CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="xmf" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>არაბეფი — ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )xmfwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","ღურთუთა","ფურთუთა","მელახი","პირელი","მესი","მანგი","კვირკვე","მარაშინათუთა","ეკენია","გჷმათუთა","გერგობათუთა","ქირსეთუთა"],"wgRequestId":"5b273fdd-af95-4eb9-98e0-50333e8ef3fc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"არაბეფი","wgTitle":"არაბეფი","wgCurRevisionId":172353,"wgRevisionId":172353,"wgArticleId":24500,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["აზიაშ კათეფი","აფრიკაშ კათეფი","მოსოფელიშ კათეფი"],"wgPageViewLanguage":"xmf","wgPageContentLanguage":"xmf","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"არაბეფი","wgRelevantArticleId":24500, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"xmf","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"xmf"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q35323","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=xmf&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=xmf&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=xmf&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/1200px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/800px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/640px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="არაბეფი — ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//xmf.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირაფა" href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (xmf)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//xmf.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.xmf"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-იშ RSS არხი" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-არაბეფი rootpage-არაბეფი skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">დინორეშა გინულა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="თარი მენიუ" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="თარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">თარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">თარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გინოღალა ელახიან ღოზიშა</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ტყობინაფა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%B7%E1%83%9A%E1%83%90" title="დუდ ხასჷლაშა გინოზოჯუა [z]" accesskey="z"><span>დუდხასჷლა</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%B7%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="პროექტიშენი, მუშ ქიმინუა შეილებუნა, სოდე შილებე გორათინ"><span>ჯარალუაშ ხასჷლეფი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიშა ეკონია ბორჯის მიშაღალირი თირაფეფიშ ერკებული [r]" accesskey="r"><span>ასეიანი თირუეფი</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქუმოძირ ნამუდგარდასინ ხასჷლა [x]" accesskey="x"><span>ნამდგარენ ხასჷლა</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="ხასჷლა, სოდეთ გარკვიენთინ"><span>მოხვარა</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>გჷშაკერძაფილი ხასჷლეფი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%B7%E1%83%9A%E1%83%90" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-xmf.svg" style="width: 7.5em; height: 1.625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-xmf.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="გორუა ვიკიპედიას [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>გორუა</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="გორუა ვიკიპედიას" aria-label="გორუა ვიკიპედიას" autocapitalize="sentences" title="გორუა ვიკიპედიას [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">გორუა</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პერსონალური ხეჭკუდეფი"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=xmf.wikipedia.org&uselang=xmf" class=""><span>აზარა</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ჩქი გიზალუთ, გონწყათ ანგარიში დო გენშართათ სისტემაშა; მარა თენა ვა რე უციო" class=""><span>ანგარიშიშ გონწყუმა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ჯგირ იჸი გემშურთუ–და, მარა თენა ვა რე უციო [o]" accesskey="o" class=""><span>მიშულა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="უმოსი პარამეტრი" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პერსონალური ხეჭკუდეფი" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პერსონალური ხეჭკუდეფი</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="მახვარებუშ მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=xmf.wikipedia.org&uselang=xmf"><span>აზარა</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>ავტორი</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ჩქი გიზალუთ, გონწყათ ანგარიში დო გენშართათ სისტემაშა; მარა თენა ვა რე უციო"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშიშ გონწყუმა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ჯგირ იჸი გემშურთუ–და, მარა თენა ვა რე უციო [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>მიშულა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ხასჷლეფი სისტემაშე გიშულირი რედაქტორეფიშო <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A3" aria-label="ქიგეგით უმოსი რედაქტირაფაშ გეშა"><span>ქიგეგით უმოსი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="ჩქიმი IP-იშ სხუნუაშ ხასჷლა [n]" accesskey="n"><span>სხუნუა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"xmf\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cp\u003Eქაკათით მარგალურ ვიკიპედიას \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"http://www.facebook.com/xmfwikipedia?fref=ts\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"14\" height=\"14\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cb\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.facebook.com/xmfwikipedia?fref=ts\"\u003EFacebook\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E-იშ ოფიციალურ ხასჷლას.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="გიშაგორალი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">გიშაგორალი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გინოღალა ელახიან ღოზიშა</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ტყობინაფა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">დაჭყაფუ</div> </a> </li> <li id="toc-ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ისტორია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ისტორია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ისტორია“-იშ გოფაჩუა/ინოკიჩუა</span> </button> <ul id="toc-ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ისლამიშახიანი_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ისლამიშახიანი_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>ისლამიშახიანი პერიოდი</span> </div> </a> <ul id="toc-ისლამიშახიანი_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ოხალიფე" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ოხალიფე"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>ოხალიფე</span> </div> </a> <ul id="toc-ოხალიფე-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-თურქული_პატჷნალა_დო_კოლონიალიზმი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#თურქული_პატჷნალა_დო_კოლონიალიზმი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>თურქული პატჷნალა დო კოლონიალიზმი</span> </div> </a> <ul id="toc-თურქული_პატჷნალა_დო_კოლონიალიზმი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-თეხანობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#თეხანობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>თეხანობა</span> </div> </a> <ul id="toc-თეხანობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-არაბეფიშ_ბუნეფი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#არაბეფიშ_ბუნეფი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>არაბეფიშ ბუნეფი</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-არაბეფიშ_ბუნეფი-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „არაბეფიშ ბუნეფი“-იშ გოფაჩუა/ინოკიჩუა</span> </button> <ul id="toc-არაბეფიშ_ბუნეფი-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ბედუინეფი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ბედუინეფი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>ბედუინეფი</span> </div> </a> <ul id="toc-ბედუინეფი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ოფუტეშ_მახორობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ოფუტეშ_მახორობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>ოფუტეშ მახორობა</span> </div> </a> <ul id="toc-ოფუტეშ_მახორობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ნოღაშ_მახორობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ნოღაშ_მახორობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>ნოღაშ მახორობა</span> </div> </a> <ul id="toc-ნოღაშ_მახორობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-გალერეა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#გალერეა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>გალერეა</span> </div> </a> <ul id="toc-გალერეა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="გიშაგორალი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="გიშაგორალი" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="გიშაგორალიშ ტყობინაფა/ძირაფა" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">გიშაგორალიშ ტყობინაფა/ძირაფა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">არაბეფი</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="შხვანინამ სტატიაშა გინულა. ხემიოლუ რე 134 ნინაშა" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-134" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">134 ნინა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Bansa_Arab" title="Bansa Arab – აჩეხური" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Bansa Arab" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="აჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%85%D1%8D%D1%80" title="Арапхэр – ადიღეური" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Арапхэр" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="ადიღეური" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Arabiere" title="Arabiere – აფრიკაანსი" lang="af" hreflang="af" data-title="Arabiere" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="აფრიკაანსი" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Araber" title="Araber – შვეიცარიული გერმანული" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Araber" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="შვეიცარიული გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Arabes" title="Arabes – არაგონული" lang="an" hreflang="an" data-title="Arabes" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="არაგონული" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Arabas" title="Arabas – ძველი ინგლისური" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Arabas" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ძველი ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب – არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عرب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%A1%DC%90_%DC%A5%DC%AA%DC%92%DC%9D%DC%90" title="ܥܡܐ ܥܪܒܝܐ – არამეული" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܡܐ ܥܪܒܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="არამეული" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="لعرب – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لعرب" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عرب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pueblu_%C3%A1rabe" title="Pueblu árabe – ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Pueblu árabe" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BB" title="ГӀарабал – ხუნძური" lang="av" hreflang="av" data-title="ГӀарабал" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ხუნძური" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fr%C9%99bl%C9%99r" title="Ərəblər – აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Ərəblər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%B1" title="عربلر – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="عربلر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BF%D1%82%D3%99%D1%80" title="Ғәрәптәр – ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ғәрәптәр" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Wong_Arab" title="Wong Arab – ბალინური" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Wong Arab" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ბალინური" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Арабы – ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Арабы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Арабы – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Арабы" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8" title="Араби – ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Араби" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Arab" title="Arab – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Arab" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A6%AC_%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="আরব জাতি – ბენგალური" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আরব জাতি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ბენგალური" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%B2%E0%BC%8B" title="ཨ་རབ་ཀྱི་མི་ – ტიბეტური" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨ་རབ་ཀྱི་མི་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ტიბეტური" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Arabed" title="Arabed – ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Arabed" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Arapi" title="Arapi – ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Arapi" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Арабууд – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Арабууд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%80rabs" title="Àrabs – კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Àrabs" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%8C%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9" title="Ӏаьрбий – ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ӏаьрбий" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Arabo" title="Arabo – სებუანო" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Arabo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="სებუანო" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8" title="عەرەب – ცენტრალური ქურთული" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="عەرەب" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ცენტრალური ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Arabov%C3%A9" title="Arabové – ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Arabové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Арапсем – ჩუვაშური" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Арапсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ჩუვაშური" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Arabiaid" title="Arabiaid – უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Arabiaid" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Arabere" title="Arabere – დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="Arabere" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Laribu" title="Laribu – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Laribu" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Araber" title="Araber – გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Araber" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Erebi" title="Erebi – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Erebi" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%B5%CF%82" title="Άραβες – ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Άραβες" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arabs" title="Arabs – ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Arabs" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Araboj" title="Araboj – ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Araboj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pueblo_%C3%A1rabe" title="Pueblo árabe – ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Pueblo árabe" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Araablased" title="Araablased – ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Araablased" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arabiar" title="Arabiar – ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arabiar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="مردم عرب – სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مردم عرب" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Arabit" title="Arabit – ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Arabit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Ar%C3%A1bar" title="Arábar – ფარერული" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Arábar" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ფარერული" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arabes" title="Arabes – ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arabes" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Arabieren" title="Arabieren – დასავლეთფრიზიული" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Arabieren" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="დასავლეთფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Arabaigh" title="Arabaigh – ირლანდიური" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Arabaigh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ირლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/%C3%81rabes" title="Árabes – გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Árabes" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Arab" title="Arab – გორონტალო" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Arab" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="გორონტალო" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Alijunakai_tutkos" title="Alijunakai tutkos – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Alijunakai tutkos" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Larabawa" title="Larabawa – ჰაუსა" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Larabawa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ჰაუსა" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%9D" title="ערבים – ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="ערבים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC_%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%97" title="अरब लोग – ჰინდი" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अरब लोग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ჰინდი" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Arapi" title="Arapi – ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Arapi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Arabok" title="Arabok – უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Arabok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Արաբներ – სომხური" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արաբներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="სომხური" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Orang_Arab" title="Orang Arab – ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Orang Arab" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9" title="Ӏарбий – ინგუშური" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ӏарбий" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ინგუშური" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Arabar" title="Arabar – ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Arabar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Arabi" title="Arabi – იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Arabi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%96%E4%BA%BA" title="アラブ人 – იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アラブ人" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბები – ქართული" lang="ka" hreflang="ka" data-title="არაბები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ქართული" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/A%C9%9Braben" title="Aɛraben – კაბილური" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Aɛraben" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="კაბილური" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Jolma_Arab" title="Jolma Arab – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Jolma Arab" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арабтар – ყაზახური" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Арабтар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ყაზახური" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%9E%8D%EC%9D%B8" title="아랍인 – კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아랍인" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ereb" title="Ereb – ქურთული" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ereb" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Арабдар – ყირგიზული" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Арабдар" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ყირგიზული" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Arabes" title="Arabes – ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Arabes" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Arabiere" title="Arabiere – ლიმბურგული" lang="li" hreflang="li" data-title="Arabiere" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ლიმბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Popolo_arabo" title="Popolo arabo – ლიგურიული" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Popolo arabo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ლიგურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Arabai" title="Arabai – ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Arabai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ar%C4%81bi" title="Arābi – ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Arābi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Arabo_(vahoaka)" title="Arabo (vahoaka) – მალაგასიური" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Arabo (vahoaka)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="მალაგასიური" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Urang_Arab" title="Urang Arab – მინანგკაბაუ" lang="min" hreflang="min" data-title="Urang Arab" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="მინანგკაბაუ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B8" title="Арапи – მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Арапи" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B4%AC%E0%B4%BF_%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%A4" title="അറബി ജനത – მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അറബി ജനത" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Арабчууд – მონღოლური" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Арабчууд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="მონღოლური" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%A5%EA%AF%94%EA%AF%95" title="ꯑꯥꯔꯕ – მანიპური" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯥꯔꯕ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="მანიპური" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC" title="अरब – მარათჰი" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अरब" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="მარათჰი" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bangsa_Arab" title="Bangsa Arab – მალაიური" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bangsa Arab" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="მალაიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/G%C4%A7arab" title="Għarab – მალტური" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Għarab" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="მალტური" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="အာရပ်များ – ბირმული" lang="my" hreflang="my" data-title="အာရပ်များ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ბირმული" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب – მაზანდერანული" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="عرب" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="მაზანდერანული" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Arabieren" title="Arabieren – ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Arabieren" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Arabarar" title="Arabarar – ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Arabarar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Arabere" title="Arabere – ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Arabere" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C3%81s%C3%A1%C3%AD_din%C3%A9%CA%BCi%CA%BC" title="Ásáí dinéʼiʼ – ნავახო" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Ásáí dinéʼiʼ" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ნავახო" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Arabs" title="Arabs – ოქსიტანური" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Arabs" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ოქსიტანური" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B1%D0%B0%D0%B3_%D0%B0%D0%B4%C3%A6%D0%BC" title="Араббаг адæм – ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Араббаг адæм" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%B0%E0%A8%AC_%E0%A8%B2%E0%A9%8B%E0%A8%95" title="ਅਰਬ ਲੋਕ – პენჯაბური" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਰਬ ਲੋਕ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="პენჯაბური" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Arabowie" title="Arabowie – პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Arabowie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="عرب" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="عربان – პუშტუ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="عربان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="პუშტუ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81rabes" title="Árabes – პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Árabes" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Arabi" title="Arabi – რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Arabi" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Арабы – რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Арабы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Арабы – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Арабы" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B0%D0%B1%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Араабтар – იაკუტური" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Араабтар" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="იაკუტური" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/%C3%80rabos" title="Àrabos – სარდინიული" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Àrabos" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="სარდინიული" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Arabs" title="Arabs – შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Arabs" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب – სინდჰური" lang="sd" hreflang="sd" data-title="عرب" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="სინდჰური" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Arapi" title="Arapi – სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Arapi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Arab_people" title="Arab people – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Arab people" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Arabi" title="Arabi – სლოვაკური" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Arabi" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="სლოვაკური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Arabci" title="Arabci – სლოვენური" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Arabci" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="სლოვენური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Vaarabhu" title="Vaarabhu – შონა" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Vaarabhu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="შონა" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Carabta" title="Carabta – სომალიური" lang="so" hreflang="so" data-title="Carabta" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="სომალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Arab%C3%ABt" title="Arabët – ალბანური" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Arabët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ალბანური" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B8" title="Арапи – სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Арапи" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Urang_Arab" title="Urang Arab – სუნდური" lang="su" hreflang="su" data-title="Urang Arab" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="სუნდური" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Araber" title="Araber – შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Araber" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Waarabu" title="Waarabu – სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Waarabu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="அராபியர் – ტამილური" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அராபியர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ტამილური" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D2%B3%D0%BE" title="Арабҳо – ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Арабҳо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="อาหรับ – ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="อาหรับ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Mga_Arabe" title="Mga Arabe – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Mga Arabe" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Araplar" title="Araplar – თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Araplar" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D3%99%D0%BF%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Гарәпләр – თათრული" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Гарәпләр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="თათრული" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%D9%84%DB%95%D8%B1" title="ئەرەبلەر – უიღურული" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئەرەبلەر" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="უიღურული" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8" title="Араби – უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Араби" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D9%82%D9%88%D9%85" title="عرب قوم – ურდუ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عرب قوم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ურდუ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Arablar" title="Arablar – უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Arablar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Người Ả Rập – ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Người Ả Rập" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Arabo_(katawhan)" title="Arabo (katawhan) – ვარაი" lang="war" hreflang="war" data-title="Arabo (katawhan)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ვარაი" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Araab" title="Araab – ვოლოფური" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Araab" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ვოლოფური" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E4%BA%BA" title="阿拉伯人 – ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿拉伯人" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%91%D7%A2%D7%A8" title="אראבער – იდიში" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אראבער" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="იდიში" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80w%E1%BB%8Dn_%C3%81r%C3%A0b%C3%B9" title="Àwọn Áràbù – იორუბა" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àwọn Áràbù" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="იორუბა" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Araobieren" title="Araobieren – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Araobieren" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E4%BA%BA" title="阿拉伯人 – ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿拉伯人" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/A-la-pek-l%C3%A2ng" title="A-la-pek-lâng – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="A-la-pek-lâng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E4%BA%BA" title="阿拉伯人 – კანტონური" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿拉伯人" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="კანტონური" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q35323#sitelinks-wikipedia" title="ნინეფოშქაშე რსხილეფიშ რედაქტირაფა" class="wbc-editpage">რსხილეფიშ რედაქტირაფა</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ჯოხოეფიშ ოფირჩა"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="დინორეშ ხასჷლაშ ძირაფა [c]" accesskey="c"><span>ხასჷლა</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="დინორეშ ხასჷლაშ სხუნუა (ხასჷლა ვა რე) [t]" accesskey="t"><span>სხუნუა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ნინაშ ვარიანტიშ თირუა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">მარგალური</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ძირაფეფი"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98"><span>კითხირი</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit" title="ათე ხასჷლაშ რედაქტირაფა [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირაფა</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit" title="ათე ხასჷლაშ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა [e]" accesskey="e"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=history" title="თე ხასჷლაშ ბოლო ვერსიეფი. [h]" accesskey="h"><span>ისტორიაშ ძირაფა</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხეჭკუდეფი" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხეჭკუდეფი</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხეჭკუდეფი</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გინოღალა ელახიან ღოზიშა</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ტყობინაფა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="უმოსი პარამეტრი" > <div class="vector-menu-heading"> ქიმინუეფი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98"><span>კითხირი</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit" title="ათე ხასჷლაშ რედაქტირაფა [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირაფა</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit" title="ათე ხასჷლაშ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა [e]" accesskey="e"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=history"><span>ისტორიაშ ძირაფა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> თარი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="არძო ვიკი ხასჷლაშ ერკებული, ნამუდგა თაქ იწურუანსინ [j]" accesskey="j"><span>სოურეშე რე თე ხასჷლა წურაფილი</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" rel="nofollow" title="თე ხასჷლაწკჷმა მერსხილ ხასჷლეფშა ასერდე მიშაღალირი თირუეფი [k]" accesskey="k"><span>აკოხვალამირი თირუეფი</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&oldid=172353" title="იროიანი რცხუ ხასჷლაშ თე ვერსიაშა"><span>პერმანენტული რსხილი</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=info" title="უმოსი ინფორმაცია თე ხასჷლაშ გეშა"><span>ხასჷლაშ ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&id=172353&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია თე ხასჷლაშ ციტირაფაშ გეშა"><span>თე ხასჷლაშ ციტირაფა</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fxmf.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A0%25E1%2583%2590%25E1%2583%2591%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A4%25E1%2583%2598"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fxmf.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A0%25E1%2583%2590%25E1%2583%2591%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A4%25E1%2583%2598"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეშტუა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98"><span>წინგიშ გოჭყაფა</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&page=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=show-download-screen"><span>გინოჭარუა PDF ფორმატით</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&printable=yes" title="თე ხასჷლაშ ობეშტალი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>ობეშტალი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> შხვა პროექტეფს </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Arabs" hreflang="en"><span>ვიკიოწკარუე</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q35323" title="მუნაჩემეფიშ ოჩუაშეშა მერსხილი ელემენტიშ რცხი [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემები-შ ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გინოღალა ელახიან ღოზიშა</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ტყობინაფა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ვიკიპედიაშე</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="xmf" dir="ltr"><table class="infobox" style="float: right; text-align: center; font-size: 85%; clear:right;"> <tbody><tr> <td style="background:#90EE90;" colspan="2"><small>სტატიეფი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კატეგორია:არაბეფი"><span style="color:#002bb8">თემატიკაშე</span></a></small><br /><span style="font-size:large;"><b><a class="mw-selflink selflink">არაბეფი</a></b></span> </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Arab_League.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/250px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/375px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/500px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="არაბული კულტურა">კულტურა</a></big> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="არაბული ლიტერატურა">ლიტერატუტა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90" title="არაბული ჭარალუა">ჭარალუა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="არაბული კალიგრაფია">კალიგრაფია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="არაბული მუსიკა">მუსიკა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ჯოხოეფი (ხასჷლა ვა რე)">ჯოხოეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9D" title="არაბული საგესქუო">საგესქუო</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბულ-მუსულმანური ესთეტიკა (ხასჷლა ვა რე)">ესთეტიკა</a> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big>ეთნოგრაფიული ბუნეფი დო ისტორიული ართობეფი</big> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ალჟირალეფი">ალჟირალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ბაჰრეინალეფი">ბაჰრეინალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ეგვიპტარეფი">ეგვიპტარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="იემენარეფი">იემენარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ისრაელიშ არაბეფი">ისრაელიშ არაბეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" class="mw-redirect" title="იორდნალეფი">იორდნალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ერაყალეფი">ერაყალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ირანალი არაბეფი">ირანალი არაბეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კატარალეფი">კატარალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ქუვეითარეფი">ქუვეითარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ლიბიარეფი">ლიბიარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="მავრეფი">მავრეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="მაროკოალეფი">მაროკოალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ომანარეფი">ომანარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="პალესტინარეფი">პალესტინარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="საუდარეფი">საუდარეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მორჩილაზიარი არაბეფი (ხასჷლა ვა რე)">მორჩილაზიარი არაბეფი</a> <small>(<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტაჯიკი არაბეფი (ხასჷლა ვა რე)">ტაჯიკი არაბეფი</a>)</small> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="სირიალეფი">სირიალეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="სუდანარი არაბეფი">სუდანარი არაბეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ტუნისარეფი">ტუნისარეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თურქი არაბეფი (ხასჷლა ვა რე)">თურქი არაბეფი</a> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული დიასპორა (ხასჷლა ვა რე)">დიასპორა</a></big><br /><small>(მოჯგირე კათეფი)</small> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ბაგარეფი">ბაგარეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="დრუზეფი">დრუზეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ურიეფი">ურიეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კოპტეფი">კოპტეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შრი-ლანკარი მავრეფი (ხასჷლა ვა რე)">შრი-ლანკარი მავრეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="მალტარეფი">მალტარეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მარონიტეფი (ხასჷლა ვა რე)">მარონიტეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მარისკეფი (ხასჷლა ვა რე)">მარისკეფი</a> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ნინა">ნინა</a></big> </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ სახეგვარობეფი (ხასჷლა ვა რე)">არაბული ნინეფი დო დიალექტეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კლასიკური არაბული ნინა (ხასჷლა ვა რე)">კლასიკური არაბული</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ოლიტერატურე ნინა (ხასჷლა ვა რე)">ოლიტერატურე ნინა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ არაბული დიალექტეფი (ხასჷლა ვა რე)">არაბული არაბული</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="არაბული ნინაშ ეგვიპტური დიალექტი">ეგვიპტურ</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ სუდანური დიალექტი (ხასჷლა ვა რე)">სუდანური არაბული</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ ერაყული დიალექტი (ხასჷლა ვა რე)">ერაყული არაბული</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაღრიბული არაბული ნინა (ხასჷლა ვა რე)">მაღრიბული ნინა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ სირიულ-პალესტინური დიალექტი (ხასჷლა ვა რე)">სირიულ-პალესტინური არაბული</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნინაშ მორჩილაზიური დიალექტეფი (ხასჷლა ვა რე)">მორჩილაზიური არაბული</a> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ქიანეფი (ხასჷლა ვა რე)">არაბული ქიანეფი</a></big> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბაჰრეინი">ბაჰრეინი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჯიბუტი">ჯიბუტი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="ბჟადალი საჰარა">ბჟადალი საჰარა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იორდანია">იორდანია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%98" title="ერაყი">ერაყი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კატარი">კატარი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%A3" title="კომორიშ კოკეფიშ რსხუ">კომორი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="ქუვეითი">ქუვეითი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლიბანი">ლიბანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბია">ლიბია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="მავრიტანია">მავრიტანია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="არაბეფიშ გოართოიანაფილი საამიროეფი">არაბეფიშ გოართოიანაფილი საამიროეფი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ომანი">ომანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AC%E1%83%B7%E1%83%A4%E1%83%9D" title="პალესტინაშ სახენწჷფო">პალესტინა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდიშ არაბეთი">საუდიშ არაბეთი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="სირია">სირია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტუნისი">ტუნისი</a> </td></tr> <tr style="background: #90EE90;"> <th><big><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="რელიგია არაბულ ქიანეფს (ხასჷლა ვა რე)">რელიგია</a></big> </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისლამი არაბულ ქაინეფს (ხასჷლა ვა რე)">ისლამი</a> <small>(<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="სუნიზმი არაბულ ქიანეფს (ხასჷლა ვა რე)">სუნიზმი</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="შიიზმი არაბულ ქიანეფს (ხასჷლა ვა რე)">შიიზმი</a>)</small> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98-%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბი-ქირსიანეფი (ხასჷლა ვა რე)">ქირსიანობა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული მითოლოგია (ხასჷლა ვა რე)">მითოლოგია</a> </td></tr> <tr style="background:#90EE90;"> <th><big>შხვადოშხვა</big> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="პანარაბიზმი">პანარაბიზმი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%90" title="არაბული ქიანეფიშ ლიგა">არაბული ქიანეფიშ ლიგა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%B8%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული დოჸუნალობეფი (ხასჷლა ვა რე)">დოჸუნალობეფი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბიზაცია (ხასჷლა ვა რე)">არაბიზაცია</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ნაციონალიზმი (ხასჷლა ვა რე)">ნაციონალიზმი</a> </td></tr> <tr style="background: orange;"> <td><br /> </td></tr> <tr> <td> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Arab_League.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/50px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png" decoding="async" width="50" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/75px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_the_Arab_League.svg/100px-Flag_of_the_Arab_League.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </p> <div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="თარგი:არაბეფი"><span title="ქოძირი თანგი">ძ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:არაბეფი (ხასჷლა ვა რე)"><span style="color: #002bb8;" title="თანგიშ სხუნუა">ს</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://xmf.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეილებუნა თანგიშ რედაქტირაფა. გეგმირინეთ გიწოთოლორაფაშ კონჭი ჩუალაშახ.">რ</span></a></div> </td></tr></tbody></table><p><b>არაბეფი</b> — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ნინა">არაბულნინამი</a> კათეფიშ (ალჟირალეფიშ, ეგვიპტარეფიშ, მაროკოალეფიშ დო შხვა.) მეტაართობა, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ბჟადალი აზია">ბჟადალ აზიაშ</a> დო <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%94_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ოორუე აფრიკა">ოორუე აფრიკაშ</a> არაბული ქიანეფიშ თარი მახორობა. არაბეფი რაგადანა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ნინა">არაბულ ნინაშა</a> დო გჷმირინუანა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90" title="არაბული ჭარალუა">არაბულ ჭარალუას</a>. არაბეფიშ მუდანობა დოხოლაფირო 430—450 მილიონი ადამიერი რე. არაბეფიშ 90%-შე უმოსი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">ისლამიშ</a> გემაჸვენჯი რე, ნორთი — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="არაბი ქირსიანეფი">ქირსიანობაში</a>. </p><meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ისტორია"><span id=".E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90"></span>ისტორია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=1" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=1" title="გჷმნართიშ „ისტორია“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ისლამიშახიანი_პერიოდი"><span id=".E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.9A.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A8.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.98"></span><center>ისლამიშახიანი პერიოდი</center></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=2" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ისლამიშახიანი პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=2" title="გჷმნართიშ „ისლამიშახიანი პერიოდი“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg/220px-Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg" decoding="async" width="220" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg/330px-Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg/440px-Epitaph_Imru-l-Qays_Louvre_AO4083.jpg 2x" data-file-width="3680" data-file-height="1300" /></a><figcaption><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%A3_%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="იმრუ ალ-ყაისი (ხასჷლა ვა რე)">იმრუ ალ-ყაისიშ</a> არაბული ეპიტაფია, „ამრაშ ქომოლსქუა, არძა არაბიშ მაფა“, ნამუთ ჭარილი რე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნაბატეური ჭარალუა (ხასჷლა ვა რე)">ნაბატეური ჭარალუათ</a>. ბაზალტი, ნამუთ ითარიღებუ 7 კისლულით, 223, კერზოთ ჩქ. წ. 328 წანაშ 7 ქირსეთუთა. მიოგორეს <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Namara_inscription" class="extiw" title="en:Namara inscription">ნემარას</a>, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hauran" class="extiw" title="en:Hauran">ჰაურანს</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Southern_Syria" class="extiw" title="en:Southern Syria">ობჟათე სირია</a>).</small></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:PLATE8CX.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/PLATE8CX.jpg/220px-PLATE8CX.jpg" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/PLATE8CX.jpg/330px-PLATE8CX.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/PLATE8CX.jpg 2x" data-file-width="409" data-file-height="466" /></a><figcaption>არაბი ოსურეფიშ მუკაქუნალი, IV—VI ოო.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:PLATE8DX_foruth_sixth.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/PLATE8DX_foruth_sixth.jpg/220px-PLATE8DX_foruth_sixth.jpg" decoding="async" width="220" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/PLATE8DX_foruth_sixth.jpg/330px-PLATE8DX_foruth_sixth.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/PLATE8DX_foruth_sixth.jpg 2x" data-file-width="403" data-file-height="502" /></a><figcaption>არაბი ქომოლკოჩეფიშ მუკაქუნალი, IV—VI ოო.</figcaption></figure> <p>არაბეფიშ წიმოხონეფი არხო ბჟაეიოლიშ დო ოორუე აფრიკაშ ჯვეში კათეფი დო ტომეფი რენა. არაბეფიშ ისტორია მეჭედელო რე მერსხილი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="სემიტური ნინეფი">სემიტურნინამ</a> კათეფიშ ისტორიაწკჷმა. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="მესოპოტამია">მესოპოტამიური</a> ისტორიული ნტკიცებულებეფიშ მეჯინათ, არაბეფქ შხვა სემიტურ კათეფშე გიშერთეს ორდოშიან ჩქ. ეე.-შ I ვითოშწანურას. თიმ ბორჯის ობჟათე არაბეთიშ არაბეფქ გაჭყეს მაფალუ ნორეფი დო ომაფეეფი (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="საბაშ ომაფე (ხასჷლა ვა რე)">საბა</a> დო შხვ.), <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="არაბეთიშ ჩქონი">არაბეთიშ ჩქონიშ</a> ოორუე რეგიონეფი უმენტაშო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="გეგია (ხასჷლა ვა რე)">გეგია</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბედუინეფი (ხასჷლა ვა რე)">ბედუინეფით</a> რდჷ დოხორელი. ჩქ. ეე-შახ 1 ვითოშწანურაშე ჩქ. წ. 1 ვითოშწანურაშახ ოორუე არაბეფით დოდორელ ტერიტორიეფს თიჯგურა სახენწჷფოეფი რსებენდჷ, მუჭოთ რე <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)" title="პალმირა (სირია)">პალმირა</a> (ტადმორი), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნაბატეაშ ომაფე (ხასჷლა ვა რე)">ნაბატეა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლიჰიანი (ხასჷლა ვა რე)">ლიჰიანი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღასანიდეფი (ხასჷლა ვა რე)">ღასანი</a> დო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლახმიდეფი (ხასჷლა ვა რე)">ლახმი</a>. ოორუე დო ობჟათე არაბეფი ართიან მითმიარსხუდესოვაჭარე რზეფით, ბჟადალი არაბეთიშე (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰიჯაზი (ხასჷლა ვა რე)">ჰიჯაზი</a>). თე რეგიონიშ მახორუეფი არაბულ ნინაშა რაგადანდეს დო მუნეფიშ გოჭყაფა მუიოჩქუდეს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AC%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="წჷმიმორაგადე ისლამს (ხასჷლა ვა რე)">წჷმიმორაგადე</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="იბრაჰიმი (ხასჷლა ვა რე)">იბრაჰიმიშე</a> — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისმაელი (ხასჷლა ვა რე)">ისმაელიშე</a> ვარდა წჷმიმორაგადე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%B0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნუჰი (ხასჷლა ვა რე)">ნუჰიშ</a> მოთა — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნოქტანი (ხასჷლა ვა რე)">ნოქტანშე</a>. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%90" title="მექა">მექაშ</a> ოხიდას, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90" title="ქააბა">ქააბას</a>, ნამუთ მაართათ აკაგუ, მეხოლაფირო, იბრაქიმქჷნ, არაბი-პაგანისტეფი დუს უჩანუანდეს კაპუეფს. </p><p>V—VI ოშწანურეფშო, ოორუე დო ობჟათე არაბეფიშ ცივილიზაციეფქ ქჷდანთხეს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ოხალიფე"><span id=".E1.83.9D.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.94"></span>ოხალიფე</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=3" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ოხალიფე" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=3" title="გჷმნართიშ „ოხალიფე“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მაშკვითა ოშწანურაშ დაჭყაფუს, მექარი ვაჭარი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="მაჰმადი">მუჰამედიქ</a> ახალი რელიგიაშ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">ისლამი</a>) ქადაგობა დიჭყჷ დო გაჭყუ დორხველი ჯარალუა (<i><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9B%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="უმმა (ხასჷლა ვა რე)">უმმა</a></i>). მუჰამედიშით დორსხუაფილი სახენწჷფოქ (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბეფიშ ოხალიფე (ხასჷლა ვა რე)">ოხალიფე</a>) ბიწორას გიფაჩუ დო ოში წანაში უკული <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთშე</a> <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%94_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ოორუე აფრიკა">ოორუე აფრიკაშით</a> დო <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94-%E1%83%91%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ობჟათე-ბჟადალი აზია">ობჟათე-ბჟადალი აზიაშით</a> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოეთიშ</a> ხურგეფშახ იდვალუაფუდჷ. არაბული დოჸუნალობეფიშ დოჭყაფაშე არაბეფიშ ეთნონიმქ გეგნიქიმინჷ არაბული ტომეფიშ მუშჯოხოდვალაშა, ნამუეფით შქაოშწანური არაბულ ერს აკმადგინანდეს. თიშ უმკუჯინალო, ნამჷ-და ბედუინეფი დუდმაართაშე ხეს უნწყუნდეს ისლამიშ გოფაჩუასჷნ, უკულიანს ისლამს ავითარენდეს თარო ნოღაშ ჭკვერი კათეფი. არაბეფიშ მიგრაციაქ ვაარაბული ახალმორთელი ტომეფშა არაბულ ნინაშ გოფაჩუას უნწყუ ხე. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ნინა">არაბული ნინაქ</a> თარ ნინათ გჷნირთჷ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკოშე</a> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%98" title="ერაყი">ერაყიშა</a>, ვა ხვალე <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">მუსლიმეფშო</a>, თაშნეშე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქირსიანობა">ქირსიანეფშოთ</a> დო <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="იუდაიზმი">იუდეველეფშოთ</a>, ნამუეფქჷთ არაბული ნინა მუჭოთ მუნეფიშ თარი ნინათ მიღესჷნ. ჭიე-ჭიეთ ოორუე აფრიკაშ დო არხო ბჟაეიოლიშ მახორობა არაბეფო გჷნმირთუდჷ თე ზიტყვაშ ფართე გაგებათ. </p><p>ისლამიშ გოფაჩუაქ არაბეფს თინეშო ჯგირი რსხუეფიშ გოჭყაფას დუხუჯუ. ქირსიანეფწკჷმა, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ურიეფი">ურიეფწკჷმა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="სპარსალეფი">სპარესალეფწკჷმა</a> დო შხვეფწკჷმა ართო არაბეფქ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მოსოფელი">მოსოფელიშ</a> ართ-ართი არძაშე უდიდაში დო ჩინებული ცივილიზაცია აკაგეს. VIII-XII ოშწანუეფიშ პერიოდის, ანდაღებული <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="არაბული ლიტერატურა">არაბული ლიტერატურაშ</a> (პოეზიეფიშ დო პროზეფიშ სახეთ) მიარე მუდანობაშ ნაწარმეფქ, ხანტურულ ნაწარმეფქ, იურიდიულ კოდექსეფქ დო ფილოსოფიურ ტრაქტატეფქ აქიკიმინჷ. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A8_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისლამიშ ორქოშ ხანი (ხასჷლა ვა რე)">„ისლამიშ ორქოშ ხანიშ“</a> ბორჯის, დიდი პროგრესი გჷნიცადჷ მენცარობაქ, გიშაკერზაფილო, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისლამიშ შქაოშწანურაშ ასტრონომია (ხასჷლა ვა რე)">ასტრონომიას</a>, მედიცინას, გეოგრაფიას, ისტორიას დო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ისლამიშ შქაოშწანურაშ მათემატიკა (ხასჷლა ვა რე)">მათემატიკას</a>. </p><p>არაბეფიშ ოხალიფე მუში ჸოფაშ მაართა ოშწანურეფს პოლიტიკურო გოართოიანაფილი რდჷ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ხალიფა (ხასჷლა ვა რე)">ხალიფაშ</a> დუდალაშ გიმე. <a href="/wiki/X_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="X ოშწანურა">X ოშწანურას</a>, არაბეფიშ ოხალიფეშ ფრაგმენტაციაქ დო დონთხაფაქ დიჭყჷ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯვაროსნული ლექსერობეფი (ხასჷლა ვა რე)">ჯვაროსნული ლექსერობეფიშით</a>, არხო ბჟაეიოლშა მონღოლეფიშ დო თურქეფიშ მიშაჭკირუაშით. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="თურქული_პატჷნალა_დო_კოლონიალიზმი"><span id=".E1.83.97.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.A5.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.B7.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.9D_.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.96.E1.83.9B.E1.83.98"></span>თურქული პატჷნალა დო კოლონიალიზმი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=4" title="სექციაშ რედაქტირაფა: თურქული პატჷნალა დო კოლონიალიზმი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=4" title="გჷმნართიშ „თურქული პატჷნალა დო კოლონიალიზმი“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/XVI_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="XVI ოშწანურა">XVI ოშწანურას</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ოსმალეთიშ იმპერია">ოსმალი თურქეფქ</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90_(1516%E2%80%941517)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოსმალეთ-მამლუქიშ ლჷმა (1516—1517) (ხასჷლა ვა რე)">ქჷდიჸუნეს</a> ედომუშამი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ოქიანუ (ხასჷლა ვა რე)">არაბული ოქიანუ</a> დო გორთეს პროვინციეფო (<i><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ვილაიეთი">ვილაეთი</a></i>). <a href="/wiki/XIX_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="XIX ოშწანურა">XIX ოშწანურას</a>, ინგლისარეფქ დო ფრანგეფქ ოორუე აფრიკაშ დიდ ნორთშა მუნეფიშ ფაქტიური კონტროლი გემშეღეს. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90" title="მაართა მოსოფელიშ ლჷმა">მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშ</a> ბორჯის, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94" title="გოართოიანაფილი ომაფე">ინგლისარეფქ</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%B8%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არაბული ჸალუა (ხასჷლა ვა რე)">არაბეთის ანტითურქულ არყებას</a> ორგანიზება გუკეთეს. ლჷმაშ უკული ზოხორინალაშ მეღებაშ იმენდით, არაბეფქ ინგლისარეფს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფრანგული მანდატი სირიას დო ლიბანს (ხასჷლა ვა რე)">სირიაშ</a> დო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბრიტანეთიშ მანდატი პალესტინას (ხასჷლა ვა რე)">პალესტინაშ</a> ეჭოფუას მეხვარეს. <a href="/wiki/XX_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="XX ოშწანურა">XX ოშწანურაშ</a> მაართა ნორთის, არაბეფქ ქიდიჭყეს ზოხორიალაშ დო გოართოიანაფეფიშ სანწალე მოთხირეფი. ევროპალეფი არაბეფს ოხვარუდეს მოდერნიზაციას, მარა თეწკჷმა ართო თინეფი მანჯენდეს ფრანგეფიშ დოხორინს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირიშ</a> საუჯგუშო დიხეფს დო ევროპალი ურიეფს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="პალესტინა">პალესტინას</a> ოხორუანდეს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="თეხანობა"><span id=".E1.83.97.E1.83.94.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>თეხანობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=5" title="სექციაშ რედაქტირაფა: თეხანობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=5" title="გჷმნართიშ „თეხანობა“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90" title="მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა">მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ</a> უკული, არძა არაბული კათაქ, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="პალესტინარეფი">პალესტინარეფიშ</a> მოხ, საბოლათ მიღეს ზოხორინალა. ალჟირალეფქ ზოხორინალა 1954-1962წწ. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთწკჷმა</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალჟირიშ ლჷმა ზოხორინალაშო (ხასჷლა ვა რე)">ბრუოწანიანი ლჷმაშ</a> უკული მიპალეს. <a href="/wiki/1991" title="1991">1991 </a> წანაშე <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ისრაელი">ისრაელიშ</a> დო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="პალესტინაშ გოდუდიშულაფაშ ორგანიზაცია (ხასჷლა ვა რე)">პალესტინაშ გოდუდიშულაფაშ ორგანიზაციაშ</a> (პგო) შქას მიარე აპიჯალაქ მიშართჷ ქიმინჯალაშა, ნამუეფით ითოლიშწორენა მუმალი პალესტინაშ დუდიშმართუალშ ოართე ხასიათიშ ზჷმეფს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="არაბეფიშ_ბუნეფი"><span id=".E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.A8_.E1.83.91.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.98"></span>არაბეფიშ ბუნეფი</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=6" title="სექციაშ რედაქტირაფა: არაბეფიშ ბუნეფი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=6" title="გჷმნართიშ „არაბეფიშ ბუნეფი“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>არაბეფი სუმ თარ ბუნათ ირთუნა: გეგია-მეჩხოლარეეფი (ბედუინეფი), ოფუტარ-დიხამოსაქვარეეფი (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფელაჰეფი (ხასჷლა ვა რე)">ფელაჰეფი</a>), ოფუტეშ დო ნოღაშ მახორუეფი, ნოღაშ მახორუეფი. თეშ მოხ, მუსხირენი მორჩილი არაბეფიშ ბუნა ხოლო რსებენს (სამანგათ, სუდანარი მეჩხოლარეეფი ბაგარრა), ნამუეფით მუსხირენი თუთაშ გოძვენას ოფუტეეფს დიხასაქვარუათ რენა დაკებული, წანაშ შხვა ბორჯის გილეგეგუნა მუნეფიშ ჩხოლარამო. არაბეფი, ნამუეფით წყარმალუეფიშ დელტაშ მანგას დო <a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%90" title="ჭითა ზუღა">ჭითა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%90" title="სქირონაშქა ზუღა">სქირონაშაქ</a> დო შხვა ზუღეფიშ წყარპიჯიშ რაიონეფს ოხორანან, ცხომჭოფუათ რენა დაკებული. </p><p>არაბეფიშ უმენტაშობა — ოფუტარი-ფელაჰეფი, ნამუეფით დაკებული რენა დიხაშ ხონუათ, გეგია მეჩხოლარობათ დო მებაღობათ. წიმოხონ-ტომობური ორგანიზაციაშ ოსხირი — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლინიჯი (ხასჷლა ვა რე)">ლინიჯი</a>, ნამუეფსჷთ ქომოლკოჩეფიშ ღოზით ოართე წიმოხონი ჸუნა. მუსხირენი ბუნა გოართოიანაფილი რე ტომო ლიდერრიშ დუდალათ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ბედუინეფი"><span id=".E1.83.91.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.A3.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.98"></span>ბედუინეფი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=7" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ბედუინეფი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=7" title="გჷმნართიშ „ბედუინეფი“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa); color:inherit; margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>თარი სტატია: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბედუინეფი (ხასჷლა ვა რე)">ბედუინეფი</a>.</span></span></div> <p>ჩქ.ეე-შახ 2 ვითოშწანურაშ მაჟირა ნორთიშა, არაბულ ტომეფქ ქჷდიჭყეს ოჸოფე-კულტურული ტიპიშ გეგია-მეარქემეობა (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბედუინეფი (ხასჷლა ვა რე)">ბედუინეფიშ</a>). ბედუინეფიშ უმენტაშობა არაბეთიშ ჩქონს ოხორანს, იორდანიაშ ოტიოზე რაიონეფს, სირიას, ერაყის, თაშნეშე ეგვიპტეს დო ოორუე საჰარას. ბედუინეფიშ მეხოლაფირი მუდანობა რე 4-5 მილიონი ადამიერშახ. ბედუინიშ მეჯინა უმენტაშო რომანტიზაფილი რე თი ევროპალეფიშით დო შხვა არაბეფიშით, ნამუეფით კოროცხჷნა, ნამჷ-და „არძაშე წიმინდე“ არაბეფქ ქუდოსქიდეს მუნიეფიშ წიმოხონეფიშ უთირუე სახეშ რინაშ წესით. რეალურო ბედუინეფქ მიარე გალენურ გოლინა დო თირუა გჷნიღეს. </p> <dl><dt>ჯარალუა</dt></dl> <p>ბედუინეფი კონწარი ტომობური რინაშ წესის გეჸუნა. ბედუინურ ტომეფს, ნამუეფით მუსხირენ ფანაიშე აკმოდირთჷნა (<i>ბანუ</i>), შილებე ოხორანდას მუსხირენ ოშობაშე ჟარნეჩდოვით ვითოშშახ შური მახორუშახ. ტომიშ ირი ფანია უმოს მორჩილ ფანიათ ირთუ. მუსხირენი ფანიაშ გჷმნართის ჯოხო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰამულა (კლანი) (ხასჷლა ვა რე)">„ჰამულა“</a>. ჭკობარობა (გურგინუა) იხორციელებუ შილებუამობაშ მეჯინათ „ჰამულაშ“ დინოხოლე. ბედუინურ ტომს ფანია არძაშე უჭიჭაში სოციალური ართული რე. </p><p>ტომშა კანკალე ბუნას შეულებუ აკათას ვარდა გეგშართასჷნ. ირი ტომს დო თიში ნორთის დუდენს უნჩაში, სიჭკვერაშ დო გჷმოცადებაშ მეჯინათ შეიხიშ სტატუსი უღუ. შეიხიშ პოსტიქ შილებე მონძალათ გჷნიჩინასჷნ<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <dl><dt>ეკონომიკა</dt></dl> <p>ბედუინეფს გეგია რინაშ წესი უღჷნა. ზოტონჯიშ პერიოდის „ჰამულეფი“ გილეგეგუნა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98" title="ტიოზი">ტიოზის</a> წყარიშ დო ჩხოლარეფშო ოდიარუშ გორუას. ზარხულს „ჰამულეფი“ აკმიშაყარჷნა ტომიშ ინჭეფიშ გოხოლუას. ტომეფს დო ფანიეფს შხირას უწიენა ბურჯაფი დიხაშო დო წყარშო. </p><p>ბედუინეფი დოკაფილი რენა არქემეფის, შხურეფიშ ვარდა რინტუეფიშ დოჭყანაფათ. მეარქემეეფს მუნეფიშ დუდი აკა ნანდული არაბეფო მიოჩქჷნა, ნამუეფით მეშხურეეფშე ჟილე გერენა. ბედუინეფი არქემეფს დითმიჭყანუანა ბჟაშ დო ხორციშ მიოღებელი, თაშნეშე ბოწოწის ნოჭკერშო. მეარქემეეფს შხირას მეჭედელი ურთიართობეფი უღჷნა ოფუტეშ დო ნოღაშ მახორუეფწკჷმა. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Beduinphoto.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Beduinphoto.jpg/220px-Beduinphoto.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Beduinphoto.jpg/330px-Beduinphoto.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Beduinphoto.jpg/440px-Beduinphoto.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a><figcaption>მეარქემე-ბედუინი</figcaption></figure> <p>ბედუინეფი ოშა-გოშათ გმირინუანა ფარას დო შხირას ოფუტე დო ონოღე მახორობაწკჷმა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბარტერი (ხასჷლა ვა რე)">ბარტერული</a> ურთიართობეფი უღჷნა. ბედუინეფი ბოწოწის, ტყეფის, ხორცის დო ბჟას გინმოთირანა ლაწკარშა, ფინიკიშა, ყავაშა, ქარხანულ ნოჭკერეფშა, მეტალიშ ჭკუდეფშა, ხანჯაშ ანჯარეფშა დო შხვ. </p><p>ბედუინეფი მითახორანა ოთხკუნთხუური კარეეფს, ნამუთ აკმოდირთუ ფართე მონტყორიშ ნოჭკერეფშე, კანკალეშა ბრეზენტეფშე. თინეფიშ თელი ღვენა ლექინას ინტირე ჩხოლარეფიშ ოღალს. </p> <dl><dt>ქომოლკოჩეფი დო ოსურეფი</dt></dl> <p>ქომოლკოჩი ბედუინეფი დუდენა გინოგეგინიშ ორგანიზაფას დო ჩხოლარეფიშ მიკოლუაფათ რენ ადოკაფილი. თინეფს მაჯინობა დო შხვადოშხვა ჩხოლარეფიშ ბურჯაფიშ მანჯება უჸორა. ბედუინეფი შხირას ოკათჷნა თი ტომეფოშქაშე დო მუნეფიშოშქაშე დებებფს (სხუნუეფს), ნამუეფით მერსხილი რე დორხველობაშ, ჭარაფაშ დო შხვაშ ოკითხირეეფს. კინოხ გოფაჩილი ზისხირწჷმაშ შვანეფი, ნამუეფით მერსხილი რე ქერვანეფშა დო ოფუტეეფშა გენთხაფაწკჷმა გახირალო დო გიორინაფალო, ბოლო ბორჯის ძალამ ოშა-გოშათ რე. </p><p>ბედუინიშ ქომოლ თოლი — ცხენი, ნამუთ თარო გჷმირინუაფუ მარულაშო დო სერანუაშო. არაბული ცხენი გლახათ უხუჯანს ტიოზიშ პიჯალეფს, ცხენს დღას ვეგჷმირინუანა მონკა საქვარეფშო. ცხენი უბრალეთ პესტიჟიშ მეკონიშ როლს არსულენს. </p><p>ოსურეფი დოკაფილი რენა ჸუდეშ საქვარეფით, ბაღანეფიშ მუკოლუაფათ, მონწყორს ამზადება ქიცეფშო დო მუკაქუნალეფშო. კანკალეშა შხურეფს დო რინტუეფს ულუანა. ოსურეფი, მუჭოთ წესი, ოფანი შატრაშ (<i>ჰარემიშ</i>) გიშაკერძაფილ ნორთის ოხორანა. ოსურეფი გიშაკერძაფილო ურიდანა დუდს უჩინებუეფწკჷმა კონტაქტის დო უჩინებუშ მუკორჩქინაფატ უცბას მიდართან ოკო მუნეფიშ შატრაშა<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <dl><dt>ოჭკომალი დო მუკაქუნალი</dt></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Bedouin-Sheikh.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bedouin-Sheikh.jpg/220px-Bedouin-Sheikh.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bedouin-Sheikh.jpg/330px-Bedouin-Sheikh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bedouin-Sheikh.jpg/440px-Bedouin-Sheikh.jpg 2x" data-file-width="4247" data-file-height="5804" /></a><figcaption>ბედუინი შეიხი</figcaption></figure> <p>ბედუინეფი თარო ჭკომჷნა არქემიშ ახალ ბჟას ვარდა ბჟას სპრეციალური ნაწუაშ უკული. ბჟაშ მოხ, თინეფიშ ოჩამურიშ რაციონშა მიშმურს ფინიკეფი, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%96%E1%83%90" title="ორზა">ორზა</a>, ქობალკაკალიშ, შვრიაშ, პროსოშ ვარდა ლაიტიშ ლავაშეფს. ხორცის ბედუინეფი ოშა-გოშათ ჭკომჷნა, ხვალე დღახუეფს ვარდა შხვა გიშაკერზაფილ დღალეფს. ბედუინეფიშ საჸოროფო ჩხე ოშუმალი — <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98" title="ჩაი">ჩაი</a> დო <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ყავა">ყავა</a>. </p><p>შხვადოშხვა რეგიონეფიშ ბედუინეფიშ მუკაქუნალს სტილს შანულამი მიარეფერუანობა მიოხე. მაღრიბიშ რეგიონიშ ბედუინეფშო დჷმახასიათაფალი რე ქომოლკოჩეფიშ ჟინმუკაქუნალი (<i>გელლაბა</i>) დო ოსარე (<i>ბურნუსი</i>) კაპიშონით. ბჟაეიოლარი ბედუინეფს — გჷრძე მუკაქუნალი (<i>გალაბეია</i>), ნამუშ ჟი გინმიქუნუაფუ წჷმიშე ფართეთ ღილე ოსარე (<i>აბა</i>). ქომოლკოჩეფს გიორთჷნა ყუფია, ნამუთ დუდს გემარგუ კვარკვალია ოსქვალით (<i>აგალემი</i>). ოსური ბედუინეფს მუკაქუნა, ნამუთ მოგენს „გალაბეიას“, თაშნეშე ფართე შალვარი ვარდა შხვადოშხვანერი „აბა“. ოსურს დუდშა უციოთ გინოქუნელი აფჷდას ოკო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ქიცა (ხასჷლა ვა რე)">ქიცა</a>. კანკალე ბედუინი ოსურეფს შეულებჷნა სახეშ ფარდაშ (<i>ჰაიკი</i>) კეთება. </p> <dl><dt>რელიგია</dt></dl> <p>ბედუინეფიშ უმენტაშობა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">მუსლიმან</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სუნიზმი">სუნიტი</a> რე. თინეფს შქას თაშნეშე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქირსიანობა">ქირსიანეფჷთ</a> რენა დო მულიმან-<a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="შიიზმი">შიტეფჷთ</a>. ოფუტეშ დო ნოღაშ მახორუეფშე გინორთჷ, ბედუინეფი ვართფერი მორწუმეეფი რენა, მარა ირო არსულენა ისლამით გოთოლიშწორაფილი ხურთი ირდღარიх <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98" title="ნამაზი">ხვამას</a>. თიშ გეშა, ნამჷ-და ბედუინეფიშ უმენტაშობა ჭარუა-კითხირიშ ურჩქინჯი რენ, მუნეფიშით ვეშულებჷნა <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყურანი">ყურანიშ</a> კითხირი დო აძულებული რენა ყურანიშ ზეპირ გინოიჩამეფშა. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ოფუტეშ_მახორობა"><span id=".E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.A3.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A8_.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>ოფუტეშ მახორობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=8" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ოფუტეშ მახორობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=8" title="გჷმნართიშ „ოფუტეშ მახორობა“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>არაბეფიშ დოხოლაფირო 70% ოფუტეს ოხორანს. თინეფიშ უდიდაში პრობლემა რე უღვალობა (სიღარიბე). ოფუტეშ უმენტაში მახორობა — დიხამოსაქვარე რე (<i><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფელაჰეფი (ხასჷლა ვა რე)">ფელაჰეფი</a></i>). ოფუტეშ მახორუეფიშ სქირონაშქაზუღაპიჯური ტიპიშ ჸუდეეფს აკმაგანა ანგურაშე, ქუაშე, ცინკიშე დო შხვ. ჸუდეეფიშ მუკი-მუკი იდვალუაფუ ჸვანეფი, ბაღეფი დო ობინეხეეფი. წყარიშ უბაღენობაშ გეშა ოფუტეშ მახორუეფი აძულებული რენა ოწყარალი არხეფი აკაგანი. </p> <dl><dt>ოფუტეშ მეურნობა.</dt></dl> <p>ოფუტეეფს შხირას მოჸუნა ლაწკარამი კულტურეფი (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ქობალკაკალი">ქობალკაკალი</a> დო <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%9D" title="სორგო">სორგო</a>) დო ორტვინობა. თარი ოჭკომალი პროდუქტი — ქობალი, ქაში შხვადოშხვა ლაწკარამი კულტურაშე, ბჟაშ პროდუქტეფი, წვანეულობა, ორტვინობა დო თ.უ. რეგიონს გაჩქუ, არაბეფს თაშნეშე მოჸუნა: ფინიკი (ტიოზიშ ოაზისეფს); ციტრუსეფი (ლიბანიშ წყარპიჯის); <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="გარგარი (ხასჷლა ვა რე)">გარგარი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%B8%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჸურზენი">ჸურზენი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დიხაშ თხირი (ხასჷლა ვა რე)">დიხაშ თხირი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ზეთიშხილი">ზეთიშხილი</a> დო თ.უ. (ლაკადეფს). ეგვიპტეს დო შხვა კანკალე რეგიონს თარი ოვაჭარე კულტურა რე <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94" title="ბამბე">ბამბე</a>. მიარე არაბი-მუსლიმანი დოჸუნს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოჭკომალიშ გოხურგუეფი ისლამს (ხასჷლა ვა რე)">ისლამიშ ოჭკომალიშ გოხურგუას</a>, ხონულენა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="რამადანი">რამადანიშ</a> თუთას, ვაშუნა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ალკოჰოლური ოშუმალეფი">ალკოჰოლურ ოშუმალს</a> დო ვაჭკომჷნა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღეჯიშ ხორცი (ხასჷლა ვა რე)">ღეჯიშ ხორცის</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ნოღაშ_მახორობა"><span id=".E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.A6.E1.83.90.E1.83.A8_.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>ნოღაშ მახორობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=9" title="სექციაშ რედაქტირაფა: ნოღაშ მახორობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=9" title="გჷმნართიშ „ნოღაშ მახორობა“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>არაბული ნოღეფი შილებე ორდას ადმინისტრაციული, ოვაჭარე, ოწარმე დო რელიგიური ცენტრეფი. კანაკალე ნოღა ევროპულ მეგაპოლისეფს მოგენს. <a href="/wiki/XX_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="XX ოშწანურა">XX ოშწანურას</a>, ოფუტეეფშე მიგრანტეფიშ ძინაქ მიარე არაბულ ნოღას გიძინუ დო დითირუ. </p><p>ასიან ბორჯიშო, ჯვეში არაბული ნოღა ასქილადირი რე ჯვეშობური ფორმათ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="სანა">სანას</a> (იემენი) დო რანწკი შხვა მორჩილი პროვინციული ცენტრეფს. თიჯგურა დიდი ნორეფს, მუჭომით რე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D" title="ალეპო">ალეპო</a> (სირია) უმენტაშო ასიანობა მიოხე, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D" title="კაირო">კაიროს</a> (ეგვიპტე) ჯვეშ ნოღას მუკი-მუკი ომძღჷ უდიდაში ახალი ნოღა, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98" title="ბეირუთი">ბეირუთის</a> (ლიბანი) — ედომუშამო რე ლასირი ჯვეში ნოღაშ ნოსქილედეფი. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გალერეა"><span id=".E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.90"></span>გალერეა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=10" title="სექციაშ რედაქტირაფა: გალერეა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=10" title="გჷმნართიშ „გალერეა“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ramallah-Family-1905.jpg" class="mw-file-description" title="არაბული ფანია რამალას, 1905"><img alt="არაბული ფანია რამალას, 1905" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Ramallah-Family-1905.jpg/120px-Ramallah-Family-1905.jpg" decoding="async" width="120" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Ramallah-Family-1905.jpg/180px-Ramallah-Family-1905.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Ramallah-Family-1905.jpg/240px-Ramallah-Family-1905.jpg 2x" data-file-width="445" data-file-height="324" /></a></span></div> <div class="gallerytext">არაბული ფანია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="რამალა (ხასჷლა ვა რე)">რამალას</a>, 1905</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Saint_Abo_of_Tiflis.jpg" class="mw-file-description" title="ქირსიანი მოწამე წმ. აბო, ნოღა ქართიშ მათხილე"><img alt="ქირსიანი მოწამე წმ. აბო, ნოღა ქართიშ მათხილე" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Saint_Abo_of_Tiflis.jpg/91px-Saint_Abo_of_Tiflis.jpg" decoding="async" width="91" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Saint_Abo_of_Tiflis.jpg/137px-Saint_Abo_of_Tiflis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Saint_Abo_of_Tiflis.jpg/183px-Saint_Abo_of_Tiflis.jpg 2x" data-file-width="305" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ქირსიანი მოწამე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D_%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აბო თბილალი (ხასჷლა ვა რე)">წმ. აბო</a>, ნოღა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ქართი">ქართიშ</a> მათხილე</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Muhammad_Abduh.jpg" class="mw-file-description" title="იმამი მუჰამად აბდო"><img alt="იმამი მუჰამად აბდო" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Muhammad_Abduh.jpg/84px-Muhammad_Abduh.jpg" decoding="async" width="84" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Muhammad_Abduh.jpg/126px-Muhammad_Abduh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Muhammad_Abduh.jpg/168px-Muhammad_Abduh.jpg 2x" data-file-width="414" data-file-height="590" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="იმამი">იმამი</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%93%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="მუჰამად აბდო (ხასჷლა ვა რე)">მუჰამად აბდო</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg" class="mw-file-description" title="ღასანიდური ცხენიშ მოზაიკა, ჩქ. წ. 700 წანა"><img alt="ღასანიდური ცხენიშ მოზაიკა, ჩქ. წ. 700 წანა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg/120px-Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg" decoding="async" width="120" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg/180px-Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg/240px-Ghassanide_horse_mosaic_beit_jibrin.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="753" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღასანიდეფი (ხასჷლა ვა რე)">ღასანიდური</a> ცხენიშ მოზაიკა, ჩქ. წ. 700 წანა</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Arabischer_Maler_um_690_001.jpg" class="mw-file-description" title="ბიზანტიაშ ბორჯიშ არაბესკა, ღასანიდეფი"><img alt="ბიზანტიაშ ბორჯიშ არაბესკა, ღასანიდეფი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Arabischer_Maler_um_690_001.jpg/120px-Arabischer_Maler_um_690_001.jpg" decoding="async" width="120" height="84" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Arabischer_Maler_um_690_001.jpg/180px-Arabischer_Maler_um_690_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Arabischer_Maler_um_690_001.jpg/240px-Arabischer_Maler_um_690_001.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1431" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ბიზანტია">ბიზანტიაშ</a> ბორჯიშ არაბესკა, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღასანიდეფი (ხასჷლა ვა რე)">ღასანიდეფი</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Detail_felsendom.jpg" class="mw-file-description" title="არაბული კალიგრაფია იერუსალიმს"><img alt="არაბული კალიგრაფია იერუსალიმს" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Detail_felsendom.jpg/120px-Detail_felsendom.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Detail_felsendom.jpg/180px-Detail_felsendom.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Detail_felsendom.jpg/240px-Detail_felsendom.jpg 2x" data-file-width="1531" data-file-height="1032" /></a></span></div> <div class="gallerytext">არაბული კალიგრაფია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="იერუსალიმი">იერუსალიმს</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Assyrian_horsemen_arabs.png" class="mw-file-description" title="ასირიალი ცხენენჯეფი ეკოთხოზჷნა დამარცხებულ არაბეფს."><img alt="ასირიალი ცხენენჯეფი ეკოთხოზჷნა დამარცხებულ არაბეფს." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Assyrian_horsemen_arabs.png/120px-Assyrian_horsemen_arabs.png" decoding="async" width="120" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Assyrian_horsemen_arabs.png/180px-Assyrian_horsemen_arabs.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Assyrian_horsemen_arabs.png/240px-Assyrian_horsemen_arabs.png 2x" data-file-width="988" data-file-height="432" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ასირია (ხასჷლა ვა რე)">ასირიალი</a> ცხენენჯეფი ეკოთხოზჷნა დამარცხებულ არაბეფს.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg" class="mw-file-description" title="არაბი ჯარიშკოჩი (ჯვეშსპარსული დიხაჭაბხანტუალა: 𐎠𐎼𐎲𐎠𐎹, Arabāya)[3] აქემენიდური არმია, დოხოლ. ჩქ ეე-შახ 480 წ. ქსერქსე I-შ საფულაშ რელიეფი."><img alt="არაბი ჯარიშკოჩი (ჯვეშსპარსული დიხაჭაბხანტუალა: 𐎠𐎼𐎲𐎠𐎹, Arabāya)[3] აქემენიდური არმია, დოხოლ. ჩქ ეე-შახ 480 წ. ქსერქსე I-შ საფულაშ რელიეფი." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg/63px-Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg" decoding="async" width="63" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg/94px-Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg/126px-Xerxes_I_tomb_Arab_soldier_circa_470_BCE_cleaned_up.jpg 2x" data-file-width="684" data-file-height="1302" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>არაბი ჯარიშკოჩი (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯვეშსპარსული დიხაჭაბხანტუალა (ხასჷლა ვა რე)">ჯვეშსპარსული დიხაჭაბხანტუალა</a>: <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/wikt:%F0%90%8E%A0%F0%90%8E%BC%F0%90%8E%B2%F0%90%8E%A0%F0%90%8E%B9" class="extiw" title="en:wikt:𐎠𐎼𐎲𐎠𐎹">𐎠𐎼𐎲𐎠𐎹</a>, <i>Arabāya</i>)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Achaemenid_army" class="extiw" title="en:Achaemenid army">აქემენიდური არმია</a>, დოხოლ. ჩქ ეე-შახ 480 წ. <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94_I" title="ქსერქსე I">ქსერქსე I-შ</a> საფულაშ რელიეფი.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Petra,_Al-Khazneh_2.jpg" class="mw-file-description" title="ფასადიელ-ჰაზნე პეტრას, იორდანიაя, აკაგეს ნაბატეალეფქ."><img alt="ფასადიელ-ჰაზნე პეტრას, იორდანიაя, აკაგეს ნაბატეალეფქ." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg/120px-Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg" decoding="async" width="120" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg/180px-Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg/240px-Petra%2C_Al-Khazneh_2.jpg 2x" data-file-width="3494" data-file-height="3197" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%9A-%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9C%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ელ-ჰაზნე (ხასჷლა ვა რე)">ფასადიელ-ჰაზნე</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="პეტრა (ხასჷლა ვა რე)">პეტრას</a>, იორდანიაя, აკაგეს <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nabataeans" class="extiw" title="en:Nabataeans">ნაბატეალეფქ</a>.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Temple_of_Bel,_Palmyra_15.jpg" class="mw-file-description" title="პალმირაშ აკნაცჷმეფი. პალმირენეფი რდეს არაბეფიშ, ამორეფიშ დო არამეალეფიშ ნასვარა."><img alt="პალმირაშ აკნაცჷმეფი. პალმირენეფი რდეს არაბეფიშ, ამორეფიშ დო არამეალეფიშ ნასვარა." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg/120px-Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg" decoding="async" width="120" height="62" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg/180px-Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg/240px-Temple_of_Bel%2C_Palmyra_15.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="1797" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>პალმირაშ აკნაცჷმეფი. პალმირენეფი რდეს არაბეფიშ, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ამორეეფი (ხასჷლა ვა რე)">ამორეფიშ</a> დო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არამეალეფი (ხასჷლა ვა რე)">არამეალეფიშ</a> ნასვარა.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg" class="mw-file-description" title="კიდალაშ მუკნაჭარაშ ფრაგმენტი ქინდიტეფიშ მაფაშ გჷმოხანტუათ, ჩქ. წ. 1 ო."><img alt="კიდალაშ მუკნაჭარაშ ფრაგმენტი ქინდიტეფიშ მაფაშ გჷმოხანტუათ, ჩქ. წ. 1 ო." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg/120px-Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg" decoding="async" width="120" height="61" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg/180px-Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg/240px-Pergamon-Museum_-_Wandmalerei_3.jpg 2x" data-file-width="2472" data-file-height="1260" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>კიდალაშ მუკნაჭარაშ ფრაგმენტი ქინდიტეფიშ მაფაშ გჷმოხანტუათ, ჩქ. წ. 1 ო.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg" class="mw-file-description" title="ომეიადეფიშ მეჩეთი დამასკოს, აკოგაფილი რე 715 წანას, დგჷმილი ართ-ართი უჯვეშაში, უშხუაში დო ასიან ბორჯიშა ჯგირო ასქილადირი მეჩეთი რე მოსოფელს."><img alt="ომეიადეფიშ მეჩეთი დამასკოს, აკოგაფილი რე 715 წანას, დგჷმილი ართ-ართი უჯვეშაში, უშხუაში დო ასიან ბორჯიშა ჯგირო ასქილადირი მეჩეთი რე მოსოფელს." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg/120px-Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg" decoding="async" width="120" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg/180px-Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg/240px-Umayyad_Mosquee_panoramic.jpg 2x" data-file-width="9924" data-file-height="2615" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ომეიადეფიშ მეჩეთი (ხასჷლა ვა რე)">ომეიადეფიშ მეჩეთი</a> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D" title="დამასკო">დამასკოს</a>, აკოგაფილი რე 715 წანას, დგჷმილი ართ-ართი უჯვეშაში, უშხუაში დო ასიან ბორჯიშა ჯგირო ასქილადირი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="მეჩეთი">მეჩეთი</a> რე მოსოფელს.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Dome_of_the_Rock_III,_Jerusalem.jpg" class="mw-file-description" title="კირდეშ გოლათი იერუსალიმს, ნამუთ აკოგაფდილი რე აბდულ მალიქიშ მართუალაშ ბორჯის"><img alt="კირდეშ გოლათი იერუსალიმს, ნამუთ აკოგაფდილი რე აბდულ მალიქიშ მართუალაშ ბორჯის" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg/120px-Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg" decoding="async" width="120" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg/180px-Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg/240px-Dome_of_the_Rock_III%2C_Jerusalem.jpg 2x" data-file-width="5128" data-file-height="3389" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A8_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კირდეშ გოლათი (ხასჷლა ვა რე)">კირდეშ გოლათი</a> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="იერუსალიმი">იერუსალიმს</a>, ნამუთ აკოგაფდილი რე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A5_%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აბდულ-მალიქ იბნ მარვანი (ხასჷლა ვა რე)">აბდულ მალიქიშ</a> მართუალაშ ბორჯის</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mustansiriya_University_CPT.jpg" class="mw-file-description" title="მუსტანსირიაშ უნივერსიტეტი ბაღდადის"><img alt="მუსტანსირიაშ უნივერსიტეტი ბაღდადის" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mustansiriya_University_CPT.jpg/90px-Mustansiriya_University_CPT.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mustansiriya_University_CPT.jpg/135px-Mustansiriya_University_CPT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mustansiriya_University_CPT.jpg/180px-Mustansiriya_University_CPT.jpg 2x" data-file-width="1680" data-file-height="2240" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Al-Mustansiriya_University" class="extiw" title="en:Al-Mustansiriya University">მუსტანსირიაშ უნივერსიტეტი</a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ბაღდადი">ბაღდადის</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Maqamat_hariri.jpg" class="mw-file-description" title="მენცარეფი აბასიდეფიშ ბიბლიოთეკას, ბაღდადი. მაქამატ ალ-ჰარირიშ ილუსტრაცია, 123."><img alt="მენცარეფი აბასიდეფიშ ბიბლიოთეკას, ბაღდადი. მაქამატ ალ-ჰარირიშ ილუსტრაცია, 123." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Maqamat_hariri.jpg/118px-Maqamat_hariri.jpg" decoding="async" width="118" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Maqamat_hariri.jpg/177px-Maqamat_hariri.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Maqamat_hariri.jpg/236px-Maqamat_hariri.jpg 2x" data-file-width="974" data-file-height="989" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>მენცარეფი აბასიდეფიშ ბიბლიოთეკას, ბაღდადი. მაქამატ ალ-ჰარირიშ ილუსტრაცია, 123.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg" class="mw-file-description" title="არაბესკაშ კანტი მაჯინეფით მემორიალურ დაფას მუნჭყვიშ ყვილშე, XI – XII ოშწანურეფი, ეგვიპტე"><img alt="არაბესკაშ კანტი მაჯინეფით მემორიალურ დაფას მუნჭყვიშ ყვილშე, XI – XII ოშწანურეფი, ეგვიპტე" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg/120px-Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg" decoding="async" width="120" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg/180px-Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg/240px-Panel_hunters_Louvre_OA_6265-1.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="770" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>არაბესკაშ კანტი მაჯინეფით მემორიალურ დაფას <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ivory_carving" class="extiw" title="en:Ivory carving">მუნჭყვიშ ყვილშე</a>, XI – XII ოშწანურეფი, ეგვიპტე</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:The_Old_Bedouin,_aged_over_112_years,_and_his_Wife._(1918)_-_TIMEA.jpg" class="mw-file-description" title="ბადიდი-ბედუინი ალმასქუწკჷმა ეგვიპტეს, 1918"><img alt="ბადიდი-ბედუინი ალმასქუწკჷმა ეგვიპტეს, 1918" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg/120px-The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg" decoding="async" width="120" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg/180px-The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg/240px-The_Old_Bedouin%2C_aged_over_112_years%2C_and_his_Wife._%281918%29_-_TIMEA.jpg 2x" data-file-width="976" data-file-height="885" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ბადიდი-ბედუინი ალმასქუწკჷმა ეგვიპტეს, 1918</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:The_Syrian_colony,_Washington_Street.jpg" class="mw-file-description" title="სირიალი მიგრანტეფი [[ნიუ-იორკიе]ს], 1895 წ."><img alt="სირიალი მიგრანტეფი [[ნიუ-იორკიе]ს], 1895 წ." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg/120px-The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg" decoding="async" width="120" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg/180px-The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg/240px-The_Syrian_colony%2C_Washington_Street.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="436" /></a></span></div> <div class="gallerytext">სირიალი მიგრანტეფი [[ნიუ-იორკიе]ს], <a href="/wiki/1895" title="1895">1895</a> წ.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_(34921333804).jpg" class="mw-file-description" title="მიშელ ტემერი — ბრაზილიაშ 37-ა პრეზიდენტი, ლიბანური გოჭყაფათ.[4][5][6]"><img alt="მიშელ ტემერი — ბრაზილიაშ 37-ა პრეზიდენტი, ლიბანური გოჭყაფათ.[4][5][6]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg/120px-06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg/180px-06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg/240px-06-07-2017_-_Transmiss%C3%A3o_de_Cargo_de_Presidente_da_Rep%C3%BAblica_%2834921333804%29.jpg 2x" data-file-width="3506" data-file-height="2337" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მიშელ ტემერი (ხასჷლა ვა რე)">მიშელ ტემერი</a> — ბრაზილიაშ 37-ა პრეზიდენტი, ლიბანური გოჭყაფათ.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Bio_2_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bio_2-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ketchimalai_Mosque-_Beruwala,_Sri_Lanka.jpg" class="mw-file-description" title="ქეჩიმალაიშ მეჩეთი, ბერუვალა. ართ-ართი უჯვეშაში მეჩეთი შრი-ლანკას. იკოროცხუ, ნამჷ-და მაართა არაბეფქ მორთეს თე აბანშა."><img alt="ქეჩიმალაიშ მეჩეთი, ბერუვალა. ართ-ართი უჯვეშაში მეჩეთი შრი-ლანკას. იკოროცხუ, ნამჷ-და მაართა არაბეფქ მორთეს თე აბანშა." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg/120px-Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg" decoding="async" width="120" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg/180px-Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg/240px-Ketchimalai_Mosque-_Beruwala%2C_Sri_Lanka.jpg 2x" data-file-width="2480" data-file-height="1720" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small>ქეჩიმალაიშ მეჩეთი, ბერუვალა. ართ-ართი უჯვეშაში მეჩეთი შრი-ლანკას. იკოროცხუ, ნამჷ-და მაართა არაბეფქ მორთეს თე აბანშა.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG" class="mw-file-description" title="ბარელიეფი: ნემესიდა, ალათი დო ჭკვერი."><img alt="ბარელიეფი: ნემესიდა, ალათი დო ჭკვერი." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG/120px-Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG/180px-Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG/240px-Nemesis_Allat_and_dedicater-MBA_Lyon-IMG_0557.JPG 2x" data-file-width="3744" data-file-height="3744" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ბარელიეფი: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნემესიდა (ხასჷლა ვა რე)">ნემესიდა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალათი (ხასჷლა ვა რე)">ალათი</a> დო ჭკვერი.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Kaaba_at_night.jpg" class="mw-file-description" title="წიმინდე აბანი ისლამს: ქააბა ალ-ჰარამიშ მეჩეთის, იდვალუაფუ მექსს, ჰიჯაზიშ რეგიონს, საუდიშ არაბეთი."><img alt="წიმინდე აბანი ისლამს: ქააბა ალ-ჰარამიშ მეჩეთის, იდვალუაფუ მექსს, ჰიჯაზიშ რეგიონს, საუდიშ არაბეთი." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/120px-Kaaba_at_night.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/180px-Kaaba_at_night.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/240px-Kaaba_at_night.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Holiest_sites_in_Islam" class="extiw" title="en:Holiest sites in Islam">წიმინდე აბანი ისლამს</a>: <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90" title="ქააბა">ქააბა</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალ-ჰარამიშ მეჩეთი (ხასჷლა ვა რე)">ალ-ჰარამიშ მეჩეთის</a>, იდვალუაფუ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="მექს (ხასჷლა ვა რე)">მექსს</a>, ჰიჯაზიშ რეგიონს, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდიშ არაბეთი">საუდიშ არაბეთი</a>.</small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Orthodox_church_in_Amman1.jpg" class="mw-file-description" title="ბერძენული მართლმადიდებელური ოხვამე თირიშ წალიკონიშ ბორჯის ამანს, იორდანია"><img alt="ბერძენული მართლმადიდებელური ოხვამე თირიშ წალიკონიშ ბორჯის ამანს, იორდანია" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Orthodox_church_in_Amman1.jpg/120px-Orthodox_church_in_Amman1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Orthodox_church_in_Amman1.jpg/180px-Orthodox_church_in_Amman1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Orthodox_church_in_Amman1.jpg/240px-Orthodox_church_in_Amman1.jpg 2x" data-file-width="1038" data-file-height="777" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Orthodoxy_in_Jordan" class="extiw" title="en:Eastern Orthodoxy in Jordan">ბერძენული მართლმადიდებელური</a> ოხვამე თირიშ წალიკონიშ ბორჯის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ამანი">ამანს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იორდანია">იორდანია</a></small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:ManuscriptAbbasid.jpg" class="mw-file-description" title="აბასიდეფიშ ეპოქაშ არაბული ხეშნაჭარა"><img alt="აბასიდეფიშ ეპოქაშ არაბული ხეშნაჭარა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/120px-ManuscriptAbbasid.jpg" decoding="async" width="120" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/180px-ManuscriptAbbasid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/240px-ManuscriptAbbasid.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="575" /></a></span></div> <div class="gallerytext">აბასიდეფიშ ეპოქაშ არაბული ხეშნაჭარა</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Learning_Arabic_calligraphy.jpg" class="mw-file-description" title="არაბული კალიგრაფია"><img alt="არაბული კალიგრაფია" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/120px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/180px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/240px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="არაბული კალიგრაფია">არაბული კალიგრაფია</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Arabesques_alhambra.jpg" class="mw-file-description" title="მოზაიკა დო არაბესკა მითლ-კორტიშ კიდალას, ალგამბრა, გრანადა."><img alt="მოზაიკა დო არაბესკა მითლ-კორტიშ კიდალას, ალგამბრა, გრანადა." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Arabesques_alhambra.jpg/80px-Arabesques_alhambra.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Arabesques_alhambra.jpg/120px-Arabesques_alhambra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Arabesques_alhambra.jpg/160px-Arabesques_alhambra.jpg 2x" data-file-width="3056" data-file-height="4592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">მოზაიკა დო არაბესკა მითლ-კორტიშ კიდალას, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალგამბრა (ხასჷლა ვა რე)">ალგამბრა</a>, გრანადა.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg" class="mw-file-description" title="არაბული მინიატურა"><img alt="არაბული მინიატურა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg/120px-Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg" decoding="async" width="120" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg/180px-Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg/240px-Arabischer_Maler_um_1335_003.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="1585" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><small><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arabic_miniature" class="extiw" title="en:Arabic miniature">არაბული მინიატურა</a></small></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG/120px-Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG" decoding="async" width="120" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG/180px-Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG/240px-Mezquita-Catedral_de_Cordoba_04.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1476" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:AverroesColor.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/AverroesColor.jpg/120px-AverroesColor.jpg" decoding="async" width="120" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/AverroesColor.jpg/180px-AverroesColor.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/AverroesColor.jpg/240px-AverroesColor.jpg 2x" data-file-width="352" data-file-height="276" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Albategnius.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Albategnius.jpeg/84px-Albategnius.jpeg" decoding="async" width="84" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Albategnius.jpeg/127px-Albategnius.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Albategnius.jpeg/169px-Albategnius.jpeg 2x" data-file-width="300" data-file-height="426" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Qataban_lion_bronze.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Qataban_lion_bronze.jpg/120px-Qataban_lion_bronze.jpg" decoding="async" width="120" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Qataban_lion_bronze.jpg/180px-Qataban_lion_bronze.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Qataban_lion_bronze.jpg/240px-Qataban_lion_bronze.jpg 2x" data-file-width="589" data-file-height="477" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg/88px-Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg/132px-Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg/176px-Pergamon-Museum_-_Bronzekopf.jpg 2x" data-file-width="1496" data-file-height="2036" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Dhushara.JPG" class="mw-file-description" title="დუშარა"><img alt="დუშარა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Dhushara.JPG/90px-Dhushara.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Dhushara.JPG/135px-Dhushara.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Dhushara.JPG/180px-Dhushara.JPG 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="დუშარა (ხასჷლა ვა რე)">დუშარა</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Siyer-i_Nebi_158b.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Siyer-i_Nebi_158b.jpg/78px-Siyer-i_Nebi_158b.jpg" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Siyer-i_Nebi_158b.jpg/117px-Siyer-i_Nebi_158b.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Siyer-i_Nebi_158b.jpg/156px-Siyer-i_Nebi_158b.jpg 2x" data-file-width="724" data-file-height="1113" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&veaction=edit&section=11" title="სექციაშ რედაქტირაფა: სქოლიო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&section=11" title="გჷმნართიშ „სქოლიო“ წყუშ კოდიშ რედაქტირაფა"><span>წყუშ რედაქტირაფა</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style=""> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.krugosvet.ru/enc/istoriya/ARABI.html?page=0,1">Арабы</a> в энциклопедии <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кругосвет (ხასჷლა ვა რე)">«Кругосвет»</a> стр.2</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.krugosvet.ru/enc/istoriya/ARABI.html?page=0,2">Арабы</a> в энциклопедии <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кругосвет (ხასჷლა ვა რე)">«Кругосвет»</a> стр.3</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal"> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/sources/content/achaemenid-royal-inscriptions/dna/?">DNa - Livius</a></i> (en),   ხს. DNa inscription Line 27.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=DNa+-+Livius&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fsources%2Fcontent%2Fachaemenid-royal-inscriptions%2Fdna%2F%3F"> </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Isaura Daniel (25 March 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160701145816/http://www.anba.com.br/noticia/20021716/diplomacia/os-planos-de-michel-temer-para-o-mundo-arabe/">Os planos de Michel Temer para o mundo árabe</a>. Agência de Notícias Brasil-Árabe.  დოარქივაფილი რე <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anba.com.br/noticia/20021716/diplomacia/os-planos-de-michel-temer-para-o-mundo-arabe/">ორიგინალშე</a> 1 July 2016-ს. კითხირიშ თარიღი: 26 April 2016.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Bio_2-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bio_2_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://entretenimientobit.com/conciliador-charmosao-e-mordomo-de-filme-de-consternacao-afinal-quem-e-michel-temer/">Conciliador, 'charmosão' e 'mordomo de filme de consternação': afinal, quem é Michel Temer</a>. Entretenimento bit (30 March 2016). კითხირიშ თარიღი: 26 April 2016.</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Diogo Bercito (14 June 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www1.folha.uol.com.br/poder/2015/06/1641839-origem-de-politicos-brasileiros-libano-tem-rua-com-nome-de-michel-temer.shtml">Origem de políticos brasileiros, Líbano tem rua com nome de Michel Temer</a>. Folha de S. Paulo. კითხირიშ თარიღი: 2 May 2016.</cite></span> </li> </ol> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">გორილი რე "<a dir="ltr" href="https://xmf.wikipedia.org/w/index.php?title=არაბეფი&oldid=172353">https://xmf.wikipedia.org/w/index.php?title=არაბეფი&oldid=172353</a>"-შე</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორიეფი</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კატეგორია:აზიაშ კათეფი">აზიაშ კათეფი</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კატეგორია:აფრიკაშ კათეფი">აფრიკაშ კათეფი</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="კატეგორია:მოსოფელიშ კათეფი">მოსოფელიშ კათეფი</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> თე ხასჷლაშ ბოლო რედაქტირაფაშ თარიღი: 19 ქირსეთუთა 2021, 21:30.</li> <li id="footer-info-copyright">მოჩამილი ტექსტი წჷმორინელი რე <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიათ</a>; შილებე გეძინელი პიჯალეფიშ რინა. კილიშკილიშა ქოძირით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გჷმორინაფაშ წესეფი</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ანონიმურალაშ პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%90">ვიკიპედია-შ გეშა</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90">გამამინჯალაშ ვარება</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">რჯებაშ კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">გჷმაჭყაფალეფი</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/xmf.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">გჷნაცხადი ქუქიშ გეშა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//xmf.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>გორუა</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="გორუა ვიკიპედიას"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">გორუა</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="გიშაგორალი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="გიშაგორალიშ ტყობინაფა/ძირაფა" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">გიშაგორალიშ ტყობინაფა/ძირაფა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">არაბეფი</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>134 ნინა</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>თემაშ მიშაძინა</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6455b7c8bf-8x2sb","wgBackendResponseTime":160,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.117","walltime":"0.386","ppvisitednodes":{"value":828,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15269,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3386,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":47542,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 297.909 1 -total"," 74.39% 221.607 1 თარგი:სქოლიო"," 70.67% 210.530 1 თარგი:Cite_book"," 2.13% 6.356 1 თარგი:Main"," 1.85% 5.509 1 თარგი:არაბეფი"," 1.49% 4.441 3 თარგი:Cite_web"," 1.08% 3.213 1 თარგი:Tnavbar"," 1.02% 3.025 1 თარგი:მულტიპარამეტრი-რცხუთ"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-594f8f8c66-d4gcn","timestamp":"20250130124740","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10d0\u10e0\u10d0\u10d1\u10d4\u10e4\u10d8","url":"https:\/\/xmf.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q35323","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q35323","author":{"@type":"Organization","name":"\u10d5\u10d8\u10d9\u10d8\u10db\u10d4\u10d3\u10d8\u10d0\u10e8 \u10de\u10e0\u10dd\u10d4\u10e5\u10e2\u10d4\u10e4\u10d8\u10e8 \u10db\u10d0\u10d9\u10d0\u10d7\u10e3\u10e0\u10d4\u10e4\u10d8"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2017-01-18T18:19:44Z","dateModified":"2021-12-19T17:30:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/2b\/Flag_of_the_Arab_League.svg"}</script> </body> </html>