R.R.&rft.au=Hoober%2C+J.K.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DFKeCVPbJ3asC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43424">“Oedogonium Link ex Hirn, 1900: 17”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180906195729/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43424">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Oedogonium+Link+ex+Hirn%2C+1900%3A+17&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43424&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43319">“Chlamydomonas Ehrenberg, 1833: 288”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180906195429/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43319">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chlamydomonas+Ehrenberg%2C+1833%3A+288&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43319&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43563">“Sirogonium Kützing, 1843: 278”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180906195714/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43563">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sirogonium+K%C3%BCtzing%2C+1843%3A+278&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43563&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43564">“Spirogyra Link, 1820: 5”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180906195644/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43564">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spirogyra+Link%2C+1820%3A+5&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43564&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43566">“Zygnema C.Agardh, 1817: xxxii, 98”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180906195548/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43566">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Zygnema+C.Agardh%2C+1817%3A+xxxii%2C+98&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43566&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43536">“Micrasterias C.Agardh ex Ralfs, 1848: 68”</a>. algaeBASE. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160225043938/http://www.algaebase.org/search/genus/detail/?genus_id=43536">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 25 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Micrasterias+C.Agardh+ex+Ralfs%2C+1848%3A+68&rft.pub=algaeBASE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.algaebase.org%2Fsearch%2Fgenus%2Fdetail%2F%3Fgenus_id%3D43536&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJohnBrookWhitton2002" class="citation book cs1">John, D.M.; Brook, A.J.; Whitton, B.A. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Sc4897dfM_MC&pg=PA335">The freshwater algal flora of the British Isles: an identification guide to freshwater and terrestrial algae</a>. Cambridge: Cambridge University Press. tr. 335. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-521-77051-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-521-77051-4"><bdi>978-0-521-77051-4</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219023700/https://books.google.com/books?id=Sc4897dfM_MC&pg=PA335">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+freshwater+algal+flora+of+the+British+Isles%3A+an+identification+guide+to+freshwater+and+terrestrial+algae&rft.place=Cambridge&rft.pages=335&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-521-77051-4&rft.aulast=John&rft.aufirst=D.M.&rft.au=Brook%2C+A.J.&rft.au=Whitton%2C+B.A.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DSc4897dfM_MC%26pg%3DPA335&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197-86">^ <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-2">c</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-3">d</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-4">e</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-5">f</a> <a href="#cite_ref-Biology_8th—Campbell_&_Reece—196–197_86-6">g</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th edition—Campbell & Reece. Benjamin Cummings. 2008. tr. 196–197. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-321-54325-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-321-54325-7"><bdi>978-0-321-54325-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+edition%E2%80%94Campbell+%26+Reece&rft.pages=196-197&rft.pub=Benjamin+Cummings&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-321-54325-7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKoikeYoshioKashinoSatoh1998" class="citation journal cs1">Koike, H.; Yoshio, M.; Kashino, Y.; Satoh, K. (1998). “Polypeptide Composition of Envelopes of Spinach Chloroplasts: Two Major Proteins Occupy 90% of Outer Envelope Membranes”. Plant and Cell Physiology. 39 (5): 526–32. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Foxfordjournals.pcp.a029400">10.1093/oxfordjournals.pcp.a029400</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9664716">9664716</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+and+Cell+Physiology&rft.atitle=Polypeptide+Composition+of+Envelopes+of+Spinach+Chloroplasts%3A+Two+Major+Proteins+Occupy+90%25+of+Outer+Envelope+Membranes&rft.volume=39&rft.issue=5&rft.pages=526-32&rft.date=1998&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Foxfordjournals.pcp.a029400&rft_id=info%3Apmid%2F9664716&rft.aulast=Koike&rft.aufirst=H.&rft.au=Yoshio%2C+M.&rft.au=Kashino%2C+Y.&rft.au=Satoh%2C+K.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Köhler2000-88"><a href="#cite_ref-Köhler2000_88-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKöhlerHanson2000" class="citation journal cs1">Köhler RH, Hanson MR (ngày 1 tháng 1 năm 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jcs.biologists.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=10591627">“Plastid tubules of higher plants are tissue-specific and developmentally regulated”</a>. J. Cell. Sci. 113 (Pt 1): 81–9. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10591627">10591627</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/5uKjkRKBB?url=http://jcs.biologists.org/cgi/pmidlookup?view=long">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 11 năm 2010. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=J.+Cell.+Sci.&rft.atitle=Plastid+tubules+of+higher+plants+are+tissue-specific+and+developmentally+regulated&rft.volume=113&rft.issue=Pt+1&rft.pages=81-9&rft.date=2000-01-01&rft_id=info%3Apmid%2F10591627&rft.aulast=K%C3%B6hler&rft.aufirst=RH&rft.au=Hanson%2C+MR&rft_id=http%3A%2F%2Fjcs.biologists.org%2Fcgi%2Fpmidlookup%3Fview%3Dlong%26pmid%3D10591627&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Gray2001-89"><a href="#cite_ref-Gray2001_89-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFGraySullivanHibberdHansen2001" class="citation journal cs1">Gray JC, Sullivan JA, Hibberd JM, Hansen MR (2001). “Stromules: mobile protrusions and interconnections between plastids”. Plant Biology. 3 (3): 223–33. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1055%2Fs-2001-15204">10.1055/s-2001-15204</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Biology&rft.atitle=Stromules%3A+mobile+protrusions+and+interconnections+between+plastids&rft.volume=3&rft.issue=3&rft.pages=223-33&rft.date=2001&rft_id=info%3Adoi%2F10.1055%2Fs-2001-15204&rft.aulast=Gray&rft.aufirst=JC&rft.au=Sullivan%2C+JA&rft.au=Hibberd%2C+JM&rft.au=Hansen%2C+MR&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Stromule_branching-90"><a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Stromule_branching_90-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchattatBartonBaudischKlösgen2011" class="citation journal cs1">Schattat, M.; Barton, K.; Baudisch, B.; Klösgen, R. B.; Mathur, J. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_2011-04_155_4/page/1667">“Plastid Stromule Branching Coincides with Contiguous Endoplasmic Reticulum Dynamics”</a>. Plant Physiology. 155 (4): 1667–77. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.110.170480">10.1104/pp.110.170480</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3091094">3091094</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21273446">21273446</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Plastid+Stromule+Branching+Coincides+with+Contiguous+Endoplasmic+Reticulum+Dynamics&rft.volume=155&rft.issue=4&rft.pages=1667-77&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3091094%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21273446&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.110.170480&rft.aulast=Schattat&rft.aufirst=M.&rft.au=Barton%2C+K.&rft.au=Baudisch%2C+B.&rft.au=Kl%C3%B6sgen%2C+R.+B.&rft.au=Mathur%2C+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_2011-04_155_4%2Fpage%2F1667&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—No_plastid_networks-91"><a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—No_plastid_networks_91-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchattatGriffithsMathurBarton2012" class="citation journal cs1">Schattat, M. H.; Griffiths, S.; Mathur, N.; Barton, K.; Wozny, M. R.; Dunn, N.; Greenwood, J. S.; Mathur, J. (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3398557">“Differential Coloring Reveals That Plastids Do Not Form Networks for Exchanging Macromolecules”</a>. The Plant Cell. 24 (4): 1465–77. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.111.095398">10.1105/tpc.111.095398</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3398557">3398557</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22474180">22474180</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.atitle=Differential+Coloring+Reveals+That+Plastids+Do+Not+Form+Networks+for+Exchanging+Macromolecules&rft.volume=24&rft.issue=4&rft.pages=1465-77&rft.date=2012&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3398557%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22474180&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.111.095398&rft.aulast=Schattat&rft.aufirst=M.+H.&rft.au=Griffiths%2C+S.&rft.au=Mathur%2C+N.&rft.au=Barton%2C+K.&rft.au=Wozny%2C+M.+R.&rft.au=Dunn%2C+N.&rft.au=Greenwood%2C+J.+S.&rft.au=Mathur%2C+J.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3398557&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBrunkardRunkelZambryski2015" class="citation journal cs1">Brunkard, Jacob O.; Runkel, Anne M.; Zambryski, Patricia C. (2015). “Chloroplasts extend stromules independently and in response to internal redox signals”. PNAS. 112 (32): 10044–10049. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.1511570112">10.1073/pnas.1511570112</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=PNAS&rft.atitle=Chloroplasts+extend+stromules+independently+and+in+response+to+internal+redox+signals&rft.volume=112&rft.issue=32&rft.pages=10044-10049&rft.date=2015&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.1511570112&rft.aulast=Brunkard&rft.aufirst=Jacob+O.&rft.au=Runkel%2C+Anne+M.&rft.au=Zambryski%2C+Patricia+C.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46-93">^ <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-0">a</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-1">b</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-2">c</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-3">d</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-4">e</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-5">f</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-6">g</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-7">h</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-8">i</a> <a href="#cite_ref-Introduction_to_Plant_Cell_Development—Chloroplast_structure_46_93-9">j</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurgess1989" class="citation book cs1">Burgess, Jeremy (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA46">An introduction to plant cell development</a> . Cambridge: Cambridge university press. tr. 46. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-31611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-31611-1"><bdi>0-521-31611-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218231345/https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA46">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+plant+cell+development&rft.place=Cambridge&rft.pages=46&rft.edition=Pbk.&rft.pub=Cambridge+university+press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-31611-1&rft.aulast=Burgess&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr808AAAAIAAJ%26pg%3DPA46&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-NewPhytologist-GymnospermPeripheralReticulum-94">^ <a href="#cite_ref-NewPhytologist-GymnospermPeripheralReticulum_94-0">a</a> <a href="#cite_ref-NewPhytologist-GymnospermPeripheralReticulum_94-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWhatley1994" class="citation journal cs1">Whatley, Jean M (ngày 5 tháng 7 năm 1994). “The occurrence of a peripheral reticulum in plastids of the gymnosperm Welwitschia mirabilis”. New Phytologist. 74 (2): 215–220. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1469-8137.1975.tb02608.x">10.1111/j.1469-8137.1975.tb02608.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Phytologist&rft.atitle=The+occurrence+of+a+peripheral+reticulum+in+plastids+of+the+gymnosperm+Welwitschia+mirabilis&rft.volume=74&rft.issue=2&rft.pages=215-220&rft.date=1994-07-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1469-8137.1975.tb02608.x&rft.aulast=Whatley&rft.aufirst=Jean+M&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-StructureandFunctionofPlastids-95">^ <a href="#cite_ref-StructureandFunctionofPlastids_95-0">a</a> <a href="#cite_ref-StructureandFunctionofPlastids_95-1">b</a> <a href="#cite_ref-StructureandFunctionofPlastids_95-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWise2007" class="citation book cs1">Wise, Robert R (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC&pg=PA17&lpg=PA17#v=onepage&q&f=false">The Structure and Function of Plastids</a>. Springer. tr. 17–18. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-4020-6570-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-4020-6570-5"><bdi>978-1-4020-6570-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219025202/https://books.google.com/books?id=FKeCVPbJ3asC&pg=PA17&lpg=PA17#v=onepage&q&f=false">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Structure+and+Function+of+Plastids&rft.pages=17-18&rft.pub=Springer&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-4020-6570-5&rft.aulast=Wise&rft.aufirst=Robert+R&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DFKeCVPbJ3asC%26pg%3DPA17%26lpg%3DPA17%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PLoS—Chloroplast_ribosomes-96"><a href="#cite_ref-PLoS—Chloroplast_ribosomes_96-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFManuellQuispeMayfield2007" class="citation journal cs1">Manuell, Andrea L.; Quispe, Joel; Mayfield, Stephen P. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1939882">“Structure of the Chloroplast Ribosome: Novel Domains for Translation Regulation”</a>. PLoS Biology. 5 (8): e209. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pbio.0050209">10.1371/journal.pbio.0050209</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1939882">1939882</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17683199">17683199</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=PLoS+Biology&rft.atitle=Structure+of+the+Chloroplast+Ribosome%3A+Novel+Domains+for+Translation+Regulation&rft.volume=5&rft.issue=8&rft.pages=e209&rft.date=2007&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1939882%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F17683199&rft_id=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pbio.0050209&rft.aulast=Manuell&rft.aufirst=Andrea+L.&rft.au=Quispe%2C+Joel&rft.au=Mayfield%2C+Stephen+P.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1939882&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-97">^ <a href="#cite_ref-ReferenceA_97-0">a</a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_97-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLimKobayashiNakai2014" class="citation journal cs1">Lim, K.; Kobayashi, I.; Nakai, K. (ngày 7 tháng 4 năm 2014). “Alterations in rRNA-mRNA Interaction during Plastid Evolution”. Molecular Biology and Evolution. 31 (7): 1728–1740. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fmolbev%2Fmsu120">10.1093/molbev/msu120</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+and+Evolution&rft.atitle=Alterations+in+rRNA-mRNA+Interaction+during+Plastid+Evolution&rft.volume=31&rft.issue=7&rft.pages=1728-1740&rft.date=2014-04-07&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmolbev%2Fmsu120&rft.aulast=Lim&rft.aufirst=K.&rft.au=Kobayashi%2C+I.&rft.au=Nakai%2C+K.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHiroseSugiura2004" class="citation journal cs1">Hirose, T; Sugiura, M (tháng 1 năm 2004). “Functional Shine-Dalgarno-like sequences for translational initiation of chloroplast mRNAs”. Plant & cell physiology. 45 (1): 114–7. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fpcp%2Fpch002">10.1093/pcp/pch002</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14749493">14749493</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+%26+cell+physiology&rft.atitle=Functional+Shine-Dalgarno-like+sequences+for+translational+initiation+of+chloroplast+mRNAs.&rft.volume=45&rft.issue=1&rft.pages=114-7&rft.date=2004-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fpcp%2Fpch002&rft_id=info%3Apmid%2F14749493&rft.aulast=Hirose&rft.aufirst=T&rft.au=Sugiura%2C+M&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMaCampbellKarlin2002" class="citation journal cs1">Ma, J; Campbell, A; Karlin, S (tháng 10 năm 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-bacteriology_2002-10_184_20/page/5733">“Correlations between Shine-Dalgarno sequences and gene features such as predicted expression levels and operon structures”</a>. Journal of Bacteriology. 184 (20): 5733–45. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1128%2FJB.184.20.5733-5745.2002">10.1128/JB.184.20.5733-5745.2002</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12270832">12270832</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Bacteriology&rft.atitle=Correlations+between+Shine-Dalgarno+sequences+and+gene+features+such+as+predicted+expression+levels+and+operon+structures.&rft.volume=184&rft.issue=20&rft.pages=5733-45&rft.date=2002-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1128%2FJB.184.20.5733-5745.2002&rft_id=info%3Apmid%2F12270832&rft.aulast=Ma&rft.aufirst=J&rft.au=Campbell%2C+A&rft.au=Karlin%2C+S&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-bacteriology_2002-10_184_20%2Fpage%2F5733&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLimFurutaKobayashi2012" class="citation journal cs1">Lim, K; Furuta, Y; Kobayashi, I (tháng 10 năm 2012). “Large variations in bacterial ribosomal RNA genes”. Molecular Biology and Evolution. 29 (10): 2937–48. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fmolbev%2Fmss101">10.1093/molbev/mss101</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22446745">22446745</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+and+Evolution&rft.atitle=Large+variations+in+bacterial+ribosomal+RNA+genes.&rft.volume=29&rft.issue=10&rft.pages=2937-48&rft.date=2012-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmolbev%2Fmss101&rft_id=info%3Apmid%2F22446745&rft.aulast=Lim&rft.aufirst=K&rft.au=Furuta%2C+Y&rft.au=Kobayashi%2C+I&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—Plastoglobuli-101">^ <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-0">a</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-1">b</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-2">c</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-3">d</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-4">e</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-5">f</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-6">g</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-7">h</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-8">i</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Plastoglobuli_101-9">j</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFAustinFrostVidiKessler2006" class="citation journal cs1">Austin, J. R.; Frost, E; Vidi, PA; Kessler, F; Staehelin, LA (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1488921">“Plastoglobules Are Lipoprotein Subcompartments of the Chloroplast That Are Permanently Coupled to Thylakoid Membranes and Contain Biosynthetic Enzymes”</a>. The Plant Cell Online. 18 (7): 1693–703. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.105.039859">10.1105/tpc.105.039859</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1488921">1488921</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16731586">16731586</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=Plastoglobules+Are+Lipoprotein+Subcompartments+of+the+Chloroplast+That+Are+Permanently+Coupled+to+Thylakoid+Membranes+and+Contain+Biosynthetic+Enzymes&rft.volume=18&rft.issue=7&rft.pages=1693-703&rft.date=2006&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1488921%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16731586&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.105.039859&rft.aulast=Austin&rft.aufirst=J.+R.&rft.au=Frost%2C+E&rft.au=Vidi%2C+PA&rft.au=Kessler%2C+F&rft.au=Staehelin%2C+LA&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1488921&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Starch_granules_in_Arabidopsis-102">^ <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Starch_granules_in_Arabidopsis_102-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Starch_granules_in_Arabidopsis_102-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFCrumpton-TaylorGrandisonPngBushby2011" class="citation journal cs1">Crumpton-Taylor, M.; Grandison, S.; Png, K. M. Y.; Bushby, A. J.; Smith, A. M. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3271777">“Control of Starch Granule Numbers in Arabidopsis Chloroplasts”</a>. Plant Physiology. 158 (2): 905–16. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.111.186957">10.1104/pp.111.186957</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3271777">3271777</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22135430">22135430</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Control+of+Starch+Granule+Numbers+in+Arabidopsis+Chloroplasts&rft.volume=158&rft.issue=2&rft.pages=905-16&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3271777%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22135430&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.111.186957&rft.aulast=Crumpton-Taylor&rft.aufirst=M.&rft.au=Grandison%2C+S.&rft.au=Png%2C+K.+M.+Y.&rft.au=Bushby%2C+A.+J.&rft.au=Smith%2C+A.+M.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3271777&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-FPB—Starch_breakdown-103"><a href="#cite_ref-FPB—Starch_breakdown_103-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFZeemanDelatteMesserliUmhang2007" class="citation journal cs1">Zeeman, Samuel C.; Delatte, Thierry; Messerli, Gaëlle; Umhang, Martin; Stettler, Michaela; Mettler, Tabea; Streb, Sebastian; Reinhold, Heike; Kötting, Oliver (2007). “Starch breakdown: Recent discoveries suggest distinct pathways and novel mechanisms”. Functional Plant Biology. 34 (6): 465–73. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1071%2FFP06313">10.1071/FP06313</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Functional+Plant+Biology&rft.atitle=Starch+breakdown%3A+Recent+discoveries+suggest+distinct+pathways+and+novel+mechanisms&rft.volume=34&rft.issue=6&rft.pages=465-73&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.1071%2FFP06313&rft.aulast=Zeeman&rft.aufirst=Samuel+C.&rft.au=Delatte%2C+Thierry&rft.au=Messerli%2C+Ga%C3%ABlle&rft.au=Umhang%2C+Martin&rft.au=Stettler%2C+Michaela&rft.au=Mettler%2C+Tabea&rft.au=Streb%2C+Sebastian&rft.au=Reinhold%2C+Heike&rft.au=K%C3%B6tting%2C+Oliver&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Molecular_Biology_of_Chloroplasts_and_Mitochondria—Starch-104"><a href="#cite_ref-Molecular_Biology_of_Chloroplasts_and_Mitochondria—Starch_104-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJ_D1998" class="citation book cs1">J D, Rochaix (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=apv1hktfq_8C&pg=PA550#v=onepage&q&f=false">The molecular biology of chloroplasts and mitochondria in Chlamydomonas</a>. Dordrecht [u.a.]: Kluwer Acad. Publ. tr. 550–565. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-7923-5174-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-7923-5174-0"><bdi>978-0-7923-5174-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200731105030/https://books.google.com/books?id=apv1hktfq_8C&pg=PA550#v=onepage&q&f=false">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 31 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+molecular+biology+of+chloroplasts+and+mitochondria+in+Chlamydomonas&rft.place=Dordrecht+%5Bu.a.%5D&rft.pages=550-565&rft.pub=Kluwer+Acad.+Publ.&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-7923-5174-0&rft.aulast=J+D&rft.aufirst=Rochaix&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dapv1hktfq_8C%26pg%3DPA550%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantCellBiology-C4-105">^ <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-1">b</a> <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-2">c</a> <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-3">d</a> <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-4">e</a> <a href="#cite_ref-PlantCellBiology-C4_105-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSteer1996" class="citation book cs1">Steer, Brian E.S. Gunning, Martin W. (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=MilSkxsmtrYC&lpg=PP1&pg=PT49#v=onepage&q&f=false">Plant cell biology: structure and function</a>. Boston, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. tr. 24. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-86720-504-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-86720-504-0"><bdi>0-86720-504-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219003517/https://books.google.com/books?id=MilSkxsmtrYC&lpg=PP1&pg=PT49#v=onepage&q&f=false">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Plant+cell+biology%3A+structure+and+function&rft.place=Boston%2C+Mass.&rft.pages=24&rft.pub=Jones+and+Bartlett+Publishers&rft.date=1996&rft.isbn=0-86720-504-0&rft.aulast=Steer&rft.aufirst=Brian+E.S.+Gunning%2C+Martin+W.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DMilSkxsmtrYC%26lpg%3DPP1%26pg%3DPT49%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-106"><a href="#cite_ref-106">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHansonAndrewsBadger2002" class="citation journal cs1">Hanson, David; Andrews, T. John; Badger, Murray R. (2002). “Variability of the pyrenoid-based CO2 concentrating mechanism in hornworts (Anthocerotophyta)”. Functional Plant Biology. 29 (3): 407–16. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1071%2FPP01210">10.1071/PP01210</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Functional+Plant+Biology&rft.atitle=Variability+of+the+pyrenoid-based+CO%3Csub%3E2%3C%2Fsub%3E+concentrating+mechanism+in+hornworts+%28Anthocerotophyta%29&rft.volume=29&rft.issue=3&rft.pages=407-16&rft.date=2002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1071%2FPP01210&rft.aulast=Hanson&rft.aufirst=David&rft.au=Andrews%2C+T.+John&rft.au=Badger%2C+Murray+R.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-107">^ <a href="#cite_ref-PlantPhysiology_107-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology_107-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMaPollockXiaoCunnusamy2011" class="citation journal cs1">Ma, Y.; Pollock, S. V.; Xiao, Y.; Cunnusamy, K.; Moroney, J. V. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_2011-06_156_2/page/884">“Identification of a Novel Gene, CIA6, Required for Normal Pyrenoid Formation in Chlamydomonas reinhardtii”</a>. Plant Physiology. 156 (2): 884–96. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.111.173922">10.1104/pp.111.173922</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3177283">3177283</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21527423">21527423</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Identification+of+a+Novel+Gene%2C+CIA6%2C+Required+for+Normal+Pyrenoid+Formation+in+Chlamydomonas+reinhardtii&rft.volume=156&rft.issue=2&rft.pages=884-96&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3177283%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21527423&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.111.173922&rft.aulast=Ma&rft.aufirst=Y.&rft.au=Pollock%2C+S.+V.&rft.au=Xiao%2C+Y.&rft.au=Cunnusamy%2C+K.&rft.au=Moroney%2C+J.+V.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_2011-06_156_2%2Fpage%2F884&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-DevelopmentandStructureofPyrenoids-108">^ <a href="#cite_ref-DevelopmentandStructureofPyrenoids_108-0">a</a> <a href="#cite_ref-DevelopmentandStructureofPyrenoids_108-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRetallackButler1970" class="citation journal cs1">Retallack, B; Butler, RD (1970). “The development and structure of pyrenoids in Bulbochaete hiloensis”. Journal of Cell Science. 6 (1): 229–41. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/5417694">5417694</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Cell+Science&rft.atitle=The+development+and+structure+of+pyrenoids+in+Bulbochaete+hiloensis&rft.volume=6&rft.issue=1&rft.pages=229-41&rft.date=1970&rft_id=info%3Apmid%2F5417694&rft.aulast=Retallack&rft.aufirst=B&rft.au=Butler%2C+RD&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-StructureandFunctionofAlgalPyrenoid-109"><a href="#cite_ref-StructureandFunctionofAlgalPyrenoid_109-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBrownHoward_J_Arnott1970" class="citation journal cs1">Brown, Malcolm R; Howard J Arnott (1970). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.botany.utexas.edu/mbrown/papers/hreso/h26.pdf">“Structure and Function of the Algal Pyrenoid”</a> (PDF). Journal of Phycology. 6: 14–22. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1529-8817.1970.tb02350.x">10.1111/j.1529-8817.1970.tb02350.x</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304093913/http://www.botany.utexas.edu/mbrown/papers/hreso/h26.pdf">Lưu trữ</a> (PDF) bản gốc ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Phycology&rft.atitle=Structure+and+Function+of+the+Algal+Pyrenoid&rft.volume=6&rft.pages=14-22&rft.date=1970&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1529-8817.1970.tb02350.x&rft.aulast=Brown&rft.aufirst=Malcolm+R&rft.au=Howard+J+Arnott&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.botany.utexas.edu%2Fmbrown%2Fpapers%2Fhreso%2Fh26.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-The_Plant_Cell—Thylakoid_system-110">^ <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-0">a</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-1">b</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-2">c</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-3">d</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-4">e</a> <a href="#cite_ref-The_Plant_Cell—Thylakoid_system_110-5">f</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMustardyButtleSteinbachGarab2008" class="citation journal cs1">Mustardy, L.; Buttle, K.; Steinbach, G.; Garab, G. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2590735">“The Three-Dimensional Network of the Thylakoid Membranes in Plants: Quasihelical Model of the Granum-Stroma Assembly”</a>. The Plant Cell Online. 20 (10): 2552–7. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.108.059147">10.1105/tpc.108.059147</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2590735">2590735</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18952780">18952780</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=The+Three-Dimensional+Network+of+the+Thylakoid+Membranes+in+Plants%3A+Quasihelical+Model+of+the+Granum-Stroma+Assembly&rft.volume=20&rft.issue=10&rft.pages=2552-7&rft.date=2008&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2590735%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18952780&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.108.059147&rft.aulast=Mustardy&rft.aufirst=L.&rft.au=Buttle%2C+K.&rft.au=Steinbach%2C+G.&rft.au=Garab%2C+G.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2590735&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Granal_structure-111">^ <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Granal_structure_111-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Granal_structure_111-1">b</a> <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Granal_structure_111-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFAustinStaehelin2011" class="citation journal cs1">Austin, J. R.; Staehelin, L. A. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_2011-04_155_4/page/1601">“Three-Dimensional Architecture of Grana and Stroma Thylakoids of Higher Plants as Determined by Electron Tomography”</a>. Plant Physiology. 155 (4): 1601–11. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.110.170647">10.1104/pp.110.170647</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3091084">3091084</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21224341">21224341</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Three-Dimensional+Architecture+of+Grana+and+Stroma+Thylakoids+of+Higher+Plants+as+Determined+by+Electron+Tomography&rft.volume=155&rft.issue=4&rft.pages=1601-11&rft.date=2011&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3091084%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21224341&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.110.170647&rft.aulast=Austin&rft.aufirst=J.+R.&rft.au=Staehelin%2C+L.+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_2011-04_155_4%2Fpage%2F1601&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210116195243/http://archive.is/CWwGR">“The Chloroplast Import Receptor Toc90 Partially Restores the Accumulation of Toc159 Client Proteins in the Arabidopsis thaliana ppi2 Mutant”</a>. Molecular Plant. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Chloroplast+Import+Receptor+Toc90+Partially+Restores+the+Accumulation+of+Toc159+Client+Proteins+in+the+Arabidopsis+thaliana+ppi2+Mutant&rft.pub=Molecular+Plant&rft_id=http%3A%2F%2Fmplant.oxfordjournals.org%2Fcontent%2F4%2F2%2F252%2FF3.expansion.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988">Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_bot:_tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_URL_ban_%C4%91%E1%BA%A7u_kh%C3%B4ng_r%C3%B5" title="Thể loại:Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ">liên kết</a>) </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/thylakoid">“thylakoid”</a>. Merriam-Webster Dictionary. Merriam-Webster. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160809141357/http://www.merriam-webster.com/dictionary/thylakoid">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 9 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Merriam-Webster+Dictionary&rft.atitle=thylakoid&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2Fthylakoid&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology—Campbell_&_Reece_190–193-114">^ <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_190–193_114-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_190–193_114-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology—Campbell_&_Reece_190–193_114-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th Edition Campbell & Reece. Benjamin Cummings (Pearson). 2009. tr. 190–193.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+Edition+Campbell+%26+Reece&rft.pages=190-193&rft.pub=Benjamin+Cummings+%28Pearson%29&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-usydney2010-115"><a href="#cite_ref-usydney2010_115-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sydney.edu.au/news/84.html?newsstoryid=5463">“Australian scientists discover first new chlorophyll in 60 years”</a>. University of Sydney. ngày 20 tháng 8 năm 2010. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190408191537/http://sydney.edu.au/news/84.html?newsstoryid=5463">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 8 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Australian+scientists+discover+first+new+chlorophyll+in+60+years&rft.pub=University+of+Sydney&rft.date=2010-08-20&rft_id=http%3A%2F%2Fsydney.edu.au%2Fnews%2F84.html%3Fnewsstoryid%3D5463&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Marine_Drugs—Algal_carotenoids-116">^ <a href="#cite_ref-Marine_Drugs—Algal_carotenoids_116-0">a</a> <a href="#cite_ref-Marine_Drugs—Algal_carotenoids_116-1">b</a> <a href="#cite_ref-Marine_Drugs—Algal_carotenoids_116-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFTakaichi2011" class="citation journal cs1">Takaichi, Shinichi (ngày 15 tháng 6 năm 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3131562">“Carotenoids in Algae: Distributions, Biosyntheses and Functions”</a>. Marine Drugs. 9 (12): 1101–1118. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3390%2Fmd9061101">10.3390/md9061101</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3131562">3131562</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21747749">21747749</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Marine+Drugs&rft.atitle=Carotenoids+in+Algae%3A+Distributions%2C+Biosyntheses+and+Functions&rft.volume=9&rft.issue=12&rft.pages=1101-1118&rft.date=2011-06-15&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3131562%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F21747749&rft_id=info%3Adoi%2F10.3390%2Fmd9061101&rft.aulast=Takaichi&rft.aufirst=Shinichi&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3131562&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFShapley" class="citation web cs1">Shapley, Dan. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.goodhousekeeping.com/home/a18922/why-do-leaves-change-color-0909/">“Why Do Leaves Change Color in Fall?”</a>. News Articles. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180424202919/https://www.goodhousekeeping.com/home/a18922/why-do-leaves-change-color-0909/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=News+Articles&rft.atitle=Why+Do+Leaves+Change+Color+in+Fall%3F&rft.aulast=Shapley&rft.aufirst=Dan&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.goodhousekeeping.com%2Fhome%2Fa18922%2Fwhy-do-leaves-change-color-0909%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-RSB—The_origin_of_plastids-118">^ <a href="#cite_ref-RSB—The_origin_of_plastids_118-0">a</a> <a href="#cite_ref-RSB—The_origin_of_plastids_118-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHoweBarbrookNisbetLockhart2008" class="citation journal cs1">Howe, C.J; Barbrook, A.C; Nisbet, R.E.R; Lockhart, P.J; Larkum, A.W.D (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2606771">“The origin of plastids”</a>. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 363 (1504): 2675–85. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frstb.2008.0050">10.1098/rstb.2008.0050</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2606771">2606771</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18468982">18468982</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Philosophical+Transactions+of+the+Royal+Society+B%3A+Biological+Sciences&rft.atitle=The+origin+of+plastids&rft.volume=363&rft.issue=1504&rft.pages=2675-85&rft.date=2008&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2606771%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18468982&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frstb.2008.0050&rft.aulast=Howe&rft.aufirst=C.J&rft.au=Barbrook%2C+A.C&rft.au=Nisbet%2C+R.E.R&rft.au=Lockhart%2C+P.J&rft.au=Larkum%2C+A.W.D&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2606771&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ucmp.berkeley.edu/protista/rhodophyta.html">“Introduction to the Rhodophyta”</a>. University of California Museum of Paleontology. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081218211021/http://www.ucmp.berkeley.edu/protista/rhodophyta.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 20 tháng 5 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Introduction+to+the+Rhodophyta&rft.pub=University+of+California+Museum+of+Paleontology&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ucmp.berkeley.edu%2Fprotista%2Frhodophyta.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biology-Campbell&Reece-200-201-120">^ <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-1">b</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-2">c</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-3">d</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-4">e</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-5">f</a> <a href="#cite_ref-Biology-Campbell&Reece-200-201_120-6">g</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th Edition Campbell & Reece. Benjamin Cummings (Pearson). 2009. tr. 200–201.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+Edition+Campbell+%26+Reece&rft.pages=200-201&rft.pub=Benjamin+Cummings+%28Pearson%29&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-NewPhytologist-ChloroplastMembraneUltrastructure-121"><a href="#cite_ref-NewPhytologist-ChloroplastMembraneUltrastructure_121-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLawton1988" class="citation journal cs1">Lawton, June R (tháng 3 năm 1988). “Ultrastructure of Chloroplast Membranes in Leaves of Maize and Ryegrass as Revealed by Selective Staining Methods”. New Phytologist. 108 (3): 277–283. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1469-8137.1988.tb04163.x">10.1111/j.1469-8137.1988.tb04163.x</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2433294">2433294</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Phytologist&rft.atitle=Ultrastructure+of+Chloroplast+Membranes+in+Leaves+of+Maize+and+Ryegrass+as+Revealed+by+Selective+Staining+Methods&rft.volume=108&rft.issue=3&rft.pages=277-283&rft.date=1988-03&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1469-8137.1988.tb04163.x&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2433294%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Lawton&rft.aufirst=June+R&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-122"><a href="#cite_ref-122">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRoberts2007" class="citation book cs1">Roberts, editor, Keith (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ucilIjrex5cC&pg=PA16&lpg=PA16#v=onepage&q&f=false">Handbook of plant science</a>. Chichester, West Sussex, England: Wiley. tr. 16. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-470-05723-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-470-05723-0"><bdi>978-0-470-05723-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218215550/https://books.google.com/books?id=ucilIjrex5cC&pg=PA16&lpg=PA16#v=onepage&q&f=false">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Handbook+of+plant+science&rft.place=Chichester%2C+West+Sussex%2C+England&rft.pages=16&rft.pub=Wiley&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-470-05723-0&rft.aulast=Roberts&rft.aufirst=editor%2C+Keith&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DucilIjrex5cC%26pg%3DPA16%26lpg%3DPA16%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988">Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_d%C6%B0:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả">liên kết</a>) </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology 8th edition—Campbell&Reece. Benjamin Cummings. 2008. tr. 742. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-321-54325-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-321-54325-7"><bdi>978-0-321-54325-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+8th+edition%E2%80%94Campbell%26Reece&rft.pages=742&rft.pub=Benjamin+Cummings&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-321-54325-7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology_Online—Guard_Cell_Photosynthesis-124">^ <a href="#cite_ref-Plant_Physiology_Online—Guard_Cell_Photosynthesis_124-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plant_Physiology_Online—Guard_Cell_Photosynthesis_124-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://5e.plantphys.net/article.php?ch=&id=265">“Guard Cell Photosynthesis”</a>. Plant Physiology Online. Sinauer. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724020150/http://5e.plantphys.net/article.php?ch=&id=265">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Plant+Physiology+Online&rft.atitle=Guard+Cell+Photosynthesis&rft_id=http%3A%2F%2F5e.plantphys.net%2Farticle.php%3Fch%3D%26id%3D265&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-ThePlantCell-ChloroplastMovement-125">^ <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastMovement_125-0">a</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastMovement_125-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFEckardt2003" class="citation journal cs1">Eckardt, N. A. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC540263">“Controlling Organelle Positioning: A Novel Chloroplast Movement Protein”</a>. The Plant Cell Online. 15 (12): 2755–7. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.151210">10.1105/tpc.151210</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC540263">540263</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=Controlling+Organelle+Positioning%3A+A+Novel+Chloroplast+Movement+Protein&rft.volume=15&rft.issue=12&rft.pages=2755-7&rft.date=2003&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC540263%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.151210&rft.aulast=Eckardt&rft.aufirst=N.+A.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC540263&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Traffic-ChloroplastDivision-126">^ <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-0">a</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-1">b</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-2">c</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-3">d</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-4">e</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-5">f</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-6">g</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-7">h</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-8">i</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-9">j</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-10">k</a> <a href="#cite_ref-Traffic-ChloroplastDivision_126-11">l</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFGlynnMiyagishimaYoderOsteryoung2007" class="citation journal cs1">Glynn, Jonathan M.; Miyagishima, Shin-ya; Yoder, David W.; Osteryoung, Katherine W.; Vitha, Stanislav (2007). “Chloroplast Division”. Traffic. 8 (5): 451–61. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1600-0854.2007.00545.x">10.1111/j.1600-0854.2007.00545.x</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17451550">17451550</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Traffic&rft.atitle=Chloroplast+Division&rft.volume=8&rft.issue=5&rft.pages=451-61&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1600-0854.2007.00545.x&rft_id=info%3Apmid%2F17451550&rft.aulast=Glynn&rft.aufirst=Jonathan+M.&rft.au=Miyagishima%2C+Shin-ya&rft.au=Yoder%2C+David+W.&rft.au=Osteryoung%2C+Katherine+W.&rft.au=Vitha%2C+Stanislav&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantCellPhysiology-MicrofilamentAnchors-127">^ <a href="#cite_ref-PlantCellPhysiology-MicrofilamentAnchors_127-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantCellPhysiology-MicrofilamentAnchors_127-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFDongNagaiTakagi1998" class="citation journal cs1">Dong, X.-J.; Nagai, R.; Takagi, S. (1998). “Microfilaments Anchor Chloroplasts along the Outer Periclinal Wall in Vallisneria Epidermal Cells through Cooperation of PFR and Photosynthesis”. Plant and Cell Physiology. 39 (12): 1299–306. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Foxfordjournals.pcp.a029334">10.1093/oxfordjournals.pcp.a029334</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+and+Cell+Physiology&rft.atitle=Microfilaments+Anchor+Chloroplasts+along+the+Outer+Periclinal+Wall+in+Vallisneria+Epidermal+Cells+through+Cooperation+of+PFR+and+Photosynthesis&rft.volume=39&rft.issue=12&rft.pages=1299-306&rft.date=1998&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Foxfordjournals.pcp.a029334&rft.aulast=Dong&rft.aufirst=X.-J.&rft.au=Nagai%2C+R.&rft.au=Takagi%2C+S.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-JEB-ActinBasedChloroplastMovement-128">^ <a href="#cite_ref-JEB-ActinBasedChloroplastMovement_128-0">a</a> <a href="#cite_ref-JEB-ActinBasedChloroplastMovement_128-1">b</a> <a href="#cite_ref-JEB-ActinBasedChloroplastMovement_128-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFTakagi2002" class="citation journal cs1">Takagi, Shingo (tháng 12 năm 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jeb.biologists.org/content/206/12/1963.full">“Actin-based photo-orientation movement of chloroplasts in plant cells”</a>. Journal of Experimental Biology. 206: 1963–1969. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1242%2Fjeb.00215">10.1242/jeb.00215</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160829035014/http://jeb.biologists.org/content/206/12/1963.full">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 29 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Experimental+Biology&rft.atitle=Actin-based+photo-orientation+movement+of+chloroplasts+in+plant+cells&rft.volume=206&rft.pages=1963-1969&rft.date=2002-12&rft_id=info%3Adoi%2F10.1242%2Fjeb.00215&rft.aulast=Takagi&rft.aufirst=Shingo&rft_id=http%3A%2F%2Fjeb.biologists.org%2Fcontent%2F206%2F12%2F1963.full&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFZeigerTalbottFrechillaSrivastava2002" class="citation journal cs1">Zeiger, E.; Talbott, L. D.; Frechilla, S.; Srivastava, A.; Zhu, J. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_new-phytologist_2002-03_153_3/page/415">“The guard cell chloroplast: A perspective for the twenty-first century”</a>. New Phytologist. 153 (3): 415–424. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1046%2Fj.0028-646X.2001.NPH328.doc.x">10.1046/j.0028-646X.2001.NPH328.doc.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Phytologist&rft.atitle=The+guard+cell+chloroplast%3A+A+perspective+for+the+twenty-first+century&rft.volume=153&rft.issue=3&rft.pages=415-424&rft.date=2002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1046%2Fj.0028-646X.2001.NPH328.doc.x&rft.aulast=Zeiger&rft.aufirst=E.&rft.au=Talbott%2C+L.+D.&rft.au=Frechilla%2C+S.&rft.au=Srivastava%2C+A.&rft.au=Zhu%2C+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_new-phytologist_2002-03_153_3%2Fpage%2F415&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-MPMI-AllHandsonDeck-130">^ <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-0">a</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-1">b</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-2">c</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-3">d</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-4">e</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-5">f</a> <a href="#cite_ref-MPMI-AllHandsonDeck_130-6">g</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFPadmanabhanDinesh-Kumar2010" class="citation journal cs1">Padmanabhan, Meenu S.; Dinesh-Kumar, S. P. (2010). “All Hands on Deck—The Role of Chloroplasts, Endoplasmic Reticulum, and the Nucleus in Driving Plant Innate Immunity”. Molecular Plant-Microbe Interactions. 23 (11): 1368–80. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1094%2FMPMI-05-10-0113">10.1094/MPMI-05-10-0113</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20923348">20923348</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Plant-Microbe+Interactions&rft.atitle=All+Hands+on+Deck%E2%80%94The+Role+of+Chloroplasts%2C+Endoplasmic+Reticulum%2C+and+the+Nucleus+in+Driving+Plant+Innate+Immunity&rft.volume=23&rft.issue=11&rft.pages=1368-80&rft.date=2010&rft_id=info%3Adoi%2F10.1094%2FMPMI-05-10-0113&rft_id=info%3Apmid%2F20923348&rft.aulast=Padmanabhan&rft.aufirst=Meenu+S.&rft.au=Dinesh-Kumar%2C+S.+P.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-stressoxihoa-131"><a href="#cite_ref-stressoxihoa_131-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLại_Thị_Ngọc_HàVũ_Thị_Thư2009" class="citation journal cs1">Lại Thị Ngọc Hà; Vũ Thị Thư (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vnua.edu.vn:85/tc_khktnn/Upload%5C7122009-Bai%2014%20_667%20-%20677_.pdf">“Stress oxy hóa và các chất chống oxy hóa tự nhiên”</a> (PDF). Khoa học và Phát triển. 7 (5): 667–677. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160822051619/http://www.vnua.edu.vn:85/tc_khktnn/Upload%5C7122009-Bai%2014%20_667%20-%20677_.pdf">Lưu trữ</a> (PDF) bản gốc ngày 22 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Khoa+h%E1%BB%8Dc+v%C3%A0+Ph%C3%A1t+tri%E1%BB%83n&rft.atitle=Stress+oxy+h%C3%B3a+v%C3%A0+c%C3%A1c+ch%E1%BA%A5t+ch%E1%BB%91ng+oxy+h%C3%B3a+t%E1%BB%B1+nhi%C3%AAn&rft.volume=7&rft.issue=5&rft.pages=667-677&rft.date=2009&rft.au=L%E1%BA%A1i+Th%E1%BB%8B+Ng%E1%BB%8Dc+H%C3%A0&rft.au=V%C5%A9+Th%E1%BB%8B+Th%C6%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vnua.edu.vn%3A85%2Ftc_khktnn%2FUpload%255C7122009-Bai%252014%2520_667%2520-%2520677_.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-katsir-132"><a href="#cite_ref-katsir_132-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKatsirChungKooHowe2008" class="citation journal cs1">Katsir, Leron; Chung, Hoo Sun; Koo, Abraham JK; Howe, Gregg A (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2560989">“Jasmonate signaling: A conserved mechanism of hormone sensing”</a>. Current Opinion in Plant Biology. 11 (4): 428–35. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.pbi.2008.05.004">10.1016/j.pbi.2008.05.004</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2560989">2560989</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18583180">18583180</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Opinion+in+Plant+Biology&rft.atitle=Jasmonate+signaling%3A+A+conserved+mechanism+of+hormone+sensing&rft.volume=11&rft.issue=4&rft.pages=428-35&rft.date=2008&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2560989%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18583180&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.pbi.2008.05.004&rft.aulast=Katsir&rft.aufirst=Leron&rft.au=Chung%2C+Hoo+Sun&rft.au=Koo%2C+Abraham+JK&rft.au=Howe%2C+Gregg+A&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2560989&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-FattyAcidExport-133"><a href="#cite_ref-PlantPhysiology-FattyAcidExport_133-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSchnurrShockeyDe_BoerBrowse2002" class="citation journal cs1">Schnurr, J. A.; Shockey, JM; De Boer, GJ; Browse, JA (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_2002-08_129_4/page/1700">“Fatty Acid Export from the Chloroplast. Molecular Characterization of a Major Plastidial Acyl-Coenzyme a Synthetase from Arabidopsis”</a>. Plant Physiology. 129 (4): 1700–9. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.003251">10.1104/pp.003251</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC166758">166758</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12177483">12177483</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Fatty+Acid+Export+from+the+Chloroplast.+Molecular+Characterization+of+a+Major+Plastidial+Acyl-Coenzyme+a+Synthetase+from+Arabidopsis&rft.volume=129&rft.issue=4&rft.pages=1700-9&rft.date=2002&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC166758%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12177483&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.003251&rft.aulast=Schnurr&rft.aufirst=J.+A.&rft.au=Shockey%2C+JM&rft.au=De+Boer%2C+GJ&rft.au=Browse%2C+JA&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_2002-08_129_4%2Fpage%2F1700&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-CampbellBiology-Photosynthesis-134">^ <a href="#cite_ref-CampbellBiology-Photosynthesis_134-0">a</a> <a href="#cite_ref-CampbellBiology-Photosynthesis_134-1">b</a> <a href="#cite_ref-CampbellBiology-Photosynthesis_134-2">c</a> <a href="#cite_ref-CampbellBiology-Photosynthesis_134-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation book cs1">Biology—Concepts and Connections. Pearson. 2009. tr. 108–118.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology%E2%80%94Concepts+and+Connections&rft.pages=108-118&rft.pub=Pearson&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Campbell_2006-135"><a href="#cite_ref-Campbell_2006_135-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFCampbellWilliamsonHeyden2006" class="citation book cs1">Campbell, Neil A.; Williamson, Brad; Heyden, Robin J. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.phschool.com/el_marketing.html">Biology: Exploring Life</a>. Boston, Massachusetts: Pearson Prentice Hall. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-13-250882-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-13-250882-7"><bdi>978-0-13-250882-7</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141102041816/http://www.phschool.com/el_marketing.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 2 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology%3A+Exploring+Life&rft.place=Boston%2C+Massachusetts&rft.pub=Pearson+Prentice+Hall&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-13-250882-7&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=Neil+A.&rft.au=Williamson%2C+Brad&rft.au=Heyden%2C+Robin+J.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.phschool.com%2Fel_marketing.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988">[<a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">cần số trang</a>] </li> <li id="cite_note-136"><a href="#cite_ref-136">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJagendorf_A._T._and_E._Uribe1966" class="citation journal cs1">Jagendorf A. T. and E. Uribe (1966). “ATP formation caused by acid-base transition of spinach chloroplasts”. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 55: 170–177. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.55.1.170">10.1073/pnas.55.1.170</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proc.+Natl.+Acad.+Sci.+USA&rft.atitle=ATP+formation+caused+by+acid-base+transition+of+spinach+chloroplasts.&rft.volume=55&rft.pages=170-177&rft.date=1966&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.55.1.170&rft.au=Jagendorf+A.+T.+and+E.+Uribe&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biochemistry—Proton_gradient-137">^ <a href="#cite_ref-Biochemistry—Proton_gradient_137-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biochemistry—Proton_gradient_137-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFClarke2002" class="citation book cs1">Clarke, Jeremy M. Berg; John L. Tymoczko; Lubert Stryer. Web content by Neil D. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22519/">Biochemistry</a> . New York, NY [u.a.]: W. H. Freeman. tr. Section 19.4. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-7167-3051-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-7167-3051-0"><bdi>0-7167-3051-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210116195232/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22519/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biochemistry&rft.place=New+York%2C+NY+%5Bu.a.%5D&rft.pages=Section+19.4&rft.edition=5.+ed.%2C+4.+print.&rft.pub=W.+H.+Freeman&rft.date=2002&rft.isbn=0-7167-3051-0&rft.aulast=Clarke&rft.aufirst=Jeremy+M.+Berg%3B+John+L.+Tymoczko%3B+Lubert+Stryer.+Web+content+by+Neil+D.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK22519%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Biochemistry—Calvin_cycle-138">^ <a href="#cite_ref-Biochemistry—Calvin_cycle_138-0">a</a> <a href="#cite_ref-Biochemistry—Calvin_cycle_138-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFClarke2002" class="citation book cs1">Clarke, Jeremy M. Berg; John L. Tymoczko; Lubert Stryer. Web content by Neil D. (2002). Biochemistry . New York, NY [u.a.]: W. H. Freeman. tr. Section 20.1. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-7167-3051-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-7167-3051-0"><bdi>0-7167-3051-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biochemistry&rft.place=New+York%2C+NY+%5Bu.a.%5D&rft.pages=Section+20.1&rft.edition=5.+ed.%2C+4.+print.&rft.pub=W.+H.+Freeman&rft.date=2002&rft.isbn=0-7167-3051-0&rft.aulast=Clarke&rft.aufirst=Jeremy+M.+Berg%3B+John+L.+Tymoczko%3B+Lubert+Stryer.+Web+content+by+Neil+D.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation-139">^ <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation_139-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation_139-1">b</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-FloodingandStarchAccumulation_139-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWampleDavis1983" class="citation journal cs1">Wample, R. L.; Davis, R. W. (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_1983-09_73_1/page/195">“Effect of Flooding on Starch Accumulation in Chloroplasts of Sunflower (Helianthus annuus L.)”</a>. Plant Physiology. 73 (1): 195–8. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.73.1.195">10.1104/pp.73.1.195</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1066435">1066435</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16663176">16663176</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Effect+of+Flooding+on+Starch+Accumulation+in+Chloroplasts+of+Sunflower+%28Helianthus+annuus+L.%29&rft.volume=73&rft.issue=1&rft.pages=195-8&rft.date=1983&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1066435%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16663176&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.73.1.195&rft.aulast=Wample&rft.aufirst=R.+L.&rft.au=Davis%2C+R.+W.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_1983-09_73_1%2Fpage%2F195&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFCarmi,_A.Shomer,_I.1979" class="citation journal cs1">Carmi, A.; Shomer, I. (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/aob/article-abstract/44/4/479/155532">“Starch Accumulation and Photosynthetic Activity in Primary Leaves of Bean (Phaseolus vulgaris L.)”</a>. Annals of Botany. 44 (4): 479–484. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Foxfordjournals.aob.a085756">10.1093/oxfordjournals.aob.a085756</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180424202940/https://academic.oup.com/aob/article-abstract/44/4/479/155532">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Annals+of+Botany&rft.atitle=Starch+Accumulation+and+Photosynthetic+Activity+in+Primary+Leaves+of+Bean+%28Phaseolus+vulgaris+L.%29&rft.volume=44&rft.issue=4&rft.pages=479-484&rft.date=1979&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Foxfordjournals.aob.a085756&rft.au=Carmi%2C+A.&rft.au=Shomer%2C+I.&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Faob%2Farticle-abstract%2F44%2F4%2F479%2F155532&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBerg_JMTymoczko_JLStryer_L.2002" class="citation book cs1">Berg JM; Tymoczko JL; Stryer L. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22519/">Biochemistry</a> (ấn bản thứ 5). W H Freeman. tr. Section 19.4. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210116195233/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22519/">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biochemistry.&rft.pages=Section+19.4&rft.edition=5th&rft.pub=W+H+Freeman&rft.date=2002&rft.au=Berg+JM&rft.au=Tymoczko+JL&rft.au=Stryer+L.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK22519%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-ChloroplastpH-142">^ <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastpH_142-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastpH_142-1">b</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-ChloroplastpH_142-2">c</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHauserEichelmannOjaHeber1995" class="citation journal cs1">Hauser, M; Eichelmann, H; Oja, V; Heber, U; Laisk, A (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_1995-07_108_3/page/1059">“Stimulation by Light of Rapid pH Regulation in the Chloroplast Stroma in Vivo as Indicated by CO2 Solubilization in Leaves”</a>. Plant Physiology. 108 (3): 1059–1066. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.108.3.1059">10.1104/pp.108.3.1059</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC157457">157457</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12228527">12228527</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Stimulation+by+Light+of+Rapid+pH+Regulation+in+the+Chloroplast+Stroma+in+Vivo+as+Indicated+by+CO2+Solubilization+in+Leaves&rft.volume=108&rft.issue=3&rft.pages=1059-1066&rft.date=1995&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC157457%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12228527&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.108.3.1059&rft.aulast=Hauser&rft.aufirst=M&rft.au=Eichelmann%2C+H&rft.au=Oja%2C+V&rft.au=Heber%2C+U&rft.au=Laisk%2C+A&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_1995-07_108_3%2Fpage%2F1059&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Werdan_1975-143">^ <a href="#cite_ref-Werdan_1975_143-0">a</a> <a href="#cite_ref-Werdan_1975_143-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWerdanHeldtMilovancev1975" class="citation journal cs1">Werdan, Karl; Heldt, Hans W.; Milovancev, Mirjana (1975). “The role of pH in the regulation of carbon fixation in the chloroplast stroma. Studies on CO2 fixation in the light and dark”. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Bioenergetics. 396 (2): 276–92. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0005-2728%2875%2990041-9">10.1016/0005-2728(75)90041-9</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/239746">239746</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Biochimica+et+Biophysica+Acta+%28BBA%29+-+Bioenergetics&rft.atitle=The+role+of+pH+in+the+regulation+of+carbon+fixation+in+the+chloroplast+stroma.+Studies+on+CO2+fixation+in+the+light+and+dark&rft.volume=396&rft.issue=2&rft.pages=276-92&rft.date=1975&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0005-2728%2875%2990041-9&rft_id=info%3Apmid%2F239746&rft.aulast=Werdan&rft.aufirst=Karl&rft.au=Heldt%2C+Hans+W.&rft.au=Milovancev%2C+Mirjana&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56-144">^ <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-0">a</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-1">b</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-2">c</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-3">d</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-4">e</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-5">f</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-56_144-6">g</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurgess1989" class="citation book cs1">Burgess, Jeremy (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA56">An introduction to plant cell development</a>. Cambridge: Cambridge university press. tr. 56. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-31611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-31611-1"><bdi>0-521-31611-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218205030/https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA56">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+plant+cell+development&rft.place=Cambridge&rft.pages=56&rft.pub=Cambridge+university+press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-31611-1&rft.aulast=Burgess&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr808AAAAIAAJ%26pg%3DPA56&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS—Chloroplast_envelope_integral_proteins_and_transporters-145"><a href="#cite_ref-PNAS—Chloroplast_envelope_integral_proteins_and_transporters_145-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFFerroDaniel_SalviHélène_Rivière-RollandThierry_Vermat2002" class="citation journal cs1">Ferro, Myriam; Daniel Salvi; Hélène Rivière-Rolland; Thierry Vermat; Daphné Seigneurin-Berny; Didier Grunwald; Jérôme Garin; Jacques Joyard; Norbert Rolland (ngày 20 tháng 8 năm 2002). “Integral membrane proteins of the chloroplast envelope: Identification and subcellular localization of new transporters”. Proceedings of the National Academy of Sciences. 99 (17): 11487–11492. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2002PNAS...9911487F">2002PNAS...9911487F</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.172390399">10.1073/pnas.172390399</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Integral+membrane+proteins+of+the+chloroplast+envelope%3A+Identification+and+subcellular+localization+of+new+transporters&rft.volume=99&rft.issue=17&rft.pages=11487-11492&rft.date=2002-08-20&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.172390399&rft_id=info%3Abibcode%2F2002PNAS...9911487F&rft.aulast=Ferro&rft.aufirst=Myriam&rft.au=Daniel+Salvi&rft.au=H%C3%A9l%C3%A8ne+Rivi%C3%A8re-Rolland&rft.au=Thierry+Vermat&rft.au=Daphn%C3%A9+Seigneurin-Berny&rft.au=Didier+Grunwald&rft.au=J%C3%A9r%C3%B4me+Garin&rft.au=Jacques+Joyard&rft.au=Norbert+Rolland&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Plant_Physiology—Cysteine_synthesis-146">^ <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Cysteine_synthesis_146-0">a</a> <a href="#cite_ref-Plant_Physiology—Cysteine_synthesis_146-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRollandMichel_DrouxRoland_Douce1992" class="citation journal cs1">Rolland, Norbert; Michel Droux; Roland Douce (tháng 3 năm 1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_1992-03_98_3/page/927">“Subcellular Distribution of O-Acetylserine(thiol)lyase in Cauliflower (Brassica oleracea L.) Inflorescence”</a>. Plant Physiology. 98 (3): 927–935. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.98.3.927">10.1104/pp.98.3.927</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Subcellular+Distribution+of+O-Acetylserine%28thiol%29lyase+in+Cauliflower+%28Brassica+oleracea+L.%29+Inflorescence&rft.volume=98&rft.issue=3&rft.pages=927-935&rft.date=1992-03&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.98.3.927&rft.aulast=Rolland&rft.aufirst=Norbert&rft.au=Michel+Droux&rft.au=Roland+Douce&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_1992-03_98_3%2Fpage%2F927&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS—Methionine_synthesis-147"><a href="#cite_ref-PNAS—Methionine_synthesis_147-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRavanelBertrand_GakièreDominique_JobRoland_Douce1998" class="citation journal cs1">Ravanel, Stéphane; Bertrand Gakière; Dominique Job; Roland Douce (ngày 23 tháng 6 năm 1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pnas.org/content/95/13/7805.full">“The specific features of methionine biosynthesis and metabolism in plants”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 95 (13): 7805–7812. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1998PNAS...95.7805R">1998PNAS...95.7805R</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.95.13.7805">10.1073/pnas.95.13.7805</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9636232">9636232</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924171432/http://www.pnas.org/content/95/13/7805.full">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 24 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=The+specific+features+of+methionine+biosynthesis+and+metabolism+in+plants&rft.volume=95&rft.issue=13&rft.pages=7805-7812&rft.date=1998-06-23&rft_id=info%3Apmid%2F9636232&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.95.13.7805&rft_id=info%3Abibcode%2F1998PNAS...95.7805R&rft.aulast=Ravanel&rft.aufirst=St%C3%A9phane&rft.au=Bertrand+Gaki%C3%A8re&rft.au=Dominique+Job&rft.au=Roland+Douce&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pnas.org%2Fcontent%2F95%2F13%2F7805.full&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-Lipidsynthesis-148"><a href="#cite_ref-Lipidsynthesis_148-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJoyardFerroMasselonSeigneurin-Berny2010" class="citation journal cs1">Joyard, Jacques; Ferro, Myriam; Masselon, Christophe; Seigneurin-Berny, Daphné; Salvi, Daniel; Garin, Jérôme; Rolland, Norbert (2010). “Chloroplast proteomics highlights the subcellular compartmentation of lipid metabolism”. Progress in Lipid Research. 49 (2): 128–58. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.plipres.2009.10.003">10.1016/j.plipres.2009.10.003</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19879895">19879895</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Progress+in+Lipid+Research&rft.atitle=Chloroplast+proteomics+highlights+the+subcellular+compartmentation+of+lipid+metabolism&rft.volume=49&rft.issue=2&rft.pages=128-58&rft.date=2010&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.plipres.2009.10.003&rft_id=info%3Apmid%2F19879895&rft.aulast=Joyard&rft.aufirst=Jacques&rft.au=Ferro%2C+Myriam&rft.au=Masselon%2C+Christophe&rft.au=Seigneurin-Berny%2C+Daphn%C3%A9&rft.au=Salvi%2C+Daniel&rft.au=Garin%2C+J%C3%A9r%C3%B4me&rft.au=Rolland%2C+Norbert&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-149"><a href="#cite_ref-149">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biologydiscussion.com/chloroplasts/chemical-composition-of-chloroplasts-600-words-biology/788">“Chemical Composition of Chloroplasts”</a> (bằng tiếng Anh). BiologyDiscussion.com. tr. 1. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160829035217/http://www.biologydiscussion.com/chloroplasts/chemical-composition-of-chloroplasts-600-words-biology/788">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 29 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Chemical+Composition+of+Chloroplasts&rft.pages=1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biologydiscussion.com%2Fchloroplasts%2Fchemical-composition-of-chloroplasts-600-words-biology%2F788&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantCellBiology-Plastids-150"><a href="#cite_ref-PlantCellBiology-Plastids_150-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFSteer1996" class="citation book cs1">Steer, Brian E.S. Gunning, Martin W. (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=MilSkxsmtrYC&lpg=PP1&pg=PT41#v=onepage&q&f=false">Plant cell biology: structure and function</a>. Boston, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. tr. 20. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-86720-504-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-86720-504-0"><bdi>0-86720-504-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219023023/https://books.google.com/books?id=MilSkxsmtrYC&lpg=PP1&pg=PT41#v=onepage&q&f=false">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Plant+cell+biology%3A+structure+and+function&rft.place=Boston%2C+Mass.&rft.pages=20&rft.pub=Jones+and+Bartlett+Publishers&rft.date=1996&rft.isbn=0-86720-504-0&rft.aulast=Steer&rft.aufirst=Brian+E.S.+Gunning%2C+Martin+W.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DMilSkxsmtrYC%26lpg%3DPP1%26pg%3DPT41%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54-151">^ <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54_151-0">a</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54_151-1">b</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54_151-2">c</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54_151-3">d</a> <a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidInterconversion-54_151-4">e</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurgess1989" class="citation book cs1">Burgess, Jeremy (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA54">An introduction to plant cell development</a> . Cambridge: Cambridge university press. tr. 54–55. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-31611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-31611-1"><bdi>0-521-31611-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161218214711/https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA54">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+plant+cell+development&rft.place=Cambridge&rft.pages=54-55&rft.edition=Pbk.&rft.pub=Cambridge+university+press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-31611-1&rft.aulast=Burgess&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr808AAAAIAAJ%26pg%3DPA54&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidDivision-57-152"><a href="#cite_ref-IntroductiontoPlantCellDevelopment-PlastidDivision-57_152-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurgess1989" class="citation book cs1">Burgess, Jeremy (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA57">An introduction to plant cell development</a> . Cambridge: Cambridge university press. tr. 57. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-31611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-31611-1"><bdi>0-521-31611-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219022034/https://books.google.com/books?id=r808AAAAIAAJ&pg=PA57">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+plant+cell+development&rft.place=Cambridge&rft.pages=57&rft.edition=Pbk.&rft.pub=Cambridge+university+press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-31611-1&rft.aulast=Burgess&rft.aufirst=Jeremy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr808AAAAIAAJ%26pg%3DPA57&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-RSPBChloroplastDivision-153">^ <a href="#cite_ref-RSPBChloroplastDivision_153-0">a</a> <a href="#cite_ref-RSPBChloroplastDivision_153-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFPossinghamRose1976" class="citation journal cs1">Possingham, J. V.; Rose, R. J. (1976). “Chloroplast Replication and Chloroplast DNA Synthesis in Spinach Leaves”. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 193 (1112): 295–305. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1976RSPSB.193..295P">1976RSPSB.193..295P</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frspb.1976.0047">10.1098/rspb.1976.0047</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+Royal+Society+B%3A+Biological+Sciences&rft.atitle=Chloroplast+Replication+and+Chloroplast+DNA+Synthesis+in+Spinach+Leaves&rft.volume=193&rft.issue=1112&rft.pages=295-305&rft.date=1976&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspb.1976.0047&rft_id=info%3Abibcode%2F1976RSPSB.193..295P&rft.aulast=Possingham&rft.aufirst=J.+V.&rft.au=Rose%2C+R.+J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-JCS-ChloroplastDNAReplication-154"><a href="#cite_ref-JCS-ChloroplastDNAReplication_154-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHeinhorstG.C._Cannon1993" class="citation journal cs1">Heinhorst, S; G.C. Cannon (tháng 1 năm 1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jcs.biologists.org/content/104/1/1">“DNA replication in chloroplasts”</a>. Journal of Cell Science. 104 (104): 1–9. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130226100121/http://jcs.biologists.org/content/104/1/1">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 26 tháng 2 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Cell+Science&rft.atitle=DNA+replication+in+chloroplasts&rft.volume=104&rft.issue=104&rft.pages=1-9&rft.date=1993-01&rft.aulast=Heinhorst&rft.aufirst=S&rft.au=G.C.+Cannon&rft_id=http%3A%2F%2Fjcs.biologists.org%2Fcontent%2F104%2F1%2F1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-ThePlantCell-ChloroplastDivision-155">^ <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-0">a</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-1">b</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-2">c</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-3">d</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-4">e</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-5">f</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-6">g</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-7">h</a> <a href="#cite_ref-ThePlantCell-ChloroplastDivision_155-8">i</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMiyagishimaNishidaMoriMatsuzaki2003" class="citation journal cs1">Miyagishima, S.-y.; Nishida, K; Mori, T; Matsuzaki, M; Higashiyama, T; Kuroiwa, H; Kuroiwa, T (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC150020">“A Plant-Specific Dynamin-Related Protein Forms a Ring at the Chloroplast Division Site”</a>. The Plant Cell Online. 15 (3): 655–65. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1105%2Ftpc.009373">10.1105/tpc.009373</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC150020">150020</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12615939">12615939</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell+Online&rft.atitle=A+Plant-Specific+Dynamin-Related+Protein+Forms+a+Ring+at+the+Chloroplast+Division+Site&rft.volume=15&rft.issue=3&rft.pages=655-65&rft.date=2003&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC150020%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12615939&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.009373&rft.aulast=Miyagishima&rft.aufirst=S.-y.&rft.au=Nishida%2C+K&rft.au=Mori%2C+T&rft.au=Matsuzaki%2C+M&rft.au=Higashiyama%2C+T&rft.au=Kuroiwa%2C+H&rft.au=Kuroiwa%2C+T&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC150020&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PlantPhysiology-EffectofLightonChloroplastDivision-156">^ <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-EffectofLightonChloroplastDivision_156-0">a</a> <a href="#cite_ref-PlantPhysiology-EffectofLightonChloroplastDivision_156-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHashimotoPossingham1989" class="citation journal cs1">Hashimoto, H.; Possingham, J. V. (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_plant-physiology_1989-04_89_4/page/1178">“Effect of Light on the Chloroplast Division Cycle and DNA Synthesis in Cultured Leaf Discs of Spinach”</a>. Plant Physiology. 89 (4): 1178–83. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.89.4.1178">10.1104/pp.89.4.1178</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1055993">1055993</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16666681">16666681</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Effect+of+Light+on+the+Chloroplast+Division+Cycle+and+DNA+Synthesis+in+Cultured+Leaf+Discs+of+Spinach&rft.volume=89&rft.issue=4&rft.pages=1178-83&rft.date=1989&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1055993%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16666681&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.89.4.1178&rft.aulast=Hashimoto&rft.aufirst=H.&rft.au=Possingham%2C+J.+V.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_plant-physiology_1989-04_89_4%2Fpage%2F1178&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-AJB-ChloroplastInheritance-157">^ <a href="#cite_ref-AJB-ChloroplastInheritance_157-0">a</a> <a href="#cite_ref-AJB-ChloroplastInheritance_157-1">b</a> <a href="#cite_ref-AJB-ChloroplastInheritance_157-2">c</a> <a href="#cite_ref-AJB-ChloroplastInheritance_157-3">d</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHansenEscobarGilbertJansen2007" class="citation journal cs1">Hansen, A. K.; Escobar, L. K.; Gilbert, L. E.; Jansen, R. K. (2007). “Paternal, maternal, and biparental inheritance of the chloroplast genome in Passiflora (Passifloraceae): Implications for phylogenetic studies”. American Journal of Botany. 94 (1): 42–6. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3732%2Fajb.94.1.42">10.3732/ajb.94.1.42</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21642206">21642206</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.atitle=Paternal%2C+maternal%2C+and+biparental+inheritance+of+the+chloroplast+genome+in+Passiflora+%28Passifloraceae%29%3A+Implications+for+phylogenetic+studies&rft.volume=94&rft.issue=1&rft.pages=42-6&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.3732%2Fajb.94.1.42&rft_id=info%3Apmid%2F21642206&rft.aulast=Hansen&rft.aufirst=A.+K.&rft.au=Escobar%2C+L.+K.&rft.au=Gilbert%2C+L.+E.&rft.au=Jansen%2C+R.+K.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-PNAS-ChloroplastInheritance-158"><a href="#cite_ref-PNAS-ChloroplastInheritance_158-0">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBirky1995" class="citation journal cs1">Birky, C. William (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC40394">“Uniparental Inheritance of Mitochondrial and Chloroplast Genes: Mechanisms and Evolution”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 92 (25): 11331–8. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1995PNAS...9211331B">1995PNAS...9211331B</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.92.25.11331">10.1073/pnas.92.25.11331</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC40394">40394</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8524780">8524780</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Uniparental+Inheritance+of+Mitochondrial+and+Chloroplast+Genes%3A+Mechanisms+and+Evolution&rft.volume=92&rft.issue=25&rft.pages=11331-8&rft.date=1995&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC40394%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F8524780&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.92.25.11331&rft_id=info%3Abibcode%2F1995PNAS...9211331B&rft.aulast=Birky&rft.aufirst=C.+William&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC40394&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFPowellMorganteMcDevittVendramin1995" class="citation journal cs1">Powell W, Morgante M, McDevitt R, Vendramin GG, Rafalski JA (tháng 8 năm 1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC41225">“Polymorphic simple sequence repeat regions in chloroplast genomes: applications to the population genetics of pines”</a>. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 92 (17): 7759–63. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1995PNAS...92.7759P">1995PNAS...92.7759P</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.92.17.7759">10.1073/pnas.92.17.7759</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC41225">41225</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7644491">7644491</a>. <q>In the pines, the chloroplast genome is transmitted through pollen</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proc.+Natl.+Acad.+Sci.+U.S.A.&rft.atitle=Polymorphic+simple+sequence+repeat+regions+in+chloroplast+genomes%3A+applications+to+the+population+genetics+of+pines&rft.volume=92&rft.issue=17&rft.pages=7759-63&rft.date=1995-08&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC41225%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F7644491&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.92.17.7759&rft_id=info%3Abibcode%2F1995PNAS...92.7759P&rft.aulast=Powell&rft.aufirst=W&rft.au=Morgante%2C+M&rft.au=McDevitt%2C+R&rft.au=Vendramin%2C+GG&rft.au=Rafalski%2C+JA&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC41225&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">^</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFStegemannHartmannRufBock2003" class="citation journal cs1">Stegemann, S.; Hartmann, S; Ruf, S; Bock, R (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC166398">“High-frequency gene transfer from the chloroplast genome to the nucleus”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 100 (15): 8828–33. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2003PNAS..100.8828S">2003PNAS..100.8828S</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.1430924100">10.1073/pnas.1430924100</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC166398">166398</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12817081">12817081</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=High-frequency+gene+transfer+from+the+chloroplast+genome+to+the+nucleus&rft.volume=100&rft.issue=15&rft.pages=8828-33&rft.date=2003&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC166398%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F12817081&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.1430924100&rft_id=info%3Abibcode%2F2003PNAS..100.8828S&rft.aulast=Stegemann&rft.aufirst=S.&rft.au=Hartmann%2C+S&rft.au=Ruf%2C+S&rft.au=Bock%2C+R&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC166398&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> <li id="cite_note-ruf2007-161">^ <a href="#cite_ref-ruf2007_161-0">a</a> <a href="#cite_ref-ruf2007_161-1">b</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFRufKarcherBock2007" class="citation journal cs1">Ruf, S.; Karcher, D.; Bock, R. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1849964">“Determining the transgene containment level provided by chloroplast transformation”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 104 (17): 6998–7002. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2007PNAS..104.6998R">2007PNAS..104.6998R</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0700008104">10.1073/pnas.0700008104</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1849964">1849964</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17420459">17420459</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Determining+the+transgene+containment+level+provided+by+chloroplast+transformation&rft.volume=104&rft.issue=17&rft.pages=6998-7002&rft.date=2007&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1849964%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F17420459&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.0700008104&rft_id=info%3Abibcode%2F2007PNAS..104.6998R&rft.aulast=Ruf&rft.aufirst=S.&rft.au=Karcher%2C+D.&rft.au=Bock%2C+R.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1849964&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài">Liên kết ngoài</h2>[<a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&veaction=edit&section=89" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor">sửa</a> | <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&action=edit&section=89" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài">sửa mã nguồn</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chloroplasts?uselang=vi">Lục lạp</a>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/113761">Chloroplast</a> tại <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> (tiếng Anh)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Detail.aspx?ItemID=21679">Sắc lạp</a> tại <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_b%C3%A1ch_khoa_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Từ điển bách khoa Việt Nam">Từ điển bách khoa Việt Nam</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cellimagelibrary.org/images?k=chloroplast&simple_search=Search">Chloroplast – Cell Centered Database</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/C/Chloroplasts.html">Chloroplasts</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030803194320/http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/C/Chloroplasts.html">Lưu trữ</a> 2003-08-03 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/7525012?report=graphChloroplasts">Arabidopsis thaliana chloroplast, complete genome</a> và <a rel="nofollow" class="external text" href="http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/L/LightReactions.html">Photosynthesis: The Role of Light</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051211080401/http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/L/LightReactions.html">Lưu trữ</a> 2005-12-11 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> từ <a rel="nofollow" class="external text" href="http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/">Kimball's Biology Pages</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060409174437/http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/">Lưu trữ</a> 2006-04-09 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFCleggGautLearn_JrMorton1994" class="citation journal cs1">Clegg, M. T.; Gaut, BS; Learn Jr, GH; Morton, BR (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC44285">“Rates and Patterns of Chloroplast DNA Evolution”</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences. 91 (15): 6795–801. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1994PNAS...91.6795C">1994PNAS...91.6795C</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.91.15.6795">10.1073/pnas.91.15.6795</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC44285">44285</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8041699">8041699</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Rates+and+Patterns+of+Chloroplast+DNA+Evolution&rft.volume=91&rft.issue=15&rft.pages=6795-801&rft.date=1994&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC44285%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F8041699&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.91.15.6795&rft_id=info%3Abibcode%2F1994PNAS...91.6795C&rft.aulast=Clegg&rft.aufirst=M.+T.&rft.au=Gaut%2C+BS&rft.au=Learn+Jr%2C+GH&rft.au=Morton%2C+BR&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC44285&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%E1%BB%A5c+l%E1%BA%A1p" class="Z3988"></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opm.phar.umich.edu/localization.php?localization=Thylakoid%20membrane">3D structures of proteins associated with thylakoid membrane</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coextra.eu/projects/project199.html">Co-Extra research on chloroplast transformation</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720155136/http://www.coextra.eu/projects/project199.html">Lưu trữ</a> 2011-07-20 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/7525012?report=graph">NCBI full chloroplast genome</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Cấu_trúc_của_tế_bào_/_bào_quan" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72022842">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Bản mẫu:Cấu trúc tế bào"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Cấu trúc tế bào (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:EditPage/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Đặc biệt:EditPage/Bản mẫu:Cấu trúc tế bào"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Cấu_trúc_của_tế_bào_/_bào_quan" style="font-size:114%;margin:0 4em">Cấu trúc của <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào">tế bào</a> / <a href="/wiki/B%C3%A0o_quan" title="Bào quan">bào quan</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_n%E1%BB%99i_m%C3%A0ng" title="Hệ thống nội màng">Hệ thống nội màng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">Màng tế bào</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Nhân tế bào">Nhân tế bào</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_con" title="Nhân con">Nhân con</a></li> <li><a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Lưới nội chất">Lưới nội chất</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_m%C3%A1y_Golgi" title="Bộ máy Golgi">Bộ máy Golgi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parenthesome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parenthesome (trang không tồn tại)">Parenthesome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%B1_th%E1%BB%B1c_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tự thực thể (trang không tồn tại)">Tự thực thể</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BAi_(sinh_h%E1%BB%8Dc_v%C3%A0_h%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc)" title="Túi (sinh học và hóa học)">Túi</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BAi_nh%E1%BA%ADp_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Túi nhập bào (trang không tồn tại)">Túi nhập bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BAi_xu%E1%BA%A5t_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Túi xuất bào (trang không tồn tại)">Túi xuất bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BAi_th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Túi thực bào (trang không tồn tại)">Túi thực bào</a></li> <li><a href="/wiki/Lysosome" title="Lysosome">Lysosome</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%B4ng_b%C3%A0o" title="Không bào">Không bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Acrosome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acrosome (trang không tồn tại)">Acrosome</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1t_(t%E1%BA%BF_b%C3%A0o_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạt (tế bào học) (trang không tồn tại)">Thể hạt</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Melanosome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melanosome (trang không tồn tại)">Melanosome</a></li> <li><a href="/wiki/Vi_th%E1%BB%83" title="Vi thể">Vi thể</a></li> <li><a href="/wiki/Glyoxysome" title="Glyoxysome">Glyoxysome</a></li> <li><a href="/wiki/Peroxisome" title="Peroxisome">Peroxisome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_Weibel%E2%80%93Palade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể Weibel–Palade (trang không tồn tại)">Thể Weibel–Palade</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Khung_x%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" class="mw-redirect" title="Khung xương tế bào">Khung xương tế bào</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Vi_s%E1%BB%A3i" title="Vi sợi">Vi sợi</a></li> <li><a href="/wiki/Vi_%E1%BB%91ng" title="Vi ống">Vi ống</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_trung_gian" title="Sợi trung gian">Sợi trung gian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khung_x%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o_nh%C3%A2n_s%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khung xương tế bào nhân sơ (trang không tồn tại)">Khung xương tế bào nhân sơ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_t%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_vi_%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung tâm tổ chức vi ống (trang không tồn tại)">Trung tâm tổ chức vi ống</a> <ul><li><a href="/wiki/Trung_th%E1%BB%83" title="Trung thể">Trung thể</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_t%E1%BB%AD" title="Trung tử">Trung tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_g%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể gốc (trang không tồn tại)">Thể gốc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_tr%E1%BB%A5c_c%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể trục cực (trang không tồn tại)">Thể trục cực</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C6%A1_c%C6%A1" title="Tơ cơ">Tơ cơ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vật nội cộng sinh (trang không tồn tại)">Nội cộng sinh</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83" title="Ty thể">Ty thể</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">Lạp thể</a> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_l%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p" title="Tiền lục lạp">Tiền lục lạp</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Lục lạp</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Sắc lạp">Sắc lạp</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%B4_s%E1%BA%AFc_l%E1%BA%A1p" title="Vô sắc lạp">Vô sắc lạp</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A3o_l%E1%BA%A1p" title="Lão lạp">Lão lạp</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_b%E1%BB%99t" title="Lạp bột">Lạp bột</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_d%E1%BA%A7u" title="Lạp dầu">Lạp dầu</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_%C4%91%E1%BA%A1m" title="Lạp đạm">Lạp đạm</a></li> <li><a href="/wiki/Tannosome" title="Tannosome">Tannosome</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cấu trúc nội bào khác</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_con" title="Nhân con">Nhân con</a></li> <li><a href="/wiki/RNA" title="RNA">RNA</a> <ul><li><a href="/wiki/Ribosome" title="Ribosome">Ribosome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_gh%C3%A9p_n%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể ghép nối (trang không tồn tại)">Thể ghép nối</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_v%C3%B2m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể vòm (trang không tồn tại)">Thể vòm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_ch%E1%BA%A5t" title="Tế bào chất">Tế bào chất</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%C3%A0o_t%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bào tương (trang không tồn tại)">Bào tương</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%A5t_%E1%BA%A9n_nh%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chất ẩn nhập (trang không tồn tại)">Chất ẩn nhập</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Proteasome" title="Proteasome">Proteasome</a></li> <li><a href="/wiki/Magnetosome" title="Magnetosome">Magnetosome</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cấu trúc ngoại bào</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%A3i_9%2B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sợi 9+2 (trang không tồn tại)">Sợi 9+2</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%C3%AAm_mao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiêm mao (trang không tồn tại)">Tiêm mao</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%C3%AAn_mao" title="Tiên mao">Tiên mao</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_tr%E1%BB%A5c" title="Sợi trục">Sợi trục</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nan_hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nan hoa (trang không tồn tại)">Nan hoa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_n%E1%BB%81n_ngo%E1%BA%A1i_b%C3%A0o" title="Chất nền ngoại bào">Chất nền ngoại bào</a> <ul><li><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Thành tế bào">Thành tế bào</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Thực_vật_học" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #90EE90;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72022842"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Bản mẫu:Thực vật"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Thực vật (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:EditPage/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Đặc biệt:EditPage/Bản mẫu:Thực vật"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Thực_vật_học" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc" title="Thực vật học">Thực vật học</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: #90EE90;"><div><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc" title="Lịch sử thực vật học">Lịch sử thực vật học</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Phân ngành</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/C%E1%BB%95_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc" title="Cổ thực vật học">Cổ thực vật học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95_di_ch%E1%BB%89_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổ di chỉ thực vật học (trang không tồn tại)">Cổ di chỉ thực vật học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực vật dân tộc học (trang không tồn tại)">Thực vật dân tộc học</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%ACnh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Hình thái học thực vật">Hình thái học thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_ph%E1%BA%ABu_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải phẫu học thực vật (trang không tồn tại)">Giải phẫu học thực vật</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Phân loại học thực vật">Phân loại học thực vật</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống học thực vật (trang không tồn tại)">Hệ thống học thực vật</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Sinh_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Sinh lý học thực vật">Sinh lý học thực vật</a></li> <li><a href="/wiki/Sinh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Sinh thái học thực vật">Sinh thái học thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Địa lý thực vật học (trang không tồn tại)">Địa lý thực vật học</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%8Ba_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Địa thực vật học (trang không tồn tại)">Địa thực vật học</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Hệ thực vật">Hệ thực vật</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%B3a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hóa thực vật học (trang không tồn tại)">Hóa thực vật học</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%87nh_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Bệnh học thực vật">Bệnh học thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R%C3%AAu_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rêu học (trang không tồn tại)">Rêu học</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o_h%E1%BB%8Dc" title="Tảo học">Tảo học</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A5_m%E1%BB%99c_h%E1%BB%8Dc" title="Thụ mộc học">Thụ mộc học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinh_h%E1%BB%8Dc_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinh học phát triển tiến hóa thực vật (trang không tồn tại)">Sinh học phát triển tiến hóa thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực vật học vũ trụ (trang không tồn tại)">Thực vật học vũ trụ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;line-height:1.2em"><a href="/wiki/H%C3%ACnh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Hình thái học thực vật">Hình thái học thực vật</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Tế bào thực vật">Tế bào</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/V%C3%A1ch_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" class="mw-redirect" title="Vách tế bào">Vách tế bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_v%C3%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể vách (trang không tồn tại)">Thể vách</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83" title="Lạp thể">Lạp thể</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A7u_sinh_ch%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cầu sinh chất (trang không tồn tại)">Cầu sinh chất</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%B4ng_b%C3%A0o" title="Không bào">Không bào</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/wiki/M%C3%B4" title="Mô">Mô</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M%C3%B4_ph%C3%A2n_sinh" title="Mô phân sinh">Mô phân sinh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_d%E1%BA%ABn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô dẫn (trang không tồn tại)">Mô dẫn</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó mạch (trang không tồn tại)">Bó mạch</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_g%E1%BB%97" title="Mạch gỗ">Mạch gỗ</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_r%C3%A2y" title="Mạch rây">Mạch rây</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô cơ bản (trang không tồn tại)">Mô cơ bản</a> <ul><li><a href="/wiki/L%C3%A1#Thịt_lá" title="Lá">Thịt lá</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%E1%BA%A7ng" title="Tượng tầng">Tượng tầng</a> <ul><li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_sinh_b%E1%BA%A7n" title="Tầng sinh bần">Tầng sinh bần</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_sinh_m%E1%BA%A1ch" title="Tầng sinh mạch">Tầng sinh mạch</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/G%E1%BB%97" title="Gỗ">Gỗ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_quan_d%E1%BB%B1_tr%E1%BB%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ quan dự trữ (trang không tồn tại)">Cơ quan dự trữ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Cấu trúc bề mặt</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A7n_(v%E1%BA%ADt_li%E1%BB%87u)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bần (vật liệu) (trang không tồn tại)">Bần</a></li> <li><a href="/wiki/Cutin" title="Cutin">Lớp cutin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%9Bp_s%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lớp sáp (trang không tồn tại)">Lớp sáp</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_b%C3%AC" class="mw-disambig" title="Biểu bì">Biểu bì</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%AD_kh%E1%BB%95ng" title="Khí khổng">Khí khổng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tuy%E1%BA%BFn_m%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuyến mật (trang không tồn tại)">Tuyến mật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_ti%E1%BA%BFt_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống tiết (thực vật học) (trang không tồn tại)">Hệ thống tiết</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%B4ng,_gai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lông, gai (trang không tồn tại)">Lông, gai</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BAm_l%C3%B4ng" title="Túm lông">Túm lông</a> <ul><li><a href="/wiki/L%C3%B4ng_ti%E1%BA%BFt_keo" title="Lông tiết keo">Lông tiết keo</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_quan_sinh_d%C6%B0%E1%BB%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ quan sinh dưỡng (trang không tồn tại)">Sinh dưỡng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/R%E1%BB%85" title="Rễ">Rễ</a> <ul><li><a href="/wiki/R%E1%BB%85_gi%E1%BA%A3" title="Rễ giả">Rễ giả</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R%E1%BB%85_bi%E1%BA%BFn_d%E1%BA%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rễ biến dạng (trang không tồn tại)">Rễ biến dạng</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_quan_kh%C3%AD_sinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ quan khí sinh (trang không tồn tại)">Cơ quan khí sinh</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%93i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chồi (trang không tồn tại)">Chồi</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A2n_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Thân (thực vật)">Thân</a> <ul><li><a href="/wiki/Nh%C3%A1nh_(c%C3%A2y_c%E1%BB%91i)" title="Nhánh (cây cối)">Nhánh</a></li> <li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%91ng_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc)" title="Cuống (thực vật học)">Cuống</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A2n_h%C3%A0nh" title="Thân hành">Thân hành</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A2n_r%E1%BB%85" title="Thân rễ">Thân rễ</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A2n_bi%E1%BA%BFn_d%E1%BA%A1ng" title="Thân biến dạng">Thân biến dạng</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A1" title="Lá">Lá</a> <ul><li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%91ng_l%C3%A1" title="Cuống lá">Cuống lá</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A1_k%C3%A8m" title="Lá kèm">Lá kèm</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%B4ng_cu%E1%BB%91ng" title="Không cuống">Không cuống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A1_bi%E1%BA%BFn_d%E1%BA%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lá biến dạng (trang không tồn tại)">Lá biến dạng</a></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_quan_sinh_s%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ quan sinh sản (trang không tồn tại)">Sinh sản</a> (Bào tử, hoa)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/L%C3%A1_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Lá bào tử">Lá bào tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_c%E1%BB%A7a_hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự phát triển của hoa (trang không tồn tại)">Sự phát triển của hoa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A5m_hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cụm hoa (trang không tồn tại)">Cụm hoa</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A5m_hoa_v%C3%B4_h%E1%BA%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cụm hoa vô hạn (trang không tồn tại)">Cụm hoa vô hạn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A5m_hoa_h%E1%BB%AFu_h%E1%BA%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cụm hoa hữu hạn (trang không tồn tại)">Cụm hoa hữu hạn</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A1_v%E1%BA%A3y" title="Lá vảy">Lá vảy</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A1_b%E1%BA%AFc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lá bắc (trang không tồn tại)">Lá bắc</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A5c_c%E1%BB%A5m_hoa" title="Trục cụm hoa">Trục cụm hoa</a> <ul><li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%91ng_hoa" title="Cuống hoa">Cuống hoa</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1n_hoa" title="Cán hoa">Cán hoa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hoa" title="Hoa">Hoa</a> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_khai_hoa" title="Tiền khai hoa">Tiền khai hoa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C3%B2ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vòng (trang không tồn tại)">Vòng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_%C4%91%E1%BB%91i_x%E1%BB%A9ng_c%E1%BB%A7a_hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tính đối xứng của hoa (trang không tồn tại)">Tính đối xứng của hoa</a></li> <li><a href="/wiki/Hoa_%C4%91%E1%BB%93" title="Hoa đồ">Hoa đồ</a></li> <li><a href="/wiki/Hoa_th%E1%BB%A9c" title="Hoa thức">Hoa thức</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_hoa" title="Đế hoa">Đế hoa</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%BF_hoa_r%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đế hoa rộng (trang không tồn tại)">Đế hoa rộng</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Bao_hoa" title="Bao hoa">Bao hoa</a> <ul><li><a href="/wiki/C%C3%A1nh_hoa" title="Cánh hoa">Tràng hoa</a> <ul><li><a href="/wiki/C%C3%A1nh_m%C3%B4i" title="Cánh môi">Cánh môi</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A1_%C4%91%C3%A0i" title="Lá đài">Đài hoa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_nh%E1%BB%A5y" title="Bộ nhụy">Bộ nhụy</a> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BA%A7u_nh%E1%BB%A5y" title="Bầu nhụy">Bầu nhụy</a> <ul><li><a href="/wiki/No%C3%A3n" title="Noãn">Noãn</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_nh%E1%BB%A5y" title="Đầu nhụy">Đầu nhụy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BAi_giao_t%E1%BB%AD_c%C3%A1i" title="Túi giao tử cái">Túi giao tử cái</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Nhị (thực vật)">Bộ nhị</a> <ul><li><a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Nhị (thực vật)">Nhị</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BB%8B_l%C3%A9p" title="Nhị lép">Nhị lép</a></li> <li><a href="/wiki/Bao_ph%E1%BA%A5n" title="Bao phấn">Bao phấn</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%91i_ph%E1%BA%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khối phấn (trang không tồn tại)">Khối phấn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bu%E1%BB%93ng_ph%E1%BA%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buồng phấn (trang không tồn tại)">Buồng phấn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trung_%C4%91%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung đới (trang không tồn tại)">Trung đới</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1t_ph%E1%BA%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạt phấn (trang không tồn tại)">Hạt phấn</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A7ng_nu%C3%B4i_d%C6%B0%E1%BB%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tầng nuôi dưỡng (trang không tồn tại)">Tầng nuôi dưỡng</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A5_nh%E1%BB%8B_nh%E1%BB%A5y" title="Trụ nhị nhụy">Trụ nhị nhụy</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_giao_t%E1%BB%AD" title="Thể giao tử">Thể giao tử</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Thể bào tử">Thể bào tử</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%B4i" title="Phôi">Phôi</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3" title="Quả">Quả</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3i_ph%E1%BA%ABu_qu%E1%BA%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giải phẫu quả (trang không tồn tại)">Giải phẫu quả</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3_%C4%91%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quả đơn (trang không tồn tại)">Quả đơn</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3_k%C3%A9p" title="Quả kép">Quả kép</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3_ph%E1%BB%A9c" title="Quả phức">Quả phức</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3_gi%E1%BA%A3" title="Quả giả">Quả giả</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thai_sinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thai sinh (trang không tồn tại)">Thai sinh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%C3%A1n_thai_sinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bán thai sinh (trang không tồn tại)">Bán thai sinh</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BA%A1t" title="Hạt">Hạt</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_h%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự hình thành hạt (trang không tồn tại)">Sự hình thành hạt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ph%C3%A1t_t%C3%A1n_h%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự phát tán hạt (trang không tồn tại)">Sự phát tán hạt</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/wiki/D%E1%BA%A1ng_s%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Dạng sống">Dạng sống</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_hoa_h%E1%BB%93ng" title="Trạng thái hoa hồng">Trạng thái hoa hồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BB%87m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thực vật đệm (trang không tồn tại)">Thực vật đệm</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2y_leo" title="Dây leo">Dây leo</a> <ul><li><a href="/wiki/Th%C3%A2n_leo" title="Thân leo">Thân leo</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A2y_b%E1%BB%A5i" title="Cây bụi">Cây bụi</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%A5i_l%C3%B9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bụi lùn (trang không tồn tại)">Bụi lùn</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_th%C3%A2n_g%E1%BB%97" title="Thực vật thân gỗ">Thực vật thân gỗ</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_th%C3%A2n_th%E1%BA%A3o" title="Thực vật thân thảo">Thực vật thân thảo</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_m%E1%BB%8Dng_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Thực vật mọng nước">Thực vật mọng nước</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Phân loại học thực vật">Phân loại học thực vật</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Nghiên cứu phân loại học thực vật</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử phân loại thực vật (trang không tồn tại)">Lịch sử phân loại thực vật</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_m%E1%BA%ABu_c%C3%A2y" title="Tập mẫu cây">Tập mẫu cây</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Phân loại sinh học">Phân loại sinh học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Danh_ph%C3%A1p_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh pháp thực vật (trang không tồn tại)">Danh pháp thực vật</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T%C3%AAn_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tên thực vật (trang không tồn tại)">Tên thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%AAn_ch%C3%ADnh_x%C3%A1c_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tên chính xác (thực vật học) (trang không tồn tại)">Tên chính xác</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trích dẫn tác giả (thực vật học) (trang không tồn tại)">Trích dẫn tác giả</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%A3_danh_ph%C3%A1p_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_t%E1%BA%A3o,_n%E1%BA%A5m_v%C3%A0_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mã danh pháp quốc tế cho tảo, nấm và thực vật (trang không tồn tại)">Quy tắc Danh pháp của Quốc tế cho tảo, nấm và thực vật (ICN)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_lu%E1%BA%ADt_Danh_ph%C3%A1p_c%E1%BB%A7a_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_C%C3%A2y_Tr%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ luật Danh pháp của Quốc tế cho Cây Trồng (trang không tồn tại)">- cho Cây Trồng (ICNCP)</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%ADc_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i" title="Bậc phân loại">Bậc phân loại</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_cho_Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệp hội cho Phân loại Thực vật Quốc tế (trang không tồn tại)">Hiệp hội cho Phân loại Thực vật Quốc tế (IAPT)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách hệ thống phân loại thực vật (trang không tồn tại)">Hệ thống phân loại thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_gieo_tr%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân loại thực vật được gieo trồng (trang không tồn tại)">Phân loại thực vật được gieo trồng</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_cam_chanh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân loại cam chanh (trang không tồn tại)">Phân loại cam chanh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cultigen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultigen (trang không tồn tại)">Cultigen</a> <ul><li><a href="/wiki/Gi%E1%BB%91ng_c%C3%A2y_tr%E1%BB%93ng" title="Giống cây trồng">Giống cây trồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_c%C3%A2y_tr%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhóm cây trồng (trang không tồn tại)">Nhóm cây trồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BB%91ng_lai_hoa_lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giống lai hoa lan (trang không tồn tại)">Giống lai hoa lan</a></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Các nhóm phân loại</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_l%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83_c%E1%BB%95" title="Sinh vật lạp thể cổ">Sinh vật lạp thể cổ</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_ph%C3%B4i" title="Thực vật có phôi">Thực vật có phôi</a> <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_kh%C3%B4ng_m%E1%BA%A1ch" title="Thực vật không mạch">Thực vật không mạch</a> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%AAu" title="Rêu">Rêu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_m%E1%BA%A1ch" title="Thực vật có mạch">Thực vật có mạch</a> <ul><li><a href="/wiki/Ng%C3%A0nh_D%C6%B0%C6%A1ng_x%E1%BB%89" title="Ngành Dương xỉ">Dương xỉ & Quyết</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_h%E1%BA%A1t" title="Thực vật có hạt">Thực vật có hạt</a> <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BA%A1t_tr%E1%BA%A7n" title="Thực vật hạt trần">Thực vật hạt trần</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_hoa" title="Thực vật có hoa">Thực vật có hoa</a></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Nhóm phân loại cũ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%E1%BA%A3o" title="Tảo">Tảo</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_t%E1%BA%A3n" title="Thực vật tản">Thực vật tản</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_hoa_%E1%BA%A9n" title="Thực vật hoa ẩn">Thực vật hoa ẩn</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_th%C3%A2n%E2%80%93r%E1%BB%85" title="Thực vật thân–rễ">Thực vật thân–rễ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Sinh_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Sinh lý học thực vật">Sinh lý học thực vật</a></li><li> Nguyên liệu</li></ul></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Dinh_d%C6%B0%E1%BB%A1ng_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinh dưỡng thực vật (trang không tồn tại)">Dinh dưỡng</a></li> <li><a href="/wiki/Quang_h%E1%BB%A3p" title="Quang hợp">Quang hợp</a> <ul><li><a href="/wiki/Di%E1%BB%87p_l%E1%BB%A5c" title="Diệp lục">Diệp lục</a></li> <li><a href="/wiki/Carotenoid" title="Carotenoid">Carotenoid</a> <ul><li><a href="/wiki/Carotene" title="Carotene">Carotene</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xanthophyll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xanthophyll (trang không tồn tại)">Xanthophyll</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Flavonoid" title="Flavonoid">Flavonoid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anthocyanin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthocyanin (trang không tồn tại)">Anthocyanin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Betalain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Betalain (trang không tồn tại)">Betalain</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hormone_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Hormone thực vật">Hormone thực vật</a></li> <li><a href="/wiki/Tho%C3%A1t_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Thoát hơi nước">Thoát hơi nước</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%81p_su%E1%BA%A5t_tr%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Áp suất trương (trang không tồn tại)">Áp suất trương</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%B2ng_kh%E1%BB%91i_n%E1%BB%99i_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dòng khối nội bào (trang không tồn tại)">Dòng khối nội bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1t_aleurone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạt aleurone (trang không tồn tại)">Hạt aleurone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phytomelanin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phytomelanin (trang không tồn tại)">Phytomelanin</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_(th%E1%BB%B1c_ph%E1%BA%A9m)" title="Đường (thực phẩm)">Đường</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BB%B1a_c%C3%A2y" title="Nhựa cây">Nhựa cây</a></li> <li><a href="/wiki/Tinh_b%E1%BB%99t" title="Tinh bột">Tinh bột</a></li> <li><a href="/wiki/Cellulose" title="Cellulose">Cellulose</a></li> <li><a href="/wiki/Lignin" title="Lignin">Lignin</a></li> <li><a href="/wiki/Tanin" title="Tanin">Tanin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suberin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suberin (trang không tồn tại)">Suberin</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=Sinh_s%E1%BA%A3n_%E1%BB%9F_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinh sản ở thực vật (trang không tồn tại)">Sinh sản</a> <div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_%E1%BB%9F_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiến hóa ở thực vật (trang không tồn tại)">Tiến hóa</a></li><li> <a href="/wiki/Sinh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Sinh thái học thực vật">Sinh thái học</a></li></ul></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Xen_k%E1%BA%BD_th%E1%BA%BF_h%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xen kẽ thế hệ (trang không tồn tại)">Xen kẽ thế hệ</a></li> <li><a href="/wiki/Nang_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Nang bào tử">Nang bào tử</a> <ul><li><a href="/wiki/B%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Bào tử">Bào tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nang_vi_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nang vi bào tử (trang không tồn tại)">Nang vi bào tử</a> <ul><li><a href="/wiki/Vi_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Vi bào tử">Vi bào tử</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Nang_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Nang bào tử">Nang đại bào tử</a> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_b%C3%A0o_t%E1%BB%AD" title="Đại bào tử">Đại bào tử</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A5_ph%E1%BA%A5n" title="Thụ phấn">Thụ phấn</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_giao_ph%E1%BA%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Động vật giao phấn (trang không tồn tại)">Động vật giao phấn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%90ng_ph%E1%BA%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ống phấn (trang không tồn tại)">Ống phấn</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A5_tinh_k%C3%A9p" title="Thụ tinh kép">Thụ tinh kép</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BA%A3y_m%E1%BA%A7m" class="mw-redirect" title="Nảy mầm">Nảy mầm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinh_h%E1%BB%8Dc_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinh học phát triển tiến hóa thực vật (trang không tồn tại)">Phát triển tiến hóa</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Lịch sử tiến hóa của thực vật">Lịch sử tiến hóa</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ni%C3%AAn_bi%E1%BB%83u_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niên biểu tiến hóa thực vật (trang không tồn tại)">Niên biểu</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #90EE90;;width:1%">Từ điển</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Thu%E1%BA%ADt_ng%E1%BB%AF_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuật ngữ thực vật học (trang không tồn tại)">Thuật ngữ thực vật học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thu%E1%BA%ADt_ng%E1%BB%AF_h%C3%ACnh_th%C3%A1i_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuật ngữ hình thái thực vật học (trang không tồn tại)">Thuật ngữ hình thái thực vật học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_v%E1%BB%B1ng_h%C3%ACnh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Từ vựng hình thái học thực vật (trang không tồn tại)">Từ vựng hình thái học thực vật</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: #90EE90;"><div><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Thực vật học">Thể loại</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q47263#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q47263#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q47263#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_Ph%C3%A1p" title="Thư viện Quốc gia Pháp">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12254729f">cb12254729f</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12254729f">(data)</a></li> <li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4147821-6">4147821-6</a></li> <li><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85024586">sh85024586</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NDL_(identifier)" class="extiw" title="en:NDL (identifier)">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00574347">00574347</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NKC_(identifier)" class="extiw" title="en:NKC (identifier)">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph119183&CON_LNG=ENG">ph119183</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <table class="noprint plainlinks" width="100%" cellspacing="2" cellpadding="2" style="margin-top: 3px; background: #F9F9F9; border: 1px solid #A9A9A9;"> <tbody><tr> <td valign="middle" style="padding: 8px"><img alt="Bài viết tốt" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/60px-Symbol_star_2ca02c.svg.png" decoding="async" width="60" height="62" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/90px-Symbol_star_2ca02c.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Symbol_star_2ca02c.svg/120px-Symbol_star_2ca02c.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /> </td> <td valign="middle" style="text-align: center; padding-right: 76px">"Lục lạp" là một <a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_t%E1%BB%91t" title="Wikipedia:Bài viết tốt">bài viết tốt</a> của Wikipedia tiếng Việt. Mời bạn xem <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&oldid=25387166">phiên bản đã được bình chọn</a> vào ngày 31 tháng 10 năm 2016 và so sánh <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&oldid=25387166&diff=cur">sự khác biệt</a> với phiên bản hiện tại. </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Lục_lạp&oldid=72002578">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Lục_lạp&oldid=72002578</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0o_quan" title="Thể loại:Bào quan">Bào quan</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Quang_h%E1%BB%A3p" title="Thể loại:Quang hợp">Quang hợp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thể loại:Sự kiện nội cộng sinh">Sự kiện nội cộng sinh</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c_(de)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Đức (de)">Nguồn CS1 tiếng Đức (de)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_d%C6%B0:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả">Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_bot:_tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_URL_ban_%C4%91%E1%BA%A7u_kh%C3%B4ng_r%C3%B5" title="Thể loại:Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ">Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_ch%C3%BA_th%C3%ADch_kh%C3%B4ng_%C4%91%E1%BA%A7y_%C4%91%E1%BB%A7" title="Thể loại:Bài viết có chú thích không đầy đủ">Bài viết có chú thích không đầy đủ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Anh_(en)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Anh (en)">Nguồn CS1 tiếng Anh (en)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Hatnote_tr%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_m%E1%BB%99t_trang_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại">Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNF">Bài viết chứa nhận dạng BNF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NDL" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NDL">Bài viết chứa nhận dạng NDL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NKC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NKC">Bài viết chứa nhận dạng NKC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BA%A5t_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%E1%BB%91t" title="Thể loại:Bài viết chất lượng tốt">Bài viết chất lượng tốt</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 9 tháng 12 năm 2024, 17:51.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"> Tìm kiếm </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia"> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Đóng mở mục lục </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" >Lục lạp</div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"> 85 ngôn ngữ </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"> Thêm đề tài </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-d8647bfd6-4fwpf","wgBackendResponseTime":192,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.147","walltime":"2.433","ppvisitednodes":{"value":15260,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":536653,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24753,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":26,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":745320,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1811.226 1 -total"," 52.37% 948.489 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 29.13% 527.663 102 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí"," 15.69% 284.209 34 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 7.33% 132.831 2 Bản_mẫu:Refn"," 6.50% 117.743 22 Bản_mẫu:Plain_image"," 4.54% 82.201 18 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 4.39% 79.545 1 Bản_mẫu:Cấu_trúc_tế_bào"," 4.20% 76.097 1 Bản_mẫu:Navbox"," 3.01% 54.596 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.052","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5574596,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","180","15.8"],["?","160","14.0"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","120","10.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::find","100","8.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::formatDate","60","5.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::anchorEncode","60","5.3"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","60","5.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","60","5.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpensiveData","60","5.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::setTTL","40","3.5"],["[others]","240","21.1"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.next-6fb5dc4dcf-4q2bh","timestamp":"20250206092625","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"L\u1ee5c l\u1ea1p","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/L%E1%BB%A5c_l%E1%BA%A1p","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47263","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47263","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-11-23T13:30:09Z","dateModified":"2024-12-09T17:51:21Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bd\/Chloroplast_II_vi.svg"}</script> </body> </html>